Pierwiastki bloku p - Ignacy i Maja 3d1

(wiecie tego najlepszego)

Borowce
Borowce
• Borowce to pierwiastki z 13 grupy układu
okresowego.
• Zaliczamy do nich:
• Bor
• Glin
• Gal
• Ind
• Tal
• Nihonium
Bor

• [He]2s22p1
• Masa atomowa: 10.81
• Stabilne Izotopy:138Ba, 137Ba, 136Ba, 135Ba,
134
Ba, 132Ba
• Półprzewodnik
• Półmetal
• Właściwości fizyczne:
• Źle przewodzi ciepło i elektryczność,
brązowy lub czarno- błyszczący, twardy.
• Waściwości chemiczne:
• W temperaturze pokojowej mało aktywny
chemicznie
Związki boru
• Borki : AlB2, B12As2, YB66, LaB6
• Borowodorki: B10H16 B4H10
• Kwas trioksoborowy: H3BO3
• Tlenek boru: B2O3 - tlenek kwasowy
• Fluorek Boru: BF3
• Sole boru: Li3BO3, K3BO3
Zastosowanie Boru
Glin
• [Ne]3s2p1
• Masa atomowa: 26.982
• stabilne izotopy: 27Al
• Metal
• właściwości fizyczne:
• Metal kowalny, ciągliwy,
kruchy i łamliwy, dobrze
przewodzi prąd i ciepło
• Właściwości chemiczne:
• Wykazuje dużą aktywność
chemiczną
Związki glinu
• Azotek Glinu: AlN
• Tlenek Glinu: Al2O3 – korund,rubin,
szafir
• Wodoretlenek Glinu: Al(OH)3
• Chlotek Glinu: AlCl3
• Siarczan Glinu: Al2(SO4)3
• Błękit Thenarda: Co(AlO2)2
Zastosowanie Glinu
i jego związków
• Do produkcji farb
• W jubilerstwie
• Składnik środków antyseptycznych
• Do produkcji materiałów metalowych
• Do produkcji dezodorantów
• Jako stop
• W produkcji luster
• Malowanie ceramiki
Gal
• [Ar]3d104s24p1
• masa atomowa: 69.72
• stabilne izotopy: 69Ga, 71Ga
• Metal
• Półprzewodnik:
• Właściwości fizyczny:
• Sprebrzystobiały, bardzo niska
temperatura topnienia, stały,
miekki
• Właściwości chemiczne:
• Słabo reaktywny
Związki Galu
• Azotek Galu: GaN
• Fosforek Galu: GaF
• Arsenek Galu: GaAs
• Wodorotlenek Galu: Ga(OH)3
• Tlenek galu: Ga2O3
Zasotsowanie galu
• Fotodiody
• Przemysł elektroniczny
• Do produkcji luster
• Do produkcji termometrów
wysokotemperaturowych
• W medycynie w skanerach
• W produkcji bardzo wydajnych paneli
słonecznych
Ind

• [Kr]4d105s25p1
• Masa atomowa: 114,81
• Stabilne izotopy:113In
• Metal
• Właściwości fizyczne:
• Srebrzysty, substancja
stała,miękki i plastyczny
• Właściwości chemiczne:
• Średnia aktywność
chemiczna
Związki indu
• Fosforek Indu: InP
• Jodek Indu: InI3
• Tlenek Indu : In2O3
• Wodorotlenek Indu: In(OH)3
• Azotek Indu: InN
Zastosowanie Indu
• Do wytwarzania tranzystorów
• Jako dodatek do stopów
• Używany do prętów kontrolnych w
elektrowniach atomowych
• Do produkcji wyświetlaczy LCD
Tal

• [Xe] 4f145d106s26p1
• Masa atomowa: 204,38
• Stabilne izotopy: 203Tl, 205Tl
• Metal
• Właściwości fizyczne:
• Szary, miękki,plastyczny
• Właściwości chemiczne:
• Reaktywny
Związki talu
• Chlorek talu: TlCl
• Molibdenian Talu: Tl2MnO4
• Tlenek talu: Tl2O
• Wodorotlenek Talu: TlOH
• Siarczan IV Talu: Tl2SO4
• Jodek Talu: TlI
Zastosowanie Talu
• Używany przy produkcji paneli słonecznych
• Używany jako lek przeciw chorobą wenerycznym
i gruźlicy
• Barwniki jubilerskie
• Termometry do mierzenia niskich temperatur
• W urządzeniach laserowych
• Ekstremalnie wytrzymałe temperaturowo szkło
• Trutka na szczury
• medycyna
Nihonium

• [Rn] 5f146d107s27p1
• Masa atomowa: 286
• Stabilne izotopy: -
• Udało się utworzyć zaledwie
piętnaście atomów tego
pierwiastka wiec nie znane są
żadne jego właściwości.
Podsumowanie reakcji Borowców
• Ogólne reakcje:
• Z tlenem: 4M + 3O2 ---> 2M2O3 M – B, Al, Ga, In, Tl
• Z azotem: 2M + N2 ---> 2MN M – B, Al.
• Z fluorowcami: 2M + 3X2 ---> M2X6 M – Al, Ga, In
2B + 3X2 ---> 2BX2
2Tl + X2 ---> 2TlX
• Z wodą: 2Tl + 2H2O ---> 2TlOH + H2
• Wodorki z wodą: MH2 +H2O ---> M(OH)3 + 3H2
• Tlenki: B – kwasowy, Tl – zasadowy, Al, Ga, In – amfoteryczne
Węglowce
Węglowce
• Węglowce to pierwiastki 14 grupy
układu okresowego
• Zaliczamy do niego:
• Węgiel
• Krzem
• German
• Cyna
• Ołów
• Flerovium
Węgiel
• [He] 2s2 2p2
• Stabilne izotopy: 12C, 13C
• Niemetal
• Właściwości fizyczne:
• Brak smaku, ciało stałe, czarne,
nierozpuszczalny w wodzie
• Właściwści chemiczne:
• Mało aktywny chemicznie,
Nieorganiczne związki
węgla
• Cyjanowodór: HCN
• Cyjanki: KCN, NaCN, Zn(CN)2
• Węgliki: CaC2, Al4C3, Mg2C3,
• Kwas Tiocyjanowy: HSCN
• Rodanki: NH4SCN, KSCN
• Tlenki: CO2, CO,
• Kwas węglowy: H3CO3
• Węglany: MgCO3, K2CO3
Organiczne związki
węgla
• Węglowodory
• Alkany – CnH2n+2
• Alkeny – CnH2n
• Alkiny – CnH2n-2
• Cyklo alkany – CnH2n
• Pochodne węglowodorów
• Alkohole - CnH2n+1OH
• Estry - R1COOR2
• Ketony – CnH2n+2CO
• Kwasy karboksylowe - COOH
• Etery – R-O-R
 Użycie węgla i
jego zwiazków
• Datowanie radiowęglowe
• Medycyna
• Paliwo kopalne
• jubilestwo
• Materiały konstrukcyjne
• Rozpuszczalniki
• Produkcja narkotyków
• Produkcja szkła
• Produkcja proszków do prania
• Wykrywanie kationów metali
• Produkcja zapachów do ciast
• Alkohol
• produkcja asfaltu
• Produkcja benzyny
• Produkcja plastiku
• Podstawowy pierwiastek tworzący całe życie na
ziemi
Krzem

• [Ne] 3s² 3p²

• Stabilne izotopy: 28Si, 29Si, 30Si
• Niemetal
• Właściwości fizyczne:
• Krystaliczny, ciemnoszary, ciało
stałe, półprzewodnik
• Właściwości chemiczne:
• W temperaturze pokojowej mało
aktywny chemicznie
Związki krzemu

• Silany: SinH2n+2 SiH4, Si3H8

• Fluorki krzemu: SiX4 Si2X6
• Tlenki krzemu: SiO, SiO2
• Kwas tetraoksokrzemowy :
H4SIO4
• Kwas trioksokrzemowy :
H4SIO3
Użycie krzemu i
jego związków
• Składnik żelów, olejów
• Składnik izolacji elektrycznej
• Elementy półprzewodnikowe np. w
bateriach słonecznych
• Surowiec do przemysłu szklarskiego
• Przy wyrobie mydła
• Jubilerstwo
• Wyrób szkła kwarcowego
• Środki bakteriobójcze
German
• [Ar] 3d¹⁰ 4s² 4p²
• Stabilne isotopy: 72Ge, 70Ge, 73Ge, 74Ge
• Półmetal
• Właściwosci fizyczne:
• Twardy, srebrzysty, kruchy
• Właściwości chemiczne:
• Średnio reaktywny chemicznie
Związki germanu
• Tlenek germanu: Ge2O
• Chlorki germanu: GeCl2, GeCl4
• Azotek germanu: Ge3N4
• Germanek telluru: GeTe
• Wodorek germanu: GeH4
• Wodorotolenek germanu: Ge(OH)2
Użycie germanu i jego
związków
• W elektronice
• Technika podczerwieni (soczewki)
• W produkcji diod i tranzystorów
• Produkcja szkieł i świadłowodów
Cyna
• [Kr] 5s²4d¹⁰5p²
• Stabilne izotopy 120Sn
• Metal
• Właściwości fizyczne: miękka, giętka,
srebrzystobiała
• Właściwości chemiczne: jest odporna na
korozję destylowanej wody morskiej i
miękkiej wody z kranu
Związki cyny
•Chlorek cyny(II) SnCl2 
•Chlorek cyny(IV) SnCl4
•Cynowodór, SnH 4
•Fluorek cyny(II) SnF₂
•Tetrajodek cyny  SnI4
•Tlenki cyny: SnO, SnO2
•Wodorotlenek cyny(II) Sn(OH)2
Użycie cyny i jej
związków
•Stosuje się ją do zabezpieczania innych
metali przed korozją. Cyną pokrywa się
np. Puszki do przechowywania żywności
•Przemysł metalurgiczny
•Przemysł motoryzacyjny
•Produkcja naczyń i przedmiotów ozdobnych
•Składnik stopu drukarskiego
Ołów
•[Xe] 6s²4f¹⁴5d¹⁰6p²
•Izotopy: 204Pb, 206Pb, 207Pb i 208Pb
•Metal
•Właściwości fizyczne:
• Miękki i kowalny, niską temperaturę topnienia
•Właściwości chemiczne:
• Aktywny chemicznie – na powietrzu pokrywa się
cienką warstewką PbO
Związki ołowiu
•Ditlenek ołowiu PbO2 
•Tetratlenek triołowiu Pb3O4 
•Tlenek ołowiu(II), PbO 
•Wodorotlenek ołowiu(II), Pb(OH) 2
•Chlorek ołowiu: PbCl2
Zastosowanie ołowiu
•Składnik pocisków
•Składnik aparatury chemicznej narażonej
na kontakt z kwasami
•Przy produkcji akumulatorów
•Ochronne farby
•Produkcja szkła ołowiowego
Flerow
•[Rn ] 7s2 5f14 6d10 7p2
•Izotopy: -
•Metal
•Właściwości chemiczne flerowu są słabo zbadane.
Położenie w układzie okresowym sugeruje, że będzie
on zachowywał się jak metal ciężki,  Flerow jest
pierwiastkiem lotnym, najmniej reaktywnym
wśród węglowców, ale pomiary wskazywały, że jest
bardziej reaktywny niż kopernik