УНИВЕРЗИТЕТ ,,СВ.

КИРИЛ И МЕТОДИЈ”-СКОПЈЕ
ПЕДАГОШКИ ФАКУЛТЕТ ,,СВ. КЛИМЕНТ ОХРИДСКИ”- СКОПЈЕ

Предмет: Хигиена

Тема: Хигиена на исхраната

ПРАВИЛНА ИСХРАНА

 Под правилна исхрана се подразбира, не само

задоволување на енергетските потреби на
организмот во квантитативна смисла, туку и во
квалитет.
 Правилната исхрана е неопходна за обезбедување
на правилен раст и развој на детскиот организам,
како и за негово нормално функционирање.
ЕНЕРГЕТСКИ ПОТРЕБИ НА ОРГАНИЗМОТ
 За одржување на базалниот метаболизам
 За извршување на телесно-физичката активност
 За термодинамско дејство на храната
ОСНОВНИ ХРАНЛИВИ МАТЕРИИ
 Белковини
 Јаглени хидрати
 Масти
 Витамини и минерали

Микронутритивни Макронутритивни

СПОРЕД
ФУНКЦИЈАТА
СЕ ПОДЕЛЕНИ:
ПЛАНИРАЊЕ НА ИСХРАНА
 Распоред на дневните оброци
 Составот на дневните оброци
РАСПОРЕД НА ДНЕВНИТЕ ОБРОЦИ
 Појадок- треба да обезбеди 15-20% од дневните
енергетски потреби
 Ручек- треба да обезбеди 30-40 % од дневните
енергетски потреби
 Вечера- треба да обезбеди 20-25% од дневните
енергетски потреби
 Претпладневна и попладневна ужина- со нив се
обезбедуваат 10-15% од дневните енергетски
потреби
СОСТАВ НА ДНЕВНИТЕ ОБРОЦИ
 Леб, ориз, компир, житарици и тестенини
 Млеко и млечни производи
 Месо, риба и јајца
 Овошје
 Зеленчук
 Масти и масла
 Шеќери
ЧЕКОРИ ЗА ПРАВИЛНА ИСХРАНА

1. Треба да се користи разновидна храна, главно од

растително потекло.
2. Треба да се јадат леб,житарки, компир, ориз или
тестенини.
3. Треба да се јаде разновиден зеленчук и овошје и
тоа најмалку 400gr. дневно.
4. Треба да се одржува телесна тежина во
препорачаните граници .
5. Треба да се внимава на внесувањето на масти.
6. Мрсното месо треба да се замени со риба,
пилешко и посно месо, грав или леќа.
7. Треба да се користат млекото и млечните
производи со ниска масленост.
8. Треба да се јаде храна со ниска содржина на
шеќер.
9. Употребата на сол треба да се ограничи со 6 gr
дневно.
10. Не треба да се конзумираат повеќе од 10 gr
алкохол дневно.
11. Храната треба да се подготвува на хигиенски
безбеден начин
12. За сите новороденчиња се препорачува доење.
ЗАБОЛУВАЊА ПРЕДИЗВИКАНИ ОД НЕСООДВЕТНА ИСХРАНА

 Болести предизвикани од општ недостиг на

основни и заштитни хранливи материи
 Болести предизвикани од недостиг на одредени
основни или заштитни хранливи материи
 Болести предизвикани од неухранетост
 Нарушување на исхраната
БОЛЕСТИ ПРЕДИЗВИКАНИ ОД ОПШТ НЕДОСТИГ
НА ХРАНЛИВИ И ЗАШТИТНИ МАТЕРИИ
 Лесен степен на гладување
 Умерен степен на гладување
 Тежок степен на гладување
 Многу тежок степен на гладување
БОЛЕСТИ ПРЕДИЗВИКАНИ ОД НЕДОСТИГ НА
ОПРЕДЕЛЕНИ ОСНОВНИ ИЛИ ЗАШТИТНИ
ХРАНЛИВИ МАТЕРИИ
 Недостиг на енергија
 Недостиг на белковини
 Недостиг на витамии
 Недостиг на минерали и олигоелементи
 БОЛЕСТИ ПОРАДИ ПРЕКУМЕРНО
ВНЕСУВАЊЕ НА ХРАНЛИВИ МАТЕРИИ
 Кога организмот добива повеќе јаглени хидрати
отколку потребното, тие со текот на времето се
таложат во масти кои доведуваат до дебелеење.
 Дебелеењето претстаува светски проблем
 Причина за дебелеење може да биде внесот на брза
и мрсна храна како и шеќери, чоколадни кремови и
сл.
1. Примарна превентивна мерка
2. Секундарна превентивна мерка