DANIA I WĘGRY

„ PALCEM PO MAPIE”
  
Proszę zaznaczyć na mapie (podręcznik str. 96):

Państwa: Niemcy,
Szwecja,
Stolica: Kopenhaga
Półwysep Jutlandzki,
Morze: Północne,
Bałtyckie,
Wyspy: Fionia,
Zelandia, Lolland,
Falster, Bornholm,
Cieśniny: Skagerrak,
Kattegat, Mały Bełt,
Wielki Bełt, Sund,
 DANIA – KRAJ SKANDYNAWSKI
Skandynawia – region północnej Europy, obejmujący kraje: Szwecję, Norwegię
oraz Danię. Choć ze ściśle geograficznego punktu widzenia termin Skandynawia
odnosi się do krajów położonych na Półwyspie Skandynawskim (tj. Szwecji i
Norwegii), pojęcie to tradycyjnie rozciąga się też na Danię, ponieważ przez wieki
należała do niej Skania, południowa część półwyspu.
pod względem etnograficznym z
mieszkańcami Skandynawii spokrewnieni są
również mieszkańcy Islandii. pod względem
kulturowym i historycznym do krajów
skandynawskich zaliczyć można również
Finlandię.
warto wspomnieć jeszcze o Radzie
Nordyckiej, wtedy także terytoria
autonomiczne z nimi związane: Grenlandia,
Wyspy Owcze i Wyspy Alandzkie.
 DANIA KRAJ WYSPIARSKI
 Wraz z Grenlandią oraz Wyspami Owczymi tworzy Wspólnotowe Królestwo
Danii
 70% powierzchni Danii przypada na Półwysep Jutlandzki. Reszta kraju położona
jest na 406 wyspach, z czego zamieszkanych jest 79. Największe i najważniejsze
wyspy to:
 Zelandia 7031 km² (na której znajduje się stolica kraju, Kopenhaga),
 Fionia 2984 km²,
 Lolland 1243 km²,
 Bornholm 588,5 km²,
 Falster 514,0 km²,

GRENLANDIA
WYSPY OWCZE
autonomiczne terytorium zależne Danii
wulkaniczny archipelag (o powierzchni 1399
położone na wyspie o tej samej nazwie, która
km²) na Morzu Norweskim, między Wielką
położona jest geograficznie w Ameryce
Brytanią, Islandią a Norwegią.
Północnej, a historycznie i politycznie w Europie
 ZELANDIA
Nazwa samej wyspy odnosi się do dużej populacji fok (sæl) u jej wybrzeży - 7031 km²
 FIONIA
, Druga pod względem wielkości wyspa Danii - 2984 km², położona między Półwyspem
Jutlandzkim a Zelandią (i połączona z nimi mostami ponad Wielkim i Małym Bełtem).
 LLOLAND
Leży na południe od Zelandii, pomiędzy wyspą Falster na wschodzie a Langeland
na zachodzie. 1243 km². Lolland była największym skupiskiem Polonii duńskiej
(emigracja zarobkowa w latach 1871–1914). Emigracja ta była tak masowa, że w
ówczesnej Danii powstały nawet specjalne „ustawy o Polakach” (Polakloven). W
Sakskøbing stoi pomnik upamiętniający Polki pracujące przy burakach cukrowych.
 FALSTER
Wyspa położona między Zelandią a Lolland i połączona z nimi mostami. Na wyspie
znajduje się najdalej na południe wysunięty punkt Danii (nazwany „Hestehoved”, czyli
„głowa konia”). Gospodarka: uprawa buraków cukrowych, pszenicy, rybołówstwo.
 Bornholm
Jest najbardziej na wschód położonym okręgiem administracyjnym Danii. Do głównych
gałęzi gospodarki Bornholmu należą: rybołówstwo, rolnictwo, wydobycie surowców
budowlanych oraz usługi turystyczne. Istotne znaczenie ma także dochód związany ze
sprzedażą rękodzieła i wyrobów artystycznych powstających w pracowniach licznie tu
zamieszkujących artystów plastyków
PÓŁWYSEP JUTLANDZKI
 Obejmuje ponad 2/3 całkowitego obszaru Danii
 DANIA KRAJ NIZINNY
Dania jest krajem wybitnie nizinnym, gdzie najwyższym punktem jest Yding Skovhøj o
wysokości zaledwie 173 m n.p.m. Zachodnia część Jutlandii jest równinna, zaś
wschodnia w tym wyspy mają młodą rzeźbę ukształtowaną przez lądolód.
 DANIA – STOLICA KOPENHAGA
Największe miasto Danii położone na wschodnim wybrzeżu wyspy Zelandia. Od 1 lipca
2000 połączona jest mostem nad Sundem ze szwedzkim Malmö. Obecnie zamieszkuje ją
794 128 osób (2020).
 MOST NAD CIEŚNINĄ SUND
Most drogowo-kolejowy o długości 7845
m, przebiegający nad cieśniną Sund,
łączący stolicę Danii - Kopenhagę ze
szwedzkim Malmö. Drugi co do długości
most na świecie łączący dwa państwa.
Oficjalnie otwarto go dla ruchu
samochodów 1 lipca 2000.
 DANIA W LICZBACH
 Dania jest niewielkim krajem – zarówno pod względem powierzchni – 42 922 km²,
(obszar jest 50 razy mniejszy niż Grenlandii) jak i liczby ludności – 5,8 mln
 gęstość zaludnienia: 5 770 000 osób : 42 922 km² = 134,4 osób/1km²
 język urzędowy – duński,
 Dania jest krajem wysoko rozwiniętym gospodarczo i jednym z najbogatszych
państw świata – produkt krajowy brutto – 56 308 $ na osobę.
 Od 1973 r. Dania należy do Unii Europejskiej.
 LEGOLAND
Podróż po Danii kończymy w miejscu dla wielu pewnie kultowym, czyli w
Legolandzie – jednym z najsłynniejszych na świecie parków rozrywki. Zbudowany
z ponad 58 milionów klocków LEGO przyciąga nie tylko małe ale również te
„duże” dzieci.
  
Proszę zaznaczyć na mapie (podręcznik str. 97):

Państwa: Serbia, Chorwacja, Słowenia, Austria, Słowacja, Ukraina, Rumunia,

Stolica: Budapeszt,
Jezioro: Balaton,
Niziny: Mała Nizina Węgierska, Wielka Nizina Węgierska
Rzeki: Dunaj, Cisa,
 WĘGRY - POŁOŻENIE
Węgry leżą w Europie Środkowej. To państwo śródlądowe, ponieważ nie ma
dostępu do morza. Od północy i wschodu otaczają kraj Karpaty, od zachodu Alpy,
a od południa Góry Dynarskie.
KARPATY
ALPY

GÓRY DYNARSKIE
WĘGRY – UKSZTAŁTOWANIE POWIERZCHNI
Węgry to kraj nizinny. Około 80% powierzchni kraju stanowią obszary leżące
poniżej 200 m n.p.m. Na wschód od Dunaju rozciąga się, na obszarze o
powierzchni 50 tys. km², płaska Wielka Nizina Węgierska, pokryta grubą,
miejscami do 30 m, warstwą lessów oraz osadów piaszczystych. W północno-
zachodniej części kraju jest położona Mała Nizina Węgierska, zasłana nanosami
rzecznymi Dunaju i Raby.
 JEZIORO BALATON
Węgry mają niewiele jezior. największe jezioro Węgier i zarazem Europy
Środkowej, położone w południowo-zachodnich Węgrzech, na Nizinie Panońskiej,
u południowych podnóży Lasu Bakońskiego, około 80 km od Budapesztu. Ma
powierzchnię 596 km² i jest wyjątkowo płytkie, maksymalne głębokość to 11 m.
 STOLICA - BUDAPESZT
Budapeszt– stolica i największe miasto Węgier, położone w północnej części kraju,
nad Dunajem. Formalnie stworzony został z trzech połączonych ze sobą miast:
Budy i Óbudy na prawym brzegu Dunaju oraz Pesztu – na lewym.

Budy i Óbudy na
Pesztu – na lewym prawym

brzegu Dunaju
 BUDAPESZT

Parlament Węgierski

Dworzec Wschodni Most Łańcuchowy przez Dunaj

 WĘGRY W LICZBACH
 Powierzchnia kraju – 93 039 km²,
 liczba ludności – 9 781 000,
 gęstość zaludnienia – 105 osób / 1 km²,
 Węgry są krajem średniozamożnym – dochód PKB (produkt krajowy brutto)
wynosi 14 225 $/ osobę