Skrętka

Co to jest?

Skrętka komputerowa jest rodzajem kabla sygnałowego

wykorzystywanego w instalacjach teleinformatycznych.
Zbudowana jest z czterech par skręconych ze sobą
przewodów, dzięki czemu zredukowany zostaje wpływ
zakłóceń elektromagnetycznych pochodzących od innych
urządzeń lub wzajemnych zakłóceń (tzw. przesłuchy).
Najczęściej tego rodzaju kabel stosowany jest w
instalacjach telefonicznych czy też sieciach Ethernet.
Kategorie skrętki komputerowej

Kategoria 1 (klasa A wg EN 50173) - Realizacja usług telefonicznych z pasmem częstotliwości do 100

kHz

Kategoria 2 (klasa B wg EN 50173) - Okablowanie wykorzystywane dla aplikacji głosowych i usług

terminalowych z pasmem częstotliwości do 1 MHz

Kategoria 3 (klasa C wg EN 50173) - Wykorzystywane w sieciach telefonicznych, wykorzystuje pasmo

częstotliwości do 16 MHz

Kategoria 5/5e (klasa D wg EN 50173) - Jest to najczęściej stosowana klasa skrętki komputerowej
wykorzystywana do budowy sieci lokalnych, obejmuje aplikacje wykorzystujące pasmo częstotliwości
do 100 MHz. Jest stosowana zarówno w lokalnych aplikacjach Fast Ethernet (szybkość 100 Mb/s), jak i
w sieciach Gigabit Ethernet (1000 Mb/s).
Kategorie skrętki komputerowej

Kategoria 6 (klasa E wg EN 50173) - Klasa wprowadzona w 1999 r., obejmuje okablowanie, którego
wymagania pasma są do częstotliwości 250 MHz. Umożliwia transmisję z prędkością 1 Gb/s.

Kategoria 6A (klasa EA wg EN 50173) - Wykorzystywana przy tworzeniu instalacji wykorzystujących

pasmo częstotliwości do 500 MHz. Kategoria idealnie nadaję się do wdrażania multimedialnych
aplikacji na okablowaniu o specjalnych wymaganiach konstrukcyjnych (U/FTP, F/FTP)

Kategoria 7 (klasa F wg EN 50173) - Dzięki kategorii 7 możliwa jest realizacja aplikacji

wykorzystujących pasmo do 600 MHz. Różni się ona od poprzednich klas stosowaniem kabli typu
S/FTP (każda para w ekranie plus ekran obejmujący cztery pary) łączonych ekranowanymi złączami.
Ekranowanie

Zastosowanie ekranowania elektrycznego powoduje, iż

sygnał przesyłany za pomocą wewnętrznych żył w
mniejszym stopniu ulega zakłóceniom zewnętrznym oraz
minimalizuje emisję zakłóceń radiowych. Jednakże
stosowanie przewodów ekranowanych wymaga
znajomości zasad prawidłowego ekranowania oraz
elektrycznych połączeń wyrównawczych budynku.
Podstawową zasadą ekranowania jest prawidłowe
uziemienie ekranu na obu końcach przewodu.
Rodzaje ekranowania

- U/UTP – skrętka nieekranowana

- F/UTP – skrętka foliowana
- U/FTP – skrętka z każdą parą w osobnym ekranie z folii.
- F/FTP – skrętka z każdą parą w osobnym ekranie z folii dodatkowo w ekranie
z folii
- SF/FTP – skrętka z każdą parą foliowaną dodatkowo w ekranie z folii i siatki
- S/FTP – skrętka z każdą parą foliowaną dodatkowo w ekranie z siatki
- SF/UTP – skrętka ekranowana folią i siatką.
Zastosowanie

Ze względu na zastosowanie przewodów najczęściej wyróżnia się podział przewodów na

wewnętrzne oraz zewnętrzne.

Zewnętrzne - Najważniejszą informacją dla przewodów zewnętrznych jest ich izolacja -

dokładnie materiał jaki został wykorzystany do jej tworzenia. Przewody można spotkać z
tworzywem PVC (PCW), czyli polichlorkiem winylu. Jest to polimer syntetyczny
powszechnie stosowany do produkcji tworzyw sztucznych- posiada właściwości
termoplastyczne, jest wysoce odporny na zniszczenia mechaniczne. PVC w przypadku
spalenia, wytwarza dużą ilość dymu oraz toksyczne gazy. Natomiast Polietylen (PE) jest
twardszy, ma wyższą wytrzymałość mechaniczną, wyższą barierowość w stosunku do
gazów i wyższą odporność chemiczną.
Zastosowanie

Wewnętrzne - W przypadku stosowania przewodów wewnętrznych należy zwrócić uwagę na

wymagania dotyczące spalania przewodów. Specjalnym rodzajem izolacji jest np. polimer LS0H lub
LSZH (ang. Low Smoke Zero Halogen), który jest bezpieczny w trakcie spalania. W porównaniu z
PVC, PE nie wytwarza szkodliwych i toksycznych substancji (halogenów), a także nie wytwarza tak
dużych ilości dymu. Bardzo często zastosowanie kabli w powłoce LSZH jest wymogiem przepisów
przeciwpożarowych, występujących w dużych budynkach użytkowych.
Parametry

Tłumienie jest to stosunek napięcia wyjściowego do napięcia wejściowego sygnału transmitowanego w

przewodzie, wyrażany w decybelach na jednostkę długości.

Na całkowitą tłumienność skrętki mają wpływ następujące czynniki:

- Częstotliwość - im wyższa częstotliwość, tym większa tłumienność,

- Długość kabla - dłuższy przewód wprowadza większą tłumienność,
- Wiek kabla i jego jakość (materiał) - przewód ulega starzeniu co pogarsza jego parametry,
- Wilgotność.

Przesłuch zbliżny (NEXT Near-End Crosstalk) - NEXT jest to zakłócenie generowane w parze na
skutek transmisji sygnału w sąsiedniej parze. Współczynnik NEXT mierzony jest jako stosunek
amplitudy napięcia testowego do napięcia wyindukowanego w sąsiedniej parze.
Parametry

Sumaryczny przesłuch zbliżny (PSNEXT - PowerSum NEXT) - Parametr PowerSum NEXT jest
rozwinięciem parametru NEXT. Uwzględnia on wzajemne zakłócanie się par w kablu czteroparowym.
W systemach wykorzystujących więcej niż dwie pary kabli w czasie transmisji występuje zjawisko
sumowania się zakłóceń od wielu par.

Przesłuch zdalny (FEXT) - FEXT, czyli przesłuch zdalny (w przeciwieństwie do przesłuchu zbliżnego
NEXT), mierzony jest na przeciwnym końcu kabla niż sygnał wywołujący zakłócenie. Wartość tego
parametru jest zależna od długości (a wiec tłumienia) kanału transmisji.

ELFEXT - W odróżnieniu od FEXT jest niezależny od długości badanego toru, gdyż uwzględnia
tłumienie wnoszone przez tor transmisyjny.
Koniec