KASAYSAYAN NG WIKA SA PANAHON

NG REBOLUSYONG PILIPINOWIKA SA
PILIPINAS SA PANAHON NG
REBOLUSYONG PILIPINO
WIKA SA PILIPINAS SA PANAHON
NG REBOLUSYONG PILIPINI
WIKA SA PILIPINAS SA PANAHON NG REBOLUSYONG PILIPINO
Isang mahalagang pangyayari sa kasaysayan ng Pilipinas ang pagsisimula ng
Rebolusyong Pilipino laban sa mga Espanyol. Isang mahalagang aspekto ng
pangyayaring ito
ay ang pag-unlad ng wikang ginagamit sa bansa para makipagkomunikasyon.
Dito namulat
ang mga Pilipino na dapat na nilang makamit ang kanilang kalayaan mula sa
matagal na
pananakop at pang-aabuso ng mga Espanyol.
 PANANAKOP

•300 taon ang pananakop ng mga Kastila, namulat ang mga

Pilipino sa kaapihangdinanas nila.
•Sa panahong ito, maraming Pilipino ang naging matindi
ang damdamingNASYONALISMO (damdamin bumubugkos sa
isang tao sa iba pang mga taong maypagkakapareho sa kanyang
wika, kultura o kalinangan, at mga kaugalian o
tradisyon)nagtungo sila sa ibang bansa upang kumuha ng mga
karunungan.
Mga Propagandista sa Pakikipaglaban sa
Espanyol
■ Jose Rizal
■ Graciano Lopez Jaena
■ Marcelo H. Del Pilar
■ Mariano Ponce
■ Antonio Luna
■ Juan Luna
■ Isabelo Delos Reyes
■ Jose Ma. Istaka
■ Ariston Bautista Lim
■ at iba pa.
KILUSANG PROPAGANDA
■ Ang Kilusang Propaganda ay isang kilusan sa
Barcelona, Espanya noong 1889 hanggang 1892.
Sinimulan ito dahil sa pagbitay sa tatlong pari na sina
Mariano Gomez, Jose Burgos, at Jacinto Zamora
(Gomburza). Layunin ng kilusan ang kilalanin ng mga
Kastila ang Pilipinas bilang bahagi at lalawigan ng
bansang Espanya, pantay na pagtingin sa bawat
Pilipino at Kastila sa harapan ng batas.
•Nagkaroon ang mga propagandista ng kilusan noong 1872 na siyang naging
simula ng kamalayan upang maghimagsik.
•Sa panahong rebolusyon, sumisibol sa mga maghihimagsik ang kaisipang
"Isang Bansa, Isang Diwa" laban sa mga Espanyol. Pinili nila ang Tagalog sa
pagsusulat ng mga sanaysay, tula, kuwento, liham at talumpati. Masidhing
damdamin laban sa mga Espanyol ang pangunahing paksa ang kanilang
sinulat.
•Ito ay pinamunuan ni Graciano Lopez Jaena
•Dito nagsimula ang La Solidaridad bilang gamit upang maka propaganda sa
Espanya.
•La Solidaridad ay opisyal na pahayagan noong Panahon ng Himagsikan.
KATIPUNAN

Sa pamumuno ni Andres Bonifacio, sinumalan niya ang paghihimagsikan laban sa

Espanyol, sa pamamagitan ng pagpunit ng cedula.

Itinatag ni Andres Bonifacio ang Katipunan. Ang wikang Tagalog ang ginamit sa
kanilang mga kautusan at pahayagan. Ito ang sinasabing unang hakbang tungo sa
pagtataguyod ng wikang Tagalog.

Ang layunin nig Katipunan ay ganap na kasarinlan

Ang kanilang pagpunit ng cedula ay sumasagisag sa pagpapalaya ng mga Pilipino sa

kapangyarihan ng Espanya, ang pagpunit na ito ay nakilala sa kasaysayan sa tawag na “Sigaw
sa Pugadlawin” – ito ang pagsisimula ng Himagsikan ng Pilipinas laban sa mga Espanyol.
Dito ipinakita ng mga Pilipino laban sa mga Espanyol na handa silang mag buwis ng buhay
para sa kapayapaan at kalayaan ng Pilipinas. Ito rin ang nagbigay daan sa pagkilala ng
Pilipinas bilang kauna-unahang republika sa Asya.
Dr.Jose Rizal
Naniniwala na ang wika ay malaking bagay upang mapagbuklod ang ang kanyang
bayan.

ANG WIKANG ESPANYOL SA REBOLUSYON

Naging mahalaga rin ang papel ng wikang Espanyol sa himagsikan na naging wika ng
mga Pilipinong ilustrado. Nagsulat sila ng mga akda at diyaryong pumukaw sa damdaming
makabayan ng mga Pilipino, lalo na ng mga Pilipinong namuno sa himagsikan.

Noli Me Tangere
Ang nobela ni Rizal ay tumatalakay sa mga kinagisnang kultura ng Pilipinas sa
pagiging kolonya nito ng Espanya. Binabatikos din ng nobela ang mga bisyo na nakasanayan
ng mga Pilipino at ang kapangyarihang taglay ng Simbahang Katoliko.

El Filibusterismo
Inialay sa tatlong paring martir na lalong kilala sa bansag na
Gomburza o Gomez, Burgos, at Zamora.

Ginamit ang Tagalog sa iba’t ibang genre ng panitikan upang pag-alabin ang
damdaming makabayan ng mga Filipino.
ANG KATAGALUGAN
AT ANG REBOLUSYON
ni Bonifacio na Katagalugan ang lugar na nasasakop ng
kaniyangpamumuno. Ang mga tao rito ay tinatawag na
“Tagalog,” batay sa kanilang wikangginagamit. Dahil wala
pang sapat na kaalaman tungkol sa pisikal at heograpikal na
katangianng Pilipinas, inakala at ipinalagay ni Bonifacio na ang
lahat ng mamamayan ng bansa aygumagamit ng wikang Tagalo g.
KONSTITUSYON NG REPUBLIKA
NG BIAK-NA-BATO
■ Binalangkas at pinasinayaan ito noong 1897 ni Emilio
Aguinaldo at mga opisyal ngRebolusyong Pilipino. Itinanghal
ang Tagalog bilang opisyal na wika ayon sa pinagtibay
naKonstitusiyong Biak-na-Bato noong 1899 bagama’t walang
isinasaad na ito ang magigingwikang pambansa ng Republika.
UNANG REPUBLIKA

ang pagtatatag ng republika ng Pilipinas na naggingpinakamahalagang pangyayari sa

himagsikan ng mga Pilipino laban sa pamamahala ng mgaEspanyol. Ipinahayag ang kalayaan noong
12 Hunyo 1898 at ang pamahalaang distatoryal naumiiral noon ay napalitan ng pamahalaang
rebolusyonaryo na pinamunuan ni EmilioAguinaldo bilang pangulo noong 23 Hunyo 1898.
Nang maitatag ang Unang Republika sa pamumuno ni Aguinaldo, isinaad
saKonstitusyon na ang Tagalog ay opsiyonal. (Gamitin ng kung sino lamang
nangangailanganggumamit.)Ang sinasabing ang dahilan nito ay ang pamamayani ng mga ilustrado
sa AsembleangKonstitusiyonal dahil gusto niyang maakit ang mga di-Tagalog.
Pinakita ng Kalayaan ang plano ng Katipunan. Kinalat ito sa iba’t ibang kalapit naprobinsya at
nakatutulong ito sa pagpalaki ng impluwensya ng Katipunang mula 300 kataonaging 3000 katao
Isang kopya lamang na iprenta at naikalat.
PAG-USBONG NG MGA WIKANG
KOMON
Hindi lamang ang mga probinsya ng Luzon ang sangkot sa Rebolusyong Pilipinokundi pati
rin ang ibang rehiyon. Malalaki at naging matagumpay rin ang mga pag-aalsa sarehiyon ng
Ilocos, Cebu, Bohol, Samar at Leyte, at sa Mindanao. Lahat sila may kakaibangwika.

Ito ang mga pangunahing wika na may mahalagang papel na ginampanan

sapagkakaisa, pagtutulungan, at pag-oorganisa ng mga samahang lumaban sa mga Espanyol
Ang mga wikang ito ay tinawag na
wikang komon o lingua franca
Bikol
Hiligaynon
Pangasinan
Kapangpangan
Waray
Ilocano
Cebuano
Sa panahon ng rebolusyon ay nagkaisa ang mga Pilipinong nag-alsa laban sa mga mapangabusong
Espanyol.Gayunpaman, ang wika ang naging tulay para magkaunawaan ang mga Pilipino na
magkaroon ng iisang layunin at magkaisa sa paghihimagsik.