INFRADŹWIĘKI

I
ULTRADŹWIĘKI
 Fale dźwiękowe

Fale dźwiękowe należą do podłużnych fal mechanicznych.

Ich propagacja się rozchodzeniu się drgań cząsteczek
ośrodka wzdłuż prostej, która pokrywa się z kierunkiem
rozchodzenia się fal.

Ze względu na częstotliwość
dzielimy je na :
 Infradźwięki – poniżej 16Hz

 Dźwięki słyszalne 16 Hz – 20 kHz

 Ultradźwięki – powyżej 20 kHz

 Hiperdźwięki - powyżej 10¹º Hz

Infradźwięki
 To fale dźwiękowe nie słyszalne dla człowieka
ze względu na ich niską częstotliwość, taką
częstotliwość nie odbierze ludzkie ucho.

 Słonie i wieloryby które słyszą infradźwięki,

wykorzystują je do komunikacji na duże
odległości.
Naturalne źródła infradźwięków:
 bolidy
 duże wodospady i fale morskie
 lawiny
 silny wiatr, pioruny, tornada
 trzęsienia ziemi
 wulkany
 zorza polarna
 pękający lodowiec
Sztuczne źródła infradźwięków:
 ciężkie pojazdy samochodowe
 drgania mostów, eksplozje
 głośniki, odrzutowce, śmigłowce
 elektrownie wiatrowe, rurociągi
 urządzenia chłodzące i ogrzewające powietrze
 silniki rakietowe
Właściwości infradźwięków

Infradźwięki bardzo dobrze rozchodzą się w powietrzu i to

na duże odległości, bez wielkich zmian ich natężenia. Ich
prędkość jest taka sama jak fal dźwiękowych. Niestety, nie
tłumią ich (lub tłumią słabo) ekrany akustyczne, a ich
obecność w naszym otoczeniu nazywa się hałasem
niskoczęstotliwościowym lub niskotonowym.
Ultradźwięki

To fale dźwiękowe, których częstotliwość jest zbyt wysoka,

aby usłyszał je człowiek. Za górną granicę dźwięków
słyszalnych częstotliwości, jednocześnie dolną granicę
ultradźwięków, uważa się częstotliwość 20 kHZ, choć dla
wielu osób ta granica jest znacznie niższa. Za umowną
górną granicę przyjmuje się częstotliwość 1 GHz.
Naturalne źródła ultradźwięków
Ultradźwięki są wytwarzane i rejestrowane przez niektóre zwierzęta.
Najbardziej znane to nietoperze i delfiny. Wykorzystują one te fale do
echolokacji: wysyłają serię impulsów ultradźwiękowych w kierunku przeszkody
i rejestrują fale odbite. Na tej podstawie mogą ocenić odległość do przeszkody,
jej kształt i wielkość. Detektor ultradźwięków pełni u tych zwierząt rolę
dodatkowego zmysłu, dzięki któremu mogą one nawet „zobaczyć”, w którą
stronę i jak szybko się porusza się ich zdobycz.

Źródła ultradźwięków wytworzone przez człowieka

Aby wytworzyć ultradźwięki, należy mały przedmiot wprawić w drgania
o bardzo dużej częstotliwości.

Właściwości ultradźwięków.
Ze względu na małą długość fali ultradźwięki są szybko tłumione w powietrzu,
natomiast bardzo dobrze rozchodzą się w wodzie. Silnie odbijają się na granicy
dwóch ośrodków. Dają się łatwo i precyzyjnie ogniskować (skupiać), tworząc
cienką wiązkę (promień). Ultradźwięki o dużym natężeniu mogą niszczyć lub
nagrzewać przedmioty, przez które są pochłaniane.
Zastosowanie ultradźwięków
 w diagnostyce medycznej – w ultrasonografach

 w rehabilitacji medycznej (fizykoterapia)

 w kosmetologii

 w technice (np. w myjce ultradźwiękowej).

Dziękuje za uwagę

Adam Bednarz