You are on page 1of 38

Aralin 1:

MGA KONSEPTONG
PANGWIKA
Ano ang KOMUNIKASYON?

 Ito ay di lamang kabuuang


pahayag ng kaalaman at
damdamin, bagkus ito ay isa ring
batayang prosesong panlipunan.
(Hartley)

2
Ano ang KOMUNIKASYON?
 Ito ay pagpapahayag, paglalahad, o
pagbibigay ng impormasyon sa
mabisang paraan: isang pakikipag-
ugnayan, pakikibagay niya sa
kaniyang kapwa at kapaligiran.
(Webster)
3
Ano ang WIKA?

 Isang napakahalagang
instrumento ng
komunikasyon.

4
Ano ang WIKA?

 Ang wika ay isang likas at makataong


pamamaraan ng paghahatid ng mga
kaisipan, damdamin, at mga hangarin
sa pamamagitan ng isang kusang-loob
na kaparaanan na lumikha ng tunog.
(Sapiro)
5
Ano ang WIKA?
 Isang masistemang kabuuan ng mga
sagisag na sinasalita o binibigkas na
pinagkaisahan o kinaugalian ng isang
pangkat ng mga tao at sa
pamamagitan nito’y nagkakaugnay,
nagkakaunawaan at nagkakaisa ang
mga tao. (Hemphill)
6
Ano ang WIKA?

 Ito ay behikulong
ginagamit sa pakikipag-
usap at pagpaparating ng
mensahe sa isa’t isa.
7
Ano ang WIKA?

 Ang salitang Latin na lingua ay


nangangahulugang “dila” at “wika” o
“lengguwahe.” Ito ang pinagmulan ng
salitang Pranses na langue na
nangangahulugan ding dila at wika.

8
Ano ang WIKA?

 Ito ay tulay na ginagamit para


maipahayag at mangyari ang
anumang minimithi o
pangangailangan natin. (Paz,
Hernandez, at Peneyra, 2003)

9
Ano ang WIKA?
 Ito ay masistemang balangkas ng
mga tunog na pinili at isinasaayos
sa pamaraang arbitraryo upang
magamit ng mga taong nabibilang
sa isang kultura. (Gleason)

10
Ano ang WIKA?

 Ang wika ay isang sining


tulad ng paggawa ng serbesa
o pagbe-bake ng cake, o
pagsusulat. (Charles Darwin)

11
Ano ang WIKA?

 Ang wika ay isang sining


tulad ng paggawa ng serbesa
o pagbe-bake ng cake, o
pagsusulat. (Charles Darwin)

12
WIKANG
PAMBANSA
 Wikang pinagtibay ng
pambansang pamahalaan
ang wikang pambansa na
ginagamit sa pamamahala
at pakikipag-ugnayan sa
mamayang kaniyang sakop.
14
 Noong 1934, naging isang paksang
mainitang pinagtalunan, pinag-
isipan, at tinalakay sa Kumbensiyong
Konstitusyonal ang pagpili sa wikang
ito. Marami sa mga delegado ang
sumang-ayon sa panukalang isa sa
mga umiiral na wika sa bansa ang
dapat maging wikang pambansa
15
subalit sinalungat ito ng mga maka-
Ingles na naniniwalang higit na
makabubuti sa mga Pilipino ang
pagiging mahusay sa wikang Ingles.
Naging matatag ang grupong
nagmamalasakit sa sariling wika.
Iminungkahi ng grupo ni Lope K. Santos
na ang wikang pambansa ay dapat
16
ibatay sa isa sa mga umiiral na wika sa
Pilipinas. Ang mungkahing ito ay
sinusugan ni Manuel L. Quezon na noo’y
Pangulo ng Pamahalaang Komonwelt ng
Pilipinas.

17
 1935: Batay sa probisyong ito ng
Saligang Batas 1935 ay nagkaroon ng
maraming talakayan sa gagamiting
batayan sa pagpili ng wikang
pambansa. Ito ay nagresulta sa
pagkakaroon ng isang batas na
isinulat ni NORBERTO ROMUALDEZ,
ang Batas Komonwelt Blg. 184
18
na nagtatatag ng Surian ng Wikang
Pambansa. Batay sa pag-aaral na
isinagawa ng Surian, napili nila ang
TAGALOG bilang batayan ng wikang
pambansa dahil sa naturang wika ay
tumugma sa mga pamantayang
kanilang binuo.

19
Ang wikang pipiliin ay dapat…
- Wika ng sentro ng pamahalaan

- Wika ng sentro ng edukasyon

- Wika ng sentro ng kalakalan

- Wika ng pinakamarami at
pinakadakilang nasusulat na
panitikan

20
 1937: Disyembre 30, 1937 ay
iprinoklama ni Pangulong Manuel L.
Quezon ang wikang Tagalog upang
maging batayan ng Wikang
Pambansa base sa rekomendasyon
ng Surian sa bias ng Kautusang
Tagapagganap Blg. 134. Magkakabisa
ang kautusang ito pagkaraan ng
dalawang taon.
21
 1940: Sinimulang ituro ang wikang
pambansang batay sa Tagalog sa
mga paaralang pampubliko at
pribado.

22
 1946: Hulyo 4, 1946 ay ipinahayag ding
ang mga wikang opisyal sa bansa ay
Tagalog at Ingles sa bisa ng Batas
Komonwelt Bilang 570.

23
 1959: Agosto 13, 1959 ay pinalitan ang
tawag sa wikang pambansa. Mula
Tagalog ito ay nagging Pilipino sa bisa
ng Kautusang Pangkagawaran Blg. 7
na ipinalabas ni JOSE E. ROMERO,
Kalihim ng Edukasyon.

24
 1972: Muling nagkaroon ng mainitang
pagtatalo sa Kumbensiyong
Konstitusyunal kaugnay ng usaping
pangwika.
 Ang Batasang Pambansa ay dapat
magsagawa ng mga hakbang na
magpapaunlad at pormal na

25
na magpapatibay sa isang panlahat na
wikang pambansang kikilalaning
FILIPINO. Dito unang nagamit ang
salitang Filipino bilang bagong
katawagan sa wikang pambansa ng
Pilipinas.

26
 1987: Sa Saligang Batas 1987 ay
ipinagtibay ng Komisyong
Konstitusyunal na binuo ni dating
Pangulong Cory Aquino ang
implementasyon sa paggamit ng
Wikang Filipino.

27
“Ang wikang pambansa ng Pilipinas ay
Filipino. Samantalang nililinang, ito ay
dapat payabungin at pagyamanin pa
salig sa umiiral na mga wika sa Pilipinas
at sa iba pang mga wika.”

28
WIKANG
OPISYAL
 Ang prinsipal na wikang ginagamit sa
edukasyon, sa pamahalaan, at sa
politika, sa komersiyo at industriya.
 Ang itinadhana ng batas na maging
wika sa opisyal na talastasan ng
pamahalaan.

30
Sek. 7 ng Artikulo XIV ng Saligang Batas
ng 1987: “Ukol sa mga layunin ng
komunikasyon at pagtuturo, ang mga
wikang opisyal ng Pilipinas ay Filipino at
hangga’t walang itinatadhana ang
batas, Ingles.”

31
WIKANG
PANTURO
 Gamit ang wikang panturo upang
matamo ng mataas na antas ng
edukasyon.
 Opisyal na wikang ginagamit sa
pormal na edukasyon. Ito ang wikang
ginagamit sa pagtuturo at pag-aaral
sa mga paaralan at ang wika sa

33
pagsulat ng mga aklat at kagamitang
panturo sa mga silid-aralan.

Probisyong Pangwika ng Artikulo XIV ng


Saligang-batas ng 1987, Sek. 6 kaugnay
ng wikang panturo.

34
 Sa pangkalahatan ay Filipino at
Ingles ang mga opisyal na wika at
wikang panturo sa mga paaralan.
 K to 12 Curriculum, ang Mother
Tongue o unang wika ng mga mag-
aaral ay naging opisyal na wikang
panturo mula Kindergarten hanggang
baiting 3 sa mga pampubliko at
35
at pribado man, tinatawag itong Mother
Tongue-Based Multi-Lingual Education
(MTB-MLE).
 “Ang paggamit ng wikang ginagamit
din sa tahanan sa mga unang baiting
ng pag-aaral ay makatutulong
mapaunlad ang wika at kaisipan

36
ng mga mag-aaral at
makapagpapatibay sa kanilang
kamalayang sosyo-kultural.”
- DepEd Secretary Brother Armin
Luistro, FSC

37
 19 na wika at diyalekto:
Tagalog, Kapampangan, Pangasinense,
Iloko, Bikol, Cebuano, Hiligaynon, Waray,
Tausug, Maguindanaoan, Meranao,
Chavacano, Ybanag, Ivatan, Sambal,
Aklanon, Kinaray-a, Yakan, at
Surigaonon

38

You might also like