Rasyonel 

Sayılar 

  a ve b tam sayılar, b ≠ 0 olmak üzere,    şeklinde yazılabilen sayılara 
rasyonel sayılar denir. Rasyonel sayılar kümesi “Q” sembolü ile gösterilir. 
   ,   ,    
  Sıfırdan büyük (sayı doğrusunda 0’ın sağında) olan rasyonel sayılara 
pozitif rasyonel sayılar denir ve Q+ sembolü ile gösterilir.  
   ,   
  Sıfırdan küçük (sayı doğrusunda 0’ın solunda) olan rasyonel sayılara 
negatif rasyonel sayılar denir ve Q‐ sembolü ile gösterilir.  
   ,    
  Her tam sayı paydası 1 olan bir rasyonel sayıdır. 
  3 =        ‐5 =    
  Negatif rasyonel sayılarda eksi işaretinin kesir çizgisinin, payın veya 
paydanın önüne konulması sayının değerini değiştirmez. 
3
 
5
 =   =   
 
9
Örnek:    ,   ,   ,   rasyonel sayılarını sayı doğrusunda gösteriniz. 
4
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Örnek:   ile   rasyonel sayıları arasındaki tam sayıları bulunuz. 
 
 
 
 
 
 
 
Örnek: Aşağıda sayı doğrusunda gösterilen sayıların rasyonel sayı karşılığını 
noktalı yerlere yazınız. 
 

 
 
 
 
 
Rasyonel Sayıların Ondalık Gösterimi 
 
  Bir rasyonel sayının virgül kullanılarak yazılış biçimine, bu rasyonel sayının 
ondalık gösterimi denir.  
  Bir rasyonel sayıyı ondalık gösterim şeklinde ifade etmek için sayının 
paydası 10 veya 10’un doğal sayı kuvveti elde edilecek şekilde genişletilir. Bu 
işlemden sonra rasyonel sayı ondalık gösterim şeklinde yazılır. 
  Rasyonel sayının paydası 10 ve 10’un doğal sayı kuvveti elde edilecek 
şekilde genişletilemiyorsa pay paydaya bölünerek işlem yapılır. 
  Negatif rasyonel sayılarda “–“ ondalık gösterimin önüne konulur. 
  
 
Örnek:   rasyonel sayısını ondalık gösterimle gösterelim. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Örnek: Aşağıdaki rasyonel sayıları ondalık gösterim şeklinde yazınız. 
 
 = 

 = 

 = 

 = 

 
 
 
  Bir rasyonel sayı ondalık gösterim şeklinde yazıldığında ondalık kısımdaki 
sayılar belli bir rakamdan sonra tekrar ediyorsa bu ondalık gösterimlere devirli 
ondalık gösterim denir. 
  Bu gösterimlerde tekrar eden rakam ya da rakamlar, üzerine çizgi 
çizilerek gösterilir. Bu çizgi devir çizgisidir.  
Örneğin 0,444 ... = 0,4 
       1,232323 ... = 1,23 
 
 
10
Örnek:   rasyonel sayısını ondalık biçimde gösterelim. 
3
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Örnek: Aşağıdaki rasyonel sayıları ondalık gösterimle ifade ediniz. 
 
 =                                                           =                                                       =