MGA PANLOOB NA SALIK

NA NAKAIIMPLUWENSYA SA
PAGHUBOG NG PAGPAPAHALAGA
METAMORPOSIS
May pagkakatulad ba ang tao sa paru-paro?
Kailangan ko nang
bumangon para
hindi ako mahulisa
pagpasok.
 Sorry po. Nabasagko
po ang vase dahil sa
katigasan ng uloko.
Hindi po ako nakinig sa
paalala niyo.
 Hindi ko sila pwedeng
pabayaan. Kailangan ko
silang awatin, baka sila
magkasakitan.

Hayaan ko na
lang kaya ang
dalawang ito
na mag-away.
 Hindi ko pwedenggawin
iyon. Mag-aalala ang
Nelson, huwag mong
nanay mo saiyo.
sabihin sa Nanay ko na
sumama ako sakanila.
Isang araw lang ako
hindi makakauwi.
Magpapaliwanag na
lang ako pagdating ko.
Matagal man pero kailangan
kong maghintay dahil ito ang
nararapat.
Bakanteng oras naming
ngayon, mas
magandang magbasa
ng aklat kaysa
makipagkwentuhan sa
mga kaklase ko.
 MGA PANLOOB NASALIK
NA NAKAIIMPLUWENSYA SA
PAGHUBOG NG PAGPAPAHALAGA
•Ito ay
matatagpuan
MISMO sa taona
nagtataglay ng
pagpapahalaga.
• Mula sa salitang Latin na
“cum,” or “con” – “with o mayroon
“scire” - knowledge o kaalaman
“with knowledge” o mayroong
kaalaman
 Mga Panloob na Salik na
Nakaiimpluwensya sa Paghubog ng Pagpapahalaga

1. Konsensiya
• Ito ang batas moral
na itinanim ng Diyos
sa isip at puso ngtao
• praktikal na paghuhusgang
moral ng isip
 1. Konsensiya
• Kung nahubog ka na gamitin ang
tamang konsensiya mula sa iyong
paglaki bilang isang nagdadalagao
nagbibinata, napalalakas ang iyong
kakayahang makabuo ng moral na
paghusga.
• Sa malalim na kakayahang ito nakasalalay ang paghubogng
tama at mataas na antas ng pagpapahalaga
2. Mapanagutang Paggamit ng Kalayaan
Masasabi lamang na nagagawa ang
tunay na kalayaan kung: (Esteban,1990).

(a)nakikilala ang tama at mali

(b)sinusunod ng tao ang kaniyang
likas na kakayahang
gawin ang tama at iwasan ang masama
2. Mapanagutang Paggamit ng Kalayaan
Ang salitang kalayaan ay tumutukoy sakakayahang
maghusga sa dalawang pagpipilian at
ang pagnais na
tanggapin ang kahihinatnan ng kanyangpagpili.
 Habang lumalaki ang kalayaan,
lumalawak din ang atingpananagutan.
3. Pagiging Sensitibo sa Gawang Masama
Kung ang tao ay tapat sa paggawa ng tama, mag-
aaalinlangan siya sa paggawa ng masama
Light
Darknes
Light, electromagneti
c radiation t h a t can be
detected by the h u m a n
eye

Darkness, lack
of illumination or a n
https://www.britannica.com/science/light
absence
of visible light.
 3. Pagiging Sensitibo sa GawangMasama
Ang pagtukoy sa pangkalahatang kabutihan o kasamaan ng kilos ng
tao ay masusukat sa pamamagitan ng mga sumusunod: EMC
a. layon (end) – tumutukoy sa layunin, dahilan o intensiyon
ng kilos at ng gumagawa ng kilos

b. pamamaraan (means) - ay ang mismong kilos ogawa

c. mga pangyayari (circumstances) – konsiderasiyonsa

oras, lugar, paraan o ang tumutugon sa
tanong na kailan, saan, paano o gaano
The morality of human acts depends on
(AIC):
• act (MEANS)
• Intention (END)
• circumstances
3. Pagiging Sensitibo sa Gawang Masama

• lax conscience-
when you see no sin where there actually
is sin
4. Pagsasabuhay ng mga Birtud (Practice of virtues).
Kapag isinasabuhay na ang mgapagpapahalaga,

nangangahulugan ito na unti-unti nang mahuhubog ang

iyong kilos o gawi (attitude)

na siya namang mahalaga upang mahubog ang iyong

magandang ugali o asal(behavior).
5. Disiplinang Pansarili (Self-Discipline)
 5. Disiplinang Pansarili (Self-Discipline)
Upang mahubog ang disiplinangpansarili,
Ma. mag-isip at magpasiyanang
makatuwiran (rational)
Mb. maging mapanagutan sa lahatng
kanyang kilos (accountable)
K c. tanggapin ang kalalabasan
(consequence) ng pasya at kilos
Kd. gamitin nang wasto ang
kanyang kalayaan
5. Disiplinang Pansarili (Self-Discipline)

delayedgratification
6. Moral na Integridad (Moral Integrity)
6. Moral na Integridad (Moral Integrity)
6. Moral na Integridad (Moral Integrity)
pakikibaka sa
katotohanan at kabutihan

pagsasaloob ng
katotohanang unibersal atpagpapahalagang moral

nalilinang sa
maingat na paghusga ngkonsensiya at
pagsasabuhay ng mga birtud.
 ISIP KILOS-LOOB
KAKAYAHAN NAKAAALAM PUMILI,
MAGPASYAAT
ISAKATUPARAN
ANG PINILI
GAMIT PAG-UNAWA KUMILOS
MANGATUWIRAN /
GUMAWA
TUNGUHIN _______________ ____________
6.1 Ang pagkakaroon ng moral na integridad, ayon kay
Carter, S. (Olson, L.) ay bunga ng pagsasama ng sumusunod

a. Masusing Pag-iisip batay sa Moral na Pamantayan (Moral

Discernment).

kakayahan na masuri at maihiwalay ang tama sa mali

kakayahan na bumuo ng konklusiyon o prinsipyo

mula sa pag-aaral o pagsusuri(discernment)
upang makabuo ng sariling paniniwala (convictions).
6.1 Ang pagkakaroon ng moral na integridad, ayon kay
Carter, S. (Olson, L.) ay bunga ng pagsasama ng sumusunod

b. Matibay na Pagkapit sa Sariling Paniniwala (Consistent

Behavior).

Kung ang isang tao ay may matibay na paninindigan

sa sariling paniniwala (convictions),
ang lahat ng kanyang kilos ay naaayon sa mga ito

nananatiling matatagkanyang sariling paniniwala

6.1 Ang pagkakaroon ng moral na integridad, ayon kay
Carter, S. (Olson, L.) ay bunga ng pagsasama ng sumusunod

3. Hayagang Paninindigan
(Public Justification).

hindi nahihiyang gawinang anumang pinaniniwalaan

niyang tama
sa gitna ng mga nagtutunggalingpaniniwala
•Ano ang pagkakaiba ngtatlong
tauhan sa bawat sitwasyon? Sa
tatlong tauhan, sino ang may
positibong pagkakaiba?
Ipaliwanag.
• Punan ang bawat
kahon ng mgatiyak
na hakbang na
iyong ilalapat sa
pang araw-araw na
gawain at
pagpapasiya na
makatutulong sa
paghubog ng
bawat na panloob
na salik. Gabay mo
ang unang kahon.
 “Homeless Man”
Katangian ng Pagpapahalaga Mga Pagkakataon na Naipamalas ang mga Salik

1.Konsensya

2.Mapanagutang Paggamit
ng Kalayaan
3. Pagiging Sensitibo sa
Gawang Masama
4. Pagsasabuhay ng mga
Birtud
5.Disiplinang Pansarili

6.Moral na Integridad
 “Homeless Man”
Katangian ng Pagpapahalaga Mga Pagkakataon na Naipamalas ang mga Salik

1.Konsensya

2.Mapanagutang Paggamit
ng Kalayaan
3. Pagiging Sensitibo sa
Gawang Masama
4. Pagsasabuhay ng mga
Birtud
5.Disiplinang Pansarili

6.Moral na Integridad