ΡΕΑΛΙΣΜΟΣ:

ΙΣΤΟΡΙΚΗ
ΕΞΕΛΙΞΗ &
ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ
ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ

ΑΝΔΡΕΑΣ ΓΚΟΦΑΣ
Η ΡΕΑΛΙΣΤΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΣΚΕΨΗΣ

 Όπως ο William Wohlforth το έθεσε χαρακτηριστικά, δεν θα ήταν ακραίο

αν υποστηριχθεί ότι η επιστημονική μελέτη των Διεθνών Σχέσεων είναι
μια συζήτηση σχετικά με το ρεαλισμό.
 Η ευρύτητα της απήχησής του στον κλάδο των Διεθνών Σχέσεων
συνεπάγεται και μια πολυσημία.
 Σε κάθε περίπτωση, καίτοι επιμέρους τάσεις του ρεαλισμού
διαφοροποιούνται ως προς καίρια ζητήματα, η ρεαλιστική προσέγγιση
διατηρεί στον πυρήνα της μια κοινά αποδεκτή αλληλουχία παραδοχών
ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΑΡΑΔΟΧΕΣ
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗΣ ΡΕΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΣΧΟΛΩΝ

Χρονολογικό κριτήριο ταξινόμησης

• Κλασικός (Θουκυδίδης, Μακιαβέλλι, Χομπς)

• Νεοκλασικός (Morgenthau, Carr)
• Νεορεαλισμός (Waltz)

Ταξινόμηση σύμφωνα με επίπεδο ανάλυσης

• Κλασικός (μικρο-επίπεδο / Morgenthau

• Νεορεαλισμός (μάκρο – επίπεδο / Waltz)
• Νεοκλασικός (πολυεπίπεδη ανάλυση / Schweller)
ΈΝΑΣ ΡΕΑΛΙΣΜΟΣ Ή ΠΟΛΛΟΙ;
Σχολή Ρεαλισμού
Αμυντικός ρεαλισμός: Kenneth Waltz, Theory of
International Politics (1979)
Νεορεαλισμός
Μάκρο – ή
(διεθνές Δομικός Επιθετικός ρεαλισμός: John Mearsheimer, The Tragedy
σύστημα) ρεαλισμός of Great Power Politics (2001)
Επίπεδα
ανάλυσης
Μίκρο- Κλασικός ρεαλισμός: Hans Morgenthau, Politics Among Nations (1948)
(κράτος/
Άτομο)
Πολυεπίπεδη Νεοκλασικός ρεαλισμός: Randal Schweller, Unanswered Threats:
Ανάλυση Political Constraints on the Balance of Power (2006)
(μάκρο &
Μίκρο)
ΘΟΥΚΥΔΙΔΗΣ: ΘΕΜΕΛΙΩΤΗΣ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ & ΤΟΥ ΡΕΑΛΙΣΜΟΥ

«Η άνοδος της Αθήνας,

και ο φόβος που αυτή
ενστάλαξε στην
Σπάρτη, έκανε τον
πόλεμο αναπόφευκτο».
Η ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗ ΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΘΟΥΚΥΔΙΔΕΙΑΣ ΣΚΕΨΗΣ