GRAPHEMES

In grapheme tumpukan atawa talbilang aturan pagsulat.

Nanákupi siya sin manga batangsulat iban bukun batangsulat
partandaan.
 
Batangsulat. In batangsulat partandaan sin tingug ha
pagbissara. Manákupi siya sin puunan batangsulat iban
batangsulat babaris. In pasangan sin manga batangsulat
pagtawagun alphabet.
  
Batangsulat Puunan Batangsulat Nagsasaw

Babaris
a – ambak n – nangka b – básu y - yakal j - jakit

/ay/ báy

i – istâ k – kambing t – tása P - payung Biyúsan (Borrowed)

dh - ustadh

/aw/ saw

u – ullang h – hawakan l – lansuk ng - ngánga f - fatiha

q - Qur-an
/ya/ yan

  S – simud g – gatas w - walu kh - khalifa

8
ch - chinílas
/wa/ wajib

m – mata d - dilâ r - rádyu gh - ghayb

/uy/ suysuy
1.2. Batangsulat Duruk-hulâ
1.3. Puunan Batangsulat iban Batangsulat Biyusan
 
Bb Dd Gg Hh Jj Kk Ll Mm
bi di Dyi eyts dyey key el em
Nn NGng Pp Rr Ss Tt Ww Yy
en endyi pi ar es ti dobolyu way

1.4. Batangsulat Babaris

Aa Ii Uu
1.5 Batangsulat Biyusan
 

CH Dh F Gh Kh Q
sieyts dieyts ef dyieyt keyeyts kyu
s
Ññ SHsh Vv Xx Zz Oo
eseyts vey
Ee          
1.6 Tingug sin kaibanan Manga Puunan Batangsulat (Consonants)- In pagtingug sin Bahasa sÚg
magdugaing-dugaing dipindi ha biyutangan iban sin siyunuran niya. 
 1.6.1 Bb (bi)
 1.6.2. Bang siya usalun ha unahan iban ha ulihan, atawa ha gîtung sin kabtangan sagawâ
puunan batangsulat atawa glottal in siyunuran niya, in pagtingug kaniya tambul in higad simud.
Saupáma: “batâ’”, “ambak”, “ukab”, “tâbang” 
 1.6.3. Bang siya usalun ha gîtung sin kabtangan sagawâ batangsulat-babaris in siyunuran
niya, in pagtingug kaniya ukab tiyûtiyû in higad simud. Saupáma: “tabu’”, “abu”
 1.6.4. Bang siya usalun ha unahan, ha gîtung iban ha ulihan sin bissara sagawâ puunan
batangsulat atawa glottal in siyunuran niya, in pagtingug kaniya tambul in higad simud. Saupáma:
“Miyanaw in batâ-batâ.” “Kitâ ba kaw.“ “Magad kaw babû?
 1.6.5. Bang usalun ha gîtung iban ha ulihan sin bissara sagawâ batangsulat babaris in siyunuran niya,
in pagtingug kaniya ukab in higad simud. Saupáma: “Kadtu kaw pa babâ.” “Kawaa ba madtu.”
 1.7. Gg (dyi)
 1.7.1. Bang siya usalun ha unahan atawa ha gîtung iban ha ulihan sin kabtangan sagawâ
puunan batangsulat atawa glottal in siyunuran niya, in pagtingug kaniya mahantap. Saupáma:
“gatas”, “manga” “bâgu”
 1.7.2. Bang siya usalun ha gîtung sin kabtangan sagawâ batangsulat-babaris in siyunuran niya, in
pagtingug kaniya biyâ “ghayn” bang ha Arabic. Saupáma: “bagay”, “kagang” 
 1.7.3. Bang siya usalun ha unahan atawa ha gîtung iban ha ulihan sin bissara sagawâ puunan
batangsulat atawa glottal in siyunuran niya, mahantap in pagtingug kaniya. Saupáma: “Marakmul in
gabun.” “Dî na aku maggatas.” 
 1.7.4. Bang siya usalun ha gîtung iban ha ulihan sin bissara sagawâ batangsulat-babaris in
siyunuran niya, in pagtingug kaniya biyâ sin ghayn ha Arabic. Saupáma: “Minum aku gatas.” “Liyuun
pa galun”
 1.8. Dd and Rr
 Awn waktu in “Dd” iban Rr magsaliyu in pag-usal kanila. Saupáma: Dakag. Bang siya usalun ha
unahan sin bissara atawa ha gîtung sagawâ puunan batangsulat atawa glottal stop in siyunuran niya,
in pagtingug kaniya dî da mapinda. Saupáma: Dakag ku kaymu.” “Nagdakag in anak ku.” Sumagawâ
bang siya usalun ha gîtung atawa ha ulihan sagawâ batangsulat-babaris in siyunuran niya, in “Dd”
kagantian sin “Rr”, háti niya in “dakag’ mahinang “rakag. Saupáma: “Piyarakag aku hi Amâ.” Biyâ
sin kabtangan “dagat”. “Malawm in dagat.” “Ha ragat”
 1.9. Tingug sin Batangsulat-Babaris (Vowel Letters)

Aa Ii Uu
Ey ay yu
 1.9.1. Aa – Duwa in tingug niya.
 1.9.2. “Aa” hawpû, biyâ sin “agad” “aku” 
 1.9.3. “Aa” mahabâ, hipagsulat iban diacritical mark ha taas, biyâ sin “kátas” “kámû”.
 1.9.4. Ii – Duwa ra isab in tingug niya.
 1.9.5. “Ii” hawpû, biyâ sin “ilaw” “ikaw”
 1.9.6. “Ii” mahabâ, hipagsulat iban diacritical mark ha taas, biyâ sin “kíkaw” mamí”.
 1.9.7. Uu – Duwa ra isab in tingug niya. 
 1.9.8. “Uu” hawpû, biyâ sin “susa” “uma”.
 1.9.9. “Uu” mahabâ, hipagsulat iban diacritical mark ha taas, biyâ sin “pÚt” “tÚ”.
 2. Bukun-Batangsulat. In Non-letters ha Bahasa Súg partandaan pag-usalun magpakitâ sin glottal
atawa tingug sin batangsulat-babaris mahabâ. Magpakitâ da isab sila sin dugaing-dugaing hantang
sin bissara. 
 2.1. Stress Marks – Biyâ sin pahilis iban sin pakupya
 2.2. Pahilis (´). Pag-usalun hipagpahabâ sin tingug sin batangsulat-babaris, biyâ sin “bús”
“parádahan”.
 2.3. Pakupya (ˆ). Pag-usalun siya magpakitâ sin glottal tingug atawa gantî ha batangsulat “h”, biyâ sin
“batâ” “bahû”.
 2.4. Punctuation Marks
 Katán sin punctuation mark pag-usalun ha Bahasa Súg mapuas dayng ha apostrophe.
 2.5. Kúma (Comma) (,). In comma pag-usalun magpakitâ sin tiyûtiyû paghundung ha lawm bissara. Mag-
utlang siya sin duwa kabtangan atawa tumpuk-kabtangan.
 2.6. Tumbuk (Period) (.). In tumbuk pag-usalun hipaghundung sin bissara pamaytai atawa magpakitâ sin
abbreviation. In tiyaptiyap bissara pamaytai maghundung ha tumbuk. Saupáma, “Kítâ ku in bagay ku.”
 2.7. Duwa-tumbuk (:) (Colon). In duwa-tumbuk pag-usalun tandâ ha enumeration iban tandâ sin awn pa
sumunû.  Pag-usalun da isab siya magbutas sin jiyáman iban mínitan ha pagsulat waktu, biyâ sin 10:30.
 2.8. Tumbuk-kúma (Semi-colon) (;). In Tumbuk-kúma magpakitâ sin pagbutas sin duwa tumpuk-kabtangan
atawa bissara. Ha út siya sin kúma iban tumbuk. 
 2.9. Tandâ Pangasubu (?)(Question Mark). In tandâ pangasubu pag-usalun magpakitâ sin pagpangusubu.
Saupáma, “Hisiyu in bagay mu?.
 2.10. Tandâ Pangublâ (Exclamation Point) (!). In Tandâ Pangublâ pag-usalun magpakitâ sin pagkublâ,
bugâ atawa kuyag.
 2.11. Tandâ-uutlang (-) (Hyphen). In tandâ-uutlang pag-usalun mag-út sin duwa atawa mataud kabtangan
atawa compound words. Saupáma, “istâ-batu” ” marayaw-addat” . Pag-usalun da isab siya ha kabtangan
magbalik-balik, biyâ sin “putî-putî” “dúm-dúm”. 
 2.12. Kabtangan pagbalik-balikan (Repeated words) – Bang in duwa kabtangan pagbalik-
balikan saltâ awn kaniya-kaniya maana nila iban makatindug isa-isa, subay na awn tandâ
uutlang usalun, biyâ sin “kurâ-kurâ” (bench), bang sila butasun (kurâ) magmaana siya horse.
Hambuuk pa paraupáma, “manuk-manuk” (bird), bang sila butasun (manuk) magmaana siya
chicken.
 2.13. Compound noun – Biyâ mag-agad da iban English, biyâ sin “anak-usug” (son), “apû-
babai” (grandmother); iban “manuk-umagak” (hen)
 2.14. Compound adjective – Kabtangan timindug bilang hambuuk adjective, biyâ sin
“marayaw-usug”, mangî-lupa (ugly).
 2.15. Compound verbs – Biyâ sin “lukû-ligad” (to sacrifice/struggle). “kadtu-mari”
 2.16. Magbutas sin prefix nagtangbus ha consonant iban sin kabtangan nagtagnâ ha
batangsulat-babaris (vowel), biyâ sin “mag-agad” (verb, “go together” not “magagad”); “pag-
agad” (noun/gerund, “going together” not “pagagad”); “bar-akkal” (adjective, “wise” not
“barakkal”)
 2.17. Hipaghidjâ umbul, biyâ sin “hangpû-tagpitu” (seventeen).
 3. Pag-Undang-Undang (SYLLABICATION) 
In undang-undang hambuuk tumpukan sin tingug naawn dayng ha tunggal batangsulat-
babaris atawa duwa batangsulat-babaris iban tumpukan sin batangsulat-babaris iban puunan
batangsulat. Saupáma, “a”, “u”, “I”, “ba”, “us”, “pla”. 
 3.1. Pagtibuuk (Structure) sin Pag-undang-undang.

Structure Words
V a, i, u
CV ba, bi, bu
VC ak, ik, uk
CVC mag, bat, pÚt
CCV pla, kla, tra
3.2. Pag-undang-undang sin Kabtangan. In pag-undang-undang hambuuk dán pagbutas sin kabtangan
amuin mamaytâ sin taud sin undang-undang niya. Saupáma, /a . ku/ aku, /ka . huy/ kahuy.
 
Ini in manga pituwa:
Muna-muna, bang awn duwa atawa labi pa undang-undang ha panagnaan, gîtungan iban ulihan,
pagtawagun sila butas-undang-undang. Saupáma, /ka . ka . un/ kakaun, /su . ma . kat/ sumakat
Hikaruwa, bang awn magsunud puunan batangsulat ha kabtangan, in panagnaan puunan
batangsulat lamud ha unahan batangsulat-babaris. Saupáma, /um . bul/ umbul, /tuk . bal/
tukbal.
 3.3. Undang-undang Pagbalikan (Repeated Syllables). Bang in kabtangan magtagnâ ha
batangsulat-babaris, amura in batangsulat-babaris in balikan. Saupáma, /ku . u . tun/ kuutun,
/hi . ig/ hiig. 
 Bang in kabtangan magtagnâ ha CV cluster, panagnaanon syllable da in balikan. Saupáma,
/ka . ka . si/ kakasi, /ba . ba . ris/ babaris.
  3.4.Oral Syllabication/Spelling.
 3.4.1. Undang-undang (Syllables)
 
Writing Speaking
 
mu /em-yu/
 
tag /ti-ey-dyi/
 
kid /key-ay-di/
3.4.2. Kabtangan (Words)
Writing Speaking
magad /em-ey-dyi-ey-di/
Fatmah /capital ef-ey-ti-em-ey/
plánu /pi-el-en-yu
 3.4.3. Acronymn

SULECO (Sulu Electric Cooperative) /capital es-kapital yu-kapital el-kapital i-

GSIS (Government Service Insurance
System)
Pag-IBIG (Pagtutulungan, Ikaw, Bangko,
Industriya at Goberno)
kapital si-kapital o/
/capital dyi-kapital es-kapital ay-kapital
es/
/capital pi-ey-dyi-utlang-kapital ay-kapital
bi-kapital ay-kapital dyi/

3.4.4. Abbreviation
Mr. (Mistir) /capital em-ar-tumbuk/

Dr. (Duktur) /capital di-ar-tumbuk/

Kgg (Kagalang-galang) /capital key-dyi-dyi-tumbuk/

3. 5 Written Syllabication/Spelling
In Bahasa SÚg agad sibû da iban Filipino bang mag-undang-undang. Bang unu in tingug
amura in sulat. Amura in Bahasa SÚg way pagpahawpû sin kabtangan “manga” amuin “mga”
ha Filipino.
 3.5.1Re-spelling of Borrowed Words. Ha katibuukan, in re-spelling sin manga kabtangan
biyúsan tiyugut. Biyâ sin “book” pa “búk”, “class” pa “klás”, “pistol” pa “pistul”.
 3.5.2. Awn manga kabtangan biyúsan dî na magre-spell agad ha kahálan (condition):
 1. Kíkilal na siya bilang official term, biyâ sin Fatimah, Zenaida, Qur-an, Zamzam;
 2. Technical term siya, biyâ sin mathematical or scientific term - noun, verb, fraction, product,
carbon, atawa solid. Awn da isab manga kabtangan Filipino biyúsan sâ iyuusal sin Tausug, biyâ
sin “malakas”, in hátihan niya makusug in parsugpatan pa tau rakulâ atawa politician; “matinik”
mahabâ in akkal. atawa “biyahi” tulak, panaw, libut.
 4. Double-Vowels
 In double-vowel kamawmuhan magjatu ha kabtangan siyulat ha dugaing-dugaing hantang.
Manjari sila sibû, dugaing atawa dipthong. 
 4.1. In double-vowel (sibû), duwa undang-undang kabtangan , biyâ sin “daan” (old),
“giik” (step on), “puun” (capital, start), hisulat na hadja siya way tandâ-uutlang (hyphen). 
 4.2. In double-vowel (bukun sibû), duwa undang-undang, bukun dipthong kabtangan, biyâ
sin “siat” (improvement of a bad condition of a patient), “taut” (to rock/cracdle) , damikkiyan
hisulat na hadja siya way tandâ uutlang (hyphen).
 4.3. Dipthong atawa Glided Sound, Monosyllabic – narayaw siya supáya dî kita mahilu iban sin
nakauna ha taas, biyâ sin:
 4.3.1. In “au” dipthong subay pindahun pa “aw”; hangkan “awn” bukun “aun” (there is), “ikaw” bukun
“ikau” (you).
 4.3.2. In “ai” dipthong subay pindahun pa “ay”; hangkan “atay” bukun “atai” (liver), “tinapay” bukun
“tinapai” (bread).
 4.3.3. In “ui” dipthong subay pindahun pa “uy”; hangkan “huy” bukun “hui” (hey).
 4.3.4. The “ia” dipthong subay pindahun pa duwa undang-undang usalun in batangsulat “y”; hangkan,
“piyak” bukun “piak” (chirp, tweet), iban “niyat” bukun “niat” (intention). 
 4.3.5. In “ua” dipthong subay pindahun pa duwa undang-undang usalun in batangsulat “w”; hangkan,
“tuwan” bukun “tuan” (sir). “kuwan” bukun “kuan”.
 4.4. Pagsulat sin Kabtangan awn Glottal.
  4.4.1. Aturan: Bang in glottal kumugdan ha ruhul atawa ha gîtung sin kabtangan, usalun in circumflex
mark gantî ha batangsulat “h”, biyâ sin “luhâ” (tear); dî (no), kayîman (fifty).
 4.4.2. Bang ganapan suffix amuin magtagnâ ha batangsulat-babaris (vowel), ĺgun na in circumflex mark
ubus higanap in suffix , biyâ sin:
Ex. kawâ (get) plus an kawaan (to get for)
4.4.3. Bang in kabtangan nagtangbus in panagnaan undang-undang ha glottal saltâ siyunuran sin undang-
undang nagtagnâ ha puunan batangsulat
 (consonant), sibû aturan in usalun:
Ex. tîlis (thin out)
nagbâli (Miscommunicated)
 4.4.4. Ha hál sin dipthong “aw” iban “ay” magtangbus ha glottal, dî na sila mapinda, biyâ sin
“tawû “ (keep), marayî (may be), and “tayî “ (stool or excrement).
 4.4.5. Bang in dipthong “aw” iban “ay” magtangbus ha glottal ubus ganapan sin suffix
amuin magtagnâ ha vowel, ĺgun in circumflex mark, gantian sin tandâ uutlang (hyphen) ubus
higanap in suffix, biyâ sin “tawû “ pa “taw-an”, “tayî pa tay-an.”
 4.4.6. Bang in dipthong magtangbus ha glottal iban siyunuran sin undang-undang
nagtagnâ ha puunan batangsulat (consonant), in aturan way na tandâ uutlang, biyâ sin
“kayîman.”
  5. Double-Consonants and Digraphs
 5.1. In Double-consonant duwa puunan batangsulat hiyambuuk magdihil tingug ha undang-
undang, biyâ sin “pl” ha “plánu”, “gr” ha grábi”, “br” ha “bra.” Bang sila makabutang ha gîtung
sin kabtangan, in kabiyaksahan bahagiun sila pa ruwa undang-undng, biyâ sin “iskul”, “duktur”,
iban “lunsul.”
 5.2. Digraph – In digraph pagtawagun double-consonant saltâ magtingug siya hambuuk
undang-undang (syllable), biyâ sin “chinílas” (slippers), suchi (purified), iban “ustadh” (sir,
professor). In chinílas is borrowed from Chinese while suchi and ustadh are borrowed from Arab.
 7. Bahasa Súg Parhantangan Sin Nahu (Grammar)
 7.1. Nominalization
 Noun- ngán sin tau, panyap, lugal, binatang atawa kahalan.
 7.1.2. Duwa Ginis sin Noun
 Common Noun- Magngán sin katiluagan sipat sin tau, lugal, binatang atawa kahálan.
 Saupáma: babai, kátas, iskul, manuk-manuk
 Bissara: In batâ-batâ-babai miyanaw pa iskul.
 Proper Noun- usalun magngan sin kiyatugilâ tau, lugal, binatang atawa kahálan.
 Saupáma: Fatimah, Isnin, Marawi
 Bissara: Hi Fatima marayaw addat.
 7.1.3. Taud sin Noun. In katán sin noun, sibû da count/non-count, abstract, or collective magkahinang sila plural labay ha:
1. Pagganap “manga” pa kabtangan singular. 2. pagganap prefix “ka” iban “an”, biyâ sin “hayup” (singular) – “kahayupan”
(plural)
 Saupáma: Awn hayup ha báy. (There is an animal in the house.) Awn manga hayup ha báy. (There are animals in the house.)
In kahayupan nila yadtu ha lawm lupu (Their animals are in the field)
 8. Pronoun- usalun maggantî ha noun.
 Saupáma: aku, kami, siya, sila, kákû, kámû, kaniya, kanila
 Bissara: Siya in iban ku miyanaw.
 8.1. Pronoun in the Subjective Case/Objective Case:
Person Singular Plural
  English Bahasa SÚg English Bahasa Súg
First Me Aku Us Kami, kitaniyu
 8.2. Possessive Pronouns:
English Bahasa Súg
1. Mine Kákû
8.3. Predication
VERB- Kabtangan magpakitâ kignut-kuhibal.
Saupáma: magbissara, dumágan, kumaun, manaw
Bissara: Manaw kami pa tabû.
8.3.1. Verb – In panagnaan undang-undang sin
subject/noun sin bissara, misan unu number iban person
mapinda bang usalun bilang verb, biyâ sin:

Base/ Noun Verb Verb Verb

(Present Tense (Simple Tense) (Past Tense) (Future Tense)
Paygû Maygû Namaygû Mamamaygû
 8.4. Modification
Adjective- magpapata atawa magdihil baytâ pasal sin noun atawa pronoun.
Saupáma: malaggû, makusug, gaddung, pula, duwa
Bissara: Malaggû in badjû ku pula.
8.4.1. Adjective – In adjective way gender niya. Pag-usalun siya ha hantang original atawa ha variant.
Bang in original form pindahun pa comparative degree, unahan siya sin prefix “labi”, ubus unahan siya sin
prefix “landû” atawa ganapan isab siya sin suffix “tuud” bang pa superlative degree, biyâ sin ludjuman ha
babâ.

Positive Degree Comparative Degree Superlative Degree

English Bahasa Súg English Bahasa Súg English Bahasa Súg
good marayaw better labi marayaw best marayaw tuud/
landû marayaw

ADVERB- magpapata ha verb, adjective atawa dugaing adverb.

Saupáma: satiyûtiyû, sataud-taud, sarayaw-rayaw, káhapun, mataas-suga, mahinaat, bihaun, etc.
Bissara: Namí kami panayaman káhapun.
 8.4.2. Adverb – biyâ sin English, in adverb ha Bahasa Súg mag-usal da isab sin Adverb of place,
Adverb of Affirmation, Adverb of Quantity, iban Adverb of Time.
 8.4.3. Adverb of Place – magjawab sin pangasubu “haunu?”

English Filipino Bahasa Súg

near malapit masuuk
far malayo malayû
8.4.4. Adverb of Manner – magpakitâ sin pangagari.

English Filipino Bahasa Súg

yes Oo húun
no hindi dî
8.4.5. Adverb of Quantity – magjawab sin pangasubu “pila?”

English Filipino Bahasa Súg

more marami mataud

 8.4.6. Adverb of Time – magjawab sin pangasubu “kânu?”
English Filipino Bahasa Súg
now ngayon biháun

Preposition- magpakitâ parsugpatan sin noun atawa pronoun pa kaibanan kabtangan.

Saupáma: ha, samantárâ, dayng
Bissara: Kimawâ siya búk dayng ha mastal.
Conjunction- magsugpat sin duwa kabtangan, kahálan, iban tumpuk kabtangan.
Saupáma: iban, atawa, sumagawâ
Bissara: Ikaw iban aku.
Interjection- kabtangan atawa tumpuk-kabtangan magpakitâ pananaman kasusahan, kakuyagan iban
kublâ.
Saupáma: Waw! Ay! Aray! Tabang!
Bissara: Waw, in lingkat niya!
9. Ginisan sin Bissara (Types of sentence)- biyâ da isab sin English, pag-usalun da isab ha
Bahasa SÚg in dugaing-dugaing ginisan sin bissara.
 9.1. Bissara Pamaytai (Declarative Sentence)- mamaytâ atawa magpasaplag sin paháti.
Magtangbus siya ha tumbuk (period)(.).
 Saupáma: Malingkat babai hi Fatimah.
 9.2. Bissara Pangasubu (Interrogative Sentence) – Magdihil pangasubu. Magtangbus siya ha
Tandâ-pangasubu Question mark) (?).
 Saupáma: Hisiyu in ngán mu?
 9.3. Bissara Pangdaak/Pangayû (Imperative Sentence) – mangdaak atawa mangayû tabang.
 Saupáma: Magmaap, lumabay kami.
 9.4. Bissara Pangublâ (Exclamatory Sentences) – magpakitâ kublâ, kuyag atawa bugâ.
Magtangbus siya ha tandâ-pangublâ (Exclamatory point) (!)
 Ná, awn Sunug!
 10. Manga Kabtangan Mawmu Pag-usalun (Most Frequent Words)
 10.1. Salam Kabiyaksahan (Common Greetings)
BAHASA SÚG FILIPINO ENGLISH
Salam duwaa paalam goodbye
lanjal kamu maligayang pagdating welcome
 10.2. Bahagî sin Baran
BAHASA SÚG FILIPINO ENGLISH
tiyan tiyan stomach
buktun braso arm
10.3. Talbilang sin Maglahasiyâ
BAHASA SÚG FILIPINO ENGLISH
apû-babai lola grandmother
apû-usug lolo grandfather
10.4. Naghihinang ha Kawman
BAHASA SÚG FILIPINO ENGLISH
abugaw abogado lawyer
bumbíru bombero fireman
10.5. Tatawagan Kabiyaksahan
BAHASA SÚG FILIPINO ENGLISH
Kabkab/kikiyab pamaypay fan
jawm karayom needle
10.6. Tampat/Lugal Kabiyaksahan
BAHASA SÚG FILIPINO ENGLISH
jala-jala asotea terrace
pámayguan banyo bathroom
 10.7. Hantang ibang pagpapata Hantang

BAHASA SÚG FILIPINO ENGLISH

maluag maluwag wide
lingkung bilog circle
10.8. Magpapata sin Laggû
BAHASA SÚG FILIPINO ENGLISH
asibî tuud masyadong maliit very small
malaggû tuud masyadong malaki very big
10.9..Magpapata Panghamut
BAHASA SÚG FILIPINO ENGLISH
marayaw hamut magandang amoy good smelling
mabahû mabaho stinky
10.10. Magpapata sin Nanam iban Dayaw

BAHASA SÚG FILIPINO ENGLISH

maasum maasim sour
malimû tuud masyadong matamis very sweet
 10.11. Magpapata Waktu
BAHASA SÚG FILIPINO ENGLISH
mahinaat umaga morning
adlaw araw day
10.12. Hál sin Hulâ
BAHASA SÚG FILIPINO ENGLISH
marayaw-hulâ magandang pnahon Good weather
mapasû Maalinsangan warm
10.13. Parasahan
BAHASA SÚG FILIPINO ENGLISH
makuyag Masaya Happy
Kimasay Hinalinhan Relieved
10.14. Kabtangan Umbul
BAHASA SÚG FILIPINO ENGLISH
síru wala zero
isa isa one
10.15. Kabtangan Pangsukud
BAHASA SÚG FILIPINO ENGLISH
hawpû maikli short
gálun galon gallon