Temel Kavramlar

Doğal Sayılar

• Sonlu bir kümenin elemanlarının kaç tane

olduğunu belirten 0,1,2,3,4,...n,... sayılarından
her birine doğal sayı denir.
• Doğal sayıların oluştuduğu kümeyede doğal
sayılar kümesi denir.
• Doğal sayılar kümesi N ile gösterilir.
• N={0,1,2,3,4,...,n,...} biçiminde tanımlanır.
 Sayma Sayıları

• Doğal sayılar kümesinden sıfırın

çıkarılmasıyla elde edilen sayı kümesine
sayma sayılar kümesi denir.
• S veya N+ ile gösterilir.
• Bu kümenin elemanlarına da sayma sayıları
denir.
• N+ = {1,2,3,4,...,n,..} biçiminde gösterilir.
 Sayma Sayıları

• En küçük sayma sayısı 1'dir.

• En büyük sayma sayısı bulunamaz.
• Doğal sayılar kümesinde tanımlı olan bir
eşitliğin aşağıdaki özellikleri vardır.
• a=a (yansıma özelliği)
• a=b ise,b=a dır (simetri özelliği)
• a=b ve b=c ise,a=c olur (geçişme özelliği)
 Tam Sayılar

• Z = {... –n, ..., -1,0,1, ...,n,... }

biçiminde tanımlanır.
• = {... –n, ...,-3,-2,-1}
• = {1,2,3, ...,n,... }
• Z=
 Rasyonel Sayılar

• Tanım. Tam sayılar kümesi bölme işlemine

göre kapalı değildir.
• Bu nedenle, tam sayılar kümesi bir çok
problemin çözümünde yetersiz kalmaktadır.
• Örneğin 4x=5 biçiminde verilen bir denklemin
çözümü tam sayılar kümesinde yoktur.
 Rasyonel Sayılar

• Örnek olarak, , birer rasyonel sayıdır.

• Q={} biçiminde tanımlanır.
• kesirli sayısında a'ya pay b'de paydadır.
• Bir sayının 0'a bölümü tanımsızdır.
•
• 0'ın sayılara bölümü 0'dır. =0
 İki Rasyonel Sayının Eşitliği

•
• Eğer a.d=b.c ise bu iki rasyonel sayı eşittir
denir.
• şeklinde gösterilir.
• dır.
 Rasyonel Sayıların Sıralanması

(b) olduğunda a.b Z dir. Buna göre,

• a.b>0 ise ( pozitif rasyonel sayı)
• a.b<0 ise ( negatif rasyonel sayı)
• a=0 ise
 Rasyonel Sayıların Sıralanması

• İkiden fazla rasyonel sayıyı bir eşitsizlik zinciri

içinde sıralayabilmek için bu sayıların pay
veya paydaları eşit olmalıdır.
• Paydaları eşit olan pozitif (negatif) rasyonel
sayılardan payı büyük olan daha büyüktür
(küçüktür).
• Paylar eşit olan pozitif (negatif) rasyonel
sayılardan paydası büyük olan daha küçüktür
(büyüktür).
 Ondalık Açılım

• Verilen bir rasyonel sayının, payının paydasına

bölümüyle elde edilen sayıya bu rasyonel sayının
ondalık açılımı denir.
• Her rasyonel sayının sonlu veya sonsuz devirli bir
ondalık açılımı vardır.
• = 6,2 (Sonlu ondalık açılım)
• = 0,3333...3...=0, (Sonsuz devirli ondalık açılım)
 İrrasyonel Sayılar

• biçiminde verilen denklemlerin çözümleri

rasyonel sayılar kümesinde yoktur.
• Dolayısıyla yeni sayı topluluğuna ihtiyaç
vardır.
• Rasyonel olmayan sayıların kümesine
irrasyonel sayılar kümesi denir.
• Payı ve paydası birer tam sayı olan bir kesir
olarak ifade edilemeyen sayılardır.
 İrrasyonel Sayılar

• Bu sayıların ondalık açılımı kendini tekrar

etmeden sonsura kadar sürer. Örneğin pi
sayısında,
• Sonlu veya sonsuz devirli ondalık açılımı
biçiminde yazılamayan sayılara da irrasyonel
sayılar denir.
 Reel Sayılar

• Rasyonel ve irrasyonel sayıların birleşim

kümesine gerçel veya reel sayılar kümesi
denir.
• R ile gösterilir.
• R = Q biçiminde gösterilir.
• Gerçel sayılar kümesi en geniş kümedir.
 Reel Sayılarda Sıralama

• a<b ise a.c<b.c (c>0 ise)

• a<b ise a.c>b.c (c<0 ise)
• a ve b aynı işaretli iki sayı a> b ise dir. (Bir
eşitsizliğin her iki yanının çarpma işlemine
göre tersi alırsa eşitsizlik yön değiştirir.)