TE DREJTAT E

FEMIJEVE
Punoi: Fatime Cali dhe Leonora Kurti
◦ Konventa për të Drejtat e Fëmijëve është një dokument
ndërkombëtar që u miratua nga Asambleja e Përgjithshme e
Kombeve të Bashkuara më 20 nëntor 1989. Ajo është një
marrëveshje që rregullon të drejtat themelore të fëmijëve
dhe është një nga dokumentet më të njohura dhe më të
pranuara në fushën e të drejtave të njeriut.Koventa për të
Drejtat e Fëmijëve përcakton një sërë të drejtave themelore
për fëmijët. Disa nga këto të drejta përfshijnë:
◦ 1. Të drejtën për jetë dhe zhvillim: Kjo përfshin të drejtën e
fëmijëve për të mbijetuar, për të zhvilluar potencialin e tyre
në mënyrë të plotë dhe për të gëzuar një nivel të mirëqenies
fizike, mendore, shpirtërore, moralisht dhe social.
◦ 2. Të drejtën për arsimim: Fëmijët kanë të drejtë të kenë
akses në arsimim të cilesuar, falas dhe obligativ në një
shkallë të caktuar. Ata duhet të kenë mundësi të shprehin
mendimet e tyre dhe të kenë një roli akti
◦ 1. Të drejta themelore: Fëmijët kanë të drejtën për të jetuar, të marrin një emër, shtetësi dhe një
regjistrim civil, dhe të kenë një identitet.
◦ 2. Të drejta për kujdes dhe mbrojtje: Fëmijët kanë të drejtën për kujdes, dashuri dhe siguri nga
familja, shoqëria dhe shteti. Ata duhet të mbrohen nga dhunimi, keqtrajtimi, trafikimi dhe çdo
formë tjetër e shfrytëzimit.
◦ 3. Të drejta për shëndetësi: Fëmijët kanë të drejtën për të marrë kujdes mjekësor dhe
shëndetësor të nevojshëm. Ata duhet të kenë akses në ushqim të shëndetshëm, ujë të pastër dhe
mjedise të pastër
◦ .4. Të drejta për arsimim: Fëmijët kanë të drejtën për të arsimuar dhe zhvilluar potencialin e
tyre në mënyrë të plotë. Ata duhet të kenë akses në arsimim falas të shkollës fillestare dhe të
mesme.
◦ 5. Të drejta për lojë dhe rekreacion: Fëmijët kanë të drejtën
për të luajtur dhe për të marrë pjesë në aktivitete rekreacioni
të përshtatshme për moshën e tyre. Ata duhet të kenë kohë të
lirë dhe të drejtën për të qenë pjesë e kulturës dhe artit
◦ .6. Të drejta për ekspresion dhe pjesëmarrje: Fëmijët kanë të
drejtën për të shprehur mendimet e tyre dhe për të marrë
pjesë në vendimmarrjen që i ndikojnë ata. Ata duhet të kenë
akses në informacion dhe media të pavarur.
◦ 7. Të drejta për mbrojtje nga abuzimi: Fëmijët kanë të
drejtën për të mbrojtur nga çdo formë e abuzimit, dhunës
fizike dhe psikologjike, përdhunimit dhe trafikimit
◦ .8. Të drejta për një familje: Fëmijët kanë të drejtën për të
rritur në një familje dhe të kenë marrëdhënie të
qëndrueshme me prindërit e tyre, përveç rasteve kur është në
interesin e tyre më të mirë të jenë në ndihmë ose adoptim.
 Mosdiskriminimi
Përkufizimi i fëmijës
Asnjë fëmijë nuk duhet të
diskriminohet për shkak të
Fëmija është person
ngjyrës së lëkurës, gjinisë,
i nën moshën 18 vjeç
gjuhës, fesë, opinionit, vendit të
origjinës, varfërisë ose pasurisë,
paaftësisë ose përkatësisë në një
pakicë etnike.

Mirëqënia e fëmijës është

Zbatimi i të drejtave
e rëndësishme
Çdo shtet duhet të
Në të gjitha ligjet dhe
sigurojë, në maksimumin
vendimet juridike,
e mundësive të tij,
mirëqënia e fëmijës është
zbatimin e të drejtave të
parësore.
fëmijës.
Mbijetesa dhe zhvillimi i
Emri dhe nënshtetësia
fëmjës
Çdo fëmijë, që nga lindja, ka
Çdo fëmijë ka të drejtë për
të drejtën për një emër, për
të jetuar dhe mbijetuar.
një nënshtetësi dhe për
Shteti duhet të garantojë
përkujdesje nga prindërit e
zhvillimin fëmijës dhe të
tij.
rinjve.

Përgjegjësia e prindërve
Mbrojtja e identitetit Prindërit ose kujdestarët e
Çdo fëmijë ka të fëmijëve janë përgjegjës për
drejtë të mbajë ose të rritjen e fëmijës. Shteti ka
rrimarë emrin e tij, përgjegjësinë t’i mbështesë ata
nënshtetësinë dhe në këtë, për shembull, të
marrëdhëniet mundësojë kujdesin për
famijlare. fëmijët në rastet kur prindërit
duhet të punojnë.
Respekti për të drejtat
prindërore
Çdo shtet është përgjegjës
për të siguruar që
detyrimet, të drejtat dhe
përgjegjësitë e prindërve
të përmbushen në mënyrë
të tillë që fëmijët të jenë
të lirëtë ushtrojnë të
drejtat e tyre.
Liria e shprehjes
Çdo fëmijë ka të drejtën të
shprehë lirisht opinionin e
tij dhe të marrë e të
përhapë informacion
përmes medies. Çdo
fëmijë ka edhe
përgjegjësinë për të
shprehur mendimin e tij,
duke respektuar edhe të
drejtat e të tjerëve.
Liria e mendimit, e ndërgjegjes dhe
e fesë
Çdo fëmijë ka të drejtë të ushtrojë
lirisht fenë e tij dhe të ushtrojë
lirinë e mendimit dhe ndërgjegjes.
Shteti duhet të respektojë të drejtat
dhe përgjegjësitë e prindërve gjatë
zbatimit të këtyre të drejtave.
Arsimi
Çdo fëmijë ka të drejtë të për
arsimim dhe shkollim. Shteti ka
detyrimin të bëjë arsimin bazë
falas dhe detyruar dhe arsimin e
mesëm të mundur për të gjithë
fëmijët dhe të rinjtë. Shteti ka
detyrimin të sigurojë që fëmijët
dhe të rinjtë të trajtohen si duhet
në shkollë dhe të drejtat e tyre
njerëzore të mos shkelen.