ARAŞTIRMA RAPORU

YAZIMI
 ….bilgide sürekliliği ve denetlenebilirliği
sağlamak için, araştırma sonucunun
kesinlikle raporlaştırılması gerekir
 Rapor araştırmada elde edilen verilerin belirli
kurallara uygun olarak yazıya dökülmesidir.

 Araştırma raporunun temel amacı,

araştırma ile varılan sonucu başkalarına
duyurarak bilgide birikimi ve denetlenebilirliği
sağlamaktır.
Bilimsel Raporun Nitelikleri
 Bir örneklik,
 Bağlantı,
 Sadelik ve açıklık
 Yazım kılavuzuna uyma,
 Sürükleyici bir üslup
 Sonuçların iyi değerlendirilmesi.
 Tüm araştırma raporlarında genellikle olması
gereken bölümler şunlardır; başlık, özet,
giriş, ana metin, bulgular, tartışma ve
kaynaklar.
Raporun Fiziksel Yapısı.
 Kağıt
 Yazı tipi

 Kenar boşlukları

 Sayfa sırası ve

numaralandırma
RAPOR YAZIMINDA TEMEL İLKELER

 Amaç iletişimdir. Açık ve kolay anlaşılır

olmalıdır
 Kısa ve öz olmalıdır. Ort. 10-20 sayfa
 Bir paragraf en az üç cümleden oluşmalıdır
 Son cümle bir sonraki paragrafla bağlantı
kurmalıdır
 Kısaltmalar ilk geçtikleri yerde
açıklanmalıdır. GYA (günlük yaşam
aktiviteleri)
RAPOR YAZIMINDA TEMEL İLKELER

 Kullanılacak sözcükleri seçerken kısa ve

güncel sözcükler seçilmelidir
 Dilbilgisi ve yazım ilkelerine uyulmalıdır
 Cümle başı sayı ile başlatılmamalı, cümle
içindeki tek basamaklı sayılar yazı ile
yazılmalıdır
 Üçüncü tekil şahıs dili tercih edilmelidir
Bir araştırma raporunda dört
temel (ana) bölüm mutlaka
bulunmalıdır
 GİRİŞ

 YÖNTEM

 BULGULAR

 TARTIŞMA ve SONUÇ
 ÖN BÖLÜM
1. BAŞLIK
 Kısa, öz ve dikkat çekici olmalıdır
 Çalışmanın içeriği, amacı, çalışma grubu,
değişkenleri ve modeli konusunda bilgi vermelidir
 Altında araştırmacıların isimleri bulunmalıdır

 Tam, net ve spesifik olmalıdır,

 Kısaltmalara yer verilmemelidir,

 Okuyucunun ilgisini çekmelidir.

 ÖN BÖLÜM
2. ÖZET (ABSTRACT) VE ANAHTAR
SÖZCÜKLER
 Temel olarak, bir özet/abstract tüm raporun tek bir
paragrafta özetini içerir.
 Çalışmanın amacı ve kapsamı belirtmeli,
 Kullanılan yöntem tanımlamalı,
 Bulgular özetlenmeli ve
 Ulaşılan temel sonuçlara yer verilmelidir.
 2-3 anahtar sözcük olmalı TÜRKÇE-İNGİLİZCE
 ÖN BÖLÜM

3. ÖNSÖZ YA DA TEŞEKKÜR

 Tek sayfa halinde bulunur

 Teşekkür edilen kişilerden izin alınmalıdır
 Teşekkürün nedeni açıklanmalıdır (izin,
danışmanlık, yabancı dil vs.)
 ÖN BÖLÜM

4. İÇİNDEKİLER
Tüm başlıklar ve sayfa numaraları bulunmalıdır
5. ÇİZELGELER (TABLOLAR) DİZİNİ
Sıra ile başlık adları ve sayfa numaraları ile
verilmelidir
6. ŞEKİLLER DİZİNİ
Çizelgelerdeki gibi verilir
7. KISALTMALAR DİZİNİ
Tüm kısaltmalar açıklanmalıdır
 ANA BÖLÜM

1. GİRİŞ
 Araştırmanın neden yapıldığının
açıklandığı yerdir
 Araştırmanın amaçları açıkça ifade edilir
 Araştırmanın değişkenleri anlaşılmalıdır
 Varsa bağımlı ve bağımsız değişkenler
belirtilmelidir
 ANA BÖLÜM
Etkili bir giriş yazımı için;
 Araştırma problemi ifade edilir,
 Bu alanda diğer araştırmacıların yaptıkları
açıklanır,
 Cevapsız kalan sorular açıklanır,
 Mevcut çalışmada neler yapılacağı açıklanır.
 ANA BÖLÜM

2. GENEL BİLGİLER (Literatür)

Kaynaklardan elde edilen bilgiler ve

odaklanılan konunun ayrıntılarından söz
edilir
 ANA BÖLÜM
3. YÖNTEM
 Araştırmanın nasıl yapıldığını betimleyen
kesimdir. Bu betimleme okuyucuya araştırmanın
yönteminin uygunluğunu, bulguların geçerlik ve
güvenirliğini değerlendirme olanağı verir.

 Aynı araştırmayı yapacakların bu araştırmayı

aynen tekrarlamalarına yetecek kadar bilgi
içermelidir
 ANA BÖLÜM

Yöntemde yer alması gerekenler

 Araştırmanın yapıldığı yer ve zaman,
 Yöntemi
 Evren örneklemi
 Bağımlı ve bağımsız değişkenleri
 Veri toplama teknikleri
 Araştırma süresi
 Sınırlılıkları
 Etik kurallara nasıl uyulduğu
 Araştırmada karşılaşılan zorluklar
 Verilerin değerlendirilmesinde kullanılan programlar
 ANA BÖLÜM

4. BULGULAR

 Araştırma sorusunun yanıtları burada verilir

 Düzenli ve mantıklı bir biçimde ve uygun
tablo ve grafiklerle verilir
 Çalışma grubunun kişisel özellikleri önce
verilmelidir
 Bulgular istatistiksel sonuçlarla birlikte
sunulmalıdır (x²=.. ve p= ..ve p< 0.05 gibi)
 ANA BÖLÜM
5. TARTIŞMA
 Araştırmanın sınırlılıkları ışığında bulguların geçerliliği
savunulur
 Araştırmanın bulguları diğer araştırmaların bulguları ile
karşılaştırılarak yorumlanır
 Diğer araştırmalardan farklı sonuçlar elde edilmişse bunun
açıklanması gerekir
 Sonuçlarda elde edilen yanıt açıklanır

 Önerilerde ise sorunun çözümüne ve sonraki

araştırmacılara öneriler getirilir
 ANA BÖLÜM
6. SONUÇ VE ÖNERİLER

 Artık çalışmayla ilgili son söz söylenmek

durumundadır. Bu bölümde çalışmadan elde edilen
genel sonuçlar, olabildiğince öz fakat açık olarak
yazılmalıdır.
 Çalışmayı hazırlayanın, elde ettiği bulguların
kullanılışı, konu ile ilgili bundan sonra yapılabilecek
araştırmalarla ilgili iletmek istediği öneriler varsa, bu
öneriler, bu bölüme yazılmalıdır.
 Öneri yaparken dikkat edilmesi gereken en önemli
husus, önerilerin genel değil araştırmanın
bulgularına dayalı olarak yapılmasıdır
 ANA BÖLÜM
7. KAYNAKLAR
 Bilimselliğin önemli bir ölçüsüdür
 Bir araştırma raporunda en az 10 kaynak
olmalı ve bunların çoğunluğu araştırma
olmalıdır ve son beş on yılın kaynakları tercih
edilmelidir
 Araştırma raporunun arkasına alfabetik ya
da araştırmada geçiş sırasına göre verilir
KAYNAK YAZIMINDA İLKELER
 KİTAP : Bertan M. ve Güler Ç. (1995). Halk
Sağlığı-Temel Bilgiler. Güneş Kitabevi. Ankara.

 EDİTÖRLÜ KİTAP: Karataş N. (2002).

Araştırmada Örnekleme. Erefe İ.(Ed).
Hemşirelikte Araştırma. Plar Matbaacılık.
Ankara.

 ÇEVİRİ: Carpenito L.J.(1999). Hemşirelik

Tanıları El Kitabı.Çeviren: Firdevs Erdemir. 7.
Baskı, Nobel Tıp Kitapevi. İstanbul.
KAYNAK YAZIMINDA İLKELER
 DERGİDE MAKALE: Güler S. (2003). Nozokomiyal
Enfeksiyonlar. Türk Hemşireler Dergisi. 1(53). 15-
16.
 TEZ: Akın B. (2001) Evde Yaşayan Yaşlılarda
Mobilitede Yetiyitimi ve İlişkili faktörler, Hacettepe
Üni. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Halk Sağlığı
Hemşireliği ABD Doktora tezi. Ankara.
 METİN İÇİNDE KAYNAK GÖSTERME: Metin
sonuna parantez içinde verilir (Metin,1999) ya da
(kaynak nosu yazılır)
TABLO VE GRAFİK
YAZIM İLKELERİ
 TABLO (ÇİZELGE)
 Her çizelgenin bir başlığı olur ve sıra ile numaralandırılır
 Sayılar ve yüzdeleri, ortalamalar ve standart sapmaları
birlikte verilir
 Tüm gözlerde ondalıklı basamak sayıları aynı olmalıdır
 Açıklama gerekiyorsa dip not olarak verilmelidir
 Çizelgeler ilgili olduğu açıklamadan önce verilir ve tümü
aynı sayfada olmalıdır
TABLO TÜRLERİ
DÜZ TABLOLAR
 Belirli bir değişken ya da değişkenlerin
verilerinin sunulduğu basit tablolardır

ÇAPRAZ TABLOLAR
 İki ya da daha fazla değişkenin birbirine göre
durumunun birlikte sunulduğu tablolardır
Tablo 1. Yaşlıların yaş ve cinsiyete göre dağılımı
Yaş Sayı %
65-69 88 35.9
70-74 86 35.1
75-79 41 16.8
80+ 30 12.2
Cinsiyet Sayı %
Kadın 120 49.0
Erkek 125 51.0
Toplam 254 100.0
Tablo 2. Hastaların fiziksel, zihinsel ve duygusal
yetiyitimi puanlarının cinsiyete göre dağılımı
Cinsiyet Fiziksel Zihinsel Duygusal
Yetiyitimi Yetiyitimi Yetiyitimi
Puanı Puanı Puanı
Ortalama (SS) Ortalama (SS) Ortalama (SS)
Kadın 11.5 (5.16) 8.0 (10.8) 3.3 (6.6)

Erkek 3.44 (3.56) 0.9 (3.8) 0.3 (1.3)

Önemlilik t= 41. 945 , t= 41. 945 , t= 41. 945 ,

Testi p=0.000* p=0.000 * p=0.000 *

* p < 0.001
 GRAFİKLER (ÇİZGELER)
 Grafik verilmeden önce kısa bir açıklaması
olmalıdır
 Numaralanmış olmalı ve grafiğin altında yer alan
bir başlığı bulunmalıdır
 Çizelgesiz tek başına kullanılmamalıdır
 Dikey ve yatay eksenlerin ne anlattığı yazılmalıdır
 Ayrıca grafikteki farklı şekil ve renkler için açıklama
bulunmalıdır
 Sade ve açık olmalı, fazla çizgi, renk içermemelidir
 ÇİZGİ GRAFİK

100
80
Doğu
60
Batı
40
Kuzey
20
0

ek ek ek ek
r r r r
ey ey ey ey
. Ç . Ç . Ç . Ç
1 2 3 4
 SÜTUN GRAFİK

100

80

60
Doğu
40 Batı
20 Kuzey

0
1. 3.
Çeyrek Çeyrek
 ÇUBUK GRAFİK

4. Çeyrek

3. Çeyrek Kuzey
Batı
2. Çeyrek Doğu

1. Çeyrek

0 50 100
DAİRE GRAFİK

1. Çeyrek
2. Çeyrek
3. Çeyrek
4. Çeyrek
PASTA GRAFİK

1. Çeyrek
2. Çeyrek
3. Çeyrek
4. Çeyrek
 NOKTA GRAFİK

100

80

60 Doğu
Batı
40
Kuzey
20

0
0 2 4 6
 ALAN GRAFİK

180
160
140
120 Kuzey
100
Batı
80
60 Doğu
40
20
0
1. 2. 3. 4.
Çeyrek Çeyrek Çeyrek Çeyrek
 ARAŞTIRMALARIN
DEĞERLENDİRİLMESİ

ELEŞTİREL
DEĞERLENDİRME
 DEĞERLENDİRMENİN İLKELERİ

 Tarafsız olunmalıdır
 Olumsuz görüşler yapıcı bir dille
sunulmalıdır
 Danışmanlığı içermelidir
 Güçlü ve zayıf yanları göstermelidir
 Özetlenmeli ve öneriler olmalıdır
 Çalışma bütün olarak değerlendirilmelidir
DEĞERLENDİRMENİN BOYUTLARI

 Kuramsal

 Yöntemsel

 Etik

 Yorumlama

 Sunum
KURAMSAL BOYUT
 Araştırmanın yapılma nedenleri açıklayıcı ve
ikna edici olması
 Araştırmanın bilime katkısı
 Araştırmaya gerek olup olmadığı
 Araştırmanın amacının açıkça ortaya
çıkması
YÖNTEMSEL BOYUT
 Araştırmanın türü, modeli
 Yeri ve zamanı
 Evren ve örneklemi
 Veri toplama araçları
 Veri toplama yöntemi (kim? Nerede? Nasıl?)
 Değişkenler, karşılaştırmalar
 İstatistik yöntemler
ETİK BOYUT
 Etik sorunlar var mı?
 Araştırmacı etik boyutu göz önünde
bulundurmuş mu?
YORUMLAMA
 Araştırma sonuçlarının hipotez ve amaçla
uygunluğu
 Bulguların kuramsal çerçeve ile uyumu
 Tartışmanın verilerle desteklenmesi
 Sonuçların genellenebilirliği ve bilimsellik
yönünden tartışılması
SUNUM
 Yeterli ayrıntı verilmesi, gereksiz ayrıntılar olmaması
 Anlaşılır bir dil, dil bilgisi uygunluğu
 Görsel sunumların uygunluğu
 Düşünceler ve yapı sistematik düzenlenmiş mi?
 Rapor tarafsız yazılmış mı?
 Kaynaklar uygun biçimde belirtilmiş mi?
 ARAŞTIRMA PROJELERİ DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ
BÖLÜM AÇIKLAMA

BAŞLIK Kısa ve öz, anlaşılır, değişkenler ve araştırma tipi anlaşılıyor

ÖZET Sorunu tanımlıyor, araştırma türü ve örneklem bildirilmiş, temel bulgular var

GİRİŞ Sorunu tanımlama, amaçları, araştırmanın neden yapıldığı, hangi soruna çözüm
getireceği, sınırlılıklarını bildirme

ÖRNEKLEM Örneklem büyüklüğü, nasıl seçildiği açıkça belirtilmiş, amaca uygun

SEÇİMİ

DENEKLER Açıkça tanımlanmış

VERİ TOPLAMA
Veri toplama formları, uygunluğu, verilerin kim tarafından? Nerede? Nasıl?
Toplandığı açıklanmış
VERİ ANALİZİ İstatistiksel analizlerin uygunluğu, yeterli ayrıntının verilme
ETİK Etik uygunluk, bilgilenmiş onam vs.

ARAŞTIRMA TÜRÜ Uygun araştırma modelinin seçimi, açıkça ifade edilmesi, güçlü ve zayıf yanların
belirtilmesi
BULGULAR Anlaşılır bir yazım, ayrıntılar anlaşılıyor, tablo ve grafiklerle desteklenmiş

TARTIŞMA Anlaşılırlık, başka araştırmalarla karşılaştırmalar, zayıflıklar ve uygulamada

kullanımı tartışılmış

SONUÇLAR Sonuç ve yorumlar bulgularla destekleniyor, kazanımlar tanımlanmış

ÖNERİLER Sonuçlara dayanıyor, uygulama için ve diğer araştırmacılar için öneriler var

LİTERATÜR Güncellik, sayı, yerinde kullanım, destekleyen ve çatışan görüşler var

 DERS BİTTİ
)))
TEŞEKKÜR EDERİM