Chương 2

Cầu và cung
 Giới thiệu

…Tất cả những gì chúng ta có trong một

bữa ăn không phải là do lòng tốt của ng­ười
bán gạo, thịt, cá… mà xuất phát từ lợi ích
của họ.
Adam Smith

Slide 3-2
 Nội dung
 Luật cầu
 Biểu cầu
 Sự dịch chuyển của cầu
 Luật cung
 Biểu cung
 Sự dịch chuyển của cung
 Ghép cung và cầu với nhau
Slide 3-3
 Thị tr­ường
 Thị trường
- Là nơi mà các cá nhân tham gia vào việc
trao đổi với các cá nhân khác

- Thể hiện sự tương tác giữa người mua

và người bán

- Các thành viên kinh tế tham gia vào thị

trường đều nhằm tối đa hoá lợi ích mà họ
theo đuổi.
Slide 3-4
Phân biệt cầu và lượng cầu
 Cầu: Là số lượng hàng hoá (dịch vụ)
mà người mua muốn và có khả năng
mua tại các mức giá khác nhau trong
một thời gian nhất định, các yếu tố
khác không thay đổi

 Lượng cầu: Là số lượng hàng hoá

(dịch vụ) mà người mua muốn và có
khả năng mua tại mức giá cho trước
trong một thời gian nhất định
Slide 3-5
 Luật cầu

 Luật cầu
 Số lượng hàng hoá hoặc dịch vụ được
cầu trong khoảng thời gian đã cho tăng
lên khi giá của chúng giảm và ngược lại,
các yếu tố khác không thay đổi

Slide 3-6
 Luật cầu

 Nhân tố nào giữ nguyên?

- Thu nhập

- Giá các hàng hoá khác

- Và nhiều yếu tố khác

Slide 3-7
 Biểu cầu

 Biểu cầu là bảng phản ánh mối quan

hệ giữa giá và lượng cầu.

 Chúng ta phải xem xét đến:

- Khoảng thời gian

- Chất lượng không đổi

Slide 3-8
 Biểu cầu một cá nhân

H×nh 3-1 (a) Slide 3-9

 Đường cầu một cá nhân

H×nh 3-1 (b) Slide 3-10

 Cộng theo chiều ngang hai biểu
cầu

H×nh 3-2 (a) Slide 3-11

 Cộng theo chiều ngang hai biểu
cầu

H×nh 3-2 (b), (c), (d) Slide 3-12

 Sự dịch chuyển của cầu

 Viễn cảnh

- Chính phủ cấp cho mọi sinh viên đã

đăng ký học đại học ổ đĩa ghi để sử
dụng với máy tính cá nhân.

Slide 3-13
 Sự dịch chuyển của cầu
Giả sử Chính phủ cấp cho
5 sinh viên ổ đĩa ghi CD
Gi¸ ®Üa CD ($)

3 T¨ng cÇu

D2
1 D1

0 2 4 6 8 10 12 14
Lượng cầu đĩa ghi CD
(Triệu chiếc/năm)
H×nh 3-4 Slide 3-14
 Sự dịch chuyển của cầu

5 Gi¶m cÇu
Giả sử trưường đại học
cấm sử dụng máy tính.
Gi¸ ®Üa CD ($)

2
D2
1 D1
D3

0 2 4 6 8 10 12 14
Lượng cầu đĩa ghi CD
(Triệu chiếc/năm)
H×nh 3-4 Slide 3-15
 Sự dịch chuyển của cầu

5 Khi cầu tăng thì lượng cầu sẽ

lớn hơn tại mỗi mức giá

4
Gi¸ ®Üa CD ($)

a b
3
c d
2

D2
1 D1

0 2 4 6 8 10 12 14
Lượng cầu đĩa ghi CD
(Triệu chiếc/năm)
H×nh 3-4 Slide 3-16
 Sự dịch chuyển của cầu
 Các nhân tố ảnh hưởng đến cầu

- Thu nhập (I)

- Thị hiếu và sở thích (T)

- Giá hàng hoá liên quan (PX,Y)

– Hàng hoá thay thế
– Hàng hoá bổ sung

Slide 3-17
 Sự dịch chuyển của cầu

 Các nhân tố ảnh hưởng đến cầu

- Kỳ vọng (E)
– Giá trong tương lai
– Thu nhập
– Sự sẵn có của sản phẩm

- Quy mô thị trường (ND)

Slide 3-18
Sự dịch chuyển của cầu
Thu nhập: Hàng hoá thông thường

Thu nhËp t¨ng th×

cÇu t¨ng

Thu nhËp gi¶m th×

cÇu gi¶m
D3 D1 D2

Q
Slide 3-19
Sự dịch chuyển của cầu
Thu nhập: Hàng hoá cấp thấp

Thu nhËp gi¶m th×

cÇu t¨ng

Thu nhËp t¨ng th×

cÇu gi¶m D3 D1 D2

Q
Slide 3-20
Sự dịch chuyển của cầu
Thị hiếu và sở thích

ThÝch xe ®¹p thÓ

thao
• CÇu t¨ng

Kh«ng thÝch
• CÇu gi¶m D3 D1 D2

Q
Slide 3-21
Sự dịch chuyển của cầu
Giá hàng hoá thay thế

P
Cocacola vµ Pepsi
• Gi¸ c¶ hai = 2.000®/lon
• Khi gi¸ Cocacola t¨ng lªn
thµnh 2.500®/lon
• CÇu vÒ Pepsi t¨ng

D1 D2

Q
Slide 3-22
Sự dịch chuyển của cầu
Gi¸ hµng ho¸ bæ sung

P
Loa vµ ©m ly
• NÕu gi¸ ©m ly gi¶m
• CÇu vÒ loa t¨ng

Loa vµ ©m ly
• NÕu gi¸ ©m ly t¨ng
• CÇu vÒ loa gi¶m
D3 D1 D2

Q vÒ Loa
Slide 3-23
 Sự dịch chuyển của cầu
Kú väng

Thu nhập cao hơn hoặc kỳ

vọng giá trong tương lai sẽ
tăng làm tăng cầu

Thu nhập thấp hơn hoặc kỳ

vọng giá trong tương lai sẽ
giảm làm giảm cầu
D3 D1 D2

Q
Slide 3-24
Sự dịch chuyển của cầu
D©n sè

D©n sè t¨ng sÏ lµm

t¨ng cÇu

D©n sè gi¶m sÏ lµm

gi¶m cÇu

D3 D1 D2

Q
Slide 3-25
 Sự dịch chuyển của cầu

 Thay đổi cầu khác với thay đổi lượng

cầu
- Khi một trong những nhân tố ảnh hưởng
đến cầu thay đổi (trừ giá của bản thân
hàng hoá) sẽ làm thay đổi cầu.

- Điều này gây ra sự dịch chuyển toàn bộ đư­

ờng cầu.

Slide 3-26
 Sự dịch chuyển của cầu

 Thay đổi cầu khác với thay đổi lượng

cầu
- Khi giá của bản thân hàng hoá thay đổi sẽ
gây ra sự thay đổi lượng cầu.

- Điều này gây ra sự vận động dọc theo

đường cầu.

Slide 3-27
 VËn ®éng däc theo ®­ưêng cÇu

4
Gi¸ ®Üa ghi CD($)

Giá thay đổi sẽ làm

thay đổi lượng cầu
3

1
D

0 2 4 6 8 10 12
Lượng cầu đĩa ghi CD
(Triệu chiếc/năm)
H×nh 3-5 Slide 3-28
Phân biệt cung và lượng cung
 Cung: Là số lượng hàng hoá (dịch vụ)
mà người bán muốn và có khả năng
bán tại các mức giá khác nhau trong
một thời gian nhất định, các yếu tố khác
không thay đổi

 Lượng cung: Là số lượng hàng hoá

(dịch vụ) mà người bán muốn và có khả
năng bán tại các mức giá khác nhau
trong một thời gian nhất định
Slide 3-29
 Luật cung

 Luật cung

- Số lượng hàng hoá hoặc dịch vụ được

cung ra trong khoảng thời gian đã cho
tăng lên khi giá của chúng tăng và
ngược lại

Slide 3-30
 Biểu cung

 Biểu cung là một bảng thể hiện mối quan hệ

giữa giá và lượng cung.

Slide 3-31
 Đường cung một cá nhân

H×nh 3-6 (b) Slide 3-32

 Cộng theo chiều ngang hai đường
cung

H×nh 3-7 (a) Slide 3-33

 Cộng theo chiều ngang hai đường
cung

H×nh 3-7 (b), (c), (d) Slide 3-34

 Sự dịch chuyển của cung

 Viễn cảnh

- Một phương pháp mới sản xuất đĩa ghi

CD sẽ làm giảm chi phí sản xuất xuống
khoảng 50 phần trăm.

Slide 3-35
 Sù dÞch chuyÓn cña cung

5 S1
S2
Gi¸ ®Üa ghi CD($)

3 NÕu chi phÝ gi¶m

th× cung sÏ t¨ng

0 2 4 6 8 10 12 14
Lượng cung đĩa ghi CD
(Triệu chiếc/năm)
H×nh 3-9 Slide 3-36
 Sù dÞch chuyÓn cña cung
S3
5 S1
S2
Gi¸ ®Üa ghi CD($)

3 NÕu chi phÝ t¨ng

th× cung sÏ gi¶m

0 2 4 6 8 10 12 14
Lượng cung đĩa ghi CD
(Triệu chiếc/năm)
H×nh 3-9 Slide 3-37
 Sù dÞch chuyÓn cña cung

5 S1 S2
a
Gi¸ ®Üa ghi CD($)

4
c
3 Khi cung tăng thì lượng
cung tại mỗi mức giá sẽ
tăng
2

0 2 4 6 8 10 12 14
Lượng cung đĩa ghi CD
(Triệu chiếc/năm)
H×nh 3-9 Slide 3-38
 Sù dÞch chuyÓn cña cung

5 S1 S2

a
Gi¸ ®Üa ghi CD($)

4
b
c
3 Khi cung tăng thì lượng
d cung tại mỗi mức giá sẽ
tăng
2

0 2 4 6 8 10 12 14
Lượng cung đĩa ghi CD
(Triệu chiếc/năm)
H×nh 3-9 Slide 3-39
 Sù dÞch chuyÓn cña cung
S3
5 S1
b a
Gi¸ ®Üa ghi CD($)

4
d c
3 Khi cung giảm thì lượng
cung tại mỗi mức giá sẽ
giảm
2

0 2 4 6 8 10 12 14
Lượng cung đĩa ghi CD
(Triệu chiếc/năm)
H×nh 3-9 Slide 3-40
 Sù dÞch chuyÓn cña cung

 Nhân tố ảnh hưởng đến cung

- Chi phí đầu vào (Pi)

- Công nghệ và năng suất (CN)

- Thuế và trợ cấp (t/sp)

- Kỳ vọng (E)

- Số lượng các hãng trong ngành (NS)

Slide 3-41
Sù dÞch chuyÓn cña cung
Chi phÝ ®Çu vµo

P
S3 S1 S2
Chi phÝ t¨ng sÏ
lµm gi¶m cung

Chi phÝ gi¶m sÏ

lµm t¨ng cung

Q
Slide 3-42
Sù dÞch chuyÓn cña cung
C«ng nghÖ vµ n¨ng suÊt

P
S3 S1 S2
N¨ng suÊt gi¶m sÏ lµm
gi¶m cung

C¶i tiÕn c«ng nghÖ hoÆc

t¨ng n¨ng suÊt sÏ lµm t¨ng
cung

Q
Slide 3-43
Sù dÞch chuyÓn cña cung
ThuÕ vµ trî cÊp

P
S3 S1 S2
T¨ng thuÕ hoÆc
gi¶m trî cÊp sÏ lµm
gi¶m cung

Gi¶m thuÕ hoÆc

t¨ng trî cÊp sÏ lµm
t¨ng cung

Q
Slide 3-44
Sù dÞch chuyÓn cña cung
Gi¸ kú väng

P
S3 S1 S2
Kỳ vọng tương lai
giá sẽ giảm sẽ làm
giảm cung
Kỳ vọng tương lai
giá sẽ tăng sẽ làm
cung tăng

Q
Slide 3-45
Sù dÞch chuyÓn cña cung
Số lượng các hãng trong ngành

P
S3 S1 S2
Số lượng các
hãng giảm sẽ làm
giảm cung

Số lượng các
hãng tăng sẽ làm
tăng cung

Q
Slide 3-46
 Sù dÞch chuyÓn cña cung

 Thay đổi cung và thay đổi lượng cung

- Khi các biến thay đổi (trừ giá của bản thân
hàng hoá) sẽ làm thay đổi cung.

- Điều này làm dịch chuyển toàn bộ đường

cung.

Slide 3-47
 Sù dÞch chuyÓn cña cung

 Thay đổi cung và thay đổi lượng cung

- Khi giá của bản thân hàng hoá thay đổi sẽ
làm thay đổi lượng cung.

- Điều này gây ra sự vận động dọc theo

đường cung.

Slide 3-48
 Ghép cung và cầu với nhau

H×nh 3-10 (a) Slide 3-49

 Ghép cung và cầu với nhau

5 S

4
Gi¸ ®Üa ghi CD($)

ThiÕu hôt
• T¹i P = $1: Qs (A) = 2 < Qd (B) =
3 10
• Mäi møc gi¸ nhá h¬n $3 th× Qd >
Qs
2 • Gi¸ sÏ bÞ ®Èy lªn cao

A B
1
D
T¹i P= $1 thÞ tr­ưêng dư­cÇu

0 2 4 6 8 10 12
L­ưîng cung ®Üa ghi CD
(TriÖu chiÕc/n¨m)

H×nh 3-10 (b) Slide 3-50

 Ghép cung và cầu với nhau
T¹i P= $5 thÞ trư­êng dư­cung

5 S
D
4
Gi¸ ®Üa ghi CD($)

D­thõa
• T¹i P = $5: Qd (D) = 2 < Qs (C) =
3 10
• Mäi møc gi¸ lín h¬n $3 Qd < Qs
2 • Gi¸ sÏ cã xu hư­íng gi¶m xuèng

1
D

0 2 4 6 8 10 12
Lư­îng cung ®Üa ghi CD
(TriÖu chiÕc/n¨m)
H×nh 3-10 (b) Slide 3-51
 Ghép cung và cầu với nhau
T¹i P= $5 thÞ tr­ưêng dư­cung

5 S
D
4
Gi¸ ®Üa ghi CD($)

3 E C©n b»ng thÞ trư­êng

A B
1
D
T¹i P= $1 thÞ tr­ưêng dư­cÇu

0 2 4 6 8 10 12
Lư­îng cung ®Üa ghi CD
(TriÖu chiÕc/n¨m)
H×nh 3-10 (b) Slide 3-52
 Ghép cung và cầu với nhau

 Cân bằng

- Là một trạng thái mà lượng cung và

lượng cầu bằng nhau tại một mức giá

Slide 3-53
 Ghép cung và cầu với nhau

 Thiếu hụt

- Là trạng thái lượng cầu lớn hơn lượng

cung

- Tồn tại ở bất cứ mức giá nào thấp hơn

mức giá cân bằng

- Không đồng nghĩa với sự khan hiếm

Slide 3-54
 Ghép cung và cầu với nhau

 Dư thừa

- Là trạng thái lượng cung lớn hơn

lượng cầu

- Tồn tại ở bất cứ mức giá nào cao hơn

mức giá cân bằng

Slide 3-55