You are on page 1of 28

KASAYSAYAN NG

WIKANG
PAMBANSA
PANAHON NG
KASTILA
Pagpapalaganap ng Kristiyanismo ang isa sa naging
layunin ng pananakop ng mga Kastila. Ngunit nagkaroon
ng suliranin hinggil sa komunikasyon.
• Upang maging epektibo ang pagpapalaganap ng
Kristiyanismo, ang mga misyonerong Kastila mismo ang
nag-aral ng mga wikang katutubo.
1. Mas madaling matutuhan ang wika ng isang rehiyon
kaysa ituro ito sa lahat ang Espanyol.
2. Higit na magiging kapani-paniwala at mabisa kung ang
isang banyaga ay nagsasalita ng katutubong wika.
• Ang mga prayle’y nagsulat ng mga diksyunaryo at aklat-
panggramatika, katekismo at mga kumpesyonal para sa mabilis
na pagkatuto nila ng katutubong wika.
• Ang mga misyonerong nasa ilalim ng pamamahala ng simbahan
ang nangagasiwa sa edukasyon ng mga mamamayan noon at
Carlos II naging usapin ang wikang panturo.
• Carlos II ay lumagda ng isang dekrito na pagtuturo ng wikang
Espanyol sa lahat ng mga katutubo at nagtakda rin siya ng
parusa para sa mga hindi susunod dito.
• Disyembre 29, 1972 – Si Carlos IV ay lumagda sa isa pang dekrito
na nag-uutos na gamitin ang wikang Espanyol sa lahat ng
paaralang itatatag sa pamayanan ng mga Indio.
• Sa panahong ito, lalong nagkawatak-watak ang mga Pilipino na
Carlos IV
naging dahilan upang matagumpay na nasakop ng mga
Espanyol ang mga katutubo.
PANAHON NG
REBOLUSYONG PILIPINO
• Sa panahong ito ay namulat ang isipan
at damdaming makabayan ng mga
Pilipino .
• Itinatag ni Andres Bonifacio ang
Katipunan.
• Ang wikang Tagalog ang ginamit sa
kanilang mga kautusan at pahayagan.
• Ginamit din ang Tagalog sa iba’t ibang
genre ng panitikan upang pag-alabin ang
damdaming makabayan ng mga Filipino.
• Itinanghal ang Tagalog bilang opisyal na
wika ayon sa pinagtibay na
Konstitusiyong Biak-na-Bato noong 1899
bagama’t walang isinasaad na ito ang
magiging wikang pambansa ng Republika.
• Nang maitatag ang Unang Republika sa
pamumuno ni Aguinaldo, isinaad sa
Konstitusyon na ang Tagalog ay opsiyonal.
(Gamitin ng kung sino lamang
nangangailangang gumamit.)
PANAHON NG
AMERIKANO
• Pagkatapos ng mga kolonyalistang Espanyol, dumating naman
ang mga Amerikano sa pamumuno ni Almirante Dewey.
• Kabaligtaran ang nangyari sa panahon ng Amerikano. Pilit
nilang pinakalimutan sa mga katutubo ang wikang bernakyular
at sapilitang ipagamit ang wikang Ingles.
• Malugod naman itong tinanggap ng ating mga ninuno sa
kadahilanang :
• (1.)Uhaw ang ating mga katutubo sa edukasyong liberal.
• (2.) Mabuti ang pakikitungo ng mga amerikano sa mga
katutubo.
• Nagpatayo sila ng pitong pampublikong
paaralan sa Maynila na kung saan ang mga
sundalong Amerikano ang kanilang unang
naging guro na tinawag na Thomasites.
• Monroe Survey Commission (1925) –
Nagsasaad na mabagal matuto ang mga
batang Pilipino kung Ingles ang gamiting
wikang panturo sa paaralan batay sa
ginawang sarbey.
• Iginiit ni Najeeb Mitri Saleeby na makabubuti
ang magkaroon ng isang pambansang
wikang hango sa katutubong wika nang sa
gayon ay maging malaya at mas epektibo
ang paraan ng edukasyon sa buong bansa.
• Saligang Batas ng 1935, Artikulo Blg. XIV, Seksyon 3 –ay
nagsasabing ang kongreso ay gagawa ng hakbang tungo sa
pagpapatibay at pagpapaunlad ng isang wikang pambansa
na ibabatay sa isa sa mga umiiral na katutubong wika sa
kapuluan.
• Pagtibayin ang Batas Komonwelt Blg. 184 (1936). Itinatag ng
katanggapan ng Surian ng Wikang Pambansa na binigyan ng
kapangyarihang gumawa ng mga pag-aaral sa lahat ng mga
sinasalitang wika sa kapuluan.
• Enero 12, 1937 Hinirang ng Pangulong Manuel L. Quezon ang
mga kagawad na bubuo ng Surian ng Wikang Pambansa
alinsunod sa tadhana ng Seksiyon 1, Batas Komonwelt Blg.
184, sa pagkakasusog ng Batas Komonwelt Blg. 333
TUNGKULIN NG SWP:
• Pag-aaral ng mga pangunahing wika na ginagamit ng may kalahating
milyong pilipino man lamang;
• Paggawa ng paghahambing at pagaaral ng talasalitaan ng mga
pangunahing dayalekto;
• Pagsusuri at pagtiyak sa fonetika at ortograpiyang pilipino;
• Pagpili ng katutubong wika na siyang magiging batayan ng wikang
pambansa na dapat umaayon sa (a) ang pinakamaunlad at mayaman sa
panitikan, at (b) ang wikang tinatanggap at ginagamit ng pinakamaraming
pilipino.
ANG MGA NAHIRANG NA KAGAWAD
AY ANG MGA SUMUSUNOD:
• Jaime C. Veyra (Visayang Samar) – • Casamiro F. Perfecto (Bikol) – Kagawad
Tagapangulo • Hadji Butu (Muslim), Kagawad
• Cecilio Lopez (Tagalog) – Kalihim at MGA KAGAWAD
Punong Tagapagpaganap
• Lope k. Santos (Tagalog)
• Santiago A. Fonacier (Ilokano) - Kagawad
• Jose I. Zulueta (Pangasinan)
• Filemon Sotto – (Visayang Cebu) –
Kagawad • Zoilo Hilario (Kapampangan)
• Isidro Abad ( Visayang Cebu)

• Felix S. Rodriquez (Visayang Hiligaynon) –


Kagawad
• Nobyembre 9, 1937 – Isinumite ng mga
miyembro ng SWP kay Pangulong
Quezon ang kanilang rekomendasyong
Tagalog ang gagamiting batayan sa
pagpili ng wikang pambansa.
• Disyembre 30, 1937 – Bilang pag-
alinsunod sa tadhana ng Batas
Komonwelt Blg.184, sa pamamagitan
ng Kautusang tagapagpaganap Blg.134
ay ipinahayag ng Pangulong Quezon
ang Wikang Pambansa ng Pilipinas na
batay sa Tagalog.
• Tagalog ang ginawang saligan ng Wikang Pambansa dahil ito ay nahahawig
sa maraming wikain sa bansa. sa madaling salita hindi magiging mahirap ang
Tagalog sa mga di-tagalog dahil kahawig ito ng lahat ng wika ng Pilipino sa
ganitong ayos:
14%
26% Kapampangan
18% Cebuano
Hiligaynon
21% Bikol
21% Ilokano

• Ang Tagalog ay nagtataglay ng mga salitang hiram na matatagpuan din sa


lahat halos na talatinigan ng iba pang wikain sa Pilipinas.
• Dahil sa pagsusumikap ni Pang. Quezon na
magkaroon tayo ng wikang pagkakakilanlan,
hinirang siyang “Ama ng Wikang Pambansa”
• Abril 1, 1940,  Ipinalabas ang Kautusang
Tagapagpaganap Blg.263 na nagtadhana ng
paglilimbag ng isang balarila at isang diksyunaryo
sa Wikang Pambansa
• Hunyo 7, 1940- Pinagtibay ng Pambansang
Asamblea ang Batas Komonwelt Blg. 570 na  simula
sa Hulyo 4, 1946, ang Tagalog ay isa sa mga opisyal
na wikang pambansa.
• Hunyo 19, 1940 – Ipinahayag na ituturo ang wikang
pambansa sa mga paaralan sa buong Pilipinas.
PANAHON NG
HAPON
Sa pagnanais na burahin ang anumang
impluwensiya ng mga Amerikano,
ipinagbawal ang paggamit ng Ingles sa
anumang aspekto ng pamumuhay ng mga
Pilipino. Ipinagamit nila ang katutubong
wika partikular ang wikang Tagalog sa
pagsulat ng mga akdang pampanitikan.
 Ito ang panahong namayagpag ang
panitikang Tagalog.
Ipinatupad nila ang Ordinansa Militar Blg.
13 na nag-uutos na gawing opisyal na wika
ang Tagalog at wikang Hapones
(Nihonggo)
PANAHON NG
PAGSASARILI HANGGANG
SA KASALUKUYAN
• Ika-26 Marso, 1946- Nilagdaan ni Pangulong Sergio Osmeña ang
Proklamasyon Blg. 35 bilang pagsunod sa Batas Komonwelt Blg.570 na
nakasulat sa Ingles na may pamagat na “Designating the Period from
March 27 to April 2 of Each Year ‘National Language Week,”. Saklaw ng
petsa ng Linggo ng Wika ang pagdiriwang ng kaarawan ni Francisco
Baltazar, isa sa mga haligi ng panitikang Pilipino.
• Hulyo 4, 1946- Ipinagkaloob ng mga Amerikano ang ating Kalayaan, sa
Araw ng Pagsasarili ng Pilipinas. Pinahayag din na ang mga wikang opisyal
ng bansa ay Tagalog at Ingles sa bisa ng Batas Komonwelt Blg. 570.
 Noong ika-26 ng Marso 1954, nagpalabas si Pangulong  Ramon
Magsaysay  ng Proklamasyon Blg. 12, na nagtatalaga ng petsang
mula ika-29 ng Marso hanggang ika-4 ng Abril bilang Linggo ng
Wika taon-taon.
 Proklamasyon blg. 186 noong Setyembre 23,1955– ay nilagdaan
ni Pangulong Ramon Magsaysay ang tungkol sa pagdiriwang ng
Linggo ng Wikang Pambansa simula sa ika-13 hanggang ika-19 ng
Agosto. Na kung saan itinapat ang huling araw ng pagdiriwang
sa kaarawan ni Pangulong Manuel L. Quezon na binigyang
karangalan “Ama ng Wikang Pambansa .”(Agosto 19).
 Agosto 13, 1959-  Pinalitan ang tawag sa wikang pambansa. Mula
sa Tagalog, ito ay naging Pilipino sa bisa ng Kautusang
Pangkagawaran Blg. 7 na ipinalabas ni Jose B Romero, ang
dating Kalihim ng Edukasyon.
Oktubre 24,1967- Naglagda ang Pang. Marcos ang
Kautusang Tagapagpaganap blg. 96, na
nagtatadhanang ang lahat ng mga gusali,edipisyo
at tanggapan ng pamahalaan ay pangalanan sa
Pilipino.
Marso, 1968 – Nilagdaan din ni Kalihim
Tagapagpaganap, Rafael Salas, ang Memoramdum
Sirkular Blg.172 na ang lahat ng pamuhatan ng
liham ng mga kagawaran, tanggapan at mga
sangay nito ay maisulat sa Pilipino.
Memoramdum Sirkular Blg. 199 (1968)- nagtatagubilin sa lahat ng kawani ng
pamahalaang dumalo sa mga seminar sa Pilipinong pangungunahan ng Surian
ng Wikang Pambansa sa iba’t ibang purok lingguwistika ng kapuluan.
1968 (Agos.6) Nilagdaan ni Pang. Marcos ang Kautusang Tagapagpaganap blg.
187 na nag-aatas sa lahat ng kagawaran, kawanihan, tanggapan, at iba pang
sangay na gamitin ang wikang Pilipino, hangga’t maaari, sa Linggo ng Wikang
Pambansa  at pagkaraan nito, sa lahat ng opisyal na komunikasyon at
transaksyon ng pamahalaan. 
Kautusang Tagapagpaganap Blg. 304(Marso 16, 1971)
 Nilagdaan ni Pangulong Marcos na nagpapanauli sa dating kayarian ng Surian
ng Wikang Pambansa at nililiwanag ang mga kapangyarihan at tungkulin nito.
1972 (Dis. 1) Nilagdaan ni Pang. Marcos ang Kautusang Panlahat
blg. 17 na ang panukalang Saligang Batas ng 1972 ay limbagin sa
Pilipino at Ingles .
Atas ng Pangulo Blg. 73 (1972)Nag-aatas sa Surian ng
Wikang Pambansa na isalin ang teksto ng Saligang Batas sa mga
wikang sinasalitang 50,000 mamamayan alinsunod sa probisyon ng
Saligang Batas Art. XV, Sek. 3.
1974 (Hunyo 9) Nilagdaan ni Kalihim Juan Manuel ng Edukasyon at
Kultura ang Kautusang Pangkagawaran blg. 25 na nagtatakda  ng
mga panuntunan sa pagpapatupad ng patakarang edukasyong
bilinggwal sa mga paaralan mula taong aralan 1974-75.
 Noong ika-12 ng Agosto 1986,Nilagdaan ni
Pangulong Corazon C. Aquino ang Proklamasyon Blg. 19
upang pagtibayin ang pagdedeklara ng pagdiriwang ng
Linggo ng Wika mula ika-13 hanggang ika-19 ng Agosto
taon-taon na dapat ipagdiwang ng mga mamamayan sa
boung bansa, sa pangunguna ng mga nasa
pamahalaan,paaralan at ng mga lider sa iba’t ibang
larangan ng buhay
 Pebrero 2- pinagtibay ang implementasyon ng paggamit ng
Filipino bilang Pambansang Wika, gaya ng isinasaad sa 1987
konstitusyon ng Pilipinas ( Artikulo XIV seksyon 6 ). “Ang
wikang pambansa ng Pilipinas ay Filipino. Samantalang
nililinang ito ay dapat payabungin at pagyamanin pa salig sa
umiiral na wika sa Pilipinas at iba pang wika”
Kautusang Tagapagpaganap Blg. 117 (1981) – na nilagdaan ni Pang.
Corazon Aquino ang dating Surian ng Wikang Pambansa ng (SWP)
ay pinalitan ng Linangan ng mga Wika sa Pilipinas (LWP).
1988 (Agos.25) Nilagdaan ni Pang. Corazon Aquino  ang kautusang
Tagapagpaganap blg. 335 na nagtagubilin sa lahat ng sangay ng
pamahalaan na gamitin sa mga opisyal na transaksyon ang wikang
Filipino.
Marso 19, 1990 – ipinalabas ng kalihim Isidro Carino ng Edukasyon ,
kultura at Palakasan ang kautusang pangkagawaran Blg. 21 na
nagtagubilin na gamitin ang Filipino sa pagbigkas ng panunumpa ng
katapatan sa Saligang Batas at sa bayan natin.
• Hulyo 15, 1997 – Nilagdaan at
ipinalabas ni Pangulong Fidel V.
Ramos ang Proklamasyon Blg.
1041 na nagtatakda ng taunang
pagdiriwang ng Buwan ng Wikang
Pambansa mula Agosto 1-31 na
dating Linggo ng Wika.
LISTAHAN NG MGA SANGGUNIAN
 Bernales, Rolando et al. 2016. Komunikasyon at Pananaliksik sa wika at kulturang
Filipino. Malabon City: Mutya Publishing House Inc.
 Dayag, Alma M. at del Rosario, Mary Grace G. 2017. Pinagyamang Pluma
Komunikasyon at Pananaliksik sa wika at kulturang Filipino. Quezon Ave., Quezon
City: Phoenix Publishing House Inc.
MGA HANGUANG ELEKTRONIKO
https://www.officialgazette.gov.ph/ http://xuknex.blogspot.com/p/kasaysayan-ng-wika.
http://kwf.gov.ph/kasaysayan-at-mandato/ html
https://www.academia.edu/28502131/Transcript_o https://0261.home.blog/2018/09/17/manuel-l-que
f_Ang_Wikang_Pambansa_ng_Pilipinas zon-ama-ng-wikang-pambansa/
https://books.google.com.ph/ www.google.com
https://teksbok.blogspot.com/ https://gfycat.com/
https://www.ilikesticker.com/
https://www.ashamaluevmusic.com
https://www.presentationgo.com/
MARAMING SALAMAT SA
INYONG PANONOOD!
Paalam!

28

You might also like