Integrisana kola

Uvod

 Ova kola su novijeg datuma, a u svome sklopu sadrže veći broj aktivnih i pasivnih komponenti, sastavljena
od tranzistora, dioda, otpornika i kondenzatora. Ti elektronski sklopovi mogu da budu pojačavači,
demodulatori, razna digitalna kola itd. Izrađuju se tako što se napravi mreža pasivnih elemenata (otpornika i
kondenzatora) tehnikom tankog filma (tankog sloja), dok se poluprovodnički elementi (tranzistori i diode)
naknadno ugrađuju kao gotovi diskretni elementi i metodom zavarivanja spajaju na odgovarajućim mestima
sa pasivnim elementima.
 Ovde se, kao osnova, koristi keramička podloga za pasivne elemente, pa se na ovu podlogu nanosi tanak sloj
materijala (tantal i drugi) u zagrejanoj komori gde se vrši oksidacija, a zatim ponovo nanosi sledeći sloj
materijala koji takođe oksidiše. Na mestima određenim posebnom maskom, fotohemijskim postupkom se
nagriza sloj oksida, gde treba da se formiraju pasivni elementi i provodne zone između pasivnih elemenata.
 Ta elektronska kola mogu biti povezana različitim provodnim slojevima u samom IK
 Najčešće je u osnovi poluprovodnika silicijum, mada mogu biti i drugi materijali npr. germanijum, galijum-
arsenid
 Integrisano kolo je složeno električno kolo sastavljeno iz mnoštva elemenata objedinjenih na jedinstvenoj
podlozi i spremno za ugradnju u složenije sisteme, ali kao jedinstvena komponenta. Ono u sebi sadrži čitave
električne šeme sa različitim komponentama, kao što su tranzistori, otpornici, kondenzatori. Sastoji se od
kućišta koje je od plastike ili keramike, izvoda pomoću kojih se montira na štampanu ploču i čipa (u kojem su
integrisani svi elementi) u središtu integrisanog kola, koji je sa izvodima povezan najčešće veoma tankim
žicama. Integrisano kolo se sastoji od:
 kućišta, koje je od plastike ili keramike,
 izvoda pomoću kojih se montira na štampanu ploču i
 čip-a u središtu integrisanog kola, koji je sa izvodima povezan najčešće veoma tankim zlatnim žicama.
 Zbog svoje prirode integrisana kola moraju da imaju više priključaka da bi se povezala sa ostalim
komponentama. Ti priključci se nazivaju izvodi, nožice ili pinovi. Jedan izvod je za napajanje, drugi za
uzemljenje, treći za ulazni signal, četvrti za izlazni signal, itd.
 Po dogovoru, izvodi integrisanog kola se broje u smjeru suproznom od smjera kazaljke na satu, počevši od
gornjeg lijevog izvoda.
Najveći korisnici integrisanih kola
Najveći proizvođači integrisanih kola
Podjela električnih kola

  Integrisana kola prema načinu rada i načinu upotrebe mogu biti analogna (linearna) i digitalna. Ti se
pojmovi odnose na vrstu električnih signala koji se koriste u kolu. Postoje i tzv. integralna kola mješanih
signala (eng: mixed signal, koji obrađuju i analogni i digitalni signal na istom čipu) (npr: A/D i D/A konvertori)
Kod integrisanih kola napon napajanja kreće se obično od 5 do 30 V.
 Zbog velikog stepena integracije komponenti na malom prostoru često imaju problema sa odavanjem
toplote, pa ih je potrebno dodatno hladiti. Hlađenje može biti pasivno, dodavanjem masivnih hladnjaka, ili
aktivno ugradnjom ventilatora
Vrsta integracije

 Složenost, odnosno kompleksnost integrisanih kola meri se stepenom integracije, koji predstavlja broj
osnovnih elemenata (sada se tu misli na broj tranzistora) integrisanih u jednom kolu. Usavršavanjem
tehnologije stepen integracije iz godine u godinu raste.
 O ovakvom tempu razvoja govori poznati Murov zakon, nazvan po osnivaču Intela Gordonu Muru, koji kaže
da se broj elektronskih komponenata u procesoru udvostručuje svakih 18 meseci. Međutim, fantastičan
napredak koji je doživeo silicijumski čip, ucrtan Murovim zakonom, ima svoje granice posle kojih neće
postojati fizička mogućnost da u jedan silicijumski čip stane još elektronskih komponenata.
 Po stepenu integracije integrisana kola se mogu podeliti u sledeće grupe:
• SSI (od Small Scale Integration) − kola malog stepena integracije, koja u sebi sadrže do 100 osnovnih elemenata;
• MSI (od Medium Scale Integration) − kola srednjeg stepena integracije, sa 100 do 1000 osnovnih elememata;
• LSI (od Large Scale Integration) − kola visokog stepena integracije, koja imaju 1000 do 10000 elemenata;
• U2LSI3 (od Ultra-Ultra Large Scale Integration) − kola izuzetno-izuzetno visokog stepena integracije, sa preko milijardu
tranzistora po integrisanom kolu ili čipu (sa preko milion tranzistora po mm2 ).
Vrste integrisanih kola

 Integrisana kola se mogu podeliti na više načina:

• prema vrsti podloge,
• prema tehnologiji izrade i prema načinu rada.
Podjela integrisanih kola