CHARLES ROBERT DARWİN kimdir?

Charles Robert DARWİN

• Charles Robert Darwin, 12 Şubat 1809’da İngiltere’nin Shrewsbury
kentinde zengin bir ailenin 5. çocuğu olarak dünyaya geldi.
Çocukluğunda dindar olmayan bir Hristiyan olarak yetiştirilse de ailesi
yeni fikirlere açıktı. Dedeleri Aydınlanma’nın önemli figürleri
arasındaydı: Kölelik karşıtı sanayici Josiah Wedgewood ve Zoonomi
kitabında bir türün bir başka türe dönüşebileceğine (transmutasyon) dair
radikal fikrini paylaşan Erasmus Darwin babası ve dedesininin izinden
giderek 1825 yılında Edinburgh Üniversitesi’nde tıp okumaya başladı.
Fakat iyi bir doktor değildi, anestezinin henüz bulunmamış olduğu bu
çağda Darwin tedavi tekniklerini çok sert buldu.
• Fakat Edinburgh bilim için en iyi yerlerden biriydi; Oxford ve Cambridge
Üniversitelerinde düşüncelerine müsamaha gösterilmeyen radikal fikirli
insanları kendine çekiyordu. Darwin orada transmutasyon üzerine
teorileri olan insanlarla tanıştı. 1820’lerde evrim fikrine en yakın şey
transmutasyon kavramıydı.
 Kariyerine kilisede devam etmeye
karar verdi
• Doktor olmak istemediğini fark eden Darwin, kariyerine kilisede devam
etmeye karar verdi; 18 yaşında Cambridge'de teoloji okumaya başladı.
Tanrıya inanmayan biri değildi fakat hayatının yeni istikameti onu
heyecanlandırmıyordu. Bir din öğrencisi olarak çok fazla boş vakti vardı,
o da bunu gerçekten ilgisini çeken alan olan biyolojiye adadı. Zamanının
çoğunu böcek toplayıp onları inceleyerek geçirmeye başladı. 1831'de
mezun olduktan sonra, din adamı olarak çalışmaya başlamadan, karşısına
hayatının fırsatı çıktı.
 Evrim teorisi oluşmaya başlıyor
• 1838'e geldiğinde evrime dair fikirleri gelişmeye başladı. Darwin,
o zamanki terminolojiyle, transmutasyonun nasıl gerçekleştiğini
görmüştü. Çevrelerine daha uygun hayvanlar daha uzun süre
yaşıyor ve daha çok üreyebiliyordu. O zaman evrim "doğal
seçilim" yoluyla kendiliğinden gerçekleşmeliydi. Darwin bu fikri
kabullenmekte zorlandı, Hristiyan dünya görüşüne aykırıydı bu.
Dedesi transmutasyon hakkında yazdığı için toplumdan
dışlanmıştı, kendisi de aynı sonu yaşamaktan korkuyordu. Bu
yüzden fikirlerini dünyaya açıklamadan önce daha fazla kanıt
toplamaya karar verdi. Bu sırada gezilerinde gördüklerini
kitaplaştırarak ününü artırdı.
 Endişeleri nedeniyle hastalandı
• 1851'de, kızı Anne'ın hastalanıp öldüğü sene Darwin de
hastalandı. Uzun süren bulantılar yaşıyordu. Hastalığı hayatında
sürekli tekrar eden bir öğeye dönüşmüştü. Bu yüzden dönem
dönem uzun süreler tedavi görmesi gerekiyordu. Darwin'in
hastalığının semptomlarını inceleyen tarihçilerin bir kısmı bunun
tropik bir hastalık olabileceğini söylüyor. Diğerleri ise bunun
psikosomatik bir durum olduğunu, endişeli olduğu dönemlerde
semptomların arttığını söylüyor. Bu yüzden yeni teorisini
dünyaya açıklayacağı dönemde sağlığı daha da kötüleşecekti…
 Her şeyi başlatan mektup
• Haziran 1858'e gelindiğinde Darwin evrim hakkında yarım
milyon kelime kaleme almış ama hiçbirini yayınlamamıştı.
Darwin'in hayranı olan ve Beagle gemisiyle yaptığı yolculuktan
ilham alan Alfred Russel Wallace, o dönemde benzer bir
yolculuğa çıkmaya karar verdi. Gözlemleri sonucunda
Darwin'den bağımsız bir şekilde doğal seçilim teorisini buldu ve
bunu nasıl paylaşması gerektiği konusunda Darwin'den tavsiye
almak için bir mektup gönderdi. Darwin artık fikirlerini
yayınlamazsa tarihe doğal seçilim teorisini geliştiren kişi olarak
Wallace'ın geçeceğini fark etti. Fakat Wallace uzakta bir
gemideydi ve kendisiyle iletişime geçmesi mümkün değildi. Bu
Darwin'i etik bir ikilemde bıraktı. Fikirlerini açıklayıp açıklamama
konusunda karar verme acısının yanında bir de Wallace'a adil
davranmak için ne yapması gerektiğine karar vermesi
gerekiyordu.
 1858: Teori açıklanıyor
• Darwin sonunda, Temmuz 1858'de çığır açan doğal seçilim
yoluyla evrim teorisini açıkladı. Bunu yaparken Wallace'ın da
hakkını verdi. Darwin'in fikirleri Britanya'da dönemin en iyi doğa
tarihi topluluğu olan Linnean Society'ye sunuldu. Darwin
arkadaşlarıyla konuştuktan sonra hem kendi makalesinin hem de
Wallace'ın makalesinin aynı toplantıda açıklanması gerektiğine
karar kıldı. Wallace seyahatinden döndükten sonra Darwin'in
davranışını adil buldu. Teorinin açıklandığı toplantıya gidemeyen
tek kişi Wallace değildi: Darwin de 18 aylık oğlunun kızıl
hastalığı nedeniyle ölmesi yüzünden o toplantıya gidemedi.
Teorisini açıkladıktan yaklaşık bir yıl sonra, Kasım 1859'da
Darwin sonunda teorisini bir kitap halinde yayınladı. Orijinal
adıyla Doğal Seçilim Yoluyla Türlerin Kökeni veya Hayat
Kavgasında Avantajlı Irkların Korunumu Üzerine, tarih boyunca
yazılmış en önemli kitaplardan biri olacaktı.
 TEORİ. . .
• Darwin kitabın yazım süreci hakkında, "Cehennemde gibiydim"
diyecekti.

• Dedesi Erasmus gibi tüm itibarının yok olmasını göze alıyordu.

• Kitap yayınlandıktan sonra Kilise ve bazı gazetelerden yoğun

eleştiri aldı.

• Çoğu insan kitabın ima ettiği şeyden sarsılmıştı: İnsanlar

primatlardan geliyordu.
 Tedirgin edici miras
• Darwin yakın akrabaların çocuk yapması konusunda da bir uyarı yazdı.
Fakat bu uyarı botanikle ilgili bir ders kitabının içinde gizliydi. Darwin
kendi evliliğinden endişeleniyordu. Darwin'in eşi ve kuzeni Emma'dan
10 çocuğu olmuştu ve Darwin adanmış bir babaydı. Ama o güne kadar
bir oğlu ve iki kızını kaybetmiş, diğerler çocukları hastalıklarla
boğuşmuştu. Bir orkidenin kendisi tarafından döllenmesi durumunda
daha az sağlıklı olduğunu fark etmişti ve ailesinin durumunun sorun
yaratabileceğinden endişeleniyordu. Bu nedenle 1871'deki nüfus
sayımında sorulacak sorular arasında kuzen evliliğini de eklemek istedi
fakat bu teklif reddedildi. Kraliçe Victoria da kuzeniyle evlenmişti ve
Darwin bir tabuyu daha sorguluyordu. 1869'a gelindiğinde Türlerin
Kökeni dünya çapında bir çok satan olmuş, birden fazla baskı yapmıştı.
Darwin her baskıda argümanlarını güçlendirdi. Kendisine yöneltilen
eleştirilere cevap verdikçe daha güçlü örnekler ortaya koyuyordu. 5.
baskıda, filozof Herbert Spencer'dan ödünç aldığı "survival of the
fittest", yani çevresel koşullara en uygun olanın hayatta kalması terimini
kullandı.
 MİRAS. . .
• Türlerin Kökeni'ni yayınladıktan 12 yıl sonra Darwin ilk kitabında
yalnızca ima ettiği fikirlerini açıklama cesaretini buldu ve Şubat
1871'de İnsanın Türeyişi ve Cinsiyete Mahsus Seçilim adlı kitabı
yayımlandı.

• Kitap dolaysız bir şekilde insan evriminden bahsediyor, Hristiyan

tutuculuğa karşı yeni bir cephe açıyordu.

• Darwin ilk kitabını yayımladıktan sonra geçen 12 yılda fikirleri

kabul görmeye başlamıştı. Victoria çağı toplumu insanların
maymunlarla ortak atası olup olmadığı konusunda derinden
bölünmüştü fakat saygıdeğer pek çok düşünür Darwin'in
fikirlerini destekliyordu.
 Son yıllarında inzivaya çekildi
• Son yıllarını artan hastalıklarıyla geçiren Darwin son anına kadar
çalışmayı bırakmadı. Son dönemlerini sadece eşi ve birkaç
arkadaşını gördüğü bir inziva ile geçirdi. Din konusunda Eşi
Emma ile aralarında ciddi farklılıklar olsa da son aylarında ona
Emma baktı. Gücünün azalmakta olduğunun farkında olan
Darwin, mahallesindeki mezarlık için "Dünyadaki en tatlı yer"
diyordu. Ama 19 Nisan 1882'de gözlerini yumduğunda,
Huxley'nin daha gösterişli planları vardı. 1727'de Isac Newton'ın
gömüldüğü, 2018'de de Stephen Hawking'in gömüldüğü,
Londra'nın merkezinde bulunan Westminster Sarayı'nın
karşısındaki Westminster Abbey'e, resmi adıyla Aziz Peter
Kilisesi'ne gömüldü.
 MECDUDE BAŞAKINCI
ORTAOKULU
ALİ KAPLAN
7/E 313

Sunumumu izlediğiniz için

teşekkürler. . .