You are on page 1of 150

kera miektechnieken

Blbliotheek
Gemeente Rotterdam
Hoogstraat 110 - 3011 PV Rotterd..m
WYNI.bibliotheek .rotterdam .nl

keramiektechnieken
een complete gids voor het ontwerpen en maken van sier- en gebruiksaardewerk

Anthony Quinn

Librero
Inhoud
Oorspronkelijke titel: Ceramic Design Course.
Voorwoord van de auteur 6
Principles, practice, and techniques: a complete
guide for ceramicists Over dit boek 7
© 2009 Librero b.v. (Nederlandstalige editie),
Postbus 72. S330 AB Kerkdriel
WWW.LlBRERO.NL

© 2007 Quarto Inc.

Redactie: Lindsay Kaubi, Bridget Jones HOOFDSTUK EEN: HET ONTWERPPROCES 8


Artdirector: Caroline Guest
Lay-out: Natasha Montogomery. Karin Skanberg, Deel I: visuele inspiratie 10
Jessica Wilson
Fotografie: Philip Wilkins Deel 2: stemmingsborden 12
lIIustraties: Stephen Dew
Beeldredactie: Claudia Tate Deel 3: concept 14
Creative director: Moira Clinch
Uitgever: Paul Cars lake Deel 4: schetsen 16
Deel 5: ontwerpontw ikkeling 20
Productie Nederlandstalige editie:
Textcase, Utrecht
Deel 6: maquettes maken 24
Vertaling voor Textcase: Sabine Pi ens en Adine Versluis
Deel 7: technisch tekenen 28
Printed in China Deel 8: prototypen 34
ISBN: 978-90-5764-436-8 Deel 9: model en mal maken 36
Aile rechten voorbehouden. Deel 10: tests en voorbeelden 40
Deel II: ontwerppresentatie 42
HOOFDSTUK TWEE: HOOFDSTUK VIER: CREATIEVE CONCEPTEN 90
PRAKTISCHE OVERWEGINGEN 46
Deel 28: het natuurlijke 92
Deel 12: vorm 48
Deel 29: kleur als concept 96
Deel 13: model 52
Deel 30: vakmanschap 100
Deel 14: oppervlak 56
Deel 31: het menselijke 104
Deel 15: funct ie 58
Deel 32: het politieke 108
Deel 16: kleur 62
Deel 33: het satirische I 12
Deel 17: patroon 64
Deel 34: het functionele 1 16
Deel 18: glazuren 66
Deel 35: het oppervlak 120
Deel 19: materialen 68
Deel 36: materialiteit 124
Deel 37: het decoratieve 128
HOOFDSTUK DRIE:TECHNIEKEN 70 Deel 38: het sculpturale 132
Deel 2.0: opbouwen met kleirollen 72
Deel 21: opbouwen met kleiplakken 74 woordenl ijst 136
Deel 22: draaien 76 bronnen 138
Deel 23: gipsvormen maken 80 bibliografie 139
Deel 24: gips draaien 82 register 140
Deel 25: werken met drukmallen 84 verantwoording 144
Deel 26: werken met gietmallen 86
Deel 27: jigger en jolley 88
6

voorwoord van de auteur I

/
/
/
Klei is een geweldig en alomtegenwoordig Dit boek brengt meer dan tien jaar professionele
materiaal dat met name populair is vanwege haar ervaring als keramisch ontwerper en leraar
mogelijkheid om vervormd te worden. Keramisch samen: theorieen en ideeen die ik als freelance
ontwerp beschrijft het proces van werken met ontwerper gebruik in mijn werk voor klanten
klei met een specifieke bedoeling, een begrip van en methoden en processen die ik doceer als
haar context en een bewustzijn van haar leraar van de BA Keramisch ontwerpen aan
uiteindelijke gebruiker of toeschouwer: het Central Saint Martins College in Londen.
Met dit boek is het mijn bedoeling om een
veel beschreven onderwerp en materiaal te
Het onderwerp van keramisch ontwerp maakt
nemen en het op een andere,
deel uit van een breed, rijk en gevarieerd
verduidelijkende manier te ontdekken.
werkgebied. Het kan gaan om function eel servies,
niet-functionele objecten, decoratieve
verzamelobjecten, gebeeldhouwde vormen en
veel andere zaken. Ais keramisch ontwerper
werken is een specifiek ontwerpprobleem of
omstandigheden van een instructie te benaderen
met een bewustzijn en begrip van een materiaal,
hoe het te vormen, hoe te reageren op haar
context en hoe een idee uit te drukken.
7

over dit boek


HULPBRONNEN
Achlerin dit boek vindt u een woordenlijst en een
- e boek is ingedeeld in vier hoofdstukken en, in deze hoofdstukken, lijst met bruikbare hulpbronncn, waaronder gegevens
van scholen die professionele kwalificaties bjeden.
5e'1ummerde delen, zodat uw kennis van keramisch ontwerp zich op
::en samenhangende en relevante manier ontwikkelt.

1-- - - - - HOOFDSTUK EEN : HET ONTWERPPROCES


Dit hoofdstuk zet een ontwerpmethode uiteen, van

--_....---__-
-_._--_
e 1: stemmin .. sbo~d"n visueel onderzoek en schetsen tot het belang van
------_... _-.-
... .. maquettes, technisch tekenen en hel presenteren
...... ----~
.. var het ontwerp.
---_ .........

i~lf~4---~ ...
~ __----__--- -
----------
... .... ... _ -... -- ..... ... .
-_ ..... -----
.. _--_ ""--
----"- ...... _""
,---_ .. ----
'''-'_·'·_--''-'------1 ... _-----.. _--
"_~

-_>-r" __ """_'
.. _ _ ..... M·_ ....

._ .. _
- .._-
-'-"'--- _-
...... ..
.. _-..-
-_--_.-._--
-~
_-_
-..-.......
,.--_ .......,....
,,--, ...
, .... . -~

OOFDSTUK TWEE: PRAKTISCHE OVERWEGINGEN ......... - -..-~-."

- er worden zowel de fysieke en praktische aspecten van het ontwerp-


:>rOCes behandeld, dieper ingaand op gebieden die overwogen moeten
.-..orden, zoals vorm en modelleren. oppervlakte-eigenschappen, functie
en materialen.

..... _-_
-_ _-_
- .. .... _--
-----""--
----
..... ...
1 - -- - - - HOOFDSTUK DRIE: TECHNIEKEN
Dit hoofdstuk legt de nadruk op de esthet ische kwaliteiten van
verschillende modelleermethoden, waardoor u begrijpl welke
resuitaten u krijgt wanneer u deze gebruikt en hoe u het juiste

....__
... _----.... ...--.-
= . . . _- ---... . ...
.. ..... -
-.-~

-:-:-:,~.-:'
proces kiest om een bepaalde alWerking te krijgen .

.=~-:=:- ::.-::.~
_-.. _---------'"
----- -----.-
_ _._-_ ..- ....
~. - -----
....
-------_._-
-_
-
_.. ,''''
___
.. _-----....-.---
... ~

... ........----- ..... -


- -- -- -
.... ..
-_
-.---- .._- ...... . __
deeI2.: h unatuu rlijk ..
.. _ _. . ''''-'-..c.-

.. _....
. . . . . . . . _1'0><_
-------_-,.
"'---.--_
....
.......
...... __
.... _--_
---
. _...__
_...
....---. ..- ....
-~

...
...
-~
... _ _"' _
.... .. _._
... .. _-
...--,,-----
---_ -...
..,-.--.
--.~
.... . _ _ _ _ . _ _ 0. ...... ... -"'--"--
..
__ ...
............
-------_ ~
_
~
_
r
.
_
"
"
HOOFDSTUKVIER: CREATIEVE CONCEPTEN
In dit hoofdstuk staan beoefenaars en hun werk om
specifieke concepten in keramisch ontwerp uit te lichten,
het toont hun werk in drie dimensies. leder concept
wordt samen met een dieptestudie naar het werk van de
individuele ontwerper gepresenteerd.
hoofdstuk een:
het ontwerpproces
j Een diepgaande ontwerpmethode hanteren zal resulteren in
een interessant. succesvol en klinkend ontwerp. Dit hoofdstuk
bestudeert het ontwerpproces door dieper in te gaan op de
verschillende fasen van een succesvol project. ledere fase
wordt tot in detail bekeken en bevat een lijst met doe len,
praktische oefeningen, discussies die uitleggen wat de
voordelen zijn van het invoeren van een ontwerpfase en
relevante voorbeelden van werk van praktiserende
keramisten en studenten keramisch ontwerp. Een specifieke
lineaire benadering richting het ontwerpproces wordt
voorgesteld. maar dit kan worden aangepast aan uw eigen
werkwijze door de verschillende fasen in een door u
bepaalde volgorde te gebruiken .


.
e e -
0-
• • •..
· i .
. ~


,
o h e t o n t w e r p p r o c es

deel I: visue l e insp ira t ie


Om de creatieve sappen te laten vloeien en aan de opd racht te
voldoen hebt u inspiratie nodig, en dit hoeft altijd niet rechtstreeks
te zijn . Vaak hebt u tijd nodig om inspiratie te zoeken, zoekt u
overal en maakt u gebruik van veel verschillende bronnen.
Inspiratie komt in veel verschillende vormen , uit veel
verschillende gebieden - denk aan architectuur, landschap,
mode, of illustraties - en de mogelijkheden zijn eindel oos en
worden aileen beperkt door uw fantasie.

doelen

*
GE'iNSPIREERD DOOR
Leer visuele inspiratie te zoeken MUURBEDEKKING

* Probeer verschillende techn ieken


Hanna Tonek Bonnet vond
inspiratie in de ogenschijnlijk
ongebruikelijke vorm van druk
om inspiratie op te doen
behang - de muurbedekking
met een patroon dat wordt
'---. __ _ - - - - - - - - - - - - '
...
uitgedrukt in een geruwd
oppervlak.van dit ongebruikelijke
begin begon ze met de
ontwikkeling van een collectie
potten die niet aileen het
reliefpatroon bevatten, maar ook
het drukke oppervlak. Zie hoe
algemene richting Probeer zo vroeg mogelijk in het be hang op de keramische
stukken vertaald is in een
het proces een gebied te selecteren dat u zult gegaufreerd oppervlak ..
onderzoeken; dit helpt u om vooruit te bewegen, Maakt u
zich geen zorgen over een verbinding aan een specifieke
inspiratiebron - dit is slechts het begin en het is
i PROBEREN: OBSERVATIE
waarschijnlijk dat dit zich ontwikkelt door een aantal
~.
verschillende onderwerpen voordat de uiteindelijke vorm
Inspirati e ko mt door de werel d vanuit een nieuw perspectief te bekijken. Gebruik
bereikt is, Het is prima om gevarieerd bronmateriaal te
versch illende methoden om ideeen t e maken, te verzamelen en samen te voegen,
hebben, mits het onderzoek diepgaand en bruikbaar is,
denk aan fot ograf ie, tekenen, luisteren, schrijven, schilderen en co llages, om zo een
I breder begrip te krijgen van uw bronmateriaal. W anneer u door de verschillende
bronmateriaal best uderen Inspiratie kan in
een flits komen, een 'eurekamoment', maar vaker is dit
I typen o nderzoek bent gegaan en veel hulpbronnen hebt ve rzameld , con tro leer dan
: of u voldoende informati e hebt om te beginnen met werken aan het project.
het resultaat van diepgaand onderzoek van de opties, L-- _ __ _ _----.J
dee I visuele Ins p rat i e

2
- -eel verschillende perspectieven. U dient dieper in
::;ronmateriaal te duiken, het binnenstebuiten te
=- en het te bestuderen onder verschillende
.:-;]digheden, terwijl u verschillende media gebruikt
'= -eeg alternatieve thematische benaderingen en
:erzoek het materiaal in een gevarieerde en
leve manier Een lagere periode van onderzoek
=:ygen voor een veelzijd ige collectie van verwijzingen
_ C9 hun beurt, het ontwerpproces zullen inspireren. 6 7
-_ ::-en, fotografie, schetsen en schilderen maken deel
'2..'" het primaire onderzoek: ze zijn uw eerste
:e-zoekstechnieken. Secundair onderzoek verwijst
.:.-. obJecten die u kunt verzamelen, zoals artikelen,
~n, ansichtkaarten, voorbeelden van materialen met
~ lende texturen en andere objecten. Een goede
=--:>~eling van visuele stimuli bevatten zowel primair als
__-x:Iair onderzoeksmateriaal.
8

NATUURLlJKE AFTAKELING
Ge"lnspineerd door de manier
waarop oppervlakten aftakelen
door natuurliJke omstandigheden,
zoals het weer en leeftijd, omvatte
het onderzoek van Rosalind Davis het
fotograferen van verweerde oppervlakten
(1, 2). Aan de hand van deze bronnen heeft ze dit inventieve
oppervlakontwerp gemaakt. Zie hoe ze de slijtkwaliteiten In het
keramische oppervlak heeft gevangen (3). Het patroon dat op deze krulk
=" RATI E UIT GEWONE OBJECTEN gemaakt is. 15 een dee I dat normaal gesproken weggegooid zou worden
eoaagse objecten zoals deze stoffer en blik bod en t ijdens het proces van potten bakken (4-9). Deze non-confonniteit stelt
_ . Wu, die de rol van het object en onze relatie vraagtekens bij conventionele idee;;n van schoonheid en waarde, wat haar
-: --et opnieuw bekeek door het als eetgenei te originele inspiratie weergeeft: versleten en oude oppervlakten.
?!JrU ken, inspiratie.

ZI E OOK:
Deel 2: stemmingsborden bladzijde 12
Deel 5: ontwerpontwikkeling bladzijde 20
Deel 28: het natuurlijke bladzijde 92
2 h e t ontwerpproces

deel 2: stemmingsborden
De resultaten van uw onderzoek verzamelen en tentoonstellen op een
aantal stemmingsborden is een belangrijk deel van het ontwerp- en
ontwikkelingsproces. Dit kan bereikt worden met verstand en
persoonlijkheid om de presentaties visueel interessant en stimulerende
bronnen van inspiratie te maken.

afbeeldingen selecteren Het proces van het SUCCESVOLLE SELECT IE


Selecteer krachtige afbeeldingen.
selecteren van afbeeldingen en tekeningen als een bron
Een doordacht stemmingsbord
van informatie is belangrijk en iets waarin u steeds vaar- geeft uw denkproces direct weer.
Neem de tijd om de inhoud te
diger in zult worden.Vrijheid in uw keuze in het gebruik selecteren - een verkeerd beeld
van afbeeldingen is belangrijk, zodat elk van de afbeeldin- kan verwarren en het algehele
effect van het bord ondermijnen. Dit
gen beladen is met betekenis, in het bijzonder als deze bord heeft een eenvoudige lay-out en
gepresenteerd is op een stemmingsbord om een aspect zorgvuldig geselecteerde afbeeldingen
die helpen haar sfeer
van het karakter van het bedoelde werkt weer te geven. en elegantie te onthullen. D IVERS ITEIT IS DE SLEUTEL
Dit stemmingsbord van Felicity Jones gebruikt veel verschi llende
Het is een goed idee om visuele informatie te groe- material en, zoals foto's, illustraties. t exture n, behang en stor.
peren in brede categorieen, verbonden door een H et is goed geselecteerd om een bepaald gevoel weer te geven. w aarbij
voor groots effect een beperkt aant al bro nmaterialen gebruikt zijn.
bepaald thema. U kunt bijvoorbeeld een aantal afbeeldin-
gen of voorbeelden hebben op een bord om de textuur
aan te geven en een andere groep teken ingen en foto 's
als bron van architectonische inspiratie. Het is het
belangrijkst dat het stemmingsbord het potentieel dat
belicht wordt door de weergegeven inspiratiebronnen
helder communiceert. Het moet ook visueel inspirerend
blijven, iedere keer dat u er weer naar kijkt. Dan zullen
uw stemmingsborden een succesvol onderdeel vormen
van uw creatieve proces.
- --- - ---- - - - - - - - - - - - - - - ,
doelen

* Begrijp de waarde van een succesvol


stemmingsbord
* Leer hoe u een bruikbaar stemmingsbord kunt
opbouwen
PROBEREN: VERZAM EL

Breng aile visuele stimuli die u hebt


verkregen of ontwikkeld sam en. Leg
alles uit en probeer de stukken te
categoriseren in verschillende
thema's. Selecteer aileen de meest
relevante stukken en verzamel ze op
een reeks inspirerende borden.
Gebruik op ieder bord een heldere
opzet en besteed aandacht aan de
lay-out - gebruik tekeningen, knipsels,
foto's en kernwoorden.
STEMM ING CREEREN
Emily Mortin heeft een brede reeks afbeeldingen gebruikt om een bord te
maken dat erg effectief is in het uitdrukken van de stemming: ontspanning,
warmte en de romantiek van kaarslieht De true in het maken van zo'n
stemmingsbord ligt in het verzamelen van veel versehillende afbeeldingen voor
u aan het bord begint Dit geeft u de mogelijkheid selectief te ziJn en een aantal
samenstellingen uit te proberen voor u de uiteindelijke opzet bepaalt

AFBEELDINGEN EN TEKST GE BRU IKEN


dagelijkse rituelen Dit bord gebruikt zowel afbeeldingen als tekst
De tekst benadrukt de kraeht van de afbeelding.
U zult een perfecte afbeelding vinden en het vertrouwen
vinden deze op zichzelf te gebruiken - als een
voldoende is, hebt u er geen meerdere nodig.

zelfs trodities zijn niet wot ze waren. . een recent onderzoek wijst uit dot de
lunch is teruggebrocht noor een gemiddelde von 19 mInuten en 42 seconden

gedurende onze dogelijkse routines gebruiken we nomodische objecten zonder een


ritueel snel een kop koffie dnnken tijdens het lezen von uw e-mOJI

dogelijkse ritue/en zijn een verzomeling von objecten die het moment verbeteren
en ritueel toevoegen oon de routine
ZIE OOK:
op het moment zouden ze ook machines genoemd kunnen worden Deel I: visuele inspiratie bladzij de 10
Dee l 3: concept bladzij de 14
Deel 37: casestudy: functionele decoratie bladzijde 130
4 h e t ontwerpproces

doelen

dee I J: concept
* Begrijp waarom een concept goed is
voor een ontwerp
* Leer hoe u een concept kunt vaststellen
Een concept kan complex of eenvoudig zijn . Het concept is hoe u de ideeen kunt
omschrijven die het werk een context of een bestaansreden kunnen geven. Uw
* Leer hoe u het concept succesvol kunt
ontwikkelen
concept kan gebruikt worden om een manier van werken te beschrijven, een
persoonlijk experiment, of een bepaald stand punt.

wat is een concept? Aile objecten die we kennen en waar we


van houden zijn gebaseerd op een concept. Een concept is meer dan
een idee - het is een idee waarover nagedacht is en dat inzicht geeft in
uw denkwijze. Het ontwikkelen van een concept voor uw werk is erg
belangrijk en bruikbaar Het concept is de richtlijn of filosofie achter het
werk en geeft u de mogelijkheid om al uw besluiten te baseren op een
GEBRUIK DE JUISTE
enkel, coherent principe.
GEREEDSCHAPPEN
Wanneer u stemmingsborden voor inspiratie hebt klaargemaakt, Angel Ha gebruilct haar
illustratieve vaardigheden
begin van hieruit dan met het generen van ideeen . Begin met het
goed om haar concept uit
overwegen van de ideeen en probeer ze met elkaar te verbinden. te leggen. In d,t geval draait
haar concept om het
Met een inventieve benadering kunnen ogenschijnlijk ongelijke ideeen onthullen van venborgen
worden verbonden met het vormen van een verenigend concept. diepten van het ontwerp
door de vernietiging van
het keramische oppervlak.
een concept ontwikkelen Dit hoeft niet krampachtig of
moeilijk te zijn. Het is vaak relatief eenvoudig, maar het moet uw werk
goed uitleggen in een eenvoudige of samenhangende manier. Een
succesvol concept kunt u terwijl u aan het project werkt gebruiken als
een doorlopende zelfcontrole: 'Ben ik aan het doen wat ik van plan was?'
Het is ook een introductiemiddel van onschatbare waarde: het is
waarschijnlijk dat, wanneer u naar uw werk gevraagd wordt, u het
concept zult gebruiken als een uitleg.

-------------------------------------------------,

PROBEREN: DOE EEN STAPTERUG EN KIJK


Wanneer uw inspiratiebronnen vorm beginnen te krijgen kunt u het
primaire en secundaire onderzoeksmateriaal neerleggen. Begin met
het analyseren van het werk en leg verbindingen tussen objecten,
afbeeldingen, tekst en ideeen. Deze verbindingen helpen u het
concept voor het project te ontwikkelen.
-----_. _ - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - '
dee 3 c oncept 5

- IT CONCEPT PRESENTEREN
=en concept zal vaak als visue Ie
:xesentatie worden vastgelegd, net zoiets
aIs een stemmingsbord. Het verschil is dat
oe mfonnatie voar een conceptpresentatie
ce Idee;;n achter het werk benadrukt. Een
concept w ordt vaak gebruikt om de idee;;n
Of laten zien tot het object vorm begint te
lcnJ&en. Sin Betts~ Sonstegard presenteert
~.aar concept voor een persoon liJk harnas
aIs decoratief kledingstuk door tegenstrijdige
a.'beeldingen te gebruiken, zoals een mode~
a.'beelding am de decoratieve ontwerp te
oeschrijven en het SWAT~jack am de
beschermende eigenschappen te illustreren.

HET PROBLEEM EN DE OPLOSSING


Vaak w ordt een concept gepresenteerd in de
vorm van een verhaal. In dit geval is er een
universeel probleem en dit is de oplossing. De
presentatie slaagt erin om het probleem en de
opl ossing visueel weer te geven. Afbeeld ing I
toont de context met een nagebootste
reconstructie van een beroving, waarbij de
vrienden van de kunstenaar gebruikt worden.
ZIE OOK:
A fbeelding 2 geeft ons de oplossing, de prachtige Deel 5: ontwerpontwikkeling bladzijde 20
keramische sjaal; veiligheid verzekerd. Afbeeld ing Deel 1 I: ontwerppresentatie bladzijde 42
3 t oont de keramische delen tot In detail. Deel 33; casestudy; uitdrukking geven aan het
niet~zo~vanzelfsprekende blad zijde 1 14
6 h e t ont w erpp roces

deel 4: schetsen
Een ontwerp beginnen is een van de moeilijkste fasen , De manier om uw ontwerp te
beginnen is door uw ideeen uit te schetsen . Schetsen is een uitstekende manier om die
o ndefinieerbare ideeen uit uw hoofd en in de sferen of m o gelijkheid te k rijgen.

teken Een blanco vel papier kan zelfs de meest vaardige ontwerper
met afschuw vervullen, maar zeker zij n in het schetsen is de enige
manier om dit te overwinnen. Op een bepaald moment dient u een KL EIN E SCHETSEN
Snelle schetsen worden vaak
t eken op het papier te zetten - dus pak uw potlood op, bedenk iets, tel gemaakt op servetten,
tot drie en t rek een krachtige lijn. kassabonnetjes en zelfs op de
achterkant van vliegtickets, maar
Gebruik de schetsen aileen als een manler om uw ideeen te visualiseren. ze vatten de essentie van een idee
U hoeft zich nog niet druk t e maken over de nauwkeurigheid of op het moment dat insplratie
komt; meestal onverwacht.
verhoudingen; de zorg ligt bij het idee en de informatie op papier krijgen.

doelen

* Begrijp w aarom u schetst


* Leer over de verschillende typen schetsen en hun gebruik
* Vergaar het vertrouwen om doelbew ust t e schetsen

EERSTE SCHETSEN
Uw eerste idee vastleggen is belangrijl<. Het is onwaarschijnlijk dat
het uiteindelijke object op deze schets zal lijken, maar u moet ergens
beginnen. Deze schetsen (voor een omgekeerde bloempot) van Patrick
Morris verkennen de mogelijkheden voor het idee, maar zijn totaal
verschillend van de uiteindelijke oplossing.
dee I 4 : schetsen 7

m aterialen ontdekken Wanneer u zekerder


=- vaardiger wordt zullen uw schetsen verbeteren.
Je kun st om vertrouwen in uw tekenkunsten te
,gen zit in het stoppen met u zorgen te maken
_ er wat andere mensen zouden kunnen denken en
=: gewoon voor te gaan. Experimenteer met veel
erschillende materialen; dit helpt u vertrouwen te
Jgen. Zo kan een lange penseelstreek bijvoorbeeld
~ nder precies zijn, maar wei de geest van uw idee
:Je Ichamen.
Bedenk dat een schets niet draait om nauwkeurigheid
cat is de functie van gedetailleerd tekenen). In plaats
::aarvan is de functie van een schets uw ideeen uit uw
"X)()fd en op papier te krijgen.

WERK MET 5CHET5EN


5chetsen is het meest handig voor u, de ontwerper,
als het een ontwikkelingsgeneedschap wordt. Dil
is het proces van het gebruiken van schetsen en
aantekeningen om uw gedachten en ideeen aan
SCHET5M ATERIALEN uzelf te beschrijven. Zulke schetsen fungenen als een
Joer een zwarte kunstenaarspen op wit papier te gebruiken voor ziJn geheugensteuntje voor het ontwikkelingsproces en
smetsen (Iinksonder), zorgt Pacharapong 5untanaphan ervoor dat ze de geven u de mogelijkheld om een aantal opties te
~3tralin g van de inspiratiebeelden die hij gebruikt weergeven. Lok Ming verkennen voor u besluit welke de moeite van het
~.Jllg gebruikt een wit potlood op zwart papier (nechtsonder). Dlt geeft realisenen waard is. Hier kunt u zien hoe de praktische
"2M schetsen de vluchtige, geestachtige kwaliteit waarnaar ze in haar kenmerken van de omgekeerde bloempot vorm
-;celndelijke objecten streeft. beginnen te kriJgen.
8 h e t ontwerpproces

I VLUCHT VAN VERBEELDING


I PROBEREN: BEGIN METTEKENEN I Waar anders dan in een schets kunt u een idee echt tot
het uiterste krijgen? Het kost niets om een onderzoek op
I-----~--~--~-----------~-~~------------~
I I
papier te doen. Deze schetsen verkennen het idee van
Verzamel verschillende tekenmaterialen. zoals vulpen I het ontwikkelen van de omgekeerde bloempot. terwijl
er huishoudeli)ke verwijzingen worden gebruikt. zoals
DE GEREISDE AFSTAND:
Het uiteindelijke ontwerp
en inkt, viltstiften, waskrijtjes, potlood en pennen. architectonisch baksteenwerk. Deze ideeen hebben het van Patrick Morris heeft
niet gered tot de laatste fasen van het ontwerp. maar vanaf de schetsen een lange
Neem de tijd voor het den ken over uw ideeen. zi)n belangrijk voor het ontwikkelingsproces. reis gemaakt, maar het was
Begin op een brutale. inventieve manier te tekenen essentieel om door deze
ideeen heen te werken in het
~ als u twijfelt, ga dan verder met een ander medium ontwikkelingsproces. terwijl ieder
idee verder bouwde in de richting
of begin een nieuwe schets. Denk eraan: deze zijn
i van het uiteindelijke ontwerp.
voor u en niemand anders, dus ga ervoor. Zonder het schetsproces is het
onwaarschijnlijk dat het uiteindelijke
object gereallseerd zou zljn .

I
._.. ___ ..____.______ .__~. ________.. ___..________________________J
dee I 4 sch et sen 9

ZI E OOK:
5C'e1S verkent de schaal, lijn en de Deel 5: ontwerpontwikkeling bladzijde 20
van een object alvorens
Dee l 6: maquettes maken bladziJde 24
'""ICXleI of maquette te maken. Zie
de --en een aantal keer getekend Deel 34: casestudy: het disfunctionele
T ae JUlste te vinden. overwinnen bladzijde I 18

UITLEGGEND SCHETSEN
Deze schets is als onderdeel van een presentatie
gebruikt om te helpen een idee en de werking ervan
uit te leggen. Dit type schets kan een maquette
De middelste lijn
vergezellen. In vergelijking met werkschetsen en
helpt de ontwerper
om de balans en eerste schetsen is dit type schets minder expressief
vemouding van de en meer gericht en meer technisch In ziJn wccrgavc.
CUlt en het hondvat
vast te stellen

/
, I,,)-dt kl/-ql rf{
/ r..J (u~

---.- 7~kF v'f


Li1n..
~"kf·
I
I
I
2 0 h e t ontwerpproces

deel 5: ontwerpontwikkeling
Wanneer onderzoek gedaan is, stemmingsborden ontwikkeld
zijn en een concept is vastgesteld , is het essentieel voor de
voortgang om goed gebruik te maken van deze sterke
projectbasis. Om dit te bereiken dient u een periode van
aanhoudende ontwerpontwikkeling aan te gaan .

wat is ontwerpontwikkeling? Ontwerpontwikkeling


beschrijft een aantal activiteiten die helpen het concept en de ideeen
tot hun volled ige potentieel te ontwikkelen. Dit kan ook gaan om
schetsen, brainstormen, maquettes en prototypen. Het dient een 4
rigoureus en belonend proces te zijn; een diep onderzoek van uw
ideeen. Om dit proces echt te laten werken dient u open te staan voor
nieuwe ideeen.
Het geheim van ontwerpontwikkeling is het bereid te zijn om meer
werk te creeren dan nodig is. Dit extra werk is een ontdekkingsproces
wat u het potentieel van het ontwerp laat overwegen. Het succes van
het ontwerp is onlosmakelijk verbonden met het voortduwen van
ideeen door ontwerpontwikkeling. Het is waarschijnlijk dat ideeen
vervormd uit de ontwerpontwikkeling naar boven komen en niet lijken
op hun eerste vorm. maar wei beter zijn voor het proces.

doelen

* Begrijp de waard e van ontwerpontwikkeling


* Gebruik eenvoudige oefeningen om te helpen met
ontwerpontwikkeling
* Leer over brainstormen, aileen of in een groep
dee I 5 o n t w e r p o n t wi k k e l i n g 2

BRAIN5TORMDIAGRAM
Tijdens het brainstormen is het handig om snelle aantekeningen t e
maken van idee;;n en gedachten die opkomen, ongeacht hoe
abstract ze zijn.

-------
<:; f'SCH1E''P E'N!$

\
M6TO~ S CT 6N

V,,",""'NO.N

ONTSTAAN VA NAF

66R.ST'E' AA~t..11(,.
AAN'RA,IUN<:j

"iI5W1CHr
&A;L.A;N$

-. --- - /
T6~1.olR.

L6VE'NSC'y'CUA..S VAN
6 MOnONSL.6 R.6ACT'65

EVO LUTI E VAN EEN PROJECT


Van een eerste concept als 'budget
luxeartikel' ontwikkelde Pacharapong
5untanaphan een collectie objecten
met een hoog gehalte vernuft en
aandacht voor detail. Zijn ~---- .- - ----... . .
ontwerpontwikkeling was erg 6 MonON6 L 6 1SVOu.\.T1 6 6 N

CjlUlE'!
bedachtzaam en precies. Zijn
schetsen (1-3) begonnen de vorm
aan te nemen van informatierijke
diagrammen (4), die op hun beurt
ontwikkelden tot een meer
gedetailleerd ontwerpvel (5),
culminerend in een collectie van
objecten die het concept met een
bepaalde mate van vaardigheid
vertegenwoordigen (6 en 7).

brainstorming Brainstorming beschrijft een en de grenzen te verschuiven. Dit is 'buiten hokjes


experimenteel dee I van het proces gedurende denken' en suggesties doen die onprakti sch lijken,
w elke u uw ideeen bekijkt en uzelf hierover maar aangew end kunnen w orden om het
ondervraagt om ze verder te ontwikkelen. De potentieel van een or igineel idee uit te breiden.
gemakkelijkste manier om dit te doen is om uzelf Voor een succesvolle brainstormsessie verzamelt
een reeks uitdagingen te presenteren - cr iteria u een diver se groep vrienden of collega's. Aile ideeen
w aar in een ontwerp moet w orden samengesteld. zijn welkom, ongeacht hun eenvoud. Zorg ervoor
Brainstormen is meestal het succesvolst als dat iemand aile opmerkingen opschrijft. Bestudeer
groepsactiviteit. Het omvat bevragen, kritisch zijn, het resultaat van de sessie zorgvuldig. U kunt dit met
meningen uiten over een ontw erp (positief en verschillende kleine groepen mensen doen.
negat ief), potentiele problem en overwegen en
verbet eringen bespreken. Individuelen w orden
aangemoedigd meningen te uit en, op elkaar in gaan,
com mentaar en ideeen bekijken, suggesties doen
2 2 h e t o n t w er p p r oc es

EXPERIMENTELE ONTWIKKELING
Katerina Kittnarova had een idee dat zich door een praktisch proces ontwikkelde. Het
-. leende zichzelf niet voor de overwogen tweedimensionale ontwikkeling. Ze begon met
modellen om de baslsvorm vast te stellen (I). Daarna experimenteerde ze op een
bljna kinderlijke manier met papieren kleedjes door paplerafdrukken te maken om de
geometrische patronen die ze wilde doorboren uit te diepen (2). Vanaf dlt punt gebruikte
ze dunne kleivellen en experimenteerde ze door haar ontwerpen hierin uit te boren (3) .
Haar vorm had zich ontwikkeld in li]n met dit experimentele proces, dus wanneer ze aan
was gekomen bij de in klei gegoten vormen, was ze in staat om haar patroonontwerpen op
het oppervlak over te brengen (4).

.. .
-- '
..
.:
A

.,. .. ... . .. .. .
. .. ., (10 ..

.... .#JII .. ~ I ... a.... . .. ca._


.. "'..

.. J .-. . ...
-It . . . ..
~

.. . .I .. .. " .. •
. .. ~ . .. ~ .. .it ... . ...
dee I 5 ontwerpontwikk e n g 2 3

ONTDEKKINGSBREEDTE
De ontdekkingsbreedte In het project van Kaoru HOrlnouchi is
ontzagwekkend. Ze heeft zowel de vorm als het oppervlakontwerp
ontwikkeld door het concept Ugly Preuy te gebruiken. Het hebben van
een goed uitgedacht concept gaf de kunstenares de mogelijkheid om
het esthetische potentieel te verkennen met vernuft en vaardigheld.
De tegenstelling van het klassieke, sierlijke ontwerp van het theekoPle
en het knip-en-plakgrafftti oppervlakontwerp zorgt voor een erg
opvallende collectie. Het eerste blad met schetsen (I) toont de
ontwikkeling van het handvatpronel voor Ugly Pretty. Zie hoe het
handvat als sllhouet wordt gebruikt om het ontwerpproces te
versnellen. Door dit te doen is de kunstenaar in staat om gemakkelilk
en snel een aantal variaties te tekenen alvorens zich vast te leggen aan
een uiteindelijk ontwerp. Het Ugly Pretty motief was ontwikkeld als print
alvorens het ontwikkeld werd als een decoratie voor het theekopje. Dit
gaf de kunstenares de mogelijkheid het idee te verkennen zander de
beperkingen van het ontwerp aan te passen op het oppervlak van het
kopje (2). De sierlijkheid van het kOPle wordt versterkt door het detail
op de voel, de uitlopende rand van het kopje en de gouden handgreep.
Deze details versterken de tegenstelling van oppervlak en vorm (3).

" •. "..
.'
' . -,.

: .

Z IE OOK:
Deel 6: maquettes maken bladzijde 24
Deel 9: model en mal maken bladzijde 36
Deel 15: functie bladzijde 58
2 4 h e t o n t w e r p p r o c es

deel 6: maquettes maken doelen

Aile voorbereiding in de voorgaande hoofdstukken zullen nergens toe leiden als u niet het
* Begrijp de relatie van de maquette
tot ontwerpontwikkeling
vertrouwen hebt uw idee ook in drie dimensies uit te voeren . Deze driedimensionale
visualisatie is essentieel voor de ontwikkeling van het ontwerp. Vertrouwen krijgen in het
* Leer over de technieken en
materialen om maquettes te
werken met maquettes helpt u uzelf als ontwerper te ontwikkelen en het genereren van
maken
ideeen spannend en waardevol te maken.

wat is een maquette? Een maquette is een basisschaalmodel.


Het is een ideaal middel om u te helpen realiseren hoe een idee uit zal
werken. De maquette is een gereedschap om u te helpen in drie
dimensies te den ken in plaats van in platte schetsen. Een maquette is
per definitie een driedimensionale 'schets'. Deze hoeft niet volledig
afgewerkt of gedetailleerd te zijn, maar het is belangrijk om een idee tot
leven te brengen. Een goede maquette kan gebruikt worden om een
idee aan ci ienten, collega's en leraren te presenteren. Het helpt u uw
ideeen uit te drukken en kan ter vergelijking met uw onderzoek en
schetsen beoordeeld worden.

materialen en technieken Het materiaal dat gebruikt wordt


om een maquette te maken moet eenvoudig te bewerken en te
gebruiken zijn - klei en ki nderklei zijn perfect, maar u kunt ook papier-
mache, karton of wat u ook voor handen heeft gebruiken.
U kunt een reeks technieken gebruiken, zoals het klei in vorm
knijpen, in een vorm gooien, uitsn ijden en een vorm samenstellen, van
de ene naar de andere vorm veranderen. De mogelijkheden zijn
eindeloos en worden aileen beperkt door uw fantasie, handvaardigheid
en vertrouwen.

SN EL DENKEN EN MAKEN
Door wat ook maar voor handen is te gebruiken kunt
u veel ideeen genereren. Kaoru Horinouchi heeft een
polystyreen beker gebruikt om te experimenteren
met oppervlakontwerp en motieven. Spoed in uw
werk- en denkproces betekent dat u snel problemen
kunt oplossen en een palet van ideeen kunt creeren.
dee I 6 maqu e t t e s m a k e n 2 5

r<- ~.~T1d'~
I
(
17- t'\ ~,
~...2
, ..____

.-'
'yV

II
f
-(
)
~.--)
!
1\
,
t J ~ I
~

,•j
1

~~
\
ELKE SCHAAL. ELKE KWALITEIT \
Deze charm ante minimaquettes van
\
/' \
Peter Armano. die weinig groter zijn
dan een munt. zijn gemaakt van \.
ongebakken klei. ingekleurd met '-
potlood om de oppervlaktekwaliteit
van de uiteindelijke objecten weer
te geven.

GEKNEDE MODELLEN
Deze modellen zijn op een
rudimentaire manier gekneed.
gevormd zoals u een eenvoudige
pot zou vonnen. Toch heel!
Steffi Ong de essentie van haar
onderwerp weten te vangen.

LlJKT ECHT
In dit papieren model is veel moeite besteed aan het
creeren van de illusie van een holle vorm. De ontwerper
heeft dit gedaan door een reeks computerprofielen te
maken en de tijd te nemen om papier rond de randen
van de schuimborden te vouwen om een idee van de
juiste vorm te geven. Een kartonnen deksel is ingekleurd
en bovenop het model geplaatst om de illusie van een
holle vorm te geven.
2 6 h e t ontwerpproces

VOLUMEMODELLEN
Shin Azumi maakt papieren
maquettes om de vorm van een
theepotontwerp voor Yauatcha,
een restaurant in Landen. uit
te diepen (I). Hij gebruikte
een reeks computerprofielen,
op een schuimbord geplakt en
nauwkeurig uitgeknipt. Deze
worden samengevoegd, zoals
een skelet, om het object weer
te geven. De ontwerper verwijst
naar deze modellen als volume-
modellen. Het uiteindelijke stuk
wordt hieronder getoond (2).
dee I 6 maqu e t t e s m a ken 2 7

ALLES BEHALVE HET jUISTE MATERIAAL


Dit is een maquette van een kop en schotel voor mensen
met hanteringsproblemen. Dit is nauwkeurig in profrel.
vorm en dimensies: het enige wat mist is het uiteindelijke
materiaal. Deze maquette is gemaakt van gips, door de
techniek van gipsgieten te gebruiken (zie bladzijde 80). Het
gips werd vervolgens behandeld, zodat het niet poreus is,
en opgespoten met vernis. Dit slimme proces creeert een
accurate kopie van het uiteindeliJke keramische vat, zonder
de beproevingen van bakken en glazuren.

! PROBEREN: MAAKEEN M'AQUETIE':


1--_.. ... ....-_.... -_······-1
I I
I Neem een schets waar u bijzonder van houdt en :
bekijk de eigenschappen van dichtbij. Neem een I
klomp klei en begin het in vorm te kneden. :
Verwijder materiaal of voeg materiaal toe terwijl i
u naar een vo rm toewerkt. Werk snel en met :
vertrouwen, om de vrijheid en geest van de schets :
te vangen . :
L....._..._____ ........_..._. ___ .................. _..__..J

::--E1MODEL!OBjECT
ec'Je objecten illustreren de evolutie van het object. julie Spurgeon maakte eerst een
e> I), soms ook wei bekend als een verspilmodel. Daarna maakte ze het oppervlak
JOrens hier gips in te gieten (2), waardoor de maquette een model werd waaraan ze
ingen maakte voor het modelleren, gieten en glazuren (3). Dit IS een interessante
omdat het betekent dat u uw originele maquette kunt omzetten in een productiemodel,
ZIE OOK:
V3Il l1W originele succes proberen te reproduceren.
Deel 7: technisch tekenen bladzijde 28
Deel 9: model en mal maken bl adzijde 36
Deel 13: model bladzijde 52
2 8 h e t ontwerpproces

ZIE OaK:
deel 7: technisch tekenen Deel 9: model en mal maken bl adzij de 36
Deel 12: Yorm bl adzij de 48
Wanneer ontwerpontwikkeling en het maken van maquettes Deel 23 : gipsYormen maken bladzij de 80
resulteren in een helder idee met betrekking tot het eindproduct,
is het tijd om technische tekeningen klaar te maken. De maquette
is van onschatbare waarde voor dit proces, omdat het gegevens
zoals verhoudingen , schaal en afmetingen levert.

doelen

* De juiste uitrusting leren te gebruiken


* Basis technische tekentechnieken leren
* Verschillende typen tekeningen en hun gebruik
begrijpen

het doel van technisch tekenen Technisch


tekenen speelt twee zeer belangrijke rollen.Ten eerste,
de meest duidelijke rol is het bieden van een accurate
tekening van waaruit ontworpen kan w orden. Ten twee-
de is het de laatste fase van het ontwerpontwikkelings-
proces en uw ontwerp toevertrouwen aan papier zal
lei den tot een rationalisatie van het werkelijke ontwerp.
Het zorgvuldig bekijken van de maquettes, om er zo van
te kunnen tekenen, zal u informatie geven over het uit-
eindelijke ontwerp en geeft u de mogelijkheid om pro-
blemen die de maquettes uitlichtten op te lossen.

essentiiHe uitrusting Het doel van een


technische tekening is het bieden van een gedetailleerde
UITRUSTING
vastlegging van het ontwerp, zodat het object op de I , Metalen liniaal
6, Gum
juiste schaal kan worden geproduceerd. am dit te doen 2, Tekendriehoek
7, Passer
3. Gradenboog 8, Veerpasser
dient u uw ontwerp nauwkeurig te tekenen. U hebt een 4, Set van vier teken schaatsen
5, Vulpotloden met vullingen
aantal essentiele gereedschappen nodig, zoals een
metalen liniaal, tekenschaats, vu lpotloden, passers
en verdelers,
dee I 7 tee h n s c h t eke n en 2 9

W ERKT EKEN INGE N


Deze coliectie t ekeningen van Wei J.l~· •• ~ . ",,~>
7

:~)
H,t ".n' yll , I''' . ''''l~
Min Huang werd gebruikt t ijdens ,oj
."i
~.'~'
het maken van het model. "I I\,i ' ~f ' • ~f'·}"1
" T r1
Ii, .s.
,"
'l ~
".'
"f'
~ lolL>

·lf 11
f'.~: • H h >r
r1'
,,'
,.
ProbJeemoplossend diagram: dit diagram f,r"
wordt gebruikt om de jUiste methode '" " •• ' '1 ' • )J
, . "I ~

'.' "
von her mal maken te berekenen; de
4 10 ' ~.,' ....
- ~

1 -" _M ~7!'I'~
verschillende schetsen verkennen de
verdelingen van mode/details op de mal. '" ~ 1, "'6. 'Hoi

Verschillende ontvverpen vaor de ruimte


~'1lt :: l l).o
worden verkend om de mal efficient te
maken in her (abriceren van de brit vaor lS'h6 to , ::,r .. " 1u,. S"
he'deksel. I \i>b'" 0, ~) ~ ; 111£.1 ~\

M.
g.",j..

___ L
'1. .
~

'0"
Her deksel is getekend zodm her
tegelijkerojd zal worden gemaakt waardoor
her zeker op de basis moet passen.
.~
1

Ii
1--
Her buitenste pro{lel is voor de pot en
).' (. --4

l ~~
het deksel weggesneden am model/en ~I."
voor her droaien te maken. Dit zal op

. 1
een strok gerrokken droad worden
geplaatst en worden gebruikt als
n_ch_'_in",gg,-e_ve_r-,Ul,-d_en_s_h_et_d_ro_Q-'.ip_ro_c_es_. -----11"
~'>
1~1U .;p IJ. "'IO:-'l,~

\ De horizoncale lijnen worden gebruikt


om her volume van het vat te berekenen.
Let op de berekenlOgen in de rechrer
...
..,.,
"'.,.
<S ,
,t l ,

." .
.1I·1f
bovenhoek van de bladzijde.
I I
:r;:\.tC=·_====-)J.I_' ___I Jf

II VULT Z IJN DO EL
II ' teke nmg we rd gebru ikt
,,"I tl afmetingen van het re lief PROBEREN:VORM INTERPRETEREN
'I II t ra nd van de plaat te
" 'h nen.Voor een bruikbare
~ rllng zijn niet ve el dimensies
Maak een rudimentair model door klei of papier te !
1 I, . Dlt was gebruikt om een
I' l otype te maken, dat gebruiken . Analyseer het model vanaf de verhoging
I ,niH ns zou worden gebruikt
aan de zijkant en probeer te tekenen wat u ziet;
I
I 1'1 entatiem iddel van
'" ",t de uit eindeliJke gebruik linialen en tekenschaatsen voor nauwkeurige I
11Ili sche tekening gem aakt
resultaten_ Herhaal dit van het bovenaanzicht (plan) .
" nnen worden.
Ais u dit met zorg en vlijt doet. dan hebt u een
I
succesvolle technische tekening. I
i
____ J
3 0 h e t ontwerpproces

een technische tekening van een


vaas maken
Oeren 00 de rondlngen, zooat
Neem uw grove ze AO€iend in elkoor
maquette en Qver.'operj. Verieng de mooing
analyseer welke en go don terug. zodat u zeker
Informatie Juist of bent 'Ian een netre verblnding
handig is voor uw
tekenlng. Gebrulk
linialen, passers en
krompassers om deze
informatie over te
brengen op uw
tekening.

Een tip IS om een morkeerstJ{t te


gebruiken om de randmg die u
gebruikt hebt op de tekenschoats
vast te leggen, zodot u her proflel
klint splegelen oan de andere

(
kant von de tekening.
Gebruik linialen en een tekendriehoek, teken
2 eerst een baslslljn en vervolgens een middenlijn .
Gebruik een liniaal. meet de hoogte van het object 3 Het pronel wordt getekend met een
tekenschaats. Plaats de tekenschaats op het
en t rek een lijn tot dit punt. Het is gebruikeliJ k om papier op uw kruispunten en beweeg het door
eerst een kant van het object te tekenen. de punten tot de tekenschaats de plaats die u
zoekt bereikt heeft.

Meet met een linlaal de correcte


4 diameter van het tegenovergestelde
pronel. Met een krompasser of passer
5 Draai de tekenschaats
om en plaats hem op de
merktekens die u gemaakt
tekent u de punten af voor uw
had.Teken de andere kant van
tekenschaatsen.
uw tekening.

o
dee 7 tee h n s c h t eke n e n 3

Aanzicht von
\ boveno(

Lijnen mel
rand onderkont

~I" "
,
Lijnen mer rand

Gebruik het oorspronkelijke


verbindingspunt con de buitenste rand en
6 Bepaal de dikte van de wand en teken
dan het binnenste profiel op de ene he 1ft
van de teken ing. Leg de tekenschaats in lijn
breng het op deze/rde hoogte o/s het
teken op de tekenschoots, draoi de
tekenschoots verva/gens noor binnen om
met de merktekens op de oorspronkelljke de benodigde dikte von de wand te
schets en trek de tekenschaats terug voor de creeren. Trek de binnenste lijn soepel en op
benodlgde wandd lkte. gel~ke ors/ond von de buitenste rond
Dwarsdoorsnede
detai ls afmaken

7 Ga aan de slag in de tekening en denk over


het uiteindelijke object. U dient de dikte van
het gips, de koepe l van de voet en de afgeronde
lip van de rand hierin t e verwerken. Zijoonzicht

-- ._.- ---.~---..'»--. 8 De omschakeling is te maken door een kant van


de teken ing van boven te zien als de elevatie. en
/"I-en een koepe,l Qon de binnenkont ','on de voN. Vv'anneer de k1el in een scherpe rond gev-ormd wos, de andere zijde vanaf de binnenkant. alsof u door
a kon her object ,Ioter In het proces geglczuurd zou her ofbreker; en een gat In her glazuur moken. het object heen hebt gesneden. D it wondt de
wOlden. Als dlt (Ilet op de teken":g re zien is. knJgt Wanneer L' dit in gedachten houdt, is her verstandig doorsnede genoemd. Wanneer deze compleet is
, t 1..lItelnde.'~Ik.e ob,'ecr een platte onderkanl Grr. '1oor eer. ofgeronde rand te goon.
kunt u het boven aanzicht tekenen en vervolgens aile
relevante dimensies toevoegen,

De D.'r.nenste. ,~geror:de ror.ding geeft oan oor her


otJe::r gegoren is. fen gegore.'l o~' ect post zich con
oor; de ';:::rrn '/G.1 de mal oan de b:.Jlterkont. moor
creee.'i.. eer. ZOG1~ere 'lor.'T' oar. de binr.enkcnt
3 2 h e t ontwerpproces

een technische tekening DE BR IT 1-------------:::::::==-1


De koffiepot moet een aantal
van een koffiepot maken t echnische details bevatten i
om het deksel te kun nen
De vorm van het lichaam van de koffiepot hu isvesten. D it gebied wordt
ook we i de br it genoemd. Het
is op dezelfde man ier getekend als de vaas
is een oppervlakkige uitsparing
(bladzijde 30-3 1), maar wan neer het lichaam waar het deksel comfortabel
op lOU moeten rusten.
klaar is, dient u te beginnen met het ontwerp
van de kenmerken van het voorwerp, zoals
het handvat en de tu it.
het
handvat
I Gebruik een
strakke
rond ing voor het
bovenste deel,
groot genoeg om
voor een hand. De handgreep wordt
meestal apart gevormd,
waardaor hij dus oak apart
moet worden vastgezet
Als dlt het geval Is, don
2Dan een grotere
ronding voor het
onderste deel, zodat
heef( de handgreep een
contactgebled nodlg op de
plaats waar hij aan de pot
de handgreep een wordt vastgezet
goede dekking heeft
van het hele gewicht
'¥----,-"Ir--"..--'''''"--'t-t--- van de koffiepot.

De binnenste ronding van het


3 handvat tekenen is vrij lastlg,
omdat het kleiner is dan de buitenste
ronding. Bepaal de dikte van het
handvat en maak een serie punten
waarlangs de ronding getekend kan
worden. Plaats de eerste tekenschaats
op de punten, er zal wat bewerikng
nodig zijn tot het past Met oefening
wordt dit makkelijker 5 Het contadgebied
wordt getekend als een
extra ruk aan de binnenkant
van de handgreep. Zoals eerder genoemd Is het
gebrulkelijk am tijdens het
tekenen van een daarsnede het
Het handvat is zo'n (abrlcageproces weer te geven, In
4 gecompliceerde vorm
dat er een aantal rond ingen
dlt geval glpsgleten. Een scherpe
hoek aan de bultenzijde van het
nodig zijn om de Juiste lijn object zal een zochte rondlng
te maken. Let op blj het in aan de bmnenkant worden.
elkaar laten overlopen van
de rondingen.
3 3

HET DEKSEL EN KROONTJE


Het kroontje is een kle in maar
belangrijk detail op het object.
Zonder dit kunt u het deksel niet
van de pot halen als deze gevuld
is met heet water. U dient t ijdens
het ontwerpen in gedachten te
II I
1L .I
L ______ l. _________.__ .__________ ..l.___________________

houden dat het omhoog getild


De rondlng bovenoon het kroontje geef! de vingers
moet kunnen worden.
de tuit
r----------------------------------------l' gripwanneer u deze omhoog hoolt en voigt het

Het handvat en de tuit kennen


I , "-l olgemene on twerp von de pot

Ivaak een bepaalde symmetrie.


I '
Teken een rond ing van het lichaam
van de pot tot het de lijn van de
hoogte van het handvat
tegenkomt. Dit vraagt om I
gokwerk. U dient ergens te
beginnen, maar u kunt alti)d het altijd
weer veranderen.

[-------------·-------------------------1

I
~I

Teken dan een lijn om het


/lj
De elegantie van de tuit is
2 uiteinde van de tu it, waaruit de
koffle zal vloe ien, weer te geven.
3 hoofdzakelijk afkomstig van de
vorm van de onderzijde. Kies een
ronding en teken die. Het kan zijn
dat u dit een aantal keer moet
doen, alvorens u de juiste krijgt.

A N DERE GEZICHTSPUNTE N
Wanneer de elevatien voltooid is dient u een
overzicht te maken (bovenaanzijde). Dit is relat ief
eenvoudig, aangezien veel van uw vorige beslissingen

4 De t uit dient op het laagste


punt te worden vastgezet op
de pot. Hier is wat materiaalsterkte
5 Hoe zorgt u ervoor dat een tuit
niet dru pt? D~ kan worden
gedaan door een lip)e op het lagere
de geometrie van het bovenaanzicht be·invloeden.
Gebruik een passer. linlalen en een aantal
tekend riehoeken, en teken de relevante punten op de
nodig, dus dit zou getekend randje te maken. D it zou getekend middelste li)n. Maak vervolgens de tekenlng van boven
worden als een verhoogde ron dlng. moeten worden als hier. met een af. Let op t ijdens het tekenen van de tuit van boven.
klein afgerond uitsteeksel dat iets is D it is vaak een scheef aanzicht en kan behoorlijk
teruggetrokken van de krulSlng van verNarrend zijn.
de ron dingen.
3 4 h e t ontwerp p roces

deel 8: prototypen doelen I


Een prototype is een driedimensionaal model van het uiteindelijke ontwerp. Het is * Begrijpen wat een prot otype is
verfijnder en getrouwer aan de tekening dan een maquette. Een prototype is op schaal
gemaakt. met als doel het op lossen van onuitgewerkte details in het ontwerp.
* Leren over prakti sche prototypen

doel van prototype H et doe I van het prototype is beslissingen HOE HET WERKT
Oit diagram illustreert het verschil tussen convention eel gipsgieten rond een model en
maken over de schaal, proportie, profiel en oppervlaktekwalite it van het het maken van een schaalmodel. Om een schaalmodel te maken hebt u twee proflelen
ontwerp, Prototypes helpen het idee verder te ontwikke len, het te laten nodig. Het eerste zal de bol maken. Snljd hier eenvoudig een inkeping in de bodem uit op
de precieze dlkte die u wilt voor uw schaal model. Oit geeft het profiel de mogelijkheid
ontwikkelen en ze versnellen zelfs het ontwerpproces. Des te het model te overlappen en een stevige bol binnen de rand van het model te maken.
Het tweede profiel past exact tegen de rand. dus wanneer u dat gebru ikt zal het de
nauwkeuriger het model, des te meer informatie het draagt en des beter
buitenzijde van het model vormen, waardoor een schaal model gecreeerd word!.
er beslissingen kunnen worden gemaakt over het uiteindelijke model.
Ontwerpers proberen waarhe idsgetrouwe weergaven van hun
ontwerp te maken om ze te presenteren aan klanten , wat de discussie
over de relatieve voordelen van het maken van een ontwerp alvorens
Bol
het wordt vastgelegd in kle i voedt.

schaal model Sommige materialen lenen zich voor deze vorm van
prototype, Gips is zo'n materiaal: het is relatief eenvoudig te modelleren
en, in het bezit van de unieke eigenschappen van een vloeistof die hard
Blok
wordt, is ideaal voor het maken van prototypen die gebaseerd zijn op
het schaalmodelleren. Perspex model Deze a(stond creeert de
dikte van het model

in gips

IMaak eerst de binnenzijde, ook bekend als een bol


(zie gipsvormen maken, bladzljde 80). Wanneer dit
compleet is. is het uw eerste taak om het oppervlak
2 Bouw een muur van klei rond het model. Zorg
ervoor dat u het model niet overlap!. Als dit kJaar is
kunt u voldoende gips mengen om de bolle mal te
3 Het is belangrijk om te beginnen met het
modelleren van gips zodra dit mogelijk is. Let op
het oppervlak van het natte gips. Oe refiectie zal
niet-poreus te maken. omdat gips aan gips zal plakken. bedekJken.Tijdens het mengproces zorgt u ervoor dat er verminderen, wat aangeeft dat het op begint te
Hiervoor wordt zachte zeep gebruikt. Spons dit vrij op wat gips in een tweede bak wordt overgegoten, zodat drogen. Trek de muur van klei voorzichtig weg. Als dit
het gipsen oppervlak en verwijder het vervolgens met dit later gebruikt kan worden. Get het gips met een klaar is, hebt u een zachte ophoping van gips over
een schone. natte spons. Oit proces dient drie keer zachte, vloeiende beweging binnen de muur van kJei.
herhaald te worden.
dee I 8 p r o t o t y pen 3 5

sne l prototypen maken Nieuwe techno logieen geven SNELLE PROTOTYPEN


Deze modellen zijn gemaakt
ontwerpers de mogelijkheid om prototypes te 'kweken' van met een machine die ook
verschillende materialen. Objecten zijn op een computer ontworpen; bekend staat als een 3D-
printer. Ze werden ontworpen
vervolgens gevormd op een geavanceerde machine die wiskundige op een computer. vervolgens
coordinaten gebruikt om een prototype te bouwen, terwijl het een geprint door een stiJfsel van
poeder. samengebonden met
breed assortiment aan materialen gebruikt, van lijm en stijfsel tot een lijm, te gebruiken. Deze
modellen werden gebruikt
uitgeworpen plastic. Snel prototypen maken geeft ontwerpers de
om een collectie te
mogelijkheid om complexe objecten te maken. illustreren die met behulp
van roomkleurig, doorboord
servies ontworpen was.
Ee n snel prototype maken

-•.
De 3D-printer is eigenlijk gewoon een wanneer de vonmen compleet zijn
I
Met een CAD-programma
(Computer Aided Design) worden 2 De CAD-infonmatie wordt vertaald
voor de 3D-printer. Er wordt aandachl 3 enorme printer dat poeder en een 4 wordt overtollig poeder weggezogen
driedimensionale vonmen op het besteed aan het sorteren van de vonmen mengsel van hars gebruikt om een vorm om de objecten te tonen. AI het
scherm gegenereerd. in de bouwkamer. zodat ze niet over te maken. De printerkop beweegt over overtollige stof wordt hergebruikt.
elkaar lopen. het platform en druppelt poederhars
waar het object is. U kunt de donkere
cirkel waar dit gebeurt in de afbeelding
hierboven zien.

/I Neem een schraper. druk deze in het glps en


•• , I ep het rond de vorm, zodat u de rand van het
I r pex model onderin ziet Neem dan uw profiel en
5 Ais de vorm is veiliggesteld en u niet meer in het gips
kunt werken, pak dan de gips die u eerder
overgegoten hebt en roer hier stevig in. Zoek aile
6 Geef het gips de gelegenheid uit te harden. Dit
heeft normaa! gesproken zo'n 30 minuten nodig.
Ais dit gebeurd is, kunt u het schaalmodel van de bolle
r r I deze voorLichtig in het gips. Werk het overtollige onvolkomenheden op het oppervlak van het model op, mal halen.
weg door het profiel rond het modef te trekken. bneng een flrnke hoeveelheid water aan op het oppervlak
r voorzichtig, in een aan!a! stroken. en vervolgens op het overgegoten gips. Gebruik uw
profie lgereedschap om rond dit deel van het oppervlak
t e werkeo.
3 6 h e t ontwerp p roces

deel 9: model en mal maken doelen

Zelfs nu het proces van model maken digitaal kan worden uitgevoerd door * Begrijp het be lang van nauwkeurigheid

computerprogramma's is het belangrij k o m te begrijpen hoe modellen met de * Int rod uctie van versch illende
hand gemaakt kunnen worden. Handmodelvaardigheden zijn belangrijk om model leertechn ieken
uw driedimensionale begrip te verbeteren. Hoe beter u wordt in het * H oe een mal te maken van uw object
modelleren, hoe beter uw ontwerpen zullen worden.

nauwkeurigheid In keram isch ontwerp kan het model van TWEEDELIGE MAL
De illustratie hieronder toont een model en de mal die
verschil lende materialen gemaakt worden.Veel handarbeiders maken gemaakt is om deze in klei te reproduceren. De vorm van
kleimodel len voor ze een mal maken. terwijl de keram ische ontwerper het object toont de methode van mal maken. D it model
vraagt om een tweedel ige mal, omdat het niet 'uitloopt'.
waarschijnlijk het traditionele materiaal van de keramische industrie Dit is eenvoudig te begrijpen als u het model van de zijkant
bekijkt. Als een model uit: de mal loopt, dan moet h~van
gebruikt: Parijs' w it. Welk materiaal u ook gebruikt. de nauwkeurigheid
de voet tot de rand taps toelopen en moet de bovenkant
waarmee u uw technische tekening interpreteert en het materiaal vormt van de rand het breedste punt zijn. U ziet dat deze mal een
geintegreerde lege ru imte heeft. "
is extreem belangriji<. Het kan lastig zijn om een model te maken dat een
tekening nauwkeurig weergeeft, maar
zet door, want het loont de moeite.
h~~"
technieken Gipsen modellen
kunnen gemaakt worden met
behulp van een aantal techn ieken -
ze kunnen gevormd worden met
behulp van handgereedschappen:
om worden gezet in een draaibank
en uitgesneden worden met beitels.
of gemodelleerd met metalen
profielen. in een techniek die ook
bekend staat als gipsgieten.
Computergestuurd ontwerpen
heeft geleid tot nieuwe technieken.
zoals snelle prototypen of 3D-
printen (zie bladzijde 35).
Keramische ontwerpers gebruiken
speciale software om objecten op
het scherm te ontwerpen. voor ze Inkeping
een model maken met hars.
poeders of lijm.
Onderstuk
Naad
dee I 9 mod e I e n m a I m a ke n 3 7

ZIE OOK:
Deel 8: prototypen bladz ij de 34
Deel I 2: vorm bladzijde 48
Deel 13: model bladzijde 52
Deel 24: gips draaien bladzij de 82
Deel 26: werken met gietmallen bladzijde 86

I CO MPLEX MODE L
model naar mal Gips is Oit model is gemaakt op een ka li ber. Het gips is
in het perspex proflel gegoten en het metalen .
geweldig om een mal te maken, profie lge reedschap is over de lengte getrokken. O,t
is een erg effectieve en ongebruike lljke manier om
omdat het over het model
een comp lexe vorm te maken . David Coo k heeft
g got en wordt terwijl het voor d,t proces gekozen, in plaats van het met de
hand te mode lleren.
vloeibaar is en vervo lgens vast
wordt , waardoor het ideaal is
voor het aanbrengen van details.
I let heeft ook het voo rd eel van
ontzettend poreus zijn als het droog is, waardoor het ideaal is voor het
wat handige mal-maaktermen
, bruik met kle i, met name voor het gipsgieten.
Mallen worden gebruikt voor een aantal verschillende handwerkpro-
uitlopende mal Wanneer het uitgehard is zal het
, ssen , zoals persmallen, applicaties aanbrengen en in industriele
model eenvoudig weg uit de mal 'vallen '.
Idbricageprocessen zoals gipsgiet en of werke n met de draaitafe l.
ruimte Dit is het reservoir bovenaan de ballen die
Het is belangrijk om aandacht en t ijd te besteden aan deze fase . A ls
gebruikt worden voor gietmallen. Het geeft u de
II r nu de kantjes vanaf loopt. dan zult u al het goede werk dat u
mogelijkheid om de mal te vullen tot en boven de
Vl rzet hebt in de vorige fasen onderm ijnen.
bovenkant van het object, waardoor hij goed en
even redig gegoten wordt.
de rel atie van mal en model Het is belangrijk om de
onderstuk Dit beschrijft het gebied van een model
I dlT1ificaties van een bepaald vormo ntwe rp te begr ijpen en t e zien hoe
dat niet losgelaten wordt of uit een mal valt.
IIPI gevormd zal w orden. Al s ontwerper zou u de vorm moet en
Hiervoor moet de mal normaal gesproken gespleten
Cliitwerpen en model leren en dan pas uitzoeken hoe het gevorm d moet
worden of uit meerdere delen gemaakt worden.
>NQrden. Wanneer u de vo rm ontwe r pt terwijl u zich zorgen maakt over
naad Dit is de lijn waarlangs de mal zich zal splitsen.
11c) de mal kan worden, dan zult u het algemene succes van uw
inkepingen Dit zijn de positieve en negatieve
I IIllwerp verkleinen. A ls u eenmaal vertrouwen hebt in het maken van
plaatsen die helpen om het slot van de mal samen te
Ille dellen en mal len , dan zult u als van natu re dingen ontwerpen die
houden. Ze verschijnen meestal op tegengestelde
'1 vormd ku nnen w orden.
zijden van de mal.
L.______
3 8 h e t ontwerpproces

malstructuren
De volgende diagrammen leggen in eenvoudige bewoordingen uit hoe een aantal specifieke ontwerpen zouden worden gevormd.

enkelstuk 'uitloop'-mal tweedelige gespleten mal dr iedelige mal


----------r- ------- -)-' r--------- -- -------
,
.,,
: :
,,
, .
\ Rese~voir
ReSerVOir //
\, .j
: !/

Splitting

!
.\ I
~--_ .... ---L---...i=::::::::;;::'J--_r~~j-t~n~
, I

,
I

Dit is de eenvoudigste mal. Het kan gemaakt Dit is een eenvoudige mal voor een vorm met Vanwege de getailleerde vorm van dit model
worden voor iedere conische of eenvoudige een onderstuk. De vorm heeft een naad over de dient het in de lengte te worden gespleten,
vorm, mits het geen onderstuk heeft. Het lengte en door de middenas. De mal splijt dan in zodat het gipsen stuk vrijgemaakt kan worden.
diagram toont een conische beker. De beker twee delen. Dit gipsen object zal een naad Bij dit object dient er vanwege de
heeft een voet, maar dit levert geen problemen hebben die weggetrimd moet worden. Let op uitgespaarde voet ook een bodem in de mal
op, aangezien deze als een kleine inkeping zal dat deze mal een gel'ntegreerde ruimte of reser- verwerkt te worden. De mal kan gemaakt
verschijnen in de bodem van de mal. voir heeft, wat wil zeggen dat hij tijdens vormen worden met een aparte ruimte, maar dit zou
gebouwd is en niet apart gemaakt. Sommige een vierde onderdeel in de mal creeren .
vormen hebben een aparte ruimte nodig. Let op
de platte voet. Ais deze teruggetrokken was,
dan zou de mal een bodem nodig hebben.

CHECKLIST OBJECT NAAR MAL


Oit is een algemene richtlijn - ieder object dient op zich beoordeeld te worden.

OBJECT AANTAl OELEN IN MAL

Kop of mok Een deel: uitlopend lichaam en tweedelig handvat apart gegoten.

Eenvoudige vaas Twee delen: uitlopend met bovenkant voor ruimte.

Gedecoreerde vaas Orie delen: gespleten mal met basis en ge'lntegreerde ruimte.

Bol Twee delen: uitlopend lichaam met bovenkant voor ruimte.

Kan Vier del en: gespleten met geintegreerd handvat boven en onder

Theepot Vier delen: gespleten met boven- en onderkant.Tweedelige handvat apart gegoten.
d ee I 9 mod e I e n m a I m a ken 3 9

vierdelige mal vijfdelige mal

r--~---~---------~--------------~----------------~
r--- ---'-,-- -.---------T--- .- - - .--.- - -1--------l
tSP'ij;i~~ Rese ~voir
\,ReservOir \, Reservoir ,., :
• \ /' I

\". __ ____________ ___ ____ /'--------------------r~~i~~i~~__:


I \ i :
\,
!-r~~j-t:~~ ; '---l~~~~~l
:
,
i
,
:
j

: ! :
: Sp,lijting :
• ~ I
I ! I
: I :

-··------·-----------"--======"""'--L------------t-:~~i~~~~---------: : i :
--
I
I
!-t~~:'~~---- ____________
L ___=-_ ____ on_no_oj
l _________________________________ .
I

~-- .-.-.---.- --.- - - -- - - - - - - - - - - - _... _... - ~- ' -' - 1

I I

~~~ /~
! SP'i]t 1",
in
/~lilii;; !
I i"--, / / I'

t Sp'ijt~n_g -
' '",
~""'r./
i
,
.,.//
I
I
I
I

I
!
I
!I
: Splijting I
L__ _____________ ~ l ~___________ ____ 1

I It is vanwege de kenmerken van de theepo t een complexe Het model voor deze mal heeft diepe groeven in het
111.11. Het dient in de lengte gespleten te worden en een oppervlak gemodelleerd. Dit creeert een complexe
W ,ntegreerde boven- en onderkant te hebben" In dit geval randvorm die het profiel golft. Combineer dit met een
III ft het een ge","ntegreerd handvat en tuit, maar het handvat koepelvormige voet en u komt al snel terecht bij een
wardt ook vaak apart gegoten. Het onderstuk bevat de voet vijfdelige mal. Net als bij andere mall en wordt het detail
til het bovenste stuk geeft de vorm en dimensies van de brit. van de voet opgeslagen in de basis. De rand vindt u aan de
1)11 creeert de diameter van de bovenste opening en zorgt bovenkant, wat door een ruimte te gebruiken ook een
mor een gat waardoor lucht uit de tuit kan ontsnappen en een reservoir creeert. Het hoofddeel is in drie delen verdeeld.
',II om de stroom door naar buiten te laten gaan. Het kan niet in tweeen verdeeld worden, omdat het dan
een onderstuk zou worden en niet van elkaar los te halen
is. Deze regel gaat ook op voor meer complexe vormen.
Zorg ervoor dat u uw model vanuit aile hoeken bekijkt,
aangezien het onderstuk zich in een richting kan
ontwikkelen die u niet verwacht.
4 0 h e t ontwerpproces

deel 10: tests en voorbeelden


. . -
:,,,,>' ~~" ':;:.
Teststukken helpen u de belangrijkste beslissingen te maken en ontdekkingen te doen over ..... ,,\ \ \., ~. '. ' , '. ,"" .
de uiteindelijke afwerking van een ontwerp. Door deze manier van werken volledig te ," ; , " ,
, -
• r • • •• ~ I. ' ••• : '
omarmen toont u als maker volwassenheid en een vooruitziend e blik.

voordelen van klei Vanwege de unieke


doelen eigenschappen van klei is het belangrijk om goed gebruik
RIjKDOM VAN KE N N IS
Rosalind Davis heeft een grondlg

* Leer de waarde van grondig testen


te maken van vroege voorbeelden en maquettes. lets
van klei maken is een lang proces en u kunt beslu iten
aanpak ontwikkeld om haar
ideeen t e testen. Hier heeft ze

* Gebruik teststukken om meer kennis te verkrijgen om klei te gebruiken voor het maken van maquettes.
een aantal porseleinen vellen
genomen en met behulp van
een sjabloon motleven gesponsd.
en onderbouwde beslissingen te nemen Het voordeel van een klei maquette, of een vroeg De verschillende diepten van
oxide en motiefontwerpen
voorbeeld van een mal, gebruiken is dat het lijkt op het
dragen verschillende informatie
uiteindelijke ontwerp - als u een bepaald patroon of die vertaald kan worden naar
een rlJkdom aan kennis in de
kleur toevoegt, krijgt u een goed begrip van hoe deze uiteindelijke objecten.
afwerkingen er op het uiteindelijke object uit zullen zien.
Sommige keramische ontwerpers gebruiken vroege
gietsels of drukken als objecten waarop een aantal
verschillende tests worden uitgevoerd. bijvoorbeeld om
te experimenteren met glazuur en het gebruik van
verschillende percentages van een bepaald oxide.
Testen kan ook verwijzen naar glazuren, waar u
wellicht lineaire mengingen uitvoert om zicht te krijgen
op het effect dat een oxide heeft op een glazuur. meestal
op tegels of plakken. Testen kan ook zijn het gebruik van
een vroeg gietsel van uw object om te begrijpen hoe
verschillende glazuren eruit zien op uw gewenste vorm.

~:::';:::·m~,~"~,:' :~~::"N~:~::::~T~~:~~:;g,,~--1
i ::~~:lnt~~::u::~~I::;::: ~1~:I~~:Ii~:i~ ~:nr~:~:~~z~~~ ~:~~~~k~::~.e~: groot
BEWAARSYSTEEM
Testtegels zijn een perfecte manier om glazuurexperimenten op te
I randen zullen u helpen te begrijpen hoe het glazuur reageert op scherpe punten
en de driedimensionale vorm zal u helpen de vloeiendheid en beweging van het
slaan voor later gebruik. Zelfs glazuur dat onbruikbaar is op een bepaald
moment kan op een later moment erg bruikbaar zijn. Daarom is het
belangrijk om een helder opslagsysteem te ontwikkelen.
l glazuur op een stuk uit te leggen.
--- - - - -. - -~ . -- - --_._ .. _- - - -- - - - -.- -
.. - - - -_._"- - - --_._-
d ee I I 0 : t es t 5 e n v o o rb ee l d en 4

teste n door lineair mengen


basisglazuur

Lineair mengen is een bruikbaar middel om met glazuurvariaties te experimenteren. Het geeft
80 g kali veldspaat
de ontwerper de mogelijkheid om een aantal verschillende resultaten te creeren met een
20 g porselein
kleine hoeveelheid rauw materiaal. Door een basisglazuur te gebruiken en steeds een klein
40 g fijn gezuiverd krijt
percentage aan materiaal per keer toe te voegen aan verschillende testobjecten tot u de juiste
60 g silicaat
informatie verkregen hebt. H et is belangrijk om een bewaarsysteem voor deze informatie te
Verwarmen tot I 260°C
ontwikkelen, zodat u een begrip krijgt van de resultaten na het bakken.

e nvoudig mengsel met oxide voor de ontwikkeling van een gekleurd glazuur
Kies eerst een basisglazuur. In dit geval is het recept in het kader Wanneer de testen uit de oven komen, analyseer ze dan zorgvuldig.
hierboven gebruikt. Kies een bepaald oxide, bijvoorbeeld ijzeroxide, Kijk hoe het glazuur heeft gereageerd tegen het oppervlak en hoe het
n voeg het toe aan het glazuur, meng en zeef het opnieuw. Giet het toegenomen percentage oxide de diepte van de kleur door de hele
glazuur over een deel van het teststuk. Voeg dezelfde hoeveelheid serie heeft verandert. Besteed aandacht aan wijzigingen in eigenschap-
weer toe aan het glazuur en herhaal het proces. Verwijs naar de tabel pen, met name wanneer het percentage oxide toeneemt.
hieronder voor een voorbeeld van de lineaire meng percentages.
Wanneer uw teststukken bedekt zijn met aile glazuurmixen kunnen
I gebakken worden.
testnummer 2 3 4 5 6
percentage oxide 0% 1% 2% 3% 4% 5%
toe te voegen hoeveelheid 0 2g 2g 2g 2g 2g

y, lIll\BEELDEN LlNEAIR MENGE N W IT STEE N GOED 1280 'C


1111 ,tit mengen is een eenvoudige en beknopte manier om
If (I, volle lnformatie te verzamelen en lOU daarom een
I,ll el onderdeel moeten gaan uitmaken van uw
,I we, pontwlkkellngsproces. H ier werden t oenemende
, Iheden kobalt oxide getest op twee verschillende
I I ., " len. De tegels tonen de oXide die met aanwassen
III OS lol 2.5% zljn toegevoegd.

Koba/r oXide: Cf% Kobol, ox,de: 0.5% Kobalr oXide: 1% Kobol[ oXide: 1.5% Koba/t oxide: 2% Kobol, ox,de: 2.5%
II II II~ STEENGO ED 1280 'C

ZIE OOK:
Deel 16: kleur bladzijde 62
Dee l 18: glazuren bl adzijde 66
Dee l 29: casestudy: abstractie door kleur bladzijde 98
I, rfJ6 Ksbalr oXide: 0,5% Koboit oxide" ,I % Koooit oxide: ,1,5% Kobalt oxide: 2% Kobal! oXide: 2,5%
4 2 h e t ontwerpproces

deer I I: ontwerppresentatie doelen

De uiteindelijke fase van het ontwerpproces is de presentatie van uw * Bestudeer versch illende presentatietechnieken
ontwerp. Dit kan op verschillende manieren gedaan worden. Vaak brengt
de uiteindelijke presentatie het volledige ontwerpproces samen, fungeert
* Leer hoe u een sterke presentati e van uw volledige
werkproces kunt creeren
het als visuele opname en geeft het u de mogelijkheid een goed gevuld
portfolio van uw werk op te zetten.
* Bouw een portfolio dat voor u werkt

volledig repertoire Voor een ontwerper wordt het


portfol io bijna belangrijker dan het werk zelf. Dit is omdat
het een aantal projecten samenbrengt en u de mogelijkheid
geeft om het vol ledige repertoire van uw werk te laten zien.

communicatie Een uiteindel ijke presentatie zal een


foto van uw uiteindelij ke ontwerp in haar context bevatten,
ondersteund door een selectie uit de ideeen, schetsen en
concepten die hiertoe geleid hebben. In een vroeg stadium
van uw carriere is dit belangrijker. omdat het helpt klanten t e
begrijpen hoe u ontwerpt en hoe u denkt. Denk niet te licht
over deze fase van het proces. Des te meer up-to-date uw
portfolio is, des te succesvoller zal het zijn als gereedschap.

, - - - - Her gebruik van handgeschreven Foro 's zij'n vostgezet met


teksten post bij de esthetiek von {owhoekjes en aangebrocht in
de kunsrenoar 'p/akboek'·stijl.

PERSOONLlJKHE ID
Het is moeilijk voor een portfolio
om een eigen persoonlijkheid te
hebben.Ontwikkel uw eigen stijl,
eentje die uw ontwerpfilosofie
weergeeft Siri Betts·Sonsegard·s
werk heeft een 'anti-ontwerp'
knip-en-plak uitstraling. Ze verzamelt
haar werk op bruin papier met
textuur. gebruikt grafiekpapier voor
de lay-out en handschrift om haar
ideeen tot uit dr ukking te brengen.
Deze knip-en-plakstljl ontwikkelt
zich naast de presentati e en laat
het werk het woord doen. Haar
uiteindelijke stukken, de broches, Noose een Gontal andere
zijn professioneel gefot ografeerd en sti/;stische kenmerken he/pen
goed gepresenteerd. a(gedrukre on£INerpen de
presentQuepagina om als
gehee/ te werken.
dee ontwerppresentatie 4 3

Inllialldeas LOG ISCHE PROGRESS IE


Uw portfolio fungeert als communicatiegereedschap:

~ ~~.t
het geeft de toeschouwer de mogel ijkh ei d om lowel het
Ideeen lIoor een
I>d.-nvan-de project als de o ntwikkeling van uw werk. van idee door
oonta/ objecten
1I11tsen z~n z~n opgenomen ontwerpontwlkkeling tot besluit van het UlteindeliJke
III('sneden en 1' in de eerste ontwerp. te begriJpen. Pacharapong Suntanaphan heeft
ulvtrgroot om ~ schetsen. een effectief portfolio ontworpen dat met ons door de
Wlis te tonen. ontwerpontwikkeling loopt en de kritieke momenten
markeert waar een bepaalde beslissing het ontwerp
veranderde. Zie de evolut ie van dele collectie; van
eerste idee;;n in schetsen (I) tot een patroon en
kleurenstemmingsbord (2). tot een ontwikkelingsvel (3) dat
de fabricage van het ontwerp uit legt tot de uiteindelijke
ontwerptekening (4) voor we het echte ontworpen object
lien (5).

2 concept board - pallern s "nd colovr (ange


4 Final design - Candelabras

He'
wteindelijke
antwerp is als
een
gedewilleerde
tekentng
gepresenteerd

3 Development - Candelabra
5
Gedewllteerde
tekeningen
wnen een
i

_
boven- en een
ZijOOr1Zd1t

L) II·
y
~f.~?n~~~~-i:~~~~":E.~E~·
........... - ......
_ ....... · l .. _ .. _
.........,........ "',......- .. -
.. • .. ~· , ........ _ · · ... ....
-- Profess1oneie
rotogra(l€ toont
her volwaide
s[uk vanwt een
oontal
) <-
verschillende
hoeken en in
gebrwk
4 4 h e t ontwerpp roces

AANDACHT VOOR DETAIL


Het portfolio van Tamsin van Essen
onthult het concept van haar project
erg effectief. Ze ontwierp een collectie
vor men die gebaseerd ziin op de
natuurwetten en besloot hiervan de
ontwerpnlosone van het port folio
te maken. Een collectie afbeeldingen
en foto's en typogran e creeren een
presentat ie die de essentle van het
werk duidelijk communiceert en
complexe Informati e in een beeldende
manier presenteert, zodat we het ook
als beeld begrijpen, naast een diagram
of vergelijking.

Atomische structuren worden


grafisch weergegeven.

De QCOmische symbo/en
tronsformeren in bloemen

1\ 'ItiJUlMUl!Jll!!PDf1Il"!'!IJ.!.
DDMm",!U!!ft'Uf!l'!7t
.1"lIIII!'lmlJllUllJnl'!!n.
Gestileerde typografie
Introduceert de
presentoue en he/pc de
toon te zetten.

II/ustraues wt Alice
in Wonderland
Heldere (otogra{!e toont verbmden de
het afgeronde swk ovonturen van AllCe m
andere were/den met
het idee yan
wormgaten 10
de rwmte.
dee I o n t w e r p p r e s e n t at i e 4 5

PROFESSION EEL
Toen Pacharapong suntanaphan zljn portfol io samenstelde,
besteedde hij tijd aan het overdenken van de details. Hij
PROBEREN: PRESENTATIECOMMUNICATIE
heeft gebruikgemaakt van profess lonele fotograne, een
goed ontworpen lay-out, weloverwogen en consistente
typograne en een specinek papiersoort om een Werk door uw presentatie en let erop dat u het volledige ontwikkelingsproces laat
professionele afNerking te maken. O it niveau van aandacht zien; van idee tot schets, van model tot uiteindelijk stuk. Als de presentatie volledig is
voor details maximaliseert de impact van het portfolio en
verzekert een serieuze benadering. Zie hoe hij zijn coliectie geeft u hem aan een vriend of collega en vraagt u die erdoor te kijken alvorens het aan
PrecIous Products genoemd heeft, een logo heeft u te presenteren. Als zij uw project niet zo presenteren als u zelf zou doen, dan
ontworpen en een lay-out heeft ontwikkeld die op een
,Iantal bladzijden door blijft gaan en niet op storende wijze betekent het dat u nog dient te werken aan wat uw portfolio overbrengt.
op ledere bladzijde verandert.

Aile fowgrare is profession eel De Jay-out is formeel en lij'kt


en geJijk gesti/eerd. op die van een CQt%gus

Prdiftlhs

--
==-=::-::::..

._--_
---_
.,........... -. . _*--
==::'-":':::'-::"'00;:-_11
.................

Z IE OOK
Dee l 2: stemmingsborden bladzijde 12
Dee l 4: schetsen bladz ijde 16
Deel 5: ontwerpontwikkeling bladzijde 20
hoofdstuk twee:
praktische overwegingen

Dit hoofdstuk schenkt aandacht aan de praktische toepassing


van het ontwerpproces, bekijkt de aandachtsgebieden tot in
detail, zoals bijvoorbeeld vorm en modellen,oppervlakte-
kwaliteiten, functie en material en. Het geven van de juiste
aandacht aan de methodologie van ieder van deze gebieden
zal uw ontwerp verbeteren.
4 8 prakt i sche o v e r w e g i nge n

deel 12: vorm


In keramiek wordt een ontwerp vaak een vorm genoemd en beschrijft dit
meestal het tweedimensionale idee. Het driedimensionale ontwerp wordt
het model genoemd. In het vakgebied worden de mensen - keramisch
ontwerpers - vaak vormontwerpers genoemd.
SCHETSONTWIKKELING
Ontvverpers tekenen vaak dezelfde vorm keer op keec dnngen soms de een aan
de ander om de mogeliJkheden te verkennen en snel nieuwe ideeen te bedenken.
ontwerp, vorm en model Het ontwer pen van Bntta Hansesgaard (boven) tekent keer op keer dezelfde vormen en verbetert het
een vorm is een belangrijk onderdeel van het proces, dat profiel In ledere volgende schets. waardoor ze langzaam bouwt aan een begrip van
het profiel dat ze zoekt. Coralie Sleap's geschilderde illustraties (onder) bevatten d
zich ontwikkelt door het schetsen en het maken van een essentie van de vormen en illustreren de relatie van de objecten met elkaar in vorm
maquette om het uiteindelijke idee te realiseren. Dan is en kleur.

er de technische tekening, die wordt gemaakt wanneer u


zich eindelijk toelegt op een vorm. De lijn, hoogte en
breedte be'invloeden allemaal de vorm.
Met ervaring zult u de vaardigheid ontwikkelen om
uw vorm op papier te begrijpen, en kleine aanpassingen
en wljzigingen in profiel en details te maken voordat u
aan het model begint.

het profiel De belangrijkste ontwerpl ijn is het profiel.


Het profiel is de lijn die de buitenste vorm toont; het ORGANISCH
Coralie Sleap's zachte. kleurrijke
zijaanzicht. De tijd gespendeerd aan het tekenen en vormen zijn bedoeld als bruikbare.
begrijpen van deze lijn is noodzakelijk. N aarmate u meer algemene. obJecten. geschikt voor
meerdere doelelnden. De ontvverper
ervaring krijgt zu lt u in staat zijn om deze lijn te heeft organische vormen gemaakt
van een niet vaste geometrie, waar-
door ze niet worden geassocieerd
met een normaal gebruik

doelen

* Leren over versch illende lijnen en de kwaliteiten


van vorm

* LiJn en profiel begrijpen


* Het effect van een kleine verbetering in het profiel
begrijpen
dee I 2 v 0 r m 4 9

ELEGANT
Britta Hansesgaard's reeks met
kJeurrijke, multifunctionele kannen
zander handvaten heeft een
modeme vorm. maar met de lange
nek en open giettu~ is de algemene
u~ling er een van elegantie.

EXCENTRIEK
Covadonga Hornero ontwierp
levendige lichtstandaarden met
een eigenaardige persoonlijkheid,
beoordelen, hem aan te passen om hem meer gespannen, weergegeven in de excentrieke
draaiingen in de nek en de
leganter of zachter te maken. Ontwerpers maken vaak
schotelvormen aan de onderkant
.en aantal modellen en veranderen de vorm met van de houders. Deze vormen
hebben een karakter en
millimeters, totdat ze blij zijn met het uiteindelijke object. individualiteit die versterkt wordt
Het begrijpen van de relatie tussen profiel en plan doordat ze beiden verschillend
bewerkt zijn en daarom uniek zijn.
loont een goed ontwikkelde kennis van vorm en
(Ii iedimensionaal begrip. Hoe klein een w ijziging ook is,
RETRO
11('l kan een vergaand effect hebben op de algehele Deze colleetie van
"( rschijning van het object. badkameraccessoires door Julie
Spurgeon geeft een retrogevoel. De
zachte geometrische vormen doen KLASSIEK
den ken aan de gestrooml ijnde vormen Mariella Siano's sieradendozen hebben
101 OMETRISCH van de jaren '50. De retro-indruk een elegant traanontwerp met een erg
I !r / stiJve geometrische vormen door Tamsin wo rdt verder benadrukt door het klassieke esthetiek. Het deksel w ordt
II I 1 sen zijn ge'lnspireerd door de natuurkundige pastelglazuur. dat ons herinnert aan de aan het topje van de druppel opgepakt
Ih. 'JI I en. H et gespiegelde conische ontwerp met een plastic dozen van dat tijdperk. en de sieraden worden bewaard in de
111111' 1 freet op het oppervlak geeft de indruk van een bolvorm ige druppel.
IIIIIIIH Kracht die de ene kegel in vloeit en er aan de
II I, I kant weer uit komt.
5 0 p r a k t i sc h e o v e r we g in g en

H ISTORISCH
D eze kannen van Rosalind Davis hebben een erg
bolvorm lge vorm en doen den ken aan antiekwaren,
D e histori sche verwijzlng is door een vemastering van
het decoreerproces een bedoelde uit daging van het
idee van verzamelvormen: ze plaatst de decoratie op
de rand die nomnaal gesproken t ijdens hel gielproces
verwijderd zou zijn.

GESTROOM LlJN D
D it licht. ontworpen door Jay Townsend. heeft een
eenvoudige kogelvorm dat overeenkomt met
gestroomlijnde ontwer pen uit de jaren '30. zoals
aut o's en treinen. Het licht kan worden gedimd of
st erker gemaakt door de bovenste kap te draaien.

ontwikkeling van vorm


H ier zijn verschillende profielen in dezelfde tekening ge'lllustreerd: ieder
profiel heeft verschillende vormkwaliteiten. Waarschijnlijk zult u in twee of
De blauwe Iyn von het
drie dimensies meer dan een ronding of lijn overwegen, alvorens u een dekseltipje IS een duidelijke,
traditioneJe elkelvonn De
uiteindelijke beslissing maakt. Hier hebben de tuit, het kroontje, handvat en Z'W'Qrte lijn hee{t een
lichaam allemaal verschillende kenmerken om de ontwerper te helpen de ~,---------- a(gesneden. elegant prof/el.

ontwikkeling van de vorm te ontdekken.

De blol.M'e lijn wont een hogere,


elegantere wit De Z'vVorte lijn
vertegenwoordigt een meer
ffadltioneie, gewone wit met een
rondmg in de opening

De zwarte lijn van her handvot heeft.


een enlgszins retro vorm vonwege de hoek
in de bovenkant De blauwe lijn hee(t een
vriendelijkere, modernere uirstraling
vanwege de doorlopende ronding.
ONTWERPE RS O NTD EKKE N VORM OP VERSCHILLENDE MAN IEREN de e I 2 : v 0 r m 5
Pacharapong Sunt anaphan heeft een helder idee van ziJn uit eindelijke ontwerpen. Zijn
tekeningen (hleronder) zijn daarom meer representatief en proberen zijn bedoelingen
over te brengen. De vroege schetsen van Patrick Morr is (recht s) ve rkennen versch illende
verwlsselingen voor zijn ontwerp. Ze zijn behoorl ijk anders dan het uiteindelijke resultaat,
omdat ze gebruikt worden om een idee uit t e diepen.

drie verschillende profielen


I eze tekening illustreert drie opties, elk voor een kanprofiel met
v rschillende vormkwaliteiten. Vaak bekijkt een ontwerper meer dan
. n ronding in twee en drie dimensies, alvorens een uiteindelijke
' lI1twerpbeslissing te maken.

H11--------..,{---.I---_ Dit propel IS her meeSl


gespannen; her crreen
een erg slonk object
dOl modem voelt

"frldat deze profte/en de H----..,..""'-------- Deze Iyo hee{t de bui:':' tit de


III lit lNer van de voet niet vorm gehoQ /d, woordoor er
'lYle Qden hebben ze een een gevoel van eiega;1r.'e en
I'Wf1 rloosbaor effect op de eenvoudlg gecreeerd wordr.
(Ilgehele stabiliteit Wei
" l<' een groot e{tect op
I - - - - - - - - - - Oit is de mees( volie
J , Ihe[)ek von de vorm. rond/'lg. Het aeeert eel")
zQchrere en vnendefijker
ogende vorm.

Z IE O OK:
Deel 5: ontwerpontwikkeling bladz ijde 20
Dee l 7: technisch tekenen bladzij de 28
Dee l 13: model bladzijde 52
5 2 p r ak t i sc h e o v e r w e g i nge n

deel 13: model doelen

Wanneer u de vorm ontworpen hebt en het als model geinterpreteerd * Begrijp model, verhouding en volume
hebt, dan hebt u het model in bezit. Een vormontwerper zal een vorm * Leer de lexicon van model
ontwerpen om dit model te maken. Dit model zal een specifieke kwaliteit * Leer het be lang van aandacht voor details
en verhouding hebben die bepaald is door het eerste vormontwerp. * Leer waarom bepaalde details eruit zien als ze eruit
zien
verhouding De verhouding van het model zijn haar formele
kwal iteiten, bepaald door de verhouding van de hoogte tot de diameter
VOLUME METEN DOOR VERPLAATS ING
van de bodem en de bovenkant, en de vorm die door het profiel Wanneer een vast object wordt ondergedompeld in water, verplaatst
gemaakt wordt.. het zijn eigen volume in water Met behulp van een maatbeker kunt u
het volume berekenen.

volume Het volume van het model geeft de fYsieke massa weer. Het
volume van een volume kan berekend worden met behulp van een
aantal technieken. zoals de verplaatsing meten en theorema.

VERGELlJKINGEN VOOR HET BEREKENEN VAN VOLUME


Volume (v) van een cilinder
Inhoud = n r 2 h (waarin TT = pi of 3, 142: r = radius; h = hoogte)
Inhoud = 3,142 x rx rx h

Volume van een blok


Volume = I x b x h (waarin I = lengte; b = bneedte; h = hoogte)

Volume van een kegel


Volume = Yl TT r 2 h (waarin TT = pi of 3, 142: r = radius: h = hoogte)

VERHOUDINGEN BEGRIJPEN
Deze gedecoreerde kannen van Elise Austrin zijn goede voorbeelden van
hoe verhoudingen bepaald kunnen worden. Kan I heeft een dik, rond
lichaam. Hij is kleiner dan 2, maar langer dan 3. Kan 2 is in fysieke termen
langer dan beide andere kannen, maar heeft een breedgeschouderd lichaam.
Kan 3 is met een slank lichaam dat uitloopt naar een bnede nek de kleinste
van de drie. Dus welke heeft de langste verhouding? Het antwoord is 3. Kan
2 heeft een gemiddelde verhouding en I heeft de kleinste verhoudingen.
dee I 3 : mod e I 5 3

model beschrijven Wanneer we praten over een model


WATERGEWICHT IN VOLUME OMZETTEN
gebruiken we vaak taal die normaal gesproken aileen gebruikt wordt als De meest eenvoudige methode om het volume van een hoi object te
benekenen is het te meten op een nauwkeurige schaal die kan worden
het gaat over het menselijk lichaam. Zo kunnen we bijvoorbeeld zeggen omgezet naar O. Plaats he! object op de weegschaal, stel hem in op nul en
dat een object een buik heeft, of dat de nek te dun is, de voet kan groter vul het object langzaam met water. Het gewich! van het water word! door
metrische eenheden te gebruiken eenvoudig omgeze! in volume. I gram
zijn, of het heeft een slanke taille. Deze methode van het beschrijven van =
(g) staat namelijk gelijk aan I milliliter (ml), dus 100 g 100 ml.
een vorm maakt het eenvoudiger om de fysieke kenmerken van een
object te begrijpen en ze (of de vorm) aan andere mensen te beschrijven.
In deze fase wordt aandacht voor details erg belangrijk. Een vorm
heeft een aantal details waarover nagedacht moet worden, zoals het
type en de diepte van de voet, de kwaliteit van de rand en de gladheid
van het oppervlak. Elk van deze details be'invloedt de algemene uistraling
te weinig aandacht geven zal de kwaliteit van het hele ontwerp naar
beneden halen.

lex icon van


ee n model
, - - - - - - -- Schouder
Bekende taal kan het
eenvoudiger maken om
het model van een object
te beschrijven.

Keel - - --;.-

Buik - - - ----:-- om--

up --------~. . . .. .~==~~

_ _ _ _ _ _ Ribben

lichaam ---....,-'!
Z IE O aK:
Deel 7: technisch tekenen bladzijde 28
Deel 9: model en mal maken bladzij de 36
Deel 15: functie bladzijde 58
Deel 34: casestudy: het disfunctionele
~er -----~ ~iL.·~
overwinnen bladzijde I 18
5 4 p r a k t i sc h e o v e r w eg i nge n

IN ELKAAR PASSE N
Linus Pell ont w ierp deze peper- en zoutvaatjes,
gei nsp ireerd door een tenn isbal. Sl im modelleren
en ingenieus gebru ik van een magneet gaf hem de
mogelijkhe id de objecten in elkaar te passen, zodat ze
hun werkeliJke functie verbergen.

BOOT
Deze ve r lengde schaal door Rikke
Jacobsen heeft een eenvoudig,
bootvormig ontwerp met hoge
muren en een diepe bod em. De
geribbelde textuur op de zijkanten
ELEGANT
doet denken aan de planken die
Deze kersenschaal is ont worpen door Eleanore
op een boot gebruikt worden.
Rees LewIS en heeft een r ichel. Het IS een vloeiend
gegoten stuk dat uitloopt van een lage , open schaal
tot een lang, extreem elegant handvat dat vanu it het
centrum omhoogvliegt.

HET VERHAAL VAN VORM


Maria Gray's ovenschaal is extneem
gesculptuurd, met bolle f luiten nand
de ziJkant een iets ingezonken
deksel en een zachte bootvornn
gezlen vanaf de bovenkant D~ geeft
een zacht aardig gevoel met een
sterke persoonlijkheid.
dee 3 mod e 5 5

OPGEBLAZEN
Jay Townsend's aardewerken schaal
wondt ondersteund door een rubbenen
binnenbuis. Gecombineerd met het
oppervlakkige bordonderwenp cneeert het
een idee van een opgeblazen neddingsboot

ORGANISCH
Junilda Ross heeft een organische, kjezelachtige vorm
gebruikt - gevormd om het menselijk lichaam te
1101ssen om een lage stoel te maken. Het intenessante
dlchotomie van het ontwenp ligt in de oveneenkomsten
met een steen die na duizenden janen afgesleten is,
maar het is bedoeld om computerspelletjes te spelen,
een erg modem tijdverdrijf.

SERENITEIT
Deze mineraalwaterflessen door Simone Camneli
zijn bedoeld om de ervaring van water drinken te
verbeteren. Ze hebben een oorspronkel jke elegant ie,
die wordt verster kt door de individualiteit en de
klasse van ieder unieke vat Hun bedoel de gezonde
gebruik geeft ze een echt gevoel van senenit eit

RUI T
Henrietta Flood ontwierp dit zachte snoep]e,
of ruitvormige condoom houders met helder
geschilderGe cowboys op de deksels om de
steelse en enigszins beschaamde ma"'ier waarc p
we voorbehoedsm iddelen proberen t e verbergen.
Ze wi de de functie van de vaten ver-bergen en
tegelijkertljd humor in het object brengen.
5 6 p r a k t s c h e o v e r w e g i n gen

deel 14: oppervlak


Klei is een wonderlijk veelzijdig medium dat in bijna iedere vorm gevormd kan worden. Als zodanig biedt het
geweldige mogelijkheden voor de keramisch ontwerper. Een van de gebieden die ontwerpers echter links
lijken te laten liggen is de oppervlaktekwaliteit van het object. Het uiteindelijke detail van een ontwerp kan
verbeterd worden door de oppervlaktekwaliteiten van het materiaal dat gebruikt is om het object te maken
te ontwikkelen . Deze bladzijden zetten de verschillende oppervlaktebehandelingen en hun kwaliteiten uiteen.

bosseleren Bosseleren is het modelleren van een relief ontwerp of patroon


op de oppervlakte van het model. Dit zal dan gevormd en gegoten worden,
doe len
zodat het gebosseleerde oppervlak integraal is aan de vorm van het object. Dit
geeft een aantrekkelijk resultaat, met name wanneer het geglazuurd is, aangezien
* Leren over de integrale oppervlaktekwal iteit en: relief,
bosseleren, uitsteken
het glazuur oplicht en zwemt in het gebosseleerde driedimensionale patroon.
* De positieve en negat ieve oppervlaktekwaliteiten
insnijderi Dit is het tegenovergestelde van bosseleren. Een ontwerp of begrijpen
patroon is gegraveerd in het oppervlak van het model. D it is gevormd en * Het concept van herhalende bakken van de plak om
gegoten, zodat het gegraveerde ontwerp gevangen wordt in het gegoten de grootte van de applicaties te verkleinen
lichaam. Dit creeert nadat het glazuur is aangebracht een erg interessante,
geestachtlge kwaliteit.

BOSSELEREN
Bosseleren beschrijft een uitstekend motief of
patroon op het oppervlak van een pot. Net als
met insnijden is het belangrijk dat de hoogte en
hoek van het gebosseleerde voldoende is om het
object een goede vorm te geven. Wanneer een
gebosseleerd patroon goed gemodelleerd is zal
het de vorm accentueren of een verbetering in
het patroon creeren. Deze gebosseleerde schalen
van Suzy Holler gebruiken verschillende kleuren
en gebosseleerde ontwerpen om een mix-and-
match concept te creeren.

GEBOSSELEERD EN INGESNEDEN
Het assortiment natuurlijk t afelservies is
ongebruikelijk, omdat het op dezelfde
stukken een gebosseleerd en ingesneden
patroon heeft. Op de lange kom is de
gegraveerde lijn ingesneden en het bord
heeft een uitstekend gebosseleerd ontwerp.
dee I I 4 oppervlak 5 7

STROO KJES TREKKEN


Deze t echniek leent zichzelf voor een intu',tief
patroon - het is gemakkelijk aan te brengen, maar
moeilijk o m nauwkeurig t e beheersen. Hier is het
strookje in de open mallen die de kl ei in vorm
houden getrokken, tot het sterk genoeg is om
haar vorm te ho uden. Z ie het roostereffect en
de gaten, die tonen hoe het wlilekeurige proces
interessant e effecten kan creeren.

applicatie Dit is een traditionele techniek die gebruikt model om een indruk van de negatieve
wordt voor het handmatig aanbrengen van kleine afbeelding te maken. Wanneer de negatieve
I eliefplaketten in klei (ook wei applicaties genoemd) op het mal verwijderd wordt, zal de indruk positief APPLICATIES
Ap plicaties kunnen in verschillende kl euren
kleien lichaam. H et gekozen ontwerp wordt in klei gekneed, zijn. Met behulp van negatief modelleren word en aangebracht. zolang ze maar de
dezelfde krimpeigenschappen hebben als
n wordt ook wei het positief genoemd. Van dit kleipositief kunnen ontwerpen tot in detail worden
het hoofdlichaam. Polly George accentueert
wordt een gipsen mal of een negatieve indr uk gemaakt. opgewerkt en dan op maat verkleind worden haar tafelser vies met aangebrachte details
van vlinders, strikjes en rozen, waardoor het
I lastische klei, de term voor klei met een vormbare textuur, met elke vo lgende indruk die van de negatieve produdie slibgoed een frlsse, handgemaakte
wordt in de mal gedrukt en aangebracht op het kleivat. mal gemaakt wordt. kwaliteit krijgt.

Dankzij deze techniek kan de applicatie overal geplaatst Zo modelleerden fabrikanten vroeger
worden, w aardoor er tal van decoratiemogelijkheden ontstaan. bijvoorbeeld een gedetailleerde applicatie van
De applicatietechniek heeft ook een aantal kwaliteiten - klei op een grotere schaal dan nodig was, waar-
h l kan erg gedetailleerd zijn, willekeurig worden na een herhalend proces van mallen en bakken
oI,lngebracht en gemaakt worden in versch illende kleuren. van indrukken van de mal volgden, totdat het
object veel kleiner was geworden. Hierdoor
xtrusie Dit is een techniek van om het oppervlak van kunnen ze decoratieve applicat ies maken die
lil' object met de hand te decoreren door gekleurde zowel klein als erg gedetailleerd zijn.
,II ookjes te gebruiken. H et strookje kan opgeschilderd
worden met een penseel of over een object gevolgd WEDGWO OD
De bekende gekleurde lichamen van
/0/01 den met een pipet. Dit creeert een aantrekkelijke
W edgwood staan ook wei bekend als
1111 lekende kraal of lijn. jaspisporselein. Deze vorm IS gegoten
met behu lp van een gekleurde slib.
A pplicaties met bijzondere details
positief en negatief modelleren Voor succes worden van dezelfde klei, maar
in andere kleuren, gemaakt en
Ill! l deze oppervlaktetechnieken dient u het verschi l tussen toegevoegd om een erg decoratief en
r I) Itief en negatief modelleren t e begrijpen. Posit ief aantrekkelijk object te maken.

1111 delleren wordt op het afgewerkte oppervlak van het Z IE OOK:


,Ilied gebr uikt, zoals u het ziet wanneer het af is. Deel 15: functie bladzijde 58
Negatief modelleren wordt zo genoemd, omdat het Deel 16: kleur bladzi jde 62
Deel 17: patroon bladzijde 64
111<1 .rsom werkt (als een negatief of spiegelbeeld) in het
Deel 37: het decoratieve bladzijde 128
IJl rvlak van een mal. Klei wordt aangebracht op het
5 8 prakt l sche o v e r w e g i ngen

doelen

deel 15: functie * Begrijp de functie


* Leer over functione le details
In keramisch ontwerpen komt ontwerp vaak voor functie. Dit betekent
* BegriJp wat een object functioneel maakt
meestal ontwerp voor gebruik. wat ook een breed assortiment praktische
toepassingen voor gebruik kan omvatten. * Leer over het verbeteren van functie

wat is functie? Functie is eenvoudig gezegd de rol van een object. ergonomie Dit is de studie van functie. Het is van onschatbare
De functie van een soepkom is soep vast t e houden; van een theekopje waarde in het begrijpen hoe een object functioneert. hoe het
is het t hee vast te houden. vastgehouden zal worden. hoe het voelt om het aan te raken en hoe
Hoewel beargumenteerd kan worden dat beeldhouwwerk een het functioneert als het gebruikt wordt zoals bedoeld.
functle heeft. heeft servies- en geschenkgoed meestal een meer Om ervoor te zorgen dat ze goed werken zijn functionele details -
duidelijke functie. Door de bank genomen is een object functioneel als zoals tuiten. lippen, deksels en handgrepen - ondergeschikt aan hun eigen
het een voorgeschreven gebruik heeft. lOals een theepot. Functionele regels. Zo dient een handgreep bijvoorbee ld gemakkelijk vast te houden
objecten vragen om bepaalde overwegingen. lOals hoe u ze vasthoudt, te zijn, met voldoende ruimte om de vingers er comfortabel in te houden
het formaat, gewicht en hoe ze in evenwicht blijven als ze vol zijn. - als het hierin niet slaagt, dan faalt het hele ontwerp van het object.

ergonomie van een kan


Een kan dient een flink werkvolume te hebben
van ongeveer I ,2 liter, zodat deze gemakkelijk
I liter kan bevatten. De handgreep dient sterk
te zijn en vei lig te voelen. met vo ldoende
houvast. De knip dient genereus te zijn en
ontworpen zodat de vloeistoffen gemakkelijk
uit het vat vloeien. In een gietvat wordt er een
bepaalde fysieke kwal iteit afgeleid van een
aantal factoren, zoals hoogte. volume,
diameter, vorm en giethoek.
fen kan heeft een ruime,
Her volume wardt berekend stevige handgreep nodig
to( onder de tiP von de tuit met een binnenruimte von
en dient vaor een kon von I meer don 40 mm
liter 1. 2 liter te zijn
dee I 5 : fun ct i e 5 9

erg onomie van een mok


De mok is niets anders dan een groot kopje,
zander schoteltje. H et heeft een ruime Een mok dient een
ruime handgreep te
handgreep nodig om de inhoud, ongeveer een hebben mer een
b!nnenruimre von
derde meer dan een kopje, te ondersteunen. meer dan 30 mm.
Hij is meestal erg stabiel, langer dan dat het
breed is en heeft een voetdiameter die niet
veel kleiner is dan de rand.
Een kop hee~ meer Een mok kan ongeveer
lengte don breedte. 300 ml bevatten.

rgono mie van een theepot


e theepot is waarschijnlijk de meest gieten. De tuit dient lang genoeg te zijn om de De waarschijn lijk meest succesvolle
, com pliceerde functionele keramische vorm. handgeep te balanceren en hoger te gieten dan plaats voor een handgreep is de zijkant. Dit
It t dient hete vloeistoffen te dragen, terwijl de capaciteit van het lichaam. Het deksel moet is erg gemakkelijk om te gieten, omdat de
h( t uw hand beschermt tegen de hitte. De op zijn plaats blijven als de pot tijdens het greep een natuurlijk draaipunt vormt.
vt rhoudingen van haar onderdelen zijn erg gieten naar voren wordt gehouden. Vreemd genoeg lij kt dit het m inst pop ulaire
bt langrijk. De handgreep dient groot genoeg te Oosterse theepotten hebben vaak een type handgreep.
.1111 om comfortabel beet te houden. Hij moet bovenhandgreep die eigenlijk makkelijker De traditionele Western positie voor de
VI llig en sterk in de hand voelen en dient goed omhoog te houden is, omdat het de hand onder- handgreep aan de achterkant van het lichaam,
I positioneerd te worden voor succesvol steunt in een betere positie voor het draaipunt. parallel aan de tuit, is het meest conventioneel.

De (uimte tussen her deksel en Ce pot


diem Dan beide konten cngeveer 1,5
mm te zlj'n. Dit 'il'ordt de schuifel
genoemd. Her zorgt ervOQ" dOl het
deksel ook no net glazvrer: er) ""nmpen
nag past

De inhoud von de theepor De handg'eep van de


wordt berekend tot de tip
ihe€pol dent eef"J ;1JIMe
van de CUlt mirs deze
IIlteme rvimte en eell
onder het deksel ZIt De
goede OikLe te heboefl vocr
mhoud van een theepot is
gemak u{Jens net optill'en
ongeveer 1,25 lIter.
6 0 pr a k t i s c h e o v e r w e g l n g en

ergonomie van een bord


Het bord is vaak verraderlijk
oppervlakkig met ongeveer 25
mm in hoogte. Borden komen in
standaard diameters, waarbij de
diameter van een eetbord 30 em - -...0:.....--- - - - - ' \ - - - - - De binnenste kuil van een bard
diem diep genoeg te zijn om
is. De rand zal in totaal ongeveer
eten en saus vost te houden,
20 mm zijn. Het fabrieageproees zander dar dit zich uitbreidt
over de rand
zal het bord aan de rand vaak
dun maken om het er fijn uit te
laten zien, terwijl dit deel naar
het midden toe dikker lijkt om De buitenste hoogte van een
bard zou vingers de
kraeht toe te voegen. mogelijkheid moe ten geven
om eronder te kunnen komen
om het veilig op te til/en,
ongeveer 20 mm.

Kopjes hebben vaak een


ergonomie van een kop en schotel {ljne handgreep, maar her
is be/ongrijk dat ze
comfortabel zijn. Een
De relatie tussen kop en sehotel binnenruimte van 20 mm
zou ruimte moeten geven
is belangrijk. De sehotel fungeert aan de vingers. Het
als houder voor de kop en heeft handvot zou niet verder
moeten strekken dan de
hiervoor een inkeping, ook wei rand von het schoteltje.

de voet genoemd . Deze dient


breder te zijn dan de kop en is
ongeveer I ,5 mm diep. De kop
heeft meestal een diameter die
groter is dan haar hoogte om
hem stabiel te maken. De
handgreep dient genoeg ruimte
te bieden voor de vingers, maar
moet niet zover uitsteken Een holle inkeping
von ongeveer J,5 mm in
dat de stabiliteit van de het schoteltje ontv.rorpen is I...L:::=========~..J~---------- Her schote/tje dient lang
genoeg te zijn zodot u het op
kop verkleind wordt. om de kop op de juiste kunt tillen, zander dat her
ploots In het schotelrje te kopje en hoar inhoud morst
zetten. Dit wordt oak wei
de diepte genoemd
dee I 6 : functie 6

er gonomie van een ovenschaal of terrine


Een diepe brit met een
Deze dient een grote inhoud te ruime schultel werkt her
Soms kan er een halfrond gat beste op een tem'ne.
hebben om een aanzienlijke
worden gesneden in het deksel
hoeveelheid voedsel te bewaren. van een terrine om ruimte te
bieden vaor een lepe/.
Het dient in gesloten vorm te
zijn, o m het voedsel warm te
houden. Het heeft een diepe brit
nodig om een stabiele locatie
voor het deksel te creeren.
Wanneer hij vol is kan hij erg
Een terrine heeft
zwaar zijn, daarom zijn er vaak meestal handvatten
om het optillen te
aan de zijkant handvatten vergemakkelijken,
toegevoegd voor extra ruimte. Qongezien dit zwaQr
en lastig kan worden
Deze staan ook wei bekend als hij gevuld is.

~Is uitsteeksels.

rgo no mie van een soepkom


n soepkom kan met of zonder
',Ind gemaakt worden. Hij zou
, pn brede diameter moeten
II( bben en ongeveer 45 mm in
It ogte moeten zijn . Ais hij een
' ,Ind heeft, dan voegt dit
1111& veer 5 mm toe aan de rand, - - - - ' \ - - - - -+ - - -- De depte dient diep
genoeg te zljn om een
w,n helpt om morsen of te ver rU/me hoeveeIheid soep
te kunnen bevotten,
villi n te voo rkomen. De voet is
III v rhouding tot de algemene
til,lIneter ook vrij breed en is
"III tal te vin den onder
Een d/ef>e rond zrxgt
ti, ,onding van de kom. €rlDDrda' de soep nie!
morst of aver de rond goat
Z IE OOK:
Deel 7: technisch tekenen bladzijde 28
De Vl)€[ van een soepkam diem
een brede diameter re hebben
-----------::::::t=-___ -1====:;::-; Deel 13: model bladzijde 52
Deel 26: werken met gietmallen bladzijde 86
om stobiliteft te verzekeren.
6 2 praktische overwegingen

doelen

deel 16: kleur * De verschillende methoden


om kleur aan te brengen
begrijpen
Een van de spannende kwaliteiten van klei is dat het door mid del van verschillende technieken
gekleurd kan worden: door het kleilichaam ; door de glazuur; door het onderglazuur; en door * De esthetiek van versch illende
verni s op glazuur. Elke aanbrengmethode toont verschillende kleurkwaliteiten en -diepten. kleurmethoden begrijpen
Het aanbrengen van een kleur kan een object versterken en vorm en oppervlak accentueren.

experimenteer Als u een aaneengesloten periode neemt voor kwaliteiten en technieken. Het is echter altijd belangrijk om voorzichtig
het experimenteren met kleur, dan zal het potentieel voor het kleuren te testen hoe deze kwaliteiten samenwerken voordat u ze aanbrengt op
van keramiek echt tot leven komen. Het is mogelijk om erg decoratieve een object. Maar laat dit u er niet van weerhouden om plezier te
vormen te maken die zich laten mengen met een aantal decoratieve hebben en het potentieel van uw ontwerpen uit te diepen.

het kleilichaam kleuren het glazuur kleuren


materialen Kleurpigmenten - materiaal Oxiden - tin. koper.
gekocht van pottenbakker- ijzer. kobalt.
leveranciers. aanbrengen Om een levendige
aanbrengen Kleurpigmenten kleur te creeren wordt een klein
worden toegevoegd aan de klei. percentage oxide toegevoegd aan
meestal als slib. maar ook als plas- een basisglazuur. Het glazuur kan
tische klei. Een bepaald percentage dan worden aangebracht door te
kleurpigment zal een kleurtoon gieten of te dopen . of een
creeren: des te hoger het percen- verfspuit te gebruiken.
GEKLEURDE KLEI MAKEN tage. des te sterker de kleur. eigenschapen De kleur zit in het
k1eurpigmenten kunnen worden als gekleurde slib aan
gedroogde k1el toegevoegd. eigenschappen De kleur in dit glazuur en niet in het lichaam. dus
KLEURPIGMENTEN geval zal constant zijn in het het kan een beetje onstabiel zijn.
Kathryn Heam voegt verschillende k1eurpigmenten
toe aan porselein en gelaagde gletsels. Daama werkt hele lichaam. esthetiek Het object ziet eruit
ze door de lagen terug om verschillende k1euren esthetiek Helder gekleurd Gekleurd glazuur wordt over een biscuit alsof het ingepakt is in de kleur.
bloot te leggen. gebakken pot gegoten.
kleilichaam. Plakken kunnen Oxiden als koper toevoegen
worden gebruikt om mee te creeren een levendige. kleurig
decoreren of te gieten. oppervlak. Oxiden zijn erg
Verschillende kleurpigmenten spannend om te gebruiken. maar
kunnen op plakken worden een beetje onvoorspelbaar.
aangebracht om een bereik van GEGLAZUURDE TEGELS
kleuren te creeren met dezelfde de tegels van Simeon Featherstone zijn tot
stand gekomen als tegels voor metro's of
gieteigenschappen. Deze kunnen plaatsen die normaal gesproken vernield
dan herhaaldelijk in mall en zouden worden. Met dit in gedachten
gebruikte hij tal van glazuren die met
worden gegoten en teruggewerkt de verschillende oppervlakten zouden
reageren en experimenteerde met de
worden om de verschillende
plaatsing in de oven, om zo een variatie in
lagen van kleur te onthullen. toon en kleur te creeren.
dee I 6 : k leu r 6 3

dec oratie onder glazuur


materiaal Vernissen - geschikt voor gebruik
voor het bakken.
aanbrengen Gebruikt als een decoratief
pigment om rechtstreeks op het oppervlak
van het kleilichaam te schilderen voor en na
het bakken van het glazuur.
eigenschappen De decoratie of het
ontwerp lijkt gevangen onder het glazuur, wat
vaak resulteert in een zachtere kleur.
esthetiek Erg decoratief en levendig. Kleur
kan op het oppervlak geschilderd worden
voor het glazuren, omdat het kleilichaam
gebakken is. Deze aanbrenging kan met de
hand in elk ontwerp geschilderd worden.
f lWREN ONDER GLAZUURAANBRENGEN
I uren onder glazuur worden aangebracht met een
wone kwast. Deze vrije benadering geeft de rUlmte
or het gebruik van veellndividuele stijlen.

SPONSDRUKKEN
H,er heeft NIcholas Mosse kleur onder
glazuur aangebracht door een ontwerp met
sponsdruklken op dit bord aan te brengen.

vernis op glazuur
GEPRINTE OVERDRUK
materiaal Vernissen - geprint of geschilderd. Cath Carrol gebruikte
geprinte overdruk om
Waar ze geprint zijn worden ze
kleurrijke. op popart
overdrukplaatjes genoemd. gelnspireerde borden
te ontwerpen. De
aanbrengen Vernis kan rechtstreeks op het sterke grafische
geglazuurde oppervlak worden geschilderd. afbeelding bedekt
het hele bordo
Overdrukplaatjes zijn afgedrukt of geschilderd
op een speciaal type papier dat dan
overgeprint wordt met een plastic deklaag.
eigenschappen Decoratie blijft achter op
het oppervlak, wat resulteert in heldere en
levendige kleuren.
esthetiek Gewoonlijk geprint op
'I RDRUKPLAATJES AANBRENGEN
transferpapier. Vernis kan worden aangebracht
1 overdrukplaatje wordt op een ZIE OOK:
I uurd bord gelegd. Overdrukplaatjes door schermafdrukken met het gebruik van Deel 14: oppervlak bladzijde 56
I ' print of geschilderd op een speClaal
rap,er dat vervolgens met plastic een aantal kleuren om complexe en kleu rrijke Deel 17: patroon bladzijde 64
., wordt. Deel 18: glazuren bladzijde 66
afueeldingen te maken.
Deel 29: kleur als concept bladzijde 96
6 4 prak ti sche overweglngen

deel 17: patroon


Patronen kunnen op bijna elke vorm worden aangebracht om het
uiteindelijke ontwerp te verbeteren. Een object kan ontworpen
worden om verschillende smaken aan te trekken door patronen in
verschillende stij len aan te brengen. waardoor een vorm meerdere
keren gebrui kt kan worden .

vorm of patroon Traditioneel gezien


heeft de industrie zich gericht op het ontwerp
van de vorm. of het patroon.Waar vormont-
werpers zich concentreren op de vorm van het
object. houden andere ontwerpers zich aileen
bezig met het ontwerp van patronen die aan LEVEN DIG
D it bordo gemaakt door N aomi Bai ley.
kunnen worden gebracht op de collecties die heeft een explosieve kleurexplosie over
door vormontwerpers worden ontworpen. het hele oppervlak, waardoor het een
expressief. levendig object wordt.

kleurscheiding Een ontwerp wordt op


een computer of op papier getekend als een
illustratie. volledig in kleur. De verschillende
kleuren die gebruikt worden in het ontwerp
worden vervolgens in lagen gescheiden. met
een laag voor iedere kleur. ledere kleur moet
op vo lgorde afgedrukt worden. een proces dat
kleurscheiding heet.Wanneer de laag van een
kleur droog is wordt de voigende kleur geprint.
Dit proces wordt herhaald tot de afbeelding
WILLEKEURIG
compleet is. en aile kleuren op hun plaats zitten. De plaatsing van deze traditionele blauwe
overdruk door Kathleen Hills biedt een
eenvoudige maar effectieve manier om
unieke objecten te creeren door de
doelen overdruk op een verschillende plaats op
ieder object te plaatsen.

* Begrijpen hoe een vorm verschillende levens kan


krijgen met patroon SUBTIEL

* Leren over de praktische toepassing van patroon


Deze collectie borden door Cj O'Neill kent
een erg eenvoudig motief dat op de hele

* De verschillende patroonkwaliteiten begrijpen


collectle henhaald wordt. De plaatslng van
het patroon moedigt de gebruiker aan om
de aparte stukken bij elkaar te passen om
een groter patroon te creeren.
dee 7 patroon 6 5

TRAD ITION EEL


Dit bord door Wedgwood
toont een klassiek
bloemenpatroon. Let op
de vormeliJkheid van het
ontwerp, de keuze van
bloemen, de realistische
illustratle, het herhaalde
ontwerp op de rand en
UITDAGEND hoe de decoratie, die
D it bord met patroon door Siri Betts-Sonsegard aileen op de rand geplaatst
daagt een aantal keramische conventies uit. is, zich aanpast aan de
Z e kocht een bord met een patroon in een vormelijkheid van het bordo
tweedehandswinkel, glazuurde het object opnieuw en
bracht een nieuw patroon aan over het glazuur om
dit verbazingwekkende effect te krijgen.

11 111 RISCH
I porseleinen lichten door Cj O'Neill
I" 1I1~ en aan de b,nnen- en buitenkant
" r nkelkleurig patroon. Deze methode
II I I",t creeren van patronen geeft ze een
MODERN
I r Iherische, geestachtige kwaliteit.
D it Wedgwoodbord, ontworpen door
Robert Dawson, is bedrieglijk eenvoudig. Hij
heeft een traditioneel Wedgwoodpatroon
genomen, ingezoomd op een element van
het ontwerp en hiervan zijn hoofdfocus
gemaakt. Door het ontwerp in het midden
t e plaat sen en de rand leeg t e aten, heeft hij
de traditionele convent e omgedraaid.
6 6 prak 1 ische ove r w e g l n g e n

doelen

* Leren over het gebru ik van

deel 18: glazuren glazuren


* Leren over het aanbrengen van
Glazuren is op een aantal niveaus belangrijk. Het is er in de eerste instantie om het glazuur
gebakken keram ische oppervlak te beschermen en het niet-poreus te maken. Glazuur kan * Glazuu reffecten ontdekken
ook decoratief zij n, door de oppervlakte textuur of de kwaliteit die het creeert, of als
afwerking in kl eu r.

multifunctioneelln haar meest eenvoudige vorm is glazuur een hoe mengt u een glazuur
laag van glas die wordt aangebracht op een keram isch werkstuk. Het
heeft een aantal functies: het beschermt het keram lsche oppervlak en
maakt het niet-poreus; het creeert de afwerking van een object in mat.
glans of satijn; en het kan een kleur of een decoratieve oppervlakte
kwallteit geven.
Glazuur komt in een aantal verschillende vormen voor en deze
vormen kunnen gemengd worden met een reeks basismaterialen en
water. Ze kunnen gekocht worden bij pottenbakkersleverancier; als
voorgemengde vloelstof. of als poeder waar u aileen water aan
toevoegtVeel kunstenaarsglazuren kunnen ook in potten verkregen Bedek de Ingredlenten met water en

worden als 'klaar voor gebruik'.


I Vind een passend glazuurrecept en
zorg ervoor dat u aile basismaterialen
genoteerd hebt U hebt twee plastic
2 laat dit ongeveer 30 minuten weken.
Dit maakt het mengen veel gemakkelijker
De kwaliteit en afwerking van het glazuur IS belangrijk voor het kommen nod lg. nauwkeurige weegschalen,
een fiJne zeef, een kwast en een rubberen
uiteindelijke object Dit moet nlet onderschat worden en als laatste lomer Meet de ingred ienten stuk voor
stuk af en gebrulk hierbij de weegschalen.
gedaan worden. Het mengen van uw eigen glazuren en het uitvoeren van
Zorg ervoor dat vergaarbak gewogen
zulke glazuurexperimenten, zoals het lineair mengen (zie bladzijde 41), zijn wordt voordat de ingred lenten erin gaan
en zet de weegschaal vervolgens op nul
de beste manier om vertrouwen te krijgen in en begrip van het glazuren.
voor u verder gaat met wegen.

3 Gebruik een stok om aile droge


ingredienten door elkaar te mengen en
geef ze weer even de tijd om te weken.
4 Giet het glazuur door de zeef in een
andere kop en gebrulk een kwast en
een rubberen lomer om de materialen
5Voeg een beetje meer water toe, tot het
glazuur de dikte heeft van dikke room

door de zeef te drukken.


dee I 8 g la z u r e n 6 7

ani eren om glazuur aan te brengen


ze method en kunnen apart of gecombineerd gebruikt worden; zo is het bijvoorbeeld
'1 bruikelijk om de binnenkant van een theepot te gieten, maar de buitenkant te spuiten.
rauw glazuren Oit beschriJft
het proces van het aanbrengen
van glazuur op een ongebakken
kleistuk. Het is het beste om het
object tussen de fasen led erhard
en droog te glazuren. Glazuur
kan op dezelfde manier worden
aangebracht als voor biscuit
gebakken werk. O ,t wordt als
standaardtechniek gebmkt in
de sanitairindustrie.

ten Oit is een erg eenvoudige kwasten of schilderen Oeze spuiten Oit IS de meest gebruikte
"" thode. Houd gewoon de pot methoden ziJn gebruikt voor artistleke glazuurmethode In de Industrie.
I" n de kom met glazuu" zodat glazuurkwalite lten. U kunt ieder type Een object wordt op een draaitafel
• Nt rtollig glazuur opgevangen wo~ kwast of spons gebruiken om het glazuur geplaatst in een geventileerde ruimte
• " g,et glazuur in de pot terwijl u het met de losse hand aan te bnengen. Het (de gespoten glazuurdeeltjes zullen
.I'"g ronddraait tot het glazuur de IS een erg goede techniek om klelne in de lucht blijven zwegen. dus het
IIlllcdige vorm evennedtg bedekt heeft. hoeveelheden glazuurte gebruiken is belangrijk dat de ruimte beschikt
I I. rnaal dit aan de buitenkant en verschi llende kwaliteiten of kleuren over een goede venti latle). Houd het
aanbrengen op hetzelfde object. spuitpistool 30 cm van het object
en draai het langzaam rond, terwiJI u
IInderdompelen Houd het vat glazuur over het object veegt. Herhaal
, I bij de voet of randen doop het d,t tot de glazuur een goede, gelijke
, I1voudigweg een paar second en dikte heeft. Het vatten van de juiste
'''lder in het glazuur Houd reken ing dikte van glazuur is vrij moeil ijk. U
"" I het effect op het gebied waar kunt eetbare verf toevoegen aan
"h L vastho udt. U kunt andere het glazuur om u helpen de diept e
III,lrmiddelen gebmken om de pot van het glazuur te zien. Oit zal
, I te houden. wegbranden tijdens het bakken.

y pen g I az u u r Een aantal eenvoudige glazuurrecepten om mee te beginnen. Tip: glazuurboek Ontwerpers
met janenlange ervaring houden een
gedetailleerd notit ieboek bij van aile
lop: Tenzij anders vermeld worden de hoeveelheden rauw materiaal in de neceptengegeven als proporties in droog gewJcht. Ous als een recept
glazuurexperimenten. Ze ont wikkele n
" '10m vier delen porseleinklei. dan kunt u bedenken dat I deel geliJk staat aan 450 g en daarom 1,8 kilo porsele,nklei en 2.7 bal klei afNegen.
een systeem van analyseren en
nheid basisgew icht hangt af van de hoeveelheid glazuur die u wenst te maken en om dit goed te kr iJgen dient u te experimenteren.
noteren en zorgen ervoor dat ze de
hitte en dompelposit ie in de oven,
dlkte van het aangebrachte glazuur,
t I. nsparant aardewerk Aardewerk honingglazuur celadonglazuur hoe de glazuur reageerde op de vorm
I. zuur 1060- 1080 °C 1260-1280 °C en kru ipen of breken, en het visuele
effect notenen. A ls u dit systeem op
1060 1080°C een vroeg moment ontwlkkelt, dan
betekent het dat glazuren die u We1
loodsiliciumoxide 3 kg veldspaat 40 delen
eerder gebru ikt hebt weer succesvol
Illodsiliciumoxide 10 kg gepoederde rode klei I kg vuursteen 30 delen gereproduceerd kunnen wo rden.

I"" seleinklei 2,5 kg gezuiverd krijt 20 delen


Deze glazuur werkt goed over de w itte slib
IHII steen 1,3 kg op rode klei potten.
porseleinklei 10 delen
talk 5 delen Z IE OOK:
" oede, allround glazuur, goede Deel 10: tests en voorbeelden bladziJde 40
I llilelt en goede basis voor gekleurde
rood ijzeroxide I deel
Deel 19 : materialen bladzijde 68
" "'ante glazunen gemengd met
". percentages oxide. O it is een klassie<e ce ladonglazuur voor
Deel 29 : kleur als concept bladzijde 96
porselei n. Creeer: een subtlel blacw over
een w itte kleivorM.
6 8 p r ak t l sche o v e r w e g i n ge n

deel 19: materialen doelen

Het type klei dat u gebruikt be'invloedt de visuele kwaliteit van het ontwerp. leder type * Belangrijkste kleitypen introduceren

klei heeft haar eigen eigenschappen en deze dienen meegenomen te worden in de * Verschillende kwaliteiten van klei begrijpen
overwegingen tijdens het ontwerpproces. Zo is bijvoorbeeld aardewerl< een stabiele en de idiosyncrasie van het gebruik
klei . dus het zal erg op uw ontwerp lijken na het bakken; aan de andere kant trekt en * Een type klei selecteren
krimpt porselein erg tijdens het bakken. dus hier dient in het oorspronkelijke ontwerp
rekening mee te worden gehouden.

de typen klei Debeslissingomeen


aarde'werk steengoed
bepaalde kleivorm te gebruiken is een
belangrijke. De idiosyncrasie van een bepaald
verhittingstemperatuur temperatuur verhitting
kleilichaam zullen een belangrijk effect hebben
1000- 1180 °C 1200-1 280°C
op uw uiteindelijke object. Het is noodzakelijk
dat u met uw ontwerp in gedachten de plus- eigenschappen Dit is de meest gebruikte eigenschappen Erg sterk, creeert een
en minpunten van elk materiaal tegen elkaar type klei, erg vergevingsgezind, met een reeks robuust kleilichaam, weinig poreus, maakt dit
afweegt. leder ontwerp zal haar eigen van toepassingen . Deze familie van materialen type klei ideaal voor algemeen gebruik. met
eigenschappen hebben en dient beoordeeld te bevat terracotta, wit aardewerk en een aantal name voor huishoudelijke potten. Redelijk
worden in relatie tot de eigenschappen van de andere typen. Dit is een geweldige klei om makkelijk in gebruik, wanneer u er
klei zelf. mee te beginnen , hoewel veel makers nooit vertrouwen in hebt.
• verder kijken, omdat dit zo'n veelzijdig middel
is. Sommige aard,ewerken lichamen kunnen
gebakken verhit worden tot temperaturen
van steengoed .

toepassingen gipsgieten, drukken, gooien, toepassingen werken met gietmallen,


jigger/jolley, opbouwen met plakken. gooien, jigger/jolley, opbouwen met plakken.
opbouwen met kleirollen.

verschijning Vaak helder verschijning Onverhit is het vrij grof


gekleurd, robuust vanwege het grog. Vaak geglazuurd
gevormd indien gedraaid met sterk decoratieve glazuren,
of met plakken meestal dikke delen,
opgebouwd. Kan sterke randen en
KLEITYPEN gegoten worden ruime verhoudingen.
De reeks beschikbare kleitypen kunnen
verwarrend zijn, dus wanneer u uw keuze maakt
met hoge mate
dient u te bedenken wat u wi lt maken en wat van precisie.
het elndresultaat is.

.' '
dee I I 9 materialen 6 9

scherpe materialen
zirkonium( di)oxide
korund verhittingstemperatuur I500°C +
verh ittingstemperatuur 1500 °C + eigenschappen Zirkonium(di)oxide is een
igenschappen Oit is een erg hard materiaal keramische legering; het heeft keramische
dat erg licht is. het kan doorschijnend zijn. kwaliteiten. maar met een staalachtige sterke.
toepassingen Korund wordt gebruikt in het heeft niet de broosheid van keramiek.
t chnisc he toepassingen. bijvoorbeeld een toepassingen Technische toepassingen zoals ZIE OK:
lichaamsschild. machine- en motoronderdelen. Deel 10: tests en voorbeelden bladzijde 40
Deel 18: glazuren bladzijde 66
verschijning Fijn oppervlak. kan helder luchtvaarttoepassingen.
Deel 38: casestudy: antropologie van
'ckleurd zijn. extreem sterk. dun lichaam. verschijning Fijn oppervlak. licht. erg sterk. keramiek bladzijde 134

b ee nderporselein porselein papierklei

v rhittingstemperatuur verhittingstemperatuur verhittingstemperatuur


1240-1320 °C 1260-1350 °C Hangt af van kleibasis

Igenschappen Oit is een extreem sterke. eigenschappen Oit zeer fijne. sterke eigenschappen Een relatief nieuwe
hoogverhitte klei dat met name in plakvorm kleilichaam staat bekend om haar uitvinding. dit is een kleibasis gemengd met
'I bruikt w ordt in de fabricage van tafelservies doorzichtigheid. Het wordt gebruikt in de papierpulp. Haar relatieve eigenschappen zijn
11 verlichting. Beenderporselein werd in de fabricage van tafelservies en verlichting. maar opzienbarend voor gebruik in keramiek.
l Ilt eeuw in Engeland uitgevonden in een haar fijne afwerking maakt het ook populair
poglng om met het porselein uit het Verre voor beeldhouwtoepassingen.
( )osten te concurreren.

ttl passingen Gipsgieten. stofpersen en toepassingen Gipsgieten, draaien. toepassingen Opbouwen met plakken.
'1lI1l r druk gieten in industrie. opbouwen met plakken. drukvormen, drukken.
stofpersen en industrieel onder druk gieten.

v r chijning Erg fijn. verschijning Een erg fijn lichaam. verschijning Heeft vaak een
Iliidl r wit lichaam. doorschijnend indien dun gegoten. Kan een
dl Iii .1le deel en randen. vage ijsblauwe kleur hebben. Bekend vanwege
haar prachtige oppervlaktekwaliteit.
hoofdstuk drie:
technieken
Dit hoofdstuk belicht de esthetische kwaliteiten van
verschillende vormgevingsmethodes, van directe
handopbouwtechnieken zoals opbouwen met kleirollen of
plakken, tot technieken als jigger en jolley en werken met
gietmallen, waarbij eerst een model en mal moet gecreeerd
worden. Deze informatie zal u helpen om te begrijpen welke
resultaten u verkrijgt door gebruik te maken van
verschillende technieken, en wat de voordelen zijn van een
bepaalde techniek om een specifieke afwerking te bekomen.
72 tech nieken

deel 20: opbouwen met kleirollen doelen

Opbouwen met kleirollen is een heel intu'l"tieve techniek waarbij


* Leren opbouwen met kleirollen

u kunt improviseren terwijl het object tot stand komt. Deze * De unieke eigenschappen leren
techniek wordt algemeen gebruikt voor sculpturale objecten begrijpen van een met
omdat hij toelaat om spontaan te werken en in te spelen op kle iro llen opgebouwde vorm
de vorm die geleidelijk ontstaat. * Het effect van het opbouwen
met kleirollen leren herkennen
werken met kleirollen De kleiro llen kunnen gemaakt worden met betrekking tot uw ontwerp
t ijdens het beeld houwen van de vorm. U doet er goed aan om aan drie
of meer stukken tegelijkertijd te werken, omdat het niet alt ijd mogel ij k is
om een project in een sessie af te werken.
\t';~:-
.(
' .. . .
,

esthetica De vorm hoeft niet symmetrisch te zijn. Daarom zijn


vormen die met kleirollen opgebouwd zijn dikwij ls organisch en heel
sculpturaal.Vaten of objecten die opgebouwd zijn met kleirollen zijn
gewoonlijk vn j zwaar Soms hebben ze rijkelijk versierde oppervlakken
die dikwijls gepol ljst of gegraveerd zijn.
ORGANISCH EN SCULPTURAAL
De met kleirallen opgebouwde vorm en van
Magdalena Odundo hebben een karakteristieke
sculpturale vorm. Ze bestaan meestal uit een
grate bUlk en een lange. nJne hals met een ~eel
karakteristiek uitzlcht De verhoudingen van haar
potten ziJn zeer belangriJk, anders zouden de
vormen niet stabiel lijken. Haar vaten zijn een
uitmuntende combinatie van sculpturale kwaliteit,
verhouding en kwaliteitsvolle afWerking met sterk
gepoliJste oppervlakken die haar werken
bUltengewoon sensueel maken.

STERK GEPOLlJSTE AFWERK IN G


De met klelrollen opgebouwde kom-
men van Carolyn Genders integreren
een decoratief oppervlak en een sterk
gepolijste afWerking.
dee I 2 0 opbouwen met k I e r 0 I e n 7 3

POTENTIEEL
De complexiteit van het fel
gedecoreerde totemhoofd van
Patricia Volk verbergt de
opbouwtechniek; de baSlsvorm
ervan werd opgebouwd met
kleirollen, die terug bewerkt
werden om deze gestileerde
figuur te creeren. Oit toont de
vele mogelijkheden aan van
deze technlek

GROOT EN ELEGANT
David Roberts bouwt grote en
elegante vaten op met kleirollen.
De vat en hebben een gepolijst,
korrel ig oppervlak. Hij brengt
veel tijd door met het creeren
van complexe opper vlakte-
motieven, die concentrisch rond
de assen van de vorm lopen.

een vat opbouwen met kleirollen


- ---..,.,----.,

I Rol de slangen uit op een poreus


oppervlak met uw handpalmen. Zorg
I voor dat ze mooi rond zijn en averal
2 Maak een stevige bodem van klei en
leg hem op een stuk karton op een
schijf. Neem een kleirol en duw ze tegen
3 Zet een nieuwe ro l vast op de eerste
terwijl u de binnenkant van de rollen
t egen elkaar duwt en glad strijkt. Als het
4 AIS het vat een bolle buik moet
hebben, dan moet u de
opeenvolgende rollen iets op de
, I< n dlk Maak voldoende klelrollen voor de buitenste rand van de bodem. Duw de vat oak aan de buitenkant glad moet zijn, buitenkant van de vorige leggen.
i< I he Ie werkstuk. binnenste rand van de eerste kleirol stevig dan moet u dezelfde techniek herhalen Daardoor zal de vonm iets gaan
op de bodem terwijl u de vorm met uw aan de buit enkant. Het is Zeer belangrijk uitwaaieren. Als het vat een smal gedeeite
andere hand ondersteunt. am de binnenkant van de pot goed glad moet krijgen, dan moet u de
te strijken zodat hij niet breekt bij het opeenvolgende nollen iets op de
verder afwerken en bakken, H erhaal deze binnenkant van de vor ige leggen, zodat de
techniek tot u de gewenste hoogte bereikt vonm iets sma! gaat toelopen.
heef\. De uiteinden van de kleirollen plaatst
opmerking Hoewel opbouwen met u best niet a1tijd boven elkaar; want dan is
~1t''''Olien een vrj intultief proces is bij bet het vat niet overal even stevig:
( Id!ren van een bepaalde vonm, kunt u ook
('bnuikrnaken van een kartonnen sjabloon.

Z IE OOK:
Dee! 19: materialen bladzijde 68
Dee! 3 1: casestudy: antropomorfe
vaten b!adzijde 106
74 techn i eken

dee 1 21: opbouwen met kleiplakken


Door op te bouwen met kleiplakken kunt u sculpturale, hoekige vormen
op grote schaal maken, of zachtere vormen, afhankelijk van de stijfheid van
de klei. D it lijkt een eenvoudig proces, en de finesse ervan ligt in de
afwerking van de randen , de oppervlaktekwaliteit, of de versiering.

oppervlakte-effecten Grote, platte


doelen kleiplakken ziJ n uitstekend geschikt om te

* De unieke eigenschappen leren


bedrukken of te bewerken vooraleer u ze in
elkaar zet Er kunnen verschillende technieken
begrijpen van een met
gebruikt worden, zoals stempelen, uitrollen KWALITEIT VAN HET OPPERVLAK
kleiplakken opgebouwde vorm Het aantrekkelijke oppervlak van deze vaten van Diederik en VVed Heyning

* Het effect van het opbouwen


met kleiplakken leren herkennen
over een getextureerd oppervlak of
afdrukken maken in de plakken.
kwam tot stand door de kleiplakken in getextureerde stof te duwen, zodat de
details ervan werden overgenomen op het klei lichaam, in dit geval porselein.

met betrekking tot uw ontwerp in elkaar zetten Het is cruciaal dat u


ervoor zorgt dat de klei voldoende inherente
stevigheid heeft om zichzelf te ondersteunen.
Bijzondere aandacht is vereist voor de verbindingspunten van de plakken.
Wanneer de kleiplakken te soepel zijn bij het vonmen, gebruik dan opgerold
papier of andere hulpmiddelen om ze te ondersteunen.

met kleiplakken opgebouwde vormen zijn sculpturaal.


asymmetrisch en hebben grote, platte oppervlakken
die kunnen worden versierd, bedrukt
of gepolijst.

elementen herhalen Dit kan


door gebruik te maken van sjablonen
waarmee u steeds opnieuw
dezelfde plakken snijdt.

EENVOUDIGE VAAS VAN KLE IPLAKKEN SCULPTURALE VORM UIT KLEIPLAKKEN


Deze eenvoudige vaas in de vorm van een De techniek met kleiplakken kan toegepast worden voor het maken van
serre van Ed Silverton werd opgebouwd cilinders en andere vormen met ronde vormen. Het golvende beeldhouw-
met kleiplakken. In de plakken werden rib- werk met plakken van Michael Moore is ge'inspireerd op de erosie van het
beltjes gedrukt om het uitzicht te verkrijgen landschap door de tijd en de natuur. Het kleil ichaam zorgt voor een licht
van glasruitJes. Om de bloemen te kunnen gespikkeld oppervlak.
water geven, werd hier en daar een glas-
ru itje weggelaten.
dee 1 2 opbouwen me t p l akken 7 5

e n doos opbouwen met kleiplakken

Leerharde delen kunt u aan elkaar Door klei te gebruiken die zich in het
Snij met een snijdraad plakken van
dezelfde dikte uit een blok klei. Wijzig 2 Leg de kleiplakken op een lap stof.
Plaats aan elke kant van de plak een
houten latje en ro l de plakken klei
3 vastmaken door eerst elke kant op te
schuren en te besmeren met slib.
4 leerharde stadium bevlndt, bekomt u
een strakke en forme le vorm die
III het afsnijden de hoogte van de hendel.
gelijkmatig uit tot de rolstok op de houten Verstevig elke naad door er een dun karakteristiek is voor objecten die met
latten komt te liggen. kleirolletje in glad t e strijken. deze techniek vervaardigd werden.

ABSTRACTE VORM
Het vat van John Higglngs heeft een
abstracte vorm met een r iJkelljk verslerd
en getextureerd oppervlak. De uitdagende
hoeken ervan spelen met licht en schaduw,
en het oppervlak wordt getextureerd door
lijnen en tekens.

1 iIV,lnneer aile rand en stevig vastzrtten, Snij t en slotte de bovenkant recht af


, n aile naden goed vaStgemaakt zijn en
'I II vlgd aan de binnenkant, maak dan
6 met een stuk snijdraad of met een
pottenbakkersmes.
I 1IIIIlenkant glad met een speciaal
I ~ I llig. Zorg dat de naden ook aan de
,, \I nkant goed aansluiten, anders kan de
"' gaan barsten.

Z IE OOK:
Deel 19: materialen bladzi jde 68
Deel 25: werken met drukmallen bladzijde 84
76 t e c h n i eken

deel 22: draaien


Draaien op een pottenbakkersschijf is een van de meest blijvende en populairste keramische
technieken. De draaischijf bestaat al duizenden jaren, hoewel de vorm ervan in de loop der
GELlJKAARD IG MAAR UN IEK
tijden veranderd is van een handmatig bediend naar een modern, volautomatisch werktuig.
De wiebelpotten van Chris Keenan hebben aile
De populariteit van het draaien is deels gebaseerd op een romantisch idee van het kwaliteiten van gedraaide potten. Ze zljn mooi.
decoratief. hebben veel oppervlaktekwaliteit en
handgemaakte vat en van vakmanschap, en deels op het feit dat het zo 'n wezenlijke klei-
zijn gel ljkaard ig van vorm, maar elk op zich zijn
ervaring is. D e populariteit ervan doet vergeten hoeveel vakmanschap er bij komt kijken ze uniek.
voo r u goed kunt draaien. Bij draaien baart oefening kunst .

centreren
doelen

* Leren draaien
* De unieke eigenschappen leren begrijpen van een gedraaide vorm
* Het effect van draaien leren herkennen met betrekking t ot uw
ontwerp

waarom draaien? Draaien creeert een specifieke


esthetische kwaliteit en gewoonl ijk heeft een gedraaide
vorm een individueel karakter. Draailijnen draaien van
Het centreren van de klei is het allerbelangrijkste biJ het draaien.
onder naar boven op het vat als bewijs dat het met de Zorg ervoor dat uw klei goed voorbereid is, zodat ze soepel
hand gemaakt werd. De gedraaide klei heeft een levendige, maar stevig is. Plaats de klei zo goed mogelljk in het midden
van de draaischiJf en vorm met be ide handen een kegel van de
spontane kwaliteit.Voorwerpen die gebaseerd zijn op klei. Nadat de kegel gevormd is, drukt u die in met uw duim en
vervolgens met uw hele hand. Herhaal dit een paar keer, zodat er
hetzelfde ontwerp zijn dikwijls een klein beetje verschillend
geen luchtbellen meer in de klei zitten.Wanneer u hier mee klaar
van elkaar, waardoor ze uniek zijn. Randen en boorden bent. duw de klei dan naar beneden met uw ene hand terwiJI u
met de andere hand de kJei naar u toetrekt. Om te controleren
vertonen soms oneffenheden en de dikte van de of de klei goed gecentreerd is, kunt u een yinger of een werktuig
voorwerpen is niet overal gelijk. Sommige pottendraaiers bij de ronddraaiende kJei brengen. Als de afstand t ussen de klei en
het werktuig constant blijft, dan is de klei goed gecentreerd.
zijn zeer onderlegd en kunne n herhaaldelijk voorwerpen
draaien die er identiek uitzien en heel dun zijn.
dee I 2 2 dr aa i en 7 7

e en cilinder draaien

N aarmate de cilinder hoger wordt gaat u verder met


I Vorm de bodem door de top van uw duim vanuit het
midden van de kleimassa naar buiten toe te bewegen.
I ,c bruik uw andere hand als steun bij het draaien.
2 Wanneer de bod em klaar is, kunt u de cilinder
optrekken door de kleiwand stevig vast te grijpen
tussen uw duim en vingers en geleidelijk met een vaste
3 uw andere hand. Houd de vingers van uw
ondersteunende hand aan de binnenkant van de cilinder
hand omhoog t e trekken. Het dikkere gedeelte klei net en oefen met uw werkende hand constante druk uit op
boven de top van uw duim zal geleidelijk uitvloeien. de buit enkant van de pot .Wer k van onder naar boven toe.

1) opwaartse druk op de wand moet exact vert icaal


1lin. Ga verder tot de w and van het vat aile overtollige
~ I I II< ft opgenomen.
5 0 neffenheden in de rand kunt u eerst bijwer ken met
een naald.Vervolgens kunt u de rand glad strijken door
er zachtJes op te duwen met uw vinger. terNijl u met de
6 D e buitenkant van de bodem kunt u s:hoonmaken
met afdraalgereedschap'vervolgens sn Jdt u de pot van
de schijf met een strak gespannen stuk snijdraad. Uw
duim en w ijsvinger van uw andere hand de w and bliJft handen mo et en droog zijn zodat u de na:te cilinder goed
steunen. A is er wat er is achtergebleven in het vat kuet u kan vasthouden w anneer u hem van de schijf ti lt
dat opnemen met een sponsje.

Z IE OO K:
De el 19: materialen bladzijde 68
D eel 30: casestudy: ambacht en indu strie
bladzij de 102
7 8 t e c h n e k e n

aan dac h t voo r d etai I S Bij het draaien van een vorm gaat het niet
aileen om het draaien op zim; het is ook belangrijk om de nuances te begrijpen en
aandacht te hebben voor details. Aile vormen hebben essentiele details die op een
goede manier moeten aangepakt worden voor een geslaagd resu ltaat.

b 0 rd Een bord is een vrij eenvoudig voorwerp om te THEEPOT


draaien . maar om nauwkeurig te werken is vee l oefening De porseleinen thee pot van Ashley Howard is
eenvoudig qua vorm en verhoudingen. Kijk goed
ve reist. De rand is het detail dat een bord onderscheidt van op welke manier het deksel op de buik van de
een schijf van klei. theepot rust.

the e pot Een thee pot draaien is vrij complex. omdat de


vorm bestaat uit een aantal afzonderlijke elementen die aan
elkaar moeten vastgemaakt worden: de buik. het oor. de tuit
en het deksel. Elk van die elementen bestaat op zich. maar er
is een fundamenteel detail dat niet over het hoofd mag gezien
worden. namelijk de plaats waar het deksel op de buik rust.

IVorm een dikke boord van klei


op het bord en plaats de vingers
van uw linkerhand op de rand met
2 wanneer de rand de juiste
diameter heeft, duw er dan
zachtjes op met een lomer terwljl u
de duim onderaan. Hou uw hem ondersteunt met uw Iinkerhand.
linkerhand stil met uw rechterhand Onder de rand moet er minstens 20
en creeer een rand in de klei door mm speelruimte zijn om het bord
ze voorzichtig naar omhoog en naar gemakkelijk te kunnen oppakken.
buiten toe te trekken.

BORD
De rand van het grote, gedraaide bord
van David Frith is op een interes-
sante manier afgewerkt. Frith heeft de
I De opening bovenaan de
thee pot waar het deksel in de
pot valt heet de brit. Bij het draaien
2 Gebruik een krompasser om de
binnendiameter van de brit te
meten. Duw dan met een lomer de
kwaliteiten van de klei gebruikt om van de buik moet deze opening klei naar beneden terwijl u de
een over lapping te creeren in de rand. nauwkeurig afgewerkt worden want uitstekende rand onderaan steunt
Met een andere methode zou dit het is belangrijk dat het deksel er met uw vinger Het deksel moet
uitermate moeilijk zijn. Draalen daar- goed op past. goed passen, maar het mag niet te
entegen is hiervoor zeer geschikt. vast zitten zodat u het er gemakkelljk
kan afnemen en terug opzetten.
Daarom moet de diameter van het
deksel lO'n 4 mm kleiner zijn dan de
diamet er van de brito
dee I 2 2 draaien 7 9

beker Dit is een


eenvoudige vorm die bestaat
uit een bolle buik met een
zekere inhoud en een
robuust oor dat goed in de
hand ligt. De buik wordt
gedraaid, maar het oor kan
op verschillende manieren
gemaakt worden, ook door
middel van extrusie.
I Wanneer de buik en het oar
van de beker klaar zijn, is het
belangrijk dat ze vakkundig aan
2 Neem de bovenkant van het oar
vast en duw die stevig op het
aanhechtpunt. Strijk de naad glad met
elkaar vastgemaakt worden. De bUlk uw duim. Doe hetzelfde aan de
BEKER
moet droog genoeg ziJn am zichzel f onderkant van het oar en zorg
De klei van dIt kopje van Ku shi
Grazzini heeft een uitzonderl ijke
te o ndersteunen, maar nag niet ervoor dat het goed vastgemaakt is
kwaliteit, alsof ze op uitbarsten stand leenhard. DUld met een pnecisiemes en dat de naden aan de uiteinden
de plaats aan waar het oar moet opgenomen worden in de rest van
toen ze uit de oven gehaald werd. Let
bevestigd worden. Oat zal het de beker Neem de beker nlet vast biJ
op de details die de t echniek weer-
aanhechtpunt van het oar worden. het oar zolang hij niet gebakken is.
geven, zoals de gescheurde lijnen waar
Smeer die plek in met wat slib van
de bodem is vastgemaakt aan de buik.
de draaischijf.

kan Dit voorwerp lijkt Op een beker, maar heeft een


chenktuit. Die is relatief eenvoudig om te maken, maar het
vraagt een beetje oefening.

I Plaats duim en wijsvinger op de


plaats waar de schenktuit moet
~ ,)men en druk de randen
2 0m de schenktuit smaller te
maken moet u uw dUlm en
Yinger aan weerszijden van de tuit
KA N
Matt.'>ew Blake ly gebr uikt de "'MIl teit
vllorzichtig samen tenwijl u de klei plaatsen en de klei samenduwen. van draaien vocr de creatie va1 dt
1I1,1r boven en naar buiten t oe trekt. Om de tuit te vormen duwt u de stel I"""ndige kannen. rv erk op hoe
I J.I,lrna vormt u de binnenkant van klei vervolgens voorzichtig met de hij de schenlcuit in de klei geknepen
Ii schenktuit door met de duim en wijsvinger omhoog. heeft en enkele draailipen behOUGe1
'Isv,nger van uw andene hand op heeft o~ de vorm t e accentuerer
• 1\ neer te gaan.
Vcrmp ,loot
8 0 t e c h n i eken
G,p, Pro(lel

deel 23: gipsvormen maken


doelen Het maken van gipsvormen is een vormge-
vingstechniek met veel potentieel. Bij het
* Leren gipsvormen maken maken van een gipsvorm wordt een profiel

* De unieke eigenschappen leren


door nat gips gehaald, het is dus in wezen
extrusie met gips. Het succes ligt in de een-
begrijpen van een gipsen vorm
* Het effect van gipsvormen leren
voud van deze techniek die steunt op de voor-
bereiding van vormplaten en werktuigen waarmee u
herkennen met betrekking tot
het gips vrij gemakkelijk vorm kunt geven . Een goed begrip
uw ontwerp
van de eigenschappen van gips is onontbeerlijk bij deze techniek.

KROON LlJST UIT GI PS


In w ezen is het maken van gips gieten De vormplaat dient als richtl ijn voor het MODE L UIT GI PS
glpsvormen hetzelfde als Rond de vormpl aat wordt een
profiel. Rond de vormplaat wordt een wand van klei muurtje van kl ei opgetrokken
extrusie met gips en de
techniek kan gebrulkt opgetrokken, waarin het gips gegoten wordt. De kunst waarin gips gegoten wordt.Wan-
worden om veel dingen neer het gips boterzacht is, wordt
te maken, inclusief
met gips bestaat erin om op het juiste moment in te het profiel door het gips gehaald
tot het de vormplaat raakt.
architecturale grijpen. Haal de wand van klei weg wanneer het gips
kroonlijsten.
boterzacht is en zijn eigen gewicht kan dragen. U moet
snel te werk gaan, want het gips mag niet te hard
worden. Eerst moet u het gips bijwerken met een
schraper. Dan haalt u het profiel door het gips; herhaal
dit tot het profiel de vormplaat raakt.

gipsvormen maken van een model

I
Maak de vormplaat die u hebt gemaakt in
perspex (zie kader bladzijde 8 I ) vast op een
gladde plank of een glasplaat. Plaats de pJank op een
2
Maak voldoende gips aan. Hou een kleine hoeveelheid
gips apart. Wanneer het gips klaar is, giet het dan In de
wand van klei die u net gemaakt hebt.
3 Enkele minuten later, wanneer het gips 'boterzacht' is en
zijn eigen gewicht kan dragen, neemt u voorzicht de
kleiwand weg, en met behulp van een schraper werkt u
draaischijf en maak ze stevig vast met klei. Bouw een het gips bij tot het recht op de vormplaat eronder staat.
sterke wand van klei rond de vormplaat.
dee I 2 3 gipsvormen m a ken 8

Naarm ate u meer ervaring en vertrouwen krijgt, zal het


maken van wel"ktuigen
potentieel van gipsvormen pas goed tot zijn recht
De techniek om gipsvormen te maken
komen. Eens u de tech niek onder de knie heeft, zu lt u
hangt voor een groot stuk af van
merke n dat er werkel ijk alles mee kan gemaakt worden.
planning en voorbereiding, maar de
voorbereiding van de vormplaat en het
waal"om gipsvol"men maken? Het maken
profiel zullen u uiteindelijk toelaten om
van gipsvormen is een heel oude techniek die werd
met gemak het gips vorm te geven.
toegepast voor de extrusie van lange architecturale
versieringen, zoals kroonlijsten. In het Engels spreekt met
van 'sledging' (Ietterlijk 'sleeen'), omdat in de ateliers waar
de kroonlijsten werden gemaakt een grote hoeveelheid
gips we rd gegoten voor het immense profiel. Er was
twee of drie man nodig om het profiel door het gips te
halen en de leerjongen moest er boven op gaan zitten
om het naar beneden te drukken, waardoor het leek of
hij op een slee door de sneeuw gleed.

Z IE OOK: I Snij de vorm van het metalen


profiel ult met een figuurzaag
aan de hand van een gedetall-
2 Werk het pronel en de
vormplaat af met een vijl of
met schuurpapier.
3 Maak het pronel vast op een
houten blok In een hoek van
90 graden ten opzichte van het
Deel 7: technisch tekene n bladzijd e 28
leerde technische tekening. Ga op snijvlak. Het moet zonder steun
Deel 8 : prototyp e n bladzijde 34 dezelfde manier te werk om de kunnen rechtstaan.
Deel 9: model en mal maken bladzijde 36 vormplaat uit te snijden In perspex.
Deel 26 : werke n met giet ma ll e n b ladzijde 86
Deel 2 7: jigger en j o ll ey bladzijde 88

Nu moet u snel handel en. Houd het profielloodrecht Wanneer al het overtollige gips is weggehaald, ',erstevig Neem dan het gips dat u in ")eeft achtergehouden en
4 ten opzichte van de vormplaat duw het zachtjes in het
'I' en draai de schijf zo dathetprofiellJet overtolhge
5 dan de vorm m et behulp var het pronel. Het ZOU
kunnen dat u nog 'Nat water over ret moeel moet
6 druppeJ het langzaam over liet oppervlaf<.. Haal het
pronel doorhet mengsel endoorbet gips 001 een glad
'I' ' wegsnljdt tot het de vormp~at raakt. dllJppelen om he: pronel e- ge'Tlakl<e ijk door te haten en oppervlak te bekomen eo eY'et)we{e onvolkamenheden en
het oppervlak glad i.e maken. J<rasjes te herstellen.
Vormp!oot
8 0 t e c h n eke n
Gips Pror ei

deel 23: gipsvormen maken


doe len Het maken van gipsvormen is een vormge-
vingstechniek met veel potentieel. Bij het
* Leren gipsvormen maken maken van een gipsvorm wordt een profiel

* De unieke eigenschappen leren


door nat gips gehaald. het is dus in wezen
extrusie met gips. Het succes ligt in de een-
begrijpen van een gipsen vorm

* Het effect van gipsvormen leren


her kenne n met betrekking t ot
voud van deze techniek die steunt op de voor-
bereiding van vormplaten en werktuigen waarmee u
het gips vrij gemakkelijk vorm kunt geven. Een goed begrip
uw ontwerp
van de eigenschappen van gips is onontbeerlijk bij deze techniek.

KRO O N LlJST UIT GIPS


In wezen is het maken van gips gieten De vormplaat dient al s richtlijn voor het MO D EL U IT GIPS
glpsvormen hetzelfde als Ran d de vormplaat wordt een
profie l. Rond de vormplaat wordt een w and van klei muurtje van klei opgetrokken
extrusie met gips en de
techniek kan gebrulkt opgetrokken, w aarin het gips gegoten wordt. De kunst waann gips gegoten wordt. Wan-
worden am veel dingen neer het gips boterzacht is. wordt
t e maken. inclusief
met gips be staat erin om op het juiste moment in te het pronel door het gips gehaald
archit ecturale grijpen. Haal de wand van klei w eg wanneer het gips tot het de vor mplaat raakt.
kroonliisten.
boterzacht is en zijn eigen gewicht kan dragen. U moet
snel te werk gaan, w ant het gips mag niet te hard
w orden. Eer st moet u het gips bijw erken met een
sch raper: D an haalt u het profiel door het gips; herhaal
dit tot het profiel de vo rmplaat raakt.

gipsvormen maken van een model

I
Maak de vonmplaat die u hebt gemaakt in
perspex (zie kader bladziide 81) vast op een
gladde plank of een glasplaat Plaats de plank op een
2 Maak voldoende gips aan. Hou een kleine hoeveelheid
gips apart. Wanneer het gips klaar is. giet het dan in de
ward van klei die u net gemaakt hebt.
3 Enkele m inuten later. wanneer het gips 'boterzachf is en
ziin eigen gewicht kan dragen, neemt u voorzicht de
kleiwand weg, en met behulp van een schraper werkt u
draaischljf en maak ze stevig vast met klei. Bouw een het gips bij tot het recht op de vormplaat eronder staat.
sterke wand van klei rond de vormplaat.
dee I 2 3 gipsvormen m a ken 8

N aarmate u meer ervaring en vertrouwen krijgt, zal het


maken van werktuigen
potentiee l van gipsvormen pas goed tot zijn recht
De techniek om gipsvormen te maken
komen. Eens u de techniek onder de kn ie heeft, zult u
hangt voor een groot stuk af van
merken dat er werkelijk al les mee kan gemaakt worden.
planning en voorbereiding, maar de
voorbereiding van de vormplaat en het
waarom gipsvormen maken? Het maken
profiel zullen u uiteindelijk toelaten om
van gipsvormen is een heel oude techniek die werd
met gemak het gips vorm te geven.
loegepast voor de extrusie van lange architecturale
versieringen, zoals kroon lijsten. In het Engels spreekt met
van 'sledging' (Ietterlijk 'sleeen'), omdat in de ateliers waar
de kroonlijsten werden gemaakt een grote hoeveelheid
gips werd gegoten voor het immense profiel. Er was
twee of drie man nodig om het profiel door het gips te
halen en de leerjongen moest er boven op gaan zitten
om het naar beneden te drukken , waardoor het leek of
hij op een slee door de sneeuw gleed.

Z IE OOK: I Snij de vorm van het metalen


pronel uit met een nguurzaag
aan de hand van een gedetail-
2 Werk het pronel en de
vormplaat af met een vijl of
met schuurpapier
3 Maak het profiel vast op een
houten blok in een hoek van
90 graden ten opzichte van het
Dee l 7: technisch tekenen bladzijde 28 leerde technische tekening. Ga op snijvlak Het moet zonder steun
Deel 8: prototypen bladzijde 34 dezelfde manier te werk om de kunnen nechtstaan.
Deel 9: model en mal maken bladzijde 36 vormplaat uit te snijden In perspex.
Dee l 26: werken met gietmallen bladzijde 86
Dee l 27: jigger en jolley bladzijde 88

Neem d.an het gips dat u in heeft<tchtergehoude~n


II
II
moet u snel handelen. Houd het pronel loodnecht
opzichte van de vormplaat. duw het zachtjes in het
11 draa; de schijf zo dat het pronel bet overtollige
5 Wanneer al het ove'tollige.gipS is weggehaald, verstevig
dan de vorm met behulp van het p.ronel. Het zou
kunnen dat u nog 'Nat water ov~r het model moet
6 qruppej het langzaam over het oppervlak Hil;ll he!
profiel ,joor het mengsel en door het gips om ;'0 gj~
-N' onijdt tot het de \{ormp~aat raakt. druppele~ om het orOfter er gemak,kelijk door te h?1er e,~ oppervlak te bekomen en evenillele onvollromenheden en
het opperVlak glad te maken. blsjes te perstelJen.
Vormplaat
8 0 t echn i e k en
G;ps Profle/

deel 23: gipsvormen maken


doelen Het maken van gipsvormen is een vormge-
vingstechniek met veel potentieel. Bij het
* Leren gipsvormen maken maken van een gipsvorm wordt een profiel

* De unieke eigenschappen leren


door nat gips gehaald, het is dus in wezen
extrusie met gips. Het succes ligt in de een-
begrijpen van een gipsen vorm
* Het effect van gipsvormen leren
voud van deze techniek die steunt op de voor-
bereiding van vormplaten en werktuigen waarmee u
herkennen met bet rekki ng tot
het gips vrij gemakkelijk vorm kunt geven. Een goed begrip
uw ontwerp
van de eigenschappen van gips is onontbeerlijk bij deze techniek.

KROO N LljST LIlT GI PS


In w ezen is het maken van gips gieten De vormplaat dient als richtlijn voor het MODEL LI lT GIPS
gipsvormen het zelfde als Rond de vormplaat wordt een
profiel. Rond de vormplaat wordt een wand van klei muurtie van klei opgetrokken
extr usie met gips en de
techniek kan gebruikt opgetrokken, waarin het gips gegoten wordt. De kunst waann gips gegot en wordt. Wan-
worden om veel dingen neer het gips boterzacht is. wordt
met gips be staat erin om op het juiste moment in te het profiel door het gips gehaald
te maken. inclusief
tot het de vormplaat raakt.
architecturale grijpen. Haal de wand van klei weg w anneer het gips
kroonl iisten.
boterzacht is en zijn eigen gewicht kan dragen. U moet
snel te werk gaan, w ant het gips mag niet te hard
worden. Eerst moet u het gips bijwerken met een
schraper. Dan haalt u het profiel door het gips; herhaal
dit tot het profiel de vormplaat raakt.

gipsvormen maken van een model

I
Maak de vormplaat die u hebt gemaakt in
perspex (zie kader bladzijde 8 1) vast op een
gladde plank of een glasplaat Plaats de plank op een
2 Maak voldoende gips aan. Hou een kleine hoeveelheid
gips apart. Wanneer het gips klaar is, giet het dan In de
wand van klei die u net gemaakt hebt.
3 Enkele minuten later. wanneer het gips 'boterzachf is en
zijn eigen gewicht kan dragen, neemt u voorzicht de
kleiwand weg, en met behulp van een schraper werkt u
draaischljf en maak ze stevig vast met klei. Bouw een het gips bij tot het recht op de vormplaat eronder staat.
sterke wand van klei rond de vormplaat.
dee I 2 3 gipsvormen m a ke n 8

Naarmate u meer ervaring en vertrouwen krijgt, zal het


maken van werktuigen
potentieel van gipsvormen pas goed tot zijn recht
De techniek om gipsvormen te maken
~' ome n , Eens u de tech niek onder de kn ie heeft, zu lt u
hangt voor een groot stuk af van
merken dat er werke lijk alles mee kan gemaakt worden,
planning en voorbereiding, maar de
voorbereiding van de vormplaat en het
waarom gipsvormen maken? Het maken
profiel zullen u uiteindelijk toelaten om
van gipsvormen is een heel oude techniek die werd
met gemak het gips vorm te geven,
toegepast voor de extrusie van lange arch itecturale
versieringen, lOals kroon lijsten, In het Engels spreekt met
van 'sledging' (Ietterlijk 'sleeen'), omdat in de ateliers waar
de kroo nlijsten werden gemaakt een grote hoeveelheid
gips werd gegoten voor het immense profieL Er was
twee of drie man nodig om het profiel door het gips te
halen en de leerjongen moest er boven op gaan zitten
om het naar beneden te drukken, waardoor het leek of
hij op een slee door de sneeuw gleed,

Z IE OOK: I 5nij de vorm van het metalen


pronel uit met een nguurzaag
aan de hand van een gedetail-
2 Werk het pronel en de
vormplaat af met een vijl of
met sChuurpapier.
3 Maak het proftel vast op een
houten blok in een hoek van
90 graden ten opzichte van het
Deel 7: technisch tekenen bladzijde 28 leerde technische tekening, Ga op snijvlak Het moet zonder steun
Deel 8: prototypen bladzijde 34 dezelfde manier te werk om de kunnen rechtstaan,
Deel 9: model en mal maken bladzijde 36 vormplaat uit te snijden In perspex,
Deel 26: werken met gietmall en bladzijde 86
Deel 27: jigger en jolley bladzijde 88

4 NU moet u'snel handelen, Houdhet profiel loodrecht


ten opzichte van de vormplaat duw het zacht]es in het
gips en draai de schijf zo dat hetprofiel bet overtbllige
5 Wanneer al het cvert ollige gips is weggehaald, verstevig
dan de vorm met be')ulp va!) het profie ' Het ZOll
kunnen dat u nag wat \'Iater ovettet model mOet "
6Neem dan het gips <:lat u in heeft achtergehouden,en
druppel het langaa~ over het oppervlak HaaI he.!;
prof,el door het mengse~ €n door het gips am. een glad
grps wegsnijdt tot het de vOlmplaat ~aakt dr'uppelen om het proflel er gemakkelijk door te hale", en opper:vlak te bekomen e" eYentuele onvolkome'iheqen en
het oppervlak glad te maker>, krasles te her stelJen "'"
~
.",
82 tec h nieken

deel 24: gips draaien doelen

Een van de nuttigste eigenschappen van gips is dat het, wanneer het vermengd wordt * Leren gips draaien

met water, overgaat van een vloeibare naar een vaste toestand . Bij de techniek van het * De unieke eigenschappen leren
begrijpen van een in gips gedraaide
gips draaien wordt het gips gebruikt wanneer het hard is. Het grote voordeel van deze
techniek is de nauwkeurigheid ervan . Dit is te danken aan het feit dat het gips hard is, vorm
gemakkelijk om te draaien, een goede afwerking geeft van het oppervlak, en , omdat het * Het effect van draaien leren herkennen
niet uitdroogt zoals klei kunt u zoveel tijd nemen als u wilt om uw model af te werken. met betrekking tot uw ontwerp

gebruik van een draaibank De techniek van het


draaien van gipsvormen op een draaibank wordt hoofdzakeliJk
gebru ikt voor de vervaard iging van symmetrische stukken, hoe-
we i de stukken daarna met groot succes verder kunnen
bewerkt worden. Om het gips op een draaibank aan te bren-
NAUWKEURI G H EID
gen, moet u het in een kop of rond een as gieten. Wanneer het BiJ deze reeks vazen is gebruik
gemaakt van de nauwkeurigheid
gips vervolgens hard is, wordt het aangebracht op de machine. die eigen is aan het gips draaien
en van kennis van fun dionele
details, zoals brits en passende
gips draaien Gips wordt op ongeveer dezelfde manier deksels, om een uniek soort vaas
gedraaid als hout. Gips is een vrij zacht materiaal, dus bij het te creeren. De vaas is opgedeeld
in twee stukken, he! ondersle
draaien moet u voorzichtig te werk gaan. U kunt uw ontwerp deel bevat het water en het
bovenste deel bevat de bloemen.
overbrengen op het glpsmodel met linialen, krompassers en
D e vorm wo rdt dus her leld tot
kartonnen profielen. zljn samenstellende fundi es.

een kartonnen wand maken

I
Gips kan gedraaid worden op een
omgevormde houtdraaibank. Het gips
kan aangebracht worden op de draaibank
2 Bouw een wand van karton rond de
kop en maak die goed vast met een
klem en een touwtje of met plakband.
3 Maak voldoende gips aan zodat u de
kartonnen bUis tot de gewenste
hoogte kunt vullen. Get het gips in de kop
4 wanneer al het gips in de kartonnen
buis gegoten is. klop er dan zachtjes
op aan de bovenkant met de achterkant
met behulp van een kop en een as. wanneer he! romig is. Get in een continue van uw vingers, zodat eventuele
beweging, en niet te vlug want wanneer u luchtbelletjes kunnen ontsnappen.
het gips te hard in de kop plonst komt er
te veel lucht in het mengsel.
dee 2 4 g I P d r a a i en 8 3

een model in gips draaien

I Wanneer het gips hard is (na


ongeveer 30 minuten), haalt u de
kartonnen wand weg en brengt u het glps
2 Zet de machine aan: houd goed in de
gaten hoe ze draait en kiJk of het gips
niet tri lt terwijl het ronddraait. Oat
3 Voor een nauwkeurig resultaat is het
goed om een technische teken ing te
maken van uw ontwerp voor u begint te
4 werk nu tussen de twee
referentiepunten die u eerder
aangebracht heeft en neem met behu lp
aan op de draaibank. Zorg dat het goed betekent dat het moet gecentreerd draaien. Gebruik krompassers om de van uw beltel zo veel mogelljk ongewenst
vast zit voor u beglnt te draaien. worden. Om dat te doen, duwt u een hoogte van de tekening over te brengen materiaal weg. Wees voorzichtlg, want in
beitel met de platte kant naar boven in en zet een teken. Zet dan een teken voor dit stadium zou u vlug te veel materiaal
het gips. Herhaal dit over de hele vorm de breedste diameter Het is de bedoel ing kunnen wegnemen.
tot het object volJedig gecentreerd is.Ter om dan met een beitel de gipsen cilinder
controle zet u een potlood op het gips af te draaien naar die breedste diameter
terwiJI het ronddraait: als de liJn helemaal
rond gaat, dan is het gips gecentreerd.
N ON-CONFORMISTISCH
Deze eenvoudige, conische bekers werden
door Marek Cecula en Daga Kopolo
ontworpen met behulp van gipsgedraaide
modelIen. Door handig gebruik te maken van
overdrukplaatjes is elk voorwerp uniek ondanks
het felt dat ze gemaakt werden met gietmallen
- wat nonnaal zorgt voar conforrniteit.

5 Wanneer u vorm geeft aan gips, is het


belangrijk om te werken met
k.lrtonnen profielen (die kunt u maken op
6 wanneer de vorm klaar is, ga dan met
een buigzame Iomer over het oppervlak
an oefen zach~es dnuk u~ om eventuele
7 wanneer het oppervlak klaar is, kunt
u een mlddell ijn of naad op het model
aanbrengen. Plaats een glasplaat o p het
basis van uw technische tekenlng) , zodat u overgebleven groeven weg te nemen. Om bed van de draaibank N eem een kaliber
de vorm kunt vergelijken met uw tekenlng. een glad oppervlak te krjgen kunt u het (een toestel om lijnen in het model aan te
Werk altijd naar de mach ine toe; dat is voorzichtig polijsten met schuurpapier dat u brengen, zie afbeelding) en, wanneer de
V iliger en maakt het minder waarsch ijnlijk even in water gedoopt hebt punt ervan in het midden van het model
dat u per ongeluk het voorwerp van de staat teken dan aan weerszijden een lijn
machine zal stoten. Wanneer de gevraagde op het model. Oat zal helpen bij het
vorm bijna klaar is, houd dan ter centrole maken van de mal.
II t kartonne n profiel tegen het model -
wanneer de vorm dicht aanleunt bij de
H vraagde vorm, dan zullen er minder
~.\len zijn tussen het model en het profiel.

veiligheidstip Het is belangnjk dat u eerst goed leert om- Z IE OOK:


~.lan met de draaibank vooraleer u hem gebruikl dat u weet Dee l 7: techni sch tekenen bladzij de 28
hoe u hem moet aan en uit zetten, hoe u ermee moet werken, Dee l 9: model en mal m aken b ladziJd e 36
, n waar de noodstop zich bevindt.
Dee l 26 : werk e n met gietma llen bladzij de 86
Deel 34 : het functionele b ladzijd e I 16
84 technieken

deel 25: werken met drukmallen


Deze techniek heeft veer mogelij kheden die zijn huidige toepassingen kunnen
overstijgen. Hij is vooral geschikt voor de vervaardiging van grote open of
architecturale vormen.

DECORATIEF EN
doelen VAKKU ND IG
Het werk van )0 Connel is

* Leren werken met drukmallen


zeer decoratief en met veel

*
vakkundigheld vervaardlgd.)o
Cannel maakt gebruik van
De unieke eigenschappen leren begrijpen van het werken met een inlegtechniek waarb ij
drukmallen pat ronen in de klel gelegd

* Het effect van drukmallen herkennen met betrekking tot uw ontwerp


worden voar ze in de mal
gedrukt wordt. De twee
helften van deze pot werden
apart gemaakt.

werken met drukmallen Dit is een re latief eenvoudige


techniek. U begint met een model uit gips, klei of een ander
materiaal. Breng een wand aan rond het voorwerp, meng dan
gips en giet het over de vorm. A is het een grote, open vorm
betreft dan kunt u een grote plak klei in de mal leggen.
Bij complexere vormen kan gebruik u maken van een mal die
bestaat uit meerdere delen, en kleine stukjes klei in de mal
duwen. Vervolgens strijkt u de klei glad tot het opper vlak egaal is.

esthetica Vormen die gemaakt zijn met drukmallen zijn


eerder robuust, vrij dik, niet overal even diep en ze hebben
grote randen en boorden.

architecturaal gebruik In de architectuur worden


drukmallen gebruikt bij het vervaardigen van gevels in terracotta,
zoals die in het Natural History Museum In Londen.

KRATERSCHAAL
Het abstracte motief op deze
schaal van )0 Connel werd
gemaakt met verschillende
soorten gekleurde porselein. en
steengoedklei die samen in een
drukmal geduwd werden am de
vorm van het vat te creeren.
dee I 2 5 : werken met d r ukma l l en 8 5

e en kom maken met een drukmal

Rol een platte, soepele plak klei uit en


leg die over de mal. 2 Druk de klel voorzichtig in de mal met
behulp van een vochtig sponsje.
Gebruik een rubberen lomer om de
3
binnenkant van de kom vorm te geven
en oneffenheden glad te strijken.
4 wanneer de binnenkant klaar is, snijd
dan de overtollige klei van de rand
met een strak gespannen snijdraad.
Misschien laat de draad kleine
oneffenheden achter op de rand - werk
de rand dan blj met een vochtig sponsje
tot hij mooi glad is. Laat de klei drogen
vooraleer u de kom uit de mal haa~.
gebr u ik van een bolle drukmal

I U kunt schalen maken door een


.Khte. soepele plak Idei over een bolle
IIII~ m,11 te draperen.
2 De plak Idei wordt over de mal gelegd en
vonm gegeven met behulp van een
vochtig sponsje, en de overtollige klei wordt
3De buitenkam van een bolle drukmal
kan bedekt wo, den met kleine stukJes
klei. U knjgt dan een ondiepe schaal met
vervolgens weggesneden met een snijdraad. een rij k getextureerde binnenkant
Z IE OOK:
Deel 9: model en mal maken bladziJde 36
D ee l 19: materialen bladziJcfe 68
D ee l 30: vakmans chap blad zijde 100
'<~
8 6 t e c h n e k e n

deel 26: werken met gietmallen


Slib is de benaming voor gietklei en het werken met gietmalien is de
populai rste keramische ontwerptechniek. De belangrijkste redenen
hiervoor zijn de nauwkeurigheid en de mogelijkheid om herhaaldelijk
hetzelfde voorwerp te gieten.
BRENG EEN VRIEND MEE
doelen slib mengen Van de Dit is een verzameling van in elkaar passende
schaaltjes van Judith Schachermayer. De schaaltjes
meeste soorten klei kan sli b
*
werden vervaardigd met gietmallen. De idee
Leren werken met gletmallen gemaakt worden - vraag de is dat de gasten elk een schaaltje meebrengen

* De unieke eigenschappen leren


leverancier voor een recept of
maak gebruik van het
om het servies samen te stellen. De modellen
voor deze schaattjes werden gemaakt met gips-
modellen (bladzijde 80). Het zou buitengewoon
begrijpen van het werken met moeilijk zijn om deze vormen op een andere
gietmallen standaardrecept voor slib manier te maken.

* Het effect van het werken met


(rechts). Het is belangrijk om
het slib gedurende minstens 30
gietmallen herkennen met
betrekking tot uw ontwerp
minuten goed te mengen standaard soorten gietklei
vooraleer u het gebruikt.
Er is een groot aanbod aan slibrecepten beschikbaar, en bij
kwaliteiten van het werken met gietmallen Dit leveranciers voor pottenbakkersmateriaal vindt u kant-en-klare
resu lteert in vormen met klei van een heel fijne kwaliteit, die overal slibs. Hier vindt u een aantal basisrecepten . Er worden
even dik zijn, en verfjnde randen en handgrepen hebben. ontvlokkers gebruikt om het w ater en de klei te binden ; de
meest gebruikte soorten zijn natriumsilicaat en so da.
massaproductie Het werken met gietmallen is een ideale techniek
voor elk type van massaproductie. In de industriele keramiek wordt een wit aardewerk gietklei
techn iek toegepast die hiervan afgeleid is. 1000-1150 DC
25 kg witte aardewerkklei
industriEHe keramiek Voor de praductie 2,5 g natriumsilicaat
van sanitaire artikelen wordt gebruikgemaakt van II g soda
een industriele techniek waarbij mallen uit hars 2, I I w ater
gebruikt worden waar onder hoge druk slib
ingepompt wordt. Bij een andere techniek wordt steengoed gietklei
keramisch poeder onder grate druk tussen twee 1160-1280 DC
gietvormen (of mallen) uit hars geperst. 25 kg steengoedklei
56 g natriumsilicaat
ELEGANT EN GRAPPIG
De Amoebakandelaar. een vorm die met 12,5 g soda
gietmallen werd vervaardigd door Dominic 4 I water
Bromley. is een ononderl:lroken organische
vorm die op karaktervolle poten staat. De
kandelaar is t egelijkertijd elegant en grappig.
dee 2 6 werken met g i e t ma l le n 8 7

werk wijze

I Z org er voor dat de mal droog en


stofvnj is, en geen gruis bevat. Bind de
'Ikanten, de boven- en onderkant van de
2 Laat het slib stijf worden. Dit kan even
duren, afhankelijk van het soort klei
- voor aardewerk duurt het ongeveer 20
3 Zet de mal omgekeerd op een rek om
uit te lekken. Het overtollige slib
neemt u weg en kunt u recyclen voor een
4 wanneer de mal uitgelekt is, zet u ze
weer rechtop. Laat het slib een beetje
opstijven. Controleer of het voldoende
,",II aan elkaar vast. Zorg dat de mal goed minuten, voor beenderporselein en volgend proJect. droog IS en snijd het overtollige slib weg.
j,lb,el staat, op een vei lige plaats en op porselein ongeveer 5-8 minuten (volg
rl n goede hoogte om te beginnen gieten. altijd het advies van de leverancier). De
Opmerking Let erop dat de kan waarmee
( .'et het slib in de mal in een continue gipsen mal zal het water uit het slib
u het slib in de mal glet. groter is dan de
1" weging. Houd pas op met gieten als de opnemen. Op de wand van de mal zal
mal zelf lOdat u geen tweede portie slib
,",II vol is, want er zal een rimpel in het een dun laagje klei achterblijven. Wanneer
nodig heeft.
'. goten oppervlak ontstaan die niet de klei de juiste dikte heeft (ongeveer 3
II I er kan verwijderd worden. Klop mm), giet dan de overtollige klei af.
" htles op de mal om eventuele
hi' htbelletjes te verwijderen.

I Il) BBEL GIETEN


I )( ze eierdoos van Helen Johannessen is vrij complex om te maken met
'I' tmallen. De vonm van de binnenkant is verschillend van de vorm aan
I h bUltenkant. Bij het werken met gietmallen ontstaat meestal een vorm

rI,. overal even dik is. Ais u een vorm wil creeren die aan de binnenkant
I"d rs is dan aan de buitenkant. dan moet u bij de voet beginnen. De
I ',nnenkant wordt gevonmd door een bolle mal aan de binnenkant. Deze
" • hnlek heet dubbel gieten.

HaaJ de Idei u ~ de mal en laat ze nog


5 Wanneer de klei droogt. zal ze
:>eginnen krimpen in de mal. Laat de
mal nu even rusten lOdat de klei in de
6 enkele uren dnogen - tot ~ hem kunt
aanraken zonder een afdnuk na te laten.
mal goed kar drogen. N eem dan met een dun rresje en een
sponsJe de overtollige Klei ','leg die zich op
de naad heeft afgezet Deze h.ndeling
waaroij de Idei en naden wor::Ien bijgev.erkt
heet IT'en trimmen. Doe d ~ we voorzd1tig
w ant de vornr is biJzonder :>reekbaar
88 t e c h n i e k en

deel 27: jigger en jolley


De eigenschappen van gips vormen de basis voor heel wat industriele technieken, waaronder de jigger
en jolley-techniek. De aardewerkdraaier is een semi -automatische machine waarbij gipsen mallen
worden gebruikt, plastische klei, en plastic profielen om de klei vorm te geven . Vaten die met de
'jolley'-techniek gemaakt worden zijn vrij robuust, hebben een aardig gewicht en zijn mooi in balans;
borden die met de 'jigger'-techniek gemaakt worden zijn vrij dik en lamp, met zachte boorden. INDUSTRIELE PRODUCTIE
Deze industriele kom met een ovale vonm
werd gemaakt met een ovale jolleymachine.
doelen De mal draait op een asymmetrische as am de
Idei tegen de wanden van de mal te drukken.

* Leren werken met de jigger en jolley-t echniek


* De unieke eigenschappen leren begrijpen van Jigger en jolley
een kom maken met de jiggering-techniek
* Het effect van jigger en jolley herkennen met betrekking tot
uw ontwerp

jiggering Bij deze techniek wordt de klei gevormd over een bolle
gipsmal, zoals voor het maken van borden, schoteltjes, en ondiepe
kommen.

jolleying Bij deze techniek wordt de klei gevormd in een holle mal,
zoals voor het maken van kopjes en diepe kommen. Gewoonlijk worden
hiervoor eendelige mallen gebruikt (zie bladzijde 36-39), waarbij ofwel de
binnenkant Gigger) of de onderkant Gol ley) vorm krijgt door het prone!.
I Eerst wordt de klei uitgerold tot een
platte plak. die vervolgens over de mal
gelegd wordt. Druk de klei zorgvuldlg
2 Eerst wordt de mal traag rondgedraald,
zodat de overtoilige Idel kan worden
weggenomen met behulp van een
tegen de gipsen mal met uw handen. precislemes of een scherpe lamer

maken van de mallen De mallen worden gemaakt met een


ring en kader; een reeks metalen kragen waarin uw model geplaatst
wordt vooraleer u het gips erin giet. De kaders verzekeren dat de
buitenkant van de mal de juiste vorm en maat heeft zodat hij op de
machine past. Deze techniek geeft de beste resultaten wanneer er een
aantal mallen zijn, zodat ze ku nnen gemaakt worden in reeksen.

de klei in de mal leggen De klei wordt uitgerold tot een


platte schijf, die vervolgens op de mal gelegd wordt. In het begin wordt
de mal traag rondgedraaid, zodat de overto ll ige klei weggehaald kan
worden. Dan wordt de arm met het pronel stevig in de kle i gedrukt 3 Nu wordt de arm met het pronel
langzaam naar beneden gebracht en
tegen de ronddraaiende klei gedrukt. De
4 0vertollige klei langs de rand van de
mal wordt weggesneden met een
mes, voar de arm nag een laalsle keer
zodat de klei verder op de mal geduwd wordt. Het pronel snijdt
klei wordt op de mal geduwd en het mes naar beneden gebracht wordt.
overtoll ige klei weg. Het profiel wordt op dezelfde manier gemaakt als snijdt de overtollige klei weg tot hij de
juiste dikte heeft.
pronelen voor gipsvormen (zie bladzijde 80). Het kan gemaakt worden
uit plastic of metaal dat bevestigd wordt op hout.
dee 2 7 i g g e e n o e y 8 9

een kom maken met de jolleytechniek

I BiJ deze techn lek wordt de


binnenkant van een diepe vorm
gemaakt met het proflel, terwiJ I de
2 Eerst wordt de plak klei in de mal
gedr ukt met de hand terwljl de mal
traag ronddraait.
3 Overtol lige klei wordt weggesneden
met een mes voor het profiel naar
beneden gebracht wordt.
4 Het profiel wordt naar beneden
gebracht tot op de gewenste hoogte,
om de binnenkant van de kom te vormen.
buitenkant gevormd wordt door de
glpsen mal.

5 Zodra de blnnenkant afgewerkt is, kunt


u beglnnen met de decoratie ervan. 6 voor deze techniek hebt u een groat
aant al mallen nodig, want u kunt de
mal pas wegnemen wanneer de klei
7 Daarna wordt vloeibaar gips in de
metalen kraag gegot en tot de
originele mal volled lg bedekt is. Dan moet
8 Wannee r deze nieuwe werkmal
'1olled ig droog is (dit zal enkele dagen
duren) , IS ze klaar voor gebruik.
droog is. Van een o riginele gipsmal kunt u het gips rust en t ot het hard IS.
honderden werkmallen gieten . De
originele mal wordt ingesmeerd met een
halfYloeibare zeep am ze af te dlchten
voar er een metalen kraag rand gezet
wordt.

SOEPKOM
Deze soepkom van Jo hn
Leach werd over een mal
gelegd, en de decoratie
werd later aangebracht.

Z IE OaK:
Dee l 9: model en mal maken bladzijd e 36
Dee l 26: werken met gietmallen blacziJde 86
hoofdstuk vier:
creatieve concepten

Dit hoofdstuk belicht een aantal concepten die van belang


zijn voor keram isch ontwerpers en vormgevers. Keram isch
ontwerpers ontwikkelen dikwij ls een grote hoeveelheid werk
met een specifiek conceptueel kader dat een periode van
creativiteit kan weerspiegelen die gekoppeld is aan
gelijkaardige ideeen of. sterker nog, dat tot uiting komt in het
werk van een heel leven.
Het voordeel van een conceptuele benadering ligt in de
weergave van de ontwikkeling van een werk van de
oorspronkelijke idee tot het afgewerkte object. Dit omvat de
verschillende stadia en technieken om het keramisch
ontwerp tot stand te brengen, en de verschillende
benaderingen van de ontwerpers.
Elk concept wordt ingeleid met voorbeelden van werk van
een aantal ontwerpers, kunstenaars en vormgevers, waarbij
speciale aandacht wordt besteed aan specifieke nuances,
gevolgd door een diepgaande casestudy van een keramist
9 2 c r eatieve co n cep t en

deel 28: het natuurlijke


Keramisch kunstenaars en ontwerpers werden altijd al ge'inspireerd door de
natuur, De sterke verbondenheid met de natuur kan te maken hebben met het conceptdefinitie: het natuurlijke
feit dat het primaire materiaal (klei) rechtstreeks uit de aarde gegraven wordt,
D e natuur heeft een grote invloed, hetzij op de kwaliteit van het materiaal of Werk dat ge'l'nspireerd is door of betrekking heeft
op de rustieke glazuurlagen of op de organische vorm, Voor sommigen is de op de natuur, Oit kan gedraaid of scu lpturaal werk
natuur een levenslange inspiratiebron, en de invloed en inspiratie ervan zijn zo zijn met een organische vorm, voorwerpen
groot dat er een ontwikkeling merkbaar is in het werk van de ontwerper, ge'l'nspireerd op natuurlijke motieven, of werk met
natuurlijke details zoals textuur of lijnen,
interpretatie van de natuur De natuu r kan
op versch illende manieren ge'interpreteerd worden, en
niet noodzakelijk door simpelweg een voorstelling van
bomen of bloemen, De natuur kan een abstracte
inspiratie zijn, een persoon lijke reactie op de element en,
een gevoel dat opgeroepen wordt door een uitgestrekt
landschap, of de nat uur kan ook aanwezig zijn onder de
vorm van bepaalde texturele kwaliteiten.

VLOE IBAARHEID EN VERANDERING


Kyra Cane werkt met een draaischijf en geniet van het directe van de
techniek, de reactie van het materiaal, en de uitdaging om de vorm
onder cont role te houden. De klei draagt de sporen van de handen en
werktuigen die gebruikt werden bij het productieproces. De sporen zljn
een wezenlijk onderdeel van het werkstuk. Ze benadr ukken de vorm
ervan en dragen bij tot het gevoel van vloeibaarheid en verandering,

DRAA IEN VAN DE NATUUR


Kyra Cane vindt haar inspiratie in de vrije natuur en brengt er veel tijd
door met tekenen en schilderen. Ze brengt de schilder ijen over in potten,
waar ze tot uitdrukking komen in de vloeibare vorm en de versiering van
het oppervlak. De natuurlijke kwaliteit van haar werk evolueert in een
reeks vaten die op een subtiele wijze een na een ve randeren.
d e e I 2 8 h e t n a tuur l j k e 9 3

DE WETTEN VAN DE NATUUR


ramsin van Essen stelt de wetten van de natuur voor in de vorm
van natuurkundige vergelijkingen. Haar vor men zijn verwant met de
natuurkundige eigenschappen van die vergelijkingen en het natuur kundige
evenwlcht in de natuur D eze vormen lijken geen functie te hebben, maar
men zou kunnen zeggen dat ze functioneel abstract zijn omdat ze een
f nomeen uit de natuurkunde illustreren. De meeste ervan zijn gemaakt
met gietmallen waaraan springveren en metalen buizen zijn toegevoegd
waardoor ze er nogal vreemd uit zien. A ls oppervlaktemotief zijn
wlskundige symbolen gebru ikt die herinneren aan oude hierogliefen, wat
de vormen nog abstracter maakt.

Z IE OOK:
Deel 3: concept bl adzijde 14
Deel 22: draaien bl adzijde 76
Deel 24: gips draaien bladzijde 82
Deel 26: werken met gietmallen bladzijde 86
creatieve conce p ten

case study: de natuur in al haar vormen


Rob Kesseler werd altijd al ge'inspireerd door de natuur. Zijn interesse
ontstond toen hij als kind van zijn vader een microscoop kreeg.

voortdurende ontwikkeling Tijdens zijn he Ie


carriere heeft Rob Kesseler gewerkt met voorstel lingen van
de natuur; voornamelijk bloemen en planten, Zijn
opeenvolgende projecten zijn een goed voorbeeld van hoe u
een hoeveelheid werk kan opbouwen door voortdurende
ontwikkeling, Hoewel al zijn werk verbonden is met de natuur;
INSPIRATIE UIT VERSCHILLENDE BRONNEN
De ontwerper vond inspiratie bij een toevallig is elk project verschil lend, Bijvoorbeeld, hij heeft een korenveld
bezoek aan het Wordsworth museum in Engeland,
gebruikt als een plint voor een reeks decoratieve borden, In
w aar hi) het dagboek van Dorothy Word sworth
zag, de zus van William Wordsworth, een 18de- een ander stuk heeft hij genetisch gemanipuleerde zaden
eeuwse romantische dichter die beroemd is om
zijn gedichten over het Lake District in Engeland,
gehuld in een glazen vat als een manier om commentaar te
In het dagboek beschrijft Dorothy Wordsworth leveren op de manipulatie van de natuur door de mens,
hoe ze wilde narcissen vond terwijl ze aan het
wandel en was met haar broer; later schreef ze er
een gedicht over. detail in elk stadium Heel interessant in het werk
van Rob Kesseler is dat elk stadium van het productieproces DIEPER GRAVEN
Door zijn schetsen werd de ontwerper
kan gezien worden als een kunstwerk op zich, Dit komt ge'lnspireerd om zijn onderwerp te bestuderen
in meer detail en hi) bestudeerde de pollen
voornamelijk door zijn grote aandacht voor details, waarbij hij
van de b\oemen. Dit microscopisch beeld van
DE ESSE NTIE VAN HET ONDERWERP het belang erkent van een schets of foto, Dikwijls toont hij het speenkruidpollen werd een terugkerend motlef in
De bedoeling van studies en schetsen was om het zijn ontwerpen.
onderwenp op verschi llende niveaus Ult te drukken,
volledige proces, van foto over schets tot afgewerkt project,
Bijvoorbeeld, deze schets van een naneis weersplege~
de weg die de pollen afleggen in de wind
bestuiven Het project op de afbeelding heet Bestuiven,
Het onderzoekt de relatie van de ontwerper met bloemen
uit het Lake District in Engeland, van zijn oorspronkelijke
inspiratie onder de vorm van een dagboek geschreven door
Dorothy Wordsworth, over diepgaande studie en de
ontwerpstadia tot de verschillende resultaten, H ij werkte
samen met Kew Gardens, een botanische tuin in Londen,
waar hij zaden en pollen onderzocht onder een
electronenmicroscoop, en ge'inspireerd werd door hun vorm
en door de complexiteit van hun oppervlak Het gebruik van
de pollen en zaden als motief geeft het werk een subtiele
weerklank, waarbij het oorspronkelijk onderwerp van het
dagboek weerspiegeld wordt.
d e n a tuu r n a I h a a r vormen 9 5

WERKBEELO
Elk stad ium van het werkproces van de ontwerper
kan gezien worden als een kunstwerk op zich. O,t
beeld bestaat Ult een afgewerkt voorbeeld van het
eetservies en een voorsteli ing van de
inspiratiebron ervan.

HET CO N CEPT TO EPASSEN


Het ontwerp voor het eetservies IS een directie
insplratie van wat de ontwerper ontdekt heeft
onder ziJn mlcroscoop. Het beeld van de
speenkruidpollen hiernaast dat gebr uikt werd voor
het o ntwerp van de borden komt van de bloem
op de foto boven rechts.

MOOI GEDEKTE TAFEL


Oit illustreert de mate waarin het ontwerp kan Z IE OOK:
toegepast worden. BiJvoorbeeld, de afgewerkte Deel I: visuele in spiratie bladzijde 10
keramiek kan aangevuld worden met accesso ires Deel 3: concept bl adzijd e 14
waarin hetzelfde them a terugkomt, en het concept
Deel I I: ontwerppresentatie bladziJde 42
overst ijgt de kunst van de vormgever om een
lifestylestatement te maken.
9 6 cre a tiev e c o n c e p t e n

deel 29: kleur als concept


Bij een onderwerp als keramiek is het niet moeilijk om kleur als
vanzelfsprekend te beschouwen. Dikwijls komt het na de vorm
of textuur, maar voor een aantal vormgevers is het de
levenskracht van het voorwerp. Voor hen heeft een object geen
persoonlijkheid tot er kleur op aangebracht is.

conceptdefinitie: kleur l BLAUW EN GEEL


De combinatie
Werk dat kleur onderzoekt naast de pure applicatie ervan. Dit kan I van het intense
blauw en geel met de
rijkelijk gedecoreerd werk zijn waarbij kleur en vorm een geheel I gespikkelde textuur van
het oppervlak doet deze vormen van
zijn, of dat kunnen objecten zijn die dienen als een doek of
Felicity Aylieff bljna trillen. De effen kleuren werden
medium voor een kleur of het onderzoek van kleur. gecreeerd door gebruik te maken van gekleurde lagen
slib bij het vormen van het oppervlak van de vaten.
Het effect is heel verschillend van glazuuc waarbij de
kleuren als het ware op het oppervlak liggen.

essentie van het object Kleur IS meer dan een manler waarop kleur de dynam iek van een vorm visueel kan
verrijking voor het object: voeg een spat kobaltblauw of een w ijzigen. Ze steekt daarom veel energie in het aanbrengen
veeg cadm iumgeel toe en een object kan een transformatie van verschil lende laagjes slib op het oppervlak, tot de vorm
ondergaan.Voor sommige vormgevers kan de toevoeging zelf bestaat uit lagen kleur. D e meerdere lagen worden dan
van kleur, de geschiktheid ervan, en de plaats waar het terug ingewerkt na het bakken, waarbij er een visuele
aangebracht wordt, een zeer contemplatief engagement met interferentie tot stand komt op het oppervlak van de vaten.
het vat meebrengen.Voor anderen is het een expressieve,
instinctieve reactie op de vorm; de verhouding, het evenwicht de kwaliteiten van de materialen Emmanuel
of de lijnen ervan kunnen een invloed hebben op de manier Cooper wordt be';'nvloed door de stedelijke omgeving en
waarop de kleur wordt aangebracht. oppervlakken. De kleuren van zijn potten zijn die van
wegen, voetpaden en gebouwen. H ij houdt van het
gewijzigde dynamiek voor Felicity Aylieff is de levendige van de stad, en hij plaatst de kwaliterten van de
verhouding van de kleur tot de vorm het allerbelangrijkste. materialen graag naast elkaar. Het is zijn bedoeling om de
Bij het creeren van de hoeveelheid werk die op deze kwaliteit en van de materialen uit te drukken in zijn werk
bladzijden getoond wordt, maakte ze gebruik van een
COMPLEXE VARIATIE
ongewone methode; ze begon de potten te maken terwijl ze De oppervlaktekwalit elt van dit vat van Felicity Aylieff werd
gecreeerd met verschillende lagen slib, die werden ingewer kt na
geblinddoekt was. D eze ongewone methodologie stelde haar
het bakken om een complexe variatie van kleur en oppervlak tot
in staat om te breken met de conventionele productiewijzen stand te brengen. Een stuk moet soms tot zes maal toe gebakken
worden om de kleuropbouw t e bekomen die nodig is om deze
die ze tot dan toe gebruikt had. Felicity Aylieff houdt van de complexe oppervlaktekwal iteit te verkrijgen.
dee I 2 9 k leu r a I 5 concept 9 7


o

KWALITEITEN VAN HET MATER IAAL


De korrelige, gr indachtige structuur van deze pot
van Emmanuel Cooper verwijst naar de straten,
voetpaden, en gebouwen die zijn Inspiratiebron zljn.

LEVEN DIG EN
ONVERWACHT
Emmanuel Cooper
• draait vormen op de
draaischljf en brengt
daarna lagen slib en
glazuur aan. Hij laat de
vormen meerdere keren bakken
om mooie oppervlakken te creeren.
Oxides breken door het glazuur om een
• levendig en onverwacht oppervlak te
creeren, dat herinnert aan de stedelijke
omgeving die hem inspireert

RIJK EN LEVEN DIG


In de nieuwe collectie vormen van Emmanuel
Cooper wordt fe lgekleurd glazuur gebrulkt.
Oxides breken hier en daar door het glazuur om
w illekeunge kleurvlekken toe te voegen.

ZIE OOK:
Deel 3: concept bladzij de 14
Deel 14: oppervlak bladzijde 56
Deel 16: kleur bladzijde 62
Deel 18: glazuren bladzijde 66
~ (, '
, :...
9 B c r ea t i e v e c o n c e pt e n \
~

\
, -.
)1 -,~)-
~.

~:}

\ €I
.-
oY .'<.
H "' ,.·.;r
\ ".
..
casestudy: abstractie \ q;$:,.t..:
(!
I

1M
door kleur <'.,

Het werk van Natasha Daintry gaat over het creeren van eenvoudige, "'"
aantrekkelijk gekleurde vormen . Ze wil dat we de eenvoud ervan X

waarderen en aangetrokken worden door hun opvallend gekleurde glazuur.

contemplatief werk Wanneer we verle id worden


door de schoonheid van een object, dan begint het werk tot
leven te komen. De bedoeling van Natasha Daintry's werk is
contemplatief, diepzinnig en abstract. Ze wi l dat we naar de
objecten staren, bijvoorbeeld dat we in de zuivere diepte van
een schri l geel glazuur getrokken worden. Ze wil dat mensen
de ruimte in een vat aanschouwen, de diepte ervan, het licht
aan de binnenkant, of het ritme op het oppervlak.

INSPIRATIE over ruimte In haar werk tracht de ontwerpster het


De ontwerpster gebruikt een schetsboek om
haar ideeen die tot ontwikkeling komen vast equ ivalent te creeren van een essay in abstractie. Ze ziet
te leggen. De bladziJden van het schetsboek
het als bewuste ruimte, die haar werk aankleedt, die de
tonen inspiratiebronnen van een Bridget
Riley kopje en schote~Je tot een gestneepte leegte ervan omringt.
poststempel. Ideeen en experimenten
wonden ook in een schets weergegeven die
de beweglngen onderzoekt van lopend gla- Japanse inspiratie De ontwerpster wordt
ZUUe en op een bladzijde met de nesultaten
van een neeks probeersels met glazuur ge·(nsp ireerd door de tijd die ze als talenstudente
doorbracht in Japan, waar ze zich bewust werd van de
AANDACHT VOOR ELK DETAIL vaten die gebruikt werden door het gezin waarin ze leefde.
Deze grote. gedraaide kommen met
versmallende wanden nodigen ons uit om
De manier waarop temoku- en celadonvaten inwerken op
erin te tunen en de dlepte en kleurnuance het voedsel dat erop ligt, bracht een soort gesprek tot
ervan te aanschouwen. Het glazuur kruipt
weg van de rand wat bijdraagt tot de poezie stand. Vaten en voedsel staan tegelijkertiJd met e lkaar in
van de vorm. De kleine insprong bij de voet contrast en vullen elkaar aan.
d,ent om de bodem op te tillen en een
onderbneking aan te brengen In het glazuur
om de afwerklng te benadrukken en een
schaduwplek te cneenen onder de kommen.
a b s t r a c t ie d 0 0 r k leu r 9 9

SAMENWERK ING
Deze collectie gedraaide potten van 4 em groot is zowel
aantrekkelijk als verleidelijk, De vaten lijken met elkaar te dansen
of elkaar te verdringen om ru imte te krijgen; op de een of andere
manier werken ze met elkaar samen.

VERANDERING IN OPPERVLAK
De kleurverandenng aan de bodem van dit vat duidt een vanatie
aan in het glazuur door de diepte ervan. Deze variatie doet het
oppervlak voor onze ogen trillen. Opeens weerspiegelt het het
licht en neemt het vervolgens op in een mat oppervlak.

COMPLEXE DIALOOG
De basiskleur aan de binnenkant van deze schotel werd
gecreeerd op een aparte schijf, die dan in de schotel geplaatst
werd, zodat die liJkt te zweven in de ruimte en toch verankerd is
aan de bod em van de kom. De verhouding tussen de twee
elementen is complex; neem er een van weg en de dialoog
tussen de twee kleuren zal verdwijnen.

gedraaid porselein De ontwerpster draait open,


lage of hoge kommen, Ze gebruikt een lichaam van
por selein voor een fijne afwerking en brengt dan ofWel
oxides ofWel pigmenten aan op haar vaten om de
gekleurde afWerking te creeren,

kleur en textuur: abstract en praktisch


De vaten van N atasha Daintry onderzoeken kleur en ons
visueel begrip van een object, Ze houdt van dubbelzinnigheid
en wil dat mensen op een versch illende manier reageren,
dus haar werk is zowel praktisch als abstract, Sommigen
zullen haar zuur-gele bord kopen louter voor de elektriciteit Z IE OOK:
rvan en de expansie van kleur. Anderen zullen er mlsschien Deel 3 : concept bladziJde 14
Deel 10: tests en voorbeelden b adzijde 40
en donkere, fluweelachtige chocoladecake wi llen in leggen,
Dee l 16: kleu r b ladzijde 62
Deel 22: draaien bladzijde 76
o 0 crea t ive co n ce p ts

deel 30: vakmanschap


Vakmanschap wordt dikwijls gebruikt om vaardigheid te beschrijven, maar voor
sommigen is het veel meer dan dat. Het begrip vakmanschap is een zeer geleed
concept, en een waar sommige vormgevers een tijdje mee kunnen worstelen.
UITDAGEND
Sarah-Jane Selwood heeft een ultdagende
benadering van vakmanschap. Ze draait
conceptdefinitie: vakmanschap vaten met perfecte verhoud ingen en
met een hoge graad van a!werking. Dan
onderneemt ze wat ze een 'origami van
Werk dat het begrip vakmanschap onderzoekt.
klei' noemt, waarbiJ ze in het vat sniJdt en
Dit kunnen objecten zijn die de verhouding het reconstrueert, om zo het ntme en de
visue le verhouding ervan te veranderen.
onderzoeken tussen de hand en de vorm, het Ze creeert haar eigen beper kingen In een
filosofisch begrip van de vorm , en de materiele aantal rege ls, die plots uitdagen en oneindige
mogelljkheden bieden.
kwaliteit, verhouding, en afwerking ervan .

vormgeven: een spirituele benadering


Vakmanschap is de uitdaging van het vormgeven van
mat eriaal wat, voor sommigen, betekent dat ze zich op een
spiritueel niveau gaan bezighouden met de verhoud ingen
ervan. Het wordt een evenwicht tussen het tussenkomen
van de vormgever, de geest van het materiaal, en de
serendipiteit van de techniek - het gelukkige toeval dat
helpt om de perfecte vorm te creeren .
Somm ige ontwerpers komen in een soort trance in een
poging om de wereld buiten te slu iten.Voor hen is
vakmanschap, het proces van vormgeven, een bijna
spiritue le handel ing. Ze voe len dat ze in elk stad ium respect
moeten tonen om het gevraagde stadi um te bereiken.

respect voor materiaal en techniek


Voor anderen heeft vakmanschap te maken met
voorzichtigheid en te werk gaan op een toegewijde ,
bedachtzame manier. Ze concentreren zich op respect voor
hun materiaal en het proces, of de technieken, en trachten
die te zien bij het tot st and kome n van een object.
dee 3 0 va k m a n s c h a p o

INDUSTRIELE AFWERKING
De in massaproductie gemaakte keramiek van Graham
Hudson is eenvoudig, niet overladen en hedendaags. Hij wil
dat zijn keramiek visueel aantrekkelijk is en prettig om te
hanteren en te gebruiken. Hij legt grote voorraden aan met
een professionele 'industriele afwerking'.

, [ N SUALITEIT EN PRACHT
I let werk van Kochevet Bendavid baadt in vakmanschap. Hoewel haar
werk getuigt van veel vakmanschap is de filosofie ervan sensualiteit
n pracht. Ze probeert een gevoel van gezelligheid te creeren met
1I,ldr co llectie dienbladen, juskommen, kommen, en platte schotels.
7 w il dat ze gebruikt worden, dat ervan genoten wordt. en dat ze
II t onderwerp van gesprek zijn. Deze filosofie is aangedreven door
,Ikmanschap. Elk element van haar vaten is expressief. uitbundig en
, Ifs over-the-top. Ze 'naait' gedraaide en handgevormde eleMenten
I,m elkaar waardoor vloeiende vormen ontstaan waar doorzichtig Deel 3: concept bladzijde 14
~1 ,lluur o p aangebrachl wordt dat op een strat eglsche manier
Deel 10: tests en voorbeelden bladzijde 40
" schliderd wordt met gekleurd glazuur. Bij het bakken vloeien de
" I schillende soorten glazuur in elkaar, en wordt de serendipiteit van Deel 13: model bladzijde 52
til tcchniek vastgelegd. Deel 19: materialen b ladzijde 68
o 2 c r e a t i eve con c e p t e n

casestudy: ambacht en industrie


Het werk van Chris Keenan gaat over evenwicht, schoonheid en eenvoud .
Zijn ontwerpfilosofie is er een van zorg, aandacht, ritme en herhaling.

vertrouwd maar uniek Chris Keenan wordt VOORBEREIDENDE SCHETSEN


Ondanks het feit dat de ontwer per ervan houdt
geboeid door het werken met een vertrouwd proces en dat zlJn werk zich ontwikkelt en dat het groeit
vertrouwde vormen, vooral omdat elke keer dat hij een vanuit de klei op de draaischiJf, vindt hij het toch
ook nodig om voorbere idende schetsen te
stuk draait, dit stuk zijn eigen unieke kwalite iten ontwikkelt. maken voor hiJ begint met het bewerken van de
klei. Dit stelt hem in staat om de reeks objecten
Hij draait vanuit zijn herinnering: het object is al gedraaid in
in zijn geest te concretiseren vooraleer aan de
zijn geest, en hij brengt zijn idee over door aanraking en slag te gaan.

bewerking van het materiaal.


Hi) werkt niet op basis van een techn ische tekening;
maar, hi) werkt grondig en nauwkeurig. Hij gebruikt een
richtsnoer voor de hoogte en hij weegt de klei nauwkeurig
af voor elk type object. Bijvoorbeeld, voor een beker
gebruikt hij 350 g klei, voor een theepot 680 g. Door te
vertrekken van deze consistente basis, kunnen zijn
vaardlgheid, ziJn gevoel voor materiaal en zijn intu·,tie de
gedraaide vorm ontwikkelen .

consistentie en observatie Keenan probeert


voortdurend om de vorm, het gewicht en de aandacht
voor details te verfjnen. Zijn vormgevingstechniek gaat over
consistentie en observatie, en hij besteedt evenveel tijd aan
het nadenken over de binnenkant als de buitenkant van
een vorm. Wanneer het voorwerp leerhard is wordt de
buitenkant afgedraaid. Dit betekent dat de binnenkant
bi)zonder belangri)k is zodat het object een goed evenwicht
en gewicht heeft. Hij ziet dit afdraaien als een belangrijk
PROPORTIONELE VEELVOUDEN
VERWANTSCHAP De ontwerper vindt de idee van verbetering
Deze fami lie krulken hebben een mooie aanlokkelijk, dus een techniek waar hiJ
proportionele verwantschap. Het zijn veelvouden maakt van een stuk, zoals h,erboven,
eenvoud lge vaten die vervaardigd zijn IS zeer dankbaar

met veel vertoon en aandacht voar


detail. De plaats en de pasvorm van de
deksels, de locatie van de vlekken, en de
evenwichtlge verhouding van hoogte en
diameter zorgen ervoor dat ze er zeer
charmant uit zien.
ambacht e n industr i e o 3

onderdeel van zijn techniek, even belangrijk als draaien . Hij


wordt aangetrokken door de idee van verbetering, daarom
is het begrip van een ontwikke lingsproces, waar hij
meerdere stukken maakt van een object, zo lonend.

commerciiHe samenwerking De ontwerper


ontwikkelde een collectie servies voor Habitat, een Engelse
winkel gespeCialiseerd in meubelen en hu isgerei. Hij
ontwierp een ontbijtcol ledie ge'(nspireerd door japan, Sora
genaamd, wat 'Iucht' betekent in het japans.
Hij draaide de prototypes in zijn atelier, en die werden
naar japan verstuurd voor de productie ervan. Hij kon de
fabrieken bezoeken en zien hoe zijn werk gemaakt werd
door de ambachtslui. Het is opval lend hoe nauwkeurig de
industrieel vervaardigde stukken zijn met betrekking tot zijn
eigen werk. De ontwerper yond het projed technisch een
uitdagi ng, en zijn eigen beperkingen paradoxaal bevrijdend.

voortdurende ontwikkeling en dialoog


Terwij l hij werkt aan een bepaald stuk, neemt Chris Keenan
beslissingen in verband met de grootte en hoeveel hij moet
afdraaien bij een bepaald stuk. Het nemen van beslissingen
terwijl u werkt leidt tot ontwlkkeling en verandering. Elk
we rkstuk is nieuw, en vorige beslissingen worden opnieuw
on derzocht, en indien nodig worden kleine veranderingen
aangebracht. Dit creeert een continue dialoog met het werk.
INDUSTR IEEL
VERVAARDIGD
commerciele overwegingen Werken aan de T EGENOVER
11abitatreeks betekende werken naar dat 'ene' stuk toe dat HANDGEMAAKT
De Sora-collectie ( I) blijft t roUW
zou gebruikt worden . Er was niet voldoende t iJd om aan veel det ails van het handgemaakte
honderden stukken van elke vorm te maken, dus er moest ontwerp van de ont\¥erper Voetringen,
handgrepen en grafittotekeningen werden
cen defin itieve besl issing genomen worde n in een vroeger herwerk: voor fabncatie maar behouden het
gevoel en de schoonhe,d van het origineel.
stadium van het evolutieproces. Wanneer die beslisslng
Vergelilk een handgemaakt object (2) met de
genomen is, moet de ontwerper er leren mee leven, want gefabriceerde stukken die gemaakt werden
voor de Sora-reeks, en let op de nuance en de
r is geen mogel ijkh ~id om een stuk nadien bij te werken variat e IC de details. Op het eerste gezicht zijn
of t e veranderen. D it ontw ikkelingsasped van het proces is ze gel lJkaardig qua kwal ite,t, maar als u goed kijkt,
dan ziet u de vanaties. Z IE OOK:
en van de fadoren die een ontwerper bezig houden.
Deel 3: concept bladzijde 14
Deel 22: draaien bladzijde 76
o 4 creatieve concepten

deel 3 I: het menselijke


In keramiek, net als in andere vormen van kunst, vertoont het menselijke veel
variaties. Het kan ge'lnterpreteerd worden op een figuratieve, humoristische,
melancholische of illustratieve manier. Ontwerpers en vormgevers benaderen
dit onderwerp vanuit verschillende gezichtspunten.

menselijke begrippen Het menselijke concept kan conceptdefinitie:


gebruikt worden om te verwijzen naar ru imt e en omgeving,
het menselijke
intermenselijke relaties, de relatie tussen mensen en
objecten, of rituelen. Werk dat de menselijke verhoudingen
onderzoekt met objecten en
emotionele verbinding De ontwerpers van deze beeldhouwwerken. Dit kan sculpturaal of
stukken willen dat we een emotionele verbinding ontwikke- figuratief werk zijn, maar het zou ook
len met hun werk. De figuren van Stephen Dillon zijn zowel antropomorf werk kunnen zijn, waar een
angstaanjagend als kwetsbaar. Hij wil dat we nadenken over object een menselijke kwaliteit krijgt.
de associaties die de figuren voor ons oproepen.

omgeving en plaatsing Christie Brown is


ge'interesseerd in onze fysieke relatie met haar werk. Ze
maakt levensgroot werk, wat een levensgrote ruimte
inneemt. Dit maakt ons bewust van onze aanwezigheid en
positie in de omgeving en plaatsing ervan. Ze wi l dat haar
objecten onze ruimte innemen. De toeschouwer is zich er
inderdaad van bewust dat hij zich opdringt aan het werk.

ATMOSFEER
De schetsen van Stephen Dillon
ademen net als zijn flguren dreiging
N IET WAT ZE LlJKEN
en atmosfeer uit. waarmee ze een
De jeugdige flguren van Stephen Dillon drukke n een
emot lonele reactie uitlokken blj
aantal emoti es uit: ze zien er eenzaam en verlaten uit.
de toeschouwer
maar t egelijkertijd geven ze de dreiging en
aanwezigheid weer van de delinquent. H ii w il dat we
onze emotionele reactie op de flguren in vraag stellen.
om ons ervan bewust t e maken dat de dingen met
altijd zijn wat ze lijken.
dee 3 h e t me n 5 e i j k e o 5

TEKENEN
Tekenen van levende wezens maakt
een groot deel uit van de
ontwikke llng van het werk van
Christie Brown. Ze ziet tekenen als
een proces om informatie te vergaren
over het menselijk lichaam.

FIGUREN IN DE RUIMTE
De figuratieve beeldhouwwerken van
Christie Brown nemen ruimte in.
Ze maken ons bewust van onze relatie
met een omgevlng. BiJ de ontwikkeling
van haar beeldhouwwerken en
installaties zlJn geschiedenis,
archeologische vondsten en oude
ntuelen haar referentiebronnen. Ze is
geinteresseerd in klei als matenaal
omdat het een voorstelling is van een
gedaanteverandering van materiaal, van
natte klei tot een harde, gebakken vomn.

Z IE OOK:
Deel 3: concept bladzijd e 14
Deel 4: schetsen bladzijde 16
o 6 creatleve concepten

casestudy: antropomorfe vaten AANDACHT VOOR DETA IL


Julian Stair maakt urnen voor het bewaren
van de as van een overiedene.Vergeleken
Julian Stair heeft een fil osofi sche visie over de weerklank en het belang van potten. Hij met zijn levensgrote vaten zijn ze meer
bescheiden, maar de aandacht voor detail en
gelooft dat potten een rijke taal spreken die best aat uit verschillende lagen. Voor hem opper vlaktekwaliteit is gelijk.
hebb en ze een antropomo rfe symbo liek en hand elen ze over de ergono mie van het gebruik.

haptische kunst Julian Stair beschrijft het pottenbakken als een begrafenisaardewerk. Dat is aardewerk dat ontworpen is voor gebruik
haptische kunstvorm, dat wil zeggen, een vorm die steunt op de tastzin bij begrafenissen en uitvaartrituelen, een natuurlijke verlenging van het
als belangrij kste communicatiemiddel. Deze kunst gaat over fys isch en menselijke of hu iselijke . Asu rn en zijn gewoon een ander soort utilitaire
zintu iglijk engagement door de tastzin en de bewerking van materiaal. vaten. Ze zijn functioneel, esthetisch en sociaal. De pot is een symbool
van het object dat erin zit.
krachtige vaten De ontwerper houdt van potten omdat ze
voorkomen in de huiseliJke omgeving, niet in een galerie of White Cube . uitgestrekte inhumatie en levensgrote vaten Door
Voor hem zij n potten rijk en krachtig: hij ziet de pot als een vat, net als het onderzoeken van uitvaartrituelen kreeg de ontwerper interesse voor
ook het menselijk lichaam een vat is. de idee van uitgestrekte inhumatie, een archeologische term voor het
Deze interesse voor het lichaam als een vat en de menselijke begraven van een lichaam in uitgestrekte toestand. Hij ontwikkelde
kwaliteiten ervan trokken de ontwerpen onvermijdelijk naar levensgrote vaten die een menselijk lichaam konden bevatten.

creatie van een levensgroot vat

IJulian Stair ontwikkelde een hybride


techniek voor het creeren van
2 Dit proces werd een aantal keren
henhaald. Op den duur werd de pot
zo hoog dat er een persoon nodig was
3 Daarna moest het
vat een he Ie tiJd
drogen. Ten slotte werd
levensgrote vaten. Hij maakte het vat in om de draaisehiJf te bedienen t erwijl de het met een vorkheftruek
versehillende stadia. Eerst bouwde hij op ontwerper op een stapel paletten stond naar de oven gebracht
met klelrollen tot het vat ongeveer 30 em om het vat vorm te geven. om te bakken.
hoog was, dan ging hij verder met een
tweede techniek namelijk draalen en
t enslotte wikkelde hij het vat in plastic.
antropomorfe vat e n o 7

PLAATS EN GELEGENHEID
Het bewiJs voor de aandrang van de ontwerper
op de integritelt van de potten wordt geleverd in
zijn huisgerei. Hlj draait theepotten en kopjes die
op een draagvlak uitgestald staan dat opgebouwd
is met plakken. O,e basissen noemt hlj bodems,
die een plaats en een gelegenheld bieden.

HiJ stond nu voor de uitdaging om een techniek te ontwikkelen om


een levensgroot vat te maken van 2, I m hoog in onafgewerkte
toestand, lOdat het 1,8 m hoog lOU zijn na het bakken, H ij werkte
samen met een steenbakkerij waar men ervaring had met grote stukken
keramiek, en ontwikkelde een hybride techniek waarbij hij een vorm
begon op te bouwen met kleirollen om de structuur tot stand te
brengen, Wanneer de vorm een zekere hoogte bereikte ging hij over op
draaien om het oppervlak glad te strijken tot het de gewenste afwerking
had, Hij houdt van eenvoudige en directe technieken, en besteedt niet
veel tijd aan de afwerking, In de plaats daarvan aanvaardt hij de
oppervlaktekwaliteit zoals ze is op het einde van het draaiproces,

MAQUETTE

4 De potten werden in de oven


gebakken tussen de bakstenen, wat
zorgde voor een goede verspreiding van
Ju lian Stair werkt nlet met schetsen, maar maakt maquettes
die directer zijn, HIJ houdt er niet van om een
driedimensionale idee te reduceren naar twee dimensies
de hitte, zander ze weer om te zetten naar drie dimensies. Dit is een
maquette voor een ongewone galerie in een hu is, Hij maakt
een schaalmodel zodat de klant een goed idee zou hebben
van ziJn bedoelingen,

ZIE OOK
Deel 3: concept bladzijde 14
5 De gebakken vaten
hebben een
blauwachtige kleur en zijn
Deel
Deel
6: maquettes maken bladzijde 24
20: opbouwen met kleirollen bladzijde 72
meer dan 1,8 m hoog. Deel 22: draaien bladzijde 76
o 8 creatieve co n c e p t e n

deel 32: het politieke


Het is riskant om een politieke boodschap uit te dragen in keramisch werk.
Wat sommigen interessant vinden kan anderen afstoten. De kunst van lO'n
moeilijk concept bestaat eruit om het midden te houden tussen satire, bewustwording
en het houden van een pleidooi .

SOCIAAL -SATIRISCHE INHOUD


conceptdefinitie: het politieke op het eerste gezicht lijken de decoratieve borden
en kopjes van Rosie Simmons ongecompliceerde,
Werk dat onze politieke overtuigingen of sociale traditionele motieven te hebben. Maar bij nader
onderzoek hebben deze ontwerpen een sociaal-
situatie onderzoekt. Dit is werk met een satirische inhoud. Ze weerspiegelen de huidige
boodschap dat het status-quo in vraag stelt door maatschappelijke toestand. Ze werden ontworpen
naar het voorbeeld van motieven en het duurt
een metafoor, motief of subtiele nuance. even voar we het onverwachte ervan opmerken
en de onfrisse activiteiten zien van de karakters die
afgebeeld zijn in deze landelijke Engelse beelden.

keramiek in de politiek Keram iek heeft een


lange geschiedenis van politieke boodschappen uitdragen.
De beker wordt gebruikt als geheim wapen voor het
uitdragen van boodschappen. Elke polit ieke partij heeft
haar eenvoudig, function eel keramisch vat met slogans en
partijlogo's op. De beker is een sterke tool, omdat hij zo
nuttig is. Ais geschenk of als promotiemateriaal wordt hij
toch aanvaard door politieke tegenstanders al was het
maar voor zijn nut.

sociale kritiek Politieke concepten mogen wat


gecompliceerd zijn. Soms wordt in keramisch werk een
subtiele benadering gebruikt, zodat de boodschap niet
als bedreigend er varen wordt na de eerst e interactie
met het object. 'Politiek ge'inspireerd' betekent niet
noodzakelijk 'politiek', maar het kan de toestand van een
maatschappij onderzoeken.
dee I 3 2 h e t po l i t i eke o 9

KERAMIEK ALS MEDIUM


Stephen Dixon uit zijn o prechte bezorgdheid over
onze wereld vandaag in keramiek. op een manier
die gewoonlijk geassocieerd wordt met cu lturele
en politieke verslaggevers. H ij onderzoekt een
reeks sociale en politieke kwesties waaronder
oorlog. vreemde lingenhaat. en volkscu ltuur door het
aanbrengen van tekeningen op het oppervlak en door
de creatie van sculpturale of functlonele objecten die
als medium dienen voor zijn ideeen. Hij werd lange
tijd geinspireerd door de traditie en geschiedenis van
keramiek en zag het als het perfecte medium voor zijn
sociaalbewuste boodschappen.

ZI E OOK:
Deel 3: concept bladzijde 14
Deel 14: oppervlak bladzijde 56
Deel 17: patroon bladzijde 64
Deel 33: het satirische bladzijde 1 12
o creatieve co n cep t e n

casestudy: politiek als inspiratie


Het werk van Maxim Velcovsky lijkt op het eerste gezicht niet politiek - Russische poppen. een
vaas in de vorm van een rubberlaars. een rijkelijk versierde keramische klok met een digitaal
scherm. Maar het is verweven met de geschiedenis en politiek van zijn geboorteland Tsjechie.

erfgoed en gevestigde technieken op het vlak van


ontwerpen De ontwerper wordt ge'{nspireerd door het rijke
Tsjechische erfgoed op het gebied van ontwerpen. vooral door het
ONGEMAKKELlJKE
beroemde Tsjechische kristal en porselein.Veel van zijn werk is in JUXTAPOSITIE
porselein en is hoofdzakelijk gemaakt met gietmallen volgens vormgevings- De Digi Clock is gemaakt van
een bestaande klok waaraan
en productietechnieken die algemeen gebruikt worden in de industrie. een digitaal uurwerl< toegevoegd
wend zander het binnenwerl<
ervan te verbergen.
vroege levenslange invloeden De ontwerper groeide op in
het communistisch regime en was getuige van de snelle veranderingen
die teweeg gebracht werden door de Fluwelen Revolutie in 1989. Ais
kind verzamelde hij met zijn vriendjes lege blikjes van Sprite en Coca-
Cola afkomstig van de westerse ambassades. Ze zagen deze symbolen
van de westerse cultuur aan als vrijheidsiconen. Na de revolutie werden deze objecten algemeen verkrijgbaar toen communistische slogans
vervangen werden door reciameslogans. en het communisme zelf plaats
maakte voor de vrijemarkteconomie.
De objecten van Velcovsky juichen de veranderingen in Tsjechie
toe. maar belichten ook de problemen ervan. Zijn ontwerpen geven
blijkt van een bewuste contradictie. die op het eerste gezicht
grappig lijkt. maar die vol betekenis zit.
Zijn manier van denken en ontwerpen is onlosmakelijk verbonden
met de politieke omwentelingen in zijn jeugd. Hij werkt met de
traditionele fabrikanten. maar maakt designobjecten die zorgen voor een
bewustwording. Bijvoorbeeld. een reeks porseleinen spaarpotten zijn
De ontwerper ontwikkelt veel voorzien van een gleuf om geld in te stoppen. maar ze hebben geen
van zijn ontwerpen in drie opening om het geld er opnieuw uit te nemen. Dus een klein fortuin
dimensies. Dit model ( I ) toont
de processen die plaatsvinden sparen leidt tot een probleem. namelijk. hoe haal je dat fortuin uit die
voor het object zijn uiteindelijke
mooie. versierde spaarpot?
vorm krijgt. Hier heeft de
ontwerper een waardeloze mal Dit moment van contradictie toont de essentie van het werk van de
gemaakt van het object om
een defln itief model te creeren
ontwerper. Zijn politieke en sociale commentaar zit vast in het decora-
vooraleer een productiemodel te tieve, functionele wegwerpartikel. Primeert de waarde van het voorwerp
maken. Het definitieve object is
een kom in de vorm van Tsjechie op het gespaarde geld? Is de klok minder mooi door haar digitaal scherm?
met de titel Republic.
p 0 i t i e k a I n p rat i e

NADER ONDERZOEK
Deze decoratieve buste van Lenin
ziet er op het eerste gezicht vriJ
normaal uit. maar bij nader
onderzoek zien we dat het
keramisch oppervlak rijkel ijk
versierd is met een ton-sur-ton
afdruk. Zo krijgt een imposante
figuur als Lenin een etherische en
breekbare uitdrukking.

CO NTRADICTIE
De porseleinen kopjes Coke
XL verwijzen naar de nieuwe
vrijheden in hetTsJechie van na
de revolutie, maar de traditionele
decoratie maakt ons ook bewust
van de industriele achteruitgang
sinds het k.apit alisme.

PORSELEINEN LAARZEN
De decoratieve rubberlaarzen ziJn in een andere context
geplaatst en dienen nu als paraplubakken met traditionele
Tsjechische patronen. Ze keren de materiele kwaliteiten van
rubberlaarzen om door het flexibele, recyclebare materiaal in te
ruilen voar een permanent en duur materiaal.

Z IE OOK:
Deel 3: concept bladzijde 14
Deel 9: model en mal maken bladzijde 36
Deel 19: materialen bladzijde 68
2 c r e a t i eve co n cep t e n

ACID TOBY
Acid Toby van Richard Slee is een

deel 33: het satirische levensgrote t oby Jug (een beker in


de VOrim van een zittend persoon)
met een gezicht dat eruit ziet als
Het satirische wordt op een gelijkaardige manier als het politieke uitgedrukt in een smiley in plaats het traditionele.
karaktervo lle gezicht Toby jugs
keramische voorwerpen en het heeft hierin een even sterke traditie. Het zijn gewilde verzamelobjecten.
gemak waarmee klei op een expressieve en humoristische manier kan Deze hier heeft een subculturele
identiteit die ver verwijderd is van
gevormd worden heeft enorme voordelen voor de wereld van de satire. het begrip verzamelen.

klei: oneindige en onmiddellijke


eigenschappen Mensen hebben lange tij d klei
gebru ikt om hun meningen en gevoelens uit te drukken,
omdat het zo'n gemakkelijk materiaal is om te bewerken
en onmiddellijk vorm kan gegeven worden. In het verleden VERSIERING EN COMMENTAAR
Dit stuk, The Wheelbarrow of
kwam satirische keram iek voornamelijk voor in de vorm Medusa. van Richard Slee bestaat
uit een kruiwagen die recht Ult
van vat en, zoals de achttiende-eeuwse kikkerbekers
een tekenfilm lijkt te komen. Op
waarbij kikkers gevormd werden met klei en in de bodem de kruiwagen werde n industrieel
vervaardigde beeldjes geplaatst. Het
van de beker geplaatst werden om de gebruiker te doen is tegelijkertijd een commentaar op
schrikken.Tegenwoordig worden alledaagse vaten zoals onze verknochtheid aan versieringen
en een uber-versiering op zich.
vazen of bekers gebruikt als media om boodschappen uit
te dragen, hetzij subt iel of recht voor de raap. Met hun
boodschap wi llen ze hun gebruik tenietdoen.

conceptdefinitie: het satirische


Werk dat onze manier van leven of onze
waardesystemen onderzoekt. Dit kunnen
sculpturale, figuratieve of functionele objecten zijn,
maar ze hebben allemaal een detail of een kronkel
die onze waarnemingen uitdaagt of ons bewust
maakt van een onderliggende kwestie.

BETEKENISLAGEN
De potten van Grayson Perry hebben een oppervlakkige.
decoratleve aantrekkingskracht die de satlrtsche inhoud van
het werk bedekt. Zljn onderwerpen zijn dlkwljls
autobiografische verhalen of onderzoeken culturele
eigenaardigheden van de m iddenklasse. Het onderzoeken
van de decoratielagen op de potten - overdr ukken. sgraffrto,
bedrukkingen en handschilderingen - IS als het weghalen
van de lagen in de maatschappij.
dee I 3 3 h e t sa t i r i sche 3

INCONGRUENTE ILLUSTRATIES
De borden van Al ice Mara stellen de rol in
vraag van duurzame materialen in ons leven.
Ze neemt mooie porseleinen borden en
illustreert ze met incongruente illustraties
van huishoudtoestellen en onfatsoen liJke
t ieners die fastfood eten.

INDUSTRIELE AFWERKING
Het werk van Richard Slee onderzoekt op een
speelse manier decoratie, onze behoefte om
voorwerpen te verzamelen in onze huiselijke
omgeving en hel begrip vakrnanschap. De
voorwerpen die hij creeert lijken gemaakt met
gietmallen, maar eigenlijk is elk stuk met de hand
gemaakt en op zo'n manier afgewerkt dat het
productieproces vertJorgen wondt. ZiJn werk is
dikwij ls helder van kleur en niet op schaal, en heeft
geaccentueerde detai ls.

ZIE OOK:
Deel 3: concept bladzijde 14
Deel 14: oppervlak bladz ijde 56
Deel 16: kleur bladz ij de 62
Deel 32: het politieke bladzi jde 108
4 creatieve concep t e n

casestudy: uitdrukking geven aan het niet-zo-vanzelfsprekende


Barnaby Bradford's knip-en -plak ethos geeft blijk van vindingrijkheid met een bewustzijn van
het absurde, vooral in het alledaagse. Hij verzamelt mooie beeldjes en vindt scenes of
tekenfilms uit die zijn specifieke inzicht in een sociale situatie belichten.

ongemakkelijke gevoelens uitlokken


Het werk van Barnaby Bradford is doorweven met
een zwarte humor die traag zichtbaar wordt bij het
bestuderen van de w isselwerking tussen de karakters
in zijn scenes. De incongruente beeldjes zijn dikwijls
versneden en terug in elkaar gezet als het monster
van Frankenstein. De titel van het stuk is dikwijls een
fragment van een dialoog uit de scene, speciaal
gekozen om de wisselwerking tussen de deelnemers STAAND OF LlGGEND
Een eenvoudige maquette van een kaart wordt
te benadrukken. Hij creeert exclusieve vorm gegeven door Micio, de kat van de ontwerper
beeldhouwwerken door gebruik te maken van waardoor de idee ontstaat van een stilleven of
portret. Het Kader een maquette voor Still Life Fruit
bestaande beeldjes. Gewapend met boor en zaag Bowl hieronder kan 90 graden gedraaid worden zodat
het staand of liggend kan gebruikt worden.
snijdt hij de objecten stuk en zet ze
weer in elkaar tot andere vormen,
die hij herschildert om een
bepaalde idee over te brengen.
Deze vindingrijkheid stelt hem in
staat om grote taferelen te
COMMENTAAR maken met veel aandacht voor
Oh Mummy Can We Please Keep detail. De ontwerper wil ongemakkelijke gevoelens
It werd gemaakt met bestaande
beeldies en gekleurd in de kleuren uitlokken bij de toeschouwer ~ melancholie,
van een fastfoodketen. Het werk
verdriet of humoc en dikwijls aile drie tegelijkertijd.
geeft commentaar op recente
nieuwsberichten over kinderen Zijn werk bevindt zich ergens tussen kunst en
die nlet weten dat een hamburger
ontwerp en hij voelt zich daar goed bij; hij moedigt
van een koe komt. of die zelfs nlet
weten hoe een koe eruit ziet. deze ambigu'l'teit zelfs aan.

SOCIALE SATIRE
Barnaby Bradford geeft ook bliik van sociale satire in
zijn designwerk Hij zoekt naar objecten die situaties
of momenten van wisselwerking en gebruik belichten.
Bljvoorbeeld, zijn Still Life Fruit Bowl is een eenvoudige
fruitkom met op de rand een houten Kader Het
verwijst naar de geschiedenis van het schilderen en
naar still evens, maar het heeft een hedendaagse
relevantie en gevoeligheid.
et-zo-vanzelfsp r ekende 5

WAARDE IN HET ALLEDAAGSE


Bij deze stempelkopjes die de ont werper maakte in samenwerking met
Vali Migliol i, werd aan de onderkant een patroon aangebracht in plaats
van de traditionele voetring. Wanneer de koffie over de rand van het
kopje loopt en vlekken maakt op de tafel, wordt een decoratief patroon
gecreeerd. Deze reactie op het alledaagse, en de idee om iet s moois
te creeren van een huishoudelijk ongelukje, doet ons beseffen hoeveel
waarde het alledaagse kan hebben.

HET ABSURDE
Poy Up Did You Get In For Free is gemaakt
met engeltjes die een trainingspak dragen.
Ze zitten bij een hek, waarschljnli/k het hek
van de hemel, en vragen inkomgeld. Dit stuk
bellcht de voorkeur van de ontwerper voor
het absurde.Terwijl het ons aan het lachen
brengt, levert het commentaar op veer
verschillende niveaus.

INDUSTRIALISATIE EN VAARDIG H EID Deze


collectie borden werd gefabriceerd in samenwerking
met de DUitse porselelnfabnek Nympfenburg. De
ontwerper creeerde een limited -ed it ion verzameling
borden die op het eerste gezicht geproduceerd
lijken met de machine, en bedrukt werden met
overdrukplaten. Maar bij nader onderzoek kunt u de
strepen van de verfborstel zien. Het is een slimme
commentaar op industrialisatie en vaardigheid, en de
borden zijn nog ongeloofiijk mooi ook.

Z IE OOK:
D eel 3: concept bl adzijde 14
Deel I I : ontwerppresentatie bladzij de 42
Deel 15: functie bladzij de 58
6 c r e a t i eve con c e p t e n

deel 34: het functionele


Functie kan een verleidelijk en moeilijk concept zijn. Aanvankelijk
kan het een ongecompliceerde benadering lijken van de
ergonomie van het object, maar wanneer het doel van het
object en de reden van het specifieke ontwerp ervan
beschouwd worden , dan wordt functie vee I interessanter.

conceptdefinitie: het functionele


Werk dat onderzoekt hoe een object werkt. Gewoonlijk gebeurt
dat in de vorm van functionele standaardobj ecten die op een
CONTRAD ICTIE
nieuwe manier ontworpen zijn, maar soms wordt dit onderzocht
Pacharapong Suntanaphan's
door disfunctionele objecten die belichten hoe we een object Budget Luxury mengt mlddelmatig
kostbaar porselein met gevonden
gebruiken en hoe we ermee omgaan. materialen zoals koordjes. en
brengt zo een contradictie tot
stand tussen het ontwerp en de
waarde van een object.

objecten in gebruik Ontwerpers en vormgevers


die zich bezighouden met functie als een concept zijn
geneigd om ons hiervan bewust te maken door de te
onderzoeken hoe we een object gebruiken. Door te
begrijpen hoe de dingen gebruikt worden, en door de
relatie tussen mensen en objecten te begrijpen, kan
functie in een bredere context onderzocht worden.
Een disfunctioneel ontwerp doet dit door ons te
verhinderen van te doen wat we gewoonlijk doen (of
iets te gebruiken lOals we dat normaal zouden doen).
Een andere benadering doet de dingen anders werken
(in plaats van helemaal niet, of op een ongeschikte
manier) of creeert een hybride functie.

SCULPTURALE KWALITEIT
Dominic Bromley fabriceert een reeks sculpturaal
ge"lnspireerde maar functionele. keramische vormen.
Met de hand vormde hiJ grote klompen gips tot
mooie organ ische vormen of zachte geometrische
beeldhouvvvverken. Zijn werk heeft een sterke decoratieve
kwaliteit in complexe driedimensionale vormen. met
ribbels en motieven In het oppervlak. Het feit dat de
vormen met de hand gemaakt worden. maar toch
een complexe geometrie en zelfs oppervlaktekwaliteit
behouden. maakt er zeer intrigerende stukken van.
dee I 3 4 h e t fun c tion ele 7

H YBRIDE FU N CTI E EENVOUDIGE FUNCTIE


Kathleen Hills benadert functie op een diepzinnige manier. Ze creeert De in elkaar passende cilinders van Damian Evans
hybride objecten waaraan ze details toevoegt die bijdragen tot de zijn sl im bedacht maar toch eenvoudig. Wanneer ze
fun ctie ervan maar waarvan de functie eigenlijk niet hoeft verbeterd te gestapeld worden vormen ze een vaas. U kunt de
worden, zoals haar Milk;; Jug ( I) die twee flessenhalzen heeft in plaats hoogte en de kleur wijzigen naargelang uw stemm ing
van een flessenhals.Totaal onnodig, maartoch voelt het aan alsofze een of de inhoud van de vazen.
nostalgische behoefte heeft gecreeerd voor ouderwetse melkflessen met
deksels van fol ie. De Dot-to-Dot Vase (2) heeft een deksel van perspex dat
de gebruiker in staat stelt de bloemen te schikken op
een specifieke manier.
biJvoorbeeld, in de
vorm van een hart.

Z IE OOK:
Deel 3: concept bladzijde 14
Deel 13: model bladzi jde 52
2 Dee l 15: functi e bladzijde 58
8 c r e a t i eve concepte n
I

casestudy: het disfunctionele overwinnen


The Secret Garden van Patrick Morris is een bedrieglijk eenvoudige EVOLUTIE /
J
/ \
Elke schets illustreer! de evolutie van he!
bloempot. Alles lijkt normaal tot we ons realiseren dat de bloempot op zijn ontwerp, oorspronkelijk opgevat in deze schetsen
/
als een soor! zak met teelaande die op zijn kop I
kop staat. Hoe is dit mogelijk? Waarom vallen de planten er niet uit?
hangt Door te volharden en aandacht te hebben /
Waarom druppelt er geen w ater uit? Hoe blijft de grond erin zitten? voor details groeide he! idee van de ontvverper
u~ tot een inventief en origineel object

oorspronkelijke idee Patrick Mor ris heeft de


bloempot hertekend zodat hij goed kan functioneren
wanneer hij omgedraaid wordt. H et is niet zo eenvoudig als
zomaar de bloempot omgekeerd ophangen. Ais de pot
omgekeerd wordt, dan zal het water traag naar het laagste
punt toe lopen en uit de grond beginnen wegstromen.
U iteindelijk zullen zowel de grond als de plant uitdrogen en
bezwijken aan de zwaartekracht door uit de pot te vallen.
Dit zijn de problemen waar de ontwerper mee
geconfronteerd werd toen hij de beslissing nam om dit
concept aan te pakken. Oorspronkelijk was hij ge(nspireerd
door het feit dat sommige plantensoorten goed groeien
wanneer ze op hun kop hangen. Hij besloot een pot te
creeren die zou functioneren in omgekeerde positie. Zijn
eerste schetsen geven de poezie van het idee weer, namelijk
het zou geweldig zijn om bloempotten te hebben die aan het
plafond hangen. Fantastisch idee, maar de praktische toepassing
van het concept vroeg veel onderzoek, en er moesten veel

~;;
problemen opgelost worden om het te doen werken.

concept en praktische uitwerking De


ontwerper moest een aantal problemen overwinnen, die
,r II
elk op zich vrij eenvoudig waren maar samen een groot
obstakel werden. Hij besloot een hierarch ie op te stellen en
onderzocht de problemen en hun oplossingen in volgorde,
zodat hij in elk belangrijk stadium van zijn onderzoek kon
steunen op wat hij voordien geleerd had.Tijdens het
ontwerpproces kreeg hij steeds meer energie. Functie als
concept wordt dikwijls benaderd als een aantal problemen,
die het concept in zijn geheel uitmaken.
h e t d sfu nctionele overwlnnen 9

PRO BLEEM I

1
r:~
OPEN DE
BLOEMPOT
H'

",_. I ,
2
VUL MET
GRO N D
,

r.t
' _I
PLANT
UW PLANT
4
VUL AAN
MET GROND
SLU IT Af EN
VERGREND EL
6
KEER OM'

HOE VERH INDEREN DAT DE PLANT EN DE GROND UIT DE BLOEM POT VA LLEN
Patrick Morris ontwierp een kraag die ro nd de stengel van de plant en over de grond past
De kraag werd o p zijn plaats gezet nadat de plant in de pot was geplaat st, en ze zit goed vast
op de bodem van de pot zoals een deksel van een thee pot D it verhindert dat de plant en de
grand Ult de pot vall en.

PROBLEEM 2 PROBLEEM 3 PROBLEEM 4

I'>:; ~

'T.
t7
""'"
./jp

I'

r ~
=

HOE HET WATER VASTHOUDEN IN DE GROND HOE DE POT OP EEN VEILIGE MANIER OPHANGEN HET WATER GEMAKKELlJK BIJVULLEN
Het water stroomde door de grond, uit de pot en op de De ontwerper ontwlklkelde een eenvoudig ophangsysteem De eenvoudige oplossing was een integrale trechter die
vloer. De ontwerper ontwikkelde een ingenieuze oplossing dat de pot veilig ondersteunde. Het kan gemaklkelijk boven in het reservoi r van t erracotta geplaatst werd.
met gebrulk van de eigenschappen van k1ei.Wanneer de klei weggenomen worden, en het kan zware lasten dragen. Hierdoor kon water gemakkelijk in de top van de pot
op een lage temperatuur gebakken wordt, heeft ze een hoge gegoten worden om het reservoir automatisch te vullen.
poreusheid, wat betekent dat ze water opzuigt Met gebruik
van t erracotta die gebakken werd op lage temperatuur
ontwierp hij een reservoir om boven in de pot te hangen.
Daardoor kon het water traag in de pot sijpelen, vanwaar
het door de grand uit de klei gezagen werd. H ierdoor kreeg Z IE OOK:
de plant continu wat er zander te verdrinken. Deel 3: concept bladzijde 14
Deel I I: ontwerppresentatie bladzijde 42
Deel 15: functie bladzijde 58
2 0 creatieve co nce p t e n

deel 35: het oppervlak


Het ontwerp en de conceptuele ontwikkeling van het oppervlak is het verborgen
geheim van de meeste succesvolle producten. Dikwijls wordt een voorwerp
gefabriceerd als een blanco vat en worden er een aantal verschillende
oppervlaktemotieven voor ontwikkeld.

Boodschapper Als het object het medium is, dan wordt de


boodschap gewoonlijk opgenomen in het oppervlaktemotief. Artiesten
en ontwerpers gebruiken het oppervlak als een m iddel om complexe
ideeen over versch illende kwesties over te brengen.

conceptdefinitie: het oppervlak


Werk dat het object onderzoekt vanuit zijn
oppervlaktekwaliteiten. Gewoonlijk zal het om het
decoratieve aspect ervan gaan, maar ook texturele
kwalite iten worden onderzocht. In dit werk is de
oppervlaktekwaliteit de stuwende beweegreden en
het object het medium.

GRAFISCH BEELD
De tegels van Carly Weinstein gaan over
de complexe kwestie van pesten op
school. Op de tegels staat een sterke
afbeelding van een jongen o f meisJe met
een paarse vlek over een oog
geschilderd. wat de indruk geeft van een
blauw oog. Het geheel is een beeld dat
de toeschouwer van zijn stuk brengt.

NIET - TRADITION EEL OPPERV LAK


De potten van Grayson Perry hebben het traditionele
design van een urn. maar het oppervlak is allesbehalve
traditioneel. H ij maakt gebruik van fel gekleurde.
riJkelijk verslerde o ppervlakken om dikwij ls zeer
donkere t hema's t e onderzoeken met bet rekking t ot
seksualitelt, mlsbruik en klasse.
dee 3 5 h e t o p pe r v l ak 2

UITDAG EN DE CONVENTIE
Deze Wedgwoodborden ontworpen
door Robert Dawson stellen de
conventie van het oppervlak zelf in
vraag. Dawson haalt elementen uit
bestaande Wedgwoodpatronen en
plaatst ze, vele keren uitvergroot, over
een heel bord, waarbij het gevoel
ontstaat dat het detail ontsnapt IS Ult
een naburig bord. In andere gevallen
plaatst hlj verstorende afdrukken die de
randen en kommen overlap pen waarbij
een optische illusie ontstaat b,nnen de
grenzen van het bord.

ONGEMAKKELlJKE VAGE BEELDEN


Robert Dawson maakt ook grote
tegelpanelen, waar de afdruk de
grenzen van de tegel overschriJdt. of
yager wordt, waarbiJ de toeschouwer
zlch niet meer op zijn gemak en in de
war gaat voelen.

Z IE OOK:
D eel 3: concept bladzijde 14
D eel 14: oppervlak bladz ijde 56
Deel 17: patroon bladz ijde 64
2 2 creatieve concepten

casestudy: onder het oppervlak


CJ O'Neill tracht herinneringen en emoties aan te wakkeren
door decoratieve tekeningen. Haar verzamelingen tafelgerei en
verlichting roepen een esthetische nostalgie op in een
hedendaagse context. De aantrekkelijke kwaliteit van haar werk
ligt in een gevoel van voldoening, door onderwerp of functie,
met de intrige van iets nieuws en verleidelijks.

lagen met nuances CJ O'Neill maakt objecten, collecties en


installaties op maat Ze maakt daarbij gebruik van nieuwe en gevonden
voorwerpen en beeldspraak om een patchwork te creenen van hedendaagse
en historische esthetica. Ze wil graag dat de objecten op verschillende
niveaus werken, met verborgen betekenissen voor elke gebruiker.
Aigemeen streeft ze ernaar om een gevoel van kalme, rustige
nostalgie te bereiken. Haar stukken combineren een gevoel van
thuishoren met bezinning en diepzinnigheid.

VEREENVOUDIGDE TEKENINGEN
patroon en textuur Het werk van de ontwerpster gaat De ontwerpster ontwikkelde patronen door
een vereenvoudiging van tekeningen, maar
voornamelijk over patroon en textuur. Dikwijls werkt ze zowel aan de
ze had geen middelen om overdrukplaatjes
binnen- als aan de buitenkant van een object, of ze breekt door het te creeren. In de plaats daarvan sneed ze
met de hand overdrukpatronen uit een
oppervlak om bij de gebruiker een behoefte tot stand te brengen om
gekleurd blad.
het voorwerp om te draaien en de andere kant ervan te onderzoeken.
De vormen zijn dikwijls eenvoudig. In meer recente collecties worden
overbodige of ongewilde stukken tafe lgerei opnieuw ingedeeld door hun
esthetische aantrekking heruit te vinden met het gebruik van een
oppervlak of motief Moderne of abstracte illustraties worden op een
traditioneel patroon gelegd om een hybride moderniteit te suggereren.

NIEUW LEVEN CREEREN


Dit bord uit de New
Heirloomsreeks kwam tot
stand tijdens een verblijf in
Denemarken. De ontwerpster
werd zo ge"lnspireerd door
de kwaliteit van keramiek
in liefdadigheidswinkels en
kringloopwinkels dat ze er een
nieuw Jeven voor wilde creeren.
Ze creeerde nieuwe patronen
uit haar voorraad foto's en
schetsen en plaatste ze schuin
op borden en aan de onderkant
van randen van borden.
o n d e r h e t o p p e r v la k 2 3

werkwijze
3 De afdruk wordt dan
op een voorwerp
aangebracht. Hi) kan ook
gebruikt worden voor
vaten die dan uitgesneden
worden met waterstralen.
zoals op de foto.

I Cj O'Neill heeft een interessante werkwi)ze. Ze wordt


ge'insplreerd door de natuur en observeert,
fotografeert en tekent bloemen en planten.

N a dit eerste onderzoek vindt een


2 ontwikkellngsproces plaats waarbij ze de bloem
abstraheert tot een lijn. Deze tekening wordt
omgezet op een stencil of plaat om een afdruk mee
te maken.

DOORSCH IJN EN DHEID EN


SCHADUWEN
De Goldlear Collection speeit
met de doorschijnendheid van ZIE OOK:
beenderporselein. Organische Deel I: visuele inspiratie bladzijde 10
motleven worden aan de binnenkant
Deel 3: concept bladzijde 14
van de vat en geplaatst en laten
;chaduwen achter op de patronen aan Deel 14: oppervlak bladzijde 56
de buitenkant. Deel 17: patroon bladzijde 64
36: materialiteit
Materialiteit is een concept dat betrekking heeft op de unieke eigenheid van het
materiaal dat voor een specifiek doel gebruikt wordt. Dat kan decoratief. expressief
of destructief zijn . Dikwijls ligt het belang van het materiaal in het uitdagen van de
regels van onze waarnemingen.

onderzoekende benadering Werk dat betrekking heeft op


materialiteit impliceert dikwijls een experimentele benadering, waarbij
EEN VORIG LEVEN
Jenny Walker is ge-'-ntrigeerd door het men ontwerpt door oefening. De ontwerper of vormgever onderzoekt
VERSCHILLENDE LAGEN
alledaagse object. vooral wanneer het geen de nuance en bijzondere eigenschappen van het materiaal om een werk Siri Betts-Sonstegand onderzoekt door
nut meer heeft en weggegooid wordt contradictie en stelt de materiele integrite~
BiJvoorbeeld. ze houdt van de weerklank in te benaderen dat uitdaagt wat wij voor waar aannemen. van een object in vraag. Bij de creatie van een
een brokstuk van een keramisch voorwerp,
Deze onderzoeken zu llen een specifieke kwaliteit of essentie van een vat mengt ze het glazuur met dingen om het
en gebruikt die brokstukken om juwelen te onstabiel en breekbaar te maken.vervolgens
creeren. zodat het nieuwe stuk wat materiaal nastreven, zoals de doorschijnendheid van porselein, de maakt ze afdrukken op dit breekbare
geschiedenis meedraagt uit een vorig leven. oppervlak, zodat er een vee lvoud aan lagen.
Ze is ge','nteresseerd ,n de band die een verfijning van beenderporselein, of het breekbare van klei in het
diepte en beeldspraak tot stand komt.
object heeft met zijn vorig leven. algemeen. Dit kan verbazende resultaten opleveren.

conceptdefinitie: materialiteit
W erk dat de eigenhei d van het materiaal zelf onderzoekt.
Dit kunnen zeer mooie materi aalst ructuren zijn en soms
manifest eert het zich als een reactie op of uitdaging van de
kwa liteiten van het materiaal en o nze verwac ht ingen ervan.
dee 3 6 materia l ite i t 2 5

TOT HET UITERSTE GEDREVEN GE'INSPIREERD DOOR


Kirsty Taylor maakt gebmk van een expressieve en bewerkelijke BEP ERK INGEN
techniek waarbiJ het materiaal tot het uiterste gedreven wordt. Sasha Wardell is ge"'nt eresseerd in de
Ze bouwt grootschalige objecten door herhaaldeliJk sl lb in een transparante kwal iteiten van materialen,
extruder te persen en de sl ierten In mallen te leggen waardoor vooral van beenderporselein, met
het object een structure le integriteit begint te ontwikkelen. al hun eigenaardigheden. Ze vindt
Deze vormen ziJn ingewikkeld, breekbaar en robuust in een, wat dat de beperkende kwaliteiten van
resulteert in een intrigerend we rk. het materiaal eerder Inspire rend dan
beperkend zijn, en giet lagen over elkaar
die te zien ziJn door het oppervlak en
doorzlchtige halo 's doen ontstaan.

Z IE OOK:
Deel 3: concept bladzijde 14
Deel 10: tests en voorbeeld en bladzijde 40
Deel 19: materi alen bladzijde 68
2 6 c r e a t i eve co n c e p t e n

casestudy: creatief vandalisme


Het werk van Kathryn Hearn gaat over het snijden door lagen om de decoratieve
kwaliteiten naar boven te halen die eronder liggen . Door te snijden, te splijten en
het oppervlak weg te halen brengt ze haar objecten tot leven.

ontelbare oppervlakken De objecten van


Kathryn Hearn zijn hoofdzakelijk gemaakt voor
huishoudelijk gebruik, met een sterke decoratieve taal en
functionele vormen zoals kommen, vazen of dozen. De
eenvoudige vormen tonen een complexiteit door de
orientatie en plaatsing van kentekens,

ontwerp door oefening De ontwerp-door-


oefening benadering impliceert een proces en een
decoratieve visie, die evolueert met elke generatie potten,
Ze worden gegoten in mallen met lagen slib van
verschi llende kleuren, waarbij de klei om beurten gegoten
wordt en vervolgens weggehaald wordt vooraleer een
andere kleur te gieten, De ontwerpster maakt gebruik van
vier of vijf lagen om een gelamineerd gegoten vat te creeren
met overal verschi llende tinten en kleuren, Wanneer het
object droog genoeg is, trimt ze door de lagen om
verschillende kleuren naar boven te halen, Ze wi l een
intrigerende relatie met de gebruiker tot stand te brengen,

veelkleurige inspiratie Klassiek gekleurde


strandhutten in vele kleuren waren de oorspronkel ijke
inspiratiebron voor de ontwerpster om te beginnen met
PLANNING
het onderzoeken van de herhalende strepen en lagen in Kathr yn Heam plant haar objecten in detail met gebruik
van schetsen, Ze tekent een collectie in profiel en
experimenteert met tekens, lijnen, vorrnen en kleuren,
WILLEKEURIG EN LlNEAIR Ze kijkt dan naar de vemouding tussen de objecten, hun
De planning van het patroon is zeer belangrijk individuele tekens en motleven, en de combinatie van
om het jUlste effect te bekomen,Voor de vazen kleuren, Ze heeft een handig werktuig om ontwerpen te
(boven) heeft de ontwerpster de inlegstukken lineair ontwikkelen, Ze werkt met een grafische opmaakplaat,
geplaatst, De schijnbare willekeurigheid van de Opmaakplaten hebben halfdoorzichtig papier, dus Je kunt
vier kante patronen in verhouding tot de vormgeving er details van de yorige schets mee overtekenen. Zo
van de lijnen werkt goed, Het patroon van het bord kan ze een ontwenp ontwikkelen op een doordachte en
(onder) is willekeuriger. De klei is weggenomen om nauwgezette manier.
verschillende kleurkwaliteiten naar boven te hal en,
c r eatief vandalisme 2 7

TESTBORDEN
Deze twee testborden bevatten veel
waardevolle informatie. De decoratieve
kwaliteiten zijn van lO'n rangorde dat
het volmaakte stukken zljn. De
ontwerpster verwiJst daarom naar testen
of maquettes als 'vroege stukken', die het
VORMELlJKHE ID AFBREKEN
uiteindelijke stuk kunnen worden.
Deze collectie kwam tot stand in samenwerking met
Anthony Quinn, die de vormen ontworpen en gemodelleerd
heeft, terwijl Kathryn Hearn de lagen gegoten heeft en
de tekens gekozen heeft. De idee erachter was om de
vormelijkheid van het object af te breken om een mooler,
willekeurig object te creeren.

klei wat soms agaatkeramiek genoemd wordt. CO MPLEXE KWALITEITEN


De moeiliJke aard van Kathryn
Het interesseert haar om te zien hoe die
Hearn's technieken laat haar toe om
intervent ies de vorm kunnen verheffen, en complexe oppervlaktekwaliteiten te
creeren. Het kms dat hier getoond
tege lijkertijd verschillende kwal iteiten en wordt is een zeer decoratief element
kleu ren in een keram isch vat ku nnen blnnen een grater, vrij patroon. De
close-up van het vierkant je dient als
integreren. Ze heeft geexper imenteerd met een SDort interpunctie voar de vorm.
het t hema in veel vo rmen en met Het zorgt ervoor dat we hem van
dlchterbij gaan bekJjken en leidt ons
versch il lende technieken. naar de versiering van de rand.

Wedgwoodcollecties Ze werkte
samen met Josiah Wedgwood en heeft dr ie
collecties verzame lobjecten gecreeerd met het
t radit ionele jaspislichaam, haar kenmerkende
benadering, en een beperkt pallet aan kle uren.
Kathryn Hearn blijft het gebruik van
ge'(ntegreerde oppervlakken uitdagen door t e
werken met potten op maat en in kleine
aantallen. Ze houdt van het contact met Z IE OOK:
industriele par tners om productieprocessen te Deel I : visuele inspiratie bladz ij de 10
Deel 3: concept bladzijde 14
ontwikkelen die onderm ijnd worden in
Deel 14: oppervlak bl adzijde 56
verhoud ing tot de keram iekpraktijk. De el 16: kleur bladzijde 62
2 8 c r e a t i eve co n cep t en

deel 37: het decoratieve


Het decoratieve concept onderzoekt de idee om een vorm te verheffen
door decoratieve details aan te brengen. Dit kan gaan om reliefapplicaties
op het oppervlak in het geval van sgraffito. of door binnen te dringen in het
oppervlak. zoals bij perforeren.

de vorm voorbij De bedoeling in het


decorat ieve is om een object te creeren dat
verder gaat dan Iouter de vorm ervan. een dat
op een aantal andere niveaus werkt los van de
formele of functionele kwaliteiten ervan. Het
gaat over de mogel ijkheid om dezelfde vorm op
een aantal verschil lende manieren te decoreren
om verschillende mogelijkheden te creeren.

conceptdefinitie: 2
Het decoratieve
Werk dat de verhouding onderzoekt
tussen de vorm en de decoratieve
kwaliteiten ervan. Dit kan gaan om de
verhouding van decoratie tot de
esthetische aantrekkingskracht van de
HET DECORATI EVE U ITDAGE N
vorm of functionele decoratie. Door ermee te werken daagt St eve Brown het begrip
van het decoratieve in zijn werk uit. H ij werd opgeleid
in de textielindustrie en gebruikt stof als materiaal om
mallen te maken. Hi) werd geinspireerd door het A-POC
ontwerpconcept van de modeontwerper Issey Myake waarbij
hij werkt met stoffen kokers waaruit mouwen en rokken
kunnen worden gesneden tot op de gewenste lengte ( I ).
Steve Brown paste deze structurele filosofie toe op klel. Hij
ontwlkkelde een systeem om een stoffen mal (2), die een
beetje lijkt op een sok (3), te ontwerpen waarop textuur en
kleur aangebracht werd aan de binnenkant. De klei wordt in
de mal geperst en kan dan verder bewerkt worden dankzi)
de flexlbiliteit van de stof. Het geheel wordt dan in een oven
geplaatst en gebakken, w aarna de st offen mal opbrandt (4).
dee 3 7 h e t decoratieve 2 9

DECORATIEF VERHAAL
Mal'ia Lintott maakt gebl'u lk van een aantal verschdlende
techn ieken om een decoratief verhaal t e creeren in haar
werk. Haar collectles maken gebrulk van de decoratieve
kwaliteiten van klei om een emotlonele weerklank te
creeren. Ze wi l dat de gebru iker van haar objecten
aanget rokken wordt tot de textuur en het verhaal dat In
haar vormen beschreven wordt. Ze is gelnteresseerd in het
onderzoeken van de emotlonele relatie die de gebruiker
ontwi kkelt met het object.

GRILLIGE DECORATIE DECORATI EF VERHAAL


Polly George vert rekt vanuit de functle van De theepot van KatyWest geeft de Indruk dat de handgreep meer
een object. Dan verandert ze de relatie tot versierd IS dan het oppervlak. D it Irjkt op een Intaglio-afdruk In het
het object door gri llige decoratie of details. Ze oppervlak van een ut i l~ir vat, en roept een gevoel van nostalgie op naar
gebruikt trad~ione le keramische t echnleken de meer overladen traditles van high tea In het verleden . Het kunstwerk
als re liefappllcatie en stempelen om objecten beschrijft de ontwikkeling van het ontwerp in een reeks tafelgerei.
te creeren die de toeschouwer op een aant al
verschdlende nlveaus met njngevoeligheld en
verstand aanspreken.
Z IE OOK:
Dee l 3: concept bladz ijde 14
Dee l 13: model bladz ijde 52
Dee l 14: oppervlak bladz iJde 56
130 c r ea t i e v e conce p ten

casestudy: functionele decoratie


De collectie van Anthony Quinn met als titel Pierced probeert het begrip
functionele decoratie heruit te vinden. door gebruik te maken van de traditionele
techniek van het perforeren waarbij de klei met de hand geperforeerd wordt,
meestal om geometrische patronen te creeren. In Pierced maakt elk teken of elke
insnede een wezenlijk deel uit van de functie van het object en zo wordt dit
traditionele gebied van keramiek heruitgevonden voor de moderne markt.

ge"inspireerd door het verleden en door


de toekomst De collectie hedendaags kookgerei en
tafelgerei van Anthony Quinn is het resultaat van diepgaand
onderzoek in het Victoria en Albert Museum in Londen.
Het onderzoek belichtte de re latie tussen versiering en
functie in de historische keramiek. en hoe de decoratie een
wezenlijk deel uitmaakte van de functie van het object.
Pierced probeert ook verloren r ituelen te belichten en
er betekenis voor te vinden in de maatschappij van
vandaag. De collectie vindt verouderde voorwerpen
heruit. zoals de glazenkoeler; die vroeger gebruikt werd
om glazen te koelen. of de kom van de barbier; die
gebruikt werd bij het scheren. De objecten kregen een
moderne toets, de functie ervan werd in een moderne
context geplaatst en ze kregen een nieuwe rol
toebedeeld met hedendaagse re levantie.

samenwerking met Leeds Pottery De


Pierced-collectie is een samenwerking tussen Anthony
Quinn en Leeds Pottery. Elk object werd met de hand
vervaardigd met gebruik van dezelfde technieken die al PRO BLEMEN O PLOSSEN
200 jaar lang toegepast worden bij het pottenbakken . De DOO R SCHETSEN
Bij de ontwikkeling van de
ontwerpen werden ontwikkeld via onderzoek, Wanneer de collectie klaar was, werd ze voorgesteld aan
Pierced-coll ectie werden
gedetailleerde schetsen, en met de computer de pottenbakkerij. W ijzigingen in het ontwerp en aanpassingen veel schetsen gebr uikt.
vooral met betrekking tot
gegenereerde driedimensionale vormen met gebruik van werden besprokenVervoigens keerde men terug naar de co llectie in het Vi ctoria
een CAD-programma. Die informatie werd per e-mail traditionele vormgevingsmethodes en het maken van mallen in en A lbert Museum. De
studies en schetsen helpen
naar het Hothouse gestuurd, een bureau voor keramische plaaster. De eigenlijke objecten werden vervolgens gegoten in am problemen op te lassen
ontwikkeling dat de prototypes maakte van de objecten mallen, waarbij de motieven in de vochtige klei geperforeerd vooraleer tijd te investeren
in CAD. II
met gebruik van driedimensionale afdrukken . werden eens die haar gewicht kon dragen.
I

--
..I'
--
..I,
I'
I'
f u n c ti o n e e d ecoratie 3

PROTOTYPE
Vergelijk het rapid prototype van de Puzzle Jug ( I ) met
het echte (2). U kunt duidelijk de w iJzigingen merken
die aangebracht werden om het object te fabriceren.
Bij het prot otype zijn meer gaatjes uitgesneden en het
patroon ervan is geometrischer In het object van klei
is het niet mogeli/k om de gaatjes zo dicht bil elkaar
t e plaat sen, omdat dat een invloed zou hebben op
de structurele sterkte, en het patroon is willekeuriger
omdat het met de hand gemaakt werd. De kan In klei
heeft een uitstekende rand bovenaan als versterking,
een detail dat niet terug te vinden is bij het prototype.

'", ....,
GEDETA ILEERDE ONTWERPEN
Het gebmk van driedlmensionale CAD-
systemen maakt het mogeli/k om gedetailleerde
ontwerpen te maken met veel speciflcaties, wat
op zljn beurt problemen en details wegnam
vooraleer de elektronische informatie verstuurd
werd om er een rapid prototype van te maken.
COHERENTE REEKS OBJECTEN
Het eerste schetsen hielpen ook bij de
ontwikkeling van een coherente reeks
objecten en het begrijpen van verhoudlng,
functie en formele relaties.

,
.... ,\ I"'
---
---,
........ ,

--
I, ,
,"',",
I , \ Z IE O O K:
Deel 3: concept bladzijde 14
Deel 8: prototypen bladzijde 34
Deel 9: model en mal maken bladzijde 36
Deel 15: functie bladzijde 58
3 2 creatieve concepten
r------------------------------;
i
i
conceptdefinitie: i:
! het sculpturale i
i: Werk dat het begrip van het object
deel 38: het sculpturale ! onderzoekt in zijn zuiver sculpturale j
! 1

'
, aspecten. Dit zijn beeldhouwwerken die i
Beeldhouwkunst is een uitdrukking van ideeen en concepten. Het doet de toeschouwer i '
nadenken en vooroordelen beschouwen of in vraag stellen. Sculpturale keramiek heeft
! onze waarneming van het materiaal uitdaagt
JI i

L
en de schaal, verhouding, locatie en het
een lange en gevarieerde geschiedenis. Klei is gemakkelijk om te bewerken en vorm te
verhaal in vraag stelt.
geven, en daardoor is het geschikt voor het maken van beeldhouwwerken .

fundamentele belangen Artiesten en ontwerpers


houden zich bezig met sculpturale ideeen en activiteiten
om fundamentele belangen uit te drukken en re laties in
vraag te stellen. Keith Harrison duikt in de overlevering van
de familie en maakt beeldhouwwerken die gebaseerd zijn
op zijn eigen persoonlijke geschiedenis.
Het werk van Keith Harrison gaat over persoonlijke
expressie aan de hand van een weinig gebru ikt keramisch
medium dat Egyptische pasta heet. Het is een op lage
temperatuur gebakken lichaam dat uit zichzelf glazig is. Zijn
werken zijn zowel sculpturen als performances, die dikwijls
in situ opgesteld worden. Zijn werk zal bakken of een
verandering ondergaan tijdens een persoonlijke bezichtiging
PLA NNI NG
of een gebeurtenis. Het is niet omdat een werk een
Een recent beeldhouwwerk bevatte I 2 elementen van beeldhouwwerk is dat er nlet eerst een
schets van gemaakt wordt. In deze schetsen
een elektrisch fornuis die vastgezet werden in blokken klei plant en elimineert de ontwel-per mogelijke
kleurencombinaties. Merk op hoe hij de
en verbonden werden met de elektriciteitstoevoer De
obJecten kleurt maar nadien uitknl pt zodat hij
blokken bevonden zich in het prachtige decor van het verschillende comb,nat,es kan uitproberen.

Victoria en Albert Museum in Londen. Ze begonnen


langzaam te verhitten en te roken toen de elektrische
elementen om beurten warm werden. Dit stuk werd
gestileerd volgens Leonardo's Lootste Avondmool. Een
andere recente installatie toonde de ontwerper die de
vloer van een huis in de voorstad bedekte met tapijt
gemaakt uit klei en Indisch chapatibrood.

BEELOHOUWWERK OP BASIS VAN TIIO


O,t stuk heeft als titel 20 Whittington Street Het is een
werk op basis van tijd waarbiJ het tapijt van een huis in
een Engelse voorstad nagemaakt werd in een galeriJ met
gebruik van lagen ongebakken baksteenkJei. bladstaal.
chapatibrooddeeg en kruiden. Verwar mingselementen
we rden tussen de klei en de lagen staal geperst en we rden
per twee voor vier uur ingeschakeld zodat het brood en de
krui den gebakJken werden aan de bovenkant en de kle i aan
de onderkant verwarmd werd.
SCHIJNBARE VLUCHTIGHE ID
dee I 3 8 h e t sc u l p t u r a l e 3 3
De vroege schetsen van Clare Tworney leggen de
efemerische aard vast van het beeldhouwwer k Ze tekent
vitrines in een museum en plaatst tere blauwe vogeltjes op
de hoeken en ran den waarvan het lijkt alsof ze net In de
galerij zijn neergestreken.

TRO FEE
Bij deze installatie van Clare Tworney
werden 4000 blauwe vogeltjes van
Jaspisporseleln t ussen de beeldhouwwerken
geplaatst In de grote zalen van hetVictoria
en A lbert Museum in Londen. Gedurende
vljf uur werden bezoekers verzocht om te
genieten van het kunstwerk en een vogeltje
bij wiJze van 'trofee' mee te nemen.Traag
maar zeker werd het beeldhouwwerk
verniet igd door de bezoekers - deelnemers
aan het kunstwerk.

kunstwerk en ruimte Clare Twomey creeert installaties


die onze re latie onderzoeken tot het ku nstwerk en een ru imte,
Ze maakt gebr uik van de unieke eigenschappen van kle i om
we rken te creeren die het vluchtige van een idee en een
tegenspraak tussen betrokkenheid en vem ietiging oproepen, Z IE OOK
Deel 3: concept bladzijde 14
Ze gebruikt industrie le giettechn ieken en veelvouden om
Deel 4: schetsen bladz ijde I 6
enorme evenement en tot stand te brengen die traag verdwijnen, Deel 5: ontwerpontwikkeling bladzijde 20
3 4 creatieve co n c e p t e n

casestudy: antropologie
van keramiek
Marek Cecula omschrijft zichzelf als een antropoloog
of een waarnemer, iemand die menselijke relaties met
keramische objecten bestudeert en de functie ervan.
Hij beschouwt hun meningen binnen onze
hedendaagse context. Hij wil ons zijn manier van zien
eigen maken, om zijn ontdekkingen te belichten als een
ervaring die we moeten delen.

ONGEMAKKELlJK
hyperrealisme Een van de collecties van de ontwerper. met als Bij de creatie van het hypenrealistische waar de ontwerper
titel Scatology, probeert ons bewust te maken van de unieke esthetische naar streeft. is aandacht voor details zeer belangrijk. H ier
heeft hij een metalen stand gemaakt met gaten. die ons
en structurele opbouw van alledaagse objecten. Hij concentreert zich doet denken aan de alVoer van een gootsteen.
op objecten waar we een intieme, bijna geheime relatie mee hebben,
zoals toiletten en wasbakken.
De stukken van de ontwerper zijn ergonomisch, gemaakt voor het
menselijk lichaam en voor hygienisch gebruik. Ze zijn mooi en wit, en
bedoeld om zich te ontdoen van lichame lijk afval. N aast hun
belangrijkste functie hebben de objecten een menselijke
dubbelzinnigheid. Ze combineren het sensuele, het abstracte en
het steriele.
Hij maakt gebruik van industriele technieken om zijn objecten hyper-
realistisch te maken. Ze zijn vertrouwd. Maar door ze te bekijken realise-
ren we ons dat het object tegelijkertijd vertrouwd en niet vertrouwd is.
Het lijkt op een toilet, maar toch ziet het er totaal anders uit.

DUBBELZ INNIG
Deze collectie heeft als titel Hygiene. Hygiene speelt
met onze associaties en waarnemingen; de objecten
ziJn dubbelzinnig maar hebben genoeg details om
er ons ongemak.kelijk bij te voelen. Opnieuw helpen
hyperrealistische details om het concept weer te geven.
antropologie van keramiek 3 5

ONVOORSPELBARE OMSTANDIGHEDEN
Deze collectie (links) werd op hout gebakken
in een tochtige Anagama-oven, zie afbeeldlng
hierboven. De kleurenvariatle is het gevolg van
de onvoorspelbare omstandigheden in de oven.
waar vlammen en gesmolten as zorgen voar een
uniek oppervlak op elk stuk.

wedergeboorte: terug naar de oven In zijn


meest recente collectie, In Dust Real, heeft de ontwerper
gefabriceerde stukken van Royal Copenhagen en Rorstrand
terug naar de oven gebracht. In een poetische opwelling heeft
hij een traditionel e Anagama-houtoven gebruikt, die verwijst
naar de Oosterse oorsprong van porselein. H ij realiseerde zich
dat typische houtovens expressieve kwaliteiten bieden maar,
nog belangrijker, dat deze techniek nieuwe mogelijkheden
zouden kunnen bieden voor conceptuele interpretatie.
Sierstukken werden ook aan dit wedergeboorteproces
onderworpen. De objecten vervonrnden aanzienlijk, en stelden de
algemeen aanvaarde ideeen over schoonheid en functonaliteit in
vraag door het herdefinieren van de huishoudelijke waarde van die
objecten en ze over te brengen naar het rijk van de kunst.

VERVORMDE OBJECTEN
Let erop hoe deze objecten
vervormd werden en nieuwe
kwaliteiten kregen door het ZIE OOK:
bezwijken van het glazuur en
Deel 3: concept bladzijde 14
de versieringselementen bij
het opnieuw bakken. Deel 13: model bladzij de 52
Deel 26: werken met gietm allen bladzijde 86
3 6

woordenlijst

aardewerk Potterie die op een vrij lage temperatuur dwarsdoorsnede Een binnenzicht van een pot, alsof glazuur kleurpigment Commerciele kleur die
gebakken is. Het lichaam blijft poreus en moet je het object doormidden hebt gesneden. toegevoegd wordt aan glazuur.
gewoonlijk voorzien worden van glazuur.
een schelpmodel maken Een hoi model maken halfmat Een satijnachtig oppervlak met een lichte
afdraaien Afdraaien van gedraaide potten in het door middel van gipsgieten. glans.
leerharde stadium om de vorm te verfijnen en
voetringen te creeren. email Kleuren op lage temperatuur die smelters halftransparant Lichte kleuren en/of gespikkelde
bevatten en gewoonlijk boven een gebakken glazuur kleuren waar de meeste kleuren door kunnen gezien
bakken De techniek waarbij keramiek verhit wordt in aangebracht worden. Email moet verder gebakken worden met slechts kleine afwijkingen.
een oven om glazuur of klei hard te doen worden. worden om het duurzaam te maken.
halfvloeibare zeep Beschermlaag die gebruikt wordt
beenderporselein Een kleilichaam met een extrusie Versieren met gekleurd slib dat door een om een model niet-poreus te maken vooraleer een
hoeveelheid beenderas in de samenstelling. extruder geperst werd. mal gemaakt wordt.

beschermlaag Een decoratief medium, zoals was, latex, gieten Potten maken door slib in een poreuze mal te jigger/jolley Dit beschrijft de techniek waarbij klei
of papier dat gebruikt wordt om te vermijden dat slib of gieten om een laag klei op te bouwen. gevormd wordt over een bolle (jiggering) of in een
glazuur aan het oppervlak van aardewerk gaat kleven. holle mal (jolleying).
gietklei Een vloeibare klei die gebruikt worden bij het
biscuit Keramiek die een keer gebakken is, gewoonlijk vormen van objecten met mallen. Wordt dikwijls ook kaliber Technisch toestel dat gebruikt wordt voor het
rond 1000 0c. gewoon slib genoemd. schrijven van lijnen/naden in modellen.

biscuitbrand Het eerste bakken van aardewerk om gietopening De opening van een mal waardoor het keramiek Elke vorm in klei die gebakken is in een oven.
de klei hard te doen worden en duurzaam te maken. slip gegoten wordt in de holte van de mal.
kleurpigmenten Ongebakken kleuren die gebruikt
brit De boord aan de binnenkant van een deksel en giftig Keramisch materiaal, gasvormig of vloeibaar, dat worden om aardewerk te versieren of een keramisch
de rand rond de binnenkant van de opening van een schadelijk is voor de gezondheid. pigment dat gebruikt wordt om kleur toe te voegen
pot die gebruikt wordt om het deksel op te zetten. aan glazuur en lichamen.
gipsdraaien De techniek waarbij gipsmodellen
CAD Computer-aided design. gedraaid worden op een draaibank. kop (van een draaibank) Metalen kop met gips dat
gebruikt wordt bij gipsdraaien.
craqueleren De ontwikkeling van scheurtjes als gipsgieten De handeling waarbij een sjabloon door
gevolg van het samentrekken van glazuur. nat gips getrokken wordt, eigenlijk extrusie met gips. leerhard Klei die opgesteven is maar nog steeds
vochtig. Ze is hard genoeg om mee te werken zonder
dekkend Glazuur waar geen andere kleur door komt, glazuur Een dun, glazen laagje op het oppervlak van te vervormen maar kan nog steeds ergens aan
in tegenstelling tot doorzichtig glazuur. aardewerk. vastgemaakt worden.
woorden i j s t 1

lichaam De term die gebruikt wordt om een opbouwen met kleirollen Potten maken door smelter Een ingredient in glazuur of kl ei waa rdoor
specifiek kleimengsel te beschrijven. bijvoorbeeld middel van rollen of slangen klei . het vlug gaat smelten. en silica omzet in glazuur of gl. s.
steengoedlichaam en porseleinlichaam.
oven Het toestel waarin aardewerk gebakken wordt. steengoed Verglaasde klei. die gebakken is boy n
lineair mengen Een systematische manier van Ovens kunnen werken op houe. olie. gas of elektriciteit. 1200 0c. Elke soort glazuur wordt gelijktijdig als het
experimenteren met verschillende soorten glazuur. lichaam hard waardoor een integrale laag gevormd word
oxidatie Bakken van aardewerk in een oven met
lomer Plastic of metalen werktuig dat gebruikt wordt voldoende zuurstof. tekenschaats Een doorzichtig plastic tekeninstr'um 11

o m de klei in model te brengen. waarvan de randen in verschillende krommes


plastische klei Klei die kan bewerkt worden maar gesneden zijn . om lijnen met verschillende krommlng n
mal Een gipsvorm waar klei in gedr ukt of gegoten haar vorm blijft behouden. te kunnen tekenen.
worden. Mallen kunnen uit een stuk bestaan of uit
verschillende stukken. porselein Keramisch product dat glad. hard en terugtrekken Beweging van glazuur over het
doorzichtig is. kleilichaam tijdens het bakken. als gevolg van stof of v
malriem (of -band) Een stoffen band of rubberen dat zich op het oppervlak bevindt.
riem die gebruikt worden om de delen van een mal printen in 3D Zie rapid prototype
vast te zetten tijdens het gietproces. transparant Duidelijke basiskleuren die niet vaag of
prototype Een driedimensionaal model van een verstoord zijn.
maquette Een basis schaal model . een ontwerp dat ingewikkelder is dan een maquette.
driedimensionale ·schets·. trimmen De techniek die gebruikt wordt bij het
rauwglazuren Het maken. glazuur aanbrengen en werken met gietmallen om aardewerk schoon t
naadlijnen Kleine lijnen op aardewerk die ontstaan bakken van aardewerk in een handeling maken met een mes of sponsje. vooral om naadilin n
waar twee delen van een mal met elkaar verbonden te verwijderen die achtergebleven zijn van de mal.
worden of waar de zijden samenkomen bij een rapid prototype Objecten die gevormd worden op
opbouw met plakken. machines waarbij wiskundige coordinaten gebruikt uitsparing Het onderdeel of model dat de gieto p nlng
worden om een prototype te maken. zal vormen bij het gieten van een gipsen mal.
onderdompelen Glazuur aanbrengen door
onderdompeling. schijf Een gipsen of houten schijf voor het draaien van verglazing Het punt waarop klei niet meer po r uS Is
potten of voor het verplaatsen van potten zonder ze na het bakken op 1200 0c.
onderglazuur Een kleur die gewoonlijk aangebracht aan te raken of voor het drogen van klei. voet De basis waar een stuk aardewerk op ruSt.
wordt op ongebakken klei of biscuit gebakken
aardewerk en vaak bedekt wordt met glazuur. sgraffito Het snijden in of krassen door de buitenste voetring De cirkel ongeglazuurde klei aan de basis
deklaag van slib of glazuur om het andersgekleurde van een pot die de pot verheft ten opzichte van h
ontwerp Tekening op basis waarvan objecten of lichaam eronder bloot te leggen. oppervlak waar hij op staat.
gereedschappen gemaakt worden.
slib Vloeibare klei . wand Klei. plastiek of hout dat gebruikt word t als
opbouwen met kleiplakken Aardewerk maken met een muur rond een model of vormplaat waar glps In
plakken klei . gegoten wordt.
3 8

bronnen

CURSUSSEN IN HET ONTWERPENVAN KERAMIEK


Infomratie over diverse cursusse n en works hops in ORGANI SATIES
Dit is een lijst van bronnen met een specifi eke relevantie
Nede rland: www.keramiekstartpagina.n l en
voor het ontwerpen van keram iek. of u lessen wil
www.keram iek.info-pagina.nl Stichting Keramiek Promotie Delft (SKPD)
nemen in avondonderwijs. een zomercursus of een
Nieuwstraat 7
dagcursus wenst te volgen.
BELGIE 26 11 HK Delft
CURSUSSE N Tel.lFax 0 15/2 147072
SyntraWest Stichting voor de Promotie van de bekendheid met
NEDERLAND Spoorwegstraat I4 nationale en internationale keramiek
8200 Brugge www.terra-delft.nl
Crejat Tel. 050/40 30 80
Herculesstraat 28f Fax 050/40 3 I 80 NVK Nederlandse Vakgroep Keramisten
1812 PH Alkmaar wwwsyntrawest.be Beroepsvereniging van keramisten
Tel. 072154 05 I5 *Cursussen Keramiek en Pottenbakken www.nvk-keram iek.nl
www.crejat.nl
Tekenacademie Turnhout VERZAMELINGEN
WBK Vrije Academie Gemeentestraat 5
NEDERLAND
Paviljoensgracht 20-24 2300 Turnhout
25 12 BP Den Haag Tel.0 14 414185
Nationaal Keramiekmuseum Het Princessehof
Tel. 070 3638968 www.turnhout.be/tekenacademie
Leeuwarden
Fax 070 3561 165
Grote Kerkstraat I I
www.vrijeacademie .org Boomse Kunstacademie VZW
89 I I DZ Leeuwarden
Tuyaertsstraat 53
Tel. 058 2948958
CKE Centrum voor de Kunsten Eindhoven 2850 Boom
Fax 058 2948968
Stratumsedijk 22 Tel. 03/888 05 02
www.princessehof.nl
5600 AV Eindhoven Fax 03/844 32 3 I
Tel. 040 2 I6 2 I 63
Mobach Keramiek Museum
Fax 040 21 I 33 25 Informatie over diverse cursussen en workshops in
Kanaalweg 24
www.cke.nl Belgie : zie www.keramiek.startpagina.be.
3526 KM Utrecht
www.keramiek.start.be en
Tel. 030 2880290
Vrije Universiteit Amsterdam/Cultuurcentrum www.pottenbakken.startpagina.be
Fax 030 2896398
Griffioen
www.mobach-keram iek.nl
Ui lenstede 106
I 183 AM Amstelveen
Tel. 020 5985 100
www.vu.nl
bronnen e n bibl iogra fie 3 9

bib Ii ografi e
Groninger Museum BOEKEN
TljDSCHRIFTEN
Museumeiland I
97 1I ME Groningen Scott, Maryl in
Klei
Tel. 050 3666555 Pottenbakken
www.klei.nl
Fax 050 3120815 Librero Nederland 2008
www.groningermuseum .nl
NVK (Nederlandse Vakgroep Keramisten)
voornamelijk Aziatische keramiek Consentino, Peter
www.de-nvk.nl
Pottenbaktechnieken
Librero Nederland 1994
BELGIE
WEBSITES
Atkin, Jacqu i
Museum voor Schone Kunsten en Keramiek
Pottenbakken basics
Rue Ren ier 17-19 Dit is een lijst van websites met algemene
Forte Uitgevers 2006
4800 Verviers informatie over ontwerpen en vormgeven
Tel. 087/33 1695
Bliss, Gi ll
www.keramiek.startpagina.nl
Alles over pottenbakken
Keramiekmuseum www.keramiek.info-pagina.nl
Uitgeverij Cantecleer 2000
Rue Charles Lapierre 29 www.keramiek.startpagina.be
5300 Andenne ~ Namen www.pottenbakken.startpagina.be
Eliens T itus M. & Eliens T.M.
Tel. 085/84 4 1 8 I wwwkeramiek.start.be
Het keramiekboek
Fax 085/84 56 3 I
Nederlands sier- en gebruiksaardewerk 1885-
www.caramandenne.be wwwkeramiekmuseum.nl (virtueel
1940
keramiekmuseum)
Uitgeverij Waanders, 2006

Melegati, L.
Aardewerk en porselein
Tirion, 1997

Bogaers, M-R
Technieken in de kunstnijverheid. deel 3:
ceramiek
Uitgave van het Kunsthistorisch Instituut van de
Rijks un ivers iteit te Leiden , 1985
4 0

biscuitbrand 67, 136 Cooper, Emmanuel 96, 97 van Essen,Tamsin 44,49, 93

register Blake ly, Matthew 79 craqueleren 136 Evans, Damian 117

bol le mal 34,35, 81 extrusie 57, 57, 137

Cursieve getallen betekent bijschrifte n; bord Dainty, Nat asha 98, 99 , 98, 99

vetgedrukte getallen betekent dat het -ergonomie van een 60 Davis, Rosalind 11 , 40,50 Featherstone, Simeon 62

woord in de verklarende woordenlijst -draaien van een 78 Dawson, Robert 65, 121 figu urzaag 81

staat. bosseleren 56 , 56 decoratieve , het 128, 131 Flood , Henr ietta 55

bovenaanzicht (plan) 29, 31 , 33 -de vomn voorbiJ 125 fluwee lbehang 10

aardewerk 69, 87, 136 brainstormen 20, 2 I -casestudy: fu nctionele decoratie 130, Frith, David 78

aardewerk hon ingglazuur 67 -diagram 21 13 1 functie 58,61

afdraaien 137 brit 32,39, 78, 136 -definitie 128 -definitie 58

alledaagse objecten I I Bromley, Dom inic 116 dekkend 137 -ergonomie 58

alledaagse rituelen 13 -Amoeba kandelaar 86 diepte 78 ·van een beker 59

Anagama houtstoken 135, 135 bronmateriaal I 0, I I D illon, Stephen 104, 104 *van een bord 60

antropomorf werk I 04 bronnen 138, 139 D ixon, Steve 109 ·van een kopJe en schoteltje 60

antropomorfe vaten 106 Brown, Christie 105, 105 draaibank 82, 83 ·van een kan 58

Austrin, El ise 52 Brown , Steve 128 -ve iligheid 83 ·van een soepkom 61

Aylieff, Felicity 96, 96 buiten het kader denken' I I draaien 76, 79 ·van een stoofpot of terrine 61

Azumi, Shin 26 -kan 79 -beker 79 ·van een thee pot 59

-theepot 78 -bord 78 functio nele, het I 16, I 19

Bailey, N aomi 61 -waarom draaien? 76 -centreren 76 -casestudy: het disfunctionele

bakken 136 -een ci linder draaien 77 overwinnen I 18, I 19

Barford, Barnaby I 14, I 14, I 15 CAD (computer-aided design) 35, 36, -kan 79 -definitie I I 6

-Oh Mummy Can We Please Keep It I 14 130, 131, 136 -theepot 78 -objecten in gebruik I 16, 116-117

-Pay up did you get in for free I 15 Cane, Kyra 92 -waarom draaien 77 Fung, Lok M ing I 7

-Still life fruit bowl I 14 Carmeli, Simone 55 drukmallen 37, 84,85

baslsonderzoek I I, 14 Carrol, Cath 63 -architecturaal gebru<k 84 geknede modellen 25

beeldselectie 12 Cecula, Marek 83, 134, 135, 134, 135 -een kom in een mal drukken 85 Genders, Carolyn 72

beenderporselein 69, 87, 123, 125, 136 -Hygiene, Hygiene 134 -esthetica 84 George, Pol ly 57, 129

begrafenisaardewerk I 06, 106 -In Dust Real collection 134 -gebruik van een holle mal 85 gieten 136

beker celadonglazuur 67 -techniek 84 -zie werken met gietmallen

-ergonom ie van een 59 concept 14, 15 dubbel gieten 87 gietopen ing 137

-draaien van een 79 -definitie 14 dwarsdoorsnede 3 1,32, 136 giftig 137

Bendavid, Kochevet 10 I -ontwikkeling 14 gips draaien 82, 83, 137

beschermlaag 137 -voorstelli ng 15 Egyptische pasta I 32 -een model in gips draaien 83

Betts-Sonstegard, Siri 15,42, 65, 121 -het probleem en de oplossing 15 elevatie 29, 31,33 -gips draaien 82
bijkomend onderzoek I I , 14 Conne ll,Jo 81 emai l 136 -gebruik van een draaibank 82

biscuit 136 Cook. David 37 -op glazuur 62, 63 -wand o pbouwen 82


reg i ster 4

gipsvormen maken 27, 34, 36, 80, 81, -Milkii Jug I I 7 -Sora 103, 103 Leonardo da Vinci: The Last Supper 132
86, 137 Holler, Suzy 56 keramiek 136 Lewis, Eleanore Rees 54

-gips gieten 80 Horinouchi, Kaoru 23, 24 Kesseler, Rob 94, 94, 95 Ilchaam 53, 136
-gipsvormen maken van een model Hornero, Covadonga 49 ki kkerbekers I 12 liniaal, stalen , 28, 30, 31 , 32, 33 , 82

80-81 Hothouse dienst voor keram ische Kittnarova, Kater ina 22 lineair mengen 40,4 1, 41 , 66, 136

-hoe gereedschappen maken 81 ontwikkeling 130 kleilichaam, kleuren 62, 62 Lintott, Mar ia 129
-waarom gipsvormen maken) 81 houtstoken, Anagama 135, 135 kleimodellen 36 lomer 83, 85, 88, 136

glazuur 40, 4 1,66,67, 136 Howard,Ashley 78 -voordelen 40


-functies van 66 Hudson, Graham 101 kleur 62, 63 maken van model en mal 36, 39

-glazuur notitieboekje 67 -casestudy: abstractie door kleur 98, 99 -checklist van dingen die kunnen

-hoe glazuur bereiden 66 inkepingen 37 -decoratie onder glazuur 63 gemaakt worden met een mal 38
-kleuren 62, 62 in lagen gieten 62, 62 -emai l op glazuur 63 -de relat ie tussen mal en model 37
-soorten glazuur 67 inlegwerk 84 -experiment 62 -malstructuren 38, 39

*bestrijken of beschi lderen 67 insp iratie 12, 14 -kleuren van het kleil ichaam 62 -modellen om te maken met een mal

*gieten 67 -visueel 10, I I -kleuren van het glazuur 62 37


"methodes om glazuur aan te brengen intaglio 56, 56, 12 9 kleur als een concept 96, 99 -technieken 36
67 -casestudy: abstractie door kleur 98, 99 -terminologie in verband met het

*ondendompelen 67 Jakobsen, Rikke 54 -definitie van het concept 96 maken van mallen 37

*rauwglazuren 67 japanse inspiratie 98, 103 -de kwaliteiten van de materialen 96,97 mal 137

*spuiten 67 jaspisporselein 57, 127 -essentie van het object 96 mallen van hars 86

glazuur kleurpigment 136 jigger/jolley 37,88,89, 136 -gewijzigde dynamiek 96, 96 malriem (mal band) 137

gom 28 -de klei in de mal leggen 88 kleur op glazuur zie email maquettes 19, 20, 24, 27, 28, 48, 107, 137
Gray, Maria 54 -de mallen maken 88 kleur pigment en 62, 137 -defi nit ie 24
Grazzini, Ku sh i 79 -een kom maken met de Jigger- kleurscheldi ng 64 -geknede modellen 25, 27
techniek 88 knip 79 -gips 27
Ha, Angels 14 -een kom maken met de jolJey- kom -karton 114
H abitat 103 techniek 89 -jiggering-techniek 88 -klei 40
halfdekkend 137 -jiggering 88 -jolleying-techniek 89 -materialen en technieken 24
halfmat 137 -jolleying 88 kop (van een draaibank) 136 -ongebakken klei 25
halftransparant 137 johannessen, Helen 87 Kopala, Daga 83 -papier 25, 26
halfVloeibare zeep 31, 89, 137 jones, Felicity 12 kopje en schote~je, ergonomie van een 60 -volumemodellen 26
Hansesgaard, Britta 48,49 korund 69 Mara, Alice I 13
Har rison, Keit h 132 kali ber 137 krachtige beelden 12 mat 137
-20 Whittington Street 132 kan krompasser 30. 82, 83 materialen 68, 69

Hearn, Kathryn 62 , 126, 127, 126, 127 -ergonomie van een 58 kroonlijsten 80, 8 1 -soorten klei
Heyning, Diederik and Wied 74 -draaien van een 79 *beenderporselein 69
H iggings, john 75 kartonnen profielen 82, 83 Leeds Pottery I 30 "korund 69
H ills. Kat hleen 64 Keenan, C hris 76,102, 103, 102, 103 leerhard 136 *aardewerk 68
42 register

*papierklei 69 naadlijnen 37, 137 -definitie 120 portfolio 42, 43, 45


*porselein 69 natuurlijke, het 92,95 o ntvlokkers 86 positief vormgeven 57
*steengoed 68 -casestudy: de natuur in al haar vor men o ntwerp 136 printen in 3D 35. 130
*zirkonium( di)oxide 69 94,95 ontwikkeli ng van het ontwerp 20,23 profiel 48. 49, 48
materialiteit 124, 127 -de fi nitie 92 -brainstormen 2 1 profielen, perspex 37
-casestudy: creatief vandalisme 126, 127 -interpretatie van natuur 92, 92-93 -de finit ie 20 profielwerktuig 37, 88, 89
-definitie 124 negatief vormgeven 57 -experimentele ontwikkeling 22 prototypes 20, 29, 34, 35, 137
-onderzoekende benadering 124 Nympfenburg I 15 -ontdekkingsbreedte 23 -doe I 34
menger 86 oven 106, 107, 135, 135, 136 -gradenboog 28
menselijke, het 104, 107 observatie I 0 overdrukken 63, 63, 64,83 -rap id prototyping 35
-casestudy: het menselijke 106, 107 Odundo, Magdalene 72 overdrukplaatjes 63, 63
-definitie 104 onderdompelen 136 oxidatie 40, 4 1, 62, 97, 137 Quinn, Anthony 127
-emotioneel verband 104, 104 onderglazuur 62, 63, I 37 -Pierced collectie 130. 130, 131
-menselijke begrippen 104 onderstuk 37, 38, 39 papierklei 69
-omgeving en plaatsing 104, 105 O'Neill , Cj 64,65, 122, 122 , 123 passer 28, 3D, 33 Raphael Cartoons Room 132
Miglioli,Vali 115 -Goldlear collectie 123 passers 30 rapid prototype 35, 35,36, 131 , 137
Miyake, Issey: A-POC designconcept 128 -New Heirlooms reeks 122 pat ron en rauwglazuren 67, 137
model 52, 55 Ong, Steffi 25 -Ievendig 64 reliefapplicatie aanbrengen 37,57, 57,
-het model beschrijven 53 , 55 opbouwen met kleiro llen 72,73, 136 -subtiel 64 129
-verhouding 52, 52 -een vat opbouwen met kleirol len 73 -willekeurig 64 Riley, Bridget 98
-volume 52, 52, 53 -esthetica 72 patroon 64,65 Roberts, David 73
modellen -werken met kleirollen 72 -etherisch 65 Rorstrand I 35
-opgeblazen 55 opbouwen met plakken 74,75, 137 -kleurscheiding 64 Ross, Junilda 55
-boot 54 -decoratieve plak 74 -modern 65 Royal Copenhagen 135
-gracieus 54 -een vorm van een doos opbouwen -traditioneel 65
-in elkaar passend 54 met plakken 75 -uitdagen 65 satiri sche, het I 12, I 15
-ruit 55 -in elkaar zetten 74 -vorm of patroon 64 -casestudy: uitdrukken van het niet-zo-
-organisch 55 -oppervlakte-effecten 74 -willekeurig 64 vanzelfsprekende I I 4, I I 5
-sculpturaal 54 -stukken herhalen 74 Pell, Linus 54 -definitie I 12
-sereniteit 55 oppervlak 56, 57 Perry, Grayson 112, 120 -klei: oneindige en onmiddellijke
modellen in gips 36 -bosseleren 56, 56 plaaster 36, 88, 130 karakteristieken I 12, 112-113
Moore, Micheal 71 -extrusie 57, 5 7 plastische klei 57, 137 Schachermaye~ Judith 86
Morris, Patrick 18, 5 I -intaglio 56, 56 politieke, het 108, I I I schelpmodeleren 34, 34-35, 137
-The Secret Garden I 18, I 19, 118 -positief en negatief modelleren 57 -casestudy: politiek als inspiratie I 10, I I I schetsen 16, 19, 20
Mortln, Emily 13 -reliefapplicatie 57, 57 -definitie 108 -eerste schetsen 16
Mosse, Nicholas 63 oppervlak, het I 20, I 30 -keramiek in de politiek 108 -materialen onderzoeken I 7
muurverf 10 -boodschapper I 20 -sociale commentaar 108, 108, 109 -onderzoekend 19
-case study: onder het oppervlak I 22, I 23 porselein 69, 8 7, 135, 136 -schetsontwikkeling 48
-uw stempel drul<l<en 16, 16 Taylor. Kirsty 125 100, 101 -eleganl 49
-verklarend 19 techn ische t ekening 28, 33 , 48 veerpasser 28, 30 -geomelrisch 49
-werkschetsen I 7 -doe I 28 Velcovsky, Maxim I 10, I 10, I I I -gestroom lijnd 50
-zwart op wit/wit op zwart I 7 -noodzakelijke uitrusting 28, 28 -Digi Clock I 10 -historisch 50
schetspotlood I 7 -technische teken ing van een koffepot -Republic I 10 -klassiek 4 9
sch ijf 136 32,33 verglazing 137 -organisch 48
schuurpapier 83 -technische tekening van een vaas 30, verhouding 52, 52 -retro 49
sculpturale, het 132, 135 31 verplaatsing 52, 52 vulpotlood 28
-casestudy: antropologie van keramiek -werktekeningen 29 verweerde oppervlakken I I
134, 135 tekendriehoek 28, 30, 33 visuele inspiratie 10, I I Walker.jenny 124
-definitie 132 tekenschaats 28,30, 31 , 32, 136 -algemene richting 10 wand 31 ,80, 80,82-83,84, 136
-fundamentele belangen 132 terugtrekken 136 -bestuderen van het bronmateriaal I 0, W ardell, Sash a 125
-kunstwerk en ruimte 133 tests en voorbeelden 40, 41 II Wedgwood 57, 65, / 2 1, 127
Selwood, Sarah-jane 100 -opnamesysteem 40 -observatie I ° Weinstein, Carly 120
sgraffito 137 -testen door lineair mengen 4 1, 41 voet 36, 38, 39,53, 136 werken met gietmallen 32,37,86,8/,
Siano, Mariella 49 -teststukken maken 40 voetring 136 136
Silverton, Ed 74 -voordelen van klei 40 Voll<, Patricia 73 -dubbel gieten 87
Simmons, Rosie 108 testtegels 40 volume 52 -gietkwaliteiten 86
Sleap, Coralie 48 theepot -gewicht van wat er omzetten naar -hoe moet u gieten 8 7
Slee, Richard I I 3 -draaien van een 78 volume 53 -industriele keramiek 86
-Acid Toby I I 2 -ergonomie van een 59 -volume meten door verplaatsing 52 -massaproductie 86
-The Wheelbarrow of Medusa 11 2 Toneck Bonnet. Hanna 10 volumemodellen 26 -slib mengen 86
slib 137 Townsend, jay 50, 55 voorstelling zie voorstelling van het -steengoed gietklei 86
smelter 136 transparant I 37 ontwerp -wit aardewerk slib 86
soepkom , ergonomie van een 61 transparant aardewerkglazuur 67 voorstelling van het ontwerp 42,45 West. Kay 129
sponsdrukken 63 trimmen 38, 87, 136 -aandacht voor detail 44 Wordsworth, Dorothy 94, 94
Spurgeon, julie 27, 49 Twomey. Clare 133, 133 -communicatie 42 Wordsworth, William 94
Stain j ulian 106, 107, 106-107 -Iogische voortgang 43 Wu, jenny II
steengoed 68, I 37 uitlopende mal 37 -persoon lijkheid 42
stemmingsborden I 2, I 3 uitrusting 28, 28 -professioneel 45 zeefdruk 63, 63, 64
-collatie /3 uitsparing 36 , 37, 38 , 39, 137 -voorstelling van de boodschap 45 zirkonium(di)oxide 69
-selecteren van beelden 12, 12 vorm 48, 5 1
stempelen 129 vakmanschap 100, 103 -drie verschillende pronelen 5 I
stofdrukken 86 -casestudy: ambacht en industrie I 02, -het pronel 48,49
stoofpot of terrine, ergonomie van een 6 1 103 -ontwerp en vorm 48
Suntanaphan, Pacharapong 17, 21 , 43, -respect voo r materiaal en techniek -ontwikkeling van de vorm 60
51 , 116 100, 101 vormen

-Precious Products 45 -vorrrgeven: een spiritue le benadering -e igenzinnig 49


4 4

David Frith Nicho las Mosse Quarto zou ook de vo lgende fot ografen
verantwoording www.brookhousepottery.co.uk www.nich o lasmosse.com w illen bedanken:
Lok Ming Fung Magdalene O dundo
Quarto zou graag de volgende www.magdaleneodundo.com Sleutel = b boven, 0 o nder. m midden, I
Carolyn Genders
kunstenaars willen bedanken voor hun www.carolyngenders.co.uk Cj O'Neill links, r rechts
medewer king: www.cjo neil l.co.u k
Po lly George
www.pol lygeorge.com Steff,Ong
100 Luke Bonnet I 81 H enr y Newman;
Elise A ustrin Maria Gray Linus Pell
26b, 260 Akio; 55bl Graham Pearce; 57br.
www.eliseaustrin.co.uk
Kushi Grazzin i Eleanore Rees Lewis
Felicity Ayl ieff www.kush igrazzini.com 1290 1Geoffrey W indram at Joh n & Orna
David Roberts
Shin Azumi A ngel Ha www.davidroberts-ceramics.com Designs; 7401David Gilliland; 76b Michael
www.shinazumi.com www.angelha.com Harvey; 10 1b David Smith; 10 I 0 Frank
Junilda Ross
N aomi Bailey Britta Hansesgaard
Judith Schachermayer T hurston; 105 Kate Forrest 109 Joel
Barn aby Barford Kathryn Hearn
Sarah-Jane Selwood Fil des; I 10 Marek Novotny; I 12bl Phi l
www.barnabybarford.co.uk
Diederik and W ied Heyning www.sjs-ceramics.info
Kochevet Bendavid www.heyningwd.com Sayer; I 12br Zul Mukhida; I 18r. I 19b1
Marr iella Siano
www.kochevetceramics.co.uk Henry Newman; 1230 David Burrows;
Kathleen Hills
Ed Si lverton
Siri Betts-Sonstegard www.kathleenhills.co.uk
www.edsilverton.com I 24b, 12401 Tony Richards; 125b, 125m
Matthew Blakely John Higgins
Rosie Simmons Graham Murrell; 1251 Frank Mckenzie;
www.matthewblakely.co.uk
Suzy Ho ller
Coralie Sleap I 250r Mark Lawrence; I 26bl, 12601,
Dominic Bromley
Kaoru Horinouchi www.coraliesleap.com
www.scabetti.co.uk I 27bl, 1270 A ndrew W at son; I 27br U lli
Covadonga Hornero Richard Slee
Christie Brown Schrade; I 29b1, 129br Sylvain Deleu
www.richardslee.com
www.chr istiebrown.co.uk Ashley Howard
Graham Hudson Julie Spurgeon
Steve Brown
www.grahamhudson-ceramics.co.uk Julian Stair Quarto dankt ten slotte ook:
Kyra Cane
Rikke Jakobsen Pacharapong Suntanaphan
Simone Carmeli
www.rikkejakobsen.com www.visuallyod.co.uk
Cath Carroll 35m The Hothouse Cent er for D esign
H elen Johannessen Kirsty Taylor
Marek Cecula www.yoyoceram ics.co.uk www.the-hothouse.com; 570 The Art
Hanna Tonek Bonnett
Jo Connel l Felicity Jones www.hannat onek.co.uk Archive/Galerie Christian Gonnet Louvre
www.jjconnell.co.uk
Chr is Keenan Jay Townsend des Antiquaires/D agli Orti; 65br Time &
David Cook www.chriskeenan.com www.bakebean.com
Life Pictures/Getty Images; I 1201, I 120 r.
Emmanuel Cooper Rob Kesseler Clare Twomey
www.robkesselerco.uk 1201N ils Jorgensen/Rex Features
Natasha Daintry Maxim Ve lcovsky
Kat erina Kittnarova www.qubus.cz
Rosalind Davis
www.rosdavis.co.uk Daga Kopala Patricia Volk, A ile andere foto's zijn het copyright
www.patriciavolk.co.uk
Robert Dawson John Leach van Quarto Publishing pic. Hoewel al
www.aestheticsabotage.com www.johnleachpottery.co.uk Jenny Walker
het mogelijke gedaan is om iedereen t e
Stephen D illon Maria Lint ott Sasha Wardell
www.stephendillon.co.uk www.marialintott.co.uk www.studiopottery.co.uk bedanken die aan de realisatie van dit
Stephen Dixon A lice Mara Carly Weinstein boek heeft bijged ragen, verontschuldigt
www.ali cemara.com
Tamsin van Essen Kat yWest Quarto zich indien iemand verg ten
www.vanessendesign.com Vali Miglioli www.katywest.co.uk
mocht zijn of voor eventuele fouten -
Damian Evans Michael Moore Jenny Yahui Wu
www.damianevans.com we zetten dit graag recht in to komstige
Patrick John Morris
Simeon Featherstone www.morr isandjames.com uitgaves van dit boek.
Henrietta Flood Emily Mor tin

You might also like