Aanvalspl

an
Realisatie van 10% groenblauwe dooradering
Landscha
Daniëlle van Schaik
18 april 2023

p
• Aantal landschapselementen in 100 jaar met 60% afgenomen
• Insectenpopulatie met 75% gedaald
• Verlies aan landschapselementen leidt tot verdriet-landschap
• Perspectief bieden voor gedragen oplossingen
• 10% groen-blauwe dooradering van het landelijk gebied
• Betreft landbouw, particulieren en overheden
• Excl bebouwde kom en Natuurnetwerk

Doelbereik
 2030 > 50 %
 2035 > 65 %
 2050 = 100 %
1. Biodiversiteit 6. Functionele natuur voor
2. Klimaat: CO2 vastleggen landbouw
3. Bouwsteen beloning 7. Spin-off recreatie, woon- en
landbouw werkomgeving
4. Waterkwaliteit 8. Schone lucht
5. Rijke landschappen 9. Gezonde bodem
10. Middel voor alle doelen
• Langjarige zekerheid
• Vrijwilligheid grondeigenaar
• Samenhang op gebiedsniveau
• Financiering (concurrerend met actuele bedrijfsvoering)
• Resultaatgericht beleid
• Gehele landelijk gebied
 Bijdragen aan opgaven voor natuur, klimaat, stikstof en water
 Met perspectief voor landbouw
 In een rijk landschap voor plant, dier en mens

Het landschap is van ons allemaal!

 Aangeboden aan Minister van der Wal

8
 Opgenomen in het NPLG

9
 Hogere biodiversiteit door meer landschapselementen

Hogere aantallen
broedvogels Toename aantal
o.a. veldleeuwerik, kneu en hommels
geelgors

Gemiddeld 11
plantensoorten meer in Leefgebied van diverse
natuurvriendelijke oevers vlinders

10
 Welke voordelen/diensten leveren
landschapselementen nog meer op?
Koolstof
vastlegging
Bestuiving

Waterberging Plaagbestrijding

11
Waterzuivering
Recreatie
 Wat levert meer landschapselementen op?
Plaagonderdrukking door natuurlijke
vijanden

Gemiddelde visitatiegraad roofinsecten

30

25

20

15

[%]
10

0
Veen Zand Klei

huidig 10% GBDA

12
 Wat levert meer landschapselementen op?

CO2 opslag in bomenrijen & struweel

500

ton CO2 / jaar (eerste 10 jaar)

400

300

200

100

0
Veen Zand Klei

Huidig 10% GBDA

13
Houtig
• Singels, bomenrijen, houtwallen, heggen, knotbomen, graften,
griendjes, hoogstam-boomgaarden
Kruidenrijk en dynamisch
• Kruidenrijke akkerranden, keverbanken
Watergebonden
• Natuurvriendelijke oevers, poelen, ruigten, slootkanten, sloten

Landschapselementen van maximaal enkele hectaren

 Landelijk gebied: 2.237.000 ha  10% = 223.700 ha

50% houtig: 111.800 ha

25 % watergebonden: 56.000 ha
25 % dynamisch: 56.000 ha

Reeds bestaande landschapselementen op 2 – 3 % van dit areaal.

• Beleidskaders Rijk:
NPLG, Novex, Omgevingswet, €’s
• Regie Provincies:
Doorwerking naar gebiedsprogramma’s, inzet instrumentarium, €’s
• Uitwerking en uitvoering:
Lagere overheden, grondeigenaren, kennisdragers
 Wat (in mld €) Aanleg Beheer * Grondvergoeding

Houtige elementen 0,81 2,95 1,5

Natte dooradering** 1,13 0,36 0,51

Kruidenrijke randen*** - 0,3 -

Totaal 1,94 3,61 2,01

*langjarig beheer vergt budgetten voor 30 jaar

**natuurvriendelijke oevers op gronden waterschap: dan alleen aanlegkosten
***ook versterking bermen van infrastructuur. Beheerbedrag boeren incl grondcomponent
• Aanleg eenmalig
• Beheer langjarige vergoeding kosten
• Grondvergoeding eenmalig of jaarlijks mbt derving opbrengsten

Publieke financiering: voor bovenwettelijke / extra inspanningen

Private financiering: als aanvulling, via fondsen e/o credits
• Verdiepen kennis
• Verbeteren instrumenten
• Leveren expertise voor NPLG
• Aan de slag in
• Noord-Brabant - Van Gogh NP
• Zuid Holland - Alblasserwaard
• Flevoland – Almere-oost en Urk
• Uitwerking per landschapstype
• Versterken natuurlijke habitats en verbindingen
• Basiskwaliteit natuur op orde brengen
• Mogelijkheid blijvende bestemming landbouw
• Goede registratie en monitoring
• Historische lijnelementen vormen basis
• Inheems en streekeigen plantmateriaal
• Aansluiting bij systematiek ANLb, SNL
 Laatste ontwikkelingen
• Werkgroepen
• Regionaal Handelingsperspectief en Beleid
• Financiering en instrumentarium
• Draagvlak en Commitment

• Factsheet Definities

• CoP Pilots

22
• Plannen zijn in de maak
• Lopen heel veel mooie initiatieven
• Kom langs tijdens de koffiepauze en ga het gesprek aan!

Het landschap is van ons allemaal!