UYGULAMA

MONİTÖRİZASYON
 Monitör
Monitör, görüntü izlemek için kullanılan elektronik cihazların genel
adıdır.
Hastaya ait parametreler, ekranda dalga formunda veya sayısal olarak
görüntülenir. Monitörlerin sesli ve görüntülü alarm sistemi bulunur.

LCD ekran özelliğinde olup kalbin elektriksel aktivitesinin izlenmesini

sağlar.

Cihaz, kalbin elektriksel aktivitesini, defibrilatör elektrotları ile algılar.

Ayrıca SpO2, solunum fonksiyonları, kan basıncı, uygulanan joul vb….de

gösterir.
 MONİTÖRİZASYON


Monitörizasyon olay yerinde başlatılmalı; ambulansta ve acil serviste
sürdürülmelidir.
Hastadaki klinik değişiklikleri ve sorunları erken belirlemek , erken
müdahalelerde bulunmak.
Hastada kullanılan ilaçların etkilerini izlemek
Hastanın tedaviye verdiği cevabı değerlendirmek
Hastanın fizyolojik parametrelerini izlemek için uygulanmaktadır.
MONİTÖRİZASYON

Acil bakım gerektiren hastalıklarda, travmalarda, şok ve kısaca

her türlü acil durumlarda,

İleri yaşam desteği uygulamalarında,

Yoğun bakımlarda ve hayati tehlikesi olan hastalar mönitörize

edilmelidir.

 Cerrahi operasyonda anestezi güvenliğini arttırmak için

kullanılmaktadır.
 Kardiyak Monitörizasyon
Hasta,Einthoven Üçgeni esas alınarak göğüs duvarı üzerine

yerleştirilen jelli elektrotlar ile monitöze edilir.

Özellikle DII derivasyonu izlenmeli; kardiyak arrest ritimlerinde

en az iki derivasyon değerlendirilmelidir.

Akut MI ve travmalarda 12 derivasyon izlenmelidir.

Kardiyak Monitörizasyon Aşamaları

EKG monitörizasyonunda 3 ya da 4 elektrot kullanılarak ekstremite derivasyonları,

10 elektrot kullanılarak ekstremite ve tüm göğüs derivasyonları izlenebilir.

3, 4 ya da 10 adet elektrot, hastanın göğüs ve karın duvarına yapıştırılır. Göğüs

duvarı kıllı olan hastalarda elektrot yapıştırılacak bölge, mümkünse tıraş
edilmelidir.
 Kardiyak Monitörizasyon Aşamaları

3 elektrot kullanılacaksa 3 adet jelli elektrottan biri sağ, diğeri sol omuza,
üçüncüsü de sol karın duvarına yapıştırılır. Kırmızı kablo sağ omuz, sarı
kablo sol omuz, yeşil kablo da sol karın duvarındaki elektrota bağlanır.

4 elektrot kullanılacaksa sağ ve sol omuz, sağ ve sol karın duvarına olmak
üzere toplam dört adet jelli elektrot yapıştırılır.

Siyah kablo da sağ karın duvarındaki elektrota bağlanır.

Manuel defibrilatörlerde bulunan fonksiyon
düğmeleri

On/off: Aç/kapat düğmesi.

Enerji select: Uygun enerji düzeyini seç düğmesi.

Charge: Gösterge paneli ve elektrotlar üzerinde bulunan enerji yükle (şarj

et) düğmesi,

Synchronization(sync): Kardiyoversiyonda kullanılan senkronizasyon

düğmesi.

Lead select: Derivasyon seç düğmesi.

Discharge: Elektrotların üzerinde bulunan enerji boşalt düğmeleridir.

 Defibrilasyon Aşamaları

Defibrilatörün aç, çalışır konuma getir.

Hastayı monitörize et

Defibrilatörü manuel moda al

Monitörden ritmin değerlendir,

Güvenliğİ sağla(kurula, oksijeni uzaklaştır vb….)

Enerji select düğmesinden defibrilayon enerjisini seç. (bifazik için 150-200 J, monofazik için
360 J)

İletkenliği sağla ( jelle)

Defibrilasyon Aşamaları
Kaşıkların Yerleşimi

Kaşıkları hastanın göğsüne yerleştir.

Kaşıkların (Paddle) Yerleşimi

1.‘Sternum’ yazan kaşık, sağ klavikula altına, 2-3 interkostal

aralığa (İCA)

‘Apeks’ yazan kaşık ise sol 5-6.İCA, midaksiller hatta yerleştirilir.

Defibrilasyon Aşamaları
Kaşıkların Yerleşimi

2.Bir başka yöntem ise ‘apeks’ yazan kaşığı sol

prekordiyuma yerleştirirken ‘sternum’ yazanı sağ
infraskapular alana yerleştirmektir.
Defibrilasyon Aşamaları

Cihaz üstünde veya paddle’daki “charge” düğmesine bas

ve defibrilatör şarj et.

Şarj sonrası şoklamadan önce kendin dahil kimsenin

hastaya veya yatağına/sedyeye değmediğinden emin ol

Şok veriyorum herkes çekilsin!!!

Görsel olarak çevreyi kontrol et!!

 Defibrilasyon Aşamaları
Paddle’ları yeterli miktarda göğüs
duvarına(10kg) bastır.

Paddle’lar üzerindeki her iki “discharge”

düğmesine aynı anda bas.
Dikkat!!!
Kaşıklar sternum üstüne konmamalıdır.
Kaşıklar arası jel bağlantısı olmamalıdır.
İş bitince Paddle’ları monitör üzerindeki yerine güvenli bir şekilde
yerleştir.
Defibrilasyonun Uygulanması !!!

Hasta ambulansta ise, hastayı defibrile etmeden önce ambulans mutlaka

durdurulmalıdır!

Defibrilasyon zaman kaybedilmeden yapılmalıdır.

Başarılı defibrilasyon için ön koşul miyokardın mümkün olduğu kadar iyi

oksijenlenmesidir.

Defibrilasyon başlayana kadar etkili CPR uygulanmalıdır.

Defibrilasyondan sonra ara vermeden CPR devam etmeli

 Defibrilasyon Komplikasyonları

Defibrilasyon işleminin komplikasyonu olarak ilk akla gelen, sağlık personelinin

hasta ile temas halinde olması neticesinde elektrik akımından etkilenmesidir.

 Ambulans gibi dar mekanlarda defibrilasyon uygulanırken diğer sağlık

personelinin korunmasına daha çok dikkat edilmelidir.

Yumuşak doku yaralanmaları: Genellikle cilt yanıklarına rastlanır.

 Göğüs duvarında kan, kusmuk, transdermal ilaç flasteri vb. kıvılcım

oluşturabilecek unsurlara yanık açısından dikkat edilmelidir.
Defibrilasyon Komplikasyonları

Myokardiyal yaralanmalar: Elektrik akımına bağlı termal yaralanma

olabilir.

Yüksek enerji seviyesinde uygulanan defibrilasyon, ST segmentinin

yükselmesine yol açabilir.

Kalp ritim bozuklukları: Defibrilasyon, ventriküler ve supraventriküler

aritmilere veya asistole neden olabilir.

İnatçı VF’de veya yüksek enerji uygulamalarında ritim bozuklukları

görülebilir.
HAVA YOLU SAĞLANMASI
VE
YÖNETİMİ
AMAÇLAR
• Hava yolunun anatomisi
• Basit yöntemlerle havayolunu açma teknikleri
• İleri hava yolu açma yöntemlerinin uygulanabilmesi,
• Solunum desteği sağlanabilmesi ve oksijen tedavisi.
HAVA YOLU ANATOMİSİ
Üst solunum yolları
• Larinkse (dahil) kadar olan yapılar

Alt solunum yolları

• Trake, bronşlar , alveoller ve akciğerler
Vokal Kordlar
Üst solunum yollarının görevleri
* Havayı ısıtmak

* Nemlendirmek

* Süzmek(filtre etmek)

* Korumak (öksürmek ve öğürme refleksi)

* Konuşmak
Ventilasyon

kandaki karbondioksit (CO2)

gazının oksijen gazı (O2) ile
yer değiştirmesini sağlayan
sistem
Çocuklarda anatomik farklar
• Dil daha büyük
• Dişler ve dişetleri hassas
• Gırtlak geniş ve huni şeklinde
• En dar kısım krikoid halka
• Sekiz yaşına kadar, krikoid halka en dar kısmı
oluşturmaktadır
• Epiglot daha gevşektir.
Solunumu Değerlendirme
 Yeterli Solunum
 Hız;
Kalite; Solunum sesleri eşit, bilateral
• Erişkin 12 – 20 / dak dolu, her akciğer iyi ekspanse oluyor
• Çocuk 18 – 24 / dak Yardımcı solunum kasları kullanılmıyor
• İnfant 22 – 36 / dak
40 – 60 / dak
• Yenidoğan

Derinlik; tidal hacim Dinlenen

Ritm; Her nefes aynı hacimde solunum sesleri yeterli, göğüs inip
ve belirli aralıklarla düzenli kalkıyor
Bilinci kapalı hasta

 Bilinç kapalıysa, önce ağız

açılır, ağız içi incelenir,
havayolunu tıkayan
kusmuk, kan, sekresyon
ve yabancı cisimler aspire
edilir.
Aspirasyon
• Erişkinlerde 15 saniyeyi,
• Çocuklarda 10 saniyeyi,
• Bebek ve yeni doğanlarda 5 saniyeyi
geçmemelidir.
• Aspirasyon öncesinde ve sonrasında hasta %100
oksijenle ventile edilmeli.
• Çocuklarda vagal uyarıya bağlı bradikardi
gelişebilir.
 Havayolu Açma

 Baş çene pozisyonu

 Solunum yoksa veya horlama

varsa dil havayolunu
kapatıyor demektir → başı
geri it (ekstansiyon), çene
ucunu kaldır!
‘Jaw Trust’- Çene İtme-
 Üç parmak
mandibulayı yukarı -
ileri asar,
başparmaklar çeneyi
açar.
• Spinal travma şüphesi olan hastanını
pozisyon ile hava yolunu açma
tekniği
Havayolu-’airway’-orofaringeal-
nazofaringeal
Orofaringeal airway

Çocuk ve yetişkin olmak üzere

farklı numaraları bulunan
airwayler hava yolunun açıklığını
sağlamak için kullanılır.
Aspirasyon işleminde kolaylık
sağlar. Airway ağız içinde 180
derece çevirilerek yerleştirilir.
Nazofaringeal airway
Oksijen uygulama
 Solunum varsa:
Maske ile oksijen uygulanır.

 Maske ile oksijen uygulaması:

Nazal veya yüz maskesi

 Solunum yoksa;
balon valf-maske ile oksijen uygulanır
 Balon Valf Maske ile Ventilasyon
Balonun Hacmi:
Çocuklarda 450 - 500 ml
Erişkinde 700 - 1000 ml

34
34
Maske ile Oksijen Verilmesi
Oksijen Maskesi
• Maske ölçüsü: Burunda,
burun kemeri
hizasından, ağızda ise
çenenin hemen
üzerinden ayarlanmalıdır
Maske ile Havalandırma
 Çene manevrası ve boyun ekstansiyonu
aynı anda uygulanmalı,

 Burun kemerine, göze çeneye bası

uygulayarak zarar verilmemeli,

 Yüze tam oturmayan maskeler yüzünden

kaçaklar olabilir!
Ventilasyon
 Erişkin CPR’da 500-600 ml (6-7ml/kg) tidal hacimler yeterlidir.
 Göğüs kompresyonlarına uzun süre ara vermek yaşam şansını
düşürür.
 Kazazedenin sadece göğsünün kalkması yeterlidir.
 Kuvvetli ve hızlı soluklardan kaçınılmalıdır. (hiperventilasyon)
CPR da maske ile ventilasyonun
dezavantajları

 Göğüs kompresyonları daha az etkindir, çünkü kompresyonlar

balon-valv-maske ventilasyonu ile senkronize olması gerekir.
 Bronş temizliği yapılamaz, endobronşiyal ilaçlar ?
 Gastrik havalanma nedeniyle pulmoner aspirasyon olasılığı
artar.
Endotrakeal Entübasyon

Trakea içine Kaflı veya kafsız bir tüpün yerleştirilmesidir

Havayolu devamlılığını koruyamayacak hastalarda,
havayolu kontrolünü sağlayacak en uygun yöntemdir.
Endotrakeal Entübasyon-Endikasyonlar
 Kardiyopulmoner arrest
 Ciddi dispne ve solunum arrestleri
 Multiple yaralanmalar
 Kafa travmalı hastalar
 Gks < 9 altında olan olan hastalar
 Uygun tüp seçimi

yaş İç çap derinlik Yeni:2010 gudie line yeni

Prematür 2.5 10 doğan harici çocuklarda
Yenidoğan 3.0-3.5 10-11 kaflı veya kafsız tüp
kullanılabilir
6-12 ay 3.5-4.0 11-12
Erişkinler
2 yaş üzeri
çap derinli
kaflı Yaş/4+3,5
k
kafsız Yaş/4+4
Kadın 7,5-8 21-22
derinlik Çapx3
erkek 8-8,5 22-23
Entübasyon İçin Gerekli Malzemeler

• Laringoskop
• Uygun boy ve çapta tüp
• Aspiratör
• Enjektör
• Tesbit malzemesi
• Steteskop
• Magil forsepsi
Uygulama
Entübasyon
• Ağız sağ el parmakları ile açılır
ve larengoskop sol el ile tutulur
ve bleyd ağzın sağ yanından
içeri sokulur, dil sola doğru
çekilerek dil köküne ilerletilir.
Entübasyon
• Eğri bleyd kullanılıyorsa, bleydin ucu vallekulaya
(epidlotun kökü ile dil kökü arasındaki
boşluğa)yerleştirilir ve larengoskop sapı 45 derece
açıyla yukarı doğru kaldırılır.
• Bu sayede epiglot yukarıya kalkar ve ses telleri ortaya
çıkar.
• Larengoskop üst dişler üzerine değmemelidir
Entübasyon
• Ses telleri (vokal kordlar) görüldükten
sonra endotrakeal tüp ağzın sağ yanından Ses telleri
içeri sokulur ve tüp ses telleri arasından
nazikçe geçirilir. Tüpün balonu ses
tellerinin hemen altında olacak şekilde
yerleştirilir.
ENTÜBASYON
Tüpün yerinin doğrulanması

Entübasyondan
sonra,tüpün
buharlanması her iki
göğüsten ses duyulması
ve epigastrium
duyulmaması birincil
doğruma yöntemleridir.
Tüpün yerinin doğrulanması
 İkincil doğruma Tüpün yerleşimini doğrulamanın en
güvenilir yöntemidir. end-tidal CO2 ölçümü ile yapılır.
(kapnometre)
 Veya direkt laringoskopi
Alternatif hava yolu aletleri
ESOPHAGEAL-TRACHEAL
COMBİTUBE (ETC)

• Laringeal Maske
Alternatif hava yolu aletlerinin avantajları
 Kombitüp ve LMA endotrakeal entübasyona göre yerleştirilmesi daha kolay
araçlardır.
 Servikal boyun travması olan hastalarda da güvenle kullanılabilir, çünkü boyun
fleksiyonu gerekli değildir.
 Hızlı havayolu sağlanması ve oksijenlenme için yedek bir havayolu
enstrumanıdır.
 Endotrakeal entübasyın konusunda deneyimsiz sağlık çalışanları ve başarısız
trakeal girişimler için önerilmiştir.
Kontrendikasyon

• Öğürme refleksi varsa

• Kostik madde zehirlenmesi
• Ciddi orofaringeal travma
Alternatif aletler
• Körlemesine yerleştirilir, pozitif basınçlı ventilasyon
sağlar
• Entübasyon yapılamamış ancak acil havayolu
sağlanması gereken durumlarda
• Hızlı, basit ve kolay uygulanabilir
• larengoskop gerekli değildir
ESOPHAGEAL-TRACHEAL COMBİTUBE
(ETC)

İki lümeni vardır, biri geleneksel

endotrakeal tüpe benzer, diğeri
orofaringeal bir balon vasıtasıyla
özafagusu kapatır.
ESOPHAGEAL-TRACHEAL COMBİTUBE
(ETC
 Üst havayolunu tamamen kapatabilir.
 Regurjitasyon ve gastrik içeriğin aspirasyonu
riski yüksek hastalarda kullanılabilir.
 Ağızdan görmeden yerleştirilebilir ve %95
olasılıkla özafagusa %5 olasılıkla trakeaya
yerleşir.
Combitube (ETC) kontrendike olduğu durumlar:

• Öğürme refleksi varsa

• Yaş < 16
• Kostik madde alımı
• Ciddi orofaringeal travma
 ESOPHAGEAL-TRACHEAL
COMBİTUBE (ETC

• Laringoskopsuz Körlemesine oral

uygulanabilir bir araçtır.

• Özefagus ya da trakeadan
hangisine yerleşirse yerleşsin
etkin havalanma ve
oksijenlenme sağlar.
Büyük farenks balonu bir enjektör ile
maksimum 100 ml’ye kadar hava ile
şişirilir.
Distal balon ise 12-15 ml hava ile
şişirilir.
kombitüp

• Önce uzun tüpten

• Eğer uzun tüpten akciğerler
ventilasyon yapılır, eğer havalanmıyorsa tüp trakeada
akciğer havalanıyorsa uzun demektir, kısa tüp ile ventilasyona
tüp özefagusta demektir, bu devam edilir. Büyük balon indirilir.
şekilde ventilasyona devam
edilir
COMBİTÜP
 Laringeal Maske
(LMA)
• Maske ile entübasyon tüpü arasında
bir alettir.
• Balon-valf maskeye göre daha iyi
havayolu sağlar
• Gastrik regürjitasyona karşı
koruyuculuğu yoktur.
• LMA ile ventilasyon göğüs
kompresyonları ile senkronize
olmalıdır böylece midenin
distansiyonu engellenir
• Havayolu basıncı 20 mbar’ı geçerse
biraz kaçak oluşur
Lma boyutları
• 5 kg altı  1
• 5-10 kg  1,5
• 10-20 kg  2
• 20-30 kg  2,5
• 30-50 kg  3
• 50-70 kg  4
• 70 kg üzeri 5
LMA UYGULAMASI

• Uygulamaya hazırlıkta uygun boyutta bir LMA seçilmelidir.

• Yetişkinler ve adolesanlarda 4 veya 5 numara LMA’lar
kullanılabilir.
• Uygulamadan önce LMA maskesi şişirilerek hava kaçağı
olup olmadığı kontrol edilir, havası tamamen boşaltılır ve jel
ile kayganlaştırılır.
Laringeal Maske (LMA)
• Jel şişen bölgenin dış yüzüne
sürülmelidir. Bu bölge larenksle direkt
temasta bulunmaz.
• Ön yüze sürülürse, maske açıklığını
daraltma, jelin inhale
edilmesi,komplikasyonlara neden olabilir
Laringeal Maske (LMA)
• Hasta travmalı değilse baş geriye alınır • Larengeal maske açıklığı yukarıya bakacak
şekilde dış yüzü sert damak üzerinde
• Tüp bir kalem gibi tutularak distal deliği ilerletilerek uygulanır
hastanın ayaklarına yönlenecek şekilde
ağıza yerleştirilir
Laringeal Maske (LMA)
• Yerleştirme sırasında
dirençle karşılaşılınca
ilerletme durdurulur. İşaret
parmağı ağzın içine
sokularak iyice
yerleşmesine yardım edilir.
LMA
Cerrahi Havayolu –Anatomi