GIZARTE ETA KULTURA

INGURUNEAREN EZAGUTZA
GIZARTE ZIENTZIEN
IRAKASKUNTZARAKO BALIABIDEAK,
METODOAK ETA ESPERIENTZIAK
 GIZARTE ETA KULTURA
INGURUNEAREN EZAGUTZA
Espazioa eta denbora:
Hurbilpen bat, Kieran Egan

https://en.wikipedia.org/wiki/Kieran_Egan_(philosopher)
 Helburua

izarte Zientzien curriculumeko edukien

garapen desberdinak ulertzea, eta Gizarte
Zientzien irakaskuntza-ikaskuntzan erabilitako
baliabideak, metodoak eta esperientziak
ezagutzea, unitate/programazio didaktikoen
diseinurako aukerak eskainiz.
 Kieran Egan

ere ikerketen abiapuntua: herri agrafoen

kultura transmisioa
– hizkuntza idatzirik gabeko herri eta kulturetan
mitoak transmititzeko eta ulertzeko moduei
buruzko ikerketetan
 Kieran Egan
ritika zorrotza Didaktikako lau printzipio
orokorri:
– zehatzetik abstraktura,
–ezagunetik ezezagunera,
–sinpleenetik konplexuenera,
–manipulazio aktibotik kontzeptualizazio
sinbolikora
 Kieran Eganen kritika
didaktika onartuari
•Partziala da, soilik adimen logiko-
matematikoaren garapenerako balio duelako.
•Erredukzionista: lau esalditara bihurtutako
dotrina hertsian laburbildu duelako Piaget,
Dewey eta beste ikerlari eta egile askoren lan
askoz aberatsagoa.
•Umeen irudimena eta fantasia zokoratu
Konstruktibismoa eta Eganek dioena

onstruktibismoaren axioma nagusia:

– Haurrek aldez aurreko ezagupenetan oinarrituta ikasi,
beren adimen-mekanismoetan dutenaren gainean.

aurrak etengabe irudi mentalak sortzen ari dira,

segurutik inoiz esperimentatu ez dutenaren
inguruan.
Konstruktibismoa eta Eganek dioena

Eta gaitasun horri lagunduz, kontzeptu

abstraktuen bikoteak sortzen dituzte:
• ontasuna / gaiztotasuna,
• adorea / koldarkeria,
• benetakoa / txantxetakoa,
• handitasuna / txikitasuna
Konstruktibismoa eta Eganek dioena

orregatik, ez ote dute alderantziz ikasiko?

– abstraktutik zehatzera,
– ezezagunetik ezagunera,
– konplexuenetik sinpleenera,
– kontzeptualizazio sinbolikotik manipulazio
aktibora

alantzan jartzeko modukoa da

 Eganen zalantzak:
istoriara iristeko, derrigorrez familia, auzoa, eta
antzeko gaiak landu beharra ez ote da okerreko
bidea izango?

zin zaie umeei informazio historikoa aurkeztu

kontzeptu abstraktu parekatuak erabili eta
esangura sortzeko gaitasuna duten irudi
mentalen bidez osatutako kontakizunen bitartez?
 Lau printzipioek ez dute
balio orokorrik

meak berehala hasi berbetan, hizkuntza ikasten du.

erbait abstraktua bada, hizkuntza da.

rrazagoak diren eragiketa asko, ostera, nekezago

geureganatzen ditugu, behin eta berriro saiatu
ondoren.

ala eta guztiz ere, dogma bilakatu dira.

 Lau printzipioek ez dute
balio orokorrik

kasteko jarduera guztiek muga hertsi bat dute testuinguru

moduan

so pobrea da hurbileko testuingurua

ituzten esperientziei zentzua bilatze aldera, galderak egin

eta egin jarduten dute jakin mina asetzeko

hes egin dute beste testuinguru batzuetara, denboran eta

espazioan urruti daudenak
K. Eganen proposamena Historia 3
urtetan egiteko, 5-8 urte bitartean,

unduaren eboluzioa ardatz hartuta egindako

kontakizunetan

ta aurkako kontzeptuen 3 bikoteren inguruan:

– askatasunaren eta zapalkuntzaren aldeko borroka
(HH5 - 1.go maila),
– segurtasunaren aldeko eta beldurraren kontrako
borroka (1. - 2. maila)
– eta, azkenik, jakinduriaren ezjakintasunaren
kontrako borroka (2. - 3. maila).
 K. Eganen proposamenari
hurbilketa:

ttps://www.youtube.com/watch?v=jAMfeRfZ8ME

ttps://www.youtube.com/watch?v=KDAOKJpg2fM

ttps://www.youtube.com/watch?v=zuTxzagjmy4