Ekolojik, Ekonomik ve Sosyal Sürdürülebilirlik İçin

Havacılıkta Kurumsal İlişkiler Yönetimi

Dr. Öğr. Üyesi Dursun BOZ
gelisimedu igugelisim
 Bölüm Adı HAVACILIK YÖNETİMİ

Dersin Adı Havacılıkta Kurumsal İlişkiler Yönetimi

Dersin Haftası: 9. Hafta E-Posta: dboz@gelisim.edu.tr

Dersin Öğr. Üyesinin Adı: Dr.Öğr.Üyesi Dursun BOZ Telefon: 543 5790557

igugelisim gelisimedu
Ders Bilgileri

Ders Günü ve Saati 28 Kasım 2022 Pazartesi 15:00- 17:45

Dersin Kredisi 3 Kredi

GBS Linki https://gbs.gelisim.edu.tr/ders-detay-18-355-12195-1

Danışmanlık Gün ve Saatleri

Salı 10:00-16:00

Dersin Öğretim Üyesinin Konumu A Blok Rektörlük Kat: -1 E115 Numara

Kapsam
• • Medya İlişkileri
• • Medya İlişkileri Araçları
• • Basın Bülteni
• • Basın Makalesi
• • Medya İlişkileri Web Sitesi ve Sosyal Medya Basın Odası
• • Basın Konferansı
• • Medya İlişkilerinde Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
Giriş
Bir kurum ile kurumun paydaşları arasındaki ilişki ve iletişim inşasını sağlayan ve bir
yönetim fonksiyonu olan halkla ilişkiler çeşitli uygulama alanlarını içermektedir. Sosyal
sorumluluk, finansal halkla ilişkiler, kriz iletişimi, itibar yönetimi ve medya ilişkileri söz
konusu alanlardan birkaçıdır. Genel olarak “medya ile kurulan ve yürütülen ilişki”
olarak tanımlanabilecek olan medya ilişkileri, halkla ilişkilerin en eski uygulama
alanlarından biridir.
Tarihsel anlamda ilk halkla ilişkiler uygulayıcılarının gazetecilik mesleği kökenli olması
medya ilişkilerini halkla ilişkiler açısından tarihsel olarak köklü bir uygulama alanı
kılmaktadır. Bu kapsamda medya ilişkileri halkla ilişkilerin merkezinde yer alan
uygulama alanlarından biridir.
Medyanın etki potansiyeli düşünüldüğünde çeşitli paydaşları bilgilendirme anlamında
medya ilişkileri halkla ilişkiler açısından önem taşımaktadır. Medyanın kendisi halkla
ilişkiler açısından kurumların paydaşlarından biridir. Başka bir anlatımla kurumlar;
yatırımcılar, çalışanlar, yasal ve düzenleyici kurumlar, rakipler, tüketiciler ve medya gibi
farklı paydaşlara yönelik iletişim faaliyetleri yürütmek durumundadır.
Medya ilişkileri
Medya, odaklanmış veya geniş kapsamlı olsun, hedef kitleye ulaşmak için hızlı,
verimli ve nispeten düşük maliyetli yollardan biridir. Medya, kamuya akan bilgileri
kontrol eden “eşik bekçisi” olarak hizmet ettiğinden medya ilişkileri halkla
ilişkilerde merkezȋ bir konuma sahiptir.
Medya, belirli haberler içerisinden bir kısmını seçerek öne çıkarmakta ve bunları
kamuoyuna sunmaktadır. Hem kȃr amacı olan hem de kȃr amacı olmayan
kurumlar medyada yer alarak ilgili paydaşları bilgilendirme, olumlu içerikler
üzerinden kurum imaj ve itibarını güçlendirme amacı taşımaktadır.
Medya ilişkileri
Halkla ilişkiler uygulayıcılarının medya ile kurdukları ve yürüttükleri ilişki olarak
tanımlanabilecek olan medya ilişkileri, halkla ilişkiler modellerinden biri olan
“basın ajansı”nın günümüzdeki yorumu olup uygulayıcıların sahip olması gereken
önemli niteliklerden biridir.
Halkla ilişkiler alanı, gazetecilik alanından hareketle geliştiğinden uygulayıcıların
hedef kitleye ulaşmak için medyaya yönelmeleri gerekmektedir. Medya
bağlantılarını sürdürmede, basın bültenlerini yayınlamada ve medyanın kurum ile
ilgili neleri haber değerine sahip olarak gördüğünü belirlemede medya ilişkileri
önem taşımaktadır.
Medya ilişkileri
Bir medya ilişkileri uzmanının görevi, muhabirlerin işini kolaylaştırmaktır. Bu
sayede kurumun en iyi şekilde temsil edilmesi ve muhabirlerin medya ilişkileri
uzmanının bakış açısını, hikayeyi ve talepleri dinlemesi sağlanmalıdır.
Etkili medya ilişkileri, çok sayıda paydaşla iletişim kurmanın, bir kurumun profilini
tanıtmanın ve minimum maliyetle güvenilir bağımsız bir duyurum elde etmenin
temel bir aracı olarak kabul edilmektedir.
Medya ilişkileri; basılı, yayın yapan ve çevrimiçi medyadaki tüm yazarlar, editörler,
içeriğe katkıda bulunan üreticiler ve içeriği kontrol edenler ile olan ilişkilerin
yürütülmesidir.
Medya ilişkileri, kurumların gazetecilerle ve editörlerle kurduğu ilişkiyi ele alırken,
halkla ilişkiler bu ilişkiyi kamuoyuna yayarak genişletmektedir.
Medya ilişkileri
Halkla ilişkiler bağlamında medyanın kullanılması;
• Basın bültenleri, konferanslar, etkinlikler ve kampanyalar aracılığıyla medyada ne düzeyde yer
alındığını ölçmek ve belgelemek,
• Kamulara yönelik ya da kurumun ürün/hizmetlerine ilişkin algıya yönelik bir anlayış, kavrayış
oluşturmak,
• Kurumun faaliyet gösterdiği sektöre ve topluma yönelik kapsamlı bir kavrayış geliştirmek,
• Rakiplerin nasıl faaliyet gösterdiğinin bilgisini edinmek,
• Fırsatları ve trendleri değerlendirmede, araştırmada ve analiz etmede yardımcı olması,
• Sponsorluk ve toplulukla ilişkiler gibi halkla ilişkiler planlarının etkililiğini analiz etmek,
• Sorunlar ve krizler ortaya çıktığında harekete geçilmesi konusunda bilgilendirmek.

Yukarıdaki maddelerden görüldüğü üzere halkla ilişkiler uygulayıcıları medyayı ürün/hizmet tanıtımı,
etkinlikler konusunda izleyici/dinleyici ve okuyucuları bilgilendirme, rakiplere ve sektöre yönelik bir
bakış açısı geliştirme, bir halkla ilişkiler kampanyasının duyurulmasını sağlama, proaktif ve reaktif bir
şekilde olası sorunlara ve krizlere yönelik harekete geçme gibi noktalar açısından kullanabilir.
Medya ilişkileri
Medya ilişkileri, iletişimcilerin, basınla profesyonel ve üretken bir ilişki kurmada
yaratıcı olmalarını gerektirmektedir. Bu halkla ilişkiler uygulama alanı kurumsal
itibarı güçlendirmede, tutarlı mesajlar oluşturmada, kurumsal kimliği
markalamada ve kurumun, kamusal imajını yönetmede rol oynamaktadır.

Medya ilişkileri ile amaçlananlar şunlardır:

*Medya ve medya çalışanları ile daha iyi bir ilişki geliştirmek,
*hedef kitlenin tutum ve davranışlarını değiştirmek,
*kurum ya da marka imajını değiştirmek, pazar payını artırmak, yerel/ulusal ve
uluslararası düzeydeki politikaları etkilemek,
*hissedarlar, finansal analistler ve yatırımcılar ile olan iletişimi geliştirmek,
farkındalık,
*bilgi oluşturmak ve kamuoyu anlayışını kazanmaktır.
Medya ilişkileri
Halkla ilişkilerde bazı faaliyetlerin kurumun medyada haber olma potansiyeli;
*Yıllık üretim performansı *Finansal sonuçlar
*Yeni bir fabrikanın, tesisin veya ofisin açılması *Alım teklifleri
*Yeni bir ürün ya da hizmet lansmanı *Büyüme planı
*İleri gelen insanların ve ünlülerin ziyaretleri *Kriz durumları
*Önemli siparişler ve dış satışlar *Ücret anlaşması
*Uzlaşı belgesi imzalanması *Sergiler
*Sponsorluk ve yardım faaliyetleri
*Fiyattaki, ürün ve hizmetteki değişimler
*Önemli yöneticilerin atanması
*Çevre kirliliğine yönelik belirli adımlar
*Sektörde bilimsel ve teknik bir ilerleme
*Ulusal ve uluslararası kurumlar tarafından kuruma verilen ödüller
Medya ilişkileri
Kurumların medyada haber olma potansiyelini artıran unsurlara bakıldığında
çoğu içeriğin kurum ile ilgili olumlu bir gelişmeye vurgu yaptığı görülmektedir. Bu
gelişmeler kurumsal performanstan, yeni bir üretim tesisinin açılmasına; kurum
yöneticileri ile ilgili haberlerden, sponsorluğa; alınan ödüllerden, sosyal
sorumluluk uygulamalarına kadar geniş bir çeşitlilik göstermektedir.
Öte yandan kurumlar bazen olumsuz içerikler ile de medyada haber
olabilmektedir. Kriz durumları da söz konusu içeriklerden biridir. Kasıtlı veya kasıtlı
olmayan bir kriz fark etmeksizin krizler haber değeri taşımaktadır.
Dolayısıyla medya kurumsal kriz ile ilgili haberlere yer vermektedir. Bu kapsamda
kurumların, kriz planlarında olası bir kriz durumunda medya ilişkilerinden
kimin/kimlerin sorumlu olacağına ve medya ilişkileri stratejisinin nasıl
yürütüleceğine yönelik bilgilere de yer vermeleri gerekmektedir.
Medya ilişkileri araçları
Halkla ilişkilerde genel olarak iki çeşit iletişim medyası kullanılmaktadır. Bunlar
kontrol edilebilen medya ve kontrol edilemeyen medyadır. Broşürler, haber
mektupları, raporlar, görsel-işitsel materyaller, konuşmalar, toplantılar ve
röportajlar kontrol edilebilen medya kapsamında değerlendirilirken; basın
bültenleri, basın konferansları ve basın makaleleri ise kontrol edilemeyen medya
kapsamında değerlendirilmektedir.
Dolayısıyla medya ilişkileri kapsamında kurumun yöneldiği araçlar kontrol
edilemeyen medya kapsamına dȃhil edilmektedir. Bu araçlarda özellikle basın
bültenlerinde içeriğin yayınlanıp yayınlanmayacağı medyadaki eşik bekçileri, yani
editörler ve içerik sorumluları tarafından belirlenmektedir.
Medya ilişkileri araçları
Basın Bülteni
Belirli bir olay veya olayla ilgili olguları sunan genellikle yazılı olarak hazırlanmış
bir açıklamadır. Açıklamada, olay hakkında daha fazla bilgi almak için iletişime
geçilmesi gereken bir kişinin bilgisine ek olarak olayın “ne” olduğuna, “kim”
tarafından, “ne zaman”, “nerede” ve “neden” gerçekleştiğine /gerçekleşeceğine
yönelik bilgiler de sunulur.
Basın bültenleri yayınlama beklentisiyle medyaya gönderilmekte fakat yukarıda
dile getirildiği gibi bu bültenlerin yayınlanıp yayınlanmayacağı ya da nasıl bir
içerikle yayınlanacağı medyanın kontrolündedir. Basın bülteninin temel amacı
medyada ücretsiz bir şekilde yer almaktır. Başka bir deyişle “duyurum”dur.
Medya ilişkileri araçları
Bültenler yazılırken haber değeri taşıyan içeriklere yer vermelidir. Bunlar;
• Seçkinlik: Seçkin bireyler veya kurumlarla ilgili hikâyeler.
• Ünlü kişiler: Ünlü olan insanlarla ilgili hikâyeler.
• Eğlence: Eğlenceli fotoğraflar veya mizah içerikli manşetler için fırsat sunan hikȃyeler.
• Şaşırma: Sürpriz ve / veya zıtlık unsuru taşıyan hikâyeler.
• Kötü haberler: Çatışma veya trajedi gibi olumsuz tonlara sahip hikâyeler.
• İyi haberler: Kurtarma ve iyileştirme gibi olumlu tonlara sahip hikâyeler.
• Önem: İlgilendiren kişi sayısı veya potansiyel etki açısından yeterince önemli
algılanan hikȃyeler.
• İlgililik: Okuyucu / izleyici ve dinleyici ile ilgili olduğu düşünülen konular.
• Süreklilik: Hȃlihazırda haberlerde yer alan konular hakkındaki hikȃyeler.
• Gazetenin gündemi: Medyanın / gazetenin gündemini belirleyen veya gündemine
uyan hikȃyeler.
Medya ilişkileri araçları
Basın bültenlerinin gazeteciler ve genel kamuoyu olmak üzere iki hedef kitlesi
bulunmaktadır. Basın bülteninin, gazetecilere bültendeki hikȃyenin takip edilmeye
değip değmediğini vurgulaması gerekmektedir. Basın bültenlerinin başlığı gazete
başlıklarına benzemektedir. Gazete başlıklarından farklı olarak bültenlerin
başlıkları en fazla 10 kelimeden oluşacak şekilde biraz daha uzundur.

Basın bülteni, yayınlanması garanti olan ücretli bir reklam olmayıp, kurumun,
medya tarafından kullanılmasını umduğu bir haber ögesi içermektedir. Basın
bültenlerinin medya tarafından kullanılacağına dair garanti bulunmamaktadır.
Medya her gün birçok basın bülteni almakta ve bu bültenlerden haber değeri
olanları seçmektedir. Bir basın bülteni iyi hazırlandığında bültenin yayınlanma
olasılığı daha yüksektir.
Medya ilişkileri araçları
Basın bülteni yazımında dikkat edilmesi gereken noktalar;
• Gazetecilerin sorabileceği soruları bültenin önem sırasına göre çeşitli noktaları sıralamak,
• Farklı medyalar için farklı bakış açılarına yönelmek,
• Abartıya yer vermeden özlü bir şekilde yazmak,
• Başlıkları kontrol etmek ve yazım denetimi yapmak,
• Özel olarak tasarlanmış bülten kağıtları kullanmak,
• Bültenin sonunda iletişim kurulacak iki kişinin adlarına ve iletişim numaralarına yer vermek,
• Bültenin geçerliliğini sorgulamak eğer bülten, göndermeye değer ise gönderi detaylarını planlamak,
• Bültenin zamanlamasını ve dağıtımını dikkatli bir şekilde planlamak,
• Gazetecileri rahatsız etmektense bültenin takibini yapmaya yönelik bir strateji izlemek.
• Bültenin tarihi her zaman sol üst köşede olmalıdır.
• İletişim bilgileri yer almalıdır.
• Başlık kısa olmalı, alt başlık kullanıldığına italik formatta olmalıdır.
• Ek bilgiler için linkler eklenmelidir.
• İlk alıntı kısa olmalıdır (kurum yöneticilerinin beyanlarına, söylemlerine yönelik alıntı).
• Alıntıdan sonraki paragraf bültenin konusu hakkında detaylı bilgi içermelidir.
Medya ilişkileri araçları
Basın Bülteni Taslağı
Medya ilişkileri araçları
Elektronik posta şeklinde gönderilecek basın bültenlerinde dikkata alınanlar;
• Bülten elektronik postanın içeriğinde yer almalıdır. Bülteni ek olarak göndermekten kaçınmak
gerekmektedir.
• Elektronik postanın konu kısmına bültenin başlığı yazılmalıdır.
• Daha fazla bilgi için URL linki eklenmelidir.
• Basın bülteninin, iletişim bilgisi, başlık ve metin gibi temel formatının kullanımına devam
edilmelidir.
• Basın bültenleri 500 kelimeden az ya da dört-altı paragraf arasında kısa yazılmalıdır.
• Metin biçimlendirme, sekmeler ve alt çizgilerden kaçınılmalıdır. Madde işaretleri yerine kısa çizgi
veya yıldız kullanılmalıdır.
• Basın bülteni yazarı, bülteni ilk önce kendisine elektronik posta olarak göndererek gözden
geçirmelidir.
• Bülten, birden fazla gazeteciye gönderileceği zaman alıcıların birbirlerinin mail adreslerini
görmemelerini için “blind carbon copy (bcc)” formatı kullanılmalıdır.
• Bültenler, gazetecilerin en az yoğun oldukları zaman aralığında gönderilmedir. Çoğu haber
kuruluşu için bu aralık 10.00 ile 12.00 arasıdır.
Medya ilişkileri araçları
Basın Makalesi
Medya ilişkilerinde halkla ilişkiler uygulayıcılarının yöneldiği araçlardan biri de
basın makaleleridir. Basın makaleleri, ilgi çekici belirli bir konu hakkında yazılan
makalelerdir. Basın bültenlerinden farklı olarak makaleler daha uzundur. Basın
bültenleri konunun önemli noktalardan daha az önemli noktalara doğru bir yazım
akışı tekniği olan ters piramit tekniğinden hareketle yazılırken; basın makaleleri
düz piramit tekniğinden hareketle yazılmaktadır.
Basın bültenlerinde haber değeri kavramı öne çıkarken, makalede “ilgi çekicilik”
öne çıkmaktadır. Makale yazarları okuyucunun ilgisini çekmek için çok çeşitli
yaklaşımlara, tarzlara ve tekniklere sahiptir. “Uzun olması, insani ilgiye
odaklanılması, tanımlayıcı detaylara yer verilmesi, mizah, soru-cevap,
karşılaştırma-zıtlık ve sebepler-sonuçlar” basın makalesinin özellikleri arasında
sıralanabilir.
Medya ilişkileri araçları
Basın makalesi yazma sürecinde yedi nokta yol gösterici bir nitelik taşımaktadır;
• Açılış paragrafı
• Problem ya da önceki durum
• Çözüm ya da ilerleme arayışı
• Çözüm ya da ilerleme
• Elde edilen sonuçlar
• Kapanış paragrafı
• Taslağın kontrol edilmesi
Medya ilişkileri araçları
Halkla ilişkiler sorumlularının makale yazımında dikkat etmeleri gereken
noktalardan biri de kurum/marka isminin çok fazla ön çıkarılmamasıdır.
Kurum/marka ismine çok fazla maruz kalmak izleyici / dinleyicide ve okuyucuda
tepkiye yol açabilir. Dolayısıyla kurum/marka ismine makalenin bitimine doğru en
fazla iki kez yer verilmesi yeterlidir. Kurum/marka isminden ziyade makalede
konunun kendisi ilgi çekici bir içerikle sunulmalıdır.
Basın bültenlerinden farklı olarak basın makaleleri tek bir medyaya gönderilmek
üzere kaleme alınmaktadır. Diğer bir deyişle makaleler tek bir medyada
yayınlanmaktadır. Bu makalelerin hazırlanması, içeriğe yönelik araştırma ve yazım
süreci uzun zaman alabilmektedir.
Medya ilişkileri araçları
Medya İlişkileri Web Sitesi ve Sosyal Medya Basın Odası
İnternet halkla ilişkiler uygulamalarını etkilemiştir. Halkla ilişkiler amaçlı
mesajların oluşturulma, aktarılma ve geri dönüş alma biçimlerinin İnternet ile bir
değişime uğradığı söylenebilir.
İnternet, medya ortamını önemli ölçüde değiştirmiş ve gazetecilerin çevrim içi
olarak bilgi almalarını sağlamıştır. Söz konusu bu değişim kurumların da haber
medyasıyla iletişim kurma şeklini değiştirmiştir.
Çok sayıda halkla ilişkiler uygulayıcısı, gazetecilerle daha iyi iletişim kurmak ve
medya ilişkilerini geliştirmek için çeşitli İnternet teknolojilerini (örneğin, e-
postalar, web siteleri, multimedya haber bültenleri, çevrimiçi basın odaları, RSS
yayınları ve sosyal medya) kullanmaktadır.
Medya ilişkileri araçları
Elektronik posta sistemleri bir kurumun farklı kitlelerine çeşitli biçimlerde mesaj
göndermek için çok yararlı bir ortam sunmaktadır. Bununla birlikte, daha iyi
tasarım olanakları sayesinde multimedya unsurların entegrasyonu ve kullanıcı ile
daha fazla etkileşim sayesinde web sayfaları da önemli bir ilerleme
göstermektedir.

Online medya ilişkileri kapsamında değerlendirilebilecek olan online basın odaları,

gazetecilerin temel kurumsal bilgilere ulaşmasını sağlamalı ve böylece kurum için
bir medya ilişkileri işlevi sunmalıdır.
Medya ilişkileri araçları
Medya İlişkileri Web Sitesinde Yer Alması Gereken Bilgiler
Medya ilişkileri araçları

Tablo incelendiğinde medya ilişkileri web sitesinin ilgili paydaşlara zengin bir içerik sunduğu görülmektedir. Bu
içerik, basın bültenlerinden, bir finansal halkla ilişkiler aracı olan yılık raporlara; medya kitlerinden, sosyal
sorumluluk faaliyetlerine; kurum misyonundan, görsel içeriklere kadar kurumsal iletişim ile ilişkili geniş bir alanı
kapsamaktadır. Medya ilişkileri web siteleri kurumun ne olduğu, neler yaptığı, kurumsal faaliyetleri hakkında
medyaya ve diğer paydaşlara bilgi sunma fonksiyonu görmektedir.
Medya ilişkileri araçları
Medya ilişkileri web sitelerinin yanında etkileşim ve kullanıcıların da içerik
üretimine katkıda bulunduğu web 2.0 temeli sosyal medya da halkla ilişkiler
uygulamalarına dȃhil olmuştur. Halkla ilişkiler açısından sosyal medyanın sunduğu
faydalar şunlardır;
*Daha hızlı haber
*Daha yaygın haber
*Görünürlük
*Artan iletişim

Sosyal medya, halkla ilişkiler uygulayıcılarının sadece kamuoyuna ulaşmalarına ve

kamuoyunun konuşmalarına katılmalarına izin vermekle kalmamakta, aynı
zamanda medya ilişkilerini güçlendirmek için de bir yol sağlamaktadır.
Medya ilişkileri araçları
Sosyal medya basın odasının sunduğu fırsatlar;
• Sosyal ağda bir multimedya merkezi kurarak dış ve iç paydaşlar için (gazeteciler ve
blogcular dȃhil) daha iyi bir iletişim hizmeti,
• Geniş kitlelerle geri bildirim döngüleri ve iletişim kurmak,
• Sosyal ağda ilişki kurmayı genişletmek ve birleştirmek,
• Sosyal web izleyicileri arasında güvenilirliği, açıklığı ve dijital itibarı teşvik etmek,
• Kaynakların, anahtar kelimelerin seçimi ve sunumu yoluyla kurum hakkındaki tartışmayı
çerçevelemek için fırsat ve konular,
• Gündem belirleme ve kurumun geniş bir şekilde konumlandırılması,
• Arama motoru optimizasyonu,

• Yukarıda belirtilen faydalardan dolayı daha fazla konuşulma ve haber olma şansı,
• Telefon veya e-posta yoluyla azalan bilgi talepleri sayesinde maliyet tasarrufu,
• Farklı platformlardaki söylemleri izlemek ve değerlendirmek ve için fırsatlar.
Medya ilişkileri araçları
Basın Konferansı
Halkla ilişkiler alanında etkinlik yönetimi öne çıkmaktadır. Basın konferansları
medya ile kurulan ilişkide bir araç olmasının yanı sıra aynı zamanda bir etkinlik
yönetimi sürecidir. Genel olarak kamuoyunu bir olay ya da konu hakkında
bilgilendirmek ve duyuru yapmak için düzenlenen yapılandırılmış bir etkinliktir.
Basın konferansları sadece kurumun imajını güçlendirmeye yönelik bilgileri
yaymak için düzenlenmemekte, halkla ilişkiler uygulayıcılarının medya çalışanları
üzerindeki kişisel etkilerini artırmak için de düzenlenmektedir.
Basın konferansları hem medyada yer almak hem de gazetecileri aynı anda
bilgilendirmek için hızlı ve etkin yollardan biridir. Konferansın önemli diğer
etkinlikler ile aynı günde düzenlenmemesine dikkat edilmelidir.
Medya ilişkileri araçları
Basın konferansında dikkat edilmesi gereken hususlar;
• Sadece konu ile ilgisi olması muhtemel kişilerin davet edilmesi,
• Davetlilerin, etkinliğin amacından haberdar olması,
• Kriz durumları hariç davetlilerin 24 saat önce etkinliğin hatırlatılması,
• Katılımcı listesi kaydını oluşturmak için tüm davetlilerin katılımcı listesini imzalaması,
• Etkinliği düzenleyen kurum katılımının minimum düzeyde tutulması,
• Katılımcılar ve konular hakkında etkinliği düzenleyenlerin bilgilendirilmesi,
• Konuşmacıların konferanstan bir gün önce prova yapması,
• Programın başlangıç ve bitiş saatlerinin uygun olması
• Konferansa katılamayan gazetecilere materyal gönderilmesi,
• Kurumun web sitesine konferans ile ilgili fotoğrafların ve açıklamaların yerleştirilmesi,
• Davet edilenler için zamanlamanın uygun olmasıdır.
Medya ilişkileri araçları
Basın Konferansı Kontrol Listesi (Planlama)
• Hedeflenen medya listesini belirlemek
• Öneri taslağı düzenlemek
• Yöneticiler ile önerileri incelemek
• Olası lokasyonların listesini yapmak
• Lokasyonlar hakkında bilgi toplamak
• Lokasyonu seçmek
• Olası davetli konuşmacıları listelemek
• Olası davetli konuşmacıları incelemek
• Konuşmacıları seçmek ve konuşma sırasını belirlemek
Medya ilişkileri araçları
Basın Konferansı Kontrol Listesi (Hazırlık)
• Medya ile iletişime geçmek
• Yöneticilerin konuşmalarındaki noktaları ve açıklamaları gözden geçirmek
• Basın bülteni ve medya kiti taslağı oluşturmak
• Yöneticiler ile birlikte materyalleri incelemek
• Basın kiti materyallerini değerlendirmek
• Basın kitlerini bastırmak ve düzenlemek
• Ek araçların hazırlanmasını koordine etmek
• Katılımı ve davetli konuşmacıların konuşacakları noktaları onaylamak
• Etkinlik odasındaki düzeni değerlendirmek
• Medya izleme sürecini düzenlemek
Medya ilişkileri araçları
Basın Konferansı Kontrol Listesi (Uygulama)
• Katılımcıların listesini bir araya getirmek
• Gazetecilerin isteklerini belirlemek (etkinlik sonrası röportaj)
• Medyaya basın bültenini dağıtmak
Medya ilişkileri araçları
Basın Konferansı Kontrol Listesi (Anında izleme)
• Gazetecilerin ek bilgi taleplerine yanıt vermek
• Takip eden röportajları düzenlemek
• Özet taslağı hazırlamak
Medya ilişkileri araçları
Basın Konferansı Kontrol Listesi (Uzun dönemli izleme)
• Etkinliğin videosunu ve kliplerini bir araya getirmek
• İçeriği özetleyen bir rapor hazırlamak

Bir kurumun tasarlayacağı bir halkla ilişkiler kampanyası nasıl ki “araştırma,

planlama, uygulama ve değerlendirme” süreçlerini içeriyorsa, benzer şekilde basın
konferansları da “planlama, hazırlık, uygulama ve izleme” süreçlerini içermektedir.
Medya ilişkilerinde dikkat edilmesi gereken noktalar
Editörler basın bültenlerini çeşitli nedenlerden dolayı reddetmektedir. Bunlardan
en önemlisi bu bültenlerde haber değerinin olmaması ve bültenlerin yerel bir
bakış açısına sahip olmamalarıdır.
Dolayısıyla halkla ilişkiler uygulayıcıları medyaya gönderdikleri haber
bültenlerinde haber değerini ve yerel bakış açısını dikkate almalıdır. Yine,
gazetecilerden gelen bir diğer şikȃyet ise zaman, yer ve tarih gibi önemli bilgilerin
eksik olduğudur.
Dürüstlük ve açıklık, doğruluk, cevap verebilirlik ve zamanlılık, güvenilirlik ve
tutarlılık ile hazırlıklı olma kurumsal düzeyde yürütülecek medya ilişkilerinde önem
taşıyan özellikler arasındadır.
Medya ilişkilerinde dikkat edilmesi gereken noktalar
Etkili bir medya ilişkilerinde dikkatli olunması gereken noktalar;
• Kurum ile medya arasında bir ilişkinin olması gerekir. Bu ilişkinin iyi ya da kötü
olup olmadığını ise kurumun eylemleri belirler.
• Kurum, kamuya yönelik konuşmalarda yalnızca bir sözcü üzerinden hareket
etmeli veya birden fazla sözcü ile koordine mesajlar üzerinden hareket etmelidir.
• Duruma en yakın kişi sözcü olarak belirlenmeli ya da duruma en yakın kişi sözcü
ile yakın bir iletişim içerisinde olmalıdır.
• “Yorum yok” hiçbir zaman seçenek olmamalı; iyi niyetli her soru cevaplanmalıdır
• Kurum, gazetecileri çeşitli kamulara ulaşmada işbirliği yapılacak kişiler olarak
görmelidir
• Kurum, kendisini iç ve dış tüm paydaşlardan sorumlu olarak görmelidir.
• Kurum, medyanın gündemini veya neyin haber değeri taşıdığını kontrol etme
beklentisi içerisinde olmamalıdır.
Medya ilişkilerinde dikkat edilmesi gereken noktalar
• Medya ilişkileri birimi özellikle olumsuz potansiyel taşıyan haber değeri
çemberine dȃhil olmalıdır.
• Gazetecilere profesyonel bir şekilde yardım edilmelidir.
• Kurum bazen medyada olumsuz bir şekilde yer alabileceğini kabul etmelidir.
• Kurum, gazeteciler ile zamanlı, doğru ve açık bir şekilde etkileşime geçtiğinde
medyanın şüpheci ve inceleyici yaklaşımı daha kabul edilebilir hȃle gelebilir.
• Medyada yer almak, kurumun reklamından daha fazla güvenilir olarak kabul
edilmektedir.
Özet
Medya, odaklanmış veya geniş kapsamlı olsun, hedef kitleye ulaşmak için hızlı,
verimli ve nispeten düşük maliyetli yollardan biridir. Medya, belirli haberler
içerisinden bir kısmını seçerek öne çıkarmakta ve bunları kamuoyuna
sunmaktadır.
Hem kȃr amacı olan hem de kȃr amacı olmayan kurumlar medyada yer alarak ilgili
paydaşları bilgilendirme, olumlu içerikler üzerinden kurum imaj ve itibarını
güçlendirme amacı taşımaktadır.
Halkla ilişkiler uygulayıcılarının medya ile kurdukları ve yürüttükleri ilişki olarak
tanımlanabilecek olan medya ilişkileri, halkla ilişkiler modellerinden biri olan
“basın ajansı”nın günümüzdeki yorumu olup uygulayıcıların sahip olması gereken
önemli niteliklerden biridir.
Özet
Etkili medya ilişkileri, çok sayıda paydaşla iletişim kurmanın, bir kurumun profilini
tanıtmanın ve minimum maliyetle güvenilir bağımsız bir duyurum elde etmenin
temel bir aracı olarak kabul edilmektedir. Medya ilişkileri; basılı, yayın yapan ve
çevrimiçi medyadaki tüm yazarlar, editörler, içeriğe katkıda bulunan üreticiler ve
içeriği kontrol edenler ile olan ilişkilerin yürütülmesidir.
Medya ile kurumların ilişkisi çeşitli araçlar üzerinden yürütülmektedir. Medya
ilişkileri araçları aynı zamanda birer halkla ilişkiler aracıdır. Bu araçlar genel olarak
basın bültenleri, basın makaleleri, dijital iletişimin ve kullanıcıların da içeriği hem
okudukları hem de içeriğe katkıda bulundukları web 2.0’ın gelişimi ile birlikte
ortaya çıkan medya ilişkileri web sitesi ve sosyal medya basın odası olarak üçe
ayrılabilir.
Özet
Basın Bülteni: Belirli bir olay veya olayla ilgili olguları sunan genellikle yazılı olarak
hazırlanmış bir açıklamadır. Açıklamada, olay hakkında daha fazla bilgi almak için
iletişime geçilmesi gereken bir kişinin bilgisine ek olarak olayın “ne” olduğuna,
“kim” tarafından, “ne zaman”, “nerede” ve “neden” gerçekleştiğine /
gerçekleşeceğine yönelik bilgiler de sunulur. Haber değeri unsurlarını içeren basın
bültenlerinin, medyanın dikkatini çekmede, içermeyenlere kıyasla daha başarılı
olması beklenmektedir. Basın bültenlerinin açık, kısa, doğru ve eksiksiz olmaları
gerekmektedir.
Basın makaleleri: İlgi çekici belirli bir konu hakkında yazılan makalelerdir. Basın
bültenlerinden farklı olarak makaleler daha uzundur. Basın bültenleri konunun
önemli noktalardan daha az önemli noktalara doğru bir yazım akışı tekniği olan
ters piramit tekniğinden hareketle yazılırken; basın makaleleri düz piramit
tekniğinden hareketle yazılmaktadır. Makalelerde en önemli noktalara makalenin
başında değil de sonraki paragraflarda değinilmektedir.
Özet
Medya İlişkileri Web Sitesi ve Sosyal Medya Basın Odası: Online medya ilişkileri
kapsamında değerlendirilebilecek olan online basın odaları, gazetecilerin temel
kurumsal bilgilere ulaşmasını sağlamalı ve böylece kurum için bir medya ilişkileri
işlevi sunmalıdır. Online haber odaları kurumlar için gereklidir. Online haber
odalarının yanı sıra kurumların medya ilişkileri web siteleri, başta medya olmak
üzere çeşitli paydaşlar ile iletişim ve ilişki kurmada önemli araçlardan biridir.
Medya ilişkileri web siteleri kurumun ne olduğu, neler yaptığı, kurumsal
faaliyetleri hakkında medyaya ve diğer paydaşlara bilgi sunma fonksiyonu
görmektedir.
Sosyal medya basın odası, medya ilişkileri web sitesi kapsamındaki basın odası i le
benzer ögeleri içermektedir. Öte yandan sosyal medya basın odaları, kurum ile
paydaşları arasındaki iletişimi iki yönlü ve etkileşimli kılmaktadır. Paydaşlar bu
platformlar aracılığıyla kurumlar ile iletişime geçebilmekte; kurumlar ise paydaşlar
ile olan iletişimlerini doğrudan yapılandırabilmektedir.
Özet
Basın konferansları: Medya ile kurulan ilişkide bir araç olmasının yanısıra aynı
zamanda bir etkinlik yönetimi sürecidir. Genel olarak kamuoyunu bir olay ya da
konu hakkında bilgilendirmek ve duyuru yapmak için düzenlenen yapılandırılmış
bir etkinliktir. Basın konferansları “planlama, hazırlık, uygulama ve izleme”
süreçlerini içermektedir.
Medya ilişkilerinin etkili bir şekilde yürütülmesinde kurumlara birtakım görevler
düşmektedir. Bu görevler medya çalışanları ile açık, doğru ve etik kodlara dayanan
ilişkiler geliştirmek, bütün paydaşlara karşı sorumluluk, medyada olumsuz
içerikler ile de haber olunabileceği gerçeğini kabul etmek ve haber değeri
kavramını doğru bir şekilde değerlendirmek şeklindedir.
Çalışma soruları
1. Medya ilişkileri aşağıda yer alan halkla ilişkiler modellerinden en fazla hangisi ile ilişkilidir?
• a) Basın ajansı
• b) İki yönlü simetrik
• c) İki yönlü asimetrik
• d) Kamuyu bilgilendirme
• e) İki aşamalı akış kuramı

2. Aşağıdakilerden hangisi medya ilişkileri ile amaçlananlar arasında değildir?

• a) Yalnızca medya çalışanlarına yönelik iletişimsel faaliyetler yürütmek
• b) Medya çalışanları ile daha iyi bir ilişki geliştirmek
• c) Pazar payını artırmak
• d) Hedef kitlenin tutum ve davranışlarını değiştirmek
• e) Yatırımcılar ile olan iletişimi geliştirmek
Çalışma soruları
3. Kurumların medyada ücretsiz bir şekilde yer almalarını ifade eden kavram aşağıdakilerden
hangisidir?
• a) Finansal halkla ilişkiler
• b) Duyurum
• c) Lobicilik
• d) Kurumsal iletişim
• e) Sosyal sorumluluk

4. Aşağıda belirtilen alanlardan hangisi kurumların medyada olumsuz içeriklerle yer almasına yol
açmaktadır?
• a) Yıllık üretim performansı
• b) Kurumsal krizler
• c) Sponsorluk faaliyetleri
• d) Önemli yöneticilerin atanması
• e) Büyüme planı
Çalışma soruları
5. “…………..; basılı, yayın yapan ve çevrimiçi medyadaki tüm yazarlar, editörler, içeriğe katkıda bulunan
üreticiler ve içeriği kontrol edenler ile olan ilişkilerin yürütülmesidir.” Cümlede boş bırakılan yeri
aşağıdakilerden hangisi tamamlar?
• a) Kurum içi halkla ilişkiler
• b) Duyurum
• c) Medya ilişkileri
• d) Topluluk ilişkileri
• e) Finansal halkla ilişkiler

6. Belirli bir olay veya olayla ilgili olguları sunan genellikle yazılı olarak hazırlanmış bir açıklama olan
medya ilişkiler aracı aşağıdakilerden hangisidir?
• a) Basın konferansı
• b) Basın makalesi
• c) Basın bülteni
• d) Online medya ilişkileri
• e) Yıllık raporlar
Çalışma soruları
7. Düz piramit tekniği ile yazılan medya ilişkileri aracı aşağıdakilerden hangisidir?
• a) Sosyal sorumluluk raporu
• b) Faaliyet raporu
• c) Broşür
• d) Basın makalesi
• e) Basın bülteni

8. Aşağıdaki maddelerden hangisinde iyi bir basın bülteni hazırlamanın 4C olarak adlandırılan
özellikleri yer almaktadır?
• a) Eksiksiz, uzmanlık gerektiren terimler, açık, kısa
• b) Yoğun detay, doğru, eksiksiz, açık
• c) Açık, doğru, uzun, eksiksiz
• d) Açık, kısa, doğru, eksiksiz
• e) Uzmanlık gerektiren terimler, doğru, kısa, eksiksiz
Çalışma soruları
9. Aşağıdakilerden hangisi halkla ilişkiler açısından sosyal medyanın sunduğu faydalar arasında değildir?
• a) Görünürlük
• b) Etkileşimsellik
• c) Artan iletişim
• d) Hızlı haber
• e) Tek yönlü iletişim akışı

10. Basın konferansı kontrol listesinin ikinci adımı aşağıdakilerden hangisidir?

• a) İzleme
• b) Planlama
• c) Değerlendirme
• d) Uygulama
• e) Hazırlık
AABBC
CDDEE