Μάθημα Βιολογίας

Κληρονομικότητα
ΑΛΛΗΛΟΜΟΡΦΑ
Οι διπλοειδείς οργανισμοί περιέχουν
τις γενετικές πληροφορίες, τα
γονίδια, δύο φορές, μία από τη
μητέρα και μία από τον πατέρα

Κάθε γονίδιο μπορεί να

ελέγχει το ίδιο γνώρισμα με
διαφορετικό τρόπο αυτά τα
γονίδια ονομάζονται
αλληλόμορφα

Οι διπλοειδείς
οργανισμοί διαθέτουν
για κάθε γνώρισμα δύο
αλληλόμορφα

Τα αλληλόμορφα
βρίσκονται στην ίδια
θέση στα ομόλογα
χρωμοσώματα
ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ ΑΛΛΗΛΟΜΟΡΦΩΝ
Ένα χαρακτηριστικό όπως ο λοβός των
αυτιών εμφανίζεται σε δύο μορφές
Ελεύθεροι λοβοί αυτιών και
προσκολλημένοι που
καθορίζονται από ένα ζεύγος
αλληλόμορφων

Ομόζυγο άτομο
Άτομο με δύο ίδια αλληλόμορφα
γονίδια

Συμβολίζεται με δύο όμοια

γράμματα ή κεφαλαία ή πεζά

Ετερόζυγο άτομο
Άτομο με δύο διαφορετικά
αλληλόμορφα γονίδια

Συμβολίζεται με δύο όμοια

γράμματα ένα κεφαλαίο και ένα
πεζό
ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΣ ΑΛΛΗΛΟΜΟΡΦΩΝ
Στα ετερόζυγα άτομα το ένα
αλληλόμορφο καλύπτει την
έκφραση του άλλου

Αυτό που καλύπτει την

έκφραση του άλλου
ονομάζεται επικρατές
Συνήθως συμβολίζεται
με ένα κεφαλαίο
γράμμα

Αυτό που καλύπτεται η

έκφραση του ονομάζεται
υπολειπόμενο
Συνήθως συμβολίζεται
με ένα πεζό γράμμα
ΕΠΙΚΡΑΤΗΣ ή ΥΠΟΛΕΙΠΟΜΕΝΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ

Χαρακτηριστικό γραμμή τριχοφυΐας

Με κορυφή ή χωρίς κορυφή

Ποιος είναι ο επικρατής

χαρακτήρας;
Η γραμμή τριχοφυΐας με
κορυφή.

Τι αλληλόμορφα θα έχει το
άτομο με γραμμή τριχοφυΐας
χωρίς κορυφή;
Θα έχει δύο υπολειπόμενα γονίδια.

 H εμφάνιση ενός ατόμου δεν

αποκαλύπτει πάντοτε τα
αλληλόμορφα του.

Δηλαδή: ένα άτομο με γραμμή

τριχοφυΐας μπορεί να είναι είτε
ομόζυγο για τα επικρατή γονίδια
είτε ετερόζυγο.
ΕΠΙΚΡΑΤΗΣ ή ΥΠΟΛΕΙΠΟΜΕΝΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ
Χαρακτηριστικό ικανότητα
αναδίπλωσης της γλώσσας

Ικανότητα αναδίπλωσης ή
ανικανότητα αναδίπλωσης

Τι χαρακτηριστικό έχει το άτομο

που είναι ομόζυγο στο
υπολειπόμενο;
Δεν μπορεί να αναδιπλώσει τη
γλώσσα του.

Τι αλληλόμορφα θα έχει το
άτομο με ικανότητα
αναδίπλωσης της γλώσσας;
Μπορεί να είναι είτε ομόζυγο για το
επικρατές γονίδιο είτε ετερόζυγο.
ΟΡΟΛΟΓΙΑ-Τέσταρε τις γνώσεις σου
• Αλληλόμορφα γονίδια • Γονότυπος
• Ομόζυγο άτομο • Φαινότυπος
• Ετερόζυγο άτομο
• Επικρατές γονίδιο
• Υπολειπόμενο γονίδιο
• Συμβολισμός;