Ch­ư¬ng 3

Co gi·n cña cÇu vµ

cung
 Giíi thiÖu

Thực tế chỉ ra rằng giá dịch vụ hoặc thuốc y học

tăng lên chỉ làm giảm một lượng nhỏ trong lượng
cầu hàng hoá, dịch vụ đó.

Ngược lại, giá một số dịch vụ khác tăng lên làm

giảm đáng kể lượng cầu dịch vụ đó. Tại sao có
sự khác nhau về phản ứng đối với giá của các
hàng hoá đó?

Slide 21-2
 Néi dung

 Co gi·n theo gi¸

 Gi¸ trÞ hÖ sè co gi·n
 Co gi·n vµ doanh thu
 C¸ch x¸c ®Þnh co gi·n cña cÇu theo gi¸

Slide 21-3
 Néi dung

 Co gi·n chÐo cña cÇu

 Co gi·n cña cÇu theo thu nhËp

 Co gi·n cña cung

Slide 21-4
 Co gi·n cña cÇu theo gi¸

 Co giãn của cầu theo giá (EDp)

– Được hiểu là sự phản ứng của lượng cầu
đối với sự thay đổi giá của bản thân hàng
hoá, ceteris paribus

Slide 21-5
 Co gi·n cña cÇu theo gi¸

 Co gi·n cña cÇu theo gi¸ (EDp)

Phần trăm thay đổi lượng cầu
EDP =
PhÇn tr¨m thay ®æi cña gi¸

Slide 21-6
 Co gi·n cña cÇu theo gi¸

 Ví dụ
– Giá dầu lửa tăng 10%
– Lượng cầu dầu lửa giảm 1%

-1%
ED
P = = -0,1
+10%

Slide 21-7
 Co gi·n cña cÇu theo gi¸

 Chỉ là con số tương đối

– Hệ số co giãn đo lường sự thay đổi trong
lượng cầu đối với sự thay đổi của giá

 Luôn mang giá trị âm

– Một sự giá tăng trong giá sẽ làm giảm
lượng cầu một hàng hoá, ceteris paribus

Slide 21-8
 C¸ch tÝnh ®é co gi·n

 C«ng thøc tÝnh co gi·n kho¶ng:

Q1 – Q2 P1 – P2
EDP =
(Q1 + Q2)/2 (P1 + P2)/2

 C«ng thøc tÝnh co gi·n ®iÓm:

dQ P
E D
P  
dP Q
Slide 21-9
 VÝ dô:
Co gi·n cña cÇu vÒ bia theo gi¸

 Lowenbrau, một loại bia nhập khẩu từ

Đức, tăng giá từ $4.67 lên $7.00 một
thùng.

 Lượng bán ra hàng năm lập tức giảm từ

25 triệu thùng xuống 16.67 triệu thùng.

 Co giãn của cầu theo giá như thế nào?

Slide 21-10
 VÝ dô:
Co gi·n cña cÇu vÒ bia theo gi¸

 Sö dông c«ng thøc tÝnh co gi·n kho¶ng:

16,67  25 7,00  4,67

( 25  16,67) (7,00  4,67)
2 2

 Giải ra ta tính được hệ số co giãn là -1

Slide 21-11
 Ph©n lo¹i ®é co gi·n
 Cầu co giãn (EDp > 1): Phần trăm thay
đổi lượng cầu lớn hơn phần trăm thay
đổi của giá. Đường cầu thoải.
Gi¸

P1

P2
D

0 Lượng cầu
Q1 Q2 Slide 21-12
 Ph©n lo¹i ®é co gi·n
 Co giãn đơn vị (EDp = 1): Phần trăm thay
đổi lượng cầu đúng bằng phần trăm thay
đổi của giá
Gi¸

P1

P2

0 Lượng cầu
Q1 Q2 Slide 21-13
 Ph©n lo¹i ®é co gi·n
 Cầu không co giãn (EDp < 1): Phần trăm
thay đổi lượng cầu nhỏ hơn phần trăm
thay đổi của giá. Đường cầu dốc.
Gi¸

P1

P2

0 Lượng cầu
Q1 Q2 Slide 21-14
 Ph©n lo¹i ®é co gi·n

 Co giãn tuyệt đối

– Cầu hoàn toàn không co giãn
• Đường cầu song song với trục tung
• Chỉ có một lượng cầu tương ứng với các mức
giá khác nhau
• Lượng cầu không thay đổi cho dù giá thay đổi
như thế nào

Slide 21-15
 Co gi·n tuyÖt ®èi theo gi¸
D

P1
Gi¸

Hoµn toµn kh«ng co gi·n

hoÆc co gi·n b»ng 0
P0

0 8
Lượng cầu (triệu chiếc)
H×nh 3-1 (a) Slide 21-16
 Ph©n lo¹i ®é co gi·n

 Co giãn tuyệt đối

– Cầu hoàn toàn co giãn
• Đường cầu song song với trục hoành
• Tất cả các mức sản lượng đều được bán ở
cùng một mức giá
• Chỉ cần một sự gia tăng nhỏ trong giá sẽ làm
lượng cầu giảm bằng không

Slide 21-17
 Co gi·n tuyÖt ®èi theo gi¸

30 D
Gi¸

Hoµn toµn co gi·n

hoÆc co gi·n b»ng v« cïng

0
Lượng cầu (triệu chiếc)
H×nh 3-1 (b) Slide 21-18
Các nhân tố ảnh hưởng đến hệ số co
giãn của cầu theo giá

 Sự tồn tại của các hàng hoá thay thế

 Tỷ trọng trong thu nhập của người tiêu

dùng

 Khoảng thời gian

Slide 21-19
 Co gi·n vµ doanh thu

 Khi cầu co giãn, mối quan hệ giữa giá và

doanh thu là mối quan hệ ngược chiều.

 Khi cầu co giãn đơn vị, giá thay đổi không

làm thay đổi tổng doanh thu.

 Khi cầu không co giãn, mối quan hệ giữa

giá và doanh thu là mối quan hệ thuận
chiều.

Slide 21-20
 Co gi·n vµ doanh thu

 NÕu cÇu kh«ng co gi·n (EDP<1)

P

P2 TR t¨ng thªm

P1 TR mÊt ®i

D
Q
Q2 Q1 Slide 21-21
 Co gi·n vµ doanh thu

 NÕu cÇu co gi·n (EDP>1)

P
TR mÊt ®i

P1 TR t¨ng lªn

P2
D

Q
Q1 Q2 Slide 21-22
 Co gi·n vµ doanh thu

 CÇu co gi·n ®¬n vÞ (EDP=1)

P

TR t¨ng thªm

P2
TR mÊt ®i
P1

D
Q
Q2 Q1 Slide 21-23
 Đường cầu tuyến tính

 Một đường cầu tuyến tính: P = aQ + b

có tính chất như thế nào???
– §é dèc?
– §é co gi·n?

Slide 21-24
 Đường cầu tuyến tính

P CÇu trë nªn co gi·n h¬n

t¹i møc gi¸ cao h¬n
-a’/b ED,P > 1

ED,P = 1

ED,P < 1

Q
a’

Slide 21-25
 Co gi·n chÐo cña cÇu

 Co giãn chéo của cầu (Exy)

– Phần trăm thay đổi lượng cầu hàng hoá
này chia cho phần trăm thay đổi giá hàng
hoá liên quan, ceteris paribus.
– Sự phản ứng trong cầu về một hàng hoá
đối với sự thay đổi giá hàng hoá liên quan

Slide 21-26
 Co gi·n chÐo cña cÇu

 C«ng thøc tÝnh

% thay đổi lượng cầu hàng hoá X

Exy =
% thay ®æi gi¸ hµng ho¸ Y

 C«ng thøc tÝnh co gi·n ®iÓm:

dQx Py
E D
X ,Y  
dPy Qx
Slide 21-27
 Co gi·n chÐo cña cÇu

 Hàng hoá thay thế

– Exy mang giá trị dương
• Giá hàng hoá Y tăng làm tăng lượng cầu hàng
hoá X tại mỗi mức giá.

 Hàng hoá bổ sung

– Exy mang giá trị âm
• Giá hàng hoá Y tăng làm giảm lượng cầu hàng
hoá X tại mỗi mức giá.
Slide 21-28
Co gi·n cña cÇu theo thu nhËp

 Co giãn của cầu theo thu nhập (EID)

– Phần trăm thay đổi lượng cầu chia cho
phần trăm thay đổi của thu nhập, với giả
định các yếu tố khác không thay đổi
– Sự phản ứng của cầu khi thu nhập thay
đổi, giữ nguyên giá tương đối của hàng
hoá không thay đổi

Slide 21-29
Co gi·n cña cÇu theo thu nhËp

% thay đổi lượng cầu

EID =
% thay ®æi thu nhËp
%Q Q I
E D
I   
%I I Q

Hàng hoá thông thường  EDI > 0

Hàng hoá cấp thấp  EDI < 0
Slide 21-30
Co gi·n cña cÇu theo thu nhËp

 Co giãn của cầu theo thu nhập

– Phản ánh sự dịch chuyển theo chiều ngang
của đường cầu khi thu nhập thay đổi

 Co giãn của cầu theo giá

– Phản ánh sự vận động dọc theo đường
cầu khi giá hàng hoá thay đổi

Slide 21-31
 §é co gi·n cña cung

 Co giãn của cung theo giá (EPS)

– Đo lường sự phản ứng của lượng cung
hàng hoá khi giá của chúng thay đổi
– Phần trăm thay đổi lượng cung chia cho
phần trăm thay đổi của giá, ceteris
paribus

Slide 21-32
 §é co gi·n cña cung

 C«ng thøc tÝnh

Phần trăm thay đổi lượng cung

EP=
S
PhÇn tr¨m thay ®æi cña gi¸

Slide 21-33
 §é co gi·n cña cung

 Phân loại độ co giãn của cung

– Cung hoàn toàn co giãn
• Bất kỳ sự tăng giá nào cũng làm lượng
cung giảm xuống bằng 0.
• Đường cung nằm ngang tại bất cứ mức
giá nào cho trước.

Slide 21-34
 §é co gi·n cña cung

 Phân loại độ co giãn của cung

– Cung hoàn toàn không co giãn
• Tại bất cứ mức giá nào cho trước thì
lượng cung không thay đổi.
• Đường cung thẳng đứng tại bất cứ mức
giá nào cho trước.

Slide 21-35
 Đường cung co giãn tuyệt đối

S’

Hoµn toµn kh«ng

co gi·n
Gi¸

Q1
L­îng cung
H×nh 3-5 Slide 21-36
 Đường cung co giãn tuyệt đối

S’

Hoµn toµn kh«ng co gi·n

P1
Gi¸

Hoµn toµn co gi·n

Q1
L­îng cung
H×nh 3-5 Slide 21-37
 §é co gi·n cña cung
 Co giãn của cung theo giá và thời gian
– Thời gian càng dài càng dễ điều chỉnh
nên cung co giãn.
• Các hãng có thể tìm cách làm tăng sản
lượng (hoặc giảm sản lượng).
• Các nguồn lực có thể chảy vào (hoặc chảy
ra) khỏi ngành thông qua việc mở rộng
(hoặc thu hẹp) số lượng các hãng.

Slide 21-38