Professional Documents
Culture Documents
KASAYSAYAN NG
ORTOGRAPIYA NG
WIKANG FILIPINO
1. ANG ALIBATA
Binubuo ng labimpitong (17)
simbolo na kumakatawan sa mga
letra: 14 na katinig at 3 patinig.
Tinawag itong alibata o baybayin.
Sa pagdating ng mga kastila,
pinaltan nila ito ng alpabetong
romano na siyang pinagbatayan
ng ABAKADANG Tagalog.
2. ANG ABAKADANG
TAGALOG
Binuo ni Lope K. Santos
Binubuo ito ng dalawampung (20) letra
c = k calesa - kalesa
s cocinera - kusinera
ch = ts cheque - tseke
s chinelas - sinelas
f = p fiesta - piyesta
j = h jota - hota
ll = ly billar - bilyar
y caballo - kabayo
ñ = ny paño - panyo
q = k queso - keso
rr = r barricada - barikada
v = b ventana - bintana
x = ks experimento - eksperimento
s texto - testo/teksto
h raxa - raha
z = s zapatos - sapatos
3. BAGONG ALPABETONG PILIPINO
a, b, c, d, e, f, g, h, i, j, k, l, m, n, ñ, ng, o, p, q, r, s, t, u, v, w, x, y, z
5. 2001 REVISION NG ALPABETONG
FILIPINO
Maraming pumuna sa napakahigpit at di makatotohanang mga tuntunin sa
ispeling sa paggamit ng walong (8) dagdag na letra.
Pinaluwag sa 2001 alpabeto ang gamit ng walong letra at nangangahulugan na
maaari na itong gamitin sa lahat ng hiram na salita.
Ang alfabeto ay binubuo parin ng 28 na letra.
GABAY SA ORTOGRAPIYA
NG WIKANG FILIPINO
I. GRAPEMA
Binubuo ito ng:
Letra Hindi Letra
DAGLAT
Bb. (Binibini)
Gng. (Ginang)
B. PASULAT NA PAGBAYBAY
B1. Panatilihin ang orihinal na anyo ng mga salitang mula sa ibang katutubong wika sa pilipinas
B2. Sa pagbaybay ng mga hiram na salita, panatilihin ang orihinal nitong anyo.
B3. Sa pagbaybay ng mga salitang mula sa Español, baybayin ito ayon sa abakada.
B4. Sa paguulit ng salitang ugat na nagtatapos sa patinig na “e” hindi ito pinapalitan ng letrang “i”.
Kinakabitan ito ng “ng” at ginagamitan ng gitling sa pagitan ng salitang ugat.
B5. Sa paguulit ng salitang ugat na nagtatapos sa patinig na “o” hindi ito pinapalitan ng letrang “u”.
B6. Kapag hinuhulapian ang huling pantig ng salitang ugat na natatapos sa “e” ito ay nagiging “I” at ang “O”
ay “U”.
B7. Makabuluhan ang tunog na “E” at “O” kapag inihahambing ang mga hiram na salita sa mga katutubo o
hiram na salita.
B8. Hindi pwedeng palitan ng “i” ang “e” at “o” ng “u”.
III. ANG PANTIG AT
PALAPANTIGAN
1. Ang pantig
2. Kayarian ng pantig
3. Pagpapantig
4. Ang pag-uulit ng pantig
IV. ANG PANGHIHIRAM
1. Gay lingo - ginamit ito ng mga bakla upang mapanatili ang kanilang
pagkakakilanlan kaya binago nila ang tunog o kahulugan ng salita.
2. Coño - salitang Ingles na hinahalo sa Filipino kaya nagkaroon ng code switching.
3. Jejemon - nagmula sa mga tagagamit ng internet na nagta-type ng "hehehe" bilang
"jejeje" marahil dahil ang "jeje" ay nanggaling sa Kastila na ang mga nagsasalita ay
ginagamit ang salita bilang pantawa.
DIMENSYONG HEOGRAPIKO O DIYALEKTO