You are on page 1of 40

Kung ano ang

mo, iyan ang pagkatao


mo.
Virgilo Almario
Lipunan

Wika Kultura

Lipunan
Mula sa aklat nina Fromkin V & R.
Rodman (1983) ay sinasabing lahat ng
kultura ay may kani-kanilang kwento ng
pinagmulan ng wika. Kung minsan, ang
mga kwentong ito ay walang kabuluhan
ngunit
Kinawiwilihan at
Pinaniniwalaang
Dahil parang may
Katotohanan.
Sa aklat naman ni Darsna Tyagi (2006),
sinasabing sa China, naniniwala sila na
ang Song of Heaven na si Tien-Zu ang
nagbigay ng wika at kapangyarihan.
Sa Japan, ang
Manlilikha nila ng
wika ay si
AMATERASU.
Sa mga Babylonians, ang nagbigay raw
ng wika sa kanila ay si God Nabu at para
sa mga Hindus, ang kakayahan nila sa
wika ay ibinigay ng female God nilang si
Saravasti na asawa ni Brahma –
Creator of the
Universe.
Walang makapagsasabi kung saan o paano ba talaga
nagsimula ang wika. Maaaring ang tao noon ay
nakikipagkomunikasyon sa pamamagitan ng pag-iyak,
Paghiyaw, pagkilos, o paggalaw/pagkumpas ng kamay
hangga’t ang mga senyas na ito ay binigyan ng mga
simbolo at kahulugan (Hoebel 1966).
K
A
H
U Ng
L
U
Wika
G
A
N
Edward Sapir (1949) Ang wika ay isang
Likas at makataong pamamaraan ng
paghahatid ng mga kaisipan, damdamin
at mithiin.

Buensuceso: Ang wika ay isang


arbitraryong sistema ng mga tunog o
ponema na ginagamit ng tao sa
pakikipagtalastasan.
Tumangan Sr, et al. (1997) Ang wika ay
isang kabuuan ng mga sagisag na
panandang binibigkas na sa
pamamagitan nito ay nagkakaunawaan,
nagkakaisa at nagkakaugnay ang isang
pulutong ng mga tao.
Edward Sapir (1949) Ang wika ay isang
Likas at makataong pamamaraan ng
paghahatid ng mga kaisipan, damdamin
at mithiin.

Buensuceso: Ang wika ay isang


arbitraryong sistema ng mga tunog o
ponema na ginagamit ng tao sa
pakikipagtalastasan.
Caroll (1964). Ang wika ay isang sistema
ng mga sagisag na binubuo at
tinatanggap ng lipunan. Ito ay resulta ng
unti-unting paglilinang sa loob ng
maraming dantaon at pagbabago sa
bawat henerasyon, ngunit sa isang
panahon ng kasaysayan, ito ay tinutukoy
na isang set ng mga hulwaran ng gawi na
pinag-aaralan o natutunan at ginagamit sa
iba’t ibang antas ng bawat kasapi ng
pangkat o komunidad.
Todd (1987) . Ang wika ay isang set o
kabuuan ng mga sagisag na ginagamit sa
komunikasyon. Ang wikang ginagamit ng
tao ay hindi lamang binibigkas na tunog
kundi ito’y sinusulat din. Ang tunog at
sagisag na ito ay arbitraryo at sistematiko.
Dahil walang dalawang wikang
magkapareho bagamat bawat isa ay may
sariling set ng mga tuntunin.
Iba’t ibang teorya ng Wika
1
2
4
6
1. Pinagsama-samang tunog (combination of sounds)
2. May dalang kahulugan (words have meaning)
3. May ispeling
4. May gramatikal istraktyur (grammatical
structure)

5. Sistemang oral-awral (oral-aural


system
6. Pagkawala o estinksyon ng wika
1. Dinamiko/buhay
2. May lebel o antas
3. Gamit sa komunikasyon
4. Malikhain at natatangi
5. Kabuhol ng kultura
6. Gamit sa lahat ng uri ng
disiplina/propesyon
1.Ang wika ay behikulo ng kaisipan.
2.Ang wika ay daan tungo sa puso ng isang
tao
3.Ang wika ay nagbibigay ng mga kautusan o
nagpapakilala sa tungkulin at katayuan sa
lipunan ng nagsasalita.
4.Ang wika ay kasasalaminan ng kultura ng
isang lahi maging ang kanilang karanasan.
5. Ang wika ay pagkakakilanlan ng bawat
pangkat o grupong gumagamit ng kakaibang
mga salitang hindi laganap.
6. Ang wika ay luklukan ng panitikan sa
kaniyang artistikong gamit.
7. Ang wika ay kasangkapan sa pag-aaral ng
kultura ng ibang lahi.
8. Ang wika ay tagapagbigkis ng lipunan.
Wika at Lipunan
- Communicative Isolation
- Pisikal na Hadlang (dagat, bundok, pulitikal,
mga angkan o grupo ng tao at maging sa
uri ng relihiyon
- Dialectal differrences
- Punto o accent
Idyolek
Jargon at Argot
- Slang
- Jargon
- Hal. Sa salitang French
TETE-ibig sabihin ay HEAD
minsan ay isang slang na
salita na mula sa Latin na
Testa, ang ibig sabihin ay
earthen pot.
- BEAT IT (Shakespeare)
nanatili ang kahulugan na
A simplified language made up of parts of two
or more languages, used as a common
communication tool between speakers whose
native languages are different (Encarta)
A new language which develops in situation
where speakers of different languages need to
communicate but don’t share s common
language.
Creole
- mother tongue
Tulad ng pidgin ang creole ay
distinktibong wika na karamihan sa
bokabularyo nito ay mula sa ibang
wika, ngunit may sariling tuntuning
gramatikal
Mga salitang bawal gamitin o hindi
maaaring gamitin sa isang pormal na
usapan sa lipunan. Galing sa salitang
Tongan (Polynesian)
Yufemismo
-isang salitang o parirala na panghalili
sa salitang taboo o ang ginamit upang
maiwasan ang nakakatakot o malaswa
o pangit na kahulugan at di-
magandang pakingga.
Hal. Nagsiping sa halip na nagtalik
Sumakabilang – buhay sa na namatay
Nag-success sa halip na nagtae
Takdang – aralin

Susuriin ang wikang Filipino kung


Creole o Pidgin.
Ilalahad ng mananaliksik ang kanyang
pananaw ukol sa isyung ito sa
pamamagitan ng pagsusuri sa mga
katangian ng pidgin at creole, sa proseso
ng pagkakabuo at sa gamit ng mga ito.

You might also like