PGT 219 Pengantar Kaedah Mengajar Ilmu Kemanusiaan

Mempelbagaikan Kaedah :
Kaedah Perbincangan
 Maksud Perbincangan

• Discussion be defined as in which teacher leads or guides the student in expressing their
opinion and ideas with a view in identifying and solving problem collectively
(Hanna Onyi Yusuf et al., 2016)
• Discussion is a design that provide opportunity for discussion between instuctor and learners,
and leaners to learners
(Duruji et al., 2014)
• Discussion is a type of activity, which involves breaking the class into small group for effective
talking on a topic, a problem or issue
(Hanna Onyi Yusuf, 2012)
• Discussion are way of cooperative learning, which help students understand material better
and develop new perspective
(Philip H. Pollock et al., 2011)
• Discussion could be considered an activity which involves written or oral expression of
different points of view in given situation
(Cashin, 2011)
-Pollock, Phillip H., et al., ‘Learning Through Discussion: Comparing The Benefits of Small-Group and Large-Class Setting’, Journal of Political Science
Education (2011), 1-15
-Khalid Abdulbaki, et al., ‘The Use of The Discussion Method at University: Enhancement of Teaching and Learning’ , International Journal of Higher
Education, 7:6 (2018), 118-128
 Tujuan Perbincangan

Mewujudkan platform untuk

Mengembangkan pemikiran pelajar dalam proses
kritis pelajar pembelajaran agar terlibat
secara aktif

Menggalakkan pelajar
Memudahkan pengajaran
menguasai teknik
dan pembelajaran kerana
perbincangan yang betul dan
guru melihat kefahaman
mengukuhkan kemahiran
pelajar
lisan

Khalid Abdulbaki, et al., ‘The Use of The Discussion Method at University: Enhancement of Teaching and Learning’ ,
International Journal of Higher Education, 7:6 (2018), 118-128
 Matlamat
dan
Objektif

Elemen
Susun Saiz
atur bilik
Penting Dalam Kumpulan
Perbincangan

Pemilihan
Topik dan
Variasi
Noriati A. Rashid et al., Murid dan Pembelajaran (Selangor: Oxford
Fajar, 2017)
 • Penghasilan kumpulan kecil untuk
pembelajaran berbentuk proses dan bukan hasil
Matlamat dan akhir
Objektif • Murid perlu melibatkan diri dalam
perkembangan kemahiran dan perbincangan
kumpulan

• Saiz kumpulan mempengaruhi penglibatan

pelajar
Saiz Kumpulan
• Enam hingga lapan orang murid antara saiz
kumpulan sesuai

- Noriati A. Rashid et al., Murid dan Pembelajaran (Selangor: Oxford Fajar , 2017)
- Isaac Kofi Biney, ‘Improving Teaching And Learning In Higher Education Institutions: Is Discussion Method The Answer?’,
MIER Journal of Educational Studies , 8:2 (2018): 147-163
 • Terdiri daripada tugasan atau pengajaran
berterusan di dalam bilik darjah
Pemilihan Topik dan • Berkisarkan topik, subjek, tahap perkembangan
Variasi dan umur murid

• Penyusunan fizikal tempat perbincangan boleh di

dalam bilik darjah
Susun Atur Bilik • Susun atur bulatan, separa bulatan, bentuk ‘U’
sesuai untuk tujuan perbincangan

Noriati A. Rashid et al., Murid dan Pembelajaran (Selangor: Oxford

Fajar, 2017)
 Jenis Perbincangan

Brown (1994) menyatakan dua jenis perbincangan :

• 1. Perbincangan Keseluruhan Kelas – Guru sebagai fasilitator

mengendalikan keseluruhan kelas sebagai kumpulan besar

• 2. Perbincangan Kumpulan Kecil - Mengandungi seorang pengerusi,

pencatat, dan pelapor serta beberapa orang ahli untuk berbincang
sesuatu perkara dalam jangka masa tertentu

Mohd Razali Kamarudin, Mudahnya Mengajar (Selangor: Alaf 21, 2010)

 Teknik Perbincangan

Sumbangsaran Concentric circles

(brainstorming) and Fish Bowl

Snowball
 Sumbangsaran (brainstorming)

1. Nyatakan masalah kepada kumpulan.

2. Beri peluang untuk berfikir secara senyap dan boleh juga nyatakan
idea tersebut di atas kertas.
3. Ahli kumpulan diminta mengemukakan idea yang dicatat oleh pencatat
di atas kertas, papan putih, kertas mahjong atau helaian lutsinar untuk
dilihat oleh semua ahli.
4. Bila semua idea telah disenarai, gabungan dan penambahbaikan perlu
dibuat menerusi perbincangan penilaian idea.
 Concentric circles dan Fish Bowl

1. Bagi teknik concentric circles, satu bulatan kecil dibentuk dalam satu
bulatan yang lebih besar.
2. Kumpulan bulatan kecil yang duduk di bahagian dalam membincangkan
sesuatu topik sementara ahli kumpulan bulatan luar hanya melihat dan
mendengar. Kemudian, peranan diterbalikkan.
3. Bagi teknik fish bowl, separuh ahli kumpulan besar/kelas duduk dalam
bulatan dalam dan menjalankan perbincangan sementara yang lain duduk
dalam bulatan luar dan menjadi pemerhati yang tidak mengambil
bahagian.
4. Kemudian, kedua-dua bahagian kumpulan bergabung untuk
membincangkan apa yang telah berlaku.
 Teknik Snowball

1. Pelajar dalam kumpulan besar diminta memikirkan secara individu

tentang sesuatu persoalan, kemudian mereka diminta membentuk
pasangan untuk membincangkan perbezaan respons masing-masing.
2. Kemudian, mereka diminta membentuk kumpulan yang terdiri daripada
4 orang untuk menghasilkan satu respons yang dipersetujui semua.
3. Setiap kumpulan diminta melaporkan dapatannya kepada kelas atau
kumpulan besar.
 Teknik Perbincangan Abad Ke-21

Team Stand-N- Think-Pair-

Talking Chips Share Share

Rotating Review Three Stray,

Line Ups
One Stay

Simultaneous
Round Table

https://www.pendidik2u.my/himpunan-kaedah-pembelajaran-abad-21
 Teknik Perbincangan Abad Ke-21
1. Talking Chips
• Setiap ahli dalam pasukan meletakkan cip di tengah-tengah apabila ingin bercakap dan memberi
pendapat
• Mereka tidak boleh mengulangi giliran bercakap sehingga setiap orang diberi peluang

2. Team Stand-N-Share
• Ahli pasukan berdiri
• Guru/rakan lain memberi soalan
• Pasukan hanya boleh duduk jika bersetuju dan berkongsi jawapan/pendapat dengan pasukan lain

3. Think-Pair-Share
• Guru kemukakan masalah kepada ahli pasukan
• Setiap ahli diberi masa untuk berfikir, kemudian membincangkannya dengan ahli pasukan yang
lain secara berpasangan
• Semua ahli Pasukan diminta pula berkongsi jawapan kepada penyelesaian masalah

https://www.pendidik2u.my/himpunan-kaedah-pembelajaran-abad-21
4. Rotating Review
• Setiap pasukan membincangkan sesuatu topik , kemudian mencatatkannya di kertas sebak
dan memaparkan di tempat pasukan masing-masing
• Setiap pasukan akan bergerak dari satu pasukan ke satu pasukan untuk membuat penilaian
hasil kerja setiap pasukan
• Setiap ahli pasukan boleh membuat komen,tambahan idea atau persoalan pada kertas
berkenaan dengan menggunakan warna pen yang berbeza

5. Three Stray, One Stay

• Tiga ahli pasukan pergi melihat hasil atau berbincang dengan pasukan lain
• Seorang tinggal untuk menyambut kedatangan rakan lain dan untuk menjelaskan
kedudukan /hasil kerja pasukannya
• Bila selesai Murid 2 pula tinggal dan jalankan tugas di atas
• Kemudian Murid 3 pula tinggal dan begitulah seterusnya.
6. Line Ups
• Dalam pasukan berempat pelajar membuat barisan.
• Pasukan diminta memberi jawapan kepada masalah yang diberi.
• Pasukan membuat garisan lurus kalau setuju dan garisan terpisah-pisah kalau tidak
setuju.

7. Simultaneous Round Table

• Dalam pasukan pelajar menulis respon kepada masalah dalam kertas masing-masing.
• Kemudian mereka mengedar catatan mereka mengikut pusingan jam supaya setiap
ahli pasukan dapat menambah/membetulkan apa yang ditulis.
Teknik Perbincangan dalam subjek Ilmu
Kemanusiaan

Learning
Carousel
Trios A-B-C

Jigsaw
1. Learning Trios A-B-C
• Murid A bercakap, murid B dan C dengar, catat dan bertanya soalan
• Murid B bercakap, murid A dan C dengar, catat dan bertanya soalan
• Murid C bercakap, murid A dan B dengar, catat dan bertanya soalan
• Kaedah ini sesuai digunakan di dalam semua subjek ilmu kemanusiaan seperti
Sejarah kerana murid dapat mengulang kembali fakta yang diberikan dan
dibincangkan bersama guru dan kemudian menambahbaik dengan sistem ingatan
dan hafalan yang lebih mantap

2. Carousel
• Soalan hendaklah ditampal di sekeliling kelas.
• Murid dikehendaki bergerak ke satu soalan ke soalan lain mengikut arahan guru
• Apabila tiba di tempat soalan, mereka perlu berbincang dan mencatat jawaban
mereka dan begitulah sehingga habis soalan.
• Kemudian akhirnya guru akan minta wakil pelajar memberitahu dan mendapat
jawaban pelbagai daripada semua kumpulan yang ada.
• Sesuai digunakan untuk subjek seperti bahasa Melayu, Sejarah dan Geografi
3. Jigsaw
• Kelas dibahagikan kepada beberapa kumpulan (Home Team) yang terdiri dari
4 atau 6 murid atau dengan mana-mana jumlah pelajar yang munasabah dan
setiap pelajar akan dinomborkan.
• Pelajar akan seterusnya dipecahkan kepada Expert Teams mengikut nombor
masing-masing.
• Bahan akademik akan disajikan kepada murid dalam bentuk teks dan setiap
murid perlu mempelajari dan memahamkan maklumat berkenaan bersama-
sama dengan ahli lain dalam Expert Team masing-masing.
• Seterusnya, murid-murid yang berada dalam kelompok pakar (Expert Team)
akan kembali ke kumpulan asal untuk mengajar/membimbing ahli-ahli lain
tentang apa yang telah dipelajari dalam kelompok pakar.
• Setelah selesai, murid-murid akan diberi peluang untuk menyatakan secara
individu tentang apa yang telah dipelajari
• Teknik ini sesuai juga digunakan untuk semua subjek ilmu Kemanusiaan
dalam usaha untuk memupuk kemampuan bercakap dan menerang dalam
kalangan pelajar bersama ahli kumpulan
 Prosedur Perbincangan

Sebelum
Semasa
Selepas

https://www.slideshare.net/nilanjiehan/modul-3-3-b-1
 Sebelum
1. Guru perlu menyediakan rancangan pengajaran yang lengkap.
2. Guru perlu memaklumkan kepada pelajar bahawa perbincangan akan
datang akan diadakan dalam bentuk formal atau tidak formal.
3. Melibatkan perancangan yang baik di mana guru harus mempunyai
pemahaman yang jelas mengenai topik.
4. Guru perlu memahami kandungan dan objektif pelajaran yang akan
dibincangkan.
5. Suasana kelas perlu dalam keadaan kondusif dan selesa seperti bersih
dan aturan meja dan kerusi perlu dalam keadaan ‘mood’ perbincangan.
 Semasa
1. Guru bertanyakan soalan yang provokatif
2.Menggalakkan pelajar untuk menyertai perbincangan dengan memberi ganjaran
bagi siapa yang pertama kali memulakan bercakap.
3.Bijak memilih, mengetuai, menjelaskan dan memberi ulasan atau soalan retorik
untuk mengikut arus perbincangan dengan tujuan memperkuatkan nilai
pengalaman.
4.Guru tidak boleh menghina atau merendahkan pelajar, sebaliknya merangsang
minat mereka dengan memberikan komen positif.
5.Peranan guru menjadi fasilitator. Guru menyederhanakan perbincangan dan
bukannya menyampaikan maklumat.
6.Untuk perbincangan, guru tidak boleh melakukan semua perbincangan atau
bercakap dengan seorang pelajar pada suatu masa. Perlu diingatkan bahawa
perbincangan itu bukan sekadar komunikasi instruktur atau kepada pelajar, ini
adalah peluang bagi mereka untuk berkongsi idea.
 Selepas
1. Guru memanggil wakil pelajar untuk menerangkan rumusan yang
diperoleh sepanjang perbincangan.
2. Guru perlu mempelbagaikan cadangan penyelesaian yang diberikan
oleh pelajar di dalam kelas
3. Guru perlu meringkaskan perkara-perkara yang penting supaya pelajar
tahu mana yang salah dan mana yang betul, terutamanya dalam konsep
dan maklumat-maklumat penting.
4. Guru harus mencadangkan bahan bacaan tambahan atau web supaya
pelajar dapat mengetahui maklumat lanjut mengenai apa yang telah
dipelajari.
 PRINSIP KAEDAH PERBINCANGAN

• Isu sensitif sewajarnya dielakkan.

PEMILIHAN TOPIK • Berdasarkan pengalaman, kebolehan dan minat pelajar.
• Mestilah jelas dan khusus

TUJUAN • Mestilah bersifat jelas.

PERBINCANGAN • Pelajar perlu diberitahu terlebih dahulu.

• Setiap kumpulan kecil perlu ada ketua.

KETUA DAN PENCATAT • Terdapat murid mencatat segala idea yang
dibincangkan.
 CARA DAN • Haruslah dimaklumkan kepada pelajar terlebih
PERATURAN dahulu.

• Guru bertindak sebagai fasilitator.

PERANAN GURU • Bergerak dari satu kumpulan ke kumpulan yang
lain.

SEMASA • Murid digalakkan catat idea dari semasa ke

PERBINCANGAN semasa.
 RUMUSAN • Dilakukan pada akhir perbincangan.
PERBINCANGAN • Ketua kumpulan beri ulasan.

ULASAN GURU • Memberikan kesimpulan secara menyeluruh.

• Menghargai penglibatan para pelajar.

PUJIAN • Ucap terima kasih
• Beri hadiah (bukan keutamaan)
 KEBAIKAN KAEDAH PERBINCANGAN

Tingkatkan kemahiran
berhujah dan
mengeluarkan
pendapat.

Tingkatkan kemahiran Galakkan nilai kersama

mendengar sepasukan

Galakkan komunikasi Galakkan kemahiran

dua hala (guru dan pemikiran kritis
pelajar)

Philip Pollock, Kerstin Hamann, Bruce Wilson. (2011). “Comparing the

Beneficts of Small-Group and Large-Class Discussion”. Journal of
Political Science Education.
KEBURUKAN KAEDAH PERBINCANGAN

Wujudnya Penggunaan
dominasi dalam masa yang lebih
perbincangan. lama.

Pemilihan tajuk
yang tidak Mewujudkan
selaras dengan suasana yang
tingkat kognitif bising.
pelajar.

Roy Killen. (2007). Effective Teaching Strategies: Lesson from Research and Practice.
 RUMUSAN

• Kaedah perbincangan menjadi salah satu strategi yang ampuh untuk

menilai kefahaman kepada pelajar.
• Suatu kaedah pembelajaran yang mementingkan nilai kerjasama yang
tinggi.
• Pelajar mampu membina pemikiran yang futuristik dan kritis.
• Menjadi indikator bagi mengukur kebolehan guru dalam mengawal
landskap perbincangan pelajar.
• Kaedah pembelajaran yang selari dengan Pelan pembangunan pendidikan
Malaysia (2013-2025).
• Bercirikan pembelajaran yang berpusatkan pelajar.
 Rujukan
Buku
1. Roy Killen, Effective Teaching Strategies: Lesson From Research and Practice
(Australia: Thompson Social Science Press,2007)
2. Noriati A. Rashid et al., Murid dan Pembelajaran (Selangor: Oxford Fajar, 2017)
3. Mohd Razali Kamarudin, Mudahnya Mengajar! (Selangor: Alaf 21, 2010)
Jurnal
4. Pollock, Phillip H., et al., ‘Learning Through Discussion: Comparing The Benefits of
Small-Group and Large-Class Setting’, Journal of Political Science Education (2011), 1-
15
5. Khalid Abdulbaki, et al., ‘The Use of The Discussion Method at University:
Enhancement of Teaching and Learning’ , International Journal of Higher Education,
7:6 (2018), 118-128
6. Isaac Kofi Biney, ‘Improving Teaching And Learning In Higher Education Institutions:
Is Discussion Method The Answer?’, MIER Journal of Educational Studies , 8:2 (2018):
147-163
Internet
7. https://www.pendidik2u.my/himpunan-kaedah-pembelajaran-abad-21/
8. https://www.slideshare.net/nilanjiehan/modul-3-3-b-1