Konstruksionet Metalike

KONSTRUKSIONET METALIKE
PRMBAJTJA
1. Hyrje e shkurtr n konstruksionet
metalike.....................................................................................
11
1. 1. Vetit e konstruksioneve
metalike.....................................................................................
13
1. 2. Tipet e
konstruktimit..............................................................................
13
1. 3. Projektimi dhe
konstruktimi...............................................................................
13
1. 4. Dimensionimi i konstruksioneve
metalike......................................................................................
14
1. 5. Dokumentacioni
teknik..........................................................................................
14
1. 6. Format dhe rregullat e shnimit t elementeve t
konstruksioneve elikta..............................................................
14
1. 7. Prpunimi dhe shnimi i elementeve
konstruktive........................................................
16
2. Bazat pr dimensionim t konstruksioneve
elikta........................................................
16
2. 1. Llojet e
ngarkesave..................................................................................
16
2. 2. Sforcimet n
konstruksion...............................................................................
17
2. 3. Sforcimet e
lejuara.........................................................................................
18
2. 4. eliku gjat ngarkesave t
ndryshueshme.............................................................................
18
2. 5. Kuptimi mbi
lodhjen........................................................................................
21
2. 6. Sforcimet e
prbra........................................................................................
21
3. Mjetet pr lidhjen e elementeve t
elikta.........................................................................................
22
3. 1. Ribatinat..................................................................................... 22
3. 1. 1. Forma e 22
5
Dr. sc. Beqir Hamidi
ribatins......................................................................................
3. 1. 2. Aftsia bartse e
ribatins......................................................................................
24
3. 1. 3. Sforcimet e lejuara t ribatinave gjat lidhjeve t elementeve
konstruktive................................................................................
26
3. 1. 4. Renditja e ribatinave dhe
bulonave.....................................................................................
27
3. 1. 5. Renditja e ribatinave n
lamela.........................................................................................
27
3. 1. 6. Renditja e ribatinave npr
profile.........................................................................................
28
3. 1. 7. Llogaritja e
ribatinave....................................................................................
30
3. 1. 8. Llogaritja statike e
ribatinave....................................................................................
30
3. 1. 9. Llogaritja dinamike e
ribatinave....................................................................................
32
3. 2. Lidhja me
bulona.........................................................................................
33
3. 2. 1. Bulonat e paprpunuar dhe t
prpunuar...................................................................................
33
3. 2. 2. Aftsia bartse dhe sforcimet e lejuara pr
bulon...........................................................................................
34
3. 2. 3. Bulonat e ngarkuar
paraprakisht................................................................................
36
3. 3. Llogaritja dhe konstruktimi i
lidhjeve.......................................................................................
39
3. 3. 1. Vazhdimi i pllakave me bulona dhe
ribatina.......................................................................................
39
3. 3. 2. Llogaritja e lidhjeve t shufrave aksialisht t
ngarkuara....................................................................................
42
3. 3. 3. Llogaritja e lidhjeve t ngarkuara n
prkulje.......................................................................................
43
3. 3. 4. Llogaritja e lidhjeve t
prbra........................................................................................
45
4. Dimensionimi dhe konstruktimi i
bartsve......................................................................................
46
4. 1. Ndarja e
bartsve......................................................................................
46
4. 2. Llogaritja e bartsve t
prbr.......................................................................................
49
6
4. 2. 1. Metoda e
forcave........................................................................................
49
4. 2. 2. Metoda e
zhvendosjes................................................................................
53
4. 3. Dimensionimi i shufrave t
ngarkuara....................................................................................
54
4. 4. Llogaritja e shtyllave t konstruksioneve
tjera.............................................................................................
56
4. 5. Llogaritja e nyjs s
kapriats...................................................................................
57
5. Konstruksioni dhe llogaritja e bartsit me mure t
holla..........................................................................................
58
5. 1. Prdredhja e
shufrs......................................................................................
58
5. 2. Bartsit me mure t holla me profile t
hapur.........................................................................................
61
5. 2. 1. Sistemi i koordinatave pr
sektorin.....................................................................................
62
5. 2. 2. Qendra e lakimit pr profile t
hapur.........................................................................................
63
5. 2. 3. Prdredhja e
kufizuar.....................................................................................
65
6. Metoda e elementeve t fundm n analizn e
konstruksioneve kapriat..........................................................
70
6. 1. Konstruksionet kapriat n
rrafsh.......................................................................................
70
6. 1. 1. Elementet e fundm pr kapriatn n
rrafsh.......................................................................................
71
6. 1. 2. Ekuacionet themelore t elementeve t
fundm......................................................................................
73
6. 1. 3. Shufra e kapriats n
rrafsh.......................................................................................
73
6. 2. Problemet e kapriats n
hapsir.....................................................................................
83
6. 2. 1. Elementet e fundm i kapriatn n
hapsir.....................................................................................
83
6. 2. 2. Shufra e kapriats n
hapsir.....................................................................................
84
Shtojca Metoda e elementeve t fundm t nnsistemit t
konstruksionit barts t eskavatorit.......................................... 92
7
1. Konstruksioni barts i
eprm........................................................................................
92
1. 1. Modeli matematik i shprehur me metodn e elementve t
fundm t konstruksionit barts t
eprm........................................................................................
93
1. 2. Modeli dinamik i reduktuar i konstruksionit barts t
eprm........................................................................................
93
2. Krahu i
rotorit........................................................................................
148
2. 1. Elementet e fundm pr modelin e krahut t
rotorit........................................................................................
148
2. 2. Modeli dinamik i reduktuar i krahut t
rotorit........................................................................................
149
3. Modeli dinamik i
portalit......................................................................................
154
4. Modeli dinamik i
litarve......................................................................................
155
5. Modeli dinamik i konstruksionit barts t
poshtm....................................................................................
155
Listingu..................................................................................... 155
Literatura.................................................................................. 164
8
PARATHNJE
N kohn e sotme t zhvillimit t shpejt t teknologjive n bot,
vmendje e veant po u kushtohet konstruksioneve metalike, e
posarisht konstruksioneve t lehta.
Ky tekst prfshin materien e cila ligjrohet sipas syllabuseve t
Fakultetit t Inxhinieris Mekanike n Prishtin.
Materiali i ekspozuar n tekst bazohet n standardet nga lmi i
konstruksioneve nga eliku.
N kt radh sht dhn prpunimi i stabilitetit t shufrave, bartsve
standard dhe atyre me mure t holla duke shfrytzuar standardet m t
reja ndrkombtare. Gjithashtu sht punuar edhe metoda e elementeve t
fundme.
Teksti u sht dedikuar studentve t Fakultetit t Inxhinieris
Mekanike, por mund ta prdorin edhe inxhiniert e mekanizimit t cilt
ngusht jan t lidhur me kt materie.
Gjat hartimit t ktij teksti qllimi kryesor ka qen q punn time
njzetvjeare n fushn e konstruksioneve dhe t mekanizimit tùa
prezentoj, t gjith atyre q jan t interesuar ta ojn kt lmi prpara,
pikrisht ktu ku ne po jetojm.
Paraprakisht i falnderoj t gjith ata q japin vrejtje konstruktive,
n mnyr q n t ardhmn, gjat ribotomit ky tekst t jet m i
kompletuar.

Prishtin
Janar, 2012 Autori
9
Dr. sc. Beqir Hamidi 10
1. HYRJE E SHKURTR N KONSTRUKSIONET METALIKE
Zanafilla e konstruksioneve metalike kryesisht rrjedh nga lmia e
ndrtimtaris dhe shum varet nga materiali me t cilin ndrtohet
konstruksioni. N konstruksione kryesisht shqyrtohen specifikat e
llogaritjes, projektimit si dhe ndrtimi i strukturave t konstruksioneve
bartse n prdorimin e spektrit t gjer, si n problemet e ndrtimtaris
ashtu edhe n ato t inxhinieris mekanike.
Duke pasur parasysh t arriturat e mdha t tekniks s makineris, ku
strukturat e konstruksioneve bartse paraqesin bazn skeletore n projektet
e gjeneralizuar t makinave, andaj synimet kryesore jan q masat e
konstruksionit t jen sa ma t vogla dhe sa ma racionale.
Kto procese zhvillimore suksesin m t madh e kan arritur n gjysmn
e dyt t ktij shekulli, kur me prparimin e tekniks kompjuterike filluan t
aplikohen metodat pr analizn strukturore, teknologjin e prpunimit si dhe
prdorimin e materialeve t reja.
Zhvillimi i hekurudhs n Evrop (prej 1850) i ka dhn nj shtytje
zhvillimit t konstruksioneve metalike dhe i ka kontribuar n mas t madhe
zhvillimit m t shpejt ekonomik t vendeve industriale. N at koh, urat e
hekurudhs m s shpeshti kan qen t ndrtuara nga mbajtsit e thjesht
kapriat, me kapriata paralele, por nuk jan ndrmarr masat kundr
deformimeve ansore t nyjeve n brezin e siprm, qka ka sjell deri te nj
numr i madh katastrofash, prkatsisht t rrzimit t urave t caktuara t
ktij lloji. Kjo ka shkaktuar shqetsim t madh dhe diskutime n botn e
konstruktorve, pr ka sht publikuar nj numr i madh i artikujve teknik.
Llogaritja e strukturave t konstruksioneve bartse bazohet n metodat e
mekaniks trupave t ngurt.
Ndarja e t gjitha konstruksioneve bhet n baz t materialit edhe at:
- konstruksionet prej drurit,
- konstruksionet prej betoni, dhe
- konstruksionet metalike.
Sipas projektimit dhe teknologjis s prpunimit t gjitha konstruksionet
prbjn konstruksionet metalike si jan:
a) urat,
b) llojet e ndryshme t ndrtesave,
c) anijet, aeroplant dhe trenat dhe
d) konstruksionet bartse t stabilimenteve t ndryshme.
11
Pr makineri, me rndsi sht projektimi dhe konstruktimi i
konstruksioneve bartse t makinave t ndryshme si jan: urat, vinat,
transportiert, konvejert, ekskavatort, rezervuart, bunkert etj.
N figurn 1, sht dhn vini portal.
Figura 1.
N figurn 2, sht dhn ekskavatori me rrotor pr mihjen e thngjillit.
Figura 2.
N figurn 3, sht dhn ura mbi lum, me konstruksione t elikta.
12
Figura 3.
Prej t gjitha metaleve q prdoren n kt lmi sipas sasis vend me
rndsi z eliku. N koh t fundit vend me rndsi ka alumini me legurat e
veta (p.sh. te industria e aeroplanve ky sht materiali baz). Pr shkak t
peshs specifike t vogl prdorimi i aluminit prdoret te konstruksionet ku
pesha luan rol t rndsishm. Pra kto jan ato q i karakterizojn eprsit
e konstruksioneve metalike.
1.1. VETIT E KONSTRUKSIONEVE METALIKE
Nga aspekti i teknologjis s prpunimit, konstruksionet metalike jan
speciale sepse shum pak krkojn prpunim me prerje. Prej makineris
prodhuese vijn n shprehje vetm prpunimi i vendeve pr lidhje t disa
elementeve (p.sh. shpimi i vrimave pr ribatina ose bulona, prpunimi i
skajeve pr lidhjen me saldim gjat prerjes dhe lakimit), ashtu q vet forma
e konstruksionit formohet nga lidhja e elementeve me ngjeshje dhe trheqje.
Sipas krkesave t ndryshme t bartjes s ngarkesave kombinohen
elemente t formave dhe madhsive t ndryshme.
1.2. TIPET E KONSTRUKTIMIT
Dallohen dy tipe themelore t konstruktimit:
a) konstruksionet kapriat dhe
b) konstruksionet prej llamarine.
Gjithsesi zgjedhja e njrit apo tipit tjetr varet nga shum faktor. N t
shumtn e rasteve konstruksionet kapriat jan m pak ekonomike se ato
prej llamarine, kurse nganjher vlen e kundrta. Tek konstruksionet
kapriat, t gjith elementet e konstruktimit u jan ekspozuar sforcimeve n
ndemje aksiale, kurse tek konstruksionet prej llamarine, prezent jan
sforcimet n prkulje (lakim).
1.3. PROJEKTIMI DHE KONSTRUKTIMI
Projektimi i nj konstruksioni metalik duhet tì prgjigjet prdorimit t
tij. Dimensionet e konstruksionit duhet t jen t zgjedhura ashtu q tì
plotsojn kushtet e prgjithshme t gabariteve t konstruksionit. Gjithashtu
pamja e konstruksionit luan rol me rndsi. Zgjidhja e konstruksionit duhet
t shrbej si burim i t dhnave pr zgjidhje t reja konstruktive. Projektimi
13
i nj konstruksioni patjetr duhet t prmbaj shnimet e mjaftueshme q i
prkasin nji projekti.
1.4. DIMENSIONIMI I KONSTRUKSIONEVE METALIKE
N procesin e projektimit dhe konstruktimit t konstruksioneve metalike
me rndsi t madhe sht q:
a) t caktohet lloji dhe karakteri i ngarkesave,
b) t prvetsohet tipi i konstruksionit dhe
c) t caktohet materiali i konstruksionit.
Gjithashtu gjat llogaritjes duhet t prfshihen:
- shnimet pr ngarkesat,
- shnimet pr materilain e aplikuar,
- shnimet e mjaftueshme t elementeve,
- treguesit e sforcimeve,
- treguesit e stabilitetit,
- treguesit deformimeve,
- treguesit e siguris n lidhjet,
- treguesit e siguris kundr zhdredhjes dhe
- treguesit e prballimit gjat lodhjes.
Tek sforcimet, duhet t vrtetohet q sforcimet e llogaritura t jen m t
vogla se sa sforcimet e lejuara, varsisht nga lloji i ngarkesave.
1.5. DOKUMENTACIONI TEKNIK
Dokumentacioni i konstruksionit metalik prfshin:
- llogaritjet,
- vizatimet,
- prshkrimin teknik dhe
- kushtet e posame teknike.
1.6. FORMAT DHE RREGULLAT E SHNIMIT T ELEMETEVE T
VEANTA T KONSTRUKSIONEVE T ELIKTA
Elementet konstruktive themelore jan:
a) shufrat,
b) llamarinat dhe
c) bartsit e profiluar
T gjitha kto elemente punohen me ngjeshje.
SHUFRAT- kan formn e pllaks (figura 4.1), formn e rrumbullakt
(figura 4.2), formn katrore (figura 4.3), formn gjasht kndsh (figura
4.4), formn kndore (figura 4.5) dhe profilit Z (figura 4.5).
14
Figura 4.3. Figura 4.1. Figua 4.2.
Figura 4.5. Figura 4.4. Figura 4.5.

LAMARINAT- kan kto forma: llamarinat e rrafshta, llamarinat n
form t korits (figura 5.1) dhe llamarinat e valzuara (figura 5.2)
Figura 5.1. Figura 5.2.
Sipas prpunimit t siprfaqeve llamarinat ndahen n: llamarina t
lmuara, llamarina t brinjzuara (figura 5.3) dhe llamarina t shpuara
(figura 5.4)
Figura 5.3. Figura 5.4.
15
BARTSIT E PROFILUAR- kan kto forma: I-profili normal, I-profili
me gjymtyr t trasha (PEINE-profil) dhe I-profili.
1.7. PRPUNIMI DHE SHNIMI I ELEMENTEVE KONSTRUKTIVE
Materiali baz te konstruksionet metalike t mjeteve transportuese,
makinave t ndrtimtaris dhe xehetaris sht eliku. Prdorimi i
aluminiumit shum pak prdoret te kto makina. Aluminiumi n mas t
madhe prdoret n industrin e konstruksioneve t aeroplanve.
eliku sht legur q prfitohet nga hekuri dhe karboni me prqindje
0,05 1,7 %. eliku me prmbajtje t karbonit 1,7 %, paraqet elikun e
karbonik.
Varsisht nga prmbajtja e karbonit eliqet karbonike ndahen n:
1. eliqe karbonike t ulta me prmbajtje t karbonit m pak se 0,25
%,
2. eliqe karbonike t mesme me prmbajtje t karbonit prej 0,25
0,6 % dhe
3. eliqe karbonike t larta me prmbajtje t karbonit prej 0,6 1,7 %.
Pr konstruksionet bartse te makinat e ndrtimtaris, aplikohen eliqet
karbonike t
ult, kurse eliqet karbonike t mesme dhe t larta aplikohen gjat
konstruktimit t veglave t tyre.
Pjest e komplikuara t konstruksioneve t elikta formohen prej
elementeve konstruktive themelore. Kta elemente q t vijn nga depo n
gjendje t rregullt, duhet t jen t palosura. Shpesh forma e konstruksionit
krkon edhe lakimin e llamarins.
Shnimi i elementeve mund t kryhet n shum mnyra. E para sht
prmes shabllonit n prpjes 1:1 ku prmes shabllonit direkt shnohet
elementi. E dyta mund t kryhet prmes vizatimit. E treta sht kombinim i
dy t parave.
2. BAZAT PR DIMENSIONIM T KONSTRUKSIONEVE T
ELIKTA
2.1. LLOJET E NGARKESAVE
Tek llogaritja e konstruksioneve t vinit dallohen dy ngarkesa:
a) ngarkesa kryesore dhe
b) ngarkesa plotsuese
Tek ngarkesat kryesore hyjn; ngarkesat e repartit dhe pesha vetanake e
konstruksionit.
16
Tek ngarkesat plotsuese hyjn; ngarkesat pr shkak t forcave t
inercionit, ndikimit t ers, bors dhe ndryshimit t temperaturs.
Pesha e repartit, n fakt paraqet ngarkesat e lvizshme, t cilat mund t
jen t ndryshueshme pr kah intensiteti, pozita e pikave repere si dhe
karakteri i prsritjes gjat tr kohs. Kto ngarkesa inicojn sforcime
dinamike.
Ndryshimi dinamik i ngarkesave t lvizshme merret parasysh n at
mnyr q ngarkesat e lvizshme shumzohen me koeficientin dinamik.
Pesha vetanake e konstruksionit paraqet ngarkesat e prhershme.
Ngarkesat pr shkak t forcave t inercionit dalin me ndryshimin e
shpejtsis s lvizshme t vet konstruksionit si trsi. Goditjet e anve t
rrotave n shina si dhe shinat n mes veti jan shkaktar t ngarkesave
goditse.
Era e ngarkon konstruksionin me ndikimin e vet n shtypje. Ngarkesat
pr shkak t ers varen prej forms s siprfaqes me t ciln ndikon era dhe
prej presionit t ers.
T gjitha ngarkesat nuk sht e thne t ndikojn njkohsisht. Pr
llogaritje t konstruksionit merren n konsiderat ato ngarkesa q ndikojn
prnjher.
Tek vinat, llogaritja e konstruksionit bhet pr tre raste t ngarkesave.
N rastin e par hyjn:
a) ngarkesa pr shkak t peshs s repartit,
b) ngarkesa pr shkak t peshs vetanake dhe
c) ngarkesa pr shkak t forcave t inercionit.
N rastin e dyt t ngarkesave hyjn t gjitha ato ngarkesat e
lartprmendura, por i shtohen edhe ngarkesat pr shkak t ers.
N rastin e tret, merren ato ngarkesa q jan t paprshtatshme n
krahasim me dy rastet e lartprmendura edhe at:
a) kur vini sht jasht repartit dhe i sht nnshtruar ers si dhe
b) kur vini sht jasht repartit pa ndryshimin e ers dhe me dshtimin
e frenave kemi goditje t mdha.
2.2. SFORCIMET N KONSTRUKSION
Pr do rast t ngarkesave caktohen sforcimet llogaritse. Sforcimet
reale n materiale, dallojn nga ato llogaritse pr shum arsye, sepse t
gjith faktort q ndikojn nuk mund t prfitohen n llogaritje. Nga ana
tjetr, edhe vet metodat t cilat i prshkruajn sforcimet, vetm i afrohen
gjendjes reale.
17
2.3. SFORCIMET E LEJUARA
Sforcimet e lejuara jan ato sforcime, t cilat mund tì bart detaji i
konstruksionit. Si t tilla, krahasohen me sforcimet llogaritse. Sforcimet
llogaritse duhet t jen m t vogla se ato t lejuara. Sforcimet e lejuara n
ndemje aksiale fitohen, kur sforcimet n kufirin e trheqjes pjestohen me
shkalln e siguris K.
K
T
lej

Tek vinat prdoren kto shkall t siguris:
- pr rastin e par t ngarkesave, K=1.5
- pr rastin e dyt t ngarkesave, K=1.3
- pr rastin e tret t ngarkesave, K=1.1
Materiali baz, q prdoret tek konstruksionet e elikta sht n pajtim
me standardet e Eurokodeve.
2.4. ELIKU GJAT NGARKESAVE T NDRYSHUESHME
Konstruksionet prej eliku u ekspozohen ngarkesave t cilat ndrrojn
gjat kohs prej vlers maksimale n at minimale. Ngarkesat e tilla i
quajm ngarkesa t ndryshueshme.
N realitet, karakteri i ngarkesave t ndryshueshme nuk sht i drejt as pr
kah koha e as pr kah amplituda, respektivisht nuk sillet n mnyr t njjt.
Q t arrihen disa ligje t ngarkesave t ndryshueshme, supozohet se ato
ndryshojn sipas funksioneve sinusoidale respektivisht kosinusoidale.
Ekzistojn ngarkesat e ndryshueshme njkahshe dhe ato t
ndryshueshme.
Ngarkesat e ndryshueshme njkahshe, mund t jen edhe ngarkesa t plota
njkahshe. Po ashtu edhe ngarkesat e ndryshueshme mund t jen t plota.
N figurn 6, jan treguar ngarkesat e ndryshueshme njkahshe, ku
sht:
>
m
0 /
max min
>
18
Figura 6.
Tek ngarkesat e ndryshueshme njkahshe t plota, (fig. 7), sforcimet
normale jan:

m
0 /
max min
t >
Figura 7.
Tek ngarkesat e ndryshueshme njkahshe, (fig. 8), sforcimet normale
jan:

<
m
0 /
max min
<
19
Figura 8.
Tek ngarkesat e ndryshueshme njkahshe t plota, (fig. 9), sforcimet
normale jan:
0
m

p e
Figura 9.
N t gjitha rastet e lartprmendura, sforcimet normale jan:
2
min max

m
2
min max

Pr ngarkesa njkahshe t plota, sforcimet normale jan:
2
max
2.5. KUPTIMI MBI LODHJEN
20
Nse numri i cikleve t nj ngarkese t ndryshueshme sht i till, q
mund t paraqes shkatrrimin e materialit gjat lodhjes, ather sforcimet e
llogaritura duhet t krahasohen me ato t lejuara pr ngarkes t
ndryshueshme, pra:
log log
Z
D

Ku jan:
log D
- sforcimi i llogaritur i ekspozuar i lodhjes,

log
- sforcimi q nuk i ekspozohet lodhjes,

Z koeficienti i lodhjes i cili varet nga lloji i materialit si dhe vlera
kufitare e
.
Tek konstruksioni i vinave, nse numri i ngarkesave gjat vitit sht

mbi 25000, ather duhet t vrtetohet konstruksioni, q t mos vie deri te
lodhja.
2.6. SFORCIMET E PRBRA
Nse elementi i konstruksionit i sht ekspozuar ngarkesave t
ndrlikuara (komplikuara), ather duhet t llogaritet sforcimi i prbr.
Sforcimet e prbra kryesisht i shkaktojn ngarkesat aksiale (n zgjatje dhe
shkurtim) dhe ngarkesat tangjenciale. Sforcimi i prbr duhet t jet m i
vogl se sforcimi i lejuar.
Duke filluar nga shekulli XVII, e deri n decenjn e par t shekullit
XX, jan propozuar gjasht hipoteza pr llogaritjen e sforcimeve. Hipoteza
e gjasht (hipoteza e shkenctarit Huber, 1904), sht treguar m e sakt, t
ciln m von e prpunuan shkenctart; Von Mises (1913) dhe Henky
(1924).
Pr gjendjen dydimensionale, sforcimi i prbr sht:
2 2 2
3
xy y x y x i
+ +
Pr
0
y
, fitohet:
2 2
3
xy x i
+
N mnyr analone, nse bhet analiza pr gjendjen tredimensionale,
sforcimi i prbr do t jet me tri komponente.
21
3. MJETET PR LIDHJEN E ELEMENTEVE T ELIKTA
Prodhimet prej llamarine, shufrave si dhe bartsve t profiluar pas
prpunimit t tyre, pastaj pr shkak t gjatsis s tyre dhe mundsis s
transportimit, paraqitet nevoja e vazhdimit t tyre, e kjo arrihet me ndihmn
e ribatinave, bulonave e m rrall me saldim.
Me lidhjen e elementeve krijohet konstruksioni. Lidhjet mund t jen t
ndashme dhe t pandashme.
Lidhjet e ndashme realizohen prmes bulonave, kurse ato t pandashme
me ndihmn e ribatinave dhe tegelave t salduar.
3.1. RIBATINAT
3.1.1. FORMA E RIBATINS
Ribatinat punohen n presa t elikta prej materialit .0447 dhe .0247,
sipas standardit JUS.C.BO.505. Ribatinat prbhen prej trupit dhe koks.
Sipas forms s koks, ribatinat ndahen n:
a) ribatina me kok gjysm rrethi,
b) ribatina me kok t rrafsht gjysm rrethi,
c) ribatina me kok t rrafsht,
N figurn 10, sht dhn ribatina me kok gjysm rrethi para ribatimit.
Pas lidhjes (ribatimit) plotsisht mbushet vrima q t mos vie deri te ndarja
apo lakimi i trupit gjat lodhjes. Kto ribatina prdoren pr lidhje t
llamarinave me trashsi, b<4.56d1.
Figura 10.
Ribatinat me kok gjysm t rrafsht, (fig. 11), prdoren pr lidhje t
llamarinave me trashsi, 4,5d1<b=5.5d1.
22
Ribatinat me kok t rrafsht, (fig. 12), prdoren aty ku koka e gjysm
rrethit e pengon ndonj element tjetr. Supozohet se lidhja me kto ribatina
sht 20% m e dobt se me forma tjera t ribatinave.
Figura 11.
Figura 12.
Ribatinat sipas bartjes s forcs ndahen n:
ribatinat konstruktive dhe
ribatinat statike.
Sipas mnyrs s lidhjes ndahen n:
ribatina t puntoris dhe
ribatina montuese.
Tek ribatinat montuese jan dy mundsi:
Vrima shpohet n puntori, kurse lidhja kryhet n punishte,
Vrima shpohet dhe kryhet n punishte.
Ribatinat pas lidhjes e mbushin vrimn e vet, por prap ekziston nj
hapsir e vogl e krijuar pas ftohjes s lidhjes me ribatina. Ribatinat i
bartin ngarkesat me presione n siprfaqe. Do t ishte mendim i gabuar, se
23
lidhja me ribatina, prmes frkimit n mes t elementeve t vazhdueshm, e
bart ngarkesn. Ai frkim shum shpejt zotron dhe vjen deri te zhvendosja
e hapsirs ekzistuese. Gjat llogaritjes s konstruksioneve t lidhjeve me
ribatina, ekzistojn kto supozime:
llogaritet q sforcimet normale n periferi t vrims jan t
shprndara n mnyr kontinuale,
edhe sforcimet tangjenciale jan t shprndara n mnyr kontinuale
n tr prerjen trthore t saj, dhe
neglizhohen sforcimet n ribatina pr shkak t lakimit.
3.1.2. AFTSIA BARTSE E RIBATINS
Sipas numrit t pllakave t lidhjes dallohen, ribatinat me nj dhe dy
lidhje:
N figurn 13, sht paraqitur ribatina me nj lidhje. Aftsia bartse e
forcave te ribatinat sht:
lej
d
F
4
2
1
1

Figura 13.
N figurn14, jan dhn ribatinat me dy lidhje.
Figura 14.
24
Aftsia bartse e forcave te ribatinat me dy lidhje sht:
lej
d
F
2
2
1
2

Ku jan:
d
l
- diametri i vrims
lej
- sforcimi tangjencial i lejuar

Aftsia bartse e ribatins me nj lidhje n presion siprfaqsor, sipas
figurs 13, sht:
'
1 1 lrj
d F
Pr ribatinat me dy lidhje fitohet:
' '
1 2 lej
d F
Pr:
1 2
2 <
dhe
1 2
2 >
fitohet:
' '
1 1
' '
2
2
lrj
d F
Ku jan:
d
l
- diametri i vrims,
1
,
2
- trashsit e elementeve pr lidhje,

'
lrj
- sforcimi i lejuar n presion siprfaqsor pr ribatina me nj lidhje,

' '
lrj
- sforcimi i lejuar n presion siprfaqsor pr ribatina me dy lidhje.

3.1.3. SFORCIMET E LEJUARA T RIBATINAVE GJAT LIDHJEVE
T ELEMENTEVE KONSTRUKIVE
Madhsia e sforcimeve t lejuara lej
,
'
lej
,
' '
lej
sht caktuar me
rregulla dhe sht e shprehur prmes sforcimeve tangjenciale t lejuara t
materialit baz apo t ribatins dhe sht m e vogl. Te ribatinat si
elemente lidhse te vinat sipas JUS.M.D1.050 sforcimet e lejuara jan;
25
sh lej
lej lej
sh lej
sh lej

2 . 0
6 . 1
3 . 1
7 . 0
' '
'
<
ku jan:
lej
- sforcimi i lejuar n shtrngim t ribatins,

sh
- sforcimi n shtrngim.
K
T
sh

ku jan:
K shkalla e siguris,
T
- sforcimi n material n shkalln e shkputjes.

Pr lidhjet me ribatina q u ekspozohen lodhjes, sforcimet e lejuara jan:
lej Dlej
lej Dlej
Z
Z

ku jan:
Dlej Dlej
,
- sforcimet tangjenciale t lejuara t ribatins q i
ekspozohen lodhjes
lej lej
,
- sforcimet tangjenciale t lejuara t ribatins q nuk i
ekspozohen lodhjes.
Z- koeficienti i lodhjes.
Nse ribatinat jant ngarkuara tangjencialisht dhe n shtrngim ather
s pari dimensionohen tangjencialisht e pastaj n shtrngim.
3.1.4. RENDITJA E RIBATINAVE DHE BULONAVE
Renditja e ribatinave dhe bulonave varet nga fakti nse sht fjala pr
ribatina statike apo konstruktive, si dhe nga renditja q bhet, me llamarina
apo me barts t profiluar. Rol me rndsi luan vet diametri i ribatins.
Pr lehtsimin e konstruksioneve t elikta rekomandohet q pr nj
trsi t konstruksionit t prvetsohen nj apo dy diametra t ndryshm.
Diametri i ribatins caktohet n varsi nga trashsia e elementeve pr
lidhje.
26
Figura 15.
3.1.5. RENDITJA E RIBATINAVE N LAMELA
N lamelat e ngushta, ribatinat renditen n nj vend n vijn e ribatinave
ku gjersia e llamarins sht 5d1<b<6d1, ather renditja bhet n dy
renda t ndryshm, (fig. 16.a).
Hapi m i madh horizontal tek kto ribatina sht:
2
max
a
e e
Ku sht:
max
e
- hapi m i madh i lejuar q nxirret nga tabela,
a - distanca n mes t vijave t bulonave.
Pr gjersi m t mdha t pllakave merren m tepr rende t ribatinave
ku n rendet e skajshme t pllakave merren ribatinat m shpesh, (fig. 16.b).
Nse mbi pllaka t llamarins kemi knd, ather n at knd mbahet
vija e njjt e ribatinave, (fig. 16.c).
27
Figura 16.a. Figura 16.b. Figura 16.c.
3.1.6. RENDITJA E RIBATINAVE NPR PROFILE
Pr profile kndore deri n gjersi t krahut 110mm vie deri te nj vij e
ribatinave n do krah. Pozita e vijs s ribatinave sht c=b/2+2.5 [mm].
Pr gjersi m t mdha t krahve kemi dy vija t ribatinave, kshtu q
pr gjersi m t mdha se 150 mm kemi shum vija t ribatinave ku
distanca ndrmjet tyre duhet t jet 3d
l
.
Distanca minimale e vijave t ribatinave caktohet me kto kushte:
1. q koka e ribatins t mos prek kthesn e krahve t profilit,
1 min
75 . 0 d r C + +
[mm],
Figura 17.a. Figura 17.b.
2. mund t pikohet ribatina, (fig. 17.b),
3
2
min
+ +
a
C [mm],
28
3. mund t bhet vazhdimi kur t dy elementet lidhse jan profil
kndor, (fig. 17.c),
1 min
75 . 0 2 d r C + +
[mm],
Figura 17.c. Figura 17.d.
4. kur elementi lidhs sht pllak prej eliku, (fig. 17.d),
1 min
5 . 1 d r C + +
[mm].
Vijat e ribatinave jan t standardizuara dhe kto raste n fakt vrtetohen
kur kemi devijim t rezultateve nga ato tabelare. Zhvendosjet standarde t
vijave t ribatinave jan 5 10 mm. Tek profilet e tipit I dhe C, profilet
bartse t ribatinave mund t vendosen n brinj dhe n krah t bartsit.
Pozita e vijave t ribatinave si dhe diametri m i madh i lejuar jan t
standardizuar dhe jepen npr tabela me shnime t tjera t profilit.
Gjat renditjes s vijs t ribatinave n brinj t profilit duhet t kemi
kujdes q gjersin e elementit q lidhet pr brinj. Ai element duhet t jet
i punuar mir dhe t plqehet me brinj t profilit. Nse ribatinat i kemi n
pjesn vertikale t profilit, (fig. 18. a), ather vijat e fundme t ribtinave
duhet t jen t larguara 1.5-1 mm nga rrezja e lakimit t profilit.
29
Figura 18.a. Figura 18.b.
Nse elementi lidhs sht prpunuar dhe prputhet, ather prej
trashsis respektivisht lartsis s tij, varet se ku do t jen rendet e fundit
t vijs s ribatinave. N figurn 16.a dhe figurn 18.b, sht paraqitur
renditja n vijn e profilit t bartsit C.
3.1.7. LLOGARITJA E RIBATINAVE
Q t ballafaqohemi me llogaritjen e ribatinave, s pari duhet t
shqyrtohet puna e lidhjes s ribatinave. Kjo varet kryesisht prej ngarkesave
dhe kto do t shqyrtohen si ngarkesa statike me ndrprerje dhe pa
ndrprerje.
3.1.8. LLOGARITJA STATIKE E RIBATINAVE
Me ngarkesa statike ribatinat u ekspozohen ngarkesave n presion, n
prerje trthore ose n shtrngim.
Te ribatinat vie deri te sforcimet tangjenciale, ku pr shkak t trashsis
s mjaftueshme t disa elementeve lidhse, rezistenca e tyre sht m e
madhe se rezistenca e vet ribatins. Kjo paraqitet n tri forma t ndryshme
t ngarkess.
N t parn kemi ngarkesa t vogla. Forca e frkimit n mes t lidhjes
sht m e madhe se forca tangjenciale, mirpo s shpejti frkimi
mbizotron, prandaj lajmrohen zhvendosjet n llogari t hapsirs
ekzistuese n mes t trupit t ribatins dhe siprfaqes s vrims q sht
krijuar gjat ftohjes s ribatins.
Nse n nj lidhje si n figurn 19.e, bhet prerja trthore, ather
sforcimet tangjenciale n prerjen m-n dhe p-q paraqiten si n figurn 19.
Nga figura shihet se sforcimet m t mdha jan n pjest e skajshme ku
edhe aty menjher mbizotron frkimi.
30
Figura 19.
N figurn 19, sht paraqitur ndikimi i sforcimit tangjencial n prerjen
trthore t lidhjes.
Supozimi i dyt varet nga ndikimi i forcave n lidhjen me ribtina. Me kt
m s shumti sht marr shkenctari I. Arnoljeviq. Kjo shprndarje e
forcave sht e ndryshueshme n faza t ndryshme t lidhjeve me ribatina.
N fazn e par, kur frkimi ende nuk mbizotron, forcat n ribatina
jan t ndryshueshme, si n figurn 20.a.
Forcat m t mdha jan n skajet e ribatinave sepse n skaje kemi
zhvendosje m t madhe elastike.
Figura 20.
Mbizotrimi i frkimit sillet n zhvendosje n tr gjatsin e lidhjes.
Pr kt arsye, zhvendosja e par e forcave t njjta n ribatina mblidhet me
forcat q kan ndikim, si n figurn 20. N punn e mtutjeshme, rriten
zhvendosjet dhe forcat rriten barabart deri n shkatrrim t lidhjes. Pra,
forcat n do ribatin para shkatrrimit t lidhjes jan t njjta. Puna e
ribatinave duke pas parasysh presionin n tr gjatsin e vrims nn
ndikimin e ngarkesave statike, sht i barabart pr lidhjen, nse madhsia e
diametrit t ribatins sht m e madhe se trashsia e lidhjes s elementeve.
Shkatrrimi i materialit me heqjen e llamarinave sht paraqitur n figurn
21.
31
Figura 21.
Nse sht dhn gjatsia e ribatins l dhe sforcimi n kufirin e
trheqjes
2
2.40[ /
R
kN cm ], ather gjatsia (shkurtimi) sht:
R
l
l
E

3.1.9. LLOGARITJA DINAMIKE E RIBATINAVE
a). Kur ngarkesat lajmrohen me ndrprerje gjat ngarkess,
elementet e lidhjes deformohen, zhvendosen n nj an, kurse pr shkak t
elasticitetit, trupi i ribatins zhvendoset n ann tjetr.
Nse ngarkesat paraprake nuk kalojn forcn e frkimit ather lidhja
me ribatina punon gjat tr kohs n domenin e elasticitetit pa deformime.
Forca e frkimit bartet prej nj elementi t lidhjes n elementin tjetr n tr
siprfaqen e kontaktit. Nse madhsia e forcs s frkimit (F) si dhe
ngarkesa (P) e kalon madhsin e vet pas shkarkimit lajmrohen deformimet
e para , si n figurn 22.
Figura 22.
32
Figura 22, paraqet madhsin e forcs s frkimit si dhe zhvendosjen
gjat ngarkesave t cilat prsriten.
b) Kur ngarkesat lajmrohen pa ndrprerje aftsia bartse e lidhjes
n kt rast sht dukshm m e vogl, sepse vetit plastike t lidhjes, nuk
mund t deprtojn jasht. Deformimet jan t vogla dhe pr kt arsye nuk
ka ngarkesa paraprake n ribatina.
Gjat dimensionimit t lidhjes duhet t kemi kujdes n reduktimin e
sforcimeve dhe me ndihmn e koeficientit t lodhjes Z, vlerat e t cilit
jan tabelare ose me rritjen e ndikimit t koeficientit t siguris =1/Z.
3.2. LIDHJA ME BULONA
3.2.1. BULONAT E PAPRPUNUAR DHE T PRPUNUAR
Mjetet e para pr lidhje pos atyre me ribatina n fillim t zhvillimit t
konstruksioneve t elikta jan bulonat. Sot bulonat prdoren kryesisht n
vazhdimet montuese. Edhe pse buloni sht m i shtrenjt se ribatina, mimi
i tr i ndrtimit t bulonit sht m i vogl se i ribatins.
Nse trashsia e pllaks q duhet t lidhet sht >(5...7)d ather n
vend t ribatinave prdoren bulonat. N figurn 23, sht paraqitur lidhja e
nj buloni.
Figura 23.
Sipas saktsis s prpunimit t bulonit dallohen:
a) bulona t prpunuar
b) bulona t paprpunuar
Te bulonat e prpunuar diametri i bulonit duhet ti prgjigjet diametrit t
vrims me toleranc t=0 mm. Kjo lidhje kryesisht, realizohet duke goditur
bulonin me eki derisa t futet n vrim.
33
Tek buloni i paprpunuar, diametri i bulonit sht m i vogl se diametri
i vrims pr rreth 1mm.
Bulonat npr vizatime kan shnime standarde sikur jan paraqitur n
tabeln vijuese:
d0 13 15 17 19 21 23 25 28 31
D M12 M14 M16 M18 M20 M22 M24 M27 M30
Shenja
3.2.2. AFTSIA BARTSE DHE SFORCIMET E LEJUARA PR
BULON
Aftsia bartse pr bulon me nj lidhje sht:
lej
d
F
4
2
1
,
Kurse pr dy lidhje:
lej
d
F
2
2
2
.
Aftsia bartse e bulonit me nj lidhje, pr shkak t presionit
siprfaqsor sht:
'
1 lej
d F

,
ndrsa pr bulonat me dy lidhje sht:
"
2 lej
d F

.
Aftsia bartse e bulonit n shtrngim sht:
lej
k
sh
d
F
4
2
,
34
Ku jan:
d-diametri i trupit t bulonit,
dk-diametri i koks s bulonit,
- trashsia e elementeve q lidhet,
lej
- sforcimi i lejuar tangjencial i bulonit,

'
lej
- sforcimi i bulonit me nj lidhje pr shkak t presionit siprfaqsor,

"
lej
- sforcimi i bulonit me dy lidhje pr shkak t presionit

siprfaqsor,
lej
- sforcimi normal i lejuar n bulon.

Ngarkesat e jashtme t cilat ndikojn n bulon gjithsesi duhet t jen m
t vogla ose t barabarta me aftsin bartse t bulonit. Bulonat e prpunuar
kan kushte t njjta si ribatinat. Bulonat e paprpunuar edhe pse kan
mundsi t zhvendosjes n vrim prap vijn n kontakt me elementet e
lidhjes dhe duhet t llogaritet sforcimi tangjencial dhe sforcimi pr shkak t
presionit siprfaqsor. Sforcimet, lej
,
'
lej
,
"
lej
, jan m t vogla pr
bulonat e paprpunuar sesa te ata t prpunuar.
Pr bulonat e prpunuar si elemente lidhse tek vinat, sforcimet e
lejuara caktohen me kto raporte:
sh lej
7 . 0
,
sh lej
3 . 1
'
,
sh lej
6 . 1
"
,
sh lej
6 . 0
,
ku sht:
K
t
sh

,
Nse bulonat jan t ngarkuar n drejtimin normal dhe tangjencial ose
njikohsisht, ather dimensionimi i bulonit bhet n baz t ktyre
kushteve:
35
lej t

; sh lej
65 . 0
,
lej

; sh lej
7 . 0
,
lej i

; sh lej

.
i
- sforcimi i prbr:
2
1
2
1
+
i
.
Tek bulonat e paprpunuar, sforcimet e lejuara llogariten sipas ktyre
kushteve:
shtypje lej
65 . 0
,
sh lej
0 . 1
'
,
sh lej
3 . 1
"
,
sh lej
45 . 0
.
3.2.3. BULONAT E NGARKUAR PARAPRAKISHT (BPN)
Tek lidhjet me bulona, kemi gjithnj deformime n lidhje, pr shkak t
frkimit t dobt dhe pr shkak t rrezikut nga zhdredhja e dados.
Deformimet e mdha pas cikleve t ndryshme t ngarkesave e shkatrrojn
lidhjen si dhe tr konstruksionin. Pr dallim t lidhjeve me ribatina si dhe
me bulona, tek t cilat forca bartet prej nj elementi n tjetrin, prmes trupit
t ribatins apo bulonit, tek lidhja me bulona t ngarkuar paraprakisht, forca
tek lidhja bartet me ndihmn e frkimit i cili ekziston n mes t elementeve
lidhse.
36
Figura 24.
N figurn 24, sht paraqitur lidhja e bulonave paraprakisht t ngarkuar
me dy pllaka.
Sipas rregullave standarde, materiali pr bulonat paraprakisht t ngarkuar
sht elik i kualitetit t lart me fortsi 8,8 ^ 10,9.
Diametri i vrims d
0
sht m i madh se trupi i diametrit t bulonit pr
2mm. Secili bulon paraprakisht i shtrnguar, krijon forcn e frkimit n mes
t elementeve q lidhen. Kjo forc e frkimit varet nga dy madhsi:
a) nga forca e shtrngimit t dados Fsh,
b) nga koeficienti i frkimit gjat rrshqitjes s siprfaqes lidhse.
Forca e shtrngimit inicion sforcimet e shtrngimit n bulon.
i
sh
sh
A
F

.
Ku sht:
i
A
- siprfaqja e prerjes trthore e koks s bulonit.
Forca e shtrngimit paraprak llogaritet me kt formul:
1
K
A
F
i T
shlej

.
Ku jan:
T
- sforcimi i lejuar n kufirin e trheqjes,

K=1,2 koeficienti i reduktuar n kufirin e trheqjes, pr shkak t
ndikimit t
sh
, n trupin e bulonit,
1
=1.2 koeficienti i siguris n varshmri t kufirit t trheqjes t

trupit t bulonit.
Momenti i shtrngimit pr shkak t shlej
F
sht:
1
dK F M
shlej shlej

.
Ku sht:
1
K
=0.2 koeficienti i frkimit n filetat e bulonit.
Forca e tr e frkimit caktohet n baz t ktij relacioni:
shlej j
mnF F

.
37
Ku jan:
- koeficienti i frkimit,
m numri i siprfaqeve lidhse,
n numri i bulonave n lidhje.
Pr nj bulon (m=n=1), sht:
shlej j
F F

.
Vlera e koeficientit
caktohet me supozim q elementet lidhse jan

t punuar me flakrim t gazrave ose kalitje edhe at pr:
=0.43 pr 0360 (CN 22) ,
=0.46 pr 0460 (CN 25) ,
=0.60 pr 0560 (CN 35) .

Kur sht e njohur madhsia e forcs s frkimit ather mund t
prvetsohet nj koeficient i siguris kundr rrshqitjes v
2
i cili cakton
forcn e lejuar pr bartje t nj buloni me kt relacion:
2
lej sh
lej
mF
N ,
2
=1.4 pr rastin e par t ngarkesave,

2
=1.25 pr rastin e dyt t ngarkesave.

Nj bulon me lidhje mund t krijon forcn e frkimit:
lej sh
sh lej sh
lej lej
F
F F
N F

'
Ku forca aksiale sht: shlej sh
F F 8 . 0
Duhet thn edhe kt:
n rast se lidhja sht e ngarkuar n shtypje n prerjen ballore,
fitohet vrima pr bulona,
38
kur lidhja sht e ngarkuar n shtrngim n prerjen trthore nuk
fitohet vrima pr bulona.
Nse lidhja me BPN i sht ekspozuar ngarkesave t ndryshueshme,
ather bulonat e till kontrollohen edhe nn presion. N rastet e tilla
mundet q forca e jashtme t rritet aq shum, sa q t jet m e madhe se
forca e frkimit
F
. Ather kemi frkim t rrshqitjes s ndrsjellt t
elementet teknike t lidhjes, d.m.th q buloni i bart ngarkesat e jashtme. N
kt rast merret q sforcimi i lejuar n presion sht :
sh lej
3
.
Ku,
sh
- sht sforcimi pr materialin baz.

Rekomandohet q pr rikonstruksionin e njjt t prdoren sa m pak
diametrat e ndryshueshm pr bulona dhe ribatina. Gjithashtu, duhet t kemi
kujdes q n lidhje mos t prdorim kombinime t bulonave dhe ribatinave.
Kjo vlen edhe pr kombinimet e bulonave dhe saldimit.
3.3. LLOGARITJA DHE KONSTRUKTIMI I LIDHJEVE LLOJET E
VAZHDIMEVE
Sipas numrit t elementeve ift q vazhdohen, vazhdimet mund t ndahen
n:
a) vazhdime parciale, dhe
b) vazhdime universale.
Te vazhdimet parciale bhet ndrprerja vetm e disa elementeve n prerjen e
caktuar t shufrs, sepse n disa raste nuk e kemi gjatsin e duhur t
elementit.
Te vazhdimet universale ndrpriten edhe vazhdohen t gjith elementet n
prerjen e caktuar t shufrs.
Ndarja tjetr e vazhdimeve sht ndarja sipas vendit ku kryhen vazhdimet:
a) vazhdimet montuese,
b) vazhdimet e puntoris.
T parat kryhen n punishte, kurse t dytat n puntori.
3.3.1. VAZHDIMI I PLLAKAVE ME BULONA DHE RIBATINA
Nj vazhdim mund t krijohet me ribatina ose me bulona, me pllaka t
plota ose parciale.
39
Te vazhdimet me pllaka t plota (fig. 25), lidhja sht ekscentrike, kurse tek
vazhdimet me pllaka parciale kemi lidhjet e dyfishta edhe at:
a) lidhjet e mbuluara nga nj an (fig. 26 a),
b) lidhjet e mbuluara nga dy an (fig. 26 b).
Figura 25.
Figura 26.a.
Figura 26.b.
Nse m tepr elemente vazhdohen, ather prdoren vazhdimet e
shkallzuara. Dallohen vazhdimet e shkallzuara q jan t mbuluara direkt
dhe ato t mbuluara indirekt. Numri i ribatinave, bulonave q sht i
ngarkuar edhe n lakim, caktohet me kt formul:
) 3 . 0 1 ( ' m n n +
Ku jan:
m- numri i elementeve n mes t pllakave q vazhdohen,
n- numri i vazhdimeve (pllakave) parciale.
40
Pr vazhdimet e profileve n form kndi, mund t prdoren profilet n
form t kndit me pllaka t ndryshme t elikut, (fig. 27).
Figura 27.
Distanca e ribatinave (bulonave) n nj lidhje mund t jet 3d
1
si n
figurn 28.
Figura 28.
Vijat e vazhdimeve C
1
dhe C
2
caktohen sipas profileve t cilat i vazhdojm.
S pari duhet t vrtetohet q koka e ribatins apo bulonit t mos i lakoj
elementet q lidhen si dhe t mos e prek rrezen e rrumbullakimit t L-
profilit si n figurn 29.
Figura 29.
41
Distanca minimale n vazhdime sht:
2
2 1 min
D
r C + + +
,
1
5 . 1 d D
3.3.2. LLOGARITJA E LIDHJEVE T SHUFRAVE AKSIALISHT T
NGARKUARA
Tek vazhdimet q jan t ngarkuara n shtrngim, siprfaqja neto e
prerjes s elementit q lidhet duhet t jet e barabart me siprfaqen neto t
shufrave t cilat i vazhdojm. Nse pllakat jan me trashsi t ndryshme,
ather bhet barazimi me pllaka plotsuese, si n figurn 30.
Figura 30.
Llogaritja e numrit t ribatinave bhet n dy mnyra:
a) sipas forcs q duhet t bart,
b) sipas siprfaqes s elementit q lidhet.
Pr ribatinat me nj lidhje, (fig. 31), numri i ribatinave caktohet n baz
t forcs t ciln bart elementi.
Figura 31.
Aftsia bartse e forcave q ndikojn n nji ribatin do t jet:
lej
d
n F n F

4
2
1
1 1 1
,
ather numri i ribatinave pr forca do t jet:
42
lej
d
F
n

2
1
1
4
.
Numri i ribatinave n nji siprfaqe do t jet:
4
2
1
1
d
A
n
lej
sh

.
Pr ribatinat me dy lidhje figura 32.
Figura 32.
Numri i ribatinave pr forca do t jet:
lej
d
F
n
2
2
1
2

Numri i ribatinave pr siprfaqe do t jet:
2
2
1
2
d
A
n
lej
sh

3.3.3. LLOGARITJA E LIDHJEVE T NGARKUARA N PRKULJE
Nj lidhje mund t jet e ngarkuar n prkulje ose lakim n disa mnyra:
a) forca mund t veproj normalisht n shufra,
b) shufra mund t jet e ngarkuar n momentin e frkimit,
c) mund t ndodh q forca t mos prputhet me boshtin e shufrs.
Duke pasur parasysh proporcionin:
43
max max
: :
i i
F F r r
,
rezulton,
max
max
i
i
r
F F
r
,
rrjedhimisht,
, , ,
2 max
max
1 1 1
max max
m n m n m n
i
l i i i i
i i i
r F
M Fr F r r
r r

,
prfundimisht forca maksimale sht:
n m
i
i
l
r
r M
F
,
1
2
max
max
.
Kjo vlen pr rastin kur b
h
<
2
max
.
Pr vazhdimin e bartsve ky raport sht: 2
max
>
b
h
.
Figura 33.
Lidhja e till mund t jet e ngarkuar me:
1. momentin e lakimit,
2. moment dhe forca aksiale,
3. moment dhe forca e prerjes trthore,
4. moment , forcn aksiale dhe forcn e prerjes trthore.
44
n m
i
i i l
r F M
,
1
.
Ku jan:
Mt momenti i lakimit n vendin e lidhjes
Fi forca e fardoshme e ribatins
m numri i rendeve t ribatinave
n numri ribatinave n nj rend
3.3.4. LLOGARITJA E LIDHJEVE T PRBRA
Shufra mund t jet e prbr nga shum elemente. N vendin e
vazhdimit secili element duhet t ndrpritet dhe t vazhdohet.
Nse shufra e till njkohsisht sht e ngarkuar me momentin, forcn
trthore dhe forcn aksiale, me rndsi sht q t caktohet ngarkesa t ciln
e pranon secila pjes e shufrs. Momenti q realizohet n ato pjes
sht:
x
d
d
I
I
M M
,
ku jan:
M momenti i tr i jashtm,
M
d
momenti q realizohet n nj element t caktuar,
I
x
momenti i inercionit i prerjes s tr,
I
d
momenti i inercionit t nj elementi t shufrs.
Forca trthore llogaritet me kt relacion:
( )
d
d
x
x d
t t
S
I
S
I
F F : :
,
ku jan:
F
t
forca trthore
( ) d
t
F
- forca trthore n nj element
S
x
momenti statik i gjysm prerjes trthore t shufrs
S
d
momenti statik i elementit t caktuar t shufrs.
Forca aksiale llogaritet m kt formul:
45
( )
d
x d
a a
A
A
F F
.
Ku jan:
( ) d
a
F
- forca aksiale e elementit t caktuar t shufrs,
A
x
siprfaqja e prerjes trthore,
A
d
siprfaqja e prerjes t nj elementi t shufrs.
4. DIMENSIONIMI DHE KONSTRUKSIONI I BARTSVE
4.1. NDARJA E BARTSVE
Bartsi sht element i cili kryesisht sht i ngarkuar n prkulje. Prve
tjerash, dallojm:
1. Barts kapriat dhe
2. Barts t plot.
Tek bartsit kapriat shufrat jan t ngarkuara me sforcimet aksiale. Tek
bartsit e plot dallojm:
1. bartsit prej pllakave t llamarins dhe
2. bartsit prej shufrave t plota.
N figurn, 34 dhe 35, jan paraqitur dy raste t bartsve prej llamarine.
Nse forma e prerjes trthore t bartsit kryesor t nj vini, si sht
treguar n figurn, 36 dhe 37, ather raportet e dimensioneve t elementit
jan:

3
1
2
1

h
b

5
1
4
1

h
b

60
1
0
>
L
b

L - hapsira e puns n mes te vinit ur.
Pr t dy rastet trashsia e profilit do t jet:
( )
( ) mm
mm
25 10
15 6

46
Figura 34. Figura 35. Figura 36. Figura 37.
N figurn 38, sht dhn bartsi me hapsirn e puns L n t ciln
lviz ngarkesa njsi. Vijat e influencs n pikn A dhe B, tregojn
varsin e madhsive t reaksioneve t mbshtetjs dhe t pozits s
ngarkess njsi:
Figura 38.

Reaksionet n mbshtsin A, jan:
( )
1
A
R L L Z
,
( )
1
A
R L Z
L
.
Pr Z = 0, fitohet:
R
A
= 1, ndrsa,
pr Z = L, sht:
47
R
A
= 0.
Reaksionet n mbshtsin B, jan:
R
B
L = Z, R
B
=
Z
L
.
Pr Z = 0, fitohet:
R
B
= 0, ndrsa, pr Z = L, sht:
R
B
= 1.
Pra reaksioni n mbshtetsin A, paraqet varsin n mes reaksionit R
A
dhe pozits s ngarkess njsi. Varsia e till sht n form t vijs s
drejt.
N figurn 39, sht treguar ndryshimi i momentit n prerjen 1, n varsi
t pozits s ngarkess njsi.
Pr Z = a dhe Z < a, momenti i lakimit sht:
( )a Z L
L
a R M
A

1
1
.
Pr Z = 0, fitohet:
M
1
= a, ndrsa, pr Z = L, sht:
M
1
= 0,
Nse ngarkesa njsi lviz nga ana e majt ather fitohet ky moment i
lakimit:
( ) ( ) Z a L
L
a L R M
B

1
1
.
Pr Z = 0, fitohet:
M
1
= 0, ndrsa, pr Z = L, sht:
M
1
= L a.
Kto kushte vlejn pr Z = a Z < a
48
Figura 39.
4.2. LLOGARITJA E BARTSVE T PRBR
Pr zgjidhjen e sistemeve t cilat jan statikisht t paprcaktuara, prdoret
metoda e forcave dhe e zhvendosjes. Sistemet mund t ken
paprcaktueshmri t brendshme apo t jashtme si dhe kombinimi i t
dyjave. N figurn 40.a, jan dhn disa barts n form t ramit, me
paprcaktueshmri t brendshme, n figurn 40.b, sht dhn rami me
paprcaktueshmri t jashtme, ndrsa n figurn 40.c, sht paraqitur rami
statikisht i prcaktuar.
Figura 40.
4.2.1. METODA E FORCAVE
Tek rami n figurn 41a, nse njra prej lidhjeve merret si lidhje e teprt,
ather rami sjellet n ram statikisht t caktuar. Mirpo n nj lidhje tjetr,
rami sht i ngurt. Q t zgjidhet ky ram me metodn e forcave, pikn A e
llogarisim si lidhje t teprt kshtu q fitohet sistemi si n figurn 50b
(vetm mnjanohet forca).
49
Figura 41. a Figura 41. b
Q t mund t pengohet zhvendosja horizontale n pikn A e vendoset
forca horizontale x
1
. Kjo sht forc e panjohur e cila do t krkohet. Forca
x
1
caktohet n at mnyr q zhvendosjes horizontale n pikn A i
korrespondon ndikimi i forcs F, respektivisht:
[ ]
0
0 ,
1 11 1
1
+
x
x F
F
Hor
A
Figura 41. c Figura 41. d

Q t caktohen madhsit e zhvendosjeve, shfrytzohet integrali i Mor-it:
L
z
x
d
EI
MM
f
'
M- momenti i ngarkesave n prkulje,
M- momenti i ngarkesave njsi,
f zhvendosja n pikn A t bartsit, dhe
E moduli i elasticitetit.
Nse ngarkesa e dhn (x
k
=1), ather vendosja n drejtimin (i) sht:
50
z
L x
i
X
k
ik
d
EI
M M
k
'
1
,
ku jan:

ik
- zhvendosjet n drejtimin (i) pr shkak t forcs njsi n vendin (k),

1 Xk
k
M
- momenti pr shkak t forcs njsi x
k
=1,
M
i
- momenti pr shkak t forcs njsi q sht i vendosur n drejtimin
p(i).
N figurn 42, sht dhn zhvendosja
1F
m metodn e Vereshagin-it.
Figura 42.
( )
( )
1
3
1
2
2 1 2 1
,
2 9 2 3 2
.
2
l
X F
F
X
l l l
Fl
EI l Fl
Fl
EI
+
+

Zhvendosjet n pikn B jan:
Figura 43.
51
Nga figura 43, fitohet:
11
3
11
1
1
11
1 2 1 2
( 2 )2 ( 2 ) ( 2 )2 ( 2 ),
2 3 2 3
16
,
3
3
.
32
X
X
F
EI l l l l l l
l
EI
X F

Pasi t caktohet forca x
1,
mund t caktohen reaksionet e mbshtetjes, e
pastaj mund t vizatohen diagramet e momentit.
Figura 44.

Nga figura 44, gjinden reaksionet:
1
3
,
32
13
2 2 0 ,
32
19
.
32
A C
A C C
A
x x F x
Fl R l x l R F
R F

Nse rasti sht me dy zhvendosje horizontale dhe nj zhvendosje
kndore, si n figurn 45, ather ekuacionet kanonike do t jen:
52
1 11 2 12 3 13 1
1 21 2 22 3 23 2
1 31 2 32 3 33 3
0,
0,
0.
F
F
F
x x x
x x x
x x x

+ + +
+ + +
+ + +
Figura 45.
4.2.2. METODA E ZHVENDOSJES
Kjo metod gjithashtu prdoret n konstruksionet n form rami, ku si
madhsi t panjohura merren zhvendosjet lineare dhe ato kndore.
N figurn 46, rami sht tri her i paprcaktuar.
Figura 46.

Po t zgjidhet me metodn e forcave ishin dashur tre ekuacione, pr ti
caktuar t panjohurat statike. Kurse me metodn e zhvendosjes, t
panjohurat statike gjinden prej nj ekuacioni. Rami sipas figurs 46, sht i
ngarkuar n mnyr kontinuale, ndikimi i ksaj ngarkese n nyjn 2
53
shkakton kndin . Sikurse t merret nyja 2 e inkastruar si n nyjn 3,
ather shufrat 1-2 dhe 2-3, jan n dy ant t inkastruara.
Ky supozim, kishte zvendsuar deformimet e vrteta dhe nyja 2, do t
ishte rrotulluar pr kndin , me ka edhe do t kishte shkaktuar momentet
e lakimit.
Nse n ramin si n figurn 47, lidhjet e ngurta zvendsohn me ato me
ernjer, mund t prfundohet, se shkalla e paprcaktueshmris s ramit do
t jet:
b - q = n , respektivisht 3 3 4 2 =1.
Paprcaktueshmria kinematike e ramit sht:
n = n
r
+ n
t
=2 + 1 = 3,
ku jan:
n
r
- numri i shkallve t liris rrotulluese
n
t
- numri i shkallve t liris translatore
Figura 47.
4.3. DIMENSIONIMI I SHUFRAVE T NGARKUARA
Nse shufrat u jan ekspozuar forcave n shtypje, ather themi se ajo
shufr i sht eksponuar ndemjes. Nse forcat prputhen me qendrn e
rendimit t shufrs, ather ajo shufr sht e ngarkuar n ndemje aksiale.
N t kundrtn, shufra sht e ngarkuar n shtypje ekscentrike.
N kt rast, do ti shqyrtohen sforcimet pr shkak t forcave aksiale dhe
t atyre n lakim.
Sforcimet normale n nj shufr aksialisht t ngarkuar jan:
54
n
A
F
log
.
Ku jan:
F forca e shtrngimit
A
n
neto siprfaqja (siprfaqja e tr)
lej
<
log
N figurn 48, sht dhn shufra e ngarkuar n mnyr ekscentrike
Figura 48.

N figurn 49, sht dhn shufra e ngarkuar n mnyr ekscentrike, kur
forca sht ekscentrike ndaj boshteve x, y.
Figura 49.

Momentet komponentale jan:
M
x
= F y ; M
y
= F

x ,
ndrsa, sforcimi normal sht:
55
y
x
n x y
M
M F
A W W
t t
.
Shufrat e ngarkuara mund t jen t thjeshta dhe t prbra. Nse shufra
sht e prbr dhe m e gjat se 2m, ather duhet t bhet lidhja e tyre.
4.4. LLOGARITJA E SHTYLLAVE T KONSTRUKSIONEVE TJERA
Standardi prfshin konstruksionin dhe mnyrn e bartjes s shtyllave. N
figurn 50, kemi shtyllat prej shufrave n form rami (kornize), kurse n
figurn 51, ato prej shufrave n form kapriate. Konstruksioni barts i
shtyllave t makinave ngritse dhe n prgjithsi tek konstruksionet, mund
t realizohet n forma t ndryshme, por t shumtn e rasteve mund t jet n
form t kapriats n hapsir.
Figura 50. Figura 51.
56
4.5. LLOGARITJA E NYJS S KAPRIATS
N nyje prfshihen shum shufra t kapriats. Q shufrat t jen t
ngarkuara aksialisht, duhet t plotsohen kto kushte:
1. duhet t neglizhohet pesha vetanake e shufrs,
2. shufrat n nyj patjetr duhet t jen t lvizshme (n at rast n nyj
skemi moment),
3. t gjitha boshtet e shufrs duhet t jen n nj rrafsh.
N figurn 52, sht dhn skema principiele e kaprats
Figura 52.
Mund t thuhet se shufra sht centruar n qoft se akset e shufrs
prputhen me veprimin e forcs dhe njkohsisht nse lidhja e shufrave n
nyje sht simetrike ndaj ndikimit t forcave. N figurn 53, sht dhn
lidhja e salduar n nyje t shufrave.
Figura 53.
N figurn 54, sht dhn ndikimi i forcave t jashtme n nyje t shufrs.
Figura 54.
57
N figurn 54, sht dhn tegeli i salduar n nyje t shufrs.
Figura 55.
Sipas figurs 55, sht :
l
1
a
1
x
1
=l
2
a
2
x
2
N figurn 56, sht dhn llamarina e nyjs.
Figura 56.
Sipas figurs 56, sforcimet normale jan :
log
F M
A W
t .
Momenti n nyje t shufrs sht:
1 1 1 2
M Ol Dl
.
Forca n nyje t shufrs sht:
58
1 1 1
cos F O D
5. KONSTRUKSIONI DHE LLOGARITJA E BARTSIT ME MURE
T HOLLA
5.1. PRDREDHJA E SHUFRS
Rasti i prdredhjes s shufrs, tek i cili n prerjen trthore nuk lajmrohen
sforcimet normale, quhet prdredhje e pastr.
Tek shufrat trthore rrethore , figura 57, prerja trthore pas prdredhjes
mbetet e rrafsht dhe normale n tr gjatsin e shufrs.
Figura 57.

Sforcimet tangjenciale maksimale jan:
max
0
t
M R
I

.
Pr seksion rrethor momenti polar i inercis sht:
4
0
2
R
I

.
Kndi i prdredhjes llogaritet si:
59
0
GI
l M
t

.
Ku sht:
G moduli i rrshqitjes,
G I
0
ngurtsia e prdredhjs.
Nse prerja trthore e shufrs sht unaz rrethore ather momenti polar i
inercis sht:
( )
r
r R I
4
0
2
N figurn 58, sht dhn shufra me prerje trthore t fardoshme, e cila

n skaje sht e ngarkuar me momente t prdredhjes me intensitete t
njjta, por me kahe t kundrta.
Figura 56.

Nga figura, sforcimet normale jan:
0
Z Y X

.
Prdredhjen e pastr te shufrat e tilla e ka studiuar m s teprmi Sen
Venani. Sforcimet e tilla tangjenciale jan paraqitur n figurn 59.
60
max
2
1 max 1,
2
3
,
,
,
.
t
t
M
Ab
A bh
M l
GI
I Ab
Figura 59.
3 2 1
, ,
- paraqesin koeficientet e Sen Venan-it t cilt kan vler
standarde.
5.2. BARTSIT ME MURE TE HOLLA ME PROFILE TE HAPUR
N problemet e mekanizimit me te madhe prdoren shufrat me mure te
holla. Trashsia e mureve t tilla sht shum e vogl n krahasim me
dimensionet tjera.
Profilet me mure te holla mund t jen t hapura dhe t mbyllura, si n
figurn 60.
61
Figura 60.
5.2.1. SISTEMI I KOORDINATAVE PR SEKTORIN
Koordinatat pr sektorin merren n at mnyr q nga sektori ONN
0
,
(figura 61), fitohet:
r
rds
0
,.
Figura 61.
Nga figura 61, pr sektorin ONN
0
, fitohet:
( ) ( )
1 2 1
0 0 0
cos sin ,
cos , sin ,
cos sin .
r s s
r K K K L y x
dx dy
ds ds
rds y x ds ydx xdy

62
Figura 62.
N baz t koordinatave t sektorit mund t llogaritet momenti statik pr
sektorin:
A
dA S
( )
4
L
A
dA I
2
( )
6
L -momenti i inercionit pr sektorin
A
x
xdA I
( )
5
L -momentet centrifugale t inercionit pr sektorin
A
y
ydA I
5.2.2. QENDRA E LAKIMIT PR PROFILET E HAPURA

Qendra e lakimit sht pik karakteristike e cila ka ato veti q nse forca e
jashtme kalon npr kt pik ather bartsi sht i ngarkuar n lakim, n
kt rast nuk ka prdredhje. Sforcimet normale dhe tangjenciale jan:
y
I
M
x
x

;
x
x ty
I
S F
/
.
63
Ku sht:
- trashsia e murit
Mund t thuhet se tek shufrat me mure te holla sforcimet normale dhe
tangjemciale jan konstante prgjat trashsis s murit ( ) , por
ndrrojn vetm prgjat vijs mesatare t prerjes trthore. Tani do t
shqyrtohen vetm sforcimet tangjenciale pr shkak t forcs tranzverzale.
Nse merret prerja trthore e bartsit e larguar pr distancn (z) n t
majt t mbshtetsit kurse pjesa e bartsit n t djatht t neglizhohet,
ather ndikimi i till nga e majta zvendsohet me sforcimet normale dhe
tangjenciale t brendshme.
N figurn 63, shqyrtohet bartsi me forc n mes me profil t hapur (C).
Figura 63.
N figurn 64, shqyrtohet momenti statik Sx dhe sforcimi tangjencial (
).
64
Figura 64.

Nga figura 64, sht:
( )
/
0
/
1 2
0 0
,
/ .
2 2
s
x
s s
x
S t yds
h h
S t yds y t ds t S
_

,

Pr s=b fitohet:
2
/
2
thb
S
x

,
( )
( )

,
_
+ +
s s
x x
ds
h
s t
thb
S h y yds t S S
0 0
/
2
/
3 2
2 2
2 / /
.
Pr s=h/2 :
8 2
2
/
3
th thb
S
x
.
Nse sforcimet tangjenciale n llogaritje, fitohen me vlera negative,
ather rruga e sforcimeve tangjenciale shkon n drejtim t kundrt t (s),
kur (
), ka vler pozitive, ather shkon n kahje t njjt t s-it.

65
5.2.3. PRDREDHJA E KUFIZUAR
Tek konzola n pjesn e inkastrimit nuk ka prdredhje, kurse n prerjet
trthore t mtutjeshme mund t vie deri te prdredhja, pjesa e inkastruar
mbetet e rrafsht dhe kushtzon zgjatjen ose prdredhjen e shufrs. Kshtu
q tek prdredhja e kufizuar pr shkak t prdredhjes s prerjes trthore
prve sforcimeve tangjenciale, lajmrohen edhe sforcimet normale.
Nse merret nj profil I si n figurn 65, dhe n mes vepron momenti i
prdredhjes Mt, ather vjen deri tek deformimi n prerjen trthore i
ashtuquajtur DEPLANACION. Ather n skajet e bartsit ky moment
reduktohet n momentin (Mt/2). Nse ndikimi i momentit paraqitet edhe
me ndihmn e iftit t forcave, ather baza e profilit mund t shikohet
sikurse tra me ndikim t forcs n mes.
Shihet se n kt rast prerja trthore deformohet dhe vjen deri te
prdredhja e kufizuar.
Te prdredhja e kufizuar merret parasysh edhe ndikimi i momentit t
dyfisht, i ashtuquajturit BIMOMENT. Bimomenti ndikon dukshm n ato
raste kur trashsia e mureve t traut sht shum e vogl n raport me
dimensionet tjera t prerjes trthore.
Figura 65.
Nse plotsohen kto kushte ather kemi t bjm me teorin e shufrave
me mure t holla, tek t cilat prerja trthore e profilit mund t jet e hapur
dhe e mbyllur.
Teoria e shufrave me mure t holla me prerje trthore t hapur konsiston
n dy hipoteza t njohura t V.Z.VLASOV:
66
1. Projeksioni i konturs s shufrs n rrafsh, n prerjen trthore, mbetet
i njjt para dhe pas deformimit.
2. Rrshqitja n rrafshin e vijs s mesme t vijs trthore t shufrs
sht baras me zero, pra deformimi i rrshqitjes mund t neglizhohet
n raport me deformimet e prkuljes dhe t prdredhjes.
N vazhdim sht shqyrtuar prdredhja e bartsit me prerje trthore t
hapur si n figurn 65.
Figura 65.
Nga figura 65, sht:
' , ,
, .
.
rd
AA rd
dz
d dw
dz ds
dw
r
ds

+
pr

nuk ka rrshqitje, prandaj:
,
/ ,
.
dw
r
ds
dw r ds rdw
W
Deformimet (dilatacionet) jan baraz me:

dz
d
dz
dw
Z

.
Sforcimet normale jan:
Z
E

.
67
Ku:
-paraqet koordinatn pr sektorin n varsi t qendrs s lakimit.

Nga rezistenca e materialeve, sforcimet normale caktohen me kto
relacione:
A
dA N
,
A
X X
dA M
,
A
Y Y
dA M
.
Meqense prerja trthore e trarit sht me mure t holla, doemos duhet t
llogaritet edhe BIMOMENTI, (momenti i dyfisht):
2
, .
A
B dA daN cm
1
] .
Njohurit mbi kt faktor t ri jan t lidhura me sforcimin normal
( )

prgjat prerjes trthore t profilit me mure t holla.
Dy momente t cilat ndikojn me intensitet t njjt, por me kahje t
kundrt, paraqesin bimomentin, si n figurn 67.

A
I
b
dz
d
EI dA
dz
d
E B

2
Kahja e (
), tregon q nse (

) sht pozitive ather, trau sht i

shtrnguar dhe e kundrta.
Figura 67.
Tani definohen sforcimet tangjenciale tek prdredhja e kufizuar.
Sforcimet tangjenciale lajmrohen pr shkak t ndryshimit t (

), pr
gjatsi t shufrs si n figurn 68.
68
Figura 68.

Nga figura 68, fitohet:
2 2
2 2
1
, ,
8
,
.
8 8
f
z
A
d dA dz dA
z
d
E E
dz
E d E d
dA S
dz dz
ku:
S
- momenti statik
Momenti i tr i prdredhjes i cili ndikon n traun me prerje trthore me
mure t holla, n kushtet e prdredhjes s kufizuar prbhet nga dy pjes:

M M M +
.
Ku jan:
M
- momenti pr shkak t prdredhjes s lir,

M
- momenti i cili konsiston nga prdredhja e kufizuar.
Momentet pr shkak t prdredhjes s lir dhe prdredhjes s kufizuar jan:
I
dz
d
E M
2
2
, respektivisht,
I
S M

, ather;
69
,
.
t
M GI
M EI

Sforcimet normale n prerjen trthore n rastin e prgjithshm jan:

I
B
x
I
M
y
I
M
A
F
Y
Y
X
X
t t t t
0
,
ndrsa, sforcimet tangjenciale jan:

x
y Ty
y
y Tx
y
y
t
I
S F
I
S F
I
S M
I
M
/ / /
+ + t
.
6. METODA E ELEMENTEVE T FUNDM N ANALIZN E
KONSTRUKSIONEVE KAPRIAT
Kjo metod me sukses aplikohet pr zgjidhjen e problemeve t
konstruksionit kapriat, t sistemeve t caktuara apo t pacaktuara. Si sht
thn edhe m hert, shkenctar dhe inxhinier amerikan n vitin 1965,
kt metod filluan ta aplikojn n aviacion, konkretisht n konstruksionet
kapriat. Nj ndr programet m t suksesshm sht treguar stres-programi
n Universitetin e Bostonit n vitin 1965.
6.1. KONSTRUKSIONET KAPRIAT N RRAFSH
Kto probleme t konstruksionit kapriat kan komponente
zhvendosjeje, deformim, forc dhe momente n drejtim t akseve x dhe y.
Kapriatat jan konstruksione t cilat mund t kuoptohen si bashksi e
elementeve t lidhura n nyje. Kto elemente paraqesin shufrat t cilat
vetvetiu formojn elemente t fundme.
Kur formohet prerja e elementeve t konstruksionit kapriat, t cilat jan
t caktuara n nyjat i ^ j, n mnyr t ndrsjell ndikojn n nyje t
cilat mund t shfaqen n sistemet e forcave t brendshme dhe momenteve.
Varsisht nga lloji i shufrave n konstruksion, mund t jen t lidhura: n
form t nyjs ose n form t ngurt.
Nse jan t lidhura mes veti me nyje, lajmrohen forcat trthore dhe
gjatsore, por ndikimi i forcave trthore dukshm sht m i vogl se
ndikimi i forcave gjatsore, prandaj si t tilla mund t neglizhohen.
Nse jan t lidhura n form t ngurt, prve ktyre forcave,
lajmrohen edhe momentet e prkuljes.
70
N mnyr analoge kemi edhe pr zhvendosjet dhe rrotullimet. Te lidhjet
e shufrave m nyj kemi zhvendosjet n drejtim t akseve x dhe y n
sistemin koordinativ global, kurse vetm nj zhvendosje n sistemin
koordinativ lokal. Te lidhja e shufrave n form t ngurt, prve ktyre,
kemi nga tri shkall t liris, kurse pr tr shufrn e cila sht definuar me
dy nyja i ^ j kemi gjasht shkall lirie.
6.1.1. ELEMENTET E FUNDM PR KAPRIATN N RRAFSH
Kapriata e rrafsht sht treguar n figurn 69.

Figura 69.
Kapriata sht konstruksion formohet nga shufrat; horizontale, vertikale
dhe diagonale, t q jan t lidhura n nyje, q vetvetiu formojn elemente
t fundme, ku n mes tyre, prej nji shufre n shufrn tjetr, barten
komponentet e zhvendosjes u dhe v n drejtim t akseve globale
figura 70.a. si dhe komponentet e forcave p dhe q, figura 70.b.
Figura 70.a.
71

Figura 70.b.

Nse sht fjala pr shufrat e konstruksionit, t cilat jan t lidhura n nyj
n form t ngurt, ather shkalla e liris n nyje rritet pr nj komponent,
e kjo sht rrotullimi Oxy n sistemin koordinativ global, si dhe nj
komponent e forcs dhe momentit t prkuljes Mxy, figura 71.
Figura 71.
72
6.1.2. EKUACIONET THEMELORE T ELEMENTEVE T FUNDM
Shufrat e kapriats vetvetiu paraqesin element t fundm. Tek ky lloj i
elementeve nuk ka rndsi forca e elementit, sikurse t elementet e tjer t
kontinumit (p.sh. trekndsh ose drejtkndsh).
Pr madhsit e panjohura merren zhvendosjet dhe rrotullimet n nyj t
elementit, varsisht nga konstruksioni i kapriats. Q t ipen ekuacionet
themelore t elementeve t fundme, jan dhn modelet matematikore t
cilat prputhen me ato t mekaniks dhe t teoris s elasticitetit. Varsisht
nga ngarkesat
r r r ,..., ,
2 1
dhe zhvendosjet n nyje, mund t llogariten
komponentet e forcave t deformimit. Pra, si t panjohura primare mund t
shprehen dy komponente te sforcimeve (kto i studion metoda e forcave)
dhe komponenta e zhvendosjes (metoda e zhvendosjes). N t dy rastet
duhet t plotsohen kushtet e baraspeshs si pr elementet n veanti, ashtu
edhe pr tr kontinumin e kapriats.
6.1.3. SHUFRA E KAPRIATS N RRAFSH
a) EKUACIONET THEMELORE T SHUFRS N SISTEMIN
KOORDINATIV LOKAL
Npr aksin e shufrs n vendoset sistemi lokal
, duke filluar nga

nyja i, kshtu q aksi
ka drejtim pozitiv pas nyjs j,n drejtim t
nse shufra ngarkohet me forcn s, ather nyja j zhvendoset pr

distancn Ln si n figurn 72.
Figura 72.

Nga ligji i Hukut fitohet:
73
n n
n n n n
n
A E
S L K L
L

,
ku jan:
Sn- forca e elementit n
An- prerja terthore n elementin n
En- moduli i elasticitetit t shufrs
Ln- deformimi i shufrs
Ln- gjatsia e shufrs.
Shprehja pr deformim t shufrs sht:
n n
n n
n
E A
L S
L
,
ku :
n
n n
n
L
A E
K
- ngurtsia e shufrs.
N konstruksionin kapriat e cila pr shkak t ngarkesave t jashtme
deformohet, pr nyjat e caktuara t shufrs N, fitohen zhvendosjet t cilat
kan komponente n sistemin koordinativ lokal
. N deformimet e
shufrs n ndikojn n mnyr t drejtprdrejt vetm zhvendosjet n drejtim
t aksit
, prandaj kto zhvendosje do t jen Ui,Uj si n figurn 73.

Figura 73.
Nga figura 73, deformimet jan:
i j n
U U L
.
74
Forca S n nyjn n n varshmri t zhvendosjeve n nyjet e shufrs
sht:
( )
i n j n i j n n n n
U K U K U U K L K S
.
sht karakteristike se n forcn Sn t shufrs n, ndikojn vetm
deformimet e pikave n t cilat shufra sht e lidhur me nyjat e kapriats.
N kt rast kto jan zhvendosje lineare t nyjave i dhe j n drejtim
t aksit
n sistemin koordinativ lokal.

Forcat t cilat ndikojn n nyjet i dhe j i paraqesim me Fi,
respektivisht Fj sepse kan drejtim pozitiv drejt
si n figurn 74.
Figura 74.
Nga figura 74, forcat e jashtme jan:
,
,
,
i j
i n i
j n j
S S
S S F
S S F

,
.
i i
j j
F S
F S
Nse zvendsohet m lart fitohet:

,
.
i i n n i n j
j j n n i n j
F S S K U K U
F S S K U K U

+
Nse zvendsohen koeficientt e matrics s ngurtsis me:
75
n
n n
n
L
A E
K
,
fitohet :
,
.
n n n n
i i j
n n
n n n n
j i j
n n
E A E A
F U U
L L
E A E A
F U U
L L

+
Nse shnohen n form t matrics fitohet :
{ }
0
1
1
1
1
]
1
'
n
n n
n
n n
n
n n
n
n n
j
i
L
A E
L
A E
L
A E
L
A E
F
F
.
N form t shkurtuar fitohet :
{ } [ ]{ }
0 0 0
K F
n

,
ku jan: {Fo}n - vektori matricial i forcave,

{ }
0
- vektori matricial i forcave,

[ ]
0
K
- matrica e ngurtsis.
Nse nga lart zvendsohet:
76
1 2
1 2
, ,
, ,
i j
i j
F X F X
U U U U

athere do t jet:
1 11 12 1
2 21 22 2
X K K U
X K K U
1 1
' )
1 1
] ]
.
Kuptimi fizik i kufizave t matrics s ngurtsis rrjedh nga supozimi q
ekziston vetm nj zhvendosje, p.sh. i
U
dhe sht i barabart me nj
zhvendosje njsi. N at rast fitohet :
X1 = K11,
X2 = K21.
b) EKUACIONET THEMELORE N SISTEMIN KOORDINATIV
GLOBAL
Shufra n i takon konstruksionit kapriat, nyjat e t cilit definohen
(prkufizohen) n sistemin koordinativ global Oxy. Drejtimi pozitiv i aksit
lokal
e mbyll kndin
me drejtimi pozitiv t aksit x t sistemit

global, figura 75.
Figura75.
77
Zhvendosjet e nyjave i e j jan t definuara si sisteme t
koordinatave globale me komponentet u dhe v . Pr shkak t ndikimit t
forcs Fi kemi deformimet Li , kurse pr shkak t forcs Fj kemi Lj.
Duke ditur se deformimet krijohen pr shkak t forcave gjatsore t
shufrs, zhvendosjet Ui,Vi,Uj,Vj, t cilat jan t njohura nga sistemi
koordinativ lokal, nga kto fitojm deformimet e shufrs Li dhe Lj,
figura 75.
Figura 76.
Nga figura 76, fitohen deformimet :
cos ,
cos(90 ) sin ,
cos ,
sin .
i i
i i i
j j
j j
U U
V V V
U U
V V

N form t matrics sht:
78
'
1
1
1
1
]
1
'
j
j
i
i
j
j
i
i
V
U
V
U
V
U
V
U
sin
cos
sin
cos
.
Pra, deformimet e shufrs n n nyjn i jan:
cos sin ,
cos sin .
i i i i i
j j j j j
L U V U V
L U V U V
+ +
+ +
Deformimi i tr i shufrs n sht:
+ + + sin cos sin cos
j j i i j i i j n
V U V U L L L L L
.
N form matriciale sht:
[ ] { }
T
n
L .
Ku jan :
[ ]
T
- vektori i transponuar,
[ ]
T
] sin , cos , sin , cos [

j j i i
V U V U
,
{ }
- vektori i vendosjes n nyjet e shufrs n n sistemin koordinativ
global xy.
79
{ }
'
Vj
Uj
Vi
Ui
.
Forca
n
n
n n
n
L
L
E A
S
nse zvendsohet me vlern
n
L
fitohet :
[ ] { }
T
n
n n
n
L
E A
S
.
Pr t fituar forcat n t cilat nyjat ndikojn n shufrn n dhe jan t
paraqitura nprmjet komponentve pi.qi, pj,qj, ather forca Sn
paraqesitet nprmjet ktyre komponentve.
Figura 77.

Komponentt e forcave nga figura 77, jan:
cos ,
sin ,
cos ,
sin .
i n
i n
j n
j n
p S
q S
p S
q S

80
1
1
1
1
]
1
'
sin
cos
sin
cos
n
j
j
i
i
S
p
p
q
p
.
N form t shkurtuar do t jet:
{F}n=[
]Sn ,
ku:
[ ] sin , cos , sin , cos
.
Nse nga lart zvendsohet fitohet :
{F}n =
[ ][ ] { } { } K
L
E A
T
n
n n
,
{F}n =
{ } K
.
Ku:
K=
[ ][ ]
T
n
n n
L
E A

- matrica e ngurtsis.
Nga figura 77, fitohet :
( ) ( )
2 2
cos , sin ,
j i j i
j i j i
X X Y Y
L X X Y Y
L L

+ .
Nse kryhen zvendsimet,
pr
cos 0,
sin , S

fitohet matrica e ngurtsis:
81
[K] =
1
1
1
1
1
]
1
2
2
3
2
2
2
2
2
s
cs
s
cs
cs
c
cs
c
s
cs
s
cs
cs
c
cs
c
L
E A
n
n n
.
c) EKUACIONET THEMELORE T TR KONTINUMIT T
KAPRIATS N RRAFSH
Forcat e jashtme n nyjat i shnojm me Ri ashtu q vektori i t
gjitha forcave t jashtme sht:
{R}=
'
n
i
R
R
R
R
2
1
,
ku ; m- paraqet numri i nyjave,
n- numri i shufrave.
82
Forca e tr Fi sht:
{Fi}=
'
i
i
q
p
.
Kurse pr t gjitha shufrat q prbejn nj nyj (figura 69), vektori i
forcave do t jet:
{ }
n
i
i i
F R
1
.
Ekuacioni n form t matrics pr forcat e jashtm do t jet:
'
1
1
1
]
1
'
.
.
....
....
....
....
....
....
.
.
k
j
i
kk
jk
ik
kj ki
ij ij
ij ii
k
j
i
K
K
K
K K
K K
K K
F
F
F
.
Kurse vektori i zhvendosjes pr t gjitha nyjat e konstruksionit kapriat
sht:
83
{ }
{ } { } { }
1
2
.
,
.
.
i
j
i i
d
R K d
' )

Matrica Ki prbhet nga m submatrica 2x2, antart e t cilave do

t jen zero,nse submatrica e shoqruar m zhvendosje nuk
prmban nyjn i`. Submatricat e tjera fitohen duke e zgjedhur
submatricn {Kij} e cila prmban nyjn i t elementit. Prfundimisht
vektori R sht:
{R}={K}{d}.
Matrica K sht matrica e ngurtsis s tr kontinumit. Duke i
zgjedhur ekuacionet e fundit fitohen zhvendosjet n t gjitha nyjat,
prandaj nga teoria e elasticitetit mund t gjinden deformimet dhe
sforcimet n t gjitha shufrat.
6.2. PROBLEMET E KAPRIATS N HAPSIR
Deri tani jan shpjeguar problemet e kapriats n rrafsh, t cilat kan dy
mundsi t zhvendosjes (u , v) n sistemin koordinativ x,y.
Krejt ka sht thn pr problemet e kapriats n rrafsh, vlen edhe pr
kapriatn n hapsir, sepse nuk ka kurrfar risie n zgjidhjen e
ekuacioneve, por vetm kemi numr m t madh t komponentve t
zhvendosjes dhe t forcave t brendshme.
Konstruksionin e kapriats n hapsir e prbjn shufrat hapsinore.
Numri i zhvendosjes n nj nyje rritet n tri elemente, respektivisht n
gjasht elemente, varsisht se a kemi t bjm me shufrat n hapsir ose
me kapriatat n hapsir.
6.2.1. ELEMENTI I FUNDM I KAPRIATS N HAPSIR
84
Elementi i fundm pr tr kontinumin sht dhn n figurn 78

Figura 78.
6.2.2. SHUFRAT E KAPRIATS N HAPSIR
a) EKUACIONET THEMELORE N SISTEMIN KOORDINATIV
LOKAL
Shufra (i-j) i takon kapriats n hapsir, nyjet e s cils jan t
definuara n sistemin e prbashkt global Oxyz. N sistemin
koordinativ lokal jan t definuar komponetet e
zhvendosjes n drejtim t akseve ( ) , ,
me komponentet e tyre
( )

W V U , ,
, kurse forcat definohen me komponentt
( )

r q p , ,
.

85
Figura 79.
Vektori matricial i zhvendosjes pr shufrn i n sistemin koordinativ
lokal, sipas figurs 79, sht:
{ }
'
j
j
j
i
i
i
W
V
U
W
V
U
0
.
86
Figura 80.
Vektori matricial i forcave pr shufrn n n sistemin koordinativ
lokal, sipas figurs 80, sht:
{ }
'
j
j
j
i
i
i
r
q
p
r
q
p
F
0
.
Sipas ligjit t Hukut, forca q vepron n shufrn n caktohet sipas
ktij relacioni:
L
L
AE
S
n

.
b) EKUACIONET THEMELORE N SISTEMIN KOORDINATIV
GLOBAL
Drejtimi pozitiv i aksit lokal
( )
mbyllet me knd
3 2 1
, ,
me
drejtimet pozitive t akseve globale Ox, Oy, Oz.
Zhvendosjet e nyjeve t shufrs n n sistemin koordinativ global,
definohen me komponentt: (Ui, Vi, Wi dhe Uj, Vj, Wj). M par sht
cekur se deformimet e shufrs shkaktohen pr shkak t forcs normale.
87
Madhsia e ktyre forcave, sipas ligjit t Huk-ut, n mnyr funksionale
sht e lidhur me deformimet e shufrs.
3 2 1 3 2 1
cos cos cos cos cos cos
j j j i i i
W V U W V U L +
,
n form t shkurtr sht:
[ ] { }
T
L ,
ku sht:
[ ]
T
- vektori i transponuar i kosinuseve t kndeve
3 2 1
, ,
,
{ }
'
j
j
j
i
i
i
W
V
U
W
V
U
,
Shkurtimisht, kosinuset e kndeve do t paraqiten n kt form:
1 1
cos ,
j i
x x
C
L

2 2
cos ,
j i
y y
C
L

3 3
cos ,
j i
z z
C
L

Rrjedhimish:
( ) ( ) ( )
2 2 2
.
j i j i j i
L x x y y z z + +
Nse zvendsohet
L
mund t nxirret forca e shufrs:
[ ] { }
T
n
L
AE
S
.
88
Pr tì gjetur forcat n t cilat nyjet ndikojn n shufrn n, t
shprehur n komponentt e tyre ne drejtim t akseve t sistemit global,
duhet q forca (Sn) e fituar, ta ket drejtimin e atyre akseve, si n
figurn 81.
Figura 81.
Nga figura 81, fitohet :
1 1
2 2
3 3
cos ,
cos ,
cos ,
i n n
i n n
i n n
p S S C
q S S C
r S S C

1 1
2 2
3 3
cos ,
cos ,
cos .
j n n
j n n
j n n
p S S C
q S S C
r S S C

89
{F}=
'
'
3
2
1
3
2
1
C
C
C
C
C
C
S
r
q
p
r
q
p
n
j
j
j
i
i
i
,
shkurtimisht fitohet :
{ } [ ]
n
S F
.
Nse zvendsohet n Sn, fitohet :
{ } [ ] { }[ ] { } K
L
AE
F
T

,
{ } } { K F
.
Ku sht:
K- matrica e ngurtsis s shufrs n sistemin koordinativ global,
[ ] [ ]
T
L
AE
K
.
Nse zvendsohet [ ] [ ]
T
, fitohet:
90
1
1
1
1
1
1
]
1
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
3 2 2 1
2
1 3 1 2 1
2
1
2
3 3 2 3 1
2
3 3 2 3 1
3 2
2
2 2 1 3 2
2
2 2 1
3 1 2 1
2
1 3 1 2 1
2
1
C C C C C C C C C C
C C C C C C C C C C
C C C C C C C C C C
C C C C C C C C C C
L
AE
K
.
c) EKUACIONET THEMELORE T TR KONTINUMIT T
KONSTRUKSIONIT KAPRIAT
Sipas principit t aksionit dhe reaksionit, forca me t ciln shufra n
vepron n nyjn i ose j , duhet t ket drejtim t kundrt me forcn e
nyjeve q veprojn n shufr.
Forca e shufrs q vepron n nyje sht:
{ } F
-K
{ }
.
Pr do nyje, bartsit kapriat nyjet e t cilave jan t lidhura n form
t lir, mund t shtrohen tri kushte t baraspeshs:
0
'
R
R
R
r
q
p
.
N kto kushte, pr nyjn i, hyjn vetm forcat e atyre shufrave q jan
t kyura n at nyje si dhe forcat e jashtme
{ }i R
t cilat ndikojn direkt n
nyje.
Forca e i-t n nyje t shufrs n t konstruksionit kapriat n
hapsir sht:
{ }
'
i
i
i
r
q
p
i F
.
91
Pr t gjitha elementet, rezultantja e forcave t jashtme sht:
{ } i R

{ }
n
i
i
F
1
i ,
{ }
'
n
i
R
R
R
R
2
1
,
ku:
{ } i R
vektori i forcave t jashtme
Shuma e nyjeve, q e prbjn kapriatn n hapsir sht:
{ } R

{ }
'
n
i
i Fi
1
.
Ekuacioni i forcs pr shufrn n n nyjn i dhe j sht:
{ }
{ }
[ ] [ ]
[ ] [ ]
{ }
{ }

)
'
1
]
1
'
j
i
jj ji
ij ii
j
i
K K
K K
F
F
.
Pr submatricat
[ ] Kii
,
[ ] Kij
,
[ ] Kji
,
[ ] Kjj
, indeksi i par paraqet
ndikimin e forcs n nyjn prkatse kurse indeksi i dyt ndikimin e
zhvendosjes.
Kshtu, submatrica
[ ] Kij
e shufrs n pra e lidh forcn
{ } F
i q
vepron n nyjn i me zhvendosje q veprojn n nyjn j.
92
{ }
'
i
i
i
i
r
q
p
F ,
{ }
'
j
j
j
j
r
q
p
F
,
{ }
'
i
i
i
i
w
v
u
,
{ }
'
j
j
j
j
w
v
u
.
Pr t gjitha zhvendosjet e nyjave t kapriats hapsinore vektori i
prgjithshm sht:
{ }
'
n
j
i
d
2
1
,
ather, rezultantja e forcave t jashtme sht:
{ } i R

[ ] Ki

{ }
.
Matrica
[ ] Ki
prbhet nga n submatrica (3 x 3), antart e t
cilave jan zero, nse submatrica sht e shoqruar me zhvendosje
{ }
,
t cilat nuk kan nyje i . Submatricat e tjera fitohen duke i zgjedhur
submatricat
[ ] Krs
,
ku: r = i,j ; s = i,j,
ndrsa, me kombinimin e tyre fitohet:
[ ]
Krs
=
[ ] Kii

[ ] Kij

[ ] Kjj
,
93
ather nse zvendsohen t gjith antart e submatrics fitohet
rezultantja e forcave t jashtme :
{ } R

[ ] Ki

{ } d
.
Relacioni i fundit na jep lidhjen n mes t ngarkesave t jashtme t
tr konstruksionit me forcat e brendshme t t gjitha elementeve,
respektivisht t t gjitha shufrave t kapriats hapsinore me zhvendosje
n drejtim t akseve globale,
ku sht:
{ } R
matrica e ngurtsis s tr kontinumit,
{ } d
vektori i zhvendosjeve (deformimeve) t t gjitha nyjave t
konstruksionit.
Shtojca
METODA E ELEMENTEVE T FUNDM T NNSISTEMIT T
KONSTRUKSIONIT BARTS T ESKAVATORIT
1. Konstruksioni barts i eprm
Detyra themelore e konstruksionit barts t eprm sht, q t'i pranoj
ngarkesat pr shkak t rezistencave t mihjes dhe peshn e pjesve tjera t
konstruksionit barts, pjesve dhe pajimeve, q jan t domosdoshme pr
punn e ekskavatorit dhe t'i prcjell n platformn rrotulluese, respektivisht
n pajisjet ngasse. Konstruksioni barts i eprm mund t realizohet n
forma t ndryshme, por t shumtn e rasteve mund t jet n form t
94
kapriats n hapsir. Nga nj konstruksion i till sht realizuar ekskavatori
KRUPP
32
5
1760
s ch
R S
, (fig. 1 ).
Figura 1 . Ekskavatori me rrotor i tipit 32
5
1760
s ch
R S
N kt rast, konstruksioni barts i eprm sht n form t kapriats
hapsinore t tipit . Konstruksioni barts i eprm prbhet nga:
- shtylla, q prbhet nga dy kapriata vertikale, q jan t lidhura
n mes veti, dhe
- konzola e kundrpeshave, t ciln e prbjn dy kapriata
vertikale t eprme, kapriata horizontale e eprme dhe kapriata e
poshtme, e cila e pret rrafshin e kapriats horizontale t eprme.
1.1. Modeli matematik i shprehur me metodn e elementve t fundm t
konstruksionit barts t eprm
Kapriata hapsinore e konstruksionit barts t eprm, t
ekskavatorit me rrotor t tipit
32
5
1760
s ch
R S
, sht modeluar me elementet
e fundm t tipit shufr , si n figurn 2 .
95
Figura 2 . Nyjet referente t konstruksionit barts t eprm
Modeli i treguar n figurn 2 , sajohet nga 84 nyje dhe 172 elemente
t fundm t tipit shufr. N shqyrtimin e mtutjeshm ky model,
shfrytzohet pr caktimin e vlerave aproksimative, respektivisht
parametrave dinamik (koeficientve t inercis dhe koeficientve t
ngurtsis) t modelit dinamik t reduktuar t konstruksionit barts t
eprm.
1.2. Modeli dinamik i reduktuar i konstruksionit barts t eprm
Zgjedhjen e koordinatave t gjeneralizuara t konstruksionit barts t
eprm t ciln e prshkruajn lvizjet e saja t lkundjeve i kushtzojn dy
krkesa. E para, konsiston n prshkrimin e lvizjes s saj, kurse e dyta,
konsiston n prshkrimin e lvizjes s pjesve t eskavatorit t cilat i mban.
Nyjet referente t konstruksionit barts t eprm dhe shkallt e liris
jan treguar n figurn 84. Koordinatat e gjeneralizuara q
l
, q
2
, .... q
20
mundsojn prshkrimin e nevojshm dhe t sakt pr llogaritjen
inxhinjerike, sikurse lvizjen e konstruksionit barts t eprm t eskavatorit,
ashtu edhe lvizjen e t gjitha pjesve t eskavatorit t cilat i bart.
Koordinatat e gjeneralizuara q
13
, q
14
, .... q
20
nuk jan prcaktuar vetm q t'i
prshkruajn lkundjet e pjesve konstruktive t konstruksionit barts t
eprm, por edhe pr t krijuar iftet konkrete t nnstrukturs s krahut t
rrotorit, respektivisht t portalit.
96
Figura 3 . Koordinatat e gjeneralizuara t konstruksionit barts
t eprm n sistemin koordinativ global OXYZ
Nj pjes e konstruksionit barts t eprm e cila i takon shtylls
sht treguar n figurn 4 .
97
Figura 4 . Shtylla e konstruksionit Figura 5 . Koordinata e gjeneralizuar q
1
n
barts t eprm sistemin koordinativ lokal oxz
Brezat e shtylls s konstruksionit barts t eprm trajtohen si shufra
me ngarkesa t shprndara n form kontinuale. Nyjet e shtylls jan t
ngarkuara me ngarkes t koncentruar, t cilat si t tilla jan fituar nga
reduktimi i masave t tr elementit.
Vijat dinamike t elasticitetit t brezit t shtylls jan aproksimuar
duke aplikuar metodn lineare. Mirpo, n segmentin e brezit i cili
shqyrtohet, vija elastike aproksimohet n nj drejtz, e cila i prgjigjet vijs
e lastike. Ekuacioni i drejtzs s prmendur caktohet me aplikimin e
metods s elementve t fundm, si vijon.
Shqyrtohet brezi 1 i shtylls s konstruksionit barts t eprm, t
definuar me nyjet 1,6,10,14 dhe 18, figura 5 . Shnimet e nyjeve t
lartshnuara jan nxjerr nga modeli i konstruksionit barts t eprm. Nyja
18 shpreh zhvendosjen njsi n drejtim t koordinats s gjeneralizuar q
l
,
respektivisht q
1
= 1.0 cm, me ka krijohet elementi kufitar i cili i prgjigjet
modelit t konstruksionit barts t eprm.
Zhvendosja e nyjes referente 18 shkakton zhvendosjen e nyjeve tjera
14,10 dhe 6, t shtylls, figura 86. Kto zhvendosje caktohen duke aplikuar
metodn e elementve t fundm. Q t qartsohet metoda e linearizimit
lokal t funksionit t forms s brezit t shtylls prvetsohet nj segment,
p.sh. ai q ndodhet n mes t nyjeve 10 dhe 14. Me zhvendosjen e nyjes 18
nyjet 10 dhe 14 kalojn n pozitn 10' dhe 14'. Ekuacioni i drejtzs n t
ciln zvendsohet vija dinamike e elasticitetit ka kt form:
98
10 14
10
10 14
10
z z
z z
x x
x x
,
respektivisht,
10 14
14 10 14 10
10 14
10
z z
x z z x
z
z z
x x
x
,
prfundimisht:
x = k
3x
z + b
3x
.
Pra, koeficienti i drejtimit dhe pikprerja me aksin Ox t drejtzs e
cila aproksimohet me vijn dinamike t elasticitetit n segmentin e shtylls
n mes t nyjeve 10 dhe 14, jan definuar me shprehjet:
4
10 14
10 14
3
10 43 4
712 1200
43443 0 65067 0

.
. .
z z
x x
k
x .
dhe
119 0
712 1200
65067 0 712 1200 43443 0
10 14
14 10 14 10
3
.
. .
z z
x z z x
b
x

.
N shprehjet e lartshnuara, indeksi 3 paraqet segmentin e shtylls
n mes t nyjeve 10 dhe 14.
Plotsisht n mnyr analoge, caktohet edhe aproksimimi i vijs
dinamike t elasticitetit pr rastin e lkundjeve t brezit n drejtim t
koordinats s gjeneralizuar q
5
, figura 6 . Ekuacioni i drejtzs n t ciln
zvendsohet vija dinamike e elasticitetit n segment t njejt do t jet:
y = k
3y
z + b
3y
,
ku sht:
4
10 14
10 14
3
10 56 7
712 1200
32022 0 68919 0

.
. .
z z
y y
k
y dhe
218 0
712 1200
68919 0 712 1200 32022 0
10 14
14 10 14 10
3
.
. .
z z
y z z y
b
y

.
99
Figura 6 . Koordinata e gjeneralizuar q
5
n sistemin koordinativ lokal oyz
Zhvendosjet e nyjeve 6, 10 dhe 14 n drejtim t koordinats s
gjeneralizuar q
5
, pr rastin kur q
5
=1.0 cm, caktohen n baz t elementit t
mundshm t modelit t elementit t fundm t modelit t zhvendosjes njsi,
n drejtim t koordinats s gjeneralizuar q
5
.
Duke aplikuar kt metod n shembullin konkret t konstruksionit
barts t eprm t eskavatorit KRUPP
32
5
1760
s ch
R S
, jan fituar vlerat
numerike t zhvendosjeve n nyjet e brezit 1, t cilat jan treguar n tabeln
1.
Tabela 1.
Nyja Translatore
x [cm]
Translatore
y [cm]
Translatore
z [cm]
18 1.0 1.0 1686
14 0.65067 0.68919 1200
10 0.43443 0.32022 712
6 0.19327 0.09441 356
1 0 0 0
Vlerat numerike t koeficientit t drejtimit dhe pikprerja n akset
prkatse, pr t gjith segmentet e brezit 1, jan dhn n tabeln 2.
100
Tabela 2.
Segmenti
k
x
b
x
k
y
b
y
1(1-6) 5.43 10
-4
0 2.65 10
-4
0
2(6-10) 5.74 10
-4
-0.048 5.34 10
-4
-0.131
3(10-14) 4.43 10
-4
0.119 7.56 10
-4
-0.218
4(14-18) 7.19 10
-4
-0.212 5.40 10
-4
-0.078
Duke patur parasysh q vlerat numerike t koeficientit t drejtimit
dhe pikprerjes n akset prkatse, n tabeln 2, jan llogaritur pr q
1
= 1.0
cm dhe q
5
= 1.0 cm. Ekuacioni prfundimtar i drejtzs n segmentin e i-t
t shtylls ka formn:
x
i
= (k
ix
z + b
ix
) q
1
, (1)
y
i
= (k
iy
z + b
iy
) q
5
, (2)
N mnyr analoge, caktohet edhe funksioni aproksimues i forms pr
lkundje aksiale t brezit,
z
i
= (k
iz
z + b
iz
) q
19
.

(3)
Duke aplikuar funksionin aproksimativ t forms q sht
prshkruar gjer m tani, mund t caktohet edhe energjia kinetike e brezit t
shtylls. Mirpo, paraprakisht duhet t bhet reduktimi i masave t
konstruksionit barts t eprm q jan t lidhur me brezin. Modeli dinamik
prfundimtar lidhur me brezin e shtylls sht treguar n figurn 7 .
Masat e koncentruara m
6
, m
10
, m
14
dhe m
18
t cilat jan vendosur n
nyjet 6, 10, 14 dhe 18, jan fituar me reduktimin e elementve t
konstruksionit, t cilt lidhen pr brezin 1. Masat kontinuale m
1
, m
2
, m
3

dhe m
4
paraqesin, masn n njsi t gjatsis s shtylls, n segmentin q
shqyrtohet.
101
Figura 7 . Modeli dinamik i brezit t shtylls s konstruksionit barts t eprm
Shqyrtohet m tutje segmenti 1, figura 8 , dhe n te, pjesa elementare
dz. Masa e tij sht:
dm = m
1
dz
Figura 8 . Segmenti 1 i brezit 1
Pasi q shpejtsia e gjeneralizuar sht derivati sipas kohs i
zhvendosjes s gjeneralizuar, ather nga shprehjet (1), (2) dhe (3),
projeksionet e shpejtsive t masave elementare t segmentit 1 n akset x, y,
dhe z do t jen:
1 1 1
) ( q b z k v
x x x
+
, (4)
102
5 1 1
) ( q b z k v
y y y
+
, (5)
19 1 1
) ( q b z k v
z z z
+
. (6)
Katrori i shpejtsis absolute t mass elementare do t jet:
2 2 2 2
z y x
v v v v + +
(7)
Me zvendsimin e shprehjeve (4), (5) dhe (6) n shprehjen (7),
fitohet:
2
19
2
1 1
2
5
2
1 1
2
1
2
1 1
2
) ( ) ( ) ( q b z k q b z k q b z k v
z z y y x x
+ + + + +
. (8)
Energjia kinetike e masave elementare sht:
dm v E
m
k
2 ) (
2
1
[ ]
2
19
2
1 1
2
5
2
1 1
2
1
2
1 1
) ( ) ( ) (
2
1
q b z k q b z k q b z k
z z y y x x
+ + + + +
(9)
Nse shprehja (9) integrohet prgjat tr gjatsis s segmentit 1,
ather sht:
[ ]
+ + + + +
6
1
1
1
2
19
2
1 1
2
5
2
1 1
2
1
2
1 1
) (
) ( ) ( ) (
2
1
z
z
z z y y x x
S
k
dz ' m q b z k q b z k q b z k E

) (
2
1
3 2 1
J J J + +
, (10)
ku sht:
( )
+
6
1
2
1
2
1 1 1 1
) (
2
1
z
z
x x
dz q b z k ' m J
, (11)
( )
+
6
1
2
5
2
1 1 1 2
) (
2
1
z
z
y y
dz q b z k ' m J
, (12)
( )
+
6
1
2
19
2
1 1 1 3
) (
2
1
z
z
z z
dz q b z k ' m J
. (13)
Pas integrimit shprehja (11) merr formn:
103
( )
+ +
6
1
1
2
1 1 1
2 2 2
1 1 1
2
2
1
z
z
x x x
dz b z b k z k q ' m J
x
1
]
1
+ +
6
1
1
2
1
2
1 1
3 2 2
1 1
2
2
1
3
1
z
z
x x x
z b z b k z k q ' m
x
2
1
1 6
2
1
2
1
2
6 1 1
3
1
3
6
2
1
1
) ( ) ( ) (
3
1
q z z b z z b k z z k ' m
x x x
x

1
]
1
+ +
. (14)
Nse, shprehjet (12) dhe (13) integrohen, n mnyr analoge,
fitohen:
2
5
1 6
2
1
2
1
2
6 1 1
3
1
3
6
2
1
1
) ( ) ( ) (
3
1
q z z b z z b k z z k ' m J
y y y
y
2

1
]
1
+ +
, (15)
2
19
1 6
2
1
2
1
2
6 1 1
3
1
3
6
2
1
1
) ( ) ( ) (
3
1
q z z b z z b k z z k ' m J
z z z
z
3

1
]
1
+ +
. (16)
Kur shprehjet (14), (15) dhe (16) zvendsohen n shprehjen (10),
fitohet shprehja e fundit pr energjin kinetike t segmentit 1.
+
'
1
]
1
+ +
2
1
1 6
2
1
2
1
2
6 1 1
3
1
3
6
2
1
1
)
1
(
) ( ) ( ) (
3
1
2
1
q z z b z z b k z z k ' m E
x x x
x
S
k

2
5
1 6
2
1
2
1
2
6 1 1
3
1
3
6
2
1
) ( ) ( ) (
3
1
q z z b z z b k z z k
y y y
y

1
]
1
+ + +
+
1
]
1
+ + +
2
19
1 6
2
1
2
1
2
6 1 1
3
1
3
6
2
1
) ( ) ( ) (
3
1
z z z
z

(17)
N mnyr analoge, pr segmentet 2, 3 dhe 4 fitohen:
+
'
1
]
1
+ +
2
1
6 10
2
2
2
6
2
10 2 2
3
6
3
10
2
2
2
)
2
(
) ( ) ( ) (
3
1
2
1
x x x
x
S
k

2
5
6 10
2
2
2
6
2
10 2 2
3
6
3
10
2
2
) ( ) ( ) (
3
1
y y y
y

1
]
1
+ + +
+
1
]
1
+ + +
2
19
6 10
2
2
2
6
2
10 2 2
3
6
3
10
2
2
) ( ) ( ) (
3
1
z z z
z

,
(18)
104
+
'
1
]
1
+ +
2
1
10 14
2
3
2
10
2
14 3 3
3
10
3
14
2
3
3
)
3
(
) ( ) ( ) (
3
1
2
1
x x x
x
S
k

2
5
10 14
2
3
2
10
2
14 3 3
3
10
3
14
2
3
) ( ) ( ) (
3
1
y y y
y

1
]
1
+ + +
+
1
]
1
+ + +
2
19
10 14
2
3
2
10
2
14 3 3
3
10
3
14
2
) ( ) ( ) (
3
1
3
z z z
z

,
(19)
+
'
1
]
1
+ +
2
1
14 18
2
4
2
14
2
18 4 4
3
14
3
18
2
4
4
)
4
(
) ( ) ( ) (
3
1
2
1
x x x
x
S
k

2
5
14 18
2
4
2
14
2
18 4 4
3
14
3
18
2
4
) ( ) ( ) (
3
1
y y y
y

1
]
1
+ + +
+
1
]
1
+ + +
2
19
14 18
2
4
2
14
2
18 4 4
3
14
3
18
2
) ( ) ( ) (
3
1
4
z z z
z

,
(20)
Zhvendosja e nj nyje t brezit 1, n drejtim t koordinats s
gjeneralizuar, leht mund t caktohet kur n ekuacionet (1), (2) dhe (3)
vendoset koordinata z. Kjo mund t shihet p.sh. te nyja 5. Zhvendosja e saj
n drejtim t koordinats s gjeneralizuar, fitohet kur n ekuacionet (1), (2)
dhe (3) zvendsohen vlerat numerike t koeficientve t drejtimit dhe
pikprerjet prkatse t elementit duke zvendsuar z = z
6
. Zhvendosja e
nyjs 6 n drejtim t koordinatave t gjeneralizuara (q
1
), (q
5
) dhe (q
19
)
shenohet me:
1 6 6
1
q u u
z , q ,

, (21)
3 6 6
3
q u u
x , q ,

, (22)
19 6 6
19
q u u
y , q ,

. (23)
N shprehjet e mparshme me u
6,x
, u
6,y
dhe u
6,z
jan shnuar zhvendosjet n
nyjn 6, n drejtim t koordinatave t gjeneralizuara q
1
, q
5
dhe q
19
kur ato
kan vlera njsi.
Duke u bazuar n, (21), (22) dhe (23), katrori i shpejtsis absolute
t mass m
6
t koncetruar n nyjen 6, do t jet:
105
( ) ( ) ( )
2
19 6
2
5 6
2
1 6
2
6
q u q u q u v
z , y , x ,
+ +
. (24)
Energjia kinetike e masave t koncentruara n nyjn 6, sht:
,
_
+ +
2
19
2 2
5
2 2
1
2
6
2
6 6
) (
6 6 6
6
2
1
2
1
q u q u q u m v m E
z , y , x ,
m
k

. (25)
Energjia kinetike e masave t koncentruara, n nyjet 10, 14 dhe 18, caktohet
n mnyr t njjt:
,
_
+ +
2
19
2 2
5
2 2
1
2
10
2
10 10
) (
10 10 10
10
2
1
2
1
q u q u q u m v m E
z , y , x ,
m
k

, (26)
,
_
+ +
2
19
2 2
5
2 2
1
2
14
2
14 14
) (
14 14 14
14
2
1
2
1
q u q u q u m v m E
z , y , x ,
m
k

, (27)
,
_
+ +
2
19
2 2
5
2 2
1
2
18
2
18 18
) (
18 18 18
18
2
1
2
1
q u q u q u m v m E
z , y , x ,
m
k

. (28)
Prfundimisht, energjia kinetike e brezit 1 t shtylls s konstruksionit
barts t eprm fitohet me mbledhjen e t giitha energjive kinetike t t
gjith elementeve t brezit dhe t energjis kinetike t t gjitha masave t
koncentruara q jan t vendosura n konstruksionin barts t eprm.
+
18 14 10 6
) (
4
1
) ( ) (
1
, , , n
m
k
i
S
k
b
k
n i
E E E
. (29)
Kur n shprehjen (29), zvendsohen shprehjet (17), (18), (19), (20), (25),
(26), (27) dhe (28), fitohet:

+
'
1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
2
1
1 6
2
1
2
1
2
6 1 1
3
1
3
6
2
1
) (
1
1
z z b z z b k z z k ' m E
x x x
b
k
x
+
+
1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
6 10
2
2
2
6
2
10 2 2
3
6
3
10
2
2
2
z z b z z b k z z k ' m
x x x
x
+
+
1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
10 14
2
3
2
10
2
14 3 3
3
10
3
14
2
3
3
x x x
x
106
+
+
1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
14 18
2
4
2
14
2
18 4 4
3
14
3
18
2
4
4
x x x
x
+
+
+ + +
2
1
2
18 18
2
14 14
2
10 10
2
6 6
q u m u m u m u m
x , x , x , x ,

'
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
2
1
1 6
2
1
2
1
2
6 1 1
3
1
3
6
2
1
1
y y y
y
+
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
6 10
2
2
2
6
2
10 2 2
3
6
3
10
2
2
2
y y y
y
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
10 14
2
3
2
10
2
14 3 3
3
10
3
14
2
3
3
y y y
y
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
14 18
2
4
2
14
2
18 4 4
3
14
3
18
2
4
4
y y y
y
+
+
+ + +
2
5
2
18 18
2
14 14
2
10 10
2
6 6
q u m u m u m u m
y , y , y , y ,

+
'
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
2
1
1 6
2
1
2
1
2
6 1 1
3
1
3
6
2
1
1
z z z
z
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
6 10
2
2
2
6
2
10 2 2
3
6
3
10
2
2
2
z z z
z
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
10 14
2
3
2
10
2
14 3 3
3
10
3
14
2
3
3
z z z
z
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
14 18
2
4
2
14
2
18 4 4
3
14
3
18
2
4
4
z z z
z
+
2
19
2
18 18
2
14 14
2
10 10
2
6 6
q u m u m u m u m
z , z , z , z ,

+ + +
.
(30)
Brezat 2, 3 dhe 4 t shtylls s konstruksionit barts t eprm dhe
koordinatat e saj t gjeneralizuara jan paraqitur n figurn 90, 91 dhe 92.
107
Figura 9 . Brezi 2 Figura 10. Brezi 3 Figura 11. Brezi 4
Energjia kinetike e brezave 2, 3 dhe 4 caktohet n mnyr t njjt
sikurse energjia kinetike e brezit 1.
Shprehjet definitive pr energjin kinetike t brezave 2, 3 dhe 4 jan:
+
'
1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
2
1
4 9
2
1
2
4
2
9 1 1
3
4
3
9
2
1
) (
1
2
x x x
b
k
x
+
+
1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
9 13
2
2
2
9
2
13 2 2
3
9
3
13
2
2
2
x x x
x
+
+
1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
13 17
2
3
2
13
2
17 3 3
3
13
3
17
2
3
3
x x x
x
+
+
1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
17 22
2
4
2
17
2
22 4 4
3
17
3
22
2
4
4
x x x
x
+
+
+ + +
2
2
2
22 22
2
17 17
2
13 13
2
9 9
q u m u m u m u m
x , x , x , x ,

'
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
2
1
4 9
2
1
2
4
2
9 1 1
3
4
3
9
2
1
1
y y y
y
+
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
9 13
2
2
2
9
2
13 2 2
3
9
3
13
2
2
2
y y y
y
108
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
13 17
2
3
2
13
2
17 3 3
3
13
3
17
2
3
3
y y y
y
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
17 22
2
4
2
17
2
22 4 4
3
17
3
22
2
4
4
y y y
y
+
+
+ + +
2
6
2
22 22
2
17 17
2
13 13
2
9 9
q u m u m u m u m
y , y , y , y ,

+
'
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
2
1
4 4
2
1
2
4
2
9 1 1
3
4
3
9
2
1
1
z z z
z
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
9 13
2
2
2
9
2
13 2 2
3
9
3
13
2
2
2
z z z
z
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
13 17
2
3
2
13
2
17 3 3
3
13
3
17
2
3
3
z z z
z
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
17 22
2
4
2
17
2
22 4 4
3
17
3
22
2
4
4
z z z
z
+
2
20
2
22 22
2
17 17
2
13 13
2
9 9
q u m u m u m u m
z , z , z , z ,

+ + +
.
(31)

+
'
1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
2
1
3 8
2
1
2
3
2
8 1 1
3
3
3
8
2
1
) (
1
3
x x x
b
k
x
+
+
1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
8 12
2
2
2
8
2
12 2 2
3
8
3
12
2
2
2
x x x
x
+
+
1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
12 16
2
3
2
12
2
16 3 3
3
12
3
16
2
3
3
x x x
x
+
+
1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
16 26
2
4
2
16
2
26 4 4
3
16
3
26
2
4
4
x x x
x
+
+
1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
26 21
2
5
2
26
2
21 5 5
3
26
3
21
2
5 5
x x x x
+
+
+ + + +
2
3
2
21 21
2
26 26
2
16 16
2
12 12
2
8
q u m u m u m u m u m
x , x , x , x , x ,

'
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
2
1
3 8
2
1
2
3
2
8 1 1
3
3
3
8
2
1
1
y y y
y
+
109
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
8 12
2
2
2
8
2
12 2 2
3
8
3
12
2
2
2
y y y
y
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
12 16
2
3
2
12
2
16 3 3
3
12
3
16
2
3
3
y y y
y
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
16 26
2
4
2
16
2
26 4 4
3
16
3
26
2
4
4
y y y
y
+
+
1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
26 21
2
5
2
26
2
21 5 5
3
26
3
21
2
5 5
y y y y
+
2
7
2
21 21
2
26 26
2
16 16
2
12 12
2
8 8
y , y , y , y , y ,

+ + + +
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
11 15
2
3
2
11
2
15 3 3
3
11
3
15
2
3
3
z z z
z
,
(32)

+
'
1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
2
1
2 7
2
1
2
2
2
7 1 1
3
2
3
7
2
1
) (
1
4
x x x
b
k
x
+
+
1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
7 11
2
2
2
7
2
11 2 2
3
7
3
11
2
2
2
x x x
x
+
+
1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
11 15
2
3
2
11
2
15 3 3
3
11
3
15
2
3
3
x x x
x
+
+
1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
15 24
2
4
2
15
2
24 4 4
3
15
3
24
2
4
4
x x x
x
+
+
1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
24 19
2
5
2
24
2
19 5 5
3
24
3
19
2
5 5
x x x x
+
+
+ + + +
2
4
2
19 19
2
24 24
2
15 15
2
11 11
2
7 7
x , x , x , x , x ,

'
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
2
1
2 7
2
1
2
2
2
7 1 1
3
2
3
7
2
1
1
y y y
y
+
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
7 11
2
2
2
7
2
11 2 2
3
7
3
11
2
2
2
y y y
y
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
11 15
2
3
2
11
2
15 3 3
3
11
3
15
2
3
3
y y y
y
110
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
15 24
2
4
2
15
2
24 4 4
3
15
3
24
2
4
4
y y y
y
+
+
1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
24 19
2
5
2
24
2
19 5 5
3
24
3
19
2
5 5
y y y y
+
2
8
2
19 19
2
24 24
2
15 15
2
11 11
2
7 7
y , y , y , y , y ,

+ + + +
.
(33)
Duke i mbledhur energjit kinetike t brezave 1, 2, 3 dhe 4, sipas
shprehjeve (30), (31), (32) dhe (33), fitohet shprehja pr energjin kinetike
t shtylls s konstruksionit barts t eprm, respektivisht:

4
1
) ( ) (
i
b
k
sh
k
i
E E
. (34)
Brezat e konzols s kundrpeshave gjithashtu trajtohen si barts me
shprndarje t masave kontinuale. Masat e pjesve t kapriats hapsinore t
kundrpeshave jan t reduktuara ne nyjet adekuate t brezave. Funksionet
aproksimative t forms s brezave t konzolls s kundrpeshave caktohen
ngjajshm sikurse funksioni aproksimativ i forms s brezave t shtylls s
konstruksionit barts t eprm.
N figurn 12, sht treguar modeli dinamik i brezit 1 t konzols s
kundrpeshave.
Figura 12. Modeli dinamik i brezit 1 t konzols s kundrpeshave
Supozohet masa elementare e elementit 1, figura 13. Katrori i
shprejtsis apsolute t masave elementare sht :
2
4
2
1 1
2
11
2
1 1
2
9
2
1 1
2
) ( ) ( ) ( q b z k q b z k q b z k v
z z y y x x
+ + + + +
.
(35)
111
Duke patur parasysh shprehjen (35), energjia kinetike e masave
elementare sht:
dm v E
dm
k
2 ) (
2
1
[ ] . dz q b z k q b z k q b z k ' m
z z y y x x
2
4
2
1 1
2
11
2
1 1
2
9
2
1 1 1
) ( ) ( ) (
2
1
+ + + + +

(36)
Figura 13. Segmenti 1 i brezit 1
Duke integruar shprehjen (36) prgjat gjatsis s elementit 1, fitohet:
[ ]
+ + + + +
35
19
1
2
4
2
1 1
2
11
2
1 1
2
9
2
1 1 1
) (
) ( ) ( ) (
2
1
z
z
z z y y x x
S
k
dz q b z k q b z k q b z k ' m E
, J J J ' m ) (
2
1
3 2 1 1
+ + (37)
ku sht :
[ ]
1
]
1
+ +
+
35
19
35
19
2
1
2
1 1
3
1
2
4
2
4
2
1 1 1
3
1
) (
2
1
z
z
z z z z
z
z
z z
z b z b k z k q dz q b z k J

1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
19 35
2
1
2
19
2
35 1 1
3
19
3
35 1
2
4
z z b z z b k z z k q
z z z z
,
112
(38)
[ ]
1
]
1
+ +
+
35
19
35
19
2
1
2
1 1
3
1
2
9
2
9
2
1 1 2
3
1
) (
2
1
z
z
x x x x
z
z
x x

1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
19 35
2
1
2
19
2
35 1 1
3
19
3
35 1
2
9
x x x x
,
(39)
[ ]
1
]
1
+ +
+
35
19
35
19
2
1
2
1 1
3
1
2
11
2
11
2
1 1 3
3
1
) (
2
1
z
z
u y y y
z
z
y y

1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
19 35
2
1
2
19
2
35 1 1
3
19
3
35 1
2
11
y y y y
.
(40)
Me zvendsimin e shprehjeve (38), (39) dhe (40) n shprehjen (37)
fitohet energjia e masave t elementit 1:
+
'
1
]
1
+ +
2
4
19 35
2
1
2
19
2
35 1 1
3
19
3
35
2 ) (
) ( ) ( ) (
3
1
2
1
1
1
z z z
S
k
z

+
+
1
]
1
+ +
2
9
19 35
2
1
2
19
2
35 1 1
3
19
3
35
2
) ( ) ( ) (
3
1
1
x x x
x

+
1
]
1
+ +
2
11
19 35
2
1
2
19
2
35 1 1
3
19
3
35
2
) ( ) ( ) (
3
1
1
y y y
y

.
(41)
N mnyr t njjt, caktohet edhe energjia kinetike pr elementet 2,
3, 4, 5 dhe 5.
N vazhdim shqyrtohen masat e koncentruara n nyjn 35.
Zhvendosjet e saj n drejtim t koordinatave t gjeneralizuara jan:
4 35 35
4
q u u
z , q ,

, (42)
9 35 35
9
q u u
x , q ,

, (43)
113
11 35 35
11
q u u
y , q ,

(44)
Madhsit z ,
u
35 , x ,
u
35 dhe y ,
u
35 paraqesin zhvendosjet n nyjn
35 n drejtim t koordinatave t gjeneralizuara q
4
, q
9
dhe q
11
kur ato kan
vlera njsi.
Derivati, sipas kohs, i shpehjeve (42), (43) dhe (44) paraqet
projeksionet e shpejtsive n nyjn 35. Prandaj, katrori i shpejtsis
absolute t saj sht:
11
2
35 9
2
35 4
2
35
2
35
2
35
2
35
2
35
11 9 4
q u q u q u u u u v
y , x , z ,
q , q , q ,
+ + + +
. (45)
Energjia kinetike e masave t koncentruara n nyjn 35, duke patur
parasysh shprehjen (45), sht:
( )
11
2
35 9
2
35 4
2
35 35
2
35 35
) (
2
1
2
1
35
q u q u q u m v m E
y , x , z ,
m
k
+ +
. (46)
Energjia kinetike e masave tjera t koncentruara t brezit, caktohet
n t njjtn mnyr.
Energjia kinetike e brezit, paraqet shumn e energjive kinetike t
masave t shprndara n mnyr kontinuale n element dhe energjis
kinetike t masave t koncenturara n nyje t brezit, prandaj sht:
+
n
m
k
i
S
k
b
k
n i
E E E
) (
6
1
) ( ) (
1
, n = 35, 42, 48, 54, 60, 65. (47)
Pas kryerjes s mbledhjes n shprehjen (47) dhe grupimit t
antarve, fitohet shprehja e fundit pr energjin kinetike t brezit 1:
+
'
1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
2
1
19 35
2
1
2
19
2
35 1 1
3
19
3
35
2
1 1
) (
1
z z z z
b
k
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
35 42
2
2
2
35
2
42 2 2
3
35
3
42
2
2 2
z z z z
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
42 48
2
3
2
42
2
48 3 3
3
42
3
48
2
3 3
z z z z
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
48 54
2
4
2
48
2
54 4 4
3
48
3
54
2
4 4
z z z z
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
54 60
2
5
2
54
2
60 5 5
3
54
3
60
2
5 5
z z z z
114
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
60 65
2
6
2
60
2
65 6
3
60
3
65
2
6 6
z z z z

+
2
4
2
65 65
2
60 60
2
54 54
2
48 48
2
42 42
2
35 35
q u m u m u m u m u m u m
z , z , z , z , z , z ,

+ + + + +
+
+
'
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
2
1
19 35
2
1
2
19
2
35 1 1
3
19
3
35
2
1 1
x x x x
+
+
1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
35 42
2
2
2
35
2
42 2 2
3
35
3
42
2
2 2
x x x x
+
+
1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
42 48
2
3
2
42
2
48 3 3
3
42
3
48
2
3 3
x x x x
+
+
1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
48 54
2
4
2
48
2
54 4 4
3
48
3
54
2
4 4
x x x x
+
+
1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
54 60
2
4
2
54
2
60 4 4
3
54
3
60
2
5 5
x x x x
+
+
1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
60 65
2
6
2
60
2
65 6 6
3
60
3
65
2
6 6
x x x x
+
2
9
2
65 65
2
60 60
2
54 54
2
48 48
2
42 42
2
35 35
x , x , x , x , x , x ,

+ + + + +
+

'
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
2
1
19 35
2
1
2
19
2
35 1 1
3
19
3
35
2
1 1
y y y y
+
+
+
1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
35 42
2
2
2
35
2
42 2 2
3
35
3
42
2
2 2
y y y y
+
+
1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
42 48
2
3
2
42
2
48 3 3
3
42
3
48
2
3 3
y y y y
+
+
1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
48 54
2
4
2
48
2
54 4 4
3
48
3
54
2
4 4
y y y y
+
+
1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
54 60
2
4
2
54
2
60 4 4
3
54
3
60
2
5 5
y y y y
+
+
1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
60 65
2
6
2
60
2
65 6 6
3
60
3
65
2
6 6
y y y y
115
+
2
11
2
65 65
2
60 60
2
54 54
2
48 48
2
42 42
2
35 35
y , y , y , y , y , y ,

+ + + + +
.
(48)
Modeli dinamik i brezit 2, sht treguar n figurn 14.
N mnyr analoge, si te brezi 1, fitohet shprehja prfundimtare pr
energjin kinetike t brezit 2, t konzolls s kundrpeshs:
+
'
1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
2
1
21 36
2
1
2
21
2
36 1 1
3
21
3
36
2
1 1
) (
2
z z z z
b
k
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
36 44
2
2
2
36
2
44 2 2
3
36
3
44
2
2 2
z z z z
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
44 50
2
3
2
44
2
50 3 3
3
44
3
50
2
3 3
z z z z
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
50 56
2
4
2
50
2
56 4 4
3
50
3
56
2
4 4
z z z z
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
56 62
2
5
2
56
2
62 5 5
3
56
3
62
2
5 5
z z z z
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
62 66
2
6
2
62
2
66 6 6
3
62
3
66
2
6 6
z z z z

+
2
3
2
66 66
2
62 62
2
56 56
2
50 50
2
44 44
2
36 36
z , z , z , z , z , z ,

+ + + + +
+
116
'
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
2
1
21 36
2
1
2
21
2
36 1 1
3
21
3
36
2
1 1
x x x x
+
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
36 44
2
2
2
36
2
44 2 2
3
36
3
44
2
2 2
x x x x
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
44 50
2
3
2
44
2
50 3 3
3
44
3
50
2
3 3
x x x x
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
50 56
2
4
2
50
2
56 4 4
3
50
3
56
2
4 4
x x x x
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
56 62
2
5
2
56
2
62 5 5
3
56
3
62
2
5 5
x x x x
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
62 66
2
6
2
62
2
66 6 6
3
62
3
66
2
6 6
x x x x

+
+
+ + + + +
2
9
2
66 66
2
62 62
2
56 56
2
50 50
2
44 44
2
36 36
x , x , x , x , x , x ,

'
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
2
1
21 36
2
1
2
21
2
36 1 1
3
21
3
36
2
1 1
y y y y
+
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
36 44
2
2
2
36
2
44 2 2
3
36
3
44
2
2 2
y y y y
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
44 50
2
3
2
44
2
50 3 3
3
44
3
50
2
3 3
y y y y
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
50 56
2
4
2
50
2
56 4 4
3
50
3
56
2
4 4
y y y y
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
56 62
2
5
2
56
2
62 5 5
3
56
3
62
2
5 5
y y y y
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
62 66
2
6
2
62
2
66 6 6
3
62
3
66
2
6 6
y y y y

+
2
11
2
66 66
2
62 62
2
56 56
2
50 50
2
44 44
2
36 36
y , y , y , y , y , y ,

+ + + + +
.
(49)
117
Brezat 3 dhe 4 t konzols s kundrpeshave kundrejt horizontals,
formojn kndin . Modeli dinamik i brezit 3 sht treguar n figurn 15.
Supozohet masa elementare dz
cos
' m
dm
1
e elementit 1, figura 16.
Figura 16. Segmenti 1 i brezit 3
Katrori i shpejtsis apsolute t masave elemtare sht:
2
12
2
1 1
2
10
2
1 1
2
3
2
1 1
2
) ( ) ( ) ( q b z k q b z k q b z k v
y y x x z z
+ + + + +
. (50)
Energjia kinetike e masave elementare sht:
118
dm v E
dm
k
2 ) (
2
1
[ ] . dz q b z k q b z k q b z k
cos
' m

y y x x z z
2
12
2
1 1
2
10
2
1 1
2
3
2
1 1
1
) ( ) ( ) (
2
1
+ + + + +

(51)
Duke e integruar shprehjen (51) sipas gjatsis s elementit 1, fitohet
energjia kinetike e elementit 1:
+
'
1
]
1
+ +
2
3
12 32
2
1
2
12
2
32 1 1
3
12
3
32
2 ) (
) ( ) ( ) (
3
1
2
1
1
1
cos
' m
E
z z z
S
k
z

+
+
1
]
1
+ +
2
10
12 32
2
1
2
12
2
32 1 1
3
12
3
32
2
1
) ( ) ( ) (
3
1
x x x x

+
1
]
1
+ +
2
12
12 32
2
1
2
12
2
32 1 1
3
12
3
32
2
1
) ( ) ( ) (
3
1
y y y y

.
(52)
Energjia kinetike e elementeve tjer fitohet ngjajshm sikurse
energia kinetike e elementit 1 t brezit 3.
Energjia kinetike e masave t koncentruara n nyje, caktohet n
mnyr t njjt sikurse q sht caktuar energjia kinetike e brezit 1 t
konzols s kundrpeshave.
Prfundimisht, energjia kinetike e brezit 3 paraqet shumn e
energjive kinetike t t gjith elementeve dhe t t gjitha masave t
koncentruara.
+
n
m
k
i
S
k
b
k
n i
E E E
) (
6
1
) ( ) (
1
, n = 32, 40, 45, 51, 57, 63. (53)
Duke e zhvilluar shprehjen (53) fitohet:
+
'
1
]
1
+ +
) ( ) ( ) (
3
1
2
1
12 32
2
1
2
12
2
32 1 1
3
12
3
32
2
1 1
) (
3
cos
E
z z z z
b
k
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
32 40
2
2
2
32
2
40 2 2
3
32
3
40
2
2 2
z z z z
119
+
+
1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
40 45
2
3
2
40
2
45 3 3
3
40
3
45
2
3 3
z z z z
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
45 51
2
4
2
45
2
51 4 4
3
45
3
51
2
4 4
z z z z
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
51 57
2
5
2
51
2
57 5 5
3
51
3
57
2
5 5
z z z z
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
57 63
2
6
2
57
2
63 6 6
3
57
3
63
2
6 6
z z z z

+
2
3
2
63 63
2
57 57
2
51 51
2
45 45
2
40 40
2
32 32
z , z , z , z , z , z ,

+ + + + +
+

+
'
1
]
1
+ +
+ ) ( ) ( ) (
3
1
2
1
12 32
2
1
2
12
2
32 1 1
3
12
3
32
2
1 1
cos
x x x x
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
32 40
2
2
2
32
2
40 2 2
3
32
3
40
2
2 2
x x x x
+
+
1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
40 45
2
3
2
40
2
45 3 3
3
40
3
45
2
3 3
x x x x
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
45 51
2
4
2
45
2
51 4 4
3
45
3
51
2
4 4
x x x x
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
51 57
2
5
2
51
2
57 5 5
3
51
3
57
2
5 5
x x x x
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
57 63
2
6
2
57
2
63 6 6
3
57
3
63
2
6 6
x x x x

+
2
10
2
63 63
2
57 57
2
51 51
2
45 45
2
40 40
2
32 32
x , x , x , x , x , x ,

+ + + + +
+

+
'
1
]
1
+ +
+ ) ( ) ( ) (
3
1
2
1
12 32
2
1
2
12
2
32 1 1
3
12
3
32
2
1 1
cos
y y y y
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
32 40
2
2
2
32
2
40 2 2
3
32
3
40
2
2 2
y y y y
+
+
1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
40 45
2
3
2
40
2
45 3 3
3
40
3
45
2
3 3
y y y y
120
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
45 51
2
4
2
45
2
51 4 4
3
45
3
51
2
4 4
y y y y
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
51 57
2
5
2
51
2
57 5 5
3
51
3
57
2
5 5
y y y y
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
57 63
2
6
2
57
2
63 6 6
3
57
3
63
2
6 6
y y y y

+
2
12
2
63 63
2
57 57
2
51 51
2
45 45
2
40 40
2
32 32
y , y , y , y , y , y ,

+ + + + +
.
(54)
Modeli dinamik i brezit 4 sht treguar n figurn 98.
Figura 17. Modeli dinamik i brezit 4 t konzolls s kundrpeshave
Duke aplikuar metodologjin e njjt si tek brezi 3, fitohet shprehja
e fundit pr energjin kinetike t brezit 4:
+
'
1
]
1
+ +
) ( ) ( ) (
3
1
2
1
11 28
2
1
2
11
2
28 1 1
3
11
3
28
2
1 1
) (
4
cos
E
z z z z
b
k
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
28 38
2
2
2
28
2
38 2 2
3
28
3
38
2
2 2
z z z z
+
+
1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
38 47
2
3
2
38
2
47 3 3
3
38
3
47
2
3 3
z z z z
121
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
47 53
2
4
2
47
2
53 4 4
3
47
3
53
2
4 4
z z z z
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
53 59
2
5
2
53
2
59 5 5
3
53
3
59
2
5 5
z z z z
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
59 64
2
6
2
59
2
64 6 6
3
59
3
64
2
6 6
z z z z

+
2
4
2
64 64
2
59 59
2
53 53
2
47 47
2
38 38
2
28 28
z , z , z , z , z , z ,

+ + + + +
+

+
'
1
]
1
+ +
+ ) ( ) ( ) (
3
1
2
1
11 28
2
1
2
11
2
28 1 1
3
11
3
28
2
1 1
cos
x x x x
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
28 38
2
2
2
28
2
38 2 2
3
28
3
38
2
2 2
x x x x
+
+
1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
38 47
2
3
2
38
2
47 3 3
3
38
3
47
2
3 3
x x x x
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
47 53
2
4
2
47
2
53 4 4
3
47
3
53
2
4 4
x x x x
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
53 59
2
5
2
53
2
59 5 5
3
53
3
59
2
5 5
x x x x
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
59 64
2
6
2
59
2
64 6 6
3
59
3
64
2
6 6
x x x x

+
2
9
2
64 64
2
59 59
2
53 53
2
47 47
2
38 38
2
28 28
x , x , x , x , x , x ,

+ + + + +
+

+
'
1
]
1
+ +
+ ) ( ) ( ) (
3
1
2
1
11 28
2
1
2
11
2
28 1 1
3
11
3
28
2
1 1
cos
y y y y
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
28 38
2
2
2
28
2
38 2 2
3
28
3
38
2
2 2
y x y y
+
+
1
]
1
+ + ) ( ) ( ) (
3
1
38 47
2
3
2
38
2
47 3 3
3
38
3
47
2
3 3
y y y y
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
47 53
2
4
2
47
2
53 4 4
3
47
3
53
2
4 4
y y y y
122
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
53 59
2
5
2
53
2
59 5 5
3
53
3
59
2
5 5
y y y y
+
1
]
1
+ + + ) ( ) ( ) (
3
1
59 64
2
6
2
59
2
64 6 6
3
59
3
64
2
6 6
y y y y

+
2
12
2
64 64
2
59 59
2
53 53
2
47 47
2
38 38
2
28 28
y , y , y , y , y , y ,

+ + + + +
.
(55)
N nyjet e konstruksionit barts t eprm, q gjinden n rrafshin
vertikal t simetris, gjenden masat e koncentruara t fituara nga masat e
reduktuara t elementit t poshtm dhe t eprm t kapriats. Caktimi i
energjis kinetike t masave t prmendura, sqarohet n nyjn 55 q i takon
horizontales s eprme t konzolls, figura 99.
Figura 18. Horizontalja e eprme e konzols
Gjysma e mass s koncentruar n nyjen 55 i bashkangjitet brezit 1,
kurse gjysma tjetr brezit 2. Nse me u
55,3
, u
55,4
, u
55,9
, u
55,l0
dhe u
55,11
shnohen
zhvendosjet n nyjn 55, n drejtime t koordinatave t gjeneralizuara q
3
,
q
4
, q
9
, q
l0
dhe q
ll
pr vlerat njsi, ather shpejtsit e gjeneralizuara t
gjysm masave m
55
q i bashkangjiten brezit 1 , jan:
4 4 55
4
q u v
, q

, (56)
9 9 55
9
q u v
, q

, (57)
11 11 55
11
q u v
, q

, (58)
123
kurse shpejtsit e gjeneralizuara t gjysm masave m
55
q iu bashkangjiten
brezit 2, jan:
3 3 55
3
q u v
, q

, (59)
10 10 55
10
q u v
, q

, (60)
11 11 55
11
q u v
, q

(61)
Duke patur parasysh shprehjet (56), (57), ..., (61), katrort e
shpejtsive absolute t gjysm masave t koncentruara n nyjn 55, q i
bashkangjiten brezave 1 dhe 2 do t jen:
2 2 2 2 2 2 2 2 2 2
1
11 11 55 9 9 55 4 4 55 11 9 4
q u q u q u v v v v
, , ,
q q q
+ + + +
, (62)
2 2 2 2 2 2 2 2 2 2
2
11 11 55 10 10 55 3 3 55 11 10 3
q u q u q u v v v v
, , ,
q q q
+ + + +
. (63)
Prandaj, energjia kinetike e masave t koncentruara n nyjn 55
sht:
,
_
+
2
2 55
2
1 55
) (
2
1
2
1
2
1
55
v m v m E
m
k
[ ] q u q u q u q u q u m
, , , , ,
2
11
2
11 55
2
10
2
10 55
2
9
2
9 55
2
4
2
4 55
2
3
2
3 55 55
4
1
+ + + +
.
(64)
Duke vepruar n mnyr analoge, mund t caktohen energjit
kinetike t t gjitha atyre masave, t cilat jan t koncentruara n nyjet e
konstruksionit barts t eprm q gjenden n rrafshin vertikal t simetris.
N konstruksionin barts t eprm, sht vendosur konzola e
kundrpeshave, si dhe nj pjes e veglave dhe pajimeve t cilat jan t
domosdoshme pr punn e eskavatorit.
Maja e konzolls s kundrpeshave gjindet n nyjn 67, t elementit
t fundm t modelit, figura 19 .
124
Figura 19 . Maja e konzols s kundrpeshave
Energjia kinetike e kundrpeshave caktohet ashtu q nj e katrta e
mass s saj i bashkohet secilit brez t konzolls s kundrpeshave.
Katrort e shpejtsive absolute t masave q i bashkangjiten brezave,
1, 2, 3 dhe 4 jan:
2
11
2
11 67
2
9
2
9 67
2
4
2
4 67
2
1
q u q u q u v
, , ,
+ +
, (65)
2
11
2
11 67
2
10
2
10 67
2
3
2
3 67
2
2
q u q u q u v
, , ,
+ +
, (66)
2
12
2
12 67
2
10
2
10 67
2
3
2
3 67
2
3
q u q u q u v
, , ,
+ +
, (67)
2
12
2
12 67
2
9
2
9 67
2
4
2
4 67
2
4
q u q u q u v
, , ,
+ +
. (68)
N relacionet e mparme me u
67,3
, u
67,4
, u
67,9
, u
67,10
, u
67,11
dhe u
67,12
jan
paraqitur zhvendosjet e nyjs 67, kur koordinata e gjeneralizuar ka vlern
njsi.
Energjia kinetike e konzols s kundrpeshave sht:
,
_
+ + +
2
4
2
3
2
2
2
1
) (
4
1
4
1
4
1
4
1
2
1
v m v m v m v m E
k k k k
k
k
(69)
Kur n ekuacionin (69) zvendsohen shprehjet (65), (66), (67) dhe
(68), prfundimisht fltohet:
(
) ,
4
1
2
1
2
12
2
12 67
2
9
2
9 67
2
4
2
4 67
2
12
2
12 67
2
11
2
11 67
2
10
2
10 67
2
3
2
3 67
2
11
2
11 67
2
9
2
9 67
2
3
2
3 67
2
11
2
11 67
2
9
2
9 67
2
4
2
4 67
) (
q u q u q u q u q u q u q u
q u q u q u q u q u q u m E
, , , , , , ,
, , , , , , k
K
k

+ + + + + + +
+ + + + + +
respektivisht pas rregullimit,
125
( ) q u q u q u q u q u q u m E
, , , , , , k
K
k
2
12
2
12 67
2
11
2
11 67
2
10
2
10 67
2
9
2
9 67
2
4
2
4 67
2
3
2
3 67
) (
4
1
+ + + + +

(70)
Masa e elektropajimeve (mep) sht koncentruar n nyjn 49, 55 dhe
61 q gjenden n pjesn e eprme t horizontales s kapriats, n rrafshin
vertikal t simetris t konstruksionit barts t eprm, (figura 20 ).
Figura 20 . Modeli dinamik i elektropaimeve
Energjia kinetike e masave t reduktuara t elekropajimeve, caktohet
ngjajshm sikurse n rastin e caktimit t energjis kinetike t masave m
55
t
koncentruara n nyjn 55, q sht fituar me reduktimin e elementeve t,
kapriats horizontale t eprme. Kur t aplikohet metodologjia e prmendur,
fitohet shprehja pr energjin kinetike t elektropajimeve:
( )
( ) + + + + + +
+
+ + + +
2
11
2
11 55
2
10
2
10 55
2
9
2
9 55
2
4
2
4 55
2
3
2
3 55
2
11
2
11 49
2
10
2
10 49
2
9
2
9 49
2
4
2
4 49
2
3
2
3 49
) (
6
1
6
1
2
1
q u q u q u q u q u m
q u q u q u q u q u m E
, , , , , ep
, , , , , ep
ep
k

( ) . q u q u q u q u q u m
, , , , , ep
1
]
1
+ + + + +
2
11
2
11 61
2
10
2
10 61
2
9
2
9 61
2
4
2
4 61
2
3
2
3 61
6
1

(71)
Duke e rregulluar shprehjen (6.3.71), fitohet:
126
( ) ( ) (
( ) ( ) + + + + + + +
+ + + + + +
2
10
2
10 61
2
10 55
2
10 49
2
9
2
9 61
2
9 55
2
9 49
2
4
2
4 61
2
4 55
2
4 49
2
3
2
3 61
2
3 55
2
3 49
) (
6
1
2
1
q u u u q u u u
q u u u q u u u m E
, , , , , ,
, , , , , , ep
ep
k

( ) ] . q u u u
, , ,
2
11
2
11 61
2
11 55
2
11 49
2 + + + (72)
Masa e transformatorit dhe e vinit portal (m
t
+m
vp
) reduktohet n
nyjn 61. Duke aplikuar metodologjin e ekspozuar, fitohet shprehja pr
energjin kinetike:
( )
2
11
2
11 61
2
10
2
10 61
2
9
2
9 61
2
4
2
4 61
2
3
2
3 61
) (
4
1
, , , , , vp t
vp t
k
+ + + +
+
+
.
(73)
Masa e vinit konzoll (m
k
), sht reduktuar n nyjn 67. Energjia
kinetike e saj sht:
( )
2
11
2
11 67
2
10
2
10 67
2
9
2
9 67
2
4
2
4 67
2
3
2
3 67
) (
4
1
, , , , , k
k
k
+ + + +
.
(74)
Masa e paisjeve m
vl
dhe m
v2
pr ndryshimin e kndit t krahut t
rrotorit sht koncentruar n nyjet 79 dhe 83 t elementit t fundm t
modelit, (figura 21).
Figura 21 . Modeli dinamik i paisjes pr ndryshimin e kndit t krahut t rrotorit
127
Energjia kinetike e pajisjes 1 sht:
( )
2
11
2
11 71
2
9
2
9 71
2
4
2
4 71
) (
1
1
2
1
q u q u q u m E
, , , v
v
k
+ +
. (75)
Kurse e pajisjes 2 sht :
( )
2
11
2
11 83
2
10
2
10 83
2
4
2
4 83
) (
2
2
2
1
q u q u q u m E
, , , v
v
k
+ +
. (76)
Masat e t dy pajisjeve jan t njjta, respektivisht:
m
v
= m
v1
= m
v2
. (77)
Energjia kinetike e t dy pajisjeve, duke patur parasysh shprehjet
(75), (76)
dhe (77), sht:

( ) [ ]
2
11
2
11 83
2
11 79
2
10
2
10 83
2
9
2
9 79
2
4
2
4 79
2
4
2
4 83
) (
2
1
q u u q u q u q u q u m E
, , , , , , v
v
k
+ + + + +
.
(78)
Masa e portalit m
p1
dhe m
p2
sht reduktuar n nyjet 77 dhe 81.
Energjia kinetike e portalit, caktohet ngjajshm sikurse energjia kinetike e
paisjeve, pr ndryshimin e kndit t krahut t rrotorit. Shprehja e fundit pr
energjin kinetike t portalit, pr m
p1
= m
p2
= m
p
do t jet:

( ) [ ]
2
11
2
11 81
2
11 77
2
10
2
10 81
2
9
2
9 77
2
4
2
4 77
2
3
2
3 81
) (
2
1
q u u q u q u q u q u m E
, , , , , , p
p
k
+ + + + +
.
(79)
Masa e boshtit t krahut t rrotorit sht reduktuar n nyjet 71 dhe 72
t elementit t fundm t modelit, (figura 22 ).
128
Figura 22 . Modeli dinamik i boshtit t krahut t rrotorit
Energjia kinetike e boshtit t krahut t rrotorit sht:
( )
2
18
2
17
2
16
2
15
2
14
2
13
) (
4
1
q q q q q q m E
v
b
k
+ + + + +
. (80)
N nyjet 18 dhe 22 gjinden masat e koncentruara
mp
t fituara me
reduktimin e masave t portalit, (figura 13).
Energjia kinetike e mass s portalit q reduktohet n shtylln e
konstruksionit barts t eprm caktohet n baz t shprehjes:
( )
2
20
2
19
2
6
2
5
2
2
2
1
) (
4
1
q q q q q q m E
p
m
k
p
+ + + + +
. (81)
Figura 23 . Modeli dinamik i portalit
129
Prfundimisht, energjia kinetike e konstruksionit barts t eprm me
t gjitha mjetet ekzistuese dhe pajimet tjera, fitohet me mbledhjen e
shprehjeve pr energji kinetike edhe ate t:
- brezave t shtylls, (shprehjet 30, 31, 32 dhe 33),
- brezave t konzols s kundrpeshave, (shprehjet 48, 49, 54 dhe
55),
- masave t fituara me reduktimin e masave t elementit, q jan
vendosur n nyjet
q gjinden n rrafshin vertikal t simetris, (shprehja 64),
- kundrpeshave, (shprehja 70),
- elektropajimeve, (shprehja 72),
- transformatorit dhe vinit portal, (shprehja 73),
- vinit konzol, (shprehja 74),
- paisjeve pr ndryshimin e kndit t krahut t rrotorit,shprehja (78),
- portalit, shprehja (79),
- boshtit t krahut t rrotorit,shprehja (80), dhe
- pjess s mass s portant, q reduktohen n shtyll t
konstruksionit barts t
eprm, shprehja (81).
Pas kryerjes s operacioneve matematikore dhe grupimit t
koeficientve t inercis t sistemit, fitohen shprehjet e fundit pr energjin
kinetike dhe energjin potenciale t konstruksionit barts t eprm :
( ) ( ) + + + + + + + + + +
2
2 2 20 2 3 2 2 2 1
2
1 1 20 1 3 1 2 1 1
2
1
2
1
q a a a a q a a a a E
, , , , , , , , k

( ) ( ) . q a a a a q a a a a
, , , , , , , ,
2
20 20 20 20 3 20 2 20 1
2
3 3 20 3 3 3 2 3 1
2
1
2
1
+ + + + + + + + + + +

(82)
( ) ( ) + + + + + + + + + +
2
2 2 20 2 3 2 2 2 1
2
1 1 20 1 3 1 2 1 1
2
1
2
1
q c c c c q c c c c E
, , , , , , , , p

( ) ( )
2
20 20 20 20 3 20 2 20 1
2
3 3 20 3 3 3 2 3 1
2
1
2
1
q c c c c q c c c c
, , , , , , , ,
+ + + + + + + + + + +
. (83)
Nga ekuacionet diferenciale t rendit t dyt t Lagranzhit, fitohet :
130
,20) 3 2 1 ( 0 . . . , , , r ,
q
E
q
E
dt
d
r
p
r
k

(84)
20 20 3 3 2 2 1 1
q a q a q a q a
q
E
, r , r , r , r
r
k

+ + + +
, (85)
20 20 3 3 2 2 1 1
q a q a q a q a
q
E
dt
d
, r , r , r , r
r
k

+ + + +
, (86)
20 20 3 3 2 2 1 1
q c q c q c q c
q
E
, r , r , r , r
r
p
+ + + +
(87)
Nse ekuacionet (86) dhe (87) zvendsohen n ekuacionin (84)
fitohen ekuacionet diferenciale:
. q c ... q c q c q c ... q a q a q a
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
, q c ... q c q c q c ... q a q a q a
, q c ... q c q c q c ... q a q a q a
, q c ... q c q c q c ... q a q a q a
, , , , , , ,
, , , , , , ,
, , , , , , ,
, , , , , , ,
0
0
0
0
20 20 20 3 3 20 2 2 20 1 1 20 3 3 20 2 2 20 1 1 20
20 20 3 3 3 3 2 2 3 1 1 3 3 3 3 2 2 3 1 1 3
20 20 2 3 3 2 2 2 2 1 1 2 3 3 2 2 2 2 1 1 2
20 20 1 3 3 1 2 2 1 1 1 1 3 2 1 2 2 1 1 1 1
+ + + + + + + +
+ + + + + + + +
+ + + + + + + +
+ + + + + + + +

(88)
Rrnjt e ktij ekuacioni jan:
, q ... q q q q
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
, q ... q q q q
, q ... q q q q
, q ... q q q q
) 20 (
20
) 3 (
20
) 2 (
20
) 1 (
20 20
) 20 (
3
) 3 (
3
) 2 (
3
) 1 (
3 3
) 20 (
2
) 3 (
2
) 2 (
2
) 1 (
2 2
) 20 (
1
) 3 (
1
) 2 (
1
) 1 (
1 1
+ + + +
+ + + +
+ + + +
+ + + +

(89)
Integralet partikulare jan n formn:
131
. t cos A q
. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .
,..., , , r , t cos A q
, t cos A q
, t cos A q
r
r
r
r r
r
r r
r
r r
) (
) 20 3 2 1 ( ) (
) (
) (
) (
20
) 3 (
20
) (
3
) (
3
) (
2
) (
2
) (
1
) (
1

(90)
ku, A, , paraqesin karakteristikat kinematike t lvizjes harmonike. Pra,
kto integrale partikulare shenohen 20 her, n formn:
. t cos A q
. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .
, t cos A q
, t cos A q
, t cos A q
) (
) (
) (
) (
20 20
3 3
2 2
1 1

(91)
derivati i par i tyre sht:
. t sin A q
. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .
, t sin A q
, t sin A q
, t sin A q
) (
) (
) (
) (
20 20
3 3
2 2
1 1

(92)
kurse derivati i dyt:
. t cos A q
. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . .
, t cos A q
, t cos A q
, t cos A q
) (
) (
) (
) (
2
20 20
2
3 3
2
2 2
2
1 1

(93)
132
Nse ekuacionet (90) dhe (93) zvendsohen n ekuacionin (88)
fitohet:

. A a c ... A a c A a c A a c
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
, A a c ... A a c A a c A a c
, , , , , , , ,
, , , , , , , ,
, , , , , , , ,
, , , , , , , ,
0 ) ( ) ( ) ( ) (
0 ) ( ) ( ) ( ) (
0 ) ( ) ( ) ( ) (
0 ) ( ) ( ) ( ) (
) 20 (
20
2
20 20 20 20
) 20 (
3
2
3 20 3 20
) 20 (
2
2
2 20 2 20
) 20 (
1
2
1 20 1 20
) 3 (
20
2
20 3 20 3
) 3 (
3
2
3 3 3 3
) 3 (
2
2
2 3 2 3
) 3 (
1
2
1 3 1 3
) 2 (
20
2
20 2 20 2
) 2 (
3
2
3 2 3 2
) 2 (
2
2
2 2 2 2
) 2 (
1
2
1 2 1 2
) 1 (
20
2
20 1 20 1
) 1 (
3
2
3 1 3 1
) 1 (
2
2
2 1 2 1
) 1 (
1
2
1 1 1 1
+ + + +
+ + + +
+ + + +
+ + + +

(94)
Q sistemi i ekuacioneve diferenciale (94) t ket zgjidhje triviale
duhet q:
. A ... A A A
.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
, A ... A A A
, A ... A A A
, A ... A A A
0
0
0
0
) 20 (
20
) 20 (
3
) 20 (
2
) 20 (
1
) 3 (
20
) 3 (
3
) 3 (
2
) 3 (
1
) 2 (
20
) 2 (
3
) 2 (
2
) 2 (
1
) 1 (
20
) 1 (
3
) 1 (
2
) 1 (
1

(95)
Kjo sht e mundur vetm nse determinanta e sistemit (6.3.94)
sht e barabart me zero, respektivisht q:
133
0
) ( ) ( ) ( ) (
) ( ) ( ) ( ) (
) ( ) ( ) ( ) (
) ( ) ( ) ( ) (
) (
2
20 20 20 20
2
3 20 3 20
2
2 20 2 20
2
1 20 1 20
2
20 3 20 3
2
3 3 3 3
2
2 3 2 3
2
1 3 1 3
2
20 2 20 2
2
3 2 3 2
2
2 2 2 2
2
1 2 1 2
2
20 1 20 1
2
3 1 3 1
2
2 1 2 1
2
1 1 1 1
2

, , , , , , , ,
, , , , , , , ,
, , , , , , , ,
, , , , , , , ,
a c ... a c a c a c
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
a c ... a c a c a c
a c ... a c a c a c
a c ... a c a c a c
(96)
Shprehja (94) paraqet ekuacionet frekuenciale. Kur determinanta
(96) zhvillohet, fitohet polinomi i shkalls (20), n formn:
. A A A A A
o
0 ) ( ) ( ) (
2
1
18 2
18
19 2
19
20 2
20
+ + + + +

(97)
Polinomi (97) ka (20) rrnj t (
2
) t cilat jan dhn n tabeln
6.3.3.
{ } [ ] { }
s
T
s
KBE
k
q a q E
2
1
) (
, s = 1,2, , 20
(98)
ku sht:
{ }
s
q
- matrica kolon e shpejtsive t gjeneralizuara, dhe
[a] matrica e koeficientve t inercis t sistemit.
Matrica e fleksibilitetit t sistemit dhe matrica e ngurtsis s
sistemit jan reciproke:
[c] = []
-1
,
134
ku sht :
[c] matrica e ngurtsis s sistemit, dhe
[] matrica e fleksibilitetit t sistemit.
Prandaj shprehja pr energjin potenciale t konstruksionit barts t
eprm, mund t shkruhet n formn:
{ } [ ] { }
s
T
s
KBE
p
q c q E
2
1
) (
, s = 1,2, , 20
(99)
ku sht:
{ }
s
q
- matrica kolon e koordinatave t gjeneralizuara.
Elementet e matrices s fleksibilitetit, n realitet jan koeficient t
ndikimit t zhvendosjs n konstruksion. Kta koeficient, n kt rast,
caktohen me aplikimin e metods s elementeve t fundm, ashtu q,
paraprakisht, modeli i konstruksionit barts t eprm n nyje prkatse,
ngarkohet me forcat njsi. Me kt, n datotekn e daljes lexohen
zhvendosjet adekuate t nyjeve prkatse.
Kto zhvendosje paraqesin koeficientt e ndikimit, respektivisht
elementt e matrics fleksibile t sistemit.
Ekuacionet diferenciale t lkundjeve t lira t pashuara mund t
shnohen n form t matrics:
{ } 0
20
2
1
20 20 2 20 1 20
20 2 2 2 1 2
20 1 2 1 1 1
20
2
1
20 20 2 20 1 20
20 2 2 2 1 2
20 1 2 1 1 1
'
1
1
1
1
]
1
'
1
1
1
1
]
1
q
...
q
q
c ... c c
... ... ... ...
c ... c c
c ... c c
q
...
q
q

a ... a a
... ... ... ...
a ... a a
a ... a a
, , ,
, , ,
, , ,
, , ,
, , ,
, , ,

(100)
respektivisht:
[ ]{ } [ ]{ } { } 0 +
s s
q c q a
s = 1, 2, 3, , 20. (101)
Nse integralet partikulare t sistemit t ekuacioneve lineare
homogjene paraqiten n formn:
135
{ } { } ) ( t cos A q
, (102)
ku sht:
{A} - matrica kolon e konstanteve t panjohura,
ather, nga ekuacionet e Lagranzhit t rendit t dyt, rezulton sistemi i
ekuacioneve homogjene n form algjebrike:
[ ] [ ] ( ){ } { } 0
2
A a c . (103)
Q sistemi (4.87), prve zgjidhjeve triviale:
A
1
= A
2
= = A
20
= 0 ,
t ket edhe zgjidhje tjera, determinanta e matrics katrore,
[ ] [ ] a c
2
,
patjetr duhet t jet e barabart me zero, respektivisht:
[ ] [ ] a
2

= 0. (104)
Ekuacioni (104) paraqet ekuacionin frekuencial t sistemit t
ekuacioneve diferenciale, (94). Me zgjidhjet e tij, me vlera konkrete t
koeficientve t inercis dhe ngurtsis s sistemit, fitohen frekuencat
rrethore t sistemit (
1
,
2
, ,
20
), t paraqitura n tabeln 3.
Tabela 3.
Forma e lkundjeve

s
-1
f
Hz
1 2.64 0.42
2 5.84 0.93
3 11.29 1.80
4 24.70 3.93
5 26.07 4.47
6 63.09 10.04
7 75.92 12.08
8 80.76 12.85
136
9 104.35 15.61
10 159.29 25.35
11 194.62 30.98
12 254.11 40.44
13 273.38 43.51
14 319.98 50.93
15 465.46 74.24
16 474.06 75.45
17 474.15 75.46
18 2022.70 321.92
19 2894.37 460.65
20 2905.06 462.51
Nga rezultatet e treguara n tabeln 3 vrehet se konstruksioni barts
i eprm, rol t rndsishm ka n fushn e frekuencave t ulta. Prve ksaj,
kur sht fjala pr ngarkesat e jashtme t shkaktuara pr shkak t
rezistencave t mihjes, vrehet se ndikimi i tyre sht n rrafshin vertikal, n
t cilin ndikojn komponentt normale dhe tangjenciale t rezistencave t
mihjes. Pr kt arsye, n vazhdim t punimit, analizohet mundsia e
reduktimit t mtejm t modelit, t konstruksionit barts t eprm, n
rrafshin vertikal.
Analiza e modelit t konstruksionit barts t eprm me 20 shkall
lirie, vn n dukje faktin se frekuencat e para t sistemit n rrafshin vertikal,
i prgjigjen koordinatave t gjeneralizuara q
9
dhe q
10
, kurse frekuencat e
dyta i prgjigjen koordinatave t gjeneralizuara q
1
dhe q
2
. Duke patur
parasysh faktin se konstruksioni barts i eprm ka rrafshin vertikal t
simetris, ather prvehtsohet reduktimi n dy koordinata t
gjeneralizuara S
1
dhe S
2
, figura 105.
137
1
2
3
4
q
1
s
1
q
2
q
9
q
10
s
1
18
23
22
65
84
66
Figura 24 . Modeli i reduktuar prmes dy koordinatave t gjeneralizuara S
1
dhe S
2
Q t caktohen koeficientt e inercis, t cilt i prgjigjen
shpejtsive t gjeneralizuara
1
S
dhe
2
S
, sht e nevojshme t kryhet

reduktimi i masavedhe ate n mnyr q vijon.
Shqyrtohet nyja 84, zhvendosjet e s cils n drejtimin vertikal
paraqesin koordinatn e gjeneralizuar S
1
. T gjitha masat e modelit q jan
t koncentruara n nyjet t cilat kan zhvendosje t gjeneralizuara n
drejtimin vertikal, duhet t reduktohen n nyjen 84. Q t arrihet e gjith
kjo, paraprakisht duhet q nyjes 84 t elementit t fundm t modelit t'i ipet
zhvendosja me vler njsi. Pastaj caktohen zhvendosjet e nyjeve referente
n drejtimin vertikal dhe kryhet reduktimi i masave ne nyjen 84, sipas
formuls:
2
84
n
n
, n
u
m
m
.
(105)
ku sht:
m
n,84
- masa e koncentruar n nyjen n e reduktuar n nyjen 84,
m
n
- masa e koncentruar n nyjen n dhe
u
n
- zhvendosja e nyjes n n drejtimin vertikal kur nyja 84 ka
zhvendosje njsi n drejtimin vertikal, respektivisht kur sht S
1
= 1, 0.
138
Modeli i reduktuar i konstruksionit barts t eprm me 20 shkall t
liris ka zhvendosjet e gjeneralizuara n drejtimin vertikal, t cilat jan
treguar n tabeln 4.
Tabela 4
Nyja Koordinata e
gjeneralizuar
65 q
9
66 q
10
71 q
13
72 q
14
18 q
19
22 q
20
Pra, koeficienti i inercis n koordinatn e gjeneralizuar S
1
caktohet
n baz t shprehjes:
2
22
22
2
18
18
2
72
72
2
71
71
2
66
66
2
65
65 11
1 1 1 1 1 1
u
m
u
m
u
m
u
m
u
m
u
m a + + + + +
(106)
Kur n shprehjen (106), zvendsohen vlerat numerike konkrete,
fitohet:
a
11
= 573955.1 [kg].
Nyjet referente dhe zhvendosjet e gjeneralizuara adekuate t modelit
t konstruksionit barts t eprm, me 20 shkall lirie, t cilat jan n drejtim
t koordinats s gjeneralizuar S
2
, jan dhn n tabeln 5.
Tabela 5
Nyja Koordinata e
gjeneralizuar
18 q
1
22 q
2
21 q
3
19 q
4
71 q
15
72 q
16
139
N mnyr analoge, duke vepruar si m lart, fitohet shprehja e
fundit pr koeficient t inercis me koordinatn e gjeneralizuar S
2
:
a
22
=141013.3 [kg].
Koeficientt e przier t inercis t sistemit, jan t barabart me
zero, respektivisht,
a
12
= a
21
= 0.
Pra, modeli dinamik prfundimtar i konstruksionit barts t eprm n
rrafshin vertikal ka formn e treguar si n figurn 25.
s
2
s
1
a
22
a
11
Figura 25 . Modeli i reduktuar i konstruksionit barts t eprm n rrafshin vertikal
Energjia kinetike e ktij sistemi n form t matrics, mund t
shprehet n kt mnyr:
[ ]
'
1
]
1
2
1
22
11
2 1
0
0
2
1
S
S

a
a
S S E
k

, (107)
Energjia potenciale e sistemit t paraqitur n figurn 25, sht:
[ ] [ ]
'
1
]
1
'
1
]
1
2
1
1
22 21
12 11
2 1
2
1
22 21
12 11
2 1
2
1
S
S
S S
S
S

c c
c c
S S E
p
.
(108)
140
Vlerat numerike t koeficientve t ndikimit, n rastin e shqyrtuar
jan nxjerrur nga paket programi super SAP (Structural Analytic Program) i
dhn n shtojc:
1
]
1

N
m
.
7
11
10 49696 0
,
1
]
1

N
m
.
7
21 12
10 11456 0
,
1
]
1

N
m
.
7
22
10 10039 0
.
Matrica e ngurtsis s sistemit i cili shqyrtohet, sht:
[ ] [ ]
.
N
m
. .
. .

. .
. .
. .
. .
c c
c c
c
1
]
1
1
]
1

1
]
1

1
]
1

1
]
1

7
7
22 21
12 11
11 21
12 22
1
22 21
12 11
10
52 13 12 3
12 3 73 2
10
10039 0 11456 0
11456 0 49696 0
49696 0 11456 0
11456 0 10039 0
Energjia kinetike dhe potenciale e sistemit, i cili shqyrtohet, n
form kuadratike sht:
( )
2
2 22
2
1 11
2
1
S a S a E
k

+
, (109)
( )
2 1 12
2
2 22
2
1 11
2
2
1
S S c S c S c E
p
+ +
. (110)
Ekuacionet e lkundjeve t lira t sistemit t pashuarshm, fitohen
duke aplikuar ekuacionet e Lagranzhit t rendit t dyt:
0
i
p
i
k
S
E
S
E
dt
d
, i = 1, 2. (111)
Pas derivimit t shprehjeve (109) dhe (110), sipas ekuacionit (111),
fitohet sistemi homogjen linear i ekuacioneve diferenciale me koeficient
konstant:
141
. S c S c S a
, S c S c S a
0
0
2 22 1 12 2 22
2 12 1 11 1 11
+ +
+ +

(112)
Integrali i prgjithshm i sistemit (112), sht i barabart me shumn
e integraleve partikulare, respektivisht:
. S S S
, S S S
) 2 (
2
) 1 (
2 2
) 2 (
1
) 1 (
1 1
+
+
(113)
Zgjidhja e integraleve partikulare t sistemit (113), krkohet n
formn:
. t cos A S
, t cos A S
) (
) (
2 2
1 1

(114)
Duke i patur parasysh shprehjet (114), derivati i dyt i integraleve
partikulare n njsi t kohs do t jet:

2
1 1
2
2 2
cos ,
cos .
S A t
S A t

( )
( )
&&
&&
(115)
Kur shprehjet (114) dhe (115), zvendsohen n sistemin e
ekuacioneve (112), fitohet:
( )
( ) , t cos A a c t cos A c
, t cos A c t cos A a c
0 ) ( ) (
0 ) ( ) (
2
2
22 22 1 12
2 12 1
2
11 11
+
+
respektivisht,
( )
( ) . A a c A c
, A c A a c
0
0
2
2
22 22 1 12
2 12 1
2
11 11
+
+
(116)
Q sistemi algjebrik i ekuacioneve (116) t ket zgjidhje jotriviale
sipas t panjohurave A
1
dhe A
2
ather determinanta e tij e formuar nga
koeficientt e t panjohurave, patjetr duhet t jet e barabart me zero:
142
.
a c c
c a c
0 ) (
2
22 22 12
12
2
11 11 2

(117)
Ekuacioni (117) paraqet ekuacionin e frekuencave t sistemit t
shqyrtuar. Me zhvillimin e saj fitohet:
. c c c a c a c a a
c a c a c
0 ) (
) )( ( ) (
2
12 22 11
2
11 22 22 11
4
22 11
2
12
2
22 22
2
11 11
2
+ +

(118)
Me zvendsimin e a
11
, a
22
, c
11
, c
12
dhe c
22
, n ekuacionin (6.3.118)
fitohet ekuacioni bikuadratik:
573955.1-141013.3
4
-(2.7310
7
141013.3 -13.5210
7
573955.1)
2
+ 2.73 10
7
13.52 10
7
+ 3.12 .10
7
= 0.
(119)
Me zgjidhjen e ekuacionit bikuadratik (103), n rastin konkret
fitohen:
[ ]
[ ], s .
, s .
2 2
2
2 2
1
81 788
48 34

ather frekuencat rrethore jan:
[ ]
[ ]. s .
, s .
1
2
1
1
086 28
872 5

Prandaj, duke patur parasysh lidhjen n mes t frekuencs rrethore
dhe frekuencs s lkundjeve, vlerat e frekuencave t lkundjeve t sistemit
me dy shkall lirie, n rrafshin vertikal jan:
[ ]
[ ]. Hz .
.
.
f
, Hz .
.
.
f
472 4
14 3 2
086 28
2
94 0
14 3 2
872 5
2
2
2
1
1
Duke i krahasuar vlerat e fituara me vlerat nga tabela 3, prfundohet

se gabimi relativ n prqindje sht:
143
. .
.
. .
f
f f
f
, .
.
. .
f
f f
f
% 0447 0 100
47 4
472 4 47 4
100
% 07 1 100
93 0
94 0 93 0
100
) 20 (
2
) 2 (
2
) 20 (
2
2
) 20 (
1
) 2 (
1
) 20 (
1
1

ku jan:
) 20 (
1
f - vlerat e frekuencave t para n rrafshin vertikal, t cilat jan
fituar me
modelin me 20 shkall lirie (forma e dyt e lkundjeve,
tabela 3)
) 20 (
2
f - vlerat e frekuencave t dyta n rrafshin vertikal, t cilat jan
fituar me
modelin me 20 shkall lirie (forma e pest e lkundjeve, tab.
3).
) 2 (
1
f ,
) 2 (
2
f - vlerat e frekuencave t para dhe t dyta, t cilat jan
fituar me
modelin me 2 shkall lirie.
N baz t vlerave numerike t gabimeve relative n prqindje,
prfundohet se modeli i propozuar i konstruksionit barts t eprm me dy
shkall lirie, n rrafshin vertikal, jep rezultate, saktsia e t cilave sht e
mjaftueshme pr llogaritjet inxhinierike.
Mrpo, n qoft se, dshirohen rezultate aproksimative m t mira,
ather veprohet si n mnyrn e mposhtme:
- Vlerat numerike
) 20 (
1
f
respektivisht
) 20 (
2
f
, prvetsohen si
zgjidhje t sakta. Prandaj , sipas ekuacionit (118) fitohet:
4 2
20 20 2
11 22 2 11 22 22 11 2 11 22 12
0 a a c a c a c c c 1 1 + +
] ]
( ) ( )
( ) , (120)
n t cilin e panjohur shte a
22
. Me zgjidhjen e ekuacionit (120), sipas t
panjohurs a
22
, fitohet:
2
20 2
11 22 2 12 11 22
22 4 2
20 20
11 2 11 2
a c c c c
a
a c

1 +
]
1 1
] ]
( )
( ) ( )
. (121)
Duke i zevendsuar vlerat numerike konkrete n shprehjen (6.3.120),
fitohet:
144
a
22
= 174250.4 [kg].
Kur me nj llogaritje t till t vlerave t koeficientit t inercis a
22
,
veprohet si n rastin paraprak, ather vlerat numerike t frekuencave
vetanake do t jen:
f
1
= 0. 93 [Hz],
f
2
= 4.4 7 [Hz].
Kto rezultate, perputhen me vlerat e frekuencave t para dhe t
dyta, t sistemit n rrafshin vertikal, t cilat fitohen n modelin me 20
shkall lirie.
Pra, modeli dinamik i reduktuar i konstruksionit barts t eprm me
dy shkall lirie n rrafshin vertikal, koeficientt e inercise dhe t ngurtsis
t cilt jan caktuar m lart, e pasqyron spektrin e frekuencave t sistemit
n rrafshin vertikal. Ky prfundim na jep t drejtn q me rastin e formimit
t modelit dinamik t eskavatorit me rrotor n rrafshin vertikal,
konstruksioni barts i eprm t paraqitet n form t modelit t reduktuar
me dy shkall lirie.
2. Krahu i rrotorit
N krahun e rrotorit sht vendosur pajisja kapse (rrotori me
mekanizmin ngass) si dhe shiriti transportues.
Krahu i rrotorit n t shumtn e rasteve esht si konstruksion
kapriat, figura6.3.1.
Forma e saj dhe dimensionet patjetr duhet t'i plotsojn kto kushte:
- kushtet e domosdoshme per vendosjen e pajimeve,
- kushtet e stabilitetit dhe fortsis.
Krahu i rrotorit, n fakt, paraqet lidhjet ernier pr konstruksionin
barts t eprm. N maje t krahut gjindet tamburi me sistemin e litarve,
pr ndryshimin e krahut.
Tek eskavatori KRUPP
32
5
1760
s ch
R S
, krahu i rrotorit sht me
prerje trthore katrkndshe dhe sht i prbr nga dy kapriata vertikale
dhe horizontale.
2.1. ELEMENTET E FUNDM PR MODELIN E KRAHUT T
RROTORIT
145
Kapriata hapsinore me prerje trthore katrkndshe e krahut te
rrotorit sht modeluar me elementet e fundm t tipit shufr, figura 26 .
Modeli prmban gjithsejt 94 nyje dhe 186 elemente t fundm t
tipit shufr.
Figura 26 . Modeli i elementit t fundm t krahut t rrotorit
2.2 MODELI DINAMIK I REDUKTUAR I KRAHUT T RROTORIT
Krahut t rrotorit, si trup elastik me pakufi numr t shkallve t
liris, kujdes t veant i kan kushtuar autort Volkov dhe erkasov.
Karakteristikat themelore t ktij problemi n literaturn e
lartshnuar jan:
- shqyrtimi i lkundjeve t krahut t rrotorit n dy rrafshe (rrafshin
vertikal dhe horizontal), dhe
- forma e vijs elastike sht prvetsuar pavarsisht nga zgjidhja
konstruktive e rastit konkret.
Duke i prvetsuar ekuacionet e vijs elastike, pavarsisht nga
zgjidhja konstruktive e krahut konkret, sht prvetsuar modeli i
prgjithshm i eskavatorit me rrotor. Forma e tyre, gjithsesi varet nga
zhvendosja e gjeometris s prerjes t krahut t rrotorit dhe nga gjeometria e
krahut t etalonit, n baz t s cils autort Volkov dhe erkasov, i kan
shqyrtuar ekuacionet e vijs elastike t krahut t rrotorit, gjat lkundjeve n
146
rrafshin vertikal. N literaturn e lartshnuar, nuk sht dhn gjeometria e
krahut - etalonit, prandaj nuk sht e mundur t vlersohen gabimet t cilt
dukshm ndikojn n caktimin e forms s funksionit.
N vazhdim t punimit jan prezentuar metodat diskrete t formimit
t modelit dinamik t krahut t rrotorit me dy dhe nj shkall lirie.
Brezat e kapriats t krahut t rrotorit si elemente dominuese t
konstruksionit, trajtohen si barts kontinual. Masat e elementeve jan
reduktuar n nyjet prkatse t konstruksionit. Modeli dinamik i krahut t
rrotorit me dy shkall lirie sht paraqitur N figurn 27 .
Figura 27 . Modeli dinamik i krahut t rrotorit me dy shkall lirie
Zhvendosjet e nyjeve 93 dhe 91 t elementeve t fundm t modelit
t krahut t rrotorit, n drejtim t aksit Y n sistemin global, jan
prvetsuar pr koordinatat e gjeneralizuara q
1
dhe q
2..
Me aplikimin e metods s elementeve t fundm, e posarisht t
modelit t prezentuar, arrihet deri te funksionet lineare t forms, t cilt i
prgjigjen zgjidhjes konstruktive konkrete dhe kushteve t konturave t
nnsistemit t krahut t rrotorit.
Modeli dinamik i brezit 1, sht treguar n figurn 109.
147
q
1
=1.0
6 13 19 25 31 37 43 49 57 63
93
Figura 28 . Modeli dinamik i brezit 1
N mnyr analoge sikur tek konstruksioni barts i eprm, edhe ktu
fitohet energjia kinetike e brezit 1 t krahut t rrotorit:
. q . q a E
b b
k
2
1
2
1
) (
11
) (
2 663
2
1
2
1
1 1

(122)
N mnyr analoge, caktohen shprehjet pr energjit kinetike t
brezave 2, 3 dhe 4:
, q . q a E
b b
k
2
1
2
1
) (
11
) (
3 670
2
1
2
1
2 2

(123)
, q . q a E
b b
k
2
21
2
2
) (
22
) (
6 902
2
1
2
1
3 3

(124)
4 4
2 2
22 2 2
1 1
999.0 .
2 2
b b
k
E a q q
( ) ( )
& &
(125)
Vlerat numerike t koeficientve t ndikimit n rastin e shqyrtuar
jan nxjerrur nga paket programi super SAP i dhn n shtojc:
.
N
m
.
,
N
m
.
,
N
m
.
1
]
1

1
]
1

1
]
1
8
22
8
21 12
8
11
10 462 1
10 274 20
10 0008 2
(126)
Matrica e ngurtsis s sistemit i cili shqyrtohet sht:
148
[ ] [ ]
. 10
355 . 69 028 . 7
028 . 7 692 . 50

10
462 . 1 274 . 20
274 . 20 0008 . 2
0008 . 2 274 . 20
274 . 20 462 . 1
6
8
22 21
12 11
11 21
12 22
1
22 21
12 11
1
]
1
1
]
1

1
]
1
1
]
1

1
]
1

N
m
c c
c c
c

(127)
Energjia potenciale e krahut t rrotorit caktohet duke aplikuar
teoremn e Klapejronit,
{ } [ ]{ } . , s , q c q E
s
T
s
k
p
2 1
2
1
) (

(128)
Respektivisht, n form t prgjithshme:
+ + ) 2 (
2
1
2 1 12
2
2 22
2
1 11
) (
q q c q c q c E
k
p
. q q . q . q . ) 028 7 2 355 69 692 50 ( 10
2
1
2 1
2
2
2
1
6
+ +
(129)
Shprehja e fundit pr energjin kinetike t krahut t rrotorit, fitohet
kur energjis kinetike t brezave i shtohet energjia kinetike e masave t
koncentruara t t gjith elementeve, dhe fitohet:
) 7 8041 6 8268 (
2
1
) (
2
1
2
2
2
1
2
2 22
2
1 11
) (
q . q . q a q a E
k
k
+ +
. (130)
N mnyr analoge, sikur te modelimi i konstruksionit barts t
eprm jan caktuar vlerat numerike pr frekuencat vetanake t krahut t
rrotorit, dhe at:
f
1
= 12.2 [Hz],
f
2
= 15.0 [Hz].
149
Mirpo, nse krahu i rrotorit modelohet si sistem me nji shkall lirie
ku si koordinat e gjeneralizuar prvetsohet zhvendosja e nyjs 92, n
drejtim t aksit Y n sistemin koordinativ global, ather fitohen kto vlera
prfundimtare pr enegjin kinetike dhe potenciale t sistemit t krahut t
rrotorit:
, q . q a E
k
k
2
1
2
1 11
) (
2 17648
2
1
2
1

(131)
. q . q c E
k
p
2
1
7 2
1 11
) (
10 337 10
2
1
2
1

(132)
Me aplikimin e ktyre relacioneve, jan llogaritur frekuencat
vetanake t sistemit t krahut t rrotorit:
. a c 0
2
11 11

Me zvendsimin e c
11
dhe a
11
fitohet:
7
2 2 11
11
10.337 10
5870.2 ,
17648.2
c
s
a
1
]
prkatsisht frekuenca rrethore:
1
76.62 . s

1
]
Ndrsa frekuenca vetanake e krahut sht:
[ ]. Hz .
.
.
f 2 12
14 3 2
62 76
2

150
N tabeln 6, jan dhn vlerat e frekuencave vetanake pr modelin e
sistemit me nj dhe dy shkall lirie.
Tabela 6.
Frekuencat vetanake t krahut t rrotorit
me nj shkall lirie me dy shkall lirie
f = 12.2 [Hz]
f
1
= 12.2 [Hz]
f
2
= 15 [Hz]
Duke i krahasuar vlerat e frekuencave vetanake t krahut t rrotorit
(tabela 6.3.6), prfundohet se, gjat zgjidhjes s problemit t lkundjeve t
eskavatorit n rrafshin vertikal, me nj saktsi t mjaftueshme, krahu i
rrotorit mund t modelohet si sistem me nj shkall lirie. Gjat ksaj, brezat
e kapriats trajtohen si barts kontinual, kurse masat e elementeve
reduktohen n nyjet adekuate t strukturs s krahut t rrotorit.
3. Modeli dinamik i portalit
Pr shkak t rolit t vet q ka n sistemin barts t strukturs s
eskavatorit me rrotor, ngurtsia e portalit, figura 110, sht relativisht e
madhe, respektivisht, shum m e madhe sesa ngurtsia e konstruksionit
barts t eprm dhe e krahut t rrotorit. Pra, pr shkak t ngurtsis s
madhe, portali ka lkundje t vogla.
151
Figura 29 . Modeli i elementit t fundm t portalit
Pr kt arsye, gjat shqyrtimit t lkundjeve t vogla t eskavatorit
me rrotor n rrafshin vertikal, portali modelohet si shufr apsolutikisht e
ngurt, masa e s cils sht reduktuar n nyjet adekuate t strukturs s
sistemit, (figura 30).
m
j
Figura 30 . Modeli dinamik i portalit
4 MODELI DINAMIK I LITARVE
Modelimi i litarve bazohet n kto t dhna:
- moduli i elasticitetit t litarve nuk varet nga ngarkesat,
respektivisht karakteristika e saj sht lineare, dhe
- litart jan element elastik pa mas (masat e tyre reduktohen
ne nyjen adekuate t modelit).
152
Problemi i modelimit t litarve sht i njohur dhe sht zgjidhur
nga autort Volkov, erkasov dhe Pankratov.
5. MODELI DINAMIK I KONSTRUKSIONIT BARTS T POSHTM
DHE SISTEMIT PR LVIZJEN E ESKAVATORIT
Ngurtsia e konstruksionit barts t poshtm dhe sistemit pr
lvizjen e eskavatorit, pr shkak t rolit t saj, sht mjaft e madhe n
krahasim me ngurtsit e t gjitha elementeve t eskavatorit. Pr kt arsye,
kto trajtohen si trupa t ngurt, respektivisht ndikimi i deformabilitetit t
tyre, gjat shqyrtimit t frekuencave vetanake t sistemit t eskavatorit
neglizhohet.
Listingu
Rezultatet e fituara sipas metods s elementeve t fundm sipas
programit SAP (Structural Analitic Program) pr eskavatorin me rrotor.
1**** Algor (c) Linear Stress Analysis - SSAPOH Rel. 1S-FEB-95 Ver.
11.08-3H
DATE: JANUARY 14,1999
TIME: 12:02 PM
INPUT FILE............. kbeql
-------------------------------------------------
Konstruksioni bartes i eperm i eskavatorit KRUPP Sch Rs 1760
1**** C0NTR0L INF0RMATI0N
number of node points (NUMNP) = 83
number of element types (NELTYP) = 2
number of load cases (LL) = 1
number of frequencies (NF) = 0
geometric stiffness flag (GE0STF) = 0
analysis type code (NDYN) = 0
solution mode (M0DEX) = 0
equations per block (KEQB) = 0
weight and c.g. flag (IWTCG) = 0
bandwidth minimization flag (MINBND)= 0
gravitational constant (GRAV) = 1.0000E+00
bandwidth minimization specified
153
1**** N0DAL DATA
N0DE B0UNDARY C0NDITI0N C0DES N0DAL P0INT C00RDINATES
N0. DX DY DZ RX RY RZ X Y Z
T
---------------------------------- ---------- -------------------------------------------------------------
---------- ---------
1 1 1 1 1 1 1 0.000E+00 0.000E+00 0.000E+00
0.000E+0
2 1 1 1 1 1 1 5.000E+02 0.000E+00 0.000E+00
0.000E+0
3 1 1 1 1 1 1 5.000E+02 0.000E+00 7.600E+02
0.000E+0
4 1 1 1 1 1 1 0.000E+00 0.000E+00 7.600E+02
0.000E+0
5 1 1 1 1 1 1 5.000E+02 0.000E+00 3.800E+02
0.000E+0
6 0 0 0 0 0 0 0.000E+00 3.560E+02 0.000E+00
0.000E+0
7 0 0 0 0 0 0 5.000E+02 3.560E+02 0.000E+00
0.000E+0
8 0 0 0 0 0 0 5.000E+02 3.560E+02 7.600E+02
0.000E+0
9 0 0 0 0 0 0 0.000E+00 3.560E+02 7.600E+02
0.000E+0
10 0 0 0 0 0 0 0.000E+00 7.120E+02 0.000E+00
0.000E+0
11 0 0 0 0 0 0 5.000E+02 7.120E+02 0.000E+00
0.000E+0
12 0 0 0 0 0 0 5.000E+02 7.120E+02 7.600E+02
0.000E+0
13 0 0 0 0 0 0 0.000E+00 7.120E+02 7.600E+02
0.000E+0
14 0 0 0 0 0 0 0.000E+00 1.200E+03 0.000E+00
0.000E+0
15 0 0 0 0 0 0 5.000E+02 1.200E+03 0.000E+00
0.000E+0
16 0 0 0 0 0 0 5.000E+02 1.200E+03 7.600E+02
0.000E+0
17 0 0 0 0 0 0 0.000E+00 1.200E+03 7.600E+02
0.000E+0
18 0 0 0 0 0 0 0.000E+00 1.686E+03 0.000E+00
0.000E+0
19 0 0 0 0 0 0 5.000E+02 1.686E+03 0.000E+00
0.000E+0
20 0 0 0 0 0 0 5.000E+02 1.686E+03 3.800E+02
0.000E+0
21 0 0 0 0 0 0 5.000E+02 1.686E+03 7.600E+02
0.000E+0
22 0 0 0 0 0 0 0.000E+00 1.686E+03 7.600E+02
0.000E+0
23 0 0 0 0 0 0 0.000E+00 1.686E+03 3.800E+02
0.000E+0
24 0 0 0 0 0 0 5.000E+02 1.511E+03 0.000E+00
0.000E+0
25 0 0 0 0 0 0 5.000E+02 1.200E+03 3.800E+02
0.000E+0
154
26 0 0 0 0 0 0 5.000E+02 1.511E+03 7.600E+02
0.000E+0
27 0 0 0 0 0 0 9.000E+02 7.880E+02 -2.500E+02
0.000E+0
28 0 0 0 0 0 0 9.000E+02 7.880E+02 0.000E+00
0.000E+0
29 0 0 0 0 0 0 5.000E+02 7.120E+02 -2.500E+02
0.000E+0
30 0 0 0 0 0 0 5.000E+02 7.120E+02 1.010E+03
0.000E+0
31 0 0 0 0 0 0 9.000E+02 7.880E+02 1.010E+03
0.000E+0
32 0 0 0 0 0 0 9.000E+02 7.880E+02 7.600E+02
0.000E+0
33 0 0 0 0 0 0 -3.326E+03 7.880E+02 3.800E+02
0.000E+0
34 0 0 0 0 0 0 9.000E+02 7.880E+02 3.800E+02
0.000E+0
35 0 0 0 0 0 0 9.800E+02 1.686E+03 0.000E+00
0.000E+0
36 0 0 0 0 0 0 9.800E+02 1.686E+03 7..600E+02
0.000E+0
37 0 0 0 0 0 0 1.360E+03 6.996E+02 -2.S00E+02
0.000E+0
38 0 0 0 0 0 0 1.360E+03 6.996E+02 0.000E+00
0.000E+0
39 0 0 0 0 0 0 1.360E+03 6.996E+02 3.800E+02
0.000E+0
40 0 0 0 0 0 0 1.360E+03 6.996E+02 7.600E+02
0.000E+0
41 0 0 0 0 0 0 1.360E+03 6.996E+02 1.010E+03
0.000E+0
42 0 0 0 0 0 0 1.360E+03 1.686E+03 0.000E+00
0.000E+0
43 0 0 0 0 0 0 1.360E+03 1.686E+03 3.800E+02
0.000E+0
44 0 0 0 0 0 0 1.360E+03 1.686E+03 7.600E+02
0.000E+0
45 0 0 0 0 0 0 1.835E+03 1.017E+03 7.600E+02
0.000E+0
46 0 0 0 0 0 0 1.835E+03 1.017E+03 3.800E+02
0.000E+0
47 0 0 0 0 0 0 1.835E+03 1.017E+03 0.000E+00
0.000E+0
48 0 0 0 0 0 0 1.835E+03 1.686E+03 0.000E+00
0.000E+0
49 0 0 0 0 0 0 1.835E+03 1.686E+03 3.800E+02
0.000E+0
50 0 0 0 0 0 0 1.835E+03 1.686E+03 7.600E+02
0.000E+0
51 0 0 0 0 0 0 2.310E+03 1.134E+03 7.600E+02
0.000E+0
52 0 0 0 0 0 0 2.310E+03 1.134E+03 3.800E+02
0.000E+0
53 0 0 0 0 0 0 2.310E+03 1.134E+03 0.000E+00
0.000E+0
54 0 0 0 0 0 0 2.310E+03 1.686E+03 0.000E+00
0.000E+0
55 0 0 0 0 0 0 2.310E+03 1.686E+03 3.800E+02
0.000E+0
155
56 0 0 0 0 0 0 2.310E+03 1.686E+03 7.600E+02
0.000E+0
57 0 0 0 0 0 0 2.785E+03 1.251E+03 7.600E+02
0.000E+0
58 0 0 0 0 0 0 2.785E+03 1.251E+03 3.800E+02
0.000E+0
59 0 0 0 0 0 0 2.785E+03 1.251E+03 0.000E+00
0.000E+0
60 0 0 0 0 0 0 2.785E+03 1.686E+03 0.000E+00
0.000E+0
61 0 0 0 0 0 0 2.785E+03 1.686E+03 3.800E+02
0.000E+0
62 0 0 0 0 0 0 2.785E+03 1.686E+03 7.600E+02
0.000E+0
63 0 0 0 0 0 0 3.260E+03 1.368E+03 7.600E+02
0.000E+0
64 0 0 0 0 0 0 3.260E+03 1.368E+03 0.000E+00
0.000E+0
65 0 0 0 0 0 0 3.260E+03 1.686E+03 0.000E+00
0.000E+0
66 0 0 0 0 0 0 3.260E+03 1.686E+03 7.600E+02
0.000E+0
67 0 0 0 0 0 0 3.660E+03 1.520E+03 3.800E+02
0.000E+0
68 1 1 1 1 1 1 9.000E+02 0.000E+00 1.010E+03
0.000E+0
69 1 1 1 1 1 1 9.000E+02 0.000E+00 -2.500E+02
0.000E+0
70 0 0 0 0 0 0 3.260E+03 1.527E+03 3.800E+02
0.000E+0
71 0 0 0 0 0 0 9.000E+02 7.880E+02 5.000E+01
0.000E+0
72 0 0 0 0 0 0 9.000E+02 7.880E+02 7.000E+02
0.000E+0
73 1 1 1 1 1 1 3.260E+03 1.528E+03 3.800E+02
0.000E+0
74 1 1 1 1 1 1 3.260E+03 1.527E+03 3.810E+02
0.000E+0
75 1 1 1 1 1 1 3.259E+03 1.527E+03 3.800E+02
0.000E+0
76 0 0 0 0 0 0 3.710E+03 1.686E+03 0.000E+00
0.000E+0
77 0 0 0 0 0 0 3.710E+03 1.886E+03 0.000E+00
0.000E+0
78 0 0 0 0 0 0 4.380E+03 1.686E+03 0.000E+00
0.000E+0
79 0 0 0 0 0 0 4.380E+03 2.011E+03 0.000E+00
0.000E+0
80 0 0 0 0 0 0 3.710E+03 1.686E+03 7.600E+02
0.000E+0
81 0 0 0 0 0 0 3.710E+03 1.886E+03 7.600E+02
0.000E+0
82 0 0 0 0 0 0 4.380E+03 1.686E+03 7.600E+02
0.000E+0
83 0 0 0 0 0 0 4.380E+03 2.011E+03 7.600E+02
0.000E+
**** PRINT OF EQUATION NUMBERS SUPPRESSED
1**** BEAM ELEMENTS
number of beam elements = 172
number of area property sets = 40
number of fixed end force sets = 0
156
number of materials = 1
number of intermediate load sets = 0
1**** MATERIAL PROPERTIES
INDEX E MU MASS WEIGHT THERMAL EXPANSION REFERENCE
DENSITY DENSITY X Y Z TEMPERATURE
1 2.10E+02 0.300 0.00E+00 0.00E+00 0.00E+00 0.00E+00 0.00E+00 0.00E+00
1**** AREA PROPERTIES
INDEX ------------- AREAS -------------- TORSION -- FLEXURAL
INERTIAS --
AXIAL SHEAR SHEAR
A(1) A(2) A(3) J(1) I(2) I(3)
----- ---------- ---------- ---------- ---------- ---------- --------------------------------------------------------------------
1 5.100E+02 1.500E+02 3.600E+02 1.530E+03 1.081E+05 2.843E+05
2 6.120E+02 3.500E+02 4.620E+02 4.508E+05 4.471E+05 3.118E+05
3 2.010E+02 1.200E+02 6.100E+01 2.300E+02 1.020E+05 9.000E+03
4 5.420E+02 3.420E+02 3.000E+02 1.700E+05 3.029E+05 1.745E+05
5 4.280E+02 2.400E+02 1.020E+02 1.370E+05 2.016E+05 1.108E+05
6 4.500E+02 1.500E+02 3.000E+02 1.350E+03 5.261E+04 2.421E+05
7 5.480E+02 2.520E+02 3.960E+02 3.710E+05 3.209E+05 2.378E+05
8 2.700E+02 1.300E+02 1.400E+02 1.460E+05 1.113E+05 6.337E+04
9 2.300E+02 1.030E+02 1.270E+02 1.231E+05 9.770E+04 5.933E+04
10 9.000E+04 9.000E+04 9.000E+04 9.000E+04 9.000E+04 9.000E+04
11 6.450E+01 2.850E+01 5.600E+01 3.600E+01 1.320E+03 2.313E+04
12 1.340E+02 7.200E+01 5.200E+01 5.400E+01 5.500E+04 5.400E+03
13 1.150E+02 5.200E+01 5.200E+01 5.500E+01 5.142E+04 2.130E+03
14 1.250E+02 7.200E+01 5.300E+01 5.000E+01 4.618E+04 5.400E+03
15 1.450E+02 6.400E+01 5.100E+01 9.500E+01 5.220E+04 5.300E+03
16 2.200E+02 9.800E+01 1.220E+02 7.454E+04 5.896E+04 4.010E+04
17 5.940E+01 2.200E+01 2.200E+01 3.500E+01 1.500E+03 1.500E+03
18 4.900E+02 2.640E+02 2.000E+02 2.686E+05 2.399E+05 1.444E+05
19 3.250E+02 1.640E+02 1.400E+02 1.729E+05 1.520E+05 9.413E+04
20 2.670E+02 1.150E+02 1.400E+02 1.461E+05 1.131E+05 6.477E+04
21 6.450E+01 2.850E+01 5.600E+01 3.600E+01 1.320E+03 2.313E+04
22 1.200E+0 2 5.800E+0 1 5.100E+0 1 7.800E+01 2.490E+03 3.688E+04
23 1.690E+0 2 5.700E+01 1.120E+02 1.870E+02 7.320E+03 5.982E+04
24 1.940E+02 6.200E+01 1.120E+02 2.580E+02 7.320E+03 5.328E+04
25 2.180E+02 9.800E+01 1.200E+02 5.021E+04 2.463E+04 5.926E+04
26 1.450E+02 5.700E+01 6.800E+01 1.550E+02 3.550E+03 4.872E+04
27 5.940E+01 2.200E+01 2.200E+01 3.500E+01 1.500E+03 1.500E+03
28 1.940E+02 6.200E+01 1.120E+02 1.870E+02 5.982E+04 7.320E+03
29 9.000E+03 9.000E+03 9.000E+03 1.000E+00 4.792E+07 1.000E+00
30 9.000E+04 1.000E+00 1.000E+00 1.000E+00 1.000E+00 1.000E+00
31 2.500E+02 2.500E+02 2.500E+02 6.800E+04 4.400E+04 4.400E+04
32 1.150E+02 5.300E+01 5.200E+01 5.500E+01 5.142E+04 2.130E+04
33 1.720E+02 1.020E+02 7.000E+01 1.330E+02 6.275E+04 6.740E+03
34 1.130E+02 5.300E+01 5.000E+01 5.400E+01 4.710E+04 2.137E+03
35 1.600E+02 9.000E+01 7.000E+01 1.040E+02 7.377E+04 7.650E+03
36 1.320E+02 7.200E+01 5.000E+01 5.300E+01 5.969E+04 5.400E+03
37 1.200E+02 5.000E+01 5.000E+01 5.800E+01 5.182E+04 3.125E+03
38 1.320E+02 5.200E+01 7.000E+01 6.600E+01 5.527E+04 2.500E+03
39 9.000E+03 9.000E+03 9.000E+03 1.000E+00 2.396E+07 1.000E+00
40 1.000E+04 1.000E+04 1.000E+04 1.000E+08 1.000E+08 1.000E+08
1**** STRESS PROPERTIES
INDEX --- SECTION MODULI ---
S(2) S(3)
----- ---------- ---------
1 0.000E+00 0.000E+00
2 0.000E+00 0.000E+00
3 0.000E+00 0.000E+00
4 0.000E+00 0.000E+00
5 0.000E+00 0.000E+00
157
6 0.000E+00 0.000E+00
7 0.000E+00 0.000E+00
8 0.000E+00 0.000E+00
9 0.000E+00 0.000E+00
10 0.000E+00 0.000E+00
11 0.000E+00 0.000E+00
12 0.000E+00 0.000E+00
13 0.000E+00 0.000E+00
14 0.000E+00 0.000E+00
15 0.000E+00 0.000E+00
16 0.000E+00 0.000E+00
17 0.000E+00 0.000E+00
18 0.000E+00 0.000E+00
19 0.000E+00 0.000E+00
20 0.000E+00 0.000E+00
21 0.000E+00 0.000E+00
22 0.000E+00 0.000E+00
23 0.000E+00 0.000E+00
24 0.000E+00 0.000E+00
25 0.000E+00 0.000E+00
26 0.000E+00 0.000E+00
27 0.000E+00 0.000E+00
28 0.000E+00 0.000E+00
29 0.000E+00 0.000E+00
30 0.000E+00 0.000E+00
31 0.000E+00 0.000E+00
32 0.000E+00 0.000E+00
33 0.000E+00 0.000E+00
34 0.000E+00 0.000E+00
35 0.000E+00 0.000E+00
36 0.000E+00 0.000E+00
37 0.000E+00 0.000E+00
38 0.000E+00 0.000E+00
39 0.000E+00 0.000E+00
40 0.000E+00 0.000E+00
1**** ELEMENT LOAD FACTORS
CASE A CASE B CASE C CASE D
--------------------------------------------------------------------------
X-DIR 0.000E+00 0.000E+00 0.000E+00 0.000E+00
Y-DIR 0.000E+00 0.000E+00 0.000E+00 0.000E+00
Z-DIR0.000E+00 0.000E+00 0.000E+00 0.000E+00
1**** ELEMENT CONNECTIVITY DATA
ELEMENT NODE NODE NODE MAT~L SECTN ELEMENT LOADS RELEASE CODES MEMBE
NO. I J K INDEX INDEX A B C D I-END J-END NO.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
1 4 9 1 1 1 0 0 0 0 0 0
2 9 13 1 1 1 0 0 0 0 0 0
3 1 6 4 1 1 0 0 0 0 0 0
4 6 10 4 1 1 0 0 0 0 0 0
5 7 11 1 1 2 0 0 0 0 0 0
6 2 7 1 1 2 0 0 0 0 0 0
7 8 12 4 1 2 0 0 0 0 0 0
8 3 8 4 1 2 0 0 0 0 0 0
9 3 9 8 1 3 0 0 0 0 0 0
10 9 12 8 1 3 0 0 0 0 0 0
11 2 6 7 1 3 0 0 0 0 0 0
12 6 11 7 1 3 0 0 0 0 0 0
13 11 14 15 1 4 0 0 0 0 0 0
14 12 17 16 1 4 0 0 0 0 0 0
15 17 21 22 1 5 0 0 0 0 0 0
16 14 19 18 1 5 0 0 0 0 0 0
158
17 10 14 9 1 6 0 0 0 0 0 0
18 14 18 9 1 6 0 0 0 0 0 0
20 13 17 6 1 6 0 0 0 0 0 0
21 12 16 17 1 7 0 0 0 0 0 0
22 16 26 17 1 7 0 0 0 0 0 0
23 11 15 10 1 7 0 0 0 0 0 0
24 15 24 14 1 7 0 0 0 0 0 0
25 22 21 16 1 8 0 0 0 0 0 0
26 18 19 15 1 8 0 0 0 0 0 0
27 21 36 16 1 8 0 0 0 0 0 0
28 19 35 15 1 8 0 0 0 0 0 0
29 36 44 40 1 8 0 0 0 0 0 0
30 35 42 38 1 8 0 0 0 0 0 0
31 44 50 40 1 9 0 0 0 0 0 0
32 42 48 38 1 9 0 0 0 0 0 0
33 50 56 45 1 9 0 0 0 0 0 0
34 48 54 47 1 9 0 0 0 0 0 0
35 56 62 51 1 9 0 0 0 0 0 0
36 54 60 53 1 9 0 0 0 0 0 0
37 62 66 57 1 9 0 0 0 0 0 0
38 60 65 59 1 9 0 0 0 0 0 0
39 65 67 64 1 40 0 0 0 0 0 0
40 64 67 65 1 40 0 0 0 0 0 0
41 65 66 63 1 40 0 0 0 0 0 0
42 66 67 63 1 40 0 0 0 0 0 0
43 63 67 66 1 40 0 0 0 0 0 0
44 64 63 65 1 40 0 0 0 0 0 0
45 63 66 65 1 40 0 0 0 0 0 0
46 64 65 66 1 40 0 0 0 0 0 0
47 61 65 64 1 11 0 0 0 0 0 0
48 61 66 63 1 11 0 0 0 0 0 0
49 60 61 59 1 11 0 0 0 0 0 0
50 61 62 57 1 11 0 0 0 0 0 0
51 55 60 59 1 11 0 0 0 0 0 0
52 55 62 57 1 11 0 0 0 0 0 0
53 54 55 53 1 11 0 0 0 0 0 0
54 55 56 51 1 11 0 0 0 0 0 0
55 49 54 53 1 11 0 0 0 0 0 0
56 49 56 51 1 11 0 0 0 0 0 0
57 48 49 47 1 11 0 0 0 0 0 0
58 49 50 45 1 11 0 0 0 0 0 0
59 43 48 47 1 11 0 0 0 0 0 0
60 43 50 45 1 11 0 0 0 0 0 0
61 42 43 38 1 11 0 0 0 0 0 0
62 43 44 40 1 11 0 0 0 0 0 0
63 3 5, 43 39 1 11 0 0 0 0 0 0
64 36 43 39 1 11 0 0 0 0 0 0
65 20 35 25 1 11 0 0 0 0 0 0
66 20 36 25 1 11 0 0 0 0 0 0
67 19 20 15 1 11 0 0 0 0 0 0
68 20 21 16 1 11 0 0 0 0 0 0
69 23 19 15 1 11 0 0 0 0 0 0
70 23 21 16 1 11 0 0 0 0 0 0
71 18 23 14 1 11 0 0 0 0 0 0
72 23 22 17 1 11 0 0 0 0 0 0
73 14 15 11 1 12 0 0 0 0 0 0
74 17 16 12 1 12 0 0 0 0 0 0
75 10 11 14 1 12 0 0 0 0 0 0
76 13 12 17 1 12 0 0 0 0 0 0
77 6 7 10 1 13 0 0 0 0 0 0
78 9 8 13 1 13 0 0 0 0 0 0
159
79 5 8 7 1 14 0 0 0 0 0 0
80 5 7 8 1 14 0 0 0 0 0 0
81 7 8 11 1 14 0 0 0 0 0 0
82 25 26 20 1 15 0 0 0 0 0 0
83 25 24 20 1 15 0 0 0 0 0 0
84 15 25 24 1 16 0 0 0 0 0 0
85 25 16 26 1 16 0 0 0 0 0 0
86 26 20 25 1 17 0 0 0 0 0 0
87 24 20 25 1 17 0 0 0 0 0 0
88 12 32 21 1 18 0 0 0 0 0 0
89 11 28 19 1 18 0 0 0 0 0 0
90 32 40 44 1 18 0 0 0 0 0 0
91 28 38 42 1 18 0 0 0 0 0 0
92 40 45 44 1 19 0 0 0 0 0 0
93 38 47 42 1 19 0 0 0 0 0 0
94 47 53 48 1 19 0 0 0 0 0 0
95 45 51 50 1 19 0 0 0 0 0 0
96 51 57 56 1 20 0 0 0 0 0 0
97 53 59 54 1 20 0 0 0 0 0 0
98 57 63 62 1 20 0 0 0 0 0 0
99 59 64 60 1 20 0 0 0 0 0 0
100 58 64 65 1 21 0 0 0 0 0 0
101 58 63 66 1 21 0 0 0 0 0 0
102 59 58 60 1 21 0 0 0 0 0 0
103 58 57 62 1 21 0 0 0 0 0 0
104 52 57 62 1 21 0 0 0 0 0 0
105 52 59 60 1 21 0 0 0 0 0 0
106 53 52 54 1 21 0 0 0 0 0 0
107 52 51 56 1 21 0 0 0 0 0 0
108 46 51 56 1 21 0 0 0 0 0 0
109 46 53 54 1 21 0 0 0 0 0 0
110 47 46 48 1 22 0 0 0 0 0 0
111 46 45 50 1 22 0 0 0 0 0 0
112 39 45 50 1 23 0 0 0 0 0 0
113 39 47 48 1 23 0 0 0 0 0 0
114 31 41 68 1 23 0 0 0 0 0 0
115 27 37 69 1 23 0 0 0 0 0 0
116 37 47 48 1 24 0 0 0 0 0 0
117 41 45 50 1 24 0 0 0 0 0 0
118 39 40 44 1 25 0 0 0 0 0 0
119 38 39 42 1 25 0 0 0 0 0 0
120 37 38 42 1 26 0 0 0 0 0 0
121 27 38 42 1 26 0 0 0 0 0 0
122 11 27 7 1 26 0 0 0 0 0 0
123 12 31 8 1 26 0 0 0 0 0 0
124 31 40 44 1 26 0 0 0 0 0 0
125 40 41 44 1 26 0 0 0 0 0 0
126 30 31 68 1 27 0 0 0 0 0 0
127 29 27 69 1 27 0 0 0 0 0 0
128 29 11 7 1 28 0 0 0 0 0 0
129 12 30 8 1 28 0 0 0 0 0 0
130 28 71 1 1 40 0 0 0 0 0 0
131 71 34 1 1 40 0 0 0 0 0 0
132 32 31 68 1 31 0 0 0 0 0 0
133 27 28 69 1 31 0 0 0 0 0 0
134 40 21 44 1 32 0 0 0 0 0 0
135 38 19 42 1 32 0 0 0 0 0 0
136 40 44 21 1 33 0 0 0 0 0 0
137 38 42 19 1 33 0 0 0 0 0 0
138 45 44 50 1 34 0 0 0 0 0 0
139 47 42 48 1 34 0 0 0 0 0 0
160
140 51 50 56 1 34 0 0 0 0 0 0
141 53 48 54 1 34 0 0 0 0 0 0
142 57 56 62 1 34 0 0 0 0 0 0
143 59 54 60 1 34 0 0 0 0 0 0
144 45 50 44 1 35 0 0 0 0 0 0
145 47 48 42 1 35 0 0 0 0 0 0
146 51 56 50 1 36 0 0 0 0 0 0
147 53 54 48 1 36 0 0 0 0 0 0
148 57 62 56 1 37 0 0 0 0 0 0
149 59 60 54 1 37 0 0 0 0 0 0
150 63 62 66 1 38 0 0 0 0 0 0
151 64 60 65 1 38 0 0 0 0 0 0
152 24 19 14 1 7 0 0 0 0 0 0
153 26 21 22 1 7 0 0 0 0 0 0
154 34 72 1 1 40 0 0 0 0 0 0
155 72 32 1 1 40 0 0 0 0 0 0
156 64 70 1 1 40 0 0 0 0 0 0
157 70 66 1 1 40 0 0 0 0 0 0
158 63 70 1 1 40 0 0 0 0 0 0
159 70 65 1 1 40 0 0 0 0 0 0
160 65 76 66 1 40 0 0 0 0 0 0
161 66 80 65 1 40 0 0 0 0 0 0
162 76 78 80 1 40 0 0 0 0 0 0
163 80 82 76 1 40 0 0 0 0 0 0
164 64 78 63 1 40 0 0 0 0 0 0
165 63 82 64 1 40 0 0 0 0 0 0
166 76 77 80 1 40 0 0 0 0 0 0
167 80 81 76 1 40 0 0 0 0 0 0
168 78 79 82 1 40 0 0 0 0 0 0
169 82 83 78 1 40 0 0 0 0 0 0
170 78 82 65 1 40 0 0 0 0 0 0
171 78 67 79 1 40 0 0 0 0 0 0
172 82 67 83 1 40 0 0 0 0 0 0
1**** BOUNDARY ELEMENTS
number of elements = 1
1**** ELEMENT LOAD FACTORS
CASE A CASE B CASE C CASE D
---------- ---------- ---------- ----------
1.000E+00 0.000E+00 0.000E+00 0.000E+00
1**** ELEMENT CONNECTIVITY DATA
ELEMENT NODE ---- DIRECTION NODES-- CODES SPECIFIED SPECIFIED SPRING
NUMBER N I J K L KD KR TRANSLATION ROTATION RATE
------- ----- ----- ----- ----- ----- ----- ----------- ----------- ---------------------------------------------------------------
1 18 19 0 0 0 1 0 -1.0000E+00 0.0000E+00 1.000E+1
1**** BANDWIDTH MINIMIZATION
minbnd (bandwidth control parameter) = 1
bandwidth before resequencing = 252
bandwidth after resequencing = 96
Hard disk file size information for processor:
Available hard disk space on drive = 104.940 megabytes
1**** NODAL LOADS (STATIC) OR MASSES (DYNAMIC)
NODE LOAD X-AXIS Y-AXIS Z-AXIS X-AXIS Y-AXIS
Z-AXI
NUMBER CASE FORCE FORCE FORCE MOMENT MOMENT
MOMEN
1**** ELEMENT LOAD MULTIPLIERS
load case case A case B case C case D
--------------------------------------- ---------- ---------- ----------
****** EQUATION PARAMETERS
Number of equations = 438
161
Minimum bandwidth = 1
Maximum bandwidth = 96
Average bandwidth = 39
Storage required (KB) = 137
Total memory allocated (KB) = 63895
Total memory free (KB) = 63885
1**** STATIC ANALYSIS
LOAD CASE = 1
Displacements/Rotations(degrees) of nodes
NODE X- Y- Z- X- Y- Z
number translation translation translation rotation rotation rotatio
1 0.0000E+00 0.0000E+00 0.0000E+000.0000E+00 0.0000E+00 0.0000E+0
2 0.0000E+00 0.0000E+00 0.0000E+00 0.0000E+00 0.0000E+00 0.0000E+0
3 0.0000E+00 0.0000E+00 0.0000E+00 0.0000E+00 0.0000E+00 0.0000E+0
4 0.0000E+00 0.0000E+00 0.0000E+00 0.0000E+00 0.0000E+00 0.0000E+0
5 0.0000E+00 0.0000E+00 0.0000E+00 0.0000E+00 0.0000E+00 0.0000E+0
6 -1.9327E-01 -5.0089E-02 6.4824E-02 2.2757E-02 2.9636E-03 4.2142E-0
7 -1.8305E-01 2.7719E-02 7.6101E-03 1.8958E-03 1.3767E-02 4.2713E-0
8 -1.3654E-02 9.9733E-03 -2.2426E-04 1.2998E-03 1.3875E-02 4.1227E-0
9 -1.6028E-02 -1.6699E-02 6.3965E-02 2.2565E-02 3.4546E-03 3.9311E-0
10 -4.3443E-01 -9.0836E-02 2.6502E-01 3.2002E-02 1.5606E-02 3.3104E-0
11 -4.3618E-01 5.6387E-02 3.3661E-02 9.3737E-03 3.5990E-02 3.1829E-0
12 -4.7069E-02 2.0427E-02 3.0174E-02 1.0224E-02 3.5674E-02 7.6429E-0
13 -4.7670E-02 -3.2056E-02 2.6351E-01 3.1988E-02 1.6030E-02 5.9289E-0
14 -5.5067E-01 -1.3854E-01 5.2756E-01 2.5200E-02 3.4638E-02 2.4914E-0
15 -5.5634E-01 7.3396E-02 1.6632E-01 1.1503E-02 3.7936E-02 2.7090E-0
16 -1.3634E-01 2.7447E-02 1.6619E-01 1.1677E-02 3.7931E-02 1.2949E-0
17 -1.3588E-01 -5.5907E-02 5.268SE-01 2.5349E-02 3.4676E-02 1.0869E-0
18 -1.0000E+00 -1.3871E-01 7.3740E-01 2.1004E-02 5.1292E-02 3.3788E-0
19 -9.1188E-01 6.9526E-02 2.2657E-01 7.6089E-03 4.4061E-02 2.7086E-0
20 -5.8056E-01 5.9436E-02 2.2759E-01 4.1798E-03 5.0269E-02 2.0145E-0
21 -2.4906E-01 3.5169E-02 2.2623E-01 7.7607E-03 4.4103E-02 1.1982E-0
22 -2.4875E-01 -5.6315E-02 7.3733E-01 2.0959E-02 5.0932E-02 1.0738E-0
23 -5.8073E-01 -9.9469E-02 7.3900E-01 -1.5995E-02 5.6745E-02 1.3514E-0
24 -6.2123E-01 6.4141E-02 2.0526E-01 5.2363E-03 4.1823E-02 3.0814E-0
25 -3.9677E-01 5.7153E-02 1.7030E-01 1.8820E-04 4.1083E-02 2.1217E-0
26 -2.0990E-01 3.1953E-02 2.0451E-01 5.2129E-03 4.1816E-02 1.3360E-0
27 -5.6137E-01 2.4796E-01 -1.7175E-01 9.5119E-03 4.4973E-02 2.7115E-0
28 -4.8144E-01 2.0763E-01 -1.7013E-01 9.0300E-03 3.2063E-02 2.1780E-0
29 -5.1330E-01 5.3122E-02 3.3675E-02 -2.0269E-03 4.2347E-02 3.9298E-0
30 1.2937E-01 1.0628E-02 3.0189E-02 -1.3788E-03 4.2245E-02 2.2254E-0
31 1.2155E-01 4.6567E-02 -1.7206E-01 9.9046E-03 4.4660E-02 1.6286E-0
32 -5.7343E-02 6.7613E-02 -1.7014E-01 9.0329E-03 3.2057E-02 2.1436E-0
33 0.0000E+00 0.0000E+00 0.0000E+00 0.0000E+00 0.0000E+00 0.0000E+0
34 -2.6938E-01 1.4763E-01 -1.7013E-01 9.0475E-03 3.1974E-02 2.1608E-0
35 -6.9540E-01 2.6044E-01 -5.7998E-02 6.9595E-03 4.4830E-02 2.4581E-0
36 -2.6561E-01 1.2310E-01 -5.8099E-02 6.8355E-03 4.4781E-02 1.4477E-0
37 -7.1569E-01 4.6627E-01 -4.8181E-01 1.0005E-02 3.8453E-02 2.5699E-0
38 -5.4212E-01 4.2414E-01 -4.8138E-01 1.0469E-02 4.1638E-02 2.7150E-0
39 -3.1177E-01 3.2173E-01 -4.8392E-01 1.8278E-02 3.2452E-02 1.9920E-0
40 -6.1136E-02 2.1812E-01 -4.8134E-01 1.0882E-02 4.1694E-02 1.4622E-0
41 9.2663E-02 1.7257E-01 -4.8186E-01 1.0460E-02 3.8528E-02 1.5789E-0
42 -6.8332E-01 4.2017E-01 -3.6166E-01 6.7793E-03 4.2430E-02 2.3478E-0
43 -5.8049E-01 3.2121E-01 -3.6244E-01 1.7324E-02 4.5802E-02 1.9590E-0
44 -2.7776E-01 2.2247E-01 -3.6164E-01 6.6611E-03 4.2431E-02 1.5628E-0
45 -1.0248E-01 3.5646E-01 -7.7052E-01 1.1024E-02 3.7729E-02 1.6847E-0
46 -3.5189E-01 4.8408E-01 -7.7454E-01 2.3128E-02 3.8327E-02 1.9533E-0
47 5.0128E-01 5.1161E-01 -7.7069E-01 1.0986E-02 3.7708E-02 2.182WE-0
48 -6.6677E-01 5.0780E-01 -5.9378E-01 6.8316E-03 3.8247E-02 2.2112E-0
49 -5.8053E-01 4.8394E-01 -5.8788E-01 2.3168E-02 4.37-69E-02 1.9585E-0
50 -2.9429E-01 3.6020E-01 -5.9376E-01 6.7912E-03 3.8250E-02 1.7129E-0
162
51 -1.3054E-01 5.0983E-01 -1.0834E+00 1.0254E-02 4.1100E-02
1.8819E-0
52 -3.9192E-01 5.4629E-01 -1.0888E+00 2.4693E-02 3.9952E-02
1.9580E-0
53 -5.5328E-01 7.8268E-01 -1.0834E+00 1.0237E-02 4.1082E-02
2.0439E-0
54 -6.5534E-01 7.7915E-01 -1.0072E+00 1.1205E-02 3.7291E-02
2.0098E-0
55 -5.8053E-01 5.4624E-01 -1.0020E+00 2.3545E-02 4.2078E-02
1.9580E-0
56 -3.0572E-01 5.1338E-01 -1.0072E+00 1.1193E-02 3.7293E-02
1.9030E-0
57 -1.6434E-01 5.7736E-01 -1.4061E+00 1.2731E-02 4.2190E-02
2.0745E-0
Literatura:
[1] CIMSTEEL, Design for manufacture guidelines The Steel Construction
Institute, London,1995.
[2] The Construction (Design and Management) Regulations, HMSO,
1995.
[3] Ajvaz, V., Merenje deformacija i naprezanja u strojnim i gradjevnim
konstrukcije, Zagreb, 1969.
[4] Hamidi, B., Istrazuvanje na naponite kaj tenkozidnite nosaci kaj
tovarnite motorni vozila, Magisterska rabota, Skopje 1991.
[5] CONSTRUCTION INDUSTRY RESEARCH AND INFORMATION
ASSOCIATION, Special Report No. 26 - Buildability: An assessment
CIRIA, 1983.
[6] Communication of structural design Institution of Structural Engineers,
London 1975.
[7] THE BRITISH CONSTRUCTIONAL STEELWORK ASSOCIATION
and THE STEEL CONSTRUCTION INSTITUTE, The National Structural
Steelwork Specification for Building Construction, 3rd Edition BCSA and
SCI, 1994.
[8] GRAY, C., HUGHES, W. & BENNETT, J., The successful
management of design - a handbook of building design management,
Centre for Strategic Studies in Construction, University of Reading, 1994.
[9] Aims of structural design, 2nd Edition The Institution of Structural
Engineers, 1969.
[10] STAINSBY, R., Commentary on the third edition of the National
Structural Steelwork Specification for Building Construction, BCSA and
SCI, 1995.
163
ASSOCIATION Special Publication 84 Quality management in
construction - contractual aspects CIRIA, 1992.
[12] Ostric, D., Metalne Konstrukcije, Beograd, 1986.
[13] LAWSON, R.M., Comparative structure cost of modern commercial
buildings, SCI, 1993.
[14] THE STEEL CONSTRUCTION INSTITUTE and THE BRITISH
CONSTRUCTIONAL STEELWORK ASSOCIATION, Joints in simple
construction, Volume I Design methods (2nd edition), SCI and BCSA,
1993.
[15] THE BRITISH CONSTRUCTIONAL STEELWORK ASSOCIATION
and THE STEEL CONSTRUCTION INSTITUTE, Joints in simple
construction, Volume 2: Practical Applications BCSA and SCI, 1992.
[16] THE STEEL CONSTRUCTION INSTITUTE and THE BRITISH
CONSTRUCTIONAL STEELWORK ASSOCIATION, Joints in steel
construction - Moment connections, BCSA and SCI, 1995.
[17] ANDERSON, E., READING, S.J. & KAVIANPOUR, K., Wind
moment design for unbraced frames, SCI, 1991.
[18] COMITE INTERNATIONAL POUR LE DEVELOPPEMENT ET
L'ETUDE DE LA CONSTRUCTION TUBULAIRE, Design guide for
circular hollow section joints, CIDECT, 1991.
[19] OWENS, G.W., The use of fully threaded bolts for connections in
structural steelwor for Buildings, The Structural Engineer, September 1992.
[20] DOWLING, P. J., HARDING, J. E. & BJORHOVDE, R.,
Constructional steel design An interim guide, Elsevier Science, 1992.
[21] BOSE, B. & HUGHES, A. F., Verifying the performance of standard
ductile connections for semicontinuous steel frames Proceedings of the
Institution of Civil Engineers, Structures and Buildings, November 1995.
[22] BROWN, D. G., FEWSTER, S. M. C., HUGHES, A. F. &OWENS, G.
W., A new industry standard for moment connections in steelwork, The
Structural Engineer, October 1995.
ASSOCIATION, Technical Note 98 Design guidance notes for friction grip
bolted connections, CIRIA, 1980.
[24] THE STEEL CONSTRUCTION INSTITUTE, Steelwork design guide
to BS 5950, Volume 4 - Essential data for designers SCI, 1991.
[25] FISHER, J. M. &WEST, M. A., Serviceability design considerations
for low-rise buildings AISC, 1990.
[26] GRAY, C. & LITTLE, J., A systematic approach to the selection of an
appropriate crane for a construction site Centre for Strategic Studies in
Construction, University of Reading, London, 1977.
164
[27] GRAY,C., A case study of the steel frame erection at Senator House,
London SCI, 1993.
[28] ARCH, W.H., Structural steelwork , erection BCSA, 1986.
[29] LOVEJOY, E.G., STAMPER, H.R. & ALLEN, P.H., Erectors
manual, BCSA, 1993
[30] Steel designers manual, (5th edition) SCI and Blackwell Science
Publishers, 1992
[31] TAGGART, R., Steelwork erection (Guidance for designers) British
Steel, SPCS, 1991.
ASSOCIATION, Special publication SP131 Crane stability on site, CIRIA,
1995.
[33] SPACKMAN, R.A., Selection of cranes Steel Construction Today, Vol.
5, No. 3, May 1991.
[34] Where hire, The contractors guide to plant and tool hire companies
throughout the, UK, 1995.
[35] THE STEEL CONSTRUCTION INSTITUTE, New steel workway -
the way ahead for the UK steel construction industri, SCI, 1989.
[36] BUILDING RESEARCH ESTABLISHMENT, Report 173: Design
guide for wind loads on unclad framed building structures during
construction, BRE, 1990.
ASSOCIATION, Report 87, Lack of fit in steel structures, CIRIA, 1981.
ASSOCIATION, Report 68, Lateral movement of heavy loads, CIRIA,
1977.
[39] HEALTH AND SAFETY COMMISSION, Managing construction for
health and safety Construction (Design and Management) Regulations,
1994. Approved code of practice. Health and Safety Executive, 1995.
[40] BROWN, D.G., The Construction (Design and Management)
Regulations, Advice for designers in stele, SCI, 1997.
[41] HEALTH AND SAFETY EXECUTIVE, Guidance Note GS 28: Safe
erection of structures, HMSO, 1984.
[42] CONSTRUCTION INDUSTRY COUNCIL, Opportunities and
Impositions, CIC, 1995.
[43] JOYCE, R., The CDM regulations explained, Thomas Telford
Publications, 1995.
ASSOCIATION, Report 145. CDM Regulations - Case study guidance for
designers: an interim report, CIRIA, 1995.
165
[45] CONSTRUCTION INDUSTRY TRAINING BOARD, Construction
site safety Safety notes, CITB, 1995.
[46] CONSTRUCTION INDUSTRY ADVISORY COMMITTEE,
Designing for health and safety in construction, HSE, 1995.
[47] OGDEN, R.G. & HENLEY, R., Interfaces: Connections between steel
and other materials, SCI, 1995.
[48] NEWMAN, G.M., The fire resistance of composite floors with seel
decking (2nd) edition), SCI, 1991.
[49] MULLETT, D.L., Slim floor design and construction, SCI, 1992.
[50] NETHERCOT, D. A. & LAWSON, R. M., Lateral stability of steel
beams and columns SCI, 1992.
[51] BRITISH STEEL, The section bosk, British Steel Corporation, BCSA,
1982.
[52] RHODES, J. & LAWSON, R.M., Design of structures using cold
formed steel sections, SCI, 1992.
[53] Holding down systems for steel stanchions, Constrado, BCSA, The
Concrete Society, 1980.
[54] Steel Construction Yearbook 1997, McMillan - Scott PLC, 1997.
[55] HAYWARD, A., WEARE, F., Steel detailers, manual Blackwell
Science Publishers, 1980.
[56] LAWSON, R.M., Design of composite slabs and beams with steel
decking, SCI, 1989.
[57] LAWSON, R. M., Commentary on BS 5950: Part 3: Section 3.1
Composite beams, SCI, 1990.
[58] LAWSON, R.M., MULLET, D.L., & WARD, F.P.D., Good practice in
composite floor construction, SCI, 1990.
[59] CHUNG, K.F., Building design using cold formed steel sections:
worked examples to, BS 5950: Part 5: 1987, SCI, 1993.
[60] TREBILCOCK, P. J., Building design using cold formed steel sections:
An architects guide, SCI, 1994.
[61] McKENNA & LAWSON, R.M., Services integration in modern steel
framed buildings, SCI, 1997.
[62] OGDEN, R.G., Electric lift installation in steel frame buildings, SCI
and the National Association of Lift Manufacturers, 1994.
[63] OGDEN, R.G., Curtain wall connections to steel frames, SCI, 1992.
[64] STEEL CONSTRUCTION INSTITUTE, Glazing interfaces
(provisional title), SCI, 1993.
[65] BUILDING SERVICES RESEARCH AND INFORMATION
ASSOCIATION, Technical note 10/92 Space allowances for building
services distribution systems detai design stage, SIRIA, 1992.
166
[66] DIX, T.R. & JONES, K.M., International Convention Centre
Birmingham Building serviles engineering Proceedings of the Institution
of Civil Engineers, Structures and Buildings, August, 1992.
[67] BRITISH STEEL, The Colorcoat building - Design, specification and
construction, British Steel, 1995.
[68] METAL CLADDING AND ROOFING MANUFACTURERS
ASSOCIATION, Design guides, MCRMA, 199 1-1993
[69] RYAN, P. A., WOLSTENHOLME, R. P., and HOWELL, D. M.,
Durability of cladding - Astate of the art report, Thomas Telford, 1994.
[70] THE STEEL CONSTRUCTION INSTITUTE, New Steel Construction
magazine index 1992-97, SCI, 1997.
[71] HUGHES, A.F., Swiss interchange, New Steel Construction, Volume
2, No. 3, 1994.
[72] BRITISH STEEL, BRICK DEVELOPMENT ASSOCIATION, Brick
cladding to stele framed buildings, BDA and BSC, 1985.
[73] BADDOO, N.R., Design of stainless steel fixings and ancillary
components, SCI, 1993.
[74] STEEL CONSTRUCTION INSTITUTE, Stainless steel angles for
masonry support, SCI, 1995.
[75] ASSOCIATION OF SPECIALIST FIRE PROTECTION
CONTRACTORS AND MANUFACTURERS LIMITED, THE STEEL
CONSTRUCTION INSTITUTE, and FIRE TEST STUDY GROUP, Fire
protection for structural steel in buildings, (revised 2nd edition)
ASFPCM/SCI/FTSG, 1992.
[76] LAWSON, R.M. & NEWMAN, G.M., Fire resistant design of steel
structures, Handbook to BS 5950: Part 8, SCI, 1990.
[77] NEWMAN, G.M., Fire and Steel Construction: the behaviour of steel
portal frames in boundary conditions, SCI, 1990.
[78] YANDZIO, E., DOWLING, J. J. & NEWMAN, G.M., Structural fire
design: off-site applied thin film intumescent coatings, SCI, 1995.
[79] POPE, R., Tolerances in steel construction, New Steel Construction,
Vol. 3, No. 2, April 1995.
ASSOCIATION, Technical note 113 A suggested design procedure for
accuracy in building, CIRIA, 1983.
[81] Alho Puro, M., La fromagerie, Valio a Vantaa, Acie-Stahll-Steel, No. 1,
1975, s. 19-23.
[82] Petkovic, Z., Metalne Konstrukcije I, Beograd, 1995.
[83] Bergier, P. Dauner, H. G. i dr., Halle pour lèntreiten des Jumbo-jets a
l` aeroport de Zurich, A.S.S. No. 9, 1973, s. 360-373.
167
[85] Brodkah, J., Stahirohrkonstruktionen, Koln, 1966.
[86] Butner, O. Stenker, H., Mettall eichtbauten, VEB Verlag fur Bauw esen
Berlin, 1971.
[87] Frank, M. Technische Mechanic fur ingenier, Leipzig, 1965.
[88] Georgievski, V., Prostorni reshetkasti sistemi-naponska
preraspedellba i deformacii pri parciajalna nestabillnost napoedini
elementi, Doktorska disertacija, Mashinski Fakultet, Skopje, 1983.
[89] Grupa autora, Finite elemente in der statik, Berlin, 1973.
[90] Grupa autora, Leh tube dàcier dans lah construction mettalique, Paris,
1965.
[91] Halmitch, K., Berechnungvonraunfachwerken unter Berucksichigung
grosser Verformungen bei linear elastischm Werkastoffwerhalten, Der
Stahlbau, No. 9. 1979, s. 283-286.
[92] Makowskih, Z., Raumliche Tragwerke aus Stahl, Verlag Stahleisen,
Dusseldorf, 1963.
[93] Meyer, A. i dr., Konstruktionsgrundlagen fur den Metalleicht
undStahl-hochbau, Berlin, 1973.
[94] Prelog, E. Cvetas, F. Fajfar, P., Resavanje linijskih konstrukcij z
uporabo racunalnikov, Ljublana, 1971.
[95] Razni prospekti i upustva proizvodjaca PRK, London 1977.
[96] Chui, C.K.; Chen, G. (1987): Kalman filtering with real time
applications, Springer Series in Information Sciences, Berlin, New York,
[97] Djeziri, M.A.; Merzouki, R.; Ould Bouamama, B.; Dauphin-Tanguy,
G. (2006): Fault detection of backlash phenomenon in mechatronic system
with parameter uncertainties using bond graph approach. Proc. IEEE
International Conference on Mechatronic and Automation, China, pp. 600-
605.
[98] Guangfu, Sun; Michael, Kleeberger; Jie, Liu (2005): Complete
dynamic calculation of lattice mobile crane during hoisting motion.
Mechanism and Machine Theory, 40, pp. 447466
[99] Karnopp, D.; Margolis, D.L.; Rosenberg, R.C. (2006): Modeling and
Simulation of Mechatronic Systems. John Wiley, New York, 2nd edition.
[100] Samantha, S.; Ghoshal, S.K.; Ghosh, S. K. (2009): Model based
supervision and monitoring of a hoisting mechanism: A simulation study.
NaCoMM-2009, NIT, Durgapur, India, pp. 366-371.
[101] Zair, B. (1997). Minimization of referred mass of the hoisting system,
IX
th
International conference, Section 3, Faculty of Mining, Ecology,
Process Control and Geotechnologies (BERG), pp. 193-196, TU Kosice.
168
KONSTRUKSIONET METALIKE 169
E falnderoj pr sponsorim t tekstit Firmn BESA COMMERCE
Lypjan
UNIVERSITETI I PRISHTINS
FAKULTETI I INXHINIERIS MEKANIKE
Dr.sc.Beqir Hamidi
Lektor:
Ramiz Bunjaku
Realizimi kompjuterik:
MSc. Riad Ramadani
Vizatimet:
MSc. Riad Ramadani
170
Tiraxhi: 300 cop
Formati 17x24 cm
Shtypi:
TIMEGATE Prishtin
T gjitha t drejtat mbrohen
171

Konstruksionet Metalike

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Konstruksionet Metalike

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

KONSTRUKSIONET METALIKE

- sforcimi i llogaritur i ekspozuar i lodhjes,

- sforcimi q nuk i ekspozohet lodhjes,

Tek konstruksioni i vinave, nse numri i ngarkesave gjat vitit sht

- sforcimi tangjencial i lejuar

- trashsit e elementeve pr lidhje,

- sforcimi i lejuar n presion siprfaqsor pr ribatina me nj lidhje,

- sforcimi i lejuar n presion siprfaqsor pr ribatina me dy lidhje.

- sforcimi i lejuar n shtrngim t ribatins,

- sforcimi n material n shkalln e shkputjes.

- sforcimi i lejuar tangjencial i bulonit,

- sforcimi i bulonit me nj lidhje pr shkak t presionit siprfaqsor,

- sforcimi i bulonit me dy lidhje pr shkak t presionit

- sforcimi normal i lejuar n bulon.

- sforcimi i lejuar n kufirin e trheqjes,

=1.2 koeficienti i siguris n varshmri t kufirit t trheqjes t

caktohet me supozim q elementet lidhse jan

=0.43 pr 0360 (CN 22) ,

=0.46 pr 0460 (CN 25) ,

=0.60 pr 0560 (CN 35) .

=1.4 pr rastin e par t ngarkesave,

=1.25 pr rastin e dyt t ngarkesave.

- sht sforcimi pr materialin baz.

Figura 41. c Figura 41. d

- zhvendosjet n drejtimin (i) pr shkak t forcs njsi n vendin (k),

N figurn 58, sht dhn shufra me prerje trthore t fardoshme, e cila

5.2.2. QENDRA E LAKIMIT PR PROFILET E HAPURA

), ka vler pozitive, ather shkon n kahje t njjt t s-it.

Deformimet (dilatacionet) jan baraz me:

-paraqet koordinatn pr sektorin n varsi t qendrs s lakimit.

) sht pozitive ather, trau sht i

, duke filluar nga

ka drejtim pozitiv pas nyjs j,n drejtim t

nse shufra ngarkohet me forcn s, ather nyja j zhvendoset pr

, prandaj kto zhvendosje do t jen Ui,Uj si n figurn 73.

n sistemin koordinativ lokal.

Nse zvendsohet m lart fitohet:

- vektori matricial i forcave,

me drejtimi pozitiv t aksit x t sistemit

] sin , cos , sin , cos [

Matrica Ki prbhet nga m submatrica 2x2, antart e t cilave do

, sht e nevojshme t kryhet

Duke i krahasuar vlerat e fituara me vlerat nga tabela 3, prfundohet

You might also like