Temat: Liczba ludności i zmiany

historyczne oraz sytuacja

współczesna.
 + W 2019 roku Ziemię zamieszkiwało ponad 7,7 mld ludzi.
+ Co minutę liczba ludności świata systematycznie wzrasta o średnio 150 osób.
+ Do 2050 roku przewiduje się, że liczba mieszkańców Ziemi wzrośnie do około 9,7
mld ludzi, przy czym będzie to efekt zwiększenia się liczby ludności w krajach
słabo rozwiniętych.
 Skąd wiemy jaka jest dokładna liczba
ludności świata?
+ Często opiera się to na szacunkach, gdyż nie wszystkie kraje posiadają rzetelne
informacje w tym względzie.
+ Metody ustalania liczby ludności:
▪ rejestry ludności prowadzone przez urzędy i kościoły,
▪ Spisy powszechnie co 5-10 lat ; nie wszystkie kraje prowadzą ze względu na
wysokie koszty, a w krajach muzułmańskich nie uwzględnia się kobiet,
▪ Dane szacunkowe oparte na rachunku prawdopodobieństwa.
 Rozwój demograficzny ludności
1. Przez dziesiątki tysięcy lat liczba ludności zwiększała się powoli.
2. 8,5- 7 tys.lat pne – tzw. pierwszy czynnik przyśpieszający wzrost – rewolucja
rolnicza; polegała na przejściu z koczowniczego trybu życia do osiadłego oraz na
wynalezieniu metod produkcji rolniczej. Zapoczątkowana w rejonie tzw. Żyznego
Półksiężyca w Azji Zachodniej- Nizinia Mezopotamii ( dziś Izrael, AP, Jordania,
Syria, Liban i Irak)
3. Szacuje się, że na początku naszej ery liczba ludności wynosiła ok. 300 milionów,
a dużej liczbie urodzeń towarzyszyła wysoka umieralność w wyniku wojen,
epidemii i głodu.
 Rozwój demograficzny ludności
4. Następny czynnik to tzw. rewolucja przemysłowa- rozpoczęta w UK na
początku XVIII wieku, powstawały peirwsze osiedla robotnicze dla ludności
przybyłych z przeludnionych wsi. W 1800 roku liczba ludności przekroczyła
miliard.
5. Obserwuje się spadek umieralności w wyniku poprawy warunków sanitarnych,
rozwoju medycyny, zwiększenia dobrobytu i ciągle utrzymującej się wysokiej
liczby urodzeń. Kolejny miliard został przekroczony w 1930.
 Rozwój demograficzny ludności
6. Mimo strat wojennych wysoki przyrost naturalny w krajach rozwijających się i
powojenny tzw. baby boom w państwach wysoko rozwiniętych doprowadziły do
osiągnięcia kolejnego miliarda już po upływie 30 lat.
7. Siódmy miliard został przekroczony w 2012 roku.
8. Dynamika zmian w zaludnieniu poszczególnych kontynentów zmieniała się w
czasie. W 1750 roku w Europie mieszkało 20% ludności, a w 1900 roku co czwarty
mieszkaniec Ziemi był Europejczykiem. Dlaczego?
Baby boom – rekompensata strat
wojennych.

- Wyż demograficzny - okresowy, krótkotrwały

wzrost liczby urodzeń pojawiający się po ustaniu
czynnika niesprzyjającego
prokreacji np. po wojnie.
- Wówczas dochodzi do realizacji odkładanych
wcześniej decyzji o zawarciu związku
małżeńskiego i posiadaniu potomstwa
-Następuje tzw. powojenna kompensata
urodzeń, czyli okresowy krótkotrwały wzrost
liczby urodzeń („baby boom”).
- Pokolenie urodzone w tym okresie jest
zdecydowanie liczniejsze od innych grup wieku.
W piramidzie płci i wieku zaznacza się jako
wybrzuszenie.
- Następstwem wkraczania pokolenia wyżowego
w wiek rozrodczy jest kolejny w.d. (echo wyżu),
gdyż liczniejsze pokolenie rodziców daje także
liczniejsze pokolenie dzieci.
 Rozwój demograficzny ludności
Wzrost liczby ludności Europy był spodowowany wysokim przyrostem naturalnym,
ograniczeniem umieralności, rozwojowi przemysłu, poprawie poziomu życia.
9. W tym samym czasie udział Afryki w zaludnieniu zmniejszył się do 8% wskutek
między innymi handlu niewolnikami.
10. W drugiej połowie XX i na początku XXI wieku Azja, Afryka i AŁ weszły w
fazę eksplozji demograficznej i zwiększyły zarówno liczbę swoich mieszkańców
jak i udziałī w zaludnieniu świata. Liczba ludności Afryki w 1950-2020 wzrosła
sześciokrotnie, Azji ponad trzykrotnie, a AŁ niemal czterokrotnie.
 Przyrost naturalny, współczynniki urodzeń i
zgonów
+ Zmiany liczby ludności na danym obszarze można analizować na podstawie
przyrostu rzeczywistego ludności.
+ Współczynnik PR = Współczynnik PN + Współczynnik SM
+ Często określany jest w promilach, czyli na 1000 mieszkańców.
+ Jeśli wartość współczynnika przyrostu rzeczywistego jest ujemny to mówimy o ubytku
rzeczywistym ludności, a cały proces zmniejszania się liczby ludności na danym obszarze nosi
nazwę depopulacji.
 !!! Dla PR ma również znaczenie saldo
migracji – różnica między napływem
(imigracją) a odpływem (emigracją)
ludności z danego obszaru w określonym
czasie (imigranci minus emigranci)
Podobnie jak WPR oblicza się też…
+ Współczynnik urodzeń = liczba urodzeń na 1000 mieszkańców.

+ Współczynnik zgonów= liczba zgonów na 1000mieszkańców.