Aralin sa Filipino akawntant

akawnting
c 2014 Pia Noche, www.samutsamot.com alapaw
Talâ: patinig - vowel, pantig - syllable, alingawngaw
diptonggo - diphthong alingasaw
alimpapayaw
Diptonggo alipawpaw
alitaw
Ang patinig ay alin man sa limang titik a, e, ambayaw
i, o, at u. Ang diptonggo ay ang tunog na ampaw
nabubuo sa pagsasama ng alin man sa limang ampilaw
patinig at ng titik w o y. Ang diptonggo ay anahaw
alin man sa mga tunog na /aw/, /ay/, /ey/, anawnser
/iw/, /iy/, /oy/, o /uy/ sa isang pantig ng anawnsment
salita. angaw
anglaw
Halimbawa, ang salitang aliw (a-liw) ay may aninaw
diptonggo. Ang diptonggo ay ang tunog na anlaw
/iw/ dahil ang tunog na ito ay nasa pantig ansisilaw
na liw. Ang salitang sampay (sam-pay) ay antitilaw
may diptonggo na /ay/ dahil ang tunog na apaw
ito ay nasa pantig na pay. Apayaw
araw
Walang diptonggo sa mga salita na may mga Attaw
titik aw, ay, ey, iw, iy, oy, o uy kapag nahi- atibangaw
hiwalay ang dalawang titik sa pagpapantig. awtoridad
ayaw
Halimbawa, ang salitang aliwalas ay may iw bakulaw
ngunit wala itong diptonggo na /iw/ dahil balangaw
ang titik i at w ay nahihiwalay sa pagpa- balintataw
pantig ng salita (a-li-wa-las). Ang salitang bangaw
sampayan ay walang diptonggo dahil ang banlaw
magkasunod na titik a at y ay nahihiwalay bataw
sa pagpapantig ng salita (sam-pa-yan). batingaw
bayaw
bitaw
Mga halimbawa ng mga salitang bugaw
may diptonggo bughaw
bulagaw
/aw/ bulahaw
bulalakaw
ablaw
bulyaw
agaw
dalaw
agaw-aw
daw
agsaw
dayaw
dilaw pugnaw
dinosawro pukaw
dungaw pulaw
galaw sabaw
galawgaw sagawsaw
gaway salindayaw
gawgaw sawsaw
ginaw sayaw
gaslaw silaw
gunaw sigaw
halimaw singaw
hikaw singkaw
hilaw tahaw
hiyaw takaw
ihaw tampisaw
ikaw tanaw
ilaw tanglaw
ibabaw tesawro
imbabaw tuklaw
imbaw tunaw
iraw raw
isaw saklaw
iskawt uhaw
kaagaw ulayaw
kalabaw utaw
kalaw?
kantiyaw
kasayaw /ay/
labnaw
laktaw abay
langaw adbertayser
layaw agapay
ligaw agayay
ligawgaw akay
litaw akbay
lugaw alalay
nakaw alampay
Maranaw alangay
pagaw alay
pakyaw alibukay
palayaw alimaymay
pangaw alimbukay
panglaw alingayngay
paningkaw alinsabay
pataw anay
angay ispayral
anglay istambay
antay itay
ambay kaaway
apay kalaykay
aplay kamay
aray kampay
atay kasaysayan
atsay katay
away kaway
ayslador kulay
ayslamyento lakbay
Ayta lagay
babaylan lamay
bagay lantay
bahay laway
balangay laylay
bantay lugay
baranggay lumbay
batay lumanay
baybay lupaypay
baynder liwayway
baywang malanday
bitay malay
buhay malunggay
damay mamay
dighay may
gabay maybahay
gulay mayk
gutay-gutay Maynila
hanay mayroon
handusay nanay
himay nangalay
himlay naylon
hinay naytklab
hintay nilay-nilay
hiwalay pakay
hukay palagay
husay palay
imbay panay
inay panday
ingay panganay
ingkay pantay
iray patay
islayd patnubay
paypay beysbol
petsay bleyd
pilay duplikeyt
pugay gradweyt
sabay intimeyt
sakay iskeyt
saklay iskeyter
salakay iskeyting
salaysay isprey
sanaysay keyk
sangay klasmeyt
sampay Leyte
saway peyneta
saysay peynedora
sikhay reyna
silay teyp
sugnay weyter
suklay weytres
sungay
subaybay
sugnay /iw/
suway
tagumpay agiw (web)
talakay aliw
tamlay aliw-iw
tangay baliw
tangkay giliw
tangway inggiw
tatay liwaliw
tibay maliw
tinapay paksiw
tiwasay saliw
tsimay sisiw
tsipipay
tulay
tunay
ugnay /iy/
wagayway kami’y (kami ay)
kunwari’y (kunwari ay)
nami’y (namin ay)
/ey/ sarili’y (sarili ay)
beybi
beyk
beynte
/oy/ /uy/
abuloy aruy
agoy baduy
aluy-oy huy
aliboyboy kasuy
amoy tsapsuy
apoy
apoynt
apoyntment
asteroyd
atsoy
baboy
biloy
daloy
hoy
imboy
itoy
kahoy
kuyakoy
langoy
latoy
lumboy
luoy
maligoy
okoy
palaboy
panaghoy
pantukoy
saboy
saluysoy
simoy
soy
tabatsoy
taboy
tanghoy
totoy
tsampoy
tsukoy
tukoy
tuloy
ugoy
unggoy