MAKSUD ADAT ISTIADAT

• Adat istiadat sebahagian adat yang mengatur

segala upacara dan kegiatan suci yang perlu
menerima penghormatan awam. Adat istiadat
berlaku kerana masyarakat mengamal dan
menjaganya dengan baik . Walau bagaimanapun,
adat istiadat bergantung pada prinsip perubahan
melalui muafakat dan perundingan serta pengaruh
luar. Etimologi perkataan adat berasal daripada
bahasa Arab iaitu, ‘Adah’ yang bermaksud
kebiasaan atau perbuatan yang dilakukan secara
berulang-ulang lalu menjadi kebiasaan yang tetap
dan dihormati. Seterusnya, perbuatan kebiasaan ini
akan menjadi adat. Kata majmuk adat merupakan
adat istiadat. Adat istiadat dalam masyarakat
Melayu traditional merupakan segala proses
kehidupan manusia bermula daripada kelahiran
hingga kematian . Gambaran adat istiadat dan
larangan - larangan yang mementingkan protokol
dan adat istiadat bertujuan untuk menonjolkan
kebesaran raja Melaka.
 KONSEP ADAT ISTIADAT DALAM
KESULTANAN MELAYU

Konsep adat istiadat terbahagi kepada dua iaitu, adat

dan istiadat. Adat mewakili undang-undang dan
larangan Diraja. Larangan Diraja merupakan
pelaksanaan undang-undang berdasarkan hukuman
melanggar undang-undang atau melakukan sebarang
kesalahan. Undang–undang pula melibatkan
larangan mengenai perhiasan pakaian peralatan raja.
Istiadat pula mewakili aturan dalam negeri dan
pelaksanaan upacara atau istiadat. Istiadat
kebiasaannya dijalankan di istana raja dan
mengutamakan kelengkapan dan perjalanan
upacara. Seterusnya, aturan dalam negeri ialah
istiadat aturan dalam negeri tidak melibatkan denda
dan mementingkan protokal.
Starata atau tingkat kedudukan masyarakat
Melayu dalam Sulalatus Salatin. Starata masyarakat
Melayu pada zaman kesultanan Melayu terdiri
daripada golongan pemerintah dan golongan yang
diperintah. Golongan pemerintah terdiri daripada
raja dan pembesar. Golongan diperintah pula terdiri
daripada rakyat dan hamba. Masyarakat Melayu
traditional sememangnya mengamalkan sistem
pemerintahan secara mutlak.
 PERBEZAAN DIANTARA KONSEP
ADAT DAN ISTIADAT

ADAT ISTIADAT
• Peraturan yang lazim • Adat-istiadat ialah protokol,
peraturan, upacara dalam
diamalkan oleh sesuatu majlis. Ia boleh
mengubah adat sedia ada,
masyarakat Melayu mengikut kesesuaian dan
lama dahulu hingga sesuatu tujuan seperti untuk
memudahkan membezakan
menjadi cara hidup, taraf dan pangkat seperti
Sultan, pembesar dan rakyat
maka diangkat menjadi dalam sesuatu majlis.
Kedudukan posisi simpul kain,
adat bilangan jinjang, tebal
bengkung dan bahagian tanjak
juga boleh diubah untuk
kegunaan sesuatu majlis. Apa
yang digunakan dalam adat-
istiadat hanya diamalkan
dalam sesuatu majlis dan
bukan harian. Sebab itu apa
yang diamalkan dalam adat-
istiadat seperti upacara di
istana tidak sesuai digunakan
sebagai adat harian. Setiap
negeri pula mempunyai adat-
istiadat yang berbeza. Setiap
zaman juga mempunyai
perbezaan adat-istiadat.
 UPACARA YANG DILAKUKAN
DALAM ADAT KEPUTERAAN DAN
ADAT ISTIADAT PEMAKAMAN
• ADAT KEPUTERAAN ADAT PEMAKAMAN

Melenggang perut ketika • Tempoh berkabung

kandungan berusia tujuh bergantung pada pihak
istana
bulan untuk membetulkan
kedudukan bayi di dalam
perut ibu bagi • Pihak istana memberikan
memudahkan proses sedekah kepada rakyat
kelahiran dalam tempoh
perkabungan
Bayi diperdengarkan azan
sebaik sahaja dilahirkan • Usungan disediakan untuk
mengangkat jenazah ke
Bercukur, apabila putera tempat perkaman dikenali
sebagai Seraja Diraja
atau puteri berusia tujuh
hari
• Setelah jenazah
Berendoi, iaitu meletakkan dimakamkan ,nobat tidak
bayi di dalam buaian dan akan dimainkan untuk
tempoh tertentu
diperdengarkan alunan
marhaban
RUJUKAN

1.https://ir.unimas.my/id/eprint/11289/1/Publication%20Up
date%20IBS%20Vol.1%20(March%202016).pdf#page=7
2. https://destarmelayu.blogspot.com/2019/05/adat-dan-
adat-istiadat-adalah-dua.html

3. https://prezi.com/p/bjlhkxskxiob/adat-istiadat/
4. http://teratakhikayat.blogspot.com/p/adat-
istiadat.html
5.https://www.freemalaysiatoday.com/category/bahasa/2
018/08/21/adat-dalam-kehidupan-masyarakat-melayu/

6.https://ikinzolkifli.wordpress.com/langkah-langkah/
 JENIS JENIS ADAT DALAM
KEHIDUPAN MASYARAKAT
MELAYU
• Adat yang sebenar adat
• Maksud adat ini ialah hukum
tabii yang diciptakan oleh
Allah. Adat jenis ini
merangkumi setiap benda atau
unsur di dunia ini yang wujud
dalam keadaan semulajadi dan
tertakluk kepada fitrah atau
hukum semulajadi.
• Contoh : adat api membakar,
adat air membasah, adat angin
menyejukkan, adat ayam
berkokok dan adat tajam
memutuskan.
• Adat yang diadatkan
• Adat jenis ini lebih dikenali
sebagai hukum adat iaitu
peraturan hidup yang
diwujudkan oleh nenek
moyang orang Melayu dahulu
untuk memastikan terdapat
keharmonian dalam hidup
bermasyarakat. Maksudnya,
adat jenis ini ialah hukum,
undang-undang, dan
peraturan yang disebut hukum
adat yang tidak bertulis.
• Contoh : jangan duduk di atas
bantal nanti kepala tumbuh
bisul, anak perempuan yang
belum berkahwin dilarang
menyanyi di dapur nanti dapat
suami tua, jangan tambah nasi
ketika nasi sudah habis di
pinggan nanti rezeki susah
masuk dan sebagainya.
 JENIS JENIS ADAT DALAM
MASYARAKAT MELAYU
• Adat resam
• Adat istiadat

• Adat jenis ini

• Adat jenis ini ialah
ritual-ritual yang sering
mengiringi sesuatu
majlis yang dianggap
rasmi.
• Contoh : adat cukur
jambul, adat • Contoh : terlopong
berkahwin, adat
berkhatan, adat
pertabalan raja dan
sebagainya.
merangkumi kebiasaan
atau kelaziman
manusia daripada segi
perbuatan, berpakaian,
makan, menghias diri
dan sebagainya.
sewaktu menonton
televisyen, menggaru
kepala apabila tidak
faham, tersengih-
sengih apabila berasa
malu, memakai kain
pelikat di rumah pada
waktu malam dan
sebagainya.
 KEPENTINGAN ADAT ISTIADAT
KEPADA MASYARAKAT MELAYU
PADA HARI INI
• Kepentingan adat istiadat yang menjadi simbol
identiti bangsa ini amat dijaga dan dipelihara
• agar dapat diperturunkan daripada satu generasi
kepada satu generasi lain. Kepelbagaian adat
• dalam hidup bermasyarakat ini menjadi cerminan
kepada ketinggian sahsiah bangsa dan akal
• budi masyarakat tersebut, di samping
memancarkan nilai kehalusan perilaku dan
kesopanan
• dalam berbudaya. Hal ini kerana, adat juga berkait
dengan perilaku manusia, khususnya yang
• diperlukan dalam membentuk seorang manusia
yang budiman dan beradat. Orang beradat ialah
• orang yang bertertib, berhemah tinggi dan dapat
menyesuaikan diri dalam majlis-majlis keramaian
• tertentu (Norazit Selat, 2001). Oleh hal demikian,
masyarakat Melayu menganggap adat sebagai
• sesuatu yang primer dan `mesti’ dipatuhi sehingga
terungkap pepatah ‘biar mati anak jangan mati
 LANGKAH LANGKAH
MENGEKALKAN WARISAN ADAT
ISTIADAT DI NEGARA KITA
• Mengadakan pameran dan aktiviti berasaskan
kesenian pelbagai kaum

• Mengekalkan kesenian sebagai warisan budaya

yang amat berharga
• Mengadakan pelbagai pertandingan kesenian pada
peringkat sekolah dan negara

• Melibatkan diri dalam usaha meningkatkan

kesedaran tentang kepentingan kesenian
• Advertisements