Banki komercyjne

ICH FUNKCJE I ZNACZENIE

System bankowy
Jest to zbiór wszystkich instytucji
bankowych i finansowych w
państwie oraz sieć łączących ich
zależności.

Ustawy prawne funkcjonowania

polskiego systemu bankowego:
• Ustawa Prawo Bankowe
• Ustawa o NBP
• Ustawa o Listach zastawnych i
Bankach Hipotecznych
Najważniejsze podmioty w polskim
systemie bankowym
•Bank centralny
•Rada Polityki pieniężnej
•Banki komercyjne
•Komisja Nadzoru Finansowego
•Bankowy Fundusz Gwarancyjny
Bank
komercyjny
- O S O B A P R AW N A Ś W I A D C Z Ą C A
USŁUGI FINANSOWE

- I N S T Y T U C J A F I N A N S O WA /
K R E D Y T O WA
Funkcje banków- instytucji
pośrednictwa finansowego

• Specjalizują się w gromadzeniu depozytów od klientów indywidualnych i

przedsiębiorstw;
• Pożyczają te środki innym klientom indywidualnym oraz przedsiębiorcom;
• Ich głównym celem jest przyjmowanie depozytów oraz udzielanie kredytów.
Czym dokładniej zajmuje się bank?
Działalność banku polega na podejmowaniu różnych rodzajów ryzyka. Można stwierdzić,
że bank jest instytucją handlującą ryzykiem kredytowym, rynkowym, operacyjnym i
ryzykiem płynności.

Zgodnie z ustawą o Prawie bankowym czynnościami bankowymi są:

- Przyjmowanie wkładów pieniężnych płatnych na żądanie lub z nadejściem oznaczonego terminu oraz
prowadzenie rachunków tych wkładów;

- Prowadzenie innych rachunków bankowych np. lokat;

- Udzielanie kredytów;
Czym dokładniej zajmuje się bank?
- Udzielanie i potwierdzanie gwarancji bankowych oraz

otwieranie i potwierdzanie akredytyw;

- Emitowanie bankowych papierów wartościowych;

- Przeprowadzanie bankowych rozliczeń pieniężnych;

- Wykonywanie innych czynności przewidzianych wyłącznie

dla banku w odrębnych ustawach.

Inne czynności

- Udzielanie pożyczek pieniężnych;

- Operacje czekowe i wekslowe oraz operacje, których przedmiotem są warranty;

- Świadczenie usług płatniczych oraz wydawanie pieniądza elektronicznego;

- Terminowe operacje finansowe;

- Nabywanie i zbywanie wierzytelności pieniężnych

Inne czynności
- Przechowywanie przedmiotów i papierów wartościowych oraz udostępnianie skrytek
sejfowych;

- Prowadzenie skupu i sprzedaży wartości dewizowych;

- Udzielanie i potwierdzanie poręczeń;

- Wykonywanie czynności zleconych, związanych z emisją papierów wartościowych;

- Pośrednictwo w dokonywaniu przekazów pieniężnych oraz rozliczeń w obrocie dewizowym.

 Ogólny podział banków

W Polsce

Specjalistyczne Uniwersalne

Stacjonarne Wirtualne
Prawna forma banków
Ze względu na prawną formę działalności, zgodnie z ustawą prawo bankowe, banki mogą być tworzone
jako:

Banki państwowe;

Banki spółdzielcze;

Banki w formie spółek akcyjnych.

Bank państwowy
W Polsce od lat funkcjonuje tylko jeden bank państwowy- Bank
Gospodarstwa Krajowego, który działa na podstawie odrębnej,
własnej ustawy o Banku Gospodarstwa Krajowego. Taka sytuacja jest
ewenementem w skali europejskiej. BGK jest jedynym bankiem w
swoim rodzaju w polskim sektorze bankowym prowadzącym przede
wszystkim działalność zleconą. Nie ma on rozbudowanej sieci
placówek bankowych i nie skupia się na obsłudze osób prywatnych.
Nastawiony jest na obsługę państwa, finansów publicznych i
szczególnych programów mających na celu rozwój wybranych
obszarów gospodarki. Jako jedyny bank w Polsce BGK nie może
ogłosić upadłości, może natomiast zostać zlikwidowany.
Banki w formie spółki akcyjnej
W polskim sektorze bankowym dominują banki działające w formie spółki akcyjnej. Wśród
banków spółek akcyjnych funkcjonują zarówno duże banki np. PKO BP SA, Pekao SA jak i
banki mniejsze. Trzy największe mają łącznie ponad 50% udziału w rynku depozytowym a banki
z drugiej dziesiątki i kolejnych mają ten udział oscylujący wokół 1% każdy. Największe banki
działające w formie spółek akcyjnych są jednocześnie bankami giełdowymi. Równocześnie
wszystkie banki działające w formie spółek akcyjnych- z wyjątkiem banków zrzeszających-
muszą posiadać fundusze własne na poziomie co najmniej 5 mln euro, co jest wymogiem
obowiązującym w całej Unii Europejskiej. W sektorze banków spółek akcyjnych dominuje
kapitał zagraniczny, którego udział w polskim sektorze bankowym wynosi 60-70%.
Banki zrzeszające
Szczególnym rodzajem banków działających
formie spółek akcyjnych są banki zrzeszające
banki spółdzielcze (Bank polskiej
spółdzielczości SA i SGB Bank SA). Banki
zrzeszające muszą posiadać fundusze własne
na poziomie co najmniej 20 mln euro czyli 4
razy więcej niż inne banki działające w formie
spółek akcyjnych.

 
Banki spółdzielcze
Banki spółdzielcze funkcjonują na
podstawie ustawy Prawo Bankowe ale w ich
działalności istotne są także ustawy
szczególne, Prawo spółdzielcze i ustawa o
funkcjonowaniu banków spółdzielczych,
mogą one bowiem funkcjonować
samodzielnie lub w zrzeszeniach. W Polsce
niemal wszystkie banki spółdzielcze działają
w ramach wspomnianych dwóch zrzeszeń.
Banków spółdzielczych coraz
mniej?
Zwiększanie funduszy własnych w bankach spółdzielczych nie jest proste. Można to zrobić poprzez
zatrzymanie zysków i przeznaczenie ich na zwiększenie funduszy własnych lub pozyskanie nowych
udziałowców.

Zasady spółdzielczości nie motywują do zakładania nowych banków spółdzielczych, a jednocześnie

uniemożliwiają nabycie takiego banku przez kapitał zagraniczny. We współczesnej historii polskiej
bankowości nie powstał żaden, nowy bank spółdzielczy, natomiast ich liczba zmniejszała się sukcesywnie,
głównie w wyniku procesów konsolidacyjnych a w mniejszym stopni z uwagi na upadłość poszczególnych
banków.
 Liczby Wartość
Banki w formie spółek akcyjnych mają najwyższy udział w sektorze bankowym, choć nie liczbowym.

Banków działających w formie spółek akcyjnych jest bowiem blisko 50, podczas gdy banków
spółdzielczych ponad 570.

50 > 570 ?
Natomiast udział banków spółek akcyjnych w sektorze bankowym mierzony sumą bilansową, funduszami
własnymi i innymi wielkościami finansowymi przekracza 90% udziałów w rynku. Udział banków
spółdzielczych to mniej niż 10%.
Instytucje kredytowe
Przy okazji definiowania pojęcia, rodzajów oraz działalności banków wspomnieć należy o
oddziałach instytucji kredytowych. Funkcjonują one na zasadzie jednego paszportu bankowego
obowiązującego w całej Unii Europejskiej. Zgodnie z tą zasadą, jeżeli bank ma pozwolenie na
prowadzenie działalności bankowej w jednym kraju unijnym, to może funkcjonować w każdym
innym kraju unijnym poprzez oddział instytucji kredytowej i bez konieczności pozyskania
dodatkowego pozwolenia. Zasadą jest to, że oddział tak podlega pod nadzór i system
gwarantowania kraju macierzystego, natomiast jego płynność jest regulowana w kraju
goszczącym.
Parabanki
Na koniec charakterystyki banków wspomnieć
należy jeszcze o parabankach, które nie są
licencjonowane i w większości prowadzą
działalność pośrednika finansowego
udzielającego kredytów konsumenckich.
Podkreślić trzeba także, że przyjmowanie
depozytów przez parabanki stanowiłoby
naruszenie obowiązującego prawa.