Migne. Patrologiae Cursus Completus: Series Latina. 1800. Volume 18.

Digitized by the Internet Archive
in 2011 with funding from

University of Toronto
http://www.archive.org/details/ulfilgothorumeOOulfi
h
PATROLOGLE
CURSUS COMPLETUS
SIVE
BJBLIOTHECA UNIVERSALIS, 1NTEGRA, UNIFORMIS, COMMODA, OECONOMICA,
OMNID!» SS. PATRUM.DOCTORII SCRIPTORUMQUE ECCLESIASTICORUM

001
AB JEVO APOSTOLICO AD INNOCENTII IJI TEMPORA

floruerunt;
RECUSIO CHRONOLOGICA
OMNIUM QVJE EXSTITERE MONUMENTORUM CATHOLICjE TRADITIONIS PER DUODECIM PRIORA
ECCLESIiE SjECULA,
JUXTA EDITIONES ACCURATISSIMAS INTER SE CUMQITY. NONNULLIS C0DICIBU8 MANUSCRIPTIS COLLATAS,
,
PERQUAM DILICENTER CASTICATA ;
DI6SERTATI0NIDUS, COMMENTARIIS LECTIONIBUSQUE VARIANTIBUS CONTINENTER ILLUSTRATA ;

OUNIDUS OPERIDUS POST AMPLISSINAS EDITIONES QUiC TRIBUS NOVISSIMIS 6CCULIS DEBENTUR ABSOLUTA»
DETECTIS, AUCTA ;
INDICHIUS PARTICULARIBUS ANALTTICIS, SINGULOS SIVE TOUOS, SIVE AOCIOIIES ALICUJLS MOMENTl
SUBSEQUENTIBUS, DONATA ;
CAPITULIS INTRA rTSUM TEXTUM RITE DISPOSITIS, NECNON ET TITULIS SINGULARUM PACINARUM MARCINEM. SUPHRIOREM
DISTINGUENTIBUS SURJKCTAMQUr. MATERIAM SIGNIFICANTIBUS, ADORNATA ;
0PERIBU6 f.l-u DUBIIS TUM APOCRYPIIIS, ALIQUA VERO AUCTORITATE I.N ORDINE AD TRADITIONEM
ECCLESIASTICAM POLLENTIBUS, AMPLIFICATA;
HUORUS RVHICIRUS GF.NERAI.IBIIS LOCUPLETATA ALTERO SCILICET KERUM, QCC CONSULTO, QITDQUID
:
UNISQUISQUE PATRIIM IN QUODLIBET TIIEMA SfRIPSERIT UNO 1NTUITII CONSPICIATUIt ALTERO ,
SCHIPTURjE SACRiE, ex qiio lectori comperire sit obvium quinam patiies

ET 1N QUIBUS OPERUM SUORUM LOCIS SINGULOS SINCULORUH LIBRORUM
Sf.llll'1 ll.i; TEXTUS COMMENTATI SINT.
I
f.MTIO ACCUnATISSlMA, C.STERISQUE OMNIBUS FACILE ANTEPONENDA , Sl PERPENDANTIIR CIIARACTERUM NITlDITAf!
(lUltl*. QUALITAS, INTECRITAS TEXTUS, PEItFECTIO CORRECTIONIS, OPERUM RIX.USORUM TIIM VARIETAS
TUM NUMERUS, FORMA VOLUMINUM PERQUAM COMMODA SIBIQUE IN TOTO OPERIS DECURSU CONSTANTER
61X11.18, PRETII EXIGUITAS, PRjCSERTlMQUE ISTA COLLECTIO, UNA, METHODICA ET CIIRONOLOGICA,
SEXCENTORUM FRAGMENTORUM OPUSCULORUMQUE UACTENUS IIIC ILLIC 6PARS0RUM,
PRIUUM AUTEM IN NOSTRA BIBLIOTIIECA, EX OPERIBUS AD OMNES /CTATES,
LOCOS, I.INGUAS FORMASQUE PERTINENTIBUS , COADUNATORUU.
SERIES PRIMA,
IN t)UA PRODEUNT PATRES, DOCTORES SCRIPTORESQUE ECCLESl/B LATINAi
A TEHTULLIANO AD GREGORIUU MAGNUM.
ACCURANTE J.-P. MIGNE,

r rnsirvn kDMriJCT.imiJI IN SINCULOS 6CIENTMJ ECCLESIASTICS tl*M<JS RDITORB.
PATROLOGIjE TOMUS XVIII.

S. MARTINUS, TUR0NF.KS18 EPISC. TTCHONIUS AFER HILAHItJS DIACONUSJ KOVATUS CATHOLICUS
; ; ;
ANONYMUSJ S. AUDROSIl OPP. SUPPLEMENTUM ; 0- AURELIUS SYMMACHUSJ

MAXIUUS CUAMMAIICUS; UAMERTINUS PUBLIUS VICTOR ; ULFILAS, UCESO-GOTHORUit EPISC.
J
TOMUS UNICUS.
PARISIIS, VENIT APUD EDITOREM,

1N VIA DICTA DAMBOISE, PRES LA BARRIEHE DT^FER,
o* PETIT-MON TROUGE.
1843
.
JHt IN! I
' A.
shcullm ir.
31
2 1 8
ELENCHUS
AUCTORUM £T OPERUM QUI 1N HOC TOMO XVIII CONTINENTUR.
IAPPESDIX AU S.ECLHM IV.
AUCTOBES ET MONUMENTA VEI. INCBRTiB ^TATIS, VEt. DUBI.E AUCTOniTATIS, VliL TANTUM
CONNKXJONIS CALSA 1'ATKIBL'S adjuncta.
S. KARTINUS, TURONENSIS EPISCOPUS. puni.ns vir.Ton.

Prolegonuna, ta GaUuud. col. 9 Descrlptio urbis Koma:. 437
Triux Uniiatis et Cnius Trinilatis Confe»sio. tl
ILFILAS, MOESO GOTHORUM EPISCOPIS.

TICHONIUS AFER.
13 Monitum editoris. 454
Protcgomeua, ex C.altumt.
15
Epimola dedicatoria. 457
Liber de septem ftûlis.
Proieuomtna 46)
Scriptone Sanei* Versionis in linguara Go-
HiLAItlUS DIACONUS. ihicam Fragmenia quae superount. 497
CommenUrius XII F.pistolas B. Pauli, 111
in -
L'\angelium pcr Matllueiim. 497
brio diaeono ascriptus (quem rittere esl in- — per Marcuru. 525
f<! Spnria in Appendice ad Opcra S. Am- — jier Lucam. 585
orosii adjtiiicts, lniiusce Patrologix loffl. — per Joannem. 659
XVII). 65 Epistnla ad ttomanos. 709
Qu.xstiones Veteris ri Novi Testamcnti, Hila- — ad Corinthius 1. 729
rio auribubc [hie memoratx, teqwrenda — ad Corintbios II. 749
uiitem inter Sptiria S. Austulini, Itnjits Pa- — ad Galalas. 779
tris Opeium tom. 111, part. n). 67 — ad Ephesios. 791
— ad Vtiilippenscs. 805
NOVATUS CATHOLICUS. — ad Colossenses. 813
Scntentia de lluuiililate el Obcdientia et de — ad Tlicssalonicenses 1. 821
calcanda Superbia. 67 — ad Thessalonicenses II. 827
— ad Tiniotheum 1. 835
ANONYMUS — ad Timoibeum II. 849
ilonilnm. 71
— ad Tilum. 857
E\hortatio ad Monachos. 71
— ad Pbilemor.em. 861
ExhorlalLo ad suonsam Clirisli. Fragmeutum Psalmoium. 865
— liuri Esdrs. 863
S. AHBROSH OPP. SUPPLEHENTUM. — liLri Nebemiae. 807
Monilum. 89 Fragmetiia alia iingux Golbics. 871
D. Leandri Prcrfalio. 89 Grammatica Cotbicse linguae e Germanico scr-
Scrinoiies ires ex cndice Sessoriano. 409 mone in Latinuin versa, inierprete F. Ttu-
PESTINI. 879
Q. AURELIOS SYHMACHUS. Prasfalio. 879
Prolegomena. 14« lntiodtictio. 8SI
Notilia Itisloriea, ex Cave. 141 I. — De Scriplurs et Prolatione. 8117
Vi(n Summachi, e.cnutiquissima editione. iil II.— De Voca.hulo.ruD) Oexione.
Epistoiarum libri decem. U3 III.— De formalione Voeabulorum. 1l)l)l
IV. — l>cconnexiotie Vocabuloruo seu dc

HAXIHUS GRAHHATICUS.
Kotitia, ex Cnve.
Epislola ad S. Angtistinum (hic taiiiuin me-
m Syui:i\i
Glnssarium Goihica> liiigua; o Gerinauico
1051
seriuono in Laiiuuin versuin, inlerpietc

morata, reqtiirenda utitem imer Auijustinia- Ii37
eodein.
nas, Itujueoe Pairol. lom. XXXIII, col. 81). 407
Pratfario, I
HAHERTINUS. I. — Glossarium Gnthieo-Laiinum.

P.inegyricus Juliano Augusto dictus. 400
II. — Glossariutn Graeco-Gothicuin. i;.n
Vita rl, Claildii Juhani. >,-

180 Indices rcrum. i
Paru. — luiprimerie ds Vkaut ;>t SVKCT, rue ile Sc\r<>

:
SjECULUM IV.
ULFILiE, GOTIIORUM EPISCOPI.
OPERA OMNIA,
SIVE
VETERIS ET NOVI TESTAMENTI

mmm gotiici
FRAGMENTA QVJfu SUPERSUNT,
Al) flHEM CoPKUM CASTIGATA, LATINITATE DONATA, rKOLEGOMEKIS HISTOIMCIS
ET PIIILOI.OGIC1S NECNllN ANNOTATIONE CRITICA ET PERPETUA INSTKUCTA EX EDITIONE OOCTIS- ,
SIMORIJM RT ERUDITISSIMORUM
U. C. DE G.... ET J. L
ACCESSEMjNT
GRAMMATICA ET GLOSSARiUM
UINGU/E GOTIIlGif:.
AB IISUEH AUCTOMUIJS ELUCDRRATA, t f.KRMANTO SERMONE 1N LATIKUM CONVERSA; NCCNON NOTIS IIISTOKICIS,
GKOGRAPHICIS, CHITICIS KT EPEXEUETIUS ADORNATA,
IHTEHFKETB T. TSnPBBTlNI.
rn^nnDUisT
S. MARTlNl TURON., TICHONH, HILARll MACONI, NOVATI CATHOI.ICI, ANONYMI,

AURF.LU SYMMAGHI, MAXIMI GRAMMATICI, MAMERTINI, PURLH VICTORIS,
SCRIPTA UNlVrilSA
ET AD S. AllIiROSII OPERA SUPPLEMENTCM
KJ OPTIMIS EDITIOMDOS G-LLA.NDil, M.ir.CAHINJ DF. La mr>f:, JACODl Df. ti BAVNE, EBMOKOI MiriTtXli COLLECTA
ACCURANTE J.-I\ MIGNE,

I!S!!iS«JTai;C.'I ILIKl CNI VEBISj*.
SIVE
CUHSUUM COMPLETORUM IN SINGULOS SCIENII* ECCLESIASTIC.E RAMOS EDI-TOPG
TOMUS UINICUS.
VENIT 10 FRANCtS GALLICIS.
PARISIIS, VENIT APUD EDITOREM,

!N VIA DICTA DAMIMISE, PRfcS LA BARP.IEKE iVOFER,
ov PETIT-MONTRUUGK.
1848
11
^nNcnÂM^/nô .4>n/nN\i
riNyANyAn^^NANArAKnNiNe
MnHAAMIfAirn^qANSC^h^^ v-r
^ —
5"l T
--
' \\\\W\WW\sv\\\v\.\\\\W WW\W\ \\\ \\\\\\ UVVl \ w\\^ x x
IVAyAns^n An STAiunS xa 11 s
reihAMÂiMyi sanâmYna»^ M Sfi H
^KAWIH^HA/AW/I/^: ^HCTC
fzHbcn HiMiiCimcÂncM$ 0/
A M 6 H
— —— *j i » «» m yf.i i i
'
l^^noAST|?qis
KK^fAKfGiNAHA
Al v}/v|;Anq^h vj/noAÂKAi
^Nih^MSisTG^nAriNist^
1 Te^Nir^BA^hTCjM^MiNihVKFP
c,jJSAio^sh^KM/^nsRN^hMis
i _c,an & *NAr>hftnsc;jvi :
§ C,A huAf MViHSAioiuio^nMisei^

INvjllXîeililTîpMITI^rilT^^^
J
Vxyis.c^hBijvnK^NMxyis^îh
«S rAAMliStÂNÂfi: NNTeiplSO^M
* MehSAGihA&M^nsSA^junnA .
Âhsêi n ihAKMf qAh*j/ATe *^

I^BîyApNSM^^sriH^;
gQvhuA^syAisTîn^^NrAiî
? r^ssyAsyec^BAiHANNAy^^ni^
'
^MYAÂAipFW^hSAeniipqAh
iijqceiSltyNAhTC^h^rA' q^h
^Tj^îYKeiNM^qAhAinM^
SV6NIVMTI8- SlABEÎlK^«J<SpA
A KKM^gftif £|Ui h s rjlNS-
i
:
APPENDIX AD SJEC. IV.

AUCTORES ET MONUMENTA VEL INCERTjE ÊTATIS, VEL DUBI.E AUCTORITATIS,
VEL TANTUM CONNEXIONIS CAUSA PATRIBUS ADJUNCTA.
K}®C*S
ANNO DOMINI CCCXCIX.
SANCTUS MARTINUS
EPISCOPUS TURONENSIS.
(Ex Galland. Vet. Patr. Biblioth. t. VII.)
PROLEGOMENA
I. Non tantum vilx sancliiate, verum eliamdoc- A De eo anlem hxc babet Conihefisius (c) : i Exscrip-
irinx laude prxstantissimum fuisse heaium Man- seram, inquil, serinonem de sancia Triniiute ejus ,
wi;m eecTesix Turonicx aniistiteni , luculcnter saiis (Marlini) prxnotatum noniine, ex codice cm. cnrd.
testaiur qui eum probc noveral Sulpicius Severus. Mazarini; sed ita in eo viiioMim, tit non visum sit
Sic cnim illc (o) : c Jam vero , inquit, in verbis et reprxseniare : id inde factum videtur, qnod anii-
confabulaiione ejus quanla gravitas, quanta dignitas quarius ex veluslioribus membranis aut ceris non
crat! quam acer, quam efficax , et quam in ahsol- sntis feliciter poiuerii cxscribere. Est tainen illc ,
vemlis scripturarum quxstiouibus proinpius ei fn- conjeciurx his rjox Severus de illitterati Martin
cilis ! — Jesum leslor spemquc conimunein, me ex ertuliiione ac facundia , lania scribit obiestaiionc. »
nullius umquam ore lanloni scientix, lantum ingenii, Iia Coinbefisius, ea respiciens qua: niodo ex Suljii-
tam boni et tam puri sermnms ludisse. Quamquam cio reritavimus. Ex priscis item nieiiiliranis eanidem
in Marlini virtutibus quaiiiula est isla latidaiio! nisi Confessionem Trajccii evnlgnvit anno 1514 Tlieod.
quod mirum est, humiiii illitterato nc hane quidem cnjus varias leciiones ad snx editionis
Piiliiiaiiiius,
graliam defnisse. i t.t alibi (b): < J;im si ad Ixvam, calcem qux Cygnex prodiit 1077 rejecil Dauiniiis.
Achaix shium paululuui devexus intraveris, seiat III. Vcruni prx CXleris coinniendanda videtur
Coriullius, sciant Aibenx, non sapieuliorem in B Thomx Beauxamis solerlia ; qui tres vetustissimos
Academin Plainnem, nec Socraiem in carcere for- codiccs nacius, eorum collatione diligenter instilutn,
tiurcin : felicem quidem Grxciam, qux meruil au- eumdeni sancli prxsulis Turonensis libellmn brevi
dirc Apostolum prxdicnniem ; sed nequaquam a conimenlario illustratnm subjeclumi|ue Vii.e beati
Cbrisio Gallias dereliclas, quibus donaverit baberc Martini a Sulpicio Severoconscriptx, preiocummisit
Marnntim. > ilxc Sulpicius. Parisiisanno 1571. Qiiandoqiiidem vero banc edi-
II. Porro sub tanti Patiis nomine circumferlur lionem reliquis mulio euiendaiiorem sccmi siimus,
ConfessioTrince uniluiis el unius Triniiatis , slylo siiu- qux prxlerca inier rariorcs recensetur (d) ; juverit
plici et alicubi obscuiiore, libraiinriim forlasse in- proinde nonnulla cx eodeni Parisiensi edi.ore in nie-
sciiin, conscripU; quam anno 1 ;> 1
-2 primus edidil dium proferre, quibus duni ille sludium siuim in
cum aliis veierum opusoilis Jiidmus Cliclitnveus. lianc opellam impensum prod.il, cjus pnriter siva
Deineeps vero sxpius idem libellus, viroruni erudi- integriiaiem, siveprelium nstruit. Sicigitur ille (e)
toriim Petri Pitlioei, Casparis Birtbii, Chri&liani i Tria, inquit, e diversis bihliolhecis volumina niilii
Dauinii aliorumque opera, typis denuo consignatus prolnta sunt, qux niaiius ipsa , sniis aiitiquissiina
comperiiur. E\>iat pratcrea in plerisquc Pairum esse coniestnbiiur : cliaracleres euim nliis qni ante
bibliolhecis el in colleclionibus conrilioi uin exeusiis. C nnlle aimos in usu eranl, collnli, persimiles omuium
(a) Sulp. Sev. de Vii. B. Marl. cap. 25. opp. nol. (•).
toni. I, paj. 34, edit. Veron. 1741. (d) liauni. prxfnl. ad opusc. de S. Trioit. p.ig. 7.
(b) ld. Dial. iii, cap. 17, ibid. pnge 146. ttisl. liil. de la Fiance, loin. I, pait. II, png 417.
(c) Combef. Bil.l. Conc. tom. VIII, pag. 470, (e) Bcaux. prxfal. pag. 2oi seq. v
Patrol. XVIII.
;,
i\ B, MAHTINI CONFEBSIO IIUN^ UNITATIS II' IINIUS '1

IttWTATIS. 18
ie<limouio habiti sunt, purro Irthni ti co voluniini- A edisscrere per p us, cou ; lures hrerese hac nin Con-
li i > . ncuilu i
1
1 t , Iriplcx Boverl Bulpicii Mitorio retsione lt. liarilnum everiere osiendil, Ebionii,
conieitbaur. ... Veruffl iiim piimoin librl rnjusquc Cerinihl , Marcionis, Maneiil, Apollinarli , Aiii,
I ligta lompenrtiiini nojfiu- fidei a D. MlHflNO ion- Hacedonii ac Runomii, Qitiluis enarraiia, iiacnnclu-
sciipiiim agnii\is-eni ; obtlupui sane, cur cura dit : i Vidcs , Clirisilane lector , ut compciidioie
loiies Sevcrus e prelit prodirei , illiu<i oe tnenth) mulias bcntet nnsier Martintis enccel T lllfi quippo
qulilem facta tli, Sed, »i erbilror, prater charac- lemporibui exsliiil ,
qnibui aui qui Trinitatem , aot
lerum aniiqult-iiem, rel ipslm cos diiliculias deler- qni unlcam divinitalem evertero nitebanlur, pullula-
iiini. Nec ciiiiii suis periodii, virgulia CRierisre ruui.... Expende vero wiol schismnla, factionea el
i . o u t i i coiitexlua defiuieboiur : ideo ut quibusdam socUs, quo lempore floruii , emerserinl : luni facile
anibiguua , aliia inaiieus, umnibua nbslrosior appa- gnoocet non Bbs re hanc i'e Trinitatii ei uuini tlivl-
rerel, Sam euui somma brevitate rcm omninm nitalia Dde rdiiain senienliam. » Hicc ille. Quat qui-
diiliiilliinain couipleetolur; quis liter dtelioues in- dein oiiniia n quis accuraU pcrpend.ii, arguel enim-
circuuiscriplas adeo perplexos, quid cer:i elicero vcro, mea qiiideui aenlenlia, iionniillns viroi eru-
potuissel?.. Operx pratium igiturduxi sttis piinciis, diins ejusmodi Confessioncin minui rccle luspectam
quasi vinclis, ifflueuics diclinnei colnbero, sicque habuisse ;
qna- nimirum in primis velustissimorum
facile D. Uahtini Cou/eisioRcm reddere, 1 1 ne quid lodiciim Hde ci auclorilale munilur ; digna plane
deesset, annotatiuuculas addidi , nc cujus vccis ob- <|ua> cmn Essjnniione /idei Gregorii Thaumaiurgi
seuriias diuiius leciorem suspendcrel. > Deincepa coiifcraiur (o)-, si paucas demas dnriusculas voccs
veronoster edilor Parisiensis libelli prasunliam lilirariis fnric vitio verlendas.
(a) Vid. nosir. Bibl. PP. lomlll, pag. 585.
SANCTI MARTINI
TRIN/E UNITATIS ET UNIUS TRINITATIS
CONFESSIO-
Clemens Trinitas cst una divinitas, ul aulem per C genuit : ct ncmo compcrit sccrcia pairis, nisi is qoi
sacramenlum cognoseaiur : unilas est" ab eo qui csi per naiuram, nascendi ii.itiuni amisil. Omnii eigo
saiictus, et spiritus : a quo, qui csl , et unigenilus mausuetudo el modeslia pcrilorum, runveriaiur ad
sk exsisiens divinx- naturx, lmis , spiritus , a sc, proplielam : et domiiiiei auclorilaie praesiiiii.il , di-
se per naluram ,
per sulistanli iu inajeslatis. poies- cendo : Credidi, prvpter qiod loculus s.um(Psal. cxv,
tatis, virlulis, divina: lucis. Spirilns unus in duobus, 10). Quod aulcm pennysleriuin simplcx sil prnfessio,
el nicrqiic in id ipsum : paler in filio, lilins in palre, ui fiindaineiiium Ecciesiae, snlidalx Aposioliea auc-
iti sancto Spiritu. Sic tribus personis, cofllitemur loriiaic, prxdesiinalio sequeus piapsinuai, diccndo.
b corpus pr.rscienii;e quoJ supcr omitia cuncla : , De cailero nemo milii inole-tus sit, cgo eredu iu
concliidii. In lioc mysleriuin ergo ciedimus, es<c ex Cbrislum, ct liunc crucifixum. Quia cum confiletur
niillis exsianlibus cuncti orla, quod niysleritim mens filitim lioininis, coulitetur ct sonClum Spiriiuin :
liumana eoncipere non potest, neeoratoria lingua quia e sancto Spiriiu, ct M.n-ia virgine mediator
enarrare, neque diffusi sermonis bibliothccaruin vo- nascilui : cuin cnnliteiur piimo^riiiiuiii , mcesscest
lumina, si tolum mundiim libri repleant, divina de unigenito , qui lostiuiouimn dical, iiniiin el -olum
seieulia non possil inen.irrabilis cnarrari : qui csl sino origine esse : -
lcrliam pcrsonam polrom con-
iudiciliilis , null» modo possii describi, neque con- liietur, cxsislentem diviua naiura, lutis. Spiiilus
cludi aul vcrbum aui subtlantia propria diviniUlis Duldixi, qui secunduiu diviuam naluram, nt supr.l
sti.-c. Q.»i cst fons divina lucis , luminis, sua aub- dixi, cst iiiiiis in duobus, el iilerque iu id ipsiiui
ilantiae, natura. Sileai lingna oiaioria, quia dcAeil p ter in filio, lilies in p.tlre, in sancto Spiriiu ' in
scrmo de imlieibili : cum consitniroavcril niens hu- saneta Ecclesia. Nune el in imniortolia uteuh stcu-
mana dc diviua majesiale dieere, lunc incipit. Qiianta l .i i ii' ii . Ainen.
sii autem divina clemenlia, nemo seit, nisi qui
M> 1 1) , etc. Al. ub eo qui ett Spirilut tonelus, Tertinm MrMnan parr«w. Paler tenia eî per-
•
ii ijii», etc. imiu. quia inuai nna esl. Ii>. Al. uuum et t.o!itm —
I'
Cerpiu /ii !... niii iii est, ip .>
qui prascil ab .nie oiiqint uis ia lortiain pmoiwM pa:rem.
:i lemn omnia, cuj t- praecieuiia c-si ip-ius luottan- ''
ln sw.eia erclen.i. Al. iihmiii iii taucia tctltth.
lia. Ueiux.
13 PROLKCOMENA. <4
ANNO POMINI CCCXCIX.
TICHOMUS AFER.
(Ex GalJand. Vet. Patr. BiWioth.t. VIII.)
PROLEGOMENA.
I. i Tiehonius nalione Afer, in divinis Ihlcris A lilier ipse et legaiur a studiosis, quia plurimum ad-
eruditus juxia historiam «uffieieiilcr, ei in s.ccnlari- jiival ad Scripturas intcUigcndas, et uon de illo spe-
lnis non ignnrus lnit : io eiriesiaslicis qnoque nrgo- leiur nntum quahttim non hat>ci. Cauie sanc legen-
tiis siiuliosus. > Virha su.il Gennadii («). De eo pas- tlu. eM, non soluni pmpter quudnn in qiiihus ut
sim serinouem liabens sanciiis Augustinns, qiti ct h<nuo erravit, scd niaximc pro,iler illa qu.-e sicut
ipsum probe nnverut, cl cnmplura cjus siripui perlc- Dtmaiista Iwrelicus Inquilur. i llis vero ila enar-
giT.ii, f lloniinein ait (b) fui-.se et acri ingenio prae- ralis, casdem Ticbouii liigulas expendit sanctns
ditotn et ulici i eloquio, sed laiucn Oonatisiam. Qui PatVr cujus proptcrca rccensiuncm infra i-nb hujtis
aliquando sanrtartim paginarum vocibus eircum- voloininis linem cxcudeudam rnravimus.
fusus, cvigilavit; ut proptcrea adversns ipgoi stms III. CaMcruni alibi i]uoi[iic opcris Tielioniani nien-
calamtm striiixerii. Hoc ergo snsceplo, sobdil sane- linncin injicitidcm sauclus Angus'.inus. Scriliens
lus Doctor, Ticbonius cum veheinenter cnpioseque cnini ad Aurclium Carlhaginirusein cpiscopnm, lia:c
disscreret, et ora contradicciitiuni multis el magnis ba!)Ct(/i): < De Ticbouii scplein regulis vel clavibus,
ar manifcstis snnciarum scripturarum (rstinioniis sicul socpc jant scripsi, coguoscerc quid iiin videa-
oppilarct, noii vidit qund ciinsrqiieiiier videndum lur, exapecio. Quaiui vero feurit ejusuiodi opus
i
fuii. Nimiruni, inquii (t), conlra Donatistas invic- B sancius ille Doctor, ex eo compcrlum lii, quod In-
lissime scripsii, com fucrit Donatlsia ; ct illic in ciim Pauliiiuni retraclans i'e latitaureis etargenieit
vcnilur absurdissimi eordis, ubi eos non nmni ex i« domo magna constituiis (i), cum atiiea in eo cxpo-
parlc relinquere voluit. » H:cc sanelus Docior. Flo- ncndo sancli Cypriani scnsum luissei secutus, niu-
ruil auclor utate qua Hufinus, lesle Cennadio (d), tala deiudc senicntin, in Ticbouii iulcrpreiaiionem
Ihrodosio et Filio ejns regnaniibus. Qua de rc concessit (/) : i Sed magis approbo, inqnii, quod
accurate, ut fere semper, eruditissimus Tilleinon- apuil Ticlionium postea reperi vel adverti, in uiris-
lius (<•). quc inlclligeiidum qttxd.im in bouorem, nnu sola

II. I'\ iis qnae litlcris consignavil Ticbonius, qua> scilicel aurca vcl argenlea; el rursus in utrisque
qtie satis diligcntcr cmune.rat Gennadius, unum m- quxdnni iu conlumeliam, non uiique sol;i lignea et
pcrest opusi itliim de scptem l.egulis inscriplum; ficlilia. » Il.ce ille, Neque aliler censuere de Ti-
i quibus, qidsi clavibu.-, ul inqnil sanclus Angis- chonii Regularum prxstanlia CassiOdtirus ac sanclus
linus (/), diviiiaruni Scripturarum apcrircnlur oc- Isiilorus Hispalensis. Et illc quidetu de introduclo-
cnii.i Qux quidem ConsideraUr, sicm ab illo, ape- ribus srriptnrw divina? sernieiiein habens (k), ot<i
riunlur, non paruin adjuvint ad pcni tranda qux modos eioculioimtn explanationii causa fotmnnles,
lccla stml divitiorum cloqiiimuni : nec lamcn omiiia, C per exemptorum dixcrscs timililudines ii.lelligt faciattt
qu.T ita scripia sunl ul non f.tcile iutclligautur, pos- quw jtrius clausa mmnerunt, Tichonio Donaiislic pri-
suiu liis regulis invcniri, scd aliis modis pltiribus; miiiii loruni Iribuil, eumque cum i>aucu> Augu-iino,
qu<.s boe mitnero septenarin nsquc adeo nou cst isie Hiidriauo, l'.m hrno et Junilio consociat. Aique alibi
coniplcxus, ut idem ipse inulta expouat obscnra, in pi :eiei ra monei, cuiiidem scriplorcm in tibris Itegu-
quiims hurum rcgularuni adhiliet uullam; quoniam tarum latius d.liycnh-r ue diaeruisse.
t
Alter vero, id
nec oiin.-, est. > Nnnnullisque intcrjectis, dcinceps cst.sanctus Isidorus, easdem scplcm Uegulas Ticbo-
li.cc adtlil (<j) : i Qtiod iiico dicendum puiavi, ut niauas lanto in prelio babuisse cempcriiur, ut ill.ts
(o) Cennad. de Vir. illnsir. cap. 18. iur les Uonathin.

(/<) Aug. conlr. Epist. Parmen. liU i,cap. 1, opp. (f)
Ai.g.de Docir. Cbrist. I. c.
tom. IX pag. 1 1.
, (g) Id ihid. niiiu. 43.
(c) !J. de Doeir. Chrisl. lib. ni, cap. 50, num. 42, (Ii) Id cpist. it nuni. 2, ,
» p. tom. II, pag. S8.<
tom. III, pag. 57. (i) IITim. 11,30.
(d) Gennad. I. c. (;) Aug. Retract. lib. u, cap. 18.
(e) Tilleni. Mcm.Eccl. tom. VI, p.ig. 718, not. 32, (k) Cassiod. ile Inslil. ilivin. liller. ca|'. 10.
.
15 TICIIONII M l.l 16
in conipendium redaclSS siiis inlexueril Sentenlll- A exaitum evulgsvil anno 1622 Andreas Scholtns in
ruMi librll (a), carumque auciorciu inter Sapitnia Supplemenlo MU Anclirio hiblioiliecir Pairum Cu-
reiulcril. lonieusis : aiquo lia reccnsiiuiii i u •

er Itegiilarum pri- iiiiiui iiiicxium coniparuit, Hanc auiem Schntii edi-
iiiuiii prodlll Uasilciv auiiK I5t9 in Orlbodoxogra- lionem lypis cxpressnniis ,

saorx lcriplorSJ loca dili-
pbikGrymvi. Posiniodtun »ere in prlma Ribhoihccx g.ntibus lubnoiavlnim ; inenda complura quibus
PatraiH Parisieusis editione Biguaana anno 1575. antea scaieb.it exemplar, susluliiiius ; nonnullisque
Pneterea idem opus lithoniuuum ad mss. codices observaiionibus auximus.
(a) hid. Ilisp. Suntcnl. lib. i, cap. 19.
TIGHONII AFRI
LIBER
DE SEPTEM REGULIS.
Necessariuni duxi nnte nmni.i quae milii videntur, B corpori ejus? Quare manifeslum csi, sola latioi.c vi-
libelluiii Regulariim scnberc ct secreiorum leges ,

deri posse quando a C3pite ad corpus Iransiium fa-
luminaria fabricare. Sunt enim quac- ciat. Duniel quoque lapidem de uiontc pra-cisiim
veluli elavea e<
dam regulx niysticac, quae universx legis recessus impegissc in cnrpus regnorum mundi , el in ptilve-
obiinent, et veiitatis tbesauros aliquibus invisibiles

rem ciimminuisse Dotuiuuin dicil. Montem vcro ef-
faciuul. Quarum si raiio regularum sine iuvidia, ut fectiim, et implcvisse universam lerram corpus ejus.
couiniunicauius, acccpia fueril, clausa quaque pate- Nnii euim sicut quidam diciint, in contumeliam re-
gni Dei invictxque hxredilatis Cbrisii quod noii
Cent, et obscura dilucldabuntur, ut quis propheiiae ,
,
universam silvam perambulans, bis regulis quodura- siue dolorc dico. Dominus lotum mundum potesiale
inodo lucis tramitibus deductus, ab errorc defenda- ( Mailh. xxvni, 18 ), el non sui corporis plenitu-
tur. Sunt autem regula; istae. dine occupavii, Dicunt cnim eo monte inundum im-
I. De Domino el corpore ejus. pleium ;

quod liceal Chrisiiauo in oinni ioco ,
quod
II. De. Domiui corpore bipartilo. ante.i non uisi in Sion licebat, offerrc. Quod si ita
III. De promissis el iege. est,non npus erat dicerc, cx lapide niomem effe-
IV. De spccie et genere. clum ct incrementis mundum cospisse. Dominus
,
V. De temporibus. cnim noster Chrisius , aute mundi constitutionein

VI. De recapitulaihme q (Joan. xvu, 2), hanc habuit clarilaiem , et cum ho-
VII. De diubolo et ejus corpore. mo illc , Dei lilius fuerit , uon paulutim , ul lapis ,
sed uno temporc accepit omneni pietalem iu coelo

REGULA I.
et in lerra. Lapis autem incrcnientis factus est
De Domino el corpore ejus.
mons, et crescendo terram otnnem texit. Quod si
Doniinum ejusque corpus , id est , Ecclesiam , potestate implesset univcrsam lerrani, non corpore,
Scriptura loquitur (
II Tiw. i, 20), sola ratio discer- lapidi non compararetur. Poteslas enim res est im-
nit : dum quid cuique convcniat, peisuadct ; sed palpahilis, lapis vcro corptis palpabile. Nec sola ra-
quia lania est vis veritalis , cxtorqucl. Alias ulla tione monslratur corpus, non caput crescere : sed
persona convenilur ,
quam duplicem esse, divcrsa etiam Aposlolica auctoritale Crmatiir : Crescatis ,
duorum oflicia edoceut. Sic pcr isaiam : Uic , in- inquil, per omnia ir. eum qui est caput Chrislus , M
,
quii, peccaia nostra [ert , et pro nobis dolet , et ipse quo omne corpus constructum et connexum per om-
,
vulnerittus est propter facinora nostra. Deus trudidit nem Uschrm sulnninislrationis in iiiensuram uiiiutatjtis-
iltum pro yeccatis nusiris, clc. ( ha. Lilt ,4,6. MC. ijiie pnrtis, incremenium corporis facit , n adijicalto-
LXX ), quae in Doiuinum convenire oinnis Eeclesijc nem sui ( Ephes. iv, 15, 16 ). El ileruni : Non teiu-
ore celebratur. Sequitur aulein cl dicit de eodeni :
\y ti s caput , cx quo omnecorpus per tactum e' conjun-
Et Deus vult am purgare a ptuya. et vutt Deus a do- ctione conilriictuni el stibininiilralum, crescil in incre-
lore auferrc illt lucem , el formare illun: prudentia menluin Dei Non ergocuput quod ex
(C.oloss. n, 29).
(Ibid., 10, 11). Nuniqilid ci, quem Iradidit pro pec- origine idim esi , Ad
scd corpus crescil ex capiie.
caiis nostris, vull o>lciidcre luccm, el ettin Cormare proposilum redeamus. Seriptum est dc Domino et
prudenlia, cum ipse lil lux et sipieniia Dei? ei non ejus curporc ; quid ctti conveniat, ralione discer-
1
Pdlestatem.
, .
17 LIBER DE SEPTEM REGULIS. 18

nrinliim : Angelis suis mandavit de le , ul custodiant A niani nativitas adventus estsicul scripliun est : lllu-
te in omnibus viis tuit : in manibus ferenl lc, ne offen- min.it omnem hominem venientem in liunc mundum
das ad lupidem pedem litnm. Super aspidem el baiilis- (Joan. l, 9). Kt iterum : Ceneratio vadit, et generalio
cum ambulabis, et conculeabis teonem el draeonem. , venit (Eccle. 1,4). Et iieriiin : Sicut auditlis, quia
Quoniam in me speravil, eripiam eum prolegam , Antichristus venil (
I Jor.n. II, 18). Iierum de codem
eum, guoniam cognovit nomen meum. Inwcavil me , corpore : Si enim iste qui venit, aliuin Christum pruz-
el ego exaudittm eum cum eo sum in tribululione , , dicat ( 11 Cor. xi. 4 ). Unde Dominus , cum de signo
eripiam eum el glorificubo eum. Longitudinc die- advenlus ûi intei rogaretur, d». illo adveutu suo coe-
rum udimplebo eum , el oslendain illi salutare meum pit disputare, qui ali inimico corpore signis et pro-
( Psat. xc , 11-16). Numquid de cnjus obsequio digiis imilari potest : Cavete, inqoit, ve quis vos se-
mandavit augelis suis Deus, eidemosientlil salulare ducat (Maiih. xxiv, 4). Multi venieitt, in nomine meo,
suiini , ei iiun corpori ejus ? Iiei um •
Sicul sponso id esl in uomiiie corporis nici. Novissimo auiem ad-
imposuil mihi mitram, el sicut tponsam ornavit me or- veutu Domini, id est, coiistimmauonis totius adven-
natu (Jta. lxi, 10, tec. LXX). Umim curpus dixit tus ejus , nemo , ut aliqtii pulant , morcreiur. Sed
ulriiisque sexus sponsi el sponsae : sed quid in Do- quo pleniu-. isia dicantur, ordini suu lelinquauuis.
niinuin, quid in Ecelesi.nii cnnveniat, ratione cogno- B Ncc illud eiit absurdum ,
quod ex uno tntum corpus
sciiur. Et idem Domiuus dicil in Api>calyp-i : Ego volumus inlelligi, utFiluim i omini-. Fcde.-iam ,
quo-
sum spontut et sponsa (Apoc. xvnt, 23). Et iterum : niam Fcclesia, id csl Filii Dci redacli in unum cor-
Exiernnt obviam sponso et sponsa ( Matlh. xxv , 1). pus, dicti sunt Filius Dei , dictus unus liomo , dicti
Et ilcrum, quid capiti et corpori, ratione discerncn- etiam Deus , sicut per .^po-iolum : Super omne
dum sil per Isaiani declaruiur : Sic dicit Dominus quod dicilur Deut, aut quod colilur ( II Thess. 11, 4).
• Chritlo Domino meo , cujus ego tenui dexleram, '•
Qui dicilur Deus, Ecclesia cst. Qund autem colitur,
ui exaudiant eum gentes ( Isa. xlv, 1-5). Sequitur et Dcus summus est : ut in templo Dei sedeat , ostendens
dicit, quod noii nisi corpori convenial : Et dabo tibi se, quod ipse til Deut, id esl, quod ipscsil Ecclesia.
tltesauros absconditot el invisibites aperium tibi , u( Qu.isi diceret : In templo Dei sedeat , osiendens se
tcias quoniam ego sum Dominut ,
qui vcco nomen quod ipse sii Dei templum. Ant in Deo sedeat, osten-
luum, Deus hrael propter Jacob puerum meum , et
, dens >-c ,
quod ipse sii Dcus. Scd hunc intellectum
Israel electum meum. Propter testamentum eniin quod non minus, ut novimus, voluil obscurare Daniel de
disposuil Patribus, ad :>gnoscenduui se, Detis aperit ngc novissiino : In Dominum, inquit, locus ejus gto-
cor|iori Cliristi thesauros iuvisibiles, qttos oculus non lificabiliir (Dan. XI, 38, sec. LXX ) : id est clarilica-
Dtdtt, iier. fluris audivil, nec itli in cor liominis ascen- C bilur, velul Ecclcsiam in luco Ecclesia?, in Inco san-
c
oViuhi (I Cor. n, 9), sed nec obturali hominis, qui. cto , abonnnationc vaslationis , in Deum , id est, in
non esl in corpore Christi : Ecclesix aiitem reve- Ecclesiant suliornavit. Et Domiinis toium populum,
lavit I) . ns per Spiriiuin sanciiim ista quidem, quam- sponsam dicit ct sororem. Et Apostolus Virgiuem
vis lioc gratia; Dei sil. Adhibita tamen ratione , ali- sanctim, et adversum corpns, liomincm peccaii. Et
quando Iicilius videnlur. Suul alia in quilius litijus- David totam , Cliristitm , Ecelesiam dicit : Faciens
modi i.iliu iniuiis claret ; co quud, sivc in Domino, miiericordias Chrulo suo David, el temiui ejus ttsque
sive in corpore ejus recti convenial dicluin. Quam- in serciilum ( Psal. xvu, 61). Et aposiolus Paulus ,
obrem sola ei majore Dci t:raiia videri possunt. Sic corpusCliriMi, Cliristlim appclial : Sicut enimunum
in Ev.mgelio : Amodo. inqnil, videbi'is filiuiii homi- corptis esl, membra auiem habel multa ; omnia autem
nis sedentem att dextritm virtulis Dei , el venicntem niembra ex uno corpore , cnm sinl mitlta , unum eor-
in mibibus cali ( Maiih. xwi, G4 ). Alio loco dicil : pus sttnl : sic el Christns (I Cor. xn, 12), id eslChri-
J\'on visuros venienlem in nubtbus cceli, nisi noiissimo sti corpns ,
quod esl Ecclesi.i. Iterum : Gaudeo in
lanlum die plungenles omnes trilnis terrw. Et tunc passionibits pro vobis : et repleo ,
quce desunt pressu-
videbunl ftlium hominis venienleni in nubibus cceli rarum Christi (Coloss. l, 24 ), id esi, Ecclesiae. Niliil
(Matth. xxiv, 30).Utriimque auiein licri necesse est. " enim defuit Cliristi passionibus : quoniam suffieit
Scd primo corporis esl adveutus , id est Ecclesix discipulo, m sit sicut magisier ejus. Sic ergo adven-
jugitcr veiiientis in eadem claritate invisibili; deinde tnm Chrisli pro locis accipicmus. Iiem in Exodo ,
capilis, id esi, Dontini in nianifesia claritate.Si enim oinnes filios Dei, iinum filiuni.et omnes piimogeni-
diceret : Amodo videbitis venienlem , solius corporis los ^gyptiornm ,
primogeniinm esse , sic Deo di-
intelligendns esset adventus. Si auteni videbitis eente, cogmiscimus : Ilmc dices. inquit, Pharaoni :
capilis adventus. Nunc vero amodo , inquit, vide- Hmc dicil Dominut : Fitius meus primoiieniius Israel.
bitis venientem ,
quoniam corpnre suo jugiier ve- Dixi ubi : Dimiite populum mevm, ul serriat mihi.Tu
nil nativitaie et siniilium passionum claritaie. Si aittem noluisti rtimittere eum (Exod. iv, 22). Unde
enim renati Christi membra efficiiinlur, et inembra ergo : Ecce ego occidam filium tuum primogeKitum.
qux corpus efliciunt , Christus est qui venii ,
qun- El David , vineam Domini , unum filium , sic ait
a Pro Kvpu, Cyro, legiisvptw, Domino. ' Obdurati.

b IH tubjiciam tinte faciem ejus gentet. Vitlg
19 riCIIOMI AFRI 50
iteus virluttim, .ir.v ra : Htpie* 4$ cctlo, 01 uide, et A OJUtM ScrtpUirai Mlle ncillnr. Ii:ili Ollll i Rll, Sicm
Mjriia i>i'iii.:ni iltfll ,
rt o.-rftc; INJH , </'ium plaulavij oiiiin .
:ii iupra dtelua) Ml, a capilc nd cnrpai ra-
dtslera Iim. «I »h/mt /i'imi« honiiius, i/»i'"i eonfirmatti ii«Hc lula ridotur: iln b parto corpm ii ail parietn , a
libi (PsaL USB, 15). Ki .V|ioslnl'i-. filtunt Del dicil, iir\n i .t 1 liuiitragi, vd a liidilra addeviraui raditm
qiii Blin Dri Dliliul Hl : Piiulns tetvut J,su Christi, in insfadlcin capita claret. Diun eniDi dicil uni cot-
rocilus A/loWailll, i. 91 vi/u.'iis iii Einiuiilium D i, 1,1/11/1 pori : TAfMiiroa apetiam tibi itivisibiLs, ut tctai,awo>
(imi« (>rui"M«iii /»jr araiiAaiaj laai i/t tcrrptnrii «uu- itiaui cgesuni Dcns,e/ ajsumum t.c(lsa. *lv,3): elad-
«ii. ^. /iii.i iu,i i/ui faarai <»i W, m mmnu /JutriiJ ia- ji-iii : Fu uu '"' i"i' """ roîw»i»li, i/u miam rao nin
CWafaai cerium. Qui prsdeitiiuitus al /iliut Dei m Deut , «I iioil flJ aliut absque mc tVfj/^, f l iicm icnns uii*
r
atrtttil , wuiii/uiH .S/iiiiluut i.uiciilicalionu cx resur- (Ibid., 4, , >) . Numquld, licel uiiuin corpni illoniiilar,
reclione moriiii/iiim Jttu Lbriati Doiuiui nottti ( llom. iu uiijin uicntcm convcnil, thtsnuioi iiuitibtlesupe-
i, 1-4 i Si dicerei d<*. lilio sikj , ut ex roaurreeiiOM riiuu libt,ul cegnoscat, qiianiam ego tBill Oaiil, propter
niiiriiuii uiu, uiiinn liliuui uslcmlercl ; Utinc aiilem, tfut um uiemn Jacob : Kt in atttem nw uon coyiumitli?
de lilia nitii.ll, tM, ex returreciionc morttioitini Jestt ln e.ulein :et non aeccpHJacab, ipiuil Dcua prumisit.
Cktiui lli muti nostri. Sed qui l.ntiis sal lilins |)i'i ex Vm in uu:itn mentein nun cuuvenil : I n nii/, m i»e
resurrceLioue Clirisli, aperlilU iisloixlil dc lilin miu, H noncognovitti, el ueuiebat me : .Vcjcic&ajcnim noudi-
i|iii.i f .tius . si ii , ex -1'iunii' David secuniluiu car- ciiur, insi ei , i|in j.iiu *ii '. iV'ou cognosisti aiiicni illi
neiu, qui ,'i.t.li'siin uns esi lilms Dei. Dominus olO- ilcilur, i|i*i licct ad Uoc vnv.iius lil , ut coginisccrct,
iiim ii itn nonoat pr.cdcsiiuatus filius Dei, i|nia cl ciiisdeui corporis sil visiliiliicr, d Dcu labiis qui-
Deus eat, ei c cequalis est Patri, qui ex quo crcatus ileiu :ipi>iiipiiiquei; corde lainen scparaius sit. lluic
est, biic e»J. Si-il ille, cui seciiuduiu l*iu am ilicit in ilicit, /iiuic'1'iiimc/ioiiiMi/iiofi^/i. Iiciuin : Oucomcavos
kiptisina : Fitius uicus et tu , eyo hodie grmti le in viat», giiuin iiini noverunt , el temitat qiias non co-
(1'sul. n. 7). Qui M svinine Divid , niixlus est prin- gnoeerunl , calcauttnt : etfticiamillislenebrasin Iticem,
tipali Sjiintui. et f.ictus est ipse Ulius Dei, ex retmr- rt prnna in direcium. llrtc verbafaciam, et non derelin-
teciiont Domini iuitri JtsnCkritti . id est , ilmn reguum eos. Ipse imtim conversi sunt retto(lsti. xi.it ,
surgit iu Cbnsio »enicn D.ivid : uou iUe, dc <|uo ail IC, 171. Nuinquid , i|nos dixit nou iereliuquam , iidcin
i|'se David : Sie dicit Doniiiiui Doiniuo vi o ( 1'sal. cunvcrsi siml rclio.cl nnn pars curcin? Itciuui di-
CIX, I). Laque facli stinl duo, uua cam, Vcrliuiii caro til Douiiuiis atl Jacnb ilfaii tiiuere. auiu lecutn su >'. :
luclum esl (Jon.i- j, 14), el c:iri> Deus : qnia non cx .46 Orienle adducam t.uicu miim el ub Uccidente col- ,
-anguiiic, sed ex Dex> nati suuius. Apuninlus dicil ligam te. Dicam AquHam, da ; ei Africo , iiuJi vetare.
Lniiu duo in carnc uua- magnum C Adduc /iiiuj ih.oj de tena longiuipui el filia* tueat a
Ndciumîilmu hoc ,
est eya euiein dico, inChritlc et in Bcdttia Epties.

: nummo tertec et omtts ia qttibus voeatnm est iitiuen ( ,
v. 31, 52|. Uiiuui uimqiie seiucn promi.sil Dcus lucum. ln glotiam eniot menm paravi illttm, et fm.ii
Abiab^'; ut ijn.\n:iciimiiiie Clrisii iniscercnlur, unns illitin, et prodtixi plebcm cxcain, el oculi eori"it MU|
essel in Clirinlo. licul Aposiolus dicii : Onuies vos, simtlittr cceci , et turdas aureshabcut(Isa. xliii, 5, 8).
uuum estis in Ch ittoiesu. Si uutem vos unum atrii ju Nuiiiqiiii! ,
quns in gluriaui suam puravit , iideu) sunt
i hrinlo Jesu : ergo Abrahre teiuen eslit , et tecundum c.cci el sunli? Itcrnni : Patres tui ptimo ; ptincpet
vroiuistioneiu hxredes (Uat. ui, -.18, i'J). eorutu fiwiuus attmiseruut in me, et iiii/ui/iurcruii/ /iriu-
Di. lat auicm, inter ununi estit : el unus tttis. Quo- cipeititi sancia mca, el dedi perite Jacob, el Imael in
iicsi uuiquu altcr alieri voluutaie miscetur uui, iniiiin maledicium (Ibid. ib). Nunc audi me, puer miciis Jacob,
siinl. Sieut Douiiuus dicil : Ego ct Pater , niiiiui suet Isruti ijueia etegi (Ita. xi.lv, 1). O-ilci.dit illi J.icob
uiut (Joan. x, 3). QuoUescuinque aulotn el corpura- dedisse p.tire, ct Isracl in malcdicitiiu ,
qtiiin imn
lilcr iiiiscentiir, et in uumi caruein duu solidaniur : elegetat. Ilerum : Einxi te pueium meiim, imu m /u,
•inuiu Miiit corpus. Itaque in ca/iito suo lilius esl lsrael, noli oblititci nici. Ecce enim ieltui velul nu-
Dei ; el Dcu. in curpore suo, lilius es| bnmiuis ,

qui betn [acinotatua, el sicut itimbuut pecciKtt tua. Convcr-
qunlidie uascendo venit, et creseit in tcui|>luui sau- 1* tere ad me, el fdimmn te Jb.d., il). N quid, cujns
•tiiin Dei, Teinplum eniui bipariitum est.Cujus pars peccaia delcvil , cui dicit, meut tt tu : F.l, ne obli-
altera , quamvis lapidibus uiagnis exslruaiur de- ,
tiscalur jui : aOMCr-
Cuniiiiciuoi.it eidem , el dicil ,
slruiiur : ucque in co lapis supcr lapidetu reliuquc- tere ad me aul ajicujus aiilequain convenaiur, pec-
,
•ur. Utius uobis jugis advcntits cavendu» oai, duucc cata delentur? luiinn : .SVto auoniam reprobaiut
dc luadio ejiisdiseetlai Eccloaia. reurobabciis : propler nomen luum , ostei<d m ttbi
tlignilatem ai.am , ,.1 pravlara tnea tuptr dutum iibi

RECCLA li.
(lta ilviii, 21, 0). Nuuiquid roprobaio usieudil
Dc Domini cnrpore bipartito.
un
ttigni|alBJD luam, ul praelara sua imliicii i? Iier
Regu 1
) i.i.in cii corpoiis Domiui mulm Kceessa- •Vun scuior, hoii Augclut : ttd ipte caiiiutcrati> . eos :
rii.r et a nubis lanlo diligcntius pei snicienda , ci per vrouter yuoii diligcret eos , et parcetet iltis. tpst, redr-—
* LXX , oO npioSof , oiii «-/-/tior. A'o'i tegattis , Scd ipse tatvavit tot
Heqw
fw angelus
uiigeli : Ki stalim : iV*' ourof iiriuiriv «utcj,-
21 LIBER nE SSPTEM REGULIS. 2?.
mit illot , et assumpsi: illos, el exall avit iltot omnes diet A genda essct; eodem gencre loeutionis osienuU,
uecttli, Ipsi auiem coniumaccs (uirnnt ci exncerbave- iininii corims et bomun sssn n ntalum , tlicens:
runl Spiritum sanclvm (Isa. ls u, 9. 10, fcc. I.XX). Secundum Evanyelium quidem inimici proptex ics : se-
Quos omncs difti s;i'cnli cxallavil , ipjn lcmpore lu c- cundum elcctionem aWem,dileciiprojiterpalres '/6.28).
runt coiituuijces, aui exacerbaverunt Spiritum sanc- JNiiinquid idem dilecti, qni miiiiiri. aui polest in causa
tnm? Iienuti aperle Deus uui corpnri lirmitatem iiiriinique convenire? Iia [loininus in onimlins Scrip-
et iiiieriimii promiuit, iljcous : Hierusalem civitas di- mris. Ununi corpus seminis Aliralise in omnibus
ves, labenuicula quec noncommovtbuntur, iteque agila- geniibus cresccre cl florcre attjiie perirc lcstaltir.
buntur pali lubernaculi lui in wtetnnm tempus, neque REGULA III.
funet ejusrump.n'ur(Isa. xxxui, 20, 21, sec. LXX). I)e promissis et Lege.
Et adjecil : rupti tunt funei tui , qnia non raluit arbor Exponitur Paulus ad Rom.eladGal.,ei/*ru. c. xlvih.
navii Ivic, inctinaveriint liui vela ei uon toll<t signum ,
Aucioiii.is divina esi, nemiueni aljquando ex opc-
donec Iradalur in perditioncni (Ibid. 25). Iieiiin os- riliuslegis jiistilicari poluisse. Eadem aucloritate lir-
icndit brcviier liipartitun Cliristi corpus : FutcQsum niissimum est, non ilefuisse, qui legcm facerent,
ft decora (Cunt. 1, &). Absit enim , ut Ecclesia ,
qu:e ci justificarentur.
«ton habel maculam, aut rugam (Ephes. V, 27), ijunni B Scriplum esl : Quacumque lcx l«'{iii'.ur , liis dicit
Dinniiuis suos.iiiguiiic iiiuudavit, aliqna cx pnrlelusca qui in tege sunt .'

t't onne os obstruatw, et subjecius
sit, nisiin parte sinisira, per quam nomen Dri blas- /ini omnis miinJnt Dco. Quiu n n justificalur cx tcqe
phcmaiiir in gemibus; alias, tota speciosa esl, sicul omnis coro in conspcctn ejus. Per tcgem enim agnitio
dicil. ro(n speciosa es, proxima mea : el Tcprelte.mio p.ccuti (Hom. iii, 10, 20), Jteruni : Peecatum vcsui
nnlta ctt in te(Cam. iv, 7) Eteniill dicil qna dc causa non tluminabitur. A'o« ciiiiii eslis. sub lcge (/{om. vi,i).
sit l'usc.1 et specinsa : ullubernaculuCedar,el pelles Sa- lt''ruin : E< nos h.i Christum credimus ':
utjustifiecmur
lomonis. Duo tabct nncula oslendil ;Kegium etservilo. es fid , ct non ex oveiibus lcgis (Cnl. n ,
Iti) Iterum :
Utrumquetanien semen Abrabac. Cedar enim lilius e§i Si i nim data etset lex, qnte possct civificare, oruni-
[sinael. Alio deniquc loco, cmn i-to Cedar, id esl, modo cx lege cssct jmlttia, Scd conclusit Scripiurn
cum servo e\ Abrabain , diiiturnam mansjonem sic omnia sub peccalo :ut promissia ex fidcJesu Christi da-
ingemuit Ecclcsia tlieens : Ihu me ! quia peregrinalio retur credentibit» ((.'«/• m, 21,22). Sed dicct qnis : a
mealonginquafacla est .
Hubitavi cum tubernuculis Ce- Cliristo,ci infra noti justificai lex, suo lamen icinoo-
dur, mullutii peregrinata est unima mea. fjum odien- re justilicavii. Huic occunit aucloriias ijiostoli 1'clri
tibut pacem erani , paiificus : cum loyuerer ittis , dcbel- qui , cuin eentes a fralril u< cojjerentui' suli juyo le-
liibnui me graiis {Psu!. cxiv , .V7, sec LXX). Non C gis, sic aii : Quid tentetis Piominum iiiponere volenlet
possiun antein dicerc, tebernaeulum Cedar, prseicr juijum super cnllum discenlium ,
quod ncjue patret
Eccle-ianicsso. Ip>e cnim dicit:Tabcrnaculum Cedar nostri , neqne nos pvlwiiius pnrtare (Act, x.v, !<•). l't
ct Sutouioiiis : 1'utle fu&ca sum , inipiil, et decora. aposlnlus l'.ui|ii< : Lum eesemut, inqqit, in came.
Noii cnini LiclrM i
in Iiis qui f»ris suni , fusca esl. patsiaues peccalomm qtue per leqem tunt ,
vperabantur
Hiio mysterio Doniinns in Apocalynsi septein aegelos in membrii nostris , vt (rvctum afferrent morti (Itom.
dicit, id esi , Eccle iaw septiforincin , nunc sanctus vii, [>). Ei toiiiia, ideiu Aposiolus tlicit : Jtistitia,
ct pi':i'ceploruin cnsiodcs : nuiic eosd$m el qtulio- qua? ex lege cst. conservatus sinc ijv.ere'a IPhilipp. ni
riim criiniuum rcos.et poenitentia dignos oslendit. 0) (.liiod si lanii Aposloli aucîrilas tleesset : quid
Et iu Evangelin unuui pra'posilpruip curpus, diyersi dici potuitcaiilra testimonium Doininidicentis : Eeee!
meriti Diauifestat, dicens .Beutus ille servus , quein rere liraeltla in quo doliis non esl (Joan. i , 47).
adveniens domii.us illius, inveneril ila facienicm(Lvc. Quotl ci si Uoniinus boc lestimouium uon dignareiur
xii , VS.) Et de eodcin : si uu'tm neijvam ille servus perbibere : quis tain sacrilegus, quis lam lumore
quem Dominus dividii iu dua\ pur'es(Luc. xix, 21). siuporis elatus diccrel , Moysen et Prophetas, vcl
Dico ntiiiiqiiiil omneindividcl, anj limlct? Dcniquc to- oiimes Sancto-: jtislitiain non fecisse , aut ju tilica-
iiiiii uon totiim : ponet 1* los non esse? cuui Scriplura dicat de Zachana et
scd parlem ejus cum liyiiocriiis
(Uuiib. xxiv, Sl). In iino enim corpus oslendil. Iloc lixore ejns Eranl jusli ambo in conspectu Dei, umbu- :
itaque corpns accipicnduni est pcr rnnnes scripturas, taniet in imuibus mantlutis el justificationibus Dei sine
sicubi Deusdicit, oli inciiluni Urael pi riliuuin, aut queiela (Lttc. i, 6). Et Dominus noo vencrit vocare
liaTcdiiatem suam exsccrahilim. Apostolus cuiin cq- juttos, scd peccalores (Mattlt. i\. 13). Lcx aiilem ,
piose iti dispuial, niaxinie ad Itomanos, iu paiie quumudo jusiilicari pniuii a peccato ,
qu:e aJ hoc
accipifcndiim, quiilipiid dc loto coipoic iliciuui csl. tlaia usi : Lcx auiem subiniravil , ul muliiplicaretur
Ad tsrael , iuquit , dicit : Tota die expandi manus mcns peccatum [Rom, v, 20). Illud autem scire tlebemus
adplebem coniradicenti ni (Itum. x, 21). I I uloslende- et tcncre : pumqtiain omnino inlerceptum esse se-
rei de parie dictuui Dico , iuquit, tiumq uid repulil nicn Aliralue , ab Isaac usqtie ad hodicrnuni. Seinen
Deus plebttn suamt Absit. A'am ei cgo lsraeHta svm ex antcui Abnha? noncarualc , seil spirituaie, qucd iioii
scmiiic Abrahic , Iribu Benjamin. A'o« reputil Deus ple- c\ 1','^c e.-t, sed cx repronii siouc e-i. Mteruin cnini
bem suam quam j.raiscivil (Rvn. xi,
, 1,2). Elpost- scin. n carnale esi , ijiiotl cx \-
:
:
c esl a monie Sina ,
qnain iloruit, qiiemadmodum hjec locuiio intelli- Qnod est Agar i» scrvilvtc generant. llle quitlem , ijni
•3 TICHONII ATKI 24
se aulom sc- lendil prsteren, diemiii esse per Propliciam , F.x
iihmi ai.kiIi,.', nlti i|uud ex lidii t-st , A|insiiiliis dicit: fule vivii : ut manifestum fieret, qiiemailmodum vi-
\citit ergo> quonittm qui $x fidt uint, hi lunlfilii vereni ,
qni legom faeere nnn posscut. Sed minus
Abrahie (Gul, iii, 7) '.' Kt llerum : Vosautem, frairtt llicet, (|tiid sii : Jtistiis ex fide vvit (Habac. u , 4).
terundum Itaat ,
promistionit filii cstii (Gal. iv, 28). Nini eniin poluil quisquun jnsius in Irgc positus vi-
Se n ergo Ahraha?, non cx lcgo , sed ex proinis- vere, nisi opeia legis fecisset , et uninia opera : sin
si ne esl , quod e» Isaac Jugiter Iransit. Si autem iniinis, malediclus essel. Dedit Deus legem , cl dixit:
constui somen Abrahn, ijuod cx liJe cst , con- Non concuphces (Exod. xx, 17 ; Deut. v,2l). Sialim
m i
,
'i
, .! iiiinii|ii.ini luii ex Irge. Nini eiiim polnit occasione accepla ,
peccattnn, per mandatum npera-
c\ legeesse, el e» Ode. Lei enim ei Bdes, diversa tum omnein enncupiscenliam. Nicesse
est est enim
ros esi. Qnia U-x nnn esi fidei , sed opernm. Sictit passiones peccatorum qu<c per legem sunt ,
, opcrari
ECriplum esi l / .«1 non esl ex fide , sed qtti fecerit en ,
in iiieiiilirisejiis.qiii in legeest. Propiereaeadata esl:
vivet in eis (Gal. lil, Abraham ergo

1-2). lide seinper ui (ifrn»(/ureipei:caiMiii(Kom. v,20), qnia virtus pecca-
lilins lubuit, lege numqu.im. Non enini ex lege | . r< »
li, lex. Veniindatiisaulem subpcccain, jam nnn quod
missio est Aluali.t: , aul semini ejus, nt hares esset B vult operalur bonum , seil quod non vult malum
iiiiinili, sed per justiliam lidei. Si euimqui per legem cnnscntil enim legi.secimdiim interiorem linminem.
ipsi sunt ha>redcs , vaena est fides, et v;icua est Ex|iugnaiur autem aliter lege membrorum, Irahitur-
promisaio. l.ex enim iram operatur. Si ergo nec fi- que captivus,' neque alii|uando liberari potnii, nisi
des, nec promissio Abrahjc destrui potest , ab ortu snla graiia per fidem. Est autcm magnuin crimen
sui jugiier maiisit. Nec , data lege, impedita est perlidiae , non atlendisse genus armorum ,
quibus
quomiuos Ahrahx lilii secundum promissioneni lidei violentia pcccati expugnaretur, ct e conlra, magni-
generentur. Dicil eniin Apostolus, post quadringentos fic:e lidei est inquisisse et vidisse. Esi ergo sacrilega
et triginia annos Jaiaiu legem non ohfuisse , nec mens, et male de Deo seniiens ,
quae cum legem
deslruxisse proniissionem : Si enim ex lege " ,
jam nullo nindo bumanitus pnsse fieri, et ad ulciscen-
non ex peomissione. Abrahor aulem ,
per repromissio dum paratam videret; iioii intellexerii esse aliquod
uem donavil Deus (lbid. , 18). Et alio loco : Lex ergo remedium viia: : nec fieri potuisse, ut bonus Deus,
adversus promissa Dei? Absil (Ibid., 21). Videmus le- qui sciebat legem non poiuisse fieri, alterum vitsc
gem ad prnmissa non peninerc, nec aliquando alte- aditum non reliquisset : et adversum homines, quos
ram in alleram impegissc sed ulramque ordinem ad vitam fecerat, midiqiteversum vitae vias clau-
,
suum tenuissc. Quiasicut lex iuunquani lidei obfuit, C sisset. Iloc lides non lulit.non admisil. Sed cum
ila nec lideslegein destruxit. Sicut scriptum esl:Le- inhrmilale carnis , ei virtute peccati urgeretur :
gem ergo destrtiimus per fidem ? absil, sed legem statui- Deus dedit claritalem. Sciens Dominum bonum et
mus (Itom. iii, 51), id esl, lirni.imus: invieem naiuque jusiiim , el viscera sua3 miseratiouis cnntra opera
firmant. Ergo filii Abrahae non ex lege sunl , sed ex mauuum suarum non clausisse : inlellexil esse iter
fide per repromissionem. Quarendum autem quem- ad vitam, et faciendae legis remedium vidit. Deus
admodum hi ,
qui ex operibns legis negantur enim cum diceret : Non concupisces ; non denndavit,
potuisse justtficari, in lege positi , et legem ope- quemadmodum id provenire posset , sed vere atque
ranies ,
juslilicaii fuerint. Quaerendum praeierea , decise dixil : Non concupisces; i|Uoniam id repe-
cur posl proinissionem fidei, quoe nullo niodo de- riendum reliqnii. Si enim mandaret a se proventum
strui potest , dala esl lex, quoe non est ex fide : ex postuiari, legem destruxerat ei lidem. Ll quid enim
cujus opcribus nemo jusiilie ireiur, quia ,
Quolquot legem darei, si legem in omnibus faclnrum pollice-
ex operibus lajis sunt , sub maledicto sunt. Scriptum retur? Aul quid lidei relinquerelur, si fidem, auxi-
est enim : Maledicltis qui non permameril in omni- lium p-illicendo, praeveniret? Nunc autem bono fidei
bus ,
quw scripta sunt in libro legis , ut {acial ea dedit legem, minisiram morlis : ut amalores vilx,
(Gal. ni , 10). Apostolus denique huic qu:esiioni D fide vilam viderent, el jusli, fide viverent, qui opus
prospicicns, cum asseral oninimodo lilios Abrahae legis non ex sua virtutc, sed ex Dei dono fieri posse
dmio Dei semper fuisseperfldem, non perlegem fac- crederent. Lex enim a came fieri non potesl : qnae
lorum , ex alleriua persmia respondit sibi , dicens : cum facia iion fueiit, puuii. Ou.e ergo spes homini
Quid erqo lex [uetorum (Ront. m , 27)? Id est : Si faciend;e legis, et fngiend* morlis : nisi opis et mi-
ex fide lilii , cnr d;>la e>l lex facloium , cuin sufli- sericordiae Dei, quam lides inveoit? Garo legi Dei
cerct proniissio generandis filiis Abruli.v.el Dde es- subjeela non esl; neque enim polest. Qui autem in
sent nutrieudi ? Qtttu justus ex fide vivit (liom. i , 17; carne sunt. Deo placere non possunl. Vos autem non
Gal. iii , II ; Heb. \, 7,0). Auteqnam enim se inler- eslis tn catne, sel in spirilu; siquidem Spirilns Dei
rogassel : C'»"' •>'<.i"
'<'-l: (uetorum? jam dixerat ut , iii veMl est. Si quts itule.ni Spiritum ('Ittisti non ftu-
viverent, qui cx lide justiQcari non possent,hoc bet, hic non esi ejus (Itom. vill, 7, 9;. Osiendii Spl-
modo :
C' 1 """ 1 ''"' "ulcm ex legenemo juttificatur apttd riiuin Dei el Chrisli, idem esse. Usiendii pranerea,
1 liKredilas.
23 LIBER DE SEPTEM HEGULIS. 26
qui Spiriium Dei habucrit, in carne non e>se. Si A fide. Qiix nnillipticatio, evenire non possii sine a<l-
ergo untis csl Spirilus Dei et Chrisli ; propheUc el julorio legis multiplicntx , et multitudo in lidem
sancti qiiia Spiritum Dci habuerunt, Spiriium Cbri- nerdum revelatam, sicuijam dirtum esi, vel neces-
sii hnbuerunl. Si spiriluin Dei bahuerunt, in carne sitalc di-duceretnr. Providentia iiaque Dei, saucium
n<in fuerunt, et legem lecerunt : ipiia caro esi ini- ex augeudo gnbernandoqiie semcn Ahrah», ut scve-
mica in Deuin, et legi cjus subjecta non est. Qui ritale et meiu legis, niuUi compcllerentnr in fidcm,
ergo ad Deum confngii , aecepil Spirilum Dei, quo ct semcn fulciretur usque ad fidei revelaiioncm.
accepm, mortiOcata est eaio; qua mortificala, po- Lex aulem subintravit , ut multiplicaretur peccatum.
iuit laccrc legcm spirilualis , liberatus 3 loge, quia Ubi, inqiiit, multiplicalum eu peccalttnt, superubun-
ju-to non esi posila. Ei iteruni : Si Spirittt Dei ogi- dmil gratia (Rom. v, 20). Nnn dizit, uata, sed sti-
iiiint, non esiis sub leqe (Gal, v, 18). Qua re inanile- perabundavit. Ab iuilio enim dala est fugientibiis
slum, qni.i palres nosiri, qui Spiriuim Dei iiabuerunt, legis molestias alque dominium. Abundavit aulem
non fucruiit sub lcge. Quanidin eiiim quis in carne multiplicata lege , superabundavit vero in omnem
est, id esi, Spiriium l)ei non babet, duminatur ei cirnein , revelaia in Cbristum. Qui veuiens restau-
lex. Si autem tradidciit se graiix , monlur legi, et rarc.quae incoelo, etqu.T in terra, cvangelizavit liilem
facit in illo legem spiritns, mortu» carne. qiiaB legi B his, qui proiime et qui longe (Is. lvu , 19; Ephes.
Dei subjecta essc nnn potesi. Quod enim gercbaiur, ii, 17), id esl, peccalorihus Isracl et gentibus. Jusli
id eiiam nunc geritur , non cnim quia sub lcge non enim Israel ex fide, in eaindem fidem vocati sunt.
sumus, ccssavii inierdiclio illa conciipiseenti.r, et Idcm namque spiriius , eadem fides, eadeni graiia
nnn magis aucia est; sed nos in revelaiam graiiain per Cbristum semper dala est. Quorum pleniiudi-
concurrimus per fidcm, edocii a Domiuo, opus legis nem veniens, remoio lcgis velamine, oinni genti
de ejus misericordi.i pnstnlare el dicerc : b'ial co- largiius est, quae modo, non genere a fuluris diffe-
luntas tua : Et, Libera nosa mulo (Mtitlli. vi, 10, 13). rebani. Aliter enim numquam fuit semen Abnlue.
llli auiem in non revelaiam per eamdcm fidem Quod si qiiisquam prxter fidem jnstificalusest filius :
coacii mciu morlis, quam minislra lcgeparalogladio Ahrahx non fuit. Quoniam filius Abraha? dici non
intcniari videbanl. Le\ daia esi, donec venirei sc- potest, si ex lcge, ct non sicut Abraham ex fide ,
nien, ctli promissum est etevangclizare fidem. Anlea jusiificaius est. Ab eadem namque imagine graiia;
vero, lcx cogebat in fide; quasi sioe lege non possit et spiritus, in eamdem transisse Ecclesiam , docet
exprimi fnlcs, ad exqiiirendam Dci graiiam, eo quod Nos autem omnes, revelata facie ApnSKilus, dicens :
pcccatum virlulem non haberet. Dala vero lege. gtoriam Dei speculantes, in eamdem unaginem commu-
passiones qu:e per legem sunt, opcrabantur iu mcin- C tamur, a claritale in claritatem (II Cor. m, 18). Dicit
bris noslris, urgentes in prccatum, ui vel nccessi- el ante passionem Domini glnriam fuisse, ei negat
laie, urgercnmr in lide.qu.e implorarel graiiam ex lege excludi, id est, cvprimi, produci, effici po-
Dci in auxilio toler.inti;r. Cusiodiain carcetis passi tuisse. Unde , manifeslum est, ex fide fuisse. L'bi
sumus, lege minanle inortem, ei undiqueveisum ergo, inquit, gloriatio? Exclusa esl. Per quam legem?
insuperahili muro ambienlem , cujus ambiius sola Et numquid operum? Xon ; setl per legetu fidei (Rom.
una janua fuit graiia. Iluic januaj custos, Gdes prae- iii, 27, 28).Quid enim Scriptura dicit? Credidit
sidibat : ui ncmo illum carcerem effngerel, i>i-i cui Abraliam Deo, el reputatum esl ei in juttitiam ( Uom.
fidcs aperui.-set; et qui hanc januam non pulsaret iv, 5). Ad gloriam ex cadein glona transivimus :
intra septa hgis morereiur. Legcai pajdaôgum passi qua; non fuit ex lege. Si ex nperibus fuii, h.bct
suir.us, qui nos cogerel sludere fidci ,
qui nos cge- gloriam, sed non ad Dcum. Etcnim impossibile est,
ret in Christo. Dicil enim Aposiolus, propterea da- sine gratia Dei, habere aliquam glortam. Una esl
tam legem, ui noscnslodia sua conclinleret iu lidem, eniin gloria, el uno genere seinper fuit. Nemo enim
qnanliim fuiurum erat revelari in Chii-to, qui csi vicit, nisi cui Deus viccrit quod nnn e-i ex lcgc ,
:
liuis legis ,
quo vixerunt onines, qui lidein gratia; scd qui fecerit. In fnlem auiem, Dens infirmum facit
Dci exquisierimt. Prins , inquil, qunm veuirel fides , D adversarium noslrum. Proplcrea, qui glorialur, iu
snb lege cnstodiebaniiir, conclusi in fidein, quam Domino glorielur (l Cor. l, 51). Si enim quod vinci-
fulurum eral rcvelari. Lex it.ique padagogus nosier mus, noslrum non est non est ex operibus, sed cx:
(uit in Cfiris!» (Gal. iii, 24i : ul ex fide juslificemur. fide. Nihil est igitur quod ex uohis glnriemur. Nihil
Lex, inquam ,
" fides erat deiiionsiratrix. Sed dicet enim liabemus quod nnn accepimus. Si sumus, cx
,
quis : si in uiililatc fidei dala esi lex , cur non ab Deo sumus : ut magnitudo viriutis sii Dei, et non
originc seminis Ahrahae , siquidem juge fnii?Ke- e\ nobis. Omne opus nosimm, fides est. Qu:c quanta
vera ,
juge fuit. Jugis el fides , ut genilrix lilio- fuerit, lantnm Deus nperalur in nnhis. Cum in hoc
mm Abrahse. Jngis et lex ,
pc-r dignoscentiam glorialur Salonmn luisse non cx homine; sed cx
boni ei mali. Scd post promissionem Qliorum Dei dono csse hominis eomineuiia : Cum sebti, in-
secuudum carnem, innlli- quit, <yiiia uliter non possum esse continens, nisi Deut
Abraha\ mnlliplicatis eis
Et hoc ipsum erat tapientix, scire, cujns hoc
plicandum erat el senien Abraha: , quod non est e\ dederit.
« Fidei.
27 TICIIOMI AF«I '28
v
i'tiiuu: tutt, 1 • / 1 < Ittimifiiiit, <7 deprtealu* >m (
'i/i>. A tfucd toeti ni iuih tH Car. iv, IS) Bumdem iplritura
viii, 31), Jiuii. in Saloiuonii i redeiifloin > i . nun ev lidel . dixil babuirie eumdcin , qtii diiil : Credidi
oporlhui, si d r\ graiin Dei, nmnei ju-dillcatng , qui jirn/' (ii (iii. .(/ / ... Him i iii
(
/'... i,\( , I) : i-i iii con(irniai|
leieruui npqi legia a l>co iinpleiidum , quo pnssini liiccns: KlMueredimut ;iileoau« < Ivijuimur. Diccndo
glorimi, Dicil tulem Aposlolttl . Vi umnit cuta non /.''
ItOI, • *loinlil i l IIIom eodl in spl: i u li.ii i ' retlnlise.
tjlonelitr m cuiupcctu l>ei I (,'ur. |, 2!)|. II ili niiini Uuile inanifesiuiii ost , i|iti.i hce ju-ti non cx lege,
niod. i, i|iinii Deuui Bun cognovciuiii i jusii, qiind led ipirilii iulci inmper bnliucrunt. Quidqitid per
ii. ii
iiinm, isd l'ei sint ppui. /uu(i/io, ini|uit, r/«e- liiiinliiiiiii venii, plciiiimlo est , cujut pars fmt per
i c ii (tegil Deiit, ,/iiir udii mimI ; IK iii , i/iiir mnl ciinulciii. Sicut parvulus, qui cum nibil miiuii habcai
i rni iiiin/iinc , ii i it i)u tjtorteiur in compectn l>ei OWIMI .i vlco, innicn vir inni esl, ct per iucrementa nnn
fiini /,'i ipin imicui rni cwu in (.'/inxi. ./i'jii,i/iii /ueius novoriini. scJ coriiinilciii incmhioruin. in eiim vcnit
M' roitt »npii'ii.'iii ii />eo, r/ iinlliiu, <•( samliiiioiiiu, plenitudo corporis, m sil pcrfecius, i lem tamcii qni
r/ reiteniplio : ui tecuiutnin i/uud ttriplUUi cst : Qw ihci it parvulus. Kevera nnn eral in onmibua Spirl-
(jlvriii nr, im Uuiiiiuo glorielur {Ibnt., 28-50). El itc- ius sanctus »nte pasiionem Domini ; sed in illis i|ui
rniii : Cnttiii ettit rctj uii per fidem , el hoc iioii er i<o- por ipsiiiu pnesentein credehani, ut ipso victnre, ct
bn (Kpliei. n, 8). Uei donum esi , non cx nporitius, |; unncta pcifieietiie, signaii perQcereniur. Nnm jusii,
ue hnie ejuis glorietur . ipsius eniui sumus ligun-ii- qtms hic invenil, liahueniin Bpiriiuui sanetum, ut
iiiin, croeti in Chriim, Sic nulla caro aliquando ex Simenn ei Natbanael, ei Sacharias, ei Elisabeua, el
lege, iil csl ex openhns juslilicaii poicst, ut nmnis Antin vidua filh l'h.uiui-1. Prnmissio < lege teparata
ju^lus ex Deo glorinio hahc.rcl. Est aliml, i|tiod csi ; neque cnra sit diversa, imniisreri potcst. Non
iiciiiii glorietur in couspeclu Dri : Dcus eiiint sic eunditio infirinal promissionem ; cogiinur autrm nos
snis opcralw, iil sit qund el dimiltal : iVcmo ni luqui ea, qu.c sinc igne duloris audire non prssu-
riiim mundut u torde, ncc si iuiiiis rfiei sil vila ejut inus. Diciini eiiitn quidain, i|ni promissionum fiimi-
ilob. xiv, i). Et David dicit : Nou mfreeu injudi- laiom, ciqn.cex lege esi t iranBgresunnem nueiuut:
cium riwi tervo luo , ijuoniuin uou jutlificubilur in proutisisse quidctu Deuni Abrahx, niiiiies gcntes (scd
coiispeciu luo omnis vivens ( /V cvlii, 2). I i Salomoii snlvo lihero arbilrio), si ie^cin cusindisscnt. Et si
in dedicatioue t«*ii>i>li : Non est, itiquii, koiuo qui non pcricuk imperitiai quorumdam juaiornm salnte pa-
peccuvil (lll Reg. vm, 40). El ilciuin : Tibi (aJidcli- iclacure |iiodest , srd ciiui de Deu oinnipnlcuic sermo
qui (l's. l, 6). vjuis ciiim glui iahlur castiiui ie li i- csi, inoilcr.iri diccmla debcmus, uc silcnd.i icpniandn
bere cor? Vui quis gluriabilur, mundum essa a memuremus, et c* ore nosiro, alieita lieet, amiian-
pcccntn? P.iniiii lini de con|c casio, id cst, n cojji- C lur. Qunrc cum ircmorc ln,|ticiiits, >tm cuiqne pcri-
lationibiis, nisi ct a peccato se iiiunduni itcinu ^ln- cnla cuiisideraiid.i rcliiiqiiaiuu-. M inifeîum rst
riarelur. Omnis vicloria uon cx operibus, sed Dci pr.i scisse Dciim , luiuius dc libero arbilrio, i|m<s
uiisci aiinne conceditur, sirut scripinui cst : Qni le Alnnliai proiuisil, am iiou fionr s. Ahcrom esi dno-
coronut iu iiiiseriitioiie el miscricoidiu {l's. civ, 4). Et riiui : si fiiiuris , finiln qtueslin cst; si uon fniurns,
milur inariyrtini liljii nin sic dicil : [/( illa mturit- " fidclis Deii< nnn proiniilerci. Aul si lioe esl sin-
lione cum [rulrtbiit luis le rccipiam (II Machub. vn, lniiiin npiul Deum, lnnc promissos d.irc, si proniissl
20). Jugti antcin pariecerunl vuliiuiiiem Dci vuo vcllenl : profeetu dicerel, ne servus ejus ac ciedew,
atque conatu, qui niiuntur et enncupiscuni Deo ser- quia, quini proiuisit ,
poieus esi ct facore , ludifiea-
vire, iinii innicn in le^c Qua: si jusiilicas ct, onincs retur Ahrahatu. lYomissiO aulem illa est, qtt:e inhil
justi iiniiis esseul ineriii , qui i

parcm dc omiiihus condttionis incurrit. Siu uiinus; nce prnmissio esi
exigit ohservaiionem : sin iiiiiius, operarelnr malc- liinn, nec fides integra.Quid enimstahile rciiiaiwbit
diciio : si antcni dis|taris erai morili, quis quao- in Dci promissione, aut iu Ahrab.x' lide, si id, quod
tu rcdidii sihi dari, taiituin gratix Doi raiserenlis prmiiissum el crediium esi , in coriim, qui ptoiutssi
acrepil , traiisfnrniatus a gloiia in cloriam , sioul a suut, pendcrcl arbilrio? Kign cl Deus alieitum prn-
Dci S|iiiiin, id est, cx eotlem in eurademl Tale ect '• misii, ei Abraham incaute crodldit, l't quid etiam
eiiim , qqia posi (Jbrisliim (ides dnta csi : qualc, i|isa piomissio, tlebilum postmudnn facin est, di-
qnia Spiritii^ saiicins, cttni scmpcr onnti s | ropbetae cente Deo : BeweditetUur u te aumn pDM iri»«', pra
et jusli codem spirilu vixertinl, Noit entm nlicr vi- M t\nod uudisii rocem incnn, cl uon pipcrciui /Ui» tuo
verc puluentni, quajn spirilii fidei. Quniqiint eniiu diletle prop.'er uir [Uen, vmi, t>)- Ncqnc auicm rx
stib lcgc fiiermii, occisi mnl. Qnin liiioiu oeeidil, Itis, quibus Incile csi, etadvorsum .Mnahac lurritunt
spiriius aiiiem vivi/iciv (II Cer. iu, (i). Kt lameu dieit liicii arbilrii raluninia suepero; cii.nu poM saoo
Dominua de eodem Spiritu : Sisi ego ukieru, illu non icm ipsins Abrabm, debitorom se ipsms eonlo-
vnuei {Joan. xvi, 7) , ciira ct Aposlolisjun dodissel iiiiI Deus , ci prcplei eiini , se Inciuium , qnod
cumdem spirilom, Apostului aaiom dicit, euiiidem cj.is llliu promi.lcbil , iliitfns : l'io lecmu , et
spiriimii apud aniiqiios fiiis-e : llubcnict uuteiu u.iii- bciictliniin le. Tibi cnim et temiiu ue dote i*t-
dem spirituin /jrftj, mVm( kcripium etl : CietliJi prcplM iiim hunc , cl ItalWM jiirnliuiieni incuiu , i/tumi ;*•
• Ahas, fidetes.
29 LIBER DE SF.PTEM REGULIS. 30
r«»i Abrakee palri luo, el multiplicabo semen tuum sie- \ quia animam non miscuil volnnlali IVi. Di-plicct
ui .^/r//<fs «Wi, ct dabotibi ettemim tno omnes gentes il!i ,

quod Deus vo!uit Eienim vnlunlate nialus esi
icnce , pro co quod audivit Abrahnm pater tnus vocem qni necessitaie bonus esl. Lcx operi impedimcnlum
meam(Gen. xxvi,5-5). Ecce lirmaium esl debitum est , non vuliiiitaii. Non cst coirjuncliis Deo, qiti si
Abrahx. Niin enim poluit per liberum arbilrium, innli poena non essei , inaliini scqucrclur Nee \olue-
posi mortem amitlere, quod vivus mernerat; no- laiem Dei facit ,
qui gewil quml non suam faci.it,
Abraham,
luerunt aniem genics ercdero. Quiil faciel Non esi misericors ,
qni liniet rsse crudclis. Sub
cui ileb' lur? qnomodo accipict Gdci ei tcntalionis lc|;t: esi , srrvus est. Non furtnm odit , sed |oenam
ause debitum, cnjus debere Deo sectirus [uilT Cui meiuit. Fmeiur auteni ncce>se cst, persuasus et
si dicltim cst : Dnbo quod prowiii , et reddnm ijiiod viclus, qui earnalis est sub viriute peccali, Spiri-
juravi (Ibid., i) . si volucrinl gentcs, noncrcdciet c.iiii Dei non h;ibcns. Qui .iiiicm amal lionum, imago
sed exspeetaret forluitmn. Si cnndilionc opns rst , Dei esl , lide Dominica vivit , rl heeres ,
jam uon ett
rnm operario cssc dcbel , non cuni mercede. Opera- ancitlce fithisfGat. iv , 30, 51) ,
qui accepit legem in
rius eniin potest vclle accipere :ioi nolle, non mer- limnrc; •cd tibertv, secundum Isaac, ijui tion accepit
ces rcddi :uil noi: reddi. Oinnes ciiim gcntcs in Spirilum servitu is in limore : sed adopiionem filio-
incrccdeui lidei dal;c sunt Ahrahx, sicul l)eus dicit : II rtim ,

clamunlem \bbn pulcr (lioni. vili, 15). Qoi ili-
Mcrccs lua multa est ( Gcn. xv, 1 ). Nnn onini si fu- ligit Deum , non timet servilitcr. Scriplum est , ti-
tnri essent, ei non qnia futuri erant, promjsil. nior enini scrvilis, rum odio cst disciplinx. Fiiii
Quia non propter (ideni Ahralur, |ilaeuit Deo, salvas anieiii ciuo lionore patris, Aiiud esliimere ex lcge,
forc oinnes genles : quas uon inodo ante fidem nlmd pro venirationc Iremcndx Dei inajesialis.
Abrahx.sed aniemundiconslilulioneroposscdit.Sed Ejnsiuodi similes sunt patri suo, qiii in coelis : com-
quxsivit fideleni cui id donarei, ex quo esset cui , , memorali ct docti amant bnnum , odcrunl malum.
id fiiliiruiii staluerat. Abraliani crgo non id ineiiiil , Sine lege stint , liberi suni , ipsi protnissi sunt : non
ul esSent, qni fnltiri erant , quos Deus olegcr.it, ct ipsj dicitur ; Si me audierilis, potcst elenim atidire :
tonformes imaginis lilii sui fntnros esse praviderat. numquid couvcniel iu cnin , quem Deus nnnduai
In Genesi nauiquc de prascientia Dei oinnes gentcs pratvidil aiidiiiirum '.'
El jnsti qiiidem , ifttos Deitt
Abrahs promissas , Scriplura lcstalur , dircns : pni-ciii ( lbid., 2 J),:

suiii in is|a lege. Dicitur ct ipsis .
Abraham atttt in ficns fict , m magnam et

ct crii ui genl> si nic audieritit; sedalia causa, nonquia possunl non
niiiliaiii cl bcitediceiitur in eo oiimrs yenlcs I nn [Gen. audire : sed tit emper sollieili sinlsii.i' .-.ilnlis, et
xxvi , Hi). Sciebat cliani quia dispoueh it Abrabam ccrli exittis sui Non enim sccurus esi nntisqiiisque
liliis suis , et domiii su.t. posi se , ut eustodi inl vias C. ex nuinero se e^sc pr.TSi itorum ,
Apnsioin diccuie :
Dniuini , facerc jnsiiiiain et judicium , ul superducal Se ipse reprobus fuun (I Cor. is , 27). Non est i rgo
Deus in Abrabam quaxumqtic luculus est ad eum. illis , ir;c opcratrix ista !ex, >cd fidei excrciliuin ,
I ivcniniiis ant in tt conditioncs, ut : Si m« audie- quo jugiier Dei graliaui qu.erant laboranles , ui pcr-
rilis , cl volueiitis. Ubi prxscientia Dii , llbi liinnl.s liciatur qund iu illis Deus praividil , ct de libiiuar-
promissionis in biijnsinndi condilionibns? Dixit bilrin fnerinl in vilam destinaii. Alia- impossiliie est
eliam Apnstolus, proptcrca e\ fide, et non ex lege, uonaudire cum, queni Dctis audituruni pnevidil,
daiain esse prnmissionem , »t firmu esset promittia piomisii ,

juravit. ln qnain vero partcin lex proprie
(llom. iv, 16). Lex, iiiquil, iram operaiur ; ttbi eliam ennveniat, bcet uni dclur coipoii, Doniiiius in
non est lex , neque tramgrcssio (lbni., 15). Propti-rca Evangcltn declaral , dicens Aposiolis : 5i lurc scitis ,
cx fide nt secniiduiii gratiam firmu cssct promissio beali estis s.i [ecerins ea. Son de onuiibus dico vvbis :
omni semiiii. Ilccle , ut firma essct promitsio. Adjeeit Eqoscio,iittosei.gi (Joan. xin , 17, 18). Magna bre-
eniin , conditione non esl firma. Saiis eniin sliilliuii vitas nsteiidetltis nuum corpiisei separantis. Si enim
cstcredere, in intnm corpus convcnire, qnod bi- dicerel : Non de omnibus vobis dico ; aut, non de
partiio cnrpori dieilur. Absil ui liis dical Deus : Ni nmnibus dieo , nnn ostenderel unum corpus! Nunc
in^ audierilis , quos sciebal andilnros ,
quns aiitequani P autetu uon de oninibus dico : oslendil qnia el si non
facerel uovcrat in imagine Dei perseverainros, de. oniiiibns, de illis tainen divit. Sicut quis dical ,
,
quos et promisii. Non est data ronditio, id cst Irx , nnn de tolo te dixi , duo enim corpora mixta sunl,
peccaloribus ui ant ad gratiam con- velut iiniini, et in commune, iuinni corpns laudatur
nisi impiis et :
fugiaut , aut juslius piinianiiir , si irritam fecerint. aut increpalnr. Sieut in Exod», ctim qnidan: coiitra
IU quid lex ad ju-.tos ,

quibus lex non rsl posiia , qui vetiluin , Sabbatis e\i--sei m manua colbgcret , ail
propitio Deo legem sine lege faciunt, qui serviunt, Dens Moysi : Quousguc non mllis audire legem meam
(Exod. xu, -0)v cum Mnyses semper aiidierii.Qmd
quid ad imaginem et similitudincm Dei el Christi
Qui cnim sub lege de lege diciinus, qna: apcrie promis-itu i videlur
vivunt, qni volcntes , boni sunt ? iila
esl , nietu moriis, non esl lalis, misericors, noii est adversa?Scri| ttim esi iulsaia: Simc attdisse$, hrael,
imago Dei. I) jplicet illi lex : sed tiniet ultriceni , uec csset sicut arena muris numerus hms (/s./. xlviii 18). ,
perficere potest; quod non voto, sed neressiiaie fa- Ecee increpatur Israel ,
quod \itio suo non lu.iit
cienduiu puiat. Tradauir necessc esl , propria; vo- fatius sicut arena maiis. Snperest inlelligere, qnia si
luntati , tit voluntas profecto praemium recipiai seuiper non audierit , semper «iguus eril. El tibi
:i TICIIONH AFItl 52
Brmilas premiaalenom t Sed koo ffll , qnta prius to- A Judicinm Dtmlni adJudam, utvindieei inJacob,
Imnus inlelligere, qnm crcdere el fiilem r.nioni sicundum vius ijtts, (1 secundum slttdia ejus relribuct
iuhjieere, 81 auloin credamui umuiinndo iin lieri ei (0>e. iii, 2) quii in utero snpplanlavit fralrem
iii Dooa JuratH, d.ibit ralionon fldcs. Qoam porft- simm , et in laborilim tuii invaluil ad Dcum , et
iliim e-t raiione qu.rrere, ei inlolligimui firniilaieiii invaliiil cum angelo , poicns fuius cst (Gen. \xv
majorem ome prorolsilonuin quam pulamui ,
iniir- 23; liom. || , 10). Si autem conitat , in J.io b tlileo
milalem. Buceolm llielum Si andissel hrael, : c iini- tiim roniummasie , non e-t idcm qui in lnboribus
momorailo eaijustitue Doi ol conSrmailo promii- , Invalnii .1(1 D, iiiii ct supplantaior , ted duo in nno
lionum, dispnaitinno Dei quosdam fectoi ad mortom, eorpore. Figura esi enim dnplicis aeminli Abrabas,
qmadam roro a<l rilnm. IVopicrca, prtcsoniibus id e-t dnnrum populorum in uno utcro inahis Ec-
diait, i>'i me awHiMfii . ni manifeilnm fterel, qula clcsix luctamium, Unus esl leeundum electionem ,
quos pruinisit , ut arenain fuluros, ideo promisit, de prxscicntia dilcctus : Alter electione su.c vo-
qui.i pravidil audiluroi. Ante Dominumenim Cluis- lunlatia, iniquus, Jaeobaulem ct Esau , in unosunt
liim, ciiiii lioc dicliun eal, * ii«iiii/h,im fuil semen corpore, ex uno seminc. Sed quod perspicuc duo
Abruhee, ticul arena muris ? Quod probare f.icili: cst. pmcreaii sunt : uslensio cst duorum pnpuUiruin. Et
Driinum ,
quia in Clnisio proniMi banc mulliludi- U nc quis putaret, ila pcrspictie fore separaios iluos
nem : Nonin seminibttt quatiin mullis , ted quau in populos : ostensum csl , ambns in UiiO corpnrc fti-
uno , ci temini tuo, quod cst Cltristus (Gal. ni , 16). lurus in Jacob , qui et dilcclus vocatus est , et fra-
Deiiule ,
quia omiies genies promisil , quod ante Iria stipplaniator expressus. Iiaque in duobus quau-
Christum fieri non potuii. Btsi ftiit ante Dominuin liias expressa cst , non qualiias separalinnis.
miineriis Bliorum Israel sicul arcna maris : sed cuni Cclei iiiu , au>bn qui separati sunl in uno futuri ,
qoinonsuntOliiAbrabx.Noncnim,
falsis frairibns, anteqoam dividuutur, ostensi snnt. Et baae, venit
quia omnes ex Abraliam omnes lilii Alir.ilix- aut , ; inquit, fruter ttins cum dolo , et accvpil benediclionem
quia Israel, omues Israel. Sicut Apostolus, ctim se tuum (Cen. wvu, 55). Nisi ita locntio mysiica sit
Anathema op'.uretesse prolsrael (Rom. u, 5), quorum breviler ostendeniis duo in uno corpore : nonne
csscl liliiiriim adopiio et tesiamcnta , osiendit , nou conlra raiioucm est , ut beucdiciioncm in prnxiinum
csse ciijnsnindi lilios Abraha: , scd de. aAVctu oriia- dolose acceperit , Scripiura diccnlc : Qui non jura-
lis nccessiludinis dolerc, qood ex ipso uumern nmt v jt proximo in dolo ; iste accipiet bencdictionem a Do-
essenl Non i|imd promisMo Dei excidisset dicens: , mino (Ptal. xmii , 4)? Numquam autem Jacoli, id
A*t)u 'amen excidit sermo Dei non enim omnes qui , , est Ecclesia vcnii ad beiicdictinuem , non coiuiianic
sunt ex Israel, lii sitnt hruel , neqite quia sunt semen C d'lo , id e-l , falsis fralribus. Sed non ,
quia innii-
Abruhar, omuet filii sunt : ted in Isaac vocabitur tibi ccntia el dolns snnul veniunl ad bcnedii tioneiu , si-
lemen : irf est , noii qui sunl filii caruis , bi sunt ftlii niul beuedicuntur : cjuia r
t
ui potett capere, capiut
Dei : sed filii promissiinis dcpittanlur in semen (Ibid., (Muth. xix , 12), el tinum semen pro qualiiate terra:,
6-8). Ergo in anliqua inuliitudine non fti i Abrnlice prnvei.it. Non est autem rontrariiim ,
quod nialom
semen : ni-i illis, i|Ui secundum Isaac lidei el pro- fiairiim videtnr supplanlasse ,
quia non disit : In
missinnis lilii erant. Etiam boc exemplum inducil :
ulero supptantavit Esau, sed fralrem suum. Esau au-
Si fncrit nitmerut (iltorum Jsrael, sicut arena maris : lem , ubiuue signum cst, et noiuer. malorum : Ja-
retiquitv tiberabuntur , id esl, exiguum (Isa. x, 12 : ivb iiuicm , utrorumque : illa raiione ,
quod pars
Ose. i, 10). Et , nisi Dominus sabaotli reliqttisset ;io- mala simulet sc Jacib , et sine dubio , uno uoniine :
bit semen Sodoma essemus (ha, l, 9). Ipsaj

, sicut pars :iu!em bnna , non pntesi se simulare Esmi. E-t
reliqtlix fueruni semcn Abrabx ne oinnis Jud.ea :
, hoc nomen malorum lanlum : illud vcro bipaitiium.
ui Sodnma es-et. lterum cmn asscrerct iiuinqirnii ,
Ca teium de libero arbiirio , nec Jaeob oume scineu
Deiim ba-redilalem suam reliquisse sed sicut inad- : biuiuiii , ncc Esau omne malum , sed ex ulroque
vcniii Domini, pars Israel sulra facta est : ila scin- utrumque. Ex Abraham ita biparlilum scmcn nsien-
per luisse. Quid, inquit , rficit responsum divinum? D min est. Natnm est iiniini ex ancilla in fignra (Cul.
Hvli /tti titilii septem millia riroriim, </ui no» tWTMVe- iv , \'i) ':
ul ostendereltir eli im senos futuros cx
ru«t genu ante Bultul (111 Keg. xvni , 19; Kom. xi , Abraliam .elreccssil cum sua inaire. Poatt]Uam vero
4). Sic nunc reliquias secmidum clcclionem salvx recessii , invenium est in allerius semiue, qnod cst
f.ict i- sunt , diceudo : Si iuinc in hoc lemporc : ex libera, quodestex Israel , qul aeeepil legem ia
ostendil et anic sie f.utuin in lsrael, ul raiiqui.i;, id monie Sina quod ,
esi Agar iu servimte generans. Ulie
cst , inndicum salvum fteret, Si auieni , nec fides , in eodem populo secunduni Isaac ex liber.» prninis-
neeraiio persuadel (iilei, qui promlssua fueral , dic- sinnis lilii, id esi, saneti ei ftdelcs mnlli prorraali
tuni esse : Si me audisses, hrael; essei iicu! arena miit. Separatis ilaque a crcdentibus flguriabrnelel
muris numerus titus
(
Isa. xi.viii , \%). Bt Jacob ,
qui K-.ni , In unu populo lulum puslmodiim provcnil.
aniequam nascerctur , datus eit : idem libcro arbi- lilic ab origine utrumque testamcntum Agarel haac;
irio posimoduiii reprobatus cst. Sicul Osee dicit : sed pro lempoie alierum mb alienus uomlno deliiuit
Nuinquw.
33 I <BER DE SEPTEM REGILIS. 34
neque revelalonovoquiesciiveiiis
etdeliiescii, quia
A niinc csi pcr urbera Ewloiiini assumerei, autin
generando. Non ergoriixit Ayur qum in sertUutem ,
, uniun menibrum, loiuin coipiis, ui in Salumunc.
gcnerani. Opnriet auiem simul amhos crescere us- Sed linc non ininus occultum esl, quam cxiera, qua;
que ad messein. Sicul ergo lunc sub piofe^-sione ve- nou snliim spccie verbi, sed etiani imiluforuii nar-
leris Tesiamenti laiuii novum id esi, gratia, quod , ratione occultamur. Quainobrem , Dei gratia iu
seciinduin Isaac promissionis filins geueraret ex li- auxilium po-tulala; claborandum nnbis est, utspi-
bera, quoil in Christo revelaium est itn et nunc ritus
:
uiultiplicet ingressus legendi, cloquiumquc
obiinenie nova , non desunt serviiulis liln generanle subiile, quod ad iinpedimenlum inleilectus, speciei
Agar, quod in Chrisio revelabiiur. Conlirniat Apo- genus, aui generi speciem inserit : genus species ne
Siolus , id nunc qnuqiie inlcr fiatres geri, quod tunc sit, faeile possit videri. Dum enim speciem narrat,
inler illos gerebatur, dicens Vos uutem, fratres se- genus
:
ila in transit, ut transitusnon staiim liquido
eundum lsaac, promistionis filii eitis. Sed sicut tunc , appareat : sed lalia transiens ponit vcrba, qua; in
qui secundum carnem natus ett ,
persequebatur spiri- mrumqueconveniant.donecpaulatim specieimodum
tualcm, ita el nunc (Ibid. 28, 29). Ei ncwssario exccdat, el Iransitus dilucidet, cum, quae a specie
addidit, sed quid dicil Seriptuia? Expetle ancillam coeperant, nonnisi in genus conveneriut, et eodem
et filium ejus : non enim cohceres eril films ancillcc , B modogenus relinquit, in speciem rediens. Aliquanuo
filiotiberce (Ibid., 50). Quod autein dixit, sicut lunc autem a specie in genus non supradiclo modo re-
perscquebatur ; ita et nunc , non esl inane. Aposto- vertilur. Aliquando supradiclo modo Iransit, el evi-
lus euim interprelatusesl persequebalur. Nani Scrip- denler revertitur simili ordinis varietate : aut a
tura dicit : Lndebat Ismael cum Isaac (Gen. xxi, 9). specie in genus, aut a genere in speciem, finit uarra-
Numnuid fralres, qui circumcisiones Galatis praedi- tionem. Aliquando redit ex bocin illud non seuiel
cebat , aperie illos, el non per lusum , id est, sine cl omnis narralio nec speciem excedii, nec genus
indicio perseculionis insequebatur? Sicut ergo de prslerit, in utrumque convenieus. Ha;c varietas
geucre bulendi persceutorem dixil : ita et islos ,qui translationis etordiuisexigit fidem,qua; graiiam Dei
Filios Dei , velut per connnunein uttlitatem, id est qu.irat. Sic Domiuus per Ezecbielem loquitur, et re-
disciplinam legis , a Chrislo separarc, et matii sux gibus eorum ,
qui ab Hierusalem capti et dispersi
Agar , filios mililant. Alia enim nou est causa, qua fuerant, genlium jungit advemum, et in terra, quam
filii diaboli irrepant, ad explorandam liberlalem Patresnosiri possederunt.evprimit munduni.Se|ilem
nostram , et simuleut se Iraires , et in P.iradisn nos- cnim genles Abrahx promissa', ligura sunt <>mnium
Iro velul Dei lilios ludere : quam de subacla libcr- geiiiium. Factus ttl, inquii, ad me sermo Domini,
tale liliorumDei glorientur, qul poriabunt judicium, C dicent : Fiti liumhtis, domus hrael liabitaverunt in
qualcscunniue illi fuerint ,
qui omneni sanctum per- tena, et polluerunt illam in via sua, et in idclis suis
secuii suut , oui pro|ihetas occiderunt, qui semper el peccatis : secundum immunditiam menttrtiatce facia
Spiritui sancto restiterunt ; inimici crucis Chrisii esi via eorum ante faciem meam. Et effudi iram meain
negantes Christum in carne , duni ejus membra super eos, et dispersi illos inter naliones, qius ingressi
oderunt , cnrpus peccati , lilii eziermiuii , ministe- siinl, et polluerunl iltic nomen meuin sanctum : dum
riuin facinoris, qui veniunl secumium operalionem dicunt ipsi, poputus Domini hi, el de tcrra luu egressi
Satanre in omni virlute , signis et prodigiis , spiri- sunl : et pepeici illis, propter nomen tuum sanclum ,
lualia nequiike in coelesttbus : quosDominus Chris- quod pvlluerunt domus Israel in nalionibiis, in quas
tus ,
quem in carne persequuntur, iuterliciel spiritu ingressi tunt illic. Propter hoc, dic domui Israel: Hac
oris sui, et deslruet manifestatione adventus sui, dicit Dominus : Aox vobis ego facio , dvmus lsrael :
quod hxc non a minisleriis sed nomen sanctum quod

Tenipus est enim , , sed propler poltuistis in natio-
aperie dicaniur , imminente discessione, quod est nibtts, in medio quarum ingressi estis. Illic incipil
revclalio huminis peccati.discedente Lot aSodoinis. jnngere genus : Et sanctifuabo nomen meum,sanctum
REGULA IV. illud magnutn, quod pollutum est inter nulioiies, quod
De specie et genere. I> polluistis in medio earum, et scient gentes, quonit.m
Lux allaia Ezechiel, capp. xxvn et xxxn et xxxvi ego sumDomiuus, qui tanclificaborin vobis ante ocitlos
et xxxvn, Isai. xm et xxiv, Hierem. xxv. eorum, et accipium vos de gentibus, et congregabo vos
De specic et geuere loquimur, non secuudum vir- ex omnibus terris, et irducam vot in terram veslram.
lulem Rlietoiicam huinana; sapienlia? ,
quani qui Apeiteexcedii spcciem :Etaspergamvos aqua muudu,
imigis oinnibus potuit, locutus nuii est, ne cruce.m el mundabimini ab omnibus simutacris vestiis, el mun-
Christi fecisset inanein, si auxilio atque ornaniento dabo vos, el dabo vobis cor novum, et spiritum noeum
sermcnis, ut falsiias, indiguisset. Sed loquiniur se- dabo in vos, et uuferam >or lapideum de caine reslia :
cundum mysleria cceleslis sapienliae magisterio Spi- et dabo vobis carneum, el spirilum meum dabo in vos,
rilus sancli. Qui in quod vcritatis prcliuin fidem et faciam, ul in jusliliis meis ambulelts, et judicia
consiiiuerit mysterii, narraviiin speciem genusabs- mea custodialis , el operemini. Et habilabilis in
condens, ut iu veterem Uierusalem, totam, iju.e terra quam dedi patribus vestris. Et eriiis mihi in po-
Mysleriit.
33 TR.IIONII AlTtl 30
pulum, ct tMtTQVObli iii Demn, ei muiulubo vos ex A Ficinum flguram fuisse populi dcserti, in quo
ommbui immmiUHi mhii (Bmca, xxxvi, 17, 2S). Bccleela nonc es.se, manifettaiur : ci nuod iidcm
Ailingit ipeciem, non tamoii retlnquem gwwi : Bl mali quumfli una cum populo Dei cx gcntibus rcvo-
i n< <ib j <> {tiatm, <! indiipliiabo illud : et non ttuboiii ccmur in lerrain Israel, lamen In lerra non sint.
tos [tiinem, . ( muttipBttfa ftuclum ligni, et qitaj na- Vivoego,dic':iDominus, tiretpondero vobis,etsiascen-
tcunttu iii ayio : ut non accipittiis uttra opprcbiium tleril in cor vestrum hoc, etnon erit, qitemadmodum
fami) , in nuticntbus , .'i rfminiircmini vius vestrus dicilis vos. Erimus sicul gentes, cl sicut tribut lerrtc,
p.s\?inus, coyiaiiotics veslrus nonbonas, et non udiclis ut servitwius lianis et lapidibus. Vivo ego, dicil Do-
i.r. nntd facicm cotum in iniquituiibus vestrh, ct m minut, niti in inanu (orti el bracliio excetto, el in ira
(ibomiiitiiioiiibus eorum. JVo» yropicr M», ego [acio, e(fusu rejnnbo titpcr rot, et educam vos de populis et
dicit Domiims. ISotuni est vobis, confuiutimini et re- recipiam cos de rcgionibttt, in quibus disperti ettis in
vcilimini tlc ciis IMtWt, rfomiu Isruet. Ilcvc dicit nittnit forti ct btuchio exeelso,ci iraeffuia, et adducam
Adnnai Dominus : In die, qita mundubo ios ab omni- vos in deseitiim poputorum, et ilispulubo ad vos facie
bitn un lutititibus vestris, el incbritiri jacinm civilates ,

utl facicm : qutmadmotium disputavi ad pulre* vettrot
in fignia icrrat Judtv, qu/e beilis vuslitta [tterul , cole- indescrlo lernr. .Egypli, sic judicabo vos, dicit Domi-
tttr, propter quod [uil cxtciminata sub oculis omnis B HUI, et redignm VOI sub virga mea, et intlucam vos in
piirtercuittis. 1 1 diecnt, Teira illa, q Uas (uerai Mferffli- •'

nmuero, cl elignm impior, de vobis et descrtores :
nata. faeta eslsicui liortus deUciarum , et cicitates de- quoniam tx trantmigratione eorutu educam eos, et iii
sertOtet cxtei minanv el demoU'te, iniimla; considerunl. terrttm lsrael non imrubunt, et cognotcelis, quia ego
Ei scient gentes, qiUKumqut ierelicim fuerint in cir- sum Dotninm lEtcch xx, 31,58).
cuitu vestro, quoninm cgo sum Dominut. /Edifictai Item illi cnpiiviiati moniiuffl Isracl promitiil Detis
demolitas, el pluntavi exlerininalas : tjitiatgo Dointnut nliertalein, et niuiii|tlic.iliourin populoriiui USque in
tocutus tuM t'( feci (Ibid. ti), 38). Bnem : Qiioiiittm, inquil, dnleruui terram tuam sibi
Apostolut qnoquc ingressu Jaoi-b promissuffl esse in possestionem cum jucunditate inltonorantes animas,
iniiniiiiin gcniium , sic inlerprelalur dicens, Donec atque exlerminaverunt in vastationcm : propterca.pro-
ptcnitudo geutiitiu intrct , et sic omnis tsrael salva- pltcta super teiram hrael, el dic monlibns et coltibus,
bituc, sicut terifAum est : Veniet a Siou, qui l.bcrel cl et rivis el nemoribus : lltvc dicil Doinimts : Ecee ego
aufcrat impietates ab Jacob (Rom. XI, 45, 20). Et in zelo me.o, et in irtt mea locutns sum, propter quod
eodeui gcnere loCUtioniS reilit in speciem, dicens : opprobrium genlium portatis. Ecceigo lcvabo inanum
Secundum Evangelium quidem inimici propler vos. meain super naliones, qutv sunt in circuitu vestro. Hi
Ilcin in Ezecbiele incipii ab sperie, qux conveniat C in/in iam lunm aecipienl : vcslri aulem mcnles, hruel,
el iu gcnns, ei fiuil in solo genere, osiendens, lcr- uvam el fruclum vestrum uiunducabil popnlut meui,
ram pairnm niundi esse posscssiomni : lliec dicit qui appTopinquai venire. Quia ccce ego sttpcr vos, et
Domintts : Ecce ego accipiam omnem domum lsracl ctilemini, et seminabimiui : el multipticabo supcr voi
de medio ginlium, in quus ingrcssi sunt illic, el cait- lolum donntm Israel usqne in finem, et Imbilabuntur
gregabo eos ub onmibus qui sitnl in circuitu eoritm, et civilates^ct qiw tiesolala: erant, atdificabuntur {Btutk,
inilucam evs in terram Isracl, el piinccps unus erit xxxvi, fi, 10). lieni illic vclul in novissinia rcsurnc-
eorum. El non erunl ullru in duas genles, nec dici- lione, piiina significatur : Loculusest, ini|uit, ad me,
dcntur ttltru iu tlno regna : ne contatnineulur adnuc in dicent : Fili hominis, ossu hoec, omnis domui hiueleii.
simiitaciis suis. El tiberabo cos ab omiiibtts inii/uiin- Ipsi dicunl : Aritla facla sunl ossa itoslra,inleriil spes
(ibus eoriiin, quibits pcccuverunt in eis, el cmundabo iwstra, cxspiritiimus. Proplcrcu prophela el dic : Ilaee
eos, el crunt milit in populum, ct ego Domiims eio illis dicit Domiiius : Ecce eqo aperiam moitumeuta vestra,
in Deum (Exech. xxxvu, 21,33). «I educain vos de monumeittis vesliit , et inducam vct
Aperle transit in genus : Et seivtts mcus David in lerram hrael, et scietit, quia ego Dominut, cum
prinaps in medio eorum erit, Pastor unus omnium, tificriam sepulcra veslra, el educam de monumenlis po-
gui in prteceptit meis ambulabunt, et judicia ntea cu- D puliim nieum, et dubo spiritum meuni in vot, et t'i-
s(orfii»J, etfarientea, eiinliabitabitnlintcrra sua,quam retis : et ponnin vos super terram vestram, et scictii
cgodedi servn mco Jacob. ubi hubilaieritiit pntres eo- quin etjo sttm Dominus(Ezech. ixxvil, li,t-l).
rum, el halntnbunt in eu ipsi , et Dmid servitt meits Niiinquiil perspicUO, cuui Tesuire\eriuin» , lunc
;in)i.-<;is- eoritm in nrcnlt , el disponam illis testa- scicinus Douiinuin, el non nunccuni perbaptisniuui
ineittinn pttcis, et lesiiimenium aneruwn erit cum illis. vcsnrgiiniis ? Aul mortui pnterunl dictTe : Arida
Et ponam sancta meu in medio eorum in swciila , et facia luni ossa nosira(lbiu., H), ut merilo mortuis
erit httbittitio meu in i/Zis, ei ero iltis Deus : etipsierunl id promissinu csse credamus? Quid cniin est Saoa-
mi/ii populus. Et scienl gentes,quia ego sitm Dominus inenii, ne ii: ainbiguum veniret, apernil Dcus. Nam
i/ni sanctilicoeos. dum sunt sancta in medio eoriim, rfi- de nnvissiina c.irnis icsurreclioiic, nemincm (Jhri-
cii Domiims (/oii(.,2-l,'28).iteui llllc egressiii dllper- stiauum credimus dubitarc. El Duminus secumlnin
:i .,'i-, Israei, gcuiium inseril ailvctiiuiii. Joauncm bas resurrectioncs maulfeltM, diccn» :
• Invinculit (adtrii Vulg. in Ezecli. U, 67.

3T Um\ DE SKCTEM BUGIJLIS. 38
Aiiwh dico vobi* .'
ouifi, qtti verbum meum uudH, el i Disritmpens disrunipam regnnm tuuni de mann tua
credit ei, qni mtsit me, habet vitam teternam. el in ju- ct ri'ibo iltnd servc tiio. Vcrum, m diebus tuis non fa-
dicium non veniel , sed traasiet a mnrte itd vitam. ciam Iwc, prnptcr Duvid patrem De mann filii laiiiii.
Amen dico vobis, qitoniam veuil hma el nunc ett, Ini aceipiam illvd. Verum omne regnnm non nccip am,
qnaiido mortui audient rocem filii Dti, et qni audie- tceptrnm vnum dubo jilio tno : propter David sirtum
rint, vieenl. Sicut enim habcl Pnter vitam in se : sie meuiii, et propier Hierusalem civitalem, quam eUgi,
dedit Filio vittim lutbere in scmetipso. lil potestalem (III Retj. xi, H, II). Quid cnim ]iro<le^» Pavid, si
dedil ei et judiclum fncere : quia ftlius hniniiiis cst propiei eum lilius ejus regiiiim terrie consequerc-
{.lonn. v, 2*, 27). Jimgit novissimam resurreclin- (oi, rceleste perditunis? Qun manifesinm est, cum
lirin : Nolile mirari hoc : quia renit Itora, in qna om- Dco esse Saloinoncm : rni regrnm quidem ii rr;u
nes, qui in monumenlu sunt, audient rocem Eilii Dci, aliijuini noii est propter David ,
qnod el dixrrat :
et exient qi:i bona [ecernnl , tn resurreclioiicm vita: : Arguam in vivga hominum peccatn cjus : mhericor-
qui tiuu-m mala feccruiit . in resurrectwitem judicii diam autem meam non c.ufemni ab ro (II Reg.Mi, \i).
(ll>id., 28,20). Primn <lix.it, mortui qui eudierint, vi- Quod *i mi)«e reprohsius est, neque idoloruin cul-
vcnt. Sccundo, onuies, quiin niomtmeitlissunl.cxieut. totes regimm Dei pnssidenl : ntanifestuum csl, li-
Ite:ti quod in uno hoinine toiuin corpus signifiuelur, \i enram fuisse Ecclesiic bfpariit.e, Salomonem, cujas
in Regum librn promiltit !>'iis Davi I, de Silo none l..uiuilo cordis rt sapicntia , simt an :ia maris, ci
dicciu : Suscitabo reijnum ejus : ipsc asdificabit milti iilnl lalrio linniliili^. Dismmpeti!, inii.iii, disrutnpam
dumum (II ttrg. vn, 15). regtwmtw.tm rfe inanN(«o;«erum in d iebus luis niiii fa-
Conveuinnt ista : sed excedu speciem, dicens : ritim. Demtmitflii tuiuccipiam iliud. JagisopcratiMiis
Et dirigam ihrotiam ejus usqite in celeinitm. Iluin in esl, dtjrumpens disrumpum: sicut bencdicens benedi-
utruiiique : Egoero eiin patrem, el ipsc erit iinlii in catu, eAmuliipi euns muliipliâbo scme» litam. Ostcmlit
fiHum. Et si Vineril injustilia ejut , arguam cum in rnim setupvr (iiluium Salomonem iu lilin , id csl,
virgn kominum, et in arlibtts fiUorum liominuin ; misc- :n postwris : nijin iiosilmniis Salomcriis lemporibtis
ricordiam aittein meam non auferttin ab eo, ticut abs- uiiii aufrrt Ocus regunni, sccumlum promissa Pa-
titli , a quibns abslnli a conspeclu meo, et fidtlis fiel hwii : sed eorrigit illud usque in tniernum , u: aiTo-
domus ejits. Iteium excedil specicm : et regnuui ejns rai jii!;iier seciindum idololatriam Salomonis, iu
in epternuin in conspeclu meo, et fidelis fiet domut suo peccaie perscverautiB. Alias, qnoiundo de manu
ejns. Iteruni cxcedit specicm : ct regnum ejus m Salomonis disrunipeiisdisniuiiiit aut non disnnnpit,
OHeriium in conspertu ntco. et thronus ejus eril cun- gi iimi nuitc esl Salomon iu liliis bonns am nialus?
firmalus utqtte in crteritum (Ibid., 13.16). Quod (
Quod autein dieit ; Vrrum , uon omne regnum ac-
autem videtur in excessus specie ihroiium Cliiisii cipio : iu speciem redit, inri|iiens aliam fignram in
proinittero in xternum, tlnonum lilii bominis pro- lilio Saleinonis el servo. In Jesu Navc quoque sic
miliit, el ita Corpns Clnisti, id est, Eccleskc. Nnn dirit Dominus, manifcstaiis in uno bomine Inturum
ciiini p:npicr David promisil Deus regnaliirum Cliri- rnrpus oslcndit : srd linc loto malum t.intiimmodo.
Sluin : rui ante ronstilulinnem iiiiindi pnimisll ll.inc Peccavil, inquit, pnpufis ct lrcnsgres$us tesiamentum,
clariiatcm. Kt |ir.r Isaiatn sic dicit Djus Cbristo : quoil disposui ad illos. furati sunt de anallicmttle, mi-
Miiqmtm tibi eril islud : nl voceris p:ter meus, et slu- serunlin vas<i sua (Jo<. vni, II): riliii .-o!ms Achar
liius Iribus Jacob, el Israel dispeisionem conreittis. de triliu Juda id lecissct. Quod corpus scmper luiu-
Ecce posni te in tcslamenliini gdteris, in liuncn gen- ram inlrHigrns Jesus, sic ait, cum enm rcridetct :
tiiim , ul sis in saluicm ust/m in novissimum terrat E.rterminet le /Jnis sictii ii hodic (Ibid., .5). Illnd
(Isa. \ux, 6). Qnid nnjns Filio Dei vorari puer meus, nutcm mulio magis iu>cessariiini est sriix : omnes
ct Israel dispersiouein convertne, atil pcr cuiii omniiio civitaics Urafl ei geniiiiin , vcl provincias
lariuni esse ipsum Israel el cueluin et tcrram, ct qn.is Scriptura allo<|uiiur, aut in qnibos aliquid ge-
qu.e iu eis snnl visibilia el iuvisibilia? Scd ci dixit sliiiu referl ligmam e su Ecclesis. Aliquas quidcm
niagnuin esse, qm Filio Deimixlusest ex semine D partis maia' tautuin , aliquas bomc, aliquas vcro
David, Omnis enini pnunissio Abrahw cl David, utriusque. lit si sint :'liqua , qn;e eliain iu geiiles ,
ipsa esl, Ulsemen eorum iiiiserci-etui' ei, rujus sunl qn;c foiib sunt vidcauliir convenire : in parte la-
onmia, ct rssct cobxres iu Ktcrnuin uon propter : nien, quai inlus est, convenitur omne corpus ad-
cos regnaret Clirisius, qtii est oinuinm rex a Patre vrrsuin, sicut in israel captivo, proinittiiur gci.tibus
consiiliiliis. Quiil dirimiis dc Salniiouo ? «iiiu Deo ad licuni rcilitus. Impossibile est enim legem lo-
cst, au p >si r
id ilolatiiam rc|irobatus esi? .Si cum qui ci, qui in legc nnn esl : de eo loqui, ad ipsum
Deo dixerinius : imnuititatem spoudebiiuus i<lolorum lainrii iion : et sive alicubi sine i^(:i oceasione noii
cultoribns. Non enim tlicil Scriptara, peeniieutiam in Israel S(iecialiter alienigenas alloquitur, intus
egisê Salomonem, aut recepisse sapieniiaw. Si au- oiiiniuiodoeredendi suni : quoniani , eisi ereniebat
lem reprobatum dixerimire : oc> urril vox Dei, quae speeUliter quod prophctatnmest, Eeelesia lamenest.
dicit, nec terr;e quidem rcgnum aufisrre Salomoni Proprieias deni(|ue non eninibiissneciobns 4 eonvenit.
propter David, sicni scripium esl in libro Kcgum : Namct Damascus et Tyrus cl Soor et alix inultse
a Al. eienit.
3i> TICIIONII Al Rl 10
us |ue nunc exstanl , quas Deus pcniius tolli , ncc A Non trat, inquii, ftnis gentilibut ttlius : eum estet civi-
resl iM .11 i dlierat. In illealgeuU aulein civiiatibui unius genlis. El ileruin
tat : Mtiliiplicasli nurcutut
Eceleiiam conreniri ipertum eil lu Eiecblelo , cul tttus super asira casli, iil esl , Ecelesiam. El ilcruin :
cuin Doninui ilicerel, pr.cdicere iulerilUOI iu The- Supet quem non venit malilirt lua seniper? Nuinquid
111.111, qua esl Esan, et iu Dlgon, quod osl iduluni pnluil unitis eivilntlt nuliii.i, mper omnem homiiieni,
illopbylorura, Inielloxil ptrabolin esie advenun aul semper venisse, nisi illius, quain Caiu frairil
Hierualen et leiiiplum. Factus ett, Inquil, «ermo eanguine fundavil nonine (ilii sul, id csi, pnsterita-
Domini ad me, dnens : Fili liommis, confirma fariem tis? Hanifeatiui adlmc ducd Prophela, Ecclesiam
luam super Theman, respice in Dagon , propheta in csse Ninive. El extendel, inquil, manum suam in Aqui-
silvain HMMMM Nages . Audi verbum Dumini. Hoec lonem (id esl, populiim solis alicnum adversus Mc-
dicit Dontinus . Ecce, ego incendam in le ignem, el ridianum) et perdei Assyrium (Soph. 11, 13). Et illml :
comedct in le omne lignitm viride, et omne lignum iVinitic, exfirminium sine aqua in dcscrium : et pascett-
ariduni. Non exuiiiguclur flamma incenta el cumburc- lur m medio ejus greges, omnes bestice terrm el camc-
tur in eu ontnis [aciesa sttbsolano usque adaquitonem, ttt
teonti , ef hirci in laquearibus ejus cttbabunt, et bestiiv
cognoscat omnis caro, quia ego Dominus succendt iltnd. vocem dabuut in fossis ejus, el corvi in portis ejus,
uon exstingueiur ullra. Etdixi, non, Dominc. lpsi di- fi quoniam ccdrus altitudo ejus. Civitat conicmiient, qutv
vuni ad me : Nonne parabota ett hxc, qua: dicitur habilal in spe, quw dicil in corde tuo : Ego tum, et noit
(Ezech. xx, 45,49)? Et factusesl, inquil, sermo Do- me Etadhuc
ett pott (Ibid., 13, 15). : Quonwdo faeta
nuni ad me, dicens : Proplerea, flli hominis propheta
,
estin exterminio, pascua bestiarum? Omnis, qui trans-
et cor.ftrma faciem tuam ad Hierusalem, respiciens
per illam sibilabit et movebii manui
it , sitas (lb., 15).
sancta eoruni : et prophetabis super terram Israel. llazc
illustrit el redempla civilat , colttmba, quw audivit
dicit Dominut : Ecce ego educam yladium meum de
vocem, non recepii disciplinam, in Doniino non est
vagina sua ; et disperdam de le inimicum et injustum.
conflsa , et ad Dominum suum non appropinqua-
Sic exiel gladius meus de tagina sua super omnein car-
vit. Principes ejut in ea, ut lcones fremeules; ju-
nem a subsolano usque ad aquilonem el sciet omnit ,
dices ejus , t<i lupi Arabia: , nou relinquentes iit
caro, quia ego tum Dominus, qui emisi gtadium meum

mane. Prophela: ejus, spirilu elaii, viri rontcmptores.
de vagina tua, non egredieiur ultra. Confirma, inquit,
Saceidoles ejus prophelant tacra, el ' consceterant
faciem tuam, super Theman, et respice in Dagon
tegem ; Dominus aulem juslus, in templo ejus non (a-
(Ezech. xxi, 1,5). Et interpreiatus est dicens : Con-
ciel injuilum (Soph. m, 1,5). ./Egyplii.s item bipar-
firnia faciem tuam ad Hierusulem, et respice in tancla 1
lita esi. Ecce, inquit, Doiiiinut sede tuper iiubem

eorum. Et osieudit in omnem Ilierusalem, dicens :
C levem.el venil in Egyptum (Ita. xix, 1,3). [Nuhes.
Dltperdam de le ininticv.m et injustum. Iia futurum
corpus est spirituale post Ba|itismuni, et elarius lilii
gener.iliier ail : Sic exiei gladius meus super omnem
hominis. Primus est enira advenius Domini jugiler
carnema subsolano usque ad aquilonem. Ostendil in
corpore stio venicntis , sicut dicii : Amodo videbitit
Hierusalcm csse TIi-mi.hi, quam illic Deus inlei licit,
venienlem in nubibus ceeli] et comminttentur manufacta
ct D.igi>u, et omnia cxsecnhilia gentium perame •.
.E%y\ili a facie illitts, el cor ipsoiunt minoiabiiur in

lilio David Saloinone in flliissuis, quo eliam evi- b
ittis, et exsurgent .Hgyptii super AZ%ypliot, et expur
denter drjeeti templa Dei et demolita, aique spiri-
gubit homo fiatrem suum et fcomo proximum mum , el
linlitcr exust.i, projecit in torrenlem , id esi, saicu-
pugnabit civitas contra civiiutem, et exsurgel yens
lum, qui nasciiurfilius David Josias, ui disrumpaiur
super genteni (Maith. xxiv, 30), id est, /Egypius sit-
altare in Bethel, sicul scnplum csl : Altare , altare,
domo Da- per JSgyptuui, et lex stipra legein, sensus sciliect

heec dicil Dominus, Ecce flltui nascetur de
diversitale sub nni lege : Et tnrbabitur spiritus
vid : Jostas nomen ilti (III Reg. xm, 2). Ninive ci-
jEguptiorum in ipsis, et cogitaliones eorum disperguin.
vitas alicnigenaruui, bipartiiae Ecclesiu; ligura est.
Et posti|iiain nuuc generi specicm. nunc geims spe-
Scd quia ordineni leclionem inlerpretando pioscqui,
ciei inisciiisset, adjecii, diecns Die autem illo uit :
longuni est satis eril, quod specie conveniie non

:
j>
poiesl diccre. Erat, inquii , Ninive civitas magna allare Domini M regione jEgyptiorum, et tituli aii
teiminos ejus Domino. Eril autetn in siyuum in eeur-

(Jonce iu, 5) : adco, f.um esset advcisa Deo, ut ine-
Assyriorum qus el Samariani dclcvit, num Domino, in regione £gyvliorum (tsa. xix, 19).
tropolis ,
semper Oppressit sed in

Nou dixii licchit esse altaread lerminos .-Egypii in
:
et onmeiii Jud.caiu : li-
Chrisio Siernun : sed, eril. Eiecbiel vero apcnius o»ien

gura Ecclcsiai praedicanle Jona, id est,
dit lotum niundiini esse /Egypuim, dicei» :
dut .'
omuis oiuniiio liberala est. Eadein Ninive um-

quia propc est dies Domini, dies nuKi, /M.J
oc-iiiiuiii
nino inseqiicnli Prupheta peritura dcsciibilur, cui
eiil : e: veniet giadius tupci .Etiyptioi. Ei jUUgil -i
<
prtcdicaus Duniintis : Signum est Jona: in venlre

tumullus A^thiopia, et cailenl vut-
ceti (Matth. xn, 40 ; Luc. xi, 10). Aique ul ct ipsc cieni : Et crit in
/'.
nerali in Aigypto, et cadent fundamenta cjus ,
Pr<>pheia osteudit, non csse illain civUkKn specia-

inodum cxcedanl. Cretet, et Lgdi et omnet comnteitini tt
lein, interpuiiilaliiiua, qu* speciei stv »1 , ,
• Gr*ce f«6»!loil<Tt projanoni.

b Lege expugnabit.
41 LIBER. DE SEPTEM REGULIS. 4$
filii tettamenti mei, gladio cadent in ea cum ipsis A in stupore mentit, ttupebunt et timebunt in interitu
(F.tech. xxx. 3-5). Iloc uuicni facium csl , cum fuo, et ingcmisceiit super te, cl accipienl lainen'a'ionem
jhisi excidium desccndcrent in JSgyptum, ct oc- f t dicenl tibi : Quomodo destructa ett de mni ciiilut
cidcrcnlur illic a Nabucliodonosot' sccnndum llic- illa laudabilit, qttw dedit timorem tuum omuibui inha-
remix |iroplieiationem. Fiet auiem ei gcnemliier, bitantibus in ea ? ct timebunt insulw ex die ruince tua
novissimo die, qn.mdo cum iKgypliis lilii lesla- (Etech. xxvt, 15-18, tec. LXX ) : Ad clamorem vocis
menli cecideriut, jEgypiiorun» inorc viventcs. Ilem tuw, gubernatoret tui timore timebunt, et ditcedent de
per Ezccbielem niinaiur Deus regi Ê^ypiiorum , ct navibus omnes remiget tui et vectoret et proretce marit
ejus niuliiiiidiiii ,
quod es;ent lernbiles in sanctos tnper icrratn ttabunt , et ululabunt tnpcr te voce tua ,
inlcr circumcisos depulali : quod nou convenil, nisi et ilamabunt super te amarum , et imponenl tuper ca-
in cos ,
qui sibi ciicumcisionc , id esi , sacris blan put tuuni terram , et cinerem tternent, el accipienl stt-
diiinlur. (Juoniain igiiur dedit limorem suiim su;er per te lamentalionem f.liornm, lamenlum Soor. Quan-
lerram tlur : ut donniret in mcdio incircumciso- tum inveiiitli mercedis de mari? Saiiatti gentet mulli-
iiiin vulncralus gladio Pbarao, el oninis muliiliido tudine tua , el a contmixtione tua locuptetasli oiintes
t-jus cum ipso , dicit Doniinus. Kt illic a gcnere ad regct lerrw. Nunc auleni coiitristnUt es in mari, in pro-
spcciem : lltcc dicil Domiitus : Circuinjaciam te supcr B fttndo aqnw commixtio tua, et omnis cungregalio iua
lerram popttlorum mullorum et exiraham te in hamo in medio tui. Ceciderunt omnes remiges tui : omnes
meo, et exlendam te sttper cantpi lni : et contlituatn qui inliubitant insutas contrittali sunt super te , el re-
super le ontnes avct cccli, el saturabo oimiet bettias miges eorum meniis alienatione stupueruiit, ei latruma-
univcrsw lerrw : et dabo carnes tuas super montes, el tus esl vulluseorum super te. Mercatores eorumdegenti-
saturubo sanguine tuo coltes, el rigabitui terra nb his, bus exs bitabunt ie : perdilio facta es, ultra non eris in
quw de te procedum; a multtludine tun in moiitibus wternum, Dominus (Eiech. xxvn, 28-56, tec.
dicit
vepres implebo ubs le, el cooperiam ceelum cum exstin- LXX). 1 Numquid in unam iusulam couvrniunt, qua:
gueris, et obscurabo astra ejus, totem in nube contegam, dicta sunt aut sola pntiiit locuplet >rc omncs reges
:
et lunw non lucebit lumen ejus. Omnia quw lucent lu- lerra:? Sed aliqua rclinquimus locis opporlunis :
mine in ccelo obscurabuntur, et dabo lenebras tuper ter- quibus eisi strictim dicuntur, Videri possuut. Tyius
ram tuam, d.cit Domiuus. Jiingil specicm : Et exa- bipartita c-l, sicill per Isaiam diciiur, qui pnsi uiult.i
tperabo cor populorum muttorum : cum ducam captivi- speciei et generis, bnc <|uoquc ndjecil, diccns : Erit
tatem luam in nationes, in terram, quam non noveras post septuaginla nnnos Tyrus , ticul canticum foruica-
(Ezech. xxxil, 4-8). Exccdil SpecieiN : Et conttista- rice. Accipe citlutram atigitlureiii, civitas fornicnria
buntttr super '.e mutiai nationes, et reget earum ,

C oblila bene citharizare , multa cantica canla : ut ttii
menlis atitnalione stupebunt, cum volabit gladius metts commemorati) ftnl. El erit potl septunginta ainios,
super facies eotum, in medio earum erit ad rui- retpeclionem facitt Deus Tyri, etiteium le.titnelur in
nam ex dic ruinw tuce. Iledii ad speciem : Quo- aniiqnum ( Ita. xxm, 15-17 ). |
Nniiiqiiid Crcdibilc
niuin hoec dicil Dominus : Cladius regis Babijlonis est, uuiversa regna lerraruui, Tyrum venisse nego-
tenil libi in gladiis gigan'un:, ei dejiciam virtulem liandi causi ? (Juod si venianl; qux utiliias, pradi-
tuam, pestes a naltonibus otnnes , ct pendenl conlume- xisse fuiuia Tyro commercia nmnibus regnis lerrx,
linm jEgypti, ei conterciur oinnis virius ejus. In gc- si noii Tyrus, Ecclcsia esl, in qua cmiic lerrarum
nus : Et perdam omnia pccora aqua tuulla : el non lur- iicgntiuiii est ivlernx vitae? Scquilur eniin ei osten-
babil eam pes hominis ullra, et vestigium pecotum non dit, qinid sit cjus iiegotiinn, dicens : Et erit nrgutia-
ailc-tbii camTunc aqux eorum, el flu- requtciceul tio ejut el mercet sancin Domino (Isu. xxin, 15-17).
ininti eorum, ut oltum habebunl, dicil Dominus (Ibid. Non eiiini in illis ciiHigilur : sed illis , qui liabitam
•I- 14) Species Et dabo .Hgyplum in interilum, et
: in con pcciu Domiui. Umnis negotialio ejus, cdere et
desilttit.tr lerra cum pleniludine sua, et dispetgam b.bere el rcpleri, in signttm meinoriee in conspeclu Do-
onmes inhabitantes in en (Ibid., 15). Ccims : Et scient, mini (Jbid. 18). Si crgo ucgotiaiio ejus, saucta Do-
quia ego Dominus sum. Operiam, inquil, coelttm, cum D niiliO : quomodo potest oinnibus cssc rcgnis, nisi
exsttngueris : el obtcttrabo astra ejus , solem in uube ubique fueiil ista Tyrus? Sequiiur enim aperle,
conteg.tm et luiiw non lucebil lumeu ejus. Omnia, quce oslcndit quid sit Tyrns, diccns F.cce Donimus cnr- :
lucenl lunitne in cuelo obscurobuntur super te : el dubo rumpet orbem terrarum, cl vasiabii illum, ei nudabil
tenebras super terram luam ( Ezech. xxxil, 7, 8). [ lu faciem ejus : disperget cos, qui inhabitant in eo, et ertt
passione Dnmiiii, non iu lena .-tgypii tauiuni lue- poptdus sicut sacerdos (Isa. xxiv, 1-U). [Nnin illios
riini lenebrx : scd in loto orbe. Sed nec, capia orbis, cujns negniiaiio sancla Domiiiii? ei (amutits
^gypto, obsl .puerunt gcutes, exspcciautcs ruinmn sicut Dominus et famula sicut dom<na ] Ei ent emens
siiam ex die ruin;n cjii*. Nani ct dc Soor sic scri- sicnt el rcndens : el qui ilebcl, sicut ille cui debeiur ; et
plnm csi : lla?c dicit Domnus ad Soor : Monne, u die qui faeiterul. sicttt ille yni foeneratnr : quia cotriiplione
rt,iiicc luw, in geiniiu vulneraiorum, dum interficiun- comimpelttr lerra, ct vnslabiittr voslaiione lerra. Ot
lur gladio, in medio tui coinmotebunlur iuiulm, etdis- enim Dvmini loculum est Itwc. Planxit lerra, cvrvatus
ccdenl a sedibus suis omues piincipes maris, et aufe- esl orbis lerrtv, planxerttnt alti lerta\ Te ra auicnt fa
enl m.lras e< vesletn aurium suatum : dispoti<tbunt se cinui admtiil, propler eos, qui iithabitant tn ea : quiti
1'atbol. XVIII 2
43 milONU AFRl 41
iiniisieiiiiit Ifiem , ei mniuverunt jussa tMhmmtiX et atinerum, et omnium ji.vornni, qtut nnit 111 eettrit
ati iin. Prepttrta ttaa wattdicila comedU itrrim : illis secnndum tlrngem isiam. Et trit, quieumqut rc-
quiu pecciiierunt, ijtti ntliiitiiiaiil iu M. l'roplei /nu lieii flitrillt ex onniilius gentibus conrenicnlibus tttfuvt
egeutes .tiiiiI, i/ui iii/iiibitiinl l.iram (Isa. SXIV, 1-8), Hitrusaltm, ei atetndi nt quotannit adorare regtai Do-
[Niunqni.l illi » genies cs-e pnWUIIl, quilms in niiiiii- mini fieum omuipoiemem , eeltbrart oVm (estum sce-
lerra mgotiaiio esi ed.ro, ei bibere, et uopeyia- {Zacli. xw, 11-16), Elam alienif emtrnm etl.
bni rt-giiis
replcri, non qutidam i»mpore, sed iu sigi um tneme- Ilic speii.ili jung.it gcneralem, nioiiSlraiquo biperti-
riso iii e«n$|*eiu Domiui! £"i raWnfnrninr

bomiues iun. IIkc dicit Qtminus : Confringnm Nairarrut in
p.iiiii. Luiiiiil ritis, liujebit tititwii. Ceiueul omncs l:lum prineipalustoruin. Ei oxieilil speciem. Snper-
oiioium jucuntialur unima. Cettabil jocundi'as runi- dutuii', inquil, auafuar iwtot, a qaatuor cardinibut
pn jo, nim ttuabit impudicitiu et diviiuv inijiiorvm. ca:li. nec erit gent q''ir illuc non veniat , qua: acpel oi
Muuiquid saucioruin ceaubil voi ciibaia:? Con/nti Elam. Rediliu spccicm : Et terrcbo iltot, coram iiii-
sunl : iioii b b.ritnl itierun. , ninuri.m (.uiiiiii es: viiium mieiseorum, qui qaetrunt animai eorum, et uipvrdV
t///s, qui libunl illttd Deserla tsl omnis civilui : \iluu- cam eos (eciindii'11 iram indignatioms meee, cl mutum
deni omnes ne iniioeuni, utulute divini, ubique cessu- f>tist (01 gladium incuin, dnnec consnmal eos. Jungil
bn oniiiis jitcnndittis lerrai, ei rtiinqututur civitatti dc- jj gcnus : Et pouam sedem mcam in Eium : r.t ptrdam
irrlie, et i/omus diirli.tii: piiifrniil {Ibid., 6-8).'; lliCC inde rcgem et polenlcs Erit in noeilntiNtl dn-bus in
omiiia oiimi lerr.c in niedio geulium. Si ilescrla atterniimcapliviiatem, Elam,dieUDiiminut{lerem.tv,

est.imins civilas; ine smit gonies, in ijiiiiiini me- 3o-j8, sec. xxx; >ed juxia. Vulij ILIX, 3S 59).]
horum videnlur im- Numquid crcdemluin esl nou fui se ccnieii), qtue
di» isia racianlt Eisi oliqua
perspicuc fiori, lamou oiiinia spirilualia suui. Oin- non venerit ad expnguni.d.im Elain, am illic srdes
noin eivitalem desert.m spiiiiu:i1icr inoriiioin diiit : Domini, cujii- capiiviloiem vertit, msi Ecclesiaslira
sed Tyn illiu^ mereirieis, nnn cujus negotiaiui saneia sil ligura? Quo vero Spccies : Sinislr.o lantuiii siint,
toio iulie. Rienikalem aulem reliuquemur humines ui Sudoma, sicut scripiinn esi : Audite verbtm Do-
pauei, s;ilvo iiiiquc siasu eui uin, qui perimunt. Panci ntini, principM SodomorMM ti*a. i, 10). el tiine toru-
rcliiiqucuiur ex eis, quos spiiilualrler mnrluns dicil (« r iitiriliioiil«r Sodoma et .Eijijptus : ubi ei Doniinns
qui per rccordaiionem vixeiunt, i|uo^ Eccle-i.iiticus eomm trucifixus est lApoc. xi, 8). Ex liis Sndomis
non inierleeoiil : sicui miiliis in locis legimus. Sed exi'-l Loib, quml esl, discessio, «I reieletitr (imno pe.c-
quia proposiium n.diis implenduin esl, dtiolms con- cati (II Tliess. u, 5). Bihylon civiias adverûs llie-
lenli siimiis exeinplis. Miiraiur Tloiis igncm cx igiri riis.leni : IfllUS iiiundus e^l in p;iric sua, quam in
Israel, regi Assyrioruin, id csi, ndvciso cmpoii, ct q bac Israel. Ila?c eonvcuieniitr : Yisio, iuquit, advtr-
dieit ad Synim vel ad stip'1'am, post paululum, ignem siis Btibyloitem, el dicil adversus orbem lciranun
tabaoifi, i» inmii lio- vcnturos sanclos Dei inilites 7'o/dle »ic:m el cx»ul-
fuiuros. Mniei, inquii, Demintii :
in ciarilat.m tuam, iguem ar- lale viccm illis, nolite liuiere exhortumiui manus
norem, iynomitiiam : et , ;
el ardebil hruel lumen, et erit tibi ignis, tt aperite magistraius : quia tcce ejo praxtpio. Stmc i/t-
flV.ilem :
itlud iu fiamuia ardeute (•.cilicet liunen cuii lltnl et vocttli giganles vminnt irnui meain (fiiire
sanctificakil
manducnbtt i/ua.'i fenum, sitvtim. In illo dic qaudcntes simul el iujuriam facientes. \'ox mndirwiu
Ur.ieH, el
mde.bunt montes : el per prflfripilia [ugiunt, gnasi qui gentium in monlibus similis ijemium muliarum. vox
fuqil (i flamma ardenie ; et qui reinanserint ab illis, nu- regum el gentium culleclarum (Isa. Xlll, 1 -l.ser.LXX^:
merabnnlar, et ptter scribet illos (Esa. x, 16 19). ciiiii Babylonem gens ctrex Medoium .verteril. Se-
inquit, ab iiis. Non enini peiest quilur eiiim cl iliell, i|ui sinl isli reges, et qna:
Oui remaniertiif,
coiuburit* ardere? Q.ii auicm ex cmn- Babybm. Deus sabuotlt prwcepit gcnii bcllatnci venire
igni^. 1«'
busii^ snperaverinl, ignis ellieienlar. In Zacharia de longinnito, de sttmnto (undamento coeli. Ileus cl
reraeare quos Ecclesu non occidcrit, bellatores ejus corriiperitnl universum orbem terrtv.
icxiinu>, illos
qu.nl ad se converianiui : caiieros vere spiiitualiter Vlutaie, prenmni est mtm dies Domini, et coniilio
crucialiibus intcrhVere. Siquidem staniibus oculos na Dao nderif . Ptopier twc omnes manns resotecutur,
eruai, el carn.s t.ibesCere faciat : Uabitabit, inquil, el omiiis anima hominis liepidabil. Tiiibiibuiilur lctitili
jtl Itroel coiifileiis : et Itccc erit struqes , quu ctedet p.iiluii.nlis, el purietes circumsluntes , «lnu iiJ n/i«iu
Deus pounlos, quotquot mitilnverunl ndversus Isrttel. expavescenl, et (ucies eorutn sicut /fanimn loiiiiinil.i-
Tubesceni carncs eoi ttin siuiilibus eis sub pedes suos : el buiilur. Ecce emm dies Domiui insanakilis vcnil indi-
ucttli eaittm flueiit u foramiuibus suis, et litigita eorttm i/iiiiiii'iiis el iriT ponere orbem lerrurum dcstrlum, ct
tabesccl iu oreetiruni. I i eril in itlu ttie alienatio magiia peccatores perdere ex eo tlbid., 4-0). [Diem Uomni,
tuvtr illos, ei apprehtndel nmtiauitfltie utauum juoximi ex quo DMSUS isi, dicit : ex qno spniiualiier ii.iei li-
j'ii <i iinplebitiir miiiius rjoi, iminii proxiuii ejui (ul citnr niundiis, inteilicienie exerctlV I»ei : ditui ejus
esi. c.icu^ CBCnm docens). i"t ludma praAabilur iu lumeii iiii.pii non videiu, •.ico: serveiilur, direns :
/l.riiiMidm, el enliiitt virus omniuni popnlornm, et Stella enim cceli ttttriorii et omnitt luminana ejus,
tiiiium, et oroenitmt, ei t'<n(«m, i« iun'iimdin«m : inus. lumeii dabunt et tontbrtSCtt, et uon permanebit lumeit
Ethost erit nraoei eonomm, ci mulorum, cametorum, cjus. /'.''

Injtiaam meriMM larrai ma/a, »1 >i'jw lii pe-
• Eoenit'5, recic.
' Furie tardaic, Ml mnncre, ii/ non .uderc
43 t.IBER DE SEPTElf RECULIS. 46
rata rorvm, ct perdam injuriam scetettornm, et inju- A sioncs Esau. Serras vero ferreat : homines dicit dn-
riam stiperborum humitiabo] F.t er'inl qui reman%e- ros ci asperos, qni scemi parluiientcs Ecclesias.
rint (i'l cst quos supradicli miliics non oceiderinl), Ilci» : omues gcntes qu.-r sub ccclo snnt, iu civiiaie
honorali magit quam aurwn, quod uon letigit ignem, Dci iram Dci liibere et ijlic percoti, Jereniias tesia-
ct liniTi'1 honnralus crii wagis qnam lapis ox S.iphir lur, diccns : Sic dicit Doininut D.u* Israet : Aitipc
Cir.lum .1111» inJignabiiur, el terra commovebititr a calicem vini nteride maiih fna, etpotubis onines gentes
(undamentis, propter auimati nem irw Dei in die, qua ad quus ego miiio le : el vomeul et iitsaniml a facie
adcril iudiguutio ejus. Jungil spcciem : Et critquire- gtadii, qucm ego millo fn medio ittnrntn. Et accepi ca-
licius ett : quasi eapreola fuijiens, et sicut ovit erraus, liccm demann DomM, ei poluvi yerttes ud qnas misii
et non erit qtii colliqat, ul Itomo ad populum tuwn me Domluus ad ipsas Hierasalem et civitattt Judce. n
convtrtatur, el venirc in tribitm suam festiuet. Qiti ttgcs ejitt, et principes ejvs : ut ponerenlnr in detnla-
eniin iucideril, superubilur : el si qui coltcc.i suul, gla- Uone, et in dmtttationt, el in sibilniione, ei Pharao-
dio cadent, et filitc eorum, in coiitpectu eorum cadeut, nem regem ^gijpli, et pueros ejut, cl poiewes ejut,
et domus eorum diripienl, et uxores eorum hubeouiit. unhersum populum ejut, ct omhcs promisruot ejns, et
Ecco, exalo vobit Mcdot, qui non compulant pccu- reget omnet afienigenarum, Ascalonem et Cuzam et
niam, neque auro vpus est illis (Isa. xw, 10-17). B Aecaron, ct qucc conua fuciem Atoti, el Idumcram ei
[Subiiliicr iuserit gcnus : ciim enim * csiis, mm Monbitem, el filios Ammon, et reyem Tijri, et regem
opus est .nii'0 1 argculu nisi Ecclcsiasiicus, qui Sidonis, el rcyet qui fraftj mnre sunt, ei D,dan
1 : ct
fruiitir spiriln ililer vila. Sagiilaiioncs juieuuni coit-

Theman et Bosor, et omntm circnmiunsam n fntie, et
ftiiiginl, tt /iliit vestris uoit miscrebuittur, et sitper iie- omnes promiscitos qai commnrnntut in Jeserto, et
potes vesitos non parcent oculi eorum (lbid., 18).

ouiiirs rrges Elam, tt omnes rrget Persarum, et uni
Oiimia spiriinaliicr, sicut dceadcm Baliy'.onc,sci'ipta versos reges n tttbsolmto, qni longe et qvi jnxia
tunt,
Slliit : ietu esl, qui vblincbil, cl coilnlel parvutos suos ummquemqne nd ftutrem iu«m, rl omiiiti reona frrxr
ad peiram (l'sal. cxxxu. 9). Ncquc eniiu reôm \\c-
qumtuper fariem terree tunt, el diers tltis : H(tc dicit
«loriiiii, quoil obtiuuerit advcisus Uab) lonem , dixit
Dominus omnipotens : Bibile rt inebrimniiii, el vomile
el cadeiit et shrgelis a facie glariii, quem mitio in
felieem, vt non Ecclesiasticos, <jui obtiiiunl ei colli- egti
dunt (ilios lialiybuiis ad p< train sc.uidali. Obtinct mediuiit ttltntm El ad eos qui voluerunl uccipire Ca-
Qui obtinel modo, leucai, licrm, iia ut bibant, dices : Sic dich Dominus : Bi-
auiem, sicut sciipium est :
donec de medio Jtul (II Thcss. II, 7). Et post niulta benttl b.betit, qna in civiiate in mta invocutum est
speciei cigeucris, ctausiira perioclike apciie omnes nomen meum, tuprr iptam incipio vexttrc vos : et vot
ostcmlit es-e Baliylonem, et eos iu terra aique iu C purgullone non trilis purguti. qnin gtadium eqo
iutoco
Ecclesia perdere. Ihvc super iniiubiiautes terriim (Jerem. xxv, 15-251)
umiiiibus suis, id esl in dicit Po- I
Douiiuvi : l'onain Iliibyloncm detertuui : ul inltubi- labis, infpiil, UicTHSalem, eiritaies Juda, ei reges ejus
lenl 111 ea erici, et cril m uihilum, el oiutm illud luli el prineipts ejut. Dcinde dlcil : V.l ui.ivena reyna
1
voragiiuiii in iierdiitonrm. Ilcct dit I Uominus subaoth, terrce, quce super faciem teinv sunt : ut o tendeni, :ib
dicent : qitvniodo dixi, lic erit : el quemadmoiluiu co- Speclali rliertisnlem iransitiin. fcelsse ad gcncratcin,
gilavi, ttc persteerabit, ul perdam Astyrios in terra in qua sinit mniies geines icrr.T, quas illic D. us per-
cinici, slcut et inicrprriauis csi, direns Qiiontom
mta ct in monlibut uieis, el eruul in conculc ilivne , et :
i» ciriroffm in 17110 intocatnm ett nomen menm,

auj, siIli ab tit jugutu eorum, el gluria ab liumeris in
fjrttm aufenlur. llaic coyila'.'•'', ûiiin cogita it Domi- ipso ti.cipio texare ros, ei vos purgaiiune non critis
nut in orbem Itrra lottuu, et kax manus ulta super purijati. Niimi|niil Jerciiiia-, cum csset in rorpoic
ommi gentet Orbilttme. Deus eniiu tanctus quod co- qni d« Judase carcere numqnam, nisi iracius, is et
giiavit, qtiis disvfryt, el mauum iltunt (ortem quis in yEgyptiim : perspicnc adjecto mcio in ealice id
avertei (ha, xiv, it-±l)]1 (Juoliescuniquc autem 1

otuiii qmc sub cielo sui:t,
daret omniliiis geiiiibus
post excidiura iinnaiui' ruinx civiiatis habitaiioneui nut nnnc p'T Ecclesiam prnpiielat? Q""d si tuuc
uC6liantui, spirilus iiniuulldos dn.it liabiialuios iu

D qiioqiie ci nunc in Ecclcsia locns est, nianifcsium
bum mbus, quos sauctus Spintus deseruii. Nou eniiu csi, et iiiiines genles, ad qu is ille Ji-rcniias loqtiilur,
hanc iiijunaiii possunt nitui l'c< ii habilatores, aul conveiiiii iu piiicipali eoruni parie. Si quid enim
ruiiiam soulir-e. Sermonts (inquit Amos; quos vidit suminum Salhanas, sl quid grave, si quid dcxiruui
stiper llteiusattm, el ceepit. lit inbus impielalibut io snocorpore habet : ccsicsilbus miscuit, ut bcllan-
Ituaiasci et tu quaiuor non aversabor eam, co quoti se- tium uioi esl, forlibus l'urtis oppnuerc. tmle Apo-
cubr.iii serris (erreis in utero hubeutcs (Atltos. 1, 1-5). Stnlus ilicit, 1 011 esse sanctis pugnain advemut liu-
Ct iieruui : /11 trtuus impieluiibus lduma:m et in 41111- manitatein, sed adveisus spirilualta nequititv, in cib-
luor 11011 aversubot eaiit, praplerea quod perseculut lestibus (liphes. vi, 12).
eu mqUdiu lnilrem suum (Ibid., 11). El mullas alias ItEGULA V.
civilaies alienigenarum in Ecclesiie (igura convcnit. De Temporibus.

Ul)iciiiii'|iie aut Idumicum, Ttieman, Uo>or, Seir 110- Teuiponini qnaiililas ie i»ciip:iiris frequenter nii-
tninai, fratres inalos sig-iiflcat. Sunt antem posses- Sliea csl irnpo synecdochc; aui Wgitimis liujlteiis, qui
a
Forte islij.
47 TYf.HOMI AFttl 4S
mullli moJis pnsiii Mini, et i

ro loco Inielligendi. Sy- a est prmlcrita .neqoo innncteprtrtrnll dicscrnstinns:
nccd ewa vero, aut o parte io 001 ett, aut n tom pnrt, iinii die rcsiirrexil Diuiiiuus, s il m cie. Qiiouiam ilics
ll. e ir»po, 400 Hiuioi m r>i>it hrael in iEgyplo. Knni ali orln solis Csl, licill scri|iliiin csl : Luiuinare majus
diiii Dotu Abrahai : Scient tcict.quiapereijriuum rrii tniiiuiii diei [Ibid., 16). Doniiiilll aulcni anie solis or-
MNM lintm iii lerru non snu, el doininubiiiiitir earum tt i ii in rfttlirrOlil. NaiiiMarcus <\\c\:Orienle sote(Mailli.
af(ligeul eot uiiiiin iW)(Cen. xv.ITi). Kxodi aiilcm Scri- XVI, 2), iidii orlo sed Oiieiile, iil Cbt, nd orluut,
piur.i dicit : 4 iiinw* fuim injEgyplo (Cxod. xn, 40). ciintc Lneas antein, diluculo (l.uc. xxiv, I). Scd ne
:
Ao n n oiiini inii|ime scni< it '.'Qu;creiidiiiii ergo, cx de liac iucutiooe Qinblgcreiur, aii Evangilisix aperio
quo icui|iorc: ipi'>d in>euiro faci'e csi. llicil cniin noeiein fui-se lcllanlur. N .
• 111 Matiliams uoclc ifcil
Scriptura inni serviisse pnpiiluui , nisi pnst inoricm venistt mulieres ad lunnumenluui, ct vidiiso Domi-
Jn-epli. el iiiiiii uin fialrmii cjus , Cl oiliuiiiin UCeuli imni (hlttiili. xxvin, t). Jnanncs vern, cum adhuc le-
illiu-. tilii iiiiuni hruil mteraut ei multipllcali tnni, nebra; etsen! (Joun. \\. t). Si aulcm Dominus aoto
el • Cctliwi [ticruul et privvntucriiiii, niuliipticttbal m- lolem, id est, ante iniiium diei rnsurrcxit, i.m III»,
lem eoi lerra. Exwrraal uuteiu rex ulter super /Kgijp- pars erat illiicescentis diei. Quod ct Cumpi tit 0| eri-
iimi, 17111 iguorabal Jo-epli, cl ilixit genli suiv : Km bns Dei, ui non iliesobscurarciur in noclcm, scd nox
ijens Itliorum Isracl mnijuit ntuttitudo, el vulenl titpcr B lucescat 111 diein. Iptn eiiim nox illiiiniiiiiur, ct cffi-
nos. Vcnitc ergo circumveiiiattius cos (l'.xod. 1, 7-10). cilur dies : qiind est fignrn euriim , qna; faeta er.nit
Si auiem post niorieui Jnscph ccep l scrvire populiis, in Cltiisto. Quiuii 111 Deus qui dixii : De tencbiif lu-
ci 5;0aunis, cx quilu- iu i£eypio dcmnrnius csl meii fultjere itt cordibus mslris (II Cos. iv, C). Qni il-
,
deduc mus »0 anno. ngni Jusepli (rcguavil cniiu a luiniiinvii lencbras, sicut scriptiim e-l: Tembrat iuae
ro anuis usque ticut meiidies erimt (Isa. lviii, 10). El: ftoxtransivit,
iu 1 10) erunl reliqui scrvitulis l.-racl,
> anui .40, ipiod Deus dixit 400- Si DUiem nmno dies aulem oppropiiiqttuvil ; sicul in die decenter ambu-
tcni|ius percgiiiiaiioni. mkg sorvivil Isracl, plus est leniiis (llum. xiil, 12}. 1'rius est euiin quod carmlo
quani Deus bi ex inorlc Jo epb secnnduin ett, deimle qu«d spirilualc. Dies ergo rimns ct 110-
disii. |
Sciiptnrx saiicix lidem, niiuiis esi. Quo iiiani'etum vissinius, a toto pars cst. Solus medius plcmis fnil, a
e-t, 400 a 1010 paMem esso. Nain posl 3'i0 annos, vespern iu vcspcrnin, sccundum coiidilioiieiii at<|ue
pars alinriim, 100 aimi sum. Proptcrea disii, 400 nn- pReecpluiii. Sicul Mny*i dicil : A vespera in vesperam
c obsairnvi diem s.bbuioium (Lev. xxin, 55). Qiiidam
008. Si bic in omui siimiua lemporis, ut puia posl
dies esi, nui pn-t 9 mensi'8: prinos ilics mensi. 10 auiem dicunt, cx die compiitaiidum : quoui.im !><>-
est, sicul scriplnm : In uiero motris figumlus snmcaro minus Iki diit et nnctcs disii, iimi trcs m cics et dies.
10 mfltwmu cotigiilaiui in sanguine (Snp. vi, i). Sici.t C Scd hoc nou louga ra ione deslruitur. Si enim cx die
aulem in prima parie lcmpuris cuju-quc lenipu* est, iiiiiium scpiillur.r, iu nuele linis : si autcm iu die G-
iia in iiuvissiiiia bora lotus dics sii; reliqiiuc raille i.iia esi, .1 nocie rcepit. Nam si dics iitiiinque cmiclu-
aniiorura, railie anui sunl. Sex iliu- tuni mundi a:tas, diiur, pluscrit unns dies. Dicuut prxlcrea, nun posse
id est 6<l00 annorum. Iu re!i<piil< scxii diei, id cst iu dic csse uociem prxteritam, nec in nocic diem fu-
mille annoiuui naiiis csi Duiuinus, pnssiis et resur- luriim : scpara os ires dies el nncês 0, nnere assi-
rexit. Iieiu reliquie millo nnnorum dieise sunl mille guari, cotnpiii 'iite- primuin dicm, qno cnicilixus cst:
aimi prima: resnireciionis. Sicuteiiim reliquixsext.e altcrtim, iriom lnr.irum reparatirum , icnium sab-
feri.e, id Csl, ireslloRC, lolus <l,e- esl, in.u -
e>. uiliiis liali, eiii Diimini <lie-4. Qui aulem lianc cireiimvcn-
.- e.'nl!ii! a- Doiuini : ita rc iquia: seiti diei majoris <i<io
lionem vilalil, conseoliuiil a mce quideui eoiiipu-
6un-e>ii EeclCaia, lolus dies e-t, inille nnni. Iluc laudum: scd nocies a dielms debere sraii, di-
cnim Irnpo, consiani ucs dies et ires nociei. Nnciis ceulcs. in 3 limis lenebraruiu impoiiiui <rum priuiam
autun ct diei, 24 linr.e ununi lcmpill cst uec ndji- ,

noctem, alieran s: bbmi, icrti-iiu illucescenii» Domi-
cinnlur nocies dielHlt, nisi crla raiicnc. A'ias , ilies liieaj. Noctes quideui velmi ires suni, sed dics duo.
solus <! ciniiis, sicut Apostolus dicitur mansisse apud Priinul in triinis lioris pust tenebras secumlus, :
Peiruni 15. Numqiiid opitS erat di<ere, lotidem die- ** sabbili. N<ui enini qui sepnralus dies piomit, poiest
bus ft noeiibus? Sic eilim sciipliim est: Veipereel diceru in nociequa rcsurrexit, luissc d em fuiuium.
muuedie. unus (Gen. 1-0) Q iod si nox etdies, 11 nim Quod si id cooseiili.il, conseiitial neeessc esi, in ie-
lcmpui e-t: nnvissima bora diei, el dien lotnm et liqnis diei sexlte ferix, fiii-se noclem pra-tcriinm.
liociem transaciain retinel. Similiier el novissiiua Qikc si tenebra: imponuua: fucruni. ires lamen bora:
liora iuic is, Uitam dieni et norlem futuram. Ilora lueis, rjiisilem siiiii diei : uec amiseiunt ordiuein,
euii» pai » csl ulriusqiie icmporis. Ilora qun sepullus qiioiniiius pars e-seui diei ac nociis sux. Taceo 3
esl Dominut, pan eii srita: ferimcuin -ua noctc qua: boras tencbraruni noclein eise uon poiuisse , quod
ir.insierat, ci boia noclN, i;ua surrciit , hniniiientii praier onliucm fuerint condiiionis Dei. Quiiliuid
cst pars iiiei. Cu.'lerum, il ucque iu die pncsenil nox eiiiiu liglil esl, 11011 lurbat eleiiieinorum ruiiouabi-
• Celhtvi ftterutlt. LXX, Eind, 1, 7. /ySuiot lyi- lib. 11 AllliiiM.lt. <->p C.

WOVTO, fffuii (tlCI ttMt, ' Ubscuravi. Lrg, Ciuii V flg. cetebrabiiit, aul cuiu
' 1 111 qiiadrlugenlii ei 50, ul icliipii fiaui L\\ t
sttbbtil.tubttii, cr«CCari!ir«.
dempiii BO, tnnl UO; ei Ita Esoul su, 40; lutcpb,

50
w LIBER DE SEPTEM REGULIS
m « piiim
mos ni:meros niindcumqitc temiius ln qno-
^ >^
•
„ »
rm o.rsum. N.«n cnim qnia steiii snl cl luna diebt.S
. .
A €
^ J
. i
cuniqnc nmiiero freqiieuier breviavit scriplura, s cnt

_
Josue (/o«. x. 13) ei Ezeeliiai IV lleg. xx, 10) ,

so
(
est, dicente
supradictiiin lempus , llora appellatum
lus sol levcrsus est: aliquid enraUS iuier SOlClll et
A|ioStulo: Aooissima liorn ts\ (1 Joan. II, t8). El dies:
hinaiii u.uiilali.in rst ct delraclum, vel addilum diei
sicui, Ecce, nme diet ' saluiulionii (11 Co> vi, 1).
aui nocii, ei nov.i oxinde ioepit tcmp«.uui am neo-
Prtedirme
Et annum mtedicare : si.ut per Isaiam :
ineui:c supputalio, i|ii..in slaiuil Dens in snlt-m ei lu-

Qn.miam
annum bomino acceptabikm (Ita. l\i,2 )
n.iiii, esse iu teinpiniini dirs ei an.io> , si.-ut iu Ge- accep-

noti illc, quo D. mii.es pia-dua.il , solns lui.
i.esi scriplum est (Cen. i, 17). Multo inagis iu illo
tabilis sed cl islc quo prxdical, sici.t dicium est:
die, nilnl lurbalum esl, cui iian suul adjcotj- 3 liora:
Tempore acccplo exaudtvi le ( Isn. xlh 8) cl A[>o- , ;
teneliraiuui, m cssent 15. Nnmquc si solcm ubscu-

Ecce nunc tempus occeptubile
Btnlos inierprelalnr:
rai.im, et iiirsiuu osicnsiiiii d.en. dicimus, <|»oil nn-
Finis dei.iqne liujus »nn , ii e-t. ju-
s
(II CV. vi, 2).
meu, qticm ordit.em daiuus ipsi dii-i, qui fmsse dici-
dicii jull.it, dicens : Prtucticare annum bitnlni accep-
lur, iuicr scxtam rcriam cl saliliatnm , uisi his sab-
ril Davi.l: Itenedices
tabilem, et dient retribitiionit.
batum inii et liclidomada illa 'i dies habuii V Ccrie
coroiunii anni benigmtalis tuce (Psttt. i.xiv.li).
ini|.iii,
si conientio raiiuiic minime sedari p.itesi coinpen-
dies et inenfes, anniis c-t, sicut in
,
B Aliquaiidu hom,
dio probamiis, 3 lioras tcnebrarum uon peitincrc ad diew, el mensem, et
Apucalypsi : Parnti in horttm, el
scpuliiir.ini Domiui, eo qnod adlmc vivcrei. Non qiiml c*t nes anni cl dimi-
annum (Apot. ix, 15) ,
,
eniin pniuit e>sc in corde tcrr.c nisi c.\ quo inor-

anuis: baium ett
,
dium. Ibidcm, menses pm ei delere
iniis v. sepul.us csi, quod r.ictum esl in tribus l.oris dies
hoitinet, mentet quinane (lbid., 5). Aliquaiidu ,
I
scxtx feri;c, intra duodcci.nam. Quouiam polocca-

demrio iiumcro lOo dics gunl sicui in Apo.alypsi ,
liim solis , n.iii licebai Judxis sepelire: cum cs-ct

bies mitle ducenli texatjiuta (Apoc. \l , 3) ;
nam mll-
pura rocna initiiiin sabbati sicut Joannes dicil (Joan. sexagies centeni cenliiui vigenii scx
lios diic.nties
xui, 2; xix, 42). lllic ergo, prnpler coei.aui pnram suni amii ircceuii quinqua-
milli.i dies sunt.qui
Jud:cor.iin, qiiouiain |
Toxiiniiui fucral uionim.enium ginia, mensibus Iriccimruni dicrum. Il.d.m: unus
pnsiicruni Jesum. Dics autem noctibiis dignilale, incn >s denario nunirrn, lOO.incnses, nt: Cititatem
n»n novitatis ordinc praferunlur ; ill omiies masculi sanctam caUiibunl menstbus tiiiu(lr(iginladuvbti>(lbid.,
p< imogcniti stuit , sicut dicium csi: Getmit frfiot et
2). Nam quad.ngies bis ccnleni , iiOO uicnses s.int,
[iiiui, et obiit (Ven. v). Quod contra lcgcm naiiiravfit, qni su .1 aiini trccenli qnii.q.iuginla. Teinpus, aut
ut omnes illi masculos piimuin genuissenl. Nnbis nnnns cst, aut 100 amii : si. m tempue, et tentporu, et
amein lulum lempus, dies est. Omuia nova si.ut,

q dimidium temporit ( ban. mi, "23; xn, 7), quod est,
figur;e transierillit. Ex leg.tiinis nnmeris sont, sep- atit 3 anui el diuiidius, a.it 550. Ilcm : liims ilies :.!i-
lenarius, denarius, duodiitariui. Ide... est autc.n uu- quanil.iceiiluin a n.i snnt: sicnt de Ecclesia sciiplum
inerus, cl cuin muliiplicaiur : ul septuaginla , vel cst: iatere in civitale, vbi et Doniinnt ejns erueifixut
sepiii.gei.ti, vel lotics in se: tit septic- sepicm , aul est, ct post tret dies ei dinitliuin (Apnc. xi, 8, II). Et
dccies dini. Scd aui pcifcciinnem significanl, aul a oporiet /S ii.m livminii Hieruialem ire, et mulia pati a
p.rte lotiim, aut si.nplicem suinmam. PtTfcciionem, senioribus ei piincipibut tuterdulum , el scnbis , el oc-
lit teplent sprilus, Ecclesix septem ( Apoc. i , i-1 1 ). citti, et post tres dies resurgere (Mullh. \x, 18; Marc,
Aut ut dicil : Seplies in die laudtbo te (Phal. CXVlll, x, 55;Lu<-. xviii, 32). Ipse cnim irriiu dic resur-
16i) : aui tepties tantum recipii-t in isto iatculo(Muiilt. icx.t- Gcncr.itin aiiquotics et ceiiiuiu anni simt :
si-
xxu; Eicl. x\xv, 15). Similiter, rienariut, i.t alius cm D.imiiius dicit Abiall* : Q.«iim autem tjeneratione
Evangelista dicil: Cetttiet liintnm recipiet in islo sce- revenelur linc (Vcn. xv, 10). In Exodo vcro. non de
cuto (Marc. x, 50). Et Daniel, uiigeloruin ct ccsli vel scrvitiitis, sed <lc lotius peregrinaiioms icmpore
r.cclcsi:c inniitncraliilein multiitidinein dcnario nu- dicttim <st : Quinta autem geneiaiione, ascendii popu-
mero co.iiploxos est, ilicens: M.lle millin apparebtint lus ex /Etjypio (Kxod. xn . 42;, id esi . post 430 an-
ii7/, et deciei milties denaria ciicumsistebaut (bun. vii, p nos. Iieiu generutio , uliquoliea 10 anui suni :
sicut
10), El Davitl : Currut, inquil, Dei decies milliet tan- Joicinias dicit : Eritis in Babtjlonia, ttsqtte ttd getura-
lum (Psal. lwii, 18) Et de nniiii lempnrc, Davitl itones sepietn (Biruclt. vi , 2). Ternaiiinn nunienim ,
in nntle sa:cula ( Psat. civ, 8 ). Itetn ,

per diluilcua- e.uiidcni essi', qni el dcnarius, i.lem plcnius in Evan-
ritim dc onini Ecclcsia diclitm esl a 14400 cl dttode- golio depr.lieiulinir. Manbaiin eniin dicit: tntms
cim tiibns (Apoc. vu, 4, 5) , omnes genles , sicut scrvis crediiam Dmniui siibslaniiam (Maitlt. xxv, 13).
Jutlictibils duodecim iribus Itrael (Malth. xix, 28). A Lucas vero d««n (Li«r. xix, 13) : qii>> deeem in tres
parlc toiiim: quoniam b centiiin lempus legiliuiis rc.ligit, «liiin et ipse a tribus dicit exactnro raiioncm.
iiuoicris difiuiliir, ui in Aporalypsi : Hobibitit pres- Aliquoiies iiii.is dies mille anni snnt : sicul scriplum
surain 10 dies (Ap c. IV, 10): cmn significct nsque iu csl : «0»'i die gustaverith ex arbo e .
morte moriemini
fiiicni. Sepliii.giula aiilem iu Oabylone, idem lempus (C.en. II, 17). El scptum «l.cs prin.i, 70H0 :«nui sunt.
esse, iinpnriuuuni csi i.unc probare. Praiier legiti- So\ liielms opcratus cst Dcus, cl re.juicvit al* on.ni-
• Lege liiOuO, ex citato locoApocal. doin II Cor. vi, 2, lcginius urwTUfiaf. Sic cl apud
k Ccrimn. I«nia«ii xlix, 8, quu rcstiexit A|iusiolit3.
« Salmatiettit, Forle «t/voiionit, ?ut taluiU. Siqnt'
M TlCllOMI AFIU S«
operlbat sms die tepilmo, rt beneditlt el sancii- A

liiis legH , clares regni "•: irnm elin scnsu ubsciinden-
Aeavt i'liiin {lb>d., -2, r> Domitina iuieiiiitir.it: ). tot, Ipsi sniil pnruc, qnn non viuennl RrHesinm,
Pu:tr meut Uiq<t mrtti OptTOlUT (/•'». V, 17). Sieiil qu;r miijii ;i p*>!r;i|ii lundula 081. Ouoitiam fundumen-
enim Isinw muuduiu tex uieinii opernlua e«i : it.i lum Dei tt«i , situt si-riptum CSl: LiMjnovit DtUI, aui
iiiiinilitni tpirilualem, qui etl Eccle-ia, per6000 an- r.uni ejuf (II Tim ii, 1'() Si i|nis aulem per pnrccpla
nos nperaiur, restaiurut die leptimo quem bcncdlsii, prxiddeniium colhedra; M> .y»i tntroiil, pei Cbrisium
fecitque in Bicrnum. Id osi qnod Dorainus iniercjc- imrat, Ipslus eni n sunl priecepta, ipteexitonil onus
lcra maudaU nibil aliu-l crrbrios |irascepU quam ob- peccatiirnm siioriun , et Sitto illo non imr.it in re-
sei -vfin ii i ci diliganius dieiu subhalontm. Qui autein qniem ubbali, Si qu s varo non per pru oeui.v sed
prc>'Ci'ta Dei f.icit, labbatnni Dei dlligal : id est per facla prarsidentium ratlicdras Moysi iniret, Blini
leptiiuuui iliem quietis trteru:c. PropUrea Dcui bor- eat gehemm uiagiaquam ipsi, Ei requieseeniibut
iiiur po|iiilum qoo inlrare portas llierusaleni cun uoiversis, qui aiile Babbeiuin manua collegeriini
onere in die saldnii.ci minatur pnrlil, ei inlranti- iilc cura onere suo inveuiaiur n die sabbali, in i|tio
lius pcr e.is ei ixe.uniilms, licol llien inke mand.il, non esi, maiina colligere, nonjuc omni exponere. Quia
diceus : Vadt, sin in portit filiorum popuit ini, in quat nolunl ainliie vueeiu lilii Dei clauianlil m Eecletia
itigrtdiuntur reget Judn el egrediuiitur, ei iu omnibus f\
et diceotil ; Vemtt ad me omnes «ni tuboretu et oue-
portu Uierutalem, el dieet ad eoi : Auttite verbum Do- ruti estis, et eyo Mt requittetrc fnciinu (Uullh. si
rumi, qui iitirntit porlas islus. Htrc ilicit Dominus iH). (sli siini Imes, fjiii non pcr jmuam veram, sed
Lutiodite anintat tettrat , et nolitc toltrre onera in die pcr poriai inaa iniranl in suam llierii»a!em. Ei suc-
iiibOulormn,et uolile exire vorias Hieriitui m, el noiite cendet fieus iguem in pm iis Itiernsalem, ci c.nibu-
fene onera de donnbus vestrit in die sabbalorum, sicut rei itinera ijus, vi oon ei&tiuguetnr. Igni^ cnun qui
mauduti patnbnt vestris : ct non obaudierunl in uuri- s|ieeiai» ilierusileni pertus eiussil, <x-inictus eil.
bns suit, et indiiraverunt cervicem tmim super pmres Apostolus auiem sabtraium , cialia legis maodau
tuos. ui me nun audireut, neque perciptrent ditcipli- liguram e-se fuiuri, sic ;iii : AVmo eigotttdicet votin
num. fr.riique ti me uiuiuri is, dicit Uoininut , vt non cibo et poin aui iit parte dui /'•'»<*'. aul ."itimioiiia' , aur
inferatit onera pcr pmtat riiiiaiis hujiit in die sabbtilo- siibbuioiuni : iiitod ctt wnara futuii {l.olos. n , IG).
rum, nt uon facialit vmne opus lesirum, et tniuii[i- Mnliis in loeis, unius temporis diversi eventus in
celis dient sabbttlorum, et inirahunt per portns civilalis si'p>-oieiii sc|>araiim describi duo lemporj foteiuni,
lntjus reucs et princiiics , ttdtiucs iutede Dnvtd. Et qu.isl ox ordiue >c insequeniia, lu genere autcm ,
r.tcemttn es ;'« cnrrus tt cquos , ip-.i principet corum uni. umpore etnterque evooios: bi 14anui sub io-
iri Juda. utv iidiabittint tliensutem. Lt lnbii.biiur Q st.j,ii t ubertatis cl steriliiaiis 7 aooi snni lanium
cirttai /iu?c iri ai inuin. ei renieut de ciritatibut Juda, (Cen. xu), id est omnc iiinpus p.issionis Douiiui
(l de civiiutibu. ttieiustiUm, ct d» terra B.n;amin, in c njus ligur.i faclUS csl iosepli d' uunus ;
. Euypli ,
et de Itrra eumpeslri. et de terra qua' ad nustrum, af- cum cssei 30 Aiiiionim. Qui biiul iiaque uoliis 7 ji.ui
(ereutet liotocausla et incensa, et nianiia, el lliut, [e- ubertalis et saturtUtis : idem c.i-ieri 7 BleriliUtia et
renles tauduitvcm iu ci'o i.o Doimni. Et si nte uon (tti- fainis. Isto enim leinporcmii aiur Dnniinus diviiilius
ditrilit, ut tauetifieetis diem tabbutorum , ui uc» fjinem, p;tupertlius tero saluriialom. Pioiuiiui li.ic
vuitttit onera, ueque iittretis per portat llicrutalent :

bona ; el uala duplicis lomporis uuo tempore fu-
surrfiii/ain iflneiu in portis ejtts, et consutnel domos | U ra. Testatur scripiura Exodi {Ex<d x), «uk nu-
tl.eiuiatciu, et uotl ejcliuguetur (Jercm. XVII, I )-~>'t). uifeslum e-l . ou.niiiui ptagamm .l-gymi i.mnunem
S cfiioerei breviler ni;uidasse iihii oper.ni sabliaiis. es<e Urnel : ctper ires dies t nolir.iriiiu lumou ba-
Ui c|md : ISotite iuftrre oneru per portus UierutatetaJ buisse. Quod nunc spiriiualiler gerilnr, miui b<us
Aui, si opus erat: eioperis specicmdtciet, idest, eidem Pliaraooi posiea commhuuna esi dkesui
noltle inferre per portas. Non enim aiqui per muios Dabo lenebrat utper temim tuaiu (tbid.t ). Aliqtnuics
et locia inferebant onei.i iu livitalem. Hierusalcm mmiu lempus in mulus diviilii part^s : quaium sin-
bipenita csi, ei porla ejus biperlitz. Per porUa in- jrj ûlx loiuiu lenipus linl. Sic aunus quo fuit Ni>e in
feiorum cxiiur de Hierusalem sanela : el per eas area.dividiiuiiioiuiiesnumer.is.Quoiie-lamcn lein-
dem iniratur iu maledicia. Qui autem iutranl i
• r porum meiiiio est, quiieruanus nnmerum specia-
p-.irUS, inirani in ateriuiii lliei tisalein, Hlrreeiin liter lempus cst a Dumini passione usqne in
cuiribus, el in equis, setlenies in tetlc Dutid, sicul |>cr tiiietu. Qiiateru.liius Cm .nilein, quolirs uut |ie.us
IsaiaiB . Adducenl /i/ i /i lonim fx piNNifiKl ijeititbtts est, aut pnst uiiiuin pars quaiii, ut ,~40aui Ires et
donum Dt-o citm cqttis et CUtribut " iu tplendore mitl- dimtdio. Cmieri vcro (nani pro locis im, lliêi di
ii/riiin, ciim umbraculit i» landam cnttuiem (tsu. lvi, non manifesiai drQniUouee, Qua-
suut), sigi a stnt,
'il.j Piirtie SHUCUU tivii.ni Jeius.clelll , Cltrittut Ht, draginla ergo diluvii dies loium teiupus ent. \jiu
cl •.ic.ii ii ejus, ciislmlc^ legis ; inlerlieieiiles veru isii siiiii 40anni iu /Cgypio, el iu aunl io eremo,
prnpbeUi el lapidmiles ad se uiissos, Pmia ilialm us et 40 dies jejuuii Dm ni el Hoysi ei k K.el i.e ,
est , cl ricariut ejus psoudonpoMoll prxvarlcalores quibui iu Ecclesia jejui ct Ecclesia, Id e-t, itbstlBet
• /» tiilendure miiltornm. LXX. lat. nvi, 20, 1"
Elix v. c. recle ut lil tk»i. xix.
i )aum]v«i( liunj/c.v. in lamptnit muhrum.
53 LIBER DE SEPfEM REGILIS. 54
a mnrlunnim voliijiiaiflnis. Idem 40 dies quibus a abêoudentfo quiercmibus graiiorem faeerel verila-
mamlucai ei hibil Eeclesia cum Doniino post rc- lem; sed etiam, nt lotum illud icmpu«, oTeni vel
Blirrectinnem 40 anni sunt qnibus eral Ecclesfa horaiu esse mouslrnrcl. Eadem iiaqne Imra, id est,
mandurans ei bihens sub Salnmone, pace nndique lempore, isia observanda mandavit : sed anlequam
vcrsum prolunda ,
premenle tamen eos Inpeiiiio revelcttir. Eadcm i|iiideiii hora : -sed in qiin parte
Saloinone : sicul cadcm Ecclc ia dicii : Pnier unus lionc, rationc agnoscilur. Aliquolies autein nnn sunt
opprctsit no* (III Reg. xn, 50).Quadraginla dies, fuii recapitulationes bujusinoli, sud fiiturre similitudi-
aqu.i in stiitn miu, el luiidem dufecii : nl bis ci de- ncs, sicnt D iminus dicit : Cum videritis, quoi dic-
feciio aqn:c 10 incnsc, id e-t. perferto lempnre com- lum esi per D.inielem propliettm , lune qui in Jidma
plerctnr. Sed in gencre, nmi iia c.m, ul quodam lem- sun'., fngient inmonlet (tlaitk. xmv, 15; Dan. i\. 27).
pnrc invalesoai, ct deinde dcfici.it. Quoniam lempore Ei inducii linem. Qnod autem D.mlel dixii : In Africa
quo viiiescil carnaliier, eudcm delicil spiritnaliler, g^riiur nequc rodem lemp"re finis. Ged quoniam
nt ipsa elatio sit dcfcctio, nsque duin perficialur licct ntm in eoiamen titulo futurum est. Prnpierea
leinpiis. Sic niunilus regnans ponilur suti pcdibus tunc dixit, id esl, cum siinililcr ficuitn fucril pcr or-
E<:< lesix- filii hnminis. Qui suni 40 dies, ex-
iiai|iic U em : quod esi discessin ct revclalio hominis pcc-
scdvit pecca;a Juda, ci Isracl 149, qued cst unum r ciUi [i
. 0(. g enere loculionis dicit Spiriliis in Psalmis.
ai<|iie idem. Ei 7 mcnsc scdil Arca Idem lempus, Citm :
converterit Doimnus captivitatem Sion : facii sn-
Et dcliciebat aqua u-quc iu 10 mcnscui , idem leui- mtu ve j ul conialali : Tunc repletum est qaudio os not-
pu<. E\ivii de area II mcnse (C.en. vn, 14). Ilic est , rui)!i el iuinlM nottra exsuitatione. Tnnc dieent mier
annus libcriaiis Domini accepiabilis. Quo complelo, gP)i ^ S) magmficatiil Dominus facerc cumittis. Magni.
manifesiabitur Ecclesia, mimdi periransisse ifilu-
ficavit Dominus faeere uabiscum : facti sumus latanles
vium. linaqmrquc pars bujus anni, idem am.us cst.
(p sa [. cxxv , 1-3). Dicendo vcro Ctiw averterit Da- :
Quale si dieerel , cxiit dc Arca qiiadragesimo dfc , m i nui capiivitatem Sion : tunc. dixerunl a in gentibus.
aul mcuse 7 aut 10. Runc avertet, inqnil. Tunc dicent in geuiibiis. N. s
RF.GLLA VI. enitn gcnles, quorum rapiiviiaicm averlil. Sicui ii-
De Recnpilulalione. lorum in figuram, tempus habemus dicentes : Magni-
Recapitulalioncs sunl isic paries ab inilio iisquc (amt l) om j„ us (a .ere cum eis, magnificavit Dominus
fi
in liiiem : sicut Adain usque Euocli, id csi, Ecclesiie facere nobiscum. De similiiudine iiaque lempiis
Iraiislaiinnem, scpieiu generatioiies, quod cst, omne snuin ct nosirum, unuin fecit el juiix.i.dii ens : Tnnc
tempus. Rursus ab Adam usqitc a<l Noe , id est dicatt t» gentibua, id est, eum similiier gentibus lece-
reparalionein , dccem generaiiones, quod e-a omne C rii. Nec illud prxlereundum puio, qnod spirilus sme
lempus : et a Noe usque ad Abr.ih.im dcccm gene- myslcriis vef allcgoria aliud inlclliî voluil. Snper
ralioncs. Nam et cenlom auni , quibus ab Arca fa- Joannem multi rseudopiophetx> prndicrunl in bunc
briiala e.-l, omne liinpns e>l qtiu I ct lesia fabrica- mnnduin. In isto cognoscile sniiilu< Dci. Omnis spi-
tur, el co temporc, in diluvin peieunlihiis universis, ritns qui tolvil Jesum, et negut in Cfliiie venitte, de
gnbinatiir. Quod prudcniibus plcnius investigan- Deo non est,sed hic de Quod andistis
Anlichmto est.
duin d.ila vii reliiiquiiniis. Quoniam ne copia Scrip- qnoniam venil , el nunc in isto mundo prcesens est
lur.e inlerprelando (orci ; s ngula persequeuda , el (I Joan. iv, 5). Nuiuquid oninis uui non neg.il Jesnm
ea qu:e liuiic inteliectum forie impediunt, removenda jn carne vcnisse, Spiritum Dci habet? Scd hanc nc-
nonpiiiavimus,atioprO|ieranies. Inler rcguTa^ quihus galiouem, in opcrc non in voce csse, et uiiumquem-
spirilus lege signavit : quo lumiuis via ciistndirciur, tjue non ex professionc , scd ex fruciibus inielligi
noniiiliil cusiodil reeapiiulatione sigillum ea sublili- debere : in omni Episttda qua non nibi <le fruciibus
i.iie, ut continuaiio magis narraiionis', quam reca- bonis etmdis scripsil, subiiliier admoncl , eodem
pilulalin vidcattir. Aliquotics enim sic recapitulat: gcnere loculionis, sicut dicil : ln itto cognoLcitnus
Tunc illa hora. illo die, e<> lempore : sicui Dnminus enm, si prtecepla ejus custodiamtts (1 Jo<in. II, 3, 4).
IcMiuiiiii in Evangelio, tlicens : Dic qua exivit Loth a D Qui autem dicil : Quoniam cognovi e: m ef mandata
Sodomis ,
pluit ignem de ca;lo , et perdidil omnes ejus non servat, me.ndax est. Niimquid ex profe^sione
(6'cn. xi\, 24). Secuiidiim Ii xc, erunt dies fttu homl- dixit inielligi Iratrein qui Demn neseit, ct non ex
ms (Mttiih. xxiv, 37), qiisnilo rcvehibilur ifla ora, operibus? El quidixeiit, quoniam diligit Deum, et
qui erit in leclo, el vasa ejus in domo , non dcscendal ffatrem suum odit : mendox ett (\ Joan. iv, 20). Si
totlere ea, clquiin agro simililer nun reveitalur relio euiin ul dicit, diligil D'iun : doceat operibus, adliae-
(Vatiii. xili, 15, 16'i. Meininerii uxnris Lot (Litc. re at Deo, diligat Dcuin in fratre. Si credit Cbrisium
xvii, 52). Numqnid illa liora, qua Dominus revela- incarnatum ;
quiescal odice meuibra Chrisii. Si crc-
lus fucrii advcntti suo, nou debet quis converli ad dit Veibum carnem factum : quid peibequiiur iu
ea, quic sua suul, et uxoris Lot ineminisse, ei non carne, Vetbum caro factum(Joan. i, 14). Quid p~r-
auieqiiam revelciur? Dominns aniem illa bora, qua sequimr verbmn in carue? Quod tlixit Domintis :
revclatus fueril, jussit i-i a observari : non solum ut Quamdiu fecislis uni ex fratribns meis minimis in me
Lugentfbus v. c.
!>5 TICIIONU AFRl 5«
crrdentibut, mihi (eciirii (Uattli. nv, 40) : non 0|>o- A ile re^c l< ibylooii ilninir : Quonwdv eecidil Lucifer dt
rrmr ma iiiii in Chrisil came, id esi, in servis ojus, caelo, mune orient ? contTittit ett in terra nut mitieba-
qiiouiam Doiniims rl Ecclesia, una carn est. In qiM turud oniiies gen et? Tuauiem dixitti in auimo luo
i .niio si itciIiI esse liominein : cur nou diligil , aut ln ini.iin ai-cendani, snper ilellai Dci ponam ledein
qnoil crndelins esi , eur oilii , sicul scri|iliiin e>l : meam, sedebo m nioneallo tuper montei attot iu uqui-
Qui noii diliqi! (ratrem, perman/t in ntorte (I Jonn. lli, toiiem, atcendmn super nubes, ero timilii Al issimo.
11) El. qni (ralrem sinm odit , homieida est (Ibid., Nunc aulem adinferoi deicendisii in (undemcuttt ierroj,
11). Alml inaju. evitleiilius sigiiiim cognoscendi et qui vidermt te, mirabuntur tuper e, c: dicent : hic
Auiiei risii iioii esse dilil, i|uam qui negat in earne, esl Itonio, qui concilat terram. inntel reget, qui ponil
iilcni oilit fratrom? Tale nutein i^nutl dicil : Qiioiiifliu ortiem lentr totnm de erlinu. Cirilai autem dettrutit
qni uegaverit Lhriitum in carne , de Deo ntn est abtluciosqtic nontclvit. Omiiet iegei gcnium dormie-
(II Joau. \ui) : <|ualc, Nemo poteit dicere Dimimus rant in lionore, in ilomo lua. lu uuteui prvjeclut et i»
Jcsu*, ni.i m Spiritu sancto (I Cor. xn, 5) : cum monles velut mtirluus. ahomiuaiut aiiiioninibus i
t
ui ce-
miilti iliraui D iiniiiuiii Je-uin , ipso cotilrsiaotc : cidernnl in desertis gladio,^ descndernnt ad infnos.
Nou onines i/ui milii ditunt , Domne, Dvmine , in- Quomodo renisti : sicul restimenlum sanijuine eon-
troibuut in regntim ca?t rum (Mattli. »11, 21). Sed boc B tptrium, non erit iminium, i:n nec tu eris mundus,
l.n o Aposlolus, nemincin pojse diceie Duminiim Je- quin terram meam pei didiui, ei pletem meam occidisti.
tum Cliristtim, nisi in Spiriiu sanclo sixiiniliun con- JVon erit in Kternum lempus seuten iiiquam, y.iirn,
uienlian duii (I Cer. Ill, 5), secumluni inli riorem filios luos iiiterjice, peccaUiin palris tui non reiurgant
lioiniiieii), iioo sei uinloin solam professionein, ut (Isui. xix,

l-J, 22) In rogcm U;ili\lonis, ct omncs
.
nsienuVret illis, iiiii ilicunt Uoiiiiuum Je-lu , Dihil nmnis populus siguilicaius, iinum ci.ini cst
rcgcs, et
mintis linlicre ali liis , qui cbarismaiiiin gcucribus corpus. Quomndo, iuqoil, cecidit de coilo lutifer,
cxlolliiuliir. nnnm Rlque euniilcm Spiritum

Scd mane oriens, confructui in lerra : qui miltiliir ad om-
possidcre omnem, qui Dominnm Jcsum ciedidoril, nes genies? Tu autem dixitti in iiiiinio tuo : Jn ccelum
iilcm operibus credidissc tiion=lr;r.erit. LSemo, iu- ascendcm, suptr siellm Dei ponam sedem meam. Dia-
quit, potett dicere Dominum Jesnm, n.si in Spirilu liolus lioc siL-i promittil. Non ciiim sperat rciinciido
sancto : Divisiones auiem sunt cliarismatum, ideni vero iu ccelum posse asccodere, qui ne dejicerciur, resi-
spiriius. Et divisionis ministeriorum sunt : et iilem sierc nnu valuit. Molto magis ista lioino speiare non
Domii.ut {lbid.,i, 5). Solvcrc aolem Jesum, est non poicsi : ct lamcn lioniinem c.-se sic dicii : Hic ett
facerc i|uoil Jcstiin fecisse conlitelur, sicol idom Do- liomo qiti incitat terrmn. Sed praier lianc ratiouem,
minus dicil : Qui tolverit unum ex inuniatit islis ini- C qnam ncqne diabolus, ncquc homo sperare polcst,
nimis, et tic docuerit liominet , minimus vocabitur in se possc in roelum asccmlere, ct supcr stellas Dci
regno cceloruni (Matth. v, 2(J). Et qoid sit lolcerit, ex scdcns, similcm sc Deo lieri, et am ipsi Scrplura
consci|iicniil>ii$ aperit, diceos : Qui autein (eceiit, et aliud ini|iiircndiiiii admonct. Nam si in cceliimct su-
lie docucrit. Ilane ergo uegationem, opcrum esse, pra stcllas Dci ilicit so sedem suam posilurum : quo-
noii vncis , cl Paulus apo lolus confirinai iliccns : iiiodo in inmiio alto scdoliii, ant supcr monlos in
Dominnm scire confitenlur, (actisauicm neganl (Tit. I, aquiloncm vel iu nuliilnis ut similis sii Aliissimo ?
1G). El iierum : liab.nles jormam pielatit , virlutem iinii enim Altissitnns iu liiijusmodi liabct scdem.
autem ejus negantes (II Tim. m , 5). Iloc sciisu dicit C02I11111, Ecclesiam d.cit : sicut pi ocedcnte Scriplura
quosd.ini fraires, Clirisluui non voce sanclo pr;cili- videlimius. Dc l>oc ccelo cadit lucifer m iiuiiiius.
c;ire , seil cnrdo. Nain voce sancic pradicuit. Con- Lucifcr enini biperiitns cst : sicul Doininus <litii in
sentil dcnii|iie prxilicnlioni cnrum , e: mamlal au- Apocalypsi <lc se el dc sno corpore : Ego sum radix
diii, dic ns : Quid interetl sive pcr occasioncm , sive el genr.s Darid, et s'.etia splenJida niiitnlina, tponsut
per vaitatem Clirislut unnunlietur (Philipp. I, 18). cl »/>on.n(.1po<;. x\n,1G) licm illic :Qui ricerit,dabo
Doininu ii cniiii Cliristiun Aulii lirislus nnn volo, soil ilti stellam inatutiiiaui (Apoc. 11 , 28) : id est, ut sit
oceasioocpr.-cilicat. Alio tcnilcns, pcr C.linsii noiiicn " siella maiuiina sicul Clirislus, qiiein lfrryiililll
ingrcdiiur : quo sibi viam stcrnal, quo sob Cliristi P.irs ergo lnrifer, id est, adversuin corpus, qood csl
iinioiiie, vcuiri p;ireat, et bis(quoil lurpe esldicerc), dtjbolns, regcs, et |Opiilns, cailit ile cos'o, cl 1011-
snnciiiatis cl simplicilatis iiimicn ini|>on;il, sign.s el fiiogilor in torra. II s rogulis dicil Sa| ionlia: Audiii
prndigiis ciibiculorum opcr 1 Clni tuin cssc asscvc- ergu rcget el intcllit,ile : ditcite judicet finium lena;,
rans.Qimssalubri cautione viiarc admonet Aposiolus pia-bele aitret , qui eontinelit muliituilinem, et placetit
dicens: Filiisabstiuetevoi asinmlacrts (\Joan. v, 21). robit in luibis ntitioiium : </»oiii<im duta en robit
UECILA VII polctlas n Domino , el rirtut ab Atliitimo ; qui in-
Dc diabulo cl corporc ejus. tcrrogabil opera restrn, ct coijilationei iciuiabitur.
Loci duo illnsirati, Imice rip. m, El Escr/i. ixvm, Quonmm, f iidi essetit miiiiilri r.gui illiut, iwii nee
De iliabuloei corporc ejus breviter videri poiesl, judicastis, nequi ciislottistit legcni {Sap. \i. 2. 3).
m id qund dc Domino c( rjus cnrporo ilictum csl, Uex ergo K.ibylonii loiiiio corpus r»t : sed proloeis
id quoquu ob-crvctor. TnntiliHi nnniquu n eapiieflil iololl giinu., m qiiam pailem corpori* con\ 01. i il.
corpus, cadoui ratioue dignosciiur, ikul per Luiam Cecidit dc ?a/o tucifei, in cinilo cirpus polest tuu*
X7 LIBER OE SEPTEM REGULIS. «8
Miiiro. In ccclnm ascendam, tuper stellat Dei ponam A itl cst , ailversan parli non nritur : sicut iidcm rum
$edem meam, similitcr, 1 1 cipui : ni;jiics, <|ui siel- in jiiiiiciiiin vcncrinl, dicent : Justiiice lumen non luxil
lanim Dei, id cst. j-anctorum ilomitium dominan- noui>(Sap. v, 6). Tiiiientiuusaulcm Doiuinum, oriiur
(lum putaul, cum ipsnrum uiimires doutin.nlur, Suljusnlicc : et saniias in pennisejus, sicm scri|>luii) cst
sicnl scriplum csl : Major terviel minori (Gcn. xxv, (ilalach. iv, 2). Maiis v>-ro mciidic unx esi : sicut
25) Ilnic Esau, id nst, fr Jlrilms malis, sic dicit scri|itum esl : Dum suslinent ipsi lumen, facttv sunt
Dnn nuper Alxliam propheiam : Exaltan* habla- illis tenebrx. fulgnrem obscura noc.e ambulaverunt ,
lionem suam, dieens in corde tuo : Quis me deducel palpibunt licut ca:cu<i pirietem, et cui uon suni oculi,
ad lerras? Si cxaltatus [ucris siciit aquila, ei inter palpnbiint el cadenl meridie, qnai media nocle ( Isa.
ttellus ponas uidum luvm, intle te detraham, dicit Do- lis, 9, 10, tec. I.X.X). Ucruiu : Occidet sol meridie,
minut (Abd. i, 5, i). Sedeho in monte alio super iuoit- et lenebricabil tupzr lerra dies luminis ( Amos VIII, 9).
les allos, in aqniloiiem, uscendum super uubes, ero Ilerum : PropUrea nox erit vobis de visione, et lene-
tiwilis Aliis.imo( ln. \iv, 13). Slons alius, pnpulus bitv vubis erunt ex divinalione, el octidet sol svpet
cst siipcrbus. Monlcs ulii, singuli quique. qui adu- prophetat, el obscurabil su r er eos dies luminis (ilich.
nati iiionlem facium, id csl, ct::jius dialioli. MmIius ni, 6). Iluic popnl» c\ Austro comminalur Deus,
eniin esse inontcs inalns, tlicil Scriptura : Transfe- B sicui p.-r Ececliielcm S-ior increpal, dicens : Sphi-
renlur montcs i» corde maris (Psal. xlv, 5). Itciuui : ttti Austri comrivit te (F.iech. xxvn, 16). Is eiiim
Fiiiidamenta nioiilimn conlurbatasuni, el coiiimolnsithl, copfringere perinillil, dicens : Exsurgc, A/uilo, et
quoniam irtttus est Detis (Psal. kill, 8). Nam cl cnrpus veni, Aus'er : perfla hortum luum, el defluent unguenta
Dniniiii, id est, Ecclcsia, mnus dicitur : et singuli qui mea (Cam. iv, 16) Kxsurgcmc cnim ncquam spirilu,
Ecclcsia, faciuni iiionics,ticuiscri|iliimcsi : Ego au- resislit Spiriius saiiC.us, qui Domini horlum perflat,
teniconsiitutiissumrexabeo.superSion nionlem sauctum et elkinutitr iiiiguenta, id est, odor suavitatis nffcr-
ejut, aiinuntiam impena ejus (Psitl. II, G). Et iteruin : tur. Et por Ezucliielem, idem cx reliquiis pnptili
Perdam Assyrios iii tcrra mea, ei in monlibtts meit (Isa. inali sic d.cit Deus, cdducere tvper populum suum
XIV, 25). Ll ilciuni : Sntcipiant monles paccm populo, parteui cjtisdeiii populi, quod est mysieriiim facino-
ct colles jnstitiam (Psal. lxxi, 3 ). Kl ilernm : ilonles lis : Ecce cgo tuper le Cog, principem Mo och et
exsultabiinl relitl ariclet, et colles velut agni ovium Tobel : el cougrcijubo le, el atlducam te, el ponnm te
( Ptal. cxiu, A). Deus iu monte Sion liabet scdeiu, a novissimo Aquilone, et ailducam super te montcm
ci in nioiiiibus Isracl, ei iu mibibus sanctis suis : Isract : el perdam arrum de maiiu lua sinistra, et sa-
quod est Ecclcsia. Scriptiim csl : Timeal a facie gilla; tuas de manu dextera, et dejiciam le svpermon-
Dtimini omnit terra : qnoniam exsttrgit de uubibus C les I.rael (Eteclt. xxxix, 1-4). Iloc aulem gcrilur,
tanctis (Psal. x\ xu, 8) Iteruni, nubibns mandabu, tte a passinne Domini : quoadusiiuc de medio cjusdein
pluunt super cam imbrein (l.a. v, 0). Iieruni : JVim- mysterii facinoris di -cedat Eiclcsia, qtnc deiineat,
bus et nnbes in circttitu rjus ( Psnl. xcvi, 2). Et quod ui in tempore suo detcgaiur impieiag, sicut dkit
iu iuonlt! Sinn lialiilci, sic dicit : Cognoscetis, quia Apnslnliis : El nunc quid delineat, tcitis, ul in stto
ego suin Dominus Deus vester, hubitans in Sion monte lempore detegntur : Mysterium enim jam nnnc opera-
tancto meo (Ezech. xvxv, 7>). El diabnlus in moute tur iniquitalis : lantnm, ut qui delinens detinet modo,
sedel, sid Seir, qui est Esau, id cst, fratrum malo- donec de medio flul. Et tttnc rerelabilur ille impins
riim : qucm monlem Deus incrcpal pcr Ezecliielcm, (
II Tliess. n, 6-8). El in Hicrcinia legimus, pccca-
et ilieil in lalilia nnivcr-a: lcrr.c dcsnlaliiriiin, qutid toivs Israel in Aquilone conreiiire, Doniinndicente :
advers Israol inimiciiias cxeiceai. Ipse csl mons, Vade et lege setmones ittos ad Aquilonem, el dic :
ipsi mnmcs Aquilnuis. In liis diab' his seilct; ci nu- Converlere ud me, domus Isracl, dicil Dominus (Jerem.
liinm cojli veluii dominalur. Ilactenus, se nmilem in, 5). Meridiaiium vcro pars est Dumini; sicnt 1
dicil altiniino (Isa. xiv, 14). I)u;c sunl pancs in Ec- in Jnli scripliim est : A meridiana parte germinabit
clesia, Anstri et Aqnilonis, id esl, Hcridiana etSep- ibi vita (Job. m. 17). Aquilo di.ilmli : Uliaque au-
leuirionalis. Iu parte meiidiana, Dominus manci. * lem pars, in lobi mundo. Ascendam, inqnil, nubes
Scripliini est : L'bi pascis, ttbi manes in meridiano eio similis Altissimo. Nunc autcm adiufeiot dcscendcs
(Cant. i, 6)? Diabnlus vero, in Aqnilonem, sicut in fitndamentu terrce. Qui riderint te , mirubnnlur
Dcus dicit pnpiilii suo : Jlttim persequar <b Aquilone tuper te, ct diccnl : Hic esl liomo qui concilat tetram,
a vobii, e! expetlam illum in teiru sine aqua, id esi, in commotei reges, qui ponii orbem lerrce lontm desertum.
surs ; et exterminabo fnciem rjus in maie primnm, Nuini|iiid in ilialiolnm convenit, Qui viderint te,
ei posteiiora ejus in mare r.ovissimitm, qiiod C5l ii) mirabuulur super te? Aul in regem novis in um ,
pnpulos piiiiins et uovissimos (Joet. xi, 10). Insiar ciiin ad infcros descendes? Ipso ciiiin ad iufeios
Ecclcsia^, fabricatns est isie muiidus, in quoSol dcsceiidente, nou crit qui miretur, iumulo (iniio.
oiiens, non nisi per Austrum, td cst, meridianiim Non eniiu d ccnl : Hic esl homo qui concitai it t.rrc.m,
ilcr liabcl; ct decursa Ausirali parie, invisibilis regt-s, et posuit orbcm teiroe toivm dcsert um : sed
vadil iu locum suiim Dominus Dens
rcdiciis. S.c cl incital, et coinmovel el ponil. Iloiniiiem eniin t- luin
nosler Jcsus Christus Su! aelernns pariem ?uam

, corpus dicit tain in regibus qnam in pnpulis : cujus
perctitfiti uiide el meridianum vocat. Aqulloni vcro t
Imtiiiiiij superbi parlem cinu D«us percutU, ei ai
!(•• TICIIONII AFItl <M
iiii.in-, il.jhii , ilicimat . llic fit iwmo i\ui inciini Ji pro locli observandom c-t. Iternm eorpui Ipultii
ttrram, rouiMovn regt», »elltcel sancios ; Qui ponit dialioli cnnveiill ilieona i Quomodo venini t atart •»•
urbtiu leinr taium detti lum : irrldeniinn vni est, siiwtnium sanquiuc COIIiptT inn non est muiulum, itu
wni ( iiiilii inantiiim, sicnl iln : Qtti dissvlvil tiDijlinn, itfi (u eris umndiis : quia lerram mftm peididiiti, el
et tntluo iihui mritai (jfare. xv, iQ) ftixit tnlm : pteb.nt ineitm oecidisli. Noneris in attnnnm lemptis,
Ftrtitudintm f&eiam, ei sapi nfiam iutfUectus. Au- seiiien neqiiiun : ;rm a, filios luos imeif.ee peccutis pulris
(irmii tcnninos naliumtm , cl forliludinem Hlarum lui, tttn n lesiirqnni (hai, xtv, l'J-21, «re. LIl) Hic
miabt , il roiniiiiiiuani civitaift ewn hubiianitbus : ostcndii noo convenire in speciem. Rex enim Beliy-
,l luiiin orbem eompreliendam iininii, velut iiiJum, lOnis, qui tcir.im 1) imini vasisvil, ct populinn ocei-
II rilul eva dettticia utifmim , ei non erii i/ui dit, iii e>t, Nabucliodonosor mnndus obiit, iu (Bier-
cffutjal iii e , Uiil eontrndtrut milti (ha. x, 13, II). iiiim vivlt: eorpori dicil sui cujusquc icmpnrii pnrare
Numquld Islfl qtiJD silii promitlit, vnlet impl»Tc * quns genoerii, interflei peccaiia ejus quu i|isc, qui
1'umiquidem orbrm tterir intuin dcrertitin, scd or- convenilur genitus. Novfssimus enim rei itun fllins,
liem unni. CtoittM* tnutm detlrnxil, atiqne sui or- sed Fratres babore pnlest. Neque velm niorimtt eum
lus F.st rnim li (1O1I rt ns , moliilis el iiniiioliilis :
ad inferos desccnderil, sed uwrtuits. I er F/.ri life-
sirtti Paralipnrnenoti : t>'ommot>rafur n facie Domini lcm sic Deus inercpal regcm Tyri : QuoniuM exat-
omnis lerra. Efcitim fnnduvil orbem lerrce, tjui non latum esl cor tuum , et dixisii : Detts etjo lum./ia-
commorebitur. Abditctosque nen solvit (I Par. IVI, bilttiiiine Dei Imbitaii in ordiue muiit. Tu ituiem
30, l's. icv, 9). Potest, ii!'init, io spccirm conv<s- homo es , et non Deus : et deditli cor flium tam-
liirr ; qiiod caplivis in nnllu rclax iSSct, Scd iiitri/icil qiiitm cor Dei. Nttmquid sapieniior et tit Daniel ? Sa-
raptum aeslimans, principali ioia in eos uieretur po- pientes ttrguerunt le sapienlta itm. Numquid sttpieii-
lcsiale. Quod objurgat Dens, dierns t'.go qnidem : lia tua aul doclrinn tua (eetsti ibt vu:ulem el ui.iiun
iriitns sum modice : ipti autem tidjeeerunl in nmta cl argenlum tliesuuns luis? Nnmijuid in iriullu doc-
(Ztich. i, 15), Veriimi.nnrn in flguram generalitalis Irina lua , et in nieicalu luo mnLiplicatti rir.u em
faeia ei dieta sunl, et spiritualiier iiiiplciiinr : dnm Ittani T Proptercti hcet dicit Dominus : Quonitim dedis-
lii qui ilnininaiitiir, liiimtlitalis subdilos ant lcnla- li eor itiitni, sicut cur Dei : prop'er hoe , ecce e<jo in-
iionis eausa vel merito sibi suiidilos sine respeelu dueo super te ulienas peshs ex gentibus, el exinanient
pietnlis atqoe coininunis condilionis aflliguni, qni- tjlttdios Ittos snper le , el super decorem docrrince tuce
bus non snfiieit polestas, sed ea immoderatius uti et vutneiabunl dccorem tuum in perdiiionem , el depo-
eonicmnunt, qnod cul;at, dicens : Pasequentes re- ven' ie, et moiieiis nivrte vuliiirttlvrumm cordemartt.
firtWioncm (Isui. i, io). F.l itrriim: Rxtendii manum Nuniquitt dicturus es in coiispeelu ittier/ieienlium le :
sitam ei :n retrib: cndo (Ps. liv, 21). P.irmn est enim Deusetjo sttiii? Tuveio homoes,e: non Uens. Inmuttita-
qimd iniiuieus est ; adlluc gestil et iu subdituin dinem incircuineitorum peribis, iu manibus alieuornm :
vindicar.', sicut scriptum eal : Omncs subdiios vobis quia rgo he:ttus stim , dicil Doiiiimis. Tn et tigiweu-
compunqnii. DissiniulailS odisso lioniiiium, initui- tum mutliiudinis et cotoiui dccorts : in deiuiis ptira-
cuni et viudii aiorcni : quud per vindictam qnuin Jtsi Dei (uiîi , otttnem inpidem optimum habem in le
soli sibi Oeus evceptavit, ali |tiid sanctitatis u-urpet. allgaluin ; Suidiitm, Topmum , Smaragdum el Car-
Scriptum esi eoira : Mihi vindictam,etego reiiibiitnn, bunciilum et Sapphiinm , el Jutpin , et argenlnm et
dicii Omnes reges terice dor-

Doininut (Rom. mi, 19). auiiim el Ligijrium el .li/m im et Ame hnium l.hry- ,
uiieruni in honore, homo in domo sna (Itai. xtv, 18, sotithum ei Itcrtilluin, el Omjehium: et anro rep'esli
19). Heges, sanctos diiit. Nani non omnes reges vcl ihesnuros iv.os et tipohechtu luas. Cum Chentbin po-
privali in dorao sna durinieruni , sicul snneti in sui le in nioute sancttiM : (uisti in mtdto tapidum
dumo (-na) quain delegerunt. Tu autem projcctut es igncoritm, abiitti sine maeula in diebus lutt, ex qua die
in monles velut ntoituus ub minatus, cum ouinibus qui erntius <">, dvnec iuveitirentur iniiiuitates tu«r iri le. A
cecideruiil mteiti gladio , el descendttnt ad inferos. muliitudiiie negiitiutionis uiic imptesli prompluariu tua
Diabolu dic.t, Prujecius es in monies, in quibus se- iiwjui ule et peccatis : el eiiluei ului es a moule Dei,
<!et. Denique nou diiil mortuos : sed vctut moriuus Abduxit te Cherubin de niedio tupidum iiifiroruiu, ex.it-
abominatus. Adliuc cniin vivil : licel ipse iu snis ^la- tatitm est cor lititm in coide luo : corrupta est duetrina
1)
din peiimatur, Ct ad inferos tlescendal. Sicut euiin cnmdecote tuu. Propler muliitudinem pecciiloium el
Domiuus , quidquid sni |*atiunlnr , se pali disil iitiiiuiliiiiin neijotiiilionis tmr , coiilaminwa snnt snnclu
(Maiih. xxv, 40) : ita cl dibolu. ipse in siiis incnl- tua : ediieum ignein de mettio lui, hic te Jeeorubtt. Et
tatur, ipse abuniinatus confriiigiiur, sicut seriptum dabo lc cinciem in leeia lua, in rONIpWtH oihii.kiii ti-
c i : In dimiiiulioue povitli ,
coiniiiinutio principis denliwii lc, el dinmi qui ll noivmiil inMV iiiiiiohw,
(J*rov. xiv. 28). Di.ilinlus ali lioiiiine SUO non scpa- coiisHistitbunttti supcr lc. 1'erditio /.u-|iu M, et uon crit
ratnr . ncc lioiuo in quodiobolusnoii esl, poiefldl* iu aleinttm iYiii/his (Ktecli. \\viii,2-I'J, tec. l\\).
ccie : Krotimilis Allissimo, Nrc diabulus, liic homo, |

Qitonitim cxultuium Hf, lliquil cor luuin , et dixitti .
qui inciial Irrrjm : nisi iu hoinine fiu lit SiCUI I».. Dens egoium, Itabilaiione l'i habitaeiin evrJe maris
iiiinns, homodiel uoo potest, nlsi iu lioniine ; ncc el in bomioein convenil iliccnteni : t\jo sum Chit-
Iimiiio, uisi iu Unisio, Scd quid iu quciu convcniat, tut; cl in diabolo qui 'u corde maris, id cst, populi
Cl LIBEK l>E SKPJEfl RECUUS. i>»
habilnl, sicui Peu-> in cortfc saitcrornm simrom se- A ' perdiiionem. Altqucs ei.iin non :n perdttionem
del. PopullM, i:i cordc meris, iif cst, in volupiate \el scd cuiii 6pe sanitatis vtritieranl. Et de\>on?nt le , ir!
alliludine sa-cnli li.ibitai, sic.nt in alio Ioro dicil Dcns cst , bumitiabunt : ct morieris morte «ulneratnruiu
C dcm civitaii : Saliata et honoruta es niniis in cordc in corde maris. Nni d.-ceret vulnerato, «•wierit
mtiris. ln * qun muliadeiluxcrunt te remiges tui : Sj»f- morte rutneratorum : ni-i qnia non apetic vnlBera-
iifns .Xiiitri conlrrril le in corde maris uirlutit ttttv.] tur, ei ittonlnr: sed i;se est, in qutbus vutnernlur
Tu nuiem Iwmocs, et non Deus (tzech. xwn, 25-36). Numquiii liarram nnrrabis in couspertit inteiffiei lium
El diab»lus in Imminc liomo dictus cst sidil Do- , : te : heus tum eqo? hl esi, nuiuquid dmni generis
niiiius dixil in Evang- lio : Inimku» liomo Iwc ftcit lilu!:s lcrnliif. etx, qilibus Iraditus fueir*, lam ^pi-
(Math. xiu, 28). Ei inlerprelaius esl, dicens : Qni ritualitcr qoani carnalifer? Tu terehomo etnon Dcus,
ea siminat, diuboltts tst ilbid. , 59). Ilomn diaboli ,
tn muttitudim incrrevmciservm perituius ?s mtm,bus
Deus esse non poiesf. Propttrea in ntruioqne con- alienorum : qttia ego tecunts, dieitDotttinus. Nunc .>pe-
venil : Tu hcmo es, et noi? Deus. Drdisii eur tuum ,
rtiit, quo genere cc illc dicai Dcum : duin ininalur
lamquiim cor Dei. ISumqnid tapientior tt tn Damel*? et in inuliiiudhte incircumcisoruin periiururn niani-
In baniete , tirtoiu corpus est Ecclesia: : qitia iton Ims alieuoruni : qno.i non convcnil, nisi in oum f;iii
pote-l e>se iieccli sapieiittor in negotiis riO, sicnt 15 sibi eircitmeisus videiur. Rei cuiin Tyri, niorlcin
illesapieutinr est insuoqtiam Rhilueis. Potrsteliam solam pntnit timere : Nornie « rir««w«i»»«, aut ewn
in speiicm lunvenire : qnoniam Daattt specialiter eis morerciur. lu facrus «?' sermo Dsmini ad me ,
cniiiiiiidit n-gein Babylnms, in Gguram, qui PrO|ihe- dicent : Frfi hominis aeeipi lameumm tttper principtm
tico spiiitu n-geiu superbuui ad COIifessionem Ullius Tyri, e.t ttic ilti : thr.c thcit Dominus : Tu es sigunca-
Der, Ecctesiasiica majestaie prostravit; qui enufes- lum simititudinis, et (orentr deeorit in paradiie Dei
sione suarutu virtuioin, et ccelcoti sapiemia, Baliy- fuisti. Nnmquid di.-iiiolo facius es |iaraiiiS'-s, m ipse
lonis sii|ieisiiliones evcrtit. Saptentet te *>

non argne- qiind paradisum perdnicrit , increpctnrMloino luit
runt siipiemia tuu. N'on soluni cniut Datuiel sapiens ,

in deliciis paradisi, ipse cst sitjnucutum thniiUudinis,
scd eiiam (res pucri, qni legeni et oinne rcgnuin qin ad bimrlitwdineiii Dei faclus est. Siyuarulum au-
cjns cum ipsis diis suis, uouoi Poi nn asseiemlo, tern ad decorcm dixil : sicnt per Agti.-vum dimii uiti-
codem Deo pr.csenle conliidcruni lideiu iiunc lisquc bus liujus adversuin se fralrilius promiitil Deus Ec-
gencraliter cjcsdim iani exicrnas quas iniesiiuas rlesi:c, dlceus: Ego commovbe ealum ei terram
Batiylonis, luniine vcritatis disriiinpiiiti. SvntfuM m mure el aridam; ct converlam eurrus et sessons. Et
scienlia tua, aw sapienlia tun fecisti tibi rir.utnn . dcscendetil eqni el tcssorei eortttn unusquiaque m gla-
et aurum et urgentum tttcsanris rtiis ? Nttmiuid in C dio nd fratrem svnm. In tlie illvduit Dominus e-ianipo-
mulia tcieatia, uut in mercntu tno multipficasti tibi leus, r.ccipium te Zorabubel filiutii Suloild l, tertum
1'irtutem tuam? el exalt.-tinm est cor luiiin iti liiloie meuiii,eiponaiiitesignaculum,quoniamleetegi.dicit Do-
tn.i. 1'utant cntni «nperlii cl beiielii-iorein iininipe- m,n>istminipoiens. Zorctubtl, mnno corpusc>i (AggoH
loiiiisDeiiugr.iii, suaiirtuicaliquidposse, d s-tpien- u, ti-ii ; Eeet. xi.k, 13). Etenlm eiinde nusqnam
lia ditari, noscientes sciiptuin csse : Non 'ei-ibus atr- legnctis com olrmi sitpra sc venisseZorolwbel. Ilic
sus , no.t fortibus prmtruni , neque snpieiui panis ci c\ iriuti Juria, qui suti Daini mernil acdifieare
(Eccl. t\, li ). El iterum : Ntanquid magtufieabiiur Rierusafem. Ip?e quoque in (i^tira fuiulavii domnin
tecuris tine eoncisore ( fsa. x, 13)? El nnn qudcni Dei, et perfecit sicut iJcnt Dnmiuus dicil : Mtmus
prudcntibns divilir, el nou scienlious gratia. Ha!C Zurobabct fundarerunt domum hattc, et manns ejus
enim non Mint in nnstra polestate, sed a Dco coufe- pcrf.ciem eam (Znch. iv, 9. ) Quod esl antcm signa-
ruiitui Quid iiiim habes, quod non accevisli? Si utt- ciduni lite et curona speciet, sicot l»enS pruniittit
ttm ateepitti, quid gloriaris, tnmqiom non aeeeperit Eecleshe dicens: Xidebnut gentes jttstitiaut tuam, ct
( I Cor. iv, 7) ? Et iteium : AToii gtorieiur tapient ,

reges elaritatem tunm, et rocabunt uomnt tmnn , r/irod
io tapieuiia sua (Jerem. ix, 23). Propterea hccc dicit Dominus nominatit. Hlnd crit eurona tpeeiei in mniru
Douiinus : Quoniam dcdisli eor tnum, sicut cvr Dei *» Domini, ct dindenm regm iu tnauu Dci tui. Tu eliam
Proptereu, tcce cgo induco sttper le atienos, pestes ex non rocaberis drreiictu: el lerra tua nun tocabitur dc-
geniibttt : cl exinanicnt gladiot stios supcr te, et sttper serta. Tibi etiattt nomen rocabitur , volunlas mca, el
decorem scienlia? tucr. (Ezrch. XXVIH, 7. S) Elsi po- tcrra tuu orbis lerrarum ( tta. n;i , t-i.) Homo est
leA in speciem convenire, qnod regcs sxculi per itaqtic signaculum similiiudinis, et cnrona speciei
siiam snperbiam, dominos se appellari patiuntur; eujiis pars, in ipsodecore divinac similitiulinis, el
tamen boc quoque convcuit hi gemis. Frequenier dcliciis paradisi, id est, Ecclesi» perseverat. Altera
eniin inducil Deus iu Ecclcsiam alicnigenas , ct voro pats, nc in atouiuui vivat, inicr ipsam atque
mulios iu morie vulnerat. Sed cliam occulta per- arboretu vilae, Onmmeus ensis evolvitur (Cen. in,
sicuiione niulto^ inducil ex gcnlihus , in quibus 2i). Adam namque, siciu Aposmlus dicit, wwfrrn /»-
lentel populitm suum, et icid.it neqnam per siini"- ftrri est (Rum, v, 14), Sic ei b- fratres, divfcus est in
V:s . ;ic Hauhatiam. E; vuinerabnnt decorem tttum Caiu etAbel. Omnem lapidem optimum Itabent in te
1 Lege h
uifuo. Supra deest ttun.
63 TICIIONI! AFRl i.UlKll l>E SEPTEM KK.Cl I.IS 64
all gilum , Sardiuni, tl Topaiittm, el Smaragilum , et A '«"» malmn , et uvaritittm, qum esl idolorum tervitui.
Curbuncutum, el Sapphirum, el Jmpin, argeulum ei Piopler qitm venii ita />. i ((ôloss. |||, 5,0). Ex qtia
aurum, et Liyurimn tt Acltate» el Ametliiitum elChry- die crentttt es lu cuin Cherubim , iinpotiii iY in motile
lolitum el Utiyllum el Ontfchium : et auro r pleiti nneie Ihi (Etcch. ixvtii , 14), id csi in Christo, vel
Ihetaurot tuot, et apolhecat tuas in 1«. II. cC ct in Krcle-.ia. ''i ittcdio ttiiiiditm igneoium fuisli, iil cst
dhbolun convcuitinl , et in liominem. Isti enim liotiiiiiuui saneloriim ,

qui adnuaii, ininiicni l)ci fa-
diimlecini lapides et ftUrtUD et argruttim, oinncsqiie ciuiil. Angeli cuim alierins sulislanti-c, lapiilcs dici
llic-anri dinbola adli.rrcnt dclcgiii. Deniquc , Itabcs doii potsunl, qiiii corput uon habeni. Abiitii tine
iii te albgatitm : Ei ileiiiin : Apothecat tunt in le. nutculatii, in diebus ittis : ex qua die erentui rs lu,
Sicnt corpus 1> >ni ii i l sanclis oniatur : promllienle donec illVtnirtnlUT iitumitates luai i»i le, a niulitiiidine
Dc'i el iliccnic : Exlutle oculot luot in ciratiitt ; vttle negotititioiiis luai (Ibid.. 15). Lnpidet. Eeclesiain esse
omnes /ilivs tuot, cultccti tuiit. el venemnl ad te. Viio sic liicil PelfUS : Ecce vot fratres , lamquam lapuiet
ego. dicit Domittiit, quia omnibtit illit indurrit, el ttt- vvi, coadificumini iti dumos spiriiuales (I Pet. n, 5).
perinipntet iltos : sicut ornamcntum noviv. mptte, quia Qnaiu doiiiiini, igiicain esse; ct hanc , malnl Ir.ilrcs
deseila ttta et diruta, et qutv cecitlerunt, nunc attgits- ardere sic ilicil Deus: Erit domitt Jucob , ignis: do-
liitbiinlitr ttb inliabilantibut ( Istt. xlix , 18 , 10; L\, n nilil aulem Joseph ,
fliimma: Dontus vero Eiau, ili-
14 ). i
'.[
in Apocalyp-.i, cadeiu civiias dnmleclffl Inpi- pula. Exardcsccnt in itlos el contedent eos : et non
dlbus fumlall consiruuurf/tpor. xxi, I. , 20). Ontnia, erit igmfer in domo Esitu, quoniitm Doiuinus tflculttt
inquit, lapidem oplimitm , et emimeravil duoilcciin : est(.\bd., 18). C.uni eniin pcccat bomo dcjiriinr de
ut ostcndcrei in dnodenario uumero pcrfectlonem. montc Dei, ct non crit ignifer, aiiiisso Spiriiu, et
Omnia, eniin, quar fecit Deus, bona stini (Cen. I, '25). succendelur in einerem. Peccusii , et vulueratut et u
Ilnriim dialmlus usum, non nMuram inulavit. Et monic Dci : el abdutit le Chetubim de medio lupidum
oiiuics liouiiiics cxcellenli srnsu et potentis ingenii igneorum. [Clterubim, iiiin steritnii Dei esl: qimd ex,-
aurum tnnl ct nrgmilum , el lapides preliusi secun- clusit univcraos malos de Kcclesia, scd spirilualitcr.
dum naturam: sed ejus erunt in cujus obsequio Qui cuiin vesiimenlum nuptiale uon habei, bic in
natiira, suis fruuniur. Quoniain, cui se signaverit sxculo excluiliiur de medio rccuiubeiiiium. Dcoii|ite
quis in obcdicinia : servus esl cjus, cui nbaiidii, sive in lenebras, id esl, in o!>diuaiionein niillitnr; donec
peccati, sive justiiix. Ita fu, ut et diabolus lialicat in ignem in trtemuni dcscendat. Fuiuro enim sx-
et argentom, et lapides pretiosos. Oinnia
auriiiii culo, neino uiisccliiiur choro sancloriim, qui postca
quidem, non sua sccuudiuu origiti' m scd sua, se- : cxcludainr. Exnliaittm est cor ttium in decore tuo, cor-
cuiidum volunlalcm. Nam el in Job scriptura esl £ rupta ett scieniia tua in decore luo. ] Curruptsi cst
di iliolo : Omne aunmt maris tub eo est (Job. xli,.2I). scicntia rjus, qui scicns prudeiisquc crat el sludio
El Apo>lo'us, vasa aurea et argeitte.i , dicit esse qutv- aflcciatx sapieulix asseril dissimulaia vcritnte, mcn-
dam in eontuineliam (II Tim. II, 2u). Non enim, siiut dacium: sicul Spirilus dicit : Cum cognovisttui Do-
qniil nii puiant, omuia liguea et liciilia reprnbavit, iiiutum, non ttt Dominum magni/iiaverunl, aul yratiat
ciiiii cx eis sinl aliqua iu lionorcm , ipso diceulc : egcrunt : sed mtgnti sitnl in cogilutioiiibus suis, diceniet
Fq,'iilum luli, aliud qnidem lingere in honorcm, aliud te esse snpientes ( Hom. i, 22). [Corruptn est scienlia
Vero in conliimelitim (Rom. ix, 21 ). Et ex ligno, eorum, qui atiog doccnt, se ipsos nou ducent. Cor-
aliud ad prxparaiiuucni esse, aliud in saciilegium : r.plus est deeur , qui generi SUO nperum siniilitii-
ex anro ei argcnlo, id est, ex inagnis et perspicuis diue riim rcspnndel. Propler miiltituilincm peccalorum
dixit iinmundos. Nam ct in Apncalyp-i : Meretrix tuoriiin. ln teirom projeei le : In cotispectu regumdedi
(id esi, corpus advcrsum) purpura . cocco, et auro, te delwnesiari (Etech. xxviii, 18). El diabulus est in
et urgento, lapidibusque preliosit ornatur : hubent po- tcrram, id cst, in lniiiiiicni, et bnmo de siibliiiiitate
cul-.im aurenm in nianu, plenum exsecrationum el im- Ecclcsice , iu cnnculcalioneiu , si llietemias dicit :
Mtuidittarmi loiiia lerree (Apoc. xvn, 4). Ista sunl Dsjcci de coelo in terram gloriam. tn conspeetu regum
crgo diaboli ornamenta, lapides preiiosi : quibus D (T/ir«n. u, I). Cbristiannmm dixit: quarum pedibus
lupiaes iqneos imiiatur, ct lnuno in se Iniiet tliesau- cmii nli aiur diab >lii«. et bomo ejus ; Propter muliitu-
ros lam facinoriim quam perspicnos. Ipsccuim sim- dinem pec.alorum tuorum, el initiuitutem iii-golinlionit
rnni pnrtator est, iiucin Taculiatcs sua> vclut ci-mpe- tntt, conlaminanlnr saucia tua. I Videinr vcluli prin-
dcs ligavcruni. Traler illa, qmc ab nlroqne sc.vii cipalem lltulum ciprobrasse, cerpere dialmli. nego-
corporis diaboli oruanda eduntur : ctiam his, qom tialionis migis dicit, 01 ihesttttrot , .-piriiualcs nc-
dcf.issa babent, insilum cst cnr. Ubi enim eiii the- qiiitii-. Sicut enim ipiritiialis juslili.c ii.^niitio , eat
tnuriii, illie erit el cor hominis (tlatlh. VI, 21). Velus lli<>>aiiriis, nt dicit Simite
Doininill : esi ret/iiunt
cniin liomo ci tcrra ejus. iinum eorpusest : qnonlam coelorum homini negotintori (MaUtt, xiii l Ki itc-
, i.
ii>sc quoquc lcrra cst. Unde Apoainlua iioii lolura ruin : Tuesauriiuie vobi» thesmitot in catla (Mntlk, vi,
ca, qm> cnrpore adimiti possuni, led el av.niiiain , 2tl). Ilcruin : Dcdii tervil sms inbsliiuiiani snum , ut
niv.iliiiiiii cssc poasidenlia, ita deilnivli dkens: negotiareulur (Luc. xix , 13). Itornui iVfMlJalorM
Uorlificate iluque membra veslrn, mttM in lena sunl Carlliaginenses reii>lentib. elc. ( Etch, xxvu , li ).
({.riiicttlionem, immtiHd,tium, piutkuem, ct/nctipiietif Itorilni t ISegoliatto tjut et UMrttl taiitl» Dvmln*
65 HlUniUS IUACONTS. «6
(Isac. xvili. 18). El Aposlolus: £sf, inqnit, negoiin- A circuitu, conwiemoralut estDeut Abrnhm, elemititLot
tio mtigna, pielas (I T.m. vi, G). lta spiriiunlis neqni- e mcdio subversionis : cmn mbverUret Deits civitatet ,
lia, ncgoiidii i esi ihcsauius ptccaturunt , sicui Du- iii r/utbus tnhabitabal in eit Lol (Cen. xi\, 29.) Nuui-
minus dicit : II omo nialut . dc theiai.ro ccrdit emittit i]\i d Lol nou mcrebaiur propria jusiiiia liberari, ut
mala ( Matih. sn , 55. ) Ei Aposlulus: Thetaurixat dicercl Seriplura : Conimemoratut ett Deut Abrahm,
tibi iram indie irte (Itom. ll, 5). elcmisit Lolemedio tubversioiiisl Aut, In civitvtibut
Propter iniqtiitaUm , inqait, netjolialionit tum con- habitabat, et non in eivilate : ul dicerei, Civitalet, in
taminantur tamta tua. Qui cnim non recle sanciilaie quibits habilabal? Sed propbelia esl fuiura? disces-
Dci miiiir, suam cflicit, sicui Dcus dicii de sabbaiis siiinis. Memor enim Deus promissiouis ad Abraham,
snis : Subbata vestra odil anima mea. Educatn ignem rjecit Lol dc omnibus civitaiibus Sodomorum ,
qui-
de mtdio lui : hic te devoiabil (ha. I, 15). Ignis, Ec- bu> venicl ignis c\ igni Ecclc.-ia; , quae de niedio
clcsia csi : qua: cum discesscrit e mcdio myslerii eorum eiliicclur. Et dabo le in cinerem tn lerra tua ,
facinoris, iiiiic pluci igneni Dniiinus a Dumino, dc (Esech. xxriii, 18.) Id esl, in boininibus vcl ip-os
E* clesin. sicut siiipiumesl : Sol eiortus est superter- homines in lerra sua , <|tii in irrra Dei esse nuluc-
ram, et Lol intravit in Seqor: cl pluii Dominut super ruiit. Jn contpectu hominum tidewiitin te, id rsl, in-
Sodomnm ct Gomoirhtim, sttlphur et ignem a Domino £{ telligcmiiim. Numquid iliaholus in homine videri
de cmlo ( Cen. xix, 25). llic esi ignis ,
quem supra potest? Et omnet, qui te noverunt inter notionet, con-
dixil : Domus Jacob, iynis : donms autem Etau , tti- trislabunlur tttper te (Ibid., 19.) Cum cnim Dominus
pula. Exardetcent iu eoi, ct comedent illos : et non perculit aul deiegit malos, cnnslrisianlur qui eormn
erit igniferin domo Esau (Abd . , 18). InGencsi itcriim ausilio fulciri solcni, cori oris sui parle dcbililala
scripluiu c>l: Cum coniererei Deus omnet civitutes in Perditio facta et : el non erit in wlernum.
Has Regulas Tichouii expcndil Auguslinus lom. III, lib. m de Doctr. Clirisl. capp. 50-37.
ANNO DOMINI CCCS.CVIII.
HILARILS DIACONLS
PROLEGOMENA.
( Ex Schcenemanoo, tom. I, p. 306.
i.llilarii Diaconiviia. — PatriamliabuitSardiiiiam. C cum Ecclcsia fuii, quod Diaconns lanlum csêlili-
Diacouus erai lcclesi;c Romamr, quo iintnine a Lu- laiius, cui, quoniam niilla erat cleriros ordinandi
cifcro episcpo Calariiano post cm.cilium Arela- ropia, ncmo fere adbxsii , adcoqiie hxc ejus do-
tense nd Coitslanlium missvs, C«m in contilio Me- clriua qux alioquin ingens schi-nia exciialura fuis-
diolniii babitn sireime AtlianaviicaiMiim dcfensisset, sct, cuin ipso auclore ai inlcriil.
virgis RKSUS el Ulia cum Luciferocl Pancralio iu ex- 2. Scripia ejus. — Scripia qux llilario Iribni so-
silium mi»>usesi.Pnsiea l.ucifeioseadjnnxii, k ed i-o leni, «- it 1 1 fulei admndniii incenx ei diilii:e, videli-
teinerari.i opinione pruce*sit, ut Arianos clqui rtim cel Commentarins in Epislolas Pauli ciun Ambrosio
lns commuuicasseiii, omncsque omnino aliqua ha> edi soliius, ei QueeitionesYet. ei !\'ov. Tett. iuicr Att-
resi polluius iierum haplizaudos esse slatueiel, .in- gusiini opcra reperiunikc, de qiiibus fusius, sed iia
tcquam in socictatein Ecclesix cail oli kc reriperen- ul Ihl.irio iiiriiinquc abjudicarcl, dispuiavit Oudinus
tur. Ilinc lei>ide, scd parum sciic ad llieronvmo tom.IdeSS. Eccl. p. «80-491.
mundi Deucalion dietus esl. Bene vcro actum tunc
COMMENTARIUS
EPISTOLAS B. PAUL
IN XII
HILARIO DIACONO ASCRIPTUS.
(Hunc Ccoimentarimii vide inter spuria in Arpendicead opera S. Ambrosii adjuncta, lcm. XVII nostrasrairol.)
r,: NOV.Vfl CATHOLICI «8
QILESTIONES
VETERIS ET JNOVI TESTAMENTI
HILARIO DIACONO ATTRIBUT2E
(Qua*l!on.>s tsie rcpeiientur in tnferiorl srrie nostra P»trol., iiiler Spurta S. Augustim ©pcrihus «1111611
u»n. ill, part. 11)
ANKO DOMINI INCERTO.
NOVATUS CATHOLICUS.
NOVATI SENTENTIA
DE HDMIUTATB ET OBEDIENTIA ET DE CALCANBA SUPERBIA.
S.r<ularil)iis aliter in Ecclesia loquimnr, rilitervo- A 'I'" fueril, vel qui olicilioniiam seriaiur, i.on liomi-
his loqui tlebennis. Illis loquiinur atiquando res quae nibus ibedii, sedDco. Sic enim Dominus ail : Qui 10$
gonuin lia icnt . ri virlutcm non habent, delectantur audit me andii : qui mc ituJit , audit eum qui me misit
eniin Umquai» inftrmi sonis verborum , non virtute (Lvc.x, 16). Abbas Paler est, sequeutes fratrcs
Dei. Y"S antem in noniineChrisii , nou in boc delec- Palriar* hx stmt. Et i;uicumque cst alius intcr vos ,
Umini;sed vulils audire saluiis verlium, in quo vo- qui r<>rtcbwiam liabet viiam , mel oreni coniiiieu-
caii estis ; et bas ve-tes lugubres in nmiido induistis tinni , meliorcs \igilias, meliorem cusimliam cor|>o-
exspeciantes roeliores apud Deuin. Ko-tis jam et ris,et in&epropicr imitaiiouein Pater est. Ilxorgo
sapiiis. .liuii iiiulinni lempus hic habetis adversus agile inier vos , ut prinium haniilitalem custodia is,
quein vobis e=,t collucialio, adversarius vesier non nou ut boiniuibns humiles videamini , sed Dco. IMa
estforis, sed intus esliu visceribus : et in ipsis estver.i huroililas, quxDen, nou liominibus , de-
meinbris noslris habemiisobluctitorcm. Si enimcoro oionstratur. Nim bmniliias qushi*miuibus monsua-
concupiscii adventu siihiium, el spiritus mliersns ear- tur, fictioe-t, non humilitas, quod a servis Dei
nem, ( non ea qtttc votumus fniittmus ( Gul. v, 17); oinnino alienum esse deliet. Non quidein ailiilror,
Videlis i|oia iniu» esl advcrsaiius islc. Adversarius quia sinl lales in vobis; sed ne surrepal lills mnr-
atiiem isie non vincilur nisi liiimililale et ehariute :
]} Ims, adinoneo. HiHnines eniin sumus, et hoiiiioilnis
quia ct ipse Douiinus uosler Jesus Cbrislus diabolmn loquimur. Ideirco primum biimiliiiiem frairilms
non vkisset, nisi htimiliatus fuissel ; huiuilialus au- vestris monstrare debetis propter luiilatimiem ; ut
teni iion necessiia:e, sed charitato. Si enira non fundata sii iji>.i bumilitas intusin rorde secundum
am.issei , huiuilts faelus non Tiiissei. Aniore mistri Diiim. t!nm fuerit eniiiihiiiinliiasfiiiidaia in cordciuo
factns est humilis. Si ergo qui [ecit ccclum et terram, prnpler Deum, lunc d.a illi Deus,td est fratrl luo, ut
mure ci omnia ijiuv in ch iuiiI (Psnlm. cxlv, 4 ), D.i- intelligat et iiniletur bnniiHtaieni tiiain. Natn si in>n
niimiB iiiigeloruin omuiuiu , qui creavit omnia , pro- fuerit hiimililas fundaU in coide luo; nstenditDeus
pter nos bumilis ractus est; quare nos propicr fralri tuo, quia (iela e.-t liiiinililas lun. 1'riina ergu via
nosmetipsos recusamus humiliiatem ! Via ergo salutis bxe esi : bumiliiaieiu lenere sitnplicem uro>
salutis nuit est nobis pervia , uisi bumill.ilis. Cum pifrDeum, non propier hominem : non plaeere
cosperis huiniliialein , qu.crc eam propter Deum ct inde hnminibus, scd placere inde Deo. Humiliutea
prnpier ipsam cooKrcgationeiii sustiuje. Ki in ipsa seqnalur ebedieniia , el oetaraperatki vohis ipsis,
eongregationu quamvis wquales siiis, utiuaquiaqne slcut sihi obtemperaui membra. Uuinquid cuih o>n-
allerum supeiiuieni siln existimace debel , lainetoi Biliu obiemperaul meiuhra , ei nou naturall ilian
ioii sit superior. N >n illud beit , niti qui iuuuiiiia-
q Uta ? si pes nfJonderil , manus eccurSl, ne lotnm euf
lem babuciil. Non esi ncceasarium survis Dui uliud pus Isdatur, m cadal. Sicul ail \postOrQS i Si />n.
prsroium , uisi humililas: qnia humlliias , si hieril fur amim membiuin , compatiunhv ouuria membia { I
iu liominr . freli lllum ubodientem. Oliedieni vcro (>•. si> , St; ). Unde trga , 111*1 ex . lu> n »'.. T Si tffC
69 SENTENTIA DJE Ill)V}ll.lTvT£ ET OBEDIENTIA. 70
tlilcxcriiis vos iitvicein , Dullacrii conlurbalio. Sean- \ cessiiatem. Si forie non est g.iod deliir, aui i:nn \i-
dala neino p;ili»tur; uon propier cibutu , non pro- detnr nt detur ; sic !. ibe , aul ijiiia nou r t quod t!e-
pter polum, imn propter vesiuitenium, noo propier lui, aulvisum est non cxpedircui lielur. isia, l: aires,
vigili.is, non propicr opcrn , non piopter eoquiiiam, si servavcrnis, prorsus viiam avteniam hahebitis.
iiini propter minisierium. Jani cuni vns invicom di- Nolite pcriuillcic vos vcrbis inalis agi Si forlc :i I ii; i> :s
lexoriiis , si qois aliquiil faciat . quoil non debel iufiriiius cadit , ol loqualur perveisa; staiim cohi-
cliaritas illa non pcrmiHil ut oflrndni<s. Ilabcle baie iliooi : staiini dicile : Noli fdeeic, itoii, .aici,
ergo, fraires, liuiuililaicm ct nbodieiiiiam ,

quam peccas. Debetis euiin, propler quoJ in unuio esiis
lequiiur pax , ni siiislilii paris : Qnia cliariias, ticul et abbaicm uutim babeiis , e vos voliis abbaies csse.
a i Apnsiolus, vincutwn est perfcctionis {Lol. iu, 14 ). Niioiqoid uims ,

quia duos ocnlos et dn.is aiues ha-
Com qois habneril humilitatem , Christum imilatur, bcl, abbas potest tunncs audiie , aui omnes videic ?
qui buinilis fsctus esl propur nos. Cum qnis ba- aHl noii liabi-i iiccessiiaii'iii alicubi cxire et aliquid
bueiitobedieuliam Christuin imiiatur, qui obcdient providerc? Vos vubis abbales tsiole ; et quoiiuido
,
(uclut eit U9qii:ud moriem ( "ItiLlt, 8 ). Cum qni6 iueluisiia abbatein praiscutem, meiiiiieet abseuteiii.
habuerit charitatein , Cbrisluni iiuiiatur: qtti.i Deut quij pr:esciis esl Deus. Outni;io boc tiiuclc, buc iur-
ehauiat ett \l Jjan. v, Iti ). S .d pritis claboratc , ut p luue, i|Uja Deus seuiper praesens esi. Lt si unu- cn-
(ittus vuiu ve-tt.i viuc-iiis. Fintpax priuio iniimccl raiu lert lautis : quanlo iuagis vos onmcs ferrc de-
cordis c«m praJi-e.ito Dei ; m advciru* coutueludi- belis; ne iiiveuiai ui. ! i
ucalur, unde doIe»i, ulide
netit corpwris nlque fragililatem duo sim vietores otTendatiir, lltide i»e< puiet quiu pcribit it c :t, unde
pra-ccpiu n Dei , et ioii-ciimis luus. Casus euim lalis labor eju* lauti temptitis? llKceiltui uinc uobis |iole-
est, metlictis, aegrnius et segritu !o. Si iste segrotus rnnt prodesse, si babueriiuus huiiiiliutcm, ohedien-
se cniii ipgriindinedcdeiii, vnuhur incdieua, elli- liani ei charitaiem. Vâ nba ad Deum uon c^t, nisi
Citiiilnr iitio adversus uniim , alque sunenlur medi •
Itumililas, obedieitlia ei chaiita-. Ipse est via,veiiias
ciis. Si ergo mgrc.tus nini mctlico se dcderit, vinri- et vita. Nam cruciari, jojiinarc biduo.iriduo, qnatii-
lur infltniiias. Medicus Christus est; regroii nos tu- diiii,iepiioi:iii:isf;iccrelrcqueiiicr,iinlesiiperbiui!llr.i.
mos ; spgriludiuis morbns , eonsueiudo pecraii est. tres, puunles quu qu»d ipsi facitint, alius facere non
J„(it qui x partc reuunciavit sseeulo, quamvis vivat pntest : inflniium putunl csse quod alme oon poti st
iu Sicrti.ii , aii e.dat iibi debeat inhsrrere; uuum facere : aulainhulat nudopcde, elarbiiMlur qnouiaiu
ninrbi ii medico. Si mcdtco non inliKserit , laborat ipse hoe potesi ''ac-ro aut forie iipc bibil nec
s luo •
niedtcus. !.|. o n«bis Evangelium in satculo clamat ipâmai|uatiiiiu\Um; eicrcilaliinpuipitralis esl.quia

et di»'i; : Esio consentiem adverturio ruo ciw , dum es q semper iHudfaccre nno potest. Sed cogiiei ma«is
riim iltoiu via (italth. v, 25 )• Nmi nos docet, ui si- humiiii.tlein , coiiitet pieialeiu , cliaritatein, obedivn-
iiiiis oouseiiik'i!;cs » Ivcrsario diabolo ; sed docet, ut tiam.Propterenimfrnngeudas vires corporis, f ropttr
coii-etiiiontes siiuus advcrsario, pfa-eepto divino, domandum Bangnineiii et camem debet arripere
qnitd advcrsaltir maiis no^tris, et adversatur cnnsue- isia qnasi liontts atltleia sed nnn
; imlc glo-
ludiui nostra;, advcrsttur iuiqnitatihus nosliis. Si rietur, ne perdatquod ferit Nam Pharisxus ille
Ctiuseniiinus sumus cnncnrdes cum pr.fccplo
, facti qiii ascendit iu iciiipliiin orare , mimtuid tpera,
Dei , el arcipimus quasi jugutu Dei; ptopter quod t|ii.t' numerabat, niodiea erant? Innnensa eraut ; je-
ait Duminui : Vriitfc a.i me oinues qui labornlit el jiinare bir. in Sabbalti ; decinits nmnirrm rerum sua-
oneraii tstk, el ego refinnm vat. Tvtttte jugiim meiim, riiin pauperibtts dare ; ik.ii facere fiaudcm adultc- ;
quia teve est, et tarcina mea levis est (Matth. xt , isS ). rinni noii conimiticre, Inliniium esi : sed quuniam
Eci-eipid tant levc ? Denique con-idcra quemadnio- jaciavit illod in supcrbiatn, tnium quod ferii, supcr-
(liuii qui aliqtiid habciti in hoc mundo tiiiienl nc ra- bia foit{Ltic xviii. 9 e t tetj ) 1'ropictea D.ividdicit:
piatur. Qunii.udo limciit ne quod aoqutsii-runl pcr- Aou vettiiit mihi pes stiperbta; , et mantis pecctitorit
diut?Quilius iitodis twqueutur, quasi sub gravissi- non moveai me. Ibi ceciderwtt omuet qui uperauutr
nut pooderc sollicituiliiiem habendo ? Vos autem rj iniquiuntm (Psulm, xxxv , 12). Ubl recideruni? in
nou abnd labnratis, nisi ut boc fateiaiis quod abb.is lapsn superbix. Inde eniui cecidii diabolus, per eu-
pracipit. J iiu sub jngo es : non cogtlas nbi vivas; perinani lapsusest. Oinniiio eigo non ndiiiitiatiirad
quia n c debes cogitare. Kst qui le regat : est qui servos Dei superbia. Qni crgo jam aliiei \i\it, vitam-
libi cur.im fciat. Oiimino nd V0s Cugitalio eibiet qnc suam meliiis insliiuit , non sit queiiiadiitodum
VCslimenti ncc pertincre debct. Quod dederit abbas, ille Ptiarisa-us. Publicanus auleni buiniiialiis uoii
sic pma qnasi Deits dcderit : ipsa e^t ciiiiu vcra liu- andet nccticulos ad ciplnm lcvaie, et seiueniia
Do-
inilita». SjiI furie uiins pbis habet, ei alter minns miui collatidatns redit ad doiliutn sii.nn
ju.lincaliis
el hoc tanii|iiam a Dco facium habele. Sed unns se- magis quam ille Pharisa-us. Experiuiii tiamqueha-
dct ad alieiam mcnsam ; si sic jubet abbas , si sic bcmus, ci in ipsis sanclis scriptnris , cl in fratribus
probaverii, sic habotc qn.isi Dcns jusscril. No'o nosiris, qnia quicumqiio viain humilitalis iciuut
inde inierrnges , ni dicns; cras egn ibi sessuressum. proflch ,et non perit.
Nolo utfacias con-ucixidineni ut tibi des illum ne-
71 AUCTOP.IS ANONYMI H
AUCTOR ANONYMUS.
CUJUS OPEHA PRODIEHUNT
SUB NOMINE S. ATHANASII.

Ex opp. S. Alhanasii lom. III .
ADMOMTUM IN SEQUENTIA DUO OPUSCULA ASCETICA,
A mutlit jam sircuin subsequentes itiuv ascetica; exhortationet ad monaclios el ad sponsas Chritti Alhauatii
noinine prodiere. In cotleciione namque Itetjulatiim, quw oclnvo >aculo a Dencdiclo Anianente couciiinnta ett,
ulraque conwarel Alliunasii iiomu.c imcripla ; ctim neulra lamen Aihanasii nihil uisi nomcn aitmiltat. flam ipsa
luce clariut esl , a Lalina scriplore, el qaidem eleijnnli Lalineque, n/ illa ivl.ite, peritissimo, cdurnalai fuiite.
Secunda porro, in Aiis Concilii Aquisgrunensis extnl integra, Athanasioque uiaibiiur. Untte foriasse ttitpicaii
ticeal, fuisse illam, p.iriterque priorem qntt eodem ftrme sUjti genere conscripla esl, ab auctore suo commeiidalio-
nit causa Athanasii noinine intiijnilum. Utrumque nuiem opusculum in Appendicc ad Codicem Regutarnm, eu-
ranlt l.uca Uotstenio edilutn fuit Parisiis anno 1C65.
EXHORTATIO AD MONACHOS.
Ei si quid gloriari in Cliristo licet , hujusmodi A in hnlocausium nnsiri, hoslinm voluolarix oblatio-
pnncipiis iniliati , ul sit iuehoalio vesira perfcciio, nis apiemus, desider.inlcs escas et parautes, ac pri-
el ad vcrain viveudi Irugem gradus interposilos pra:- Otaiibus illi< ad mc.isuraiii veni.c hanc seulenliam
vol.nUcs , apice ipîus culminis occupalo , discipli- largienlcs : Omnis creutura Dei boita, et nihil akjicien-
nx suniniain leiieaiis, ut in vo;is liabere debcat, ct dum, quod cum gratiarum actione percipHur (I Tim.
imitari quisque vos poiius quam possc crcdat iusti- IV, l). Nos ad prxmium glorix illo labnre nilcnics,
tui : inilii lamen liujus licenii nn prxrogativx pa- bonnm cst non manducarc cniieui, ncque biberc
leruus ascripsil aflectus , ct amplectenda mil.i vcs- rinum. Ei nirsus : Omnit qui in agone conieitiiit, ab
trx espovtnlaiinnis exaciio. Qui dum ine audilis, omnibus u absiinet

(ICor.ix.S5). El illi qt.idem,
non solum libenter.sed eiiam avi.lc impudenieui me Ut coriuptihilem coronam accipianl, nos anlein in-
veslro amore fecislis. Prxccdcntesduco, et ulira corrnplam, Absiii.eniia eiiimconliiient !

:c nulrix esi,
niensuram mcx possibilitaiis exiensus quos sequi q«»n iunupla sivc nupta, facilius passibiliiaiis Ircnos
cupin, ducere compellor. Peigain igitur pcr trami- paiiiur, s-i non deliciarum calcaribus incitctur, qnam
tcm vitx vcstrx, ut quasi qui primisliilcrarum ini- sic ros, qui ad summa iiiluulur, vcl cupio, vel nian-
bualur elcmeniis depiclis, adumbrataa prxllgura- di> colcre , ne puient in aliis crimen csse uupsbee,
tioiiibiis nolas slyln imitatore c:ilcabo, acccdeulibiis B scienlcs scripium csse : Bonnm etl nubere, metius
ad speraia hcali insiiiini pixinia, qux sequeuda **' "<"i tiubcre (I Cor. vn, 37). Qui lioc eniiu illici-
suui. Priinum al.siiuciiiix cura, jrjanii, patienlix, tuin crcilunt, ip>i pram.ium sui lahoiis imminuuiii.
orandi assidniias cl legemli, vel -i quis adliuc liuc- I licilis enim cavere, jiiguni neassii. ts cst : pcr-
rarum cxpers sit, audiendi sit desiderium cum cn- miss.ivinccre, iiiuiuis arliilrii. Malis «bsiiuere, dis-
pidilate disccndi. Ilxc cnim sunl prima quasi lac- ciplinx merccs est, bon.i snpergrcdi, hberlas me-
crepundia, rili esi m.ii linis imperii. Illud lcgis iudultuni cst
lentiuni ciiuabu'orum in Dei agniiionc ,
quibus hnmo adiuoniius, oilus sui divini uamiiis lcrminis, hoc graiia: rcservaium c^t incienicnlis.
ingredi viam velle incipiai , duin pos*e cousucscat. 2. Jejuninruni quoque nou sit volentibus cerla
tradens, non dc vulgi pioinisciia fuic n.ensuia, scd in qiiaotum possibilitas valel, nisu la-
Et quidcm isia
loquor, quod omnipoientis Oei lantuin uisiuoala boranlis exleusa ,

quae praHer Dominicam semper
coufessio, el iiiiiocentia: sin&ularis inslillata doc- sint snlemnia , si voliva sini. Ilissese Moscs bea-
Quamquam li^simus pr.cpar.ms, affillbna Dei di^nus ingessii.

trina, veuia joIj ellicit esse coulentum.
Dominiw unster, sicnt lcgimus (ftom. v», 0), om- His pnedictaa per Jonaa Ninlvlta) hubm, in placi-
nes vclit salvos licri cl ad ; gniiionem veiiiaiis ve- dam rursus flcxcre sciucniiam. Ilis Ueiliulix pi.pu-
laii.enquia pr.icminentis gralix cuiicli c.ipaccs C l"s Assyria obsidiunc cnnclusiis et usqnc ad dedi-
nirc ,
,
assenon possunl: Nmi enlin(Cen«a. \m; Calai. iv) lionein sui cxpcria plurima viriute conterriius, ah
hraelilm (uaui el Holonhernl* tumentlbus mims c.niM.iiiiis manu fe-

oinne^, qui e\ Isracl sunl, suill
Lmacl a cnnsoriii. fraieriHn bvrediiaih eicludltur, >"'" nien.it viudlcari. II. s UardecbannAmau cru-
ei coinpugnanics Jacob ct Esau . unlin uiori claus- "êm ittperbla, prajparaio slbimet ligno itMpbe
vcl couicnti pulco aqux vivx, nos pcenx conwrsi.ine su.p.ndu. Ilis Jo.sus Salialur
ira luperuiit),
73 KXHORTaTIO AD MONACHOS. 71
nosler In carnc homiiiis ,
qiiem assumpberat , eiudi- A in elaiione superla j.ictulur; sed ob-crvans lempiis
tns , suarfelas diabnli lenlanlis oblimdit. Qias ct-i lacendi, el lcnipus liiquendi , oninc vcrbum oiiosntn
ali er potuis-el expellcre , ducendos lainen populns nbnnxium f-ci.-.t esse raiioni. Nam iden ct l>a\i<l l<ea-
voluii liac imilaiione formare. Or.nionibus vero ha lissimus <n suo cusindiain deposcii. El cnndicudiiiii
fre(|iieu(ei inslandtnn i- t , ul viv eas aliquod lempiis s;ile , beiicilicti Pauli pagina >-acra , sennnnim rmi-
inlerpolet, Scripium etl eiiim : Ora'tonif>us iutlate, stiluit. Et imllum imloniabile membriim esse, quam
rigilantit in illis (Mtitih. vn, 18). El ilcruin : Qutxrite, iinguam , ies'ificata Jacobi prxcepta signarunl. Sit
el invenielis ; pulsate , et aperielur robis (ilatih. vi, igitur qni bujusmodi vi::m scamlit iati:us, mitis, be-
19). Per lias aniicus dormiens exeiiatur : ei quamvis nignus. El quii clnrtatis insolubilis babetur affcdus,
omnem familiam sopur allus obsederii , depromi lain sludin p.nli seinpcr alium judicans puliorem. Huc
inen siLi ac purrigi panes importunus e»poslulaior eniin freno adstringit iiividiatu quam vicina: sibi
,
e\torquet. Has, si fieri polest , sola legemli iuterca- clalionis sxpius incitalain jud.cio, dum gialias r<fe-
pi-do disrumpat : cujus rei cura i» canonicis pnncnda rendi sibi bnnoiis appctit, nolain miseri livoris iu-
e-t uon quod apoerypba debeauuis,
inonimeiilis : currit. Nec primum adeo unusquisque pcrciiiit, si al>
prxsertim ignorata, damnare, sed <|und ad scienliam bomtnibus id rcquiril: Deus enm supeibis resistit
l>ei digcstain, (anonis scriein puteraus posse sufli- « hiiinilibui iiuttm dut giaiiam (I Pclr. v, Ji). Qui cuin
cere. llla euim si cousenliunl , supervacua sunt; si de liujusmodi ftudio discipulo> crudirct, ipstiin pro-
dissentiunt, vitanda sunt. Sirie legcndi siudin ncnio nuniiat maximuin, qtii minimus vclit essc cuncto-
ad Dominum esse valcbil inlentus. Primuiu, qond runi. Eslo ab aliquibus frater tuus propensius bnno-
linjusmndi opera ab aliis actibus eadiicx nrcupatio- retur, nec illos quasi miiius amicos babeas, ncc bunc
nis abducunt, et diveisnrum exemploruin ns im.iia qnasi xmilllim prrlnl;e vencrationis altendas. Quin-
cngnitio, vel bonnrum appelealiam, vel malorum fa- imn judica circa tc aiigmentum illius bonoris ac-
cit essc cautelam. Neque enim alia< Pctrus aposlolus crescere, sciens scriptum : Si enim gloriaiur uimm
admoueret nos, dicens Paraii seviprr eslole ud raiio- : men.bium, congaudeul omnia membra. Yosaulcni eslis
uem reddendam, ad omnes poscenles vos de verbo ?plnlus : Non cunque aliquem vestrum diligit , ommni diguiialem
cestamus pro vobis oranles , ut impleamini agniiiaue Den in quein vos coitis, ad>cribit. In boc inite si-
,
ejus in omni tapientia et intellectu spirituali (Coioss. i, lenlium plac l , in linc affabibtas blanda diligilur.
!)). El rursus : Verbum Chritti habilet in rvbis alun- Hunc rudis et iunata BiinpUcitas, bunc scicut a eru-
tlanter in omni sapieniia (Coloss. v, 1G). Nam et in Ve- dila cnmmendai. Ilujus iu jejunii jiigituie paiieulia,
leri Tesiamcnto similcm lioiniinbus curani saoaj -" bujiis in abstiueiiiijc «iiiule coutemptus , bujusiule-
pneceptionis imulcavii elnqiiimn. Sic enim David aii ciionis assiduitate sedulitas, pru divinoruin munerum
lleatut vir, qui non ubiit in cOHlilio impioi um. el in r<a Hxcauleni, sicut scriplum esl
diversitale laudalur.
pcccatorum non steiil , et in calhedra peslilentia; nun Operalur unus ataue idem spiritus, d tideut singulis
tedit. Sed in tcge Domini votunlas ejus, <t in lege ejus prout rull. Sicut enim corpus unum nwnbra habct
meditabilur ttie ac nocle ( Psalm. i , 1 ). Et ad Jcsuin mulla cmnia autem meihbia corporit cum tint multa,
,
Nave Deus I. quilur : !Sou recedet liber iste tle manibus unum tamen corpus sunt iln etChiislus. Umnes enim ,
/uis, et meditaberis in eo die ac nocte (Jos. i, 8i. Ilis nos in uno spiri.u, in uniiin coipns bapliiati sumus
qunque negotiis maiaruni cogiiaiiomim lubr.ca fre- (Ibid., II). Singuli vnbis p t<stis omuiuin bonorum
queuter iniersernnt. Et qunmvis ipsa sedulitas ani- summaiii prxsumere, si nullussc incipial in <-o qu <l
iniim ad Deum prxstet inleulum, ellic.t tamen in sese alier prajccllit effurre. Sed cum vus iuvicem nexti
mordax si culi cura so|!i< itum. asiricix cbaritatis arctabitis, tuiic cos qui f ris sunt,
3. Qund si bavc frequeiiler et impnrlune patilur et in sa-cuhri aciu adbuc inundiulibus vinculis colli-
religinso labori deditus, nunquam pr.ifecio illis ca- gantur, nolile atteniioris vilae auslerilale damnaie,
rebit oiinsus. Nunc qnnni.im sttidioruin membra di- scientes scriptum : Piolo judicetis, ne judieemini (Lnc.
gessimus, mnrum augmenia cuniulemus. Illud autem VI, 57). El itcrum : Tu quis es, qui judicas aliei.wn
non exlra commoiiitioiiem pulo, ut st viclus facili-, servum (Kom. xiv, i)l Domino suo slat aut cadii.
vcsiitusque v li-, cum hic legendi corporis graiia Poiens esl eniin siaiuere illum Deus. Magis benigni-
reperta sint, non ornandi : el illa su-linendx aiiimx latis adborialionibus et illiciente blandiinci.to via vc-
pntius quam obruembe. Ilis ergn, qux snpra osten- rilatis ostensa, nubem errnns apcrite, ut nun irab'
dimus, iictibus raancipatus, omne odium deponat ini- incipial unusquisquc, sed sequi prxtedentHm.
mici. Ncc boc tantum line conteiitus, simtiliatcs 4. Semper duriora fiecleiida suut, ne viril us incli-
ain re cnmnintet, irain patientia: temperei freno, nala cuivalio, priusquam in circnlum vcniat f.ili-
av.iriiiam absiinenlix forti vincat imperio, et pncci- scens fiagineu ofiendai. Hic enim sxpius scandaa
i
i:c iingnam custodia laciturniiatis obsepiat, nc itt vulgi dicaciier g gnuntur, dum ad religionis jugum
liligium conlentiosa fcrvescai, ne iu malcil clOm pro- cen-or.um arrogatur impcrium. Vita p.ostra jubeai,
cax iticurrai , ne in oblreuiationem maledica serpat bngiia pcibiiadc.il v quia plus auclorilatis geslai
ne in juraiioiicm facilis prolabalur, ne in incndacium exeinplmn , ei iiig.-rit appetentiam sui morum lenis
ficln ginuilet. iik in rirromvcniione astula calleat, nc furtnatio. In uiuni igiti r actu vestro, quasi speculo
Patkol XVII!.' 3
js Al CTOIUS fcNONYMl 7C
n ii guic, luig< !> 1 1 i

| ic i ircuniipucli , ubique »(il- A pradlflot vlctui »b ullo quippiam prarsumaiia, s> icn-
liriii , m» i|iiid livor iiiveiilel, ne quid ruuior raiaui lei icriplum : Si rnim volunlas prompta est, aecun-
;al Fonilnat probai el rcligionla simlio voro ilo- dum )•! quod liabei acceptmn esl, nmi iccimdum i>l
-inas ciini ineii^nr.i vencraliunia bonorale, m noc quod uun habel. Sic illa Evangiliti lermmiW divina
iobumana nee teduiilai lit reiniain, Ac

susleriiss ,
toiileiiiia, amun paupercni intor larga locuplittum
ccuui sd *o^ Uvl em vesler non inge»lus iit, scd muoera geniina lanium a-ra miilentein, magnlflca
nuatus, quem causa rceuril, u n queiu lupcrvacuitaa accepia largiiione dilavit, Quia non poteat pamui
relaxaril. 1'luies suditu cum pluribm, aul li qiiando esae, quod totuin ost, Ncipie <|iiisi|uam amplius de-
alienus sexua liequeuiia dceril , vel annoruni cujus dit, quam qui sibinihil reservsvit.
ilani ei probaia gravitas, vel cclebritaa loei, vel ratio 5. Ilaec &l cui praler vm nimium Tldehuntor ail-
lemporis id bonestet, quia pracipuo vobis actaa, bora, siric:> , imi Dei clausira pui»arc teiitaverll, proul
tiiliitido, viisnda iu il. Non quo m bi fas s"n dc his ratin sua tulcrit, reiaiabit : ne qnii Ibrte aui cwi-
qui vcro scuifl devota Deo peclura dieaveruni sc ua nexus sil conjugi>, aui liberia impedilus, Mabet prm-
lesiimarc aliquid, scd ui ex abundanti sic omne quod terbxc areia subsiamia plurima <|u;u leqoaniur.
imgi polesl, lanquam possit el crcdl caveaiuns, ne Ncque .se rcpnlsum credai, seil aditn nleritn voca-
iii iiiillu I.iiikc uosti.e vulnere serpat nata ab o ca II tionis admissum, licut seripliun esl tlnunfuitqne in
Bione auapieio. Ipsi famai seniina, priu quain linguis qua vocatione vocatut est, in ea pcrmaneat (I Cor, vn,
HUtnanlur, intereanl. Nnu laiuen nobis lldes Facii, 21) Nnn laincn ui propensiorem curam palrimnnio,
scJ possibiiitas rtiam rcliganda mciidacii, lleara enim quam religioni in cadncia inagis nccupalus impentlai,
»iia csi el proiclara, ile ipia nibil liecl ralsitati. Ne- agnoscens scriptum esse : el possidenies laiiipiani
que enim ego hoc Judii ium meum austerus censor ar- non possidcates, Si qnem tamen pusieritaiia compede
lipui, scd cofle-.ie imperium monilor blandus as- felicior naiura, si ioielligaiur, absolvnrit, cauaain
Bimipsi : nani ct sc aii Aposmlus Zetant vot 0<i : haerendi in muhdo, nisi ignarui esl Deimmiemni,
zelo , dctpondi vos uni viro virginem custum exhiben non babebit. Cur eniiu vivendi volmiiaie nonsolv&i,
OinVo (II Cvr. xi, 2), sciens acriptum essc : Ne po- quod moriendi lege ruiiipendiim esi, faciens de lorle
uatis ojjaisionem, vtt scaudalum (iatri (Itom. xiv, 13); mercedem, ut de necessilale virliitemaiigeal?Qniii-
ci iierum : Sineoffetuiom estoltJudteit ei Centibus inio, qui in sua re faroiliari dc parvis inagna, <le
ei Etitesitt l>ei (I t.or. x, 32); et ilcrmn : Non ergo vilibus preiiosa , selenta facii de cadneia, solns esi,
otatfhemitur bonum nostrum (liom. xiv, 16); et it- poslquiin pervencril ubi sempilernus pairimonii aui
iUiii : l't quid enim lifterhu nottra judicetltt ctinfideti pussit es-e posses&or. fei avarus non csl, ilcliei ler-
roiMcientia (I Lor. x, 2!l) ; ci iierum : Omina uutem C uiinaiuia contemnere ; si avarus esi, debei desidcrare
tettttt, kuneito /iant (I Cor. siv, 10); et tcrum : Cont- i>erj>e:u:i , sciens scriptum csse : IW.Hte iketaurita e
mindantos nosmeiipsos ad omnem conscientiam h.mii- mb t thesaurot tn terra, ubi linea ei ritbii]o txtermi-
i.uiii eoram Deo ( II Cor. iv, 2), cl iteruill : Prouidael- tuvu, ei ubi fures tffodiunl e< (uranlitr. ThtuumUHt
MNI bona non soluiu Coram Deo, setl ttitm coram ho- autem vobis hesauros in ctrlo. ubi neqne tinea, ntqae
minians (ilom. xn, 17); etiterum; Vl is,tiui adverso wrwjo exterminant , el ubi (ures non efjodiunt , uec (u-
est, covfundatur, niltil habent dicere mali (Tit. ll, S). lantnr (iluith. xix , 20). Ilnc euim ei ,
qui non raiet
Neque me prsetcril sxcularis livorii invid am in ob- flliis, lioriameni.ii» esi : qni caret, imperium. Isii
ircctatiouern sempcr religionis ardcre, el mordacem vos runcia eongrua lemporibus, apla persoitis, re-
inalignis ruinoribus deniem iinprcssimi dicaciiat>s fcrta exemplis, cuudiia bland'iiis, atiaiu illlce, lm -
inligere. Utatur sna inuintus natura, dum nihil in lanienti niilis integritate, faciltus pntest persuadere
i.u.-ira invoniat diiciplina. b'abilaa ex more jactetur, qui fae l. Neque euim aliqu i borum omnium fruciu
iliun nee verisimile qoidem poss.t csse quoddieitur. invidi esiis, coju-quam :esiimaii<iie liaudandi. Eral
Nemo ideo deb t contemnere vulnus infamiaa, tpiia vnlns certc corpus liroium, setas iulcgra, rudes animi,
seniper conaueverii rumor nintularo ; sed eo alteutina quamvia augusta i

ro bumani generis varietate pate-
inec.iverc, quod aoleateliani flcla cnmponere. Nemo ^ banl, vel negotiairdi u-us, vcl studium mililandi, dk
ab oblreciaunnis metu redditur obireeiandi soienmi- vi r^;e artes, innumera in aclilms muudJ augeodae f a-
ia'.e seeurus. Neque esi ncgli^ciiiiic causa sollitiiudi- eultatis oflicia. Posiiemo nno deerat, vel pauper
uis couliuuata materia. St igitur pudoris ac reveren- uxor, quse vivendi pararet volupialem rl insita hu-
tiaj vcairx' tula ac circumipeela cusiodia. Necnssariu8 manis aenaibua |ii^norum blandimeota, \)a.v. vos
»• duino, et rarus egres-us, qiiem aui religionis ratio omniaquidem corpore et castis seosibui reapuentes,
eatulorit, am ad subslanliam viclus eausa eierceudi divinas enieiiliae lurmam religioaia aelibua cuaiodiiis,
nperis crdinarit. Muncribus cunciii, nisi quai ad quo- dirente Scriptura . Qiiicunquv plus mtftctrit dvmuiu,
tidianum cibum aiinuumqueveatilum mppeianl, absii- ./!./ uxortm , iml filiot, non est me diffnut ( Mttiili. t
nenles. Scieolei icriptum asae : Battntet ouKin aii- 87). Vestra igitnr Intueniea rxompla, nce iiii >le nn--
»i,'iilu et i/u in.v (.'uiiu.br, /iii conlciili luntUI (I Tim, lil rom Mimiu.1 ingUIU sui aeslim <tione ile-pcrei t,
vi, g) <t iteruin : t t honttic aniftufiiii u-i tot qui qul lubstaiilh) parili ad itudium vilai bujua advcnc-
Inriisunt, el tiutltitialiiHid desideretis(\1 iie<t.iv,\i). runl. lu boc ergo fllli tlnrissimi vivciiili lon l.'n.:-
êe qiiidem prasbeiidx eleemuiynx gratia ulir.i su- siituii, vacateei vid ie quonlaiu auavis eil NuiimH
77 EXHORTATIO At> SPOHSASI CIIRISTL 7K
m>-meotuic \nj,la-e, tlate in jide,

Hies uwlesque lertinnibtiB alquc nraiionibus ducile, A buisiis *-lii.'«*i «» ,
et mei sempcr. quem iu upere el sciculia aborlivuw ririliler agile , conforlamini, omnia tetlra m charitale
onii.ium sacerdotuiii, prxeopiorem vobis lanti ha- fiam, et Dcut pacis erit vobiscum (1 C r. vi, 15,'.
EXHORTATIO AD SPONSAM CHRISTl.

I. Quantam in cocteslibus bcaiiludinem virginilas divinarum mansionum hahilanila reseranda. Scd ui
sanrta pnsside;il ,
pra-ter Scripiuraruni lesiimunia, illuslrius v.rginilalis rnerilnin clareat , ei qitjin Deu
Ecclcsix eliam rmisiieiudme edocemur : quia d.sci- digna sil niauifestius possit inlelligi . illuil ogiieiur,
mus pecttliaie illi stibsistere meritum, cujus gpecialis quod Dominus el Salvaior nosler DcilS, cmn proptcr
esi consecratio. N.iin cmti iiniversi lurba rredcntiuni huroani genetis saluteni bomincni dig iareiur a>su- -
paria gratix dona percipial, ei eisdem omnes Sacra- inere , nou a'iiim qttain virgina ein elegent !
tneium.
meiilorum benedictionibtis glnrienlur, isu: proprium Kt ul hnjusmodi plurinium siln placerc monslrarct.
:.ln|uiil pr;e caMeris habenl. cuin de il o saucto el im- el pu.liciliic honum uirique sexui intiinarrt, virginem
maciilato Eeciestx grrge ,

quasi saneiiores puriores- habuit malrem virgo mansurus ; in se viris , ei u
i|iic Imstia; pro voluuiaiis Mia; mcritis a sancloSpi- B maire feminis prxbuit virgnilalis exeinplum : quo
rnu elignnlur, e' pe.r siiuiiliuiu Sacerdoleui Dei offe- deinnnslrareitir in utroqiic scxn beataiu intcgriialctn
riinnir aliario. Digit.i revera Domino hosli.t lam pre- divinilatis htberi, ei plenitudinem meruisse ; diim
tmsi animalis oblalin , et nnlla magis ei ijuam toium in inatre fuit, qnidquid habebatur in filio. Sed
imaginis sux hosit.-. placiivra. De ejusmodi euim quid ego satago excellens ac sulilinu* nndicilix me-
Aposiulum pixcipnc dixisse reor . Ubtecro auteui rinim revelare, etglnriosx virginiiatis uonuni os'cn -
tot ,
(ralret ,
per miscricordiani Dei , ul exhibeaiit dere, cum de hac re plerosque pcrnrasse non i:e-
c rporn veslra hosliam vivcntem , tanctam , Deo pio- sciam, i-t ejus bealitudincm niaiiifesti-simis ralmni-
eentem (liom. xn, l). Pnssidei eigo virginiias el quod bus runiprobasse , el nulli sapienli venire 111 dubiuiii
alii habent , el quud alii non habent : <ltun el com- pO:>se , eam rem majoris esse merili i|iix sil anipli •-
muueiii el peculiarnn obtinei gratiam, ct propr;o, ut ris lahnris? Quisquis enim pudiciliaiu am nullius
ita dixeriiu, coDSeerationis privilegio gaudel. Nam et p .nnii , aul parvi exisliinai , cerittm csi illuin anl
Cbrisii sponsas virgincs diceie Kcciesiaslica nobis ignorare, aul non voltinlaiittm fene laboreni. lnJa
permiuil auctoriias; dum in sponsarum modumquas illi semper caslitali derogam , qui eam aut nnu ba-
roHSOml Dumino velal : osleudcns eas vel maxime benl, aul babere cogunlur inviti.
I abiluras ipirilaie ci niiub iun , qux sttblerfugcrint C 5. Nuni jiaqtie quoniam paucis licet , lam labo-
carnae cousoitium. El digne Deo pcx matrimoiiii rcm ijiiair. mcritum inlegrilalis osleiidimus ; ne res
rompar.itiunem spirilalller eopu amur , qux ejns di- qua? grandi virlittc consiat, et iirgemi prxmio desti-
lcctionis causa hnmana connobia sprevcruni. !n lns naliir, carcre fructu suo possil, diligenlius excnliaii-
.,11.1111 iuaximc impleiur illud Aposloli : Qui autem diim cst. Qitanto euim qnxcunque species pretio&tor
itdhgiet Domtuo unus spniius . H (l Cor. VI, 17). fueril, tn.lo majori solliciludine cusiotliiur. F.t quo-
2. Grande est ei immorlale, et pcne ultra uatu- niain mulla: sunl qux bono proprio carent , msi
ram e»rpoream , snpire luxuiiam et concupiscentix aliarutn rerum jttvenlur auxitio: ul est mellis species,
Rauiniam ado'esceniiae facibus aciensatn aniiui vir- qii« ni-i cerarum cusiodi 1 et favorum cellulis conser-
luie restingiicrc , et spirilali conalu vim ge. iiin.e vi-lur , et (til verius dixerim) iiulriatur , naiuratem
obleilaliouis excluilere, vivcre conira liuniaui generis grati im perdii, et subsisiere per se ipsam non potesi.
iiiorfin, despii ert S"lalia conjngum, d lcedinem cnn- Sicut et vini species ,
quod nisi boni odoris vas sit,
i.enmerc lib ruruin , ei qmccunquc prxseulis vitx ei reparatis crebrius p cibus foveaiur, genuinx vim
esse louiiiiod.i possuni, pro niliilo spe fuiurj: be.ui- snavitatis amiiiit. Atieiitius ergo pruvidendum est,
ludinis eomputare. M>gua bxc, ni dixi, ei admira- ne fortc el virginilali alia sint neccssaria , sine qni-
bilts virius fsl, et nun iniiuerilo pro magniludine H bus neqnaquam fruclum afferre snflicat et i.intns :
laboris sui ingcuti prxmio deslinata. Dabo inquil , niliil proderit labor duiu vane prodesse ctcd.tur ,
DomillHS spadonibut meis in domo mea el in muro

, , quod absque rebus nccess.uiis possidelur. fNisi
meo locum noiiiiiiulum meliorem 11 filiit ct filitibus ciiiui (allor , cb ccelestis regni prxmium pudicilix
Israel , nonien osleinuni dobo eit quoil non deficifl scrvattir in egrilas ,
quod sine a;lerna! vilxnieiiio
(Isni. t.vi, i). l)e i|uit>ns spadonihus Dnniinus in iii-iiiii.em coiiseu,ui posse saiis cerluni esl. ,/F.tcinaiii
Evangelio repelil , ilicens : Sttnt cnim spndones qui vcro viiam non nisi per nmuem divinorum prxce-
teipiot ciistiinerniii propier regnum arlorvm (Matih. ptortim custodiaui promereri p.isse Scriplura lesla-
xix, \i). Mjgnus quidem est pudicitiaa labor , s. liir, dicclis : Si vis ad riiam venire, serva niumt.ita
inajus pr.Tiiiiuiii : (empotalis custndia , sed remtine- (ihiiili. xix , 17). Viiam ergo non habei nisi qui
raiio xierna. De bis enimei beaiusjnannes apostolus cuncta legis mandata servaveril : ct qui vii.un 11011
lo |iii ur ,
qiioil setiuunlur agnum qitocnuque ierit balHieril , coeleslis cgni 11011 poli sl esse possessor,
[Apoc. xiv, i). Quod ita inielligeudum puia , uulluin in scd v.v. quique regnabunl. Nibil
quo non murlui ,
eu lncum in rcelesli aula > lauJcndutn , et cu iCla cis ergo virginias soia pruliciel, quoe coclcslis regni glo-
:•) ALCTORIS ANONTMI RO
natu sye .ti , ui.-i ut illu.l liabucrii, eul perpetua viu A «>t eliud quam nnn peccarc. Nnn peccaro au rm, c»!
quam cwieslii regni pncmlum pm> ii-ispr.irepiaserv.nii. Prxctptorom iuiem ubter-

uronikiilur , per
-.i.le ur. Ante crgo omnii puiiiciliam InUtgriUteinque \ aiie dup ii i gcnerc cuatodilur :
m niliil eorum qma
lervaatiuus ct ujua remuneradonem a l>i squilaie probiuentur lacaa , et cm>cta qux> jubeutur imptrre
iparanribui iiiaiidaioni.ii sum eoitodiendi pratcepU, cenleodaa. Iloc ettquod dic.it ihettdt a malo, ei fuc
»0 gl.iriosic cisiiiiiiis ki eontinenlix kabor in irritum aemrm (Psulm. xxxiii ,

1,'i). Noloenim puses in boc
iloducalur. Supra maiivla um vel prxcctitmn esse vir- eonsmrc ju>l iiam, ul iiialiiin non lacias; cuni el bo-
giiiiUtera , upiens ct legeut nullus iguurai ; Apo- iiiiiii non farcrc iiiatum sit , el in utioque legis prx-
itulo dicente : De virginibm autcm prafeeplum Dumini varieatio commitUtor. Quoniam qui dixit : Itecede a
iia habeu , eoMiiiiiuii aulem ilo (1 Car. »11, "25). Cum

i
•>; i.'j, cl ipsc dixil, fac bonuni. Si a iua'o reeesse-
ergu obtineodiB virgimiatis conailiooi dal, non pr.c- ris ei non feceris bonum, tranigressor es Legis; qtije
ceptuiu siatuii ; lupra mandatum vcl pr#cepium eam oon i.iiiiiun in malorum aciuum aboiuiuaiione sed ,
esee prolessus est. Qoicunquc ergo virginitaiem el in boncrum operuni perfectioue completur. Nei|uu
servant magia quam prxceplum est faciunt. Tunc enim h.c solum tibi pracipitur , ut vestilum suis non
euiin proderit amplius fecisse quam jnssum est , si spolies indumeutii ; sed el ul ipoliaUun operias luis :
i|iiod jussuiu Csl faria ;

. Cupiens divinum impleic B neqtie ul habeiiti paiie.ii ; nou auferas suum.seii u;
lonsilium, anic omnia serva mandatum : voleoi vir- non liabetni , tuuin libentcr impertiis . ucque solum
ginitatis prxmium cooêqui, vita; aniplectere merita, ut paupcrem suo non pellas linspilio ; sed ui pulsnin
m lua rcmunerari casiitas possit. Ntm ut vitam prx- et nnu baiiciilem recipias luo. Pnoceplum cnim nobis
stat remoneraiio mandatorum , iia e coolrario cnrum esi, Flcre cum ftentibut (liom. III, 15). Quumndu cum
generat prxvarieatio uioriem. El qui per pr*vaiica- ilhs flemus, si iu nullo eorum neeessiuiibus pariicipa-
lionem in moriem fuerit deputatus, virginilalil coro- mus, nec aliquod cis in liis proplcr quas iacrymantur
nam sperare non polerit; neque pudicilix prxmium causis pvxbemus auxiliunt ? Neqne euim fletiiom
exspeclare ronililutui iu pceua. nos rorom Deus iiifruciuosum quxrit Iiumorem; sed
4. Tres enim specics suni, per quas cocleslis rcgni quia lacrrmx doloris indicium tuot, vuii te iia a'ie-
possessio in roitnr. Prima cst pudicitia ; sccunda ruis ai.gustias senlire ui tuas ; ct quumi.du t.lu in mli
miindi conlempius; icrtia vero justilia : quse ut con- iribulatioue si esscs subveniri euperes, iia alierisub-
nevrc pluriinum sc possideutibus prxstanl ; iia di- venias ptopier illud : QwraMeiM vultis w. faciani
•issc prodesse diffitile possunt : dum unaquiquc tttbis homiues bona , ila ei vos fntile illis timilittr
earum iion propter se taiilum , sed pr^pter aliam ef- [Matth. vn, II). Nam eum fienie Bere, ei nihH, cnni
II .g laiur. In primis ergo queriiur pudicili», ui fad- C pnssis, fleuti coi.ferrc, subsaunstionis, non pieiatis
iins subscqua ur mundi coiiicmptus : quia ab ill>s iitiliiium est. Deui>|ue Salvator nosier CVffl Maria el
iniludus coniemni Ievius putest, qui mairniionii nc- Manlia Laziri sororibos flcvil ; cl inin,eii>.e miseri-
xibus tiou tencn ur. Muiuli vero coutemptus exposci- cordix atfectum lacrtmaium eonteslatio e monstra-
lur , ut luslilia conscrvetur ; quam implere ddlic le vii, 1 1 verx pietatis indieia mox opera subsec >ia sunt,
possunl, qui sxculiirium bonorum ei intind.uiaiuin cum susciiatiis Laznus , cnjus caus.i fundebantir,
voliipiaium ncgoiiis implicanlur ! Quisquis eigo pos- sororibns redJ.tur. lloc fnil j.ie cum fleiilibus flerc,
sidcl pnmam spcciem pudicitiX , cl secundaiii qu« occasionem fletiis auferre. Scd qta.-i poicn--, inqui. s,
est muiidi cwiieinptus , oon uiit nei, pene sine causa fecit. Verum nec t bi imposaibile aliqnid ittpentur
po siJei priitiim, q mudo secundam uon hal» t, pr. - implevii omnia qoi quod poluii le. il.
pterquam priuia que iia csi. si piimam ei secun- I'.i 6. Sed, ot dieere c.vperaiiiu», uou sullieit Oliri-
d.un hbbeal, cui terlia, quac esl juslilia, desil ; fru- siano a uialis sc absiinere, nisi et aru bon
iir.i labnrat : quoniaiu nperiores tliix- propter justi- rum oflicia perfeceril. Quod illo vel mixiine les i-
liam prxeipue requirumur. Quid euiin prodcst monio romproliiitur , quod coiuininatur lloinin *
propler mundi coetemptuui pudicitiam babere, et Xiemi ignis rens tore, qin quamvis mali iuliil r , SSC-
propler quoil cam lia eas iii.n liaberc ; vel cur res D rinl, non lecerinl omiie quoil Lonuni est, dicei;» ; / tutc
iiinntli coiitcninas , s justitiam ,

pi opter qiiam pudi- dicel />e.v his qu: ad sinisiiam sunt ; Disredil, a mf,
i itiam et iuunili conteinptum liabcre tcconveiiil, non ni(ii.(.'iili , m iynem ccieritum ,
quem pTWfHVnit 1'nlt-r
CUSlodias ? Qni.i ut prima species proplcr sei undam nieus itinbolu el angetis ejus. Etmiii ciim , cl iuii
cst; iia priina ct secuuda propler leniam : qux si dc itslts iiii/ii iiiu;itiMi'ure, etc. tMuiih. xxv, II). Non
nnii luerii, nec prima nec lecundl proliciel. ditit : Diseedlte i me, maledieti , quia hoaiKadiuiu,
f>. Dicii lorsiiaii, Doce ergu me qoid liijustiiii qilia adiilit rium, aiit qu a ftnia fecisiis : uou luini
nieam si cognoverim faciiius implcrc sulficiam. Dl- (juia m.iliim (ecilteiil; Itd quia bonum mm f.-reraiu
cam brcvllurul valeo, et verliorum uiar siinplicilale rondomiiantur cl xlernai gehenua lupplicils a.loi-
cnmniuiiiuni . quia causa dc qua igiutui lalia e.-t. cuntur : uer quia qux prohibiia tu t idmUisieiil
qtix dlseriiuriuua hcundix urmonibua nequaquam lod quia qux praccpia eranl implore nohiuro» l ',•
dehei obacnrari , ied slmplicJoribus eloquentia nar- idvertendum eil, quim ipom habere aashti qu)
raiioiiibm pandi : rea roJm m commune neccssaiii ailliue aliquid eoruni (acuui qu.e pmh bewiur;
luiumuni debcl lerinoue monttrari, Juttitii ergo iioii etiain r. i •untqiii nuu lcceriiiil ipi.c jubeulur. .Vm
Sl r.XUOUTAT'0 AD SPoNSAM ClliilSTI. 8»
rnim lilii in Imc blamliaris, si aiiqua oou fcceris, quia A in came placeodi studio compie et oniaie pruccdatn ;
alii|ua feeeris, cum Bcriptum esi : Qui universnm lesi aliqua qux, ul assolct, illkita sur.l facianl, ijnid
gem ttrvmeril , o/fen-.lat auiem in uno ,
[actus est om- pmderit eis sprevissc quod licuit , el exerccrc quo.l
uium re s (Jac. 11, 10). Adam eniin scmel peccavil, non licet? Si vis prodesse tibi quod tieitum contem-
ei inoituus est : et tu te vWere existimas illud snepc psisti ; vidc ne niiid eontm quae non bccnt facas.
comuiillens, quud aiium diim semel perpeirasset oc- Sinltnm cnim est liinuisse quod ininus esl.it non
cid.il? Angrande illum commisisse crimen putas, un.lc limere quod majus est : aut ab his non vitari qua:
uieiito pcena d..mnattis sil acriori ? Vide»mus ergo prolubentur , si subierfiigennt qune concadunlur.
nuid fecerii contra niandatum. De fruclu arboris edit. Dicil enim Aposlolus Innupta cogitat quce Domi i :
Quidcrgo? Proptcr arboiis fruclum Deus bominem tunl, quomodo placeat Deo , ut tit sanctj coryore el
morte mulctavil? Non proptcr arboris fructum, sed spirilu. Qva uiuem nupta esl , cogitat quo? sunt liujus
propier mandati conleinpiuro. Ergo non agitur de tnundi, qttomodo ptaceal viro (I Cor. vu, 34). Nopt.iui
•lualitaie peccali, scd de transgressione mandaii. Et placcre viro asserit , cogiiaudo quae mundi siint :
>|ui dixit Ad.e, ut de arboris fruciu non eden t; ipse iniiuplam vero Deo , eo quod nulia cura illi sii saj-
tibi praecepit ut nou malcdicas, nnn inentiaris, t. n cnli. Dicai ergo niibi qua; virum non habet, ei lauii-n
detrabas, non detniheiilem aiiscultrs, ut mnniuo nou B i|Uie sunt muiuii cogilat , cui placere dcsideral r
jures, ut non concupiscas, non invideas, uon sia lei>t- Nonue incipiet illi ntipta praeponi ? quia illa cogi-
dus, non sisavarus; ut nulli inalum pro uialo rcddas, lando qux mundi sunt, cnmplacet vel oiaiilo : ,sla
ut iniiuicos tuus diligas, ut inaledicentibus benediea-', vero non marito, quem non babet, polest placere,
ul pro calumniatoribus el pro persecmoribus luis nec Deo.
«ires, ut percutienti maxillam alteram prrebeas . ut iu 8. Sed nec illud silenlio praêrire nos conveuii
judicio sasculari non liiiges, nt si quis tua aufcrre vo- quod dixit : Innvpla cogilal qua Domini sunt ,
quo-
luerit, gratanter aniittas, ul nec iracundiJc, nec ze i, modo plactat Deo , vt sit sancta corpore el spiriiu
nec livoris maluin intra pectus admiltas, ut crimcn (I Ccr. vn, bi). QiiX sunt ergo Domini, dicat Apo-
avarili» fugias, ut omnis siiperbiae acj3eia1tti.fi rna- Stolus : Qtuecutupte sunt sancta , quacunque justa
lum caveas, et bumilis ac mitis Christi vivas eietn- qua;cunquc amobiita. quacunqxit bonm famce. Si qua
plo : malorum consorna in taiitiini vitaivs, ut cum tirlus, si quu laus ditdplina: (Vsal.tv, 8). isla sunl
fornicaloribiis , am avaris, au; maleaiceniibus , aul Domini, qux sanclse et verae, el apostolicai virgines
invidis, aut dctractnribus, aut ebriusis, aul rapacibus die nocitique sine ullc leniporL intervallo luedilanlur
neccibum capias. Quem si in aliqun contei'tip»eris, si ct cogitani. Domini esi regnum ccelcriitii Dumini ;
pepercit Adae, parcet ct tihi. Imo illi magis p,.ieendufn G est lesurrectic mcrtuorum Oomini immorlalitas ;
fuerat ,
qui adliuc rudis et noêllus crat, et uiillius incorruptio Dnmini est ; splendor solis qui sanctis
aiue pcccantis et propcr peccalum sumn tnorieuiis promitiiiur Dnmini est, sicut in Evaugelio tcriptum
relrahebalur exemplo ;'
tibi vero posl lanta docu- est : Tunc jusii [ttlgcbuut ticul sol in reguo patnt
men a, post legem, pcst Prophctas, post Evangelia, eorum [Mattli. xni). Doiiiini sunt plures sanclurum
post Apootulos , si delinquerc voloeris : quomodo in ccelestibus mansiones ; Domini esi fruclus trice-
indulgere possil ignoro. siirus et sexagesiraus aique cei\tesiiinis. llacc cngi-
An libi de virginitatis prarrogativa blandiris ?

7. tnm, ct quiba.s p<isjini operihus pronieieri qutc Do-
memcnto Adani et Ev-.im virgjies delinjuissc, nec inte- mini sunt ccgilanl. Domini esl etiam let Novi ei
gritatem corporis profuisse peccanUbus. Yirgo qujc Vetcris Te.tainenli, in qmbus oris cjus cloquia sai.ela
peccat, Evae, non Marittcnmparanda est. Non nega- refulgent; qnae si qu.e virgines sinc intermissionc
nius in praesemi lempore pceniicniise remedium; sed meditaniur, qune Domiui suut cogitanl; el conipletui
horiamur inagts pr.»mi'im spcrare debere quam in eis illtid propbeticum : Vundamcnia akrna supei
veniam. Turpe cst cnim illis drlicli indulgentiaut petram so ! ':
!um ; et maudata Domir.i in corde mulieiis

postularc ,
quae palmam virginitstis exspeeiant; et sancice (Ecclet. xxvi, 24). Sequitur: Quomode place<d
illiciium ali |uid incurrcre, quac se etiam a licuis ca- Deo. Dco, inquam, non iiominibus : L't sii sanch
slraverc. Liciium quippe est matrimccii inire con- corpore et spirita (1 Cor. vn, 3i). Non dixil, ut sn
sortium. El ut htudandap sunt, qnas propter Christ: sancta membro aui corporc lantiim; sed, ut sii lanc «
jiuorem et cte'eitis resni gloriam copnlam conlem- corpore et spirilu. Meinbrum cuim una corporis p.ns
pseriut nuptiarum ; ita damnindre non sunt , uux est : corpus vero oinuuini compago membrorum esi.
propter innocentix voloniaiem nnndtim Dco devotae Cum ergo dicit : ni sil tancta cvrpore, ex oinnibus
remedio apostolico abutuniur. Ergo, uldiximus, quas inenibris cam sanclificari deberc lcsialur. Qiua ;ion
connubia deserunt , non illicita , sed licila spernnnl. proderit cxieroruin sancliGcatio membrorum, si iu-
Ejusoiodi autem sijurent. si ni3ledican! , sidetia- vcnutur vel ir. uno corruptio. Eljain non erii saucla
bani , si deirahenies paliantnr :i;>ri: r c . si malum pro corpore, quod ex omnibus touslai n.euibi i>, quae vei
malo rcdJant cupiditaiis io alienis aut avaritijs unius iuerit coinquinatione pclluta.
io piopriis crimen
, si
incnrrant , si
,
zeli atit livoris ve- 9. S-^d ut quod dico manifcstius et lucidius '
uena possideant, si conlra legalia et apostolica insti- eslo, sit quxcunque onu.iuni nicmbrorum sain.ii>i-
itna indecens aliquid aut loquauiur aut cogitent; i ciii.ir
-
|u:.:i'.i, cl liiigna lan imiinodo pei >.ci ,
qu»
B3 Air.TOV.IS VNONVMI 84
iul blasnheTMi, sul f.ilsum tesiiinnnium dieat; nun- A dmn imt, ad ilandum nniem eollcctm, nre nd feriaiM
quld llherabuiu nmnii meiuhri nnuni aii prnpter I duiii purnliDi led nd oinnin niheriroidiin el pieto is
inmin judicubmiiur et cauera 1 Ergo «I nec alinruin upera ittii prompia). Mundn pndaa, »e lalain ci apo-
memtirorum snnciill atin prudcrit, cum in umi -n liokam perganl viam, qu.c ducit ».1 iplendida MBcn'i
«liiuin; (|u;tnio m.i^N si diversoram Dagitio perea- el preiinea convivia; led ardutim magis et ?ng<isluui
lorniii ninnia rorruinp.>iilur , iiiiius iulnl prodoril gradinutur iier, qnod lendit ad cukIuiii, quia leripjuni
iniegriuu ? Unde qnaeso tc, rirgn, neque In s. la libi eal : lier rteium fntiie pedibut mtrit (/*oi. urn, 14).
pud>citia blandlaris , ne in unius membri integriute Agnosce libi a Dco irlillce non ad viiia, sel ad
nuiii.ias srrundum Apoîoiiim stili Deo co scrva

: ied viitniem membra fnrmala : ci cuni uuivcrsoH ertus
eorporis sanctilalcni. Ituuda ab omni iiiquinamento muudaveris al> nmni snrde peccsti, ei toio Iveris
rapnl i qnia crimen csi illml post > hrisvroaiis rancii- s.u. lificata c rpnre, inuc libi eastilaiem inieiigas
liealionem, aul croci, aui alterius cujuslibui pigmenti profutiiram, et cmu omni Gdtieia paboaui rirgiaiiaiis
fnco vel pulvere sordidari; am auro vel gemmia esspecta,

i-iijiiscuuquo lerrense speciei comi : rinod jam cos- 10. Ouid sit sanclam esse corpore, hrevilet qui»
lestis orniiui- splciulorn refulgel. Grand a qnippe dem, scd plene mc esposuisse arbitror: nunc qnud
divima gralia: coiitiimelia esl mundaiii et sa*cularis B sequilur, et tpiritu, nosse debemus : lioc esl, m
nrnamenii prariati». Hunda frontem, ui humana nun quod npifeie nelas esi fieri, nec fas sii eogitalinuc
divina opera erubescat, ci illam confusinnem reci- conripcre. Il!a rnim esi sancta tam corporequam
piat, qna; nnn peccatiun , sed Dei gloriam parit, spiritu, qua uec menlc, nec cor.lo delinquit ; sci.-ns
Scriptura dicente : Est confusw adductnt peccatum : etiam rordis esse iu&peclorem Dcum : et idcirco
ri eet confuao addutent gloriam (Eetli. rv, 25). Munda satagii ut omnimodo etiam auimum cuju eorpore
coltum, iit nni aarca reiicula capillus porlet , ei inumlum babeal a peccito, seiena scripium esse
suspensa monilia, sed illa potius ornamenla circum- Omni cuuodia tena cor tuunt (Prov. iv t 25); et iic-
fcrat, de quilujs Scripiura dicil i Mitrrieordia ei fidet rum Diligil Dominut tancla conla; accepti tuut au-
:
non defichmi « fe, tuspenrfi autem ilta m corle vefnl I m e.i omuet mtmaculali; elalibi : Utati muiuto torde,
iii collo tuo (Prov. ii, 13). MuihIi ocul >s, diim cns nb guoNJam in*i Denm videbunt (itatih. v, 8). Onod ilc
omni concupiscentia reirahis, et ab iuliiilu pauperum illis dici arbitror, quos conseieniia in nulla redar-
nuuquam averiis, et :ib oranibus fucis hberos ea gmt culpa peccali. D: quibus Joani.cm iu Epislola
qu.e a Deo facii sunt sioceriiaie cuslodias. Munda diiissereor: Si rw notirum not non rtprehendil,
liiigliatn a mendacio : quia, Ot quod menlilnr occidil fiducinm hubemiis ad Dettni, el quaictfiifue yelieriiniis
unimtnn {Sap. i, 11). Muuda cam a dclraclione, a ** accipienms ab eo (I Joau. 111,20). Nolo existimes te
inrameulo, ab adulaiione, a perjurio. Nolo praepo- erimen fugissc peccati, si voluiiiaujin non sci,iuinr
Merum ordinem putes, qund prius a juramenlo, effsctus, cum sei iptuiii sit : Quicunque viderit mulie-
quain a iierjuno lingiiam dixi deberc mundari : quia rem nd eoncupiteeudam eam, jant uurclmiui ett in
iuiic perjurium facilius elTugies, si iu toio non jures. eorde suo (Mnnh.y, IJ). Nc dicas, cogiiavi quidem,
liupleatur in te illa benteiitia : Cohibe tinguam tuam scd non perfeci qnia etiaiii concupiseere uefas esi.
:
<i malo, et Libia tua ne loquantnr dolum (Psat. xxxiu). Dnde boitus Pelrus prarcepit dicens . .tniinus vettras
li meinur esin dicenlis Aposloli : Benedicile, el no- caslificanies (I Pelr. i, '11). qni si iiiill:un aniuic con-
iue mtledieere (llom. m, li). Sed illud crebrius sinpraiioiiem nnssel, nec castilicari eam desidvra.vsei.
recordare : V i./cic »e tmit noium pro bono alieui red- Sed ci locum illum quo contineiur : Hi »u;u qui te
dul, neque mutedielum pro maledieto; ttd econlrario ittni nintieiibnsnon cinqMiiaverimt , iiirjinci cniiN
bineduenles : quia in hot vocali eslis, ut benedictionein permniseruiil ; lii sequuntiir Agnum, quocunqur ierit
hatreditaie posMdettit {\ Petr. m, 9); el illud: Si quis (.4poe. xiv, t), atienlius eoiisidemre debemus ci
autem m tinguu non ofendit, hk perficlus est (Jac. aniinn l.erlerc, si solius inlegrilalis iniduiii.e merilo
lll, l\. Nclas csl enim ul labi.< illa i|mlius Doiiiiniun ipsi divino enmilntui copulcntur, ct pnr oin ia cue-
confiteris, rogas, benedicis, ct Uudas, alicujus pol- lorura labulaia discurrant : an ei aba sim, quibus
luaniur smdc peccali, m.-m-i» qua conscientia ci adjnncta virginitas tania? bealiludinis gionam con-
lingna quis Deum rogai , qua aill meniitiir, aut ma- scquaiur. Scd unde llnc ^cire polnriniusl De scijucn-
ledicii, aul dcirabu. Labia saneia einudit Deus; ei libus, nlsi fallor, in i|iubus scriptiuu csi : lh pmpti
ipsis annuil cito precibus, ijuaa lingua immaculata sunt ex hominibut primitia Deo et Aguo, tl i« oie
pronunlial. Muuda aures, ui non niai kermouihua ipwriun »o» ett inrentum mendurium : sine mmtula
sanclis ct veris auditum prabeaiit; ui nuuquam ob- eww MMI (Ibid. iv, 5). Vides erxo quod uuo i.i un»
necna, auiiurpia, aut sxcnlaria verba ruscipiant, lanlum membro dnminiris rercraiit,ur inh.crerc vesti-
aut aliquem de altern audiaut deroganteiu, propter giis; sed illi i|in pr.ncr viigiiiiiaiein aliomni cni.t
illud qu id scriptum est Sepi eures tuus spinis, et : glona peceatl iniinaculaiam g.'s»erint viiaw. Wcireo
noti audne linguuni inquuin (Ectil, XXVIII, 19) ul cuin ; virô vel maxime nupiias -pernii, m dum aaaurior
eo habare paneiu posaii , dc qua dicitur, quoniam asl, facilius, quod iviam a nubonllbus qu.crilui, ab
audiiii ei visu jusiui crat; buc e^t, nec suribus, nec omni se delicio cuîodiai, al universa legit maudaia
oi. u i» delinqaelwt. Uanui ne ponccta. ad accipien- 1
uerftcial, Nam tl non nub.ii, tl ca nihilmuinni hetal
SS EXHORTATIO AD SPO.NSAM CIIRISTI. 83
a qtiibtis ol nupt;c essc juboiiinr iromuncs , non A sed in erioribus ornainentis, ct spirilualiter, hoii
nnpsjsse quid proderit? Qitaiiquam eniro nuiliClin- carnaliler componatttr : qnia Dcus non corpnris, sed
slianoriim peccare liceat, rl oinnes quicunque spi- animx decorem in illa considerat. Ergo et iu, quae-
ritaiis lavacri sanctificaiione purganmr, immaculata cunque animam luain a Deo diligi et inliabilari
decurrere conveniat viia; ut Ecclesiae quae sine uia- concupiscis, omni eam diligeuiia compone, el spirfr-
cula, sine ruga, sine alquo ejusmodi osse describ tur, lalibtis indumentis exorna. Niltil in ea dedecoruni,
possini vlseeribus intimarj : mullo inagis lamen huc iuliil foedum appareai. Resplendeai auro 1115,11113?,
V rgincni iniplcrc necessc cst, quam nec inanii, ncc genunis refulgeat sanctilatis , ac pretiosissimo pu-
iil nriim, ncc alterius nccssitatisc >usa pruhibet, quo- dicili.c niargaritn corusct-l. Pro bysso ct sirico,
iiiiniis divinam Scripiuram perllcial; nec aliquj, si misericordise et pieiatis lunica vestiatur, seeuniliiin
peccet, pntcril e*etisa!ioiie dclondi. qicil scripium e-l : Imluite ergo vos, sicul elecit Dei,
11.0 Virgo, sci »a proposilum libi magno praemiu sancii ei dilecii, ri.sreru misericoritia} , benignitatem ,
deslinaium. Prasclara esl aputt Deum viiginiiatis et Aumififalem, cie. [Colos. 111, 12). Et non decorein
pmlii litiae \irlus, si non sliis peccaloium el malorom cerussr- aul alterius pigmenli quserai, sed iuuoceniia'
lapsibiui infirinetwr. Aguosce statum tuinii, aguoscc ac simplicitatis candorein babeai. Roseuiu verecuudia:
locum, aanosce propositum. Chrisli spon«a diceris; B colorem ei purpurcum mboris pudorigque possideal.
vide ne ipiid indignum co, eui desponsata videris, Coelcsti .ililuatur nilro doctriuae, ei laiiieuiis spirilua-
adiniiias : cito scribei rcpudium, si in le vel unum libus emundetur. Nulla in ea maliiiat, nulla diaboli
viderit adulieiium. Quajeunque enini liumaiioruiu macula relimiiiaiiir ; et ue quando male redoleai
sponsaliorum pignoribus subarrbatur, slatim a do- oilorc peccali, unguenio suavissiniae sapieniiai ci
mesiicis, a familiaribus, ab amicis sponsi sollicile ci scienii.e pcrfundatiir.
diligentei 'requiril et a servulis, qua'es juveuis lia- 13. Ilujusoiodi Deus qtiaeni oruaium, ei animaiu
bcat mores, quid polissiinum diligat, quid accipiat, laliser coinposilam concupiscit. Memenlo le li 1
<|uo iimi vivai , qua se consueluiliite regai . quibus Itliain dici secundum quod ail : Audi, filia, el vide
iiiaiur dapibus, quibus prsecipue relius delecteiur 1
{Psal. iliv, ||). Sed et tu ipsn quotiescunque Deum
gaudeal. Quac ciini didicerit, ita se in omnibus lem- pairem nominas, Dei le liliam esse testaris. Ergo si
|icrat, ut snortsi mnribus sitinn obsequiuin, sua ju- Dei ftlia cs, vidc ne quiu eoriini facias, qua? Deo
cund.tas, sm (liligentia; sua viia coiicordet. £i iit
Pairi incongrua sint; sed age 1 mnia quasi filia Dei.
qiia» Cliri-tunt sponsiim hMies, a domesticis ei faini- C"gnosce quomodn hujus saeculi nobilium .'e Clia 1
li.iribus eju-, sponsi tui inores inlcrrnga, ci strenue gcram, quibus assuescaut moribus, quibusve se disci
ac solerler inquirc;in qnibus prxcipue delccielur, C pbms insii.uaiil. Tanta qmbusilam vei^ciindia esl,
qualcm eompositidiiem in ie vesliura diligai, ciijus- lanta gravilas, tania rfiodesiia, ut cseteiorum liomi-
modi concupiscat ornatum. Dirat tibi ejus fam lia- iuiiti riiiim iiiiuiiu liumana: ingenuiiatis excedam
rissimus Pelrus, qtii nc nupiis quideni cnrporalem cl ue quain boneslis parenlibus suis per bpsum
pennillit ornatum, sicut in epislola sua scripsit suiim inlanii.r inurant uotain, alteram sibi quodam-
Mutieres timiliter subjecltx viris suis, ul si qui itou ,11 itn inier homiues consueludinis stiuleani facero
creduul verbo, pcr mulierum com ertationent tinc verbo
naiuram. Ei lu ergo orig uein lusm respice, genus
lucr<fianl : comideranlct in timore Oci catlam coitcer- intuere, glnriam nobiliutis adverte : agnosee tc nun
saiionem vesiram, quarum sil non extrintecut capil u- hominis, sed Dei Gliam , el diviux naiiviiatis nnbi-
ivra, aui circumdatin auri, ant iiuiumenti reslimen- lilale decoraiain. Ita te exbioe, ut in le cueleslis
torumcutlHt; red qui abseon&us cordtt est hvmo, in

nativitas parcat, et iugeiiuilas divina clarcsiai bit
tneomptibilitate qn e>i et modesii spiritus, quud esl iu in te nova gravitas, boneslas admirabilis, siupenda
conspeclu Dei locuplet(\ le.ir. ni, 1 ieqq.). Dical et verecundia, mira patieniia, virginalis incc^sus, et
aiius apnstoius beaius Paulus, qni ad Timotbeum verae pudicitix babitus, ct sertno semper roodestus,
seribens episcopum, eadem de lidelium fcminarum el suo in lempore proferendus; ul quisquis le vide-
disciplina lestalur: Uulieres simi iter in liabiiu omatv D rit, adiuiretur el dicat : qux hxc nova iuier homi-
cum verccundia el sobrietaie ornantes te, non inlorlis ues grasitatis paiientia e^t? Que pudoris verecundia
crinibus, aut curo, aut marqartlis, aut vestt preliosa tju.c honestatis modestia '.'
Quac oiaturilas sapientix?
ted quvd decet muliercs promittenltl casiita em pir Non est iia buuiana iustiiu'io, nec discipiina morta-
boiam conuertationem (1 Tim. u, 9). lis ; cojleste mihi aliquid in terrcno corpore redotct.
12. Sed forsiian dicis : cur ha?c iisdem aposinli Putn quod habilet iu quibusdam hominibus Deii'-.
virginibus nou jnssertiut ? Quia nou neecssarium ju- F.t cuiu le Citristi famnlam esse cognover.t, majnre
dicabant: ne talis virginibus commonitio potius in- stupore lencbitur, ^'i cogitabit qnalis ibc s '. Domi-
j>iria quam emendatiu videretttr. Sed ncc eas un- ;ius, ciijus laiis ancilla est.
ipiam lauLe lemeriLatis Iore crcdidissen!, ut ne iiuptis 14. Si vis erû esse cum Cliristo, et parleai ha-
quideiu concessa eamalia onumcnu et lerrena prae- brre cuin Clnisto, Chrisii libi excmp'o viveudum
siiiiierent. Revera ornare se et couipnnere Viigo e-t. qui ab iimni malilia el ncquitia ita fuit i-ara-
debel : nam quomodo sponso btto plaeere polerit, nciis, ut nec iiiiiuic •« quidem vicctti rcilJe:ct, ivt'»
nisi cninpnsita et ornala processeril? ornelur plaue, jwnua et pro ;

nsis nraret. Nolo enim cas antin.i»
R7 AUCTOIUS ANOMUI f.XHOHTATIO Al» SPONSAM CIIRISTI. IW
LbrUtlaoM exiaiimci, quaj »ui froires aui sororot a ooblbe, ei <>n luo freiiuni Lflgia impone; m lunc, il
non dico odorunl, sed qua proxinioa luin cnrdo ri loiic loquari', i|i!:iiiiln iicere leccnium til, cj\e ua
i rm lieatl i comn Dei ttstimnnlo non dili uni ; rum quiil i|uuil in reprelieiuilonem voa ai tlica-. I. -ii.s
Cbritilaala, Clirisii liiuilitudine inimicos eilani amaro emissui est sermo prolaiui; quaproptat diu ante-
uecesse sn. si ganclorum cupii babere sonsoriiam, i|ii:i>ii prnferatur cogiinndiu esi. Bests quippc lahla
m.iliii.t' i'i nequliia cogltatu pectas rmunds. Nemo suiii, qua nunquara qnod rerocsre ilerura velieii,
le < ircuenvcui.il ,
ucino lo fallnci scriiiiiiu* sCilnt.it. emiiiuui. Pudica moolfi >< mo eiiam « i « i > --
1 esse pn-
Nim nisi •aucioa ei jusios i-t limpllces ei InuocenlM elicus, qui ;cilificei lempor msgis, qnam sliqusudn
et puros ondeslis auls suieipioi. Nullum aptid Dcnm destrual iiidientes, seninduiu qnoil prareepii Ap.>-
babel malllil loeum. Al> omni neqililil • l >l<>!u mun- lliiltll diceus : Omnis sermo malus e.v ore teuro non
ilum eSU noceSSO esl, >|U> cii| it regunre eum ClirislO. procedat : sed ti 171113 bomis atl irdifitalionem /idei, ui
INiliil inni cnnlrariiiui, niliil Ism OXBOcrabile Di-o, det ijratiam andirniibm (£pAM. IV, 80). rrelios.i Deo
|iiiiii iliqnem oilissc, aliquem valle I <J<tu : nibil lingua cst, q<iT non sine «livinis rebus novn rerb.i
lam probaldle, quam omnos ainare. Qund Pmplieu eonslrnerc; ei sauctum os. nnde ccelestia scuipiT
scieus lestalur duens : Qui diligitii Dominuui, odite eloqun proftruntur. Abseiiiium olitrecialorei qua-i
maaa-11 (l'sal. xcvi, 10). H iiuiligiKis, Scripinra aucloritaie deterrc : qnia boc
15. Vitle ne in aliquo bunianain gloriam ililigas ; imer virtutcs perrecli hominis Propbeta eomaaemo-
iic ct tua imcr illos poniu oomputeinr, quibus dictnm eat, si anie conspoctum justi malignus ail nihilnin
e-t : Quomodo vos potesiis eredere, gloriam ab iuvieem dcttucatur, qui conlra provimum nou prubaeiria pn>-
tfuarmtei (Joan. v, 4i) 1 Kt de quilms pcr Propheiam uiiiiit. .Nci-i licei libi aUerius vliuperaiionem palit n«
«licilttr : Auge eis mala, «iiioc mc/a <j/on'o»i> tcira:. El ter audire; quia nec ab aliis nplas recipi luaui (l'tnl.
nlibi : Coiifitndimini a glorialione vestra, ab ot>prubrio LlXtv, 5). InjUSUim qnippe esl quitlquid conira Chr-
h eons;ectu l)ei (Isai. xlv). NoloOnira illas respicias, sii Evangelium venil, si alleri quoj libi ah al.o lirri
i]ux sxctili, no» Clirisli suni virgines : qtlX proposin molestum esi, paliaris inferri. Semp<T Hnguani tuam
sui ei professionis immeinores gandeol in tleliciis, in de bonis loqni ad-uesce, et auilutim tuum atl bouo-
opibus delectaniur, et corporex nobilitatis origine rummagis laudere,quam a<J enaloruni viiuparatiaueni
delectantnr. Qtia? si profecto Dei filias se esae crede- accommnda. Vide ui omnia qu.rcunque benefads,
rcnt , nuni|iiam posi divinos u itales nobilitatcm aij- pmpter Denm laci >s seiens cjus rei 1 mium te a P - ;
mirarentuT hnmanam, necgltiriarenlurin palreqxo- ini •<> recepturam esse mercedem, quam ejus timotis
libel honorato : si Patrem Dcum se babere senlireot, et dileclkmls causa perfeceris. Sancta magis osse
^* quam quia nibil prodest a-siitnari qn
nobiliialcm earnis hon amarent. Quid libi i<i generis Videri stodc : <l
iiobilitale biam! ris et coni|ilaccs ? Ducs lioiniin s fecit non sit : ct iluplicis peccali reatus esl, iion habere
ali exordio Dcus, c\ quib<is lotius generis liumani quoil credilur, ct qnnd non habeas simulare.
siha descendit : mnndanam nobilitatein nnn nalunc 17. Iu jcjieniis magis qnam in cpulis del cta:e.
.tquitas pr.cstiiii.sed cupidiiatis ambitio. Certe omues illius vidua- ineenor, qns non disccdcbat de icmplo
per tlivini lavaci i generationem asqualcs eflicimur. ct jejuniis ei obsecraliouibus Pco servieus die ac iit>:t<'.
nulla inter cos poiest e.-se discrelio, quos uativilas I I si viilua quidem in Judaea lilis erat qualem nunc
;
secunda generavit; per quam lam dives qieam paee- virgincm eonvenil esse Cbristi. Diviiue magis leclio-
per, lam liber qttam servus, lam nobilis qnam igno- nis convivium dilige, ei spititalibus le saturari da-
bilis, Dci cfliciiur Filius; et terrena nobililas splen- pibus concupisce ; ct illos potius qua- c cibos. quibiH
dore caMestisglnria? aduuibralur, et nusqu m oinnino anima magis quam corpii. relicialnr. Carnis ct viui
jam eomparei: dum qui reiro in isecularibus liono- speciesquasi caloiii^fomenta ei libi>linis iotiiameiiia
libus impares fuerant, ciKlestis el divina' nobiliialis fuge, cl lunc, si fortc, vinn ejiguo utcrc, tiiiii slo-
gloria «qualiter vcstiuntur. Nullus jam ignobilitati niaclii dolor et nimia rorporis compcll.il inlirmilas.
Ii>cii<, nec dcgener qnisquam esl ,
queen ilivinic nali- Iracundi.nn viiicc ; anienosiiatcm coliib'- ; el quidquiil
vitatis subliiniiaa omat, nisi apud illos, qui non pu- iiiuil csi,quod post bctum ptenitcntiam ingerit, volut
laul humanis coslcstia pra>ponenda : aul si putaul, prmimi crieninis abominalii nem declma. Salis trn-
quam vanum csi, ut se illis in minoribui prsferant, quillam ei quieiam conreuil ease montom, ct ab ontni
qteos sibi in majoribus pares sciuni. ei qnasi infra se iieriurbaione nimris alicnam, qua: D i liab iaciilu>o
positos in terrn exisliment, quos sibi aequales in<oe- essedesiderat; <|< i per Piophetam tesiainr ai dicii .
lesiibus crediint? Tn autein qicccunqne Chrilti, non Snper 1711C111 requiesctnu alinm, tiisi sup'r hmuitem ri
sajculi virgo cs, omnem prcsentis viia; glnriam fug< -

, qnietiim, el irementem rerba iiica ( /»ii». t.xvt, 3 '
ir c:nn quain filluro prooiitlilur conscqnaris. Oinnimo operum cl cogilalionuin luanm -|X>cula-
lii. Conteniioniim verba, et animosilatii eanMS lorem Doum crede, ctc>ve nc quiilquain qnod >li\ ui-
evita; disc irdiarum qiioquect litinm nccasiones snb- ocuiis indignum sit, ant nperoria, :<ui cogiUM
.1 isge, Nam si Juxii Apo.toii docirinam : Srrpum 18. Cuiii «r.iltoniMo ccb-brare 'lc-clcras , l.iltio >
Oomiiti Hligare non oportti (II Tim. n, -24); qnanlo exhil»' quaai niitri sis cnm Domino loenlura. tînii 1 •
magis Del ancillam? eujni quo verecundinr eil lexui, niuni tlicis, cujus verl>a dicii igaoseo; ei i<> cuw
iiiu iitiiti ssse mndosiior Unguam 1 maliloquio punctione niagis aniini qtiamin tinmtlevc 1 '
80 S. AMiiKOSII SEKMONES TRES E X COO. SESiOltlANO.— IK.IKMK). 00
riwc dileclare. Lacrym is enim psalleniis Deus magis A tjuaui mariii. Uiiili' pnlclire Roui.iua E<cl sii.Aposto.
quam vo is gratiim comprnbal, slcut Propheta diiii : lico siue riuh o, cujus seileni obtiuet, spiritu auimat >,
Servite Domiiia in limore, ei exsullate ei cum tiiore lam sevcram nuper iiujusmodi seiieniiain staiuil, ut
(l'sal. 11, II). Ubi limor ri Iremor e.st, i l>i non vd< is •vix, ve! pceniieniia iliguam jmlicaret, quaj sanclifica-
elatio e>t, sori animx Oebilis et lacryraosa dejectio. iiiin Deo corpus libidinosa coiiiquinatione violassei.
Oiimibus aciibus tuis diligcntiam adhiLe, qnia stri- 19. Esto ergn omnibus vivendi forma, esto exeui-
;iiiun esl : Maletlictus hoino qui [acit opus Uomiui nc- plum ;
prncreJe et in aclu quos in caslitaiis sanciili-
gligeitter (Jerem. xlvi, iO). Crescat in le euin annis catioue prieciirris. Virginem le in omuibus exhibe;
gratia, rre-cai cum aHate jusiitia; ei (ides eo pcife- niliil corruplionis obj cinlur capiti luo, cujus corpus
ciior vitlcviui, <|uo scnior es : quia Dnminus nosicr integrum esi, nt ei itia sit inviolabilis conversatio.
.lcsus, qui nnbis vivenJi reliquit exemjJum, proficic- Lt quoniam sicut in exordio epistoia? prxfati sumus.
bal non ctaie laniiim cnrpurei, sed et tapientia et tc Dei sacrificium factiim ; quod utique sancliialem
L
qitttia sp>rilali evraui tieo el hominibnt [Lttc. n, 25). sn.im eliam aliis impertit; ut quisquis c\ eo digne
Oiiiue lempus in qw> le non ineliorem senseris, lioc sumpseril, sanclificationis ei ipse sil paniceps ; iia
lenestima perdidisse. Cceptum virgiiiilaiis propnsitum crgo ct per ic. quasi pcr divinam hnstiam sanclill-
ail linem usque ronscrva ; quia nmi inclieasse lan- ]ft c niur ei caclerar, cum quibus te ila iu omnihus exhi-
tmn, scil perfecis-e virtutis est, sicut in Evangelio bi-as, ut quisqnis vilnm tuam nut amlitu contigerit
Doininus ail : Qui persevermeril usque in finem hic aot visu. sanctificatiwBis vim sential, et in lanium
talvns erl (Matlh. xxu, 10). Cave ne cui vel concu- sibiiiitelligalgraliamex tua coimjrsaiioue transfuuili,
piscendi occasioneni tribuas : quia sponsus luus Deus ut dum te imitari coticnpiscit, i>ei sacrificio ct ipse
xelans est : criminosior esi eoim Cbristi adultera, sil dignus.
MONITUM
m S. AMBROSIT SERMOINES SEQUENTES.
Ilis sane tribus sermonibug lociim inter S. Mediolanensis episcopi opera sicut ratio, iia nrdo vindicabal
chronologicus. Cur ergo in Iwc loinn paulo devia eililione donali sinl, praesrriim in causa fuii lanla illos
expiscandi dfficultas ui non minus tribusvel qualuor mensibus S. Patris opernm recusio dilTerri debuissel
iii ipsorum accessione compleretur. Quam quidem nioram non diligenti.e tanium nostr.r, sed eiiam avidis
tuuscriplorum voiis inlolcrabilem forc sentieiue-, Ambrosianarum luciibralionum sr-riem quippe quae locu-
plciissima jain cvaderet, oito clausimus, sequeiilique tnmo sermmies Sesôniauos rie-liiiaviiuus eu uiagis li-
beiuer qtind quasi appeudicis vice ad quartuui saecul.im lomiis lle (iinclurus esset.
D. LEANORI PRiEFATIO.
|. Sancli Ambrosii scripta tunhiio in Imnore huhihi C alienum redderenl (/>). Quare uon delueruui Roinani
mnt, rn;iic in mullis olim viliuln a Uaurtnis praiin.r- |io lifices. qui cum lam vcleris tamque bene merili
qala fuere. — Saucli Ambrosii, qui saeciilo quarto de Ccclesii Pairis scripla ad sanac dortrinae laudem
ep scopalemMcdiolaniuohilissiiiiamseJeiiiteniii!, plu -
cuperent e Qorescere, viris doclis vebemenier essent
rimi seniper scripta fecisse Patre-^ poutiiiccs maxi- auciores, ui collatis curis, ad novam edilioncm ex-
mos, conrilia cecumenica, ei ipsosmet lieterotloxos cudendam optimsc noiae codices sedulo perquirerent,
nemo crudiltis ignorat (u). Aitamen ajque uurur.t simuique conferrent ; ex quibus et genuinos possem
nmnes , inier opera liujuscc sanciissimi prsesnlis Ambrosianos fetus seligere, lalsos respuere, et cer-
apocryplta iniilta fuisse n-lata inullisque adeo viliis las ejusdem prassnlis senteniias elicere. Hinc man-
referla, ut quiddam eliain a calliolico sen u prorsus datis summorum ponlificum Pii IV, et Pii V, Crego-
* Epistolam nuncupaloriam, qu:e Iiuic prafationi ro/nnin/e dannonunt e>se ab errore resilire. Ex\ilora-
praeponi debebal, errore autein typographico omissa tum quoque utcusesl, quod marito usq<e esse con- [as
est, le.jesis ad calcem liujus tomi. Liut. tendil, uiore propler adulterium rcpudiatu, ulinm du
(a) Videsit selecta velcrum lesiimonia, quae in cere itxori auiem ub udullrro conjuge teparatu; rum
.
primo volumine S. Aimbrosii oper. sub prasfatione a ulio htire coHJugium licere neqal (Hiuc Canon, llxor i
Maurinis cnllecia babenlur. viro 17, caus. 52, qtisest. 7, de quo Itomani cor-
(b) Porro olin» S. Ambrosij ad Paul nas epistolas . reclores videudi stint). Srd nee illa e utm satit tana
IrilinebaiUiir commenlaria, quoriiin sane auctorali-
" sunl, qnod [nctam ad imaqinem !>ei niutierem ette :
quid ciini sanadoctrina iiaud consonum liabet. Certe, episccpos snprnorem presbyeris yradum obtinere,
scribunt UencliriiniediicresiR admonii. pr«v. t. IV, aut uiversa instilui ordtnatione, infinatur ; el qutrdiiui
ill append. col. 30, defend; twit potesl eoritm (iJ est, aiia communi calhoticorum tensut niintts cuiijfruii »«4-
Ci>iiimvni.ii ii-iruiii) audor, quin cum Origme scnterit, in ftdc tradii.
•ii s, AMiinosn Mi diohnensis f.piscoii si
in XIII. ai •ludioel i.iiunf Sivii V, Ronmna Vmbro- A bis, aecip o, « i .< ripio ; << n r< ro s<-i v:i i n ame /, m
sii operuiii editio (i-icrannn omnioni absuluiisslma ;», r; ttque in nunqiiam diioitiil n niiie i>, m, », *, ..i
|iri«im in lncem (u). Verum i iiin el 'n iMa imii paucs fmpfea verbum exc»-.<-ri-. Voraliula auu>io uoiw. ai/ui,
i speriraului . quu», ui in <'in il<mS. docloris npera ii/a', iiiu/,jHta',cic.,qunrumIi.ctioplorumqueaseiuju
ir.fiiiii hiiiii M-turini (M, noii modoab barcticis, aurinm scribentis dietaia verha excipientis pendebat,
vcrinn eiiaui ah ortboduxls baud siue eaosa minime fore s mper i eeit 110 modo in eotlit b scripta rei>eries.
probarenlur; prscslo nill i|>si Mauriiioruiii mamis, in <|iio bona reciaque scrlptura b<beninr, eaelum,
(|in Herculeis, ut ii.i dicam, fermc exantlali* lal ori- coudicio,in tltego,querrlta, ninela, aiquealia plurima,
bua in rimaudis bibliotheeis, et codlribus confcraudis qnao m ineis scholiis palxographicis leitui subslraiis
epiacopi UcdiolanenMS scripia omui nsvo ptuga a haml inobaervata relii|iii, Nulia pnnierea in codico
noiuel reatiiuerunt honori, novam pervulgando edi- pauaa esi, nulla adtuiralionis vel interrogalionis
lioiiein, quae superiorcs oihiks judicii tnaiurilate el siiina, uula verborum distiiictlo spparel; aed mrn
iiniUiiiiiiinr erudiiionis facile supcravil (r). puncta et eadem semper media, ac iia teineie nppo-
II. Vaurinsiaun editio tribvi ditvtvt scrmoniBiis Mta, iii magis lensus augeant amhiguiiaiem. Lieerat
e codice S-htortano tfepromp/ti. — Jani vor i quib<is in flne ver-iiniii ;il .iiiimlo niii nliir, vel in moiin-
landaia edito augeri possit, ecce, utego arbitror, " ^rnrr.ma coeunt. Mbrarius nonni-i paiciue liueris
n cs milii seraaones inediii iu Sesai ri mis nuper plu- singularibus vel sinlis ulilur,el quidemiis, quar ptiscis
teis dcprabensi siuit,quo8erudili vin sive fontis nnde tabellariis nbvi.t fuerunt, ut ex. gr. imp, O"*, f).<,
mauant veiustal m specieni, sive docu.ncnia utilis- ihs, jpi, tpt, <rs. >ir., pro Ineipil Dontinui , //,.'.<.
siina.qua' iude aJ i> forraandos Cbri&li ninrunt mores lesus, Chrittut, Spiritut, Simetui, nostrr, el iu fine
redim lare cerluui est, paulistier respiciaui, dgn^s vocum />• el ? rum niedio pmicto pro />«» et mut,
pl.me agnoscent, coulidu, quos cupide omnes ar be- IV. AmsVoeieni ssrmoaes trei »>t hoc eodem ctdice
ncvole excipiant. contenli qna dt re centsanlttf inedi'i. — Quod vero in
III. Sessoriani codi is vetuttat, ct pala'ngmphitt. — boc. antiquissimo codice sermones ircs S. e\mhros>i
Pons qtiideut lionini crinonuni praeclarissitnns cndex nomine inscripos inrcniri inedilos asscram , coar-
ille Noiiaiiiulaiius esl, lonnv fere quadrafci-, etsoti- guat me neino . iiam si ><J niinus recte , haud tan eu
lissimi-i membranis coinpacins, qni quondain im- leincre dixero , cum sdluliil?. cnra qua noi poiui ma-
mcris 6<J. 90, aul 131 prsesignatns, motio in i.ovo jorc, illos nec in Ambrnsii bucusqne «nlgaiis operi-
calalogo a tnc confecio quinquagesimum quiulum bus, nec inier SS. Aogusiini, Maximi et Fubjenlii
sortiius est numerum. Ejus sctipturam, qtne ita p oj.era, qn.e \eiusta irt.ate cnni Aoilitosiaiiis si iiiins
evanidaesl, ui plores occurrani paginas valde lertu ivisse permixU, ncc inicr altorum SS. 1'alruni srri-
diificiles et obscuraUe, io excuso speeimine, ipio<l in r>ia repererim. Prsecipue auiem !tieutii hoc pra-judi-
Rouiana S. Hasimi editionc anni 1781. tab. I, n. 2, cinm cumulabant iria ila Isai* testimonia x, 33, 3 :
,
jKig. 200 visitnr, cognosceni eruditi llla quippe se- ct xt, 5, qux integra legiiniur in lertio sennone (f);
eundas, ut dicttnt, Komanas aetatis ad I nngobardi- quia neinpe âliaiicrius in suis biMicis aniiqu»
cnm (</) iuclinantis, ne cum emiuentbsimu Besnlio versionis fragmenlis vel, ut illa x, 33, 3t, nounisi
d catn vi (<j, m lii sirculo vn vel a<l summura inniii>li referal, vel utilludxi, 5, pror-us omiit.!;.
cunie vii exarata videtur. Ejusdem enim orlbngra- Cwn enim aui.-tor i'ic in qiUBrenJis veterum bibliea-
phi.i ad priscara normain reciissinie scripia est; et ruui versiooum lestimoniis, maxiuie in Patribus, di-
quidein cunstanti adeo veterum codicuni aiuloriiatc I srniiim oninem adhibera solilus fuerit, biue liau<l
lirmaia, ui plane ad rcctiorem iilum scrit«e<><l! ino- incousulie conjiciendum pnlavi , raapse Sab.itier;i
duni reverli necesse sit. Jam vero b<>c endeui in co- 'sstate »dbuc merabranis bos deliiuisse sermones.
dice iinni|uam forma V scribitnr, sed semper est U V. Eorttm ssrmonUU lilul; et anuhjiu. — llurr.in
iieque ulla alia qnam una diphthongus ae absque nexu aiitein prinius senno ioscribitur, de Perfecto ; aller
usurpauir; qni in perveiustis codicibus perpelous n de eodem argumenlo, Atfrersni e.i qui diauu posus-
ferc mns esi, Constanler quoque in illo prsepositto sionsm non dtsirailendam, ssd frueMbut nuuricarei tmi
oi retinel liiierom </ ante r, e, m, n, p, r, s, eaque fitciexrfam, terlius vero, de Cknritote . v ferltaM <ii. ij
a.l sequciilera coasouam non re.formatur, nisi in vur- l'uuli apostoli ccntro mofoa >; ui bonis inajdmtf, liiu-
!) ajbanno 1580 <, ahsolma fuitan. <r> doctus arcbcolngia, ut -.il>i eum acadmnki Knu-
10110 Part.-i.s iiuobus in-lolio •oluminlhiis; t ilsrum < scarum anti itiitatum vctustissimat urbis -r-t.
»
*• ...
Veneiiis qualuor in-folio vuluininibus an. 17-18, qua principem Lommoni nomine elesjrrinl, stsst) de hoc
niui' lluiic eiiam formis excudi curavit FranciscuS codice in quadam rhartacea scheduU eirca »i>. I" I)
Pitierius-in sua officina libraria Veneta octo m-foiio iintiiia reliqnil 0' i"<, i« swomn. in-foi
: <
volumiuib. an 1781. jchi . haracti ri», t • »v.i

(J| ld e..t, seripluram, qua
iion id
ongo- 11110 I auidem leuHHti.i ••.. *>Aiar a»»»>
liardi iiiebauior, populi quidem rudcs ai omnium /''.-ir.: nmiix*', </ primo stvmaiwiM N >
liiteraruui experies, sed sd eani, qua Itahusi >«i<t .Vnptiij, eu

<iuo lemporu Lungobardorum reûm parcbanl im- If) 5 l". pp. 21 < i« ^ '."
|lTlo.
93 5EP.tfO.NfiS tp,i:s r.% t.OD S' SSORIANO. — PR.-l FATIO. 9i
liim pncferi. In prinri sermone auctor noiiiiuUis A stri Jesu Chrisli riivinaeihuaiana uiraqiw pei fccia na-
Scripturarum icsti noniis recitiii-s nstendit, Chri- inra, deque bypostatica unione ac ile ejus baplismo,
stiannruiu esse, ut pervenire valeant ad supremum passinne, moric ei glnrinsa resurrectinue loquilur,
gr.idum jici ferlioiiis, suas nmnes facullatcs vendere, nec non quiPilam ue sacrameuto baplismalis cjus-
ei pretiiini panpiTilms distriliucre, seipic l)ei pn»vi- dcinque effertitms iliss. r i.
denti:e adeo ronimi ti re, ni diviuaj Irgis semperme- VI. Quibtit indieiis hi tris termones adjudhantiir
ditatione detenti , scmpcrqnc prxfeplorum custodia Mediolaneusi episcapo Ambrosio. — Ouoil amem bi
orcupati, non babeanl rar.uum tempus quo cogitcnt sennnnes ip i Ambrnsio Hediolanensi episcopo iri-
sicnlaria, quo vane bujus uiuiidi inioinmodis pcr- buendi sini, permulla et idonea
id indicia demon-
tinbeniur, qoo terrestriom divitiarnm spc caduca strare videutur. I*'ln illis quippe Ambrosian* locn-
fallaiiiur. In aliero eadem, qn.e snperiorc sermone liones frequenter oeciirrnnt, et complures crebro
dixerat, aurtm confirinai ; atque reruin irrrenarum reperitmiur scmeniix, qnae prnrsus Amhrpsium sa-
tnnicmptiis, clahdicalio qiiam gioriosa, ulilis ac ne- piunt; ii) qund in seholiis ideniidempalamfeci.mul-
cessaria sii, Christi prxccpto atquc 1'auli aposloli toque pleuius ei iiherius licri poteral. Cui nec ob-
exemplo propositis, ronlra illius viriutis obirectato- stare t-t officere videatnr, sialiqnando sermonem re-
res evincii. Dcmum in tertio sermone de virtule fra- B missiorem in illis quam in aliis S. praesulis traciati-
tero e cbarilalis (qni iia in longius producilur, ut mi- lius adverlere sil ; nam, ut Maurinorum vcrbis lo-
nusscrmoqiiam tractatus insrriberem moralia docu- quar, i slylum variaii a!> auclor.hus, et pro re »c
ineiiia dog eaticis cumulavit, II a ilaquc pnmo apo- teuipore niodo ailolli, niodo deprimi non ignora-
stolica vcrba I Corinlh. xm, I, 2, 3, awlor expcn- mus (a). » Quin, ui ipsi cum Gilloiio faienliir, sei-
dens, nilii! nobis oinnium virtutum gcncra prodcsse iniis, novum i noo esse , inqniunt, si satictus doelor
docei absque cbarilate, utpote quae una corteras pro re, loco, temporc, personis, sijlmn mulavit (b). »
oinnes ampleciaiur virliilcs, aique loiius Cbristiaiia Kuc eliam addi potest, rcliquis, qui niodo babentur,
I
erfeetinnis sil romplementum. Sccundo ad varia sermoiiibus Aiiibrosiuin ilcrum ostelriciain, ut ita di-
cbaritatis opcra desccndens, dum ca prxcipuc iiumi- cam, inanuin admovisse, cum illos collecios in li-
litatis, mansuetudinis, bcuignilatis etsimplicitalisessc bros redegeril ; (c) noslros autem, ciiui cxtra va-
declarat, cadoimpie in Davidica ei aposlolica eleclione, garciuur disjuncti eo modo quo ex cjus uro
,
ac in dominico cxemplo contemplanda ct imitanda prolapsi sunt, munere tachygraphi ita ad nos per-
propouit; in contraria vitia, scilicct superbiam, invi- measse impolitos. Caclerum, bis in graliam eorum,
diam, r.icundiam, ininiiciliam cxteraquc idgenus ve- qui iii iii is naribus indulgenl, notaiis , nibil sane
bcmcntius inaurgii. (uicrim e re nat.i ilc D niiim iio- C oniniuo conlineri in il is pronuiuio, quoila siyln,(d)in-
(«) li! pr.efat. ad librns de Saeramenlis , tom. III. loeo et tempore juridiru verha usnrpavil; ul Mltcni
«./>) Vide admonil. pnefmam opusciilodc Apolott. al- videreesi, ex. pr., lom. II, nag.558, el lom. !ll, |i»g.
tera David, ct illam fjtt.o pnemillitur lib. de Tob. 918, ete. Jurisconsultorum vero vox esi distraliere
IOIII. I. pro veudere, qua saepe usus esl Ulpiantis in IT. ,qui
(r) Atietoris qnidem, :«ii cl. Majus in pnrf. ad lih. etiam vocabiila distraciio pro venditio fl'. 1-4, 5. ii, a
de Ke pub pag. 56 cdii. 18:!8, aulographum
xiii; iiied. 012,15,8, cir. meii. , et prteronflreprn nii/«fr<>-
plcru ini(M c rroni hberiore scriptura scltedw, quas Isi- gare ff. lor. cl cond. I. ted addes liiiR habuit, aiijoe
rforus Otuj. VI, 14, defiiiit esse i qood adiiuc emen- lisitata. lu siinili sig 1
ilicaliene verbum disirnkere
ii.tinr, ei necdum in libris redactum esi. > Nemo >d apudTaeit. vi Ann., 17, Jusi. ix, 1. et apud Sueio-
pctissimiiiii inoris Ambrosii fuisse negavit, ut ad ple- niuin in Vesp. XVI, Ofcurrit, apnd quem rl prerogure
bem jam sinc magna pra-paratwne ad lib. de
(Prsef. inveuitttr in Attg. 55, el illud oblinel dcmandare pro
sacr., col. 45'2, tofri. III ) habiias concioues, postca talde mandare iu Neron 55, in Aug. 1(1, el m Cssar.
einendatas in libiosdisiribueret. 85. Vox qtiidem prarogatiu a Lulinis lexigrapliis
(</) lu liis scrmonibus sunt quaedam, faieor, pau- primum adliibiia dicilur a Fulp;etitim tiythol. %,\inl. :
ea? dictiones quie nonnullis nasniis philntugis for- al ut iniliquiiis a disiruhere distmctin, iln a prerrogare
siian stoniachtim facteut, co quod itlasaut uou refe- pravrogatio facileicddi potuit. Verbuui auiem timilare
ranl hucusi|iie edita scripla Ambrosiana, aul bnna; pr« similem (acere, seu asmmlare, ei quidem cum
Lalinilatis, pro enriun sentenlia, noiam n»n priefe- daiivo cnnstrurlum, usurpat anliquissiiiius Esdrieiii-
rani. Talia suulverha, drmandme pro valde mandare , ,. lerpres lib. iv, c. 8, pag. -tt, quo idem S. Atnbrnsius
distraliere prn xendere, dislraciio pro ueuditio, piarro- iioo scinel iu suis opeiibus iisus esi. i! - igtor ex
uare pretiuin \el quanlitatem vel odia, pro oule cro- veiliis, iu diti, Ambrosii ailalc usitaiis vel jnridicis
g.ire pretium vel quantiiaterii , vel onli; odtuni u\ niliil conlra yvijototYjTa lmrum sermonum pole-tevinci.
aliquem habere, a qui» pncrogalio ; ei si»»/are pro si- Ouod enini ill.inoii rcperiantur in liucusqiieAinbrosio
mileia facere seu asiimilure unu daiivo construclum, scnptts asseriis, v< I intcr vocalmla reci.e Lalinitatis
Vertiui quamvis ba?. voces ca significatione ipia m , liiii: siitt allata, id qiiidcm nooofficil; namplerieque
his sermonibiis ponuniur aut peruene Latine nou so- dietiones et in scnpiis Ambrosii vulgaiis habentur,
neni aul Ambros
, liacienus auctoriiate c.ncant,
i quain uno vel allero libro, ei millo alio io loco le-
latuen haud ab Amlirosiano slyio recedunt. l'adeni gunlur, pleneque quae a Latinis icxigrapbis omittun-
enim vocabula veljam in auctoruin scripiis Ambrosii tor, seii diversa si(inilicatione nolaiiinr. ita, ex. gr ,
Hedinlaneusis attate superiorum esstahanl, vcl apinl lil>. iv lleraem., in, 10, perfuuctio pro fruilio, lil>. u
veieres juriseonsiiltos rcperiebautur. Miinme proiude de Cain ei Abel roiispeniopro confusio, in pâ!. i.iiiii,
niirum si Ambrosins verba adhibuil, q ;» jam ejus serm. !, nag. 15, eolludium ptocoilusU, at«pie ne
leuipore inusu erant; ininimc suis moribus alicnum, longius s«m lentandttm, pro L-nle mviandum, elc. Li
Si juridicis verbis lo«.'uliis est. lo-e euiin, iii pnle vir ij;it'ir iiisani bominis csscl asseiere singuios laudaii s
lorensj arie cxen italus, passim in suis operibus pio libro» baud Ambrosii opus csse, quin vocabula nul!«.«
'JS s. Aur.n >si: ukiholvnensis episcopi 91
geuio, Ambrosiann
'> ili.ir.viero dissidoat. -" El A tiala jam lempors Imnerairlcii Josiinat Incidcrai,
ii' quidem icri qund Ai.iIh nsiiis jn priuri sir- co prxc pue iiervos n emhi iit idvcnus venenuin ,
11111114 iiiilitnrihus suis boiu oiunii leinporalii Ari iiiortiin, qui Medinlani ca lempciute plnrimum
reliuqiiere ei paiiporiuus jisiribuere volde cornmcn- imicrani, popnlnm suuin cnmmunirei ilque de«u«-
•i. i, ui ipprime ipsiraei conveuil, quem oinnos imi set nii iii s hisuiiiii' fraierii.r cliariiaiis nmiem rcdu-
rncullalei reliqtiisse, el Eccleiia v<l pauperibui iri- cerel, Profecio illic Ambrosiua prtceipuai Ariaiwrtim
hniise ex bistoria eognoscunu* (•); qucm liujiisinoili hsreses, queli Cbrisil divinitas iinpeiebilnr, nppn-
rigidii elhices Cluisiiaii.u dogmatilni-. passim roam ^, dogmstii a, ut snprn inmriiiii-, dnrotnetit.i lii-
plebcin quam ililigeniissime imbuere solilum fuissc niande Verbi divinilali pcrldonei ir.idii; limulqne
ei jusdein vtilguus scriplis cerlo
i ccrlitis hahemus(6). iiditores iiios impeniius hoittiur, ne persequanhir
5" Aiiilnosium etiam intuii concioiiihiis habulsse euin fralrcm gr liim vel divina ope collaiam, vel h-
lemne iilud pra-cipua <|uadam cnra inculcarc, qtian- boiibus jejiiniorum, vel a<-si*ltii ate oraiionum, vcl
topere Chrisliani botnines ni rugiemlas sxculi vam- vig liarum insianiii omnibusque vinutum generibus
lates et inxirlalet obsiringeteniur, ut sacr.i' leriioni cnnquisitam (»), nrve uHis invidornm pertuilicniur
'1 Den ipsi possentdic ac uocte liherius vacaie iiim insidiis, ullis cnncitcniur olT nsii (f); sed domiuicu
e\ hliris i/i' hauc et Anima, de llono morttt, et uiasi- g esemplo <»lia inundi non pertimescant (<?): atqne i i
me di Fuija ttKtiii, lumque ex Enorrarione in psal. patienti animo convicia, proba ct mnledictaa fratri-
cwiii (c) msnifcstum esi; ei id hoc nostro termone lni - flciis, bujusque sxculi prinripibus (Justina vide-
conflrmalur. 4° Alterius vero sermouis Unta est cum I cei, et ejus Aulicis, cxierisque Ariuiis) sibt susti-
Buperiore colligaiio, ui hoium unius cognilo, ui ius- nerenl illaia, ut humililalis, rt mansuelndinis om-
que qui fueril auelor cogtioscattir. 5-> tjui nexus si iiiuin sinl cxemplar ac iiorina (ii) ; i;ui quidcm oiimei
quuque dcesset, sententiarum natura et <oor, stque sensus ihAmbrOSii operitms ftoquenier occuriur.t (i),
icmpori conveuieuti.i dielau satis illum demonsirs- ei illis tiuipoiibus appiiine respondetit (j). V Nec
rent, acceptnm Ambrosio referri oitortere. Etrnim minui Ambroslum redulet mentio, qux in eo lit d.i
procul iluhio non solum snarunt faciilliitnm abdica- geslisElix ; quorum passiin in suis scripsis niemi-
tiunem se in pat.-peres dispersionem in suis scriptis nisseso narrat Ambrosius. Plurimi enim, ioqttitlib.
stinlc Anbrnsitis, sed eliatn bujusce evangcllci per- de Elia el Jejun. m. 5, de EHtC qeslis /reqttentt divcr-
lectioniS con>ilii non scmc! utilitalem defendit, el in lonrm tibrurum sermone digeztimus (k). S°Quin ciiam
illud obtr. ciatues perslriCU) cil.itno insurgit: cujus- neophytOS per sc AtnbroMHtn cousitevisse doceie ,
modiexempla iiipsalmis.eiprxsertiininpsal.cxvni, eisqueul aredeundoin sxculum, cuiper baptisroa
ac in epistola quinquagesima octava reiiquit (d). C nunlium rcmiserant , ulilius deterrerci, frequei.tius
C* Nec aliter de tertio seimone, qui euindem ac alii ii.slasse, ut abdicutit ccrporis detectatitmibui, cupitii-
iiiio sibi .lucinrcm vindicai, nt ex consecutione patet, talibns oniiiibns mvndique illirebris (') in pcrpctinim
diceiiduiii cst. In illo quicpc Auihroaius, qui in vi sa.'culonioicrcnlur, et ctele euui tUliristo resurgereul,
alin loVo iisurpaia, et noo bene Lalitie sonatili.i

iii lesUntur.
iu tnm int.;;ri essel jinlicii h s Q.istros
cxlilb.-ant: (b) C>»fer sidiein libros, quilius litulos fecil de
sermoues Me*diolauen-i antisiiii ahjudicare , qun,| Ahraham, de Nakmthe Jeiraelna, lom. I. de Ufieiit
p:iuca vocahula pr.rlerant, qu» hucu-que Ainbmsio minislrorum sparsim lom. III, at|tie in Emnrelioii.
auctore caream, et bsud in lexica aurex Lat nitaiis i)i paii/. cxvill, pixscrliin S rin. 12, pag. 51 etseqq.,
iuserla sinl. ll.ic qtiidcin fejje mul a suis auclorib is ti.m. II.
deticgan.la foreut. necopus
dieerem, ex- ulluin, vix (c) Tntn. I, a |ip. 418, lS8,49l,el tnm.tl, a p.350.
ilaret, cuju^ de ^-jii^nzi baml dubilare lccre.l. (d) Toiii. III, cui. t<m.
I'orro tl illud pr.eclarissimuui upus polilicum ijice- (i)Serro. 5, § I.
rniiis a cl. Maio nuper tulgaium-, Oceroin prorsus (01bid.,| 8 4. S, tl.
esset ibjudicandum, co quod vncabula p!us riginli (.?) Ibid., S 7.
pr.v se ferat, qux vel nec alia Cicerouis scripta, vel {*)lbiii.. &§'. il>-
iicc lexii a exbiheaiii.
D ii) Cnnira Arianos prxcipiM» d-cert^.t Ambrosius
rinn eiiam obiter adverto, diciionum varielates,
V in 'ibrs it interptU. Job tl "• nj, lib, I, 9, et u, t
<iuibiisiiiuiium quauiiim nescio, veternm scripu la- et 0, lom. I;iu evharral. in piai \liii, xiv, xlvh,
horani, Itcqu nier smanuetuinm perplcxiiati ct m» xi.vni ct lxi; io Essettl. iu /•w., tom. II; n lib. ri^-
d ii i.c dcberi. Ipsi enim aut verbi concionaniis aut Mijstenis, dt yiic, tom. III, et de Spir. Sanct., dt
d cuutis 1'atns excipieluui, aut e codice exsciiiic- Inenrasl., Umu. IV, aiquealibi soarsiB. Qumi ven»
ltnit, ei si iliquosob t mpnri, ingusiiain vel codicis atiinet jd fraternam eharitatem servamtam wnsus
d fflculisteiu vel eorum ignnmiinm biatus relin-
, iuui ibsimiles scripli Ambrosiini abunde suppedi.
quere cngebaniur iu labulis, eosileiu propriii vcriiis i.mi, ntex.gr., inps.il, xxxvu. 4S, ixxvui, 10 ct
explehant, el >ic imle iuter|Milata scripU vulgabani. mi| ii cxvm serm. (i>, p.ig. 5, 10, H, 50; term.
Siquidem dc hoc exceptornm, urhygraphonuu, ei li p.14, 1', .-t senn. i.S, pag 15 ei i«qq. is ; I
lilu arim uin arbiirie uouseuicl imiqui Psires, ei em- vii, 18, 59, et viii, 34, lom. II, lih. u 4» i'lfii-. ;« eep
diii omnes cunquesti suni. Argumenmtn i pie iu- i 15, at uc ,'inst. I!, pag. 9, st65, pag. 83, inm. III,
lernimi sb elocutione desumpiura piurimum quiilem qiiie inier tanl hic ciusse suffleiat. <
vslei mI dignosi endns genuinot reiua suctortiin nwi ; Cnusule Paulinura in VintS. Am4,, n lie<
it. tiineo. iii cinii c:ci. ri n m dcs nt indic.il, fai > t
i
se.iq., iii'. iioii pjnsd. tnihtnsi tptsiotas I I
i< mri vel alt. r;i usiiin vuco punitui operura yvu>
i iomi. V. ac iln.l serm. de >:d t .'
I W
tTnrrqn neg
I', .i.niii-
m '.i
. i
, ii ii.,Vif.. 55, loifcro.tii , n, 58, ni iilon I nni, I, col

, o> ii, i i
pag. X. I iiii. III. ll pl n '
.
i
i ib. rfi Uvno .ici.ij :n, 9, : .iii ', o , ..
97 SEP.MONES TRES EX COf). SESSOIUANO. — PI(iF.FATiO. »<?
res nolissima est (a). En aulcm similia leguniur in A potius extlndaiit; qna? quidem omnia msxime iiqueni
liis sermou bus quos pariier quoquc

Sessonanis ,
ex variis lcciionibus cndicis noslri lexiui subjectis,
liabuil ad iUus, qui jam divioa professinne depuiaii ui iu re orulis ipsis inspicienda dinlius iinmorari su
snnt ccelo (/>), quique jain niorlui per bapli&mum pervacaneum mnninn sil. ac inutile. 12* et 15° Prse-
n iialilnis mundi, nobililali per grat am nati sunt lerea certe pneierire non possuin, hisce in sermoui
m-lo (•:>. 9° Nec ui hos seimones Iribuamus Am- b'is pro An broîano inore niinquam auditores allici ,
brosio, indc nihil v;delur accedere coufirmaliunis , neqne accuraUim ordinetn, nequc artiliciosam parti-
quoil in illis ad vigilius liaduccndas, hymnosqiie ct lionem servari; simulquc auiraadverli, auctorem non
psalmos camndos Gdetes iuvitet (</) ; uaiu h c niliil in seoiel respicere ad S. Uasilii oper.i, quem loutein
snisscriptisfamiliarius Ambrosi i (e); quem priuium, Anibrosiura in su s pangendislibris prajgu-tassecer-

:
Justinc persecuiioue fervenle, v giiias, ac ul hymni t ssimum est. Ex-taui qiiidem prx aliis S. Ilasilii bo-
et psalmi in etclesia canereniur sevunduin morem milise, qu.-c inter editas stml 7, *, 20 el 21 ( j), cujus
Orienialinm partium instituisse.tumS. Aiigusiinus(f), sarie materia cum istis Ambrosii cnnrionihus b.md
ium Paulinus in Ambrosii Vita (y) lestantur. 10° et p rum liahel affinitalis. 14° Quis dcinum ignorat
11* Veriiiu ul arguinenla aiia ium essent, duo, ctcili- multos Ainhrosia os exridisse serniones? Profecto
rcl lam suiuma eorum, qua; in bia sermonibus di- B Uaurini inulios Antbroeii deperddos iuemorant (*),
cuinur contraclius cnm eis , i.u in eoarraiionibus piure>quc vel inde con jicere est , cuin uiliil certius
iu psalmis, prjssertim psaluii cxvin fusius ieguntur, sit, Amhrosium non modo singulis diebns domiuicis
consen -io ; quam eadein ,

qua iu illis uiitur, ut in cnncionatuinfui-se, rerumeliain quoiidiano sermonc
liueusqiieadiuisîa Ambrosiioperihus reperitur, Vul- slalo annl icmpore ratcchumenos , coiiipetentes , ei
(.aia , vel sola sulficerent ul Ambrosiaoos bos nosiros recens baptizatos (/) inslruxisse , ut ex ejusdem
sermones esse, nemini certura non fierei ct explura- scriptis (m), ve! et ex locolenlissimis Augustini et
tiini. Iugenue lamen faieur illic quandoque aliis ali- Paulini lestimoniis comperlum tnbemiis (u) : anec-
i
(
uud sacrx Seripturc lncos vcrhis c lari ; ai id nibil dotos ergo Ambrosianos invenisse sennoaes niihi in-
prorsus mesc scntenliac officere asscr i
: tum quia < ex videatnemo, neque eonfideniis me in-imulel. 16*
operum S. Anibrosii lectione (ui NalalisAlex. veibis El re qoidem vcra nonne horum sermonuai Amhro-
U'ar(n), quacBened ctiniediiores coufirmant (i) )eou- sium aticlorem facit Sessorianus oplimx notae codei
siat, euin nnu iisdem seinper rerbis eosdem Sci ipiurx miscellus (o),qni intidus millc et plus annis has Ai.i-
sacras loo-s laudasse ; > ium quia iu Sessorianis scr- brosianas gemoias obvolvill In eo quippe, raanu co-
mouibus biecnonconfiruialurdis-eiisio, uisi rjro, et dicis aiiiiqniiaie piri , S. Ambrosii noniine hi ires
in iis taiitum locis cii.md.s, quos diversis semper inscribuiitur sermones. Cui ergo hujus noininis viro,
verhis usns e-t Ambrosius ciiare ; ttim quia varietates ne codicis prxlergrediamur setatem, illos.prxier Me«
iliac talessu i, ut qum duplicero arguanl versiunein, dio'ane 'scni , tribuemus: Non certc Ambiosio Oii-
hac de re Augustini Confessiomun. lib.

(a) Yidesis (k) InPnvfat. ad tom. III el IV, opcr. S. Amhrosii.
vi. cap. 5 el 4, mc
ntui Ambrosii 0|>era, de t'uga stv- Yide eiiam sis Cerilielum, Hisf. ijcuerale da Auteurs
ni/i, de Jucob tt Yita btao. ei de ilyslrriis saercs, el rcclesiasiiques, lom. VII, pag. 574 et seqq.
(o)Scrm. 1, S 1. p. 12 (Infra roll. 409-112) (/) Tiiia h;ir iiervetiistii dislinclio cuin cndicibus
(c) S. rm. 5, § 10, p. 20 (Infra eol. i 35). Valicanis explieatnr a cl. Mnio m imia 1 nd Expla-
(rf) Serm. I, § i», elsemi. o, §11, [ip. 6« 30(7n/rn nal. sumtoli B. Nicctar Aquilein. episcnpi pag. 55 ,
coW. iloel U0). Koiiiaita: edit. an. 1827.

iii llcxaem. I ei 5;
(e) Ita in lih. lib. n de luler- (m) Lih. de llvsteriis i, l"m. III, col. l\ 8.
pell. David., 6, lom. I, in pnrfitl. ad ps:il. I, et in (n| Reapse Ambrosium siiunlis diebns dominicis
l'S:ilmis XLVin, 25, cxviii; scrni. 7, pag. 25, lom. II, coiiridiiatnm esse lesiis esi Atiîi-liiiiis lib. vi Con-
ntque aldii. fess.. r.ip. 3, scribens : Eum quidem vi populumver-
(;' ) Augustinus de sua m.itte jam Uttliolani rom- r. bum veriiatisreclt tractanleill omni die donttnico andie-
inoran i ita larjtiutir lih. ix Confess., c. 12 : Ibi tnaler bnm. De assiduiiaie ve;o qna bapiizandns docebat ,
mea, ancilla li.a (sciluel Ambmsii) aolliciludiiii», el Ambrosius , sic Paulinns in eius Vita, n. 58 , lo ,ui-
r gHiarum pr miil lenens, oruiiouibus vivcbai ; et ost | tur In rcbus ct am dicinis iniplend s fortissimus, in
:
pama prosequitur Tune Injnmi el psalmi hi caueren-

: Itintum ii/ quod sviiius crai circn buptisundus so/u.s im-
tnr tecundum morcm Oiientaiiuni purt!iim inslilKlHm plere, quinque poslea cpiscopi tempure quo deeessil, vic
es',et ex illn in hodiernum retmlum, mullitjam ri (icne implerent.
Diimiftat qreijibus iuis, per emlera orbi* imitaiitibns.
et (o) In codice (:Ost nomen Ambrosi litnliiS episeopi
I unstile eiiain lili. ix de Civil. Dei, 12, col. 162. omilliiur; allainen nnn hinc aliquis hos sermtiuesal-
(o) lbiil.,n. 15, Hor tempore, ueinpe
:iit Ciiuliniis : teri Ambrosio a Mediolanensi epicopo distincto
qno Ariani Portianani invadere uiieban-
basilicani accepios referat : nam si cudicis a?t;il', si STmoituni
iur, pr mum antiakotue , liyuini, ac vigilia? in Kcclesia siylo, el sfiiteniiis enrumqiie aucluris moiilius
, .-i ,
iledialanensi celebruri cocpcrunl. Cujus Cttebritais de instilulo rato uabeainr, iiulli cjus iiominis, nisi Me-
lolio usque in hodiernuin dieni non sotnm in eadcm diol.inensi episcopo tribneiidns esse, faleaiur oporlel.
Eeclesia, verum per omnes pene Uccidenlis piovincws Cxierum luni sanctitaiis, cum diguilalis titulos pas-
ntanet. sim in ant>qiiis codicibus Vfl consiieludinc , vel po-
(/i) llisl. Ectles., sa2C iv, parl. i. p. I>0S, co'. 2. lius soeurdia pralennillunl lilnarii ; el qnideiu ni
(i) In pnefiil. ad lirus ae Sacramenlis, lom. III.

I hoc ctidice.ex. g., iiwiuulla opiiscnla simpliciu-r
ipsti
(j) Tui.i. II, operuni S. Bjsihi edili Paris., an. t>. Angiislnio ciinslanler iuscriblliilur, qiia; i.iiien .i.l
17.11, p;,g. 51, 6 , ISlictseqq. llippoua! e, ise"piiiu cerlissimc prriin ni.

0« viar.usil MED.OL \NE.NSIS EPISCOPI tOO
lenia disclpuli, .'i Eeclevia) Al landiinu Jiaco- flnruere sawulu n exeunte, lamen haud revucanda
no (a); n i, qul s. bidyml ojustl \i- i uitirin.e ii i.i wi. cirviler 700, nec ullra an. 778 produrenda
Ktii.-sic docorls, Ruruil slaie • ll.irum euim cst, Pono iifiio circiier 760 eomineulQriis m Ap -
ulerque noc eplscopali riignilale prxfulsit, nuc ad calypsim clurern ewpil, el anno 778, ut est emditu-
populuu sennonca ii.iiinit .
qui lune Ujmporit i sulis rum prubebilior seitien ia, iium Rouiaiu pcrgerei,
episcopia ut pluriwuiii hauebantur; ulorque Gncce diciu vidit extrcmmn, po-l quam duubus iluinaiat
•crip.ii, ei svrmones noairi qum Lalinaui c Grsecu n. . uslbus, 1 1 liirbus 25, iisdemque non paciftcc, iu
iiiitrprctatiunem reolohja.nl, euu prorsua ueluduu . uioiiasterio S. Vinceutii ad Vtilturiium proje llenc-
N.:c sii i|ui Ulos Amhrtn<jn Cardiicenai in Gallia epi vi iiluni abbatis inunere perfuncius esset. Iteltipium
hcopo aseribat; num quimvis Sessorianiim u>s. qtiis o-t igiiur, ut vel disliui iiiui a laudaiis in priiuii sep-
arenetypuiu fuisse dicerei, lamen hoa scrmonesvix lem Keclesiae saeculis alterura excog lemus Ambru-
et nc vix qutilem Carducensi Ainbrosio acci ptos sium, »el cudicis luctoritatein, ci vetustatem in du-
i.fiin putrril. Etenim Ambrosiua ille lantuin post iiiuui vocemus. Nemrum quidem. Uno eig.i Ambiu-
inedium saec. vm ad episenpatura eveetui est (c\. sio Uediolanensi Sessoriani codi. is auetoritaie bi
it bas conciones, quas nonnUi episcopi rulus esse sermones adjiidicandi sunt. Quanta vcro hujus codi-
elarissime paiet , r-odex exhibel laudati episcopi l) , is sii auctoriias, cerlatim docenl summi auctures,
ac.taie major , stilieei , ul .lixi , s.icilo vn , vel qul vcl illuui summo in preiio habuisse lestautur,
ail sommnm ssculo vtn ineunte conscripius. iline vel cx eo tiini S. Augtistiiii, cuui S. Maximi Tauri-
prursus flocci facienda csset et corum opinio, qui iuii is episeopi nova srripla ero.'riini.
lins sermones Ambrosii Auipcrti mnnachi (d) opus VII. Aneioru tfui i<»i ntnl coiice SrMoriono, tw i>e
esseeouiciiderenl; nani, pneierquam quod illius nou eu sunt loculi. — 1'r.no ilc liOC ootlite, qui, ut Mlpra
essalum cx morihus elinstiluln, luin exstylo etfonna dixi, olim exstitit in monasicrio N naniu'aim, a qi o
tcribendi aucioris, inm cx divcrsa biblica versione, lt..iuani delulil Jc suo urdine, nec u< n dc l'.e< le-w
qwa illc uiitur, satis commode probari queat (>•), universa optime meritua ililarion Rancaius, tpii Ses-
eiiain ui illi abju.licaremus , uua prx cuMeris sorianx Bibliothecx auctor fuit (/'), sic in sun Mnseo
ratio sufficerei, qua Carducensi episeopo abjndican- Italico loquilur inclytus Mabillonius (g) < ln codice
,los pulavimus. Siquldem e i Ambrnsii inonacbi 3ela«, Romano Sancue Oucis, qui ftiit oliiu menasterii
nc cnni Trithemio inler scriptures cum refcram, <jui Nonautulensis, anic ammui octiiujentesiinum acqui-
1'irfe vi, 18
Eosebiuni, Epiphaniuai, kaer. lili. ;
surtanx bibliuthecai specimi a exhibet, fol. -S9!>
<;, . . de Scrip. Eccles.. cap. 56.

S. Ilierouvmniii , T<:rso, bis verbis loquiiur : « lu renerah. mmiasierio
i,*) CmVer. du l'io i-t Morcri. S. Crin is iu Joriis.ilo.ii msigiiis pxs al bil.lioiheea
U) Plt.r.tde boc Antbrosio legunlnr fliaf. (iif. de m s. cuilioihus roforta, opora cl. viri liilariouis Itau-
fa France. tiun. IV, pag. 157 ei m»i., ac apud Ceillc- cati Mcdiolanensis, nmuachi Cisierciensis, sui ordi-
lium b. snp. cii
I loui. \lll, p^'. 483. ,
nis, dum
vnctvt, prncuraloris a. pracsidis in ll.ilia
(rf) llujus Ambrosii gesta referi Uabillonius Ael, C generalis, in recogniiione librnrnin Syii curum,ver-
Sncruruni orrf. .S. /,'.»<?./., vul. IV, saicul. m, p.ut. n, sione Araiuoa bibliorum, explicatione cuolrovi-rsw-
a pag.959.Vide etiaiuAiuista.sium,p.'ig. I7ileisei|ij riuii fi.ioi iîiiii ,ue summis |>oiililicibus Pauto V rt
(e) L't rursus demoiistrem h.;» si nuuncs solo epi- sulisoi|tic iiiim. oxiuiio pro'.aii, (iii <ixit uuuos 69,
i.luii ,tii' .lio I- Apnlis an. I <.<"., ut scribil Maliillo-
scopo couvenire, prutii ail solusoliin perlinubai cjii-
scopos calecbumeuos et neupbylos instrucre, diutiu-. niu (in /tnur. t.nlic. p. 90). Id vero (l..iul<li Ha-
iiiui iiiiiii..rali..r nec ;c pie operosius runabor << leu-
,
biliomi 1'erc stit.l voilia I. c. umi. II) p wipue iu
ilere quantum surnioues nostri a iuiIium' <<> -gii, <|.iibus il cla
i I.
deanl. Pauea lamen prupcraus pcrcurram. Uuippe liibiioilteca celchris evasit. Kx ea ertiia osi pneclara
few in suisst-ripiis
Atitpcrttis iinilibi munasticam r.:- ill.i S. Angu tnii i|ii tul.i atl Alvpimn, qu;* rst .<<
eulam non laudal, vel su niuuachiun a.i monaehos uova c.liiuiK' "iJ, ii a 'i.pioi uovi surmmies. De lanlo
ailoquentein uon t.rodil. Praeieiea Auipeni so ipia vi. u . ii..m vidcri pmesi Fumac-itlius, qui >j.i>V t..iu
qui atleute perlegt-r.i , in ipsis sajpius S. Au;jiis:ini tliii-.iiu-i s, i.p n, ei llnvi.o vulgavii a.i. I n<i.
eloeuliones, anlitliesus, <t ferc ahquaudo ii.tcîas iu- II c inudo, . t iugraii .iiiuii crimen Iturr.o, l.au.l
veniei periudos, nec nou sarpius blandas >u<'.cs, ut s.lt nii.i pi.it. .|o iiu stipra aiiilaniiu t iiont' .iiii.ii
Frairt* •iitettittinu , etc, at<|uo his similia , el al.a oarJ. Joachiiiium Bosulium, virum utiquu, aii m
uonnulla eidem fantiliaria vciba repcriet, a quihus I; I... Ii.n u^ I. ., moiltiiii <io ptefuis ..<•»! utinnt '/hjim
1
omnihus semiones nnîri iia proisus alioni suui, i.t siiuiufur rfocl ...< ;<"/i, ii.ii. /niiifft"! i|uippe qm 01 »p->e
iio syllabam, v.xdicercin, eiun Auiperli scriplis c<mi- 1,1.1111 suluui . -mii .111 1111 bibliuihecaiu rarUsuMirtiM
iuiii.it. habeani. Insuper Autpertus hiblica versione, 11I11.11 iiin iupii, 01 umiiiulhs proti.iSissiitns o...l oibus
•pine uovani vix Vulgaiam reddil ad verbum, idonquu i\ii ditavitque, ver un eiiam ecenobiu u basrwlajm
1
diversi prorsusab ea,qua3 in lns seriuouibiis ro .- . \ ssse riixil, et bih iotbecariutn iustitui cur.-tvit.
rittir versu», nsus osi, cx ejusdem ei nu n.<- o <• m < l liiaiioliiiiiii. sciibens supr.i relata verba, 1 li.iii 1 .
lioue iiullii uoiûiio .i< prchemles , salieni si cuusulas liiM.it......* ..;•/.. iNCofMRI 'lllll'" lOMIM Dl.'1'l.lr: Si.Ki
apud Uarieuem, lum. IX lmpf iw. Col leci., uaj I ,im/iie v, quod prorsus a veriiate altsonumobl hh
%Xl , 3*29 . eic, ae in UibBoih. folrnni, Cnlun. edil. munachi Benejictiuo-Cisloreienses anno ! <">">, >'<
iinii. Xlil, pag. «KO el 4W, ubiAulporti scnptaquutr l' o IV poutilieu inaximo, jaiu SessorianuM N»oo
quol exsiaui vii gaia iuvemes. liiiim itihabtiasse couslai ex Msie a balum aJ o.iooiu
(/) lic lioc . i. vir.. ei nuuniia .i.inii.i ii> latidc •« IIimiiii.c rjusdem mouasterii posiut, qunui Itai.uuiir
loiiiio lusephut liiaiioliiiiius iii parl. u sui Ewtiyttia- dtis Uomii us 11 l"">u it.iiii.iii-. ivpis vuljj.iii.
tii, duiu iui r al a plura qtioruindam coilicutn Sos- (g) Toui I, p.in. ii, p. *, 5 ».
10! SERMONES TRES F.X COD. SESSORIANO.— PR,EFVII" 102
muis nh Nnsolmi alili.iie, roulineuiur liomilia: 73 : A ris.simis verliis, el quidem |irima iiiauu '->.
vm!niis:o
i'i quibus pleraque in Sancli Calli exemplari ha- inscribtinlur. Alqoo ln:c Inco rem crudiiis, m spero,
heulur. Inscriptuui eral in froiiie codicis noinen au- jucundam ira relicebu . neuipe quod e\ hoc ipso ci-
cioris ; scd eo ubraso sancli Ambrii&ii nomen substi- rfjce plane eviuciiur, Mab:l'oniuiii ri laudatum S.
iiiiiiiu. Maxini harum liomiliarum sunt
i pars Uinen Maximi editureui iu numeraadis sermonibus , <|ui a
Maximi, lametsi qua-.lam aliae llicronymi ei Angu- cit. pag. 129 in lioc coilieu coniinenlur, liaud accn-
Miui sul» coriiin nomine inserix sunl. » Nec aliis rnle ipsnin rndicem cimsuluisse , cuiii priinus eos
verbis linnc cuilicein celebral Blancbinius, simtili|iie omnes 73 numcraverii.alii r quamvisiitS. Maximi CO
novissiinns editor Romanus nperum S. Maximi, qui rceognovcrit, Lanien iu n titiis p-xviis ( c) dnos et
in prsefatinne («) ita illnm accuralo describit : < Aller sexaginta e isi ripfcrii. Uterque enini satis liaiiuit ad-
esi prxcfpuorum, quns dixi, codex Nonantulaui olim veriere tiiilicem, qui hisee sermonibus fol. cii. recin
monas'eiii in agm Mutiuensi, nunc Romanae biblio- praiinillilur, et titruinqtic ideni inilex fefellit; nani
ilieca: Cisierciensiuin monacborum Sancta: Ciitcis in in eo gcminato num. 13 nuincraniui ires ct septna-
Jurnsaleni. Csi is coiiex inembranaceiis in-fol., nola- ;:inia scrmones, quamvis reapse sinl lituli 7f ; simul-
lus lero XC, ut frons cxlerior voluminis exhil.e', que Maximn 62 1< ibiianlur , etsi eoruni pasiremns
quanquam inius pag. 1 prae se nunieruin CXXXIV B numero Cl noietur. Neque veru iu numcro soluiu ,
feral; cxicrisque hujtis bibliolbeca; codicibus ul an- sed etiam in liiulis S. Maximi editor cuui iiulice er-
liquiiaic, ita accuratiore Seripiurx lectioue integriia- ravit; quod ui caiius appareal, liic opei.-c pretium
tei|iie prxcellii, spectatque ad vn vel sumniuin ad duxi omuia per siugtila retenscre, qu.i- iu hoc eodein
viii Ecelesiai seculum. Ouetus liiteraruin in eo Ro- codice Cniilinentur.
manus esi, a:iaiis, ut aiunt, sccumla:, paululum ver- VIII. Qua: in Seuoriano codice eoniinentur. — l\i
ccns :ul Liingobardicmn. \ pag. 129 a<l ItiO sexa- qudem haietur iu eo fol. I leeto S. Augusiiui ser-
ginia parlim bomilias, partiin sermones complectiiur, mo de Nuptiis, qui absqnc tiuilo inc. t Nuptix iu
(lequiliusemiiieiilissimuscardinalisBcsniiusin indice quibtis Christus ct munerator, ei conviva decubuil,

liib!iotliecx> SancUc Crucis (b) sic statuit : uuctorem ete. * l)es. i Itaque illi desiccati sunl cl aruerunl
eosdcm liabere sanctum Maximum mihi f.ertum isl. >Quod nos vern comed mus, 1 1 bibiinus , et refecti sunius
auteni hi laudatissiini viri in Scssoriauo codice uul ner ipsum Jesum Cbrislum, qui vivilcum Pairc, el
liun Ambrosii genuinum scrmoncm memorent inve- CUIU S|ririui sanclo in s.x'cula sa>» iilorum. Amen. »
niri, quin oiuiie-i quarovis receniiori manu Ambrosio ilunc sermonem, in quo Augtistinus tuetur adversus
tribuios. Ss. Augustino, Hieronymo ei Mnxiino ascribi Manichxos, vere Christum instituisse conjugia , in-
velini , id ueminem movcbii qui atteme , cnnsi- ^* !er edilos repcrire non potni. Porro dc bono Nuptia-
deret, illos de iis lantum sermonibiis loqui, quos corum sermonem lialiuisse Angii-.iimun eonstai cx ejus-
dex a pag. 129 compleciitur, n<»n vern de nostris, dein fragmento, quoii «x Bcda el Horo affenint
quos superiorcs cxbibcnl pagi llae, quique in il is cla- Maurini t. V oper., parl. n, col. 1319; at nulla cuiu
{a) P.irt. i, § 5, pag. I(i cl seq. (.Voslne Palrvt. l. 9 170, -S. Atigust. sermo ad Compelentes et Ca-
f.
L\ II, eol. 17-18 .*/.) thecumenos , ei itsq. ad f. 17,'i, sequuniw u/ti
(f>) Utinain mudo index ille exstaret nus enim ! sermones, qm iribuuntiir in koc codice S. Augu-
accuiaieel erudile docerel quae quanlaqne preiiosis- slino.
sima in ea olim bibliollieca fuissent; sed evteruisar- 10, f. 175, S. Ilicrony. sermo de Exodo in Yig.
mis Italiam invadeutibus, htbbntbcca auno 1809 ex- Pascha?.
pil.ili, una cuni variis inss. codicilius, inu|lisi|iie ra •
11, (. 177, S. liasilii Inslitutu monachorum, /in/iuo
rissunis libris, et liic index pessom ivit nnn sine interprele.
in.igno litteiari.e reipublica! dcirimcnto. Ilis qtikleiu 12, /. 200. S. Auqusl. termo dc Kesurrectinue.
inss. codicum in bibliutbecis delitescqntiuro cutaloîs Codex iiii/ii videtur anliquissimiis, el eonfcrendi sunt
iiitul ail exoruandam, aiuplilicandam, et

csse utilius termones horum Pulrum cum edit > eorumdem.
nliiusproveliendam rcm lillerariam apud dm los ex- _ Kx liis verbis iria pio iiosl:a senleutia cnligim-is :
plnratuin confessumque est. Verum, pra-ter ea qiiT " primuin, Besuiiuin S. Auiliro..i nnmine niinm M«-
supra retulimus, hxc etiam pr.euoiata exsiant de iliolaneusein ^mbrnsiuui imellexisse; eo enim no-
lioccodicc ab eiiiiiieniissiiiio iu cliarla: plagula, vm
inine simpliciler iililur eliam iiuui. li, ulii cerle ad
qu.e esl ipsi codici iu Ironte assuta. Mediolaiienseni respexit; deinde, scnrones hns no-
siros ut S. docioiis germanos feius habuisse, alias
Cod. loi.
notasset; uam qunil spuriuin ae. subdiiitiuiu npusci
Conlinei, paj. \ , sermonem S. Augustini de Nupliis; visum cst, coiisianter noiavit, ut iiuni. Ket9; po-
a paq. 'i, lihros Confessionum S. Augustiui. siremn, sermones iuiines i|i:os n c codex enliihet SS.
2, f. 8o, S. Ambtosii sermo de Caritaie. Patribus triliiiisse, et iuter iMos nonnnllos pmasse
5, /. 81, S. Hieron. Epitapkium S. 1'aula:. ineiliios ii.veniri etnnim pnstrenns verhis, nl eos
;
4, f. 8S, >>. Amfrrosii scrmo dc Perfeclo. sennones eonferant, a.l ediia SS. Patriun, >t nou ad
5, f.
89, Cassiani cotlaiiones septcm, quai sunt abba- aliorum scripta lectores amandat. In hoc syllahu is
lisChwremonis et ah. Josepli, et tn editis sunt quilem serino desii, qui secundn Inco bic iypis vul-
ab II ad 17. gatnr. IHc cuiti brevi-sinius sit, ei io calce pagime
0, /*. 129, i'. Maximiserm.ines 61, nni lamen in hoe posilus viri cmineiilissinii diligenliaiu liigil pnlius ;
codice Iribuuntiir S. Ambrviio. eniiil eiiniimiaiio priini, qiiiiin altor seimo piiiuo m-
7, 169, S. August. scrmo di co qiwd sciiplum esl
/'.
tiiitn videtur.
II ic est dics. quein fc.il Dominus. Pay. 17 4 cl seqq.
(. )
8, /'. 109, S. Hieromj. sermo dc Esodo i Quad a<j. i
|03 S. i\MI!ROSI1 MEDIOI. ANF..NSIS EPISCOPI 104
tll.i oai no.tn coiiS'iimo. tlic tcrrao syre l«;;iiiir in A Bapiisijr, > Edli, nl'isup., in append. rnl. 41. l'nl.
i xliceium evauidis veiusuie, el torde ouducils cba- 133 recio, vi : i lucp. aliuui (sic) ile n»Ule i'jnsiiein.,
neteribus, enm Inoris rireuntquaque eerie deirila Eiiit. apud S. Ambrosium Inler spuriacol, 670. (<>'.
psgella. Pol. treeio,eequunliirejutilAre S. Augueii- cil. rerso, vn : « Incp. de Nalale SS. 1'eiri et 1'auli
iii liliri IS Cnufesskmom, i]uurum liialus ita est ail spostOloruro, • Edii. apud S. Maxiinmii, C"l. 577.
lalcem Mii I vi-rsi : i lucp. Iil»ri Confertlonuiu Ful. 135 rccto, viii : liup. dc liatslcS, Cypriani epi-
•juedeHi S. Augusiini. i lluc opus nou esl distin- scupi. > Edil. ubisnp. , col.SSS. Ful. cii. iu calce,
iiuin in capit.i. et uberein a Maurinorum t-diiiuue ix : < Item srquentia de eodem sermone. » Fdit. ubi
pra-si»! variantium Mgetem pro nov;i excudenda. supra, col. 595. Ful. cit. verso, x : < Incp. dc pas-
Ful. "ii verso : Inrp. S. Aasmosi stsuo de Cabi- sionc vel oaiall saneiorum, id csi, Ociavi, Ailvemi et
TATF LECTIUSE Stl PAW.I APuSTOI.I CONTBA MALOS,

E V Snluioris Taurinis. » Edil. ubi sup., (ol. 901. Fol.
ou bovjs inneesT, sjai sermo h-.c lenio loco vubjt- 154 recto, xi : < Incp. de gralia Bapiismi, > Fdii.uli
lur. Fi>l. 81 reito, S. Ilieronyini epiUphium MOelie sup. col. 61*. Ful. cii. verso, iii : < licm de nauli
Pauhe tiiin epiiraphe : « lnep. epiialiuui (sic) san- martyruro. » Edit. ulii sup., col. 017. Fol. 135 rcc n,
rt.x- Peulfe a beaio Hierouymo prFu hclum. • Ej< s- xin : < lucp. dc naiali SS. Canli, Caniiani ct Cantia-
dcin m flne liiulus sepnlcri legiiur litleris uuciali- B iilll c. > F.dil. ulo sup. , col. 615. Fol. lii. vcrô,
Ihin, el ad illam fonnain elaburalis, quam vulgo la- xiiii : < li< iri dc naUli sauciorum. > Kdi'. ubi su|i.
-
cm.scriplus, in n,uo mnrlna d'tiiitr col. 2l. Fol. 13G roeln, xv < Incp. de eo quoil scri-
pitles reliuenl,
:
Pauln, llonorio .lrii;us(o vi et Aritiheniio contulib., I

» (i iii csl in Aciihus :iposlolorum : Eiant eis onmia
ikiii Arctfenio, ut in edit. nper. S. Hieronymi lisbe- comiiuiiia (sic) , elde Cain, et de Annsnia (sic). »
inrMariani Victoris, uec Arisitrnelo, ut Parisiensis Edit. i.hi sup , Cul 429. Ful. cit. verso.xvi : < lncp.
cditio loiu. IV, eol. 609, ct Yerunensis lom. I , »-ol. seqiientia de avaritia.el de Anauia.i K<i i. uhi up ,
6X9, retineni. Fol.88rccto : Incp. sbbsmi S. Ahbho- cn!. 5i5. Fol. 157 rccto, xvu : i hiop. exhorUlio a<l
si pe Pebfecto, qui primus in ordine nunc prodiil n plebem, et de u quod scripttnn esi in Gvmigclin :
luciin. Fol. ci:. vcrso Incp. ejiisdeh aiiveiisus eos : Siiul (ntgur de tub cielo; ila eril aiiveutnt fiiii liomi-
011 MCINT, POSsE»SIOHEB ROJ MSTHAHENDAM, SED KRl

- nis; cl <le duobus in leclo uno. > Edil. ubi snp., Col.
ctibus msBBicORWAB faciendam, qai sermo srcun- 5. Fol. 158 rcclo, xviu : t Incp. de scquemia.i Edii.
iluui in liis foliis sibi vindicol locum. Ful 89 recto : ubi sup., c.il. 9. Ful. ci(. verso, iiin : < Incp. de bo-
JoanuisCa si.uii rollaiiones 7 Patrum Thebaidis, spiuhiate. » Edii. ubi sup., col. 045. Fol. 159 reci",
quarum in fronie logilur : < liro iusunt in boc codice xx:elnep. de eleeiuosyuis, ct ubi sedil Dununus Jesos
colla iones sepiem, id esi, abbalis Chacremonis de C super puieum Samarise. > F.dit. ubi sup. , cul. 525.
pcrfedione, cjiisdem deeaslitale, ejusdem ile pro- Ful. cit. verso, xxi : < Prxfa:io vel ineropaliu ad
tictiunc Doi ; abbaiis Nestoriiis de spiriiali scienlie, l'lebem. > Edit. iu append., tom. Y oper. S. Augu-
cjusdem de charisraatibBsdirinis ; abbatis Josehhde slini , num. 87. Ful. 140 recio, xxn : < lucp. <le
amicilia, ejusdeiu dc definiendo. » Sinûlis cullatio- grano synapis, ei de S. Laurentio mariyie. » Etlit
nibus capiiulorum lituli »uot inseripii, et primo loco upud S. Mnxiiiiiim , eol. 36. Ful. cit. vcisu ,
ponitur pnlatio ad Uonoralure et Eueberiam , i|ui xxiu : < Sequemia de grauo sinapis superiorc. •
umen non DOminantur in cmlice. EtsUnl vulgalai a Edii. ubi sup., col. 5"05. F<d. 141 reeln, ssiiu:
iiuiii. II ail 17 in odil. Romana aiiui 101 1 formisex- < Incp. de id (sic; quod sciipluui esl : HeJttile quat
cusacainer;eaposiolic.e. Fol. 129 recio, incipiunl Dei sunt Deo, et de mililanlibus. > Edii. tibi sop.,
scrinones pruna manu S. Maximo Taurinensi se- , col. 375. Ful. 142 recto, xxv : < lucp. de eodem se-
i-uuda manu S. Ambrosio tr.buli, et denuo recentiori qtieinia. > Edit. t.bi sup., cul. 5t7. Fol. cil. vcrso,
senplura S. Hasiuio restituii, quos index lituloruni xxvi : < locp. de eo (deosl )
quod propliela ait ad li-
praicedil, iu quo, ut jam nolavunus septuagiala , lios, scilicel : Caupones ueslii miscui.t aquam uino. >
qualuor liiuli recensenlur, cl ilcraio num. 15, ires Eiii. ubi sup., col. 359. Fol. 145 r.cto, xivn :
et septuaginta nuineranlur. Ex eo trcs et sexagiuia D lucp. dc psalioo xxi, et de passione Oumiui. >
priores tiluloi excerpsil P. ilrunus S. Maxinti edi- LJii. ubi sup. , cul. 157. Ful. 114 reco, xxviu :
lor, ei, ui snpra iiiniii, pag. 174 iu notiliis praviis < lucp. de defeciioue lun i . > Edit. ubi sup., col.
vulgavil, diiin de codicibus ugii , quibus in sua edi- 335. Fol. cit. verso , xxniii : < llcin dt sequcuiia
lin. e adoruanda usus est. Hocveru ordme, et bisce cjtisdem. > F.dit ubi sup.,col. 557. Fol. 145 recio,
litulis in torpore cudicis ii sermoilOS baiiemur. Fol. \xx : < lnip. de eo quod scripluin esi in Lvaugcliu,
129 verso, 1 : < Incp. scriuo de nalale ssriiui Pdri el dieenU Domiuo : FatiHtu est rameniBi \><r fmm n
1'auli anostolorum. » Editos est apmi S. Uasinmm •cni iransire, iiiunn dinitem infrori i.-i rrjiio rst/oraw. >
lluiiia! exciisum an. 1781, col. 229 Fnl. 130 roc , Edii. ubi sup., eul. 585. Fol, eil. verso, xwi :
ii : • llicp. de eoiuui DBlalO. > Edil. ubi supra, c il. < Incp. Jc eo quoil Miipliiin OSI ! Nimi c eslr-gnu «
573. Fui. cil. verso, ui : i Incp. iic nsanjariu Kva» Dvi feiiiiento. » F.ilil. ubi »up., CO'. 599. Fol 140
gelii. » Edii. ubi siipia, rol. 589. Fol. 151 recto, IV : recio, xvxu : < Incp, de ii.> pnaii ai« io Loangclio. •
• Incp. dc natale S. Laareuti. > Edit. ubi sup., cul. Edil. ubl sup., c il. 351 Fo!. 1 17 rcclu, XXXIII, » lujuaif(aic solita CMSi) iu iliili.i \Jii.i.lr.ij;osiiiijr.»
»05 SERMONES TRES EX COD. SESSORIANO. — PP./EFATIO. t0»J
F.dil ubi sup., col. 407. Fol. 148. recio, xxxim : A 167 recto,Lx: < lncp. post Ephyfania diclum (sic). i
i Itcm seqaeulia , ct lempore ieiuniorum non luxu- Edit. interS. Ambrosii sermones inappend. rejectos
riandum. > Edit. ubi sup., col. 457. Ful. cit. vcrso, serm. 11 , col. 502. Fol. cit. verso, lxi : c Incp. dc
xxxv : < Iucp. de die sancio Pascliae, et de cruce sancta Quadragesima. i Edit. npud S. Maximum,
Dmnini. » Edit. ubi sup., c 1. 151. Fol. 149 verso, col. 109. Fol. 108 verso, i.xii : < Incp. sermo S.
xxxvi : c Item dc cruce et de resurreciione Domini. Aiigustini dc id (sic) quoil sfriplum csl : Hic est dies,
Edit. ubi siip., col. 153. Fol. 150 recio , xxxvn : quem feat Dominus , exsultemus , et iucundemur in
< Incp. seqiicmia de sepulcbro Domini S iluaion-. i eo. i Edit. apud Lnvauienses tom. X oper. S. An-
Edil. apttd S. Ambrosium sub num. 53Rom. editio- gnstini, senn. 89, col. 560. Ful. 169 recto, i.mii :
nis. Fol. cii. verso, xxxviu : < lncp. de Pentecoslen < Incp. sermo S. Ilieronymi de Exod. in Quadrage-
(sic), ct de psalmo cenlesimo nono. > Edit. inler S. sima ante Pascba. i Edii. a Vallarsin in appeud.
Maximi opcra , col. 197. Fol. 151 recio , xxxvuu : tom. Xl.col. 210, eilitiouis Vcronensis. Suli Imc ser-
< Incp. de eoquod scripium esl ioEuaogelio : Vulpes mone aliisqne infia notandis uspie ad fol. 176 Uitet
foueas habenl, et reliqua. i Edit. ubi sup., col. 579. Pliiiiauum llisioriac n.Hiiralis fiagmeiitiim , iisilem
Fol. 152 reclo, xl : < litcrepalio ad plebem, et de co spaliosis liileris exnratum, qilibug in Valicano pa-
quod scriplum est in Euangelio : Qui habet, dabitur B limscsto poliiicnm opus M. Tulli scriplum fui-se con-
ei ; et cantauimus uobis , el non saltaitit. i Edit. ubi spicimus (n).Fol. sup. cit. 169 vcrso, lxi ii : < Incp.
sup., col. 661. Fol. cit. vcrso, ili : < lncp. ubi Deus sermo S. Augustini ad compelenles ct catcchiiine-
sabbaio manum aridam curauit. > Edit. ubi sup., nos, i qni i cipii : < Audijnt caiechumcni, audianl
col. 583. Fol. 153 verso, xlii : < Incp. de Penlcco- omnes, omnes limcaut, nemo coniemnat; sii mibi in
stcn (sic). i Edil. ubi sup., col. 191. Fol. 154 rccto, consolatione ucster audilus , i etc. An bic sermn
xliii : < Incp. de die sanclae Epbyrani.ie (sic). . anecdoius sit, pronuntiare non audeo; idem dic de
Edit. ubi sup., col. 413. Fol, cit. vcrso, xliiii : < Itcm illis, quorum infra initia refcram. Fol. 170 verso,
dc die Ephyfaniorum (sic), ei dc Euangidio, ubi Do- lxv : < Iiein eiusdcm sermo dc remi>sione pccc.ito-
minus bapiizalus est, et de psalmo xxvm. > F.d!l. rum; i <|iiem primo ex boccodice erncrunt Maiirini,
ubisup., col. 241. Fol. 155 recto , xlv : < Incp. de et ii<le eidcm codici prorsus adhibita , inler ge.iuina
co quod scriplum est in Euangelio : Ilominis cuius- opcr:i S. Augustini cdiderunt tom. V, parl. i, col.
dam diuitis fructus uberes ager adtulil. i Liiit. inter S. 572. Fol. 171 verso. lxvi : < Incp. alius eiusdem de
Casilii opera bom. 6, tom. II, pag. 45, a qua tamen rnissas coiidianas (sic), i qui incipit : < Congregalio
multas hic nostri codicis sermo varianles babet. Fol. bealitudiuis uestra; FF. KK. facil nos nimio gaudio
158rccto, xlvi : < lncp. de eo quod scripltim e.-t : C esse replctos, scd quia pauet pectus catei is corporis
Quis major esl in regno caelorum ? i Edit apud S. oblijiatum , non po-sum dicerc, quanium splenilor
Maximutn , coi.285. Fol. cit. verso, xlvii : < Incp. animi uestri delectat audre; tamen adgredior, i etc.
dc duabus nauiculis in Euangelio. > Edit. ubi sup., Fol. 172 reclo, i.xvii . < Incp. de decimis sermo
col. 639. Fol. 159 verso, slviii. < Iucp. de ieiuniis eiusdem. > Edit in append. lom. V, col. 460, a qu
vel sancia Qiadragesima. > Edii. ubi sup., col. 4C1. lamen diff.-n in nonnullis. Fol. 173 rccto, lxviii :
Fol. 160 fedo, xLviiii : < Incp. de ieiunio Doinini in < Item alitim (sic) de sancto Melisseo (sic); » cujus
dBseflo, et quod »on insolo pane uiuit liomo. > Ed.t. initium csi : < Dulcis insonuit auribus noslris ntiper
ubi sup., col. 433. Fol. 161 rcclo, l : < llcni sequen- rcciiaia liberlas, dum saeuii inter nns nm?ra capiiui-
tia de iciiiniis Quadragesimae. Edit. ubi sup., col. tas, » e:c. Fol. 174 recto, lxviiii ; < Incp. alittm (-ic)
465. Fol. cit. verso, Li. < lncp.de Pascha. > Edit. de loco (deesi), ub; beatus Petrus iii mari tempcsia-
ubi sup., co'. 179. Fol. 162 vVrso, lii : < Item se- lem sustinuit iu naui. i En prima vcrba : < Nutritos
quenlia de san/cliim (>ic) Paschae • Edit. ubi sup., hyrundopullos suos, cuin uolandi arte di.-ponii, pau-
col. 181. Fol. cit. li>i : l:em sequentia. i Edii. ubi lulum quidem in aerc dimiitit ,
qu bus lamen ipsa
sup., col. 185. Fol. 163recto, Liv : < Incp. de Pen- uicinaest, ne forte decidant trepidaudn adlmc in -
lccosieu (sic). i Edil. ubi snp. , col. 187. Fol. 164 " Drmi uolandn, » etc. Fol. cil. verso, lxx : < lnrp.
rccio, lv : < Incp. de accusato Dominn apud Pila- sermo S. Hieronymi de Exodo in uigilia Pascbae. •
lum, et de Susanna. i Edii. nbi sop. , col. 141. Fol. Edit. inter soppos t lia S. Augiislini scripta in
cil. veiso, i.vi : < Item sequenlia. i Edil. ubi sup. append. tom. V, et apud Vallarsium inter spuria
col. 143. Fol. 165 verso , lvii : < Inc-p. do naiale tom. XI oper. S. Ilieronymi , col. '212. Fol. 173
Doinini. i Edil. ubi sup., col. 403. F<>1. 166 rec:o, verso, lxxi :< lncp. eiusdem in die dominica Pas-
i.viii : < Incp. de kalendis Januariis. i Ed t. ubi cbae. i Edit. ubi sup. , col. 200. Fol. 176 verso,
sup., col. 409. Fol. cit. verso, lviiii : < Incp. Iracta- i.xxii : < Incp.eiusdem S. Ilieronymi in d:e Dominica
tus de Epbyfania (sic). i Edil. ubi sup., col. 4"25. Fol. Pascbae. i Edit. ubi supra , col. 215. Fol. 177
(n) Plinii hoc f:-igmen'urn in Sessoriiino niiatf>r- quc prajstanlissimorum virornm conalus, qni pler.iqne
nione iulegro scripium ad libb. xxiv, el xxv Hist. na- inenda ab lioc Pliniano opere ex viiio-issimis codici-
luralis priinet. Illnd i.uamvis eJiliiiu, laincn in Ses- buserulo longa operosaque cura sustiileniiil, et r):Iii
sorianis auecdolis aliq latiilo pro er.nn. ôn enim dc- bojits vetustissimi palimscsti auctoriiatc alia nououlla
spero fore post llcrmolai Daibari, Arduim, aiiorum- expungere loriasse licere
Patkol. XVIII
»07 S. AVRROSI MEIMOLANENRIS EMSCOM 108
rctto. oeeuriunl S. Rjsilii Magni lusiit..ia nionatlin- A lc.l, eosdein Amhrosiiiin h.ihui-se feriis Pasehali
rum. qua? in lom. II aaar, e.lii 1'ari-ien. an. 1750 hiM r.niin vi'mi i| I ilict primo scrmoue, e.ns allo-
»col. 5.7 edna suiit, quaque li»c liltalo pr.rsiguan- qni, i|ni Deo Ip&a devntinius prufejsinnc jain |>ro-
tur in endire i i Instiiuia mnnachoruni sanrti Rasi- xinii depuiali mnl erjBlo (fc); ct clariui iu leriio, qui
lici (sic) episcopi Caesariensis Cappadociae in Christo. poinpisci nniiidi voluntaiibui abjeetia, meliori coo-
l'rolngus sanrti Rullui praesbyieri. » Miror cl. Fon- rursu ad cirdum iraiisiium fcrerant ,
quique ab onmi
laiuiiiuin, qmmvis hunc rodicem vidisset , liaod ta- fjtie COflUfionil uniiqiix pcr regeneralionein siln-
iiicu aniiuadvi rlissi: Huflnum saocluin appcllari latis lavacn purgati, ci per haplismiim nionui nal.i-
i|iioil quidcui ali s uolassct in liue sux llislnrix I ilms uiiiiidi, iinlnlii.il i per graiiam uati snnt roelu (<•)
Aqnilcie.sis, Cujul in posircmu par.igraplio Rufini id qiiiileni siguilicarc vidctur, verba ad plcbcui lien ,
l.iuiles leeonsiiii , cl dc illo ut dc sancto ninnuit qo.i- jaiu baptisma , ad qtiod nonnUi iu pr-rvi-
scripturum fore R illaniluin. Deinum fnl. 200 rerto, gilio Paseha admitlebatur, rcrcpcrat. Iluc eii.uu
iwim, est seiiuo, qni iascr. bitur : i Incp. scrmo addi potest, illic S. d ciorem dc incflfabili Inrariu-
lancti Aiigusiini dc resurreclione. > llunc sermonera, tionis mjsterio clarissimc loqni (rf), quod sludiosrs-
qui ohiii inicr S. Fulgcmii scripia reconseuatur, De- sime lunc temporis nonduin baptizatis celabant an-
uedictini editorcs oper. S. Augusiiui bujus nostri B tiultes; simulque cxpticari aceepti jam saeramenti
el alieiius eodkis auctori'.ate liutiii Fulgentia abju- baptismatis cfleclus (c) ; alque auditores horiari , nc
duaruiit, cl inier genuiuos feliis Augustini vnlga- eum sa-culo, cni iu die leilempiiouis, id cst baptis-
runl toin. V. part. •, col. t024. Ilic sermo inancus matis, qno consignati fucraui Spiriiui sancio, vale
•st in ru.lire, qui duabus inlegris pagellis mulilus dixciam, ullani in posieruiu socieialera inirent.
est, i|uibiis non modo hujus scrmonis amisit po- :uij vetcrem hominem spnliati ct Cbriato connuoi-
slreina veib.i, verum eiiam aiierius ejusdem S. Au- lui , eo stiliret die nnvum hominem imluli , runi
gusiini sermonis, qui nostri codicis esset i.xxmi, ipso rcvixerant ([). Veruin si quis id non satis ilare
prorsus fccil jacturam, ctijus tilulus adhucin indice ex prioris serraonis contextu eviiici pmat, eo quod
fol. 129 re-.to, sie legitur. « licm oiuadem in capile relaia vcrlia ad caiecbumenos et e. nij>etentes com-
libri sermo de uersiculo psatini undecimi : Tu, t)o- mode referii queant.ei nou obsistam ; ct si in hac
mine, snuubis nos, it eustodits r.os a generalione iila senientia priiuum scrmonem ac alierum ad pnece-
uupif in ueleiniiin. i detatem Quadragesimain , qua quntidiano senunne
IX. Conjectura de Ambrosianorum sermonitnt trtate, calechiimenos et competcntes doeebat Ambrosius,
tt tenijwr, quo habi.i suf. — Sed misso codice ad remiilcre inalii, non repugnalio. Ilaud nic latei S.
Ainbrosianos sermones redeundutu est. Fieri eniin C Ambrosium baptisandos »d terreslrium rerum con-
nou polesl ul ab illis rccedam, priusquam de tcm- temptmn prxeipuc adliorlatum fuissc : sed a?que
poie, qoo li.ilnii sunl , quxsliuncm saltem aliiiigjin. Scio, illos post susceplum baplisma i:i lisilem niura-
l*i n i <> j.nn auclore cognito, seriuonum quoque xias lilius prxceplis, qiue se doeenic jaiu diditcianl, novis
compeiia est. Nihilomiuus de anno quo liabiti siini coucionibus conlirmassc. rrofeclo serm..nes, qni-
niliil ceiii habeo: el si qnid conjcctnris, qu iruni bus C'inslanl libri rfe Fuga saenti . et dt Jarob . 1
tamen judieium imegrum voio cssc pene> lecloicm, Vtfii b ata, ubi poiissiinum de tinjus mu.idi rebus
liceal iiidulgcre, illos anuo 589 baud mulio ami- abdicaudis agitur, ad recens ii.ipn/.aios habuit Am-
qmoies arbitror. Cum eniui in ei-dem nicmio inin brosius, ut srile erudi i Maurini ileniousiraot (a).
ecclesi.istiri cnilus, cum psalmoruin , hymnorum X. De horum termonum doctiina. -- N.u est vern
et vigili.mini , quam distiplinam Mediolaoi S. Aiu- t iir. qui nuiiv prodeunt, scrmoiies lau.lem; nam ipsi
brosius auuo 586 tirciter insliluerat, nec semel ncc se, ui auguror, eruditis piisque ledoribus common-
obscuro liat (a); amc illud lempiis hos sermones dabunl Quod autem in eoinin prasei tiin primo ac
scriptos fuisse, dice:.dum non e-t. Ei hxc conjcctura secttmlu Ainbrosius evangelieis verbis doce.il , Chri-
indc foitassis conlirmari polest, qund in leitio ser- siianoriim esse omuia sua bona rvliuquera, et pio
iiione mulia babeanlar, qute ul aiibi prxnotasae me- Clir sio paiipcribus distril.uere, alque se-e prursiis
Jusiinx persecutionis temporibuj

iiiini, difii. iliimis divinx providcntix tomniitleie; u.m ita slririe iu-
apprlme convenire ridenlur; qux quidcm Ariauo- lelligendum est, ac si preeeplum illud abaqjua dis-
rum impunila vexalio eompresaa esl ame annnm pendio xternx salut s a quovis prateriri non paaait;
5S9 quo Valcnlinianus Juuior una cum Tbeodosio, sed aii eo observari et adimpleri illud quulem opor-
evstntlo M.uimo lyraimo, Hediolannm reveisus esl. tere, qni ad supieniuin gr.idiiin ev.iiiêlu.e patlec
Quud autem hi tres lermones eodem anno habiti liouis p iveiuie i onleed.l. 1'riiletio nnllu-, qui Iquid
sint, et eurum iievo collgnlioueque patet. Quoto beleroiloxi uroieriei blaiere.il, haac dislioet.oue n
rero anni icmpori iidcm illi assigmndi sint, muto autiquis ioiani.el in .'tinbiosianissti ipiisreperiii, il> I
minoria dilficultaiii rai eil. Uuuitarl enirn v,x po- inliei.is, qui s.lloni legerit eap. 1 1 , lih. l de Ofli. u»,
(ti) Serm. i . S '•>. ct Serm. 5. § II. (r) ibi.i.. Mtai 10.

((») Ibid.
J I. j/l Ibid. . ^ modo tiial.
(ej Seuii. 5, §J 4, lict M. {j: l.i adnioiiilionib prxv.i».
(rf) ll.i.l.
Ji ., . .i I
i
109 sermones Tiir.s i;\ cod. sf.ss hh.kno. - si iuio i. mo
t.lii apcrtissime aii (•) ; « Oliieinm aulcm onme aul A <'si qiwd paw i- verlus atliii?an>, i
imiiuni ] >im
mtdmi», ani perfftiwH esl ,
qnod anquc Sciipima um lii-« vnlg.tfitlis Sorntniiibu.pr istiti. r.iniin crniin texius
Buctorilaie probtrc pos-umus. Ii.ilii'inns etcniin in (11 codice c 11'iun.iia nralionn ad fi'>em iisjiic p-rve-
Evansceli» dixisse Dominum : Si pii invittim <rittnr>n nit. ii iiiillani idcirco paragrapli iruin <lisii iCtioncm
tenite, srrra mantata. Dirit illtl Qutv? Jesus r.uicm exbibct; qiur.' linren, cum c;:n a mijnribus nosliis,
tti.tii ill, : W-jn hom cidiitm ftciet, non adttlleiabts, invitis eiiam rndirihus, freipn ni if.im vdcrim, I111-
vvi facies furtum, nen falsum lettimonium dieet : Ua- jusmodi inorcm retim ndmn esse rensni, prasscrtim
tioia jiu nm cl malreiH : cl ddget pnsinmm lunm in lcgcnlinm cnmmodiialcm. Iti-licilur quippe le> loris
licttt te ijnum (Mutili. xix, 17, 18, 19). Ilxc simt aniiiiis, ni sieuhi Augusliiitis ail, dc via fessns novn
tueiliii bfficia ,
qnii us a'iquid doesi. Denique dicii limio, sicui iinimns vi.itoris bospitio. He. (c igiinr
illi adoli seens : Omuia hae eiitlvdtfi n jiwentute nttat Itiiiilius C. Novalianus cecinil, a<l Venerium l.nfuin
cjuid adliue mihi </< t » Ail ilti Jertis : Si vis peifeelus scrilic s, in snn Jtiner. (</).
etse, vade , vet.de omnia bnna taa . el da pautfhbus :
Iiilcrvalla via; fessis prmlar<> viiielnr

cl hubebis ilie.nurum iu CJlto, et reui tcqnere m (ibul.,
i.ini imi.ii inscriplus niilli.t crebra lapis.
20 el 21).... IKiC rst igilur perfivlum t.f.icimn. • y.edm
tgiiur prxcepia cbristicolis omniuus ni adiuipleanl .
., Scrnioniirn .iulcm lenlni nonnulla scholia sulijicio,
[>< rfci lionis ijijiiii sludiosionhos pr.crcpi.i pet- i|u 1 prinia ad codicis varietatem, ad cjusdcm cnieu-
fecta ut ani|.li'i lantur , -nnlel Ambosius. Qu.e nt dationem, ui ;rammalicara et pahci igrapbiam perli-
it.i sint, idem tVnbrosius in prinin scrumne ileclaral, neul ; aliaqoe ilcinde proponn, ul qu.e loca parallel.i
ilircns <]nod i Duojinus in Euange'io pcrfcois et ron in JVmbrosianis -eriptis reperiantnr fcre intcntn dij;iio
siimmaiis uolcns cssc consuHura, omnia quae pos- iiioiisirciii ; ncc piKircmo notis biblicascomparalivas
sideient uendi censuit ct iii[ endi (b). > Nun rrgo ciim iisileiu sacrx Scripturx locis oniitlo, quibus
Oinnilms, scd perfeelit dunlaxal el comumwati. |lo- Ambrosius in suis hucus.|iievulg»lis operilius mi nr,
iiiiniis sua-, oiunesfacultatcs vendcre ct in paup>r s aut, si illis carcant Amhrosiana scripla, c.ceri usi
erngarc mandavil. Et hxc satisdicta adobstraend 1
m sunt Patres, qni vcl Amlirosio suppare«, vel liiml
lixrciicoruin, incrednlnriiin ac pseudo-politicorum pcit-ul ali Anilirusiani xtate flnruerunt; adeo ul ex
os, qui cii.ini hac nosira miserrima xiate, ob li.ida bis oranibus lam intrinsecis argumenlis, nimirum ex
ciliices Clnistiaux dogmaia a Pairibus Eunimo 11111- snmmocum Aiiiliriisbnisscriptiseonsciisu, quam e«-
scnsu indita, qux uulla adbibita dislinclione »d Irinsceis, c\ auclorilale scilicel et prxsianlia cndicis,
cuncios fidelcs necessario exlendi dictilani, lam false Ims scrmnncs Amlirosii Meiholanensis cpi^cnpi fctus
quam impic nnstrain sanciissimam religiouem oni,- esse j;cnuini)S, quisqnc compcrtnm liabeat, .il<|iie ex-
Stieiatem csse prouunliatil |r). pluratum. Sed iis prxlibatis, candidus et eruditus
XI. De pariitione, ei uotts ediioris. — llnmii adliiic C lcclor judicct; uam cece scrino cs.
(a) Scrm. I § *. itcltevetine de Matines, Traiat. t.dit. P«ris, 1828. Vi-

,
(b) Tuni. III, C"l. 15, nnm. ">6 ci •". dc, sicapul 5, Oe la inoiifteuion de tuclit>it
liccal,
(r) (ta Barbcyracus ct Cibbonius doctrinx m ir.-.li du ehristianitine par la citilitalion, pay. 48 et sei| |.
SS. rairuin iiistilianl qin.ruiii nuperrime in.-lau- Ilic hlicr iiiuliis sacrilcgis rutilibusque Ecnlemiis ic-
,
ravit i-irores opus cui inii'iis Dn jt&u.tiime aiuieu : fcrtus cst, ojuas liic operosius conlutire nuii est.
et moicrne. Vbuvres patitiques de ,V. </<• Prudl, anaen (d) Lili. 11, disl. •».
SANCTI ARIBROSII
MEDIOLANENSIS EPISCON
TRES SERMONES.
e
SILKV.O 1'UIMIS. 1) cst sacratissimis euangelicis apicibus adnolaliim :
I'l ii-.ii.cio. < Vcndite omn a quac ' possideiis , ei datc clcmos;-
I Ii.iiiiiiii 11:1 111 Jnsi Ciiristi caelesle b praeccpiuin nam rt

(l.uc. mi ,
5">\ » Pracscns serino carct am-
u
Niiianduin csi Ambrosi vocabulum consianler in «
llujiisniodi inlelleciio liaud infreqnen- est in Am-
ii>. ciiiii iiua i scripium velu^la ortbographia.
l
brosianis scnirtis. I f yaiur, cx. gr„ b. 111 llexacm., I
' lina lantuiu dipbthungn tte utitur librarius nnsler, cap. 13, pa;'. •>">. Venctc cdit., qua uior, an. 1 4S.
qnam absqite nemt -<nbn more velerum. !>• btijus •J
Cnil. elemoftjna ; inrtasse superaddita lu t ullinix
tlililiilimigi autiquiiate late agui.l Salniasius episi. al a lineola pro m, ut frequenter velercs amauuenscs
S.in.iv., Coi.ringius ceus. dipK l.imliv. p. r>li>, el usi siml, scd inodo 11011 apparcl : scu inavi-, prurûs
Caslcius T.iti. biiiinn. I. V, p. 7>l't. lliiuc oilhogra- — m csl oinissa vetcrum raorc, 111)1 »1 Dnaleni elidcbant;
pliiain iu edmdo lexlu scqucniiir, ne uiauuscii|>iiim cujiismndi exempia in aniiquis mss. non dcsuiit, mc
pn | r .1
si e>iL' fraiiileinus miniiue vero in nolis, nisi
; in boc ipsn cn.lice il.si.lir.niiiir. Infra taincn recio
ciiiii SesSutiaiius illc eitabilur ..odev. Kdit. scriliiiur cleiitosynam ; ai constauicr cum una e.
a In
nova Laiina Viiljat.i nmiltilur omtiia post Ven- menii versiunem usurpal, qu > a nosira liaud paulum
Me; sed Ain' rosius lum Vetcris.cum Novi Tcsta- rccedit. I'orro Anibrosiiii iluin locum parallelum
III <- AMWtOSI MF.MOLANF.NSIs EHSCGTI iii
bagihus, i-i nilill rellnqilil ineeilum aut obsciiriiate A edemus k

, aut quiil uestiemitr [Matth. vi, 51)? '
fi|
i
T|iir\nni ; ulii nperln nerilate • l traciio posaesalo- nolite eogiiare <ic cruslino ' (Ibid., 51). > Ui aa ijuae
uil imlicilnr , ei preill • prnemgalin » non lacelur '.
deinandauerai, remolis oimiilius cngiiationis angori-
VenJiie, inqttil, omnia qu.ie p<is idolil, t\ daieele- iin- , impleri fac.le poluissenl : < Vendlte , inquii.
moaTMin *. > Oecnpnios caelcsiibus olfiriis mumlanae nmnla qnan possidetis, ei daie elemosyoaui. • Ampu-
pos«essionia cma • molestlaque n»n paiiiur Inpll- lallil oiiiiicin callidae cU|>iJilalis i-xcusalioncin, qi i
caii d ; ei DeO ipsa Jeuoiionis professione lam proxi- n liil rclinqni C n gilan inbct in craslinum, qui prac-
c
nios, uel polins mrnlis siiiceritate Chrisio eoniun- cepil pracrogari omnein subsiantiao qnauliiatem ".
cius ' ciira solliciiudiiiequt? * saecnlaris posaessionis II. ScJ praemissa repcianuis dlsputatione " cnn-
absoluil ; omnein i.peris lui enrsiim omnemque cogi- InsTanda ° « Nolite, inquii, cogitare, dicenles : Qnid
lalionis luao inotuin eripit mundo.quem depulare edemus, aut quid uestiemur? Ilaic enim nationes t
dignatns eal caelo '•. Imle namque esi ei illul '
quod quaerunt. Scil autem P.ite.r ue-ler caclcslis, qirii
aperie domandal i
: < Nol.te cogiiare, dicenies Quid lioi nin otnnium ImUgeUs ' (llnd. 52). > Cogiiatio Jifii-
» Codex prneiii cnm iliphilwngn, qnam espungere B tunminUictiudhumifliMiaaculari» potsestionis alnotii

inallem cum grammatici in liac vocc illam pror»us
, (siibinlelligc vir perfectus), id esl ecmcii, seu tuptrnt;
exeJudanl. qun scusu hoc verbuiii absotvit usurpat Amhrusins iu
1 Pracrogatio, scti a prae et erogatio, iu esl diltgens psal. xxxvn, 21, I. II verurn ex lcciione quain reti-
:
conlaliu. scu potius a verho prnerogare pro ante i-li- nui magis senlcnti.i fluere vid<'baiur, ila ut nbsotvil
i/«/rf (actre, juxia illud Suctoni in Ang. c. 55, prae- |iro liberat (scilicel Deut) pnsitum sit, quomoJo illuJ
rogaicsentenlias,cl Ulpiani i. sedadiles !T. toc. el cond., obtinet eiiam in psal. xi.v, 17.
b llie et
ubi pra-rognrc pcn ionem. ileapsc lil|iiaiii ilioruinqiie infra Ambrosiu3, quamvis ad plnrcs verba
jtirisconsullorum loculionibus non semcl Ambrosius faciat, singulariter pro suo more loquitur. llujiismoJi
ulilur, iii ssepe ipsi nos monueruul Haurini, et saltcni exeropla liaud raro in Ambrosianis seriptia aeeurruni.
vidcie csi in uuiis t. II, p 380 ct I. III, p. 1)17. Eadem ViJ. lib. de Fuga sxculi vi, 53, t. I, etc.
ilic dc voce supra rcciiaia distr<ciio, qna aeque juri- Ita codex coiisiaulcr pro illud.
1
ilica est pro vendilio. Clpian. IL IV, 3, B, a mcd., cl 2, Subintcllige perfeclis, id est perfectis injnngit.
i
15, 8, cir. ined. Verbum qiinlcm dcmando pro injungo usurpai Livius
Cnd. cuiam, manif sto inendo.
« l. V, 11 ct VIII, 5G. Verum in hoc scrmune, in qiiu
codcx servaia prxpositioue in. De his aliis-

d lia <ixc vox infra recurrii et pro valde mando videtur
que similibus p;;vpnsiiinnibus, quas sempcr, si pauca adhibita, quo sensu ca usus est Suetoiiiu^ iu Neron.
vcrba excipias, roiinet eodex nostcr, videsis apud c. ."o, in Aug. e. 10, et in Caes. c. 83.
1'uischiunt orthugraphos veteres. 1

CoJ. «damus; BCripsi lamen edemut, cum el in-
m cod.
• In smreiiMicm. wiiie
rou. sinceiiiaiem. iiucra m auunuai.
&iiie litlera abundal. _ icrius
/crius nanc loctioiicm cuuex
lianc icciioiiem cndcx reimeai.
reiineat.
' Cod. eonianclus ; sed conivnctot scribere malui ; ^ Ua codex per m, quam semper in hoc vocabulo '
ita cnini anlecedentia vncabula casu accnsandi oecu— seribii.

patos... proiinwt prnrsus postulare viJcniur. Littcras '» Vide supra nnt.
f, p.
1 (Hujus pag. not. b ).
n Vox diipittntio (requentor apud Ambrosium idein
o et n passim in aniiquis cdJ. immutatas, et con«
vcrsas invcnimus. significal, quod tractatio, scu pra-dicatio evaugelica :
s Cnd. cuiam sollicitud.iicnique. In ntraqne vocc m ita edilores Benediciiui, t. II, p. U>4o, not. d.
expungcre cem-ui ; nam piura immulanda forent, si " Ita codex vetusta ct quiJem recia Scriptura prn
itla retinerentur, prout jaceni in codicc. Eienim si collusiranda ; Xa&Wf.i.aj.*; enim propriuin Afrorum
quis codicis lcclionem fiirte prnbarc mavuli, legat fuil, te.sie IsiJoro Orig. I. 52.
opoilcl el Dco ipvi devotionis professione jam proxi-
: p Natio viliori sen-u e Crxca consuetudiue. Vid.
mus , eel potius menlis tincerilate Clnisto coniunclus Suidam ad vocem e3voc
allegat Maitb. xix, 21, constaniei post tmtfeaddit l. III , ul>i, Scripium Malth. XII , 21, nou ut es!, ait
omnia ct eiiam ibidem hac vocc carcat nostra
, i didiactmi dimidium, tamen vis pefcctut etse l>e< li
Vulgata. Ita sane legerc est lil>. t Je Abrab., cap. 3, olfiras : sed ut onntia lna vcndat , el des pauperibus.
pog. \i; de Nabuih. Jeiracl. c>p. 14, pag. 58; in Paria lcges lib. de Oific. cap. 50, S; lib. de V.J. v,
i
ps. txviu serm. 7, 9; lib. vn in Liicam, lilli, ct alibi. 27 ct seqq., ac episl. 26, pag. 6, t. III.
tjiio.l aliinel ad illuJ l.ucx moilu cil„ observandum *
Elecmosynani passim commendat in suis concio.
cst quod m
Ambrosianis operibua bactenus editis nibus Meiliolaneusis antistcs, ei pneserlim paal. m
luinimc occurrii quare eo lesiimonio, aliisque infra ; D cxviu senn. 8, 22; serm. 1-2, U; lib. vin iu Luc, 245
laudamlis, Ambrosii vcrtdo ditari poiest, qu.un una ei seq.. l. II atquc epist. i, 2G, i. II).
;
iuiii cirtcris SS. Patruin vcrsionibus colicgil cl. Sa- * II. L., qui bauJ legitur in Ambrosio scripiis as-
baiicr, ci in scboliis su.e veterum biblicoium Colle- scriis, ita habci S. Cyprianus lib. de Orai. Dom.,
ciionis suiunia utiliiate ac labore cungessii. Profccto col. 210; deOper. el Elcem.,col. 210; et lib. ui,
banc preliosissimam cullcclionein plus quadringenUa Tcsiiinonior. , col. 507, aJJilis tamen cum Vulgata ,
versicuijs tupplet, el auget Sessonanus codei anii- uiii quid bibemut ipi.e auclor. reg. cleric. apud Au
,
quissimus, qucm Deo lavenie quanloc.us vulgaluri guslinum ominil. i. I, col. 5!L
suiniis. * S. Augustinui Ainbrosii noslri discipulus, qucui
En Ambrosii dc pcrfeciione senieniiam, '.|inm

1
ad sui magislri SCripla aape rcspexisse nolani Mau-
ipse secutus leinporalla bona sua omnia abdicavil, et riui t. III oper. S. Ambr., col. 095, lla b. I. ;.li.g.ii
vcl egenis dislribiul, \ el trilmit Liclcsi.e; ul cx cjiis- lib. ii Jc Scrm. l>om. in m., I. III, <ol. HS,et li >.
dcm i explorainm
est, ac unJi'|ue ex ejus scrtpiis
iia de Meol., col. 457, ncc non lib. conl. A.lun., t. VIII,
pioinic.it. Siqiiid-m harc enim ttl, scribit lib. <lc i col. 115.
cxi esau Satyr. n. D. tumma justiiia, vcudeti quai h i- , < ; ' llccolo annutata supra pag. I, not. 2 (llujus pmf,
bmi.ci coufem vaupcribus, Qui fniindi petsii, J.'Ju i. '.'
m, et tiimlia fere legesls iu psal. c»vm tarm.
puupei ibus , jusii.ii rjiis mauoi iu .i lei »um s. \ 1 1 i ,
s, < ai serm. £i, 18, i, II.
'.i trgo ttituaatatorat nos, i.ou hojrtilci uitquit; uam
. * lloc lcslimoniuiu, muo carcnl sei |>ti Aiui.io>ia-
Iweduas tucctttori qutcrilur, ditptntatia puup nbui n.i, iia rcpoiiiui Cilltiliil ,i|iuJ S. Cvpi iaiiinn IJ>. de
thtigamr, Consonat nbi S. doctoi episi. 7 ,
pag t>i. Duiu., cul. 210 tt llb. iie Uper. al Bleeui , coL
113 SERMONES TRES EX COD SESSORIANO. .
— Sr.RMO i. 114
dentiae Jininac professiouis in le perimil llde.n : it A nulla acriiinnariini praeseniiiini sollicitudo conpuu-
tluill nicluis ", ne qnil b desil in altcrmn diem, nn- gat i '*,
dicens : < (Juaeritc priniuin regnnm Dei, el
maims deindc eius ci oninia adponentur uobis * (Ibid.

cessc rst dnliitis dc promissis ; reirnliis iiislitiam ;
ali operibus instis : atqne iiu lit, nl infirma cogita- 53). i Dedms iusliliac ac pit-tatis ofliciis, ct cacle-
tionc delen us, a hono npcrc desistas, ct desistcns a siibus cxcrcitationibiis ocriipatos lulos faril de om-
lioiio opere, religionis ac diiiinum nomen amiltas, et nibns, el securos : ut non auoceris a noliiia gcnito-
ipsa inhecilliiaiis c luae pcrfidia '

aelhnicis iiicredulis ris, non a cogniiione utiigeniii disiraharis, nec a doilti
coiiparatus d
, incrcduliiatis dcteslabile nomcn. et tancti Spirilus professioiicque desisias ; mn abenes a
stulliliac uocabtiliim genlililalis inenrras ". Cbrislia- medilalione praecepti, nonabspepromissi, non a fide
noruin est enim spc fidissima fuliira eogitare *, et crcliii, nonadileciioneproximi, onaprrfeclionemaii- 1
gcntilitim desperata, pcrfidia praescmia quaerere *, dan ',de quo Moyses (Deut. vi, G, 8) nioiiut, ul cordi
dircntc Chrisio : « Nolile cogitarc, dicenlcs : Quid nostrosempcr in-idat,sempcrcon-pcclui:idsista', me-
edemus, aui quid ucstieniurt llaec cnim ge.ntes quae- ilit . 1 1 1
mcmbris omnibus liinciilatuni
1 1 1
1
' sensibns no-

ii nt. i K.l adiecit : « Scil aule n Palcr uester caele- Siris sempcr inhaeral 7 I)e bocDauid . : < Cantabites
slis, quia horiim omiiium indigclis. > milii ernnl scmper iusiificaliones luae Ooimiii!" i Psal.
lll. Condiciuiis ' nostrac necessitalis e eaclesli ii cxvin, 54). i i-.t iieriiin : < Iti lege Duinini liiit unluiilas
Patri b notiliaut laicrc uon posse diuiiius semio com- eius.el in le.ncciusineditaliiliir dic ac noce ' (Psal. i.
nnnnii, ct cius proiiidenlia procur.itioncque nobis 2). » Kt alibi scribtuiii '

csl : < Non recedal libcr
oinnia adponi ' dcmandat; si nos iuslitiae opcril.us legis liu iis dc inanu tua; et meditalieris in c> dieac
iubaercntes, el regni caelcstis inquisitione dctentos noetc " (Jos. i,8). » Simililer Apostolus hoidlcr ct
• C.od., mritiil, sed meluis legcndnm vorba sci|iifin- b Cod. calestis Patris, sed einendan !um prorsus
lia in SCCillld.i pi-rsotia ttubites ... rctralut ... desistns fuil ci;eles'i Palri.
plaiium raciuni. ' lia eod. semper rctinct pr.T-posiiiiinem a I.
b llarod., fortassis quia soquitiir d. Niniirum t anto 1 Cod. ronpmjnal, <pi;c pnirsus manil.sia inelabcsis
d iino coilcinqiic sono apud vclorcs effcrcbatur. vidchatur pro conpuuqal.
' Ita pcr ii. 1 uinculatum scrihcudiini
ln cod. uincultttus,
se.l
J Cnd. bic et alibi in liujnsinodi vncihus servat con. putavi, neuiin mundiiio coucordel. iii
• Codex i». urrat, s:'d quiilem mundose. Ita cod. per b ut iufra recnrsitai, et in antiquis
i
1
ha cod. a pro li, ciijtisinodi exeiiipl > ct infra codd. fnquenter orcurrit. Vide apnd Maiuin Cicex.
recurmiit, el anliqni codil. passim siippcltini. antiiju inlerpreteiu xv, 2, in Vatiuium t. II, p. 185
k In eoil. ttecestilalem ; sed Correxi neeessitaiis : ita cdit. itom. 18-28.
eiMii sen us posiulare vidctur.
210, omissa lamen voce caelests, quam reinet apud C i/itd' ct tempore sutiqessit memoiin, verbis cvavit.
ilti
Sabalier in>. Claromont. Nolanduin cst infra iti b. Htiic coiilraiiain baud me lalct AliSaldiuih lcniiissc
«'Oilem I. legi ge ttes loco nationes, prout babct eiiam se.nlenliam in opere, cui titnlum fecit De authenticis :
atict. Opcr. Iiup. iu Maub. homil. 10. sacrurum Seripturarum apud SS. Patres tectio>iibus, et
1
Fr. quenlcr bac vocc uiiiiir S. Ambrosius, ut cul- Vbronx vulâvit an. 1747. Veriini, nisi plurcs autben-
pam noiet inlidulilatis. Vidc infra, el t. I, col. G59, licas versioncs biblicas eumdem P.iireni codem lem-
n. 41, ac lom. III, col. 10G, ct 9li1. nn. 82 el 110. pnrc ba' uisse probelur, piocul dtibio si Ausaldiano
' llauil absimitia sancius aniistes babct lib. de Isaac
prxjiidicio per omnia Palruni scripia a capite ait
elAniiiia i, I de iuier|ietl. Davul lib. u, c. 5, 12, 1. 1;
; c.ileein crisis e\ctceatur, vix nniim reperCur, (|imd
in ps. xxxvi, 70, ct xxxvn, 2, 1. II; ac episl. 55 cjusilcm 1'airis genuinum fetum dieainus, cum vix
14, i. III. uinim rcperiamus, quod conslanier eisdcm verbis
J
Coulcr
in psalmis cit. ullenet eosdem sacr.e Scriplnrae locos.
Viro> perfectos iitillis.iinquam srcruli perltirha-
' 6
lu simili sententia dicil Ambrosius lib. ideAbra-
tionibus coiupniigi, nullis muiub ciipiditiiibus exagi- bam 2, 9, l. I, scribeni Isqui Deum sequitur tutus :
lari moiict eliam AmbrosiiiS lib. de Jacob. 8, 35; i scinper est. lit ideo Deum preeferre debemus omnibus;
I b. ii, c. 0,28; lib. iide<:ain el Abel 2, S; lib. ile n c patriw eontuilus, ncc pnrentum filiorumquc gratia,
Fnga sa:c. iv, 17, 1. 1, atiiuc lib. i dc Olliciis, 58, 200, nec u.roiis contemplatio nos revocare debel abexecutiont
1. II. pra-teptorum ctvieslium ; quia Drus nobit ommu illa
9
lla Aiignsiiiiiis serm. 57, l, V, col. 357, et trsrt. lnrtjilur. et potens est senare, quw douut. Cotd. c.tiain
122 inJoiti xxu, col. 811, i. III, alquc apnd eumd. .. lih. ii. c. 5,21, I. c.
auclor. oper. Keg. Clerie. t. I, col. 29, addiio tatnen " ' eadcm
ntciirrunt in psal. i, 50, ct
ll.-ec ferc
Imec aule omniu. Aiubresius vero lib. du Caiu el i cxvni : serm. 19,
51 el seq., qiiibus ctiam iu locis
Alicl, 4, 12, l. I, habel : 0«ft'ri ereijnuin Dei : et ecce tiim illu Deui. stipra cit , cmn Moysis aucloritate usus
omnia pr.islo sunt vobis; lib. vn iti Luc, 150, t. II : e>t S. ibictor. Consule ct in tisal." xxxvi, 05, t. II.
Ifuicrite. reanum Dei : et Im-e omina adjicientur vobis; -* lia b. refert Ambrosius in ps. cnvttt scrm. 7,
I.
seil in lih. de Kxhorl. virgluil. 9, 50, l. III : et ecce 25, oinissis tamen verbis srinpcr in metlio, ct Domine
suppetent vobis. Itae iliversiiale lcctionuill, de
titfflia in liue, quae nun ni ad Seripiurte icxiuni speclaniia,
qnji uon al>s re lnerit inc quxdam notasse, nullus sed iil arsumeiilo serviai stto, hic milii ailjccisse vi-
nosin scrmonis Auibrosiani lidem labefactare con- delur vttll entm sanclus antistes nos semper Dei lcgis
;
icudat; quia ut scite scribil Nat. Alexander (llist. niedilationi vacare semperque iis jiistiliciitionibiia
Eixles. sa>c. iv, p. i, § 2, p.ig. 505) ex operum S. deleclaii, quaj cnjits sinl, cuin cs delnincato psalmi
A nbrosii leclione cnus:al, eum non lisdem semper verbit versiculo iuin appareal, addidil ulii|iic Domine.
eosdem Scriptuw sneric loeos laudusse. Et re quidem 9
Ad verhum h. I. cilat Ambrnsiusin psal.i,50, t. II.
v.ra, aiinil Maurini in prif. ad lib. de Saeram., col. 10
aniiqua versio apud Sabat., prasler ex wu tuo
lia
432. I. III, «rtaii miigna prwparatione auclorem
siii^ loco dc manutua. Al de manutua liabst Cassiodorius
bunc iiuslitim dixisse -ion .>» dubium, neuliquam sane in psalm. vi.col. 29 quocum Aiubrosium legtssc luc
mirum videri, si Scripluram non semper suis, scd iis, scnuu suadct.
113 S. AMOAOSI MRDIOLANENSB EPISCON 11«
iimiiii t, nd TimolhetUtt scribcot '

• H"-' me.litire, \ Ims, ut rationum saernlaruiYi icrtbia accipias perlc-
ii liis a*lo : ut Brofevtut luui adpareal nnn ilui '
genda; atque ita fli, m diuiiiis libris mundanai prae-
(I limotli iv, 15), > f. rci.s r.iiiiiiies, praerepii comemplnr ex st.is, quo
IV. VolunUi religtoii boroiuii caelosiibus legibus rrebria admonitioiiibui inlimalor, no liber manibua
r
iiiUinr», cl diuinae iuillflcationii Bwdilaliooibus die- dcs i, ne cftrde eim mediiaiio eoBquieseal . K.i idco
bui ac nocliliui occupala non habel uacuuni tempus, Dominna in Etmngclio prrleciis, ci consumraalis
iiuo sieciilimi eogiiei, quo poasesaioneni curel, eior- uoleni esse consultuin . omnia qnae possideront
ii. -i uibam praedia, rustirationisdisciplinam excolai, uin.it eensuit, el iiipenili ' : uuii m ratinnc ab eius
iidiliius nippulei, Inpensa disculiai '. Si enini istiii posaiut dileciu ''
diuelli, nH meditaiinne auocari ".
urripuerit, illui dcsciit, secuudum ijuoJ Dominirns In.ii- i- i quod neeeSlilalem ipsam niortaliiim, iii c«t
sermo pnnisit : < Ncnio poneus inaniim iu arairnm UeSlitum, iiictum ct potuni rogiiari prnhibuil : et a
llio- esi cae'c»ti •peralioni, ct Dominieae crucia St Offinia perficicnlibns promisil ad|ioni ; u! nuN.i
si,nn •'
*) rciro respieiens, apius cst in retjuo Iiei necessit.ile, sicuti snepc iam diiium e-l, a coiimrrcio
(/.ii.ir ix, (.J). i Non cnim polest ulruiuque perat;, rc diiiini opcris rciardrris; nulla ut tc auni s:cnluu
ipiod sibi iniinii uui est ratioue, uerilalc diuersiini, et lurbel ; uulla rrugiiin inufli aridiiasque eamporow,
acmulum iioluniaic. IIoc enim sxciilum cngiut, illul It nee olcarum itinearanMHie falteiiies fmctus eirru-
eae!um etnntal ; lioc rationibus inundaiiis inaialit, cieiil ; non pccnrum mnrieutiomdamna coiiciiiianl '•.
illut diuinU oratiou l>us, cl nieditatioiiibus uacat. I >»-- V. Haneai libera iuconcussaqiic >leuoiio, ui Dci
niqne ut dicta r.-bus ailproliem, et sermonis mci a.i sui ct Domini Chr.sli dileciione possessa hyntnis rc-
rortionein opcribtis firroem, uiar ezeinptu '. Si libi tonet, oraiionibus uacet, ieiunii»ac uigiliis insiilat ",
gestami diuinum librum iu mauibua, etocutis atircs ci iii pioplieiiruin iilut canlienm enngrne ci conpe-
arpcnti pari ac legemi, diuiuai|ue praecepia sensibus lenle abrump.it < Ficus non aflVel frucius, non
coiinicnJan i
b raiionum hbu, uel conparalae pos- erui.t u sceuiia iu tiineis. Mcnti inr opus uliuae
srosionis Ubulae Ibrie iradantur, necesseesl til abi- cjinpi iio-i prarstahunl cscam. Pelicicnl a pauu'u
ti.is liliMiu diuinae legis, qucm gesiabas in maui- oucs : etnon erunl in pracsepibus biincs ". Kgo an-
1'aiemlicsiin liic suis signis ansus sum desi- tinni, uipote iiiia- sapit aniiqniuiem, cl iia a^qne recte
gnare, m leciores dc pi ronia ca i o nioroa facercwi, Siiipli in ac oplnnrc iml:e coilil. Iie |ii n
:intii|iiis
ii'' Aiubrosiana explicatio cum sacro leilu coiJim- iis Profecln illain iu p.iliinsc-lo 'lul-
iinc "ii nrril.
der.lur. liano de Ite pnlil. i, TvS, p. °|, cl in var. Icct. Ciccr.
b h.i iu cod. pro commendaitli : . tenini >i ante m Icg. I, 6, tejrehal cl. Maius, i|iii cliam hac de rv opcr.
apud veterea oithograplios souatiat i.i rn. cit. li. 32, H. (?, p. 80S, sapieiltcr iiol.ilial Jam nt :
lia co.lcv. tiin una i uianifcsia •

crasi, et in auti- ttripiurai ejutinodi nmonu. iniitm
arbilrio ttttftt tri-
ijnis i iklil. Irequeiilata. buomus, iinendus est Aegroeiius. <j«i differenliai u,rbj-
J tod. pro deleetu, quam iibl
lia lcciionem idcirco reruiii a de cC dl iiieipieniiHm tradn p.
Vugita manifeslui
' pro adimreat, et Vulgalie m C, i.J.-rc est, si luheal, in psal. cxvim, scnn 8, W, I.
conciniinl antiqua versio apud Sabat., atijue Ain II ; lib. de Myster. ix, 50, l. III.
luosiisles. Cra'CiisTero lexius y«v^« j iv r.ucn, sed * Sanetun iiosiniiuanii<iiiieinfrequciiicriiisiiiscon-
plnrcs niss. dclenl i cioinlnis :i — nlu.-imsacra; Scripun >• I cliOiiciiiliilclilnis
Similia legtmtur in nsal. cxvni, serm. 15, 7, ubi
* comwendasse recte noUnl Neneilictini cditores cnl.
Davidivae pcrleciiiniis prsposilo eiemplo, s>c de illo -17 », II opcr. Id qnippc cl oos supra aniiiiadveili-
i.
aii A'«u sevcniaribvs mniiiis rrathttebalui illeeebm •

: ac vil volveuli lib. u de Abrah., S.ti, I. 1, ci in
iiiiis,
uo* pecHniorta coaecrxnndi patrimonA cupiditaie fio- psal. prxserlim ci txvui. nerspeciuni cnt omnino. i
grabai rn u pioferendi limitit exclndendiijite fiiiiinm

; endidil jntlus, seribit vmhrosius in psal.cwui,
'
t
aiixius iituiium irttus ttndio medituioms inteiilum re- serm. 21, 18, (aeutlatit taat, ditp tuarn pauperibut,
fleeiibul uffeetnm nuitlifuid p leial leiuporit dies . uiltil tibi retiquii. Itccole dicta pag. l.iinl. t (l-ol.
hubeee, lv>c tolum tola tiftj in leue meditatio viiidicubut. III. n. ').
1
ld C-t vcl propiie cmeis tiano. quem miiioop;- Pareui senlccl iam
'
in lioc art;unienin versans liahcl
niiimis rujusque i.iuiili >rissinuim fuiase priscis Cbri- S ilo. inr in cii. psal. serm. 10, tD. Ihicamus, in.piii,
•tianis passini SS. Patrcs lestaniur, vel lorie bapti- i-ino el not in leae meditari, ntui a o, 'i'iwi(r tnriilnri; us il- •
ittii !•. i|uo pl.li- Aiiilini-ii iiiip.-r lucral iniiiala, seu ieeebiit, noil oceupiinur impcdiaienlis ; ted irrupir adle-
nnii n.Jj nnix
iioiniiic larra- cral. S.me bapiswum aemlteiiimus atteuli. Couf. anii' laasnpra pag. I.uoi.
m*nto ' eui Ainiii nsiii"!
appellasse iu ps.l. civiii,
t*
2, el pat!. S, nol. 3 (Co/. III, n. ', el huj. )<aq. n. ').
serin. 13, t>, i. H, pulant Mauriui, Vide ihiJ. nottm 3
Ambiosius illud Malth. vi, 35, cipciulciis hainl
cil. Mii, cl mfia. Auibrosilis cjns veiha hoc loc» . i .. absunilia hahei lih, vn l.uc . u. IMI, l. II, uln !)<>- m
alihi sacr.i- Seripturat verbis juita suum luorem m- iiiiin», ait, nec n.l prtrtens, e.ee ni reluiHHm tiilelibm
leiit. Vid. sallem Biip. cil. serm. dc Basilicii n u Ottemlit giulinm defulu am si niodn qui divinii tle>i- ,
ii mIciiiI . ii sparsini. ilennil tcirtita non uuanaiit. Indernr iiin auippe rst
,
1
Amhru-ius m |»al. si.ui, 51, i II, halnM : mum lioiiiinet curare de eibo, qui imlilaat tle reano. fiotui
witltUI ».. (ii. ii in ttiutt nH rwjHCTMI relro, hubitit e>t eei iitiemudmoilum lamiliam tuum ptisen:, nLit.ieîml.
i y.i" Dei,
. 1 1 liN. ini iii Liic. ii. 45, sic : n«.K( mit- '" liiiul.
O. nlc J.KollCl Vil. Itcala, vii. 7>>,t. I, ln i l
leui ntenum m arnlrnm, ei lespieiens iclio, ttptui .( p-.il cwiii, serm. K, 7, alque serin.ll, 18, lon». II.
rci/uo civltitnm Si crgo piuno I.k-o pro hnbilis, i.l n " Lcg.ilur in psal. II i'u, 'i">. al xvni. sciin. 7, i
secundo post nratmw, «cl si

aptttt legainr, additu it 2.>-5", iii.i .imile. ilu li >' c, el sc.cciii' .'c suiit.
scciiiiJi Inci "i iinc uliinia terba pnnii uiino Dti piO " ll Jcin Cypn iiuis cpi-i. aj 'lciiiciil.nl. (»•. -1!,
TtgilO citeloiiiiit puiiaiiliii-, I. 1 1 (.i HOMri Cudii i| aj escrptis | iirruiH loco /rndiii, ci eianni pro rtc<HH,
vcrhiim Aiubrusiana leciiu eouiurgct. aiquc in- .i.iiiio (•/, si:li>et posi fraftnn d ann
' 1'assiiii mitiii eumpiis Ambrnsius. quein rel iili'1/n Ailllnos i.i ucsliii :.l\cl All^ lljlilllls lll> \ I,; ,ll
sujiii ciplanui, vcl cunliruiul ixntciitiam, ui ultcui Civ. l^-i, n>' ;>r>
117 SERMONES TRES EX COD . SF.SSOB.IANO. — SI.RMO I. 118
irni iu Dnniiiio exultabo, el gaudeho in Deo satulari A fures rObdinnl, <t furantur *. Thcsaurizitc autem
iiicn '
(Hab. iii, 17, 18). » GauJct semper el lactalur uobis io caeo, nbi nequc lines, neqne acrugo exter-
e
iii D miiiio, i|iii mumlanae pos essiouis nneribus ab- niinat : el iilu fures non cffo.liuiil el fiiranliii Ubi
ieciis, ncl polius in frati um inopia praerogalis, nec cn ni fueiit lliesauru* luu-, ilii erit et cor luuni '
iamiiie tibiis, nec praescnlibus pligis praestrinsilur. {Vanh. vi, 19, 20, 21). • lluius praecepii exeinplo
',
Non ciiiii cxaclio iribnl iria necessitatis inpulsai aposiilus PawlusTiiiioiheiim lie: tissiiniim iii'iiel, lo-
imn potsessinnis arua squalenlia non arbusla culln- ''
cupMibus huius saxiili praecipiendum ut non cx- :
r,m de ertioue deformia uon eum soliicilat saeua : tollantnr pompa miimlana, sed cbrislianac liumililatis
gramliuis eaedes b , non ub rtas imbriuin lonja sere- ceisiludine potiautur: ncqne saecularium diniiiarum
J promissionum
nilale suspcusa, non lempcsialuni uaslil.is rrcbra * : spe caduia fjlhiiinr, sed diuinarum
noii ruina leclorum, non conditio lanqucnlium acmo- perpetuilalibus iuuilciitur*. < Diuilibus, iuquit, huius
ricntiuin proxiiuorum solliciludo discruciat, non ser- saeculi praeeipe non stiperbc sapere, neque sperare
uorum fuga, nnii furlum. in iueerlo iliuitiaium suarum, scd in Deo uiuo, qui
VI. In luio suni, oumia quae ail caelum Iranslala praeslat nol-is omnia abundarc ad frucndiiin ', licne-
k pulsau-
niui ; nulla calumnia inquieianiur, ntill.i lil • faciaul, diuiies sinl in operibus bonis, facile Iribuanl,
lur, i-ullo iletiimenlo saetulaii ilepereutit, quaecaelo B comniiiiiieent ", llieaurizent sibi fuudainenium bn-
piaemissa stint, qtiac Deo custudc seruaiitur, ilicente iiiiiii in futurum, ut ailpichendanl ' ueram uilam " (I
Doiuino li.si ( iiiii-i o : i Nolile uobis condcre liiesau- Tim. vi, I7-I9)(n). »
los in trra, ubi tiuea et aerugo extcrniin t ; ei ulii
* It.i cxl qiiam leclinnem reliurndam

riim unica f, quod in ecctetiastici; tcripturit vino inlcrpretnni tritufi
ec-e puiavi, i|iiia linjusmudi inilii alia. se obtulcruut est, aliud multv signifieare, quam tulgn inlelligilur .
in aiiliquis, cl optnnx nola-codd. extenninanlur qnippe exsules, qui miltmvur extra lcr-
•>Cod. cnedis, quod prorsus menduin videlitr; nam minot. l'ro hoc ergo scrmone deuioliuulnr scmpir ac
cat <et easu recto seriuenduiu esse seusus durel. Vi- cipere debemut. De Ine voee ita Millins ln pro'cgoin.
Iwsx fortassc liojus scripinrx eausa luit, quod vele- p. li Sed et Laiin.s itlonei* vocabulis anuttmeramut
:
es amaouenses litteras . et t iiidiscrimiualira usur- o!i-oii'ta, quiv vulgo audiunl. Quit cnim huc nomine
palianl. Sie oblinuil ticet pro tectl, ilencria pro Mi- jam iicsci.ni voeabula, ea, cutn lnrc conscripta c.stnt,
:
uervtt, el Mogestcr pro Maginer, etc, ui inonel Fu- erant apud Chritlianos usut quolidiani. Taha iunt, v.
iii g.illins lntlit. Diploni. I. I,c. G, 9, pag. 1 0:1 ei seq. p,r. evieiiniiianl vt, 16, 19, qitod in eccletiatlicit s<ri-
Consulc laud. Ciceronis aniiqnuin interpreleiii apud pturit tritum agncscil 11 ieronymus, Htcunquc :llud im-
Maiiim pp. Iti7, 123, 134, 14i, li7, elc. probei, ejutque loeo reponal uliud mutto korridiut dc-
c llic ei irlia altente nolaudum verbum cxter- inoliuniur.
mino, quo semper ustis esl S. Ambrosiiis itt li e d
Cod. (/iuiuoriim. sed emendandum fuil i/iainaraiii.
P
tacra: Srriplnra loco pto demolior, ut in Vulgaia : In eod. adpraeliendam bonaquident striptiiraeum
•
ut IiIik coi'j cias seriuonem lnmc vel Ambrosii ad, sed mendosa cnm diphtbongo. Erronern fluxisse
leiunese geuuiniim, \el satem Ainbrosian m re- viiiettir ei inale iutellecia noiarinrum sigla; nam p
d ilere xt.iltm. iSiqoidem vibuin illud sauiilo v e superducia lioeola tam prue qujm pre apud illos si-
sacro leilu expnniil S. llieroi>yiiius, cujus li J. suut i gnificat.
vcrba ad illud Mattii. vi, 16 Yerbum exieriuiu uii, :
1
Cyprtanos loc. cil.. quocmn loc pariter c
lia ( onvssoou/ein,eladililo(nesaurosp iMio''is,qua' t.imen
A<'g'i-tinus, omisso lameii ei posl exnllabo. vox omittit iii cit. psal. serm. 12, 2, ubi trd llietauri. :
* Virum per.ectum nullismniidairsprrturbatinnibus zatevobit m catlo. Sibi discrepal aulem -erm. 8. 8, cil.
evagitiri, praMerloea sn, ra acnol. pag. 3, uoi.5(Cof. DStl., sciibcnS sed thesaurum vobis conditt in cttlo,
:
413, n. ') (tissiiii docc An.brnsitis, ci praserlim I). n I Adainussim legll. Iib. n de Jacob ei Vii. beala,
'
de Caui el Abel, 2, 8 , lib. i de Jarubet V ita beala, 7, 52, 5, 23. t. 1, et lib. dc Spir. sanc, I. sup. r.il.
:
8
ei 8, 33, aclib. n, c. 6,28,1. 1, inpsal. i, 34, etciviu, Miimlan s pompas, et snperbiam liujus iniindi
scrni.8, 7, l. II, nee non I. III, b. i de Oflie., 38, I iVeqiieiit r in suis scriptis deiesialur Ainbroîus, iu
200. Sic vero loquilur Amlirosius in psal. xvxviu, quii>us eliain sappe divitibus bumitila'em c»n incndai,
-7, ulii inter saecui ineommotli eliam tiiliiiiari.ini et prac ccelesiibus lerrestria quam pro nihilu habenda
exacl onem enunicrai : Xoli propter d.viiiat vnne cou- sinl ili onil >s ponil, v. gr. lib. de Abrah., de IsaiC,
tuibari, cxcitai de tomno, eogilare quemadmodum pede Ifoni nmriis, praesertim cspp. ."i, 6 cl 7, de Fnga
cuiiwm taiun scrces, opet tuas augeas, nV nocie pro- j. s:eculi maxime cap. 1 et 4, t. I, nec nou in psalmis,
tedere, cxcubaie id judint donmm; ulaliena diripiat, et pixeipue in mvill, 36, ct c.xvui se m. I, 25; 5,
lil.m mvvens pauperi, veieuris exuctorem tribuli ; vaua 27 cl 3G, l. II.
ism couturbatio. 5
ett Ita h. I. allegat auet. cpisi. ad Dcmclriad., cnl.
3
Amlirosiiis ev:iugelicam perfecti >neii scctanles 41, Auguslinus episi. 30, i. II, eol. 383, ac alibi
sic a liiqnitiir m
persona aposioli Pclri iu psal. r.iviu, sparsiui, Chromat. Aqnil. tn Matih. rnl. !I8S, Scdu-
serni. f, 7 : 1'ortio lua non aridilatt tiecalur, non imbre luis Hih. iu imolli. vt, aliiquc, ni<i cicipias ubun-
1 I
dilnitur, non frigore urilur, non teni) eslatc quassatur. dauier loeo abundare.
* lanpcres e^s- per quos omne nogirum culesii- 10
liidem Augustinus cpisl. I.'j7, i. II, rol. 5&4, lib.
lins iiiferiur thes.iiirs, seii io coeli 1 collocalur, sa-pc i de Civ. Dei, e. 10, col. II, l. VII, et lib. conl.
iu suis scriplis docct Ambrosius, et sallem con-ti- Adim., I. VIII, eul. 1 15, el alibi.
leudi sunt de Naliut. Jezrael. xiv, 58, l.
lib. I. lib. n " Ambrosio nostro consonal Augristinu- rpist, 130,
de Ulfic; xxvni, 1*0, scno. iJu liasilie. uuii irailcn., c«l. 3S2, i. II, et trael. 22 iu Jon , I. III, <oi. 400,
ii. 33, ac episl. 38, 7, l. III. aliisque inuliis iu loeis.
* lia adveibum Ambrosius lib. i ilc Spir. sane., («i It l'ic sermo desliiin rndice, i|n an iniililus
16, 184, t. IV. lu p-a'. ver.. CWlli scnii 8, 8, I. II ; sil juilicent Poiro Scssorianus codcx quin
erndili.
Kelile llicsaurum rob s comtcre teirn, et scrin. 12, m ullnni praebeal imlicium, quo sermu iiuililiis rensea-
-. Nol>te tketatriztve tobis i» terra, ubt arugo, et tilii , il polius videtur exeluiieru; n.ini iiullo s|atio
n ii c.iUiniinanl. iiieiiilii.ui.e vacuo reliciu stitiin exlnbel seiuiouciu
'
j;iiii
!
Ucr Ambrosins I. c. deSpir. s nc, n. 183., alterum, ad quem cxscribendum festino.
m S. AMBROSI MEDIOL ANENSIS EPISCOPI HO
SEIIMO II. A :inlorcmrupiiliiaicmqiieli:ihendaercliiiemlaeque*pos-
seulonli oblegisT Qui.l InpiotatU tuaa flagitium suli
Adversus eos, nui dicnnt poiieisionem non distrahen- iielaiuinc pletallt obumbras J Quid Dominicum prac-
du.-ri, sed (ructibus iniseiicordiiiin (actendnm.
cepiiim, ct ipsa sua puritatn praeclarum, eredentibm
I. Imi Chrisli lafuiarr. * praeccptum csl : i Vcn- subiiii erlpii persuaaioneT Quid Octo siniiiiaioqiie
'
dite oiniiKi i|ii ii- possidelis, el dnte clemosynani contoqoio ' religioill denegis caelc-ic mandatiiniT
(l.uc. xii t 53). t Domioici iiiagisiii b lides in promptu Quid Dci seruulis « serpeniino comilio pnradiiam
i ii , ijii.u- i suluin ilislr.iln c iussil; ucrum eliain, intcrcludis, •} i i non inlroiens ipse , iierum eiinm in-
quid iU- dwtracio fieret, deniaiidauii ". St-d Ii.iiic fidcm troire cupicnlibus regnorum rtelettium claucs ali-
praui doelore-J trioolit ac fmilibus uerbis infuscaut srondis? ' Non es sapientior Cliristo nec maior, qui
quoa apoatolui i'.iuius iam uon carnis, scd quod peiui flcri iussii ; non mclior Paulo apostulo, qui perfecit.
u csi, diuinis scriuonibus adoltcros J
praedauniauii, "Qui uiox iiiluiiiiiialus b
e- 1 gralia, nnn adqiiieuil
iliccndo « Adulterames uerbum Dei ' (II Cor. II, carni ct sanguini *
in passionibus Irepidis; non llic-
17). » El itcrum : Netcilil i|uia qui teinpluin Dci rosolymam conscendll , ut a pracccdentibus Aposto-
rsonioipili dis|>crdei illuiu Deusf ' (I Cor.ui, 17). >

iis COnsilium sunirelur '", quem de omnibus fldci
Rl illut quod in eunngclio Gluisius Pliarisacos iuere- g praeooniis instruclum fecerat diuinuni et caelcsto
i>ans memOffauit, diccns : « Reiecitis inandata Dei, ut cunloquium " ; non Ciliciam peiii ' propriam ciuita-
ir.uliiiones uestras statuaiis (iWurr. vu, 9). » teui '", bercditatcm accipcre i paternam ,
quam pro
II. Niiii c-i, inquiunt, distrahenda , sed retinenda Christo pauperibus deseruerat ; qui nec nobilita-
posscssio ; ct dc cius reditibus misericordiae opera tem ipsam romani generis, de quo origiuem sangui-
cclcbranda. Q >id sub ucsliiu operis inisericordiae nkduxerat u , defensauil, k uuam pas.-ioue Dominica
Rubrus succus , quo hxc prima vcrba in cnd. s Locutio familiaris Ambrosio. Vi.l. saltem Ser.
scripia suni, veinstaie evaimii , el uonnisi ex litteris de Rasilic. uon tradend., n. 30, p. 924, t. III, el
postreni vocabuli fora, nique c;eierorum ex vesti- passiio.
b
g is, habita sp;it oruni ralione, sic polui supplcrc. Ita iu cod., bona et velnsta leciionc, inluminalui.
b Cariosa bujus voeabuli luieras ma
meinbran i
1
li.i cod. pro peliit apud vctcres librarios solua
,
tantiun scrv.it illaesas, et uonnullos supernos t.-intum crasi.

twhihci apices, ex quibus ego maqistri interprctabar. i lloc vochulum in linc vcrsiculi in monosramina
c Cl. Ulpi.ui.deTransaction., Apul. lib. i Sueton. ; coit, et x evanidis eli.iracierihus vix expiscnri poies'.
<
in Vcspas. xvi Juslin. ix, i ; Tacil. vi Ann. , 17 , cl ;

k Defemavit frequeht. a defendo, juxla illiul S dl.
iceole superius dicia not. /', pag. 1 (C.ol. 1 It, b ). Jug. 64; Pl.iuti Bacch. 5, 3, 59, e.i Ovid. ttctam. 374.
d Haec
quoque vox aegre in oo.lice legitur et p r- Keeie quideni hic Ainbrosius verbum defauntit usur- ,
plcxe peius sciibo, quamvis banc clocutioiiem com- pal Panlus eiiiui non s.xpe siiam Romani neneris :
p.ratvam Ainbrosio familiarein esse sciam. r liobilitaieiu ikfeudit; sed semci pro sim civis Rmiani
' Codcx habende relinemlcque sine dipliilmngo. jure eontendit (Actor. xxu, 25 ei seqq.); quare pro-
lia cod., ut sui.ra el iufra, conloquium cum i.nica
' prie veieqne rinit non defensavii, scilicet non fre-
l uiorc velcriiiii. quenicr defcndii.
- Vidi> annotata m primo sermonc pag. 1, not. 1 evangeli^.T panperialis consilium vcbcmenter insnr-
(Col. 109, ii. '). gerenl, el illnd prolitenl-s valde contemiierent, mul-
R.cole dicta I. c., not. 2 (Sobis col. 111, n. •). tis ex locis liiijus S. prxsulis operum clarissinie
"
3
l-.iinin in Luc. viii 9, i. II , apos'olica dictione , evincilur. Consule saltem in psal. cxvnt serm. 21,
tttlultcn, ait Ambrosius. sunt imnes, qui adutterare n. 18, nbi b;ec memoranda sonl verha Qnotie< ipsa :
cupiunt fi ei, el tapicnliue vcritatem. benrfacta crimini danttir t Quolies tttrMH opprobrio
1
2b , col. 203, cui conci-
lia lieiiTiis, lib. iv, c. ducitur? Quoties ipsa inqrata esl gratia? Vendidit
lliuronymus, et Reda in li. I. Grxcus vero x«-
niiiil jusus facutlatct suas, dispensavit pauperibus, niltit tibi
irvjînjovTBS tov Xoyov xov 8£o0. reliquit : contemnitur plerumque in ipsa Ecctcsia, quia
• Prinia verba Nescitit quia ex superiore versiculo dices esse desivit, sicut scriptitm esl ; Si d.-derit v r
Cor. in, 16, hic trauslala sunl reliqiia autem Au-
I ; oinnes facullales suas in cariiate, coniemptn con-
nustmiis lih. cont. Manichatos, I. VIII col. 179 sic , , lempius erit. Canl. viii, 7. Amhrosii eliam epislola
I gil Quitque templum Dei cnruperit , corrumpet
: 58 in hoc argimieiito versaiur. In e> sane S. ooeior
illitm Dfut ; uhi addil Quod verbum metuentes multi : nanal Paiiliiiiini et Theiasiam suas omnes laciillalei
Lmiui iuteipretcs noluerunt dicre cnrrumpet ted , ; pro Christo abdieasae, atqoe ta pauperes erogasse;
dixeruitl disperd.-l illum Deus; et non deviantes a re
: idqne quod lurpe hominihus vulehatiir profanis, et
ipsa, Sed Gra;cis
offcmionem vocabuli detitarnnt f.itiirum inconlumcliam, bene reeleque lactum pa •
cxintplaribus convincuntnr isubinlellige Manichai ) in triarcharum excinplis deinnnsirat.

iiuibus ap rtissime scriptum est : Quisquis tcmpliiin rj 8
Passim in suis icriplis Amhrosiiis S Pauli apo-
Dei COrruperit, corriunpel illuin Deus » Cra3cus stoli exempla plebi sua; inviand proponil qiiiiM.e i ;
icxlus fBiipu.. fBtpii. C.eleriini nu'.!us S. Pater Lati- qui (S. Pauius), ul ait |ih. de Virginit. 2 •, 130,
nus, praeter Augustinum etllilurium, verbum ror- Itonore provocat, maghlcrio docet, invilat exempto.
n.m-jc-t geminat sed eorum plerique cum Ambros o ,
5
Uic illud ad Galal. l, 16, Sj-cclal Anibrosiiis.
UOitro disperdet êcuudu loco relinent. '• Adcit. I. 17 Ambrosius reapidi.
* Itidem S. Cypriniius in enistolis 10, 63, 68 et 7t " t\.iisule loc. cit. vers. II.
coll. 54, 108, 10'). 18 el 139; sed sioguhirl numer.i 1
'*
S. Pauluin Th.irso in Cilicia oriundum, ex l.islo-
i-tprtemisso HeiUitii loco Heiecitis. Similiier atiaoi ria rea notiiaima aat.
Z-no Veron. lili. i, ir. I, col. 12, cum Siricio cpist. 4, " Civiiaus Romana privilagio fruebatur P.mius,
UCeplil licii ilit mandalum pro lleiecilis mandalu. qiio Tharsonaei Augusii partibus faventas ad codciu
1
S. An.biujii -cUte liomiucs non defuisse, qui in iiiip.-r.itoie donali SUUt. Actor xxii, 27 cl 28.
12! SERMONES TRES EX COD. SESSORIANO SERMM. II, III. 123
noucrai dclurptlain '
: scd pcr Arabiae reginnem * , A fcmbiistinncm aeiernani ; iusli aulem iu ut.im acter-
ul numen iilul u?neraliilc . quod fnerat pcrsecnlus i (Malth. nv, 46).
iniuria, quod cloquenlia oppugnauerat el Pharisaeo- SERMO III.
rum inuidia, salutare esse ac diuinum fido praecouio DE C.vKITATE.

mnrtalibtis cuuctis inferrel. Quis igilnr Panlo trium- Ex lcciione S. Pauli apostoli conna malot, qui bonis
phis multiplicibus praedilo siwiliS adprobalur in invident.
gestis; qui se omnibus e.xnerit saecnli ninclis s et I. Peraclis perfectionis inspcetisqne niuueribus ',
poinpii, et riie Dei lainuliis nuneupabimr ; qui oblre- ad potiora eniinenlioraque Apostoli praeconia, sicul
elantibus inuidis perseu. ranlcr insislil Doniini Chrisli proniisimiis '", prucedamiis "; qui nec mysler i no-
pracceptis iinplend s, qui dixit : i Vendite omnia titiam, wc elnqueiiliae celsiiudinem, nec miseri-
quae po-sidetis, el date elenin-ynam (Lvc. m, 53); cordiae iargam pietaleui " nec
, (idci sublime incri-
el ecce uobis inuiida sunl omuia ' (lbi.i. II, 41). > lum, nec marlyrii fortem inlrcpidamque cousianliaiii
,3
prodesse possc memorauil e ; si caritas fralerna
III. In praccepto indicta d;stractio est, et de di- eademqnc sincera defuerit. Quid eniin prodcst a
'
u
slracto dispensatiu eiacta cst. Deuotis purificatio suinplo '
nutrias, quem perimas ferro? aul quid
mcntis promiitiiur, sordium mundalis cr.eleste re- B iubal f
eum quibiiscumque foueas alimentis, quem
gnum esl pracparaium. Rogo, quid quaeris amplius, b'lronis odio pioseqnaris? Caret oinnibiis pielatis
aut quid rcl ctum cst, nisi, non facienlibus famulis officiis, qui ndiorum fiammis accensus, persequitur
quod praecipilur, ut Deiis faciat qu«d minalur? Qui in frnrem gratiam, uel diuina ope coiilatani e, ucl
k
etdixit : « Si in iniusto matnmona fidcles non fui- laboribtu ieianioriitn, uel adsiduitate orationum, uel
stis, ,'! d est uerum, qt:is dabil uobis"?Ei si in uigiliarum instantia omnibusque uirlulum generibus
6
alieno fideles non fuistis, quod est ueslrum, quis conquisitam ". C:ni;as enim sine misericordia imper-
7
tredel unbis (Ibid. xu, II, 12)? El ab.buul isii in fecta est : quia misericordia caritatis corpoiis
eodei bona vctusiaque oithoprapfiia prn i<m-

* Ita icciionem rctinui.
rufii ; cuiusinodi syucopas etiam usus est Tull.us, « An particula ti addeuda est.
ul advertii Cornulus p. 2288. 1
Ita codex pro
b loco u, qua; scri- iuiial scribil
Vid sup. noi. 2, pag 1 (Cot. III, ii. ') ctseq., ptura frcquentata est apud veieres orihograplios. De
ubi similis diclio cst in Ambrosiano loto lecitalo de lianim lillerarum promiscuo usu consnlesis Pul-
Exccss. Satyr. i, CO. scbium, pap. 229S,Terrassoniiim Hist. de la Jurispr.
« Cud. mcmorarit; furtasse Arcliaicum est pro me- rom., pp. 66 ct scq., ac indicctn oribograpiiiciini
nwraverit ; al memoravil ei senleotia legcnduinmalni. f rontoms cl. Maii.
* Cod. prodeest geiuinala c, cujusmodi eiempla s Cod. recta
et anliqna lectione non geuiinat i,
passim occurrunl in auiiquiscodd.; atciini infra boc scd mendosa scnbit conlata pro conlatam.
leibum per unicani e scribatur in coJ., el bic illam
1
Nimirum, quia Jesus Cbristiis pra-sid s Romani C ' Solemne morem sinim bic scrvat Andirosiug, ut
tnirtoritalc, ac Komana; cohortis nnliiibus ciuci alde qnibusjamdisseriierat superiori concionc, eadeiu
firus esl. cuni priiunm dixissei.memoraret, el quidein ple-
* Arabi* regionem verbum Dei prsedicando Pau- riiinqnc initio sermnn<s; rnjusmodi exempla alxiuJe
Imn excursisse, ex Galat. i, 17, coiisiai. Ambiosiana scripta suppcdiiant. Sufliciat tamen lau-
3
II. I. El ecce vobis uwnda suni omnia, iisdcm ver- dare Ibb. deCaiu et Abel, de Dono inorlis, dr. Kuga
bis, sed iion eodem modo legit Ambrosius in Luc. saeculi,de Joseph Patriarch., de Viduis.de Myster.,
vii. 100. Sic enim : et ecce omnia muuda sunt vobis. de lncarnat., et de Eicessu Saiyri.
10
1
Hanunonx, ait Ambrosius I. c. in Lnc, n. 224, Non modo qua2
cilare consuevit jam edisseruerat
iion jusla voleslas; sed injusia est servitus. S. Antistes, vcrnui eiiam perieicre cogitabat qiia;
' Cypriam.s lib. dc Oper. el Eleem.,
Siiuililer S. quaiuloque promisit. Confer sallem serm.de Basilic.
col. 240, ei S. Augusiinus lib. v Confess., t. I, Col. nnn tradeud., n. 24, p. 922, ct ibid., n. c, t, III ac
1-27, si id eiceperis in line tjitii dabii vobis, cujus loco Prolog. in lib. tt de Spir. Sanclo, n. 12, I. IV.
fiui credet vobis. Legil cum codice lrenxus lib. n, " llaud absiinilem iransiiionein in suis scripiis
c. 2i, col. m. interdum nsnrpat Ambrosius. Vid. lib. i dc luler-
"
S. Ainbrosius iil h. I. lib. vu in Luc, n. 216, pell. David, 1, :>, lom. I.
scnbil : Aliemv nobis divtLce sunt, quia praler na- " In similisenlentia dicit Ambrosius lib. n de Poe,-
luram suut; neque nobiscutn nascuntur, neque nobit- iit.,9, S3, l. III Quid enim prodesl eottalio patri-
:
fum iransennl. ibnl. Iwe lesiiiiioiiium eipendens, monii sinc qra:ia carilnlis?
13
il.ud co eiplieaiseiisu, quo modo uiiiur in seriuone. „ Cnnfer epi-t. 78, 6 et 10, l. III.
Sic euim ail n. 247 Argiti igilur videntnr ludai el :
u 11
Sic eiiam lib. iv in Luc, n. 40, I. II, scribcbal
fumdis et avurilice. fcn ideo qui in fccultuiibus fidetet Ambrosius Frus'ra cpein mise>icordix eatletlh ex-
:
iiom quas cu»t alienat tcireut (connnuneni

[uerunl, s-pec.les, si alienie [ntclibus virtulisinvideas : asperna-
euiin ad vstnn frucltit terraium a Dommo Deu dams est ior enim Dominut invidorum esl, el ab iis, qui iivina
omnibu*) debuerunt ulique participare pauperibus. beneficia in a/ii» perteguuniHr, tnirccula svce potesta-
7
lia Ainbrnsius, I. c. "• 2J5, pryeier in fine quis tis averiit.
13
dabii vobis, loio quit ciedei vobis. lilruin diceinium Pei feciam carilatein haud unquam a misericor-
Sil, liac ie4imonia S. Ambrosiiini menioriter reoi- dia es-e d:sjunctain riirsos docet Ambrosius lib. i
lasse et postrema utriiisi|ne versiculi verba iminu- d.-: foenit., 11, bl, l. 111, iibi ; Proiimus, inquii, esse
lasse, an polius eadem inversio librarii oscitauliae no i poles, nis funai nitierirordiam. Ilanc autem
1
Iribuenda sit, judicet iecior. virtuiem valde coinmendatsanctus doct. in ps. civm
* !
T
a ad veibum
b. !. reciiai 5. Cyprianus lib. sup. serm. 8, 29 etseq.; lib. n in Luc , u. 27, i.il,
cil., el lib. ac ni Testiiiioiiior., eoil. 2'JO, oi>3. Ei-
ii lib. ; de Oflic, 11, 3S ct scq. ; ct l.b. 5, !'J, uec
ilcui concinii S. Auguslinus iu Joa;;. v, t. 11!, col. noit eyisi. 7, 3, l. ili.
443, uno eicculo ibunt pro abibunt.
115 S. AMBKOSI UEDIOLANENBIS EPISCON 144
nicmbruin csl ; (nnlr.i niiiorieordU line ciritate A caput * iuslitiae • , legis adiinpletio, peiforuo prae-
n inl est ' : qui.i anorilur omna menbruro, i->.i e« eepiorum *. sinc h»e uua iimiiia .111 1 deiiiliiaiii c<m-
-nlido coi porc iii I iliiiulsniii fueril ucl abscissutn. ruuut ', aui rtfao esrenl. Nam et prophelicwn seu-
I -i i-iiiin earilaa apei quidam inemliroruiu oiniiiuin lirc mliil c-l ; cl tcnc nossc my.-leria; paruu.o csl
roiiuens areeiu ' , cui aJrorporila • conueiaque per- fitjfare daemones ' ; nmnia |iic uirliimm gr-nera con-
duranl ofllria cuncia uirtulun * ;itne ijiiu onnnuni snniiii.ire. si rarilas dcsil, inane ctl. Ilnde Dominns
|iuin>ruiii '
uicrces aut langueacit, aut depcrii, di- CbriilUI lic ait : • Mulli milii dicunl in lil.i die : Do-
Ccnle Apvstiito : < Silingnis liiiiiiiiiiun lui|ii;ir rl All- miiic, DnmiM t, nonne in tuo noniiue propbetaui-
gcloriim, oiit.ilcin aulciu 11011 habeam, nnuin ittin iiuis, cl iii noniinc IUO dariiiunia exclusiinus, cl in
iirlni aeramentun, aul rjnbalun linn.ana '. Et si iininiiic 'iiu iiiriuics magnai ferimus? '•
Tuiicdicam
bahoain propheiiam •, ci nouerim myaMria onnia, illis ; lli-redile a ine, non uos noui, qui npcramini
•i o iiiii-in icicBliam et si habeun onnem iden, : iniquiiatem" (Uatth. fii, 22, 25). > Iniquitati npeia
n. ni ninnics tran-feram, cariiatem aulen non ba-
i o-l. liniiiiiiciii liomiiii uollc praefcrri, fralrcm inui-
lie.mi, nilnl sum s
. Ki si diin.iucro oiniics faculia'es dcre fr.ilri, allermii alleri non id uelle qund sibi : el
mcas, ct disiribucro onmi.i inoa paupc rihus, ct si ciiiii ' sitnobis ima condicio iialuralis",condicioncin
ii .i.IhIim ii eorpua niciuu un n lun, iia ul gloricr, \\ cnndicinni nelle pracpuni ".
*
caril.ilem anlcm non lialieain, uibil nuln prodesl ||l. ( .uin aurior noslrae talutis, nalmae propriai
(I Cor. xiu, I •.". ). > diuiniiaiis eonseius, norialibiia ae cuuclis ninria-
II. Cariiaa omnium bonnnim matcr c.-i, misericor- lcm exhibuil, ei bominibus omnibus hominen prae-
diae principium, origu pietalis, fons beniguiiaiis '
, buit, ct i|iiod maius est, condicionem » condicio: i
« IJ est a:!jHiicta , nl lcgilor in Ammian. xvi, 8, I'-: nani dnrmonet scrib-nduin csl, ut iufra in lioc
ct in Solin. xxxvtt. Vocem eorporahu pro junrtnt eoden cod. scrifiirar.
unuiit rorpKi roopfatoi usurpat ciiam AniDro- i r.ud. Iiomine seiiiel babcl, sed cnm in sacris lit-
Vel in
bius lib. ni de ijnic. 7, bO, l. III. loii-', quariiiique veisioiie ulatiir, bic Domine gonii-
cod. posi bunoritm repetitnr omnium, deinde

t>
|n noiur; banc vocein mallein proinde crcJcrc tibrarii
punctis snpenie noiaiuin evpungitnr. osrilaulia onussam fuisse in cod-, ci addcndam
« CimI. prophetia, nisi fnrlassc fuciii o lincota sn- ernsui.
' lia eonslanter codox cum pcr e, el non per
peraddita pro m, quae vetustate jam evanida aciem q seri
cOiig ai. bii, tani -i lempus Figuificel, iiaio . si ronihem vel
* ln cod. cnputl t"C'i cnpul, Cum oonlr.i alibi vidi- eansam. Vid, h.ic dc rc Qu nlilianna ln>tit i, 7.
luiis illui, istttt, pro ;/.'nd. htud. ' (' mI. ctiHdicione, at milii totidniomni 1'geiiJii.n
' Ita
codei pro evrruunt vciusta scriptura. videbatur.
f Codex demonas ijo« vox proisus cubal in mcn-
1
fterolediciasupra pag.15, nm.4 Col.Ml.n "). fj vero S. Hicronyinns lib. iii in Episl. ad Galal., t. IV,
* Conler lib. u de Oflic, 14, 66, t. III, ubi siinilis col.507, cxpitnclo Hl arueam, legil vl qlmier; quo in
ili.tio «st. loco id ob similitiiJiiicin vcrbi ardtam ct tjlor.er apud
Ainbrosius bb. cii. de Olfic. 7, 59 : Piima crgo,
* Gratcoa MtuOas-ufrai, cl r.7\i/-n~tou.ai facimu putii.
iuqnil, ud commendaii.iitm wulri esl caritas. Donum At r>- quiilom vera ba c duo verba siniul in pervclu-
cat crgo tettintonium habcte de dilcclione. lline nu- slis Gnecis cxemptaribus olim legi, idein oliscrvat
Stititr jtdes Stmilittr per jidem et earitatem perrenittr.

. . liieroiiyiniis in Isaix i.viii, t. III, eol. 428, ubi srri-
Ktcpisi. 41, 17 Ibi non eiianrar, ail, nonest /ii'es,: ptum rcliquil Aposlolus tt eliam eorpus suum tradal
:
(iniellige nira) non ett dileciio, llanc senteniiam maitijrto ut ardcat, sirc glorietur (utrnmqur cnim
pergit S. docior explicaie in cp. 78, 9, scribens : ferim in excmplaribus) absque Det ctrit.dc... (rutlra tc
ibi pe [ecia caritas, tbi omnis jides i sicut u<ii per- dicil samininem fundere.
'ecta curitat, ibt »pes ohhiis... Ideo mttjor, quia spem ' Gonfcr cpist. 41, 17, I. III.
fidemque compUctitur. Kei inciniml cliam lib. \ill * IJtique scrib Ainbrosins in psal. cwni serm. Hi,
t
in l.nc, n. '0, 1. II. 4S, t. II, qui pnveepta jwilUim diliyil, facit il'a qua?
* II. I., qoo carent Ambrosiana scripla, ncc Vu'g. diHtjtt.
noc Graseo rospondei; nam Gnecus lial-ci â>x^f llaud absimilia habet Anibrosiu- in paal, civm '
i,/i>j, clVulg. Ieg't a-t sotta-ts. Verum id conlirmal, t>, "20, ct 1(1, 41, ncc non episi. 7S, 7. ser.ii. m
(|iioJ iaw :ilibi annoiavimiis, Ambiosiiun iisum rs-e
"'
Ambrosiusli. I. similiter legit in sup. cit. psalm.
diiersu codice a Vulgata; ci illnd demonstrai, qu d ferm. in. 47. pr.cior rjeeintui luco sacteaanM. Ver-
pranoiaruni Maurini in psal. r.v»ni scrm. 8, 15, n. o, _ bim autcn excfi simns rclim t S. Cypr aiuis lib. Je
col. 449, l. II, et alib', Amliro-ianani fdlicel f.rsc- Lmi Ei ct., p. 199, cl lib. iii Tcslia onior., co'. 514. v
11
lam edilionem, ab iis quai nnne babemus, in inuliis In cit i'S:il. soroi. 15, ^5, h. I. Amlvosms sic
«liserepare. Sanc esi ap d Sabai. nis. quidanGrc- recil'1 Discedite a nm, f ai overa tini iiqHilalcm, :
ctis.qui illu«l v//"v mniliil. omissis MON ii«ii iii.v. ItiJeni serm. it>, 17, ct in psal.
li.i Ambrosius iu ps ilv, 0, et lib. vn in I.uc, xvxvi, ". I, -oj addltii iu linc a*>rii vas. ll.iboi
n. 17(i, i. II, prater in Diw mh t mtni prsdm pro automcuncnd.ee nunnovi c» Auguatimi >>> ps > i
iiiltit siic, qii.c f.irsao «erba buc e soquouii verli- xxnv, col. 2"S, I. IV; al eaJein veiba uiitiover-i
cul in codicc iranslal-i snni. Simililer in cpisi. 7S, cuti poml. Nobi-Clim l.git ad veil.inu S. lliciouyiiii:i
ti, scd ibi pro »i habeam I- gil st hitbntia cum \ullo epi-l ail Damas., eol, 155, I. IV.
ji.il i.
" lluie -i:n lein leulentiam Sicpe in Ati.bri siaies
* Ainhrosin f. rc coneinil cjus discipulus Angnaii- aeriptia reperies; ct confer ulitn Ia i»ai. esvui
iius sorni. 130, i V.col. t^-t'.', eseentis trrdeam scnn. S. II. I. II. m
prn urendum, el oiuirais "« alfjlnrier. Ilabci adrom- "f.ili.i lege* »p>id S. Ambrosiinn lb. \ iu l.uoaui,
luiendiim S. 1'acijliUI .['. -, |>. 5'i« ot scq. SJ:i> u Mti iei| aiqu bb. n de Olflc. .:, I"l I. H» .
11", SERSIOflES TP.ES EX COD. SESSOMANO. - SLKMO III. 126
subicrii, sui cnrporis r.iriuam in forma nosiri corpo- A stmuis, nisi quae -it ipsa uoluulas, itnte iioscamtis.
risro.ipiauil ' ; ul lioc saeramenlo * celsillldineni Voluntas eigo Dci esi, anciore aposlolo Paulo i San-
litimil lai, et buniililalem celsitudini coaequarcl *; i ctificatio nosira " (Tkes. iv, 5j; » ijuos al> oinni facie
el nt iu lioc consumniarel pairiim unlunlatem *, q-ui conlagionis antiquae per regeneralionein salutaris
iliiil : < Nnn descemli dccaelo, utTaciam uoluntatem 1 niacri " liacnostra piofessione p igauii, qna ii. car-
mcam; sed ii»liiiratein eiiis, qui me misit !
(Jtiurt. nis infirmiiale ucnisse credimus Dcum ", qua i.aliim
vi, r»X i . > Lt iternni : i Filius hotninis, inquil.non ex uirgine conlilemur, qua nnu ncgamus condicioni
"
nenil niinistrari, std uio slrare " (Ualth. xx, 28). »
lii sse subicclum , qoa Cliristom crncifixum cxtolli-
Et 'acile qui maieslatis celsiiudiue seiiuestrata

fi
for- mus . praeiiicamus sepul.um , ol Dei glmia su^cila-
maiii servitili- accepit, dicenle Apostolo : 1 Qui cuni iiiiii
'•'.
Unde cniu lantum nobis sola ex professiono
in forina Dei csscl i on rapinam <• arliiiratus e^t esse eius sanctificationis uideamus essc conlatum ; cx hoo
sc reqnalcm Deo ', scd semeiipsum cxinaniuit for- intcllcgere A possumns, qnan'nm ci cius imiiationo
inam serui accipiens * (Philip. n, 6, 7). > Et illot: iinliini iiisque per.iciae uel cognitac conferri poicril
i N n oinnis qui niihi dicit : Doraiue, Domiu c

, in- pr.iemioium : de qna nos sic doccl Apostolus : < ut
traliii in regnum caclorum, sed qui faCit vniunintem sei.ilis quae est uolunlas Dei. quod lionum, el quml
1'alr s mei, qui in caelis csl
''
{Mattlt. vn, 21). > l> placiium, ct perfecitim " (/lom. xu. 2).» Volumas
IV. Sed non prius uoliintalem 1'atris faccre pos- Dci cst dilectio proximi fiater, ut congaudeas fratri,
Haec voi familiarissima fuit Amlirosi», eamque

» c Cndci h. I. VCrbuin Domine oniiuil. ul supia,
lcgesislib. de Jac»b. vn, 52, iu pal cxvm serut. 7, qund nos congeminare ansi sumus. Vid. p. 1>, 11, <<*
W, et in Luc. vi, 32, ac x, f,G. (Cel. 124, n. «).

* Co I. rapina, al rapinum prorsus scribendum est. J lucodex tniellrijere pro intelligere reri.i bon-que
num rtieril ultimx u lineola pro m stiperaddita, leciione scnbit ad prisca; orthograpbia: iiormai».
suspicor.
1
Aml rosius, ut adversus venenum Ariannrom.qui " Vulgaia ei Patrcs txstra legunl loco rt«s/ra; sed
sna lempcstate Medioiani pluriiniur. poteraul, plebem bic Ainbrosius sacris verbis loquitnr. non illa reriiat.
siiam cmniunirel, p.is-un in suis concinoibus dog- " Apostolicus diccndi modus pro baplismo (ad 1 1-
uiaiira dncumenta Grmandac Verbi diviniiati, et hu- tnm 111, 51 qui fimiliarissinms luit anlisiili nosiro.
lib. 11 de Intcrpell. David, 4, 14, 'J.
.*•''>.
ntauiiati peridouca Iradidil. Porro hujusce iiieffalnl s Consule 1.
mysicni doctriuis sua omnia opera aspersil, et laie I;in cxvui serm 22. 5,'t.
ps.il. II, ac liliros de.My-
egil de illo lib. de Incarnat. et de Fidc, mullaqne ster. olde Spir. Sanc, 10, Ct, t. III el IV.
dixit in psal. m,
5; civiii, serin. U, 10; in Luc. x, " Cnnfer in psil. 1x1, 5, t. II, et recolo dicta
135, t. II, etcpisl, 4G, G, t. III. qnilnis iu locis, ul supra tlluj. ptq n. ').
hic lacil, pro soa sentemia luenda illud ad Philip. ll, " Suriinlellige /tumattfl«, qt:o qiiidem scnsu lianC
G, usurpal. voccm sparsini iisuipal Ambrosius, tu ex. gr., iu ,
csl trttriferio, quo eusu liae dictione familia- 129, et in serm. cont. Auxenl., 8,
1
* I i Liic. x, t. II, 11.
ritcr usi sunt SS 1'atris, iiuibuscum noster Auihm- p. 910, t. III.

sius, ui salicm videre est lib. de IJenedicl. p.ilri.ircli. '• Le;;e Inc. cii. suprapag. IG, nol. I {Ihtj.pny. 1: '),
ii, 48. t. I.clin Luc. vii, 2S, I. II. el iiiiiii.3,nliis:iniicsseiilcnii;esuni,el dicliones. Ilac
* Conf., pnctrr I. sup. <il. in psal. 4, CIVIH m, snntattenlenotanila,quomagis magisque au^ torem ad
serm. 14, 2(1, l. II, eliainlib. n de lide, 7, M5, lib. nenphyios hunc seriuonem babuisse nosealur. Siqui-
v, 109, l. III, et oiai. de Obtlu Tbcod., n. 27, t. IV. diiii l.aec eadcm aut non absimil.a verha <>liin sd
* llrec cadcin I. c. re|ierics, ct insuper in ps. neophyios in trailiiidne symboli liabuisse ponlilices,
xxxvn, 5; ac cvili, serm. IS, 52; in Lnc. x, 60, I. Komatii ordinis libclli, quos Caroli II. jussu de Uapli-
II, cl in lib. ii de Fide, 7, 52, alquc alibi |ia>siin. Al- smo siiipseruni episeopi Odilbcrus Mediolan., Lei-
tcnte sont hsec uoianda, quo liuuc >ei uuinem Ambro- dradus Lugduneo., Anialarins Trcviren. et Tbeo-
sianum |rohe exploiatuin habemus. Metnpc Ambro- ilu'p!ius Aur<:lianen.,clarissime doceni Quibus modo
sius bic dc Cbristi divinitale, perficta buniaiiita:c, accedit alter libcllus de itapiismo, quem codei ineni-
corporis morialiiaie, ejus<|iie huniilitale, et 1'ani braneiis, sacc. ut videinr ix, St»sorianoe bibliulb.
obedientia simul dicit, atqne io iis versans illo ad Cihihel, qnemqiie inediluin ceusC), cl Aicu 110 te-
IMiilipp. ii, 6, utiiur, prorsusui io fcie ouuiibus lau- lcrre iioii dtiliilo. Sic cnioi tllc ful. 1G5 re 11) : lluc
datis locis opcr. soleinne liabuit. mtiinia est fidet nnstro: tlileclissinii nubis, liac rerba
* Ita AmbrosiiiS lib. n de Fidc, t. III, uno cxceîo siini fijmboli non tapienlia: liumuuw s< irione facia,
iiiiiio Ad Itoc pro iVo», cl posiln iioii post caito. sed veroe divhtitatis raiione dsposila; tjuibus lonjire-
Similiter scnbii S. Antisteslib. ideSpir. Smc, I) hendendis alque servandis nemunou idoueus, neiitu non
iu prologo n. II, I. IV, sed non verbo renil pnslponit. a;j(us Hiv Iki Patrts el tiit ttna et (cquulis vronun-
7
Adamussi'11 b. I. reciial S. Ambiosius lib. de tiutur potestns; hic unigenilus Dei de Maria virgine, tt
Joseph piliiarcli., 3, 14; lib. de Jipolog. all. Da\id. de Spirilu sanc.n secunumii carneni natus osiendilur ;
7, 59, 1.1; el ii pâl. xxxv, 5, I. II, aiquc aliut. Itit ejusdem crucifixio, ac sepuUura, ct leriia dte resuv-
* nd verbum loc. cil.
ii< recl prmdicalur, etc.
* Ntinquam S. doctor sibi coiiscnai, diuu in suis " Augusiiuus lib >„:ii Confess., i.l.c. 11. 22f'ci 256,
scriplis b.l. alegit. Sane m psal. cwni serni. il, et aiib;. constanter h. I. s:c alleâl au vrobandum :
40, t. II, legit >ort qnicimque ditii im/ii ; Domine,

: vos qt « sil olunlus Uei, quod boniort,
1 beneplttcilum, 1 1
Dominc. introbii in regnum caelomm : et sup. ibid. : et perfecium. Ambrosiaslcr iu h. I., ul ptobitis qum
Non enitn quicur.que dixeril: Hontine, Donitiie, rps,: sit vtd-.ntas Dei, qnod bauum, (t placitvm, et perfc-
imrat regnum eeelormm ; sed qni voluwatem Dei fc-

ii in ctum esl. Hnic accunt lliernnymus lib. oui. Jovin , 1 1
cerit ; at lib. l <lc Ollie. 2G 125, l. III JVom enimqui : l. IV, tol. 179. Vulgaiae lavet Cypri.uius episl. 77,
dixerii mihi : Domiue, Domi e, iatrabilin i.yimm <r<;- cul. 159, ci tuin \ulgaia ad lerbum ieun it S.-dulitis
Imum, sed qiti (eccril ea, qtia; dico. Doiuuin m l.b. ni e; Beda in h. Oinues vero pro 1 scialis lcgutii nl W
de Spir Sanc, 17, 150, sic : Nou iHniei 7111 iltcuni probeiis. llr.n. Kij -0 Sniuaisiv Caw; ri :L l:v.i,iin
m Iti . Voiiiine, Domiue, iittmbutt 1
. :n 1 ijnu-n tulvitm. t»5 Beoi ieivfm. f/.i ;j:'-.itt'.v. r.ai -.: -o<
-. .
127 S. AM.mosi-MEDlOLANLMSIS ENSCOPI »28
iil iion innide.is melim iiiferiorem ul praef-ru Adhvna : < Kesciiia cuiui spiritua estis? ' (Lut.ii,
tibi ', m nnii admitias ofleosam, ul remiitaa admls- 55.) » uliqna * niansuciudiiiM : qui nb oinnibus coim
sani , ut bonoriSeeutia praecndM bonorautee, ut dl- molionibus alieniM sit, ijui nulla conetitialur luiuria,
lectu * anicuenias diligenlea, ut pro iuimicU ores, ut qni .
li oraniliui perliirbatiuiiibui uaeel, qui tranipiil-
L *
ciiii-s aduersarios , ut i oderii nenequeniei liiale lubnixus, iniijs, benignut, lenis, el blandui
(llvm. xii, 9 teqq.). Sic 61 uiiiiiis uiilus decui efli- est"; (|iicin terlio uiilit f
llelias « », diccnte Scri-
cnur, ornamenlum, lides, perfectlo, misericordb, iiiiii .1
'
: < Kxics crastina die, ct atabii aute conspe-
inaityriiiin , lluiniuis coipus cxusliim ; lie lilii Dei cium Dnmini i
: et ecco Domiuus tramiei, ct ccce
efflciraur, cum P:>tri caelesli oparibus limilamus tpirilus maguus,poieus, comminuens moules, et con-
• (livm. viu. IC, 17); sic Christo beredilario d iure terana pciras iu consprctu Domiui : el nmi in eo
cooiungimur *, cum bonii, ac uialia bona btrgimur, sjiiiitu Dominus , et posl spiritum i
lencraoius: ct
cuin aut obliulscimur iniuriao ' aut cmde diniiliiinui iion in terreinolu Dominus ,0
, cl pnst lcrrcmnttim
rcteulalam ', cum cminemiore dilectu pro umieii k ignis : el non in igne ' 1) minus, ct po>l ignem uoi
noii lolum noslra , sed el n.>sineli(>.-os iupeiidimiis; aurae tonuis : cl in eo Duminua " (III "•* M«, " .
sic i.iucin Spiritu abundubimus , cuiua et sumua, 12). » Sed lioc ijuod pcr sacramenlum llclias uiilere
si oiiiui m.iiisuetiidine, quae bcuiguita is suul , im- fl ineruil , nperte propbeta Eseias Domiuo reuclame
pleamua, cognmiit. < Super quem, inquil, rcquiescmn, nisi su-
V. iudc Dominiis Chrislui Apnitolos ad ultionem per bumilem , et mansuetum , et ircmenlem uerba
inliospittim • Samarilanoruffl pmperantes monuil, mea " ? (Isai. i.xvi , 2) t Sic et Ssmithcl D illc, ille
"Confer anuotali stipra pig. li, nol. b (Col. 115, 1

In eoil. pid«l seuteniix consnnnm ; at liic majjis
4
ii. |, et liic ut mlia ob.-crva dilettu pio deiectu scri- videltalur leetio quam ausus siun seribere nam ca- ,
;
ptuiu l»>na et vetusla lectione, ut ad bauc vocem ad- dem sane melior quainvis i!!a haud prorsus alisuida ,
vertit Korcelliuius. sit. Dc promiscuo usu i pro c ct \ioe v. r^.t reculti

lia aspirata duabus vocalibus intcr-
codei ciiin diola supra pag. 0, not. *, et 18, noi. c (Col. 115, n. J
pnsiia ,
quatit
, ciim in priscis codd. oe>
lcciioneiii paq. n. *) et infra.
et liuj.
rurrat, s<dliciiandam lia.id arb.iror. Do bac varielalc cmn aspiraia in principio, ul canstautcr in
* It.i
eiempla prasbet Cicernnis interpres anliquus apud anliqnis oodd. rcprritur.
Maiiini, t. II, pp. 58, 54, 82. 84, 90. 102. h Ita cod. snittiim per l> locn
p, ui supra trriatWN
* Similamus pro simiLt faciiuus scu itdsimilamus, vidimus pag, 4, not. b (Col. 114. n. ). :
siiliintcliigc iia. Qttod veriuim ciim plerumque cou- 1

Cod. poil anle conspeitum Dnmini addi' et non :
strualur cum rasu accusandi , matcbara , invito cniu en spritH Dominus; quse quidem verba abumlaiil ;
ilicc , srriberc vcl adtimitamus , vel cmiesiis Patrit ct hic loriassc intcrsernil librarius nostcr, eo deee-
vpcra timitiimits ; at inspeclo anliquissiuio Esdrx ptus qiiinl |»o>t similia verba in couspectu Oymiiiieadcni
iniernrete, qui IV, mi, 44, habet timitatii semini : lufra ri-currant.
ngricvlit, dc dilecta emciidalionc bxTebatn , et i Cod., spiritu, elisa m in finc.
codkis lcctioiicm rcliucudaiu puuiliam. ' fn cod. /i-ri cniiiii! omissa i.i ut supra.
4 Cod. Itrreditario sinc dplilhougo, quam eliam in I
Cod. imii.
anliquis codd., invita prosodia et ipsa etymnlogia 10
<-, Ita conslanter codex scribit pro Etaias vcl Isaias
nomiuis , bxc vox rreipienter remiltit. vcl polius letttim qund laclum vil diccrem a Gr.coo ,
lii cod. iniuria omis-a e; nisi legendum sil iniu- 'Uai/iuc; n.impriscaorihograpbia ui pcrei logcbaiur, ut
riam , ab auiatiuense elisa nt in fitio, \e! pro ea lit- mniict Fumagaliius Inst. Diul. I.i, p. 1 ; vi, §§, p. t03.
terx lineola superaddita, qux lamen vix uiodo ao-
(i
D ita C'>dex Samuhel cum li duabus vucalibus iu-
parel, ct ne vix quideia. lerposita.

1
Frcquciiter in suis scripiis adversus lioc pcsiifc- '
lloc affirmanlis adverbiuni rainiliarissimum Am-
rum quod etiam in religiosiora corda perv.i-
viliuin, lirosio fui-se, qui ejusdemvei levitcrscripta volvcril,
dil, declamal S. Ambrosius, et prxscitim llb. iv in iuficias ibil nemo,
l.uc, n. 4«, ct VII, 25, l. II; ac lib. II de lic, 30, *Iteapse inquil Ambrosius in psal. xixvi,1S, I, II ,
152, t. Ili; nec non episi. 20, 17. qiti sitnt mausueti nisi qvot nullus slimulus dissen- ,
1
liabemur in psal. ixsvtii, 10; cxvsn.serm.
Siniili.i tioni* e.cagilttt, uon ira perturbat, non s<e?itia exatpe-
10, 5 et 41; serm. 15, 15 et scqq. ; in Lnc. VIII, ral, Hon rabies crudeliluiis in/ltiuiniti.
M, t. II; et lib. i de Offie. 4S, 214 et seqq., t. III. *Passim in sois scripiii Ambrosiuin dc Elia;gesiis
J
Quippe Ambrosius ail episl. 75, 5. tom. III: 6u- csse locutum idem ipse laletiir lih. do F.lia el Jejun.,
rilas uequnii adoptivnem, adoptio hicieiliiatem. 5, 5. Plurima eniin iiiijiii!, de l'.luv qestis freqitenti ,
»Aii.brosiu8 lib. i de Offic, II, 57, t. III, illud diversorum termone digeuimus. Al queoi locum ros|.i-
e\pendeiis Mattli. xix, 21, rursiis ait : Ia supra ita cienics Dcnedictini editores in prxfat. ad III ct IV
eal tcripium, uf/i diliijenilvs mimiios, el orandum dicil lom. scile amiotariiiil !>i qnidem enim niliti aliml :
pro ciiluiuiiimitikus et peisequeulibus nos, et benedicere vir sanctus liis (cil. VCrbis) siqnifitat , nisi fnqitemem
malediceiiles : lioc nos [acere debemut , si vulumus in libiis suis gestornm rUiiv fieii mentnniem, vix <; id-
fierjecii ei.\e, sicut Paur nosler qui in civlo esl, qui qu.im erit ,
quod hac pnilf ridealur inujiHiii.
iu
10
mper bonns el nmlos ivlem jubtt rndios tuos (Hudere, 1) Ail litis post roatperlNW Dvwini verhis in womU
ri pluvu et rore lenas HmwrtoniM ulta diieretione wu Crxeus leitns Aiolir.-i lii.i lectioni I
pinquescere. ium alia in iib. de Josepli. pair., I, 5, II

mlcrp. IV, i0, Cftl. "255,
Smiilitei' lcgil icl. Iren,
1. I; in psat. xxxyii, 45, l. II. alque in Op. ti."i, S5, quocmn Grxcua pixter et posl igniti ai lam in cit. ,
i. III, ct alibi Imic loco valde simll a suul. loc, quiim in aniiq, ei nova v»ig. omiiiuntur ultiuia
" iiui
Chrisium utiquc iu hospitium recipera no- voiln <; iii eo DoininHt : qux foriau bio umi veluti
luerunl. Luc. tx, 53. ex sacru funio mananlia, scd ul sux ina|li scntenlix
" ii.i
ad verbiim li. I. recitat Ambrosius in Luc, vu, iiisorviai, Ambrosiu9 addidisso videur,
11
G0, tom. II. ctlib. de Poanil., IG, Ss, lom. ill. Ilu-
i Itidem Ainbrosius lib. iv lloxacm.,8, 49 tl 75,
jusce evangclici lestimoniiipeciabili auctoritalc pbbi tnm. I, imo exceplo quictum loco m nt>a l ni scd ,
• o.c mansiieiudinciii couimemiat Aiubrosiut ctiam iu baiiot cmii cml, utuniuciaw in oral. dc Db lu. TuuihI .
ib. cil. iu Lttcatu. u. 33, tuui. IV

129 SERMONES TilES EX COD. SKSSORIANO. — SEUMO III. 130
Samuhel * saecrdos inlusiiis.pracclarisMuios frnlres A VI. Itaque glorienlur in mundo qui glorianlur iu
speeie consiiuiles, parcs procerilate, iiirtute non in- carne, glorientur in carnc qui gloriantur iu hnniine,
pare^ Domini pracccpto reprobat ei depellit , et Dauid qui exlolluntur honoribus mundi ,
qui tliuiliis infl.in-
eorum fratreni huniiliUlc subieclum, maiisuetudine tnr, qui nobiliiale siipcrbiiiut ''. < Nuhis aircm absii
pnfirmum , ei iranquillitalis spiritt: leniorem Domini gloriari, nisi in cruce Domini nostri lesu Chrisl: : pcr
fpracceplo unxii in rcgein '
; unde ipse praecalus quein ipsi crucifixi sumus niiindo, el mundus cruci-
' ait : i Mcmculo bomine ' Dauid, totius lcniiatis
, lixus c.-t nobis " (Cal. vi, 14); » cuius p >mpas et uo-
ritis ' (Ptal. cuki, I). i llacc eleclio Dei mansit luntates iam tnnc nos amisimus et ahiecimus, ciim
fcmpcr cl manet, ul stiperbos ohpugnct d et depri- meliore concursu ad caelum transitum f ciinns " ; si-
L
niat, et humilcs foueat ct extollai. Exalbiiiu dacc cut loliannis admoniiio taclcslis uilac mag slra
sine liuiniliatione c i polcst esso, uec electio sine formam uiuendi imaginemqiie nobis expressit : < IVo-
rcproliatiunc ' , ncc uocaiio sine tliscrelioue. El idco lite diligerc mundum, nequc ea quae iu muudo sunt
3
cum iulirma ct despccta ci ultinia diliguutur ,
qn c Si quis dilcxcril mundtim , non est eariia- Palr s in
sunnna el magna sunt ruprobanlur * ; Deo enim ma- illn '*: quia nmiie qund in mundo cst, concupiscenlia
5
gna inlirii.a, ei infirma suuiinngna . Docuit lioc apo- camis csi, et conciipiscenlia oculorum, e ambitio
siolus Paulus, qui uocaiioiiein cicdcnlium demon- B sacculi : quae nou esi a Paire, scd cx coiicupisceulia
1V
strauit ex hac cleciione descendere. < Videtc, aii, saeculi (I Jonu. n, 15, 16). »
iiocationein ucslram, fraires; quia non multi sapien- iiiiiiniiim oilit, odiamundi uonpertimescit:
VII.Qui
les sccundum carncm, non inulii fortes, non mulii ipsc enim sun odio munduin ad sui odium prnuo-
nohiles * : sed quae stulia suui inuiidi elcgit Dcus ,
cauil; cl ideo fas non est odia cius uel pcriiim secrc
ul confundat sapienlcs ; cl iolirma mundi elegil Dcus. ucl Iwrrere, si libi nilatur adpendere qnae le sihi
ul coiilundal fortia '

; et iguohilia huiiis mundi et probauerii praerogasse i ". Ilaque isiut odiuin sae-
conteiti|iii!>ilia elcgit Dcus, quac non sunt (ulique con- culare, euius obircciaiionibus laccramur, cuius b a-
lempiibilia *) , ul ea quaesunt (coiilempiibilia scili- sphemiis deridcmur, nnn est nouiiin neque repcnli-
8
ecl) destrueret : Ut non glmietur omiiis caro in num; quod iam pridcm Domino Chrisio ", ct aposto-
9
roiispeiiu eius (l Lor. 1,26-29). » lis eius non ignoramus inlatum, diccnle Euangclisia :
rodex cum emphasi.

n li.i exemplis non careai, o.im censui retinendam. Itccole
cndex cum diphthongo, quam Invitus relinui
!>
li.i quse supra dc vocahnlo dilertu tlixi pag. C, not. b el
qnamvis in liac voce ctiam inaliis veiuslis coJd. mihi pag. 18, m>t. a {Col. 115». *,et 127. n. «i.
fcc passiin obtulcrit. k Has parcntheses el in hoc loco suis tijiiis desi-
' Ausus sin.i addere Domine ; iia cniin sentcutia gnandas pulavi, ne qu:e sunt Ambrosii verba cum
poslulare videlur. Quippe lihrarii pcrplexitato. ob se- illissacri lexlus lectnrtnnfuiideret.
qucniem vocem httera d iucipienteiu luc Domiue q lia cum aspirata, qua in lioc nomine frequenlor
>'
omissum pulaiiaui. vcteres ct nonnulli etiam recentiorcs scriplures

d lia cod. pro oppugnel. utuniiir.
Cod. hiimilalione, uieitdose quidcm, nisi supcrad-
* ' Cod. s« ti6i. Mihi vero visa est scriptura
peccare
diia iiirrit i , quau modo reperiamr pcrmixla cum metalbesi pro te sibi, qusc esl lectio probanda, sisen-
picc littera p. qu:e e supen.a liuea super u hujus tuutiam species.
VCrlll ilrs Cllilll. lleciile de hoc verboaunoiata supra pag. 1, not.
I
f
Mallein lcgere deliguntur , sed cum leclio couicis (Co/. III, ii.kj.
1
Amhrosius de Davidica humtlitate
Lo ntus esi atque serm. 20, 3 et 7, tnm. II.
frctpienier in dc lnierpel'.. ct in utraqne eju-dem
l.b. " II. L, qu.iu hic Ambrosius oratorio modo plu-
Apologia, nec non lib. i •!• Ollic, 6, 21, ei 48, 245 ra'iler recilal, bahel eliam, sed singulari iumicro ut
el scq., ac episl. 51, 7 el seqq. in sacro lexlu, libb. de Coiio mort. 3. 9 de Fug.i ;
* CrirC., r.tei Txrjrt; Tiit JTftxOTiJTO; kutou , at in 6 s.ec. 9, 56. t. I in psal. cxvm, sirm. 8, 5, el in Liir.
;
Venct. edit. Tariivwo-sws'. vi,34. I. II; in e|iist. 78, 10, l. Ili, et lib. ni ile
' Cnnfer. ip psal. xxxvn, 47, tnm. II. Sjiir.Sanct., 8, 50, t. IV. llis lamen iu lucis nuu-
k
Viilesis in psal. cxvin serin. 18, 54, eic. quam iisdem verbis h. I. allegal.
" Sic Amhro-ius I. c., serni. 3, 41, dicil : quod nu- " Confer sallem lib. do Myster., 2, 5.
lcm in hoc mundo contcmptibile,hoc vreliutum dl upud " Adamussim b. I. recital Augnsiinus epist. 290,
Deum. COl.814, I. II. Ila Cy;'rianus lib. de liab. virg., cnl!
* Ita antiqiia ver-io apud Sabal., pneler quoniam 175; 1). de Ora>. Dom., col. 208:
1 lib. de Mortal..
l"0o quin , et potemes pro forles. Ilinc leciioni favet
n
" col. 23H; et lib. iii Teslimonior., col. 308. Simiiler
Augu-iiinus in Joan. col. 519, p. u, lom. III, et nlibi., Zeno Veron. lib. ), Iracl. 2, 7 et 12, pp. 21, C7 i •
Iretucus vero cum Ambrosio nostio legit forlet iib. 90; ct Collat. Carlhag., p. 491, quibus niodo nosler
ii, cap. 19, col. 141. aercdit Ambrosius.
'
Rursus Ambrositis in psal. xxxvi 7, lom. II, lia- ,
'' lia,
excepto lynoniwmlocoquia, legunt Augusliniis
\\el :qnnniam itulla inundi elegii Deus , ul confundal lib. de Nupt. et Concup., i. X, col. îM», et lib. v i
i
tnpienles. cont. Jnlim., col. 6fi3; Cypri: s loo. cil.; Zeno Ve-
* Prinia liitjns versiculi verlia, scilicel conlempti- : ron. I. pari er cil. Anihrosius vero u n sibi consonai
bilin hujns mnndi eicgii 0eus,tla Anibrosins scrilut iii in psal. cx>m scrni. 15, 27, I. II, ubi lcgit Qnia :
psal. cxvui serm. 5, 41; rcliqua vero nuiielegit : onme qnod in swculo cst, concnpiscenlia est earnii, ei
Dem qiue non sunt, ui <jua sum deslruerel bis recital concupiscentin oculorum, et ja lanlia titce.
in luc. vn, 234, loni. II. " Advertis velim iu psal. cxvin scrm. 52, 21 el
" Amhrn.-io concinit Graccus lextus. scqq.. t. II.
10
Simiiein senieutiain ri petit Ambrositis in psai. i, " Videsis de Fidc n. 9i, t II.
15; xlviii, 2i; et cxviu seriii. 8, 8; serm 14, 53,
13« S. AMIiliUSI UEDIOl ANF.NSIS EPISCOI'1 IM
< si piirem r.imilias BdiMbn uoeauemnl * ,
quantu A cutionem patimur, ct suslinemiis '
: liiasplicmati dc-
migll domfStleM e us (.Uuii/i. x, 15)1 • El '

« Si praccainnr * : lamquani purgamciiia Imini inuudi
mundui uos oilit, scitole quoiiiam me prins oilio lia- facti sumiis, omnium perispscma "(Ibid., 10, 11,12,
linii • (Jonn w, 18). • Sic el Apostolin ail : « Spe- 15). i llacc ipotlolici docirina c-t, boc Dlicl Cbrisii
• i:k iiIiioi f&ct! miiiuis linic niundo, 01 angolls, ct lio- mvsteruin, hacc cnniiersitio cuiestis, baec profes-
minibua* (l Cor. iv, 9); > kteii gentlbut, el fraltibai sio spirilalis ; boc niundus non reeipil ; lioc ypucrisis
b uoi
li.ns, i|ui rab nomlne rdigiouis Iniflguraui sc in rcspuil, ditcntc Apiulolo : < Animalis bouii)
angi'1'S lucis. l>-iiti|iic iperte hoc sii|ir;i iiiiraquo con- perclpit, qtiae tunl Spiritus Pci: iluliitii coim esi
phjins Hl. < Jim, inquit, taturali estis, ilmiic. facil III '(I Ctir. ii, II). »
cstis sinc nobil rcgnaiis: ci iiiioam regnetii, ut cl VIII. Frucliis aiilcm siinl Spi ilus, quog \p'>sl'<lus
nos uoliisriiin comegnemuB ' Ibid., 8). > Kt infra : eiiiiiiicr.ii, dicus . «Carilas, gatidium, pii.palieulia,
< Nos Blnlii proptcr Cbritlum, nos lulem prud.iitcs bonitas, mansuetndo, Ode», le it.isft,i uiiiincmia, ca-
in CbrUl»: noi inlirnii, uosautcm fortei*. Csqne iu siitas "(Cal. v,22, 2j). » F.t illudde quo h lillcris suis
Ii.idc horam cl csurimw, ei nodi sumus, el culi&a- Fphcsiorum Ecclesiam idcm Apostolus munuil" :
miir ', cl iniUbilet sumus - (itlcst n n icsistimus, i Nulileeootrist rcSpiii',iiMis:iiiclumDei,ioquosignjli

ucl non dcrendimus d
), ei libonmus operanles ina- D csiis in dic rcdemptionis " (F.phes. iv, 50). » Contri-
i ibus no iris malcdicimur, el benedirimus: perse- Statur auicmSp ritus a conlrariis desidcriis, idesi ab
" Itaqusm lcciionem iilcircn reiiolii, qnia

rod., craplrco ad Cireroncm cjnsiiie intfriiretcm, tnm. II
iioii cvploralum mihi csi, utriim b vcl ' sit ail-
sntis Clatsitor. Ane'or., p. ?8S, col. 2 F pro ph ptitum ; :
denduin in liuc. Siquidcin vcieres mss. omnei apud et rectt, nt iiiito. Cnrenim semper Litini pro tua unira
Sabat. in lt. I. icgniii Beeisebnl pcr / cnm Graicu litiera f i/iihs inrommo ,'t'i'i Knpitiifnl pii ? C.i lcrtim
n«gl{t?ouX. ,M llieroiiymus l.b. tlc Noin. Ilebr. vult cnlei nnster alihi, rum id us>:s reclamal, ctiusiancr
iitHue hujus vodbtdt h liticrain esie lcgendaui mm l; iitilur ph. I'i- lilten i vidc l-iiloruni i, I ; Oiig., et <(e
mustn eniiH, iuiii, tebttb vocainr, ejus ti ti veiereii orihtigrapho» apud Pntsebinia.
t"
cod. n.nis in veri'0 iraiisftiinitir-it ahjicil
Ita iu ;
l!ic cl infra parcnlbcsim, ut sapra, dcsigoarc au
litlcrani n, enjnsrao ii in liac ei similibus vocibus ve- sus sum.
lusta eieuipla non desuni. e C'd. constanter enffi dii bllmngo , et vidc sup.
lia endci prn culaphisan ur. Litleras u c! o aptc |a.'. 20, not n (c»l. \19, n. h ).
nioupt l.ougtis, pi> 2216 ei 'i-lO.i, hiisse iulerdum 1

li.i scribittir iu ctitl., ouiissa asprata in prin-
pud Latinos confusas, iiant lcgvreiit u etiam eum ciptO.
scribereni t>. Id coutirinant Yalerianu-. pp. i28'J ci e Cod. Inenitiit cnmdiphthongo. s.-.l a n cxputui-
2290, Papirianus pag. -2292, aiiiue el. Haius, qui in imiis cnm ipsc cod. I i illam retmcat in vucibus le-
lurc mc annnianua pncivil in suo imtice Froniouis ii/s, lenior, lcniltis, clc
nrlhographico. Qnot) vero atiiurt ad Uttrram f satic h ln cod, prnrsus alinudat. Observat
ijunrf, sctl //
illani simpliciler non por p/i scribcbanl Latini. Sic Fuin g r. 6, 9, p. 102, veleres haud
illitis lnst. .Oi|i/. I,
enim diligentissimns MVtus mox laudatus, et nun- p raro in !ine vocabtlli addidisc liiior m d, idque iu
qnnm stiis landandus hahct de P.c pub. i, 2, p, 7, iis vcrbis pra^scriim, qucis littrra n cssci ftualis. I'»,
i. /«). Litteram ph olim a Latmis non fuitse adhibitam ex gr., scribeb ni etto.l, maloil , cedilod , elc. pro ,
montt nos Cicero, or. iti. Tiim Marlianus lih. til, cap. tsto, malo, cedilo, cic.
rle Conjng. aii nec f ercrurfeof, cutn dieanuu triumfo, Cnd. Ecclesia, bncola lamcu litterx o supcrpO'
quanqunm a (,ra~cis veniui, ei p,r p 1 1 it po/iui scriba- sila fuil pro m, qu.c a^gic vii lcgitur.
tur. Idem vcro Mains ita utiam nionet in indii e pala o»
' nova Vidg. c.nn Grxen.

Ita in antiq. cl cil., I.tlc Olfic, 48, 2i4, l. III; cl lib.n, d«
II; lil>. i
Anliq. vcr-io apml Sall.

* .Si niunUus qu.a : cjusd. vol.
1'tptiil., 1, 5,
8
priorcm ntt?,etc. Vu'g., ouia me prioron iot'is. Cypria- Conson.il versiu aiiliq. apml Sah.it., pra' cro/i|.'-
ttiis cpist. :nl Foriiinai , p. 268, quottiain me piimo rraimts loco deprecamur, nce ti ffc t Cr;ci us. \i Am-
odiit. Grtccns vcro : Ei s niap.li... âi.mi-.i. oti <v; brosius psal cxvni, I. c. h.iltci
i:'< ftfiijitiiiiamiir. :
r:'*.T'.v
'
'j';t~.u j/-'it.atiy~'ii. el obstcramta iniiqnuiii lustromtnHi hujut mundi fm.i
.
s
Ainbiosms
dc t.lit cl Jcj.i.t., S|, 79, l. 1
bli. minms oomitun pnraam nln uqne lidlmc.
jFucii tpeciaculum hujut ntundi, ct in ps.il.
siiiiitis, aii, lia h. I. a
' vcibnm icritat S. Ambrusius io l.nc
I
ILIII, 53, l. II l spectaculum >.iiiiiis huic inun.lo

: it <l »n, I ;8, l. II, ct bb. ni tlc Spir. sanci., 17, 121, t.
niiqetis ct homiuibus. I.cgit ciim codicc ad verbtim, IV. praeter i"i loro cst i//i.
" s. doctor, lib. tl- Parad.,
W
iiiio omisso hominibut in episl. 63, 71. Sic euim ,
ir», 61 ; Fremt, iu-
Spertaculum fuell tunmt huic iHiindo, et < iitjtiii. ô- qilit, .N;iiri/iii Ml niMltis, </.i«</nt<»i, pu.r, pnticntia, be-
sira leciioni concinuni antbpia versiu ct UraMais, a 1' iiiqniiint, inodrstiti, locu
t «iiliiittilni , dilectia. Iloc iu
qno lamen ahest huic. Kuin. etbl CMltlnt prn dUoclio voro ie Noo lcgil. Ltb.
Ita am qua vcrsio apud Sab.it., unncxceplQ cun- ei Ana, 19, 108, t'w Fmctnu tmtem «p»r'(M. ctwitm,
1
:
rcanemut, prti qim haliel regnemu». Vcrutu verbo gaudium, pnr, piiiicnini, boitas. At iu psel. xtxvi,
V
co irenneinus c.itiir S. Ililarius in psal, II, 42, col. \ii, 1 2, II Fruclut hmYiii spiritns est MrlMS, g iulium,
'. :
cl i \, ac i w, iiill. I i i ei 1H7. pax, putienlia, leiiiginnt, bonitat , (\'ei, mudtnm ,

3
h.i iii niraq. Vnl^. rnm Gimcn, scd addunl In li- eontutentia, Dcmiun ricSpir, sancl. 6, 00, ut
lib. i
nc
-
: iiis
Dilfcr.
nubilet uoi
Atiibrostiis in p al.
aatem ignobilet.
i vvni s.tiii. 8, 7, I. II,
in lib.
inco ponit, quim
de Noc sup. .cr.piam qund
cil. pt c priiuo
lamcu vocoui p.-l gauUiuiu fcribil
m
lcjicus ; ii.m/ko <i</ him horiun </ eiurtiiiM, el siHuutt, in cod. libro vii, liii, t. IV.
ei nuditumut, ,'t eolaphh r ;u'tinius, el iniratilu m- " Couf. episl. 71 I. III. iu ipia liujnsce aposi lict- .
iiim llabel culaplutamui euin .» Vulg. ipnd Si-

• <
t
.
; . c, istoi.c siiiiim.iin Ambroaius a licn.cu rog.nu-cvpj-
bal, iVinbrosiasles in h. I., ipiibuicuin Grxcuti nil. col. 1 ls''i ct m l<|.
L','<aO«. "
Slmillier Ambrosins, omiisw in liue </ n < r « .«
' lla Allibiosnisiii ptal. vvmih, 10 , . vi iii, I. iiio lo pi.oms, babollib. in de Spir. Sincl.,8, in, t. |\.
135 SEKMONES TKES EX COD. SF.SSORIANO. — SERMO III. i3i
u^cribw carnis, qnac inler ceicra laienlia ' haec. A iramentis omnibus consiiinmaniiir *, diccnlc Euauge-
snnl : i lnimiciliac, contentioncs, aemulaliones, in- lista: < Ei b.ipnzatn lcsu confcslim ascendil deaqna
diguaiioncs, prouocationcs, irae, rixae.dissenciones, ct ccce aperli sunt caeli, el nidii Spiritum Dei dc-
r
seeiae *, iniiidiie, ebrietates, cotnisaiiones (idesl sccndeiilciu de caelo sicul columbati , ueiiientetn ii>
cotnestores) * (Gat. v, 20, 21). i His euim opeiibus ii>snur ( Mutth. 111, 16). iColumtia innnccntia simph»
contrislatur S|>iritus, tinTrndiuir ; deseril rt abscedit
'"
uei siniplii itaic iiiiiocens.iioiiciainorciiioleiiia, nnu
Snloinono b dicente ' : < Sancius eiiim Spiriius disci- furoicsae.ia",iionnioribus:raciinda", nonamaritndi-
plinae cflugici finum ' (Sap. i, 5). > nefcilis iufcsi.i " eiideoci dein
. Spiritu,qui ininodnm
IX. < Nolile, inquil aposlolus 1'aulus, coiilriitare cius descendii, accepto subiunxit Aposiolus, ntdicc-
Spirituin sanctum l>ei, In qno sign:ili eslis in die rc- rel. < Omuis, in |iiit, amariiudo.et ira, et indignatio,
deniplinins (Ephes. iv, 30) > D;es rcdempiionis cst, el clamor, ei bla-phcmia auferantur a uobis '*
( Ephet.
io quo salularis indulgentiae dono redcmpti , a mor- iv, 51). Amaiiiiido csi iniuiicitias con ipcre, rm-iari
tis scntenlia Iberamur; in qun ueierem lioniiiicin cum odia, einiiiiere itcnena. obtrectare proximis, ilisscini-
aclibus ciiu cxponimus, et imluimus nouum, qui sc- naie lactalia •'. sicnl in Dciitliernnomio * scribtuin
15
ctindum Deiin creatus esl in npenbus lionis *. Eo est: ilnimici nostriinsettsaii . De ninea Sndomoriiiu
cniin die el smcto Spirilui coitsijnaiiiur ' , cum sa- B uiiis eoium, et palmtes corumdc Gmnoria ttua :
* Iia cod. p o comessatione» consona t liand dupli- Sabaticr, velercs codices Laclanlii e.' Cjrpriani Solo-
caia, ei positu i pio e posl coin., ul apud Sab. ms. mouem legisse. P rro sic liabent niss. pluies Sesso-
Iteg. Dc liariim liltcrarum i ei e promiscuo usu vidc riani, e quihus uiins anliquissimus.
sii|>r:i pan. 6, not. b; 18, nol. a ; 19, no'. a (Col. i 15, c Cod. cvlumba onnssa m sulito mendo.
h. " ; 1-27, n. « ;
1*8, n. '). Codicis lcciionem relinui, d Cod. cum ili|'liilii>hgo iuei lim , ijii.i- qno.pic ie-
4|in:i ejusHiodi cxeuipfa iu antiquis codd. Iiaud sctnel ctio exemplis antiquor. codd. eonfiruiatur.
occurrnnl. * Uj codcx cuui h.
•> lla iu codicc. Sanc ad i, I, Provci bior. obscrval
' Siiinnio conscnsu Patres , quibiiscniu aiuiq. et inilioboc ord nc iegas Spiritus cnim sanclut. :
6
nova vnlg. opera carnis, qux moi enunicrautur.cuin Apostolicaiu hanc sententiani eipendit Aiolirn-
Apnslolo manifesta dicunt, ei non tateima, eisd.-iiique sius ctiani 111 psalm. xxxvm, 22, 1. II in lib. de lnst. :
Stifliagalur Grsxus lcxtns <,uvzw. Icgens. Ilic liirlasse Virg.,2, 13, t IH.cllib. itdcSpr.Sanct., 7,05. i. IV.
1
recensca opera carnis ant lalentia ineudose pro ma- Baplizatum Spiriiui Saiiciocnnsignaridocci eiiam
nifesta, aut dic. mlus Ambrosius , i|ii r commcinoral auctoi iili dcSacram. apud Ambrosiuui , l. Ili.col.
ipsa csse manifcsla, cajler.i vero laienlia , u! Sensus 457 ct seq.
sit : ab operibus carnis, quac manifesi inter c.etera ta- i "Idest.iuni per bapiisnitim cuticla Chrisiiana*
tenlia haee dixcr s fortasse voccm mnni-
sttnl. Ilinc religionis nohis rescraniiir arcana, a <|tiilnis olim ar-
fcsta excidisse; nisi malis Ambrosiuui, qn.r recenset cebaniur prolaui, ei lides acquiriiur, qua omnia crc-
Oj-era earnis, ea latentia vocare romparatione eoriiui, ditntis divina mvsicr a : vel potius, ctiin cxicris 0111-
qti;c in catatogo omitiit, ut adulterium, impudicitiam, nihus sacr.imentis suscipiendis idonei per idcin
ct hmnicidia, quje sese sua niagis lurpiludine pro- G sacramenluni cfliciiniir; qiiiiil qniilctii es januasacra-
diiiit. niciilortiin. Verum h. I. ad Kucliarisliain quoipie re-
IrcnaMis lib. v. c. II, cul. 505 : inimicitia: , ail,
* spicere potuit Auibrosins, qua: jnxti veterem Eccle-
contenlioncs, zeli, irtt, xmulutiones, animosita es ir- , si;cconsueiudinem conferebaiur una cum baplisiuo,
riiationes, ditscnsiones , hareses. Cyprianus lib. de ci qtii mos etiam nunr in bapii/andis
conlirmatione;
Or.il. Dom. col. 200 : ininnViliip, conienlmnes , titnu- adullis obtmei in ecclesiastica disciplina.
9
lationes, unniwtildtcs, provocationes, simullates , dis- Concniii Hilarius in psal. cxxxviu, cot. 507. Gr.c-
sensiones, hcrreses. Augustimis vero epist. 29 , i. II ,
Ctii lexiiis el anliq. vcrs. apu.l Sabal. adduul ei atilo
col. inintichite, contenlioues, trmulutione.s, un.mo-
.">(> : coeli, ei oinitlunl iMci post Spirilum.
dissensiones, htcreses. Sicqnc ideiu S. Paler
tittttes, " Siuipliciiaiein per columbani de-ignari pasiiin in
sparsim in suis operibus, iir.i-ierqiiam quod lib. u sms scnptis iiionct Ainbrosius. Clariu^ lili. >te lsa-<c,
deScrm. Dom. inmon., ubi ad vooeiu hmreu* illani 7,59, 1. I, ei in l.uc. u, !l-2, ubi : Aperlum cst, 111-
addit secta. Deiniini Lucifer. Calar. lib. n pro S. qnil, luctum et deiceudil Soiritus tanctus eorp rali
AlNan , col.282, et S tlieronyinus in h. L.ontis- specie sicut cotitmba... Adcerlamus mysterium : quare
sis indignationes, provocaiiones, si iu line htrrese.i Inco sicttt culunbii ? iiaiip icitnlm enim taitteri requint qni-
sccioe legas, nostro cum Ainbrosio o>tcra lialient. 1 11 : ni simus siniplice.t sicui cotumbm. Ita
etiatn scri-
Vnlg. nnbiscum reiioei sectx c Gr.eco mohj-...; . hit lib. dc Mysler., i, 25, I. 111 : iliito sicut columba
5
lia Palres laudali in cit. I. babnnt ail verli ui , desccndu, u: admoneret nos simpUcilutetn columttjs
prxtcr Lucif. Cal., qni po^t imidku uililit hoinicidia. ttabere tlebere.
In liiinr, 1. li.-cc noial llieronynius I. c. : in Lutinis yy " P.ieeiii etiain per columbac mysterium intelligi
eoditibut adulieriiim qnoque et iinpiidiciti.i, ct liniiii- dehiire est Aiubrosii seutentia lil». ilc Isaac , et i.i
cidia i« hoc calatogo vttinum scripta referuitiiir. Sed Luc. Iiic cil., ac in lib. d Al)sler., 3, II, l. III, ncc :
sciendum non vlus 71. nn quindecim carnis opera 110- 11011 epist. 41, 21.
tninaia. Duodecim in hoc scnnoiic noiitinaiiinr; si " Coiifet salictn in psalm. cxvm scrm. 12, 18, 1. II.
crgo tria niodn a llicroitymo iclatu addas, qiiindena 13
Lociiiin faoiiliaris Ainbrusio, qu.c rtirsiis iegilnr
cuin eodem opera canm et lutis cita ogus reddei. lib. ilc 1'arad., i, 8. t. I, et alibi.
* Anibiosianis locis, e». «r., de 1'arad. 1, H, ct * Ita adaiiiusstni S. Cyprianiis lib. uiTestimonior.,
Illl, qmbus liber Supienliae , juxia sm teinporis opi- col. 506.
nioiiein, Sal .1110111 trilniitni , bie mo.lo uccensendus 15
Favei h dc lectioni anti '. vcr. apud Sahat. cuiii
est. Dc hac rc vnle Maurinos aimolantes ad I. cit. de Vigil. Tapg. |jb. v dc Trin l., col. 2.3, addito uu.cm
Par.idiso, n.'c non Ackerinannum Introdnct. iu lib. posi inintici. Grajc. Soiinxat.
L
sac. V. K. pait. c. 7, >»5 Viiidobon. '
prursus
11, , cilit. an. Plirasis itisolila. Senstis cst:Au< rfi-
ibi5 p. 5ti5. cendum, quat commemornl Ambrutiui, tp<u etse mu-
* lu Vulg. cmii Augusiini) pluribus in locis , si ttifeslit, ec Luii.
m S. AMUROSI MEDIOLANENSIS F.PISCOPI 136
eorum nua fcllis, et botrus amaritmlinis iptorum ' A uifteata stmt mortua. Sic apud higoifttn (Ita. xl, 4)
ira driehonum * uinum eorura, et furor atpidura ualllum roui repientur ', raoutium ardui bumiliin<
insanabilis ". ( Deut. UXII, 51, 32, 33). El David : tur, lie praua dirigimiur, et aspcra deplanantur : sic
< Sepitlchruiii patcnt e»l gtillur cinum, linguis suis cnlliii n omniura prom in acqualiiate bbrata ln pla-
dulosc agebant, quoruin os maledicliiiiic eiamai itn Jme nitie sunt dcducia camporum sic cacdri s : Libani
plenuui esl ' (Ptal. mi, 3).Ira,ini|iul, ira b esl iiuii- lenuali suiil, iiirgulta h uitiilaininuiii '
roborata pin-
dere melioii, felici detraliere, geinere profeciibus guetcunt; sic leonuin faeritas i iiiaiisuefacia buul
proximi ; umlo Propbeta sic dicit : « Peccalor uiile- eoniungitur, el cirniura pinguiiudinc fastidita cum
k
b.t, et irascelur, dentibus suis frendet, et tabcscel boue paleis uetcilnr : sic lupus rabie deposita cuin
(Pm/. cii, 10). Indlguatio, inquil, iudignatio e e*t agnis ( ainportim prata depascitur : sic ursus cmn
indigne fcrrc inferb dono graliaecoae- rem guperiuri uitulo, ei haedua cum pardo concord.it (Ibid. n,
quari, aul gradu cbaruinalit aulefcrri "; cuiu Apo- C, 7; : sic infantes cavernis aspidum manus jnge-
siulus Galatis dical < Non est seiuus neque liber :
•'
: runt, nec noccnt '
: sic humani gencris uarieias
Dcum non ">
non inesi masculus, neque femina ; sed umnes uos quia dc boue ail perlinet )
k inunum rcJi-
unuui estis in Cbriito lesu ' (t'.ul. m, $8). getur -.

sic diuertitat natalium unitate concurdat : >ie
X. Doccl bealitsimus Pauius in omnibus ferme. B condiiioncs acmuiae parcs cfiiciuntur ; dum inoriun-
epistulis •
suis
r
,ex omni naiionc, digniiale, nobili- lur per baptismum naUlibua mundi, el nobililati pcr
late, aetatc, ucl scxu conuocalot ad lidem unum •.•'-

gratiam caclo nascunlur ", dicentc Eseia prupheia :
fectns in Clirisio; cuius passionis saeratnenlo " de- < Ecce nunc domiuator Dominus Sabaoth conturbabll
honcstaius cst mundi principaius, deturpata nobili- gloiiosos cum uiriute, et qui superbi smit contunic-
tas, celsiludo tieiccta, exaltata humiliias, eleuaia lia conlerenlur, et htim>liahuntur, el cadenl exce'si
depraet&a, purificaia sordida, iaccntia erecta, etui- gladio . Libanus ucro eum altis cadel " (Ibid. x, 35,
* Hjbc vox ita cuin ispirata etiam in amiquis codd. Ab

anliquissimis usqtie lemporibtis hnc vncabii-
reperitur. lum vilulomeii prn
ptantatio obtinuil apud sacros cl
b Cod. ira cum emphasi repelit. ecclesiasticos scriplorcs; de cujns origine sic loquiiur
c En emphasim (acta. Quod au-
altera rcpciitio per S. Angusiinus, lib. n de Doctr. chr., t. III, p. i, col.
lem, inquit Maius de Ive pub. i, 47, p. 125, negut 26. Quoninm fiOTô,- trirrc t itulusrficiiur, fio<rx£Jf«Ta
Moser.it repetilionc vocabuli posse significari emphasnn, quidam non inletlexenint etst planUlioues, el vitula-
mirnm milti esl; el certt refulari videlur au ipsodct- iniua iulerprctan tMtt; qui crror lam muttot codicei
rone, p. 103. prwoccupcrit, ut vix mvcnialur aiiter scriptum : et la-
d Cndcx mendose Corintkiis liabet. men senlentia manifeittssima est, quia clarescit conse-
* lla coil. Vide sup., pag. 22, nnl b
pro epistolis. queulibus verbis : n,i»iqtie ajiilieriu.e planlaliones non
c
ubi observaiuiii re!it|ui, littcras o et J.ibunl raJicesaltas (Sap. iv, 5), convenientiui dicitur,
(Col. 181, n. )
u apuil velerps inter se luutuis vieibns fungi. quam vitulamina, qum pedibus in terra gradiuntur, et
1 lu cinlice replttur manifesto tnendo.
r non hxreul rudicibus.
? Iia codex cum diphthongo caedri, quu lcetio an- " lla codex cum diphihongo faeritat, quam lectio-
i
liqiioriini cothl. aticlorilate non carct. nem haud raro prisci exbibent codtl.
h in cod. vngutiae... roboratae, quud quiileni repe- k llanc parentbetim dcsignandam judicavi, ut cla-
tiniin est nif iuIumi ; nam virgulia neulra voi est rior hic locus evadcrel.
itleoqticiniitraquc voce eabunJai iu iiue.
1
Non iisJcm verbis U. I. usurpat Arabrosius; nam * Amhrosiuslib. u Je Spir. sancl., 8. 79, ita : om-
lib. Je Elia ct Jejun., 14, 52, t. I, sic : De vinca So- ncs vos unum eslis xn thrislo Jetu.
diim.v rinuiii e«rnm, et vias eorum viiis Coniori ha? ; 7
AdRom. \, W;l aJ (•-. r. x, 17; adGal. I. c. cl ad
nvacoium uva fettis, bntrus amariiudinisin ipsis, Col. iu, 11.
8
' Ita Auibrosius I. c, si ponas ira ubi furor, et vice Conf. saltem in ptal.civui scnn. 12, 5, t. II., ubi
\ersa. similis eloetnio recnrril.
* lia aJ verbum Yulg. aniiq. et novi cum Augu- • llaec verba usurpat quoque Ambro-
eatlern Isaia?
siino, et Cassiodorio, quibus niodo Ambrosius notlcr sius lib. v Uexaemen., i, G;
lib. it Jelmerpell. D.ivul,
aJjnngiuir. Ainbrosianis scriplis bucusqne edilis
Iu 1 l, t. I; in ps.il. cxvtu sein». 6, 17; el in l.uc. vu,
prima Unlum
verba reperiebaiilur, scilicet S.pul- : 45 et 202, i. II atque lib. i de Puenii., 13, 6j et b 7.
;
thrum patens eil guttur eornm, iu psal. CIVIH scrin. t. III, ci infra.
16,28,1.11. M Kespicil S. doetor ail iilui! Apostoli I Cor. u, 9
•
k
S. Aiigtislinus frcndet et lnbescet conslanlcr scri- Nuiiquid bobus curn ett l>eo 1
ile
hit, qiiotuin llrev. Moairab. Gr;ecus upOêt, x«t r^.K..- " Lcgaiilur lib. Je Mysitr. 5, 11, et 4, II, et lib. i
a '. -u | . deSpir. lanct., t>,7(! el teqq., ubi similes Jiciioii<s

8
llu.' respicerc vitlctnr impro- el senleutia' sunl. Iia vero lib. de Fug» >.ec, II,
ill.t distinclio inter
liuin ct u de Oftlc, J) .'>!•, I. I UorlUUI qnidem temel est : sed morilur un:-
invbium, uua utilur S. doclor lib. :
SU i'>2 l. III. Filii, inquil, fugite improbos, cavele

, , cuique qui bafl -zalur 111 :m>rte t.limti; »1 cvitseoetia-
invidot. lnter nnpiobum et uivhIiuh hoc inltritt nu- mur tum eo. c/ rMUrtjamui cnm eo. ei m tiiit>
, mmHH
prubus iuo dtUctatur liuno, inNdni torquttur alieiia : itiiut ambuttmut. Vitle eilnn liilib. iu Je Sierim.,
itle diliyit mnla. hU bona oilit ; ut prube toUrabitior su' I ei ieq., apiiJ Ambrotium lil opcr. i
qui sibi vntt beue, ijiiam qvi mileoniiiibus. El sanc in- " K.ivel Imic lectioni Urrcus, qui qiiiJem loeo Da-
videiitiam ui quaind.im probc insanabilum tegritudi- miniis \irliilum, nt lll intiq. Vulg. tegiltir apnd Sabai.,
neiu liauJ tJii.iiiiluii scd fngieuJ .iiii lliadel Am- et pro Oo.-ninui KMrcllNum veluli novi V nig
, rciWi,
liroiius. sic eniinepiai. 19, I". t. III Ttrras (uglto, OObiMum llabel, ihtiirir.i I; ilein pu»
in quihus invidtu tst, uoi n h6i.'io, ubi CoilmlJO. PurrO elali comininneiitur, vel NW«I ilalura mciil. Ml
liis iiin deletlabili pesle lerrit corruptle nulla pai . .'iii,- .
e^t niill.i car.lai,

, uullui ordo; quia res nullj juro rtntUf leliipi vem, , t
coiupouitui e<\t. t!i txctU lui eterura eum iti'- I

137 SERMONES TIIES EX COD SESSORIANO.— SERMO
.
III. 158
5i » Frequenter Libanum inoniem et caedrurum A mili iudicio , et redarguet glur osos lerrae , el pcr-
).
terram b uerbu c
ct sp riiu per labia
eius eacumina regno mundano conparat eiusque pnn- culiei oris sui ,
cipihus sermo diuinus ' quod regnum einsqtie ini- interflciel inpium ' (Ibid., i); > co sciliret iicrbt»
;
nisiros Dominus Clirislus sna passione deiecit et pres- Ct labiorum adspiralione, qua d dixit : i Principatus
'
sit. Et ne nos tractorum diuersitas perturbaret, ip»ius huius nnmdi (id est duminaius • ) milletnr loris
Domini Chrisli personam, qui liaec oinnia essei eon- (Joan. xn, 31). » De quo ilerum : Venil priiici, a;us
summaturus, designans idem prophela subiunxit, ut mundi, et non inueniet in me niliil f '
(
Joau. mv ,
dircret : • Eiiet uirga de radice Iesse, ct flos de ra- 30). > Et ul sacrameotum rrucis '"o^tcnilerei, ailic-
ilice eius ascendet ' (Ibid. II, I). i Radix ulique cit, dicens : i El erit iuslilia praecincius luitlbos, et
Rauid * signiflcauit personam, ex cuius semine Cbri- ueiitateinuolatus(sir)laltra" [Isii. xi, 5) » i Tunc,
stus est natus in carue, qui ex patris sui lesse lum- aii,(id est ex eoiempore) pascel lupuscum aguo, et
pardusrequiescetcum aedo", eluitulus, ct laurus, et

bis erumpens usque ad florem Doiuinicae natiuilatis
rarnalis porrexit origioem. Dcnique sic adiecit, ut leo simul pascentur; ei puer paruulus duci eos " »
(hocesl sacerdos, uel aetalis paruitaie iiiiiocus b ocl

dicerel : i Requiesccl in co Spiritus Dei, spirilus sa- ,
piemiae el iniellertus, spiritus consilii et uirtutis, innocenliaepuritatesubiiixusgubcrnabiteos). Kt hos,
spiriius cognitionis el pietatis \ rcplebil eum spirilus B et ursus simul pascenlur " (elnuio eoruui una eiit),
sancii limoris Dei ' (/diJ.,2, 3). » El utaperliusChri- et leo, el bos nianducabunt palcjs " (id est aridas
stom inlellegi " oporiere monsiraret, prose'|uiiur e»cas) (Ibid., 6,7).» Ac ne mea interpreta-
dicens : i Non secuiidmu gloi iam iudicabit, neque se- tio ' praesumpia uel lemerana a sollicitis audito-
cundum elo jueniiam redarguet •; sed mdicabit hu- ribus " iudicetur, apostoli Pauli disputaiionein uieij
ita coilex , bona el veiusla scriptura , ut supra ,

* lla rodex sine h, cum paulo supra illara reti-
p. 17, n. a {Cot., 126, n. "). nuisse vidimus. Non tamen aspiralam addcnd mi
b In cod. Uira. cen-ui. quia hujusinodi leciiuni veteiuiu cudd. au-
c
Cod , «rrfcu, mendose (ainen. r.ioritas non repugoat.
J Cod.,<fuorf.Vide.tnuot.p. 23, n. b (Col. 132. n. b - Ita codex cuni uno u; q.iod, quanquam vide <tor
).
• Itecole de pareulhesi, quae superius diximus n. a librani mendum, aitamen reiinenduin putavj specta-
(Cot. 113, n. ") et alibi. bili \eterum co id. auctorilale motus, qui Irequciiter
' llellenismus, quo etiam, ut infra vides n. 41 ubi duo uu simul concurruut, allerum ouiiltuol.
(Huj. pag. nol. *), Ambrosius iitilor, dum h. I. allegal Codex conslaoter cum dtphiliongo, qtiain ex-
1
lib. de Tobia tx, 33, el lib. de Fuga saer. iv, 24. pungeiecensui. Recoledictap. 8, n.6. (Col. 1 18, n. *).
versirnlos x, 33, 34, inancos proferat Sabatier, qui G legit : spirifuj snncli timoris ,
qusc verba S. doclor.
in expiscandisa Patruin scriptis antiquae biblica: ver- superiori versiculo conjiiiigere vidctiu
sioms fragnirnlU diligeulissiinus fuii, inde hunc ser- ' LXX legisse, secundum sermunetn nrguel, niunet
looncm id temporis adhuc in membranis delitescere llierunyui. in h. I. col. 100.
probe explor .tum habeo. Quod sane prsejudicium cu- K»\el Ambrosian* leclioni Irenxns hb ill, c. D,
'
inulai iliod Isaix xi, 5, infra legeiiduni, quod Saba- col. 185, quocuui llierunyin. in h. 1., et Gracus tex-
tierii curis effujjil omnino. lus.
1
ll.i c quoque mouet Ambrosius in psal. xxxvi, 77 * Grxcus tevtus, et Patres qui h. I. allrgant initio
et 80. t. II, el in lib. de Mysler., 7, 3'J, ac in epist. princeps legunl pro principalus. In flue ven Augusli-
70, 7, I. III. nus quxst. 72 in Levit., t. III, p. 1, col. 521, minsut
' Ambrosius, uno exceptn de pro ex anlc ra-
Iia est foras. Auci. lib. de Promiss. c. 2 col. 190, missuj
dice, lib. de Uenedict. patriarcb., 4, 19, t. I, et in rsi deorsum. Sanclus vero llieronym. ciun Grar.o et
Loc. ii, 24, et iii, 8, t. II. Habet a loro ex lil». ile Vulg., ejicietur [oras. Unus codex Cinlabr. apud Sab.
lusl. Virg., 9, 59, l. III. At ex ul in eod. reiiuel hb. nubiscum habel, tnitielur [oris.
ii de Spirii. Sam i., 5, 58, t. IV. Coosule eiiaai, si " Ambrosius non semper lisdem verbis hoc iiliiur
vacai, lib. de Apol g. ali. David., 8 43, i. I. testimonio. Siquidem lib. n de Abrab., 9, 62 ; hb .de
* lu Ambrusianis scripiis frequentata e>i hacc elo- haac, 6, 55; lib. de Jacob., 5,24, I. I; et lib. du
culio. Illam quidem in moilo ciiatis onmibus ferc Virgioit. 17, 108, I. III. Venit hujus mundi priuceps ,
lncis reperies, et ahliipassim. Nec i|uisi|Uara sit, qui et in me

invemet nihit. Lib. de Tobia, 9, 55, l. I Ecce :
Anihrosiiiin sibi disseutire pulet eo quod ibi legat : venit hujus mundt princeps, ei in tne suum tion tnvenit
liadix ul.quc [amilia ludaeotum, el hic : Itauix ulique '
nihil. Al lib. de Fo;a sseculi, 4, 25, l. I, el in psal.
David ; iiain exploralum esl S. doctorcm utraque cxviu sexm. 8, 6, el in Luc. iv, ;9 \ emt enim prin- :
eloculinne ad Da\idem rcspexisse. Liquet, inquit Am- ceps mundi hnjus, et in meimenil mhil; lib deOflic, i
brosiiis in Apolog. alt. D.vid, 7, 38, I. I, per David 4y, 249 Veniel hujus mundi priuceps, et iu me invc-
:
inlelligi proplwtam, per prophelam populum propiieli- niel nihit. Demum ad veihum ut iu cod., non iniunici
cum, sciiicet Jiid.Torain. lo lib. de Spir. Sanct., I. in me nihil, icgit lib. de Fi ga saec, I. c, n. 24.
10
sup. cii., Uadir, a:t, lestt potriurchae (amiliae ludaeo- Loculio familiaris Aiobrosio. Couler psal. cxvin
rmii; uliqne D.ivid. Cunf. cil. Apolog. 4,27, in Lac. srrm. 15, t. II, el ibi Maurnioiuiu notain, uec iiou
iii, i. II, nique lib. v de Fide, 8, 105. t. III.
8, lib. l de Spir. Sancl., 9, lti8. t. IV.
Auibrosins in Loc. Iil, 8 El requiescet super eum
' :
" lloc versicnln augeuir b.hlica Sahaiieiii collectio.
tpirilus Domiiii ; Spiritus sopiemiae ei mietlectus. Giae- Recnle dicla u. I, p. 27(Co/. 156, n. ").
cus vero loco Domini cuni Amhrosio noslro Ssou le- " Lib. I tle 1'oenii.. 15, 67, 1. III, picsse h. I. sic
git r.ui conciuunt Laci<nlins lih. iv lost. , 15, col.
: recilal : Tunc lupi et agni simul pascemur.
577; Irenxus lih. m, c. 9, col. 184. et 17, c.d. 208 ;
" lu Gra:io ad verbum.
el Tenull. lih. adv. Jnd., y, col. 143. Reli|iiuin liu- 14
Aml rosms I. c. tle Pccnit. habet : leo et bos pa-
jus versculi ad \erlmni Ambiosiiis recitat in psal. team manducabunl.
ctviii serm. 5, 58, hl>. de Myster., 7, 42, ei alibi. 19
llic Ambrosii morem ad vcrlc, qui nuuquani suos
' Iu cii. oinn.biis luc. Amiiiostus, easieria omissis, autliloies blaudni cuiisuevit.
1'ATtlOL. XVIII.
119 S. MIIH.OSI UEDIOLAN. EI»ISC. SI.RM. TP.F.S F.X COD. SESSOrtlANO -SERMO III. 140
Fxpo- A eariutis uincubs inseparabili nexu iun-

T
inierprelationlbus iulArteraoi ', dieenlii : « uffenu : si
lulc IIM uetercm honiincui ciiin aclilius cius ', et âiiiin- i /;•!./ , 14 .!/ ) : Si pacis inuncre alieruo
iniliiiii' nuuiiiii qui renuiialnr 111 agnilioue O.-i sc- amore laciemur * . si diuinis nos acilificeuius clo-
cundmu unaginua eius, qui crcauu cuio*. Ubi non quiis : si psalmis ad cnelrslia pruiiorenius : si ad
isi iniMiilus ci tetaioe, Greecut o< luikrus, c rcum- superna t.uiticis inuitemus "
: si omnia quae facimus
i.vii ci praepuliuiD, barbarus cl Sryia, semusel uperc, qoae aermone loquinmr, quac cogiiationc
lil.cr : snl umnil cl ni iiinnibus Clir Slus ' (Cototl. III, complcclimiir, in Dei limore pi-rficiiiius ;
gratias rc-
'i.
10, tl) > Vci.-iis * acubus sp>liaiue conuersa- fcrcntes Palri per Filiuni, laudanles Deum in Lbri-
r
ii ...!• nnui lioiuiuik, <|ui Llmslus, csl, ucslii ; ncc slo, cl Clirisliim p;acferemes in Deo, ut caele tes
tasMi, cti relinquere exutos, sed icgmiue bonestae caelestibus cuuparati, spiritales spiritalibus siniilc-
1
ci iiiierSitionls, ct bnnnruin opcrac ' claritale con- tnus '. Uund npiis aliut nullum csl, nisi Dei gloriam
icmi. < Imluiie uos, inquit, sicui elecli I •i ct soncti diuina udcc coulauueiit, diccntc iobanne " . < Vidi et
uisicia inseiicoidiac , hciiigliiliilCm , buill liiatcm, audiui uoccm multorum in cirtu tu ilironi, ct aiiiuia-
pnlienli.il», modesiiatn , suiTcrenie- iiiuiccm, eldu- liuoi, ct scuinrum : ci erat numerus decics ccntena
uanies uobismelipsU, si quis aducrsum aliquem ba- Dlillilim ", diccutcs uorc magua : D gtius cst Aguus,
bct quorv.llaill *, sicul ct Hoiuiaus donauil uobis, ila fj
qui occisus est, accipcrc poteslaicin, ei u rliileni, el
Ctuos faciic
8
{Ibid., 12, 13). > diu tias, Cl pnlicnliam, cl bonorem, cl furltluiiinein,
M. Heo donauie iciuissa suiit nobis onuiia; per- eigloriam, ci beiicdiclionein ". Et ninneiucrcaturam,
maiicbinius indeiiiucs si et uus frainnu rcmi lamus quae cst in caclo, ct super lcirani, el roare, et quae
• Snbintellige Itominit. iVaurm, pp. 2^11, 2ii'), quorum grammaticorum

>' C.nil, Iwneste sine ili|ilulii. iiô, quam bnjiis vocis pra:ceptuin prw tot amlrariis exempl.s vix uudieniluin
>
scruiulus casiis reilaiuat. vidttur ; cum prccsnlim / a/»ritiNits, p. 22!I0, pauto
< C.imI.
, opere. Diphlhnnguni ailditli , ct cpeme rerer.liorrm consuctttduiem trribendi id vocubulum ytc
si ripsi, ne nimis codic s lecttonem solhcitarcin; uaut riuus i.-si inr.
I Mcrip/uram qucrella retmet lin iu.i
oiNiiim niilii lcgcnd ini esse viilebatur. Ihspanica, ul atias bene muttat veluitx Lu inilatn re-
Cod. quaeri -//11111 Ciiui tliphlhongo, quam cndicum
1
liquias.
ancioritaic et gramtualicoriim pr.rrepio expiingen- '
Cod. iterum, tn C/iris/o, qua: leciio senlenliam
ilain cciimji ; sc.i liiieia.n / geininataitt relinut. 1'ono improbabllem faceret, aill saliem obscuram ; ideoque
lnijiisiiiodi lcciio liau 1 iufrcqiiciis cst in Mliquis lucus aliqua curruptela laborare videlur fortasse ad :
Codil. Ll quidein ad Ciccronein dc It pub. II, 25, e>, i|u.i' mox

scripterat, rcspexil librarius, ei in Clin-
p. i','4, sic ile liujus vueis nrlliegnphiJ cl. Maius slo iicrum pnsuit pro CArii/um, ui luilii scribere pla-
iii.iali.il Quece.la c m duplici II conitanter prope
: tun, et sensus posiulat.
rcrib.tur .ii uniiijun <>'u eudintius >eu c/tutu tapidibu*. ' Vule ojusb jam ad hoc verbum nolavi p. 18
c
Altamen gemiuaii in Itoc vvcubulo 1 veiaui Caper et n. c [Col. 13 , n. ).
Freqnrnler insuissriptis, prxsertim in psalmis

1
C tioi Ueo accepliores (ore, quo etiam plura donamus
suam seiileiniain apostolicis vcrbis cxpl.nat atquc quialtoc gra imes Ueo sumus, quo nobis plura dimitta
conlirmal S doclor. tunt. Vi.lesis cpist. G3, 85.
• lu Apul. ali. David legitur. 9, 46, t. I Eispo- : • Cnuf. in psal. cxviii serm.
21, 17, t. II.
liur.tet v>( veterem liomiitem cum acltbut ejus, etsini- » Frequenier in suis i-oncmn l>us ad psalmus ca-
lil-r in psal. cx\llt serin. 5, 22. uno excepto liue 1 1 nendo. Miam plehcin iuvilal Ambrosius.ul prarsciliin
i-i •> pro siiij. Scr. vero 10, 17, 1. c, ontillili'Oi,quam lcgerc cst lil>. v Hexaeni., 12, 56, I. I, et in pr»f. iu
vncem rclinel in Luc. 4, 58, quam rursus I. c. dcpu- psai. i, 9, l. II, qun in luto luin in unuui ildcliuiii i
liit. 8, 44, stnliens (// exipolianles veterem liominrm : psalmos canciuii inorem, pignui pacit et concordiw,
r ii in aciibtu iuu, cujusinodi leciimii, dempto u/, con- alque magnum planc unitatis vincuium esse di,i'.ld.
t-o.i it lib. iii dc Fide at l:b. v, c. 1U, 176 kxspo- ; : idipsnm repciii m
psal. XLtll, 2i, et cxviu seriu. 7,
l.uttes iios vetiiem hoittinem cmn actibi s luis. 25, aiquc alibi passim. C teiuni bie aj illa apuslu- i
' Ita Aiiiliiosiiis b. I. sffert in Apol»g. ali. David. lica verba a Culos. m, 14, 15, 1U, 17, respiccrc vi-
i
I. sup. cit , el in psal. cxvnt s r.n. 3, I. e. ; at infia dclur Ambrnsius.

,0
t-erm. 10 ejusd psalim I. c. babcl tH indmmui no- : Ambrosius in p;al. t, 5i; xl, 2C; lib. de Virgi-
t ijmi iciiocuiirin a iiuiioiiem, eic. Siniiliter lib. v
i
liit. II, 86, el de lucarnal. 10, 114, atquc alibi Apo-
.• Ii.le, c. ; si tauicu iuiiio legas imluainui bico
I calvpsim S. Joauni Evaugebst.r tueiur. Eisdiui lueis
\nH.timui. In hii. aulein iii de Fiile el iiutueitles «o« : quouammodo Hic modc videtur accedcrc. Nec pror-
ru.n secuitdum tuiui/iiiciii, c c. In l.uc. iv, I. c, indnile sus est altcndciidui M. Ilionysius Alex. cpist .pus,
novum, qm secundnm t.hnslniii crealus est, cl VIII, I. . qni Joanni presbvlero d.slincto ab K\angeli-li Apu-
C, iiiduti noium iluni ix.il s rillil, *-
calypsim Iribuil, uam eum sai s rcfutavit Millius iu
* jinieputtum, qux b.c cum
Uiinss s circumctsio et piulegom. in bunc librum.ad qiiem crudilns cliues i
Griccu Auii.i .Miii retiuet, c.cteia it.i in lib. v de ainando. Conf. Euscb um llist e.il. Iil. vn. cap.ii,
l'i k i. 177, ad vcrbuin rcferl. Cousulc ctia.n iu
I p. oOii el seqq.. cdil. Valesi, Aug. laurin. 1746,
psal. Civni senn. 10, 17, iu Lue. I, •>, ei 2, 47, et vol. I,ct pag. 74S cju>d. vuluui., in.cr auuulaiiuiitfS
ni . pisi. u2. 8i. \ai ioriiin.
' lo Grtecu ut iu Vulg., pnst mimIi addilur *m " lluic lcctioni favet Cra'cu. lexiti-, cl illi conri-
r -/u"0 xivot.
t
n l (.a.Minlor.u. iu |isal. i, col. 14, additu uxu \eibo
* llideiu S. Aii A'iistiiiiK tract.58 in Joan., col.Clii, iii'.; am potl lOicwi.
I. III. pi.eici .idciis.it lo. nicertum. i
" Ainlir.isiana scripta et bnc bibl co lestimniilo
'l ..i,i ab.iui in siiui i|.i.i: leguntur in psal. xxivn, caicnt. C.itres voro <|Ui illud al cgani, nunqu ui i s-
<5, l. I!, (I i.i episl. III, 9, I. I I, <|iio in ItiGO cii e,u> iliin vcrbis sed k.Tpe iminiiiali^, iiiserns
icleriinl ,
Vi rlw 1 (uihiu I '»" >. nobii lioc uccidat, ui

< nnn eiain ali s. \el ejccli-, ac inili.no rciuin ordiue. Siln
remillettdj «("n noli s dtbeHlur, iueipinmui et ilta n c conciniiYit .lnei>.e aniiqua versiuMes ihk Vul- i
v. ,
•;..,!' rrniiua sici/ naJ>.i.. OiwidinNNi k.io gall i.o.na cum Crjeco conc rdal.
piiu.a, ii.i/nj pUru donatt iuni, ct iHir<u*/niiiUJ El itcruni A nedictio, ct gloria, st s.ipieniia, et graiiarum aclin,
mohct : < Angeli stalimi cirra lliroiium, et seniorcs, et bonor, ei pniesias et uirtus Dco uosiro iu suecula
i-i quatuur animalia : et prociderunl ante tliroiiuin in saeculorum. Anicn ' {IbiS. vn, II, 12; »
Ue- 3 iERMO SANCTI AmHUOSI.

faciciu suain, ct adnraiierunt Deuui, * diccnles : ExiLlClT
* ln cod.... ( irniin sci \mb. Hujus foninili", qua manel; eam lamen rormulani, liabiia spaiioiiim ra-
scrmo coin lnijilur, iu prima voce liuc.a; prursus lionc. supplere baud diflicile luii ; verb.i ciiim expli-
nliliiirr.il. !. smii, ci iiliiiu.c diinlaxat lilli rx ( qu.u cit fuil solemiiis auliquis ralio claud.-ndi libros.
iccta forma cxcudi curavi, nunuisi breve vcstigiim
1 1
An'iqua versio apud Sibat. addil, sublus tcrram; Iu anliq. et nova vers., claritas loco gloria; sed
co! ucciuil nova Vulg., quaunis no.i eisdcm vcrbis nobi.cuin gtoria reliuel S. Fulgeiitius in fia/iu. ~j»
legai. coul. Kabuii., «ol. () tli.it Grajcus lcilus qui iu lilie,
• Grrccus Arrthrosii nostri lerti.mi favet, si imlio Ul iii codicc, addil Auiiv.
scrib.is, Kt oinnet anle ungcti.
ANNO DOMINI CCCLXXXIV.
Q. AURELIUS SYMMACHUS, V. r„ COS. ORDIN. Pft.tT. IIIBI.S
PROLEGOMENA,
CLILIELMI CAVE NOlTTIA HISTOMCA l.N AUft. SVMMACHOM.
Q. Aurelius Symmaclias, lloma oriuudus, ejusdem B nruchus, seJ ct paulo post tanquam reus majcstatis,
Urbis senaior ct prafeclus, claruit prxcipue auno vili rhcdx imposilus centesiinuin ab urbe lapidem iu
584. Coiisulaiuin gessit anno 391. Iiifensum Cbri- exsiliuiu missus cst, mox licel a Thcodosio in gra -
stiaux religioni animum ubique prodit, imprimis in tiam receptus. Exsiat hxc Syniinachi lielatio tuni
Relatione jiro ara Victoria: quam imperalori Talcnti- inier Ambiosii opera, tuin inter Syinmacbi cpUlolas,
niano obtulit, iu qua geutilium causam slrenue et ex quae cuin Fr. Jureii et Joan. Lectii uotis proilieruui
professo agil , advcrsariuin nactus D. Ambrosium Ceiieva-, lb98, in 3*, addilisrfue decem uiiscel aneo-
Mcdiolani episcopum, qui Symmachi opus clcganter rum libris, 1'aris. 1601, iu-4", cum nutis Parui,
et sircnue refellit. Ncc causa sua modo cxcidit Sym- Neap. Neiiiel.,1628, in-8°.
VITA SYI MACHl EX ANTIQUISSLMA EDITIONE.

Q. Aurelius Syminachus , vir consularis, iisdem iintiiiul.i, qui se ouiuium bistoriaiuin coiucios pro-
fere temponbus vixit, quibus divi doctores liicrony- fes.-i, iguuvi-s nio vaframento non iu aulas wodo,
iiius et Ambrosius, Auson us, Prudenlius et Claudia- sed in ipsos ctiain animos priucipales (lieu letnpora !)
uus poclai. Ejus consulaluni collegamque Ticianum siirrcpserunl; non fcrendaiu existimavi procarera il-
refcrt Prosper de Temporibu? in annum Domini 304, lorum igiioranluni : sed libcrali judicio prolem pa-
qui fuil aunus iiuperaloris Valculiniani Junioris ex- renti suam restituens, ostendi quam vana sit eurum
tremus : ad quem sane babelur epistola Symmachi coicmentaiio, qui bistoriain afbitratu suo comniini-
pioprio liiulo inscripla, cum alioqui desidcreiur id scuntur : el (quod ne Deus quide.u pos.iii) in prxier •
genus parcrgi. Nec igiioraiilur ejos ad Ausniiuiu cpi- ilum dispununl, vel refragante lemporum (ide; ut iu
Uolx : qucm nemo nescil iisdcm tcmpsribus v.xisse huc quoquc luco videre licet. Neque eniiuSyuimacbus
priini noiiiinis viruiii. El bic esi Symmachus, ipii ille Hoet i s.icei (qui•
anno Duuiiiii 521, a Tbeodoric»
causaiu geuiiliuin deoruui oraiioue luculcniissima occi.-us esl) ullaui Yalentiniaiio episloiam, nisi vul
defendit apud divos Tbeodusiuin iuiperalorera el in cunis scripsisse poluil : vel (si 1'almgenesiaut con-
Arcadiiim, llouoriunique Cxsares. Conlra qucin ple- cedimus) ex campo Elysio priusquam deuuo nasce-
rique alii, ncnosius tamen scripsere sancius Ain- retur. Sed quo mihi circulatores istosV cujus boc in-
brosius el Aurelius Prudenlius libris duobus : liic s itut.im imprxscntiarum fuerat, epistolas Syinma
vcrsu hexametro, prosa alius. Esl videre ex illa ipsa ihi couinicndarc antiquiiaiis et littcraturx cultioris
oratione, quanta ille, quamque cxquisita fueril di- amaiuribus : quas elsi uon lam emendatas lcgcrint,
cendi fueullate : Umla nempe, ut hoiuo eiquisilissi- quam ille scripsit elegames, scio lameu bis graiias
ini j idicii Augelus Poliliauus euni, uec iiiiineritu, habebdlil, qui eas ita prodire malueiint quaui pror-
in vetermn oraiurum Albo retulerit. Licet quoqueex sus inlerire. Neque euiin lantuiu depravatoribusces-
hoc epislularuiu familiariuiu libello uouuihil coguo- sil ul noii bona pars inlegra reaitenl , qux nasu-
Mere : qui cuui vulgo iu auclorcm Buelii socerum tis eiiaiu lectoribus lactura s.. oiouiachuin.
transferreiur , e>seuique bujus erroris aoserlorej
145 AURELII SYMMACHl IU
ELOGIA SYMMACIIIANA.
MaCi.obiiis, lib. v Salurnal., cap. \. A Caius Sol. Apoli.inaris Sidonius, lib , epnt. I.
gniera diccndt Quinii Symmaclii rotunditatcin Caii Plinii disci-

(Juaiimr sunt, inquil Eusehius, : ,
Cioro dominalur breve, in qno plinam, maturitaiemque vestigiis prxsumptuosib iu-

copiosum, in i|in>
Sallusiius regnal; siccuni ,

quod Fronioni ascribi- ocuturai.
lJem lib. vni, episl. 10.
tur; i.inguc ei floridum, in quo Pliuius Secuudiis
nunc nullo vetcruin uiinor nosterSym- Ingcntcs prxconioruni litulns mnribus me.s appli-
quondain, et
c.is. Sed si pudoris nosiri fecisses utcunque ratio-
maclius lnxurialur.
AOBEl.llS PrUDENTIUS, uein, Syminacbianum illtid te rogitare par fuit : L't
Lib. i conira Synimacluim. vera taui ornat , ita (atta casligal.
O linguam miro verborum (oute flutnlem, ldem Sidonius ad Eelicem contutem.

/lomflni ittmt «.ofliiii, tti cedat el ipte . '
Sed ne tu mihi comparare ttnlei,
Tulliut! has (undil divet facundia gemmat.
Quus mulio minor ipte plus adoro,
(»idigiium Bterno lUKliim quod (uigeat auro,
monttra Paulinum, Ampeliumqur, Symmachumqne.
Si tnaltel laudare Deutn, cui sordida
1'rorlntil, tt liqnidam lemeravil crimine
vocem.
Anonvmus.
llaud aliler qiutnt «i roilrii quis tentet eburn s
Symmachui in verbit pnrcus, sed menle pro\uu.his
Cccnosum vcrsare tolum, limoque madentes 6 1'rodigut in scn.su, lirbis anguttus : abundans
Ercolerc aureotis li (orte liqonius ulnas.
Mente, sed ore minor : fructu non fronde beatns
Nun vercor ne me nimium con/idere quisquam
Sensui diviiat verbi brevitate coarclat.
Aryuat, ing.niique pulet luclamen iuire.
Sum memor ipse mei, satis et mea frivola novi. Maunus AureliusCassiodorus, lib. Variar. n, epi»' I.
iVoii ausim con(erre pedem, nec spicula
lan x
lnJvcilit (andi conjecta lacessere lingtue. Deinde retinetis (acundistimi Symmachi eximium
Ula-tut maneat liber, escellensque lulumen dictum. Specto feliciter virtutis rjus augmenta, qui
Obtineut parlain dicendi (ulmine [nmam. diCfero laudirc principia.
Idem in praefatione lib. u.
Cassiodorus, Bistor. Tiipart. lib. ix, cap. 25.
Sum plane tcmerariut,
Qui nocti mihi conscius, Dum in Romana ttrbe Yalentinianus el Theodosins
Quam viix in tenebris ago, morareutur, festiritates pro Victoria celebrantfs,
Puppim credere fluctibus
Tami non timeam viri, tunc suam bonitatem circa Symmachum exconsulem
Que nune nemo disertior. Tbeodosius imperator ostcndit. Is enioi Symmacl>us
Extulial, fremil, inlonal, inter scnaiores praecipuus habebatur, eratque Ito
Yentitque alloquii lumet,
mani eloquii erudiiione mirabilis, cujus multi qunque
Cui mertare (acitlimum ett
Traclandm indociUm ratii. r repcriuntur libii. Scripsit autem Maiimi laudem,
El alio loco.
camque recitavit : unde postca rcus esse ni.ijestads
videbatur. Quamobrem mortem metuens, cnnfugit iu

Talia priucipifcus difla i/i/erf<in/i&u«, ille
ecclesiam. Verum imperator, cum esset per eciis- r
Protequitur, mugnisque tubam concen ibus inflal.
Altegat morem velerum. simx Christianitatis, et nnn solum su.c fidci saccrdo
Auhianus Mvrcellinus, lib. xxvn. tes botioraret, sed etiain Novaiianos, qui proxim<
Synimachus Aproniano succcssit, inler praecipua ejus lidei decreta scrvarenl, Leontio tunc episcopo
nomiuandus exempla doctrinarum, atque modestix, Komano Ecclesix Novalianorum rogantc beneliciiim
quo insiante Urbs sacratissima oiio cnpiisque abun- conferens, Symiiiacbnm absolvit • crimiiie. Cumque
damius solito fruebalur, ei ambilioso ponte exsultat veniam Synnnachus meruisset, Apologeticum, id cst,
at<|ue firmissinio, quem condidit ipse, et magna ci- satisfaciionalem librum ad Thcodosium consciipsit
vium lartilia dedicavil, ingratoruui , ut res docuit im| eralorem. llac lile. Qucr eliam esttanl apud Soto-
aperliisima : qui coosumptis aliquot annis doinuni menum tlist.Ecclet. tib.s,tap. H;e Piicephtr. M. xn,
ejus in Transtiberino tractu pulcherr mam incende- cup. 21.
runt, ea re perciti, quod vilis quidam plebeius Bnxe- i.iiu Ennodi Ticintntit,tte Epittola \mbrosii conlra
rat illum dixi-.se sine indicio ullo, vel tesle : Liben- ij Symmachum, tuper ara Victeria', qutndo penns cut
quam tum iiiiim, victut ttt Symmaehui.
liusse vino propiio calcarias cxsiincXurum, id
veodiiurum prcliisquibus sperabatur. Dicendi palmam Victoria lollit amico.

Tiansii <iii .imftrosium, plus favet ira DttT.
Divus Prosper AQriTANtcus, de Piomistion but
Dei, parte lil. Smebeutus Cemblacsnsis m Chruiiico tub annu
mirabili eloquio scient a Domini 407.
Cwi Si/mmfl<-/iMS ille, tl
praditns, tamcit paganut, prxconio tauduin in cottsi- ft/in(i<ifl(ii<us Scylha, cum ductmit millibut Cotko-
storio Ttt ta'o, subtili artc, qua valuil, amm Yicloria: rmn a Scythia vcniens, lialum invadit. Ex lioc murinur
in senatu vetittui, Chriitiano, ul novtrat, mincipi inli- mullorum blaiphcmanlium infrtmit in Chrisium. Cin-
ntatil. Qnciii ilaiim a imt afle.libui puttum m ctnte- «liiinilnlis l>-mpor<i culpanlts, (ticitatem attollunt : inler
vmo lurutf rlt da: non itralx iiupositum, ta dte manere qnoi pracipne Symmachus otator fwtbut, qui ttiam
ptstttpil. tcriptii ti eptitulit suii ng tat de idoloUtria , tt Ut '«•

>< 8
»45 EPISTOLABWJ l.iBEB I.
Pilntda ara Viconcr. Quorum latrantium ora mjcto A respicius, brevilas gra'a : sin allitts scnsum inrestiges,
prtittia >el mulliplei ervdttio. Adile snpieiituc ciril-s

eis vtiilalii osse otistritxerunl Augitstimts iibro dc Citi-
tate Dei, el Orosius Uistoria _sua. P> udenlitts qunque sotidam atque ubstrusam cognilionem. Atlderaram mb
yoeta luculento metrici oper.s libello biasphemias Syin- imperatoribus sanctintoniam morttni, et Jiomnnim in
maehi refcllit. jure svg.,eren'.o libertatcm. Nonille rerumpublicarum
Joannes CfisfiMANUS, in Commentario consulttm. moderatoribus, aitt jureeousiiltis, iinprimis niagnorum

principum consiiariis aut secrelariis, tractandus levi
Q. Symniachas, vir consularis, ct Urbi prxfectus
qui
manu.
eloquenlissimus et doctissinius, Ausouii fraler :
Joan. Jacomottus.
causam gentilium deorum luculentissiina orationo
defenl.t apud Theodnsium et Valenlinianum impe- Cui lUymns eloquii, hrevitas cui docta, gravis cui
raiores : qux oratio hbro quinio (in hac cdit. dccimo) Sfntenlimim diijnilas,
Priiv ipibus cui digna viris prudcnlia rerum,
epistolarum inseritur. Couira quam ardentissime
Et felle non tincti salcs,
scripsil D. Amb r osius, et Aurelius Prudeniiu- ,
qui Cui Tbemidos L:>ii:e decreia vcrenda placcbunt,
cirea hxc tempora floruit, duobus c'eâniissiins Vigoique s nllers : lluc ades.
libris, versu lieroico. Scripsit auiem Epistnlas quoqne

Caspah Baiithus. Ableg. lib. 11, cap. 8.
familiares elegantissiin.s, niirae brevitalis ac rotun- '
ditatis, Ciceronis Academi;e primus accola : qu;c pro Dici non potest, qttanti merilo stio wslimandat sint
Caroli et Casparini epistnlis certe sunl junioribus Symmachi epistola:. Non sane ob necuralam itlam, «i
lcgeuda;, el quas nostri sxculi dno clarissima lumina maxiir.e ei generi scriplionis aptam brevila-em solum,
Pnniponius L'i tus et Angelus Pohlianus inirc lauda- sed propler senlentias polittcas tales atqtte ea copia,
riinl. Ilabent enim elegantiam roncinnam cum bre- ut velinde prudens aiquis reipubiica: cum glona el
vitaie ainahili. , et Imjus lempnris gesta nonnulla emolumenlo admiitislrandtx usutn discerc possit. Nultc.
explicant. Legc, lector. et Ixiaberis. ex iis est qucc non spret genium quempiam viri in
J.liOCl S LtXTiUS. rebus egregii publici proeurandis exercitali : nulln
Fuit Symmacho vera (acundia, solers ingenium tt epistola est, quce non integrum dogma politici alicujus
acutum : par senteniiarum gravitas el venuslas, si verba synlagmatis propagare qucal.
Q. AURELII SYMMACHI
V. C COS. ORDIN. PR.EF. URBIS
EPISTOLARUM
LIBRI DECEM.
LIBER PIUMUS.
EPISTOLA PRIMA. C Acyndwo condilori, pj squc majoribus emmelta ve b.i
1 bavi, et pictura li< enliam, qux veslituin dispaieui

SYMMACHUS TATItl SIIO.
siugulis Iribuit, iu rationem coegi. Piotelarem le
Ne mibi vitio veriatur intermissio litierarum, malo paululum, ni vererer ne dilatione evspectatio mk
esse promptus officii quam longa exspcclatioue vi- nuatur. Quare elaboratam soloci lilo accipe caniile-
cissitudinis desidere : tum qnod parenlibus, non :id nam.
laurem, neqne ad diinensum verba tribucnda suni.
Af.ua palla ieg>t soeeruni, toga picta parentem.
lujurius videar, si summo vobiscum jure couteiidain.
Prwfuit tlle sacris : hic dixil jura Quirvi.
Nam prxter xquum censct, qui inter dispaies ob>e- At iitihi caslrensem quud mordel ftbttla tesletn;
quiiim par requirit. Itaque senno vestcr e.v beneficio Aitrorm in piputis regnm prn loria rexi.
Sed fasces pictura tacel tu, respice fustos.
proGciscitur, noster ex debiio. Ilxc me, atque alia ;
biijusmodi oppido perpuleiuiil, scribendi muuus in-

super non babere. Nuuc vobis actuum noslrorum Scio te simul atqne hxc legcris, acutuin pooii-a
ordo pandendus est; libet enim non ininus otii, quam pleclra moiurum. Nullus feceris, ne mei periculo
negotii prxsiare rationem. Baulos Lucrina scde mil- gloiieie. Ego te nostri va.tis exemplo quasi quadam
tavimus : non quod ej»s diversorii satielas rcpeiii lege cr.nvenio. Liceat inter olores eannros anserem
nos, quod, cum diulius visilur, plus amatur : sed sliepere. Silcntium mibi, nisi pixstiteiis. imperalis.
quod iiieius fuit ne si Baulorutn mibi ino evissct Quain nihil alis te metuam, vis probare? En tibi ahud
i.fleciio, cxtera, quae visenda suni, discXiCcrer.l. Ibi allucinationis iue:e prodo secretum, adbuc sollititus
U7 Q. AUflEl.ll SYMMACHI i.N
.).• priore. AiiJi vorsus ad Daulorum h sloriam pcni- A AUatit, Rufine, tutr, rui prospern, eniqut
7 rittittamlumidis irqitabat qloria r. bm.
I e..lO«.
Vnut ninor ciinclit, et prirsidium tr pittnrum.
Iluc deut Aiculet fabulantla armentn coetjit,
1'rincipibui quorum vitjuisli tempore tloclm ,
Emfii de uve Cerionn.

lorijomini Aut calcuria [ene bonit, aul frena tijianmt.
Iiute rtttnt ir'at eoirupln Itoulia Bautoi
Yalerius Proculus.
Nuncuvat, orcttlto nominis imlirin.
Ab i/ilid «d yroceret dominnt Lortiina cucurnl; I.itm primis quos non oneravit qloria patrum
l ttma Ivii btairo* nt' valoetur keroi. Vonenim Vroculiim, iln- morumqnt dccore,
i
Ilivic eclebraiit opuin fela HorltntitU aulum,

llnud unqunm iiidiqitum mtignorum Vnpticolarum.
l.ur.tra .\-pinalem qui ilelit elaq in. OUi Umptr ainor veri, et constantii, iimp'ei
III consul ilnrwn protltixit Aryndinui nvum, Carlicolum cuilus, non illum ipernere posses :
Qittque deilii legei Orfitut /finrnd *. Lt qtiunt)utim rcverendus erit,non diinde timebii.
Ilot inter jnvfnnte tlecut, sed honore. tenili, Anicius Julianus.
ttit ttno teltut, Summnchc, fntce r/ini.
Cujits opes, ant nobililat, aul lanln pmc&lat,
Srd te Itauloium neciittni lenta otia guirrunl Cedenti cui non praiuxil Aiiirins iiniu .'
Curo hnreat jm etiem publica penigitcm. Acrt ub inqeniu, ruiirli«i/Hf ncciimmudit* ideni.
Uic etcaruterat conferre juiure paralui ; :
N.mpe, doride», quod de mc aliqua juslo indulgcnlius

Num divet, lum celtus honoribui, ntlamen ii/11
pr.-rdicavi? Est Iitc vora cl digna rcprcbonsio. Ou.nis Crtindior, aternam compUbat nomine Itotnaiii.
qnippc osicntnlio non caret suspicione mcnd.icii Pelrouiiis Prubiaiius.
quia quid |iii«l assumitur/ proprium imn pulatnr. Dc- Jactet sc Fortuna atiii quos judice ntillo
hinc quo.l jactanih avara laudis mnliuin decoquil de Liieem ad Homuleam tua sota licentia ve.iit.
Te, Vrubtane, pudor, te fetix grntia, leque
pu.loie. Posscm direrc (si qnis irrepseril exlcrnus
Itala limplictlns morum, el tolevtia junt.
:ui.li'or) nieos esso versicnlos : efficcrcm uiique, nt (Jwcirca assiduus Amjuiiit nolttt et hotpet
vciocuJtdiie ignnsoat. si esscl ab aliero profecia lau- 1'ramta maqnorum retutifi dignui honorum.
datio. Sed vidcn opnsculum non csse paniti ndu.n. Verinus.
la res crepera al.pic ancops dubinm mc babei Viilircm, Yertne. luam plui mirerin nrmit,
discrimcn, an glor..T. Loos dux Armeniot cum cade domaret '!
v.Tecundio: prsmeluendum sit

An mutjit etoiwum, morunt ritaque leyorem?
iibi igiiur. qui prudontia caeieris antisias, opialioi.is Et (nisi in otfiii.t , quoties libi publica cwa)
liujus delcgo provinr.iam. Quid faclo usns liet ipse Quod vi mn vmocuii tenuitti lieius in ar it.
opus itum habcrei.
vidoris. tgo el infanlia: el imprudentia; mcs pairom hutliim ullra ett virtutii : ti esset,
tousc.ura non impude.iter elcgi. Vale.

Oclogi.ua personis nescio an solus occurrain. El
EPIST. II.
„j,, j n soceri.m alque arunculum nostros tbi dele-
tater stmmacbo. C gainus i pigrammaia. Nam et Vaironis libri diversis
lloc esl nuinus, quo se non sola possit jaciare nounluraucioribus.

Campaaia ; sed pralerea Uomx aui Athenis iii Grx- EPIST. lll.
iui.iloquondi bonorem bujusmodi lingua verlatur. SVUNaCIUS patri.

Ouid ciiim concinuius cpislola lua, quam nuper ac- Summa aflicior gratia, quod anima.Ivcrio litlcras
o-pi? Quid versuum adnmtione jucundius? Vcre moas tibi ii.subidas non vid ri : ci in gravi douo
ilicam libi, plura lcgere voleniibus celeriter lenni- hîbeo banc apud vos e>se de nostris episiolis cen-
uaia osi. Quod ntinain sensus aliquis eoriiin super-
sionem. Laudari qnippe :>b laudato viro rara est
quorum imaginihus prsescripla videinus cpi-
bit !
merccs ingcnii. Vcrum ul boc niilii bvlitix fuii, ila
g. aiun.ala. Facile laudabunt Ules sncccssores laborum illud ludilicandi gratia opinor adjerlum, si quid in
»11. ii ii iii. qui picturx iiitorem pulobrioribus versibus mei cura limairt.
tuisvcrsibiis sordi.issel, id ut s'yli
iiliiinina' ini. Et cgo igiiurgratulor non niagis osireis, os subliniium mibi
N:c ego siini stiilms ac nibili, si
abdomen, quam peclus elojuio libi

ptloridibiis
et
osse non scniio. 0" il c n ' n corrigi vel a mc poicsi,
l '
essc satiaium. Bt quoniam pudorem meum ipse or-

vel in te fas esl! Unus aeiaie nostra moneiam La-
riicndo solvisti a nobis quoquc accipo bonorum nela-
lis
qiiod
mec exarau
agam,
,
cl,
nupor elog.a.
si nil.il agam, subil
Nam quia nibil es.
mc majornm
I)
lialis
_^ cloquii Tulliana inoude
.
ora|ores gravCi
linxisli.
•„
Quidqnid
annalil)ns
in
lidolo, inicr graininaiioos orudiiuin fuii, solus l.au-

i.irorum iniscra recordatio : inveni quod illis lil<e'lis,
sijti, justns hxrcs velorum liilerarum. Ne mihi verba
ijuos niipor dictaveram, possinius adjicerc. Scis Tc-
de.leris. Novi ogo quid valeai adagio : MM Mim.rvam.
rentiom, »011 Comicum, sed Reaiinam iilum Romana epicam disoiplinam, non minus pc-
Apprime c:illos
crudiiionia pirentem, bcbdooiadon lihros epigram-
desirem liiuum dneius inffare. Aiu' landem? erandi
inaium idjeclione con.liisso. lllnJ nos. si fors iuler.i,
asque m .gnuj ei eanendi, mea n' ie opis indign-m
loiiamur imitari. Sed qu.T prima oompoiii, iiiierim noquo me jnval fals»
menliare ! Iland xituum f.icis :
p.uiia uiisi, obtesiaius te por Deam, ntsi quid in lns j.oiaiio. Imerca si nobis vanias auros utendas ilaiis,
ilisplicebit, emendes. Quod milii pudendnm non cst. «I oani qnid diobus superioribus ogoriious. Il.iiis ro-
Yiin si qiiid r\ n pUcuerit, inoa lacs csi, ncc viio imihis arbiiris oiiabar. F.o poaiquam riuiior :»ll:iuiv est
lonsurt um, .11 qno lalrm non erubcsco oetisnrem. lorr:r> fi!io^ COnvonire . nppido CavimilS, 110 solin.un
Aradius Uufinus. snliiudinrm nnslrain sn 'a'iia< plebeia fusrani Ac

Princepi inqcnio, fuiiunx munere pun.eps, pnnio Ncajiolim, dolm. Lkm ;nieivaKo beiictn-
m KPISTCLARUM LIBF.H !. m
tnii) mc rccrpi II» summn ciillu nmnium plausiiquc v ci spiraculis rrgi nis iilius xstivam fragranl-ani len»
8iis< epnis, tanlo honor: celebrabar, ul j.mi gra» n r ire. Sed r^s laniiiiaris inclinat. Ea unb 5 usijne-
officiis. Sedubias enim, qux non coiuiens-itnr, one- ; .

.'I
i. liseuda esi, non iit qu.vstuuin sumnia ilitc-
rosa esl. Et urbs cuin maxima sii, sinûli ejus opli- scai, sed iii -pis agri voluntn isdispenJiis fulciaiur.
malct visi suiit inihi urbe majores , anianlcs litlera- N .im qtie !: c :isus vci.it in t:ostrain xtatcm, ut ru ,
runi, moritmqnc mirabiles. Deiim magna pars vcne- q'io.1 solebat alere, nunc alalnr. Verum li.cc mis>a
ralur. 1'rivalam pecnniani pro civitalis Bri atn ccrla- facio, no siluiaiio in querclam vcr-a, ininu.it offic i
lim (ai g nl. Nain poslquam terra innvil, inlnl penc voliipialeit). Date operam bnnx vsle udini, et abo-
illis relii|"i factnm esi, sed fractr opcs inlractos :mi- qito crebriori: quod citin pe imus, cdulo pollicciiiur.
inos rcpcrcrimi. Pm se qiiisque operam buni civis V.ile.
aflectai. Nox diri jung lur ad Uborem. Undc uobis EPisr. vi.
ab re ocius qu.un voltham ne :mi; SYMJUCIil S PATRI.

siimma cura fuil :
milii din dcdili ab opere desi.lercnt, am cos ocmp.i- Snlcnt impaiientes dii.itinnis csse, qui spcranl 111
lio geniinaia dislciiderrl. Iiaque Baiaimin siinui; se a ii|iiiil muneris couf retidiim. II c vero a vnli *
rursns accessi. Nam llaix id lemporis jam siltbani. recens orium > idenius, ut suarum rernm muuilii i
Ilinc vos iniiiicre salulalionis impcrtio, doqne nun- B iiiorain tioii lcrant largiendi. Nliuc nupcr ad vos pra>
tiuni, properc nos, l»co vnlcntc, es-e rediiums. Fors dl :m lc e vrnil, cujus me jure donaslis. Ciii-un i
fual liujnsi e promissi. Ve tra lanicn indiilgenlia ulTa- quxstiis vc-ter in meuni cominodum, et melinre »om
tum sa?pe tribuai, quasi diutius abfuturis. Vale. furtunam estis imilati.Nam quod cx propinqux bon s
EPIST. IV.
rum motslilia sunipscratis, citin Ixliiia Iradidislis.
Qni t. quod lianc libcraliiaiem cnmulasiis ampbssimu
SVMMM.IUS PaTRI.
lcsiimonio ? Cujus ego honestamcnlum prxopio
Studium quidem Mcnippei Varronis imilaris, 'cd
muneribus. Nam qui opibus illaudatus juvatur, nc-
vincis ingcnium. Nam qti.r in nn.lraics viios nnnc cessarum magis donum, quam jusnmi pramium vi-
nnper coudis ip grammala, puto h-bdoinadon elogiis dctur ailipi^ci. Iginir judicio vcstro ago, al.|UC babco
prxnilere quod bxc ."rq' e sobria, nec lamcn casca qnainx sunt maximaj, quod
; gratias, inilii bonorcm
sunl. Illa bono itielallo cusa, lorno cxigi ncscicrunt. utrnm ue fccistis ; ct deos precnr, ut datis in tom-
Et duriorem matericm, nisi fallor, adnilcris. III»
-
Py- munc omncs longum fruatrtur, sintque ex nobis qui-
thagoraiii.quianimas in xierniiaicm primusasseru t; bns Osiiense prxJiuni nosiro jutbcio, vestro tradamus
ille Platonem, qui deos csse persuasil; ille Arislote- cxemplo. Valc.
lem, qui nalurain benc loqucndi in artem redcgil ;
Q EPIST. VII.
ille paupcrcm Curium, sed divitibus iinpcrantem; SYMMACIitS PATIil.

il'e severos Caioncs, ganicm Fabiam, ilecnra Scipio- fioiio aniino sumi;s, cum viam, pomcsi menurcs,
iiini), toiumquc illiim triumplialein scnatuin parca incboaslis. Nunc propera o opos csi, ut •tum anni
1.111. Ic persirinxil. Tu ruiuam proximx xiatis illu- leoipiis calct, autiiuini boua rapiim fiu ninr. ilis
mii.as. DilTicile factu est ut lionor angustis relms ad- quippe tncnsibus Cainpauia nitet rgri ubi rc et ar-
dalur. Me qooquc jubcs versibus tuis nonnulla sub- bu-ti bonore. Uaix inibre raio, sole modico icinpc-
nccicrc. Haud ita Flaccus luus prxcepil iii illis poc- raulur; mcnsx ab edilibns copiosx suut, quibus lu
licx ariis edictis,qii"rum bocmemini essc principinm, aniicnruni caiervas miuaris. Sed niilii hourstx mul-
ue humano eapiti cervix eqtiina juiigainr. Malc i'aqnc tudmis nulla viiaiio est. Et lanio
t si bis plnrcs,
libi conlumacia ncgati oflicii, quam ni bi impruilcntia quaui scribis, adfiieiinl, bonam frugeni frceiis. Nou
promissi opcris displicere. Plura de boc coram lo- deeril, qoo l.uncni pellanl. Nani coinitbu-. vcslris ul-
queinur, quaudo lianc epistolam seqni paramus aut poie sobriis, cxdundx :
sag na» cura pnslerior csl.
lonseqni. Tu c<rpia pcrage, et tam solcrlis clo.|iiii Qioii-quc longuin lo.|iior? Jliao vcrba, rcni llaîto.
csio niiiiiificus. Lgo tibi ut lingux obscqnia uego, ila Ucrasioncm arripcre jirudcutis eSI. Si quid dilaliouc
aurium coimiiodubo. Vale. D ilineris adimitur, mora otii rcp< nde ur. Vale.
EPIST. V.
EPJST.VIII.
smimachi s fATin.
SVIIMACUUS 1'A'illl.
Ne qiiidqnam taciiurnilalis incessimur, quibus
snmina cauiio cst oflicii prosequendi, fcre ui nulla J.iindiidiiin vestri ccpiunt Lucrina taci a.ctliquid.i
fueiil slatio loi iocoruin, in qua Imjiis muueiis lerias Iiaiaua, ci Puteoli adliuc celebre», et Hauli niagnuui
cgcriinus. S<:d sane jnvat auimiiiii pia scrmonis cxa- silenlrs. Vos apud Corain ruslicam, vel apud sifnlrs
ciio. Dulcis esl enim quorela, qux n.isi:ilur ev inuul- Formias desi.leii>. TanuVm si o.erx esl, coiitcndiie
geulia. Vos inodo lacile noveritis lianc exposiulatio- viam, et meliora lerrarum animailvcrlitc, ulu alic
ueni magis rs-e religiosam quam justain. Intirea loci luibis quiesciltir, ubi fiuendis fcriis nullu> csliuouus.
dc Prxncslina seccssiofte siluisti, cujus mihi fan a
fccil in nicium. (Jiiaiii vcllrin dclicii-- veslris imp o- .
Vbi corniqer Lya-ut
liptrii snperna itie,
visus obrepere I Licet Campauix amoena prxn icaut,
V nlcnnus anuosis
ii.ii.i lamcu cssc accomraodalius aîtarc vobiscum. ilcdimn coijuii caiernis.
m Q Al REI.II SYMMACIII Kt
Ttnet jim ptn e. mulio A EPST. XII.
Thtlii e />U"i sortnr* :
SYMYMCIIHS 1'AMU.
I u/i/ midii, ( igtt alluu
Simul Iniltuit therth Oosorum nmio fnil spectarc opera, qiix locussem.
AmaHttu iun re»i4ein, II .1me negoiiuni curare voluisii. Mos gesius impt-
Sul.i tiibtlrn, fk vupms
ralis; vel quod libi dicto atidiens esse debui, vel
/• lut lUtrwn OhxUi
quod siiulio men cmigrucre maiidatnm iniiuus agnn-
Nom vohis vidcor quasi mtilix luxurix ebrius, mcn- vi. Habc igilur qiianliim in adilius noslra cnra pro-
tis iiiiipcrr,. utque adco in poelas nomen delissc? moverii. Scalis suppaclu- esl honor marmoris : su-
TNihil inor r hanc li leratnram : loci poiios, q..ism pcriora conclavia rrustis teguntur.ea operis levilale,
ingeuli inei munus cxcrcui. Sed si Invilanlia lo- iil c inpagn solidum menliatiir. Columnas nihilo am-
i|iior, gradum lolliie. ut ct vos sils l.eii prxsen- plius mertains es, quam si libi miineri cnniigisseni.
iiiiiii, el nobib potiundi, qnx volumus, forluna succe- Kas biihynn lapidc cxsas, si bene oculis utor, existi-
dat. Vale. mo. Ilacienus est, quod scire debueris. Deinceps

EPIST. IX. tanlnni .idjiciemus cogniiinni tux, qnaiuum xdilica-
mhu im s pvrtii. tioni videriiuus accedcre. Vale.
In melu fiiioins, ne vns iniber inliilieret. Sed vc-

B
EPIST. XIII
rinn est illu.l, qnod poeta iiosler scripmm rcliqnil
ranucma ausonio.
iier durum viri-.sc pielatem. Qn;irc adventnn vcslri
mod auctores S»let facunda csse Ixtitia, ct angustias rlausi pc-
in diem pl.icitain pr.isiol;iinur. Dii >
nullis causal:onibus etorisaspernaiagestire. Tibi.amice, scribemlioblivin-

sint, ut qiUB aniuio dcslinalis,
nem pepeiil res secunda. Id iiubi imilationi esse non
ob trcpaniur. Vale.
EPIST. X. poluil, quem domini nostri Gratiani cocleslis oratio
boii. >: spei et hilarilalis implevit. lillro igilur alloqui
SYMHACIUS PYTRI.
desidem non peperci, officii, vel gaudii mei gratia :
Ilanccine mibi esse forlunam, ul qnoqno versum

qiiorum alteruin f.imiliarilas nostra, alierum felicilas
pedem gradum |ue COIllulero, cxxdificaiiduni aliqnid
publica suggereb.it. Munc si operx esi, utendum
iff.ratur? velut me nunc Capuani prrctorii instau-
mibi lamisper animum fac r. niitias. Primores ca-
r;itio in graves cogil expensas : cujns p-rs fati-cii
lerKlx Jaiuiariis appeiebant. Frequens senatus ma-
incuria, pars negligenti dudum ceKriaic reparala,
turrime in curiani veneramus, priusquam manifcsius
indccorum et imbcciMum prxstat habilanilum. !lis
dies crepe.rum nuctis nbsolveret : forlc rumor allatus
si properala cura subvenerit, aut peciini re pos ca
ii
C est sermonein desiderati prinripis multa nocte ve-
dispendium cumulabiiur, aui rninx. Nam quisqui-.
niss^, el erat verum. Nam labellarius vigiliarum
hxe opera iniermiltit, amittit. Quare aninius est
fessus adsiabai. Nondum ccclo albente coiicurritnr
ainoliri xdium seneciiilcm. lta desideraio ei cxpciiio
luminibtis arccnsis, novi sxculi faia recipianiur.Quid
otio ad negniium concessimus sum.luosum. Qnid
multa? Iurein,quam adhiic opperiebamur, accipimu-.
icrum geramus, audistis. Facite vici sim vcstrx si-
Dtc mibi, inquies (nam id prxstat aulire), quid nosri
lnlis atqiic aciuum prospcra novcrimus: ut horpatml-
patres superea orationesenserunt? Iterum libinatura
lum lcmpus, qu >d in Campania parainus atisumere,
respondeal, quibus suffiagiis exoptata pieias andia
s ue offeiisa vcstri silemii transigamus. Vale.
tnr. Novimus bona nostra complecti. Si credis, • liain-
EPIST. XI.
ntim illius gaudii niei quamdam p.ilior cruditatem.
Honus Nerva, Trajanus strcnuus, Antonius pins, in-
SVMMACIIUS Hlh:.
nocens Marcus plenis officii lemporibus adjuli suni,
Cum j.nn tili-c noslrx dies naialis appccret, com- q»x lunc inorcs alios nesciehant. Ilic in laude esi
nioduin adeiant, qux muneri miseraiis. Ea nobis in iinion principis ; ibi priscx muiius xlaiis. Cur versc
commune quam cara ct gravia luere. Nam si qnid in ordine ista 0| limarum ariium putemus exempla, ei
niis nios bene consulas, impensu inajore gaudelw. D ii!:i de sxcu'0 priore vesiigia? Vetus oflicium suum
Illico ainp eii liitcras, qux prosequcbantur oblata, fnr una lueaiur. et has salt m Itomano nomini velil
iii exspectalionc essc coepimns, quam mox vobis ca- seivare delicias. Nullo fas.ino fclicitas publica in»r-
pcssendum iler Appix scriberetis. Nihil liorum pi- d alur. Audisti omnia, srd sunimoienus ore libala.
Kina nuniialiai. Perconlor labellarium, num constau- Monnmenia curix nostrx plenins tecum loi|iienlur.
liam decreti renim stibita lurbassenl. Ail senieiiliaiu l'l.i cum plura rescripta repereris ; ;e-lnna, quanlo
mliil claudicare, sed plaeita dillerri, donec cunclatio uberiora un u . imns optaverit, qtiam plausus ellndc
Formiana mulia fruge, et aliis hoc gentis in usuin rit. Vale.

Tunr mibi ammus xgrim- EPIST. XIV.
nccessariis inslnialur. .ib
mensx, SYMUACUUS AUSO.MO.

dine remigravii. I><> lidein, ninil Iramili nibil
servitiis, aul pccori dcfuiuroni. Ne mibi sit dicli lin- Peiis a me litteras longiores. Est hoc in nos veii
amoris indicitim. Sed cgo qui snm paiipenini > -
jus posibac neg.iiin, cn vobis cllirngraphi insiar litii>g<
lorai. Spontlonera stipulai tffociio. Nequc enim pa- nii mei mibi rontelui, l.aconica' malo slndcre brcvi-
tiar dccipi, quos opto complcili. Valu. tati, ipiani niultljugia paîuis iiifaolis nuc eui puhM
153 EPISTOLARUM IJRER I. f.4
cuie- Nec niirum si eloqnii nosiri vena tenuata est ; A npn<l le, ini dumine, silenda non crediJi, el quud prae
quam iluduin nci|iie utlius poemalis tui, neque pede- tui nmoreniliil bab o pensi;etquod vicisgim, qu.mi
striuin voluminuin lectione juvisli. Unde igitur ser- a ie tiim, nnnqnam me poenii.t. Qnod Pallad.o fa-
ntonis mei largani poscis u-aram, <]iii niltil litierati cmm volo, ne Inteant lionesta prolatu. Cura ui vu
fonoris credidisti T Volit.it luus MoselU per manus leas ; ct quoniam tibi facullas scnbendi pra-sto esi,
sinusqnc multorum, divinis a tc vcrsibus conseoaius adliibe volunlatem. Yale.

sej lantuiii uostra ora prxlabitur. Cur mc istius li-
EPIST. XVI.
belli, quacso, exsoriem esse voluisli ? aut amutos tibi
STMSHCHUS AUSONIO.
videbnr, qui JijuJicare non possem; aut ccrte nw-
S.rpe nnanimiiatis tu;c sermone couvetiior, ut «lc
lignns, qni laudare nescirein. Itaque vel ingcnin meo
pluriiniun, vel moribus, derogasti. Ego umcn contra
srceptis lilteris, qnas ad me cura propensiure nu
sisii, v I srribam quibus ego, ul quaeque redd.te
inlerditlum tuum mox ad illius operis urcana per- ;
snnt, aciniom pari : quia ncque

religione res|H>ndi
veni. Velitn reticere.quiJ seutiam : velim Je tejustn
rescripti.riiin ratio, neque amoris vicissiludo sinebat
•ilentio vindic.iri, sed aJmiratio scriptorum sensum
diutitis dcsidcre. Nunc quoque agere uie alque baberc
frangii injiiriae. Novi enim isium lluvium, cuin aeier-
g a,i:,s P rulestor <1 und prospera nunliorum clau, n.c
'
noru.n pr.ncipum jam p.idem signa co.n.tarcr, pa- B .
es-e non paieris. Hsec el alia prioribus quoque litle-

rem inultis, imparem maximis. Nunc improviso cla-
ris tecum fuenm colloculus. SeJ si le labellar.i scr-
rorum ver uuii. dignitaie .Egyplio Meiotte majorem,
monis mei compotem reJJiJerunt, congesta non
frigiJiorem Si ythico Tanai, clarioreii.tjue l.oc nostro
onerani. Malo qnippe aures u.as iteraudu ubtuudere,
populari Fuciuo reddidisli. Nequaquaiu tibi crede-
qnani fraudare reticendo. Fratris mei Hesperii lio-
rem, de Musellie oriu ac meatu magua narranli, nisi
cerlo sr irt-m quod nec in poemaic mentiaris. Unde

nore eisullo, lacilnrnilate cnnvutneror. Nain si me
sui amaniem usu rerum probavil, scripts fan.a.n Je-
illa aniiiicorum pisci.im examina reperistil quam r.o-
cuit pra?venire, qune diu inccrta ftuvain Qdcin gaudiis
ini.iibus vaiia, lam coloribus, ul magniludiiie disian-
lia, sic sapore; qua2 pigmenlis. istius canninis stipra
exliibch.it. Ipsc igitur nuntius rommuuis boni esse
iiai.ua; doi.a fucasti. debuerat, ot epistolx assenio nihil relinquerel npi-

A.qui in luis niensis sirpever-
satus, cum pleraque alia, quu; tunc iu prsctorio erant,
t.ionis ambigtio. Sed dicis, eum puJure praslricium,
ubjecu niirarcr successutim suorum vitasse jaeiantiam. Quisquami.e.

csui ; nunquam l.oc genui piscium
tleprel.cndi. Qu:u.Jo bi pisees in libro tibi nati sunl, cum de sc apud seipsum loquiiur, erubcscit? Qu «I
qui in ferculis non fuerunt? Jocari nie puias, atque

quod e.ira rcm niihi supersedil ingerere, quani ju^te
agerenugas?lta me diis probabilem praestem ad " ,rumc e novepal perlinere? Ver.im ego, ul rc-
! ul G l
, '
cgo tuum carmen libris Maronis adjungo. Sed tigiosc ista conqneror, ila libcnter omillo : qu.a nec
jara
desinam m« oblitus doloris, inhajrere laudibus tuis, amori in vos meo convenit sileie, quoJ doleam,
ne boc quoque ad gloiiain luam accedat, qund te ini- nec. amicitix ia< ussi dotoris Iransire mciisuram.
ramur offensi. Spargas licet volu.i.iua.et n.e seinper Vale.
cicipias : fruemur tamcn luo opere, sed aliorum be- EPIST. XVII.
iiigniute. V.de. SVMMACIIIIS AUS0NI0.
EPIST. XV.
Ambrosium de sumi.iatibus proviucialis fori a I
STMUCHtiS AUS0NI0.
dominos et piincipes uosiros Stcli.e commnne le-
Pene evenerat, ut lecum succincta brevitale lo- gavit, variis inslructum mandatis, que speciare vsa
qtiereiiiur, quot. am decranl digna memoratu : ct in sunt bonnm publicuin. Huic si fautor accesseris fu-
defeciu rerum nil.il opus est indulgere verbis. Sel ttirum rcor, ut illi pro labure fruct.is accommodei.
lcmpestive P.illadii rhctoris nosiri declamatio auxtt Quasso igiiur vel legaiioi.is merito, vcl mco nomine
paginam. Ea complacita summatibus litlcraium, in optimum virum lieue coo-ulas, qui s.iiis aniiui
clam te esse non debuii. Itiique tu n et meo oflicio, conlirmatiisesi, suffragio luo surccssurara faciliiatem
ettuo studio talis relatio c mveniret, vix soluiocoetu, D peUiiouibus promoveudis. Vale.
necd.un eveniiiaiani auditioois mea: fidem judicio
clcntcdictavi. Movit novus Alhenxi hospes Laiiare EPIST. XVIII.
concili.im, divisionis arte, inventionu.n copia, gr.vi- SYMSIACUIS AUS0N10.
latc sensutim, luce verborum. Opinione me.t dico : Ego ctsi coniiimis liucris honorcm lutim celebrare
lam probus est or.itione quam moribus. Tunc nosira- pnssem; non saiis n.ii.i viderer proi|uam res postu-
tes viri, qui inter se aliarum rerum sa3pe dissenliunt, lat, fungi debitnm meum : tanluin sbest, ut operam
concorJcm sententiam super hujus laude lenuerunt. assiduilatis cxprobrem. Scd nt l.oc meai verecumliie
Credo plane, nec fides cassa est, rhetorum hanc esse conipelii; iia tuae humanitalis cst , studinm nnstnun
po-:i|iim. N»m plenuin ingenio pectus noscitur. pt.ri graiia susiinere. Animadverte t|uo lend.it su.iuua
Nec solus vultus, aul colos, assent posteros in bono- verborum. Jamduduin nii.il tri t.is, qund legamus. 1
rein pareutum. Cerliores habet natura vindicias bene Toium nte, inquies , emancipavii sihi cur.i p.<en.rii.
scnliendi, ae bene ioqucndi. Giguunlur, non scribun- Verum csl. Poiins merilo s.iuiu.a judiiia. Sed maxi-
lur hasredes. Quod alii doceotur, luc uatus est. !l;ic tnas intjeii.i tui vires fortuiia niagua non onerai.
m hURELII SYMMACIII I5f.
1'roin le liis e. ;
nm rel.m inlciule ,
qurc im occiip.ius A mnrhiis cilinusil, iliones lougas <l in.-ti i mes 'i«pe-
n lnl mowttl e afferuilt, ul ipsa* molesiias pleniiinnie rtn, iniii nccessionei frigonnn, ei deeeuiones dierom,
SOlCllllll Vjlt'. qnosqiie nlia sunl nnin? nppnrliin:i vilavi. Si siim libi
I PIST. XIX. speclstui ri animo, quxso ut nnitii sis mibi, atquo
ITOMAGIO! »I>»0<tlO. has lllcgal cs boni coiisiiIjs. Fors fual, an obti-
Qni sm Rdurli Jenrontiir, rpistnli» meai in nsmn nanmui apud tc veleren graiiam : nunc quod ulii esi,
eummeodatlnnii Mciplnnl. lil nunc aliter e»i. Nam eluclemni offensani.

Ir.iiM ineo P.ililn li '(• 1'oinliiioiic lill.ras dcdi, ul ras KPIST. XXII.
ipse rommeiidcl. Est ciiim nililo Kciui alque fgO
SVM.IACIIUS .'.
'
sonio.
suin dc iiimmilibiii nmicoruro tuormn i i|ui ubi ie
COmpOtem feccril prxsenlia? sikc, vcrcor ne eicn-

CjiiiIco me tilii plnris esse, quam exlerns : quainlo
saiio mea Ignoscenda oou sii. Sed si milii pneabili-

iia animatus cs , ui spnoie in rcm meam cnusuljs,
nec npp riaris pctilioncs , sed sol.im voluntalis ineaj
tas uia eipcrinmio probe engnila esl, fuiiinmi reor,
noii m nif i|in rescili , collaiionc alleriui vcnicmis
,
baaam scquaris. Acrcpi evect oues qualunr, im- :
inccsias , setl ut illum magis pro utroqtie suscipia*. mane quantum rnmmndus in excursus et recursm
]j
mearnm. Dii tc prn lanta gratia innncreniur et qui« :
V.ile.
EPIST. XX. pcrfe< lis ntqiic ebitis iu cumulum bnnis nibil niljici
tnuACUus lusoNin. pnicsl, vclini titta manere, et propria, qiuc dedc-

riinl. Vale.
Al.iimlo gaudio, cum tcennsulem novus annnscT-
EPIST XXIII.
cipial. Sed iiiinc iranscurs i csl opus. Plenitis en m
coiitestalmr hujusmodi de ic gram- svmmacuus autoflio.
f eciin>iis littcrii
liiionem. Alius iu prxscniia milii sernio snmendus Pn-I loneum si'enlinm luiiiii non ntimis desidera-
csi. Patroimil c. v. accilu tiui iier ailorn:ms, in rc n bam q.iam speraham liticras longiores. Namquc his
suam fore esistimavit , si mco tesiimonio nilcrelur, vicibns liiim.inn vari.inlur, ni dcfeclui sticccdm ubcr-
Iluic cgo niliil |icr ine accessnrum pnlavi : ct lamen las. Ea me opinio frustrn babuit : siquidcm brevis in
di-esse nolui, s inis jndicio cigs illuni luo niliil adjici
inaniis meas pngina reccns a le prnfecu pervenit.
posse si scnbercm; doccsstiriini tatncn aliquid i"«'0 Ernt quidem illa Atiicis Salibus aspersa ei ihjmo
oflicio, >i lacerem. Unum esl iîtw, qond orsliim le odora; scd paic or, :
qux magis faslidium detergeret,
:iii|uc exoraiura vnlo, ut inem grattam suseepli labo- qmm fameni fr.iiigcrel. (Juid ? si ego caenas dapsilcs,
ris, pra-ter cum frucium, qui illi ev Ino c<>n-poctu, etsaliare convivium, tum viscerntiones.alque cpn-
tuo ctuigressu luo honorc, prnvcniel. Vale. C bim postuiassem : tu inilii mensas secundas, ei sci-
tamrnta exigux lancis ap| oneres? Fac veniat in mrn-

F.PIST. XXI.
lcm ,
quid Grxea supcr hoc dical nratin. 1'wvis
SVMMAUIUS AttSOMO.
nutrimenlis , inquil, quanqunm n morle deftndimur,
Dcne ac sapicntiT majores nostri, ut snnt ali* uihil lcmen ad robuslam taleiudinent proowtemur Pu- .
Xialis illius, xdes llonori atquft Virluti gcmclla f.icie tasnc me de oecupationibns luis cste laciturumi
juiiciiin loi-aruui; mmmenti, quod in te videmus, ibi Qnxstor cs, memini : eonsilii regalis pariiceps, srio :
esse pncinia bonoris , nbi sunt mcriia virlulis. Sed adde huc alia mille lerum. Niiiiqnani evenil, nt in-
cnim propter eas Caraeenarum religio sacro fonli ati- gcnium lunin lahnr dclcmt, bcnigniiatcin cnrn fle-
verlilur; quia iler ad cape-sendos magistrjtus sxpe rtat , facuiidiam usus exlinuriat. Si diurna iiet;olia
littciis promovctur. Hxc pnremum insiiiuu consul.i- niinquain dislingues quictc; ccrie antelucaiin im
Ius tui argumcnta suni cui morum gravlias eidisci-

:
nullus iudulseris , ut dcinr aliqui'd tempus ofTiciis.
llinarum vetusias, Clirulis sellx inligne pepereruni. An tihi parum csempli viiietur in cniuico , iuiii ail
Multi posthac aduiienlur anes bonas , ei laudes ger- Qttam vellem , iliuin noclu amicis cprrnm mos essel
manas el meras litieras. Sin ignoramus Magnum il- dnri! Scd cur ego diiitius sermonis pauper obgannio»
litm. cnjus supra votuin f.iriiina fluxit, Stagiriux suo D ImitJiidi cst mihi epislola recens. ul ca-tera ino-
cotnmoJassc Qninlo Enuio cx /Elolii riiiu tiioium inrie occupatus rccusas liltcras lon-
nihiluni , nisi is :
manubiis captiva clilamys lantnm miincri data Ful- gimcs. Id ita essc recte conjecto. Video enim, quam
vium decolnrJt. Fnimvero ne.|ite Panxtio Africano- nolis uiu'ta regere , eui vix esi otium pauca ditiire.
rum Beenndus, neque Opillo Rulilins, vcl Cyncse Vale.
EPIST. XXIV.
Pyrrbus, aut Mctiodoro suo Milhriilates Poniicus li-
lit-ri itnn diseiplinarum pretia solvcruut. Ai nnnc SVMMICUUS it SO.Nkl.
eriidiiissimiis imperator, ct opnm largus cl houorutn, Si le amor habcl naturalis bisloria* qiiam Pliniut
quasi pn> usura tibi prsmia detulerh, ita supcr sor- ellboravil, en libi lihellos, qunriiin pncsenlinca cn-
tcin feooiis riddit. In luc lanta itelitia mcn ,
quilnts pla fuit : in quis, m arbiiror opulem.v erodUlonl l»w
vcrhis diluam, qnod tdette non possnm? Nimis ve- negligens veritatis librarius displieebit, Scd mibi
rci.r, nc malc intei prctatus cxcusnlioncin mc.im fr.iiuii noii crll emendationii incuria. Malui ei.im Ubi
quantum lihi gratoler pariim credas. Uplavi ad octi- prohaii inci miineiis cclctilate, qtiam lUeaJ opcri»
1j& tuos rnptitn vciiirc -
scd fcsstts viritun, mui dtu cxaminc. Vnlc.
EPISTOLARUM LlfiER I. * R8
157
A vcrgerel. Ttiiic, inqnics, au lea« dc ptiilosiphi> judi-
EPIST. XXV.
c.<re? Liiel alienas spectare virtntes. Nam et Pbidiae
STMMACIIUS AUSONIO.
Olympiuin Jovcm, et Mironis bucuiam, el Polyclcit
Risi p!eriim(|iie vera est apud pnrcitcs pnrdicatio
Cancplioras, rudis ej s artis homtnum p.irs mag' :>
fitiorum, nescio qno lamen pacto dulrimenlnm me-

mirata est. lutelligendi natura indulgcnlius patei.
sui palilur, dum pcrsnnarinn spcclitre gratiam
lili
Alioqui prxclara rcrum pmris proliarcntiir, si honi
judicatur. Qusero igitur inccrius animi, qua: mihi
cujusqne sensiis, etinm ad impnres non veniret.
iiiiiic poiissimnm supcr viro linn rahili Thalassio ge- officium.et
Conrcde uilur mihi dc Rarnrho lcslis
nero tuo vr-rlia snmenda sint. Si pirce morum ejus
amicilinm viri prudenlis ampleclcrc : cnjus rxpiorn-
jnslc
decora aiiing.iin, liventi simdis rxsiimabor : si
lio brcvi fmict, ut milii de omnibus, quj: sci«, a?quc
pro«equar, ero prnxituus l.lnndicnii. lmitatior igilur
lacile credas; enm videas, ncc in his falsum csse,
gallusiiani leslinn nii caslig»l'oncai. Ilabes virum
qu:c ncscio. Vale.
ilignum te, et per te familia consiitari ;
qnem for-
EPIST. XXX.
luua honori palris majorem bcneliciis suis reperit, SVMltAC.nUS AUSnNIO.
emcnda io animi el sanctitai honoribus te.|tii,<arn-
En tibi rnslieum vix urbanis ncgnliis alis lultiin :
Vit. Valc.
B cui volo pro nostra amicitia morarnm culpnni retnit-
EPiST. XXVI.
tas. Neqne cniin labnris fngn iui!u'sil quieli. Difficibi
STliMACHUS AISONIO. est hinc abre, uim vcneiis : adco si contemil ri
Utnr »pnd le fidncia, quam dclisti. Duduin parcus mnjes'aiem urbis nnstra? velis, jnsto citiits viileliiiur
es littcrarum , sed non imilabor excmplura : ut qui revertissc. Sed de lioc non lahoro, quandn i'a ps in-
overim, viro in specula honornm locato, et idco va- genio placabili imer rcliqua virlntum, nt boni con-
lia el magna cnranli n<>n tain siudium decssc quam
, stdns erraia leviora. IMud orare impensiiis ronvenit,
copiam. Ea quippe natura csi rerum ut qnae prseter , lanta ut animo tno scribendi cura sil, quanto inc
indusiriam negliguntur, ignoscenda dicaniur. Ego ta- ainore dignaris. Vnte.
men securus, «t soleo, amoris lni, solemnc oflicium EPIST. XXXI.
nnn renno : in siimma gralia cl honnrc posilurus , si STMMACUIS AUSOKIO.
f.iuiliiri meo, qui lias t bi liileras daliit, friirius ali-
Mertim ganlinm mibi enidilionis lu.T, scripia tri-
quis pro tanta in nos scdulilate respondeiii. Vale. bueriini, qtia; Capua: loc.itus acccpi. Erat qnippe in
EPIST. XXVII. bis obli:a Tulliano rnefc fesiivitns, ei sermonis nn i
non tam ver.i qunni Manda lauilalio. Quid i;:itur ma-

SVHJIACIIUS AISONIO.
gis mircr, scntenlinc incerlus adduhito , ornamriita
Qnid ag?mscire| ostulas.Oppermr in dies liitcras,
Qnippc facundia anlisias ca'-
01 is an pectoris tni. ita
quales niu c mibi facultas tua promiltit, anmrscmpcr fornndo rescriberc ita bpni?ne noslra
tcris, ut sil :
exliibuil. Sum vcro prascnlium laeius , 111 qui sciam

comprobas, ut libcat non tacere. Si plura de te pv.c-
insidiatori meo uihil loci rclctum, atquc insuper
diccm, videbor mntu:im scnbere , et inagis imitator
libi, cui factum semper volo , mciitam polliceri for-
tui alioquii, quam probator. Simul qund tpsc nili I
tunam. Ergo quando res iia tulil, ul sollicila muta-

ost<<ntandi gratia facis, verendum est, geimina in ti!
iciuur oj tali sermunis lui fructuni feraiuus qui

:
bona lanqiiain affeciata laudare. Unum boc tamon a
nnimum ciihi exfliigc.il , atque indice 1
,
pro lanta
cognosce, neminem esse
iiolns imluliitala veritate
retro fumiliiiiute mei le oppido cssc cupicntem. vad.num mc
,
moilaliiiiii ,
qucm pra: te diligam : sic
Vale. ci mibi vererundus
bonorabili amorc lenuisti. Sed in
EPIST. XXVIII. nimio videris quod lihelli ttii argnis prodito-
p'u-< ,
STMJIACIIUS AUSONIO. rcm. Nam facilius est ardentes favilla- orc compri-
Fncis pro mutua diligeniia ct a liquiialc ntnieili.c mcre, qnnm lucnlenti operis servnre secrcluin. Cum
nostrx, qiiod honorem luum vircs meas csse. conlir- seinel a te carmen profectum cst, jus omnc posnlsii.
mas. Coivenit dictum eutn fide moruni luoruiii, nec Oratio pnblicata, res lihera est. An vprcris a?muli vc-
uni|tiam te dssitnilem scriplis talilms dies argue- ncnn lertoris , ne libellus iuiis admorsti duri dentis
rit : i.intiun forttinn munifica prosperornm scciiudet uratur? Tibi uni nihil ad boc locorum gratii pra?sii-
op:ntn. Longom de his loqui caulio csl, ne blan- lit, aut ilemp-it invidia. Ingratis scasvo euique pro-
«litia» longiores rnrrumpanl veri digiiitatcni. Si boqne laudabilis es. Proinde cassas dehinc serlude
qtiid do n>c scito opns fuerit, frster meus Ciaudius, formidines, et indulge siylo, ut smpe pradaris. Cerie
rt culitii tuo deditus, et studii mei gnarus expc- aliqnod didascalicum sen prnlreptirnm nnstro qno-
diet. Vale. que nomini carmen ndjndica. Fac periculuin silenlli
EPIST. XXIX. mai, quoil etsi tihi exliibere opto, tamen spondrre
svsmACUtis «isoNin. non audeo. Novi cgo qua; sit prurign emittendi ope-
Nihil nvror cacleros, vnlgus ignnb'le, qni philo- ris, quod probaris. N nn quodam jaclo socielalem
s<n hmm lastii ct habilti meuliiiiiltir. Paticos (ei in laudis afferlal, qui .liicna bene dicia primus enunliat.
lns pr.icipuc fainil<arcm mciiin Baracbum } nostra Ea proi l< r iu lomwdiis snnmalcm quidein glori.nn
itjs tnl t, quorum germana sopieiuu a.l vctustatuiu scriptores luleruut Uoicio lamcti atquc Ambivio,
:
f »9 u AURKLU svmmaciii ir.o
lateri&qiu icloribui fama nOD defuit. Ergo i.tli ne- A monio, hIchm tatuomijui advtnlu* agnoterii , juvet
i
iii.ii c\|ifinJi' iilmiii iuiiiii , 61 icws vuluiiiiniliiis siuifium, i/ho(/ tx puiie (ovisti. Vale,
,i-jiiiii.i nosra sustenia. J <

i
«1 &i jacUnlHU Rlgai
«
BPIST. XXXIII.
^ji r iiiiiiu iiuiii em pertiiuescii ,
prasu eUam rilen-
SYUtUCHUS AUSO«ilO.
iium nnlii, iii niio aunuwm esse nu&ira, qua tcrtpw-
ns. \ale. Ainiit cochleas, cum litiuul acris, niqnc illis iln
F.PIST. \XXII. ceelo nilill !ii|iiilur, succo proprio viclitare, F.a ros
iDSONIUS SYU.UCIIO. niiln usn venit, qni dewrtus eloquil mi paiiu, mco
Modn mf iUqci ,
quam metleu res sit oratio ,
qnmn aJluic rorc sustenior. l>iu seriln r.di operam protuli-
dtltmifictt, fl annai sitada ftcundia. Persuatisii mihi sti, cl vcreor ne fnrle in nus parentis claudal air -
qnuil i pkWai iiif<r apud Lapuam tibi rtddiltt concin- clio. Si (aUum mc ojiinio lialicl, f.<eilo oxieris uegO-
ikiiio iitlininuna iwii cs>et. Setl Itoc non ditttius, quain tiis tuis respondendi cura prasvertat. Valc.
d ii m [ii ijiitdiii hrain leiji ,
qux me blond.tiis inliianlein EPIST. XXXIV.
suis, vclittt siicco necturis delibutn perducit. Lbi cn m
SYMbUCBUS AUS0NI0.
tlwrtulam pono et meipsum inlcrrogo , lum ubsyn-
tkium merum rttiuit, et circumlila mttl* pocula depre- B Plenum laboris negntium gcro, qiti compellare to-
lientto. Si i'<ro, id quod stvuc [acio, ad epistalam luam lics tae.itum persevcro. Contra nisi insiare perg.i.
redii, rursus ilticior; el retrvrsuiu itle suavissimtis, ilte aupie evseulpere a tealiquid lillerarum, gliscetubli-
fioridus tui sennonis afflatus, deposita lectiune vanescit, vio. Sive igiiur lioc ofliciuni nieum sedtilum judicas,
et tcstiuionii pmidu* piuhibel inesse dittcedini. llt.c me seu inulestum; siai lenteutia, honnrem snuin cele-
retut aerius b ucti a fucus , uul picla nebuta , non lon- bicui |.i ;fst.n t culloijuiis : aileo milii veieris in le
gius ,
quam dum videlur, oblecttil ; chamaleonttt be- amoris nulla discessio esi. Kt merito : nam aniicitix
sliola? vice, qutc de subjcctit tutnit colorem. Aliud sen- operam nusquant locavi ,oque bcne. Prnpierea sitcn-
tio ex epistola lita, aliud ex conscientia mea. Et iis me tium luuui conqueror. Faeil enim tenerior affecli",
mutes (tictindiisimorum liommum Iuude dignari? lu, ut sit (|ucrela proclivior. Mollis esl :.nimtis diltgen-
iiiqitani, niilti itta, qui te ultra emendul onem omnium tis; et ad omnem sensum dolnris argutus. Si negli-
prululitti. Huud iiuisiiuaut ua nitct, ut compuralus tibi gcniius iractes, cilo marcet, nt rosa : si dtirins le-
non sordeat Quts i;a /Escpi ueniis/afem, <7uis soph.isti- neas, livel ut lilia. Legisse memini, vultu etiam sape
cm Socratis conclusiunet, enthymetnata Demvttheiis, l.cdi picialem. Quid ille lam serius aibitcr super con-
oul oputenliam Tullianam , aut proprieialem noslri lintio silentio ac dlssimulaio scribendi munere cen-
Maronis uccedut? Quis ita affectel singula , ut lu im- ^ su sset?Tecum b;ec pensins a?siiinabis. Mihi religio
plet omnia? Quid ertiir. atiud cs quam ex omni bona- fnii, t gere, quse dolebant N.im til in te animi iisqiie
rum «rfiiim ingenio rottecta perfectio? Ha?c, domine pendeo; ita opere maiinto usiiram (ux unanimitatis
oti, fili Symmache , non terecr ne in te blandius dicta evspccto. X'ale.
videnntur estc quant verius. Et espertus es fidem mex EPIST. XXXV.
mentis alque d.c orum, cum in conntatu degimus ambo, SttnUGHOS AISOMO.
aiio dispari : ubi lu veteris militia: prcrmia liro me-
Diu in Campania; secessibus utiatus, nccasione ca-
ruisti , ego lirucinium jam velerattus exercui. In coini-
rui scriplionum. Ideo pauli^pcr s^rmonis mei eirea
talu ttbi vtrus (ui : neiitnn me peregre exisimes cum-
le munut inlepuit. Sed ubi in pnlriatn pedcm retuli,
posita (abutari. in cumttalu , inquiim ,
qui (ronles ho-
antiqua milii fuit insuurandi officii diligemia. Effto
miuum apeiit, mentes legit, me ttbi ei purenie, et amico,
debiio lionme -alutaiionis te impcrlio, uirumquc dc-
r: si quid ulroque carius etl, carionm fuisse sensisti.
pnsrens; ut ei silentio superion venia justa prauie-
Scd abettmus ab hts ; ne itlhasc commeinoratio ad illam
tur, et prseseoli ub&equio vleissiludo respondeau
Sosice formidinem videatur accedere. Hiud quud pene
Vale.
prwleril, qua affeciione addidisti , ul didusctiticum ali- EPIST. XXXVI.
yuod opiisculum, aut smnoncm protrtpticum millerem?
taruuicwis ausomo.
Euo te docebo doiendus adltuc , ti esteni td alatis, ut
diseerem? aut ego le vegetum et alacretn commovebuf Inierpello neenpatiooM assidoiuie cnlloquii. Nain
Eadem opera el Musus hortabor ut canant ; et maria ut et ip&e iiujtismodi pasenr oflicio, et perefrinationeni
cffluuul ; el auras ul vegcant ; et igncs ut caleant admo- tuain lalibus lolaliis credo recrcari. Tuas auiom lil-
uebo : el s't qtiid inviiis tjWiuue nubis mititra fil, super- leras vieiiiira exspecto; non exigo. iujuriun quippe
fluus mstigator agitabo. Satis esl unitis errorn ,
qtiod est, nugnopere DagiUre ifoJ speres; nc ajuod est
aliquod meorutnme renilenU VUlgatum est ,
71101/ ioim volunUrium, videatur extortum Saoe frairi me* In-
(ortuna in manus amicoritin incidit. rVflill .\i eOMirfl cte- tteceniio gratulor i amicillaa luas, piiusquam scri^
nistet, ncc tu i»(7/i ptrtHiviertt, plattreme potse. II irc bcram, eonligiue ; njnia facilior mihi ewuii pssu
ntt tttliras tttns respousu >i l. litelera qua- noscere OWI, cju» eoinmeitdalin, qnem |\roba>li, qtiain fuistel m-
eomptndifaciam : stc jum guotiue longa est epistola. cnguiil, liaqua hoc iinum bencfleii oxpnstnlo, ui qul
tulianum taattn famWartut daauu nosirir m tjuid it sui cntendaiionc j iii! nililui tcstimonti m.>-ii i
,
r
no/iis ptrcoutundum a:b liuris, tili atlego : siu.itl c.d- luinulmus diiig<ilur. Valo,
IGI EPISTOLARUM LIBER F. m
EPBT. XXXVII. A sanclum Victorcm ainicum
fide et seduliiale militia?,
SYSliHCHUS AUS0NI0. mciim promplus commend.ilor insinuo, qucm ad lioc

Nnn frusira praedicanl : Uentes hominum nilere xvi uulla actuum culpa fuscavit; sed fortunx lieen-
liquido die, coacia nulie flaccessere. Meus aiiinius tia (interdum opiimos decolorans) spes ejus p»nlNper
fidem faeit exemplo. Nam quniies tibi scribo, cx seu- iufregil, quas m iutegrum sxruli beaiitudo restiiuel,
lenlia usus verborum suppetii, quoriiin alias suppel- si innoicntiam supplicis secundo favore respexeris.
lcx milii desii. Quippe Ixiitia loqu.it rcs est, alque Vale.
oslcnlJlrix sui : adeo magnx parli lioiniimin ab hoc EPIST. XLI.
niorbo nulla cauiio esi. Paiere igilur, qua; ail laudes SYMUACHUS AUSONIO.
1113« periineni, obloqiientem, vir quantuin cst liomi- Facio rem, cum tuis moribus, lum meo siudin
nuin iu terris spectatissime; qui ex suminis copiis Cnngruentem, ut prxsianlissimo viro amicili.is opiimi
vigiliam pro meis rebus annileris, el jiuiciiiain sl i- cujusque concilicm : velut nmic tibi a me traditur
tiili diligcniia persevcras Si lides seiia cuiqviamfuil, pliilosophix candidaius ; cujus pudorem, vel prima
lilii puto esse:quam plerique \crbo ostcnlanl, opcre facies; caiiera bona longus usus eipediet. Ilnnc cgo
deserunt : quod genus nulli rci esl, nisi ad lo.|iieii- abs te nollcm diligi, ni mereretur probari. Sed si
duui. Meriio proi essus tuos in nieo a're diico:quando g bene xstimo, acluluin merebitur, atque ideu diligen-
juxla nisgiKC curx sum libi, atque ciim 111.1 v i nn; fui. ler de hoc nilnl amplius oro. Neque enim prxjudicio
Superest lamcn aliquid. qnod htiic iu me sludio ad- mco deliet asiringi, cujus exspecio jiidicium. Illud te
jici velim. Nolo memineiis, quod aliquando animo puiitis oraluin volo, ut nosiri diligeutiam perseveres.
tuo succeustii. Amor riduciam nutrit. Quid tam libc- Quod cum effl.igito, vereor ne me injurium putes,
rnm, quam amicitia? Negoiiis pleruniqiie apposita qui a te postulem, quod sponte prxslalurus es. Vale.
est eipostulatio siue labe coucordix- Ila veruin esi,
EPIST. XLII.
quod liodie libi grali.is ago, ut illud non poluerim
SYUMACHUS AIIS0NI0.
dissiniulare, quod dnlui. Cassa fide stini, qui jugilcr
quorum Compensisti lungum silentium gemina scriptione.
blandiuntur. Sed quid diulius ea rciexo, te
Pariier ciiim binas litteras prxbuisti, desiderium
oblivisci volo? Eslo, ut es, henigna in me voiuntalc:
qund ego sperandum magis a te senlio quaiu petcn- meum officio largiore complexus. Ex qno adverti,
iiui; voluiilalem libi haclenus, 6«d bajuluin defuisse.
duui. Vale.
EPIST. XXXVIII. Neque enim aliter puiuisset accidere, ut me laudiu
SYMYIACHUS AUSONIO. scrmotiis lui honnre fraudares. Mcrito apud nos iu
Falso creditur judicii nesciam esse fortunam. Illa

dies singulos tui ciillus atigescil, cl juslo cumulo crc-
q
vero et prxieriiorum memor, el pra-seniiiini dili-
scil aflVctio. Namque iia usu comparatum videmus,
g.-ns, el prudens futuri, tibi repenilit, quidquid cx- ut amicitia bene locata, experiundo quotldie pro>e-
tcris prxstitit. Non ergo vana, neque erratka est a :
liatur. Sed de ista parte verbis supersedcndimi est.
qtia scinius alins doinum ecepiise, lc prxmium. Quis Nequc cnira me opirtel dicere, qux te malo seiuire.
bonoris noslii (tnquies) fecit indiciiihi Comperi sane ex liuefis luis, quautopere pnblici
lilii ? Celebri-
niuneris absolutionem requiras, et slupere nie Fateor,
tas fanix, cui justa narranti siaiiti) crcdilOr. An oppe-
rirer superhoc tuas liiteras, quas vereeimdia diflere- tantum tibi administraiionis ejus esse fasiidium, cui
bat? Miinine; siquidem dilficilis est patientia gaudio-

fructus oplabilis omuium ainur spondet. An est ali-
runi. Fungor iîtur, ut vides, p.iriihus tuis, et qu.c
q«iid lenacius gloria, qnx laudem adjicil voluptati?
sed lainen cura non dcefit, ui poliaris lu laniuiu
dcbtii coguoscere malui quodammodo nuiitiare. Sid :
imlii ista properatio lilterarum mcarum tiitiin niui.us

peregrinatiotieui solaie justo amore provincix. Vale.
impcdiat. Scire nie, qimd nunc scribo, dissimula, et F.PIST. XLIII.

Iribue qiinsi novum nunlium, qucui ego gralulabor SYllMACHCS AUSOHIO.
ileraiuui. Vale.
Vetus sententia est : Aues honore nufriri. Eam
EPIST. XXX X.
D nosirx xiatis usus confinnavit. Nemo enim belli no.
SYHMACtlUS AUSOMO.
tus, aut domi clarus eisnrlem prajinii sensil indu-
Sco quidem liltcras meas tibi sero reddendas, vel striam. Ila cum dignis fructus tribuitur, eamdem
propter occupationcs, qui: le in procinctii aliquan- viam capessentibusspes paratur. Glisco igiturgaudio,
tisper lenebunt; vel quod frater meus Gorgonius, cuin propter alios, quibus forlunam solers vila con-
admirator virtutum luarttm, diulinx apud Picentes maxime
ciliat; liiin Juliani fratris mei gratia, quein
indulgebit quieti. Ui ut est tamen ista cinditio, su- s:c a te diligi volo, probari posse conOdo. Scis nempe,
perscdendum officio non putavi. Fors fuat, an hajc in illo forensi pulvere quam rara cognatiosit facuu-
nialure iu manus tuas scnpla sinl veiilura. Egn la- ilioris et boni pecioris dum aut modestum inge-
:
nicn quanium per coininemtes licebii, justi munens nium verecundia contrahilur; aut successu eloqucns
operam non reparcam. Vale. insulescil. H.i c in meo familuri ac necessario ea so-
EPIST. XL. cietate viguerunl, ul neque objcctu pudoris arcret,
SYMIIACHUS AUSONIO. nec ci.m deirimento froniis affluerel. Ntinquam in
Noii novum aut incognitum, sed c .iiiperuiiii jam merccdein oruainenta lingux corrupit. Merito ac fnr-
ifiS Q. AURKUI SYMMACIII «61
lunis lenuis, opulmiiani fldo, qu.vslum laude muta- A Ueltoopusesl, nllionor r-micilix milii feraiuracccpio;
vit. lluiic libi in in.inuiii, vul magigin jiihiiuui lilicus neque omnia mandata siint liaeris, nt illi aliquid u.l
Irado. .'«-1111 milii suinina curaiio csl ul aitiu iiiam iiariaiiilmn rellnquatur. Accipe tanien renim cupiia,
m 1. 1 lioni ubcienu Te quoque idcui ulle, li.itieo ct Miniiiias iiegoliorum, quibns fiaUT admoiiiios ,
coinperiuiii. S<*niper euini iialura gaudci xquulibus ; quxsiia laiius cxsequsiur. Con«en i Intei saccrdotes,
-i i.iititii.ii t- sibi esl uiunc qund snnile est. Sed ne ia in eutlodiam civiuin publ.co obscquio iiadciemus
prolixo lesiiinoiiio suspicioncin laudatoiis incurrain ; curam dcorum. Ueuigmlas rii m superioris , uisi
quawo i(i*i- de eo judices examiue pensiore. Ita eum cullu leneatiir. ainiuiiiir. Ergo niul o lauto orna ior,
illiiH iiisiiiuitiin prubavcris, pcriculum jiitiicii uici qii.nii sotebal, ccelcstis factus est bmnif < Exspeciare
leecris. Valc. iinlii vidciis oiiinio , qua supcrsuiii. Tiiianus nieiis
EPIST. XLIV. fniigetur iiidiciiun, cui indnlgciiiius ufirrandi qu-d
SYUMACUUS AGUItlO 1-li.il I XT. vclis, opera legaia esi. Kdicium prnicipiun, nisi jaiii
Mereiur indulgcniia in me lua , ul «a ,

qux iioiuiu est, idem libi asscrtor expediet. Slaiuas etiam
proxime i-.-uJi milii fncruiit, clam te eue non pa* recepistis iisdrm pcne populi acclarnalionibus, qui-
n.ir. Crodo iudiciuin loeisse tibi faiiiain, quod parcn- bus amiscraiis. I«idcs?et libci rideis alfaliin : plura
icui meuin i uri aique in secessu am ssx domus inj>.- H desino, ne qui striciim mcliora deiexui, in niinori-
I i.im decoqueniem, Ircqueiilibus suffragiis; denique bus vidcar inuiiorari. Vale.

oratoribus inissis, nuvo lionore senatus accivcrit. EPIST. XLVII.
Ijiia cuusa ubi primuiii facullatcm loqucudi apud col* sTMmr.ncs Aconio pr,cteit.
legas atiulil «Jies, cgit ille sciuitui gratias, ea facun- Silrnni nostri ralio divcrsa est, sed unns effecius.
dix gravitale, qua notus esl. Calendx luuc craul, Me impcdit pnntificialis olllcii cura, le Baiani ulii ne-
quilraa aouus aperilor, Drcvi imervallo tuiu fami- gligentia.Nequc cuim ininus residein facit remissio
iiaiis nici Trigeti filto prxiorio candidilo aciionis aniuii , quam occtipatio. Ncc inirum , si le ilU oia
operam spopuiidissem, animiun religio conveuit ut
lolum sibi vindical; cuniipsuni Annibalcm lidesrrrla
occasione deslinali oflicii obireiu inunus adbuc a me sii , bcllo iuvicluin inanus dedisse Canipanix. Non
patri debiium; sed, ul dixi, ab illo senalui jain so- illius cccli aut soli illeccbram retinax advenloruui
lulum. Ergo ad qumluiu idus Januarii verba lecl in
lotos xquaveril, ei suada Circe pocula et iricinium
,
implissiuio ordiue qux ubi in manus luas venerint,

:
scmivolucrum puellarnm. Ncqueego te pingues ferias
rt luo aniiiio eoujicies judicia cxteroruiii. Ego sub a-eic i.oniemlo, aut virluiem puio fregisse deliciis.
ineeno examinis lui, aliorum seuieutias occulend.is urbanarnm rerum
Sed Uuin libi legis, libi scribis, et
puiavi, ne tc prxjudicio lauti ord.nis viderer ur- C fossus ingcntc». a.ii.num solittidine domas, an.iciiia-
gere. Valc. ,-uiii miinianurus etsemeris. Quin airipisstyluin, no<
EPIST. XLV. honorem mutuuin
strxque in le affeetioni facis? Ni>i
5VA1SIACI1LS AGOKIO Ilt.El EXT.
a-ictonlulem poni cvpcriri. Mulla noliis
inavis licis
Aucius sum gaudio, quod valetudo lecum reveriil
in collegio deliberanda siinl. Quis tibi has iuducias
in graiiam. Naiu sempcr incolumiias lua vcr mei publici muiieriv dedil? Seulies jus saccrdolis nisi
,
: uiiuiiS est. Nunc si tliis volenlibus rccoucilialx vires

implcveris jus anuci. Vaie.
auilui lui iiitcgiaveruul vigoreni, faciio cpistolx lux EPIST. XLVIII.
iiiuliijiigis paginis augeaniur. Odi parci noniam \cr- SYMJIACUIS ACOBIO I'1'..fTHl.
boruin boiioriiiu. Scribeudi quip,ie brevilas, mag s
Dii lioni, quain nihil bomini iiiiiim aique cxplora-
faslidio, i|uam ofliiio proxinia esi. i\olu lincras de
iiiui est! Cerle lcvaudi animi causa Uaias cocw.-c-
tuiiimo ore s:illanics. Ill.is pcio , qiix araseere
latis. Quis oculus lasciuavil dc-liuatain quielciu ?
liCsCiunl; qux cx iuliino pecturis fonic proniuiiiur.
1'aiilina ergu eura cominunis exlreinuin salulis »C-
Mciiiiui brcvilatem S|iarlanain lautli qiioiulam fuisse.
Cussaral. An vesle.r pro il a lanius cst iueius , ut
bcd cgo iccum Koniauis legibus ago, el si tta vis,
... ., ...... ... »i oiiinc rjiis iiicoiuniuduni pencnli insiar liabea ur?
Allicts : (|Uibus lanlum decus a facumlia lu.t, ut unl.i ".,.,,,
Quid.|uid hor esl , spcitari animo. , :
licei
„ ,
qua»
vidcaulur Laiuiies uieiu collaliouis in ilitcrsum slu
ajiuiiiiias ilicrum, quas nociium vigilias dmcriii..
dia itcsiiuasse. Velleui plura;sed luo mo.lo compuii-
Sic nuti siimus, ul sa-pius adversa funâmur. Fugiuul
gendus cs. Siiuiil cautioesl, ne ic sermo inulttu
volupialcs, cl buux cujusiue rei lam brevis usus
tillcndat. Itisliiuio igiiur meo c.ilccin pouo, dum iuo
<jiia.ii lcvi. scnsiis cst. Verum bxc pbilosopboruiu di-
p.ieu. Qua ci re intelligis, co le invi.lix ei condi-
spul.iliouibus reliuquanlur. Muuc liabilum Ixiiurem
lionis adducluin, quasi a me pauca scnbi velis, nisi
mcnlilius suudeamus, qiiundo Paulinx uoslrx vale-
ini.lia re-»cii|.seiis. Vale.
tttdimm rursus locavii in s -l.do pax deoruiu. Vale.
EPIST. XLVI.
SYMMACHUS AOHIU IR.l.TlM. EPIST. XLIX.
1'olui fucerc scripta compeiidii, cum libi germuuiis SYMUACUCS ACONIO 1IHHH
meus vcrbis >uis uberius saiislariurus videraiur, Qu;vris lit nvis ad bonuin roiiitintne gcn li S, quid
qtiaiu cgo m -is liticris. Sed iu uiujore lucru ollicia snper rcbus anxiis vero proximum iiuniietur. Ceriis
buueslSi ipiam ulia mulia jtonenda si.nl. RrgO iKqoc i id.cilnis -cciuida caciioviuiiis. DckluC mulli siteulii
EPISTOLARUM LIBER I. 1G6
105
suspicio sollicilis rumoribus locum fecii. Sed inibi A pra-semi* lux copia. rSnnr icsiimonin epMnlx lua.
opinionum tatiuui, quje sinc auctore prodwil ,

ihiILi liuimur : lunc adjinnciito favuiia uteiuur. vaie.
tur.aio esi. Iinpciidio augor auimi quod saciificiis EPIST. Llil.
inuliiplinlmi , ci per singulas polesiaies SJpc rupe- blUMACUUS AGOIUO i-ll£Tt:XT.
lilis nee ilmii publico iiiiiiiiiie Spoietintim piaiur

Oiiu et venaiibus gloriare. Est hxc quidem jucunda
ostciiluin. Nam ei Joveni vil propiiiavil ociava ina-
jactatio, sed ludo magis a le prolaia , quam serio.
claiio, ei Forluuac Publicx muliijugis husiiis nei|uid-
Naiu remissa lempora et ali negotiis pulilicis fcriata,
quain undecimus lionor faclns esi. Quo loci siiuus
lilnis vcleriiin ruminandis libentcr cxpendis. Aliis
inielligis. Nunc senteniia c-t, iu ccetiun vocare col-
igitur ilabis verba, qni le congressu pr moic nou 110-
lcgat. Curalw fccijit , si quid renicdia divina promo-
vcrunt. Eôacius, quos pernoi et perdius tibi curai
venui. Vale. babcs, lum quoiidiaua iiigcnii tui pabula de liltcra-
EPIST. L.
rmii, quas iiulu uilnii , sapore conjecto. Nisi forte iu
Mimfjii) Acniuo rnjsTEiT.
sylvis Apiilliiiciu conlinuaiis, ut illc pastor >Icsio>iius,
Egn qiiidciu serurus aiuicitix xqui boiuque f.icio,
quciii poelica lauro Caiiioeualis familia coruiiavit.
si (]ui«l in n.eali airanle pecialur. Scd luus inores. seusuum novxtas,
N.iui miile ust b.cc in episiolis lu s
quibus nibil dcsii aJ liulem, decet officii neg ige.l- D ver(jor|im relll8teIj si anlum nild o,a reia, ve! j.en
tia. Qncri nie opinaris, quud nibil scnbas : cl refellere
omnemque rem
nariiiu forundiiie-, et sagares canes,
nieiidacium paras , qnia le aliquid scripsisso uiciiii-
olilitus affeclas ? Quarc ciim
vciialitain inclioriiiii
nisli. Eg« veio iiiiHiuiiiiii aniiiii angercr, si taceres,
icundix moduiu ponerc. Ru-
scribis, nicmciiio f iu:e
prout lioc cst quod imbi ci pairi unas al.jue eas
,
stica sint et inculta, qiw loqueris, ut vciiatoi' c»se
oppido brcves liueras detulisti. Ita libi amlio digni
cicdari*. Valu.
tingulis paginis non videuuur? Tui, inquies, bonoris LPIST. LIV.
iuicrfuit, oi qux cuui
jungcris pueiiii. Alia sunl, simiAcuiis Auoitio rn 1'ti.xt.
iiio noliis vel coimiiuiiia opto, vel paria. Amor mihi

Mccstilix nie.u solatium grandi Iribuisti. Nam ul
rneii nomine defcratur. Alistine igitur epistolis qnx ,
diidum libi laina fccit indicium, Iratris obitu vune-
sont inslar cdicti. Facessal ouiiie faslidiuin , ex quo
latus, continuo animi dolore discrucior. Non ino-
iiascitur cura compciidii. Sed longiim de his loqui
diocrc tanicn inler jir.rsuntes curas lcvamen acccpi
cauiio csi , ne tibi molestior ih prolititas querelx
quod tc comperi sccunduin comniii iia optaii salvere.
nostrx, qnain milii brcvitas epi lol.c tux. Quod su-
Superest, ut istiusmodi officiis frequcntem opcram
pereft, deos ijuirso, ut nos plcniis gaudii quain pri-
digncris impendere; qux pcrspicis mcdicinain quaiu-
muni revisas. Eacile crii, ftngu-tiam scriptirum tuo- C
dam inforluiiii et mceroris afferrc. Valc.
rum multiloquiu rcpensaie. Vale.
EPIST. LV.
EPIST. Ll. SIUMACIllS ACORIO PilATEIT
EYUMACIIUS ACOILIO WlATiXT. Sco gerniani aiiions esse quoj suades. Sed rceon-
Salncramus in citcrnis adbuc inorari; scd la- ciliatio ciiin requiril auciorem, qncm habuii iiijusia
bantis patrix nuntius deslinata mutavit ; cum milii in dissensio priucipein : nc noiam mcnrsse videaiur,
omuibus malis decolor viderelur securiias niea. Ad qui abjuratas amicitias, qunsi nihil passus, aflectat.
lioc sacri noiitificalis adininislratio curam de me cl Quare obljtam concordiam non refiilo. Seqocsira a
oTicium staii mensis eiigil. Meque enim fert aniuius consideratione fortunx, rcdeat ingratiam, qui movil
in tsnta sacerdotum negligentia suflicerc collcgain. offeusam. Tibi pro nosira amicitia satis gratnlor,
Kuerit ha?c olim simplex divinx rei delegatio, Nunc cujiis lalior saluii publicx commoduliil : de quo i i-
aris dccsse Itomano* genu^ est anibicnili. Vos Eiru- leriin |iarcius loquar. Ites enini, qux s<i onmcs perti-
ria quoiisque relinubii? J.un quenmur esse aliqiiid, nct, imii ;u iin ii.io testc Conlciild c-t : el milii ma.
quod tamliii civibus prxfcra ur. Sit licet iuns sla- giiopcie c nivenil, ita n.em.ins-e gluria: lux, ue ve-
ius iniiior, non notesi benc defiui otio, qui suis a i- 1> rccundias oblitus eiist mer. Vale.
s utibus iiiuct. \alc. EPIST. LVI.
EPIST. Lll. SVMMACtltS 1'liOBO.
HVVSvCHCS ACOniO IMI/ETEIT. Ei lilii puldicis negotiis occupato, breves lilterx de*
Oraiionem iiieaui tibi csse complacitam, nihlo se- munt fastidium lcctionis.etmci oflicii a siduilas, quid-
quius g.iuJeo, quam quod eam secunda exisllmatioiu: qu d scribendum \ ideatur, eihausii. Mcrilosaluiatione
|iars tnelior humani gcneris seuatus audivii. Adjccisii libata, fiug' cp stolain uecessario -tringi compeudio.
sacramenti pondus; et iu bona vcrba jurasti : ut qui Alia esi cnim protestatio amoris, alia lingua- oslen-
scircs iu suspicionem gratix venirc amantium judi- tatio "
atque ideo antiquior mihi fuilubsciiuciidinpera,
caia. N.nnub, «cria cstamicitia, ibi (iJes landis iu- i|ii.nii loquendi. Copiosi vidcbimur, si abuude scduii
certior. E go sccurus examiuis tui nihil maror scn- 'iidiceiuur. Vale.
liitias txtcrorum. Qmd si aJfuis-es lam bouaj EPIST. LYII.
1 oluntntis audilor, uae c;;o digilo, ul aiunt, supeia suiinins rnuiio.
convcxa (c igis-em. Tri: ulias foilasse nobi= o;itaiinr In prxseiitiaquant in salii visiim csl aunciiix mn-
!67 AlltFLII SY.MMACMI >
..-
neranda, eum tuas oeeupattones, tum fettiuationcin a. EHST. LXI.

labellaril conlemplatui , etbiheo. Aiias milil et u>us tnuucHua inoso.
vem r, etcura nuii deerit eplsiolB longiorit. Huniudo Ais le niuliijiigis necessilalibui impedirl ,
qunnii-
optati rortuaenl, Mlutera Keip. In rolitlo loccoll Tum nns gntvller auiiciirum carissnnos ailoquaris. Notx
voluntas proraplior srll, el :*«i scribenda, qua liben- rei cessei asserii». Nam ct qui procul absumus, curas
1. 1 sccipiis ; ei sd lcgenda ,
qux snimu vacutte re- sc vigilias luas conimuiils patria copiis el latietaie
eripterii. Vule. seniunus. Mutasii igilur oflicium, non uegaMi. Anti-

ei-ist. i.viii. quior eiiiin tibiluit, ut csse dcbuit , salus riviuin,
quam saluiaiio. [Suuc sane el desideramus etenpo-
BYMMACUUS muuo.
scimus luas liueras , largiler congesia fruge iu pro-
Sii libi aniinus aequus, et paiiens muneris imperali.
.tiiiix liiemis iinpendium : quanquam scio ncciliun
Sx*pc usu venil , ut in secundos laborcs virtus pro-
tibi iianc partem nimis lutam vjilcri. Munquarn enim
baia reparetur. Qnid? lui? libenter C. Atiliu faciura
eslsecurus anior pauias ; ei quamvis magna remedia
|nii:is: quoj lascibus aratra muiavil , ei in medio
conquirat, semper illud pulat immiiiere quod liuiuii.
teuienli* opere anhelos boves siaiuii ruslicus? Quis-
Valc.
quis bon.e frugis est, iu publicum commodmn vindi-
El-IST. LXH.
ratur. Poue illas inlerim cogitaliones feiicis oiii lui.
ITinucHOS cr.LsiNo ticiano fratiii.
Q.iaiii bene urbana upera novis fastigiis exciiabam !
Bihub spei plenus ,

poslquam mibi adventus vesiri
Uui sgernosler! vel ille auiumno omuis copije ferax,
fecislis indicium, calcar quodJam suppingo prope-
vel ille liieme apricus! Aut qui vere anni primas
raniibus; et in eani rem luum muiiiis imploro ul ,
rosas lliiiuo exuit, aul i|ui sul> SSlivo sole de neuiore
pareuium studia horlaior acceleres. Slabii apud me
et fuuie urigeacil? SeJ quid a proposiio exodi ? Uum
inemoria beneficii tui , ncc un |uam lacita erit ; si
Hiedicinaiu facio quereiis tuis , uhro desiderands
ii airum delegata curaveris. Vale.
suggessi. Esio, ut es, curarum omnium tolerans, «t
debiiam operam sohe priucipibus, qui raiiouem ma- EPIST. LXIH.
SYUMACHUS CELSINO TICIANO FRATRl.
gis uieiiii lui, quam voluntatis liabueruui. Vale.
Longum ioquanlur pro incognilis aul alienis verbc
trisr. LiX.
facturi. Mihi baec opera desiuenda est, cum liileras
SIMMACIIOS 1'UOUO. nostras Saturus frater communis accipiat quas non
,
Mones araicilix bouuui scrijitis frequcnlibus exco- coiiinieiidalioiii ejus prxslili , sed uostra circa vos
laiuus. 1'l.icet hortaiio invilalrix reiigiouis. Et , ut -, aiuore tactas emisi. Vale.
verura fatear, dccus mibi esi ba-c tua voluntas; EPIST. LXIV.
amor einin maximi plus requiril. Sed quod ais, me SYMMACUUS CELSINO TICIANO FRATRI.
potius, qui sim vacuus pnblica: rei, isliusmodi \igi- Commendari a me episcopum iorie mireris. Causa
liam debere sorliri, aei|uum esse disseniio. Jam pri- islud, nou secta persuasit. Nam Clemens boui viri
muiii quud homu hceniis olii scrutari vices com- luncius ofliciuin, C.vsareuin, qu.e illi palria esl, con-
nieaiiliuin iiuii laburo : tuus lionor vecturam hlleris ciliala maximorum principum pace , luiatus est.
uisi iuveuit, facit. Debinc quud mibi iners desueiudo Fando acceperas , rebellione barbanca quot aun,
oblimat iugeuiuin. Tibi impigro jamdiu negoiii le\a- quolargenli privali aut publici sacn ei protain, Mau-
lur usus iuquendi. Ergu quu lu ad scribendum niaj..r nlanije luil dnepUune iiosnum laiicinaium. Exnit ea
copia, huc egu diguior venia rantalis. Salisne videor lcinpesutc, ul eaain fisei depositum tieili jure upe-
lns causis mumius 111 posterum? Ueuiineris volo, quod a summaiibns civitaUs, quos rebquos
retur :
quidquid a me seimuiiis acceperis .

obsequii esse, fuga feceral, jus ;erarii reposcebal. Misera el acerua
iion oui. Vale. teiuporum Ucmei.t s curain
couditio , uisi tnsliiia
EPIST. IX. DUOVissei; queiu ego uon minus iaiu;e saecu i, quam
SYUllACHUS PKUUO. I) civium becunl.iti couiiuudasse dixemn. (juid tiiim
Scio te non fortuiiaruiu habere dilecium, sed me- prxter invidiaffl rcferret aeranum , si opes ab inopi
riiornm. Kumanus cuna poscerentur? llabes ordmem ici. Quod resial

faunliaris meus aulicis ctiani nunc
paret ofliciis eiulcre, ul lui aspiralio vela lacial iinpeiralis. Vale.
, utpoie sairi adulinisler ararii. Sed in-
striiinenia probitatis sub u-u bonoris excoluil. (luare EPIST. LXV.
digniias illa cst prumiscua cum plurimis, boneiias iniHACHDS Ckl.SI.SU TICIA.NO FRATRI.
a-qiia ciiui paueis. yuod eo memorandum pmavj, dI Scire postulas quid de lacessemibos »e:.iiainns.
,
a le quuque pro ralioue vila', nun progradu m

111 liiiaj ISolu cuusilniiii succeusenlis uspvctes. Neqiia ejus
cense.iiui . Fac periculuiu m.iximis m liegutiil ; fac noxam labores , quem vides abuii.l.ne peiulis. Ipse
in seriis remissiive.
Keperies hoiuinii icctam Qdt causas d.bu, quas nun videans opl.sse. Sed de ulu
patenieui religionem, prudeiniam liberam, verecun- salis babeo d.ctum. Vemam quu u c duui al!e< lio.
ili.nii liberalem. Cui eô propterea lactum volo, ul Iiiiiiiaue quaulum a liueris desiiieiii, neqne HMtuiua,
mai letliuionii liJe* clareat , el ubi auucii', limau- ue vos raiiune silenni murdeamu», yu,d hiew u-
probiUU) aci.cd.il. Vale. eiot, qu.e lcira ei iiun uiurabilui cuuiuiealuj I C. b i
16»
EPISTOI.ARUU UliER I.
)70
Ute ves n oilicii neeessitaiem , nosir.e sollieitudinis A minae judicum prasidio fulcianlur. Inteiligis cas e> 3 <!
virem , eamquc arripiie diligentiam ,

quam de nobis personas , qu bus b.cc gratia tnagis ex suo nieritn,
mutuu fljgilalis. V.ilc. qnam ex meis litleris debeatur. Nec mireris i|i«os
,
KPIST. LXVI. super ea rescribere noluisse, eum reverenlia inei fe-

SVMMICIIUS CELSl.V) TICIANO FRATRI. cerit, ul iiostni suffragio potius uiereniur. Vale.
Cclasios, cui facluin volu, imperialis doinus curam
EIIST. LXXI.
loepil , quod itegnlium ei alii|iiid dignilatis altulil,
SSMMACUUS CELSINO TICIANO FRATRI.
eisi plus habel lionoris in inoribus. Medicinain cum
primis noslrx xtatis exercuit. Inde est illi via facta Cxeilianum virum honcsium Laurenlium Lavi- ,
meritoruin. Nam summaies aulx ,

quibus juvjnda narium defensorem susccpium commendat oflicinm.
s.iluie profueiat, tcstes potius habttit, quam paironos. Cui si nihil concilialionis caetera viix honcstimenta
Absil, ut libi veniat usus arlis ejus, cum caeieia lio- prxslarent meus gratiam tuam deberii
, inlerventus
iicstamcnla sanctissiini viri possmt pro illo fcrrc luf- acquirere. Ama ergo hominem placiium mihi, ei rc-
fngium. Ergo aiua Gelasium milii jainduiliiin Iigiose civitaiis commudis obseqiicntcui.
, pl.i- Amoris au-
cituni, tibi me spniidenle placiturum. Vale. tem lui sumemus indiciom , si eos quibus negoiiuiii
jj familiare m.ind.ivit, adjuveris. Vale.
EPIST. LXVH.
SYUUACIILS CELSINO TICIA.NO FRATRI. EPIST. LXXH.
SYMHACHUS CELSINO TICIANO FltATRI.
Cnniniendareni libi Anysium , laudabilem virum,
liisi iii rneam amiciiiam le auciore venissei. Quando Amicorum desideriis operam non ncgamus, duni
igilur uibil isl ,
quod illi mcus sermo concilici , be- justa credinius , qnae petnniur : ul nunc mihi usu
ueficii loco babeo , si iu eum sancti animi lui gbstat venit , qui Rassum opiimis viris romplacitum , non
aflVciio. Nam ubi imoris rudimenla prxvcnta suni putavi suITragio doserendum. Salva igilur niea exi-
s cundx gratix locus est , ul augmenta poscatilur- sliinaiione, qui bonis ciedidi , merilnm tibi lioniinis
Vale. dies longior indicabii. Uibi satis est , si illi primui
EPIST. LXVIIl a litus spcin de.lerit pleniurem. Vale.
SYUUACIIUS CELSINO TICIANO FRATRI.
EPIST. LXXIII.
Rufus pontilicalis Arcarius prosequiiur apud te
SYMMACIILS CLLSIXO T1CIAN0 FRATRI.
mandala collegii, cui prae cateris retinemii Vaganen-
sis salius cura legata est. Elfice, oro ic. ut divinitus Quando cam dii poicMatcm lili dederunt, ut ami-
videatur oblatum lui honoris aunlium , et uliiusque C ris ac necessariis meis usui esse possis ; conlida
sacerdotii te anlistitcm recordare. Quid.|uid publicus Romano opiimo cum mihi jam diu familia-
viro, ipio
vigor, ant privala poscit induslria, oralus exsequere. ritas est, iu luo prxsidio paratam bnnx spci copiam.
Multum in gratiam luani pubJica utilitas promovebil. Duabus cnun coinmendationibus, quarinn tibi antiqua
Ilabes summain pelilionis n Singula aulem tibi cura esi , adjuvalur , mei tesiimonii prxrogaiiva , el
vel commonitorii series indicabit , vel Rufus expe- sui meriti conscientia. Nam sednlo audeo judicare,
diel; cui maturum prxsiabis effectuni, ut sequestra- dLnum esse, quem pensi babeas, et, ne longnin lo-
lum paulisper officium regressiis arripiat. Vale. quar, cujus an.icitia mm graveris. Spectata mihi est
in eo qnies animi, oflicii diligenlia. Nemo amicos
EPIST. LXIX. in
liile utitur prompiiore. IIxc ita esse quid mihi
SYMMACULS CELSINO TICIANO FRATni. , si
trilmis, velim credas. Si hxrei anniius, honor exa-
Potuit fiater inens Acuiiauus suo nomine , quod
minr-s. Vale.
poscit, adipisci, ut qui sii non minus libi, quam mibi EPIST. LXXIV.
familiaiis. Sed inlerfuii nflicii mei, ui ei Yoluntarium SVJISIACIILS ACORIO l'R.€TEXTAT0.
operam comniodareiu. Juv.it auiem dtsiderium illius
jnsiitia postulaii. Nam germanos suos , Nichasium el

D
Esl ali(],lid '" «l»erelis Fasg.i.niaj filia- mea\ q ,i w
mihi cx volo faleor accidisse. Nain uisi fuluras sibi
Rogaiianum , ncgotium commune curantes, vel ad
usui btieras poposci^set , ad scribendum defnisset
discepiatiouem Numidici consulnris remitli postulat,
occasio. Pra-libo igilur saliitaiionem qux meiim
vcl, qnod ei anliquius esl , tc poiissimum coguiiore ,
speclat oflicium. Reliqua pars paginse ad causam cla-

inavull qimn primiim molestia lilis absolvi. Quaresi
rissini e reminx perlinebit qu.c sibi ab bominibus
ei illuis apud tc grande uioiiienium esi , el a legibus
,
rausa non discrcpal , el inierventus ineus libram tui

liiis n.scio qu-d agrnn m creplum dellcl. Id ego lo<i
ct nnriti tui conscius , servili ausii clam le npinor
lavoris inclinat; annili aquinn est, ut optimo viro ex
adiiii.-siiin ; aique ideo li i;e ineat coir. ctionis facili
senleniia procedat opiaium. Vale.
laiem SiiOpondi ,
si ad le familiaris conquesiio genus
EPIST. LXX.
injurix perlulisset. Qux-so igiiur lemeratx posses-
SYHMACIIUS CELSINO TICIANO FRATRl.
sionis statum jtiboas reformari, Si quid autpm con-
Frairum nosirorum Romam atque Magn 11] peuio iroversix est , in pignoris nostri difleratur prxsen-
jusia est , quam prosequendam recci i ; iuibus im- tiam , qua; secura jasiiiix tu.e rccuait alios cognito»
peudio cora? esi , ut bomines F.uiiciae elaris imx fc- res. Valc.
Tatrol XVIII. 6
m y. ai rf.i.iu 3 SYMMACItPS. m
KPKT. LXXV. A EPlST. I XXIV.
SIMNACUUS MKUO, ivujucsnii iii rsiuo,
Qtiolies viris roilnii: nniis (cstimonia deferuninr, Prxsumplum aut rouipertuin lcncs, qiianla sil mibi
Jocot o|icram vcrbormn l-cere r.ompeudii, quis ui- lue laudis auliqnllM. Ea propler uiltil fleri paiiur,
liil iicgoiium cst i.Mmi- c.ognilis imniorari. ProCc- quod aciuuin luoruni graliam dcvenustct. Priscianus
sario uosii oiunia Ijccre, qou) probuntur. liunc ul fraier inctis, cuin piiiuis plulnsop 1
otum lilieratuia
pensi liabeas, spcrare magis dcbeo, quam rogare. Si cl lioneslaie ccnsendus, senatu auclore salarii ciuo-
quid uliia eipelis, iu altas liucras lonfeieiiius. Nunc lumcnia conseiuitur. Super ejus annonis diciiur
nilii mohiloqida tempcrandum est, cum saiisfjcium orta duliilatio. Cui si itiliil compcndii nptimaiitim vo-
GUO vidt-aiur, el iilms volunlali, ci luo lionori, ei luntis ame iribuisset; eruditio lua fruclmn ferrc de-
imo niuucri. Va!c. berel. Scis cnim b^n.is arlcs lionorc nulriri, aiqnc
KPIST. LXXVI. boc spet imcn e se floremis r« ipubl tx, ui diroipli-
'i»muii s HtSllBIO. iiarum professoribus prxmia opulenia pendactur.

Naiura rcrum est, ut qui balbuliuiil, plus loquan- Quxso igiur, ne Itac iuqîeludiuc, anl illius miiiua
lur ; affcctant euim copiaui pudore defecius. Hoc tur iittlitas, aut auiplissimo ordmi ccnseudi aucloii-
c\ciu| liini iu 111« expetii, cui niagna scribcndi iui- I) las derogetur. Interesl fam.c el gloi iae luac, ul confir
palicutia esl, ruin desi) oraiio. Duobus igilur pari- maiuli magis quam uegandi coinmodi causa, de pln-
ler couiiiicaiuitiu;, nmi puiavi oflicio convcnire, ui losopbi salariodubitasse viilcaris. Vale.
tini- littiris gemiiia expcdirolitr oceasio. Eril super EPIST. LXXX.

hoe jitdicatio lua, garrulusne jusiius dior, an scdu- simiuiics iiisi ibio.
luv Vale. En tibi secundas lilicras meas, el adliuc vicissi.
I PIST. LXXVH tudo prioi itms delieiur. Dices viandi negolio inpe-
SVUUtCIIUS IIESfElllO. dilam diu opcram scripiionis, el alia for»an mulia
Amicorum bowe frngis ofli ium esl
orata curare causabere. Lgo pro uii autore lianc veniam tinn gra-
pra-cipue si non refragetur BqtnUi poslulalis, Quor- vabur. Sed endcin amore posiulo, ut cum crit olum,
suin spectet Itoc anleloquium brcviter evplirabo. mora neccssarii sileniii oflicio vulunlario supp'eatur.
Saoiinaiiuui clarisbiirtiim virum ila maginliro, ul Vale.
maxiiue cafo- Iluic per impressionen) uequa-
riuos EPisr. LXXXI.
quam palior fratris sui libcris luiela; mtinus imponi. SYMMlCHllS UESfEDIO.
Duobus privilegiis amolitur injuriam, maluri-

enitn Vilalianum clarissimuni virum mei poiiui oflicii
i.iie numerc liliorum. Ea rcs publicts siguaia C gratia, quam iu adjnmeuium suum credo littern
aevi, et
iiionumentis, uecdum a pmposiia obstiuatione d.-du- poposcisse. N.iui cinii ipsi ad promerenduui lutun
cil pervicacem pel lionem. Nunc quia sccundan<e ainorem uihil ultra possit accedere id lanluin vtdo- ;
forluua in re luijus negolit spes recumbil; qoa-so ut ei lur eg'sse, ul mibi ex uiuiercconciliatio lui uberinr
viriule, qua celsus es, laclum volls; cni vel in meam pruvenirei. Cape igitur delibaiam cursim saluutio-
graiiatn prxsiandiis cst favor, vcl ad tuam gloriam nem : cui si facundia iargiore responderis, iu exeiu-
juris prxrngaliva seivanJa est. Valc. plum copije ingenii inei maciem provocabis. Vale.
EPIST. LXXVIII. EPIST. LXXXII.

SYIIL \('.l!l'S UESIEKIO. SYMUACBUS utsrtr.io.
Sum quidem siientii lui v.-bemen cr impaiiens,
I tius adbuc superas ex summali us lilt raruin ,
quod genus qucrclac amant bus familiare est. Scd
ini probari or >tioiieui meani laud s avarus optar.in.
Ites c cidit ex voio : uior tesic, ipin voto. J.mi mibi
proximis litteris luis desiderium meum expletum rsse
conliieor. Iiaque babeo gratiam multoijue opcrc le
eoarit i adnlcsceniis voce clam ndiim esl : Quis me ,
enim obsecro, scripioni frequcnicr indulgeas. ll.vc

hoj e (QTlmnlior, reuutlalitque aii:0 yleuioi Nisi '
sola officia nullum faciuui de assidui a e fasiidium.

forie amor mci si-lum eocgil iu gratian/. Fil j) liitim
Vale.
cniOl sape, ul judicii s.veritaleui f angal aflelio, i|
EPIST. LXXXIII.
amicorwin facta (lirlaque ca iudulgentia cciiscjiiuis,
SYUtlACHCS UlSPLlllO.
(|tta plcrumque s nguli ctiam vitia no.ira diligimus.
Ileligioiiis indicium est, quoilhic tacilumiiaiis in-
Scd Imbc lecum (accret exisii-
OieriiO dicercntur, ni
cessis. Scd velitn cred.is, iiifortunii luisse, uon vu-
n.aiio 0|itimaiiuni, quibus scimo nosier audiius csi
luntalis, quod diu oflicio scripliunis abslmui. Nec
|non quo seuiuuiia iuju ex aliorum conscnsu quxra-
puin iguorarc le, qualenus in nos forluna sncvicnl
lur aul loritafc ; sed quia uon |ialcl suspicioiiilius judi-
i|ii.r me ainanlissiino atqne 0|ilimo fralre privavil.
c.itum, a qu '
nouio di»aeniit. Videru tasttaw, ulrusu
IVoiiule, si ilies lougior s'iisti,n lanli doloris c»ciii<--
lides iii. i iii aiuor illas lillcras scripscril. Milu iu
ril,familiaribus lillcii, solcmnis cura pracstabil nr
jlleiiiua COildilioiM ttque suinintis lionoi : siru ila
\alc.
ningniOce >'« me judicaa, ui gratiAeatui videaris teu KPIST, i \\\i\
lll 'smei diligens, ul si-qu us judicarc nou p,'s>,. SYXUV llls lll -.1
Valo. Qimtiea lua suino colluqulii, quivdaiu auie ocui -

17 3 EPISTOLARm LIBEIi i. 17i
pnesenU.i> tuae miago versatur : aintie ideo nberio- A qnornm Hinerra rancitiior est, non ncgant, la-
bi.
r-m eapio voluplatcm, quud ei Itu ufiicii. et mei cundiam (nam curi.e magis quam caveai cor.venire.
meriti seniio vigcre nioiiuinenluiii. Seil nt prompiinr At illi, quos colhurnus allinr rehit, ct striicturariini
circa me liujus inuneris d.ligeniia perseverei, etiani pegmaia deleclatil, neque trisiom solidilatem, ncque
ipse curam deOrendi sermonis arripui, frequenter l.iscivi m leporem consona laude celebrarunt. Ilasc
cxpertns, dileciuro religiosi animi inccnlivo viclssi- suui enim condimenla oris rt pecioris tui, quod nec
ludiuis provocari. Yale. gravilate horres, nec venusiale luxnrias; scd ralione
EPIST. LXXXV. lixus nc stabilts germanos colores relms obducis.
STMMACHIS IIISPfBIO. Nolo igitur exspectes judirmn nicum, ne amore de-

me huc- linquam. Quid varia ingeula senserini res Imimavii.
Tamlem bonae valctudiuis cmnpos, quac a ,
usque disscnserat, nunc le societate commoditaiis Kui» enim in llla ratione, quml nnusquisque dlllgerct,
imperiin, quem prxleiitx solticiludinls pariicipem et pro ingcnii sul qualiute lsudaret. Quare seiinero
ojepta felica omnibus 3*mnlare. Noliis sd
ctsi scio ne illo quidem lempore, quo
, et te in
Ir.ilicre vitavi :
oflicium meiim rnorbus inliibebat ab hajusmodl ,

testimonium religionis salis est non sio sse senlcti-
muiiere lemperaium. Keslat, ul observantiam vi- tiain caeterorum. Yale.
cissiunline inunereris. Ea nainque rcs et luam cu- B EPIST. XC.

adjumenta SYMUACUUS AS roVU.
ram | robabit. ct refeciioni mese sufliciei.
Etsl amore prscvenior, ne aim circa te avarus of-
Vale.
EPIST. LXXXVI. ficii; nunc tamcn libenlius, quam Supe alias , scri-
SYNMACMUB HKSPIBI0. bendi muiius insislo. Primo, quod abitio fralris
Ilirnin Uediolani elisni nunc libi po*ito paflina nostii Mani, quodam viaiicu carere non dehuii. Dc-
isla reddcnda sil, in ainbiguo colloco. Peccari la- hinc, qucd lineras meas putavi plusculum Com-
i*on in amiciliaj iidem credidi , ti lilitns tuis mu- mendatiouis habituras, sl tibl per eutvi, quem sancte
luuin honorein dettit.ssem. Nihil ergo CMMtaUU atque cfflicte diligis, redderenlur. Fil enim pltruni-
coimmsi evcnlui solemnem hanc et simplic. m dkiio- que, ut levis rernm portitor festivus exornet. Alia
nein salutif ;
qtiae si in manus veneiit, far, oro, «t quoque de causa studli mci ardor Incandoit; quod
pervcnisse liiteras meas serroonls lul rccurtus oh- lerum suj.er lalis viri laudc pu>avl gralulandum, qui
i -11(1.11. Vale. e provincia saburbana tanlum reportat pubiici desi
EPIST. L XXXVII. dorii, quantum reliquit excmpli. Nou dicam dolo,
SVMMACHUS lltSCKKIO. iil pote subpalpandi nescius. Yigei in eo vcna fra -
Si fa. uliis ad serilieiiduin srepe suppeteret vo-

,
q tertii. Eoquc m.igis lactiimest, ut disccssiim ejns
lunlas minqiiam deesset oflicio. Ilujus rei evidens
impsticnier feramus, qui in uno fiui videhamur am-
ccrlumque documentum esl, quod ubi primum amici
Imliiis. Vereor proielare testiiuoiiiiim meum, ue ma-
(Oiumunis lida affulsil occasio, libens scribeodi mu- quam pi.li.ri Nam
gis laudi ejus obseciitus judicer,
niis arripui. Inlelleti eniin jucundi es libi fnreliile-
corum
quoruin mcns honesla esl, linbcc lla fruns
ras, si has tibi familiarior labellarHi» reddidissei; qui
est. Tu i'e paucis conjlce plura, qu.e nunC iusinuaro
non solum eplstolam sed insinuaLioneui quoqne ac-
,
non decuit, sed per alium tcriberc non | igebit. Vale.
tuum meorum fideJiierexliibebit. Vale. EPlST. XCI.
EPIST. LXXXVIIl. SYUMACIIL-S ASTONIO.
SYMMACHUS llt-" I.IU Dinium le, mi fratir. silentio Indulgcfe mlrabar.
Nunquam in me parcain, > n luo aniuio obse- Ea res impendio augebat dolorem, quod ipse mininio
miar. Novi quain sis sermonis mei exoplans. Pru- scribeudi observantiam neglgebam. Siiiml alque ac-
ce.i litteras luas, aiiimutn subiil laelitia, nucrela <le-
pierea decrevi cum animo niliil supersedere litleris
porrigcndis, nec exspeclarc vicis-iludinein, ne scri- sernii. Aniicilia enim cito sanatur officin. Tuquoquil
bendi lardior fiam. Sed nt ipse iuetui, ne uiihi foret ita paginam mell 'cnidiiissiniiorisoMcveras, utque-
flagitio.si taceremjsic velim lucaveas, culpam dis- D iihct offensa lanquam Lctliajn poculo mei-ger.iur
siimilatx famili;ir'ualis accendere. Quod te ciiratiiruin Versnigiinr siylo gratiam faieor, qui expostutare me-
non ninns ingeniuiu ilitabar, adjiciens pos'ulaliim, ne iiiiqii.ini supcrse-
liquida habeo coniperium; quia
iiiiiin quam nicr.lum inciim cogitaus, ncqueo tuiaino- dcre litteris perscveres. Quod si scribenda defuerini,
ii< esse difOdcns milii s lis erit, ul iiui gratuler sospitatis. Valc.
EPIST. LXXMX. EPIST. XCil.

MHUACHIS ASTOMO. ;
YMM\rilLS A.MOMO.
Non incognito quideni nobs eloquii splendoie ni- D;ikc certamcn esi ofiicii : ei ideo jure ambn ca\i-
tuisli ; .-ed niagms rebus acLOinmudata , el rnnjesiate iiius, ne alUTiiis v m trtmur. Ciaiiilor igimr jarcs'
gloiiam, quam niagisieriu antc quae- nosessc. non .-oliiin affeilii>ne iueiitiuin, ;cd ctiam
stripti aplals,
sisti, reccns auxit nratio. Nam praeter loquendi plia- vicissitudine liiieiaium. Cuiabo t.inien posili.ic, ui
leras. qu.bus le n.ilura ditav t, simile quiddam, pla- obsoquii mei trulina, cl libr a priepondcret, ne vide.i
scn- iur inertix quoddam esse iludium, sempcr arqua
ii(.(|iie conveiiiens aurilms patrum, gravitate
Penique cliatn Lnico censeri- Ilaque sciibam sxpius. modo facnliai

«iiutn , verbornm proprict ito sonuisti.
\IK Q. AlKLI.l.S STUMACIIUS. <76
rouiiuMiitium non d«u npiaoti. iia lici, m et ipsc A vrrii, coierii ornamMitii nniinl lul adjicletur ihwm
lauilem Eedulilltil iflbclom, et leeuris puOlicis occu- ptasieutil ufllcil. Valc.
palum, ld repcndemia colloquia assiJuitaic sullici- LPIST XCVI.

Itiiil. Valc. SWIVIACIItS SYVGRIO.
tWST. XClll. Studium quol soiiliemls oralionibut exhibeam,
SYMMACIIUS ANTONIO. prsnio laudil auiiili. Vctus tpiippe scntemia eat,
Sanctum Zi-niincin cununciidare non debeo, queni Arlcs bmiore nutriri. Quis antcm lam cumulatui lm-
II i.t mI clienleiam lnam et amicilias perlinere. S. <l in i.nr, qtiam palou dicendi? Frgo eisi tnie I go, quod
ku iinti iniiriiiii pioli las Cst, ui laudes silere non nosiri amore f.llaris; tamen titulnm praeclari leili-
I
iismiii. Itaque virum bonis onnibui ineriio sux se- monii albo calculo veierum more signabo. Non enini
duliUt s acceptum, qiuesfl et atn nic ptecante pro- mibi ex ore jejuno trhiiia laudatio, scd de faeiindi;o
peniltis fovcrc digneris; pneMalnrui ct lux famx, I

eiiti bnni judicii frucius arrisii. Verci r indulgete
ipi.i' deli l oinniiim nre oelebrari, ct intervenlui meo, verbis prxconii tui, ne gralficandi operam itiutuain
ul li.is liilerassilii proluissc subintclligai. Vale. credamuradniii. Vale, et ut es nostri diligem, reli-
giosam observaniiam persevrra. Vale.

EPIST. XCIV.
B EPIST. XCVII.
SVMM.VCIIIS SVAGRIO. SYUMACUUS SYAGRIO.
I. iiiiiiiitnr iucngnitt, ut eorutn merita in occulto Mex litterx, quouiam acceptx sunt libi, rrebrius
siia tcsiinionii splen<loi' inadiet. Milii impraeseotia- commeabunt. Nam ut respondeas, non laboro, siq ii-
riim 6iipcrscdendum eu Itujusmodi scriptione, ne dem videtur injurium flagitare offieia, qux spontere-
inoopti fruslra sim, si fratrcm iricum Palladium spe- ligiosus ar.imus pollieetnr. V.ile.
etalom bonis oiTinibus, facundix aique eruditionis EPIST. XCMII.

astipuler. Debinc caulo opus est, nc impar lanto SYMMACHUS STAGRIO.
viro precalio, neque eum cui deferlur, xquiparel, et Dttdum mihi nullus litieris tuis hcnor fac.tus eri.
mcam operam devcnustet. Quicsco iglur bas partes, Qiererer de silcntio luo, si de religione dubilarem.
• t li.iv unum tibi pcrsuasum volo; mercri fa. undiam Sed quia amiciiia usu credila, et cspensa documer-
Palladii, ut doleantus, quod urbi negatus est : mereri lis; periculo suspicionis aliena est. Intelligo qoideui
amal ilitatem ejus, ut quod accilus est, gaudeamus. per occupaiioncs publicas inhibitam diligenliam scri-
Vale. ptionum luaruni : verum, quxso, intermissum inunus
EPIST. XCV. iu6iaures. Stabit apud me gratia tril.uu oflicii, quasi
SVMMACllL'6 SVACRIO.
C »iiih negali culpa prxcesserit. Vale.
Qund nullas sump&i liitcras tiias, cum mihi a prin- EPIST. XCIX.
cipibn- xternis lcgcnda in concilio pntrtim delegare- SYUUACUCS SYAGRIO.
tur oralio; scio nou fuisse fasliilii lui. Nam bonx et Si quando mihi apud amicnm teslimno i diclio csi,
eiploratx amicitix, vcl si ccsset oflicium, satis tu'a; coliibco operam plus loi|tiendi. Nam quid rcligio ubi
xstimationes sunt. Prnptcrea lalionem rcferre \itavi, agil, desitleratnr oratio? Firo igitur td te nudum de
vcrilus, nc quod iti iuviius feceras, cgo off nsus cre- fanWliari meo Pontigano, sed fidflc judicium; quem
dercr rcddidissc. Longe cuim diversa couditio est nisi amore nostro dignum probassem, minime luo
foriuiii, <|uam affectaii silcntii. fies qui lcm nna ne- trailerem. Mens ejus in apetlo e>t, vita spcctat ad
gligitur : plurimutn tamcii refert, quis eam qttati oc- laudein. Scis ccrte, nuni]iiam me faciliorem favoris
cupains, quis qu.isi oratus nmiscril. Sed de boc saiis e-se, t|uaiii veri. ilurum omnitim liJeui conlirmabis,
hahoo dictuni. Nuoc, si mc amas, vcl quia mc amas, ciNii iu illii plura repercris. Vnle.
(n in referri ronlido, qnod defero) cnnslarc apud in- LTIST. C.

vicloi principes gaudmm iiieum, qtii limnan.e \oci SYUMACtlllS S\ACRI0.
divinas liue as rrediderunl ;

quorum victoriaa e* mei Insiaurai I dolureui scra solati.t, ct iileo miituiim
01 is protnpluario senaius audivil. K.n veuial in n.cn- D silcuiitiin cal.tmitaiibus iiostns pra-st .ro dcbcmus, ue
i.-ni. ipiis illedies illuverit, quo quasi ei mcdia pro- I. rtiin.i." vulncra, qus cicalricetn processu lempons
r.( t' s acic ainibiis ct animis ouniium saluun nun- m dneunt, inlctnpeslive cnnlrcctata crudescant. In ab.i
tiitin primus inf.idi. Olim cuni res H.iuutua ador. x pniius sciiiui verlendus est, qux lead curam sauitatis
militaiii potila eil, Po luces gciuiui aptul iuluriua b ! iculiir. Offlliil ipiippc ililernus dolor corpnris l.ie
lacutn pnelH lecunda vulgaruni. Eos qnippe url eo- m.ili i roicil nijiii u : ac uisi iter apricis dtebus et
riim voluininum li I e -. ir.nlit, auhcl s equil, pbims i ris siliil.nbus cgcris, n.alc incluo, ne \l tnn QOB-
mi.Ioi is ct ptilv.iis, laiui liclli post lergum tehcla, fuipuis c \ iggerct. Ntinc ca, qu.c remcdio acconim. -
indiciuin aOcciaaso viclorta, Idetn nnnc mihi ucm ilaio eredidali, vel quar unh s comntendavit u etuli
judiciu lnctua cst buiior. Ita ipi mium gratiaj Caaiorea cvpliiralio, ad lc iin>i; in ct \ooruii: summi lonsii
udepti siint, lanluui princi|>es prsstllierunt Hxc pro uiciis ni reinediorum l.liiiin necessilal m spoiii.inea
nic copioiiui ci ornatius, i|naiiiiiiu ea liugun molioi iiiCOl miiate pJrSMUlaa : aul si iptx murbi reliquix
bpud lucioren beneflcii prnioquerii. Ilabu lonuuam luciini, bis orationibus tergeautur. Satis auleiu tnu-
vuliiniaiii mc.r; cui m tjuid co i ineudationii inipira i eria communi imkilix dabia, si sollici uJincui. quat
177 EPISTOLAK U.M LIDED. II. 178
niihi ex xgritudineiua oborta esi, prosperiorc nuntio A videlur cssc de'aium, Nns qni ronsnlatni mo varia
iul il moraius exemcris. Vale. ocnipatioiie dcfuinin*, amicilix lionorc affecli Biiinii-',
F.PIST. Cl. n"n mercede praiscnlix. Ago igiiur libi ohlaiiouc

SVMMACHUS SIAGRIO. consulari gralia- ubcres, sctl b»na nicmc majorcs.
Video, consul amplissime, qu.inli m miln ain«r El nisi verccundi:< iua veibis nicis pouerel uioiliun.
luus honoris impouai. Julics le adeam, ct coiani tl latius evagarer. Atque ideo srrmi» i> lcriin parcus
fruar magistralus tui gnutlio. Q >o paclo i.-iuil possiin ciii, memoria vero prolixior. Vale.
iifgnrc, nisi ea religione ignovcris, qna vorasti? N:>m EPIST. (IV.

quid agam forlunx dubius, cum liinc invcie a:o olise- BYUUACHUS SYACRIO.
quio honoris, liinc lurln ainissi fr.ilris impcdinr? Dnx Tux quidem virtuiis esi, omnes qui Palatiui- sti-
milii siinul disparcs persoox olterunlur. Qui ficri peudiis enitesconi, juvare prxsidio, Sod sperialis a
p usi, ui os unuin conlrariis ffeui nibus iudua . s? me viro opliino nnmano cura dcheiur, amiritix gra -
1'roinile aniini xquus hnjus oncris farilo milii gr.i- lia, qux inier nns longa adnlcvit xiaic. Quare si
tiain. Foilunali scllain liian; Ixlo agmine prose .paan- qoid lcstimon o men Iriluis, uolo duhiles, ihgiiilin
lur. A.ispit-iis luis quivis faii integer amicus intersil. esse, quem diligas. ct qwm maximis offiriis iniine-
Me -iniio inierim lcinpnre aut raliune decoqucre <ru- B res. Certe si exameu dc en hr,lierc digncris; pronun-
d-im dol rcm. Quid, quod etiam parentes milii in liabis meis liiter s tlrfui-se, qux iit illius mcritisiii-
rnmmuni mocrorc snlandi sunl? qiioruin xnnnna ge- vei ifs rcdundare. Vale.
niinaliitnr, si illis t.im immalurx peregrinatiouis mcx EPIST. CV.

iiir.i jungatur. Estoigitur promitusad veniam. Corte SYMMACIIUS SVACRIO.
si putas arguendum, quod desimus, fortuox mex Nc oiiosum prnitus arbiireris, t-ommitto crudiiinni
potius irasccrc. Illa injecit niantun, illa invituin rc- lux vigiliarum mearum leslem libcllum, quo nupcr
iravit. Iia libi non pcrsuadeal, ul est catlcm de.i imiu scuatii sustuli civium secnmla sulTragi:i. Videsqno
prtriis, me uoluisse prolicisci. Vale. prxjudicio anieverlam gravissimi examinis lui sevc-
EPIST. CII. rilatein. Non siy i mei oicriliim prxlcudo, sed ordi-
SYMHACUUS SYACIIIO. nis judic.itum. Communis mibi ct auctoribus meis
Mcdiolani ie age;e anie lilieras tuas faina pertule- causa est. Scient nmncs, aul consensum tux de 110-
lai, qux nihil ignorari de con-picuis viris palitur. bis senlen ix, aut coutnmeliam sux. VaKe.
Sed quid juval desiticrames, quod ervectus iu pro- F.PIST. CVI.
|
xiina nohis neg:iri-? vEquius forebani Itinginquainliii SYMMACIUS SVACIUO.

srparalionem. Spes enim prxsenlix Iu.t magiio in- C Possc aliquid amicitiis xsiimnr. IIin« spcs oritur,
li rvallo negata cessabat. lNtnic exsjiecialionein no- qux Theophilo clarissimo viro tuam opcm tlc mco
stram vicinirc faciliiaiesollicitas. N< c leevciisarecol- sermone promiitit. Quid igitur ejus cominodo veli-
legis intervenlus Alpmm potcsr, co <p'Od justior 110- mus, in aperto est. Eflice, oro te, ut cnm 1'ducia
his ad querelam facta cst via, qun t bi ad veniam mei non videatur esse frustratn. Vale.
ran-a detcrior. Setl doloii meo facindus u.odus. EPIST. CVII.
Sallein po-iliac cpistolx tux Romam frequeiileut, SYMMACIIUS SYAGRIO.
HyMxaut Ilymetii favis jucundiores; i|uarum n e iu Alexauder vir ornatissimus sortitus provinciam
luaiiino fenore psrceptio juvat, sululio defaligat. prx.- idialom, putat bonori suo incVemenla prxstari,
Vale. si luo amorc potiatur. Quare desidcrii sui me ascivit
EPIST. Clll. iutcrpretem, sciens apud le taninm loci esse liiteiis
SYHMACUUS SYAGRIO. meis, ui hxc commendatio maxinii tcstimonii instar

Quidqiiid muneris in prxsenles cnnlnlisti, offico habeatur. Vale.
LIBER SECUNDU8.
tPISTOLA PRIMA. Zeuxim, vel honim similcs, nt quemqiie xias lulii,
SIMMICUUS FLAVIANO I RATRI SALUTEM. voluminum honore dignala esi. Miliierga l.ucilli prx-
Ilic ille est Paralius, cui accusalor pater quantum difaiionem sermo parcior, fides ranjnr rst. Quid eniin
disciiniinis movit, lanium laudis paravii. Muliis cnim juvai induêre vcrbis, cum rcm liteai experiri? Sil
quxstionibus , et qund est poiissimum, piincipis ore ignur de hoc tua exisiimalio, qni boi.arum aitiuni
pnrgalus senalor, arguere nou potcsl pareniis im- spcclator sf.mper fuisti. Ego LuciMum uiodesiix merx
piain voluntaicm, qux illi prxslitit innocenliam cla- atquc honesiatis aslipulor. Videturne tibi digmiB
riorem. Ilunc si amarc pnsmias , imperatoris nostri csse, quem diligas, cujus gravitas sponsore mc nili-
tcslimonium legc, ut advertas felititer factum reum, lur, ars et eruditio te ipsum judiccm merclur? Valc.
quem sic videas absolutum. Vale. EPIST. III.
EPIST. II. SYHMACmjS FLAVIANO FRATIll.
SYHMACHUS FUVMNO FBATM. Fratrum negoiia velle cognosccre pia cl lioiiestti
Taceat prodga laudis veiuslas, iinac Apellem turatio «si. Lubens igilur respondebo quxsitis. Ca-
113 Q. AURRLIUS SVMMAOIls. I8u
puaiu mulio imltrr, parrenlmus, II c irlduutn <otnmn \ majui baboaiur. Arfdc quod inlogei aninr.it pntai
ran aJ ifv.i.uiiiiu i.iiioicin, Terrai Inaui pilui, el p *i iniioceiiliaiii sii.iiu i ,
.
r
i porioulli luoruin <l--.-u .
luiit! Poriuiai enniinuato petiviaiin exmrsu. Fon ii.iij i'|>n, iioii m rolerein rrdltum tiin inadeami wd
iu.it, an poaall biduo icnus ejuadoai noa predii an- iit uovera tii ronimuinbiti malii uiliil esse,qti'd
••••i • retinere. Voalnlerea, perarioquod Uomaagerc piwfenB. Ouiil o iiiu juTaretj rompublieanii quaoqnam
ileaiiqatia , Appiam diis auanieibua inchonie, ca II omninra prudenlisaimua , ai rediresf lam rlmum i
mnisione, utiier nostiuiu proiiuiil vesiigiis urgc lis. eonailio loem nullua esi , dum in dcliberandn per-
Vale. sona cenaeniium pmidus senieutiia facli. Qiunito re»
EPIST. IV.
aisiilnr potiori, quandn eeditur pari ? Dcbine i
raneni
SVMMVCIIUS FLAVIANO i u \ ir.i.
slalua iion sapienilam, sed forlvnam roquirll. Defe-
Volo qulcscas, ei curarmn vacuus oiiers. Nam ctiiin titnciniis annoiix, nulaia omnibua, quaa eaerlo
nnlii vir hoi estns Antnnius fecit ln<licimii, tegaiionis
et plcno nbere lloma ausceporal. Fms foai . ut hia
Afri'an r rousii inii lornuisse. Accc--ii a<l fidem nun- rcmcdiis convalcscanius. Ou.mi. iiobia odio proviu-
lii quud liuiilia raper boc negoiio raeeMea amico-
,
c animconsut illasccuritas? Dii pairii, tacite gratiain
ruiu litlcr.i; pertulcruitt. Nuni eil ali:itl qund scire
, iuijii-i Uirinii sanctorum ! Miseram f.imcm pellilc
postulesl Imo vero, ui mea fcn opinm, vel primom «j.
Q uan iprimuin rcv.-c. i urba nosira, quoa iinila dimi
lioi- lilii debuil indicari. l'bi e Ci>maan naveui sol
sit. Tlura teeum loqui, quaui neeesao eal, de edversii
viinus, pene albente coelo m
jme ope remiguiu, qtiam rommuuihus non lihet. Cura uivaleas, et quidquid
venorum favore , Form anmn linus acressi. Jain humana ope majus est, diis permilie eurandum.
sol meridiem Iregeral : amieormn, qmts nMnor avis Vale.
accepit, tardior n:iv'g ili<> ftiil; inccrlum venln olt- epist. vin.
stan e,an per negligenliam minisirorum. Ilxc inlerim SYMNACUUS FtATlASO F«ATRI.
raiio seribenda snggeasit. Ctsrabo ut frequeniibus Redditx sunt mihi priinx litierx tux latn breves,
lilteris mereir de le simitis cflicii diligcntiam. Vale. tam festinatx, ul iler tuum videreniur imitari. Sed
EPIST. V. si milii credis, nou esl in illis desideraia prolixilas.
symiiacuus iiunso riUTRl. Umnia enim, qux dc amplitnd inis to.e prosp. r a
Dclati Formias po-t multJin parleni tliei, cum voa nosse cnpiebam , succincia enumeratione eoinplexus
fjus rei rollichos credeiemus, percontationeiu ve- es, qnanla valetudine vigeres, qm cerentaie perve-
nram Beriptione prxvertimus. Nec magis de naviga- Ctns sis, i|uid in xlerno prlncipe serrnitnis iuvene-
tionc fui-.li, anxii, qoam trepidabanius, nc diu ess lis ris. Aiisim dicere, uberiorem rebus, quam verb s
ittcerli. (Juod igitnr responderi posset litteris vesiris, C fuisse illius epistolx p.iginam. Nam niulta eranl
prior sermo consumpsit. Nnuc slimate quanto 110- :i qux gaudtMe deberem, cu;n essrnt puuca qn» lege-
sira de vobis melior faerit mlicaiio, tviiam vcstra de rcin. Tu tamen posl hxc memeuio, etiam fmtiliares
uubis. Contcmpl.tti eiiim sutuus magniludiitem solli- oliarlas rigare facondix tux copiis. Neque enim ic
riludinis vesirx., priusquam lilleras mitierelis : cnm cxhsurit quod adeuntium prcces indefesso absotvis
,
ideo milteretis, quia uos scripluros, nisi admonitos aflatu , quod venerandi princlpis meniem loqueris el
non putastis. Valc. oracula. Sint ista prima; in-c tanien sola. Taiitum
EPiST. VI. natnqiie publico utui a le patior itnpendi, ut nihil
SYMUACBOS rLSTUM) iraiiu solatiis meis detrahas. Vale.
Enicnsi hxc quoque liliora , <iux posl Formias in EPIST. IX.
Anxuiim porrigunlur, navcm ac reniiges non mora- SWMtCIIUS FLAVIAN0 FBATBI.
inur. Sed diis opus cst, nt bic redilus uoster nihil Et tui culius, et uiei oflicii gratia quxlibet ad scri-
icperiat pa>niicudum. Frcqu<ns enim sermo est ,
benduni am|ilectenda essel occasio, tantum ahest,
leuui victu iii iui lus (ilebem inoveri. Nec utla spes ut eam pr.eierire debuerim , quam civis ingrssit.
datur, pratscnlibos .Tngustiis ropiam ivo&se succoderc A;iinsc:s euim de sepiem montihus viriun; ct domi
Annus ubiquc ad fameiu proxirais. O.t&sis in alios " eognilum littiiitaio generis, ci foris artaH mililie
eonversa cursus. Alstas prope dcccssil autumno. pro i|iio inihi apud te loqui longum non esl ueeesse.
Djis, aae herculel uti prxfaius &um, delegamla est Comiiiendaiio euiui prxslari debel incogniiis. Iluie
huju» incerti administiatio. Ilominuin auietn remedia, vero ad coiiciiiationem gratia^ lux suflicii, quod d
oUu dissimulata, jam sera sunt. Vt.s valctc, ct liileras Kotuaiius et amicus Mt, Valc.
sperole meliores, si fortuua oibis nostrx socundis EIMST. X.
anara mutavi rii Vale. SVMUACHI S ILAMANO FltATM.
trtST. vn. Juslilia quidcin sntli agium non rctiuirit ; sed ami
SXUNACUU& FUVIAJIO rkuiiti. citiarum pleiumqiK.- respectu causarum celeritas .o(
C-..I. laltuu It cttutprimis hoc in tomporo ju.Uca- jiiv.tur. Quorstun isiud, inquies? IU nuverii rvituia
rftnt, t;. .
;
excmplus pairi* incommoilia oii.uis . tlij;ii.tlio lua, spcrarc quidein viriiin lau.laliilein (t'u-
ii-i 'circtn honoi <ive>. et lui similes gravius foirc ii.Mimii»: r.t romiliBUl), 'le negolii ipiali.ale, quod
adversa, quc nou videul. Ea quippe leium uaiura npiulum exitum prtssit adipisci I scd iutelligore, et s
eal ur quidquid ab alurb coguoscitur, asperiiu ct sur..ui silii iliquul a.t loiucrciidiim .-UiJium totjvii-
181 EPISTOLARlttl LI8ER II. 182
loiis, si ineis Iiluris fulciatur. Qiixso igilur, ulejus, A asirnxit, qui semper hnnus ci iiiie:^. mutihns iuii.
queiii fraterna afiectione rompleclor, orata promn- Vale

veas. Qua: ideo commcndanda suscepi quia nt<>res fcPIST. XIV.
,
peicniis expendens, aqua esse praisumpsi. Vale. StHMACHDS SYACRIO.
EPIST. XI. Aurolianum filium meum, qui nnnc cohorles »r

banas gubcntat, in amiciliam te jubenic snseepi.
Atl idus Novembres Romam regressus (nam le
quoqtie idem esse facluriim putavi), ailveninm luuiu

Uiidefactmn esl.ul ei commen lalioncm, t;tiain prius
iic le ineruil nun negarem. Netjue enim lihi rideinr
•mpatienier opperior. Et sane scio litteras meas
,
tihi
onrri f"-re, qnotl ipse fccisti. Peiiiio atilcm puticnlis-
liaud longe ab urbe reddendatt. Nam sancins Patri-
simi juvenis tle infurtunio soeeri sni naia c.>t euiiis
cius, quem prxsulem ilineris lui csse volusii, b-cvi
,
isle facinm nnn tueur setl lapsimi desiderai Miliic-

tc aflore nmiliavit. Dii vertant bene! Pro lempnre ,
vart. Facito quotl soles rngsn is intui :t et si qnid

pauca kibavimus; aed labulis plura servamus. Vale. :
negotio justilix deest, retniite pictali. v*ie.

EPIST. XII.
SVMBACIIUS FLAVIANO FtUTItl. EPIST. XV.
**
Spaiiari in foro Urbis .Tlernae post accepias a mc IVUMACUUS SVAGRIO.
lilieras plerosque cognovi, etsi nimis vcrcor, ne quid
Mades.ishiinis et tni imanlibus viris Marcello tt
frnudis adiniscril siinulaia propcratio. Meritn apo-
Romann, magis ex usu aniicitiss, quaut in elfectiiin
grapba epislolarnm inearum, siinul(|ue linminnm no-
commendaiionis lilleras detli, neiuid apiitl le a •jire-
mitia rctcgetidi lihi sud.eei. Tu vicissiin inihi de
rein jam probatis. Nosti bmninum Terecundiam, Ji-
singttlis aul imuleii ofiieii li.lein nuntia , anl violali
ligens stiiilinin de i.flici- ;mn varietate non tltiimas.
,
prodc perfldiam. Nnn minnri' sane rura cii| io <o»no-

Quis eigo loeus lestimonio moo superest, cum inn
seere, an owltes obsignalas sumpseris eo annulo, qno
de illis judieio nihil possit aecederc? El lamen , i
iinmen iueuin uiagis inlelligi, quain legi prnmplum

ciimti tim s.lii addi plena p.tiuntur, qua-so subintel-
csl. Nthil autem fuissc, quod metuam publicari , do-
ligant meis prccibus auctam circa se luain graliam.
cursis exrinpl.iribus judic bis. Nec esl nlla iuter nns
Ita lict, ut mibi quoque aco ptiim rcferaul, quod ipsi
rausa secretl. Aperto pectore olilcia pura miscemus.
a te siuc astipulatore meruts6e»l. Vale.
N iiil i>i consciemia latet, quod scriptoruni cuuiculis
oceu'aiur. Scd a-qmun imn est ut simplieiiali n strx EPIST. XVI
stiianius illudi. Ncque enim diligcn ia mea debet ad- STHXACUU8 H A via.no FiiATIT.
miltere pvsditorem, quia cautio pnestitit no timerem. ^
Si necduin lilii mei Nicasii laudabilcs mores et ho-
Vulc.
EPIST. XIII.
nestuin insiitiitiiir» didieisli ; aecipo lociiplctissimum
SVJfflAf.nCS FLAVIAVO FRATRI. vaaimorrinm, ntenm Proircoium , virtute ei bumani-

Cnin civflcs et hePica- laudes domini nostri Tlico-
tate consp cuum ; ctti jamdiu natalis unniiiaritate otia-
lur, et bona optimi juvenis de illius expeade
do ii styli hoi» re percurr rem (magis en m conti- ;tnlicK).
gtsse me otnnii, ipiam satis fecis-e singulis fateor), Justa cnim conjectura cst, quae de anticorum pondeie
ctiam |r'"c- ejus honis pacis a Iroiseui ;

quas ut no e- et xstiinatione collig lur. Nam ine.-e aslipulaiionjs
ram priscis ademisse admirationem , ita reservasse minor causaesl, ctmi superioris persnna p/.epoiiilo-
novis pafeth glnii;nn imt putatiam. Vernm h;ec rc-

rct (Uijtij lionori trihuendum esl, nt .1 le, mmi tti nn-
ccns sanctio de lideit ommissis et coiticillnrum vus gubdendus cxamini , sed nt jam prouatos babea-
,
tur. Vale.
conrmodis ab opiimo principe in xicrmim repudia-
EPIST. XVII.
ti«, tamum cbritndine rgreditnr lutem snperiorum,
qnantnm augusiitis est regenti sibi quam subditis SVMMVf.llfS FLAVIANO ritiTlll.
,
mndum pouerc. Aiquc nti am privata avaritia incn- Solcl generalem saiuiationem familiaris sermo pric-
tem laloris itiielligat ,
ei .nores de legibus trabal! D miuere . || IB cergoimpciisiustibi votooptarc studeo,
Nc;|iie enim latet ,
quid sponte ncteros vclit facere, quain siylo dicere. Ergo ad viceni veibormn solem-
qtti suscepia compendia primus exhorruii Ego cene nitiui scilu digna compleciar. Eibi nostri in sinu ;r.i;e
veTenT, ne iinprohoriun siiis ad reni existimet perli- cliam nunc morantur. Oa veuiani , si annis gravis, et
nere qu.i siiiin cadtteimi ; flatquu imiocenlium causa
interim solatio iuo carens feinina. lenaeiler retinet
•blerinr, si .td eos lantnm fal>i redeat ocea-i», qui sccunilum levamen ocvi ac soliiudini» su;e. Nos lainen
netpie !ege , neqne pudorc cottibentui-. Ergo qttia
a lcri eorum \ire instrumenta, alreri iu societatent
dominoruni conditio restfictior est , privatis cnpidi- consilii comitem pnrparamus. Tibi pereîiiiaiioiieiii
laiibns medicina jtirts oecorrat. Prigent jamdiu aptiti
senio esse, invitus audivi, vel quod est dictu tlignitis,
bomines criminosos vetera tlecreta qnnrum vignr parum cum
, crcdidi; oatrix bona et pignnrnm gaudia
cum l-.ttoribus suis occidit. T^ntum denun legibus in optimi principis dignaiionc possideas. Quarcabjice
severitatis addendtim cst, quantam llagitia creverint. Baianas cogitationes, et virluli infruciuosam quie-
Aloquin, si majoris partis deseritnr emendatio ; lem. Omni otio labor hic ttius lajtiorest. Ampleclamtir
fniitra sc aspcris sanciionibus solus impcrator moneo aniabilem suh atnante militiam Valc.
183 Q. AUKELIUS SYMMACHUS. W.
EPIST. XVIII. A quihus beneficla domini noi'ri Thcodosii frequciiter
ITMIUeMM FLAVIA10 IRATHI. enuineras.eiaugerl merila lua magnii prxmiis asse-
{Conjmgt eun hat tpitl. 54 ei 35 lib. v.) veraa. El illi quirieni ad agendas graiias lingua lua
Ii.i volis in 1« nell blil cvenlus arrideal, nl rpo Miflir et. Ego pro nieilinrriiaie ingrnii mei viru
graviter fern, fraircm llcplixslioncm per lo inilii co- excrlleniissimo, nostriqiic in Flavianum voti socio,
gniiMin ,
|>cr se probaium, nesrio quid amariiuriinis vicem laodil exsolvi. Seil ctlam lempus eil, ul ipsum
incidisse. Ktquia virtiiiumiiiariim coniemplatio facil, illum redirepatiaris proquooliligaiisnmus. Qoousque
iii illius forlunx applicem, quod npud te minore mo- magistraium longlnqux provincias solatio luii vindi-
mento cst ad precei vertui, ut libi reipondeai, fa-
; COsI Nulla de uxoris utero causaiio est , cujiis ex-
m wnque cogites. rogo. Pr.csia lio. cuntiiberiiiu. pi xsla 1
specialionem mattirus pnrlus ahsolvit. Valc.
jmlii iu tuo ut tilii non desil paiicnti.i, si illi morius
, EPIST. XX III.
d.foit. Nolo videaris dcspecm amiei satisfacere cui- SV.MMACIIUS FI.AVIAHO Ki Aflil.
dam nuper Kom:ini rcgrcsso, cujiis apud nos i|iiercla Put :ibam lol monitis ati|ue eiliortaiionibus meis
auxit gtorlam tuain. Ceite Eusebiui medieorum po- aliquid animo tuoaccessisse tolerant<x. Enimverotu
lissimus obscquin tuo a me Iraditui , cl ad lcniendas eliam rerercndas nccessitudincs nostras leregrina-
opportuiuis offeniai, jam pulcrit atnara toudire : de B lionil iolliciiai. Sed quid promovei ista cnn<|iicstio?
cujus faccliis duo spondco, nec llephxstioni tempc- Mnn feruflt impalieuliara tuam.quibus rcditiis in vnto
ramciiium , nec libi dcfiitnrum cssc solatium. Valc. csi. Videnl enim sub quibusd:im xmulis civibus cx-
EPIST. XIX. cessum cclerein nibil lauilis liabiturum. Quin assume
S1MMACIIUS FLAVIANO FRATRI. consianiiam, etquiil dereat magis, quam quid libeal,
En tibi iiliuui noslrum ,
qucm solitio decerpsimus expemlc : pr.icipuecum ipse faiearis, in amorc dn-
uostro, dum dcsiderio lun ccdimus. Tandem fulius mini inistri Theodosii vcnerabilis principis , omuium
oro levaiuino redi in gratiam prioru lanitia*. Sed si le carissimorum pignorum gratiam reperisse. Vale.
accedii scnfeniix me.v. ; ubi prinium paiernuiu ani EPIST. XXIV.
inum visu pignoris foveris , utilia aniepune jucundil, STMMACIIUS II..IVUSO FRATRI.
jtivencmque ad civiles fasces conleode dimiltere. Quo Simpl ciuii) agcntem in rebus pene iu porta Fla-
iibi iu castris coram duohus? Il.rc COOSilii mei forma fiuin.i releniavi , ut ad tc pauca , et non omitlcnda
est. Facies ipse ,
quod prudetitia majorc delegeris. dirtarcfn. Filius noster Fiavianus lUmain pridie ca-
Pluia enim videl ,

qui coram de icrum couditionibus lendas M.<uiris venil, cl brevi in Asiam sccundis au-
judicat. Ego quod loquor, votum est : tu de appositis Ipiciii ordielur, quod ideo par fuit indcaii, ut solli-
sssumc judicium. Valc. " citudiiicni , quam de m«rs ejus hucusque loleraili,
EPIST. XX. ipes promissa delergat. Valc.

SYMUACUUS FLAVIANO FRATm. EPIST. XXV.
Succurre fldci ,
qux officiis ainicnrum debiiorem SVMMACHUS f I.AVIAMI H.A I l.l.
mc dutius non patitur. Fralres mci , Itomanus atqtie Abundas quidcm consiliis : in nmnem rei u-uni
Magnillus, ilirissimi viri, jam dudiim me religionis paratus , et sapienliae culltis artibtis , monilore non
meritis ncxiieruni. Ei quamvis prsmia non rcpnscair, indiges. Sed fas cst , ut meai qu- que vigilias aliquid
i|u:e solet minor etspeelarc fortuna , acrius tamcn privatis ncgotiis tuis conferre patiaris. Q lare si quid
animum meutn sxpius honesiaie conveniunl. Men- prxmcdi aluiii utriqiie noslrum stvlus Iralernus ui-
liir, si miiii ad praeslaudum deesse tempus allegem, gesserit , constantius exsequere , lanquani duobus
quia potentia mea de tui bonoris vinbiis aeilimaiur. proliatum. Si quiil ibi adbuc uovuiu lcgeris, a le m-
Fac oro, ut effeetu honoris sui scntiant ,
pro concor- vcnium puta , i|uod ab amanie suggeriiur. Subjeci
li i, qu.e mihi tecuin cst , quidquid defcrtur uni , ab capita reruni, quia complecli lntcris fastidii fuga nn-
iilroque deberi. Valc. lui. Tuum erit insinuala tiutiuare. Ita cuini meo of
EPIST. XXI. licio funclus suin, nt libi juriiciuiu rescrvarein. Vale.
SVHUACHUS FLAVIAKO FRATRI. EPIST. XXVI
Officii mci ratio stiasil , ut si riberem, qtiando ca SVMMACIIUS FLAVlANi".
e»t |i"rsi'na liiieras redditnra, ui plus de tuo judicio, Baiarum solituiline vebemeirer i ffi-ii-us , Puleo'is
qtiun de iiieu sperel auxilio. Itaque omnia, qua? ums malui commoraii. Juvatenim nos istuis luei salubns
cst lilieris explicare, ipsi polius narranda delego : a Inbilatio. Dehinc si adjutu Dei optaia proeeMermt
ûo amplitudo lua , ct ou.v dc me cognitu digna crc- C.ipiiuii paramusexcurrere, tntnmque htine MHJHI
didcrit, e( qux ipsius fortuna puscit, accipiel. Vale. Novenibrem divcrsis Campanix locis alque uibibu»
EPIST. XMI depulamus. Il.ee esl noslri suimiii proposili. Sid ul
SVMMACHUS PLAV1AN0. aniinus a'aerior destmata proinnveat , veslris allo-
Keparassem jamdiu ourpuculi mei valetitdinem quis erigcnrius csl : qiiandnquidcm sanilatis veslr.e
f.i froi agrorum salubrititcm pniuissem. Sed nunc in- i l reliciiaiil indieio nibil anliqiiius MlilMNHM, Vc-
toi.i e.i latruciniis stiburbaniias : atque iduo ptrMtal inin lioe pro iusigui rehgi- ne -pnole ficielis. \ique
inarerari otiocivitaiia, quam poriouii rurii Ineidere. ide.o noii esl necesse vulunlariil »>:li* ii-« .teulco» e\
luts lamen lillcril piolicere MQJUtCUI mcam lentlo, liortationis adhileic lutcrea quod te, uu Iraiei, »11.»
-
EIMSTOLARUM I.IBER II. 186
i8- ;
polliceris, vehemenlcr amplector. Aiquo utinain A cium vcl invidiam posêssionis mex parvi a;eiluli
le domus lola comileiur! ui et nobis Ixlitiam plenio reicntioncm ccssii, cum illi ioia nmlierciilx proinit-
r
rcm tribuat advenlus omnium , ei libi cansa non sii leretur haTediiast Namrcfercndi h;rc snla prse ecio
ciiius palnain recurrendi , desiderio et amore rcma- Urbis ratio fuit; non ut receparum apt ellaiionuia
ncntium. "V.ile. pcenam Sicilire rertor exsnlvcrci . sed ui injuriam
EPIST. XXVII. suam 'acri audi:orii cognitor vindicarei. Nunc rrsin-
SIMHACHUS FLAVIAXO FRATRl. ber- lnr in causam, post vicloriam meani, co m sen-
Quamvis mcas faina praevenerit quas ex-
litieras ,
leuliain pra'fecliirx, cui p.irs advcisa consenlil. Si
oneratum te puhlicis necessitalibus iiuniijvii lanicn snpple-
:
iel:>iio ad fonunam negotii pertinerei, cl
quo fidelior essct asserlio , tcriptis coufirmo rumo- refuiatorios jurgamcs dedissent; ropo,
mciiia, vcl
rem. Sed liccl public;e rei absnlulione Ixk-ris, volo o-t
dcquiliiis aclinnibus judicabilur, qna-> in Sicilia |
le a Iversum iuceria maniri : videlicet ut sub Ai m- Bppellatioaem meaui pars una dVprompsil ,
quihus
rum confectionctuonini.si adliuc relincs putesiaiem, iviannicnriiin lemporum gesta socia:a suniTTa t est
vel vicarix prxfeciurx, qua: libi poscenti seqna non mei, c giaia al.qitibus repreliensiu. Cido
invidia
dcerit, diligenlix lux raiio digeratur : qus possit
adversamiuni voluiiiaii.eidoniiunirosiro invictissimo
osicndere, quol numero animali» eollncaris, el quo g principi Theodosio semper augusto di^nare
snggc
apparaiu inslruxeris mansioucs, et qiiantum in tuu rere, non pturis apud me divitias valcre ,
quam (>-
fiscalibusevigendislua cura promovcrit. Iloc enim con-

lis
am. Uonum de me jiidieinm pareniis publici ,
lcstimonio adversutn oranes vel foriuilas querelas plai et,
fcrvaioris mei, cuivis aniepono pairimonio. Si
vcl affcetaias insiJias protcgens. Vale. basredilaiia posscssionc d cedain, lex
ut mnni inea
EPIST. XXVIII. mihi erit, qnidquid omnium dominus placala aucto-
SVUMACHUS ILAVIAIVO IRATRI. riiate censuerit. Yale.
Argue, ut vis, rerum eonsilia posl cxilum, el milii

EPIST. XXXI.
vilio vme ,
quod conlcmptuni sui prxfeclura con-
STMMACIIUS FLAVIAÔ FRATRI.
quesia esi. Facile accusatur desenus auxilio. Aiquc
ideo in me rcciperc malo erroris ennfessionem ,
nn Scio leamicum justiiix. ei amaniem inei , et vc-
aut amicos negligentix , aut aJversarios asperitals reor nc -uscipias ulluin pro abveutis cxistimalinne
incessam. Fuent forlunx, non conscienti.e mcx.ul cerlamen, alque in le abqua odia delorqneas. Petn
necdum tceperam litigare. At igitur quiescas. Erit rorlasse copia nnlii afferendae
viclus viderer, qui
eiiam scribis , causis similibus abslinendum. Vides qnandoqiie veriiatis apud «lernum principem dmni-
iju.niiuiii liceat tveniui. Obliius cs mormu meoriini. ti
num ncistrum Thendosium , cujus crga me favor
Ego v. ro so'itx verccunJix ignavum quoque jungam fecit, ut aliquid inierim molireiur invidia.
Non putn
limorem, et liitcris luis agam gratias, qua» me dc- bonis t. mporibus eain cansx me« eondiiinnein fulu-
posila juris el amicorum liducia, ad omniuin inju- ramjqnxsub tyrannofuit, cujus littcris ad Marccl
riarura silenlium cohorlaiitur. Vale lini siiggeslionein daiis hominei mcos scis esse nml-
taios. Quod in pancgyrici defensione nontacui. Va'e.

EPIST. XXIX.
STMUACUUS FLAVIAN I FRATRI. EPIST. XXXII.
Pro optimis viris quisquis intervenit, non magis
SVUMACHUS FLAVIANO FRATRI.
illorum videiur juvare commodum, quam suum coin-
mendare judicium. Quare in eo, quod fratris mei Reddel tibi liueras meas , qni mas mibi dcliuii
Maxirjji dcsideria litierisprosequor, non lam ili usui, eilnbere. Neque enim eadem nobis silcnlii escusaiii»,
quam milii laudi est. Estenim vita eleruditionelibe- qu.-e tilii suppetit. Te muliiplex aciuum publicnrum
ralium disciplinarum pariterinsignis, ucque ulli prav lurba circumsonat ; eg» »b omnibus negotiis feriatuf
trisie otium lero. Et quod tui honoris gratia anic

stantium pbilosoplioruin secundus, ac propterca lua
Cujus negotia cum faciebam, nunc mco assumo solaiio. Levalurqmpiie
laiuiliaritaie dignissimus. tibi in
qua xgriludiue animus.quotiis in officia amica dirigilur.

rcm missus absolvcrii, quxso ut iium niiiate,
clarus es, jusias peiitiones ingravato auxiho prose- Me ex vcro, non ad gloriam loqui, seccs-io niea ie-
stis est. Nam cum dolore saucius xstuarcm ,

scdem
quaris. Vale.
EPIST. XXX. dnmiiix cnmmunis parcntis quasi fanum aliqiind Dei
STMHACHUS FLAVIAHO FHVTRI. saluiaris accessi. Nunc ejus consilio vulnus incum
Quo animo acceperim Siciliense ncgotium vulne- in cicalrirem cnnvcnil. lllius acquie^co nnniilis, illius
r.ilum, facile conjecias ,

qui me noveris in abenis npe respiro. Adsuni eliam cxterse venerabiles neces-
qnoque jiidicatorum ini luitaie morderi. Quin cliam sinidiiics tiix et quod me prx cxleiis juval, lui
:
consilii iniprudentis a le arguor ob amissa. Recte quotidie Idandam conimeinorntionem scrmo noslet
agis. Cur enim speravi contumeliam sacri audiiorii i xercct. Qua de re inler Cainpanix terininos inajor
viiidicandam ? Cur de aoiicis legiiima et justa pra'- pars xstaiis agitabaiur; quando et prxscntia placet,
sumpsi ? Et ijuo redacn suniiis? Jusiil>am perdidi, cl ea coudilio csi patrix, ut qui cxcluJi pcr iroprobos
dum exspecto vindiclam. Jam illud, quo p.icto di- pnssiiiuiis, abesse inicriiu vclut cx nostro aibitno
luain, qnod Piobu> mitior jitdicaiur, qui in praijudi- dcbcamus. Vale.
187 All.EIUS SvYMMACIIlffl. i«8
F.IM. XXXIII. A ineam pia caiisatinnc Irusircris ! Ei rcvtra itllhl !iic
>\M\ ACilUS Fl.VMANO IRVllll. agitur, aut diciti.r , quud bunus aiiimus, el sincera
Ilclaiio rirl spcctnbilis fratris nostii viearii iinli natiira possil ainplci li. Sed Hteunqua isia suut, n
gmtaiem dcprcbensi scelcn« eloquctnr. Alque iilco li.ini- agerrs, ndiui inier nns imiiiio leflatN Uiite-
••II est peresM, ut dictu e( audiiu nefaria nover sccrent. Nunc gravinrcs icnim omiiiiim uffciisioues,
sermo reeensest. Unum cst quod mea petitio, ei ca> nt pote snlus, cxpennr. Evcmpli causa niiiim »t cipe,
lcroruin vnla dc-i>l< ranl, iit pro jusiili tua iniilluiii dc >|uo relii|ua conjectes. Pra-ieilaio nostro mnau-
eaae uon snus, i|ni)ii exentplo gmittimuia erh, m -
iiieiiiuni siain.i- dicaro desiinanl virgines saerl Vesla-
nusue .iiiMiim vehemens pucna compressirit. Fama lis amisiiics. ( onsulli pnniiliccs, priiisquani revc-
Ml, Aiii|icliiiui ei quosdam alios dk Sardniia , ul a— rcntiain stililinns sacerdotii, aul lonâ: xiatis itsuni,
seritur, senalnies in rriinen adduclus, forum loinpo- vcl eonditionem lemporis prateiilis ettpenderent
ciis • bservara praceperis. Ilos iiiinc audio aii lliui absquc paucis, qui mc sccuti sunt , ut cjns iifficiuiii
jinlii iiini csse Iraiislatos. Quare si ipse ii.i a i>- rcini- s auiei eui
1
, aiiniicruiit. l'go, qui dverteram, noqne
nisrciis jmlii aiiim ; rqumn csse arbilror, ul staiuiis lisncstati virginiim talia in viros obscquia couvenin*,
luis ailessc digncris. Valc.

neque morr. fieri, qnod Numa aoetor, Meteltus con-
EIMST. XXXIV. B servaior nligionum, omncsqitc pontifices inaxiini
SVMMACIIIIS FLAVIANO 1'ftATRI.

nunquain antc meruerunl : li»c qtiidcm s lui, ic
Adoruarc le redilnm, quoil sacra Deum malrisap- sacrorum a'inulis cnuntiata noxam rrcarent, inusita-
petci-iit, arbilrabar, Tn in diciunius iier promoves, tum cententibus. Excmplum modo vilandum esse re-
scripsi, ne res just» ort > principio, brevi ad indignos,
uosqtie et pairiam pnst lergoni relinquis. Illudc, ut
vis, amieorum faciliiaii : qtms sl lia?c morderet inju- per anibituiiidevcnirel. Ne longum loquar, ipsaverlia
lia, in viccm mal;n gralix saltom litleris ahslinerenl. ad le misi bonis probaia, sed niuncro fortassc vin-
Nunc voro olliciis nttVcentus abcttniem, ct blamla eanda; licct in decretis ponlidcam noo sit eadeui
.inimo (uo liniiciiia suggerimus, c;un tu omuibus fornva, qoa» curiae cst. Sed iioc qnoqtie parvi facicl
i ur.vm rci f.iiuiliaiis anlcleras. Nam rec^>rdaris lioc
insciemia. Quod si lu adcsses , inuluim duonnti Sa-
lii prielaiiiine cpisiol.un tetuissc : fiihit hne tetute nilas promoveret. Quare ubi primiim ct incciio
iinria uiuin pensius domesliti^ rebns. Quod e?o, dum inorbi parens communis eineiserit, reddc te mibi,
vcnam morum Iiioium, scio liulo esê

conlcniplor ut nobis aequiorem vitje cursum faciant participata
solaiia. Vale.
ronceptnm. Qu.mdo enim sublimitas ingcnii tui
EIIST. XXXVII.
curis viliorilius flccicrcturT Censen igiiur aliis d.ire
I.VMMACKIS FLAVIANO IUATRV.
veibi mcdiieris, qni sanctuni penoirale animi (ni C
Nequen delliiire, quas poiissiwum mibi deseribendi
Iicsciuol. Milii iino geneie saiisraeies, si letnuiis
f 'i-uia eoavenial. Ea quippe jjui diu iniemperanlia
«pislolarinndofcnsionibus ipse remeaveris. Vale.
variorum rutnomm ; ut ncquc decipere falsis, uequa
EPIST. XXXV. solliciiarc veris aniantissimos mei dcbcam. Spes
SYMMACItrjS FLAVI.VKO FtATftT. t >meii, qu» rerum sempcr adversarum patieniiam
suadel, in tuto cst. Ei si liqoid commoditatis aiiu-
EjO quoque in scr.bend.i formam veliistalis am-
lcril, ncquaquam morabor index csscmcii'>ruui.Vale.
plector, nimisqoe mirur, qu<<d mihi l.brarii error
nbrepseril; q"i soliius epistol's meis nomiaa sola EPIST. XXXVIIL
prrponere , ustini simplicetn novella adjectioue mu- SVUHACUUS rLAVlAltO FtlTftl.
lavil. Se<l id pntiiis casu ,

qnam cnnsnllo lactuni li-
Filii mei ParthenM adrcntus nullis postulat enni-
qmbi, si recorderis, strpc iores titinqiiain isiius rootli iiiciid.itioniini lcnociniis adjuvari. Sed acrcssnnmi
lilvln sorduisse. Et tanien ulciinque res arcidil, gra- graluc existimo, quod ejos prsrscnti» cliani mcus
liilnr novi ali>|uid olilauini, quoi! mc a solito rcspon- scrmo conjungitur. Ex ipso fto n;v gesta nos>cts,
dcinli geoere vindiearet. Qnousqite enim dandat ac scriptiim fania praeveneril. Neque cnim r. s
li>et
alia l
*
icddcmla: satutalioni veiba lilatcrabiinus, cuin
inagiis et insperate in screio sc esso patiuutnr.
stjln in.iterii non suppci.it '
Al olnu pareutes eiiam
parletn plebs nosira muiat tdco «l j«gi-
In bonam :
patrix ncgnlia, qitc iiuiic angusta, vei uiilla siiol, in

jam lcrga dcvtt^-
lcr seditiosoriim pa'na poscalur , ci
familiarcs pnginas confercliani. Id quia versi ad otiiun Neque eaisa
rint insolentea. Muitis non opus exl.
robus omisimus, caplanda snnl nobis lerinnqiie in- rcniin
i
qnidquam narrandls debco derogara, qui
icnnia sciilicmli semina, qn:e faslidimn lcrgeant vosindici rcscrvavi. Va'«,
picnitudinciii venturo ad
generalium liitcrarain, luvii igiiur mc rulpa, qu*m
delni, etsi mui fslior , ubi qtioqua viam dc>tii innsi- iiisr. xwix.
iji.i rcfcrcndi. Vale.
STMMALHUS rLAVI.VNO FKtltl.
Ei'IST XXXVI. Ilonis pliilosophus, vila atquc rrudiiione prxci
jam dui mibi cartis et amteos e>i; el inier

S1UHACHU8 FIaV1A.N0 IIIAini. piuis,
Erg.i adco eomplaeltum est cominunl parenti . ut |intn.i iiuiinial doill fortlinx .
si OptUBhl qii bniqil*
le I . n ii :
• i h . q.iain vglli iii IICCCSSO Bit di lim n '
All jiuigriiitr Sinili-ii^ igllur ad rllbclttm dcsidcruim eju^
tibi uib.iuuruii. lauiu riiatiu '

. ui exapeclaliuiiriu addu' cre, >,»»>• lo, ul cl lui weritl crati.>. l
189 EPISTOLARUM LIIJER h. m
iioiiorcm commcndationis mese, inter faffiiliarium A ipsos cor»m datorcs bonorum, gratia: instar existi-
luoruin pracipuos atque honorabiles censealur. Vale, manl, ui nnac fraicr uieus Poronius vadatus opiiuo
munere audire properavit paiii lionoris

lcsiiinonii tui
EPIST. XL.
anclorem. Commcndarcm tibi opiimum civem; si
SYMUACllUS FLAVIANO FRATRI.
Ignaiio inpo gratulor quud nosira in enm dilige;t-
[io-scs parvi facere, quem dudi.m altius protuiisli.
lia i iio amorc vincatur. Factum esi, quoil volebam :

Supeiscdeiidiim est igitur his virliis, qnx suffragari
naiu parciorem de iilo lcsiimonli cautioncm prxmi- p- oticiscenlibus solent. Neqne cnim vana spes e.-t
seratn, qnam senlire cceoisti. Nnne si qua meorum

validiora fore apud tc merita prsesculis, cum absen-
ti ni tavorc respexeris. Vale.
nciumn scire poslulas, explicabit. Tan !
a i!li esl vir-
tus, ot utriusque nostrum et familiaritaie lidnci.i;
EPIST. XLVI.
ut i'i de ine nihil posit ignorarc, C apud te niliii
STMMACilCS FLAVIANO FRVTRI.
occulere. Vale.
Feiiini Socratem , si quando cxcidit cupiiis, aut
EPiST. XLI. deslinatis, id sibi ntile, quod evcucral, xstimasse.
SYMHACUUS FLAVIAN0 NUT&I. Nii meriii sui securus interpres, ea conjerlabat essc
Voluntaria benelicia lua peiitc e prxvenio, ut tnel ora qu.c C.ISUS dalial, i|u:ir!) quac aililllUS appcte-
qux lua sponte Iribuis, ego vidcr impelrare, et
3 hat. Se pior sapientis cxemplum, et in bniiam partem
boniun naturre luai in graliam mearn transeat. Nica- Irabo, quod Saxonum numerus raorie coniractus,
goram claris~imiim virum Staitise fascibus funcium, inira sininnani decrelam populi voluptaiibus stctil,
sub custodiam adcssc jussi. tlune libi et snse vilae ne nosirae cdiiioni. si quid redumlasset, ahscederet.
inlegrilas, et merita ffaierna commcndant. Atcedit Nam quando prohibuisset privata cnstodia desperaix
illi ad praerogalivain precatio ine» : qui e:si spvro Kentis impias maaus, cum viginii novem fractas sine
piiobilaii ejus rcspoiisur.im beneScen'iam luam; se- laqueo fauces primns ludi gladiatorii dies videril ?
dulo lamen posiulo, ut sanctissiiuo jnveni in honum Niliil igilur moror familiam Spariaco nequiorcm
vcriat cxhihiiionis occasio. Valc. velimque si tim facilc faciu est, lnnc muniiicenliam
principis, Libyrarum hirgitione niotari. Nam gladia-
EPIST. XLII.
lurae idoneos communi ctira prospicict; qux pars
SYMMACIICS FLAV1AN0 KIIAJRI.
in apparatu quarstorio prior est , ut aucloramcnto
Cammendavcram tibi dudum Maccdonii viri cla-
leclos longus usus instiluai. Nosiros, quiims ursi-
cum foro luoiioiiien dedissct. Creilo
rissimi tilium,
rum leclio et comparatio jatn pridem credita cst,
eaui rem pro studio ineo juveni commodasse. Sed
pervecios al te tentporis sesiimatioue non r-aihigo.
qula parentibus uiliil satis est, et efficacior qnibus- Q Sed si ciirsualium prgcposiiorum avarilia retardaniur,
dam viJeuir peiitionis iieratio : rogatus denno posin-
crit beiiefioentiae tua: moras, qaibus lencatur, ubsol-
l.itum retexo, non ut nevam causidico benevolen-
vere. V.ilc.
liam praestes, sed ui jam tribulam digncris angcre.
EPIST. XLVII.
Meo auiem nomine qu:cso le, ne sic desidcrium repc- SYMMACnilS FLAVIA.N0 FRATRl.
titum esse conjicias, laiiquam nie prius impelrasse
Ope dcuni secunda navigalione ct facili itinere
dilfidam. Vale.
ad destinata pervenimus. Appcicliat c<>mmndum tem-
EPIST. XLIII.
pestiva hora convivii. libi curnre corpnra cibo ccepi-
SYMUACnUS FLAVIANO FRATRl.
inus; accurrit qui mibi amabiles liueras Inas, simul-
Merita Sexionis, qui anlehac Calabriam rcxit,
que a lecaplas e mari copias cxhiberct, qux noliis
multi in lionim partcm loquuntur; caijue propter,
esui inox fuere. Nam lihuit indiilgcrc gcnio, posl-
ut sutfragio luo a nie comnvtteretur, orarunl. Est
quam parvulum nostium periculo exemptum spes
bumanitaiis et eonsueludinis lua?, aliis quoquc pia-
oplata respevil. Ilabcs omnem rem : cura, ut valeas,
citos amore dignari. Ergo si nihil est, quod resistal
ct patriam tui amantem quamprimuin revisas , bona
precantium voluntali , efficc , oro le , tit Sesioni
narcntis, ut spero, venia, cni mox peracta lusirali
apinl te prosml ct ntca vc.rba, ct voia uiultorum. n . - , • ., .
,. ,
1» solcmnitate rcddcns. Vale.
Vaie.
EPIST. XLIV. EPIST. XLVIII.
STMMACniJS FLAVIANO FRATRI. SIMUACHUS FLAVIANO FR.lTBI.
Patatinos injurix reos, quos Isruiiis celsitudo fua Ad tertium uonas Octobres primo Incis rcspondi
praecepit exciri, niilcs de pr.ctorio missus, eshibuil. litteris luis, quas pro interjrclu itineris, quo nuitc
Sed cum sacrc auditorio eadem caasa eompeterel dislinemnr, ante meridiem sumere debuisii. Sed ut
daminus meus, parens noster, prxfectns Urbi, aucto- scripta sd vcsperam mibi reddila prociderunt, niemn
ritate juris el liJucia tui, personas sibi ac iicgotitim ofticium, meamque cnram iabetlarii lcntiludo suspen-
vindicavit. Ojiod eo scribo. ut noveris apparitori dit.Ego tamen huic morae succensere non pnssum.
jiislam subcsse rationem, qui et parenti tuo cessit. r-t Defusset enim tibi causa srmonis itarandi, si ma-
iegibus. Va'e. inre responsa nostra iegisses; i\ux confido Jam rra-
EPJST. XLV. tiii» : nisi torte dcnuo aiiquis os urbanis divitibus
SIMMACULS ri AVIANO FKATRI. i^sessor viarum scri, ta nostra furelur. l»ii illos
Qui deum beneflcio potiuivur optalis , venerari insmibus suis puniant ! Nunc ac ijuxsisa redeaums.
191 Q. AUKELIUS SVMMACIIUS. 191
llumor, qui |>arvuli noslri pertns i.bsedcral alquc A niandari ; milii liiinn mtiniis illjuogif. Kiuerc drliciij
iinporiuiam ttissim ciebai, m <gna parle lciuiatus esi copinsis. Nos mandala rurattiri siimns. Scd ineilMlllo
liaque spirameut.t faucinm libern niliil jani siriilulum OUCtil leriis pariicipcs faeere luinria lu.c, quos lau
soiianl. Deiini bcniguiias velil |>rocessum sauiiais lopcre laborasti eonsorles h bere jcjunii. Valo.
ejus in nolido collixaie. Nos ui a melii pi xsenliuin
EPIST. LIV.
rcspiravimus, ita voto luiura munimus. MHUACIIUS HAVIANO FIIATRI.
EPIST. XLIX. Craliosa cst cipoitnlalio qu:e rc«|urit nriicium.
S.MMACIIUS SVAGHIO. s.-.i ciim iu icribendo nunqunm residem gesserim
Scribere hueusque nmi lilmit, obsirepcnlibus im- voiuiu.Tt n. , frtinra neglcctte ramlliarilulli accuior.
bccillilatuin querelis, quas indicare vilatuus. Ilinc Utor in ca rc leiiimonin lioniinum luorum, qui du
factutn esl, ut officium nosirum tua. alloquia prtB- dmn silii rpisiolam traditam l ibellarii vilio ilislule-
v. inrcni. Postquain ilivma ope saniiatis bono frui r.iint. Volo fgiinr ipnd le servalse amicilito mitii
conpiinus, redit cura seriiionis. Suine igitur lineras, consiarc rationem. Nam vclicmeiitcr injuriuni esl,
seras quidem, scd voio tuo et proposito congruentes : ci alicno pcccjto, nxvum violat.e rcligionis attra-
qu* ut diu ililji.c suni, ita Uesideriuaj sui indicio „ licre. Vale.
incli re pensabuiil. Vale.
B EPI3T. LV.
EPIST. L. SYUMACHliS FTAVIANO FIUTRI.
•iYMMACIIlS H.HIHO FRATRI. Spe bonx valciudinis mari vicina delcgimtis. Sed
Iler iu jiruin diis auspicibas ordicmur, quoJ ncc iliiin auras salubres vculis obluctanlibus experi-
|
libi ct anie comperlum csi. Scd rcligio mnnuit, inur. Ilinc pigriore*! matronx ad sanitatem recurms
ul d.ci quoque cerlinr reddcrcris. Cras igilur <iam cui si quid rcrcctionis dics melior adjccrrii, op atum
nobis disce relrgrmlam servami-

Ki qiiia proini-si dc ca indicium non morabnr. Urbanis nngnliis, nt
simiis 08, fac memineris ad publiciim solcmnc con- in -intiare dignatiises, inquics, monilor securus illmlil.
lcndeic. Vale. Alicno cnim periculo res incliicai ct copix nncilura

EPIST. Ll. lentatur: ut ium viliiaiis metus in angustias ro-
SYMMACIIUS 1 1..WIAN l FRATRl. egerit civitatem, tnnc opum validis quxsium augeal
Emiseram prior scriptum, quod in manus luas <lu avara veuditio. Ilosi ine homines arbilrcris, qui plus
diiiu prxs imo venisse. Hiud mullum processil hor.r, amicis consilio iricent', quam inimicis odio olicsse
iTim adcrat. qui a le milii liltcras e.hilierei. Decursa pntuisienl? Se I nos publico dudiim oprrc perfuncii,
oculis pagiua requiri a rne couiperi diem rccplando aliena sileamus. Dii meliora procurcul ! !>• que enim
iiine i Sed bauc curam sponianco >er-
destiaatum. ^ gaudere dignum est, si qua milii laus es alicrius er
mone pr.rvcncraui. Lrgo respendenda eonsumps mus. rore proveniat. Vale
Quid snperest, nisi ut gratuler nobis animos esse co- EPIST. LVI.
gnmos? ISaiii qux> le scire velle prxsumpsi, prius- SYMMACHUS FLAVIANO FRATItl.
quain qua>rercs indicavi. Vale. In maximis quidem rebus, qird iuibi sludii aique
EPIST. LH. ;un ins impendas, frequentcr advei ti. Scd qiioijue
SVHUACHUS FLAVIAXO FRATRI. crebri sermonis olficia , ul potc ei inliinti alfeciu
IlcdiliiG ac recursus in patriam, qui scniper oimii- di proinpta complectnr : quorini. assiduilas cultiim
bus gratus esl, fesiinalioni nosti a; ncquaquam pro ei-

circa le inemn pari lame rompensat. Jucumtilas
speclaiioue respondii. Causas si desidcraiis, accipi;e. vero tanla rst, ut falear me alloquio tuo potius ioci-
Jaiii priiuuiTi ut communia domesticis piaferanius, lari ad desidcrium, quain replcri. Ea quippe rcrum
rcin fruiiientaiiaiu nostr.e urbis nulla augel inveciio. omninm ratio aique natura est, ul quae buinanis
Spcs ipsa, qux in adversis alere aniuios solet, recu- sensibus blandiuntur, nequeant oflcrre faslidium.
sat elfugium polliceri , cum slerilis annns nc semina Iiaque cum solveudis atque agendis gratiii par esse
»———>
quideui tnris
c. — - reddiderii.
nimissa - •-—••• «1....11.
Peliinc ui
famdiarem curam loquamur, urget Osticnsc prac-
—
apud
ut .|iii» » non posMin — ;
. ——
facio
-
quod
-.
adliuc alieno aere depressi cupiunt .•ecundo

— -ociii
-- improbi debilores..
neiu
«I"'
dium nnstrum militaris imprcssio. Nos Icgum inane fcnoris obligari. Quare eisi numerosa: sinl littene
nomen vncamus. D viderint eiiium causje.
i Iulerca tux ; non ut ingratus, scd ul inuneris (ui cupidus
inordcmur uon melu danini scd civilalis , injuria. posiulo crebriores. Eacile autem conjici potcst
Collegarum tracialus qui me ciciverai, a;lernis pru - quam vicem colloquii otiosus ipse pollicear, cuin ab
ri, itius legaudoriiin in Alrirain virorum reddidit o cupato liujiiMiiodi oflicium iuipaticiilcr eiposcam.
oploiiciu. Cessame ergu patrum deliberatione non Valc.
vncaiuur. Vale. EPIST. LVII.

EPIST. Llll. SVMUACHUS FLAVIANO I ItllRI.
SVUUACIIUS FI.AVIANO FRATRI. Diu domo abessc decrevciani, iiiriinduinqtte otiuni

Fimgcris boni f. atris oflicio. Sed dcsiue niemorcm ciiiii faiinl aribus noslris in snhtiroano .Vvaluaii c cm
conimoiiere. Nota- nolus stint ca?rcinoni.e deorum gebam. Scd qilia Ko<s vcisal liiimana, ikc sciiip i
ci Ir-la divinitatis iiiiperala. Nisi forte me soluin 01- ei voto ilcstinaia gucccdunt ; Prxfbcti lillara nipf
Mq.u vicein luam po.tul.is, cl ui assolil rcs divina runt oiium iiicum, qux booa spei toll cila nUcdM i
193 F.PISTOLARUM LIBEK II. »94
Spcciatim pracscntiam mcnn per ambiguum poposce A cxsorlem , minquam philosophis co"grueut''m sum
ruiit. Nini diffi 10 exsperiationem tnani. Collcgarum pnssct nriialmn. Se.l d« boc vestr.i existimalio sit,
iraci.itu senalum cmnmoverl, sed ei oblationein fa- qui lalium reriun pronieiiiini noiionein. Miln religiu
liiMiilam scri, tis secretiorihiis indicavit. Nibil publi- fuii, negare verba poscenii. Fac'es itaque rein ino-
r.iiiiin, niliil lectum es . Quanliias i
osltilala: rei ex- niin itiornm, si npe aiqne liuman tale foriunam per-
cessil opulenii.im rerogiiiiam. Vastuin silcniiiini egrinantis ailjuveris. Vale.
cunclis siupor subitus imperavit. Quo longius prod- EPIST. LXII.

eunie placuit in teinpus aliud delibcranda produci, SVMMACIIUS FLAVIANO KHVTUI.
ne oiniiterentur abseutes : quamvis ipse dixeiim, Poslquani Giiideutio appariiori iuo iudicem peiacii
llomx, aut in proximis posilos, vcl evocari debere, a me ilineris epistolam dedi, ageus in rebus milii
vcl consuli, reliqunriim nnmine, dc oblatione futura, apporlavit saeras liticas spei ei desider o congruen-
ni staluiis ordinis polliceanlur assensum. Habes les, qnibus cognoscerem clare in aures publicas de-
omuem tein, de qua quid scntiam saiis nosti. Tibi signalionem eonsuiatus mei dibere proferri. Quid
rtiamsi c.iusa communis est, procul tamen abesse, ad ignnr eximio .uiimo tuo laeiitix plenus exoptcm, nisi
solatium proGcil. Vale. ut simili mox friiainiir eiiani dc legaudin; quod spero
EPIST. LVIII. B i.oiii iiiiiii nnstrum Theodosiuiu, venenb lem cunctis
SVMMACBHS FI.AVIAN0. et prxcipue b- ni«, snlida in ainicos dignalione fa iu-
P.mlo anto lilleras ded 1

. Nunc rcddo responsa, rinn : siquidem dignum est, ul auguslissimis lionoruin
qina illis nccessaria rontincnlui : liis salulatio sola nosirorum paironus aquet dignitaiibus, quos scil
pr.i siringiinr. Va!emus , ut veriim est. Si tibi omuia mcnlibus convenire. Vale.
pro>pereAuuiil,scriplinnis lidc commune bonum mc- EPIST. LXIM.
cuiii parlicipa. Valc. SVMIIACIIUS FL.WIAN0 FltATM.
EPIST. L!X. Cresconio amico meo ainorcm tuum multa conci-

SYMMVCIIUS FLVVIAN0. lianl. Primoquod sacras lilicras, quibus consulalus
Suhurbanum prxdium , i|iioil via: Appiae adjacct, mci tlesignatio leneiur, exliibuii; deliinc quod ciim
iuroebam , cum mibi lilleras luas io lioc inissus palra Africa non iiiiniis tibi ,
quam inilii cara rom-
eibibnit. Nosti rtira nuae loqmmur, ubi magnas xdes mendal. Cujus mores cum primorc loco censerc
in anguslis finibus collocavi. Ilic dulce otiiini (si quid debuenm, nialui luo exainini reservare. Suscipe ig -
ahsque le dnlce est) paulisper exegimus. Nunc Ve- tur, oro te, noium mililix viruin, qui se apicem f . I -
stalis fcsii graii.i, domum repeto, iucertus maneamne eiiati^ credit habiturum, si eum palrocinii tui splen-
cuin civibus, an rursus in vicina concedam. Tu quid C ôr illuniinei. Vale.
agere deccrnas (nain Clt:c juslo diulius abfuisti) EPIST. LXIV.
dcboo cogm scere. Vocat enim tc in curiam noslram SVMMAI.niS FLAVIANO FRVTItl.
diis aucioribus qiiampriimiin c.m lidaii mei desigua- Exercet me quidem votivis ac felicibus ncgotiis
tio; cui supra omiies ornamento eris qui n«s vel prxparatio rousulalus. Sed
, ui litier:e tu* frequcnicr
afliuitatis vel amiciiix officiis prosequcntur. V.ile. iinlicio snni, tua pro me cura pra-pouderat. Uorlaris,
EPIST. LX. mnne-. c^gis, m quidquid poiisîmi magisiratus fun-
SVMMACHUS Fl AVIA.N0 FRATRl. etio quirrn, acc lcrein •
; el cum sis me.-c exactor in-
Vacui apud Neapoliin soli, quod nilii ex tuo adja- dusirix, niliiloininus omniasolliciiudmi tiia: vindicas.
cei, ut a:des novas molirer, opi.avcram, lu mecuui Eriine lempiis oplatum ,
quo isiam menlem paribus
opera Lucellana parliris. Et ne verecundia retluei pro te oflieiis dislricins xquiparem? Spero actutuni
oblatuui, negas lui juris videri, q iod ego nicum fa- florente republ. et propagato in
aevum domini nosiri
teor iiuii fuir-se. Patere , ut sallim gratiam lilii de- Tbeodosi principalu, virtutes tuas fascibus mune-
beam. Neque enim (as cst, mala liile me recnperare, randas. Tunc epistolaruin slimulos nou requirain,
quod possuni bona sumere. Adjxis prxlerea lenoci- nec exspectabo moniioreni. A te enim didici sponlc
1
nia, quibus morbuiu fubricatoris irriies gcminam suscipere quid.|uid pro fraire cu>anilum c^l.
'
: Vale.
poriicum.solidu cl incornpio opcre curvalam, inullis
EPIST. LXV.
in longitiuliiiein p ssilms explicari ; vicina esse qux
consiruo, ei parvo xdificationis negoiio quod inier- SVUMACIIUS FLAVIANO.
venit possc miseeri. Quid laboras adversus vcrccun- Aslipul itionem

prxclara mcriia non requiruni :
iliun meam? E;;o quoi|iie facio, qnod recusas. Gralus siquidem virius sua luce conspcua avcrsalur auxi-
sum miineri tuo : sed vereor ne, accedentc sumptu, lium coniniendaiionis alien.r. Ergo cum dominum
iliiin vetera novis nitimur xmulari , imclligam le
ei Ir.iiremmeum Liciniuni eelebrem feceritad nor-
niajora velle concedere, quam me posse repararc. niam veteris disciplinx gubernala resp., quid potesl
Vale. ei diguilatis adjiccre piivala laudaiio? Ilsc igilui
EPIST. LXL prxmissa parle, optimie in amicos lidei ac diligcniia'
SVUMVCUIIS FLAVIANO FR.VTItl. virum, praicelsn animo luo oplo sociare : nou quoi)
Ul habilus et crinis indic o esl, Serapam non lii- judicium tuum serum ac dilhcile sii ad colligemia
lerarum periliam pollicctur : cnjus si se meminissct ingenia cl explorandas volunlates houeruin, sed m
, g5 y AUREUUS SYUMACIIUS, I9fi
lin-Ms lule? *oe usii» M (eiilnati dlsceiaio negei A EMST. IAXII.

(usium uinpub oxaiainl. Vak. BTaVACUUI II Avu>0.
EPIST. LX\I. Vir clarissimus Iloimraitts cumpriiiiii inilii viia
siuhacih<s n.wiAM) raiTM liotiesiaiisqur complaciius cst. Credo judicitim ineimi
Sl amiciiia' semper rtliO deposc I , cur mnlua uc- tibi aipernabile rideri. Id si ita esi, ne<|ue me
go.ia alterius juvemui olli< ii=> qnanto iuipentior, opiuiu Irusira Uii li.ibel, fulurum rcor, ulcx praero-
uliliiatlbus propiuquorum cura debetnr, qnorum n<>- galiva istius lealimouii ad lamiliariiatem pr.tclarx
bi> bona Ct udverH comnmnia Biuil ! Qui.l quod u pe iiuanimiiaiil u:;u,quasi iibi eliam sedulo .^peclatus
botiitat causai coliorlaiur, ui quod debemui generi, accc.lat. Vate.
iribuamui promuiiui xqnitati Quai rue non minus pro! KPIST. LXXIII.
iilo, quani necKssiiudo commovit, ut ipse etiam com- STHUACHUd 1 I.AVIANO.
perto ex relalione Vicoris i-peetnbilis vin negotto Dclcct.il em frequenter affari quorum anlmum
,
judicabis. Namquo res noiior li.rci. publicm epistolai in. i amanlem docuiiienlis babeo c.un)>robaium. Ca|>c
malai exempla sociare, ne qmd tiducia dtcere per igilur lillcras n.ea-, quasideo libenter emitio, quia
granam judiearer. Nuuc, si lilii VOlunlaS mr» cordi
religionii lux vicissim paBcor alloquiis. Quae r.-s
eat, pra?»ia buic qusslioui maluram tecurilatem , B .

1< ., iere „ os ,j e |,el a j offtdj promplioia , cum tibi
liiani projusiilil etiam ;ne Mleute delerrei Iiinc cotumodi f.-i.oris largior usura respoudeal.
BPIST. LXVII. Vale.
SVMUVCIICS FI.AVIANO Pf.ATKI. EPIST. LXXIV.
Parva esl coiumendatio svriptorum inenriim, si SYHUACIIUS ILAVIAN0.
Lcontium lamiliarein imioccns viia bonis quibusque Valeutiiiianus prolrcior .lu.luin patrociuio culmims
iimciliai. Suo igitur pnedilua merito, astipolalionis lui p.-r ine tradiius a'que conniiissus, dumctiiicis oc-
adininicula no» requirit; el lamen abstnere non de- cupalionibus Bllinetur : atque ulco magnopere po-
geueie liltcrarum, magis ul amicitia: satis-
l»eo tali poscit obeuindem sibi aliquod ucgotium per subur-
laciam, quaurei aliquid opis conferam. Tu tantum banas provincias inpelraii. Ou.uc deeus r.osirum
pro digna.ione, qua clams ci, faeito novcr.l graiiam famili.iri meu deaideratum n.u.iu, exclude , ant im-
sui meo quoque noniiiie essc gcmittaiain. \aic. pctra conimeaium, quo possit a militari nola sub
EPIST. LXVIII. liac impetntione defendi. Vale.
stuhacuus flavuko rr.ATm.
EIIST.LXXV.
Brevem nccesse csi esse sermonem, qui properan;i
BTHBUCRUt AVii.vO,
repente comroiltilur. Qtmre et officio satis esl et C '
1
brevilali temporis umgruii , "t circa te salutalonii

Cum in judkio pra:fcciurx'famosa causa penderet,
Vicisaitudinem vero efuagilare Diaculius, qui fUrti detuleral actionem, multosque

bonore peifuugar.
iiostri ordinis viros criininatione persirinxerat, oc-
nun debeo, quaiu mihi arbitror a viro amiciiiae
etiam Bine admonitioue rcferendatu. culte cuin reia iniia paelione, non Bine disceptatoris
servaiiliasiniO
Vale. mvidia elositexamen. Ad bujus invesligaiioneui mis-
EPIST. LXIX. sus appariior, si prxionauoium admiuiculum soriia-
STMUACHUS FLAVTANO. tur , pruclivior facu'ias reirabendi accusaloris eve-
II t silcrc iioii possum , quoties siyltim invitat oc- uict. Inlirest pulilic.t disciplina-, simulque adfauiam
casio ; iia si desit eansa longioris alloquii, seriem prriuict cognitoris, ul cum summo studio couqu:-
P'iginai stringo compendio. Loquax enira copia esi, siiuni redoci in judaiuui sub cuslode prrecipias , ne
qu.i: in re usitaia atque solenmi verbnrum reduudal innoeenl am senatoram obimxi.i rumoribus suspicio
eluvie. llavo igitur dico, etvieisaim peto, ul me pro- uecolorcl. Vale.
Bperoruio luornm indicio munereris. Vale. BPIST. LXXVI.

EPIST. LXX. STHU4CBUS FLAVIANO.
STHHACUUti FLAVIANO IIUTRl. Amor luus in li.iinitiimi uolus el validus a.lemit
Iliimanitalis iniercsl commendationem defcrrep - milii commeiKlaitdi ejus laborem pro : qu<> ItOCUUtum
Eccmibus. Iii Zsnobio autem talis ofiicii causa pr<>- dixiase suffecerii, miln quoquc aumdem pri ca fam-
pcnsior est, cum sit familiarii meus, atqtteadeo ilii liarilale conjungi. Qu« rea illi incrcineiituui pauoci-
debeatur potiusquam praestelur aflbctio. liincpalro ini lui, ut spero, pt.cstabil . probabilioiem quippe
ciniiim lui eupio provenire. Nampriniuin e«t, ut meo eum tibi faciei comniunis simililudo judicii. Iutcrca
inOragi > diligalui ; secuadum erii, u Bni lionesialc noa ursiampe proaiaaie, et diu speratia, aub ipea
<•• mphccal. Vile. articulo uiuiieris nidigemus. Vil ci.iiu paueuaealulM
EPIST. LXXI. maeeratoa inedia el laborc suscipimtti. Lt dc bonibi
BVHHACIIUs LAVI.vNO. fama eontieuil i quorum advenlua p<>s>ei cfBcere, ut
Contiderans, quid mibi amorii dignerisimpend rc, iiisoruui defeciuin congre&nio Libyca repuaaret.
arbilror Cyriaco domealicomeo bas liiteras profiitn- Unciam pania maliiioie ci leincro icstiluiam ipes
'iv, quiiiu. qumm ni eommodilalem ajua prompio iinea veluntaa popull redegil in eopu cewdllowtm.
fav r.i rcspiria». V.1I0. Inii Igllui Il iiquc scuia siiiii, pn' ar.iiiiiiui
197 Kl I TOI.AKIiU l.iltl II I! 198
iuiiiii jire nididehant. Aique ulinam sollit itudine» A mini, <jui apparaitii cjus plura el pr.xclara Iriliuis li
ijuatiluiias j>ji successuuio felu ius miligasset 1 Vale. Prxlerea domino et principi nostro ad refer«iid:nt<
largiiati ejus sedulam magis, quam parcin graliam,
EWST. LXXVII.
auro circumdaium dypticum misi. Cxleros quoque
SIMNACHUS FLAVIANO FHATM.
amicos eburneis pugillarilius ci canistellis argenteis
Editioni inunciis nostii ct ttsilaia el insolita a le
ronfei itiiiur ila uninia ad conciliandum quxslori no-

Imnoravi. Tux igitur poleslati, luo quoque arbilrio
;
couuiiiiio, utopportuue singtilis, quxmissa sunloffe-

slro plebis favorem et solemnimn rcruin largus et
rantur. Vale.
novaruiii repcrior excogiias : ut nuuc septein Scoii-
EPIST. LXXXIl
Curuin canum proliavit oblatio quos prxlusiouis die ,
SVMMACHUS n.ivusn.
iia Koma niirata esl, ut feireis caveis putaret adve-
cnis. Ergo cl liujus rei causa et praterea iuuneruin
Multi a mc coiicilialionein litterari.im poposcc-
runt ; scd quorunidani merilis, al:orinn precibns pa-
cseteroruiii, quantas possuni, maximas graiias lil i
pro ina
rcm gratiam dcdi : nee lamen vereor, ne tibi civium
ago : liccl in liis, quae sludiuse friilribus iii-
ignnia disiinctio sit judicium de liis coiiinnuie te-
'.u.line aiiimi lui tribuis, lieueticiuin ie uou pules prje- ,
slare, scd sumeie. Vale.

culcnti. D.ibis igilur in quibusdui) verecuntiijp. mcx
EPIST. LXXVIII. B veniam, qnx cessit orantibus. Seiueris auiem, qtiotl
scis de singulis titrtnnqiie senlire. Pulo ex liis ver-

SYMMACHU8 FLAVUNO.
lns, quo in nuincio filium uosirum Allnlum spccta-
Pais liuniinum compendiis ct quxslihus gaudcnt
bilcni virum censeam facilc dignosci. Namque ista
mc votiva uviet ut expensio. liaque avidus civicae
bbera et iperla discretio ci tutu credila csl, qui non
graiia:, quastons lilii mei soniplibus studro aliud ge-
fuii in pariem rogeitiuui. Quare tuo ac. ineo uomine
nus largitaiis adjicere , ul curulibus stabulis Urbis
amiciii.is accurrentis ampleciere; ul buic infructii sit
aeiernx eliain quina inancipia largiamur. El quoiiiam
ciiltus bonorinii, pravis dolori, quod siiuiliter lion di-
servtirnm per limilcin facilis invenlio, et prctium so-
liguutiir. Va!e.
let esse tolerabtlc; quam inaxiine te deprecor, ut
EPIST. LXXXIIl.
pcr liomines slretiuos viginli juvenes prxdicto ncgo-
SYMMACUUS FLAVUNO.
tio congruenlcs jtibeas comparari. In quam rein so-
Jam pridem domino ct fratri mco Alipio comiialu u
lidos ad le misi, habita xstimatione bominuin, qi.o-
tacrum viserc atque a.lire cupienti, sera qiiidein c.c-
ruiu iion fornia, sed xias ct sanitas dcligenda est.
V;,le.
casio, sed Kcia succcssit, ut eum con>ul accires, i.lco
EPIST. LXXIX. in conspectum tuuin aliicei occurrii.iii beneflciis vu-

SMIMACIIIS FLAVUNO. C tiva retl.l.-it officia el sanrti animi lui frctu uubciii
Frairl noslro Androinacho omnp.. Iiou.t aries fami- invidix sujierioris absicrgcat. Quod illi arbitror ex
linres sunl, sed \<rx ca-leiis lidcs, qtia exspertaius voto csse eessuruffi. Nequc enim lamx ej'us decsse
milii tuum quoqiic judii iiim opt.it demereri. Itaque aliqnod paiieris, qui sccurilatis cuncta iribuisti.
dmn le expeiit, iler imhccillis gravc, gracilitiiis Vale.

sti.T oblitus intravit. Ilxc ilii maxime causa fuii pro tPIST. LXXXIV.
v.ribus, ut solet pleruinque aninius spe et gaudio STHUACHLS FLAV1AN0.
iitorbuin levare. Advenis igitur quam prompto et Recte ct |iroba!iiiiier jtidicasti, fratrem nostr.ii)
patulo amicitix sinu reecptatidus sit, qui tui deside- Tiiiai.um speciabilem virum cohsulalui iuo interessc
liuin sux valetudini pix ulii. Quitl plura? appeten- debere : giquidein ae.piitas posiulabat, ut voii sui ô-
dus tibi forel, nisi le sponte sequereiur. Ergoaecur- luptaie frueretur. i\u!li unquaoi nostrum tui amore
renti religiosain manuni porrige; ul qt:i le novii vir- cesr.il ; qtiiiiiuio scmpcr primag sibi erga ie parles
lulibus superiorcm, coiiiinuniiate pareiu sentiat. observantiae vindicavii. Itaque tesiem aliuin non re-
Vale. quiril. Scit enim sibi plus esse loti apud luum ani-
EPIST. LXXX. mnni, quam possel meo sermonc conqmrcre. R»;liii-
SIHMACIIUS FLIVUNO riUTRl. T)
quo igiiur cuiu fiducta: sux quia
esse , niliil po.cst
Coiiiuirnil.it iii inibi a fratre meo Ililario virum cumulatius. Iluc lantum subjicerecoriieiiiiis.niequo-
devutissimum Titianum; quo alio stossunt benelicio que lihi ftjus nomiiie, st quid grai.ae ceperii, obligan-
inuneraii, quam ui eum s^ncio peclori tuo nou as- tluin. Valc.
pcrnandus precator insinucm? Et jam spcro peti-
EPIST. LXXXV.
lionimex ces-uram felicitalem quando eo siudio ,
SVMMACIIUS FLAVIAMO FRATi:..
aique pioposito es, ul inslar gratia; liabcas, si tibi Facilc fratrem nostr.im Elpidinm ad proficiscen-
prababilis amicus accedat. Vale.
duui traxissel allertio, nisi enm utiici cura reiinerct
EPIST. LXXXI. Taniinn qtiippe est in eo sinceritaiis aique dulcedi-
SYUHACnOS FLAVIANO, nis, ul ilii soli necessitudines pr^feraoiur. Ilunc ita
Fi lius uoster Symmai tius, pci aclo mune.re camjida- speclaluin milii atqne conjunctum, jussis (uis uegare
li, oflert iibi doua quxstoria, et exteras necessiluli- non potui •
qnia iti talibus causis major apud inc ce-
ncs nostras pari Itonore parlieipat. Quxso igitur ut tiendi roluplas esl quam fruendi. Suseipeigilur aiuaii-
cius noniine dypiica ci apophorcla suseiuere digue- tbsimiiin nostri co animo quo rosasii : jcstima de
igu Q. AUKELIUS SYMM VCIIDS. '2UC
p.n.li • a Iv.ntorum, iioân a le n.m opuiure rcsi- A lulaiionem gmnii.are uoa plgull. N.imque amor olli
Va». clerum mmlun non lemM. Pitttw noiitia eom-

deuiibu-, quod DMtfttjlur aeeitii.
cpwt i xwvi numoilnni paatulavit, ut romniendatioua eormn a.i-
mvum. e,,a P « i,,a pniaeiat.

:, Reoponta non postulo securus
iVMtcnoi J
aaamlu eu.sui remlori uiimi u.i. qui mibiaimi a.l.noniiione sermo-

IVreg.iuari mibi keuin vhleor,
i
si
...,..< racnreu luoa lueulentua usrrsior insh.uss. Iia b«" wwnlariuiji Dulieealur. Valo.
cogniiionea uoaliaa rallgiaae allieis, ei aitore senn..- EP1ST XC.

nis illmn na>, ui quldquid evplicai affaius luus id ,
afl«Hua.Quara Irmam va-

awyscmw flavisbo.
iiu ler quodammoAi risai
Ic u i.iuiii tu.n.i lenemua, redituinque falicem votia Seinper niibi anclur ea ingentinm gaudiorum. At
itis^lur euniprecainnr. Nam qui amurem in iina i.imn nuuc aupra voia processit, qio.l n.e expeiendi plai.o
aHiu.panire nou possumus, solvimus volis, quod ne- ei ambiendi viri ramiliarilsle decorasti. Neque lioc
quimua o lieiis. Salve Hjitur, mi ilomine Inimitabilis, suspicimie cnojecto. Nam palricii sernio fccit indi-
nusque ei gciieraliier emn rajwris, ut nunc f.icis , ct cium, dihgentiam in me suam le prxule provoca-
spcciatiiii i iiin < lariasimia, ui stilebas, hii muncribua isra ; qna recte i a?ieri~ henefoetis luis ciiain liic ti-
mi beuigno* illustra. Valo. " numanun, quisolus qiiai..lil)et voti

01 i> ;.c pectoris lulua procedel in
EPIST. LXXWH. avaruiun possil explere. Vale.

SMIMACIIUS FLAVIANO.
EPIST. XCI.
Vo\ j !• )- ac leguui esuboux fi.iei contracium non
exsecntionem r svmu.cuus flaviano.
possc rcscindi. Hnjus se uii;e l'ra"<
nnsler Elpidius t.pial adipisci ; cui post ven.lilionem Qooiic parcmiini bcneficiis obligamur ueccssc ,
llispanieiisis prxdii sui parlcin empl<T adjurai ; emn esi ad bxredea nexum dcl.iii pervenirc. Ad lilium
ad soinliiaicin iranscripiai in nnvum ilomimim pns- meum senatorem pr.vclarum atque oriiatissimuui vi-
sessionia euncta cx uiore cekhiata sint. II. cc smii ua r i :m pra r.ta perlinel generaliias ; cujns paier oniui-
esi | oslulali . qux meis quidem verbis , se.l iiims bns rcbua illnstris ct mihi eximia vonerationa reeo-
leeiiiis adjuvalur. Qnxso, ut a*qniiaie, qua pnccla- lendus, p'nrimum dnmui mcx liouoriflcenliae e; re-
niscs, ui pudorcm refragantis priv.ila objtirgalione ligiouis exhibi.il. Cujoa ego dcvinctus offniis, fil u
coiifiind.s, ani conluinaciam frangas puldica aucto- op<o peraolvere, qno.l de parcmc eunirax'. Sola .111-
ni.iic jud.cii. Vale. tcm magiiifice itia l.ta pulest me contiactu grat.x li-
EPIST. LXXXVIII. .-. betare, si pns*e itaiem ejus adjuverit ,

prapcipue m
svuhaciius flavia.no. iisrebus, qu:c ju. litix pairncinio fulciuntur ; siqui-
Et honoris lui, i|iio nunc auclu. es , et coiuinui in d. m queritur, agros suos conira judicatum ve>.rum
me amoria dclector. Voloigitur, utcommiinia pignora inagiam parlem niutiluri. Crave hoc ct impclibile
curx milii esse 110« dubites, qux magis nn rila nia vidi ri, ui i ctiani consensus partium fr.istrationibus
<inam scripla eummendanl. Supererat , ut assiduum IwKieliir. Mmus est enkn alienam senieniia.n sper-
st)li tui miiiius esposcerein. Sed rcduudantis e>t nere, quam a propria di>crepare. Est igitor in manu
op.-r:.', liona sp ntanra postulare, ne uieusslvlusex- lua, in iam a..soluto atque probabili pciitionis ge-
lorqucre vidcatur, qu>d lui animi spoudet Immaui- nerc, servatis legibos, et asquitatis intuiiu, aliqtiid
ins. Valc. etiaui mex d. lerro peisona; : cujus interveulmn la-

EPIST. I. XXXIX. siiili > longx litis, 11011 difG.lcntia negoiii | osiularit.
STUN.VCIIUS FLAWAMO Valc.
Paulo ante litteras dedcram, scd tlebilam lilii sa-
LTBER TERTIUS.
EPISTOLA riu.MA. D cpiioliv sun.o, tii.iiim Iribuam liencficii, cuni panea
svmmachus jul.ano hust co. respondco. Vale.
EPIST. II.
Ituri hucusquc observatus, posiquam .ne ad urba-
SVMMAdlllS JCI.IANO IHSTIC.O.
nani Bcilem reccpi, rrperimus opiabilein litterarum
luaro.ii saliitem. Qux poat diutinum sileuliuiu, lam R.iri notilus vccligal soleinne tibi dependo. Nullnm
molluin apud 1108 gratix el lionoris babueruul , 111 ia rnim lempus paiior ab h c munere leiaium j aoqtN
hissnla brcvitai displiccrcl Nant jajunai anre j iueai locfiruin iniorretlcnte divo.110 in oliliTinnam fitxojlia.
ci prxclari eloqu.i tni satissupcrque nilientas, aff u.s ritatii addi'c»r. Qui, si ma vicis>iiudiiiii iliwula f..
largior del.uil uborare. Mibi quoquo cura 1'uii arcl.tre ceresprompii rem; nunqiiam proleeto iuisuam i.
paglitain iiiinii' parciore, ui tc, mi fraier, scribciuli ildaiu aoiitinarom ( Bt laman ouixe n.eum fungor 0D1
t.ilio c nior.l.iciii. Qii.ui.v.s iia conscius sim aicniis ciiim, ncc caiaationll traduoor evemplo. AlajM bo
iiilaniix, ut qiiaitiuii. dnlurk acciplo, cuiu lncvcs sileniunn ii.u n dirticuliatibui nnMirit orriipat \m
201 ITISTOLARIIM LilJtK 81». Wi
ascribo, quia saiis tsi mihi ad amiciliie fiduciam, A delictum. Vidcro qua; lua iutura sil iu referendo ser-
quod mc credo redamari. Vale. mone curalio. Ego in viam reduxi amic li.e iiosiri»
fortuiium siuporem ueqiie ex carcaffectograiiam.

EPIST. III. ;
Saiis niibi laudis esl, iuvidiam silentii diluisse. Vale.

SVHMACIIUS JUI.IANO RUSTICO.
Ilmic srribenili mo em supirslifio \etusia eoiisti- EPIST. VI.
luil. nt ad per.grui» digressi priorem sibi locum viu- STHUACnilS JLI.AN0 BUSTICO.
dicenl cum abseniibus col!<H|iieiidi. SeJ alTecius uiorg Solet quiilem aegriiudines auimi raiiu mitigare. sed
mip.iliens, scribeudi viccs religioiie uiutavit. Iiatitie fnrtunae nostrae laoliim vnlnus esi, ut ei ne ina qui-
rupia lege reiicendi, serinouem tmun lesliuatione dem delenific et soada lacimdia cicalricom possit
prxveiiio ; adjiciens sedulx salulalionisofQciis com- obdiicere. Fors fuit an dies longa qu.mdoque lipbetel
uiendaiionein viri imer npiimos quosque nuinerandi, laxatum dolorem : siquidem malis omnilius finis de
qncm dudum a pareiiiibui clarum, ei aubc.e dignita- tempore veiiit. luterim frigeni verba solantiiim, ne-
lis sp'endor excoloii, 1 1 Rinplisstnia curia non :icce-
que anres applic:it cnnsiliis bonis surdus ex mjiiria
;m ni nuvmn, scd reccpit ut debilmn. Qu.u lainen in animus. Tcrtius liic milii de npiimis fratribus lucius
fraue nosiro Plnlippn, secumlo loro et lionore cen- est. Post tot m serias .|»is nnn pulel me dedidicisse
seiula sui t : quia plus Imliei laudis in morilius, ma- B patienliamT At quandu imbeeillii res nos ipse castis
gisque prohiiaie conspicmis esi, qumi fnriiime inn- invenerit, tanio iiiajis dolcn. Nunc el illa crudesi uni,
nei iImis g'm iaiur. 1'luri dicerem , si aut pudorcjus quilius stuporem diulumiias fueerai. Ictus eniin nu-
siucrcl, aul prolixa laudaiin cpislol e coiiveuirel, vissiiiuis ctiam veieres phigas .lilore resciudii. Neo
Certe illud sponden, lnam exiiuietaiem iu corain re- ignoro inulta invicii aniiui exempla posse ref.Tri.
pcr re posse mulla, qu n lacui ; iiuila dcsiderarc, Pericles amissis receos liberis venil in curi.im : se.l
qn;i' scripsi. Vale. p.iiii;c eausa cogebat. Anaxagoram pbiiosopbum gr-.i-
BPIST. IV. vis ile filio nuntius a disputaiionilus nno reiraxii,

SVMMACIIIIS IIXIAN0 RUSTICO. sed phdosophia! deferebat calamilatis sua! negligen-
Decet ui liiteras meas frequeiiier efQagite-', nec tiam. M. Iloralius morte piguoris cogniia cadaver
tameii couvenil m de sitentio grave quippiam suspi- efferri jussil : sed bac coiistantiaessciiebuii, qui Ca-
ceris. Oblituni me uii, quo'l in lianc iliein siluerim, pilcliumdedicab.it. Vides quis iuilii sit animus : ei
reusuisti. Au ita vel nici animi lides iuclara esi, ve! tamen vita iiuccnda esi. Amor enini luiis a naliira
lui uieriii angusia momenta, ul huic de me opinioni datus fulcitinfirmilalcm doloris. Pene prselerii, quod
locus esse debuerit? Quare ainiciiia communis plus focrat iuter prima collocaiidmu. Cumulaiissimas
*"
Bccepil injur x ex lua suspicone, quam ex meo si- gratiat ago, qund Projeclum familiareiu uustriiin
Miimsesl enim, necessiiateufficium de-erere,
ieoiio. avulsum coutubernio tuo, meo solaiin depulasti. Ex
quam volunlate pra-propera judicare. 1'utas solemni boc inlelligo, qnanla necessilas feceril ne renires.
genere defeiisionis levare peccattim? Dio alfui, longa Egot menqiii icipsum non potui, vidi aiiimum tuum;
olia in secessu ruris exegi, labellarii defueruut. Ila.e cui saiis non fuit medicinam foriuiix nostra; per epi-
etsi vera pleniuique sunt, tainen assiduiuie delriia stolam facere. Addidisti enini quamdam legalionem,
iu invidiaill mendacii recideruut. Me.c occupationes q ise sin assiduitale vim mali fraogeret, quia noveras
ab usu r. -1001.1', nilul mediucre prolenduot, cnjus solatii iitterariim cum leciioue tiuiri. Progrcssi in
reni fauiiUareui nov.i incessil aflinitas, contra raiio- laude tuas coicludimus, cuio ipse religionem magis
nem leguin, felicitatem teinpnruni, consensum Da- ad rooscie .liam quam ad gloriam referas. Eig .
ren.uin, pacla majorum. Sed reprimam me, neque biibeal moiliim senuo, quem nuiiqiiain circa le habe-
liis querelis iilterius immorahor, quas tabellarius, si
bit affei lio. Vale.
veriiali «micns esi, explicabit. Ila licl ul et libi co- EPIST. VII.
g.iiiin gealoriim [ilenaproveiiial.et ego excusalionein SYMMACIII . JtLIANO IIUSTICO.
meaiii poiius i.idicasse videar quain dolorem. Vale j. Arbitrum le assunio cpUlularum mearum. Cape
si q n. I ali rcpubl. v.icas, oratiiineiilam nostram, cujus
EPISr.V.
SYMHACIILS JLI.IANO RUSTICO.
edendx liduciain favor ci\ ium dedit. Nam s;.cs saepe
ab ur exemplis, el placiiurum esse prxsumimus,
Aiuni qni call.nl rlieioricam disciplinam, nihil
i,o. «I i.liis jam jjlacuis.se gaudeinus. Nuuc itiariiiu
e.»Be coiuroversiiC, ulii eadem paitiuin jura suiil.
parlium erii, respondere, cum legeris, ao debueiit
Imagiiieni proposi * rei pustulas! Mitto decautatas
me Seiialus aiiiiuarc. Cene inibi duei vitio non potesl,
judicialiuin mediiaiionum ficiiones, et inania siuiu-
qnod lam beue de tuis auribns speravi, quam simpli-
lacra caiisariim. Vcl luc silentii nostri diuturnitas
ciler pr.oiuin suffragiis credidi. Vale.
malcrix talis exeinplum est. Objicies inibi dissiiuu-
referelur oralio.
EPIST. VII.
laii ofiicii negligeniiam : in le li.i'c
SYHUACHUS JULIANO RUSTICO.

Ergo quia pares >uinu-, dulce colludium est, ul cuin
allero neuter expostulel. Yeniam, quam dederis, iiu- Nuiilium reditos mci, cum primum lida patuil oc-
petrabis. Sed cor xquis tecum couditionibiis ago ? casio, exbibere uon differo. Scio cnini le prospcra
Jain mca c»iisa melior, nui prior eineudo ulriusqtie qihcqiiede uobis velle cognoscvre. Milii quoque p.T
Patr l. XVIII. 7
10J Q, Al iii.l.ll S SYMMACIII IS. 10*
mrae.l il« salutc ItqUtl aclibns Uns l.rla rl 0(11:11:1 A dcsrripsi, simul msi ! nl rmrerlin nlriipie a teprav
nniceudi Aique ideo dignibeiis, quoilM tow dedc- sii-ini elaliorum, quai nunc pnngii, aitjeciio. Vale.
111 f.« :uluicm , ufficia circi imm muiux afleciionii
K.PIST. XII.
liliptarOi Vale.
KI'ISI . I\. IYMIUCBUI N.vur.ELI.in.
IWUACUUt IVtUHO ltrjSTir.0. Si iiin liiec 1111:1. 111 ais, fivipi Tilandi siyli cau-a
1 .m..i inimi «olupiaie sutupii litlerat uuu, quas i'i, ni a mevieem nrmonii eicludei, magnuw si-
iinlii posl luoguin bilenliuw detuliiti, m faletr lenlii nosiri in lillerii luii pretium eu. Vuielgitur,
qucraix priurii oliiituui quia memoriaw preicTii.c na ine vali.lius a m liliciulo revnrct fruclus tareiidi ;
inierinissiouis aiiiiquavii gralia reeenlis nflicii, Ueiu- quta si sa^pc respondesm, fo> lassis eanra remiues,
ceps si nlii curdi siiiu, frequemer operam scriplionit 11 jam vir.ior opiali M ine eigo iu proposito as-odue
adiuil e, vicissitndiue remuiieraiidus el serinnnii ul scription I, eliam posi epi>iolam meam; i|oamvis
araurit. \ ale. nialim eredHom lanm quara paîuas impeinre. Suui
EPIST. X. ipiiilcm illx Tulliano tegmcnlaiat aaro: sed de pr«-
SVHUACHI S NVICU I.IO. scniilius ainicis bona plura suinuni. r. Ipsa rtiam
Kaspeclai a nie liiierai larginres : ilcl elor judicin B verba meliuso oris foniibus fluuni, quam maudau-
1110. l.aus est 1'uiiu iugenii cuoi desideralur ubertas. (ur leilil papyri. Quin rrgo, oltidauis longi uiii ca-
Sed icliui 1*1.* vci bnrum i upiain displicere. Nam <|ti .1 riein, Cielium nostrum revilll, Sat icmporis Spdc-
ngai, quu m vuriai , ulu imiuorelur ea»sa rebus lin ilnturo, bona urbi ei nptiinorwn eiviran inairi,
nraito? Oili in parvocorpore louga velamin.i. Illa ve- inlelligenii lamen, qiiednoslrai enri.e viros u>uca-
siis dercnter indutiii csl, qune 1:011 irahil puiverein, pere non pnssit. Vale.
01 in buniuni deinissa ralcaiur, Srribecrgo aliquid EPIST. XIII
i|iioil respoudendo produeam : quanquani raJigiune SV1UIA1.IIIS NUCFI.I lil.
decipior, <|m m.i ulieres epislulas .imleo i.oli ceri. Uinasad me litieras pedissequus ii>usdetulii.Fiau-
Videro quis sil fuiurus evcnius senienii.e tu.c. Taraen dis irguerer, nisi tuiidein red<!idissem. Utrisque i<-
incnmnlo uuii elnctionem me tibi spopondisse, sed rediiurum Itoiii.uii, si per nnnos liceal , spopondi-
copiam. Vale. sti : s-ppenumero idem scripseras. IViliil jani mofur
BPIST. XI syngrapbas tuas. Iierare promtssa m, (allarix medi-
svinuf.ncs MAIICF.LI.in. latio csi. Scio lei.lns ad capess<ridum labnwm senes
Sumpsi pariter geminas litteras luas, Nesiarea, ui licri. Scd ipiia ciescunt vitia < 11111 tenipore, iagratus
iia diaerim, manu scripias, qnariim seqni gravilalem C mibi aitralieiidus es , prhMquan jdstiorem veniam
ralm usns (rmporis faeiat longior dies. Nullain Nestor lertn. ,evi sui sat-
1..I1010. I <:ii 111 ii"s in arguiias
pi.uisiliiiis scrmuuis. Quare aeqtiius adiuitie linguam cnlo miliUa vaeaiienera papcceit; nec Arhilli eieu-
deesse huk- epistolu! Aiiicam sani- sivit a-taiis suae Irigtis Phuenii monilur. Et cerle
s.eculi Bnslri, et
latem liuni ronsiilc. Digniim csl ut ii.ec ipsa apud le I1111.I iiiiiliiiii ilineris inlerjacel. Spoletimn suluir-
culpa' < onlessio prusit ad veni.c farililaiem. Quoil si
haniias uostra cst. Duiu carmina tua ruminag, um
nuvilaiis iiupativus cs, sume da foro irbitros: mibi rpigrammata oblatis lucis , aut amnibua couiiwii.is,
.111 iiin siyli veni.i pescendu sil, Credi, oleiilos plu- lallilur doclis cogitatmnibus scnsns laboris. Va!e.
rei tnerelior, 11011 nqoo d bnim, sed quia plures ti-
E1»IST. XIV.
liia rnmniunilius favent. Iiaque 11I ipaa iiuniiunquam svnaacmn Nvtxn.no.
pr.iilias, spectaloi veleris utonetaa solus supcisiim;
In xre meo dueo, quod le adurnare uptalum re
1.1 1. !•<<• .1 liniineula aurium capium. Stet i-ritur intcr
iiiiinii nunliasli. S <l male raetuo , ne hoc sludiutn
nna isla paciio: ul me quideu juvet vetuslatis eiem-
iui , negaiio habitalionis impediat, quam pem, ut 111
plar de auiugraphn lun sumere, ie auiem nnii pceui-
bonam paricm voii erga le mei eertns acripias. iv.s
icai scriptorum ineorum ferre uovitaiera. Nou siledo
I)
eimii Facio lestes, hasdumus, qa runi alieram po-
alieruiu uiuuus npusculi nri, qun piisca cujn.-que
slnl.isti , jinduduiu a mc hospilihus esse deerelas.
leipublicai v.x lihro (.r.eeo iu l.ai.num iraiistulisii.
Oikcso bjiiur, ni sacrumcmn eommodM fidcin, ipii
Anua a Saniuitilms, iusiguia 1 Tusc<s, leyes de lare
vel aiiiuio lauiuoi meu credere ilebuisses, et m a-det
Lycurgi et Si.iums sumpberamus. Tuus nubii pasl
luas feslinus rceurias : siquidem dumus , qu;c 111
lixe addid.i labur peregrina moiiiimeula, quu> jam
prius amlniiose per a-taiein viventi ei habiiami cum
sui iieseium. Nunc vere civitas nuilra pupuhirom
libeiis satisf.-cil , scnilein moderaiionem dislribuiis
oinniniii pareui f.ie.iaesl , ducere pniesi singuius anti-
111 alias donius liliis nou deLet oltVn.leic. Vale
quiiaieiiuorum Ipsa veroparsiuatur as dign liudar, i
ipi niin verlioruin siclilui auru? Nesci s inlio au EIMST. XV.

nliiis inagii voluminiihuuor gaudeat. ha nioa a^ri- svuuAcni s nucniio.
Imline ncqu i.iiiain tc riimnr fefellu ; m < .ri.iiniiiis BsL S. d undc milii ipt.impiaiu piix »->',-i. < 1
iiir. Cariuiiiuui luurum codicem ra orljuduni puero in auuui gravei, nnilu illud <'i cuiurcuiu! U>;.. \* ,.
: ,.l il', e: i| .1 1 eClognrUUI Ordu CUIlfUSUS O-il '1 •111 iii M'ieri's xmularis ' Nee lanicn ikfamlel tuluula<
«05 nifToi.AJU vi i.inr.r. m. 206
(«.iii luain styli mci ilespcralio. Qnis cnim |

iiilni- »si, A Et ccit iiiierfuil snlliiiftiiliui ln.T oxcrcrrc aliquid
viiicipostcoiifessionemTlltud qiioquemead roscriUen- \cilioniin laiinli niuiii , n.ui milii tlc scriuiis tuis
dtiui coegil.quml li m i ressationis csoti.plo quamilani p ofecia ttclegareinr or.itio : ile qu.t interim le sns-
libi silenlii (iirtuulam dare : plusque framlis iu iue pi-n inn lencho; iniii ilriniiiii li m jinlii ii pnblici
rcililuruiii adverli, si lua off<n>io ini.tareitir Uren f i ttniis imliriiim . cum esoraveris , cutn merncris ,
iriu ,
quam si anstt» meus supcriorem. y£si'nnabis ct quia lauli tluc.i litteras ttn-. cuiii scripseris. Vale.
ip:>e, qujnto lioc liii amore adversus ver cundiam

EPIST. XIX.
iiicjiii fccerim. lu erca qund vales, dulce esi quam- :
SVMMACUIS r.niGORW.
vis adjeceris, caulo esae opus , ne forle redilum no-
Nolo annos
Diniiirni aiem silentii rnpisii, sed , mehetcule!
sirum a vi tni subita pravortanl. ail eal-
ciilutu voccs. Fiducia saluli» in viribus est. Quas freqtienlibiis impttlsns officiis. Ego lamen nnn mi-
nore aflicior gralolat one, qtiam si litteras spulile
Cimi videl expemlere morum luoruni; spera
luiela
Iribuisses. Ccrmani mei viraria pntesta>e gaurico
cnnfeciuros deos, ut maneas wLc inieger in ititias, ,
flcdil sjeculo. Vale.

lUquan tnihi ilccus boimris aCTeSserit. Veslrn i|.«-
i|iias velcrum deliuilio
oue iu enni favtire deleelor ian<|iiatn aliquid ipse
EPIST. XVI.
U pnesiileria : cum ijuo iliisirrm virnm Syagrium lides
Svmuachus nauceluo.
certa esi oic-am Imnr fiugis adnisum. Qnod i_o ad
Fnriasse argua. diutinuin silentium meum. Nolo te seribendnm p:itavi , ul gratiam nostram asserlor
applices lianc muratn negligentiae. Continuatio enim sedtiltis cnseqoaris. Vale.
longi itineris si)lo obslilil. Tandem Formiaiium lit-
EPIST. XX.
lus accessinm- quod mihi esset acceptius , si tina
,
SYHMAGHI S t.ntr.ORio
loci itlius voltipiale fruereniur. Sed quia lioc pcr
Elegisti maieriam proniurem ; accommodalior cst
anuoset valemdiiiem tuam non licel; edoceri sallcm
cnim qucrela: oratio humana , riuam gratine. Qua
muiuis lilieris peiu , quanlum corpusculo vigoris ad-
causa liclnm puto , ut me taciiurniiatis iucesseris,
jcceris. Inesse enim libi leniperanliain cxieraque
eiim pei petetii curam daudx et reddendx salmis ad-
luend.e seuecnilis pr.isidia, non ambigo. Vale.
nitar. Quod quidem me libeme lefcisti. Nam qui alleri
F.I-IST. XVII. cnl,.:c ducil ofGcii iiegligentiam, pollicetur dc sc opc-
SVMMACUIS CRECORIO. ram proinpiiorrm. Etpustulalio tua instar csl spon-
Ilabeo expostutaiiili lecunt probahiles causas;
sionis.Nou mediiabor tua verba non ricogilaLu ,
Miaiiclnquiiltiii pontifieio lillerati hnnnris auetus util-

scntentias. Si peccatum silomlo c 'iiiraxciis, Ims l:m-
lum ntilii iutiicium coniintniis gandii pra-stuisii. Sed (j lM|n |„i er j s jreueris.:. Vaie.
Vale.
inilo primas litieras meas felle objurgalinnis imboere,
EPlST. XXI.
ne animnm liimn contraliant amara sernionun>.
S\MMACHLS GBEGOaiO.
tjuare dicedo querimoniis , et lecum hanc vm am
Vellem le legaio uii apud oplimum cousiilem
sic pitiscor, iu retiqtium peusi habeas amiciii.T rtili-
pttrgandje atque eicusandx abscutia: me*, si seirem,
genliam. Sil imer nos frequens lionor ejtts offieii,
sini assiduae seripiomm (amiliarium vices. Quippe

quud tu iiiiln in ea rc prios ignoseeres. Nam ctim
vcstrum amorein cogito, vcrenr ne ul niea^quc amlio
taciia concordia insiar odioruin esi. Ueo liiieras af-
riiligilis, ita similitcr argualis. Quis igitur mihi bu-
fabra rertim vel nattira, vel indtt.slria pepcril, at
jusiatisae defcnsnr adhibendus esl? f.ir una seiliccl
nunquam inuia cssel affertio qnando absumus, : el si
niea : cujus ut misera, tia justa ptitgatio cst. Neque
lingu.t- ii! operani fungcrcniur Mgna verhnrutn. II.tc
enim l.is sinil , laela officia obire luênes; fortasso
iu prxseutia salis dicta sinL Opio deinreps mate-
eiiam ve-tram hilariiateiii niea trisiitudo coclralie-
rism mibi ad respotiiieinliim dari, graiia muneris
ret : siquidera sempcr ficri am.it, ut babituni mentis
lui, iioii dolore fasiidii. Vale.
tle amicoruin ore ducamus. Quare ignosce, quod
EPIST. XVIII.
« desumus , et apud egrcgium viriim cunsulem fave
SYMMACIIUS CREGORIO.
absetiii.e ine.e : cujus honore glor ari nosirum esl,
Aliuudas quiilem uatura» honis et ingenii faculia-
atispiciis inlcresse lclicium. Vale.
lihus; sed dinl nui silentii culpain iiln qtioque pur-
gare esl. Quid eniin ex vern
EPIST. XXII.
ilillicile , vel ex roin-
SVMUACIItS i.REGOMU.
uienialo dici poiest? Itinera me, inquics, longa le-
nueruui : seii sxpe eessatum, et aliquamlo perven- Tanltim tibi suppelii nlnris eloquii, ui prioris si-
tiiin esl. Vigileut operam |iublicis n bus inipcntlo ;

lenlii veniant cum praesen is facundix laude mcrea-
-cil vieibus otn omne negoiiuin dislinguilur. Itesiat, ris. Qurc eitini ptrs liiterartim luarum vel inveuiio-
qnod ttiiniine volo, ulfiieans amicitiae ncg'igeuliam. nuin prudenlia camit , vel novit.itc sensuiiin , vel
N.ui! ulliMa si pleriiinqtte ih'Seras, iicrupiiiu esl;si anliquilate verborum? Cum igilnrtibi supelles larâ
einpei, oblivionis rrimen putcs. Iloc, si lieii possel, non desit, iimi ere, qna-so le, ut, sieuti orationc mi-
incerem. Illudis ergo paiii uiiat ineas. Aiqui inlelli- rahibs es, ita religitme proberis. Farint hoccrebri-
ges , xqutiin an n.u n majore prctio muncrandum. las cpisiolariint tuaruni, q . i.oii s ., ijbi p.uaiiit
tiidignius Kcilit !, ijiicin religio tion pcrmiliil offendi. sraliam. vciuoi etiam me fnciel ptuiup i reiii. \a!e.
•207 Q. AUItKLIlS SVMMACHUS. 208
EliST. XXIII. A vuIitis , rjui lnenii iiiagis quam cultm apta iudul
snnucnn harmumo. iin nta vol iisii. Valc.
Nos liic in oilo ruilicimur, et ravlllmodu) aunnn-

F.PIST XXVI.
defruiraur. > m po»lquam no*a vina ITUMACUOS HARIMUHOi
n i.ue ilotiil
c.inmistnii s, qu« cuice et preio suVicla IH.vciun ;

ScCiinu 1
! Ulvideo, Kribendi id mc vicesnegligK
tupctis leruur bacca Sycluuia, ui prtfcox uloa iu Scis enim istiusmodi Cillpara s nc t.il one ressiiram.
u-uoi olivi viridis mulcealur. Inlerci loci lcraium Quotics minatus sum par lilcnlium, sl n litteris lein-
perassesT Vincar lamtri affcctionc, ot dclector t:ili

d.iinos ind.igo solliciui, cl inceitus agricola in oilicia
divcrsa disturiit. Alii scalis ad atboram sumuia pcr- tnendacio meo. Ex qun inliiligerc poies, quam con-
siantcr diligam, qui tam inconsianier irascor Vale.
repuni; plcriquc condiia inusU d fiecani. N"iniii!li
nprurun odor.i vesiig a canum sagaci ate tli-qi<irtini. EPIST. XXVII.

M'd lucc oninia , sinobiscum agercs, plus piaceienl. SYm.ACHlS MARIMANO.
ienel te eruditio Scajvolarum.dum forenses labulas Desideraus tnilii liticras sero bominis mei adven-
..ervigil doclor instituis. Quare accurre perniciler, tus eiliibuil, quae nobis gralum adraodum saluiis luin
ii i lcriarum requie laboris lasiidium lergeauir. Ceiie indiciiim prautlilerunl. Ati)ue uiinam facilius tom-
si tibi crgasluii islius amor lantus est, adi-Slo iinpi- B
nrealUS copiam darcl frequcnlioris officii ! Vale.
gcr, ut ad diceudtuu promptior reverlaris. Vale.
EPIST. XXVIII.
EPIST. XXIV. SIMMACHUS MARIMAN0.
SVMUAtUUS HAMHUIW. ExspectaUe milii tuae litierae contigcrunt, quibus
Qtiod forluiix lux pollucibiliter Ooiuerunl, meum prompiior ad vicissitudinem rcddar officii. N.c rai-
lllKO cumpeiidiuiii : quai>do ita anim.iius suni, ul reris qm>d tibi sermo noster s<t<j tradeiur, cum al -
Binicorum prospcra rueis comroodatibus externa nnn quid libi occupationes vindicenl, noniiunqiiam desit
arbitrer. El rever.i quotus quisque homini dii-s laeius facultas, ubellariorum quoque negligentia suscepiam
csl , sua Unium senunda numernnii? Latius gaudet operam plerumque frustrelur. Uesine igilur aniinuui
qui el alierius bonis pa-citur. Qna me igitur gra.u- nnstrum epistolarum serilatc metiri, cum rebus po-
latione affectuin putas , cuui tibi comperi jugales lius qtiani verbis spectctur affeclio. Vale.
deus mair. mfamilias ropulasse, alquc ex ea Glimo EPIST. XXIX.

j.im leiupesiivo dedisse pruvenlti? Naiu ut s< is, in- SVMma.-.BUS MARIMANO.
lervallo maris atque tcrrarum quo deiincmur, non
Faclura nuntias, quod spe et opinione ante pra»-
prius conjugem libi , quam sobolem accessisê cog. L
^ |jW amicUjam bonorum prin , us con gress..s
n<ivi. Quippc unis litteris el nuutium liliola recens
aperirei. Namque hoc nobis ct tui mores, ci illorum
cdi x, ct implialem S|ioriulam detulisti. Quae quidem
juilicia promiscrant. Facile enim probitas delau ad
linna libi dispcrliia teroporibusaecide.runl.sed ineum pars gandenda
virtutmn arbitros placel. Vernm ista
prclus pariier ingressa sunt. Cedant gaudi.i divisa mallem
milii potius, q.iam prodttceiida e>t. IMud la-
conjuiicMs. Ulicrioiem Irucium miln pra-Stitit nmra. magniliidinem
lius prxdicare, si a?quaret oratio rei ,
Jam non queror quo.l episl<lce luau serse sunl. jti-

quod vcsiin.enia dc nnbil usui luo apia vindicas. Nilnl
cunda dil.iio csl, quce simul bona pluria restituit.
boc ainore s.incenus. Scias tiduciam de simplici affe-
Vale ctione siirgenlem, gmtise«se virtuiis. Sed quid ego
EPIST. XXV.
huic puriuti dignum repcndo? Stetirans ofliciis reli-
SVMUACUlJS UARINUNO.
Nimc tibi sine cunciaiioue ce-
gi.mis liactcnus paies.
Plcnas aique inveteratx inter nos amiciiiae nibil
dimus. 1'uto tibisullicere ad v:cem Untse gr<li* vicii
adjici posse credkleram. lnvenisti lamen, quo pcr-

coufessi< iciii. Vale.
lui in fasligium tollereinus. Aina-
lecUin diligeuliaiu EPIST. XXX.
bili enim fiducia Ausioni luae pribenda niandasti, SlMMACBCS AMBROSIO.
t|tia; pcregrinatio liiberna po«cebat. Tu vero abun-
Sallustio aniico mco oiulia sponle liibuisti. Ntmc
umnibua, smdin dandi bcneficii e\ct>;.iissu cau-
daiis adjicequ* supersunt, ut ego quoque parlem benelicii
satu petendi. Sed dedisfe le ex lioc gra iam , sati6

adeptus eiistimer Su,<plemetiia autein desidcrii ejns
conslal : quia plus accepil, d« quo sibi aiiquid alte- a tabellarin epistohe suggerentur, qu:e styln perseqtu
rius am< r vindical. Lno i.mif.in lapsu(f.is sil dicere)
supervacaneum duvi. Aplius est enim uc«uliis mulni
miea viudicaiio claudicavit quutl retiMinertuidum
,
inlimandis vivit vocis indiciura. Vale
ii. e de Gallaiia poll ceris, uln a.i |«triuin larem ve-
Nuluissem const nitiam boui facti i b.cc ire- EWST. XXXI.

iiitis i
STMHACiiua avbhosio.
|ii ,!:i- verei uiitli.c Verhl descciulerc. Se.l pr;clcriii
SalluelM imlco mee,

-
Uudalai epistjlc lcve latciuum. Neque enim uie Itero posiiiiatum pro < i < t
l.uilie giili.c obligl io lermunum interpreiein essc Ipae lueverasti, atequoqtifl in eurem dndun rere-
Cur aniem iiiulta loquimur, parva unssini 1

pio: non qiio.l meliniii ue loiic nilcbin CJUJ
sinii.
tic criptiu iradendiruin libl vesiium tteoundain pagi- deuliuei, cuin famlliare -n enusUnlln m.« Bdoliici
iv. ,ii n- iel. Quld dc mediocrlMlc eiruui leuiias, ip>c exteqiil rec^pu nwmlaii ied qnii di^xontia > umew
.
209 lpisioi.uhm \.\\m\ m. 210
forimia niiiici saepu sollicil l. 01 lauoraulibus com- A lcre te n-cij crc in luam ciiram pecuni.uias aclioues.
mendatio una non suHicit, lieol lenat iter memorcni, llle lameii, ut cst bominum plcruinque supcrvacua
rorsus admoneo. Prspstabit uenc(icii lui celentas, ne irepidatio, (onsenianeas sanctis inonbus luis de me
sil niihi necesse idem s;epius f.icere. Vale. litleras posiuiavil, Non abnui npcraiu facilia et jusia
EPIST. XXXII. pnseeiili. Sumnia est igitur iinpositi niibi muneris ,
SVMMACIICS AMBROSIO. cnntra ahseniem civem, simulque dislricium publicic

Fratres rr.ei Domlheus et Septimus, speciabiles curis, iion sinas quidquam de juslilia lua sperare
viri, uiiain luam epislulam pratuleruni. Sed milii lepra?siiliiiui. Siini fora , sunt leges, siuit Iribuualia,
ligio fuit ist usuioili caplaie cnmpendium. ul Cl tilii siint magistralus, quibus litigalor utatur salva cnn-
gciiiiuala responderel oflicii usura, el singulis lionnr scientia lua. Va'e.
debili testimonii proveniret. Nam elsi Poroilieus pro- EPIST. XXXVII.
bams est, cupio lamen, ul eiim majorem in modnm SYUUACIICS AM0HOSIO.
judicii mei prxrogativa conciliel, quod fiitiiiuiu nnn Diarinsclnrissiimisvir,i|ui inter prcfessnres meden-
ambign, ciiiii affcctio bonianiini c.npax sil augincnii, di stmim iiciu locum jure ubtinet, alfinem fuuiii, ctiiu-
quoliens nicrins provocalur. Vale. ilemque cngnoininem tun pnlrnciuio iradi meii opla-
EPIST. XXXIII. " vil oraiu. Liliens amicissimi viri dcsiderio salisfeci.
symmachus amhiiosio ui uu.i via ei te excolerem saule dicenda, ei ilius
Licet arbitrer, snperiores liitcrns meas, qnilius ul usui coinmodarem. Fac igituroio, cominend.ilum
fratrem nieum Marcianuin ab injuriis vindices postu- tuearis anxilio, me sermnne vicario munereris. Vale.
lavi, in manus luns delains: alistiuere lainen etiam EPIST. XXXVIII.
fccumla peliiione noudebui, ut necessiiafera viri SYHMACHCS IIII.ARIO.
opiinii, sed invidia lyrannici tempor.s involuti, pre- Cimi has ad le litteras darem, leeiulo a-ger icne-
c.ilio geminaia lestelur. Quare rursus le ad aioici de- bnr ;
jam quidem a pericnlo vindicatus, sed adluic
fcnsionem cxliortor ; cujus lenuitns oria ex inlegii- incps virium, qusc subindc incertis febribns deterun-
laie, non paiilur, ul annoriiin prelia po-sil exsolvere, lur. lnter linc tamen mnla valeiudiuis ineas amicis
quie j.un multis ejusdem temporis judicibiisimperialis negolium dedi, ut pignus coiiimtine cmisulla patruui
clementia relaxavit. Erit ig tur libi f.cdinr ad impe- v 'fi s consulaiibus jungeretur llabila est ratio meri-
trandum \ia, cum meritoruni luorutn opilulalio alio- tortMii luorum Nilul eniiii gratue meoe duco delaluni.
rum cxempiis juvetur. Vale. Acta amplissinii ordinis Ticianohonesto viro tradiili :
EPIST. XXXIV. qua> ubi in manus mas veneriiit, amiciiix nie satis-
stuhacuus ambkosio. fecisse prnnuntia. Nihil enim malo quain Imnesti of-
Noe oevi inslar esl, ut fralcr mens Magnillus vicaria 'icii diligeus judic.iri. Vale.
polesmte per Africam funclus , lesiimonio omnium EPIST. XXXIX.
publice privntimque conspicuiis, variis in ea provin- SYMMACIIUS llil AIHO.
cia retardeturobslaculis. Nosiri opliiui viri maturila- Valeludinis meae vigor coepit assurgerc. Fas est,
lem, cxterasque artes bnnas, qmbus etiam tuum ut de me scriliendi assitluitas exigalur : maneat laii-
ainorem, cum Liguriam gubernarel, ailraxit. El ideo lum sanitatis fnles, quam plcrumque soliicitat hiemis
apud le redundaniis est o.erje laudare comperium. injuria. Nirais enim tenera atque imbecilla csl raiio
Quare impendio pe.to, ulcuni a liajulo Iiiterarum eau- convalescendi , et anie medicas inanus opem re-li
sas morarnm acceperis. religiosum pro ejus redilu clemeniioris e.spectat sanitas; ne libi videas uie-
interventum digneris adhibere, quo tandcm patriae dendi arte morbo diuturnitaiem dedisse. Volo cnim
rcstitutus, longie peregrinationis injuriain desiderala memoriam malorum jnri venusinte frangnmus. Sed
quiete cmminilel. Vale. jam etiam aliquid de liepenlino juvene opiimo dicen-
EPIST. XXXV. dum esi, cujus ego assiduitntem desideravi : quani
svmiiaciics ambrosio. tnilii ut aittiiror, verecundia ejus negavit, ciiui li !u-
Ex iisii venit ut opem dcsideranles ad suflragia cia cx te sumpta pra>stare<iebuerit. Lrit tamen copia
proliata confugiant. Ilorum unus Eusebius est, qui melior , cum intelligei non se dcbuisse dcserere,
adolescentix prolapsus errore, notaiusque judicio, quem frequenii lesiimonio tuo de se noverat credi-
exploratissiinum remedium venix imperialis implo- disse. Vale.
rat. Sed ul ei celcriter arrideal elfectus; deferri in EPIST. XL.
curam tunm spcm pelilionis opiavit: cujus li;tcsum- SIMMACHUS UILARIiJ.
ma est, ut judicati reuiissione, fatnae suaj vulnus ex- Rccie valeo. Hoc euim striliendi dehet esse prin-
cludat. Vale. cipium, quod mnxime expelunl vota lecitiri. /Eqee
EPIST. XXXVI. libi oblainm vigorem njmis gaudeo nam inciiulieio :
SYMMACHCS AMCROSIO. lali miper hilarasti. lllud quoque iu suinmam pouo

Filius meus Caecilianus vir clanssimus, qui niiiic Iselitiae, quod te memorem mei bonorilicenlia proii-
communis patriae gubernat annonam, certo coguovit mae scriptionis osiendit. ("ujus rei giatiam silcrc non
iudicio, adversariuni suum Pyralam nomine, vel ejus dcbco , ut Imc invitamento nd pcrseveraiitiam lit o.
procuratorciu, spem tui Divoris hausisse. Ncgavi so- rarii iiuineiisprovoceiis. Vale.
S1I <j AURELIUS SYilMACilUS. «12
liiST. VII A vui labulas «oi.tlid.Tuni. J.imdiiduni liil n-iiiiuiia inii
•MUUCMM hii.amhi. Hl, »i nftwi» le.iiporinn placiCk prinra muuvil.

Meutii iux esi pla ei fuiu niMdire. Quod i<ic<> An si nobii leribenda sit loremis oratio , Jovem
pwrtoq m r, ui ei iuip'e»»e bm uoverli, quai pr« lilio deotajue eiU*roe Cal«nli lege prjrfatMmur, ne m.b
ll.il>. iii in viii ilanssimi juss.ras, ei probasac. Su- vilio il.Tur, vel negligenlia auliquicils, vel un.mii-
pervaeua igilur f>ii posiulatio biicrarum tuarum. lia? At.ji.i praMUI Tiibiiin s,-.|iii, <|iii igut i.ili niajn-
Moncii eiiuii me opiriuil, MW rogari. Qilid i|iumI rilius uauruOI c«ordia. Sed qu d ego de Imc plura,
i-n.iiu Huln cum illii lunima bniliarilii liiiiT Unde i uni siiu tiln dicto hu.Iii-iis , ,iii|no berbam dtderim
laciuin eal, ui aquiluti pciiuouis favor aralciiiua jun- volunUti iu.1- ? Ul k.t|.i- BT.rihls, iii'i|iiai|ii.uii nnlii
giretur. Qmd n.ulu? Venlenl in luanua luaa eon- oraudus es. Eftioct assi.lniias lilicrarum incarum, ut
uieola curix itonrx -uper ejuaabaolulionfl omfecu; niiiiui admnnearii officii. Valc.
.|n.|. iodieenl uix volunuii, ei Bcbiai.i reterentia <1e-
EPIST. Xi.V.
lalaui cupilt.rum ccleiiiatein. Al hujiis npcre poto
KTltMACIIUS sllil lll. '
hllcras erabriores; quaruu libi p o fa< undui' tux opi-

Viti re. rsi, faniiin esse velmvm. Scd dissenlin
bus lacilis liberalius eril, milii pro culiu muino pra-
Mantuauo, qui eam j.uiai io malis debere numerari.
liOM pciccplio. Vale.
N iin i|tii<l b.ir prjectarius, ciim Ijti» nnnliis ligal au-
BPIST. Xl.ll.
res el nientes bononnu '
Mibi ccrle oppido ;-uia esi,
simjhcius IIIIAHIO.
l"i- Iquam purc.alioi.is lua? pnma vexil iiidicium. Itun
IVuiio lillerarom lenore obb-o bonx litlei debi-
eram, mixsius auiini ob aiuissara parenlem. Eo ni«
lorum. llece, ta enim saltilalionis vice, qiiam milii
sccura f.rna, curis quas de te Kerchain ahsnltil. Nec
proxiiue ml.lidisli. nexti isliug nmneris te iar>K noil
lides defuil. Illico euim credeham verum esse, i|iiod
patior. Moc auiem milii solum prxsUhil isle conira-
noveiam et m.e innoceniix, rt xquiuii temp.ir.i.u
rlus. ut iuiliria prosperoruin, qu;e de iuc accipis ,
conveuire. Arccsserunt ctiam lilterx iujk um lopidaj
tuoruin lionornm tolupiate coui|ens. s. Va'e.
ac ven.isUj, ut in re jam cogniu iiovum mibi de te
EPIST. XLIII. gauiium nuiiliari puurcm. Erai iu illis Gducia cou-
SVUNACIIUS SltllHIO. scientix Ih>iix, sed ctuii laude justiliae pubii B. Mam
Foriuii.i. iu r gaudia m meo are ttuto, atquc liujus ct principibus maximis gratias nl absolutus egisii, ct
sfiiienUjc te nobis jitdicem capio, qm animum mcuui de snla forluna ul inuocens conqucslus es. V.tuiii
spectatum l.abes, cum luum onnsulis. UelM-balui lioc

quid ultra? Quandti H>ni;iin ? quaudo ad urbaouhi
teneris temporuot bonis, ut .onstlio ptibliro v r lati- C ot.um?.|uando aj ge(Mj

|,. ( el gcriljendi solaiia rever-
tl.tiiis acccderes F.rgo quia res sese ci voie oiiinium leris ? Spero velociler . siquidem rcs posiulat, m libi
nciegiinaiionii injuria J.-siJci .um quiclis comuicu-

ttedit, perage nperam jndicio lanli piiocipis con-
dot. Vale.
grtteutem. Urgei te ex*pu£iaiin uou s sempcr oiiero-
RPIST. XI. VI.
sa. Nniit i Isi dignos iripicil, periculo umen pruxima
SYUMiCUUS EUTHUI'10.
esl, iliim amplii.s sibi |M>llcelur. Hab.s sa?culum v.r
Itui amictim, qun nisi optimus quisque glonam pa-

Gx k. l.icoua iiiiIii cupila S' ccciliiui, si ipiainlo |kt-
at, liominii est culpa, n.m teionuris. Vides rerte ut

frni d.ilur galutis tux lognitioue alloquii inunrrc.
i ;
Koinauis rubus amisial, bonuni Iloc ego liquere apud lc sali* babco cumpcrium.
ille ipse qui atl |.u-
blicura nalus esi. Secuudo, ut iu tlicam, cursu prob.e Quid enim nubi amoris iiupen b ros. si de un* inccr-
arles et virlulrs fermitur. Sed bxc libi pieuius luus

uis esses? Atque ulin m s. ni.t.i lu-c uia, quam IMul
animus quam siylug nmler eipediel. bgo amio fun-

bono.is plena, lam crebn sinl ! taravis est enim silii
lu'iiariu.1 rerum, eui sola fiucudi aggiduilas iuc.lci-

cius ofliciuin, atbnnneulis pntius quam doccntis per-
sonam rcccpi. El tpero arluium fore, ut exsprctatio-
ii iiii lacil. Ergo indulgonlius ab.ilere inmiitirentia
seriptiniium. Na.n q>ut plus est in litiens uiis <|u

iie, qua3 tle ic magna csi, nwjor habearis. Nec ego ><l
isliusinodi scriptum rccepisscm. nisi apod me l.que- D B"" le '"' c " ,a 8 is S ''P'• , « ,
<l'
,ft d rcquiraiu. Val>-.
roi, quod omeudaio pcclnri bona verba mandarcm. EPIST. XI.VII.

Quod resut, mrmenio satuie referenda, et tuum inu- 6VaUACtttis ktiaoeio.
liiil exsequi, >i mei oflicii diligentiam provocaic. Nov.e varuus oiime, el tibris remissiug mvgi'a,
Valc. qii ui.lii ila volvenda dies altnlii, ul dnmini m.sin
EPIST. XLIV.
i.ranaiu fi>rlissno:i sinnil ac frlicissiuia matiii iiiilio
STUUVCUtll miuiiio.
lia reipubbcte pnndora fnlo niiur. Videorno libi
Concctlo iii logei luas, el uf^wim; scrilK-n i non :jnyi.i-»i.M locu us , in.it.i iiii.s < o.slola; sil ? S c
iuvilui alTocio. Tu luincu lac niemiueris, illud poliui sebabol ratio, ul rcs niaviiu.i' ntagnoi lnatus «ris r<M|.ii-
giillplei nouniillis vi.loi i, tpiod scqueniis ajtalis < sus raul. Sod Iijvo sivlo evsc.|ii<Titta libi anlc abos, cni
r. eepn. Vis cpisti.li> nostns niore iiiajonnn utula pi.llrl M.iiorvi, cmicctlimn-. Nos a.l luuili ni.. r.ti-.
uoniinn p aferaniur? Si tibi vetusltlHi lanlui e>t c.uilir. Iiiii a nii' l.oin v.ilclndo dissonsit. lutiori m-ti
nnior, pari suuli.i in verba priica redeainHvûibui paulultttn, wlo ,

ponc u.llH-iiudiuem ; jam vaimuiui
>.!.i c.iii ii i. •( augurci avcm coiisulunt, el dccuai- Nunc refectiune iipui cii cujiu mibl cupia leriuouu]
915 EPISTOLAMJM LlIiRR liL 914
mi piLulo. si annueris i-.iiusmodi operam, poicrit A religiouem ficqoeiiii usrj vicissitudinis repensahis.
prOTemre. Valf. Vale.
EPIST. XLVIII. EPIST. Llll.
SYMMACHUS EUTROPIO. SVMMAi.liPS EBTROPIO.
Miimiii iaou-. V. admirator iuus, scripto ex Asia
Superforanei laboris esl coinmendare conspicuos, (;.
ni si insole posiiU laccm praeforas, et acccusu lumi- nuper allato, mulilari agros suos, qui Ims conjun-
iiiiiii elariludioem di.i gestias adjuvare. Idcirco im gnntur, arcepii. Eatn rcm, enm milii amicilix nnsirae
gnarus familinriler indicasset; principio stiasi, ne ad
prarsenliarura nihil munitus irstis of(iriuiii , saluialio-
fidem lanii mendacii boiinniiin suorum leviiaie ira-
ui lux styli Tu lamen Poslbumia-
operam dedicav ;
.
niiiii fratrem nostrum, juveneiu Je summalibus meo

herrtur. Dehinc pnscenli litieras, offieii bujusoperani
non negavi, sciens iniiin.e diiigentix convenire, cum
quoque nomine veliui diliga* : ul inlelligal, juslaui
inter nos, quaj ad integriiaiem fam.-e nostrac attiuent,
veluii omissionem laudis suaa plus lioiions habuisse.
eonferimug. Quacso igilur, in bonam partem, <|ii:c a
Vale.
EPIST. XUX. mc siribumur, accipias, et aui faliaciam lenieraii
SVMMACHUS EUIRoPIO. jnris alieni celuriler expurges ; ant si quid le ignu-
li. gravi dono babei., .|uod auiiciiii< meae viros B ra,,,e l"H»lo« cst. jubeas reformari. Vale.
edecimals! bouestalis adjuugis. Fatis boc proc.itera EPIST. LIV.

erga me d ligenlia lua, nec uiiq.uin de-oslis operam , SVMMACHIIS KICOUF.RI.
• jii.nl milii et usu accidat, eonsul.n.li. Qnid si tibi Meus mos est s< inper alloi|ui pfaestanlhtra tuam.
rii.un fratris inei Sabiui noiuine gralias agam ? Qui Qin iims? litieris ibstinere. Faeimus quod solemus.
a le in lK.in.mi partein creiliius lanluui prxrogativa! Ego scnbo, tu reiices. Sed scio in aroaiulis amicis
atiulii, ut si f»ret jain oiiinibus proliatus. Dignus majorem virtutibus iuis messe eoustanliam, quam m
plane talis vir. tesUmonio : quod cum illi ad eom- negligendis cpistolis voliintatcm. Aique ideo aniroi
ineiiJaiioneiii sui tribueris, esistiinaris boc aliis, qui- tui secorus, ciillum
libi debiium mcnte et sermune
l.us cor.imeii.laius csi, pr.cstitisse. Vaie. noa deseru, nequaqnam reposeens, ui scripiorum
EPIST. L. milii vicissiludo respuiide.it. cum in auiore reddalur.
STMHACBUS EOTROPIO. Vale.
F.PIST. LV.
fum tu Ivnmam coiiiiii.iduni lepetis, ego nie in
STmucmrs ricoueri.
secessu sulturbano asserui leetioui. Iiiu quippe ab
In subiirbaiiu praedio fovens oliuin suiupsi lillcras
boc negotio cura ubBirepenle desidiuius. Nuuc ulu
f IM3< Cur ennn l;..in:i ledecedeuie reiii cm Ager
iu abes pars antiquior auiicoriiui meorum , vicem ii i>i .'
sermonis lui velermn scripia (ungunlur. Aul •> nii

auieiuqui me interim icnei, Tibcrim nostrura juncto
aquis laiere prospeclal. Ilinc libens video, quid frugis
lameii iiibem iure uiiilavcraiii. ul aestaa mihi Prx-
a-ternae urbi in dies accedal, qnid Romanis horreis
ueslino algido fraiigeielur ; sed iiiUTvenius familia-
Macedonicus adjiciai coinmealus. Nam pene, ut re-
ris negolii rupit olium meuro. Ergo jam viam lego,
ileposil s iju.p legebain. Si quid prxicrea scitu opu>
coniaris, cessanle Africa lames m limine eral, quam
cleiiienlissimus, et ad salulem piiblicam genilus im-
esl, inens Palladius iudicabil, quem ego non uiinus
peralur praevenit ingesiis alieni soli eopiis. Jain pnr-
ilol.-o abductiiui a jiiveutute llnmana ,
quani gratulor
imiii iiosirum, coiiii Juriinii prima classis salutai. iam
iu spem sui honnris accituin. Vale.
seciinlale saturamur. Jam Jieimus nostriim esse,
EPIST. II.
quidquid ubique bono principi nascitur. Ilaec eo scri-
SYMMAI.HIS EUTIOPIO.
bo, nt domino orbis elTectum benelici' sni nunlies,
Ago quidem sludm tuo uberes gralias, quod ntihi et ipse friiclum gaudii commimis usurpes. Ego paulo
faimliaritatein probaii-siiui cujusque cnncilias : seJ posi .-.bire longiua paro, n. c laraen tantisad tebileris
frater meus llypcrecius, jaiududum inslilulione Ko- abstinebo. Erit curx noslris in Urbe rcmanentibiis,
•'
inanus est. Cur igitur iinlii lioiia noslra commendasT ei iiicnm sei innnein libi per idoneos miltcrc, ei miln
(«Jas alius iisu incoguiios, eoieiiilaiii.no consimiles ; pari li.le, quae scripseris, csbibere. Vale.
si tameii raritas virlututn admiseril , ut uiniui aut
alierum -rqoe edeciniatse h-onesiaiis invenias. Illos

EPIST. LVL
SVMNVCIIUS ItlCOMERI.
ego atuicos benclicio lno acquisitos putabo , quos
ncstin. Isluin mihi reddidisii polius quam iteilisii. Posseni silentium i.nim ferre paiiemei', morem
Vale. tuum cngilans, nisi me atgriluiliiiis, qna laboras, du-
EPIST. Lli. dnin liiintiiis perculisset. Meino iniiur uc sollieita
SYMMAIHIS EITR0PIO. niagi-., qnain riu.siieia cessatio sermonis lui iiiiinus
Meilmlani inlerim dego ad obsequia aii-picii nui- iuipediai. Atque ideo qnaeso, nleuras ine.is fraterno
sularis li. Vatcntiniani evocatus. Accito iinbi fors :.inorc susceptas, scripns, am mamlalis Jigncris ab
dedii cxericudi circ.iie stvli copiam. Eam libenter, solvere. Nam tuin sim cupiiius lilerariiin, iii secundis
ii- liouor ain 1
iue posiiilab.it , auiplexus , salnien laincii pono solatiis, ut aniinus inens pro ic nnviii-,
t:bi defero : uuain si beuc conlemplor, Eamiliarium si nonduin epistolis, saliim nuutiis engatur. Vale.
«16
«II Q. AllU.LH.S SYMMACIHIS.
A per laincn ut rara, et diu desideraia siminniiir. lluH
F.HST. LVII.
s\H\l\. III BICOUI III- oplnionl meae Odera facict auiduiiai episiolaru.» tua-
eulpam silcniii, -i qnnndn iisiim rom. Iiisituoi quippe cst lionis memibiis, ut qiiae <n-
I Im .1 lu mfl irguti
icmoranliir. pinie ei allil optamus idipisci, ea ipsi lar«,iier <l<fe-
Oifleii mei quxlihcl dicruiu inlcrva l»
ui- ramus. Vale.

Noiu enim purgatio snppetii quin eulium f nniii
EPIST. LXII.
lalis puhlico actui liTqtiener iiuersoram. Se>) Idem
SVUMACHUS mcovr.Ri.
qui peecaiuin vitxlesi.iir. aeque In » cribeml» longin destinata
Maodaiis perlunctos apparilor, ubl a<l
esso d.stno. Naio licel sciam, animuiii luuio nequa-
pervenimill, testimonii noslri vacuus abire non de-
quani <ibioxium esse fasiidio, adverio tamen, pm
Imit pra-cipue ne stiiduiin circa mc liiiiio malc ln-
cmidillone luraiuio poncoJuui verbis modum :
qo a :
eatinn pularcs, si graliam iliUlos scrmo solvissel.

11 1 deaideranli prolixiu« grata est; iu displicere uoo
Ave igilur dico el prjrmilto jam petilionem ; ut cinu
poteril loeviias nccupato. Vale.
ier in pairiam relegerc creperimus, eluctandis dilli-
EPI8T. LVIII. cultaiibus admiiiicula ubenora decernas. Vale.

IVUUACUDS r.lCOUEBi.
EPIST. LXIII.
ajno ei suspuio virtules loas. Sed accidii, quod
B SYUIUI BOS BIGOUI iu.
lib.ciiam amicus Invideain. Flaviano meo aliquandiu
Utium palrim keta pcregiinationc muiavi. Nam
snlus Irueris. (Vceiufl planius, quid velim dicere. Ad
jussu domini Yaientiniani, cmn muliis amplissimx
tfl iingravil quidquid Rolttso optnnuai fuit. Et vobis
coria3 proceribos accitos, ad vicrm quictis domesii-
quidem societas vesira dabit luutuum gauuium. Mihi
frunr publicis gaudi>s. Quod cum ad te possci
quid Silaiii erit? quein et ille dtscruit, ei lu minos
cae,
fama perferre, dignius visuoi e-i me indiVe nuntiari.

desidciabis, quia uoiis libi pro utroqncsufiiciet. Vale.
Ipse ad respoudeiidaoi henignitalein tiiam moremque
EPIST. LiX.
servabis : siqoidem litieras loas non minos quam
stmuaciius nicourm.
menrom coospectos et verba detsidero. Val<*.
AlittS f.iriassis exisiimel seruiu esse oiuoiis, quod
me EPlsT. LX.V.
anni superiori-. consul exsolvit. Ego senlio, at |iie
boc lo- SYMMACUUS HII.OHIBI.

alios, qu. procul degimus amicitix fiducia a<l
corum esse diains. lilis vero coniinno satisfacmm, Quid milii jucundilatis litterx Iii.t- ntulerint, tibi
quoroni landiu meiuor esse non posses. Nam qui xslimaiidum relm<juo ; coi, li benc nrbitror, vicissim
uaiim muniflcus est, ipsis qiiodanioiodu magisiralus meus sermo trihuit volopiatem. Peige igitor, m jam
sni fascibtis nilinoneitir. Qui ex intervallo redilil offi- r facerc dignatus es, et ami.iliam munerare affeotu
cia, lestatnr cos se maluisse diflerre, quorum obli- religionis, et assidoitate colloqnii. Ego iu feremij
vionem dies longior nnn posset obducere. Viderii igi- vicissitudine par esse curabo. Nam <|ui ab alio poscit
tur, au se quispiam eredai nrdine aliis, aut bonore officia, soi quoque studii frequentem opcram pollicc-
poatpnsiiuui. Egoine inleligo pura nffeciiuie pra-lalur. Vale.
solemne EPIST. LXV.

toin. Neque eoim saiis imicus e»t, coi ali-
quid staiitu rc.l.litur. Ilonestinr est illa securitas, quae

Minm 111 IS niCOM Rl.
puiatsibi dcforme non esse, si quid diu familiaribus Scio pr.Tstaniem animuni tuum salutis mex et re-
moram quoque ipsam versionis indicia cupide, ut amiciiia postulat, oppe-

debeatur. Quarc velim credas,
el ideo cxspeciationi luae, revectus in patriam,
uiilii jiicimii m uisse.Sic judieo.sicinlerpretor, quae riri :
salislcci meq<ie agere ex seiilcntia, alque es-e me^

ex inore delata sont, nobis amorc ser-
;
dtulum aliis
iii.ii.iii tita.- circa nos huinanilatis iosinuo : siniubpie
vata. Vale.
EP.ST. LX. deprecor, ut aAect''onern, quam milii et prafsenti d<>-
MUMACHUS BtCMBBI. penderc, et absenti dignaius es polliceri, litter.rum

Optatus eventus ttdissimam obtulit mibi facotiatem mmiere, quolieos usus luleril, non graveris angere.
ofiicii deferendi. Nam dominus et frater meus Euge- Vale.
q EPIST. LXVI.
nius, CUlll milii sui copiam praeslilissel , sumendie
SVMUACUUS llli;iiMI Rl.
epistolc beneficiuni rogatus adjecit; qna tibi liono-
Si nosse dignaris quanta sit in domino Flaviano
rilicentiam salolationis exbibeo, et obnixe ileprecor,
ne mc diutius silcntio tuo siispensum csse patiaris. pecloris inei porlio, amiciliam adventantis ainplecte-
re, tti duos obliges. Ambo idem sumus. Nam hnc dici
Vale.
EPIST. LXI. i me patitur ille, qui melior est. Plura scriberein, si
SVMUACUI S Bll i'« III- aut diu velles rogari, ut tanti viri merita conimeml.v-
Dudum respon-a tradidetam, <|u.e testareotiir gr la liouem desiderarent. Ergo sat est, quod iccepisti voti
oniii implissimi consulatus lui munere. Scd denuo mei indicia. Ainbito et labore non est opus, cum e»
uaclua Kugenii viri elariss<nii freiria mei copiam, oitiii .. veniat, nl a te moribus luis proximus dibi; \-
scripta iloplicavi, bati.l verilos oe faitiditim crearel lur. Vale.

KPIST. I.XVII.
aerum geiuinatus. Ex meo quippe animo met <>r,
satietatem svumvi.iiis nuoiitm.

nuieiliain i pusw nenlirc ofllciorum :
Firuium iloincslicuoi nicum. miltiia: >tipcniliisiuiu

nnl quainpi:iill llla cr.br.i. Cl coulinnis sioulia. sem-
217 EPISTOLAr.OM LIGFR III 218
Imnciii: perfiincium, leslimonio meo «.lernii Dilju- A EPIST. LXXII.

vari, ul faoiliuri ndilu atl lnam nolitiam pervenirel. SVHMACmS TYHASIO.
Porrigc igilur, oro lc, adjiilricem iiianum legiiima Urgeo le frequeniilms scripti*, cl aniini afivciinnc
prcmia cx morc captanti. Ilujusmodi quippc veiera- non desero. Esl autein soqticsler scrinonis inci Felix,
nis prajrogativa debetur ut illis proiectorum dignilai prohabilis el honcstalc vila\ei exercitatiune iiiiliti.c;
lanquam prelium longi laboris accedat. Quod Firmo cujus considcraiitmem ut b beas, commniiere non
incuncianier eveniet, si luus favor vota bominis ad audeo, ciim tua xquitai t nimo pro eo pnssit effi-
eansueia nitenlis annuerit. Vale. cere, quanliim favnr incus oplare. Vale.
EPIST. LXVIII. EPIST. LXXIII.

SYUUACUCt TVUASIO.
SYMMAI III 3 RICOMERI.
Petitio domini el fralris mei Sieminalii, monilo-
Meritorum lunrum justa raiio deposcit ut familia-
rt*m magis apud le qiiam peccalorem requirit. Nam
ribus litierisoperam frequenler impendani : evperliis
oiini lania sil libi ejus auliquitas, ut vnlum nnsiriini
quippe non pcrire officia delata sapieniibus. Fungor
favore pra?curras ; laborem rngandi in lucro babere
igitur salulaiionc, qnx snla curam lesiatur absen-
dclieiinis. Breviier igiiur, qniil pnscai, adverlc. Suh-
tium : liiainquc oro pracslanliam, ut ainiiiti.-c bonuni, B
sidia vilae, qu;e bnna dici solent, iihi census uberior
sicuti facere soles, et sermonc excolas, ct menie cu-
est, infonunio proscriplinnis amisil. H;cc in iiiaguo
siodias. Vale.
reipubl. gaudio luis polissimiim mcrilis riqiensainla
EPIST. LXIX.
commiltii. Suscipe, oro le, plenum bnnilalis nego-
SYMMACUU-> RICOH. III.
tniin ; et amici innpiam, cui misera? valeludinis casus
Uoiiiiuum et fralrem meum Flavianum , celsiim
accessii, rei familiaris inie.ratioiie solare. Vale.
virtuiibus et bonoribus virum, jnstitix luae eisnrl in
EPIST. LXXIV.
esse nmi paiior. Merito pro hoiinrihiis ejus, qu.e
'
SYMMACIIUS rHUUOTO.
causa poscit, alie-o : sciens sine lua auctoriiaie com-
missa, quae sub obtentu tuo a quibusdam scaevis desi- Mulla in le virtutum nainra congessil Qnx si quis
gnata dicuiilur. Unde mibi major lidncia esl, pnsse irminct pensiore judieio, nescial utrnm hona foriitu-
rem graviter viudicari cum lua quoi|ue fama pulsala diois magis an menlis excellaul. Sed altcrius laudis
sit. Querela: au>em genus bominum ejus suggesiio, asiipulalor cst princeps liumaui geueris, ofliciorum
bi jusseris, melius prosequeiur, quia multiplex injuria \ero familiarium nos testes esse debemus; qui lihi
inuiliiin cpistubc familiaris excedii. Non iniuoraeiiam religioso studio ncqnnnus a-quare. Miror tamen in
lili.s illustris viri, et ipse jam honoris emeriti, in

C hoc te mei amore prngressum, ut mibi falsis laudihus
sua proconsulari possessione tolerav t; qux ad unius blandiaris, cum ais aliquid ic ex nosiri oris deside-
quidem pcninent uoxam, sed ad utriusque cuntem- rare promptuario. Qao libi nuer rauca comua iueo-
ptiiiu. Ergo ut inosest libi, auditis coruin allcgalioni- rum affatuum slrepilus? Esi quidcin famitiare vntnii,
bus, qui tuenlur absenl.um facullates.primo famam, delinimenta evercilii seusibus adnioverc. Nam el
qu;e optimo cuique preliosa esl, tum amicitiam lidei Achillem valum maximus referl, aegri aniini curas
indiccm, poslremoleges, prnquilius excubis, dignare (idibus resnlvisse. Scd nos tl musica; facundi.e ino-
defeudere : ut ad illuslrem virum, qui per absen- piam conliieniur. et nulrimenluui luqnendi eorum
liain suorum nescil incoimuoda, prius gratia beneGcii liileiis aucupamur, quos ha.-rere comilatui luo et
tin, ijuarn suorum dolor et quercla perveuial. Vale. fama loquilur el tua scripta (estaiilur. Vale.
LPIST. LXXV.
EPIST. L\X.
SYUMACHUS PH0.MOT0.
SVMMACnUS TYMASI0. Satisfaciel quidcin libi ad oniiic gaudium conspc-
S.epe alloqui prxslanliam tuam nnn piget, quamvis ctus tuorum. Scd ego haiic uilariludinem cnmulari
inbil invicem sermonis accepi. Ipse cnim mibi pro _ pusse conjeclo, si nostcr sermo quoque jiingatur.
te spiuile respnndeo, quod inler castrenses curas Nam cum pr;c caileris lilii rinmeslica btma cara siui,
locuin oflicia ociosa nou babeaut. Alque utinam tibi proximum sibi gaud um jure amicorum cura defendiu
assiduitas affatuum meoruin nnn videalur obsirepere. Ergo ubi desidei io luo pia: necessiludiues satisfece-
Piopeesl, ul referri mihi litteiarum graliam piilem, rint, ad nosiras quoque lilteras oculi coufcrantur
si sciam qu.e scribo non afferre fasiidium. Vale. qiianim ha:c siimina csi, ul me valere cogunscas.
Noloeiiim le a colloquiis luorum pagina longiore pro-

EPIST. LXXl.
tlucere. Vale.
SYMUACHUS TYNASIO. EPIST. LXXM.
Ad scribendum me relatu vicissitudinis incitasti. Ea SVMVIACIIIS PllllMOTO.
quippe •erum, natura est, ut officiorum diligentia Duo mibi grata proveniunt, tjuoiics a me liltenc
fruclu vicissiludinis incalcscat. Sume igitur saluia- posiiilaniur . el quod le honore saluiationis impcrii»,
lioiiein, simulque intlicium sospitaiis me;c lastns am- et quod opeiam commcndaiionis prassio posceniiln/s.
plectcrc, reddimrus voto atque animo ineo reciproca Cum igitur ad Alrieam rcuiiiim Paregorius cl.cu»
gaudia similium detuis actibus nuutioruin. Vale. nostcr inslrucrcl, ct hujusinodi lnteras iiupcndio Uj-
«19 o. M Iti.l.ll S SYUMACIIUS. «0
pilaret ; tleiidorio ejua effcclum libeutoi iuiunmli, A iuimeuiuiu rcquirii vouii honnriim, nnllnsque avi-
scieos .iputl ananteu nei eec llliui ueiiiHineiu benc- diui Irabil quan uiliil dOkideranleaT Ut Havununi
linc eerilurain, nec nioum inefflcacnn talnnin ier- ineiim, alquc adeo liiiim, imper en ivil ;
qiiem adbuc
iiioiifin. Vj|c. \. i.'ciiod;:i icgerei, nfaii chra unrila priHlidisscut.
EPI8T. I.XXVII. II.ic suot qux iiiiln pro lempoie Ixlilia dictitavil.
Svviuai iiiis riuiMOTO. Nunc ui amaiiitssimum fratiem, vel. ijuod esl vcriui,
Ne>- quiilem prioribui litteri* nell riettsituilinen pailcm mei diligas, rogo sponte laclurum. Ama in
u-iI.IiiIimi. Si-.i iinl niiuii fuii eeripU Reniinare, nc eo sludia sua, et quidqnid agnoveris virtulibus luis
lain li.la oceaelone Ir.-iiidarcr. Iluinie fnni imieui pro\imum. Milii ul e^l curx.quod a fratre disceruor
ciMiiiiiiinis Aoieuiius ircessnruni sihi aliquid graiiai il:i solatio cril.si eum sci.nn verc iu le Sviiiiiiacliuiii
ei nn'is litieris jndicarat. Quen liUi pruplerea coiii' reperiiM. Vale.
menuarv iiiin ilebeo, quia illi a.iuil te potius qua.n KPIST. LXXXII.
alios le-iis esse consuesti. Vale. BTHHACUtiS l'.l riNO.
Ailboc siles. Sed loqitaritas mea oon cobibetiir
EIIST. I XXVIII.
cvcmplo, ct e.-l oliiim mibi ad verborum ropiam
BVMUCIIlll 1'IIOMOIO.
II cnnmodun. Nam ruri suiu, n.c lameu rubtieer.Tan-
Il.eri nleiii ine lilleril iuipulisli , ul amii ilam,
iiim de ripa Tiberis (uam p«r Hues mcos fluviu^ ela-
i|ii.iih iliitluin lacilua oplaliaiii, iiuiic provocatus e\-
bitur) onusl.i gpecto navigia ; non jam solliciius, ui
coHren. Anip'eclor luturx iuler nos ramiliarittlis
aiuc, de famc civium. Versus cst iiaini|ue ei Hinpia
aiis|iiieni viiiuiii.iu-iii. l.i quamvis prxvetitur votn
in gandium poblicus mcius, posii|iiam veuerabilis
iho, euilar, ul |iiiii'ro, nc vimar nfliciis. Ilas iiiiin
pater palrtx Macedon-cis conimealibus Africx damna
parlea video nibi reservatas, ut rcligio, i|u:e ie Imr-
pensavil : quem nunc omncs allorcm geucris linmain
lanie sumpsil exordium, ne amiienie augnuntun
lieuiii diligunt. Niliil cnim passus cst Ausliis coiiui-
sumal. Vale.
EPIST. I.XXIX. iii.ii il.us advcrsus Roinaiii licerc. Ergo de uiei ajri
specula peicgrinarum uavium iiumcro transcursus,

SVUMICIIIS 1'ROUOTO.
Primis quidem lillcris tuis vicissiludinen mm re-
c gaudeo victumpnpuli Itom. non fata provinciarum,
pendi, Seil i|iii.i novae faiiiiliaritatis aospicibus plus

devotione, qu:i solcs mm occulere bonuin publiruio.
Merito pjiciu. loquor, lux factmdix rcliiiquens, ut
nVliclur nflicii , cicolere amiciliam liilerario muneie
b:ic oriialius.si ila placebil, insinues,qiix nos inculla
persevero, ut perspicias bene cum liis miscrri firdns
Miiiiiiiiriiin. i|iiicuinulaliorem graiiaii; rCligioni rcfeir- lerittte uarravinus. Vale.
noveron'. Vale. C EPIST. LXXXIII.

ELiST. LXXX. SVMMACUIS l.iriNO.
svhvacucs ramoTO. Iter, ut opinione metior, ripedisti : quod soliiin
be.iii me nuiliis uoins jiulicn, i]iioties scrmonis iui iiln ad siieutiiim sulTrag ibatur. Nunc staliva requies,
lu niiccniia et splcndorcdelector. IJ<|ue ut merear, siyloetauimo scribendi ad nos iisiuo relormei : neet
cliani ipse nnn dcsero diligeiiliam frei|iientis ofliei>. oris lui facukas, et rum vi.nn carperes, lucultiilo
Siel iijilur iuter nos, ui animoruni hda siuceritas, ita potiierit alTjlu siiim nostiain risara. Sed fueril tibi
hujus muneris aiuica rertaii . Vale. adveisum culp.mi la. iliirnilalis de laliore purgalio.
EPIST. I.XXXI. Nilnl jam luaTragii resttt, cun el f.icumlia , qu:e uec
sthhachus avriNo. anle nnpnl cluuir. supersit, rl oliuni, quod ilrsidr-

rab.iiur, accesscrit. Vale.
Siiccensebam sileutio tuo. Seil postqiiam miln in-
ilicium de lialris hounrc fecisli, vicil ol'cnsionein KPIST. LXXXIV.
vulupias, Kt in eam coudiliouen res rediit, ut ei
gVHHACHUS llliKINO.
a-iio gratiai, i|ucm pie objurgara nedilabar. Sc|u.ir te lilleris, quia iiienir et affeciioue ni n
Tu vero
sub liac petiiione dun voles reiice, modo postea descro. Nec >ideur iiiiln rito h:ec srripere solalia.
boi.is cputolis rediawsstyli tui lenas. O nunliuui

D Cl "" : """ u ' 1M '1 " os ron s J" cu " ,li,as
'"
* *••»*•
voio tuo similem! Nulluui decuil bxc Sciiiio ciiiiii lionoi uiu separatioaen staiim diuturuaoi
sciibere, nisi
ijiieiu constat opiasse. Na: laine.n, prxler gaudimu, videri. Quod si, ut piu-iiiuo, cii.un luus aninius ci-
qnod de pracetiau frairis acquiro, eiiam judiciun tuum pei tus esl, fac noverim feslinata scriptorum vice, le
admodum quoque biiC iiileivallum diernin loiigum pularc.Vale.

ileculoras. Sulusenin tibi vjsusaun, r«-
paraiis virtutun prxruiis, posse gandcre. Scd quod RPIST. LXXXV.

ais eiclusis improbis, bpein bonis reddiian ; uou ul Iin.i 111 s Rl HNO.
insolitun, vel inebuaiuiu recena graiulor. Nam so- Moa et ralio llagitavil, ul mansurus domi. «riiiaiu
leiiini- eat Juniin nostro i hcodosio iu ium exorcere dt auguMiaiine priucipa imp<Taii mibi iimeris pu>
ceusuram, morumqiiu agera delectum, ei aiagul >s, .i tiularen. Eicutationia causan lUnrii mdicaw. auas
i-.o\os wnper Bxpeudere, ncc couauoludini coiulu- IjVOT iiuij molli adilu, et bbiida reciialioue rom
n.ire jiiiln iiiiii. Iinic isi, ipio.l sinceriuiiiius muie» iii iutet Nlbll eiiim neurnn sinc boni cujiisque Mli
brnigiiius ieiipii placciul. Im-iii Iih|U. iinmiliiis iiulaui, iuilu iuiu
iiiii- . quus toveru i-t ililigentcr in |,o i
sp. iii. Oui.l ipiod ciuiii longC iiitendil uiulos, el p i .jiiam uci mljiii iioc.uuici, lioc rnuli n iuat Uwunm
*2I I 1'ISTOLAKI'M I.IHKII IV. 2?2
alii gaiideui esse apud le locuin meritis, alu dolem ,\ uu*, ,id nri Moris, qunn niors iiicnlere soli'1, ro
iuiii es-e diviliis. Vale. verenliain salii 11 siieulii dcluraiutis. (Jn r i pare.e
EPIST. LXiUV! i'li'i|in; 9'ylo c.rderi 1
,
quod displiccru ain l.us tni
SVMHACIILS III FINO. liiniii Qu niino age circuiuspe' lioni iiic;e giatias
lulclligebam iioii esse de nilnlo, qtiod diu a lilleris qu:c iuis salilms 'oiuiu faci'. Atime uiiinm sa?p« epi-
icuiperabas. Tandein paluit, impedilo per agritodi- slolas jnco sr.rilias, quas negas serio ! (Jmd avarc nle-
iitin visu, ofiiciornni stetissc solcriiam. Iiaqtie cgo ris ingriiii tm copiis? Vereor ne mihi posthac utiliiis
illn de silenlio sollicilus probare me faleor, quod sit niuendis litteris abstineie. Nam proximain de i«
a»pet;e rei nuiitium usque ad sjintalis luae gaudia p 'giivmi ofTensione lacilurnilalis elicili. Et idco pr:i--
ilisiulisii ; ne de tc anie capereui exorii iocommodi M.ilns forsitan culpaj meae, quod non redilis ofliciis.
soliiciiudiueiii, quaiii securitateiii remuli. Nunc quia V.lc.
\aletudo lecum in graiiam redii, iudulgciiiioribns F.PIST. LXXXIX
paginis amiciiiani muuerarc : alioquin cessanlilms SYMMACHUS FIJFIMl.
sniiile aliquid rursus nniebo. Scd de licc saiis ver- Cnnimendarcni libi Flaviauum liliiim ineilin, ui 10
boiuin est. Flaviauuin pectnris mei dominuin, tui volenip esscl accilus. Nihil igiinr lno hcnclicin dern-
socinui, liserere aniiuo luo usqoe ad improborinii ilo- U $ bo. Satis esljuveui meo ad argumc iiuin graii c:rr:i
lorcm, niniis gralulor. Nain sa-pe apud me de lali le aniiiii, qiiod dc liitcris parenlis non rcquiin auxi-
aiiiicilta glorialur : hoc ego futiiiiiiii ante i
riispeiic- linni. Puio lamcu cniivcuir- picttti, ut iiic quoquc
r.uii, virtutes uiriiisque considerans, qiiariiui simili- e^tis nomniu libi faiear obligaiiiiu. K\ quo lici. ut
iudo coucordiain facii. I i ideo plus gaudii quam uu- l>l r;t 'ii .-11111 congeras sindii tui mimcia, prn 110 libi
laculi, capto, ic.que 010, nc quid iu lales amicus >> ii ii nous obiio mis cs'. V.Vc.
sciuo liceal llle enim iniln noo csi logandus, cui

EPIST. XC
abud vclle uou expedit. Vale. SYMMACMS nUFINO.
EPIST. LXXXVH. S.rpe milii amiiir l.-riilix, aul priiims, aut solus
SVliUACIltS HliiXO.
es ;
quxstnrein antehac fraircin, minc reciorem prx-
Lougu oraiiuius ambiiu couimeiidenlur incoguiti.
ergo hlteiis
tnri ainim liilciis iiiinliasli. In oinniiios
Severiani auiem C. V. merita, aniiosai militt.c pruhaia
tuts niagna aliqua mei gaudii eausa esi. Quid, quod
itociiuicnlis, el.iiiora'.uiu lcstuiionitiin nou rcquirunl.
et ipsa veibt luxuriani, et aniini soi alacriialcm styli
Principem Incuni regendis prxfecturx uruanx colior- paiilms xqiinre non pos-
nitore teslanliir! H.ec cum
Itbus nbtinuii; in nrdiiem senaiorimn lcgc iranscri
sim, voto divina couvrnio, ut lurluns opiimoruui vi-
plus e*i. Kcslat, ut post dignitatem curix. qi« hono- C
fj
rilm< major est, ciiam reip. provinnati specimensni
quod arbitralur mei F.PIST. Xf.l.
pi jueal : fiituruni , si ilouiini
super hoc pruinptus stipulator stmiischos nuiiô.

pra-fecli Urbi litieras
ailjuveris. Vale. Probitaie et honore pollentibiis viris uiliil addil
F.PIST. LXXXVIU. aliena oraiio. Sua enim luce conspicni prec.iriis le-
SIMMACHOS HCtlSO. stimoniis non juvantur. Qualis igilur qnaiitusque sit

Silentiiun meum de escessu civis Emeriti lepidis- doitt ous et fratcr meus, in aperto est. Merilo cjus
simo arguinenlo episiolai momordisti. Nr.m quid e«- laudilni!> nosirum cedit ingeniuin. Il«c iinum tainen
engitari facelius potuit, »d casligatinnem suppiessi a pr.vtereundiini non pulo, summain inibi ciiin illo essc
me nuutii, quam ut Civiit inoniis babilator advenUtiis olficiorum familiarium societaem : qu.-e rcs etiam
lilteris Uoinx cognnscercm ? Scd n ilii jutltcii tiu spc- lihimiuora merita pleriimquc commendat. Undcar-
ciaia gravitas imluiil religionein. Mciui quippt: libi bitrorex abundanti promptain fore in euni prxclara:
hujiismoili iudicio l.rtus videri. Scis humanilalis hanc io;c meniis aiTeciionem, quam illi ci decus proprium,
cs.^c rationciu, ui paruin | robalis, et ante discordi- ci mea: ainicitix praerogativa cnncilial. Vale.
LWER QUARTUS.
EPISTOLA Pltl.Vl X. [) ne dum mcrilis illius nihil deesse contemplor, olfi-
SYMHACnus stiiiconi. ciuni pareulis nmiitam. Facio igiiur, quod rednndei,

Diu siluisse me fateor, ut liduciam scribend; imis et cuiuulum imponn perfectis. H l.oc ad conjiingen-
seriuo pra'slarcl. Sed cum peripicerern , nec duin duin Flaviano meo prxslanti.i ioc 1
; nimum nuiltuiu
tillo iiiviiamento oflicii provocari ;

prior iu verba sa- Credo valitnruiu : quia mihi pn> beueiieiu iulclligis
hiiaiionis erupi, pUirimum rngans, ulexeiupli islius iiuputaiidiiin, quiil illi solojmlicio deiulisses. Vale
iiniuior esse digneris. V de EPIST. III. CS. CS.
EPIST. II. (S. CS. Vir spectabilis Ituliiius, et in ordiuis nostri lcctis
Abiindai tTaviauus Dlius mcus, aJ prumercnd.mi sima partc c.enscndus , cum in ohsequia libi dcbita
enucilialioueiii bonoiuiu, suis paicnn-. |ue sufTr.tgiis. pcrgerct, invidere se milii credidii, nisi nostra susci-
bcd intcicst amoris qucin verc pi u ui uiuu debeo , perot. Igitiir a :uc rcddcudam defcit saluiaiioucin
*•» Q. Allihl.lLs SVM.MACIIIS. «I
i|lMIU libl s.cpe dcfeirem, si essoi facile siinilcs inve- A qimd ciim illo hon.ir nniisgus revrrlii iu graiiam.
inre. Il.mis iîlur est Sitiiio, i|iiia rara csl lalis oc- srn.iiiis houiqtie oinnes, hanc inl«r se paniuiiior.
r.isio. De ipso inlnl dirimus. Harili enim proprii cou- Quocirca ardtium esl, 111 unius aenno cnmpenscl
eius, suspicioues gratla lugil, 81 ii> cxameii tuiiin ipimi lauiiiriiin affeclin contrasil. Dabis igiwr veniatn
vmieiis iinn vull soi c.iiniiicoilalionem lesti magis |n.i le panca dicenti. Ifnjni quidd.im cst liouorcm
drbere ipiain jndici. Vile. resiiiui-re quam dediuc. II ic enim licn furtonacon-
EPIST. IV. geniii : illlld conlra i .sain prgeslal hinnanilis Pra-iiii-
SYMMACHUS iriLICO.1l. scrat alia eieuipla clementite rccci tns roclo princi-
Qnid dc Afrnrum dolore el mililaiiuin virorum pum parens, ei Flaviano mea inulia casilio* deiracta
querelii eonmltua pra>cepio sacro ampliaaimn ordo rrdd dcr.it. Reservatns est unus ci potiwimna b»n - :
cenaneril, planc aique apenc geslomni curiaiium ih- laiis titnlus lixrcdi, qnem magmiudinis tux monitu
apectione cugnoac s. Sed qnia mequoque lainiliariler pnternis heneliciis dominus llouoriua adjecii, intcr-
iu liioui gesi.r n'i cs»e jnssisti, suniiiiaiini qu.c dc- pretalUS srilicet divo principi tempus, non animum
treia siini iiini tacebo. Leoii6 domini nosiri Honurii dc'iii>se. Nunc perfecta stini a successore consimili
Aug. liiteris ati|ue senienllis, dccnrsisi|ue omnilius imerrupla lato 0|>era clementia?. Fastigium quoddam
paginis, qii.c Gildonis crimina eonlinebant, par bo- " lcnissiiiiusei auguslissiinus princcps ronptis geniluris
iiiiriiin inotus eiopil. Consulti igitnr in tenatu more unpusuil; cui ad vicem gratix te ac tui similcsopio
majorum (nequc enim legitimo ordine judicii aucto- monitores. Nam summis imperii mnderatoiihus pia
ritas siare potuisset), ingenli causs devotis senten- et decora Buadentes , insirumenla suni boni satculi.
liis satisfcciin: s. Adjecta esl posl rei damiiaiioncm Fst quidem rectori nostro divini foniis ingenium, ri
pro aliu.ciilis populi Rom. snppliratio. In metu cnim a.l omniiim virtiitum cursuni prompia natura. Sed ,
Sumus, nc obsil comniealibus aniiiuiariis medii lem- ui iinagiue mihi uti lieeai, optimos gubernaioros
pons n.ora, ci perturbatio plcbi3 nriaiur. Veniet in baud mediocriter ciiam remiguin manus juvat. Te
inaniis iiiis. quid prnnunliaverim. Re|ieiies et fjdi veni famx ejus amiciliorem cnm fides militia?, tnnt
i.ujns me aaseruisse jnsiiliam, ct apud D. noslrnm neccssiiiidinis aflecii) reddil. llinc est, quod illi pro-
Arcadiuin tausam puMint egs-e coucordix. Vale. nirrendi tindique ainnris vias invenis; et majnribus
EPIST. V. occupatum monrs privaia fata respicere. lluinani
S.YMIUC1IUS STII.ICONI. casus in fugam versi suul, niliilque in senatu iiiaesium
Commet>daiiunem non desiderat, qui a l agendas r-sedit. Aliis iribuius, aliis inlcgratus est bonor. l.'ni
pr.Ti.is pc gii. El idco Fl.iviaiius filius nieus frelus familix dcbeiur, quidquid singuli sutnus. Scd jam
culmiiiis tiii beneliciis leval istinsmodi libore curasi ^ scrvabo epislolx terminos : vcreor e nn ne bxc ipsa
parentis. Hesiat. ut scrihaiu, qund illius coram gra- alTeranl fa&lidium pneclarx verecundi.c tux, cum
tul itio seipietur, nibil rssr.nl integrandas fortnnas xquare min possini viccm graiiae. Illa potius gandia
honiinum virtutibus lois prninptiiis. Ueddideras incli- le munerentiir, qu.c merimrum securitas parit. Nolo
n.ittim prisiinum slatum , el pulabaris consumpsisse ex verbis cujusquam speres lanti bencficii snlutio-
pra:stand:i. Nunc adjecta esi ei bonnrabilis evocaiio. nem. Pr;e cxteris nosti , solum conscieatioe bon.e
ipiam lesiimonii tui juvil aiicturllas. Novos beneli- pr.rmiiini salisfaccre posse magna pr.estaiinbus.
i oruiii gradus invenis, et iiiconslantum pmas amo- liiiini tamen tanqnam iinmoileratusadjicio, uljugiier
rcin, qui incremeiita nnn accepit. frli. is ingenii in Kl.iviano meo benelicia lua diligas. Vale.
beiiigniiaiem! Quid Fiariano meo amplius velim ne- EPIST. VIII.
scio, cum lu sponte prxcurrens impudenies nos fa- SYMMACHUs &TILICOM.
cias astiinari, si a<lhuc aiiqnid optainus. Vatp. Inlellign es mora et cunciaiione resoipii divini,
EPIST. VI. aliquid in bis, qux pr.rloria filii mci supplicatio com-
SYMMACHUS ITIUCOHI. preliendii, incongriitim vel dulnum judicari. Alque
Evcctiones imprir isse me gaudeo, quibus prxlu . idco denuo libi pciiiionum mearum debeo pruestare
rain lilii tftei, viriuie qna pollcs, jnvare dignatus es. raiinnem. De equis ob natalem domini ooatri llonorii
Restal ui cumules qux maguiiici snlmi eonsuetudine el iiiviclissimi priucipis largiemlis, licel lioc anno
praeslilisti, et familiarrs incos in llispania, missos ol> obsequii istius lempus rfllui. rii, opinor votum nieum
equorum curulium cocmptione n , iraHscurrere pr<>- non poiuisse rcprebendi. A |u v vero iheatralis ct bo-
linus jubeas, quil lempnre fulurx edilionis urgemur. losericarum vestium impctratio, eliam aliis tulc me
Hlu l nutem de te petere nnn auilcn, se<l tuo rrlin- pler pie dclala esl :el ideo juvatur cxemplis Ain-
<|Uo jiiditio, an efleoluin desiderii mci daiis ad aiui- pliillirairicum specljculum, quod edi ioni lilii n.ei
tns littcris prxcipiaa adjuvari. Vale. propter eapacJiateiu loci opto coocedi; ellaw ludi-
EPIST VII. cris qu csi.iruui proelusi .nibus non negelmn, trsl.
SVMU iCIII S ITII ICONI. moiii.i sunt reacripia; neque privilegia solis nun p.i-
Ageodii tibi graiiii pro Flaviano lilio men, usqne- irrr coniulibus. Scias a me dudtim rri siius pi
quaque imparem mc miiUo. Etcnm sinl vcrba rebus llste priiuipium : non ut ruiigio COOIUlari, i| " I
fjciliora, beneflcii tni magniiudinem dictia vquare proximc lul riiln.iins frlix, ri oliiu debilus luaglsm
iioii piisiuin. Neque eulni inea laulum gralnhlio wt. lui iinaui, rv hoc aliquij aJdci ciur i
ur ;ur iniui
225 EPISTOLAUU.YI LIHEIl IV. 226
prsecipuus honor reruni l.diiim reqnirit augmenla), A onnium potcs, qui anie bcnelicii auctor fuisli. Ego
S"il ik; |iO[iulus Uomannsappelenliorisliusmodi VOlil- in lilii mei edilione le-iab >r, rum Uomanaui caveam
pl.uis, iuinoris loci urgealiir anglisliis- Cacierum lcopardoruin cursus implcveril, cui justior plausus,
ijiiid |ir:erogiliva> habe.ii lion viileo, cuin etiam cen- et lasta vocnm snffi a,'ia debeantur. Longius p?rgerem,
sualei absenlium munera illic solcaul exliibere; quo- nisi iiuis nobilis pudor |>ar virtutib is ca'teris, lau-
niiii meiliocriialem volumus xmulari. ILec eo scrilio, dis onera vilarel. Ero igiinr verlinruro modicus.
ne viilear iniquilaiis, aul insolculix argni. si aliquid duin siugulari vcrecnndije lu i- obsequor. Sed prx-
denegeiur. Setl emineiiiissim.-e, et srmper uiibi reve- celsa sublimitas lua leneat definitum, me.am gra-
rendx sublimiiali tuae expenJendum retimiuo, quid liam, quae parca sermonis est, in aninio redundare.
meriio exisiimes couvenire. Temere euim opinio bu- Vale.
iiiiuum judicabil , si jusla non impeirem, cum lu.c EPIST. XIII.
censurx animus Suleat inagoa prx-slare. Vale. SYIDIACHUS STILICONI
epist. ix. Ad pa/riam rediisse me nontio, necduiu ciiiijoiem
SYMMACIIUS m.lk.om. sanitaiis. Sed si tuus adve.itus aniseril, spero iu
Cuin sublimi exeellcnlia lua legauonem mibi am- gratiam roecuiii bonam valetiidineni mox esê rcdi-
plissimus onlo mandavii, quam susc.ipiendam, ei " turam. Vale.
necessiias impulil (laliue, ei lui culmiiiis provocavit EPIST. XIV.
auzilium. Pervecius igitur aJ comiiatuin doininiet SYMMACIILS STIl.lCO\|.
principis noari Ilonorit notiliam, niagniliceniuc iu.e Ciim lilios nostros jigali fuedere sociare vcllemus,
dclerre uon disiuli adveuius iuci causam. De ceusu- priiuam super lioc iiiagniflcenliam iti.im nieditaiio
r.e eniin luaa pendel arbitrio spes cnmmunis oflicii. nostra consulnil, ut ccepii lelicis auspicinm a paron e
Quvso igilur, m le lis amplissimi ordinis petitioni- publico suinerelur. Kffectiutl uii|ili.ilibus volis Detis
biis, quarum exempl.i coiijuuxi inler ielices ma-
; prxsiiiit. Nuuc honor sporlulx" suscipieuda; culmini
gnitudiuis lu.e actus, sti|ier liac quoi|iie |>arle exspe- iiio et more, ei aniore solvendus cst. Quxsumus re-
t-laiionein iueain liueris digneris instruere. Vale. cipiendu obsequio inanuin aique animum benlgmis
EPIsT. X. CS. CS. adinoveas. Iluuc eniiii lasiili i: adbuc apicem fesia
Ilane sublimem an mum luum mci ccpit oblivio, nnsira desiderant ; ut is, qui nobis auctor antc om-
iit taudiu exsorlem colloquii itii ineesse paliaris? An ucs essc dignatus esjungandx per filios uecessitudi-
exislimas negleitum faimliaris oflii-u a'qiiauimiler a nis, acque uianeas approbator. Vale.
nie posse tolcraii '! Quin age, m inos cst viriulibus r>
EPIST. XV.
iuis, et amiciiiam sciiplorum celebra , simuli|ue
SYUUACBUS DATnONI.
KStiina, quam uberior ae prnmptinr lilleris luis a me
cura referenda qum eiiain taceuli
Non cadil in le ista suspicio, ulc nsullo amiciii.e
-ii, jugiter exhi-
belur. Vale.
negligens fuisse oreJaris. Est libi animus lenax fid,i,
EPST. XI. et ut in recipiendis familiariiaiibus circumspccM

symmaiihus stiliconi. cauiela, ita in relinendis firma consiantia.Qu:ipropier
Sa-pe ad le liiteras dedi, quas quideui credo sup- ncc anle opiuatus sum exemptum mc uiimero c.cte-
prcssas. Quando enim vir servanlissiinus amiciliae, rorum, qnibus principio anni muntis cousulare tri-
inultisque aniiui bonis pradilos, dignalioncm mihi buisti ; el niinc amplius quam reliquis mibi cred» de-
olficii tui denegasses? Fuerii hoc corum, quibus iu latnm. Nam quod illis generalis oblatio d'dit, uobis
reddendis paginis (idcs deluil. Nune even us oplabilis specialis cura restituii. Qua in rc bis ipioque succen-
vcterum inoruin sequeslre n scripiis meis praslitit. sere nnn debeo, qui me oxsortetn prioris linnnrifi-
Igiiur ililigenlia, qu.nn prnlicisccntis lidelilas pollice- ceuliie esse voliieruut. Neque eniin aliler evcnire po-
uir, crga le cultum saluiationis iusiauro. Uespon-a luissel, iil quod fraus aliena sublraxerat, I is mererer.
ma lacient, ut usum styli per verecundiam sero re, Subit igilur a|iud anii uin meuin jugis tua gratia, et
peiiium, vicissitudinc provucatus frequenter eier

D memoria eons anlis oflieii nnlla olilivinne tenuabitur,
ceain. V.ile. sive error istud, seu dolus feierii. Ducuisti omnes
EPIST. XII. iubil ulterius ad desirucodas amiciiias callidum co-
SYMMACHU- STILIGOHI. gitaie, quas vident insidiis suis crescere. Vale.
Lonsulaiuni meum iiberalitate coiiiinuas, et, ut
puhl.cus parens, in futuros eiiain magistratus iinpe-
EPIST. XVI.
SYMM.VCUUS BATU0M.
riaieiu provocas largitatein. Quo crgo milii orecele-
brandus es, qui fastigio bonorum jure conspicuus, Iiidr [ir.eeipua giudioruui nuiuero litleras iu:>s
pra:lorios quoque instruis apparalus? cogilas enim scilicet Iraierui aniini lesies et verae religionis inter-
caleris saicniis etiam privalorura munia debere con- pretes. Eas quanto saepius sumo, lanto impensiiis
gruere. Ilaque domino nosiio Hnnorio divinn: slirpis uberiusque ilesidero. Difficilis e.-t enim satielas booa-
iiiigusio benefaciendi seniper addis calorem, doces- rum reiuin : et tunc maxime aniinos jucunda qiucque
i|oe inviciuin priiicipem senaioriam mediocril.ilein snlliciiant, cuui videutur exp'e:e. Scribe igimr, nl
u uncribos iucilare. Cui |iro inc agere gratias solus lacis, sa^piiis, uec mctuas ne e\|ieriaris ingialum
297 Q \l nn.ns SYMVACIII S. ?«M
i|ueui vhbn el amurii • t icrmoiii-i im e**e l.im eu A ijuim neinmiuni. >\iiii! cniiii hnnxrci luier vosdivnJi
piditm, Wn iiinor a: |uui iniiiuns siuil, Vale.
KWST XVII. EPIST. XIX.

IYMIUCUI s rnor tnto. m<vh iii s rrtnTinio.
S:iiu i|iii>ii'in nJmii xger animi, et pr.-o lanta luclu A prosporii ordiendum rsi, quapmpier in prologo,
obeoodli iuipar ofHeiia. Sni nuuqaam fortuuasin nu ni ii.i diterira, liiieramm saltitem valeiudinemqnc
UnioiM licobit, ut liomirciii iiiiun victos mesrore Ja- ilnn. I>c liinc ineni niii siibjiiio poslolalom. Klaviamis
MiiiultMii. (juinimo litlerarlis deliuimeDlis rauiedia vir illmtrit iinsiriim commune pigntis, d<u eloeislus
vulneri mco facio. Qu:e etsi prn magniiuiiine dnloris fnrtunae as|«-ra, soil divi princfpis bcneUein in iran-
iiivalida sint; iucilic iiam lamen milii efllcaeisiimam quillum redoctui, solvero snlarium pairis jus-ns •• i
lui lermonis aiferunt. Qnid eisneciem »ide! Operam, taxalione pretiorinn graviier aggerala, Neque. eettsus
m videbitur, smicilia dehitam, sgro inimo profutu- ei illis lantn oncn ronveni'. Fae iaitnr, st qu d in te
r.ml Vali». opisesl, ntalllktr dnmui pia lemnorum pareal liu-
rPIST. XVIII maniias : alioqmn iutngrala |>" iicitilênttam hnna
SVJIUACUIS PROl iVOIO.

vei auctione fenoris deiraheutur. Sequetur . ut spi s
ihv-
e>1 ' P alc^l,:, benefacta juvems Augustus; ad quem
KaNo spud iue venaudi siiiilio gloiiaris, c
sicuii succcssio ituperii V. C. a palrc pervenit, itu
iuuiii facundiie spirem iittera lux. Nc mibi n> snli-
boniiatis iinilatio. Vale.
leveris, :>lu iUii, ;ilia ncgotii Mgna sunt, Tctras lier-
vitnim aitbclus rttclal ganen nan-

ENST. XX.
li:is olel rusiicus : :
SYMMAC.HUS 1'Klir U'lo

tt-tn scquitur gravedo : vosamici camoenaium IV-rem
lepomni,
llilarasti mibi diem litleris, qn* testau- savtvi-
rucuuia Heliconis. (,»u.is lu nubis indag s
$ere apud te. noslra i>miciiix diligentiam. Miilimn
ijiios natalei canum dies, qux veuatiea fesla menti-
pectori mco voluptalis illapsnm esi. Et sane statuc-
ris ? Censen' posse me rclrahi a voluminutn studio
ram scriptis antevertcre oflicium tnum, si t>- Medio-
in cas artes, quas libi arrogasl Ne primxvus quideni,
l.innm venisse didicis c em. Pederam qnippe liam:
ciim ferret »'i»s, Amy :keosaut Hoiossos alere curavi.
pmvinciam germano tno, cujus amorc iibi non ces-
Tanjuni abesi, ut liaec annia in senectam vcrgentibus
>crn\, m adventtitn propcre imntiaret. Se>l rollndin
vcl iii,
qundani tiinratn- indicium, libi orJienJ .»• salui.ili mis
Caniliuiur postquam tomlenli barba cadebal.
primorem Incnm prasliiii. Nequc molesie fern, ijnnj
Si-d fac velle iiic obire nonnunquam ruslicas volu a|iuJ te graiia frairisanti lai. Inierca respendenduiu
l>i:ites. Cui tanJcm priinoni.n senatus ta.ta vacatio- C esl i,,q n i s ;ti ni, qo.-i scire pnstalas, quibus aetians vi-
nis felicitas suppeiii, nt inter patrix cnras rcspiiet t.nii eulamus. Bum Rlius mcus Graeis litieris iuiiia •
upere silvestril Comperisli haud duduin frumenta- tiir, C;;n mc denno Sllldiis e US ve.nl .iqians a>ljun»i
n.is magnv urliis quer.ins. SK.>essn liuic o'.ei pcmi- llepoerascere eniin nos pietas ju'ct, m btterarum
na ; el ,i '.liuc manelde Irupe eausaiio : hinc rcruin dnlcediiient liberis nostris labor participauni msinuel.
lessi \iro> > un:e oratum remerlia legavimus : eispcs Tuje res non in nermine, seJ fruge suiii ; cujus elo-
rsl, i-lein 'iiiissimum, Jivinnmqie princi| om saltilsri queniissimtts juvenis, ui bndo comp ri, proainus i.>-
oue cons ilturuin petiiis. Interca laboiantium mur- paremem. le l>eat im, amice,
cundiae calcibus or.et
iniiic strepit civitas. Tu nunc, amiee, venaris, ei ni-
Si vincens ! Nostra aJliuc insliiulio nmlilur floreui
n.is anxios dcliciarnm luarutn jictationc sollicitas.
creare, nec imperari potesiunico labor. Iiaque iuter
Se>l qui bcri poiesl, ut lalcm laotutnqiie tc perscru-
mernm meium, ct Jil gcntiam leiiuis pigtmris nestri
tandis cubililius leporiiui credam vataie? (JnJccrgo pri fertus adolescit. Plane, ut arbitmr, qua-sitts sa-
esl, qimd n -tlciii lntens a me pogcis hi-loriam , qm- lislcc miis. Nuiii' vicissim reram iuarum urdinea cu-
buscinum uioriun f«stus ac pmfesios dies piadl- pio rognoscere. Factlis au em, si mc tligimm pnlet
c.is? Dissimulari studia vera uon pussii.it. tSaui f.ilc-
commeanliunt rnpia est, r
liiteris, lauetiari s iu
ns niviios iiiiui ligmeau luJicra tnorbutii lejre.nli. D .
U|
i.
(
., os ii, fraltis tttaiis. Va'e
Noii ibo longius. 1'riscas Caliorum meniorias deferri EIIST. XXI
ii uianus tnas postulas. Revoive raiavmi scriploris SVUNM Hl S ir.nTMUO
exlr< in qiiilms ras Ca:saria ei| ca ,lur, aul si im-
•, I
Post urbis nosir.c esiliabilem hnmm, re fTuw.it-
p.ir csl licsiJirm lu Livius, suine KiJieineriJem C,
>
l.iria in iranquilluin reJucl:>, oram C.anip ni' c ».ces-
Crsaris, deeerptam biblinihecube mex, ;:t lii i tnu- seram. Commotliiui adfuil Marliamis intunus \cster,
ncii iiiiilerelur. Il.cc ic origiues, !itu>, puguas, >t ci mihi pcr vos ainicus appmtuu liieras tuas : quas
qiiiilqiinl liiit in moriluis aul legibus Galliaruin Jo- ubi lieiis tHtilis pcrcniri, aucl.i tsl apuJ nie celebra-
rehii. Eniiar, >i fora vnium juvet, ci am riiuii Secundi lorum littnrum gralia, Kit enim plerunuiue, m ci
Ceriiiiin • i liella eonquirure. Tantisper esln eoateB- bnnia accidoniibns, hnnor >i vomptaa loownw na>
iuii,i>- u, e>'is ohl.iti ei fr.iirem nostrum Miuorviuin amons
; scat, ct ligna piivfcr.ii. Nam iHMue Bagra utim
s> iipioi mii ineorum dnciiiîiunin, ct bcniguissimum i
iii.iin colii, qu m qni iraseiinr rgligonlua. QvmhI
jiiJii (cur il cam |udiceui,i|ucm inalu plausnrem '), ii:t scoiplai rolo, ui rausa uflicii mci -aiv.i sit uui-
i
4. iuciuiii leciiu . t '|ii n..|ii iui lioc :> le tclu nequa liim qulppe Jeliciuni eura cr-a ie fngentis agottoru
M9 EHSTOI \!U M I.II.EIt IV. «0
Quid quod proxinic, leste tiatre roimuuni quem mu ,\ De mc, si qni'1 prn atnir.itia pnsiulas c! ui r , enl
gistralus i.rbis amplcrlilur, gcmiuam tilii salirein qna*sitiirum indei, qni rcrwn nicarinii atbiier luii.
per epislola» dixi? Nuro eliani lommcanlium fiilem Tanliim epistolc mcat credc. quml valeam, lniqne
deheo?Cogita in longinqua raras aui occulias liomi- diligcniiam colam, quam mibi de le iuvirem fides
nuin profecliones ; aide peiliJiam mandata Iruslran- ,riiinl:i polliceinr. Vale.
tium. Non atcusahis ahsentis, ut spero, desidiam,

EPIST. X\V.
si consiilcres, *l in ciiiiueiniis pagmis alien:nn re-
SYMMACHOS PltUTAICO.
quiri occasionem, et in reddendi* alienam Hdelita-
Desideravi lilteras tuas adventanl Imi* tnuliis.r|iins
tcm. Sed quid liis lcsiiinoiiiis diligenliain in ic meam
mibi scrinonem liium prxsumpscram iradiiurus. Sed
tiilor assercrc? Ipsum nostruui Maiiianum credo
ubi exspcriauoneni mcain spes isia frustraia est,
nlii sedulo prodidisse, quanta inemoria et prxdica-
ultrn liiam alloqui slndtii, 111 te cicmplo oflicii ad
tio lui in ore ac pect"ie nn>> vigcat. Jam veru qwd
cuiam siniilcin |irovncareiu. Ou.cso igitur neamici-
ile scriplis meis vcl silentio senlias, non rcqinro :
tir vigorcm languere, ei munia rrigere paliaris, qu
siquidem minus est, te rrcqucnier alloqui, qiiam de
impaiicntcr rcqoim; licel noverim ilhgeniiam cirra
le jugitcr loqm. Quid ergu srripl.i poslul.is, quibus
ii"' luain.ei am cum scripti abslinens sis, fido animo
sajpe inale credilur? hoc bberius, lioc verius csl,
tonlincri. Vale.
qtiod defertur alisenli. Itaquc, ul vis, gloriarc slyli EPIST. XXVI.
1'cqiienlia, egu nflieiuiu tuuin vinro judicio. Vale. SYMMACIIUS PRHTADIO.
EMST. XXII. Ainplissiinn rciininlo l:cli:in, cum viileo littcrariis
SiMIIW.IHls 1'RIITAMO. n^n
oflieiis meis lionnre.n parileni ncgari; alquc
(•cmiuus pirit r iu maiitis mcas a le sermo per- idco exercendi styli amore desiimulor. Ncque
vrn.i , diini miiHjngis uflitiis aiiiciiiain nosiram eni ii fas est torpere sludium, quod squa iicnigui-
pergis etcolcrc. ouii exemplo, licel omuis aflectio tas compeusatinne gralia; mnneraiur. Plnra tellcin;
inodo non muncrc ccnseatui , • i- i<l<> lilii binas lnie- scil verecundiam tti.m nimio laudis excursu non
ras, qii.irnm alias traler n sler Euseb us pars pc- <i, oitti oucrari. Vale, ct amicitiam, sicuii fatis, in
linrismei, lias vero frugis npiiina- juvenis Marlyri is
evcmpliim mere.Nos ch.' cleganiia sermonis imparej
exhibebil. Simulquc cnnvenio, ul fidein solutimiis siiiniis , cou-taiitia reliîonis pares cssc niteinur.
islius incmiiieri- aiiiulari, CUin lc cu-peril frequen- Iterum valc
i mn paginarum vicissim lnms iirgerc. Valc. EPIST. XXVII.
EPIST. XXIII. SVMMACUtlS lilOTAUf».
SYMWACHUS r-KOTAIilO. C l't dcsitlcin serilie itli s epe aecusas. Quid doleain
Itbservalio qu3'daui me. liiicnsque cohiliebal, ne mig s, nc-iio Scrmo omissus amic tia: ncgligeniiam
liileras piiniiis emitlereni. Ilimc euini iiioiciii qu.u- videtur argnere, parcus infanliain. Malo tamcii in
ilam inslilulio veiusta Constiniil; ui eorum ame. re- geniu meo conviciuin, quain moribus facias . quibus.
currat aflalus, quns a propno lare peregrinalin qiiamiiii ipse me: smii memor, nbjicere lui obl-
lung.i ilisienoiii.it. Ago ilaqne atque habeo ubercs vioueni non poics. Casligas i item, quod te fralribiis
graiias prajventus nflicio, quo le languore discusso tnis ilicend.i sainieconsocicm.Suui qnMeni Inqiieutli
rctiius valere rognovi, ci milii atl ^cribeudum ma- paupcr et teuax cartube. Sed le mibi dare vitio nou
niiiii quodammodo essc rescralam. Ito qua rc uic- oportel, quod iiios i rii!st:ii ainplecti. I acii auicm lex
liures libi oplo processus. Nam cisi secunduin 1110- iiiii.c nnsirx, ut majoris apud me niuneri amisiel
les ac naialcs tu s bonorutn culuicn indeplus es; nucloiiias. Quid si vos i:na ad men.ssR gcn alililem
nerdum lainen perfeclum prxmium debiiainqueiucr- vocnrem? Nolles eodem cum frauibus Uioro accipil
reilciu tilo forliina restiliiil.Qu:eeisi in te uiagua con- Nec invideris, si unius epistul v, cretllor, quxsiuni
lnlerii, nunquam lumn tequabii meriium. Nunc rcticii t|uo<laiiiiiioclo iie vobisu tir.c tii|ilicis excrceo. Nilnl
ri.l 'crbi solciiinia, quibus salulaiionis officiuin de ciiiiii nulii a singulis pro allcrn soUitur. Aut rnr nn-.i
iiiure perstdvens, niutuuin mmius exposco. Inlelligis D tifiicia divi.li postulali-,qui ad exprubrainltini vcstra
tnim vtcissiludine scribcntiuin aniinos incitari. Vale. coujungi isV Va!e.
EIMST. XXIV. EPIST. XXVIil
SYMMACIIUS Pf!OTAD>0. SVSIMACIILS PK0TADI0.
Exstant in mnniiincntis Sallustianis Airicani lit-

Ingeni.i humana prompia ad arguentliim es-e om-
leraj qnas lugurlha post excidium Numaniinuin ail nibus liquel. Scd lu qui inicr liona raia nuuieraris
Micypsam tcstes dccoris sm pertulil. Has ego in ouiitic seclari per naturam fac I ora; ei tlefeiisit>!icui
pr.escnlia frauis imsiri Elorcnlini noinine ail ver- longi silenlii mei suscipc, <|u.e abuinl.it pluriniisjusi
liiim mandandas paginU pulo : quia anibi in ncgo- tiii:c patrnciniis; si conlempleris atl viciuiam Riicni,
nis suis pari gloria si>lenilueriiul, ila uiriusqiic vir- a ipia iiiine et oplimus princeps, ct polissiunis mn-
l>iti ideni tesliiuonii bonor congrnit. Et illiiin qui- gistrains abcst, nullum nosirarutn parlinm interea
em Seipio regi Niiini 1

1- vnlcns rcililitlil . nos iuviii ioci coiumcare. Fms fual, an ijnis i.i.iIiiiii via> u!>
lauio uiiinnciiti libi cedinms. Patendum qHippe cst. rcm privnlatn niilii ignnratus arripial. Tibi profici-
in gratian lnam f.iiim-i, ut lnnic abirc palercniur. sccntiiim ltuiii.iin majnr facultas, 1'iiiuo, ijui.i in
J5I Q. AUREUUS SYMMACIIl s. ni
comuiunc nnperii csput undiqnc gcutium cnnvcniiur :
A »eni diligennat in mc lu.c faciam putavi. Taiua est
tiiui qund cldmcnli-siinum |
riiicipciu in hac parte cniin sreurilas verx amicili.v, m Je sua fidc asli-
dcgcntcm, varia uiiiiiium de iilcrii, vcl nrccssilaies iiiaiinnem iiiiitui ainnris assumai. Plura in liin.c
seqtiunlur. El i.niieii cmn lalicllirins nbi plures iiuijtim Jiccre piget. (jnare irinseo :id cam lermonli
oBeraut, Bqna
..ins.v a stylu tempcras, uec ntla a tui p:u icni qu.e orationum iuearum ilclideriom \i-
imuh asnoainlaiifma perstringer i. Ficit enim sc- ilciin- atlingere. Ais in tnamis luai SCrlptl mc-li»
cnrilai mea, utdJigi me etiam a lacente ambi- venisse, fralre imsirti Mnervio pr.iJiiore t|in f ivolii
gam. Ergo imiciliae nostrx bJucia ikui tx liltcrii meis liilerata polius t iniusii.iie, i|uani juili Je ccta-
l>emle:it. III ruin inlervalla f-rs farit Fules autem tione noii abstinei. Si iibi lanium <tii est, ut ad
iiiuiux tlihgeuiix imlignaiur lingux assertiunem. AJ fmtidium detergendmn nonmilla etia n instilsi ron-
lioc eliain pratiiaa episiolas petis, tani|ii:im larturus quiras, qnidqiiid stylo elaboravinius, exhibelio; se-
periculum, iiuaiiinin iu sciibeudo cana :ctate pmfe- curu-. venia-, quam milii spondei aninii lui rariUs.
rciiiu. Seinper timilcm siinilis areiilibns rivtilis ,
1'ene prxierii, qimd loco prlncipe accusare de-
l.ivinrcs ripas refugi, ut inopiam bievilas aflert.i Cc- hueram. Iiane rpiitolarum i osiramm simplei tum
laret. Nunc graves quoqoe aniii, si quid de pecl ire iiitcriii, iil p.iginis luis lenocinia :cvi pr.cseulis anlc-
mco s.Jubai. cbibeniiii. Prxierea niliil arguuienti B fenaT Kedeamus quin ergo ad infwal s nniniiium
tuppetil ad propagauda quc scr.bimus. Nosli liiuus; et ciini dicitur aut reddiiur salus, uihil ip-is
oiiuiu iiieiim, tle quo apud te largiier loqui utriusque v calmlis nostris huiinraliiis ar blindius e-sc Jiira-
fastidiuni esl Maguis negoliis plura vcrba conve- mus. Evemplo cene libi si episiola i : quam
iiiiint. Noli s idetn sit lingnx modtis.qm furtunx est. si srmulari spreveris, et arrugaiiiitt nnta us \ i.li-lmr,
Maiiciu, Aiiorig iiium morc, dictionem salutis xienx el c.rteris a?gregatus, qiioruiu uiagnus suspAi lus m
ligno aut Curticibus scribere. /Egyptus papyri volu- vrrbis est, nullus cultus in sensibus. V.i c.
iiiina lnblintliccis furuquc lexucnl. Stifiiciat aii- EPIST. XXXI.

quando cclebranJx amicitix ; si vales, bene est. SVMMACHUS 1'iini niin.
Opto has ipsas, quas lu breves quereris, s.luiatm- Mcdiolanum te itlem qui me con-ul accivera 1
.
iiiiiii viccs, dum sblumiiB, inter nos longum ma- Speravi qnod nos in unum voliva rau-a comlnrer. i.
ucre. Vale. Seo ubi per valeiud nem defuisii, xgcrriuie exspe-
F.PI-T. XXIX. rlati gaudii dispcndiuiii tuli. Nuuc peraclis supra
symmachus phot aiuo. timniuin magnauimitatein ronsularilius fesiis, Rmuam
Spero te, ul f.iudo didici, ad v.cinn venlurinn. reverlor; quo se amplissiinns magisiranis venturum
Fors fuat, an vera compcrerim. Ego lamen, vel Q pr otinus genero astipulanlc romisil. Quam velleni.
f
iradeudas corain libi a fr.itre noslro Minervio dnas sj el j ;, m j„ siilidmn redit saniias, ei>m»ensares ad-
araiiuuculas meas, vel miitcndas iu patnain hdeliiati venin vcuiim superiorem , alque una via et seualiii
cjus ingcssi. Parcus esse in liac epistnla debeo. Illis dcfcrres nflicmin voluntariiun, ct cnnsuli debilum
eiiim, i|n;v lcgcnda suscipics, am«r avarus explebil;:r. s Jvcres. Sc<* nude milii optare lanium, ciini frusi a
Oiiininiicii lamen, ue oralionis unius titulo mutciur fuerit sperasse leviora ? (.uamliu venatui ingani
de me existimaliu lua. Nam repudiata ccnsura gravai prxfcresf Vale.
nos principi", sola irgnmenti inspeciione. SeJ ubi EI>IST. XXXII.
dicta leêns, ciuu scnteiuiamca iu gratiam revciie- SVMHACIHIS PROTADIO.
ris. Ilauc pariem ,
qtix tempesiate rcjccta est, loiins Cresccre inier uos quoliJie amoris debitum volo.
nrdinis nnstti antelulil auclorilas; nc sub speei >so Sed episiohs tuis inlnl opto debcre, qiuc inibi ple-
uimiinc forcs impoienlis ainbire solitis panJereuiur. riimque cvprobantur, uldesidi. Ergu geminis litteris
1'titcs utililalis el lioneslalis asscnioncs in ipso luis non sinuil mibi re.Uitis, pari numcro, scd cou»
rtirpore oiatiniis inveni s. De ulroque opere juJici.im juncia einissionc respondeo. Valemns, quantuiu eeias
luiiin cura nosira desiderai. \ ale. ajiinliii Jeclivis in scnium. Haro nobJl ;gcr visitur,
EPIST. XXX. D seJ multo r. lior esl usus legeudi. Tibi et ruslicaro
svvmicms rnorAOio. et eru liri plurimum licct. Imle est, quoj nos fr. -
Silcnlii iiitiT nos simile scis esse Jcliclum : atquc qnenier alloqneris : quia omne lempus, ut qu^ratur
iJeo injusie miU culpx dalur, .piod Uirique coinmune ingenio, otio vimlicalur. Sed liJncia; m.e auJ.icia
csl. El laincn defenSiO milii suppeli t : qnia tiec prn- no-tia iioii cessciit. Haorias liw nmnuiiieiiia pn-
f. clôiies ciiii.iin ailiiini iioiestunl; nl iu iion iisJcm scoruni, ct ipse paginii ediscenda romniitias. Solii-
scdibus iniiiiora is : d nn aut Tieviro* clvica reh- i iialm laiiicn arcniilics verbis -cripla i-iins, qu.in
gione, aul i|umqi;e proviucias nlii vo uptalc roinmti- auiore el juj.cio nie legere nccesse cs 1
, ul conipcn-
las. Miin c t Itoiii.i' jugis si.it o ; ci ma.or nunc cau-a se.n illoniin Janiiii qun negligo. Vale.
resiJcnJi, es quo me »in eicclsi germanl tm pr • s> n- F.riST. XXXIII.
tis cl ctna reliuct, ci juvat gloria. Una ig lur via SVVIMAtlllS l-KHTAPin.
sociHre scripll potllllti, t|IM! fralcr cl fralri xquan- |i. Iccians cpisl.Jis mcis. t"reilo. Hinc esl, quo.l
Jns arci|n rcnl. QimJ a tc gauJco vel scro ciiralum. eas s;cpc et irdenler affligliat. Sctl non sianm
Noctameii cum a litleris lemperares, ullain decessln mereor desnlis nolam, si ncqitco lui ainoris in HH
333 EPJSTOLARIM LIBEK IV. 254
nvariliat salisfucerc. An iuicrlubi amieilix mcmoriain A ciiam pro parte jitiina paicrnx in mc (atuiliariiati*
pir silentiiiin putas? Cavc talia de animis opinari, succcssioncm , licet singulis vobis soliditas mei
nuorum xterna judicia Bunt. Ilabet cnim plurimum amoris accesseril : quia bona auiiiii etsi spargi in
noiuleris lides, ct alligata volmiiario sacramento siyli plmes putaulur, uniciiique tamen plcua ct indivisa
admoniiione non indigel. tlxc a me tibi au nou proliciuut. Pr.TBterea cum Palatiux cloqucniix inili-
scmpcr scripta sunl ? Nec tameii dcseris inveteratam lares, porrcxi auliciiix tux dexlcram. Quare tol
querelam. Quid si prxstal lnugum lacere? Non vides tamisque pignoribus annexi, non xsliinemus de epi-
oracula olim locuia dcsiisse, nec ullas in aulro Cu- stolari tirocinio caritatis alitem. Nam nt animiis
niano jiiteras lcgi , Dodouani loqui froudibus, nec cclcrior esl littcris , ita prius fuit amare quain scri-
de spiraculis Delpbicis ullum carmen atidiri? 1'atere bere. Vale.
igilur, ut liouiullus Promeihei inanu licius mundarc EPIST. XXXVI.

cesscm papyro, qtix ilinlum in vatum foliis non le- SYUUACHUS MINtKVIO.
giintiir. Nolo lameii denuntiattim libi a me silcmium Postquum te Mcdiolanum venisse assevcratin
suspiceris. Tenebu in srribcndo lantam mciisuram CDmmcantium palam lecit, speravi de pruximo hitc-
tcmporis, qnanluin inler nos locis absuiniis. Tu quu- ras luas; sed ubi elusa cst exspecialio mc.t, ncc
<iue impaiieniiani vince ralione qux non sinil ul B succcssit ullum spei pretium ,
prxsumpium d c lo
lilii quolid c lilterae nicu in viciuia Klicni posiio a officium operi meo vmilicavi. Auxil prxierca scri-
uostro Albula deferaniur. Vale. bendi causam vir spcciablli» frater meus Bassus, qui
EPIST. XXXIV. paulispcr avulsus a nobis, transpoui a iiic in peclus
SYUMACUCS rilOTAOlO. tuum debuit. Adjeri alleram paginam rcddendam
Magui sunt quidcm fructus quos de l.lleiis luis germano tuo, cum libi lors in palriam redilum sc-
capio. ScJ linnt uberiures, dum per comuiuniuiii cundavcrit. Asperserat nos ille jam dudum facundiaj
Ir.nrtim tuaiius Iranscuiit. Singuli eiiim scriptis luis su;c floribus et Galliarum prisca monumenia
, ju-
tlu suo aliquid appouuut. T.bi igilur acceptum fcro cuudo otio evscribcmla mauduverat. Optato accidit
quidquid ex omnium ore conquiro. Sed rursus ex- ut ei per tc utrumque reddalui , bouor epislulx
uende quanto labore rcspondeam tot ingeniorum mex, ct expelilx Iructus historix. Vale.
buutiiiiiuin varietati. N.tm pares cstis, n c tanien si-
iniles. Ergo non minorcm niilii lependeuda afleiuni EPIST. XXXVJI.

iliiiiciiltaicm, quani accepta dulccdinem. Ilanc Olliili-
SYMMACIIUS UINKRVIO,
lius liuniaiiis gaudiis legem naiura dixit, ut curx Paulus aniicus meus jamdiu aerario sacro militat,
voluplatem scquantur. Nalx subolis piimus parentcs ^ se.l non pro graJu nnlilix spec:andus tibi. N
dics bilarat; niox pii nietiis brctem gratiam fugant. probitatc moruui suorum mediocritaiem vincil ollicii.
lloiinr iu exnrdiis Ixlus est, debinc animos laborum Nec despexeris hominem, si numerum ejus stipen-
asius ingrcditur. Longuin liat, si pergam similia diorum examines. Tardiores habet processus vcre-
conlexcrc. Eliam ea mibi advertcndum est qu.x fas cundia, qux facii ul inlra merita sui honor s hxreat.
sit de tanio viro dicere. Tcmere jurasti. Maudaii Nec tamen pcenitct longum stetisse. Tuo enim judi-
cn m perilurx cliaitx episiolas quereris, alligasti cio reservaius esl, sub quo emergerc iuaviinum morai
sacranieulo enorme judji itini. Ilanc me ludus l;ici~, pretium. Cum iît nr ilii vitx integiilas, imlilia: xlas
ulijUX apud te iucunosius loquor, in siyli cauilices, suffragium f, rat , dignum cst ut ad debitos fructus
aul tilix ptigillares renseas transferenda, ne facilis me precatore, te auctore perveniat. Vale.
senectus papyri scripla corrumpat ? Et Mailiurum
quidcm vatuin divinaiio caducis corlicibus inculcaia EPIST. XXXVIII.
csi. Mouilus Cumanos lintea lexla sumpscrunt. Tu STJIUACUUS Ml.VERVIO.
etiani scricii volumiuibus Acliemenio inore iufundi Gaudonlius amicus meus in greniium palrocinii
liucras meas prxcipis. Magna sunt auctoritatis lux tui confugit, vir omnibus rebus amaii dignus. Genus
pondera, nec possuin gratiosum putare quod tu ei senatorium est, mens et modestia oiigine sua ac
juralus allegas : sed dum me rur?us inspicio, labascit siirpc nobilior. Si fuco gratix infectum testiinoniiim
fides, et refragatur tcstimonio conscientia. Ita quod nicuiii non pulas, suscipe diligcndum. Longa obsc-
credibile persona judicis facit, diffidenlia respuit quiorum ejus inspectio faciet ut me judices minoia
auitienlis. Igitur solus ambigua submovebis, si amo- dixisse. Vale.
rem luiim postliac parcius loqui de laudibus meis EPIST. XXXIX.
jusseris. Yale. SYMMACHUS MINKHVIO.
EPIST. XXXV. Ama Flavianum dominum et filium meum quan-
SYUMACHUS MINERVIO. lum nie velle interprclaris : cl si lieri potest, certa-
Obrepsisti verecundix mex ui prior scriberes
: inen mecum de amore ejus ingredere. Gaudebo si
vadalum uie libi hoc munere velim credas. Sed nou viceris. Scd hoc niilii lunc probetur cuin et ipse le ,
lero ut xdes quodammodo amicitix novus salutator mensuram

culere supra diligenlix mex cceperit. Nam
adesse videaris. Jamdudum viriuies luas pares fra- si amiciiia de mutuis consiat olficiis , fat ile ci it ut
leinis io pectoris mei possessioneiu reccpi. Crevisti cx illius animo tuum mctiar. Valc.
Patrol XVJll. U
835 Q ait.ei u <c SYMHACI1U9.
;
23«
EPIST. M- A dfi otin nieo, qua; vcli< nossc oarrabit, nam me iii
lYxuicutt um uvio. mUis Laurenlibui eonlinualui eil rorali «piieii In-
Si eonsiderct qusulS sa iiiBoeeuliun rarius, ama- tnereniem, Quid rnim magia ineciamlum eal nnlii
liis Desideriuoi liliuna uioum , la paucoron electione cnllapsam valcliiiliiiein 1101111t111q11.ini saicienli, Inrhus
iniiiieraiidiiiii. Hc <|iii' iion lalli judicium mcuin sla- insp* deeliiianli , litterarani Innoceiitiam semper di-
luaa, cuiii iii exaroeo luuui ffsuerit. krteiim qua:s<> ligeuii. Valo.
I illi (i. r me ainieili.c lu.fi sacraiiuiu rccluilatur, cl

EPIST. XI. V.
raatoaanrcra benignam eaataran luaroaa |uata nar-

IIUHACBUI UISCRVIU.
rami. Si quld in ciiiii bcne cotuuiuoris, ubsclvciur Fidueia mibi siyli atque iugcnii nulia cst. Sed tua
meu benignilai aiuua ineos provocat. Misi igitnr ad eru-

fidcs , qaa apud iliiiui ipen benefieentia io.fi
liddiler pcrsolvii. Vale. diiktnein tunin duaa oraliunciilaa nostras j quarum

EPIST. XLI. uua Bii Polybii liliiim pcrlincns , ex rcceuti negotm
SYMiialUHS ui.NHtVk). nata esi, altera diiduiri, cuni res in curia agiiareiur,
lu absulvcudu Uustico noslro voluni libi detuli ;

a me paraia , nuuc opere largiorc aucta processii :
npem filius ineui Geeilienui exhibuit. Mon esi igilur huic argumenlum est rcpudiata ccnsura , quain tune
r.iea; verccuudia rapere graiiain laboris alicni. Am- B loliussenaius fugavii aucturiias. Nolo mireris gravi,-
bo ipsi acceptum fcramus, quod agi cura lua prxccpit, limum ordinem magisieriuui respnisse. In oraiionu
exsequi mea vuletudo non poiuii. Valc. uostra non leves causas eviuix bujus putestatis in-
EPtSi. XLH. venies. Yale.

EPIST. XI.VI.
iimuchus uiNtitvio.
SYNNACHUS IMNMtVIO.
Scio quid de me senliaa : scd eciltis judicii tiii
Spectatx frtigis viios aptid te debeo cunnicndne,
•iuiic rccusu laudari. iGmulare ccrtc quud le tacitns
quia prwcipiium munus cst ut luis ainiciliis iusrrau-
admiror , quia plus liabcl pomlcris recta venciaiiu.
tur. Suscipe igilur, quxso, de ortu ci moribus facilu
Relinquaraus verborum blandiiiis novia inler se ami-
lummates , eosque in primore congressu peuetrali
cis. liios juvent alterna pracconia usque ad fidein fce-
Ipsa familiariialc tlignarc. Legalionem illis Campanoruni
deris. Nostra canlas adylo pectorum reci ndaiiu .
provincialiuin cominunc maud.ivil. Abundal jusiui-i

babiuiio cordis iu operlo es|. Iinle me iu.i eura re -
-
negotiom personas uiea cura coinmendat. Adveitis

ipici.ii. Scii iion Cit meum formara eeribendia cpislo- ;
adpradi- duas essc causas exereendx iu cos beuignit iiis pru

lisdare, illud tantum cogttes volo :cum sis ,
i;uiliu. pnblice xquiiai pciitionum, privaiim nuugra-

candum liberalissimus, parum niilii videri posse
C Ifosus lawblor uiicrveu.t. Valc.
quod aielandor, nisi ampkus obliger. Prattereasciie
posiulu cur scrvaia 111 prxmissit iiominibus nostris F.PIST. Xl.VII.
vctustas defuerit lilterarum contextioiii. Juvet alios SYMMtCKtS MINIRViO.
lilulo subliimutis altolli. Ego oiagniliccniix appella- Yidi Kom.c Protadiuui fiiium nostrum, cujus eom-
lionem recnso, nisi fortc mc improlium pntas, quod meadationi mbil e\ lamili.r vesira- oniameulis pra?ier
bouiiri tuocadeiiidcliiiiiiicuia nou Jcfc.ro. Aiiior lictus litieras tuas defuit. Quas cuin dcsiderassem, ciicriorc
in illaverba submiltitur. Aiuiciliaj cullusiugcnuusest. Gallia imperatum sibi a soccro itcr, lu proctil aêuit
Alba velairtina, iion segmcnlati amiclus lidcm vesliam. respoiidit. Excusationemjuvenia nnnlilicnter aeeepi;
Quo mihi altus reveretniaa gradus? Amari a fralre cxlcra inorum probavi. Salis esl bocauribns |>ilr.>,
ma!o qtiam suspici. Valc. cui imlo iu me graiiosum videri icsiimoniiim brevis
EPIST. XLIll. experimenli. Simul vercnr ne quid amori tuo in B-
SYMUACIIUS MINCIIVIO. hiiui derogcm; quem non dcccl juvari apnd le per
Eusebius faniiliarissimus meus , idcm vclus miles suffiagium couciliaiionis alicn.c. Yale.
privati aerarii diu morbo obstanic obsequio iuo de-
Uraudus es inilii nc imcr rcsides annoieiui. Scd EPIST. XLYIII.
luil.
impelralio vcnitc non manebit, uisi illi aliquid bcnc-

D SVMU.VCIUS IIIM ItVIO.
lu.li prnpiiiaius adjcceris.Qux-soigiiur llagitamlis per Lillcras noniiullis bumanitaie prcslainus. llas an-
Elrur am |iiililicis dcliiiissollicitudinem navare jubea- lem doinino ei fralri mco itasso, qui sororis aequitaie
tur , iit longai absentix culpam coiiuuciidaiionc ali- non discrepat ;

quin potius juris auxiliis luumiur.
(|tta laburis amoveal. Vale. Nam rebellem scrvuni silii poscit adduci , ad cujus
EPIST. XHV. invcsiigatioueiii ucc pr.cccpii cti-lcstis aucionus, uec
symuaciiub minlrvio. Africaui comiiis vigor poiuit pcrveuire : siquidem
Semper qnidem mihi salulatie a te profecia gau- facinoris audacis consetus imniineuicm po*nain late-
iliunr ereet, scd ea pr:cci| ue qiia*. familiaribus appor- braruiu vilavit cffngio. l uin igitur super ejus farto
landa ComillillitUT. Adjicrrenim scripiis digna quae- atque nequitia ad lc vir laudabiliS Afruae comci
silu , ct 1a lc Uadil audittii , si qnid dcfuil lcclioni. scriplum publicumdcd.ssc diialur, eril jusini.c el bc-
Vclut iiunc Sebastitn veiler, post epltlolam luam uignitatbj tua in noslrum favoreui divutwu proio-
reddiiam, quamdam mibi s.itiu'cxvoio ageres, scisti- eare judicium, ae ulierius Innoeeni domui cuiunMutii
lauti, luaginem prsesentiai tnat exhibuil. idem nuuc ferUllbui vilis maocipii terresiur. Valo,
2*7 HISTOTAl.liM LIBER IV. -238
EPIST. XI.IX. A ailjinci dcstiuaui , ren.rrere ad couspi ciuii reoliuiu

SVUMaCUCS MI.NLRVIO. paramus. Si piomissi dies serus vnltiur, lcg lin-
I t quum Mcdiolani dcgcrcm culluin circa le salu- iiciii scnatus per me nolo dillerri quas dtaiuui viris
tjlinni- eicreui; et nunc reiacnso ilincre operam se- illusiribus cretlila et inflructa mandatis, neqne per-
ihil.nn laicrario uiuneri non ncgavi. Kxspecljs cretlo souai titn , nci|iie pctilKiiioin rcqiiiril a jeclioiictn.
ul gratiam rcpetam scripiiouis. Illam |
lane w>n Decet igitur slare disposiiis, ncc fas esi escmplti
tnca effiagitaliii, scd lua afletti» pollicclur. Esiguiii proEHUS disscnsionis per uovos iraclalus cuiiliriiiat.i
siyli viccm, qui aiiinn iioii uiereiilur. Vale. subverti. IIjcc aiilc me, ui scribis, ctiain ipseviJisii,
EPIST. L. uuo iua-is placitis inhterendiim e-t ,

qnaj nnlii coiu-
SVMUACIIt» FLOHE.NTINO. iuciidal auctoriias iua , ei tibi noster assensus. Yale.
Diu supcr advemu fratris postulatum a me imli-

EPIST. Llll.
cium ilislolili; crcdo, ul salulalionis hoinirilicciitia STMMACIlt l LORbNTIM)
|.rx'»cniict. Agnosco religiosa colludia , uec laincn
ln cum militix crtdtim lalmre vcnisli, ut Bvneiiicti
credo , el ultro in ceriameo scriplorum faiiiiliariuin
aiuict mei fiiriuoam debeas atljuvarc, quem nulli
solus duos advoco. Otium tibi , uiuuics, liatic olliciu-
... _ „ nbnoiium rriiiini loiliinx iniguit.is lncn iIcliiiIii, ct
rum fiductatn pnestai. Outd, quod le magis qu.isiurje B . ......
hotiOS ,
.
el COntlelldjruiu sjim t.nnun; USUS cvcoluil
. . .
7
non shIhiu ipsius prolniis
...
Itonore pnvavil. Iluic ad promereuduoi favorem
, sed eiiam comnirtidaiio

luum
l.iiHi illo auteiu iiiilii pnvaiae vitr coudilio coiuuiu-

ine.i ailitum deliet aperire. Credo eiiim tanti aputl 1«
nis e-i. Aique utinaui boni principis circumspeciio
litleris rueas esse nwm»nii , ui eOectiim sperare fas
ipsius quoque operam sibi vindicet. Ferendum: ambo
fucnt , cliamsi ardna poslulircm. Quml ideo onmme-
devotione placeatis, sicircame lilleris anibo cessetis.
moramluin pntavi, ul MiteHigM, quid tle animo Iwi
Valc.
EPIST. Ll. aiquc amititia scmitnius, vcl qiiautum pro«Je->se bu e
BVUUAUIUS II 0*1 NTINO. dcbcat vel adcsse jnsiiiia. Vale.
Omnia tc facere a.i salutem Klaviani, viri ornatis- EPIST. LIV.

siuii. pigiioris uiei , rcbus expcrior. Ilinc iu.hi spes STUIUCHCS ILOftC.NTIN
nriiur, aique animus assurgit, posse ejus caeiera in- Purgas quod adbuc u»quo siluisti. Commuuis hxt
comnioda te medico s.mari. Adcpius eiiim divi prin- iulpa esl. Nain me quoque a liilerali coiiitncrcio diu
cipis lenilate , qua; inagua sunt; uno adliuc , ut ila infir:na valcludo rcvocavit. iiihorruissc lc pulo, posl-
di.crim , infortunii nodo slrangulatur ;
qood liomo quam dc me coguitti amara legisti. Iledi iu lul.ituin
lenuis, ci nunc labe palrimouii graviler eiltauslus, C animi laHiorem : Deo quippe aucloro sanilatein re-
paierni solatii scslimaiioncin jubclur CTSolvcre. hrgo fovi. Facilis igiltir lillcrarix cessationis utriqiie vi ui.i
per le ac lui siiniles amoliri oporlet iiiiinmentein rui- sil. Ainbonnbis inviccm remiliamus, quod ambo tle-
iiain. Nec res iinpeiratione diflicile cst. Nam quod liquimus. Sed t|Uid nulii lususurras Aliiran.e teiiucs
| lerisque stia invidia laborantibus unpcrlalis remisit comme.alus I Absil ul ptxsens anuiis iiiiiitlur fortii-
liumanitas ; id p itris noiiiinc postu'.uum, mulio cquior nam superioruni. Inlert liitlcl , ul spero, prtivitleinia
veni.i rclaiabil. ProUciel isla conccssio cliam lein- irisles casuum vias, sacris auribus cdocendis, el ca-
l>orum glorix , si quod beueficiis principis deerjl, siigatiouc judicum, i|iiosalimc.ii.ni.i speilai invectio.
pius successor adjecerit. Vale. Nec spem dies obsiruit. IN.-nn marc adliuc juslis cor-
EPIST. Li! siluispaict, ct nondum iu byenicm pnccipital aniuiii-
STUIUCUUS FLOUENTINO. uus. Placet lamen inlcr li cc , t|iiod iuacstuas , cl pio

Vcrbis ueqiico couiplecli quoi gaodia inibi paritcr metii anteveriis neccssitaieiu. Remuncrabiiur cnram
dies imus inveicril. Agnoscis credo catisaui , cujus melior cvenlus, ct l.iudis tu:c fructus cflicicl ut libi
auclor fuisti. Nam geuiiuas fratrum communium lit- sit dulce postca timuisse. Vale.
leras in cumulutn citulit lertius bonor scriplorum EPIST. LV.
iuorum. Itatpie ul rerum boiiarum diflicilis tst ele- *• SVMMACHUS riohKIVTINO.
ciio, paulisper liasi qiuui piimam |iaginam iccense- Dicuim mibi a te salulem pari biniorc toinpensit.
rem ; tanliiin apml me cral desidcrium siugularuiu. Vellem oiiiqiie nosiriiiu saipe -hernandi slyli usus
Moi oniiies arguto legeodi transitu pcrcurn , ne iu- venirel. Sed quia boc Imigin |tu i.i.n siiiunl e.nlcre
spcciinnem residentis morarer. Nec semel leuisse pro volo coiiiiiiiini ,
patifiiti.c ralio salislaciat. Debel
sinTecit, ut si quid avidilas prima persirinxerat , in- cerle prompta esse iiilernos murae mulux vcnia. Non
culcarct iteratio. Erat in veibis uniuscujnsqne varius cjileni f.icilitate porgabis; quod lilit nnstri Minervii
cloculionum lepos, quo solo lillera: discrcpabant. uuplias aliorum poliu- iclalu quam litteris tuis
Natn onines meus uua dictaverat. Possem bnna li.le eomperi. An verilus cs ne a lc iiumisina auro Cusuui
adjicere inajora. Sed tuaj aures, licet fratrum laudi- desitlerarem? Polnil jaclur.im sportiila: Uicerc vere-
bus gaudeant, communionein lamen gloriusi lestimo- conilia inea. Net;al'niieiiigaii,lii ainor nesc.it igno-ccrc.
uii per verecundiaiu non ferunl. Restal ut tibi rcdi- Ett.tmen, ut siim placidom meosanimo, spundcuiibi
Imn iueiiin sub quailaiii curi;e invitatione poseenli, reiuissioiiciiiliajusolfeiisionU.cutttleiicpolesusceiilo
paiic? rcspondcam. Ad idus.Novcmbres modu cveutus aiilevcucris sctiplo nunliorum cclerii.ucin. Yalc.
Q. Al T.ELIUS SYMMACIIIS. 910
23S
EP.ST. I.VI. A i:i'ist. LIX.
| VMMaCUDI BOPIMIO.
III'LI<TT Al> n.OllKYHNHM. IHCIFIT IN COMMIJM
Siun quidem sermonis lui ulmllll flagilator. Silen-
IKVII.II.IJS MIMTUTO , PIIOTAIIIO RT HOIUNIINO.
tii inicrvalla nnn arguo, scd suspicor uliquid amici-
Et vesira concordia, cl niea pei bosdios iinliccil- t ;e nosli i

ex alloquii rarilate tlecederc ;
qui s< iain
liias facit. ul vos unius paginu: salutaiioue conjun- in pecioribus iedem csse religionii, lcvamen deilde-
eant, Rril l>oc aut probabile pro consoriio veslri rii ex ore proflclsci. Priores igitur liiiersp mexmngis
amoris , aul ignoscciidiim pio sialu leinptiris. yCsti- desideriuio scruiniiis lui,i|u:im c.isiigaiiunem laci-
mabilis enim virium noslraruni fatigalioneni , «um lurnitaiis liabuernnt : ct ideo claborandum tibi nou
vos iu subscripiioiift isiius epistola! precaria inanus eî, ut inilii amorii lui flilem facias : nam tui uilmi
Ad Nemesii pia ail lareiu pa-
inovcril. lioc (iliinoslri de meo sumo jtidirinin : siquidcin nullus verior oe>li-
tremqiie propcratlo, magis i-oiilcsiaiioncio de ine so- nnitur est alieni amoris, quam qui de suosumitexcui-
leinns olficii i[uam salisfaciionem tlcsuleravit. Res pluiii. 11 is it.i posilis, quia in rc apcrta pget esso
pnstuUi, nl saluie praf.ita, fiorenlissimae indoli ejus prolixum, designalum libi ad urbanam proturam li-
testimoiiium feram. Sed vereor ne ostcntare uperam lium inciiiii iuiiiti i. Iulelligis iiuiil sbi boc Indicium
meam videar; qm- plua juvcni bonarum irtium con- g ^ e | lt Q U adrigarum carulium nobiliias praparanda.
lulisset , ni-ii fralcrnus casus fr. yi-set cursum duo- Ac preiium proxima abhinc a-siate niii:eniiis, sctl
ruin. ii. ic tameii sincerissima Ddu dixcrim; minulam jaui nccessitaicm praeurrat eleclin : uuiltum r-nim
quidem de aliero parentum cjus [eliciialem; sed valel ejusmodi in rcbus longior diligeniia. Quapro-
posse isiiiin suoriim gaudio pr.i ulioque suflicere. pter accingere, ni qua-sioriam quondam lilii mei ma-
Valetc, gnificentiam, cui per te illusnis fama quxsiia, sc-
EPIST. LYII. cundus ejusdeni supcrct magisiratus. Veius qiiionc el
SIMMACMUS UINEIWIO, PKOTAIUO, H.OnCHTlM). maximus laudis profectus e<t, quoties sequeiilibus>
priora vincuntur. Vale.
Kelegiie viaui dissimulali bacicnus ninris . ine of-
EPIST. LX.
Deioriun ramiliarimn prosule , qui prior rupi com-
svuM.vcms ebpbaxio.
iiiiiin- dictuiii. Nit pro numcro vcstro e|iislolas peio,
Prxlurmi filii mei, si fors diclum juvei, proximus
qnamvis hanc vicissitudinem singulorum amor mihi
annus exspectal. Equorum milii curulium uobililaa
debeal. Magnse indulgentiae res cst.ui fenusquod
proparanda e.t, libi curanda : ut exspeeiationi po>
vi.bis solus exbibeo, alterna remuneraiione sohaiis.
puli Roinani mea becunia, lua cura respondeal. Iloc
Val.ie.
«• me erebris littrris poslulasse meminisii. Nunc mibi
EPiST. LYIII.
adinonitionis verba, nonrepeiilionis atlltibenda suut:
SYM-MAMilS LlPltAXIO. ct lamen cum voluntas in nos tua ambiiura nou rc-
Anniins paudii fruclus ex litlcris capio. Hunc rcquirat, in tanium me voiiva BOllicitaiil nt aoxias
ditum iuiln, has opei peudit liispania. Iiaquc ubi auribus tuis tanquam norus pelilor ingeram preces.
pio|iitls.i liyeuic paicscunt naviuni vi.e, paginas iuas Viaccnda rsl ehirn mitii fama exeitiplorum, qnae posi
coniinenilo veniis ,
quas isie annus frequeates qni- consularcm muniliceimain domus noslr.v, ct lilii mci
dein, seras tanicn reddit. Nain dccedebat auiunuiiis qu.i siori.im Innctioncm, nilul de nobis mcdiocre pru
cuiii lioiuines tui Tib rina letigerunt. Ilinc factum initiit.ll.cc igilur petitionis summa esi, utme «liligeu-
cst ut haererent apud nos defeclu uavigationis. Sua- tia tua prateritae glorise parem f.iciai. Pretia pru lua
deo igitureorum moras pro lua justitia buni consu- xquilaie uumeramla familiares niei incuncuitler ex-
ias. Quamvis prius nominc meo veuia poscenda sit, so'veni. Tui beneftcii eril, ut quidquid adcurnle cer-
q.,od dc curulibus equls quaiuor, datum milii a te jus lanieii gcncrosum gignit Rispania, vel dumo praibeas,
eleclionis omiserim. Velim cred.is banc absiincntiam vcl de aliorum gregibus excerpas. Non vareor iuier
non lttisj,e laslidii. Scd qula nullum eoruin jugo ala- baec ne me appelcnieni ptebeia laudis exisiimes.
crcm , vel dorso miiem probavi, opiio nieiitis non " Scis enim pro lua sapieulia magiue urbis magisrra
excilata ees-il e rc nata. Upporlunuin viilclur dili- tibus augustos animos non convenire. Iloe etiam Tul-
geniiaui luam preeibtis ambire , ut in pr.vtoriam filii lius luusprxeipii, luxum in privalis ncgoliis argucns,
mci fiinciioneiii visu et cursu noliiles proparentur. in publicil niagiiifieenliam probans. Quarc ex sum-
Gcmina anle bac ediiionis elaritiidinc in os bominum mi% opibus juva Uontani anni speeioiun lolorem ;
veninius. Saiisfjcicnduin vitlelur cxspcctaiioni, iiiijc ventiirm in pariem popularia lavoris, sinobiaM luo
erevil exeniplis. Quare amori luo lauilis nostra:e.ini beneOeio eeiebrior rama provenerli. Vale.
meiillo causam, qu:e p.tulispei CeBSUrauT viix tu;e ,
EPIST. LXI.
graviiatemque animl ad popularea aurei debel infle- sVMU.vi.ui s II PBAIIO.
itnis utramvis auiem soniiium n .-
eiere, tlomn prctium pportabitur, uio arbllram nobi- I ii, '11110. in .
lirnn quadrigorum dnminii inferendum. Solam de sal. Niliileiiiiiimagnadignilas a panperepelii. Sil for-
ainn lila iiia elecilonla evram requiro. Factu lacilo tasse plerlaque i|>sa Inopii gravis: habM lanienalieni
cst, eniniii diveiequlttlpecorli Kiipania, elmagnut onerU exceptionem. adjice, si placet, iceurltail eju
grcgUUJ noiiierus copiain pmitcl BXainlnl. Valo. saterdotii priviiegiUUI, et umu> lioiinnis iiiiiiauicuta
241 EMSTOLARUM LICLT, IV.
8<4
niultiplicia. Milii viJetur validior cssc omiiihus va- A rium ad secuuda projreJilur, si priora dispiiecanl.
ealionuin remediis exhausta lortuna. Sed velim no Misi igiiurcv recenlioribus numcro quinquc, tjuaruin
veris quxsi ores glcbx scnaiorix prolinus affulnros, imi jam fiduciam fecil publicus f.ivor. Scd post sm-
cperaiidamquc Tucnlii vcuiam pleniorem , si fulcin tcniiam genlis tngatx, adhuc evspcilalinnt: jmlicii
p.-inpcrtatis ejus exploraiio ralam fccerit. Intcrca tu- lui pendeo, quod volo juratus emittas, quia couvcnit
Ini prieribus gesiis agat liberum. Nihil novabitur vinciri sacrami-nlofidem.si quando amicilia iususpi-
post illusiris viri Felicis pro illo judieaiinnem; cionem gratix vencrii. Vale.
tiodo allegalas duiluui senaloris angustias astruat EPIST. LXV.
rzaminis diligeulia. Nunc milii ainicc ohjurganrius SYHHACDOS EUPRAXIO.
es, qui cum vicina iiinera pcrslrinxcris, flcc:ere ad JamduJum in ex>peciatione litterarum tuarum
nos liabenas longum puiasli. Dcdisset llispania Ko- eram, ineerlus animi quid tam longa ces-
sibi vellet
bw posito morx veniam. Novit enim gubmiuere de- satio. Sed ubi compotem dcsiderali muncris reddi-
«ideiia sua cuuclartiin provinciaruin pnrenli. Nec disli, cura veriit in gaudium. Et revera ilajiainra
ii.i avara cst ut nobis prnpria bona nolil ostendere. paratum esi, nt expeiili diu officii querela decedai,
Qiiarefraudali gratia tui, secundos amicilix frnctus si poiiamur optalo. Ergo m.igno impensu gratulor
sedulo po-.tulaniiij, in quoties lors copiam dedcrit ° iniegralum mibi cssc pignns religionis. Prxsiabis ne
lcâinui saltim qui videre maluimus. Valu. luijiis opinionis fruslra sini, cum diligeniiam inei
EPIST. LXII. continuo amore servaveris. Vale.
SVMMACnilS EtPRAXIO. EPIST. LXVI.
Et amicilia nnslra in oie nmltorum est, et laus SVMMACIIUS EUSICMO.
cq.iurum luoruin longinqua peuetravit. Ilinc lit ut Videro quid jusiilia tcmporum, quid causx nosir.e
snx quisquc patri.c magistratus mex conunendatio- boniias, quid cura lua, si lamen tibi cordi sum, effi-
nis opem postulct, gregum tuorum fama illectus. Ea cere possit. Ego iu fratre meo Eusebio V. C. votum
I
roptcr summatcs Antiocheusium mis-si ad mercan- servati circa nos modcrammis amplector, ejusquu
das quadrigas, jnvari apud te sermonis nostri conci- probitaiem menie colo, sermone commendo. El illo
liatioue voliiernnt. Annue, qua so, longum peregrina- lieet boni propositi prxmium non requirat ; taineu
lis, ct eleclionis, ei preui juslaui benignitalem ;
qux lionaslam vitam dc tua amiciiia opiamus rxsolvere.
boinines opinionem blandam secutos, de luo sttidio F> ceris igiiur rcm lam mex voluutati accepiam, quam
meoque merilo verum sperasse confninet. Vale. tuis moribus consentaneam ; si advertat vir prudcn-
EPIST. LXIII. , lissimus quidquid mihi tribuit, id se omniuiu bono-
J
SYMMACHUS EUPKAXIO. riini graiix delulissc. Vale.
Fas sit dicerc : cqiioium eurulium copia uon c c e- EPIST. LXVII.
inus, scd incitat nos prxturx mora ad desiderium STMMACntlS EUSICMO.
imincris largioris. Si ergo duleis est ( ut assolet) Et temporum cleinentix congriiit, et sancto ingenio
inand.iii mei cxsccutio ,
quatuor cx grcge Laudacia- luo familiare est opis indigos sublevare. Iliuc nulii
iionim quadrigns, quas tua defloret electio, ad me ndueia suborta est pro frairc no-iro Sicniinaiio sup-
opto deduci, cum priinum mare navigatio verna pa- plicandi, Cni dudum cuncta dcmpsil invidia fortunx,
lcfccerit. Ego pretium quod signaverint liiterx lux prxler amorem bonorum. Nequeenim potest ambigi,
in rem mis-is rcmunerabo. Qu.inqnam boc spondcrc quid de optimo quoque merealur, qui nuper a priu-
non dcbui ,
quia Gdes amicilix syngrapliam non rc- cipibus inveiis, nc per indulgemiam liberaretur, ac-
quirit. Croiln mireris cur non potius de greg^bus ciiusesl: magisque bonore, quam venia fatum Iriste
luis p-siu'em, qui potissimos Iberorum nobilitite mutavit, nec tam ereptus est quam desideraius.
prxverlunt. Fastidium uniformis speclaculi paiitur Unde spcs certa (ii, etiam principcm nostrum lenitato
civitas, cujussalietas mibi varictatevincciida est.Tux venerabilem, jusli parenlis , ct pii frairis exemplu.
modo diligeiuix sit adbiberc judicium, ci ex alienis w t supplemata meliora fortunx daturum, si modo ve
D
Mahulis xquare lauilem tiiorum. Nam cuiu res amiei slra iiiMnuatio juvet exbausli scnatoris oratmn. l>uo
agiinr , hos qiioquc proprios debes pulare quos cle- enim factu facilia, scd nd gloriani prxslniitis magna
geris. Valc. dcposcit : rcddi curix lestimonio sacro, etroupcr.i-
EHST. LXIV. li nemodici argenti : b iuopia vindicari. Ilaec ut fa\or
SYMMACIIUS EUPRAXIO. iiinsaliorumqiicoplimatiim teliortuitiiim promove.it,
Ncmo unquam perveclor tuorum apicum varuus iuicrestboni sxeuli, cui laudcin pcicnnem pia fac'a
eûsdem muncris ad te revertil r tu Umeniufrcquen- conciliant. Vale.
tiam nobis viiio duci-, ci uliro curani lux assiduita- EPIST. LXVIII.
lisexprohras. Faris hoc amantium more, apuj quos SYMMACIICS EUslGMO.
nfJuciorum lalium, eliamcumredundant, sitis magna Etiamsi petitio domcstica et amica eessaret, publi-
c-t. Nec lantum epistolas poscis, oratiunculas quo- cus vigor jnsto desiderio decsse non posset. Quid
<pie nostras non editas deferri in manus luas prxci- euim tam familiare jusiilix, quam ul circumscriptor
pis : qux les videiur ostendere quiJ juJicii babeas ci.irissimx et laudabilis fcminx parentis mcx, asiu»
Ue liis quns Jnic sumpsisti. Nulluin ciiim dcside- tic sux privelur effectu, nc commoJis illudai alicnis
«<3 Q AlKI.LIliS jYSISUUIUS. >,4
prnvlm i iIiiimi palronomni frcîs autilio T Quorutn A nmanlera tui jutlus dolor olTetidcrel, Fui' au'em malrl
impudeniia eouipnlil nl innlruni lilinm fugit.in*, aJ OjU ciiin procuraloro luo limlis in >ic h.i quaisim:
judiciuiu prvluriani culmiiils cnnvolaret, Hesauicm qiniii dls<t'pi:iiio iion, ut icrlbis, Viinisti, scil alle-
ili i|ua agitur ejuiieodj i'»i. Ante paucissimos meu r us rcitor.s sbs>dvit. Frgo in utraque pi rsona crror
sea ille * parenie mea horrea Aquileieniia, et CF. suggnreutii ralacloa cam piguori nieo rxcmil iuvi-
propier Hingluqnliatomiiinerii incogniia, icuuimer- J am. Advcrlii pro lingulari ver»>rundia iu.i, cui
••i-ili- eomluait; aiqne liia ita uhuaui cal, ui parve pntissiiittini latti saiisfaciui uebesiur. Ki liiliil <lc
liccl tempore iisdeiti locia labem coniullo iniuli>se lu.iKoiiii roriuna ioqunr, qiuo icribculcui (I, buil teui-
dirainr, Iluuc nln » i|n! coaveiiit, ui ooniluciinne de- pciuo. AJJc i|iosi pccuoi iri.is causai usquo aJ dc-
rederet, conlttuplu lioiuinis ei interverua qunrum- triin ninm nmicitiariim noo oportel cxlendi. Scd
iliiin firqucnter elusa cst. Nuuc npis indiga gemiiium quid lixc pluiibus? Poslliac oplo scnrionciii tiiiim
luuclicium veairi favoris evoptat. Piimo, ui impro- plac'diorem mcrcrl, ct cousiaiuuim reteris rrgi tno
l issiiniis in.j nlinus locorinn deiciitione pellatur. nlisi'1 viuiii.i- lux ,
potrccio ctiam in uteoa aiuorn
Dvluuc habiia delerloraia rci miimallmM siuupiuni colligere. Vale.
justai instauralioaie agnnMut. Cmn igilur xqua po- EPIST. I.XXII.

iranius, credo eoafore ui nic« petitimii ct utililaii- " BYMMACIIttS BUHGHIO.
lius parentii lavur vester arrideni. Valo. Frcqucns iisiis osicinlit , et clara aiiimi tui Jocu
KPIST. LXlX. mcnta tcstanlur , exrmpla vcrjc amicitiz il lu ca-
siauucmn kisicmo.
picuila. Nequc enim quisquaiu consl.ioii.ini llriniorcui
f.uniliaribiis impendil ufliciis, prjcscrliin in Unl.i | u-

Iirn r:iu\ ul mos cst libi, rccitrsum iinslruin misso
IJirnrum curarum niolc, t|u:e allerius siudium pntfel
:ipp M il-ni' jUVKVti, qiieill prngrCSSUSad Appi lllliln Sll-
ln-lietare, nisi obslrcpentes necessitatcs affectio fia-
permra iliiuisi aJjecto odicio liitcrarom, nl graihm
tcrnn superarcl. Quod solutn igittir verecundiic coii-
qiiam rclms a-quare nnn possum, saltim verhor.mi
vcnit, ccdo prxslantissiina* rcligioni, nioquc iinpnreiu
linnirc ciinipcnscin. Quod supcrcst iiincris , spcro
rcfercnd* vicissitudini pudcoler agnosro. Nec Vereor
prxfna Dci venis sinc laliorc peragenilum. Minus
iu' diligentia tua tali l.iuJe lcniesc.ii . quin polins
rnim mnlcsia suni, qua- pervcuiendi speru proviiuam
spcro bcnevolcntiam (,i qui»l pteno adjicilur) Lirgio-
liolliceiiiur. Vn!c.
reni, qoia lionis familiare esl studia beuijsDa ciuuu-
EPIST. LXX.
l.irc, quuruiu graiiam sentiuui non perire. Vale.
SYMM.VUHS CUSICMO.
EPIST. LXXIII.
Iiisccdenli milii curain legare dignalus cs amkilix n
SYllllACtlliS EtlSICMO.
congruentcin, ulfsmx alque actibus tuisaccoininnd.i
Facio qttod suadet liumauitas, u. .'tmicUiae lux vi-
inm silerem. Causa igiitir postulante fin gor injunctis.
ros lionx frugis adjungam. Ilorwn uuus cst Felix,
Video cnim basi'ine pnntisque raiiunem recie quiJi m
linnornlnlis gr:ida, alquc esen ilattoue liiiliicc. Cui si
Honnso prxsidiali viro esse mandaiam : eui et vigi-
quiil atnoris impenderis , ad ineam gratiaiu pcrline-
laniia suiierest ad limitanJas puhlicx ralionis aniba-
bil. Vale.
ges, et liJes .id persequenJ.i qux examen inveneril.
EPIST. LXXIV.
SeJ vercor ne ludilicatioiiibus re> injuncta frigescai,
STKMAUICS FCSISMO.
obluctanic en qucm soeium discnssionis accepit. Al-
Mirnbar qu J c&sel rei qnod amicitix obs»'rvanlis-
que ideo clam te esso nou paiior, eo rcni deduci ut
siinus diu scribcndis litteris *li»iiuebas. Sed epistoiaE
labes magaa sumptuum pubueornm stuJio ceriarai-
tux sehes Indicavit , quod tristium rerum iudcx esse
nis obduratur. Quid enim sibi vult isia conjunc<io in
vitavcris, quas longiore silenlio cootiocri, nrc religio
ca prxsenini discussionc, qux ipsiun qtt.usiiorem
familiaris, nec cominunis causa peimisit. Naui plc-
vidclur asiringere ? Quare huic tanltini parti aillii-
rumque utile esl in pubticain proferre aoiiiiani quoil
lienda correciio »-si, et ad unum quem spnnte delc-
vdisesse rorreclum, ui denuntiatione fuiuri |>eriru'i,
gcris, inq.iisiiionis summa refcrenda, adjectis veatra rj
ad con-tilcnJum runcinrum cura movealur. Magna
appaiiiionis auxiliis; quominora ofticia frdcm prx-
igiinr neccssitmc, futnri anni inopiani (vroiemiu» t*.
liiiorum vcl inveclorura coganiur apeiirc. Proliabit
(Jottl ciiiiu spei rt liquuni sit, cum provimiis Africams
cxiius qii.iniiiiii publice rei tua cura prnspesciii
ncc aJ victiiin icniicm fruguin trilurn respomlci it, i|
»•11111 cnhibitis sumptibus novis, consummaiiooi opc-
suppleta ev aliis tcrris scniina vicinus annus ci"pe-
riini saiisfcccrit sumina reliquorum. Vale.
ctcl? Jurc igilur ad a^tcrnorum principutu proviJeu-
EPIST. LXXI. liam proviiicialium solliciindo ronfugii. Inierca dnm
SYMUACIIUS I LSIGMIO. in.ijor ab illis salubritns pctilur , humani!as tua s<
Suiiiiiio gaudio qnoties scriliis aflicior, et tuin mn- vcal esh.iuslne , el tnnquam partuep« doloris alirni,
ximc (ii ui alicst amariliido qucrinionix. Nunc si\ lns persuadeat latinraniihus. silii accidis»e qniitquid prr>-
luus nb usilaia jucundilate disscutil. Arguit enim vincix pci lnlcriini l'go valen, quarovis aiiiinus xger
falsn iniqiiiiatein i|uamJam pignoris mei, cuni quo lionttm saniiaits iguorct »ed ul aliqmJ StJariinis
iJii I iiiuuin noiinulla cert.Tio esl. Itaqtie littcrav capi.im, oro indiilgenini* ttrihM c» a»l rrapou>lr:i-
cmiira jiis imieilia ad c missas soppressi , nc dum cvcinplo lux a±''h'- tl.tlis invilis \.i\\
2i:> EPISTOLARU.M LIRER V, «46
LllUtfl QiriiSTirs.
EPIST. PRIMA. A in luccm. Nescio an eiim cnmmendare lilii debcam,
SYMHACIIUS mnmiiUMi cui suuniii gaudii auctor fuisti. Serva igiiur, oro,
Recle valeo. Hoc enim scrihcodi debet essc priii- deprompia: in eum benigoitalis tenorcm, cl*i lioc a
cipinm ,
quod maximc cxpctum vot.i lccluri. .Aiqiie constamia tua sperandum magis quam pnsliilanduin
libi suppeicre opiaium vigorcm nimis gaudeo, nam est. In diiliium cniin volumarii amori- fiJes non ve-
ine tali indicio nuper bilarasti. Illud quoque in sum nii. Valc.
ina pono graiiae , quod te nosiri diligenlissiroum f.i- EPIST. VII.
miliaris styli frequens usus ostcndil; cui rci lainlem SYUMACIIUS TllF.ODor.o.
rofcrre consilium esl , ut boc invitamcnlo memons Ipse milii rcscripii liiijus liajulum prtesliiisli. i>u-
aniroi ad perscveraniiam provoceris. Vale. plici nomine gr:iti:im deberc me faleor. Nam a le
EPIST. II. profectus est , qui littcras exliibcrct , ct per te , qui
SYMMACIIUS illF.iiorilANTI. rcfjericl oblatus. Maueani, oro, inicr nos oflieiorum
Opulenlo allicis me bono, quoiics ainicitiam no- lalium viccs, cl inler alias laudes tuas conliuuaiO! in
Mram salulis lux indicio muncraris. Reos igiiur amicos religionis litulus censeatur. Vale.
cninprecor ul le pro lania in nos religinne forluncnl. EPIST. VIII.
Vicissitudini aulcm liltcrarix parem diligenliam li- B sniUACJius TtieouoRo.
benter impendo ut ad officia promptius inciteris Gaudco mihi scrmonis lui pr.mitias cnniigisse, d
cum videas apud memorem scriptoruin graliam non impendio postulo ut bumanissimum hoc (ccpttim re-
perire. Valc ligiosa cura non descrat. Ilis enim maxime nulii-
EPIST. Ll. nientis amici!iarum cultus adolescit. Cuni ha-c scd-
SYMIUUIUS UIF.ROPIUNTI. bcrem, niibi sanilas rectc suppctcbat. Cujus rei in-
Scriptum milii luuin Prohatius nuper cxbibuit, at- diciuni proptcrea singulari gcnerositaii iu.e credidi
que ex co plurimum gratulationis accessit, quod libi dcferendum, ut cngniiiouem tua: sospilatis milii mu-
pro voio omnia supcresse cognovi. ]d ut 6aepe facias tuus rcpendat alTcctus. Vale.
monere non debeo : cum spontanea officia siimulo EPIST. IX.
exhoriationis nou oporieat inciiari. Vale. SVUHAGHUS TUEODORO.
EPIST. IV. Vereor eloqucmiae itij' scripta nostra committere ;
SYHMACMUS THIODORO. sed non minus caveo amori luo ineorm. quidqiiun
Itonoiuiu frequcos astipulatio de sanctis moiibus negare. Duas igitnr oraliui culas nuper edilas a n»bis
luis, in boc me desidcrium provocat, ut amicilias tuas misi. Earum una ad urbanos fasces resnitanlem can-
iinpatieuler exoptem. Nam qui omnium sermone cclc- C didatum lemiit; aiteri argumentuui deilii jam pri 'cm
braniur, etimprobitalis laudo conspicui sunt, incogni- decreto senatus imprnbala ccnsnra. Sed judicium
tos quoque ad morem proprias fainiliarilaiis iovilaiil. meum , ciiin res acta est , babitum propagavi opete
Egosi haec voluntalis mcx> non aspernaris indicia, l.irgioic. Ncc milii vitio vertas prisca; severilalis
re|iende, qiurso, colloquium , ut facti mei cuoGrma- repnlsam. Nam snlis qtuedam spcciosa noniinibus,
lioiic delecter; (|uamvis muiux affectionis svonsio- usu ct experiundo plurinunn nocenl. Rutimies sen-
uem jaro teneam. Vale. ienti.1' mea> lerinr invenies. Volo lamen ad inspe-
EPIST. V. ctiniicm dictorum parii ulriqiie xquus accedas.
SYMUACHUS THEODORO. Merebitur, ut spero, orationis asserlio, ul tn eliani
Speci.ila est tilii, ut arbitror, amicitix mex veriias. velustaiis patronus auclorilati ordinis manum posri-
Ilinc factiim ut me in consortiuni fesionun luoruiu gas. Vale.
consul ascircs. Pi.esietur , oro , his lineris eadcm EPIST. X.
lidcs qua; iigs cvocationc dignos jndicavil. Riu inier SYMMACIIUS THEODORO.
ilesidcrium tui et unici mei curam dubius eleclionii Quam timco ue aurcs luas cxistimer Ir.clare blan-
pcpendi. Tuus bunor suadebat profectioniin , illius ditiis ! Consul.iliis bic luus lalis rst ut mcum gcnn-
insiitulio pr.Tlcmlebal obvias manus. Tandcm secu D nasse vidcatur. Nunc voii mci summa eo processit
tns suiii quod ipse fecisses. ORicia enim illa latiliae, tit titulos ejus lougtim fruaris , et a-ques vitae diiilur-
i-i:i pietatis. Tn.e ampliludiuis cunilem tiipabuul nitaie moram lui prxinii. D giium quippe est cuinpeu-
obsequia multorum. liuic in solo patrc voluro esi. sari prolixo gaudioscram soiutioiicm. Vale.
Plura pro nobis indulgentissimus in suos tuus animus EPIST, XI.
lccuin loquetur. Cui ego excusalionis niex partes SYMUACHUS TIIEODORO.
iujungo, quia verbis agenda non sunt quse niclius Advcnium tuum senim csse inirabar. Seil ubi pa-
iiiicrpretalur affectio. Vale. lefucta causa larditatis , ct le brcvi affore siripta
EPIST. VI. pr.enuulia spopondcniut; in gaudiuin cura couversa
SYMMACMUS THF.ODORO. est. Erg^ hospilii securus appropcra, ct aliquanlulu
Filiuni mcum Elavianum consulalus luus rcvocat lioinac iutei vallo quieiis refolus, au-picatissiinos at-
»•' 0. AUftELIlS SYMMACIIIS. 2*S
t lli; f.isces. Nostn crga le dlligenlia quidquid in«tru- A sus, ct ad bonam viam morum, cnnsidieiuam erediiii
ctus consularls Qagitai provideblt. Vale. prnfulurara, Umle fsiciuni cst m Domino ct Iritra
EPIST. XII. mco prxfeelo snte ronsnlio ad Gftltfl fnrcnsia miiic-
svMM.vciii s runoonto, rainr, oo prxsenim lempnre qoo tou •dinlniculo
Fmsira iperavi dc peregrinalione loTalinm, cnm p issit ioililiii, Qunprnpler pignus iniiiu suscipe in-
1'iiiniiiiii mrrsia faiics niillas a-gro aniiuo pnrstel

iorniandum bonis fralerna rcligionc prxccplis. Vnle.
iiulucias. An quisqnam latn dtiro ingenio natus cst, EPIST. XVII.
ut inii lortim curis iloloris vacuus imersit ?Quod si SYMMACIHJS MAGNM.I.O.
vermn concedis , me eliam cre.lc inier anxios usum Rrcvem deret csse sennonem qno redilus Indira-
ips I Ttitite qoodainmodo amisisse. Resial m tux lni .Quid enim mnndei paginse, cnm nmnia qn:u
liiter.e medicinam milii faciant, quas it» libenicr icriptn commiiii so!ent, fahnlis potius deheani reser-
accipio , ut nulh assiduiias saiis facmra videalur. vari? Iloc est argiimenliini prascntiinn litlcrariun,
Kgo prx eventu occasionum , quas fnrs oliinlerit, qua«, si dii votum juverini, mox scquemnr. Vale.
exeinplum dabo frci|iientis oflicii. Tunc enim prnba- LPIST. XVIII,

l:is gratas csse libi liltcras ineas cum tuas sumpsero. SYMMACIIUS MAGNILI.O.
V.le. B Suadcs ut redeam, ne jus prxdii nosoi «iulonla
EPIST. Xlil. pcrlurbel irrnptin. Al cgo pmo nnn iiiinus iuam
SYMMACllllS TIIF.ODORO. curam qnain mcam prtetenliain promovere. Conjicio
Jainpridem niliil scribis, neqttum cssei Imic culpx exaggcrari religiose i iam trepidaiinncin, dum mo
lalioncm reponi. Sed arbitror imitanda non csse qux ftomam sludes relrahere. Ego autcm hujus txdio,
doleas : et animo p>'rsiiadeo alias poiius inicrvenisse non modo amore otii ahesse pliisculum cupio : el
causas officii diirerendi, quam residem volunlatem. quia inane erit qnidqnid rcmoto atque incousnlio
Quanquam vercor ne faclnni lunm hxc ipsa gravet possessorc tenlatnr. Consilinm vero rei agendx lotis
lnimanitas. N.nn qni milii pro le satisfucio, ostendo ct alinrum, quibus cordi sumus, Iraclatus inveniet.
me nibil tale nieruisse. Scribe ergo jam sxpius ct co- Me:« quieti htiltns invideal ,
quia longius producenda
piosins.prinsquam prsfata ope dci i|i Lucanos s.iltus es', cnm vicem noslram bonbrum amicoruin cura
vcla faciaimis. Quid enim juvat proximls regionibus fnngatur. Yale.
itnmorari, cuni ecce nullx lilicrx deferantur et silen- EPIST. XIX.
tium tuum boneste possil excusarc longinqnitas SYMMACRUS MAGNILLO.
Valc. Semper le in primore afTeciionum mearum fronte
EPIST. XIV. C constituo. Merito incertus animi, cognitionem iu.e
SYMMACIIUS THEODORO. s.ilutis exspccto : qtiam si mutuus sermo prxstilcrit,
Ademptum cst libi generale pcrfitgiitm. Ncqne redilum nostrum alacritaa incitabit. Vale.
enim potcs solemne illud ct pervulgatum gcnus de- kPIST. XX.
fensionis inducere : meas le adbuc litieras operiri, ut SVMMACHIIS MAGNILIO.
quadatn religione solvaris. Jamdudmn libi slylus meus Nos luum pr:eoptamiis advemiiin. Tu missis mi|-
facit auspicium, cui uon abnuo redditam vicem : sed neribus desideria nostra solaiis. Admodum quidcm
xmulari sludium nostrum etiam voluniario postea dclector oblatis sed iioc ipso offlrio damna ausentix
,
officio debuisii. An exspectas ut tc illa exposlulatione ttix gravius seiitiunttir. Pleniora enim prxsidia at-
perstringam? Tu nisi malo coactus recte ficere neque oruamenia tle amico prxsenle caperemtis. Al
scis? Oinitto pltira, el in reliqnum milii diligcnliam
iiutv. inier votiva candidati mci negoti», et quxstoris
fnam spondeo : quam mibi religio parvi babuil, saltcm apparalus fraudari nns conqueror societale tiioriiin
udmouiiio noslra rcparabit. Vale. consiliorum. Et tamen obeunda ncc procul locatus
EPIST. XV. oniiilis. Nain ct vcstes suhsericas, qtias lioinines
SYMMACIWS TIII.OIlOIUl. mei post iltaiinnem preiii retentabant, ei inslrucluin
Proxime Romani regressus a scribendi consiietu- *' reliquum muneralium prxmiorutn luiis coegit insiin-
dine non lam desidia quam occupatione dcscivi. ctus. Upto igilur libi proinptum Dei favorem redilum-
Atque iden peto in hotiain partem piirgationcm pr r- quc felicem : simulque oro, si lors dederil faculiatem,
tei n;e taciliirniiatis iccipias, mecumque Ixteris quod functioni nostrx interessc dcpropores ; ciijus vo-
Domini nostri Tbeodosii sacro divinoque judicio luptas inagna parte cumulabitur, si leliiiT n .v.e par-
mcrui Consulatum : cujus multiplex apparatus luani liceps desideralus arcesscris. Vale.
requirit industriam. Sed rursus occurrit fntn ct stu- EPIST. XXI.
diis meis, ne honori6 lui lempora contrahautur. Qua- SYMUUIICS MAGNII.LO.
propter tux permitto seuteniix ut si votivu olflcio Poluil sine lilteris nnstris sanctus Aurelius si quid
doinus noslrx interessc desidcras, adminisirationis de me quxreres explicare. Sed quia fa>tidiosa sa-
ialiorc solvaris. Valo. luiatio est ,
quae nudo sermono de'«itur, htncxi
itnsT. xvi. scripta mandalis. Ave igilur dico lib , simiilque de-
SYMMACIIUS TIIF.O»On0. I
rccor, secundum coinmonitoriiiin, quo suminaliin
Saueio Lampdiogermano tuo, el ail spem proccs- iiiiincri pr.Tparanda rcscripsi, ut ip-e, itlva juduu
2i!) EPISTOLARUM LIDER V. 25(1
ria existimationc, euram fratris religiosi. ut solcs, A EPIST. XXVII!.

rxhlbcas ; ct homines nostros comparanilis, quas po- SYMMACHIS MAGNILL0.
scil editio, justuni impendium minisirare prxeipias. Antccapcre scribemli or.linc.u" mei muncris fuit.
Vale. Hahcs fcstinali oflicii gloriam, cum eqo laiear tardi-

EPIST. XXII. taiem. Ei ccrte polui allcgare aliquid in excns.viii-
SVMUACUUS MACMLLO. nem niorannn. Sitpereral mihi malui plurimum viae,
Qu.ncstoriiim parvnli noslri inuous accclcrans, cnm- le de labnris nostii absoloiione facen; securiim. Scd
nnmi amico Aurelio quxdam cnmparanda aut provi- pio sludio pr.evenirc niillns cst rubor. Ama igilur
denda mandavi. Sed qui» pulilicis ncgotiis el vaiia sponte cedenlem, cui hsee ipsa simplicitas conciliare
jnjiinctoriim occupalione distringiliir, Euscbium fa- dcbet frcqnentes litlcrss lnas; qtias si non adrcqua-
miliareiu speciatiin misi , cujus admoiiilione cura vero pari iiumcro, rursiis tibi prxniinm confessio
tua in effectum oinnium provocctur. El quia longum mca faciet. Vale.
visum esl liltorali serie agenda complecli, non gra- EPIST. XXIX.
veris coininonitorium sirictim signalum percin- SYNMAcnus magnili.o.
rcre, quod satis esse arbilror ad inciiamcnliim dili- Amicum memn ad Ltrutios revericniein litteiis crc-
genlia: tua-. Ncque enini preces oportel adliibcri, B didi pioscqiienduni, ut tibi salutationis nuiiius ex-
cum sola amici volunias sludiiiin tuuin dcbcal acucre.

solverem, ct illi cominendatiniiis aliquiJ cxhibcrem.
Vule.
Qnxso igilir le, ul et meis litleris vicissiludo redda-
EPIST. XXIII. tur, cl illi dcfensio plena provenial. V.de.
SYMMACUUS MAGNII I o.
EPIST. XXX.
Anastasium nostrum dignaris agnoscere. Nam SVMMACIIUS MAC.NILLO.
domi s;rpe vidisti. ll;cc illi nolilia apud te dcbct cssc
Provime qiiidem urbe digressus cs. Scd epo jam
suffragio, ctiamsi nullis juvarctur alloquiis. Nunc quasi invcicrato tui desiderio noviim aliqimd intimis
dubitare non pnssuni cumulatiorcm circa eum fore
convenirc credcns, olticium scribeudi arripiii-, nec
curam tuam.cuni et vctusla cognitio, el recens sermo
exspcciato ordine, ncc moreservato, qui soleiamicis
commendcl. esse pro legc, nt pcragre locati pr us tribuant scripla
EPIST. XXIV. quain sumanl. Et rcvera affcctio oinnis iui|ialiens csl
SVMMACHCS MAGIULLO. ctiam justnc ac legilimx lardilalis. Rupi crgo con-
Familiaris einersil occasio, qu.u libi salutis meoe siicludinem religione majore, quam si sorvare volnis-
apportaiei indicia. Neque enim dubilare possum libi
,:
'"
p sciii. Qu.c res si libi giata csi , ei inibi fenus solvo
lillcras mcas esse reddendas quas Silvanus ad aninii ^ co |i nqnii] ot p rr a t„ri lalium liltcraniin benignus ar-
|
nosiri diligentiani pcriinens cxh bebit. Cui ha;e ipsa

ridc. Cuiul niliil magis potui prasiare quam litteras,
rccepti oflicii commendaiio aptt.l ic dcbet esse suflVa-
ita nibil potcris plus Iribucre quam lavorem. Vale.
gin. Caueriim ut respoudeas non laboro, cini inihi
EPIST. XXXI.
srriptorum umrum vicissiludinein niutua polliceatur
SYMMACIIIIS MAGMI.IO.
alfeclio. Vale.
Propinquam sancti Asclepiadis pb losophi absquo
EPIST. XXV.
litteris meis abire par non fuit, Nam illius merila
SYilMAClUS MAC.MI 1.0.
poposceruni, ut ad curam prxclari tiri pertinens tuo
J'arens sana est, et ad palicntiam doloris additci-
pairocinio traderetur. Pro qua nun aibitror ainbim
lur. Quire hanc partcin curarum depone, inentcm-
long» or.nionis uiendum, cum eani humanilatein
qne ad meliora compone. Ccrte si aliquid ab rc tua
iu.e contemp'aiio paremis si.ic cujusquam petiliono
ni ii esl. nostris negoiiis diligcntiam ilignare prxstare,
coinmodai. Vale.
ut oporx sit pretium quod in exaciore milicndo lit- EPIST. XXXII.
leris el moniiis luis satisfeci, Valo. SYMMACHUS UACNILI.0.
EPIST. XXVI T) Tasdci pigelque jam sciibere. Quousque cnim slyli
SVMMACIIUS MAGNILL0. imogine jucundilatem vivi scrmonis imilabimur?

Quid quod eiiam felicitas publica, et pax orbis hor-
Mulla Oceano, ul recordaris, etlitUris, et coiumo-
latitr ui larcm repetas ? Qua in rs libi opportunus
nitoriis implenda mandavimus; quihus exsequendis
iuceinor frater noster Pontiamts accedet, bonorum
par essc non poterii, nisi tuo impnlsu ct monitis nr-
peiitu soriitus hanc opcram ; ut libi ob rein uxo-
gealur. Quaa cuni in elTccium te juvame processerini,
riam demoranii, desideriuin revibendx Urbis admo-
qixso ul indicio perscriptionis exspecialionem meam
veat. Vale.
non graveris inslruere. Vale.
EPIST. XXXIII.
EPIST. XXVII. SYMHACUUS MACNILLO.
SUUIACIIIIS MAGMLLO. Nolo piierum crimineris ub reditiini lardiorem. Mea
Nmnidx familiaris nostri adventus haud mediocri- coniurbatio pro Symmacho, uc(|iie ad scribendum
ler milii gaudio fuit. Hanc la'litiani tuus scrmo geini- lempus invenit , et recursum labelhu ii u=.]ue ad spem
uavit. Duubus igitur a lc niuneribiisaffectus, amicuin bonam distulit. Nunc quia [criculuin ejns in a-griin-
libi cuui littciaria saluiatione rcstitno. Valc. diucm vcrtit, hoc ipsmn loqni apud te licuit. Facicl
25» Q. AIRELIIS SVMMACUUS. 452
divlua miser.uio, qu* pt;»s atircs applicat votis pa- \ pcrvctus ilebitum. Jamdiulum eniin Remptib. virimi-
ivnliuii, ui lilii UIOI dennn, i|iiuil jiivel animum, se- bus obligasii qua narl.i divinx lidei |irincipem, silii
iiuiu» mea nuniicl" Valr. qiioilanimodo cousitlaliiin, qnem lilii solveret, impe-
KPIST. XXXIV Iravll. Ad hujus celcbrilaiem votoalarri cticurrisscm,
tnuui iii s iihi-n i m id.xi. Disl diplomaiis sacri larda perlaiio arctassel inter-
Voliini niihi iioii defilil iiincris ordicndi, scd t.inl i vallum iliernm. Aeecssit hycmis conlempl.iiio, quai
Rvocalta pcrveniendi lempiis arctavil. Atque ideo magnn frigore, cl brevihtis lucis boris morittir ex-
v. rei undius visum esl veniam posccre, <|uaui per- cursus. Mcus taiiu-ii animus, mrtitn gamlium tccutii
a.io consulis oflicio pervenire. Super lioc plcnissi- esl. Ego solus dolcre tlrbco quoil milii lantinn bu-
mas elad 0. N. clciiieiilissimuin prinripcm jam ilu- nuni CMtM inviilerit. Tibi cl prxseniiiim saiisfac et
ilimi littcras dedi, et ad cxiems, qtti nic adcsse \o- iiiimcrus, ctculttis abseniium. Vnle.
lnerunl; quaseliant ntinc Feslus agens in rebus prn- HMST. XXXIX.

licisrendi cuneiaiione remoraiiir. I.i quia vcreor nc SXMMl' III S NEOTEM0.
;uii laie:ini suppressa quic scripsi, aut pcr smolos Amicis jnsla cnpieiilibus usui esse dehemus, prx.
resoluu viiieniur, consilium fuil ut ad te dominum cipne fratri nostr» Alexandro, qucm judicin proba*
cl frattcm nicutii cxeinplaiia omnia n.illercmus. Krii It mtis cl amore conipleclinuir. Ilnnc licel noveris lm-
lu i- ciica mc afleclionis dc omniiiin reruin li.le lalc iiortim tlesiderio non moveri, commuuis lamcn vere-
srribere. ltedilautiir ciiam vobis i harliilx curas do- ciimli.i non sinit icslimoni» carcrc miliiix, cum i.li
mcsliias coiitincntes ,
qnibus derursis .i-siiiu.ilntis Iribuni ac nolarii dignitatem dominus Valeniinianci
tpiiil bonorum tcmporum justitia et fania drsiderct. Atigtislus anle irruptioiiem tyrannicam sponlfl de'u-
Yale. lerit. Quxso igitur tit prarogativam sacri testiiiuiiiii
EPIST. XXXV. le aniiiienie iuercaiur. Facile est enim ut sub laiu

MiiUAi III S UEPHCSTIOM. pi» gubernaiore Rcip. infortiinia bominum vincat sx-
Sequuntur abcessum tuuui liiteraiurum cobories culi lniiuaniias. Valc.
ct ut solcni Albeuas Alticas reliquave gymaasia Mu- EPIST. XL.
sarampeiere; iia peregrinationes iu.is desiderio tra- SVMiiaciii s MBiiTEItlO.
bcntc coniitaiiiiir. Nec tibi, tit xsiimo, miiitix sii- Impatienler amicorum soleo pcrferrc disccssum.
pcndiis aflluenii, amicorum eouvenlus oncrosus est. Scd cos qui ad prxsentiam tnam rclicia urlic conten-
Pasce igitur erudiios dignitatis lux copiis, el spera dunl ad mc credo venlttrns. Quid, quod scquestrala
plurcs l.bi hospiies ac iiiiuin adfuturos, postquam enim bona pix-
affeeiione invideo tccum futuris? Soli
Homana! jiivealutis magislris subsidia solcmuis ali- C communis
sen iix lux capient, quorum mil.i fn.ctus
iiioiiLe deiiacta stiitt. Vale.
csse delicret. l)t ul est taiucn isia conditio, fratres
EPIST. XXXVI.
noslros Celsii.n aique Ticianum probabiles viros non
SVmUCHUS HECll ESTIOM.
itivilus cmisi, certus aliquid ad nos ex fabulis atque
iGgrtim proxitne aiiimum ttttim llteiariim quas
actibus tuis eorum relalionc rediiurum. Quos ut ma-
imscias lcctinne cognovi, multumque miratus inicr
lure Urbi studiisque restituas vicissim poslulo. Nmi
cuiijuiiciissimos funuilam si.bilo emcrsisse discor- si apud te l.anc petilicnem dissimulcm, vidcbor eo-
ili.iui ; dominum et fraticm mcum obsecravi nc a suo
rum pcrcgriiiationem non tux delulisse rcvercntix,
more disscntiat. Te vero non meo tautiim, v. ruia sed meo prxstiiisse fistidio. Vale.
eiiam tuo nomine rogo ut caHeris Utnis niorum luo- EPIST. XLI.
rnni, siinilcui palicntiam prxstcs, ferasque oinnia SYMMACIillS NE0TER10.
qn.c solel habcre. percgrinationis condilio. Spero au-
Cum sciam te animo placabili, recepi pro aiitieo
lem ct lilii mei Flaviani couciliatinne, et Eusebii Ar- operam venix pnstulandx. Neque enim sic a re. W>
clnairi blanditiis omnia posse mitigari. Vale. devii siimus, itt le uoquam lemcre moveri suspicc-
F.PIST. XXXVII. miir. Vir eljiissimns Fpicictus causidicorum inore
FYilMvC.llt iS HFi-ll t STIONI.
'
prolapsus, dum vullimpensiua placerc suscepio, san-
Litlera tiix Sji-.ii i.iii:» brcvitaie snccincix snnt, cium Sabinum probaiuni omnihns bonis, incauto ser-
sc I rcbns csubcrant; cl ciiin movcaiit de rarilatfl ntone persliinxii. Ea rcs onmiiim vestrum quibus
queriinoniam, tamen olfiii pleoimdinfl memoriam ille CW3B esi aiiiniosciediiiir exasperasse. Nec imme-
snc' essionis oblilcranl. Quod si eas crcber nsus eicr- rilo. Qtietela recioris ciiam pra-torianas iniil polc-
eeal; tlesidcrium mr>im sinc faslidin saticlatis eiple- liatea. Qnid 1011118? Epietetus i»c* forensis bonora
liniit. Scd video quid ohsi-iat animn, qnid impciliat privalns csl, pltirimis prafererdus, qul lirmo p:ilro-
volunialcm. frtsebius noster le Fabulis et pocutis ile- rinio prolegiinliir. Nunc llla clieiiiiuiii liirlu unins
mnraiiir. Qiicm ctin; reddideris curas liortornm suo- fotluilo eriori insullat. Qood i.c diu uia.ient lua pra--
ru .n, f»rc arliiirni »t ..niinns tuiis jocularihus incptiis slabit I lUmaniUlS. Salis datUM esl rorrectioni. û;.c
alisoluius ad negotia seria conferetur. Vale. ingeniiiin luiini respicc Illud Causa incriifiil. Imc
EPIST. XXXVIII. tnbiie leiiilali. Sci» llltistrem vn.i.n pi:eleeiun. pr.v-
STIUUCUI s >: intuio. 101 io l.is quoqiie liueiis luii promplfl ceemf I 'm
Siipu inodjin gatnlcn rcddllum eiM uicritis tnis tibi EpictClUS ». C. rlian. ciuci.d.il.oii.s sux deb.l. r,
2.J5 EfMSTOLARUM Linm V. 951
pictn paulo nnic inconsuilum feccr.it impunitas ma- A a.l cuJim nfCi-ium lc iuosque amor communis iuviiat.
gna peccaiiiium. Vale. V.iir.
EPIST. XLII EPIST. XLVII.

SVMHACHUS .IKHTBP.IO. MMJUCIILS FELICI.
Placuisse judicio Uio auiicmn mcitm Drinnscium

Scrihis revrrentiam noslri adomnes vigerc. Gau-
dco hiijusniodi lestimonio, sed profilcor opera tua
salis gandco. Nam milii i)iio/|ii(> plnrimum honoris
uostra concordat, Fruclnr
lieri ui talitcr vireat cxislimaiio mea. Tn niilii cs
arccilii, quotics senicntia
fautor runioris .secmidi i.eqtie hac tantuiu gratia v.i-
ighur nbcrrimo innocentix sux frnctti, milii hnneslis
;
jiististicgoiiisaprrobalus, Vale.
ii.c.ii.i ino scnlio. Naui illud etiain qund ic pixsnie
rarus officiis, tibi
pjoeessii ad cmuiooda proxiinoruro incorum, qu.im-
. EPIST. XIJII. vis jusiiiia: datuna, libi taiiien refertur acccpium.
SJBJUCIIUS NEOTOnlO.
Ces-o longius pergerc, quoniam in remunernndis he-
Qui amanti nugas luas ct dctiramcnia conimillil, ncliciisjejmia cst veiborum vicissitudo. Simul ohstre-
non debct furmidare judicium. Conthieudatur rntni pttnt citr.e, quas olliciis familiaribus tenuts palrix
rrligiouc quidquid culpnri posset oxaiuine. Meriio victus opponil. Ero apud le postbac loquacior, cuui
tccurus oraiiuiieulam quam proxime iu benalu ba- B rifovciit stiidiutn niciim ici frumentarix inslaurala
luii. ad l«i»iki ; de qua dominum uieiuu fralrem 110- securiu-.. Yale.
Mruni Caricrium (ccum plene arbiiror rollocutuin. EPIST. XI.VIII.
Nam pelitiiuii noslra audiLor inlcrfiiil. Et quainvis SiUJUCtllS ITil.lCI.
totius ordiuis tecuuda suflragia ccepisie videamur,

Benc cognilis ac probati* commcndatio pri<m|ita
ii» ic iiiio laiuen summam lesliinonii collocamu-.
dcbeliir, ut ad nulitiam botioruui snb lionesla atii-
Parilo igitur me ccrtum seuientue lu i\ et simul quid |i i.iiionc pervcniant. Thrcdulut sincerx nohililatit
rerum geras pand-e cupienti : ul quod ex lueis acti- a il.ilesceus muilorum gratia vijet, quibus placero
I iis volupiatis aceipies, tuorum mutua insiuuationc I .ii.lahile est. Sed forlunx diflicuUatem, qu.e cursmn
coinpenscs. Vale. \n-jt ejus exasperat, adminiculo luo »i>erai poste n:-
EPIST. XI IV. tuoveri. Qmrso igiiur v iiis ejus henigmts arrideas,
SYHHACUUS NEOTEIUO, ne aut mouio lettimouium pro nibilo habiiuin jmli-
Iii-sioiul.iti officii ohjurgaiiooe mordeiis incpisl»Ia cctur, aui iptbuj illius inanis exilus illudal. Valc.
biandiore, qua tibi refero graiiam sermonis acccpti
liicl cogitarcm illa potius amica csse colloquia, qux KPIST. XI.IX.
sp nie iribuunlur : al in respondenie referri magis (2

SVMMACIIUS FELIGI.
uci cssariam viccm quam deferri spontancam scri- Amo liiieras tuas, nam semper iuilii aliquid gralu-
piioueei. Ego lamen iu aflectus sum litteris prozi- lationia apponant. Ego autem benefactis uuda ora-
uiis, ut nescirc iuc fatcar reddideris boc inuiiUB an tione respondeo. Sed ut res est, prxclara mens lua
dederis. Verum cogita quid paginx tux jucumlilatis perinde paginas Sibi eXislimat fructunsas, et itlco
hahiiurx silit, quas non admoniius exhibebis; cum hanc operam perseveranlor advigiln, qtnm sciam
b.i' quo<|ue tuibi admodum graix siut, quas rcpcndis apud te pro mngno are ccnseri. Interea domino ct
cx di liito. VaJc. principi nost:o, ejusqtie in me bencficentix egi per
EPIST. XLV. cpistolatn gratias vcrbis fortasse rxiguas, sed affe-
SVMMICIIIS NEOTEBTO. ctione animi copiosas. Quas si cximia iinaiiilliilas
Facis ut decct quod oiium meum scripiorum as- lua, et probata mibi amiciiix fldes, juciinda aique
MiiuiLiie solaris : siquiuem ex tuo amore conjectas npporluna iusinuaveril leclinnc, tion videhor ingra-
jticiii.duni esse munus, quod ex tuo sanclissimo ac lus; cum probaveril, siciltioplo, inviclissiuius prin-
lurulento ore profluxil. Kefcro igiliir vicem magis ad reps, beneficia Iuijiisuiodi apud nicmorem se colio-
tesiiinoniuiu grati.e, quam ad xquiparandum offl- cassc. Vale.
ciiim qiio me agnosco devinctum. Sed hoc ipsoarhi- EPIST. L.

tior mo ili ;iiniroiii esse colloquio crebriore; qnod SYSISUCHUS FI.I.ICI.
hauc tibi paiuiam rcddo, quasi victus fcnorc litlera- Rcl.ilum in culiores inos Anrelium familiarem
iiiin. Vale. niciini gaudeo, non illius niodo noniine em lucn-
|.
EPIST. XLVI. duni summalis viri cura suscepil, sed meo maxime ,
SYMMACHUS NC0TERI0. ccijiis lcslimouium judicii instar habuisii, Acccssii

Veutttrum le ad coiuiiiuuem patriam fama promi- lntic muneri auctier ex lilteris lui gratia (quanquaiu
scrai. Iusperatu gamlio gloriahar. Scd ubi proccssu e»t in illis, quod amanlem possit uffendere, hrcvi
dierum rumor intepuil, animadverti mihi hoc genus eiiiui erant transcursu )
qux cum mibi voluptatrm
supcresse solatii, quod ad scribendi usum moremquc afferant, negant salietalem. Et b.eccsi naiura bona-
reinearem. Fungnr igitur saluiaiione dicenila, luam- ruu lerum ut illis frui prolixius velis', nec quid-
que cxi ellentiain quxso ut mihi advcinum luiim pro qr.am durius sumas qnam orationis placitx ciluin
lilierts largiaris. I. i cuim causa qux tc dc-
voirva, (ransilum. Adde igitur epistolis luis copiam, vcl , si
bc.it cvocarc, quxstorium sciiicet munus (ilii mci. imcs , detrahc suaviiatem. Nisi ita feceris, lasti
*B AUftELIUS STMMACIIU8. 23(5
rependam msttdlo ino vorba, qun soleo , et paglnii A exims deserit, instaurat exordia, lomanum crimino»
linigiorea. Va> tnr Iribunnl nnn possessionis niiliquilatem , non ie>
;
EPIST. Ll. natnri.c digiiiiatis prx-rogaiivain , niin prxfecturss

simiAcnm rmci. existiiiialiiiiiem sinit Inconcussam mancre. Ilisausi-
Amor quidem iuus souli ut scrtberem ,
praeier- lius cnlnr nsealis allinilnr, veluti ob inquisitkonein
etmtis lestinaiio, nl pauca dktarew. Quare salula- niobiliitni ex bonis.qunc mcrnil Ktiscbins, divtlUB dn-
t'one contenius (qnaa etsi non cxplet oflicium, tamen iiuii debilornm. Ubi h.cc diligentin diu jacnil? Ciijui
conteslalur ifTeclum) redde invbsem quae legamus serinil colludk) publica damna ntooruntt Si procii-
ei si necessc est, rcmulare lirevitalcui. Nani cum sim rator non admoverel negotio suo publteas faces;
niiidissimi lui sermnuis eopldos, conscieiitia tamcn ctiam iiniic tot officia, tot inqoisitorea fiscn qoa?sila
liiijiis lam angiislss pagina» non audeo a le vcrborum ncscireni. Kt sane orquum est , ui tlcfensio divina:
copiam postulare. Vale. dniiiiis aticmiorcs oculos pncslct injunciis. Quid mo-
EPIST. Lll. bilibus cununune cum prtedio? Nulluserrorscnsiiiim,
SYUtlACIILS FLLICI. lliilla verbi.riini inierprctaiio potfSI nnmina ista mi-
Vectori judiciallimi lillerarura retiJentlam tibi pa sceie. IVbinc a proscriptis qtinmlam bonis Porpiiy-
giuam dedi, amiciti.TR delerens ciilluni salutaiionis ;
B ria, ct 1'osiliuminus alieni sunt. Multc. magis emplor
simolque suggerens ad rem niei pignoris pcrtinere a-dium Ampelius procul abcst a contagione mobilium.
i|tiod relatio docebit de tuloris fnucibtisexlrahendtim. Qniii resi.nl, nisi nt «quilns vesira privatam peiitio-
Nec lalioro pro asseriione jusiiiia? , cujus tibi cura nem nullis sustineri ratlicibus jutiicct, cni sacrae re-
pnreipm esl. Scd boc lanlum audeo poslulare, ut verentix nmbra pnelexilorl ILcc mc in episiolam
i|iianiprimuni responsa ccelesiia rolmr afferanl judi- cnnferre amor s.-cculi et amieilia tua compulii. Eadem
catis. Vale. viro illusiri fratri noslro Spercbio morum ejus secu-
EPIST. LIII. tus palam facere curassem, si quam mibi pcr lilicrai
SYMUACIIUS FCLICI. obtulissei Hduciam sui. Ipse aoiem princjpiom (acere
Pratrem nosirum Helpidium nonminus desideriom conferendis mutuo scriptis a tali generc nondcbui.
Ini qtiam episiola consulis evocavil. Cui cisi amo- Erit itaque opiio nmplitudinis tuai in aurcs ejus per-
rcni luiim prisca inter vos coiijunciio polliceiur.non- ferrc qux> scripsimus. Dignum quippe est ul quoil
n.liil lamen, ut arbilror, eiiam petitio inea coraraen- cxistimationi turiusque proficiet, ambOrum consen-
dalionis adjiciel. Exstruc igitur, quasso le, noviserga su> eraendet. Vale
amicum bencflciis veterem diligentiara ,
quatenus E4MST. LV.
possinl perfecta curaulari , et hocmilii minusiubens C STMMACHUS SAI.LUSTIO.
aitrihue, ut meriia, qurc suis apud te fundavit obsc- Nolo e.x moribos cselerormn, qni sensos Senaio-
ijuiis, sentiat raeo favore crevisse. Vale. rios tf aclaut, etiam bojus ingeniura ,
qucin commen-
EPIST. LIV. do, perpcndas. Est cnim non mediocri loco aui iiili-
SnltlALIItS FF.LICI. ma sorie progenitus ; sed lnmestatcm nalaliuui podo-

Quisquis amici famam negligit, fide lubrica est. Hoc re costodiens. Aiigue idee ncc ego iodecorom pulavi
ne viiio mihi jure docaior eiiam in aliorom injuriis bene cognitutn proscqni tesiimoiiio litlerarum. Nec
pro tua existimatione sollkitor, Qua lcge, quo buio singularis generositas tua dcbct dc cjus amore dubi-
publicoEiisebium V. C. qui meroisse inler nolarios larc, quem videt nobis astipuiantibus approbaii.
ferlur, incenus atque inexploratus procuralor eli- Et liapc qtiidein pro Aniinon'0 salis tiicu sint. Ipsu
cuit u; civilis pelitio urbano absirahal foro possiden- auiem desiderium tni sei intmis silere non dcbeo, cu-
lem matronain? Qua in cansa cmn supplicatio piiva- jus appetentiam scripioruin luorum rarilas vebeiuea
t im tcneat aclionem, sacros liiulos responsa minilius cxciiavit. Vale.
taotor. Qua'so lc, cngites, quid du Augustn adyio, EPIST. LVI.
eiljus loqueiis oracula , deceat impeirari. Fraterna SYNUACUOS SALLOSTIO
(ccuui sollicitudine ioquor. Rcscripiortim omnium D Cumuljiius offlcium mibi , quam poposceram, de-
fauia le respicit. Quid si etiam rci mcmori i lidcm tulisii. Nam cuui dnmesticos mcos juvari ate in cm>-
luam convenitT Ampelium clarx et illustiis reeoida- qu>siii»ne equorum ciirtilium pnstulasscm, quadrigis
tionis virura parvas a'des,quas pretinso auxit orna- niT gratoilia auxisti numeruin cnmparatum. Kx
tu, sub ciivo salutis emisse, ulcivis, ut collcga re- illisequos andecira superstites casieris imwcstmw
ininisceris. Trigiula annorum diebus iacanuil telns cura perduait. Ree longo intervailo pars succubuit
possessionis. Auctor ci Pnstliiimiiiiis neposjuvii fuit, tradi orom. Graiiaui tamen roligioaia iua> Ibrtuua
iutcr wtera parentis sua> Porpbyria bona bsna ijoo- non uiiiiuii Qoia iu muneribus nmicoruin noii sual
que adepiosdomum per successionem. Hujus rorphy- ilamna caauum cogilanda : qolnimo oa la iceeptum
riae nibil unqoam negotii cum Tbeodosio, ciyus olini sitmma referenda eat quas ab otTerenta proceasii,
,
fucultnios Eusebias impeirsvit, Nune procurator i Ad te dyptieum candidati, ct ipopboreiieura libra

coluiiiun Masnis maltis huJusinodi'sutelis roro cogni- rum argenti duarura per Imminera tuuot tuisimusi
ins, inveierola jura, supplicaiionibos qualli, degusi.il npprobare cupienlot ediiioni uosirai le 1011110 noo J*-
fudicia omniuin polc>tatutn cooplarutu aclionuw fnissc Vale.
EPI5TOLA.KUM LIBER V. 258
2N7
vectigal cxigiiur; quoil 6o!os ursorutn
EPiST. LYU. A quagesinia:
SYMUACUUS SALLISTW. uegoliatores, ut pote qua:stui servientes, oporlel ng-
Uiiliiati lua: ciiam non commoiiiius affuissem, cu- noscere. Cujus injurias affectalio tuuin madeiamen
me habuissc rationem dominus et Ghus meuspa- exspectat. Ilesiste, quxto te, pubbcanoruin cupidita
jus
truinus, vir speciabiiis non lacebii. Ilunc adnioncre li, el daiuna coliegarum recide. Ad gemiuam luam
mca: petilio- gratiam res isia proficiet; si piivilegio honoravens
«iebebis ulel sui voii consuetudine, et
nis inluilu, desideria lua juvare digneiur. Yale.

s n.iium levamine juveris candidalos. Yale.
EPIST. LYIll.
EPIST. LXIII.
SYMMACHUS PATERKO.
Ego quidem senatui inieresse non potui ,
quo die SYMMACUUi PATERNO.
Tlulassi lilius dignitaiis noslnc inuiicribus exemptus
Causa amici sua»ii ui scriberem. Si d falenduni csi,
cst scd spein futuru: pro eo actionis non levi apud
:
Nan
majoieui mecuram luaj exisiimaiionis babuisse.
amicos comniendaiione solidaveram nec tJinen im- :
llinuciaittis V. C. exiguo pericliiatnr argrnlo. Tib

peirationis graiiam inilii vindico. Jusiiiia postulali
atitfin noii lcntiis atl laudem reserabitur vi.i.si falsis,
ct iniervenius tui dcsidcrala promovii. Mea valeiudo
nt audio, svngraphis excitaia caluinnia conseder t.
diu jaclata, landein sc in Iranquillum iccepit. Quod B ...
1'igei dicere quibus strophis appantio iiali xraru
eo scribo ut auclus Uelilia salutis inea: ,
patein \o-
grasseiur. Feriur sub publici debili spccic piivato-
liiplalem de prosperis tuis referas. Yale.
rum nominum lalsa recitari. Invalidos qiiideui siatm
LPIST. LIX.
vincit impressio. Yalidiores auicm cuin inuniinenta
SYVMALULS PATERSO.
pro se juris ascivereni, criminosis verborum inler-
Primis petiliombus noslns niulluin j;onderis addit
pretationibus implicantur, ut ad damni patieutiam
iieraiio. Lt ideo de vcnaioribus exliibcudis repelo
seseinvidix linioresulimitiant. Sed V.C.Minutiauus,
poslulaiuiit, quo facilius libi diligenliam geminala
tui securus el legum, relalionis minas amoliri opi. :
scripia sollicileut. Dies nosiri muneris Lempori ad-

examinc. Da igilur, oro ic ,
judbes, quos urbanis
movciur : ctli largitas candidati sola non sufficit, si
poteslatibus imperialis pra;fecit elcetio. iSeque enim
laulioribus areitariis deferatur, inepia esl enim
dignum esl, ad longinquani cogniiioneni vocari de-
munificenlia quae prastalur ind'guis. Quapropler
biium tenue et praxipuain dignitatem. Longius pei-
quasso le ut veualorum potissimos aucioritatc judi-
geiem, si seqtiitas vellet ntullis precibus ad.uvaii
c s el fratiis amore, couecdas ; inulium rebus onint-
Causae genus relaiio publicabit : qu;e etsi errorem
bus addiluriis, qu.is civiiim voluplali auimoso iinpen-
/i luebiur coguiloris : nounuiiquani lam 'ii polcril
dio praparamus. YjIc.
cmereri , ul illi a le sme alio discc pialore crcd tur.
EPIST. LX.
Vale.
SYHHACHUS PATER.NO.
EPIST. LXIV.
Oinnes qni tuo aditu cupiunt sublevari , non cas-
SYUUACIUS rATIRVO.
sam ,
qiiamum arbiiror, capessuni viain ineunthe
Osletitaior mei in te sludli csse non debco. Offi 1.1
gralijc, cuin me astipulatore niluntur. Ilnrum unus

qtiippe cx dcbiio religiouis prolecla jactatioiiem re-
vir probabilis Turasius familiaris mcus, qui indictas
< usanl. Qtiiniiiio nberis gralic inslar accepi, tpind
sibi lilis injuriam forluiia: impulat, gratiain vero b»ni
ainicilim mex V. C. Scipio, te niyslagngo iisiis, ac-
rediins de luo polissimum sperat auxilio. Tuere igi-
ce-s t. Maxiinum enim lucruin est quaererc familia-
lurxqua poscentem, et hunianitalis iu;c laiius ex-
ritalcin bonorum. Et sanc spero ipstim quo pic in
lende fainam; qua: increme nlis maximis cuinulabi-
ouiiiilius noslris diligentein fnturuin, posiqiiain cng-
lur, si Turasio per te secuuda successerinl. Vale,
nov-ent suorum relatu, quod negoiio eiiis cur.i no-
EPIST. LXI.
stra contuleril. Valc.
SYHUACBUS PATLHNO.
Religio postu'avil ut sciibercm, praseitiin cmn EPIST. LXV.
boilarciur familiaris occ.isio. Nam honu liitis label-
D SYMMACHU^ PATI RNO.
laiiuin se mibi obtulit ; cui nibil litlerarum dare, suin- Q adragesimaa poriorium (sive veciigal) non reciii
mam piactili csse perspexi. Yalere igiiur le opto,me poscitur a senatoribus camlidaiis : quia noslri ordi-
nnmio; et vicissim peio ut nos sospilatis iuaj indi- nis runrtiones oneiari geininis inconimodis non opor-
ciis mwereris. Vale. lt l. Hoc libi etiam pro Cynegio Y. C. dinlum missis
EPIST. LXII. litieiis indieavi. Nunc lilii mei Poinpeiani elarissimi
SYMMACHCS PATERNO. el opiimi juvenis par necessitas depoposcit, ul repe-
Qua:sloresordinisnoslri nunquam feramin suarum lerem posiulalum. Qua?so igitur ut biimaniialem ,
p norium contuleiunt. Grave eniui majoribus visum qu.e inler virlutes ttia-t prima esl, noslri orJinis edi-
est, ut tolerantibus onera senalorise dignitatis, sum- lonbus dignanter impertias; ei ursorum iransve-
plus iinmodicus addereiur. H;cc milii proxime, cum ciionein cupidiiati rnancipiorum subtrahas. Perve-
gladiatorium munus insiruerem, magis populi Rmna- niel benelicii islitis gr;tlia et ad seiialum, qui levaittr
ni, qnain mco noniine praeroga iva dclata cst. Nunc incommodis, et ad pi-puluin, ciijus voluptatibus pru>
atratrcincn CynegioY.C, Quajsloriocanditlaoquin- statur immuiiiias. Valc.
S59 Q AfjnELHiS SYMUAC.IlllS. £00
BPIST. LXVI raruul indago lcslalnr. Il.cc igilur prima milii de vo-
SVMIUI llliS PVTKKNO. b s gaudii i au.a ot, iiiwd rusiici* volupiatibus sain-
Ampclti illusiris mt-morix viri ne.essiiudines, in- 'jlmi juvalis. Sccuiidus la.'tilix gr.idus est, venaiu
eeutmtui liie privaia. Non puies soh» parentis recor- capia meruisse. Naro ui bonori Nmninum datur, cor-
dalioM cnram pro illis nusiram moveii. Ku.-no- nua sacraie cervoruru, ct aprinot dcntes limiiiibus
quoqtic, cl mcmnrari viri nescios, caus;c nril indi- afligere; ita amicoium cullui dcdic.inlur libaiueuia
guitas. Cujut breviler, ut possiun, fasiigia cl eapila Bylvarum. Inieiea recuso sunlcuiiain qux rctu ve-
conlingam. Ampellus dc suuimalibui quondani sena- naiic.im servile ducii offieiytn. Slalucril hncscripior
tus , i|ucni f.niKi' eelebrilaie didlcsli doraunculam slylu lautum probandus, nain inonun cjus dainua
Homx de Pusihomlo V. c. Porpbyrte bxredc merca- iio.i sinuni ai ab illo agcndac vitx pctatur ancloriias.
ius est. Cunlractui istius oiiô juala xias, pnqicsx- Vos nvalo cum Alillo ruslicari el luduin virium se-
cularis, qua inlcuiata possessio est. Nunc oupcr veic- qiii, quam booit verbis ileduci ad insiiiuia des di.e.
raiur quidam prucuratorio nomine capui exiulii, Eu- Certe xuiibus vesiri* bic labor convenit. Disnn-
sebii et nolarin V. C. quassans velusuun peiiiiunciu r.ticnda CSt leclio juvenum, oon alvcolo, aulpila, ncc
de impetralis olim Tlicoilosii cjusdcm bonis, quibus irocbo Auico, vcl Grxci* pafaestris; scd al.icri fati-
boc prxdium menlitur luesisse. Thcodusia ci Por- B gaiioue et UMoceatia audti ix guudiis. Ad bax etiam
phyrhE nulla raliunum societas fuit, nulla conjunclio uieuai Syunuachum si suocrovcrii, quanquaui uni-
fucultaium. Res in judicio urbano, et a pciilorc ctx- cum, cohartabur. lOm oliin tcmpus, quu reuuut.are
Denuo cineres
pta, cl ip.so liigicuic linita cst. negoiii annis graves buic operi debestis. Tunc scrvile mu-
obrcpiiva supplicatione rcfuvel in Qaimnam; et per nuijare habcalur cura vcnandi. Famulatus est eniui
diiiiilcntijui jusii, divinx douius pro se aiuahii quidam, si cedesiulxi6 viribus recuscmus uti Ubo-
aclioues ob iiiquisitiniicm vidciicel mobiliuin, quibtlS ruui vacatione, quam nohis prastat scncctus. Va-
niliil communc c.-i cniii prxdio. Pervesiigel ista !c- lete.
gum ordine rector privati aerarii : adiuin doininus

EPIST. LXIX.
lelinqual judici suu. Duplev iiaquc causa esl, div.sa
SVMUACHCS 0I.VBIO ET PkUBItlO,
i i-iuiii vocabulis, aclione discrepans, origine nuii cu-
ha rcns, separ.tta per&onis. Nequc mobile cmii Am- Commciidasiis vcius judicimn mcum, qui eadeui
pelius, ncqiie domum li-cus iuccssit. Cur procurator de litlori* Foruiiaui graua ct salubrilale semiiis.
a.icnis invalidam peliliuneiu, publicis viribus juvat? Parce anieliac or;c iliius buna transitus vcsier dcgn-
Ciim fialre nostro Sperchio staverat. L'a nimc pensius ;>cr moraui coguita uuari
illustri viro qusso isia
cominuiiices. Kst xqui seivaiitissinius, et qui liben- C a »«*'* •»" bmgiO" meruenml. Fero a-gre tanquam
tius ccmniui.i juri tcdat, quam potesUli sux faveal. veslri cupiens, quod prorul degiiis, ct desiderio m
Scit enim lcges honoiihus esse poiiores. Confido vos meo iiidico paiieuliam. At si fors voiis effcctum
tuiii suppressa cognoverii, eliciiis non dcfutmain secundot; opto in illo sinu agitarc vobiscum qimd
corre:i;uuciu. Si quasrel cur ai! cum supcr uoc niliil rcstat ;tiaii.s; ut e! locus mihi prxstct valeludincm,
scripserim, respomlcas oro uoiidiim facia iiiter nus ct vos aiiimi volupLatem. Valeic
biyli cuusucludine vci itum cssc me ne quid a prm- EP1ST. LXX.

i ijiio vidcrer argucie. Dabit mihi causx hujus cincn-
SVMUACUUS OLVRIO IT 1'noluvi.
daiio, sermocinandi cum co inaleriain l.ciiorem .
Ad tiim iiiiln ad scribcndum sco rcscr.itis. Vos

pratiarum actio auspicium littcris meis faciet. Nou enioi Oporluil mclio.ire libamina liuerarum : qui ad
exspeclabo ulira ut alloquii sui fiduciam pravstei
percgrina discedil, aliernamtis epistolis prastet au-
hxniiti ad iuuiie ofGciuui juatilia cjus boilabitur.
:
spicium. Ergo absoluius cibservamix religiouc, «t
Vale. iiunc w.ui vicem satuiaiionis rependo, et in reli-
EPIST. LXYII. quiim , si fois obluU rii cnmmeantes , assiduilatcm
sviiu.vcucs olyiiio et rnomvo.
jj spondeo familiarium paginarum : ut vobis postil li-
Juvcnal.s indusirix esi exrire saliibus feras, ei li-
qucre iiou mca culpa, scd vesira mora me siluiste.
beralia uudia sylvcsiri voluptaie disiiuguere. Sic
Yalelc.
olim Marsus impiger cl foiiis Sabellus nbur habuc-
runl. Nostris anms parta prolicianl. Lst hujus indul- EPIST. LXXI.
avibus cKemplum, ut nulrinienLi SVMVUCIIIS ULVIilO IT PROBINU.
gculix in aliquihiis
seneseentibus atias prima viciteiin cnmporMI. Scd Sermonis veslri assiduilate dcleclor, el alniudc ei
iiiiiuiniii convenil vilctudim mex uii ferinis viseeri- co muneie usurpo Ixliliam. 0"od ciiim vcl «esiri
hus : ncc lauien graliam muiieris veslri iiuniut apud aniiiii spccicm. vcl mci dcsiderii sol-imcn pulest
iii'- ncccssitas parcimoma'. Nam elsi iucodi ibtlineu- csse clarius, quam ul apud mc in dics »iugiilus me-
lia sanilali cimsiihl , honur t.uiicn muueris aiiiiuo sa- rilorum vc.slrorum cultus augescjt ? Ainiciiia cuim
lislccil. Valclc. qiix celcbralur ollkiis, nunquam ccrlo linc conlcnia
BPIST. I.Wlll. csl. Atque itlcu dcccl vot iu de.ercudis alloquiis e(-
ivaa.\cuut olviio it raotuto. lu i prcmpliorcs, ciim ad solvciidam vici siludiuew
Suppulcre vubis plenain robjrit valeludinom, fe- lon probelis iuiinciiioiciu. Vjlclc.
361 EPISTOLVr.UM LIBER V. t&%
EriST. LXXH. A nusi invcstigatione dissensil. Hinc fit ui iiiquis u«>,
SYIINACIIUS I.ICIMO. quae pcr unum Rlrenuc possci agiiari, arlificio quu-
Regiliam amici mui lilius, el ipse sux liones ans dam interpnsili ccrtaminis difJeralur. Atjpjc idcome-
iutuilu probaius, duJum libi liiteras mew, quibus tuit vir hoiies-us lionnsus nc sibi invidi.i: sit, quoil
coiiinieiidarelur, c\bibuit. El idco secuudx astipu- (anti ncgotii adiiiic. nut:ti clTeciu*. Quapropter ural ut
lationisauxilium, ut potc jiiin cognilus, nuii requiril. si quis est qni V.C. Cyrialcm pulal pjus operis, quud
Ilci igitur sludii ralio et consueiudo cxegil ut scri- idem anie curavii, etiaiu discussoretn esse delere,
bercm. Neque enim fas cst, (juamvis jampridcm ipsc sibi haec mulestia deiialiatnr. Si vero ipse iiegotio
dissiu.ulcs, iiic quoque hiijnsmodi olficiis abstincrc. vidctiiracutmmodos.adseuntim disquisilionis swiiuia
Spero cniiii, quud spoute amicitiae tribui solel sjI- rerlincal. Ergo amorc Rcipubl. cujus uiilnaies inter
liri assiduitali nie.e esse relcrcndiuu. Valc. f rxcipua cl prima complecicris, clarissimo et illu-
EPIST. LXXIII. slri viio praifccm dignaie conferre; <|uateuus lacuna

snmiuiis Ltm.Nio. lantorum sumpiuuin rcmotis contcnlionibus, detega-
Cum ad proxima urbi digrederer, scribcndis ad lur. Spero cniin fbre ui , ccssantibus novis expeu-
le litlcris abstinere non dcbui, ut le observantia pri- sionibus, utriusque operis pcrfectioni usujpatoruut
sci moris absolverem. Nam velere insliluto liic u-us B summ > sufficial. Yalc.
increbuit, ul ingressi iler, pra-ltbent primiiias scri- EPIST. LXXVH.

piioms. Quare fauiiliaris ofhcii invitalus auspicio, 8YUMACUUS LICIMO.
Iraicroaui religioiiem, quam uiibi scmper mcnic ex- Longmn siles. Sed cgo talis cxempli imitaior esse
bibcs, assiduo sermone lesiare. Vale.
non debeo. Quare in oflicium primus crupi, lequo
EPIST. LXXIV. rctigiosa ndmonitione convcnio : ut liticrarum um-
SVklUACUUS LICIMO. iiiis, quod spontc amicilix nostrx dcferre debueras,
Octavo dcmum die mulus eiuctatUS iiincris diffi- saliim provocatus cxsolvas. Valc.
cultaics larem pairium salutavi. Continuo, ut amici-
EPIST. LXXVIII.
lia posiulabat, couveuit nic rccordatio mandatoroiu SYMMACIIIJS IT! 1.1-11(10.
tuoriim. Mam discedenti injuuieras ut negntiuni le- Qnxris ut valeam, vel quid rernm geram. Rcspon-
clissiuiorum juvenura Ticiani atqun llclpidii liila e.\-
dco pcrcontaiioni mae ex amorc venienti. Agri quiele
pluraiioue disquirercm. Quorum prxceptor vir pru- delcilor. Ilxc miln aeris prx.sialiit salubritalem, ei
dcns et uescius graiillc.iiionis asseruit cssc iu ilbs
pabulum lectionis. Sxpe oculos pasco culiuris, qins
scientiam juris iduncam uimis in oiuncs usus judi- liyberiia exercet operatio. Tibi et secumlare valem-
ciarii et forensis officii. Nuuc tiium esl optimus juvc-
dinem, ct memoriam nostrx amiciti:e supcresse am-
nes advocare, quorum indolem mililiic lionoiibus
plissiroc gtatutor. Sileotii vero mei iion cst jusia
jam paratam non debel ulterius procrastinaie cun-
causatio. Nihi! enim quud scriberem soppetebat si- :
clatio. Vale. occupato

inulqiic titii audilioue rausarum vereli r
EPIST. LXXV. ol>strcperc,ne iuultis negotiis onus adderel ioquacil.is
SVMMACHUS LICI.MO. otiosi. Vaic.
Prompte raveiidiuu est honc.la GlipicntillUS, ul
EPIST, LXXIX.
proliabiles volumatcs alieno etiani juventur auuisu. iYMMACULS Ul 1 PIM0.
Quupropler opis indignum esse non patior Feliceni Prxscntiam luam spero. Neque enim so'es pr -
saiiciissimum juvciiem ad elecuora lcndeiitem qui
:
missa descrcrc. Sed frequens faina est pra-torianas
ubi urbani fori dissensiones, ul poie m tis ingen i, litteras obstarc dispositis. Quarc ne hxrcam diu cx-
exliorruil, uiodcstiori causidiciux darc nomcn afTo- speciaiionis incertus, conlirmari scripiis reccntiori-
clat ; quem mcus quoquc horlaius aiiimavil. SpC- bus volo : ul sciam morx essc pretium, si afTuturus
pomli enim liona: indoli, et moribus defaccitis, ue- cs, aut solvar majiemli fasliitio, si tcneris. Vale.
quai|uam deforc lux menlis aimliinn. Ergo exoiatns EPIST. LXXX.
ac lacilisnonut transfugam sedis alterius, sed ut al-
symmacucs nr.iriiuo.
lcctaiorem fori quielioris aropleciere : qui libi luis- Prosequor litteris civeni amieumque cnmmunem;
que beneficiis debebit, quidquid oflieio bon.c (urluiia: ciijns bona, qnia jndicio tuo nota sunt, non reqiiiriin'.
aut commoditaiis accesserit. Valc.
assertioncm. Merilo mihi de eo aimd scienlem f;ui-
EPIST. LXXVI. lis sermo, et brcvis est. Admoneo lamen ut in gii-
SYJIMACHIJS Ll IMO. tiam meam validios diligatur, nicique apuil tc ciimM
lionoso optimo viro, ct post mililiam Palatinam vigcredocumentoaiiciicirca seaiiiorisimelligai.Valc.
geininx adminisliaiionis iniegrilalc couspieuo, di- EPJST. LXXXI.
scussioncm ponlis ac basilicne novx prxreptio Au- SVMUACIIUS IIELI>IDIO.
gusta mandavit, quod munus fide cl vigilamia pos- Cum saepe occasionibus ad scribendum uiar inco-
set implere, si solus istiusmodi examinis jus liabc- gnitis, commitii in amiciliam puto, si domesticis vi-
ret. Nunc Cyriades C. V. comes et mechauicus, qui dear absiinere. Libens igiiur Acrio lioiieslissimo vim
duduin impensas operis utriusque iraciavit, iu socie- cultori luo nuntiam sospitatis ineai paginam dcdi, cui
tatcm discussionis adiiiissus, sxpe, ut dicitnr, a Bo- bonorilicciiiiam saluiaii :iis adjuiigo : qux sola, ei
26* Q. AUU.LIUS SYMMACIIIIS se;
lumdlciiur, elcum vieiuin refcrlur, inunia faniilia- A EPIST. LXXXVI.
iin ixplet oflicii. Vale. suimaiiiijs iii.i.riino.
i.lMST. LXXXII. Insidiaris infanii.i: iuea\ quam tego silcntii vcro

SfMUACiits iili rinw. rundia. Nain ad elicicnda rcsponsa, vculuruin, si
Plenuin reiigiouis oflicium est quod Bponll votoin auiiuain, pollirens; cum libi faccre dc proxiuio,
liatiis antcveuis. Prozlme igitur lamiliares nosiri quain S|iouderc promptius fucrii. Milii vero adipisci
:i<l eqnoruin cocmpiionem cuiu prcliis cotnmeabuni, graluin, spcrare prolixutn esl. Et lamen voluutnii
ui ei oiiuiibis quadrigit, quas Berlptiill essc vcnales, ii..c pareo : nec vcreor lie lcinerc a iuc elTusa verba
1 .vstauiiores cursu elgcnere polleutcs dcQoret cle- iu paguus librarii lui referas. Nam, si i|uid lioruin,
1
rtio. I! i-i- auliiii libi cura s uiienda csl, ul praelcr- i|u.i- apud le iucuriosus loquor, ciiipiam lcctori iu.u-
ius cditiouibus nostris reccns lii.loruni fama rcspon- seain moveril; non lam ia scnbcndo negligentia di-
dcat. In primis Igilur banc dc tc graiiam pcto, ne spliccbit. Valc.
magle numerum, quam meriia perpcndas. Nam eum EPIST. LXXWII.

ilu llispaniis copiaiu equoruin spes ceria uiibi pro- BTJMBCHUS III.1 1'IIHil.
iuittal, bos, quos de proximu polliceris, sciurior di- Nostrorum duritiain feire non posBumus, qui ctim
" reliqua supcriora non exsolverint, eiiam poiMt m
ligcniia dcbci eicerpere. Valc.
proximi anni ferre detreciaut. Idcirco qua:so ul cntu
EPIST. LX XXIII.
lioiniue meo, quem ad exaclioncm tiiulorum ini.-i
MlHHl 111 S IIEl.HDIO.
curam communicarc digneris, el religiosam opcr. 111
Curaiu nostrani Bcnalorix funciiones ad voiiva libenter anipias. Grave esl ciiim, nos quiilcm pto
sullicitanl. Praiuram quippe Mlii mei, si fors dictuin ligris noslris fuuctioiiibus publiciB csse munilicos :
juvcl, proximus aunus exspectat : cujus inslruendi aciotes autem locorum, nc id quidein vellc redlti-
lausa araicis uostris ncgotiuiii dcdiinus ut equos cx bere, tpind sciunt per anooa siugulos esse solveu
llispania dectissimc oobililalis edecumenl. Expe- duiu. Valc.
li.uiiur igiiur sulTragium Uium, si quid opis et favoiis EPIST. LXXXVIll.
oravcriul. Dccet enim te pro ainore muluo inecuni SfllMACIIllS IIELriUlO.
civauda parliri. Vale. Nulltuo tcmpus esse patior abofficio feriarum. Me.
EPIST. LXXXIV. rito properanti labellariu cursiin debiia vcrba coiu-
SYMMU.IIIS IIBLPIDIQ. misi;quibiis qu:vso refcrcndttvicissiludiuiscuramca-

pessas , iicei malimjam luo reditu qu.nu scriptotuui
Silcnliuin niciiiii ciiam ipse repieliendercm, si luas
q Iioiioic ixtari. Vale.
litteras aliquandu suiupsissem. ilaqnc in alrcrn ar-
EPIST. LXXXIX.
guere uoii poies, quod a tc admissuui merainisli.
EYMMM.UUS 1IU.PID10.
Ego taiiicii in li.ic oIDcia primus crupi, ut et te ad
Non ex oflicii parcilale amicorum religio ct rura
Bcriucndi siudium cohortarer, et amicum meum to-
pcudciida esl. Pleruiin]uc ei.im scribeudi cupidis
stimniiii aslipulaiione prosequerer. Esteuim ejus i«-
dclit occasio; ncc lamcn amiciiis memoria temporali
dustrise atque probitatis, ut ravorem luum jure me-
silcnlio conscncscit. Ilaque quoil liucusc|uc conlicui,
râtur. Pro quo cgo pclitor accedo, prxsutneus apud
voliiuiaii iion dclel ascribi : inulia enim studimn
animum iuum nosiras liueras pluriinum prufuturas.
nosirum forluila iui| edimcnla frcnariint. Sed ulu
Vale.
lempeslivam comperit facultatem, contuli in lias lit-
EPIST. L\\XV.
leras mei circa te (iroposiii atque aiuoris indicium;
svmmacirs uelpidio.
coiii|icusaturiis, quod bacleiius silui, frequenlia pagi-
V)uod episiolas mcas condis, amoris est tni ; qui uaruni, s; me inccuiivo quodam ujiUuo seiinoius aiu-
dcscnl.i nd i nescit eligcre. Sed me lucus bic decipit. tnaveris. Valc.
Nam prucipiioi adscribendi liduciam,placendisecu- EPIST. XC.
riiaie : el tanien (si quando resipisco) nimis \creor SYMMVCHIS III.LFlMO.
ne ista simpliciias incidal m lceiorem allcrum, tibi Altentatani dciiuo valeludiiiein tuain mcorum cura
disparem. Quare velim tibi habeas qua iucogiiaia BUggessiU (Juare Bolliciutus inccriis ciniliere scripi.i
proferimus : licct eadeui mei quoque librarii servare iioii dislub; qtiibus ul de le l.i 1 1 rcsp >iulcanl, pr 1
-
dirantur. Sed iili por ignorantiam examinis , quod ic st.ibii diviua miscratio. Eril niuneris tui ut otiu uico
laccrc noii oporiet Mcrcurialis ariis perilum. Nam sccuritateiii sanitatis adjicias. Vale.
nicdioi i ibiis bi riplis amicorum benignitas scit ravere,
alienoruin invidia nesc t ignoseere. Quod luperasi, epist. nci.

oro jaoi vcnias, et praeentia iua bonorem augoaa SYMMkclHs IILI l>IDIO.
feslorum dicrum, Nompe Mincrvai tibi solemhe dc Et rcbus et lutcris pari<'- raligionis, c\sci|u«'ris.
sclinlis noiuni csi, ui fure moinores sumus eiiam pro- Nam bomiuibua nieis adminicuUi lavoris ImpnmWn.el
jedeuio a.vn piierilium reriarum, Ad eum diem con- inc sermonis liouore parliclpas. Agu
tui i>;i>ur itqne
vicium idii paramus, agrealibua oluseulii parliiui, liaben grtiia*, daluriu uperam, ne ufflciia Bjotltii
quij luMiiics offundil Jmiii subiiam. Vule. Yicissiiudo uuijnam dissimilis judiceiiir. Valc.
865 EPISTOLAMJM LIBEU VI. 260
EPIST. XCII. A Dei vcnia, res prosper.c pulliccnliir. Sed pr.Tsenlia

SYMMACULS IIELPIDIO. l»:ta cumulabis, si per lillcras mibi cogniiio luae sa-
Cum ad liliuin ineinn scriheres, sulum me «lyli luiis accesserit. Vule.
hnnore fraudasli. Poltii le silcntii lalione mordere, EPIST. XCVI.

sed nunquam parem repono
amicoriiin negligentije SVMMACHUS IIELPIDIO.
cnniemplum. Aique ulinam redditx filio meo litierae Komam rediisse me nunlio. Aique iilinani s.iniia-
mliil a^perilatis ex conventione fraierni debiti lialis quoque mex index esse polnissem, quain labefa-
liuissenl. Ego quoque inihi nequaquam viderer omis- ciavit peregrinationis iujuria et biemalis aspcriia*.
sus. Nunc duo pariter accideruni, ut me et lionor Sed olio reddilusspero meliora.lpse ut valeasdivina
olficii prxlerirei, ei parlicipata cum filio amaritudo prxstabunt.Nain ut liomines meos solilo favore luea-
percellcret. Vale. ris, posiulare non debeo ; cum incit.inientuin spon-

EPIST. XCIII. lanca ofGcia non requirant. Vale.
ST.MUACHUS HELPIDIO.
EPIST. XCVII.
Formianum liltus accessimus. Hiuc Puteolus mox
SVMMACHUS IIELPIDIO.
petcmus. Crave est einm sub auribus judicis Bai.irum
Maluerim qnidcm tuum solamen adipisci, quia lit-
nppcieniiam conlileri. Ilalies ordinem proposiii niei. B
teris secundus :>d gratiam locus esl. Dcsiderio tui
l|>se memenio promissi, quo le ob causus puulieas
scriptorum compensaiio saiisfecit , maximeque juvil
peregrinaiionis inex !'ore sulaliuin spopondisli Vale.
animiim, qnod lecuni bnnam valetudinem rediissc in
EPIST. XCIV. graiiam nunliasii. Ipse Formiis ailbuc residere con-
SYMMACIIUS HELPIDIO.
siitui, ui miiigalis auiumni xstibus ad suburbana
Romam egressus, post legationis officium, sumpsi
concedam. Neque enim temporis raiio patiiur, ut
1'meras luas, quibus pairice conimuni largas rei an-
communem patriam moestus ingrediar. Yale.
nonarix cnpias polliceris. Itaque geniino affecius gau-
diu, el quasi civis publica securiiate, et facli lui
EPIST. XCVIII.
glnria quasi fraier superexsullo, teque ad boc slu- SYMMACHUS UELPIMO.
itiiiin religiosa exliurialione disiiinulo, licet bona vo- Si condilio lemporis sineret, votis me tuis etiam
lunias, qu.T! ex ingenio venit, non sit agiianda calca- non rogatus ingererem. Qua iu re certus auiini mei,
r bus. Ego lecliniii sermonis tui civium nostrorum asscrtiouem verborum, sicuti arbitror, non requiris.
curain levavi. Ncque enim silcre debuit tam lauda- Nunc fortunae mex qualitas in tanium nos a (esiivis
biiis et certa promissio. Superest, ut propoMto re- excu.-at ufficiis, ut insuper snlatia deposcat aliena.
ligionis luae mclior aspiret evmius, et in posterum
c Krgo quia in manu mea inlerim non est frequcntare
compeiens decus pro lanto in paliiara labore respon- Ixlos conventus; tu.e opis eril levare moerentem.
deat. Vale. Quorsum istud iiiquies? ut fralrem meum Florenli-
EPIST. XCV. iiiiin, clarissimum atque ornatissimum viruin, pere-
SYMJIACHl S lir.l 1'IIMO.
grinaiioni mese eoliaerere paiiaris. Tanlum peio, ut
Mediolanum sum missus a patr.bus ad exoneran- ab eo inurpreteris impendi ex hac commoratione,
dam divini principis opem, quam communis patriae quam niiln iribuit, quanlum ex ejus prxsenlia volu-
soJliciludo poscebat. Celerem milii redituin, praefata ptatis babuisses. Vale.
LIBER SEXTUS.
EPISTOLA PUIMA. in patris celebri memoria solalium tuum, et in lua
SYMMACHUS NICOMACHI FILIIS. salute paterna reparatio. Yalete.
De rebus liquidis atque manifestis reclius natura
EPIST. II.
quam fama consuliiur. Ergo in lenui palrias victu.sn-
perioris providentiac laudem refotam non ex ore mul- SYMMACIIUS NICOMACHI FILIIS.
I)
liiudinis, sed ex ralione hnmani ingcnii cnlligamus. llilaratus esl mihi dies liileris vcstris, et fesliviia-
Necesse esl cnim seros cestimniore» Lencliciorum ,

tem uataliiiam domus nostrse desideratus sermo ge-
ciim succedant angusliaecopiis, dissimulaiam graiiam minavit. Sed decursa pagin.e lectione conrugavit mihi
collationc senlire. Et plebes, quidem nostra pauco- frouiem adjecta subscri|ilio, quae vos de peculio Pe-
rum snidiis anlebac in odium lanti civis subacta, le- Ironia: agitari jurgiis indicavit. Arbitror tamen, si
sialur propalam poenitendi correctionera. Culleâi uni Marcinu.c sororis vestrae non sit clauda promissio ,
vero notissimus pervicax livor non simt faieri, quod suceessionis ambigunm domesiicae posse removeri,
coît veritasjudicare. Quare laciloafficiuntnr ruliore, ciiin ad exnmcn nieum, qttod ipsa delegit, docunicnta
et conviciorum similes de vobis prolerre nei|ueuui negoiii mispritis.Quxauiem capila qu.iestionum pars
u,ii. c t-eulire cogunlur. Sed haec longius cxsequi non adversa commoveat, subdita enumeratione signavi,
esl necesse. Suflicit enim rediissead concilialiunem ut sancia unanimitas vestra informata opposilis, iu
fanne vcslrne publicuin lesiimonium. Yivat modo, el vicem pro sc respondenda u.cditclur. Valele.
Patrol. XVIII. 9
Q. ArREI.il IS SYM.MAUIUS. *»»
2h7
EIIST. III. A lui Nns inlrrim mumailesidrria scr plinne fovcaniuc.
SMtMACIIll NICUMACUI IIIIIS. Snlillil eiiim lcniendus esi aninius, quoties proielan-
Prxlaio opus eal, si ardua posluienlur ! pronis ac lur o, lals. Valete.
facililms admovcri ambiium nou opnrlct. Brcviier EPIST. VII.
faier mcii* Fulvius dc vobis iinimchui kicom.vcmi riiiis.

igilur cl sliirlim i|uiJ
livoiis posc.it aJvoi ni-'. Soiorem Pompe ani, olim Tabiirniiis evncalum me non siluit ; el foriaue mi-
viio inaluram, le auspice iii nianum 0]ii«l accipere, reiimii, niliil lupetea re meis paginis indicatum. Sed
noc gencrc minor, el re torbssil superior. N,.m lau- qma muliis ac ifcessariis causis domi manrre de-
dabilcs viix ejus arles, tt ei bonorttm aimriiiis spes creveraui. inanis esse npcrx jndicavi, irrila ad vos,
s«< uiulas inler sponsali.i urnameiita non numern.Sibi Bl dissimulala perfearr. Crcdo aulem s.incix unani-
riiini quisqua hatici quidquid s|*i ct laudi ilucilur. niiuii vesirx iiicomptita non esse, qux me a pere-
Uihi aulera tania e>t perliciendx cuiijnneiiu..is bujoa griiiandi consilio relr.ixeriint. Nainet fraciam valelu-
:.ntii|iiitas , ut in gia i doiio liabiturus sim, 81 illius dineni nieam noslis, et unici mei solitudmem con-
votis cura veslra profaerit. Cum igitur res incepMi ti-niplamini, et erupiinnes flnminum usqne ad melum
hoiitsia, elfeclu fanlis posiulftur : qu rso, tn in pm- d.lnvii coniperistis. Pontitiin qunque ruinas, el mou-
inovenilo ncgotiu qtjantam me velle conjicitis, a.iln U tiiim l.ibes apml vos, ut arbitror, fama non lacuii. Ex
lieaiis inditstriam. Valcle. qiio faciiiui esi, ut caeleri quoque veniam postula-
EPIST. IV. rent, i|uos simihs .icitiis exciverat, prxier Arccn-
SYMMACHIS mCOUACRI FlLllS. ( nm ei Evangelium : qunriiin alterum vigor adole-
JSfrritudinem, quam dexterx nianus dolore si:sti- sccniix. alleruni incaulus animus obecit incertis.
i co, oiiniioruni acerbitale di plicastis. Acnor autein Iulcllig» vos profeciione hominis nnn amici posse
eura me dislringit, quod scio lili.e inex ciborum el po- leireri. Sed ut scrupuhim hitne rrjiciatis ailmer.ro.
itinm routineniiaoi non posse suaderi. Anxius igiiur Nam el ineis liiteris multa cnrata sunl: el profiri-
vulnere corpmis morbo, usque ad snbscri-

aiiirai ri sceutibus ditum negoiium esl, ut xnmli obirectaiio
hcndi possibililatem liticras diffcrre non pottii scd : repellalur. Quare curarum vacui ajiite otitim, niequa
liclalinne propcrata magis solhciludini me.T, quain u t f.ictrc dignamiiii, scr.ptorum assiduiiate refovcte.
r.onsiietmlini silisfeei. Et primo tmiorem meum re- Valeie.
spnnsis lcvciis, exoro. Deliinc le, domina fiha, prc- EPIST. VIII.
cor, saluti advcrs.i declines . et inlerpellalam loties

SVMMACIILS MCOMACill HLIIS.
valctiidmcm repares auxilio lempcraiilix. Quia uon
R. d liti' siint 11'ib'S liiterx veslra cnm iiiOMicn-i
soluni sanitati cotnmodal, vcriiin eliain ad leslimo- C ,
dic septimo dcgerenius. Lt ilhco per illusliein viruin

nium pruilcnliae pcriinel noxiis abslinere. \alete
vtcarium pclilu nieu aciorum proee.sit cdilio. Sc.l
EPIST. V.
pucr vester, inconsultis atquc ignoraiitibus uubis ,
SYMMACHUS NIC0HACHI FILSIS.
iii lic discessil, utest servis bmiliaris improbitas. Ve-
Scverianum primoreni Citerninx urbis a publtci
stia in manii esl, utrutn hoc inultum patiamini. ln-
amieu nostro Se-
interpellalione revocavi, ne sancto
l.-rca filiam ineam jaetari instauratn languure non
vero invidi.c aliquid conquestioejns afferrel. Prouiiî
siluil. Cnjus imntii viilims alle inscdit pc> lori nieo,
auicm mciiia unaniniilalc lua, decus nosrum, si quid
ncc abolcb i ir metus, nisi mulua scripiioue fidcm
inter eos coiieeriaiionis est, posse finiri. Aique ideo
sanitatis cjus accepcro. Facite igilur, orovos, itt for-
qnxso ut viro optimo Severo lerniiiian.Jx apud le
inidineni ineani 6ccuriias piotinus rejioriat.i com-
lilis auilor esse d.gtiens. Valcle.
iiniiei. Valcie.
EIMST. VI.
epist. ix.
iVMUACIICS NICOMACHI FILIIS.
ailhuc ncgoiiorum vcsirorum nescii agen- SfMU.VCHUS NICOMACDI FILIIS.

Tanquam
tlis rclms formulas pr i fimlis. Al cgo iinanimilali ve- Fraicr niciis Censorinus de Cimfinio Raiannrtiui
str:i' iiiriiisque exiliim causx jampridem retexui, et D prxioriormn conqnestionem teniat iterarc, quam di-
credo in manus vestras pcr miliies viearianosdelata, dicit inter me el actores filii mei Pompeiani dudum
inspeciatores, muro,
H .x scripseram. Meriio enarrata etcomperia non re- esse linitam. Adhibili namque
pcto. Iloc solum etiani iumc nolitix vestrx osten- ,| UI |n|er se.lcs a summomonte descrndii, dividi loca
i.iiionis pudore subiraxerain, miai^-e me necessahis unsira dixerunt : iinorum judiciuin novus possess-ir
lii.c. as, qu Ims linici de luioiis fraudibus insiruan- tredit posse rcscindi. Qtixso ij-ilur adhibito Felice
tur, Lt puto, si fors iucepium juvet , .leceriiendum amico ii»siro, ct Caslorc, veri arbilcr esse digneris.
aiiquid quo irangalur obooxius. (Juud \ito iier ad iit sanctitaie tua coram loca'? itianisaltentatio compri-
iroxinia urbi prxdia disiulistis, qiiaiiqiiam vestri euin nur. Debinc cnm frairi niro Crnsorino saiisf.ceru
pieiil ssiinus, inipioliare uon pouum, Alb galis cnim pi,c'i:ul.e juilicaiiimis asienio, lnnc opcri rins rt
piain cauiam moraruuii atqiie ideo «lesnlcno meonc- molilionil u> novis d.-eem tantiiin peiltmi ullra .cdill-
ccssila.ciii icligios.r affectionis anlcl iii: lianil iciu na sua priioitlaiin adjcc.lio: ila nt pailiniii Baai, M
.mi moraiililius \olus aliqu.i invitalm nos poliua m piicito coiiipriiicii-iis asaenius, ei eoaslrueiio Iniei
Cnmpai.iam possii educere.Sodlioc rulinquaiut eren r'ci.1 iIim rimiiifl Valel

269 EPISTOLARIM LIBER VI. 270
ep.st. x. A str;e rjuod prxceptio iteraia commovil, cousilio ira-

svmviaciiis nicom.vciii filiis. benda: solulinnis iitenduiii e.-l; ct pars, <;iix ad
Rogalos 110« esse andio ad offirium consulare. Mi- gcrinani m luum pcrtinel, subjicienda auctioni : ui
lii quiesceieel «loini nianere senleutia esi, postanni hujusinodi iujuria laetuin juvcnis eiaggerel, aut ex-
tuperiorls litborem. Ipse quid suiuas, altius eogila, pleal voliuuicm.Sed sciredcsideio, qnatpoii siuiuiu
et sapienler expende. Pra-sumo autein, vos, qui di- prcedia ad jtts sancti fiatiis lui prt» partc perlintaiil
cuniur accili auciorilale pra?celsi viri , edccimatos in' per igunraniiam, juris lui corpora appai itionis cr-
csse, el his unaniiniuieui tuam consulto csse socia- ror atirectci. Fraircm vesiium (tuinx lautisper 'ene-
lam; ut ad agendas gtatias snb occasione officii cou- bo.qtioniam suhsidia annonx iii dies viginli oblaiiu
sularis excurras.Verendum aulem esl, ne si excusan- prorogavil. Muleste igitur lilia mea ferre noo dt-het,
dum putaveris, protimi rcscripti impeiraiione videa •

si juiiiniia iiiini i ejus depuuta tardaveio. Cxicra Cu-
lis offensus. I t lonasse, ipiaiiium de incertis sperarc niaxou filius Ueus v I quxreulilus vobis, vcl spmtto
las esl, crror iste, cuin leliciter affueiis, corrigetur. iiarrahit. l>e legatinne initicnda obangusiias frumen-
Ilispanuin i compcri rogaium csse. Considera igi- urix rei, isque ad reditum viri excelleutissimi co-
lnr evcnium utrlusque partis. Cgo dentio riunl abo, si liiitis Iracuius pnblicns diffcictnr. Consilinm sancti-
quid super boc novse coenitiouis acccsscrit. Valcte. lalis itix sakibre mitu vi-um esi. Itaque da'is ad lio-
lillST. XI. niincs uieos liiieri», sutim jus-i ex re no-na Apnla
SYilMACIIt s NICOMlClll FILIIS. adCampanuHU fruimnia dcferri. Valcle.
Multa mibi ad vos >criheiili paura rcspondcs, ri KflST. XIII.
molesle fcro mandatoi iiio nosirorom calere pnncipia SVllMACHUs MCOHACRI Hl II-.
usque ad sol tudincin uicam; niox auiem |cr sileu- Assidu tas cpisiolaiinii • uj «•riorniii srriben.la con-
tium frigcre procissus. Fonasse quxralis, quid stimpsii. S.ila iioiic superest salutaiinnis religiosa
eiiatn nunc tefeiri innocentiani nieain posmlein. generaliUs. Ei sane, si qua snppeierent pagiuis pcr-
Capuanx donius pretiuui scripseiam cuin vendilore (,ei|iienda, rommcanti icclius crederemur. Nuncenim
decisum. Nilnl de ejus conlirmaiionc rcscribit s. stylo iuilulgendom esi, eom recipieudis mandatis
Saiunilicae possissionis refuruwUu cl vindicla nan- prolii isrciiiiuin persona uon suflicil. Ntinc si ijm.i1
daia est. Tanlum vacuatos doubus agros scro ilocni- seitti dignuui pntabitis, sine nnstri sennonis excursu
slis. Atlliuc lamen uescio, quid eibibitio injum ia plciiuis a ci.mii.cJiiti' disrctis. Valelc.
profeccrit, cojus me exspectatio rtis ire non paiilur. EPIST. XIV.

Vereor eiiim, ne, quod saepe lactiini est, clandeslina SYMMACIIUS NH OM*i III rlLIIS.
aliquid lcniet obrepiio. Quare ant inslriiite, quid sii- C Dubitaru vos viileo, an lluuui poenain secuti sil
persil negoiiis explicaodis; aut si res in vado sint, eiiam pubiicaliu faculi.ilum. Fides prxsto esl impo-
viam niihi usurpandx secessionis aperile. Cuin 1'raire rialibus siguaia pnereptis. Et lamen prxdonis anm st
meo Censorino non molestc lero stib quolhVl dispeu- iticiiu pcndcnlibus nnn fmi ainbigendum , quod
dio nosiro de littoralibiis spa:iis Judicatum. Ilcsiat ut spwlia orbis desidcrat avrarium. Atque tilinaiu lanlu
iuterjectu niori pralona dividantiir, ue cessanie in- gaudio noii obstreperct defedus annonar, quam nulla
dicio jndii aiioms , rursus vicinx anguslix in alios prodttcii iiovx fnij-is acccssio. Prxlerea ipsius cibi
sese terminos iiitautnrextendere. Valete. qualitas giguit borrorein , corrumpit valetud>ncm
EPIST. XII. corporuiu, graviorque est bominibtis lalis alimonia,
SVHHACIILS mCOMACUI FILIIS. quain pcena jejunii. Solaiur ittter bac populum spes
Amtci liitcris deleciaiussuiii, marum me leciorem frumeuli a pairibus oblati, ct religiosa oplimaiium
esse votuisti, el velim credas, iiibil eum de usurpan- voluiitas lenet concoidiam civitaiis. Nunc votis opus
di aniuii remissione iiicrtlitinu. Mihi vir illustrisju- c-t, ul divina opilulalio iuvebat coinmeatus, dutii sa-
dex prasiorianus, ob collanooctn senaius el alia re- lus civiiim privata c.tllatioue producitur. V.ilclc.
media llrbis, Aogusla: denunliavit offeiisas; cou- EWST. XV.
trisiatus, Ulasseril, curione, i|tiod prxleclus uibi L)
SVHHACIIUS MI.OHACUI FILIIS.
ludoruni iuipcrialium die, cum a sen.itu caio nobis In eas angi:>tias conununis paliix foriuna deducta
prxsentibus posceretur, oblationem communcm po- cst, ii i c trema viianda s.ni. Iia.|m- frairem vestruin
pulo publicavil. Ilxc omnia ad destineiidam promis- conlinuo ad «'.- oplo dimiucre, cui Bastemanos mox
sorum suornm gloriam coinposita suspicaiur, et in prabere digiiamitii : lcsiiua'io pjus juiuenlorum :ul-
me solum, quia Itoc refcrentibus placei, vertil ntvi- iniiiiciilis juvttor. Cxteruin liliam iueaui vexari ili-
iliam. Hespondi, ul polui dignitate scrvata, ejus ca- nere, sicuii amc scripseram , non oportet. Qucniam
liri. Kt quanluiu legati Unentales asserunl qmbtis posi im.omtiiOilom gravc, "aleludu ejus ol,o ct q lielu
ipse scriptorum meoruni fecit iudiciuin, cuuclis rc- relovciida est. Valel-.
sponsa tiostra placuerunt. Sed nc ratioue ci auclori- EPiaT. xvi.
laie victus silcret, uiolliores posiea liueras misit stmmaciivs tnctnucai riLiis.
pareui querimoniaui coniincntes. Ilorum libi omuium Pr.Tfvi.lt qiein inetutii mea: trgriiudiuis vob s laun
Iradelur exeuiplar, ut noveris quibus iluuibus par- post l incutcre : t|tix cuni .. .leat supra veiiim dn
sircpauiiir. lu ncgoiio aulcni sauctx unaniinitatis vc- absciitibus loqui , inagiiiiud'iictn periculi mci ne
271 Q. AlIflF.LIUS SYMMACIIUS. 57i
nndo quitlem vldelur tvqusise. lUque ubi primam A dlvidenda inior vos cnmmunlonis causa prasiabit.
I' .rutare lilleias par valeludiiiom llcolt, non disiuli Valeie.
leniro apud vos stylo, quae vulgaia eredidenm. El EPIST. XXI.

quamvis modlOeaodai Kdlieiliidloi vestra prior sermo SVUMACUU* NICOHACUI FILIIS.
sulliceret; ad tedem lamen sccuriiaiis atlesiaiio sc-

Fraliis mei Entrecii BpectsbiliS viri libcros impa-
i iinila proliciet. Interea de ordinando redilu faeilo.
lientia paterui amons sceiveral, quibus propcrandi
uoveriin quid consilii cceperim. Fatcor enim nml-
caus is iuopia urb.s adjecil. Aique idco recursum
liorcm ino essc affectioiu: post discrimcn salutis, ncc
siuc justi lemporis exspectaiione moliii suni. Qua-
nltrnus posse suadere, ul desidcrio meo vestrum
propter dum navigaiio inlractabilis est, in oris Cam-
iitiiiui prxferalis. Yaletc.
|i nn.e paulispur hambuat, Sed ue peregrinatioius
EPIST. XVII.
amara susiineant , buinauitas veslra prasstabit.
SVMMACHUS MCOMACHt FII.IIS.
Quare vicem meam suscipe : ut qui nuuc a uobis ne-
Amicilia animis, non aunis xsiimatur. Rudis igi-
cessitale divulsi suut, animuni se meuin in le repe-
lur lilii eorum non videalur affeclus, quoium in te
risse kcleiuur. Valete.
culius annosus est. Iloc co spectat, ut noveris Au-
EPIST. XXII.
xentiuffl et Marianuin , filios nieos, pudentissiinns B
juvones, inter laudalores luos primore loco eenseri SVMUACnUS NICOUACUI FILIIS.
ali|iie ideo DOD cognoscendos novo adiiu, sed amoris Duia commotio quam
est, gignit iujuria : sed mol-
lcedere et religione recolendos. Nunc illis profici-
lire debel dolorem mcdicina paiieulix. Nec deest
scendi aliulit causam luedicorum coaclu impetrata vobis nsiis adversa tolcrandi. Nam crebro ictum for-
ruratio. Nam Stabias ire desiderant, ul reliqut.is
luns ferrc didicistis. Quod si in sccuudis rebus age-
longse a'griludinis armentali laclc depellant. Sed ma-
rctis, jure insolitis malis feliciias Ixderetur. llxc eo
)>>rcm judicant in tuo congressu esse medicinam.
scribo, tit miratum me scias, quod cunstantiam lu-uu
Tibi igitur assignabitur eorum sanitas, si remediis
quam sub
lis privata mutaverit, afli.iium nomine (ut
herbarum salubrium fomenia benignitaiis adjeceris. opinio mea cst) Baiani liltoris persultator aniuiav.t.
Valete.
Sed illi aliuJ mercedis erit. Causue autem vestra; pro-
EPIST. XVIII.
pngnaciilum judiciale non defuit. Impetratum quippe
SVMMACUUS MCOMACIII FILIIS.
est ab altero cognitoruiu, ne itnpunc sit, quod Ue-
Caslori nosiro ad Campaniam revertenti, largiora
signavit apparitor : ab altero ut bsreditas tua pra-
maudaia de domesticis rebus niiam scripia commi- 1
.
n stelur. Ipsum quoque doininuin qu.eslionis, cum se
simus. Plura igilur auribus quam lectione noscetis. L _,
abagro ... _
recepent, admonebo,
.. , ...... A ... _._...
ut aul desistat inccepto,
Ilonini pleraque ad statum pcrtinent patrix; quam
aut sibi graviora esse referenda uoveril. Hax de ic-
ileleclu alimenioniui graviter laboranlein periculo-
bus domesticis salis dicla siut. PatTUB vero nostru:
Mini esl iuliabitare, impium et crudele deserere. Va-
inter cxlera fruineut.nkc peuurixmala, legatioms
lete.
aiiibiins nequiorem facem subdidit. Nain pnncipic
EPIST. XIX.
Postbuiuianum et Finianum duobus aulx sununjiibus
SVMMACHUS MCOMACHl FILIIS.
junxit electio, sub ea expiessiouo judicii , ut in ips s
Gcrmano Taburnio, cui me auxilio esse volui-
solis plena csse legatio diceretur. luierjeciis diebus,
Slis, etiam saiutis dubius adfuissem, si eorum prx-
cmn niaudata ordinis traciatus expenderei, Piuiliuum
senliam fors dedisset, qu»s ex usu ejus oporluit con-
illis Sludia privata junxeruut. tlmc orta certatio us-
vcniri. Salisfaciat igittir uuanimitati vestrx animus
que ad nefarias pngnas nie absenle processit. Pudcl
ineus, eiiamsi voti clficaciam negavit eventus. Ipse
dicere, qua: in se opnmates senalus criiiima el ma-
adliuc invalidus, sed jam prafaU Dei venia conva-
ledicta prnjeceriut. Sed dirimeudas partium quatstio-
lesceoti securus bsc scribo; tantoquc mngis assurgo
nes iueo dicuntur doiuisse judicio. Fors vidertt, ijui
viribus, quanto milii celeriurem sanctitatis vcslrae
rv linis causam publicsm iuaneat. lutcruu BCMIUS lauia
redilum spcs vicioa promitiit. Valete.
laceratur, ct iufortunutis eliam crimeu accessit. Si n
EPIST. XX.
iiiuius meas venerint mouumenu gestorum, legendo
SVMMAi HUS NM.OMACIH FILIIS.
noscetis, quac vcrboruiu meoruui verecuadn nolmt
Dudiim saniUlem iiliSB mex iniegratam esse re-
expliuare, V.detc.
scripseras. Mox seuuentibus litteris Boiliciludini no-
EPIST. XXIII.
stra recidivum aculeum tubdidisli. ConOictor igiiur
nuuiio reccntiore, quia m.igis sdversa croduntur. SlMUACailS NICOIUCW IILIIS.
ExspCClo anxie, ui si quid buni dies attulit, iiulue- Dcbui liilciis absnnere, speeUbili >iro lilio mco
lis. Iu co autem quod vos discessus nosler eicltal, liotm ci.mmcair.c, qui icligiom voslra pluia m*
liabituin iiieiuis mev agno^co : scd udliuc desideriis bit, qiiam posset pagiuaruiii textus ainplecii. Sed
iuiiiiiis prastai madere praslaotiara, quam pwniien* jueundltatem,quam tribuet Irateraa pnseentia, nylu
iiiiin aliquid per imbecillitalem affeciiouis ordiri. augere non piguit. Idciroo unanlmluti ^--sir^ tiom>-
Mus ciiiu gerinauus tuiu de proximu, ul ais, Bpuratus i.in isluiationii Impdriiu, ut idvenlus >uci eaauecia
sdlucrii, et feliceui rubis, ol neccssariuni redltuiu tio ons niunere initicetur. Valeie.
«>73 F.PISTOLARU.M LIBEIl VI. 274
EPIST. XXIV. A dimensiouibus communi desiderio saiisla' cre digne-

SYUUACHUS NICOUACHI FILIIS. mini. Vakie.
Sapricius, vir oriiatus ac milii familiaris, diligen- EPiST. XXIX.

tiam sanctae unanimitalis tuae sino adstipulatore me- SYMMACHUS NICOMACHI FILIIS.
ruissct. Seil <|iiia piimi aditus sermo commendai in- Dicend e vobis salulis occasio , et quarreuda e>t
cognitos, facilitatem sibi promerendm familiarilatis imlii sape si desit, ei ampleclenda, si praesto >it; e<>
luae per me optavit aperiri. Dignum cst igitur, ut cu- inaxime leinpore, quo de lilioe meae sanitaie sollici-
pidissimum lui obvio amore suscipias, ct amiciiiam tor, cujns valeludiiiem credo etiam jejuniis saucia-
pnstulalam non in longi usus teiilamenta procrasli- tam. Absolvile igitur mftiun noslrmn nuniio prospe-
ues, sed sialim parili voluntatc dcsiderio adven.antis rorum. Mibi etiam nunc grcssus inlirmus est. Scd si
occurras. Vaicte. optaia de vobis muluus scrmo pcrtulcril , protinus
EPIST. XXV. coipusculi quereia sedabiiur. Non omiscrim jungere

SYMMACIIUS NICOMACUI FILIIS. paginae, quod afarlinianiim conventio judicialisexpu-
Zenodotus fllius meus nondum te coiisueiudine lerit; cui lanlus lerror incussus est vb omissara diu
propiore cognovil, sed fama conciiianle jam susci- ad Gallias profectionem, ut ei necesse fuerit prxve-
pit. Nam tum propere Lucanns ac Brutios petat bo- B nire ilinere privaio exhibiiionis injuriam. De Alel-
uore cogente, nibilominus iu couspcctum tuuiii flexo lano quid fieri velimus, amico intervcniente qiioesivit
itinere gesiil cicurrere. liunc in amiciliam tuain audiior. Respondi ,
post judicium saccrdoiis solam
lanquaii) mystagogus induco, aique iu mc recipio me exspeciare vindiciam conflalic nuper invidiae. Ni-
dignum esse, quem diligas. Si quid igilur parentis biloniiniis in arbitriura tuum siatuenda rejeci. Quaeso
tesiimonio Iribuis, adultam mox apud te religionem igitur, ut iuler feriarum raoras , quid facto opus sil
primus adiuis adveniaiuis invcniat; eami|iiecniHinuo digneris aperire; simulque cogiles contra inlerven-
e\periaiur facilitatem tui pccloris. quam scit nunquant tuni tot aniistiium, quid possit magis, quam quid
dclatara esse novitaii. Valele. debeat impdrari. Neque eniin jusiitiaj el innocenliac
LPIST. XXVI. deferri plurimum potest , cum illis revcrenlia reli-

gionis jpponitur. Valete.
s\jimachus «icouaciii ni.ns.
EPIST. XXX.
Diu inecum ipse contendi, ut ad vos pignus com
STMMACHCS NICOHUCM FILIIS.
inune diuiitterera , sed vicit affeciio, maxime assur-
Postijuam dimisimus puerum, mulius rumor In-
gcnte specula proflcicntium conditorum. Nam viginti
crebatl, iaiictiiatera tuam «acris liiieris evocandaui
dies urbis alimoniis parca intcriin promiitil expeu- q its ut eliam nomen Gratiani cujusdam, qui hujus-
sio. Pranerea amplissimi ordinis secunda collatio
wodi scripta perlatnrus asseritur, in publico ore ver-
accessurum securitati aliquid poliicelur. Nibiloiuinus
selur. Hoc ctsi adiiuc mihi incertum videtur, lacen-
ctiam carnis obiaiio animus ltouianx plebis crexit.
duni tamen non credidi. Eril summac divinilalis
Redirc igitur ad vos juniciita prjecepi , agcns graiias
Slatuere circavos, confirmareordinem prosperorura.
quod necessitatem fi airis vestri eongruis adniiniculis
Valele.
juverilis. Lcgatorum adbuc vacillat electio. Nam
EPIST. XXXI.
Posthumiano et Piniano, quus a principio mandali
SYMIIACnUS NICOMACm FII.IlS.
sui senatus agnoverat, lertius Paulinus asseritur, ct
Vir clarissimus Principius , genere et probilale
divisis in sludia partibus adlmc differtur utilitas;
conspicuus, commendationem non requirit alienam,
cum terminum conflrmationis acceperit, plena co-
cum tui qunque in se amorisatque judicii lcstimoiiio
gnilio deferetur. Vaicte.
glorieiur. Cujus bona latins explicarem, nisi esset
EPIST. XXVII.
operae redundamis cunciis nota replicare. Hoc unum
STMMXCHUS NICOMACHI FILHS.
adjecisse sufliciet, quidquid illi honorificentiae tri-
Uberius scribendum est, si commendenlur inco-
bueris, ad omncs bonos, qui eum diligunt, pervenire.
gnili. Justiui autem gravissimi atque boneslissimi j)
Valete.
viri antiqua nobiscuin familiaritas conciliaiionis ad-
EPIST. XXXII.
miniculiun non requirit. Satis cst igitur, si ei amo-
SYMMACHUS NICOMACUI FILIIS.
rem solilum deferatis. Quae vero ad nos perlineut, ct
ln suburbano dego secessu. Nam et urbanarunt
proxiine unanimiiati vestra: liiteris indicaia sunt,
Ixdel molestiarura , et villae autumno commodse ju-
nunc ore ipsius pandentur. Vaiete.
cunda instauratione delcctor. Praeterea frequentiaui
EPIST. XXVIII. mihi, quai sola Romae bonorabilis jidicalur, ami<o-
SYMMACULS NICOSIACUI FlLilS. runs praestat adventus. Sed non mediocritcr nepii-
Si quid liomini lutum est, in spem viiae redisse me culas uio.e Gallae inflrmitas conlurbat otii nosiri sc-
nuntio post internorum dolorem , qui nie vobis re- curitatem ; de qua ut mature voiiva et curamoda
pemesubtraxerat. Si qoid igitur vobis aspe.-um fatnx iiunliclis, opitutatio divina \

riesiabit. Tibi autcrn,
licentia nuntiavit, aniiquel oblivio. Prascipue autsm domina fllia , quantura in dies singulos refectionis
impelralum volo, ne improvida soilicitudine recur- accedat, qireso curx habeas indicare. Eril hoe tc-
raiis. Scd quia res vcriit ad saluteiu , juslis itineris sliuioniuui religiosi in me animi lur si ct eonsulue^
<75 Q. AI.HEMUS SYMMACIIliS. -::,;
is . .tnitati, el in notiiiam ineam paniura pertulcris. A divini priueipis alloqua drferri. In negniio auiciii
Vil.io luo, qua» per ine agi volucras apud sanrlum tribn-
BHST. XXXIII. iiuin , ii. >u inviius |i gredior. Interea ad Furniiauiini
IIIUMI MCOMACIII ril llv littus iler promove, el cmn ad lc delaix litiere fuc-
Si qua adlmc .1 Sicilit pnratMt, inccria sunl. rinl, Homam cilius MCnmS. Vale.
INaui ciiiii lillc. r Kiinrliii iinnu ivrrinl. dudiini rirei EPIST. XXXVII.
«I KCra arlilices navigasse, el ain i c de advenlu STMMACHL * MCOMACni 1
FU.IIS.
eorum nniiiir in opcrto csl : alque ideo apparitorem Diclimieni salulis anlefer», i|ii i- el voio meo supra
placuii poiiil.in, i|ui peragfaiia uniqiie litioribiu c\- oiuiiia ronvenit , et lilieiarin debciur csordio. Iv
pforall in aures mim reporlei. Crevii autem cura binc diligentiai luav, do.oina lilia. nataliiium fratris
ludorum, poslquaiu ficqncntibus slmliis rclalionem lui rnminrmlo eonviviuin. Iloino cnim noster allcgal
de ampliillieatro prouiereiulo populus poslul.ivi, qni Iiilm iiaiilarinn liunra desiilu>a. Qux. rc« compulil,
inox judicis iinpetravil a-sensum. I". iiiilus efliciel, iitsaocliiali iii;c farlu minori eommillam.
>
f)e publjcis
tit mi|.it lioc .-11.1111 divini pnncipis concnrdet ancto- sri il.finla iiiiii suppeiiinl ; absqtic co, quod in Tra ani
r las. Valeie. |i'alea ruina uiiiiis insnla- pressit hahilanles : quod
EPIST. XXXIV. B .H I o nd fnritinam vchculi publici plebeia veriit iu-
SVUMACHU. MloUAl.lll FILIIS. vi.lia, ut jam piivato reciorc uiamr. Vale.
Fraler vester diu aniiui aQertus dolore ob nmis- EPIST. XXXVIII.
»oiii magistruni , rcejii aiirem prxiierc fcnl.nilibiis, kOOIiiHIS MCOMACHI FILIIS.
cnjus ime-i.tu lu ii»' qnoque graviler sauciavii prx- Amicns nosier Sevcius moloslia publica liberaius,
,
ler cngimioncm , quas nus de cligeudo pravepinre in palriae oiium rcveriit , quem moi apud frairem
solliciut. Si igilur piacci coinmunilius liiteris ab B- vestrum vicarinm spectabilein virum, et sanriiiai s
iustri viro Adiiauo t-allinn ihtinrein , quem proxiiue luc pagina, ei veicris nii. r eos amiciiia: juvii agnitio.
Eusebius noii jugesscral, posliilemus , ne pignoruui Mca circa prxiorios appaiaius cura crebrescit. Quod
noslrorum indolcs iu i>ro'cclu posila deseralur. M«' co scribo, ut inlelligal unaniiniias vesira adminiculi
(utnras edilionis, et lab.r. el sumplus exercei. In sui socielalem desiderari. Nec sum ini.eriosus exa-
disponcndisenim prj-inis.qiiuiquam iiumero vesiium rlor, ul qui sciam , i ccessitaies meas posi vesiriuu
satis affluam, nonnulla adhue deesse apparatui depre- cnmniodiim collocandas. Sed, si bene a-siimo, salis-
lieudo. Valete. facieui vobis ad rcfectioncm prxseniht niensis indu-
EPIST. XXXV. Ci*. Paucis habittini propri.c voluntaiiseiposui : qn>d

SYMM.VCIIl S MCOUACIII FII.IIS C facio opus sit, vestro relinquo judicio : ul st volis
Quandiu jaclata rumoiihu- lemere differuntur cu- laiidabilius, niihi gratius, quod sponiatieus afTeclus
raium vacuus oiiare. Si quid auditu dignmn fideque elegcrii. Valete.
subnimm receulinr sermo pervcxerii, neque nun- EPIST. XXXIX.

litndi, neque suadendi partibus absliuelio. Uniim SYMVACIUS MCOMACm FILIIS.
hoc anle rci necessitatein de nien sniiie e msilio, imila Minr pticros , quos diversis diebns ad ianclitalem
rationc te posse evocalionis honorificeiii am de re- vesiiam inisiniu-, rctardari; nec tamen usum scri-
cari. Ii«' fralre autein veslro praeler inandaiuin •
j *
il ptionis oniiiiimiis, scirc cupientes, quantum refect o
etiam iiiiiii opiniouis accepimos. Ipsi ha-c de nupiis profecerii Incuncianier igiiur eKspeclalioni nosira:
Usliensibus, ad quas, uos viri illuslris Salluslii lilms satiafaeial recursus alloquii. Valeie.
junior evocavii, rontulimns in paginain. Sed conti- EPIST. XL.

nuo ob ludorum prarparationcm Itoma rcpeienda esi. SVMMACIirS MCOHACBI FILIIS.
Oiu eiiuii uiihi isla curanda sunt qu.-e farile, si ad- : Prima mihi voluptas esl scisritari, quem staliim
essct saiiClitas veslra , coiiiinunis diligeniia posset sanitatis bahc.itis : in secundis reli«|iia collocabo
absolvere. Va'eie. i|ti.e dii.l.iiu requirenda duxistis. Gravibus civiias
epist. xxwi. ^ sollicilaiur osieniis ,
quorum levi.ra | rxiereo. Illud
SYMMMUIS MCOMACIII FILIIS. anle omnia inierprelatio irisiis borre-ni . qu.<d na-
Cum ab agenle iu rebus sacr.e liltera; mihi redde- lali Irbis MiOerlum ronsulem rurrus quo vehebalur,
remur, quibus ail ollicium pracelsi viri consulis evo- evolvil per ferociam bigarum, quae triumpbum vebe-
caieur; vidi al.as aeque ad tuiim noinen emis-as, bani. li.i.pie palmala amirtus, el ronsulari in ignu
quibus te honorilireiitia iniperialis accivit. Consulis omaiu, fi.nio crore soblaiu- esi. Dffei.dii me infausia
quoque scripti i.lem agens cxhibuit. Suadeo igitur narralio, alque ideo in hac exposilione servabo bre-
uialure iter iuslruas non coh.t-rcbit Ibspanus, cui viialein. Tibi in dies s ngulos. il.-cus iiosirum , doini
Aliud qunquc accessil. quod tc possil hi.rlari. Nam forisque fama Qorenlior est. Kt praiseiiliiim quidrm
>ir illuslns frater meus Nei.teiiu-, douiiui frairis nui reiiiiii nos lesles sumui. Exleina judicia tjeciliauus
admiiaior, ad eauidein rausam ro-.ilus, solalia lili asscruit , a quo sigillatiiu relala enoioer ire fattidium
ct adjiiiiienta prj'S(:tbil. Nolo igilur ambigas , cum esl, ciitn iu siiniina glona> luau ciincta conveiiijn..
scias :iin ti.nijie |h.\tcIm viri clcclas aniicoium MM I loin.ii.ioi lili.im iiieani s ilul.laiu cuiu duleiksinus nc-
|.ci -onas . libiqiic bxc iiuo.i, posl dubia (oitmix. polibus volo, quae le co. cxendis in apparatum ludu-
277 KPISTOLAnUM LIISER VI. 278
runi vestibus religiose a nobis voiuil commoneri. A animi mei tanquam iniempcsiiva prxtcreo, ct laiiicn
Sciet igiiur ex subditis, quid in supplenicnliiiii pra>- commoniioriuni junxi, quod veiim redacia iu lian-
lorise largilatis oporieal praparari. Valcle. quillum sanilate consiileres. Valetc.

EPIST. XLI. EPIST. XLVI.
SYMUACBUS NIC0MACIII FILIIS. SYMJIAC.HDS MCOMACIII IILHS.
Male esl aiiimo ,

postquam filiain iucain comperi Nullas qiiidcin nobis per bomiiiemiiostrum liiteras
rousueto dolore vexai i ; et iler a.l vos inclioarc vo- dctulisiis. Sed milii sileiilium unaniiiiiiatis vestrx
lnissem, nisi et me gravedo capilis, ct Syminaclium ncquaquam licuil xinulari, vel quoil ila solliciludo,
nostrum febris inop.ua reiinerei : cujus corporales quam de me non fruslra geritis, pnstiilabat, Vrl
querclas prxsiai siere, ne sanctitalis vestrx Sullici- quod mc in oflicia srriplionis ainor vcrus impcllit.
lndo geminetnr. Et << rte Iraier meus Comazon, de- Craium vobis fuisse facinm inciim rescripti vicissi-
sidcrio vestro urbe digressus , cuinulaiiusqux lace- ludu tcsubitur. Valete.
mus expcdel. Postularc non debco, quod sponic fa- EPIST. XLVIi.
cietis, ut curarnm nostraruin iiiagniiiidiiicm sciiptis SYMMACUUS MCOMACIll FILIIS.
laetioribus compiimatis. Valele. IJrbis negotia nec vacat scire, nec libet srribcre :
EPIST. XLII. B animus euiui meu> niorbn rorporis occupatus, rebus
SYMMACHUS NICOMACIII III 113. aiienis cur.iiu nescii uitendcie. Uiium boc scin de
Euscbii nupcr litieras sumpsi, qui' us aurigas no- Miilitmiiilnis nuniios csse iiienliius ; atque ailco a
siros et aliquos scenicos navi unposilos, ei tccun- vcro dissentire ruiuores, ui nmiqunu ntajori plausu
ilii.n prxeeptum meuni missos ad Cainpaniam uun- praefeclura celebraia sit. Itaque studia plebis in judi-
navit. Jubeal igiiur sauciitas ve ira diligemissiinos cem favor quoquc ordinis xmulalur. Huuc ad IIOS, si
scrulaiores usque Salermianum lillus aceedeie, ui qua dolorum imercapedo admillii oflicia visentium,
suscepios Neapulin proscquautur, vel aliquod de ad- pari omniiim semione peivcniuiii. Cxtera bominum
veulu euiuiii scruicntur iiidicium. Feliceiu quoque veslrorum, qui versaiuur in publico, siylus debei
communeiii aniiciiiii moiiilum volo, si Campantam aperire. Ue me tunc alicna qu.ireii.la siinl , ctiui
fcliiiicr venerint, annonis et sumpiibus adjiivcninr, propria adversa requieveriul. Valete.

contiiiua ad nos navigatioi.e niiitendi. Qina longo EPIST. XLVIIl.
ante iiuic.-, ct ipsosjungendiseijuis erudiie debemus, SYUYJAI III s NICOMAClll riLHS.
cl novilati eoruin favorem plebis allicere. Summa INaulitio muuere, quoJ Irequenlari a vobis per mul-
igilur pclilionis mex bxc est, ut ad bomines vcsiros tos ainios conimunis fcliciias facict, nostriini bila-
inquisiiio coruni, ei pcrfcciio celeraia pertineat. C rasiis aiiimum, vestrum probasiis. De quo mu pro-
LIMSr. XLIIl. li\e scribere verct undia vesira uou patilur. Copiusior
SYMHACIIUS MCOMACIII HI.IIS. lanien in sensibus maiiet graiia, qnuin scnnone pio-
Crocodilos tlieatrali spectaculo publicalos in praj- feratur. Qna; ad urbem pertinent, indiculi cobaren-
scntiain veslram servare teniavimus : sc<1 perseve- tis lcciione uoscetis. Tibi vero, domina eadcm
lilia,
raute incdia, qux illos per dies quinquaginU pro- religioue qua dignuiu cst, injungn curam juvandx
ducia macerabat; secundis ludis congressionum more vaieiudmis : utonmibus nobis samlalis tux securilas
confeclisuni. Huos etiain nunc spirantes in vestrum voluplali sil. Vaiete.
differeinusadventum.liceteoscibi absiineuii.i lungum EPIST. XLIX.
vivere posse nou spondeat. Valete. SYMHACnUS NICOMACUI lll.IIS.
EPIST. XLIV. Homine vestro a.J Cauipaiuam revenentc scri-
SYMMACOUS MCOMACHI FILIIS. benda coiisumpsi; cl laincn sanclum aiquc bonora-
Redundaniis est opcrx meinoiem rominonerc. Sed bileni viriim parentcm vestrum Severum nolui abirc
suscepla ainicorum negoiia nequaquam nos iuodmn vacuum liticrarum niearuui ul el nioremsatuUlionis :
exscquercr, et dc operc, quod domi eonsiriiis. judi-

servare paiiuniur. Ujuareul amici communis Herculi
V. C. vniiva niandau aciiier exsequaris, orare non
D ciuro roex inspectionis aperirein.Tliermarum elsitus
ct ampliiudo adinodum placuil. in miuoribus balucis
desino. Faciat aulcm cuin studio sanctx unanimiuiis
piscinalem picturis polius quaiu musivo excoli nou
iu.c asscnsio propiaquorum siquidem filius meus:
probavi. Res admonet, ut profectum Messalam nocie

Valentinus asseruit se quoque consultum litteris Ju-
ea quani coiibccntx sunt nonae Martix novcritis.
liaui, eadem qo.e volumus de nuptiarum pactioue
iU.i-issi'. Valeie. Legali cxteri mox scquentur. Adverli lamen ex quo-
EPIST. XLV. ruindam colloquio, iu gratiaiu domus, dc qua pleri-
SYUMACIIUS NICOHACIII FILIIS. que uoslrates viri cdiilibus farciuntur, quxdam essu
Posiquam te jaetatam comperi ilolore consueto, lenita. Sed mca cura iioii deerit, ne quid mandalis
oiiufis reliquarum solliciludinum mearuiii sensus scnatus per coiiniveiitiain dcirabaliir. Valetc.
cvanuil. N.iiii, ul ail llippocrales : Prxsenlia bebe- EPIST. L.
taiuur incominoda, si cui dolor niajor acccsserii. SYMMACUUS NICOMACIIl FILIIS.
Exspuclo igilur, ut acccpto dc tc indicio Ixtiore, iu Scribcic uun recuso ; scd inalui donnno lilio mco
Cxtcra bac consternalioiic Sibidio narranda coraiu i>er oiiuin rcscivare. Sola
priorcs curas rcvertar. in
W Q. AURELIU8 SYMMACIIUS. -2S0
igitur salutalione fungetur hxc pagina , eujns brevt- A rcduxil; quardain rollaU in titulnl hreviter pcrut-
ia< ei vesiro honori saiisfaciel, nec illi relerenda de- curri , ul sine faslidio lcciionis insinuata noscaiis.
ccrpel. Valcie. Yalele.

EPIST l.l EPIST. I.VI.
SVMMACIIUS MCOMACUI KILIIS. SYMMACIIUS MCflMAClll HI.IIS.
Prioribus lineris comperisiis, qux ininc re*pon- Crcdo aunc saliim priores domini inei Praefecti
dcrc potuissem. EUdiisM non pivuiiel. Nam Bl salulis lillcras lilii reddiias : qux si casu aliquo aul negli-
compote* siuniis; et pcr diligenliam magislmrum genlia porlilnris clapsx sunt, en tilii aliam subiilis-
frairifi vesiri profectns adolescil, linc lanlniii niordcl simi viri paginam, cui me in.iic lermnnem jussit id-
animum, qimd longo a volns itiuore discerniniur. jungere ; ut quid scnteiiiix tibi sit dc suscipiendo
Sed scriptorum vices fre piens usns i xcrceal : sar- negotio, cui te optat adhiberl, bis consnllus expc-
ciemus imer nos prxsentix volupiaiem. Valeie. dias. PutO i-iiim vos in melinrem valcludinem revcr-
lisse, postquam inilii fecistis indicium, quod rever-
EPIST. Lll.
sioni vesirx moi-hus nhsiarct. Et nns quiilcm malu-
SYMMACIIUS MCOMACIII HLIIS.
iiius. iii integratn slatu saniiatis redilum spondeati-,
Ailvi-ntiis douiini et priucipis noslri denuo postu-
B ««• si eorpuaculi querelx voimi. morantur, eviden-
laudus est. Theodorus enim »ir illustris, Mcdiola-
libus scriplis exspectalioncm consiilentis ahsolviie.
iieiisium legaiione suscepla, eniii dicitur, ut senatus
Vale.
pelitionibus provinciale desiderium pneferatur. Pras-
EPIST. LVH.
fec.ius urbis huic negotio sanclilatem luam oplal ad-
BVKMACHUS NICOMACm rll.HS.
lnlieri, quem pulo supcr hoc littcras ad vos esse
JSuperioribus diebus ct mex circa vns observaiiiix,
missurum. ilortor igilur, ul scriplo cjus evoiatus
ei vestrx exspeciaticni niulio epistolarum numero
digncris accurrerc anle senatum, qui idibu» Juniis
sat sfeci. llxc vcro pagina copiam non rcquirit, i uni
erit. Ipso cnim dic legaios arbitror eligendos. Muha
huc lantum bciicvoleuiix vcslrx prn captu consilii
siint uomus vestrx uegotia, qux a ic coram suboc-
meisuadeam, ut ad praifeclum prxlorio Siciliensis
casione causx public;c tcriuiueiiiiir. Prxterea votiva
causx vcstrx aciio transferatur; si lamen aliquid
legatioesi, qua: apud aurcs cvocaiidnruiu amabilis
vobis expeiiendum data oblatio reservabit. Vale.
fuiura credatur, Quxso ne differas, ut reconciiialio-
iiem prxieritx gratix conseqnaris. Valete. EPIST. LVIII.
EPIST. Llll.
MCOBUCUl ILIIS.
SVVIMACIIUS I
Postquani pignus nostrum Sibidins Romam rediil,

SVMMACIIUS MCOMAf.lll HLIIS.
C nuniius fuit, quantus filiam meam vexet corporis
Maxiinum veterem amicum, sed novum agcniem
cum canilie miliian-
dolor ; meus quoque animus xgrescil. Itaquc litte-
in rebus, accipitc inlcr lirones
atque ideo mibi ras nilul moraius cuiisi, anxie pi icns, priino mcdica
icin. Ab boc procontanda discetis :
ope et absiinenlia noxiorum ad saniiaiem juvenlur:

lugiciid.i est prolixx epistolx graiia. Absqne adven-
quem frequenier exambio ei si
deliinc rcscripti fides abolendx sollicitudini meat
lus vestri petilione, ,
dcberem tonsulat. Ipsi post legatormn proreclionem rus Vali-

desideiiuni vestri sincret, jam silere ,
quia
amor canum, quod vestro prxdin colixrei, accessimus
verecuniliam creanl inefficaciier poslulala. Sed
el, si nihil disposita conturbcl; iu Apriles kaleudas
in vos inciis prope impiidentiain suadei frequcnier
ne ideo vestruin reditum
villx oiio defruemiir. Junii rnm delectus urban s
elusus. Vcrcor autem,
fjimliis iuiperaius, usque ad xierni principis re-
promiseritis, ne nostrum ad vos probiberelis excur-
sponsa pendebit. De cnnjiiiielis exemplaiibns for-
suui. Valete.
EPIST. Ll\. iiiam prxcepli ulriusque iiosceus. Ilxc quia tuis
SVMMACIIUS MCOUACIII HLIIS. lilteris desiderata siint , misi. Cxierum incra alquc
Saluiem vobis precamur, cujus indicium, puero uniea mibi causa dictautlx epislnlaa fuii, ut ad nos
reverlentc, opiainus accipere. Mea valetudo carel supcr lili.e mcx valeiudine ceria et aiuira vulo rcfe-
intcrim doloribus, sed indigel (irmiiate, maiime ° rantur. Valc
accedentibus curis, quas proiime facta a senatu EPIST. LIX.

auxit oblalio, Irc longius piget, cum bxc quoquc SYMMA> III! S M( OMAl III I ILIIS.
sccuris aniino inyessisse pceniteal. Valcte. Anleriores liitera n.a\ quas moa alix cnnsecuix
EPIST. LV. sunl, spcm milii aliquatenus rediius lui feceranl

SYMMACIIUS NICOMACIH 1 II.IIS. sccundx promissa vacuaitinl. n.i ut post mu'tas cau-
Ileri per liominem meiim scripsi inciu percitus, aas negaiionis meo consilio sequenda coramilieras.
poatquam de valetudina lilix mcx amara cognilu Si-d ego cogilans, primo lilix me.i: coiiiiirli.itjm va-
nuntiasiis, et adhuc pcudcuie responao crneior in- leludinem, qux ipoliarl sohttio tuo noa potaaj de-
certis. Poio Igilnr cdoceri quid ei ad conllrmationem hinc slini kIii lui imbi i illii ueiii, qiiam MSS inipareu»
sanitaiis aceesserii, Rernm vero prtBienlium nnllum scribis iiineri proroovendo : lum consiliuin aiukl
vnbis indiciiini facerc dccrevcram , ne in aurcs ve- paterni oiiura prxferenti» : dobiuc exipectatfoMN
stras redlrent, quai prubabili diseetsione ritastis. Sed illuiliii viii, quem diu stiatimans abJutunra : pvst*
qnia civicus .iinor in iiCjOlia urbana curaui vestr.iiu tciea iulcrprclaiioues hu.iiiiiuni, qui le , ul lia , oi' 1
'
2Si F.PISTOLAHUM LIBER VI. m
nanlur munus publicum recepisê in occasionem A nc inorain vcsirani voiiva legaii<>j<m ntinc U-ll
negoiiorum tuonini : permissa n niihi deliberationem piiblico iteranda, prscvertat. Valclc,
vobis refundo. Iniquum esi euiin lot oppositis qux- EPIST. LXIV.
siionibus obnoxiam lieri sentcnliam mcarn, et fidem SVMHACHUS MCOMACIII FU IIS.
su.i lenlls incerlis fuiurorum casihusohligari. Interea Pnrgatorio medicamento alvum vacuasse lc scri
conslitiiendje rei dies exisiimo prorogamlos, et epi- pscras . ui fervor oculorum cum cxtero onere dcce-
siolam tuam lanlisper redderc magistratui teinpe- deret. Seire poslulo , an pra-dicta cnrati.i efficax
ravi. Primo, quia reverenlia nuda est : debinc quia fuerii, nec subegerit causa eiiam sanguinis emissionc
causas negationis infra devotionis magnitudiuem venas juv.iri. Par requiril affeciio ,
quantam vobis
prxlulit; et quod nosseni |ilurilms legenda, qux fidrm fariat lilia; mex sanilas, ui bis cx voto cogniiis
scripseras. Volo igitur , ut rcverenlia cumulaliore, solliciludinum acma deponam. Nam mihi ob alia
ct gravioribus querelis escusationem tuam ninnias, qunque xgre est turbas patrix cogiianti, quas prseci-
si voiunias mauscrit laboris et itiueris dcprecandi. pue movent iu usum militarem pclita servilia, Lt
Valete. nos quideni crebris precibus obnilimur, et diem du-

EPIST. LX. cimus supp'icando; jamque ad prelium argenti quin-
SfMMACHUS NICOHACUI Fll 1IS. ^ que lihrarum niisera obiatione perveninm cst. Sed
Prisca observantia hunc scribendi ordinem fecit,
vereor, ne nos alterius rei fuga utroque dcspobcl.
iil donio proftcn oflicium lilterarii muneris auspi- Pra'fectus agendo negoiio segnior visus, Lampadin
ceutur. Sed ionguui visum est opariri nnailimiialis
successore mulalus est , cnjus moribu-, credideruni
tux litteras, quarum nos arguimus larditatem. Atque
impossibilia promoveri. Nunc pelo, ut me aimiiin
ideo inutato usu in hoc niiinus erupimus. Supcrest majoie cura, qux vos respicit, elevetis. Nam adbuc
u! libens rependas, qu;c inchoare debueras, ct pro- moram servuli, qui dudum a'l
discrucior incerlo per
vocare exerccas slylum indicem lux saniiatis. ipsi
vos ob eadem noscenda missus necdum revertil.
,
in Arabiana dorainx filia; mex exspeclamus advn- Valete.

tuni : iicct ic ctiani dccus nostrnm solemnium dic- EIIST. LXV.
ruui ratio confestim spondeat adfuturum. Valcle. SVMMACnUS NICOMACHI FILIIS.
Scribcnda non desunt scd horrel animtis loqui

EPIST. LXI. ,
SVMMACIilS NICOMACOI FILl:S. dura memoralu. Video lameu famom rcrum urbana-
Felix materia cst suadere otium. Sed ha-c exhor- luni nequaquam posse coliilieri, qux, ui fieri amat,
tatio aniinum sui juris requirit. Nos neijue rcsidere in majus praeseiiiia nunliabit. ld ue accidal, lirevia-
,
patitur livenlium factio, nec liiii juvenis institutio rio addiio noscenda discrevimus : ut ncque littera,
longuin peregrinari. Quare ut possuinus , niodo ab- qux vobis salutationem ferunt, de solliciiis amariiu-
stessu modo redilu vanamus locorum dislinclio- dinein Irahant , ct nihilominus romoruin liccnliam
, ,
Tesiimonio est hxc epistola , suburbano agro (ides sciiptionis exclydat. Sed dc his hactenus. Fili*
iiciii.
iuirer emissa, quam de Corano nibil dis- incic valeiudo gravior mihi cxieris est, quihus nunc
noslro, si
animus aspcraiur. Exspecio igitur ut illi, Deo ju-

posila turbaveril, alia consequetur. Vestrum esl hu-
jusuiodi abscntiae nostrx condilionem lilleris fre- vante , ad salutem esse omnia nnntietis. De qua si
quenlibus augcre, si placet; juvare, si displicet. Va- vnlo apta comperero, pars isla solalii curarum quo-
Itte. que mcaruni rcliqna mitigabil. Valeic.
EPIST. LXII. EPIST. LXVI.
SYMMACHUS NICOMACIII FILIIS. SVIIMACHUS NICOSHt.m FILIIS.
Legati ordinis nostri cx usu actis ouiiiibus revcr- Paucis a patria diebus ahfuiraus et thealralibus ,
terunt. Nam et lironum conquievit indiclio, et ar- Iudis reditnm iiostrum suflVagia civium poposcerunt.
geuii nobis facia gratia est. Super impetratis lamcu Nos tamen etiam nunc suburbanum vix Ostiensis
adliuc speratur oratio. Nunc domestica et animo iucolimus , recursuni lantisper iiioraules, ne preccs
n '
.
vcstro amica jungem us. Stat nobiscum valeiudinis exspecta-.se videamur. Quod si laceie ex senlcniia
bonum.Sa?pc urbanam commoralionem proximo rure religionis tux antea voluissem , el vitassem pcricu-
disiinguimus. Soia nos vesiri absentia macerat. Sed losa, qux post secuta sunt, et exspeclalio mei plus
Ki iu conspecium nostrum prope*e veneritis; nos digiiilalis hahuissel. Sed una fnii hujus consilii ralio,
quoque recursum vestrum in Carapauiain cum volu- ne quibusdam loco pulsus vidcrer, el verccuuda di-
ptaie (•ouiitabiiiiur. Valele. scessio verteret iu notam limidilatis. De Siculo ne-
gotio vtstro sanctusômazon me quoque assentieiila
EPIST. LXIIl.
rescripsit. Circa rem nosiram Siculain lurbidum esse
SVHMACUUS HICOMACDI FILIIS.
Ncctaiiuni indicio erunt litterx, (|iias nuper Euscins
Per bominsm ineom iilteras dederam. Coniinuo misil. Peto ergo . ul honio rertun nescias, qui cubi-
adiuii Maximus ,
qui alias postularet : quare salut.i- culo ciausns oiium fovei, scripto a vobis coercealnr,
lionem geminare non piguit. Prmterea cxrgit recens ne posl de Euscio aliter senliat, si v.ilidius jn-to no-
nmilius super advcntu domini ei principis nostri, ut stra defenderit. Ipsam burainis nostri epistolani niUi,
vos ile rcditu cuniuioiietciu, qucm uiaturarc debeti.-, ut tcntaujenli insolcntiam dc cjus moribus xslimetis.
*8.-. q. Alur.Llls BVUUACUU3. 18*
qucm certuni cst a nnbis nolle rcprclu-udi. Pelieram A discidu sarciuiilur iquia rcsliiialioiicin Mi|id|i*li rou-
bupcuuriliiis sciipli» iil Puleol.ini prxiorii mri lalus, diior |

iii-. .inii- tnlil, i-i ,iiiiii|iiiiu ii ViH esl cele-
quo ilur ad balnM* ,

disposiliouc clivi mollioris or- rllM ulcutli, quam securilas sticceileiilimii. Vos nova
nares. Si dilau M csi. peio rur-.us, facias : si iin- ei xvtim uiansura raolimiui : aiquidein sermo dislulu
plcta, rescribe, quo gaudeam. Vale. i|n.i-ii iin nii Jucullams operibus aqitanda frciise.
EI-IST. LXVII. Nec lamen vobis impendii m.-i(>iiiiii(liiie ceiscrimus.
raucNin micomaciii riLiis. lar eniin sumplus esl seniel solida collncare el
,
Verum csi , iicqiiiic liomineiu cuncta pariter volo sxpe iuirgrare cadeniia. Vale.
amica soriiri. Qu.uiio lneulentiua natalcm mibi diem, F.PIST. l.XXI.
si aufui sclis , egiSfcem? quod in reliquum saliiui SVMUACIIUS Nll OMACIII FII.IIS.
nuineioi-is auiioruui proees>ibus fors oraLi praisti- Indulgeie deliciis ,

quamlo ila lerrx ac maris cn-
bil. Iirerc» , doiuiua lilia , lionoraliiin mc oplimo piis redundaiis, ul vobis polluciliileiil vicluin nlrina-
lauilicii lui iiKiiiuincnto saiis gaudeo. Una quippe el que elemcnii minislrel opiileniia. Nos , saiis esi
aiuor iu pareuleni luum, ei indusiria matronalia in- qood ointiium , ipi.e capilis ,
parie d (riiinuir adeo
i laruii. Sic prlaca (emina vilam coluisse Iraduntnr. largiler, ut ipsi quoque opiinis dapibus atnuanius.
Ki ilhti qniilciu deliciarum ilerile aaculuw colo, ci B Valeie
leli-. aiiiuiiiiii jubcbal iiiieinlere : quia illccchra ces- KPIST. LXXII.
aaiite iciiipiiriiin vivilur. Tibi vero, ei Baia apposita; SVMMACIIUS MC0MACIU I ILIIS.
ciirani subrii operia deirahere non possum. Renon- Patrix ac pcnatibus rcddhi, quadam qtiibus of-
li.is siagua vcrrcuiibus , 01 residens aut obambul ins fendercmnr inveuinuis : siquidrm Usiiense pra-diuin
imcr pcnaa ci foragiiieii pucllariiin ,
quas solas arbi- nos riini frequens pulsal imprrssio. Scd si vobis pro-
tr.ins aexus toi delicias. Merito igitur te amo, di- spcre npiaia proceduni , pra-state litteras ,
quarur.i
gnamque riro tuo judieo quan-Jo uobis a?qn« laus et

;
Ixtitia lergeat nnbem prasemis injurix. Vale.
volupias et iliius perfeeiione adveulitia, et ei tua EPIST. LXXIll.

probitale geuuiua cst. Vale. SYMMACHUS MCOMACIII FILII*.
KPIST. LXVIII. rtenum dolore discrucior. Sed ne major ad vestras

«VVIIIH.111 IS MC MACIll FILIiS. aures fama perveniat, prxsemem slaum valetudinis
Qnanquam sperem, pneTaia Dei vcn a, mox in con- Jirevitrr indicavi. Cum Ixta sm ccsserint , morrm
spcctum iiiutiiiiin nos csse vcniuros : tanien liticris ineuiM sccutus.dabo ad vos pagiuam Ixiiorem. Valete.
absiinere non J. bui , ne quod iruipus familiarihus EPIST. LXXIV.
careret oliiciis. Sume igilur pra-libalam saluiaiionein, C SYMMACUUS MCOKACUI FILIIS.
qiiam libi boni auspicii gratia adbuc stylo impeudi- Non fru-lra liacleous rcsponsa disttilimus. Tracta-
iniis, scd vocc proximc dcferemus. Vale. lus enim negolii ct chariarum invcsiigalio inoram
justi lempnris exigeba.it. Ilxe nlii absoluta sunt, cse-
EPIST. LXIX.
leiis, qu:c causx poscil instruciio, reciprocum lilie-
SYMMACHHS MG0M.YCII III IIS.
raruin munus adjecimus. Ipsi enim muliis obslanii
Eleganti eommento sileniium vesirun purgare vo-
bus curis, ilcr ad vos nequiinus arripere. Consiliuiu
luistis. &Uegaia cst eniin caulela iristium nuntio-
qux in- lamcn, quod transactioui vesirx possemus adbibcre,
rum, qtiandio scrtind.i snccedcrent : ut ca,
cmnulaliiis ex alio parrnie capielis. Qui ctsi adjulor.i
termissio scriplionis anle cclaverat, Ixiioribus indiriis
noii indiget, dignabilur i.imen ob inania fori, el
proderenlur. Sed nobis et llla per iiiin ios incogniia
sutelas veieium formularum sanctum Prosdocium
noii fuerunt, el b;cc srra ailiimdiiin visa sunt. Au- ,
licenti.m sospicio cessantis

prxsiolari : veniurum ad vos proimus, cun» reliquias
t;ebai cuim ruiuoruin
malx valciudiuis plena sauiuie limaverit. Vale.
oflicii. Et latnrn succrnsrrc non po-sumus, postquam
KPIST. LXXV.
gratia praesentiiim lilterarum memoriam prxteriii
IVMUACHUS MC0MACHI FILIIS.
linltiris cxemil. Modo niemenlo curam siyli inter .
pr.-crip.ia et prima sorliri ; ne huj.is exc.npli recor-

h
"™ ™ iin '' s Fu " dos «
,r * ,crire si '«• Formits
accessisse didicissein, Postquam aliler evenit, partiri
tlaiio majores dcnuo metiis aflterat , dum crcdimus
ili-r placuit ad miuuendum laborem. Erit igilur iu
s.ili c\spi'ciaiioue melioruin rnrsua aliqua adversa
arbitrio Koriiin» latum l.icere, ul ad quinluin ca-
icticcri. Valete.
KPIST. LXX. lendas Augiistas Formiana sede recrremur. Ilrce*i
SYMMAUItS MC0VIACII1 FII.IIS. animi noalri deailnaiio; nunc in cwlesiiun manu est
Diu ab sljlo faicor tenipcrasse. Niliil rnim qnod eObetua optati. Vale.
scribcremus, cmersil. Salutis aiilcm veslra- la-lam F.PIST. LXXVI.
lidmi dc adveounliuin aermone eapieham. Taodem SYMMACIICS MC0MACHI HLIIS
re.salio.ieul viril anYelio. Ueparsmus igiiur ninrcm NiiIIiis absque episiolis meis dies labilur. Quid
dieomka salutis, vaeui omniuoi neg iliorum, PosiTy- si iiliiii... uiuluiiin rcldereiisT Nec lamen posnilel
Imriem quippe leeesaioneni Romae oiia lcnia prudu- diligentia, quamvii bonor vicisaiiudinia ne^ligaior
cinms. Scd non usq ruaquo agendarmn rerom Nam qwn oi noro Dunl, eii.iin gratuiia dclecl.nl
sunius i)e«idoi. N.iai Uimim curruploruin parieluin E{u ad aauitalon lunio adhuc graiu provohM : tt
385 ErlSTGLUtUH LIBEK VII 286
<|ne iileo itineris ulierinris ambiguns luque j<\ profe- ,\ L!'IST. LXXIX.
cium delibcralionem sequestro. (jnid ipsi de reilitu symmachus mcomachi filiis.
ml siihutb.iia coinmorationc statucritis, avetaniiuus yEvmn maneat hic d:e>, i|ui le nobis fili.i ilctlil. , ,
edoceri. Vale. Huneego rl gaudiis nicntis, et vcrboriiin bononbus

EPIST. LXXMI.
per iiiulos annnrtun rectirsus vobisctnii oplo celc-
STNMACnUS NICOMACIII FILIIS.
hrare, ailjicere etiam milii ingravaLi , tihi jueunda
Anteveni inquisitionem , cuni vos sollicitos fnrc,
muiiuscula. Ut nunc lineam misi ; cujus poiest oblatm
qund essem morho ailentalus, adverterem. Ei q lam-
cxigua non videri , si magis mei in vus aniini, qiiain
vis uliro scripserim doloris mei adver>a lenuari :
sni prctii asstimaiione pcndaiur. Yale.

aliolend:filaniensolliciliidiniscaiisa(qila'. npiidainanlrs
semper incredula e-t) nunc quoque iiuutio, si dicliim EPIST. LXXX.

nnllus forlimx livorelTascincl, in coiirnrdiam mecum STMMACHIIS MCOUACm FILIIS.
sanilalem redirc. Sed iiondum sensum meum pene- Natalcm dominx lilia; ince ,
quein per annoruiii
tral imoenitas litloralis. Nam ut ex Innga in.iris ja- rccursus optamus esse uumerosuni , vobisciun agere
cLilinne siahilis gressus sero repnralur : sic tempnre et pariiciparc vnluisst-m , nisi proposiio rcstitiss i
npiis est, ut lanti mali decessio locum faciat volnpt.iti. n imbrium ennlinualio. Fungiiiiur laiuen religioso lio-
Krgo neque Forinianaa or.e, ncqne SEdiGcalinnis mcae nnre jucundi imiinisculi : petcnles , ttt Kiisceptiouit
lauiisper nllatu capin dulccdiiiein. Setl li.cc, ut spero, benignitalc oblal oms exdiias auge nur. Vale.
nmnia cttm bono vleludmis revcrlenlur, moxque ad
EPIST. LXXXI.
I.Tiiiiam vestri animi slylo mco communicala perve-
SYUMACIUIS NICOIIACIII 111 II-.
nifni. Vale.
EPIST. LXXVIil. Omnes ad nos natalilii r.onvivii eopias IranstiiHsiis.
SYMMACIIUS MCOMU.II! FILIIS. Sed iiiuiiii tle'uii, quominus ad nosirum animiim
Cum mibi puer vesier un.im epistolam rcdtlidisset; reiluiularel plcna feslivitas : quo<l non vnbiscinn
ut rescribercui proimus, tanquam mox rediluros ad poiius ii.i i cunsumpsimns : quoruin contuitiis
vos incithiiil. Sed ul didii i , ip-c ad ulteriora conten- alque uonviciu6C.ominend.ire iinnmmqiiam solet eliam
dcus, mintica usus esl lechn i, tpio paginam i oslram parca convivia. Quare el vobis, et i-ommuni pignori
cmiies ejus fttisliciis dcporlarel. Ille alleram nuuc cujus solcinneni diein gvdula reliîone celebrasiis ,
regressus aceepit. Flidere vos arbitror, quod egoser- uberes prccamur anuos , recnr.-utn iu hac eadein
vili (ircimiscriptiis stropha, pro sorta simplici du- festa nunicrosinn. Dccel cnim pius pareotes inollcnsa
pliun solverim. Natn callidiis vernula ,
quod semel felicitas. Nnbis Tyburis aura bi.uiditur; scd comra
pcriulii, bis recepit. Pergerem longius, si adjicienda exaspcrat aiiimiim malegesta ratio villicuriim. Neque
suppelereni. Vos itt prnpinqim urbis, iclebriore fama agercultura nitci, el fruciutim pars niagna debetui-.
lermti agiiis, et pari oiio. Vcstriun e?t procul posiios niliilqne jani colonis superesi l.ictillaluiii ,
quod aui
dilare compeni. Vale. rationi opiiulelur, aul cultui. Vale.
LIBER SEPTIMUS.
F.PISTOLx PIIIMA. EPIST. III.
SYMMACHLS STMMACHO I ll.lo. SVMM.VCIIUS FJLIU.
Siiine alacer pacrni scrnnin s .tispicium, ct dcin- Sccundas ad amabilitaiem tuam lineras niitio, ui
ceps officii parilisin nosesinmtinificus. Simul accipe, sit assiduiias mei sermonis utrique solatio. Tiiqooquc
qtiod voto iuocongruit, fasccs pr3?tura» luse, in eiim siiidiuni meum , quoties doiiiiuus ct fratcr tiuts oc-
auiitiin feliciler proferendos, cui advocaia iuimimiin u casiones repererit , aemulare : ct salus lua imlii gc-
volunlaJe, cgo quoqtie laeius iniersim. Opiato igimr curitaiem tnbnai , ct scripturtiin jucundiias voloptt-
I.Tiare prucessu, et propagaos tibi annos vitac atque teui. Vale.
tmnoris inlerprelare : longiora t nim liunt, quae ililTe EPIST. IV.
runnir. Nec dnbites utriqiie nnstrum prospexisse lor- STMMACIILS FILI0.
tunam ; ul ci luus magist atus jiivelur prxscnlia Circensium solemnitati consularis magnificcniia
pairis, ct festoruin luoruin vulupiaie coram defru.ir. satisfecil. Ludorum adbuc et iniineris splendidissima*
Vale. imminent funcliones; ijiiibus ame Febroarias nona*,
EPIST. II. ui opinamur, iinpleiis, iier ad nostra relegemus.
stiimaciius rii.ro. !l«c eo scnbo, ul bctilia amabiliiaiis luao spe mc-
Ubi primum scribendi mihi ad vos copiam familia- lioie pascatur. Vale.
ris ingessii occasio, non distuli dcsiderium lui scri- LPIST. V.
plione tcslari : nl saltilis mc;e ccrlus luain cures, el STMIIACHUS FII.IO.
snbindc abscuiiam niciin liiteraria voluplite soleris. Credo alias litleras ineas in inauus amahiliiaiis m.i-
Valc. anie venlnras. Ilujus naiiiquc cptstolx poniiurcs
lK7 Q. AllfiELIUS SYMMACIIUS. 188
loiiio itiinM e muio* reduces proaequentttr. Ego u- a iii»i» Bcriplis tn noiiiiaro tuam similiter veulura, quaj
iiicn lalulaliooil muuere .lustinere non potui : malul gaudeu. Vale.

EPIST. XI.
eniii) reduadare olucium quam desi-
ure perfeetum,
SYMMVCUUS riLIO.
deraretur omlasum. Tujb amabililaUi noedum ullam
Assurgit animua mem quotiea amabilitaila tna
rampsl, qusio ui bujua titii munerii ramma
,
eplstotem
quid senno deferiur. Nam et sanitatii lus apportat lldeni,
curaiio sit. fcx Uio enim meliri animo poiea ,
et profectum ostendit ingenii, llortor igilur, ut mc

levamloia abaeoUboa iribuai assiduiiaa Kripiionis.
bujuimodi 1 1 ;
i
:• ii ;, nosculis rrequeoter aspergu. Nec
Valc.
EPIST. VI. iillaiu ceasaiionem tibi vindices, dum auilrau, me
SYMUACHIS FILIO.
brevi adfulurum. Planioia euim fient, et faciliora
Doald ct a m proalmeamabilliaiia tuaa liilcras aumpat, oninis ad rccurreodum

aniraua raciieinr. Vale.
, lipaginia tuis revertcniis
quibus indicabatur et sedulitas animi tui, et profeclui
Sola episiolse brevilaa nequaquam patcrno

F.PIST. XIL
ingenii.
SYHMACIIIiS raio.
desidcrio satisfecii. Quod eo srnbo, ui intelligas,
quantum ex >eriiione. luo ceperim voluptaiis, qui Magnuni io modum sollicilavit mc ioequalitalis lux
D nontins , licei leeuritai sanitalis iisdem iitteria esset

querorcnpiam defuissc. Quis enini optci satietaiem,
indulgenliui adjuncta. yuare anlmi ineertui approuero, orana di-
uisi reruui bonaruni ? Postiiac igiiur
v.na prxsidia, ut tc compoicin borns valetudinis , el
scribe, lux mea, ut pleniore styli tui munere le«jen-
epistola mea, ct recursus invenial. H.ho enim voii
lis aniiiius expieaiur.
paierni impelratio faciet.ut rediisse deleetet. Vale.
F.I-IST. VII.
BTHHACHUS Fll.10. EPIST. XHl.

Accessa pereRrinaiioni nos>ras largi r dies ex com- SYHtfvCDUS FILIO.
pereodinatione ludorum, quospluviarum inienreotoa Iter meum fama? v?rictasretard:,vit. Nam dmn ea>
iviardani. Sed volo, ut hanc dilitionem salnlis nieoe pioro lua, et longitudineni viaa dierom interposi-
cerius lenilcr feras, et desiderinm lui ,
qnod apud tione disiinguo, landem sextum cal. Martias Mediola-
me creseil ex mora, styli assiduitate soleris. Vale. nuin pcrTiceni longinqna perveni. Nunc labOrem meum
domini et principis nosiri blandus sermo sol.ilus esi.
EPIST. VIII.
Speroetiam legaiionem brevi in notitiain divi/ii urin-
SY&iU.VCIIUS FU.IO.
cipis perferendam : siquidem \ir c.incla prrcctsus ,
Confido, solando animo tuo siyli mei nssiduitalcm
pnsse sulucere. fvam
.„ .., „
recenliuus
... ..,
"
„
scripns
,• i „ ailuo
liunc
,.,i.,„ _
(J .
urimas v
cui H partes causs
.
publica: nostcr oruc
,, ,. ._.
msnda-
mei
vit mox cnin prajsidiis validissiinis adfore nuiHialur.
sermonem , cujus leclio libi spem rcditus polli-
Vestro silentio vehemenler offendor : atque ideo
cebilur, si lors prjesumpta confinnet. Ratio auiein
peto, iit percgrinationis meai patientiam crebro ju-
liujus xsiiinalicnis in apeilocst : quia posimagnili-
vetis nffatu. Vale.
taiii iudorum consularium funclionem sola adbuc
EPIST. XIV.
arenc restai editio. Mulelurigiluranimusingaudium, SYMHACHUS FlliO.
el adeplum csse le crede, quod possibitis conjeelura
Cum veredarii deessel occasio, privato homini
promittii. Vale.
redilenda scripta Huuc ad vos arbitrof commisi.
EPIST. IX.
sero veniurum. Utriosque litteris sadem conlinep.iur,
siMUCnos filio.
quod sexttim cal. Martias Mediobnum multo anfraetu
Scinlillarc acuniinibus atque sentenliis epislolas
ciicumvecius intraverim, veneraiusque tioiiiinum e!
luasgaudeo : decet enim ioqui exsuliaatius juvenilem mei laborem
principem nosiruin.ctijtisserino itineris
calorem. Scd volo, ut in aliis maleriis aculeis oraiio-
compensavil. In prxsentiani viri cuncia prtecelsi
nil ularis buic autcm generi scriptionis maturuin
:
comilis agenda produco ;

quem inox , Deo juvanie,
aliquid et comicum misreas : quod (ibi et rlieton m adfore nuniiorum eoolrmat assertio. Monu luai cur»
luum rredo pracipere. Nam ui in vestilu liomi.mm, D sit decus noslr(ln)i peregri.ialtouis tneai curas Bljli
cacteroque vita- coliu, loco ac tempon apta su.nun-
Vale.
assijllil:l , e s „ bri .
iur ingeniorbrfk varietas in Eimiliariboa scriptia
: it.i
EWST, XV.
negligentiam <|uamdam debet iraitari , in forensiLus
SVHHACIIUS Fll.lO.
vero quatere arrua facundiat. Sed de his non ibo lon- ipem mibi adven-
Amiciliai ooalrae coolemplaiio
gius. Perge inlerim, quo ic anatis impeiu^, et oatura Prepe est ut erraste me credam, qui
lus tui fccerat.
ardor imjieUil. Mei voticapnl est . bene vtic:;s, <-t
pareniis iponte i .
supra aunoa luos lilierarum dote ditescu, Vaha. leereaeccja,

Qusndo igitur aine ambiiu noatr i
i
oratus appropera. h't î le lupi >!"'i" l >'>ur eap!e\ ll,

EPIST. X.
SVJIUIC.IMIS HLIO. Laureoiibua ajlvia amama eommuta nec veresrii
Amico noalro Annio euraim prxiereunti uotui so- ruris borridi denunliationem. lu oculis m
i.iin diciioneui b.ilniis injungere; led debnil ii')i »a- busmare: celebri ilinerevilla prvslringiiur. \
farsrum, eubilia, plauo > i. Kl>i

nitaiia iiice lidem racoro lcctie litlerarum. Esto igl ilur \
tiirauiiiiu Ixliore .'t ipora, dccus nicuin, froqueo- lucc ibcsscnl, uitc ret uirairuin
2K9 EPISIOLAIU M LIBER VII. 200
luus ei lilteiarum liberalis c<>ilaiio, T.ireiuinas aul A inensam succinxcril modus voltinlarios; aul unqiiam
Siculas voluptales. Quare si lu quoipie liuic senlentuc Kormias vicina urbe , longinqniore niutaverim.
inaiium porrigis ailile te rustieanlium nuniero; et Etiamne explorarc (c fas fnit, quid procul ab arbi-
panlisperCatones aiqtie Alilios aemulare, quos voniis tris suuliorum meorum cnra contulerit in pagiuas ?
ei sti\a ad consulares misil secures. Valc. Ulrumne mc operatum ceris , slantes plerumque
ocnli ci palloris signa detexerinl ? Exploratorem te
EPIST. XVI.
stylus nieus patitur. D >ces amicos su<picionum vias,
SVHIV.ACHUS ATTALO.
et si dici polest, odore aique vestigiis scripta nostra
Vicem sermonis mei desiderasse te gaudeo : sed
venaris ? Nunc ego scire poslulo, qunl in Tyburtibus
amolior invidiam negligentioe. Parata cnm responsa
pomaiiis liticraruin operis exerceas. Solum hoc fania
deseruil labellarius luus, excitus, ut fando comperi, atiulil; balneum libi nnper exstructuni , cui torris
valeludinis luae dubio. Agnoscis nempc infucatas unus ad justi caloris pabiilnm satisfacere narratur.
esse, nec cx alto tralii eessationis meac causas.
Nnn
Leclilasse auiem te in multo otio utriusque lingius
ibc iongius, quia brevis est assertio veritatis. Nunc Ego t;imen non quajro
aintores, ipse index fuisii.
sanilatem ubi graiulor, qua post nimium melani
an aliquid etiam scripseris. Anim.dverlo enim le
cognita, multum gaudii in peciore meo diluxit.
B ghiria conscienlise proprii operis accensuni, vnlnisse
Imlicinm anicm respirantis vigoris tuarum litlerarum
cognoscere, an ego quoqne idem fecciim. Sed jam
jucundi^s pralulit. Petis namque ad conGrmandam balnei
omissis epislolis velini redeas : nisi forte tui
raleiudinem mei remedia subministrem. Festi-
siyli
sumplus boriatur, nc deseras parcimouiio
brevis
viias ista Baiana est. Nimiis salibus le sinus Lucrinus cousueiudinem. Vale.
infecit. Estne aliquid in verbis meis, quod aures tuas EPIST. XIX.
sospitet? quod medicinam sensibus facial? Credo, SVJIMACHUS ATTALO.
consenlio. Nam plerumque amara hausla ad salulem Duo pariler commissa in amicitiam redemisli. Diu
valenl, et succis tristibus affecla refoventur. Sed episloke lux salibus ahfueras, niliil scripseras : quis
nimium quanlum avarus es, qui Flaviano nieo pr.e- canm manu has offensio-
Colciius aui Thessalus aut
sente qiiidquam requiris; in quo tania reruni bona- nes levassel? Ergo ob epistolre dcliniinenium von a:
rum delinimenla sunt , ut milii quasi apud sirenas preiium feres. Sino ul amici lui nuptiale festum curae
ant Loiopli3gns hssisse videaris. Atque uiiiiam veei urbein Tyburtem, qux nuper
vacuus exerceas, tibi
stro oiio juugerer. Plus de vobis carperem salubri- communem Junoni et ilcrculi facias.
faces prajtulii,
tatis, quam tu desideras, qui a me solas litteras
Reverleris, ut spero, posl repotia in Caelium larem.
poposcisli. Vale. £ Vei si adiiuc juvat assiivos dies in pomariis tuis du-
EPIST. XVII. iterum indignatio mea liueranim tuaruni
ccre ; tibi
SVMilACHLS ATTALO.
nielle placanda est. Vaie.
Nae ego frustra bactenus tacui , dum le promissi
EPIST. XX.
cerius opperior. Tandem redeundum milii e>t ad
SYUUACDCS ATTALO.
consueia solatia, meliorum desperaiione. Et fortasse Vilia Tyburis, qua: proxime in jus luiimvenit,
succenses diulurno silentio meo. ld vero etiam rcli-
prxdicatorem requirit. Ego tamen
majoris ingeuii
quiim css, ul irritus spei cunctalionis ascessar. Est
lingu.ne modicus, ut polero, verbis lionorcm loco
igitur lutjuris super ordiendo itinere stare promissis. xdium venustaiis est! quis
faciam. Quid hic in pcsitu
Me contentum styli levamine non pigebii. !Ioc certe
situs ! quanlus ex edito late in plana jaciatus oculo-
ofliciorum commercio, aul solalior, quod non venls,
rum ! Frequentare has scdes Orchornenias dixerim
aut merebor, quod veuias. Vale.
deas, aique eas sedulo adnisas, ul te coiiciliarenl
EPIST. XV!!!. xdibus suis dominum. Perge igilur ut facis, et victis
SVIIMACUUS ATTALO. xvo redde novitatem. Mullo hoc factu prompiius,

Proximede Formiano sinu regrcssus in larem C<e- quam quod Hesiodum ferunt posito senio in virides
lium, doino jam diu le abesse comperi. Daium mox ® annos rediisse. Inierea gratulare nobis bonam vale-
negoiium est Tbcophilo commuui amieo et nunc tudinem; qnx ut libi quoqne iongum secundct, inter
itineris mei sccio, ul et ad te in Tybureni agtum fastigia c-si votorum meorum. Vaie.
redilus mei nunlius pergeret, ci salutationis vcrba EPSST. XXI.
deferret. Bunc tu, ut es curiosus rermn mearum, simucnns attalo.
quasi aliqun tibi in iios decrelo publico iuquisitio Pnsiquam roihi liiteras tuas rbedarius mcus red-
essei tribuia , versando palam focere coegisii qinc didit, et saluiaiio ex itir.ere poriata observaniiam
,
fnris gesseram. Nam hoc confessae sunt litierae liia>, nostram soivit rel ;
gione; dalus est mihi adiuis, crc-
quas ideni vir opiimus Tiieophilus reportavit. Fueril bro dum aheris.tecum loquendi. Quare ab his ordior,
bcnignitaiis tuse actuum meorum fastigia et capita qux in voto tuo prima sunt. Deura pace, mea atque
disqiiirere ; ntrum cn bra vectatio campi ac maris unici tui sanitas viget. Urbanas lurbas Valicano,
valetudinem maani iuverit ; nn ullus agris nustris in quantuni licet, rure declino. Et lamen, si quaudo
eultus, auiibus niior, pecori numerus accesserit in ccetum vocamur, ad obsequium concilii publiri
qnid afftuxerii eliiiuin copiaruin; iitrum d>n ularem pedcm rcfero. Scio le nihil amplius de nobis vellc.
Q. AURELIIS SYMMACIIUS. 2"W
101
mo- A quie«cU, Quod quidem lieri opunere con«eniio; t-cd
Tautuuidem nernmeew rarnm (uarum dosidurii
ms nattutat. ^ J ' 1
' iinii ealesua, ut poniificium tuum iu iiaiiiu.i noain
EPIST. XXII. ptuiendas. Pariimnc est, <| I ipse x-que desiderau-
smiiniM aTTAIO. dus cnMnrliuni uieiim dcscris, et invides nohis cxo-
Longa me deliberatlo habuit, an libi bonnrem plalissimain soi irlalem '.'
Insuper allerum qiiuquc
fanresubjusU icdiius vesiri eispcelalloMdebereni. deleuiflcii amoria artibna relinei; eredo conjiciena
Iraii-
Verobar enim, ne feslinalio Ina snlaliis oliv iis acceleraturuiu esse ine rediium, si uiroque detUtnsr,
gerctur. Sed Imc arabigunin soivii raiio enniraria,
At fgo denuntio npus esae monilore, qui relraliat
ipem dedit, has lineras reverteiili alimulnnun, amo otium, pascor quieie.
quse hxrentem. Nam, nl scis,
noii frenormn in*Ur iiiiur.is. Et cousuHn afferlo bre» m.am

Inslruo itaque le adveraum lentiiudinem : si
ut
viutera, solam ubi prrferens iliiiimiem aalulia :
abaenlis amici jam deaideni rcditum, patere brcvem
verboruiu meoriiin exiguus hauslus efflcaeior sit ad
prasienlii excunum. Vale.
SOlKcltandam siiiin, qtiam explemlam. Vale. EPIST. XXVIII.
EPISi. XXIII. SVMMACIIDS MACF.DOMO.
SVMMACIIIS ATTALO. Lieel gravissimis febrihus impedirer, nnn pntui dc-
Requtrunt me, credo, oculi lui ; mcns adesse non B mgare tibi honorillcentiam litieraram, ne rcligionis
ilnbitei. Mecuiii euini diligenlia lui pcregrinatur, negligeni judicarer. Ncc tamen in inulta.n seriein
totnmiiiie animi alloi Hone circuillfero. Nihilum nus propagare lillcras valui : qiLirum Lreviias inculpabi-
exerceo siylo amiiiiia: volupialein. Oimd si tu i|uoiiuc lia eal, rum ex injuria valetudiuis, nou ex voluniate
invicein feccris, eveuiet ut Inngum Imar olii posses- dc-ci udal. Vale.
sione ;
quia nou negabis quod me possil abducere. EPIST. XXIX.
Vale. syuuachos MAr.r.Dosin.
EPIST. XXIV. Nequc fralris noslriV. C. Piorliani profeclio passa

SVMMAI.IUS ATTALO. esl ul silerem, neque nnslra sivii afferlio nl officiis
Ad Neapoliianam praveetus oram, litlerai sumpsi, lemperarem. Capc igilur debitmn muims alloquii, el
quibus nos in advenium tiiutn Baiis residere jusaisii. iit me facias prompliorem, imperfeudx salulaiionis
Asserebat perlatorepislola; imminere excursnm iuum operani frequenter usurpa. Vale.
calcibus suis. Qmd facerem, cmn me uee locus idem LPIST. XXX.
teneret? Expcdilius visnm csi ul a te polius graiiani
SVUM.VCIICS AfllCO.
eonliuuandi ad vos itineris po-cercuius. Amicos
Est quidem mibi ruris otium volup ati : sed anii-
enim, non Baias desiderasli; uisi forte illo loxurix C quiorein judico tui volunUtem : quare ofliciis consu-
»11111 iraheris. Comitabimur te, si eo redire ma-
laribus, si fms dictum juvet, spcctalor el conviva
lueris : qu.unvis regionis islius cmluiu saiubrius ct
imn lieero. Vale.
pares cnpis sini. t.iii opiio tua, in!endere iier, an EPIST. XXXI.
relegere deb-amus. Ad defi-n-imieni iiieam perlinet, SVMMACIIUS ATTICO.
en redeuiitem tc sequi, ubi advenlanlem exspeciare Retrahcre nos e Campatiix gremio Tyburtis agri
non potni. Vale. laudibus studes. Esl ille, ut prjcdicas, in tuo rare
EPIST. XXV.
de sus cupressis, el fiiniimn largus, el monlano situ
SVMUACMUS ATTALO. inora
frigidus. Essent ba?c inibi desiderauda, si le
Si nspotidisses episiol.e mea;, lcvasses onere con- uberiore le inissent. Nunc proprraioiu urlicm reditu,
«cientiam luam : iiiiuc nosiram laciiurnilate juvisti.
quam lastiditi loci suspicionem dedisti.
uesctu iinlii
Kepcnsa enioi offlcia Ixtitiam mihi prscsUnt, negaia iu

liabenl eaiin sepe vuluptales satietaiem. Quud si
victoriam. El scio ex abmnlauti pnsse faeere , qnod esl, satisfarium Formiis puto, quilms rcnuniiaveras;
mis iniilto siiilurc deslringitis. Sed quia invides bnna
ciini libi etiam pralata displiceaui. Vale.
verba lectnribns; ne vim faceie Gxisiuner avarilix
in.f, dispemlium nieum devoro. Vale. p EPIST. XXXII.
SVMMACIIUS ATTICO.
KPIST. XXVI.
Itelegere iter ei in coispeclum vestruni Undetn
SVMHACIIUS UACEOONIO.
redire mediUmur, Ihjel lilii nostri virium vacui sint,
Audeo te in agrnm Laviiiaium 111 uin posl Tyburies
me febrimn lioxa leniaverit; mmuelur lamen lalmr
ct
rngaro delieias : uec sum religbisi desiderii lougus
inlervallis brevilm-, mansionum. Spero locoruin mu-
prccator. Ea i|uipi>e inicr nniicos pelilionum dcliet talimie proce-surmn aliqu d Curani me
eplatis. iu
es-e cundilin, ut prieslaniibus prona videantur, quae diligentia: ui.r u-.ii probalaiu iic-ceie in dies gande >:
siuit magna poscenlibus. tale.

cni impense verbis gratias agerem, idlaudis poiius
il
EPIST. XXVII. affectatione, quaiu sincera pieUte facercs. Vale.
SVMMACIIIS MVCtllll.MH.
EPIST. XXXIII.
Snics ftfArmare, quod me tiiii prmferas. Pussel lu»c imtACuue vrnco
esae eredibile, u flliuin meum Atlaluui ad nosveaire PrOlimi iiidicium saluns mce pr.eluli; nec dnin
pateiX-ris. Iu luo ellim jure rsl, Ims niniiilis ac- qiiod iiivicciii de prnspcris luis lcgerem, rcddidisti.
29j EMSTOLARUsl I.IOI.It VII. 291
Nun piget ume» anic toluiinnein rcligiusum l.iiu- A KPIST. XXXVIII.

ilerare. Tania e»l enim securitas animi in nos lui, nl SVIIMALUUS 0! CIO.
repentum putem quidquid ab ainante debetur. Valc. Jncari nulii visus es, cum le sciiheres obvia iuili-
EPIST. XXXIV. tum arma litnuisse. Crcdo ue liium Her in Campania

SYMMACUUS ATTICO. Inugi.iqiia seqiierciiiur. Nam si ipse diu versaius in
Salnl >linni9 lionoriliceniiam pra-hiciilus, Geinlicl raslris, nonniliil liutoris evperiuses; ego togne as-
agcntis in rebus exsequor posiiil.itiim, qui a te ju- suclus, q liil amarilndinis incidissem? Sed non pa-
me opiat adipisci. Ilitinaniialts tnae lior, ul libi <l inoram ptosil aiuiil.na trepidatin.
stum favorcm per
probabilem voluntaiem iiumeruiuqne Carel Appia lota mililibus, Iransve. tis omiitbus, qni
est amplecii ,
eorum, qui te jure tuspiciuul, adjeciione novi <ul- pacatu Africx slalu in obsequitiin divini prinripis
toris augere. Vale.

reverteruni. Qnid, quod eliam palria in reluis angu-
EPIST. XXXV. siis, vel openi bunmum, vrl sncicialcm requirit*
SYUMACUUS OECIO. Ncqne eiiuii praaseniiam nostram snla prospera ejus

etspeciam. I.aiidabilioris oflicii est, pariieipare dubia
Animum meum Canipani litloris commcinoratione
(uin civihus. Sedjam spes iDcbor urbis mcciiar vul-
sollicitai : ted nubis quoque in Pnenestino rure de g ttun serenal, ct alimonia iiiierim prnviso fulia snb-
gentibus non minus voluplatum suppeiil. Siut licel
Sid.n, frugis Lihyi .c sl pulalur advclitutn. Vale.
1'lures hniiiiiium senlentia:, quse maritimis monlana
posiponanl : cgn t.nucii viiaudis xsiibus magis judicn EPIST. XXXIX.
nenioios i, quam culiii aperlu cniigruere. Adjeceras SYUMACIIUS DECIII.
:id irriiamenlum p>ofecli<'itis ucslrx, lilium nieum
Plemmq e fors dispnsita cnuturliat : qiiod ntiiic
Fl.iviumim brevi lecuni rultirum. Hujus ego pr.rsr n- miiii iisu veuii, qui Etruscus vapnres salobritaiis
lia jaui diu defiuor. Ex quo intelligis snrtem meani
causa adirc non pnlui, reientus subiliset ttiiiiullua-
mulio esse pnliorem. Nam cl comparatinncin loci
r:i-. Nulla igiiur libi per me indirilur inora : quin-
utriusque in ainbiguo collocavi, ct sucietatein pignn- imo el horlor, et postulo, m festinalo itinerc llo-
ris mei, qua maxiiuc glnri .barc, in rructum nieum niain revisas, redda-que nobs jucund<lalein praescn-
Iransluli. Ergo lu poius remelii i ad nos viam mutaia iix tuac, qua dcfrui iu suburbanis non contigit. Vale.
conditione deberes ad satieialem, qnam lihi atiulil
KPIST. XL.
copiarum lonjjus usus. N.nn Campania, ui esi abscn-
SYUMACHliS DBCIO.
libus desiderabilis, ita facile explet mnrantcs. Sed
de boc non il>o Imigiiisnc Hli rcgioni, qme n biac- C, Jam dniliiin cnris publiiis absolntns relcgere it r
ceptissima est, denuniiare, si veuero, faslidium meuin potius, quaiii auspiciis litlerarum lenire nmicoruni
videar. Yale. dpsideria dcb< isti. Nam si valelndn ex senicniia sup-

EPIST. XXXVI. peiit; quid ransx dicam, quml diotius in Campania
SYUHACIIUS IECIO. dcmnrarisY An in nos amantissinios tni defraudes
bnnis, qii« in le snlemus ainplecti ' Qiiinimo urbis,
Noiduiu Noapoliianuii) titius acccssiiuus, visttri
noslrique reininiscere, el diitn opportnniias aesiatis
arccm deliciarum luarum. Sed tamen ninnia, qti.c
inviiat, iier lesiinus usurpa, ut longa abseniix tuse
Tynlii-nus alluit, nominis lui plena suul. Quid iuul-
l.i? successisli in rainani Luculli; guo niagis miror, damna landem nptaln redilu sarcianlur. Vale.
ad alia te nonnunquan) posse iransire : nisi forie fa EPIST. XLI.

siiiiio fugis copias, ei iuutaii><ne castigas salielatem. SVUMACnUS DtCIO.
Sed nimium baclenus ahfuisii. Pntnjam parcimoniae Quo abiit promissorum (ides? Spcranti recursum
diuiurnilate conciliaium tihi desiderium cnpiarum. ttiuni liaeraria levamenta iribuisii. Potuit jucunda
Quiu ergo ad nos gradum promoves? aui si lilietitcr nubis litijus inuneris esse pcrcept.o, si nihil gran-
illic nostrae immoraris rmgalilaii, rrdeundum nnbis diusspopuiulisses. An veritus cs dcliciariun luaruin
'
propcrecsl,qiius nou decet alieuasaffeclare delicias. consularem virum icstem? nihil egit lixccaiitio.Ocu-
Vale. lis sublracta miracula, auribus deiircbendo. Nam ul
EPIST. XXXVII. quisque noslra offenditur parciinonia, te abesse su-
SYMHACHUS UKCIO. spirai. liaque in contumeliam convivii mei palam
Yoluplaii niibi est, qtiod vales. Se<l quoil Kormiis desideraris. Sciet haee Senatus, audiet populus. Ne-
nostris Neapolilana ora praTertir, animadverln tui que enim pussum aliler ulcisci absentix tuas justuin
nun esse judicti. Iu gratiatn quippe pra;sei)liuin non dolor.ni. Vale.
senientiam, si d vorba mutu-ti : nisi foric terum hia- EPIST. XLII.
rum collaiio facit, illud tibi es>e jucundins, nbi fru- STMMACHUS DEOIO.
ctus uberior. Sed natura rcgionum suis nierilis, non Abrumpcnda jusie cessalio est, el iu affatus mu-
nosti is quxsiibus asiituanda csl. Ei quid de hoc mnl- luos cura lendcnda, ne veleris inler nos amiciii.ti
ta? Tesiabitur coinmoratio tua, an ibi libentius otie- memoriam scrihendi negleclus altciiuet. Quod ut li-
ris : ciiiii in dubium non veuiat, qiiud a ine inviius henlius dehinc facias, a me sume principium. F.u
ahsressoris. Vale. libi litteras salutationcm ferenies, qnas seiistbus tti»
VM Q .UjUL1.II S SYMMAC.IirS. '2SG
voluptall BBM ICSiabllur ofDrii BSmulNlio. ijtiod si A iluinino cl lilio nico Fhiviano, quem proseqiii ho>:
•
ii.iu) portitori frnelura psiiocinii tm serrao isie viaiico ilclico , nec aliquid adjungere i
quio iua crga
quxsiverit ; prxcedouliB siieniii accusabo dispendia, oiiin diligenlia non recipil ntigmenium. Vnlo iîiur
Coiblsbil eniin, pluribus me potuisso consulere, si DOVOris, non BSSfl fastidii, quod quain ininimiiin de
lealioqui ante cospissero. Vale. eo scribimus, sed sccurilalis dc lua incntc pra-suui-
pias. Talis jugiter bi enm esu dignarc, qualem le
EPIST. XLIII.
vetus amuitia pollictiur : cui adjicit tui liouoris gra-
SYini.ulllS DlCIO.
dus, ul quxpio co vclle debcs.posse nonncges. Vale.
(ium ruri agercm, libcrtale cceli grcssum refor*
mans, cujus roe osus post iloloicin moratur; fami- EPIST. XLVIII.
i
ariasimus meus ordieudo itiueri paraius fecil ad BYMUACHD8 DECIO.
Rcribendum sui copiam. lllico smicam siudio meo Favore mo raclum est, m evcctionum admiuiculu
nmplexut communioHom, scripuDon distuli : quaeci sumoremuS) quibus fainiliaics mei empturi equas
iutcr nos augerenl eommercium reiigiouis, el com- Curules ad lligpaniam eommeareni, U"*so igimr in
meanll primum apud le noiituB limon aperireni. Si rcm missos raox trensire praecipias ;
quod longo tem-
probabiles bujus epistolaa causas putas, imhi sermu- .. pore opus cst, ut de singulisprovinciis opiimusquos-
nis lui gratia, illiamoris frucius cveniat. Vale (|ne excerpat clcctio, ei morosior cautela perducai.
Praeteraa tibi validius obiigabor,si duohus aiiis vere-
KPIST. XLIV.
dis eoriuiuleni iler juveris : dividentur enim singuli
BVUBUCHDS DECIO.
utex diversis provinciis cdeciment lcctiorrs. Eril itii
Rcnuincror niiiii dictam a te salutem, quamvis
beneflcii, posl illustrein et praecelleatissimuin virum
dielius proximis ultro amiciiiam styli opere frequen-
comitem, quidquid domui nostrae pranoria Glii mci
laverim . qmc commemoralio non exprobrat officia.
editio splcndoris ailjccerit. Vale.
liujus enira diUgentise voluptaie animus nieus p.isri-
tur. L'st igittir tua optio, an i:i me velis saepe lillera- EPIST. XLIX.
rum esse munificus, quo! quideni maxiuie cnpio. BtWUCBUS DICIO.
Scd si quando nobis iVneitis iste dcfucrlt; eadem Certissiinus eonlra omoes proeellas snimi tui por-
miiii gaudia tecuin loquendi sermo noster praestabit. tus est ; idco ad te sororis meae lilius spci eertus
Valc. accurril. Negoiii autem geuus de bumauiuttfl sae-
EPIST. XLV. culi cxspeciai auxilium, cujus qu.d.tas virtuiibus tuis
SYSUACIIUS DECIO. precum lectiune paadetur. Ergo proiixus esse non

lliia liaic via est qua maxiDie i ivibus ac fainiliari- C debeo enarralor injuri.e , cum serieni desideni lides
bus meis prosim, si cos in clientelam tuam, quasi supplicalionia exponat. lias autem solas partes mdii
mystagcgus iuducam. Quod nunc pro Gaudentio faeio, injuiijjit affeetio, ut pro conjugc pignoris inci, cujus
viro generis senaiorii : cujus modestiam, si propius paiiperlili gravis paratur ruina, sutTragium tui favo-
inspexeris, reperaris claiis natalibns parcm. lgitur ris exainbiam. Vale.

in obsonui3 tua incunclanter reeeptuB, antc plensrm EI'IST. L.
sui Bduciam, quaii; mox illi morum praestabit inspe- SVUUACIICS DF.CIO.
iiio, intei! gat de se testiitionio ineo crcditum. Vale. Gaudii de te mei nec ipsc ostentator e-se per vc-
F.i'IST. XLVI. recundiam possum, nec testem altrrum cito. Sufficit
SVMMACIIUS DECIO. enim, quod amorem meum de lua mente metiris.

Debeo lamen lxtiliam conliteri, qux pr^fecturae ba-
Singulnris animi tui bouitas sa>pe vorat ad juslas
benas ad bonam transtulit voluniatem. Interea nou
petiliones fiiluciaiu nieam. Non esl igitur commcn-
minore abundo laetilia, quod domiui ct lilii mci Fia-
dationum famiiiarium verenda reprebcnsio, cum ipse
viani proliXUS in judirando labor optaia quieie per-
ad lioe me Sludium voti benignitate sollicitcs. Spcs
frui mertiit. Neqnc enim le differri diu ab hoc pra'-
ergo ccna cst, yratas tibi forc lillcras quibus orna-
D mio par fuil, ueque illum ab otio r lurdari. Iluc eo
tissimum virnm Desideriura velorem ainieum meimi
scribo, ul noveris nos pro luo lionorc agere fiemo
prosequor. Domeslica huic causa rumpendi Oiii ad-
priucipi gratias, ei te idem bcorfl pro iiims scruri-
movil ncc-ssitatcm. Kam facde jacluram disaimulara
taic debere. Smcrca qiUBSO, ut in epistolis fiequiii-
puiuissei, si admiiterel magnum animmn angusia
landia moram luum leneas, necprivatiaefSeUa actu*
fnriuiia Ex ipso latius audiea, quidquid epistulaa
publicos obstare causeris, Nam muliijugis ueeoaaila-
lirevilas recusat absulvere. Hilii âtis esl, pro co in
tibus par fuisli : nullumque exnarientiai genu» asi,
uuiversum mgare. Suacipe, oro, bonefaciendl provin-
cufus magniludo vel novilaste possit a nnfallii ami-
Cinm,quac bominum merita Deoapplicat, clarioraaquo
citiie dcbiiis avorarc. Valc
fiucluB ex Imjns coramodo cape. Mibi enim videnlw
EPIST l.l.
beiioflcia plus conferre nnestanli. Vale.
BVMUACm S BCCJ '
F.IMST. XI VII.
Habeanl forlassia alix coinmeadationre mea inier-
SV3IUK HUS DKCIO. preiationom benignitatis : iata judieil est. Trado
Nec absliuerc 1 :ini> pntsum proflciscenlo ad vos ciuin ;iiK'iu pvctorl luo fratrein meuui Sovorum,
o EriSTOLARUH Lincn vrt. *S8
97
A culp.u aut crroris iiirurrit, conlra illius mcritun: m?>
ppiscopum omn um
:
seclarum alleslatione lauda!;i-
plur.i inc dicere, el desperalio aequainli

digueris intervenlu re'axare. Vnle.
lcin : Jc quo
pudor non sinit. Pranlcrca testis, EPIST. I.VII.
meriti, el ipsius
rescrv.ms morum SYMMAUIUS decio.
non laudatoris parlcs rccepi ; libi
cum penitus expcnderis Et virluiis ct propositi tui est, bonos quosque sn<-
ejus inspeclioncm. Qucni ,
reperies me ccssissc potius ejus laudibus, <|uain pcr

cipere : inter quos Alcxander contcinplaiioue hone.
ncgligentiam defuisse. Vale.

Maiis jurc ceiisciur. Hunc ct in adjumentiim sui, rl
amoris in te inei gratia, familiaribus lilteris prose-

EPIST. LII.
cutus, impcndio deprccor, ut illi favorem congruuui
SYMMACHUS DECIO.
dignum tribuas, mibi vicissilndinem sermonis cxsolvas. Valc.
Quid tibi pro lanla in me meosque cura
tua rcvera acquare non possum EPIST. LVIII.
rcpendam? Ufficia :
me cultu nienlis cl alle- SYMMACQUS DECIO.

spondco tamcn, nuiiquam
ambigo etiam pro bencfactis Duas oratiunculas meas nuper editas, ad illustres
ctione cessurum. Nec. lc
hac viros, virlutuin et litterarum sacerdotio praediios

solam boni animi mercedem exspeclare. Scd in
Felicem et Minervium rnisi. llarum ciiam te ul
eonlcstaiione gratijc morari me Inngius pudor luus ,
" ainantem inai, si mediocribus ingcniis non offcndi'-

iion sinit : deberi enim judicas ainicitix noslrae quid-
nuid ego credo prsstari. Vale.
ris, opto esse lectorem. lpsi voluminis copiam fa-
EPIST. LIH. cieni. Ita enim siudiose tamam meam nuinuni, ul
SYHMACIIUS CECIO. •uffragia bonoruin mihi nesciant invidere. Valo.
Parva cst commendalio scriptoruin nieorum, cum EPIST. LIX.

Eiiscbium f.nniliarcin viia innoceus, ct aiiuusa inililia SYUMACIIUS 1UI.II).
bonrs qiiibiisque conciliet. Suo igilur prj^ditus ineri Sacras mihi litteras Julius agens in rebus exSiibuil.
;r>. icsiintonium pro te mcum, non ambitum postu leopardorum munificentiam coniinentes. Ideiu tu.im
lavit. Kt tamen abslinere non debeo tali gcnere Iitlo desideratam nobis paginam simul tradidit. Principc
rarum , magis ut fidei salisfaciam, quam ut labantem igiiur locosalulalionis libi solvo revereniiam. Deliiuc
gratilicatione susientem. Ilaec igitur pctitionis mc.e postulo, utpro ine gratias agas votivae largitatis au-
sumuia est, ut in pra-claro pectore tuo formaiu circa ctori : quaj jucundior erit, si ei coinmendaiionem
se volumaiis nie.e inveniat. Vale. prosecutio opporiuna praestiieril : et quod verecun-
EPIST. LIV. dia inea vix implere poluissei, oris lui aff.ibilitas
SYUMACIIUS DECI0. exsequatur. Spero enim ex mensuia affectionis

Ul es solcrs omnium rerum,
seis quantum legatio ** quam ('e le mereor ,
quod cumulatissime possiiu
sollicitudinis quantum peregrinalio difficul-
liabeat, magniludincin nostrae gralulaiionis implere. Vale.
tatis circumferai. Haec domino cl filio meo Atiaio epIst. lx.
senatus desideria proscquenli, ainor luus levia et luta SYMMACUUS DECIO.
prxstabit. Suscipe igitur partes benignitatis et pe- Onerabal verecundiam meani, quod prior scripsc-
litinui meae debitas,et tuo ingei.io congruentes. Satis ras. Continuo altera cpistola tua gravalae fronli du-
Attalo videbilur, quisquis erit eventus officii, curam plex fenus imposuit. Formido, quod cupio, ne inil.i
pro sc meruisse potioris. Vale. ante soluiionem duorum contraciuum tertius a lu

EPIST. LV. sermo trihuatur. Habet quippe lianc impatientiain
SYMMACUUS DLCIO. quae in te pollet, oris ubertas, ut intervallum vicis-
Saepe nos, ul condecet, lilieris muneraris. Obsole- situdini neget, cl oflicia nondum coiopensata pravi -
tcerc enini quadam sileulii rubigine aniinnrum fuidus nial. Una igitur ad satisfactionem via supcrest ; ut
existimas. Faeias officium germanis studiis auiiuis- iinparem me stylo fatear, quamvis cultu amicitia:
i;ue conveiiicns. Pro qua re vieeni libi sermonis ve- parem non negem. Nec conlumaciter (ieri putes ,
ferre non distuli. Cujus ea solulio est, ul inc affeclui quod libi animi mci diligentiam confero. Alioi|tiiii
tuo eliain ntinc sentiain debitorcin. Onmia enim fa-

" frustra a te diligor, nisi affectione saltini nos patiaris
eili vicissiiudinc, et compensatione redduntur. Con- comparari. Quare post hanc professionem ineam
tractus vero ainicitiaeet religionis xtemus esi. Vale, laudalae facundi.e donum frequcnta : me, si rarior
et ad scribendnm diligensesseperscvera. Nos littera- fuero, memento cessisse. An ego adversus judicium
roin soialia snggerejnus, quibus aut aniinum nuilceas publieum provocem scriplis episiolarum re.ianmi
occupatus, aut vicem referas otiosus. Vale. m.igistrum? N»slruin est, paslorales inllare ralamos;
EPIST. LVI. luiim sacris tibiis earmen incinere : nos oblundit
SYusucnus nf.cio. oiium, te usiis exercet. Nisi forte hanc nostram pii-
Tua vcliis liiiniaintasnosliortaiiir opem poscenlibus vai.e vitae vacaiionem inagis opporiiinam frei|ucnlan-
non negarc. ProTheodulo auiem scribendi mihi ad lc dis litteris puias. Vides non eodein moiu flumina de
causa propensior est, cum sit colonus agrorum ineo- stagno scrpere, et de fonle properare. Onine quod in
ruin, aiqneilli debiia niagis, qiiam precariacura prae- cursu esl, viget. Coutinuatio experienli.e, vires snas
Stetur. Serv.i igitur consiictiidinein tuam, et prcvibus reuoval. Sublalum tibi esl. quod resoondeic poiuis-
iuiis, ul m<>s liins promiitit, infteclere : ul qnidquid scs. Fac dcinceps, qui valcs scribendi copia, ut tun-
PATfiOL. XVIII. 10
,
909 Q Al RLLIIJS SYMMACIILS. 500
tum milii afferat faeullalis cicniplum tunni, quau- A sidialis iinprobitas. Sxpc ad rcclorein provilieifl
Iiiiii iiigciiiuin iueum non deilil. Vale. dclila quernnoHia parvi hsliiu csl per iguaviam ju-
EI1ST. LXI. dicaulis. Ergo, quooiam reincdia inioora noo pro-

• nuirms PATMCIu sunt , ad inajora conftigimus. Feras opem, quxso te,
Denuniiavcrani i|uoil rarlor in senbendo essem fuin- res tot injnriis exhausU snceumbai. Uebes boc H
lurus. Quid amicitix faciani, uua; cogii, ul mentiar T ln:r famX, <l ainiiiti.r iur.r , ol preuliariter juvaie
Uescivi a proposito : sed credo le ImjuMnodi probare digneris justitiam postulali. Tale.
lallaciam. Nunc velim cogiles i|uain frequeiis esse

EPIST. LXVII.
debeas, qui spei amplius obiullsii. Au non prior in SYMNACllCS ALIPIO.
nie jaculaius es eris lui muncra ? Quibus rgo vcluti Qui sperat brcvi se venturum in conipcctiim ami-
beibam porrigens, cum venix pctiiionc rcspondeo. rorum, solet scribendls epislolis abstinere. Mihi <•(
M nieas oro promissis, el eouploruni tuorum diligen- illa spes, visendi te, integra est , et rastidium niw
t.aui tcncas. Fidcm tnara couvenio, qui me peue ja- i rcal littcrarii USUS offlcii. Cclcbro igittir lionorem
< lilo meiitilum. Vale. tuum salute dicenda, nre interim posco reseriplum :
EPiST. Lxn. quia foenus slyli mei fabularom munere ex proximu

MHIIIIIIl PAIIUCIO rcpcnsabis. Vale.
Ideo amiciiia comparata est, ut oflicrorutn vicitms EPIST. LXVIII.
iimtua gubcmelur utililas. lu rcni prxscutcm spc- SYMMACiiiiS Ai.rn lo.
clat prxfala sententia. Prxsurao namque exhnttatis Inlelligo diligentiam ,

quani sanclx domui tux de-
lux sludio supplicalionem liairis mei Callistiani fero, nimium libi esse comperum. Ilinc est ,
qimd
a'que ejus uxoris, exsorlcm sacri bcneficii non fuiu- inecuin Ixta cominunicas, et dorains ac filix mex
rain ; cui ei xquilas desidcrii, el usiiata impetratio- valetudinera stylo indicas in sncm redire inefioreiii.
nis forma suffragio csl. Quando igitur nitiil obslat Ago igilur uberes gralias, et F)cos precor, ut rua s«-
oralis , adinove juvandis precibus benevolentiam. ruiiila proGciant. Nobis tardior Africanariun naviuin
Qux cum tibi innaia sil, remillil mihi deprecaivdi commeatus incutit curas, et sterililas condiiorvm.
lauorem. Nam pene injuriam larit bcnignitaii ,

qui Quapropter ad collationem vocati, remedia piirix
anxie peit, quod prxslaniis naiura spontc proinit- usiiata promisimas. Sed votis opui est , m volunu-
lii. Va!e. rix sponsioui solutio prompla respondeai. Vale.
EPIST. LXIII. epist. Lxrx.
symmaCUUS runrio. S ALHMO.
SVMMAi.in
Tantum esse apml te !oci Aurclio ineo gaudeo, ni C Tradklertmt memoriae, quires prisea» locuti «mt,
a me libi traditus inviccm sub cnmmendatione red- in ju<J cium qnemdam vocatlim , aood Aricia lenus
datnr. Vicisli r.osiram pro eo diligeniiam, i|iiam precariiim de amico canlheriuin mutualus, niteriori»
jubes accresccrc. Itaque smn dicto audiens. Nulla clivi ardua prxterissel. Fuerit hxc parcimonia, et
enim carius augmrntum non ca-
ita plcua esi, ut diligcnlia patiperis sxculi , ut prxtervecius decreium
piat. Me domo abessc, el Campanix pasci olio libens locum , commisissc in aimciii.im diceretur. Assum-
idniitws. Narn soles amieorum prospera, voluptate psi igilur, ifrroii .tmor tnus ingercbat ; tamtumraic
pirtlri. Tibi bonoT militiua pariat fructus sccundos :
absum a mctu succensionis tux , ot ttpereiu nltro
btt viu nostra secnri, vestra conspicua. Yole. bonain fiilucix mrsr- graihtn. Necesse cst enim iiro-
I PIST. LXIV.
bes qnod ipse l'e -isses. Seil quid hxc tan.]u >in pur-
SVMMACIIUS l'ATBICIO.
gau produco? Dc Formiano scribo inieger valetudi-
Propiiiquoriiui ineoriini causas Mariyrius prose- nis ; unde cquoruni copulam magis cxercitam qnani
rjuilur, qui bas a nie nitcr.i. in sufTragiuin siiuin mc- fatigaum remisi. Mulo6 panlisper tenebn. thncenrm
ruit. Oii.r-o ui efleciuni sperati de le favoiis obti- dederas optionem : quam si repudiassem , viderer
ncai. Vale. lilientius in usurpandis uti animo meo, quam in pcr-
EPIST. LXV. » niissis tuo cederc. Vale.

SYMMACHTS PATIIICIO. EPIST. LXX.
In tuas manus vcniet causa mei pignoris, adco ut SVMMACntlS AI.IPIO.
.-•mica legibus fulcblur. Sed ul est mulufornils ple- r.inii moiestias urbanas reiraclo, abessc deleci.it .
imiique perlidia tulutuin, in varias se freqiiemer cum VOS cogitalione eonWmplor . isrdel abs-eiiii*
arlcs verlil. Obiioiios credo, nunc saliiin sacro res- me.T. Medinin est igilnr levamen m Irtieris: quas
suros oiaculo, si vestra xquiias suggerenda celebra- idco ad le dedi, ut simul el amicitix saiisfaciam, H
verit. Vale. seciiius exeinpliini. luas mihi epistolaj> prx.-lc>, im
EPIST. LXVI quibus vides plus esse solatii. Valc.
SYMMAi IILS AI.IPIO. EPIST LXXI.

Salutaiinnis bonOre prxfalo, famiii^reni precaiio- svmmaciius ai irio.
nciii lui animi annecto. Agris cniin , quos in Qe* Plurimuin mihi opis aique adjumenli tux MMM
sariensi Manrilaina possidemus, ul fleri am.it |icr ad ronlinnalioncm sauiltlis impeniunl. Priiuo, nuo.l
doniiiioruiii abscniiam, mhil reli<|ui facil oflicii px- le mcinoreni n.i-iri csse leslaniiir : dcliinc, quoU
.
304 F.PISTOLARU.YI L1DEI1 V!t.

302
iudicia lux prospcriiaiis apportanl. Faienr igilur i.l A eibiberel. Quarum perrcptione principio laUatus; ubi
liuc mliruiain valetiuliuem meaiu scriplorum luoruui coinmuiie pignus dccubuissc eoguovi , cooMielatm
assiduiialc refoveri : atque iulelligo, quid cx orae- sum repcute aiuarjiudme lectionis. 6ed quia liliuin
senlia lua cnmmoditatis Irabiturus eiiu , cnm lanlum iivsiruui redJituoi saniiati subjuncta ducuerutil , ju
cx lilteris salubritaiis indicibus accipiam. Vale. irauquiluiMideiiuo auimiis reinigravii. Mex valeiudi-
EPIST. LXXJI. iiis siaium scriptis superioribus indi -av i ; eu.ta drnito
SYHMACIIIS IKAlUlliLS. iueuiiuisse nou opus est, ne vos soiltCitae scriptiuuis
Mediolanum profectus hxc scribn, et hinc bono- ileratio conlurbet. Valete.
rificentiam vobis debitx saiulationis exuibeo. .T.quuiu FJ>IST. LXXIX.

est, ui mea cura de vobis relalu piae vicissiiudinis SYMMS< HUS I KATJIUUIS.
miiigeiur. Yaleie. De rediiu lilii nosiri Fausii prayiuniias paulo aule
EPIST. LXXIII. lilteras misi, m acccimla securitos dcsidt-rii vcstri
SYumaguus fiiatjuijus. impalicnuain niitigare. . sed muuus saliiiationis itc-
Pervenimus, sed veuisse jaiu po?uitet. rare ipso etiam nro'icisccirte non pigoil. Gap4o igi-
INsun ubi
priuium solum Baiaui liueris cumigi, slaiim pcdi'6
iui gemiuaui vuUipiJteni primo ei ipsiu* red.ui;
.
dulore correptus sum. Alque ideo pauca diciavi, mox B "kbinc « sermoi.e fratemo, quo vobis reddilos sani-
iu scnbendo fulurus uberiur, si rue sanilas oplala

Uu couimunes liberuus indicamus. Valete.
respcxerit, et vestrae inviccm litlene provocaveriul- EPIST. LXXX

Valete. svMMAr.w* rnMKincn.
EPIST. LXXIV. Superiorilius dicbuc litteras frequenlavi sed
; imll.i
SYMMACIIUS FUATIIIBUS. assiduitas potis eslantmmn amantis eiplcrc. Puto
Primo odventu, ut scripto superiore siguavimus, aiiiem vobis ad cognitionem snfiicere, qu i«l valere
valetudo nostra percussa est : seu insalnbribu^ aquis, nos scribnnuc eoinmpne pignus paucis diebus
: licet
sive aeris muiaiione. Fors viderit. Nunc siatus me- sanguinis eKtsinne veialnm, otii nostri roinuerit vo-
lior conpit adversa tenuare : scd prae ca:ieri> remedio luptMcm quod jsm
;
liivina ope ad plenain satiiUUeuj
fuil ,
qiuiil vos salverc cognovimiis. Quod si cti.iin
coepit cinergeie. Valetc.
rediius nosiri lempus inquiritis, ad idus Oclobris lc-
EPIST. LXXXI
gere itcr,si diclofortuna adsit, optamus. Valete. S-.mv. vi .ni'S HESSAI.X.
EPIST. LXXV. Forluna cum civibus nostris reverlit iu gratiant,
SYM.HAOIUS I IUTR1BIS. t
postquam lc sibi respubliea vimticavit. Auiiiimerau -
Scio et desiderari et eispeciari a vubis litii ras ' dus est igilor caileris spcrantibus aquitaiem Jucilll-
meas, quia moris est, ut intuius uujusmodi a proli- dus aniicissimus meus; quem morbo jaiu diutino
ciscenlibus incboei. AuspiciiMu ergo vobis serv jo.Ix gravem, praelectiir.i emineos ad cognitionem pri-
iuier nos salulationis emilto; ue laquam dubitaiis, vata» litis ezciverat. Est illi ifuidem voiivum, s:ii>
lanquain signo dato ad rcspuudenduin vos dcsidcs eiamine Iho rcspnnderc proposiiis. Sed valciudo
uoii fuiuros. Yaloic. viduuiati obnitiiur, qu^ effiismne sanguinis s uieiaia,
EPIST. LXXVL itincrnm rccusat incena. Nec deerit jus adversaniit)
SYUtlACUCS HiATHIUUS. peiitioni , si ad Vicarium iiium disceptatio Ir.msfc-
Religiosum alque votivuin est , ut a quarsloribiis raiur. Il:ec igiiur sunima csl postulaii : ul rum rausui
eandidatis dona solemnia poti -imis aique amicissi- niliil de loco percat, salmem bomini pcregiiiialio
iuis olTeraniur. Quo in ntimero jurc censemini. Of- reinota conciliet. Vale.
leru igitur vobts cbui uciun dypiicum , et c.imstel- EPIST. I XXXII.
liim argeiileuui lilnariuu duarum lil.i mei iiomiiie, SVMIIACUUS hVSSALiE.
qui qiia-storium munus eiiibiut et iiu|*udio pre- : li.-irtioiiil:i mihi aique adumanda |ir^-iura est, a I
cor, ut hane bonoiiuceiitiani diguemini gratauter cnjus editioncm inuguiiudinis luai pi-ocessus auiiua-
ainplecli. Valcie. vit. liicoe|iium coiin mcuui viribus frairis utetiir.
EPIST. LXXVII. Qna*so lgiiur mecuni religio-e volivu ollicia parlia-
SYMIIACUUS FRATftlBUS. ris, el familiaribus meis a I llispania? longioqua per-
Subcsse aliijiias silenlio meo causas spunte nesii- gentibus, ob equorum curulinn cnempliiiiiem , snf-
in.ire poiuistis : uam quomodc oniis ssein religioms Iragia promovc.iMli ucgoiii digueris aunuere. Longum
niunia, si valercmV nunc paulalim dulore cedcnte fiat, si velim iilteris pr.istand.i percurrere. Capila
oflicium salmationis dilTcrre noji potui, Vestri erit
rerum subjecto indiculo siriciim nulavi, Tibi iutegrum
ruuneris referre inutuum vioem. Qn«juibi diegopla- cni adjicere benolic.a, si qua siylus petenus oini-
ta purtulerit, ad coiivalescendum foiotuia prastabit. sit. Vale.
lalelc. EPIST. LXXXIII.
F.PIST. LXXYUI. .MMlCHIS HI>SAL£.
STUMACHUS i ka i ivt -.u -; Si quiil pro iiaii.o aiqi! iinauimi nici Jucnmlo
Postquara paginaro, qnx vobis salutalioncm fer- jir <>ia scripia valr.isseul, a^ci<dis magis gratiis, ipiam
rei, cniisi; leiupore afltiil, qui mihi vcsiras lillcras rcnovandis pelitiouibus a u.e serino impundeieiur :
.
;o5 ai kfi.u s 6YMHACIIUS. 3<h

ied qull in civili ncjolio augel ejus iiiliiiniiuieiii A i
-
-i. <i<i<>< t cupll foro luo nnn obscurus orlu acior ac-
rr.lira cinvenlio, jam non pro caus;i, si-il pro va- cedere : cul (m spcro) el nuigistcrium splemlore di-
Irludlno hmiliaril mei IntlaurO sermonciu. Et certc cendi, et luflragium mcniis honitale prxstabis. Vale.
illfflcilis impetralio eue non debuit, po<iquam illi
KPIST. LXXXIX.
illvinui affalui Inngx peregrinalionii gratiam fecit
SVMMACIIUS MT.SSALiE.
cujui rei exMCUlionem miror esse difficilein , cum j.iiiidiiiiiim liiietas meas in niaiius tuas credo per-
leniiai iua solcat talia etiam sinc rescripti auctoritate
latas quibus allegavi quod judiciis approbatum esl,
prxilare. impensius igitur quxso, ut Vicarii foro
aroicum mcum Juctindum,quanquam tuiexaininis cu-
srpe iu liis judiciis agitala causa rcddatur i quaudo
pidum, pcr valetudinem non posse prolicisci. Mujus
hoe Ol sartx litterx imperant, ct judicioruui non re-
in dies morbus angcscit : ct iileo repito poslu'alum.
futat humanitas. Valc.
nc incidat invidiam conltimacix, qui miscrationem
EPIST. LXXXIV. meretur. El sane civili causx nihil decerpet humani-
itmucuui UESSAL.«.
las, si ad Vicarium vestrum transferatur examen.
Primam milii scrtbendi causam rcligio 1V1.1t, ut
Nam pariter el labor.mii dcirahelur injuria, el nego-
amicitia nostra lilterii cxcolatur. Sccundam sugges- aebiius evcniei. Vale.
tio liiiis
sit bumanitai, ut viro opiimo Tbalasso familiari meo B

EPIST. XC.
lua concihetiir alfectio. Superest ul ct mihi sermo-
SYMMACHUS MF.sSAI ..E.
nis lui vicissitudo respondcat, cl commendaio ex qux
Probavit effecius non immento a ine speraia,
tenlenlia proccdatoptatum. Vale. pi isi.ir.' dignatus OS, magisqtte me culpam polui-Sfl
EPIST. LXXXV. contrahere, si apnd amantera, Prxtorias pignoris
SYMMACDUS messal.c. ih
nostri necessitates pudore. tacuissem. Ornari ergo
Et mei circa te proposiii raiio poposcit ul scribc- el volo
gandeo frequeniibus amoris tui testimoniis :
rem, et viro clarissinto, alque ornalissimo Eusebio

spi-res, quidquid gratix editio nostra quvsiveril, ad
adsiipulaiio mea deesse non debuil : quem probe de
lua beneficia nic cedcnic refcrendum. Vale.
opiimis viris meritum quxso lua benignitas munere-
EPIST. XCI.
tur. Nam laudabilis qntsque hanc solam merccdem
SVMMACBUS MESSALJS.
pudoris alque boncstatis exoptat, ut ad intimam fa-
Honores qnidem semper vitx ac littcrarum splen-
miliaritatem bonorum, tuique similium, pura cou-
dore gessisii. Sed bonorum nunc omnium graiulatio
ciliaiione perveniat. Vale.
est, etiam pnblicum tibi decus csse delaium. Opio
EPIST. LXXXVI.
Q igitur ex sentcntia partis fruaris insignibus, et pro-
SYMMACHUS MISSJL.E.
vecius in cumulum glorix, magnitudinem judicii im-
Omnis commendatio amicis teslimonium tribuit,
perialis xquipares. Vale.
sitflragiuin praestat intogiiiiis. Processus igitur, vir
EPIST. XCII.
oruaiissimus, lilius meus, non cst in ea [tarle nume-
SYMMACtllS MESSALJ3.
randus, cui beneficio scripia prxstanlur; 6ed pnlius
Officii mei est nuniiare qund valeam ; voii, ut 10
in ea, cui vicissitudo ex amore peisolvitur. Pmo
salveie cngnoscnt. Ergo indicio prosperorum meo-
jain liquerc tibi, quaecirca illttm faniiliariier lenenda
rum paiii-s amaniis implevi ; tu mihi adhuc debcs
sii funna judicii ,
quein sine favore couimendo. Di-
sanitatis tux gaudia. Qux ut solida fide in nolitiam
gnnin esi igitur, qnanlura apud me meriti coIIocjvii,
meam veniani, ei Deorum favor, et tua scripia prx-
taniuni apud le benignitalis inveniat. Vale.
stabunt. Vale.
EPIST. LXXXVII. EPIST. XCIII.
SYMMACIIUS MESSAL.G.
SYMUACBUS LONGIUANO.
Numidam ramiliaritas nostraapud lodobei juvarc: Amico animo gaudia nosira participas, et integra-
qiicm iuo irado siilfraRio, ut merituin, quod apud
iiiin Flaviani lilii mei honorcm slyli gratulatione pro-
nos honestis officiis collocavii, lua pro me curl com-
sequeris. Digntis Ixia cui sempereveniant. Hanc au-
n
pensei. Mores hominis ex mco pende judicio, ct in
tem dignationis tux benignitatem scio ab illius insli-
oiiinibiis qnx uiilitas cjus cxquirit, voium commen-
tttio manare, qui prxstilil. Laudabibter igiiur seque-
daniis imitarc. Vale. magisterium opiimx volumaiis. Tene, quxso, ul
ris
EPIST. LXXXVlll. facies, ronstantiam rerum bonarum ; illum imitare,
SY.uUACUlS urSSAl./C.
nos dilige. Vale.
Amicilic parentum recie in lihcros transferuniur, EPIST. XCIV.
ii t raritas 6cuicl inita inceessoribus enrum velut SYMUACUUS L0NGIUA.N0.
hxredilario jure profleiat. Qoouomine uptmii quon- Honor itiilitiê vcslrae tlantis beneficiii enitesiii.
daui viri Gregnrii liluiin diligcndiiiii pariler ic tueu- Cum igilur le menlorunt rslio miuhiis proviinum
iiiiin rcepi. Fuit enini milii cutn pttre ojui liilura flCill, lamtB el grati.e decus benigtnlale coiii|uire.
rnsdus aniiuuruiii; »ed roligionii debiiuin locum opto Nee procul ahcsi, de qUO hujusmodi frucium c.ipes-
partiii. Quapropler qutCSO ul ciirain nicain pro BO in sas. Jtivaudiiiii enim libi lilium ineuty Desidenum
bls qu:r usns popoicerii eisequari*, Inlor cxtera lillera Ingerunl; viriuii, pru-ter forluuam, cnnriis
Butotn vula juveuii prxcipuum liberalit animi sianuui rcbui ornalum, quas ilbi lunniuum cura prjf»tat. Sed
,
!M)5 EPISTOLARCM LIREn VII. 306
illa quoque cum eo in graliam, si faveris, reveriet. A EPIST. XCIX.

rteslai ul velis, quod pro loci ae meriii lui virilius SYUMACIIUS LONC1MAN0.
po(it es, sic facile inclinalum amici nosiri negoiium Cnltum amicilix libemcr exerceo. Yideo enim rnihi
depulsa liic sanabis. Vale. a te lalioncm curs parilis noii negari. Magnus au-
EPIST. XCV. tcm ddigentix incentor est ainor tuus. Quare bene-
SYMMACHUS LONCISIANO. fiiii loco exprobrare non possuin, quod ex debiio dc-
Amplecii amioiiias domini el lilii mei Flaviani ante fcro. Ipse enim libi aueior es officiorum meorum,
digimiiis es. Sed nunc lempus datur, ui illi docu- qux scribendi assiduitate sollirilas. Valc.
menia verx familiaritatis exhiheas. Sacris enim D. EPIST. C.

N. Honorii augustissimi principis litteris ad oflicium SYMUACHUS LONCIMAKO.
magnifici consulis evocatus, occasionem d.ibii, qua Scntio quid mihi alTectionis invicem deferre digne-
ei ipsius merilum judieio tuo paieai, et tua in eum af- ris. Sed vehemenleradmiror, quod dominum filium
feciio clarescai. Inteiea paries parentis interventns meum Flavianum, qui te parili ainore complectitur,
meus exsequilur. Nec in dubium venit quid pondc- crga amicilias luaj imparem esse suspiceris. Si igi-
ris halieat pignoruin commendatio apud eum qui lnr aliquid in asserlione mea putas esse gravitatis,
suns diligit. Il.f.c autcm summa cst desidetii mei, ul E oro ut hujusmodi persuasionem me asserlore depo-
in animo tuo reperiat aroorein meo similem. Vale. nis; e( expulsisaliorum susurris conslaniiam servcs
EPIST. XCVI. s.inctis moribus tuis elamicitix congrueniem. Certc,
SYMMACHUS LOHCIMAN0. si quid in noiiliam luam xmulus sermo pcrvexit;
In favorem mc Dynamicohortaris, cujus libi amore mecum qux»o parlicipes, ut amariludo, qux ex alio-
non cesserim. Esi eniin vir ariium bnnarum, cultus, rom insimulatione concepta est, fidis purgaiouibus
tuam concedo sentcntiam,
ornaius. Libens itaquc in diluauir. Vale.
dignumque esse prxdico qui nostro ordini copule- EPIST. cr.
lur. Sed adjicienda estei prxrogativa mililise, ut be- SYMMACHUS LONGIMANO.
neficio alleciionis utaiur. His quippe tanium munia Sanclo Eusebio arbitror pro summa conimcnd alio-
relaxari divalia constitula voluerunt, quos castrcnsis nh sufficere, quod eum mihi profuenr approbaium :
bonor illuminat. Si igitur et hoc insigne detulcris, el ideo verbis pluribus elaborare non debeo, ut ei
quod annonarum et evectionum cumulet adjcctlo tuam conciliem voluntaiem. Prxsumpuim quippe le-
prono cursu iu consulares l«getur. Quarc in tua neo, his, qui mihi lida obsequia detulerunt, favorent
manu est et illius ineritum, et meum siudium supple- tinim minime defuiurum. Nos ex senlentia valemns ;
mcniis lalibus adjuvare. Interea nimis miror, quod C tux litteras non nega-
iilienter babituri, si sospitaiis
in viro illustri Fiaviano dcmiuo et filio meo, nec gra- ris. Vale.
dum honoris, nec jtis amicitix cogiiasti. Nam cum EPIST. CII.
prxstans anctoritas lua vinarii litlili debita flagiiaret, SYMAIAGHUS PETROMO el P.tTIIUINO.
usque ad officii multam comlemnalione progressa esi. Procognitis et probaiis pauca dicenda sunt. Mei
Paiienter admitie, nequepraefeciurain, neque amau- enim oflicii, non sui meriti lesiimonium feruni. Qua-
tissimurn tui virum tali coniumelia debuisse per- propicr laborarc nondebeo, ul praesiantix vestrx do-
stringi. Quxso igitur, ut lantum ei posihac deferre mini el filii mei Fiaviani merita commendcm : siqui-
digueris, quantuin tibi invicem convenit exhiberi, Ego dem vetus inter vos amiciiia verletur ad usum feli-
cerieamboruui parensnihila le palior stridorisemer- ciorera. Mei serinonis hxc summa est, ut in pairiam
grre : quinimo religios'» officiis crescere inier vos redux sibi perpetuum amorem vesirum, milii iiiu-
causas mului amotis exopto. Vale. tuam reportet saluiaiionem. Valete.
EPIST. XCVII. EPIST. CIH.
SYMDACHUS LONGIUA.NO. ^YUMACUUS PETR0NI0 et PATRU1N6.
Cepi ex litteris tuis gatidium, postquam familiares Opto ut banc saluiJiionem vigoris iuieger el pro-
meos ad Hispaniam commeanies adjulos episloiari D spcris Ixtus accipias. Tiadetur auiem ad opiimum
commeiidaiionc docuisti. Quare accepiam graliam et virum Desiderium, cui maximam laudem pura viia
men<e contineo, et orc conlestor. Facil autem vere- conciliat, Teitis hxc officii mei pagna ; relaiura plu-
cundia lua, ut de hoc parcius loquar; aflcctiim enim, rimum boni, si tc pronum iu umicitiaiu tradentis al-
non verba dcsideras. Vale- traxerit. Nain ut rcspondere digneris, enilendum inihi
EPIST. XCVIil. pro ino amore non arbitror. ii.rc una voti inei cura
SYMMACIIUS LONCIMaNO. esl, ut favorem eommendaius aequirat, redealque
Jainiiuduin desideralas liileras tuas, nunc immo- l.imlalcr beneficiorum tuorum ;
quorum ulilitas ad
dica aniini gratulatione suscepi. Debiia igitur revc- illius commodum, ad meuin sensum gratulatio re-
reotia et amorc respondens, udjicio, ui in rcliquuin dundauil. Vale.

frequentare dignens munus voluptabile, quod sponte EPIST. CIV.
tribuisli. Scd huic postulato non opus esl immorari. SYMMACHUS PF.TRONIO Ct PATRUINO.
Neque enim peiitio mca debet elicere, quod lua pro- Video Flaviani filii mei honorein projiterea huc-
miiui ben gnitas. Vale. usque jacuissc, ut ei testis mclior evcniret. Inciderat
, :
r.fi7 n. MUELILS 8YMSACRUS. 308
ii: tyraniii jusiitiam {udicla bonorum letnporum ro- \ allegnuquo in judicio monnmiMia placiiorum, lilius
ci v.imlus. Sot prxMtl

Sed prxMit t
i illi amissio pr.iieeiur r, iiietis Cecdiantts .Ifnitii ati inccrla liiis atlrahilur.
i|uoii imiidvit Mctnnni. [)"'• igitur verba tauium mo- Noia est libi qualilas causa;, merilo omiuo coni-
nus xqujliinu ' (°..injunglie, oro vns, iiohi», .1.1 refo- perta Itylo aiiequt, llnc lanluni il«' Miicto aniiuo luo
rriiatust pi.n i'Imi viro pMim. N;im rum singuli vin- impelratum volo, ui lisdem viribus, quibus lucia-
. nmir rci ina. niiiuliiK'. npiis rst lladllonbiis inullis, inina scdasii, repetita medcaris injuri.e : quia jusii-
ut nnmerus impleat onui debiii. Et iine dominm ifiin luam ililci icrilll incilare adversum lideui pla-
pccloris mei, a quo proftiiiim esi beoeficiutn, nou citi rupi.i concordia. Valo.
i'x altcrius verbis, sc<l Cx gaudid COnSCioulix mensu* EPIST. CIX.
i im i.irii sui cotligit : nec ignorat ttlia csse, qii.ii IYMMACHUS PA TRIil.lO.
prxtlat, nt Miu.inl spem sohilionis. Nos latnen gra- Apcrta csi improbila? cnritni qui reduciint in qil.T-
li !• vicrm, flde ainir i iiae el observanti.t- ranendemui stionem paciiombus lerniinata, et per impatientiam
daniirsqiic lniif rri obsides animos, qmbus latisfa- •ptietis Hiieiu jurgii secunda lite commuiant. vEslima
ciuDI lilieri lucin auctoribus. Piis cnini conlractibui igillir liln iiiim C;*'c iliani dnlm-cm, Cili OllUUI COIICI-
amor suffiiii. Vale. iiare non potui! dtmiiis pairimniiii eiupla coucordia.
EPIST. CV. II Nani reducitur in louginqua juJicia, quibus facile, si
SVHtfACHUS 1'ATSCINO. suffragiuni lultris, erueiur : esi euiui in le atque

Agendis D. II. comiii exeelleutissimo viro gratiis fraire porlui omuiiim, quos luriuiia solliciiant. 1'ro-
paressc niiii puicst medioerilas verborum uieori<m. liiior in peicmlo uon esse debco, cuiu causx quali-
Tibi Igilnr tu>c munos injnngo, ut de impetraiis eve- ius, ei tua justiiia plu» de le favuris quam meus
rlionibtis in adininiculuin praelori.e ruiiclionia, babi- inicrveiuus eliciat. Yale.
itiin menlis meaj aptid n plenius eisequaris : si- EPIST. CX.
niiilque digueris cnili, nt in rem missis celer :nl llis- svtiuAi.ui s pitbuino.
p.ni.is iransilus impeirelur. Appeiit cnini lemp>iS Duead me buna paiilis vulupiatis recentes ntin'ii
editioms, meiuique mihi est ne equorum curulium peilulerunl : et vos justis lionorum crevisse proces-
larda coeniplie, et morosa deduciio sollicilis arde- sibus, ei domino ac lilio mco Flaviano fructum pri-
lur angustiis. De hoc eliam sublimcm virum et pr;e- vati otii esse dclatum. Suuipla igitur geinina fide,
ru ifnussiiuum romitero. lecurus iinpelrationisoravi. vesiras IHleru supcr boc exspectare tlcbui, quas jes'i-
Atljcci pneterea Cornmoniiorem, cujns suffragator mavi per verecundiam d ffcrendas. Qiare ;esiiniatio-
c se diguaberis : ut si molesia peiiiio n« n videtur, ni iu l.ctiiij: inca. vobis relinquo : qtiia iuc nsuram
lamiliares meos, d..tis a.l pntissimos Hispairarum ejus tle vcsiro in uus amore colligilis. Sed bis gau-
lilterii, prosequalur. Salis dictum est. Si qmd aiind tiits eliara ilia oplo conjongi, qn.e de pr.cii.ina edi-
tuis auribus amicornm meorom sermo sui:gesseri', tionefilii metjam pndera poslulaia luerainistis. Nant
oro, ut in curam sancii e( iidelissimi peeioris tui rc- veiiementer admiror, justis ct solemnibus desideriii
cijere non gravens. Vale. nondiim arrisisse sacrura lescriptuin. Itaque secun-
EPIST. CVL «lis liiteris rursus uravi , ut pctitiones uulli gravcs,
ITMMICHCS CVTRIHO. mibi vcro jucundas, quibus iinssa pariter eliam mi-
Ainor mtituus facil ut tibi ti nnn men ngcn.lt de- noruin raagist: aiuuin cicmpl sulTragaiitur i , benigne,
lefem. Cum igilur lilii nici prseioria instet cdnio, tit mos cjns est, tradi julicat cileclui. Sed beneficen-
quam vir illtislris comes, omni virlulmn genere su- liara lanli viri, cui seraper voluptas esl supra speui
hliniissimu», suis evectionibus juvare dignalus esl magna praeslare, promptiorein spe reddendam, si,
coemplioni equorura curulium celeritas admovenda. ut fiequeuter poposci, vcstris adraoniliombus pro-
IJuare quxso lc ut lamiiures meos ad Hispanias mis- vucetur. Vale.
sos utilla larditas demoretur : quos commendari luis
EPIST. CXL
lilieris vulo, nt illis meriia lua llispanoruin mentibus SVMHACHUS PAinilNO.
impressa suirragio sinl. Yale. D Frairem mcum Severum mullo serraonc prosei|tie-
lpist. cvn. rer, si novo adiiu amicitiam tuam peterel, aui pr.t-
SVMMACHUS P4TRDIN0. dicatinni iiigcnium ejusconveniret. Parco igilur co-
Juliani Agentis in rebus inolestiam novi, naiales pi.p, luoquc judicio, ut justitia diligentia; tu.e potius
nrobo. foriunain doleo. Fatalibus eniin m.lis diu et voluntati quam meis liitctis applicctur. Yale.
graviier cxliauslus cst. Sed credo cum eo onmia in EPIST. CXll.

graiiam rcilitura, si patrotinio tuo el liiimanitaic fo- Slilllti,ll> 1'ATnCI.NO.
vcalur. IMura non dicam, cura pr*claris moribui Cuin libi omnium meuruiii cura pradpui «il, pr.r-
tuis lamiliarc sil opis indigos sublevarc, et liuie pe- smno lilio meo Arccntio spcctabili viro, qiiein mibt
iiiioni mea etiam tux inentis niiura couenlial. ailjtingit alliuiias, intiinain familiaritatem inam posse
V.ito. reserari, quam ineriio illi el vii.e dccus, ci lunnli.e
EPIST. CVIII anliquitas coucilial. Ilis propriis cjus bmiis tiuni
ITMMtCnOf rwiitivo. iiu- 1- preccs in augmcutum ciiiiimciidatinnis acce-
I'u»i COnUIWUn: partium, posi viiiculum paclionis, dunl : ut planc dubitare on potliul cuinulatius ci,
EPISTOLMIUM LIBEIl VII. 510
3n°
tuum judiciom pn.fuiuruui. A rram: teinp.ro, cuni gratiam uiutuaui non r.-porlo.
nirum tesuinonium, ci
V»le Vale
EPIST. CXIII. EPLT. CXVHI.

S\ MNACilS VI t»l 1V>- SVMUir.HI> PATRIIM».
Dominum cl lilium nicuin Attalum de summalibus Cermm babeo niiiil apud aniinum luum amieo-
amplissmius rnin esse jucundius et ideo promptissiuie
»iri» ad dominos ei principes ooslros
lilleris :
oido legavii, insltucliim variis de more mamialis, f cqiieiilo rolloquia, qiias scio apud exiinium vin.in
i|nje spectare visa sun'. b»num publieiim. Huic si magni esse m.imenti. Superest m ipse quam bem-
faulor accesseri», fiimrnm reor, ut illi pio labore cne liitcrns meas smnis, tam lihenlcr indii >a prnprias
fruclM aecoinmodei. Q«i*so itgitur, rel ligatinms so-[nlalis emilUS. Vale.

ineritu, vel meo nom uu in optimum virum kcnc
con- EPIST. f.XIX.
sulas ; <|«i satis anin.t eonJrmatue est suflragio tuo nwui
nvs patrit.no.
successnr&ni feliciialtm. Vale. Cordi esl frequenter alloqui vos, ne videaiur apnd
me oflicioruin famiiiaruin cnra tcpuissc. fclque id.i>
EPIST. CXIV. saluiem votis opio , lilteris dico : peleus ut si
SUHUCHI.S PM SllM). B qumito styli usus intervallolongiore ecssaveril, rau-

BeaUim lc, qni ttouorum emerilus oliaris. Nos iu Kim sileniii non volnnlall, aul dcsidi e, sed oicnpa-
pairxsalo vivimus» el Quclibus rerboramnr. Quor- lionibus applicetis. Vale.
sum isu protulerim, doojinus «t uliu* nieus Aualus EPtST. CXX.
eloquetur : cni spcs visendai prKUnlia: tu« labo- SVHUACHUS PATRUINO.
rem peregrinatiotii» fecit optabiWm. Vale. Athanasius V. C. peregriualionis injwriam jnsln
dolore suscepii. N im pacu? ei, et nobis arliims jmi-

EPrST. CXV.
ctx obligatione p gnorum mjpli* deiieganlur. Evag-
:
SYMUACniS rATRCISO.
IV.o milii.i>ari:erjiiciin<la delaia sunl. Primo sermo gerarein facli hujus invidiam, nisi verba rebns es-
luus: qui biiamsi coniinuus, faslidinm non inoverct. sent minora. Ipsc apud te quod qna-silo npns e<t,
Deliinc fi'a:ris nosin Frnmeulii exoptalus adventus ;

plenius cloquetiir. Orare non debi-o, ut tuo jiiveiur
<|nem ego num.nun bonorum esse rif rendnm,

111 auiilin, qnod illi ct aiuor tuus spondel, cl munila le-
piiusquain morum ipsius peiiculum facerem, ex pra:- gibus causa conciliat. Vale.
rogativa lui lesiiinoiiii jndieavi. Sed iibi propiore

EP.ST. CXXl.
Congressu piobilalis oruaruenU patueruut , adverti
BYHHiCIUJS FATSHNO.
cum iiiiuus quam raiio posiolabat per vereeundiu» J
Scio ad iiidiiiuui amiciiix pertinere, quud religio-
xdieatum, ueipscse laudalione SJja luaudau IUub- assumo.
1
1
nem luam part-ripein nostrae ueiessitaiis
lis vuieremr ingercrc : bis ergt» luuuei tbu-s opuium qua-so le, proelivo mamlaJum, quod
Su»oipe igiiur,
libi soho respousuni, quo uie agere e* seuteotu, ei
pro mulua diligcntia eiiam non rogalos curare debc-
liui coinmoda cum oieis valetu/iiue recognoscas.
rcs. Ursi quam plur nii ad ediiionem muncris nostri
Iluic auicm rei nibil adjicicoduuj puto, cuui solo
ev lialia develniuiur, qoos cnpimiis relcriler in usuni
noslrx salutis indicio gr»tulat;o fiaierua possil ex- eibiberi. Dignare igilnr eoruin transiiuin sludio et
pleri. Vale. simulqne adh bere rustodiam^
diligcnlia viudieare;
EPIST. CXVI. avara conimntel. Ilaxime auiem ruin-
ne qua fra<is
bwmcsws patruino.
peodc sunt moraj, quia dies proiimus fuuctioni co-
Scis pro ins.la lihi liuiuaniiale, quid parvulis, el
gendo apparaiui non relaiat iuducias. Vale.
parculuin >LuTra;io desiiluiis beiiiguilalis ac luisen-
curdi.t dcbeatur. Mrrito milii apud te uiendum esse EPIST. CXXll.
iioii arbitror longo ambitu litlerarum pro illuslris SYHUACIIUS PATIILINO.
inemori.i' viri Severi fi:iis : qui tiisi lionorum judi- Piobo modesium tuam. Scd damno inibi esse noo
cum juventur auxilio, pra-d.v ai pie iujmiie subjacc- '
Jebi.it, dum sperala exspeclol impleri Ei cerle unne
biini. Quidi|uid cnrum poseil Ulilitas, fjvor luusnon postquam rei ellecius linem sileniui dedit, dispeodiuui
pr.ivetur impendere. : ut publico sallim defendaiitur meuin frequeniior siylus saicial. Eslaliud quo cun-
ailjuiu ,
qui familiaribus aduiiniculis deseruiitur. cu scripla compenses. In agendis D. M. Consuli pro
Vate. liei elicio suo graliis noslram sorlire pcrsooam, eo
EPiST. CXVII. aiTeeiu, quo amicorum tibi gaudia vcndicas. Scd, tu

SYHMACIIIS PATIIUINO. scio, luculeniiorilms verbis, ei preplcr ingenii lui
Eisorlem le sci uiunis mei esse non pali.tr, neqrjfl niagnitudineni, ct sine adulationis pudore abscoiis
:• scribendi persereranlia silenlii tni imiiaiione de- gaudiuin prosequcris. Adde, si placci, quod ante |k>-
ducar. SC'0 enim plerumqiie nou amieiti.e negligen- stulatuui tenes, ut aliarum Lybicarum mibi emptio
lia, sed obslrepenlibus curis oflieia rctardari. Velira sacra auctoriiate prsestetur. nuo impciralo omuiuin
idem credas, et in p»s:erum cur.im capessas iuie- percepiionuui donum puubo. De juveue aulem meo
i:raudi islius muiiaris, qiu>d ipse jam pridem mora- relexere non laboro, qux spoute memiuisti. Inicl-
ns. Ero lunc promptior evbibendis hueiis, r<ui ne ligo euiin remiiii uiodcstix iucjj precaudi necesbiu-
5M Q. AUREUUS SYMMACIICS. 519
Iwn, eum hbenlius a sublimi el DUgniflcenlUllmo A revertcliir lcgibus qnidcm debila, tcd palris senaui
viro non exspeclala piajslenuir. Vale. acerba tuccesslo. Nunc veatra de ine ciutimatiooi
gralias aô ati|iie liabeo : ei spero flilueiam nostri
EPIST. CXMII.
ipnd opliinatesvirosc^semansurain.ciijusiloeiinienta
syumauiis i-AinnNO.
CCBpUtlS. Vale.
In viro opiimo et ainicissimo meo Perrocio' Ho- EPIST. CXXVW.
mana simplieilas esl. Taceo qimd illum longs mi-
kVUHACHUS PATHUI.NO.
liiia ei Ineolpata eohoncstat. Uinora eniin cciora
f:tcil inoriim ejiis inspeclio. Ilunc unaniniilas veslra Ainor iu le meus ex summis opibus annitittir, ul
auta noii didioil : jiulieium meuin seeula suseipial.Si in dics singulos bonorum libi culius aceedai: laiiliiui
vitn vesiro jnm ei opns fucrii,qua:so ui illi honor abest ul sinaui vcteres tibi amicos insimulalionuin
iiuprobitaie decerpi. Inter quos vir clarissimus Scipio
li'(limoo.il mci couciliet apud vos amuris aiiginentuin.
Vale.
viriiitum luarum , inc quoque tesle , laudainr, spo-
EPIST. CXXIV. liaium sc amore luo per xmulos ingemiseit. Sed
SYUUAI llliS PATItUINO. mihi vcrisimile non videtur, siabililalem aoiml lui
Amicorum liberis usui esse debemus, quod etiamsi „ rumoribus falsis potuisse mutari, cum benc conseitis
ij.-e ii' senem, luo cxcmplo ei imitatione didicissem. vii.e nilitl in se maicdieis licere sermnnibus debeat
M iianc senteiitiam peitinet, qtii tibi litieras cxbi- astim:ire. Quare hortor eldeprecor, despuas, si qua
bebit. Fungilur autem mililia in scriniia litterarum : sunt inctilcata mcndacia , atque bunc honoreui me-
cui saiis npis ct (elieiiaiis evcoiei, si ad clieuielam riiis luis vendiccs, ut qualis ipse cs, talem te ab
sjtlejidtdissima; domiis luas meruerit pervenire. Vale. omnibus Nemo in le transf. rai
inlclligas judicari.
odii sui dudum enim genus est arlis,

semina. Jam
EPIST. CXXV.
ad alendas vircs discordiae su;e, soliicitare metum
SYUUACIIUS rATItUI.NO.
potiorum. Non ibo longius, cum mihi impetraiioneni
Alhanasium bonis artibns clarum securius amare spondea: sapicmia morum luorum, quam puto ca-
coepi, postquam de co jtidicium tuum comperi. Magna lenus responsuram lillcris meis , ut non tam iguo-
euim pr.erng.uivs est, placuissc sapienli.Qiiare com- visse te Scipioni quam nihil de co asscras credidisse.
mendaiione ejus abstiuco, ne minora afferam, quain Vale.
lc credo seniire. Ilia pars mihi pronior dittu csi, ut EPIST. CXXIX.
ames in eo spcm quam dedisii , addasque inchoato SYMUAf.HUS SIBIPIO.
ienelieio perlccuoncm. Quain si aliquis eventus elu- <» _ , , . . „
'
Vj Curam de te mcam ,
nolo exepistola melians. Pauca
,,
sent, eflice, oro te, niajora prxslando, ut
.
illi prions ,
saliiianlium
.
, ......
verba sunt, sed vota probxa. L ceat igi-
voti prosit amissio. Va!e.
tur imilari erga le pareimoniam religiomnn, qnibus
EPIST. CXXVI. jura amieit e conferuntur.et officium pitim brevi pa-
SYUMACIIUS PATIIUXO. gina lanquam parvn oere persolvetur. Neque enim
Non novum aique inteiilatum refero posttil.iiiim, devotio requirit excursum. Tibi aulem pneseribo
scd quod ingesium tuis auribus recognoscas. Illusiris st)li termiuos. Erunt mihi quaede le scripseris nimis
nieiiiorioe viri P.uiiui expra.'1'ecti urbis (ilias paterna

magna, si Ixta siut. Vale.
nfCeclionc defeudo . quarum solliciiudineui per vos,

EPIST. CXXX.
quihus reipubl. cura est, opio iulari. Et ideo precalor
accedo, ul quidquid clar.e quidem, sed miserabilis SYMUACIIUS SIBI0I0.
domos usus exegerit, facili hnpetraiione mereantur. .i'ger est animus meus , quaodiu li.les ccria sit
Ues iiamquc illis esl per Apuli.im, non tam reditu quod porium sanitalis intraveris. (Iuic cxspectalioni
ampla. quam consu. UiCG uisi boiiorum judiciim fnl- saiislacias volo. Non enim mihi honorem fieri obse-
iiatiir auiilio. publ.cis oneribus fessa suceumbel. quio lillerario, sed magnx sollieiliidinis levanien
Opis igilur tiu- levamun cxspeetal. Me quoque tibi inbui exopto. Valc.
f.ieiei gralix debiturem, si gravi pondere viciam sa-
EPIST. CXXXI.
lutariB defcnsor erexeris. Vale.
SYUMACUUS SIEIOIO.
EPIST. CXXVII.
Niinqii.iui eflicies silendo, ul me ad parem volun-
SIXklACIlns PATHUIXO. Cogito enim nou quid lempo-
latem ducal imit.ilio.
Prompiiorem mccirca llereuuii laudabibs viri de- rali causx, sed quid perenni amiciiia: debeatur.
(cnsioiiem judicia vesira feeeruni. Ilaliet enim pluri- Cumque sim mei oflicii severus arbiier, curam tu m
niiiiii volopiatis eleclio, etprovoeant aiumum iperaia casu ssepius quam fastidio eredo ectssare. SeJ ne
prasaldia. Sed mcum ooueai, scripto ostemare quid longa rolloquii iulereapedo, qiiamvis lui amaiivm,
licgotio promovciido eura noslra conluleiit. rSaiial.il cogal liinerc neglecluin ,
qu.T>o conslanler uium.i
liac vobi» llle qucm jutimus, simul ipsuis rei uilua familiaiilalis exerceas. Quo enim paeio inlelligere
oflicia tOilabilur. Cimela enon, qti* dneplio iqiar- pnssiim graia esse qux' defeio, si negaveii» qu.e re
scrm, uncsligala patucrunt. Ilaque in ju» llcrennii posco? Vale.
sir, EPISTOLARUli LIRER YIU. 35!«
LIBER OCTAVUS.
EPISTOLjV prima. A tiimiiate macerari. Qaxso cnstodes conorum deos
Comperlum Iiabeo, quolibet Iionorum culmine ani- valetudini lux medicas applicc.nl manns :ie opiimi :
iiiiini iiiHin nun soleic mutari. Quidquid ciiiui bene senatoris longa vexaiio fidem faciat, nihil cnrare ccs-
inerilis honestaiis accedit, id .soiutuui m igis videtur lestes, a qua opininne dissentio, leque protinus ope
csse qnam prsesiitum. Et ideo mirari me ac stupere saluiariiim potesiatum sotidx ganilaii orxsumo red-
couflieor, cur tanta virlule aique bumanitate prxdi- deiidmn, si mndo ipse plenos spei Ixtis cugiiutionibus
tus, jainpridem circa me munere litteraruni absli- elucteris adversa. Vale.
neas. Quod ego etsi causarum occupatione magis EPIST. VII.
quam voluntate arbiiror accidisse, tatnen orare non CTMHACIIUS CAPltr.OLO.

desino ut censuram tuam noslri memorem frequens Adveniame Euscio spcravi litteras luas sed fidu-
sermo declaiet. Yale. :iam casus fcfellit. Ego tamrn silentii tui imilator
EPIST. II. esse non polui ,

qnare indebitis fungor alloquiis : ul
SYUMACHUS ALMACIII0. qui prxsnl bojns otticii esê debneras , excmpli ne-
Mibi qnidem a te multiplex, aique varium munus cessitaie ad diligentiam proveceris. Yale.
eibibitum est : sed adveili verecundia facium, quod

EPIST. VIII.
tibi in solidum assnmere noluisli oiiinem capturx sil- B
STMMACHUS EUSEBiO.
vestris cventum. Nam tua indagine capium Icporem
Fucrii verecunJix tux, quod baclcnus nibil nobis
gloriatus, aprum serviles manus asseris incidisse. An
alloquii delulisli : nunc sume fiduciam, quam ad in-
s.eviias ferx indigna tibi visa est, quam laudi pro-
viiamenlum f.imili.iritaiis ingerimus, et graias fuisse
prix vindicarcs? Sed bxc joco dicta ridebis. Nunc
litleras meas sennoois assiduilate testare. Vale.
alia qm; de me requiris advertc. Uiebus pauculis
eiiain nunc morari Capux destiuavi ;debine nimaiio- EPIST. IX.
nilms vicinorum lotuni liiinc mensem producere; STHHAI DUS KARTIANO.
aique ita, si dii juverint volunlaiem.relegere Appiam Scriptionis auspicio fiduciam tiiam provoco. Quare
potero molcstx accessu bicniis. Vale. familiariiaiis nostrx adiium ingrcdere seturus. Vicis-
EPIST. III. situdo officii tui faciet , ut incboata pcr me amicilia
SYMMACHCS FRUCTIANO. convalescat. Vale.
SoHicilAlns jamdudum litleris tuis laudiu angar, EPiST. X.
quandiu dc te secunda cognoscam. Quid igilur, vel SYMMACBUS 1RCNE0,
inedieonim curatio, vel abstinenlia lua ad salutem Exspectasse lc arbitror litteras meas, ut in mutua
piomoverit, oplo cognoscere. Ipsc bonae valetudinis C oflicia provoratus erumpires. Sume igiiur sermonem
compos rcviscre pairiam fortuua suffragante consti- cujns sequeris escmplum. Ero postbac io Bcribendu
tui, priusquam labor itineruiu processu aduitse. bie- diligentior, si ccepiis nostris vicissiludo respondeai.
niis aogeatur. Vale. Yale.
CPIST. IV. EPIST. XI.

SYMUACIICS LOI LIANO. STMSACHUS
Primas Iitt«ras sponte Iribuisli ; secundas niea AfiV.ctio in te animi mei non litieris xstimanda est.
cura debet elicere. Sume igiiur salulalionem, quain Religio enim fidc pecloris eontinelur : in verborum
vicissiludine munereris,polliceor ilidem cum respou- officiis latel plerumque xmulatio. Quare libi in scri-
sis luis paria nic facturuiu. Yale. bendc rarior videar, nihil amori exislimcs dêerpium.
EPIST. V. El sa^pe evenit nt bomines tui nec profectiouis sujj
SYMMACHUS rHISCILLIANU. niihi indicium faciant, et inuiuas paginas non rcpo-
Essent milii gratx litterx tu.c, vel si nibil de meis scant. Sed de boc loqui largius non oporiet : quia
apud Africam meritis ac laudibus coiiiinereiit. Nam suflicii amanti brevis el districia purgatio. Ad ea
ii mibi decus aliquod, it.i tibi pro mutua amicitia iranseo qux utrique voiiva sunt. Ililaralus sum sa-
gaudium prxstiterunt. iiinc faclum est, ut epistolara D niiatis tux uunlio , el rependo , quo gaudeas. Nam
l.ctus emilieres. Exsultans quippe animus glorialur, mei quoque corporis vigor post inlirmam valetudiuem
el osieniaiione sui non potest abstinere. Pro lanto ccepil assurgere. Yale.
igiiur iu nos amoredcoruro benignitas te munereiur. EPIST. XII.
I.tenim cum ipse mc non solvendo diguum arbitrer, STMNACBUS PACATO.
ad vicem mex gratix, favorem libi prxsidii cceleslis Et in JefercnJis et in rcpendendis nbi lilteris desi-
exoplo. Vale. d.-ui me arbttror non videri. Quare , etsi memini ad
EPIST. VI. te diebus pmximis officia nostra manasse : curuvi
fVVMACIIUS SEVER'1. ameu eliain debito fenore sermonis absolvi. Scd si
Gratx quidem seraper litlerx lux niinc legenlis iiuquam breri intervalio usus iste cessaverit , veliin
auiinum itioiuoiJcrutil, cum le indicarcnl worbi diu- cogitcs amicitiarum non fiigcre respeclura. Religio
;
515 0- AUREUUS SYMMAf.lllS. 3J6

«"'•'»> magis HJe Inlml mctieiida csl quim osieni.i- A qnin. 111 csi mcni tm quictis cup'da, mallcs negoiiis
tione verliurum. Yjle rusiicis iinmoriri. Miin suburbanilas pedum a-grilu-
EPlsT. XIII. diue lahoranil maîs solatin qiiam voluplati esl. rvul-
M«ll III -. il-lil Ll POBO lam juciinJiiaicin iristis inorbi sensus aJmiitit. Sc.l
r.rvcniM... arbiiror rainaut, qna- le absolilutn non spero, si inn.xtniinm divina respiciunt , el (orcusi
mo<io Imnoris, veruin eliani rurarum (asce vulgavii. otmrnttaM nnandun. Graln ci facilis crii. am
St ii < «-•»', ero iiln nunc conliriiialor bnni olnn desi- mihi Koniam rcJitus, aot libi aJ agrum, iu quo nuiie
d-er.n i. Mf.i riuii lilio saiiitas ope divinitatis in solido divcrsor, excursus. Vale.
a->i. Iiin ui «I salus valida, ei reJiius felix scrunJet, EPIST. XIX.
lam nosira voii quara loa merita prxsuboni. Yale. STUMACnllS i-t l Nl in,1.
EPIST. XIV. Ipsnin te malo ,

qtiam delmHnenta verhornm. Tu
smsiAcnn cjecu.iano et prodi$o. conlra epistolis ahsenlix moras reilimis. Quid si lil I
AbunJo laiilia, poslqiiam valere vos Jidiei, no- rcspomlissei optimiias segeiis, aui vindemix arrisis-
straquc iffilcilia inier ncgoiininm dura inemiuisse. sct ubcrtas? Omniiim lenporun viccc in otio rnii»
SeJ quanJu tiei ul solatiis lillerariiui danma absli- exigcres , qui palris famem agns JcmoranJo non
nenliae sarciantur? fcgn autem vos prvloriis mcis B respicis. An solo juvaris aucupin , cujus ine parte
fascibud pi imos inleresse voluissein , fe.stisque com- don.vsli ' ScJ liie quoipie positus sul.i- lilccebris lar-
munibua Jecus facere. ScJ feraru necesse esi , ame- giler mereris. Nam simul ubi , et ciieinpla ex forit
ferri uiiiii causaui senalus. Quarc iu superioribus vcr- Cupedinarin , el ex subiirbonn lun pcr.ua suppeie-
bit desidcrii roagis conlestalio ewt ,
quam querela reni. Quid , quoil etiam jactari iuorbo iNatrnnam
drssklii. Prxstabit crslesliuui favor, ut mandatis pa- Uiam timulas? cujus valeiudini , si vera pnedicas,
Iriat absoluti , iiir felix ad luJorum nostrorum so- solitiiJo uon comi elit. Piura coim Boma saluhriu-
lciune reiegatis. Valele. lis instnimenla suni , major rnedentiuin nuiaerus.
EPIST. XV. Vidc igitur na aliuJ geuus suspl«i«MiLS iucurras , si
SV.VT.IAI HUS ALLEVM. nbsessam a roorbn coiijugero vacuo secessu el inluta

Ei Jcliilo vcnit srrino qui reJdiiur, cx bcneficin, ablegaiiooc luaceravert*. Yale.
qui spouie defertur. Secuudx milii partes rcli.t.e EPIST. XX.
tuul , pusiquam sivlus luus uiea scripta prxverlil. Pr.t rsptcris tcmpuruiu vicibus aestate delect.ir
Nuoc tice sallllaliuuis lepcnsa, oper.iin tuain curam- non <|iioJ diurnas boras longior sidis mcia produ-
tine Jiposco in lns iiiije Castor ex usu aique uiiiiiate cil , nec quoj res rationesque oosirx uova fruge
uostra promuveuda suggesserit. Yalc. C Jiiescum : seJ quia pacata navigaiiune desideralis
EPIST. XVI. milii lilleras luas frequeus invebit comincatus. Quiil
nauu.ciios caktebio. euim vel auimi volupuie jucundius , vel au ofiicium
Cratum liabeo de te-timotiio meo iioii esse dubi- auiicilix a< comunidalius prcsiari pniest , quara ut
laiurn , receptuuiqi e in familiam tu.im Auientium te mei amantem usu crebri sermonis exi>eriar ?
lilitim iioslrum Icctissiinuei juveoem , in mco xre Ergo iIhiii anni lempus iavital , dum perviuiu mare
duco. Q»o nomine amieitia nostra in arciiora lidei esl, palnil.i qoxJam et iiutiimcnu iniuu.i- afleciio-
jura conveuit. IJ prassubit trsu» longiur, ut cum in nis vcluti in lncinem congerautur. Cuni lucc Bert-
co bona plura cognoveris, asiiptilaiioncm nicam bercui s.ilus iniln ex sentenlia suppelebal , luis vidc-
Jc meritis ejus iulu lemuuos v t i uaiis steusse fa- licet adjuta volis. Ncque eiiim ala uobis de caos.i
tcaris. Vale. aibitror ODUU succeJere , ijuam juJiciu, et ainurc

epist. xvii. Carlbaginis. Vale.
SYMMALUUs BUIINO. EPIST. XXI.
Proviuciali aclione decursa, quae ad sacri auditorii SVMHACIIUS UUILLO.
cognitorem necessari3 provocatione perveuit, dele- InJulgere tc otiu, opinionis falsus pulalMm : lu
ctatus siini (iJe ac Jiligruiia lua : ei forluuam nego- ^ vero animum lcctione, labore corptis cxerces. IK»c
lii, in .ii Jefcnsoris insciemix, sed voto judicis impu- iudicant scripta , ei munera lua ttylo exsculpU.
tavi. liorlor igilur ajuicitiai mex Uduciam geras, ct et paria venaln. Mibi Flaminia emetienda esl, ad
leslimouii intciim aslipulalionc cmitcntiis, domum notus fasccs gemrosi cousulis evocato. U si reJitus
nostram, qua- inultis circuinlairatur iujuriis, forcn- tuiis amecaperei profeciionis mex raoliliuoes ! juvari
lig induslrix tuearis oflicio. Nos ut spoute graiiam me amplis.simii viatico credereui. Scd quia mulin
imJo et SimpUci proleslamur alloquio , ita aJ refc- itinerc disceruiiiiur , ct ne«|uc milii mora , iie«iu«'
rcnJaiu viiisîluJinem, si furs juvcrit, pares essc tibi prn|icratio c iuni.ida est , verbis paguia fun-
uilemur. Vale. gctur. Pr.tfjta numinum venia ,

prxturem Syw-
EPIST. XVIII. in.ic iiini iiiciini mux iirb.uium tribiinal accipict.
SVMMACIILS P4TBUIH0. Festl cjus frcqucntari p.itisMini» amicorum. Ottifeui
me esse mirarb. Al egojmliua smpco ad

In igro annuiiicraris, exoplo. I' i islam graliam procul ab-
cnmmunam tc patriam Iprelo ruiis otio revertiiae, futuro iisib-m Jicbus. Giatius cst quod Jcfertur ab-
iiisi .|n«jil ciui iiu libi rcditus iterata lii attulit. Aliu- senlibui, Valc.
,
317 EPISTOLARUM URER VIII. 518

F.PiST. XXII. A amoris in te noslri Irncbis teslem. Vernm te in
BTMUALUUS ANDftOMCO. re-crihendo deeet csse prolixum. "\eqiio c:iiin par

In ore tno veniat Gccropia musa : niilii lingiui conditin esl ilerali a nie, ulriqur ;ciuom noslriim s,n-
l.ntiaris est. Ncc desideraveris a^qu» slyii mci inu- gularis ladoris. Dnos meaius replcre uno fontc difli-
nera. Litteris vincimur , amore tenamus. Seil inc- cile cst : uni alveo abiindc influuiit duplicala princi-
riio rcscribcrcin » si sol.im epislolam iletuiisses. Tu pia. Vale.
vuro , ut es amicorum ililigeus , bibhothecx nostix EPIST. XXV.

carmiiium tuoriim divilias inlulisli. (Juid libi hoe SVMMACIII S Ai.BINO.
digiiuni repcndam , leuuis ipse faeuudix , el pau- Credo arbiireris circnmsessuni ine Cimpanix aitios-
pcrtini ingenii ? Tradam publice adiniralioiii ,

qux niiatibus, scribendi ad te hactcutis negligemem fus-
legenda misisli. El quaiiquam laudatur impar , bo- so. Non cst ea fortuna honim locorum ut seriain ,
iiuiii sxculi publicabo. INiliil ex linc derogabiiur cnraui êpeliani voluptates. Insolitis omnin necessi-
operis tui glorix. Num <-i lloiueruui novimus a laiilms sirepunt, el oneri cesscre delic ix. Qilare ;
•-
dissiinililius prxdicari. Carerct quippc futna uia- goiiuin pro oiio repcri. INcc possum facile ad h.fc
gnmuii) virorum cclehriiate , si eiiam miuoribus amiciiix nitinia animum relorqnere. Sponden lamrn
leslibus coiilenta non essel. Sed quid liaec lon- " tcveretitix tnx, qo:e liitcris ineis prxfer.iS. Rclegerl
gius iiabo, cum bicvitatem verecuudia lua postu- ad vos iler avidis-dme slildeo. Eadrm quippe mc
let ? Cura ut valeas. Et si quid stylo adjeceris, cum cuusa, qux vcttiil scribere, i «git redirc. Y..lo.
mediocri judicc , sed nou ingralo leclore, participa.
EPIST. XXVI.
Vale.
SVMMACHIJS GKEGOniO.
EPIST. XXIII.
SYMMACUIJS UAIICIANO. Dedi ad parentein tuuni liiteras, quilms cnnlrnlus
Deos oro , ut qnx mibi inierim valetudo cst esse potuisii. Nam Ut est. utrique Tcstiurn uuns ani-
cadem tibi ac tuis suppetai. Videor plcne hoc

mus; ita salisfaciet idein cnlius antbobus. Sed inettu
aulcluquio 6cribeuda cumplexus du lua sanitate

iuiitationem , ne mihi ailer e vobis duoriinn viie et
,
voinm meum de iuea gaudium. Sed epistolas hre- ore rescriberet. Quare. ul in lionore Nuinintim lieri
,
ves esse non paieris. (Jux igilur U7to0£<7!,- eiit paginx

solet, litaiifxni a.iiiu donariuni, hreve fateor, ei quml
longioris? Lbi sim, quid egeriin (nam prxcipue proliiius esse voluisses. Sed in adjectis inensura mm
quxritur. Ipsc copiam rcdtle brevitati; quia familia-
amicitia rcrum tabum curiosa esl) si placel pro-
sequar. Principium voluplatuui de Furmiaiio siuu res paginas eos oporlei extendere, quibus non est
nascilur, qux civitas quoudam Lxslrygonum populu ^ neeesse geminare. Vale.
ferltir habiiaia. Hos ventri et gulx u^que ad feri-

EPJ8T. XXVII.
tatis invidiain legimus obsecutos. Plusculos in eo SVMMACUU» CF.NSUIIINO.
litiore dies , sed deliciatuio parcos exegi ; tantam Prompta et avida maiiti litteras lnas.mm mihi of-
coeli salubritatc et aquarum frigure suadentibus ferrentur, invasi , 111 prospera cogniturus. Sed cuni
inoram. AITuerunt piguora mea ; quorum tupiens percurrerem leriione eniinieralioueiii dispendiorum
nosiia urbe processcram. Nec ful operaa , mox ul- liiorinii, voluptati successii olTciisio. Et il!a quiilcm
iciius iter aggiedi , cum prxsio esseni desideraii. adversa, qmv cum plurimis periutisli, inore humani
Illoium debinc arbitratu legi oram qux Formias ingcnii, hahent aliquod de socictate solatium : htinc
,
ct Ciimanum liuus inlcrjacet. Nunc muiuis inviia- vitii piraticx deprxdaiiunis ictum ,
quem speciatim
lionibiis aut iu Baulos, aut m Nichomaehi Gaurana castis tihi diirus adjecit , inipressum allius puto ;
niigrainus. Aiuicorum subiiide milii affluenlium lai- quia nrqtie habet parlicipcm, ei geniiuavit doloreni,
giterest. Non vereor, ne me lascivire in tanta locu- Conlra hxc fortuita, virtule ac ralione aniuius ar-
ruin amoenitate, cl rei um copia puies. Ubique vilam mandusest, spes qtioqucassimenda meliorun. Sxpe
a;;iuius coosularem, et in Lucrino serii sumus. Nullus litnbaiitia in soiidum reverieruut. N1I11I honiinibiis
111 navibus canor nulla in conviviis hellitatio aterniim Volvunl mortalta vices crebrae,
, nec , est. et 0111-
freqnentaiio balueai um , nec ulli juvenum prucaces nium rerum ftiga visilur. Paucis ista peistriiixerim,
natatus. Scias nullum esse in luxuria ciimeii loco- cnm tibi pro erudiiione plura succurraui. Nunc ad
rum. Vale. ills respondeo quac lu me scirc toluisti : t.)uiiiipii-
EPIST. XXIV. miini Neapolim pelilu civinm lunrnm visere studeo ;
SVMMAt IIIJS UAXIMINUNO. Ulic honori uibis religiosx iutervallum bidui depula-
Nihil inler te, et parenteni tuum opiimtim re 3ui ho. Dchinc, si hene desttnaia dii javerinl, Capunna
aiTectione divisum cst. Ergo el lilteras, quas ad ejus venerabilem nobis liomain
ilinere , laremque pete-
reverenliam misi ul omiiium particeps acce- Mios. Inter hxe, milii cvcneiit
,
, in si aspectu ei colknjiiio
ptum referre poiuisti. Sed jam cnlendus es nobis tuo defrui , explebor Kamiii saiietaic. Sm major ne-
eiiam tuo nominc. Prxlerea cavi, ne respondente cessiias negavcril noliis lui copiam, vciim eururuiii
uno impulaictur mihi viclsSiin iiiuuus iluorum. nube deters.i eam sapieuter resumas aniiui alai riia-
Convenil laraen brevitas buic pagiiue quia relatu tem, quain
, tilii congressus no.-tcr scdulo conciliaie
di u pnecerpsi. Qu.ire seriuonem istuui tanquauj potuisset. Valc.
5«0 0. AIRELIIS SYMMACIIUS. 310
EPIST. XXVIII. A deretur. Fiat igiiur ei opi ;
mo nunlio mor.-r < ompcn-
SYMMACIIIS mnivi. satio. Certc ego eani dico legcm litleris amicoruni,
Mrmini-se le srio quod ine quoqtic idem dc amico ul assiduiiate illorum auimos probenl , incum boni-
iliilur pen-ulll ; >ed jain nobis Mrinnnuni ticei dcbcnl tate deleclem. Vale.
»»se snlatio. S-iilm igilttr, responderc cogaris , ei a EPIST. XXXIV.
fum-siis engiiaiionibw redeat in oJHela Tivemium. MMUACIICS F.18EBIO.
Feetrii relijiiosa rauaa ne prinr Kribeiea : non eris Srribere ad te anle voluissem ; sed rnnimeantilms
lao inevercns, ut prOTOcatua abslincas. Yalc. muliis lidam occasionem debel excerpore srribeniis
EMST. XXIX. eleciio. Aecepitll rausam tardioris ofltcli : qnse si
SYMM.VCHIS SALVIO. animo tuo satisfecit , curare dignaheris ut ad mc

Vidi in liueris uuper niihi reddiiis religiosum pro quoque lesponsa tua idoneis commissa pcrveni ml.
nobis aniini tui g.iudium, et ai>eriissimc depreliendi Valc.
quid voluptatu ex ainicoruni prosperis usurpes. EPIST. XXXV.
Prompiius igitur lc diligo , pnstqnam lioc volum BmiicBoa joiunni.
boux ineniis inspexi. Et quamvis ipsedomino pecto- Qund seio ad le scribo , amicilia: tenacis indicinm
ris mei eiccllentis>iino viro scriptortiin gr.uiam pro ^ cs1, fu J" 8 " ien,oria repeliiis ex IntemHo probalur
Elaviani liairis tui Itonore reiulerim , nitlilominui
officiis. Ifise qunque silerriium tuiim non aliter intcr-
lamen qua-so , ut ciiam magnitudiiiein graiulalionis pret.ir. Nam elsl styli honorificentiam qnxro , cerius
uiese apud auctorem lanti beneficii digneris astruere. fidei iua- . ctiain de taciio amorc non dultit". S< d
Vale. vereor, ne ista senienlia libi suadcai negligentiam

epist. xxx. scripiionis.el liacc amicitix munia judirii mei sccurui
SYMMACIICS JOVIO. omiitas. Horior igilur, quopsoqtie, at illam potius co.
Inlrrfuit publicx utiliiaiis ut libi m.ijnra negotia gitcs partem, quaj assiduiiati graliam paril; non qux
crederentur. Quare prolixa non dcbet esse gaudii prnuiiuii veniam raritati. Vale.
inei attistaiio, ne adulationis suspicio dcvenustet EPIST. XXXVI.
judirii vciiialem. Opto igitur, SYMVIACIIUS 01'INTII
tibi suscepti officii IV.Nf».
cursus ar/ideai. Qiumvis dubiiare non possim, Ad indiciiim mei circa te amoris Iwc scribimii',
nec
muiari probiiatem , el bonas artes stimulo priemio- et ut ipse ad respondrmium provoccns exemplo.
ruin felicius incitaii. Vale. Cuin igitur ego portes religionis impleverim, exspe-
EPIST. XXXI. cto ut ipse eiiam vicissiludinis solutione (ongaria,
SVMLACUIJS EUDOYIO. C Vaie.
Exsultavi gaudio ob amiciti.-c honorcm cum lil- , F.PIST. XXXVII.
leras iuas sumcrem. Sed ubi Annius noster, quam SYMMACHUS CUSOCOlll!.
tis dubius valeiudinis, imlicavit, in gravcm curam Proxime penatibus meis reddiius , eliam nunc te
la.li.ia derivaia esi. Video cnim peregrinaiioni, quae mente et cugilatione respicio. Itaque aniini ills ju-
morbi iusiar est, damnum saniiatis adjectum. Sola- cundiiate , nuam coraui dc sermone tuo bucusque
lur Umen solliciiudinem meam, quod parcimonia capiebam voluplalem, compensn. Cui si mutua rura
nbi familiaris est ,
quod cognaia sapientia , et adver- re^ponderit , cum tai.tam mihi delala amicitix liue
sis fortuiix>
aninius ingcntior scripli» gratiam tiibuat,
qune bona reducere : quanio xmplius relata prx-
Milenl valenliam corporis. et vigoris serenuni.
Spero stabil? Vale.
igilur de te cngnitu lxiiora , et aures jam felicibus EPIST. XXXVIK.
nuntiis paro. Faciet jusiiiia, qus pios respicit, ut SVMMACIIUS liOvil 10.
p'ist hiijiis incotnir.odi ciitin; iransilum, vitac luipru- Salus pignoris coiiumiiiis in tutoesi, eujus siudia
sp>ra longius porrigantur. Vale. gnllicitodini inr.i> delegata profkieni, Mex quoque
EPIST. XXXII. valetudinis esto securus , rt ad vicem talium mnilio-
SYMMACHVS UIIBICO.
& rum curam de te mcam timilibus rcsponsis absolve.
Aiis|icium n.iln scribendi prior, ul mos Vale.

est, farerc
debuisti, cum ie hujus diligentix doineslici labcllarii EPIST. XXXIX
reditus commonerel. Sed quia nobis vel oblivio, vel tmuACuos...
occupaiio religinnis tux desideraltitn munus invidit, Queri de silenlio non poies, qui nihil scriîorura
egn usinpo priticipium BSUmitnraa in reUqoon du
:
mibi hucusque trib.iisii. Scd si sitnile styli oppeiir i
taritite vel ropia tuorum apicum ulrum voluntatc ,

auspicium , sun.e exemplum rrligiosi olficii ,
quod
luieris orJicndis , an magis nece-silalc defueris. debeas anii.laii. Lro deinceps ad cxercendiim stvluni
Vale. promptiur, si nte fruclu mutui sermouis xoiuiavens.
EPivr. xxxiii. Vale.
svuMAi ucs inrmuM F.IMST. XL
Srin me in scribendo lardum fuissc. Cnnsulto sly- symiiai iii 's AiiirTMh
lum disiuli, dum refoveo teniiaiiim itinere vigorem, Serfssionem lua.n etiam lacitui approbavi. Naai
qio tibi de rae Ixia cupienti voto limilis pagina ira- cum inlenentenie disrordia lupromil generi imrr-
321 EPiSTOLARlM liber viii. 3*s
esse nr-n pnsjps , ea mocsla profectione visus es sa- jt, f.p:st. xlv.
lisfecis-e pietati. Ipse, qiiaiiluni civi octimaii luerat SVSIMAC.IUS PILRIO.
dt ferendiim , triduo dunii connnoralus iniplevi , nnn Redditum milii est annuum quodaminndo sermonis
faniarn capians, t-ed humanx fortunx viccs cogitans. lui debilum. Tibi qnoque gaudium solemi.e de nobis,
Qtiid enini tam raliun..bile est, (|iiain tribucre col- bxc responsa pr.fstabunt, qnx propter lanl.im lim-
legx, quoii lilii quandoque bonos cupias exhibcre ? ginquiiatem frequentare non possumus, sed boi.a
Vale. fide certis temg oribus ezbibemus. Maneat igiiur hic
EPIST. XLI. usus, ei quodaui salulis indicio mutua intcr nos seeu-
B1IIIUCBOS AKTIOCUO. ritas recondatur. Vale.
Nonc primum honoris liinen mgressus , nimis im- EPIST. XLVI.

maturc adventum successoris exoptas. Agnosco im- SVM«A< RUS S1RATECI0.
palientiam Grxcis deliciis congruemem ,

quam velim Agis uieruin desiderio ainamis, ut redcam : jam
toto anni orbe dissiinules, ac te migrasse in trihus dudum hoc animus mrus vesiri expetilor eiflagitat.
Romuleas recorderis. Quid enim dignum conquesiio- Sed valeludo saucia obstrepit voluntali. Humor enim
ne perpessus es? Noudum te militares ceniumelix noxius aniculis iilapsus etiam nunc uie tenet lectulo,
perculorunt , nonduin catervas miilieriim scissa B et vix litlorali siccitate tenuatur. Tribue igitur lein-
vcste Itigisli , nondum ante januas emiuemium po- pus refectioni , quod ego vendiraverara voluptaii.
tcsiatum vigilem noctem salutaior expertus cs; el Prx te autem lers in tanta bononim muliitudine
j.im delicaio fastidio renuis magistraitim ? Commula, post discessum meum nihil ut ante juctmdum esse.
si vales, aniiuuni , teque in annum, vel bienniuui Sed pulo quod pia aflectione fallaris, quia raruin est
obdttra. in ainante judicium. Et ego quidem non ei his pn-
EriST. XLII. mum litieris, quid de me sentias, sci<>. Prope est
SYUMACUIS... lamen, ut agere gralias absentix mex deb,'nm , quia
Probabilem causaui... Quis enim Sieiliam rccto milii syngrapham quamdam testiinonii tux pixsii-
itinere peiens , sermoncm meiim potest reddere in tit. Veniin luec inissa (aciam. Non moraboi exspecia-
longinquis studiis consiiiuto? Scd dcsino. Tu lene, lioncm tuam post conciliat.onem vigoris. Sed quia
curam circa te meam de nuinero episiolarum non l.oc longum est diligenli, visis qux in proximo pns-
deberc perpendi. Diligenlia enim erga amicos jugiter sidemus, reditum maturabo. Spero enim tantumdem
nianel, occasionum \en> raritas scripta distinguit. accessurum sanitati mex ex conspeclu veslru, quan-
Sed de boc satis dirtnm puto. Nnnc e'egantia ingcnii ttiiu sperari posset ex oiio. Ya!e.
lui, et inventionum subliiilas pradicand.t est. Novum C EPIST. XLVII.
quiipe musivi genus, et intenlatum superiorilius re- SYMMACIIOS VALERI0.
peristi, qinid etiam nostra rudiias ornnndi* cameiis
Vellem sedalam fihi mei xgritudinem nuniiare,
icniabii affigere , si vel in labulis, vel in tegulis
sed niliil prosunt Audeo lainen
figmenta sollicitis.
eiempluin de te prxmrditali opens suiiipscriuius. sperarc meliora. Imminutio enim febrium, Deo au-
Vale.
ctore, ad fiduciam saniiuis coepit acce.dere. Tux pro
EIT5T. XLIII. nnbis sollicitudini gratias ago, el cceleslrm compre-
SYUUACUUS CVLLISTU.NO. eor potestatem ul !uo circa aniicns auimo prospero-
Inier carlera pareutum decedentium bona aniici-
,
rum omniiim vicissitudo re-pomleat. Vale.
lix qucque afleitanda successio esi. F.t forusse stu-
EPIST. XLYIII.
dio validiore caplanda familiarilatis hxreditas : quia
STMUACIIUS 51AIIMILIAN0.
lacullates fortuna prastal, caritas judicio fcederatur.
Soles in srnbendo esse prolixus pro ingenii lui
V..|o igiiur inter nos promptius convalescat familioe
viribus. Postquam le honor aulicus in procinclum
lux propagata conjunctio. Consenlaneum quippe ua-
vocavit, lu quoque verba succingis, et ijaquam levn
iur.e cst , ut offieia a te inclioata, a me pmbaia coa-
**
armaturx miles rorarios xmularis. Quid faciam se-
lescant. Ergo in reliquum sermonis esto munilicus :
nexgarnilus, cui mcnsura sermonis a juveneprxsrri-
me cura non decrit, qux te siyli vicissitudine niune-
bitur? Trahil nos viiium senile vcrbositas: sed oc-
lct. Vale.
cnrrit exemplum, el fastidia aurium tuaruin de siyli
EPIST. XLIV.
hreviiate conjeclo. Non enim violanda est interiin
SVMil \CHIS PASTINATO.
mibi paginx lux formula. Exspectabo tamen .111 co-
Liucras luas agrorum fructibus jnre contulerim.
pi.mi de meex'gas, si pluia rescripserim. Vale.
Nam ut illorum prnventus non fallit temporis sui
tlebiiiini , ita fidem noslrx e*spectalionis annuus di- EPIST. XLIX.
gnalinnis tuae sermo non deripi! : liujus nunc milii SYMMACIIIiS VITALI.
per homines nnslros adveclio salisfecit. Leclis igilur Diu sanitali nariter ac venustali Iiiierarum luaruui,
paginis, valere le gamlen , et alioquii lui iionore de- mediocris eloquii conscius respoudere dubilavi : sed
iccior. Nec me arhiiror respondendo imparem judi- reluio rnpit timoicm. Halui eniin stylo, quam su-
cari. Prxstabil divinus favor ut bas inler nos olfi- perbi i displicerc. Quiriqu d igitur boc esl, quod teuel
ciorum viccs xtas prol.u muliij licet. Vale, pagiua, iju.eso boui consulas, leque subiuittas ad me-
MJREMUB SiMMVUIl
Q. S 3-2*
; .i.niii.ni icrlplnrum menrmn, na retnudaiur ofQ- a rrisr. i.vi
.
lum iiiciim, Jiuii dcsperalnr iimlalio. Vale. StMMAf HUS litlH»XO.
Serrn observanliJin, qium mos prisctts lmlltull,Ul
EPIST. L. doiuo profecll litieras auspiceiilur, et satvere m.:

kllllli' III S JOVIO. iiuntio. t'.\ dcbiio venii m tu emisso a nie muneri
J iiihIii Iiiiii dalib ad te liHeris iiiulua srripla iioii solvaa auuea rttpOflM. Vale.
iiurui tmien urnposiliun oieutu servans, hunoii-
. ei I.ITST. LVII.
iuvaujiii Mii|itioni6 in»uuro. Credo euin qood ne- bvmiucuos vAi.tRio.
gatani priino uiiiiio vieem, \el dudc impatrare posaii Filiiini mcum Koiiiuluui aererao; m relinea. Etso
uer.iiio. Yale. iu emu nniii pcrsonain parentis arro&o ; lu |us afliins
tiriST. 1.1. esences. Milii cx vnluntaria sponsione prasentiam

SfjHuentM mj.umil.uno. BUmm delicl, .1 vtibis s|ie so. undi iiiiiiiru, reienlaiur.
AssiduiUleiii scnptoroiii uiroiuni lilii essc fjviiJio Sed cuin etiaiu Usus pnuuuiiliatur advemns, qu.esiin -
prope as^ni looioui rariia». Es piiim praeter sotitwn s» malio est morfe, quse nuhi prn uno uiruinrpiic
parcus ailoijiiii. Bed lueor conaiantiain ddiceuiue, uec promillii. Cedn igiiur vuliiiilsli iu.t, et paiieorum
a |irupi>siio arguaMfltatMWfl deducor. i r, l poteaias B dierum patieutum nou negu. Fratri quoque tuo l\o-
uu liuuc auiiiii iuei lialniuni, velaugere Stlentio, vel iiiiilo nimis jtralulor, cujus solatmu pio el aioico
luteiis auiuliii. Vale. cerlsmine imbis ambo vindicamus. Vale.

ETIST. LH. EPIST. LVIII.
Quglciurs me altseiitia coiitrisiei, iucIIuin. Nam OTtnucnus uvseunn.
ideo uiiofcii.iiein til>i a idio nieo aeribia injMKUn, Filius nieiis, cum lioua Dei veoia, pericolo caret,
ul pulilici negolii eujisaliuiie purgeris. Alteruin iri- sed defeclum virium paiiuirprnpe usqne ad agritu-
tur religioui tm- BX ulroq ie laijeiidiim est, ul aul diiiem. Kedire consilium cst, panlaiim iiunsiouibus
cervorum SC aproium copiam mituis, aut iu cou- in gpalia miitura ilivisis. Ei;o qnoque ineorum conla-
speclcm ainiri celenus reverl.iris. Nulla enini *a- pi.i sorius accessi. Crcdo c\ vigiliis noelurnis, qoa-
lisCaclieui justiiu suppetit ; si etiUi veiuiinit, et milu rwn in pneseMia exiguus fuit sensus, nova postcru-
solaiium dciifgaris. V.tle. duit. Comprimere tamen nitor diligentia , et parci-
EHST. Llll. mania ingruens malnm. Ergo ccelestibus advocaiis
SlllU li.ttl s LII-HHlil. rter parainns ordiri. Veslrse in nos beneficeirti;c gra-
Debilum libi rependo seumniein ; duduai enim tias refeiTcm, si se ainor speraius el cx mutuo dcbi-
parein milii scriptorum lunrum bouoriGcentiaw com- C IU $ lactari landc paleretiir. Vale.
ihiini% amiciis exbibuil cujus verecuudia ei lione- EPIST. Ll\.
stale diiigeuier inspecla, dignum esse queui Oiiigas SVHMACIICS riiuvmi.
approbavi. Vale. Ad srrilicudiim creber csse foluissem, el hoc spe-
EPIST. LIV. r.i diiiu cssc proiniseram : se.l valetudo filii mei diu
SIHMACIILS lUHCiaSO. io duliio versuta, ressationeiii ab hiijusmodi ofliclis
Seras tiui videri arbilror lillcras niftis. Scd si iti- imperafit. Qui ubi primnm sufTragio saliiiarium po-
neris dics miiiiercs, ntio uiorain diluet. Inicfvenit tesliluni roepil emcrgerc, serutusesi illico srribeudi
prauere;» ei liumorc solilu dnlor corpnris, olfieiorwn u-iis secnrilalem. Accipc igiiur Kbeas diitjm sa-
fniiiliariuiii seqiicstraior. Nuuc quia labori < t vaieiu- lui m, qiiam, si fors optata jufcrit, tnux scquciuur.
ilmi quies reddita esi, salutaiinnis verba non diflero, Vale.
pretiwn lalurus obsequii de remuneraliune rceponsi. EPIST. L\.
Vale. SVMUACUUS 6IHVI0.
EIMST. I.V. Opiieriris, m intelligo, liticras meas : qnasi ifjH
S- liil III S IIH'1111 IMI f miiiiaris uflicii (ir.vsul essc non tlelieus. Fortasseal-
Si Deiie in te aiiiiiniiii meiini nosu", dubiiare non D | cgall0lie mariS u i er is, quoniam plerisque perauasuni
potes,adrersam valeiudinem eorporis mei missilaodis est, auspieium saluiationispr»feeUs esse capienduiu.
ii.nns |ne litter.s ohsiilisse. Il.u parte purgatus salu- Alisolvtt te coiisiieiudinis ohSBrvanlia, ant Irge pi;ri-
utrieem tibi paginam rcddo, qux lesubitur esse me liap. Sjtis eril niilii ad plenam salisf.icti.ineni.si aver-
lospitem. S'ios sciibeinli occupare principiiim, sallnn scquaris
*•«
eveiupluiii. Vale.
1'nsiquaui sauins silcnlii estcusatioueiii removil, EIMST. I.M.
veiiluriiin ti jiI (jiiipjinjiii lini mci asserlioi.c uguu- S\M\I\( IUIS SUK1S IOVI VM.
veraui. Ilnii laciuiu e»l ul ep slulis absliiiercin. Sed Iier Cipuam promofemua ; lorsii.ui sospicentini
dum !• jui cun uiii.inr, aul voluncitcs nioraniui', interveniiiiam soliu in fOS oflicii oblifinuw per lou-
,<ii'' eul|>am i.iciKiriiii.itis esspectaiio noatra cun- giludinem vi». Vulgaii quippc proferbii cî, eiu>i-
traail. I hhk-t iRilur itkj le .saluli: dicenda, el eli- M oblinuri eonim nieiiiiiriini. quos d.uin
f ln il'0
gendum ralinquo uirum raibi sdvciium pra?siara ma- rellqueris, Me qunqun versum peilrm m'em, amiee
ii.-. .iii rt*fon»uru uursulvtiie. Vale, riiui cura comii uui . Spcraie tîior bwiurvm liujus
3J5 EPISTOLAIIUM MBER VIII. .«<".
mnneris circa vos e*se mansurum, si optalis fortuna A cundix oncri sit nostra pnrgaiio. Nnnc lilri bonorem
conseuserii. Vale. salut:it'on>s impendn, nec rcposco ,
quo.l spome
EPIST. LXII. factuius cs, ul uos lliuluis allnquaris; cuni mihi
S\MSUCmS ROMLI.0. hanc vicem el religio nuimi tui, cl consueludo pro-
Non sum opinionis ambignus exspeciari litteras mitlal. Va'e.
meas. Nain parem desiderii impatientiam de tuis pa- EPIST. LXMI!.

lior. Una igitur est nosiri causa sermonis, ut tuum
STMMAClltUS TICIAN0.
merear : cujus, ut in potn fontium, idco major estsi-
Desideraias quidem°liiteras iii.is libens sumpsi; .-«•<!
tis, quia sapor dulcior. Vale.
eognilio tnorum actuuin, quontm testis atquc nar-
EPIST. LXIII. ralor Eoscius mihi
foit, iitierinrem atiulit volupiatem.
SVMHACHIS LAMPAIUO. Ilaque horlor ac moneout benc ccpta nnn deseras, et
Admonueras, cuin proxime urbe digrederer, si vcl-
prxmium laudis bnnestatc secteris. Subjuugerem
lem i>bi aditum scriptiouis aperire, ut prior liiic ras curain meoriim, si esset .ilius ailoquendus, seJ cum
iuchoarem. Salisfacio vulunlaii tux, quas obscrvan- facias ultro qux meus sermo pos-el expetere, partes
tiam prisci moris ampleciitur. Absolutus igitur bae
p comnicndationis omitlo : qnia <|uidqiii<l ex Oducia
religione, erumpe in familiaris slyli munera, me- amiiitix prxsumitur, plus babei gratix, si spunlc
cuini|iie communica, quidquid ia adminislranda uibis prxstetur. Vale.
tntela ex bono publico feceris. Nec quidquaiu veio EPIST. LXIX.
scrihentis detrahat pudor, nc volupUii inex daimio SYMMACULS VALERIANO.
sil epislolx vcrecuudia. Yale.
Rusticari te asseris, ct ducendis viiilms, aut ar-
EPIST. LXIV. boribus iiiserendis crudam scnectulem fovere. Nnn
SVMUACHLS DIONYSIO. liu< liuerx lux sapiunl, tiisi forte Gallia lua redux
Uffenderat bonos quud immature anie discesseras. bii ab ilclicouc. Alios sulcos tiylo iiitermoves, alios
Doluil fortuna peccatum suuin, quc jiohi* le pari ordines pangis. Ego nutein, quuniam scire noslra
fcsunauone resliluil. Scd quid absenteui jitval ainici desideras, in doinicilio Latiarii facundix,oiio et stu-
redilus? Solare liuuc casuoi iitteris frcquemibus :
dio lorpeo. Dii daLunt iticrementa annonim meu
scribe eliain quid tibi apud Urliem uiauil.ua cura pcr- parvulu. Ipse mc, pr.ifala furtunx veuia, ad sludio-
miscnt : ut cuin mibi speui visendx eximicuiis rum suorum socicialeui vocavil. Inlerea frequeniihus
liix promiserit dics largior , ego quoque vix post eiiisloiiS desidiaui nieain sliinula. Uninn quippe boc
uibanas moieslias usurpato oiio lougius defruar. C lilLeraiuin genus superest, p>st amaios easus ora-
Vale. iioiniiu meaniDi, quod mc ail usum scribendi possit
EPIST. LXV. allicere. Vale.
sy\ima< irus UWlHKl. EPIST. I.XX.
Indicio quietis urbanx tcmpus quodainmodo usur- SYUMACUl S ROMAM).
pandi otii prorogasli : abessc enim longum, placidi-
Ntmc demmn affhio voinptale, qimd le eurarnni
las civium me sinit, tuis paria consilns, quilius plebts
v.icuum nuntiasti. Nam nie bactenus rerrnn (uartMii
rcdacta esl in poenitendi verecundiant. Nonc eigo
otaariludo mordebat. haque saltttis praesides deos
posl corarutn oumium fugam prodncere mihi ferias,
coinprccor, ne unqnam paginas tnas meus trislis in-
ul ita dicam, pingues licebit. Quamvis prxcipeTe ahi-
fuscet. Interea talibus litteiis pretium rcpemlendiun
mo mccrl.i uon debeam, qui sim milii conscius te-
esi. Quare vicissim siime quo dc me gaudeas. In
nerae in vos affeclionis, et illius desiderii, quo prx
bono slatu valetudinis suinns, el releftere Urbi pro-
cunctis v.ix voluptatibus patriam mcam tiiligo. Vale.
pinqua mcdilaiuur. Sinal fortunx benigniias hoc in-
EPIST. LXVI. ter nos manere comniercium, ut prosperis scriplis
SYMUAC.IIUS BERCULIO. Vale.
J5 respensa conseniiant.
Agerem libi largilcr grniias, quoniam mc liaud
EPIST. LXXl.
dudtim a vobis profectum diccnda salitte pr.i veneris,
nisi bauc sibi gralulationein meam spes auclioris AO PR.CT. UULT. IMVIT.
beueficii vendicaret. Ipse enim diceris adfuturus; < u- Prxlalo divinilatis favorc, urlianx prxturx fasces
jus rei nomiue vadari me libi in majoris gr.uke tno- filius meus Symmaclius kalendis Jauuariis sorlielur.
dum fateor. Vclim lamen scriplis tuis speiato bono Prxsenlia lua ornari ejus oflicium participaia peli-
li lem asirui, ui <|ui lali opinione delector, mulio tioue deposcimus. Vale.
iwplius gauitcam confirmalionis securitaie. Vale. EPiST. LXXII.
EPIST. LXVH. 8IHI.IS.
SVMMACIIDS DVKAMTO. Divinitatis honore prtemiaso, !ii us nieiis Symmn-

meas amorc dcsidcras, «ed infreqitcntom me
Litteras cbos calendis Jamiariis prxtirrue urbante accipiet
videri communis lilius facii, qui rescripta non rep.til. magistratnm. Quseao, ut pmsentia tua fcsta nosna
Iloc tamen sirieliin dinsse sufficiat, ne illius vere- cobouestet. Vale.
»1 Q. AUHELIUS SYMM.VCIIUS Sill
EPIST. I XXIII. A F.risr. lxxiv.

SYnaicuua H*m imi, i SYMMACIIUS ANCIIIO.
Silcntium iiiiln duci viiio inin oporld fomilia- : Oriiim liaboo, niliil te liilerii nieia anilquiut ibi-
rinin quippe ofhciorura usiis imer tdvena uegligitiir. tui.are. Nara inilii qooque eodrm de tui lermon s
Sod quia ipetdatui Syminaehu meo iniegran<lic p>u- jucundiiaie lenientia ett. Miruo amiulia nnnui
laiim boaa valeludinii, rcdil aniwui ad amieilia :in Ipiii.Quod il peri lunce reddideris, itudiiun uieum
muiiia : ul si quem lib. i.ieiluruilas mea uielum fe- inciuniento religionis aeuelar. Vale.
cerai, urmunii tecurius ahtolvat. Vale.
LWEll JVONUS.
EI'lSTOl.A PRIMA. liepeiidc igitur mihi pignus mutux volunuiis, el
SV MM At II t S PALIADIO. siiscipe in discipliiiam medendi quiMj ei fidei lua< ei

honcstaii Euscio tradenle commiltimus. Vale.
Si amicilia; veteria meinorla persevcrai, npc ulla
EPIST. V.
elt,credo quod liueras meas li-
olilivione letiuala
STMMACIIUS AUXEilTIO.
beiuer accipias, quas liducia mutui amoris em.si :
mco vicissiiudo
ofticio
Amicitias inter nos, cum Rnmxapeics, incboaUa
multum relal»irus gratitB, si
munere scriplionis accumulo, ut fidrm tiui animl ni«'i
respondeat. Nunc te pro amico meo Benedicto ora-
iiidi volo, qtietn grudu aique lnmorc miliii e ft.riuna
lacial collati in absenlem pigi.us oflicii. Tuam cirra
nos diligcntiam privatim litiernrum viciasiludo pu-
magis quam culpa privavit : ul innocenli fauior ar-
aJ univer- blice furensis pro Eusr-io rura lettabilur. Yale.
rideas, nee emn poblics felicitatis, qu.e
manavil, solum exsorlem csse pa- EPIST. VI.
sos pari r-.lione
liarJs. lmerest ciiiiu scienissiiiioruni lemporum • WKicans. . ...
hae viia posiiis ac lo- Aciores abscmiunr.quilms res lunginqiia COtnniit*

gluri.c, ui sleuti oninibus in
catis, conimunisesi cceli spiritus, lux diei; iu cie- tilur, tanquam soluti legibua vivunl: quoniam pr>-
sentiant vota et ctil posiiis nulltis dominorqm icrror incurrit. Opi s
menliam maximi principia no»tri
est igitur jodiciali viporc, ut locaiionihus ascripia
Ucia cunctorum. Yale.
EPIST. II
persoivant. Qnare quxso ui suggestloneti aotaiii mei,
SVMMAOIUS JAMHLlCO. cui esbibeoda mmnulla ad prxtoriam luuciioiitin.
Plerisquc amor est undiaue gcnlium pretiosa r.on- ct debita ab obnoziis scrvis eruemb mandavi, ju
zuirere. Me juval studiosos tapieniis viroa in ami- r- v.ire digneris; etvicem sollicitodiuis niex in curam
citiae possessionem vocarc quorum le suinuiaieui tuaui reciperenoa rccuses. \'ale.
,
essejam diu alieslauiui expcrti : iu primis familia-

EPIST. VII.
ris nostcr cunctis probatns Eudoxius, diligens judex
SYHHACHUS CABTEBIO.
bonorum; qui deguslatis propiua virlutbus luis, cx>- Prc lilio nico Auxcntio, pareulis rcligiouem, peii-
teros xque ad honesla icii.lentes laudare didicit,
toris ambitum, lidcm tcstis in me recepi. Si qm.l
illis dcsidt rii.m doctriua: viixque iribueus , liL.i
igitur lanlarum rerum auctorilas apud le pouderis
periecliouem. luvitatus iyiiur consensu fcmx, et op-
habei, adiuiiie, qujeso, in faniiham luam juvcnem
limorum leslium lide, amicilix lux dexteram |tor-
CUOClis viU8 bonis et foiltina: muiteribub excuhum.
rigo; siuiulqtie opto ut milii epbitolaa te relala de-
Vadem me libi in omnia spondeo qnx solet pareu-
ciaret concordiaui volunlalis tux, cl iuutux in nus
tum sullicitudo trutinare, licei noverim fuiuros ge-
diligentix impelralioneui. V-tle.
neros moribus siiimari. Ei tamen buic posi urna-
EPIST. III.
uienia naiurx.eiiam ccnsus ad hoiiestitcm redttndal.
SYMUACUUS ZE.MID0RO.
ro.^sem co|>iosius loqui; sed non vuli verius verbis
Repctcnda mibi apu.l le, non incboanda esi Eusci
videor non inanis assenur. per
juvari. Quare si tihi
cimimetidutio. (Natn ciim RoHiai ageres, meo precatu D pende hominem de tesiimobio meo, et ei, quea pi-
in ejus suDVagi provocaius, libenter panes benc-
gm.nbus ineis libenter annuinero, dignare lilia; n..e
voleuiix recepisii. Teiupus esi igiiur ut nieas uiili-
spoudcre conjugium. Cred.is velim, ruui vota pro-
lalea iu Bukm juves : cujui modestia iu negotiis
ces-ermt inu-rveniu nieo. non minort-m lc gratiuU,
noslrii aderit, ut fania' judicis mliil derogei. Vale.
qui rogaris, habiturum, quam illum qutui cuiu.uitto.
EPIST. IV. Vale.
IVUHACBUS DIUNVSIO. EPIST. VIII
lamdudum le mibi, et morum, el medicinx fama SYMUAI III S l'i>MI>I.IAN0.
conuuendnt. Ilortatu igitur laudis utriusque, auiici- Arguere diuturnum sileuiium n.eiuii non p»u--,
liiC lux iii.iiiiiin purrigo, el le sponic ad GJem no- qui me in sa.ro contiialu hatlenus luutM didict^n .
ii ra aulem tibi judicii mei

umiliaritaiii inviio, Uabit iiiuk' nuper regressns lii.iiiir.liceiili.ini iliceud.i' s.lu-
itmi mcdiucre ducuiucnliuB, quod hii quot arudien- Ulionii fv.i.ti». Vkcissiludo usiahimr quod pagi-
dos misiinui arii mediciux pracepiuf idkiberis. iiaui iiicaiu libentcr acceperia. lutcrca comuieiuiu
329 EPiSTOLARUM LIBER IX. 5W
scripta icddentem. Milii eniin proficiel, si qnid sug- A eqiioruni curuiium paranda nobilitas csl. Si quid
gestinni ejus favoris iinpenderis. Yale. igitur apud le valet amicorum absentium cura, quse-
so ut ex omn bus gregilms, quibus pollet llispauia,
EPIST. IX.
lectissimos genere el vclncitale prxstanles diligcnler
SYMMACUUS VINCENTIO.
edecimes, quos amici mei in rem missi ju»lj pretii
Probo homines, ad clientelam luani pcrtinere cu-
defiuitione mercentur. Siabit apnd me jugiicr benc-
pienies. Nam quxdam scinlilla sapientix cst virtu-
ficii tui graiia, si buic negotio BludiUm, quod rcligio
tuin lumiuibus applicari. L'i ideo amici mci Zeno-
inuiua proinitiil, impenderis. Vale.
dori laudabilem voliiniaiein commendalinne non
EPIST. XIII.
dilTern, euindemqne in doinus tiife sacrariinn (an-
SYMMACHCS VAI.iniNO.
i|uam myslagogus induco. Fac, quxso, ul et nieo slu-
ingeniorum vidco inler nos cssc ceriamen in eo
dio, et ipsius voio impetralio prompta rcspondeai.
negotio, qun ratio, amicitia, tempus abolere dcbue-
Vale.
EPIST. X. rat. Modum igiiur cxpostulnlionibus miituis facii», ne
SYMMACHUS LEIOIIIO. amarissimx scripiionum vices sine fine procedant.
Forlunx lelo graviter saucialus, nunc primum Munus lolius Liviani operis, quod spnpondi, ciiam
epistolx inceslx verba commitlo. Neque enini diu ab ^ nunc diligcnlia cmendalionis moratur. Sed a lc prx-
oflicio debui (einperare, cura lanli vulneris dolor dictimuncris posco veclorcm, quia meos pixlorius
nulla lemporis diuluruiiale possit aboleri. Saluio apparalus sparsim in longinqna egit. Vale.
igiiur le, simul amicissimum meum Sylvauum dili- EPIST. XIV.
gt-utix wx proiuptus commeudatnr insinuo : qui SVMMACllUS APnLI.OdOniO.
refovendi patrimouii mei gr.itia laboriosam pere- Curarum luaruni me essc p.irticipein jure prxsu-
grinandi necessitatein recepii : eoque dignior est mis, quas ego aninio meoeiiam non commonitusprn
boni cnjusque suffragio, quod nullis cdictis designa- amicitia vimlicarem. Pars igilur solliciiudinis tu.e
lionein personarum videinus cxpressam. Sed princi- filia mea advenlaiile uiinnenda cst, quam proxiine
palibus ct tabulariis libcruin est, aliosa dispendio lloma suscepit, dimissura in conspectum luum, cuiii
vindicare, aliis indebitum rouuus iiuponere. Vide, se interposita rcfectionc recnaverit. Intcrea dc com-
quxso, ut banc partem et nosirx utililatis et lux munis patrix victu celeriier iiivehend», silere me
laudis consideralione disculias. Posiulaut euim ca- apud iiMitin siniint angusiix coiiditoruni. Quxso ila-
pitularii taxaiionem tironis ab boiuinibus meis, uulla que ut vigore qno prxdilus es, annnnarios urgen
siiperhoc publicx auctoritatis monuineiiia proroenies. , Jubeas paratus. Adjiciel enim plurimum glorix lux
L'nde milii non injusta suspicio est, quotl in excusa Ilomana sccuritas. Vale.
tioneiii sui aut suorum, ntsiros quuque bomines LPIST. XV
falsa ascriptioiie subdiderioi. Ei ideo dignum est, ui SVMMACHUS GFMIMAMO.
proviuciaiibus vel edicto, vel suscriptioue lua insiru- Consuetudinein meani servo.el religiosa in aniicos
ciio plcua pandatur, ne labiilariorum el curialinm insiituta cuslodio. Quare saluiationisbonore prxfato,
liceniise vaga et libera exaclio quxstum prxstet. mutuum de le posco responsum : et, si memoria vi-
V..le. get mandaierum ineoriim, m seciimin me de appa-
EPIST. XI. raiu prxiorix functionis facere digneris, exhorlor.
SYMMACHUS MARCELLO. Crescil cnnn per dies singulns cura apud me, quo-
Cum vicem prxsenlix mex el possit et debeat niam propiuquat editio, ei nihil de vestibus aique
luus iniervemus implere, mirorsugge»tioiiibus Ama- auimalibus, quxolim sub xstimatione ac definitione
zonii occupationes nesiras fn quenter onerari. Exse- lua per meos coemi debueruut, miror exbibiium. Et
querc igimr, oro le, parles ainicilix congruentes, ut quoniain sollicitor lardilaiis, notarium meuni misi,
auxilio tuo tutata poss>essio, el ipsa a wolesti s vin-
qui tuis prxceptis et monilis obseculus devebenda
d.celur, elnobis aliquid commodiiaiisexh.beat. Inter
cuncta suscipial, actoresque nnstros ad preiia qux
reliqua autcm, qux idem intimavit, magnopere de- siatueris, solvenda impellat, ne pecuniarum videantur
precaius est ut Uisum, quem dudum doimii nostras
inopia bactenus tuum declinasse conspectum. Tan-
ciim familia sua dicetobnoxium, ab oinni pubbca dem igitur partes religionis exsequere, ut exeniplo
conveniione secernas, quo facilius delata munivit.
drigeniix lux in ofliciorum vicissitudinem provoce-
Scd major opitulatio ex tui arbiirii favoreproveniei, mur. Valc.
ciim causai ejus eiiam justitia non desit. Circum- EPIST. XVI.
stripins euim quanlum res docuit, improvida cau-
SYMMACHUS SAHDIANO.
tioue, non debet noxauj rusticx facilitatis incidere.
Leontius agens in rebus, et lionestale vitx et mi-
Vale.
lilix exercitatione honis quibusque placitus, ineum
EPIST. XII.
quoquejudiciuin assidua diligenlia provocavit. Inter
SVMMACIIUS PEtlPETUO.
amicos igiiur ac familiares mens jure numeralur.
Votiva domus mex funciio tua adjumenta deposcit.
llunc tibi iu manuin trado, pclens, ut exeniplum
Proximc enim, si opt;.ia noslra favor divinitalis ad- noslrx circacum affectionis imileris quod te : se-
juveril, meus prxturx editione fungelur,
fiiius
cui duio prxsumo faciurum. Interea de animalibus lu-
Pathol. XVIII.
11
551 Q. ALRLl.lLS SVMMACIHS. 55 j
ilnrom apparalui pru'p.iiaiidisadmouiiioiiem Ircquen- A mcinori.i bcneficii tui , rum votivx ediiioni m>»ir.n
i ii i- denuio, riiin | .1 r cam sponsioneui tu nie hiijns fr.iierna, m spcro, rura profurni. Vale.
in'.i vaenuin reddidisii. Maud.ivi umeii l.eonlio FPIST. XXI.
moiiitorii oliiriiiu), cuiameni piccb. re dignabcris, ii «vmuachus vinaio rispanfim.
quando ipse pnbit-j el majora liui tractanti h.nc Senaloriis editinnlbn convenimur, quorum BMU<
i:i'>i|ue peliliooem duututica insiuuatiooe suggcsse- silas equnrnm curiilnmi desidrrat emplioneni. Iliijtm
m. Vale. igitur rei gratia familiarissimos mcns vd llispauiaiM
EPIST. XVII. misi, ut quadiigas ex omni gregum nobiliote mer-
SUmu III 8 vi M IIO, centiir. Ilis ad peragenda mandata luuni posro sul-
Integrum lilnm prxiorii mci, cl piciuram qiiun- rjragiiim, stimmoque benelirioprollleoroboganduni.si
duii L.lnilis npcrii :>me orulos collocasli : iia ada- rem faclu f.icilem, luum imperiom promoverii. Vale.
peua diairibuiio, »el idhuc issurgeniia, vei jam ab- EPIST. XXII.
snluia bignavit. Dissimulo igiiur meorutn ttntisper SVMIIACHI S ALIII LIO.
a< cusarc si gnitiein, qui in iisdeni molilionibus fabri- Domtiin iiosiriiu iii apparalu cssc Unlorum qmx,
i atione lixseruut, duni suavitate paginx lux mul- Deo juvaule, Blii mei prxtura dcposrii, qiianuim
ceor. Volo i.iinen reiegendo iier Capuanum urchiiecti Q credo. didicisli. Missnrus igilur ad llisp<ni:is rneo-
nostri taidiiiiiem oraiione casiiges, ut vicein mei feJis rum aiiquos, qui eurules quadrigas ex omm gregum
cierceai : ul de lua objorgatioiie eOQJicial, quania i obi.ii.it'' mcrcarcutur; jam nuuc m favorem prj-
illi pemicics, niii coiumissa cuiavent, ei mea indi- tcreuntium curam iuam pruvoco, ut illii ei velocitas
gHltiuae nielueuda sit. Vale. iianseumli, et cveciionuiii prxslmur adjeclio. Htc

inlerim pro tnnporc prslibavimus.Scd plur.i tnbues,
EPIST. XVii
vcl tuo provisa sludio, vel illorum suggesiione rom-
SIMUAt III S 1'Olii'EI.E.
perta. Valc.
Votiva iiai i
. i emersii occasio, qux i ; i s.lul.iiii.nK
EPIST. XXIII.
nppoitarei i bsequimn. Nam onn ob premrain lilii,
swivaciius aiicmo.
l.imtliares nostros ad Hispanias iniiiereinus, quibos
Reqiiinini le por llispanias alijc litlerx inex. I.lic
rquorum curuli.iin maudaVimtu coeinptionem : lu-
eiiiui l< degere <>b rri familiaris aiiipliluilincm duxc-
ttr.i.uin cultum libi par fuil e\liibere, siinulque ad-
ram. Post<piam in avitis pcnalibus Oliari ioii$lanlior
>i. err postulatum; nl nobilissimos quosque de tuis
ful s attulit, e.ni iiuic errori gralias, qui milii pise-
gregibus equos digneris excerpere, qiios rem
uiism si<b
ui si .pn :i,m:.i
ii.m.i
le
i.i». iin
mciuoria domus
ino nierceniiir.
mex
<Uu;cso igitur,
..
in
.
residct, rein
.,
<u
stitit
naiio.
ut le
....
rursus alloquerer.
quamvis saiisfacere ammo
1 l laiuco isla
luo dulieai, uonduin

genn-
ni. '.i sufficil. Ve'lem quippe ila conlinue houorare

libi laclu facileni, mihi vero jucundam alquc hono-
amiriiiam tuis lnteris, ut mente jugiler colere nun-
rafss.Mi tii, promptissiraa bcr.elicentia digneril an-
quain dissimulaverim. Suhjungo pu$tu'aiuin. Jampri-
niicre. V-le.
ilena coinmcndala scnsihus tuis, pixloria liln inci, si
epist. xix.
fors dicluin juvet, instat editio. Ca nos admonet, ul
STHMAIULS fAlllAIO.
qnadrigas nohiies in certamen deducas, qua possd
Vntiva me in amicitiam tuain caiiia reJutii.quain-
ct iiiulturum grcgibus edecimare meliortis. Non obsil
vis cu decos pcneris et morum tuoium familiaritax
securitali mcx, quoll Ilispanias longinqn sede mu-
tua miiii iuerit ambiemia. Pixtura lilii mei, fors di-
tasti, admolus a me eqiioruin coempiioui. Tantum
t.uin juvet, equis curuhbus instrueot'a cst. Dudum
iiiuns juva. Valebit pio nubis,uispero, apud amicos
l*r ineos grcgibu tui f.e.coris
curse luae dtlegaiio. Vale.
EPIST. XX. LPIST. XXIV.
SlMUACIH.s BAISO. svuuacnui uasso.
Salutalionis bonore premUso, subtcxo necessa- Multam taptu aiiiiin voiuputem, quoties sermonis
i.iin, poiuiuiuin. Filii nostri iiistaleditlo. Ilnir eqno- ** 'ui nimius accipio. Ksl cniin m lilteris el samian»
ruin turulium p..randa nobililas. Quapropler ad lli- et amoris iudiciura. Prcleroa lxtitix mihi est, <io<Hi
spai.ias fidctissimos cum copiosis siunpiibus imsiinus, brevi t<' a.ll.ire pollicens. Quu niagis auiem rrjire
lilgencraui quadngas sub diligentissima letlione le |
ropcrcs, nuiiliu liliuul uieuiii <$i lavor tlivinus
merceiitur. Sed quia veremur ne equorum transituiu irriserit) prxtork» fucoi anno incuntc suuipturum.
lurinis inteivenlUS cxcludal quxso te, ut si ncces- l
De qua re ad te pcr fauiiluirj uieue pleiuus sci ipn,
si i poalulaverit, tnbus \ el quatuor niensibus ln quibus etpioiuni Ilispaiioruiii nuiul ninnis cniplio-
I niis paimla iilil iu re tua pru nuineru jul eas Olioi- ncni. Sed quia suadct occasio, nunc quoque icposro
.-ti.ii i . -tit ineipiente temperie sine vexatioi.e perve- postiil.ituin. El qux-so lc, ul si forle eorum reitiium
1,1 ii,i. iTieiciea ndjumeiitum meii oro deceruas ...I inlempcriei bibema lenrdavcrii, slabulari iu agfil
f,|n rum eoempiionem, si quu In Areiaieml urbe lnis ji.iucis iiieiisilins]ul't'as. adpie ad nos inde, vcrno
i,i sii ct geucre pncilatiiai eoium rura reperrril. lempore tncipieoiu prodcisci lnu-ica hoiuinuiu iue>
Ampleclenda eil enim ticinas emptiouis occasin, si ruiu iiira tubmoia eit, quoi et pnucntia mu Mju
i i in. i. ui aliqiud casus ottulcrit. Stubit apuJ mo ui.is dieiaril luitiu defondil. DciiuutUM nm litcui um-
,;
,:
553 ! PISTOLAr.l!M LIBEP. IX 53«

venii, quod au me causa pertiiieat, ncc defulurum A ratum, munus siivestre palefecil : altcrnm penc crc-
t-:s mciE acnows auxilium. Quod non dubilo etiam dilum, pagiuarum tuarum ClilluS isscruit. Quare iulcr
exinueUiis tuse liomines indicassc. Vale. sodales Apollinis ac Diauae , sertntnr utriuM|ue nu-
EPIST. XXV. memliere, etsi te magis, ntscripla testantur, vena-
.iVMJUCUtS VIHCEKTIO. licx arlis gloria juval. Nam cum te uivosis saltibns
Facioorticium meuin, s: quando tecullu salulaiio- inerrasse descnberes, supra epistola» tcnipcramen-
nis impcnifl. Nec dissiuiiilo rclerre grates, quod in- tiiin verbis tripudiasti : nimirum Ixius ei arduo, ri
vicem me frequentel rcmunei xtio scripiorum tuorum. adhnc calcns inontani operis cventu. Inteiea satis
Sed iiaec produci longius uon oportet : quia bonae ami- fuerat Apcnnini spolia misisse. Adjecla autcm de
citise JAClaliones rclulant. Illud nunc de le impetra- rorde plura fastidio es«e potueranl, nisi amor tni re-
tuin volo, ut litteris et apparitore decreto juvarc movisset salieuteii'. Vale.

digneris coraiu meorum, quibus emeudas ex Hispania EPIST. XXIX.
curules qmdrigas in apparatum piaelortae runctionis SVUHiCHUS VAKO.
injonxi. Uro praelerea, ui equorum tracioriis, <|oas Iinni provincialium mederis adversis, et salutareni
vir illustris Theodoriis euiis t, conflrmationeni per laboranlibtis manum porrigis, gravior Apulos casu»
cpislolam praibtes, et mutato judice beneficii lenlc- Binceseil, a quibus ob inanem faiiuiii fccmidiuti»
scat auctorius. Exambirem super his nimioprcca:u friimenta poscunlur, et dt ttahemla proviiicim, < i
graliam luam; sed apud verecundas aures simplicilas rein. usui non fulura. Quamlo enim in hiemcm ver
elliciicior est, < l lilientius pudor annuil. quod rnm gi-nte anno polerunt maturari tautse Iruges.' Si iîtu»-
iidiicia postiiiatur. Velim laiueu lenras, nunc quidem lilii snppetit faculias itineris celeriler ad C 'iupaiiiani
•ii pctemio esse me parcum, sed fore in agendis post prommciidi , scirc me facito, ut te paolfepcr oppe-
wiipeiratioiiem graiiis copiosum. Vale. riar, .iut si promissum major causa muiabil , i.l
EPIST. XXVI. ipMim noiiiiac mcx prolinns pande, ui Symmachus

SVMM.YI.HI S VAI.EMO. nosutr diu in Pormianis liiioriuus otiaius, prnp.re
Juval aninvjm meurn, quod sa.-pe vilio verlisscri- mecuni ad sludia revertalur. Vale.
bcndi ad ic negligeuliaitt. Amoris enim tui sigmrm EPI8T. XXX.
e>t, vlcissim (iesidcrare, quae praesus : et tamen dis- SYMMACHtS I IHM.
siinulandi dcstinatio tua voverat. CoBlristavit Optfl oiiidem te tanlum copiis pccunix lamilia
111
me faieor, nec tib, conveiiicnt, nec uulii speraU ja- r.> ..Ifloerr nt nossis opima prsedia comp. rare. Se<(
ciatio irriti benelicii. Ne quid igilur injjenua verc- mallem amirorum noxa alque injuria oculuni
!< sinr
rundia simile rescriberet, matui premere mutuum C empiumibus admovere. Nam ego
ac desiderimn novis
ibdoiem. Nain iuter abênics alierii» epistoiarum Pnstumiancnsem rrm inre optimo sine ulla menlione
ileci -rtatio plernmque ad oiiia procedii. Nunc redeo ronsortii lui afi antiquissimo possessore mcrcalus
m iisnm styti siiuplicis, gralus magis volunUli luae, nunc primuni tna ailmoniiione convenior, ut prope
quam reus rasui. Tc oro jam i e.-inas ainiciii.im j.im invelerala posscssione decedam. Cujbs pretium
ineam, qtwr niliil tiiii indixeril oneris, damno&am non cjus mediocriutis esl, ut emisse deiectel ideo :
putare. Vaie. cnm possim lihi legibus obviare , et desiderio ejus ,
F.riST. XXVII. cujus rcs agiinlur, obsis'ere copiam umen facio. :
SVMUACHUS ALEXANDHG. ut quod argent: Oedimus vendilori, id bomiui ineo

Silenlium crrca te mcum nullo jurc culpatiis, si Eusi-io, ciii -iiiniiia comperta esi, digneris exp>'<iderc
tutim cogites. r.i forusse juslius libi liujus rri sub- si lamen pr.Toptas nostra mercari quam tua ncxu
,
ciuida esl verei uudia ,

qui ob rrm Romam srrpe lit- obligat onis absolvcre. Valr.
leras miitens , amicitite circa nos munia pru-ieristi. EPIST. XXXI.
Mens aulem soia frrarum emptio Aquileiam compulil SVMMACIIUS CW.TrillO.
pruetcrire. Nec tautum succensionis meretur unius Quod defeudendum socero erat, cujus te momordit
occasionis oblivio, quantum laudaliilitas ttia intcr O quorela , compelcnter in Epictclum rompiolus im-
tssiduos commeaius lunrum contcmptu mci <on- plesii. Caret foro, et inconsullae linguae pretium tulit.
Iraxit invidix. Scd sit venia utrique nosirum , quan- Ac, si quid mihi rredis, contumcliip lalione correctus
qu.iin imparis ncgligcntia'. Postliac et ipse omissum est. Nunc ingeniumtuiim moresque cnnsiderans
iiiiiuus iiisuiua, ct nobis rcscnbeudi per eosdem co- ad vrniam placabilem vnluiitaicm. Scis causidi-
flet te
piam prA-.su. Lhlliciiis e.->t enim nnbi hinc pergenlium coruin sx*pc improvidos lapsus et cum ornares Iri- :
inqilisilio. licnuo styli cessabil offlcium , nisi r«i (a- bunalia, anle defrnsor, post cognitor jurgioruin, lalis
wiliatu iiuntiaad te rediluri susceperint. Vale. advocaiionis errri plerumque restitisti. Scd quia
EPIST. XXVIII. niiiic aliqui, quoium tuta flagitia sunt, Epicteii amici
SVMMACIIUS HAXIHO. mei silenlio claruerunt; qu.-cso, ne diu iiifiiitiiii.no
Agttare te venatibus feras , et hiberuis mensibus potius quam innorenli patiaris illudi. Faciet vir am-
Apennini gelida lustrare, valetudin s tux aestima- plissimus , cmniunis fraler, quidi|iiid te vclle co-
lione nunqiiam puUvi : amicior enim lilteris quam gnoverit, Erit eti.un ille ;
inptus ad restituendiim
liboiilius videbaris. Ilorum alterum diu ile lc igim- 01 mitniis orandi, si voliiiiuti tu.e siunat indiiium.
,
Q. AUREI.IUS SYMMACIIUS 350

iiiguom nienlein httoris meil -ipplioa; et A periorum. Sed fac n c<li..criter a le hominem esse
rjui lugas atnicui es, cujui lauda supra ulios iplan— perspectuui : fai non est, si quid tribuil amiciiix no-
duitlii bonatlo ordinl notam deiruhe, et horoim p»- sirx, ui post iostinmniuiu ineuin lauquam novus anii-
iiiiii caulo rogaius iguoscc. Vale. cns libi acccdal. V;ile.
iPIST. XXXII. EPIST. XXXVII.

iiuucavi uNUiiuo. IYBUUCBM
Solcuas ante hac , cum trihunalibus pra-siderera ,
ivnder. animi usque ad valeludinis tux nunlium.
loii lirones coiiuiieiidare judiciis : qnod nunc ofli- Nani ii.firmis atiliuc viribui tnis laboruni ilinoris ad-
niiiii versa condiiiooe susoepi, qui magistcrio luo didisii, nec possuni super boc cotiimeaniiuin sermo-
cansidicinx uuiuuu caudidalos. Qua in m nieuin iie- nilius csse onteuius, siqnidem m-ijor alTeciio pro
eesM est leqmria eiemplom ui qua facilitaic obla- : falsis aeMpit iluli.a iuuinniui. Exoplo igilur litleraa,
IM a te Ireqoenler admisi, eadem religione suscipias quaruin lides .-ipponet oiihi de le ceriam securitatcm.
mc asseriore produci"». Vale. Si quid ipse meoiuin actuiiin soire poilulas, ah epi-
EPIST. XXXlil. stolac peilalore cognosces. Esl enini nobis coneilia-
Asscctatoresdiligo lilteiarum, non quod milii cum liisimus oh viIk inlegrrtatem , dignusque , me leste.
lalibus sludii? ulla engnato sii ; sed quia professio 3 qui sedulo domus tua culturihus inseratur. Vale.
hnnarum arlimn, quasi pulchritudo etiam in alieno EPIST. XXXVIII.

'Corporn lncaia delcclat. Merilo Valentinianum cnn- SVMHACUUS
grestu uiilii primore compcrium ,
paginis prosequi Anlislianus vir ordinis nostri, olim mihi probitato
offieium dwxi : m ei apud te primam Januau meus vilx complacitus est. et honestis carus officiis. Quod
-c-iiio reseraret, sna vi a aique erudiiio conciliaret me ei vero potius, quam in gratiam ejus asserere,
.(II i uiani pleninrem. Vale. qualitai prxsentis desiderii ostendil. Nam diu p.ilrix
E IST. XXXIV. sua functus defensione, desiderat tantum portum

Helipjfosa cura est, quce amicorum liberis eihibe- priratx quieiis aJipisci. Qux res libi commendabi-
lur : prasi riiui . si familiarilas iuajoribus dclata lem facerei , etismsi meus non imervenirei affatus.
cuiuulctur meiitis posierorum. In rem prxsentcra Snles enim pro tua virlule diligere cupidos otii, ci
spectatprx aia seutentia. Nam Lampadium C. M. V.

r
nesciosarabiendi. Oralus igiiur alque exoratus littcris
non utique ad se peusi habui, ut solet esse muliorum meis, dignare concedere optatam requicm vacare
caduca el (ragilis affectio : sed ei eo geuitos , ei in cnpienli. Nec deeni subrogandus, cum facile ei tot
hona paicrna niientes prorogato amore comeroplor. optimatium nomero parcni fide atque industria vi-
lios libi irado ab omni injuria vindicandos. Quxso C rum tua edecimare postit eleciio. Vale.
nl viccra meam, gi usus lulerit, juslus arbiter eise- EPIST. XXXIX.

quaris. Uuhum hujus benelicii impetraiio in tuam STUU.VCUUS
luudem, in ineaui graiiam promovebii. Valo. Desitierium mihi amiciiix iu.c fraier meus Nicias,
EPIST. XXXV. cum primis philosophorum numerandus incusst,

SVUUACIIUS pnstiuam per epistolam ferit indicium, quodeifiliam
Mulu.s inter nos officiorum vices scribendi cun- tuam fida pactione desponderis. Qnx rea lesiimonio
f laiionc perdidimus. Nnn sniam produci longius com- cst , sineerum i bi inesse judicium : el propterca
iniine dclictum. Assumo igitur mihi religinsi munens fjniiliarilatem lui uliro omnes honos dcbere scciari.
paites prim es : et si referre verba d sluleris , non Asseril enim prubahilem meiilein talis electio. Quare
nnit.ilio proposituin. Tux deliberal'mnis erii inteica- opiimx volunlati calcar admoveo, leque horlor, ut
pedo rcscripii : modn memiueris, acceleralum gratix quainprimiim laudalissimum gcncrum diis juvan-
recursum, voluniaiis signa prxferre, serum necessi- tibus -oniaris. Cujus acccssio tibi et ronciliab.t gra-
taiis. Satia roibi vidcor insiaurandis commcrciis epi- uam plurimoruin, it decus alfinitatis adjiciet. Vale.
.stolarum loculus. Dein sermo Pn.bo poniiori aliquid EPIST. XL.
uliliiaiis delet affcrre. Esi enim mihi familiaris di- " Ratio quidem jusiilix ferio semper habenda est.
gnu-que putrocinio tuo : quem si pla. id i i re re- Sed circa noh lcs probabilesque persouas plus debct
speieris, forlunus suas crcvisse gaudebil. Yale. csse moderaminis, ut peri)iiciatur in discrelione ju-
EPIST. XXXVI. dic.um. Iloc co proloquor, ut inienenuim mcmu

SVHMACUUS gcnera!iia'e commendem. Gcnus auiem peiitiouis
Taceas licel, el saluiationi respondere dissimules, hnjuMiiodi e-l. Agri sororis meas liaficx, illuslris fc-
nuuquam me a religioso officio ilitnovebis. Etcudam mlMB, cullore vacuati, et icssi onere muncrum pu-
quandoqua , ut hac obsiination°e dccedas. Inierea blicorum, judciari» MtariMM rcfovendi sunt. Ilanc
nccdum rccuperala Uducia lui , Budai munus ingie 0|em ua lui aniiui xquilate promisi. C.crla csl ouiin
iluir. Commendare enim libi hnjiis scripii siudeo de bonorum nu nie |i%rsumplio. SpuMtoM igilur
>.i iii.-iu, i.nn.iii graviialis cxactx , mihique du- me;e, si tibi cordi sum. fidem prasta, et quidq.i d
diini prohaium per houcsia docunicnia . ncc inex- rchns alquc ralionibui matrunx ab cnlis accinmiin-
pcrtnm (si rcclc xsiiino) judicio luo : quia sei urus iliiin esl, nuiu f.i(ili lrii>uo, inox iinpuialuius gralix.
iuililias v. tcris, nunquain refuît cxainen su- qmJquid ilh favoris ini]Ciiilens. Vj!c
fita ct
:
537 EPSTOLABU 1 . IBER IX. 353

l-:i l>T. \LI. A EPIST. XLV.
Silerc non dcbui eo eommeame, qui tuus csi : si- SYMMACIIUS
qoiilem nece situdo inier vos fulura persuadet ut Perveciae sunl ad nie litleraa tuae, cuin in Campanis
ulrii|ue vesirinii siniilis a ine diligcnia defeatur. littoribus otiarer. Credo te fando, aut lectione didi-
Qnare salitlaiiouein lilierariam tibi defero, ei hor- cisse, quanta sit bujus regionis vcnustas. Vicit epi-
lor ui vnuiii devoiissiinum Ticianum, mitiirjuc ami- stola tua apposiias voluptates. Sprelis igitur caeleris,
cissimum ,
prapmissae coiijnnciiouis Quamprimum quae ingerebat locigratia, tolum aiiimum recenseiid.e
eoinpolciu pracsles. Valc. paginae usque ad mcmoriam mancipavi. IJtinain plnra
EPIST. XLH. dictasses. Mihi lamen saepe rcpctita insiar multorum
Frucius labnris est ,
placere melioribns, ei pro fn- fiieiunt. Posthac parcius promas, quod ex abtindan-
dustria at>|ue intcgritaie palmam judicii promereri. lia ingcnii tui nascitur , ne me quoque, mi styhn
Quapropter Bonignus V. C. filius mcus, rei frumen- paupcr est, in arcium revocet voluntaria tua frugdi-
tariac negotinm pervigili animo, et puris manibus ex- tas. Qund rcstat, Aiirelium lihi denuo in maniim tra-
secutus, snlaiii ile ic mercedein jusii amoris exspe- diinus, non quo inefficax fuerit prior commendaiio;
ctal. Testaturinsomneseju< curas imbecillilas rorpo- sed nt nieriium ejus nosiramqne curani lestciur eiiam
ris. N:h.l enim de Sardinia reportavil , nisi bonain D itcrilin. Va!r.
consciemiam, et malam valeiudinem : horreis autcm KPIST. XI.Vl.

lantiun frugis invexit ,
quantum ilti provinciae anni SVMMACHUS
forlunaconiulcrat. Nullusde eo riimorad>crsiis,iuilla Quisqois a nobis iu comtiicndationeni sui lilleas
coiu|uestio.rcs seinp-rad arguendum paratae. Ilorum pciit ,
praeslat gratiam, quam se putat accipere. An-
omiiiiim locuplettssiinum preiiuin est , si amicilia liquior estenim mihi aniicitiae culius, quam illis prac-
lua dignus liibealur. Oood milii decl ve ad impetra- sidii impetratio.UepCnde igitur Itujus promptx operac
lionem videtur : si quidem ncccsse e-t, te ilelectet mercedcm scripta rcddenti, el pro mediocrilatc fnr-
corum prubitas qiioruui iinn fofeliit eieclio. Vale. lumc hominem mnncrare. In lno jure cst, meetiam
EPIST. XLIH. officii mutui honore digneris. Neque enim verborum.
Religiosa potius qiiam invidiosa qu.cstio cst, qu.e feniis exerceo , ut te de solutione conveni im. Gravo
fidcni pactorum repetil. Noio igitur exislimes , cui- est te ad leges debiti redigi , qui mc ofliciis volnn-
pabilit r ad ine esse perlaium, quod pactas filiae 111 c tariis saepc superasli. Vale.
nupiias cuin llcrculio amicissimo mco haesiiatione F.PIST. XLVll.
suspendas. Sed cxierts, quos matrimonii de te im- SV.VUACUUS
r.elrati vel adjulores scit fuisse, vel testes, rncquoque *• Uonorum virorum coram libi esse non ambigo.
vnluit admoverc , ut suspcosa diu vota novi hniialo- Morcsenim tuos necesse esi similluoi virtuiom con-
ris impulsus acceleret. Maueal igiitir , oro le, stabili- juni lione gaudere. Si quid ijiitur mihi li ibuis, qnaeso
tas promissorum , ncc seualoriam lidem voluntalis le, amplectere amicilias domiui etfilii mei Flaviani
mutalin dcvenustet. Prosit etiam pacto fccdeii meac quem non soluin parenlis, verum eliam testis fideli-
pro illo peiitionis adjectio : cui non sine contumelia late commeudo. Reperies iii eo meutem diguam amore
placila denegabis , cum prompte noliis dcferre eiiaui luo, et meliore fortuna, licet sacri beneficii magnitudo
iutentata debueris.Cerle ea viri modesiia , ea in foro casibus ejus occurrerit, ct a.l cuinuluin lenilatis ad-
Romano dignitas est, ut qiiautuin ei gratiae liibiiisli, jecia sit evocaiio. Unde aequiim est ,
que.in respicit
tanlutii ornainenti ex gcncro eonsequaris. Uberes imperiale snlTYagium , familiarilas lua nou deserat.
laudcs ejus , cl vtt.e linnesiamcnta prose jiierer, si Vale.
liouum aliquem videreris admitlere. At cuin lilii ejus EPIST. XLVIIl.
liini.i esse comperti evidentcr astruai diiduni rccepta SYUMACIIUS
ciiiiditio ; non debeo ejus protelare prxconum. qtiein Ad posteros amicoruin curam transfei re debemus,
libi suscepti foederis pignus indicai jam probatum. nc fidcs ciim homioe interiisse videaiur. Exigil igiiur
Vale. Da me memoria Petronii eiconsularis, cui lar apud
EriST. XLIV. Arimiiium fuit , ul ejus filios lixredilario ainorc de-
SYJIMACHIIS..... fendam. Horum domus militaribus lia itanda decer-
Disariiis.medicuia; professor, virum sanctae memo nitur, et ni publica succurrat auctoritas, extieininn
riae atque iliustris, patreiu luum spe commodi uberio- p lielurex. idium. Si quid igitur interveiuui meoiri-
ris in Calliam tecutus fuit. Et quia ci coh.rrerc decre- bues , datis ad Ariininensiiim niagistratus alque or-
verat, rerum suarum Aquilanicam noiinulla praemisit. dines miuacibiis litleris, arceriabca bospiics juhcas,
Nunc conira bonorum omuiiun votum l.inli viri obitn 't restiiuere pcnatibus parvulorum priscam securi-
dcsiiliilus,relegere ad suositer, ut parens aiteslatur laiem. In judicis enim jnbenlur esse tuielam, qui a
ejus, opi.it. Juva, quxso le, piaui juvenis voliinlalem : parenlibus deserantur. Vale.
et quac ei pro insila moribus tuis fnieliiaie reddenda EPIST. XLIX.
sedulo spopondisti, jubc ociusreponaii, ne illi supra SYMMACIIUS JUSTO.
viilims amissae spei , iojuiia longac peregrinalionis Volo ac desiderio suo me adjuiorem Sererus vir
addalur. Valc. honeslus ascivit ; cujus cum pciiiioneii' probabilem

,
5-.U tj. A( Itl.LIUS SYUMACHUS. SIO
jililiea-SiHll QagiUlM I.uitjs negarc nini deliui. A AUliroabii de culiu muruin eju> ac litleranim, quau-
SH II niLlll pctiliollil llUJIISIIIodl CSl lll lllili ijlH iinii illi siudiorum moni poluissct adjircrc, uisi rc-
MnjuArtkmoin lilia iux spondeas : cujus rci impe- i

iiin paierm desideru iimor noster liabuisset.
if.iiKinein facilem fbre perMinarain promlilit Mqa:iUo Vile,
i't lioncsite ei ponibilil&te congrnitis. Exspceto igi- EPIST. LV.
Mir iii resfioiisio loa iMlimooian meuin vires apud SYmucuUb i.ismio.
iv liaduisse ktMlant.... Vale. Cnmmiiiiis aroici Eutebii muriia longo scrmnne
EIIST. L. l>n> •'i|urriT, iiim di'|ii'olui.iir rjii-, alque militia plura
IfMHCIUfl C.fCHIANO. sciilircs , qui nunc tle loco suo MliuB, pu.Mquam du
Ouanlum «lomui ine.c culium Lticillus quondam i'o comperil esscdubii.tium, iHegalionM ium prupe-
pirlor adjecent , cum potissimis amicurum nosse tc ravjt asiruere leclioue publici scripli, non Miertione
tvnumest. Ilujus liliiun, pcrnHiuram quidem ct p«'r verboram. Qua in rc et fauiur litigunu , <t Uttit utk-
HiHiCllitateBI prot.ul positum, injusia solliciiant, orto gatiombut ejut a uobii nutdett iubcrit : quoruin al-
tcrtaminc iater Numcrarium quemdam ct Opinaio- leruin nobistua amicilia promisit, fides alteruni pol-
rem, dudum stipradirii possessoris colonum, qui su- licelor. Nam dudum eum ad scbulam Gallicini pala-
perioruui toinpoiuin raiiociuia in Lucilli vertere B lii iriinslalum esse meiiiinisti, quod ideu te crediiuus
dainna. /Equum pust ii, non graliam ; iirct interveulii ipsn absente siluisse , ne eiistimaretur graiiusa esse
meo eiiam voti el studii accessio debealur. El pri- suggeslin : nunc majorc liducia adcris vtiitaii, cum
more loco pustulo, domus viri prudeuiissiini, longe- alle:aliniies prxsenlis amlieris. Vale.
que tlegenlis pcr ullicia puldica ci ordincs tula pr;r- EPIST. LVl.
sietur. bebinc, ut si i|uid iuterillos dccertaiiunisest, SYMMAt.Hi s GBHINAMO.
luocxdalurexaniine: ne quandu altcri judici servata Felll . ctim ct domus lua- cultor esse dicerel , el
cogniiio recidivam Loeilll (ilio gignat injuriam. Vale bumanitalem commeudationis uie.e imieii iulerve-
EPIST. Ll. nii-niilius postularet, desiderio ejus (amilian-m pagi-
SVMMACIIDS APOLIOIlOIIIO. naiii iton uegavi ,
qua principe loco faugor apod te
Quintus et Felix liipponieiisium euriales , has dc saluic. diccnda. Debinc pt'Osei|uor receplam pciiiio-
nie litleras suinmatibus viris intervenieniihus im- noni, qu.c supradiclo , si noudum libi c ignilus csi ,
pclrarunl. Dobui eniin probiiaiein liominum tte tesn- prxslel clicnlclx adiitun si jain nolus auguieuiuiii.
bus a'Siiinaie. Intercsi igilur ami<llia•, nc spcs eo- Vale.
rum, qui me ad iinpciiaiioiiem valiitum crctlideriint, EPIST. LVII.

ticcepla vidMtor. Quare , si quid eorura pnscci ntili- ** SYMMAfllUS QUINTILUM.
las, beniguitatem adde justitix. Credo enim lalia Moris mei est, bem- cognitis ac probatis ferre suf-
poscenda ,
qux nec intervenienlis |ictiiionem , nec fragium, ncc persoua» uominum, sed vitx meriia 10-
ptxstanlis judicium decolorent. Vale. gltare. Cum igitur Assellus domeslicas uostcr in ur-
EPIST. Lll- bsnis castris miliiix itipendia sinc oOcnsiunc coule-
SYMVIACUIS MAXIMILIANO. ccrit, quxso ut adtnis>us iu clicnlelam luam, el

Me ex senientia valere significo, til>i secund.i opto meum pairuciuiuiu sibi profuisse, et tuum acccssisso
siinpctcre : posl hxc deposlulo , quod spontanca bc- Ixtelur. Vale.
nigniiate fccisses.utconduclorem rei mex Sicilicnsis. EPIST. LVlll.

ad provinciam revertentem, cclcri iransciirsu ad de- siioucmjs t 'if.tn.iANo.
Intervenire pro juslis debilis non lecnso Malitix

slinata dimittas.
EPIST. 1,111. csi enim rep"diare tocuin granx , in liis qiuv ipM ,
SYMMACUUS postulati tequitat nmmendat, Foimianisad egestatis
Assidux scriptionis nullum potcst esse f.istidium lcvamen certuin ex Airica ulei modum decrevil auii-
Fungor igitur apud le salule dicenda , simulqne hor- quiias. Poscuni a le niurein longa xlate scrvaium.
deprecor, ut hominmn uieorum curam gererc

V cui debei adjicere Cilcriialcin pi.rsianlis liumaiitas-.
lor, ct
noii gravcris;quibiis uou soluin tribncnda est fiducia, Valc.
si quid usus desiderct siifgei cutli , vcrum eiiam ne- EPIST. LIX.
cnim esl nalura servorum, SVMllAilllS jnvio.
tessilas admuvciid.i. Ilxc
«il adire reuuant profatnros, dtuu culpam suam mc- Mon novum vel incoguilum , sed cmiipcrtuiii jam
tuunt deprcheudi. V.de- fidc et intiquilale mililia Fusebiiun amicum meum

EPIVI'. LIV. proinptus commeiiilatur insimiu quem ad lioc xvl
-
SVMMAi.lilis NBMBMO. milla aciuuin culpa fuscivil. sed ahsentia, qux ple-
Taceuda sunt ilaunia forlunx , ne scra cnnsulaiin risiiue neculil iner.la, |l le.-liinunio prmenUum U«'-
stindal pra-tci ili tlnlnris cicalricetii. Keclius ergn ser ilur, Iihiiiii cjus tlit >iiir in ainipit. in slaiiiiu de-
tetum iiin niisin Ncmesii oriiatiisiini indule, vel duaisM foriiini'. Singuliria uuma inlml lul oqtuV
Mtiuj fecundi liudam frugc eoaiulerim. llabMvirum las iioii | aUelor, ul spcro, sdveisuin sii|ifniliorniu
diguuulnum pro numerosa pmlo ceuieri : bunc libi pr.i 'mg.itiv.im casum v.i .'i.v F.l me.t tijilur ln rl.ilio,
m uijiiuui rcddOi quud utroquc factrc vuluisscui. ct ip-i s liducia judiciuiii tuum reapicil. Qvakfl ui
:
TAt EPISTOLAI.LWi I.UiLT.. I\. 5«

cosa cogiila, veierum ejus stipendiorum justa eon- A missa lestabitur. Supercst ui omuc carpenlum a(T>
irines ,
piaesiatiirus ei nobis anucis securitatem, ei bre ct lirmis compaginibus explicctur. S iiaitc pretii
lionestum collegis dc opiimi viri retenlione consor- a<1 lioc opus est , quod ilaudiim s ripseris ,
jubeb <
tiuin. Vale. niimcrari. Ihimaniias xcniorum tunrum delie' cs.se
EPIST LX. modcralior. Keligio enim animis poiius quam mii-
BTUHACUUS ritoWNO. lieiilius acstimatlir. Valc.
Omnibus ipii occasionem scriplionis impertiuiit, EPIST. LXVI.

commendaiionis quamdam rependo mercedem.Niiiic KtUMACHUS AU S.ECULAREM.
optimo viro Pelrucio laeium volo, qucm scio baiic Pretia dcsertorum confiiso errore poscuniur. Nim
epistidam non tam sui commendalione, quam mei neque jmlicia .... cert s futuri laburis iustiiues
ntlicii gralia postulasse : cnjus operain versa vice lixuiu enim ac definitum tenel amplissima pr*ie-
iiiimcrandam putavi. Poposcit lilteras, ut libi proba- clurz nullum ejus essc ineriii, ut sublimitaii Iujj
,
ror impeusius. F.go conira idco scripsis>e me iateor,

debeat subrogari.
ul tibi ille acreptmr redderetur. Vaie. EPIST. LXVII.
EPIST. LXI. SVMMACIIUS
6VMUACIIUS PACATO. B
El quictc provinciae, el vigoiis lui laude delecior.
\"t% adducor, ut credaui litteras meas sjcpe repe-
Nec quidquam magislerio mco vimlico, cum onmo
Leonlio remedii conlulisse. Quia m nilnl
t.las nibil
qnoil spcctal ail gloriam, tue polius indoli drbealur.
virnun frequens Inlerventus noster babuissei, desi- Marte igitur primi lionori: auspiciis, et in uberiorciu
sterrt suffragium nieuui lones elusus oplarc. (iiim
gloriam frlioes tende conaius ut t bi ad cebiorcs
igitur apud me querelae istius fides dubia sil; exspe-
gradus j.inuam pandas, ct KnmamiB; uomen clarilu-
riri volo, cui potissimum parli dubitaiio mea debeal
«I i ii*' adminislratiniiis illumines. Vaie.
applieari. Est igitur manu lua, utrum postbac
in
tenere in scribendo morem debeam, an verecundiae EIMST. I.XVIII.
nostrx continua etiaru taciturnitate consulere. Vale. SYMMACUUS
EPI8T. LXII. Soleo amicitias optimonim primus expeiere. Munc
SYMMACHUS ROMULO. fortunx meae incbnatio ut pnevenirer eflec.l. Tri-
pignus cominunc buenria est igitur venia tarditatis, non npgligcnita?,

Tu quidem paterna affeclione
rommendas. Sed illi eflicacius sttidia et amoiem sed mosstiiudini mex : et bono omine fainiKariias
Ilabes juvenem coptilanda, cui auspicium foriunatus praMitisii. Scil

bonorum probabilis vita conciliat.
•ujus fruge gaudere debeas, etsi scio patres avaros C licet me ipscofficii ordine ct digna.iune praeverlcris
nec uila fitiorum bona putare perfecta ii poslerum lamen net|uaquam residem jndicabis, ut
esse voti ,
desiderio ct cnpidilate poliore. Forle lactari aiiimum

animorum nosirorum cnnciliatio ,
qux mo invita-
luiim judicas dulci polius uuntio quam Gdeli. Cuni memo sumpsil cvordinm, meis litleris fiequeutata
favor divinus anmierit, lu in cnmuletur. Valc.

vcro libi ejus redilttm
illius meniis deprebendes mei lestimonn veritatcm.
EHST. LXIX.
SIMMALIIUS ....
Vale.
Mallem quidcm rednuiu luiiln quam iillcras im-
EPIST. LXIII.
SVMHACllliS petrare. Sed e iam babeoi soatia locum, quoties
Iraud.inmr opla is. Vereor autcm ne le diu ab urbe
Observantiam vetus usus induxii, ut domo pro-
fecti prnrslent auspicium mulux scriptionis. Sed protcrmines. Namque boc nobis minaiur tnrditatis
tn.v c'alm at.i defensio, quare veiim noveris, nullas
ego Inngx exspectationis impatiens ordinem scrvare
nou otui. Prior igitur libi bnmirificenliam styli de- mor* allegationes desideran ibus justas viden vjuid-
|
quid igitur ipsc causatiouis altuleris, surdis, ul aiuni,

fero. Debinc subjicio postulatuin, cujus baec forma
ut Laurcntium domesticum quod domus iuc.c
auribus ingereiur. Ila-c inleiim de quarto l.altnx viae,
csl , (
poscil utililas ) suffragio luo dissimules adjuvare. D ^ 10 * "B rum Laureniem pelilurus emittu. Est c/iito
Vale. familiare muerentibus, animi curas migraiione discu-
EPIST. LXIV. terc. Vale.
SVMUACHUS PACATO. EPIST. LXX.

Iu ilare debueras. Scd prolixus in bac conquc- SVHHACHUS
stione esse nunc piget. Itaque ad coinmendationeni Aecusarem sileniium luum, nisi te in fratrc vidis-
vii i ilevotissimi Olympii amicissimi mei flecto ser- sem. Ille ct ofiicit salisfaciionein , et pr;rsentije ima
inoiicin: leque sedulo rogo, ut eum securus testimo- giucm iiulii solus exlubuit. Nam oiimia bona iu eo
uii tii penelralia familiaritatis admitias. Iteperies in agnovi, qua; in te dudiim probavi. Amo .ijjitur venam
eo inoruiii bona ,
qualia judicii lui circuniftpeclio familiae veslrae. I)e qtia noliis, eliam qui ullr.u; coni-
consitcvit eligerc. Vale. perti iioji suiit, prarrogativa i ptimi geuviis !aud.ib>ics
EPIST. LXV. jam videnlur. Superest uunc mibi solemnis i!ia < f!ta-
SYMHACHUS ALLF.VIO. gii.iiio liiicraruin, qttain nec oinitiendani penims

Vebiculi rotai cujus dobcml cssc mcnsurac liitca cxiotmo , no remissius curos, qnx putas non do iiic-
813 Q. AURKLIUS SYMMACIIUS.
r.iri, nec magnnpere porur^cndam, ne lihi perpelua A qno sorliri Sir.i i.i maglslrntui anterioriiRi recurda-
i iinvciithi ipoulanel |nliin decnrpal ofOcii. Yale. lione mctneliat. Adcs Igitur nobis exspectalut, ill s
EPIST. I-XM desiderandus. Ei prsssumo libi scceplo rerendum, si
gTUMACUI S... . provinche commodsverii poslerioris imliaiio. Auctur

Qnainvis relegere iter , alque illien pareiu rnro est eniin liinioiuin sci|uentiuin , qul relinquil exeui-
deilncere; hoc Ipium taraen lireve Iniervallum <iici plum. Vala.
vacuum tiu litteiis non patiar. Primum, uioffleium EPIST. LXXVI.
scripuirtini liiorum vici sitinliiie sormnnki xquipa- SYMMACIHJS
reOJ. Dejtlnc, nt ezpetilH ainichias rclatu gratiac in- mecum de silcntio, sed ami-
Qucreliar tacilus ipse
ulligar mtiiieiaii. rostremo, ul Indicio ndvenlus mci cam succensioncm recens sermo placavii. Ergo in
pauzillum da le, si i aliirc decreveras, re-ddemli usum vetercm revcrlamtir et niuiuam diligculiani ,
loiupui oblinum. Ub liaa eausas cpistohtm venlurus rel giosis salutationibus cxcolamus. Valc.
ipse lanquam pticsuiciu tnisi. Sctl in llit pr;ccipua
quod prlor votum san-
EPIST. LXXVII.
niilii 1'uii ralio noii silendi,
SYMMACHUS
ciendaj futniliiriiaiis lialmisti. Umle curare mc de-
cuit , ne
, . i/ •
culpaui fasiidn contiahcicni

.1 i-.„- i.„ i_
diss uiiil.indo
n
H
Sciliila ina plurimiim niilii irilniuni vo uplaiis. Sed
si paulum Itnmx residere vuluisses, multo amplius
responsa. Alqui mallem scmper mea opcra amicitias
nobis prscsenlia lua, qtiam sermo grati»' contulisset.
incboari; tanluni ahc«t, ut pigrcet ncgligenier acci-
Fero lamen a?quo animo , i|iioii de-iiderio noslro
piam mtinus religionis oblai.T. Ago igilur graiias
aniorcm palriai pr.vtiiiisli. El spero viseudi filii iui
bunae voluuia i luae, ei eurabo sedulo offieiia meis,
gralia, qni ntinc libcralibus slndiis eruditur, red-
nt credas potuisse me scribendi urdinc prxveniri,
dendam mibi sxpiua lui copiam. Inlerea dum abs<>-
ililigenlia animi non posse. Vale.
miis, frcqiicnlanda libi est opera scriptionis, ut nirue
EPIST. LXXII.
eiiam stylus ad vic ssiludmem provocetor. Vale.
SYMUACIIUS
Alcxandrum, siculi lotpiunlitr bistorus, gravis mo- EPIST. LXXVIII.
mcxdit invidia quod Acitilli fiiriissimo xvi sni Ho- SYUMACHDS
merum prjcconem fortuiia iribuisset. 4.1 niilii auimtis Crcdo miraris ,
quod adbuc crudo fortunae ineas
gliscit gaudio ,
quod erenlus reip. prosperos parili vulnerc silentium ruperira. Ilxc solaiia , bis pascor,
sermnr.c oru3Sii. Unde factum esi, ut nostrisquoque bis recreor : elsi illa dnco majora qnae milii cx tuo
obtuiibus , qui procul agimus ,
quxdam gestorum peciore el sormouc reddunlur. Sed nolo Untisper a
facics subderetur. Quare fortunx lu.c gratulor quac
u me exigas lilieras longiores. Breves sunl doloris
speclatorem te seeundls rcbus apposuit, et facundix inilnci.T , ci mox in miseras cogitaiioncs recurrunt
nnaj talittm negoliorum magniludini oralionis gravi- dissimulala paululum mala. Ergo tua potius redun-
laie rcspondit. Coeleslis nutus efflciet, ut oruatissimo det oratio, qtias libi laudem servatx amicilia* pariel,
lingu;e tuac promptuario nunquam desit maleria la- et mihi pra?sentis xrumnx snlamen afferel. Vale.
iiuin nuntiorum. Vale.

EPIST. LXXIX.
EriST. LXXlll.
SYMMACHOS
SYMMACUUS
Utinam le melior eausa teouisset , et facile ab-
Cura anxius eram priusquam litteras tuas sumc-
seniioc tu:c damna ferremus. Uicunque lamen desi-
rem , utrum commode peraclo itinere ad deslinaia
derium lui lilierarum solatio miligasti : quas fre-
pervenisses, Sed ubi ceriior faclus sum, nilnl va-
quentare diguaberis, si quain libi adbuc necessitas
lctudini luae labore iiiueris deniiiiuium, aiiimus ad
familiaris moram indixerit. Vale.
se revcrtit. Pr;ostabii divinus favor, ut sicuti abscn-
lia lua opiata cognovimus, iia tuo reditu gaudcamus. EPIST. LXXX.
Vale. SVMHACHUS
EPIST. LXXIV " El saucti aniini tui aCTeclione, el sermonis assi-
SYMIIAClllIS dtiitale deleclor. Ne illud quidcm bencficii minoi is
Editionibus unstris ainicaui operam pollii eris. ln- exislimo, quod ad scribenilum mibi idonctis trihuis
telligo lilteris benevolenli* luae effeetum rcspoudere facullales. Spero euim paginas ineas libi posse re-
poiuisse , si l.onoris lui teinpus filicitas provinRua siiioi. quas reposcunt, qui luo judicio poiliiores hu-
prnpagasset. Sed i|iiamvis depositis reipubl. Iiabenia jus officii dcligtmtur. Et vero qtix pro iniitin aiuici-
n^qucas promissi lerninum darc , ego i.imen fateor tia dignaris injungcre, libenler cxsequend.i stiscipift,
iia me tibi vadatum graiia , ui spi raia perfeceris. quoiies desiderant operam meam qnos comaien-
Voio enim favenlis, non ezilu rei animus obligaiur. il.iiH.ii.- proseqtteris : sed si quid aut negligenli"»,
(nicrca abuiidogaiidio, quod tibi oninititn reriini faina aut seritis sortiiur elTectum, corum dlssimulaiiom,
lloici ct in pariem quaniltB a le landis accedo Vale. quos cninmoneiitli cttra tlcsenl, oportel ascrtbi, I i
EPIST. LXXV. lertini lani jtisia ct lioncsia sunl.i|ii.e Ipsa ploruinqua

SVMMACIIUS delegas, ui mibi vcl tilro appeienda sil cxseciuio
lieasii curiam uosiraui rorunimiQ Romanum, dc prohabilium liuerarum. V.ilc.

513 ENSTOLAntM LIDEU IX. j*6
EP13T. LXXXL A EPIST. LXXXV.

symsiachcs SlllMtClli:*
Diu liileras luas desiderasse me faleor, qtinrum Amicx voluntatis iudicium e-t, quod adeptus am-
apporlatio exspecialioni plenissime saii>f.cii. 1'rae- plissiinuni cousulatum, cogiiitionem mihi et societa-
cipue aulem gaudio fuiC, quod tc pio voto agere lem tnnti gauJii prxslitisti. Quare liiijus tibl apnd
nuntiasli. Deliinc quod advenliis tui dedisti obsidein me muneris opima laus est : quando ita securus es
sponsionem. Et quoniam ic inutuis de nie pra'simio mei animi, ut luis relMis prosperis scias nos pos-c
giudere ,
post ingeniia pericula ,
qua- solus in toni- Ixlari. Quid quod ctiam consulare negoliuni fu t lio-
munis palrix perturbatione loleravi , iu bonum sia- noris sui iinnliiiin lalius promovere? Gaudia enim,
tum icdiisse signilic». Superest, 01 ad pleu>ludinem quibns pauci (riiiinlur, angusl.t sunl. Oehiuc ipsius
prospcrorum Ixtitia nobis sperata proveuiat; quod aeterni principis beneficium celcbrius aiqne ornatins
inilu iuo rednu spopondisii. Valc. reddidisii, cui sub occasione talinm litlciarum apud
LPIST. LXXXIl. inulios gr.itias videris egisse, quam benigue animad-
SVHSIACnUJ verlantur ofOcia. Faciio ut i-iam gratiam scribeudi
Pomis tuis abundc iionorcm scripio facerem si assiduilale continues. Vale.
valcrem. iSuuc obsessus membrorinii oniiiiiiin dulo- B EPIST. LXXXVI.
ribus , silvarum luariim laudem sequesiro. Faciet BfHMACnUS
freqiiens hiimauiias lua ui satpe aliaa in Marsos Compoieni mc opiaii nuniii prxstitisli. Faieor
bona Pbxacuia Lranslala cclebremus. Vale. enim vcrx amicitix banc essc raiionem, ut cuin-
EPIST. LXXXLI. nio la nosira muiuo gaudeamus. Gratulor igiiur ciun
STMMACIIUS tiLi familiariiaiis nostrx causa, lum fam.etcmpo-
Huri cum parentibus otiabar, iii algore Prxncsii- rum quam receolis judicii xquitas in xtcrnam g!o-
ni diversoni flagranliam torridx xsiaiis cxclnderem. riam viudicavii. Fnnctus es optimi civis olfnimn,
Eo mc loci repereruni liuerx iux, quas exspecia- inulla opcra ,
perpeii snllieitudine. Sed nolo pceni-
tioue prospcrioris indicii principio lxlus accepi. ie.il. Virlus dnrioribiisuegoiiis enilescil, ei aspcrna-
Namquc ad boc locorum nullo mc munere scrnionis iur declivem facilitatem, maximoque sudore arduum
hilaraveras. Sed ul.i omnes aiolesiias quas Pado laudis aiinilitnr. Adde huc quod m ore forlissimi
auctore tolerasti, sollieita leclione percensui ; accu- principis agis, ci publico bono sine salieiale de-
saio vcrnula Uio Qumine, cujus lnrbidos inealus el fnnris : qux res non compensai modo, sed etiam
infidum agmen experlus es ; remli istam conserva- cninniendai laborem. Jam illud quale cst ,
quod in
tionis tux gratiam diis ancturibiis, Bon.eque Fortu- C cau-a non lantum tua forlcnx eluctalus incertum,
nx. Quamolircm compi.u iluni es< milii scrum exhi- nulli nosirum dcbes victorix lux graiiam ? Plura
bi i sermonis officium, cujus longam ressatinnem vellem ; sed videor mihi in pracsemia saiis fccisse
secundis rebus tuis incusure poluissem. Facium est verburiim. Nunc si tibi pote^las est, malo ut jam re
cniin religione qua debuil, ut prius liberalinitem curras. Si quid morarum est, quxso rcspondeas. Vale.
iiuiii, qunm pcriculum diseerem. Quare pcnes so- EPIST. LXXXVII.
spitalores tui deos manebil h >c cura, ut beueficiis SYMMACHUS
suis jugiier immoreniitr, leque ob merilum donent Stimma lihi apud mc laus et snlida gniia esl,
largoaiati- exciursu ; ita ul scnecins niliil decnquat qnaiulo id auYclas amicilix culiu , ut nos lilierarum
Griniiaiis. Interea quuniam le giaia secessie etquies lioimre digneris. Scd pars epislulae tu.i- qux lauilem
duhis amplcctitur; quxso lur.uu dignatus arripias milii a-signavit cloquii, sit licel nimis jucunda, minns
nubiscum sa'pius loquendi. Adjicies ptiisriilnm re- timen vera. Non audeo scribere : Menliris et Decipis
fcciioui corpoiis si, aul emittcmlis epistoiis , aut ciiiii harc de me prxdicas , srd illud poiius : sci»
vici.-sim suiiundis peregrinali ncni levaris. Crle quod antore falleris. Tu quemqnam f.icuiiduin voccs,
nobis niliil antiquius erii, quaui le lcgere ,

quibus vir iu dicendo suiuoiarum parlinm, cui sit palricix
blanditias oris tui interim non eontiugil audire. Vale. ** dignilalis oraiio? Ergo parce verbis tcuotinantibus,
EPIST. LXXXiV. ci fuco oblitte, et ad graiiam comparatis. Amicilix
SYMIUCUUS Diistrae forle conveniat, ut lalem v deri me cxte is
Quod ait noster comicus : Nunquam te adeo, quin cupias ;

piiilnris lameu roei non est, ui mibi ipsi
abt le itoetior abeam, id ego de epistolis tnis jure talcm me esse per-uadeas. Valo.
memoraverim, qux multis snlibus noiinunquam sen- EPIST. LXXXVIII.
tentiarum, plciumque versuum sarciuntur. Veluli svuaACiius
nunc I tterx tux balantes Plalonicum nectar, quantuiu Olim le rnihi fecit optabilem cultu, f.nna litlerarum
milii muneris dederunt ! Nam nisi tibi bonarum tuarum : eed diu ofriclum scribendi per verecuudiam
partium speclatus essem, nunquam meAiticismusis distuti, ne in aula posiium viderer ambire. Cujui
imperliendiim pulasses. Quare hujasinodi 0j>cri fre- morbi ita ciebra est affectatio, ui diligenles existi
qucnter acciugere, et amiciiix diligentiam sedolo inatioiiis viri pro alienij vitiis eruliescanl. Jam rc-
perscvera , ciim l»oc negotiam libi nostri officii vt mola est causa hisitaniix ,
postquam me prior salu-
tissitiidocomnendcl V i e. lationQ dignalus es. Paicntes amicitia ui e fores
..
V(7 Q. AlHtLIUS S\MMA(.IIUS. 348
benigno arcliui Intrabfl), et unponuro inediiabor A Unn gralnlatlona prsveuio , el oplo ndnugeal gm
!<.]. niea i leuiii moru crebrioribui paglnli. Tu landum mcrilia juro delatum continuata felieilaa. Rflatnt
luin b.ini venia reelpe obaoqnlvn lingu* inapw, el tiytl aiaiduiiaie aeuai inler noi amiciii.T diligcniiam,
paulipier inperialli inafUlrl submitic Jndieiun. Imii- viiwasque offleiii iuierccssus luos. Illu enim vcic
ia-ii certc mcoruni lc a'iqua legisse. Kamdcui |i(isn> Incromentia roii majoreal, quem sublimitas parti
patculiam. Novus (itii nou cro, nofl im-t pri iciin lor- bonoris inclinat. Vale.
uildabo urbilroin. Onnia raea ferre dldiciili. Acces- KPIST. XCII.

tvjl itiam uobil lamiliaritas qii:c tc niilii BJOjuiOKn SVMMACIICS
jmiiccni nciat. Graiiou quippe csi amichia n loyero Incaaaum distimnlationh ct tacitumiiatisaccusor
eianim iu blandiorea tcnsus earilate muiaiur. tuiii * ii m dabilam ini diligefltiam Jove teaie nondeae-
m igo dcposito iugenii panpflrii uiciu astiduaa tilii run. Scrt nequilii meorum arbitror :.ccidisse, ut
cpistolas ipondflol Vidn ; (|unnilo tmplini iperea de mllta nd le icripta rcscderim. Qua>o igiiur ne cx
promplvario largiorel Faiendum eil amice ; Galll- inrrequentia litterarun meus inla uinut xstimciur.
eanai lacundice banaini reqniro , non quod los te- Nam plerumque offlciil simulatur afleciio. Amititia-
plem montibui eloquenlia l.:i(iariscxcess'( , icd quia anicio >ineerini pectoria magia udem poMulat, qu m
rlietoricn peclori meounexolimGarumna! n delinimenia lermoniB. Va!c.
lumuus immulait. I%t milii cum icbolii veatrii per EI'IST. XCIH.
Ooclor njusln rognatio. >Quidqnid in nie esi ,
qund BVMUCBDS
sein -..iiii sil exigmim , rmlo luo dcbeo. ftiga nns Pignora nostra conjunximtlS. Atque ideo conseula-
ergo tlcnuo ex illis Camnnis quaj milii lar bonarum neum videtur, ut quoi cceius partieipes babuinui
arlium pnmum dederunt. Kt si ie in niiis scriniis eiiai» linnore sporlukB prosequamui. buus igiui! so-
aiiquid oflenderii , audiloren qooudam pupuiaris lui, lidoi oierendoa tibi miaimus, parvum munusculum,
aul silentio iucre,aui tuquoque rursui iustituo. Vale. gi atslinvunur preiio ,-ui : religiosum, si auioru peu-
K!'IST. I.XXXIX d. nlis. Valc.
SVHHXCUUS EPIST. XCIV.

Accuso liilcrns luas quas ma!e crcdulus dcsi- SYMMaChijs
derio in le mco
ncdlcinan putavi. At ill.e
facturas Romam te venturuin certa laiua pioioiscrat. Spera
docorssB oculis admnveruni tadns ferveniiorcs. Af- visendc prxstamia? lux muUu gaudio cepcramu*.
flucliaui eiiiui mullo melle facoudix, qi;<d avci mm Scd inproviso muiatus nuutius indicavii , i.uud piu
tccum doleo. Iiaqoe parvx lecliunis sapore commo- accitu domini el principis nostri ad votiva itineai s.
tus, tristiorem damni sensuni recepi. later b.cc oc- C Ergo officium salmalionia quod coiainspeiavuraindc-
cuirit altcr.i cogitalio, nmaritis essc, si taceas. Qua- ferenduni, styli honore compenso : leque oro ut iu-
proptercondiiio duriur venit me ad upiionem prioris. gravatam viccm refcras, qu.c suadeat dcsidcran ex
1'cio igitur Bcribas. Scd lac epistolis tuis lenporis tne crebra colloquia , si osteudcrii priuu placuissa.
inlcrvalla lireviora. S:c|iius ad me commcent, ct cmt Vale.
fabulaiionem praseulis imiientur. Fraenur assidue EPIST. XCV.

ca partu qua nelior es. Quod si aliquid prciixioris SVMMACIllS....
curx ct cla'.orati a le operis adjuuxcns, propfl eut, Pro niroquc no-trum causan diuliui silcuiii rcddi-
ut non solun Roma( scd in Aibenaeo quoqne nosiro, disti. Nam uie i|iinque faleor scribandi ofliciu bacte-
qua ules gritia, pcrorarc vidcaris. Valc. iuis (einperasse. Tua igitur purgalione defensus, .li-
EPIST. XC. luere litleris, quod cummune cst, non laboro. Nitnc
SYMMAC.IIUS omnium staiu in tranquillum rcducto, .cinulis siudiis
In curam tunin rediissc me gaudco. Sed hujus omissa rcpciamus. |ia enim deinuni prolabitur le.u-
latn lubiti operis boni nrnaiissimus juvenii Asierius poris fuijse, quod diu inier nos stylus qnievii; si
mihianctor est; qui parandx cnmmendalionis gra- reddiia facullate u uaiu dilgeniiam fiequens sernio
tia, ul laudein scribcres impelravit. Ei illius quidem icp.uavtni.
faniliarilaii, liccl a nobis olun repertx, ob mcritum EPIST. XCVI.
rccens ndjeeimus animi diligentiam. Tc vero non S\MMA(>...
patiar nltra cxspeclare monilorcs , ct aliorum poliUi F.tsi a lit eris lenperattl, exenpll lamen hnilatnr
USui opcrain navare quam iniitu.c inter nos afTcctinui cssc iiou dcbco. lutegro igitur largan saluUlinncm .
debiiuui piura BOlverc. Non invideo poaceniibua ncc diffldo rcddeuda sailim mibi esse oflicia qu.c a W
leslinonia vel sullragia lua. Sed validior esl amiciiia fueiant inclmanda. Vale.
causa , quam gratisB. Precarias epistolas puslpoue EflST. XCVII.
leghinii : lns (requentius earitu studcai, illas nun- SVNMACUUS.....
nunqu^n pixstet bunanitas. Valc. Solct boii is livor obstrepere , tu nanc spcratum
EPIST. XCI. pi.cs. ntia: tmc gaudiuiu mibi subduiit invidia. ll.i. ic-
imsUCHDI nus vires suas in daiuna voll GOnmunil intentlvni.

Exspcclarcnon dcbui lilterasluas, quiluis iudiciiim Sic ero cuiuentus, quod mc advciitus tut exspecla*
milii faecroi QOIIOrts BCCopll, l(ui[tie vciccuudiaui lioiic Irauilavil. Ipsiini tc sospilcin inaucre patialur.
, .
519 LPISTOI.AM. M MliEP. IX. 550

et Itiidcm e.ni uimq>:f noslrum redeal in graiiam. A »>siimaiiir. Hacc ipga Umcn exilis r.Matin plus ad is
Iusiar beneGcii erit, si mibi coniingai do tua securi- Higio
gralia: portabii, si tua nsui snoa mc delinaia
tale voluplas. Vale. susceperii.
EPIST. XCVHI. EPIST. CV.
SYHBACHOS .SYMMaCHUS
Sumpto advenius rnci iiur.ii.), >ie quo non potuit Juvandi sunt mancipes saliuarum qui splendori
.
apml te fania reliccre, enpectavi ul prior scriheres, alque iisui patria> COmmunis inserviiuit. Dignaberis
vel quod esi amabilius, ui ipse Fonni.is commearcs. igilur uidilis entum ipi^relis. adetinliuiis defcrreju-
Sed .|iiia ulrumque vel dissimulatio lua, vcl occupa- stitiain. ei url>i uiilen., ei luis roonbus congrueniem.
lio dsnegavii, in partes tuas libenter ipse surcedo V.ilc.
lequc oi-o ut mibi aul excnrsum luuui prasljre di-
EPIST. CVI.
gnerio, aut, si obsiat aliquid saltiin liltetaria saluta-
SYMMACltlS.,...
lione rcspondeas.
Pro liliis nnsiris r»eo juvanie conjunctis, m duo-
LPIST. XCIX.
bus solidis ad te misimus spurtalam noptialcm ,
BYHUACUIS qiiani ciioi prompta dignatione susceperis, documcn-
Amo liticras tuas, sed esspecto pr.Tscntiam, quam B lum
dabis oinnia amiooruni fesla esse commuuia.
milu dieriini ralio pollicetnr. Plura scnbere sp >s ad- y ,
ventUS lui noii sinit. Scl qiiod iiiiui epistoij! «lclialii

mns, c.ram f.ibulis rependemus. Valc.
t:pist. cvh.
STMHACUUS
EPIST. C.
Nupliis quidein filii mci le quoqne inter amicoruni
fiYHHACUUS
Graium milii est, quod promptissimum studiuin rei
pntis-inios intcresse voloissem. Sed qma loiiginqua
abscntia tu i dcsiilcraliiui niibi negavu officium iu
nostrr dignaris impenderc, el le meinorem smpto- ,
duobtis soli<lis sportnlam wisi, ui vigere apud inu

runi assitluila'e lest.iris. Ilinc fit, ni ofliciis luis ciiam
cura nostia respondeai. Libenlei igiiur reuendoser-
tu.im memoriam votiva oblatione lestarer. Parvuni
quidem munuscutum csi, si zstimalur prelio sui
moncm Et quamvis spomaneam juvaudis homiulbus
:
mcis adliibcas volunlatem, horiaiiieiitam lamen pe- religiosura si amore peiulalnr. Vale.
iilionis adjicio, ui o!li< ia quie ullro iribues, rumules EPIST. CVHI.

provocatus. Valc. STMUACIIUS
Oiniiia qua- sine aociore jactanlur incerla suni.
EPIST. Cl
C, Sid cgo iii sacrx virginis fatnam nibil paiior licere
SVUUACHUS
sermonibiis. (Juare nfficio pontifiris, lulc senaloris
Conquestio tua dc rarii.ie epistolarum mean.ni
admoiicor proferrc com| erta. Diceris ante annos
magis religiosa qiiam jnsta cst. Nam cuuiex amcre
dcsccnd.it non babei laincn aequitatem. legibus dclinitos veslali sccrelo velle decedcre. Noii-
Nunc tamen
cmenso iiihere, promitio pra'terita officiorura dispcn- duiu iredo rumori, sed asscriitiiiein iua> vocis cxspe-
dii cribris a me episiolis sarcicnda. < to, qu.e opimonis dubium aut agnoscal am rcspual.
EPIST. Cll. Vale.
SYMMACIIUS EPIST. CIX.

(iuiii peiis beneGcium, praesiitisli. Plus enuti milii
SYMMACHCS
c\ amicitia lua quam libi ex nostra defedsione quas- Tandem de aciibus tun certum me Taeere dignata
siium assumam cs, qutbus lectis aique deiursis bclatus su.n vitae ei
esl. Nihil igilur praii.i mex, cuin plu-
rimum lujr debeam. Potesi tamen adhut istiusinodi innocenliae tuu: apnd Jusium. Cseieri: in rescribendu
diligeiitiam oefuisse videc, quns lu ad referendaju
munus augeri scribeniii assiduitale, ui euuiulei vo-
luuias familiaritaiem nostiam, quam ii.unc videlur gratiam dignaberisincitare, ut inlelligam vicissiiudine
uecessilas incboasse. Vale. provocalus, epistolas meas iisdein fastidio postca
EPIST. CIII. non fuluras. Vale.

SYMMACMUS EPIST. CX.
Totis viiil.us adjuvandi sunt communis patria: cor- STHHACBUS
porati,p uccipue mancipes Salinarum, qui exerreni Alioium quidem tibi spcctanda cst seiiieulia, quos
lavarra lignorum prxbuione. Ilis plerique sunt debi- decet de paiiibus judicare. Mci ingenii eniliias ctiam
quod ad sululinnem vigor parva miiatur, (3»are velim crcdas nihil lihi cx inco
tures : nisi judiciatis ad-
slrii.verit, ebciet puhlicam querclain seiios incom- testimonio honoris accedere. Naiu ctsi laudari ab
iiiudi. Quare qu.cso, ul inler cielera qtuc sibi de ]aud:'io viro velus dicium e.A, noslri tamni nirdio-
,
stiidio luo Kuina promittit, banc quoque parlem dili- critas non niulmm famx luai claritudinera juvat, Sed
êutiae tu;c vindices. quia volunlati iua? iiii.s gerendus est, qui.l quiil.im
EPIST. CIV. e incdio de orationibus niis seiiiiam, jussus e&pc-

SYMUACUUS diam. Prope est ut te arguere debeam quod saiculo
Parva faiemir essc quae inisimas, scd bonorifi- nostro TulUaui stvli famam parcns invideas. Rcspon
cenlia parcnlis, religtouc polius iiuam raolc uiuncris dcbis îmciii ê operam comienda? histon;e deptt-
•5SI Q. AUflEUUS SYMUACiJlS. S5J
i.issc. |gao*ee svariiiai inete, utrumqee OosUlei «>.
si A l
PI8T. CXIV.
fxaiii pari mlnre alque gravilate scnatorias adinnos SVMMACIHjS
1 1 Ituinaiia; tet nioniiiuciiia limasli, ut plane lloine- Itccte Ca-cilius comicui: llomo, ioquit, komhii
rica ippellatione ni/iiSi^v, id est, a:qiiiii>aiiuiii le dtus tst, suum
niin ivhii, li.inc ego in ledixe-
11 »//i*.
|ir>iiiiini>'iii. Perge iîtur, qucso.el Sludehanc pnsie- lim tentenliam eooveoire, qui noetrii Degoiiiicoraoi
tis doieui reUoi|uere, ut qua iiivisa in siuguiisaucio- vigilem pra-niiisii. Ilinc in perlore mcmnria, lau, in
nbns anle plaiiieioni, eadein niuic iu lc coujuncia ore versaiur. Ncc in prasenlia modo floret facii el
liuJuiilur. Vale. Miulii tui gloria, sed, ul mens aogiirat, •Vlint vige-
EPI8T. CXI. bit, Prolixior agendis gratiis scrmo eiiam nunc coni-
Bl HMACIltJS peiciei, ni \ererer, ne siinul lolum videar expunvi*-
Fonles, ac ilillietiltaieni duceuil c ai|ii;o inlcr l.ilio- sc, quod deluso. Impalieni est accepti benefleii, qui
rrs ccnscre Uerculeoa debeaniua nuoc Neapolii ncxii propcrat liberari : nec videiur muiuamoperam
muiata tede auscepit. Unde puai brcve iotervallum quaai amicua aecipere, si erubescit ad moram gra-
dieram Iraosirc Capuam tui desiderii gratia uon ti e. Alia mci ingenii ratio cst. Pecuniio ftuiui accc-
morabor, lcro pcrsoivere : officiorum viccs diu opto deberc.
EPIST. CXII. B Va e.
SIMMACIICS EPIST. CXV.

1*11111 jiiu Decembrium cal. tempus appelerel, red- IVNUACJWI
tlii.c siiut tnilii littera , quar. annalem Irabeam uic-
1 Mones aîpio aiiimn feram vel xmu'ornm facta im-
ruiase loquerentur. Credas velim multo ex ca re proba, \el ingraloruin foeda decreta.Cunvenii etudiir
gaudio meulis niea habiiom iplenduisse. Primo, aique ingenio uostro consilii lui qnalilua. Nullius
qucd iia oatura comparatom est, ut omiics sibi dela- qnippe laiu velieiueiis nequiiia cst.ut inoiu meodigua
iiini decus judieent , quod dignus acceperil. Dehiuc, sit. An cgo i>tud fcram rooleste, <|ui noverim Mar-
qnia bniior, jam pridem loga, et ordini rarus nimis- cellortim roonumcnla sublata Vcrre praiore, el M <-
que difficilis, landem summatem civilium partiu.n vi- rianis tropseis oequaquammauusinvidas pepcrri&sc?
i iini respicit. Postrenium, quoil amicilias nostras nec- in snla conscieolia est fructus ct raiio virlutis. Nibil
dum aliis officiis incboatai prompta evocalione jun- moror statuas ct publica falsa tilulorum. Fuciim f.i-
xisti. Videsne quam probabiles laiinia: meu: caus.c ciuut provincialiiiin oculis, qui aniinis exeideriint.
Einl? Setl vcreur ne liis parum credas, cum accitus Quotl si milii ullus lionor lost moiiii publici affcclau-
excuscm ,
quamvis justa ratio sapienlem non possit iltis foi-et: juiticio iunei similium conicnius esse de-
ofTcndere. Quu enim pacto ad priuia fascium tuorum C bercm , vel Bdicinis e.veuiplo, qui indignaius coiisi-
vocatus auspicia, paucis diebus Cailiarmn longinqua denlium lurbam, sibi ct musis caniinu ciebat ; vr-l
peueirarem T Exime iiineris apparauun, cogiia be- secundiin: Heraclitum pbilosopbum, qui suiiimani
mis inipedinicnlum, dcleclum cursus publici, cl bru- laudis arbiirabatur placcre uni, si essel optimus qui
malis lucis augusiias. Nonne mibiante cal.Jan. futu- probaret. Quare esio securus patienii.c Bosirsc, et
rus er.it inittis labor, aut posl inverecundior udven- congrauilare inibi quod solns torqtieo corda liven-
lus? Usec, oro le, .imiiui animo proiiuiilia, eta.nicitia> lium, cum alii quibus stalua quoquo modo Iributa
imslrx bonus amior esse dignare. Lo animo ioter- sint, nilnl babeant invidendum. Valc.
prelare, qua jure asiruo quo rogasii : nec propnsiimn EPIST. CXVI.
tuumdeseras. Solus enirn benigne crediluradvocasse, SYMMACIIUS
qui excusaiioue non iadhur. Vale. Valeo qiianiuin sinit seger animus. Alqne ulinam
legcs xque iiieciim valerent, quarum saniias ab ipsis
EPIST. CXIII. pleriimque corrunipitnr, quibus curanda mand.itur.
SVMUACIllS iNon pergam longius, cum hoc xnigma mcus
fraicr
Miih.i ii if gralia nexuisli, et cum prioribus oflicis Uuieforus possit aperire. Cui ut araicilia mea cbara,
iuis adlmc Bolvendo noii gun.denuoaliud posco quod " ila querela eomperta esi. is ubi ie Bcientem doloria
dcbcam. Consul ainplissiimis auspiciis lunioris stii in- niei leccnl, conlido lali adjuloie lcges ad fora noslra
teresse me prascepit, cujus biteris tua quoque aecessit rediiura. Vale.
oratio. ll.i c ut venturu boueata cst, ita excuaaoti \e- I HST. CXVII.
bemenler onerosa. Scd tua arquiias vereeundiam aiuuacoui
nicam veri facilitate relevabit. Ille m sil placalus ENprobravcras uiilii aiue liac feras.qnibus uon cjl
annilere, cul me Irislil de fralrc casus excusai. Nam usa qnifsiiir.i liln mei. Mordebar coiiiiiiciiihi.iIi >< i
lurpc atque impetibile eat , uuonito anime el Gronte i rili bcnclitii, de ip'0 arguere aiiiicuin ncc .tnnp"-
mccsia 1x108 adire eouventm. Quid hwtunam deceat, tem grati.T debnisses. Tn vere ciiam pretia, ui vu"
agnosco, t iiiii qua ninns conlum:>citeragii, qui acce- exeelleniUsinuis conimunia fraicr Brniadlus allcgai,
plo viiliu r<: sl.iliin miser essc d ssimulal. Si jlllla, si ncc spcrai.c, ner Iradikt 1
rei |>ustubis, .V.;./i.;i<i.iMii. ,
neceaaaria, si ven pnMewHmua; facit", oro le, lam m prodis, a verecuudia a<i peconiam lata cuuveniK»,
piompia venia ignoscat absontin inca- quam bnu.i af- M nus cniin grave esl debiiorcm, quaoi iugrsimn
fciiio i/.c utpcrgerem pestulavit, Vale. udeii. Kst Igilur optio lua, ui <'.-, <i<k'» iuiuiupeauie
:
-53 EPISTQLARLM LiftLR IX. 3:;»
ilii is amissos naufragio, laxare. Habes in manu, A q»i:*s submovemlas. Ilaque ut promp iiis parlcs in-
quanlo acsiimare milii ilebeas ineflicacis voli beni- geiiiix- tibi ipquiiatis arripias, precalur accedo; nie-
aiiitatem. Tantum niancat amicitia nostra, nihilque mor scmper lulinus tanti beneflcii, si quem cou-
fnrlonae in cam liceat. Summain pono dispendio stantcr purgare dignalus es, lamlem securitas plena
iioii subducam pecuniain meam navis tuae casibus, respeveil. Valc.
Vale. EPiST. CXXIII.

EPIST. CXYIH. SYMMACIILS
SYMMACIIUS Plurimum volupiatisex litteris tuisante capiebam;
llospitem luiim Faustiiium Senatus ampiissimus iiiiiic Ucrymabili lonqiiestione nieulem legenlis infn-
in socieiaiem reccpit, tanta apud noa tesliinoiiii tui scas, (Jbi illa sintentia, qnae te el nalurae bono et
:iniii|uitase^t, uldifferri qua: velis inslar injuriae sil. veierum lectione conira omnia fortunae tela (irmavii?
Tibi igilur acceplum ferat studium lolius ordinis. Digiiam viro assume patientiam , el quae mutari r.e-
Nain ut benclicio sacro debet dignitalis impelralio- queuni, desi>te lugere. Leviora libi cuncta post im-
<iem, ita tuo decreli nostri celeritaiem. Vale. prubuin generum debc.it videri. Cur anlem turpori
EPIST. CXIX. aique oiio vaccs, el patriinoiiii negligens, feriutum

SYMKACHUS B pascas doloreniT Curae sinl rcliquiae rerum tuarum,
Plerique te accilu consulis Mediolanum venire cre- qn.is facMiorosus invasor exbausla*, et laceras reli-
didimus : pais in Gallia resedisse jactabanl. luter quii; ne in bis reipublicic necessilaiibus rectiperau
liaec opinionum varia, quonam miitenda essent quae- sustentare non possis, quae prius oinissa comcmpse-
sloriadona dubitavi. Pobtqiiam mibi solvendi olfieii ras. Vale.
occasionem tribuil advenlus luorum, Clarenlio, cu- EPIST. CXXIV

jus spectatam fidcrn noveram, consueia munerum SYMMACHUS
deferenda commisi. Non aspernaberc, ut aestimo, dy- Coacium te licet faiearis ut scriberes, ego tamcn
ptici et aplmretici oblalionem. Nequoenim grave est iioii minus acceptum libi refuro, quod me styli bo-
verecundiac tuae solemnia et votiva Eiiscipere. Quae nore dignaius es, quaiu si boc sponte lecisses. Sed
cum amicitix deferanlur, p. rtiuei ad caritatis con- videris, qui fucrit auelor lanti muneris. Mibi ex illis
fessionem, utdeberi sibi haccaoimus suiuentis agno- lilleris in. ii Iioiiiis tanlum gaudii, sed fruclus evcn l.
ccat. Vale. Didicicnim cnmmcaiu annonario convalcscere urbis

EPIST. CXX. securilalem. Fauslum eiiam iiileltexi, cum primum
SYMMACUUS. causam veslram cognosceret, a»/iiuui tejudicem prtetti-
Ariminnm sa;pe praHeriens magistei io luo didici C lisse, et allatis in medium allegationibus luis, codicum
nmicos honorare munusculis. Quarc institutus eveni- constitisse ralionem. Nam captcr.i, qux post secuia
pln necessaria usui magis rependo qnam defero : signiftcas, ipso invilo opinor extorta, et sperare de-
qnx nisi prompia d giiaiicne susceperis, vidcbere bemus, lalem forc in reliquis discepiatorem, qualem
uieam facililalem de acccpiis totics notare muneri- tibi oslendit prima cognitio. Ego lamen ad incita-
bus. Vale. meutum justilise, quam merilis luis arbitror deferen-
EPIST.CXXI. dam, familiares liileras misi, qu.is, si raiio pnpo.
SYMMACBUS scerii, in manus ejus facies pervenire. Aluid eiiim
Promptum roibi atqne declive negotium eredidisii, salubritatis genus conditio tcmporis nou permittii
in quo nullum nisum tibi operae meac vendito.Quippe adhiberi. Volo autem scias (et sponte pro amicitia
ubi priinum spectabilem virum Fuusltim lua epistola, noslra debes advertere) curam pro te meam nnn de-
meus sermo convenit, ut Epiro mancipiuut de quo siderare monitorem, sed non posse amplius fieri
ambigitis, iu examen accersat, nequaqiiam adversa- qiiam ut tibi animuni disceptatoris pelitio nostra cou-
tus est poslulatis. Spero igilur accitu ejus brevi adfore ciliet. Yalc.
hominero quem vestrum alteri disceptatio familiaris EPIST. CXXV.
"
adjudicet. Sed de boc satis verborum esl. Te oratum SYMMACIIUS
volo, ut nos subinde scriptorum honore locupletcs, Ludos prxtorios praeparamus, quorum ornatus pe-
et quod nunc causa cogeutc fecisti , id amicitia bor- regrina animalia desidcr.il, ul novo cultu Romana
lante noo deseras. Vale. splcndescat editio. Addaces igiiur il pvgargos luo
EPIST. CXXII. siudio iuiiii opto praestari, quorum copiam limes vobis
SYMMACHUS fiiiitiiuiis subminislrat. Dignare, rogo le, amicitiam
Praesumebam quidein jusiiiiam tuam fratris mei nostram votivo pignore foederare. Non ero impar ad
Magnilli sinceris actibus adfuturam. Sed fide cogni- vicissitudinem rependendam, si qmd eiiam tuus usus
lionis quam nobis omuibus advenlantiuin
audiia, exegerit. Vale.
scrmo palefecil, admudum gratulatus sum, quod ilii EPIST. CXXVI.
aqnuni judicem fortuna praesiiierit. Ago igitur gra- SYMMACHUS
lias pro amici mei securiiale, cujos innocenlissimam Spem mihi advenlus lui longo lemporc pollicebar.
vium seiitenlix lestimonio comprobasli. El spcro Tu vero etiam nunc dc me scriploruin viccs postu-
coutcmplalione tui brevi cxteras inforlunii cjus reli- las, et diuturnam quodam modo minaris abseniium.
,
353 AUni I IUS SVMMM .l".l!S SN

Nam quhj sibi uit 11n4.1i inlali flagilatin, si rodi us A j-.pist. <;\xx.
j.ia paralui ' Si quiJ igiuir apud ic coniiliib maia IVHHiCUUi
luci e»i, suaduo urbain revisa», ad quui 10 01 amor Iilnneum lcmpus eal quo probemua quiii aniuii «
civicui evi>..it ol ouri qutraluria : cujui ipparatui iKiuir.i' religinnii eiliibeaa. Dclaiua 0.-1 ruiui i cle*
eii.inui copiaa ilivlita Imbel, lauien roquiril diligen- mcniieaimia prinripiinib nrdinariui couaulutua. Kt
liam Candidali. Vale. IiIimi cnram tu:ini e< n:i|îio in provideudu omnibua a
EPI8T CXXVil. quae puoelt edilio. Ilomincfi mci ipecierum preiia
bVMM H UUI . mlniairabunl. In hne lanimn siudium luum, euram-
Aiiiiiiiiiu queni nobit rependia, agnovimui recen- que dcaiderOi m qnam priinmu pravebi jusiia pre-
liiim lerio liileranuu; lad moleeic lorimui bujiK iiis cnmparala prccipiaa. Vale.
iniiuerii rarilaiuni. i'i idoo adbortanuir, ut frequen- rptsT. txxxi.
ier aninias iudiciuoi faniiltarla offlcii, Pelitin inaau- araNiGBBi
i>er bxredilaie C. M. V tLtii, nequo miln, neqne
\|iini enaqaibui curie debetessc fama icmporum,
ahis, qui lui cur;iii) (icn.i:: vis. probabilis. N:.nt quac jusla non silco, eertui :iiqnc aecuraa, iiull.us sin-
juro ac lejjibus iuhI relicla, alienari intpetraiione dinm legibuE nbfulurom, 01» reliqua aren vinariae.
n 'II possunt, Qood iu ease Valentinianna eommunis ft " ,,ae nMrflis prafco» supariorei principei ex.Kenda
auticua experius csi. qm magnnpere ut mandarant, ei qiia» inajma ux partc cnlkaia ini|ieriali
laboravit,
constal asrarin, soceri mci Ori.ti oiitn prmfocti, el
aliquid, &i ficri possei, eieulerou6ed eum refragante
quid auic annos quiiidcciin sine ulia uiuli liiqui cooven-
justtlia deserutt laboria tffcClus.Proinde si milii
crctl s, remove a ie puutionis invidiam, qmtm ciiam iini, ( demoriui, pulsalur hx-rcdiias; obtcutu episio-
consorli opto auaderi. Mai<> robia iutcgram esse ia- l.iv 1111:1 Oiviis ConSlanliilS, id quod upeiibus publicis
inam quam impuiari litijusniodi petitionem. Haec me conitab») un|tensum, integrari pcr eum statuil; mi-
natus ipsi atque oflicio, 111 lien assoiei, suli condi-
amice et benigna circa ti voluntale suatiere, pro mn-
iua in nos diiigeiitia recognosces. bitclligis emm nibil
lione dispendium, sio\aclioni cur;; Coinpeteus dofuuH
ine magis qnam eiistiiuationeiii ramiliarium nostro- aet. Scd neque ipae niantlaium sibi muuus omisit,
et scqncnies principes, quod pr&feetura suscepdrat,

111111 debert eurere. Vale.
.n) posterinres judicrs iransiuierunl. Iloc incljtus
EPIST. CXXVIII.
Valentinianus omui artale mcmorabdis |,in.cei», et
SYUK4CUUS
divus Graiianus sarris lilieris rensuere, a quorum
Morc insiitnioquemajoriitn, incestum Primigcnia-, dciinitioiic imn ilccui deviare. I>cIihk cuiii tiiam
ilTiiiutti :ipud Albam vcscili^ ;inl.slitis collegii nnsiri C «tiiiiiiki morlc solciini icriuiuari ; m Iw. uniuui cai.sa
ilisquisilto dcprcheudil : ijnoJ hi ipsius, ou:c conia-
conira opttmos principis mores, ad postoroa inopi-
tniiiavii pudictliam sacrani, ei Ma\ii:ii : cnm quo r.aia dauma exicnduqlur, ct taiu|uaui iotegnun desi-
ucfandum facinus admisii, conlessiouibus clantisse gnatur, qund partim solutum esl, pariim a recioribua
gcsta lesianiur. Uesiat ui in co.s,iiul ca>remonias pu- prnvinciarum coustitil crucudum. Sttpui liuc com
lil c.is abomiiiando scelere pollucrum, logiiiit scve- divina iussa sumpsissem, Gdem veri occuitare 11011
iijs cxcraiur. Qua; lilii aciio dc proximi tereporis dciiui, ( 111:1 icgis audieuiiam iribuorcm lns qui ne-
cxemplo servata esi. Ht ideo dignaberis, reip. uiili- qiic m cogniiione cousincrant, neque «umpserap.l
laicm lcgesque considcrans, faciuus cunctis ad liunc relationis exeinplum. Accedebai cniiu eausa robu-
usque dicm sxculis severisaime vindicatum, compc- Slior, i|ii, ii maicrlamilias mc.i duduni . in.ni. i| au
tcnter ulciaci. Vale. bonoi uir. posscssloiicin palre morluo 11011 poposclt
EMST. CXXIX. atque ideo rescripto sc aaseruil non teoeri. Mi»i igiiur
SYMJlACIIUs auli relatione inonumeiita gcsiorum, sporana enam
Scciiudum uroxiina- .ftaiis excmpla, clanssimo ci tii.-.: rcligionis auxiiio novum c\cmpluiu possc rcuio-
eicelieutisaiino virc frair: nostro pnefecto Urbi i veri, ii! ea prascruiu causa, (fti.c uos jmc 1100 1111
ccs at.c Primigcniaa virginis, nna* sacra Albana cu- " pbcat. Teneautur vcri Uujus iiin'i dcbiiorcs. Kisiai
rabat, a coltcîo uusiro viudicia ticlaia est. Sed quia vitus prolessio C.jiiipani consularis, exsuiil AcU
lilteris cjus eaUSX probabilesafleruntur, quod ncquc aptiil Klruscuin n.tlorciii confecta, ipubus dorelur
uiiiros Urbis a.'tcru:c lanti criminis teant fas gil in- csaciin prumissa reliquorum. Parcaiur tuuo\iis, no
uare ;uequcipse ad longinqua possit occurrcic . cum 111 omncs qui reinpubl. curanl, 11106i1.ua fuiaaa pro-
i.iuniih, ubi admiasum est, dcbcat aipiari : necesae redat. Convonit sa-cuto luoiata jnaiiiu, cujus cm»u-
porapeaimua iintestaietn liuiiimum convenire, cui inaito HM11.S eonailiia dcbci oruan. VaJe,
provinciarum jura mandata sunt, ut in Primigeniant, tribT. cxxxii.
qme publiearum caeremoniarum maculavit arcana, 1 u«i>, 111 -.
toiiiipiorciiiqiie cjus Uaiimum,qui qiiidom llagiuum pnecUru animo iuo vouva eauaa suf-
Ucrettir do
non negavit, leveriiaa aomper liii adhibita eieratur. rragium. Praatura doaavan nonrtm, Doe Ujnute,
Dignaberia Iglliir coniidAraiu confeisionibm, qua oiapeclal, in qua aae etocodiloa, et plotoqoo paa»
nefiiiidi 11 iiniins iragenliim proilideronl , Injurian Knua eivibus ailubere, ct alioraaa boruniw aaoai
fjsii. Miin aucciill rcoiunp lupplltiid vindicare, Valo, pia, ct propila impellil animoaiiaa. Qoare aaakM
3S7 EPISTOLARUM LIBER X. 358
meum Cyriacum benigne in curam luam dignare su- A duci >« obscquium lnuui prxcipe, ei qn.x in rne m
ocipcre, ut indieala promoveat. Ilabehis in posterum noiitiam peilulisti dc insiruenda ediiiouc Iwlor
tanix graiije non iinmemnrem deliitoreni. Vale. ipsi r.iiniliariler curanda comniille.
EPIST. CXXXIU. EPIST. CXXXIV.
SIMSMC.Hl S tTHMAXHUS
Quod srribis, voluntarix benignitalis est : qund S;iorinhm consulatus mei, et amicili.T nn>tr;e, el
scro, curarum. Nos auiem religionem meritis tuis honori tno dcbeo. ilanc in soli<ln uno ad ic misi,
dehitam, et otium siyli assiduiiae tesiamur. En- orans, ilt heirgnn animo solemnia nflicii mei liba-
sciuin nnslnim circuuisessum doniesiieis negoiiis de- nvna Bnscipias. Vale.
LIBER DECIMUS.
EPISTOI.A PIUMA. ma- pitiestaies uialis artibus pssidcbant. Ferox ille
svMaiciius tiieodosio seniori. Maximinns ob res secnndns, mcubator judiciuium,

Elsi scio virtuti cognatum pudorem , desideravi diFTicilis dccidendis, simnttatibus prompins Si-
lamcn in litieris ceJsitudinis in:e copiam.tn.ixiroariiui mulque rea luae in iran juillum lediere. Quae bona,
rernni ghirias eoojcruenlem. Primo, quud amicitia po- et-i li noris iui necessiias conligil, meum lamen aui-
stulahat, ut apud amanem lui iixvum jacianti.-e non •>« tanqnam duplicaia juverunl. Sed aiiiora me-
limcrcs D.hinc, qnod atque maiiu ei ore proinplns, tnenlcs nondnm explet liic nuntins ,
qu»ndiu in alie-
(idem gesiorum luorum debueras linjtu» hounre <l«- ram nic-sem procedal ratin condilorum. Facilo
lare. Nunc me ad fauiuiii rejicis, ei juhes aurem iu- igiiur sciara, quid invchant borrcis dies singuli, ui
inoribus prsebere, cum lauli neôtii dignilas parcm voluptns otii inei iuiii pairix cnp is augea ur. Vaie.
tcsiem requirat. Sed qui animi mei securus es, me- EPIST. III.
nliim tuum voci publicx credidisti, conlcnlus veri- SVMVMCHI S
laie pro laude. Ergo Africa revaluit ex morbo, saiie Ad sCMiim cal. Novemb. qnestori;r cdi ionis cxor-
iuvictorum principum medcnte eonsilin, <|iiorum re- diis inieresseme prxcipis. liujus evncationis lilteras
iiieiliuni iii fnisli. Solcilt «niin qui medicinam cal- ame biduum lempnris pncslilnli cirra Ncapnl in
lent, cum jam forti usu io inagislerium proveliuntiir, suinpsi. Purgai, ui vides, absemiam meam l»ngus
ac fnml ariis emerili, proximis imperare, cl fcriala inm-iis iraclns, el fiinciionis di<»s proxiinus. Seddiis
mano curationem jnvarc pr;i ceptis. Tun igitur palma juvaniibus muliis specl.icoiis veslris cmnpensabo ol>-
lans lemporum esi. De <|tia ego plane et indulgen- Sf. m ,jj me j debitnm. Njunc veniae dand.c facilem
lius loquerer, nisi ub.-cqueier siugiilaii ve.ie> u.idix n,i:r«<> tc pixheas. Nequc cnim fas esi, ut tanlo di-
Iike, ct mihi oppido pra>cavcrciii, nc laudatus pro- spendio meo ctiam cnlpa jtingatur. V»le.
xime ab escillenlia lua fencraiam giaiiam viderer EPIST. IV.
rotnhs-e, hoc cs>, quod a unl iluiuum uabere mu- :
SYMUCMlS.. ..
los. Cui proverbio ne videar essc cnnfiiiis, prxconia Propnsili atque ingrnii mei esi corum famam cu-
viriuium tuarum prcsso dentc perslringri ;
pr.eclarai rare qnns <ii ipo Tibi »ui)>m plus me lavoris impen-
cniiscieuiix ttix pendeuduui reliuqncns, i|iiid \el ipse dere lioriatur affinitas. Quo circa impatienter fero
mercaris, cujus duciu proviucia inilii amica respirat; apparitnrum notariis senaiui nuniiari, quod Knmaiii
vel qnid eô thi delieam, cujus fania sub lali le.-te populi inagislratus anesse paliaris, et in luam refeiri
iiunquam succuinbci invidix. Vale. Iit nriaiu qtiod patrix functiones ab obnoxiis de-e-
EPISf. II. niniiir ld el«i falso iu aures publicas prjesumn per-
giutia.no aicisto. laium, fuugor laiucn admouendo parentis ofiicm, et
Scio amorefactuui, quo summatcsvirospterumqiifl deprccor ut cxteris aduiinisiraiioins tua; laudibns
dignainini, ut sacrx oraiioni vesirx lector adbibcrer. hmic quoque lilulum de i<uo laboiamus adjcas.
Scd ciim inielligo sermonem iilum prseminere umni- (irave quippe est ut gcnerosx famiha viro, summis
mndo scriptis aiiis, quxLiiuquc ad hoc locorum sei>.'- f) per Africam tribunalibus pra>siile, collegaiuni non-
tus andivit, me quoque arbitror p'ur.s bahiuunesse nulli mnnia Romana dcirecieut, et amuis pn>« e<luo-
qiiain cxteros. Magms cniin neôliis ilidcni ul ma- ribus vacuus, pro consulari f.isitgio gignal invidiain.
gnis comiediis edecimali apponuntur actores. Non Audianl cerlc qui descrmii functiiiiies, <|iiania mi-
idem honor in pronunliandis fabulis Publio Pollioni, pendii roediocritate anni supcrioris praetor Aidesius
i|ni Ambivin fuii, ncque par ^Dsopo et Ituscio fama urbanos fe<ent ludos, et de exemplo eolliganl quid
processit. Quare npiinu principcs, qux in me lnne prajsenUtws magistraiibus bonoi i-> el levamiois defe-
cuiisultaiis, ui divinilus oblata compleclor. Lans ina, ratur.
duiuine C.raiianc, oflicium esi ineuin ; quando ila EPIST. V.
animalus es, ul cuiu re;p. niedu inam ficis, operam SYilHACIIUS ....
ini-a; vocis accersas. Tu imbis publii as lurbas iu irau- Inicrcsse voiis iuis aniuais affeclat, sed valeludn
quilluiii rcdegisii. Miuiuio sielii, quiu omnes oecinn- corpuris Iuiigum recusat excursuin. Nam, m rst
bcrcniiis, laiiium ll>giii; Jcsiijinvcra.it, >i»i amplissi mnrboruni ferax oiium, dcnuo nie peduin virt U«-
3r>9 Q. AUIIELHJS SYMU.VCIIUS. 3C0
I ir, .i.ini quicti ruris indulgeo. Da igimr, quxso ic, A Inlera libi ago llqufl lialico gratias.cl provocalum
nlfi lu meo jnslam remlulOMOI , ci inleriui sii.c nume ad aimciiii: incrcincnia prolesior, licei spnnte
pliallhui il.iiinis veatra alicsse pignoribus, ul paulo digneris advorlera bonesla benelicia apud mcmorct
i o*| sanalui fccileiilms adniiscear. Vale. non perre. Vale.

EPIST. VI. KPIST. XI.
11N1UCMM SYMVUCIII S
Nou mlel ali amicia amie tenli poatnlari. Qua- Pcr amiciim Cnmniunein Caudcniitim pr. pinqui
prnpler pauca cogo trrmoue uliauti niilii in igro so- inei Valenlini prerlculai misi, lane id lidem meam,
liini imius pedis morbui obrepsii, liaque oltcuudis ct con-cicnliam pcnincules. Nam fraier ejus Prose-
niQciii vacationen) desiderati munerii pcto. Dabmit riuscum premerctur exlremis et prxscniem me, et
iln mispices l.uiiliatcm ul QUplillibui familijc. vcslroj per epistolam suiumia precibusolisccravit, ut impe-
\Olil COuipuj sanil.itis intcrsim. Vale. trata facili auctoritate rcscripli, filia ejus frairis sui
EPIST. VII. lilio copulctur, quod multis esse cunccssum uiauife-
-\»i .1 11 n. -, si.i testaiitur cxempla. Quare pix supplicaiinni ad-
Fraler mnia Rsbilianna, geuere el amore conspi- jiimcniiim ineiim negare nnn possum, qunniam fidem
ciuis, injuria lutn acerbilatera privaia apud inc con- B uieam supcr tiis nuptiis volunias propinqui morientis
questione dcflevit. Asscrit cnim procuratorem suum adslrinxil, ut epistola piccibus connexa declarat.
sinc cujusquain deiiominatione correplum : et cum Dignare igilur iuvare eflcctuiu pii dcsiderii, eaieuus,
vindictam de le impeirare debuerii, quam cum Romae ii! si quis coniurbare lcntavcril maiidaiuni patcrnmn,
dcgeres postulavit ; auctam domus suae cngnovit in- comniinationc in r ami% icrrealur. Resrripti autem
juriam. Id ego oblivione arbitror accidiase. Quoim do beneliciiim cuui fue p it iinpelraiiun, spcctatae fidei
enim prxciperes quod incoram positus iinprobasii? perlator ; pporlel. Vale.

,
Quarc, ut panns mnneo, ne augere, qu.e dolnit, EPIST. XII.
genus putes essc conscientix- Ceiie si aliest .eqmt.is SYMYlACIItS
judicalis , familiariler milii ede raliom-m , iia ul no- Mercturaiixilium tunm causaenmmunis. Nam qui.l-
vcris pro abscntibus dominis rectorem suscipere de- quid ad senatoriaa pertinet funciiones, parliripata
bcre paries defensionis. Vde. opc et conjuncta animnsiiaie peragendum est. Jma
EPIST. VIII. igitur auctoritatc, qua dignum est, paries atque ra-
BIUHICDOS. liones ad amplissimam enriaai pertinentes : multiim
Jucunda milii fuciii pe>ceptio scriptorum tuorum ex boc negolio landis babilurus, si niunia ordinis
Amieilia eniin mutuis gandet o'liciis. Sed utinam bo- ^ nostri.quae jam dudum fluctuare manifeslum esl, so-
miiiuni meorum diligentia fidem lux pollicitaiionis lutio ab obnnxiis efflagitata rep iraverit. Vale.
implesset. Nam ruiii scripseris, eos ad solvendam EPIST. XIII.
pensionem proleclos, exiguam partem rediunm per- SYMUACIIUS

diderunl : ncc II. s pudori fuit, cumulum debitoiuin Ediiioni nostrx fnrluna consulii, qux te rcgendas
sub lanla amii fecundiijte cnnlraliere. Dignarc igiiur Apulix voluit admovcrc. Ctere prx- igilur ocrasimie
cur.im nostrx utilitaiis arripere, et ad soluiiouem senti, et apnd prxturam domus nosirx, ad quam fe-
rogcre debitores. Quid ei.ini juvat, quod studio luo lieiter de transmarinii ursi proximc perferentur,
ei bcneflciis adjuvatilur, cum Imc commoditas nostra cnnvenieniia dererne pratsidia, ut prioribus olficiis
ii" n st-utiai? Vale. bujusquoque cumulus appliceiur. Vale.

EPIST. IX. EPIST. XIV.
SVHUACHUS SVMYUCIICS
Saluie prxfata, quam liiteris anicferre solemue Diligentia tua et judiciali vigore delcrtor. Sed ino-
esi, ut seriem ramiliarium scriptorom v«la pr.tve- pia vel pntius egeslai ordinis Forminiani, etiam cu-
nianl, lilere apnd le nequco, Cajetaux Formx ten- ralionii impaliens est. Nam sicut alT.cu dinturno
tamcnta frigere; et uisi prxseniia tua couptis ealcar " morbo eorpora, sasviorem medicinaui tam non pos-
admoverit, veieor ne operi emoliemlo astiva oppor- siuil, i'a cnria niimero cl paupenaie tenuaia, du-
iiiini.i- sublrabatur. Quid igilur super lioc agemlum ritia immndic;e cmeuilaiionis exslinguilur. I.ibcns
6it k) tiiojiire eunilitun, Milii satis est, in bis qux igilur parrnlis snmr cnnsilium, qui iimi defemlit or-
ad l.iuilcm iiiam peitinent, partes amici moniioris dinis culp iiii , scd corre, lioius uiodum postul.il.
iiiiplcs-e. Valc. Habenda est r.itio vcctigalium publicorum, et lavacri
EPIST. X. xstivi Instauratio cuin rcip. vinbus conferrnda , m

SYMMACHUS si quid rcdundat expensis cxleris, in siimpu:mopcris
Abundan issimc gaudco tilii esse curae, ut filii mei ronferaiur. Dandum quoquc esi insiaurationl bwgias
cilit.o ursis pluribus insli uulur, siatimque preiia lempus, nc quid dercgcl flrmitati prxcipital.i rcp.t
annumeranda miiitaem, nlsi biemalia aaperilai im- ralio. Nibil cx bac moia lua glori» delralntur. Al
pe.liret invoclionem, Sed paulo poal, ubi oppnrtuniias pr;i'sentem ciiim jiidicem \«'ens curix culpa n.ii
vori» Ilivcrit itlnarum difflcultatem, eurabitur fe- ptrvenit. Ponem pluia conaectore, sod cuui i
-arum cmptio, cui deliiuliouis justiLuiii spopondisti. omuium eonsideraiio apud lapioniiam tua.n vita i
:
36] EPISTOLARUM LILIEIi \. 362
parc i csse prolixior, una aJmoniiioiie contenlns, ma- ,\ strsc proxirae esse venluros fi«les asscrit nuntionmi
gn"| cre nobis e-se ctirauJuin, ui levatnen potius or- qunrum subvecliimem disposilis vehiculis privatim
duihus aiiqut.t exhauslis luusaJventus apporlet. debcmus instriierc. Ilujus milii cur.c absolulinnem
EPIST. XV. Jiligeutia tua usu esplorala proiuillil. Q.ixso igitiir
SVUIIACIILS iit hanc provinciam confesliin ineuudis

Si novum beneSciun Je ursorum comparalione EPIST. XXI.
piMei enius, lougior ambiius esst-t ailliibeudus. Sed sunucnus
«uin prouiiss.i repetaulur, adiiioueri potius tc quam . .. . Capitili exitio cunctoruni laciyiuisque expia-
rogari convenit. Haec igiiur epistolx summa est, ut vit. Niiin: interlucei l.mno liom ni. Seualus a liquum
liomincs mfos, qnibus feraruinjam nianJavimus e:n- obtinet. Vivere libet : natum essennn poeniiei, et ad
piiniiein, juvare adminiculu non gravris, ut edilM saluteni spectantnmnia. Nulli a paupertate discrimen
noaira, quara auspice Ueo, pro lilio pixparaiuus, e>t. Itespub. se in vetusialem recepit et decrepit.s
luis auxiliis, uieis suiuptilius inslruatur. Yale. iii u avere animos, postquam vos ad rirluleiu verba
EPIST. XVI lecisiis. Pari vigilia prospectum videmus ut rcs an-
SVllMACUllS. iimiaiia salietati urhanx liberalius ing' ralur : Flan-

Sucssa honesloruui civium palria tsSt, lta ul merilo R il.e inonela: ncquiiiam decoqua: larga purgalio: nullo
Jiverim, iiiiiiuii.e quoque fonuii:e lininiiies cxtra vi- jain provincialis auM incremento trutinain spectator
lia plel.eia c se censendos. Volo igitur credas, nul- inciiuel. Mille alia, qux si persequi veliiu, vestrx
liiin e.\ illa uiln: ail foii btrepitum processuruin fuisse, gloriifinenior.mcic infamix iinmeuiordeprehcndam.
uisi acerba cucgisset impressio, de qna meje litierx Nani iiemo prudens luimanus verbis currupil oracnla.
nuii loi|ueiilur. Vebementius euiin vox publica suf- Igiiur Jivina mens tua, juvenis Aiignste, Itomani no-
fragabilur eoruiii ilolnri quain privala potuissel. Au- niinis Jecus, vehaiur curru eloqud sui; nos iu agcu-
dienliae tanlum per nie optant f ciitatetn niereri. Jis gratiis litiini replamus, spcco magis idonei, quam
ija JquiJ aulem spoliaiis alque veialis properanJum ctitliurno, poslquam lacunJi i rc> csse ccep i imperii.
est, lavor luus el l>g in norma prxstabit. Vale. Nuii, quoJ sciam, inii is in palatio loca, laulia tu Je-
EPIST. XVII. disii : que res prospcie veilatvobis vestr^que pie»
SVMUACIIUS lati, quia f.istuui et otium, fortoux grandions vitia,
Siicssaii"rum allegaliones commciiJat tibi puhlicus nihil moraiuim. Milii saiis salutis est cuui vaieiis.
magistralus, mihi privala miscraiin. Atipie idco a te Felicilas volo putil cnexoraa praesLabil, ut clemeu-
juJiciaiii .igoiis auxdia, a me veiba poscuntur. Fuu- lia: quaula csl reJJenJi voluulas, tanta sup-
ve«ir;e,
g»r igiiur partibus meis, et te btiiiliariler rugu ut, C pelal copia negotiis proniovenJis
auditi. infeliciiun d ploral oniluis. in eaiu parteiu, EPIST. XXlI.

qua: esl juri et luiseraliiHii ainiua, luovearis. Vale. DOUI.tO VALLr.ri.MA.SO SEIIPCK AUGOSTO SVMHACULS
EPIST. XVIII. V. C. PR.XF. inB.
MlililH; Quieto mihi et jampridem a JesiJeriis honorurn
Prima scribendi causa est ut lioiinrificcntiam sa- remolo ,
pra fecturam n.ultis cupiiam spoute tri-
lutationis exhibeain. Secunda, ut probataiuinihi mo- buisiis. Agograiias lol bonoruin circa me priucipum
ilestiam ujih justa petiiione conveniam. 1'lurimi vtiliiuiati. SeJ inlclligo quantn plus sollicilaJiuis
eniui de fainilia domus uie.e pcr fugam elapsi, in lns hubeal iiiagislralus qui ex judiclo, quam qui ex gra-
locis, qua» libi coiileriin a sunt, delilesiuut, lios, lia veuit. Ille euim, ut meritis datus, spem sui J. bet
aujiiis allegationibus procuratoris mei, quxso resti- xquare: iste ut per bcueflcium qu.csitus, a periculo
tuas. Convenil enim tuis moribus et amicitix noslra prastutionis alieuus est, D. iiuperator. Quis ergo mu
contemplaiioiieni gerere, et servili nequilix negare hmc oncri parein faciet? Scilicel vestra clementia,
perfugium. Vale. cujus imerest ne temere electus exislimer. Miiu
EPIST. XIX. atl conscieiitiaui satis est non alfectasse puhlicaiu
STMMACHUS ** curain.
Jam qualis inveniar in inanu lemporum est.
Posiquam de freto Siculo litteras luas sumpsi, ad Ii nos ciiiui magistraliis favor principum lacii, sem-
curain vicissiluJiuis incilatus, saltitein mihi nuulio l>er |iie Je monbus vestris viituies juJicum fluunt.
secundare, tibi oplo suppetere. Dehinc de apparatu Facile ul omnes intelliganl, si forte desit rectoribus
noSlrx eJiliouis admoneo.quaiuvis religiosusaninius integer vigor, et jmsta conscientia, botuinis culpaiu
nionilorein allerum non requirat. Prx cxleris auletn esse, iton sxculi. Nou suui voti iinmodicus, cuin lio-
quie Romana spectacula desideranl, crocodilos lun- norein lueum coiiimciiJo auctoribus sms. Quanluin
ciio tbeatralis efflagitat. De quibus flilain luain spon- est eniui qunJ ego numini veslro ago graiias? Facita
sionem teneo: cui facilis succedet effecius, si pecu- ul vobis eliaui respuhlira pro nie grata sil.
liariler in rein missos sulTragii tui nisus adjuveril EIIST. XXIII.

Vale. D TUEODOSIJ SEVIPCn AIG. SVMMVCIIUS V. C. TR/Er. UIID.
EPIST. XX. Ulim me, ul rrsinlic.it, cngniliuiies niiminis vesiri

8VU-JACUCS..... secunJo lavore respiciuut. Nequc euim aliter iuipe.
Plures de Dalmatii ursos in apparitum domus no- ratoribus nibil temere prxsiamiuus, inter primusaut
rATHui.. XVIII. 12
,
3C3 M RKl H R SYtiM\cm 5. •;«
prwut ocenri irani Dilaiui crgo liacic >ui mihi ium A urlii^ A< li< liiiio palrc (qncm mrmnril lnli r iriiiu Ati-
icpuliln ,i viilcor, qiMB ubi in lougioqUM liupurli par- stotcii Mpparem lui%»a conictili ), |iivenUnl iniklrat
les uujcsiai s vmirh curain vocavil, reperil apud naglsterium bnnarum arilum pnlllcilnr , uulluui
yos uieditata judicia, l>. inperator. luatuui esi igiiur qiia:-imn profesiimiil iiflVciant, itlqile ldi'0 dlgtnis in
iii Bternitaii veuno pro >oiu honore, quem ccpi, amplissiinum oriliiiAni ruupiurl, ut nuimuiu viliis
(.".ui.is agam. Prafeeios axpe fccisii*, ct iinmeina avnriiia libtrum dignluiili prstmlo munertmuf, Bnnl
ji.iir fariciis, led i|ii"s nssiduiui <t iisui ingesae* liujus rcl cx.'iii|'l.i iiuliihi ,
qu.i" piudcns .e.imlc nr
iii. M" iliiilinii procoiisularrn virom cedenictn jan 1111 laiin. N.iin ct C.iriieailcin Cyrciixiiin , el Poauuni
iiiu puieiiiiuni nioribua , anie cnpere iiiagUiraium Clyioinac nm Aiheniemii curia iocielita di^naia
quan exspeitare v.duist s. Nuuc VM oro, aique 00- e-l : ilideiu 111 L i'"ii<'um, lcgnni l.m relisium cou.li-
sucro ui fa\on- pfrpeiuo fauium yesirum juvMii. lorem, civiiale donarunt, higouni est igitur «lemi-
Aiiuuile est pr esso civlbus, i sed plicerc dilhcile. late mimiuiH vcstii, ('..'Imini, gencre, erudiiione, vo-
Uultuni eoiui el iuicr cogiutoi seiuper dura cousian- luulatfl latidahilem, adjudlcaro noliiliima pgndrC
i.i e.-t. (Jintl ipiiul plerumquc evenil, ut aliqui longu ili-uii iiis, 1 11 11 prarogntiva icllir-ei eoniulaii, ne snm-
puieuiia usu, j.uii iiesciam huuurein ineuui? Nmi de- piuiii ijus ui.iuis i|n 1111 magiateriiim qimxlsee vidcl-
aerneriul, qui dcderuul. kgu uuiur, ul poiero, ne U iunr, 11011 sine avaritic nnta, si ab 00 inuu .1 pubhra
rleinuiiiiaui vestram f fcllisse de me priur i.uua vi- posiulemtis <|in ipoodel graiuila praeccpla.
deaiur: vcstri 1101111111-. crii cotouiunein eausan lueri. KPIST. XXVI.
Mam 111 bouis iiiayi iralibus iiiajurcui gloriam quiuril 11 11. tiif.oiiosio n ittciDio imrEi ait.. svmvaciius
leiupurum iama quaui judicum. V. C. Cft.CF. I RH.
1.1'lsT. \\\\. I'r;t'fipua quiilcm beiieflcia ntmiiiiis vesiri populus
0. TUEUDOSI0 SEUPBB itC. SVMMACUUI V. C. 1'ft.EF.

Romanus cxspici.it, l>[). inperatorcs. Se<l ea jam
11:11. quasi debiU re|ieiii, t|tix .-clirniias veslra spoma
(juo.i apuil gernanuiu clementix vestrx di\iiiu promisit : 11011 quud silii trilnicnd.i duTidat (ousquant
priucipem non silercuius, si co res Homaua frucre- cuiiu m.ijor B|ies cst quam in bonorum principutn
lur, custodibus famx ejus insinuo : ea devoiiune, qua spoiisiouc ), vernn ne exisiimettit' oUata faslidiose
prafeclum vesimtu decei liduni praferre bianditiis, sperare, nisi insianler exegerit. Orai igiiur clcmen-
l>. inperator. FaUu creditun cst quod urbana fasti- liam vesiram ut post illa sulisidia, t|u:e viclui noslro
giuin poii-siaiis peregrini ac superbi veliiculi usus l.irgiias vcslra praesUbil, eliam ctirnles ac ^cenicas
aitolleret. Ilivc enin raiio sola uuvuiu slalulum beni- volupiaies circo ei Pompcianx cavea siiggeralis. Iln
gnu tuiic persnasil ingenio, ut vcterem magislraiiim C enim gaiulet iirhani \.r ili >, ciljos dcsiilerium pollici-
lives pompa gesiaret. Rccusat istiusmndi dceus lio- tati«ne movistis. Raspecianiur quoiidie nuntii im
111 r sobrius quem nunquan poeniiet sui. Cui si quid pru|iini|ii.ire urbi iminera promiss» coufirment. Auri-
piiiiuur accedcre, faienur hacienus d.fuisse. Itaqne garum et cqiioruni fam.i rnllhjiiur: nmoc veliiciilum,
oruli civiiaiis quartinl privaii vehiculi nobilem no- oiiiiie navigium srr.nicos arlilices advuxi-se jactalur.
iiiiiu, et degenerein pra:fcc(uram populus Runanns Et (amen amor perennilatis veslra acuit desidcria
rxisliinai, qux posieriora traxit exenpla. Ab-it m plebis, nnn cupiduas ludicr ruui. Dale igiiur inlerim
n oWator urbis lilicr*, atque adeo devotx.lanqiiam qu;p pelunlur, ut sil locus cxieris, iju.e sine line iri-
S.itnoneus alius invehatur. Nihil moramur extcrna btieiis.
Diirarula. Irriiainemum superbia lioma vesira nnn t.PIST. XXV 11.

putitur, inemor scilicel bunonm parenlun, qui>s l'D. THEODOslO CT ARCADIo SIMPCR AIC. SIUIUCIUI
rR.EF. IRB.
Taiqiuuii [asltis et ipsittS Caiuilli currus offendit.
N»iu uninilli v.ru atkenics quadrira exsiliun triste Calcndas, auni auspices, qttihiis mensium recur-
(iep rcnuit. Sulnitis.it Puhlieoia cnncioni civinm stis aperitnr, impciieudis strenia dicavil aotiquiias,
ci-nsiil .rem sceurrin, 01 liuuuri~ sui culiiien infregil l)D. imperaiores. Ilujui insiiiuii usuiu munifieeuiiia
111 lilierlatem civitalis crigerel. Krg<> moribus polins D festinalione prsevertitii.serain puiantes liberatiialem,
(lu.in iusiglliliiH avii.i 1'iiur. Non rulpamus iioviiui <|ii;e stalis icinpnriliiis adoioveitir. Felix inclicruile
heueliciun, sed hona vcicra praferimus. Subniovcie Sxcnlmn, quo principes C"hil>ere diu nesciuni iri-
v hiculiun cujua ctillus ius gniur cst : illud malnmus luieiida de voiis, euiii sii.i debila cunctcntur exige-
cujiis u us auiiquiur. re. Qniil crgo prinnn, quid potiastnun pra-diccm''
F.PIST. X\V. Proniplamuc numinil veslri, ei ceb-rem largiUlem ,
D. IIIIDOOslU SKMFF.B ,tu;. blHIIACIIUS v. c. in.tr. ao eirca abscntci mrniorrm diiigeutiam, au qutxl *«-
III..
I
< rtioi 1111101K auvisiis lionore veiliuniii? I>icaui. ul «rl
Inicr pr.rcipua ncgoiiorum s.rpe curaium esi ut est, ciiris-i- i'li'iu"oli:imvi'slr.'in 111, tiiupiaiu con.
erudiendH uobilihus plulo&oplu pracentores ev Aiti- lucaliia, et alloquiis priuri|iun Irwrer <-t iRgnaii i«
ia pusccrcntiir. Iiaque iiomiulloa ju* et aurtoriias ii'sis .i.iii s ora N.ui-r 'i it Quando itiilii «.>. • 1 >^»-i
publica iii uauin nuaira urhis aecopit, 0. iuipurator. c\|iri's-.i pntiui rl viva pmlii ran»"re df ».»l«< ?
Muiu' veatri saculi buuiias uliro upiinuiletu lapien- Qiiaiilum v.riias. 1 huiium, eiiiiis speri < el
tix Ruutanii gymnasiit arrogavil : siqiiideui lieliui iiiiialui s csi' Ago igitui .1 1'u- haheu graiiu ,
>i
365 Ei'iSTuL\;;ui Linnu x. 3uG
ineam vicem, qui solvendo par non siiiu, cuslestilms, A R nua qutesiverii. Reccpiiniis veiens pn r gaiivx 0-
ut sc. tlii pro mc solvaul quod cgn non siim Bolvcn- dam sei uritatem : siquidem constat imperantibusvo-
d •.
( ViJe Senec. lib. iv de Cem-f. cap. 1 1 ; ei nola bis, popoli es e Romaiii, qut<lqu:d ulnque gciernsum
iisum vcrbi Delegme.) Delego virlutibus : ill.e cle- vel giguit natura, \el iiiformal indoslriu. Eiiimvern
tneniiam vestram dignia protesîbus muucrciiiur : eiiam posicris egregium drdisiis esi-mplum. Si ient
uns colimus, nos ainaiiius ; quod scilis oinnibu* re- futur ila dciniim affluerc |ubl'Cas vi.luptates, s. cas
bus esse pru-siaulh.s; qui ideo saluiariier retnpub. palalia non rcqnirunt. Ib.c e*t specimen auimi eon-
regilis, ul li.rc sola mereuunni. lineniia, aibj negare qnotl aliia rfeferatm-, etlauitiani
Cjelerorum propriis aniefrrre
LHST. XXVIII. solatiis. Ilic tisus bon^s
t't). THEOD 'SIO ET ARCADIO SKMVIIl A<G. SVMMACIKfl
priiiripes decel. Namque aurium ct oculorum Iruclus
V. C. Pft/EF. bllD. cadtieusesi, largitaiis seieriui . Alii tr umpliis suis
Omniiim bcnenciorum, qna: tnbuil polior fnriuna ha-c d. n :i servas«ent, ut posita lauro novis
acloribtis
suljeeiis.certa sunt lempora, l)l>. iuipcratores. Sola; peisiinarent Poinpeiana proscenia : ut pro captivis
legea, quat in bouum coiumune pro< e.lmil, nunquaui letrarchii ludicse cuimm bellu.i- praevenirent , ul
paiiiiutur occasunt. Aglt diviuia sanciiombus vestris equoruin Inngus oido instar g. niiuni duceretor. V.-
graii.is ordo rcvercndus, etiam nnniiue posterorum, R s|<? r iriuniplms Ar-.jcid.is post terguin revinctos,
ct
qtiibus rcsp. emendata tradelur. .N cunt fieda gazas victx Babylohis acclpiel. In magnos qu ppe.
jaciatio senatorias funciinnes gravibos impendiis animoa non cad t affeclaia ja< talio.Neseilislribueiid i
obrnis.et, ci moribusct sumptibus uosuis sanitaieni diffcrre quidquid natiomun f.'nni!alusobluleri',sU-

:
veterein reddidistis : neanl inipares facuhate colle- lim pnblicum est. Mcriio vo^ scn.tus ac populus
nre
gas tenuis deco'orar»'i ediiio , aut jicr verecuudiain «elebrat, devoiione vcnrratur, amorc complectitu-.
viribus majura conalos effusi i inconsulti demcrge- Mihi credile , arcaua oniiiiuin pectnrnm
possidelis :
ret. Ejusdem pra-:erea r.tionis saluuritaie, vclus di illa bonarum iiecessitudinum
lora, quibus liberoium
cendaruin senleniiarum foriua rcpar.ta esl: nesum- quibua pareniom immnratur aOeetio. Kt quia oiimc
biuui cuique decerncndi tocnm, nftn ratlo muneium, prasuiium, dum beneliciis vesTis eonferiur, angustiim
scd bunorur.i foriuna prxslarel : aiquc id assensiu cst ,
invcuit <rrdo ampli simtis amabilem viccm, qua
CaHcrnrum vel invita seqiieretur, qn.d anie onmcs se gr iiuin probaret. Nam fami iac vcsir.r cl stir|i$
felicior censuissel. Credinius igilur bis rcmolis, ad auclorem, Africai.um quondam ei Britannicum du-
rcgnnni suuin rediisse viriules. In ediii mibns parci- cem, slaluse uestnhu. imer prisra nonina cnnse-
monia, in scnaiu ordo relinebiiur : nec se ostenta- cravit. qui fe irissimum sidus, el imperio salutare
bil opulentla, scmpcr bonia inllnna lempnribus. Su- C pro^cnu t. Sic colnnlur, quorum liheri nd b.miii
per. st ut ca q.iae serenitns ve>lra patril.us delibc- pubiicnm uali suiil. Al vcro popums imp.;ri;ilis mu-
randa legavil, cognito SCnatUSConsullO, lex Aiigusia nilieen ia; i ignoiibus cx|ilelus , in ainorem veslrutn
conflimet. Nullo enim dissenlieule quis modus censi- prompa inclinatione conces-it. Qnj u bi comperit meo
tum, semcl aut s;epius, qux fungendis mediocriias praefatu, ndrore dona pub icoruni pareoliiin, p. rlis
editionibus applicctur, qiue gl.idiatorio muneri , el nmnibus in louginqua fusus empit, feliciorem c.rte-
qn;e sceuiris ludis suinpluuni teinperameula cinvc- ris jinlicaiis, qui piimus bona veslra vidissei. tgo
niani : quid lihertatis baberc inereaiur praesentis ex- ciim ex-pcctari muncra pruioipum solesnt, imoc t«-
pensio, qiiid damni abs. n'i "ii Conlumacia debcal cia vcn. runt. Prastereo illum diem, quo elepbautos
cxp. riri. Hrc sstemitas ves!r.i venerabili< , cuio se- regios per conf. rta agminaeqoortiio nobilium po.. pa
n.ilui atatuenda mandarei, lefeni ad se prnlinus ini- pracessil. Malo fr'iniium Murcia» vallis exponere,
icravii, ut placita cunctis immortali le»e solidcntur. aique illam qnadrigarum distributioncin in qu.i sibi
,
Jiissis paruimus. Bxspectcmus oraculum ,

quo salu- cum fiirtunalior videretiir, cni . Icciionem m<n nrna
lariier, ut vestro numini familiare est , P.iirum de- tribiiebat , par vel po'ior erat qucm sors feciset ex-
creta firmetis adject.-! cnmminaiione, si ullus treniuiii. Quoticssequcnti primus invidil? Dnb-a est
:
ali-
quando ambitus ba>c vel illa corruperit, qua; cunsilio " cnim optio, cum <le similibus judicatur. Nec pu>etis
coe e-li pro ordinis digniaie sanx.stis. istiiisu.odi vnluptaiciii j.lehi Marti:e parvam videri,
FriST. XXIX. cni delinimenla < iice>sium (initiiiinrnin connnhium

Dti. TIIF.ODUSIO tT rtCAI'10 SEUPEB At C. SIUll iclil >
pnestiierunt : cui snmmus linnor visus esl, ol ovan-
pr.cf. cnn tes e.|iioniin dorsa geslareut, ul Iriumi han cs cm p us
Graitnsa beucficiis vesiris agerc pro urbc Ronia inveheret : quando V cloria, genlf Romulea: fainili 1-
ut probabilis,
<illie.i ita insoleniis audaciac esi. Nam ns. clemenliaiu ve tram pro \oto omnium munere-
fie.pie mgcntibiis verba conveniunl, ei prrsonain po- lur? Pi-cislis ut Urbs can > luxuriel in primain re
puli Itoiuani nulla implet oralio, Dl). imperatores. ducta Ixiiliam, et ver illu.l quoodam vigentis aetatis.
Sed .|ii a in talibus negoliis voli mag s qttani ingenii Amico jam aperarc pmiora. M.tieiis etiam regiam
ralio versaiur, nnn mcluo impaiis fainiin, duin fu-io rlassem, <|u.t: aniinii.iriis copis augeal dcvoiar plebia
nonten ingrati erga Uibem cielo et sideribus :<ccc- alimouiam. llanc ergo ii. bi-rinis osiiis miitus pn-
ptani bona lerrarum omniuui congesla prjcsta-
: cui ptlio senalus cxcipiet. Vciier;ihiintur lanqiiam sacras
li% alqne id prxcipue vobis puijtis accedcre qno<l ptippcs, qux fclicia onera /Egyptiae fru-is iovcxe-
567 Q. ArRF.Ul'8 SYMMACIIU9. 5(18
ii ii. N«t.i tiinl avan tott, ijuaJ srmli cxcllnvil liu- \ RoiimhI iiuisiiaiiitn dolorcm, elltnn iaiiiiim impalient
iiiBnllas. De oscinpllt vcuii ista Aducia. Magna mi« diipeudll sni lolaiium petil «le hoiiore vlrtulia, ve-
iiiemtu m»j ra praiumlmui. Nunc legltt trnalui ao slrniii.|iie iiimiiMi pncalitr, ul virnm noslra Rlntfl
pnpnll fuuma uffragia . liiei iclani plus inesse an> mir.iiiilcni italinmin diuiurnilai iradai oculli posic-
iiii- i|ii:uii roeibui eiplieari : ct ujiHDiiaio libamlm rnriiiii : ikiii qnod ille pnciuia tenena desiderel, q»l
puhliei in mis ainoris aeelplle. Si parva adhiie. lunl gaudiacorporii,etiaiiicuiii liominera ageiet, ulcaducn
.i.i.i, iuunenun twlrorura Impuiate miraculis. Nam calcavil ; scil i|iii.i iiriiamcntis hoimrum inciiatur imi-
innguitudo luiporh locum multlt planiiboi non re- lalio, el virtos a imila alitur excmpln hmioris alieni.
II |ii i. Iliuc laclmn cst ut ruslieia adhuc s.crulis 0|itimi
I! IST. XXX. quiqtic eivioill maiiu et arte forinati in longani iiic-
ii'. inr.o:.osio F.T 4RCA io IBMPSB AlC. jOijih.iii S nioriam mitlereutiii . AK|iie utinani mliil huic decori
v. c. r-iiacr. uiD.
taeilitu adulaut mn p> stea dcrogasset ' i|uattifil pana
L.i larutn rciimi imlcx esr.e imilmr nu, DI). ini|)e- iiiin sinl, i|..:i: dispari arle quasruolur, Digiiuni csl
raimea; sed raiio offleli publici •

iiecessiiaiem milii igititr ui qtii in pectoribns nmnium inanel, sil iu oro
nuniii tiistis iinposuit. Pr.vtcxtaius vcsier, pr.itcx- plurinioruut. Illesempcr Diagiatratibui suis celaior, iu
taius lionorum , aiiliqua probilaiil anerlor, luvida H aiina temperaius, in se scvcrus, s ne conlempiu faci-
morie subtractus est, viromniuui domi loii que vir- lls, sino lerrore revercndus. Cui si quod cominodmii
luluiu. lu cujus locuiii , vestra quoipic sternitaii, luccei-innii erenit, ad testatores proximns moi re-
qu:e optlinoi imvil eligere, nimil auluum est siniilcni vei lit. >,yy nullis prosperis fraclus esl , nullius risit
subrogare. Iiaque sumuium aui nRepubl.desidcriuin, adveria, indtcora nesciui largitatia : ille quem icin-
niagnuroqne cW.btis gralis rilquit dolorem. Nain ubi per inviiunisecutiisesi lionor, Ci|jiisa2qu tati contermi-
pr mum Rnnue amarus de co unnoi iiicrelmit , rcctt- nus quisque linnles suos crediiiit. Plua de co vellcm.
pnpulus sulemnes
srtvit Ihcalri volupliilei : memo- plura de co dcberem sed clemenliai vcstr c lcilimoiiiu
riamqueejus illustrem nmlia acctamatione testaius, enim lau*eat, de co;-

(iim 'taservanda sunl. Illustrior
graviteregit cnm livoreforiune, quoii sibi incrytormn le-ti profecia judicio. bona Ergo ut probilatii nalroni,
priiieipum beneflciura sustulisset. Et il'e quidr.m teinpcrutn vestrorum fuuris quoi|ue viseuda prop -
funelus est lege naturoe : iios vero socios aoimi sui uite. Certe ille est Pralextaius, quem jiireconsulem
\Cstrique judicii lanin dnlnre confudll, ulotii rcme- feceratis, ut fasti tnemores cclelire iiomen exlende-
iliuin poslulemus. Sileo c;ot«ra qna: ine uon sinuiit rent. Aliis utiles, fatalia damna rcparate. Abieril i um
prxfecturam ferre palienter. Vel bsec una consortii liomine prxmium, sed judicium post hnmiucin per
issiojusia e t ail impetrandam vacaiiotiem. Ament C severet. Prnlaic casibus adverstts gloriam niiiil i-
aiii perpeluas poteslates summus e>t fructus : mibi ccre. Nam quod meruit a civibus sin.iilare est : il »d
felicitaiis, ut cnram vestrum numen advenerer, in- mullis commune quod perdidil.
liiear bentgiiilalis vestra; sidera. Hoeunum, pra: om- EPIST. XXXIII.
tiibtis, (|ii3' pracsutistn exoplo. Simplox pelitio csl, I . THEOIOSIO SEMPFR ALG. S\UUACBC6 PR.Cr. IflD.
nec viam capessendi hnuorii affcctal. Salis cniin cla- Si divinae c!ementi:e tur merita cogitantur, nuiln
ruit, niliil aliud eiso quod cupiam, cum supplex re- opes, quasautnatura sufficit, aut foriuna circumfert,
fugerim magistratum. graiiarn uoslri erga tc amoris a>quabunl, D. impera-
E1'1ST. XXXI. tor. Sed, ul mea fcrt opinio, publicum dc opiimo im-
d. VAt-E.NTiriiANO s. Aic. svmmachus paAuf. ii>B. peratorc judicium non cst moneribus xsiimandum :
Licet arbitrer meas iitteraa BOBliia aut rumore scnatus taincn prompius obaequi, omnes offleiurun
pr.Tvcntas : (piid enim fama potcst esse veioc us, partes ultro arripit, quilms iudicatur afleclio, et sa-
D iinperator* cgo lamcn cflicii pulilici necegsilaie lut^rc nuinen t :um precaiur, ul in hac<bl;itionc, qux
cogente excessum viri illusiris crudo adlmc dolnre noiuiihil auperioril.ua addidit, intelligas hoc cssc
non si!c«i. Yeltium Prsetextalum veteribus paiem, euratum ne sub te ininus posse videamur. Nam divis
virlutum oniniuni fau rapuerunt, siiinino palrix gc-

" parenlibus luis, ob dccennium singulis minor summa
io. tu, cui decoi in8't',ne pra'S'abat. Cujus cô laudes dtercta est Etiam divus frater mansuetmlinisvestriv,
1 1 justa pr.TConia Buimi cousiernatione pncteren. eum tartium htslrum acvi imperialis cxigerei, pareiore
Ncqtie enim locus est cujusquain leslimonio , cum muniflcentia honoralui asseritur. Nunc iu amnraa
titx ejus gloriam clcmeiiiije vestisc judicia leitetl- iiiuiii studia no.-ira creveruut. Nani unllc sexrenlas
lur, mortem cclcb em ilolor omuium feceiil. attri liiiris ileccnnalibiis imperii tui fastis devotui
EPiST. XXXII. oido promisit, urbanis ponileiilms eonferemlas, id
ABCADIO BBUVBB AUG. StUUACIICS c»t, li utinx largioris exaiuine. Qnod si pares aiiiiiio
ID. TUE0D0SIO F.T
njtr. dbb. vires scii.ti.s lialmissct, scires m publico amore pe-
Licet Vettitis Prapicviaius natnrx lege reiolutui sil, rennitatii tu;e cssc diviiias. Sed maluit cleincni a
vivit tamcn in memoria et amore eiinctorum : alipie UiaiMiliiiioiiis flde pkoere, quamm.igiiiiiiiliuei>eiliil«
liue iinu punii invidlam , quod laniuui ai inon ad s|iousiouis. Uehinc snii Imperalure prituiBve bbbuj
gloriaui conlulit, ut huic i;u«iiuc. fortunn livor debcat uiuucris mo.lus , voium esi sa-pe faciendl, Absit ut
itwidere, DD. imperatores. Nam prater illum populi boAopriuclpi plus quau> possuiuua Inferaawt, Anim
,
369 EliSTOLAHUM LIBER X. 370
iiiini qu ppe laigiiio non iletcrit vires ofTerentiiim. A lemniier auro ducta iiiuiiuschI iion divilis
Li «o ei nunc lih ns sunic sacrn wrario dcereta sub- inetalli boiiorc gainlciis, sed ul nosira devo.io lelicis
riilia, ci fiiiuris proccssibus imperii lui obsequiorum satculi tcsteiur opulenliam. Bonis principibus beue
siiuil.um spem rescrva. parta lihamus. Su cipite a jutlieibus apcrta obsequia,
EPlST. XXXIV. qiii iireii < tccnlia dainii iiis. Mcriio vobis snlemnes
l>. VALENTINIANO 6EMPKR Al C. SYMMACHIjS V. C. pateras, cmn quinis solidis, ut nuiiiiiiibus iutcgrilatis
PBjEF. DBB. quilius nec vester pndor, ucc nosiercen-
oflerimus ;
Ilabeni boc publicae necessilates , iit impossibilia sus oneralur:'Maneal levunt lalis circa ims usus of-
plerumque pcrsiiadeani , D. imperalor. Sed canto lii ii : c-l bonorem clemcntise vesiras intermimis an-
0|'iis ne asperilas negolii efTeciii irrilo solas
est, noruni recursusinstaurel. Libeniersirenissolcniiiilius
arccssal nffensas, quiu nnlli magis evilund.c suni prafeclura fuugetur, streouis deft-reudis.
i|u injuveni et priucip', eujns gratia cum aelale ilebet EPIST. XXXVI.
ailolescere. Ergo nuininis vestri famain simulqne ar- d. TiiFiifo-io SEMPi.n »uc svMiucms PR.e"". cnit.
duiim rccogitans , corporatos negotiatores , mcmbra Profilcnr ultro qnod scio clenifuram veslrmii
. altrnx Urbis, ad equurum collalitmein quain lilteris posse rescridere. Verecunde potit.s quam jtire su-
iiii|icrasiis , vocare dubil.ivi : ne liberationem cle- U ce^pi provocationcm . non exstanie sentenlia : ms
incntia? vesirx qucrela publica prxveuirct. Iutegra exisiimarcr cffeiisus libera* quidem, seil iiiininiurae
res est : adbuc salulirilaleui con ilii diligentioris vocis objectu, D. imperalor. Namcum inler i
ronimos
exspcclat. Justiliae pranslale quod remittiiis invidi;e. Empbasii C. M. V. ilemque baredes scriplos, qui
De evemplo veniunl quae cavemns : siquidem cceli olim bfnelicio praeloris corpnribus defiuimtur, super
parliceps porens cleiiientiaa vestr* , cum munus exi- testanienti jure actio vertereiur, et senlcnliain de
giiuin huic bominum generimandarc tentassel, molm pnssessione impatienier exigcrenl , quilms ab inte-
libcitate plebis absiinuit. Et ccrie paucurnm cuiam stato bonorum pnsses-io ininiiiie compctebat ,
quoil
res illa puscebat, magisque ollicium dc6idcral.aiur haeredibus scriptis scetindum ubtilas docebalur iu-
iractanda? pecunia: publica», quam dispendium confe- dulla : Priscianus cl P"lemo lianus ad denuniialio-
rendie. Consuli lamen glorix -nae, nequid juberei in ncm dilato negntio provocarunl. Et cum ab liis ratio
viiis.et diligeiilissiiiiusacseriusiinperaior, speratuiii quxreretur, alios vocis 6uoe iucenlores fuisse tesiaii
emulumentuin lanqnam popularis ignovit. Ncc putet sunt, nt gesta liurris connexa monstrabiint. NeC nf-
.Ticmiias vestra ab incu pto leu cre dcstitisse Deo ficinin pariibus deluit, au mulctaiu prxjudicii suggc
proMiiium viriim. Nnverat liormi) cnrporuin inini-te- rendam. Sed judiccm vestri saeculi de, uii vim con-
rio tmiae uibis onera sustineri. Ilic lannli pero-is L siituiionis sncro oraculo rescrvaie, cum allcgavcrini
invecior esl : illc ad victimi populi cosil armciitiim : petitores,quod scad incaulam provocaiioiicm alienus
lios suillx carnis tenet fnmiio : pars urenda la\acris boriatus inijiulerit.
ligna coinporlai. Siini qni fabriles inanus augnslis EPIST. XXXVil.

operibiis accmnuiodant : per alios fortuila arcentur D. TIIEODOSIG SEMPER ACG. SYMMACIIUS V. C PH.CF. UHB
ii.ccndia. Jam cauponas < l uhsequi i pisloria , frugis Kideni meani eonvenit amor sxculi veslri, ct cura
11 olci bajulos, multosque id genus palrix servientcs, reip. ne corrigcnda dissimuleiu, D. iinperator. Cum
euumerarc faslidium cst. Ad summatii, liquel piivi- ad prxlccturatn urbauam civiiimn rerum suiuma per-
legiiim vcius inagno impemlio consiarc Romanis. liiie.it, iniuoribus olficiis ccrla quxdam membra cre-
Jugi nk>ei|iiio iinuiuniuiis iiomen einerunt. Quod si duutur, ijuibus regendis indusirios et privatos oporlet
y.ljiciantiir insolita , forsitan cnnsueia cessabunl. adbiberi, ut suum quisque munus inculpata facilitate
(luare paternum clementix tu;e ingeriuius exem- proinovcat. Tales nunc de judicio numinis vcstri
plum. Prxtuli oraciilum, quod pius succcssor imile- publicus usus exspactat. Sed nolo cnlpare prxsentes,
ris. Oro atqnc obsccio ne populum ,
quein triuin- ciim salis sit snlliciludini meae, si melioribus viris
pliantes saepe veneramini, coeieris urbibiiscnuleratis officia intramurana mandetis. Meis quippe bmucris
Dabii foriuu.i melior, quidquid casirensis nsus ef- " reruiii o ium pondera suslinenlur, ccdenlibiis n
flagiiat. Iluiuanitaiis mcrito necessitas v stra seda- liquis, quos clcmentiaj vestrx mulliplex occupalio
bitur. probare non potuit. Ilabet temporam felicilas dignio-
EPIST. XXXV. res. Bonorum virorum vena fecunda esl. Meluis uibi
DU. VALINriJillANO, TUI OUOSII) EI AIICA 10 SEMPEll ADC. nostrae in pnsieriim consuleiis, et eligalis iuvitus.
SVMUACIIUS V C. Ill.l UIIB.
Ei'IST. XXXVIII.
I .
Ab exortu pene urbis Martiac slrenarum nsus ado- D. TnKOIlOSIO SF.MPEB ALO. SYSHACIIIIS V. C. PR.*F. URB.
levit, aucior.tate Tatii rrgis, qui verbenas felicis Felicilas quidem vesira 38lern;e liibi solenmis ali-
arboris ex iuco Strenuaa anm novi auspices primus ac- moni;e corjiam poiliceiur, D. unperaior. Scd re ma-
cepit, DD. iuijieratoies. Nomeu indicio est viris gis qiiam spe tuti csse debeiuus : quod ficile f.utu
strcnus b.ec coiiveuire ob virlulem : atque idco est , si banc quoque parleni cleineiiii.t: vestraj cura
vobis liiijiisinodi insignedebeii; quoruin divinus ani- respexerit. Nain xstate provecia cum ex Africanis
m»s magis lesiimonium vigilanliaa quam omeu ex- partibns miniiniitn devehalur, nun iuaui tangiinur
siiectat, Sumite is, lur defensorcs pubiicx saluiis so- metu uc res aunoiiaria in graves cogalur anguaiiaj.
, ,
571 <_> .M!»KI.US SY.MM.CIIIS 5H

Ei ideo ora qnamqm perenoiutli neMtas s:tiui>re a ues. Tuncediveno vonioni ei Plncldianl C. V. no-
prvsidiuoi, ul judiccs Afr iClllOI, el II iiariuin, Cui x- mlne, qui paier adollai ftiil inimodii armn douniio-
leritila* vcslra m.n.J.ivil fi uuiciiiai n>i coniniiaiiis , niim causa iuan>iae rrspnndil. SiipplcinRnitim vrrn
tevcrinra scripla Ji-.si.uiilc.il, Wiislil 111 boc ni'«o- gncurum ab hicrcde Piacidia}, cui soror Martiana
lium iifMttlli >|ui nnera eootueta, (1'nti Iradabilli surcessii, MBieriiil postularl, ||;uc adversariiii eale-
n ivitf llio fil, virllli Url.is exhlbeanl. Ihue S.uculo VC- nus rcfelleb.il, ui dicercfC. F, Junioreui Marcianam,
-!ii>, Itof viriuiiluis dlvinii iligitiiiii esl, tit serurita- iiiui Placidlani laniuiu patrii luccesiionfm, sej eii.im
icm iintii.iui populi iuttr prncipui nt prlma cureiis. Piacitli »• gennaux suaj pro cerlii unciii conseeulam,
Aderuiu M|ti.i!is curtilnu ple.ia »a Igia, al Roniaooa ner t.niieii iillam Plecidlae me.itionem prcciim Rerie
porlus froquens alque onuila rlaisls inirab i, li ;>s-
COiitineri. Sed euin allugaiio diversu p.iriis aitTite-
pirsreriul uumiuls vetiri Sfeuudj luffra^la, rel, rem se obooxiaui perscqul desi^natis litulii ac-
EPIST. XXXIX. lionum, et id, qnod in liieni venit, prn cerla par c
l>. TIIF.UDOslO Snill R All.. IVMIUCHOI PMEF. llltll. Martianuni C. F. poisidere : ejui nomen cuni de i-
Diilicilis aal exiiui velerum jtfrgioruin. ile» euun gnaiione causarum docerel pracibus roinprebenaum,
mullii ugilaia jiitlit iis , ei aciloomn varieiae, ei co- iielil judicil mci deliberaiio hoc issereiilo, perso-
gniisceuiiiim innlu, cipenonarum mutaiionibui im U p»m Phctdia lupplicaiionl idjici debuisse illo ne :
plicmur, 1). impcrator. llt milii iuiuc venil niui, cum ttante, pnst designalinncm rci ci ejos pcrsona), .ju;e
iuiiT Gaudentium euraiorem Mat nsn < cUr.ssiinai le- l.udie corporinn pos<-essioue Jciriiiinr, quidquam cssa
iuin:c, iieiuqne Liberium procurainrem ainlue cjm qumrendum. Accessit cnncutiuni incx causa velio-
endem nomine, dum viverei, niiueupaice, suuosum inemior; quod jubenie lege, ut intra quatuor mc..»es
luciamen audirem. Nam in Ipso limine q<>auihmia , ad xsiimalionem bonnrum posscssor peiilori ime.i-
cuiii procuratio, qiuin C. F. senoi Martana mmt- tur; n.n.f ui gcsia monsirabuni, angnslum nimisei
ilaveral, invalida diccretur, quod auie cnidam priu- conven.ione lempus fuissc visum cst peregrinis cor-
r.ipi cssfi injuncu, ubi refusaa in douiiiiani compe- pnrih.is .cslimanilis. El idcn n.otus aiiibiûis, oraculo
iiiiiis aciioncs, aique iclii prxloriis in Libcrium tle-
i
mimiiiis vestri disiinguenda cuncta lervavi. Nam in
nuo jura Iranslat objccta casssi prncuralinnis agno-
> ,
rcb.s dubiis una fst salul.ritatis via, ut divina qux-
vimus tunc defeusio partis udvers.e ncgavil siare
:
q.it; vel Deo proxiina consulaniur. Conjunci:c paginn,
pgrsonam, cujus procuralioneni supcrioris gesta ju- allegationes parlium, ct supplemenia siimpserunt :
dicii non lenereni. Conlra ha:c exacUui prius man- qu.-E cmn majesutis vestra jusiiiia perpenderit, pre-
Uan reciiaiionem, et intcr partes iribulum procura- cnr, ui meias curiosa: liti absoluU delinitioi.e po-
toii beneliciuin ivparationis aiebaui : huic pani lon naiis.
gius, quam oporiuii, uuraia conlenlio est. Sed EPIST. XL.
qit.a prior COgnilOi-, ul juslo defensori reslil.ierat 0. TUEOtlOSIO SEMI>E.t Al)(;. SVMM \CUVS II. €F. UBB.
lempnrum cursu.u , qui per acloras nnn poterat im- '-«mi eleineiiiia vesira meminissei lacienda carruru
pcirari, et procuratio legcbatur prxloris alligaia iiiipeudiuin de âcro xrarin rssc tlcc ci.un, eensuii
judicio : haec quoque prxscriplio eonqoievil. Succes- ui ejus argenimii publiris con.lii.s re>lileretur, D.
eit aliud, iii obitu MarlianseC. F. mandatum dicere- imperaior : setl esaminis repcrii liJcs, ex »liis lilulis
tur etstinctum. Sed eoutra, venerahilia Juliani san- sssumpUm speiieni, qtiam vehiculi ornalus .iccepit.
ciio siare piocuratorum jussil offlcia, causarum >io- Cujus rei, eliani vir illuslns pr.cdecessor n.eus, An-
ininis viventibus incboau. Ergo cum et reparationem tlien.i.is Rassus, perenoiuii vesti* ratinnrm J.ri ur
superstite Marliano, cl coiivemionem pertis advers;e iutimassc. Kt ideo s:r.tili vestn gequilas imperavil,
super rstiflnndis bnnis Liberiui impelrassei, pronun- examinata
ut , et comperU sugtterrrem. Cuin Rscua
tiavimus noa periiase mandalnm. Deliinc pciiiore
in lempore ,
quoil habendum foerai, non habeiet,
prapcrante, ut cx cunsiHuiione numinii veslri, ser- ex arca qucstori >, ileinque e» lormaru.il eondis,pra>
vandi d< biti eausa in iuatc rna corpara miitcretur
_ lerea ex argc.itari»r.im purcimonia, argentum ju -so
quod sdversaria awlimalioncm boimruin ennvema ojieri niii.islraii.». esi. C.ij.ts SOlulin, s. > arrt.ca; usus
lacere noluissei , responsuiii est de supplit alionis
,
i...T<>erei, dc ihesa.irij i.npciialilxis juie peiereiur.
lide prius esse Iraciaudum. Id quod probabile vide- Setl .i.inc cirpe.ni novilalo sobmnla, s»..m t|uisq.ie
liaior, admisi. Facio Igitur adilu «Je precibus dispu- deposcil : nec Jilfi. ilc rrcdimus impe.rari, t|..od a le-
landi, defensor C. F. MaitMO» noiaie sibi visusesi g.un pamilibtis pusiulaiur. ijua-sn ul dgoa teu.po-
mcn uciuiil supplicaniis >|uod cum Priaca mairis
:
iiiu.s responsa reddaiis, qu<> vir ebirisibnin ei ili»-
-ue tesiamenlo neptcs eju» ex Placidiano genitas
slris lacruiu Urgiilonum cnmrt, reiu.idei.iiun. usae
h.-crediuiem repisse tlivissei, non omnei neptes ab cngnnscai puUicis titulis privaiisque pertools, qu».l
•
'
scriptas probarei h.piedes. Responsum est, do bis si.io lac.oia impcrialis a.rarii depiuii.psii aliena rol-
in.ili.ni, quas avia hacredes instiiuii,
wpulicalum latin.
»<>e onqimm factam omni..,,, n.enliouem,
sed earum F.PIST. XI I.
'""" JS ,U,T " "lelaiasuccosslo.
,
Hiidelectum curaio- DD. TIIE0J0SIO Ct ARCthlO SnllFlt

ni pairocmium rmpii cxlgerc Al C. SVMUtCHt»
ul petilor e.licr. i M.EF. IRB
« quibus n minilius pmposila
dcsccodcre.,1 8C i u Scio <iuidem naiura' liumtiui vilio prubiUten
,,
373 IPiSIOLARLil I.UiLSt X. Zli
suhjaccro livori. Sod mlror co prngressag insidiasx- A denuu nhticclatiliuiii murinur iugcsscril, opto jmli-
niiiloruiii, iii cruilo mendacio insotitii liuna pcicreiur, ciiim, Expcrieuiur inc sub iuiperiali disccpiatiime
IH). imperatores, Quiil uiiiui n<>n audcaul, quidvc in- coiisi.nicin qui noccnicin prohaic unn possuni.
leiiiutum rcliiiquaui, 'i<ii i» arcc lerrartiui. Cliristia- EPIST. XLII.
ux logis mjnriis viudicaia fana (iiueriini? Flevit, DD. THEODOSIO CT ARCS.DIO SKHP&B AUC SWMaCIII S
crcd", soenx isiius labrlcatnr, ciun de fccclcs;x pc- iR i:f. inn.
iieiialihus raptos ad lonncntn simularel, cum de lon- De iribuiiniii vinarii fori imper orla coiiiciitiu
giuquisac Je liiiiiimis urliiluis duci aiili>lites in \in- i msam mibi attnll leginn arbilros ronstPcndi, !>. im-
iula describeret, Ncipio cnim screnuin iknie ti;c pcralor, Pfxfcclus insiabai 111 delalnm sibi snrtire-
voMrie a"iniiiiii sine his arguiiis coniputisset sacrn !;>r oflicinm, Velus e lci.e, qux (empora isliusmodi
cdicto pupuluiii convenire , iu aspcrioribus, quaiu aciibns ccrta ilccrevii, exeii abat haiinrc decodere.
pieiati vestrx- inosesi, liticris, prxfectum, quem sine Secntus inorcin longa a»la(fl servaium, eiiai qm rc-
ambitii legistis, argueret. Reddai nunc, quisquis ille « cns majcsiatis ves(rx beneficinm i raferebat, adtuis'.
est, c.uisiis f illaciae suu: ,
qui sub oceasione juslre in- Scil ni dciuceps, si forlc usus iulcril , cnnciatioiicm
qua inecullum spoliatorum incenium in-
qiiisitionls, judicii alisolnta forma submovcat, siatni sacrum iut-
vcstigara jusîstis, tragicas quxstiones de miiiistris B minis vestii oraculuin sciscitari, ulrum fas sii
cailioiica! re igiouis jactat sgiuus. Respondeat lit- irrbitnos scrvata lcgc difforr', an magis velcres opor-
tci i* cpiscopi Damasi ,
quilius assectatorcs cjusdem (ca( dcvoliouc rcinovcri.
religiunis, negavit ull.im conl'imeliam pcrtulissc. Non EPIST. Xl.lil.
mugnnpcrc oliuii inci prxlenilo responsa : a qno iilco n. lilEOHilSIO SF.HPF.R AiG. SVMMACIIUS Cltrr. UttB.
qmesiia est rerum fides, ne factum alii|uod recor.la- IJiiinn levame.ii injuriis mcis triluiil eventus, R.
lioiieni quxsiloris cfftigcrct. Credalur cjus legis an- imperator, ut Itomani ptthlicx utiliialis gralia V.C.
lisliti, qitse laesa simululur. Credalur prxfccto, igui ct iilusiris, clcnicniixqtic vestrx sempcr dicatus,
pcrennitatisvcstrx adinoniius cdicio, mrutur in pro- comes llesperius mitteretnr. Nam si eum tcstcm
ciinlii crcditum quod Runiu ticscit adiiii-.sum. Oinitto contiiiiicliariini , qnas periiili, non lialiercm, quis
iupiriaiii prxfeclurx et conscicnlitn me.e : qnatnlo dubiiarct eam prxfeclurani , qux Roma: superior
*
ei> prncess.it insiinulaiio ut vosquoqne ipsos, aucto- est c.deris, inrbiduni aliquid pro po cstale lecisse
rcs lionoris uiei, qtiadiun rcprebensione perslringat. Is, sempcr amicus csl verituli, ei famain
quoitiain
Nam (|ni siinuni loci judices decoloiaut, sacri testi- bonoriim lemporum colit, si dcderit xicrnitas vcstra
inonii raciiitaiem videntur inccssere. Jam dudum mc copiam, cunteinptum lcgmn et sxculi non sileliit.
divus gcnitor nmninis lui prnipiio lionore dignatus " F.go, ut polero, dc inuliis pauci narrabo, repetils
cst : ille mcrilor"in arbitcr singularis, cujns impc- paululum causis qu;o mihi, 111 arbitror, bas insidias
rium eimi iiioriluis reccpisti. Dateruuiu sciiucie, iuuiii cxciumnl, Cum pro diligcntia, ipi.c debct oiiuiibiis
(ucre jndicium. Qui prxfccluraiii siuc aillbilil mcrui- ItlCSSO judicibus, argculi publici ralio qii.crcrcliir,
inus, sine offoiisione ponamus. Sii-gcslioiiibus viri i|iio,l eciisualibiis cditorcs niuneruin coninlei uut
CXCCllemis ct dc rcp. bcue mciili PraHexUli pr:e- iulcr cxtcras fraudes ropoinnn cst, quosdam fuu-
fecli prxiorio, abusus exislimor. Quid si e* iilo dc- ctionibiis absolulus, suuiplu n dcbiium reip. nou
crclo, quod probabiliter iinpetravit, ncediim a nieqtue- dcdisse. Et ut ntllacia ii.i icgcrclur, cx alicno argento
Slio lilla teillala est? rr.i-.vuli Cll m qniil posscnt tanluiudcm cciiMialiljiis , falsia lilnlis impuiatis
xmuli suspicari, atipic idco obsignata oliicio pr.cle- quantiiin duo conferrc debueraiil, coniuleruut. Iloc
i tiir.c sacia jussa cmmiscram. Ncc me liiijusmodl eiim clirissimi viri sponte sine adjcciione dispemlii
cuujcctura decepii : sii|nidcm severe exsccutus insi- rcddidis eni, senaliim prisco more cousutui, qoid iu
iniilor, i|imd iion ccnvincor aggressus llxc. niunia lidc commiiiii causa palruni iiuiucrel auctoritas. Dietis
actoruiii couiprcbcusa subjeci : illltim i!lud adjicicns, aiii|iiiii seiilcnii s, ractum ineuni reverendi ord nis
iii me peiciimias vcstr,: necess<i;iic iuqiiisitionis cjus probavit asscnsio. Interjeciis dicbus cuiu l("mam
alisolvat, cuius Ructorilatem refcni ad scrinia pala- V. C, ct spectabilis vicarius cnmmcasset, V. C cau-
Ima jnssistis. Maiii >i taiiliun ilc ine improliis licuit, sidicus foi i i Ccssus, soeius cjus, qui deoitmn
evstiinie praiccplo : quid retractatis litter'S iioii lice- refmlii impci .diiiin, iiriioiieoi conira mc, elannona!
hitl Saue laudabili viru episcopu deuegauic ulluni pr.cfcciiiin i larissiniimi viruin tle seda vicnria po-
< suisaui carceie ant viutulis attiuni, ct ofllcio ea- siiilavii , cuiii cgo adilus in causa pnblica, civilem
ilcm suggerente , ignoro quos poiissiniiim prxccpe- conventioncm niatri ejns super nepotis sui miiucic
i ils abôlvi. Tcnent iioidcm lcgcs varioi um ci imtlHim ditiilissen- , rcsponsione scrvata, qua relinere asse-
icos , scd, ut compcri, a mysierio Clirisliau.c icgis litur patriinnnitnnCaiididati; prxfc.ctns vero annonx
alicnos. Quid igimr seternilas vcstra deccrnal dcvo- V. C. pistnrem pulilicic annonx vcrlio lanlum repn-
tus opperior, ct quxso !il fallaciam redindulis, qnse scerc dicerctiir, qucm manibus otlicialium Celsus
divini pectoris vestri sollicitavit quieiem, qux ad odi- criie at. Ilic jaui ve-ir;e percnnilatis cst xsliniare
rti necessitaiem vcnerandi prittei)»:- curaui cocgii. Me contuincliam pra-feclnra; : cnjus rausidicns niliil
iminiiit invidia : apud aures enim sacras Incum po- passus, aiixilium secondi jmlicii impelravit. Per li;cc
tlc.i iiiib lubcbn convicta mcndacii. Si quid lanieil quciiijiu paticnliaiu incain uiiiiime perculei uiil, ad-
: ,
575 Q. AUU.LICS SYMaUCtlUg. 370

|reium ul, quod diasliHuhra aoa pouun. Nan eum A ejoi xdcs semel a-quc iieran piinceps uffloil ewn»
«] ei niinandua iclui Dusi pnofocii Urbii potrit>i mca-sci, i-i obitinaiain homiala cuntumaciim nua
vle.iria ad lecretarluiit eouiniuiie prndiiuot; nuelo pnsiei ihflci lere, laa em lyngraphain rrportavit, qua
quil, vicario liboliu daio, de efflcll mel rolludio, vcl rcilliiliiiiuneni Felicil in alfcitim diem spuusii.iie
iuiquiialo couqucitus e*t ; quul Uemorlu liilgiior, ilislnlcral. Tcnel ilomi leilcm , qucm de sc tiovcral
jusiui a li.ishn toliondl deldli gralia ud judicla Afri- niidiendum. Bilam bujui Injuria' auniuo patisaliam.
cni.i deduel, cuin ei i viio llliulrl deeusnre nen Culp le uli vnliis, ut digimm eil. Scivi inelinrciu
Atemin, et a me per lilicllos, nc eo pcrgerol pO»lu- esse jinliciiincaiisani qu.-v irruni doniuil rencrvalur.
laueli n.ivi essci abdaetua. Ilunc Hhco V. C. el Biipeetanai ut aliero die Inilrociui ofiicio rcdiie-
ipcciabiliit vii arius , ui lulweriptH) liliclli ladieai, relur Al ille crasiina lucc, ul gcsla mouslrabiinl
ailcssc pr.rccpii. lllii p:ui!cr iilllbo COmediUIUI, Bl ailviTsum cauiiouis fidem viraiix potestall Iradcndna
leriem quereiarain recitationu roguovi , idniouui abdacitar. Iloc. ubi prioeeui ufiicii eonperit, paucie
ni U qui aderal vlcuriiui sedcm probolarui inlrar t. coinii.iliis excnrrit ; reiincl Fclirem cclebri Urbis
Tinie oflii ium ejus hominera deesse respondii, ipii loco, ncc taincn eripii. Iiaque Fiilgcuiius, qui <-e
pmccpto j.ulicis sui in cxamen acciri ilelnierat. (Ju d limnlai verberatum, inanti ralidiora legibus repu-
l.ic x Unandun lii, reliuquo sapieniibus. Smiul ai- JJ j.„: lV i. Inlcru Felix a iniliiiLui v carix poiesiatis
ijuc ilcruni pnaeoaii vneibus advocatnr . nec laincn abdueiiur. Elruui prineepl ofBcii mci sub conspeciu
iuebtnalni accurrii. Tunc nullo assiilcnie. appuritin lloina x plcbis auditur, vidcn quid de boc factn
urbaqa ccepit urgorc, qnol ad Africam tranivcctul pcrenuitas vcstra debuit Jndiearo. Fgo ordinem le-
cssct, n,uo U.issum clariasimun virum criniiuii pos- nebo gestorum. Fatetur snb alterius cognitoris exa-
set argucre. Suggcstum csi paritun esse senlenliae minc liligalnr, nibil sibi ab apparimribns meis ad-
quam eun Kassus post luetaraen parlium protnlissel, versum Fttlgentium esse mandalum. Ilic jiissu cjus
provocatio 111,11 rcmovit. Ad hxc Ftilgenliu. Y. C. ad cominunein secrelarium, qno faciendx nblalinnis
iiibuniis et notarius, convcutos adjutores iiib:ina) summates quosque cotidnxeram, a priucipilnis
f ratia
e "iiis assern'1 nc Mcinorius navigaret , a quo cum oflicii ulriusque perducitnr. Nilnl enim repertnm
reqnireretnr an ad eum aliquid super bisce crimi- fueral quod prxfecturam posset invnlvere. Tunc
oibus Mcmnrius deiiilissct , aii querelas ejus libel- Fiil.entius facti sui cmiscienlia pcrritus cxsum se
ioruni pagioii contiueri : credo simulare non ausus rsse conqueritur. Sed mox cjusilem Fclicis ac devo-
quod aeciiiatnr es~e voluissct. Ad lisCc nrbaoi adjutnr tissimi viri priicipis rcspoi.sione pars isia purgata
ufficii per Fehcem sibi a clarissimo viro Fulgenlio cst. Ei lamcn quere!» ejus atidientiam non negavi.
toandatiim esse rcspondit , nt secuudum sententi nn <~ cljrissimo et spectabili viro vicario in socielatem
Metnorius aii Alrica.11 iliicerelur. Mox Felicem cen- cogniiionis ascito, si vellei sirucre notnina testiuiu
suiuui.s aitinendun ,
quo pmset liipierc 111 bujus plclieioruin danda. Promisit : credo, ut per moram
inandati iniernuntius exiilisset. interca vir speda- tneus dolor, vel per salisfaciionem miiescetei, vel
liilis vicarius, cum adessenl alii, quos in llassi cau is ipse riirsus alias moiiretur in-iiiias. Qni ul res indi-
(lossemtis audire, ob ejtis absenliam, quam facile est cat, conscienlia bominis suboroati, a quo vicaiix
cx Africauis revocare proviociis, judicium omnc de- pntestati libellus oblatus esi, domestice confessus
seruit : uescio an ex jussti eoruin qtti, 111 audircntur, apuil eumlcm factum ausus esl posiulare, ne appa-
ufflutera 1. Promissa relatione disccdo. Feliv, qui ritores ejus ,
quos ob disccssum liiigaloris cuslodia
in commiini jussus cst altineri, oflicii cxseitiiioue carceris jtlsserat aitineri, injurix siibjacercnt. Post
corripitur. U, cum a ine insetjuenii luitinaia auxi- hac ustirpaio rursum |<n' lico neglectoque judicio,
liuin poposcsset, ct uiiius nomenrljtoris, tit in iiibe aiularis facii conscins evolavit ttt praft-cmra juslas
l>acala adininicidii frclus incederet, post vcliiculuiu querimonias prxvenircl , ignarus, tti res est, pa-
prxfecturx, jussii Fulgentii, per Gaudeniium et Vi- r.iiies generis bumani magis justiiia quam invidia
ctorem agenles in rebtis, et Ronifaeinio palaii.ium, commoveii. Ilxc ila esse gcsla, ncc ulla arte lingi,
L>
ipii bactenus in oflicio urbano niilitavit, violenter initruelia subjccta leslabilnr. lu qua re, criet a ler-
arreptns deducitur in ejus xdes, dc cujus maudalia 11 las vcslra pr.i-fecluram , i|uam in me puro judicio
fnerat andiendus. Quod cum sibi Fulgcuiius Y. C. tunlulislis, nihii sallim »d vindiciam publicx disci-
zuctor coiitumeli.c mex invidioswn pmarel, ad circi plinx cs>e moliiam cum oinuibus injuriis cederctur,
:
Beeretariun convolavit , facli illiciti vnlens pra^slare quas boni quiqne prxsumunt pro vignre sxculi vin-
rationora, qnod sibi meium fuisse dicebtl, ne oflieii dicandal. lla-c enitn spes cl fiducia jus creditx milii
i.iiliorn.ireiiir impulsu. Fxspectatis, credo, augusiis- pnlestatis infrcgit, 111 aticlores bonons mei, et p»-
simi principes, ut prafectui ci judicii vestri sccurtis, blic.e digniiaiis, ct juJici stti couiuineliaiti jus a
ct innocentix sux aliquid severum ccusuisse dicatur. 1.1'Vi riuie defcndanl.
F.iicor, nci|ue pceiiilet, aniimim temperavi, dtiin FI-IST. XI.IV.
icriam tle vobll spero vindiciain. Stalui ut Felix DOMINO TIIEOHOSIO SKUIT.R AUG. SVUUACIIIS fil » tMU.
v .diliiis, qui Fulgentio non esseni cogniii , tradera- Pcr vices inciisiuin siuguloriitn :nl pere111ul.it, s
lur. Uuid miiius deccrni, quid rcitiissius pottiit

'
vetr.is scnpia leaatui ci poptih acta mitiuuiur .
Tu.ic ille, uni|U]in cos.ums cgrcdiiur. Scd cuui d ijue polrrunl iudieare quid vir praieelsx ill.isirisqne
377 EPISTOI.AKUM LIBEK X. 378
incmori.r Pr:i'i-\t;iins, vcl :<d aniplissiinnni orJinem, ,\ atque obscrro ui inccrlum animi m i responsis im-
vel ad devoium vubis populum, pro saeeuli vesiri pcrialibus instruatur.
commenJatione pertulerit, D. imperator. Sed quia EPIST. XI.VI.
speciaiim s-cris litloris iuiperastis, ui si quu ali co DD. THSIIDOSIO ET ABCADIO srMrEH AUG. SYMMACIIUS V.
C. PH.«r. L'RB.
llomx i;i bis coeiibns gesia siiul , ageiui in rebus
execrpla Iradantur : iii'si omnia jti^sis rcelcslibtis Certum e-t quidein clemeutiam vestram fidti
obseetuus, uuje ipso pr;eseule vinorabiliiiui raiio- amore, et studio verititis, iu examcn assiduum
num vestrarum sanciio defiuivit, ei patruin probavll sxpe explorata revocare, DD. impcratores. Sed cuui
auclorilas. Prxierea, q .ae apud plrbem loculus esi Anventius V. C. ei Cyriades comes ac mechanicus
ul cuintos in amorem bonorum leiuporuui pmvoca- p:irilis dignilatis, quadam inter se conccrtalione dis-
ret, adjunxi. Judicium vero eiviuin, quod supremo sentiunt , nounihil superieribiis judicibus derog.itur.
die de virtuie alque innocentia cjus liabueruni, spe- Jam dudum enim V.C. et illuslris Antbemius Bas-uS
ciaiiin viro clarissiino ei iliustri offlciorum magislro, pomis novi operc perspeelo, sub actorum conlcctione
subditis gesiorum exemplaribus, inlimavi : licei vchi- signavit culpam vel negligenliam singulorum ; denuo
culo publico cmn cxicris ,
qux ex more miltuuiur, successor ejus eadem looa rimatus asseriiur. Deliiuc
nmnia occesse sit, rursus ad serenitatis vcstrae noti- B cum apud me, ex re-ctipio, quod Cyriades V. C.
liam pcrveiure. impetravit, recidiva cogu lione refugereni , alqne
EPIST. XIV. ipsis consisientibiis een •uis-em, ut uiriusque lam
D. TIICODOSIO SEMPBB At G sYMMkCIIUS inEF. |!BB.
SUinptus, quam xdificationem invcstigatio discussio-
Jam quidem rescriplum numinis vestri Cyriades nis inquircrct , V. C. Auxentius repeuie dcscruil
V. C. eomes et meclunica? professor exhibuil, D. judicatiiiii. De cujus facto niissiiru- relulioncm. qiiam
imperator : quo stalueral jeterniias veslra, ut se SoHiciludo iiilermissi operis exigebal, alia im ninis
ipse a quorunidam rriminatinne purgaret, »C rursus vestii decreti ritrstis aiccpi, quibiis cxamiui mco V.
urgeret objeclis, si quos Iraudis inccsseret. Qui cum C. ct . pc.ctalidciii vicariuui copulastis , 111 uiroque
Auxeiiiiutn V. C. sub cxainiue decessoris mei ece- rcsidente, accu&aia pontis viiia quxrercn or. Mce
pisset argncre ,
postquam ad coguiiionem meam obsequinm defuit impcratis. Iiaque a.lhiblto V. C.
veiiiutn est, supcr basilicae alqtte puntis iinmoilico iribuno, ei ntuario Aphrodisio, cui post Auxenlium
sumptn, Auxenlii V. C. voce persirieius est. Quem V. C. novarum molilionutn cura legaia e»l, babila
Cyriades, vir parilis diguitatis, nuiiua accusatione est de his qttxstio qui pontis ejusdem fundameula
credidit remordendum. Visum est igittir accomnio- pusueruul. Atque ita consliiit p irtem brevem atque
ilum ut iiiriusque xdificaiionem fida aesiimaret in- C discrelam sub exordio hyemis inthoatam vi fluminis
s/eclio. Dedi nej;oliiim soliicilis, quanium arbitrur, corruisse, cujus impendium vigiuti solidorum defini-
viris, el Cyriade peue recusanlc, deerevi fabrilis lio e anifices grsliiiiaruul. Sed easus panis istius,
arlis magislros, quos adversario .Tqtiiores pulabat, t;lp le adbuc a caelero corp.ire scgregaia?, nihil vi-
xstimationi operis admuvendos : miticuie nihilomi- deinr iujurix locis dislaniilius altulisse : quam facili
DUS penes Auxentium cura atque a Iministratione a dilicatione reparanJam Cyr ades V. C. pollicelur.
eoeplorum, quod necdiim xcernilas vestra ofticium Posl lu-r alterius lnci explural.o hiulcam compagem
ejus successione inulasset. Ilaque cxactis aliquot lapiduni depreliendit ,
quam Cyr.ades comes vl
itiebits, et adhuc pendentc opcris examine, apparit.o, uieciianicits consilio suo et ratione anis iia posiiam
qiix Auxentio fuerat deput.ita, per noiarium mihi suggerehat , ui iniuso postea imnei saruin liquore
fccit indicium, deseruisse clarissimum virum susce- b antia siringerentur. Quud cuni facere debuisset,
plorum curam locorum, et sub ipso rotatis exordio, sucredeuiis industriam aflect.isse potius dicitur, ut
quo possil profectus xdiflcalionis assurgcre, nibilum iu auctoiis invidiam fcni ei sprii inanipulis claude-
promoveri. Sed quia senatnris fuga non videbaiur rentur. Quod cum :siiu rel reciiatione geslorum,
lemere credenda, ut impcosius requireretur admo- factum qnidem urinamll arlifex non tie r'avit , sed cx
imi. Diu nusquam genlium deprehensus , ubi comi- £* usu operis, non in dehon siamentuili Cyriadis V. C
latutn sacruin numinis vestri adirc jussus est, evoa- asserebat,remedium liujusmodi esse provistim.
v i. Inierea Cyriades, V. C. comes ti mcebanicus, Tunc responsionum varictale onnmoli, coeicuimus
cum staluium meum discessu tjus viderel elusum, a pr.tleriiis discrepantem- At ille Cyriadem sibi aii
iiiultum anxius ne quid in absentein adversarius dudum fuisse le rori. Quod credibile non videtur ,
nioliatur, ut xlernilali vesirx ct relatiottein V. C. cum illius lemporis cognitor ad (idem veri desiricla
prxdecessoris mei, el nunc acla suggerercm, depi- quxstione pervenerit. Interea Cyriadcs V. C. facilcm
poscit: cui audienliam negare non potui; eadem via pr.ispetlnni esse suggessii operis sarcicudi , cujus
prxcepto numinis vesiri cupiens edoceri quid faclo siabjlitaleni, siiut asserluiii csi, .byems tertia non
t.siis sit de xstimaticne snmpiuum, quos utriusquc r. s:lvii. !pN« autcm dc xdiflcatioiiibus Aiixeiiiii V.
iusumpsit expensio : si liiidem nicum spectal olfi- C. cl de umii patiune iniiin dici auri nuunuHa indiciis
c uni jacturam pecunix publicx non lacere. Fideni iniiiiiiivii. Qiix' iiieo Cesluriiin paginis applicari
liieris sociata gesta prxslabunl. Quoe ubi ad saeras placun ut aterniias wslra, tuuciis per ordinem pa-
auies pcrcitnilalis veslr* ieciuia pcrvcneriul , oro tiviitcr auditis, providcrc diguetur qucmidmoduiu
,
379 Q. Aljlir.LIDS SYMMACIIIS. sho
ouncoriantiuia Bitmliilunfl <-«>.n|ir.-ss i , ii luinyrllsli A ivootrei, Tuoc » «•ss:miiims luctorlbui elartasliHia

suniplQuni ct liruiitali Q|iorli iiiiiMil.iiiir. domil, CQMoriiqui suhiiartis, iul poutridlcendiiQl
KIIST. XI. VII Tbesei siibrogaiiiiir lceredos mio laulUIU <|llll)lQ :
p 111 iii.iimh lKMi't.1 \in.. *\mm\ciiis pb*i .

UMi i|ni 10 a-sererel lili rliiin esse tlefiindl. I» iuerro-
l i
ilf| ihuis \ciu ror sauclioiics, iia ohser» * hi» <|oo nbiissciil IncoLc pr ciliorinn, dtditulasu
vanliatii lugom llluh iWimil tli\i geiiimris ve-tn ii'iiiri>illos, Scirlii veru manripia •'•<!
UibjUSni villaui,
iiii|,cn>lo rJocmlil | QufcJ ciniii illc cniistilnit, qu< d i|ii:c csl ilarissimi ct illoslris viii Olilnli, tr.inslata
pussit pilbliei cur.i dcsrreie? Is iuier alia, quai iu respuiulil, CuTera, ul o lilierlo Thcsei ilicla, pi.ne.
Ii.iiiiiii linliln i fiintiilil, cliiiii inciltiuli profcssori- icaiii, |iQfi| in cinn prrsciipiin isia iiom conipiTal,
lnis tlidit urdinttm SHCCeiliuQll, li Incuiii quenipiatii i.int a patie iniit'>ium I eiiiTiriuui lilniiaiK atTrnrrii.
ili-ccilfiilis fnri i lassel, (lua Itvo CIUlUUI cst iil l|is iti pnsili-., PrtWIOtlini "i quonini loi Ibltl Cisii-
priini artii ojusdem iia novoruin icioiitla |nii)cirepi, rimi pnttMthlQ Jacoi, nii<-i)i appariinriiui- p\iiibeu-
ilane lorinaiii, 1)11:111(1110 a-stroiit, a-.las secula s. 1 lur. '1'une tleinuin V. C. et spcriabilis Uiiltril prnrn
nvii, l» hnperilnr, Nonc Joinnei V. l'. qoq quqi fiior e mergit, Adtnl ciiam dofuntnr nilnorum, Tan
graduru, qitem suhrug niilis tle.leiunl tlivalia srripia, ilrm cngciililuis jmliciis posliilalus, Scirlio ,tdv rsmn
si il SUIUIIIO 1'roxiiiiMiii COIiaiur ailipist i, lultns Pala- " duos |. 11.ua propoullur i quanivis patrocinil cl.iris-
linto mi iii.ti privilegio, ei impetratione specialis aluim domui, et luccMsnrmn Tbesel quadam spccie
nrainli, ipio b>pii teii arcbialii lociHB immc idbuc dltiidureut, Itur 10 qutnsllonem |M»Ms*fonli, nii.r
superstiiis iinpotra\il. Scd qnia legc el caore rogcn- pariiam variis agiiato cnnflicilhai, a'i iHtorTOfaiiu.
iiluis, n ualos cjnsdc.m prnfcssiooii par fuit in 11 -m icstium jttre Irinslvii, Atlninm.ri linpitaliffl ul
examen acciri, atltiiiiiiuin cst judicio collegium omue nms cst, jubco runalcs itnmfuuin It digailslll. Ab
«ictl coiiiiu : quoruni poliisimi iulor vcMcrationem ii<hk|iio<|iic p<>icQ rotponia, luni locornin jtistos pos-
lcgis et novi bcuelicii revereniiarn jmlicarc non scssores retpiirn : tlclnuc ptrtunctor quis annu.is
ansi, ciuii Iocmiii Joannui V. 1'. siaiuerani dcfcrre fiiMciioncs, anl iud cti pcrsolvcrii. Cuni Kcunduni
iiiuiuiii, quciii tcuere potuisset, si co icmpore, <|nu SciniuMi ie>timouln cuncli proeedereQt, ..i<;ne eam
anto ubscqniis depuiatui csl, arcliiatrorum numera possessioneni cuui Theseo lennissc eonstarct, quandn
fuisset palatini linnorig aut per quus ilcjftTus e.-set, exaininn, Sfcundum fera
nlliiia poscoi ciuiir , ul cudicillorum prxrogativa vel tcrliuiu uieiiseiu uianare conseniiniit, ut euiu
tiioitsiiariT, i|iits illi iuter arcbiatros onlo coiupc- clarissinne atipie illuslris domns hnminfls expnleriiii.
lenT , asseroii domesiica expilatione eliam doeu- , Auditli oplinialum testimonus, deouo tlelensores
uieiita silii dignkatis ablaia. At vero pars niagna admiilo jurânies. Qna; i.a el resp<>nsa paiTiinis
iiKilicoiinii, miinila lege divali, corum excmpla de- iiiiiinaMtiii', llii laipctus V. C, pmcurator liluslrls
prompsit, (|ui e lalatio m bunc t^ratiuii! servaio virl Olibrii a^seruli, ci scx nncias prxdiorum Tliesei
tiuliiie li.tM.-icniiil. 1)11.11 e inolns anibignis, el iifi;ue tooite t]ua!silas. (anilra Scirlius de scx unciis, quas
tlivt i;ciiiioi:s vesifj aiisUiS niMipeie sancliom ui, niiuiiics ctiani si; roiiseiitientc reiinetiain, non jliai
nci|iif oliviani gpecialiblfS venire prîeplis; ditini inlicias , nec sn.i imcresse direbat ac.lores claris iintil
srliiii iiiiiiii.s vesai, snbdiiis a|legatioqibi|^ par- donius au haredo Tbcsei cailem parla fniercuiur,
iiiiiu, iuQintam negntii rcseivavi 1 ppperlini qufd Tttno actiouibns copulatis, Selniom urgera coperunt,
ilclil.t r.itiu Aui;iisia < onsli luat, cui soli las est de qund Miciuidiitit uiandatuui t'.. 1/, Facian:c sex uncias
Stitis di\ali!uis judicare. Tliest:o |icr cpistolani reddidi sei, Sex v<'ru alias in
KIMST. XLVlll. cos liberos cootulissct spnntauoa inviialc. Ad liac
p. T!H ItlMISIU Sl Wl'l II AIT.. SIMIIXIUUS Plt.€l'. |'I'.R. Sciniiis idcm liTcns fauiiliarilius, qiiod donalioiiibiis
yuid |.iissnn jiisii tiriucipes ctilpare priCSOlilio, ln Thoscufn, vel ptrvulos iransfusum esse dicebai,
in causis eienim, quibns iuoiiicnii ruformillo postu- ipsius pctitu, tit actormu fldes beoeSeiont roltoriifi.
latur, appcilatioiio recipi 11O" oporlut. Scd coiisiilto El icvera, ciiin postcriora pcsla pro indiviso se»
riiik' iilijecium pmvocationis aduiisi, nt iu cxanten uneias massx in eoa collalas csse le.icotur, inteile-
clfiuiiiii.f vesine, et invasiouis indujniiai, ei inodos ximus parlum douatoris axeeptaui. (air eaiio pro
jtulicii pcivcinrcl, l>. inipcralor. Nam Scirtius V. P. lodivilO <larcl, si uihil resideicl qntitl rt.TimriT?
ercpiani m!>i partrm ti.rsaiinia- nnss.c crebra adi- Setl boceum ad proprieialls causam dieerem perti-
liono coiiquesius , ciiiii iiiiegratioiiem Itatus , queat nere, rcciiaia c^t a dcfensotilius cuuitllutin, qu;ti
atiiisci.il, impcirassct, li.eredcs Tlics<:i, qni rclucla- judicilms liiluiil copiatn, 11011 uiiptuiit nct e>Miateio,
rtmlur olijccti sum. Tmim vt ro .viifmisius, tllilnii 111 quoties de. poueisiQQO siifccs-ioiiis julicanl, con-
claiUsimi aiijiiu illusiris viri iietin ,
exsccuiori ul ipse linno, si Q.1111S |illcrlt, cii.nii de jura censcaiil.
prufessua cst, obviavit. Et cuni a<l pernoscendum yua actione eunfcssi sunt ad allara cauaini M Qtalli
possessionis statuiu loei babilatores adesse jussisscm tmiisiro. PraMerM QQii s.ius Soirtim propriltatia
111 iujuriam leguin , Rufliuo ofliciali jus-a curanli, qiiarstinne *<tlobaluf uijscndus , cum ipsi quoqvw
qui deducebanlur alirepti aunt. (!esta indicabunt facii inier se lupor bac parto i|uo<lawmodo dissiJ»r<»ot,
incivilis aucloros. Inlerea disluli vindirlam judicio Quaro de posseaaioni aecuuduui docirmfluta SriiUl
iiiui, ct iMisiia ufliciu itcgotiam dcdi ut ucccmrioi cipriucipalium tcstimouia jnUteavi, advcr-arns ciu>
MjT EPISTOl.ARUM LIBER X. sg-j
sex unciarum retcnltonc el jure firmatis. Pnucipa- A rissimis munera soiuu coostare.
fixninis oblativ,.
lem vero caosam, salvis allegaiio libos partium fu- Hoc me (tmium prompium atque declivem aJ elfla-
luro exainiiii reservavi. L'.i ntoi sentcniix exemptar gitanda illaiionuin documenta defixit, cuiii viderelur
emisi, cunt fjns eilitioncm procuraitir Speclabilis unnibus securilatibus e^se vchemenlior ituperatoris
vni coiiiiniio pnstulassci. TnncSciriius obinlit san- assertio. Qe cujiis rcspcusis jugi lionore mausuris,
. (i. n.es ijnilius ilocerei, in rcrorinaiioue momenli \estrs» rlcinoniiiE fas cs> esse judicium. Nos vcuerarl
nuliuiii esse appellationibus lucum. Postriilie procu- poiiu:, quam Iuterpreiari oraciila diviiia consuevi-
raior elaris>imus ei illustris, ac defensor minoruin, mus. p.iEsto snni monumenu gesiorum, partluiu
ijni pulabaiur m judicio discrepare , concordiant qnoque supplemeuta non desinunt. /Equum . st m
kiiani junclis provocalionibus indicarunt. Ilcc p,t majestaiH) ve»ir:c informelur arbitrio liumaua cui»
oiniiis siiimiia lucuminis. Nunc oraculum numinis ClaltQ.
vesiri fortuua lilis eispecut. Gesta ci itippleineuia EPIST. Ll.
partU utriu que subjeci : quibus instmda percnniias »>. Tiisonoiio sF.nrERAtc. svumcuus msf. ma
vostra, exeni|'lo uuius cans.e securiuti oiiutiuiu Moribus s.Tvis ftmiliare .'iiquc cognatum est ar-
dlgllahilUI i i...iiinni.: C mare spiriius impuniiaiis exeinplo, t>. imperalnr.
EPIST. XLIX. U tiir eniiu leeunduin desperel effugium. qui laqucos
I). TIIFOIKISIO SEUIEIt AUG. SVMIUCIIIIS V. .:. III t.l . I lli. uiniinis prioris tvasii? Praceeiiti causae cougruil
Vendeudis solidis, quos plerumquc publicus nsui prstmUsa sententia, siquidem Valerjauus V. (.. cui
exposcii, collecuriuruw corpns obnoiium esl, qinuus lar iu Epiro esse stigg. ritur, neque rescriploruni vc-
arca viuana lUtum preliuui subministral. Iluic boii<'r»iione, iiejiio ieguiii severiiaie, vel paciionuiii
iiiinuiii generi laxationis exigUS Ulilillte nul >iit>. di- lidc, aut judiciorum revereniia permovemr. (Jui pri-
vus frater numinis vestri laiitum pro slngulis tolkjis nm exiroeu prnctoriae sedis jussus acciri ad sup-
in
,
statuit coufeieiidum, quaiHinii xqnilas illius len.pii- plicaiionem V. C. Junioria vim rescripli pnpcels;c
ris postulabai, I). imperalor, Sed paulaiim inri enor pnicsiatis cliisit. Debiuc procoiistilaribus evucatus
miiaie erescenle, vis remedii ilivalis infratla est. Ki ediclis, lcgcs pari arte frustralus esl. N:»m cum el
(uin in foro veiialium rerum majore summa solidus actiune civili, ct criniinati acciisalione prcmereliir,
ceuseilur , iiiiinmulariis preiia niinora pcnduntur. siatuis inciviliter repuguavii, u( apparitores prse-
Pelunl igilur de aiierailale vestra, prn raiione pra> feciurae urbanae, partint iiotariis, p • iti.it suggestionc
scmi, jiisiissi.ua; dei>niiio»is augmeuta, qui jam laulo Hgnarunt : quorum anusagemi in rebus, eo niorluo,
oneri sustiuendo pares essc non possimt. Ilatc esi ad quem sacri praecepli exseciiiio pcrtinebal, affe-
causa quserimonis, quam diviuis lensibus veairU ** ctum se a Valeriano gravibus injuriii indictvii. Motus
lides gestorum plenius iutimabii. Si petitlouis genus igitur indigniiate (alium quereUrum , cum vidcrem
probaljile judie.ali* ,
quxso in huic quoqne parli rurgus llludi posse judieiis, si quid sev.;rius censuU-
prap.ceptio uiaiisueiudinis vesttaj salubrc remedium Bcm, factu opiiininn credidi, ut a tcrnliati vcslrx cau-
tlefcraiur. sas istius ponlilicinm rcbervarem. Soii enim jure cor-

EPIST. L. ngius ailmissa pi.Ussim.e digniiatis. Fidej geslis
i>. Toeouosie semi-ek *uc. svuhacuus ir,.rr. mis. reruni (Obxreniibus eiplicaliir : itilnluminus -i se-
Pal liui iiiuueralioniim sacrarum, Auuciis et C: naiiiin rcgrrssus apparitor, qui contunuciaui scimto
Sior,qua;sius publicos eruentes, iutercaetera uuniiiia, ris ei serviles impe us nuntiavit, suggesiionibus suis,
quxjudicio persequuntur, bxredcs Poslumiani V.C. iuui lurtc usus tulerit, adfuiuru». Qua:su atuernain
in examen meum conveuiiunibus evocaruni, I). im- clememiam veîram nt, omnibus soliia ;equitate per-
perator. Luciano monente, qui census senatoris ante pensis, evagan uUerius fruslraioreut i<>( judUum non
uracuvii, quoil oblaiivis lunciionibus ea deinum do- sinaiis.
mus esset olmoiia : pars debiti Lollianam, parsCal- EPIST. Lll.
lUnillam panter ac Severellain snggerebalur urg d. rneotiosio SEtirEit auc. svjiMAf.ui:s rnmt. uiib.
re,
Interea sequcstraio Lolhanae C. F. nomine, quam pro ^ Diflicile cst ut buna causa »il , tiijns aclio tu jus
sex ui:c is astringit exactio : hortim oria refragatio iillerius dcspcralione iransiertur. Id adeo res proba-
est, quos pro singulis bouorum quadiautibus solulio- vii, D. imperaior. Kam Theodorus , ui asseruit, ck
uis cura mordebal. Coinpereudiuaio plerumqne ju- pcctorc ab Anaiiia quadam in rc sua pmcuraior
dicio reseo deducla esi, ut lisci pairocintuiii securi- cre.iiiis. jampndem clarissimo alque cmendaiissinio
lates a clarissimis persouis iuiplcti per viics muni ris viio Ciiiirasm urbanis Iribunalibus prassideuie, FU-
nagitarct , Cauianilbe vero ac Scverell.-u defeusio viamiiii quemdani denittiti.iU lue pulsavit :se.| diciu
scripia ad rat>o.ieiu divini princ pis uiilleretiir. Vc- legitimum causae lapsus eu-essit. Longo io ervallo
lus cnim quxstio, ei cngiiiiionibus praifeciura: fre- peiitaamereparaiio, cuiti panesad necessarium con-
quenier agiiata, u«que ad inci)ii semperqtie verendi Iraxissei examen, pus( mulias allcgaiiones, quas ju-
geniioris vcstrt cuc.inil arhitiimn : qui Juêmii cla- dicia iit inv iidas re-pueiuni , ona prxscriptio est,
ri»sini;t: ct illustris nicmoriaj prj-fccti llrbi iiisiiiua- qiic ass. rerct novari lempora p.issessure inortuo Jo-
lionc consultus quadam rescripli parte signavit, suis Luissc. N.IIU conslabal iiun mo.lo Flaviamim, qui
qutbusque leutponbus a Cauijnilla ac Sevcrclla <la- j.iopn-itiiii lcîbus qux-tiuuem primus cxcepcrati
583 Q. AUftELIUS SYM\I\CIIUS m
81*1! eiiam lUeCMMrem i-jus lirifin ffiiss.: viuinli. \ EPIST. I IV.
aj hoc prawbM oai leciin, *«luii itrohatBr Indieiis, TBBO0OM0 BT *nt m o m \iikii nc. "iiimciiiK V.
C. 111:.
knredl esse dfcretam.
I II 1 I . I
novaii 111 1.111111111 peiiiorig
Quod vitIhi i|ukl luartum, sed lanclioiiibiM non O0111 s i|ni id anipliiiimos lionornm gniriui judiriu
1
rnb.iiuui, eouirario ii-îs rrclutiona Bouiprcuom rlemeniiir reitrie vel lavnre pruveliimur, iiimmo 11 n-
Fll, Seeuliis igitnr seila iiianilc.ii el ntillis |>riiicipuiu 1I10 doliemua euiti ul lainain ri uli guggesliimnm ve
vacuaia rcipomii, cauare proceuum negoili judi- rilale liieaiiiur, I). iniperalor. Qiiod eniiii genus gra-
cari : ciiin lis ilieri douuniiiili, aliain pereonim lem- ti.e biiiriieiis priocipuin rependendai fbrhiua impar
pnrilHM exaclii lonere non pouel. Tunc oblaiu pru- inveniei, si li.lnn tleseral >|u.e inll miinii iinperiiiui ?
Mnaiionis rli.ua novaiauii- hbellis, suspensa senlf 11- ContempUnti mibi igilor reseriptum numinbi veilri,
li.i. Cujus nierilum percnnrai vcsira leciis gestis ac quo arca rinariae debill 1 pnefeclo ejus lemp ris,
rofuTiloriiteohxreuiihiii Mtimaliii. K.goin referendu quo eontracta dieuniur, emi rcnsuiaus, silerc fas
prolixus essc 11011 dcbui, riim peue iu ipso actionum nou biii. ijinl itini orinii vesiruniiu cougrual squiuti.
wsTibulo rcpuSa lcgibui eausa coiisiilcril. Jam primniii slupere me faieor, COBlOSti inans leHidini
veslr:e lotiill orbis negotiil occupaia-, lilleras divi
EPIST. Llll.
Ii Constanlii i'a esse snggeslas, ut coiinninalio lubcon-
iliiione ileprouipta iusiar cujuitlam dchiii dueereuir:
p. TiituiiOsio SEiipen aug. stsiiucurs PRXr, mto. dobinc tac uin quodain ca-u de ea paric rcscripii,
qux iencb.it offlcium , ut persowi judicis, lanquam

In causis a, i'1'll.iiioimm ni.ilo jns potestaiis infrin- viluir, appaiilorum suorum impuniiata premereiur:
gere, quam inlerpretalionum dubii suatinere ;
pr.»-- teriio, qaoil ca stimtiia solidnrum, quam « ogtiilio ei
sfrtini couscius liaiul uiiquie jildicalionis, ciii nonni- relalin viri illnslris pr<edeccssoria mci ex majore
bil lionoris i-v.nii'1 , si xleruilaiis vestra; oraculu parie solutum probavii, :craiio, lanquam debua ei
roboreiur, D. inip-raior. Tuli 14ii.ur G iistanlium iniaeia nYpnscilur. ntqite itlen inler mulla curaruni
Suanu 11 teinere provocaniem, eum ea rcscr pio 1111- summatim n-mnulla tiaeianda sunt. Namquc xi mil-
miuis ve-l' 1 sl.ilum, queni Thcodosio aiiseuti adeine- lia CCCCSLVi s.liilos es eo anun qui S' rgii el Nigri-
rai, reforma-scin. Mota enim vcsira 1 lcuienlia sup- niani rcqiiilnr consulatnm, sarril acceasia c lliesau-
plicaii.iuibus cl qucrclis, brcvi cxaniiue jussit in- ris, et pr;efetuir.H inquisilio, et disciissorum liiterae,
t|iiii an Tiiruiios"! cxlra cotifliciuin locato, ac et V. C. prnetlecessoris mci scripta doctierunl. Intcr
dci de ne rebus exeiilcrei provocantc, pos-essionem b;cc igimr iain mult-i valiila, Ibiem eierocntue vestra:
cnrporum Consisniiusessei indeplus. 4Ueg ia igiur C ricbiiam silemio vioUre non nuttii : cnm v.slruni
lincceptione divina, piium cogni ionem lotius ncgo- qnoque iiumeii idvertereni sobu tauiioue, ncqueju-
ti, quamvis spe iatiin milii Iranquillitatis vesirs dc- dicis i>imicii sgnasse resrriplo , ci xslimasse, qimd
tegaiioiie mamlalam, V. C. vicarii prajsenli.c reser- conveuiendus luce fruereiur. cemen- Nam tjiiomoilo
vavi : siquidero videbahir bsec causa cxieris provo- tia vestra vim veteris c •nimiiiationis in mortuum ic-
cati«nibus esse coiijuucta, quz V. C. praalecessore lcndissel, ciiiii gravium etiam nuxarum pueoa liue
ineo ncgabaniur adm ss;r, elalteruni mecumsuinpsc- vil.e solvalnr? Al vero istc lerror tlivi prunipis lillc-
rai cognitorem. Debinc, ulii eam parlera, quas ad i-is conipribeiisns, n« viveoiem quideio pnsset urgere.
i lius lemporis judiccm pertiuebat, vesim reiimti-lis Cravi.t cniin subjeciis sa:pe miuitamini, acucudi po-
oamini , appellationis inquisitione discreU , cuiii lius ituriio qiiam nocendi. Iloc c iani divus genilor
j.iai participem judicii non haberem, turbat.e posses- tiins, in oniiiiiiiii seuiper auioiis ei ore vicmrus,
siins querelain rc^cripio obsecutus audivi. Ei quia nU lege cnnstituii : qui seuleniiam quoqua snbcom-
Tliendosium judicio non interfnisse conslabat ,
quo iiiiiiaiionc deprompUm, cffectu alque exsocntione va-
sibi dempias quesius cst facullates, uec ulla preiuni cuavit. Ilanc vcro eolidilioucm ,
quaui divus C.on-
incndacia C msianttus dctegcbat : exsccutus siim circa staiiinis adjecil littaiis suib, iuulia qnx pOsi visa
g-rmanuni supplicuoi is hasredem coelcste judicium, " suntsBbruernnl. Nam eodeui pnocipe adlmc oibem
reluruiato statu, qucm claruit mox proposiui appel- rcgiiiie, ad Terlullum Pr&fecuiui Urbis memorabilem
latione defciisiiui : licet cultns subdilos quaBSlloui, viium uiigravitezactio, qux si liominis poteUai fuis-
liliellos , quus Tbeodosius publicavit, aputl se rese- sel , clrca persOU tra prioris judicis puluissel biercre.
dis»e memoraverit. Piiliiluminus ubediens imperalis, Nic mullo i>ost lempore, in ClytbolUm Uaximum,
statui ut lides gcsiorum BUperiuriiui ad Augusta scri- parihonore lune pr.-ediium,lituli istius cu a couvenit.
nia miiterelur. Ilinc orla cst provocalio, cajns vei Divo itiam paronta numinii lui, Rootana jnra ei lata
|uslttia vcl cniitiiniacia sacro cxpentlctur arbilrio. modcraule, pnrfeciii ac discussoribus mandau pro-
.!••-
loierea coiisiittiiiimis mrmor , lequeatrari mubilia vincia cî, ei pervices idminiiiranliiuu pubUei
fniciiisque pnecepi, ne medii i.mp ris uiurpatin biti uccurril evaclio. Novissima rcJaiM in coahuu
abiikilur iiidebilis.Oiiiiiinm geslorum litla ilucumeol.i, gennanua clcmenlia luai, ewu ipsam Hasiium, cum
siqiplcuicniis pan 11111 rcl.iiioin ei nioro sociau suni, li.ibcrd apposilltm, qm p rsmiis jndiciuii nmi !•>-
ui diu Bueluanti causx landein siabilcm lerminum percil, priraiscrinioi urbaui offlcii, qu nini solhci-
divluo ore ponatis. ludu pcr tucceuioucs ezigcuda curavcrat, vel sul-
,
38S I.II.IOI.ARUM LIIIEK X. 38G

vemlo nomiiii, vel edcndx raiinui fccit obnoxios. A retinebii.et plerosqoc, uiarbilrorju-iius, si qui fone
Itaque e< a V. C. ac probitissiiuo Anicio Basso, et provinciis vestris inale abusi sunt. At vero posieriias
Avcntio viro spcciabili frequeiilata coginiio, cl so'u- illuslris mcmorix viri Orfiti, nihil cx illo alind, (juani
i.nn niajoreni parleiu deuiti deprclicndii.ei provm- generis insigne quxsivit. Mex tamen iujurix estisia
cialiiiin judicuiu repuit spousioneui : qua professi suggestio. Nam lenuilaii illius frequenter exhaus x,
snni, si urbanum ressarei ofliciuni, per se hujus linem > lest.iiuento, nemo nosiruin bonorum adiiinne
luii imegriiateni posse sarciri. llxc igilur, si h-gibus succcssit. Unde intelligit cleiueuiia veslra, quod oou
eonferuniur, pronunlUbii xteriulas vesira iu profes- metu familiaris causa?, qu;e lcgibus tuia esl, sed iim-
sioue veiuin esse uexuni, iu coinniinatione terrorem. poruin amoresolliciior oe ad inuoceniiam lisci vesiri
ijui i, quoil proxima app.iritio cogendis provincia- iuliuctuosa lantum rccurrat invidia. Et hi-c quidem
ruin judicibus adinota, spem debitis eruendis fecisse cursiin, nemandatum negotium couipereiidiuatio dif-
suggeriliir; non cst nieuui laiux incerla sectaii. !n- ferrct , tanium pro conjugis mese Kusiicianx C. F.
veniel divina majesUis lua cur huic cxactioni perpes pane quxsila sjiii : cujus germana inuho august or
cura ilcfuerit. Nani soceriim meuin clarissimx me- faculiatibus ex Etrurix longinquis adesse prxcepla
iuorix \ 1 1 ii in Uriiium peiit isia molilio ; cujus hx- est. Vestrum vero salutare numcn omnes prccairur.
redcs V. C. ct illusiris ofliciorum inagister asciips l H ne qu0() de lol p r0 vinciis pro majore parte jam rcd-
litlcris suis, cuiu lua: m.iusueiudiiiis verecundia nul diiuni, adiiuc diflicilis exsculpii exactio, senatorix
luui sacro oraculo nomen expresserit. Quid ergo domus inopinaia labes speretur posse persolvere.
cisiiinem merilo illius facium, qui niajor honnribus Multis nocuerit ista condiiio, qui reipub. prxfue-
i|iiam laculiatibus ame annos fere quiudecim vitam runt. Neque cniin jus luerit, ut una fam.lia novn
peregit? ut comminatio sepe lecia , sempcr ouiissa, opprimatiir exemplo. Quxso igitur ut gesta, qu;e
ct novis postsepulia decreiis, quain neque lex divalis fldcm nlatioi is assernm , audirc dignemiui, ieges»
admittit, el solmio magnx pariis exclusil, rcsurât que percnseaiis : quarum plerunique duriliaui
iu inorluum, qux noo fuit ante vivenii ? An inex po- p o clcmenti.i vesira decretis mudeiatoribus tcm-
lius conlumelix causa, et ordioem lot ct lalium sta- peraslis.
tuoruin, cl divi Graiiani rccenlem prxceplionem, EPIST. LV.
et discussorum diligentiam, ci prxleciorum cogni- I). THEODOSIO SEHPER AUO. STMUACUUS PR«F. l:RD.
tioucs, et relationis lidem novis soggestionibus arbi- Felicitas quidein vesira indefessas P. R. c >pias
trer sauciari? Teslor custodem numinis vestri Deum polliceiur, D. impcraior. Scd cauuo judicum sugge-
niliil esse, quod injuria dignus exislimer. Quieto ,
renda non deserit. ut diligeutia muniat, quod inclior
mihi hanc prxfeciur.ini sine ulla aflVctione tribuisiis. fortuna promiltit. Frumenti quotidiauus usus iu la-
Si queqj forte mordct iovidia, si alicujus desideriis cili esi ; olci lantuin specics vicium plebis lenuilcr
reip. amore non cessimus, cogitel privata od>a ad- invecia sollicilat. Cojus rei V. C. praT. annonx, par-
versum leês exercenda non esse. Posiremo cogno- liiim suarum diligeus exsccutor, prxloriaux am-
scat, si quis ilic est, me meo-qne successionera cia- phssimx prxfeciurx, ut ipse asserit, dudum fecil
rissimx atque illusirissimx nicmorix viri Orliti, ne- indicium, missis de more brevibus, qux angustias
que ralione juris, neque bonorum adilione coepisse. patefacercnt condilorum. Sed ingravescente defeclu,
Quxso igitur nc in contumebani judicii vesiri, et sileri apud clementiam vestram patrix cura non de
juri, el innocenlix fraus parelur. Quando ea.va ab- opes bonorum principum fa-
buii, cujus spes, atque
sentibus atque ignorantibus inter alios gesta no- vore cumulanlur. Quare omnes suppliciter oramiis
cueruni? Quis unquam sintentiam numinis vestri si exspectatis preccs, qui vota omiiiiiiu beneliciis
inaudilus excepit? Quando comminatio ad haeredes prxvenitis; utquam primum judices Africanossuper
usque porrecta est? Certe ut ipsam causam loquar, bac specie Komauis horreis infereuda divinus sermo
qux rae, ac necessiludincs meas vobis propitiis, dislimulct. Nam properato opus esi , priu-quam reli-
nuilo jure contingit

it, pars major iieb.ii soluia mon- ,
quuiu profliget diuturna pr.rbitio. Addite ignur hoc
stratur : in eviden tibus nominibus pars resedii. Cu- munus cxteris, qux prxsiare coiisuestis, ui cuncia
jus studio absolveodi sunt debitores, ut implicenlur sxculi bona pari alfluant boniiate.
innoxii? Quare insitam divinis se. ibusvestris oro EPIST. LVl.
justitiam, ne adversmn divi Graiismi difnnitionem, D. THEOCOSIO SEHPER ALC. SYMUACHUS PR£F. l'RI:.
adversum re-cripta tot principum, qui prxfectis de- Dies nociesque solbcitor ut prompto obsequio
bitaeruenda maudaruut, adversum relationem, qux divinx cleinentix vesirx jussa promoveam : siquideui
uberinrem summam docuit exsoluiam, reliqiimn vero non iicet lunga romperendinaiione differri justilix
secundum rectorum iillera-exscnlpendum abobnoxiis ac legibus amica decreia, D, imperator. Unde cauio
inlimavit; ignaros negotii et paternx lixreditaiisalie- opus est ne exisiimaiiooem meam per alios :<llata
nos, pulsari incongrua conveuiy ie paliaris; neve prxrcptis tarditas devenusiei. Nam cum de Maccdo-
exemplum novum pius imperalor inducts, utsucccssio nio sequius de rep. mcriio, ileinque Aininiano, iln-
npthmtium [num. leg. oplir.ialuiu?], qui reip. prxfue- duin milii jiuIk iiini i^rennitas vestra legaveril,
ruut. ad liberos secura noii ti Miseat. Multos h.cc forma Amuiiaiiuui quidcui protectoruiu atieslalione coguovi,
, :,
jlip AURRUUS BYUUACIIUS. 3i>«
.
uiu lirbis viejnaconiingoret, languorc eoMUnipiuns. a < rarium, vktlenlue quntpie eausam Venan'ii ac Ha-
l>e \i I. eduuio varia jactantur, quem jani pridera Iracbia pmfeasin, ac qunrmudam capitalia dumuaiio
ilebuii i u-inJum tollii iludo pnrducere. Quaato igitur leriniii is>ei ,
prununiittvi cogmiiiinem aaerl essc ju-
inausueiudinein fetlram, ne niilii fmudi sii mora, Jicii , ci Veaanlium, quein V. C. ci iiinsiris ufllcii-
alienn stoJio aui lorimre COniraeU : timulque ilc- iiiin magialer Jutaerai exbibcri, crnsui agcnii >n
prci-or ul venerabil'S nernilM vcstra kigiltalim rotnis Hecentio, iiiio prosequeula venerai, csse reJ-
qujerenda diaUugiuil, si fnrie designatum reum co liendiim. SeJ iiiui Venamii ilr.iloris illicitam u-nr-
giiiiiuni cir.i prosi 'iiiieniiinn cura tradiderii. palamque mililiam Marrellus arrueral qimd Jecu- .
1.1'IST. I.VH. riniiiiiii ascripiua albo, m gesia doeueruut, adversum
i.. rnROnomo hmiki. auc. svuuacnos rn.er. urb. lcges ad |ialalina eastra transisset, unn debul olijecla
Snli mnuiuni pnie-tis -Biernae Urbis expenaaa •' reiicere, ut in ea re, qux moJuiii mei egrediebolur
ilelciiu tuiuipluum v.ndiea c, I). iinperator. Uajeaiali etaminia, sateroitas vestra ipsis legilms qius tueiur
auleiu veatrae aubdilaa p.ic-t.i cs, lauium mediocribua auguslior juJicarel.
causi* valcnt fcrre medicinam , inagnarum vero KIMST. L!X.

vos igimr Balutaria uu- rni •-"> tanPEB aic. svauaenDt rn.EF. uirn.
rerum mole tuperaniur. .\J i'. ii,
inina cnnvolanius, ri opemUrgam IV lt implorauius B r ii ii plerumque ra.io, am loriuua eausarnm ui
.ciarni, cui 1.1111 diu sOlilnrura u liil veeiigalium de- iu onnlrnversiis alter aequiiaie, nller jure nilalur.
rr t.v provincue nniiiileiiiiii. Atque ideo jutms eai Tmie liimiaiiu labante Consi iu, Jeliberatio cognitoris
meias ne M-ssaiiiibus subsidiis nei-css:iri.i Jcseraniur, ad cicraenliat vesii.e recurril uraculum, D. imp. ra-
iîic liac emis pcraona! tenuea, alienn, ut i|.ieruutur, lnr. vjiioil eiiam praeaeuiis nrgotii qualiias Jcpnsi it.
serc loleraruut, Super b.ec eii.nu reverciulus unlo N.nn Uuaa anuos egretsa legi inana, cum iu paiiem
eon&nttus, cuui |ier tc nnJcri affliiiia rebus neiini- r- runinaternarnmSyntropliiumquerereluraduiissum,
ici. i.pcin vestr.-e perenniiaiis ur.nit. L.tna raiio est queni veluti ,iJuli:c siub fratrem d>Jus Acliodi cura-
vectigalium , qnae HispaBieuses aiquc Alexandrinna lons asciverat, inlegram rc.(ilii(i<mcinsuffragioju is
invetiere Jelnnt ciniiineauis. Expensiui-um quoque accepit. SeJ m llis provocaiionibus, vnrii-que traeia
litulns rompeteutes uflicii eura digessil. Qu.eso, ui jndiciis, hiira metas jusli triuporis neqnivii exscimi
oiiuiihu , quas colix-reni, libenter inspectis, uiiliuti proposilas actioncs. t!l res monebal, amissum bene-
inililu.c velox remedium porrigalis : urgcutiuus cuim G uim remediu supplicalinnis iniegravil, ScJ iJcm
ccisis. negari iioii pniest illatio sulemnis impendii. iniiliei iiin casns, cti.ui] rescripti liumaniiale fraudavii
i)n»re fcrie (irii(iitii. ut soielis, auxilium : et qiii siquidem mensiuin quatunr diUia mi riculs, sunimo
oicniJiiis piis nova V. R. beneficia deferlis, eliam C die lemporis impeirati exridit cngnitor, eamque sne-
pnsci servate : aique llrbi veîrac aiinueri digne- eessor adveniens practnissn interd cto potesiate priva-
niini . c-i qnod pr*icimissio pr&tcriia suspendit, ct verai. l'ost li:ce, cuui vellel inelnciii cansa; l.ipsum
qiioj fiHUTUS 'i- ..• exspeclat lciniier. reparalioiie sarcire, objeciu lcgis Constaiitinianoe
EliST. LVIII. explosa cst, qux extra ordinem lempoiibus indultis,

r. TnEOOOSIO SEUPEB aOG. SVUUACIIUS I'.:.*r. 1'P.B. longiorem negavit excursura. Secuta est prnvocatiu
Iii negi.ii.s, lempore ac judicalione liuitis, ccitare judicalum. Ubi ventum ad saero sedis examen. ea-
icqiuni) cst ioug.c orationis excursum, ne ei numinis dem cnnstitulio a Fausimo ln-rede Acliolii euratnris
vesiri saluiares actus nncrel sermu prulixior, ci sine rnrsits ingesia e-t ;
p:irs procuraioris, cui aciiones
argumento ler.in luqnacitas moros.i displiceal Musa mandaverai , imn suo vuio eanaam ceridiase
f). iiii|,cr.itiir. Cum iu judicio innderatoris Apnl ,
leiup inbus approbabiit. AJ Imc parenium nuuiinis
inter UarceJluiu, q»i se dejectnm poasessionc queslus vesin divi.riiio prtncipum protnlii sancrjopes , quae
csl, iiemque Veoauiiuin stralorem, ul ipse enuliimat, lii cr reliqnas exceptiones reparatimwm jurgantibua
c ;
isque gennanam Bairachiam, cansa violcmi.c di- iiiliiiniii, si pcr cogniturem eansa labatur. Cum igitnr
Ct-relur, provncaim a reis inconsulia processit, quo<! et in Cnnstamiana lege ,

qua reparatio adimitur iftni
proviucialis coguilnr, prxmissls lilteris ad vieariaiu * pnribus extra orJii em datis, casus isie ccssauiis
potesiiiem, susceptum retinerel eiamen Tone au- disic|ii:iinris non sit exceplus, ei rccentiora scita Ji-
ditorii sacri judex, rectnris afT.itn tuper appellaiione vormn Priiicipnm euneiis negotiis reparationv suti-
<--i consultus, ei prxjudieialem mulciam statuii pro- veuerii.l , si fnrie a juJice doterantur : lacilis in al-
vucatiuuibus inferendam, ei ipsuni qnassilurem cri- icram pariem ease i p*uui , seJ quoJ unum reme-
niini deilil , emn evseeutione vlndicla. l'ost ,'iec ub- Jiiiiii (onwiiit rclm- ambigois, fnrlunam curiosi lu-
re, liomt.us pariium nonnulla geata tunt, uljudicatio ctaminis angustissimis legum arbilriis rotcf vavi
runsummata tnlierelu*. Nam et vir spcri.lnlis de- gesiis omnibnt <l«- more suKjceiis, nt eortun ledw
eeasor meua, cmn mutciam didicisset exaclam, quam iusiiiualionis nie.e BSlrual \ciiiali in.
decrato laeri suJiiorii appellatin pnejudicialit agnu- KMST. I.X.

v ral, causam criminis ad te debere trana-
sta uit i>. tuiodusio siiunisvnnacnus ra.cr. naa. Aii,
fcrri. Btego iJem teeutus, paries in examen acrivi, Urbinm pnpulnrmnque luclamina, quoniam mul
SeJ cnm tc nput reparatio ut etsel ementum, ei
1 1 ni.jui.i privatis, judieio augusiiure ceoaamla sunl,
poenain provocaiiunit aui oxtpeciarei aut tuuipsissct l). impcMtiir. Ueritu ruicolauorun) ac Terraciaan-
58!) FP.STOI AIU M Lllil 11 V 530
giuni r.ins.im, qu.t> post Cam|iani ninderaloris eiamen A BPIST. (.XI. "
VAI.VIHflMANO TIIEODOSIfl I.T AP.CIIIU ALG.

ad sacruin luiiilnrium ex prnvocaiiune migravil, cutn
llll. , SI.M.
ftlNMACIICS PB.EF. llll. I
peis|iirerem pari lance libratim, majesiatis vesir.-r.

arbili iu reservavi. E-t nutem de u,uo ngilor ejtismotli. Uhi priinum i-enulusamplissimns sem| erque veiler,
muoicipibus iliviw Constaniinus r.i m snliacia lcgihus vitia ctignuvil, et a piincipibus |iiis
|*aleulanis
iiiml. iii alimnniam civitaiis iudulsit. Ou.-u summa a vidit purgari ramam proximcritm lcmporuin, Imiiii
siculi aucturilatein seciiius, cvomuil diu pressuin

ilivo Cnnslanie rcgeuie reinp. meilia parie uiulilata
esi. Post qnem Conslantius xqne relaius iii ctelum, dolurem, alnue iternin me querelurum suarum ju sil
annonam Pufcolani pnpuli cssc lc,;attun. Cni idco tlivi principis tlcncgata c-t ali
Bupplicatione depositi,
xiv inoil. adjectione cumulavit. Aique i(a faciiiui improbis audienlia, quia nun erai jusiitia ilefiiinra,
cst.nt C M mod. ejusdcm pojiuli victus accipcret. Dl>. Impcraiores. Gemiuu igitur runcius nlii- i<i el ni
Sctl divoJuliano moderante remp. cunt Ltipus cou- prxfeclus vesler gesla pnblica prnxequnr, ••! ui lcg.i-
prxsidens Terr:iciiiei'Sium lus civiiiiu inauilau commeniio, ^nlla csi hic dis-
sulari jure Cainpani:e ,
qnnd subsidii deciela scnsio vciiiniaiiiin; qtiia ;ain credere homincs desie-
rimieiuplarelur augiisii .s, niliil
ilitiluin nppiila conferebant; ne cnuimoda P. K. ci- runi aulicoruin te sludiu prx->iare, si discr<'peni.
v tas, qux lavacris publicis ligua, ctcahcui reparan- » Amuri, cnli , diligi , mijiis iinpcrio csi. Qni fcrat,
dis iiHbinbus subniiuislrai, defeclusub to exhausia •bfuisse reip. privata ceriunina? Merito senaius
illus insequilur, qni poleniiam suain famx
sncrumberel; vn cl m:c mod. Puleolanis uiuni. ipi- principis
lius dcrogattis, Terracini nsiiim usui dcpulavit, et pr.ciiilcrniii. Noslcr autein labor pro clcmeuiia vcstra
suiplissimx prxtorlanX Si-de siaiuia et dillinita sug-

tlticit excubias. Cui cniin m.tgis coinmmUl ijimd in-
gessil. M.imerlinus id lemporiK prxfecturx Imnore siuuia majorum (|tiod palrixjura ci f.tla dclendi-
,
pullebal. is cum disposiia roburasset, nihilominns iniis, quam temporum ginrix? (jiu: lum c$i in.:j<ir,
ariiiiruiii impuriale consuluii, neijuc ullnin respon- ciiiii vobis conira morem parciiiuin iulelligilij u I
(.iini, t|iiod eo icinpoie bcllo Persico reelnr impcrii licere. Kepelimus igitur rcligionum si. Lum, qm rcip.
leurhauir, accepil. El hinc pcr aliquol aiiuos cucur- tliu prolini. Certe numeienlnr priucipcs uirins<|iic
ril isia prxbtliu, dtutcc Capuana legatio a|md divuni secla: sementix : proximus cnrum c:ctt:iiioui.is pa-
ait|iic im lytitin Graii.innni.ceiiuaniiin numinis vestri, iruni coluil, recentior non remnvii. ,î exeinplum
sii.i taiituiii daiuii i dcploraus, euni fruinanii nume- nuu facil religio vcterum, faciai <li-s inulatiu pioii-
riiiu , quem Cenealisex inuliis urbibus n. P. vendi- nioruin. Quis iia famili.it is cst barlians ut aram
carai, reslilui nmnibus iui|ietrasst*t. Sed occasiouc VtCforix iion rcquirat. Cauli imposleruin suinus, ci
rcscrijiti ciiiii sola nx et vui moiliuiil, qux liorreis *» Iristiiiiu reriun OSlenta vilamus : leddaliu taiilum uo-
xlernx lirbis accesscraw, provincialium lecuperas- mini hunor, qui numini dcni galuscsi. Mul u V icioi ; i
sil . Iim •ni:t, euani \w el icg nioii. Puh&ulani intirti- dcbei xternitas veslra, etadhuc plura dcbcliit. Aver-
c pes Terraclnensiltus ubnuerunt. Cuin ijjiiur iwc sentur hauc poicsiatem, t|iiintis mhil prufuit. Vns
faitsa iu jiidicium provinciale vcnissut ; V. C. uon ainieum triumpbis pafrocinium iudite dcsercie. Cmi-
C' usiderata tumina, qux rescripto divi priuci|>is te- c'is poleniia isia voiiva csi. Nemo colend.ini negei,
lieb:tlur, judicaiionc generali oinnia Puleulams tcd- quam prontetur oplandam. Quod <
iminis non
tlonda decrevii. Verutn pnsi appellalionem cognitio cs-et ju>ta vitalio, s«!tem oniamentis rurix ueciiil
audilurii sacri cuni lllum fiumenti modum, quiCam- alisiincri. Prxslate, nrn vns, ul ea tjux p eri suscc-
panis fuerji rcsliintus, a vs e! ucc inod. tjuos n!> liimtis , senes poslcris relttnjuamus ("<i;<s iciudinis
tcccssiiaies Crliis aeierux civaaa Terracinensis acce- amor uia;:iiiis csi. Meriio divi Cunstantis factuiu din
pil, decreluin esse perspicerei ; wanente detreto di- non seiii. Orotiia vobis excmpla vitanda stini, <)ua:
valis oraculi, ea subsidiu, ijiue Terraeinenses judicio mov remoia di<lici?iis /Eternitaieni cnramus f nix
l.npi el Mameuiui prxfccli conilrnialione capiebanl, etiiuininis vcstri, ne quid futurs ,ii;is invcnial <<ir
uecruborare poiuii, cum responsi sacri nuila etslaref rigemlum. Ubi in lcges vcstras ci verba juraliinius ?
Bncioriias; ucc deniere civitaii, ne populut; utiliiati- ^ •jn.i religione mens falsa icrrehitur, ik-. iu lesiuuoniis
bus xiernx Uibis obuoxiiis, jtislis cominodis itsdigii- n.enlialur? Umnia quideni Oen plenu snui, nec ullus
rci. Ergo, nl in lelius dubiis lien solet, :id clemeiuix |n:;lidis lutusesi locus. hc<l plurimum valclad mcium
vesir.c salubre judicium couvohimus ; licet defettsio deliuqucndi eliam iirxscmia rcliuunnis urgeri. Il!;t
Puleolana posl pramissani rclaiiouem iucassuui cre- ai^ euncordiam teuet omuium, illu »ra fidcm rouve-
didcrit proviicaudum. Prxsineslgeslomin lides.qux nii kiugulnrum, nequenliud utagis aneioiiiatem lacii
perenuiiatem vcstram jiossit muuire. Qua>o atque senientiis nosiris, qnam (|iind mnni.i quasi jur.<iu£
nbsccro ni negoiio inulia xialc nuUnli Undeiu sia- onlo dcccrnil. Palcbit rrgn s dcs |irnfana pcrjuriis,
bile rcinedium deferatur. ct hoc inclyti principes prubabile judicubuiu, qui
' Vitlc dua< ejtistnlas quas cuntra hanc Symmachi scrijisil S. aniistcs Medioianciisis Ambrosius , Wmo
istrx 1'airoluniiv Wll. col. U01-U72. Euit.
,,
591 Q. AniELllJS SYMMACII, S. 394
taoramcnio puhliro liui lunlr So.il divus Coatiautlui A veier.i decerpia suni. Cicniiii sub iinperaloiibtis
iili-iii feeisse dicltur. Ca»lcra poiius illius prlnclple qui alieno ibslilieill, qui resisiuul cupidilati, ad so-
xmuleiiiiir; i|ui uiliil tale estel aggressus, si quil lain dciraliiiur amitieniis injiiriam, <|nod dcsidcrium
nie se atius deviissei. Corrigit enini seijiicinem la- 1011 inovet aufcrcntis. Agros etiaiu virginibui ct nii-
psu> prioris, cl de reprohensione auicccdcnii setcni- nislris dclicienlium vnluinate lcgatos liscus retcnl.il.
pli n iseiiur cniciidaiin. 1'ors fuii ui parens ille c c- Oro vos Jusltlias sacerdotcs , ui l'rbi vcstrx lacril
inoiili.it vestrx in re adlmc nova nnn caverel invidiaui. reddaiur privuta snccessio. Dictem lastamenia securi,
NlHD pntesl cliaui imbis eadeui delemio couvcuiie, et soiint sub pr nripibus non ivaris siabile csse
si iniiteiiiiir i|uod aniinus improbal? Accipiil xtorui- qimd scripscrinl. Delectei vt s isia fclicilas gencris
lai vcstr.i alia rjuxdtsm principis i.u-ia, i|ux i . usum bumani. Cccpit cauiae hnjut cicmplum solliciiaro
dignius iruhai. Nil illc dererpsil sacrariim virginum morienles. Krgt> Romanx rcligiones sub Itnmaiia
privilegbs, dcircvii nnbihbus saardoiia , Itnmanil j.n.i non perlinenlT Quod noincu .iccipict ablatio i.i
ccreniooiis non ncgavii iinpeu-as :.et i

cr uini.e> vi.il cul atnm ,
quas uiilla lcx, niillus casus fecit caduc.vj?
Ktonai Urblt Ixiuin secutus tenaiutn , vidit placido Capiunt legiii liberii, srrvis icstamentorum justa
tirc ilelubra , Irglt inscripi.i fasiigiis dcuin noiuina, coinmoila non nooaiiuii . Tantiiiii nnhilcs virgincs ct
perconiatin eat lempliruiii ongiues, miralus est lt fatalium sacrorum ministri exclnduntur pnediii bxre-
condilores. Cumqufl alias roligiones ipse scqucrclur, ditate qnasiiis. Quid juvai saluli pnblic.c rasiumcor-
bas scrvavil imperio. Siius eunn cuit|UC ni s, Suus pus dirare, ct impcrii ailernilatem cudestibus fnlciro
i-u quo riius esi. Varms cuslodes urbibus cunciis prxsidiis; armis vestris atejue alis veslrii aniieasan-
inens ilivina di>iitbuit. Ut aniina; nascenlibus , ila plieare virtutes, pro ouniil>iis eflicacia voia Buscipeie,
populis iiai.ilcs geuii dividunlur. Accedii ulilitas, eijuscumomnibusnon babcre?linqttc meliori siseivi-
iuc maxiiue bumini deos asserii. Nam cum raiio lus, qux lioutinibus impet.dilur. Itcntp. l.nliinus, c i
oiniiis in opeitosit; iiudc reciius, qiiain de nicinoria niini|ii.ini expedil, ut ingraia sii. Nemo mc puict solam
atque ducumemis rerom secundaruui, cognilio venii causam religiunum lueri. Cx liujusmodi lacinor.btis
iiuiiiiiitnu? Jaiu si longa xtas auctorilatcm religioni oria sttnt cuncta linmani generis incommoda. Honoia-
facit , scrvauda cst tot sxculis fides , ct sequendi parenlom vestales virgines, ac ministros deo-
vt-rai iex
Minl nobis ;>at't nlcs ,

qtti secull siint lclicitcr suos. riimvictumodico, jusiisque privilegiis. Stei't muneris
Itomaut uuiic puiemus assistere, atqne his vobiscum hujtis inlegritas iisquc ad ilegeneres Irapexilas, qtti
agtre seruioinbus. Oplimi principes, palres p.tlrtx, ad mercedera viliu u bajulonim satrx casiitaiis ali-
revcrcmini annos meos, in quos me pius ritus ad- menta verieronl. Seeuia est faines publica, et spcm
duxit, ui utar cxremouiis avilis : neqi.e enim poeni- C provinciannn omnium messis xgra decepit. Non stuit
loi. Vivainmorc meo, qtiia libera sum. tdc cullus iu hxc viiia terrarnm. Nihil nipuiamus atistris : nec ru-
lcges moas orbcm r> tlegil ; hac sacia Anii.ba eni a bigo segeiibus olifuit, bec avena fruges necavit. Sa-
rocenibus, a Capiiolio Seuonas repulerunl. Ad hoc crilegio aunus exaruit. Necesse enim fuit perire oin-
crgo scrvaia suui ut longxva repreliendar? Vidcro nibtis, imod teligionibus negabatur. Cerle si esl hujus
quale fcit quod iiisiiiuendum putatur. Sera tamen cl mnli alii|iiod cxcniplum, iinpulemus lanlam fainem
coiitumcliosa esl einendaiio seneciutis. Crgo diis vicibus annoruiu. Gravis banc sierilitaiem aura con-
pairiis, diis iudigetibuspacem rogamus. i£quum siriniii. Sylvcstribns arbtistis viia producitur, et rur-
cst, quidqiiitl omnes culunt, unum puiari. Cadem sus ad Dodonxas arbores pltbis rusticx inopia con-
speciaiuus aslra , commune cojlum esi , idem nos volavil. Qirid lale proavi periulcruiil, ciun rcligiii-
iiiuiitlns involvil. Quul inlerest, quaquisque prudcn- num mniistros lionor pubiicus pasceret? Quando in
lia veriim inquirai? L'nu iiiuere uon poiesi perveniri iisiis hnoiiiviin quen us? quando v Isx sunl
i-'iiicti>sa
ad liiu grande sccretuin. Sud b.ec oiiosorum dispu- herbarum radices? quando alt rn»s rcgiunmn riefe-
taiio est. Nunc preees, non eerlamina offorimus. cius deserull fecun>litas muiua, cnm |iopalo ct vir;,"-
Quauto comnio.lo sacri xrarii vcsui vo>Ulium virginibus sacris communis essei annoiia? Commciida'i:>l
lunt prxrogalita ilelracla csl? Sub largissimis im- " oniio terrartim proventus vicius antistilum, el rc-
peratoribus deuegaiur, quod parcissimi prxstiterunl. mcdium roagis qtiam largiias erai. An dubium esl,
llonor aolus est in illu velul itipeiidio caslliatis. l't sempcr pro copia omiiium daliim, quod nunc inopia
vitlx carum Capiti dccus faciunl, ila insignc ducilur omnitim vindic>vil? Di< ei aliquis, sumpium pubticuw
sacerdoiii vacasse uuinei ibus. Nudtiin qttodaminotlo denegatum alicnx re'igionis impendiis. Ab>iia bom*
nuiueii iniiiiunila is rcutiirunt, quoniam paupcrtaic a principibus isla nntenlil, ul quod dc conimuni qui-
ditpendio tutaauni. Iuqueaiuplius landi earum tri- busdam tributiim esi, in jure lisci esse titlealur. Nain
liiiunl, qui aliqilid rei detralnini . siquidcm saluli cum rcspub. tle singulis COOStel, quo I abea profici-
publicx dioaia virgiuilai cresi ii ineritu, ctiiii caiol Stilnr, lit rtirsus proprium sinûloruni. Omnia regi-
praoiio. Absint al> .ojain vctlri purilale isla Cinu- lis, scd siium cuiquo scrvaiis, piusojiie apud vos
pcndia. Piscna bonunun principum, non ueeriluiuiu juslitii qii.nn liceniia valet. Consulita cerio muniii-
dainnis, sc>l builinm ipoliit nugeatur. Ullumne lu- ceuliim vcnram, an bxc publica velil aiiilUuari,
. iiim coiopi nsai iuvidiini ?El quia avarilia iu vesirot qux in al:os iTtMluHstii. Semel tioliori Iblns deiau
uiurcs uon CnJii, b.c iniieriores suni quibus subsidia cuinpeiidi.i dtsiiium c SO tr.biicuiiuin ; cl .juoJ a pr.a
,
EPISTOLARUM I.IBEP. X. m
ti, i i beneficium fuit, usu atque xtalc lii dcbilum. A e.t s. in ocnlis pasitus mercalur aliqund inomimcn.
Inanuui igitur metom divino animo vestro teni-ii iu- tum reli,;ionis, qui meruit advocari? Non f„'io signa-
uitcre, si quis asscril conseieiiliain vos habere |r;e- lorcm, cui pars b noruui magua dcfcr:ur. Nain ctsi
bcntium, nisi detr&hcntium snbicri is invidiam. Fa- inlegra conscicnlia, non lamen sinccro pudore diia-
veant clemcntix vcstrx sectarum omnium arcana tur. At vcro baee levia p gnora, aut amoris gralia,
prxsidia, ct bxc mazime, qux ina;ores vesiros al - atit lestaioris vcrccimdia relinquiiiiinr. Nibil bn <•.
quandu juveruni, vos dcfendaui, a nobis rol.niur. rcligioni novis legibus derogalum cst. Manct isio
Kuiii rchgioiium stalum pelinuis, qui divo parenli usu*, ei nobis jnra servantibus scmper mancbit.
ciilmiiiis ve tri servavit imperium, qui fortuiiuio Dins < t bumanam meinoriam ralionalis
so'us posi
principi legitimos snflecil hxredes. Spccl.it senior emcrsit, qui excmplum nova: judicaiionis inducerct.
i lc dhus cx arcc siderca lacrymas sacerdolura, et Ilinc orta cst provocatio Qux nbi auditoi iiun sacrum
sc culpalum putai inore violato, qucm libenier ipsc decreto etiam vcstrx legis intravit, rursus eludcndi
>eivavii.Prxsiatcetiaindivofratii veslroalicnieonsili judiciicausa proposilum est inane commcntuni , ut
correciionem; legiie faclnoi qnod senatui displicuisse ab illustri viro privaix rei comile dclegnta cognitio
nescivit: siquidein consiatideo exclusam legaiioncm, dieeretur rationalis examiuis, aique idco ruisusail
ne ad emn judicium publicum pervcnirci. Pro existi- B ejusdem judiiiuin debere transferri; c uni oinius
ina ioiic est icniporiiin superiorum ut non diibilctis quxstio ex precibus Uarliani dudum proicctoris, et
abolcre quod probandumesi principis non fuissc. vcstrx cleineiiii.i' largitaie
descendens, sacro potius
ainliioriocx provo aiione compctcrct accedeme :
EPIST. LXII.
ciiam proxima sanctiune, qux iudiscretas liujusmodi
D. THEODOSIO SEMPER ACC. SVMMACHUS PR£F. IRB.
appeilalioues ;cdi qux vieem principnm tuetur
Cerluro atque dilucidum esl niliil csse tam fami- prisco jure eommisil. Exaniinatis igitur omnibns,
liare legibus, quam veslra dccrcla, D. Iinperator. pronunliavi bona obnoxia non esse rcscripto : cmn
Scdcxsecuiorum prava intcrpretalio, duui supplican- vrstri nuniinis xlerna juslitia, si scriplis aut
legilimis
tibus f.ivct, plcrumqne jussa corrumpit. Siatuerat successoribus vacarel bxreditas, lisctun staluissci
rereplns in cosluoi gcrmaiius nuroinis vestri, cum admilii: lias anlcm facullates, Marccllus, liizias ei
M.ntianus duduni proteclor Aggari.e bnna lanquam lcliodorus juxta defuncti voluniaietn cn-pissenl.
vacanlia poslulassct , uisi ea hxreditasscriplum suc- Nunc seiiteutiam meam defensor venerabilis domus
ccssorcm vel legiiimum non babcret. in jus fisci tan- inusiiata |irovocatione suspendit.
Sed cuui hujus rci
quam domino nuda conccderct; et ttinc insinualo per nuilum excmpluin coguiiionalis exsiare suggcerci,
ration ilcm palrimonii modo, oppcriietur peiilor quid C nihilominus subjeciam vocem libenter ad
ei sacra deferrei liumanitas. Annus fere secundus relaiione summaiim cuncta complexus, Gesiomm
est ul per defcnsorcs et raiionalesaugusiissim.-e do- quoque documenta sublexui, prxsuinens bonis placi-
imis, cum justitia solemnis oraculi, scripli faligantur lura principibus, qux secundum lcgcs pro fania tcm-
hxredcs, licel jam scxtus annus a teslamcnti recita- poruni judicavi.
lione numerelur. Novissime fortuna causx impctibi- EPIST. LXIII.
lem scopulum fcedx coguitionis incurrit. Nani cum D. TIIEODOSIO SEMPEft AIG. SVMMACIIUS M.tF. IRI).
apud virum pcrfcciissimum rationalcm Bassianum, Petronianus urbanarnm dudum coboriium miles,
pi imo delator bonoruro, secundum sacia scita petcre- ad corniculariorum gradum inculpati laboris
diuiur-
lur, novi) ausu calcata prxscripiio esl. Deliinc, cum niiate provecius, more insiituioquc majorum
lesti-
testamemi jure confecti fideui recilatio publicarci monium meruil caslrensis industrix, quod cxttris
caliiinuia inanis objecla esi, quod signalores nescio quoque posl honeslum cursuni slipendioruin judicia
quid legali ex eadem voluniaie cccpissent. Adduntur detulerunl, D. imperaior. Dignunv esi igitur diviua
cliam scripla divalia quibus astipulaiio cujusdam vestrorum lemporum feliciiaie, ul peractani siue oi-
remota est, qui suam juvisse causam icstiuionio di- fensionemilitiam, si perenniialis vestrx pius vul.us
cereiur : quasi vero simile essci exemplum, ut tcnuis D arriserit, prxrogativa solcmnis exomci.
bonor, quo subscriptores ob amicitiam defunclus EPIST. LXIV.
asperscral, lcgilinium pnsset aboleie judicium. Nam D.THEODOSIO SEUIER AUC. SV.S.MACHXS PR.€F. UKB.
si his legibus vivcrcmus, iuimicis signatoribus tutius Curx mihi esl ut qui auimis ct majestate coii n rui-
utereiiiur, quoruiu offensa uihil de leslatorc liuinani- mutua
lis, bonorificenlia gaudeatis. Dignum est ig"i-
talis etigerel. Piget dicere in quinque numero soli- tur, D. imperaior, ut dccretiiui senatus ad inviciissi-
dos potissimum sub^ciipioris fuisse legaium. Cxie.is mos fratres numinis lui, si ita placet, clemeulia lua
enim magis commeiiioraiio bonesia, quam pecunix insinuanle perveniat. Quorum auctor ei parens, ut
quxstus accessit. Lrgo aut exiremx paupertaiis suc- dudum V. C. et illustri ofliciorum magistro me scri-
cessio fui', si putatur cxiguus bonor fidem legiiiini psisse memini, statuarum equestrium bonore deco-
judicii sauciasse: aut si ccnsus bxreditarius existi- raius est, quas ei ordo venei abilis Africani ei Britan-
niatiiruberior.aliena esla suspicionibiisbrevissuiuiiia nici belli recordationc decrcvit: ea scilicct causa, ut
legati.Quis non fainiliarissiinum quemqua signaudis juslis supcriorum ducnm (itulis, prxseuliuui circa
adhibet. cum cxtrema coiiduulur? jam quid miruiu vos devotio provocelur.
Patrol. X^ III.
13
395 Q, Al UI.IHS SiMMu.lirs. 39«
EPIST. I.XY A I I\Si. i XMII.
P. TUK0D0U0 M.uitli ,\i (.. IVUOICHI I ni l i uno, i'. iu.;odomo iKUPtn vi... siMHAi.niis rn.er. iub.
Cun DMUcipoj salinirum magno cx mimero ad Ilelloriiiii qtiidcni vcsiroruin Uorioso- exilus faina
pau.os rcdacii, neees-ilatis puLlic.c molciu lorrc non iion oecuiit, sed major csl viilori.i' fidts qu .r oculn
poawal, dolou luppliealiona moruorunl ut ln qui ipprobatur , D. imperator. Duduni fando aceepcral
•decreii aique OXCUMll ante fuerant, reddcrcnlur, ci 1\ it. cuaorum funora S:innatarum. Aiuunc rohOr-
'\ uliiscorporibus, scu vac.inlibus, justa supplcntciita nata eil nunlioruni Ixtiia spcctaculo tr.timptiati.
iiicunclauicr acciperent, D. impcralor. Allegaia igi- Jam mlnoroi non siiinus vctustaiig excmplis. Vidimtis
tur prxceptione divina, euin plerosquc cousortio iuo qtHD 0CU oiiraiuur , cateiiaiuni agmcn viclx genlis
anie decrctos nniniii Maccdouii guflVagio reperissent, induci, illoique jamprldem trucei vultus miscro p.i-
rclalioncui supcr cnriun iiiunimiiiibus iinpctraruiit :

lore mulalos, Stetil nrens medio subjecta voluptaii,
vcstrx enim lantuni dcmcnlix libcrum csi iniquc qiuc fuit anic formidini : assuelx armij gentilibus
eliciia rescripia reioindore, Tunc urgenla dcfectu, manus gladiatoria instruinenta lenuerunt. Felicein
navicularios xqtie ligiioimn obnoxios funelioni ad iiimis belli isiius duccni qui, divinx clemeniix vesirai
pnrem sollicituilinem vocarc cospcrunt, ut ulrtusque frcius auspiciis, c\ nuincro liosiiiim aliosad securi-
COrporil cura cnnjuncia iiidiscretuni munus ignesce- B tjtcin p:ovinciarum pcniius exslin\it , alios ad Ixli-
rcl. At i!li nonnullos dc lurmalibus suis tradcrc ma- liam plobil Marlix rcsorvavit. Mciito illi ju.licia vc-
lneru.it, quam in socicialcm lanli oncris couvciiiic. Elrirespondenl:juroin littcris imperiilibu ixpece-
t aque factiim csi ul, iisdcm volentibus, ceni liomines lebratur. Neque enim tanta devotio digniorcm possil
uianeipibusjungercnlur. NuncperenniuiUToatra sia- invenire pr;vconem. Sii vnbis frcqucn* usus ac faci-
lnlcm censioneni publica causa dcposcii nc obrcpti- lis laurearum , cl eos qui hrte ausu- impios in Ro-
vis siipplicatioiiilms tubsidia iutegr.iti corporis sub- iiianum noinen cxtulcriiii, forlitndo milituiii eapiat,
luanlur. Itelationi Gesta conjunxi, lam dc l.is lia- arcna urbis cxpcnd.t. Perpetua bxc devolis ciiibus
bita quos Macednnii iiilcrvenlus absilveral, quam me virtutis vestrx lanquam iributa prxstetis.
discepUnto eoofeeU : quibus sinc vencraiioue cujus- EPIST. LXIX.
quani volunlas iiaviculaiiorum iwnnullos mai.cipibus D. TUEOHOSIO SrilPER AUC. SVIIUACHUS P|.*F. IRO.
depulavit. Eril jam sacrosancii numinis vestri el il- Ccrta officia sunt cniniuni poicstaluni. 1'rajfeciurx
lorum intiquare luflragia, quos oslenditur ambilus wbanae propriuin negolium cst senaiorum jura lu-
iiberasse, et his obstiuere adiium supplicandi, quos lari, D. imperaior. Quare paitiunimearum convcnius
sui c rporis adjudicavit assensus. neccssitate , allegaiionihus clatissimorum virorum
C justa posccnlium dcssc non poiui. A quibus pleraquo
EPIST. LXVI.
serviiia palatinus Eusebius jussus eruere, ut bonoruni
D. TDBODOSIO SBHFER ALC. SlUSUCUUS PU.CF. URB. Catuliclarissimx memorix viri quxstio judicat oni-
Devotione et more commonitus, magistratuum i ns sacrisque responsis consumm.ita repetatur, que-
noinina, quibus varias funclioncs designaiionuin leni-
rimonias oplimalum, qui dndimi partis fruuniur, ex-
pore amplissimus ordo mandavit, aj xterniiatis scivit. Ventum est igitur ad lcgcs eisccutoic cu- ,
vcstrx perfero notionem, D. impcrator ul muneri-

:
pienle, quem contradiciio rcpellebat imploratxque :
bus exbibendis, aut subeundis fascibus dcstinaios

TuStri numinis sanciiones, qu.e senatorum conlrovcr-
cognilio imperialis accipiat. Ilis copulati suut qnos sas irausfcrre aburbano foro ad pcregrina vetuerunl.
scnatui vcslro recens orius adjccit. Prolixus in tali- Sed cuni asscrercm non eamdem prxrogatiV.ini essc
bus rebus esse non debeo, cum dccrcli publici fidcs scrvorum quibus supplicaulibus cerlum perenniias
,
gcslorum potius insinuaiionem postulel, quam lar-

vcslra detulil cognitoreni, rcsp nsuin est quod ,'or-
gum rcfcrenlis eloquiuin.
tunas clarissimarurn personaruin precatio sublilis in-
EPIST. LXVII. ccsseni. Inier hxc cum Dona'us
, assislerel, cxieris
D. Tllt.ODOSIO BEUFGB AIC. SVUMACUUS VR£ V. UU. precatoribus sacro junctus oracul», quxsivi, uti n os
Eti.msi prisca instituiio mittendis td e.eroeniiam T» e -i, eodemnenomineaiius snbdcrelur, qux liomincm
vcatram eensuum bievibus cursum ei ordinem non condilio li.ti crct, cl an ipse de Caluli judicio suppli-
dcdissel, D. imper.lor, dli-eniia tamen boni sxcoli casci. Tmic illc llilariani clarissimi viri lerviim pro-
ii.lrm publicx insirucliuuis e.vigeret siquidein con- ftssiis, ifa illjruni
:
prccum cnnscienlia , qiiasdicitur
venil principes cl parentcs bumani generis edoccii obtulis ecum cxtrris, alicnumse consl.interasseruit.
quid rpvcrendo ordiui vd scnatorum novormn acces- Atqiic iia visacstsup, licationi, fi.lcs cliam de auclore
sm adjicial, vcl cxcnsatio deirahai. Ilarum rerum nuiare. Adjccta csl alia plem juris aique ralioitis;
xlernilati vesirxlidum exbibebit iiidicium Irimeslris
quod post cn bras roguitioncs et rescripla ad relaiio-
insiruciio quam solemuiler sumptam de oriicio ccn- ncm iniiiicrosa ,
ptenani lcgis iucidoriul qui deono
suali, paginis relationis annexui ut niajestas vestra
:
cenlri retiium Buppliciruoi. Exsiant quppe sentcn-
cognoicat quis in implinimam cnriam collegarum li'x, quas ciini provocaiio teniasscl inbibcrc, tonstil-
numcrus inlliixcril, cl quid ceusibus scnatoriis,
aut tus relatione dlvus genitor etomoatia vtatra iiru'm
m-va professio iiicrenienti dedcril, anl
exempiio vo- poiu l qinstiimi. Coi vicion e fiscns accessit, cinolu-
ius impuUrit, luenium bonoruni Catuli cl:n isslmte mciuori.v viri. m
597 EPISTOLARUJI LIBER X. 598
asserinm cst, pro ccrta parte soriitus. Cum igittir se- A ciislodiluin cst, ut siuc strepituomnia Qnircntur.Vc-
uatorum allcgalio rescripiisac legibus nilcrciur, ma- riim cum vir sanclus Eulalius ad Ecclesiaui Latcra-
liicrunl catisani suam vcslrc per inc aperire juslilise, ncnsem il exscquiis prioris epscopi a populo ct ;
quam legilimo vindicare judicio , securi decretorum clericis fms.ei adduclus, ibi pcr bidtium cum inaiima
qux ct neccssilaie juris, cl divi patris vcneratione muliitudine ct tum pluribu* saccnlulibus remi raius
srvabilis. Ilaipic servos bona (iducia Iradidcrunl, esi , ul cxspcctarctur dies consuclus quo posse.t so-
<(ons in pnrjudicium aliscntiinii ,

posl consummatio- lcmniier otdinari. Cum hic ilacssent, subilo aliquanli
ucm ncgoiii, aiquitas tcinporum , quanlum prasumi- prcsbylcri cutn Bonifacio c.usdcm ordinis ad Tbco-
iiiiis, iioii paliclur audiri. dorxocclesiam, collecto poputo, properarunt, ibiq'jp,
EPIST. LXX. liabiio tractaiu, ipsum ordiuue episcopum vellc ccc-
I>0. VALENTIXIANO, TIIKOD0SI0 I.T ABCABIO SKUPEII AU6. pcruut. Quod ubi eomperi, otnnes qui pariter crant
siiDinmi- rn ;:'. nrtB. ad ine ut vcuirent presb)'ieros depoposci : ac rcsi-
Quiit liabcal r.nndilionis hiscriptio nnslis prae ca> dens cuni clarissiuio viro U ibuno Sereniano, eos ad-
leris, juiis pulilici comliiores, 1)1). iiupcralorcs. Pro- iiioimi , nc i|u d lemere fieri pateremur, aut contra
visum e<l cnini nc quis lcnicre iu alicni rapilis dis- sacrailegisordineni venirent, aiilcouiiacoiisuciudinis'
rriinen irrucrcl, ni sc idcni prius pn:n;e sjonsione B raiioncm. Sed laniaperiinatia restiieiunl,utqiiidi|iiid
vincircl. Scciiiiduin h.cc scia legum agens in rcbus minatum fueril, faccre niiiiiin dubitaienl. Nam eliatn
Africnnns, accusatiimcm profcssu% Compano et Hi- prcsbyicrum lionibi iiiin iu ecclesia Varcelli ordinaii<
gino claiis-imis viris violcitire ciimcn objecil. Con- dum essc doxeiuut, atquc cuni eo ad S. Pelribasili-
liinio , tit severitas exigcb.il , reos cuslodia militaris c.ini ptoccsscrunt. El quoniaiii pielaiis vcslrx rsl
<li sitnitl.it.: dignitiite circumdcdil. Sed ubi parlcs snli de bac parte fcrre judicium, statim pro compcteuti
examine constiterunt, mulio Inciamine patronorum sollicitiidinc vcstnni inajesialem crcdidi consulcu-
decursa cngnilio , or>lione nia<;is, qiiam probaiioni- dam, 1*1 quud jiieUs vcs:ra diccrnal, pr;cceplo vc-
lnts rcdundavii. Cum loitga verborum sc ie ciusa ira- slri nuiiiinis evidcntcr iuformct , ctc. Dat. quarto
bcrtitir, siimmalcs Ancinx mbis ,
qtios til con«cios calend. Jauuarii.
ccusalor cxciveral, adhibuimus quajslioni, gcsioruni EPIST. LXXII.
tirdincm sciscilamur. Uiiinium convcnil asscrlio, niiur. iio.Nonius aucustus symmacho pb.cf. unn.
liil lurbarum cssc conflaiuin. Tunc ud eliitlendnm Gettis omuibus recensilis, luudandev sublimitat s itix
juiticium pr.rscnlia ctijiisdani ncpil cxposci ,
qocm retitiune percl.truii in oidinaiione veuerabilis tacerdo-
niiii icncliat inscriplio. Eo deniquc res rcdiil , ul a lis qniclem vcterem puucorum insolentiam altenlare
parlibus Africani accnsalioiiis omissio desper.uione (] toluisse. Sam cum post abscessum venerabilis viri Zo-
pctcrcttir. Supercr.it ut, crimii;e non probato, in ac- sioii circameritum EuUtlii ordine subrogandi communi
ciisaior.-ni formidata rcis pccna transiret. Sed ctim jttdicio convenitns mullitudo sonuisset,uc plena ergr. sc
nio Africani militia paritcr alqnc inc.iula adolescen- omnia qttce rcytila Cathoticx poscerel disciplittm suc-
lia pcnnoverct , inalui judicium de eo icmcnlia: ves- cessoris coiifirmutio CHitodiret , vehemenler miramur
ir.c rcscrvarc. Ala cst cnim condilio magislraluiiin, oiiquos exslilisse qui solemnitatc eontempla circa or-
qnorum corruplx videnturcssc scutentiae, si sinl le-
dinalionem allcrius feslinarent. In quorum castigan-
gibns miiiore-; alia iloiniuoruni pnncipuin potcsi:is, dum factum mansuetudincm noflram rite oportct insur-
quos decel acrimoniam seven juris inflcclerc. Rcla- grre, nisi hoc lantum gerere decernemus eoi nd veniam
lioni gcsia stibtcxiii, partitim quoque supplcmcnla pertinere, quott tapsumcito proprium coiUueuies adde-
socuvi. Quicso vesitam augiisiissimnm pireniiita- prccnndi suffagium sunl relapsi, ignosci sibi super id ,
ii.it: iii, perpcusis omnibus , scqucnda jubeatis. quod vim perpessi conquetti sunl , pouutantes. Conve-
EPIST. LXXI. iiiic ergo VGtnm el stndium noslrum circa Eulalium
u. i»p. honoiuo sempeb ack. svmhaciics rn.tF. ubii. sactK legis antislitcin sut>limitat tua clementia? nostrir
Qunecunque iu Urbc gcriiniiir mc. laccrc non con- auctoritate pratenli cognoscat ; cui competent uumerus
\cnii pro ilebit» f.imulaiiis qiicni inajosiaii vcstrtc u or dinanlium, lcgilimi solemnitas teiuparis, locique nita-
icnipcr exliibeo. ( um iliu cpiscnpus Zosinius gravi liias rrcle v. ticritndi nominis apicem coittiilcruiit. Cuin
uicoinmodu laboraret, usquc adco, ui freqtienler inor- niiiem Ttonifncio cuiisiel oninia defuisse, sitperfluc cx-
Iiiiis jactaretur, accidit tit seenndo dic posi ingres-uni spec atam sententiam noslram csse sensimns, cum /«•
incom vi'a dcccdercl. Statitn (ul couvencral) popu- rliim sunm i;isi <;iii prasunipseranl admolis damnasse
liiin alloqucudo commonui , ut cum quicto clcrico- precibut rideantur. Absolnta iiaque deeernimus jus-
liim tractatu omnia linirentur, ucc se rebtis dispo- sione, cxtraordiniiria piasumptione stibmola, Bonifa-
nendis miscercl turbaiio popularis: stiiuidem certtim cium inlerdiela confesiim Ijrbe prohibeti (eril vcre-
csscl in eligendo episcopo D. i omnipotenis cxspc- eundite ejus ul, morc n gerens cecleslibus consiilulis,
ctandum essc judiciiim, domiui iinperatorcs (llonoii sponte disecdtti), perlinacius resistentcm, invilum prw-
ci Thcodosi , pii , fcliccs et inclyti victorcs, semper cipimus erpelli. Plebeim tane seditionis aticloret cuin
Angusti). Adinoiiui ct corporams, officiis quoqtie in- scieiis jiiis snblithitas lua . Summaclte pareus caristiine
lcrniinaius sutn , ac majores deiernii rcgiontim , nc clque amantisfinte , statuat alli . i ; alque in eos enn-
qu :
s qiticicm l'rliis veslrae inibarc lcntaret. Quod ita tjntc vindkari . ut res trmere oiasumpla non trantcat
Q. MIREUUS SYMIIACIIDS i<0
unpunita. In quart Aphroditium V, C. tribunum et

£ qu,ia male fucrant ailiuista tomeritate paucorum ; ol
nuliii iiiiii diriiji a r.ostra mnntuttudins plucuit , Hl, pra - -
i|unii.i grttla suscepla tinl quae clememia vestra
ijMfj m , '/" ! jlafuinHJ celtriui implranlur, ana/fiiuj divlno imlicio el pcrsoverandai religiouis revcrenlia
<;:< i » popun' liui/a perfur/'ii/iom* VJXJlur, It imcala <l rnenda eredidit,et pro quiee pnpuli Rumuni
.'iim irajrjlur unlvjriiMs, qusm tecundum vctcrcm c.onin perpetuun servandn consiituii. Dai. texlu idus
sueiudintm obitrvatu nxratlegii myiteria tutceptrunt. Januarii.
Hut iii tum. Jaiiuarii, Havennaj. EPIST. IXMV.
EPI8T. I.Wlll. PBESBYTEBl PABTI 10.111 Ai.ll, QUOtl SCIKRNT lUPr-
r.I
BATORKU DKCEPTUU ni.i ai IUNK, 11ATIS LITTERI* BBU
II, IIONOHIO SEMPBB AUC. slUMACIIUS PR.EF. UIVU.
pnscuua BKU Ul.sTAM certa ITDE [URRAKT.
i Lii priaiua saeer tsrmo pietatls vcsirx exspecla-
tionem populi celeritate prasvenit, omnequodsibl di- I'eiimut clemenliam retlram, piissinii et clemeni t-
versitas voluntaium osurpsverat de episeoporum simi impp. Uonori et Theodoti semper AA. post abt-
electiouo , submovit, acdivinj provisiune inler iui- ceitum S. Zosimi papw F.ccletiic Catholica.' urbis liomac
lia rcsecavii quod urdilale imperlta multiludinis, (k/ fiiri uiot volcbul alqne ipta rcligionis ditcipima
,
rrescentibus studiia , difllciUui poluisset auferri , f). dictabai) pturcs in nniim convcnimus succrdotes, ut de
iinperaior. Ob quam rem slatim dcbito famulatu im- B connuuendo mtctttore eommuni judkio traetaranui.
plcre i|UJe fueraiil imperata pruperavi ;
el qnod Srd quonitim l.utrrunensem eccletiam, obsnurlis pene
leiicuaii clementiat vesirae ascribendum cst, res novi omnibut ingretiibut, arckidiaconui Eululius, conlent-
cxempli , ci niaximx contentiouia maguique certami- plis impie snmmt saccrdoiis e.rseiiuns, diaconis el pau-
nis, u( sine commoniliouc populi cojpia fuerat, ila cissimis pretbyltrit, ac multitudine turbaiir plebis ob-
calva eleineiiiia vestra cum lotius multiludinia qoiele lervabat, alteio dit ud camdem ecclesiam, ul>i prius ab
linila esi. Nam cum eo tempote ad me sacra perlaia omnibut fuerat comlitulum, habitu omnium cotlatione,
esset auctoriias quo sancti die erat celebranda so- properavimut : ibique panicipalo cumC.hriiiiaiiaplcbe
temniias, sialim ( ul opuitcbal ), niisso primiscrinio, concitio, quem Ueus jussii eleijimus. Namvenerabitem
Bnnifaciuni ad me venire adinonui, quuJ praeceplum viruw Utiwfacium, vetercm prctbyierum, in lcgcdociii-
fueral, agnituium, uiaprucessiouc.quau) sibi inhilti- simum, ac bonit moribut comprobatum, ct (quod euiii
lam didiceral absliueret. Qui, convcntinue conteiupia, niaijii orna/>a/) iuviium, acciamatione tolius populi ac
processit, alque cum quem dixeram dedit populo contensu meliorum civnatis asseruimus divincr. instilu-
verberandnm. Quod ubi nunliatum est, liabito citm tinnis tirdim consecralum. Nam subscribentibus plut
V. C. tribuno Sereniano iracialu, ad sanctum Pau- minut teptuagintu presbyle.is, nstuutibus novem divei-
lnm, quo convcnerat , et sacra nxemplaria pro causarum provmciarum episcupis. bcnediclionem compe-
tvla direxi, ne quid in injuriam publicam dc prxcep- tenli tcmporc confat fuiue celebralam. Ac priut omr.i.t
lis immissa inulliludo tcmcraret , ct parfem officii qtuv solemnitas cxigebal celebraia sunl. Sed cum prat-
pariier destinavi. Sed neutriun Geri passus , cutn ad dictut Eulalius {quiuntea per tietcontacerdoleiiioslros
l. rbem vellet pariier cum pnpulo remearc , statim fueiat ex multorum auctoritate convenlus, ne quid sibi
ml porUStam (.onuibernales qiiam appnriiores occur- temerc pnvter contcienliam eleri majorit astumcrel),
rerunl, qui cum (ut statulum luerat) Urbcm vestram ciicumvemis pnucissimis preti>yieiis, ntale acceptit his,
ingredi proliibeinit. Verum ipsos quoquc contem- ac divertm euittdkt mancipalit qui ad prohtbendum
iumiiIos cr<:didit , atque violenter ingressus , a ccrta cumHlleris venerant, exhilito eliam cumaliit 0*tiensi
1'rbis parle pluribus uecnrrcntibus est repulsus, nee cptscopo, quem prope moriuum constat accitum (num
permissus quod cogitabal implere. Quod ubi lorba tractum essc nolentem lenittegrilude testaiur) in locum
qnae comiiabatur aspexil, sine aliquo tumuliu dis- sibi nnn dcbitum , incustodtto rel.gionis ordine, pcr
persa esi. Ipse vero cxira murum duducius non lung i ambilum proruistet, cospit fuclum tuum per hoiuinct
:>.!) Crbe reinoraiur qui ne, occulie pcr nociem in- dis.iplimv iutciot ac religionit indecenter lueri,a:sii-
., sus Urbem, ad ecclesiam convolaret, et rursus mans humtiiis p.rturbationibutsc confunderc senleniiim
populi slodiacnmmoveret, communi tractatu pro
D posse thvinam. El quoniam ,letnenttam veslram cvmtit
compelenli solliciludine cunlubernales ct apparitores f.ihidicn relutwne deccptum, ul wcscioquid in iujmxum
qualuor illie sine injuria ejns cbseivare disposui, divini numinis tanciretit (i.am divinum «sl quitii)itid
exspecuns quid pielas vcstra decernat, ul quies tantorum firmal electio), pciimus piclalem vestram ut
pi;--i t iiiia: liacieuus servata <st pcrdurare. Circa remoicrt priora consiituta jtibeaiis, aique Eututium,
partem vero Eulalii episcopi v, ncrabilis viri, qui eo qui m loeum suncpsil alienum, ad comitatum serenita-
ilio pcnc cum omni mullitudine ad ssiicii aposloli lii iv.Mnt' niiu tiucl n ibus suis debere adduci. Nos entni
l'ri i basilicam solemnia celebrabat, ubi primum profitrmui S. pnpam llonifacium nottris cum tuctrdo-
pietatis vcstrx prrccepla tuni publicata, fuillolius tibtis ntifuluium : retictit tingulis tilulit pretbyteri om-
l.rtiiia civitalis. Inde e.i qux populua Ilomanus pu- nes adiiunt, qui volitntu em suum, lioc est, Deijuditium
blico gaudio diversis acclamatiuuibus agentgraiias proloquantu.-. Jubcut eiiam vettra clemcntia omuet
inajcsiati vcslrac (icstalus e>i) credidi publicanda, adetst quot cauta conitringit , jjki jtfjjMJirijBM uo-
eirelalioni mei universa subjeei, ui agnosceroi pic- tcntes, qni se iwn patienlut a.itiuci. Incenietis, tUM
las vcsira quanta quictc l'rli iui eorrecla tinl ii.jiiiiri inctfta discHtiiOi fnojj omnljua dniuis
;
Wl EPISTOLARUM IJP.IJ. X. iC2
/fyi. !i* abhoire ,', wT«m t/iatn ttispticere possit htttna- A suum compositis mendaciis c^cuss- :• i. Quo i ;ie in
ttis : qno lioc eonseeuli agamns nlerno impdio vettro aliquo clcmcnliam veslram latcal, cadi m qucc nbtu-
maximas aique uberes graiias. lerunt a* Lis inscria transmi-i, ue quiil piam suppi •
EPIST. LXXV. sum esse queraiilur. Supcrcsl tit apud cfciiicuii in
Ilir. iiu.Mir.its SEUPER ah. svuilAaiO PR£P. URB. vestram nullius partis siudiis fainuli vcsiri appeia-
Post relationem subtimitatit luw delatam mantuelu- iiir absentia, qui scmper niajc-iaii rcstiie puiis s *r-
dinis nostrai auribus, pres' yierui am lcgalio ia:s,uit uo- \iiiis ap, rob tus, a!i impiign iiioneet ravore ainbartuii
bis iwn supcrvaruw delibcra ionis injecil. Ueo dccet, partium, utdccebal, credidiltfinperamlum.Da;. viu
ambguilale tepotiia, fidelem rerum ordinem coinmus wl. Fcbr.
espcriii :quamque parlem prcelermistut yestcc rei ordo EPIST. LXXVII.
ci i/ti«(, quam tcmatus annual, mullit ccram censenlibus, imi'. uonorius aic. symuaciio pr.ef. i ri
approbari, ut, utriusque [acli simut quatitate perpens i, Magnarum deliberationvm nen debet citum esse }u-
et circa unam rite dcftmta consistat, et circa aliam (< - dicium, ncc temere proferenda sunl quw servuuda iu
in<r« atsumpta non maneat, Symmache purens carissi- •perp luitm simciuntur. Swpe de episcopis Vrbis w.ct i<*
inc et amaniistime. Ob ijuam iem illutlris el praxelta altereatione parlium sub examine sacerdotvm conc. ;a
magniludo tua, tutpentis omnibus quw tuperiui sunt B cognilio cst. Scd ne quid festittum celeritale iudicii
deerela, uutlique interim ;> cejudicio comparuto, aucto- proferalur, id clemenliw nostric tedit arbilrio. Al quo-
rilate prwsentis oiaculi, utrumque, hoc esl, Bnaifacium niam vicinitas sanclnrum dierum epitcopi pratenliam
ct Eulalium religiotistimot virot instantia digna couve- postularel , ncc in urbe sacruli sima fasc:,t, patcharttm
liiet,ul intra diem textum iduum Februarii ftavenua- prwtcrlim dics, sine sarcrdnte cetebrure, idcirco, Sijih-
i, m civ.latem piwscnttum tuam malurarenon differanl : mache parens earittime atque amantistime, illnttri.i
omnibus uique tingvlis admoiiilis, qui auctores ulrius- maijnificenlia lua Achiiteum ttos ctegiste cognotcnt,
que ordination s existunl, u', umota excusatione, u«". qnem a favorc partium constat ette alienvm, qui mtj-
desint, et facto quitjue erga allerum proprio, prolaiis stcria sacra observationis impleret. Trans iclii rero fettit
ecclcsiastica; inslitulionit exemptis, defentor cxistat dicbus ex judicio sacerdotum quw dtbcnnt enstodiri
teque purgato alium magit in legem Oilkolicam dcti- concitio maluriore tractabimus. Monemut sane ul rcgio-
qntse, pratumpla immer.li elcctione convincal : judi- nvm primatibus evoralis, ditciplinx pnblicw quietique
cium de ttalu tuo quitque li adetse neglexerit, soniiu- protpicins : quibus deerctorum nottrorum prwcepla ju-
its; tiitnirtim inlelligens improvide, immo illicita se beas aperiri, ne quis sciticet ttllum tumultum ueque
fccisse quud eoram non attdeal defcntare. Nos quoque. seditionem andeat cerimovere : qitamsi qnis insana pcr
cx div,tsis proviuriis coiupetenlem numerum tacerdi - C siiusioiit' conquiret, non in eos tnnium qui in perturba
lum tcripiit nostrw terenitatis accivimus, ut rem dciiu- lione fuerini deprehenti, sed in regivnum quoque pria-
ctam in dubium ubsolvat nobis coratn dcceplatio pluri- rcs scial vindicaudum. Novimut enim quetem publicam
morum. Cum aulem ontnia futuro inlegra sint judieio facile aistodhi, si ineenlOTUm cupidilatet et fomenia
reservala, de tiausactis sibi blaudiii neminem decet. cessavcrmt.
Piwtcntis eliaai judicii docebit exemptum, quid in cjus- EPIST. LXXVIIf.
modi negoiiis obtertari dtbeat infuturum. Dalum ivtll BOMI.NO SSMI'ER ILLUSTRI ET IN CtJNCTlS
WaCMIICO M! 1,1-
cal. Februarii per Aphtonium. TOQUESDBUMI COMSTANTIO SVMMACUUS PRiEF. URB.
EPIST. LXXVl. Qu*ciiiif|iic suliitc, niillo opinantc, proveniunt, ncc
v. iiOMOitio seUPER alc sxmmaciius tRMt. vm. ad culpam judicis referri possunt.eipop-.iluni raiionis
Cuin vir elarissimus Aphtonius decuriu sacri pala- ignariiin inspcrata novitaie pertutbant. Vir uamquo
Ui veslri cum ccelesli prarceplione ad Urbem venc- rcligiosus Eulaliusquinin ileciino cal.Aprilis Urbem,
rabilero convenisset, omui genere festinavi, qnaie- me nesciente, mcridianis bnris iogics-us ct : queni
nus prxceptis numinis vestri obedientiaiii commoda- crciiiJi aliquod seeuin periulise prxceplum. Veruiit
rem. N.iiii statim convenlis proccribtts sacra jussio coilemdiecirca vcsperum Spoletinus episcopus, mis
publicata, etad religiosos viros Bnnifacium et Eula- D sislitleris, mc credidit admoncndum quod sacra .1.1
lium missa conveutia est, D. imperator : clericos sc manantia in Uibe die sancio l'a>ch:c jussus sii
quoquc eorum praecepi pariter admoncn. ut niliil fu- celebrare. Quod prajceptuni ante pcniius ignor.tvi,
turo, cognuscetite pietaie \estra, decsset examini. Doinine sempcr illustris et iu ctttictis magnilicc,
I iiilj b*c omuia, gestorum scrie compreliensa, ad meriloque sublimis »c pnccelse patronc. Qiiud cnni
plenaui insiruciionem subtcr annexui. Verum pnst- niihi prius S. Eulalii innutuissel adveulus , s(j-
qiiam pars utraque populi diversis sediiionibus exa- lim parendum credidi inviciissimi principis impcrn-
gilaretur, singulos admonitione missa conveni, ne tis. Verum cum inlerim dicio die Urbem S. Acbillcus
ad unam Ecclesini) couveuireui, ct, quod fieri ii> n cssct ingrcssus, commoiio exstitit poputorum , ut a!>
licebjt, inler se muliiiiidii confligeret. Seu lioc illis una parte inultitudo armaia ferro cl lclis ad formu
visum est, credo, suspectum, quo quietem suadcn- niilitari lialiiiu convcnirel. El cum, convocatts \ o-
dam credidi bomiuibus pcrturbare voleniibus civiia- ceribus, processissem, ut habilo traciaiu pro ijuiet-c
lciu. Ob quain rem ainbnc partes ealuiuniosissime Urbis, populum alloquendo compcscerem ,
priuto :ul
crcdidcrunl contestationibus appeteudum, ut crrorein convenluui vcncrunt; deinde cum cxspcciaietut

, ,
405 Q- AUKKUUS SYMMACIIUS. tOI
8. Aclullci prxteulia, ui qiiJL' ju si fiicianl publicarel, a Symmache parent carnsime. Indt subliiuiltti luti lioc
niuliiiiiline rwlimln. veiure nou poiuil. Kl cum ad iioi ilaluine cotjnoscal , ul et talubrii tuperior ordo
lorum Ycspa»iaiii i 'iii cgo quam vir spcclabilis vici- pnrctpli, el modemta tijnodi otdinatio deberet eutto-
ius peiuigtuic populo fnis.êimis ingressi, ui quie- Uiri, quod alttfr fitri nou potse c<NMitiii«, niii Eulu-
lem ulriusque parti» niullilutliui suadcrcnius, subilo lius omnimode urge.rtur, Hl, onmi celerilale ab Urbi
arm.iii MTTJ iclis ei laxit, aliquauli eliani ferro, po- disccJcnt, insolenti piputu pranens incitameiita non
pulos parlit Kulalii IggltMi sunl, qui iiierines cou- prabcal , nec innocentibus cauta mortis exittnl ; eui
vcuerani, ut quuj prsccpnim Je cpiscopo Spolelino ttte dubium uon debebit, tt iu liac prceiumptionts ob
essei agnoscerenl . quosquc iia sauciaveriinl, qui itinationc tluraveri' , nnn tulum de slalu suo judtcium
paraU adversus ioiparalos veiicram, ul me quoque et jam prolatmn vtrum , eliam de saluiit ditcrimine pro-
viruni spcctabilein vicarium creJcrcnl appctcndos, ferendum. Culpa enim nuttam veniam jom merelur,
dum sedilioso li.roie uullai» admiitunt pcuilus ra- qmc cum prcedtcitur, non caieltir. Nihil ex hoc excu-
iuuiciii , nisi ad lilicrainluiu nos diviuitts adluiss>t tatiouis liabtiitrus, quod eo invilo a plebe asserat re-
cgrcssique per sccreliorem |

ai l< m ici.au saxoruia tenturi. Si </m autem ex numero ctericorum commnni-
cl impeiuui coiiipirautis multiiudiiiis viiassemus, cundum t.nl lio, judicio pendente , centuerit ,
pari s
ininiine poiuisseiuul evadere : qiiorum inajorem B KUt eue damnandum. Laicot vero qui post
tententia
pariem iu servis con^lal fuisso, ei quibus aliquauti inlerdietum mantnetudinit nottta; communioncm Eu-
aguili aique lenti sunl audiendi. UuJe quid parlium lalii putavcrint txpelendum , honcitioris loci pivnam
luearuin fuit, excelleolix veslrx suggcrerc propera- protitiplionii, tenos cero eapilit tsie tubilurot, nec
vi , ul certum linein , rebus cognilU qu;c gcsta sunl, ab lioc periculo dominot crucndos. PrintaUs tcro re-
magnituJo vesira dcccrnat. Cum ita S. Kulalius fuissel gionum, nisi spirilum ptebu incondilw domuerint
ingressus, ettertia die seculusesset episcopus Spole- ac frenarint , tcianl se raplos, ultimo judicio ctse tub-
tinus, nec aliqua ad me data virtutum veslrai uiii, qux deudos : Spoletinut autcm tpiuopus (ticul dudum
sequerer, prcecepu venisient ,
perturbalio lotius ple- fueral definilum) tanctit 1'asciicc ditbut ordiuem feuee
lus, qux in se et io periculumjudicum sxviret.exoria folcmnitatis implebil, cui ad cetebranda mysteria La-
esl:cinicelerirespoiisi>aniediomveiierabilemPasclix teranentem ecctcsiaui toli patere dtcttuiinui, tetiquin
quid Geri debeal jusseritis, minanlur se populi invi- qui hoc preciumerc volueiiui propultalit. Sane ut
cem piignaturos, dum de Lalcrauciisi basilica alieru- pradictut tacerdot Spotttinx civitatis in loco ejnt
trum se exijtinunl excluJendns. Ne quid igiiur ad- sanctornm niysieriotum ordinem eompletutus tutcipi
versi (quod subliinitaiis vesirx fclititas avenat)eve- dcbtat , admonemus. Per oinnet vcro tiluloi et loca
iviat ,
pelo ut evideuli prxcepto exciudi furiosx C quce cowtniu celcbri frequenUitilnr , lia-c qum tiatui-
conientionis periculosam pertinaciam ccnscalis. Uat. mus proyoituntur, ut unicersis liqueal, el iio/kiw nct
xii ca!. April. tuibiditm aliiuid perpcirare, t: ad .uc nl turbala com-

EPiST. LXXIX. poni dtbcanl opptriri. Sritil sane tublimilat lua pri-
CONSTANTINUS 8YHUACUO PRJEF. LBB iniserinium ct retiquum ojfieium, qnod luit aciibus
Lt ceila postimus quoeque cognoscere, el (aclionum obsecund.it , non totum gravistima' mulcla disptndts
auciortt lid.li nuntio et inspectore non tateant, can- affiigendum, :ed tt m pplicium capitit torlilmum, niti
cellai ium notlrum Vitulu.n dntximns, ut Ihmim in- entsi opera commodala statutis elemcntia; nottrar pras-
rictittimi principis offatus, atque judicium ad eximie- bere maluraru cffectum. Dal. XMil cal. Apriiu, Ka-
UUem luant el ad populum ceteri (etliuaiioite deferrei. VCIIIIW.
Illudque monemus, ut qtiidqnid sacris aucloritatibus F.PIST. LXXXI.

conlinelur, nulln lemeritate ttolelnr, et quce prcecepia MMI*0 S: MPKR ILLUSTHI IT l'in CUNCTA UACSIMC0,
utv.i I iiyci M' I.IMI AC Ph.tCI LSO CO.MTANTIO SVHMl-
tunt effeclui celeri mundcntur inslantia ; ne Augusli
cuiis rntr. ii-.u.
ttemeutia, quod nunc agnoscit dlstulisse, commolo ma-
ietlutit suiv vigore, emcndaie non differat. Ulii primuiu sacra Domiui nosni inviciissiuii prin-
EPIST. LXXX. D cipis prxcepla perlata sunt , statim (ut convcneral)
Hir. IIUNOIIII S «UC- SVIIJIAI.IIO M0I Lllll. debituin tribui famulalum. SeJ Kulalius ca obsti-
i>um int sanandum prima: perlurbationis eirore n natione qua sine prxcepto sacro Uibcm ingrcssns
hoc tjeniit consilii clcmenlia nostra repjranda pacis csl,eiiam egredi constiiclus per oinucs poicslaies
cupida rcperitscl , ut donec de confirmatione urbinit pari perlinacia dcireciavit. Naui vesiveriinis lioris per
tncerdoiii senleniia procederel abtolula, ulcrqie eo- oflicium L'il>anum id quod prxceperal inviciissimus
rum quorum cauta lumuitut antca concrevisttl , a sa- imperatar, ca de qua perbium esi, ei innotuisse
iralhsima Vrbe conveisulione tcjumtus, \ttturi jutlicii agunscilur, Dnmiiic sem|>er illusliissimc, sacr.ilis-
exipectatione penderei , spaiio i/iio roiifiii.icfiii ti.lcr- simc, inagnificu, ineriioque sublimis ac pneeeke
uler evitlcnlcr expretso , a'quo aitimo dittimulare non pairone, Quo lecio, uuailavit io diligeuiiua iracu»
jiotsuinus ccplis elcmenliie noslra: publicuin pene bcl- iiiiinii, nec in-ueii instaircr admoniius eiira euravil.
lum, quo calcurentur, iiidicium ; nnvctnii cjm captit /xlia vcrodie rursum paromnem apparitiaoem ttlaai
Eitluiittm ,
qtti jussa tramcendil, e.cstiti(s., secniidtim iKntnt .iis liuiis admonitHj, collecli mullitiMliae, La
Oidincm pracrplorutn paulispcr abtssi uoii paUUlH, leancnscm basilicain n u tciuciaiio cruJiJii hij.i-
40:. EPISTQLAttUM LIBER X. - - SIAXIMIS GHAJIMATICUS. 406
do.dim. Veriim li.biio iractalu cum proceiilms, A Iroem [uissel ingressui : obtilut sui, probav t ex p ii-
omnilius ofliciis dislinatis ul pellcrelur injuiictum scnti faco quale vuteatnr habttiise principium. Quo-
est. Nain cl vir speclabilis vicarius ad canidem ba- niam ergo rectc liiinc, post toi admissa, irbe constat
silieaiu ire decrcverat , sed priiuo accedere prae ni- esse depulsum , ad qunm < uih accedere non deberc
mio lerrorc non potuit. Ego autem lam roi|ioraiis clemeiuiu" notlra; tt episcuporum liderctur slatuisse
dircciis quam omni officio, idco illuc ire non potui, judicium, Bonifacium emerabilem viium episcupum
ne quis mibi xmulus facerct rcligionis invidiam. "(ad cujus moderationem auctoritatem notlram recte
T.mien salva excellenli» vestra, irrueniibus plunbus censuimus jungendam), Symmaclte parens ctirissime
corporatis, ei majoribus regioiium, qui pra?cept>s cl antontistinie , tubtimitas iua Vrbem ingrcdi de-
imperiaJibus serviunt, de eadcm ecclesia fugatns Eu - bere not tlatuitse cognoscat ; ul sub ejut guherna-
lalius, de Urbe expulsus est, atque adjuneiis appa- culis rctigiotat tegii reverentia nwderalioue soiida
r.toribus illuc direclus ubi jussus fuerat residerc. comptealur. Da . 111 nonas Apritit , accepta idus
Mandalum eliam ut vir rcligiosus, sanctus Acliillcus Aprilis.

EPIST. LXXXIII.
episcopus, cuui quieiequc jussa sunl, illo cjecto,
U. HONGHIO SLMri.R AUG. SYUUACUUS PR.CF. 1'liU
sine slrcpiiu populi, pro sanclorum dieriun rcvcrcn-
lia celcbraret. Nam ad custodiam basilicx Lateraoen- tt Quxcunque Dco auctore Gunt, nierilo divino pic-
sis apparitores appnsui , necui alii redderctur. Pariis lalis vcstrae judicio firmanlur. Nuper nan.qiie cuin >d
quoque Eulalii aliquanti capli clerici sediliouis au- uie famuluai vestrum sacra elementiae ve?trx ema-
ciorcs, de quibus qnid jubcatur exspecto. Ei quoniam nassel aucioritas, quasi ambiguitate submnta, vene-
de his interim qu.r gesla sunt universa virtuiibus rabilis viri Bonifacii episiopi saccrdotium majeslas
vcstris credidi suggercnda, quidquid sequentibus dic- vestra roboravii. Tam giata universia qua? ju-si
bus pro quietc Urbis, quain \estra felicitas regit, sunl exstiiere, ut boc et ordn auiptistimus ci fto
tuggesiuin fncrit, gigillaiim pro rerum fideet ordiue manus popuhis comprobaret, D. impcrator. Nani cuin
inclioribus indiciis niiiitiabo. sialuia coelestia per me essent recilata popnlis, rt

edictis ex amore propositis pulilicala ,
lanius fervor
EHST. LXXXII.
et lauitia totius exslitil civitatis, ut scilicel et religio-
imf. uONomus auc. svmuacuo ph.ef. urb.
uem redditam , < t p; xsiium quieiis secuniaiem ora-
Koderalioue prgcipita egil uottra serenitas, ne lones gratulaiionc congrua testarentur. Intcrjecto ita-
ttm pottet invtuire praitumplio . Dei enim judicio ve- que biduo, 1'rbem supra meuixraiini vener<bilis cpi-
nerahif.um taeerdotum est dilala eognilio : u( quidquid scopus, omni accurrente plebe, iugrcsaus esi , sicut
rcligio, ".nidquid veritas poslulabal , abtque ulla pcr- C serenius veslra constiluit : olbcii quoque mci obse-
turbatione lioc ditceplatio Iranquilla decerneret. Sed quia ininimc dehjcrunt. Nec jam aliijua dUscnsio re'
ter Eulalium uturpalione conlra tententiam venerabi- manet populorum, et omnes divino judicio «t ina-
Ut tunodi multa ilticiie commissa fiutse , relalionis jesialis vestrae acquieverunt voluntati. Cessantitrus
lextut edotuit , qui pranentia tua causam furorit po- ergo studiis, omnes qiiod praseeplo Dei admoniti sla-
uulo lubminislrans, tutum pcr.rc voluit quidquid mo- tuistis senlire cceperunt, alquc aii lamationibus quae
deralio nostra conserrat. Nam cum ordinalione nostra subjeclae sunt gaudii sui causas pleiis Romana teitau
tl senteiitia episcoporum , euorum in synodo major se est, ac serenilaii vestrss gratias m dies singubisage-
multiludo coltt jerat , eonsensu ctiain pailium et pro- re non desistit; quorem prorisio sicul paccm orbis
fettione id fitri definilum etset , ul u irel se speciuliter iuciur, iia quieteui Urbis restiluii, populoquc concor
tsse dumnaliim quicunque itd incitandnm populum iliam.
iNNO DOUIM CCCXCtX.
MAXIMUS GRAMMATICUS.
GUILIELMI CAVE NOTITIA 1N MAMMUM.
Afer, civitatc Hadaurensis (Africae D ""'"°- '"""'^ tonfiieri, ejttsaue lirlules p
Maxiuius, gcnte s ''"-' P ro,c
Broprix oppidum erat intcr Numidiam et Getuliam), mundanum opus diffttsas nmltis vocabutis iiuocare. Ita
professione grammalicus, S. Augusiino lamiliaris, fii. inquil, nt dum ejusquati
quwdam membia carptim
claruil exeunie hoc saeculo, circa annuni "?);). Ibnno variis sitpplic tionibus prosequimur, totum coiere pro-
geniilis el religionis suae zelo flagrans, scripsit epi- feclovideamur. Deinde in Clu islianos invebilur ; pac-
slolam ad Angustinuni, qua deorum suorum cultum tim quod Deuin qnem quasi proprium sbi viudica-
vimiicai, aitque se uuum eae Deitm sunimnm, mie reni in lccis abdiiis sc vidcrc afurmarent; partim
107 MAMI.U1IMJS. 103
quodi rolictii lcmpui 01 oegleciit majoruni suorum \ ipsii epUtolii desurapla mm qu'i non vldetl quin oi
niamous, lioiuinuni moriuoiuin butta smiio (roquon- uiis suis dieerie latelur illuslrissimos liaronius.
i.ircn i . Ilinc raartyres quoidam Punicls locabuUt ConeludiiUaxiraus, tolemnirormula, Diit»unent,pet
iuaignilot ludibrlo eiponit, ilygdonem teu Mijji- qucs el roiuni, tilque cuiiclorum morlntium ComiNSmfm
Swhmini Liiciium, ci prsomnibui areetmarlg'.
ttiin, /'ii.um, imiivrsi nuirlulfs ,
quot terra aVSlilMl, mi((l
r m NampAUuionam. Per JVompAoHionsm qois liic ctmcordi tHscordiu rencrumitr el colimus.

inodii 11; >
denotelur, beud f.<c lis csi conj cluri,neci qooqmm retpondens Augusiinus epiitola tequenti , liorolnem
id lenialum memini. Si iu re obscuri eonjeclare fal acerrime persiringit, oslendilqua si ludicra agere
erit, nun ilium quam Chrislum Oominura noitrum vcllel, sc par pari releire possc; liominem vcrogra-
dcsignari puieni : parlim quud arr Aimar/ur appellc- «iler iiioncl ut in lioc argumcnto scrio veisetur;
tnr, qui modo icilicel erainaniiori pra aliia maityri- paratum se fore, de liis uro argumcnti digniiatcrii-
bus, pro religione a se inaiituia pa>iuseat; parlra sceptaiorum. Claudil eplsiolara bis Terbia : iVo le aoc
quod cum alii liuic vcl iili uura ui praferanlur lateat, ct in sacnlega eonticia imprudeniem iruhat,
llunf, inquili pruh ne[us! diis iminojtiilibus prwiutc- tciai a (liristianit ctitholicis, quoritm in i'es/ro oppido
rint Cltiiiitant ; parlim deuique quod iuicrprete Au- « ium Ecclesia consttlutu est, nutlum colimortuorun:,
gualino in lilicril responsoriis , Namphania lingua B denique ut numen adorail, quod sit fartnm et
ni/.i/
Punica nilnl alrad signiflcel quam i'oitt pedii homi- condiMm a Deo, tcd unum ipsum Dettm qui (ecil et
iicni, i.l esl| eujiiiadventus afferat aliquid feticitatis; cmdidii omna. De lemporcquo scriptm sinl hx epi-
«icuz solemus dicere secundo pc.le imroiisse, eujus nt ntolx non con^tat. Keleriini eas novissimi cditorcs ad
'.roilum prus;eiitus uliqiiu seculn sil. (Juod Knn.no annum 500, cum sequenli idoloruw cullns inipera-
uoslro apprime convcnii ,
qui opiato pcdc in muii- torum legc prohihilus sit. Sed nullum inde duci po-
Otim venil, ct obambulavii tutpyeruv. l)c quo prophc- tcst argumcnlum, cum non hoc modo, sed et quovis
licum illud iinpiimis dietum esl : Quum pulcitri raper fere anno sequenii Onstitutiones imperialcs hac de
inoiilft tunt pedes prwtticunlis puccm ,
aiiiiunliaiilis re latx sint, ut in codice Theodosiano videre est,
bonum, pradicantit suluiem! [Nescius IIOU sum in Mar- nempe ann. 592, 39o, 596; anuo 399 quaiuor, qua-
tyrologio Roraano Ju'ii 4 relebrari meiiioriain S- rnm dux ad Africam proprie spcctant, iicrumque
Nampbaoionis marlyris cl sociorum, quotill» robora- anno 408, ne ullerius pergain. liabenturlix epiliols
sit ad putjnum et ad eorouam piwesii ,

quique Mtt- edit. noviss. 10, 17, iu vulgarihus editionibus nuin.
dauri in Ajrua passi sunt. Verum baec omnia, cx liis 43, 44.
MAXIMI EPJSTOLA AD S. AUGUSTINUM.

Yide Itunc episiolam inler Aujusiinianas, sub numero 16, tomo XXXlll noslrcc Palrol., col. 81. Etur.
ANNO DOMIMI CCCLXII.
MAMERTINUS.
DE AUCTORE PANEGYRICI ET QUO TKMPORE AC LOCO UABITUS SIT.
Hamerlinus, a Juliano Augusto consul faetus, liac C prxfcdum pr;clorio pcr lllyricum, in ciijus proviucix
bratione priueipi graliaa agit. Pronuniiata est anno administratione peculatus rcus al>solutus esi, ac lan-
i lirisii 56-2, ctini, nlex fasiii apparct , consulaiuui dem a Juliano COnsul faclus. An vero Mameninus
gereret Ncvita collega. Quis porro Mamertinus illc hic idem fuerit atque illc cui panegyriei 2 el 5 Ma-
fu r I, ex qua patria oriundus, nullibi, qund sciain. \ iui.iiio dicti attribuuntur, neque vcliin affirinarc,
prodilum cst. F.yo lacile putcm bune Uessana oriun- ut ad hos panegyricos ohscrvavi , proptiMT spaiium
dum fnisse; sic cnim Messanenses prnplcr Mainer- repluaginta annorum inicr illorum el bujus pancgy-
linoi ho-pitio cxccptos dieti suni Hameriini. Ejus ri i tempora ; neque au-im prorsns nrgare, nam tuin
inentio fit in variis locis apnd Ammianura, lib. vi, cum hanc oralionem dixit adinodum semx fuisse
iiii. xxi. idi. zx iii. Aiquc etiam ipae dc se non scmel videtur, ut conslat e\ paneg num. 17 : Sed a teneris
loquitur lioc in 1'ancgyrico; ex quibus loris nmnibus uniiis ab irlale pueriti ad littnc usque caniliem consu-
constal Maniertiiiuin prafcetura xrario fuisso, Mim lulus aniore flagravi.
SYNOPSIS PANEGYRICI.
IN EXORDIU. lura cuni Juluno unperalori graliaa buiusque wm
Rcddil ijiionciii cur pro prafeclura acrarii c( pr.c rgcrii , id agrre consul aggredialur. yuod nempc ui
.
ii>9 JILIANO AUGtSTO GftATIUUJM AC 1 10 l'U0 CONSULATU. 410
piiuriliua dignitalibns inificratar auisiuc aut publicae A num. II. Castus, in csiiis pcrpc-luns, num. I". Sic
iuiln:itis ra:io:icm li:ibcre vitlcri pntucrit; in consu- peragrata ticioiiis Thracia de sublcvanda Urbis an-
laiu vero daudu cjus lanlom, cui datus est. iiunae pcnuria cogitat, num. 14.
Pars secunda. Iniperator.s in se bencficium ampli-
DISTRIBUTIO.
fieal ,
quod consulaium acecperil nnn meritus, quod
Prima liujus nralionis pirte imperaloris virlnies
in suinnia viroriun bonoriim ropia , quod minorcm
rcc nsel, allcra [iro acccpto consulalu grati.is aj; t.
iii.igislralum pelens ,
qnod sine largilionibus el a:u-
Part prima. Pcrstringitejus victorias, rcceptas cjus
bicndi labore, quod iu lenui re ct ambiendi ignartis,
virtute Gallias , suhacam pene onineni barbariam,
voii com, os fieri nunquam potuissel, num. IS.Quod
iiiiiii. 3. Itcrum de Gillis lum a barbarorum vasiiiaie,
uno coilcin(|iic anno aT.nrii publici cura ,
prxlectura
liiin a jiidic:im nnibiis subcssrnt tyrannide ei avarita
el consulalii insignitus sil, nuni. ti. Redit ad eon»
erepiis, deleios Cermanns, jus resiilutum, emcnda-
memorationein virtntum imperatoris, cujus in foven»
los cjus vii iuium e&emplo mores , num. 4. Ouai
dis lilteris revocaiidisqne arlibus sludium commcn-
omnia mirum quanium a Juliano Consiauliuin alie-
d.tl , nuni. 23; in oniniuni animis sibi conciKandis
n.irjii, ninn. .'». Julianus in inedio lllyrici sinu dcre-
ndiisiriam , uuiil. 25; in cligendis amicis prudeu-
pcnie adesi, l.ie ct ubiquc viclor, n. C. Is.ru,,, navi-
n |iaiI1> ,„ eosJelll ij(leill> nmn . 2G; ,„ sumin0 h-innrum
bus iransciinit barbarorum lerrore t;mio, ut sup
aplce mndestinm , in condonandis injuriis clemen-
plircs vcniam pelant, num. 7. Ad Adriam, Tyr- tiam , iiuni. 87; ac pra-cipue singularcm in se ei
rhenum , Mseolidem pugnat et vincii, Niropolim in collcgam bumanitaiem.
slaurat , Eleusinam ct alias Macedoniae , lllyrici et
Pcloponnesi IN FINK.
civitaies rcstiiuit , num. II Patiens
l.iboris bellici, caslrensi cibo conleiilns, num. 1 1. Sibi Deniquc acccpti a lanio impcraioie b noficii iiuii-
aspcr, iu alios facilis, sibi parcus, in alios liberalis, quaui fuiuruin sc imineinorcm pnllirpiur, iuiiu. 3!.
MAMERTINI
GRATIARUM ACTIO
JULIAINO AUGUSTO.
I. Etsi scio tc, imperalor, eicunctos u qui consi- C me prius linneslaras, niinor esse causa ad a;cnda<<
lium Uinin pariicipanl pnsse niirari quod nuiic de- giaUj> (idcbilur. Nam cum me' aerarium publicum
innni graiias agere exorsus snm, quasi beneficia in curaie voluisli, rnm quaeicres virum aniini magni
b advcrsus pccuuiam, adversns oflensas, cnn-
inc lua ' ea-pcrinl a consiilatu, falebor lameii qltod liberi
3
ingcnii (eujns nie pmnilcl) cmi^cius, eiiani nnnc la- slanlis adversus invidiam, me, .
(
ui lihi vidcrer cjus-
ccre volu ssein, el proriinipens licet liujus muneris modi, delegisti : idque cn tcmpnre quo exhausfcn
gaudiiim intra arcanai hctiiic conscientiam cocrcerc. provincia: paiiim depraedalione barbarica, parlim
Scd sive crrorem nosirum, sive consilinm congesu non minus eziiiabilibus quam pudciidis pra.*sidcn-
et cnacervata in unum benclici> vicerum ; ati|iie in iiuni rapinis tiliro opcm imperaloris expnscerent,
id redegcrunl c necessitaiis ambiguum, ul mibi aut mililes saipe anlcactis lemporibns ludo babiti cum
indiserli, aut ingrali cssel fama subcunda : inalui clo- l>
ascns stipcndium Dagitarent, quoqno modo videbar
%
quentiam polius quain piet.iiein crga le ofliciuinque lionorcin onere pensare. Al cum ine prxloriis pia:-
uicum dcsiderari. Lt sanc iu bis liouoritius quibus iccisti, ct proviucias de te egregie mcritas mex fidoi
l
Jam Mamerliniis ararii praeferturam a Jtiliann ])
1
Anie Cunsiantini lempora praefeclns prietoro
Angnsio acccpcrat, jam praclorin pnr lllyriciiin pr;e- dicebatur, qtii militibus iis praeerat, ipms impcralor
lecins fucr.it, cum consulaius veluii lot bonortiin in sui custodiain allegcrai. Poslqiiam vcro prnloi i.c
cumulus accessil. Quaie uilra. uuin. t\ Cum me cohortes proMaxcntin lurbas cxciiasseni, po^t casnm
:
pioplcr tantillum innocenlitc merilum uno in nnno ler lyrnnnum, hxc digniias penitusa Cnnslanlino sub
videat honoratum. lila Csl, ct urbe Romatio in qnallior pailes sen diuc-
II csi, pulvicam pccuniam in Saturui lemplore-
8
reses diviso, qualuor pratfc ti prnetorio creal', qui
posiiam. yRrarii pracfertos :ib Auguslo primum in- singulis [incesscm tqiiorum unus praMoriu Gall aniui,
siiiuios addum, Suetouius in Augusto, cap. 40, et alter prfiorin Hali;e, leriins prxlonu 1 lyrici, ijnar-
Dio. lib. lv. iu> pr.Tioiin 0:ienlis praifecius iliccbilur. Mnneiti-
8
Vere, an injnria? liaud scin Mamcrtinum pccti- iniiii prxfcctum |T;i'loni per lllyiicuiu fuissc ait
lalus rcum ab Aviliano dclaliim iradii Ainiiiianus Auiiniaiius lib, \.\n.
lib. xwii.
INTERPRETATIO
* c Sccetsitatk iwijustius.
Qui li/ii siml a comiliis.
h Uuod conscius lc.uuilal is wyenii mci ujus( me pigel
.11 .IWIrifUINUS. m
iiiiclj.qucinaiid.isii, .ugens jtidirii iui fnii munua; a r:iu><em iucleoicnler et implo cogitaia alquo su-ce-
• .. ,1 u eo non inibi soluui t|ueni tauia potcstaie luc pu sum, '
si eilaru nunc hominuin rmtus ilivus Con-
. mriK, v.iuiii eliaui uegutiis tuis commodasse ttaulllH rrcqueiiuret. [Niinquam proleclo lihcn tivis
aliquatenus videbare. et bonl lOnaloril ollicio defuissem ,
quominns redar-
II. Porro in decemcndo cnnaulalu n-moiis uiiliia- guercm et coimncerem e.is illi in te odii ruissc enu-
nbtis tuis raiioueui nie;c solum iligmialis babuisti. 6as, • i|in- amoiis lunamni ariccs et li.lei ohsides esse
Maui in adminislr itionibus labor Imnori adjiuigitur : dcl.uerunt.
iu consulalu bonus sine laborc susri jiuir. lu illissi IV. Klorrnt.sstmas quonilam .aniqnissiniasqueûr-
l.fleris, cnpidae ainhitioiiis esse videarte ; iu boc nisi bes barbari pnssldebant, GaCorum ill.i eelebrata im-
aperle ei propalam laiierit, lugratu sl». llue :u-ceiiit hiiitis aiit Tcito oceiderai , a. i immitibua addicla
quod i|.s:i '
hxe urlis. alque hor augusissiinum cnn- .l.iii. i-.is scrviebai. Purro ali.e qnas a vaslitale harba-
silii publici leiiipluin nfliciiim bujus iiratinnit eflla- rira irrrarum inlervalla dislul. lanl jmlicum noniine
gium. Ilxc iiln. iiouiinis novi, seii anliquiisiiiia: a uefariiS latronibus obliiehantiir; ingcoua " indignis
u.ibilitaiW, eivitas csl palria :
* bic priruuui edtius, 1 1 Mi ialtbus eorpora ; nemo ab injuria liber, neino in-
li . quusi quoddam sjlul.ue human.i gcneri aidus lariu» a coiiluiiielia , nisi qui crudeliiaiem prxdonis
OXOFiUS. lii eivoa el popularei lui silere uicnoii si- I) > prciio inilig.issel : ut jam baibari dcsidcrareiilur.
iiuni, nec patiuntur ul quisi|uani alius' auspicatissi- ot prxopiarelur a roiseris forluna raptorum. Iu hoc
imi die apud le ae de lc loquendi munus usurpel, staiu imperator nnstcr Gallias nactus mininuiin ha-
quam is qin amplissiino mi |ir:cdiius magisiratu. Pu- buit adversus bostein laboris atquc disciminis , una
lanl aliquid adjicere ad spleudorem laudum tuarum acic Ccrmania universa del.la est, " uno p:xiio dt-
consulis iidiiicii, et rccte putaut. A.lj eitur enim lau- bellalum, sed cmendatio inoium, judieiomnique cor-
«liuii diginlaii lionore laudauiis. Ae lire', matiiue reciio el ° difficile liietamen , ct pcriculi plcnum nc-
impcraior, puhlico judiciu ct nomiue agere lihi gra- gotium luii. Natn ut quisqne improbisslmus eral, ita
lias debcam, lani.n tlli qux pro summa re domi matimc Cxsiris rchus iniiiiWiis, viland S legUOI pir-
forisquc gessisti, nunc ex parle maxiiua prxtermit- nis dc novo scelcre lemcdia qu:erehat, et quia defeu-
i.uii, ut ' quantocius a.l ea qux propria sunl, |xtrve- dere admissa flagitia non poterat, in • ulinrem juris
mai oratio. invidiam rongerebat. I A < um sancti principis morci
III. An ego nunc rccepias \iriutc tuaCallias, f bar- atque instilula falsarum opinionuin , viiuperaiiunum
bariain onuiein subaciam pergam quasi nova ei inau- licentiam submovercnt, ralldo nocendi anificio accu-
dila menioraie, qux iu bac Uoinaui impeiii parie saloriam diritatem s " laudum lilulis peragchant, in
gloriosissinm sint fanix lacde celehrala , in taiitiim ^ omnibus coutenticulis quasi per hencvolentiaiu illa
ul ' fratris imperatoris incrercnlur invidijin ? Quid jaeUntes, Juliauus Alainanniam doinuit, Juli mus ur-
euiin a te aliud * consorlii impcraioris alienavit ani- lics Gallix cx favillis et tineribus eaeiUvil. Ill.c pru-
iiiuni, nisi gloiixlux splendor? Tesinr iiuiuorlalcm vincix ohscssx, enpugnalx , ferro i^niqne vastatx
lieuili, lestor b ad vicem numinismihi sanetam con- heatiores sunl liis oppidis qux habet sine bo tc Con-
scienii&m incain , mc uiulia conslanter in har urbc stantiiis. " i£sutes omnes in castris, hiemes iu tri-
fuisse dicturum de bis qux adversus optiinuiii impe- bunalibus degit. Ila illi anni spalia divisa suni, ut aut
Constantinopolis novo noniine appellata

1
qux ,
cum adversus Persas proficiseerelur.
10
olim Byztintium dicehatur. QuudTaginta quinque, si Juliauo credimus, al-
*
Juiiamis AugustusConslatilinopoli riaius est anno que adeo burgis el catUllis minoribu* ominu. Ilelinua
Cbristi 351, octavoidus Noveiubres. Kfi GaUia barbarorum populationibus el excuriionbns
' Cal. Januarii, quibus Mamcninus una cum Ne- emt el inculta.
vastata
viia eollega conaulalum auspicahatur. " Adde suberant , vel lacerabantur : quain ulli-
4
f.iiissime. mam vocem etcidisse suspicaiur Livinc us. Aul lege
Ereplas cx barbaris, qui a Conslantin Augusto
'•
cum Acidalio, inqenui indignis oneribus correpti.
conira Magoeniijm evoeati , cum uulli usui ad eam "
In cainpis Argentoraiensibus daio, uhi Julianiis
reni esse sc viderent, Gallias popiilalunlur. Snzoincn. cum paucis mililibus septem tolitis Cermanix poteu-
lib. v , cap. "i. Jamque oppida fermc 45 ceperant, lissimos reges cum numerosissinio eoruni exercitu
iuquil Julianus. plane pronigavit. t,\. barbaris cxsa sunt 6, ut vulgo
Krancos in prnnis ar. Cermanos omnes.
°
D aiunl, aut ut asseiil Zosiimis 60 niillia; captus Krau-
Coustantii Augusli , quem Juliani fraircm vo-
' coruiii rei Chodonomarius, et cum inuiinicra capli-
cat, scu quuil palrueles cssenl, id est, eumdem hahe- vornm iuanti ad (ionstantium abduclus cst.
13
r.ut avinn Conatai.liiini, seu qnod Julianus llelenam Quasi amoris spccie laudabaul Julianum, sed
Consianlii sororem tlntssct. revcra ut hilcni movereni Constantio, quo ubliecu-
8
Coiisianlii. torinn geucre nulluni est malevolenlius.
* Si vivcrct ailliuc Cnnilantius. Is autcni aulc " ld de Juliano assenl Atuinianus.
auiran obierai lerUo nottas Uetub., propc Tanum,
INTERPRETATIO.
eu in i.' n 'i milii lantiiiii, quem laula (11117,-
' Si'./ ini Nin scrvitute <iSi', et matria} suaj pma ttWt iMt ru-
C «111 iolioiieslan:s.icd clia.n rebus luis uniiut aliuuo ptiroi 11111 soi lem.
Blod vidcbaris. 1 iidiitiiii oput.
b 1.1 dA loco. 1
luoidiaiu conp\ibat huic wqnilatit .iidici.
•
Qnr: ad aiuorem rt fidem obtlriuntrt I rfrtV .
! md li ..,
'-'
c;t< ' 1
•(
ita ui opian m
' ;
Oula pci 11 a . . . ii •.: . s< i/i >ni a

;
415 JULIVNO AUGUSTO GHATIARUM ACTIO PUO CONSUUTU. 414
harbnros ilumiicl , aut civibus jura restituat , perpc- A ticntiam. Itaquc cum a
in i|>so rooliminc oppressissci
iiiirn prnfessus aut couira liostem , aut cuutra vitia Alanianniam rebellanlem ,
qui paulo anie ° inaudit.i
ccriainen. regionum, fluvinruin , montium iinmiiia exercilu vi-
V. Il.r voces finM iini :nl iiifl.imnianda odia proliris ctorc peragraverat , per ultinia fcrai uui giiitiiim
omiiilius polentiorcs. Si ciiim commiiiisci atiqua fla- regna , calcata rcgnm rapiia supei volans , in medio
giiia lentassent, facile ipso splendnre lamtis el glnrix lllyiici sinu improvisus apparuii. Vidimus felices
rcfulareiiliir. Inveneriiut accusandi genus quod nul- illius coiniles viae slupenles, urbium pnpnlos dub-
lus refellerel. Seii quid, oro vos, principcm noslrum (asse ciedercqure videbant, Nnn aliicr ronsiernalas
9
facere debuisse censciis? Konianas urbcs liosiibus arbitror gentesqux pro!ap>um coeln excepere Pal-
iledcret , ne animum frjtris offeinlei et ? Provincias laditim. Viryiues, pueri, feminx, Iremulx anus, liiu-
lirinissiiuas , ulilissimasque rcipublic.c sub obtutihus banles scnes "'

non sme magno aitonili horrore eer-
iu s vexari ac diripi sineret, ne quid Augustus qnod nebant imperaiorein longam viam sub gravium .u-
iiollci amlirei ? Flagitiis admiiiistratilium iioii nioJo inorum onere currenlom, prnpcrantis anlielitum d sine
frena laxaret, sed etiam stimulator accemlerel, uc scnsu lassitudinis , crebriores sudorum rivos per
inter pr.nripes facercl moruin dissiniiliiudo discoi- foriia colla inananies, cl * inter illum pulvcris qui
d am? Nobilcm ' Klrurix adolcscenicm fcrunt, cum B barbam ct capilium onerarat horrorem micantia si-
propler exiiniam Imin.r digiiiiateiu iuultariiui in se dercis ignibns lumina, Voces gaudcniiuin oppresae-
feininarum ainores evciiarcl , facicm suam ad obli- nt mir.tcuti magnitodo. Cessabam officia laudandj
teraiidam pulcbritudinem vulueribus sauciasse. Sed plns qitam laudanda cernentibus.
facile fuil juveni dign laii corporis dccorem aninii VII. Sufliccret qui.leui ad expeditionem prx?cn-
|irj'ponenti ct candorcm dectd»rarc , ct oris nitorcin lium i.cgotioruui sola propuatio, scd noi: stlfficil
alte iropressis cicatricibus * devenustare. Num aliquid principi noslio una ratione consulere.
reipublicx
bujusmndi adversus ainorcm civium facerc debuit Mult.i pariter aggreditnr pcctus " uullis uoquam la-
Julianus? Ac ne poiuit quidem; nisi forte exislima- boribus fatigatum. Ut uno cudcm.iue icmpore el
inus patienics vulncruin formas essc virliiluro. Scili- componerel lidissimarum provinciarum slatum ct ,
cet et < andorem xquiial s poluit oLumbrare , cl a barbsriam oinnem admoio propius lerrore pereel-
leinpcrantia " purpuram sancli ruboris abolcie, loret,longissimocursul»truin placuiluavigari. " Proh
' viccm forlitudinis indiguis confodcie vulneribus, sancta divinitas! Qux navigalionis iltius fuii pompa,
eruere oculos providentix ! Deinde nisi ille adolc- cum dcxleriorcm inclyli fluininis ripam uir'us<|iie
sccns severam nianum propriis vuitiblis inlnlisset, scxus, omnium ordiuum, armatorum atque inermiun
dies ct mnra , non longa xiaiis successio oinnem C peipcluus ordo prauexeret, despicereiur ad ixva
illinn florcm corporis peremisset. " At in virtutibus iu iniscrabilcs prcces gcnu nixa barharia? Oinncs
principis noslri quanlo atas prolixior, tauio pulcbri- urbcs qnx Dauubium incolunl adii.o, omninm audiia
tudo prxstaniior. decrcta, lcvati statos, f
iustauratxque fortunx, " in-
VI. M tto cunclam barbariam adversus c
vindicem nunierabilihus barbaris dala venia, cl muiins pacli
flomanx libertalis in anna commoiam, gcntesqnc indultiim. Qui propcraiionem illam conlemplabilur,
7
reccns victas el adversus jugum nuper impo-iloin nibil Icgisse prxlcr viam iinpcraloreni putabit; qui
ecrvice dubia contumaces b iu redi v.vmn furon rcrum
, ni gcsiarum multiiudinein considcrabil , pro-
nefandis siiiniilis excitatas. Qtix omnia obstinaiam perasse non crcdet.
et immobilem piincipis maximi landem vicera pa- VIII. facunilia jiotens Crxcia, oiunimn luurmn
1
Spurina fuit, ut margini adscripium reperin
Is ara et templum Miuervx sirucbatur, de cobIo lapsuni
in Viennensi editione. Quam historiaui luse rilVrl sibi in iriuplo legil. Quia aulem erat in fatis landiii
Valer. Maximos lib. iv, cap. 5. Trojam incoluinein forc, quandiu inlra cjus mcenia
* Vox a Cellio usurpata pro eo quod est deiur- siinulacruin iltud servarclur, Diomrdes el Ulysses
parc. fatale illud signuni sustuleruut. Nec multo posl Grxci
* Legc cnm Lipsio
cervircni f-trtitudinis : nam ui. Trojam post decem aunoruui obsidiunem tutclari boc
ail illo lib. Epislol., qu.cst.
iii
, in cervice vis fe- H & numine spoliatain subvertcrunt. Mneid. u, iG3.
rcndi et nervorum cottventut. Mamertinus, supra, niiin. " Fnrte inducenda lucc poslrema vox aitoni.i.
5, nisi (otte existimamus i>atenles vullierum fonnus 11
Juliaiium laboris bebici patienlissimiim fuissc
tsse virtutum. lesianlur cjus vitx scriptores, imprimisquj Ammia-
* Quid si legamus cum Acidalio : Uies et mora non IIIIS.
lom;a, cetalis succcssionc. Iiifrn, nuiii. 28 : ll!ic, proh sancta diiinhas! gau-
8
At enim in virtulibus. Acidal. dûtibus rinutis qna vjce i tnquit ; aie, con-
"
Julianum. sul amplissiuu
T
Coiistaniii et Constantinn niagno.ejus filio domi- " Forte Quadis el SaxonibiisqiiosJuli.inus Cbarict-
tas et a Fiancoruiii incursiouibus libe atas. lonis Ciijiisdani iransfugx opera di levii , et ea condi-
' Id est, tiim, cumi prope
abesse uedcrel, ut Gal- lioue ad paceni admisit, ut nuuquam coutia Roina-
lias invaderet. nos arnia lerronl.
* 1'allailis fiinul cruoi foii, (jk,! co i 'inporo qno
INTEUPKKTATIO.
* lluhorem cc.stic verecundiw. J lia ui defntijialianem scnlire non viilerelw.
b Aclas in iiochi»
furnrem. « C"i»m btirba el cupiilus : r/Mii/«it'( mitvere, el om'i
c
Victcrem cxerciium tradvxeral trnns reijiones, ftu- tcel s'i fl.imma fnlnirenl.
"
vim, moiues ne uoios qnidem de ncniine. f
Attc:a opcs.
»:. MVMF.H IIM s. ;ir>
i
ilptim gestit i jui extnllero tola poiui«ii, A maBiiidefurnie" jusiiiium.Ipiixillxbonaruinariiuiii
• sni i (aciorum glorias ad verborura copiam leien- msjgisira et inventrices " Alhen», nmni ultuui
ilisii. Tu '
uavom nnam proptor aurall vellerii fur» publlcc privalimque pcrdideianl ln iniierandain rui-
liim, et -'
vlrglllil raptum in ncliin, iisquc siilil.ilam nani eoncideral " Eleutina. Sed universas urbosope
iltteribtM eonsecrssil Tu pueruni '
liivoiilorcni se- imperaiorii ' refbtai eumnerare perionguin esi : n lie
reudi , draeonnm alitnm eurru vulaniem Srinlna in saiis csi cunctaa u H.icedoiiia> l lilyrici, " 1'eluponneil
lerrai iponisia Jaetaail, Qnid m si nd icrlbendai civitaies unis au binis cpislolia maximi imperalorii
eelebrandaaque res prinrlpli noairi nnimum sdjece- ' repeniinam induisso novalis mttmibus juveulutein,
ris, de Juliaoi '
lembis liburalsque rnciurs es? quae aojuas omiiibiis locia sestere : qinu panlo anle nrida
iiou imdo niini euiquam adimunt, neque urbes bonpi- 01 siti anheiantia visebautur, ea nuuc perlid , mun-
ias populant, sed ultro nmnibus populis immunilaies, il.ni, madere; fora, dearobulacra ,
gyninaiia kciii vl
privilenia, pecuniaa largiunlur. Qua dignitate descri- gaudenlibus populii frequeniari , dics fesio- 01 ccle-
bes elassem , per maiiini Ouminii iia tuiu rcmls brari veteres, ei novos in lionorein i
rincipis cnnsc-
venlisque volitnntem, inm principem noitrnm alia cr.iri.
puppe lublimem non per cnjuscemodi agrus fru- : X. Sl quis morlalium in aiiquam coe'csieni spceu-
menla spargeiitem, sed Rnmanis oppidis bunas spes, B lain uobe sublatus, pauto ante vidisscl moasla omnia,
liberlatem, diviiias dividemem, lum ex parte aliera i>. oiniii.i oppida, dcsolala moenia, ab indigrnis i
ob-
in b.irbaricum suium lerrorem bellicum, irepidatio- ludinem , Vxulum turbnin; is si nunc in illud idctu
ncs, rugas, rormidinea obserenient? editum reponatur, ac despieiai cunria laiaui a, agros
IX. Jam qualeillud fuil , quud n
Istrum adliuc i a- consitos, uibes frcquenies, aquas op; idis influeutcs,
vigan. beneficia lua usquc ad Adriam, Tyrrhenum, magnilico cultu " non privaias trdes, sed pubiica
M.eoiuii m purrigcbas? Ipso enira lempore levaii lecla surgcmia, diies pro terraruin ingcniis messibiw
ci|uorum preiiis eiiormiluis Dalmaue, Epiroix L " ad
' segeics, vincenles agricolarum vofa vindemias, ar»
incitas Intolerandi Iribuii molc depressi, providen- duns collcs, profundasque vaiies, cl" laia campnrum
lia, impcra.or, lua, non modo miserias oxuer. mi, balatu, liinniiu, ningitibus persona ,
proferio mirabi-
amplam etiam alque opulcntam r revexeruni for-
soil tur laui Inevi cuncta ntuiata, desilici e nubibus, ct
liinam.Urbs * Nieopolis quam divus Augustus in , viciniam occli cupitte dcrclinquct, ut tnis, impnrator,
inonumentum Aciiacse victoria: tropasi insiar ex- terris fruaior. Illud vero cujus mir.culi e^t, ' nemi-
siruxerai, in ruinas lacayroabiles prope tota conci- nem ullum in lanio rcrum paialu sensisse dispeu-
derat, laceroc nnbilium domus, sine teciis fora, jam- dium, in omnia pecuniam ab imperatore depromi, et
iiuiiuiii aquaruin ductibus pessundatis plena cuncta C qtiuddam versa v ice provinciis peudi Iribntom, " il-
squaloiis et pulveris. Cenamen ludicrum, iustris linc ad universos lluere divilias quo prius undique
vmnibtis solitum frequciiiari , iuicrniiscrai lemporis conflucbani? Ut in maxima qusestione sii a quo ac-
Cui Aryo nomen : unde Argonautsc dicii siiut,

1
non poterant. iia Eiasmus. Atque boc provcrbio saepe
qui in ca ad vellus aureum asportandum Colchida utitur Plaulus.
navigaiimt. Virg. eclog. iv, 54. » Apnd Aciitim condita csl ab Augusto : in Actiacx
Alter cnt tum Tipbys, et altera quas veiiat Argo victorix niemoriam.
Delcuos heroas. •• Quasi juris stalio, seu juris dicondi iu puldiro
Pigcl relerre quaecunque de ea apud poelas referun- a,i(l u0

!!
'•»»"»>»»»•
luc1 Livi " S D c'""> r ;'''»"""' <
L
lur : ul latidicam illam fuissc ccelo cuusecraiam, etc. eliicU c>mdl '" ber "" s lo:a «'»';«'"• eat 9"«^""'»
-
>
'
Jlcder privala; qutdquam rtl agere. Justitium et.am interdum
»
Triptolemum. Ovid. Trist. lib. m, eleg.
s 8.
sumiiur pro cessaiinne exigendi scris diea. M
_ , , . .
" Lrbs :>d liuv.nm Ihssiunsila in ea Achaue parle
Nuiie erKoTr.ptolem. cupercm co.iscpi.dere currus
Misil iii ig.iotam <;.ii rude seuien liuniiiin.
:
" i»v"».^ « u •
dic j lur loli ls GrscSsB ttpui e, j is i,,|,.

.
r i
,
.. . ',
, , ,
narum omiiiu.u parens. llo.lte SeUHM,
Nnla ox poct.s orambus fabnla. ,, |,nidiim Atici> maritimuro iuier Megarain et
1
Naviculaa exigox genns mira; velocitatis. nortuin Athenionsium.
,
!>ra?um
J
D Isiro, seu Dauubio iiuvio.
•
,3
Qraeciaa eeleberrima regio inter iEgasum ei A.lria-
6
marc Adriaticu.u. Tyrrhenum, id est,
Id esl, ad
|iciml n ,, lic angiistiui ibus qiiam oluu ennii.is de-
'
inare Tyrrbeimm, qimd ct Tnsciim, ei Eiruscum diini
, t:1
citur, la mer de Touane. Maaudem. „'
J) Q ratl x pcninsuh. qux bodc Morea
~\ dicitur, L s-
' 1'opuli lllyriei ad oram maris Admtici. Eptrota,
cedxmone famosa.
Grxcix popul., ad mare lonium quorum regio nunc ,
5
Pro non primta* modo oeJes, aed riimii.ei.. Sit
Albauia dicitur. NtC liros tjuttlem, scd MUlteriobw, 'd
i'.lra i.um. li) :
" Melaphora ducla a lo lo calculnrum, in

.iuo nnus unn vnus mo.lo.
csl,
eerins calculus, qnem Regiliin vocant, ... sua linea 14
Pro («los ru.iiôs, ut apud Yug.lium, anqtista we>
iu.iiiiitus asservalur, neque inde movelur nisi in ex-
riim, clc.
im-iiiii discriroine. (..... ergo signMcaior aliqi.is ad- '"
Id esti ab ;ciario priiicipis ad populuS ui.ii-- »f>
ducius iu lummat angtistias, imic dieitur redaetua ad
fluxcrat confluere.
incittn. Naui n.cil.c, linciv n.nl, tiude cicri caicilli
INTERPRETATIO
J
•Sula reruin gestarum gtenam txttigmatll ,
quan- Rerormafat.
tuiii satii est od eralieuon amplifienndani, < Reprnte instaurutit nmrit /Im - sc.
k Ad extietiius ungmiias redi cti. '

Cum opet Hiutcemque
/, ;
' "••'!"•"»
b liccepaunt. ,: ii inuni <iM'."i.
,
«17 JULIANO AUGUSTO GRATIARUM ACTIO PRO CONSUI.ATU iiS
semprrqnc b
cipias, iirpcrator, qui sic omnibus largiaris. Sed qui A Iruces, remissos deidia rciiiiklcrit, se-
viix tux insiiiuia raiioiiemque cognoverit, facile fon- riis iinpeiatoribus gratia, « "
commiiuibus Jefuerit
leni copix liujus iuveniel. Maximum iibi prxbet par- industria. Nequc quisquam sibi molestus itase faci-
ciiiionia lua, Auguslc ,

vecligai : qnidquid euim alii lein cxteiis prxbuit, ut non ad suum exemplum
in prodigas cupidilales prodigcbaiil , id omne uunc alins coerceret. Noster imperalor nihil sibi fiiiix,
in iisus publicos reservatur. nibil cxteris moleslix ac lanoris impariieiis, suo ae-
XI. Ilucusi|uc solus bic fructus imperii puiabaiur, gulio oinuibiis oiinm prxsl.it, d diviliarum largilor,
ul mperalor a cxleris civibus non fonibus lactis, citraiinn avarus, lalioriosissima ncgotioruiii prxo-
nec S| lcndorc glorix, scd mngniludiue sumpluum ptans ipse agcre quam aliis imperarc.
* êpar.irciur. Inde uibil necessaiix ' subslructinnnm XIII. Multi post exactos icgcs « iinperium univer-
in xdibus moles , ingentes aulicorum cateivx lcgio- sx reipublicx solitarinm cupierunt. Nota sunt rc-
iiiiin suinpium facile vincebant. (Juiii etiam prandio- cordanlibiis noniina coniiii vidolicel qui in propna
rum et crenaruiu laboratas magiiitudines Ixomaiuis fiirentcs, ' affeciaii regui supplicia pependerunt.
populus seniieb.ii; cum ' quxsiiissimx dapes nou Miitovclcres qui saxo prcecipiles dati, quorum boua
gustu, sed ilifGculialibuS xslimareiilur, iniracula publicata, ' domus crulx, inlerdicla posteris * no-
aviiini, lniiginqui maris pisces, alieui lcmporis poma, y mina non ; paucos bujnsmodi furore vecordes et uo-
' xsiivx nives, hibernx rosx. Ilxccuncta animus voslra xlas lulii, qui piopler c.Tcam imperandi cupi-
lupiaium omnium victor abjecit. Neque eniin compa- dincm in ferruni rucrunt. Si bos dcus paulispcr vi-
rand.c simt pictiiraix marmorum crusi.c, et solido tx reddilos alloquaiur; bctis verbi gralia, * Ne-
aiiio l cta laquearia, qui majorcin anui paiiem in potiane atque " Sylvane ,
pcr iiilestns gladios
inida liumo cubet, et cffilu lanlum tegalur; neque prxsenlesque niorles imperium pctivistis. At nuii.'
ttirbx iiisliiiiiortiin ad dclicias minisiroruui, cui tam ultro vobis polestas regnandi damr, ut ea, qua Jn-
puuca sint iiiinislraiida ; ncqiie leuipus cpulalum ei lianiis, conditione regnctis, ut pro omnium oiio die
<;ui sxpius sialarium prandium ad iiecessilateiu liu- noctuqiie v giletis, ei cuni dumini vocemini, llberlati
ni.ini corporis cnpi.il, gaudens casireusi cibo, mi- civium scrvi.ais, sxpius prxlium quam prandiuni
k
ni^lro obvio el poculo forluilo. capcssalis, niliil ciiiquam auferaiis, et ullro omuibus
XII. Scd iwer hxc mirari saiis ncqueo quod lam largiamini, nulli gratificemini, in nemincm sxvia is;
scvere parcus iu seinel, in cives suns tam libe- loto in orbe lerrariiiu nullius virgiuis fama viulciur,
ralis est ac remis-us; laburum asperrima sibi su- sil leclulus etiain sinc concessis, " scd legilim.s vn-
iuens, 111 nos quietis rcbus agitemus, cuni id usu ve- luptalibus :
" Vcstalium toris purior; xslatc Ala-
nirc animadveriamus, ut quiremotam a vuluptatibus q mannicum pulverem, bicme pruinam Tbr.icix ii.te-
vilam sequantur difliciles et morosi sint, sibi parum ctis vcrlicibus perleratis. Proleclo verbortint ipô-
Ixli, sed aliis tristiures, mcesias aique soilicitas rum inolestiam delicatx aures uon poterunt su-ti-
eiiam piivatas domos faeianl. At sauctissimus im- nere, lantis negoliis lcrriti, non nmdo iinperium, scd
peraior impense studel ut nos pro diguiiate babite- etiam viiam perosi, ad inferiores aliquos iuferos re-
nias, ut coinmodis affluamus, ul castam quidem, sed dirc properabuut. V.debunt eiiini justuin priticipa-
h.larcm ducamus xt.ueiu; cum alios principes labor tum lalioriluis, curis, vigiliis inquictmn : cujus illi
Ingeniiiim xdificioriiin.Tullins pro Hil. num. 53 :

1 s
Is cx Trisiani nnmismale Flavius Nepotianus
Quo iii fundo propter insanai itlat tubilfHCtii.net facile Cniislanlinu.-. \ix Goltzio veroel Occone Flavius P..-
mille hominum versabalur. Lt nuiii. 8 > Arce quus sub- '. pilius Nepotianus. I.\ Eutrupia Conslaulini Magni
ttrueitoiium insanis molibut oppresterat. sorore, ct 1'upil o Ne ioiiaiio viro consulari natus;
(
' Simtlcm locum liabcl Pacatus num. 15 tl 14, ubi qui cum CXSO M igncntii excrcitu Urliem siinul ei im-
pltira videri pussunl de Koinauorum Iumi iu couviviis. periuni invasissei, ipsc vicissim a Maxemio deletus,
3
Ut in L. Veri impcratoiis convivio conligUse ait cx»usque esi.
Capilolinus. " Sylvauus in Galliis oitus, B>niti cujusdam na-
* i\e.c forluitum spernere cespitem leges sinebant, id lionc Kr.inet, liomiuis bello claiissiini llliiis; qui ctiin
est obvitim. Juliaui abstinenliain et tcmperanliam a reb lli Magnentio iransfugissel ad Coustanliiini,
inirilice laudanl eiiatn qui cxlera cjus vilia acerrime idcoqui: pedcslri uiagislerio donalus lui-scl, tandi tu
carpuni. _ purpuram sumpsft Colonix Agrippiux. Quod fecilcx
'-
Acidalius legit comibus. Ulrumvis elige. " necessitaie poliusquam ex tyraimidis cupidilate af- :
Alludit ad id qood de Nanlio Capilolino refert fecta i cnim imperii suspectus inorli a Consiaulio
l.ivius lib. vi, cap. 20, qui afleciali imperii damuatus dcsiinabalur; quam laiiicn uoii effugii, naiu in eadem
de saxu Tarpeio in prxceps dejectus est. Instiper urbea Consiantianis oppressus esl. Amiutan. Iib. tv,
eveisa ejus d"mu>., addiui leê ut ne quis palrieius A. Victor.
diinceps in arce, iut iu Capuolio habilaret. Ilem 11
Al i legnni, el tegiiimis.
gi-iuis Maiilixdecrcto cautum est ne quis deinde M. " Ve tales virgines Vestx sacrts pcrpetitiqite iguis
Manlius vocarelur. custodix uieatx, a Numa Pompiliu primmn iusii-
' Lege Uirula', ui Juretus siispicamf.
lulx. Ovid. Tristium lib. IV, cl. 2. Qux...
8
Pouus prxooinin.i nam ab eo tempore exslilere
:
Caslos
(,iii Maulii dicereulur, nemnplaiiequi Marcus Manl us. Perpelua servatn virginiiale fo.-os
IHTERPRETATIO.
a Di/ferret. quod dijfiriilimiim esl maiutt ipse cxseqiti, quam aliis
11
Qui a:yre sui copiam faciunt. prtcipere exaequendum.
c
« Pvpularibus. lotam reinpMica-n soii regere peioptarunl.
d Opes dal larga mauu, solllcitudwcm vero pane,
: 1 ;
419 IMUERTINUS. »20
heicni amcenam ct amabilcm coiiicmpianies laborum A imperalor, si tantnm amasti, nl mc enntuietn lieerci
;,sj„>i .-i i
ini videlKinl. 1'iiam noii merenlom. Nee ignoro maiimoa bouurea
xiv. c.uin igliur Inioregregii oegotia itinere con- ad parum tlignni prnuria meliorum solcre delrrri,
li-i i,> iisque ad Tlirariji Bnei nerveiitura liuei, cur- Mil iion vcrcor ne quis malevolnruni In conaulatn
gjni dWposito oson iuis cummeatn, ad Romaoam nr« meo ni suiumetacchlisso. Si quii boc lividuijaeiilai,
v.ieuam, niciiiciii reuVxit. (Jucuilibcl ip.io lempore refulaiur , adversui quein dtiiaac satis
boin, UllllOnn
iliuui .« hub»eniendi eonatibus gravisiiina fames, ol oat, .i
'iii tinn principi nnstro Homa paicl>al. Qnid
iriaiisaimum reipubliea periculum dolerruissel. Sod <iuoil n liil iperanli mihi dc lionoris augmcnio, nequc
giip n.in- provinciarum, at patrimonii sui fruciiltus, euhn tillia pr.rlcrtiiram sc votornni inenrum nindc-
iuiii undique [rumentia eoemi>tia usque ad opulen- stia porrigebat, prafertor nunliui consulem inc crca-
liani abundanliamque esurienloin jato Urbem reler- tum line impendio, quoil jam iliu pauels; sine labo-
sit. Dieet aliqni ,

quomodu taui mulla tam brcvi ie, qood nunquam ; line petitionc, quoil nemini ?
lcmpore! Ki rccte. Sed imperator uosicr addil ad XVI. Qnis ignorai tuin quoquecum honores populi
leuipns quud otin suo delrabil. fSi I» tl lomno, nibil Ki 111:1111 suffragiia mandabantur multos fuissc oandi-
opulis, niiiil otio Iribuii, » ipsa sc naturaiium ne- datoiuin labores? Liiiscenii.i omniiiin nomina tri-
cessariarumque rerum usurpatione defraudat, lotoi B buum, homincs, alque eiiam singnli salotandi, prc-
*
co.i inoiiis publiejs vac.it. itaque grandxvum jam im- In ns .iinlx nbviorum mamis , oninibus arndcnilum
1 ci iiini videbitur bia qui nou ratinnc dierum, ' aut iion goluai ciim infimia, scu etiam t-um iguotisfami-
mensium, scd <>p.i .
>u muliiludine, ct effecmrum imago timulanda, multamie alia pmpicrbo-
liarilalii
icruni nioilo Juliani lempora metientur. Cum lto- iinrem agenda, qu.-c alias viruni honore dignui.i fa-
mani populi victus, el excrcitus commeatus essct iu ccre 1,011 dcccrci. linile illud Crassi cclehrc diclum,
manibus, media expediendx annonx Irepidaiioue,
in cum p'tcrct coiisulaiiim , ct fortc com Scxvola so-
nuiilius vcnit piurimas naves Alricano iritico gravcs cero per vias Urbis inccderel , ncc pra-scnte gnvis-
* liitus Aeliairutn prslervectas • Constantinopolim sniio cl Beverissimo viro blandiri populo, palpare
pervolasse. i"ermoti omnes, et advcrsus eos qui obvios, ct artcs pcttlorias auderet cxerccrc. Qux-
oiani niaritimam tuebanlur irali, venimus ad princi- so, inquit, Mnci, paulisper aliscedas, ncc comitatu
pein, ilcsidia jiiilicuiii tanliim perissc. fruroenti ccrta- tno honeslari puies : impedis bonorem meutn ; le
lim pro se ijuisqnc conqucrimur. Al maxinius iinpe- speclante ineptus ' esse non possum. Al vero egn
valor screnum rciiiilcns, niliil es>e peccatum, uon imllius favorem turpi assentatione promcrui, nibil
sibi perisse, qu.c a.l lianc utbem fruinetita venissent. fcci ineplum, niliil egi quoii spectarc Muciumnollcm.
Nos vocem iilatn noli amoris in patriam putabainus, C pion modo nullum popularium deprccatus suin, scd
eum proditionem foturi vcrborum ambago celaret : ne le quidem ipsuin, iiopcralor, quem orare prxcla-
jam inm cnini lenturae felicitatis evcntum conscius rum, cui preces tdliibere ptenissimiiui dignltatis esi,
divini aniraus prxvidebat. vcrbo salicm adii. Sponte in familiam divinuui istud
XV. Cis pauculos dies in novum ac florentem sta- a le munus infusum esl.
luin rcpubiica restituta, sacra nieus ad bnnorum el XVII. 1'stebor autem tibi, maxime impcrator, ct
magislraluum ornamenta respexit. Versari coepit* in tuto apud te omnia k animi opcrla rcserabo. Nnn-
sacri pectnris comitio consulaius. Quid seculua sit quam *
in capiia civium potcstatem, nunqiiam pro-
ipsc scil, 1 1 qiixruiique consilia ejus gaudct iurmare vincias eoncupivi, sed quia juvanda ctiani a me vide-
diviniias. l>comnibus Romani iiuperii viris priinus baiur a

pro vinli portione rcspublira, cum ad inagi-
electus sum, cum bonorem meum adorois mililaribus stralum vocarer, proptcr opinioncm deaidia tion re-
ploriosus * rolliga cumularct. Gralias tibi, giatbs, 1 .gi Negotium publicum nequeantbitu appetii, iuquc
imperalor, si mercri me credidisti, et plures gralias, pcr limiditatem, aut ignaviam recusavi. sed a icuetis
Habita est cnim Iitc oralio allero postiiuam im-

1
priiniim uuijendtv larbaricK vililalis auilorem, immu-
ncralor acclamalus cssel aiinn. deiiile nuiaicral Cvnsmnlinum.
* Acbaia, quse cl Gr.rcia dicitur.CX una parie mari ' 1,1 < st. tpsi adeo singuli hominos saluUndi. Aci-
riicunllita , ex attera ThessalisB et Epiro terminala. dalius legil OUMMS, atque etiam sinanli, >'lc. In vcicrt
Achaia lamen proprie dicla, regio Petoponnesi imcr vcro cnilicc eSI, tJiscendu onminm nomtim : tribulim
Cnrinthum el Patras. omnes uique etiant singuh lalutandi.
a
Urbs ad Uosphorum Thracium sita ac Thractx ca- I* 1
Sitmptttm iliud e Tnllii lib. dt Ornt., niiin. 1 !'i: 1
1
111, nlitn Byxantium. Equidem cum ptltrem moaitlralas, cic.
'Siccnint qui secum ipse dc altqua re deiiberat, " Id cst, iiuiiqnam pr.viur;im, nuiii|uan> consnla-
ei raiionum in ulramque partem momenta expendil, Iiiiii appolivi, utrique cniin pro suo magisiratu jus
quasi comitia habol apud sc ct in animo suo. sic babenl m civium vitam.
IMautUS, Epidic. sc.2, act. 1 : * l<l cst, proviribus.Tac lusin Jul i Agriccl* Vila :
Jriin m -11:111111, convocabo in conlc consilioruni Tiinijioim pro xunti yortione innoceitliam riavipl
tuenipc Domitiano) doimres. Quod etsi apud Tulliuiu
lilcm iu Mositl
quod qtiidem sciam, uon lesiiur, nou alhmun UMea
Dura iniiii spnaiiiin consltli Incorde eoavoeo. > sl illtiil Tnll pro Sexlio Httt </«i p»o »t/i (i.irlc de- : 1
*
Flavins Nuvlta, ipti, utail Aminianus lib. Hll, ut ftndant, optimttet suni.
INTERPRETATIO.
" Eornm, quai ntatuoria tuni ad vltam, hihri >il>i 1 PeeforM arcana.
dtcidit.
451 Jl LIANO AUGUSTO GRATIARUU ACT PRO CONSl LATl. 422
ad banc usquc caniticm eou- A atquc tititl antia vct profcrre, noquc orationein
anois ab aelatc pucrili '
sulalu. aniore flagravi. • Secitmlum eliam libicon- solnm ii.clin u-e, scJ loiis cnrporihus in gcima sub-
fessiunis e radum dcbeo. Cum in alionun prim ipuni ini'li. P.orsns, ni ex animi senlentia loquar, niaxiuiO
essel polcstalc icspublica, diu inanem cupidilatem vcnrlii bcncliciuni qui prcccs aceipic.
sine spei solaliis fovi. L'nde eniin mihi a-pirandi ad XIX. An vcro si centnrialis coittitiis consul crca-
boe Hoinen essei amenlia, *> opum vacuo ct ignaro tns cssem, glnriosius mihi uuivcr-i populi suffragiis
smbieiidi .'
Nam primum cuui Cxs.ir csscs, marcen- dcclaraius vrderer? Minime: sii[uiilcm eliaiu illis
leinjam cnpidiialis mcxflammain spci bnox flahbus priscrs tcinporibus, iiinltorum ambitu fuit campus
cieitasti. Cum verote, Anguste, mirificum innoceniwe infamis. Nuta divi*orum flai.'iiia, nolx ' loculoruin
spectatorem vidcrem lunc mecum, prxstigix, tnm operarum ad vnn el seditiunem ina-
ac viriulum ,
C.laudi Maineriiiie, hucusque non Iruslra viiisli. H- nus cni|il.i . Nec sane polcst in confusa imp riioruui
bcs id iiicum fidei ac induMrix judiccm. Meinenlo in inolliludine '

quidquam e>se pcrpensiim. Nam ciun
inagno r. s luas esse discrimine.Scieturnon mcruissc boni rari s ui, improbomm vubrns immcnsum, in
le consulatum, si libi non deliilerit hic imperator. campo autein numcrus ct tnrba j.r epolleal, sine du-
XVIII. • Habes, Auguste, prndilinnem silonlii hio inlelligilur eiim suffragiii populi magistratmn
i.ici, ct rcm a me non brcvis xvi taciiurnilate ccla- B caperc. i|uem plures, id esl, quein pejorcs proba-
l.uii.Nondum laincn cuncta prodidimus. Nulliiin ruui. Lnde factuin e-t tti oiajorcs nostri viderent
hinc jani mecum volo referre secreium, oinnia p - 1 C.ib.nios iiesignal«'S el n puUos Catoncs. Sed Iwc
etor.s arcana vacuibo. * Suspcndisscs benrvoien- velusia s dent rccordari qoeinadinodiiin paolu anla
i sni iuam.et lux isti in me liberalilati contra mn- honor petims sil. Vix panci exsiiteninl quariim vir-
res ttins artificii aliquid addidisses, forsian rogas- lulibus deferretur: cum quidcm ip-i~ illis tarda inriu-
sein. Parvi aulem, im;erator, putas csse beneficii strix ac probitatis inerces veniret. Cxicri vero per-
q-iod rngandi uiilii peiiculum remisisti ? pericuimn ditissiiVum qucmqiie e\ aulicia fiequeni.ibant, uli
iuquam, sanclissiiue impcratnr, si prxsiarc dubi- quispiam per artes lurpissimas hnperalori acceptis-
lasses, si in posterum dislulisses quid me lieret ; o l
simus videb.ilur, cnni assidms obscquiis emcreban-
repulsam? In lcvissimis quoquc beneliciis pctitis, lur, donisque caplabanl, Nec viros quideui, scd mu-
ncc unpciralis, amicitia dissolvitur. Nainqtic J is lierculas exainbibant, nec femiuas tanimn, sed spa-
«;un amicilia conlineiur amor, apud uirumque pol- dones quuque.quos quasi aconsortia huroani gcncris
luilur. Altcr amari se quia non pr.i sltit non puial, exiorres ^1« utroque st\u ant nalurx origo, aut cla-
altcr odio sc cse qu a non obtinuii arbitratur. Ncc dca corporis scparavit. Ila prxelara illa velernin no-
sane mihi cnnsul gratu lu faclus vidercr, si honorem ** minasordilissimum queinf|iiee\rolior:e iroperatoria
prccibus cmisscm. Uiserum enim ei iaboriosum sub- el prnbrosissimum 'adolabant. Hi cum in provincias
iissem nielii.ro xvi parte transacta lirociniuni rogan- immissi erant, qua sarra, qua profana rapicbanl,
di. Nequo cnim exislimo moleslius esse pecuniam i(er sibi ad consulatuni peconia iuunicnles. Ilaque
quam prcccs fundere. Deuiqtic ouines in eincndo vi- nullum jam eral bonarum arlium studium.
deinus• repensandi fidueia magno erectoque anim.i XX. Miiitix labor a nobiiissimo quoque pr> sonli-
aurum argentumquedeproiuere; eos vero qui prcces do cl illiberali rejicichalur. luris civilis scienlia,
allegant D
humiles atque demissns vix eundabunda qu.c '
Manlios, * Scasvolas, Servios iu amplissimum
1
.Maineriiiius igilur senei fuit, cum banc oratin- '
T.Manlinin qnem Valer. Maximuslib. v,
intclligit
nem liabuil. rap. X, Juris sacrorum pottiificnHum peiiiis-
eitilis t'l
* lloc est, si ftupoidisses benevoienliam, qnn lo- smnm fuisse iraiiit. Aeidalius pro Mantiot legil
qnciidi modo nilnl apud bonos scriptores frequcniius. Maiiilios. ManiliUS qu dcm cuin se a re iuilitari ad
3
Mo 3 erat apud Romauos ul magisltntus qui pc- forcnsetn vilara coululisset. trcs libros de Jurc civili
lerent, peiuina largilioneqiic suffragalortiui sludia scripsil.
sibi runciliarcnt qui auiem peruniis irbuiim distri-
: * annn U, C. 617 consnl cum
P. Hntius Scrrvola
buendis prxerant, dieisores dicebaului \j. niphurnio Pisonc fuii, ct poiuifci maximus.
(
* llaud absiinile illud

Ausonii paneg. ad Gralia- D Hunc de Jure civili deeein libros scripsisse tradii
nuni Consul ei/o, imperaior Augu*fe, munert iiw non
: Pluiarchus in .S;//«'a. Ilujus (ilius (,'. Mutius Scxvola,
passus sepla, neque campum, non tutjiagia, iwn >iun- priinns j-is civile gcnera iin in liliros 18 digessit :
cla, lton toculos. plurimos liabuit audiiores clarissimos; ab co multa
' An
potius Yatinios, ul observat Lipsins cp. 2i, iliilicissc se ail Tullnis. Eumdem Crassus jurisperi-
lib. in. Catoenim
in pelilionc consiilatus posthabitus loruni cloquenliss mum, ei eloquentiiim jurisperitis-
esi Vatinio, noo Gabinio. lUipsum referl Scneea li- simum apu-l Tullium appellabal. Fuit pra-terea al:er
bello,Quod iu tapieulem non cudit injuria. IiIliii dc Q Mniius Scxvola Augur, qucni Cicero dissercniem
dirma P.-otidentia, et Valer. Maxim.lib. vu, rap. 5. in libro de Amicilia introducit, a quo jns civile didi-
" Hac vocc usus Lucrelius lib. v: Guniiilu uocis cissese profitelur. Erat is Laelii gener, Crassi soe.r.
adnlaiu; et Ausiniu^ in gratiarum Aclione ad Cralia- 9
P. Servium Sulpitium pu a qui :«n. L'. C. 703
iiiiiii : t.,", M :i..i. n< n adulavi. consal fuit. Is magnus Q. Mutii Scsevolx iiniiatj,-
INTERPRETATIO.
•
L
K'C quoquc altern.n libi faleri dcbeo, <"•
h offeclu», quo amtcilia susienlatui-.
C«m neque tnppeterenl 0j.es, nequt ambiendi arlem '
Comven andi.
leiierem. Aliquid esse consideratum.
' llabes txpliealionem silcntii :u.i ! rcm qnain uu- s tlecocent in inenioriam.
Uu'n silcntio pretseram.
. , : ,
ii' MwirxriNus. iU
Miaduin Ji^nUatii cvmcrit, liherioriiin aniiir.ium di- A deniiMD ; oltro maximus imperator iccedet
riI ic
cebalur. Onlorinn dieendi racullilem, mulli laborii ct iit capcisas rcmpubiicam flagiiabit. Ulimo liL*
cl iiiiiiiiiii iisu» nOROlium, n '••Iri procercl rcspuebant, atque ali.i curami provincix, p'a>fcclurx, • fasorj,
iliiin bomlnes nolulise vldi rl volunl, i|uoil asseqoi sclla curulis, a 1

1
j 1 1
<
- iusignia oniuia niagiilraluuni
ncijuivcruui. I i vere tanium laboris vigiliaiumqne perferenlur. Quul cnim sibi verx vir perfeclacqiia
suscipere jJ adipitccndnra tujus usus agcndx viiac virtuiis iioii romlanler dc lionore promiltai, cum me
nrnamenla non idjuvaret, dementia ducebalor. lia- propler tantillnm iniiocrnlix meritora uno in aiuio
studiiim peennia coacervando.
i|uc oiniic Tanto '
icr videat bonoratnm !
cuiiii ur quis |u. uiclioi', quanto peeoniosior hubeba- Wli Bcquie deui uno in anno mulliplicei fruciui
iiu. Jam servicnili uiiscramla paiicnlia, asscntaudi agro uni dedit? Num quisqHam ' in cadeiii no\j|i
mira ralliditas. Minisiioium Ittia quotidie limini BUlate una amplini quam semcl incssuit? Num cui
icicbanlur. Ad fores coruni qui regiis cupidilalibus iiiio aiilumno, unoquc vinelo vindenua Iriplei fluxit?
serviebam ' icrnus palrkix gcntis viros cerncres ab L'ua cerle unius cst hiemis * olivitas. Scd in nosiri
I. iijiiMiiii.li dedocorc non imbri, non gelu, uon ama- prineipis beneficiis mirarulo carei inultiplicata fe-
riiodine ipsius injurix dclcrrcri. Dcmissi, jacenies- cuudiias. L't dc oplimH viiis laceam, qui a
aliis
que vil Capila inprt coruni quos precahantur genua B priorc in prnvimuin antuminim frnctus lionornm
lollebinl. Ad postrcmum, bonores uon jndicio, aut multipliciter messucruul , milii certc lertia unius
bi nevolenlia superborum, scd misericordia mere- anni ubcnas cst consul.ilus. Priinum tliesauroruui
baniur. oinnium niandaia cuslodia, cl dispcnsatio largiendi.
XXI. At nunc quisquis provineias, Iribunalus Scciindiim lorum icnet in bonorum ineorum fructi I
pr.i fecluras, coiisulatus iiipit, nibil nceesse est pe- biis prxfeetura. Additus bis, quo vcl solo cujushbct
iuniaui per fas ei ucfas qoasrat, ac liberialem suain aviditas vinccrctur, proveiiiuum tuorum terlius, co:-
ager assiduiiatc frucluum k
salulalor vilis imminuat. Quanto fueril paratior ser- sulatus. Dein tuiii in
viluii, tanta bonore indignior ' vocabitur. Tuni aliud maci.ni decoquaiur : imperatoris nostri posterior
ijii.nlil.iin homioum gcnus est iu amiciiia principis liberalitas vini.il priorcm, nec fit elTeia gi^nendo, sed
nostri, rude, ut urbanis istis vidclur, paruiii come, per viccs fructuum lecundatur. Nova prorsus I u t
sulinjslicuin ; blandimcntis adttlaniium repugnal honorum deferendorum el inspcrata congesiio. Non-

pecunii' vcro alienx lum|uam rci ooxix lactum re- duin staiuin suum siderum curricula mutavcrant
formidat , maximas opcs in reipubliex salule ct c jam princeps cursum dignitatis allerius commove-
gloriosa imperatoris sui lainle eonstiluii. lam ipse bat; ei jam tum sol ab corumdem .istrorum regiond
ingenli divinaqne providentia advcrsus onines as- C radiabat, jain Augustus lertia magistratus mei si;;na
sciiialoniin illccebras captioncsque inunitus esl. iransccndcrat. Quaeso, non vobis inania glorix cupi-
Quippc ei a lucatis adulaniium venenis quod peri- dissimus, non flagrans amb.tionc notab.li videreiur, si
iiitum cst, qui aurcs cliam veris laudibus gravatus quis in se tania paritcr optasset, quanta in me uno
imperiiai? SeJ mulio multoque nuuc facilior est lcmpnre Augustus ingcssit ?
iato lionorum pcteudorum. Qui>quis, iuquam, ca- XXIII. Ilabitari ab juslis vins terras in Occano
pere magislratuin voles, auri aique argcnti negli- feruni, quas ' Fortunatornm insulas vocant, quod per
gens esto; nullas osiiatim potcntium xdes obiio, eas non arato solo frumenta n.iscuntur. fortuiiis vi-
uullius pedes, nullius genua complectitor. Adliibeto tibus juga collium vestiuniur, sponte pomis arbor
lanum libi gratuitas et paratu faciiliinas comites, gravatur, ad herburum vicem olus vulgo est. Q.:an-
jusiiiiani , forlitudinein , lempcranliam , atque pru- luta isla *unt, si dcum auclorem consideres, mun.ru.
f/ui»,a quo :id juris civilis scientiam excitatnr ms 5

Duodem a lictoribus ante consulem prxfere-
verbis Turpc est Pairicio causat oranti, ju$ in quo
: bannir.
rersatur ignorare. Omnium primus diuleclieam jun h irihus Mamcrtini rnagistratibtis initi» liujus
•
mliiibuit, etordine quodam iractjre ccepit. Ciceroni D oiationis dicium est.

fuil lainillarissimus, qui et ipsi ad Mutinam, i|uo ad ' Novalis vel novale lerra e-t qux allcrnis annia
placandum cloquintia sua Aniouiura a senatn missus quiescil ac scritur, quo leuû Virjiil. Ceorg., lib. i, 7 :
eral, monuo statuum xream pcdestrem in rostris Alteruis idem tonsas cessare nnvalcs.
posuil. li. iioc sx'pe apud Tullium montio esi.
1
Juvenalis, sai. 3, 115. Iloc loco pro terra simplicitcr sumitur.
Vox a Caionc, Varrone el Colnmella usurpala pro
6
Qaaotuin <|uis<iue iui nuinmorum tervat iu arca tcmpore colligendarum olivaruiu.

Tantum banet el IhJai. • De bis pas-im apud poctis. Horat., epod. 16
1
Lege cemuos, nlObservalLipsius, Epistol.,quxsti
Itoala peiamusarva, diviles
3, „. U.
J
El iosnlas, rcddit ul>i Ccrercm
Boncariiut el Gruterm lcgunt judicabitur : itaque Tellus tnarali quotanata,
est in edilinne Viennensi. l.i mipiilata Uorct aaqui
*
Acidalius legii mgeuti diutinaque providentia. \ iiicj, elc.
INTERP UETATIO.
Ntqut enim m tiicmium cst ne (atsis assentutorum b Utuilcntus reddatur.
MiiliomiiMl eoiii se linol is iyui etiam agrc uuics uiw- • Jum impeiator ncvam iiigntalcin miki dettimitul
leat verii lituauiioii.bm.
;
425 JUL1AN0 AUGUSTO GRATIARUM ACTIO PRO CONSULATU. i5<5
Nempc nobis quoque, cum agrum non nostris ma- A iem, seJ plurimum etiam novi lionoris adjcreris? An
9
nibus excolamus, bxc illaborata nascunlur. Quanto populus csttimendus procuraiori alimentomm suo-
felicinr nOBtn condilio.quanlobeaiiludoprxsianlior? riiin , viix vindici, liberlalis auclor.? Nam qiii.l de
miliiibus loquar? '" Ouo, aut
Non '
spica triticea, non viles uvarum racemi; sed Iria ferine ex vetere
opes atque diviiix niliil laborantibus ingeruntur inemoria amicorum paria proferuntur. Nego quem-
provincix, prxfecturx, fasces sponte proveniuni. piam ab unn amico plus ddcctum quam lu, impera-
Tu inquam, maxinie imperator, exsulanies rele-
iu, lor, non modoa " comiiibus, t> ilxinis iuis, sed a le-
gaiasque vinules ad rempublicam quodam pngili- ' gionibus cunctis, equitibus ac pediiibus, • gregariis
min o reduxisti : tu exstincta jam litterarum stmlia etiam militibus diligaris. Iiaqne, quod ad te aliinet,
' flammasti :
• lu philosophiam paulo ante guspeciam, cuncia jam a custodia lui arma remnveres, sed quan-
ac"nedum spoliatam honoribus, sed accusatam ac do bnc p"tes persuadere mHilibus? Anxia csl fide-
ream non modo judicio liberasti , sed amiciam pur- liiun diligi'ntia. Maximo amori maximus linior jun-
pur.i , auro gemniisque redimilam * in regali sulio cius est. Non nobis sufiirii quod ohtinuisii ut nemo
collocasii. Suspicere jam in cojluni licet, et securis te velit Ixdere, nisi nos curamus ut nemn possit.
contemplari astra luminibus, qui paulo ante pecorum XXV. Hahuerunt nonnulli alii principes devolam
alque qnadrupedum auimantium ritu iu hiimiim visus " ct amanlem sui cohorl<m sed alio quodarn modo; ,
irepidos ligebamus. Quis enim spectare auderel or- piimum quod " imperili ac rudes indoclissimum
lum sideris, quis occasum ? Ne agricalx quidem, quemqiie in consilium deligebani, scilicet ut ipsoruin
qiiormn opera ad motum sign ruin coelcsliiini lem- prudenlia vulgo $uo aliqnatenus eminerent. Ila cum
peranda sunt, tempestatum prxsagia riroabauiur. vilissimns quisque hnuorum et divitiarum pniiius
Ipsi nauix, qui i.ociurnos curûs ad astra modc- foret , sua rommoda , ei viiia prinripuni diligebnni.
ranlur, stellarum nominibus ai>siincbant. Prorsui Ab his optimus quisque abigeb.ilur procul , curr.
lerra mariquc non ratione coelesii, sed ca-u ae te- suspecta etset probiias et invisa ; ci qiiinto quisque
raere rivelnlnr. boneslior, b Liulu iinporlunior lurpiom arb ler vita-
XXIV. Nihil igitur mirum est , imperator, si tm- rciur. At lu , Auguste, omnibus nugis remniis, opti-
lus ainor, et tam verus iu le civium fervei. Ncque tnum et <loci i-snniim queinque perquiris. Si quis
eniin iillum pulo posl homines natos laulo generis pr.cst.it virtulibus bellicis et latide militi.-e, in amicis
humani ardore dilecium. Cxterorum regiim atque h»betur; qtii in oraloria faculiaie, qui in tcienlia
imperatorum charilates admoduin rarx, ncc unqnam juris civiiis excellt, ultro ad familiaiiiatem vocaiur.
diuiurnx fucrunl. summis enim hominnm halii-

' In Quicunque in administraiione r<-ii>ul>'ii .v inm ceuicm
lavere pectoribus, subita el forlunala benevobmia C se unquam et strenuum prabnit, in consortium mu-
provocatx non virlulum admiratione devinctx. At
, nenim receptatur. Regendis pr. vinciis nnn faiiiiiia-
vero noster affectus veri certique jud.cii esl, irr.is nssiinuin quemque, scd innoccnli.simiiin legis. Om-
menlis sedibus alligatus aniniiis, et vitx imniixtus et nes a le augentur pecnnia, locupleiantur divitiis , ho-
unitus, resolutis eiiam tuorte corporibus cum inimor- noribus honesiantur.
tali mente viclurus. Arma igiiur , et juvenes cum XXVI. Prorsus amicitias tueris privati fide, impe-
gladiis atque pilis non cusiodix corpuris sunt, sed raioris opulentia , qux perpetux et constantis be.e-
quidam imperaiorix inajcslaiis solemnis ornatus. volentix priina fiducia esi, ceriissima viriutum , ct
Quid enim islis opus est , cum linni-siino sis muro princeps veritas. ** Num qucm in animn esse suspica-
civici amoris obscptus? An meiuenda tibi * curia esi, lum audivi? Nemo simulaiis blandiiiis , nemo falsa
cum senaiui non solum \eierem reddideris disniia- pollic latione decepius est. Quis nescit aliorum impe-
A nominaiivo ipicum, quo usus est Tullius in

1
alflictam suppeditatis alimentis sustentarat.

10
Arato, ipicum illuttre ferens. Nola est Tbesei it Pirilhoi, Damonis el Pyllvx,
' 1'nslliininio redeunt, quicunque eodem, seu ad
C. Lxlii et Africani Scipinnis amiciiia. Plura ejus
idem limen reverumtur, umle exierant. generis exempla passim vidc apud anrt»ies.
1
Vox uon semel Taciio usurpata, pro inflammasti. " De tiibus comiiiim nrdinibus a Consiantino in-
1
Melior fortasse fuisset Julianus, si nalurx arcanis trnductis : quid singulis pro ralmne sui ordinis cim-
perscruiandis minus se dcdisset. D veuirel : de cumiiibus provinciarum , de comiie divina:
" non modo spotialam.
Id esl, domus, largitionum , ele. Vidc Grutherium de U/ficiis
• Sic Pacatus in Theodos. Pan. num. 16 Tu ami- : domus Augustw.
ciliam non solum intra aulam vocasli, sed indutam lt
Gregarius miles dii ilur unus e grege, el liunul-
purpuru, auro gemmitque redimitam solio recepitli. luarie iindccnnqiie coliectus.
' ld est, imima parte pectoris, ut iit opposi-
in *' llareslitnenilum fnil ex Cuspiniani roilice, cnm
lin ciiiii qtix mox sequnnlur
iis At veio notter a/fe- : in plerisque libris legalur imperiiia rudes. Siiniliier
ctutimis menlis sedibus atligatus. Expungeoda videiur pro primum, abqui legunt plerique.
Acidatio vox qu e sequilur, nempe animus. ''•
Forlasse n«m quis nmligne de se suspicatum au-
8
Locus ubi de rebus publicis agebalur. diiu ? Il.i Liviueio videtur
' Jiilianus enim Romam propler diuturna bella famc
INIERPRETATIO.
" Ej"S r.iitsi, quem mullum diligit, pliirimum limet. tur tuTfiter.
*>
Tunto moletliur letlit (ug r.tur eorum quaugcrcn-
r 4 T«0L. xviii.
;, ;
4-27 MAMKRTINUS. — CIUiT.MlUM ACTlO PllO CONSULATU. 428

ralorum liilareiu dnitaleiti ,
' cacliimiaiiieinqtic scvi- A ventare nos principi, fole lnm danti operam • saln-
i.am; a quibtts ingeniia crmltlitas iigiueiilo l.i-tiii.c taloribtlf, iiuniiatiir. Statim e solio '"
lanquam prx-
tegctialiir ? Mira est in principe nostro nientis lingitx- ccpius eiiiluil, vultu Irepido aique saiagenle, qualis
t|uc coneordia. Non inodo humilis et parvl airmi, ineus iuca aue potuissct, si principi serus occurre-
sed • servilc vitinni scit esse nieiidacitiiu. Kl vere rem. .T.gre remoiis popoli qui nos prxgredielmur
000) mendaces homines aul inopia, aut timoi' faciat, agmiiiibus, ut qoam longlstiine uobis obviam proce-
magniludincm fortunx ItUB imperator qui iiientiliir ilerit lalioravii. Illie, prob sancia diviuitas! gauden-
ignorat. Quis, oro vos , plura prxbuii lidei coiislaa- lil.u-t nni-lis. quoorc? qua voce? iliquil. Avc, " COtt-
tixque ilocumenta? Omnes quos privattis in familia- luk amplissinic. bignalus osculo oris illiw divinis
rilaicm rccepit.eodcm habcl imperilor atrectu Ncmo affatibus consecrMi deiteram dedit, illam deiteram,
pradu pulsus, nemo adiiu prolnbilus, nulli palaiii immoriale pignoo virtutig , et fldei. Poetae ferum
forcs clausx sunl. • Omnes bonos habet. In recip en- altissituum illum, et cuncia potestate cobibcntcm
dis amicis oplimus jndex esl Si aliqtii sunl improlii dcum, qui diiione perpelua divina atque hum.ina
loleraiuli , familiarimn vinis imiittilabilis esl amicus. moderaiur.cum dcspiriai in tcrras " babiluoris tem-
XXVII. A: mtilant secundx res animos ? Noslruio pesiaium inccrla mularc, ejus ntitu mundum iremi-
principcm si nonduin mutaverint, quando mtiiabunt? I! scere, illius hiiariiaie uirbines abigi, nubes fugari,
Cujus unquam divinior felicilas fuit? Paaln auie * iii orbem serena refundi.
nitcniia per
laceraiis Gallix provinciis laprus "

inimicorum ca- XXIX. Hoc iia csse, piulo auie oculis iicuit cipe-
pitalium apcrlis annis, el OCCullis insidiispetebatur; riri. In quantam laxatus est populHS le consulibis
Libyx, Europx,
in pauculis mensibtistlivino inunerc tuis arridctuc Ixiiiiam ? \tdimus attonitos adiniran-
Asixque regnator est. Qux majora exspectabitmis lium vulltns, inulliformes Ixtantium sialus, varios
dei prxmia, quxvc uberiora dona fortunx? Vitlete corpornm motus. Ctamorcs ineonditos profundebat
num sccundis rebus elalus aliquid de prioris vitx laudandi effusa libcrtas. Tripudiabat crebris saltihus
inansuetudtue et mndciaiione mulavcril. Mutaut muititudo. Nimix Ixlitix decoris stint ei gravhatis
iilane, mutavil. Nam civilior factus prosperorum in- immemores. Illa jactatio logarmn, illa eisoliatio
fregit itivitliam. Cui non vel illud tcmpus sedaix corporum neseientibus penc hominibus eicitabatur.
prxbuit menlis indlcium, quo borrendi belli mciu Omnem modestiam populi, omnem verecttndiam lui
republica libcrata, elati siimus cuncli gestienie laeti- gatidia effrena stiperaveranl. Ave consol amplis-
tia? Sed imperator, quanquam ceclesti ope salutem sime. Aveo plane, imperator , cl avebo. * Neqne
reipnbliex propagatam videret, el conditionem doluii enira evenius esse potcst opiati hujus ambiguus
htimanam, et, otTensarutn graliam laciens, induit C. •* •* avere jubeat, qui jam fecit ul avcrem. Consul
fralrem, ct cujus armis * vitam impugnaiam sciebat amplissime. Sum plane ct eonsul, ei ainplissimus
morlem ejus ornavit, ac postea ipse justa persolvit. cunsul. Quis enim me fuil amplior consui, quem " sub-
Ki memoria, ei oblivione mirabilis, ' oblitus inimici, Iunai ct illustrat consulatus, quem inbuisii am-
:
mcminit hxrctlis. plitudo, quam tribuis. Post prinix saluialionis fausta
XXMII. Sed qnid ego longius indicia mitis et colloquia, quid pro jure consulari agere nobis placeat
inansiieix mentis accerso? Ilic ipse, hic inquani ipsc ECiseitatur, scnaiorium iniplelurns oflictum si libeai
dies prxbuil civilis auimi saiis clara documciiia. '* tribunal pelere, si concioneio advocare, si rostra
Kgo et " collcga nieus, »e quid maximus imperaior conscendere. Sed nos ad curiam solemnia hujtis diei
propensius bumanitatis siudio faeeret vereliamur. senaiusconsiilia ducebant. Itaque se comi:ciu statim
iiaque Diaiulioo crcpusculo palaiium petimus. Ad- prxbet , et utrumque lalus consulatus praiexiaiis
1
Id cst, quain cacliiutio seu cffiiso risn dissimula- D iv, ep. 8 :
Oomiiianum notal, qui, quolicscunque sxvire

liat.
Piima saltitautes atque ailera couterll hori.
inqoempiaui destinabai, composito ad nsusetjocos " Id esl, prxvenius.ul Yirgil. J^ncid. vi, 105:
vultii, iractiodiam tegebat.
* SuiMpttim iiiu l ex 1'lutarclio de Instilulione pue- Omma ;.race| i, atque aiiiiuo ntecum ante peregi.
roiuin, SouXoirpr7rc; to V/CJSstrOxt. " Linim boc lionoris tittilo cohonestabaiitur con-
3
An am/tt : nisi habei ul signilieat, quod apud Cr:e- sules, utadepigr. 9, lib. i Apollinaris Sidonii nli-
cos tjrju, pro lenet, relioet. servat Joan. Savarol an quod Mamertinus ad con-u-
* Acidalius legii, i* lateratai Callitr provin- lalum virlute sua pervenisscl ? Uenim, inquil lullins
eias. pro Roscio Ameriiio, iiuiii. 85 UiHi viUtlur amplis- :
* Nempe Cdostaotii, ejusque factionis. simus, qui sua viriule in allivrem toeum pervenit.
Uilieislilisius lcgil, ri/am si/iiiii irunuiinalarn. " An Ah.'uk '.'
Quanquam el iiabitu* ons apud l.uca-
'
se ininiicuiii fuis^c, iiiciuiiiiI se hxrcdiin
Oliliitis iiuin dicilur.
• jns csse impciii. " bilollit. Vox Knuii el Nonii.
' Nevita, ue quo noo mto in loeo Amniianus. " Nola varia consulum oflicia, iribonal peiere,
Nam
moris eratapud itomaoos, ui viri principes concionem advocare roslra conscemlere , iocuna
,
snu quisupra ccteros poteniii emluareoi, primi ei seiialusconstilla prolerre. Iloc passiui vtdcre e^l
M-cinida bora matutina salutiircniur. Mariialii, lib. aputl In-lofi.c Itomanx scnplores.
INTERPRETATIO.
n
qunntum gaudium h mr(N
ln effusus esi popuhis, dum luii i\e<tui- inim yolesl Jubit<s t*M us Amjii»
i iiifiiiii iulbUn lirtrii, tltii tui.
.120 Al> MAMERTINI OPUSCGLI M APPENDIX - VITA FL. CL. JULIANl. *"0
tccliis inceilii, non mnliuin differens a iiiagisiraiibus A l>'«cs esse tribiien.ium. Neuto nnquam posi hnmine-.
sins ot genere et colorc vcstitns. n.iios ampl ora prxmia :i rcgibus atiiuc imperalori-
\\\. Sii|ifi|iiiiiiii forie vidcattir qux vnsmctipsi bus coiiv. etuii • esl, iinilipliis onens iinposiiuin. Ncu
vidistis itcrare, neque euim auribus exppi ntur qux abnuam pr.i fecturas, et con-ulaius mulisessc.de-
fucriniusurpaultimiiubus, sed mandand sunt i lilleris, liitos, sed bis posl imnicusos labores, bunos quasi
inserentla inonumenlis, iniltcnda iu posier.s venluris debifais restitulus csi : mibi cuin jain honorcui :.dc-
sxculis vix credenda miracula. Pene inir.i ipsas pa- ptus sim, iiunc demuin ui merear laboraiiduiii esl
Ittina! domus valvas, lucticas consulires jussil in- Versa ratione tcmportim, pcrmut;iU munerum vicc
ferri ; ct cum, honori ejns veiieratiouiquc cedcnles, inodo eniiendum csi ut prxmiodignus exisiiiner, cuni
scdilc illud diguilaiis atnplissimx recusaremus, suis j.iin prxmitim ccpciim. U milii fcstiux lnt bouevo-
nns pnipe manibus imposilns mixlus agmini logato- luniix gravissimuiii pondus! Vereor ut ape le i xpri-
nnn prxire coepit pedes, gradura moderans pcne ad more difliciiltaium meariim ordincin valeam. Fai ilius
licloris niiiiiiii. et vialoris impcrium. Credet boc ali- e>i, impcraior, bonis ariilms incrcri cousulcm fieri,
qui-i qui i!la purpuralorum vidit paulo ame fislidi.i, quani indusiria el Uborc perfKcro ut videaris me-
qui ideo lantuiu iionorem in suos , ne iubonoros ruisse cum facius sis.
cnnteinnerent, couferel>antr Credel aliquis tanto post B XXXII. A lisii Auguste, el islud sancta divinitas
vii rcm illam prisrorum leuiporum libcrlatem rei- omen avertat, ntiu a quoquam mortalium exspecies
pnblicx ledditam ? Nequc enim ego ' Lucii Briiii, cl vicem benelicii ! Vciuiiuamen, quod solum vcl acci-
Publn Valerii , qui primi cxaciis regibus potestatc pcrc polcst isia forluna.vi I a nnb>$ opibus tuis tribin,
aonua civibus prxfucrunt, consulaium nostro auic- iitimorialitaicni uiuncriim lunruin colam ofliciis sem-
poiunduni pnio Ulcrque bono publico, uterquc Ro- piieruis. Ottme negotium, nmne otium mcmn in or-
niaux reipublicx saluUri-i, ulcrque insignis priuci- iiandisrehus luis eelcl>r nidisqiie ponetur; ncque so-
i>iis ronimodnrum ; sed habet aiiquid unusquisque lnni vivenle mo ac vigenle grati animi liencvolentia
prxcipuum. Illi poieaUlem ronsiilaiein per populuni declarabiiur; sed cliiim • cum anima defccerii, rno-
acccperuni, nos pcr Jnliaiiuiii recepimus. illorum numenia lui in me bonefioi permaiteuunl. ' In refe-
iiiiiio liberias oria est, noslro restituU. rcnda autcin gralia, sanciissime impcraior, hoc libi
XXXI. Scd sint, sanctissime inipcrator, ca qux tu polliceor, semperque prxslabo, milii neque in sug-
justc, moderatc, civiliicr facis aiiis forie miraculo ;
gercndis consiliis veriuiem, neque ir. adeundis, si
iuilii esse noii possimt, qui lc umnibus bumanis res poposcerit, periculis aniniinii, neque in senicuna
vitiisabsolutum cl libcruin.sciam solo immortalitalis simplicitcr ferenda Gdem, neque in hominum voluu-
aniore flngrare, dirigere omnes opes el cogitaiioncs litibusprorepublicatequelnedendisliberUlem.ueqiie
luas ad memoriam poslcritatis xiernam, atquc bis iii laboribus perferendis induslriam,nc(|ue in augcn-
raaiime servirc iudicibus qui de rebus geslis luis dis imperii tui commodis grati animi bencvoleiili.nn
sme odio ct gratia venturis sxcilis judicabunt. Non defuiuram; idque omni viix mex tcmpore summis
potusl qiiidquam abjcclum et liumile cogiUre, qui opibus enixuruin.elaboraturum.cffecturum, ut bono-
scit do se sentper loqucndum. Nunc si tibi, impera- res in me lui non quia necesse lueril ad qucmcunquc
tor, parum smpla, uec resjiondcnte merilis luis ora- (ielali, sed quia oponuerit rectc posiii et ratione col-
lionc usus vidcbor, quxso oblesiorque (c, mcx id na- locatiesse videaniur.
iur.e potius quam niiguiltidini beneliciorum tuorum
Dc '. primis Koni,.. -un» consulibus abstineo

> me anima dcfecerii.
refeirc.qux babcnt fusebislorixRomanx scriptores. * Sumplnm illud, ut vcl omnium minime oculalis
' Haud ita.esse ad Juli.mi vitx flnein observabo.
patet, ex Ciceroniana oralione posl reditum ud Qui-
3
!n cdilione Puteana esl u me anima defeccril. riies, sub finem.
Duas voculas expuuxi cum Acidalio. I:i aliis esl cuut
APFENBIX.
VITA FL CLAUDII JULIANI.
Anno fjiiii» coHfiiifC 1084, Oirisfi35l, Consianlini An. V. C. 1090, Chr.sii 357, Constamini, Conslantii
Magni hnp. 26. et Conslantis Augg. imp. \.
FUvios C.latsdius Julianus, cognomento ApostaU, Consunlius. ejusque frater Annibalianus, ac Dal-
quod a Ciirisliana religione, quam adolescens pro- matiieornm frairis filius OalmatiusCxsar, quos Con-
I si. seral,reruin poliius focdissime defecissct; palrc suntinus Magnus purpurea aureaque veste et nobi-
Constantio Consiaiuini Magui fratre, maire Ba>ilina lissimalus titulo donaverat , in sediiione miliuri
nobilissima leuiina Christiana, sectuula Consiantii opprimuntur, vel instigante, vel dissimulante cerle
uxnrc, viti idus Noveiub. nascitur Conslanlinopoli. Consuntio Augusio s.» ui tuuus imperaret sivc;
:
,
Mater pauris |K»st mensibus excc->sii c viia. (Julianus iii ConsUntino patri pouectum, mi
suspicabatur, ab
iii Hisopogoih'.) iis venenum vindicaret. Vix Juliauus et Callus
ejus
1 ,
431 \n HVMEIlTiNI UPIISCI l.l.M AITi.NIIV KT>9.
imiciu fraier parera sorlem effugere. A

inm dundeni», !•-• 1 1 <i- . ar. demum Grvcinm circtimrnrsai, ni ipê
liic quidem nmul inccrinm >c pone BlTeetnin
|>rr>|>lcr iii ni 1 1>. ad Themiii,
vateiwliiiciii nand ilin viclurui craderetnr; ille »em
An. U. C. 1100. Cflrii(i3o3, Coni/aiilii Aug. 17.-
quod niiinK niwr ii 'iii nl lempnre ejiw nltitui ap n Iloc anno Gallus seu propter snspicionem amliiii
pareli nniinjuenniuin haud niiiliiiin exrcssrai.
imperii, leu prnpter pairaloi Aniiochiaec.vdes, aCon-
/\>i. V. (.'.
1009, Chrhti r,3'*, CoHifanrMi, CotutnntU staiitio io liallam per Duroiiianum qiiemdam cvnca-
<•/ Conilanlii Augg. iinp. 3. t.is, ipsoque Dmniiiano, quiid Gallum mperblni eom-
Alic n P' si nnnnulll .'id «*<il wlas

.-iiino tiiiii ! pellasiet, ab ijtis militilms ncciso, Gallus iu lialiam
vcnit. At Cnnilantilll Jillianum qnoqne itupeiii cupi-
nomiiie ahutereutur, oicrque
liii iiiei inliani ri Galli
dii.ile ailliuc flagrare Hispicallis; seu quoil Gallus in
nliUuctiiB in Cnppadociam, in Macello (locui erat .<d
Ar.'i'iiin momein, nnn Innge a CieBarea plane regius) Orienlem prollcisoeni Julisni rlam visendi gratia (m
:nl liberalea arlwoturruruin li ler.nuin engnitinneiu
an Socraies) Ntenmediaui dtverteral, seo i|und Juiia-
iusliluiliir : i|iui in nectsail tolOS sex .innos arclis- inis iu Asiain demigrans CoustanliiioiMili Iraiisi.Tal
b inc cualndili quomodn

(noqae eniiu »d rcferi (a) qno iratrem Gallnm ilii videret, ui inquii Ammiaims.
os euiqtiam crai adiius), lanlum pmferere, ut lacii 1)1 ut esl, ruslotliri ilii illum julicl. At ille ciiui pnssu
clerici libros ccclesiasticoB populo prastegerent. llic scse ciisioiliiiu maoibus sufugere viderot, locum suli
ViTO Cum ainlio S. Maiiitn.u uiarty.i l).i~iln:tin snis iudc conimuiana evssit, ita refert Sueraiei,
siimplibngeit ii>reni; Callna quidein m suain pieta- An. U. C. 1107, (.Arisli 5.*i4 , (.'oiufunlii Aug. 18.
i.iii o*teniarel; Juiianus vern ui impieiatem, i>i eat,
nt ejuratam jam aninm Cliristianam religionem d>s>i-

Post Conslsntiam Galli uxorem iu Hiihyuii fo.iri
inuliret apiid ConsUiiiiuin ; faciuni esi uiGilli opere
exslinclam, ac Gallum in lljrtco in iusula Flanuna
procedenie Juliani upus lerrxuiulii disjiceretur. prrempiiim, ut ait Aininianus ; Juiiannt param sorteui
,
Qiiod Coiisianhum illatuiu est, siuistrum

ulii n.l
verilus, Mcdinlamun, ubi Consiaiiiius, iliilo CUin
illiinim pieiatis nnien ratua, vebemenier utrique nic-
Alaraannis foedere e Gennania reversus, versabatur,
to.isun. (Giegnr. Nazianx. m orat., Sozomen., Zo- conlendu. Hic in suburbin, vel ut alii volum ISovo-
n ii'., Ccdreiius, ctc.)
comi iluiii Isteret, impelrala silii per Eusebiam Au-
giislam apud iinpuralorem dicendi lieeutia, plane se
A'i. U. C. 10'jx, Ckrisii 345, Consianiit et Comtantis purgat. Quarc ilomiim redibal victor, et qiiidcui aU
Avgg. imp. ti. iaisebia deductns hnnorilice, cum, ilineie iilo nescio
Postquam Constanlii, qui i» expediiinne Poniica quo r.asu impeditn, rursum in Grtsciam miilitur
parum fcliciter erai occupaius, ira laniUper defer- qiiam quidein relegationem ouines iiiterprelabjnliir
Imiissci,Gallus Ephnsiim mittitur, qua jn nrBe per (Julian. ep. ad Themist. et ep. ad S. P. Oj. A It.). Ipsc
magnai res ipsi er.ini a majnribus reliciac. Jiilianns vero benelicii loco idipsum Cusebi.e refercbat acc -
ad publicas aebolas Conslaiiiinopolini evocaiur. ln pliiui sivc, ut ipsc aicbat.studiorum cansa. seu po-
:
nac toiius lerramm nrhisluce Nicoclis, Lacedsemonii tins qund averei cum regioms illius sacnliculis rl
grammatici, el Ecubolii sophislu! opera trium circitcr impostorilnis dc relms sins communic.ire (Nozianz.
aiinoriim spalio adoo profeeit, ul idonens rcgendo orat. I in Jul. Sozom.). Sregorius Nazianz>iiiis Ju-
imperio paiam dieeretur. Qua re coniurbalus Con- lianum Atlienis inluilus, Qnnle, inquil, malum llo-
sl.iuins, ne quid lurbarum ejus OCCasione in urhe C manorum terrn tittrit? ncc v.iiius conjecior fuit.
imperii primana exe.t.uciur, Julianum ueius cimira An.U.C. 1108, Cfcriiti 355, Constantii Aug. 19,
grure juliel. Juliani atal. H.
An i. C. 1101, Christi 51S, Coni'.antii e>. Conttantit Cum barliari adversus Magueutium ct Briiaiinii-
Auiiq. imp. I-. nem a Constantio evocati (ut relert Sua.imenua)
popularentur Gallias atque udeo plus 45 oppida
Cnnslaiitio Aug. adveisu- Persas occupato, Julia-
Ammiano lesle occupassenl, Constaniiiis haud satis
iiusNiconiedia! Eusebio liujna civiistisepiscopoAriano
tutum ratns, ex Italia seceJerc, Juliaiiiim Aihcms ,
aflltti suo instituendus Iraditur. IVohili tus vcro ne
ulii pbilosnphum agebat, revocatum Cisarcin lacil
ad Libaiuum stipbisiam Gentiliiia; snpersiitiunis de-
viii itl. Nnvcinh. simul ad firiuantiam fidciit, sua ci
fciisnrem acerrimom se applicaret, priiniim in ejus
sorore tieleo.i paueis post diebus in eonjugemdata ,
lecinandia hbris clam inlus esi tum factus b.ic le- :
ipsnm iraiisaipiiiis pncfectnm, inCaliias vel hnpera-

ctionc audacior ct superslilionis cupidior ad cuni c
tnris imaginem taturum, ut ait Jultauus ipse, vei pu-
conferi palam. Veniuul iilico ad euiu Jamblicus et
lius jdversus liarbaro- dimicalurum mitlit. Igitur
Mavinnis insignes m;>gi, qui j.un ei plus j-q m pro-
cmn 500 l.inluin inili.ihus, ut ipse ail c|>. atl S. P.
pensuin Jutiani aninimu ila su.s prsestigiis deliniunl,
Q. Alli., quihus ila ptavrat, ui niiiil sme ducum
ii ah eorum Uicrenun di-cedurei. Iwprimis Maiimu
I
consilio agere possei, eal. Ueccinb. egretsui dedu-
delcctaius, quod S|iem et injecis-ct imperii. Id icla-
clusquc ab Auquslo ad u*quc locuiu dimbui columnit
lum est adConsiutumin i|uod ulii sensit Julianus,
:
iittignem, qui LuuiMltum inteijaccl et Ticmum iiinert-

inter ineium el spem positus capiie lonso. ut alienum
ab imperio auimum viiam nionasiicain
signilicarei,
D '»» reciii rewiiMi pervenil ubi audito uwlia Cuta- .
m.ioi Agrippinani penindci bmbaroiunt obiidicnt

simulavii, ei in ecelesia N.comediensi lectur desgn.i-
rcscralam cl inagms .uibus dcleutn, agnovil qoaullUU
tus c t.
acecpta hac pruvincia sese in discriweu cnnjeeisset.
An. U. C. 1104, CftrisliSSl, Coinluit.ii Aug. 1S, Ipseque diii.l.ihai nihil se amptius asecuiuin , qitu n
ul vccvpulior iiiicrncl , cl illud Itomciicum, de diu
fratcr Cncsar fil idilius Marliis, ct
GallllS Jiil.ani
Constanlius nlus i|ipellatur. Iluic, cmii inu Urieutis
'.
quo purpuram Biimpserai,
pr.iici'iur:i, loiis.aoiia Constauiij suror iu cmijiigein tV>aij'i Topfvpios Q</.vql-c; xai uoica xj5«t«'ij.
ilatur. luieiim cuiu Juliauus evoeandia demoiultus Cepil piirfiinea morj et 1'urca vioteiila. Vieimaui inde
ut specins, ac helluarum visceribm |ierscru;andis, :i Klindauutn progressus inagno oinniHiu populoruui
1
aliisque iiariolurum mysli riis in di, majjia ac magii :, t :ursu 1 acctainaiione exccplus esi. 1'ium unm
1
ilucerelur, rehcia Nnoinedia A-i.c reliquas paries ijiitiulam oibnla lit niiivus, cum penuiictamlo qumam
luatravii, inagica! prnfessionis hoiniues, quoi ibi ru- tsttt ingrtSIIM, Jtiliunuin Ca?tarem compeitsset, cxcta-
ni. >i erai esse plurimos, qiues ttirus. Ac primum lo- mtivil hunc tleorum tcmpta rcparanrum Ammiaiius). (
in .01, tiim lns uura iii.iis' s duos Pbrygi: |uamv:s (.ujos iir.csaîi litlein rei evenlus non mulioposi cmi-
iv innrli . ol> iiiiicriini laborein cuuiracln plaue im- liimavil, on u laitus nuperator noii jam de no u- sj
i
(a) .lnli.in. cpilt. i.l S P Q. Alli.

;•; VITA FL. CL UDII Ji:i.l\.M. 4JI
clauculiun, sr! palam pjurata Christiana religione A An.U.C. 1115, Chritii 360, Constantii .'.
n 21,
geiiiilitaiein profossus esi. Juli.mi tetttl. 29.
J ili.inus icriiitm consulalnm g. ie!>.n cu n Coi>-
An. V. C. 1109, Chrisli 556, Connaivii Aug. 20, Ju-
st uitins cjus glnria^ invidcns per Decentioni tribu
iiani oelai. 25.
iiiim el notiriuiu Merulos, lialavos, Cflias, aliasqnu
Constanlius in urbem triumplianli siinilis ros;reili-
auviliare^ copias a>l se revocavii, quibus advcrsus
auno consul, hycute Vienine
lur; Juti ^nus vero lioc Persas uteretur. At ilia; : seu Cnnsiantii odio, aut
exacla in barbaros imnet : ac primnin vm cal. Juiiai Juliani amore, aut arle : scu quod transm rinam
Auoustodunum pervenit cum catavhractariis solis et miliiiam detrectarent, Julianum inviiinn, utipscaii,
baiistarns Autosiodorum et Trieassat derepente occu- Augiistiini ncclainant Parisiis. Is stii leg.lns Con- m
vat. Inile per Kemos ubi ab Ursieini sueressore Mar- siaiitmopoliiti ad Constaniium ctmi htieris mitiit,
cellu atque adeo Ursieino ips-> cum loto excrcilu qnibus facli sui rationem redderel. Ili apud Cajsa-
exspeciabaiur, llecempagos Ithenuinquc propo.-at,
a«l ream Cappndocix superbe accipinnlur a Consiamin.
ndi Brotomagum urbem lioilie iii«omi'i) Tu-
(Alsatice Qnare Julianus Trajerlum ad Mo-am abii, ilcinde
bernas, Alisonem, Nemelat she Spiram, Vangionai llaltiiarios Galliarum exirema v.islantcs el securos,
hodit Vormaliam, el iloguutium reciptt. Nullo ilaque quod se locoruin aditu diflicilium prxsidio muuitos
posihac repupn-inie occupalam, ut aiunt Aimnianiis erederent, opprimii, etad paccm peiendam adigit.
Ci Jul. cp. nd S. P. Q. Aili. , anie men-es 10, a bar- Tum Viemia; hyemat, et quinquenualia celebrat. Iln
liaris Agrippinaui circa Septembris linein recuperat, cjus uvor Meleua obil, cjusque corpus Koniam init
lerrilos Francos ad pacem pciendaiu adigii. Quibus II tiiur. Inlerini Juliauus diflidcns fuiurum unquani ut
vincendi prtncipiis lctlus Juliunus. per Treviros Iransit Conslantius placarctur, st.ituit aperm Marte iui|>e-
hyetnaturm aputl Senonas, oppulum lunc oppoitu- liiini loiuin occ >pire, Itaque scriplis ad diversas ci-
nuiii (\ininianusj. Ibc poienlissiinniii ni ipst; ail cp. vitaies lilleris, i|tiibus ut sibilidcles e scul coiiiikii.
ad S. P. Q. Atli. , exerciuim ipse ciim paucis milili- nerel, iu Paimoniain venil contr.i Cun>taniium ili-
lius, cnm nibil auxilii slbi a Marc llo magistro eqtii- inicaluriis.
nini miiterelur, post menstruam obsiuioneindissipat.
At Marcellus Mediolanum, ubi Constantius vers;iba-
An. V. C. II U, Cfiri li 561 ; Coitslantii Attg. 25 Ju-
liani (Clal. 50,
iur, nt facti sui redderel ratioucin evocaliis, abdica-
iiii imperiu et Sardicam qnre pairia ejus erat ablega Cunsiantio Angusto in expeliticne Persca prope
>ur, cadcni episl. ad S. 1*. Q. Ath. T.rsuni iii nonasUcL mortuo, Julianus Cuiistami-
iiopoliiu Alamaniiis iterum vn lis, >>rdmat sq.ie Cal-
An. V. C. 1110, ChrtsH 557, Conslanlii Auy. 21, Ju- los recta contendil r\ iraperii primariis, amicisve
:
liani tttut. 2G. Constautii alios nece, ahoL- iniilctat exsilio. F.pi^c»-
Ouni n cnnsul sese contra Germanns ac-
Jtilianus \> is evsire-, revocat, aiquc nt niutuis dissidds ?esu
ringil, ab iis invadilur, tinde lamen liaud
Lngdunu >> a Oigerent, quam qnisque vellnl seetam sequi pcruiit-
uiulio post cxpciluntur. Idem tres Tabernas muni- lit. Clirisiianam religionem pal-in ejuia , nec ininus
nipntuiu Argenlorato proximum ad Vogesi radices cniileliier ipiauicallide insceiaiur; geutilium tcmpla
iiiiii ita pridein subversmn instaurat septcm totius ; rescrat reliciiquc, ci ipse iu PonliGceiu uiaxiiuuui
Geroianias polenlissimos reg>s, Cbonodomariiim ,
profanis ritilms cousecratur.
Vesiralpuin, Uriiioi, Ursiciuimi , Scrapionem, Suo- C
An. L . C. 1 115, Cliristi 3;;2, Jutiaui imp. i, wtal. 31.
inariiim el llorlarium uua ingenii diflicillimoque prai-
lio pmlligai in campis Argenloraieiisibus (Ainmian.). Ad Julianom Varia» un>!iqiie legationes adveniuiil.
Julianus capttvos bene multos adConsuutinm miltit, Ipse contra Persas proGeiscens Mcomediani ei irans-
ipn e.iruiu spccie et niagniiudine perculsus esi. Ei gressus Antioclnae byemal. ini>us :tb Anlioclieu-
Ilic
Aiaminr.it sex, it"ii GO, ut niale ait Zosimus, millia sibus ni priinisquc jactis in ejtis barbaiu quse plus
corporum nnmerata sttni in campo pioslraia, el iiwsti- a ipio prolixior cr:>t dicteriis iriius priiuiim cst ; luui
nmbiles mcrluorum acerri pei undas (luminis fefi bun- saiirico ci jocorum pleno libcllo quein Misopogoncm,
tur. I i p.irie Juliani 217 desiderati sunt. Francoruiu i>l csl os>irciu b>rba? inscripsil cos pcrsiri xil; iu ,
rex Chudonomarius m pugna, ut a l Victur, vcl ut quii perpelua videtur non eoruni Iiimihi ct
irunia
Ammiaiius, iii convivio pt-r ilnlum capius, Julitmo uiulliiii iii , sed se ipsum accusare quod eos imitari
obiatns , humiqut fustts, venium rogant, diebus poslea ii o posset. Maineninus consul graiiarum actinn m
pnucis ad comitutum imperateris Cunsiantu cum iiie , agit iinperaturi pro con-ulatu >; ui boc annu gcssii 1
1
iQttidis Sarmattsque Itlii a6coLt commode rediret, ciuii Nevita, Julianus Alliaiia«ium iu exsilium initi t
i.ultm submtssus est liomam , et (ut addil Julianus Aiianis iia deprecantibu». Cbrisiianos libcraliiim
C|i. ad Atbcn.) iii caslrismomis Caelii peregrinit morbo aiiMim doctnres ila inseciatur, ut Pr< li rresius, quam-
veierni consuntptus es!. Victur Julianus ileruin ad Ta- vis in edicto nominatim exccptiis, Musonius, et Ma-
b-nias ac Mugunliam veint, Transrbenanos vaslat, r iis Victoriuus scliolam deserucriut. Tbeiuisiiiiiii
avpiinoelio auiuinuali cos a puceni peiendani adi- I vero pliilosopbum, Libmiuui sophistam, Uribasiuin,
g i, Fraucos a Mosa rcpcllit, ac landeni 1'arisiis n Pergamcnuui queuidain inednum, Maximiuu cyui-
hycinat. cum, Eccboliuiii sopbislam , atiostfuc impia. gcuiili- 1
taiis professores sumuiis bonoribus insigiut.

An. U. C. Illl, Chritti 558, Constanlti Aug 22,
Jtiliutii tviul. 27. An. 0. C. II 10, Ciirisli 5G5, Julicwi imp. 2, <f(»i. 52.
Julianus sub mensein Julium Salios, Fiisios, Hal- Julianus iv consul adsc lo iu coHegam Salustiu
luarios , l.hainavos, et lirucleios, qui sedeni sibi iu iduloriim cultii sibi conjiiuciissimu post liyeiueiu
lioiiiaoo solo lixerani, ibique grassabantnr, lerret, Aniim liia: iransnctam , pridie nnnas Mariias iiulc
ct in deditiuneni accipit lis agros a-signat: castella : iligfessns, Fupliraiein trajicil vn iilus Aprdis el ur-
ad Mosam e^crsa rest luil (Ainmiaiius). bilius aliquol in itincre expugnaiis , ClCMpbonieni
pervenil obi cum pugna commissa esscl ijise in
:
An. V. C. 1112 , Cltrhti 359 , Constanlii Aurj. 25, Ju-

pioiniscua lurba sagitia Iransfi dittir vi kal. Jul. A
Ituni tvlat. 28. quo \ero vulneratus fucril in dubio esl: uiiuma
Jiilianus iierun! in Alamannos
profitiscitur irajc- Persa iranslitga , ut esl in e ilome Vicioris, au b
rlo ad Mognniiain libcno, boslibus iieqiiidquam traus- iino e suis , ut ait Ainmianus , an a Cbrblian», ul
itiiui iiisiodienlibn^ ; ci Mn riaiiinii, liai lobaudum babet Libanius, un a dsenionc ipso, ut Iradil Callistus
cl Vadoinariuin rcges ad pacis couditioues puieudas Juliani satelies, qui cjus res ge-ias canuiiie licniio
> ompellil. II c v.nia cu? ; >!,;> i> Itiieiii niiliiil tis aleu- conscri| sil,an ali angebs, u rclerl Grecorius i\.izi.i:i
dis horrca eoiiSlitula. zi uiis, an demum a Meriurio iuartyrc, m Daiiiasic
1." II Hl.lliS VlCTOR. 436
IIIW as.cril cx llelladin, rui soi iiun Ailcmiuiii mar- \ i|iiii)i Jiili.111115 <rclcribus Buil inquinarat cxcusstini,
ivrcni inu. Ccrie, in |iui GremriotMa-
ijiiit iNiir|iii )n niare projecUun est.
/i.in/. inis, vulmu imiviTvi orbi laltrtan JuliauM ac- Kiiit.K clicnli ci aiiiaMiii, sedlcvi,vafro, vanadcnrum
cepu hacque innrlc lil onnnbiis, qnos per siimmain
;
inuersiliione ct magicis irtibiu depravalo ingcnin,
crudcliutein iiilci feceral lilivit. Simul ac mortifero , philomphieMi quaiudain graviiatem ifleciana, ac so-
vulncre liucialum la MUfil, Biceptan plent 111.11111 |ihist:iruni grcge sempci' sttpalus. IIuiiio li.qu.ix el
sangtiiiiein in . (i luiii prujicicns : I iruli, inquii. Ga- scitrrili ilicacitale. ac populari aura: prater inoiliini
lilmt : sic (.lirisium pct lu.liliriuui apnellabal. Ita fccrvicus. Ita stipersiiliosiis, ut t-iiam Jambliea plnlu-
I iifvUoritui. M, JkMNN,
Najurent, iia Nietalunu. snptio, quem Mircui iiiiii appcll.il.al, lainpiam Nico-
Maliin relaivt in rasha hiimie luuyi sit/fvsti laierit mciiia- tulelari deo facercl. CaMeran omni litteraruiu
in/ii.re et tuirifum luuiort romb.iile tviwrum cpo/u , gcnere excultissimus :ic lineicr 1:1 p:'iinis Gr:rCy'e
,
.•clnli ui/un ./uuiii petiil , iiieilm noclis dtfecil auno periiissimus, liberalis , opum , iuxus , et voltipiaitim
ir/alii 52, cniii an (iii niii el menses cuciier se-
. 1 (intcuipiiir, liclli ct pacis artttmi prasians, laboris
iuciii ;ili evsiiuct.i ConaUiutiO imixii -issei. Ilajc Am- el nicil :(• p.ticm, felix, justiis, pncier |uam inCi.r-
nuaiiii^. Cauerunt liujus corpus Tar*um Ciliciaj ile- itlanoa, quM ontnl genere crottelilaiia vexaliat, lute-
I iiniii DMgui BO|Kili'ruin iiii.i tuii illuitentiuiii cavilla- rarum liticr.iloruiiii|ue amanlissimus , nisi si Chri-
liooe, ibique eonditnm e-i, si Animiauu erediinus : stiaiu fureul.
si v,ro GiCjji.no Naiiauirao lides eat, j trrr.i ipsa,
PUBLIUS VICTOR.
MONITDM IN DRBIS RQMJE DESCRIPTIONEM.
Noii-simun est cx Snetonio in Vita Augusi> c.ip. B i"'er codices mss. onnium diiissima: biuliotlicca:
50, cx 1'linio, Tacito el altis, urlwni Romatit ab An- Valicanaj rcperit acdescripsil P. Joscpli Ulaiicbiuius
gusto divisam fuisse in regiones 14 qttas postcrioi Vcroneiisis, Oratorii Romaui presbylcr, cclcberrinu
ailas corrupto nouiine appetlare cccpil Woni. Idem viri Franeisci Rlanchinii ex fratre nepos, qui gran-
instalnr inscriplio, qu.c Rom.r sub poriieu palalii ilcm sihi famam ex sacra erudilionc cdiiis libris jam
Cnnsenalorwn adliuc visiiur liisec verbis concepta :

cnraparavil. Ct qoando is pro suo «rga nie .nnore
iilem opiisciilum mihi Iradidit, lioc ipsum publici ju-
CAESARl. OIVI
[HP. ris factum hic volui, alicui furtassis usui ftiiurum
TRAIANI. PARTHICI. FIL. li inati.c erudiiionisaniaioribus.adjecla eliam dcscri-
DIVI. NERVAE. NEPOTI
piione a Pancirolio et Labbco edita, ul uno sub a*p«-
TRAIANO. RADRIANO
\VG PONTIrTCI. MAXIMO ctu lcctor babeat, qux vari mtes lcctionesin u ro |iic
TUIRVNIC. POTJKST. XX (•eiiipl.i uccurra t. 0.ii;iiuvis cuini poliorcm lucum

IMP. 11. cos. llT. P. P sibi poscat Lablieana prxstantiur edilio, el mcndis
IIAGISTRI. VICORVM. VRRIS tamcn
iuinime carcat VaticanUui cxcmplnm : ficri
REGIONVM. Xllll.
piilesi, ut e« illus etiain codi. is scriplura aliquid lu-
'• cis hauriat, qui magnilici aitcriuc urbis ornanienla
Ejusmndi regionnm brcvetn descripiioicm snli Va-
eiabnratan I» «- scrulalur. NeejM reticcrc po^sum, mihi qunque in
iciiiiiiiaiin ct Valcnte impc.raiorihu-
o hoc ipso o.eie prubaiatn fuisse eorum opiuionein,
licmus, auclnriliiis, iilcrcdilnr, Sexlo Rufn et Pulil
anxeiunl atqne qui insutas in (Jrbe positas arbitrantur domos a r li -

Victore. Isloruni fcltnn luculenlitis
Famiinus Nardinus, ijuis spatio aliquo disjunctas. Al runi anlc iicutos
illiislrarunt Oniilrius Paiivinitis,
Rnfo ei Victori tri- meos vcrsaulur insultv per totam Vrbtm xt.vt millia et
ei alii. Prostaul vero opusenla
it.11 el rursus domui hdccxc uli in ejusmodi descri-
lniia nmi scmclediia; cadem etiam poslremtg bisce
piiOM lcgilur : duliilare adinodum cugor an eoruiii
lcmpnribus Grasviui intulit in uunun III Antiquiia-
prxfcrcnda opiuio sil, quibus vidcntur imsuta; nnase,
tuni Romanarum. At nullum ei iis ad nna perrenil
Ad b:cc Cuido quas nos :i'des pnvatas populi, plcr;iS|UC rouducti-
iiilegriim, atquc :i incinlis dcfxcaluin.
tias appcllamus. parietibiis taiitum a vicinis ilivisas;
Psncirolius cgrcgin cnmnentarin ad notitiam digni-
2 pr:rmisil allerain dc- siihdomorum vcro noinine vcnisse, qu:e nunr palaiia
t.iitim utriusquc imperii parlc
niincupanius. Cur enim vetusti illi descriptorcs inm
scriplinnciii urliis Unin.T, ciijus anclor, sivc Viclor,
llouork», sisscnl ades populi conjunclas, praecipuani vidcliicl
sivc alius quisqnan, Horuisse «idetur sitl»
V.ilcniiiii.ino III Auguslis. tlii ckIciii Ii;iIiciimis, ingcnlis illius nrbis parlcm, enumeratis laninm adi-
;iul
II
nodu tius spaiiu ali.pio inlcr se divisisT Cerlc fUMVOjfWla
quxiii Ruli, el Viciori» desoriplioni lefuntur,
srx mUliaintulanmt, el aesrmta i/ikc, additis tcinpii^,
niur.i, motlo paucior», ilquc interdum diversa. I'n-
auuu palatiis, ihMtrii, «nphilbeairis, ilicnnis.cir. i^, hm-

sticniuiii liuc npusi iilniii, v luli rciu novatll,
;ij.'.| ictu.lit 1'bilippui l.aihc <nc. Jesu presbyirr. reiSi iniiis. elc, nini^vastam alque iinmaueiH urbeui
caqnc vctusl ssima, cousliliicli.iiit. rinia 11011 lildo.

(uiniiia vero rjnsdeill esompla,
.
457 DESGRIPTIO URBIS ROM/E. t58
DESCRIPTIO
URBIS ROM/E.
Ex «diiione P. Philippi Labbe toc. Jetn Ex codice Vaikano unciali mUlenar a> anliqnitatis
anno 1051 num. 5521 elcotlalo cum altero nnm. I9SJ.
DFSCItHTIO IIBBIS ROM.€, U»l* ALIQUANDO DES0LAT4 , NONC INCIPIT CtlRiOSIIN UfcBlS RON.E RIGIOMIM XIV CBS
CLORIOglOR rnssmo IHPERIO RESTAUBATA, INCERTO BREBIARIIS (breviaRUS) SDIS.
AUCTORE, QCI VIAIT SUB BONORIO, AUT VAI.EVMNIANO III.
REC.IO I. REGIO !.
Porla Capena. Conlinet gr4em Honoris, ei Virtutis. Porta Capena. Continet sedew ilonoris, et Virluiis.
Camenas, ei lacum Proincihei. Camenas.

Lactim Prnmclhei.
Ralneum Torquati, el Vespasani. Balncui» Torquali.
Thermas Severianas, et Commodianas. Thermas Scxerianas, et Commodianas.

Aream Apnllinis, et Spei, et Galli. Aream Apollinis, cl Splenis.
Vicum Vitriarium. Vicnm Yiiriarium.
Aream Panariam. Aream Pannariam.
Mulatoiium C.csant*. Mutatorium Cxsafis.
Daineum Bolani, et Mamertini. B Balneum Abascanii, et Mamertini.
Arcam Carsura?. Aream Carrucae.
BalncuiD Abascanii, ct Anlioeliiani.

/Eicva Martis, et Mincrva», et Tenipestalis. Miiem Martis.
Fiumen Almonis. Flumen Almonis.
Areum divi Veri Panliici, ei I). Trajani, ct Drusi. Arcum divi Vcii, ci Trajani, ct Drusi.
Vici decem. Vici x.
jEdicuhe decem. iEd. (a?des) x.
Vicomagistri quadraginta octo. Vicomag. xlviii.
Curatores uuo. Curix ii.
Insulas iria millia ducentae quinquagiiita. Insulae iTTccl.
Domus cxx.
Horrea trcdecim. Horrea xvi.
Balnea octoginta sex. Balnea lixxvi.

Lacus octogima qiiaiuor. Lacos lxxxi.
Pistriua viginti. C Pisirina xx.
Co tinet pcdcs diMdecim milna ducento', cl novcm Continet pedes XII. cc. xi.
decim.
RECIO II. REGIO II.
Cxlimontium. Continet ten.plum Claudii. Cxlimontium. Cominet Claudium.

Macellum magnum. Mace'lum magnum.
Luparios. Loparios (cod. alt. lupanarios).
Antrum Cyclopis. Airium Cyclopis.
Cohortcs vigilum. Cohortes V. Vigilum.
Caslra icregriiia. Caput Africes.
Caput Africae. Arborem sanctam.
Arborem sanctam. Castra peregrina.
Domum Pliilippi, et Vcclilianam. Domum Philippi , Victiliana.
Ludimi Matutinum, el Gallicum. Ludum Malutinum , et Dacicum.
Spoliarium. Spoliarium.
Saraarium. " Saniarium.
Armitinenlarium.
Micam auream. Micam auream.
Vici septcm. Vici vn.
/Edicul* >eptem. /Edes vit.
Vicomagistri qu.idraginta oclo. Vicomag. ilviii.

Cnratores duo. Curai. (alt. cod. Curatoria ) n.
Insula: t;ia inillia ct scxccnta. Insutailif. dp. (alt. cad. in. rc )
n» PCBUUS VICTOR. 410
Domus . .-11111111 vijjinli qnaluor. A Domus cxivn.

Ilmrea i)uuiuoril. cini. llonea XXVII.
Balnea OetO|lnU ilun. Ilalnea lxxxv.
LUUJ MUgiBla duo. Lacns i.xv.
I*is. 1 1 ina duntlccini. Pigirina xv.
Contiiict peles iluoilo iiu inillia et ducenlos. Conlinel pedes xn. cc.
IIEGIO III. REGIO III.
Isis el Serapis. Conllnel M<>neiam.' Isis ct Serapis. Continct Munctam.

Ainpliiilir.iiruin ,
quod eapit luca octnginla scptem Anii liillicairiiin, qui capil luca lxxxvk.
milli.i.
I.uduni Hatutlnum , et D.icicuni. Ludiim Magnum.

Domum Bryti. Domum Britli.
PrssonUsslream efeonginm. PrSBMflliS summum clioragum

Lnciun Pastoris. Lacum P.istorum.
Schohim quxsioium, ei capuVatnrum. Schulam quxsturum et caplatoium.
Tbermsi Trsjaius, et Titinnas. Thermas Titianas, et Trajanas.

Poriicuui Livii. Poiticum Lihies (teu Livix).
Castra Miscnalium. Caslra Misenanlium.
Vici iluodcciin. Vici xii.
.l!iiicu'.e dnodecin. /F.d. xu.
M -; stri quadraginta nuvem. Vicomag. xlviii.
C.nratores duo. Curat. ii.
Insulx duo millia scptingent.e quinquaginia septem. Insulx UDCCLvil.

Domus scxaginta. Douins lx.
Ilnrrea qualuordecim. Ilorrca xvm.
Oalnea oclogima. Balnea l\xx.
Lacus sexaginti quinquc. Lacos lxv.
Plstrin.i sexdecim. Pistrina xvt.
Continet pcdes dnodecim millia trecentos quadra- Continet pedes iucscu

ginia.
KEGIO IV. REGIO IV.
Templum Pacis. Cootinel porticuin absidatam. Templum Pacis. Coniinet porticum alisidatam.
Aream Vulcani.
Aureuin Bucinura. Aura Bucinum.
Apollincm Sandaliarium. Apolinem Sandaliarum.
Telluris lemplura. Tompluiu Telluris.
Horrea Chartaria.
Tigillum Jororium. Vigilum Sororum.
Colossum altum pedes cenlum. Colossum altum pedes cn.-s-.
Habet in capite radia numero scpiem, singula pedum Ilabet incapila vn, singula pedum xxu. s-.
viginti duorum seinis.

Meiam sudantem. Mctam suil.i teiii.
Templum llomx et Vencris. Tcmplum Bomi (alt. cod. Romx).
.£dem Jovis Sialur.s. .-Edein lobis.
Viam Sacram. Viam Sacram.

D
Basilicam ConBlmilinianam novam,
Basilii ain et Pauli.
Templum Fausiinx. Templnm Paustinx.

Basilicam Pauli.
Forum Transilorium. Forum Transitorium.
Suliurram. Subiiraui.
Balncum Daplinidis. Balneum DaGnidis.
Vici octo. Vici vm.
vEdes oclo.
Vicomagistri quadraginla oclo. Vicomag. xlviii.
Curatores duo. Curat. (nli. cod. curaioria) it.
Insulx duo millia septingcntx quinquaginta scpiom. Iii.ul.e KHCLVII.

Domus uctiiginla oclo. Diuiius i.ixxviii.
llorrea dcccm cl oclo. Ilorrea wiu.
Kilm.i scptuagiula quinquc. Ualnea nv.
.
DESCRIPTIU inuis .ii

4 U 1.0 n i
L cus septu.iginia ocio. A Lacoi lxxi.

1'istiiiu duodeciin. Pi.siriua xv.
Continel pedes tredccim miilia. Continet pedes Tm.

REGIO V. UECIO V.
I.M|uilia'. Conlinel laruin Orpbei. Exquilix. Couliiiel laruni Orfei.

M.n i-lliiiu Liviani. Maeelluin Liviani.
ISymplneum D. Alexandri. Nympheiim Alexandri.
Cohortes duas vigilum. Coliories n vigilum.
llerculem Syllonum. Ilortos Pallantiauos.
Ilortos Tallantianos. Ileicolrm Sylbuium.
Ampliitheairum caslrense. Ampliitlieairuin castrensc.
Cainpum Ymiinalem subaggere. Canipum Viminalem subaggcre.
Minervam Mcdicam. Minerbam Med.cam.
Isidem Patriciam. Isidem Pairiciam.
Yici quindecim. Vici xv.
R
Vicomagistri quadraginia oclo. Vicomag. xlviii.
Cuiatores dun. Cur it. n.

Insuke tria milli.i ociingentxquinqnaginia. Insulx mncccL.
Domus cenlum ocioginla. Dnmus clixx.
Ilorrea viginti tria. llorrea iiin.
Ualuea scpuiaginta <|uinque. Balnea nxv.
Lacus septuagiuia quaiuor. Lacus lxxiv.
Tistrina i|uindecim. Pisirina xv.
Coniinet pedcs quinuVeim millia et sexcentos. Conlinet pedes xvdc
REGIO VI. REGIO VI.
Atia semita. Conliiiet tcmpluin Salulis et Srrapis. Aliasemita. Conlinei templum Salutis ct Serapis
Templum Florae. Floram.
Capitoliuin antiquum. C.-ipitolium anliquum.
Thermas Constantinianas.
Siaiiutn Mamurii plunibeam. " Statuam Mamyri.
iEdcm Quirini. Templum Dei Quirini.
Malum Punicum.
Ilorios Salu>tianos Ilortos Sailustianos.
Gentcm Flaviaro. Geniein Flabiam.
Tliermas Diocletianas el Constaniianas. Thcrmas Diocletianas.
Coliones iii vigilum.
Decem tab rnas. X Tabernas.
Callinas albas. Gallinas albas.
Aream Candidi.
Coliorles tres vigilum.
Vici decem et septcni. Vici svii.
/Ediciil e decem et septcin. /EJes xvn.
Vicomagisiri deccm et ocio. Vicomag. jlviii.
Curatores duo.
I>
Insule tria iniUiaquadringenlxtrcs.
Doiuus centum quadragima sex.
Ilorrea scpteindeciin.
Dalnea sepiuaginta quinquc. Ralnea lxiv.

Lacus sepluaginta tres. Laeos lxxiii.
PUlrina sexdecim. Pistrina xvi.
Conlinet pedcs quindecim millia et seplinsenlos. Contiuet pedes xvdcc.
REGIO VII. REGIO VII.
Via Lata. Coniinel lacum Ganymedis. Via Laia continct lacum Ganymedis.
Coliorles septem vigilutn. Cohortes v vigilum.
Arcuin novnm. Arcum iiovum.
Nyniplmum.lovis. Nympbeum lobis.
/Ediculam Caprariam. iGdieula Capraria.
.
U3 POUI.IUS VICTOH 141

Cimpuni Agiippr. A Canipum Agrippx.
Templuiu Solitt.et cattr». Tenipliini Suli-, et rastra.
!'ui iii 'inii Gyptiani, el Coiistanlini. 1'oniiuin Cyp&iani, ct Conslaolini.
Templa duo nova Spei el Eoi tun.r.
Equum TiriilaiU regi» Armenioriiin. Eqnos Tiridatis rcgis Anneoioruin.

Kiiruni Su.iriuin. Forum Suarium.
Ilortos Largianos.
Mansucias. Mansuetas.
Lapidem prriu.uio. I.apidem perlusiim
Vici quindecim. Vici xv.
.4' liculx quilldceim iEdes xv.
Vicomagisiri quadraginla oclo. Viromag. xlviii.
Cura'orcs dun. Curat. it.
Insulselria losulie ni ncccv,

niill a nciingent.i! quinqne.
Domus ecntuin vig^nli. Doinus cxx.
liorrea viginti quini|iie.

B llorrea xiv.
I' "iic i ge;ilii»g ul:i qiiiuquc.

;
Balnea lxiv.
L-ici sepiiiagint.i
Lacos lxxvi.
sex.
Pistrina xvi.
I strina quwdecin.
• Coniinet pcdes nTi ccc.
'.ooliucl pedes quindccim millia seplingenias.
RECIO VI». REGH) Vill.
Forum Romanum, et magnnm, Co tinel ro^lra. Fornm Romanum magnum. Coutinct rostras m.
Gcnium populi Kornani nureuin, et eqnum Consianlini. Genium populi Rnruani
Scnaiulum. Senatum.
Airium Miii-"- > .
-, Atriiun Minervx.
Fcrnni Caesari*. Angtisii, Ner»» Traiani. Forum Cxsiris, Augusti, Nervse Trajani.
Templum D. Trnjaui, el cnluninam eochliilem, slinm Templum Trajani, el columnani cochlidem, altam pe-
pedes cenium viginli octo scmis : grailns intns ha- dcs cnvn -s-.; grados iiiiut haiiei clxix, fene-
betcenliim oclingciitosquiQque: fenestrasquadra- slras xlv.
rinfci quiaque. c
Cuhortes sei vigilnm. Cohortcs vi vigilum.
Basiiicam Argenlariam. D'isiliiMin Argent3riam.
Tcmplum Concordiae. Templuni Cuncordix, ei Saturni, ct Vesoasiau<, ei Tit'
Umhilicuin Rnmae.
Teniplum Saiurni, et Vesp:»Mani.
Capitolium. Capitulium.
Miliarium Aurcum. Miliarium aurcum.
V cuui Lugarium.
Crxcosladium.
Julix lemplum, Castorum, Vcslx. Basilica Julia, templum Castrorum (ali. cod. Casto-
rum) et Minervx, Vei>Uui.
Horrea Germanica, el Agrippin.T. Horrea Agrippiana.
Aquam cerneuleni (|uatuor scauros sul» arde. Aquam cernentem nu scaros [alt. tod. sacros) sub
eadem.
Airium Caci. D Atrium Caci.
Vicuni jugarium unguentarium.
Gnei ostasim.
Porticum Margaritnriam. Portiriiin Margarilariam.
Elcpiiantuiii llirli;iriiiiii Elepliantum ilerharium.
Vici (riginia qnaiuor. Yici xxiiv.
/Edicul* vlginli novem. iOdes xiviv.
Vicoimij, uin quadragiula ncto. Vicomag. xlviii.
Ciiralorcs duo. Curat. n.

Iusulx tria inlllia ociingeiit.c oeioginln. Insnlae m. cccam.
Domus centum Irighila, Dumiis cxxx.
II i h:j dcci'in ei oclu. Ilnirca xvii'.
L.Iiim octoginu irla, Iblm-u LXXXVI.
l.aci cci luiii vjginii, I.acos o\x.
4',!> HKSCniPTIO UHBIS UOMjE. >m
1'isirina vigimi. A 1'islrina xx.
O.iinet pedes tredecim niillia sexaginla septcm. Coiiliucl pedes xTiilLXVit.
RKGIO IX. REGIU IX.
Circus Flaminius. Coniinel stabula Biimero quiluor Circus Flaminius. Continct staLmla nii, fa.ciionum.vi.
fuclionum.
yEdes licrculis
Porticum Pliilippi. Porlicum Pliilippi.
Minulias duas veterem, ei frumeiiiariam. Minuciam veterem, el frtiinent.iriam.

Cryplam Balhi. Cryptam Ualui.
Tlieutra quatuor, in primis Balbi, quod capil io. a Thcalra 111 (alt. cod. v) iu primis Balbi, quod c.u u
irigiuta niillia ociogintu qiiinque. Ioca xii>x. Pompeii, capil loca xvii. w.xxx. Mar
celli, capil Ei. Odcum, capit locu I. dc. Sladium,
capil loca xxx. ixixvm.
Campum Martium. Caiiipum Mariium.
Trigarium. «• Trigurium.
Ciconias Nixas. Ciconias Nixas.
1'aullieum. Paulbeum.
Basilicam Maiidii, et Martani. Dusilicas Neptuui, Matidies, Marciani.
Tcinplum D. Anionini.et columnam cnclilidem.altnn Tcinplum Aiitonini, ct columnam coelilidem, allam
pedcs ccniuin sepluaginla quinque semis; gradtis pedes clxxv. -s-. gradus intus babc ccm , fciie-
intus liabet ducemos Ires j fencstras qmHqmginU slras lvi.

scx.
ii.idrianiiiin.
Tlicnnas Alexandrinas, et Agrippinas. Tlicrmas Alcxandrinas, el Agrippina».

Porlicuin Argonsuiaruui, ct Meleagri. Porticum Argouautarum, el Melcagri.
Iscum, el Serapeiiui. Isctnn, cl Serapcum.
losulam Fclicula?. Minervam Cbalcidicatn.
Divorum Mensule (aut Mcnsale) Feliclcs («/«. c.d.
Meusulein).
Vici triginla quinquc. p Vici xxxv.
/Ediculie trigiuia quinquc. i£dr.s xxxv.
Vicomagisiri triginta quinquc. Vicomag. xlviii.
Curalores duo. Curat. n.

Insulae duo millia septingenigc scptnagiiita qn.ruor. Instilx ii. wclxxvii.
Domus cenlum quadraginta. Domus cxl.
Ilorrea viginti duo. liorrea xxv.
Il.ilnca scxaginla tria. Ualnea i xin
Lscus sexaginu tres. Lacos cxx.

Pislrina viginti. Pistrina xx.
Continet pedcs triginta duo nitlli.i quing. nlos. Conliiict pcdcs xxxii o.
RECIO X. RKGIO X.
Pal.ttium. Coiilincl casam Romuli. Palatium. Continct casam Romuli.

iEdem Matris dcum , ct Apollinis Itliamnusii. jEdem Matris deum, cl Apollinis Rhamnusii.
Penlapvluin. Sypeniadylus (ali. cod. sypcnu dalius).
Domnm Augosianam, ct Tibcrianam. D Domiim Auguslianam, et Tiberiatiam.

jEdes Jovis Victoris. /Edcm lobis.
Iionium Oionis.
Curiani vctcrcm. Curiam vetercm.
Fortttnam rcspicicittcm. Fortunar-i rcs|iicienlem.
Scptizonium D. Severi. Scpliionium divi Severi.
Victnriam Gerntan c anam. Victoriam Germanianam.
Lupercal. Lupeicam.
Vici viginti. Vici x.v.
JSiliculae viginti. /Edes xx.

Vicomagistri quadraginta ocio. Vicomag. xlviii.
Cuntores duo. Curai. n.

Iusulae duo roillia sexcentx quadraginta trcs. lustiltt 7i. utcvLH.
D.iuiiis -j. :'iî!)i? ocio Domus LXXXII.
*17 IUIIL'1 S VICTUn. 44R
llorroa quadragiuti neio. A llorrca ILVUI.
Ilal ea gu.illlordieiin. H:l'lllM XLIIII.
I .11 1 oiioginia iiovcin. I.acos xc.

I'iiii ni.i viginli. I'i liin i XX.
Coolinel p. ii.-. iiinleciiii iiniii.i nexcciiiiis. Continel |cdes ft. ni.
hechj xi. REGW XI.
Circus Maxiiuiis. Qui rnp'l lora qu.idrin^rnia octo Cin us Haximos. Cnntinei icmpluin Solis, et Lun* ct
ginia ipiinquc imllia. Coiiiinet diindccim porlas.
Trinplliiii Mi ii iii ii. Tcinplniii Mcrcnrii.
.l-.il.- li.in 1'atris. A' !i.in M.ilris dcinn, ci loliis.
Cerercm. r.crcrem.
xn portas.
Poriam Irigeminam. 1'ortam irigriiiinam.
ApiilliniMii Casliipiccm. Apollincni Coalispicem.
Ilerculcm Oilvarium. r» llerculem Olivarium.
Velalirinii. Velalirum.
Arciiin I). Cnnsiatilini. Arcum Constaiilini.
YTci dccem ci ocio. Vici xxi.
rEdicula; iiuveiiulerini. /Edes xxi.
Yicoinagislri ini.i.li a nii:i oclo. Vicomag. ilviii,
Curaiores duo. Cural. ii.
Insuhi! duo millia sexcena;. Insu'a? Ti. d.

Domus octoginta novcm. Doinus Lxxxviii.
Ilurrca scxdecim. llorroa xvi.
Dalnea quindecim. Italnca xv.
Laci viginli. I.acus xx. _
1'islrin.i i|iiinil. riin. 1'islrina xvi.
Conlinci pcdes undecim mil!ia qiiingeulos. Conlinet pedes xi. n.
1.1 (.!<> XII. RLGIO XII.
Piscina publica. Coiuincl aieam Railicari nn. C Piscina pulilica. Coniinct aieam Radicariam.
Viain novam. Viam iiovaiii.
Forliinaiii Mainmosani. Foriunam Mauimosam.

Isidem Allirnodoriam. isideni Apenoilariaiii.
ifldcm Itoiia' dea Subsaxana». iEdem lloua.' de.-e Siibsaxan.c.
Signum delpliiui. Clevum («//. cud. elivuni) Delfini.
Tliermas Anioniuianas. Tbermas &nionianas.
Scptem dumos Parihorum. mi domus Parlliorum.
Cimpiim Lanaiaiiiim. C:iinpum Janaiariom.
|loimii:i Cliitouis. Domum dlonis.
Coliorics qnatuor vigilum. Cohorles un vigilum.
Domum Cornifirii. I». .niiiin Cmnificies.
Privaium iladriani Trivala llailriani.
Vici quatuordei im. Vici xvii.
/Edicul.e scpteuideciin. _ /Liles XVII.
Vicomagisiri «iiiatlraînia uclo. Vicumag. ilvri.
Curatorcs duo. Curai. ii.
Insulae duo miilia quadringeilla! ocloginl.i scplcm. In-ul:c li. CCCCHXXVII.

IVniius ceiitum qualuordi cim. Domuacxiii.
Ilorrca scplcmdecim. Iloirea xxvn.
Halnea sexaginta trii. Daluea lxiii.
Laci 01 toginta et uuus. l.acos lwv.
1'isirina viginli. Pisirina xxv.
Coniinct pedM duodecim nrlli.i. Conliuct pedcs Efi,
RCGIO XIII. RECIO XIII.
Aventlniu. Coulinet lempluin D am,

:
el Minenr. Avenlinus, Cnniiuet arnillusir um, irmpluui Diaux
ct Min.n.c.
N\ni|ilti'a l i.i.
Nympliea m.
U9 DESCRIPTIO UR.BIS Rt>M.£. 150
Tbcrmas Varianas, et Deci.tn.is. A Thcrmas Syres cl Dec ianas.

Dolinltim. Dolocenum.
M.ippant anreain. Mappa aurea.
Platanoncs. PUlannnis.
Ilorrca Galbx. Ilorrea Galbcs, et Auit iana.
Poriicum Fabiriant. Poriicum Fahariam.

Scolam Cassii. Scalam Cassim.
Forum risinriuni. Foruni Pisiorum.
Vici scpii nuleciin. Vici xvin.
.t.dicula» sepleindecim. vEdes IVHI.

Vicoinagisiri quadraginla ocio. Vicomag. XLvr.i.
Cnraiorcs duo. Curai. n.

Insul.f dini inillia quadriitgenlic ocloginta seplctn. Insiil i- ii GCCCLXIXVH.
Domus cenium Irigiala.
Ilnrrea viginii quiuque. Ilorrea ixxv.
Balnca scxagitila quatuor. I) Balnea luii.

Lacus ocioginta oclo. LaCOS LXXXIX (all. cod. LIXIl).
Pislrina viginti. Pisirina xx.
Coniinct pedes durenia novem millia. Conl nct peilcs tvni.
liEl.10 XIV. RKGIO XIV.

Tran-tihciina. Comiuet Gaimuin Traiislyberiua. Couliiiel Gaiamiin, cl
Vaic.intini. Frigiauuin.
Frygianum. Nauui.n hias v ct Vaiicanum.
[Nauina. h as quinquc. II t os Dutnitie-.
Ilorlos Douiitios. Mnliua*.
Balaeum Auipcli-li-, el Prisci, cl Dianx Moliuas. Balnemn Ampelidis, ct Diaues.
Janiculum. C.ohortes vn vigilum.
Siatuam Valeiianam Siatuam Valcrianam.

Coliortrs scpiem vigilum.
C.a| ui Gorgnnis. Caput Gnrgonis.
Foriis Foriunx lemplum. Foriis rorluna.
Aream Sepliiniam. Coran:iiii Si-pliin aiiam.
llciculein cubanlem. Ili-n iilrni snb lenain nicdiuin cubanlcm sub qucin
pliiiiiiiiini aurum poslium est.
Campum Bryiianutn el Codetauum. Campum Bruiiianuiu (alt. cod. Brutianum) ei Coda-

lanum.
Ilortos Ge'x. Ilonos Cetes.
Caslra lecticariorum. Castra teciirariorum.
Vici sepiuaninia ocio. Vici lxxviii.
Vicoinagisiri quadraginla oclo. i£dcs Lixvni.

.'Ediculie sepiuaginia ocio. Vicomag. xlviii.
Curalores trcs. Cural. ii.
Insulx qualuor niillia qiiadrlngculx quinqin'. lnMilic iln ccccv.
Domus ceuiiun qiiiuquagiiiia. Domus cl.

II rrea viginti duo. Ilnirea xxu.
Italnea uctnginla sci. Ilalne.i lxxxvi.
Lacus cenlum nclnginla. Lacos clxxx.
1'islrina viginti Iria. 1'isirina ixilll.
Conlinct pedes irigintairia millia qiiadringenlns octo- Coiilincl pedes ixxiii.
ginia o. lo.
Piblioidecie nn, Biblioihecx xxvtii.
\ \ his prxcipue dux Palaiina, et Ulpia.
OliELISCI V. ORELISCI VI.
In <irco maximo unns, alius pedes ocloginta ocio In circomaximo ilnn; iiiinor babet pedeSLWiviu. s-,'
semis. major babet pedes cxxu. -s-.
In Vaticano unus, alms pedcs sepluagima unuin. Iu cainpo Marlio iiiius, allus pedes lxiii. -s-.
campo Marlio iinus.aluis pcdcs ortojiiua iluos lu Vaticano unu* altus pedss i xxv.
scmis.
.
v>i PDHLIHS MCTOII. 153
lu iu.ius.ile.» AugUSll uuo, singitli pcdet OdOgiuM A I" Mausoleo AllgUtli II, tHi singnli pedes ntii.-n-.
J.IO» MH.is.
P0NTE8 SEPIFM. PONTES Vlll.
.'Miiis.
iCliui.
iCmilius.
Amelius. Aiirelms.
Mohius. Milvius.
SubllCIUS. Sublicius
Kabriuus. K.ibricius.
Cesliiis et Probi. f.i-biius el Prubi.
MOYIES SKPTEM. MONTES SEPTEM.

Cnlius. < rlius.
Aveulinus. Avenlinus.
T.irpeiua. Tar|ieins.
Palaiintts Palatinus.
Bsi|uiiinu9. B Enquilinus.
Valicanns. Vaticauus
Juiticuleiisis. Ei lankuletisis.
CAMPI OCTO. CAMPI VIII.
Viminalis. Viminalis.
Agripp». Agrippat,
Martius Martm-.
Codeianus. CodeUnus.
Octavius. Octavins.
Pecuarius. Dequarius.
Laoaiarius. Laualarius
llryiiaims. Et Brulianus.
FOIU UNDECIM. FOKA XI.
Roraanum. Loin:miin.
Magouna. Magnuin.
Cresaris.
C Cjesaiis.
Atigusii.
Augnsti.
[Serv.x- Trajan:. Kerv» Trajant.
/tiiobarlu. iEnobarbi.
Ilii.iruiii".
Konim Roariiun.
Simrinm. Suarium.
Pisiormu. Pistorum.
Gallorum. Gtltorum
Et llusiicorum.
Et nusiicorniii.
RAStLICi-E DECEM. U.tSILlCAt; X.
iulia.
lulia.
Ulpia.
Ulpia.
Pauli.
Paoli.
Rcslilia (alt cod. Yestilw).
NupUUH.
Matiilii. p NeptU .1
'
Matidios.
Marciana.
Rasc Uari.i. Marcianes.
Vas.col.iria.
Fiosceltarit.
Kloscelkiria.
Sicinii.
Cunstaulinjana. Cousiaiuiinaiia
TIIEBMiC XE cod. X).

TUEKMjE UNDKCIM. («<i.
1 rsjauoi
Trajanx.
litianx. Tiliana
Agrippime. ComwoditMB.
Aniuninianai
Sj r;o.
CniniiiGdttuix.
Svi:mr.
Scvsii iii r. Agrippiauaa.
Alciamlrinte. Aleitiidrtnah
*:.5 DESGRIITIO UMHS ROMif.. 45s
Anloninianar. A Dinclctiaua;.
Dccianx. Conslauliuiaiia-.
Dioclelianaf. Severianz.
Cnustaniinianje.
AQD.£ XIX. AQU.€ XVIIII.
Trajana. Trajana.
Annia. Annia.
Aisia. Marcia.
Claudia. Cxrulea.
Martia. CUodia.
Herculea. Herculea.
Julia. Julia.
Augostea. Augustea.
Aliica.
Appia. Appia.
Alsetina. B AUeatina («//. cod. Seiina).
Setina. jEtina.
Cimiuia. Ciminia.
Aurelia. Aurelia.
Damnala. Damnata.
Virgo. Virgo.
Tepula. Tepula.
Severiana. Severiaua.
Anloniana. Antuniana.
Alcxandrina. Alexaudi iii i.
VliE X\IX. VliE XXVIIII.

Trajana. Trajana.
Appia. Appia.
Latina. Latina.
Lavicana: Lavirana.
Prxnestina. C Pra'nesiina.
Tiburtina. Tiburtina.
Nomeniaiia. Miiiiienlaiia.
Sal.iria. Salaria.
Flaininia. Flaminia.
Aniilri. .'l.niili i.
Cludia. Clodia.
Valeria. Valeria.
Aurelia. Aurelia.
Campana. Canipaiia.
Ostiensis. Ostieasis.
fmluensis. Porluensis.
Janiculcnsis. Janiculeusis.
Laurenlina. Laureniina.
Ardeaiina. Ardeatina.
1)
Seliua. Setina.
Quintia. Tiberina.
Cassia. Quintia.
Callica. Callica.
Cornelia. Casia.
Triumplialis Cornclia.
Patinaria Triumpbalis.
Asinaria. i'a inaria.
Ciminia. Asinaria.
Tibcrina. Ciminia
HOItUM BKEVIARIUM. HOniM BREVIARIUN.
Capiiolia dnn. Cspitoiia n.
Circi dno. Circi n.
Amnhiiiieatra duo. Ampliiiliealra n.
LKILAS C01II0RUM EPI8COPUS. *56
Colossi duo. A Colosii ii.
1'llllHll.l- (III lll|.|.'S

Ci>Iiiohi:i; eochlidcs duu I ||.
Uaralla duo.
TbealM iria. Thenira m.
I.tldi i|il:illinr. I.iuli iiii.
IN.iiiinai-lii.e qniiiqiic Naumarhix v.
fSy ntpli •:< qiiinilecim. .\yinpli. :i IV.

I- .
| 1 1 iii igi i vigiiui ires. F.qui magui xxn.
Deauraii octoginia. I>. i nurei lmi.
Ebiirnci ocloginl.i quaiuor. Klniriici lixiiii.
Arcus 111 irinuci Irigint.i scx. Arci marinorei xxxvn.

1'iui.r niginia scpiem. Porta xxxvii
Yici qiiatlringcuti viginli qnaiuor. Vici cr.cr.xxin.
/tvlcs qu nlringi'iil r viginli qualunr. Mtlns ccccxxm.

\n -11111 igistri scxceuli scptuaginta dno. Vicomagislri dcclxiii.
Curatorcs viginli qualuor. P f.ura ons xxviii.
Insulx per loiam urbeui numcro quntlrngiiita so\ Insulx pcr lolam urbcin xi.vi dcii
millia sexcence dux. Oomus mdccxc.

P/omus in lle sepliugemx ocloginla. Ilorrea ncxc.
Ralnea octingenia qiiim|iiaginia scx. Balnea iccclvi. olt.Cod. iccclxv.)
I.acus mille irecenii quinquaginia duo. Lncns, quod est puti-a, uccclii.
1'isii iii -i dncenla quinquaginta quatuor. Pistiinn ccliiii.
Ltipann 1:1 qinidraginta quinque. Lupanarix xlvi.

I.alriuii' publicx qiiadraginta quatuor. Lalrinx puldicx, qnod esl siccssos, cxliiii.
Coliorles pr.i-iori.i- deceni. Cohortes prxlorix x.
I 1 1: iii.'- quatuor. Urbanx un.

Vigilum se, lem. qnamm cxcubitoria qu.itnordccim. Vigilum vn. Qiinrnm excuvitona xiui.
Vexilla communia duo. Vexilla cominuiiia Juo.
Castra cquitum snlgamariorum pe egrinorum. Caslra eqnitum singulariorum ,
pcregrinorom, Ra-
vennantium, lecticariorum, silngnrioruin, mise-
C nanlium, labcllariornm, viciiniariorom.
Mensx olearix per totnm nrbcni Ti. ccc.
Descriplionis flomm finis. Explicii.
EXKUNTE SyECULO QUARTO.
ULFILAS
MCESO-GOTHORUM EPISCOPUS.
RIONITUM EDITORIS.
Si quis causam sciscilelur ob qunm tantas Ulfi!;v cdendo moras feecrimus, hoc respoiisum habeat, nos
htijus auctoris opcrn, mullis nominihus commendnndn, nnn exscribcre voluisse nisi cx edilione oplima fa-
cilcque omnihus anleponcnda, cujiii riuiimentn tum in Gcrmanin clnrubrnbantur cum ad finem qunrii meaM
j.iiii ordine chronologico pcrvenissemiis.
II. ii aiiirin edilio, cui pamis tnntiim abhinc mcnsibus ultima manus adniota est, tribus partibus coalescit.
IVior lillihnx vcrsionis texlum exhibcl : pncruntibus 1'rolegomenis, in quibus quidquid sive ail Aucloris vi-
i.nn sivc ad editos manuscriptosquc codiccs peitinel, cxploralur; rnmitaiilibus vrro alqne iiidcsinenler
mihjacenlibui iiitcrprciatioite laiiun notisque lcctionum varietaics nernun auciorum conjei lur.ts expo-
IKIllillllS.
Kl EPISTOl.A DEDICATOIUA. **»
Secnndam paitem olTicii Graramalice crilica, <jum cum circa generales Gothici sernionis thcoiias, ium
jirca diliiculiaies textus Ullilani eruditissiine versalur.
Terlia pars duo lexiea conliuel : umiiii scilicei Gotbico-Laiinum, quo singula Ulfilanx linguae vocabula cx-
pmiiiniur aut etiam discutiuntur ; alterum Grxco-Gothicum , ex quo quanta synonymorum copia Golhicus
eermo polleat, comperire fit obvium.
At vero Grainmaticem lexicaque, cum Germanice scripla essent, lalinitale donari necessc fuit, ct hicqui-
dem opus et labor, nec cerle facilis patebat via, sed polius innumciis hirsuta aspcritalibus : inter qua9
principem locum obtinehant arclisshnum pacti lemporis intervallum, quod praterire omnino nefas cral,
ideniidemqiic verborum Germanicorum indoles lingu.e Latinx penitus impervia.
Quidquid sit, qtiod intra vircs fuit , hoc libenter rclligioseque pncslilum : nec sattein interpretationi dcest
dos omnium desidcralissima, nempe u/.ptitm, seu, ut aiunt, ftdelium, noc intcrpreli spes sibi lectorisgraliam,
veniamque su.tc opellae defeclibus conciliandi.
<£ pigt ola Mrtcato via .
MAXIMILIANO
REGNI BAVARICI HEREDI
EDITORCS.
— •^s^**'-" ••
Tuo nomine, princeps celsissime, hoc nostrum opus ornarc non alio, quam summa tenera-
tionis sensu ducti sumus ausi : quis enirn te gravior hnrum littcrarum patronus exstitil, aul
quis alius prwctariore hoic sludia liberalitate accendit auxit ornavil f Itaque non metueba-
, ,
tnus,ne offendereris conalibus nostris, qui, cum libi proposilum cssct ad perscrutandum ce-
leberrimum iilud bibliotheeu: Upsaliensis cimelium aiios viros doctos miltere, antequam hujus
consilii fama ad nos pervenitset, ipsi illuc profecti nova animi tere regii documenta dare
tibi cupienti fortasse impedimenlo fuisse vidercmur : sedpotius pcrsuasi, principi excelso al-
que Inagnifico nostra nos studia probntuios, tibi hanc opeltam nostram consecrare statuimus,
quam ul atqui bonique facere velis suppticiter rogamus. Collegimus qua> in promptu erant
,
pro viribus nos quidem : at quw te acclamationes , quanla; laudes totius genlis litteralw,
quales congratulationes excipienl , si missi tui regia munificenlia adjuti ex Gallia et Hispa-
nia ,
qnas terrns Gothi olim occupuvere , copias desideratissimus ex monasteriorum latebris
tanquam cx diuturna captivitate rcdemptas in atria titn augustu reportnrint! Qua spe erecti
nos , si ad princeps celsissime atque indulgentissimc, libellus noster facitem invenerit adi-
te,
tum , amplissimum prwmium consecutos esse existimabimus.
Tuo nomini celsissimo
addictissimi
H. C. de G... J.L.
Patrcl. XVIll, 13
— •
SIGNA ET COMPENDIA,
01'luus
1N HUJUS OPERIS DECURSU PASSIM USI SUMUS.
3 i i r. ».
y£ significat leclioiieiu prorsns filsnn. f rignificat v<ic:'m1:i parum gothica , vcl duhi'*
_j_ — lecliiiinin tiiin fals.un i|ni.lem, seil uiHloritaiib-
qnnn endd. non BgnotcitM.

* — radices simplires et in so'is compo-
•. — V,'. .ili.llu' niii li atlSpOsifiOlli lil. siiii occut reules.
o — vocahnlnrum omissioncm.
II •
COKPKN DIA.
angl. iignifical anglicum scrmonem. llz. tigi ifical heinaizii inanus«ii|itum.
anf>l. sax — angln-âxnnicom sermonen*:. Ih. — Ihre.
11. — Betuel. r. q. — idem qnod.

11 A. — It;iirischc Annalcn. J.seu Jun. — Juiiium.
batav. — bataviciun scnnoucni. jcl. — junciim.

bav. — h:ivaricum scrmonem. Kn. — Knittel.
BO. — Ituscliing. lac. — lacunam.

Casi. — CaslittioiHNHB, lilh. — liibiianicum scrmonera.
coil. ei codd. lcciionem codicis vel leciiones co- LM. — Lye-Manning.

dicum a Griesb. citatorum. meil. — medium.
conj. — conjugationem ; conjccit , seu con- Mi. — Manhxi.
jeciuram. Mill. — Millium.
dan. — danicum sermonein. Mssm. — massinann.

div. divisim. Norv. — norvegicum seriuonein.
DRA. — Deuische Rechtsaltei thumer (a Gri- pr. — primum.
ininio). Ikhth. — Rexhtnferiom ( Alifricsichtts Wftr
edid. — ediiioncs Flfila*, qua: nosiram prx- lerbucb).
cesserunL rec. — recentem.
F. — Fulda. Rw. — reinwald.
fr. Frisnmim sermonein. sai. — saxonicum sermoneta.
G seu 1,, rd.— Gordon. scol. — sciiicuui seruionem.
gall. — gallicum sermonciu, vel gallice. Scb. — Scbuli.
germ. — germanicum sermonem, vei ger- Scbiu. — Scluneller.
manice. sec. — sccundum.

Gf. — Graff altbochdeutsche pra-positiun Sk. — Skeireius.
el sprachschati. Sl. — Stiernhielm.
GGA. — (Jotlingisclie Celelirte- Ameigcn. sup. — superinrem.
Gr. — Grtinmii, Deui^che Grammaiik. SIIOC. — suecum seimoncm.

£r- — leclionem texlus gr*ci grieslu- lert. — leninin.
chiani. veri. vel vcrss.- -versioneni vel versioties.
gr. onin. — Icclionem codicum gr.ccorum oni- vet. — velerem.
niiiin. W. J. Wiener Jabrbacber.

H. heiisbnll. 1. - Zahn.
HLZ. — Hallische Liieralurzeiiung.

. .
PROLEGOMENA.
UlliUs '
utrum genere Cappadox , Sadagolthino Srriptorum auiem veternm, qui Liiierarum sacra-
vicu oriundus , cujus par>-ine<, inc.ursinnc a Goihis lum g.tbicani iranslatiouein Ulfilas tribuunl, alii id
stih linem secnli tertii inCappadoi iam lacla, a victo- factuni esse in tmiver- uin dicunl, non lihros nonii-
rilms doino m Kuropain aliductos fuisse Philosior- nautes quos converierit, quo« pra2tertiii«erit ; alii
gius * narrai, an leslimonio reliquorum scriplorum omncs complexuui esse scribimt ", uiipse Plnlosior-
pareniilms el ipsis Goihicis natus ftierit, «lijudicare gius, qtii tamen libros Rcgum eicipit, cjusque rei
hiiiic oiti Uimus, ipiia ad leui nustram pariiui valere causani alTerl, quori eum iis iu libris p< iinultoriim
videlur ; naiu llllibnt apuri Gotbos circiter annuni bcllorum meiilio (iat , Ullilas veriius sit, ne cives
318 natum educatiim |ite postea reliquos grarius ec- sni, a belli studio potiits arcendi , sacr.T scripiurx
clesiasticos aauu ". is pi;cti rvectiiin liujus genlis aucloriiaie seducli eu ferociores auiuc bellicosiores
episcopum fuisse, pra?ter reliquos auciores '

etiam lierenl ". Ea Pbiloslorgii senieniia a viris dociis
Philostorgins ille Iradii, eoruinque Gotboran, qui laoquam ridicula nnprobaia alqtie explosa est ; nl
Miuores vocali iu Maesia iuferiore nuiiieu [laiiubiimi quotl eliamsi in ca-leris, qua: rie Ullila narravil, pa-
iuicr ci montcni li rnniin incolebant '. Ilis enim nc- riim oeiius auctor rieprcbendalur ineiitjacioruniqtie
n ,ii quo doctore ucc quo tcm;iore • doclrina reli- plurimoruin prnpier pariinm Ariaiiarnm sttidinm
gionis Chrisliau* inibni scsc passis Tlicophilo, qui argui possit, lameil quia hac itt re nulla inentieitdi
Constanlinn Magno imperatore primus episcopus causa eral, calumniandi magis sttidin, qaam reci»
fuii ', ciiciter aniiuin 355' Ullilas sacrorum antisics jiidictofariuiu virietur. Qnid enim, qujeso, Arianorum
surcessil eumque non solum peritissimn n evangelii Cappirioeum imcrcsse poleral, Ullilas libms Regum
eiplicalorcm ei speciaix virimis liortatorem habue- IramlalHMi sua; atlriideril, an nnn 1 Nisi omnia nos
riini, seil merila li:ec maxinta in cives siios laudan- faliunt, viri erudiii, qui omnem fidem iu his rebus Phi-
inr, ipioil librossacros ineorumsernionemconvertit *. losiorgio abjndicanl, lemere eum condentnani idqne
Cnnslantinnpoli aiilcnt, in quani urlnm j.im anu i oOO maxime erranl, quod rem ipsatn.scilicel inGrmioribus
profecius essei, et quam anno 388 hoc consilio levi- siabili latn rationibus, ab his rat ombus nonsalisdiligen-
sisscl, ulcoiHoaipiamcondciiiiialaniqiir suoruni liilem ler sejungnnt". Causam omissorum librorum illoram
defenderet, morbo corrcplus obiil '. a 1'bilostorîu allatam non probanlibus nobis ea iu
Noitten Ullil.t praelcr lilpkilas (Ovkyuuc \ , apud

1
Cssbergium ii. Kuilielinm p. 442 sq.Castill. Specim.
scriploics vario niocto scribitur : 1'rfilat, ( r/t/tu, praef. p. xi.
9
Gulfilat, llulfilat, Gilfulas, Galfilas, lltphiat, Gulfiat, Vidc libr. laud. (not. 3 supia) p. 34 seqq. In
Gudila, Gndillat, linilu , qtiaruui uiutilationuin plu- eorieui libello p. 17 etiam leslanieuiuni lidei cnnii-
ruu s •llispainci scriplores adniiserunt, vid. Essbcr- nctur, quod Ullilas uinribtiiidus fecii.
10
gium Ullil. i. Kectissime sine dnLiu, quia iu mdole luier aiios Isidoius llispalcnsis Chronicoad aram
linguas gulhicse coininendaicr Yulfila scriberetur , 5570 lunc Guifilas utrumque lestanieniuin Iinguatii
:
(viri. Grim. i, 57 sq.), quod veritum nomen dininu- in pioiinain iranslulii.

iivum vocis vutft (lupus), propiie lupulum siguilical, " I. L O-iiptfCka.; fj.it i fpaoiv e«f tijv ( tcuv rirflcuv
vid. Massm. Skeir. p. !)7. yuvqv ri-i ypa.yi; anaau; jrXiivyc Sotwv Ba7t)ctuv,
' Hitlor. ecclesiatt. 2, 5 cf. Ascltbachli Getchichle at£ Taiv uiv 7ro)jtiaiv tcrToptav eô^crwv , TOy 5c f6vouf
der Wettgolhen p. 31 Noi. 63. ovtoc" > iXo7ro).etcou xat dsousvou uoXXov yj/Xctiiv rv;
3
Libeiliim a Kimsiio Parij iis invenlum et a Wait- iizi T«f fi%/\'M o/sujjc- , «),V ou to0 jrpof TauTK nap oHv-
lio desrripliuii el edilum {Vel/er dat Leben und die vovrof
Uhre det Ulfila, Hannovei 1840, 4) cf. " Ktiitlclius p. 443 sq. iude Pliilostorgium refelli
4
Jornande» de rebus Gelicit p. 135 ed. Lindenb. posse iipiiciius est, quod Theodaius, Gothoruin rex,
'
Apud Basiliuin Maguum epitl. 338 sq. et Eptph.t- in epislola quariani lestinionium e libris Regum pro-
nium adrersus Hcerei. 3, 14, Ascbulius episcopus lulissei,qund (sic dicii Knitlelius) proceres et reges
Tbessaloniceusis cl Audius, Uranitis, Sylvan> s sacer- golhici non fecissenl, si Ullilas, cujtts consilia ei ef-
dotes prinn cbrisiianx doclrinx pnccoiies apud Co- lai.i apud Gotbos oraculorum instar habereiitur,
feruntur ; cf. Massm. 1. 1., p. 110.
llios iuisse Gotbos a lectione lihrorum Kegtttn revocamvoluisset.
Socrales Hitlor. eccletiast. '3, 5i. Niccphorus
• Al bonus, qui Gassiodoiiini.non Iheodatuni illam
vir
CalKsius 9, 44. Cassiodorus llittor.eccles. iriparl. 5, cpisloUm scripsisse reconlarelur, id etiam recnrdari
38. Essbergium I. L, 8. Asclibacbitmi I. I., p. 29. tlebebat, Uilil.c ei Theodati a-taics duobus secu'is
T
Philostorîus cum Ullilam piimum Coilmrum ilivcrsascsse, intra quod lempus libri , ab Ulfila
episcopum baberct, non inirum esi, si etmi Constan- omissi, ab altis couversi esse poteraitt. Causam illam
tiuo Magnu a-qualem luisse scripsil ; cf. lienzclii p .el allaiam improbabilcm esse, maxime ex Joinande di-
p. ixii. Ai'U.1 Scholziuui No . Tcst. vol. I, ncfat. | s iiniis, i|ui cosdem illns Gotbos, apud quos Ullilas
p.cixii.Ulfilas sxculo quinlo biblia convern-se sine episcopus luil. geuteni mullain quiriem, sed paupe-
dubio per typoiheia* errorem dictus esi. reui ct imbecillem, nihil t\ tdaniem, uisi arnicuto
* Sncrales 4,33. Sozonieiius, 0, 57. Niceplinrus diveisi generis, pecorum et | ascuis silvaque liûoruni
II, 48. Cassioilmui 8, 13. Joriiaiirics p. 100, v d. fuisse, di'.'il p. 13.'i.
,
H* RII.I.IUHIM ll.FII.\.N\ VI |\5 I I 4'.l
ii- Pbilostorgio, ipso Ulfllie a^quali, Atle dlgulor loslii gadutpaut ufarmllon i)itiiiaiidant,\.c.(u'u antemeiiaiu
ii' w.lclui. Aliesse :i versioue gulltica libros Ke- doiuinus ( Jesui) Iwnt tpirilualem comuiendans baptit-
gnm iuiii teirei ipw vel faroi iceepUset , ejus mum , itjiinr rette fvn Ut pnrificuliont quaniiowoia;
niii ssiouii causam aliquato suhjicere vulebal , oon nain Ux hoium nun-voiunlui iui itm pecca'orunt unus
ninni vera cssei, necno a l.ibms Regoin igilur ib tegem ttniuii cmerem ttcecn cowlutta txira wanimm
Ulflli i Dii es*e cunversoi quln creflamus, nibil im- (iim; imilAai' aulein hunc in agiium ronjinV» II puiam
pedii '; nir nnn ceiiveneril, neiciie itos hienlei iu- et hyttopo el tana rnbra cottlegeitlet , uli decuil hot ttt-
ipiriniur, Ulflliin nd opui lnn amplum eoulloiendoin perbirt cugitaiuei ". Multo elaiiui euruiu librorom
:iui vires aut lenipus defei lue ; roaximam bibiiorom versio eo^noscilur ex alio eadiea, nui Ylinlubiw ad-
|iertein si troustulil, ipeum imsiuua wovel ad-

itl
sn v.iinr 'fl pneier riiuururn signa eiiain ideraque gn-
luirutiuneiii , cum prxler Ihmh eunm oon soium lliica vili.i il lilieras iimucrurutii ronliiitl, q.ias BoS>
dOMii permulu uegmia euenl gerenda, seil etiam le- Iremas maxhnam parlam c Geuoseoi eapiie qidnlo
gatiouei id Consiautiuopolilsnoa loorum dviom no- dooiisiase WilliBliaiio (iiiinmluii. ih lilianmin ger-
luinc luscipiemue '• roanicarum peiiiissinios, priiaw viiiii *; sum sulem
TkIiiiii tuleiu liliiormn laerorum CorpOI Guthos in bse: verao 5 »/ = 23u (Vulg.
w
130); v*. 5 T/ = 950;
sooiu seiinonera coiiveraoa habuisse, itl <]ui>d ulim vs. 7 «I = 707 (Vul^. f07); v>. 8 "\/i = 9H;
scriptoruo, li.irmn rnrum imperiiorum ci relala lau- vs. 13 u'»i = 740 (Vulg. 810); inde auieui Mqnitur,
iiim refereniiuin , litle rretlebaiur, nunc permnllis illiim lilnai iiini cudiccin, cuniinciitein gullucaiu ve-
arguaientis comprobaiur. Praeter evaofelta enim ,

tcris latianeoJi versionam , aale oculos 'babuisse,
anlea sula cugnila, nostra leiate h-ugiueuta epistnls- uude iilas exscripsiti
rmn PauUuarum ei de veieris Lestameuti libria Ksdra Uini.es Igitur libri saeri in golliirarn lii.guam trans-
el Neberoi e sjuasdan paiies inveotai suni ; oade cui- l.ili Ihism; videntur, t|iiamqiiani .iliqntiriitn vel mivi
'igiuius, Golbieos iheologos etiam reli.iuos veteris rosderis lilirorum null.i adbitc apparenl «csiigia, v.
,eslameii(i libvos non iniacios reliquisse. Nam quid c. a. imimi A(i.isioloruni, episinlarum tatliulicariini,
earomovere illoa puiuit, u( umissis aiiis lam prcstan- apeealypseos Joanuea ; iruxauieni ile-unt, latranlna
libus aique gravibus, libros iain jejuni argun.ciid ne- iomonasteriorum lenebra aut codicHnioUitleraiorum
i|iic atl lidfiii aol ad cnliiiin quidqeam valeutes nans- sepulinra, »n bitd atheeamm eladtbus otunino inic-
l.ttus suis (ladereni? «Jttitl .'

i|nod ciiaui eoruin, uuo- riciinl, quis divui.ire peteit! Scd Ullilas num ipse
r.ini n.illa [ragnienia adboc suni reperta, vestigia in illam tianslaiionem confccerit, alia qu.csiio cst ;
aliis coiiservaUs deprabeadimus : in Skeir. p. 57 perfecisse lolam cnr negeinos, supra iudicavimus ;
rersus alier et lerlius Psalmi ouinquagesiroi lenii ai ctiiii (o(a anliquiiale lam.i maaarel eiuu bibiia
C lanlur : saci (rapjui ttippau wkjai ijnp.itltat hsi andi- in gmbicam linguaui cuttverlisse, L.cilc licri potuil
detluii. samana unbrukj:i luurpun, i. e. qui inietligat ttl qni inilimn iiiierprel.indi iecissel cujiisque auspi-
aul rcqutral Deitnt ; ontnes declinaveritiH , siinni inu- tiiset fonas>e auclurilale ea, ijiuc ip<c iiou perleie-
lites fucti sutti. Dciude Kpbes. iv, 8 iu margine co- at, abaliisviris erudiiis perfecia csseul, ab eodeiu
tlitis \ adscrijiium tM psatmo..., t|iio librarius lumc ipsu prolecta cssc iliccrenlur. Si in lanla rertim uh-
locuiii c bbru psalm»ruui ('iS, t'J) i.ausuim esse imli- scuritaie conject"ia nli liccl. qui maxime pr.rler II-
care voluit. Iliiif Psalmos guiluce cooversos lnissc lil.im inttTprel.iiitlis liibliis upetain suam pnncrcl,
bine dubio recie conjicitur *

) ; cerle eiplicationis Selinas quidam luisse videtur, qucm Ullilas a com-
illins auctor iuiiuia n.ivi lesianienli loca e versiuue mciilaiiis cl iu episcopato successnrem habuit ',
iu.siia cii.ivii, neque nos qm.lem dubitaiaos, id ipsMiu i!le iinni e( patrii e( gneci serinonis giukras
iecisse, si qure loc.i e icliquis bibliorum lilnis laudaia fpiis a Uecessorc iaeboatiun, aul re.eptmn am sus-
ulTeri. Exeadem evangelii Joannei eiphVatiouoeiiain cc, tum , in ecclesix sua> comwodwn lacdc peilicere
libms Mtiyîs gulliicam versituiem cnmulexam luisse poinii '.
cagaosctuius j iuiii ]'. il sq ctiamsi nou verba ipsa, (•otliica' dcinde iraoaLaUoaii non solu'» eaafectx,
inneii sansus venuum - — 'J capitis xis liiiri Nume- sed eliam per secula asservata coaapiuri apud m i-
rurum reddiUir : vasuh pan jali frauja fjo ahmemoit pioresiuveniuiiliir teslimunia.eaque uiaxime, cx quo
aitafiiliands daupeill. eipan garathtaba varp bi tciknrln l.tiil.tiruin inagna pars, reliciis se.liliu> l.lncis, Tlicu-
tokeins yavagida. unte ttlop pne uujaurteitane intna- dorico doce Alpcs Iransgreasi Italiam ucc.ipai.iiii i.-
dede ainaitut iiii>/> raidida atgon kalt>on$ ga- iiuf.uiii. Goibi c.iiin iiltc uicoleiites ilqoe impera a t ea
br un ii id a izot ulana biba ur geinai t. afuruk tii.ii minim esi, si per hiijus lera' lines, rerte i.s
pjn po iri vaio vair pandanl hrain jalt hijtio- regiunibus, ubi reî.i tades erai, goihiea ling'.a u>-
poa ;ii/i futlni ruudoi iifailrunijttndant. nasvc cuti ei in ecclesiii soia guihicis eiiain hUtliia usi iuuu
1
Cf. Cislill. /.'irurs. nd PhUipp. |i 63. '
Cf. Castillion. Specim. pratlal. p. X sq.: » Selim»
*
Vid, li>sbergiuiu li, II. /.«Itn.t t.mUilung. prnn iii cicdiln esl gtUbna h.hlia divlauie Imli
\>. 90, iinssf cuiisci ipia i ( pru suu hbrai ii muuere disuueta
» Uombr. Snlisli. \m 1*0 olim Saliib. liii, alque ei.ieiil:.....
1
\ t*l . \V. J, \i ni |i 15 up|. '
l.f. M i.sslll. Wir. p. SS.
' Vtd. aoiumeiiuiii ', ll. Nicnpborvm Callisl, '
iloiii iiii ii .
• ci epistnla ;>d llebraMt ciutusc,
12, r,u. H ii iii, i i,p. iij> sq, : i>i'i* i t>n poiiu.im.
,
4(i5 PROLFGOMF.MA. 4bfi
Ea lempesiatcilla oraliuncula, inline codicis Brixiani hus partibus iniegra , arapliora taincn plurimormn
|icisita, tonfecta csse videinr, in qua tu caveani in- novi fcederis librorum fmgmenla nacli siimns, virU
ierpn'tes liilerarum sacrarum inoiieiiiur, ue legenti doclis nostri seculi reservauiiu eral : in hiblioiheca
viileaiur aliud in grtrca tingua,aliud in lntinavel golhica enim Mediolanenî ab Angeh» Majo et Carolo Oclavio
deiignala esse comcripta '. Unde golliicam interi re- Castillionxo codices rescripti sunl reperli, quorum
taiionem non solum in llalia aliisque terris, quas prinrcm scriplioncui diligeiitius inliieiilibus illis viris
Gothi tenebant ,
postenore tempore exstitisse, sed dociis, Ulfilanse versionis evangelii Matth.ri, epUfo-
ctiam ciiin latina pari auclorilale valui-.se discimus. lirum Paiilinarum ad Bomanos ejusque plura, quam
Allerum de versinne gothica leslimonium legilur qna» Knittelius jnm repercral, ulriusque ad Corinlbios,
apud Walafridum Strabum , scripiorem seculi noni, Galatas, Ephesios, Philippenses, Colossenses.utrius-
ipii gothicorum bibliorum nioiiuinontii suo teuipore que ad Thessalonicenses et pastoralium ad Timo-
apnd nonniillos baberi dicit * ; cujlis lides iiis iu rcbus llieuni, Tiluni el Pliilemonein, pra-leiea F.sdr.c ei
eo major est, quod inonaslcrio Iteichenaviensi prse- Nebemis, lib orum veicris lestamenli, Iragnicnla
positus, in conlinio fere habilebal earum regionuin, cmitinere apparcbat, qn.-e fragmenta primuni duuni-
quas Gothi utrinue oliin incoluerant. viri illi conjuttciie cnris, deinde Caslillionseus solus
Postquam deinde per sex secula a nemine goilii- inde ah aimo liujus seculi undevicesimo edid.t.
corum bibliorum menlfo facla esl, nisi si quis qu:e Sed jampridem quxslionem posiii rnnt viri ernditi,
apud sci iplorcs aniiquns lcgisset, reddidii, neque ali- utriini ea , quae pro Ulfilanse sen gnihica; versionis
cubi vesiigium librorum illam versioneiu coniiuen- fragmenlis habcreiitur, vere gotbica esseni, an ad
tiiim comparuit: seculo sexto decimo in monasierii aliam, in usuin alius barbaricae gentis confeclam,
Werdenensis , in Gallia Belgica ad Kuram condiii, pertincrent. Inlcr alios Lacrozius negavit ei frtmeieam
bibliotheca codex unus inventiis est. Antonio euim ettse lingiiam nostrie versionis probare sindiiit '.
Morilloni *, qui Anlonio Perrenoio, cardinali Gran- Quam trila csl ac prope decaniata illa quavsiio, laio
vellano, ab episiolis eral , biblioiliucai illius libros incpla atque iulinna sunt arguiuenla, quibus Larro-
nianuscriplos perscrutanti in manus iucidii codex, ziusnpinioni sur (idein facere laboravit; quud enim
queui Ulfilanam versionem conlinere ille stiiim vidit, prinuim dicit, codiccm nosirae versiouis non in iis
01 oraiionein doininicam cuin aliis quibusdam parii- rrisionibus, ubi Goihi incolercnl, sed ubi Franti, re-
culis ab eo inde descripiam Muxiniilianus, Anionii pcrtum csse deinde nonnullos harum liiiei aiuni du-
;
fnier, cum Coropio Berano coinmunicavit, qui ca ctus ad Erancorum veterem scribendi rationem pro-
Goiodaiiicis suis iuseriiit *. Paulo posl Grulerus ali- pius aicedere; tuin alias qiiasdam lalin.is esse, quas
quot versus, ab Arnoldo Mercalore cx eodciu coilico Goilii in Mcesia habilantes COgnilas habere non po--
exccrptos, in lliesauro iiisciiplionum cdidit '.
Oinnia sent; postremo inter litleras hnjus liuguac qualuor
fragineuta, iu illo codicc servala , mulio post (auno novas et a graccaruui et latinarum similitudine abbor-
lubo) opcra Francisci Juuii ct deinde sxpius cdiia rcntes inveniri, quarum ires litteris a Chilperico,
sunt. Sed viri gotbicae liogiia; sludiosi diu niultum- Francorum rege, renovatis congruere : qnis esl, qiiut
que qucsii erant, quod de bac lOliilsScriplurx sacrai videat ea argumenia, quae refellantur vix dgna et
versione (am pauca , eaquc evangeliorum modo ea posuisse, esse refulasse? Mirum igitur, qnod h.rc
fragmenta relicia essent, quae ad enodaudas el remo- argumenlandi perversitas inicr alios ' Wetsleuium,
vendas inler,ireiandi dilficuliates non biifGcen.nl : virum magnae sagacitaiis, ut probaret i-tam npinio-
cum Knillcliiis, asdis melropolilaii:c apud Guclfer- ncin, permovere poluit *. Omniuni oplime, qiiam
byiauos arcbidiaconus, seculu proxiiue superiore iu frigidis ralionibus iisiis essel Laeroziuf. demnnsira-
codice bibliothecx Guelferbyianx fragmenta cpistclx vii Ihre in disseriatione de lingua codicis Argcniei
Pauli ad Koinanos scriplae invenii. lu ,Vw-o V gr.inanno 1754 edila 9
ci sspientiores jampridem illas
dius incidere, quo biblia golliica, etiamsi non omni- nugas improbavcruiii ".
* Vid. Garbellmn. ap. Blaiicliinium Evangeliar. non invenianiur deinde quoque illnm litterarum
,
quadrii|>l. prolegg. p. 7 sq. Ea verba vitiose conscri- formas exbihuisse quas coJex Argeiilens nmnino
,
pta et viiiosius descripta Seinlero ad prasfaiiouera non astnosial. Alii niillum alium, qiiam Argciileum
qtiamilam, comparationi goihica: versiouis cum laiina anle oculos habuisse couiprobaverunl , vid. Zah-
el lexiu gr»co fa< iend;e pralixam, pertinere sunt iiiiuii I. I.
visa, vid. tiujis viri venerabilis Versueh einer Ertdu- 4
Vid. Goropii Origines Aninerpenes libro vu j..
lerunq einer atten Spur cinei qothiichen Uebersetzuna. 759 sq. 750.
ff«M>176»,4. •P. 147 !,q.
* Derebus ecctesiasliiis, cap. 7. 6
Vid. Laerozii epulotam ad Jeannem Chamber.
* Priiniiin Ullil.inaa versionis rcpertorem rum llire luunium in Theianra epistoluruni loui. III p. 92 sq.
in disserlatione tle lingua codicis Argeniei conscripia 7
Vid. Zalinii Binleil. p. 27.
ci anno 1754 ediia recte Morilloneui appellavisset 8
Welstenii Protegg. novum
in leslamcntum
paulo post in allera ile coJice Argeuteo anni 17.'i9 p. 304 sq. ed. Semler.
Ariioidiiin Mercatorem fuisse miiius rccle dicil, vid. ' 259 sqq.
Vid. Vlfil. illustrat. p.
Zahnii Einlcil. p. 39 sq. Caelcrum quxsiluin esi, 10
Semlerus ad Weisen. Prolegg. p. 305 (qiieni
iiiiuin codex Argenleiis, au alins fuerii; Ihre
ille tamen inir.iiiiur panlo posl p. 308 inlerprcifin no-
Uliil. illustr.pag. «8 liiis-e negal hanc inaxime ob Mrum Erancogotlium appellarc) cf. Zahnii EinieH,
causani. qno.d Moi illon eompeudiis scribeiuti iisiis si', 2«
p. seqij. Aschljachiiiin I. 1. p. 30 m|.
qu.e in codice Argeuieo, cetle locis ab eo exscriplis,
; i
*«7 RIM.IORUM Lil FILAN4 VEGSIO. 468
Oum aiiteni Francoriini esse hihlia nnsira BO pro- cniiciiliint dubiUllonnl oV origii . wett goibiia ver-
T
h.ihile qiiiiifin raddere illi pntuarint, nuno vere Go- slouia ejus , qun golhiex nomlno circumfeHur .
tniea esse argnmeutii gravitsimia toniirmaiur. Con- 0>iibns argumei>lisilei'i'|ue linc adilalur. eliaa) locim
>iii eniin prilei liililioinm iranslalionem ile llitaril exslare in liac TOnio B, Bl ']ii" inlerpr.-l, in Ari.inum
goiliiritt itini niniiiiinenli servata esse. i|Ui)riiin »l'e- fuis-e in .'iiipiin . cui iretat pnaier G»ibos nultam
riiin iin.iiiioi gniiiii is snlisi riptioniliu- eontUt, posiiis iliam geimanicani geotem ailbMisM inier omnea
miIi veiulilionis ciijusdaiii le-liinonio hiline ecnplo '
eonilal.
i|n.u uni una sic Itabet : ut uiiTtiu bokareis hantian mciii.ec si tcre siint dianoUia, non dubinn ailbue
nai ufmetnta jnh tmiinrmwn skillitigans .j. juh faur- erit, .in bec lingna germanica iii ,
qui llieodiieam
pit /mii/i kavttjnn juh tui/i (iliiiVuiiii alamotia muu esse eam voluerunt, i em conlendunl nun nisi no-
ramma jali nu/> guhtaibim unsaiuim andnemitm skil- iniiii' variiintes. Goibi enim ipsi si nalione Germani
liggant .rk. rairfi pite taive, ]. e. ego Merd.i, sciiba, rueruul, ul quoil lestimonio icriplornm veierum et
manu mea suhscripsi et aecepinuis solidns texaginla inipiilinorum el aliorum cnmprobatur. eiiam eoriiui
el anlea per camionem et euin Diacono Alantodo no- serino ad gennanicas linguas periniucril necwM esi.
s r<> el ciiin Collegi* iio-iri nccepiiiius solidot cenluni Ceteruni bic sermo osirogolbicus .m visigolbicus, an
viginli, prelimn lioruin lacuuin. Altermn, simile te- nioesoôlbicus nominandus sit non qua-rimiis, prr-
kiiin niiiiiii, unnni gotliiram suliscripiionem continel, siiasnm bubentes, omnibus Gotdis ciundem sernio-
<pi:r fere sie lialiel : i* guditub diakuu [>o jrabuuhta. nem, quod alio loco demonsirabiinus, eamdcmqtie
boha * fioiii m<t gavaurhta jius diakun atamoda. fiti- bibMormn versiooem fuisse.
vor unkjana (?) hugsit kaballarja jah l.itlig jaiu .rlg. Reslal iil de inlegrilale Ulfilaiia? versiouis rlicn-
undnam jak nfmctida, i. e. ego t.udtlub diaconut luec iiiiis ; fuerttut enim, qni nosiram versionem vere III-
ticndidi ; libellum a me (eri tibi diucouo Alamodo lii i' esse dubilanles, an aliis theolngis pnsterinris
qnatuor unciat (undi Caballari et soltdot centum tri- lemporis trihiienda esset, qitaesiveruiil. Iu his primna
ginia tret accepi ct tubscripsi. Ilnrum diiciimenlorum f.iii llickesins *, qiiem viium dnctuin maxime offen-
prius Neapnli asservntur, indeque noinine Neapolita. dil. qnnd noslra fragmenta cum codieibns lalinis con-
num tlociinicnium vocaiur : allerum Aretii olim sentrcnl, qiinrum eopia cum Gmlio in Mossia babi-
erai \ qnapropter Aretinum riflcunienlum appcllaiur ; i.uiti vix csset, baud dubie grxco biblioruui exemplo
turuinque auiem Ravenn.t, ubi scriptum esi, in sedes uii debuisse ; deinde quod nulb nmic ananisuii ve-
poslcriores pervenit. Ka igitur lingua, qua utunlur ttigia appaieieul, <\u.e cum Ulfil.is cum Gotliis suis
lestes illi, i|ii;i' alia esse poiest, nisi gotbica, cum Arianorum harresiH sequeretur *, Ciinspicua essc
Ravennx se<les nullius geniis gcrmnuicx, nisi gotiii- debereni, si jure ei baec versio inbuerelnr. Seil nc-
cae, imperanle Tlieodnrico, lueril et in reliquia lilte- que nnsiram versi«nem e laiinis libris hausiam esse
ris, laiiuo sermoue concepiis icsles illi expresse infra demonslrabimus, neque inlelligiiuus, cur Aria-
gotliiias ecclesiae sacerdnles appellentur? Kl cnni norum opinones in ea inesse opnrieat ; nam nec tem-
horiim dociimenloruin lingua eadem, quae noslra pus, qiin t Uil.is a calholica fide ad Ariauos sese con-
versionis sil, hsec versio, cui alii gcnli, nisi Gotbis, vertit, nec quo liiteras sacras ir.-insinlit, notum esi :
iribuenda est? Accedii alind eiiam idqiic gravissi- foriasse priusquam »d illnn ba-resim dela|tsus esi,
mum arguiti iiium : ad lineiu en 111 coditis allenus interpretationem suatn cnnfecit, aul qiiod multo est
Ambrosianorum *, quibus cpisiolarum Paulinarmn prcbaliilius , Goibi non lanta religinue lidei el cun-
fragmenta coutinenlur, calcmlarium addiiuui esl \ fc-s miis minuiias initio seciati videntur, ut vel in
in quo dies festi el sacri, a ciiniinuuitius pauto diversi, biblia eas inlulerinl, quas in archel)po non invene-
nouiilur. Fraginenlum bujus calcndarii sic incipit : runt. Accetlil quod ex iis fragmeniis, qnae in codice
.k >. pne ana gutpiutloi managuiie maiytrc jah fnpa- Argemeo contiiieoliir, niillus locus rcperilur, de quo
reikeit ' i. c xxill ( inlell. die ) horum in gulica cum Oitliodoxis discreparenl. /. Iiu tts " ad
Ariani
geitle mullorum martyrum et Frilhurici. (Jnilc snle reui deelar.indam dtio potissiiuuni l»ca , iuiiium Ju-
clarius clucct, gulicas, i. e. goihiiLC gemi lioc eatco- innei evangelii ei Ivodi. r, 5 inspicere optavit, quo>
darium CJinpositiim adeoque nou alia nisi goihica i , iti liic ruiii alierum nunc babemus : sritiut taei itf
lingua consciiptum cssc, el cum enndem,

liic eiiaui ufar allaim gup /liupipt in aiiam. Quod si qois inde
uii.iiii iu vcrsiune nostra linguam habeamus omnes , Gutlios atit iiitcrpretcm nou Arianos fuisse colligeret,
5
1
Yid. Zalinii Kinleil. p. 76 sq. Ivts iniiio s:eeu'i Virt. Ca*lillinn. Sparil. p. 46 sq.
setti scripias essc Giiiiunius Gtantm. pratf. p. u\u * Gisiili. uiiilo inndlapriai ei lihrarii errnreni
(cdil. prioris) suspicatur. (rip reikeikeis, svll.ilia tti falso duplicaia (vid. ad
1
Massm. (Itie goilt. Vrkund. »on Neapcl. u. Stattu. XI. !ii) ednlil.
Areixo, Vienmv 1838, p. 18) pro frabauhla baka male '
Cf. Ascbbacliium
I. I., p. 58.
jiiiiciiin scribit frabauhlaboka (sic esse deliebat fra- IntUtntionet gram. attff. :«r. /1 mortogolh.
" Viil.
baithtiboka), ueque propierea Cjus iuierprclalio bujiii • Cf. de ea re copiose disierentea HenpeUoni 1. 1.
iiioiiiiiiirini probari poiesi. p. II. Kssbergium 45. Kiiiltelwm p. 149. M:uisi>uem

* Mjssio. I. I. p. x qni inscripliunem illam cuiii (,,.,</! uer Uslgolhen p. 9. A*. Iiiurliiuin I. I., p. -.".1
reliquis emendat us, pm duciriua sua, singulari li- sq. cf. p. i'li sij. MaiMit. Skmr. p. 01» *qq, t'»suil.
iieiio edllurui eti. K.riuri. iid 1'huiiip. i, 16 p. 65 sqq. cf. Spectm.
&, 3ii pari. su|).| ipicm GasiilHnnvnia in sii.i pi.i I. p. XII Sip|.
t.l Mnie i't pOSl Cuiii Uol lilleu A iiol.iViiiius. " tiii/r /. p. 37.
»
.'•
PllOLd" 'OMl.NA. 47»
properanlius a-jeret, namut inlerpres ;jup re ver» ail mus, proccdenle tempore hic ii ic mutation^s quas-
Christum relnlcril, quamquam id non opus e*se viri il.im f.ictas esse non negamus. Quod c codice Ar-
ilocli ad li. I. doeiicruni, leiiciidiim csl, Arianos non geuieo, coiidiiioiie et imlole singularun ejus partium
divinilatem Glirisli, sed Clirisli cum Deo palre quasi d Iigeniius perspecla, eognosci polerat, piures reren-
idcniilaien) negavissc, ul Arii seeiatnr vel severissi- siones exslitisse (cujus rei ignoratione factum est, ut
nius ita scribcre possel, uii auclor exposiiionis illii/s Marcshallus in fraudem inciderct, cum propter stu-
sajpius citaue ' ainabuwa tntiuu gups gup tisandin pendam vetnstatem codicis Argenlei hanc versicnom
(snli Cl o Dei.Deus exsislenli). Ne.juc eam ob ra.isam non aliam esse, quain Ulliloe illam anliquissimam
locus, diu desideraiissinni«, T iiin.lt/. I, m, it> ad existimarel '; nunc cttni epistolarunt partes pcr-
quaestionem profligandam facil. ubi etiani dc Ctiristo inullas, evangeliornm iionnullas bis m di-'ersis codi-
gup gihavrhtipt vat in leika dicilur *; neequod Gas- cibus comparare licet, e:iam ciarius inielligitur; illje
lillionxus ad gothicam versionem heterodoxix rri- tamen recensione? cerle ex una eaque. uii videtur,
inine liberandam Coloss. t, 16 laudavit, satis niirari Ullilana origincm duxerunt, .'iiutaverunt autein viri
possumus. Unus tanturomodo locus est, a Caslillio- erudili posterioris selalis, aut ubi DlfilK versionem
nxo jam indicatus, ex quo interjireiis nostri aria- textui grxco non salis accurale respondcntem vidis-
nismus perspicue coguoscitur ; Plnlipp. enim u, 6 senl, aut ubi iu suis libris alias lectiones reperissenl
ic, .iur : in xrittau iesu. saei m gupaskauuetn visandt atque quas habucrat Ullilas. Il»c quidem videre non
ni vulva rahnida tisan tik galeiko gupa. Quo quidem difflcileest, illud auiem non facile aliquisdicel, qnae
Jnco Massmaiiiius Skeir. p. 73, qui saatateiks et ga- illis locis initio ab Ullila srripta et qux ab aliis niu-
leiks non recte distimisset, nri^nismum proliari nc- l.ita, addita aut pra-lermissa sinl; duleudum vero est,
gavit, sed Casiillionaus iu cpiruelro epislolx ad J'lii- quod Heynatius, qui additamenta qtiaedaoi diversa
lippenses addilo p. 63 sqq. pr<eclare de en disseruil lingua? indole sc cognovisse gloriatur *, signa cogni-
eumque exhibere argiimentuin, interprelem go'.liicuin torum non prodidil.
qui simililudiiiem pro a-qualilaie posuerit, arianismi 1'rxroissis bis in universum de lingua et auclore
placitum in teiiuni iniulisse dotuit. noslry versionis, pergimusad instiluendam quxstio-
Contra Kuittclius UlfiUe ipsius esse nostram ver- ncm de ratione, qua sic conferta, unde qui ejus nsus
bioncni conlenuens baud felicius causam suam agil * ; maxime in eroendandis locis Seripturse sacra; esse
quod enim dicit, Ulfilanam esse oportere, propterea possii, apparebit. Primum autem dicenditm est dc
quod apud scriplorr.s nullius nisi UMilx sacri codicis fonte ex quo Gothus interpfes li.iuseril. Ulfllam in-
versio commemorelur, non consideravit, quani partim lerpreiationem stiam c gracis Iiliris confecisse nemo
graviiatis in argumenta e scriptorum siienliis duci» olim dubitavit, idque jampridem Mariyrii Nicetx au-
reduudet ; el si res ecclesiasticas Cothorum a suis ctor • testatur postque eum Sixtus Sen insis '. Quse
scriptoribus relatas babereinus, aut de iis in aliis notitia unde his viris venerit , famane apud vcteres
hisloriarum gnthicarura libris copiose narratum esset, percrebuerit an inde conjecerint, quia Ulfllas in Mce-
silentiuiu ^le renovata interpretationc offenderel ; sia habitavisset ct e commercio Constaniinopoliiano-
nunc autem, ctim ejusmodi nientio non flat, inde in- rum hominum grtera; linsux peritiam nactus esset,
lelligimus posteriores interpreles neque publice neque eum etiam grxcos libros ad opus suum perficicndiini
certo tempore opus fecisse, sed deinreps ita , ui ab adliibiiisse , nos quidem ncsciniiis, sed lestimooium
aliis alia niularentur. Revera fragmenta ad noslram maxime prioris illius scriptoris proptcr vetusialem
anatem servata esse illitis versionis, quam UIMas ex non adeo coniemuendum videlur. Qui vero stat a
scriptnruiu lestimonio confecil, autaflirmare aul ne- partibus corum, qni Ulfllam grxcos libros secutum
gare dillicle quidcm est. Versionis illius in golhica esse * contendunt, is non solumscriptortim auctontali
ecclcsi.i auctoritatem fuisse magnain, huic rei et Ul- fldem habere dobet, qtii in liis rebus haud idoneam
lilx auctoritas, qua apud suos viguit, ct hoc etiam ad persuadendum vitn babcre soleant : adsunt eliant
argitmeiito est, quod nullius alius opera in interpre- argumenta ducia c comparatione versionis nostr» et
tanda biblia impensa a rerum scriploribus cominemo- texius gracci, quilius id proliatur. E multisaliis lixc
ratur. Quae auctoritas autem si lanta fuit,quid erat pauca jiroferimus : non solum ciiiut eum ordmem
rausx, ut aliquis litteras sacras denuo convertendas verbortiui, quo graeci praeiverunt, fldchter servat —
susciperet? At si totius versionis repelilionem nega- praeterquam ubi indoles gothicx lingujc alium ordi-
1
Sfceir. p. 46, 13. rH; e')J\«oof ei: twi yorfliioiv •vXio-oav
fleortvi.Jirrov aizi
* Hsc, Castillionxo anctore , dicta de loco Tim. fi«TaC«).6jv. Hieronynii episiolam ad bunjatii et
Cf.
I, lit, 16, falsa sunt ; vide adnotationem ad hunc Frilhilam scriptam, qua Gothos grxcis sacrai scrip-
ipstiin locuni; neque pr.esertim eognito libro tllo a tur* codicibtis nsos esse dieii.
Waitzio edito, ullum relinquilur iluliium, quin Guthi ' Uililiotli. iv p. 390 edit. Colon. Ullilas primus
fuerint Ariani. Vide Waiiz. p. 40 sqq. 56. Gothus otnnes divinas scripuiras tgrccco ii> gulbicaiil
'P. 4Usq. lingnam a se conversas iradiilit.
v
Okservatwnes apud Juniunt p. 588. 8
Cum Usscro apud J-inium Klossar. p. 16. cf.
* Cf. Zahnii Einleil. p. 36. Ilareshaltum p. 389 sq. Benzelium pr5nf.1i. p. VI,
* Apml Siiiico em Hetaplirasiem in actis S. Lveiun p. ixxm, llireum lH/il. iliustr. p. "268, linit-
Nicetx (Acla Sanclorum Sepicmlir. V. p. .'»1 edit. lelium p, 443, Zahnium Eialeit. p. 18 sqq.
Autverp.) oZpvtXo;, inquil, nw iepov i»sua» ypccybv k«:
, :
i7> BIBI.IORUM ULHLAN.Y VI USIO.

neiii exigii, »li in negatlone juxta verbum enunliuii fii/'in el )ijnniis rjitictur ix, 50 ni ainlntn m>» i-.'
ji.hh-i il.i. cf. »d Jnan. xiv, II ;

Luc. vni, 12; in collo- innnne. saei nt i;«i mn l.i«i malil in namin meinamma —
caadii qolbusdam particullt »ur iuillo aul poallnJiium nemo ri» mna, oui nen faeiul virmutn m nomine meo;
enunlieli, uli i/i, i|iiotl alileralque 8i, graxa vncula xv, 31 VJst jnlt — fuisti et; xu, i* jah lala — el pi-
goipica lespoodena, primo enunliali loco pmiiiur ger ; 1

1 i < oiiiina a gnrcis pra'lermissa rinii Cotho
ailt :il; i nescio i|nr SCTllloms fjii-.i- I iillll Ordmeni codd. Colb. Corb. Brix. Kedig. aul alii laiinl habent.
postulanl, ut pronomeii BubtUnlivO prepouolur, pula Deinde pcrmulta sunl loca, qulbna lectiones tatinr.
undbahli =j ;>iv frsaravum t«ut»v — sed eliwn sermo- pro graecis insideiil; ad qond pmbamlum Zahnius
nen tuuui in permulliaad grxcuiu cnnformavit, quo Einleil. p. 3i mimis aple laudal Luc. v, 3 el Joan.
perlinere viiletur USUI dualis nuincri ,
quo lamcn vii, 9 quorum locnrum alteroCnlhum cum llrix. pro
Ulfllaa sipius Ulilnr, quain in gra-co texlu exslal cl rjotJTiws jusiil (extieutrt) allero pro eiV'Jv ffutm dixil
lere omuibus locis, ubl du» persomx indicantur; f ii ni esset legisse Opiaaiur ; peuitus insmuabit iu c.in-
aeinde Bgura, quam aiiractionem vocant, Irequeus sam, qui haM kwa lcgerit : Mc. vu, 3 ufia (sn-pe) non
iisus participioruin grrecis exen>| lis acconimodalus, gr%co -'j-fLi,, sed lectinni laliuorum quonindatn cre-
abusus prouominis demoustrativi ad virot ariiculi bro accommodatnm esl; L. ix, 20 ubi gr. habeiit tov
gneci Implendas, umliaque simi alia, qn;e lectores X/jiotov tou ©iciO, Collius aiileni pu tt xrislus iuhus
grammaiica nostra docebit. Qua» cnm ita sint, lainen gups, qux cnnveniuiii cum Redig. ei llrix. lu rt Cftri-
fucruni, qni omni lingux guiliicae ejusque indolis jdi», filiut Dei; v, 10 niuii nulam, quibus non gre.a
pcritia desliluti , cemnaralis singulis gothicis verbis e"o-rj ?-..yooiv reil.luuHir , sed polius leclio Brix. enlis
rum grjccis, aiiim:ulverlisse sihi videbantur LHfilain caploret: H, 14 gndis vitjins quis grapcum suioxia vel
supins •> grcco texiu dscedentem cnm Uliais libiis lOSoxta; Cothum his verbis reddi.lisse conlendal, nec
eonseniire. oui sniinailversioni tantam Irlbuernnt potius rodicum latinorum bunm voluittalis? i,4'J innu-
vim, ul e rra-co lonte hausisse eum neganies, potms gahtai procul omni dubin latiuos sequitur, qui pro
lalians libr.is seonlum esse probare su-ciperent, pra; gra?co yiyto introitn legunt; sie eliam in epistolis :
eeieril WeUUaius id egii'; raliones aulcni, quas Cor. II, v, 10 ubigr. S«i habrnl, Cnlbiis irnonu =^
lanquam probantes adduxij, iain:i lahorabantinhrnii- laliiiorum pioprio», qui Toia legissc videntur; Stl, 17
talc, ul iion soluiu alii exsisioreni, qui eas refellere ibai pairh uanu = Vulg. tmtiqui.l per aliqttem, gr.
eonarenliir *, sed eiiam ipse, re denuo COnsiderats, tivoc <uv b= oY ».VToi; Pbilipp. IV, 8 teih »r lalino
ad sapieniiam reversoi versione oostra plerumqne eancta, gr. «7»«; I, 18, Pandei m latinorum rfnm, gr.
quiilein gr.vcum texlum expriaii, sxpe tamen relictis nJjjv vel -nOiiiv ort. Sic Cnihnm ciiiiiCor.il, viu,!9pri>
'.
grrceis, versionem Ualan) seqni exUuimarel gra;cn ynf>mo-jniti( geletips reddit, laiinum ordinalus
Kl loca quidem esse, e qu.bus cognismur ver- ob nculos liabuisse suspieamur, cni verbo gothiruoi
*ioi:i iioslr.e plurima el verua et versiculos iu libris (a itii, ordo, diiclmn ) inulio propius qnam grrco
latinis soliiuunodo exstai.iia admixu esse, eamque aecedil; ei Pbilipp. lv,G ubi gryca h wnvrt rjl t/sc/-
leciiones babere, qu e a grajcis discedentei cuni lati- eu^rj per in allni bidai ronveriunlur, aliqnis conji-
nun nisi cxci am (ixosi negsbiuit.
nis consenti.ini, ceie poiest, Coibnin inicrprelem non «roeca verba,
Primoin enira additamc«ia non |>auca inveniuniur, sed lalina in omni oraiionr, inale iutellecia qnod for-
quxgrsci cndices omnino spcrnuul, laiini agnoscunl ' inulain in omui , per se p»si«im (in altem), ad se-
M. — voluinaie M xiv, 65 gabaur-
x, 2!) stfjUM lal. ; . qtientem voo.em iraxcrii, esse secnlum *.
jaba — cnm voluniale; L. 3 juhaJimin veiltamma — i, Qnod, si indicaiis his ve«ligiis, I imen versionem
et Spirilui sancto; 2 nJlaiu — omnes; ix,45 qnp
ix, ik) train e grascis libris ductam esse cunlendimtis' *l
airnu. frunja duwe seil ni mahledum vtdreiban pam- remittiinus leclores ad ea, qn;e supm de indolc hnjiis
ma. ip iesus qap.pala kuni ni usg ggip uibai i» bidom versionis in universum dlxiinus, et ha-c adiliinus :
juh \n fasiubnja — (
pautis inul.iiis Corb. el Colb.) Cothus parlicipium verbi substsnlivi ilv«« et vn&pxn*
tllxtl ei Petius: Vomine, propler quid nos non polttimiis ciuii grasris pnnrre solet, ubi latini propter hujus
ejicere Utud ? qnibus dixil :Quonium hujinmadi oratio- parlieipii inopiam atit rel.livo pronomine aul con-
ftr.ccmn syflfiei.ia laiini mulio rrctjus per Stcsai,

quam
* frvtegg. in novnm lestuinenluin p. 114 sqq. edi!.
pnor. Goibus per afar cikuni reddideruuL Nec Rrrnioribus
« Vid. IJengelii Apparatum nori Msajpasari pag. argunienlis Senilems ad Weisien. p. 30S epis .ilam
408 sq. ad Komanoa e l.uino endice expressam e^se cejmare
pro-
L. I„ pag. 558. edil. Seml.
• bal, namqua lora probaai<a adducil, aut mhil
•
l'.f. Zanaii >.'i»/«i(. pag. 32 sq. bant, aut a Kmllelio falso sunl lecla vel explicaii ;
•
Wetatenius pug. 506 senlenllam de cnnfectione sic XI, 34 trtini(j dativtnn pro g'*C0 »vtoC bhSUil &»•
thilS quia ila cjns lingua dalivus P'0 genilivo
sub-
n.isinc versionis e lalinis libris male prnbal dicens,
uln laiinus inlerpres verb» grmca aut parnm accuraie sianlivis appnni SOlel; et qu;e versio Uiini li.ilwt .1
\el i'/i, uteain secutua esse Goibus dici posskl Sie
aul pcipiTJin verle.ril, cndeiii modo eliam verlilM
(inilium ; sed leeilnne» pleriiruiiiqne Inenrum ab en xn, 5 gups ( Dei) veraio lailna nulla, eadkea grmci
viiaperalorum (M. »i, II, 16.2"; iv, 38; Mc. i, 38) permtiiti addunl; XII, li' Kniliebum falso legisse ad
racu liabent m
cum griecla ewia|iiraal| salUai prubu h. I. diximus; xiv, arsei» dSMJisha haK veibt'.I —
runi Colhn non solum lalini, sed ciiain gicej I bn
pro InUllectU Cnllii reddiia eontinciii. Contra alos
locii Gotbos Istiuos libros non sccuius suo Maria tiausponuiit.
luiuui recie eonveriit, vidc de ;ib s Lyc. i, 5 et 8 ubi
475 PKOLEGO.MENA. 474
jmiclione aliquaad illud circiiinscrihvniliim nluiiliir; rorteito ct » Gotho el a Latinis addita, aut curn cnu-
patticulas quasdam graeas a latiuis onu.s-a- lideliler SeilSIIS ila halieal, Ut inaxiu e inliT[ir.l iiiienln, glos-
eddil, sic «v Lnc. ix, 46 ; x , 15; xvn , Ci ; Jnnn. ix scinaia, Rtldilnnienla e l<'cis parallelis * ejiisque siut
41 ; lioui. ix, 29 ; mp Luc. xvni, 14 , Cor, II, viii, 7 ;

geneiis alia, in ulramque wtsi<meiu ex eodein funie
inuhis locis i' .11 "ii.- • latiuorum a gran is ili>ciepames deiluiia esse opinatur. Il:ec aitera opinio, ulpriorem
nec Giillms hahet, sed ciiin gr:»'cis cominit, sic L. i, oiuiltainns , sagaciler qniilem excogilata est, sed si
lu ubi iinllus latinorum cn.u Goibo icpovisx&ptim lc- vir doctissimus epislolaruin nune ediiarum compara-
git; sub oratiwiis iloniuiicic linem Gulhus CttlD coilil. tionem insliliiere poluissei et vel crrorcs e lalinis in
gnecis il •xnlogiam habel, quam laiinorum fere uul- goth cam versionem tmnsiisse vidisset, prncnl dubin
lus gnoscit ; cl quid alia producamiis, coin paucis llitCT judicnssel; nam e. g. quml Gph. n 3 ad vcr- ,
exccptis oinnia fere e gr;ccis liausta esse aperte lniiii levtns viljans (vidunlaies) in margine Inunns
lcsie.ilin 'I
(vulu|iiaies) posituin est, nnde ea lectio vcnii, nisi e
Yiri eruditj igilur cnm iu Ullilx versionc aliquot latino codicc , in quo verba sonu similia periuutaia
locis latinnrum codiruiu lecuones reperissent, alii eraut? Neque llla senlemia, nobis probaia, lain ndi-
eum libros utrnisque sermonis consuluisse ', abi ver- cula esl , qtiaui liichardo Simoui ' videbalur, inodo
sioueni gotliic.m posu-riora rctaie ab aiiis thrologis ne de Yulgata cogiieiur, ad quam nostra vrrsi» iuu-
.iil laiinus libros leforuialam esse censueruul '. Qua- tata sil. Vulgatam enim, quam itunc vocaul, (ioilios
ruiii opinioiiiiiii pnor parum laudaoda videiur ; naui non adhihuissc non soliim inde cngnosritur ,
quod
et-amsi neque cum Wetsteuio, nuin (jlfiias lingua; nnilio post usu recepta est , verum eliam quod Gn-
htina peritus, nei)iie cum Hickesio el Lacrozio, nuni tliica versjo el novi et veteris teslainenti , cuin nul n
laiina liugua in Muesia vulgaris et laliui sacne Scri- fere libro rarius, quaw eum illa crmcinit ' ; conira
piiii.c codices illuc Iranslali f.eriui 3
, quauiiuus; s:rpius cum antiqua illa rersrone, quam hnc nomine
laiuen quia lux evangelii Goihis a grx-co orbe afful- appellaiam Sabatier e variis crxlicibus collectam cuin
sera', fieriuou poiuii, qion ductorcs gotlnci, qui a Vulgata edidil, sa-piiu eiiam cuni Brixiano codice,
Grx-cis doctrinam acceperani et in grxcorum chri- quetn Blauchiiiius edi<iii ; sed rum nullo borum iibro-
Miiinorinii conciliis iniererant, grtccae linguae gnari ruui iia cniigruit Gotlius , ut uuuin aul alleriim pra;
cssoul, ix ipio inteJJtgi tur uullam esse catisam cur reliquis secutus esse djri possil. Kes duu-iii sic ha-
pr inus inlerpres biuiioruni ad libros laiinos coniugo- bere videtiir : Gothi relictis Istri ripis bihlia sua,
ri' , eujus linguu?, si vere cam c illnii, cognitio ei certe sicut eraut ab lilllla conver?a . aut ci.im ab aliquo,
nun paraiior qtiatn graeew esset. Medio quidem a;vo si qiii.l deesset, perfecta , sccuin in Italiam deporia-
llieologos laiita lingua: graicac imperilia laboiavisse ratit ; ibi incolciites cum linguam Boinanoruin didi-
scimus, ut sicnti liitera sacrx essejil jdbilmu Jte. ad Cisseut et laliuoe sacraScripiura» codices , in quos
libros laiinos confugerelur, id quod Lutherus uosler inciderant, a sua iuierpreiatioiic discrrpare , passim
fecit, priusquam gnecis litieiissiudereccepi»set; sed ctiaiu auciiurcs esse vidissent, ex illis exemplis lihros
iude probare, illa quoque xtaie iwuuiiibus exteris guos ita correxeruiit atque inutavcrunt, ut vel siugula
latinaiu qu.irn gracam faciliorein iutelloclu tuiose at- verba golhica antiqnre versionis cuni aliis sive usiia-
que in explicandis locls difficilioribus latinos libr"s loribus , >ive ad sensiim reddendnui maîs idom-is
adlnb.tos, periculosius videlur. Et si vere babuit li- penuutareot , vel si qnae manca viderentur, ea sup-
bros lanuos, curde lam p-aucis (oeis eos consulmi, piercnt. (juo fjctumcst, ut non Biilum lectiones libro-
<ie plurimis aliis neglexit, ubi propler dillicullaies rnin laliiiorum in versione ea, qux e grxcis codicibus
interpretationis aut minus rectc aut prorsus falso fjcta erat, deprebeudantur, "
sed etiam ex lilteraruni
converiit? Mnllo autcui probabilior est altera sen- sacrarum paries, qux binis exemplis gmhicis conser-
teutia, qu» vcrsio in Meesia ex libris graecis conf, cta vaue sinl, duarum receusionum vestigia ostendant,
postea in ltalia at> aliis theologis goibicis ad lenu- alieiaui antiquiorem ad textus grseci similiiudinem
reru etnoriuam latinorum librorum inuut.i ei ialer- niagis accoiomodatani , alleram recentiorem niuliis
polata esse existimalur. Neque Griesbachius * au- locis emendalara, mutaiaiii, inicrpoiaiam, sed ita ut,
diendus est, qui gotbicam versionem aliqtia relatume qui eam relegereni atque retraciarenl , ii hbroruin
cum lalinis conjmictam esse negans poiius, q ix il'a anliquoruni lecliones religiose in margiite sui codicis
ex his iu se trauslata babere videatur, ca aut casu appiugerent quas adnoiaiiones librarii posieriores
,
1
Bcnzelius proefat. p. xxxni versio facla esl, iu-
:
Mattli. (in, i\) xxvn, 42 (38); Marc. n, 22; x, 4;
qmi, noii aliunde, quam aullieuiica grxca, latino xiv, 47; xv, 21, 57. 40; xvi, t, 2; Luc. iv, 55; vi, 4;
lamen iuterpreic, <]iii ille cuiuuue fuit, uon iiicou- ix, 43, 50; Joan. xv, 2; Gal. v, 20; Coloss. m, 8; ci.
snlio; cf. Bengelium Oefensune A, T. p. 27. Seuile- Millii Prolegg. 742 seq.
rtmi ad Welsten. p. 301", Criniiiiiu.n \Y. J, lxx p. 47. 6
Ilistoria criiica Bertioniini iV. T. p. 222.
1
WeMenius p. 5Ub edit. Seiul. Ilire Vijil. iltuttr. 7
Cl. Knitteliuin p. 576; /.alinnun p. 52. Pin
p. 268. Zalinius Linleii. p. 31 sqq. Castillion. Spe- multis aliis locis nunc laudamus Tiraolh. I, m, 6 ui-
cim. pr;cl. p. xx. cf. eumdciil ad liphes. II, 3 01 aJ cum celelierrimuin, ubi Coth. cum ^r.ccis bi6f, a Vul-
Galat. iv, 18. gata oimssiun, legit, et de vetere testainento cf im-
8
01. Ilire Vl/U. Wusiral. p. 200, 269. meros c libr." Geneseos supra p. xi citatos, qui a
1
Lpistola aJ Zahuium daia, vid. Zahuii Ein- Yulg. miilliiin discrepanl.,
Uii. p. 34. 6
V tde tupra pag lu-">- »<jt>.
* Luca cx paralklis inlcrpolata lubcs h.cc :
: •
47S IIIDLIOUUM IH.riL\NA VERSIO. 470
redJldarunt ant ellani aliif aux.-runi. Sie In iii da bus addiir, iiuarum quardam in lexium suni ill.i-
pmentia, qua cnrlex Argeowu» lolu» coniinel , dili- i.u", manua emendatrices utit penniew indicani.
g«ntttt| inier se comparalis ,

engiwvisse nnliis viile- [J M accedil, quod Incodlce Vindohonen&i.rujiissiipra
miir. ilii ad rec.ntiurem , ilii id veicrinrcin recen- ,
>
11< lll j ori( .„ 1 feeiiniis panca quadiia verba gnthiri
,
«ione... pertinere ;
ei
Lucw
ud iilud q.ndem gem.s
a rclii|iioruni
...aii.ne
evangcliorum
MMW ^
.
ir< c0nl ,, ;lr;lla cum aljis rt C e nl j or js lingua-.
.
ii.MKiii-.i.
° SVinselil
n .
trermaniee ; in lns, liaud dubic ei evangelio Lur.-e

r.uio:ic diveraiialem rcfernnus, cujua et ireque.itior
luinptil, iiiuli ei iliug cujuidani loci lecimncs * a
cuin librii l.viiuii cousensus, ei discrepantes singu-
cod. Arg. divers» insunt. ilarci etiam evangelii
l.iium v n scripiutae ', prcierca usus for.narum
duarnin rcrensi-uiiini vestigia deprclien.lniilur. inquo
\. rlmriiiii |iie in reliquls evangeliis aui nuuquam aul
rariaaime obviornm*, el verborum usiltlorara di-
et sermooia compluros proprietttea inl cum l.uca
ver»a signiflcatio *, el plurimae leciioues variro et commuiics, aut ali omnibua reliquia discedenies co-
gli.ssa; •
ad marginem adscr.pta:. si\c a correclo- gnoscuntur ', ct raria lectionei iu margiim sunl
ribni ipîs, sive a libiariis al.a ezempla coinparanii- idscripta " , ei cnjns textus, nlilLncx, sspius ex
;
* Sic boc cvangelio anr-p ssime </ pro /> in ler- Gnm. i, S47 ; xix, 12 gaggida i.ro iddja; bai pro ba-
miuatione ponit.ir. maxime in leriia singularis et jops i,6, 7 ;7 ; vi, 30 vn, 42 nauhpan pro nauh-
v, ; ;
scciiinla pluralis persona 13 r/nfcnirtd pro galmi- : i panuh i, 45; \iu, 49; ix 42 (in scmonlia negaliva .
rib. I" (uuraqi <i<7. 52, 55; v. 3(>\ 37; n, 4S; u, 12; etiam J. 6, 17). Verboruni corinn, qntx aul nusquam
v, 10, 81. 30, 31; vi, 2, 2», 25, 31, 3-2, 34, 16; m, in evangeliis amplius, aut perquam raro iaveniunlur,
14; vi, 27, 28, 33, 35. 36, 57, 38; lli, 4, v, 4; vi. -25, tanms est iiimierus, ni oinnia proferri vix possinl,
2i, 33, 57; vi, 5; in fnrma neiiira parlicipii pr.etcriii quapropler leclores Glossarinm adire jiihcmus; uni.ni
ii. 12 galagit. «3; iv lll, 17; vi, 48; ci. iv, 16 sad ct alieriiini|ue posuisse sat erii : dicilur apnd Lucam
vn, 4(1 hanbid pm sap .'1 haubip; ui lerlia singularis airus pru aggilut, flodut pro naut pro datips, tiicu,
pratieriii verbornm prinris conjugationis bad viu,

: mnnaseds pro managei, gaujant pr<> bisilands gairo ,
51 ; xv, 28; anabaud v. II; vm, '29, 55; faurbaud v, et fanradauri pro plapjo Iptaijo), unnaitt pro siuks,
14; viu. 5(i; wid in composilione verlioruin; sic in naninjnn pro liailan, tkeinan pro liuhljan,piuptpillon
irmiinaiiunibus masru'inis sequeiite t liitera siads : pro raitunterjan, tttagus pro pitimagui niul.aque si.u-
xiv.-22; /'</i<?dsi,M; u, 1(1; \v, 7; Itundajnds vn, 6,el plitia prn ci.i.iposilis. uti mtUn, aislan, qisljan all.
iu participiis mikiiids iv. 13; gnhrainids iv, 27; ga- Aii omitiiii.iis, qnia in iciiu gneco eiiam i.uic evan-
i
mani-ids vi, 40; deinde b prn /" nli iv, 5 hlitibs; n pro gelio snni prnpria; addimus at.tcm l.oc loeo ex ol>-
9 .inte palatinas litteras, hj, nfc, uq pro </g. afc, 3*7, scrvaiionibns syniactici^ pr;e caeieris, in lioc evangelio
vi.l. ad Luc. itv, 51 (ea scribendi raUo, qux etian. articuli eum usiii» es>>c ut etiam substantivo |>osti.o-
iu tlociiiueiiin Arctinu invenilur, laiinilalem vidoiur n.it ir ; vi I- iii, 8 us tiahvto puint xvn. 17 tnihun pai.
nlcre); utrahiaa vm, 24 i«i o tmmsjan; litiera? gcmi- x\, 15. <tuitj<im pamt ; ea contiruciin in cpislolis sse-
n.ta) siinpiiciler ponin.liir fulnan pro fullnan, vid. : pissime, in cvangeliis pneterea lanlumniodoJun. vn,
ad ii.il; f.iuraaaqiim cl (avraqagjan vill, 5; wt, I 8 invenitnr.
pro fanragagajati. Prxierea vocales cum ab s vocsli- 5
l'i, e\. si. aftra t« oirtiyj Luc. ix, 02. gnPraf-
bns ct dipli.liougis permn'anlur; ei cnm e : .1, 10 (a- tetnt "jzrt: i.l. iv, 19. Iiuteian »nn<:riiJ.iiv id. IV, 19.
lind. 43 tohannein; VIII, 52 rmasaisteip. ix. 15 inanat (rar.jmn ihtin id. vu, 30 b. I.
tetdai pro fahed, iohannen, unasaislep, manatedai cf.

1
Vaii.c lectioncs : v, 28 in leilu iddja — marg.
— /«i:/.m<iam, 40
,
.til 111, ra-i. a.-iiis I, 5; ivu.52, dw/nvi vu, 7, visseis

.">; laislida; vi, 27 jijandam .ji/aHfi</»
xix, 2;c cuni ei : 11, 37 Uotande.lS mippanc. \, 5/>a- — uslaulians; vtl, 32 <j<hi;i,,</, — <iutu. hiifinn ; vin, 27
nc. xtx, 37 fiozi pro bloiandei, miphana, banei, po- vnltHlpons — skohsta 34 qemun paiuma ; tx, t/i nnllt-
ici, cf. ad x, 5; <; cu... i?i : aitdbuniededun vni, 3. min — /ii/'algaggandaiii
al \\t, 13
ii» i« mitltmir. ;
sveknnps vili, 47. nyfl.-c IX, 2'>; xv, 10 pro andlmlui- praihna — DiaMimoniiu
faihii 14 textu ; ginss.e : lli, in
iledun, ih.nips, nijgile; i c.ini e : galagidtdema v, 48;
.«, valdai()— toarg. ganoltidai 49 flodut — tijaip; vi,
vi. II. oimi vil. 5 prn gatuniriedeinu el (Jtiii, vi.l. a.i awa; 15 ix,— inanai/ftM.-qiunquam inter
K.aiiasciaai
viii, 56; a« 111111 u \id. ad Uarc. vit. 52; u cuui <ih varias lecl.ones el glossas vere dislinguere difliciUi-
vi<l. ad l.nc. 1, 51; cui.i u : 111, 26 iodius. xvi, 8 sitn- iDiiic est.
1 ll.e multo pauciores sunt. .;uain quas Zabnius
jn pro t'<t/ins (vi.l. vs. 5ti) et swnius, alia vidc ad iv,
45 a.lnolala. Il.ic periinei emissio j liitera? e lunnis Einleii. p. 34 enun.eravii, et injuria Caslill. huc re-
qiiiliiisdaui veiln fisnn : ix, 12 s.nitt. v, 10 siud. ix, fert loc-i Cor. I. xn, 15; II, i. 16; Galat. v, 4; Cnloss.
41 irau, viii, 25 et xiv 51 tiai. Tcstiu.onia duplieis ii, 52, de quibus l<>cis in adunialioiie diiimus; sed
reccnsionis cvangcliu Lucx videnlur etiam ba-.-
i 1 : ciira ninnein iabtuUunem I.. u, 2 de verbtsul titan-
ix. 54 aule I. cllonein marginalem al im in tnithmam d.n kindina suriuis rat/inuniiiu saunm ..lieiuiriim e
<•/„... i,(i;ri</,.-ii: ieg.iur /1//1, quod otiosom ad h. I. dni- glossa ... liiin i-sl, naui ul rivnnim kuidiiia njiiins idem
ious; ioriasse illu.l jah non perluwt ad texium, sed esl quod rai/inoudin saurim; idem v, 55 de al.cr.. jah;
est glossatnris, qm iudicare volebal lcgi eiiam at im xiv, 32 de jabai nist mahleigs; xvu, 6 de jabai ; Cor.
\n mi. (1 Pariier xvn, (i aippau jns jabai explieandum I,iv, 6 de liihundani; Culuss. lii, 12 dc m Kt.i/Kiir/ciii
est; vcrbu ca prius ni margiiie seripU fuissc ct ad siatiicnduin cst cf. ctiam ad Lur. \i\, 7. ;
jithui pcriiiiinsse videniur, ct glossatnrdicerevoli-bat: * Scriptum csl aivaggeijo pairh tokan; cum in
jubin flul (1. e. aippau) addilo proi.oininc jut jabai, lodice nostro /«Aan lcgalui', ex alio cotlicc illud
iit vcra sil I111J..S loci lect o : jab i (sivc jus jiibni\ ha- desttmptum essc apparei »ic ctiam vaurfiint ufar po, ;
1 ,11 deiji galnuluin sre kauriio ttttapit. <;i/'<''/> <m : vaurîun pan afar /x
*
Verburnm furoirc Imic cvangelio snli |n cndiee (101. 'II. l-ii.ir,/..!.
ArgouUio pmprim uuhnnsis 111. 2; iv, Sfl; \i\, 47 i><<i

:
* euin rormulx imhki mam apnd M.itihxum
V. c
aNAHHlilfi; idu xvn, 51 profotti; unliuljia prn unhul- (tx, 6; x, 25. xi, 19) irliculus iddi »ol.-al aputl .
pu 55; v n, £9 53;
iv, i\, 4<l(legitur qnidem etiim Uarruin nmillilur n, K>; vm, 51, 58; i\. 9. 12, 31;
Sl.i lli. xiv, 41, s.-.l c-t llic locus c lo.lict- A.nbrosia- \, 55. 15; XIII, 2I> XIV, H, quod apiul l iic.iin cluin ;
im.i. v>. 4I> luimrit pni tuisiiii i\ i. 25 /iii</(ia/i/iis pru plenimnue betiim est,
—
,
andbalttjit, vid, li. I.; i\, 39 htopjip pro hntptib, cf. * i, (> in levtu /. ii/i ti»'. nurginc n'/>i; ., •!
5
477 PROLE GOMRNA. 47 S
reliquisevangeliis interpolatns ' apparet. Quod his setatem perveneront, ca posleriori lempori iribnenda
indiciis doeti de Luca ci Marco invenimus. idern de esse, inde disci pntesi, quod nonsolumcumcndicibus
Mattlitcoe.i Joanne glalnendum esse alii lii»i gutliici iialicisfere conspiraiu, sed eliam quod novas formas
probant; in codicibus enim Anibrosianis fragmeitta (vid.ad T!i'ss.l, iv, 14), novas synlaxis raliooes (vid.
evangelii Matileei leguntnr, in quibus discrepantiae a iTdColoss. iv, 10) miillasqne proprieiales sttpra indi-
texin coiliiis Argentei stint*; deinde in opusculo calas coiitinent. Earum auiem epislolarmn etiam
illo iheologico, ile evangelio Jnanuis seripln (Shei- dnas cxslilisse rcccnsiones discrepaotia codieum in-
rems), loca pieraqite bujus evangelii cilanuir, c qui- dicat*; de aotiquiore illa quantum superest verbis
opusculi lextum anostro diver- cnntexiisedii'limiis(cod.CaroI. etcod. U), altera, cu-

bus aurtorem illius
sum babnisse apparet

3
.
jus varietatem in adnotaiione subjiinximus (cod. A),
Consideraniibus has diversitaies, eas levioresmodo recentior esse vidctur : nam duo illi codiees, quossi-
retractalione versionis prioris aiu indo- gnificavimus, nullas liabeuiadnotaiiones maigiuales,

cssc ncqui! illa
lem aui atqualitatem intcriisse cognos< itnr. Epittolee certe non eas, quibns varUe leciiunes aul gloss;c iudi-
ripas conversa fucrint Cmliis, an cantur *, iu aliero aulem recenlior acla<, nsi e variis
ninim jam »d Islri
leclionibus margini appictis °, ccrte e frequentissi-
demum inlialia.decernerenon audemns nos quidem,
malectionum emendalione ad gracum lextum facta 7
quamquam nihil cogitare possumus, quod ne fierel,
iinpcdimentu fuerit. Qoaj autem fragmenta adnosiram et cxsiugulari scriptura saqie obviacognoscitur. Huc
iiipuzcivaila galeikaidti —
pukei vilda; v, 4 gatamjm tassc usfarjon\ Cor. I, ix. 9 ni faurmuljuis attlisau
— gabindan; vn, 24 mela bukos. — priskaidai —
>u faiiiDaiuiuis iniinp auhtau prisknndin;
1
Vid. Noi. • col. 473. lll ijageinaidedjau —
yu$'aisiiildjati ; 2! gageiggau —
* xxvi, 72 cod. Arg. afuioik cod. Ambr. — garandiiledjau; 22 Kvaiiii» —
tailu; x, 50 e;ir/»itnn —
Inugmdii; XXVI, 75 afuikis— imidis; xxvn , lrwu bruhja ;xlu,.">fi gabi anniuidiiu ei vopau; J>m sokeip —
— gnruni; — Jmi gudja
ibi>l. gudjans <s. sein uin —mtnaljatiop sein aiu ; xv, 55 riurjand —
' II end.
vi, gap siponjuni — Skeir. qap
Arj:. tlu fravardjand ; II , i, 8 afivagtjvidui veseima - - sknntat-
siponjam; eudem versu/iei — Viftnif. — baim ti; vi, dedeima; n, II gnliginondau -* gafailtondau; !T> fra-
•«•;paulo posl blaibnm pttim buriieinant — hlaibnm gisinandam —
(i aluiiitiitdam ; m, 14 afdaubnodeduu
baiiicinam; eodem verMi f>tnn mttljaudam — paim at — gablindnodedun ; v, 12 Hikannjrtima onnnihuima; —

matjandam vu, andliofun —
; 4l> pan; vn hii liofitn xii, 7 hnupo —
gairu; xii, \S lapaleiko—gabaurjaba;
— p'te
•48 jni isaie omil'ainiis quod vn
fa eisaie . ul
,
, Gai. n, 5 gastandai —
pairhvisai li andsilaip nitnip; —
—
<
;
47 pro sijup scripliim esl sntp ei vi, '.) tvuns pro •!>•.
8 gutavida —
vanrlitu; i^, 5 ufstabim fnirwaus uf
Cxierum in lextu evaug lii Joannis singnlaria tugglam; I"» siukein —
uamatnl; 11 niv. bataeip —
lere luei' inveniiint. r dabpe pro dnf>:. (qnod li.im i
niu usiuggvnp; vi 5 frapjamarzeinf :st
, sik siiban —
vi, 65; vin, 17 legitur) ani ituf>J>e vnl. giossar. v c. . us'uionds Ut; Kph. i, i) iii viijan .iaei fuuraqaieikaida
pato; usus rreqncnlissimtis grriicularuin paritli et iniinn —
ana teikainai poei garaidida in immu; )i
panult pru graveo 5s cl xat, vio. glossnr. Iili. vv.; nlt gnfreidcinais —
ganistuis; n, 5 viljans — lustuns ; Wild.
encliiicimi et ize relativum ad reddenda panicipia visiiii b :ma halizis —
us lateiimi urrugkai; ll, lOryo-
graca, vid. glossar. voc. — tifi ei granimal. iibi <le r/«im —- piubeigaiM; ill, 10 filufaihu managnandei —
pailicipioagilur; usu> paniniUe i.''i in sentenliis ad- managei {?), quarum adnoiaiiunum inaxima pars in-
versalivis , ulii lextus grtecus non agiioscii, vul.ad ternreiaiiones, alis! emend.iiiooes secuudum grrecnm
Joan. vi. !>8; nsiim particula' ip pro graieo s? eundi- lexium (Cor. I. xin,5;GaI. i',<>; Epb. i, 1)J aul se-
lionali Joannes cuiii Lnca cninmunein habet. cunduni latinas versiones (Gal. iv,21; Epii. u, 5), aul
* Epistolarom duplicem recensioncm in cud. A leclioues codicis B conlineut iCor. II, i, 8; vn, 15).
et l> coiuineri Cast. <d Tim. I,n, <i negat, quod "
Cur. I, xvi, 2 rod B taujai (faial) eod. A —
cud. A pJoiumqiie iiiiii cod. li conciual. S.me suut tagjai c. u r. onui. tifliro»; II,
r
8 tkamnidedeima uns
i
loci , ubi uteii|iie codcv. eamdein leciionein, ipian- — a f.viini/n"iiiai vescima lia^silaiiitis esscmus, uimd gr.
quam qui locos a Castillionxo ritato- diligenier eluiroaifir.tai prnpius aceedil; 111 viiilanierjada ev?.:i-
evaniinai , eoriun nuiiieruui m >> niiiiuenduin esse • i >
gclizalur — merjada praedieatur, c. gr. naui.r.novyQ-ii;
videbii ; sed e-sc eliain, cosipie n n < auniotiuni ii, 15 imma ei — tm iis, c. gr. iiliin. au-roij; iil, 5
pattcoi i.uti Casl. ait, quibus discrepent quis in- svik'inl> manifestuin — svikunpai mauireiti, gr osnu. e.
lelligcns aique prudeus negabit? Has antein le- yuvspovfisvoi; lll, ms vutpuu e glona — t« vn!>jau c.
ciionisdiversitaiesuiincupaviniiis vestigia recensionis gr. omn. (sv nolti); vui, 19 mip gasinpam cum sociis
duplicis vel revisimiis oon versionis plane novse,
, — mipgasinba consncius, c. gr. nniii. <ruvixS»ixOf ; 20
OtiCasi. non iiiellexi-se videlur. Neque iioliis, nos bivawijuiidam devitantibus — bi:-aiidiu»tinns ilcviian-
crrasse, Caslillionaeus tun f.icile persuasil , quam les, c. gr. omu. miWoii.i-joi ; "ii fittu-.s mais mulio
Massiiianiio MGA. 1840, p. 157. mai;is — filu mutlo, c. gr. outn. tcq'>\> ; vni, S ibai
* Margiui codicis B adscripiae snnt liltcra; »«- iiuui (;>.<iT>, vot.) — «it>ai msi, c. gr. plerisque ei yrin;
inerales ei sola; et voce laiktjo addita , quarum illis Epli. 22 att omne
!, — aiia 7tavx«; u, 2 aivis ;e\i —
i.apiia, liis pra-lectiones ecdesiasiicac indicanlur; de fairwaus nmudi, c. oinn. xoaûou; >! S sijum
gr.
iis vide infra; i|unil ad Cor. I, \v, 57 si/iu legitur, siimus —
sijup estis, c. gr. onin. sVrs; vice versa
Casiilliomcus conjectiiram suatn, quasi 218 versus iv, 25; iv, 28 <i/i sed —
t/> veriim, c. gr, unin. oi;
Kignilicaret, ne »iui qmdem iiisi probavit, uec noliis iv, 50 pammei quo —
in pimmei, c. gr. "iiii>. tv u.
lilieraruin illarnm signilicaiio perspecta est ui i . Varielates periiiulue alia; utriusquc codieis ita sunt
fijrle qui> re.spicicos scusiim versieuii, in quo D-us comparatse, ut uierque graecos diversos serutns sit,
victoriam nobis per Jesiiin Christuin dedisse dicitur, cod. A aiitem niaxime cos quuruin ui'igo ilalita esi
,
lil'eras illas lalinas e. se cnnj c.t j>n> si. /t. c. sigmi = ceria : Coi. II, u , 12 cnd. U in avJiiggeijon «<s t»
:
liuc viuci;s iit iheotugus gothieus in.licare voluerit,

, e>ay7e'/.iov —
cod. A . i*i atvaggeljons h.a. to eva-.yiliY,;
civesea lessera usos vicioriam de hosiibus suis uescio Hi diinpaus (tuwzuv —
us daujnut exOavarou ; ils , iJ
externis aui inicrnis reponaluros «>se. andboJiti StBxoyt« —
andbahtja otcotovia; v, 12 fcoiriin
* R»m. ix, 13 in textu fifaida marg andwilt (?); — xKfiita -- in hairlinhr.Kpoiu.; vil, gasvittan «trcSsoctv
x, 7 inp —
.. rjn (m quo Iragmento non advcrbiuui, — mipgctsvillan auvairoOavsiv ; E;>li. i, 19 iii uns <i;
sed verbuui pru iu;> uti ulian itcie susjiicamur, for- I riui,- - ti; iiiis st,- -Jfta,-; riiilipp. in, 13 ni pau oux
,
47'J IIMMOIIUM 1)1. K II.VN.V VKItSIO. 4«il
referimus i'i
e qticniem udnllaliauii uaitm qua » lll« . iu ll.iha sedrs CL'|ierunl. Nam euin iinn ex liebralm
tera linuli . in eauidem primani scqueiitis vmis unna- codico Duxertl, ted e iranalaiione Septuaginta inter-
lur, qu:c ligura cuin rarius iu evaugeliis, eerle il, (JUIB pretum ea, «iw.i- Complutensis editlouia foiis Itilt, i.i
in coilice Argenleo roiitiiiciitur, nee nisi anie .' 111- quod , v eollatione gotliicx cum Complutcuii laci!e
veni itur ', rarius etiani 111 cul. R, iu eo.l. \ ante cognoacilur *, Compluteniein HUtem ei Itnlicii eodi-
omiies liqnidas el nirdiaslillcras idhlhetur '
; jeilldfl cilius i-oiifeciain esse cunsiel *, gotbicam ctiani ver-
usinii titnplleiiitn roealium in lerminatiofllbiia pra sioneni, saltem fragnicnia nostra.ex libri» ilalieis
diphtboflgil ' oniissi'iiieifl litlerarum exilitis soii.ni- bantlam itque in lta'ia factam esse apparet.
liuiii iti (ine verliorinn « ; evitalioneni qunruifltlaill Ad argumenta, t|iiilms nostram versionem pleras-
generuui hialus intcr|K> ita ; litlera \ (Inilius 0111- i(ii.'mmalionM in Italia passam aaao mpra proba-
niliui eollectls ;r:i,|iic ,-n.in miiitis hcilealiii augari vimua, haie eilam cartiora adjici pnssuut . pt>st in-
potest), »pTte Innlcalnr, linguam gntliicam antea iu- aoripiionea singulorum librnrum ponitut dusto,t,ip
dt-ni, agrrsiem, incniiditam ali iis, t)ui lihroium sa- vel anutlodeip , i. e. inei^>it , ,
qund in gr;eco uullo,
croruni inioi preiationi gnlhiea ilenuo npcratu tlcdc- 9
veriiiu in lalinis plerisque invcnimr ; in fme epl«
runt, ali iiTrorropla intcgritatc ad peregrini sermoui.s ttolarum ndditur ustauh 10
, i. e. explicit sivc pra;-
consufltuil iifin detlexam et emollilam ease. mitia brevi significaiione, adcujus ecclesix cbrlllil-
Keliijim mnt frngmentn veleris testamenti ,
pauca nos apoitolui epislolarn scripserit ", sive liidicato
qnidem , snl idonea ad certissimam conjacluram f.i- loco, unde illas miserit ". Quas fnbscriptiones cum
clendam, plernaque certe libros ejus golhxe fuis.c ab Kiilbalio, cpiscopu Alcxaiidrino, uied o sa;culo
conversos; libros enim levioris argumcnti prx gra- quinlo deuiuin factas esse inler omnes cnnsiet", illn
vioribus a Culhis lingua palriae tradilus vix crcdibilo aulrin tempore neque Ullilas idhuc inler vivos esset,
essp, sed procul ilubioca-ierorumcliatii librnnim ver- uec Visigotlii sedes antiquas ad Istruin incolerent, nec
sionem eisiitisse, supra ostendiinus. Ka auieui trans- Ostrogothi, moriuo Attila rebellantes et novas sedes
latio xlati esse videiur tribuenda, posiquam Cothi quxrere parantes, his rehus vaeasse videantur ;
quo
(ctpa) —
ni nauh ojjtw. Rarissime lecliones codicis A sium et siup Cor. II, u, 17; m, 5; vi, 16; xin, 9;
gra-corum auctoritas delicil , ul Cor. II, vu , jj ubi Kph. n, 8. 10; iv, Philipp. m, 5.
1 ;
pro in vaihtai legit vuihiai, cum iiii piu-posiiioiieui * Vid. Esdr. n, 51 uhi unhnris vulgo nniissnm
e.
omnes gr. agnoseant: sic ix, 2ubi wopam (gloiiaiiitir) Complflt. (iripov) addil; 3y pusundi -iv
x^' M & s ' —
pro icopa (glorior) nec gra?ci nec laliui hibenl; xin, 7 x«£jtr« , lectioni Complul. pro îXioc £7rri ; Neh v,
tingnfcuianai cuui (reprobi) cuni solo cod. Lincolniensi, 15 al) inilio e. Coinplut. addil jah (xaiyt) ; sic vs. 14
qnantuin sciamus, pro gukusunai (Soxtuot) lcgil tjuod ;
piudunit (Bao-iXii) post arlarksairksnus 'ApBao-acOa et
denique Cnloss. 111 , I pro /Wei, qu.id omncs cothl. liuilfiii xai eyit pro iyu>, nisi quod verbis iranspostiis
(ov) postulant, par (ibi) prasbet, librani errorc posi- ilijah legit; panlo post cum vulgo scripium sit j5ta»
tuin esse suspieamur. Relique qua; iiiterceduni di- «ut'Iiv ou< sfot/ov xai tac pia; tj.; rrowTaf cf rrso eaou
versilates, nonseiisumaultextuni diversuui prasbrat, iSftouwv err «utouj, Goth. Ciim Complii . teît up\;i 1
sed contineut diversitaies imerpreiandi, sic Cor. II, Tii; iffluXMSK f*ov oux etfayoutv, ot Se tff-yovrti ot tir.oorr-
vii, 8 B auk A unle; u, 2 gavagida— us;iyij,i'; — fljv uo-j i6«pvvav erri tov Xaov, eouveriit enuu hl,,ij
—
'.
Gal. ii, oulpris vulprais; vi, 1 aisniwu u/s „nd- — fauramapleh nteinis m utal ilediini. ip fanramapl,ot
saiwmds; ILpli. i, 14 uei siei; m, 10 manitjl„ip ( — puiei ve um faura mis kaundedtiu po mitntujeiii vs.
— filufaihu ; in, i'J du 1„ ; vi, 1 1 diubutaus u/ihii/-
— —
,
15 pro Sidfaxp'* riiiii Complut, legit o-ir\o\>c

;
(sikle);
pins; vt, 18 vakandans dueakandant; Coloss. Ul, 5 — pi'0 cxicttvcr/uivot «Otiiv c'5ovot«CovTat Ciloi
eodriu li-
vinnon —
vinna. bro TzuiSapta «Orolv sxvptivoav (tknlkoi ite fraujutode-
1
Quod scribimr j'a«-ni Matib. xxv, -12 el jnssa dun), el sic poi-ro. Kiuii textus golhici cuni coiuplu-
xxvi, 2, ea. eeod. Ambrns. sunt. tcnsi Conseiisuin j.nn Siitciminis edilores indicavv-
* PraMerquaui quod ruut, sed n ut oiuuibus loiis i.l ab iia laetuui est, ubi
illa mulaUo ante p adinitii-
tur, ideni qunqiie
auie liquhjai : /Cor. II, t, 8.
fit Goib. ciim illo libro consnirai.
(alilervn, 8.)Kph. m, 18; Piiilipp. !M , i7; n Cor. m Vid. epistolain a.l Leoneiu X suiiiuiuni
si episco-
I, x.20;ll, 1,18, I0;ui 13; v, 12; vm, 5; Phihpp.
pum, Compluiensi pr.Tlixam.
• Vid. evangeli M.irci el LHCSB, epistolas ad Col
iii, 5. all.;r Cor. II, viii, 10 cf. ad iv,
6; s Cor. I, v,
vn, 3 ; 1'hilipp. iv, 2 anle me- riulhios alier.nii, ad Kphesios, ad Ylie.ssaloflicenies
8; ll, 2; II, vin, 15 ;
;
dias frCor. I, x, 21 II, vu, 15;ix,4;n Cor. II, alleram, ad Tuu iheinu pnorcin (itl li. I.) et ad
: ;
n
7; v,3. 18; vm 25; Eph. 1V.S4; d Cor. II, n, 10; Tiinni; abrupte ineipiuui epiatol.e ad Galataa.ei,
,
qunl? qutnl ante k tciiuem litteraiu assiiiiiiaiioue qnia eod. A inscripliones ei sulisei ipliones uou habe!
utiiur Cor. I, vn, 1C. ad Timtitheuin altera; reliqua vero evaiijjelia el epi-
pro gtolx SUut KccyaXa.
* Sic i ei : Cor. II, xm, 3 siukip, Gal. vi, 3
» Cf. Wetsleiiium I. I. pag.
pigkip pro siitkeip, pugkeip; e pro «i : Cor. II, v, 21 •
30*.
111
vui, 10; Vul. epistolas ad Itomauos, ad Corinthios iilrani-
Gill. vi. 13; Epll. n. 10; Philipp. n, 20 ize c'l
piu pro tiri el pizei. Comra iu inediis vocibus ple- que, ad Cal.nas, Enhesios, CoIoBsejisea , Thesail»-
«iceii-.es ilteram, Cxterum quod ispiicil gothicum
niores pr.-vfcrt sonoe, scribit euiin Cor. II i 12 uiiuuii reddidimus, voee latina usi sumus, pra
usmeilum. Gal. |ll, l!l pizeiei. Col. IV, 7 tykeikut' oro r , i t
usmetum, pizeei, tijkekm, reclius peiferit diceiiiluiii cral ; cf. Ciiumiiuiu \V. J.
Cor. II, xiti, 5 j>o«;

ua pag. 54.
xii, 8, 3; Bpb. II, 11 i«u " Sie iu ttid. 1! e-se aolet.
propun/i et inuh.
" Sie in eod. a, qul etiaiu dnas sxpo subwriptio«
* V. C. pro i,t scribil ija in frijapva oinnilins lot-is,
nei cuiijunctaa habei,
nln id verlmm legiiur |iro (riupia; iai ijai in tijai " Ahsolvit niilein Kulhalius ill.im .lptr.un aiiuo
Philipp. IV, 5; Col. iv, 6; aii aiyi in suijip Cor. II — 458. Vid. Mill. prulegg. !)40 et ;<ti. Cauerum in li«
ix, 0; Gal. vi 7, 8; eiha
,
tljha iu \reijiiah Cor. II,

, — hroriim line illud eiplicit ponero, jam mciuIo ipiaiio
III, 17 inullistpir alus loctfl.
CofltU iu, prnqun aolr:i Romanoiesse solitos, cx HinouyiuJ epistola ^S, »
\ju snibi soltbit, maxiiue iu cod. A
ro.tituilur, m coguosctniui.
;
481 PROLI GOMENA. «82
:i!io tempore, nKi postquain ocenpavei uui haliam cliiriiatein vcrbum de verbo reddidisse ontnes fere
n— l eiiain de reliquis Golliis diceiidum est — Gal- consealiiuit, sed eam lidcm servilem plerique laai-
1 i.i iii eoruni libri illas iuscripliones et subscri|iiioues que tuperstitiosam cogilaverunl, ul viiuperandauo
KCeueruiil? E lalinis libris C.otlios ciiam imlicein sii magis quam laudauda, in incerlo relinqualur. N iin
leciionum ecclesiasticarum, addiiamcnti cmlem lem- qui ita gixi os secutum euui dicunt, ut vcl Itiriiiis
porc cuni subscriplionibus introducti ', in su.i biblia passivis pro mediis graecis, male inlelleclis, ulalur,
Iranstulisse, earum appellatiu laiktjo arguuienin es(; qtiiil alittii agunl, quaiii ul Golhum imueriiia? linguui
illa-einm secliones Gothi -i eGrajcis Ibns bausisseiit, grxc.e ati|ue aden sux ipsius accusentl Se>l iidcm
verhtim a tigyvau (&»oyiyiK>ivxscv) ilucluui loniiassent, tamen Goibum modo accuraliorcui gra:ci texlus iini-
nl grjHM «««-/«uri,- respondcrct, iiiinc ainem vo- talionem oblitiim csse dicunt, modo graecorum au-
cem mere lalinain posuerunl *. Pr.iter hanc divisio- clorilatem deseruisse, id ubi aul soui suavitas aut
nem secundum lectioncs faelaui,

, alia in utro|tie sermonis golluci ingenium poslulavenl '. &i vero ila
codice secuiidum capilula, sed diversa apparet. N.un convcrtit de gra-cis, 111 sux etiam lingua: leges ob-
qusc in rod. II solo leguntiir, masimam partein cum servaret, qtiis cum, cujus sola fides laudanda sii,
Euihaliaiiis conspiranl, qu.is prxlerea habei cod. A Servilein in modum interpreiatum esse pniitendalT
et K, ciiiu nulla librorinii aliorum divlsione con- Meque verum esi, quod alii viri d.icti ' Llfilain grx-
gruuut *. l'ro bis divisiouibus, ul id lioc loco mn- »11111 excmplar totidem sxpe verbis interpretaium
neamus, evangclia in codiee Argenleo s. cuiidum ca- esse, obscura obscure veriisse, ambigua in ambi-
uones, Knsebianis lion absimiles, divisa siinl k , qui grxcorum Collocationem-
guitatc reiiquisse, syntaxiii
apriino interprete an abaliis appicti sinl certo dici que verburum servavisse aium utin cjus libro gra> ,
iiou potesl. cum liabeamus texlum golliicis quidem vocabtihs

Poslquain de fontibus cgimns. undc vcrsio guthi- couveslitam, borealibus lamen idioiismis plane ca-
ca , • i u 1 1 ii niiiic liabemus, composita sit, sei|iiiiur al- rentcm. Sed non solum per se incredihile est . ho-
lera quaestio de ralione, qimiiiodii Uliilas imerpretis iiiinem sapieutcm suo se sensu ila |>rivass8, 111 libro
luiiniis ailniinistraverii , mia quasslione profligatn in- rum sacrortim inlerprelaiioncm facerel ita compa-
telligi poient, quid ulilitatis liovi lcsianienti crisis ratam, 111 ejns vcrba legenles neque intelligerem, nec
iiule capiat. iillmii inde Iruclum perci|iercnt , ciim tamen spe-
UiGlam religiosissime scqnenlem lexlus graici au- ctassel id , ul civcs doclrina christiana e bibliis bau-
Yid. Mill.prolcgg.9U. 36; n? vi, 12 nA vi, 15 vi, 16; ivi, 18 : : vi, 13; :
A|i|i '<ua- Mini Ine lcctioncs margini cmlicis U et

* vi , 21 53; ud vn , 30 vn, 51 ; w,
; jp vi , 54 : vi , :
quidem Gor. I, xv, 58; II , iii , 4; v, II; mii , I; ix, vli, 37 vin, 1 Vlll, 29 vm, 50; '/1/ IX, 35 : II,
: ;pg :
1; ti, 2'J (quarom qninque leclitmuin Kuihulius qua- 32; rn ix, 4» ix, 4i; rb ix 50 ix 49 tih xi, 5 : . . , ; :
mor Uutuiu aguoscil). Gal. v, 25; Kpu. v, l, xi, 4; r/ xn. 12 xu, 13; rnp xiv, 8 xiv, 7; 1711: xiv, : :
Philipp. i, 21; ui , 1; iv, I, Tbess. I, m, 1; 1'hi- ftO : xiv, 44; r>ln xiv, 0« : xiv, 00; r'lp xv, I xv, :
lem. 12. 2; » xv, 2 xv, 5; ta xv, 3 : x\, 4 ; ip xv, 20 : xv,

:
9
In i-p sio'a nisi in cod. C.arol. ad atl Roman«s 21 ; eviingelm Kucc b 1, 55 11, 0; g 1, 30
: 11, 8; i :
xtt, liei.nl e, nullas divisloues adscripbe

xiii, I 111, 15 : 111, 16; ta 111, 10 : 111, 17; id. 111, 17 111, 19, :
appaient; in prinre ad C linihios (eod. A ) ad xi,3 Ib v, 10

11; m/i \i , 21 vi :-.2, ;.a viv.20 : vi, : , ,
pimilur /i (8), ad xiv, 2(1 ie (15) ;n! xv, JiS iz (17); 25; jp VII, 18: vn, 19; u/i viii, 11 vm, 12, rpz xv, :
legitur prtflerea eiiam a<l xi, 45 e (5), qua Etilhalia- 3 xv, 4; iV xv, 11 xv, 12; H/0 xm , 15 xvt, 14;
: : :
iiaiu divisioneiii indicari Castiliiomeiis exisliuiai, ct. r'lp xvii, 3 xvii, 4 117 xvil, i4 xm, 25; sio xviu,
: ; :
Kni lelitnii pig. 384. In allcra ail Coriiilhios legitnr 1 i xviii, 15; j/.a \ vni, 27
; xvm, 20; tke xviu, 43 : :
iu cod. it uil i,5a (I). i. I5ft (2). n, 12 q (5). iv, xiv, 1 ; tlg xix, 55 nx, 52; sU xix 37 : xix, 3o; : .
i e i5). iv, 7 t; (ii). v, 12 * (7). vii, 4 /i (8). viu , 1 stij XIX 40 xix 41 evangebo Joaunis »7 vi, 35 ;
, : , ;
P (9). ix, 5 i (lOi. xi, 21 in (II); lilteraiil d (4)Ci- vi, 57 jg vi, 48 VI, 49 ; jd vi, .9
; vi, 50 ua vi, : : ;
blillionams (ad II, i, 3) omisSani aui ita imeriisse 03: vi, 1)4; u* vi, 6*: vi, 05; ug vi, 65: vi, 60;
dicii, ut nuiia eju> ve.tigia depretiendcrit; caeteruiu '/« x, 15 x, 16, '/i> x, 10 x, 17; 'lg », 59
: x, 40; : :
Kuilial.aiu sectio priiua ponitur ad i, 1; octava ail 1/1 xil, 27 xii, 28; rkq xin, 36: xui, 37; rlb xiv,
:
vn, 2; decima ad x , 1 ; undecima ail xi, I : m rod. 25: xiv. 20; r/x xv, 10: xv, 17; rlh xv, 17 xv, :
A uu.c lantuin nolauiiir •, li d \K) ei sectumes ad 18; nnd xv, 25: xv, 24; ime xv, 24: xv, 25; rmi7
ad viii , 1 17 ((!), qu;e cinn gra:as omuiiHi nou con- xvi, 2 xvi, 1; rms xvi, 4
: xvi. 5; rmp xvi 15: :
,
grutmt. In epWtola ad Ga »1 s in cod. 11 a>l 11 , 1 1 </ xvi, 16; rne xvii, 25 xvn, 26; rjjt xvin, 19 xvm, : :
(3). ad iv. 21 /> (!t). ;nl v, 15 in (II). ad vi, 11 ib 18: ruz xvill, 28 xvin, ;U rup xvm, 53 xvm, 54; : ; :
(12), cnmpluriuus oini*sis; 111 cod. A ail 111, y (3)

•>.',
' V xi\, : xix, 7. I'i .ilerea cauones iu coilice adscri-
ad iv, 13 d (J). Ejiislula ad K|>be.sios cml. A au 11, 1 bere libranus iionnunquam onnsii, desiderautui enini
u (I). Epislola ac Thessalonieeiises prioie cod. I! a<J Matih. vn, 15 »11;; vii, 17 uh; xxvn, 51 imd , xxvn,
n , (2). iii, II g (".). iv, 15 e (5). II, tii.
*7 /> 6« (5). 02 Ina; Maic. xvi, 11 sld et 12 >.le ; Lur. tv, 24 ku';
16 17 (6). Tim. I. 11, 1 d (4). v, 3i.i (11). vi, 11 iz vi, >h6;vii, II jz; i\, 57 'lp; x, 1 usijue ad lb|
(17). II, 11, 14 c (5). iv, 1 /1(8). 29 deiuceus i)uim|uc seclionum nuuieii ab rz usque
1
Hos cauones primus Lyo edilioni Reuzelianae ad rib; x, 29 rkb ; xvt, 15 rla; xvn, 7 sa; Joau. xv,
ap|iOstlit; qui ab Kuse.l.iauis di.iCedii..l, sinil hi j 25 rinij.
evangeli Maiih.ii sei t. md vt, tf
1 Kus. vi , 14; : ; • Vid. Zahnium ad Luc. xix, 31 et Eiuleii. pag. 50,2.
mq «1, 20 : vi, 19; ne vn, 1 1 : vit, 13; np vn, 19 .
8
Uii Casti linn.vus Spscim. prad. i>ag. xx, i|uem
vii, 21 ; jp vim , 22 vi 1, 23 ; ¥d x , 53 : x , 32 ; rq :
viriiiu prxstantissiinuin uunc, inulto UlTilac hmi at-
xi, 16 xi, lt; rz xi, 8 : xi , 13; inie xxvn, 31
:
; q .e lan.i lamate educlum, ali.er sentire autumainus,
xwit, 52; evaiigelin Marci serl. b 4 : Kus. 1, 5 1 , : 111 ipse eos imn lau.iel, qui senteiiiiam illam ad ver-
a 1, 0: 1, 4; p 1. 14 1, 13; ka 11, 13 11, 14; kp : : Iiiiiii suaiu rcddiderunt , ijuod fecil Aschbacbius I. I.
111, 13: 111, It; ntq. t>, 31: iv, 53; nxz iv, 35 IV, : pag. 55.
,«^ lllftl IHU \l I l.t II.ANA VF.KSIO. 484
i i. luibuurentur atquc conflrmarentur ; aod eiitcn t.in.f qui conalderanl , Ulfilam, qunnium pro Intelli-
Uttitioaktnti perfacilc pototl, Gotbura sux linguai gcutia licri pot> iai, grpfoitim vcstigia rcligiose per-
cvip.i^ iu usuui <•-' i jusque legea iu obaerva&ae, ul seculum, obi aulem lingute indoles sic poatularcl,
Uranalatioaem .< golhlcam, non grecam verbta illorum aucioriiaie comeinptx aentum lamen prolio
golhicU vettilam eihibuiaae diei possit ', Naro. nc- jique tecie reddiditse tenlienl,
i)ii uaicuiiiiii ponit, nisi obi termo goibieus eum Sum qin.i. <n loca, ubi inimis securaie converiitne
admiitit, neque morem grscum cum subjecio ueutro videiur, id atiicm onmibiis fere linguarum peregri-
niifi |n tilins accidil, ut aui siiigtiloriiiu
pluralU cerbura tingutarU nroneri eonjuugendi imi- .i.triiin ;t
talnr; duali iiumero s.cpiu-, quam i:i gruieis lil, »'.t rerbornm auctoris tigniflealu aberrareut, aut cjus
iiM-Dgeniiivorum a Mbtlaniivii pciidcotiuin Mpit- senlMitiam uon atsequerenlur, aut roorum aiiarinu
simc dativis Ulitur (cf. ad Joan. vm, 54) prttdica- ;
-'iiiiiuiii inttitnturumque noiiiiam 1 taiia paiaiam
luiii nou CMU cuni stibjcclo congruo ponit, sed ad- haberent. Ncquo Uliil.>m, liugiue grxce tgrcgic pe-
tiilo da pr.bposilitmc reiltlii ; duobus verlii leiiipoii- riiiim et prateipua irte opus su 1111 farieiiiein, ab eo
bus comenlus neque ad reddenduiu lniurmn, ueque >ulpa lil>ei 11 f nobis aniiiiiis esl.qui satcrdoles J11-
atl pnMttrtta distinguenda novas forsnas imluf.it; .l.i oriini in CUMsea dcscriptos ca^quc sillgulas singu-
temoora iioii coiiiptuat amioruiu , sed liiemum spatiis lis bcbdomadibus munerfl sacro funcias luisse nesci-
(vid. ad Hallb. ll . 20, 01 Luc. U, 42), non novilu- rei , iiam rfUfttsiM Lnc. 1, 5 cl 8 nec per afur (|»ost
uiis, scd plouiUlttiU (vjcj. ad C0I06S. u, 16), el quis i. e. posteri, posteiiias), nec per kmii (genus, geus;
enumcr.ire poiesi ,
quoties verba iraiisponii , ueque lamili.i) coiivertcndmu erat, ne<(iie l.<uJaiiins, t|uud
uegation :iu quidein coluin, de qua re supra diximus, M.tilli v, 2l> minuislii (miilimiii.) pro roûTot; (aflu-
scd etUia alia (vide c Mallha» solt» vn , 2i vuurdu Nlisla), Marc. I, 4 uflageint (deposilio) pro oi-,£<ri,-
meina gr. ;jtow toOc iiyouf. 2-i jainajnmn ratna

,
01- — (fratei), Ltic. vi, 44 trudun (calcare) pro rpv/iv,
xiy txjivn, sic viii, 15; ix,2S; vm,5 paia prustnU Cor. II, XI, 20 iii arbaidui briggau pro eituipcofiat
u — kvtoO »3 XcirMc. S uf krot ntein — u.o0 tino arv/wt. pusuit, cf. Castiil. ad Coloss. u,25; bis locis vet-
u . 6 pana iigr peinaua — txoO tov x'*i'vtiv. 27 iesua boruiu singulurum sigiiilicalionem accttraliiis iu-
juinpro — Exciftev Tt.". 'iijtroO. xi, 10 su 1*1 auk — ou- vestigare neglexit ,
qnod eiiam iu reddendis parli-
to; 'ji.fi seri. XXVlt, 4j varlh riqis — o-xoTOf lytMtO. cttlis quibusdam ei aecidil, vitl. ad Cor. 1, iv, 5; vn,
4(! weila niundon — ivwbntv icav : t|iiolies nullaiu 17 ; II, xi, 16. lluc ea perliuenl loca, ubi interior lin-
aucioritatent setuius vetba quatdam addit , uii Maitli. guaj grascsB cognitiu ei defuit, sk Joan. viu, 25 rtv
v, 17 ik; 19 sah^ quod respondet pragreaso «aei; uj/m male converlit, t|imJ vitium eiiam ab iuter-
vni, 2G issw (quod eliam Syr. ci Volg. versiones ad- prctibtis compluribus litinis commissum est ; aut
duul); iv, 17 bipeit pan; X, 28 patuinei, quod verborum ordiuem sccuuJum lcês communes recte
pra-ler Terlullianum advcrs. Gnost. pag. 8-0 (noslr. quidem, scd Cuffl sensus detrimeoto muiavil, v d.
Patroi. tom, II, co!. 159), scti aiio loco posiwm (fui ad Joau. mv, II; aut verlia gneca cxplicatu facilia
so/iun eorptu ecrisftati), nuilus iiber habef ; xi, 23e/s; liberiua t|uam ad teuSUUi reddeudum accomctodaiios
XXVU, 15 aarjanok; qnoties aiia oinittti , uti eodein converiii, qualia loca suiii Cor. I, au , 15, viti. ad
evangclio ixv, 43 qu.>jv; xxvu, !b' \tyb;M\xu- quoties ll. I.; Hom. II, 24 ubi xuri yuo-tv ei irv.fi. fuoiv
reriiiu ac noliouuiti ainplilicaiioncs admiliit, de qua op|iosiu 0. 'n soluui uou rcddidil , sed priuris enun-
re vide ad Matlli. 11. 8 et 25. cf. ud Cor. I, 11, 25; liali Idnlam pcrverlit, uaio pro ut vislai pis vitpeit
qnoties vciba grsca, Stxpius posita, variia gotliicis attvabagptis, e natura bujtis agiestis olea\ si grxcis
rcddil, uli Hailb. v, 25, 24 ottr, giba (S&pm) vi, 2, e/. rs,; r.a.ru. yuo-.v kfftshdm rcspondere debebanl , us
S aiiditfmnii , haband (aircxoutn.) 1 , 2 (oun, mtateu piimina (bi ) vistui — u/f vuf>u>>mu scribeudum erat.
(fucOov) 19, 20 hti[and. stiland (MsVrrauvt) OT, 28 llbt propicr dcfcctum formarum ,
quibus lempora
niauntan , taurgan (fU/>ifiwv) vn, 15 inngaggun, inn- verbi signantur graica accuralius rcddrre non potuii,
galeipui; (tiripx^* 1 ) '^< *8<jcds, piupeigs (ocya- nulla quidem dignus usi viluperaiione, sed et Cor. I,
66i) 21, 20 fair, muniM (ivijo) ix, 17 mtt/«fa, jug- xvi, 5 f .,;un;t -. prajlerito gakuiup pro gakiusip Ot
gata (vsov) 32, 33 fcaurfs, dintids (r.ufo; ) xxvi, 70, Joan. v, i5 ubi partici|,>iuiii xaTu^-.oiv circumscri-
72 iaugnida, afaiaik (r^.vijo-aro) ; cf. Marcsli pag. 472 ptinne reJaliva reddiJit, prxsenle vroheip pro vrohidm
6,11. Massm. b. V. 1831 pag. 962; ex quibus omnibus, reciiua uii pelerai. (juotquoi autem loca his addi
nee solum in Hatthxo inventis , venm in reliquis possuul, qvibm lillilas aliipiiJ liumaui eat passus ',
etiam evangeliis el in epiatolis, Ullilam non inepte lamen pro lamo opere eormn numerus tam etiguus
gncciasare, aed sermonis goibici ei moram iuJoiem et pcctala tam levia suot, ut ejus inlerpreiaiio pro
liileliier servare apparet. Neijue in altera ill 1 recen- optiina lialictida sil; ill.i atiieii) loca maxime lianc ob
fione, qnam |>osieriore tempore faetam etsiylo gr.e- caiisam lodicavlmus, nc quU (.011111111 ibi vanam
cii aecuratius rcspondfnte eutboralam os;e aapra graccoriini lcclionem scctilum aibilictur.
OiMimis, proprieuiea lingux gothica ita inierieiuut, C.flciitm taptlM faclum ust, ul tCripUm simili-
ut pro gr.ica vcrbis gothieis vestit.t baberi possil. tndinn sive singiilarum liUerarum. sive vcrborum
•
Vbl. Crimmiuin de liac ra docte, uti solet, »lisini- '
Vi>l. a! Mnv iii, 13, l.uc. xvi, 1(5 ; »vu, 22;
uiiiciii G')<i''i»'. prajf, p. Xl.Vlediimnis prioris. TUcstal. I, >,«3.
;
PROLEGOMKNA. 4«C
iSii
compeiidiisinsiiocodicedccepiusaliier atqueiiunc in quo in numero ea maxime sun;, ubi oblitus verbo-

grxcisesi, converieril. Nunc nou de locis Marc. vn, 5 rum structurx, quam sermonis gothici ratio postu-
Cor. II, v, 10; Philipp. iv, 8 dicetur, naiu ibi pro lali.it, gracca 6ola secuius negligenlius converlii ; sic
iruyuJi, Suk ct «yvi etiam inlerpretcs latiui aliique Luc. 4,9, litautt imma urrann dusuljan atgaggandt
scriptores 7ruxv« (vel Simile quid), ISta el ayioc lege- pro atgaggamiin, quia in gr:eco esi i"i.a/_e r°u 6ufuao-«
riuii, iia ut in aliquol libris ejusmodi varieias exsti- ii<TfJ\9uv. Cor. I, vii, 10 sq. paim liugom hnftam
lisse videaiur; neque eaindem ob causain Cor. II, anabiuda qenai — jah aban pro abin , <;..iinis ila
i, 24 liuc trahcnduin esl, nam pro /apui nuu Goilius propier gra;cum ûvatxa — xai avip«\ Luc. xvi , 48
solum x"? 1 ™* '''8 ll > veruni ciiam c«dd. 37, 71 et wazuti saei afletunds — jnh liugandt nro afletip jak
versio Ariiieiiica ; ciim priore anicm illo codice liugaip, nam parlicipia granca orrtoluuv -•«» yu;t£r»
Coihus sxpissime conspirat. Cilamus poiius loca enuutiato relalivo reddiiuros erai, sed posiio pro-
Marc. ix, 18, ubi pro fwrn legit piimi et Thessal. nomine relativo etiara participia pro verbis ipsis
1, v, 14, ubi «vs/iT^t pro avtiyj^Qi ;

quaiuquaui addidit ; vid. etiani qua: ad Coloss. II, 14 et iu, 5
sunt eiiam, qm liis locis cuni Gothi lectione con- adnotavimus et cf. Lur. ix, 13 muno fiinf klaibaM
sentiant, ei illo quidem t i ip. Mi. , boc 74 ap. juti fltkot tvui, ubi cuiii pro gr i im> t, nivzt Sp-nt >la-
(itie-,1)., sed cuin ii$ libris conscnsus aut nullus, aut tivum posl comparalivuni solilmn pnsuissci, pergcn-
tam rarus esl, ut hic casu quodam et forluilo cou- dum erat fiskam tvaim, scd cousilii oblitus iiiiu
cincre et librariis idem, quod Golho accidisse videa- grxcis, qui recte i/Out; Sjo habent, ipse male nn-
lur; idemque de Luc. 1, 10 siatuimus, ulii et : Goiho minativo pergit; sic etiam Maiih. vm, !.'. fnrtasso
fi a librariis codicis 451 et evangeliarii 44 pro eciius pro heilo, qund cum grxcis ponjt , lunont
7T«o(rtu/ou£vov falso jrfou3£v_ofievov lcctum est. Lalso pofuissel, propter pr.-eccdens hfitom. Alia iora, qsia:
c-imii legisse nmlto clarins apparet Luc. vn, 25, ubi huc trahi possint, babeni. quo defendanlur, uti Joan.
grneci omncs t/ju^jj hat>ent, ipsc autem converlit, vi, 63 /ju taurdti. poci d rotiida iivis. alima ist jeh
quasi TMfii (fodeinai, vid. Matlb. vi, 25, 26 ;
Luc. libaiut ill, ubi vcrbun: isl Gotho nor. ad subjcclum
v, 46; Eph. v, 29; Slteir. 50, 44) scriptum repe- 1'iiuirfa, sed ad pra:dicata alima et tibaint, quibus
rissel; sic Joan. xvt, 6 cum gaduubida (obduravil) apponitur, poriiiii-i-j v.gum est, sic etiam e laliuis
Mripseril, jrtnuouxEv pro jrE7r/\>ipMXJv (usfutlida) Cantalirigiensis et Corbeiensis convcrteruiit. Sa-pius
legisse existimandus cst; et lideni habeut Mares- autcm in eo eiravii, quoi! subsinnuvis adjcclivoruin
hallus et Benzclius ,
qni UKilam Marc. x, 22, fornias, ab illorcm genere abl.orrcnlcs, apposuil,
Xpwara pro xTTipaxa, et Matth. SXVIl, 52, xftfUVUY qujc loca collegimus ad fvcliem. vi, 16.
pro xtxocfjiiiixfvuv pcr similem errorcm legisse cxisti- Matimam autem ex comparatiooe inlerpretalionis
mant, vid. ad bh. II. ; neque iniiius Idoneis argu* nostra utilitalem nasci ail resti!'i'.;ndam textits gra:c'!
menlis ad Marc. x, 24 ccmprobavisse nobis videmur, integritaicni nemo adiiuc eegavii quamquam enim
:
Golhuui Tre/roOuxoraf inierprelalum esse pro Trnjrot- non pauca enumeravimus loca, in qubus Uliilas sive
6oT«f ; sic Marc. xv, 29 prxposiiioucs rc*.p« el ppi pcr erroreni, sive de consulio a gracis disccssit, cl
in composilione eum non recle dtstiuxisse vidimus, permulta ctiam alia sunt, »bi eum sermonis gothici
nisi po.ius librarius ia codicem memiuin intulit; ingenium a diligentioregnecorum imitatione avora-
ncque improbabile videtur intcrpretem nostrum Luc. vil ; tamen versionera aosirani primo omniuin loco
xix, 2 uTrooTffyai feslinaliciie quadam abreplum ponere non dubitainus, propierca cjuod non soluni
pro uTTfo-Tpeytv el 48, 35 jrjJoo-atTEtv pro TrjJocratTuv Gdissime grxta reddidit, sed etiam quia uulla alia
legisse, deinde Cur. II, m, 7 6v3o?>) cum e-.oolv et lingua grKcx propius cognata, nnlla inagin idonea
Luc. vin, 53 ctocri,- cum <5ovTff permutavisse. Ad esl, qua; texlus graeci tanquam imaginem exprimat,
Luc. iii , 14 nos probasse conjeciuram Mareshalli, quam gotbica. Fuerunt quidein qni versionem svria-
judicanlis UIGlaiu pro upxiiaOc fortasse upxcrt aut cam SiiteponcrenS ', scd si varietaium nubein
ipxtaBt legisse, nunc poenitct, propierca qtiod nul- ab bominibus lingu» syriacx peritis addtictam *
iuin verbuin cum valdan coniposttuni illud upx.'-n coiitîtiplainur et versionis gothicas pra> ilto exiguum
coniiuet , et ganohidai tjaip , qund in margine numcriim coiiipuiainus, syriacam nulla re nisi siate
(criptum est, giossa polius quam varia leclio esse esso prssiabiiioreiii apparebit. Oportet auiem eiim,
videmr. Quod vero Marc. xv, 24 et Luc. xv, 8 ti; qui dc dignitate versionis alicujus recte statuere
cum Tt,,-, Cor. I, x, 47 et Pkilipp. i, 46 ot cum cl (cf. viilt, ejuslingua:, qi:a est conscripta, eam peritiam
I.uc. »m, 44), Gal. ii, 47 Soa cuin epu permutata in- iiabere, ut quss sinl varieiates in illa, qax liagna
veniuntur; id sola interpreiis negligentia factumest; proprietatcs probe dignoscere queat; qua pentia
Ueri antem facilius poterat propier acsenlus et spi- destituti, qui comparationem texlus graci cum ver-
riius aitiiquitus Oittissos. Ilis eliant in loeis caven- sionc Ultilana instituerunt, fieri non potuit quin
dunt est, ne quis a Gotho varieialein grxci iexius rein successu minus prospero gererent. Ea impe-
reddilatn opinetur. Zahnius
ritia inilio se prohibiium e-se fatetur, ne
Kestat, ui de iis et>3:d locis ioquamur, ubi Ultilas oinnes lectiones a gra;cis discrepantes notaret ; poji-
vitia couira lingu;e suis iegss comniisisse videtur, quam aus.cin jtarilior Scri ecepissel, opori peraciecdo
1
Vid. Heupelium Franzii aucto-
!. 1.4, a, qui raniis, id pcsuisse videtnr.
ritata permotus, vcrsionis gothicae jTasiantiani igno- Vid. Scboiziusii
-
i. pi oleg?. p. CXXI seqq.
; ;
.
487 llir.l.lOUI M Ul. HL\NA VKHSIO. t8H

euiH mott pnerlpull. Quasautem varietatei Grietba- A leclum fiicnt, rerlo ilici nnn pniesi). Sed h:i;c siif-
chius, muissis curapluribUi |jiu a Nillio datia ', ei Ariant, Scholilus, reccniiulinua uovl lesUmenl)
imperfectia Junli el Kniticlii edltlootbua adnotave- ediior, ad aJdilamenla Scliultiaua uibil ad.lidil,
rn, aaa Sctiulaiui, qui editiouem Grie>bachianain niaiim .iiii pariem ejus auctoritate adductui falsane
ilerum curavil, edhibiia Zabnii mala veriione alils sinl, au proba nihil curans, ipse cliam tlloCOmmen-
autll, Ita utmen, ui quo conailln id feeerit, non lario ad-pcrsit, uomiullii neecio quu conlilio quave
Inielligatur, qui dum paucns novas addii, seicenias causa nmissis.
omiseril. Necalumuiari videamur, ei Jnannei evan- Oiligeutis crilici rum e*se riderelur, omues iliscrc-
gelii aliquoi capitibua, quas leciionea variaa taciie panlias uolare, tpia: inlcr lexlom grxrum et versi i-
prxterierii, liccat iudicare, pralarroissii timcn locis, iiem gnliiicara iniercedereni, i.l auadente Mlcbaeli '
in quibua Goihi lectio eum millo alio lil>ro congruii, iios quitlem fcciiniis, eiceplis lainen lis, qna non ex
aive i'le pr» arbitrio, sivu propter naiivam sermonis ali.i lerlione, seil ei diverso utiiu-.qne lingtne inge-
discrepantiam aliquul mutavcrii, prxciderit aut ad— nio orUB sunl; sic v. g. gcnilivus pluialis posl alls,
diileril, v. c. 1, 31 nuuj unhulpo gr. Satuovwv SOvarat uus, sums, ainshun iro eodem illorum verborum
(qi)aiii|uain sic incod. 255 eiiam legi Sclmlziiis ad- casn, uti Matth. vn , 17 alt bayme (oimie arborum) —
notal) ; 25 ubi «0™»,- omilliiur ; xi, 4 ubi pro 'i»o-oOc ffav SivSpov. v, 4ti ico mizdono (i|ii.im niercedmu) —
poml i- (quod fonasse librarii i> pro u scrihcnlis Ttva uto-flov. Itian. xn, iUntim.i piudo (quidam genli-
i*i ror esi) ; 6 ubi omitlil ouv ; 2 nbi omittit sritj ; liniii) — Tivi; *EW»)»jf. Marc. vi, 5 tii ainohun niahle
ii. "4 lagideduu (posuerunl) proTeSsixars ; iii, C ubi (non iiiiaui virtiituiu) — oOSj/ttav 60vat«iv ; circuiiio
ipsa ado loco ponil ina, alio praci 9 ubi adtlit ; inlinitivi cum praeposilioue et ariiculo et eadem gcni-
ii«u«; 28 iibi numo peiuula pro joO Toovojta colloral tivorum absolutorum, uii Malth. IIVIl, 12 mippanet
iil, 43 ubi mais alio loi-o pouil. Sed sunt permulta vrohips vat (dum accusalus fuit) — t» to. xaTir/opstoflat
:ilia, ubiaui falso adnotavil, uti I, 16 ubi Goilimn auTtrv. 57 pan seipu varp ( t um sero lierei) —
u</),n pro r.oiuvr, legis*.e dicil, vid. nos ad li. 1. ; i, 48 ff: -yivotisvii,- ; catiem inlinitivi pnsiivi, uti Marc.
tibi Gothi auctorilas delenda erat, nam uti ad h. I. I, 45 al aiidbalujain (aJ servilia) — otazov-rfiivat, cf.
comprobavimus, non «)>.' — ipou-nrii a Gmho omissa a.l viii, 51 et iv, 9; usus praturiti lempnril in nar-
Hlnl, sed <-uru — «Or-iv libraiii negiigrnli.i excide- ralione pro pra-seule graeco, viil. ad M.ttlli. viu, -0
raiil ; i, 56 mepiit addeui Goilium omiitere articulum et l.nc. iii, II ct pKctciea mulia alia, qtix emiiiie-
rou; — qtiasi eum Lllilas nuqnam ad vocem bii>; rare lungmu esl, uou sunl varietates; eas autcm
posuisset ! II, 4 iiIm a«! a Gotho ahesse dicii, cum inveinrc auiilio imerioris sermoiiis goiliici cogniiio-
aperte conversuui sil voce }>o, sed per Imnc eno- nis nnu adco difiicile esl. Inveniiinlur quidem ioca,
r •iii innumeris locis lapsus est vir ille docius; n, ubi hxreri possit, utrain lcciloiiem Gotlius secutns
'.i et iii, 20 ubi ir. Goilium omisissc dicit, eam anteni sit, quia eadem foruia gotbica duabus gra:cis respon-
praposiiionem Goibus post verba pariiliva (-oi).oi, det, uti Gal. vi, 2 ubi usfutteip — ivarcinowo-aTs et
Ttvi; ali.) fere soiei omiiicre; n, 35 uhi Gotbum «»*A>)e&ia.-Ts, Gor. I, xv, 49 ubi per b'iirtuiNU el
cimi l) aliisque lalinis cndicibus conspirarc «li-.il, imo fopia-ouiv et 00-f.inuiuy reddi polci u, cf. ad L. v,
potius rum aliqnoi latliiisapud Sabaiicr, quihabeut: 50 ; aut particulx gra-c.T tlivcrsaj a Gollio non satis
Juda-os, qui veneiuni (eranl) cmti ea ptoranlei ; aut diligeuter suut distiucu», uti Si ct yio, Si et aw',
Gotbi auctnriiatm aliis adnolatis uou apposuit, uti nti et ouv; iu bi-> s.iiius erit Goihum codices eos
i, 59 uli Goilium ouv c. eodd. omiliere i aduotai, secutum diceic, cum quilius couspirare fere solet.
cum iiioi npiid cmii Tta/tv posl etOroii poni dic.il; Quj; aincm leciiones levera smit variantcs, lcc eo
sic i, 41 el 42 ncqne nrowffl trij^stov i.eriue r-f «Oriv diiigentius notaudx suiit, quia versio Gothi, qux
ixii ciim aliis legisse aduolal; n, 21 o u.îiXî; -m> cuin milio iibrorum veluslorum aiibuc super»iiium
posl a7ti8j(ve (i-.ihvc-.tu) poniliir; n, 29 3s addilur; ita coucinit, ut ei eo solo hausta tiici possit, ipsa
iii, 6 t'.0to 5i £i7T= legitur, iteiuqae ni, 2o «poi ti; pro cdicc estbabcnda. Main eliamsi plurimis locis
otKJt-vii; in iisi|ue Goihi cum aliis libris gr*cis con- ev.uigcliorum cum codice D epislotaruiu rum codi-
seiisuui iion indicatom esse eo magis olHendit, quod c.ihus DEPG *

conseuiii , laineii in evai.geliis illum,
aliis locis vcr-Jo gotbica in auctoritatuni nuntern in epi-4olis lios codices Gotbwo esse secutuni con-
posiia est, mi v, 10; x, 10 (ubi dubiiari etiam po- icinii iiou potesi, quia baud pauca suoi loca, ubi ab
lesi, an icc e fariiim sit, uain eiiamsi ysv/jo-iTat iilorum auctoritate discudii — quat cliam c.ni--a esi,
r.niliiis legissel, tamen aliier scrib.-re non poiuisset), cur versio gotbica, cum miiiis auuumeranda sii, ui
i, 21), 50. 59 ; il, 17, 50, 52, 4u (ubi ne lalso adno- byzantinam tive consianiiuopolitauam raceu-joucm
laveril, Gothuin l pio £ legisse, veremur, umn sie sol.im a viria doetil uou debelial referri — ; sic
pro plurali mimermn siugularern neiilrius ponere Matlh. v, M cod. D t«>wv«i, Goth. iluudo (idvtxot)
Eolel); xii, 17, 57 (siipiTlluum h. I. cral Guilium vi, I D otxaioo-jvnv, Gulh. ur-Miittm (ftrefMVvai»)
t-xciiarc, a quo cum et gulaubjan Imma et du inrma vi, babet «0?,-, quod Goth. oininit; vi, 15 D
4 l>
aiiie discrimine dicaior, ulrnui i

,-
aOrOv an »0^:. omittit doiologiam, quam Gotb. liabet, et nc pei-
' i.iii.i.i ci laudi magis, quam viluperio tribueu- • îii/iiiun-) in iit gdlitiehtn StknftHtf, 27a.
duui esie Zabniui eiiitimat, Kinleit, p. 53", •
(,ino> Gt esbai tiim lignal.
;,, —
PUOLEt.OMl NA. 490

18»
wulu.lta; idemque Bt in cpistolis Ro.n. viu, 54 A *-t6 m,4l-xv, H;L«ea l-i, 50;
;
., x.v.
DEFG, cum aliis omiltil 0— xvi, 24; xvn, 3— xx, 40; Joanius v, 4a— xi, 47 ;
u post o,- liabenl Golli.
legunt Golh. cuin all. mis HU (ii.it. xii, 1—40; xin, 11— xix, 15. De i.s aiilein iu codicu
18 tyj-i /iot,
ix,
oiv) ; 43
illi
liabenl xai, quod Goili. oinitlil ; 2(5 erlroi ab nuiic eliatn desiderauiur Marc. i, 13 — 57; u, 15
5"2 halient u; iii,7; v, 42— vii, 33 el nisi omiiia nos falluni,

i.lis oinissuiii Goth. addil; ix, illi ,
lcgunt faouviWl Maiih. xxvx, 54 usquc ad finein. Evai gelia iu coil.

quod cuili all. Gollt. Oiniltit ; XV, 1 1
ei sic soepius. Arg. non co ordine, quem nostras cdiiiones scr-

Gotli. c. all. iir«tvJTwo-av ,
recie disputatis,
vani, seqticbaiilnr, sed sic : Matlhxus, Joannes, Lu-
Ha:c prafali, tpiibus aul ininus
ailaciis jutlrCUin cas, Marcus ; id auiein, quod e perverso ordine, quo
anl cursim brevilerque lanlum ,
rogauiiis, deuiquc de iiiiiic siugula: plagulx dislraclx suni, cognosci uon

a;quilaieiii ali|tie indulgeiiiiaiii
edi- potcsi, cognoscitur et ex ordine, quo in arcubns sub
codicibtis vcrsionem golhicain roiilincnlihus el
iiostram ador- lexiu piclis (vid. Tab. I) scquuniur, ei ex litlcris nu-
•ituiibus a viris doclis anie banc
meralibus , singulis qu.iternioiiibus adscriplis, dii
liaiis ditemus.
Principcm locum ei xlalu cl diguitale codex Ar-
quibus adbuc Ux exsiani :
g (i) in fol. 14 (a M.illli.
yfiiteus l. nel Eum seculo xvi in monasterio

'
.
ix, 47 incipicntc) ; ie — k (xv — 20) iu fol. 33 (Joan.
Werdenensi reperluin, indc sub fiuem cjusdem se- |{ m, 16— 9.) fol. 101 (Joan. vin, 57) fol. 87 • (Joau.
fol. 79 Joan. xui, II) fol. 75 (Joan. 16, 11)
culi * priuiuni Pragam dela iim, postca aitoo 1648
xi, 22) v
a coillilc Koiiigsm irk iu spoliis llolllliam inissum, fol. 117 (Joan. xix, 4); kb (22) , kd— U (21— 27), 1
iiiin lsaaco Vo.-sio iudc aono I6.'i5 liesciniUS utruin ei t„ (50 ei5l) qui quaieriiiones lex<uin Lucae con-
Gbrisl iiac reginx, an liu,us vlri ipsius voluntaic in tinenl; k (55) lq (36) Ih (38) //> (5'J) ni (40), iu qui-
tielgiam profectum , a coinite dc la Gard!e auten bus quateniionibus evangelium M.irci scipiiiiu esi.
inagno pret.o s
redeiiipiiiniel involucro argcnteo Sipra lexiiim plagul e ad sinislram ligilur ^niiA
ornatum bibliotlicc.r univeisilatis Upsal ensis dona- (i. e. x«t«) intellige ahaggeljo, ad dexiram noinrit
liiiu csse, inler oinnes constal. Ilic codcx lit.cris cvangflisi.t maipaiu, iulnmiien, lukan ,
maiku ; \\jl
argenteis el aureis in mcmbranis purpureis formx inscriptioncs sum inanu recenliore ei inale quitlcm
qtiarlx, quam vocant, sub lincm seculi quinti aut scripia?. ; infra illas scriptiooes scquilur lexius in sin-
inilio sexii, cum Gotlii lialiam iucolebant, scr plus fjutis plagulis versibiis viccnis conscripuis; ima pla-
est \ Oe irecenlis viginli plagulis, quibus eum guix parte arcus illi, qnos -upra c miueinnraviinus,
consiilisse divisione quaicriiionali comprobatur in quibus loea parallela aliorum cvangelioruiii indi-
cuin repeitus est, ceiitum oc oginla octo rclict;c cata liiteris aureis scripia suul; in marginibus lc-
cant, quibus lempore rccenli manus impia plurimum q guniur liiierne niiiiierales, caiones sive scctiones
niiniinumqtie uiidecim dctraxil ° ; itaque in iibris indicantes (vid. Tabul. I), prxterca leclioncs vaike
uostris babemus c codice Argenico ducla : evangelii et glossas, rtiver.iissima ralione scripla?, aliac cnini
Mai hci v, 15— vi , 23; vu, 12— x, 1 ; x, 25— xi, perclegauicr (uti ad Luc. vi, 49, vn, 52; ix, 15),
25 (in qiiibus est plagula ill i, allera parle mutila vs : alix m.ile picUe (nli ad Luc. vi, 27) , aliai til lilicra-
13 —23); xxvi, 70 — xxvn, 19; xxvu, 12 — 63; Mar- rum ducium cl colorem iiiscriptionum iilarum aequi-
ci i, 1— vi, 30; vi, 53 — \u, 38; xm, 16 — 29; xiv, paicnt ; kiix splcndorein argenieiini scryarunt (uti
1
Vide tMpiosius de lioc codice loqiientciR lh- lia uoiai; qiiarum Ii.t tliirc snni rectrn, una, qua iba-
reum iu ilissertalione de cuili e Argenieo amii 17U9 leris sexcen is (iutell. sneciris imperial bus), aliera,
[Vl/it. illuiliat. p. 181 seqi.) el i>r falimie in ciim- t
qua qu iilringcniis (intcll. succicis imper. i..i r |
dem I biii.n p. 3 sqq. ; deinde Zabuiuin Einleiiung emisse dicilur; uiraque eniin suunna aqniparat tli.i-
p. 37 suq. leros ilin ciilos nosln aeris.
* Viii docii cod cem lemporibiis belli iricen- 1
Litteras impressas vcl inustas esse prioius llne
nilis Pragam delaliiiu e.se opiiiaiues, idoncnu ar- conlcndcic ansus esi, qucm sectili sitntSrh iiineierus
giiiiietiium, quo id probateHl, adtluccre non potirc-
ct Aili^liiiigius arguinenla auleni, qu;e laniquam
;
ruiit ;am seculn sexlo detiino loco s ;o motum esst:,

; probanlia llire affert, salis fiigida r-se jam Zahu u.
cognosc lur e Kicbardi St>einii , C;c-ari Itudolpliu ,
opiime doco I et nos , cuni
nugas recolere i.r- illas
i
II a consilus et M.ilihi.r arcbiduc s pabiliu pnelei li, ilral, tl lanluni quasriinus, quoniodo si illo tempoie
lib:o sic cr pt Apologi.i oder S 'Imizreil «ber
i i
tles diiribleucbiigsteii llauses Osierreich von wci

i :
ailis lypoga;ih cae —
tiaineam cn ilavi.se il os vims
tlnc 0« non iliiliiiiin rst - priocipiajam iiuioloenin ,
land Kaiser Kiidericb I demsellieu amio I5G enli.ul- I
ea ars iaui Imigie oblivioni rursus Iradi poueiii;
len ansecliliclieii Privilegio; eo t-niin iu libro auctor
deiude cur librarius duplires Imeas duxerit, qiiaruui
posiquani Uili iiliim ivambii verbo obsceim pro ven- si lyi os excussissei, ne nna quidvm npus crat.
lit! e>se tlixil. addit
iisiini dess aucli aber jm gol- :
• Ejus furti a m>bis primum cognitiel nescioqu.i
liscltenEuangelj tmech detseu Sr. hay : Mayt\ ori- ,
auclori ate iu cphemeriilibtis p blins oinn iim lere
iniiul haben, zur bcfinden, id e>t, hanc vocem eliam
g iiiiiiini divulg \\, Anglits qoiilam, qui codicem con-
apud yolliicum evangelium occnrrere, cujus exempliir iulissei, acc.isalus esi scd neque nos hi accusaiorcs:
tltnuiiiuin asservatur, etc.Sireiuius aulein rum aiino sninus, neque Aogli iiniuen nobis cog<iiiu o est, q,u
IGUt obierit, ciidicem Argeiileiim, qui sin: dobio
codicem co consilio lcgerit, ut usuiu aliqncm inde
idein esl, quein ille anle ocnlos babu l, jam seculo
I cerel; mi inn autein es>, quod aliuin codiccm, qui
xvi Piagam pervenisse iion tlubimn esl. liauc noia-
cvaiigclia go hiia coiiiiiuissel, Neapoli iu Angliam
I 'iiicui auieni Scliuiellerus, vir docti-simus, cunt delaliinl esse llali paiaiu professi sunl, vid. Gaslill.
iritns hiiiiiaiiissiine coiniiiuiiicavil.
1
Sperim pr;ef. p. V.
44 sq. qiianli de l.i Gardie
Z.iliiiins Eiuleit. p. • Apud lher«ugi UljU. illustr. p. 87 falso 187
Cjdicejueuitrit, diversas vir.irum docioruin senten-
seripiuin est.
PiraoL. XVIII. 1G
—
491 lilULIUIHM ULFILAN.V ViSRSld. <«

i,l \l.irc. i, 6, II), aliarum eolor MlM nigruit, iil aii A vors.o l.iiiiu posila csl, neque cu:n \u:;;jia, liet|(lU
uaqawa argealoui ruorii, cognnaci vixpouil; alia ruin leslu golhico (ongrueiis.
ei.am aJJitameuta itramenio el sonnone lalinOBtalo Codiccs Anibiuiittni nuineio sunl qiiinquc , iiicin-
reeenliore icripla inveoiutilur, quibui qoi leriptil, branacei palimpsMli, e cosuobio Bobienii, qwnl in
eapiUUI uuineros, aiguuicnlum tlnguloTuui vvrsiiiiin Liguria sitiim Ml alediolanutn deporlali, <|uos om-
aut i-.ipiiniii , Coihum qux.lim omisissc (vid. a<l nes Casiiliiunxiis eo lemporo, <|uo liuilit Italin im-
Joan. vii, 52), signilicaiioneiii verborum (luco lupra pcritiiu tennerunt, icriptoa esse probavit *. luter
m-i ii.i goiiiica ipM sunt icripla), in ima paginarum ciis ri •'.',. r 1 (S 56 parl. sup. ; vid. Tabul. II, nn ,
pnric qiiid in sequcinibiis desidcretur, quut loli s lonna quarta, nuncconiinet Gregorii Magni homilias
pr.rtermissis eontinualio sequatur, indicare voluit. in Ezccblelem, sub quibus lalenl fragmenia cpistola;
jnepta manus etiani ali<|uoi locla textum molavil ad Konianos: vi, 23— viii, 10; vm, 54 — n, I; xi, II —
tranwnto argenteo, scd miseiis lilteris, alias ver- B3; xii, 8— xiv, 5; xvt ,
21 — lin.; ad Coriutbios
bortim formas indnrendo (vid. a<l Maiili. ix,24ctad piioris i, 12 — 25; iv, 2 — 12; v, 3 — vi, t; vn, 5
Marc. tv, 7), Pluraalia <le scribeudi ratiotn', conipon- 28; viii, 9— ix, 9; ix, 19— x, 4; x, t5— xt, C; U,
diis, i endis, qiixquc smii liujus generis alia in pa- 21-31; xii, 10-22; iiti, 1-12; nv , 20— 27; xv.
l.mgraphia gotbica, grammaticx noslra; addeoda, rj t — 35 ; xv, ib— xvi, II; xvi, 23 — fin. ; adCoriu.hi 9
dteomns. Cxterum maxima plagularum pars i.a ser- alicriusi, 8—

1— ix, iv, 10; v, 7; xu i — lin. ; a<l
va:a cst, ut sciiptura faciL- legi possit; sunt taineo Galatasi.22— 11, 8; 17— 111, 11, 6; iu, 4^> — iv, 23;
versusct singulx qumpic filagulac, quarum lilli rx v, 17— (in. ad Ephcsios I— ; 1, 11, 20; 111, 9— v , 3;
ncsciiur qua causa adeo delctx sunt, Ul qnasi ipon- v, 17—29; vi, 9—1'.»; ad PUIippenses 11, 2C— iv,
gia abster.-x vidcantur ncque quiJqu m littenrum, 7; ad Col issenscs 1, 10—29; 11, 10— 111, 8; iv, 4—
nis; sub luce idonca aul eiiaui ca paulo dclracla , 13; ad Thessaloniccnscs priorisv, 22— fin.; alterius
eognoscalur; aliis locis liiler.irum pignienia mem- ad Tbessalonicenscs 1, 1— 11, 4; 111, 7— lin. episiolx;
bran:is ita percderunt, ul singul.c lilierx et voces prioris ad Tiniotbeum 1. 1 — 9, 18— iv, 8; v, 4— vi,
iiileiiciinl ncc nisi ex loraminibus relictis , <|uid
i5; alierius ad Timotbeum 1, 1—18; 11, 21— iv, iC;
sci nHiiin fuerit, indicari queai ; aliis locis linerx Til. 1, 9—u,i jPbilcm. xi, 23. lubcriptiones in pagina-
aversx pajjiiia; adeo penetiaveruni ci duciibus aJ- rum parld superiore positx, rfn kaurinpium, duaifai-
vcrs.e iia scse immiscuerunt, ut diligeuter discer- numetalixmaximam partem muiilaiionemembrana-
nondx illxsint, si iu liis enare n.ducris. Colo.eni rum iiiterierunt, in margine varix lectiones et glossx
purpureum plngulx permulix inuiarunt et aui ro- (vid. niil. • coll. i77-478) minoribus, quam i.i
lexlu
scuiuaut viulaceum aul fuscuin Iraxernnl; liiurx Cxtcrum codica

q sunl j, )C linalisquc liticris scriplae.
argeute:c m.iximam livueiunt aut rublginarunl.Neque scripturam nonejusdcm librariiessc CastiUonxusju-
lamen ineiueiiduiii est, ne codex iste omniiiO inte- pariem peritiore, alteramru liorc
dicat, nain alteram
taniacmn cuia Ipsalimses asscrvonl, ut
reai, euin nianu rxaralam esse ; cl quamquam l.tlcrx pleiiun-
cum ad posieriiatcm ciiam pei vcnlurum esse uon que lectu non difficiles sint, lamcn plagulas aliquot
icnicie speiemus. ila abrasas aut elulas invciiiri , 01 scripiuram goilii-
L^tlcx CaroUntu \ rcscrij.tus ,

quatuor foliis
cam nunquam quemquam as-ccuiurum sperel. Fo-
coii.inci partes versionis epislolie ad Ruman s, \A- liorum ordo eliam ab eo ,
qui rescripsil ,
oiunino
dori llispalcnsii oiiînibus superscriplM; re[iertus perlurbatus csl.

cst a lin.iielio aimo 175U in Oibliolbeca f.uelfer-- Curf B (S 45 part. sup.; \id. Tabul. II, iv) eadem
byiana; inembriiix Siinl forinx majoris, litlerx qua .1 lorma, llieronymi explanaiionem in Isaiain
codici Aigcmeo similliiux (v.d. Tabttl. II, v); in
coniinet, scriptam super versionem gothicain cpi-
Itaua circa ideui empus, quo iodcx Argcnicus uii ,
stolaruni ad Corinlhios prioris xv, 48— fin.; ad Co-
Kuiltclius existimat, scriplus, quoudaui iu niunasle- linihios alterius inlegr.v, ad Galalas i—1, 11, 17; iv,
nu-
19— lin.; ad Lphesios I— iv, 6; iv, I"— v, II vi,
!
riiim We.ssenburgcnse dclaia-, iiide iuier 1 , ;
mcruin alioruin litirorum M guiaiJin vcnuiidalum ry

§—(i a .- a J Ihilippensis
t
11— *; n. 22— iv, I" 1, 11,
niissus , ibi ab lleiuico Julio de lllum empius el adColossnsesi, C— 29; 11, II— fm.; ad Tlicss.1.1-
1'ragam depurlatus, denique Anl.nio Ulrico reguanle nicei ses prioris II, 10— lin. ; alierius ad Thessab 11.
tOOOGuellcibjtuin pervenil, ubi hodie servaiur.Coii- 1, 1—5; 11, 10— lin. cpi.-iolx; prioris ad Timoilieiini
linelur auem folio 277: llom. XI, 35 — III, 6; fol.

1, I— 111, 5; iv, I— v, 10; v, 21— vi, IG; allerius ad
SSi : xii, 17 — i.111, 5 ; fol. 255 : xiv, 9— 20; fol. 280T Tini. 1, 5— iv, II; ad Tiium 1, i , 10. Lirerarum
duas partes, qua- feslmaiioncui
xv, 3 -15. 1'agin.e divisx siiui iu foinia tiau<l inelegans q iidem est, sc.l
riiiu iu allcra sinistra texlus goihicus viginti scpieiu quamdam prx sc fcrre vidcmr. ProptM rcccnlcm
versibus \alde mipjribus exaralus, in allera dev ra scripmrani snpcnuduciam vcrba Dllilana saoiua
1
Vul. Knillcliiiin p. 5l(i sqq. gothicarum traginenla con'i icus (Skeircina) cvsr. 111
* codicem ad Bobicnse io Liguria cocno-
llunc A.IJeiitl. aJ c|iisio'aiii CoHntll. lUoraw i>. S>, nndt
l.iuiii (.crliiiuisse, uude eli.iin bibllutUeCX Auibiu- AJelungium sus|iieaulem , codi cm Carol. iu I» n
...nia- paliiupsMii prodiere, dalii aJ Angelum Hiiu
11 nia. Visigntburum «oJo, icriptuut etu, •rrae»>M
;
liitena .1 *uil v. <• Niebjlir, et eo qooque

p*.;riiii"ii '
'* ViJ. Caslill. pr.e'. p i* sq. xv iqq.

hoiniliaruni SM«i«.
a lU >, 111 biblioiheci Vancaua awMvalue,
j
,
;
m PUOLEGOMENA. ***
agre taniurn cngnosctmitir ;

plagularum ordoparitcr A tj|a, anno 1702 cutn Oiii Rtidbeckii domo ei iibrts
ai(|iie in codice A perlurbalus esi. conflagravit. Primam aiiicm Ulfilas editinnein e co-
Terlio locoiscodcxponilurqiiem nos AmfrrerianiMH dice Argcntco el Dcrreri illa descriplione liausiain
appella\iiiiiit;suiit aulem quatuor lanlum pigellx.co- Franriscus Junius adornavil ' ; ra aiilein editiu
ilic.is, fornia miuore, vcrsioncm latinanicvangeliorom mendis scatcl iia, ut ntinc ejus nulla fere ulilitas sii;
conlinentis (I Gt parl. super.), sub qua scriplmnesi accedii, quod imilla addidit, qiiorum vestigia in co-
inlerpretationis golhicxfragmentum evangelii Mat- dice nulla apparcnt, ilemi|ue omisii, i|ua: vei hoiic
ihxi, ejusquequidem p.irtis, quxin codicc Argenleo

sine difdcultale legi possunt. Mulla autem laude di-
«naxiuiamparlem nunc desideratur; lucramur autcm gnx sunt ob.ervationes Tliom;c Maresballi, Angli,
imle a pagina 385 sdditx. Ilaud inc
indcxxv, 38— xxvi, 3; xxvi, 65—70, pergitque voloiiiini prioii
lior evasit editio Georgii Slieriibielmii consili.irii

posiquam lioc versu cod. Argenieus incepil, cutn lioc .
mililaris succici el prxsidis cnllegii anliquitatum

tisquc ad xxvn, 1. Scriplurx genus est grande et ad
Ambro- llolmiensis, qu.c Jnnianam editionem paucissimis

codiccm ArgciHcum propius (|iiani cxtcri
Tabul.
locis emendatam, pcrmultis ctiam cnrni]iliorern re-
liani acccdit (vid. II, u).
peliit*. Multo majorc cum cnra Ericus llcnzclius,
Supersunt deinde tria folia codicis (G 82 part.
arcbiepiscopus Opsaliensis, ei eo moriuo Eduardus
siiji. I, in quo scripta est commenlatio in libros Re- R
Lye Anglus , Ullilam ediderunt s uam Benzclitis
, ;
giiui lalina ; librarios in usum suum converlit codices
non solum lecliones pcnnultas Junii ct Sticrnhielmii
riauti fabularuni, Senecx tragocdiarum et inlerpre-
emend.ivit, sed etiam primus de nostra: versionisdis-
taiionis Ulfilanx librorum Neliemix et Esdrx; scr-
consensu cum tcxtu graeco verissime
vaiasunt in quatuor pagellis dc Nehemia v, 13 — 18; criinine
juditavil;
ei
unum modo de6ideratum est: nou oiuuia

vi, 14 — vn, 3; duabus de Esdra n, 8 — 12. Lillora-
loca evanida aique lectu tlifliciiia dare valnit. Eum
rum specimcu rcdditum est Tabul. II, t.
laborem suscepit Joannes ab llire, reg ;
x cancellarix
Quinlo deuiquc loco pouimus codicem ,
qui Skei-
consiliaiiiis cl professor universilatis Up-..liensis,
r.ins conlinel, ciijus tina pars lloinx iu bibliotheca
qui lotinn opus :ili aliquo e Stici liielinii cdilione de-
Vaticana cuin Fiontino snperscripto (cod. n° 5750
scr beudum curuvit in eamque descriplioncm emcii*
mcmbr. lorma quarta) scrvatur , altera Mediolani
daiioncs cx rodicc Arg. ipso bausias iniulit »;
(co.l. Ainlims. E 147, menibr. forma quaria), in qna
eoque in ncgotio ea diligcntia, prudenlia, peritia
supcrgoiliica coucilium ChalcedouiHin scrip.um est
vcrsatus est, qtiam ismodo, qui codicem Argenteuin
vide de eo Massn aunum docte atquc ci>|iiosc dispu-
lantciii Skeir 55 sqq. Ejus aulem meolioncm eam
suisoculis vidit, satis xsiimare potesi. Qux Ibre ad
. p.
novam I llil.i- cditioncra curandara e codice duxerat
ob causam hic fecimus , i|uia indc duxnnus Joan. i,
29; iii,3—5, 23—26, 29—32; v, 21—23, 35—38 el atquc aliunile collegerat, cum ipsi opus perlicere
prxierea alia ibi leguntur, qux in cod. qtinque Arg. per faia non liccret, A. F. Boschingius, gvniuasii
exsianl ; eorum varietatetti in adnolalione indica- Beiollnensis direcior , edidit \ Multis amiis posi
vimus. quod Ibreo non comigerat, otUllilam lotum ederet,

J. CIm-. Zabnio , sacerdoti saxonico conligit *;
Anloiiium Morillonem pfimum versionis Ulfilanx ,
meinoriaiu redintegravisse supra coinmcmoravimus; is aulem texltim noo soluin (ragmenlis epi^tolx ad
posteum Derrerusquidam totum codicem Argcnteum Bomonos a Kuiitcl o invcntis auxit ' , sed eliam
descripsit, qux deseriptio a comite de la Cardic si- adbibila mulla cura et Ihrei emendationibus, sup-
iuiil cuin codice Argeuleo cmpla el Upsaliam depur- plemenlis, adnotationibus lidi&sime usus, qttautuiu
1
Qualuor D. N. Jesu C/nisu evangellorum t>«- libri appendice etiaiit Jcannis Cord ni, juri C"iisu'ti
îoncs perunliguK dmv, golliica tcit. ei uiiglosaxouica, ICdinburgensis, Specimcn animadversiouuin criiica-
gui.rum illiin ex celeberriino cod. Arg. nunc pri nu;n iiim in priscam evangelioruui versioncin golliicaui
uepromsil rr. Juiii.it. Accessil ct glussurtum gotlti- conliiietur, opiim ruin observaiionum pl iiuui i:l il.i-
cum. Durtrechti lot»5 (A iisietodtmi 1084) 2 voll. i. lenduiii, quod non plura de co lingux goib.cx peri-
1 lissimo atq e suliaciissimi judicii vno liabemus.
0. N. Jesu Christi SS. Evangelia ab Ulftla
Colhorum in Mossia episcopo circa anitunt a nalo * Ulfilas gothisehe Bibclttbcrseizun / iutch Ihrent
U
Chriito grwco gothiee irantlala, nunc cum
i .ixt k e.t Text, mtt eiuec graminaliuhwdnlich nl.itcinir.chen Ue-
ptnalletis versiouibus sueco-goth ica, nomeita L itla't- bertelsung, samt einer Spraehlehre itu.1 einem Cloâr
dica et vulgala lalina edita Slockhulmia: , 1671 , 4. cf. ausgeut beil t voh t'. li. Fnlda, das Clos ar umgeir-
Eiierli Altgcineinet bibiogniph. Le.dcon ll, p. 9yl. leitet von IV. /''. //. lleinwald, tc. herausyegebeu ioit
1
Sacrornm evangeliurum versio gotliica ex cod. J. Cltr. Zahn, Wcissenfcls 1»05, 4.
Artj. emendala algue supplela cum intei iirelalione ta- ' Ulphila: verswmiu gothicam nonwMornm ca-
t. Bentetii edidit, obsenalio-
iina et aduotatiuuibtts pitum eptsto ae Vuuli ad Komanos e tituru cujusdam
iiissuas adjecit el grammaticum gothicam prwntisil ms. r.scnpti, gui inaugusta upud Guelpherbytanos bi-
E. Lye, Oxonii 1750, 4. bliolhcca adtervalur, etc, ervit, commentatus est itatque
ld exemplar, quod posircmo in lleinalii , foras /*'. A. Kutttet 1762, 4. Eam editionem te\tum
pmfessoiis Francolunensis, pos*essioneiii venit, iu- accuralissime lectum et erutum coniincre si Ebcrtus
Jleqite oomiiie Heyn Uii m inuscriptum vouatitiu esl, I. I. p. 992 dicit, aul immerita la ul..: eam sustulit,
Zaliiiius tteinde io coosilium a Jliibuit. autde re sibi parum comperia couQdentius judicavil;
' Joannis ab llire scripta veisionem Ulfitanam ii.iiu qu.c iacilia leclu sunt in codice,
Kniltclius,
et I tiguam matsogolh cam ittuttrantia ub ipso doctis- recle legit, in lis, qux aliquanto simt dilficiliora, sx-
tnno auctsre emendata novttgue accetsiunibus aucta, pius erravii, lingux aulem .lliici' proprielatcs et
iam coltecta et itna cum aliis scrptis simitis urgummli plane iucognilx fuerunL
edda ub A. J''. Busching, Bcrolini 1773, 4, lu bujus
tM niiti.umiiM 1,1.1 ii. \.\.\ VKttSlO - I'iioi.kghmi:n\. m
|iiitmi , ' •ic..ii;itibsiiiiuni aiqua tnitgurrluiiia dudil, \ quaiu niiiiiis , .,ri ii;, i.n eiueiidaveriinus; qul iduula-
exccpiis lii lacit, ubi Ibre iptt ciilicem Argmiieum liones uoalrai perlegerlt, Ipse vidcbii. Sed uiiilio
ililigcniius iuspiceie neglevcrai. IJ ciiin euiupluribtu magii, quain iib, eo.licas Aiubro»iani, quamquam a
leeii f iciuiu ostel, Kthuiui aui iu errorara perduciui Mu-mii.iiiii.i es parie iierum iuspecii, ul denuo excu-
tsl, aul mciidas ab Ihreu nuii auiinaJvei-aas eorn- lereutur nicosse etai; quod cuin Ipsii nobis faccre
i ,-
uou puluit, Prmierea npiandum lut, Zalmius iion liceroi , Casiillioiixuni prccibus adiimui, uicon-
majorcm seimonis gOthici penti.iui Judictiquo subti- jcctuias noslrai, quas dubi.i ei aperte falsis leciioni-
iii.it, iii babuisael; iiam adiiolaiionet', quas leitui bus .stibliliieraiiiiis, cum cojicuin icriplura compa-
bnlijuuxit, (ii-.cier quai Hareaballo, Gurdouo, Ibroo rare vellet : iJque negolium uon luliiui paratbtlmo
tlebei, jrjuiij; sunl atque iuepua, inaxlmaui parleni aniuin alque raristima graiiflcalione ei benevoleuiia
fii.uii r.iisa'. Pusl '/. iliniinii neinu bogmenta UlUiaita luseopit , scd eiiain lanla ililigeuiia atque aecura-
iuiegra iJiJit , >cJ i|u.c Jo Mattliaii evangelio super- tioui' gesiit , ui tcxius epistulartun quaulum super-
,
siiiu, bis suui cJit.t a S. lleuabaHo, uiagialroanglico, esi, qtiein cj ts ipsms , ,i linno multu eumndaiiu-
et J. A. Selunellero, lingua: geruuraicui in univerei- teni edidiinus, sum.iio iincCisiilliona-i ciiaui stuilio
tate Uouteensi doclore '. Cuni autem ct proi>ier
debealur.
prluruni editionuui vitiosiiaicm ei quod iu iis frag- B ln adornanda aulcm nostra edilione iia versati
iiKina uupi-i a Maio reperlu el aCaslilliona'0 iti lucein suuius, ui lecii»net codicum (in evinguliis Argeniei,
edila * noii coiit.nerentiir, uova Ullibu edilione iu episiolis codicisB veras, nou eas, quas c>bibu-
)
imiiis cssc * videretur, ii deinde, quos eaui ador- liaut ediiiones, sunima Gde reddereuiui, excepiis iis
iiaturna audisseutus , aul diulius cuuclareniur , aut

Bolis, i|u.e npcne falso babebaul, quas quidetn n
eousiliiUU abjecisseui, ipsi tius aJ boe opus susci|>ien- seiiiioius einend ivimus dnbiaa auien ci
legibus ,
Juin aceessiinus, ncque soluit) fraginema versionis qilirum emeuJatio non essel in promplti, rclinqiie-
Ullilanx omnla colligete, seJ eiiaui eraendatius, quam rcintis inlactas ; in vcrbonim anlein scriptura, cu u
adliuc facium cssei, edeie eousttluimus. Nam legeu-
guihicaruin lillerarum iniegriialcm reliuere cupc-
tibus tmbis alque dil geniius relogcnlibus ium alte-
uh,
remtis, bauc legcm servavimus, ui noti th, ch,
laiu textiis partem, a Zabnio ex Ibrci adnolationibus
gu scriberenius, seJ simplicilcr J)
( islanJica: pniprie
eniendalam, tum reliqua a Ivniuelio ei Castillionxo litterx l "i .i am.ab al is viris Joclisjam introJiiciani),
e codicibos bnusla, permuiia ioveuia sunt, qux iru-
ar, ID, q ct |iro iv timplicem formain ; verba dcttique
linaexam uaia probari uon posseni quibus ,ue nulla interpuneiiouibus dircmimus frcq», .itionbus quiJem,
liisi ev iterata eudicom insjieclioue
alque recogni- qtiam eodieibos apparent, sed qu& aJ sensu:»
in
lione medicina qu.i.ri posse videretur. Quae cnm ita
fi explicaiufum uiiles e>se viJeieniur. Tcxlui sic con-
csseut, Upsaltam et Gueljdterbyluin prufeeti siiijû-
stituio verskinero iaiinani aJJiilnuus, nou qualem
iari humaniiate ct libcralilaie bibljothecarum cus:o- Ziliuitis cunfecil, ut verborum gotliorum soloruni
Jutn sutiiina ciui) lauJc praidicauda iinpeiraviuius, ui ralione habila vel conira coiisuetiiJincii) sermonis
codiccm Argenleuin et (arolinum ab iuitio aJ fiiiein laiini pcccaret, sed qux regu'as iaiin latis observ.ins
usque pcrotiuiii legeremus ac |u.-rlusirareuiuset vilia verbttai g ihicum veibo latino reJderet; iu quo nego
aiiimadversa , uirum librariorum negligentiae ,
an lio, qiianluiii liccbat, Vulgaiam secttti sumtis. Deuique
ediiorum incuria; iribueuda essenl, cognoscerenius, adiioialionein criii, am adjecinius, qua prituuin cdilio-
\A iii ulroque codice coi.fercnJo exsjieclalio noslra nuin priorum crrata enumeraulur.qrae quia ad bisto-
ui i supcrata , cerie non dccepta est ;
qttas enim le- i iam texlus gotliiei peninebaul ct qua diligeulia quave
ctiunes olim Jubias nunc suspiciuuc liberaverimus , negligcutia codbes a erilieis adhibiii esseni,cognosii
1
virorutn alier , ijui
Miiruiu libellum sic in- citidit C. '>. Golliicx
C.ualitHoii,VM\ Mediol.
1829. —
guripsil gotlric gosptl of Si. Maithew jroni tlie
: Tk* rertiouit epitivluriim Canli ad llonitmos, ud Coint- /'.
codex Argtnteui o\ the lourih cmury with ihe nrre- th os vnuitv, ml blphttiot, tjum $up<rsitiii,eie., edidu (.'.
tponding Engtish or Suxon from ihe Duriiain bouk of Q. Cut. illitjii-.ius, Metiol. lijjt. Coihitte lernoiiit —
tlie ligth century, elc. bij S. tteuskall, Lonilon 1807,8.
I) epitiotaiuin l>. Vuuii ud Cahtt s, ad Phitippenstt, ad
AJ lexius emendalionem nnn boIiiiii nilnl coululit, Cotossenses, J Tltetsiiloniceiises p>iin<v, qua: stptrtHut,
<
s,ed verborum Ji traelionibus aui cupu-

etiam l.ilsis elc, ediiii/ (.'. O. Cns: liwiurus, Mtdiol, ISoo. 6o- —
lationibus cum luJe maculavil adiiotationes autein ;
ilinw v.rsiui:.» tpiilolarum L>. I'uuti al Tnessaloiii-
i, xiui subjectx tam buiii perverax atque ineptJi, lentn lecttuda, ad Tiiuothemu, ud liutni, .iJ 1'iiile-
iii, qux conimeniorcnuir, nou sini dign.u. Multo iittntem gutv tttpertUltl, etc, edtdit C. O. CatHltioiniiis
inelius Schmellcrus Maithri IragineiiU edidil boc in Mediol, iSJJ.

libellu : lO.iingctit tecuitdmu ilaiihanim rettio francica *
(Juos iii errores \iros uostii asvi doetlsaimoa
>...,.. /v gothica .<•,. IV qioad supereil,
i i non eJittoiiiiui illarum viiia perduxeriul,iuter tUa DBiime
Stuiiflarl IM27, 8. Ueuiin vir ductiskiuius lexlum, e cogiinsi iinr e dispulatioue Graflii Je iulirina gerina-
('.aiinii cdilione haustum, qu-ini eiiiendaiis.iiue poiuil, iiie.e linuuai docliitatione eouscripta, imilia Joci i..l
nliJil, :iqtte cii.itn |>rioius riagmciltis, OCudice Aiu- repluia, m iN»ni Diarii soctetaiis erudiiomm Uiio-
iirosiino deieclis, auvit. liiiciisiiiin, i-ii ., vnluoiiiie a leru iiilc I ptf. I cJua ;
'
Ulplultt: )iai ium intilit truitt vt Ambrothwil iaouiin legos consiiluil plerasque, e leriinuibut falsis
palimpttttit ub AntjAa Mtisn rcrei l.iiiim ip*eiinea deduciat, quaruni euiu eoguilis verit lertiuaibu»,
conjunclii ctttis ejutdtnt M.ji el O. Custitlioiuei
l,'. eliam-,1 mni purailebil, tameii |,e.>, qua iiiiiic iijmi i
eiliium, Medioluni I8|t, l. — Viukilat wriio tjmluea unquam probantia, uon prebart >J> q""J voiuu,
i,,.,i, 7,i l>. I'uii «it Coriiiihiot »viii;.7,r, i f»nm, ete. iptt intelligei.
—
«97 MATTH/EUS III II — V, "20. 498
uossd, nunc non omillenda essc vidcbantur; dcindc A Millium etiam el Maithaiium consuluimus; deuiqne
lcrtione» im-riio suspcctas hidicavimus, lemerc in varielatcs vel in allcro codice invcnias, vel in niar-
ritibitaiionein vocaias defeudimus, raiionos emenda- ginbus adscriplas ibi a.ljiinxiiuus, ila tu quae iu
lionum aul eZ|ilicalionmii ali :>Iiis inilas suli jlldicium lexiu aliarum cditionum sinl, omnia, de adnotaliu-
voeaviiniis, nrqnc libi ColliUS aui inimis recle in nihus, ob-eivaiioiiibiis, aliorum explicandi cunatibu-,
inierpreiaiiiine versalus cssei, aut conlra sermoncin quai utilia vidercn ur, librorum goiliicorum addiui-
lunin pcccavissel, aul grxca lali-o legissei, id ani- meiila omnia, glnssa', variai leciiones, goiluci el
inadverlcre oinisiinus ; iniii tcxius nn-iri e( graeci gra?ci lcxtus divcrsilatcs indicatse inveiiianlur. Ul
vulgati f cquetiicin discrepamiam nolaviiuiis, gr.ccus brevioies csse possemus, tnnis usi sumus, quas a
autem vu gaius texius nobis est, qur-ni Gnesbuchii fronic lioriiin pmlegomenoruin ex consulio ar>p'i-
eilitio praibct, pr.etcique variciaies ilii posilas suimus.
EYANGELIA.
AIVAGGELJO ÂIRH MATHlU.
iii, H Abpan ik in valin izvis daupja. ip ta afar mis gaggida sviupoza mis isl. pizei ik ni im \ahps ei
8 analincivands andbindau skaudaraip skoliis is. S3b. pan izvis daupeip in alnnin veibamma. — aud.t-
15 gai pai brainjahairtans. unle pai gup gasaiwand. — ... ak ana luk mastapan. jali liuteip allaini
10' paim in punma razna. sva liubijai liubab izvar in andvairpja mannc. ei gasaiwaina izv>ra god.i
17 vaurslva jali baulijaina allan izvarana pana in liiminam. ni hugjnip ei ik qemjau gatairau \ilob ai[>-
18 pau piaufetuns. m qam gauiran ak usfulljan. amen auk qipa izvis. und patci usle pip hirniiis jah
19 aiipa. jota ains aippau ains siriks ui usleipip af vitoda. unte allata vairp'p. ip saci nu gaiairip
aiua aiialmsnc p z>> iiiiuiiistooo jah laisjai sv.i mins. s>li miuuista baitada in piudangardjai
9'> liimiuc. ib saei laiijib j >li l.iisjai sva. sah rmkils haitada in piudangardjai himinc. qipa auk izvis
patei iiibai inanagizo vairfup izvaraizos garailiteius }>au pize bokarjc jah faveisaie. ui pau qi-
IMERPHETATIO. — EVASGELIVM PER HATTII.EUil.

iii, Al ego in ariua vos baplizo, veruin liic p sl me ventcns inajor me est, cujus cgo non suin dignus, M
II.
me-inOerlens rcsolvani corrigiain ralcei cjns; liic vcro vos baptizat in spirilu sanrto. v, 8. Beall ln mundi —
corde, uam hi Deum vident. 15....sed super can<lelabrum,et liuel oinnihushis in hac domo. 16. Sic luceai
lux vestra in prsesentia homimim, m
videaut vestra hona opcra ct celehrent patrein vestrum hunc in cuelis.
17. Neputciis, quod cgo vcnerira abrogarc Irgem aui profctas; non veni ahrogare. sed pcriicere. 18. Au-ru
eniin dico vobis. usquc dum perit eo-luui et lerra, iola unum aut una liura huii perilde lego, donec onine fil.
19. Veriim qui nunc abrngal iiuuiii pra.'ce|iloriim hoium mininiorum ct duceal sic homiues, hic iuiniinus m>-
miiiaiur in rcgno rcelorum venim qoi facit ci doceat Bic, hic magntis nominatur in reguo caeloruin. 2)1
:
l)ico enim vohis, quod, insi plus ftt vestrx justilise, quaui horum scriharum et Faiisxorum, non quidein ve
ANNOTATIONES.
Ill, 11. Ilune versnm et v, 8, qui in cod. Arg. non II. X div. — liuleip] utrum sic, an Uuyeip, quod ediu.
leûnlur, ex lihro, qui a Massmanno editus Skrireint hahent, in rod. Arg. scriptum sit, liodie distingui nou
aii uggeljmis piirli iolianuen inscribitur, addidimus. potrst-, nos ciiin G. (Ulfil. illuîr. append. p. 50) p>x-
Ilic prior versus cilaius esl Sk. p. 14 (t2). tn — — lulkniis liutcip, quod pro liuhteip (Cor. I, iv, 5)errore
daupjn]] gf. oiiin., ilrinde Goth. ° tl; fiErovoiav, qund librarii scriptum esse, ille recte dicere -.idetur, vid.
in locis parnllelis (Mc. i, 8; L. m, lu; J. 1,26) gp. vs. 16 liulujii, adde Cor II, iv, 4 liuhljai, vs. 6 liuh-
eiiam oniittoi.t; eadein verha M. iv, 13; Mc. n. 17 et tida. Suigul.!' iillei se librarii negligenlia sxpius oinis-
apnd f.oth. et apud quosdam gr. desi>lerantur, iAj — sop siiul. /i ipsuin Mc. quoque xy, 58 als pro alhs, L.
scc. eg" ° gr. nuin. —
analweivands\ nie inflecirns. vi, 12 paiivakands pro pairhvakandt, vi, 17 et vni, 4
gr. omn., videlurex Mc. i, 7 addiium esse (cf. ad hiuina pro hiuhma, i. vi, 12 drausnos pro drauhtnus.
sivn, 42). —
andbinduu —
u} solvam corrigiain calcci — pamma ] H. pamna. X
rjns, gr. uinu. t<* OjrotS/iuaTa (3a<TTa<rat. /"'"} vero, — v, 16. liuhijni] II. X Hughljai.
" gr. nmn. —
veihamma\ Ull. r. edd. " r.ui -vpi. v, 17. ik\ rgo, ° gr. omn., B. X "i- —« «* aeiu
v, 8. II C versus priiuiini cdiius in /i/i/.r parlium jau] J. Sl. -j- ei qam.
iuedilarum ipecimine al> Ang. Main rl C. 0. Caslillm- v, 18. jah] II. X an - — altata vuirpip. i. Si. B. ,*
n.ro edilo pag. 24, siunc repctitur Sk. p. 26 (48). — alla gavnirfiib. II. X—
i
atia lovairpip.
nm/«;;,ii} legunlur deinle auk fmn qap (cnim aulein v, 19. sah] pr. Z. sa; C3eleru.nl ° gr. oinn. —
duii), qu r ah auctore hnjiis o, eris. ul vei ba Seriplu- piudangnrdjai] II. div. X —
sti«J sec. Sic, ° gr.
raisacrx cum suis cohxrcreni, addita sunt. v, 21). ni pau\ edilt. X
j« l —iivaraiios yaraihuini, -
v, 15. Prinfjpjum coruni, qua- conservaia suni in 1 gr. CaUerum Ulf. * rlilo-j.
coa. Arg. —
hikarnastafian] i. Sl. -: hikarnaslapin,
.'
NBUOMIH ll.Fll.ANA VEtiSiO. ro«
21 tn '
f > nt |iiudangardjai himine. hauside.lu|. [.aici qihan isl |>aim airizam. ni matir[>i jais. It.Ii saci maurbreib.
22 skula jir[)i|. sl.inai :.|>|>au ik qifu izviv bntel wattih mod.igs br«[>r seinfiinnia svare ikuls vair|. ;
|. stauai.
i|> s;ici (|i|<;|» br..|.r teinaiunia raka skula vaiij.i|> gnpiu.[iai. :>)i{>.iii saei qi[>i[> tlvala. skula vairbib in
23 pialnuu luiiius.j.baiun bairaisa bi fjoin ilu hunilailadajah jainargamunei> balci brcbarbeinshabaip
21 wa bl [xik. aflei jaiiiar [xi j;iba fieina in udvairbja hunslastadi.s jah gagg fjmbis gasibjon bn.J.i {><i-
25 n .nniia jab hibe Btgaggnndj stbair [io giba [icina. sijais vaila bugjanils indastauin beinanuna spraulo.
uud palei is iu viga mifi inini.i. Ibaj wan aigibai |>uk sa andasiaua itauln jib sa siau.i buk aigibai
26 indbahla. jah in k.rkara galagjsta. ainen r|i[>a pus. ni usgaggis [ainbro. unte osg.l.is |»in minliistsn
87, 28 kiniu. h>uside.l..|> [>nici qipan isi, ni bnrinns. appan ik i|i|.a ixvis piiei wazuh saei saiw.p qiuon du
2'J luitOU itOB. ju gaboruioila ixai in bairiin seinanima. >|>jabai augo [tein |>.ua laibsvo marzjai [)iik. ...-
Itagg iia |th vairp af [>us. b.lizo isl auk |.ns ei fraqisiuai ains li[>ive peinaizc jab ui allaia lcik [>eiu
50 gadriusai iu gaiainnan. |ah jabai taihsvo beina handus ntanjai bok. aftuil bo j >h vairp af fms. ba-
31 litO Itl aiik [.ii3 ei fraqisluai ains bpive beiuiu jab ni allata leik Jicin gadriusai in gaiaiunan. qi[>a-
32 uuti ban ist paiei mnll saei afletai qen. gibai i/.ai afstassais bokos. i[) ik qi[ia izvla paiei wazuh
iaei afleti[> qen seina inub iairina kalkinassnus. t:uij :[. [> > liorinun. jab sa ixc af ati.la liugai[>. borino[>.
".".
tflra b.ui idedup |>aie: qiban ist [>aim Biriiam. ni ufarsvarais. >b usgibais fraujin aipaus pcinans.
51, 55 ibban ik q.pa izvis ni svaran allis. ni hi hiniina. unie siols islgnps. nib bi airbai. unte folubaurd ist
56 foiive is. iii 1 1 bi iairusauliin.ii. unte banrgi isi [>is mikilins piudanis. nib bi haubids peinamma svarais.
57 unie ni magl ain lagl weit aippau svari gataujan. s )...[.[> ..n vaurd izvar. ja ja. ne ne. ip pata
INTERPrtF.TATIO.
nitis iii 21. Andisiis, qnod diciuin est biu maioribns

regnum cuelorum. ne occi.las; veriitn qui occidit, :
reus tit iudicio 22. at ego dico vobis, quod quisq <c iraius frain suo temcre reus lit judicio; veruin qui dicil
:
frairi sno raka! reus fit concilio; ai qui dirit f.iiue! reus fii in geenuam ignis. 83. Si igiiur feras munus
:
:
l.tuii) ad aram et illic recorderis qnod fraier tuus babel aliquid cohlra lc; 24. reliuque illic baucobl .lionem
iuain in pra-seniia ira et vade prius (e-reconeiliare fratri tuo, et poslhac accedens offer banc donaiioneni
luani. 25. Sis benc volens advcrsario tno propere, usque duui es in via cuin co. nc quandn uaJ.it (e bic ad-
versarius judici et hic judex le tradai conuiieiitariensi, et in carcerem ducaris. 20. An.eii dieo liln non exis
illinc, donec reddis hunc minimum obohim. 27. Audisiis, quod dictum est ne moecberis; 28. at egoilico :
vobis, i|iiod omnis qui adspicit mulierem ad conrupiscendam eam, jam moBrhalus-cst cuio-ea in corde suo.
2!). Veium si oculus tuus hic dexlcr soilicitel te, erne eum et projice a le; melius esi enim libi, ut perdaiur
unoui uieuibrorum luorum et nnn lotum corpus luum ra.lat in geennam; 50. ei si .leura tua manus sol-
tibi, ut pcrdalur iinura membrorum tuuru n ei i.on
lic :el tc, abscinde hauc el projice a te; niclius esi enim
loiiini corpus tiiiin) eiidai iu geenoam. 51. Dictum auiem est, quod omnis qui repudiet uxorem, det ei dr-
TOttii libros; 52. verum ego dico vobis, quod onmis qui repudiai uxorem suam sine crimineadullerii, facil
banc nUBcbari; ct hic qui repudiaiam ducit ii.-ni.itriu.ouium, mcccbatur. 53. Iterum audislis, quod dictum
est his majnribus : ne pejercs, verum reddas domino jurameuta iua; 54. at ego dico vobis, non jnrareom-
ninn, non per eoelum, nam sedes esi Dci; 35. neque pcr terram, nam scabellum est pednin eju>; nec per
Jerasolymam, nam civiias esi hujus magni regis; 36. neque per capul luum jures, nam uou pots uuuir.
piluui album auluigrum reddere. 57. Sii auiem verbuni vcslrum sme, sane; miiumc iniiiime; verum boc :
ANNOTATIONES.
v 22. skuU] pr. Scbni. «( teuta. quipan uhpan; nam «A est parlicula eneltica, non
v' 23. jutnij II semper gabai. aibr] sic cnrl. X — prnclilica, vid. Grani.; hunc errorem periniiliis locis
Ais!; Ihrii conjectura bair, neque Zahnii libr

nequ Z. quoque admiltit. inoxi.A] tod. Arg. wa R— X
ili>ua qn:e recipiaiur, quia ulrumque verbum aurio- waiuh; sic sacpius sjrllaba; in lineae amecedeniis l.i.e
liiaieeicl; uncgiba babel, qu > se commcndei, eiin) scri|>t*, ab imtio sequentis repetil* sunt, vid. ad L.
y>ti«. non peitu, quod giba postulal, in texlu scrintom i, 65. i. ix, 41- — orn] Ulf. ° «OtoO c. cod. 6 (uii
Ml. Vncem aibr duhix oi iginis et signifiealionis Grim. SrhohnU nolai).
quonue i, 4i. sq. reiiiniii postea auiem HM. |». 25 ei ;

v, 52. ta ue] ?. -i- ta iiei; Hz. ex corr. X <"'«,'
Gr. I, 43 i3 edil.) iibr conjecrt, quod etiam Ktt mul- 'L. h. I. et vn, 15 recie div., sed Mc. it, i > jo.
ler HLZ. 1838 n' 22» (in censnra ediiionis nosir*) v, 53. i.i ufartvarait] i. Si. B. 11. «iu farsrarait. X
legcnduill esseetislimal, sed vid. ad Ctossar v.Mbr.
— usj/.fcaij] St. X
utgibas. (raujin] —
cod. Aig. m
locis, ubi non de Doo aul Jesii senno csl
v 2» anJutirpja] II. andmrpja. «— BOtiijonl le X —
eiceplis i:s
xvi. 13; J. iv, 15) scmper
reconciliiie, gr.Omn. 8i«>i«/r,9«. a.tairl II. X'li ( - (•*• vi, 21; xjvh, 63; L.
scril-ilur per notam /in (sic eliani /Snx, fan pro fruu-
l*k\ * gr. 0010.
v, 25. (iiyitui
v,' 26. mifMiKaa] minimum, gr.
mmi. irz*nn, qua- ;'iHJ, quam i. Si. B. H.
fraujun), X /"<"••" su» 1 '"' e f~
propler Sch. Ullil.nn in suo libro uiyjv-ov legisse preiaii, rcctam aique iniegiam formam primus resii-
•usuicaUir; forlaase Goihus falao vertit, quod quidem luil Gordon. p. 51.
non semel lanium ei ae.i.lit. v, 34. «,h/>*I editt. 9°l>*< »• Jp- CaelerumX X
v '•"J baUi\i Sl. * pana. — usiiagg)
Sclun. i-' cliliones semper bnua uop, goptt, (tc, uiunttir :
aftiosg
•
cuJicis Arg. le. tiniicni esse falsam pro us- Maresch. p. 4u8. Gord. p. 52 I. et ih. ««/), fl«/>s scnln
tiiua iam Grim II, 190 '
rocla noiavil. lu codice ra- meriin jusseruut, vid. Joan. x, 3i, ubi sme m.ia gud»
qua re fo.iaise einen.laiio nidicatiir.
Mii.i ett a,
— legilur; sic seinuer eiiam Gasiill. iu edilione eputo-
godrhuatlZ. pra-f. p. «IV absuule conlendil Golhum larum recie ded.t.

fceisse tnm pio &>»»0«, ICilicet Lllilam habol pro in v, 35. /.iiiuuiiij] II. > piudanin-.
lernreic verborum gnceoram lanaeissuno; at cf. n, v,56. y.nau.iiMJ II. X gataugun (sic v. 4,).
(aoceperunl) =« iniâi, el alia. v, 37. tijaip-pun, i. *, »./ aippan, B. -i fjai p*n,

i emdnmum
v 50 fWatulSt. iM />eiii/uc. — oatiriusfli] II.-: 7. y tiiatp pan, II. * i«.u> /wu, Sch.n. * «/«>
i
' />/«un. \eram hujus fol.uaj iiaiiuai.. iiullus inl.r.r."
rjj 4r| ;
perspexl, Z. cualu se eaui pulal ex Ji)ai -h-

v 51. qipaiwh /<m] J. S'. 11/. Bli h»0 ub.quc £ luni -'1
filii MATTII.EI S V, 58— VI, b. 502
08 managizo fiaim u6]).ii)ima ubilin ist. hausidi-dub bslci qiban i'»l. ango und nugin j;ifi lunbunnd tuubau.
39 iji ik (|i(i;i i/.vis ni andslandan aiii* bamnia unseljin. akjibai was [> ik stautai bi laihsvon [«ina kiiinii.
40 vandei imina jali [>o anbara. j.ili |) innia viijandin m (> [ms slana jali paida beina nimati. aflel iinina
4!, i~l jali vaslja. jali jibai w.is buk ananatdpjai rasia ana. gaggais imb imma tvos. bamma bidjandin [>.ik
45 gilais j.-.li bimina v Ijandin afpns leiwan >i> ni usvaiuljais. hausidedub [>atei qiban isi. frijos newund-
41 ja» beinani jali fiai-> fiand [>eii;ana. abb.111 ik qij)? iexis. fi!j<>b fijands izvarans. biubjaib bans vrikan-
45 dans i/.iis. v.iila tauj.iib baim haljandam izvisiah liiilj;ii[> bi baris us[>riutandans izvis. ei vairbaib
Minjus a;tiiis izvsris [iis in liiminam. tinte sunnon seina urrannei[) ana ubilans jali godans jali rgneiji
4G ana garaililans jali ana inviudaiis. jabai auk frijcb bans frijondans izvis ainans. wo mizdono liabaib.
47 siiu jali [>ai biudo baia samo taujand. jali j.ibai goleib bans fr jonds tzvarans batainei. we managizo
48 laujip. niu jah motarjos [>ata samo taujand. sijaib nu jus fullalojai svasvc atia izvar sa iii liiminam
m, 1 fullaiojis ist. alsaiwib armaion izvara ni taujan iu andvairbja mannc du saiwan im. aibbau laun ni
"i babaib fram attin izvaramnia bainma in bimiuam. ban nu taujais armaion. ni haurnjais faura [ius
svasvc [lai liutans taujand iu gaqumbim jali in garunsim. ei haulijaindau fram mannam. amen qiba
5 izvis. andnemuii mizdon scina. i|i[)iik taiijandan armaion ni viii hleidnmei beina.wa laujib taihsvo
4 beina. ei sij.ii so armahairtib* [>eina in fnllisnja iali atta beins. saci saiwb 111 fullisnja. usgilii[> [nis in
5 bairblein. jab. ban liidja [>. ni sijai[> svasve bai liulans. nnte fnjond in gaquin[)im jah vaihstaon plapjo
6 slandandans bidjan. ei gaumjaindau niaiinam. ainen gi[)a izvis batei haband mizdon seina. ih bu [>au
bidjais. gagg in h< [ijou beina jah galukands haurdai [>-'inai bidei dn attin bcinamma bainma in
INTERPRETATIO.
pltis hisex boe malo esl. 58. Audistis, quod dicium est orulum pro oculo ei demVm pro dcnic; 59. vc-
:
ruin ego dico vobis, non resistere oinnino buic malo, sed si quis te perculi >t ad dexlrani tuam nialani. off-r
ri etiam lianc atlcram. 10. Et hnic volenti euni te judicium ct pallium tunm toltere, permilte ei eliaui tu-
nicam. 41. Et si quis te cogal miliare iiiium, cas cum eo duo. 42. lluic oranti te des, et liuic volenti a le
mutiiaii sibi, ne ave. laris. 43. Audisiis, qtiod dictum est : anies propinquum luum et oderis inimicum luuw
44. at egn dicovobis : amelis iiiimicns vestros, henedicatis liis perse<|uentibus vos, bene faciaiis his odienti-
lnis vos cl preccmini pro his calumniantilnis vus, 45. ut fiatis filii patrisvesiri hujiis in ccclls, nam solcui
suum oriri-facit super malos et bonos et pluere facit super jti-ios et super injustos. 46. Si cnim amatis hos
aniantes vos solos, quam merccdcm babelis? nnnne eliam lii aganorum boc ipsum faeiunt? 47. Et si sahi- 1
Utis lios amicos \cstros tantum, quu plus fjcii is ? nonne etiam porlitores hoc ipsum faciuni? 48. Silis igi-
lurvos perfecti, sicut paicr vesier h:c ii coslis pcifectu; esi. vi, I. Curate beneficium vestrum non facere
in prasenlia hnminuin, ui videainini eis, ali.iquin mercclem non babctis a patre vesiro lioc in coelis. 2. Cuni
igitur fajias benelicium, ne c.tiiu canas anie le, sieu: hi siinulatores faciunt io conciliis et in viis, ut cele-
breniur ab liominibus; amen dico vobis a ce; eruni mcrcedem suam. : 3. Vcrum te facieniem lieuefkiuiit ne
sciat sinistra tua qu d f.u iat dextra tua, 4. ut sii licc bencficitnn tiium in abscondito et pat< r tuiis.qui viilelin
abscondimni, reddit tibi in aperto. 5. Et cutn nreiis, ne siiis sicut lii simulatorcs, nam atnant in contiliis ci
angulis plaiearuiii stantes orare, 111 observcniur homiuibns; amen dico vobis, quod habenl mercedem suam.
ti. Veiuui tu, ciim oras, vade iu cubiculmn tuum ei claudens januam luam ora ad palrein tuum hunc in
AN.NOTATIONES.
pen vcl appan, quod synaluephes genus Cum appnn <rou<rtv unaj xai Tzpuitvyjatii xi-rrip rtiv iTtnfJiaôiirui
maudiluni est; aliqnid veri inest in allcra il a opinio- uuSc lia ncc opus est verbo vrikan novam significa-
ne; Schin. videttir alitpiid desiderare, qu>>d punclo tiouem tribuere, quam ejus elymon respuil, nec cimi
posiio iudical. Kes autem ili s^ habel : u/i parlicula Rw. fraqipandans pro tnkandans coiijicerc, cf. ad L.
eucliiica ciim vi qnadam copul.itiva at> iuilio scnlen- 111, 44.
liirnui vcrb s anueclitur; qii"d si ea vox , cui anne- v, 45. ana} lert. super, ° gr. omn.
ciilur, iu vocalem longam aut diphthongum desi it, v, 4G. ainunt\ solos. ° gr. omn. —
piudo} pagauo-
:id vitandiim hiatuni u particulx oinittitur; nostrn loco rum, pr. rtlSiyat.
igilur sijaili pro sijaiuh (uli vitjauli [Cor. I, xi, 5], sii- v, 47. frijoudt]amicos, gr. uSdfoug. laujip] H. —
maih, puih, al. pro viljau uh, sumai-uh, pai uh); sin X taugip, iui vs. 36 et sxpius. motarjos] p rtilo- —
vcro bievis cst vocalis lenninalionis, ca ipsaabjicilur res, gr. £i5vi-/.ot. —
haia samo} boc ipsum, gr. o0t&>.
et inlegia parlictila h/« ad.lilnr (J. vi, G4 vt»l»ft. L. v, 48. futlulojai} H. uiriuii'[ue >f div. ollaj II, —
vn, 6 iddjuh :i\. pro lissa uh, t 'dja uh). Deii.de illud X attali. tniar Z.— **ar. X
h gxpilis subsequenli roasonanli assimilatur, cf. jan- vi, 1. aininion] Si.
—
ar»ifl/un;cxterum gr. X oWw
«i xxv, li;jag gabairaidau i. 111, 4; jns-sa M. xwi,
71; mm *i;'ai L. w, 16 et potissimum sumuip-pan M.
mivuv.
tairpga.
andiarpja} St. X ondvairpia, H. X ond-
— hauhiamdau
—X X hauh,
xxm, G7; J. xi, 46, paifj-pan Itom. xil, 4. Frequen- vi, •». ei] II. ° fram] II.
lalur ca lignri in epislids, vid. Mssni. Sk. p. 00. jainda ufram. flnrfneniiiii] II. <!iv. uti sipiu-.
v, 39. £.//)»] omnino, ° gr. mn., solus Piolem. ap.
1 Z. •]• siai.
vi, 4. tij i\ peina] gr. anteso. — ful-
;i(
—
Epiplian. ILcr. s. ">3, 6 lestaole Millio oX<af habel.— /isn;u] pr. cod. Arg. f"thsja. X
fulhsnju] sec. lilf. —
imse/jiti] li. X
uiisrlgin. —
taihsvou} II. '^taishvon. ° vjxo; c. rodd. el verss.
v, 40. s/«ua| Sl. slava. X vi, 5. bidjaip sijaip\ oretis — silis, gr. irpotreu- —
v, 42. jah\ S\ ><•' X yjn —
eV/i —
jah) sec. l'lf. <> f». -- plapjo] cum m
v, 43. fiais} St. >' litis. —
neidttntf/uu] II. div. X niilla gerraanicarum linguarum boc verbmn invenia-
v, 44. Falluniur Criesb. et Mill. opiiiaiilesGothuni tur, Ulfilas ex graeca muluasse videtur nl.x-â, cain-
xa< <5to>/.ovT'.iv vua; oiuisissc, nam ea verbis juh vri- qne ob cau-am platjo scnbendnm csse pniamiis.
knndans inis reddidil; p -liiis in suo codice lcgii el vi, 6. galukands] i. St. X galauk nds — haurdni
secunduin eum venii : &-/airar; rov; i/Jipou; vpiiv, Zabnii conjectiira paardai non nccessaria psl, v <l.
t'Aoysizt toJj SiuxovTa? Ouaj r.akoi; ro!£:TS TOt; tu- Co r . II, II, ii.
ra ciBi.ioiiiM ulfilaka u.usio. jw;
7 (ullibii) i j ili atlabaint, i.ni aaiwib iit fulhsuja. lugili [• [hii in bairlitein l>iiljai. JunM')i Jian nl DluvaonK
K iaib IvaiTC bai piudo. |>tigkei|i ini atik fii iii OIUTBUrdelil sc 'u.ii andliausjaindau. ni gali-jknp im n :n|i.
vail ank atla uvnr. [>iz i ]ui panrhup. i.ui.|m/.-i jns li iljai|> in.i. sva iiii bidjaip jus. atta ui sar |m 111
IOIiiiiiiii.ini. Ttibnai nano beiu. q<nai piudinasau» beiiut, vahbai vilja beins sve In binilna Jah aua
II, [' airbai, blail unuram bana uoleinangifuaa bhaoiadaga jab afleiuntbilei slulana tijaima btuto
13 jali veis afklatn [ia iii skulaiii uusaraini. jali ni hriggais iiiis in fraisluuiijai, ak lausei uns a bam-
II m.i ubiliu. unte peini ist |>iudangardi jab iualits jab vu [nis in aivins. anien. unte Jahai aHetifi
l,i luaunam mieudedeins ize. afletip jab izvi] alla iavar aa ufar binibunn. ibjabai i.i aflelip mannam
iii misaadedina ixe. ni Jiau aiia iavar afleiib mbuadedina itTaroa. a|)[>an bipe Rtistaib. ni vairpaip
svasvc [iai liulsns gaurai. fravardjand auk andvairpja aeina. ei gasaiwaindau mannam fasian-
17 dans aineu qiba izvia [>atei mizdon scina.

andiieoioo ip bu faManda salbo hauhip pein jab
13 iinij.i |)eina pvali. ei ni gataiwaiiau mannain fulanda ak aitio beinamuia pamma in fulbsnja. jab
10 atia [lenis. uei saiwib ui fulbsnja. utgibib [>us. ni buzdjaib uvia busla ana airbai. parei m«lo jab
20 nidva Iravardeip jah barei piulmi ufgrabaod jah blifand. i[i huzdjnip izvis buzda iu himinvpuei
21 nili malo inli uidva havardcib jali parei piubos ni ufgraband mli -liland. pirei auk ist buzd izvar.
82 |>aruli isl Jah bairlo izvar. lukarn leikis isl ango. jahai nu augo pein ainfaip isl. a'lata l.ik b'in
23 liuhadein Tairp p. i[> jabai augo [>ein unscl ist. allaia leik pein rii|izeiu vanbib. j >bai nu liubap pata
2i in [nis riqix ist [>>ta riqii wan fllu. ni manuamag Ivaim fraujamskalkinou.uotejabai lijaip alnaoa. jali
ji.ji.ii au.i friji.p. aibuau aiiianuna ufhauscip. i[> anparauima frakann, iii magup gnpa skalkinon j li
25 m.iniino-iiii. duppe qipa izvis. ni maurnaib saivalai izvar.i. wa maijaipjah wa drigkaip. nih leika
26 avaramma. we vasjaib. oio saivala mais i t rodeinai Jah leik vasijnm. insaiwipdu fu^lamhim ni-. pei
ni saiaod uib tneibai d u h lisand in banslins. jah atta izvar sa ufar himinam fodcip ius. niu jui
IlNTEKPRETATIO.
abseondilo, paier twis, qui videl in ahscon litnm. reddil lilii in auerto.
et 7. Oranies auteni ne niult.i-
Inquamini sicui hi pagaunrum; videlur eis enim ut in miiliiloi|iii» suo exaudinniur. 8. Ne similes-sitis
i.îtur his, scit cnim paler vestcr cnjus toi indigclis, anlequam vos oreiis eum. 9. Sic igilur oretis vos :
pater nosier lu in ccelis, sanctilicelnr nomen tuum, 10. veui.it regimm timm, flat voluntas lua, ul in eodh,
r-iiam super lertra; II. panem nnstrum liune quoiidiaoum da nobis bodierno die, 12. ei remiue nobis,
iinod rei sumus, sicut eiiam nos reraittimus his debitoiilius nnstris, 15. et nc ducas nos in lentaiinnem,
sed libera nos ab hoc malo : nam inuni est regnum et potentia et gloria in sxcula, amen. f l. Nam si
liMniunis homiiiihus peccata eorum, remittit etiam vobis pater vc-ier hic gupcr co?lis; 15. verum si
iniii remillilis hnmiiiibus pecraia eorum, non iiuidcm pater vesicr remiitit pecrata ve-tra. 16. At quando
jcjunaiis, ne fiatis sicui hi simobv.ores tiistcs; permutant euim facies suas, ut videanlur bomiuibus
iejunantes; amcn dicorohis, «jnod acceperimt mercedem suam. 17. Terum lu jejunans unge caput iuum el
f.ii iiin luain lava ; 18. ui non videaris hominibus Jejunans, sed pairi tuo buic in abseondito, et pater inns,
iiiiivid<tin abseonditum, reddit libi. 19. Necollixatisvobis ibesauos superflerra, ubiiineaet a?rngo perd.t et
liiii fures elfodiunt et furantur. 80. VerumcolligileTi bis thesaurosinicel", ubincqnetinea, neqiie .Trnôpcr-
il t ei ubi lures non elTodiuni neque furantur. 21. l'l>i enim est ihesaoros vesler, ibiest etiam cor vesirum.
°t. Lucerna corporis est nculus: si igitnr oculus tuus claru- esl. lotum eorpuj luuni lucidum fit; 25. ve-
ruiii si oculus tuus malus esi, toium cnrpu. iiiiini tciiel>rosiini fit; si igitur lumen boc iu te tenebre suni,
hae teuebrje quam mulix ! 2i. ISnn bomo pntest duobus dominis scrvire; nam si odil unum, etam alienini
:-.inat; aut uni obcdil, verum aiieium coutemnit non polcst s Deo servire et maiiimona1 . 25. I.leo dico vobis,
:
ne soiliiiti silis animx vestr.r.quid edatis el quid bibatis, neque corpori vesirn, quo vesiialis; nonneanima plus
r tcibo et corpus vestibus? 2l>.Vidcte ad aves coeli.qiio.i non seruni neque metunliieque eolligunl iu lunrea.ei
paler TCSler h.c super coelis al.ieas; noune vos (Yide paginam sequenlciu.)
ANNOTATIONES.
vi, 7. Liiljandaiisufj-pan] edilt. >, birfjaiidani uf>- est nam si odit allerum, elium atterum diligit. In
:
han. loco parallclo L. ivi, loetiam a gra:co differl ifjotb.,

vi, 8 jus] pr. vos, gr. nmn., II. >' jus, ulsxpius vid. ad h. I. —
fijaip ainana } ] gr. omn. ufkuu- —
— f»urpi*ef\ H.
.
rypro;'. )»( diT. iei/)] obcdit.gr. omn. avQiZir«f, Ulf. fonasse legil
vi, 9- -13. Oratiu domiiiica sa;pi.:s, sed niale repe- vjtot«?£t«i, ei cnim vcrbo respuudel ufhouijan L. u,
i. a in libiis varii argmneuti, e. g. in Anonymi libro 51 ;x, 17, 20; Rom. xiii, I. ip] veruiu, pr. nnin. —
le iilteris el bngua Gifcirum, quem edidil Bonav. •/•«;, pro nua grxca voce gotbicuiii i/> eii im aliis locis
Vnlran.. GiSieri Itragure I, p. 110. Adelungii Mi- in enni.iiatis adversaiivis ponit.r ( Mc. x,42; sv,
ihriaalell, p. 182. —
pu\ lu, gr. o, vid. ad L. vi.20. 15; cf. xv, 51).
vl, II. iinhinan\ ea vox, Adelungio I. I obsi urae vi, 25. inatjaip 1. ^ mahjuip. \
si^nilicatiouis esse visa, comparanda esl cum seitîns vi, 26. ni/i; pr. Z. -»- nih. sneipand \i. Sl. B. — X
or. II, xi, 28 =
o z«0' utiscv; significat igilur quu- sneiand 15u. II. sneidhand. X tnaine o/>ri:uw5 —
<
—
. ]
iidianum. himmn duga\ ediit.

—
j I. X (vide i|ua? de b. I. ad Gal. n; 6 nionuiinus sic in
cod. Arg. legitur, quami|uam lilleia; B*M legi nnn
i
vi, 15. unte ainen] ° gr.

vi, 15. iii fiau\ cdilt. >, jcl., nam fiau pcrlinet ad possuut II. ;
X
mais veapriians. Inlerprelcs lectio-
\ erbum O/feti b. uem codicis Arg. merito labemes rorruptam, alii
vi, 16. sniisre] Z. -s- «re. —
fravnrdjnn 1] i. St. )«( al am conjeciuram proposuerunl Gord. p. 54 mui» ;
froMlirdtMd., II. X fravaidjanu. —

jasniuatm/rnij tnir fiitans 7.. inttis ivcruifiaiit, piobante Scbin., uli
,
i. St. > (Kii/MiMiii/mi. viiUlur, et .Wackernagel Ueuttch. Leaatnea I pral.

vi, 17. haubip pein\ 1 gr. omn. p. xxin llw. Gtots. p. "7 vulgaiam dcfendii, s.«l
;
\i, 20. Iiuzdjaip] St. *•<* 'J a

'P- X l"' d wiire sii, nescire se faietur goihicam f..riium ;
vi, 24. ui.iejiib.ii nam si, gr. omn. n yelr., qiiuiiiob

\ rsse '/.. Gljss. p. 178 recte uegal. Noii dubium e»i.
icin puiandvj est llpbilas leguse rf 7«^, ct tenatn qnJn niMatrou illa lceiio librarii aef llf«ntia ort»
— i
£05 MATTHjEUS VI, 27 — VII, 2". 506

_7 ir.atsvc abrizans sijujj baitu, i[> vtas izvara maurnands mag ana.tik.u ana valistu scinaua alcina
28 aina. jali lil vasljos w.i saurga [>. gakunnaib blomans haihjns. waiva vabsjand. nili arbaiiijand iiiii
29 spinnand. qijmli ban izvis balei nih saulauu on in al'aninia vul[>au seinamma gav.sida s k sve ains
10 [>ize. jali baude [>aia Invi haibjns liinuna daga visando jali gislradagis in anlui galagih gub sva
51 v.isjiji. waiva' mais izvis leitil galauhjandans. ni manniaib nu qib >ndans. wa maijaiu aiji[i:>u wa
32 dngkaui aijibau we vasjai all auk paia biudos sokjand. vaituli bm aiia izvar sa ufar himinam
vii , 12 Jiaiei {jaurl.uji — . . . jaii.a t/.vis nians. svali jab jus laiijaib im. Jjaia auk ist viloji j >h praufeleis.
13 iimgaggaib Jiairli nggvu. daur. unie liraid daur jah iiiiiis vigs sa Lrigganda in fralusiai jah managai
1 i sind [>:n inngaleiji iiid.ins bairli bata. wan aggvu [>aia daur jali braibans vigs sa brigganda in libai-
l.'i natjab favai sind bai bigiiand>ns bana. alsaiwib svebaub faura liugnapraufetum baim izei qimaml
Hi ai izvis in vasijoin lanibe. ij> inn>J>ro sind vulfos vilvaudans. bi akranam ue iifkunnaib ins. ibai
17 iisanda af buinium venabasji aibbau af vigadeinom smakkans. sva all bagme godaize akrana
18 goda gataujib. ip sa ubila bagtns akrana uliila gaiaujib. ni mag bagms bii>bcigs iikraua iibila gatau-
49 jan nib bagms ubils akrana b nbeiga gaiaujan. all bagme ni taujandane akran go I nsmaitada jafa
£0.21 iu fon afagjada. bannu bi akiauam ize ufkunnaib ins. ni wazuli sai-i qibib mis. franja frauja.
22 inngaleib [> in {vudaugardja biniine ak sa taujands viljan aitins meinis bis iu lnin nani. m: nagai
jainamma daga. frauja frauja. niu beiuainma nainin hraufeiideduin jali bfiuaumia
qiband ntis in
23 namiu imhulbons nsvanrpum jali [»• namma namin malitins mikilos galavidedum. jali [> m andhaila
24 iin batei ui wanliun kun[>:i izvis. afleibb fairra niis jus vauikjandans unsilijana. wazuh nu saei
liauscib vaurda meina jali tanjib [io. galeiko iua vaira Irodamma. saei gatimrida razn sein ana
25 siaina. jah aiiddja dalab rign jah qemun awos jab vav.un vindos jah bistugqun bi bamroa
INTERPRF.TATIO.
magis poiinres Verum quis vesirum sollicilus potest addere ad sialurani suam ciihiiuiit
estis liis? 27.
iiiiiiiii ? 28. quid solliciti-eslis? considerale flires cainpi
Kt de veslibus q»oinodo crcscuiil, neque ,
laboranl neque nent. 29. Dico autem voliis, quod neque Solomon iu lola gloria sua ve-tivit se
ut unus horum. 50. Et si hoc fenuin catnpi hodierno die exisiens et eras in fnrnace positum Dens
sic vestii, quomodo magis vos parum credcnles? 31. Ne snlliciti-sitis igitnr dicenies. quid ediinus aut
qiiid bibimus aut quo ve-iianiiis; 52. omne eniin hoc pasani qnserunt ; scit autem paicr vesier hic
su|ier coelts, quod iodigeiis vn, 12 — —
(fac)iant vobis lionunes, sic eiiam vos fariaiis ii<, hoc. cnim
esi lex et profetir. 13. Iuiiaie pcr anguslam porlam, natn lala poria et spatiosa via b.ce fi-rens in perni-
ciem ei mul sunl hi ingre>iic .ic per hanC.
i 14. Quam angusla hsec porla el loria.via liree fi-rens in vitam
et pauci siuit lii iiivcnienles hanc. 15. Attendiic vero a falsis-profeiis his, qui veniuiit ad vos in vesiihus
ovium, vcrum intriii-ei us sunt lupi rapientes. 16. lu frueiibus eoruin cognoscaiis rns; num colliguntur a
spiuis uvas, aut a liibulis ficus ! 17. Sic omne arbarum bonarum Iruclus lionos fai-it, vcnim Iwc mala
arbnr Irucius malos faiit. 18. Nmi polest arlmr bona fnictus malos facere, neque arlioi mala frocios b mos
faci-re. 19. Oinue arborum non facienliuin fructum bonum exciditur ei iu igue tionilnr. 20. Ergo in fru-
ciibus eorum cognoscaiis eos. 21. Non omni*, qui dicii uiihi : Domine! Domine! ingreditur in u-.nnin
cie oruni, sed hic facien^ voluntalcm Patris mei linjus in ccelis. 22. Mulii dicunt mihi iu illo die Domine! :
Domine nonne lu nomiiie valii inaii sumus el luo nomine dxmonia ejeciinus el tuo nomine vii tcies magnas
! >
jj-cimns ? 23. El lum conlileor iis quod non iinimam novi vos, abile procul me. vosoperantes iuiquilal m.
21. Uninis igitur qui au>lil verba mea el faclt haec, assimilo eum viro prudenli, qui a-dificavit domum siiam
siipcr pctra, 25. et ceeiJil deorsum pluvia, el veueruut aqu.e, et llaveruut venli, cl rueruut conlra lianc
ANNOTATIONES.
sii, et conjeclura ad meden<lum opus sii, nulla
cum vn, 15. t>ijj vigt ; cod. Arg. tigss ; prius
J
II. )s(
fac.ilior etverior ea inveniri potesi, qnam (iordonus autcm pendiculari ah recenli manu
illud s linea pei
fecil ; nam quod Z. addubiiai, tnnis cum compara- superinducta deleium est, quam viri docti litteram
livo conjungi posse, consiat nou solum Gra^cos et esse puiaruni; neque tamen negamus, illnin refec-
Laiiuos ftattmi ei pofius cum comparalivo ponere, turein, cujus inscitia linguae gothiraB etiam aliis locis
sed eliam Islandos (vid. Glott. Edd. v. Ileldr); dcprehenditur, vigis legciidmn esse existiinavisse.
aique adeo ipsos Gotlios ejusmodi pleonasmos sibi iiingaleip.~\ i. Sl. H. X ingaleip.
comolere, vid. Cor. II, vm, 22 wiai» usdaudozan. vn, 15. svepauh ] J. Si. >. tvepau, sic enim nus-
Nosiio autem loco accedil, quod Vulgala eiiam maoif quam, sed /iuk cum sve compositum sempe.r scribitur
p/inis liabel /laimJJ. Sl. —pa.ma. X —
addilo h (i. e. uh\ niale svepau olim scribcbatiir n,
— ;
vi, S7. ta/is(M] J. Sl. vahslm. teinana aleina] X 22 et 24. tiuqnnpraufelum] Sl. div.—-puim iiei] X
sic ci d. Arg.; ediil. X êman alltina. J. Si. Hz. J X
c( -> v 'd. ad v, 52.
Vi. 2S. taurgaip] i. St. B. II. X suurjaip. vu, 17. gutaujip 7.. galaujit.
\ X
vi. 29. vulpau] J. St. vulpu. X vu, 25. unsibjana ] banc formam corruplam esse
vi, 50. jak] pr. J. Sl. X j«l><"«- — gislrarfayit] jam G. 1 I.M. conieuderunt pro Gmdoni cnnji-ciura
1
;
«"ptov vux gislra, cujus radii in omnibus affinibus

; unsibjaia siispicainur legendnni esse unsibja ] sawazult
diileciis non cras, sed lien significai, videiur rrrore nu saei, eic; sawazuh quidem frequcns usus sennonis
iniei pretis posila cssc si qnis ex bohemica lingua ; gothici postulat, vid. x, 32 ; cf. Mc. ix, 37 ; i, 11 alia.
tegtra, cras, luendam leciio. em comparare et
a>! (qiiamquam dicilur etiara M. vn, 26 jah wazuh saei —
lllliiaio a culpa injuriaj vmdicare velit, cjus in me- J. vi, 45 wazi h nu sa — ). pro 6' ei vice veisa
JV
iiinnaiii vocamus Cor. I, xv, 52, ubi aZpiov =* du etiam aiiis locis librarii ponunl, vid. Mc. vt, 2; (f.
waurgina. —
uaita muis] qiianlo magis, gr. o'j ad L. m, 14.
Tro»ii nillo-j. vii, ii. vuurda nieinaj ^ gr. omn. h. I. el vs. 2(i,
vi,'ol. we i. St. | X "'"• cetcrum Ulf. utiooue loco ° TovTouf.c. codd.
vi, 52. all auA II. [ S- «//« «/.'.
:
G07 ItllU.IOIU U ULFILAKA VEfiSfO. .Vi8
26 runa Jaliiamina jah ni ga.lraut. untc gasuhp vai ina iialna. j:ih waxuli saei hauieib. raiirdi meinti
27 jili m laujib [>n. galcikoda inaiin ilv iI.imhi i. saei gatimrida rain sciu ana nialinin. jall aliddja dalab
rign jali i|rinuii awos 'ali valvoun vind .s jnh bistugqun bi jainanima razna jah gadraua jali vas Jrui
28, 29 is nukils. jali var[) |> m tislauh tesus |m vauriia. biubridedun n anageins ana luiieinai is. vas auk
viii, I biisjands ins sve valilufii liabauds jali ni svasve bokaijos. dalab [>an atgaggandin iinma af fuirguuja
i laistidrdnn afar imma lumjins inuuag.is. jah sai. inanna bruislill habaiidi duriunnndl iuvail i a
3 qi[iands. frauja. jibai vileis. magt mik gahrabjan. jali ufrakjuiiJl hamlu a tait k iinnia i| [i.ci.ls.
4 viljan. vaii[> brainl. jali suns braiu v:n[i fiala |>rutslill is. jali qa[> Tinnia iesus. -aiw ci iiiaiin ni
qi[>:iis ak Ragg. Ipttk lilbau ataugei gudjin jali albair gib.i. [mci anabau[i BinlCI du vcilvn.lijiai iin.
C afarub [> an !' •' ' iuiialgaggandin itmua in kafarnauHI diiuiuldja iinina liundafa[i bidjandl tna. jab
r
7 qibands. rauja. [> uinagus mcuis ligip in garda usliba barduba balvibl. jah q; |> du numa iesus. ik
8 qimands gabjilja ina. jab andliafjands sa hundafnbs qab. frauja. ui im vaiibs ei uflirolmeiu inngag
9 gais. ak patain>'i qi[) vaurda jab guliailnij) Sa blumagUI - ins. jab auk ik nianua iiu habandl ul
valdulnja mcinammu gadrauhtins. jab q<ba du [lamma. gagg. jab gugyib. jab a baramina. qiia. jah
10 qimi[i. jab du skalka mcinamnia. lavei|iata. jali laujiji. galiausjand-Jiaii icsns silclalcikida jab qa|> du
11 baiin afarlaisijand.ini. amcn qiba uvis. ni in israela svabuda galaubein bigai. abban q<[ia izvis [iaici
inanagai frain urruusa jab saggqa qiinand jah anakumbjand uiib abraliatna jali isaka jah iaknba iu
12 [>iud:uig:inl,ai biinine. i[> |>ai sunjus piudangardjos usvairpanda in riqis bata bindumisto jainai
43 vair|) |> grets jab krusts lunpivc. jah qa[> iesus [>amina huud >fad.i. gagg jab svasvc galaitbides va.rbai
4 i hus. j.ib gahailnoiia sa biumagus is in jainai weilai. jah qimands icsus in garda pailraus jab gasaw
45 svailnnn is ligandein in heiioui j.ili lUailok liauduu izoljafa aflailot ij i so leitn. jah urrais jab
10 andba.hiila iiiima. al anduiiuhija [>.tn vauijutiauiiua alberun du iiiiina dainotiarjans m >na aus jah
17 urvarp b.ms abmaiiS vaurda jah allans bans ubil habanda.is gahailida. ei u.-fullimdedi [> t.i gitnelido
1S | aith câian praufc:u qi[nudau. sa unmahlins unsaros usnam jah saubtins us' ar. gisaiwands [>an
INTEltrRETATIO.
donium illam et nnn cnncidit, nam fundaia crat super pctra. 26. Et omuis qu" audil teiba mca ct non farit
li.ve,assimilatur faomini Stultn, qui adilicavii dmmiiii suain super areua. 27. e( cccidit dcorsum pluvia, et
vencruut aquae, ct Qaverunt venli, ci ruerunt conira illam donium, et eoncidil et erat ruina ejus magna.
38. Et facium-i st, cuui conlicer. t lesus hxc verba, trcmucriini lurba: de tlocirina ejus: 29. fuii eniin do-
ccns eos ut potcstaiem habens et non sirul scribe. vui, I. Deorsum autem descendeute co dc mmile,
6ccut;c-sunt posl cum tuiba: multje. 2. Et c«cc. bmno lepraB-culem habens accurrcns adnravil cuin diccns :
Domine! si vis otes mc aiundare. 3. Et eitenden* inanum attigii enm dicens : volo; li mundus! et stntitn
i
mnnda faota esl h.cc lep-aj cutis cjus. 4. Et diiil ci leatis vide, ut bomini uon dicas, scd vadc, tc ipsum :
ostcndc s>cerdoti il offcr oblationcin quam iira-cepii Mose< ad tesiimouiuin eis. 5. Post autcin bne in^re-
diente eoin Cafarnaum.adiii euin ceniuno orans eum 6. et diccns Domine, servus meus jacei iu donio aralv- : i
licus inale affecttis. 7. El dixit ad eum lcstis ego vcniens sano eum. 8. El rcspondens b e ceniurio dixit :
:
donuiie, non stim dignus, ut sub le. tum m. um ingrediaris, sed lanluin dic verbum, et sanatur bic scrvus mcus.
9. Et enim ego homo stim bahens sub poleslate mea milites, ct dico ad hunc, vade! et vadii ; ei alii : vcni cl !
venit; ctad servuni meum fac hoc! ctfaiii. 10. Audiens autcm lesits
: rulus-csi cl dixil ad hos sequentes : m
amen dico vol>is, non in Isncle lalcm lidem invrni. II. At dico vubis, quod niulii ab oricnic ei occidenle
vcniunt ct .iccumbtiul cum Abrabamn el Isaco el lacobo iu regno coelorum ; 13. verum bi Glii regni
ejiciiuliur in icnehras has evtreinas; illic lit fletus cl frcmitiis denttum. 13. Et dixil lesus liuic ceniurioni
vade c( sicut cred disti, tiai tibi. El sanaius est bic servus cjus in illu lioia. i l. El vcniens lesus in domuin
Petri et vidit sncrum ejusjarentcm in febribus 15. ei uitigit manum cjus et dimisiteani ba-c fcl.iis; et surrcx I
et minislravit ei. 46. lu vc|icre auteni facto uiiulerum ad eum dxmnniaros muiins, el ejei ii bos spintus
verbo el omncs bos male habenles sauavit, 17. ui implerelur huc scriptum pcr Esaiam |iroletam dicentem :
hic ioCrmitates nostras .-usccpii cl niuibns lulil. 18. Videns autcni (1 iVc patjinam scq> entem.)
ANNOTATIONES.
vtt,26. eanriia nwina ] vid. ad vs. 2i. Sl. B. II. X «•«.

VII,27. jaiuamiua razna] 1 gr. omii. diuj] J. Sl. — vin, ujunih [>un jiuui} post vcro boe, gr.
.>. Ss.
^ draut. viu, S. mrin] gr. n.n. anlc uf. <
— meyiumnt^
vii, 28. Usut] J. B. II. iniswi , St. >;iuisns; X vm, !). habanttt
o*") ilovatuv,t^viit' epet.Tov.
\ habens sub iniperio
cod. Arg. seiuper is; prlmilS Maresh. (vid. Juo. liie.i, (;•'•
p. 405 ) rect.im b clionein invenit ; post eilin

coiu- vni, 41. appan] J. Sl.j< appau. - - taggqa] i. Sl.
iiicndavil Gord. ( ilf. UUtlr. appcnd.) p. SSel Z. a.l >, iaiiqa. — iakoba] Scbm. iicu*a. >
M. Vlll, 7. cf. Caslill. a.l Esdr II, 36.— biuariieduit] VIII, 13. jainm m
la\\ « gr. mn. i
hancformaui.cnjiis loCoZ. bi! «i> diduii (iiiimo bibai- vtlt, 14. jah] SCC. abundal pra Cc.lcnle parti. i|.io,
ridedun ! ) reunnere Volebal, rcclam esse COUiprohal uli J. vi , i."> et sapius.

abrt L. xv, 44 ei atrain M- ixvn, 54. viu, 1S. Imma] ci, gr. ujto<",-.
viii 4. iumJMij J. St. U. II. X iitujont, l. •;, viii, 46. ai ..uJanahiju) J. Si. ••. ici.. II. X at niul
jnrii/ niil ualilja.
J. Sl. ;*' mir. viii, 17. iisiKimi si llf. Jv.A<*s in cod. suo legisscl,
viu i. mik
vm! S. iaama]
|
Ulf. "UaaoOe. — qipani*] St. ":•„ quod Seh. roulendii, sciti»sissel animm (vM. I >\.
ililands. — bata is —
gr. omn. stOwO i Hitpa. 51); suliscqMiim cii.un t< .Vin.in |>ro s ni|>lici ^«o .
xiii, l
|
jji] pr. St. a'«'i, uiis.i|iins. uunnj — I, — maniwi] l» II. *. uuKm

,
5fi9 MATTR/EUS Vlll, 19 - !X, 2. 510

19 iesus managans biubmans bi Eik haibait galeiban siponjans hir.dar marein. jab dn.iigaggnnds ains
20 hokarcis qab du imnia. laiâri. laisija puk liswaduh fiadei gaggis. jali qaj> du imma iesus. fauhons
21 grobos aigun jah fuglos biminis siiiai.s. i{> snnus mans ni babaib. war haubib sein anahnaivjai.
22 anjjarub ban siponje is qaj> du iraina frauja. nslaubei mis frumisl g?leif>an jab gafilban aitan
25 meinana. ip iesus qab du inima. laislei afar mis jah let f>3ns 'dnujwns lilban seinans daubans. jah
24 innatgaggandin iinma in sk>p afariddjoilun inuna. siponjos is. jah sai. vegs tuikils varf> in inarein
25 svasve bala skip gahuli{> vairbaji fram vegim. ifi is sai.-dcp. jah dnaigaggandans siponjos t< urraisi-
26 dedun ina qibandans. frauja. nasei nnsis. fraqismam. jah qnf> du im iesus. wa faurhleib. leitil
27 galaubjandans. J>anuh urreisands gasok vindam jaii marein. jab var]> vis mikil. iji Jnti mans sildalei-
28 kidedun q<|iandans. wileiks ist sa ei jah vindos j.ili marei ufhausjand imma. jah qiraandin iiiima hintlai
marein in ganja gairgaisaine gamolidedun imma tvai daimonarjos us hlaivasnom rinnandans sleidjai
29 filii. svasve ni mahia manna usleihan j>airh fiana vig jainana. jahsai. hropidedun qibandaus. wauns
50 jab bus. iesn sunau g»bs. qamt her faur mel balvjan unsis. vasnh f>an fairra iin hairda sveine
51 managaize baldana. ij> bo skohsla bedun ina qipandans. jabai usvairpis uns. uslaubei uns galeiban ii:
52 bo hairda sveine. jall qa{> du ini. gaggiji. ij> eis usgaggandans galijiun iu bairJa sveine. jah sai. run
55 gavaurhledun sis alla so bairda aud diiuson in maiein jah gadaufmodedun in vatnam. il> bai hal-
34 dandans gafiiauhtin jab galeijiandaus gataihun in baurg a!l bi J>ans daimonarjans. jah sai. alla so
ii, 1 bauigs usiJdja vibra iesujafa gasaiwandans Ina bedun ei us!i]>i hiudar markos iie. jafa ast<'igans in
2 skip ufarlaib jah qam in sriuai b.mrg J>an usaibcrun du innna usiiban ana ligra ligandau. jnh
gasaiwands iesus galaubein ize qa{> du ]>amma us!i{>in. brafslei J>uk barnilo. aflelanda }>us fravaurbteis
LNTERPRETATIO.
lesus niultas turbas circutn sc, jussit ire discipulos trans mare. 19. Et aecedens unns scriba dixilail etim :
magister, sequor le .;uocunque quo vadis. 20. El diiit :id enm lesus vulpcs fovcas habcnl et aves ceeli nidos, :
vcrum Filius bominis nou habet, ubi capui suum reclinet. 21. Alius autem discipuloruin ejus dixit aVI eum :
Donfine, permiite mibi primutn irc et sepelire patrem meum. 2-2. Vermn lesus dixil sd eum sequefc :
post me et sine bos mortuos sepelire suos monuos. 23. Ei ingredienie eo in navem, secuti sunt etira disci-
puli ejus. 24. Et ecce, motus magnus factus est in mari, adeo ut hxc navis lecia fierct a Ructibus ; veruni
is dormivit. 25. Etaccedenlcs discipuii ejus suscitarunl eum diceutes : Domine, salva nos perimusl 26. Et
di.vit quid iinieiis, parum credentes? Tunc sargens iucrepavii ventis et mari, et faeia-csl Iran-
ad eos lesns :
quillilasmagna. 27. Vertfm hi hnuiines adinirali-sunl dicenles quaiis est hic ut ctiam venii et inare obe- :
diant ei? 28. Et venienle en iians mare in regionem Gergesenorum, occui-rerunt ei duo dxmoniaci e sepul-
cris currenies, saevi valde adco-ut iion possei homo ire per hanc viam illam. 29. Et ecce, clamarunt
,
dicenles quid nobis et libi, lesu, iili Dei venisti huc anie lempus lorquere nos? 50. Fuit aulem prociil
: !
eis grcx porcomm multorum pascens. 51. Verum ha;c dxmoniaorarunt eum dicenies si ejicis nos, per- :
miue nobis ire iu liuuc gregem porcorum. 52. El dixil ad eos : ite! verum ii exeuntes iverunt in gregem
porrorum, ei ecce, cuisura fecerunt sibi tolus hic nrex de praecipitio in mare et perierunl in aquis.
53. Venira pasccnies fugerunl ct eunies praedtcarunt in urhe omne de his daerooniacis. 34. F.t ecce, tola
bi
uaec urbs cxiii obviam le u et videnles emn orarunt, ut exiret irans fines eorum. n, 1. Ei conscendens
(n navem irausiii et venit in suaui urbem. 2. Tum atittlerunt ad eura paralyticum super lecto jacentcm,
ri videns lcsus fidem eorurn dixit ad hunc paralylicum consolare te, filioie, remiituntur tibi peccata
:
ANNOTATIONES.
vin, 18. siponjuns] discipulos, °gr. omn.; U!f. c. syncsin , vid. ix , 53, L ix 11 et sxpissime. -- ;
vcrss. uUaubei uns galeipan] permitle nobis iie, gr. imwcti'

VIII,19. ulgntjgands] II. 58 algangands. Xov iua;. Celrruiii Z. Schni. )j( ustauba':.
viu, 20. qa/j} dixit, gr. oiiin.)r/£t; sic Ulf. in narra- 32. ha rda svcine] grcêin porcorum, gr. toCs
viii,
lione seinper iere praierilo uliiur icmpore pro prx- %t,if.ovf. —
hairda] sec, Dif. ° riv xotowv, quod sine
sentc hislorico Gracornm. —
sein anaknaivjai} 1. St. dubio iu codice suo legit s vid. dc ejusmodi omissio*
\j( sWnano hn.iivjai; ceteruin sein, suum f • gr. oinn. i ibus ad L. xv, 24 el ad Tiffl. I, VI 6. and driu- ,
—
vir, 24. saistep} i St. div. X son] i. St. II. jcl. X
viii, 25. is} ejus, ° gr. vin, 53. gailuihun in buurg] ] gr. omn., Sch. cnra
vin, 26. itsui] ° gr. omn.; Ulf. c. verss. uia] — Z. cunveriit in vico; seii baurg eiiam accuâtivus csse
J. X 1"'- potest. — bi] de (tion vrnvler), Ulf. c. codd. xkt«
27. toileiks} II.
vi. i, div. Xsa ei] ediii.— J ct - X legil.
viii, 28. gahguisaine] exspeciaveris gairgaisene, pan usatberun} gr. omn. xsti tSou zpaaiyspvr,
IX, 2.
solel enim Ullilas grxcum « per e uon per ai reddere, Scli.cum Z. vertii lunc, suspicans Ulf. tots legisse;
ccrie raro, uii Esdr. n, 51 ailtam ('tOJtfn, CTfiy) L. x, male, nam [>an ea siguificalione nunquaininitio sen-
13; ix, 10 baipsaxda (brj9o-atdz) L. i. 17 liaitias ('Hlta-J trntiarum ponitur (%'ij. M. vn, 23; n, 15; Mc. xni,
Mc. VI , 17 hairodias (*np<u5taf) Sk. 52, 4 r.eikaudai- 2i, 26, scd panuh (M. viii 26; s, 6; iiv, 2U,
al!.), ,
mus (ny/.ootjuo;), pro quibus lamen aliis locis invem- all.). Quamquam
Lu". M. xsvn, 51 r.ziiSov per jak [>uv.
tur bepsaida, helias, herodias neikaudemus. , reddii, lamen ii. I. iu si:o cod. (Sou non legisse vi-
viii, 29. sitnau] II. suiidn. X detur, abct etiain in cod. E apud Mi. el in complii-
vin, 30. haldana] Lye Graui. p. 50 male conjecit ribus verss. ap. Sch. Cum vero Goth. /.a>. 7T/>o~£<p=/>->ir
haldimda (inuno haidaitdeii, cni Z. b. I. ei ad L. vm, Mc. x, 15 converlat pcnnh alberun et ahis locis q>io-
52 iirjuria adslipulalur; recte eniui jam lii. uoiavil, que grxciiiii rrpocycosm pe.r albairan reddcrc sotaal
signilicare lialdan pasceie (vid. vs. 55), non pasci, etiam h. I. panuh iubcruii scriliendiini esse vilelnr.
viil. etiam Mc. v. 11. Accedit, quoJ cum lesus iu urbem iulravissel (vid
vin, 51. qipandans] Schm., quein masc.ilinnm vs. 1), nec a:groiuin anic urbem portai oporlcret^ i
•ffomlit, nescire videlur, esse otislruciionem per uss»/>aira>i (effcrre) aîum scusum non praibet.
;
Bll MI«UOIU'M l'l Hlll ANA VI RSIO. 512
S, l beliMMi |>arnli tanul biie baklijje ip-|niii iii sis silbani. sa vajameroi|>. jah vitandl irsiu. |>.i iniioniiH
.".
i/o i|:i|i. duwo |oi iuilo|i nliila in haiilam iivaraiin. wa|>ar isl railltll a/.el/o qi[)au. all I nJ.i |hu
i. Irnvi nrhieii. Jwu <|i(>:>><. nrreis jab t^Kg. a|i|i:m ei viicip Jtaici valdnfhl b liai|> ta tunui n ini ann
i baj .'ii i iii ii.iiaiiibiius. bauuh q •[> iiu )i:iiihii:i us!i|iin. urreitnmls iii iii |i:iiia ligr [n.-innna jab fj.iug
?, s ni gmd |i' i ni:i. jib urrruuimli g»ia.|t '" Ranl Minsna, gn-aiwandeins |mi minageini obieiluu
1/ »i ila • .kj unlaiis ja!i iiiikili.lc.liin gn|i. |.ui:i glhandftn valdnfni svaleik»l> nia.li.iin. j.ih |>air!il< i|):itnls
ietui jaiubrn liisavn maniian tiiandan il moiai m > |>] •• m iiaiiauana Jaii .| )< ilu imma. laitioi tfnr inis.
10 inn ii sianilaml- iililja afar iiniiia. jab vai|i i>i|><> is anakun bida m gardajih sai. nianag-ii molarjns
11 j ib fravaurlilai qiiiiandanS iiii[iaii:ikuinli| l.alini ietlU jab sipiilijain i . jab gaiiiiijand.ins fireisaieis
i|.-['iiii iln [niiii si|iuiijiin is. duvve ntiji nnilarj iin j.ili fravaiirblaiin ih:iiji]i su laisareis i/.v.tr.
1*2, 13 i|i ii-sns gahau«jaud| qa|> ilu iui. ni |>:iurbiin bailai leseit ak [..i imliaili babandani. :i|i[iut gaggiih.
(•aiiimiji wa sijai. arinaliairli[ia viljau jah ni biinsl. ni|v-]>:ui qam la|>nn usvaiiilnans nk fravatlrhlau*.
11 [lanuii aiiildjedun tiponjoi iobanuei qi[>aiidatis. duwc veia jab fareiinieii fasiam ftlu. i[> ji.i sipnujiia
15 beiuai ni fasi.md. jab qap du iin lesui. ibui magun sunjus hrupfailis qainun nud [><ia wcilns. m |>i>i [i
10 iin isl brn[) a|i-. i|i a igaitgand dago* \, m afniniada af iiii s:i hru |
>':.[ .
jab [i.hi fasiand. tf>bau ni vrashuti
lagjip ilu |ilala lanan [lanbis na snngnu fairnjana. unlc afiiiini{> fiilluii af [laiiiina snagin. j-th vairsiia
17 galaura v»ii|l |> i>i|>-ban giulai (I vcin niujala in balgina fairnj.nis. ai[i[>au dislauniand batgeia. b [>eb
[i n jab vciu usguini|>jah balgei fraqislnand. ak giulaml vein juggala m halgius niujans. jali bajnfmm
18 gahairgada. nii[>[>anei is rodida [>ata du im. |> iruh roiks ains qimandi tnvail ina qipands paioi daublar
INTKUPRKTATIO.
lual 5. Tunc. qnidam linruni scribarum diierunl in sc ipsis : hic blasphetnal. -3. Ft sciens lestis
has cogilatiooes eoram dizil cur v»s tngiwtis niala in cordibus veslris? 5. Dimni esi enim fariliiu
.
dccre remilluulur i hi peccata, nn diccic

: smge ei vadef 6. Ai ui sciaiis, ijno.J unleiaiem :
babel hic fibus hnmiiiis in lcrra ramiUere peeraia, lune disit ad hnnc paralyticum : sui.ehs lollc h-nc
lciiiim itimu ei vade lnd«mum inam. 7. Et surgens ivii in d"i>mui suam. li. Vidcnles aulem lurbas
n niiiiiiiii admirantes el laudaruut Deum hune d»nt> m pnteslaiem lalem hominibns. 9. Ei iransiens
li-sus il inc vblit b in ii' iii sedeniem ad lclnnium, Malhilurum vocalum, el divit a.l cum set|iiiTe :
|.ii-iinc; ct surgens ivit ptml eum. 10. Ft lacium e i, quandn is accubuil in ilomn, et ccce, mulii
.iiin c- .'I pevraiore-. venienles accubucruntcum
.i lesu et discipulis ejns. II. Ei nb-ervanies Farisa>i
i'
ii xerunt ad bos di-cipiilos cjus curcnm ponitorihuset peccaiortbuscosnaior biemagisier vesier? 12. Veium
:
|i->us audieus dixit ad c s non indigenl sani medicl, sed lii insanilatem babenies. 13. Ai Ite, diseite, quid
:
sit; iiiiM-rii-oriliani *o!o el nnn sacriliciiim; neque enim vcni vocare jusios, sed peceaiores. 14. Tnnc
;,.ce-srrniit ilisripuli luhannis ilicentes cur nos el Farisii jejunamus niullum, ecrum bi discipuli im uuu :
jrjuiiaiil? 15. El dixil ad COS lcsus niim possunt filii sponsi llcre per hoc temporis, qnod cum eis sl : •
tpoiisusf V' rmii aicdunl dies, cutii auferlur ah iis hic sp nsus, et lunt jejmtant. 16. Ai non ullus nnnil
pro a-siimeiiio pannum vilhwum super vesiimctito velere; nam tollil pleniiudiiiem ab !ioc vcstimento et
pejor fissuia lit 17. .N.'.|iio aiilem lunlunt vintim novum in utres vctercs altuqtiiii niiiipiiiilnr tilres, deiude ;
iniic ei viuuin efJDuil el uires perdunnir; sed luitduni rinum novum in ulres nnvoa, et ambobus eeun-
litur. 18. Dum is locuius-esl huc ad eos , tunc princeps unus veniens aduravit euni dicens , quod lilia
ANNOTATIONES.
tx. I. eftomfi] sciens, gr. iSiv. — amrlam.] Si. X du nti Mc. II, 17; III, 10. all. irrdicalo cniinl ali
h-.r a\n. addiia e^l. — fanan pariliis ana] :ic cod. Aig. su-
tx, 5. tt'u/)<ir|Z.)j( ttinai-. — ist rai/ilisj 5 «r. nmn ;
[ainmpa X
luale noiat Oriesh. abesse yip in Gotb. — />«s] libi,
perscripto t (baillis);
fanan parhis ; Cord.
J- Sl. >"<
((.'//". »pp. p. 5(») conj.
illustr.
ri/ii»; B.
Hf. <r'.0.
iv, afieilnn] sic leilan pro freiiiienliorc lean Mc.

fanan parhisuna ana — ncglecto illu supcrscriplo i
IV, 9; L.
(i.
ll, "2!); \vi,!8. — peimma] gr.omu.a iepima. Scbm. conjecit [mihis aul anparis, scd indicare ile-
tx, 7. >.eintma\ Sl. }~ teinada. bcbal vir tloctus, tpiid signifiearel illnd novum ver-
ix, 8. ohtcdun uld .Itikjamlans] ex Maresb. scnlen- buni, aut quo sei.su <m/)<jr h. I. accipi vellol. Texlum
lia Llf. leoiiun -iii gia:c.
ti!ram.|uc £0«uf/ao-av et gracum legenli spparel avToOposirr).>i<>-Jua, quodum-
ivo?>iC'i.o-«/ conjuiixii; U. staluil leciioiiem nostram nes oodd. el verss. babent in G'itb. d. siderari ; quiil ,
«• glossa in tcxiuni immissa oria'" e-sei; sed neitira ra impedii qumninusslatuamusiiesalio locoaben, qui
lii) intellig nli iToliabilur; nisi Ulf. i'r o'rif)ii<i'jvQ«vj.Ci- scripsilcoiliceiiiArjionlciiiti vorbo/x.n/iesseariixiim,
(javTt; lc-yil (of. L

vtn, 25), quod l!nx. quo.|iie vcrsio qiiud nciirel. qno pcrliuer.il? Illiul is al> pariliit
babei, cogitaiidum estdeampliliralio eqnadam no- deniptuui si posi fu//oneollocaiur, adreiiquiiiu parik
itoni - , i|iti Ulf. scpiiis uiilur, vid. Mc. 1,^7. afsltm- aiiiem >yll:.lia <tn<i, qu.m sine dubio pr<>pt> r sei|iien>
bifidedun sild le.kjaudnns i(/aa*i.9/i<rav) uli II. nn<i librarius nmiiit, addilur; leciii.uem liioinuir
injnria qn.opio juilii-.it tildateikjandnm ex glnssa cr-

( ,
apiam /< ri/i<imi mia simtjaii

: fnllon i af /nraiiw, —
tiim cSse; II, ii I' mliideduii mikiljaiidans (Joi|afaiv) eic. Ceterum pariht Ulf. vi etur i givce verbu
< I. ii, 4, M. ix. 2:; xxm, 72. Joni. xm, 3(i ant/Auf- ToayJ,- muiuatus esse, quod«igniflc«l Synnnvi >,»/'»-
iniitfs tmp. Do siiiuli noli-mis amplilic lione vid. ad B0f)7rid. Etym. Vaan. p. 714,11
t.or. |, t\, 25. — t'a/i/ii,''iii)*
1
J. Si i'(i/<i«,'ni. ix, 17. bibeh pun\ deindi lune, gr. wun. Sebm. '
II, *J mappiuu] MC pro mulpaiu (Mc. III, 18) L. b rsilat cl /.. cinn B. snspicalur /i.i» cssc iNlSsattt
q.i que n, 15. ad bipeh, qnud laitien htmuht ssc ttebehai (\ id- ld i\.
'* *''"• 8); sc.l nibil ficqiiotnius ojiismoili p!c nasinis , îe
II, 13. tc«) Z.
ix, 14. ulii/iijeiitiii] Ulf. • uu-.y- — [attam] X J. Sl. nuk rui/i/is. unk nllit, pun uuk, IN> Ifi
/'.ui o/i/doi
,
jaiiuim. /xik/i, all. He lamen melius perpi>nsa, poiius videinr

i\, 15. ataatjtiand] cod. Arg. X algagqgnnd. — hipeh lanliim ibundaro, pjniuh aulcm .-ijjnilioaio
pan\ J. Sl. :-. ptm. rui, uti lim. I, v, 25.
11,16. da\ilatn] J. Sl. U. II. i- j'i.| pnrpiibitio n, I*. «•/•/>. "oi! J. Si. Xdiv.;sic aliasctiau'
515 MATIII.EUS IX, 10— \,1. 314
l:) meina nn gasvail. akei qimands ailagei h.indu beina ana ija jali libaib. jali urreisands iesus iddj i
-JO afar iiiniia jah giponjos is. juh sai. qitiu blobarinnandei *ib* vinlruns duaiguggandei afiaro attaiiuk
21 tkaula vasijos is. qabub auk in sik. jabai fiatainei atteka vasijai is. ganisa. i[> iesus gavamljaiids sik
22 jali gasaiwands {><> qaf>. |>rafslei buk dauiliar. galaubeins bciua gauasiJa J)
ik. jali ganas so qino Irani
25 bizai wcilai jainai. jab qimands ii sus in garda {>is reikis jali gusaiwands svigljans ja!i bannijans
21 managein auhjondein. qab du ini. adeib-b. unte ni ga-valt so mavi »k slepib.
liaiiiiijandans jali
25 jah bibluhun iiia. bmuh ban usdnbaua vaib so managei. aigaggands inu baliaida liamtu izos jali
86, 27 urrais >o n-.avi. jali usiddja meriba >o and alla jaina airba. jali warbundin iesua jaiubro laisiide-
28 dun afar iinma Ivai bliudans bro|ijaudans jali qbamJaus. anuai nggki>. sunau daveidi-. qrinan
din {>an in garda duatiddjcduu iiniiia [i.ii blindaiis jali qab im icsus. gaulaiibjals b.itei niagjau
20 bala laujan. qebmi du iinma. jai fiatija. {uniili aliailok augam ize uijunds. bi galaulieinai
,"il iggqarai aiijui iggqis. jafa iisluknudcdun iiu augona jab inagida ins iesus qibands. saiviats ci inaiuia
51, 32 ui viti. i{> cis usgaggamlaiis usmeiidc lun ina iu allai aiibai jaiuai. banuh bibe ut usiddje-
55 ilini eis. >ai. aileruu iniina mannan baudaua daimouari. jah bibc usdribnns varb unhuibo.
51 lodida sa duinba. jali sildalcikidedun manageins qibandans. ui aivsva uskuub vas inisraela. iblarei-
55 saieisqebun. in faiii-amablja unhulbono usdreibib uohulbatis. jali biiauli iesus batirgs allos jah haiinna
laisjauds in gaqunibira ize jab merjands aivaggeljon biudangardjos jah hailjands attos sauhiins jah
3G alla unbailja. gasaiwands ban bos manageins infeinoda in ixe. unte vesun afdauidai jali fravaur-
57 panai sve lamha ui liabaudona liairdeis. panuli qa{> du sipunjain seinaim. asans raihiis nianaga iji
58 x , 1 - vauistvjin favai. bidji{> nu fraujans asanais ei ussandjai vaurslvjans in a an seii.a. j.di aibaiiands
IXTLI5PKETATIO.
mea nimc mortua-est ; sed teuiens p >ne niann n luain supcr ca et vivit. 19. Et surgens lesus ivit p si ciiui el
ilisrquili ejus. 20. Eiecce, imtlicr saiigiiillua duudeciiuhicmesaciedeiis letroaiiigiiumliriam vesiisrjiig; 21.
dixil eniin in se : si lainuii) altingo vesiem ejus, sanor. 22. Veruin lcsus vertens se et videus lianc ilis.it :
eoiiso'are le, lilia, lides tua sanavit tc Et sauata esl luec mulier aii bae bora illa. 25. t veniens
!
suin I I
iin iii liujiis principis ct videus libiciues et bucciiialores buciiuanies et mullituiiinem tun-ulliiantein ,
24. dixil ad ei»s abile! nani nun mnriua-esl liacc puella, >ed donuil, el deiiseruut eum.
:
25. Tuuc imn
expulsa esscl hxc mullitudo, acccdcns iuiro lennit uiauuiu rjm ct surrexil hu-c puella. 26. Ei cxiii fauia lia.-c
in totain iilatn lerrain. 27. l.t abi-ume lesu il iuc secuii sum pistcum duu cxni clamanies ct ilicemes :
misereie uostri, fili Davidis! 2-s. Venicnle auiem in domuni, aiiierum enm lii erci ei disii iis lesus :
i iiiiiii-iie, quoil possim Imc facere? diveruni ad rum : uiique, Duniiiie ! 29. Tuuc ai:igil ocnlns co-
riim iiici-ns secundum liilc u veslram liai vobis! 50. Et reelusi-sunt iisoeuiei commi aius-esl eis lcsus
diceus : «ide'e , ut liomo non sciai. 51. Verum ii exeunles diflamartiul eum iu tota terra illa. 52. Tunc
ciim fuias exircul ii, ecre, atiulcrunt ei lioniineui inulum da-uioniacuin , 33. el cum cjectus ess t ilr-
iiiOm, loculus esl lnc imilii-, et adiniiat.e-siiiil lurb.e diceules : non e\-a!ierno sic cogiiitum fuii in Israele.
34. Veruin Farisa-i dixerunl : iu principe damioniuruni ejicit dasnioiiios. 35. Elci cuiniil lesu- urbcs oin-
nes ct vicos dncrns in conciliis cormn e; |ir.cd can% erangt-liuni rej-ni ei sanans omnes niorbos et uiiiues in-
samtates. 30. Yideus auteni has turlias niiscrius-esl ub ens, nam luerunl vexaii et dispeisi, ut uves
n..n habenles pasiorein. 57. Tuuc dixit ad disciputns >uos messis qu.deni innlla, verum operarij :
pauei. 38. Orale igilur duuunuin mcssis, ul cmiltal uperarius in uiessciu siiam. x, 1. Et a vucaiis
ANNOTATIONES.
reli|ti.e e.lill. — />.i'u] gr. omn. anlc ts. — p.iua auglu-saxonicuin s'apan, anglicnm s/e->->, all. Cxlerum
oni| II. X J
(M - — ; ''I "• )""• X uiramque iorinam ex eadein radire uatasesse, ducet
ix, 20. «inlriins] liiemes; gr. omn.
czr,; gentiuin Bopp. VergletchendeGram. I. p. 81 sq. cf. |i. 19.
geriii.ioicaiiiin propria cst i>ta teinpurum secunduin 25. (laiiuh Jian} niale eilin. veiluiii; rum vero
IX,
hienies compniatii, non annorum. il>] bic cod. — c(. ad ix. 2j, iuui punuh et dcmoiistraiivmii , sic
Arg. J. B.; Sl. it -I- XII. legilur eliaui Cor. I, xv. 54; pr>> panuh pan scribimr
ix, 21. jutlaij Z.Xdiv.— pulainett ll.Xdiv.naiijni] Mc. vin, 20 appan pan, el Cor. I xv, ii punuh ,
i. Si. X •"«';'•" bipe.

•x, 23. s>ij<;'a>is] J. svilajms. jali haurnjans X — ix, 26. jaina airjia] * gr. omn.
haurnjunitans\ el liuccinatores Imccinantes, • gr. unni ; ix, 27. iesua jainpiol ] gr. omn.
li. probante iialniio glossam ad svigljans esse suspi- ix, 28. yaiilaubjuts] sic cod. Ar^. H. Seliin.; J.
ratur, sed uiglja siûilicat «uW>Jr , cf. M. n, 17; Si. U. Z lii. -i- galaubjuts, quil>u> incngui u- eiai
L. vil, 52, (nbi sviqljan aO/jtv, huurnja aiitem esl = usus mere guilii iis u itileiTogaiiviiiu i r </a pr.i - i
<7u>.i7v/,:rri; cf. M
2 (ubi h.mrnian r= 7«Arri?etv).
VI, fixum et veiiinn ijisiim poiieinli, sic L. xvin, S bnt
Pu.ius vidcnd.i cst m illis, uli L n, 20 in friiujiuond giiai J. 0, 55 guu/aiidm
, sic eli m , iuterpu>itii aliu
( aujn, ampliiicaii rci ctii siiuilem aJ u, 8 iiotaxi- verba Mc. vm, x3 gau wu sewi , cf.
> , J. v, 46 uu buu
miis. laubidedeip, et cl. ad Mc. ix, 44.
ix, 2i. s/tr;'i/j) >ic legiiur in c >d. Arg., uli Mc. iv ,
27 ei 58, n.c inutavU cadem impia et i nperiia ma-
n, 50. ,,ibnnds\ Sl. a'/>'»is.
32. ui] fuia*, u
X
ix, gr. Oinii. u siddjedun e.s] *
iuis, quac Mc. v. 50; L. ix, 52. J. u, 12 sq- stepip i i gr. oiu.
taepip corrupil (cf ad Mc. iv, 7). foruiam iimiiiuu >x, 55. usdiiban»] hx-ianl Z. Sclim.; esl li„-ur;i
iiuii gotbii-am, nain ne qne oe, neqimen, ncc ni sunl syocsis, cf. ad vm 31. Grim. DM. p. 553 pro unhulpo
polhicic ilipbilimigi, cf. III. I /.,''. i.'/us/r. p. 15, el mi- legemluin es-e viJelur uuhutpa, >ed vid. Glossar. |i.
r.i-iiiir ilw. G7f>.j. p. monslii 1 13 ' peri uluin illius v. — i.i aiv} J. Sl. // ni tu awa. — sva u fcmi/i] ^*grl
ilefeudeiidi leci,se. I!1j inutaiiti al> liomine quodaui — israela} X israelan.
J. Sl. b. II.
Sc-«ndioav'.i f.icli es-e videtur, qui islandicum sofa, ix, 51. faurainaplia] Sl. B. X i. faurabupaja.
-.usta-iuiu sofva all. iio>)Ct quidcm, se.d nuu iicu.<
, ix 55. giqumpnn] i. Sl. X yaqumpm.
— :•
BIBLIOUU.M UMUANA VERSIO. 810
13 [)8tlS IV illl il — |>iiai b.iiir-. [>!iiih.i.|> 1:1 anp.tr:!. Jitieit atik qi|t» itvis «i ni ttS iith.|> haurgs i»rae-
il, 25 ||», uuio <
t
i t • • * 1
>
ia mnuu mana. nlai ilpoueia nfar i.ii*.tj.t nih skaiks ufar Iraqjln seinamma. ganah
lipoui ai vairjiai wo lalnrela li j.ilt skalks svc h-auja is. jabai garda valdand baiailiaUwl haihaiiun.
ns iiuiiu ogei[i iirts Iu(. ni vailil ank isl g.-ihiit,[). [alci ni

26 uml v-.an lil l>aiii iiinakiitiJ.ins is. ni
jah fulgin. ni ufkiiiinaiil m. [tilei qipa iivis iu riijiza. qipai[> in ImliaJa. jali
«7 aiiJliiilj.i;J.iti. [i.tlfl
2S |> ..loi in ausii g .ltaiibci|>. iti ujai[> aua liniiaui. j.tli m ogeip izvis [tans usqimandans leika [iiljiiici i|>
snv.ilai ui luaganJans iisi|iniain. i[> ogci[> ntais p:«na inagunJan jab saivalai jah leika fraqisljau in
2!) gtiaiiman. niu Ivai sparvans assarj tu bagjanda. Jall ains ize ni gaJriusi[t ana air[)a inuh allins
50, 31 fivaril wljau. a[>pan uvara jab lagla ItaubiJis alla gara|tana siml. ni iiunii ogcip. ntanagaim spar-
52 v.uii bai./.ans sijup jus. sawazult nu saci andhailip mis in andvairfqa maniie. audhaiu jalt tk iiniita
55 in andvairbja auins incinis. saci iu himiiiain ill. i[) [liswanoh saei araikip mik in audvairpja manne.
51 afaiku jah ik ina in andvairpja aliius nwinia [t s saci in liiniiuain Isl. nih »hjai|) patei qemjau lagjan
53 gavairpi ana aiipa. ni qam la^jau guvairpi ak liairu. qatn auk skaidan nianuaii vi[)ra ailan is jali
50, 57 duiilitar vi[)ra aipein uos jali bru[) vi[>ra svaihron i/os. jah lijands mans innakundai I*. saei frijon
•uiaii ai|>[>au ai[>ein uf r mik. nisl ineina vairps. jah saei fnjcp sunu ai[>[>iti dat.htar ufar m.k. nisi
5ii,5!i meina vairbt. Jalt saei i i nimib galgan seinana jah laistjai afar mis. nist nieina vairjis. saci bigiti[>
40 saivala seina. fraqisieib izai. jah saci fraqisleib saivalai sdnai in meina. bigiti[> [to. sa andniinands
41. iavls mik aitdiiimib jah sa mik andnimanda antlninii[>pana saiuljaudan mik. si audnimands pruiileiu
itt namin praufeiaus mizdnn praufetis nimib jab sa anJnimans garaihtana in namin garaiblis inizdou
42 garaihlis nimib. |ah saei gadragkeip ainana [>ize ininnisiane stlkla kaldis vaiins bata nci in uauiin
xi, I sipoucis. amen qiba uvis ei ni lia.ji.u-ij> miidon iftiuai. jah varb. bi[>e usfuliida iesus anabiudands
2 siponjam scnanii. ushuf sik jain[>ro Ju lai>jan jah merjan aud baurgs tze. i[t iobanues
baiffl tvalii
5 gahausjanda in karkarai vaurslva zrislaua instndjanda bi sipjnjam seinaim q [< du innna. pu is sa

INTERFRETATW.
hos duodeciin disfcipulos) 23. — —
bac iirb:>, fugialis n> aliam amcn cniin dico vobis, qnod i;onconsummaiis ;
inb>s Israelis, donec venit bic Fttiushoiuiiiis. 21. Non cst diseipulusstipei magiatm, nc>pie servus supcr Jo-
iii iio sno.
i
'25. Sulfleil di^cipulo, iil lial, ul magisler ejtis, et servus iitdoininub cju- s- patrciit-faini ias Ileel ;
aehul vocarunl, in quara multnm nngis bus doinosiicos ejns. 20. N igitur tiiueie vobis cos, imiiqu tlipiam
i in .>> est cnniecluni, qnod uou delegtliir, et abseondtlum, <|uod nou cognoscatur. 27. Qnod Jic-> vobis iu
tcucbris, dicaiis iu luce; et qu<d iu anrciu amliiis, nunlielis in teciis. 28. l.i ue limeie vobis hsa perden-
ics corpus in. lo, vi-rum auimam uon potenies perJerc
> veruui limeic magis bunc potentein et auiuiam et ,
corpus o (iilcre in gecnuam. 2>. Nnune duo passi-res assario erauntor? et unus corum non radit iuterraiu
binc ,>ati i- voiti volunlalc. 30. Al >csiri etiani capi li capi is omnes numeraii sunt. 31. Ne igiinr liincte.
iutiliis passeri ius meliores estis vos. 52. Uuiuis igilur qui conlitetur tuein pnaseMia lioniinuin, ronliteor
itiam i-gii eum in pra-scnlia pauis niei, d vencriiu
feiri- pai eiu in liiram, non vcni tVne pareffl, seJ gladittm. 35. \ctii eniui disrah-:re liomiii.-tn cuiilra
p.itrem ejus et liii.tm cunura mairem ejus cl uuruui cuutra locrua cjus. 5i>. Et inimiri liominis domestki
ejus. 5.. Ijui aiiial nalrcm aut inalrein supta itic, nnn-csl mc dignos, et qui aniat lilitim anl liiaiii supra
ute, non csi me dignus. 58. I.i qni non sumit erueem suaui ei sequ->tur post mc, nou-esi me dignus.
">'.).
o_. in-.ciiit aiiim.iiii stiain, perdit eam, ei qni perdit animani suam »b me, inveuit bauc
i -40. Ilic ien-
pieus vos, nic rccipit, i-t hic me recipiens, recipil bunc miueniem ine; 41. bic recipicns profciam in no-
iiiiue prufeta", mercedem profetsB accipit, el hic recipiens juslutn in nomine justi, inerccdem justi accpit;
42. el q ii pnnt-iecreut tniuiu horum iiiiiiiinoriiiii ealiee fiigitla; aqtt;e ir.oilo iu nomine discipuli, aiucu
dico vobis, quoJ non perdil mercedem suam. n, t. Et bctum esi, cum cousummaret lesus uianJuns
his duodecun discipulis sttis, cxlulit se illinc ad docendum et prxdicauJuut p>-r urbcs eorum. 2. Ve-
lutti loliannes audiens in carcere opcra Christi, niitteos de discipalis suis dixit ad cum 3. lu cs htc :
&NNOTAT10NES.
X, 25. (iliulmi[)[ II. ,:{ />/uViat/>.— -aiiâTu] {)[{. C. tuv t<">v l..xyn- -rj.
cod. k. el VOTSS. tripaa £•',-

t>iv. ' — xi, 1. WnSl L. *, ti/>.
x, 24. teinanuua] 'L. *'""<t '»»"»• X yanah accusativniii
n, 2. MJ b. ui gr.ico Sjo respomleat lectio, posi-
x, 25. t'uoni\ sic recte, iiain uimesssesistiaMl pro 6, t-amque litMraw duesigni-
m ciini babere solei, vid. etiam Cor. II, xii, i). Oeare et a Gulhis M pronuuiiatain es-c; Uareab, ap.
iiaiuitzaibul\ i. St. >*•[ biuuiUalnit. — i/iinikuni/um] lun. p. 103 01 lh. I //. illtnlrw. p. I ,.
r
> /n-r >erliiui
II. }*, tHii«rtiiii/u>is. 61 Ulltlaui codd. et verss. legisê puiant L.
<u.< C.
X "'"" ""• —
;
x, 20. ni ituiiiij J. Sl >'• Uz. U. "' eoujec.t icriplum fuisse -b- N. 'L. ei b. ooajecluna
cui/i/J /. {•, niv.i i/i. !>.i:> iiiinlo euutra osuut lnquiiidi peecaut, nam neipie
x, ±X, />uiai»eij moao, ° ^;r. iiiiii. — sahnltii pr., tr.^.i idjan eun dativu pouilur, neque t>i signiUcal ax,
I . tanaia.
-: >le (Uoc MuauJ Oii.iin.|u.uii M.iresh. ei Ih. seiil.-niu
x, 29. frwyafK/iijeiuiininr, gr. oiiui. 7ru>;'rat, quod nobis maxiioe prubutuT, lameu cotiDtomur, nua bi
«l (luhiiujamta. — viljtin] Viiluiilalc, o tj, omn. bac figiiilicalione (u t'r) nullo alio Imo invnnitM
x, 50. tutjtn] II. >, liii/. i/. niin qaoil l.al. n, I griccuiii oii pet bi rc>lvlnin, iiUin
k, 51. ii! iiuuu\ J. Sl. :•, Jct., B. It. X "'"" ""> 6*1 in tempons ligiuflcalioce, ueq<ii- cum uotlroloou
lid. vs. 20. — iiiuiiiiyaiiiij I. St. >< maniiiyiii/i. coinpar.iri poteat. Nt-que medetur locu EttmAUef I.
x, 32. laWOtUAjZ. -i Uiv. — u/ii//tiiilii]ll. •!-, udluilu. I. si />i .m, o ijaiM tuin i;it/> conjungil, n.iiii sit. qut>,|iie
», 5">. pitwanoh} L. -: div. — iiia| gr. autojan St. bi debet ligniflcare per, >ptod uou ilgnlflcat, otfipmi
\, 42. iiiiifiiKiine) iiiimin .itiin, gr. ixixouv; Sch. bi aiiiana cst dictrt 4t u't<ytio.
ctral d.ccns, Ulf. lcgcrc c. cod. 151 rflv fnnpOm toO-

;
517 MATTII.EUS XI, 4—20. 51«?
I qtinauda pau anbarizuh heidaima. jah andhafjands iesus qap Ju im. gag<Mndans gaiciluh i dianne
5 batei gabauseip jah gasaiwib. blindai ussaiivand jali li.iliai gaggand. prulslillai lirainjai vairbaml
i> jahbaudaigahausjand jali dau[>ai urreisand jah uuledai vailamerjanda.jali audagsist wazuhsaei niga
7 icarxjada in mii. at pim [>.n atgaggandam dugann iesus qipan paim manageiin lii iohannen. wa
8 usiddjedub ana aupida saiwan. raasfram vinda vagidatn. akei wa usiddjcdup saivran. mannan hnasq-
!) jaimvasljomgavasidana. sai. [>aiei hnasqjaim vasidai sind. in gardim biudanesind. akeivta usidi!jcdu[i
10 saiwan. praufeiu.j-iiqiba izvisjahmanagixa praufetau.<a isl auk. hi baneigamelib ist. sai. ik iusan ija
1 1 aggilu meinana faura [> is. saci gamanvei[> vig beinana laura |>us. amen qiba izvis. ni nrrais in baurni
qinonn maiza iohanne [>ainni3 daupjandiu. i[> sa miiiuiza in [>iudangardja! himine maiza imma ist.
12 framuli ban [>aim dagam iohannis [>is dau[>jandiiis und hiia biudangardiliimineanamahijada j.ili ana-
1", 14 inalnjandansfravilvand [>o allai ;iuk praulcteis jah viiop undioliaune fauraqepun. jah jabai vddedeip
15, iG minniinan. sa ist belias. saei skulda qiman. saci liabai ausona hausjandona jahausjai. wamma uu ga-
\ 7 /. iio bata kunt. galeik isl burnam silandain in garunsai jah vopjaniam anpar;<ns. jah ai/umdam. Sviglodc-
18 dum izris ;a/i ni pliusidednji. hufum jah ni qaiuodednp tp ani raihlis iobannes n.h maijauds nili dri--
19 knnds jah ntpaud. unhulpu» habaij). qam sa sunus inans matj .ndt jaJi drigkands jah qifmnd. sai monua.
afelja jah zfdrugkja. netarje frijonds jah fiavatirlitaize. jah usvaurh a gndomida varp liandu-ei
'20 frain barnam scinaim. pa tuh dugjnn (Vide paginain sequeniem.)
INTERPRETATK).
veniens, an aliumne expcctemus? 4. Et respondens lesus iMxitad cos: cuutes nuniiaie lohanni,
quod audiiis
Ctvidclis; 5. cseci videni et claudi eunt, leprosi mundi iiuni et surdi audiunt morlui re orguul et pauperes d
cvaiigclio-cdocentur. 0. Et lieitus cst oinms qui non scandalizaiur m me. 7. In his auleui abeuutibus coepit
lesus diccrchis lurbis dc lohunnc:quidexii-lis in dcscrtiim viderc.arondinom a venlo agitaiam? 8. Se>i auid
exiisiis videre, bomincm uiollibus vesiibus indutuml Ecce, qui midlibiu indulisnnt, in domibus regnni
siuii
9. Scd quidexiisiis videre, profciam? uiiquc dicovob;s et plus profeta! 10. Ific osl cnim, dequo scriuimri
csl eece, igo mitioangelun. inetnn ante le, qui parai viam luam anlc tc.
: II. Amcn dicn vobis, non ex-t.tit
in nalis miilieruin major lohamie boe baplizaute; verum hic miuor in rcgnn cceloimu major eo cs
.
14. Ab auiem bis diebus lohannis bujiis bapii/.aniis usquc hodiernum regnum ceelnruin violaiur i*i
violantes arriptunl hoc. 13. Ouiiies enim prolcUe et lex usque lohannem pradixei unt, li et -i
vclletis concipere, hic est l-.lias, qui debuit venire. 15. Qui halio.it a-ires aiidiculcs audiai. lb". Cui
igitur assimil hoc genus? Siinile
> est pneris sedeulibns in foro, et vncanlibus alios, !7. el
dicenlibus :
eeciniinus vobis et non sallavislis; ploiavimus ct non flevistis. 18. Ve:ul eniin lohanncg nee edcus nec
bibens, eidicunt dxmoniuiu habet. 1'J. Venit hic Filius bomii.is edcns et bibens, et dicunt:ecce
:
bonm
edn et bibax, poriitorum amicuset peceatoruin, et jusia judicata luit sapientiaa liliissuis. -M. Tuac ceep.i
ANNOTAT10NES.
xi, 5. ussninuiid) St. X asiaiwaiid. — brutsfiUai] geuus
St. X7. pruslfillui- — jali\ tert. "
gr. — tvamma
sil, vid.
galeiki
L. vi,
isi?
i"! uiazuh sa gaqganils da mis
(qiiamquam wt non falsmu
xi, Jjjnufgaijij.iudaiit] .1. St •:-. j> nia farijaggan- esse, e loco parallelo L. vn, I apparel); sed etia:u .'
iliim; in Cod. Arg. inter a( cl gaggandam ipi;ud in quod vocul we spaliuui omniuo nou explei.
i
kuni] —
Iitlerx (ar?) scripi.e fuerunl, sed ik btio jnre delel:s J. St. It. kuniii. J. Si. habcnl a fmta usquc ad un-
latuu.i relicla cst. — usildjedu[>\ Sl. :; Uiildjedut.
•.
fjuran (sicquidem pro anparans). In cod. Arg. pro >

xi, 8. paiei\ j. St. X— /""''• pars liner.e /> clare apparet, pro qua J. St. v posue-
xi, 9. jai\ St. X
— prauêlan]
,a "-
II. }:- praufelan.
tuainioiao] J. Si. \i. II. •!•
i unt anb
uiparans posliilant regiilx syniactica; (vid.
oinnaait.i. elia.li I .. vii, 32) et veei îmile vidciur, librariier-
auk\ \ gr. omn. jic (. lli. auk paiiicu-
xi, 10. ist ;
rore scriptum fuisse anpi.Tanparant, qux viiia sae-
!am sa'pissime post duo verba enuuliaii ponere so- pius rcperiuniur (L. vi, 17; J. \\, 4i xu, 47 xni,
lei, vid. Giossar. —
meinana] J. St. ni««Ha, II. X 13; cf. adM. v, 31). Caelerum Uif. c. codd. ei verss.
; ;
X rrtfina. — /auraj R. }:( frura. iri/iotr legit, et

;.l> III. male add l:i fijandt siinans
xi, 12. frartfoand] J. Sl. X i>avilva>t. male rcpetierunt Z. ei Scbtn.; iis euim iian-leitnr
XI, 13 —2S. pagina cndicis Ar^., tpire lios de-
lia:(:
ixaipat; auruy, quod alii cotld gr. pro to<\- i-iooi;
cem ver-ns coiilinct, dimidia fore paric rupti esi, legunlj ncque oniuiuo spatium lam multa c.ipit.
(quoJsiSebmellerusscivisset, nou adnotasset liiteras garunsm] cumcodd. alii scpta, alii uyopaiz habeanl,
in bac pagina scriptas ta exolevisse, ut pene legi legi eliam potesl gnunsim. jnh\ II. yjui. —
non po^senl): vid.lab ilam ap. Ib. Vlf. UUllr. p. 189. xi, 17, versus ap. J. Sl. legtiiilui.
18.) integri bi
Qux' a inlt-rierunl de verbis gothieis, ea priinuslh.
i
— hufum]ixuis, quod J. Sl. II*. Z. Scltm. pn>ihufu,n
ex L. vn, 3i sqq. et x. 13 sqq supp!endi perieulum adduni, delendum e^t; nara par.s pagiux abrupia i<>t
fccil; eiun secuti sunl Z. II. et maximam pariein
liiteras non capit; Ojuv oiuiituui etiam plerique codd.
Scbm. cum. vs. 15 apudj. elSt. lotus et alia etiam, — niU majands] II». L. -~ ni malj-nds. unhulfun] —
q»x nunc desuiii, Itgautur, aliqu.s conjicere potest, legimr in cod. Arg. unhulp.., uon unhut.., ut habtt
torum lempotibus ill.nn scissuram nou i.mi laie Scbin.
lii.i?se; sed qui illorum golliiea ex graccis supplendi
xi, 19. nfdnigkja] i. St. hunc ve;sum integrum
inorem uovii, tali opmioni non niullum tribuet. babcnl e\ceplo verbo afdiugkjti, piot|uo afd... le-
xi, 15. utisona\ de bac voce liilera s omnino non
sed in cod. Arg. lanuiimiiodu a exstat; ab Ib.
lenitur ct liticrjt' u inferior tantuin pars, gahans- — Kiinl ;
rceie suppleluiu esse ducel Cor. I, v, 11. hi- —

jai\ syllaba ga in cod. Aig. non lejjiiur, non satis
jund-\ II. -i{ jrijands.
aeeuiatc igiitir Sclun. edidn.
xi, "20. apud J. St. lotus legilur. — fanuh Sl. Z.
X Uinnh. —
J
xi, tl>. uiani »nj edilt. we; tpiod nos dednmis, eon-
Sl. X "th. - idreiqodediin
tii IJ. for- j
jei:it Sclim.; ca auiein conjectura non solu.it propier
ia?se q ivandidedun repooeudum esl, sic L. xvil, 3
'iiistitu commcndaii vitletur, nam non t|ua;riiiir, eui
sq. variatur. — sik] Si, B. X .1.
*
lei (we), sed cui pcrsoruc ;i. c. mamina) siinilc td

,
519 l.lttl.uilit M LLF.UNA VKUSIO. :.vu
idveiljan baurglm. iii [laiinel viiii|iiiu jnis n anagiiloiil inahleii ii. jWri ni hlreigtdtdan
II dk. ciii /iui knurutan. iui |. >s bebuiiifom, uute t/. i'«i.i|icina in tgre juh uidont lauda malirru
22 /im gawbanooi ln isvia. oirii puu ni takkau jah uzgou Edrrpodcdeina. ivubaoh qibi u<i«.
23 tyrm j.iii teidonllll inlilO >'.iir[>i[> in daga stauos pua inis. J
.• I* |»i k.ifarn hiih. ]ui und
Alllilll u«liautiida. dalup um/ /m/(.i galc<]>is. u.ifc tafai lll saii.laini jani raurpeinn Ulalileil ]>n»
21 vauibanoni lu t/.vi-. aibbau eis veieina uud lilna dag. tve|>auli (|i|>.i iavia fialei ai<|>ai t&udaumja
2.')X\, ob sul zo va r[)ip iu dap slauoS |>au [>us. iuuh jainaiiiiiia mrla amlliar.. — vvaiiuli |>aii |> k sewiini
SO gatijah nnlapodedum. ai[>[>au uaqadana jah vasidedum. wanuh |>i'[i[>au iu
40 karkarai Jah atlddjedum du |>us. jah andhafjandt la E>iudans qijVb du im. ameu iiiba i/.vU. jah
il |>an ui taviilc'du[i ain.iinnia ]>ize ininnistanc l>ro[>re nieiuaize. Ulil laviiledu|>. [i.muli i|[>[>j'h paim
af hleidumein ferai. i-Mrs'! 1
ralrra mU jus rraqijianam m fbn [> ila aiveiim [>ata manvido iinbuJbiu Jah
4J. 15 aggilum is. untu gredaga vaa jaoni gel>i>[) mia inatjan. afjiaursibs vaajan-ni diagkidedob mik. gaiti
jan-ni g.ila[>oiJeiJii[) niik. naqaps jan-ni vasilcdu[> mik. aiukl jnli iiil.aik.lrai jan-ni gavcUodcdu])
14 meina. [>anuh and afjand jah [>ai ni]>aiidans, Irauja wan ]>uk sewuui gredagau ai[>[>au albaursida a
4."> ai[>[>augastai|>[Kiunaqadaiia aibbau siukaiiaa<]>|>ai) n.karkarai jan- i audlialiiiduileiina ]>ns. panuhan-
4U illialj<|)iin qifnnds. amenqijka tivis. jah[>an ei ni lavidcdufiaiuamma biae luitilaue. inisni lavideluf).
xv vi, 1 jah galoifiand [>ai in balveiuaiveinon i|> [>ai garaibtansiu libaiu aiveiimn. jalt vaij). i> ]» uttauh iesus
2 alla [io vaurila. qaj> sipnnjaui seiuaiui. vitu[> [>atei afar tvans daganl paska \aii[>:{) ja--sa sunus
", !.;.". uians algibada du usbramjui. |):inuli ]>aurl)U»i vcilvoile. >ai. nu gabausiile ln])
f)
> vajaaicrcin
interpretaito.
exprohrarc urbibus, in quibua facix-sunl lia: plurinix t iriutcs ejus, quod non convertcrunl se. 21. Vn libi,
Corasiu v* libi, Beihsaida iiainsi Qerealin Tyriorum et bidoniorum terra vktules lia fact-c in vniiis, |>ri>>s
! '.
foriassc in saucn et cinure p>ruiieret-eos. 22. Verumtamen dico veliis, Tyri s et Sidnniis fai ilius lii in tlie
jmlicii. quam vobis. 25. F.i tu, C.ifarnaum, tu usque cucluin cxaltata, deorsiiin usque inferiuu» valis, nain
si in Sodoniitis lierenl vinutes li;e lactx in voliis, fortasse ii existereui usque lioilicruuiu diem. 24. Vu-
mmtamen dieo vobii, qttod teir.e Sodauiilarura faciliua lit iu dic judicii, quam libi. 23. In tli<> pm-e i
r ipon ( duns ) —
xxv, 5S. Quando vero te vidimus hospitem ci inviiavimus 1 atit nuduiu el vus iviiuus ? ">',».
i luando vur<> te vtdimus sgroluui aut iu carcere ei venimus ad tc? 40. Li r> ipondens bic icx dicil d eos i :
amuii dico vobis, etiam veroul fecerilisuui borum minimoruni fratrum meorum, iinlii feclstis. 41. Tunc
dicit ciiani li s a s>ni-iro latcru iie procul me vos daninaii in ignem liunc xieiiimn bunc paraimn diabolu ct
:
angelis ejus. 42. Naro fanieli. us fui, et n >u dedistis mihi edere, sitiens fui, et unu potu-iccieastis me 45. ,
bospes, ct nun inviustis iiic nudus, et non vesiivistis me; vgrotns el <<< eareere, et nou visitasiis me.
;
4*. T ii nc rcspuudent eiiam lii dicemes Doun. e, quando te vidimus faineli. um aut silienlein aui liospitciu :
aut uudutu aut aegrotuui aul in carcere el non mmutravimus tibi ? 45. Tunc resi>oudct ii> dic.us: amen,
dico vobis, euam vcro ut non lecerius uui boruiu parvorum, iniln nou fecistis. 4t>. Ki euut lii iu tnppliciura
aic< niiui. vcruin lii jusli in viiain aHcrnain. xvm, 1. Ki factum-est, ciim Buirel lesus ouniia li.cu vcrlja,
dixil disciptlliS suis 2. scitis, quod posl tluo dics pisra lil ct bic Filius liominis traditur ad cruciiigeiidum?
:
5. Tuuc t>5. cgeiuus testibus? ei.cc, nunc audistis lianc biasptteuiiam (Yide pagimm sequimlemj
ANiNOTATIO.NES.
«I, 21. kaurazein] l'i. Z. horatan, vid. L. x, X— ix:i. ]

voliis, gr. r.mn. <roi. — eis] ii. * gr. niiiu,
!5; recte jaiu II. II. dederunt. bebsuidan 1 aul si
uaur/irino — — xi, 21. ivepault
svejiui, vid. ad vii, 15
]
J St. ,V stc Jait ; /. Sclim. X
:navis bepsaeidan, vid. i. <vn, 21.
raurbanont] \i. in tyrai jnli seidouai vuurbeina...
•:•' 25. uadliuf..
li, hacie iUS coil. A'g. ; J. Sl. de
|
;
iiii/ni muliiti» /jcv vuurpauoiu ; lli. Z. II. Scbm. X Siiisintegram formam andhufjunds addidrrout, ijuos
vaurpeinu iii iijnii ( II. '>( iurai ) jih setdouai tcelauda Sccnliis esl /.
mnlite ivasmi pos vaurpauont, Lundi prrs>,>i('ue in xxv, 58— 26. 5 inii. Ilnc fmgmentunt, iiuoil m
cod. Ai';. legitur; qu:iinqiiiiu in gr. desidcratur, Coil. ,\rg. ii< n rcpciitnr. al> \ng. Ma > cl CaSlillio-
lameu rel nendum s>, quia aiiu modo leciin restiiui i n.i'11 d cc quudam Aiuhrosla .o iincnuim et in
in c.i
oou potcs . Cxieriiin < gr. Oillll. I»e lilleris />n vo- N/i cimnte llpltilti' pail. imdil. p. 8sq. cilitum OSl.
cis vaurpanons parlcs lantuin snpersanl. niris — XXV, 40. ;>>'i fnm ei cliam vcro ut, (getetit aiuli
—
\
pau Scllin. \
jct. fli.jon
X J. Si. li. Ib. p. 258, ,
rfuss [ Cast. ;• j.i/i /ninei ( rf. a.l L. v, 24 [; gr. oinn.
2 •!• «ii/oiii. idriigiitedeiiiii \ reclius scribiTctur iy' "j-ij-i. GolhUS solliciins nuressus B'a'Coi'uoi vesli-
uaidreiaodedeina, uti Lnc. x, loscriptuin es'. Ki> :>c usiiviim rui (aliquid) onns l; sic vs. 45. —
n, 22. svpanli sie co.l. Arg t St. III. /. II. ; iMi/i/iis/nin; ttr. omn. po-l uwiiMiae. imcihuisc j —
Stlim. >( svepim, vid. al vn, 15.
\
'!/•"''«•] "• K — Casi. nf

]
muMaaa.
turiui ; J. Sl. |'i>si ii>is adiiuil -; palei. juliio] — vvv, i ). (/.isisj lllf " na>)v.
lli. II. }x^supizo, —
ucij J lln. i. St. «+ />u«. xvv, l.i. ;u/i pan ei\ Vld. ad vs. 40. — leitilune ]
xi, 25. diilii\i und halju lli. II I. Sclliu. •;< \

wd parvorunii gr. oran. iXd^wruv.
lialjn dalajiu ; liatli d.tapu signilical iujfru ( Mc. xiv, x (vi, (>5 — xxvii. 1, l>;i'C iii coilcui cmlii c conti-
i.(> i deoriutu, id aiilem csi ( />i/.
iioii uiKt' j.ibui — |
neulur, du quu ad w». 5S didltui e-l , co.l. Arg >l«
J St. a( [itt ei ei ; naui ei, non ni.i in interrugalivis hi-. ca lialici, qii.c indc ali vcrsn 7u capil s vx\i sc-
s.-nteniiis progwco n, 15; xv,4l; ilpmiitur, i
tlc, i|ii intiir.
1'bilipp. iii, II ) Sclun. dederum

; id >ent:c acs Hi. /,. w v i, (>a. sui CaSt. tnikaga
nu gahaniideJHp] X
kiiM i/i, ( (iro quo II. }r( un/>r i' reclu i|iiidem, ted i ) htiutidmlup, gnUuundt\ltip. Vur.nn lc-
Schm. ^ 
iiiiu explel versum. uiudauinjain J. st. yjtau- — t
clionem jam pridem cnujcciura asae uti eramus

—
|
iiiuinjiu I niiii/icis ] Ib. /.11. Siiiui. ,-ir adduiit eum Masut. eiiam (Sk. p. iS2i eaiu in cod. Aml>r.
/>»s ncque s. alium tol ldlcra> rapil, nci|ue ulluul
.
lcgi adnutavil, cl m
r iiinr, (ii iiniiiinin, virnm lanl.e
iiiius vocii veiiigium apparet, cmn alibi Inira lineatn prudeutkc, tuunitruaaui illaut foriuaiu uikfft l", <'>
eicurrentvi lilicrarain partei oaiucs oausplclanlur. — 12 defeudcre lenlisso.

— — — —
521 UATTHjEUS XX.VI, CG-XXVH, II. f>22
(G, 67 is. wa Tzvis pugkeih. i[> cis andbaljandans qebiin. skula daubatis ist. panuh spivum ana andavleizn
68 is jah kaupastedun Ina. 6umai[)-[>an lofam slohun qipandans. praufelei unsis xrislu. was ist sa
C9 slaliands pnk. i[> paitrus uta sat ana rohsnai jah duatiddja imma aina pivi qipandci. jab pu vast
?0, 71 mip iesua pamma galcilaiau. ipis laugnida faura paim ailaim qipands. ni vait wa qipis. usgaggan-
dan [)an ina in daur gasaw ina anpara jah qap du paim jainar. jah sa vas mip iesua pamma nazo-
'.2, 73 raiau. jah aftra afaiaik mip aipa svarands patei ni kann bana mannan. afar leitil pan algaggandans
74 pai slandandans qebun paitrau. bi sunjai jah [)u bize is. jali auk razda beina bandvcib [)uk. panuli
75 dngann afdomjan jali svaran patei ni liann bana niannan. jah suns liana brukida. jah gamunda pai-
trtis vaurdis iesuisqipanisdu sis palci faur hanins bruk prim simpam afaikis mik. jah usgaggands
xxvti, 1 ut gaigrot baitraba. at maurgin pan vaurpanana runa nemun allai gudjans jah pai sinistans
mana-
2 geins bi Iesu.'ei afdau[)idedeina ina. jah gabindandans ina gataubun jab anafulhnn ina pauntiau peila-
5 tau kindina. panuh gasaiwands iudas sa galevjands ina [)alci du slauai gataubans varp. iJreigonds
4 gavaudida pans prinsliguns silubrinaize gudjam jab sinistam qibands. fravaurhla niis galevjands
5 blobsvikn. ip eis qebun. wa kara unsis. [)ti viieis. jab atvairpands baim silubram in alh aflaibjah
6 galeibands ushaihah sik. ip pai gudjans nimandans [>ans skallans qebun. ni skuld ist lagjan bans
7 iu kaurbanaun. unte andvairpi blopis ist. garuni pan nimandans usbaiihtcdiiu us pa<m pana akr
8, 9 kasjins du uslilliam paim gastim. dtippe haitans var[) akrs jains akrs blopis und liina dag. panuli
usfullnoda pata qibano [)airh iairaimian praufelu qipandan. jab usnemun [irinstiguns silubrcinaizc
10 andvairpi pis vairpodins. patei garabnidedun fram sunum israclis. jah algebun ius und akra kasjins
11 svasve anabaub misfrauja. ijuesusstop faura kindina jab frali ina sakindins qipands. puis piudansiu-
INTERPRETATIO.
Vcrum respondenies dixcruut reus morlis est. 67. Tunc spuerunt in faciem ejus ct colapbis-affeccrnnt
ii :
etim, alii veto palmis verberarunt dicenles : 68. praidica nobis, Cbristc, quis esi bic verbcrans le? C9.
Verum Petius Ibris sedit in atrio et accessit-ad eum una scrva dicrns eiiam tu fuisii cum lesu hoc Gali- :
la:o 70. Verum is negavit coram his omnibus dicens non scio quid dieis.
! 71. Exeuntem autem cum in
:
portam vidit euni alia et dixit ad hos illic etiam hic fuit cum lesu boc Nazora:o. 1-i. Et iterum negavit
:
ctim juramenlo jurans, quod non novi bunc bominem. 73. Post paulum atitem accedentes bi stantes dixc-
runlPctro: in vcritaie etiam lu liorum es, et enim sermo tuus manifestat le. 74. Tunc coepit detestari ct
jurare, quod non novi hunc liomiiicm et staliin gallus canlavit. 75. Et mcminit Pelrus veibi lesu dicii ad
;
se, quod anie galli cantuin iribus vicibus ncgasme ei exiens foras flevit amare. xxvn, 1. Ad niane autem
;
factum consilium inierunt omnes sacerdotcs et bi natu-maximi populi de Iesu, ut interlicerent eum.
2. Et viucicntes eum duxcrunt ct tradiderunt eum Poniio Pilato praelecto. 3. Tunc videns ludas hic
Iradens eum, quod ad judicium ducius fuit, posnitenlia-motus rcluli: hos triginta argenleoriim saccrdo-
libus et nalu-inaximis 4. dicens peccavi milii tradcns sanguinein innoxiiiin ; venun ii dixerunt: quid
:
cnra nobis ? lu scias 5. Et projicieiis hos argenteos in templum abiit et iens snspendit se.
! 6.
Veruni hi sacerdoies sumentes bos denarios dixcrunt ; non dcbitum est ponere hos in corbanon, nam
prcinim sanguinis cst. 7. Consilium autein incumes emerunt ex bis bunc agrum bguli ad sepulcra his
liospn bus. 8. Ideo vocattis fuit ager ille agcr sanguinis usqtie bodierntim diem. 9. Tunc impleium-
est boc dirtiun per Ieremiam proletam dicentem et accepemnt triginta argenteoiuin pretium hujus
:
acstimati , quod apprctiarunt e filiis Israelis. 10. et dcdcruiil eos pro agro figuli, sicut prxcepit mihi
dominus. 11. Verum lesus slctit coram pra:fccto, et iuterrogavii eum bic prxfectus dicens : lues rex lu-
ANNOTATIONES.
xxvi, 69. ulasfll] forissedit; Gast. versione sedu- utiboc loco, ctiam Mc. xn, 2: L. n, 41. ruua ] cod.
Clus Sch. malediciiGolb. e^wOev post tz«8iiTO legcrc. Ambr. qaruni. —
gudjans] add t cod. Ambr. arli-
xxvi, 70. /)aim) iis, Gotb. igitur aJTiiiv non repu- culum/iai. jah pai ] bucusque perlinct fiagmcn-
diai, uii Sch. nolat. X —
uio qipis] liis verbis inci- lum cod. Ambr.
pil fraginculum cod. Arg. xxvii, 4. inis ) non male, uli II. verlil, scd milii, cf.
xxvi, 71. jah sa] cod. Ambr. jns - sa, vid. ad L. xv, 18. —
svikn Ulf. quoque videtur «9wov lcgis-
|
v, 37. se, nam Sixaio? ab eo pcr garaihts aui usvaurhts rcddi

xxvi, 72. afuiaik] i. Sl. X
afaiair; cod. Ambr. solet.
laugnida, quod idem siguificat.
* gr. oinn.
svarands ] jitrans,
R. vidclur glossa csse ad mip aif>a, sed
;
xxvn, '5, aflaifi] Z. Schm. * reliquae edill.
omnes bahent, nec Sch. adnolurc debebat Ullilmu
X ;
habet uterque codex, nec in6oliia est ea abundaniia omiltereav£x "P ,i0 £ <
"
-
lnculionis, cf. Mc. l, 6 vaurda qifian, iv, 3 saian xxvn, 6. gudjans ] gudjands. St. X
andvairpi 1 —
(raiva, vi, 9 gaskohs suljom, i, 40 knivam knussjands, sic cod. Arg., Z. .Sclim.
15. andavairf)i.
111.
X
cf. ad M. ix, 8.
X —
xxvn, 7. usfilham] sic cod. Arg. usfilha; edilt. X
xxvi, 73. standandans ] cod. Ambr. standans. usftlhan, Ib. lllf. illustr., p. 229, 2 usfiiha ( vid. X
paitrau cod. Ambr. du paitrau, sed additatnenitim
|
—
Mc. xiv, 8; cf. J. xn, 7 ). paim] 1. St. • • <* ;
X
du expunctum est.
jct., sic uhique.
6i sunjai J. Sl. C. Z. 11. !
X lh. Z. II. Sclim. ""«." X m
codice Arg. hujus voiis
ultima tantuin pars dignoscitur, qune litterac a nou
xxvi, 75. qipanis] dicii.gr. omn. eipnxino; , sic potesl, m
esse polest.quam ob causam B. conjectuia
Mc. xv, 28 pata gamelido pata qipano { noc scnpium probabilis videtur, etsi arliculi usus hoc loco insolcn-
hocdictum) =
ypapij « ieyouo-a.
ij — aâiAiiJ cod. tior est.
Ambr. tntiidis, quod idem valet. xxvu, 9. usnemun ] J. Sl. B. -s- ganemun. — silu-
xxvn, maurgin ] J. St.
1. al jct- B. atmaur- X ;
X breinaize] vs. 3 cral silubrinaize. — andvuirpi] ediit.
gan. —
vaurpanana ] lli. conj. vaurpanamma, sed ac- X andavairpi, vid. ad vs. 6.
cusativum habel uterque codex et pro eo casu maur- xxvn, 11. kindina] J. St. X kindana. — iimna
gin (anominaiivo maurgins) habendum est. Praipo-
sitio at raro quidem cum accusativo construitur, sed
Z. X ima -
Patrol. XVIIF. 17
5« BIBLIORUM ILFILANA VEnSIO. W4
1i daie. i[> ieiUM| .i|i Jii iiniiia. |>u qi|iis. jali mi|>|i.inei vrolnhs vas fram [laimguiljim jali sinislam. ni vaihia
13, 14 andliol. [lanuli qa[> du mima pcilatus. uiu hauscis. wan fiiu ana [>uk veilvodjand. jali ni andhof iinin.i
45 vibra ni aiiilnui vaurdc. svasve sildaleikida sa kindius lilu. and dul|> [>an w irjanoh liinhls vas sa kin.
16 dins fraleiau ainana [)lui inaiiageiii kandjan. |>anei vildedun. Iiabaiilednniih [>an bandjin galarbidana
17 barabbaii.ga(|uiiiainiuibjnaiiqa|> im |ieilatus.waiiavihi[>ei fialctrj izvis.barabban bauiesu. sacihai-
18, 19 lada irisius. vissaauk batei iiineibisalgcbimina.silandinban iiiiniuana slaunstola insandida du iinma
II qeus is qibandci. iii vaihl bus jali bamma garailiiin israclis isi. atslcigadau nu af b-iumia gal-
43 giu. ei gasaiwaima jab galaubjam imraa. trauaida du giiba lausjadau nu ina. jabai vili iua. qabank
41 bale) gobs iui suuus. batub samo jah bai vaidedjans [>ai ini[iustiramidans imma idveitidedun imnia.
44>, 46 Iram saibston [>au wcilai varb riqis ufar allai airbai und wcila niundon. ib pan bi weiia niundon
ufhropida icsus stibnai mikilai qibands. belci helei. lima sahakpai.: Jiaiei ist. gub meins gu[i meins.
47 , 48 duwe mis bilaist. ih sumai hizc jainar standandano galiausjaudaiis qebun [>atci ln lian vopeipsa. jali
411 suns |>r:igida ains us iin j.ili uam svainm fulljands akeitis jah lagjands ana raus draggkida ina. ib [>si
M) anbarai qe[>un. leteisaiwain. qimaiu helianasjan ina. ibiesusaftra bropjands stibnai mikilai aflailot
51 ahiuan. jali [>an faurbah aths diskritnoda in tva iupapro und dalap jah airpa rciraida jah suinos
82, 53 disskritnodedun jah hlaivnsnos usluknodedun jah raanaga leika [>izc ligandane veihaize urrisnn jah
usgaggandaiis us hlaivasnom afar urrisl is innatgaggandans in bo veibon baurg jab alaugidedun sik
54 nianagaim. ib huudafaps jali |>ai mib imina vitandans iesua gasaiwandans bo rciron jab bo vaurpa-
55 nona ohlcdun abraba qibmdans. bi sunjai gubs sunus ist sa. vcsunuh ban jainar qinous managcs
SG fairra[>ro saiwandeins. bozei laislidedun afar iesua fram galeilaia andbalujandeins imma. in baimei
57 vas marja so magdalcne jah marja so iakobis jali iqspz aipei jah aibei sunive zaibaidaiaus. i[> ban
INTKRrRETATIO.
ilivorumT veruin Icsusdixit adeiim: i« dicis! 12. Etdum aecusatus fuit ab his sacerdotibus et natu-maximis,
non quidquam respondii. 43. Tuucdixitad cum Pilatus: uonne audis, quam mulluin eonlratc lesianiur? 14.
Elnnn roapondil ei contra oon unum vcrborum,adco-ulmiraretur hic prxfectus raultum. 15. ad festum aulcot
quodcumque consuctus fuit hic praelectus dimincre unum huic turbae vinctum, quem voluerunt. 1 6. liabuerunl
autein vinclum famosum Barabbam. 17. Congregalis autem iis , dixil iis Pilaius quem vultis, ui dimiitam :
vobii , Barabbam an lesum , qui vocatur Cliristus? 18. Scivit enim, quod ob invidiam tradiderunl euiu.
19. Sedenle auiem eo in tribunali, misil ad cum uxcr ejus dieens non quidquam tibi et huic justo. : —
42. Israeliscst, desccndat nunc. abhac cruce, ut videanms ct credamus ei; 43. Coiiliilitin Deo, liberetnunc
eum, si velit euin dixil enim, quod Dei sum fllius. 44. Hoc ipsum etiam hi malefici bi crucifjxi-cum eo expro-
;
brarunt ci. 45. A scxta aiitem hora facta-cst caligo >uper omnem ierram usquc horara nonam. 4C. Verum
tiiin circa horam nonam exelaruavil lesus voce magna dicens Heli, Heli; lama sahactbani quod esl Deus mi, : ! :
lVus mi, cur mc reliquisti 47. Verum quidain horum illic stantium audientes dixerunt, quod Heliam vocat
!
bic. 48. Et slatim cucurrii unus ex iis et sumpsit spougiam implens aceto et ponens super arundinem ootu
recreavit eum. 49. Vcrum bi alii dixerunt : sine , ut videamus veniatne Uelia salvaroeum. 50. Verum lesus ,
itenmi clamans voce magna emisit spirittim. 51. Et tum velum templi scissura-est in duo, superne usque
deorsnm , et lerra mota-est et saxa scissa-sunt. 52. et seputcra aperta-sunt el mulla corpora hnrum jacen-
liiiin sanciorum surrexerunl. 53. et exeuniesex sepulcris post siirreclionein ejus introeuntes in banc sanetam
nrbem >'t osienderuut se multis. 54. Verum centurio et hi cum eo custodientes lcsum videmes hone mo-
liiin et hxc fncia tiniuerunt valde diccntes iu veritate, Dci filius cst hic. 55. Fucrunt autem illic mulieres
:
mullx piocut videntes, quae secuta} sunl post lesum a Galitoa, ministrantes ei, 56. in quibus fnil
Maria bxc Magdalene el Maria Iiujc lacobi el losis mater et uiater liiioruui Zebedxi. 57. Verum cun»
ANNOTATIONES.
xxvu, 42. mippanei] i. St. X div. — vrohipt J
— lima} gr. laua.
J. Sl. X vrohits. xxvii, 48. jah laujands] St. X i«>
xxvti , sitdaUikido] Si.
14. X liiduleikjdu. —
xxvu, 49. St. J«m vid- ad
let ei] J. X
xv, 36. Mc
xxvn, 15. uior/anoA] quodcuuique, • gr. omn. caVr ; nasjan] servare, gr. «wav.
terum vid. ad Mc. xv, 6. xxvn . 51. rfis>vn'lnoda] sic cod. Arg. ; J. Sl. B. rfi«-
xxvn, 16. /ion] Goib. • TOTi, />ana/i, quod forlasse sAritnoda, reciius quidem, sed nii codex habel, sav
a librario propter prsecedens pan omissum est.— ga- pius scribilur, vid. ad Mc. 111 , 13.— wpn^roj Z. X
tarhidana] St. X
dalarhidana. Marcsh. ap. J. p. 410 jupapro.
xxvu 52. ligandane] jacentium , gr. omn. »m-
speciosius quam verius legi suadet gataiknidana; vide
Sk. 41, 2-2 ubi gatarhjan eodem scnsu invenitur. — pqonw»;
,
B. salis acule suspkaiur Ulf. falso legisse

!m>afc/>aiil lllf. •
Itybu-nm. auiiwn: xtx«f»i<»&<« certe aliis locis gtulepan reddi
xxvn, 43. atsttigidau] vid. ad J. xni, 35. ei ga- — solet, vid. Cor. I, xv, 20.
suiMimal ut vtdearaus, ° gr. omn., Ulf, qui c. verss. xxvn, 53. innatgaggaudant] J. Sl.+timgaggandant.
jegn, ex Mc. xv, 32 addidisse vidciur(cf. ad m, 11). — mmMMMiJ B. lac.
—
vxvti, 44. /)(ilu/i| hoc, gr. oinu. to ai fortasse hoc , xxvn, 54. vaurpanona]!. Sl. vaurpano. nmut} X
Si laiet in uli enclilico, cf. ad Joan.
xviii 26 et ad , J. St. X
»"»*• --"«'] est gr. omn. »v.
—
pli iv 32. xxvn, 55. «aiuiu/idiiiu] J. Si. MiwoinaViai. X
X — «««'«•lanlummudo
I
iKVu! 45. /)an] II. • St. Hz. X I

J- Po»ei\ J. St. B. II. />«"•• X
itifilu
•
B. lac. ; in cod. Arg. wcil . legi XI Vll, 66. iotez] insolenlior forma genittvi propter
poicst. -varp riqit\ 1 gr. omn. I iu line ; Mc. xv, 40, 47 ; L. 29 recte SttMM lc- m ,
xxvii 46. weila mundon] ] gr. onin. — ftel«i| Ulf. giiur; si scriberelur ios«, delondi posset comparaii»
»).6t iioii ij)ii legisse, ctim Griesb. contefldi non ,iotesl, formis moset i. u, 28 uno> E»dr. II, 33; nunc \eio
;
nam ispiOJ IJIf. grxcum i accentu insiguitum per id»«m scribenduiu UM videlur.
diphlliongum izuh namo iosef. saei jali silba siponida iesua. sah
59 algaggands du peilalau bab |>is lcikis iesuis. |>amili peilalus uslaubida giban [>ala leik. jali nimands
GO bata leik iosef bivand ita sabana hraiiijamma jab galagida iia in niujamma seinamma liliiva. balei
Cl usliuloda ana slaina jali faurvalvjands siaina mikilamma daurons bis hlaivis galaip. vasuh [>an jai-
62 nar marja magdalene jah so anbara marja silandeins andvair[>is bamma hlaiva. ifluiiiin [>an daga. saei
05 isiafar paraskaivein. gaqemun auhumisians gudjans jah fareisaicis du peilatau qibandans. frauja. ga-
64 mnndedum patei jains airzjands qab nauli libands. afar prins dagans urreisa. bail nu viian pamma
hlaiva nnd bana bridjan dag. ibai ufto qiniandans bai siponjos is binimaina imma jah qibaina du
65 managein. urrais us daubaim. jah ist so speidizei airzipa vairsizci bizai fnimciii. qap im peilatus.
60 habaib vardjans. gaggib vitaiduh svasve kunnub. ib eis gaggandans galukun bata blaiv faursigljan-
dans bana —
INTERPRETATIO.
scro ficret, venit homo dives ao Arimathxa, bujus nomen losef, qui ctiam ipse discipulus-fuit lesu ; 58. Hic
acccilens ad Pilaturo petiit hoc corpus lesu. Tunc Pilatus permisit dare boc corpus ; 59. et sumeos boc corpus
losei involvit id linteo mundo 60. ei posuil id in novo suo sepulcro, quod excidit in saio et praecludens saxo
inagno ostia hujus sepulcri ivil. 61. Fuit autem illic Haria Magdalene et hxc alicra Maria sedentes e-re-
gione buic sepulcro. 62. Postero autem dio , qui est post parasceven , convenerunt »ururui sacerdotes et
Farisxi ad Pilatum 65. dicentes : dooiine , meroinimus , quod ille seduetor dixit adhuc viveos post tres :
dies surgo. 64. lube igitur custodire boc sepulcrum usque bunc terliuin diem , ne forlt venienles hi disci-
puli ejus auferant eum et dicant ad populum : surrexil e mortuis , et sit b*e posterior seductio pejor hac
priore. 65. Dixit iis Pitatus habete custodes, ite, custodite Sicut scitis. 66. Verum h cuotes clauseruni
hoc sepulcrum signantes hunc
:
—
ANNOTATIONES.
xivii, 57. of areimapaiai] oflcndel lectorem liae buc pervenisse suspicalur, ibi enim inirpiU lcgitur,
structura, quod af daiivum secum habere solet ; pras- cui verbo uslaubjan semper respondet.
ter hunc locum Mc. quoquc iv, 43 et af bepaniasi. u, xxvii , 62. parasliaitem] aecusatirus forma graeca ,
I ; elliplice id dictum esse ex L. vi, 17 apparct, ubi tic Hjnagogein L. vu, 5. atpittauUin Hom. xvi, 22.
—
—X
us altamma iudaias legitur, oronibus in his locis landa xxvu 64. pridjan) J . St. B. Ilz.
, pridjin. ufto)
supplendum est, cf. ad L. vm, 49. pizuh namo] — sine duhio legendum est aufto. fr%mein\ sie recte,
bujus nomen gr. omn. Touvop» , quam forniam non vid. Grim. i, 757.
novUse videlur Ulf., construciiu enira postul.it pizei xivu,' 65. vardjans) custodes, gr. omn. (prxtci
iiamo, ut L. i, 27 n, 25; vide umen ad i. xvm, 26.
; cod. D. ul>i prima manu scriptum erat ?vA««{) xov-
xivii, 58. utlaubida) perntsit, gr. omn. ixiisvo-e; o-rudutv; sic vs. seq.
Mjrc^li- p. 410 mtauhtdii ex loco parallelo J. xix, 58
AIVAGGELJO -bAIRH MARKU

ANASTODEIp.
I, 1,2 Anastodeins aivanggeljons iesuis xrisuus sunaus gups. sve gamclip isl in esai in praufetau. sai.
3 ik insandja aggilu meinana faura pus. saei garaanveip vig beinana fau» pus. stibna vopjandins
4 in aupidai. manveip vig fraujins. raihlos vaarkeip staigos gups unsaris. vas iobannes daupjands
5 in aupidai jah m jands daupein idreigos du aflageinai fravaurhte. jah usiddjedun du imma all
iudai daiid jah kirusaulymeis jah daupidai vesun allai in iaurdane awai fram imma andhaitan-
6 dans fravaurhtira seinaim. vasup-pau iohannes gavasips laglam ulbandaus jah gairda filleina
7 bi hup seinana jah matida pramsteins jah railip haibvisk jah merida qipands. qimib svinpoza
8 mis. sa afar mis pizei ik ni im vairps anahneivands andbindan skaudaraip skohe is. ajiban ik
INTERPRETATIO. EVANGELIUM PER MARCUM INCIPIT.

I, I. Iniiium evangelii lesu Chrisli
, ftlii Dei. 2. Ut scriptum est in Esaia profeia ecce , egn mitto :
angelum meum
ante te , qui parat viam tuam ante te. 5. Vox clamantis in deserlo parate viam domini, :
rectas facite semiias Dei noslril 4. Fuit lohannes baptizans in deserto et numians baptismum pocnitemiai
ad remissinnem peccatorum ; 5. et exierunt ad eum omnis ludaca-lerra el lerusolymiiani et liaptizali
fuerunt omnes in lordano aqua ab eo, confiientes peccata sua. 6. Fuit autem lohannes indulus pilis
camcli et zona pellicea circa coxam suam et comedil locnstas et mel agresie 7. et nuntiavit dicens : venit
fortior me hic postme, cujus ego non sum dignus procumbens solvere corrigiam calceorum cjus: 8. .Uego
ADNOTATIO.
Inscript. anattodeip] ' gr. omn., sic etiam Ltie. sensu collectivo conslruit. — allai] gr. posl iairusau-
inscript. lymeis.
faura pus] sec. ante le, ° gr.
I, 2. i, 6. haihwik] cod. Arg. in marg. vilpi idem sig-
l, 5. gups
uiiJorts] Dei noslri, gr. kutov. nificans , vid. Rom. XI, 17, 24.
i, 4. aflageinai] sic cod. Arg. aperte; J. St. B.
X «»7.«o[ hic, " gr. omn.— pizeii. St. yt pize. — ik
aflateinai. a 1. injuria prohalum. ego ,
" gr. omn.— anaiin nds] St. X ««««neinauilf.
i, 5. utiddjedun] exierent, Ulf. ant e. gr. sStiro- i, 8. appan] vid. ad IX, 12.
piuovro legit, aul ex us« sennonis ';othici vocem land :
, — —— ,
'•''
BIBUORUII ULFIUNA VEUSIO. M8
J) daupja izvis iu vaiin. i[> is daopolp i/vis In ahniin veihamma. jah var|) iii jainafro dagnm. qam iesus
10 rr.iiiiua/arui|i galcilaias jihdaupi|>s vas fram iohanne in ianrdaric. jah suus usguggands us bamma
11 vatingasaw usluknans liiininans jali ahmaii sve ahak algaggandan ana ina. jali slibna qam ns hinti-
12 nam. [iu is sunus moins sa liuba. 111 |nm>i vaila galcikaida. jah suns sai. alima ina uaiaub in aujiida
13 jali vas in [>izai aii|iidai dago lidvoorliguns fraisans fram salanin jati «U mi[i diuzam jah aggileis
II aiidhalilideduirimma. ib afar baici algibaus varl» ioliaimes. qam iosus ingaleilaia merjands aivag-
15 getyon l>iuilaiigîdios j$u[>s i|i|)ands patci usfulluoda pata inet jab
atuewida sik piudangardi gujis.
10 idroigop jali galaubeib in aivaggeljon. jah warbonds faur marein galeilaias gasaw seimonu jali an-
17 dtaian bro|iar is. |>is scimonis. vairpandans naii m niarein. vcsun auk .'iskjans. j.ih qab ira icsus
|8 hiijuts afar mis jah gaiauja igqis vairban nuians manno. jah suns alletaiidans |>o naija seina laisti-
19 dedtlD afar iiiima. jali jainpio uingaggandfi framis !eiii| gasaw lakobu [>ana zaibaidaiaus jah iobanno
20 brobar is jah nans iii skipa manvjandans natja. juh suns hailiait ins jali allelandans aiian scinana
21 uibaidaiu in pamma ikipa uiib asnjam galinun afar imma jah galipun in kafarnaum. jafi stins sab.
22 buiodagag.ileifiandsin synagogen laisida ins jah oslilmans vaurfiun ana [lizai laiseinai is. nntevsj
23 Laifijaiidfi u>6 s>e valdufoi hahands jah ni svasve [>ai bokarjos. jah vas in pizai synagogen izc manna
24 iu utvuraiiijamma ahminjab ufhropida qipands. fralet. wa unsjab pus iesu nazorcnai. qami fra-
25 qisijan uns. kaiin puk vvaspu is. sa veilia gu[is. jah audbail ina icsus qipands. [lahai jah usgagg ut
2d us paiiufia. ahma unhrainja. jah labidaina rhmasa unhrainjajah liropjands siibnai mikilai usiddja
27 us niima. jah urskiuhnodedun allai sildaleikjatulans. svaei Eokidedun mip sis inisso qipandans. wa
sijai pata.WO so laiseiuo (Vidt pagiuam sequeutem.)
INTERPKETATIO.
haplizo vos in aqua, verum is baptiz.it vos in Spiriiu sancto. 9. Ei factum-esi Mn illis diebus, vcnit Icsus
iiNa/arelh Galilaeffi, ot baptizalus fuii ab iohannc in lordano. 10. Et staiim cxiens ex hac aqua vidit reclu-
soscoelo«et Spiritum uti columbam accedeutcm super cuni. 11. Et vox veuit e coelis iu es fllius meus :
liin carus, in le-quo valdc me-oblecto. 12. Et slalini, ecce, spiriius cum eduxit in desertum, 13. et foil
in hoc deserto dicbus quadraginta tenlalus a Satana et fuit cum fcris, ct angcli ministrarunt ei. 14.Verum
post quod iraditus fuit lobannes, vcnit lesus in Galilxam nuntians evangelium regni Dei. 15. Dicens
quud tuipletum-esi luic tcmpuseiappropinquavit sc regnum Dei, resipisciie et crediie in evangelium. 16. El
fitr.buUns ad mare Gaiihca; vidii Simonem et Andream, frairem ejus, hujus Simonis, jacienles rete in mare;
fuerunlenim niscalores. 17. El dixit iis lesus: venite post mc et facio vos fieri captores hominum. 18.
El statim reliiiquentes haec reiia sua secuii-sunt post eum. 19. Et illinc iniens ultra paulum, vidii iaco-
bum bnnc Zebedxi, et lohannein, fratrcm cjus, etiam bos in nave parautes retia. 20. Et stalim vocavii
,
eofi ct relinquenles patreiu suum Zcbedxum in bac navc cum mercenariis iverunl post eum. 21. Et ive-
riiiu in Cararnsum ; ct siatim subbaiodie iens in synagogam docuit cos. 22. El attoniti fuerunt super hac
docirina c-jus, nam fuit docens eos uii potesiatem habens ci noo sicut bi scrib». 23. Ei fuit in hac syna-
goga eorum bomo iu immundo spirku et cxciamavit 24. dicens: desine, quid nobis ct libi, lesu Nazarene,
venisti perdere nos? novile, qni lues, hie sancius Dei. 25*. Et incrcpaviteuin Iesusdicens tace etexi (orasex :
boc, spirilus immunde. 26. Et laccraviteuni spiritushiciiiipuruset clamans' vocemagnaexiit exeo. 27. Ei
obstupuerunt omnes admirantea, ila-ut dispularent inter se iovlcem dicemes, quid sit hoc, qux hxc doctriuarun
ANNOTATIONES.
i, 9. iolianne] i. St. XVtfiL
ioltannes.
155 pro vs-
" v.xi.
i, 16. jah warbonds] Uif. c. codd. xai nxpaifKv le-
10. usluknani} Ib.
i , illustr. p.
luibiaildans positum esse uii, de qua re Z. Gram. p. gissevidelur, vid. n. 14 —

andraian] St. andraian X
55 recte dubiians pro participio passivi verbi ustukan — fns «WmoniiJ hujus Simonis, * gr. fiskjant] $t.
Iiabere maluit; sed hajc forma secundum regnlas X fiskians.
grammalicasui/nAanflii* essc ilebebat: iutque statueu- i, 17. t;;otsl J. St.X »«•"'*." rectc Maresh. p. 414.
19. jainpro inngaggands] J gr. omn. ; canerum J.

ilum est aut librarium errasse scribendo usluknans i,
,
pro Ns/ufcuHuns (quod placet Grimm. Gr. 1 2(1, el , St. X ingaggands — framis leitil] i. Z. framit- X
Ellmutler 1. 1.), aut formam ufluknans periincrc ad leiil.Sl. B. X framisleita. ?.. b. I. el Versuch, elc. p
adjecijvum utiukns, cf. L. vi, 35 umenans (ab us- 86 X ftamisLitil ; quid incodice Arg. scriplumfue
tens). ril, nec Ih. adnotavit, neque hodie cognosci potest.
i, 1J. qam] venit ,
gr. omn. eyivtxo, cf. J. vi , 25. quia lixc plagula e codice direpta est. Framis Grim.
— in îij^j vaila gulcikuidc.] cod. Arg. in marg. pukii 111, 591, c.f. 97recle pro adverbii comparaiivo habci
vilda (le qucm volui). nlterivt significanic el grxco npi in compositis ver
I, cum nullus gr.Tcorum
12. sums sai] siatim ccce; bis respondente, sic Rom. xm, 12 frumis gataip ^-
iilluin illius saivesiiginm habeat (quia prorsus scnsui npoimfcv. Qnod vero dicii ieiti csse foriuam BPeviarw
rcpugnat), complurcs aulem tMitu; prabcant pro pro leitit, rcctius videmur fecisse statuenies, Uitl nc
vulg. ivOuc, dcinde nostcr suOito,- per sunsain reddere gligentia llbrarii pro leiul ortum osse. luibaidauun
sole.it (iii, 6; v, 29 sq.; vi, 25; x, 52 all.),ctiain b. St. X
iaibaidajaus.—iohanne] J. Sl. iohannet.
—X
I. sina dubio sunsniv legendum est. i 31. synaijogtn] Z.
,
X
tyn :goyin. «nsj eos, * gi
i. 13. diutam] cditt. X
ditizum; sine dubio recta i, ii. itoaoremri] si> Goib. coiisiauier iegit cu»
lecilo iii cod. Arg. eistiut, sed hodie certo dici non sint loei, ubi gr. aui N«(««ovic aut Noâîa,- habciii
polest, quia bic lOCUS in carum plagularum una scri- xiv, 67; xvi, t>; I.. tv, 51. pu\ lu, ' gr. omn.
iitiis erat, quas iinpia manus e codice avertit. Diusam i, 25. ahma un/irai»iju| spiritus immundc, * gr. aa
piii.iiisGriin. 1,606 divina conjcctura asseciitus cst ncs prater cod, 1>.
1 1 ludbtam II, 2ti6, repeiHt III, 359, moniius loco i, 27 aft/an^ROdediul B. X
afslauftnodeaun ; qno
i;«>r. I, xv, ?.?. Ulf. stidaMx/andam addit, a gr. uuiiiiluis amlsaun
i, 1 i. (Kuitniisl J. St. atihdaat.
.«' v il. ad M. u, s. ct Cor. I, i\, %t,— aslMJ»] vid. i
i, \J. gipands] anlc ituc veibtiin Ult, c. oodd. vi, 2.

— -
529 MARCUS V, !, 28— H, 2. 53«

so niujo. ei mib valdulnja jah alunani baim tinhrainjam aiiabiudib jali itftiausjaud iuima. u-iJdja
28 , 29 ban meriba is suns and allans hisitands galcilaias. jali suns us |>izai synagogcn usgagga.t-
dans qcmun in garda seimonis jali andrniins niifi iakobau jali iobannen. ;b svaihro scimouis
3U, 31 lag in imnia bi ija. jah duaigaggands tirraisida bo uitdgreipands
brinnon. jah suns qeb.in
32 handii bo so brinno suns jah andbahiida im. andanaluja ban vaurpanamma. Laii
izos. jah allailot
35 gasaggq sauil. hernn du imma allans pans ubil habandans jah unliulboiis babandans. jali so baurgs
51 alla garnnnana vas at daura. j.h galiailida managans tibil habandans miss:ilcikuim saulitim jali
55 unhulbons nianagos usvarp jali ni Iralailol rodjan fios unhulbons. untc ktinbedunina. jah airuhlvon
36 usstandands usiddja iah galaib ana aubjana stab jali jainar bab. jah galaistans vaurbun imina seimon
57, 38 jab bai mip iiiima. jah higitandans ina q.-bun du imma palei allai puk sokjand. jali q.ib duiih. gag-
59 gani du b.iim bisunjaue haimom jali banrgim. ci jab jainar merjau. unte dube qam. jah vas merjands
40 in synagngim ize and alla galeilaian jah unliulbons usvairpands.
jali qani al imma prulslill habauds
41 bidjands ina jah knivam kniissjandsjah qibands du imma fi.tiei: jatiai vileis. magt miRgalirainjan. ib
42 iesus infeinands ufrakjands handu seina aitaitok imma jah qab inuua. viljau. vairb lnuins. jah
43 bibe qaf) f)aia iesus. suns bata firiilsfill aflaip af imma jah lirains varf). jah gawotjands imma suns
44 ussandida ina jah qaf) du imma. saivr ei mannhun ni qifiais vailit ak g;>gg buk silban aUugjan
45 gudjin jah atbair fram gahraineinai beinai. batei anahaufi tnoses du veilvodipai im. ib is usgaggands
dugannmcrjan (ilujah usqiban fiata vaurd. svasve is juban ni nuhiaandaugjo in batng galeifian ak ut.t
ii, i ana aufijaini stadirn vas. jah iddjedun duimmaalhbro.jali galaib aftra in kafarnaum afardagans. jah
2 gafrcliun batei in garda ist. jah suns gaqemuu managai. svasve juban ni gainostcdun nili at daura.
LNTERPRETATIO.
hacc nova, quod cum inimundis iinperal el obediuntci? 28. Exiit atitcm
pniestate etiam spiritibus liis
fama ejus siaiim per omnes vieinos Galilaex.

29. Et slatim ex hac synagoga exeunles venerunl iu
doinum Simonis et Andrcie cum laeobo el lohanne. 30. Verum sorn.s Sitnnnis jacuitin febre, ct siatim
dixerunt ei de ea. 31 Ei aecedcns ercxit hanc appreliendeiis manum ejus, el diniisit lianc baec febris sta-
.
lim, et ministravit iis. 52. Vcspere antem facto, eum occidil sol, liilcrunt :id eum omnes hosmale habentes
et tkeiiiones babentes. 53. Et luec urbs tota collecia fu t ad januam. 51. Elsanavil inullos male habentei
»ariis morhis ,et darmones multos ejecit, et non permisit lcqui bos dxmones, nam noverunl euiti 35. Et :
iuane crepusculo exsurgens exiit et ivit in descrlum Iocum et illic oravit. 56. Et comites facii-sunt ei Si-
inon et hi cum eo. 57. Et invenienies etim dixerunt ad eum, quod omnes le quxrunt. 58. Ei dixit ad
ros : imus ad hos circumcirea vicos et urbrs, ut etiam illic nuntiem, nam ideo vcni. 39. Et fuii prandicans
in synagogis eorum per lotam Galilsam et dacmnnes ejiciens. 40. Et venit ad enm lepram habens, orans
eum elgenibus nitens et dieens ad eum, quod si vis, poles me rmmdare. 41. Veuiiii tesus miserens exten-
dens manuiu suam letigit eum et dixit ei volo, fi mundus. 42. Et cuni dixil lioc lesus, staliin Ihbc lepra
:
abiil ah eo el pitrus faclus-est. 43. El commii.ans ei staliin emisit eiim 44. et dixil ad euin vide, nt ali- :
cui non dicas qoidquam, sed le ipMim ostemlere sacerdoti et offer pro puriflcatione tua, quod pra?cepi't Mnses
i
ad lesiiiuoniuiu iis. 45. Verunt is exiens coepit pra>dicare niultum et eloqui hoc verbum, adeo-ut is amplius
non possei palam in urhem ire, sed foris in desertis locis fuit et iverunt ad euin undique. n I. El ivit
iterum in C:ifarnaum post dies, et compcrerunl, quod in domo est. 2. Et sutiui convenerunt iiiulli adeo-
ut ampliiis non locuin-invenireni ne-quidem ad januara, (ViV/epaginam sequentem.)
ANNOTATIONES.
29. Jo/iniincii] J. St. >' iohannes.
i, scriliere m.dnit). Sed negari no» potest esse locos in
t, 32. gnfaqgi sauil) sic reeto Ih. U//S/.
115. sq.; J. Sl.
i
,
54 i«ii/.ml
31. usvarpi jI
X
gvgj* ««; B. Ilz.
St
5>t. v usvaxrp.
X mfiairn
m
itlusir. p.
> gasagg,,
quiluis
coal> e . gr
b ". s au,em
non
eiiam est de loro Mc.

ila lacile
M „ ^ %%
er
de ejusmodi erroie cogiiarc
co,, 5 ,- :in, e'-

ubj
vi,
^*ôO
{
.
5S senleuliam rcrrc
^ ^^ ^
legilur. Difficilius
^ « h
II-
3j. air uliwo»} Z temere eoni. mni/i (ron nam :
^*
'
i, ; ,.„„, n ,,,,A a „,,„. ,.„-_„ ,, „ • , .
leciio vulgata eo conflrmatur, q„od in arfinibus linguis \Z vcsi [fZr^Tu^

\ ,
'' a
l v" Ver "
,\
6
eadem vox repcriiur, vi.l. Schmid Schwb. Wdrurb. ° C S S
Z qtn '
'
., u r «n- »i.i j c l l i-o r siomnus iSSSS?

"£*Z? apnu^ essal, tum „ bus m
alns
',
, °i'
loets con-
'
^ ^.
. i
p. 8. C.r.ifT Milwclideulich. Spmchsch. i, p. loS. C*-
/
*„><»
«..iniv. so.et
spirare r.^-,^1. ,„ n„;.,„, i'ki
Lenzcn jmlicium - •
lerum lllf r roil.l pivms , 1.'« Ulfilam sxelws pro

i ^
',«'„ ••'t
Lk 'Si 1
fP
1 *"
-
mr a
i
"
x " le - ,sce
'•
.
r
rcra tonficiaiiius, addi.niis, Mc.
ampbcti noii libueril. Et vcro
i, 45 et L v
38. bhu»)a,ie\ cireumcirca ,.
D XAnmU _
î ^
i, , Ul . c.irn cod. ,„.„,! „ , i < ,- „ . i \.. « .;'
t ?ue
fyAi
urties, gr.
man vi.i.
mon vi,l
legisse
lli'/./
in.
^^ videtur.-n«in
« ta«r,tm] vieos et
ti C^.eni.i/j. Si. B. Ilz.
illutirnt n 22».
ci//m. uiutirai. p. «-«I
.*«-
mj ffl
X
Io?n R SSîIf
io„ ra 'rldieU
''
i-
'° Cd "° reS
T,j\Zl,
codicis Arg. auelorilatem male tesus rcpo-
bruiMR gr. omn.
M^ g
T"
"" J -
I, c'J. in tynagogtm] in synagogis; gr. e«V trvva- w suisse.—^Bata

po sl tmma.
prtWer cod cauMi
P
7 * ]{
Tlil. knnstjands] Ulf. c. codd. • «Orov.
v
''
^""'Zl t ^"f'""-"'"'^ \ «P~ -
X; P ° r
S'* sc Onesb. leiiicreconlendil, nani
!£ /":t !e
Wa
i -il seinal sua.ii ° «r nmn nr etcr r.i.tim eo 1
.
Jili.Wfi.^-if fiTT.ri^r»' ~JS:

noiuen deinonslrativum (ovrij vel o) htbeant, suspi- ,; .
'
,\i'lh,,n'r n\ i !,» „„<

^;v u ""'"
•
* <M" &
cari l.eet U logendum esse, pro quo librarius (aeile "', a f
i
cmt er * r " nl '
— gi. omn.
c „ »jxovi3-9>i ",fte ]
Jr.h^,
Y
ingAri/itl iii duiuo, gr. cr o.ro».
n scribere poterat
adlnbenda
;
fortasse eadcm emendatin n, 25 n, 2. at dawa\ Uif. "
rie tum eodd. 28 ct 151. —
est, iibi prifier Syriam et Armeniam vcr- ganwtledun] gamolan cst loonui baberc capi, vid J
siones iiullus liber iesus piaebet; (aliler pro u J. vi, viu, "7; Cor. II, vn. 2. ''
4 jatii Lye ap. Den/.. nel.p. lwii ietut. cu:n gr. omn.
i
— — —
651 ItlM.lOltUM Ulr'II.AN\ VFRSIO. 591
3, 4 j.ili rotlula iin vaurtl. j.ili qeinun al iiinn.t tisli[iau hairanjians liafanana Iiuip fidvoritn jali nl
magandans ncwa qiman inirua faura maiugcim audhulidedun lirot. jiarci vas iesu«. jah usgra-
'•
bandans insjilidedun [>a(a badi jau fral:.il.inin ana [jammei lag sa usli[>:i. gasaiwands ban iesus ga-
< laubcin ize q .|. du [laiiuua usli|>iu. barnilo. aflofanda [ms fravaurlileis [>einos. vesunuh ban suniai
7 [>ize liuk.ii )• jainar silanduns jali [lagkjaudans sis in liairiam seinaim. \va sa sva rodeip naitcinins.
8 was inag aflcinn fravaurlilins iutia ains gub. jah suns ufkunnaiiils iesiis alimin scinamma balei sva
9 [».ii mitodedun sis qan du im. duwe milo[> baia in liairtam izvaraim. w.>[>ar ist azetizo du qiban
[lainma uslibin. aflelanda |>us fravaurlilels beinos. [iau qi]>an. urreis jab nim [>ala badi beinata jali
10 gagg. ajihan ei vileib hatei valdufni liabaib sunus mans ana airbai aflctm fravaurhtiiis. qab du
II, l-l [iipniii.i uslibin. bus qiba. urreis nirauli bata badi [>ein jali gagg du gurda beinamma. jali urrais
suns jah ushafjands badi usiddja fattra audvair[ija allaize. svasve usgeisnodedun al'ai jah hauhi-
13 dedun mikiljandans gub qibandans [latt-i aivsva ni gasewum. jali galaib alira faur marein. jah al|
14 maaageins iddjedun du imma jab laisida ins. jah warbonds gasaw laivvi bana alfaiaus sitandan at
15 motai jah du imma. gagg afar mis. jah ussiandands iddja afar imma. jah varb. bibe is anakum-
qa[>
liida in garda is. jah managai motarjos jah fravaurhlai mi[>anakumbidedun icsua jah siponjara is.
IU vesun auk managai jah iddjedun afar imma. jah bai bokarjos jah fareisaieis gasaiwandans ina mat-
jandan mib naim moinrj.im juh fravaurhlairo qebuu du j.aim siponjam is. wa ist batei mi[> motat-
17 jam jah fravaurhlaira matjib jah driggkib. jah gabausjands iesui qaf> du im. ni baurbun svinbai
18 lekeis ak hai ubilaba habandans. ni qam labon usvaurhlans ak fravaurhtans. jah vesun siponjns
iohannis jah farcisaicis fastandans. jih aliddjcdun jah qebun du imma. duwe siponjos iohannis jah
19 fareisaieis fasland ib bai beinai siponjos ni fastand. qabim iesus. ibai magun sunjus bruhladis.
jah
ond patei min im ist brubfabs. fastan. sva lagga weila sve mib sis haband bruhfad. ni magun fas-
20 tan. abhan atgaggand dagos ban (V'i'rf« paînnni scquenteni.)
INTERPRETATIO.
et locutus-cst iis vrrbum. 3. Et vencrmii ad eum paralylicum fercntes sublatum a qiiatuor. 4.
Et non poientes prope venire ei prae turbis detexcrinii lectiim, ubi fuit lesns, ct effdientes illa-
qucarunt bunc nrabatum ct deiniscruni, super quo jacuil hic paralyticns. 5. Videns autcm lesns
lidem eoruro diiit ad bunc paralyticum lilio'e, remittnnttir tii peccaia lua.: 6. Fiierunt antem i
quidam borum scribarum illic scdentes et cogitanti-s sibi in curdibus stiis : 7. qnid hic sic loqui-
lur blaspbcinias , quis polest remiltere pecrata, nisi nnns Deus? 8. Et statim c.>gn scens Irsns
spiritu suo, quod sic lii cogitarunt sibi, dixil ad eos: cur cogiiatis hoc in cordibus veslris? 9. Utruin est
facilius ad dicendum huic paralyiico: remitluntur libi peceata tua, an dicere: surge et sume huncgraba-
tum luum eti; 10. al ut scialis, quod poicsiaiem h.ibei filius hominis in terra reniiit.-re peccata , ditit ad
hunc paralylicum II. libi dico , surge Bumeque Imnc grabatnm tunm ei
: al doinum tuam. 1%. Et sur- i
rexit slalim et allollens grabatum eriit corani facie oniuium, 3deo-ul obstupuerint omnes et lionnrilicarint
magnilicantes Deum dicentes, qnoil unqunm sic non «idimus. 13. Et ivititerum ad marc ; el omnos lurlxfivo-
ninl ad eum el docuit eos. 11. Et ambiilans viilit Levvi, bunc Alf.fi, sedeniem ad telonium el dixitadeum:
I post me et exsurgens ivit post eum.
;
15. Et faclumest, cnm is accumberetin domo ejus, ct multi pnrti-
torcs ei peccalores accubucrunt cum lesu ei discipulis ejtis, fiierunt cnini multi el iverunt post eum. IG. El
hi scrike et Earisxi videnles eum edentem cum iiis porliloribus ei peccatoribus dixcrunt ad Ims discipulos
ejus: quid est quod cuiu portiloribus etpeccatoribus cdit et bibil? 17. Et atidiens lcsos dixit ad eos: nou
indigenivalidimedici.sedbiinaleliabcnles; nonvcniinvii.ire justos.sedpeccaiores.lg. El fuertini discipulilo-
|pnnisctFarisa.ijciunantes; ctadicrunteidixerunt ad einn:curdiscipulilolianiii«eiFarisa?i jejunanl, veruin bi
tuidiscipulinonjejunant: 19. El dixil iis lesus : niimpossuiilliliisponsi. usqueduincum iisest spousus, jejn-
nare? lara longum lcropus quam cum se habeni sponsum, non possunt jojunare. 20. At acccduut dies, cum
ANNOTATIONES.
n, 3. fidvrim] cod. Arg. et edilt.

— X fidtorin. gascwu pro gtueum, crrore librarii.
4. insaitidedun
ii, fratailotun] illaquearunt— de- II, 15. ^n/ai/)] Sl. X
geloip.—jan all—imma] lioc
miserunt, gr. omn. xai"<"; cst ampliticalio , cujtis colon cod. Arg. non in textu, sed in marg. habcl, J.
alia exempla collecla suntad M. ix, 8,35; Cor. 1, IX, St. \i. Xjah allamanageiu$iddjedun, scilicet incod.
25. — omn. po-l uslifya.
lag] gr. litterae ns vocis manageins dirempta; novum versuro
it, 5. pus—peinos] t bi— lua, gr. aroG; Ulf. c.codd. incipiunt, illi aulem pro ui babuerunt; veram lectio-
cot a<M ; sic vers. 9. nem cum bac falsa miscens, is qui confeciiliz. ma-
8. miiop bata]\ gr. omn. nuscriptum. dedit: jahall manageins Uilidjedun.
ii,
n, 9. a/7<fandaj cod. Arg. afiepanda. />Mf X — u. li. alfaiaus] i. St. )sial(aius. uutandands}St. —
peinos\ vid. ad vs. 5.—jah] pr. el, " gr. pemata} gr. X usstandans.
i.iiiii. ante pata. n. 15. u| pr., vid.ad I,4S; caelcrumgr. omn. post
il, II. niinuli} sunt qui dicanl Ulf. omillere hm , annkumbida.
sed crrant nescientes. pariicnlam uh liabere vim co- II, 16. is/| est,* gr. omn.— /rawjm-ntaiwi] cod. Arg.
pulalivam, sic xiv, 13 qapuh^xr.uiliyii, cf. ad Cor. X fraaurhlaim.
* (i;
I, xvt, 13. JVimuA :iutemproja/i niui vs. tldiclum &I, II. 17. fraittuihtans] Ulf. C. codd. /iivavoiav, cf.
solet cnim Gotlius sermonem vaiiare. ad M. iii II.,
ii, 12. hauhidedun mikitjandans] vid. ad M. ix, 8 ; U, 18. /TirWsaifit] sec, gr. nmn. t>i ri» t«/»o-iti»'4
c*»«rumSt. V
haubidedun. />ai>i| St. /"i/)«i-— — X pr.cler iiniiin cod. 439, quicum Colli. cnnsi mit.
(/fn<ru>«m| J. Sl. cum cod. Arg ijaseiiun, nec grav X it, 19. ftru/i/ti/ii] gr. ora ante mi/>,J. Sl.
. >A X
cis rcspondens, ncc scnsutn apluin pru.bciis ; iu cod. dunt urticulum M.
;
S"5 MARCLS V, II, 21—111, II. 534

afuimada af im sa briipfaps. jah ban fastand In jainamma ilapa. ni nianno. plaf fanins niujis
21 siujip ana snagan fairujana. fbai sfnimai fullon af bannna sa niuja paninia fairnjin jah vairsiza
22 gauura vairf>i|>. ni maiina gintib vein juggaia in balgins fairnjans. ibai aufio distairai
vein paia ninjo pans halgins jah vein usguinib jali bai balgcis fraqislnand. ak vciii
23 juggata iu balgins niujans giutand. jali varb Jiairhgaggan imina sabhalo daga |iairh $lisk
24 jab dugunnun siponjos is skevjandans raupjan ahsa. jah fareisaieis qcbun du iinma. sai. wa
25 laujand siponjos peinai sahbatim. patei ni skuld ist. jab iesus qab du im. niu ussuggvu|>
2$ aiv. wa gatavida daveid. ban baurfia jah gredags vas. is jah bai mif> imma. waiva galaip in gaid
gups nf abjapara gudjin jah hlaibans faurlageinais maiida. panzei ni skuld isl matjan niba ainaim
27 gudjani. jab gaf jali paim mib sis visandam. jah qapim. sabbatoinmansTarb gaskapaBS ni manlfa
2S, iii, 1 in sabbalo dagis. svaei frauja ist sa sunus mans jah jiamma sahbalo. jah galaij. aflra in synagogen.
2 jab vas jainar nianna gabaursana Iiab3nds handu. jah viiaidedun imma.
faailidedi sabbato dag.i. ci
3 vrohidedeina ina. jah qabdu Iiamina niann hamma gabanrsana habandin iiandn. urreis in midumai.
4 jah qab da im. skuldu ist in salibalim piup laiijan aibjlau un|iiup laujan. sahrala nasjan aijipan
5 usqigtjan. ip eis babaidedun. jah ussaiwands ins mi|i moda gaurs in daulii]>os hairlins frte qab du
6 pamma mann. ufrakei bo bandu peina. jah ufrakida. jali gasin[i afira so liandus is. jah gaggandans
7 pan fareisaicis sunsaiv mip paim hcrodianum garuni ga avidedun bi ina. ei iniina usqemeina. jali
iesus aflaip mip siponjam seinaim du marein. jah lilu manageins us galeilaian laisiidedun afar iinma.
8 jah us iudaia jah us iairusaulymim jali os idum.iia jah hindana iaurdanaus. jah bai bi lyra jah
9 seidona maiiageins fllu gahausjandans. wan filuis tavida. qeinun atimnia. jah qab paim siponjam
10 seinaim ei skip habaib vesi at imma in pizos manageins. ci ni {iraiheina ina. managans ack ga-
hailida. svasve drusun ana iua. ci imroa ailailokeina. jaii sva managai sve habaidednn vun-
11 dufnjos jab alimans unbrainjans. paih ban inagasewun. drusuti du Imnia jali bropidedun qibandans
I -2, 15 jialci pu is sunus gubs. j&b lilii andbait ins ci ina ni gasvikunbidedeina. jab u-iaig in fairguni jah
14 albaibaii panzei vilda is jah galibun du iinma. jali gavaurbla tvalif du visau inib sis jah ei insandi-
[VTERPRET 4TIO.
jmferliir ab iishic sponsus, et tum jejnnanl in illo die. 21. Non homo assumentum panni novi suilad ami-
etumveterem; ne aufcrai pieniludincm ab hoc liic novus lioe velere elpejor fissuraliai. 2-2. Non homo fundit
vinum uovum inutrcs veteres, neforsan disrumpat vinum hoc. uovum hos uiresct vinurti effluat etiii uties per-
cani sed yinum novuni h; utres nuvos fundunt. 23. Et facium-esl transirc ei sabbato die per salum ct
;
roepertint discipuli cjus pra?tereunies vcllere aristas, 21. et Farisxi diserunt ad enm : ecce, quid faciunt
«liscipuli lui sabbatis, quod non fas esl? 25. Et lesns diiit ad eos nonne perlegisiis : unquam, quod feeit
liavid, ciib. indignitet famelicns fuit, ipse et cum
Dei snb Ahjathare
lii co ; 26. quomodo ivil in domum
saierdote, el panes propositionis comedii, quos non fas esl edi, nisi solis saccrdoiibus; et dtditetiam his
cuiu se exislenlibus. 27. Eldixil iis salibatus causa hominis fuit crcalus, non homo causa sabbati diei
:
28. ita ut donilnus sit hic lilius Iiominis etiain liuic sabbato. lil, 1. Et ivit iicrnm in synagngain, el fuil
illic homo arefaciam habens maniiin. 2. ei observarunt eum, sanaret sahbato die, ut accusarent eum.
3. Et dixit ad huuc liominem hunc arefactam habentem manum surge in medio. i. El dixit ad eos, fasne :
est in sabbatis bene lar.ere, aul male facerc? animam servare, aul perdere? vernin ii taniernnt, 5. Et adspi-
riens eos cuin ira, tristis ob obdurationem cordis eorum, dii t ad liunc hominem : protendc banc manuin
tuam ct proiendit, et constitit rursus li.cc maniis ejus. 6. Kt eunles lum Farisxi statim cuin his llerodianis
;
consilium fecerunt contra eum, ut enm occiderent. 7. Et lesus abiit cum discipnlis suis ad mare el mul-
inm lurluc e Caiil.ea secuii-smil post ciim et cx ludxa 8. et cx lernsolymis et ex Idumaea, et ultra lordanuin
el hi circa Tyruiii et Sidoncm turbx inultum audiontes, quam muiiiim is fccit, venerun! ad eum. 9. El dkii
lns ilistipulis suis, ut navis prssto cssel apud euin propter banc lurbam, ut non comprimerent eum.
10. MuUos enim sauavit, adeo-nt ruercnl in cuin, ul enm attiogerent, ct lam muiti quam habuerunt vulnera
11. et spiriius immundos, hi ciim cuin vidercni, riicrnnl ad eum et claniaruut dicenics, quod lu es filius
l>ei 12. Et muiium comminaius-cst i.s, ut euni nnn manifestarcnl. 13. Et consceudit in montem el
advocavit quos voluil is et iveruul ad cum. 14. El fccit duodecim ad vcrsandum cum se ct ut mittc-
ANNUTATIONES.
21. af fiamma] ab hoc, gr. aOrou.
li, axotevM, an uiroxrzimv legcrit, cerlo dici non potest,
li, 22. inil. IJlf. ° r.ai. —
balgins] sec. J. Sl. b.il- V nam usqistjan imiqiie gr.ixo verlio respondel.
jini; iidem moz )l( baljeit. —
giutand] fundiint gr. , ui, 5 gnslof) aftra] COnStilit rursus = gra;co
«ilin. p.i}xio'j, lllf. e L. V, 38, Uhi codd. aliijui fjiil- uiror.azeo-rceO-n, cf. vin, 2.'j.
Xoua-t pra-benl. III, S. [>an \

uim, ° gr. oinn.
ii, 23. tkevjandant raupjan} prastereunEes vellere, m, 7. aflaiji ]
gr. posi semuim.
gr. oSo» Ttoui-j TirAovTE»; Ulf. c. verss. lli, S. seidona j J. Sl. B. c grajco texlu codicis D
24. tiponjos peinai ] discipuli tu , " gr.
li, ;
temere addunt bi. — is ] is, ° gr. oinn.
II, 25. iesut ] vid. ad i, 42.
—
m, 9. firaiheina] i. St. X praiheinai.
n, 26. gudjin ] vid. ad i, 44. [aurlageinais ] i. ni, 10. jah ct, " gr.
St. X fauralageinws, vid. L. VI, 4. ainaim j solis, — m, 15. /iai/i
j
] hi, ° gr.omn.
gr. iii, 13. uslaig |
sic cod. Arg. ; ediit. usstaig, re.-:liiis
n, 27. varp gaskapans] fuil creatus ; gr. solum unidem, sedin veibis coinpositis sa-pius alierum s a
hfivcro, Ulf. c. codd. 6zTio-&u. lihrariis oinissum esl, sic M. xxvn, ;"»1 diskritnnda,
iii,2. haiiidedf] gr. omn. p.»st daga; cslerum L. vm, 55 ntlop, xiv, 14 utlattai; vid. Massm. Sk.
J. St. \ jiin (
zi ) e L. vi, 7 addu.u el LHf. c. codd. p. 59. Idein factura csi, si alicnini verbum in s
"euTov. ilesinit, alterum ab s incipit, viJ. ad Mc. x,45;
ui,4. In ] in. " gr. — utqisljan] utrum LUIil. xvi, I.
—
5S3 lillH.IOI.liM LLFILANA VBB8IO. 538
16, 18 dedi ins merjun jah hubuu vuldufni du hailjau .-auhiins jah usvairpan unhutpons. jah gasaiida
17 scimona n.iiiio pailrus. jah iukohuu [i.imma zuibuiduiaus jali iuhannc brobr iakobaus. jali gasalida
IK iii) namma bauanuirguis. |>alei ist. sunjus beiwons. jah andraiau jab lilippq jab baijiaulaumaiu jali
19 raaibalu jab boman ]ab lakobu {>ana aUabina Jah baddaiu jah uimona bana kananeitea jab iudan
20 iskarioieu. saei jali galrvida ina. jab utiddjcdun in gard. jah gaiddja sik managei. svasveni mab-
'21 le.lun uili blaif maijaii. jab bausjandans frain imma bokarjos jab an[iarai usiddjedun galiaban ina.
33 nebun auk baiei usgtisi[is ist. jab bokarjos ji.u af lalruaaulymal qimandau (|<i[)iui |>aiei baiail-
18 uiblll babaib j.ili [i.ttei in [lamnia rcikisiin unhulhono usvairpi[i [laim uuliul[ioiii. jab ulhuitands
21 los in gajukom qab du Im, waivamag sutanas salanan usvairpan. Jab Jabai biudangardi vijira sik
45 gadailjad.t. ni mag siamlan so [uudangardi jaina. jah jabai gards vibra sik gadailjada. ni mag slan-
26 dan sa gards jains. jab jabai satana DBStob ana sik silban jab gudaiiibs varp. ni mag gastandan ak
31 an.li hubaib. ni iiiaiiua mag kasa svinjiis guleipauds in gard is vilvan. uiha fauipis [>.ina svinpan
28 gabiudi]) jah p:\na gard U) disvilvai. amen qipa izvis palci allata aflelada bala fravaurhle sununi
29 manne juh iiaitcinos sva managos svasve vajamerjand. u[)[ian saci vajarncreib abman veihana. ni
39, 31 habaip Iralet aiv ak skula isl aiveinaizos fravaui blais. iintn qc{)un. abman unhrainjana babaib. jah
Sl qemun l
.n n aibci is jab broprjus is jah ula slandandona insandidcdun du iinma haitandona ina. jah
selun bi inamanagei. qc[)un [>an duimma. sai. aipei ncina jah brnbrjus peinai jah svistrjus psinos
53, 3i uta sukjand [nik. jah andliof im qipands. wo isl so aipei meina ai[)|)au pai broprjus meinai. jah
bisaiwands bisunjane banB sai. aijiei meina jah bui brobrjus meinai.
bi sik siiandans qap.
55 iv, lsaei allis vaurkeib viljun gubs. sa jah bropar meiiis jah svistar jah aibei isl. jah afira iesus
dugann laisjun at niarein. jali gulcsun sik du imma manageins filu. Svasve ina galeipan in skip.
2 gitsiian in marein. jah allaso nianugei vibra marcin ana staba vas. (Vide paginam sequentem.)
INTERPRETATIO.
ret cos pncdieare 15. ct babcrc potcstaiem ad sanandos morbos el cjieicndos d.cmoues. 16. El iinposuit
Siiuoni nonieii Pelrus. 17. Etlacobo.huic Zebcdsei, etlolianni, frairi lacobi.e! imposuit iisnoiiiina Boanerges,
qupd est lilii loniiru. i8. Et Andrcnm et Pbilippom et Bartholomtxura et Matihamm et Thomam et lacobum,
Imnc Alf;ei, et Thaddxum ct Siinonem, hunc Cananiiem, 19. et liiilam Iscirioiem, qui eiiani Iradidii eum.
20. Et adieruni in domiim ei collegil sc lurba, adeo-ut non possent ne-quidein panem edere. 21. Ei au-
dienles de co scrib:e et alii exiernnt prcliendere eiun, dixerunt cniin, quod furore-perctilsus est. 22. Et
scribx hi ab lernsolymis venienies dixerunl, qnod Eteelzebul bahct et quod in hoc suprerao d.i nioimni ejicit
bus dxmones. 23. Et ailvocans eos in puraholis dixit ad cos qiiomodo polesi Saianas Satanam ejicerclf :
24. Et si regniim contra se divfditur, non poiest slare hoc regnum illud 25. et si domus contra se dividitur, ;
iioii pi.test siare Ii.tc doinus illa; 46. et si Satanas insnrreiit eontra se ipsum et divistis fuit, non putest
eonstare, scd Bneni habet. 27. Non homo pntest vasa validi ieus in dommn ej;is rapere, nisi antea hunc va-
litluni vincit et banc doniuni ejus diripiat. 28. Amcn dico vobis, quod oinne remiililtir hoc pcccatorum
lihis honiiuuin et blasphemiae tam multae quara hlasphemant; 29. at qui blaspbcu at Spirituin sanciura, non
babci remissioncin unquam, sed reus est xicmi pcccali; 30. quia ilixcruni spiritiun iimnundum habei. ,
31. Et vcneruni lum maier ejus et fiair-s ejus et fnris stantes immiserunl ad eum vocantes cum, 32. et
sedernni circa eum turba, dixcruni auieni ad ciim cccc, maier lua et fratres lui ci sororcs (ux foris qujerunt
:
te. 33. Et respondit ns dicens qtia; est lucc inaler mea, aut hi fratres mei?
: 34. Et circunispiciens circum-
circa bos cirea se sedentes ilixit eccc, mater mea ct hi fratres mei
: 35. Qui euim facit voluniaiem Dei, bic !
etiam frater meus et soror el inater esl. iv, 1 Et iterum lesus c*pit doccre ad marc ct congregaverunl se ud
.
eum turbjc inultum, adco-ut is iret in navem, sederet in mari, et oumis hxc lurba adversus raare iu ripa fuit.
ANNOTATIOMS.
in.lG. pailnu] scctindura regulas gramnialicas pro gahl dja, ma; ion [>ro maijan et sa-pius. Cxterum
seribendum liiii paitru, accusativo casu, vid. L. i, 13 lli. u 7ra>fv et aOrouj.
haitais namo is iohnnnen, cf. M. ix, 9. ld Etliniill. I. III. 21. [ram— anbarai ] de alii, gr. o<* vtr.p «jtov.
I. dnbilare non debebal quod Griinm. Gr. IV, 622 ;

tiifiaisi^s] Griinin. Gr. IV, 26 usgeisips eiueiidandum
dicil, recle habet de haltan el vopjan , nun de nuni- esse censet, viil. Glussar. v. Geitan.
\an, ne«|ue dubilunius, quin Gr. GGA. 1836 p. 1792, m, 22. «airiisu«/i/Hi<ii J. iaiittsaulyma. I X —
ubi dicit mch den Wdrtern n.iinnj m wira imnter
: iu, 25. gajukom 3. Sl. gajukon.
cod. Arg., non iceaiia, uii tl. iu eo legi di il.
hmiu | sic
\ X
rfer nontinativ construirt, id esl, post vnba namnjan
coiislruc/iuneiii cum noniiiutwo tcmper adhibcri, de III, 20. sa(n;i« nsslo/)] edilt. >1 satannut s:of> ; sa-
passivo eogitaveril. Nos autem reete adnotasse de tanaus aominalivo nunquam dioilur, se<l J. hwm
nailrus, eiiuin L. vi, li loeo gemello eomprnbatur, xni, 27; Cor.ll, XI, 14; aui taianas M< lll, 85. —
dicitur illic thanei jdh namitida paitru. Dcindc vs. 17 yastandnn] J. St. U. standan. flij Sl. *. ah.
X — |
.
|iro iakobau eliolianne ilativis propler sei.suiii jakobu in, 27. pane See., III'. ° tot!. aut />an antc arli-
\
et johannem aeeusativos optabamus: pendere posse ctiluin /<nii« liluarii osriiantia excidii.
hos dativos a gatalida, cinu subseinialur iah gasatida III, -29. fravaurhlais |
peccali, gr. x^ to-jui;.
im, non cogitavimus, ct si Ellmulleri sentemia <le ui, 5t . ;'a/i pr. ei, gr. ojv.
boc loco recla csi, faeere non possumos, quin Clli- III, 32. managei
J
]
gr. ante bi. — tvittrjus] J. St. X
lam sensui paruin consuluis-e dicamus. sristrjas.
iii. 17. iakobau —
iohanne ii daiivi non babenl, ]
ni, 54. sai ] ccee, Ulf. videlur <3o0 legjsse ; quam-
undc pendeanl, accusaiivos verbo oauarAla conjun- quam loci sunl, in quibus sai graeco r<J» respnnuX
geudus reqtiiril scnsus. Cioicru n pro io/i«iuie J. Sl. (il, 21; w, l; J. vu, M; XI, 56; all.), quod Golh.
vjhaniies. alias s«iie imerpreiuri s<il< I.
in, 18. m«i/i«iu| St. X matpaju. — Awiaiieifen ]

m, 35. jah \\ r. cl, ° gr. — «fislar] Dlf. e. eodd.
Si. Z. X />«»<"< i/'i'». ei veru. " ;*<.«
— gokijuiH
in, tl). aliddjedun ] St. X atU.Oîtir.. sic yiiddia iv, I. tcsus ] gr, oran. \ iro, |». oinu.
W7 M RCUS IV, 5—22. 533
3 jah laisida ins iu gajukom manag. j.ih qaf> im in laiscinai seiuai. hanscip. sai. urrann sa s:\iauds di»
4 saian fraiva seinamma. juh varb. mijipanei saiso. sum raihiis gadraus faur vij. jali qemun fuglos
B jah freiun bata. anbarub-ban gadrans ana siainahamma. baroi ni habaida airba managa. jah suns
G urrann. m bizei ni babaiila diubaizos air[>os. at sunnin ban iirriunandiii ufbrann. jali unte ni habaida
7 vaunins. gabaursnoda. jab sum gadrans in baumuns. jah ufarsiigun bai baurnjus jab afwabi-
8 dedu» baia. jah akran ni gaf. jab snin gadraus in aiiba goda jah gaf akran urriimando jah
9 vahsjando. jab bar ain .1. jah ain .j. jab aiu .r. jah qnb. sici habai ausona hausjaiidona. gabausjai.
li> , II ib bi[>e var[> sundro. frehun ina bai bi ina mib baim tvalibim [>i/.os gajukons, jah q.i|> ini.
izvis atgiban ist kunn.in runa |>iudarigardjns gnbs. i[> jainaim baim uia in gajukon allata vair[>i[i,
12 ci saiwandans saiwaiua jali ni gaumjaina. jali liausjandans hausjaina jali ni frabjaina. uihai wau g:i-
13 vandjaina sik jah aflclaiudau iin fravautjieis. jah qaj> du im. ni \ iinji Jjo gajukon jah waiva allos
11, 15 [>os gajukons kunnei[>. sa saijands vaurd saijij)- aj>[>an bai vibra vig. siud. Jiarei saiada [>'ta vanrd;
jab ban gahausjand unkarjans. suns qimib satanas jah usnimij) vaurd [>aia insaiano in hairtam ize
1G jali siud samaleiko bai ana stainabamma saianans. baiei [)an hausjand |>;na vaurd. suns mi[> fahedai
17 nimand ita jab ni haband vaurlins in sis ak weilawairbai sind. pabtoh bi[)e qimibaglo aijijiau vrakja
18 in Jiis vauniis. suns gamarzjanda. jah ]>ai sind J>ai iu ]>aurnuns saianans bii vaurd liausjandans.
19 jah saurgos Jiiros lihaioais jah afmarzeins gabeins jali Jiai bi f>ata an]>ar lusijus innatgaggandans
80 alwapjand ]>ata vaurd jab akranalaus vair])ib. jab bai siiul ]>ai ana air[>ai [ii/..>i godon saianans.
21 baiei bausjand ])ata vaurd jali andnimaiul jah akran biirand. ain .1. jab ain .j. jab ain .r. jab q.i[>
du im. ibai lukarn qimib dubc ei uf melan sstjaidau ai]>(>au undar ligr. niu ei ana liikarnasta])an
82 satjaidau. nih allis isl wa fulginis. batei ni (Vide paginam sequentem.)
IMTEUPaETATIO.
2. Et docuit eos in parabolis inultum ei dixii iis iu doetriua su.i : 3. audite, ecee, exiil hic scrcns ad serendum
semine su». 4. I.i facltim est, dum serii, qiioddatn qilidem cccidit ad viam, et vencrunl aTes ct vorarunt
boc. 5. Allud autcm cecidit iu lapidosum. ubi non lubuit terr.nn multam, et Sialiin exiit, propter
qund nou babuit profundam terraiu. 6. In sulc autcm orientc cxarsit, et quia non habiiil radices,
exaruit. 7. Et quoddam cecidii in spinas ct supcrscendcrunl bx spinx et cxsiiuxerunt hoc,
,
et fructum non dedil. 8. Et quoddain cer.idit in terram bonain et dedit frucium adscendentcin ct
cresceniem el tulit unum xxx et unum lx et ununi c. 9. El dixit, qui bahcal aurcs audicnies , audiat.
10. Et cutn facius-est seorsim inicrrogarunt ctiin hi circa eum cum his duodecim de-hac parabola.
, II. Et
dixit iis : vobis datum-est seire mysterium regni Dei; vcrum illis his forisin parabolis omne flt, 12. ut
videntes videant et non c«gnoscani, et aodicntes audiani et non intciligant; ne quando convertant se et
remitlantur iis pcccatn. 15. Et dixil ad eos, non scilis hanc parabolam et quomodo omiies lias parabo-
las noverilis. 14. Ilicserens verbum scrit; 15. veruni bi ctrca viam sunl, ubi scritur boc vcrbum, ct cum
andiunt incurii, slaiim venit Satanas et aufert vcrbtim boc insitura in corda corum. 16. Lt sunl simi-
liler hi in lapidosum saii, qui cum audiunt hoc vcibitm, stilim cum laiilia capiuni id, 17. ct non ba-
bent radices iu s e , sed teniponles snnt, deinde cum venit affliciio aut pcrsccuiio propler boc verbum,
staiim sollicilnntiir. 18. Et bi sunt bi in spinas sati , lii verbuni audieules, 19. ct curaE liujus vilse et
solliciiatio posscssionis et hse cirea hoc aliud cupidiiaies introeuntes cxstinguunl hoc vcrbum oi infructuo-
sum lit. 20. El bi sunt lii in lerram hanc honam sati, qni audiunlhoc vcrbum etaccipiuul ci fruclum fernnt,
uiium xxx ct untini l\ ct unum c. 21. Et dixit ad eos niiin lucerua venil idco, ut suli modiuni pona- :
tur aiii sub lecluin? nonne ut super candelalntim ponalur ? 22. Neque ciuiu est quidquam occulli, quod non
ANNOTATIONES.
ifi.ti.-fza; cum bic infinitivus cum sequentibus p.irti- iv, 9. %aci habai] qni babeat, fortasse Ulf. c. Vat.
Ctila copulativa non jungatur, pro galeipan olim ga- ct Canl. oj e/ji legit. —
Aaug/aHdoiiu] audientcs , gr.
teipandan ( euntem ) scriptum fuisse videlur; non omn. axoOetv, cf. vs. 23; vil, 16.
taincn inaudiia sunt similia asyndetorum gcnera. — iv, 11. jainaini] St. jainnm. X
gajukou] para- —
alla ] Z. X
fl "°- —
stapa] liilore ( noslrum rivagc, bola, sincdiibio ao/uAom pluralinunierulegeudiiiiiesi.
germ. Geslade), gr. yjjj. iv, 12. nibai u>a>i mnle verlunl viii docli : nisi
iv, 3. urrann ] J. St. X
urran, sic eliam vs. B. — quando, pro (timeo) ne quando.
j
fraii'3 seinaminaj semine suo, ° gr. vid., ad M. n, 13. po] hanc, injtiriu Uif. TaJmv oiuittore, Scli.
xxvi, 72. contendit.
iv, 4. saiso] J. St. X div. X sajands.
IV, 14. saijaii'!s] St.
iv, 5. urrann] vid.
ad vs. 3. iv, 15. tig] X " as — siud]
.1. Sl. omn. aine - gr.
iv, 6. vaurlins] Z. pro genilivo singularis habcri ri]>ra.— unkarjans] ex codcm
incnrii, ° «r. oiiin. ;
posse arbitranserrat, namtiaHrtssingtil.uinumcroGo- foiitebaiisluin undc Ver. Verc. Colb.
est, U.ix.) (cf.
tbtts non titittir, nisi sensu improprio ( llom. xi, 16 siium mgtigenter duxerunl. — St. X insa- iiisaiano]
siq. xv, 12); nbi propriam babet sigiiiflcatinnem, jano',
taurteis plurali nurnero ponii, \id. infra vs. 17 ; xi, iv,16. jah] — paiei] St. X puet.
Ulf. ° ourot. i.
20; L. iii, 9; vin, 13; xvn, C. — fahedai] St. X (ahclai.
— ~ oippau St. X aipuu.
— trakja] bt. B. XX trakjai.
iv, 7. paurnuns] Si. >k[ paurnus. afwapidedtin ] lv, 17. atjlo] J. Si. "'</"• j
cod. Arg. manu secunda et B. afwauidedun, quamX i.

— saiana/u]
imnianein formam imperilus coirector eliam iv, 19; iv,18. âi] pr. bi, gr. ullot. Lilf. C.
v, 15 in rodicc posuit, niiis autcm locis (ix, 43 scqq.; c dd. °
ojtoi ei<ri.
L. vin, 14, 53) sinccram lcctioncm intaclam reliquil, iv,19. sanroos] St. B. X J. — sat.rjos. libainait
niliilo ismen minus etiam in iis U. nfwaujan cdulit. ii;ac,gr. «i&»os. — innalgaggandans] Sl. )înatgag-
Cf. ad M. ix, 21. gandant. — afwapjand] vid. ad vs. 7.
iv, y. K.ri n.:ndo | Si. X urrimndo. iv, 22. pulei ml culu uotant Mill. ci Grieab. no«
—
5.v> mnuoiuiM ULFIUIU vf.rsio. 510
?i, 24 gabairhljaidau. uih vai|>ana!augn.ak ei svikunh vair|ai. jubal washabai auôna hnusjandtina.gahaus-
25 jai. j»h qap du 1111. 3;:iwi|> v,a liause [>. m |>lzaiei mitap miiif). mitada i/vi« ah liiauLaila izvis [taini
2t> gatauh audant. nnte [>i«wammeli aaei lubai}). gibada imina. jali saci ni habaih. jab hatci hal>ai[>. aim-
27 maila iinma. joti qa|> sva *H Jiiuuangardi gu{>s. svasve jabai uianua vairpib fraiva ana airha. jab nlepib
28 jab orreUi|> uabl jab daga. jah |»la fraiv keitii}) jah liu<ti|>. sveni rail is. silbo ank airha akrao !>ain|>.
2'J friuoisl gras |ta|irob ahs (>abn>b full<i|> kaurnis in bamnia abna. hanuh bihe Mgihada akran. nms
30 iusandeifi gilba. unie aiisl asana. jali qab. we galcikom }>iuilangardja gnhi ai|4>aii in wilcikai
51 gajuLon gabairam bo. svc kaurno sioapis. baiei bsn saiada ana air[>». minnist alla xe fraivo :
5* ist bite ana airfiai. jali hau saiada. urrinnij) jali vair|>i|i allaitc gra-e roaisl jali gataujib
33 aslans inikilans. svasve maguu uf skadau is fuglos liimiiiis gahauan. jali svaieikaim managaioi gajukom
34 rodidu du 1111 bala vaurd. svasve niaiitedun bausjon. ib inuli gajukon ni roilida ini. i|> siuulro sipon-
35 jam seinaiiu aodhand allaia. jah <).i|> du im injainamma daga. at andanahlja ban vati>|>.tnamma
36 usleipam jainis siadis. jali alleiandans [>o maiiageiii andnemun ina t.ve vas m skipa. jali bananhara
37 skipa vesuii mi[> lumia. jali vatb skura vindis mikila jah vegos valtidedun iu skip. svasvc ita jnban
38 gafullnoda. jah. vas is ananoiin ana vaggarja llepanda. jali urraisideibm ina jah qebun du imiua.
5!) laisari. niu kara [>uk bizei frai)isinam. jali urrcissands gasuk vinda jah qa[> du mareiii. gaslavai. af-
49 dumbn. jah anasilaida sa vinds jali var[> vis milt.il. jab qa[> du im. duwc faurlilai :ijn}i sva. waiva i>i
40 nauh habaip galaubein. jab ohitdun sis agis mikil jah qcbun du sis misso. was [>anmi sa sijai. unic
v, I ,2 jah vindl jab marei ufh.ttisjand iiiiiua. jah qemun hiudar marein in landa gaddarenc. jah usgag-
5 gandin imma es skipa suns gamolida nuina maiina usauralijom 111 alimin iiiihraiojitiniiia.saei bauain
4 habaida in aurabjom. jati ni iiaudibandjoin cisameiiiaiiu loanna inalila ina gabiudau. iinteis ufta ei-
sarnambi foiuns gabuganaim jah naudibandjom eisarneinaim gabundans vas jah galausidaafsisbos
5 naudibandjos jali [h> aua foluin eisarna gabrak. jah. manna ni uiabta ina gatamjau. jub sinteino nab-
LNTERPRETATIO.
menifestclur , uequc facium est oi.< lultuin, sed ut iuauifeslum fiat. 23. Si quis balieat aures audion-
tes, aiidi.ti. 24. Et disit ad eos : vidcte quod audistis, in qua inensura mensuralis , niensuraiur
vnbis ct au r elnr vnbis his creilentibus. 25. Quia omni qui bahei, daiur ei , et qui uoii l<abet , eiiam
Suod habet, anferlnr ei. 26. Et divit sie est regnum Dei , Bicul si liomuiae.il scmen in terrain. 87. E|
:
ormii ei surgit noclc et die , et hoc scioen germiuat ct erescit , uli non scil is. 23. Ipsa ciiim lerra fru-
cium fert, primum Imrbain , deinda aristam , deindc pleniiuilinem granis in hac arisia. 29. Timc nuamln
datur fruetus, statiin inimitiil falcem, qnia adesl messis. 50. Et dixil : cui assiuiilamiis regnuni [)ei am
in quali parabola CQOluaramuB hoc? 51. U> grauum sinapis, quod cum seriltir in lerram, ininimuoi oin-
nium seminum est homm in lerra. 52. Ei cuiu serilur, SUIgil et lit omnium herbarum maximum ct facit
ramot magnos , adeo-ut pos6int sub umbra ejtis aves cteli nidulari. 33. El lalibus muliis parabolis
loiutus-esl ad eo< hoc verbum, sicut polueriint audire. 34, Verum sine parahola nou locutus-est iis, veruni
scorsim discipuiis suis solvlt omne. 55. Et dixit :<d eos iu i!io dic in vcsperc autem faeto eximus illo loco. :
56. £t diaiittentes hanc turbain acceperuiit eum ut fuil in nave; et tum alia navi-tia fueraut cum co. 57. Et
f.teia -esl proceMa venti magna ct fluetus ruerunt in navigium, adco-ut id jaio impleretur. 58. Ei fuii is in
iiuppi super cervicali dormiens el Buseitarnnl enin et dixcrunt 3d eum doctor, nonnc cma libi quod pe' imiis ? :
39. Et surgens comminalus-esl vei.t.i e! dixit ad mare : tace! olimutesce et ccssavit hic venlus et facta-est !
«lalacia magna. 40. Etdixil ad eos cur liimdi estis lam? quomoilo non adhuc habeiis lidem? 41. Ei ti-
:
mutfi.::;! silii iimorem niagnum cl dixerunlad sc invicem quis ergo hic sit, naut ct venlus et mare obediunt :
ei? v, 4. El venerunt ultra mare in rcgionem Cadilarenoriim ; 2. el eneonti ei c nave siatim occurril ci ho-
ino e sepulcris in spiritu inimundo. 3. qui domicilium halmii in sepulrris cl nou cateuis ferrcis lioino
l>oinit euni ligttre, 4. nam is sape ferris cirta pedes curvaiis ct catenis ferreis ligalus fnil et solvit
a be bas cateuas et bacc in pedibus ferra confregil, et homo n<>u poiuii cum domare. 5. El seiuper uoc-
ANISOTATIO.NES.
ftram lectionem eonsentirc cnm iis liliris, qni i.W iv, 3S. [>:zei\ editl. X div. ; cxterum [lizei proprie
lm habctlt , immo Gotll. vel o eav firi vcl r, a>i legil. e^l : Imjns (eura) i|in)il.
— $vikunp vairpai] l)lf. |iro t<\- ycvEpov e">0» < uin Val. iv, 59. nmisi/«ii.'<ij len Kate minus pn>bal>ililer cihi-
<fWitpr,,fin legi^se videtur. Vid. tor. II, iv,11. jceil anatlilaula.
iv, 23. huutjandoita\ vid. ad vs. 9. iv, 40. ni iwuh\ edilt. >.' jcl. Noslra leelio waira xi
iv, 21. >ni/rt/>] sic reele, non iniiajnii, uii 'L. ma- nauh e dnabus eodil. iliversiirum leclionibus trficaua
lnil, vid. Cor. 11, i, 15. jah Inaukaita aaltmbjan- — ci ounw conflaia ,csse viiletur, aut Goih. Irgit n<i{
iiain]etaugeliir —
credenlibns, " gr. ; tpii habent, pro ouir<.> uli vm, -21 cmn eodd. ; caleiuni
coiiijiluribtis
yatanbjriitdam (credenlibus) omncs «xououffi legunt; uli Colh., hahet ciiam llrix. (qiiomodo nonilum.)
sola vers. iirix. ciim Gotli. consenlil. iv, 41. />»nnu| e.liii. "«, div., sic M. vu, 20. Uom.
iv, 30. uiteikai] 'L. > weleikni. x, 17 (ubi pejus eiiam />fl» nu edilur) ta>r. II, v, 15;
iv, 51. ktiirno\ St.X kauron. — muintsf] mininium, ileinde pro /><m iiiuih iegendum csi /hihhu itn llum.
tx, 18, 20; \iv. 12, 19; Cor. I, iv,
'•.
gr. onu. pix^tSrj/iof.
iv, 32. rairpip] St. V vairhii. — maisi] maximum, v, 2. nunsa] ur. omn. pos: anraajMi,
gr. omn. instCwv, vid. ad IX . ->1. v, 4. bi fetmt] J. St. •> jci. «»« fofnat] J. Si —
jv, 33. nwnagaim i/u/nfcomj ] BT, ' onafoftin, II. <i»a folllN X errai en nn lli. (7/W. ;
iv,7>&. yajukon\ i. ^ji. *• tiajukom. illuttT. p. 214 foittn iu cml. Arg, cxaralum esse tli-
iv, 35, Ql aiulaiiahtja] i Sl. jet. > — />a>i| aulem, cens; dlligenlor insplcienti foiHNI elare npparet. —
"
omn. pYWler-CM. E apud Mi.
gr. ; is auictll prxtc- i»«A(a inn| ^ gr,
— </<i.<ii»jii»j in marg. COV, Ar;;. M>
demia «litcr alqne Golbos legil. !'/«<i«ii(i. e. lignre)
iv, 37. jah\ sec. rt, gr. 5i. v, 5. (tTironiyoui] /.. ;•, fiiiHonnjaw,
. —
t;
S l
MARCUS V, «—2«. r>«*
C mm jah dagam in auralijom jali in fairgiiiijatn vas hropjaRds jali liliggvand* sik ftlainain>..$aiwand«
7 ba» tesu fairrabro rami jah invail ina. jali hropjan^s stibnai mikilsi qap. wa mis jali pus. iesn sunan
8 giips Jj!3
bauhistins. bisvara buk bi gupa. ni balvjais mis. antc qab imma. usgagg alinia unhrainja ns
9 pamma mann. jah frah ioa. wa naino bein. jab qap uu iruma. namo mein iaigaion. unte managai
10, 11 sijum. jah bab ina filu ei ni usdrebi im us landa. vasub bau j.iinar hairda sveine baldana as ]>amma
12 fairguoja. bedun inaallos bos unhuipons qipandeins. insandui unsis in j*> sveina. ei in bogalei-
jali
13 paima. jab. uslaubida im icsus suns. jah usgaggandant aliraans pai unbrainjans gahbun in po svci-
na. jab rann so bairda and driusoo in marein. vesouub-pan sve ivos busundjns jah afwannodedim
1i in marein. jab. pai lnldandans bo sveina gnplauhun jah gauihtia iu baurg jah in ktiroom. jah qe-
15 niuii saiwan. wa vcsi baia vaurpano. jah atiddjedun du iesua jah gasaiwand bana vodan siiamlan
lli j ih gavasidana jah frabjaudan bana saei habaida laigakm jaii obicdun. jab sbillodedun im paiei ga-
17 sewuti. waiva varp bana vodan jah bi po sveuia. jah dtigunnun bidjan iua gaieiban bindar roir-
bi
19, 19 kos seino3. jah inngaggandan ina in skip bap i:ia saei vas vods ti mip imata vcsi. jab ni iailot ina ak
qab du imma. gagg du garda peinauima du peiniim jab galeih im. wan filu pus frauja gaiavida jah
20 gaannaida [>uk. jah gala:p jah dugann merjan in daikapauiein. wan fllu gaiavida imraa iesus. jali
21 allai sildah-ikidedun. jah usleipandin iesua in skipa afira liindar roarcm gaqeniun sik manageins filu
i'i du imma. j.ih vas faura marein. jah sai. qimip ains pize synagogafade iiamin jaeirus jab saiwands
25 ina gadrausdu folum iesuis. jah bab ina fiiu qinands baiei dauhtar meinaafiumisl habaip. ciqimands
21 lagjais ana po handuns. ei gacisai jah iibai. j.'<b gaiaip roip imma jab iddjedmi afar nnma manageins
23, 26 filu jah prailiun ina. jab qinono sums visandei in runa blobis jera tvaiif jah manag gabuiandei fram
LNTERPRETATIO.
tihus et diebus in sepulcris et iu montibus fuit, clamans et percuiiens se lapidibus. C. Videns autem lesum
procul cucurritetadoraviteum 7. clainans vocc oiagna disit : quid miliiei libi, !esu, fiti Dei, hujus aliissimi I
adjuro le perDcum, ne lorqueas me. 8. Nam dixitci exi, spiritus immitnrie, ex hoc horoinc. 9. Ei inicrro.
:
gavit eum quod nomen lnumtet dixit ad eum:nomenmeam Legeon.nammulii sumus.

:
1(1. Ki adoravit eum
miiltum ut uon ejicercl eos ex regione. ii. Fuit aulcm illic grex porcorum pascens sub boc mmita. 12. i;t
nraruut eum omnes bi daMnoncs dicentes immiite nos in hos porcos, ut. in hos eamus. : 13. Ki permisit iis
le-us siaiini, ciexeuntos spiriius hi iinmundi iveriinl inbos porcos; elcucurrit hic grex <lc prrrcipitio iii mare.
Fueruni autcm oirciter duo millia ct suflocati-sunl in niari. 14. Et bi pascentes hos porcos effugenini et pras-
iicaruiit in nrbe ct in vicis el venerunt videre, quid essel hoc factum.
; 1S. El ivertint atl lcsum et vident
hunc insaniim sedenicm rl Tesliliim ei menlis-compoiera bunc, qni habuit Legeon, et limuerunt. 16. Et
iiarrarunl iis, qui viderunl, quomodo faclum-est de lioc insano et de bis porcis. 17. Et co?perurii orare cmiii
ire iillra limiles suos. 13. Et ingredicntem cum in navem oravit eum qui fuit insanus , ut cum eo essct.
19. Et non sivit euin, sed dixii ail cum v:ide in domuin tuam ad tuos et nuntia iis, quam innltuin !ibi donii-
:
nns fecit ei miserius-esi iui. 20. Et ivii et cospit prxdicare iu decapoli qusm miiltum fecil sibi lcsus et ,
oinnes inir.iti-sinit. 21. Et cxeunte losu iu nave ilerum ultra marc, congregarunl se lurbse nmltum .-id eura
et fnit circa mare. 22. Ei ecce, venit unus liorum synagogae-pr»rcciorum nomine Jairus et videns eum ce-
cidit ad pcdes lesu. 23. Et oravit cuui mullum diccns, quod filia mea extrcmiim habcl, ui veniens ponas
snper hanc manus, ut v.ilcit tt viv:it. %i. Et ivit cuni eo eliverunt posi eum turbs multuni el torseruni
euui. 23. Et muiierum qnxdam uxistens iu Guxu sanguiuis annos duodecim 20. ei muliuiD patiens a
ANNOTATIONES.
taiwands Ediit. .1- goiaiwnnds. III. in cod.
v, (!.. \ dicunl, aiidiln arliculo iocum babere non poicsl, ncc
Arg. yaiiaiwandt legi adnniat sed vir doclus errat, ; tugaleipan (exire) graeco EtWflttv respnndit, nec uilo
nam quid ante taiwands scriptum Inerit, conjici qni- alio loco id composiium invenitur. Quod nos dedimus
ilent potest, certo dici non poiest, quia membrana in el lingu* goihicx convenil et iectinne locorum paral-
hac parte plagiilai perforata et snla linea perpendicn- lelorum M. vm, 52; L. vin, 53, ubi gntipun legilur,
laris relicia esl, qnam lli. pro liticra i babet. At ga, conflrmalur.Ilancemendationemnoslram,quam
satis
quoilcoiijectiiraaddiiii, veremnr, ul spaiiumexpleai; ciiam Eitmull. 1.1. probavit ei quse adeo ceria est, ut
eum Tcrolllf. xsi initio senieniiarum per jah />au — omnes iolelligentes asscntire debeant, lamen Craff
BXpiis reddat (vi.l. ui, G, 31 Lue. vi, 6; all.), sine ; Atdh. Sprachsch v, 36' sprevll et quis credai ? — —
diibiolcgi-ndtim csi juh saiuands />an, cs Golliuin cum editionum viiiosam ieciionem (cf. eiiam IJopp Voca-
cndd. r.v.i iSuv legisse siaiueiiduni est. Illa auteiu re- lism. \i. 102) tenet, neque ei usgalipuii h. I. sensum
licta linea pgl posieriur pars litterae n. perverierc- videtor; nuam quidem opiuinnem ei pro-
v, 7, batvjais misj 1 gr. oinil. iecto neino invidebit! —
and drinson] i. St. '*' jci.
v, 9. naino jiein] gr. trat ovoâ. — numo mein lai- [mmndjos] j. Si. )e( putudjos. —
a[tocip>ioiieltm vid. \
pflion ] nomcn meum Legcon, gr. omn. .vtyewv ovsfuc ad iv, 7.
ftot. v 1L sreiufl] porcos, gr. «Croif. — ftaimumj J: Sl.
X haimon. — qemun] venerunt, gr.

,
v, 10. ca'lcrum usdrebi dicttur

uutrtbi im] ] gr. ; t|v)X6o», IJil. c.
b. I. pro usdribi, vid. Griin. I, 844. ciidd. riXOo-j.
v, 11. hairda sveine] gr. past [airgunja ; cxteruin v, J5. Sl. X gavasidanau,
.r/arosi(/6iia] J. i>.
Ulf. c. codd. « /!£>«>«. v, 18. vesi] gr.

mif/. auie
t, 12. allui] omnes, ° gr. v, 21. fcuraj diceiidtji» erat faar, vid. Gr. Gr. I?,
v, 13. iems tuns 5 gr- omn., \
G'ith. cum Rd. — 785, neque di-bebat bic vir Uoclisiimiis defendeie
unltrainjant galipun] Edilt. )s( unhrainjai usgalipun, [av.ra citatO loco L. ix, 47. ctijus loci plane :>.iia 88l
quae lectio ne in cod. quidem Arg. exstat, nam inu- raiio, cum eniin faur iiiad germ. cn, un etwas hin,
lilatione mcmbrnix factum cst, ul de vei bo unlmiin- faura est epud, ad j;er. vor bei.
jVihsullimx dux litierx cxcideiint. Falsa cst ediio- v, 22. jaeirus\Z, >< i«ii/«s. —
tesuit.jvid, ad i, 42.
runi iectio, quia unhrainjai fonna abatracia, quam
!
( r. |:llil.li»iU M Ul.FILANA VERSIO Ml

iwpiiin leljam Jah fraqimaudoi allamma Hlnamnia Jah ni voilnal hoiida ak mais voirs liaballau
.7, 28 |ahan*Jandei bi iesu aignggandci laaanagoln afkana aliaUok vasijal Is. unieqafi [>atei jabai vaaijom
50 is allcka. 'gaolta. j.ili siinsaiv t/a|>aursnocla sa oriiiina hlopis izos jah ulkmijjn ma lcika b.nlei galiail-
3U noda al |>ainina slaha. jali stnisaiv iesus ulkiiiijr.i in lil lllblii [>o us sis malit iisgnggnndein. gnvnnd-
51 jauds sik in managcin qab. waa mis taitok vasijotn. jah qebnn du hnma si|>onjos ii, saiwis pu ma-
3*2, 33 nagein brelhandeia [>uk jali qi[>is. was mlnaitok. jah vlaiioda laiwan |>o baia taujnndein. il> sn
qino ogaudei jah reirandei. \ilaudei [>alci varfi hi ija qani j.ili draoj dn iinina jali qab nniiia allajio
31 sunja. i]> laqab du izai. dauhiar. galauheins[icina ganasida buk, gagg i:i gavaiibi jah sij.iis baila al
35 [jauiiua slaha [leinamnia. nauh[>anuh i.niina rodjandin qcmun fram [>amnia syuagogaf.tda qi|iand.ms
50 paiei daohiar jieina gasvalt. wa [laiiamais draibeis bana laisari. i[> iesus sunsaiv gahausjaiids J.ai.i
37 vaurd rodj[i qaji du ]t iiinna syiiagogafada. ni faurhlei. balainei galaubei. jah ni fr.ilailoi air.oliun i/.o
38 iin|> sis nfargaggan nibai pailru jah iakobu jah ioliannen brohar lakobis. jali galaib in ;:-rd [lissyna-
39 gogafadW jah gasaw auhjodo |ah gretandans jah vaifairvrjandans lilu. jah iunaignggands qa[> du im.
40 wa auhjo[>jali grelib. [>ata barn ni gadanjiuoda ak slepi[>. jah bihlohun ina. i[> is usvairpands allaim
41 g:inioii[) altan pis barnis jah ai[>ciii jah [lans mi|> sis jali galaib inn. |iarei vas [>ala barn iigaudo. jall
fairgraip bi baudau bala barn qa]iuh du iiai. talci[>a ktunei. [tatei isi gaskeirib. mavilo. du |>us qiba.
42 urreis. jali suus urrais so mavi jah iddja. vas auk jerc tvalibc. jali usgcUnodedun faurhlcin mikilai.
43, vi, 1 jah anabou[> ini lilu ci manna ni lunbi [iata jah liailiait izai gibnn maijan. jah usstn[> Jain[)ru J..u qam
2 in landa scinauima. jah laistidedun alar inima siponjos is. jah bipe varb sabbato. duganu in synagogc
laisjao. jah managai hausjandans sildaleikidednn qipandans. wajjro [janima |>ata jah wo so handu-
3 gcino sogibano iutma ei raahleis svaleikos bairh banduns is Vairband. niu )>ata islsa tiinrja sa siiuus
laarjius ib bro[>ar iakoba Jab luse Jali iudins jah seimonis. Jab niu sind svislrjus is her at uasis.jah
4 gamarzidai vaurbon in panima. qap [>an iin iesus paiei nist praufatas unsvers niba in gabauibni sei-
5 uai Jah iu ganipjam Jah tn garda seiuainma. Jab ni mabta jainar aiuohun uiahte gataujan niba fav.nn>
l> siukaim handuus galagjauds gahailida. jali siltlaleikida (Fide paginani sequenteui.)
INTERPKETATIO.
muliis mcdiels ct amitlcns oinne suum poiitis pcjus liabens,
et 27. audiens dc lesu,
non quoqtiaiu snnala, sed
ar.cedens iu turba relro ailigii vestent ejus. !tS. Nam dixit.qnod si vesies ejns aitinso, valeo. 29. Et siaiini
exartiit hic fons sanguinis ejus et scusii m
corpore, quod sanata-esl ab hac plaga. 30. Et statim lcsns sensil
iu se ipso banc ex se poteniiam eieunlem, eonvertens se iu turba dixii : quis mihi tei.gii vc.stes I 51. Et di-
lerunl ad eum diScipuli ejus : vidcs hanc turbaui turqiienicm le ct dicis, quis ntc tctigii? 3*2. El circiuu-
*pe»it vidcre linic hoc facicntem. 33. Vernm hrc mulier timens ei tremens, sciens quod f.tcium-cst dc se,
venit el ceeidil ad cuiii cl dixit ei oniiiem lianc verilatem. 34. Veruin is dixil ad eam lilin, fides tu.i san.i- :
vit te ; vadc in pacem et sis sana ab hae plaga m.i. 5f>. Adliuc co loquente venerunt ab hoe synagngae-pne-
fecio dicenles, quod lilia ; tuaobiii quid ndhne vcxn> hunc doctoiem? 50. Verinn lesus siaiun aadtens hnc
vcrbum diciuni dixit ad Itunc synagog;e-pi-vl'eciiim netioie, lanlummodo crede! 57. Ei iton pcrinisit tiiiiiui
:
coruui cuin sc scqui, nisi Petrumel lacobum e.i Ivhannem, Iralrem laeobi. 3S. Ei ivit in domuiii hujus sy-
nagogae-prx-fccii et vidit luinnliuui et Iteutes ci ejnlantes mnltum. 30. Et ingredicns clixis ad eos quid iu- :
iiittlluamini cl flctis? bsBC ptiella non oliiil, set! dormii. -10. Ei dcriseruni cuiti. vcrilin is ejiciens oiitnes
nssnmil pairem hujus pucllx etmalrem ei hus cuin se ct ivit iutro, ubi fuil haec puella jacens. 41. Et prehca-
dit apnd inanum hanc puellam dixitque ad eaui: taliiha ktimi, quod esi eipliealum : pitella, ad le dico, large
42. Et Stalim surreiil haic puella el ivit ; fuil eniin annonun tlno.lciini ; et obslupuerunl limorc luagno.
45. Ei praicepit iis multum, u> boino uou scirei hoe et Jtissil ei dare edere. vi, I. Et surreiil illtnc ri venil
io regiunem suam, ol seenli-suni posi ewn discipuli cjus. i. Et rum lierci babbaiam, coepit ia syaagoga
iiocerc, et mnlli audientes mirati-sunt dieonias : umle buic hoc et qnae haec sapieniiarum lice dala ei, quod
xtrluies lales per niantis ejus liunl? 3. Nonne hoc est l>ic fabcr-lign rius, llic liiius Mari.e, verum lraicr
l.icobi ct lusi ei lud.c ct Simonis, ol nonnc sani sorore< cjus bic apud nos ? ci scaudaluaii fnerual ia boe.
4. Oixii auiein iis lesas, quod non-csi prolet.t mhounraius, nisi in pairia stta el i;t cogoat s cl in ilomo sua.
5. Et noii poiuitiilic unaut viriuium facerc, nisi paucis icgroiis inanus unpouaas sauavil. 0. cl uiirauu asl
ANNOTATIONES.
v 2G a//(im>im Minanimo] 1 gr. omn. botnla — — lentia librarii erraiuni cs; ; Ih. tatet do h. I., neouo
Imftuid-ilcrraiilSt. U. Z. ha< formas pro verbis lloiiis nuiii iu cod. Arg. verc sic SCripUjm fucrit, hodie dici
habentec, soni autem pariicipia graicis wyeXufleia* ei pntest, quia plagnhc leiluin v, 4-2 vn, 20 cuuu- —
i/$ou<ra respondenlia.
im>w> iiuiic desideranlur.
v 89. xunsni»] St. V tunsajv. v, 13. ini yitW| 1 gr. omn.
51. buk\ i. St.

v'
*' /)'is. vi, 2. «>u so\ eod. Arg. (uit dieitur, cf. ad v. «] el
'•••
ssd/iu. cditi. -k. wono, qwc hirma uungulhica <m (ef. Grim.
v' 54 j/u/m|St.
v' 35*. mm/i banuftJJ. Si. ,liv - X 1,708); tpiam leciioncin in leitu posuiinus, ea proba-
lur loco 1, "27 teu so («iwtuo (qnse ii.cc doctrinarnm),
v' 37! ue mip *is|coiuui eum sc; iit golb. vrsionc
diim lcciioncs granorum («0t« ct «Otiv) conllai» vld. Ih. Vlfil. iHusita». p.ti7, l;Crim. 1.605, *.Oo
e«sc vidcuiiir. pcrniuiaiiono liuerarum »1 el ttiuimus ..J M ri

v 58. i'(ji/'.(ii'H';'(tii(/ai(ji S|. ^ raifiiawjtimlans. — «] qund, gr. «tt.
v, 30. s/cpi/jl eod. Atg. cx turrcciura nctnns >c- vi. 3. />. .1 hot gi ,
:
exemplunteonslrucih»
fiuidi' r 5» uiji. v d. ad M. IX, 24. nfa : iinaoic.ucnt Itiigiiarum propria
v, 40. /i,/«ii..'u| jaeous. ' gr. vi, 5. RaNduni galagjantls] 1 gi .
uno.
v, 12. /iiNrnfeiii] J S ,-. faurlttcni, quoil c D.#en-
5»5 M\P.CIJS VI, 7—23, Sifi
in ung.il.iubcinais Ize. jah biiauh veibsa bis-unjane laisjands. j.ili ailiaihait bans Ivalif j.ih
7 dugann ins insandjan irans wanzuh jah paf im valdufni alunane nnhrainjaize jali faurban|>
8 im ei vailit ni nemeina in vig niba hmgga aina. nili matibalg nib lilaif nib in gairdns aiz
9, 10 ak gaskohni suljom. jah ni vasjaib tvaim taidom. jali qah du im. hiswaduh bei gaggaib
II in gard. bar saljaib. unte usg.iggaib jainhrn. jab sva managai sve ni amlnimaina izvis ni
hausjaina izvis. usgaggandans jainbro ushrisjaib niulda bo undaro folum izvaraim du vcitvodibai im
I i amen qiba izvis. suiizo bt saudaumj.im aibbau gaumaurjam in daga stauos ban bizai baurg jainai. jah
15 usgaggandans meridedun ei idreigodedcina. jah uiihulhons m.inagos iisdribun jali ga alhodedunalcva

14 managans siukans jab g.iliailidedun. jah gahausida hiudans hcrodes. svikun|> allis var[> narnois. jali
15 qa[> balei iohannis sa daupjands us daubaiffl urrais. dubbe vaurfcjand bos mahteis in imma. anbarai
10 l>an qebun h ilei helias isl. anbarai ban qrjiun hatei praufelcs ist rvc ains hize pr.mfelc. gahausjands
17 |i.hi hcrodes qab batei bammci ik haubib afmaiiuail iohanne. sa ist. sah urrais us danbaini. sa auk
raiiiiia bcrodes insandjands gahabaida iohannenjah gaband ina in kaikarai in hairodiadins qenais
1S lilippaus brnjirs seinis. unle [>> galiugaida. qa[> auk mliaiines du heroda juilei ni skuld ist bus haban
19 qcn broprs peinis. ib so herodiauai svor imma jah vilda inima tisqinian. jah ni mahta. mitc herodis
20 ohia sis lohanncn kunnands ina vair gtraihianii jah veihana jah vitaida imma jah hausjauds iiiimi
21 manag galavida jali gabaurjaha imnia andhausida. jah vaurhans dags gaiils. [>an hcrodis mela ga-
baurpais seinaizos nahiamal vauihla baim m.iisiam seinaizc jah hiisundiradim jah b.tim rrumistam
22 galeilaias. jah atgaggandeiu inn dauhtar hcrodiadins jah pliusjandcin jah galeikandcin heroda "»h
baim mi|)anakumbjandam qa[> biudans du [tizai maujai. bidei mik biswizuh bei vileis j.ih giba hus.
23, 24 jah svor iz;ii b.uei biswab bei bidjais uuk. giba [nis und h.ilba hiiidangardja nieina. ib si usgaggandei
25 qab du aibein seinai. wis bidjau. i[) si qa(>. haubidis iohannis bis daupjandius. jah alga'r>gandei sun-
saiv sniumundo du bamma [liudana bab qibandei. viljau ei niis gibais ana mesa haubib ioban-
INTERPRF.TATia
proptcr incrcdulitalem eorum et efrcumiit easiclla circumcirca doccns. 7. Et advocavit hns duoderiui ct
coepil eos miitere duos quosque et dedil iis potcslaiem spirituum immundorum. 8. El intcrdixit iis, ut
quidquam non sumereni in viam, nisi virgam iiuani, neque icram, ncque panem, nequcin zonas aes, 9. setl
ealccati solei'-, e( ne induatis dua.s tunicas. 10. Et dixitad ens: ubicunque quo iiis in domum, ibi manea-
tis, donec cxilis illinc. 1 1 Et tam mulii quam non recipiaut vos, neque audiant vos, eietinles illmc excmiic
.
pulvereni luinc sub nedibus vestris ad testinioniuni iis ; amcn dico vobis, facilius cstSodomis aui Gnmoris in
die judicii, quam buic urbi illi. 12 Etexeunles pra-dicaruni, ut converterentur. 13. Et daimoncs n dllns
cxpiileruni el unxerunl nleo mulios a.grotos et sanarnnt. 14. Et audivit rex Herodes, manifeslum enim fa-
ctum-est nomen ejus, et dixit, quod lohanucs hic baptizans ex morluis surrexil, idroque opcranuir lix po-
teiilia- in co ; 15. alii vero diierunl quod llelias est, alii verodixerunt, quod profela esi, ul unus borum
,
profetarum. 16. Audicns autcRi llerodes dixit, qu»d cui ego caput abscidi lolianui, hic esl, hic surrexit e
mortuis. 17. Hic enim quidem llerodes niittens cepit loliamiem et ligavit enm in carcere ob llerndiadem.,
uxorem Filippi, fralris sui nam hanc dnxit. 18. Dixit eniui loliannes ad llerodt-m, quod non fas est lihi
;
liabereuxorem fratris mi. Ifl. Verum ba:c Herodias insidiata-est ei et volui eum oceidere et non poiuit,
29. nam llerodes timuii sibi lohannem, sciens eum viruin justum el sanctum et custodivii eum et audicns
cum mullum fccit et libeiitCT ei auscultavit. 21. Et facius dies opportunus, cum Herodes tcmpore nativiu-
lissu;v cronani ferit his maximis suoruui et tribunis el his primis Galilaex. 22. Et aggrcdienu? iiilro lilia
Herodiadis ctsaltnileet plarente Herodi et his una-accunibeniibiis dixit rei ad hanc puelbm: nra roe
quod vis ei do tibi. 23. Et juravit ei, quod omue quod ores me, do libi usque tlimidium regnunt meuui.
tM
24. Veritm ca ogrcdiens dixit ud nmtrem suam, quid orem Y verum ea dixit raput lobannis hujus baplizaixis. :
23. El aggredieos statim prepere ad hunc regeui oravit diceus: volo ui milii des super |)atina capul loliau-
ANNOTATIONES..
vi, 7. tvmt teanzuh] dtios quosque,
e. binos, gr. i. spicati sunt, in iisque L. anglosaxoniro verbo sijrtan
>50o50o; Ulf. c. cod. D «v« 5uo legisse videtur, vid. iiicomparaiionem vocaio, stieran c^sedebere verhum,
L. x, 1. und.- illud prajleriium deiivetur, r.clissirae dicit, cf!
VI, 8. ui/i]sec, J. Sl, ">• X 'oitok a tekan et alia.Syllabasoi.quam desideramus,
vi, 11. jainpro] Sl. janpro. X
undaro] i. St. — X '" ubinia parte monstrbsi illius Iterodianai lalet, i an-
tuuiar. —
amen— jainai] amun illi, ° gr. tutizo] — — lem ein litteras saepius pernmlatas essein eodd.go-
Si. X tttttiito. —
(laumattrjam } suspicamur dnplieala thicis versu 2 hujus capiiis vidimus, adde etiam qu»
liquida scrihendum esse gaumaurrjam, sic quidem ad M. vn, 23 monuimus. Detracta syllaba sai resLit
Uom. 29 gaumaurra probe legiiur.
ix, Iterodia, cujus vocis linera extrema s, quia eadem
duppc) tauiuin abesi ut Ulf. xainmisi.se
vi, 14. prima erat verbi seqncniis, a librario omifi&a esf
pulemus, ut duppe(\iTo duh pe, idque pro du-ult pe) quam sjepe id faclum sit, vid. ad lll, 13.
pro jah dupe dicluin esse eiistimavcrimus; \id. L.
xiv, 21 et cf. adn, 11 et ad J. xvm, 20.
vi, 20. Aerodis] J. Sl. herodes. X
vi, 22. dauhiar\ e sententia lii. (Utfil. iUttttrat.
p.
vi, 15. patei\ pr. Si. X /«»«"'• 238), aut dativi forma insolita, anl error UbraHi pro
iohannes. — sa ututh] hic
— xahX
vi, 1G. ioJtaune} i. Sl. duuhlr esi; cum vero actusalivi oiiam absnluli M. vi,
estbic, gr. o->ro>-. St. \ Xjan - 5 invenianiur leclionem codicis Arg. recie se ba-
,
vi, 17. hairodiadtni] vid. ad M. vm, 28. —broprs] bere piitamus cceteruni lilf. c. codd. ° awtns-.
;
i. St. X bropr. vi, 23. bidjais mik]

j gr.
vi,19. Iterodianai iforl h»c codieis Arg. lectio, vi, 24. to//anni«] St. X;<""">nis,sic quoque vs. 25.
quam cdiii. omnes reddid*runt , sine dubio viiiosa vi, 25. gihais^ LUf. c. codd. ° i^mtrn;. iohanniil —
est ; prn itw legenduin esec taitvor, jam B. L. Z. su- vuj. ad vs. 2».
— ;
347 01 LIORUH ULFIUNA VERSIU. S48

-n nis bii Kiii|.j:ui.ln.s. j:i!i gaum vaurbuul sa [«iudans in ]»/.e :ii|>.' |ah iu [>
:
m nilpaiiakuinbjandane ni
J? , ib" x ilil i izai ulhnkau. jah suno inaandjands sa |>iudant spaikulaiur anabau[> briggan baubip is. i|> is (jalei-
paudi alhiaimaii iinina haubip ia karkaraljabalbar pala haubip b ana mesa jali aigaf ita pizai man<
8M j.ii jah so niavi aigal iia aipein seinai. jab gahauajandani lipnnjos is i)einun jali usncmun leik is jah
30 galagidedun iia iu blaiva. jab gaiddjedun apausiauleis «iu leaua jab gataihun imina allaia jah iva fllu
63, 51 sve gaiavulcduii Ulgaggandam Im us skipa sunsaiv ulkunnandans ina.

jah duaisnivun. jah
5:> dugminuu ana badjam panl tibil babandans bairan. padei hauiidedon ei is
liiiiiinaiidaiis all p.ita gavi
5b vt-si. jab biavaduh padoi iddja in haimos alppau baurgs aippau In veihsa. ana gagga lagidcdumiukam
vii, 1 j.ili iifduu ina ei pauikauia vutjoa hi atiaitokeina. [afa iva managai sve atuiiokuu imma. ganesun.jah
2 gni|cmuu »ik du imma faveiiaiei» jah lumai plxe bokarje qimandans us iatrasaolymim. j»b ga-
saiw indans mmaotpM Biponje hgamainjaim banduffl. bal-Isi un[ivabanaim. maijandans blaibam.
5 ip lireisaieis jah ailai iudaieii nlba uflabvahand banduni ni matjand. habandaoi anaHlfa |>ize sinis-
4 (ano. jah af mabla niba daupjand ui nialjand. jali ai:|j:ir ist manag. palei antlnemun du haban. Jau-
5 pciuins slikle jali aurkje jab kalile jali ligre. pa]iroli pan (rebun ina pai fareisaieis jab pai bokarjos.
duwepai siponjospeinainigaggandbi pannuei anafulhunpai sinisians ak un[>vahauaim bandum mai-

6 jand nlaif. ip is audbafjands qa[> du im [>alei vaila praufetida esaias bi izvis |uqs liulant. svegimelip
7 ist. so inaiiagci vairilom mik svcraip. ip bairtoize fairrahabai|> sik mis. ipsvareniik blotand laisjan-
8 daus laiseinins. aiiabusntns niaune. alletandans railuis auabusn gubs babaip
palci anafulliun nian-
naus. daupeinins aurkjc j: b siikle jah anpar galeik svaleikaia manug laujip. jah qab du im. vaila invi-
10 dip anabusn gnbs. ci [>ala analulhain izvar fastaip. u.oses auk raiblis qap. svcrai alian beinuaa jah
r
11 aibeio peina. jah saei ubil qipai altin seinamma uippau ai[>ein sciuai. daupau a. daupjaitlau. ip jm
qipip. jabai iiipai manna aitiu seinamma aippau aipeiu. kaurban. paiei isl maipms [> swah paiei ui
12, 15 inis gabaluis. jab ui (ralelip ina ni vaibl laujau atiin soinamma aippau aipein scinai. braupjandana
vnurd gups bizai anabusnai Ixvarai. hoei anafulhup. j'ah galeik svaleikaia manag taujip.
INTERPRKTATIO,
msbiijusbaptitaniis. 26. Eitiisiisfactus hic rex proptcr ha:c juramenta ei proplerhosuna-accumbentes.non
Voleit eam ejirere- 47. Lt statim mittens hic rex speculatorem jussit ferre c.iput ejus. Veruin is iens absci-
i
dit ei capui in earcerc 28. et attulit h:>c eaput ejus super palina ei trailidit id huic puellx ei hxc piielu
iradMit id matri susi. 23. Kt audieme* disripuli e]';s venerunlet ubstulertinl corpus ejus ei posnerunt id in
sepulero. 30. Et eoiveruni apnstali ad lcsuin ei narraveruni eioinue ei lam mulium quam fecerimt 55. —
ei apptkuenuit. 5J. Eieieuuiibus iis e nave statim cogn«sceiiies eum, 55. percutrenies o micm hanc re-
giiviiem cwperunl luper leciis hos ma'e babentcs fcrre, ubi audiveruut, quod is csset. 56- Et uhicumquo
nao> ivit in vieos aut uibcs aut in castella, in platca posueruui xgrotoa ei orarunt eum, ut taliein fimbriam
vestis ejus «tlingercnt et tam mulii quamatiigeruul eum, saiiali-sunt. vii , 1. El collegerunl se ad eum Fa-
tisxi e» quidam horum seriharum venienies ex ierusolymis; i. et. videntes .luosdani horum diseipuloruni
ejns eommunibus manibus, b>c-est illoiis, edentes panes 3. verum Farisaai e» orones ludsel, nisi rn-qnen-
:
ter lavani manus, non edunt lenentes Iraditioaem horum majoram; i. cta foro, nisi lavant, non edant,
,
et atrod t-si niultum , qurid acceperuni ad lenenduiu loiiones pocolorum ei urceorum cl lebetum el leetomm
:
K. deimle autcminteriogarunteuin b: F.irisi'i et hl scrib;e: cur bi discipuli toi non eunl secundum quod ira-
ifidettini hi majores, sed iliotis manibus etlunl nanein 1 6. Ve-um is rcspondeos dixit ad eos, i|iiod bene pr»-
nixit Esaias de vobis bis byiioerilis, utseriptum esl: lixc lurba labiis me colit, verum cor eertim prixul tenei
IQ.me* 7. verum frusira me eolunt doceiites doctrinas, prxeepla bomiuuiu 8. relinquentes enim prae- ;
cepimi) f>fi, homiues, loiiones ureeoram et poculorum, et aliud siinile tale multam
tenetib qu<>d iradiderunl
fariiis. 9.El di\il ad eos: heue abrogatis praeceptuiu Dei. ut lioc i.aditum vcslrum observeiis. U). Moaes
enim quidem dixit cole p^trein tuum et uiatreiu luam, et qui niale dicat patri suo aut malri sux, morte eeci-
:
iiaTur. II. Verum vos dicitis: si dical homo patri suo aul inairi: corban! quod est inunus omne quod a me
juvaris. 12. Et non permilUtis euin non quidquain fatere patri suo aut matri suae, 13. delenles verlum
lici boc pr*«.cplo vestro, quod tradidistis, etsimile tale multuiu laciiis. [Vidt pagiuam sequenien.)
AVNOTATIONES.
vi, 46. ut] sec. propter,
* gr. vi:, b. hairto] Si. X hairpo.
47. im*mdjuinU\ i. St- "*' insand/OJi*.
vi, — spai- vn, 7. mik bloland} 1 gr. omn.
V
tM/alarl SL '' ipaiculnlMr.—Q[mainnul\ St. X aftnai- vn, 8. raihiis} emm, Golh. yip oroillcre, Criesb.
,„ .. maleodnulal. ivuttikaial J. Sl », div.
4«. Waiil J. St. p :*e. v ». »• /««'« /)| Si. X fattaih.
X «"«- teiHomma et leinai]
»i,
vi, 50. gauiejcdun} vid. aj m, 40. vn, 10. jnerai] liz.
vi, 55. badjam] S*. X
Mian. tiiiroi» Ulf. C. — 1
,
6iio— sua;, " gr. omn. pro «inai autem
; Sl. B. X J.
rodd. **puv pio ncttvsi.av legisse videlur.— i»] vid. «i-ina.
„1 41 vii, 1 \ . jnmmim.il suo ,

" gr. onin— [ntumh [mtei]
vi, 55. «.-•] iec. us. " ir.—gagaa] via, lilf. pro «70- J. Si. X £»*«« />»'<«•
Laif c. cod. O et verss. Inliuil trWaiiUC vcl nXa«ia vii, 12. m} noii.gr. plerique eOniri.
II, 15. pitai--poei\ J. Sl. , quod dedimui, lac.
iruisse videlur, cf. »1 , 4.
vu, 4. oniHaiMjaiMi] St. X gomainiaiin. — unpvaha- primus B. el pusl euni Ib. legil an recte llli quidem.
diei non puiesl, guia haec plannla una ex iis est qua
;
ntiim] J. Si. X Hn/niui/iaiiaJ.M.6 el Turlo ablaia: sunt.— a.,ul>ujjiai| prjeccpto, vidcri po-
vn, 8. ip] veruin, gr. onin. yip, sic. J. vi ,
sepius. —
ufta] crebio, Ull. c. verss. Ulinis truxva 'eat Golb. tvroXii aut «vt«V«ti legisse (vid. vs. 7 rt
leeil, vill. L.v, 55. "). »am gr. oui:i. napuiian. babenl, quotl alus locis
vii 4 111 ino/iaoj 1 gr. omn. imalilh* esse solel (v*. 3), vid. lamen Oor. I. si, 2.
vn, 5. fcoAr#»]J.St. papro. - /)on]aulem, °gr.

\ -- gal <k\ J. Sl. ir.ale addunl nn/.ir. tju.nl h. I. ite
otiin.— Mn/jraAa>iaim; illolis. gr. mivaitT. gWCJ quidem b.ibenl.- taupp] Sl. '"V'/'- X
— ,
5i9 MAltCUS VII. 14—32. 550
li, 15 Jahaihaitandsallabo managcinqap im.hauseipmisalhujah frapjaip. ni vaihlsistuUjiromansinngag-

gando in ina. {):itei magi ina gamainjan. ak {>ata uigaggaiuln us mann{iaia isl pata gamainjando man-
16, 17 iian.jabai was liabaiausona hausjandona. galiausjai. jah paii galaip in gard tu pizai mauagcin. frc-
18 buo ina siponjos is bi po gajukon. jah qab du im. sva jah jus unvitans sijnp. ni frapj '• pammei all
19 baia utapro inugaggando in mannan ni mag ina gamainj:m. imic ni galeipif) imma iu liairto ak in
30 vamba jab in urrunsa usgaggip. gahreincip allans matins. qapup-pan patei bati ns mnnn usgag*
21 gamlo pala gamaineip mannan. innaprO auk us hainin manne miioncisubilos usgapgand. kalkinas-
22 sjus horinassjus mauipra piubja failiufrikeins miseleins liutei nglattei attgo unsel vajamereins hauh-
23 bairtei tmviti. po alia ubilona iunapro usgaggand jah gagainainjand niannan. jnh jainpro uvstan-
21 dands galai{> [in markos tyre jali scidoue. jah galcipands in gard ni vilda viian mawmt
25 jah ui mahia galaugiijan. gahausjandei raihtis qino bi iua. pizozei habaida daulitar ahman Bnbrain-
20 jana. qiinaudei drausdufotum is. vasup pan so qinohaipno. saurinifynikiska gabautpai. jal. bapina
23 ei po unhulpon usvaurpi us dauhtr izos. ip iestts qnp du izai. lel fauipis sada vairpau bania. nnle ni
28 gopist niiuan lilaib barnc jah vairpatt hundani. ip si andhofimma juli qap du irama. jai frauja. jah
29 auk hundos uudaro biuda m.iljand af drauhsnom barnc. j.ili qap du izai. in pis vaurdis gagg. usiddja
30 unliulpo us dauhtr pcinai. jah galeipandci du garda seinamma bigat unhulpon usgaggana jali po
31 dauhtar ligaudein ana ligra. jah afira galeipands aT uiarkom tyre jah seidone qaai at marein galei-
32 laie mip tveihnaim raarkoui daikapaulaios. jali berun du imraa baudana stammana jali uedun ina ei
INTEUPRETATIO.
14. Etadvocans omnem hanc turbam dixit iis auditc me omnes et intelligite;
: 15. non qtiidquam
est cxtra homincm ingrcdicns in eum, qnod possit eum pollucre, sed hoo exiens ex hnmine iioe
esl hnc polluens hominem. 16. Si quis bahcat aures audienies audiat. 17. Ct eam irel in domutu
ex bac turba, inicrrogarunt cum discipnli ejus de hac parabola, 18. el dixit ad eos : sic eiiam
vos inscii esiisT non lnlelligilis, quod omne hoc exlrinsccus ingrediens in boiuiuem non uotesl euin
pollucre; 19. nam non inlrat ci in cor, sed in vcntrem, et iu exitu exit, purgat omiteseseas. 20.
Dixil aulem, quod hoc ex bomine exiens hoc polluit hnn ineui 21. imus enim ex corde liotiiitium
;
coititatioiies make exeunt, scortaiioncs, adultuna , homicidia, 22. furta, avaritix, ncijiii it:, siuia-
lat"io, inipitdicilia, ociilus tnalus, blasphenike, sunerbia, stiikiiia; 2~>. (uec omuia niala intns exeunt et pol-
Ituint hominem. 24. Ei tilinc cxsurgens ivit in limites Tyrionim et Sidonum et iotrans in domomnon volttii
Kire hoininern, ct non potuil occultari. 25. Audiens enim mulier de eo, cujus habnit Olia spirituns iinmun-
dura, veniens cocidit ad pedes e';us. 26. Fuit aulem lisec molier etbuica, Sorinifynicisca gente, et uraviteum,
ut hunc daemotiem ejiccrct e filia ejus. 27. Verum lesus dixit ad eam : sine antea saluros fieri liueros, nam
non boniun est sumere panem liberorum el projicere caniinis. 28. Yerumea responditei et Uixit ari eum :
ulique domine! et enim canes suh mcnsa edunt de micis iiberorum. 29. Et dixit ad eam ot> hoc verixun :
vaile, exiil dxtnon e ftlia lua. 50. Et intrans in domicilium sunm itivenit liamonem egressum et h:>nc
(iliam jacenlem in lccto. 51. Et iterum abiens a limitibtts Tyriorutn et Sidonum venit ad mare Ga!i-
Ixoiuut inter utrosquc limiies uccapoleos; 32. et tulerunt ati- eum surdum rautum otorarunt cotn, ut
ANNOTATIONES.
vti, 15. ni vaihtt] J. St. B. ni vaiht, idque rcclius, quainquam enim i. x, 33 forma taiamerei ponemla
nam non nisi praidicali loco ponitur: J. vi:i,
vtdhtt ita est, laiiicii geniina) ejusdem noniiois forma» inveniun-
54 io hauheins meina ni vailils ul; Cor. I, x, 20 ni lur, uti veitvodei et talvodeiiu, ivifoiei et ivikneir.s
patei bo galiuqaguda railitt sijaina; vn, 19 pntabimail
ni taints Ut (ubi ni vaiht, quod imperitns librarius ad-
luainei el hrniatin* ; ei Eph :v, 5! iterum
reins scrihilur, ubi uullus gracorum piuralam /bW-
hm-
didit, e lextu ejicieudum est); xtit, 2j.i6ai [riapva ni fnfdttt aguoscit.
habau, ni vaihls im. —
ulapro] i. St. U. y/s azapro. — vn. 25. po alla] f gr.
patei magi\ J. St. B. Xputa-i-mag. —
ulgaggando— vtl, 24. uislandands) Sl. X ustandaadt.
mannnn] J. St. B. •*• usgaggando af inuna (i. St. >.< vu, 2S. yahausjandei, etc.j Griesb. erral diccns,
ina) pala mag ina gamainjan. Cailerunt pro u$ nuuw Ulf. legisse euX tvG&s ixweaax yvvi, oam sequilur
(ex homine) gr. ait' «OroO. lextum vulgaiuni. dauhtar] Ulf. c. codd. avns. —
vn, 16. /taufjoJtdoiia] vid. ad iv, 9. fotum] cod. Arg. (?) editt. Hz. /<>'««• X
VII, 17.IW—VS. 1» utgngg— ] J. St. It. lac ; qcs
hodie legunlur, debemus Ihrio, qui hos versus difOcil-
vu, 26. taurinifunikitka] J. St. X
Murai.yxiiha ,
B. (fortasse recli-) taurailymkizka— Mraarpi) J. St.
limos lectu fuissc ail: sast.ius lamen erravit. X div. — daaArr] J. V
dnuhutT, St. X
daspar, Z. V
vit, 18. jah] sec. Z. X
«a'i.— unwtou] cod. Arg. (Ib. daupr.
referente) Xini'»'M«, qusm lcctionem !h. , quatuvis vn, 28. \mma\ pr. ei, ° ?r omn.
tiHiiiij.-i» ei prsplaceat, defendere frustra studet; vn, 51. markuflt] pr„ J. St. X
ntarkon,— mip&eik-
unvits legitur etiamCor. II, », 19, 25; xn, 6, 11, cf.
unviii Mc. vn, 22. Z. «mtiitaisj meiic in lextuposuil.—
nsiut] J >K jct., Si. X
mptveihnam.
vtt, 52. AaBdau] pro handu; ea tern^natJontim ac-
paumei] i|uod, viii. adPhil. II, 24.— wigaugando] Ih. cusalivi et dativi permulalio in itominibns proprii!i
Z. # ingaggando ; (cxteruiu ist suppleudum esse, Ih. frequentior, in appellativis tarior est, sic L. ix, 27
maiemonet.) piudin,iiMu pro pistdinattu, vid. Mc. ix, I; Ccr. i, n,
vit, 19. gahraineip] purgat, gr. x«0aî?ov, Ulf. C. 26 daupau pi o Uaupu ; pro hairau,qtwd Ront. Xllt,4
eod. B rufiapfcu legisse videlor. in cod. Ambros. legiiur, cod.Garol. rme hairu prae-
vn, 22. ojjfaiieij Griesb. nisie pro plarali babct, bet. Similiier L iv, 3mimks, vs. 5 diabulaus, et Eph.
8ed veremur ne ea adnoiatto ad verbuni {3Wyi3fii« v, 5 ikalkmauaiu pro UiabiUus , shbim, tkaikinauut
pertineat, nam ile M;«mereiiu ambigitur, ntrum sit scribiiur; cf. ad L.i, 54.
nominativns pluratis iormx vajame'rei, an aingularis ;
:
511 Wlil.lOKUM ULFILANA VERSIO. SS2
53 logidedi innna bamlao. jali tfnimand* ina tfmantgein inndro lagida (ig^rans acinani in ausona iiuma
34 j.ili spcvauds atlaiiok lugjjou ll. jili ntatiwtndl dn liinnna gtsvogida j.ih qa|> du iiiinia. aiflaba. fiaH
55 I-.I iisiukn. j.iii lunsalv n Ui< noii.-iiii ii iiuiu.1 bliuinant jah andbundnoda bandi uiggons iijali rudida
-.f. railiiilu. Jab anabaub im ui mann ni qr|>cina. wan lilu is uii anabatib. niaia [>amuia eis meridedun.
37 jahufanssau BildaleiUdedoa qibandans. vaila allala galavida. jah bau lans gaUuljif) gauinajan jah
viu, I urodjtndam dagam tftrt ai (ilu managai managein vistndein pli ni haban-
rodjan. in jainalm [>an
t dain w.i malidedeiua. alhaiiauds siponjans qapnh du im. uifeinuda du [>'uai muiagcin. unte ju dagans
3 (..iiis iii.|> is vesun jah ni lialiaml wa inaijiiua. j.ili jabai fraleta im lauaqibftni dn garda lie. udi-
iii
4 gaud an.i viga. luinai nihiil iae fiirrtbro qemun. jafa andbofun imma tipenjoa is. wuhro [>ans inag
B was gtaobjan hltihtm ana au[>'uiai. jali frah ins. wan managans babaib blaibana. i[) eis q»[>un. si-
€ i.nii. managein auakumbjanana airbsijab niraandibaus sibun hlaibans jah aviliu-

fii niiabaub biatl
7 dundagtbrakjabalgaf8ipon]am seinaim. ei allagidedeina faur. jah atlagidcdun faur po managein. jah

; btbaidedun (isk ins favani. Jah bant gabiobjtnds qa[> ci allagidedeinajah bans. gamaiidednn baojah
!) sadti tstorbnn jah usuemun laibos gabruko sibun sjiyreidans. vcsunii[)-[)an pai maijandana ive lidvor
10 [uisumljos. j ih fralailolim. jah gala>p innsaiv in skip mi[> sipoiijamseinaim jah qam an.i fera mag-
1 1 dalan. ja!i urrunnnn fareisaints jah dugnnnun mibsokjan imma sokjandans du imma taikn os himina
12 iraisamhiis ma. jah nfsvogjands aliinin seinamma qa[>. wa f)afa koni laikn sokeip. amon qi[>a ixvis.
13 jabai gibaidaa kunja bamma laikne. jah aOetands ins galeipands afira in skip uslaiji bindar inarein.
II, i.'i j.il> uf.irniuniiodedun niuian blaibansjah niba ainana blaif ni haliaidcdun ini[> sis in skipa. jahan.i-
10 bau[> im qipands. saiwi[> ri alsaiwi[> izvi? [>is beisiis fareis.iic j ih beistis hcrodis. jah [lahlcdun niih
17 sisinissoqi[>:iml:ins. iintc lilail.ans ui liahain. jali fr.i|ijimls iesusqa[> (liiim. w.i [>iggkei[>. unie hlaib.ins
18 ni babaib. ni nauh fra|>ji[> nih vitub. uutc daubala liabaih hairlo izvar. augona habandans ni gas-i-
19 wibjan ausona babandans ni gahausci[>. jab ni ganiunub. ban pans fimf hlaibana gabrak (imljjusund-
20 jom. \i*n inonajos tainjons fullos g.bnik usnemub. q<'[>un du imma. Ivalif. abban pan [>ans s.bun i
blaibans fidvor busundjum. wan mnagans spyreidans 1'ullans gabruko usncmu[). iji eis qcpun s sibun.
5M , 22 jahqapdu iui. waiva ui uauli frabjib. jah qcinuii iu bebauiia (Vide paginam scqueniem.)
1NTEIUKETATIO.
imponoreieim.mum. 33/ Kialxlurens emn a turba scorsim posnit digilossoos in aureseiet spuens attigitlin-
guain ejus, 34. el suspicieits adcoalum, ingemuitet dixitad eum :eflatl>»! quod csi recludere. 35. Etstatim
recliisi-suut ei aures el sulutuui-csi vinculum linguas ejusct Incutus-ost rccte. 3G. Et prxcepit iis ut homini non
(lirerent; quam mulluni is iis pracepit, magis hoc ii jirxilicarunt. 37. Ei valde uiirati-sunt dicenles : bene omne
fecit.etsurdos lacii auiiireeimul<>sloqtii vui.l. In iilisautcin dicbusiterum in valdemullaturhaexisteiite et
!
rton babenlibus qukl edercnt, advocans disoi|>ulos dixil ad eos: 3. misoruil-ine hnjus turlia.', n.iin jam dies
,
ires cura me foerunt et non babenl, quiil edant; 3. et si dimittn eosjejunos ad domum eoriun , subjacent
in via; quidam enim eorimi procul vencrunt. 4. El responderuui ci disoipuli ejus ; unde hos potest aliquis
saliare pauibus in descrto? !i. Et iuicrroguvit eos:quam mulms hahctis panes? verum ii dixerunt: seu-
icni. 0. Et prasccpit huic lurbae accumbere super lerra et aceipiens lios septem panes etgrati.is-agens fre-
gitet dedililisoipulissiiis, ut apponerent pro, et apposuerunt pro haclurba. 7. El liahuerunt pisces paucos,
ei hos benedicens dixit, ut apponerent etiam hos. 8 Cnmederuol autcm et saiuri facti-sunt et susiulerunt
rciiquias fragmenloruni septeui sporlas. !). Fucruul autem l.ic lcnlcs circiter qualuor millia, eldimisil eos.
10. Et ivit staiim iu naveni cuiu discipulis suis et venit ad liiniiem Magdalan. 1 1 Et excurreruut Farisxi ei .
cueperunt conquirere-'ciim eo qucrcntes ab eo signura e ccclo, lenlantes eum. 12. El suspiraus spiritu suo
dliil: quid hoc genus signmn qu.erit? amen dico vol.is, si denlur generi liuic signa. 13. El diinitiens c>s
in"rediens iteruin iu naveni cxiii trans maro. 14. El obliti-sunl suinere panes, et nisi unum pancm non ba-
l>uecuiil cum so in nave. 15. Ei jinccepit iis dicens: vidctc, ui cavejtis vobis hoc fermenliun Farisxorum
et fcrmenium llerodis. lo\ Et cugiiaruni cum se inviccm dicentes: quia p.mcs nun habeinus. 17. Et co-
c;noscens lesus dixil ad eos quid cogitalis, quia panes nou habetis; non adhuc coguosciiis nec scitis, quia
:
stupiiliini habetis cor vesirmn. 18. Oculos babentes non vnlotis el aures habenies non auditis, et non
rccordiiuini, 19. eum hos quinqne paues fregi qu'iique millibns, quam mullas s|>onas plenas fragmen-
turnm sHStulistis? Dixerwil ad eum : duoderim. "20. Ai eum hos sepiem panes quatuor roillibus, quam
ihuUms cophitios plcuos fragmentornm suatulislis? Verum ii dixerunl upiein. 21. Ei dixit ad cos :
quoinodo non adliuc cogtios-citis? 22. Et vcncrunt in Belbauiain (Yide paginam sequcntcm.)
ANNOTATIONES.
55. ifitvanat\ sic cod. Arj>;. ; edilt. «peiuuii(/s
vii, ,
vui, 10. qalaib HfNMi»] 1 gr.— inagdatan] gr. A«X-
(|iiod reiiius, eerte frequcntius cst. (*avo«0a.
vii, 50. icini /i!»| Ull. " ii —maw />.imiud, mtgit vni, 12. kuni] i. St. kun. X
aibuidau] i. Sl. —
ttm:, gr. oinn. fiiXW ircpiaaorspm.— eit] ii, ' gr. gitouii, t». âibaid, lerminalioaa iii cod. Arg. proi-
vill, 1. /»oi| uulQiu, ° gr. oiun.—-a/Vru| ilerura , sus evanuit.
gr.; osteriun ebaaa pro simplici noXloO legit
lilf. vui, 18. «] ui, " gr. omn.
aauniOau, qiwd por /iitl iimdkij/m reddil.— sipuu^mi»! VIII, 17. unte] MC. quit, gr. in; Ulf. C. cod. I0J
U II. c , codd. " «..rou. ap. Uricsb. oti legit, quod jam II. vidil.
viii, 2, iidju(t>| (i*cs accustuvoeasu, gr. ipipm, cf. viu, 20. /i/(ii*u>is) panes, " «. . -mmnmj>] i- St. ^.
i\, iu.— 'i >l<aiii' | /. w Itoiumi. nntnrib, •
vni, 4. u>oi| lill. c. (0.1<l. cl vcrss.

ZSt. vin. 21. ni huh/i| non a.lhuc, gr. oO, cf. ad iv, 40,
«III, B, «.--;ii*|lcrt. ct,
[,itou\ 1. Sl. j />
* gr.— (cxturum J. St. II. I jd.)
4U>iiitui**iU\ Si « wtliudons. viii, 22. atmm\ vencrunt, gr. tpyjxat.— »#/>u»nni|
VIII, 7. /.um| pr. hus,
*
gr. yr. WauiSnv.
viu. 'J /rulfli/ui| Sl. .». mlaitol.
553 KIAKCUS VIII, 25— 3«.— IX, 1—5. 55i
25 jiih bcrim du iij.ina b'ind:ui jah hetluii in i ei iiiuna nit.iiuiki. jali f:iirgrt-i [>:> n.ls hauJu fiis
21 bllodins nslauti ina iitana veihsis jah speivands in augona is attagjawU ana hauduns
25 seinos fralt ina. gatt vva sewi. jali ussaiwands qa[>. gasaiwa mans batei sve biigmans g.tsaiwa
26 giggaudans. [>:r>roh aftra galagida handuns ana p« augona is jali galuvida uia iissaiwan.
27 jali aftra ga-aiibs vaip jali gas.ivv bairhlalia allans. jab insandida i:ta du garda is qibands. ni
iu bata veibs g.iggais. ui nuimliun qibiis in baiiuna vebsa. jali ti-i<lilja iesus jab siponjns is in
vebsa kais:irias biz.is filippaus jali ana viga frah siponjans seinans qibauds <lu ini. waua mik qiband
28 mans visan. i|i eis andliofun. iuliannen bana daupjaud. jali anbirai beliail. BUinaib b.in ainana prail-
2'J fele. jab is qab du im. appan jus wana mik qi[)i|) visan. amlliafjands ban paitrns qabdu imina bu is
50, 31 xrislus.jah faurbau[) iiu ci inannhun ni qejVina bi ina. jali dugann laisjan ius. [>aici skal sunus inans
lilu vinnau jali uskiusan skulds isi frain pahn sin siam jah paim auhuniislam gudjain jah bukariaiii
32 jab iisi|iniaii jali afar brins dagans ussian.fan. jah svikunbalia bata v.iurd rodida. jah afiiiiliands iua
35 paiirusdiigauii andbt iianina. ib is gavandjands sik jah gasaiwands pins siponjans seinans andbait
54 pailrauq'pands. gagg bindar mik saiana. un'e ni frapjis paini gubs ak paim maiiue. jali atliaiiandsbn
managein mip sipoujam scinaitn qap dtiim. saei viliafar niis laisljan iuvidai sik silbaujah niinai gal-
35 gau seinaua jab lai ijai niik. Baei allis vili saivala seina ganasjan. fraqisleip izai. i[> saei rraqisteip
30 saivalai g"inai in nieina jab in p zns ai»a?gljons. ganasjip po. wa auk hotcb inaiii.au. jahai gagei-
37 gaib pana fairwu allaiiajali gasleipe [> sik saivala- seinai. aippau wa gibibtnanna imnaideiii saivalos
58 seiuaizos. unte saei skamaibsik mri iajab vaurde meiiiair.e m gahaurpai pizai horinnndein jah fra-
vauihtou. jalis inusiiiaus skauiaib sik is. [>an qiuiib iu vu [iau aiiins scinis nn{) aggiluin |)aiin veiham.
ix , I jab qab du iin. amcn qipa Vzi is patci siiul suinai pize ber s!au<landaiie. f)ai ize n: kansj nd daubaus.
2 unte gasaiwanil piuilinassu gnps qiiuiaiiana in iuahiai. jali alar dagans s;.ilis gaiiam iesus pailru iah
iakobu jali iiliaiinen jali usiauli i;is ana fa rguui liauli Mindro aiuans jali inniaidida sik iu
andv.iiibja
3 ize. jab vasljns is vnnrpiin gliimunjandeius weitos sve snaivs. svaleikns sve vullircis ana aiibai ni
4, 5 mag gaweiijan. jali at ug.ps varp im hf.lias tn \> nmse. jah vesun rodjandaus inib ie-.ua. jali andbaf-
jamls paiirus tjap du icsua. i abbei gop ist unsis her visan. jali gavaurkjam lilijans pri.is. pns ainana
INTKRPHETATIO.
ci tulcrnnt »d enn ciccum et < raruni cuin, m emn atiingerei. 23. Et apprclieiidens manum buius
racri eduxh enn exira vicum appoueus insuper uiaiius sua
et spucns interroga-in oculus ejus, ,
v.t euin, an quid vidcrel. 24. Et suspiciens dixil : video bomiires quod nt nrbores vi.leo eunies. 25.
Pe iiil^ itcruin posiiitmaiius su er hns oculos fjus ei lecit e mi suspicere, et nnsus sana'us fuii et viditclare
iiiniics. 2(i. El inisiteiiiii a<l dn rjus dicens ne in liunc vieum eas ne cui;u uil dias in lioc vico. 27.
i : ,
Ei exiit lesus et diseipuli ejus in vieos Uesari;c luijus Filippi, ct in via intrrr»gavil disiipulus suos diccnsad
«m>s: que:n me dicunt liomiiu-s ess ii resjionderuni 2<. Veriiiu
lobainieui litine Raplislnin; et alii lle-
? :
liaiu; quidain auliiii uniiiu profo armn.

20. El is dixil ad eos: al vos quem tue dicitis esse? Ivcspomieiis
auiem Petrus dixii atl enm tu >s Cbrislus. 5U- Et interdixil iis, ut cniquain nnn dicerem de eo. 51. Et
:
toepit docere cos, qiiud deliet Filius hoininis mulluni pa!i, et rejici debet ai> liis naiu max<mis <t hissuiinuis
sacerdutibus et scriliis, ei occidi ct posi tresdii-s exsurgeic. 52. Ei palam lioc vcrbiim lo< utiis-cst.el alduceus
eiim Pctrus cuepit inerepa eeiuii; 33. veruui s vericns s' ei viJens lius discipulns sti 'S increpavit Petruui
dieens: n
le p< st mc, Satana! uaiil nou c«gnoscis ha:c I) i, sed haec liomiiiuin. 51. El advocans hanc ttii-
liain ciiin discipnlis suis <lixit ad eos: <pii vttll post ine seiui dcneêt se ipstni! el sumal crucein suam et ,
sequatur nie. 55. om

enini vult aniniam suaiu servare, perdil eain ; vcrum <|ui periln aniinam suam ol> me
et o'> Ikic cvangcliuin, scrvat lianc. 5ii. (JitiJ eniin ju»at linuiincni, si lucraiiir bitne mundum nmiiein,
et
l*dil se aniina stia. 57. Aiitquiddathoniopretiiiiii-reJeiiipiiouis auimxsua'.? 58. Nant qiieiu pi.dei inei e.l
verhorum meorum in generatione bac adultera et peccainiu sa, eliani liliiun liouiinis pudet >ins, cuni venit
ingloria pairis sui cuin angelis his sanciis. ix, I. Kl ilix i a<l <: s aineii dico voliis, quud m-.ui quitlam lioruiu :
liie Btaiiiiiim lii q'ii noo gustanl tuorlein, tlouec videnl reg.itiut Dei veniens iu poientia.
, t. Et po^t dies sev
assutnil les»s 1'etruui ei lacobuui et lihaiueiu et eduxit ei s iu ntoiiie u altuiu seorsim snlos et perroutavii se
iu pneseniia eoruin. 5. Et vesies ejus facii-sunt snlciidenles, alb;e uti nix, talcs, uii fullo in teir.t
iinii poiest dealliare. 4. Et visus fuil iis llelias euin M ise, et liieruni loqiienles uuin lesu. ,5 Et resp n-
dcit» 1'etius dixit ad lcs uii rablii, boiiuni <:st nolus bic esse, el lacim is laberuavula tria, tilii
:
uiiiuu
A.NNOTATIO.VES.
viii 23 seinos] suas (-OtoO), g.-. kOtm.— gau] vid. xafiu&iSaaBai) I. xu, 51 nj/ta t/y (tyu&fom), Cor. I', m
aJ M. ix, 28. v, 10 aiuuqjan (<fx»s/»u8q:af), ef. mahlana visnn \'.c
un , 24. palei] qnod ,
° gr,—tjasaiwa] sec. video, xiv, ft; J. in, 4; x, 55. —
tiss/fliidrmj St. .,{ u»(u,iij„„.
gi".. viii, 33. andbnit} St. >:• andbaip.
23. flffrn] scc. rursus, pro «iro veibi compo-
viii, vin, 5 i. iuii'a/ai «cinai] 1 gr. in] sec. prupter , —
siti u7TozaT£<TT«0u posituiii esl, sic ix, 12 ii/Vrfl gabo- ' gr. onin.
ifi/i=i7rozc<T£o-Ta, cf. L. xn, 12 nflru /iai.atiia=ivTt- vm, 56. bolcip] Sl %< bupeip.—altana] J. Sl. }:<
r.a.h>TM<ji. allania.
20. m.;nn/titn qip a is\ ] gr.— pammu] 1. Sl.
viii,
X wn, 58. uattrde meinaize] ] gi. omn. — scinh] <
pammiili. St. scinins.
VIII, 27. utuldja] St. [i\ ussiddja. l Xj \.
p a iize] edill. < jet., vid. :>d M. v, 32.
Viil, 28. pnn) Si. >; pain. i . 5. g/iliiiun/flMdrtiisj J. Sl. li.
K alitmunjandi
viii, 31 itulds isl] 'L. Klossam ad skal esse dicens sva. —
,
weilOf] Uif. c. verss. ° ).iyy.— suaivs | St. ><

iirat illoeuim verlw Ulf. utitur ad grajcorum iiiflni-
.
snoii/s.— uu//art;is] J. St. It. •:• i.«s/ar<i,.
iivuiii passivitiu redtlenJum, qtui liugua gulliicn nni- ix, i. i<ar/;l Sl. . qar/).
liiltu c iret, sic L. iv . 44 s.'.tt.'</* itt uiijibiin ( uiXXii
1'ATltoi. XVIII 18
— — —
Ufl BI0I4ORUM ULKILANA VKHSld. M6

0, 7 jah mnse ainana jah ainua hehjin. Ili .>«k vissa wa rodidcdi. vi'Sim auk us.igij.ii. j;ili va.|> inillnuil
ufar&k idvjaadi wi. jah qam ulbna n (>amui.i milhmm. sa isi sunus naina sa liuba. Jianuiia
hausj up.
8, 'J iah aoaki joaaiwandans ni junaseijis ainobuu gasewun olja iesu ainana un|> sis. dalaji |>an aigaiigaii-
(Uiiu nii af banma fairguBja nabaufi Imei mauniiun ui spiliododeiua. patei gasewuu. ihna bijiesuiius
10 iiianti iis daubaim uartofd. jah baia vaurd hab)»id i-duu «lu lii mUao inkjandans. waiitbaiamdanbami
II, 14 usstaudaii j*lificliuniiiaqi|>andans.uiileip|>3iiil[iai hnkarjos |>alei lielias skuli qiiiun laurjus. ifiisan-
.
diufjauds j du mi liclias »vc| ian i|imands aur|.is afua gabnleijialla. jah waivjgaineli^ isl lilsunu mana
i| ;
i
li I
15 eiinanag »iauaiiabfiekiinbs»airbai.akei qifxaixvig.fiaieiju helias qamjah gaiavideduu immasvaRliiave

14 vildeduii.svasvegaineiifnsihi ina. jah qiiuands at bi|mujaui gasaw lilu maaagetua i >i nisiahbokaijins
15 lakiaedana mib im. jah sansaiv alla managei gasaiwaudaus ma usxcisiiodedun jah durmnaudans iu-
i(> . t7 vituu nia. ,.iii ir ih |vans bokarjans. wa sakeib miji [wini. jah andbaljandsaiaa us |iuai uianagein |j|>.
18 luisari brahta iuuu nteiiiana >lu bua habandaa ahiaan unrodjaudan. jab (liswaruli |iei ma gtialilji.
ga«airpi|> ina jah wajijib ;->li kriustib tunbuus seinans jih gasUuikiii|>. jah qa|> siponjain hciiuim ei
ID usdreibeina ina. jah ni mahtodun. ib is andhaljands im.qaj). ekaui unxalauhjaudo. und wa at
40 izvis sijau. uml wa {rnlau iavis. b tirib iua du mis. jab brabtcdun iua at imma. jali gasaivtands iua
:! suusaiv saahnia tabida majah driusandsaiiaair|ia valvnoda wa|>jands. j.ih Irali Jiana allan is.wail lagg
ii iiii-I isl ei bata varb imma. iji is qab. us baruiskja. jah ufia tna jab ia foa atvarb jah ia vato. ei
4.1 usqUlidedi iuima. akci jahai magci-. hilp uusara gal)lci|i.aiids unsis. ib iesus i,a|> du imoia Jiaia
. I jabai magcis galanbjaii. allaia malileig Jianiuu galaiibjaudin. jahsuasaiv ulhropjauds sa alia Jiis bar-
45 nis iii " Upram q •• | > .

-' ilaulija. lnl|> iiieniauos uitgaiaubeinais. gasaiwauds [>;>u icsus Jiaiei sama(i
rann mana^ci K awOlidaahmill (lamin.i im>lln ainjui qijiaudsdil liilllia. [uialima JiU UnrodjJiidk jali b.iu|is.
it> il Ims anabiuda. usgagg us [laiiima jali [)aiiasei(is ni j:alci[>ais m ina. jali bropjaudk jah filu lalijauds uia
INTERIHIETATIO.
rt Mnsi niiiim et iiuuni Hclit. (j. Non cnim scivit, qui loqueremr tucrunt cniin exlcrriii. 7. Et faci.i est
l
;
iiultcs oliuniliians cus el vcn.t vox e\ liac nube; hicest lilius mcus bic carus , bunc audiaiis. 8. El subito
circumspicicnies n>>n amplins qneinqiiam vul.runi, nisi lcsum unu.n cnui se. 9. Deorsitni auicni desccuden-
libus iis dc linc moiiic, prxcepn ns, til cuiquam nou uari arenl ipiod viderunl, i.isi quainlo Eilius hoiniuis e mor-
tui.siirgerci. 10. Et huc veibum lialuieruniadsc invicem quxreutes quidesilioc o im.rtuissurgere? II. El :
ini.-rrogavc. unl eum d ccntcs quia dicuut hi scribc, <|uod llelias debuii veuiie amea. : it. Yerum is re-
spoiidcns disit a>l c>s llclia quidem vemciis anica iteruui reficit omnia, ei qimmodo siripiiini esl de Filio ho-
;
m ms, iit niMituni patiatur ei ontemtus fiat. 13. Sed dieo vobis , quod jaui llel as veuit ei fccenmici tain
miilumi i|iiam voliicrunt, sicut scriptum esi de eo. 14. El venie >s ad disci. ulos vidii uiultum lurli.c apud
cos ei scribasquatrentescuin lis; 15. ei staiim oinuis turba vidcnteseum uiislupueruul et accurreuies adu-
rarunt eum. l(i Et imcrrogavu hns scribas: qiddquambs cum his? 17. Ei respondeus uuus es luc turiw
d iit: magister, lu lilmm ineiim ad te, habenteui ipiriluni uiuium. 18. E( ubicunquequod eum rifil , pr»-
i
init cum elipuuiat ct siridet dcnlibus suis et are.cit, ct dixidiscipulistuiii, ui cxpellerenteum, et uon pouie-
iuiit. 10. V.riu'1 is rcsp.uiJcns iis diiit: o gcmis iiicrcdiitiini quam diu ajiud vos siicV ipiam diu tolwrro :
vi>s? lerie eum ad nie. 20. El tulerunt eimi ad eum, el videns euin statioi hic spiritus coniorbavit euiu.
ct cadcns in lerram vohilus - esi spumaus. 2\. Et inlcirogavit buuc p>liciii ejus , quaui loiiyuiu
tcmpua cs', iit boc Berei ei? Verum is dixii ab infaatia. 2t~ Ei saepe eum eiiam in iûeu c»njecit et i» ;
aiiuam, ut pcrdcrei cum, sed si poies, adjuva*aos mi.ercns uosln. tZ. Varum lesus divii ad eum lun: si
putes eredere ; oinue possibilc buic credenli. ti. Et statim cxciamans bie paler bujas poeri cam (acryuiis
divit credo, adiuva meain iiicrcduliiaiem.
:
tii. VMens aulew le-u>, qaed tnruuum cuc>irrii lurba, nuuaus
cst spiiiioi liuic imuiuiido dicens ad ciiin ui spirilus, tu iuute et surde, eg» libi prccipio, cai ex boc et :
amplius ueeas iu euui. 20. Et ilauuuscl uiuliumdiscerpeiis euiii (Vide paginatn sei|ueiilem.)
ANNOTATlOtNES.
ix, 5. ninaiia Arlijiiil 1 gr. omn. ix. '8. j)ai>nirpi/)] projicit, gr. £v7att, c.cod. 14 apnd
ix, 8. "i /)ano»ii/nl Sl. 'L. >; jcl. —oni»Au»| sic Mi. tndrtibema i'ia)1 gr. omo. ; Cclertiin mi.irtiii tw i
COd.Arg. pr>> ii imo/iMu.siceiiam L. vm, 51 ; J. v,42. pro usdribevta, vid. I.iim. 844.
I,
ix, 0. maiiiihiiiil J. St. B. \ mfl«*«n.— j)u(ti) Sl. ix, 1(*. i*]cdit'. ^s. i.siw. vul.adi, 44. — Uiii] J. Si.
•;• Iielei. /* kmJini. — l>ulun\}. St. ^
puidu, sic ule.i|iie ruui
li, II. ,'otir/i »i J. Si. X div. il.eliauiL. viu, 13 K [mld.nui pro />uiuiBai Igunl.
14. Ac/.d*) J. St.
tx', tWia. tvepanh] Sch. oum * — i\, 40. wihwoda] •'. St. X
vnfviHom; cod. Ai^. II.
'L.auteiit venit, scd quail|liam M. VII, 15 pro gnBCO llz. L. x^ vutuisouu : ncuira leclio lubel ipjoprubaii
Sj poiiiiur, lim n illoloco

scnsmn habct, qnemiio.tro pos-it; reqiiinltir enim verbum iulraiisilivuin , ,,ii>hI
locoliaberc noii potest; potins eam pariiculam gr.cco a primitivo vetrjea esse debut mJvmu; sic e/MWji ni , T
u<v reapenderc existiinandum cst, vid. x, 5»; 1'iulipp. gnfuilnan , gnkminaii ab afwapja , ga[ullj«n i; iliait- < ,
iii 1 ; idtpie, etsi Uareum

fcre iiu-.piam aarticulaun jun proliciscuniur; vcrba auiem ia— iaeedesiueaiia a
uii Scb. dicii, Ulf. eib. I.legil ct I, 8, ubi pcra/i^nn inbsianiivisfurmauiur: [ruujiHon, r.iimun jtmtjiu*« ,
verlii, vid. Til. i, 15. ujlni guhuldjt] edill. .'«, jct. a \rauja, reiki, gudja alia. Nulliiin auleni varnwu g>t-
vid. ad Vlll, 45. Iliirmu haliei leruimalioiiem isvn. wajija.<dt\i. S . —
i\, 1">- j"\ J "". 8
1 r omn.jud. -
omn.
X kuujands.
ll|f. ° ri.
tv, 14. /il.i in.miijfi *) ' ;;r II, -4. ;al>ui ]
n| 15. ijaniiwuiiJain] vid>-nle Ulf. iSovrj,- leyisse, , 45. «miii/i rmin edilt. * j'l.; sic eliam t'or. I,
ix, )
One'b. aiulacms emiteildil, sic eilim SapltlS GolU. per V, 4 $antal> gaijgamiaiH, el vii, 5 viiihu/i gaiumljuij)
sMicaiu scrihii gra:cis non conseiiuciiiihu..

,
div, icrlhmidum etl. — /'« ]
vid. ad M. vi, 0.
• '
iv, 10. [iuiis l)Mnjitiis\ hos scnbas, gr. «Oro,,-. i\, 4(i. i-ni |
euiu, ' gr.
6S7 MUtCUS IX, 27—47. 558
27 nsiddja. jali wfj svc daups. svasvc managii qcpun palci gasvalt. ipicsu* uttdgrripands ina bi lian-
??, ii.111 urraisida iua. jali usslo[>. jah galcijiandan ina in gard siponjos is frchun ina sundro. duxve veis ni
19 maliledum nidreiban [>aiia. jali q:ij» du iin. [>nta kuui in vailitai ni inag usgaggan nilia iu li.l.ii j>l>
V), 31 (asiubnja. jali jaiupro usgaggandaus iddjeduu [i.iirli galeilaian. jali ni vitda ei wass visscdi. unie laisida
siponjans seiuaus jali qap du im baiei sunus mans algibada in hanritins roanne jah usqiniand imma j.ili
S8, 33 usqisiibs bridjin daga usstandib. ib c is ni fn buu bauuiia vaurda jali oiitcdiiu ina Irailman. jah qam in
34 kafarnaum jah in garda qmnaiis frah ins. wa in viga itiij» izvis misso miiodednb. ib eis slavaidcdun. dit
35 sis misso andrunnun. warjis maisls vesi. jah silands aivopida bans tvalil' jali qab du iih. jabai was vili
3C frumists visan. sijai allaizeafiuwisis jali allaim andbahis.jal» nimands harn gasatida iia iu midjaiin
37 im jah ana armiiis niinands ita qab du im. saei ain bizc svah ikaize barne anduimib ana namin mei-
nammi. mik andnimib jah s.ixvazub saei uiik andnimi[>. ni mik andnimib ak bana saiidj.indan mik.
5S andliof |>an iuiiua iohamic? qibands. laisari. sewum sumana in [x-inamma naniin osdrriliaudan uuliul-
39 pons. saei ni laisteib unsis. jali variiledum iiuua. untc ni laisieip unsis. ib iesui qab. ni varjip
iinma. ni inannaliun auk ial. saci laujib malit m nauiio mciiiamma. jah niagi sprautu uhil vaurdjan
40, 41 mis. unte saei nist vibra izvis. faur izvis ist. saei auk alli« gadragkjai izvis s ikla vaiius iu nainin
42 mein.imma. uute xiisiaus sijub. amen qi[>a izvis ei ni fraqisicib mizdi.u seittai. jali sawaxuh saei
gamarzjai aiuana hize leitilane bize galaubjandanc du mis. gi>b is< iiimu inus ei galagjai lau asilu-
45 qairmis ana balsaggan iijab fravaurpans vesi in inarein. jabjabai marzjai buk banJus beiua. afmait
[>o. gob |>iis isl baiifauima in libain galeiban [>.iu Ivos baiiduus habandiu galeibau iu gaiaiunan iu
44, 43 loii [>au iiiiwapuamlu. parci mapa ize ni gasvilii[> jah fon ni afwannib. j»lt j ib.it f .lus beins marzjai
buk. aiinait ina. g»b birs isl galeibiu in libain haltamma bau Ivana foluus babaudin gavaifpau m
4J, 47 gaiainnan iu fon bata uuwapnaudo. barei mapa ize ni gasvillibjah fon m alwapni[> ]ah jabai aug»
pcin marzjai buk. usvairp iniina. g.>[> f>us ist baibamina gai> ijian in Jiiudangardja t;u[i > [>au tva augoua
i.Mi:i;riiKTATio.
exiit ri faclus-estut morluus.adco-iii nmlii d 'ccreni, qund mort ms-csl. 87. Vemm lcsiis appreueudens cum
iu m.iiiii elevavit ciim ct surrevit. iS.El eimlciii eum iiidomuin discipuli ejus iutcrrogaruui eum seorsiin :
cur nos non potu inus espellere hune 1 29. Kt iluit a>l *os Imc grnus in re non |>oie^t exirc, uisi m uratioiie :
cljcjniiiii. 50. Et illinccxeniiti k ivcrunl per Calila;aiii,ei non volml, ul quis niret, 51 uam ilflcuil discipulos .
sin-s rl ivit ad eos, quod Filius liuminis trailiiur m nianus homiiiuin ci ocnduut eum et occisus te>tii> dic re-
>
surgii. 5-2. Veruui n uon iiiielleserunt hoc verinim ei limucrunt enu» iuterrugare. 3j. Et venil in Cafarnaum
ct in ilomuui veniens imerrogarit eos quid in via cum v»bis i»vicem cogitayistis? 34. Verun ii lacuerimt:
:
ad sc iuvicem disputaverniii, quis maviinus essei. 35. Et »edeus a.lvocavit hos duodedim ct dixit ad c<.s si :
«juis mi t priiuus cs«v, sil omuium ultimus et oiim bus mioisler. 36. El Sumeus pucrum posi.it euiu iu ruedns
iis el super ulnas suiuens ••uin ilml »1 cos 57. qui unuin boriim talium pueroriim suscipit in uowine
:
sneo, me suscipii et omuis qm u.e suscipit, uou nie susctpit, scd bnuc iiiiueuleiii me. 38. ftcspondu autem
vi lobam.es dicens magikier. v.dimus qucmdam in t»n iininnc exi eilentcm d^mones, qui non seaui ur uos,
.
ct probiliuimus euin, quia no sci ..ilur nre. 59. Verum lesus dixit
, ne pruhibiie eum; oou qui6quani :
enim cst, qui lacil virtut- llt ui iiomine meo, «-) pnssit Dubilo male dicere mibi; 4U. nain qui non esl cOHtra
vus, pro voiii-, est. 41. Um enira o.iinimi lul>ere-det vobis pocu uiu aqiueiu nomine meo.quiaChrisli cstis,
aincn dico voliis, quod nonperdii mercedcni suam; i-.i-t nmiiisquisollicilet unuiu horum parvorum horum
crcdeiitium ad me, houiiiu csl ci niagis, ut ponatur asinarius-lapis iu collmu ejus et aiijectus es6et in m.irc.
43 Ki si sollicitet le maiius lua, abscindc hauc; bonum tilii est debili iu vilain ire, quam dua-. maiius hahcn i
iie iu gcenuaui, iu iguein luioc inexstinguibilein, 44. ubi vermis » rum n»u morilurei iguis non essiinguiwr.
45. Kt si pcs lutis sollicitel tc, .liscimle ciim; bouuin tibi cst ire in vilam il.nuln, qu.im duos pedes li.bculi
COujici in geennam, i» igncm hmic inexslinguibilein, 46'. ubi vermise>rum uou mor.turct igms nmi ei-im-
giiiiin 47. Li si oculus tuus solliuitcl tc, cjice eum bouiim tibi esl lusco irc iu regimui 0. i, quaiu du»b oculus
. ;
ANNOTAHO.VKS.
ix, i8. gaUipandan ) Sl. galehnndan. duwe ,X — dnl io c. codd. ei «ers. fiOXoc ovi/»{ lcgit. baltag- —
cur, gr. oti. —
moftleduiu ] J. St. U. llz. n.ahiedun, X yan sic quid>iii cod. Aig. ct edia. (praeier St., qui
]
sit etiam cod. Arg. iu lcxtii naltaggan, in giossario autim ba'$nygtm l>a-
iv, 3i. fro/>n«| J. Sl. (>odnn. X I>et); sed au iia-c iictiorecle se liaheat, valde dulii-
ix 33. «u.-iiaiui siccnd. Arg. rccie; editt.
| 7 M_ X i-miiis; quid illud verbum, n.c c gothira,
v.ileai e- i
nin .<<-. qu.; c cognalis ing >is decerm polcsi. Ccrla, ut viilc-
II, 3i. mi.vso ] l! f " "pp. antlrunnun J l)lf. c. — lur, euujeeiura oileiimus haltaggmi halt pro gra-co
—
:
c d. el vcrss. ° sv ri Jlw. tnaists vesi] maxiuics rouyjolo; L. xv, iO invei.iuir; de ,ig>iti viil. Giimni.
PSSiil, gr. put?MV ; cWlerum cuiu nu:lo grxc» Ulf lll,3»9, cf. Schmid.SciiMiiifrr«i.A.s Wvrierb, s.v. Ankt,
ciiuspir.ii, cf. iv. 3i. Cr.df Ailiathd. Sprtitluli, i, 515. Litteras h et l>
ix, 3:'i. aivopidn] St. otvoplda. X aliis quoque Incis-perm lari, i»dicat ad L.
tx, 37. ana ] Ulf. cum codd. iv pro siri lcgissc, Sch. — [raraiirpnns ] i. Si. X fravttirpaus.
lli. vi i(i.
trinere comendit. ix, 45. jabai marzjai Sl. X jarbhnazjai, —afmait

X o/>Mai/> — gop] i.
]
—
I
38. i«[ i» ° jrr.

ix, taei— «>ui»]q«i— nos, °gr.; St. X>/>.— /WJS .Xpon.~
CXlemm pro laslrip St. laislein. X nnwapnaiido
ix. 41. meiHiiimNii 1 me», - gr.
ii.uUini] St. X iwiidon.
«] qnod, " gr.— — ix,
gaiainnin.
4X pnt
\ vid, :ul iv, 7.
ut] •[ gr. — gnaimian \ J. St. i.
tx, 42. flsi/iigiiTiiiiJ ] i. M. X div.; ciim a»iluqun:r- '

ix, 47. — ainjoua \ J . âijjvna
iiui propric sit lapis mvlatis aii asino inottis, Ull. siuo
'
5S9 HIIILIOIUIM ULFII.ANV VRUSIO. 500
48 liali.iiitl.il alvairpan in gaiainnan fnnlns. barei ma|)a i;.e ni gidan|> .i[> jali fnn nl afwapmp.
rnnin salta.la warjaloh hnnslc salla sallada. g<>]> -alt. ib Jahai salt unsallan va.rb h.
tk\ 50 wa/iih atik jali
jah gavair]>eigai sijaji un]> nii-s». jah jaii>[>ro ussiainlaiiits qa n

I, 1 <M supuda. habaib ni izvis sall i/.vll
iii markom ladaias liindar bunlanao. jah gaqcinuu tik aftra nr.anagelm ilu imini j <h svo biuhts nftra
2 laisitla ins. jah duatgaggaudant fareisoieii frehon ma. ikaldu sijai mann qcn afsaijan. fraiaandani
3, 4 iii». ib is Budhafjands qa|>. \va i/vis anahanb moscs. i|> eis qe|)iin. moiea uslauhida iiims bokns
.">
afs.itcinais moljan jah afleian. jah lildhlljandl lesus <|;>|> du un. vi]>ia lianlulia ilc n izvara pamclida
C, 7 izvis (><> aiiahnsii. ib af anaslndeinai gaskafiais gumcia jah qincin gi(a<i<la gis hilt'i[>:ii
8 niauua ailio scinamroa jah aijiein scinai jah sijaina \>o iva du lcika saniin. svasve [>anasc.[)s ui siu<l
9,10 tva ak leik ain. |>atci nu gn[> gava}>. iiianna hamma ui ikaidai. jah in garda afira liponjoi
11 is hi jbata samo frchun ina. jah qab dii fm. saw.izuh saci aflci>|> qen seina jali liugaib anbara.
12, 13 horin(>[> rln |<izai. jah jalwi qinn aflelib ahan scinana jah liugada anhaiamma. horinob. paniili albo-
14 riiu dn iiiuna b.rna ci Miaitoki iin. ib [iai lipoi jos is snkiin [>:mn hairaiidam. dngasaiwands ])an iesiis
unverida j <h qa[) du iiii. Icn|> [)•> harna gaggtn tlu lllis j <h ni varji|> po. uinc [uzc isl hiudang.irdi gubs.
l.j, 10" amen qipa iwis. s.»«i n» induiniip [> ud iitgardja gups svc ba n. ni b.iuli qimi[) in izai. jah gablaihands
IV im. lagjamls haml i»s ana po biubida i.u. jah usga< guidin imiiia in vig dtiairiiiiiaiuls ainijahkuuksjanda
18 bab iua qihands. laisari [>iu|>eiga. w.i laiijau ei lihainais aivcinons arhja vuirpau. ip iesns qa[i du
t'.l imni.v vva niik qipis |>iu|>cig:ina. ui wasliun ]:iubeigs alja ains guh. ] ns ajialiusnini kant. ni horinos
ni niaurhrpis ui hl i:t>s ni sijaisgaliug.iveiivods ni snamshljais. svcrai altan [)cinana jah a>[)ein peitia.
INTEUPiiETATIO.
ii lienti abjici inge uirain >g'is, 4R. uhi vorinis e niim n»n iuoritin c: ignis 'nnn cxslin-uitnr. 49. Omnis
fiiiin iRiic sahlurci oa.no saenlii s>lc sa'mir ; 50. fouuiusnl; veruuisi sal iiisiilsuin li ,<|iio conditnr ?
ior..iii
liahcilis in vnbia sal ci ptoili i siiis cmn vidiis inviccm. x, 1. Kt illii»' exsnrgens vcnii lines lud.ee nlir m i
liiiilauiim et rnllegoruiii sc iieruin iiirbn :>d rum ei uii s diius Iterum docuil cos. 2. 1 1 atcedcules
t-.uisri inierroguuni ram deb .e fii mm
homini iixnrem dcs i'nc c, titntanlns enra. 3. Veruin is
rcsnnttdcns <ti v-i : quul v>>bis pr.rcc,iil M ses ? i. Vcrum ii dixcrunt : Uitsea permisil noh s liueras-
rciuulii sirilie c ci diimiicic. 5. K respomlcns le-us dixii a<l cns : roniia duritiem — coidis veslran
scrinsit voliis h 'C prwccptitm. li. Vermn a pr.m ij>io <re<ii 'iiis m ireiu ci (ewiuam fcc.t Deus 7. propter ;
!
h»c reWnqn.ii h <m patn-in siiuin ci mair m suam, S. ci slm lucc duo ad corpus idem, adeo-ul aiiip'ius non
<
siM doo, si-<l corpus n .iim. !l. tjnod iîiur l)ous conjnnxii. honio hoc non separc. 10. Lt iu domn icruiii
disii, nli ojns tlc hi>' ips inlcirogavcuni c.nn II. el ili\it ad eos
> omnis qui dimi l< iixorcm suam el ; :
ilnril alian inflc.diattir ciim har.

,
1i. I.t si nxor lelinquit inaritnin sinini et nnhii allcri, mccchaiiir. 13. Tiiiic
.•uiiilcruiitadciim pucros, ut aliingerci <'o>; vcruin hidiscipuli »jns nhjurgarual hos feicntes. 14. Ailspiciens
aun-in lc-ns nulig .alus-csl el ilixil a>l c»s siniie l>os pueros i<e a<l me el ne prohihclc hos, nani hnriim
:
cst rcgninii i)ci. 15. Ainen dic> vohis, qui iinn accpil r< giiuni Dei ui pocr, non lorlasse vcnii ni i<l. lli. Kt
.•inplecicns c<s, ponens lli.inus iu cos henedixit lis. 17. Et eveunic eo in vtain accnnens unus ci
H>'iiu-fle lcns oravii cinn iliccns magisicr h»in', qu <l laciam, iu vii;u .Ticroa- heres fiam?
: 18. Veriim lesus
«lixii ad ciim : quid mc dicis honiira? non ullns liouus, msi iiiihs Diiis 19. Il.ic praccpia nosti : ne mu - 1
choris, ne occidas nc furcr s ne sis falsus-lcsiis nc dclraudcs; hou. t.i pairem tiiiint el nnireiii luau».
, , ,
ANNOTATO.NKS.
ix, 4?t. hutthle} Sl. <*( hnnat. \, 8, ickn sntnin
.1. Sl. II.
'K tcikas ain; caîerum
—
j
ix, 50. tve ] Ulf. C codd. ° aJTO. s»)>tidn |

rro Miniil (
iileiu ) =
g:;cco [irxv. sic L. xvu, 54 et K.ph.
jiijxxJa. vid. Grimin. i, W, 855; s>c L. w, 18 gnfcro- ii, I > eain signiticaiHinein snma siue articulo posiiuut
ludn; cf. Mc
II, 3i h'i/ciIiih nto ohudui ol qttai n<< liahot. —
leik ain ]
] gr.
tavinuis a<l L. iv, 13. C;eterum Ulf. pro iprittm cuin v. 9. Jiammn} lioc, ° gi. nniii.
cndd. ioTutTiTa' vel apTuîiTtTsu iegil. x, 11, im A S>. -K KMnufe. |
x, i.'/ii>irfnr gr. '$ti tou *if.j.v, qnod s le.-issel

;
\. 1-2. horinol) Sl. horinnoh. X
—
|
|
Dlf. Iimiiot cnm acensaiivo p»suisset, nam iaurrfan.iu \. 15. OilailoW] .1. Sl. *. ailailnk. t»] ejus, " g'-.
non.uti v.lnut inieiprelcs, accusaiivus c-i, sed da- — bnirandaiii cuni vcrsu seqnrnle duaasaiwands, i|U<«l
|
tivus; 'liiiffni' cuiii dalivo amem i .lic.il locuni n >n vciliinn composiiuin uullo alin loco inveniiur, nec
:.<! qucui pergehal lcsus, sed nhi liues lu
c.c eranl ii, I
gratrfl now saiis accn>i modaluut css<' vi>l<*lur, siisi>' -
a.lquiis venii (itipan), sic J. m, t i s<i.i v n. iiii/) ciuill sit; coiilra ea pr<> irpoirtfipiiv n >n siwip^cv (fc«i-
hut liindar (iripav) uiu dannu. VI, 22 >loj> liimlar r«ii), scd coinpnsilum ((.'u6(u>an)exspcciciiir,foriasM'
(ikoxv) inniii». ^5 bit/elnn uta hinilnr (iriiaav) niu- legeiidum cst buirandnm du. aasaiwands, clc. I'ra-
:
rrni. I'i .•positi >oem liindar cuin dalivo fiiHUiig p<>- posiiiunei adverbioruin l»co |>ostp»stia; n<»> rara?
ncrl», viris d»cii> adliuc ignoluiu l»i(. \il. ciiain. sinil : M <- .
VIII, 0' n!iii.i'iin [aar. 23 nl'<i<jj.ni MM.
liom. Iiv, 5 hinlar tiiii/u. xi, 7 gnlagidediin «».i I. vm, 44 ni(ju«ai.-ii dn. xix, '.
x, ">. <7''/>] UIL ° «otai"ff« biftrttgjan /<(«r, 28 (janniiii fram, < f. M i\, t.">. Mc. v.
x. 4. uiisjs ] nohis » g<. Diun., aildnum cx M. 40; xv, 43. Noianditui ciiaui <si, iu c>>d. Arg. i» -
xix, 8. dii< s \eisiis pnncio lnierposi n non csse dis lactos,
x. fi. }><>] h:inc, Scll. ig.lnr falso adiinlal, lli. qiiod quliloiii aliis rliani l»cis non faciom csl.
Twur/iv omiliere seJ hic vir doctus sic cciui..'s \, 11 fcnnia] J. S . : /'(ir». — j»« stH'. C', • gr
erravii.
;
— J)
i.'| lliilili», gr. »i»li twv TOO-Jrwv; l'|r.
]
aiil
x, ti. nnlavula] cndd. cl vciss. W. «Ot'.j,-.

c. toutwv pro roi.uyuv l<'gi' ani toioirw |>r»pler sitni
x, 7. seiiini |
" 10 s<|. Piuem veraui
gr. ouni. rf. vn, liiitlinon pi.c c.li-nii- >.il i j>.i cn.rcm ttiins.it.
*at. —
aJT'/' l'lf. c. codd. B. 01 c. ap. Mi.. s<-<l forlasM \, r. i.. .x»>/ m.iji si. - >.in.»>/ ;iij, I if. c. verss.
culpa lihraiio l>iimenda eal, uujui <cuii a prioru aliTO'- - (lijtaudi] iliicns gr
'
«.•ii/iii a.l allcruni dtlahcrculur, cl. a<l Uoin. i\ 13. \ , 19. Jiimi] iiiam, " gr.
— ;; . — ,
S6I HARCUS X, l(i—35. ifc2
2ii, 2i paruli andh ifjamls qnfi ilu imina. laisari. *[n> nlla gafnsiaida us juuiiui meiiiai. i[> iusus insaiwaiitls
ilu iniiua frijnda iua jah .-:>[> <Ju iinma. ainis pus van isl. gagg. sva lilu sve babais fralm.: i
jnh gif \n liaiu jah habais liuztl in liiniinain. jah hiri laisijan mik ninianils galgau. i|> is gmiipiiainls
in [iis vauriiis galaip gauiv. vas ank babaiuls failiu mauag. jali bisaiwands iesus qap sipnnjam sri-
24 nauii. sni. wniva aglulia pai failio gahabandaus iu 'piudangardja gii[>s galcipaud. i[i pai sipnnjus nf-
blaupnodedun iu vaurde is. paruh tesns aftra aiidhu !

j.inds qap iiu. b.irnilona. wa va aglu isi [laiui
25 hunjamlain afar faihau in Liudangardja gups galeipan. azilizo ist ulbandau pairh [airko neplos g.r
26 leiban pau gab gaiuma iu {riudangardja gii[>s galcipan. i|> eis mais usgcisnndedun qipandans du sis
27 misso. jah was mag ganisan. insaiwauds du im iesus qap. akei fram in.iiui.ini umnabieig ist ui fram
28 gupa, allata auk inahlcig ist fraiu gufaa. dugann pan paitrus qipan du imma. sai. veis afiaih>tum :i'la
29 jali laisliJeduui puk. andhaljamls im iesns qaj). aiuun i|i[>a izvis. ni washuu igl saei aQailoii gard
aippau bropruns aippau uipein ai[>pau attan aippau qen aippau barna aippau liaiiiio[>lja iu nieiua jali in
30 bizosaivaggeljons. saei ni anduiinai *r- lal|> nuin bauitna meln gardinsjah hropnitia jah svisiruus jah
attan jali aipeiu jah barua jah baimoplja mip vakrom jah iu aiva paimna auavairbiu libain aivei':on.
31 , 32 a[ pan maiiagui vairpand fiiiinans afiumans jab aflumans frumans.vesuiiup-bnn ana viga gaggamlans
duiairusaulyniaijahfaurbigaggaudsinsiesus. jahsildalciUdedunjaliafarlaisijamlansfaiirhtai vaurpun.
33 jah andnimandsaflra panstvalifdugannim qibau. [>oei habaidedunina gadaban. pateisai. usgaggam iu
31 lairiisaiilyiua jali siiiuis m ns aigibada paim ufargndjara jah bokarjam. jah gavargjand ina daupaujah
35 bilaikaud inaj li bliggvnuil ina jah gpeivand auaiua jali usqiiuaud imiua jah bridjin daga llSSlandi[). jah
iNTCRPULTATIO.
20. Tunc rcsuondens di\ii ad euni magister, haee oinuia scrvavi a pueritia mea. 21. Veriim lesus conspi-
:
ciens ad rbm amavilcum el dixil ad cuin unius tibi innpia e»l; vadc, tam multuni qunm habcs vemlc cl da
:
paupcribus, ei hahcs Ihe-auriun in coelis, et accede seqci me, suniens rrucein. 22. Yenim is inutreiu nb
linc verbmn ivit tristis eral eniui bahriis divitias iiiulias.
; 23. Kt cirr.iimspjciens lesus dixil illscipulis gnis :
<-<ci>, qiiomodo difliculier lii divitias haln-nies in rrguum Dei euui. 24. Verimi ln discipuli iibs'upucruni oli
vertia ijns; lunc lesus iieruin respimdens dixil iis lilioli, quomodn riiflicile est his cimi ulibis diviiias iu
:
ivgiium Deiire 25. Kacilius est eameloper f rameii acui ire, quam divili in regniun Dei ire. 2(>. Vcruni
ii magis nhstupueriini, iliceuies ad se iuvicem : el qirs pnlesi servari? 27. Cnnspirieus ad cos Icsns ilixit :
M-d apud Itomini-s iiupossihile esi, imn apud Deum; niniie enim poss bile csi apml Dcum. 28. Ca-pil aiilcm
Pelrus diri-re nd ciim : rcce, nos reliquimus omnia el soi-ul i-sumus te. 29. ItospoutlonS iis lesus ilix.il :
nmen d co vohis, ullus est, qui reliquerii doinuin aut fraires aut matrein ant paireui aut uvorem nm
I bcros aut pgws ob me ct ol> h ic vai g lium 30. qui non accipiai cefiuiplum jain m hoc leiup"re dnmns
,
et fraires et sorores ei patrem et matrem ct libeios et agros cum persecuiionibus ei iu a:vn hoc fuuirn vitain
a-lernam. 31. At iinilti liuul priuii iillimi ct ultiini primi. 3-2. Fucrunl nulcm in vi.i eunies ml lcrusolym.i
el praMCileiis eos lesus, <-l mirali-sunl <:i sequenlcs limiili facli-sunl e assiiniens ileiuni hos duoilecim ruipit
iis ilicere, qna- forent <i nccidere. 55. Quod ecie, evimus in leru-nlyina e.l Kilins li ni ins ttadiiui' his sa-
lerdotibus <i scribis ei damnaiit enni capilc. 54. et irridi-ni eum <-i llagellani cuin et spuum iu eum ct occ -
duul cum ei t.-ruo die resuigil. 35. t.t (Vitle pagiuani scqueiiicui.)
AN.NOTATIUNES.
x , 21 , himinam] roeiis . jir. iiilin. oucavw, ex<e- x, 27 inuniuia d^J Ulf. c. CimUI. '
3i — ,.kei] se<l ,
pio iiiio cod. E ap. mi., qni cuni I II. c>>ncinii. gr < iiio. au.e ui, quud seusus puslulare videlur. isi)
x. 22. /<ii/iii) periiniam, gr. omii. xtiju«t«; Maresh. esl , ° gi
p 434 Ulf. zpvfitxza l<*gi>»e, liaud iijuna suspicattir, x, 28. />nn] nutem, " gr.
iiim pro co gr.rco vcrbo failiu poni solel vid. vss. x. 29. iin] iis, ° gr. onin. — cod. Ar?.
n/lailoli]
— tro^rwns] Ull
,
seqq. et L. wui , 24. >j( afluilololi. » >juZsi.u;. <ii/>y> a —

x, 25. siiijecce. ° gr. omn. fnihu] ins>.liia furma iiij>ein\ gr. posi atlun, pro quo cod. Arg. cl edill x(
pro [niliu ; vid. ad L. 4, 13. allin. — liaimo]ilja\ sic cod. Arg. boc et sei|iicn u
x , 24. im[ J. Sl. ,n - X —
/iunjuni/aii/] sio cod. Arg. versu; ediil. Xiuraliaimvpoja; vcrnm lcclioncm jmu
ci editt. ; Ih. ailmiiat, codicis essc h. I. lantam oli- liriiloin cniije assccuii suiit Z. Glo ». \ . l',8.
srurilatcm , ul cerio dici noit pnssil, iitrum huiijun- Giim. II , 257.
dain an hugjanii.im sil legendnm; in quu eir.il, nnin
x. 50. saei] St. >' stii; Ulf. o? pro o,- "v lcgiss<>,
uiliil desulrr iiur nisin inier « Ptd;qu;e liUera mem-
autlaeiores cm teiiduni. —
juh u:lan\ ei patrcm, ° gr.
liranxuiuiilaiiiuie inieriii. ^c<l aiimi cst.quod inier- — uipein] malrem , gr. <i7iT£<vaf haimoplj —
viil.
— trakam\ fm-tasse legenduin cst trakjnm.
|
pretcm advertal; lumjan euiui editmcs couvcriunt ad \s. 29.

por con/iilere , rerte <|oia in gr;cco leilu 7T£7:o<0oTa 5- vitl. iv, 17; ni vin, 55 iiam n veibo irakjnn uoii
\\i ;
scripluio e-l ; -cd TccrcoSiw.i £m ti«< Gntlm e»l / hiuhi
licei lormnre vruka, srd vrakja, cl a iTcitin prc|<>iilo
< um dativo ant lin posnum(L. svtu , 9; Cor. II, i, y)
verbi vrikuu, profieisrilnr trekei (Ci>r. II, xu, lu).
i»'il ciim nosiro loco u/ar a<l<l liim sil,qua: prxpusiiio
1><> vraka loriua genuina vid. mlCal. vi, \t.
Ftudtum, desiderium, cupidiiaicin rci imlicat, vcrbo x, 52. jniiiciiM/i/iiioi] J. Sl. H. -j- iairousatthjmai
hnnjau signilirnlio desideramii, cupiemli inesse debel sic veis. seq. —
juh\ pr.. V f. ° r.v. - qadabun\ -:c —
(cf. anglosnx. hongian, anglic. hoiif); itaque hutijan
rc< lc, cf. gudo, tsl Tit. n, 1 ; Skcir. *. 58, 5. \ I, i0,
ujar wa <st cupere aliqu d, ciipidiiiu, avidum e>se
H, 42, 3.
ici. Quilius prob.iiis lill. licri lion polesl, irejrot''»- m x, 53. iiiirusnii/;/inn| vi<l. ad vs. 52. — dauputt]
t«c , scd 7rsir(,6r]/oTa>: pci ci rorein Hiiemdam lcgcril Ulf. ° z«t rr«ooSw<TOu<7iv Kurt,v toij £"6v:<j< qunm clan- ,
similcs cnorcs s;i'inus invciiiclit diligi nles hctorps, Milam oiiiii. ^r. Iiabeul, iii cod. Arg. iuilliiin coruin
il. ad L. iii, li; vu, 25; J \vi , b';Cor. II, 24. i , veslig iiiii apparei.
>, 2.">. azilizo] insulilalonua pio azeliio(n, ;i; M. x, 34. us&laudip] St. lnndip
. i;
x, 5, 1. v, 23, \v!, 17; tf. Cor. II. xi, 19). x, 35. /!..'>! le » gr.
;
M "•
W LIUI.ni ULEILANA VEUSIO. .tGi
alli.ilia.ilcd.il >'•!> ilu 1111111:1 1 ikolitlt j;»U inliaimcs siwjiis i.iiliaiilaians qi|ianrian-. laisari. vilcima ei (iilei
5«, *7 |uik U4j«a. lauJalB tiggki*. Ib isi|a|> |m. wa vllolis tattian nnkigqis. ib cis qebon du imma fragir ugkis ol
3N ains af tailisv. 11 |ic nai jah lins af lilo ilumein boinai silaiva 111 vul|ian bcluamtna. i|> icsus qa|mli 1I11 lm.
111 rllnil. wis liiiljats. inapntsii driggkau gtikl. [.anci ik iliiy^ka. ] ib riaupeiuai. [tiuiei ik danpjada. ei
M> tttnnjaindau i|>eis i|e|nin il» iiinni nagn, i|> icsus qabub du im. sve[>auli |iana stikl. hnnel ik driggka.
40 driggkaiBJah |iiz>idaupeiiiai pisaiei ik daupjada. Ib baia da aicau aftaihsvonnieiual aihbauaf hlcidu-
41 mein nisi moin ilu gHam alja baimoi manvib vas, j 1I1 gahauajnntlans bai isihun dngimnun uaverjan lii
43 iaVolni jali iuliaiiiion. i|i irsns a| aii iul> ms aabdnltn. vltub batei hugfrkjand re ktnonbiudem.gnfraujh
43 annii im. a 1
»
|iai mikitaiisixc gavatdaud 1111. ip ui svasijai Itt iavia. ak sawazih saei vili inirbsnmikilain
41. 45 iitis. aijai izvar amlbalits. jali saei vili i/var.i vairpan frumisis. sijai jali ank sunus
allalm sknlks.
4G otins 111 i|.im at aiiilhahtjam ak Bttdbthljan jali gilian sahrala seiua managami saim. jali qemnn
fanr
in iatriknii. jali iisgagtiandin iniiiia jeJnhfO mi|i siponjam seinaint jab snnagctn gftnnhai inntw leimai-
47 aus linnoiiii.iiaiis hlimla sat faur vig du ailitron. jab g.ihaiisjands baiei bams sa nazora ns Isl dugann
48 liro; jan jali qi|nn. sitnau daveidis iesu. arinai mik. jab wntidedun imma managii ei g.paliaidedi. i|i
49 is filu mais lirop.ila. sunuu riaveidis. annai mik. jah gastandands iesus haili.it Hvopjan ins. jali vo-
50 piiledun J>ana hlindan qi|>andan$ du iinma firafstei |>uk. urrcis. vopeiji |>uk. i [ • is afrairpamls vastjai
51 scitiai ushlaupands qam at iesit. jah aiidhafjands qap du imma icsus. wa vilais ei lauj.m |>ns i|i sa
51 blinda qap ilu Imma. rahbaunoi. ei ussaiwau. ip iesin, qap du imina. gagg. galauhcins beina gana-
vi , I sida buk. jab suusa v ussaw jah laisiida in viga iesu. jah bihe newa vesun iairusalem itt bebslagcin
1NTEHPHETATIO.
contuleruni se ad eum lacolms et lolianncs, filii Zebcriaei, dicetttea : magistrr, volumtts, ut quod te
oramus, fac as Ridtis. 56. Vcrtim is dixii lis ijuid vtiltis facere me vobis? 57. Veriim ii dixeruiit :
ad eum : da nobis ul unus B dextra lua et unus a siniMra t.ia scdeamus in gluria lua. 38. Vtriim
lcsus dixil ad eos nnn scitis, qucd nratis ; poiesiisne bibere calicem, qucm ego l.ioo, et baptisino, qno
:
egn lia;itiz'>r, ut bapiizemiui ? 39- Verwn ii dixerunl ad eum : possumus ! Verum lcsu* dlxit ad eos :
cone Iiiiiic caliccm, quem ego hibo , bibitis, cl hoc baplistno, quo C"o baptizor ; 40. verum hoc sedere a
dcxlra inca am a sin slra n"it est mcwn dare, sed quil.us paraimn fuii. 41. El audienlos lii tlceem ccept-
rinii indignari orga lacoliiiin el loh.inncm. 42 Vorum lesus advocaus eos dixit ail eos : scilis quod piiUnl
ini|tcrare populis , rrgmit cos; veriiiu lii magni eorutn doiiiiiianitir-in vos. 43. Verum nott sic sil in vobis;
sril omnis qui vuli lieri magiitis in vtibis, sit vester miuister; 44. ot qni V11I1 vestrum fiori primos, sii
oinnibiis servus. 45. Et oiiim Filius bomiiiis min venit ad servitia, scd miuislrare et dare animam stiani pm
muliis redent|iti 'iiis-piciium. 4(i. Et vonoriini in lerico , et cxeunte co illiuc cum disciptihs suis 01 lurli.i
iiiulia, filius Tnnai
It nrtimacas raeus sedit ad viam ad niendieaadam. 47. Et audiens, qu >d lcstis, liic N.i-
zonous, olamarc ei dioere lili »avidis lesu, misereie mei! 48. Et objurgarunl etun mulii, ut
est, coepit :
laceret verum is mulUv magis clamavit fili DavidN, tniserere mei

; 49. Et staus lestis jussit iitvncari eum
: !
cl vocaverunl buno cxcitm diccules ad eiiiu consolaro le! Bitrge, vocat le. 50. Vcrum is ahjiciens vesiem :
siiam exsiliens venil ail lestim. 51. Et respondens riis.il ad omn les'ts quid vis, fjoiam lllai* vcrmn 1 m
hic ra-ciis dixil ad olim rablioni, ut viilcam. 52. Vcrinn lesUS dixil ad i-inn
:
vaile, fidcS lua sanavu :
le! Et sialim vidii et secutus csl in via lesum. xi, i. Ei cuiu prope essont lerusalem in Uetlisfage
ANNOIATIONES.
x , 37. vgkis] vors. 35 esi
vqqkit : sic vari.nt drig- pier sequeuUim eamdem iiiteram omissum csre, recte
knn et driggkiin, jmqkjnn cl jtagqkjan pugkjan cl moiielZ., sic vs. 45; XVI, 1 alia, vid. apud MjSSIii.
—
,
jtHyqkiiii, alia. litnitM] Ib. sn-picalnr tiiuimn ossc Skcir. p. 59.

legcmium, qiiml Z. temoie in loxlum iccep I; Gritn. x, 45. al andbakijam] B. Ilz. Ct Critn. 1, 855 »(
I, 840 ilualis foiin.iiu cam osse artiilratur, qu <lii"- jcl. . J. Sl. X alundbuhi^m Z. conjecit
; at un.V- X
his etiam videtur. bahtnan, nam at nullo alio loco infinilivo ailjunctum
X , X vilnp'. — maful$n tlrg-
38. vitait] J. St. n. invcnilur; quiil Crim. de li. I. Slalaerit, 11011 iulclli-
iiian| J.St. magutt driggkan B. conjecil X ma-
-t- , giiutis. l'lf. cirrumlociitioue infiniiivi passivi, quo
guis udriggktm; u snffixiim esse inlerrogalitmii , lingua golliica oniuiiio carel (vid. ad vm, 31 ; x, 38;
recle nioueoi L. Z — pr. X — III. i*| , Sl. »''• •> ".9). mitur; est igitunx «M<f*<i*ii'«H» (ab cmdbahti,
daupjaindau\ sic l'lf quia .iiliniiiviini pa^sivi, quom ,
servitium, muiiiis) ad .-ervilia sc. sibi praslauda, cf.
exspeeies, gothica liagaa lialiei, sic J. 111. i i*/ii mm Cor. 1, xvi, 15.— faur managant saun\ ] gr. 011111.
mig tifra galeihan jnh gabaitaidau. rl. ad viu 31. , cxlerum coil. Arg. J. St. U- «vaanuua, vid. ad vs. X
x, 59. »ma»|sicco>t. Arg. ; eilitt. «oiainii; mni/n .--. 44, M. xxvn,5l; Uc. 111, 13;Cnr. II, 111, t;
cf. :nl
ost fornia dualis , of. stju i. 1 , 30 xvn , i/nn- ; M,— tv , 5. Notaudiim aulem esl , Skeir. p. 37 9 ubi tle- ,
pjadu] C.nlh. ° /5«irTiTdi)<rta0i per erroicm lilnarii, rum taSM . >cl pnlius uttutinri lcgilor, siniili quuquu
viil. ix, 15.
ail 1,11111 vilio allerum t (iitauncin) outissum es>e.
« 40. aitijmu | aul, gr. *«i. X, 4(i. jainpro) illinc, vr. iiro •\ifix»^— »*'b| Cum,
,
x, 42. (mlii\ 1I11 s /.. prnponil ooiijooltiras, nt gr. x«i. —

Ulinaiam baittimutaut\ l. SL -t- Itmaiaus
siitceram restiiiial lecinuem; aui pru pnqgkjaiut bartimvuus.
iiiavult logcrc buagKJ ni/s, lireviore (') forilia pru x , 19. i/iudiMi/mirfs) St. X gattandant. — alvanj.m
[Mggkjamdant; Bul paiei pro /miei, qua: lootio aii- f«] 1 gr.
i|iiam von haleiol s|iociom, nisiniiiu.gr. irt lo^.- x , 50. Kj/i/u«piiiii/i| exsilions, gr. i-jmtat; ; l'lf. c.
rani, qm>d oiiam propier sen-nm »lics»e oon dobet, codd, av«r>,5.,aa,- loîsse vidctur. iojui /.. pm — m
ct sccedh quoil 1 voi is /mivi in rod. Arg. iliseno lc- eusslivo babans erral, is cnim casus rariaBhM (v.
Hiinr; nos iiuiiis 08SO arliiir.imnr snsiiirari, liira- ail M. xvvu I) ciim pr*pc~ilionc at poniiur
, atet ;
nnm , qui in lno plnailla mnlia orravil posl l<uit!i .

Imvior fniina pro ictua UrpitH lcplur, viri. L. in,
mniaissu buiei pf. ail I x , S 81 ad Cor. 1
. 111, *•!. ,
Jl it i" epislulia xt>>inu ietn passim iliciinr.
l
/.»/.//./.11.1/1/. : hnykiaud l/i|vid. adll. VI.M. x . 54. i«-j>»

|
gr. wvtit el 06*1 luisii-la qmdcm.
», 4L /imiii/»!..] xud. Arg J>i . frumhl; 1 pio vi, I. raum] J. ^mwiaa, Sl. -* armau. - tmn.-
— .
305 MARCUS Xi, 3—23. 56o
- j.iii i-i|i.iiinii :ii fairgunja alevjiti. insandida Lvans sipotiji; seinaizejuh qa|> du iin. gnggals in liaim |m
vi|»ravairboii iggqis jah sunsaiv inugaggandans in bobaurg bigitats fulan gabundanaua. ana baininci
3 nanli aiiisliMn mnnne ni sai. andbiudandans ina attiuhils.jah jubai was iggtjisqibai.duwe [iat:i laujals.
4 qip.rts balvi rrauja [>is gairiu-ib. j.ih sunsuiv ina insandeip hidre. galipuu banjah bigeiun fulau ga-
N hunilanana ai danra uia ana gagga jah uudbuiiiliiii ina. jah Stimai bize jainar standandane <|e[>uii
6 du im. wa laitjals andbimlniidaiis |n.a lulan. ib eis qcbtin du un. svasve aiiahnu[> ini iesus. jah
7 lailnlun Im. jah hrahtcilun [>ana fulan at iesua juli galagiriedon ann vasljns seinos. jah gasal ana
8 iua. managai [>an vnsijom seinnim stravideduu una viga.suin.ii a-uans ntaimahun us bagniam jah
9 siruvidediin ana viga. juh bai fauragaggandans hro|ii'ledun qi|>nndans. osanna [>iupiria sa qimanda
10 in iiamin fraujins. hiiipirio so qimnndei [liuiiangarili in namin attins nnsaris daveidis. osanna iii
11 banhisijani. jah galaib in iairusaulyma iesus jah in alh jah bisniw.mds nll.i at andanabijajuftan vi-
1% sand n weilai usidilja in be[>anian mi[> [>aim Ivalibim. jah ifiumiu tl.ign usslandaudam iin us be[>a-
15 iuiii gredags vns. jnh gasaiwands smakkabngm fairr.ipro hnbanJau Inuf aliddja. ei auflo bigeli vu
II ana imma. jah qimands ai imnin ni vailil bigat nnu inuna niba lanf. ni nnk vas mel sn.akkane. jah
usbairands qn|i du imma. ui puuascips us [>us aiv mnnna akran maljai. jnh gahausiiiediin |>ai stpnn
15 jns is. jah iddjciltin du iairusnulymai. jah aignggands iesos in alh dugnun usvairpan bans frabugjan-
lli dans jnh bugjaiirinns in alb jnh niesa sknlljane jah sillans |>ize frahtigjanriane aliakim usvaltida. jah
17 iii lailoi t- i w.n [lairhberi kns |>airh [>o ulli. j ib laisida qipands du iin. niu gamcli{> ist b.ilei razn mein
18 razu bido haitada al'aim pimb.m. ip jus gniavidcdup ita du filigrjn vaidedj.me. jnb gahausidedun
bui Inikarjos jah gudjnne auhumisuns jnh snkidedon. waiva imina usqislidedeina. oliledun auk ina.
19 iinte alla managei si^duleikidcdun iu laiseinais is. j.ih bi[ie andnnahti varp. usiddjn ut us |>izai
10 , 21 baurg. jah iii maiirgiu laurgnggunduns gnsewun |>nna smakkahagm baursjana us vaurlim. jah ga-
22 iniiuaiiils paiirus qa|> du iiniiia. rabbci sai. Miiakkabagms panei fi.iqasi ga[>aursncdn. j.ih .indha-
23 fjnnris iesus qab du im. habaip galaubein gnps. umeu auk qipa izvis. piswuzuh ei qipai du pnmnu
fairgunja. ushnfei ]<uk jnh vairp [>us iu marein. jah ni tuzverjai in hairtinseinamroa ak galanpjai {>aia.
INTEUIRETATIO.
cl Heihania ari montein oliferum, misit duo discipuloruin suorum 2. eidixil ad cos ite in vicum hunc op-
r
:
nositum vnbisci statini iiitroeuntes iu hanc urbem iuvenilis nulluoialligaium, in <|uo.idl>uc quisquam honiinmu
iiiin -eilil S"lvcnlcs euiii addueile.
; 3. Et si quis vobis dient cur hoc lacilis? diralis quod doininus hiinc :
<lcsider.it, 1 suiim eum mitiit huc.

1 4. Ivcrunt auleni ei invenerunl iuillum allig.itum ad portam foris in pla-
leaetsolverunt enm. 5. Et quidam liorum illic siauliuiu ducrunt ud cos :quid ucilissolventes hunc pulluin?
<i. Verutn ii dixernnl ad cos, sicul prxceptl iis lesus, el diiniseruol eos. 7. El duxerunl bunc pulluni ad
li-sum et posucrutil instiper veslcs suas, et sedil super eum. 8. Mulli vero vcstes suas straverunl iu via,
quidam ramns cecidertiut de arboribus el slraveruiil in vin. i). El hi prxeutiles clamanini dicenli's os.inna, :
benedictus hic venims in nomine domini; 10. heiie-lifniin boc veni ns reguum in nomine pairis n >siri l)n-
vidis, nsanua i'i altissimis. 11. Et ivil in lerusolyma lesus ct in tcmplnm et citcumspicicns oninia, ves|vere
jatti extsictiio lior.i, exiilin Beiliuuiaiu cum bis duodccim. \i. Ei posiero die exsurgentihus iis e Iteihania
fniiiflicus fuit, 13. et videns (iciim procul, babenlein fiondem , accessii, ut fnrte in<eniret quid in ea, ct
veniens ad eam non quidquum iuvenii ut ea, nisi frondcm, niui enim liiit tcmpus Oeorum. 11. El prnrum-
pcns dixit ad eam : ou ampbus ex te unquaiu bomu fru> tuiii edal. Et audivcrunl hi riisi ipuli rjns,
<
15. et
iveiunt ad lernsiriviiia; et accedens lcsusin leinpluin ccepil ej c.ie bos vendenles et eiiicmes leinplo et i
iiiensas numinuUrioruin et scdiiia borum veodentium culumbas everiii. 16. Et non permisil, ul quistrans-
lerrel vas per hoc teitijiluin. 17. Et docuil dicens ad eos nonne scriplnm esl, quod doinus met riomus :
precum vocatur omnibus geuiibusl verum vos fensis eam ad latibulum maleBcoruin. 18. Et audiverunl bi
M-nb.i: it s.irerdiiiiiui siimun ei .|ii.esiveruiit, quomodo euio perdereiil timuerunt ei im cuin, nam omuis ;
lurba miraii-siml <>b dnclriiiam rjas, 19. Ei cum vesper tieret, exiii loras cx hac urbe. 20. Et n mane
praeeuntes vidermit hanc licum aridam e radicihus; 21. el reenrduns Petrtis dixit nd eum nbbi, cecc firus, : '.
4U> malcilmsii. exaruit. li.V.l respoiidens lesus dixil ad eos: bahealis liileui Dei ; 23. ameii enitu riico vobis,
• luuisqtii ili.nl ad hu e moiiiem extollc leei conjice le iu mare, ci iuui husilet io corde suo, se.l credai boc,
:
AiNNOTATIONES.
snfeinj J. St. X iuVfijn/pim. beptfagein] gr. Krfiyo.yi,. xi faurag/itigaudans\ Ulf. " xai oi ixo>o'j9oOvT£f,
, 9.
— fti/mn/in] alus locisrst befiamn, viil. vs. II ei il. — vel polius librarii negligenlia verba jah /i«i afar-
II, 2. iH»<;<i<ji>rt>id<injl it. UKfagaanJans. po * — gagyandans cxctderuiit, cf. ad Rnin. ix, 15.
baurg} hanc urhein, gr. omn. «ur>jv. nau«| adhuc, — XI, 10. i'i nflinin) in nomine, ° gr.
» gr., Dlf. c. codd. o\!)rw (nnnn m) legil. andbin- — xi , 11. al andanaliiia] J. St. >C jct.
rfiiiiflnnjl Z.X andbindandands. atliuhils} sine dn- — xi , 12. usslandunda'n] J. Sl. utgaggandan. X
b'o f.ilsuin esl ei lcgenduin ailiulials, uu xiv, 13 bepaniin li.
x bepauian.
gaygals; cf. i, 17 hirjals. xi, 13. <ih« i»ima| sec. in illa, ° gr. omn.
si, 3. pala tr.njats ] gr. omn. ii, 15. iejns ] u gr.
XI, 6. tm[ iis, u gr. xi, 16. pairliberi} J. St. [lairlibekf. V
Ii, 7. anaj instiper, cum gr. omn. a<nS> habeant, xi. 17. vaidedjune} sic cod. Arg., superscriiila li-
suspicari polesi, posi ana prnnomcn ina (eum)
aliqttis nea litieram n indicante ; J. Sl. >j( vaidedjint, V. •(
excidtsse, qund ipsum nohis quoque videiur, qiinm- vaidedjine.
qunm prxposiliones pro advcrUis pouuniur, nd. ad xi , 20. tmakknbagm] J. St X smakkanbaym
x, 13. ii, 23. isiri |
lill. c. codd. el vcrss. o«. — /»< «[
li, 8. s:imni] Ulf. ' oi. hoc, " gr. omn. ; Ca.'leruut />«»« ei J. Sl. B. •* jct.
— ; :
567 IIIULIOHUM LLFU.ANA VKHSIO 508

'•
14 ei |>.ii«"i qi|)i|> gagftggitt. vair[ii[> Imma [liswah |><m >|il»|> du|>|>e >|i|>j izvis. allala (liswali |»
25 liirijauriaiis sokei|i. g.iluubeib L>au-i uiiiiih. j.ili v:ur|i<|i izvis. jali ]>an staudai[> hirijaudaim. aflelai|>.
20 jahai wa liahai)> vi}>ra wana. ii jah alla iivar >a in liimiiiam uflriai izvis niissariedins iivaros. i|>
27 jabai jusni ill>'i>(>. m fiauatia uvai sa in liiiiiin:iinalleli|> izvis lnisiaduUlll izvaros. jrii iririjedun aflra
du iairusaulyinai. jali m alli warbn din iiiiina aiiddjedun du iiiiuia [>.ii auliuiiiisians gndjan- jali bo-
28 kurjos j ili sioistaiis jah <|e[jun du iimna. in wainina vaklufnje J>
>ta tanjis. jali was [>us |>ata valdiifui
2!) algafei [tala laujis. i[> lesus amllialjands .p[>. du i:n. frahna jab ik izvis aiuis vaurdis jali andlia
50 lji[) OiU. J
ili >|i|> i ii 1 1 in \v iiim.i vaidiifnje tajia tlltjS. daupeins i.iliannis ttzub biiuiua vas pau
51 ii/ini inaiinaiii. andbaftfib uiis. j.ih [ulileriun du sis uiisso qijiandans. jnbai qi[>am. us biniinti. iji|»|>-
31 :i|>[jaii duwe ni galauhidcriub iinma. ak qipam. us niaiinain. ulitedun |»> managein. allai auk alakjo
53 habaidedttn i bannen [i.itei bi sunjai pranfeles vas. jab andliafjaiidans qebun du lesua. ni vilunt. jab
«i , I andliafjands iesus qa[) du iin. uih ik izvis qi[>a. in watnma valdufnje |>ata lauja. jh dugaiin iiu in
gajukuoi qifiau. vcin>gar.l ussatida manni jah hisaiida ina fa[>otn jab usgrof daluf mesa jah gatim-
3 rida kchkn jaii an.-tfalh ilia vaurstvjatn jab aflaij) aljaji. jab insanriiria du ji.iini vaur>lvjain al nie! ska k
3 eiatjjaim vaurstvjain neiui akrauis Jiis veinagardis. i|> eis nimaiidans ina usbliiggvun jali insaiiriirieduii
1 I iinli:iml|.in jali alira iusanriiriu du iiu anjiir.ina : kalk. jali |)ana slainum vairpandans gaaiviskurie-
5 dun juh haulriji vundaii brahlcdun j.ili iusandideiliiii ganailidana. jab altra insaudida anjiarana. jab
6 jainana Dfsldbuu jsb managana subarsns. Buuiansusbliggvsndana. sumansuh [>an usqimanriuns. [>auiib
ii:uiti[) uiiili alnana smii aigands liubaua sis iiisandida jah pnna du nn spedistsna qi|>andg [i.iiei gaai-
7 siand suuu lueinaua. i|>jaiitai Jiai vai:nsvjan- qe[>un dit sis misso. Jiatei sa isi sa arbinuiiija. hirjij).
8 usqimam iiiiina jali unsar vair[ii[) [>aia arbi. jah iindgreipanrians uia usqeinun jah tnvaurpuu iiuuia
9 ut us Jjaninta veittagarda. wa nuh taujai {Vide paginam sequentein.)
INTERHtETATIO.
ui, quuddiiit, procedat, qnod dicit 21. Ilaquedico voliis, toiiiin nmne, quol nraiue^ qujcritis
(il ei oiiinc,
tredite, quud
vobis. 25. etcuui stetis orantes, remittali'!, si qmd hahetis cuntra aliqtiom, ui
arc.ipiiis it flt
etism pater vester hie in coelis remittat vobis transgressioues ves>ras. -!>. Verunisi vos non remilliits , nou
nliipie pater vester hic inereli> remitlil volnstransgressioiies vestras. 27. El ivernnl ilernin ad lerusolyiiia
et In templ smimlSnle en adierunl ad emn bi suuimi lacerdoles ei scnbai ct nalu-nn limi 28. ei tlixerunl ad eum
>
i<i nia poiestaiiiui lioc facis ? ei quts lilii banc poteslatem dedit, ut boe faetai? 29. Verutti lesui re^poitrie»»
dixlt ad eos interrogo etiaut ego vos ununi verbum el respondete inilii, el dicn vobis in qua poiestaliim
:
bocfacio. 5tl. Daptisnms lohannis eine cosln fuit, nn exne hnminibus ? resnnurie>e mibi. 3i.Eicogitarunt
ad se invicem dicemes >i dicinms, ex ctelo, dieit at cttr non ereditia ei ? 52. Sed dicimUs ex liominibus,
: : :
timuernnt banc tiiibam, omnes eniin omnino bsbueruut lobanneui, quod in veritiU proleta fuii. 55. Lt
respondeiues dixerunt ari lesuin uou sciuius; et respondens lesus dixil ad eos, neque ego vobis d.o>, iu
:
qna poi>'Siatum linc faci i. III, I. Bt ccepitiisin parabolil dnere: vincam plantavit hoino ct cirrutiidedti
eani sepitius et rQ'o>lit la< iini sub torculari el anliliiavit luiriin ct Iradidit cam operariis et abiil percgre. 2.
Lstmisli ad b»s operarios ad tem us servutn, ut ali bis nperariis sutneret fructum hujus vine;c. 3. Verinn
ii capicnlcs eum flagellirunt et ntiseruul vacuum. 4. Ki iteruui misil ad eos alium servum ; et hunc lap -
tflfius j.tcionles improbrarunt etrapitevulueratuin feeeruat et inisrunt vitialum, 5. Kt iteruin misil alium ;
rtiam illum oc-idernnt, et multos alios, quosdam flaêllanles, quosdam auteiu occidentes. 6. Tuuc adhuc
iinum liliuin lubeiis, carum sibi, misit eliam huiic ad eos nMiiiiuin dicens, quod xstitnaiil tiliuin ineum. 7.
Viruin dli hi oper.ini dixei tiiit » se invicem, quod liic est hic hcres, agite occiduuus eum ei nostra fu hac
I !
h*r< ditas. K. Kt appreliendenles eum occiderunt et ejecerunt euni foras ci bac viuea 1 9. Quid ig.lur faciat
ANNOTATIONES.
20. izvh} vobis, °gr.
xi, tnonens nullum lacttnx aost dal vesiigium apparere
ii, 2S. taujis] sec, Sl. 4( }>aujh. et tnsi qtiiMl membrana ex paiie mulilaia est sino
M, 2'.). utiii ] pr. gr. aiue jali. ulla dillicultate legitur, quod eililuin cst. Oal u( meta
11,30. aitdUufrip exspeetabas andhafjip , cf. j (
II. Ih. \ ti/>mwa ) auteio, nti jani L. re> te iiiicrprc-
Giinim. Cr. i, Sttist. tatur, fuveam vel vas sub torculari (pusiluni) sigui-
II, 51. iipjian] prupr e ut, poniliir pro grxco ouv ficat.
iu i)iismodi senlentiia iuierrogativis vid. L. II, S, ; itt, 2. at]l. -t- at, vid. ad xv, {5.
17 J. vi, 50.
;
—
III, 3. usblugtjvun]!. Sl. X— ittbtaiiggmn.
ii, 32. u/.J Ulf. e. codd. * iuv. uhletlun] pro
—
ni, i. im ] J.,St. X
gr. omn. vul.
"
B
gauiviskodeduuj
25
'"•« <A]
oliledun, vid. :>d i\, 50. ulakj*)] ouinino, ° gr. imiirnbrarunl et, Cor. iid I, i\,
B. X gnaivhkodndun. — liuubip MiM-
;
oiiin., sic L. iv, 22. c.cleriiin J. St.

it, 55. du iesuu] sic cod. Ar«. iua ) J. Sl. B.
— andhafjands (
;
X <fon] Criinui Cr. II, 578 IV, 025 legit JjVt, haubip ;
dn inti ; '/..
-f du immu. iesus] * gr. rundan, quod potius csse dehel /ui»|)idat>nri<(un, iun-
f.vis q.htt ]
* cr. oiiin. dan est accusalivns lorinaj delnlioris a vunds, /iuu»i h
xti, 1 leiuuijtird I J. St, X veingard. — inanno autein aecuâlivns quem dicunt ihsolulum, vul. ari
Sl. )l( manitna. —
allagidu ; iu bitatiUa} J. Sl. •+
]
Jnan. n, 4l ; igitur haubip vuiiJan olcapim saueinm
>>nl. Arg. pratler saiitta i|uidi|u:nn legi lioil putest ; I. vulneratum, quod lleband 141), I dicilur un tliai
evanueruul enlo IIB* iit urt» anta snlida srripix fuo- hobidvund. —
(/«uuilidaiiu] J. Sl. yahniiigidai a, X
ruut, sed probabililer »iri docii conjeccruui, quod
— — B. X ganuiijidnna. — anparana m
iledimus, i;i<i
]
pr, eum, ° gr. dal ] J. Sl. lac. m, aîru
5. ] ilcruin, "
gr. |
gr. i ..
IV " -V, /.. riu — qnia dnly Mtipliiui fuilSU suspica-

. , anle btMMfida,
llir, iieltis, ni lalliniur. ItCO L, VI, 5'J. ; seri eo lnei) mi, 0. s;ie>iisluna J. Sl. | -i speidii 'ana.
prn tltilija dnutand quin I grmliuu sit dal gadiiuiand vn. 8. tmm.i eum, " gr. ] oiuii. CMeptis cudd I cl
iioucslriubiuiii. Ih. jiui pririciu locuiii rcnliiil, idie 10 ap Hi,
.
SG9 MARi.LS XII, 10—50. 570
frauja Jris veinagardis. q'rmi[> jati usqisici|) J-ans vaurslvjaos jah gibtb bani veiuagard anba-
10 raiin. nih |>.ita gamelido ussuggvtij). suins [)animei usvaiirjiun {>ai limrjaiis. sah varb du
tt haubiila vailistnt- frain 1'iauj-n v;ir|> sa jah isl 6ilda!e.ks iu atigaiu unsaraini. j.ili sok'deduu
12 ina undgreipan j.ili oliicdun {)<> inanageiii. fri»J)un auk J).itei du iin [>•> gajukon qaji. j.ili
15 aflel-mtlans iua gahbuii. j.ih insawlidediin du ininia siiniai bixe larcisaie j.ifi berodiane. ei ina gaira-
ti (ciua vaurda. i[) cis qiinaiidaiis i|ej>tm du iiiima. I n i - :» r i . vilum Jiatei sttnjcins U jah ni.kara J.uk
inanshuii. ni auk saiwis in andv.iirj ja inam.e »k lii suujai vig pujas Inisris. skuldu ist kaisarngild gi-
15 liiin kaisan Jian niu gibaiiua. i[i iesus gasaiwaiuU ize linlein t| .[i du im. \va unk fraisif). .ilhairif)
tli mis ikalt. ei gasainau. i|> cis alberun j.iii qafi tlu im. wis ist sa manleika jah sn- ufaniieleiiis. i[) c;S
17 qejmn du inuiia. kaisaris. jali andhalj ands icsus qa|) du iin. usgibib bo kaisar s kaisara jah [io gubs
ls gnba. jah sildaleikidediin aua [lainma. jali alidiljediiu saddukiieis dti iiiiina. haici qijiwul us-tass ni
I!) tisan. jali frehun ina qibaiidaus. lasaii. moses gaine'ida unsis Jjalei jabai wis bro|iar sadaiijniai jali
bileibai qenai jah barne ui bilcibai. ei uiinai broji.ir is jto qcn is jah nssaijai barni bn>br seinamin ;•.
30, 21 sibiin bro[iraliaiis vestin jah sa friiinista nam qen jah gasviliands ni bilaiji fraiva. jah anjiar naui |m
22 jab g ai.nijiii.ii] jali ni sa bilaiji Iraiva. jah bridja sainaleikn.
., jali neir.un J>o gamalciko bai sibun jah
25 ni bilibun fraiva. siicduniista allaize gasvall jah so qptis. iu bizai u-s<assai. J).in usstand.md. war-
24 janiuia ice vair|)i{) qeus. J.ai ank sibuu aililedun J)n du qenai. jali :uiillia)jands iesus qaj> du ini. niu
25 dn[>c airzjai sijuj). ni kunnaudans mel.t nih tnalit gubs. allis [mii usslandaud us daujiaini. ni liuganil.
26 iii liuganda. ak sind sve ai;giljiis Jini iu hiiiiitiaii). aj.jian bi dauj)ans |

aiei urrcisand. niu gakiiiinai-
deduj) aua buknm iliuseiis ana aiwsiliiiiiljai. waiva linnia qaji guj) qiji.iuds. ik im guj) abrahaniis jah
27, 18 gub isakis jah lak liis. n.st gu[) daubaize ak qiva ze. ajiban jus Blu airzjai sijub. jali dualgag-
gands ains [ iize bfkarje galiausjauds ins samaiia sokjandans. gasaiwan.ls Jiatei vaila im andliof frah
29 inn. warja isl ;-Hj zo anabnsue frumista. ib iesus anilbof iinuia J)atei fruniisia allaizn anabu-
30 sns bausei israel. frauja guji unsar fraiiji aius ist. jah frijos franjan gup [le.nana us allamnia
bairtin Jieinauuna jali us allai Baivalai beinai jah us allai gabugdai J>cinai jalt us allai niabdi
INTERPRETATIO.
doniirius htijus vince? Venit el pertlil bos operarios et dat lianc viueam aliis. 10. Neque hoc scripinn per-
legistis : lapis, queui mjeeerum bi falni, liic faetus-esl ad caput afiguli. II. A domiiio faitus-eu bicet est
nnrabilis in oculis nostris. 12. Et qiiicsiveru 1 eom prehendere et liintieruiit hanc turbam, intellexemiit
i nini, qnoil ail eos liano arab ilani dixit, et relinqnenies etim abierunl.
| 15. Et misciunt a.l euin quid m
linrum Faiisvoriini et Ib-rndianorum, ut eiiin caperent veibo. 1 i. Yerniii ii venii ines tlixei unl ad eiiin nia- :
(.'ister, st imiis, quod veiax es et nnn cnra - tangit ) te ciijiisqu.nii ; uon eiiiin specias in fat lem hominiuii,
i
sed in verilaie viain Pei iliices ; tleliiiuiiine est c:rs reiini-lribulnni dare Ca-sari, an iiou demus ? 15. Vermil
iesus vidcns eoiuni dolnni divit eos quid nie lci tatis ? allene inibi nuiiiuiii , ul videain.
.')•! : t6. Veruni ii
attulemnt et dixil ad eo6 : cujus est ha*c efligie-i ei hac inscriplio ? verum ii dixeruui ad eum; (i.csaris.
17. El re-pondens le<-us dixit ud eos reddite bxc (i.esans Cxsari, ei baec Dei Deo ; et mirali.sunl de boi
:
18. El adicrunl .Saddncaj ad euin, qui dicuui, resurreclioneiu uou ease, et iiiierrngarunt cuni tliceutes : l'a.
inagisier. Moses scripsil m-bis, quod si cujus fraler moriatur et relinquat uxorein ciiiberos non ieliiiqu.it, m
smii.it frater ejus baoc uxorem ejus et excitet liberos fratri suo. 20. Seplem IVatres fueruut et bic primus
tluxit uxoreni et ntorieiis non ieliqiiii semeu ; 21. et alter duxit lianc et mortuus-est et non hic reliquit sc-
iiicii ; cl leilins sitiiiiiler.
a
22. Kl duxcrunl uanc siiiiiluer hi sepiein ct non reliqueriiut senieu ; nlliina oin-
niiiiii obiii eiiam b.-vc uxor ; 23. In bac lesurreclioue, cuin exsiirgunt, cui eorum fil uxor? hi enini septetn
baliuerunt banc ad uvorein. 24. El respondeus lesus dixit ad eos : nonne ideo crronei estis, uon noscenie -
nripla iiet|ii-; poieuiiaii) Dei. 2S. Nain cum resurgitiit e inoriuis, noit ducuot, lion ducuniur, sed sunt mi
angcli hi in coelis. 2(i. At d6 uiortnis, quod rusurguni, uonue cuguovistis in libris Mosis in rubo, quomodo
ci tlixit Deus dicens ego suni Dcus Abrabaini cl Deus Isaci et lacobi. 27. Mon-esl Deus ninriuorum, sed
:
vivorum ; at vos inutiuii erronei e-us. 28. Et accedens uuus hnruni scribaruui, audieus cos una quaereu-
les, videns, quod bene \<% res|>Oiidit, inlerrogavit einii qu;e esi tuiiiiiuiii lcguni prima ? 29. Veiuiii lesus :
rcspnudil ci. quod prima Oiiiuium lel : audi 1-rael ! deminus, Deus uosler, doiiiiiius unus esl, 30. et ames
doiiiinum, Dciiiii tiiuiii, ci ouuu corde luo ei ex omni aniina lu i ct ex onmi ureiite lua et ex oinni polesiatu
ANNOTATIUNES.
iii, 10. ttnms ] lapis, gr. omn. li6ov ad pronomeu ui, 25, pzai ] Ulf. c. codd. et verss. * ouv.
relaiivum
Grac.
(ov) referendiiui,
Gothus nou
quem gra-cisitiuin (
Mattln e xn, 21. andlia\jandt \ cod. Arg. andhafjant c>-
dein vitio, quo Cnr. II, v i, (j gahlmhan», cl Kph. n,
X
(.'r.iiiin. p. JSSb) iniilans iioiiiiua-
livniii, qui rcqiiiiitur. ponil. sn/i ] .). Sl. ^- sa. — 16 afslahans in cod. D prn gaplaitiaadt et ufslahaHdt
XII, 13. «umail quidain, gr. ninn. tiv«,-. stribiltir, ef. ad L. xx, 57. Aba ejnsuiodi vilia nolaia
XII, f B. sniicij 1 j. St. B. ^sawais. lajsritjZ — X vid. ad Tim. I, 1,5, niu J J. —
«i«, sic idein L, X
i'ii«is.. — giban kabara \ gr. p:iu J. Sl. — X '"• 15 ix,5a.— mela\ cnd.Arg. iimig. bukos (librosj.
')un. —oifcaima ] Ulf. C. Cod. 225 et <erss. " i un
j | >
xu, 25. usslandand gr. uuiu. posl daubuim. \

—
tuft», el ita quidem, ul gibaima cum pr.ecedcnle pau pai ] hi, ' gr.
uiu (r> ouj CMijiiiigal. XII, 26. iuima qap ] <\ gr. onin. —im suni, • gr.
xii, 15. i^su*] sic cod. Arg. ; J. St. Hz. Z. 's -
X omn. — ;a/i ull. Lll. " a Sti;.
J
— gusaiwaiids ] videns, gr. «iowj-, sic Xlt, 28. u — .-; xil,2s. samai(« s<,kjnndans
J
X samnsokjan- J. St.
X sammasvkjundans. — gusaiwunds
]
nuk\ 1. St. X
wa me, B. I.ic. i/a«s, li. vitl. ail
xii, 16. iwj cst, °
gr. omn. — mauleika) i. St. X vs. 15 Sl.; jah atlduul e
J. — m\ Si.
-i- gr:tcis.
\
i.
manateik. 11. Xin.-anabui.ne] anabuzne. — /rumtKa) St. -f
xii, 11) barna] liberos, gr. omn. airiptxx. gr. uiiiii. anle ullaizo.
xit, 22. sumakiko] siiniliter, ° gr. — «oj J. Sl. X sfl - *u i
~
,{i -
l''i nt 1 1- S'- X [''QOt.
— :
571 nilll.lOUUM ULrTI.ANA VKUSIO. 57«
51 [wlmk. wfrim)iiUanabiM!tt.jahin|)angataiki buui. frijm ncwimdjau helunnaive buksilban. maizci

32 [Miminpan nwbmni ni\t. j-th qa|i duliomau bokarci*. uila laiaari. bi mnjai qaai balfliainn iitjnh
35 niil :m|> ir alja Imnm. jah |>a(i da frijon ina u» allamma hairtin Jah ai allnmmi (ranja j
.« i» us allaj
nivalai jah n* albii mahtai. jaii baia du fujon ntwwuttan »vc »ik lilban mauagizo isi allaim biun
51 alltiriinsiiin jah saudim. Jah icsus gasaiwands iua haiei frodaha imlbof q.iji du iinina. ni lairra is
S.'. |iiudangtrdjn go|i*. j.ih iimhitn [lanascijis ui -jil mr.i.i in.i fraihuau. jali aiidbaljands icmis i|a|i
:.(. laUJandi in dli. walva qiband [>nt Iwkarjos |>aiei irUlua inam Em davcidis. sitba auk dareid i|a|i m
alioiiti veih.itiuu.i. qi| i|' rraujl du fraujin meiiiamnia. sil .il lailtsvnn mciuai. iinle ik galagja lijands
7>7 belnani foUilnurd folivc |» ioaiie. silba r.nlin davcid qi|>i|i ina fraiijui. jali vv.ij.ro iiiiina siiiius isl.
tin, Iti Jab alla so mmiagci bauaMadm imma gabaurjaln. jah qajt du im iakusainai sainai niwib faura —
17, 18 — v.islja seiua. a|.|i.in rai h.iiiu qi(iuhaftoni jah dadiljaiidcim in jaiii.um dagam. a|i|ian bidjai|i lini
t'J vair|iai s.i |ilauhs tzvar violrau. vair|>and auk |iai dagos jamai aghl svaleika sve ui vas svalcika frara
¥0 aiiastoileinai gaskaflais. [>nei gasko|i gu|i. uiid liila jali m nirbib. jali ni frauja gamaurgidt-di |>aus
bauh ganeii ainha lcike. ikeiin bfcu gavalidane. Uauui gavalida. gaiuaurgida bansda-
dagaus. ni
21, 22 gans. jah |>an Jabai was uvis qibai. lai hcr iristm ai]i|>au sai j.tinar. ni galaubjaib, nnie urrcisaud
galiitgaxmljfis jah galiugapraulelcis jili Kiband laiknins jali fauratauja du ufairzjau. jabai m.ihleig
25, ti aijai. jait [nns ganlidans. Ib Jns sniwib. ul. fauragaiaih iivis aitala, akci iu Jainani dagaus afarLo
25 aglon jaina sauil rbiizei|> jali incna ni gibif> tiuhib sein jah siairnous himiuis vairjiand diursaudeins
20 Jah ntahteii (ms in tiimiuaiii gavngjamla. jali |<au gasaiwand gunu maiis qimaitdaii iu itiilliinaui ini[i
27 mahi.ii msiiagal jah vul|>au. jah [>an itisantlei[> .iggituus seinaus Jab galisib hans gavalidans seinaus
28 af lidvor vindaiu fiatn aitdjam air|>os und ainli biumiis. a[>[>aii af suiakLabagtua ganimib [io gajiikan.
2'J ji.iu |ns jujian UIS {'laqus v;iii|n|i jah uskeiuaud laubus. kunniib [talci ucwa istasuis. svalt J.ili
xiv, 4, jus. ban gasaivtiji bata vairban, kunneib batci newa siju ba» «— ..twifc bis balsauis varb.
INTEKPRETATIO.
ma ;h:cc prima lcx, 51. ei altcra aeqnalis buic : aucs propiiii|niiiii liiuui uli le ipsum ; niajor his
alia ic\ non - est , 52. Kt dixit ad cuin hic scriba : beuc , inagister, iu veniaie dixisii, quod uuus
cst et uun - est atius praeler euiu, 53. ct hoc ad aniandum cum ct omni corde ei ei omni nicnie et
ex i.mui aitnna el e\ omni polestate, ethoc ad amamluin propioquiim, uti se ip-tim, inajus cst omniliiis his
holocaustis eisactiheiis. 5V. Et lcsus videnseom, quod p.-udeuter respondit, diiil ad eum: non procul cs
rcguo Oei, ci utios amplius non ausus-esl eum iHterrogare. 3o. i respundcns lesus diiit docens icmido i m
qii.iiin.ilo dicunt hi sciibx, qno Uiristus li ius est Davidii i 56. lj.se cuim David du t in spuiiti samlu . ''
it cit doiiiiiuis ad d.iiiiitioi uienm, scdc a dextra nwa, douec ego pono iuiniieos tuus scabeilum pcdum tuo-
niio. 3T. Ijise cnnu David dicit euni do.inuutii, et uudc ci lilius cst? Etouinis iiasc lurha audivrrunl eiiin
libcutcr. 58. El (lix.it atl eul ui docirina sua Cavetu I iut, \6. veslein suam. 17. Al v:v bis gravulis
. — —
ci lac antibus iu illis diebus. i.S. At oretis, ut uon liat hac fug.t vesira bieme; (9. tiuui enun ln dies il i
afllictio talis, uii n ou fu t tatis ah inilio creatiouis, qoam creavit Dcus, ust|uc lindieet nou lii. 20. t i m
doiiituus breviaret hosdies, uiuiiiiique nierei unuin corporum, sed oh hos electoi.quos rlegii, brcvia>ii Ims
ilics. 21. i.t iiiiii $i quis v.>bis diral «cce Iuc Clirtsius, aut ecee ittic, uc cred.ilts ; 22. n.nu surgunl
,
|isi'inlocliris ul jisi'iidopiofct:c, ct danl sigua ci porlcnta ad scdiiceiiduiii, si pos-ibilc sii, eliain lios elccius.
i
585. V. ruiti mis Vitl.le, ecce, pr.xdivi vobis oioiie.21. Scd per lilus dies postlianc affliciioucui illamsul le-
iiebratur ei Inna non dat luincn suum.
25. ci stellae eseli liunt cadeates et lires l...' in corlis coinuiovcutur.
lii. Lt iiuti viuenl It iiim Iioiiiiihs veuicnieiii in nubibus cum po etitia inula ci glmia. 27. Et liiiu miliii an-
gclus suos et co'ligit hol clcctos suos a quatuor venlis, a KniLus tin.cusquc tiitcni rreli. 28. Ai a lico
luuitie hanc parabohmi ; cnmjam htijus raiuus lener tit i germinant folia, cognoscit s, quod pro|.e e>l nics-
si-. 2!). sic ciiam vus, ttiiu vidctis bocleri, cugnoscito, quod piopc sit lum nv, i. . .diiio bujus bal- — —
ANMOTATIONES.
xii, 31. Jiiuii ] Imic, gr. oCItii, jabai jio>t jah interciJit. — j>aiuei]siCcod. Arg.; edili.
iii, 5t>. inj J. St. D. X d«. — ik] cgo, ° gr. X \iu,
/>«"««.
omo. it. galiugaxristjtis] olitl. X galittga.rrisljais
xii, 37. railnh ] euini, gr. iiniu. ol\i\ aul l'lf. ant (J. Sl. X div.); — d in leriuinaiione, quia
quanqiiam eugnosei m>n
ea |«nc iii
librar.ui initin venui prtccedeiriia in crroreni ilucins membraua l.cs i csi, |i>ic»i,
scri|isisse vtdciui itaiit raihtii iiitllo alio loco pra ouv poslulal i.iinen iisiis lingua» gothic.c ; ait aulcin pro
— yahnystyrm-
,
pnnitur. —
trnujan\ i. Sl. II. fraujiu {laniu) iu cod. > |.|uialis oouiin..livo sine eiamphj e^l.
— iminu —
.
Aij;. niiiic lcni aoijilitis ncquil. siiiihsj^ gr. fWli»] J. >i. > .!iv. ii/aij sil. • gr. omn.
oiiiii.-- «I>*0] oiinis, «r. oiiiu. jro)iuf. ini. -2». suui/| J. St. -^ sa uil, \i. \ sau — i/. .'ia-
58. f«ura| in Cod. Atg.

iil, |iost fattra dua: liller.o Aa/>j lt. «, 1.1.1/1.1/..
(non i\ qinul I. Si. dcderuni, se.i fsriaau l>o — ) scri- iin, la. Mmini*] (Jriesb. falso aduotai, Ulf. Icgere
pia: fuerunt; iia esi iucmhraiia ut quid
lutem nlesa ixrou vipsmH.
vcre si riiiioiu l.i. rit, cei to diei nnn im-sit. mi, 28. i»i nsnuii) * gr omn.
xiii, 17. iatliljandeim ] edill. '.:• dtvUjtmdtim; iu im, itt. oamiwib />uiul 1 i;r. /mrci] J. Si. > jkm,
cod. Ar r'. >vllali:i d.irfif. . . iutcgi cunservata i Ut.Wd — «i/u | >ic cod. Uj{., Ih. L. .*, »unM ; secumluiii rcttt-
ca leliqiiaitim liiicrariiiu fritgnieiltasunl, ll( leCliU Indo lal gr.imitiaticas sijai Si riltciitliuu esl.
OlUla pro siii'cr.1 liilicrt pt»sn. nv, i...iiii*| >ic cod, Arg. ;
ctlitl.
X" *'•"•.'
xiii, 20. 'ii) pi fnrinise »iA legendum cst,
. mm ptene lonasse est. vhi. Cor. i, v, > nhi
frtMjiittitu
r
,
tt.ic, iioii »i, pro gr.cco il fti poni udei J ii, 55; xv. : liinplei efiirini (SiiSjm;) iuvcnilur. iuthniijnx, Si »,
*±i , \\i t, 50 ; \i\, II ; Itoui. vn, 7 u. 2u (uun ul-
; fuTbunjaH,
timu luto niii iiialc odituiii cui) aul libiam lucuria
573 MAiil.uS XIV, 3—53. 574
5 maliiveslaukjiatabats-in frahngjan in mamigizobaubrijahiindaskauejahgibau miledaiin.j ihaiulsianr-

li, 7 raidedun |n>. ibiestts <j»|). !etit> bo. duwe izai usbriulib. baniui gob vaursiv vuiirhia l>i mis. simciuo
:iuk baus unlcduns habaib tnib izvis jah [i.in vilcib. niagub iin vaila taujan. i|> inik ni sinlriuo habaij».
8, paiei haltaida so. gaiavida. faurMian salbon meiii leik du uslilha. amrn <|i|ia izvis. biswaruh [iei mer-
10 jaila so aivaggpljo and alla manaseb. j;ih bairi galnvida so. rodjada du gamtimlai izos. jah iud:is
11 iskarioieis a ns fnze tvalibe galaihdii paim gudj ini. i i galevidedi iua im. ifteis g:tbansjandans fagiun-
12 dedunjih gaba:haiiuu iitinia raihti giban. jah sokida. waiva galilaba iua galcvideiii. jali bamma fru-
misli i daga azymc. [>an pa>ka salidednn. qcjmii du iinma [>ai sipnitjo.i is. war vileis ci galeipandans
15 maiivjaiin . ei matjais paska. jali insandida tvans siponje seinaizx qabuli du im. gaggats in |io baurg.
14 jali gamoioib igqis iiiannii kas vatins hairands. gaggais afarbamma. jali badci inngileibai. qibai's
b.iiinna lieivalVaiijin [>aiei laisanis qi[>i[>. war siud salibvns. [j.arei paska iiii[> siponjam meinaim
1 "•, 10 maijan. jiihsa izvis laikneib kulikn inikilaia gastrivip niauvjata. jali jair.ar mantjaib unsis. jah usald-
41 . 42 jcdun bai sipnn . . —— sai. galcvjada snnns iiaiis in handuiis fravamlila ie. urrcisiji gacgam. sni. sa
43 lcvjamls mik atnewida. jalt sunsaiv natibbauiib at imma rndjandin <\ ini iul s sums |>ize tvalilie jah
mib iiiuna niaiiageimibhairuin jah Irivam fram \< 'iin auhuinislatn gudjam jah ijokarjam j <h siiiistam.
44 aiuh [i.in gaf sa levjaiidsini baiidvmi qrbands. [>:>», mei knkjau. sa ist. greipib )>ana jah liuhib arniba.
45, 46 jah qimands sunsaiv aigaiigauds du iiiuiia qab. rabbei rabbci.jah kukida imina. i|> cis nslagidedun
47 handuus ana ina jah tindgri|>un ina. i|> aius suius |>ize alslandan iane imnia usliikanils hairu sh.li
48 skalk auhumistins gmJjins jali afsluli imnia auso [>aia taitisvo. juh andliafjands icsusqnb du im. svc
49 du vaidedjin urrunmi|> mi[> haiium jali trivam greipan mik. daga wammeb vas ai izvis iu alh lais-
50, 51 jands jali in gripnjj inik. ak ci utful!nodcdeina bokos. jah uflctundans ina ga[>jauhun all.ti. jah aius
52 sums jiiggalauhs laisiida nfar imina liivailiijis lciua ana naqadana. jait gripiui is bai joggalaiideis. i|>
53 is bileibands [laimiia leiaa naqnbs gnhlauh f.tur.t im. jah galauhun iesu du atthumisiin guiljin jah
INTERPRETATIO.
sami facti est. 5. Possibilu csseieuim hocbalsamum vcnderc plus quani treceiuis denaiiormn ctdare pan-
pcithiis. cl freuiuerunt-iii hanc. C. Vurum lesus dixit: »inite Isanc ! cur ei asp ri-estis ? prufeeiu bnnmii
upiis fccii iu iii''. 7. Semper eniui hos pauperes habeliscum vobis, ct nmi vultis, poiestis iis henc faeeic:
v. tiiiii me non scinper hahciis. 8. Quo.l habuii h:ec, lceit ; praiivil ungcrc iiietim eorpus »d sepiiltor.ini.
9. dico vobis , uliicunque t|tiod nuntiatur hoc evangelium per omiiem muudum , ctiam quoil fcrit
Amcn
lixe, dicnurad memoiiain ejus. 1U. Et ludas Iscariolcs, uutis horum duodecim, ivit ad hos sacerdotes, ut
uaile etemniis. II. Vcrum ii auiJienie- gavisi snutei proutiseruniei pecuniam darc, et qussivit, quoiiiinlo
aptc cum iraderet. 12. Ki hoc piiuio die azymoruin, cunt p sca iimn daruni, disertuil ail eum lii discipuli
rjns nin vis, ut cuniis p.tremus, ut edaspa ,ca?
: 15. Lt niisit dtius discipuloruin suorum dixilquc ;ui e«s :
iiin lianr iirhem, et occuriit vobis liomo vas a-iua: h-.cn- ite post hunc, 14. et quo iutrocat, dicatis huic. ,
domino, quod magisiei' dicit, ubi stinl mansiones, nhi pascca cum discipulis ineis edam iS. Et hic voiiis
;
ostendil coenacu um magiiuin slratiiui paiatiiui, et illic paraiC nohis. lO. Li cxieront hi discip(uli) —M. —
ecce, iradiiur niius Imminis in manus peccaiorum. 42. Smgitc, imus! ecce, hie iradens me appro i'ii|iia- (
vit. 43. Et statim adhue in eo loquenlc, venil iudas, quidani horuiu duodeeim, el cum eo lurlia cum gl .-
diis et coutis ab lus summis sacerdoiiltus ci sciih s ct nalu-iiiaiimis. 4». bedil auicm hic t adcns iis sigiimu
•liccus : queiii osculei , liic est, prcheudite hu c ci durile cauie. 45. Et veniens staiim acrcdcns :ul cuin
ilixii rahhi t ralibi! el osculalus-esl eum. 46. Veium ii ilijcc riinl maiius in eUiuet ceperuiil cinn. 47. Vc-
rum uuusquidaiu lioroiii ad-l.iiiliuin ci educens glatlium p rcussil servmii summi saceidoiis ct ainputavit ci
aiirem hanc dexir uu. 48. Et responduns le.«us dtx.it ad cos tui a,l malclicum liislis cum gladiis el cou- :
lis, prclicudcre inc. 49. Die qnoipie fui apud vns in leiupla doceus el non preliendisiis me, scd ut implereii-
iiu liiiene. 50. Et reliiiqucules emn aufugerunt omnes. 51. Kt nnus quidam jjuvcnis sci ntus-est posi eum
amictus lino snper nudn, ei prehendcruut eunt lii juvenes. 52. Verum is relinqiieus hoc linmn nudus aufu-
git ab iis. 53. Et diiieruut testiiu ad sumuiuiii sacerdtiteui ei (Yide paginam sequcutem.)
ANiSOTATIO.NKS.
xiv, 6. /iatinn]Z. matc converlit nam, qtiapropter cul.c— uh, eorum pracserlini mcmincrat loco-
iicqua
Gritah. Ulf. cum iis coild. consentirc ait, qui yap ad- rum, t|tia!is dmih [iun sat, nam s iion nisi
est xvi, 8
ilaui, quod si vero considcrainiis pai liculam pannu in mediis vei bis aut compositis in cognatum x permii-
gra:co«pa, apay- respondere solere M. vu,2o;.Mc. : talur. Cxierum iuler prxposilimies et «erhacum illis
iv, Kom. xiv. 12, 19; Cor. II, v, i5 (vi, 5), Uif. composila, ilhid— uh sa-pius fit ulponatur: L. xvn,
4J,
aut 5p legisse, aul propter scnsmii illam particuluui 7 anuhkumbei (pro aiiakumbei-uh} xviu, 38 ubnltvopi-
de ûo addidisse videiur; esl aulem ooslrumja (iie ilu (pro u[vopida-uh) i. vu, 52; ju, 41 ; xvi, 28, xvn
hntjaein gules wsrk an mir g.thHii : •z<\\.,oui,elte a jait 1 Eph. iv, 9; tliriinunlur compoSita elitm atiis in-
;
«ii moi une bonne iruvre). lerposilis parlicnlis: U. xx, 25 us nu gibib, J. vi, 22
xiv, 9. gamundai] J. Sl. C. >' gamunjan. mi/j m
qam Utraquc ligura lioc nosiroloco adliihetur
xiv, 12. ci] ir. iii, "gr. omn. sic etiam Cnr. I. mv, 25 atup-pun gagijand .w, i£
xiv, 15. gaijgrtH) sec. cod., Arg. J. Sl. >.' gaggatt. bip-pan gilanda. Eph. IV, 25 anup-pun uiuiaih cf
xiv, 15. itvis\ J. Sl. >
13111* 'sic iilerque etiam 1, ad VI. ix,'28. — i-ul 11?, gr. oiu.t. «Otov — ccJTotf .
'
17) ptoigqis; stml furiasse, quibus quod duatis ali- xiv, 4B. handuns J. St. li. ,; bamian» • caaterum
| ;
tpioties prxces»crit, igqis etiam h. 1. praiplaceal ; sed gr. post ana mu ct Ulf. e. codd.cl vcrss. «-;-;/
'
inviio cotlice niliil iiitiitntliiin e.-l. janjsec. el, "gr. — xiv, 47. imma] pr. ei, gr. unin. -- paln tiiilnivuX '
xiv, -43. «umsj Ulf c. codd. el vcrss. • £v. ina- — lanc dexlram, " (,r. omn. ; Ulf. cx locis parahclis
mgei] Ulf. c. codil. et vc;ss. ° jrtAiif. (I„ xxii, 50)J. xvm, 10 hiiiisissc vidutur.
xiv, 4i. atith pan gaf\ l>. Z. >, gaf: reclc
al ulifiun x v, /(*. ilmju wamnuli'. edilt. > icl.
jam J St. ediderum, quns 'L. iujuria viluperat; sci- mv, \\). (japluuhun atlai\ *
gi.
licet iguoravii bic vir ductus ciichticam iiuturam vo-
— ,
878 BIIlLIORUll U.Hl.AW V! RSIO. B7fl
51 y irutinuii mi|> i ia nubumisiaus gudjans allai }ah |>ai oiiiUtans jah l>>ka>j>is j..h paitrus fairruhro
Idlsiida jiai (uiuia. unte qam In garda |>is auhomi«lins gudjim j li vai -iiaml-. mi|i ai.dbahtam jab
">">
varrojands, sik ai liubada. i|> bai auhuuiislans gudjaui j.ih nlla su gafeurdi tokidedun ana iesu veil-
BO vudi|>a du afdaubjnn ina jah ui tdgelun, managai auk gnliug veiivodidedun aoa iua. ]ah samaloikos
57, 58 |>os vei vndlpot ni vexnn. j ib smnai utMundandaiis galiug veiivodidedun ana ina i|ibaudans. balei
veis gahauiidednm qibandan i ia. |> ilei ik gaiaira alb |>o handuvaurblon juli l>i prina dagam anbara
:" 00 unbanduvaurbia gatimrja. j:ih ni iva tamaleika vai veiivodipa izo. jab usstandands sa auhumisla
Cl gmlja i» midjalm bab iesu qi[>amls. niu amlhafjis vailit. wa |>;>i ana |>»k veiivodjand. \\> U fnhaida
jali vaibl ni audhof. aflra saauhumista gudja ii.ii> ina jab qab du imma. |>u is sristus sa aunus pii
62 blubeigins. i|> ieaua qajmh. ik im. |ah gasaiwip [iana sunu maua af taibsvon siiaudan mahtais jab
63 qiniandan mib railhmam himtiii*. i|> la anhnmisia gu<l]a dhskreilands vatijng leinni «j;»|>. wa pana-
Cl mais baurbuui veis veilvode. bausidedub [>» vajamerein is. wa izvis bugkeij) parnh eis allai gadomi-
C5 <
l iiini ina skulan visan dau[>nu. jah dugunnun suraai s eivan ana viii isjah buljan aiulvaiijii is iah
CC kaupaijaii inajab qebun du imma. praufetei. jali andbahlos gabaurjaba bfain ilubun ina. j li viian-
67 ilin paiirau in rolisnai dalapu. jali uiiiiilju aiuu [liujo |iis auhumisiins gudjins. jah gasaiwandei oailru
68 vurmjuiidaii sik insaiwaudei du imnia uab. jali |m niip iesna ftamma naznreinau vast. i|> ia araiaik
69 i] pauds. ni vait. in kann. \va pu qipis. jah galaip faurgard. jah liana vopida. jali jiivi gasaiwau ri
7U iuu uftra dugann qi|>an [laim Eauraslandaudaiu [>ii i sa bizeiist. i)> is uliru laugnida. jih afar leiiil
71 aftra |>ai autandandans qefnindu paiirau. I>i sunjai |iiiei is. jali auk razda [»i>>.i galeika isi. i]> isdu-
72 ganti afaikan juli svarun [>alei ui kauu [)aua inaunuu. |>anei qipip. jah aiipar.mniia s u[;a bana vopi-
da. jali gamuuda pailrua paia vaurd. sve qab imma iesus fiatei fam-Jnzc bana hmkjai tvaim sinbam.
xv, 1 iovidis mik |>nm sinbam. juh dugaun greiian. juh sunsaiv in maiirgin garuni taujandans [>ai aullu-
mistans gmljans mip paim sinislaiu jah bokarjam. jah alla so gafaurds gabiudaiidans ivw brahteduu
INTEKPRETATIO.
cmivcneriinicmueosiimmi sacerduicsnmncscihi 54. Ei Peirusprnculseculus-esi post ii.vii-uinxiiiiielscribsi.
eiim, ilouee venit in domum sedens •uni miiustris et calefacieus se ad ignem.
iiiijiissiimiui sacerdotis et fuit
55. Verom hi smumi -accrtloiesetomtic ln>c coiisi iuui >|ii siveriuil coniru les>nu lesiimoniuin ad inlerliriendiiiu >
ciim et noiiiiiveiieruni. 50. Uiillieniinfalso teslaii-suni cnni>a eutu ct eonvenienlia li.rc testimnnia uou fne- ;
ruui. 57. Ki <|ui>iaiii surgeuies falso tesiati-sunt contra enm dicenles, 58. qu>> Inos aiidivitnusdieculcmeum,
i|oi>ii egodissolvo leinplum hoc mauiifacium et pcr iies dies ul >.ui n»n-manuf:>etnm &difico. 8s. Ei non sie
conveniensfuit testiuioniumeorum. 60. Etexsnrgenshicsuinmussaeerdosiu mediisinierrogavitlesum dicens :
nonne respondesquidquuni, quid in conira leieslanlnrl 01. Veruin islaruil et quidqunmnon respondit. Ilemm
b e siiminus sacerdns inierrogavil euin ei dixit ad euin iu es hrisius, bic filins linjus bnni C-. Verum lesus : ( .'
dixit ego suiii, et videiis bunc Filium hom nis u dex ra scdentem poientix ei venieutem cmn iiuluhus ciei.
:
65. Veium hcstimmus sacerdns sciiulens veslrs suas dixil qnid ani|ilios desid> i"a;nt>s n».- le^tes? Ot. Au- :
divsiis hanc blaspbemlam ejus ! >|ud vnbs vi leiur?Tunciiomncs judicaruuteumreiiuiessemortis. C5. Et

coeperunl quidam spucre in faciom ejus el velare laciein ijus et rolaphizare eum et diverunt ail eum pro- :
fetiza el ministH peiulauter >olis perenss>-runl en u.

! 0l>. Ei cxistenie Peiro in airi>i deorsiim, et acces -ii ,
iina ain ill.ii iiiii hujus suinmi saierdotis. 67. Kt videns l'>' >> ealehHentem se, adspiciens ;>>l eum di\it m :
etium tu ciim lesu hoc ISazorenofiiisti! CS. Verum isnegavil diecns; nonscio, n»n novi, quid tu dicis. Ki ivt
anle doinum el gallus caniavil. 09. Et ancilla V:dens e»m .leium OXpit dicere his circumstanlilms, quod hic
lioiiiinest. 70. Verum is iterum negavit, ei |)nsi|iaulumiteriim biadstantes dixeruntad Petnim :invenl»teho-
rum es.ei eniin sermoitius similis esi. 71. Verum is icep l negare el jtirare, quud ium novi himc h»ui iiem,
jiuem diciiis. 11. Et secuuda vice gallus c.nilavit, ei reeonlatns esl Peiruslioc verhum.ul dixilei It-SUs, qiioila»-
if.quam gallus canletduabus vieibus, uegasme i> ibns vieibus, etcoepit llere. xv, I Ei statim in mjme oonsilinra .
laeieuies iii kurnini s.icerdutescum his iiaiu-inaximisei scrihisetumne liueconcilium vii.cieuies lesum duxeruul
ANNOTATIONKS.
xiv, 55. allai\ gr. omn. anle au/iumislmu. pleoimsiice post participia s:epius pnuiliir: M vm,
xiv, *>4. qam\ venil, °gr. ouiii.; deiudc Ulf. ecu non 14 jah qimawls itsui garda jah aataw.i. vi, 45 m> - m
li g I. xuli su yultuuyaiidt at alliit jah gunam. ali.i. ailUJ- —
xiv, 50 galiug veilvodidedun] llz. X 511/iiijiuifilfo- ja\ J. St. X aiidja.
itiii-dun, sie eiiam vs. seq.;Z. injuria eam leciionem xiv, 07. irsuuj gr. pusi luuoreinau ; tileiuiu vil.
lirobat, memor fonasse nominis guliuqa veiivods sed ; ad 1, -I.
alia e»t veiliorum atque iioiniiiuui 111 composiliune \iv, 18. faur yaid] unle iloiiiiim, gr. £~u ii; to rr </«-
(
ratio. «i),iov.
xiv, 58. inn ] gr. 011111. ante qlpandan. — pn] viil. xiv, 70. jali auk\ e. rodd. • r«XtA*io- tt ni.
L'l
r
.
>d X, 5. xiv, 71. negaie, gr. uillii. «*«0l,u«rt?4iv

u/ui»Vrtii |
xiv, teiltodipa] J. St.

5!». reitvodidijia. X quud l>«i> parallelu II. «x\l, "I slriiiiU» |>er ufduttt-
—
xiv, hita>idun\i. Sl. -i- silun.
l,i. jr.u retlditlir. fimm\ vi>l. kd \, .">.
XIV, 05. veis\ iios " gr. oinn. \iv, 7'J. iali] pi l ll e dd. iOOiw,-, —s\e 11I, > • '
—
, .
|
Xiv, 64. i>]ejiis. ° gr. skiilun visnn\ gr. •[ j;r. >jj aulo, Lll. r. >>»l>l. -.>, .--.-.i»/'»»i; see. J. Sl
Xiv, 05. unuitil i*\ 111 facieui ejns, gr. cotri; eaie- -i ifian.- -dugami i/>fnuii|eii'|>jt laciYiUaru, (;r im .<
rum prosffl II, ; vuil. L'iupuijuu| S :- ranuat- — 1
. \iiv ixXats.
jan, i|ii»>l lli. prniial, led vul, M. wvi, 07 ;
()<» . I, \v, I. fudjant] J. Sl. > ipuljuiuli. — bialilfttitii]
iv, 11; II, 111, 7. — <|<7>«»] iliveiunt, gr. oinn. kiyi.v V\i. " x«t rap cSaixxv ca'>e uoil Cll, quud (i.lluiui
; 1
:>1) >i'
;
j:«vro peildem. — ijabaurjaba \ liheuler, " gr. «ir eyyw l>n> mevtyiov legisse, CUUI Sell, rouieii.l >•
IUIin.; lllf. e. \<iss. laiillll. slohna 1 i.i
'i
-r. i»i ; m<- briljgull pro (Ji.ieo Cliaill L. wi,-J.'.
xtv, 00. j;in] scc el, J. Sl " l *. C. g( »11111, iflA - 'inn, ° gr.
!:
577 MARCUS XV, •;— 22. S7S

2 inaal pcilaiati. jahfrah ina peilntos. po i'g piodans iiulaie. i[> is aiidbafjanris qaf>du iuima. ]>u i|i|)is.
5, 4 j.ili vrohidedun iuahai nuliumisiaus gudjansfilu. i|> peilaius aflra frali ina qij>and-. uiu andliafjis ui
:> vailil. sai. wan fllu aua Jmk vcilvodiaud. i[) icsus paoamais ni andliof. svasve sildaleikkla pViiatus.
G, 7 i|> aml ilul|> warjob
ainana bandjan. Jianei beduo. vasuh Ji.m sa haitana barabbas mi|>
frajailoi iin
8 Jaim mi|> iinnia drohjandam gabundans. baiei in mhjndau maurjir galavidedun. jahu-gaggni dei alla
«J managei duguonun bidjan. svasve sinicinotavida im. ip peilatus andhoi im qipands viteidu fraeiian
I i, II izvis pana piudau iud.iie. vissa ank patci in neipis algcbuu ina Jiai aiilnimisians gudjans. i|i ai ;.u- |
1-2 liumisiaos |udjans invagidedmi j>o managcin. ei mais harabban fralailoii im. ij> pciiatus afira and-
I.") liafjaiuls qabdn im. wa nu vileib ci lanjau pammei qijiip niudan iudaic. i{> eis afira hropidedun.
1 1 nsbramei ina ij> peilatus qab du im. wa allis ubilis galavida. ip eis mais liropidedmi. usbramei ina.
15 i;> peilalns viljands fiizai managein fullafahjm Iralailni imbana barabban ipiesn aigal usbliggvauds.
I<> ci ii hrami[)S vesi. ij> gadraiibleis gatauhun ina innana ga>dis. fiatei isi praiioriatin. jah gahaihai un
17, is alla liansa jali gavasidi-dtio ina paurporai jah ailagideduo aoa ina paurneina vipja Uavindandans j.ih
I!) diigunuiin gnljan ina. bails pindan iudaie. jah sloliun is haubip rausa jab hispivun inaiali lagjan-
2(1 ilans kniva iiiviiuu ina. jah bibe hilaila*kuu andvasidedun ina bizai panrpurai jab gavasidedtiu
ina.
;i ina vasijom svesaiin jali nstaiihnn iua ei nshramidedcina hia.jah undgripnu somana mannc seimona
•n kyrciuaiii ipimandaii af akra att.ui alaiksandraus jah rafaus. ci nemi galgan is. jab atiauiiun ina ana
INTERPRETATIO.
> ii iii ad Pilatum. 2. l!i iitcrngivii cum Pilatus : lu es rci ludseorum? verum is respnodeos dixii
ail iiiiii ; I ii tlicis! 5. F.l aceusarniil cum bi sunnni saceidntes liiuilum; .1. vcrum 1'ilalus ikruni
iiiicrrugavit eum dicens : imiine re<pnndes non quiriqnim? ecce quam innlium cnuira ie lesiauiur!
5. \ ii n M amplius uoo respoudil,
i lesus adeo-ut mirareiur 1'rialus. (>. Verum |>er fesinm quudquu
dimisii iis uuum vincium, quein peUcruni. 7. Fuiianicm lne vncatus li.nabhis, cum liiscnmeu luinulluan-
libos vinctns, quj in seriiliouc liumicidium feceruni. s l.i exieiw omnis lurba rcepcrtinl orare, kicul scui cr
fêii ii-. 9. Veruin Pilalo- respoudil iis diceos vuliisne dimiiu-ro volns hnnc regem ludxo um ? 10. Scivit
:
enim, quo<l ob iuvidiam tradideronl euui bi summi s icerriotes. II. Verum hi summi sacer.toics cubimovc-
iiiui h.mc Uirbam, iii poiius Barabbam diuii lerei iis. 12. Verum Pilatns ib-ruin respondens d xit a.i eos
q.iid jam vullis, ul faciiim queni voratis regein luihcon
gein liuheoruni? 15. Venim ii iti-rum claiiiarimt crueifige euni :
1 i. Vernffl Pilaius riixil ail cos i|iud 1111111 mali foeit? Vcrum ii magis clamaruni :ciucifig. eiini 15. Ve- : . !
'111 1'i'alus voleus huie lurba- salisf.icere dimisil us buuc Barabbam, vermn lesum ir. did l fljgellaus, ul cru-
cilltus essei. 10. Verom mililes doxcruol euio iotro atrioio, quiid est pr.it riuiii, et coiivuearunl iuiiiu-in
>uhoriem 17. ei vestivemnt eum pmpuraeiimposueruin m eiun spineani coron m plcc c.-ites. 18. ei coe-
peraol salutarc eum salve, rex ludieoium 19. e> percosseroiil ejus capnt aru nline l eun-pueru .1 i-uin cl
: ! <
piiiieutes genua adoramnteum, 20. ei quando illuseruotei, e\ueruui ei hancpurpuraiii ei indueruuleum vesii-
lius prupriis, ei cduxeriinleiim,ui crtciligerent euin. 21. Elapprehcudcriiutqueilldani bomiiimii, Smionem
t.w\ ,1.111111, vcnientein ab a.ro, palieui A e sandri ei lluli, ut siimeret Ciuceinejus. 22. hi du\eruiiieum in
ANNOTATIONES.
xv. 2. iiulitit] St. «( jadaje. (peiimus rcconcili.iri Dco), sie M. v, 21 gagg yasi'.jon
xv, 5. >ii\ U I. ° ouffsv (vntNf). — 'j~otyz t)i<*/J,c/.yrfit.
xv, (>.>:( warja; cod. Aig. J. Si. Z. )s(

warjoli] B. xv, il. iuij J. Sl. >:( ins.
tfarjn; id viiiui» repeuiurSkeir. xliii, id.ubi warjtmo xv, 12. aftra nndliufjaittti] s) gr.
pro warjanoh (cf. l, S ubi oiumir/aninM pi niinnrjain- xv, 15./>aiiu]arliciilus. iioumiihiis propriis rarissime
meli. vel polias pro uinuurjainih) legilur. Eneliliciun addilus L. M,1I;J. v, 56 (alia euini est loeorum Me.
— /i(i. e u/i, cl. ad M. v, 57 addi debei, quia eo ) i, 1b;L. iii, 1 ralio), cuiii vi quadam ponilur, signi-
omi-sn pronuoien iincrrngativum relinquiiur (Gnm. ficaus: talis de quu lam gravia ilicuutur. — 1^| ^c.-.,
111, 89), quod linc ii-oseusus uon adimttt. Loco pa- I vid. ad M. vi, 24. —
ti-sn atgif] < gr. omn.
rillclo M. xxmi, 15 pro wurjoh leîtor warjanoh, m.i- xv, 16. tim.mu aari/i.s|cdiii. -i iitn anayardis, in qon
sculina forma, quae ip>a apud diligentem leeinrem leclinne offensinuein habet non soluiu composilioni
olfeusioneni habet, uain i/u//'.s genere esl feinininum ratin, eum neque unagardt voc S culij (quxante iln—
|L. 11, 42; J. vi, \). m > iii aul anlerior domus pars esi) uoiioneni prnlio
xv. 8. utgaggandei] ascendens, gr. ava<3oqc«;. — rcdilat, ei simplex gaids iili graeeae voci respondeai
ullu\ omnis, " gr. (vid. xtv, 54), sed eiiam gcnitivus post inu adverbiuin
\v, 0. viladu fraleitnn] i. Si. -s- viltiil ri fraleiiau, pnsilus nam si genitivo opi.s cst p"St ejusmodi ad-
;
ii. * vileid [rnleilam. Z. enm Ib. V. -r riieidit fralri- v.-rbia, uiiiniiir Gothi furmis utana, liindana, cf. Gralf
iau. i-st codieis Arg. leeiio. quam de-
Omnimi pruba Allltocltdeiilsclie Pra'posii. p. 10, :>d quorum similitu-
dinms u euiiu in rileidu ceito scripinm fnit, quain-
; dineni riicendnm est iniuma, vi l. Cor. II, vn, 5. Qui-
quaoi nune oeulorum acie deprebendi vix putesl, ei bus prohalis meliore juie conlendere vidcmur Lll.
siucduhin omissam bauc encliiicam desideraremus, Eo-ai fegisse, quamGriesh., qui Gotbum tit iucod.suu
quia interrogaiioni indicandx inservil.Deindeeliam-i iuveuisse ait.
ei(ui)Gi)tbiis pust Bi//an ponere solet (\v, 12; L. xvm, xv, 17./»aurueina]St.X fiaurneia. itstindandant] —
41), laiio-n iiifiiiiiivum cum accusalivo ctiam solet gr. omo. aute paurneina.
(Me. \. 50; L. vi\. 14); ileniquc si fraieitan |iro pas- xv, 21. sumana manne| i|iicmdam virorum.gr. omn.
sivo Ululas usus esi, nemo mirabitur, qui gnthicam noLoir/ijii-ii rtva ; Ulf. leelionem snain ex locis paralle-
lingnain inlinilivo passivi umniuucarere meiiiinit(vid. lis M. x xvii. 52; L. xxm, 2t»hatisisse videiur. — /.//-
ad \, 45). Nosiro locu -imilis est L. 1, o2 ieaii>n vil- reinniti] J. Sl. }:( liyreinaiwn.
riedi hailau (xakiiadyt) ina, cf. Mc. l\. 45, S7; L. III, xv, 22.al(miA»Hjri:ixei'Ullt,gr. yipovvt, Ulf. c.codd.
7, 12 et Lor. II. v, 20 ul>i 5iiji=6a — y.«-'/uu/n-i tu vyo-jot.
Oji Golli. iiii h l. ton icriit Ndjniii yatj.ivaii /m.m ijupu
° :;
B7i I.IIII.IOtU III ULFIUNA. YKIlSIO. SSO
. (, iulgau{» slaj.. balei tsl gask<'in|i wairneins sla|>s. jah fiebuu inim i drigkdn vcin mi|i «niyrni i|< is
2» lli i.:tiu. j:th uslir.iiiijiimhiiis ma disdailjaiiduns vnsljos is vairjvindaiis hlauit MM |>os. warjiiuh wa
*."), Sb uemi. vasuli |i:iii weila |>ndjo. jah iisliramitletiun ma. jah vits ufarmeli f.iirinos is ufarmelifi. sa |i'ii-
"27 dans iadale jah nilb itnma uslirwnidisdiin ivans vaide<t|ans. eiuana ;<f taibsvnn jah ainana al hleidu-
28, 2U iiieni is. jali BBfullnoda paia camelido bata qihano. i

 unsihj iim i .<iimiV. vas. jah hai iaura-
gaggandani vajauieriiledun ina \i|iondans haubida sema jah qibandans. sa gntairands |«o alh jah Ih
50, 31 j.iins dagans gatimrjanda |>o. nasri |»ii. silban joh atsleig af bamma galgin. samaleiko jah |>ai auho-
misiaiis |.uiijii.s bilaikandaM in:i miji sis niibso iui|> |<aim liokarjam qe[iun. anbirans ganasida ib
M sik -iIimii ni mag gaua^jan. sa xnstus sa bitidaus i-raens atsleigidan nti afbamma âifgin. ei gasai-
55 walma j • fa gatanlijaima. j.li bai mibasliraaidana imma idveitidedun imma. jah bipe varb weila
54 aaihsto. riqisvarb ana aiiai airfiai und weila nmndon. j h niundon wcilai vooida icsus siibnai
mikilai qi[>ands. ailoe ailoe. Iima sibakhanei. (jatei is: •;a>keirilri »n|. meins gn|> meiiu. duwe mia
35, 50 bilii i. jali siiuiai bise aistandandane jahausj.imlans qebnn. sai. iielian vopeip luayjauds [>an ains
jah gafnl>jands svain ak< itis galiigjauds ina raus dngkida ina qibands, let ei saiwani qinwin helias
57 .
"..< ailialjan ina ib icsns aftra lelanda siibn.i mikila uzon. jali fanrabah alhs disskrilnoda in tva iupa[iro
50 niid dalab Rasaiwands ban sa bundafahs sa atatandands in andvairbja is batei sva luuij.ui is uiim.
40 qab. bi simjai sa iuanua -.a simus vaa guba vesunub |> <i< qiuons iarra|no saiwnudJeiaa. m paimei
II v..j iiiaij.i so magdaicoe jah marja iakobis bis m miizins jali io&ezis aipei jah tal.ine. jah [>an vas in
giiieilaia. jah laistidedun ina jah andhabtideduii imma. jali unjaros managos. [mzci inipiddjedu i
44 hnma !« iairusalem. j.h jupui at andanahtja vaur{ianauima. uute tat paraskiiive. saei ist Iium.i
45 sabbalo. ijimaiitis iosef af areimabaias gaguds ragineis. saei vas silta heid mds piuJaiigaidj >i gubs.
INTERPRETA1 10.
DOleotha loeuin, tjued locus. 83. t.i dederunl ei Librre viutim cum myrrlia,
esi espiicaium calvaria-
verani isnon «ccenit. Et rrucifigentes eain, dindente.s vcstes ejus, jaeicaes soriem 6ii|ifer illas,
'24.
nuisflne quiil aeeiperel. S">. Fuii autem hora terlia, ct crucifiterum eum. iti. Et liiit ioscriptia eri-
inims ijus snpeiscripia hie rex Iwbeorum. i~. Kt cum e<> cmciliierunt liuos maleficos, uiium a dexira et
:
iiitmi) a Binisira ejua. IX- fi unpietntn-es.t hoc scriptura boc didum et rum miquis mmieratus luit. iy. Ct :
•; dieenies: u bic dissolvens hoc i<-nipluin et p<r

ln ur:eicieiuii<'s t>las|iliemar<ini eum, movenies capita rua
ires tlte.s a-.lilicaiis Imc, 50. S.ilv.i v ipstim et ilescemle de liac cruc 3t. Siniililrr ciiam hi suuimt sacer- .
dotes illuileiiies ei eum se invicem cum his scnbis diveruni liios sanavh, veruui sc ipsuin n u |...i<.»i sanarc. :
3i. H:c Olirisms, hic rct Israeiis, doscendat nunc de ha<' cruce, ut vitieamus et credamus. Ki hi crncifixi-cuiu
co coiivii.:iii->uiii ei 35. acihaiii, quod esl :
explicatum Heus ini Deus mi, cur tne reliijnisii? 55. Lt qnidani horum adsuoliuu) audiemes diserunl
: ,
ecce, livl.a.n vo.at. 38. Currens aiiteni iiuus ct implrus Bpongiaui acetu puueiis iu aru«duieui i<otuin-dedit
ei dieensaine utvideamus, veniatne Hel.as detuilere eum.
:
57. \ermn iesus iierum emiuens voo-m
magiiam eispiravit. 58. Ei veium iempli s. issum-esi iu duo a-summo us(|iieiieorsuin. 39. Videns auteui
hic cenlnrio, t.ic ailstaus in facie ejus, i|tioi) sic clamaus exspiravil, ilivit : in \eiitate liic liomo hic lilius fnit
Dct. iO. Foerunl autem mulierus pniciil videntes, in quihus luii <i ia tia:c Uagdalene ti ftlaria lacobi Imjus M
iiiiinri?' et iosis inalcr el Salouie. 41. Kl o.um e.-Sfl iu (ialila*a, cl seci.le sunt euin el inii.isirarum ei el
4-2. Ktjaiti in vespei-e f.iclo, nmi lu t para-ceve, qui est
ali.i- iiuilia-. qu* ivemnt-cum eo in lorusalem.
primussabbaiorum, 15. veoiens loset ab tirimathaeo, pruiius decurio, qui fuit ipsc exspecian» rcgnuiu Dei,
A.NWOT&TIONES.
xv, 21. rfijdm/jundons dislribuentes, gr. $ *u:pi- ] adnolat Sch., Ulf. h* lcgisse iu c»d. suo; immo de
Covrat. — wariixtLh w.i qmsque quid, gr. n; ri;t>uih. suo addidit Uotli. parl culam si, vid. iv, 1-2; Gal. v,
grvra non sans intelh-xisse apparel ^ti, oihu ei aAuiiii g.jjai^.ef. Thess. II. iii, i. paia
xv, S8. iis/"ii//iio.'«iSt

—
-r us'K/noda.
St. *, rahmji.
—
j)'6aiio]vid. aa<p»r »i tidjaip uyt; auteiu nostrum legtsse, Gnesli.
recle mouei.
:
ad U. xxm. ')'< liiAiii/js"! J.
xv, 83. /uni«<y<i</i;<i»tl<ms| antii e-lenlcs; lcclio ill.t xv, 57. aflr»\ iteriun ,
" gr. onin.; furiassc e U.
c.<d. Aij;. el edilt. om n falsa cst pro fuargajjaan- nui, 50 Imc iractum.
</<uis, hoccnim csl irspaico/MueaOat, vitl. Mc. xi,'-20 ;
xv, 5S. ai/isj cod. Arg. "«(»'*• *"-'• Thess. II. li, 4;
L. xvni,3G;faHr«g«!j<7'i" autem respondet grast o iroo- vd.a.lM. v, 15. — iuva/jru] St. Z. \jupaprv.
io<iius8-6ai sivc irfoavetv, vi.l. L. i.7(>; wiii 3!/; xv, 59. fiaMtlSi. fratui. \
Mc. xi, 9- — />•; >ec lioc, ° gr. oinu.
,
xv, 49. p>n]Ch". ••»« sa»} Uif. *mt. i ntaois |— —

—
- j
u gr. timu. * ii. quwl M. xxvil, 5ti aildilur; < \i:i-

xv, 51. iiiuj eitm, ih) vernni, » gr. I If, c. cotld.
omu.;sic Dlf. s:cpius iu opi>osiiaruui seoteotiarum al- tti^M? h, I. c<< m.îs luiramur, i|iiod oimu. keliwaia
i>-ro lueinbra a.ldit i/i. quod grasci non liabent, vid. divers i<s ic versu ea es», ui qtw agraehi <Jo>cn-
J. viii 15, '23; xv. 5. liiini, eum verbis Maithei cunseniiani.
'
*v,5i. aisl«iaflda«] vid. a<l i. xm, 55. w, 41, j«aj j>r., gr. bi «ai jait] sec et, — • ,r.
w, 53.;<i'ii et.gr. omn. <3i. omn. — Zios.i] J. St. ^, />ose.
tv, 5i. .i,<«i</ ii wi/mH gr. fima]gr. ).«uul. — — xv, \t. ui a*dan«kiji\ J. S;. , jct. — /rnui.1 su/>-
sibafc/MHei]gr.omu laSaydavt, B. le- liuu mirc utam haio] priinussabbatus, gr. <vu>u. m nva», >'• aJ
mI o-aiii cssc pro safcukpiiMci, ivclc icnsci, \i,i. M. xvi, 2.
xv. 43. iiiiikiiii/sI vciiieus.gr. <,/6.».. <n tiimijui. <i.|
ivul \ t ;
w[ 35, aa/iaNs/audansl I
* f.iftaits; iiiiint. vM, ad M. uvn, '.7. -- giaida] J. Si «, ijuU>, .|oikI
\,':.(i ,/, </<i,/;,. n.'s| Hlii

"
ri. —
urteilJ. Sl, B. A I bimIoui mhisu p»sse iqiiuator, ajuu <â<yi4.i»
ji t 'lideoi vcio M. sxvii, i'J rcct: cdnl runi. r";tUo scd crrai, ii.un yudt vux e»t mhi I ncc ullo locu rvpe-
581 MAUCUS XV, 44— Ui.— XVI, 1— 12. 5R2
41 auaoaii) jands galaip inn du pcilaian j.ih ha]) [>is leikis iesois. i)> peilatus sihlalcikida ci is jupan
i'.> gasvalt j.di atli.it.inds |).ui li nit<l.i r.: | > frah uia. ei ju)iaii gadatipnodedi. jall fmjiands al |aninw
i(i liuiidal.nl. i fiagal' |iala leik iosefa. jali usbocjauds lein jah usniniands ita bivanri [>aiwiia leina ja!>
47 galagid.1 ila in hlaiva. Jialvi vas garirahan us staina. jah atvalvida slain du daura [)is hla.vis. tp marja
xvi, 1 so magdalene jah niarja iosezis sewnn. war galagips vcsi. jah iiivisandins sabbate da;,'is marja s>>
magdaleue jali marja so lakohis j ih salomc iishaulilediiii aroi.iaia. ei algaggandeins gasalbodedeiua

1 , 5 iua. jah lilu air |»s dagis afar sabhatu aiiddjedun du |>amnia biaiva at urrinnandin sunnin. jah qebun
4 du sis iuisso. wa.s afvalvjai unsispana stain af daurom |>is hlaivis. jah insaiwanricins jaumidediill.
8 pamniei afvalvipg isi sa siains. vas auk mikils abraba. jah atgaggandeins iu [>ata hlaiv gasewuu
6 juggaUu|> s.landan in taibsvai bivaibidana vasijai wcilai jalt usgeisnoriedun. barnh <ia|> du iin. ni
faurhleiji isvis. iesn sokii|> nazoraiu bana ushrainidan. nist ber. urrais. sai paua siap. barei galagi-
7 dedun ina. akci gaggib qi)iiduh du siponjam is j.ih dn paitrau ei faurbigaggib izris in galcdaian.
8 [laruli ina gasai wip. svasvc qa|> du izvis. jah OBgaggaudeins arpamma blaiva gaplauliun. dizuh |ian
'J sai ijos reiro jali usfiliuei jah ni qr|>un maiinhiiu vailil. ohtcdmi sis auk. usslandands ban in maurgin
IU frumin sabbalo ataugida frumist niarjin [)>zai magdalene. af pizaiei usvarp sibun unliuîons. soh
11 gaggandei galaih paim mij) imma visandani qaiuondam jah gietandam. jab eis hausjaitdans pat. i
12 libai[i jah gasaiwans varp fram izai ni galaubidcdiin. afai uli [)an pala.
INTERrRETATIO.
aiidens ivit iniro ad Pilatum et pntiit hoc rnrpus lesu. ii. Verum Pil.itus miraliis-esl, qno.) is jsm ohiii, ei
arivocans aiilem cenUiiinui-m, tnlerrngavit etim, .111 jam nioreretnr. 45. El campcriens ab hoc centurionc,
iradidii hoc cormis loseio. 40'. Et emciis liiiiiin <t sument iil nbvolvil hoo lino, ct posnil id in
sepulcro,
quod luit excismn e saxo, eladvolvit saxum adnsiium liujus sci>nicri. 47. Veriun Uaria u.vc Magdaleiie
ci Maria losis vidernni, uhi positus rsset. xvi, |. Et inimineutp sabhati die M;>tia haec Magrtalene ct Maria
liaic lacobi et Saliuuc emerunl aromata, nt aciedintes inmereni eum. 2. Et admoiliini mane hoc de [iost
(ero) salihaloiiini, atlieiutit ad hoc scpiilcrum, m orieulC sole, 3. el dixiiiint ad -c invicem quis iicvolvat :
iiohis hoc sasum ali osiiis liujiis sepnlrn? 4. Et inspicienles observaruni, quod devolu tini esl huc saxum;
fnit eniin magnuni valde. 5. Kt aceerienli-s in hoc sepulcrutn vidcruni juvctiem sedentrm in dextra aniiciaiii
\cstc alba. et obslupuerunt. 6. Tunc dixit ad cos ne tiiucte «ohis, Icsiiii! quaeritis Nazo.xum, hiiiic :
criicifixtini ; nori csl hic, suirexit. ecce hunc locum, nbi pnsuerunl eum. 7. Sed ile dicitcque ad discipulos
cjus il ad Celriim, quod prxccdit vos in Galila-ant , ibi ciiiij videlis, sicut dixif ad vos. 8. Et exeunlas ab
boc sepulcro aafugerunl; invasil aiitem eas icmor ct pavor et nim dixerunt cuiquam quidquam, timueritnt
sibi enim. 9. Siirgcos autein in manc primo sahbato apparuit primum Mariae nuic Magrialeuac, equaeierit
sopteiu d;cm>>ncs. 10. liaic iens nuntiavit his cum e« exisletilihus, fli-nlibus et plurantibUS. 11. Et ii
aiidieotcs, quori vivit el vistis fuil ab ea, uou credirierunl. 12. Post auteiu lioc. —
ANNOTATIONKS.
rilur, gngndei aulem legilur Tit. I, 1; Skeir. 38 , 7, affermtnlfiq (propr. oprrs tunrii) vocaliatiir, vid.
cf, afg-di Skeir. 44, 22. «aeij Ulf. ° >«xi. vas — — Gnmui DR4, p. 820. Cajleruni Ulf, ab emnibns
tilbn) ", gr. oinn. pryris ritssentietilein Lncae narraiionein sequi jam
—
,
xv, 4*. t.i) is ,antem " gr.

° gr. mn. /xin] , mdicaviinus; Gothus
s>.it>r.i ita inlelligeudiis est : die,
omti., cum nbi particnl juh fran unain notionem ex- >• qui sahhatinii ipsum pra-ie.lit, muliere-. aromata eme-
primentes ponuntur Immisso alio verbo dirimi non
, r.mt (sahbato ipso qnicvertinl L. xvtit, 56), die pnst
snleant, in fmn vitium laliTC et, quod jam Lye(ap d sabbaium (qui unus«st sahhati-ruin, gr.) ad sepul-
U. pra-f. |). xiv) el Z. vidiTiiut, pana lef;ciiduiii .^ssc ernni coHtetideruni. aliddjedun c.t>d. —
Arg. >;
arhitraiuur, ittiod vero nemiquaui eui>honi;c graiin, ehddednn. —
ai urrinand.n] J. Sl. Z. >s, jrt.
|
uii viri ilorti nihil prohantia exempla prodnc -ntcs XVI, 4. truaiicfti.-flVins) St. t isa,iwanaeins. >
opinantur, in /)au mulilan dcbuil. juf>an\ sec. jam, — xvi, (>. nasorainj Vid. au 24. urin's)gr. omn.i, —
gl'. 7ra)«t. ante niî. — Jianu sia[>\ liunc locunV, gr. i totto?; eo
xv, 4?>. a\ V. b. I. et Mc. xtt, 8 omiii auctoritatc aiitcm niajfis mirtim est, quod Goih. accusativo uti-
destilntiis ii/ srrihii. tur, qina imllo alio loci sui interjectio vim imperativi
xv, 46. ila) uir. id, ad leiL (trw,ac<) rcferendum; gr. verbi Miiran habet, vid. pia-scrttm L. i, 38.
aurov (imell. lesum); aliler L. tt, 28. xvi, 7. faurbiiiag>,'iji\ i. St. H. -; faurainagqifi. —
xv, 47. gula(]i\)i veti\ |iosilus cssol , gr. TtOErai. ttnisj sce., J. Sl. >S- ina is; veruiu vidil Maresb. i).
'
xvi, l.jiiui*(iHuiiis|cod. Arg.J. St. lt. tntiijanrfin, X 411.
Oiniltitur » proptcr scquentem earodom liitcram, vid. xii, 8. aafrtaithun] gr. omo. ante af. diiuh fian] —
x, 45, ef. ad m, 15. Cxterum pro Sia^svou^vou ca€>1a.- pro dii J. Si. -i- dei verho i.iaceileuli ailpieliim ,
tou Goth.habetinstautedie ct ctmi L. xxin, 50 xxiv, ; deinite juuguni .*, nhpan, [>. *; dis uhpau, 'L. du
— %
1, consentire videtur. vid. ad veis.2. Geniiivi aiileiu nhfitn; vid. ad xiv, 44. ijas] siciod. trg.; Z. •*
iiuii siiul ahsiilini , quos di. unl, scd piopiie trinpiis Uosj J. Si. II. >, inos sinceram leclionein II. in aduo-
iiulicantes, uti »S. seq. Oppniiiiulitr ignur invisandins Litinoc cxhilct, if. Griin. 1 78;>. — ni </c/iiiuj J. St.
sabbalc tlagti (|ir;ecetleule sahhato die, qucin snpra li. )i( niiiiaiiua , dcinde lac. Usi|iie ad linem versns.
xv, 42 primtini sabbalnrutn dixt, quia dies et sah- xvi, 9. murjin pizai] 1. Sl. IJ. >' nuirir« pamei; R.
batum auteceileus el sequens lesit ilies erant) el />is in ailiioialione lecle lOnjeril pizai, qnod iuteuU ocu-
dagit afar iabbate (p»-.lero die sabhati), inler ulium- lornm arii; cum Ih. iu cod. A>g. leîmus.
quc saubalus ipse iuierfuii. xvt, 10. soh] J. Sl. -f- so. — o'imi/ij St. X galaif).
xvi, t. jiit —
jsit'oad'1 il e poslero sabhatornm — visandam] J. St. 1$. ,< reitin, dciude lae, usqtte ad
(sirictiiis oui u.i hiaj Ucs sabbats
: GaT. le lende- , liiicin \ersiis.
niam tiu s.ibbal) ,
gr. t.i,- txiv.; e-a£€u-<uv; |iro j>is xvi ,11, jtili ,is hausjandans] i St. B. -~ ip tis tja-
afar.dagis vnl L- vn , 1 1, pro afar tabbaie forie le- hausjandans. — giiaiiiicans) J. St. H. *( qtisiiiuatids.
getidnni est jct. ajiu snbbate, uli olim in parlibus xvi, 12. afaruli /mnj J. St. B. •, afiat uppau.
qitibusdaui Gurmauia: dies martis (Dienslag, mardi).
,
585 ISim.lOltliM IT.ITI.ANA VF.KSIO. 584
3=C
MVAGGEUO \>\\l\\{ LUKAN

ANASTOIM.IJ'.
i .
I Unlc raihtli managal dngunnun meljm insaltt l.i bos gafnilaveisidons In uns vaihiins. ivasve
inarnlhun nnsis. baiel fram h*umh)tin lilbasiunjos jah andbahios veson [)is vaurdis. galeikaid t jali
niis jaliabinin vcihamina fiam anastodoinai allaim glaggvuba afarlaisijand n gahahjn |msm<-ljan. b.itisia
i. 5 |
t.ti.m tt>i ' ii ei gakuuiiaia [>iie bi [>oei g.ilaisibs is vaurde asia[). vas in dngain uerodcs biudanis iu.laias
gudii namin takariat us afar abijins j.ili qeins is ut dauhtrum aharons jab namo iz s ;<ileisnl>ai[i.
G vesunuh ban garaihia ba in andvair[>ja guba gaggandona in allaim anabnsnimj ih garnibleira franjms
7 unv.iba. jah ni va> iiii liarne. unle vas Bileisabai[> stairo jah l>> framaldra <lage se-naize vesnn.
8, » varh |uin mi[>banei gndjinoda is in vikon kunjis selnis in andvairbja gnbi l>i biubija giidjinassius
10 blatits imma iirraiiu du saljan algaggands tn :dh franjins. jah alls biobma vas mansgeius beidandans
U uta wcilai pimiamins. vai|> pan iiniiia ui siooai appilus fraujius itandands i>( laii.stun Imnslaia.lis
li, 15 pymlamins. jah gadrobnoda zakarias gasaiwands jab igis disdraos ina. qnj. |>no dn iouna *a iggilus.
oi <>g> |>os sakaria. dube ei andhausida m 1'iila |icina. jali q.-ns beina lileisabai]) gabairid sunu [>us
14 jah hniiais iiaoio is iiilianucio. jali \nii[n|> [ms lahcls jah svciîii[>a jah managai h) gahaurpai is
15 (aginond. vairj)i[i ank mikils In andvairbja (raujini jah vcin jah habn ni drigkid jab abmins veiliis
10 gafulljatla ua<ib[iaii in vambai aiêins seinaizos. jab managans sunive Israelis gavamlei}» du frnujin
«7 gu|>a uc. jah silba f.iurai|iioid in andvairfija is in ahoiin jab mnih >i haitenosgnvaotljan lm rlona ailane. ;
18 ilu barnam jah untalans in frodein garaihtaize monvjan fraujio managcin gafahrida. jnb qn[> sakariaa
dii [>am nn aggilau. bi we kiinnuin bala. ik raihlis im sine gs jah qens maina framaldr z dn imma. tk im g.ibriel sa sinndnods in andvairftji gujis jah
20 hisandibs im rodjnn du pus jah vailamerjan fras bata. jah sijais bahands jali ni magands rotljao mtd
hanadagei vairbai (Fide paginaiu sequeoicm.)
INTERPHETATIO.
K.v.v I.KLUM IKR LLCAU ISCIIMT.
i 1 Quia nnidem ipukti rrrperunt srrihere historiam de his completis aputl nns relms, 2. sienl tr idi.lenmt
liiei-uni hujos verbi 5. placnit etiam mibi el spiiimi smicio a
nnbis' nui a primn neulati loies et minisin
:
princiV'10 omnia diligenter

prrsrquenti coniin nier libi scrihcre, optiine Theofile. 4. ui cogn<>sra«J.nriini
ilocnis cs, verborum verilaiem. 5. Fint io iticbus lliToiiis, regis Indasc, saeerdos, uomiiie Eaearias,
de quibus
uTiabus Abaronis, ei nomen ejus hhsafacih. l>. Fueruul autcni jusii
t-i posicriiate Abija-, ei mulierojus e
7. Ei noo fuerunl
ambo io fa' ie Dei. incinleiues in nmnibus pr;rceplis el jn-tiiiis domini irrepieb.n
ibiles.
nnia luil Elisnbeih slcrilis el anibo rovecn dicbns sois fueroot. 8. Fnrlom-cst nuicm, «'uio ;
iis lilii
sarcruniio-fmietus-esl is v.ce g. neiis sm facie Dci, 9. secumlum eonsuetudineni sac. rd.,iii sors ei
m m
tt». et oamis grex fuit inrb» exspeciaMtcs lons horn
cviit ad immolandum, accedens in trinplum domini ;
sufltlionis II Faclns-esl auicin ei in visiwie angelus domini , slaos a deslra alUris sulntioids, 13. ct
iiirb tiis-cst Zaearias videns ei limor cepil com. I">. Hixit autcm a.l eom bic augeliis nc limc libi, Za<ana, :
i.leo iiu...l cxamlii.i rsi precntio nia. et mulicr lua

Elisabeth par t liiium nl» cl v..ce. nouiun cjns loanucm.
gaudinui, et iiiui.i iu naliviiale ejus gandeni.
lii iiln l.i uti.t ci 15. Fit enim magnus to faeie Doi i
1 i I t
U>. ct muiios i.li ,r- m
et viiiom et siceram uou lnbil et spirilu sanctn repletnr adhuc in niaro omins sua';
Israelis converiit ad dominum, Ueum enrnui; 17. ci i|ise prsecedil in facie ijns iu spirt u ei poteniia hcli.e,
|tarare Uen itirbam poifeclam.
ronverteie corda pairum ad lilios ot indnetos in prudcmiam jusinrnut,
i
18 Et .iixit Z.canas ad liiiuc aiigelum ev qno scimns hnc7 eg enim sum senex eluvurmca pro.ectior iii :
'
li >bricl, lnc slans m lacie Oei et nitssus

il clms sui-
10 El respniidcns hic angelus «lixit :..l eum cg<> - :
-20. el sis laeens ct tion vahua loqui usqiw hum: dicm, qno hu
vimi loqui ad ic et ev.ingelizare libi hoc;
ANNOT.VTIONES.
Inscript. nnnsmd*ifi| Vid. a,l. Mc. inseri|>l. i, |0. mana,(tlis] 11. -.-, >»n ..u/cns. — beidautluns]
1,1. i«i/i(is| Sl. W rn/ilis. cvspertantea, gr. ttooo-suôuo-jov. (.r. IV, \'i mavnli
i, 3. ytii akmin i.i/i.nnm'.] ei srtiriiui sanrtn ,
• gr. scriberc bijj mi/.inj, seil sunl codd. qui irôir$sô;«vov
oic.ii., tiotb, c.verss. lat. — n/ur/aiujuiidiwj gi.omn. babeni.
(ram. i. 1 1. s>i" i] .1. Si. -:'
ttm».
Bllte
t,5. hiudnnis] i. St. X />'i"i'«''i - — 9"i'j"] f od. 1, I V. /'!!•• Mtdt] 1 RT. omn.
— iM]sec. in,gr.
Arg. cditt. y>\ ijiidy: «Blcrom DH
u t
c. "("'] ;
= i, i.S.miii /i/>om|Si. v-, nnvkfian. ix.
ri.. J. Si. -I d».
prnprie poit, b. I. sub-lauiivi loeo positum signilicai 17. i»i
i, ti
poiieritutem, sed l"iige aherrat C.olb. a gr. qui iyqfuoui i, 18. kmwaiH|novhnui, gr. nmn yvoivoftai.
hibfiit; ejoj vocis sensum nec h. I., nec v-. «, ubi

.
20.
i, j :/i| pr., lllf. cVioJ. — liag ei\ Si, X Jn.j
p«r k»ni (.•enus) v.rtit, iniellc.xii; i^Q\iif,iu. cniio cst pirtn ul ralalivcproprouomineposit rususnotau.li s
.•
sic ivil, ~*> vmrj<il> jmmm d i.i N b. V, »

ina viginii qiuta >r [assimn saeerdmuin, q*d ilngulis est i i > > I
.
: .
li .-li.iotiia.iibiis niuii-1'Mis iu leuiplo fuil .lianlur. (rnm jiuinmn dn ,,i >i. ali.i v.le n i.h.i al liin. II, n,,
i, 7. 1'ns] gr. i"si aiici&nbuih, H slin locii pronomini deiiiousiruiivo uuûiigilur,
i
i, x. fcuiij'il Rpnrris, vid ad vs .'«. ut imlc r.laiivinn prmimnen evadat sic i'"i , .
i. i
i, '). MmitA St, iinm ii y.ivi aani uii.nf^ iw, uu<n Wui/.
,
585 LUCAS !, 21-44. 5S6
Jiata. dubo ei ni galaubides vaurdam mcinaim. Jmei usfulljamda in mein seinamma. jah vns
81 , 28 managci beidandans zakariins. jah sildaleikideduu. wa latidedi ina in bizai alh. u-gaggands Jian
ni inalita du iin rodjan. j.ili frobun [laminei biun gasaw in alh. jali silba vas bandvjauds iiu j ili
23 , 24 vas dumbs. jali vatb bijie usfullno .leitnn dagns andhahteis is. gal.aif) du garda seinamma. afaruh Ji.in
25 bans dagan- inkilpo varp ailcisabaib qcns is jah galauguida sik menobs limf qif>andei. fiatei sva mis
26 gatavida frauja in dagam Juimei insaw afniman idveit mein in rnannani. Jianuh Jiau iu inennb saihsUu
27 insandibs vas aggilns gabriel frain guba in bautg galeilaias. sei haitada nazaraib. du magabai in
28 fragibiim abin. bize.i namo iosef us garda daveidis. jah namo Jiizos magabais niariam. jab g.ileij:ands
29 iun sa aggilus du izai qaj>. fagino austai audabafia frauja miji bus. hiubido |m in qinom. i(> si gasai-
wandoi g.iblah-noda bi innagahtai isja balha sis, weleikavesi so goleins. batei sva biubida izai.
50, r. I j.ib qab aggilus ilu izai. ni ogs Jius mariam. big:isl auk anst fram gnba. jah sai. ganimis in kil[>e n
32 jali gabairis sunu j.ib baitais nauio is iesu. sab vairbij) mikils jab sunus hauhislins haitada j.ib gibi I
33 iuima frauja gub stol daveidis attins is. jah biudanop ufar garda iakobis in ajukdub jah pmdinassaus
34 is ni vairjiij) andeis. qa{> Jian ni.iri.iiu du Juninia aggilau. waiva sijai bsta. [>andei aban ni kann.
35 jab andliafjands ta aggih.sqap du izai, ahina viihs aigaggib ana buk jah;mabbhaubisiins ufarskad-
36 vcid bus. dujie ei saei gabairada veihs. bailada sumis guj s. jah sai. ailcUabaib nij.jo f>eina jali so
37 inki '(»> siiiiau iii abiomiu seiuainma jah sa mennj)s saihsia ist izii. sei hailada stairu. uiiic uist iin-
38 mnliteig gubi ainhun vaurde. qa[> bau mariam. sai bivi liaujins. vairbai mis bi v.iuida bcinamma,
39 jah gal.iij) fairra izai sa aggilus. iiiSiandandei ban mariam in baim dagam idilja iii bairgabein suiu-
4u , 41 iniindo in baurg iudins. j.ib galaip in gard zakariins jab golida aileisabaib. jah varj) sve hausida
42 aileisab.iij) golem maiiins. lailaik barn in qibau izos j.ih gafiilliv da ahmins veihis aileisabaib. jih
45 ufvopida siibnai mikilai jah qa(). J>iu{)ido bu iu q.noin jah biubido akran qifiaus J.einis. wapromis
jah
41 Ji.ita ei qemi aij)ei fraujins meinis at niis. sai allis. sunsei varp stibna g leinais J>einaizos in ausam
I.NTERPHETATIO.
hoc, ideo quod uon credidisti veibis meis, qua> iin|ilenuir iu ieiu|inrc suo. 2t. il fuli lurba c s|ectaii<es
Zacariam el mirali-suiil , quid lardarct eum in boc lemplu. 22. Exicns autem non potuit ad n>> loqui, et
iniellexermii, niiod visionem vidii in templo, et ipse fuit signilicans iis et fuit uiutus. 23. Et ractura-esl,
quando impleti-siint dirs uflii-ii ejus, ivii ad domuni suam; 21. posl auiem bos dies gravida. jTacta-est
FJis dieili, uior 'jiis, occultavit se menses quinnie dicens,
cl 25. quod sic mihi fecil duminus in diebus,
qiiihos ads|iezit auferre opprobrium nieum iu hoininibus. 20. Tniic auiein in mense sexto missus fuii angelus
Cahricl a Deo in urbem Calil;*;c, quae vocatur Nazareth, 27. ad virginem in sponsionibus maiito, cujus
nomeo domn Davidis, et iioineii hujus virginis M.iriam. 28. Et iens intro liic angelus ad eam dixii :
losef, e
salvc! gratia opulenta, domiuus cum le; beuedicla tu in mulieribus. 29. Verum ea videns lurbata-est dfl
liilroilii cjus et cogiiavit sibi, qualis esset haec saluiatio, quod sic benedixit ei. 30. El dixil angelus ad eam :
nc tiinc libi Mariain, invi nisti cnim gratiam a Deo. 31. ct ccce, coucipis in utero et paris lilium, ei vnces
nnmen ejus lesiim. 52. Ilic fit magnus et filius aliissimi vocatur et dat ci dominus Deus sedeui Davidis
patris ejus. 53. Ei rcgnat super dumo lacolii in xvum et regni ej is non lit linis. 54. Dixit lum Hariam
ad hunc angelum : quomodo sit boc , quoniam maritum unn nosco? 55. Et re-pomlens bic angelus dixit
ad eam spinlus sanctus accedil stiper te et poieulia allissimi obumbrat te, ideo ut qui nas ilur sanctus,
-
voceiur filius l'ei. 56. Et, ecce Elisabelh cognita tua eiiam luee gravida Qlio in semo suo et bic meusis
sextus est ei, >\\\x vocatur sterilis, 57. quia non-est impossibile De> unum verborum. 33. INsH autem
Mariam ecce, aueilla Doiiitui, liat mibi sccundum verbum luum et ivit procul ea h.c angelus. 59. Exsnr-
: ;
gens autem Mariam in his dielius ivil in regiiinem-moiil.inam festinanler in i:i bem ludx. 40. el ivit in do-
iiiiiin Zacaria: et salulavil Elisabclham. 41. Et faclum-esl, ubi amlivit Ehsaheih salu aiionein Marue,
exsultavit iufaus in utero ejns et replela-est spiritu sancto Flisabeth 42. et e\clamavit voce magua ot
dixit : beuedicli tu in niuli-ribus el benedictus fructus uieri tui. 45. Et unde mihi hoc, ut veniret maier
domini luei ad me '.'
44. Eccc ciniii, cum-primum facta-est vox salutationis lux in auribus meis, exsultavit
ANÔTAilONES.
I, 23. dagos} <:od. Arg. }< dagi$; quam eodicis Arg. inlerpretatur, sed) introilu, quodCord. Append. Flfil.
lectionem cumZ. defeudeie auderet, et converierei: illiistrat. p. 97 recte tidii; gr. omn. loyw lillil. e. ,
cum diei munera liuita esseut , sacerdotum minisie- verss. lal.; ceteruui J. St. B. >; inrnagdhtui.
— i»] —
rium non unius laiiium, sed septem dierum fuisse ejus,°gr. batei —
izai\ quod sic benedixit sibi,°gi
oblilus est. —
andbahteis] B. 1. -i- andbatheint; and- i, 32. AauAislint] i. Sl. hauhhtont. X
yibid\ 1. —
.
bahleis dictuin est ea gemtivi nominuui in i inni- — St. + gibip.

lentium fnrma (— eis pro jis), quam Grim. I. 606 — 33. in ajukduj>] J. St. B. -t in airins.
i, jah\ —
adhuc desideravil; sic gavairpeis Cor. II, xin , H; sec, J. St. B. -j- i^. —andeis]}. Sl. B. and.i; X
Eph. iv, 3. ttausleis Epb. n, 12. valdufneis Skeir. 49, andeit veram esse nominativi fonnam. cum nunc di -
2; de waiteis J. xn, 24 dubitatur, utrum sit genere dicerimus eCor. I,xv, 2i; II, xi, 15, nec cum Z. de
masculinum (waiteis , if. germ. der waizen), an neu- cjus auctoritae dubitari debel, eque cum. Ib. sndeii i
irum (icaili, if. island. hveili). pro genilivo amplius quisquam habebit.
I, 24. pan\ St. >< lon. X div.
inkilho] J. Sl. — X — i, 35. i:ai] J. St. B. izaize dupe ei\ 1. Sl. B.
uli \s. X — menoht}
3b et ii , 5, ubi B. etiam X
div. dupeh; ceierum Ulf. *
x«i.
J.Sl. B. X menaps. — hm(\ Hz. X 56. aileisabaip} St. X aiteiznbaip. — inkilpo]
l>">- I,
25. afnimau} 1. X afnitnam. — ideei] St. X
i, vid.ad vs.24. — ««hou — ««ina.Kmu) Sl. B. X *"'"» J.
Ureip. (B. X sunu) gauam... nin seinum... deinde usquc lac.
28. anslai audaha(ta\
i, St. X ad 58 jnh aal.ip.
J. j«l- vs.
29. a«»nimaiidei videns,
i, gr. — gaplahsnoda\ °
37. gnpa} den, gr. xapu i, Bt<Z.
— innagahai]
|
gr.
posl. is. (nou sermone, B. 42. ujvopida} Sl. < usvopida.
i. e. uli i,
Patbol. xvui. ia
,
.
487 BIBLIURUN UI.Fll.ANA VERSIO. S3S
45 in.iiiaiui lailiik |ui:i oam 111 svigui()ai m vambai nielnai. jali audagu so galaubjandei )>Mti vairjnp
46 , 47 usiaulils |>iic rodidunc i/.ai fram franjin. jali o,:i|> niariuin. mikilcid saivala inoina frairjan jali
48 svegneid alinia incius du g»f>a tnsjand lueinaniina. unli- ilUHPI ilu linaivcinni (viuj >| seinaiios. sn
49 allis fraui liinuna mi atutagjund imk alla kunja. unie gatavida nus iiiikilein sa malileiâ. jali veili
50, 51 i. .iiiin b. jah armaliuiitei is in tldiol a tle (>aiui ogund.iin ina. guiuvidu svin|>ein m arma seinaninia.
52 dislaida niikii|>iiiliane jah gabignandans ii.sandida lausans. bleibida israeln biu-
55 niagiiseinaiiima giniunaud, ariiiahairicins. svasve rodid.i du aliam uusaraiui abrahama jah fraiv is
56 , 67 umi .<iv. ga-loh (>an mariam m\\> izai sve menobs (irins jab guvandidu sik ilu garda seiiianiina. ailei-
58 sabaib usfullnoda inel ilu baiian jah gabar sunit. jah hausidedun bisilanus jah ganijijos iz.is. uiue ga-
5!) mikilidu frauja arniahairiein seina bi iz.ii. jali inibfaginodeduii ixai. j >h varb in daga ahlndin. qeiuuu
60 bimailanbala har» jahliaihailun iuaafaruaniinullinsiszakarian.jahuiidhafjundei so ai|.eiisqab.ne. ak
61 haitaduu uihaiines jah qc[<u!i du tzai batci ni ainsbun isl tn kunju beinainma. saei hui aidau baitinia
62 , 63 namin. gabandvideduii (tan iHin h l>aia waiva vildcdi haitan ina. i|> is sukjauds spilda naiu jah
64 mclida qipunds. ioli.iiiues iil natno is. jali sildaleikidedun allai. usluknoda |ian inun[>s is suns jali
65 luggo ts j.ili rodida [nupjaiiils guh. jih va. ;> ana lllaim agis paim bisiiaudam tna. jah in allai bair-
66 gahcin iudaias merida ve-un alla )>o vaurda. jah galagidedutt allai hai liausjuiid.uis iu hairtin sei-
67 naintiia qipaiulans. wa skuli paia liarn rairban. jah |>an liandus fraujins vas ui>[> niuna. jah zakari.ts
68 aita il galulltn J i ahihins veihis jah praufctida jah qap. (jiu)>eigs frauja gu[> t raelis. unie gaveisoda
69 jali gavaurbta uslau.-ein managein seinai. jah urraisida hauru iiaseiiiais unsis ia garda davcidis [iiinna -
70, 71 gatis scinis. svasvc indiila |>aiih munp veihaize }>iie fram auastodeinai aivis praufete seinaize. giban
72 nasein us fljandam unsaraim jah us handati allaize pize hatandane unsis. laujan annahairli[ia bi alinu
75 unsaraim jah gamunan triggvos vrihaizos seinaizos. aihis |>anci svor vi|»a ahraliama altan unsaruua
74, 75 ei gcbi uusis tinageinus bandauiij.uide nnsaraize galausidaiiu skulkmon iniina in sunjai jah g.iraiblciii
IN I EKPRETATIO.
hic infans in gaudio ia utero meo. 45. Ei b aia ha;c credens, quod fu peifectio horum dictnrum ei a do-
inuio. 46. fcidixit Mariain magniGcai anima inea doininum 47. et exultat sptritus meus in Dco, serva-
:
lure loeo. 4». Nuiu uJspexil ad humilitatjm ancitls suae; ccce enim ab Imdiernu nuuc prxdicaiit iu>- oum a
gcnera. 49. Naro fecit mihi inagniliiduiein fiic poiens, ei sanctum nomen cjus. 50. Ei niiseiicordia tjiis
in xt&USS xia niu bis vercmibus eum. 51. Fccit furiitudineiii in brachio suo, dispersii superbos cngitatione
cordis sui; 52. pra?cipiiavit potentes de sedibus et exaluvit butiitles; 53. faiiielicus saliavii bonis et
diviles diiiiisit vacuos; 54. adjuvit Isiacletn, sei vutn stiuin, recordans inisericordi.e, 55. sicut locuius-est
ad paires nostros, Abraliamo ei seinuu cjus in sa*culum. 56. M<nsit aulein Mariaiu cum ea circitcr
ineuses Ues et eonvertii se ad domiciliuin suuni. 57. Ciisabeiha: impleiuni-esl leuipus ad puricndum el
peperil liliuni. 53. tl auitiverunl viciui e: toguaii ejus quia niaguilicuvil domiuus inisericordiani suaiu ,
de ea, el gavisi-suiit-ciini ca. 59. El lacluin-esl iu die octavu , venerunl cinumcidere hunc puerum et
vocuruul cutn sectiuduiii tiomen p>tris sui Zarariam. 60. Ei respoiidens liaic inaler cj >s dtiil tiiiiiinie :
sed voceiur lobannes. 61. Ei dixeruui ad e.mi, quod nuit untis esi in cogitatioiie tua , qui vocetur hoc
iiuiniue 62. luDuerunl auietn palri ejus, Itnc quomodo veliet vocare euui. 63. Veniin is qu.ereus tabulam
copil et scripsil dieens ; lohannes est iioineii ejus, et mirati-suut oiunes. 6i. Aperiuui-csi autein os ejus
staiitn et lingua ejus, ct loeutus esi benedieeus Dco. 65. Ei factus-est super oumes limor bos b.ibitautcs-
circum eum, ct in oiuui ragione-iuouliua ludxx nuntiata fueruot oumia h:ti verbu. 66. Et posueruut oinnes
bi audieutes iu cordfl suu uiceuies. quid debeat bic puer licri, el eniin tnuuus domini luit cuin eo. 67. 1 1
Zaiarias, paier ejus, iiBpletus-esl spirilu s.m to el profeiavit et dixit 68. Ilenedictus domiiius Deus :
lsiaelis, uaiu «isilavit el lecil liberationem ponuli sui; 69. ei erexit corttu salutis nobis tn domo DaviJis,
seivi s»i, 70. siculi iocuius est pcr os sanclomm boniui ab initio xvi profetarutn suoruin 71. dare salu- :
lem ex inimicis nostris et e nianu omnuui liorum odienitum ues; Tt. facere niisericordiatu de palribus
iiosiris et rccordari foedens sincli sui; 75. juramemi. quod junvil ergi Abrahaimnn, patrem uosliuiu, ui
daret oobis, 74. Kcurilate C Diinu iuifflicorura BOStrorum liberatis servire ei 75. in veritate etjusima
ANNOTATIONES.
i, l»umagu) insolentior forma daiivi pro piu-
til.
ntaquu, sic. vu, 26 praufelu. ix, 26 vutpu. 58 tnnti,

Arg.
lineam
X bisituntamlam
ittcipil.
; alteruui tan seqoeuieiii
pro jiiiiu/ftn», cul/ian, sunuu; ef. i, 79 danpu*. Roin. i, (i6. wu ] Ulf. «p«. ° — jah
/tuii)et enim, gr.
i\, 23 vuij.us. T.or. I, |, 12 paitut (si C>st. recte edi- xoii, Ulf. c. codd. forlasse x«i yup legil, vid. Cor.ll,
dil) pro Uaupaus, vul[>uu(, »ni</aus ; cf. id Mc. v.i, 52. II, 10.
— gamunands] recordaus, gr. omn. p-niOwai llf. ; I, 67. praufetida] C. X praufedtdu.
cuui verss.
i, 55. /Vuiti) h.ec coJ. Arg. ct editl. leclio oiiiuino gam.
i, 69. dav.id s ptumagaus \ Sl. X deteidit p.uaia-
(alsa est; daltvus (taiia |><i-liilalur ; fraiv pro lectioue l, 70. fram anastodeinai uifii | ab iiulio wvi, gr.
iiuegn balicre, ui lil accusaiivus easus (qui etiam omo. xk i&wf, quoJ. J. ix, 52 siuipliciter fiam
ubrahaim esse potesl vid. vs. 75) non pcrinitlil
, aiixi redditur.
seniua. i, 71. ai»<m] dare, °gr. oniu. — handan ] }, Sl.A
i, 57. aitci abaiji] I If. • 3i. handum.
i, 59. da.ja <i'iluûi| 1 gr.; i. Sl. B. ahtudim. X i, 73. ai/)i»] genitivus pendens a 9011111111111; gt
1, 83. i*ipr. 11),
" gr. oiiiii. nam fuh cepit el, — ] icn.v \ tiiiu tacil Teopliyl ict in ed<l K0111. l'a
Gulb. •
• ^r. oinii. ri-. VeucL —

atrn*««tiia ) inxilens fnrina pro abuli...i
1, tii. Ilti/oo ,
St. # ttmijo. (|.. 111, 8; J. viu, r,7) cl. vs 5... ,
1,65 ma |
ciiiii, yr. c/.v>t»u,-. — ('iii/rt»rfani ] cotl. 1, 75. garaihletn ). St. li. IU.
\ paMJeNJm, -,'
; —
589 LUCAS I,
'<-,— II, 1-15. 39f)
76 in aiidvairlja i? all.ins tlagans unsarait?. jali [m barnilo praufelus liauhisiiiis luitaza fauragaggis
77 ank faura andvairj ja frau,ins iuauvj n vigans tinuia du gilian kunpi uaseinais mauagein is in
78 adcia fravaurhle ize bairh iufeinandein armabairlein g;i[>s unsaris. iu batnmei gaveisof) unsaia
79 ununs us li.iuliibai gabairhtjan fjaim in riqiza jah skadau daufms siiandam du garaihljan (oiuns
SO unsarans iu vig gavairpjis. if> fjata barn vohs j ih svinbnoda aliiuin jah vas ana au[>idom uml dag
|i, 1 uslaikiiein::is seinaizos du israela. varp f>au iti dagans jainans. tirrann gagrefls (r.tr.i
2 kaisara agustau gameljan allana mkljnngard. soli fian gilstrameleitis fruniisla vaij> ai visandin
3 kindina syriais r."ginondin saurim kyreinaiau. jali iddjVdun allai ei melidai veseina warjizuli in
4 seinai batirg. uriann han jali msef us galeilaia us baurg nazaraif) in iudaian iu battrg daveidis. sei
5 liaiiada beplabaim. du[ie ei vas us garda fadreinais daveidis. anameljati inip mariin. sei in fragiltiiu
6 vas imma qeins. visandein inb 'Ipon. varp ftan mippanei [io vcsun jainar. nsfullnodedun dagos du
7 bairan izai. jali gabar sumi seiiuna pana Truniabaur jali bivand ina jab galagiila ina in uzetin. unte
8 ni vas uii rumis iu slada [xmuia. jali hairtljos vesun iu [>amma samin landa bairbvakandans jali
9 viland.tns vabtvoin nahis ufarn hairdai seinai. i[> aggilus fraujins anaqam ins jali vulfms rraujins
10 biskaiu ius. jab nliieduo agisa mikilamroa, j.ili qri[> dti im sa aggilus. ni ogeib. unte sai. spillo izvis
ii fabetd mikila. sei vairpip allai manag in. balei gabaurans isl i/.vis himma daga nasjands. saei ist
12 xristus fiauja in baurg daveidis. jalt [i.ita lzvis laikns. bigitid barn bivttndan jah galagid in uzetin.
13 jab anaks var|i mi|i fiamina aggilau managei harjis hiniinakundis hazjandane guji j.ili qibandane.
14, 15 vul|)us iu haulisijam gubajah ana airbai gavairfji in manuaui godis viljins. ]ah varfi bij.e galibun
lairra im iii hin.in |-ai agîljus. jab ]iai mans j
ai hairdjos qe|itin du sis missn. fi.iirhgaggainia ju nml
INTERPRETAHO.
n facie cjus omnes
dies noslrns. 7G. Eltu. puerulc, profela al.issimi vocaris; praiis enim pr.t; facie domin!
panre 77. ad danduiii scientiam salutis poptilo ijus iu remissione |iccraioruui corum
vias ei 78. per
commiserau.eni misericordi m
Oei nosiri, in quu visiiai nns nriens ex altitudine 79. lucere his in teuebris
et umlira inorti- scdeniib.s ad dirigeudum pede- nostros in v.ar.i pacis. 8il. Vertim lnc puer crevit et cur-
robjraliis-est sp ritu ct fuii iu deseitis asqne diem t.siensionis sux ad Israelem. n. I. Facttim-est autent in
dics illos, eiiil edirtuin a CaâreAiigusio.desctibtTe omnein orbcm; t. ha;c»uiem deseriptio prima facla-
esl in exsislciitr pr.esulc Syria: rcgente Syris Cyrenaeo. 3. Ei iverunl omncs, ut scripli essent quisque in
sua nrbe. 4. Kxnt auieiu cliain losef e Galilva, cx urbc Nazareih, in luda>ain in tirbem Davidis, qua: voca-
lur Betlilahcni, ideo qm>d (uit e donio lamilia Davidis, 5. inscribi cuut Maria, quae in sponsionihuS Ititt ei
1
mulicr. exsisieme gravnla. 6. ciuiii-esi auiem, duni hi fuerunt illic, impleti-sunt dics ad parienduin ei.
!
7. Et peper I flliuiu sutnu hunc priinogenilum el obvolvii euni el po-uil eum in pra-sepio, quia non fuit iis
spatium ln loco hoc. Etpasiures fuertinl in hac ipsa legtone pervigilantes et rusiod enls vigilias noctis
8.
supcr gregcm suuni. YerUin aog. Iu> doiiiun superveinl e -sel splendor doinini circtimfulsil eos et litnue-
9.
rtuii tunoie inagiKi. Ki dixit ad eos bic ang.ltis ne titiicte, nain eccc, narro vohis Ixlitiam magnani,
10. :
qux lii oiuiit populo, 1 quod uaius esl vobis hodierno die salvator, qui cstClirisius.dominus in urbe Davidis.
1 .
12. Et lioc vobis slgiium invt iuiis inf.niiem involiiluRi et posituin iu pmsepio.
: 13. Etsubito facla-est
cuin boc angelo lurb.i agininis ccelcslis laudaiiiitim Deum ei dicemium 14. gloria iti altissiiuis Deo ct in ;
lerra pax iu hoiinnibus bon.e wolunutlis. 15. Ei factum-est, cum ireni procul lis in cceluin lii angcli, et hi
homines ht pasiores dixcrunt ad sc iuviccm pcrgamus jam usquc Betblabcm et videatnus verbuui hoc :
A^NOTATIONES.
i, 7f>. faurflguggii ] Sl. > j

Hraiionifii. rf.ua syriais csl glossa ad raginondin saurim prius in
i, pammei in quo, gr. nmu. ev :i,- ( intell.
78. iii \ margine scnpla, deiude ab itnperilo Iibrano iu icx-
Biciayx*<"f)t omuino rectius esscl in pizaiei, nam liiin illata.
proprie ad urmahairiei referenduin esi. n, 3. setnail sua, gr. eStav, qund cuni Gotho sies
i, 7'J. danpus \ vid. a.l vs. 54. reddi solcat, IJIf. h. I. c. codd. cauroii legisê suspi-
t, 80. duij nstaikneinais \ J. St. >, daijtis laik- cari aliquis potest, sed J. vn, 18; vin, 44; Roui. xiv,
Mtnaif. 4 ; Cor. I, II, i\ eliam seins = "Sicc
ii, 1. aijusiaii |
'L. « avijnslau. Krrant atitein, ut ll, 4. pan\ B. pimei. X — galei!aiu\ J. St. X
id b. I. moneaiur, Griin. I, 40 el Bopp Verqlei aaiilaia; B. '•!( u us ijutcilaia et i. (( " us baurg
cliende Grontmnlik I, p. (>8 di>tentes Dllil..ni gracain nazaraif). — baurg\ ser. J. -s( buurh. — beplu-
diphtliongiiiii noininibus propriis per au ex-
au in haim J. St. B. -;- beblaihaim, s cquidein vn, J.
15. — garda
]
primere solere, quod euiin ad prohandain doclr;- 4i, sed apud Luc. beplaliaim, vid. vs.
naiii prodncuiil uuguslus, uti vidimus, falsuni esl fadreinais ] donio laimli.e ,
gr. omn. oixou xai
deiude UauXo,- non esl golbice paulus, sed varlus irazpiu;.
Cur. II, l, 1; Tit. i, I: Philein. 1!>. utt uo-au = n, 5. inkitbon\ vid. ad i, 2i.
cs.iu Itoro. ix, 13 el laiinuin caulio kaitsjo = n, K. po vesun 1 gr. omn.
in Munuiiieiit. Neapolil. Sic grxcam diplithonguni «u n, 7. seinana —
\
frumabaur ] J. St. ;,-" scimhihu —

Goihi non per aiu, scd per ai» rcddunt, cf. akaq- (rumabauri. — intj St. *' in. pammu | boc, • gr.
qetjo, aivxaristia, ahlaiujia ( euayyiiiov, cuâpwcta, omn.
<tv>oyta }. n, 8. pamma samin ] gr. omn. prst tanda.
ii, 1. jran\ autem, " gr. omn. — al visandin \ i. II, 9. ip Ulf. c. codd. el verss. ° luou.
|
St. L. XJ C I- — suriais
Arg. cl Z. J. Sl. ) sic cod. ; II, 11. gabaurans\ Z. gabaurmt. X
B. -f stjrias; cf. Cor. I, xm, 1 (cod. B) galatiais. II, 12. jah] sec. et, ° pr.
xvi, 19 asttiis. II, viij, I makidonais. L. iv, i6 scidu- n, 13. aggtlau] ). V
,i/u, sie etiani vs. 21.
nuis, cl. viu, -41 sijnnuoguis. CxteruH) visaitditi kin- tl, H. godisvitjins] bon:c voluntatis, gr. suooxia.
531 niBLIORUM DLFIL4NA VEftSlO 1.92
li; Lcbialiaim j.th sa waima vatirtl |>ata vaiir[uno. baiei frauja gakannida unsis. jah qemun aniumjan-
17 daus jah bigelun manan jah insef jah bala harn li^:uido ln nielin. gasaiwandans ban gakannidedun
18 bi bala vaunl. paiei rndib vas du im bi Jiata harn. j;ili allai ]m gahausjandans sildalcikidedun bi l>o
19 rodidona frain baim liairdjam du im. ib maria alla gafaslaida l«o vaurda ha-kjandci in liairiin sei-
20 iianiiiia. jali gavandideduii sis |iai liairdjos niikiljaiidans jah ha/.jandans gu|) in allaisc. biieci gahau-
21 sidcdun jah gasewun. svasve rodih vas du im. jah bijje iisfulnodeduii dagos ahlan du liiniaitan ina.
22 jah haitan vas namo is icsus. |iala qihano fram aggilau faurbizci ganumans vesi in vamha. jah bibe
usfulnodedun dagos hraineinais hw bi vitoda inosezis. brahtedun ina in itirusalem atsatjan faura
23 fraujin. svasvc gamclid ist iu vitoda liatijins. [talei wazuh guiiiakundaize uslukauds qibu veihs
M fraujins haiinda. jili ci gelicina frani iinma liunsl. svasve qi|)an ist in vitoda fraujins. gajuk braiva-
18 dtiVono ai{)biU tvos juggons aliake. (laruh vas manna in iairusalem. bizei iiamo symaion. jah si
-ii mann.i vas gar.iths jah gudafaurhis beidands labonais israelis. jah alinia veihs vas ana imma. jah
27 visTmmi gaiaihsn fram ahinln hamma vcihiu ni saiwan daubu. faufbize sewi xristu fraujins. jah
iiani in ahniin In Jiizai alli. jah mihbatiei innaitaiiliun berusjos [>ata barn iesu. ei lavidedeina bi
28,29 hiuhtji vitodis bi ina. jali is andnun ina ana arniins seinans jah hiubida guba jah (jah. nu fralcitais
30 skalk beinana. fraujinond fi.mja. bi vaurda bcinamma in gavairbja. bande sewun augona meina
£l 53 nasein beina. boei manvides in amlvairbja allaizo manageioo. liuhab du amlhuleiiiai biudoro jah
33 tulbu managein be'<nai israela. jah vas iosef jah :u(>ci is sildaleikjandona ana baim. boei rodida
54 vesun bi ina. jah bittbida ina symaion jah qsb du iiuiiin aibein is. Bai. sa lig b du drusa jah usstas-
INTEKPltETATlO.
f.Kiniii. nuod dominus oslendit nobis. 16. Et veneront properames el invenerunt Mariam ct losef ethune
iiilaiiieiii iacentem in praoepio. 17. Videnies autem oslend.mni de hoc verho, quod dictum fuit ad eos da
18. Et omncs hi aud euies mira i-stint de his dictis ab lns pistoribus ad cos ; 19. Verum
hoc infanie.
corde suo. 20. Et cnnverteruni se lii pastores olorilicanles
Haria ('mnia conscrvavit h;vc vcrba cogiians in
qna; audiverunt et viderunl, fieut dictum fuit ad eo«. 21. Et cum implerentur
ei laudantes Deum oh oninia,
voc.tluni fuit nninen ejus lesus, lioe dictuin ab angelo, anlcquam con-
dies oclo :>d circumcidendum eum, cl
cenlOS esscl ii< tiierum. 22. Et citm
impiereninr dies purilicaiionis eorum seciindniii bgem Mosis, tulerunl
eiini in lerusalem, app»ncre coratn
doniino, 23. sieul scripium est in lcge d >mini, qtto.l quisque masculo-
rum apcticns iiternin sacer domini vocaiur, 21 ct ut darent de eo sacriticium, sicnt .lictum est in lege
fuit homo in lerusaêm, cujus nomen Symeon,
domiui nar lurtnrum aat duos pullos colnnibaruii). 25. Tunc
ct bic iiouio fnii instus cl pins, exspectans
consolatonem lsraelis, et spiritus sanctus fuit super eo. 26. El
fuit ci nuntiatum a spiritu boc
sancto, non videro mortein, priusquam videret Christum domini. 27. Et
vi itit tii spiritu in lioc tcnipluin, ct duni
iuiluxeiunt parenies hunc iufanteni lcsum, ut facereni secundum
consuetudinem legis de eo, 28. elis suscepii cum
super brachia sua ei benedixil Deo et dixil : 29. j.»m
dimitlas servura tuura, doiui >ans domir.r, seeandim
verbum tnuni in pacc, 3il. quia vi.iemnt «>coli mei salu-
populurum, 52. luceoi ad revelaiionem gentibus ei gloiiara
tem litani, 31. quam parasti in facie oranium
pon >lo tno Israeli. 33 El luit losef ci maier ejus mirantes de his, qu;v dicta fuerunt de eo 3». et b>ne-
diui ei Symeon et dixit ad Mariain, inatreni ejus ccce, bic jacct ad
casum el resurreclionem multorum iu :
ANNOTATIONES.
ii i.1iw/wio Sl. A vaurpaHd. — ju] jam, gr.

. 1
Epli. m, 19 cod. A. - aggiiau ] }. St. acigitu. X
»n legisse vidctur, vid. Frolegg. p. ".22. uifulnodfdun] vid. ad vs. 21.— Iiraine,-
onin. M, Lllf-
10 jHiunijandm-jJ Sl. y imnnjandam. — bige- X

nait } J. St. lirainennais.
n
ca vooola, J. vi, 18 per i^ rcd-
Llf ° - n, 24. fram imraa] de (pro) eo, " gr. omn.;
'iii 1 t;
pra>posilioni!i/rara hoc scnsu (pro. de)posit.t usus
diti s;ii>iu- eiiam in episiolis omiltitur, vi.l. Rom.
'"
x, 12 Cor. I, i, 2I; Epb. Ul, 19.
quciu lunius Closiar. p. 53 omiiino ignoravis»e vide-
vn •
';../,,,, non ila frequens est, vix invener s prauer locos

^
'
llir
lm' l j 4 i i 'ci •'
„,47. gokanmdtdun St. gub.nnadedun. ] J. ,<,
.
^ .
L J „ „ .
i% y ^ ^,,,, v>
_
,
ii, 18. fcairtJ>«M 1 i. bt. 15. A natrdjan. jq. cf _ , U)m ,_, i lraiva j uoon o ] St. X •**
ii. 20. sis Gr. iv. 30 in uk ntu-
|
Grimm postquam vad u bona.
landum deinde p. 943 dcfendi dativmn posse
suasit, „_ 25 p ar „ n ] a „ mf. fi „ omiseril, dubitari po-
eiislimat; id recte quidem, sed Tit. 1, 11 c.ompa- lcsl p 1)m u lr ea.lem panicula pro gvseco xai i8o»
.
rare non deuebat; ilbi enlm loco afvatuijandana fs ci 3m m, ]x> 5

\ )ra lere a eliam pro iiovi M. ix. 18,
,
.
suninesl averlentium sibi veritaleni, pro a se ven-

: el prox«i pernu!t:s locis.— cajj sec. fuit, »gr. onm.
t.ttem; hoc autem loco Coilius e. codd. longe pleiis- _ vf j hs vas «
gr |
q>ie £î<TTf,^«» legisse vidclur, ut sij sit ad se, ad grc- u, 28. iwi ]' eum, intellige lesum gr. «vto, ad ;
- stios cf. Luc. XVIII, 1 1 ttandunds sis ara.9tit itpit „ a ,3, ov rcfereiuluni sic 1, 50 cf. ad Me. xiv, 4ti.
—
•
—
;
imTiiv hairdjos i. St. 8. ^liairdjonds. pneei]

] u< j9 t ) v,,> n (,„ 5 | || z . ^ (raletait, vid. ad M. IX,
J. St. B. ,.Kpucd ; ::d probandain cod.Arg.lccl 0,1.111 G _ fra ujmond frauja] B.
frauja pro glossa iu lex-
lli. non it.i recle eos es loan. cita! locos, in qmbus
nostriim aiiioren oi-.ilioiicm
lllln i| llia __
q Ul i|,. e i Z. a>seutiuni; sed _ ,
l,at>*jnn signilicat ( ,
Maresh. p. 117 lc> tionein ninlto reeiius dtfeudil ;
verba, doetrinam), nam h. I. genltivus /)it«w non ab Q 0tn< en m
nac UUt. ri ate dieendi utiiur uut ad rtsl-
j
hautjw: pcndet, sed e?sa ex usti attracttonis ligur e dendum gravera ensuro vocls Siottjt.i», aut cum am-
positum, doccbil comparatlo gr, plincatioue rei, uti M. «, i) kawtnjmH AwrsrjM
21. uifttlnodedun} Ih. 1. utfultnoJ^lim, reciius
II, dam, ad M.
>f. tx, 8.
qni.lcni, ied onii^s.i nllera lipiida illn>l verbum s;e- 11, 33. Iau| — b 1
losefet mttW ejn». gr. 6 xmiip
niuS non Soluni COd. krg - riptUm invemes, vid.ill «C:o0 xat >i a/ir,
vs.ii; ix, 51; xiv, ^5 ( quo ultimo loeo Z. param 11, 54. i*a| eum, gc omu rert «0t«»r> —• •«•
sibi conitan» u>(u!nai ni lextum rccepit), êd etiam jait Hj).'u<st!i I J.Si m, druutijmk mthiiin
593 LUCAS H, 55— III, I. 591
55 sai managaize iu israela jali du laiknai andsakanai. jab pan [>eina si.bnns saivala bairlignggi[i hairus.
36 ei aiiclliuljaindau us managaim l.airtam miioneis. jali vas anna praufeteis daubtar fanuelis us kunja
37 aseris. soli framaldra dage managaize- libandei mib abin jera sibun ftam magabein seinai. sob [>an
viduvo jere ahtaulehund jali lidvor. sob ni afiddja fairra alb faslubnjam jah bidom blolande fraujaii
38 nahtam jah dagam. sob bizai weilai atslandandei andbnili3it fraujin jab rodida bi ina in allaim paim
39 usbeidandani labon iairusaulymos. jah bif>e ustauhun allata bi vitoda fraujins gavandiiledun s k iu
40 galeilaian in baurgseinanazaraib. ib baia barn vohs jah svinbnoda ahmins fullnands jah handugeins.
41 jab ansis gu|)s vas ana imma. jah vraiodedun bai birusjos is jera wammeh in iairusalem at dulji
42,43 paska. jah b:be var[) tvalib vinlruns. usgaggandam ban im in iairusaulyma bi biuhtja dulpatsjah
ustiuhandam hansdagans.mibhane gavandidedun -.ikaftra. ga>lobiesns sa magusin iairusaleni. jah ui
44 visscdun iosef jah ai[>ci is. hugjandona iu gasiiibjam ina visan qemun dagis vigjah Snkidedun inain
45, 46 gatiipjam jaliiu kunhamjafi ni bigiiandona ina gavandidedun sik in iairusalemsokjandona ina.jahvarb
afar dagans brins.bigeiun ina in alli sitandan in midjaim laisarjam jah hausjandan iin jah fraihnandan
47,48 ins. usgeinodedun ban allai bai hausjandans isana frodein jah andavanrdjam is. jah gasaiwaudans
ina s Idalcikidedun. jah qab du iinnia so aibei is. magau \va gaiavides nns sva. sai. sa atta beins jah ik
49 vinnandona sokidedum buk. jah qab du ini. wa balei sokideduj) mik. niu vissedub halei in baim aiiins
50, 51 ineiuis skulda visan. jah ija ni frobun bamma vaurda. batei rodida du im. jah iJdja mib im jah qaui
52 in nazaraip jah vas ufhausjands im jah aibei is gafasiaida bo vaurda alla in hairiin seinamma. jah
iii , 1 iesus baili frodein jali vahstau jah anstai al gnpa jali mannam. in jera hnn fimfiaiailiundin biudinas-
saus teibairiaus kaisaris. raginondin puniiau peilatau iudaia jah fidiirraginja bis galeilaias herodcs.
1NTERPRETATIO.
Isracle ct ad signotn contradiclum. 55. Et airem iuam ipsius animam iransit gladius, ut revelenlur ex mn!t:s
cordibus eogilationes. 30. Et fuit Anna profelissa, filia Panuelis, ex ge iere Aseris, haec pervelusta dicrnni
multornm vivens cum mariio annos septein a virgiuiiate sua; 37. ha?c aulem vidua annorum nctoginta*
ei quatuor, haec non ahiit procul leuipo, jpjuniis et precihus cnlcns dominum noctihns etd iebns. 38. Hatc
bac hora adstans invocavit dominum ct loeuta esl de eo in omnibus liis exspeciantibus cnnsolaiinnem leru-
solym.np. 59. Et cum cnustiiiimarent omne secundum legem dnniini, converterunt se in Cahkeam, in tirheiu
suam Nazareth. 40. Verum hic inlans crevit el c<»rroboralus-est spiritu impleius ei sapicniia, et praiia Dei
fnii super eo. 41. Et iverunl hi parentes ejus anno quvque in lerusalem ad fcsium Fasca. 42. El cum
factns-est duodecim hieines, excunlibus autein iis in lerusolymam secundum cousnetudinem fcsii, 43. et
consunimantibtis hos d es, duin converterunt se iierum, mansit L sus hie puer in lerusalem ei non sciverunt
:
Insef ei niaier pjus, 41. putautes in comitihus cum esse vcnetunt diei viam et qu;esiveriini cutn in cognaiis
ct in notis. 4n. Et non invenienies eiiin convertorunl se in lerusalem qttrererilcs etim. 40*. Ei factum-est
post dies tres, invenerunt eum in templo sedeneni in mediis docioribus ei au.iientem eos ct inierroganieiii
eos. 47. Siupiierunt au em omnes hi audienies eum de sapientia et responsis ejus. 48. Et videntes eiiin
miraii-sunt, et dixit ad enm liaec m-iler ejnu : puer, quid fecisii nobis sic? ecce, hic pater tuus ei eô
dolentes quaesivimus te. 49. Ei dixit ad eos quid, qnod quareivislis mc? nnnne scivisiis, quod in his patrls
:
mei debui esse? 50. Ei ii imn iniellexeruni hoc verbum, quod loculus-est ad eos. 51. Et ivii cnm iis et
venit in Nazareth et fnit obediens iis et maier ejus rotiservavii lia-c vcrha omnia in corde suo. 52. Et lesus
crevit sapieuiia et siatura et graiia apud Deiim ei homines. iii, 1. In anuoautem quimo-decimo iniperii Ti-
ANNOTATIONES.
36. (ramaldru] J. St. >:( div.
II, soh] Ulf. c. — ea synecdochcs figura, qua usi in xstimanda anaie
coild. xui ajT» legisse videlur, vid. ad vs.57. jera] — hiemes pro annis (paricni pro loio) pvinunt, Islandis
gr. aute mi[>. cum Coihiscommunis esl.— pan] verum, ° gr.nmn.,
ii, 57. fiduDo] Ulf. c. codd c
^? {lu$). soh] — vid. ad xvi, 25.
sec. h:rc, gr. onin. «, sic vs. 38 solt pro icxi «Cr», 11, 45. mippane] Arg. ct cdili. pro mippa-
sic cod.
vid. ad J. iviii, 26; c^leruni /. Sl. -f- so. — bto- nei, vid. ad x, 5. — aflra)
iterum, ° gr. omn. —
lande ] sic cod. Arg. ediit. blutaiutei,
; foruia fre- r'*s£i'ii>i] sciverunt, gr. iyvu; cod. Arg. )a(visedun
quentioie, sed vid. ad x, 5. (rai;j;,n — ] domiuum, quod quia hoc uno loco ila scribilur, formam rectaui
" gr. omn. in texiu ponere tntius nohis visum est.
ii, 58. soh\ vid. ad vs. 57. —
in o//oim] iuler n, 44. hvgjandona] Ulf. ° Si. —
ina] pr., gr. oniii.
ouines, gr. omn. ttkcti (ad uinnes); i. -i ° m. anie i'i. —
in] tert. in, ° gr.
II, 39. allata] Ulf. c. codd. ° t«, bi vitoda igitur ll, 45. iiia] pr. eum, ° gr.
peniuet ad uttauhun.
—
u, 46. a//ij cod. Arg. X "/"'. vid. ad Gal. v, 15.
II, 40. ahmins /landugeinsj spiritu implelus et
tapieniia, gr. TmufMtTi 7rXnpoufimov croyia;. [ull- —
n, 47. ts.l pr., J. St.
II, 48. qnp\ gr. post is.
X ina.
«flnrf»] Si. -}- (ulnattds. ii, 49. skuldu] dehui, gr. omn. Sti prqesenti lem-
ii, 42. Ivalib vinlruns.] duodecim hiemes, gr. iruv nore.
JwSexr; uii dedimus lcgeiidutn esse, jam Lye p. lxv ii, 51. po vr.urda] gr. post atla.
indicavit, vid. M. ix, 20; cod. Arg. et edi:t. >;( tvalib m, limfmtaihnndiii] 5. St. II. >; fimftaihundin
I.
,
vintrus, lli. Hz.
X
ivalibvintTu* et videtur III. pro
adjeclivo hahnisse, sed vid. L. vni,42. Grimin Gr. II,
scilicet in cod. Arg. oinissa svllaha ia supra lineani
— —
scripta est. fiduringinja h'crodeis\ J. Sl. B. -f- he-
950 legit jct., ivalibvinlruns, idque repelit, IV, 652, rodia, Z. >< herodei (.lativo) ; fiilurraginja a nomina-
quia si noslra verhorum illorum diremptio recia livo sive fidurragineis sive jidurraaini deducas, teirar-
esset, tvalibms vimruiis dicendum ftiisset; sed ejus- chiaut, nuu telrarcham signilicat, cui rei est argumen-
niodi accusaiivus, quem jam Zahn ad loan. vi, 70 to qnod in sequenlihus genitivi fUippaus ei lysaniaus
optabai, uusquain reperintr, ncc reperieiur. Cajterum pouuuiur, eaque estcausa, cur pro herodei, cui similis
191 DIBLIOflLM OLFtURA VERSIO. W>
filippautuh |>.in brojirs is fidurragiiij a | is iturai.is j.ih irakauneiiidans landis j >li lysaniaus abcileni li
t .hin.i/ii.ji ji autimiM nn gudjam annin j ih kajaim var]i vaurd îi|is al iiihannen zaxaiiin* sunin iu
5 , 4 aupiilai. jah qani auil allans gauj im i uird ;inaus nu rjmids danpcin idrrigusdu fraleta fravaiirhlc. >va
sve ,
.11». Iid ist in bukoin vaurde esaeiins praufetaus qi|iandins siibna VOpjlntliui in au[>idai. iiian»
5 veid vi- franjiu». raihtns vaurk. i[> slaigosis. all dalei usfullj ula jah all fairgunjc jah blainc gaiiDllv»
6 jada jib vair|ii|i |uta vr.iiqo du railitainma j.ili usdrusleis du vigani slailnaini. jali gasaiwip all le.ke
7 uasrin gujis. q.-vji [ian du [>aim aigiggandi irn manageim daiipjan liaro sis. luutj nadrc. was gaiaiknida
X bvHJ |>linhan faura puunna iniviiibin haiua. vaiirkjii[> nu akran vairjiaia idrcigos j.ili ni duginnai[j
|i|iui iii izvis. jii.ni liguni abraham. qi|ia auk (ivii. [>atei mag gub us ruinam I>airo urraisjan barna
9 .iiir.iii.ini.i a|ifian ju loiqiil ai viunlui bagma ligib. ail uu hagmu unbairaiidane akrangid usmai-
10. ii ladl jali iii fon galagjada. jali fielnni ina minageim qip.indaits. an wa laujalmi. m dliaf,ands [>an
12 qab, sa babands tvos paidos. gibii bammi unhibandin. jab sa i babai malini. tamal. iko laujai. »»-
15 miiu pan inniaijo-- daupjan jah qcfiiin du imnia. laisari \va taujainia. [lariih qup di lui. ni vailn ufar
14 [riu-i garaid tijii itvis laasjaib. frchun [inn Ina ]ali bai militnndini qlhandani, jab veii wa laujaima.
t5 jah i) '[• du im. ni mannanhim lioln[>. ni m.innanhun anauialiijaiil jab valdai|i annom izvaraim. ai ven-
jantUin ban allai manageinsjali [tagkjamlam allaiui iu haitam seinaiin bi ioliinniin. niu aufiosa vesi
1i :
xristoi. andhof |>an iohanncs .n l flm qibands. ik allis isvia valin daupja. ij> gaggib svin[» ra mis. [lizei
INTERPRETATIO.
betii Cxsaris. procorante Poniio Pilaio lud:ram ei lelrarchia Iiiijus GaliLea; llerodis. Filinpi auicm, frairis
cjus, icirarc liia hiijn llnraa ei Traconilidil lerra et Lysanire Ahilen.T. leirarcliia ; 2. snh si.minis sarerdn.
lihns Anna ei Cajafa f.irium esi verliuiu Dei ad lobanncui, /-.icharia? liliiim, in dcserlo. 5. Et vcnit rcr om-
nrsaccoias Inrdmis, nuntians bapiisminn pceuiteniix ad remissionem peccatnrum. 4. Hcul snipium est
in lilnis verborum Esai.T pro rct.T dicentis: vnx clamaniis in deserlo, paraie viam doinini, rectas faciU semi-
las cjus. 5. Omnc vallittm expletur et omne moniium el collium humilialur cl fil hoc pravum ad rccium et
aspredines ad vias planas. 6. Ei videt nmne corporum salutem Uci. 7. Diiit autcni arf I»»» acccdentes
Inrbas bapiiiari a fo: Rentts viperarum, quis osteudil vobil fugere ab bac futnra ira. 8. Faria'i< igiiur Iru-
rtum digniim peenitrniije et ne eceperitis dicere in vobis palrein habemus Abraham; dico etiiui vobil, quod :
P'<test lieus e lapidihus his sttsritare iiberos Abraliamn. 9. Verum jam baec securis ad intlioos arlHirnm ja-
rct ,nninc igitur arhorum nnu-fereutium fi urtumlionum eiscinuitur el in igne pmiitar. 10. Et interroga-
runt euni turhx dicentes jam qmd faciamust 11. Kespondens autem dixit: liic haliens tluas tunicas, det :
Im c non-habenii, et qui luhvai cilms, siniile faci ->t. 12. Venerunt aulcm portimres liaptiuri et dixeruui ad
euui magister, quid fariamus?
. 15. Tuuc dixil ad eos ne quidquam super quoti constituluin sit vobi> exi- :
isaiis. 14. Interrngaruni auiem eum etiam lii miliunuBS dicentes: ct no- quid faciamus ? et ilixil ad eos, ne
«iuemquam Iraudens, ne quemquam cnncuiiaiis et nnperetis siipendiis vestris. it>. In *-peranle autem nmni
turha et cogitamihus omnibus io cordibus suis ite ioUaune, ne forte bicesset Christug. 16. Kcspundii ai>
ANNOTAT10NES.
I .tiiiforma non amplins invenitur, herodtit scripsi- m,
13, pan] Ulf. * mi, sic Mc. xv, 40.
mns, sic Ksd. ii, 55 lyddomaeis. In rod. Arg. quid 14. pa] bi, Ulf. cnm codd. legit «'.
m, ni mon- —
|i»si herodti scripium ftierit, deprehendere n»n po- nanhun anamuhtjaid]ne quemnnsm concutiatis ; cum
iinmus, qttanqnam vestigium alicujus scriplura; reli- ea cum gr., qui hnc loco un$i c-uxoTavniaim hahcnt,
i-tiiin est. Deniquc /trfinrui/injadaiivum ad nominaii- tion conveniant, Lilf. cum codd. unSivc aSuracTTi le-
vum fidxrrogineis (ragineit Mc. xv, 45; Itom. xi, 34; gisse, sed alio locn posmssc. ileinde a:.lcm uno! c-jxv
Skc r. 52, II), i|iiam /i htrragiui rcvo< are maluimiis, yevniovcv «inuino«misisse (cf. ad M. v, 44), veri cst
rpiia omina appellaiiva sxpius cl p t -ihi am et cjus
r persimile ; aut cum afholon L. xix , 8 rruxovsvretv si-
iiiiinus, ofliriinii artem, rtc. significant ; inter alia
, enilicel , fortasse pro Stcto-risirrc legit tromvavnjiTWTC
CSt [aurtinw pleit M. IX, 34 Sajc*», Neh. V, 11 mSftMM (xa: Itftl trpof aurovc fi»Se»a uoinxrtnt , t»»Sev«t ovxo-
(nisi fnrle ad siinililudincin fauratiaggi oucoytutta L. pnmrai; iltud vero prohabilius esse ridetnr. Cx-
xvi, 2 nnminaiivum (auramapii siatuis) ; nirM L. vn, teruni pro anamahijaid i. St. ennlra codicis Arg. an-
51 legaius, xiv, 32 leg.ilio ; sic Mjmc.l L. v, 7 «oeius, ctnrilatem onatiialiijaip. cf. Maresh. h. I. pa/rlrri^] —
Cor. II, xiii, 15 s»cie'as; cf. ad L. xi«, 25. Ycrbi iiiiperetis.gr.omn.ci/JxiforOt.cujnsvcrbiênsnmgloss»
slnrrn est alia ratin. cod. Arg. ganohidai tijaip(sK % nan uti lh.7.. >', tijup
tii, 2. nii/rnii»Mm <£ufjrai] suinmiss.irrrdi lihu«, gr. eiliderunt, in cod. Arg. aperle legitur) Iwne rcddil,
apyiuiiut H. -f tiiil.iinnsitim pro auhmi lam.
; J. Si. vid. Skeir. 4i),20 mrinar/ui ganohjands int t-ailuvnnni
— io/ifliiH«i! St..inhannem. ':• (mulio satisfacif ns eis victu), cf. Joan. xlv. 8;C»r. II,
ni, 5. tlt U-\ plmalis genilivus ro usllalo dalc, rf. i Xli, !>. Serimdiim Mareshalli iiigcnio.âni conjerluram
», 52 farritaiei (ulipie ifponcndiini est Skcir. 52, 51; Llf. prn KAxiCirCc, male fortassc scriplo, legil ioytrt.
vid. 3r, 4),J. ki, 45; XII, II iwdniei, L. x, \> gardei Vid. Trole^g. col. 4S5 rinn(>mj id veihuin xins —
(vid. h. I.), /'i:>'i Mc. xiv, 0!) sq. izri J. vii, 50; vid. dens mnllai eteavii nani Ihrin l'l(H.
dilficiiliaics;
C.rim. I. 36. — pnta\ J. Sl. >C pana. — BHfrMMll |
itlusir. pag. Sr9S aq. prn' atnm, /.. (male) in latmeui,
J. St. I). iK tispriiilcis. Scliiinil Sthunkisrli. Wurlerh. p. (Kl (timninn Bielilts)
|ll, S. nkrtin I fructnm, gr. xaoiroOc in arniiiT! (cf. «sriris uurlu-ii, ftiomc) mtiiare volc-
lii, 9;'u) Clr. c. cod. I). ei vitss. ° *M. bant srd (ior. I, ix, 7 idem verbom cadcm sigmfi-
;
lii, pan; an in senlenliis

10. fln| J. St. X intcr- CaliOtiG iUntBI legilor.
o//in) omni, —
rngaiivi9 resnondel gra-co rat n,29; xviu, 26; J. ix, ni, 15 at renjnndein} ]. Sl 7. •> jrt. ,
30 (J. xviu, 57 mi im/i - oumuv). * gr. nnin.— io/runneiit)sic pro i i/iunnfii hoc uno loro,
lll, II. iiu/>) dixif, li-mere laiiunt, qui U.f. i7«7£ .f ad III, 5.
. niu| J. anr. — >
nrnXiyti in cod su» legisse dic.unt, nam mnarratione 1 1, 1*8. />«") auiem, ' pr. omn. — i;w| pr., fr.
Cniliiim pr.vleriio lemporr llti so'ere ad M. vili, -0 oiun. posl daufja. - i/ tee cg», " gr. omn.
iponuiniui ; Cartcrum Ull. " aurotf.
' ,
507 LUCAS III, 17 _ IV. I, 2. .«»8
17 ik ni im vairj>s andbindan skaudaraip skoliis is. sali i/.vis dauptiji in ahmiu veibamma j.<h funio lia-
liands viubiskauron in handau soinai jnli gahraincib ga]jrask soin jali Lsriggijj kauru in bansia sci-
18 naiiima. i( ahana inlandcijj funin unwapuandin. managub ]> m jali aobar jjrafsijands biubspillnda ma-
19 nagein. i|i lierodes sa lailrarkei g.isakans fram imina bi bcrodiadein >|en brojjrs is jali bi alla. buci
23, 21 gavaurhla ubila lierodes. anaaiauk jah bala ana alla jnli galauk toliannen in karkarai. varb ban bi|ie
tt daupida alla inanagein. j.ili al iesu ufJaupidamma jali bidjandin nslukooda himins. jab atiddja ahma
*a veiha leikis suinai sveabaks ana inajab siibna us bimiua var}> qibandci. bu is souus meins sa
25 liuba. in buzei vaila gal.ik.iida. jab siilia vas icsus sve jcre brijdigive uf g Kunbai. svaci siiniis
2i niunds vas ioselis. sunaus hcleis. sunaus maibaiis. suuaus laivveis. sunaus maiikeis. sunaus jannins
i'> sunaus insefis. sunaus mallabivis. sunaus anunons. sunans naumis. sunaus aizleimis. sunaus nag-
20 . i1 g is. simaiis inaliajiis. s maus m ill.:|uaus. sunaus sa mnicinis. sunaus iosefis. sunaus iudins. sunaus
48 iiihanuins. sunaus resins. sunaus zauraubabilis. sunaus salabielN. sunaus neriis. sun.ius mail-
19 keins. suuaus addeins. sunaus knsamis. siinaus airmodamis. sunaus beris. sunaus iisezis. siiuaus
50 aileiaiznris sunaus ioreimis. sunaus mailaj.anis. sunaus laivveis. sniiaiis syniaions. siinaus iudius.
51 sunaus loselis. sunaus iohanuins. sunaus aiieiakeimis. sunaus mailaianis. sunaus maeinanis. sim
52 naus inatlabanis. sunaus nabanis. sunaus daveidis. snnaus iaissahtis. snuaus obeidis. sunaits
55 bauauzis. sunaus salmons. suuaus nahasaonis. sunavs auieinadabis. sunaits aramis. siinaus
54 aiz ris. sunaus faraizis. sunaus iudins. sunaus i.ikobis. sunaus isakis. Snnaus abrabamis. sunaus
55 [jarins. sunaus nakoris. sunaus sairokis. sunaus ragavis. sunaus falaigis. siinnns aibairis. sunaus sa-
56, 57 larois. gunaus kaeinauis. sunaus arfaksadis. sunaus semis. sunaus naneiis. snnans lamaikis. sunaus
58 majiusal s. sunaus ainokis. sunaus iared s. sunaus maleilaiebs. sunaus kaeinanis. sunaus ainosis.
iv , 1 sunaus se.dis. snnaus adamis. sunaus gujjs. ib iesus ahmins veihis fulls gavandida sik fram iaurdan tu
2 jah laubans vasin alimin in a«{iidai dageGdvortiguns fraisans fram diabuiau. jali ni maiida vaihi ii
INTERPKETATIO.
tcm lohaiines omnibus diccna ego qui lem vos aqua haptiro verum vadil forii>>r mc rnjus ego non siwt
: , ,
dignus solvere corrigiam c.ilcei ejus; bic vos baplizat in Spiriln sanclo el igne. 17. Ilahens venlilabriiiu in
niauu sua el mundal areani suam et ferl triiieom iu horreum suum, verum naleas cnmburit igne inexsiinûi-
bili. 18. Multum aulem et aliud hovians Ixtom numiavit populo. 19. Veium Berodes luc lelrareha vilupe-
laius ab eo de llerodiade, uxore fratris ejus, ei de omnibus, qua? fecit m;.la Herodcs. 20. Adjeril eiiam-
boc ad o-niiia el inclusil lohannem in earcere. 21. F:;cium-csl aulem, cum haptizaiei omnem uirbam.et iu
lesu bapuzaio el orante apenum-esi cmlum, 22. et descendit spiriws hic sancius corporis speeie, uii co-
lumba super eum, et vos e coelo fai ta-est dicens lu es filius meus liic carus, in le-qoo bene placui. 25. El
:
ipse fuii lesus circiter annorum triginta sub manifesiaiione, sicui filius putattis fuit losefi. filii HeKs, 21. filii
Mattbalis, fllilLevvis, filii Melcis, tilii lannre, filii losefi*, 25. filii Mattalhii lilii Amiitonis. filii Nauniis ,
filii Cr.liniis.fili> Nangis, 26. filii Mabaihis, filii Mallbaiii, filii Semeinis, filii Insefis, filii lotue, 27. lilii I lian-
ii:p, ii Zorobabilis, filiiSalathielis, filiiNerx, 28. filii Mclcinis, filii Addiois, liliiCosamis.filiiEr-
Rcnre. fiiii
modamis, 29. fllii Iosczis, filiiEliezeris, fl iilotimis.filii Matiathanis, fiiii Lewis, 50. filiiSymeunis,
filiiHeris,
filiiludas.filii iostfis.Giii lohannse. fllii Eliai imi-, 51. filii Mcleanis, filii Mainanis, filii Mallaihanis. liliiNallia-
«is, filii Davidis, 52 filii lesseris, fiiiiObidis, filii Boc zis,fl!iiSalmoni-. filii Nalwsonis, 55. filli Aniiuadabis,
filii Aramis. fllii Ezoris, filii Fareiis, fiiii ludae, 5-t. filii laoobi, filii Isacis, liiii AbrnliDmis. filii Thara?, filii
Nacoris, 55. filiiSerocis, filii Hagavis, fiii Kalegis, filii Eberts. iilii Salamis, 5G. filii Cainanis, lilii Arfaesadis
tilii Semis, fibi Noelis, filii Lann-cis, 57. lilii Matlmsalis, hlu Knocis, G-ii laredis, lilii Malileclis, filii Cai-
nanis, 58. Glii Enosis, Glii Sedis, filii Ailamis, lilii Dei. iv. 1. Verum lesus spiriin sancto plenus, con
veriit se a lordane et dnclus fuit iu spiritu in deserium, 2. dics i|uadragin(a tcntatus a diabulo et non cdil ,
ANNOTAIIONES.
m, il.jah) fln.Sl. y^jak. — bnnsta]}. Sl. •[ ban- (T,v. —.uwifSt. ^fylei. — si/uu.ij gr. posl u.s.
»Ijh. — uniujpnandin] vid. ad Mc. iv, 7. «mniius] filii, toO; sic vss. sqq,
gr. ooin.
lli, 18. f>an] Ulf. utruin piv, an alv omiserii, cerlo in, 24. /aipitis] Si. )% laiveis; sic eliam vs. 29.
quidemjdici non polest, nain /tnn utriimque sign lical, ;«iinins] Sl. ):• iunnis, Z. iunnins. X
iosc/is] Si. — s»
scd —
ouv pra^serlim in evangelns; jih, cui oppouitur ioseplrit, sic vs. 26 el 50.
i/j (3i), lauiuinmodo C.or. I, 10.
iv, in, 25. aizleimis]gr. *Bo_
iii, 20. io/ia>iin».'i] B. X iottannen. ni, 27. io/iajuiius] Sl. >:• ioliannis, nam proficiscitur
ni, 21. daupiilu — managein] baplizarel — lurbam, noninalivo wli mna sic vs. 50.
lo/oiiiimis a ;
cvspeclaveris sccundum gr. omn. duupjada alia ma- m, 28. airinorfami.t] gr. 'EluuSau.
nunei, idque scnsni accommodalius esscl, quam quod
— —
m, 51. maila anis] Z. X
malamnis ; Ca-lemm gr.
—
Ulf. dedil. alla] i. St. allama.
—
iiianai/ciii] Sl. X omn. M=>=x. svnaus) lerl. , Sl. sunant t sic '-;• '
y-r. milopim. iesn] vid. ad. Mc. x, 50.— nfdaup - vs. 56.
ilamma Iah bid\and'm]i. Sl. X ufdauuidammai jah m, 55. aiioiis) gr. omn. 'Eo-ouvt.
tidjandein. m, 5i. iakobis] St. iaeobis.X —
I.yei
25. ufonfcmi/jai] J. St. B. lll.
iii, jrl. d. inde nec
conjectura us gabaurf>ai nec Maresballi uf ga- ,
> m,
takix..
55. iairokis) Sl. âikoris. X fr.laigis] gr.
ganjiai (quod lli. in u( ga.junuai mtilari voluil) opus iii, 57. iaredis) c-xspcclaveris iaraidis, quia golhi-
i'si ; B. codicis lertinncra rei tc in;erpre alur snb ma- cnn e gra>co n rosponderc so el , sc<l cf. lertiu* pro
lo/Vilufioitc , et Cir. i/5x r UEV > '''git, eojos patticipii
',
'
J /ain'iu« — i»a/, ilai L7i.sJ J. St. );' maleiaietis.
el'ipsin sua scnlcnlia cxplcvil. Cajterum Ulf. c. eoJd. tv, 1. i« flu(/iiu«i] in deserloj gr. u; rr,v tjs»u»n.
590 tllULIORUM ULFILANA VF.RS.O. f.00
3 .1 ig ni . jainaiiu j.ili ul uslaohajiuim |>aim dagam bi|>e gredags v:m |t. j.ili qab i!u iinnia diubuhi». jabai
4 suuaus sij jis g"|>*. ,|i[i (lainina llaiua ei vair|>ai hlaibs jah andliof iesus vihra ina i|i|iands. gamelid
5 ist |>atei ni bi hlaib ainaua libaiil iiianna ak bi »11 vatirde gubs. jah usliubands ina diabulaus ana
6 Tairguui hauhala naagida Imma allana biudiuauani [>is midjungardis in nika melis. jah qab du
imina aa ilialnilus. bus giba [i.ila valdulfni bize allata jah vulbu he. unte ntis aigiban ist jah bis-
7 wammeli |iei viljau giba [>ala. |ui nu jabai iuveilis imL in andvairbja meinamma. \au[u|i )>eiu all.
8 j.ili andlialjauds iiniiia iesus qa|i. gamelidist. fraujan guj) [>einaiia iuveitais jah iinina ainamina ful.
9 lafahjais. bibroh gaiaiih ina ut iairusaiem jah gasaiida ina ana giblin alhs jah q»|> du itnma. jabai
10 sitnus mju s gups. vairp buk baftTO dalab. gamelid tsl auk jialei aggilum seinaim anabiudib bi buk
11 du gafa-tati [>uk. jah batei ana ba ilum huk ulhaband. ei wan ui gastagqjais bi siaina futu peinana.
13, 15 j.ili an lliafjanils qa|i iinma leiUS. [>alci qiban isi. ni fraisaie fraujan gu|>bein.ina. jah ustiuhands all
1 1 iraistobiijn dialiulus afslub f.iirra iniina uud mel. jah gavandidu sik iei-us in inalliai ahmins in galei-
13 laian. jah mcrijia urraiiu uml all gavi bisitande bi tna. jali li laisida in gaquui[>im izc mikilids frain
16 allaim. jam qain iu nazar.iib. [>arci vas fodi]is. jah gnlai[> inn bi biulitja seinainma in daga sabbala
17 iu synagogein jih usslub siggvan bokos. jah atgibanos vesun inima bokos eisaeiins pnrafetus jah
18 tislukinds [>ns bukol bigit slad. [mri vas gauielid. ahtna fraujins an» mis. tn f>'*ei gisalboda nilk
i ,i du vailamerj.il) unledaim. insandid.i mik du gauasjan bans gainalvidans liairtin. merjan frahun[>a-
20 na m fralel j.ili bliuduiin siun. fraletan g maldans in g.ibrufsiciu. nurj in jer fraujins amlauein. jah
fa falji [ios b >kos jali usg bands andbahia gatat. jah allaim in bizai syiiagogcin vesun augoua fair-
21 vciijandona du innna. dugann [>an rodj ndu im [lutei liimmu ilaga usfullnodedun tnela bo iu ausam
2i izvaraiiu. ja!i allai alukjo vcitvudidedun lutma jali sildaleilkidcdun bi bo vaurda an&tais ho usgag.
1NTERPRETATIO.
quH)(|uam in diebus deinde famelicus factus-est. 5. Et dixil ad eum dia-

illis et in coiisuinnialis bis diebus
liuiii- : si iilius sis Dei, dic 4. Et respnnd.t ie-u> ad eum dicens
huic lapidi, ut fiat panis. scripiuin est, :
qiiud iniii de homo, sed de omni verborum Dei. 5. Et educens eum diahuliis in monlem al-
pane sulo vivit
Iiiiii oslcudit ei oniiiiu regua hujus muiidi in inomento temporis 6. et diiit ad eum hic diabulus libi do hoc :
iuipnrium borumomue ei gloriam eurum, nam miiit iraditum est, etomiiicui vulo do hoc. 7. Tu igitur si
adoras me in facie mea lit tiium omne. 8. Et respondcns ei iesus diiil scriplum est, dominum Deum
, :
tuiim adores et ei soli satisfaeias. 9. Deinde duxil euin in lcrusalem et statuit eum in pinnam lerapli et dixit
ad t-ain si filitis sis Dei, jtce te hinc deorsum,
:
lU. scriptum esi eniin, qund angelis suis mand.it de ie ad
scrvanduui te II. etqmd iu manibus te tcneut, ut quando uon nllcndus iu lapide pedein tunm. 12. El
respondeus dixilei lesus, quud dictum est ne lentcs domiiium, Dcum luum. 15. Et consummaus oinuc :
lentalionum diabulus discessit procul eo usqtie tempus. 14. El convertit se lesus in polenlia spiriius in Oa-
I laiam, et faina exiit peromnem
regionem vicinorum de eo. 15. Et is tlocuil in couvenlibus eorum magni-
licaius ali omnibus. 1G. Et vcnit in Nazareib, ubi fuit nutritus et ivit imus secnnduin ronsui-iudiiiein suam
tu die sabbati in svnagogam el surrexit lcgere libruui. 17. Ki traditus fuit ei liber-faaix ptofeis et evolvens
liunc librum invenit locum, ubi fnit scriptuin 18. spiritus domini snper me, propier quod unxii ine ad hc- :
iiini nunti indum pauperibus, inisit me ad sanandum hos contritos corde, 19. pr.edicare captivis reiuissionein
••i caecis visum, dimitlere confractos in consolaiioneui, prxdicare annum domiiii acccptuin. 20. E< eomplicuil
liiinc liliriim c! Iradens minisiro sedit.ct omnibus in hac synaôga fuerunt oculi intcudcntesad eum. -il Cuepit
«utem loqui ad eas, quod hudieruo dic implcia-su.it scripla haec in auribus vestris. 2i. Et umncs oniinuo
ANNOTATIONES.
nstauhanaitn\ i. Sl.
iv, 2. al J
cl paimdagam] X - — iv, 1. St. fraittubnjo , frequentius
13. fraiitobnjo}
bis diebus, gr. ontn. auTuv. quidem (M. 15; L. vni, 15), sed cf. vu, 12 vidovo.
vi,
tv, 5. diabutut] l.St. B. -f dinbulans. sunaus] sic — xvu, 15 ushofon. xx, 12 vondon. Mc. i, 23 fa ho p o
cod. Ar/. Sl. B. z. Z. pro suhuj, vid. ad Mc.vn, 32.
l
!
tiduro, ushofun, vundon, faihu, cf. ad Mc. IX, 50. —
iv, 5. dinlni/iiiisj siccod. Arg. j. St. I). pro usilato tiia6ufus| J. X
diabolus, St. X daibolaut.
rimbuliis, vid,
—
jiI vs. 3.
omn.,
iv, 16. bi biuhija] Sl. )«• X —bokos] librum, ° gr.
iv, 6. ta\ 1. Si. ° ><. [>ize] borum, ° gr. oinn.

potius raOrDv habent. — />ei] iioiandtts est hic >- tv, 17. praufetus] vid. ad i, 54.
vel
iiis,quia ex eo distimus crrasse Grim. III, 19, 5 do-
1
tv, 18. du ganasjan ]

—
ad sanandum
Anirlin —
fi-nlcin, illud pei conli-uciain e-Sii formaui ex paiel , corde, ° gr. — gumalvidans] Wachter G/oj$«r. Cer-
neniro proiioininis relalivi, nain h. I. rcferendum est man. v. Malmen emendal i/(ima/miif(i>is, qu emenda- »•
ad ina*cu!inum bwvanxmeh et pammei uxpectavcns lin spec'u>>ii.r quam veriur esl, nam a malan (L. ivii,
si-d polius conlracluin esl pei el palei, parlicula re-
;
55) naseilur malvjnn, cf. ali» in tvan desiucnlia —

luiiva, idfin qiiodei valente cl sxpius pro pronotnine \erba batejun, bandojan, vatvjan, iSotfv/ca.
relaiivo t»>siia (ef. ad L. I, 20): sic legimus Mc. xi, iv, 19. frahun panaim\ l St. fraliunpannis; '/.
.
X
25 pisw.tzuh ei \)ro piswaiuh taei (Mc. tv,2j) el coiijecturain suam frabunpinaim y saltein frabundi-
i,i-|i;ii>. tinim) iiiiiic iii-inini probavenl vid. Iliint. vu, 25 , ;
iv. 7. tmk\ me, ° gr. omn

baud iia rccte putal
; 15. l.or. II. i, R; Dhilcm. xiui. i/n/inifs/tin] couaida- —
essc gb ssam (1), naui inwiMU non inlransitivain ba- lioilC, RT. oum. ifint»
bel Mgniflealiooem, qu.i gaudet. grarun rrsoo-x-jvitv tv, 20. j«/i| sec. et ° g. onin. pra-ler cotl. x ap.
tv, 8. if.us qap 1 gr. oiim. extepto cod. II ap. Mi. —
bitai] St. \ikiiui. vetuu\ gr. UOSI nf«M. —
M, — uiiifiiii») gr. unie (raujan.
\
iv,2l. rfuymwjMitt, rfaoM; X

roil, Arg. uum m
iv, 9. i'iiir/j| J. St .: nmpi. pfiiiinuta liiiiida scripliiiu lueril, Cfginmci UOM |o
iv, 11. haudum\i. Sl. •*. knndun. puk ufhabnnd\ — lest, sed spaliuin vidt-iur anguslius csse, qium quod
1
gr. «iiiiii. — gnt ayitiin b j
J. St. )t( gastagujatsei, nn t-apere pueill.
lf. «( ,;,i.i/iij,//ni>ri. iv, 22. ulakjv\ vid. ad Mc. xi, 32.
Ctfl LLCAS, IV, 23-15. «i-2
23 gaudona us munba is /al. qe[>un itiu U ist sunus iusefls. jah qab du im. auflo qil'i[) mis bo gajuknn.
l'ii leiki liailci [>uk silban. wan lilu hausidedum vaurbau in kafariiaum. lavei jah lier in gabaur[>ai.
24 , 25 b inai.qabbaii.ainenizvisq ba biitei niaiiisbunpr3ufeteaiidatiemsi 3 iiii gabaurbai seinai.abban bi sun-

jai qiha izvis batei m.inag>>s viduvons vesun in dagain lieleiins in i-racla . bau galuknoda liimins du
26 jeram briin jah meuobs saihs. sve varb bubms mikils and all.i airna. jah ni du ainaihtin bizo insan-
27 dibs vas belias a'ja in saraipta seidonnis du qinon viduvon. jab managai brulsfillai vesnn uf hailei-
28 saiu praufetau iu isracla. jah ni ainshun ize gahrainids vas a'ja naiman sa saur. jah fuliai vaurbun
'i9 allai modis in bizai synagogein hauSjandans bata. jah u»stai»landans uskusun iinma ui us baurg jah
bralileduu ina und aubmislo bis fairgunjis. ana bammei <o baurgs ize gatiinrida vas. du afdrausjan
50 , 51 ina babro. ib is bairhleibands bairh miilj ns ins Iddja. jah galaib in kafaruaum baurg galeilaias j ili
52 , 55 vas laUjands ins iu sabb>tim. jah sildalcikidedun bi bo laisein is. unte in valdufnja v>s vaurd 1«. j ih
54 ni [ii/.ai synagogein vas manna habands aliman unhulpoiis unlirainjana jih ufhropida qibunds. Icl. v.a
3» uns jali bus iesu nazorenu. qainl fraqisljan unsis. kann buk was is. sa veilia gubs. j.ih gawolida iiiuna
iesus qibands. afdobn jali usgagg us bamma. jah gavairpands ina sa uiilmlba in midjaim urrann af
56 imma ni vaililai gaskabjands iniroa. j.ili varb afslaupnan allans jali rodidedui du sis misso qibandans.
xva vaurde p.tta. [>atei mib valdufnja jah mahlni anab ;
udi[) baim unhrainjam aliinam jali u^gaggand.

Z~ , 33 j ili usiddja rocriba fiam imma and allaiw siadius [)is bisunjanc landis. ussiandanris ban us bizai sy-
nagogai galaib in gard seimnnis. svaihro [>an bis seimonis vas aiiahabaida brinnon mikilai. jah bc-
39 dun ni.i bi bo. jah alslandands ufar ija gasok bizai brinnon. j-ih aflailol ija. sunsaiv |>an usslandaudei
40 ainlli -hiidi ini. mib[>anei [>an sagq sunno. allai sva managai sve h.ibaidednn siukans saultlini niis-a-
41 letkaim braliicdun ins at imiiia. ib is ainwarjamiiieh ize handuns analagjamls gahailida ins. usidd-
jf.iun ban jali iiiiliiil[>.ins af managaim lnopjandeins j >h qibandeins [>atci [m is xrisius sunus gu[is.
42 jah gasak md- im ni lailot [ios rodjan. unic visscdun silban xristu iua visan. !>i[>ch |.u> var|i dags.
usg iggamls galaibana au[janasiad. jah maiiageinssokideduniua jah qeniiin und inajah galiabaidedim
45 ina. ei ui alb[ii fairra im. barub is qab du iin. bateijah baim a>i[ araim b.iurgim vailamerjau ik skal
INTERPRETATIO.
lesiati-sunl sunl de his verbis gralix bis etcuntilms c.x ore ejns cl dixcrunt nonnc hic est lilius
ci el hlirali :
loseii? 25. El dixil ens forlassc dicilis inihi hanc parab ilam
a>l : tn, medi :e, sana le ipsiiin, quain iiiiillniii :
au liviiniH facltiin in Cafarnaiim, fac cliam liic i" patria lua. 24. D.xit ainein amcn voliis dieo, qund non :
nnus prnf larnni accepius cst in pairia sua; 23. at in veritale dic» vubis , qund mullx viduaj fiierunt in
diebns Uelitt in Israele, cuin clauderetur ccelum a>! annos tres et menses ses, ubi facia-cst fam.s magna pcr
OiuneiH tcrrain. 26. Li nou ad unam lianmi missus ui Helia-, nisi in Sareptnn Sidunix ad inuliercin vi- I
iluam. 27. Et miilii lepmsi fuerunt sub llclis:eo profeia iu Israele et non iinns cnruui lliuiidatus liiii, nisi
^'cinan l>ic Syrus. 28. Et pb-ni f .cti-smit onuics ira in liac synagoga audienles lioc. 21. El cxsurgcnies
cj-ceriinl einn furas ex urbe et iliixi-ruui euui usquc suuimum Imjiis mnntis, iu quo bacc urlis eoruiu :cdi-
licaia fuil ad prter.ipilandum euui liiuc. 30. Vrnun is irnnsiens permedios eos ivit. 51. Et ivii in Cafar-
riauui, iubeiii Galilaa;, el fnit docens e>s iu salibalis. 52 El miiaii-siml de hac doctrina cjus, nani in po-
t>'Slaic fuit-vcrbniu <j>is. 53. El iu liac syn g»ga fuit liomo liabcns spirituni d.Tnionii impnrum el ciclamavit
34.dicens sinelqnid nnliis cliibi, lesuNazorene? venisti pi rdcrcnos, noscoie,>|uises ; hic sancius Dei 53. El
:
iucrepavii euin le-.ns dicens oliiiiule-ce el exi ex hoc Et pr»jicicns ciiiti liic dxiiion in mediis exiil ab eo,
: !
n»n qu»q 'am nocens ci. 56. Et facmm cst siupi^scere omncs ct locuti-sunt ad se invicem direntes quid :
verborum hoc, quod ciuii potestaie et pnteniia imperal bis impnris spiriiibus et eteunt? 37. Et cxiit fama
de eo per omnes locos Imjus ci> ciiinjacenlium rcgionis. 58. Surgens autcm ex hac synagoga ivit in diuiium
Siiuonis; socrus anleiii liujus Siinouis fuitdelcma febri magni. el orarunt enm de ea. 59. Et adsians snper
eam increpavit lianc felirem, cl dimisit eani. Staiim aulcm Mirgens minislravil iis. 40. Dum aiilcin occidil
sol, oinnes tain mulli quam liabiiirunt agrotos morbis variis, uileriini cos ad eiiin verum is nnicuique eo- ;
rum manus impouens sanavii cos. 41. Exierunl aulem etiam da;inones a mullis clamanies cl dicenlcs, quod
lu es Chrisuis, liiiis Dei, el iucrepans eos non pcrmisit cos loqui, nain srivei uni ipsum Clirisiiini cimi esse.
42. C.um autem fieret dics, t-xicus ivit in descrtum locuin, ci turb.T quaesrrcrunt enra ei veneruntad cum et
lenuerunl eum, ul uou abiret procul iis. 43. Deinde is dixit ad eos, quod eiiam his aliis urbibus hcliiin-
ANNOTATIONES.
iv, 23. po} hanc; errant qui Ulf. raunrjK omisisse iv, 53.] «n/irainjana] imptirum, refercndum ad
dicunl. — /)«] lu, " gr. omn. ahman (irvzuaa.) ; Golh. c. cod. D (atadapTm) ; gr. re-
IV, 24. ituijj gr. post qipa. liqtii axaSapTcv, qiiodcilin 8x>tio-Ao\j {nnliulpons) cn-
IV, 95. palei\ qtiod, " gr. daqam]} Sl. daQ n — X juiigenduiii esl. — nf/iropirfn] Ulf. c. cod. 53 ap.
—
-
— i«rii?/<j| *. >' hracl. jeram prim] i. Sl. B. X)^ Griesb. • yMvij <j.iyx\ri, vi.t. Mc. i 23. .
ran prn. lv, 51. noziirrnn] vid. a<l Mc. 24. i ,
iv, 27. /iai/i?iiinii/J sic cod. Arg. ; J. XSl. hailei- iv, 40. sagq] J. Sl. suga. X
aiuuiar/animcA] i. —
tnnil. Ilickes. conj )^l>aileisaia, B. Z. X haitcisaim. Sl. Xnimvarjnnek , llz. ainwaijaineh. >
—
— imimau) i. e. tttpiv aul Ntziftav, cum anlcm gr.
—
iv, 41. xritlui] Chrisius, » gr. imj iis, ° gr. ontn.
omn. aul Nnfun aut RaentM Itgnit, fortasse uaiai- siiban] ipstnn, " gr. onm., sed (III. ea vocula gra:-
maii legeiiilttin est, uii aaiainnn (/itvjx), baiailzaibul cum artictilum reddere voluisse videtur.
(lUi^Wo.V). cf. lameii isak pro isaak (Unxctz). iv, 42. aflipi} i. Sl. ~ f/a/ni/v
lv, 29. ui us} i. Sl. B. X "" m - — papro] liinc, • iv 43. skal bVi. Sl. X ikuldq,
gt. o III II.
, — :
rxtt HUH.IOIIUM Ul.flI.ANA VEKSIO. ffli
41 v, 1 bi biudangardji gubs. iinte du|io mik insandida. j >U vas mrrjands in sjfnagoglm galcibias. jah varji
miji|j.nici managei uuulramp ina du hausjau vaurd gups. jjIi is sill>» vas s( mdands ncwa sa vi
i gainnc»arai|> jaii gasaw tva skipa slaudandona at pamnia saiva. ib ft&kjans afgaggandans af im us|i-
3 volmn naij». |abip |>an in aiu |>ize skipe. palei «n seimonis. haihait iua alliulian fairra slapa leitil
4 jah gasrtands laisida u- pamma tklut mapageins. b>beh f

• n gauanpida rudjands <ja|> du scinionau.
5 brigg ana diupiba jili alltabid bo nalja iivua du liskon. jali andhafjiuds seimon qa|> du imma. lalz-
6 jand. :>lla lulit bairliaibaidjandaos vaibt iii iieuium. i|i afar vaurda [icinamma vairpam na'ja. j.ili
7 |mi.i taujaudans gulukun inunagcin li&ke illu sve naija dishnaupnodedun uc.jali bandvidediiii gama-
nam. Joei VeaUB in anbaraimua ikipa. ei atiddjcdeiua liilpan ize. ju.li qernuii jab gafullidedun ba |>o
8 skipa sve sugqun. g:iiinijands pan seimoti paiirus draus du knivarn iesuia qipanda, b d]a puk. usgugg
9 faiira mis. unte manua fravaurhts im. frauj >. lildaleifc auk disbubuida ina jali allaiH) Jxni» mi|i iniuta
10 in gafahis (>izc fiske. |>anzei gauniun. samaleikuh pau jali lakobau jah iohaiineji uiniim zaibaidaiaus.
|>sitn vcsun gndailans seimona. jab qab du sciniiiua iesUB. ni ;ig .

|ms. frain liimuia nu iiiaijnc siud
II . 18 nuuiis. jali gaiiuliand ms |>o skipi ana airjw afleipaudani allata laislidedun •Jar inuna. jub varbmin-
jiar.ci vas is iu ainal haurgc. juli sai. manna liills prulsQllil jab gasaiwauds iesu driusunds ana and-
43 bad iaa qipands. frauja. jabai vilcis. magt mik g.hramjan. jah ufrakjuidshaiidii aiuitok immi
vair|ii
44. qipaiids. viljuu. vairp lirajns. jah suns p»ta |>ruul!ll aflaip af imma. jah ii faurbaud ituma ci manu
ni qejii. uk gagg jah aiaugei puk silbau gudjin ]ab atbair iuusa fram Jiizai gahraineinai peinai. palei
15 aa «baud mosel du vi uvmlipai iiii. usmernoda I>aii J>ala vaurd inais bi ina. jah gariuitiun biubmans
Ifi managai baiisjon j.ib lclkiuon fiam imms sanhie seinaizo. ip is vas aflcijiands ana aubidos j.ih bid-
vas laisjands. jah vesun sitandans larcisaicis vitodalaisar-

47 jands. jah variun ainamma dagc jali is jali
jos. paiei vesnn gaqumanai us allainma baimo galeilaias j:ib iudaius jab iairusaulymon. juh mahis
INTERPIUCTATIO
niintiare l>ei, nam ideo nie misit.
ego debeo de regno 44. E! fuil proRdicans iu synagogis Galil ra;. v, 1. F.t
(aclum-est, tnrbi ursit eum ad audieadum vcrbum Dei
dum ei is ipsc fuit sians prope maii Gennesareih ,
2. et viditduo navigi a Hantia ad boo mare, vernm piscatores abeunies ab iis laveruni rclia. 5. Ivit autem
in unum liorum navigiorum, qood fuit Simonis ; jussit eum reducere pi»ciil ripa paulum el sedens docuit cx
boc navigio tuibui. 4. Cum auiein cessaret loqnens dixit ad Simonom duc in altum et laxaie base retia :
vcstra ad pbcandum. 5. Rt respondens Simondixit ad cum : magister, totam noctem perlaboranles qnid-
onam non cepimus, vernm ui verbo tuo jacimus retia. 6. Et hoc facienies concluserunt inultitudinem pi-
scium multinn, ut reiia disrumperentur eo>um 7. Et aiinueriiul soeiis, qui fuerunl in altero navigio, ut ac-
«eilerent ridinvare eos; cl veuerunt »•! impleverunt amlio Ikhc itavigi ut conslderent. 8. Observans antem ,
Swiou Peirus cecidii ad genua lesu dicens cro le , c\\ procul me , uam homo peccaminosus sum , domine.
.
9. Slnpnr enim occupavit eum et omnes hos cum eo obcapluram horum piscium,, quos ceperunt. 40. Simi-
liter autem etiam lacobum ei Iohannem fibos 7.ebeda;i , qui fueruni socii Simoni et dixit ad Simonem le-
, ,
ius ne time libi, ab hodierno nunc homiuum estis capiores.

:
44. Et subduccnics hxc navigia ad terram,
rclinqueutes omne seiuti-suni post enm. 12. Et facinm-est duui fuit is iu una Ufbiuin , et ecce, bomo plc- ,
nus lepra et videns lesum, cadens in fucie.m oravii eum dicens domine, si vis. polcs me inundar'*. 43. Et :
eiiendens manum ailigit cum dicens volo, li mundu^, et slatim hi-c lepra abiil ab eo. 14. El is inlerdixii
:
ei ui bomiiii uou dicerel scd vale et oslende te ipsura saccrduti ei ofTcr ci pro hac pnrificatione lua quod
. ,
pr.ieepit Mosea ad leatimonium iis. 15. Ennniiaium-esl autem hoc vcrbum magis de eo et coriruire< tmt
grej<es multi audne el sanari ah eo morbis snis. 40. Vcrum is fuit abiens in deseila et orans. 47. Et fa^
ctuin est :n uno dierum.et is fuit docens.ei fuerunt sedenics FarisAi et legis-docioies, qui fueruui congressi
ANNOTATIONES.
v, 3. galaip] conscendil, gr. omn. t>Siic. — opiu- B. >; patei, sic etiam vs. 29. flraw himma nu} l. —
Iian] gr. post ilafia. recle quidem monei fram himma ad reddendum gr;e-
v, 4. frrigglSt. y^bring. — atkahid) 1. St.V ahai- cum iiro t»0 vov (j. xiu, 9; xiv, 7) suffocisse, sed
fcirf; lllf. Criesb. falso adnomt.
yvlaat.iii.iv legisse, egregie errat pergens, fram nu quoque dici posse ;
v' 5. pairharbaidjMidant\ 1. St. B. >, div., cf. vi nam prxpositiones adverbiis iion juugiinlur , nisi
4M ««/!( pairhraknnds. Cor. I, x, 4 marem pairhid- addho pronomine demonstralivo, vtd Cor. U, v,
djedun. - rremuinJSt. )e( n>'mun. iimrpnm] jacimus, — 46 ^rnm pamma nu. viii , 43 t» pamma nu mel*. Cai-
-
yedwwM. lerum cndicis Arg teclionem veram csse, e L. IS i ,
K* -
v,f>. :e«--ixe] ut disrumperentur eorum, gr.

rciia Ske;r. 47-, 17 und hita nu discioius. si«d nescimus, an in eo hvtuv, in C.rieab. nir» Bm. Iiahet jriiil capioret.
uiluolalioneomissum, legalur. v, 4">. af) St. -
Sl. » V
X —
v, 7. poei\ J. Sl. II. X Paei; Ih. h. I. conjecit v, ! i. is| i. nag,\\ Sl. gang.—imnn] X
pairi, sed f/f/i/. i//usft . p. i98codieil Arg.leclioiictn sec. ei, " gr. —
omn. /j«!ei| quod gr. omii. mAAc. ,
—
defendil propterea , quod piscationi operam dames v, IS. nou]gr, omn. ame paia. Nhmjm) J. 8t>
lllriuique sexus houiim*» fuisse eredibde sil; sed 0. -: hautym ; sie huusjtm Hc. iv,rc>: J. vi, t>0.
Coth. alitit scribere omnino non poliui quia jomaa scribitur euani tupjuu et tupjon, lim. II, iv, 3.—
geners esl neillrum, vid. Cor II, viii, 23 gmnan mein. ieiiioito| St. X s< »ai<>.
—titnqun] IJlf. • ouTi. . v, 17. vii(ii/n/ciisnr;oj| /.. X div.— /kii,i', J. Su X

v, 8. hidja puk] oro te, ° gr. paei.— gaiminauni] congressi , gr UqauMvtc; llf. C.
v, 9. puinei) quos, Ulf. pru <, qmnl vnlgi legimr, cnd I. frvv)»>iy8tjtir legit, vid.J. xvm, 80; Cor. I, »iv,
c. cmld. I! el l> uvlegit. 85; cf. Me, 17; L. mi>,4. mu,
v, 10. iuitui(/(iiaui|4. X, saeaislflissil. — /xiifiJJSl.
— — — —
505 LUCAS V, 18-56. 60G

18 frsnjins vas du hailjan ins. j<h sai. mans bairandans ana ligra mannan. saei vas us)i]>n . jali r-ofclle-
19 ilun. «vaiva ina innatbereina j ili galagididrina in andvairj j i is. jah ni bigitandans. wai\a iiiiiaibiTfioa
in.i in mauageins. usstcignidans ana liroi atid gfcalj is gasalidedun iua mi{> bamma bailja m niid-
20 jnim Eutra iosna. jab gasaiwands gilaubein ize qa]> du bainma oslijjin. mauna. afleitanda ]>ns fra-
21 vtiurliiris fjeinns. jafa dugunnun ba^kjan Jai bokatjos jad farei-aieis qibandan-. >vas is! sa sat-i ro-
2? dei{> naiieinhas. was mag aflet.in fravaurliiins aija ains gufj. ufkunnands Jinu iisus mitnnins izean-
23 dlnfjands qaf> i . t Tm. wa bibagkeih in liainain izvaraim. wabar ist azetizo qiban. afleianda Jms Ira-
24 vaurhleis bau qijjm. urreis jih gigg.if 1
ban ei vncid batei valduftii liabaid sa snnu; mans ana air[>ai
afleian iravanrhtius. qah du bamma tislip.o. du bus qifia. nrreis j.li usbafjands fjat.i badi Jjeinaia
25 gajTtr in gnrvl f>einar>.v jah tunsaiv u^standaads in andvairpj» fce uihafjands. an:i j)immei bg. galaiji
26 in gatd seinau» mikiijantf-, (jnb. jali usfilmei dissai allans jah mikilidedun g<ih jaii fullai yaurjiun
27 agis s qibanrians. Jjaiei gasaiwani vtjtbaga hlinina daga. Jnli afar }>;ita usiddja jah gssaw moiari na-
28 min laivvi sitaiidau ar.a MOlaslada j.ih q;i|i dn imiuu. laiscci afar niis. jaii bileipsnds allaim ussiau-
29 dands iddja afar imma. jah gavaurhia daubt mlkiiu iaiweis Vmtfts Fn garda seinamma. iah tas mana-
BO gei niotarje tnikila jab anjnraix*. baiei vt-suii mij) iiu aiiiikuiiihjaodans jah biriidiri.-*. ! iin bokaijns
ize jah fareisaici* du Mpottjam i« qipai.drois. duve mib paini irioiarjam jah rravsBrhiaim maij-d
Si , 32 jah drigkid. jab aniihnfjands iesus qafi dti fm. ni baurbur. hail;ii leikeis ak Jiai uni>ai'ans. ni qam
53 lajjon garailiians ak fravaurbiaus Tn idreiga. jjj eis qeptin du iwma. ;
dr.-we s p<tnjns iohanucs
fasiand ufta j.ih bidos tanjand samaleiko jaa faretsaiei. tb b.' Jjeinai sipottjos itiaijaud jab
54 drigband. })a>uli is qaji du iin. ni masud sonnns brnhfadis. nnie si bruhfjcs mib lin ist. ga-
35 laiijau fasian. aj)})an qimand dagos. jah pan afniir.ada af Tm sa hmbfads jah fian fas'and in
36 jaiuaim dngam. qapuli ban jah gajukon du im. balci jinshun plai saagins nivjis r>i lagjid
I.NTEF.PHF.TATIO.
tx omni vicnrum Galili-ac ei ludaase el lertisnlyma, ei potentla domini fuit )d sanandmn e.->s. fR. F! prrr.
b niiins porianies in lccio homineni, qni fuit paralyiicus, et qnysiveriini, qu moiln e;im infcrreni e( p ne-
hmiI in f -cie ijns. 19. Et nnn invenicntes quomudo inferrcni cum ob tiirbairi aitgrendeoles in teciiiin per ,
lcgilas posiieruui eum cnm linc icclo io niediis coram lesa. 20. Et vidcns fiilem eorum dixii a<t hmic para-
lyiiciira bomo, remituinlur tibi pcccaia lua. 21. Etcoaperuni cogiiare lii jcriba; el Kansrci ilicenics qnis
: :
esi liic , r;i\i loqiiiiur bUspliemias? quis poiesi remitlere p^ccaia. nini onns lieit? 22. Cognos.-cns auiem
lesus cogiiaiioies earum, respondens diin ad eos qmd cogiiaiis inciTdibusvi-stris? 23. Uiruni est facilius:
ilxcrc, i'emit'un'.ur i bi percata an iliccre. SHige et vade. 24. Yerum ainem ut iciaiis, quod pnlestatem
,
habct h<c fi'ins hoinini~ in tcrra remilt< re perraU;, dikii ad bunc paralyticum mi ie d.co, >urge, et lollens :
Iiipic leciuni tuiini v:<de in donmm luam. 25. Ei îatim exsurgenf ;i< lacic eornai t.ull<5iis, in i|tin jacn i, ivii
in dmnum suani niagniiicans Oeum. 20. Et sinpor prehcndit omnes et magi<i(icaruul i>um et pleni lacti- ,
Rimt limore diccutcs quod vidcraus mirabilia fioriienio die.

: 27. E> post lioc euii vidii portuorem, no- «
ini.ie Lovi , sedrnten. ad leionium ei diiil ad e::m : scqnerc p«stme. 28. El reliuquens oiuiiia surgeus
ivii posi cuni. 23. Et fecit coenan: magnam Lcwi ei in dom» sua et (oi turba nonitorum magna ei alio-
rtim, qui fueru<il cum iis accuicbentes. SOl F.i .Tioriri>irarunt st;il)tf: e<ri<iu ci Farisa:i ad disi ipuloe ejus
diconies : ctir cum bis i.ortiioribus ci pccVaiorihus editis et bjhilis. 51. Ei r<-spoodens lesus dixil ad e-js :
iioii indig-T.i sani medici, êd bi insaoi. 5i. Non veni vocarc jiisios, bepe et preces faciuiit, similiier etiam Karisa>o-
:
rum, verum hi tui disoinuli eduni »: l.ibuni. 54. lunc is dixil ad eos doii poteslis filius spnnsi , donec :
lnc sponsus cum iis est, facere jpjonare ; 55. al veniunt dies, el cuni auferiur ab lis bic sp nsus , e<
tuiii jejunant ia iliis diebus. 56. Uiz.il auiem etiaai parjboiam ad eos, quod unus assuntcntum ve-
ANNOTATiONES.
v, 18. gnlagidideina]Sl. galagidedeiw, reclius ]. 50. maljid iah drigkd} ca rnm aul editis et fts-
v,
quidem, sed vid. ad , 56. vm bilis aut edil et bibil verii rx.ssiiii, Zalinio Glossnr. p.
v, 19. wonrnj qiiomodo, gr. iroicc-, Uir. fxrlasse c. 182 TJIf. ciirn verss. e<r<5i:-! *?i ittvEi ex Mc. n 16 le- ,
coild. t.u( legil. — giitaiidrduu] J. St. ^ yasandidcdun. gisse pio'al)ile vi.iclur; bor rcite: srd qood cod. D
— Diirf;aiml J. Sl. U. yi midjau. ciiam, in qtio sirCiirai xai rrivETai lcgilnr, illins le-
v, 20. iiii — iiifi/ii«] ad liunc paralyicum, *•
gr. ciionis teSlflin adducil, erravil, nain hanc Codicis lc-
a/leitanda] 1. St. -t afiîanda. ctionem corruplaiii pro £o-6i:Ti xui rrivfTf essc, niliil
v, 21. fareisaifis] l. X
nijtt] ra *o- (areisaeis. — ccrtius est.
riila cum ct gr»'eo tU respondeal, rma «'t iwivoc v, 33. fareisaiei] pro (areisaie , vid. ad m, 5; i.
Criesb., l)lf- iif legisse, pericul<>sins csi conicndere. '? fareisati 15. -r fareisaieis.
, — siyonjos] scc. disci-
v, 22. hairlam Ui-nraioiJ J. 8t. Aarrlan !ji<it- X puli. » gr. 01111). l!!f. c. ve.ss.
rninma. v. 34. is' J. S(. U. -: iesus, >id. -itl Mc. 1, 12.
25. EWâr] ulrum, Ulf. accuralius quam gr. t:,
v. iii!»> Sl. : is.
sic m. 4-. az-tito\ 1. St. If. =: u,i'.-iiisi. froraurh- v, 35. juh\ ?ec. et, ^r. ahiiml.v alierniruu) jali :
eisj Ulf. c. ci.d<!. ° <"j0 ifieinos). et ex marginc, nbi c>; alio cod. positum ciat, altrri
v, 21, t/) /)u» si] edill. i/i ptmei. vid. M. xxi-n, •- loci illalum e-.-e vi lcinr deiendum iginir cst a .1 h, ;
46; cf.jthpan L. svn, '<: J. vi, 51; all. ff. ad M. I. aul supra; il. ad J. .\iii, "20; xvn>\ 51; (!nr. 1,
»iv, 40. —
tileid) 1. Sl. -<- vit«/>, sic Wiam /lajai/r xv, 19.
pio hetad.—sa] J. St. » -i-. v, 36. /jan| Sl. '0». X ——
j>/al.j .1. St. };< nanl.—
v, S6. oniaiiiaiu] videmus. gr. omn. EiSafuv. ai/)/..u!i] Sl. aihpau. tjatimid] Ulf. c. codd, »
:<;
v, 2H id(iju\ cod. Arg.marg. laislida (^ccutusest). tnieiii^*.

v, i9. /xririj vid. ad \s. 10.
,
cot nuii.ioumi ui i ilana VER8IO. coj

aus laogM fuirnj.iiia. .n|>|>.tii j.iii s;i niiij» afiauruiii jah fnnima lairnjiu ni gatitnid |>ata I
57 |uimu 1 iiinjiii. jah aiusliun ni giulid vein niujala in bulgilis fairnjans. ai|i|iau dislairid J"ii
58 ninjn vein |>ans balgins jali silhu usgutni|> jah |>ni balgois fraqistnand. ak vcin jnggalu in balg n<
39 niujaiis giiiland juhhajnbs gafaslainla. 1.1I1 ainshun driggandanc fairni. ni suns vili jiigg.i|i|>i[>at)k. [>a'a
vi, I fairnjo l> ui/i> isi. jali var[> 111 sabbalo an|>arainnia frumin gaggan ininia Juirh aiisk. jah raiipidediiu
4 ahsa siponjos is j >li maiidcdun hnauandans banduiii. i|i sutii.vi lareisaic i|c[>un du iiu. \\a laujid.
3 halei ni skuld ist taujan iu sabbaio dagam. jali andhaljands vi[ira ins hWM i|u[>. ui [>ata UUUggTUil.
4 [>aiei gaiavida daveid. |>an gredags vas. silba jali |>:iiei niib iinnia vesun. waiva inngalai[) in gard
gu|is jah blaibans faurlagcinais iisnam jali maiida jah gal' baim mib sis visandaiu. [laniei ni skuld i I
5 matjan nibai ainaiin gudjain. jab q i[> du iui. |>aiei frauja isi sa suiius ntana jah batnnia sabbaio dags.
6 j.ili varb |>-ui m au[>arainina daga sabbatu galci|>an iiniiia iu synagngoiii jab laiajan. Jali vas Jainar
7 inanna. j > li handiis is so laihsvo vas [miirsus. vitnidedunuh [>an bai bokaij 4 Jnh farcisaicis. jau in
8 sabbato daga leikinodedi. ei bigetciua til du vrobjau ina. i[i is vissub initonins i/.e ]all ij.iJi du [>ain-
111:1 manu [laimna Jiaur-ju baban>lin liandu. urrcis jali siand in niiiljaim. buriih is urreisands g:isto[i.
9 >|i|. Ji.iu iesus du iin. frailina izvis. \\a skuld isl subbuln dagam. biiib (aiijau [>au un|>iu[i laiijan. sai-
10 \a!a ganasjun [iau usqisijuii. j 1I1 uss.iiwands allans ins i|a|i du iiiiiua. ufrakei [>n h.imlii beina. baruh
11 h u/rakiila. j.ih gast»[>'so haiulus 1« svasve so an[>aia. i|>eis fullai vaurjran unfrodeins jah rodidedun
12 dii Sia misso. wa lavidideina [laniuia iesua. jah varj) iu dagum jiaim ci usidilja iesus io fairguni bidjau
13 Jall vas naht biirhvakands in bidai gubs. jab l>ij'0 varj> dugs alvnpida siponjans seinans j ih gavaU
14 jands us 1111 tvalib. paiuei jub apaitsluluns uamnida. seimon. Kinci juh namnida paitru. jah andraian
15 lin jiar is. iakoliiijab loliannpn. fllippu jab bar]>ulomaiu. inajijiaiu jah Jiomau. iakobti [lanu allaius
16 jah scimoii f>ana haiianan zelolen. iudan iakobaus jah iudan iskurioten. saci jah varfi galevjauds
17 iua. jah atgaggands dalab mij) im gasio[> ana siada ibiiamma jah hiunia siponjc is j ib hansu tuikila
raanageins af albunma iudaias j.ih iairusalem. jah bizc faurmareii) tyrejah scidone jah anbaraizo
1NTERPHETYTIO.
siimcnli novi non ponit in vestimento vetere . atioquin e hoc novum rumpit ct huic veieri non hm
eunvenii hoc ab hoc novo. 57. Et iiims 11011 fundit vinum nnvum iu utres veteres alioquin disrumpit ,
hnc novum vinitm hos utres et ipsum elTiindimr et l:i tnres perduutur. 38. Sed vintim novinn in iitres
iiovos fundunt, etamho conservaniur. 59. Lt tinus bibentiuin \eius,non staliin vult novmn, dicit eniin : lioc
vcius melius esl. vi, 1. Et factum-cst in sabbato sccundo primn ire ei per satum, et vcllerunt arisias disci-
puli ejns ei ederunt conierenles manibus. i. Veruui quidam Farisxnrum dixcriint ad cos quid facilis, :
ijnod non fas est f.icore in sahbati dicbus ? 5. Et respondens ad eos lesus dixit : non hoc lcgistis, quud
lecit David, cum lameliciis esset, ipse et qui cum en fuerun'. ? 4. quomodo introiit in donium Dei ct panes
pmpositionis sumpsit et dcdit his cum eo exRisteniihus, quos non fas esi edere, nisi unis sarerdotihns. 5.
Etdixiiadeos, qunddomiiius est hic lilius bominiset buicsabbati diei. 6. Et faclnm-est autem inalio diesah-
ban ire ei in synag gam et docerc, el fuit illic hoino, cl manns pjus h;ec dextra fuil ariila. 7. Observaninl
autem hi soribaeei Parisaci, an in sabbaii dic sanuret, ul invcnirent faculiaiem ad accusandum cum. 8.
Veruin is scivit e< gitaiiunes eorum et dixit ad hnnc hominem juinc aridam habentem mauum surgc ei sia : m
mediis. Tunc issurgcns stetit. 9. Dixit autem lesusad cos: inteirogo vos, quid fa> est sahbaii diebus, bene
lacere, au male facere, animam servare an perdere? 10. Et adspiciens oiunes eos dixit ad eum protcndc :
hanc maiiiun tuam. Tuuc prolendit, et stctit ba?c manus e)us, sicul ii.ro allcra.
is 11. Verinn ii pleni fucli-
sunt insi|iientia et locuii-suut ad se inviecm, quid faeereni noic lesu. 12. Et facttim-est in diebus h s, ul
exiret lesus in mnntem orare et fuil noctem pervigilans in prece Dei. 13. El cum (ieret dies, advocavil
di-oi|iul"S suos et eligens ex iis duodecim, quosetiani apiislulos vocavit, 14. Simoncm, qtiem eliam vocavit
retrum, cl Andream^ frairem ejtis, lacobun) et iuhannein, Filippum et Barthuloiii;runi 13. MuihlhaHim el
Tliomam, laoobuin hunc Alf.ci el Siinoneiii buuc. vocaluin Zeloteu, 16. Indain lacobi et ludani Iscarioien,
qui eliam factus-est tradenseiim. 17. Et iens deorsum cum lis stelit in loco plano et grex discipulorum
ejus et cobors inagiia populi ab uuini ludjea et lerusaleui ot horum prxter niarc Tyrorum et Sido.oi itni et
ANNOTATIONES.
v, 38. giutaud] fundunt, gr. (3X»ric.v ; sic. Mc. II, ,i, io. uf>ak
:
da] protendit, gr. hraiaot*
M. vi, 11. «ntiiiidciiia ] J. St. reciius lavidedchia, sed
v, 59. drigqandnne] sic cod. Arg. et iia quidcm ^jj. a d V ni, 56. -- hannna vid. ad 5lc. xv,
| 1N.
Ot syllaba dn'3 sil nlliin.i plaguhr, rcliqnaverbi pars ¥ |, 12. ei u$iddja | ut exiret, gr. s5n)9sv
oiuissa
fandane in seqtienlc plagu'a scripla sit; Ih. Z. -j narticuia; Ulf. sequitur lihros. qui i(«M«c» «uriv. hu-
driggkandane uii in cod. Arg. h. I. sic etiam Epli.
, bent, cf. viu, I. ievit —
J. Sl. II. -f i\, viil. ad M.\ I
v, 18 legilur.— /ai'nii| J. Si. % fairnji.— qipil>\ J. < |, 4f.— [inirlwakands} cod. Arg. »( jjairhiakumis.
qip. — fairnjo\ J. S|. II. •: fairnji. vid. ail M. v, 15.
o/mi gr. oinii. posi ii.
vi, 1, I vi, l">. im .1. S'. ~M m,
) sic v. 59.
vi, i. lubbato duga.»] cdill, ut scmpcr X jcl., vi, 15. ma/>/>,.i« | vid. ail VI. ix, 9.
Vid. vs. 6 daga snbhalo. VI, ili. j;i,i |
ciiin, '
gr. .,11111.
VI, 5. tomi qaj> ^ gr. vi, 17. alqaq<iandtond. Arg. i! /;u')ij,i.j,;n>iJi, V ,
vi, 4. ga( ] llll. c.

|
cod.l. ct vers. ' /ai — risand.xn |

cf.ad t".or. II. \ 12.
:
hiuma \ sic (ditl omn cod.
.
—
\
exsistcniibus, ° gr. omn., Ulf. ex Mc 11, 26. Arg. h. I. ei «111, i i>ro /»ii/im«, vid. ad M. v, 13, .
VI, 7. til du trohjan\ faonlialuiii ad arcusandum faur nmrein 1 J. St. /.. \j» jot >,iA - b.i ui ,
.
— •
,
ogr. «amfvd. , h.iitd ita rccie Criusb. siatuii, aliarum iirbnim, J gr. min. ; sinu dubio ea veri>j
B If. K«T>»7<>fuiv legissc. .\ cud qui pro iipo.7^).,;.— x.oi>vo,- habclui .'«.»•«
.
— ;
609 LCCAS VI, 18-56. GIO
18 banrge. baiei qemun hausjan iinroa jah li.nij in sik saniile seinaizo. jah bai anahabaidans fram alimam
19 unhrainjaim jab gahailidai vauibun. jali alla managei sokidedun aitckan imma. iinte mahis af iroina
20 usiihlja j:ili ganasida allaiis. j.ih is ushafjniids augona seii a du siponjam seinaim qap. audagai jnt
21 unledansahmin. unte izvara hi [>iudangar.li hiniine. audagii jus gredagans nu. unte sadai vairbib.
22 audagni jus gretandans nu. unle ufhlohj inda. audagni sijup. ban fijand izws mans jah afskaidaml
23 izvis 'ali i Iveiijand j ah usvairp3iid namin izvaramtna sve ubilamma in snnaiis mans. faginod in jai-
iiamina daga jah laikid. unte sai. miz lo izvara managa in himinam. hi baiuma auk tavidedun prau-
SJ . 25 felum aitans ize. a[>ban vai izvis baini gaheigaro. unte ju babaid gablaitu izvara. vai izv.s jus Sidaus
2C nu. uule gredagai vairbib. vai izvis jus hlahjandans nu. unle gaunon jah gretan duginnid. vai pin
27 vaila izvis qibanu allai mans. >amaleiko atlis lavidedmi galiugapraufelmn altans ize. akei iz\is i|i]ia
28 baim h.iusjaiidam. frijod bans hatandans izvis. vaila laujaid baim lijan.lam izvis. binhjaib hans fra-
2'Jqipandans izvis. bidjaid fram baim anainahijandain izvis. bmma slauiandiii huk bi kinnu gaevii
50 iimna jah anhara. jab barama nimandin af ]ius vastja jab paida ni varjais. wainmeh ban bidjnudane
31 buk gif jab af [uiiiin.i uimandin bein ni lausei. jah svasve vilcid ei tauj ina izvis mans jah jus lauj lid
32 imsnmaleiko. afipanjabai frijodbansfrijnndans izvis. wa izvis launc isl. jali aukhaifravaurlil.ins bans
33 frijoudans sik frijond. jah jabai biub taujaid baim [)iub laiij.tiiilam izvis. wa izvis laune ist. jali auk.
34 bai fravaurhlans bata samo iaujand. jah jnhai leiwid. fram [laimci veneid andnimnn. wa izvis laune
55 ist. jah auk havaurlilai fravaurhtaim lciwand. ei anduimaina samalaud. svebauh fi jod [ian- lijnnds
izvaraos. biu{> tauj.iid jnh leiwaid ni vaihtais usvenans. jah vairbib izvara managa jah vairbib m zdo
:
56 suujus hauhistins. unle is gnds ist baim unfagram jah unscljam. vairbaid blcibjandans svasve jab
INTERPRETATIO.
alinrnm urbium, 18. qui venerunt audire eum et sanare se morbis suis, et hi vexaii a spiritihus impuris el
sanati facii-sunt. 19. Et omnis turba qiia.'siveruni aitingere eum, nam potentia ab eo exiit et sanavit oinnes.
20. Et eitnllens oculos suos ad discipulos suos diiit beati vos pauperes spiritu, nam vesirum est regmini
is :
ccc orum ; 21. beati vos famelici imiic, nam saiuri litis ; beaii vi>s flenles nunc, nam exhilaramini ; 22.
beati es is, cnm odiuni vos bnmines ei seimrani vos et exprobraui et ejiciunt uomen vestrum uti maliim ob
lilnnii hnminis. 23. Gaudele in illo dic el eisnllatc, nam co e, ntercis veslra mulla in ca lis ; secundiim
hoc enim fe.erunt profetis patres 1'orum. 24. Ai vae vohis his divitibus, nam jam habeiis eonsdlationeui
vestram ; 25. vae vobis, vo> saturi nunc, nam famelici fiiis ; vae vobis, vos ridentcs nunc, nam lugere cl QVie
incipilis ; 26. va? cum bene vohis dicunl oinnes homines, similiier enim fecerunl faUis-profeti> pair.s • orum.
27. Sed vobis dico b:s audienlibus: amate hos odicmes vos, bene faciic his odientibus vos, 2«. beuediriie
his m
iledicentibus vobis, orate pro his vioknlaniihus vi.s. 29. Huic percutienti le in m.iv illam, irade ei elimi
aheram, el huic sumenti a te vestcm, eiiam lunicam nc prohibens. 30. Cuique autcm oranlmm le da et ab
bocsumenle tuum ne exige. 51. blsicul vullis, ul f.iciatu vobis homines, eliam vos fatlilis iis siinililer. 32.
Ai ri aiMlisboe am.nntes vos, quid vobis merccdum est? el enim hi peccatores bosamames seamani. 33. Et
si bcne faciatis bisbene facientibus vobis, quid vohis mcrcedum cst? et cnim hi peecatnres hoc ipsnm faciunl.
34. Et si commodatis, a qtiihus speraiis accipcre, quid vobis mercedum est? et cnim peccatnres petcatorihus
commodani, ut accipiant sequale. 35. Verumianien amaie hos inimicos vestros, b-ne facite et comni. daia
non i|uidqunm exspectantes, et fit mcrces vestra mulla et liiis lilii summi, nam is bonus est his inutihhas
et malis. 56. Piatis misericordes, sicut etiam pater vester misericors esi 37. ei ne judicaic, ut non ,
ANNOTATIONES.
wo)uuv, iu margine posila, qui codicem argenleum vi, 21. ju |
jam, '
gr. omii. ; J. Si. + na. — gab-
scripi-it, in lextua intulil. laihl. \
1. Xg •frrafii. S 1
.
X gabod et pro eo Glossar.
vi, 20. txponjam «ciiiaimj
j. St. tiponjc seinai, X p. 56 X g»daiip,Z incpte tapen uroponil, quod ver-
B. X tiponje cod. Arg. quid scripium
seinaiic ; iu bum h. I. srnsum vix tiderabiiem pr.vhct ; in covl.
fueril, cognosci hodie non polesl, quml cuni Ih. dcdi- Arg. Icgi nr, quod B. dedit, vid. etiam Cor. II, i 3
diiis, consiruclio postulat pneposilioDJS du. jus ] — seqq. vn, 4, 7.
vos, gr. oi, sic C!f. pronomen personale vncalivoad- vi, 25. sadans] St. sandans. nu} pr. nunc,X —
uere solel.ubi GraJci artii ulo utnnlur, vid. M. vi, ii * gr. —
duginnid \ incipiiis, • gr. omn. ; L.f. ad imJi-
tua unsar pu in himinam. vu, 23 Mc. ii, 25 ; L. iv, ; candum lempus fulurum pro eo tempore addidit ;
S3 ; vi, t5 ; Eph. vi, 9 morem Gracorum r.iro imi- ; quo ejus fiugua carct, praesens ponere solei, scd ali-
latur: Mc. xv, 29 sq. o sa galairands po alh nasei quolies illum dpfeclum iia eiplel, ul circumscriplione
puk ! atit L. ix, 41 o kuni sa?pius omtlii pronomen, '.
quadam ulaiur, additis vei bis prater dugvman eliam
ut Mc. i, 47, L. vn 54 ; i. xu, 3; aut inierjeclio-
, haban ( habere), «Aruiuu (debere), m«noB (cogiiare)
nem, ut Kom. ix, 10 muiina.' ahmin spiriiu ° gr. sik skaftjan prxparare ).
i. Si. addit -i- nu. —/limmcj caelurmu, gr. omn.
]
(
vi,26. a//at] omnes, * gr.
Qto*- vi, 27. fijandam [cod. Aig. marg. haijandam (odien-
vi. 21. fin. J. Si. signuro lacimx post ufhlohjaitda t hus
); crravit aiilem l.hrarius, "iiam signiim glossa
ponunt, ^clin cod. Aig. nihil addilur ; illi vindocii non verho fijamlum, ad quod pcrlinel glosâ gcd
in eirorem sunt inducii, quod in extrema lineas parie verho hatanaans appinxit.
librarius nlhil sciipsit ( id quod soepius factum esse vi, 28- fram] vid. ad ,i 24.
vidimus ) el qiife liltcrje exsure videntur, eae ex vi, 29. imnta ei, ° gr. j
aversa parle plaûl* pervaserum. vi, 32. appun al, gr. omn.
X—
j ruti
. VI. 22. sijuh] Hz. ' fija-d] J. St. fijond. X vi, 34. patmei] i. Sl. Hz. -^ hammei. II.
,— i'a/i pr., Ulf. '
orav. * xai.
vi, 55. iitwjiu ] l)lf. jah ] lerl., Z. — X r*
]
vi. 23. laiktd ] i. St. B. X laikod. — niminam —nnfagram] 1. St. uufuiram. X

ecelis.gr. .«pvi. —praufetum jsic cod. Arg. ; J. Sl.
]
m, 56. vairpatd] lill. c. codd. * ouv. — Mawl

B. X. 1'raufmn. cod. Arg. svave. Xttvar] J. Sl. wara. — X
m
611 l:il I.IOUUM ULFILANA VI.KSIO. tttt»
?."! atta izv:ir ht< i|s Isl jah bi stnjid. ei m ttojaindaa nisldomjaid jati m kfdofnjanda, fruletaidjah irale-
'.a ii*«Jm> grKai<] jah itibatb bvb. miinrls gndajafi ufarfull.i jah gi*igana]ab ufBrguiaiinRiluda inbuuu
Vj Imwrsua, btzai auk lamoii initidjon. biniei mitd. miiada bvit. qi|>uli J>ui gajukon iw. ihui
10 111:11; bliiub blindana link.rn. nm bal mdal gadriuiand. nist ilpnneb ufarlaisari leinana. ibgaui.m-
41 vldt » irjii-ili vairbal a»e laiiaril b. abban wa gaumeit gramata in augin brofirs Jicinis. Sp ansa 111
1-' |>eiuuti>niu m
lUgin glutntis. ai|i|>au waiva m»j.'i <|i| an tlu lirojir |>einamma. hrnjiar let. ikusvaii|u
grainala bammi m augin }>c nmimia. silba iu angin fieiiiamma anaa ni ganmjandi. Huta, nirairp
faurbii [lamtna tnaa ua augiu |ieinimma. Jab ban gauuijaia usvuirpun gramsia bsmmi in angin i.roj.rs
13 , I i peinii. ni auk bl bagmi gwlt laujauda ikiau ul.it. nih {>an bagii» ubils laujamls akrau gnd. warjuuh
ra.btji i.i; inr iis svetamma ukrana uikiiubi bt. ui aik m aurnum lisanda smnkkans. nih|ian us |
i.> aiwatundjai trudanda veiuabasja. |>iu|x-igs maima u* |iiu|>eigamiiia huzJa halrliui leinb ushairid
binp. jab uluis niiim 1 us ubibmma hinda hairtine teiub usbairid ubil. uzuh atiis utarfullein hairtius
40, 47 roileiJ munjis is. '!'! • w wa mik bailid. irauja fr.iuj». jali ni luujiJ. baiei r|i(>n. wazuh sa gnggamla
48 du mis j.ih bnusjands vaurdu meiua Jali laujaodi |iu. atangja itvb. wamma galoiks bi. galeiks isi
luaun limrjaudiu rnxn. taei grubjali gadiupida jab gasaiida gruiiJuvuddJtu an:i claiiia. at <**runjnn buu
vaurbanai bistac,<| awa Li jainamma rasna jah ni mahta gavagjau ita. gasuliil ank rasana |>amma siaina
49 i|i ta bausjaudl jah m laujandi gaUikt 1-1 roaun liuirjaDdin raau aua airfiai inub gniuduvaditju. Jiaiei
vn , 1 >. ibtagqflodui jah huusgadraus.JabTarbtouivaUotnt ubrazuu mikila. bi|i<'J>anusfullid*alla Jvovaurda
2 cciiuiiihliumans maaageias,gabij)iii kafaruauin. hur.dafaJe ban sauiit tkalkssiukamls svutiavairpja.
INrERPRETATIO.
|udicemiui ; nc rondemnetis ci nnn rondi-mnamiui absolvatis el al>.o!vin:ini. 58. Detis ct daiur ;
volns ; mcnsura u<m.i <>t Sliperplena cl concussa el superfusa itatur in sinum ve-.irniii, hac cnim ip~a
mcnsura, qua mentitralis, meuturatur vubJs. 30. Diiii auiem parubotuni iis num poiest eseas c.ccum ;
ducere uoune aiubo in lovcam eadwtl ! 40. Nnn cst disciputus snpcr magitlrnU suum, vorum para-
'.'
lus quisqiic liat uii magisiei cjus. H. Ai. quid vnles fesincam m oculn fratrb lui, verum irabcm 111 tuo oculo
iiuii vidrs? 42. Aul qunmoilo potes ilic.-re a«l fatiem iuum frater, sine, cgu ejicio fcslucam hanc in oeulu :
tuc; ipse in oculo tuo trabcni nnu videns, hyp icriia, ejiee aniea hanc trabcm ei oculoûoet luni vi.leas ejicere
fcsuic.im liauc in oculo fratris iui. 43. [><ni niui esi arlior bona fucictis fnicliini ni.ilum, neque arlior maa 1
faciens fructuni bnnum. 44. Qua>quc cnim arborum cx irn|irio frucm noia est, imn cuim ijc tpinb colli-
guniur licus , neijuc de rubo t-alcaniur uva>. 45. Bonus houio c b>>no tbetanro cordb sui profert bonmn
ci uialus Iioiiio e iiialu ibesauru corJ.s -ui pr fert maluin cvque enim abuadamb cordis loquiiur os ejoa. ;
40. At qiiij mo vocaiis liuiiiiiie , domine ct nou faciis quod dico? 4 /. Quis<|iie tnc iens ad me et audieua !
,
veibu iuca ei lariens ea, nslendo \obis, cui sintilb cst. 48. Siimlis e>,t hoiiiiul a-diticnnli domum , qui fmtit
ct profumlum-lecil et pusutl fiinJjiiieiiiuiii tuper saxurn in iiiundatione autem facta irrnit aqua c utra illam ;
Jointiin ci nnn putuit commovcre eain, fuuduta eniui fuit tiiper hoc taso. 40. Vrnun bic audieus et non
facieus similis est homini actliGi auli duiuuiu supcr lerram sine fuiidaineuto, cui irrnil (luctus et s atim cccidii,
1
1
'actacst luc eversio bujus domns magna, vn, I. Cum auletn esnteret mniiia liate verbasaa iu ames
lu b;e, ivil in Cafaruamn. ~i Cenluriouuin autum cujusdam servus aigrotans morti propinquus , qm fi:.c
ANNUTATIONES.
vi, r, . et] ut, gr. x«i; tf.A vid. ad J. xvi, 17. (plur.), gr. trrixy uW ; cajieruui J. }*, veinabmjtm, St.
VI, sce. et, " :;r.
58. yih uftrfulln superplena,
I
— | X vbinabasjan.
gr. >r.r:<£<7fiivi>», cui run; j; nbicurn vcrlium nnn salis VI, IS. i<s'mirirf] pr. Sl. )t( nsbaiiid
respniuleal, IJ lil.uu 7repro<7>J> leîsse I!. nispicalur. vi, 47. vaurtta meiiKi| 1 gr. oinn. — yaUila in\ *|
— ijibadtt j
-ec. Juiur,gr. Oimi. Soi-.ootrt, ef. vs. >4. — gr. 011111.
miiitt \
sic ci li. coiijet-nir.i, lli. eiiam ( in .iJiiot.iiione vi, 58. al gnnujon] i claruujan, S".
S( \ al
adllz.) pr>>hata, dcJiinus; coJ. Arg. st editt. '*' garunjan, II. •: <ii;/iiru«;uii. —
buiagii awu\ J •>,;
i#ul«i/ ; hli<aiii>s scqucnu niitada io errorem inilui tul im/ayi.n aiwu, St. ;.\ bistttijuua wa. —
luiuj S> c, J. Si.
esse videlur. :.
,nî.
vi, 39. /»<ii
Si. a( lan. im] J. Si. >:•' hi. dui|
— — v ., ;o. f>atei\ si oio partkub relaliva aut cansali
gatfriusaniljediit. '#[dalgn driutand, viJ. a Me.xn, I. 1
accipilur, sensns omuiu» lurb.tlur; gr. mwt. : rcfo-
vi. 40. gameitvU$ ] J. 81. :• gautlaujane munvidt, rcnJuin ptmdet a «w^j. <;>,,;». Si Coiiius
.<d ootia
B •? gn uitaujane manvnls ; cod. Arg. gamanvidt el iu graecuruui leciionem uJ vc< bum eturimerc >«i:>i >i ,
inarg. ntiitnaaut (perfecius), uuodeum Jain II. legc- pumiHefdehebil Bcrihere; iuiu pr»>posiiio *i vti ifm
iit ei eviJeiiter scriptum sit, lliriuni miramur dicore >cl vipra verlm »1 <y>;>m coujuagi s'>let M. mi, 25, tT;
iu eud. Nt «ntiiiiis legi. L. iv, II; siv, 51; lloin. ix 5i); li /><i.'i aj ram ,
,
vi, 41. ont<uii'i<| sec, J. St, ~{ ifanmjeii. perliuel, iJ quod seusut |uk>luLil, l f. conslruciionoiu
vi, 4i. i/.'| ego, * j>r. oiiiii. iuuiivii, qiioJ tatpiiit fucit, soJ h. I. aiidacius. —
vi, 41. Htanda — imrfnnda] colliguulur — c.ilc oitloflo]- J - Si \ btsiuyun. — //uiinsi J. S 1;. *
iur, gr. oiiiii. trul sToutri - TsuyuiTi, cf. vs. 35.C;ttc- tnaajlodat; cod. Arg. m.ir;;. awa (.itu viiiriV gbesam
— tmmmMjtiittti
.
rumgoihicuiiWrui/aNcafcare(x,49), nnueulcare (vui, viri illidocti iu letiuui inluteruut.

S),grieco r rtiv (metcre, vmdemiarej omninn 11011 camur, Ulf. c. gr. (tvv.7;sTt legisse.
ret| Ji't ct -1 qu;i Llf. EOnsura potiui qnain verba
; vii.9, tvultavairjiia] 7. . div.; J. St. K. >at svulia
ietpt!si|>e Ji> ai , iiun us uiteatuntljni iiuu na :ipt<: vairpid ; tvahavairpja ad muriem vorgeoi < = 1
apposiiuui vldoliir; u >s hunclocnm ineorum nuinero murli apprupiuqvaut (Grim. tl. 5"7) gr. nmuUi ;
haheiuut, ulii giajeornin verborum signiflcaiiouem - r rormi cmicrtu prajcedenW tbairaeia ha*
.
uim saiis intellexit, s i<J jJ i, 5, vemabaija] uvu; — bel, i>i »1:10 diligens lectoi oOendore possit.
•
615 LUCAS VIJ, 3-23. 01»
3 snei vos imma svcrs. gahausjands [>*n bi ifsu iusandidi du imOia sinhuaos iu<lnte bidjnmis
4 ina. ei qinti j.ih gsnasidedi finita skalk is. ib eis qimandaits ai tesus bcdun iua tisdaulo
i> qi[>at>dan*. Jmiei vatrbs isl bammei fragibis bala. unle frij<>[> biuda unsara jah synngngoin is gaiintrida
b* unsis i|> ie-.«is ldiljuli ini[i itn jah ju|>an ni fairra visandin imiiia bantin.i g.irda insaitdida ilu hnma.
sa luuid.ifads fnjonds qihaud» du iuHna. frauja. ni drjihei bok. unle ni nn vairbs ei uf brot mein
7 innpaggait. dubei ni roik silban vairbana rahnda al bus qiuian. ak qib vaurda jah gahailtud sa
8 biuniagus meius. jali ban auk ik manna im uf valdufnja gasatids. bjband* uf mis silbin gadranbtins.
jali qiba du bantma. gagg. jali gaggid. jah anbaramma. qiin licr. jah qimid. jah du skalka mci-
9 Hiinina. tavei baia. j.ih laujid. gahattsjarids ban bata icsus sildajeikida ina jah vandjands sik
d« Jtizai alarlaisljamlein sis m '« 'gein qab. amen qibj izvis. ni in israela svalauda galaubent bigai.
40, 11 jah gavaitdjaudaiis sik bai insandidans du garda bigctun ba.ua siukau skalk hailat!». jah varb in
bainma afar daga. iddja in baurg uamnida naen. jah utdiddjedun imma sioonjo» is ganohai jah
12 manageins lilu. bibek ban newa vas daura bizos baur-gs. j.aruli sai. ntbaurans vas n»u». suuus ainabl
43 aibcin seinai. j.ib si silbo viduvo. jali managei bizos baurgs gauoha uub izai. jab gasatwands
4 4 bo frauja iesus infeinoda du izai jab qab du izai. ui grel. jab dualgaggands aiiaiiok wilflrjGm.
45 ib |>ai bairandans gasiobun jah qab. jnggalaud du |ius <ii|>a. urrois. jah ussal sa nans jah dtigauii
1(> rodjan ,
jah atgaf ma aipein i*. dtst»at ban ailans agis. jab inikilidcdun gub qibandans batei prau-
47 fetus mikils urrais in uusis jah ba'ei gaveiso.la gub managciiis seinaizos. jah usiddj.i pala vaurii
18, 01 and alla iudaia bi ina jah and allans bisilands. jah galaihun iohanuen siponjOS is bi alla bo. j.iil
ailwitands tvans siponje scinaize iuhanncs iusandida ins du iesua qibands. bu is sa qimanJa b.tu
20 aiiparanu venjaima. qimandans ban at iiuma bai vairos <| |>un. iubannes sa daupjaods insandiila
21 ugkis du l>us qi[>ands. bu is sa qimanda bau anbarauu venjaima. inu |>.m bizai weilai gabailida
22 managans af saubtim jah slabim jah alimane ubilaize jali biiinlaiui maoagaiui fragafsiun. j u
andhafjands iesus qab du im. gaggandaus galeihalS iubanucn. (>atei gasevvtiUi juh gahausideduts,
INTEUPUETATIO.
ei carns. 3. inisit ad eum seniorcs linlxorun orans entn, itt venirtt et sanarel bujic
Aodiens autem de lesu
servum tjus. venienles ad lcsum oraruut eum sollicite diccntes, quod dignns esi ctii prxstaa
4. Veruni ii ,
hnc, 5. nam amat genietu nosiram et svnagogam is asditicavil nobis. t. Veruin lesus ivil cmn iis ct aui-
pliusnon procul essisteiiic eo bac dottto, misil adeum btc cettttirio auiicos dtcens mI euin dumiiie, ne urge :
le, natn non sum dignus, ut sub tcctum meum ttitrcs, 7. ideoque non utc ipsum dguum aesiimaii, ad tc
venirc, scd dic verbttm, et sanatur bic puer nteits. 8. Ei vero niim ego botuo suui sub im.iciio consuiulus,
linbens 9«ib me ipso milites, et dico ad bunc vade el vadit, ei alicrt veni buc, el venit; ct ad scrvum
: , :
metim fac hoc, et fa< it. 9. Audiens autem hoc lesus mirutus-esl citm ct verlrns se ad lianc sequcnleui se
: ,
turbam dixit : amen dico vobis, non in Israele lalem lidem inveni. 10. Et coitverientes se bi missi ad dumuiu
invcnerttni hunc argrolttm servum samim. ii. Et faclum-est in Uoc osiero die ivii in t>ppidtiui vocatttin | ,
Naen, ei comitati-sunt eum discipuli cjus muiii et turbx multtim. 4-2. Cuni autem proue esset pnriaj Itujns
oppidi, tunc, ecce, elatus fuii mortuus, litius. unkus tiiaiii sux, et ca ipsa vidua, ci uttba bujus oppiJi muiia
ruut ea. 43. Et videns bauc domintis lcsus miserltis-esi super eaui et dizit ad eam ne lle. 14. tt acce- :
dens aitigil fcreirum, verum bi portanies slelerunt, el dtxit adolescens, ad le dicu, suige! \li. Et surres i! :
bic mortuus ct coepit loqui, et reddidit euni ntaiii ejus. SU. Ubse lii auietu omnes timor, et inaguificaruiii
Ucuin dicenlis quod prolcia magniis c\biiiii in nobis etqu>nl visiiavit Oetts populutn suuin.
: ! V El exiit
liuc wrbutn in emiietu ludaiam dcco et in nniues viciuos. 18. Ei nunliarunl lobanni discipuii ejus dc omiti
hoc; 19. ct advocans duos discipulo tini snoriiin lobannes misil eos ad lcsum dicens tu es hic teuicns, an :
aliuumc exspecteinus? 20. Venient s aul m ad eum lii viri dixerunt lohannes hic bapiizaus misil nos ad te :
dicens tu es bic veniens, an aliutnue uispecieiuus?

: 2!. \a amcm li>c bora Bunavit nuilios » morliis ci
plagis et spiriiibus malis cl cxcis mullis reddidil vismn. 22. Et respondens iesus div.il ad eos euuies :
iiuiiiiaic Iobaiiiii , quod vidislis el audivistis , qaod eaeci vidcut. claudi ainbuiaul, lcpro.-i uiuudantur, uiuii
ANNOTATIOXES.
vn, 3. qinu] sic cod. Arg.; Ilz. -:- qcmi , viri. ad m, 46. <i(7a:is agi»] nmn. —
gr. tuikilideiiun] J.
vnt, 56. St. B. ~( nnkelideilun. — qipandaui]
]
Ih. h. I. ailuo-
vn, 4. fragibit] J. St. fi. ifrumî» X lut Gulbus lineolain illain, nolam tou n, syllabx
:
Vn, 5. synagoyem] vid. ad M. xitii, 62. ullim* snperindurefe i.eglexil; scd erral vrdocius,
vii, 6. im] pr., ). Sl. n- tmwojpr., gr. omn.
X' — nam ill.i lineola clarissiuie supra est ducta. — seiuai-
pnsl jupan. —
du imma] scc, J. ° X- iol>] Sl. Xrtmns]
winazjs.
yii, 8. mis tilbin] i. B. >s(jci. uti vs. 49 et saepius, vn, fy. llif. c. cod. D. et ver»s. " Ttvi,-.
St. X mifsisktii. — lier] buc, gr. omti. ins] eos, '

gr. onin.
vii, 9. amett] amen, * gr.
—
vn, 20. venjaimu] St. M«j«iiw. X
vn, 44. afar d<iya\ St. Z. f
j t-
nam] in cod. X vn, "21. ahwmie ubilmze] St. nhmanum; \i. con- X
Arg. maen scriptum csse vldctur cxtcrum gr. omn. : jeelura almam ubilaim non nccessaiij csl coti- ,
K«<v. sirnuniiir cinm verba mcdendi ei sanandi cl ciuu ^c-

vtr, 1J. ttdouo] vid. ad iv, 15. — iminsijeil J. Si. niiivo (L. v, 15; vi. 18; vnr, 2)et cum pncposiiione
X managai. — * ivv.
si sif»o] eal ipsa, gr. aJkq. — ganahd] af (Me. v. 2», 34>. Locos, nbi Ulf. ronsl.uciionem
Ulf. c. coiid. ttitirat, habes hits : iv, 2;< galuknoda iiimins du jerain
yn, 15. f'aujn iesiit) iloiiiintts lcs.js; gr. nlii ripio;, prim jah menops Mc. h vas gavasipi taglatn
siiiits. i ,
-l:i 'iniro-j,-; uiruinqite Ulf. ei cod. 225 conjungil. j"h gairda; cf. nd Cor. II, xn, 81.
vn, 45. dugann] St. X i«gan. vu, 22. galeihals] l. * gaiailmts.
6W niniJOItUM ULFILANA VERSIO. 6IG
|j'.'i bllndal usuiwaud. haliai g.igând. |>ruts(illai gahralnjandi. hanilaic,aliau.KJaiiil.navcis urrcisand.
-". ** unli*tl : vailamerjanda. |ab audaRs ist sawaxuh saei ni gemunjadl n mis. at i>,alei)>andam [>>n [laun
airiim iiiliqiuios dugaillt rodjan Uu manageia bi lulianncn. wa iisiililj 'ilnji iii aiijmla saivvan. raus fram
Ifi vniili vagid. akai wa uikliljedab saiwan. maniuui In hnasqjaim vasijum gavasidaua. nl, |iai in
20 vasijuiii val{iagaim jab loii.-in.ii viaandani in biuilangardjnm ilnd. akei wa usiddjeduh laiwan,
17 praufoiu. jai qipa iivla. JaJi mais pranfelo. sa Ut bi baneisaroalid fot. aai. ik fuuiidja apgilu nuin.ii*
2n fûra indvairbja beinamma. saei gamanvaid viy beinana laura [>us. qi|>a allii uvis. malia in baDrhw
qlnono i>raufetui Eobanne bammi daupjandin ninabun ni.-t. i|> sa miauiu bnma in biuilaogardjai
2!) goba in.ii/a iii.uia ist. Jab alla managel gahauajandel jali moiarjos garaibtana tlomideilun gu|ui da>i-
5(1 pidai daupeinai iuhaunis. i|> rareiuieil jah vitodafasljoi mna gu]>s fraqe[>un ana sik ni datipidai
51 , 32 IVain imnia. we uu galeiko bans mant jiis kunj s j:ib we sij.ina paleikai. galcikai sind barnam paim
in garunsal litandam Jah vopjandam seina miunjah qibandam. sv glmledum Icviajab ui plmsidedu|).
33 g-.iunodednm iiviajab ni gaigroioh. urronn raibiii iobanMau daupjandi i.lb hlaif uiujauda nib vein
31 drigkandi. Jab qibib. unhulbnn habaib. urrana mnus mani maijandi jah drigkands. jab q [>i|>. sai.
o*i uiauiia afelja jab vaiudrugkja. frijonils moiarje jah rravaorhia /e. jab gaarojoda varp bandugei fram
3l> barnam icinaim atlaiin. baj> |iau ina sums fareisaie ei malidedi mi[) imma. jab aig.iggands in gard
37 bis faruisaiaus anakumbida. baruh ui. qino in bizai baurg. sei vaa fravaurhia jab ufkiinn.iiidei. |>aui
38 anakumbida in raina bis lareisaiaua. briggamlei aiabaiilraiin balsanis. j >ii itandandei faura fotum is
afiaro greilandci duganii naijan fotuns is lagram jah skufta hauhidii seinis biivarh jab kukida foium
5!) is j.iii gasalboda bamma baUana. gasaiwands [>.m u Mreiuiiis. saei haibail ina, r»dida sis aius
INTERPRETATIO.
audiunt, moriiii resorgtinl, panpcres evang.-lizautur. 23. Ei bealna cst nmnis, qui nnn scanoVizalor in
llie. S4. In alietinlihus auiem liis legaiis luliamiis ait lurbaui de lohanne : «iiml ciiis- corpil loqui
lis in deseriuiu videre, arund.ucm a ventu moiamf 25. Sed quid exiislii videre , hominem in molii-
bns veslibus vesiiiuiu 1 liiie, bi in vcsiilius splen.l. iiiiuus ct i il>o exsisieuies in icgum aulis InoI.
2'i. Scd quul exiislis viderc, profelain? ulii|ue dico vohis, cliam magis profela. 27. Ilic aSI, de quo scri-
pium cst ecce , egn miit» angeluui meum |>r:e lacie lua , qiij parat viarn tuatn prx le. 28. Dico
:
enim vobis : major in nalis roulierum profela lohanne, hoc baplizaute, unus non-est , verum >iic minor
eo in regno Dei in-Jor eo est. 29. Ei omnis lurba audiens et poriitorcs justiim jiidirarnnl Iieum hap:izati
liaptiiiuo lohannis. 30. Vcruin Farisri et legis-perili Cunsilium Dei impr»barunt in se, unn haptizali ab
eu. 31. Cui jam similo hos liomines bujos geueris et cui sint similes? 52. Situiles sunt pueris lns in .foro
seduiitilms et vocamihus se invicem tt dicenttbus libiis-recinimus vobis et nou saltavistis ; lain.-niaiisumiis
:
vi.ins ei noii ploravillis, 55. Prodiil enim luliannes hic baplizans, nec panem edens, ncc vinum hibens, el
dicitis daiiixiiciii liabct
: 31. prodii; lilius hon.inis edens et bibcns, et dicilis: ecce, bomo devcraior ct
;
vinolentiK, iniicus poriilorum ct peccatorum. 55. Et jnsiilicata luii sapienlia a liliis suis omiiibiis. 36.
Oravit autcin ciiin quidam Farisx-orum, ul ederei ciiin eo, et adiens in douium liujus Farisxi arcuhiiit. 37.
Tuuc ecce, inniicr in bocoppidn, qux luil peccalrix el cognnsceus, i|Uod accubuit iu d>>mo hnjus farisai,
aflercns alabasirum balsami 53. elsians ante pede-, ejus re>ro flens ceepit rigare pcdes ejus hcrymis ei ca-
pillo capit s sui tersii et osculala-esl pedes <juet nnxit boc b.ii-ain». 59. Vnlens auteni bic Fmisxus, qui
vocavil cuin, lucutus-cst sibi solus dicens : bic si essel profela, co^nosceret utique, qux et qiulis bxcmu-
ANNOTATIUNES.
tii, 2i. al galeijiandam] St. Z. X jc
'-. •!•
Xa ('J
a~ "[brikan Mc. VI, 26) induit. And, qnnd pro ana legnnt,
'|uia sensum liuc loco alieuum pra?.hel, pmbari om-
leiliuntlitm.
vii. 2 >. vulj>agaim\ i. Sl. B. X viilfianaim. — fo- nino nonpotest, neque Ih. ana, quod prius conjecerat
dehini\ ciho, \)\l'.tir,yii pro rtvjyii legissc jaiii Maresh. (nam in cod. Arg. clare cognosci jain non uniest)
U_.|izelii aucloritale molus, rejicere deoebat; ad reif-
el IX. reelc viderunt, ni-i f>i'le id fodeinai ei praece-
deiiiibus tulpagai subinielligendum esse aliqms sn-- ilendum gra.eiuii d; eaurou,- (i:ontrase, in ileirimcn-
niealur, ut fodaiai vuljwga (Taulua cibus) graeco -pvfn iumsuum)nibil aptius est, quaniaiMMk, cf. M. xxvu,
ics lou.iejt; id aulein .uiilic osius ne sil admudu u 15; Mc. in, 2(>; xiv, 55; J. xvm, 29; Gor. II, x, i.
veieinur. — /iiiul-mi)u rfjomj J. Sl. ,*. Jiiudangardja, VII, 31. Ab inilio versus J. Sl. qaj> J>an frauja.
biudangardjan Iscilicet
,; 111 eod. — on pro — «ni e nonnuilis gr. addunt, quod cod. Arg. m>n »guo>rit.
li.
—
— >
eaarjturaesse videlurj. vn, 32. seina mi*M>[ editt. jct. »tm;/odr(fiiml
vii, 20. j>iil J. Sl. X jutl. — pruufclu] sec, vid. ad J. Sl. X

tvigalodednm. gatmoiledum] cod. Arg.
, [t i] marg. syniinviiiuui Ac/uiii e M. XI, 17.
'
vit, 27. />aiifi[ J. Sl. X Jianui. — vn, &>. nih\ sec. J. Sl. -t M>
vii, 28. 6(iu>iin| J. Sl. X *'«ir«" ni^l] J. Sl. B. vn, 34. afef)a| J. St. U. afelei. X
-0 m i»'. — iatBia] pr. ei, ° gr. omn.
—
vn, 35, seinaim] J. X
wtama, Sl. X i«"a«»ia.
vil, i'\. (jiiliaiisjundei\ J. Sl. •* g»h lusjundans. vn, 36. ina »Hm»[ \ gr. omn.
aarai/i.aiia doamtWm gui\ I. Si. guruihta ; b;ec vu,
57. lei) J. Sl. II. ««• i X —
aH \ •*< " %'•'< 1« B*.
cum -c.|uenlihus in cud. Aig. umuiiio evanuerunt, X *~*. —
•'» ruxna| J. »" gard, Sl. X'""< 9"rd. X
vii, 50. (ragtpun ana]l. Sl. frakunlt.... li. Ha. X — his faretsaiaut briguandit\ J. St. fareisate brm- X
Z. •• [ranban mul. Uuod dedimus fiagehun id ana- jnndei oihissa ulliina versus parlc alabaUliaun\ —
lciia llllgua
[
puslulal, cum liequo Ol jafian (B. Ih.), II. X alubaatlranm; gr. omn. a>«C«»Tpov.
—
posl /i>/u>ii usque
nec e\ jui\nm (/..) illuil iV/iun n:iSei po8»H; neque in 58. uf nro\ gr. anle /«ura.
vii,
cmi. Aig ulluin veitiglUUI pattis j litiera: ipparet, ad frnvaurhta vcr>. 39 J. Si. Ijc.; oniiua fcre singu-
qua? lubter lineiin duniur. Verbom /roof J>an, proprio laruni litiararuiu vestigia in coi. Arg. inMrtorvrot
maledicere (M »w. il He.si, 21, all.) lignlOeana, vn, 39. ftWMttu] sie cod. .\>g ; II*. 1. /<»»'«l- X
b. 1. ligniQcaUoBem, cuuteiiiueudi, repudandi (aliu
.
jaiuui. —
si*J B. inm. + —
atns\ solus, • gr. omn.
— — .
(117 I.IT.AS VII. 10 VIII, 6. PiS
qijjands. s.i tj> vrsi praufctus. ufkunjiedi pau. wo jali wileika soqino.sei lekip nnina. Jatei Iravanrhia
40, 41 ist.jah andhaljands lesus i|ap dii paitrau. seimon. skal pus wa qipan. iji is qaji. laisari qip. tvai
42 dnlgis skulans vestin dulgaliailjin sumamma. ains skiilda skalle fiiiiMiunda. ij> an|»ar fimfliguns. ni
43 lialiandam Jian. vrapro usgebeina. baim fragaf. wajiar nu pize. qi{). mais ma frijod. andliafjands Jvm
44 seiiiionqap.pauagavciija. Jiainmei managizo baruh isqa|iriu imma. raihlaba slauides. jab ga-
fragal.
vandjands sikdu bi/.ai qiniiu qaji du seimona. gasaiwis [>o qinnn. aigaggandinin gard [)einana vatomis
ana fotuns nicinansiiigaft. ijisi lagram seinaini ganaii.la meinans loluiis jali skiiftaseinaminaliisvarb.
45 , 4C ni kukides mis. ip si. frain painmei innaiiddja. ni svaif b.kukjan fotuns tneiiians. aleva liaubid icei-
47 naia ni salbodcs. ip si balsana gasalboda fotuns meirians. in |izei. qipa bus. aflelanda fra-.aurhleis
48 iz >s Jios maiiagnns. unte frijoda (ilu. ij> [ ammei leilil Iralclada. leilil fnjod. qabuh J)an du i/.ai. af!c-
49 landa J)us frava-.rbteis Jieinos. jab dugunnun J>ai niipanakumbjai dans qipan in sis silham. was sa isi.
Sd saeifravaurliiins allelai. ip is qa[) [>an du Jiizai qiuon. galaiibeins pciua ganasida Jmk. gagg in ga-
viii , I vairj)i. jab varjj bi[>e afar Jiala ei jab is vraloda and baurgs jab bainios inerjands jab binpspilloiids
2 piiidanganlja gtips. jah pai tvabb mipimma jah qinnns. bozei vesun galeikinodos abnianc ubilaizejah
5 saulne. iali inarja. sei baiianavas magdalene. us f>izaici usiddjedun unhulnnn; sibun. jah iobanna
qens kusins fauiagagjins berodes jab susannajah an[)arns inanagos. bozei andbabledediin im us aigi-
i nain seinaim. gaqumanaim pan liiuinmi managaiin jah paitn. paiei us baurgiin gairidjeriuii du iinuia.
:. qap Jiairb gajukon. urrann saamls du saian fraiva seinamma. jab mijibanei saiso. suui gadraus faur
6 vig jab galrudon varj> jab fuglos hiiniuis Iretun baia j.ili an[ ar gadraus ana staina jah uskijanata ga-
INTEIIPRETATIO.
lier, qua: tangil einn, quod pc.ccalrix est. 40. El respondcns lesns tlixil ad Pcrnm Simon, rl.heo libi ali- :
noiil dicere. Verum is dixil niagi--ler, dic 41. Ouo debiti rei fiiertint Credilori cuidain ; unus debuit dena-
: !
rioriiin quingenlos, veriim alier quinquaginla. 42. Non babenlibus autein, unde rcdrierenl, ambnbus renii-
8it uler igitur horuin, die, niagis eum amal ?
; 43. Respondens anlem Siinon dixil liunc pulo, cui plus :
reinisil. Tunc is dixil ad cum : rccle judicasli 44. El converlens se ad lianc muliereni dixit ad Sintonem :
!
vides hanc iiiulierein, a eedenli in ilonium luain aquam milti in pedes nteos non dedisti, veruni ea lacryinis
stiis rigavit nieos pedes et capdlo suo lersil ; 45. non osculalus-es me, vertim ea, ex quo iniroii, non ces-
savit osculari pcdes meos ; 40. oleo ciput meum non unxisti, verum ea balsamo unxit pedes meos.
' 47.
Propter hoc dicn tibi, remitiiintur iecraia ejus h:ec miilta, nam amavit multum verum cui pauctim remii- ;
tiiur, psucum ainai. 48. Dixii aitietn a.l eatn : remittunlur libi peccaia tua. 49. Et cceperunl bi conctim-
hentes dicere in se ipsis : quis bic est, qui peccaia rentill.il ? 50. Vermn is dixit tum ad lianc mulierem .
(ides tua sanavit le ; vade in pacetn. viu, 1. Et laciuni est deinde po-t hoc, ut etiam is iret per urhes et
vicos pr.edicans et evangelizaus regnum Dei, et bi tluodecim cum eo 2. et mulieres, quae fucrunt s.uiabu
spiritibus titalis Magdalene, e.x qua exierunt dxmones septem,
el inorbis, et Marja, qua? vocala fuit 3. et
l.ihanna, Herod.s, el Susauna et alne inuline, qu;e min strarunt iis e faciilialibtis suis. 4.
uxor CllSte, (ir.rfecti
Cnngressis autem gregibus mtiltis et his, qui ex oppidis roiverunt ad euin, riivit per parabnlam 5. cxiil :
6ercns ad serenduiu semine suo, et dum sevii, quoddam concidii ante viam et couciilcatum fuit et aves
c«eli vorarunt boc. 6. Et aliud concidit in saxum el enatum exaruil, propter quod non liabuit bumorem.
ANNOTATIONES.
— ti/l>uii/>eiii] sic cod. Arg. et seeunri» n.auu 11/..; toda and taurgs] Sl. lacl., i. v B. vrutoda —
R. Ih. (f Ifil. Wuttr. p. 158) X ufkunpcdu. lekip — ixaimos] J. Xtonds.
'««'»«, Si. haimo.... nmissis icliqin:
immn] B. sik allekip. X usqnead — piupsp:tlonds\ sic euni J. ct B.
vti, 40. puiiron] Peirum. gr. nmn. «Otov, qua prop- es loco iii, 18 dedimus; in codice Aig. nihil pr.r.ler
ler J. iimiin edidil; Si. -f- paitru; cxlertiuiGulli. cum — lionds legi pilesl; qttod scribuiit Ib. el 'L. vaitus-
B.ix. concinit. pillonds nou proba.iius, quod ea composilio nusquaui
vii. 41. dulgis skulans] B. Z. jct., sed vid. Grim. inveuiliir.
II. 598 sq.; J. Sl. dutgiskulam. X
dulgukailjin] — vm 2. tyiiioiu] Dlf. c. vcrss. * rtvl(. gult-ikino- —
i. St. B. X dutiahailjin. dos] 1. X
guleikmode, St gnleik ... saulile juh\ i —
42. pan]
vii, Ulf. * «JTrjv. Si. X lauthaim —
;o/i| leit. el, ° gr. omn. utidd- —
43. pann
vti,
cnntta
onnn] J. St. paina: cucierittn
iilra ea Ulf. posl gucenja » oti.
X "
gr. oinn., jedun] gr. niun. |K)st siiun.
viii, 3. fauragagj ns] sir cod. Aig el J. Sl. B ; Ilt.
— —
i
vn, 44. qap] gr. omn. post seimotta.

rti«| accedenli, gr. oma. sinsWov.
algagqan-
mit] iuiln, ° .r. —
Z. -j- fauragnggjint, vid. ad xvi, 1.
heordes. —
li'eiodes\ St.
andbahledcdun] sic cod. Arg. r>ro andbah-
X
uiiiii. —
jc-iuamij suis, ° gr. otnn. tidedun; ). Sl. B. X
undba heideditn. im] iis, gr. —
vu, 4-'i. foiuns meinans] ] gr. oinn. «Otw —
seinaim]J. Si. •;• seinain.
vti, 46. foiuns meinans]'! gr. vin, 1. hiumam] vid. nd vi, 17; J. hiuman. V —
mi, 48. gapuh pan\ sic cod. Aig.; Sl. Z. 9 a f> X paiei us] Sl. jcl. X —
us baurgim] e» oppidis, gr.
ujipai. —
pus] lihi, " gr. otnn., n.un quod ii habeitl «tra «toaiv (i. c. in oppido bahiiantibus et ex op;.ido
aoii, id Ulf. per peinos reddidit. prolicisceiiiibii-).
vii, 40. sis si/iam] Sl. sissitban. saei] Ulf.
*
X — vm, 5 saiands] i. St. B. e Mc.
3 et 14 sa arli- iv,
**i. ciiluni addiiul, quem b. I. cod. Arg.
n aguoscit. m —
vn, 50. is] is, ° g '. omu. — gavairpi] J. St. B. X ta ' so l St. div. X —
natiudoiij e:t lortna cuin infmili-
garnrpa. vus propicr consiructioncni (nam varp parlicipium
Viil, bipc afar patn] deinde post boc
I. iv ry = secum baLcre solel), participium aulein propler ler-
na8i;-.i,- ;abuudai, ut B. Ih ptitait.
iicuiriiin pata — minationem csse non possit veremurne errore li- ,
«J J. 15. Z. J
ct -. Sl. X
patei. ei\ ul, * gr. nmn. X — brarii pro iialrudan scriptum sil si vertnn est quod ,
vnl. ad vi, 12, sic siepius posl varp (iyivtro. es gcs- Griin. i 844 dicii.
chah) ei, s.ipe jah quoque >cquilur; i|uainobrem ne vm, (5. usk>janata] Grim. I. 811 faisnm pro iîinn-
aut ei MUjah ex glossa ortum s.t suspicamur. vra- — antoe.-sesuspicaiur; uobis potiuspariicipiumpracteriti
r^Taoi. XVIII. 20
'
«19 RIQLIOftUM H.HI.VNA VEHSIO. «*«>
7 |a. jali snni gadrauS 111 midumai |ianril'V<! j.ili ntibirskeinau
H ibin* |>.ii Join i.jns afw:i|iideduu |viia. jali an|>ur gudruui ana air| li godai jali u kcinoda jah i m.l.i
;.krmi iaihiintaihundfal(> )>a'u | »n <|i[ .n.iU ulTi.|nii;i. saei babai ausona du liausjan. gahausjai.
9, W (rclinu |. iii ina sipoujoi is qihundans. wa sijai »o gajiiko. i|> tesus qa|>. u> is aigiban rst kunnan raKM
hiodinasâus ku|>-. i| [>aini auharaiin in âjukoin. ei saiwandans ni ga<aiwama. jah gahau.jandans
II , 12 ni frahjaina. a)ibau |>aia isi so gajaks. |>aa fraiv ut vaurd gubs. i|i |>.n vi|>ra vig -iud |>ai hausjandans.
13 (a[>i<h qimib diabulus ali usiiimi|> [i.ata vaurd af bairtia ne. ei galauhjanduiu ui ganisaina. i() [>..i
ana |>aniii)<> MriHi ize |>an ha<isjund. m |> (aheidai andnimand |

uia vaurd. j <ii bat vaurlin» ul ha-
14 baini. | aiei du mela gulaubjaud jah in mela fraisiubnjos alsundand. .[> baia in b.iurnuns gadriusamlo
|'.u smil |nu'i gahausj.i daus jsh a( saurgom jab fabeiu jali gabaurjiibuin bisos libamais g.ggandan*
15 afwapnaiidjuti ni gavrisqaud. i|> baia anu Jiizai godon airbai bai sin'. pai tze in hairtin god.iuii.ia
16 jab seljamma gabausjaudans |>ata vaurd gahaband juh akran bairand ui bulainai. abban ui manna
lukarn landjands dishulji|> ita ka6a ai|i(>.iu ul ligr gasaij.b ak ana lukarnasiabin saijib. ei bai iiin.
«7 Raggandanssaiwaina liubad. uiauk isl analaugn. [>aiei svikunb nivai>|ai. uih fulgin.buleinigakuiina!-
18 dau jah ipsvekuu[>amma qimai. saiwi[mu. waiva haiiseib. unte saci bahaib. gihada imma. jah saci ni
10 babai(). j >h hutci |,ugkei|> haban. afnin adaaf iinma. aliddjedun ban du immuaihei jih brobrjus is jali
-20 mahtedun and.|iban imnia faura managein. jah gaiailian varh imma. paiei aihei beina jah hro-
ui
31 hrjas beinai slandand ula gasaiwan buk gaimjandona. ib is audliafj.mds qab du im. ni[>ei meii.a jali
ti bro|irjus roeinai |u. sind bai vaurs gahausjandans jali taujandans. vir|> [>ai> in ainamma |>zu
d.tgc. j:<l. is galaiji in ski|> jali aiponJM is. jub qa|) du im. galcibam li.ndar |>a:ia marisaiv. jah gali-
t7< (iuii {iaruli |>.iu s\c faridedun. aiusaisleif) jab atiddja skura vindis in [>ani marisaiv jab gufullnode-
_t dun j-tli birckjai vaurbun. duaigaggundaus |>an urraisidedun iua qipandans. laijarjd. fraqistoam. i(>
LNrEUPRETATIO.
7. Etquoddam cecidit iinul-enascentes h.Tspina; eJStinierum hoc.
inmcdiuni 8. Et aliud cr.n-
spinaruiii, ct
cidit intcrram lionaiii «l pullulavit et fetil fruciuin ceniuplum. Iloe nulcm dicens exelamavit qui habeat au- :
rcs ad audicndiun, umliat. 9. Iiuerrogaruot aulcm cuni discipuli ejns dicenles. quiil sii li.-ec pa>aboia. 10.
Vci um lesus di\il vobis daium e>l s< ire myslcria rcgui Dei, verum bis a iis iu parahn is, ut videntes nou
:
vidcant et audienles iion ini<'lligaiil. II. At hoc est hxc paralmla hoc -eaien est verbarn Dci M. : ;
verum hi ad viam simt hi audieiites, deinde venit diabulus et deuiii hoc verbum a corde eorum, ut ere-
deutes non salvcnlur. 15- Veruin hi in boc saxo, qoi cum amtiiinl, cir.n bctitia assiimunl hoc verhum, ct
ht radices non babent, qui a.l tempus crcduut et in icmpure (cniai >nis desistuni. 14. Verum boe
iu spiuas cadens bi sunt, qui audieoles ct a curis el possessione et voluplatibus hujus vitaj eun-
les essiinguunlur el non frucium-feruiu. 15. Verum boc in bac bona lerr.t hi sun>. hi qui in corde bono
et proboâudienies hoc verbum lenent et fruclum ferunt in pa ientia. 16. At non liom<> Incernam incen-
dens operit eam vase, aut sub lecio ponii, sed super cindelabro ponii, ut bi ineuntes rideant lucem. 17.
Non euim e->l oa-ultum. quod inanifestuni nou liat, neque abscouditum, quod non cognoscatur el :n aperlum
voniat. 1S. Vuleie igitur, quomodo audiiis ; nam qin hahet, dalur ei, et qui non habei, eii.im quod putat
liabere, 19. Adierunt autcm ad eiim mater ei fratres ejus, ct non pot >ei tuu adirc ctim pr.v
demilur ab ro.
iurb.1. 20. r.i nuiiliatiim luit ei, quod maier lua et fratres tni slanl foris viderete cupienles. XI. Verum is
respondeiis dixil ad eos inal<T mea ei Iratres mei lii auut, bi verbum Oei audbmies ei laeienies.
:
ii. faelum-
diiil ad eos : imus trans hoe sta 1
e*4 autem in uno borum dierum, ei is ivit in navigium el discipuli ejus, et
guuin ; ei iveruut. 23. Tuuc aute.in ubi navigarunt. obdormivit ei uiiiit procella vemi in boc siagnum el
tompleii siuii el periclitanies latii-suiil. ii. Accodemes autem sus< itaruni eum dicenles : praxepior, per-
ANNtiTATIONES.
advetbum kttan (Gii n. 1.851. 1) periinens, esse »"! niiscue utilur : iviUik* et n\l i.'.«, »:if.;e nt uvtiio,
Uciur. — qrammipn\ l. ISI. ; fai-mmiAa. aijqcljn%c\. aijgiljus, ail.
vm, 7. nfiffaiiiaViittii! viil. :><! Mc. iv, 7. vm, 18, aiidi/t/xiu iimxa | J. Sl. X ilfaiijaa jan.
viii. 8. taih;mlailiu>i;1[atl>\ bt. *'. lit.huiilaihundfult. Ul|> .> (l
vnlna jj|f_ c . co j ,, ct versS . »>,(
7 o»r6».
—
— l>ait} aulem, ° gr. omn. j, a i e\ quod. *
|
gr. qaMiwan — | U. .-^ qataham.

vtljandam. sed anie/mk |HMM
j
vili, !•. pn/n/io] Si. };-^ lajtiko. qnirujuuiioua i. *

vni IO.i*MM]vid. a<l Mc. i, 4i. — /)iafm«*«au<| J.
J
| 10c
\
cimordiKe legil ) St. lae. ane ; />*t g uiiwan.

St. X l>ud.tnas$aus. ,„, 2 I. tmd J. Sl. B. * «inrtoii.
^
[
» U.f.
v,„, 13. |
moren. suuin
J
"" 8e
,
,„• 'a.ionem ve.bo
*
•_ _\_ y
- ummUk]
m< J ti
^'TJl^Jt
iuale cohsii uii.
' ' v,„. 83.
. .
.«]
...
'
J. St. • » •
.. „r sic
. '..
c.hI.
..
3i;
vni
cl.
13
ad x.
iae]
;>.
pro i:,,. sie
- rurliM| v.d.
Mc. n .
ad Mc.
I et ™
iv, 0.
Ud U. v. *%•<»
"• * *
'' :
«"?"
«-luaulrp, cf. ad
e v..[etur; J. St.
o.
ras
? ^ m, bn div..
1 1. [jaiei] sic Cod Aig; edill. -^ /iul<.'i. ia-tc viu. H. duattiaggitndaiis J. Sl. R. - nlgag-
rum
iiii,
gr. Oinii. o :
cf. 1'rolegg. coi. *85. — ia»n/oiN| g.iniiaus. — uirandc Inn ]

]
edill. uiraiti /ei/un, in «'o.l.
*icperspicue c<nl. Arg ; e.liu.

,
-i Mur/OM. — a\wuu- Arg. uiruni urr — au mr — sit scripium , i|uaiiiq>aiu
uand\ vid. ad Mc. iv, 7. dillicile cst cognoscere, Unien quod eih.i.iiius. id
vili, IS. {julaiiiui J. Sl. I> \ [tutilinai. MM lingug gotllicie poHlllat, SW MfMM — , MrMUr*"
—
,
viii 17. iii auk ] J. Sl. * miii/i /uiii. "i/i 1 J. Sl. iuriju; u-.us oinuino esi HM ns Cor.
kitiiiii, mii. isuii,
.
„f.'-_ si>f/>u»/iiiHim,<j lic <o.l Arg.; J. Sl. II. > II, Il.ub. duiu alier C<>d. veia.n lormani nrri«rti-
vl.
.. iciiiw/inMiiiin; Maresir. n, <i.'>li ei I

ye b. I iiwnh- no</jpr;ebci, in ahero ujrumiio./u iuale legilur li/;- —
htmma, rcilcqniOcill ICU i el <• GnlliUI s:epius |>ro- j<m</| liocvcrbuiu.iiijuslocoSl. lacuna.-sigiuiiiibaU-t
.
«21 LUCAS VIII, SC— 41. (; "

anaslavaid.:dun jah varh vis. qab han dulm.
25 fs ul fclsiinds gasok vinda Jah baninra vcga valins. jali
sildaleikidedim qinandans du sis misso. was siai sa ei jaU

vtar isl galaubeins izvara. ogandans \r.\n
26 vin.lam faurbiudib Jah vatnam. uMiau-Jand imma. jah aifaridedun in gavi gaddarene. batei isl
jali
27 vihravairb galeila a. nsgaggandin ban inima ana aiiba ganioiida imma vair suros us baurg. saei bs-
baida onhulbons mela lagga. jah vasijon. ui gavasins vas jah in garda ni gavas at in
hlaivasnom. g i-
28
saiwar.ds ban iesu jali ulhropjands draus du iinm.i jab siibnai mikilai qap. wa mis jah bus icsn sunau
29 gv.bs hauhistins. bi.lja [>uk. ni balvjais mis. unle anabaud abmin bamma unhrainjin usgaggan is
bamma mann. manag auk mel fravalv ina jab bundans vat ei arnaliandjom jah fotuban.ljoni (astaibs
50 vas Jah dishniupands bos bandjos draibibs vas fr»m ba.nma unhulbin ana aubidos. frali-ban ina iesus
51 qibands. waistnamo pein. baruh qab. I.arjis. unle unhulpons managos galibun in ina. jah bad ina
52 ci ni anabndi im in a rgrundi[>a galeiban. vasub-ban jainar hairda sveine managaize baldanaiie iu
55 bamma fairgimja. jab bedun ina ei uslaabidedi im in bo galeiban. jah uslaubida im. usgaggandans
ban suns bai unbulbans af bainma mann galibun in bo sveina jah rann so vribus and driuson inbana
51 marisaiv jah afwaj nodedun. gasaiwamlans banbai haldandans bata vaurbano gaplauhun jah gaiailiun
35 in baiirg jah In veihss. uslddjedun han saiwan [>ata vaurbano jah qemun at lesua jah big^lun siian-
dan bana mainan. af bammei unhulbons usiddjedun gavasidana Jah frabiandan faura folum icsuis
36, 57 jah ohledun. gaiailiun ban iin Jah bai gasaiwandans. waiva ganas sa daimonareis. jah bediinina
allai gaujans bize gaddarene galeiban fairra sis. unie agisa mikilamma dishabaidai vesun. ib is ga-
08 lcipands in skip gavamlida sik. bab ban ina sa vair. af hammei hos unbulboiis usiddjedun. ei vesi
39 inib imma. fralailot ban ina iesus qiban.ls. gavnndei buk du garda peinamnia jah usspillo. wan lilu
40 gatavida busgub. jah galai[> and baurg alla merjands. wan filu galavidaimms iesus. Tarhp nmippa-
41 nei gavandida sik iestis. andnam ini managei. vesun auk allai beidandans is. jah sai. qam vair.
pizei namo laeirus. sah fauramableis synagngais vas. Jah driusands faura folum icsuis bad ina gaggan
INTERPRETATIO
ditnur ! Verum icrcpavit veiiluin ci liui,- Ouctui aqus, et obmiiiii.mui et facta-est ma'a< ia.
is snrgens i 95.
Dnit autem ad eos li.ies vesira 1 Timcnics autem n>irali-sunt
: uhi csi diccntes ad se invicem : quis sit hic,
ni eiiam ventis inter.l cat et aquis, et obediant ci ! 26- Et navigarunt in rcRionem Caddarenoruin. qraj
est contraria Galilxx. 27. Exeunti auiem ci in terram oecurril ci vir quidam cx oppido, qui habuit
Jxmones lempora longa, cl ve»iibusnon vesiilus fuit et in domo non m2iisit, sed in sepulcris. 28. Videu»
au em lesum et exclamaus cecidit COrain eo el voce magna dixil: quid milii et tibi, lcsn, liii t>ei summi,
oro te, ne lorqneas me. 29. Naiu praecepit spiritui huic immundo exire ah lioc homine, mullum ciini ,
tempus arripuit eum et ligaius fuit fernis-caienis et compcdibus custoditns fuit ct di ruuipei-s has
catenas pulsns fuit ab hoc daemone in deseria. 50. Intcrroga.il autem enni lesus dicens : quod est nninen
iniim ? Tiiuc dnit : eserciius, nain d;cmoncs mulii ivcrunt in eiini. 3I.Etoia\it cum, ut ik.ij prrcipen t
iis in ahyssum irs. 52. Kuit auiem illic grex porcoruin multorum pasccnlium in boc monle ct :
nrarnnl cum, ut permiuerel iis in :os ire; el permisit iis. 53. Exeunies autcni staiim hi daemones ab
hoc homine iverunt in hos porcos et cucurril hic grex ex pr.TCipitio in hoc slagnum et siifFocati-sunt.
54. Vidcnies autem hi pascentti. boc factum clTugeiuni et narrarunl in nppidum et in viros. 55. Exieruul
autem videre hoc factum et vencunt ad lesuui et invenerunt scdentem hunc homiiiein , a quo dxinones
exierunl, vestilum ei inlelligentein anie pcdcs lesu el tiiiiuerunt. 36. Narrarunl aulem iis cli.im hi vidcules,
quomodo valuil liic damiouiacus. 37. l.l oraruiil eum omnes incol.e hor.ini Gad.larenortim Ire procul «e,
iiam liniore magno occnpali fuerunt; verum is lens in navigium convertil se. 58. Oravil au'cm cum hic
vir, a ijn.i hi d:emones .-xie: t, ut esset cum eo; dimisit auiein eum lcsus dicens : 59. cnnverte te ad
ilinniiiii luam ei enarra, quim unilium fecit tibi Deus. Et ivit per oppidmn tnlum, prjcdicans, quum inultum
fectlei lesus. 40. Paclum-esl aulein dum convertit se. lesus, excepit eum turha ; iueruiit enim omncs
exspedantes euni. 41. Et eccc, venit vir, cujus nomcn lairus, hicq ie prxfectus syuagngx fuit, ct cadcus
AN.NOTATIONES.
J. (oin gr. quibnsdam bis pouit, incn.l. Arg. autcm vriput B. lac. el cnujecliira so hairda icponcre vuli.
altcrius illius nulliim vcstigium repcrimus. — afwapnodedun ]
] vid. ad Mc. iv, 7.

viii, 25. iiat sa 1 omn.,
gr. Ulf. eliam • ap«. — viii, 54. gafilauhun] 1. St. qaplaujun —baurrj] X
latnam aquis, gr.
j
oiim. C3a«. •!• St. X

bourgi, —
veihta J. •+ haiNot, Sl. lac.
viii,
\
26. oaletfain J. X galihia. v '"i ^. al ie$ua] St. lac. yavatidana ] J. Sl.

|
— X
unhulbon] i.-t -ikohiia, glassam mar-
vni, 27.
]
9«ofirfona. - towsl J. St. B. W- fewa.

«nalem pro texlus hciione ponens^.ifcoWa u;hul- ""• 3b /•«««« ;«*lSl. )ac. - tm] X du J. i»i.
~ m""J
-
bom glossam c.m glossemate iu lexl.i ConjungCM

! "a' 1
J -.
M -, >< ™' £
l , ,a ,led a
J . -
.
vn.,28.6u/.î«.». S lUr.o.iin.
v,u,V.b,dunu,a]}>l.Xbadunm.~gauja,,,] l ,
'
an e.s,rna*anrf o, o w dtT. - vat 51. •* maniant.
gaddarene] sic cod. Arg. —
J. St.
yitl. 29.
J..
, i .
/
ow] J. bl.-B. X i- . i
] ,„ t #
gidarene, vid. eliam Mc. v, I ; L. «H, 26.
;
scc. luil gr. oiu.i

- pem
_ ,
faifra sjj j Sl ut (fam dejnde |ac c a(| ^
vin. oO. o./.Wf 1 J. -t-. gr. nmn. («t) ersus .
a.,te.«i. — harj.s Ull. h. I.
1
golhico verl.o red.i.l

filieill | in ,„ s {
bab p. ina m i
s, _ u ,ur,edun]
L3
.
|
Vlll , ac gr.
gr.eco-l itimini Uycan, cum Mc. v, 9 el \b laigaion ante (
j. Sl v
Kcripserit ; cf. Skiir. 49. 2. ubi auclor illius liuulli \ „, sp „,„mo. -galaih and]
w39aalaihands
Vlll> i// i
_ baur
.
nomen Pem aposmli per si-iini reddil. j S( . H<1 j

. gr oinn . _ , ,, .
vni, 52. im ] sec. J. Sl. X W. 41. bi*et] j. Sl. -f A *>.

viii, *nh] hicqne; Ulf. —
vni, "3. s«n«]sta'im. * gr. on.n. — m.inn J. Sl. ri zai t.on omittit, uti Sch. adnoint; ~ic sah pre y«i
— rann
j
;• manua. — galipun ] i. St. -r iddjfdun. xJto; xvn. 16; tu, 2. viil. ad i. xvki, 26. -•- garii
J. St, •* draus, o.iiis=is reliquis us.jue ad iaiii. — so \
Sl. X garda.
j
'•-'"•
r.lUI.IOIU M lllll.ANA Vl.llSHl. Ht
ii iii gard leinnna, unio dauhinr ainohovai hnma iva vimriva iv.dibe. Jah so svali. mi| |
>:.i [>au ••] <t i *
45 I», manigoini braibnn lua. Jah qlno viaandei in runa h!o[iis j

-ia tvallf, 100I h lekjani 'raqam aliam-
41 ma nlglna tcinamma jah nl malita vas fram ainonielmn galeikiuon. at/a^gand.i ilu aftaro au.iiml
('< ik Ulta vastjos is jah snns |;nslo|i sa riius btohJl uos. jah qa)> lesiia. wns sa n-kaniJs niis. laugnjnn-
«i.iui jian allniin (|a|i pailrns j.-ih |iai nii[i iiiiiua. lal/jaitd. manageius biwaiiband [>uL jab |>reih»nil.
10 j.ih qibli, wai sa ttkandt mta. barnh iaaui i|«[>. iniioli mii lonu. ik auk ulk.iiit|ia mahi usgaggaudeui
17 afmia. g.isniw.iuttei [>m so qino. ]>aioi ni gahugnlda. relrandel jali aidriusnndei du iiinma. iu | > > /
iaf»iei jnii. danbtar. gnlaubeins |>ein.i ganaiida buk. gng/. iu gavairpjn. nauh[>au iminn roil-
jandln gaggi[> suins niaime liam |iis laurainn|ilcis synagngcis qibandl du inuna. |ialei gndau|>niiila
S0 dauhtar |>eina. nl draibci |iann laisnri. i|i iestis gahausjanls nndhol imma i| |>:inds. ni fauihlei.
M botainei galaubei. jtth ganaajada. qimandi |inn iu garda. ni [ralaUot ainnhun iniig.ugan
'i alj i paitru Jib iakobn jah ioliannen jah |>ana allan bizos mnujos jah aijicin. gaigroiun ban
53 allai jali faiQtikun |>o paruh qn|). ni gretip. mite ni gnsvall ak slepib. jah bihlohun ina gasaiw.iitlaus
'. i batci gnsvali. [nnuh is u-tlreiliaiuls allai.s ut jah fairgreipands liandu izos vopida qipands. ronvi
:
',, ,'.il iniiis. jah gnv.indida aiimao izos. jah usto|> suns. jah nnabnud izai giban mal. Jah usgeisnnduduu
ii, 1 fadrein iioi, i)i i* (aorbaud im ci mnnn ni qibeioapaia vaor[iano. gahailanda bon bana tvalifapni
.'.
slaulum atgaf bn mahl J ih valdufui ufar allaiin unhulbom Jah sauhtins gnhailjan. J tb insandida ms
5 raerjan biudaiujanlja gubsjab gahaifjan allani j ..ms unhailaus. Jah qa[>du iiu. ni vniht nimai)) iu
4 vig. nih valuns nih malibalg nih hlaib nih skallans. nih [mn (veihnos paidos habau. Jab in pnnci
5 gard gaggaip. nnr snijip )ah Jiafiroh usgaggaib. Jah iva managaj sve ni anJiiimaina isvis. usgag-
« gmdaiis us biiai baurg jainai jnh ntuldn af fotum izvaraim afbrisjaib du veitvodipai nna ins. nsgag-
7 gandaus b.iu bairhiddjedun and hnimos vailamerjandani jnh leikinondans and all. gnbausida pan
INTERPHETATIO.
anle pedes lesu oravil cum ire in domum suam; 42. nnm filia uuica fuit ei cirriter hiemum duodecim, ei
hzc obiit. Utim auiein ivit is, lurbx tnrserunl eum, 45. ei mulier oMistens in tluxu sanguinii annos duo-
deeim, qua; in me licos impendil omnem facoltalem sinnt c! non potens fuitab uno sanari, 41. venieos a>l
retro ailigll llmhriam veslis ejus et staiim stetit hic flimts langoioil cjus. 41. Et dixit lesus quis hie tan- :
ger.s me? Neganiibus autem bmnibus dixit Peirus ct hi cum e.o prxceptor, turbse circumeunt le et torquent, ;
ct dicis quis bic tnngens me? : 46. Tunc lesus diitit : letgit me quidam; ego eniui cognovi poleniiam
exeunlem a me. 47. Vidcus autem h.ec mulier, quod non Inluit. tremens ei prncidens aute eum, propter
quo.l atugil eum, confessi-est ei iu pr.esenlia omilis lurbx el quouiodo sanata-esl staliin. 48. Verum lesus
dixii ad eam eonsolare te, Dlia, lides tna sanavit te, v.trie in pnce.
: 49. Adhuc eo loqueute ii quidam homi-
ikiiii de bojus prasfecli synagog» dicens ad cum, qu>d inorlua-esl filia lua, ne urge hunc niagisirum. 50. Ve-
rum lesus audiens respondil ci dicens : ne time, tantora credc, et sanatar. 5t. Veniens autem iu doinum, non
permisit unnm inire, nisi Peirum ct lacobum et lohannem ei hunc patrem bujus puelke ei matrem. 52. Fleveruni
auleni omiic.s et planxcrunl hnnc. Tunc divii: ne ilete, nnm nnn obiil, sed dormil. 55. El deriserunt eum vi-
denles, quod obiil. 54. Tunc is expcllens oiunes for.iset appreliendens mnnum ejusclninavitdicens : puclla,
su;'i!e 55. El convertii spiritum ejus, et surrexii stntim, ct pra^cepiiei dare cibum.
! 50. Et ohsiupueruut
parenles cjus; verom is interdixit iis, ut hoimni non dicerent boc lacium. IX, 1. Coovocans autem hos duo-
dcc m apo tolos iradidit iis pnienlinin et imperinra snper omnes dxmones et inorbos sannre. 2. £t misil e.os
pranlieaie regnum Dci et sannre omncs hss insanos 3. eidixii nd eos ne quidquim sumatis in viaui, :
neque haculos, neqne pernm, ne,«ue p.uicin, ucque denarios, neque duas tonieas hnhere, 4. et in qiiam
ilomiun eatis, ibi maneie et iiinc exeaiis. 5. I l tam mulii quam non suscip.ant vos, exeuntes ex hoc oppido
illo ct pulverem a pedibus veslris excuiiaiis ad testimouiiim supcr eos G. txeuntes nuiein transieruui
per >ici«s ev.mgeliiantes et sananlcs per omne. 7. Atidivit auiem llerodes, hic tctrarcha, hmc facu ab eo
ANNOTATIONkS.
viii. li. vjittrive] J. Si. R. K i'iMlraii'f— n:'/')/«'i»i'i vni. Ui. unli }

nnm, • sr.
— *( galeipanii p&iu
is i
J. pm iua, Sl. }^ tmytnji vin, 33. yasciwMidaat ] vnlenies (t«5ovt:.l. gr, omn.
/iBiiti /)an nia. aumageint — ] Si. luc. tiSota.
viil, 45. lekjant} J. St -f teikioiit.—aiguu \ i Sl. v '". :' 4 -
"" J " s
1 « r - 0lnn "' 1
-
It. - u.f.i. ... — - . i.u> iiittfi

ui/i/io.--*,iuam.»a \
|
î>.> " ki
stta «r.. — 55.
— usto/ir
viii,> — ussM/i,
Sl.
— >• reciius quidem,
t w
sedh J.
j| -- — —
I. conra rodicisArg. auctiiriUtem, vid. ad Mc. iii. I."..
VIII 4}. i/nlvid ad Hc. I 13.
viii,
n j \
47. reirundei cl *. _. . ... .!. .j i„.,
J. Sl. -. qam c graeis addtinl.
1
viii, 56. aibtina
.,,'.r .. .' pro
r qebeina, sic eiinm ix, -I et
'.
,/ j ,. ,.,
\
.
Vu • .
'
. . •,
'
xvii, l> i(ipei/), Griui. I. ot*. Cf. u •anbetna, ix, 40.
Vlii. 4S. le.tis |
gr. c qimi 3 . ,/ji;iiiirfei)iu v, 18. tavid:dt;>ia
V|1 »l, II.
vin, 4'J. nmiAbaa edill. >. d v. -gaggipi Si.+ a/ka«fiidiw Neh. vi, 16. vid.Grim. I. 5G.
qatjqid. — matuie \
j
buiniiium, " gr. omn. />u /aa- — lx | a pau»inu/u,ij j .ipoilolos. • [^r.

ramapleis \
lnc genilivns non peudel a frain prxposi- ISi' ^. «/(„,1,] omnes, *
gr. omn.
lliillO, s<:d atuppleudo subsiaiiiivn muniiani, cf. ad -
„//, r. /„ ,- „,. _ vjtj», baculos, e,r
xix, 7; M. xtvn, 57 ei J. xvi, 5i. wg»geii\ — iyi
fiagfa. „,/,
j ,,
hinib) J. -
X ni/i)
|
quart. I. >» wi. —

lcgeudum esse videtur tynagogait, ult sciibilur vs. 41 „;/, /,„„ 1
1 sv „j >„,„
.'•J i>. -ii. [hina\ i. jx»i. — X n% |, /',„,;.,
(
| st. ••
j>ahici.
viti, 51, ««ino/iun imigaggan |
* ^r. omeiterum
i.; i\, li. and all) J. Si, l>. if, j«t.
de ni>io/iu/i vul. a«l Me. ix, 8. -• takubu —iohaimcH \
i\, 7. tuirnrk.i I eod. Arg. Hl. '>, l.i/luri«, vid.
• gr . s,c n, 28. tti, r.i
—
<r; lucas ix, s—23. wr,

herodis sa lailrarkcs vaurbanona fram iinma alla jah bahta. unte qcpun suraai. patci iohanncs
[jo
8 urrais us daupaim. sumai Jian qi>[>un. Iielias alaugida sik. snmaip-pan baiei prauletus sums pizc
9 ahizane ussto[>. jali qap herodes. iolianuau ik haubip afmaimait. ip was istsa. bi jianei ik hausji
10 svaleik. jali sokida uia gasaiwan. jali gavandjandans sik a| auslauleis usspilloiledun iimna sva lil.i
sve galavidedun. jah aiidnimands ins afiddja snndro ana sla[i aupjana baurcs naninidaizns baidsaii-
11 dan. ij> [ios inanageins fiupandeins iaistidedun afar iinina. jali audnimands ins rodida du iin bo bi
13 biudangardja gups jali fiaus barbans leikinassaus g.iliailida. panuh dags jupan dugann hncivan.
atgaggandans pan du iinuia [tai ivalif qepun du iuima. fralet po managein ei galeipandans in [ios
bisunjane liaimos jah vcihsa saljaina jali bugjaina sis maiins. unte hei in aupjamma siada siiim.
15 [lanuli qa[i du im. gibip im jus maijin. ip eis qepun du imma. nist liimjai uns maizo fimf lilaibam
14 jah fiskos tvai. niba pau paici veis gaggandans hugjaima allai pizai manaseidai maiins.
vesun auk
s\c fimf pnsumijas vaire. qap pan du siponjam seinaim. gavaurkeip nn anakumbjan kubiluns. ana
15.16 warjanoh linifiiguns. jali gatavidedun sva jali gataviile lini anakuinbjan allan-. ni.nands Jjan |in<
fiinf hlaibans jali ivans flskans. insaiwands du hiinina gapiupida liis J.ih gabrak jab giT sipoiijaiu
17 du faurla^jan [liâi managein. jali iiialideduu jah sadai vaiirpun allai jali usliafan vaip. [i.uci allil-
18 noda im gabruko. tainjons tvalif. jah varp mijipanei vas is bidjands sundro. gamotidedun iinina
I!) siponjis is jab frah ins qipands. wana mik qijiand visan [ios manageins. ib eis audbalj .iiduiu;
qebun. iohaniicii pana daubjand. anparai [>an heleian. sumai pan paiei praufetus siuns bize airii im:
2!) iissio[). q[> pan du im. :i[i[)an jus vvana inik qi[>'[> visan. audlialj inds pm pailriii qap. pu is tij Iih
21,22 suinis gu[)s. i[) is [>an gawuijands im fanrbaub ei mann r.i qih.iina paia. qibands paiei skal siums
mans maiiag vinnau j.ih ukusms fram sinisiam vairpan jali gudjam jah bokarjaui jah u&qimaii j.;!>
25 Jiriiljin diga urreisan. qa[) p.iii du allaim. jabai was vili afar mis gaggan. afaikai sik silban j.ih iiimai
INTERPRETATIO.
nitinia clcogilavit, quia dixerunt qiiiilani, quod lohannrs surrexil c morluis; 8. quidam auiem dixeiunl :
llclias Ostendil se ; quidain aulem, qi:od prolela quidam liortnn seniorum surrexil. 0. Et dixit Uerodcs :
Iohanni ego capul abscidi, verum quis est hic, de quo ego audio tale; et quassivit eum videie. 10. Et con
verlentcs sc apostoli enarrarunt ci lam multum quam leceruut, et adsumens eos abiil seorsim in locum de
sertum oppidi vocati Bedsa dan. 11. Verum hae lurbai comperientes secut:e-sunt posteum, ei adsumenseos
locutus-est ad eos lisec de regno Dei el hos indigeutes sauationis sanavit. 12. Tunc dies jam c<jej>it incli-
nare ; accedentes aulem ad eum bi duodecim dixerunt ad eum dimittc banc iurbam, ul eunies in hos eii : -
cumcirea vicos el p gos divenani et emant sibi cibos, nam hic in descrto loco sumns. 15. Time dixii ad
eos datc iis vos edere. Veruni ii dixerunt ad cum
: non est pene nos uiagis qiiinquc painbus et uisces :
duo, nisi fortc quod nos emiies einamus oinni huic populn cibos 14. fueruat enim circiler qninque ntdlia ;
virorum. Dixit auiein ad disiipulo* suos facile iis acciuuhere accubiliis, in qiieoiquc quinquaginia. I 5, Ei fece-
:
runt sic.et fecerunt accumhere omnes. lfi.Sumensaiiieni hosquuique panes et duos pisces, suspicieusad cu:-
linn benedixit lis el confregit et dedit discip.ulis ad proponeiidum huic iurba'. 17. El ederunt ei saiuii faeli-
sunt omiieseisublaium fuit, quod superfuit iis frusioruui, sporta; duodecim. 18. Et facium-esi, dmn fuii is
oraus seorsim, occurrerunt ei discipuli ejus el interrogavit eos direns quem nie dicuni esse hae iuib:e: :
19. Verum ii respondenics dixerum, lohannem, hunc baptizanicm alii auiein lleliaui; quidani aiilem, quod ;
profeta quidam li runi seniorum surrexit. 80. Dixit autem a>I eos : at vos, quem me dicitis csê? Rcspon-
dens auicm Petrus dixii : tu es Chri-tus, fi ius Dei- 21. Veruni is lum increpans iis imerdixii, ui liomiiii
non dicerent huc, 22. dicens, quod debet lil us hominis muliunt pati ei reprubalus a naiu maxiniii lieri ci
sacerdotihus et scribis etoccidi ct lertio dic surgere. 25. Dixil autcui ad ouuies : si quis v,.li post uie ire,
ANNOTATIOXES.
ix,8. jumni —
qep un quidnii dixeriint, gr. — ix. 13. du iwnia] ad eum " gr. oiiin. — fnl, Sl.
omn. Otto tivuv sc. iiyiaQai ; Cotbus quia vs. 7 Si«
|
V sibkos. — niba f>au patei\ nisi foitequod, gr. Oiim.

[
to vuyto-flai uiro tivwv vertil unteqepua suwai (qu a :i Golh. si legissei, aut uiba puu soliiiu,
foi«, quod.
dixerunt ipiidam) h. I. perspicuiia is causa qepun utiCor. I, vn, 5, out nibm aufto, uli Coi II, xm, 5 .
repelil; conlra ca sequens oti oiniltil, qtiod gr. oinn. cod. A scripsissel; videlur igitur ille quideiu tlurj ti
legnni. —
sumaip-pan] sic cod. Aig. eiliti. Xsnnmi ; vel si un oti legisse, cf. niba pateiCor. II, xn, 15;
uppan. Eph. iv, !) (
d y.r, ari ). — veis gagyanduns j 1 gr.
ix, 9. X J°" a a CXlcrum noianda
iolmnnau \Z. '"' ".' tmiimseidm] cod. Arg. in marg. mantiycin (ideui sigui-
e-i msoliia lerntinaiio — nu, qua: solis iiominibus, fieanlem vocem), qnod J. St. in lexium receperunt.
in— u« ilcsincntibns competit aut ; aliis locis ioliimiip, ix, 14. vaire\ gr. oiun. a .le/im/'. — kubituns mc
aul iolianncn scribitur, — Ul Z. — —
I
] )!( is. i:ta gastti- roil. Arg. B. lli. 'L. )s( kumbitmts.
; wnrjanoli sic
wati\*, gr. cud. Arg. si.ie dubio; editl. ~ warjamoh. fwifti- — J
10. Namnidaitos]
i\, X namndaizos J. , St. };( nnns|J. Sl. >' ftmfitjuns.
mamndaiiot. —
fciiidsinidaii] inailifesto meiido pro t\, 18. cjnmoiit,dun Oicurrerunt, gr. oinn. evvti- \
baidsmdan vel batdsaeidan. viil. x, 15; J. mi. 2i. cav, Ulf. o-u-jrivTrjT^v leg^sse U. aenie suspicatur.
Cicleiiiin qiiod scribitur liaiiisnii/aii |>ro beJsudan isjscc. ejus, °gr. (ralt ]). Sl. li. }:{ froli. vitsun\ —
vid. ad M. viii, 28. gr. oinil. posl manageins.
ix, 11. po\ Ik-cc, • gr. — parbans] St. •:- par- ix, 19. hekian .1. St. -i- Iwliun, sic eiiam vs. *ii.
—
\
bands. ix, 20. lupu — gups

Dei, gr. tov Xjgict.v t-j^ J
ix, 12. jupan] jam, ° gr. ; Gnlh. et o-:ei r,-5r, legere, 0jo5; Ulf. cuin verss. lalt.
Mill. etiam aniinadvcrlil. — dti tmma. pr. ad eiim, ix, 21 . qipeina viu. ad vi.i, 50.
°gr. oniii. —
jalt bugjaina sis mtttins \
j
el en.ani sibi
|
i\, 22. uskusans J. Sl. B. :•. uslicsnns.— usqiiwiil] 1
cibos, gr. oir.n. /A s-*puo-tv Ejrto-JWMO» ; Dlf. cuiu vid. Grimm. Gr. IV, !li3.
liiix. — jiiiinj I. Sl. 4 sijum. ix, 23. dug iciuwh] J. Sl. D. jcl. '•:-,
— —
<W tllllMOUUM lll.rlUW VBR8NI 62S
91 galgan scinana dag wanoh jah laisijai nnk. saei »ln vili saiva'a scin.i n.i-jun. frai|isteip uai. a|i[>a'i
35 aoi frai|istei!> saivaiai seiiui [n uieina. ganasjih fio. wu allis [laurfie gataujib lil mauna gageiâmls
manMOd illa !]> iif lilliin frjqUiJandt aifiban ga^^dfijnnili.
ii) saei ilHa ikaaMfb sik uwim ai[>)>au
mciaze vuurde. pizuh SUIllli waii* skamuid sik bipe qiinif) To vnlfm scinamnia Jah •ttim jah pize
87 veiliane aggele. i|ij>uli |)iu izvis snnja. sind siimai |>ue lier standanitane. |iuiei ni kausjand daii[>au.
28 iinie piaiwand biudlniaian gubs. vaurhun bm afar bovanrda ive dagos ablau. ganlmandt i>ailrn
29 jah lakiilni j ili i..lniineii usiddja ui fairg ini biiljan. j.ih var[). mihfxatiel <•:(» is. liiini andv:iir[>jis is
30 anjiara J
ili gav iseuis is weila skeinandei. jali lai. vuiros tvai mi|irodiilediin inima. [latei vestm
31 moses Jab Imli.i.. |>ai gusaiwanans lil xulhuii •• [>mi iirrnns is. [looi skoldi usfulljan in iairosalcm.
32 i|> pahfiu j li b>i mib iiuma vesun kauriilai slepi. gavaknandaus pan gaiowun vui[)u Iijnh pam
33 ivani niraui [ians mipntanJ.indans im i a. jah varp mibbami afakaiikaidun sik af bnuia. qa[> pnilrua
du iesua. taUJnid. god ist unsis lier visan jah gavauikj lima hlcihws hrns. aina fms Jab aina mo.e
3-i juli aina hchjin. ni vilands wu qibib. bala pm Imma qipandiil var|i milbma jah ufirskadvida ins.
35 lauiblideilun [>an In baiuinei jaiuai qoiiiun lll b.itnma niillimin. jali sl bna var[> Ul patnuia millimiii
Sli qibandei. su i>t wnus meina sa liuba. bamina hausjaih. Jah varp mipbaml sosibna. bigiiaus varp
i.-sus ains jab ei> pahaidcdun jah niann ni galaihun iu jiinaim itagam ni vaitli [>uci
37 gascwun. var[> [>an In baunua daga dalab a^gaggaodani im af fairgunja. gainotida iiiiuia
38 inanageins filu. jali sui. maiina us [lizai managein ufvopida ijipunds. luisuri. bidja bok insaiwan du
39 wnu lucinamma. unlc ainalia mis isl. jah sai. alma nimip i-ia unbraiui j.iii anaks lir.i|iji[> jab
1NTERPHETATIO.
abnrget se ipsum sumal crucem suam diem quemque et s -qnatiir ine. 24. Qui enim Vult animam suani
ct
servaro, perdit cam at qui perdit animam suam ob me, servat bane.
;
25. Quam cnim uliliainiii facit sibi
bomo lucrans bunc niunduiu ouiueni, veruni se ipsiiin pcrdens aut Ixdens? 20'. Qui eniin pudel sc mei aui
nieorum verboruin, hujus blius hominis pudct se, cuni venit in spleudore suo et pairis et boruin sanciorum
angeiorum; 27. dico autem vobi» veritatem siint quidam boriim bic stauiium, qui non pustant niortem, :
lionec videni regnum Dei. 28. Kacti sunt autem posl basc verba circiier dies oeto, asiniiions Pelruui et
l.icohum et lohannem exiit i» iiinnieui orare. 29. l',t facium-esi, dum oravit is, gpecies faciei ejus alia et
"esiltus ejus albus splendens. 30. Ki ecce, viri duu loculi-sunt-cuin eo, qui fuerunt Moses et llelias. 31. Ili
visi in gloria dixerunt exilnni ejus, quem dcbutt expl re in lerusalem. 32. Verum Poirus et lii cuin eo
luerunt "tavali soinno; evigilantes aiitein videruul spb ndorem ejus et hos duos viros hos stanie<-ctun eo.
33. El factum-csi, dum separarunl se ab eo, dixil Petrus ad lesuni prteceptor, hoiuim est nobis liic e<se ei :
laciamus tabeniacula iriu, unum tibi et uuuni Mose et uuum llelix; non sciens quoddicii. 31. Iloc auiein
eo dicente lacia-esi nuues et umbravii eos; timueruni autem in quo illi vencrunt in liac uube. 35 Et vox
facia-cst ex bac nubc dicens, bic cst lilius meui, hic carus, bunc audiatis. 36. Et facia-csi dum liaec vox,
inventus fuit iesus unus et ii tauieruul ei bomini non narrarunt in illis dicbusnon qiiidquaai ejus-quod >ide<
runt. 37. Factiim-est a lein in lioc die, dcorsuni euntibus iis de monte, occurril ei lurbx niuiiiun. 3S. Et
eccc, liomo ex hac lurba eiclamavil diceus masisier, oro te respicerc ad flliuin meum; nam unus mihi :
csi 39. ei ecce, spirilus capit cum impurus et subilo claraat et lacerat eum cum spuina et oegre desinit ab
ANNOTATIONES.
laicruni U 11'. • ct olfendit ma\ime;'a/iab inilio glossa:, nisi forte glos-
is, 24. ganasji / ] J- Sl.)K,ganiiji [t ,
„0 T ,,f. saior jah (auihiUedun at im, etc, scribere voluu.

u, 2b'. aippau \
aut, gr. omn. x«t. — i'* bifce] i. tx , 36. varji mippaneil ba;c verba iransponenda
Rt. '•. lidem, nou

urripe cx-terum uii Z. dicit siinl, uii jam Z. rccte mouuit; mirum etiam verho-
;
«toiniM.iid, scdrecte ikauiaid legunt. — rui/jtf pro iiim ordinem vide xiv, 28 iamra raihiis, cf. ad xiv, um
mitpau (quod B, iu textu posuii), vid. ail i, 54- 28, xvn, 17; Cor. II, vi,2.— gatewum]Sl.^gaitmmn.
wlianc] J. St. M vei/iaiK«. — aggde \ sic cod. Aig. ix, 37. i" pamma daga] in lioc die. gr. t> rn i'5>i,-
St., B. Ib, ZV ';*; aggile, vid. xv, 10. wif}, un dc i. Sl. -i- in pamma afar daga] (>id. VII,
J.
ix. 27. tunja] «crilaleiu, gr. omii. «),tj5ii». — 11 ,) edideruul. — a/ga ji>andai»i| J. St. X afgaggan-
duupau] et mox biudinauuu vid. ad Uc. vn, 32. dam,—-fuirgunja] J. Sl.-t arliculum pamma adduiil.
28. vaurpun j laeli sunl, gr, oiini. iyivrtOi praj- 38. mannu] 1. St. -t- rair, deinde lacunain ha-
ix,
ix,
ler uuuin cod. ap- Mi., «pii cum Golb. lacii. aliluu — beul usi|iie ad tuiein versus. —
i>uaiUMn\ II. ><_ jb-
l.lf. c. codd. ° xai. V'kobu, tchmuun vid. ad — — \
*aivan; cuiii-rum L> If- c. codd. :^cC*i T ai leîi. immu) —

—
\
fin a 5|. U. -i- sunau, vid. ad i, 54. mteuuMJ D. mi- X

i'x, 29. bap] 1. Sl. «# bad.
«jmmo. —
mit itt]] gr.
U, 31. urrunj J. Sl. B. J»( urrtine, — pui lii, IX, "9. unhraint impurus, J. Sl. ° c. gr. omii +
) \
—
\
gr. omn. oi, cf. Pndegg. col. 48-S. anaks hropjip] J. 4- sunswv ujhropiip, Si. V. Ik»
ix,33. aftkuiskaiduii J. St. Ilz. %. aftkaiduu, | \ {aivu(hropjip;cxleTiiUilircpjip(prohrvpeipUr\inm.
quia forma cum ab afskaidan deduci non possii, lectm I. 847 suspeclunt videlur, —
lahiip] J. Sl. Iacun.nu
cndicis Arg. luenda esl tum Benzelio, qni reele coni- usqiie ad imnia habenl. tvapon] B. wap. . — afliit- —
prat maimail, tailaik, quibus adde Itailtait, aiaik, vid, mf U. afleipip. Qiiami|Uam h*c lou paguia in Cftd.
|
i.rim. I 81'). yiivaurkjaitna ] i. St. *, qavuur/ijuim. t\rg iegi vix putOst et urbuin uflinnan nulloulio lnco
» i'a/i .*•/">•
uli. /,. invenitur, afleifian aiitem M. vu. 23 eadem significa-
—
I
ix, 34. gcntun nii//im « ) cod- Arg. iu marg. jnlt lionc poiutur, laineii Itcnsolii lcctio in lettum rcci i
at iui i/i mi/iniiiim atguiigandam, i. C. l iu iis iii nu- imu ilebrt, nam a.na\ nîjuivcu;, qu c voc mlur, inlri.
bibus vcnicntibiis. Ilac in lenlu viloê pasiiennil J. pies iu lioc evungeliu sa pius ulitur el verbi ufl.iutun.
(ifemun. jah ui iw i/i iuilhmin atgagiitniduii) cl If, ab lli. |.riiiiuiii repcrli, codicem acrilcr inspicicnu
(i/riNiin. ;o/l 01 i"i h paiinuu millintiu tilyuyandam). VOaligit i|iia.daui CBgM ••nntur.
Uidiucin >erbur,:in ulossx nulluigTSC uuin lequitur;
G29 LUCAS IX, io— :,S. 630
10 i;iliji|> iii3 ixi(. w .[>i)ii ] tii halisaiv .iil n 1

1 1 1 :il imm.i gabrikauds iua. j.ili lia[> siponjaiis |» iiians ei
41 nsdribeiaa iinm.i. jih ni mahtcdun. aiiilbafjaads |>.in iesus qa|). o ktmi imgalaabjando jili invir.dn.
42 tind m siau at izvis j 1I1 [ml.tn izvis. atliuli ji.ma sunu [ iliana hidrci. baruh nanlijian duaig3ggand:m
ina g.tbrak ina sa unlmlba jah lulnda. gawolida ]>an iesus ahmin jiminu onlirairjin jah gahailida
13 |>ma magu jah algaf ina aliin is. usfilmans ban vaurbun allai ana bizai niikilein gnbs. ai allaim f>an
sildaleikjandam bi alla. boci gaiavida iesus. qa[> paitrns. fraoja. duwc vcis ni maliteitaffl usdreiban
fi.tinraa. ih iesus qah. b.ila kuni ni usgaggih nihai in bidom jali in fasiubnja. qah hmi du siponjam
44 seinsim. lagjih jus in ausona i/vara {10 vaurda. unic sunus mans fkulds isl atgilian in handuns
45 manne. ib eis ni frobun bmuma vaurds jah vas gahulib faura 1111. ci ni frobeina irama. j.ili
ili ohtedun fraibnan iua bi bata vaurd. galaip ban mltons in ins. bata warjis bau ize maists
47 vesl. ib iesas gasaiwands ho tiiiion hairtiiis i.-e fairgreipanJs barn gasatida fuura sis
48 jah qah du im. sawazuli saei anduiniih h.va liarn aua namin meinamuia. mik andniini[>. j.ih
sawazuli >aei mik andnimi)). .indnimi[> |

ina sandjamlan mik. untesa minnisia visands in allaira izvis
4'J sa «aiibib uiikils. a.idbafjands han loliannes qab. talzjand. gasewum sumana ai.a beinamma namin
50 nadreibamlan unbulbons jah varidedum imnia. uote ni iaisici[> mili unsis. jah qab du irn ie*sus. ni
varjib. npto sael nist vibra izvis. faur izvis ist. ni ainshun auk isi manue. saei ni gaiaurkjai maht
51 in n.imin meinamma. var]. ban in bammei usfulnodedun dagos andanumlais is. jah is andvairbi sei-
52 nata gatulgida du gaggm in iairusalem. jah insandida airtins faura sis. jah gaggandans galihun 111
53 baini saroareite sve inaovjan iiiiina. jah ni andnemun iua. unte andvairfii is vas gaggando du iairu-
54 salein. gasaiwandanshan sipnnjos is lakubos jab iol.anne? qepun. frauja. vileizu ei qihaima fon at-
55 gaggai us biuiina jali fiaqiniai imsve jah deleias gatavlda. gavaiidjands ban gasek im jah qab du im.
5G niu vilub. wis aliuiaue sijujj. unte sunus nians 111 qam saivalomqisijaiiaknasjaii. jab iddjcdun ! aiv
57 har.i haim. varjj han gaggandam im in vigi qah snrr.s dn imm». laistja buk biswadah hadei gaggis
58 franja. ]ali qab du tmino icsus. fanlions grobos agon ja.li fuglos liiminis sillans. iji su»us inajis tii
INTERPRETATIO.
eo confnngens enm. 40. Et oravi discipakM loos, ut expetlerent cum, et non potueruni. 41. Ucsponden<
atttem lesusdixil infidele ei injitstum, usque qu'<sint »|>ud vos el pttiar vos! Adduc liime filium
: genns
luum bue. ii. T i:se adliuc aeeedeniem euni confregit enn: liic d.rmon ot lareravit; increpavit auicoi
Irsns spirilom hunc imparum et sanavit hnnc puerum et tradidit euin palri ejus. 45. Atmimi aiilcm
facii-siuit omnes super hac migniiudine Uei in onmibus autcm inirantibus ob oinnia, auae fecii iesiis, ;
diiil Pftrus domine, rur nns nnn poiuimus cipellere buoc? Verutn lesus dixit: hoc gt-nus nv>n exil, nisi ta
:
precibus et in jejunio- Dixit autem a<i discipulos soos 44. ponite vos in aures vestras bmc vrrha, quia :
lilius horoinis debet InwJi in manus hominmn. 45. Yerum ii non iniclieierunt hoc vcrbom el (uit ocmhnm
anteeos, u( non intclligerent id, ct limueruni inierrogare enm de boc verb>. 46. ivit auiein cogitaiio iti
eo*. boc quis qniJem eorum maiimus c.-m-i. 47. Vcrum icsus videus banc cogitationem cordis enrum
appreheodcus puerum slatoit ante se 48. <l ditii ad eos omnis qtii suscipil hunc puerum in nomine meu, :
ine suscipil, ct omnis qni me su-ci|>it, suscipit hunc niillentcm me, uam bic minimns cxisiens in ommbas
vobis, hic fit inaguus. 49. Respondens aucm lobannes disit (ira-ccj lor, vidimus qnemdam in luo nnmine :
eipclieniera dxmones et prohiliuiinus eum, quia non sequiiur cum nobis. 50. Et dixit .vl cns tc-iis na :
1'roliiliit-", nam qni non-est contra rac, pro vob.s est. Non iinui eniin est bomiitum, qui non f.tciat poicntiam
in noinine meo. 51. Factum esl amem, in qun impleti-suul dies assumptionis ejus el is facicm somi lii- ,
mavit ad eundum in Irmsaiem. 5i. Et misit lcgatos ante sc, ct euntcs ivcrunt in vciirn Snmai iiarmn, uti
parnrent <-i ; 53. et non receperuni euin, quia lacics cjus fuit irns ad Ierusalcm. 54. Videnles autem disci
puli 1'jiis jctibns ct lohannes dixerunt
I domine, visnc, ut dicamus, ignis 1lcscc11d.1i e coelo el perdat cos, uti
;
eliam llelias fecit 1 55. Convertens attiem incrcpavit eos ct dixii ad eos uonnc sritis, cnjns spirituitffl cstis :
'.'
SC. Nam lilius hniiiiniM non vcnit :>niiiias perderc sod s rvurc. Et ivcruiit in aliuin vicuin. 57. Factuin-est
autcin eunlibus iis, in via dixit quidam ad oum sequor le, quocunque quo vadis, diiniiic. 58. Et dixil ad:
ANNOTATIONES.
ix, 40. tiponjant frcinani} J. St. '* «ipoiijniu pri- ix, ii.i. \ie —
veti} *, gr. omn.
uaim. — utdrilitima.] J Sl. X 'ii <iirj.>.in«
,
R. utdrei- IX, 47. gosaiida] Ulf. " ovto.
X sandjandin. — visaitdi]
,
beina, Itoc rccte quidem, sed vid. id vni, 5I>.- n«ma| ix, 48 cndjandan] 3. Sl.
J .
Si. X ***. — mahledun\ i. X mahiideduit, Si. X 'c
r- l
,ost '*••* — ailaim} l. Sl. X al l<*n-
mahtidun cod. Arg. utrum maAtidsdun, an mah-
; in ix, 4'.'. oua.] J. St. -f tn.— fieinamma namin} gr. 1
ttdeiun scriptum sit, dign06ci non potest, utrumquc 011111.
vero falsum est. Id<*m mendum insidcbat Cor. II, 111, ix, 51*. im] iis,gr. autov.-»-»i ntutAMit — iii£iiiamnin|
7, ubi uutkudtdaua lcgebaiur. 11011 untis — meo, J. St. • •*- c. gr. onm Ulf. c.
—
,
11, 41. <7«/>] 1. Si. addunt -t- rfu im. kuni] }. St. vitss. latt. e loco p.trallelo Mc. 11, 39.
X kunni, uli vs. 43- —
invindo.] J. St. laeon. usqne IX, 51 usfutnodrdun Hz. I. -: usfuUnodedun, vitt.
—
. ]
gubrak wa vorsu seqoente. atiiuk]l, yâtjnuli, B. ad u,2l. — ffndaiiHiMlati] sic cod. Arg. R. ll.Z.; J.
U... —
hidrei} B. n % T »o'e fiana. X - Sl. X a>idami>iifiai$, vid. Rom. 15. xi,
ix, 54. oasaiwanrians] St. X gasaiwands. — toiVuiuil
X —X
ix. 42. /i.iruA ] 8. • el e P*' navh hanuh at '
eiualgaggaiidit 1« ditlaiiid. itta. alnniii] i. Sl. V J.St. X takobot.— hileias} vid. ad vs. 19.
uAimiih. ix, 55. du :m] ad eos, — " gr. — »iiu] J. X nin
tl,ii.qaj)paitrut — fa»li<Anja]dixilPctrus— jejunin, tjnp] l)lf. c. codd. • juet,-.
• gr. otnii , Ulf. cntii verss. laii. elocis par.tllelis M. ix, u(i. unte —
ua\jan\ nam — servare, *gr. — sut-
avu. 19—21 ct Mc. u, 28 sq. —knni] vid. ad vs. 41. vatom: Ulf. c. verss. " 'ivfyuntuv.
-iu»] uli. auteiu, gr. 011111. tx, 57. Jiiiuaduh] i. St. pnMmtiA. X
<; "'l
MULIORUM ULKILANA VMISIO. Cl
t9 buluvb war lia ib|> gabgiai. q |> |>an du aii|>aramma. lalstei niik. il> iiqab, rrauji. ualnab^t mis ga>
i. p
i lt'i|i;in laur|iie Jali ti<llluau aliau uieiuaoa. •
j <
J
> )>; > du bnnui lesns. 1. 1 bami <lau|mns usfiiban teinani
i>i iiavins, >|> [mgaggjali ga-plllu piudai gardja gub«. qab banjuli tnbar. lajtlja |>uk Irauja. ib faarpit
mlaubel nnia andi|i| an bauu baiui aind in garda ineli>amma. qab ban du imma fesm, >>> manna Dilag-
x , i j.iini. bandu teiiia ana bohaii |ab »alwamii iftra gaiili isi lu biudangardja gu[>s. i'afub»bmi [>uta
ustuikuidu fraujajab anbaraue sibunlehund jub iusandida Im ivam wansub faurs andvairbja aeinam-
2 in:i iii all ii.i irgi |i'i na le. badei munuidi is guggan. *
1 :t
f > • » i
• ban du im. oiani managa i|> tanvrv-
5 jans luiui. ii;>ij>|> iiii fraujun isanaii ei ussaijal vnursivjaus in [>o asan teina. gaggib. sai >i. bwaudja
4 iivis ivelamba iu uihiuinui vuife. ni bairaib pugg nih malllalg nih gibkobe. ni u.aiuiaflhuri' l>i vig
;. , G goljaib. iu |une g ir lci inngaggaift. frumisi i|i[>ai|>. gavairbi bamnia gardw. jahjabai sijuija mv« innus
gavairbjis. gaweilaib sik ana immi gavairbj itvar. ib jabai ni. du iivis gavandjii. inuh |>au |> mma
guidu vi>uij> maijaudaus juli driggkaudans |»> at im. vairbi auk iil vaurtivja miidiqu teinulBBs. ui
» farajb »s garda iwgard.jab i>i boei baurge gaggalb jali andnimsiua iivis. matjaib bata fuurlaKido
1), 10 uvis juli liknio[> |>u>ia in izd siukans juli qi[>i|> du iui. Blnewidt ana i/.vis biudungardi gu|>s. t[> >u
il beei baurgetnngaggaibjahui aiidniiiiuiuu izvis. usgaggandans ana fauradaurja iaoaqibaib. Jab s>ubju
|un> giihafiiiaudau uusis ns bizai bamg iivarai ana foiuna unsarnis uflirisjam uvis. sve[>aub baiu
12 vileih [>utei iilnewida sik ana iivis biud.tngardi guba. qiba iivis (>aiei saudaumjant iu Jainaniniadaga
13 stitiz.ii vair[»[> |uu |>iiui baurgjainai. vai [>us kaurasein. «i [>us baibsaidan. i>ule ib in lyrui jah sei-
INTERPRETATIO.
pum Icmis vnlpes foveus hubcnt ci aves eu-li scdes ; vcnim filius liominia nna babcl, ubi caput ponat.
:
59.
hixit uutemad aliuni : scquerc me; verum is dixit : domine, perinitie
mihi ire antea ct sepeirc patrem menm,
(10. Dixil anlam ad i'um lcsus sine bos mnriuos sepelire suos moriuos; verum tu vade et nuniia leg-niim
:
Dei. 61. Dixil aiitem eiiaui alius senuor te, dominc, veruin anica pormiiie mibi renuntiare liis, qui suul
:
:n domo ineu. 02. Dix l atiietn ad e»m lcsus : non b»ino nrilens mauum suam ad aralrum et videns iclio
nt'ius esi ad rcgnum Dci. x, I. Posi autcm lioc designavit Dominus eiiam alios scptiiighila ei niisit eos dnos
qunsque ame faciem suam in onine oppidoruin el locorum, (|uo coîtavit is ire. 2. Dixit uuiem a>l eos : mcs-
sis mugna, verum nperarii pauci ; oiate iiiiuc dominum niessis, ut mitiat operarios in bunc inessem su.im.
3. Ite. cce ego mitto vos uii agnos in mediuin luporuin. i. Ne portelis sacculum uei|ue peram neque cal-
eeamenlum, ue hominem in viasaluietis. 5. In ijuum domoium inotis, primmn dicatis pax huie doinui. :
ti. Et pacis morutur se super eo pax vcsira ; verum si non, ad vog reveriatur. 7. In aulem
si sit illic lilius
iiac domo niuiieutis edenlos el bibeuies bxc apud eos, digims enim esl operarius niercedc sua, iie eatis e
ci..rno in doinnm. 8. Kt iu quatn uiiiium ealis et snscipiunl vos, edatis boc apposiium v .bis 0. el sanale
hos in ea tegrotos et dicite ad eos appropin>|uuvil ad vos regnum Dei. 10. Verum iu quum iirbium eaiis el
:
iioii suscipinit vos, eseuntesin plaieasejns dicati^ II. eiiam pulverein bunc adb.^reniem uobis ex bac urbe :
vestra ad peilei nosiros eilergimus vobis ; veruniamen boc scite, quod appropinquavit se
ud vos regiium Dei.
12. Di> o vubis, quod Sodouis m illo die facilius lit, quam buic urbi 15. Vae libi Coraiin vas tibi Betb-
illi. !
ANNOTATIO.NES.
ix, 61 paim
. [)atei &ind\ sic codd. A rg. ; J. >' pam- nij sec. Ulf. ° yjux ; inde usque ad finem versus J. Sl.
mei vestnd, Sl. X paintmci veiind, li. jk, paimei vei- B. lac.
x, 5. «ii hane qnrdei] in quum domorum, sic cod.
iind.
ix, G2. ana — gups) J. St. lac. — saiwands] B. }« Arg. ; Ib. Z. "' pana gard ei, i. Sl. B. X '" pane X
saicands. —
c .njecii ni fayrs: lli. lo-
gatits} U. lac. el gard ei. Ihrii leclio defendi quidem pulest e Neb.
v, \\ pamma daga ei (boc die qno ) , ubi parlictilu
cuin in rod.Arg. lcctu dilOcillimum bene restituit, cf.
relaliva ei pro prnuomiue rclalivo ( pammet) posiia
Mc vi, 21.
vel pntius a pronomine deinonsiranvo avulsa est,
\, I. tMtaituirfaj J. Sl. B. }( usmarkoda. —anpn-
ut diclum sit pro pammei daga : cum vero uosiro
rans iibuntelmnd] J. Si. >:•. anparaua sibuiitiguns, B.
; anparans sibuniiijuns. ins usque ad liu. versusj — loco in eodice Ars. noii pana, sed pane evideu-
i. r legatnr, seciiudum usum lingux gnihiem (\id.
J. St. B. lac.
vs. 8 cl 10 iii />oei banrije, cf. Cor. 1,111, 2-2) leetio sic
\, '2. im\i. Sl. ;•• iniiiin. — aaaasl J. Si. X sa aia -
cxplicanda esl, ut pane pro pniei (uli L. II, 43 wi/>-
fi| v l. «
X — Hisol/ail
purul- li. ussandjai, mi luco pane, cf. n, ."7 blolunde, xix, 37 />ojc, Cor. I, VIII,
Itlo M. ix, legitur, cf. etiam Mc. i, 43. Leciio co-
58 II; II, xii, 15 />ue, Skeir. 57, 16 pa'aine pro ntip-
dicis Arg. pr:c illu c.onjecluru, quamquaiii pra?c'ara, panei, blolnndci, pviei, piiei, palmuei, uliu vide not.
tainen non rejicienda est, cf. %lc. xn, 19, ubi ussaijan ad Thcss. II, iit, 17, vid. etiam ad L. vin, 13) eigur-
— s?av«iTTritT«i — MMrslBJaas] uli., X vaur- cod. Arg. dei pro gnrde (vid. supiu ad iii, 5) siTiplum asaa el
stijunds; similem errorem in codd. viil. Cor. II, ix,
tn quam domorum converii debe ..i. Dnernin III. " J.
t ; x, 18. — po\ J. Sl. II.
X— wina\l. Sl. X «*-
»
furlasse librarius/onomisit propler prajcedens pane,
;
numma. cf. a M. ix. 16; Mc. x, 39 el 42. Itom. ix, |&

I
—
x, t.psttfglJ.St. B. -: gairdn. — iii/i|sec.Si. X"'- tnngaggai p\ 1. Sl. B. wgatjgip, dcinde us ,ue u.l X
— <;oiAo/ie| sic in c.ul. Arg. sciipiuui esse videtur, seii gacairjijit versu fe ;uenie lac.
htteru: buiiis verbi ita evanueruut, ul legijani
itltiiune x, 7. i,i| gr. posl seinaiioi.
noii possinl. Leclio uiilem dlu leecpia (J. St. B. -:- x, 8. faurlagida] J. Si. ;• iuunlngido.
oobis iiunvera essevidelur, nameiiamsi
.s,'.h/icIiuIici>i) X, 1(1. tiiiigaijijui [)\ Sl. >• i .;i. //./>/>.
vurictus cusiium niilluui bubel ufldnsiumm (vid. u I x, II. nna futunt untar iii u.l uedos m>slr>>s, " i;r.
—
1
vn,2l),iainennum ploralis vocisanskoA {dasqe<cltulie, st>«/>«u/i| J. Sl. *( div., ii. i J. niain v-. 1 1 ai 2u.
gall, cNawsarrj prnbari pos»ll, adinoduiu duuiiamus, • - OHfl nii.\| ad wis, * gr. —
ptiidangindil Sl. St, ptu-
vid. SV, 2sj, «bi t.lf. gia:cum OnooûwTa pur aaskih itaiigardia.
kiiigu uri niimero reddil, euuxpic niuxime oU cuusum x, 15. biiipsiitJuu\ vid. ud M. vtu, 28. — jniiei\ 1 M
i)n:±oL eliaiu b. I. prxlareiidiim cssu uobts viletur.— potci. — airis /MHji.Sl. Xjv. — a:gan\ Sl. -i aaftWi,
—
C33 LUCAS X, 14— XIV, 10. (i5i
donai raurjieinamahleis [mzei vaurpun iu izvis. airis|>au insakkuin jah aagunsilandeinsgaidrcigode-

ii , 15 deiua. svepauh lyr.u j ifa seidonai suiizo vaii|>i[> in daga siauos [mu izvis. jali |m kalarnaum. |
u uml
10 liiinui usbauliido, uml halja gadrausj >za. suei hauseib izvis. mis hauseib. jah gaei ufbrikip i/vis. mis
47 ufbrikib, ibsaei ufbril» |> mis. u:in iLi[> I imiiiki saudiandin mik. gavaiididednn Jiansik bai sibimieliund
18 mib Eahedai qibandaus. frauja. Jali uuhulpons ufliausj.uid unsis in namin beinaimn >. ga[> |>ui du im.
19 gasaw saianan sveiauhmunja driusandau ushimiua. sai. algafizvisvaldufiii uudan ufaro vaurnie jah
20 skaurpjunu jali ana allai muhtai lijaudis jali vaihte ainohun l/vis ni g.iskflpjib. sve[)auh pamiua ni
fagiuob ci [i.ii ahinans tzvis nfbausjand. ip fagii.od in pauiniei namna i/.vara gamclida sind in hiiui-
21 nain. inuli bizai veilai svegnida abinin iesus jah qab. andbaita bus aita. frauja himinis jah airpos.
unte allalhi [>u fauru snulraim jah frodaiin jah andbulides [>o niuklahaim. jai aiia. unte sra vai |
ga-
22 leikaif) in andvairbja beiuamroa. jah gavaodibg du slponjaui seinaim qab. a 1 niis aiîban ist fram
atiin Hieiiiaiiiuia. jali ni washun kann. vvas islsoous. alja alia. jah vvus isi aiia alja sunus jali bam-
25 mei vilisunus andhuljan. jah gaiandibs du siponjam seiuaim sumlro i|a[). audaga augona. Loei sai-
24 wand. poei jus saiwib, qipa auk i/vis [laiei mauagai praufeieis jah [liuJauos vildedun saiwan. Jiaiei
25 jus saiwib jali ui gasewun. jah hausjan. [latei ]us gahau5ei[>. jah ni hausidedun. jali sai. viiodafa-
26 steis sums ustoji fraisands ina jah qipands. laisari. wa laujan.ls libainais aiveinous arhja vaii|)a. ba-
27 ruh qa[) du imma. iii viloda \va gamelib isi. waiva ussi^gvis. ibi* aodhafjands qa[). frijos fraujan gnb
Jieiuana us allamma hairliu |> inamnia jah us allai laivalai beinaijah us allai niahlai peinai jah us
28 aliai gahugdai beinai. jah newundjan beiuana sve fmk silbau. [>auuh qab ilu iiniiia railiiaba a d-
29 holt. |ial. tavei jali libais. ij> is viljantls usvaurlilana sik doinjan qup du lesua. au was ist mis ni-
30 wiimlja. aiidliafjauds pan iesus qaj». inaima galai[> af iairusalem iu iaireikon jah in vaidedjans
xiv, 9 frarann. Jiaii-i jali birauliodedun ina jah bunjos analag ... ...na altumiMan balian slap.
10 ak |>an haiiaizau. aigaggands auakumbei ana pamma afluniisliu stada. ci bi[>e qimai. saei hailiaii [mk.
INTERPRETATIO.
saida ! Nam Sidone fiercnl viriuies, qux faose-sunt in vobis oliui quidem in -accis et cinere
si in Tyro et ,
sedcntes poenitcrenl. 14. Verunlanien Tyru et Sidoni f.icilius flt iu die judicii, quam vobis. 15- EliuC.i-
farnaum, lu usqiic ccelum exaltala. usquc infernum demcrgcris. 16. Q.ii audil vos, me audit, et qui spernit
vns, me spernit veruin qui spernil ine, spernii liiinc iniiieulem me.
; 17. Keveriernni auteni se biseptua-
gima cum Isetilia dicentes domiue, eiiam d rninnes obediuni nobis in uoniine luo.
: 18. Dixu autem ad eos:
vidi Satanani uii fiilgur cadeuiein e oslu. 19. Ecce, ir.ulidi vobis polcslalein calcare supra serpentes et
<
scorpioues et siiper oiniieni puteutiam ininiiri et reruin una vobis non uocct. 20. Verunlameii boc ne gau-
dele, o bi spirilus vubis obediunt verum guudeie in co -quod noiuiiia veslra scripla snnt in Cffilis.
1
1 ti .
i ; 21. In-
que hac hora exsultavil spirilu lesus ei dixil: conflteor tibi, paler , domiue iceli it lerras , quod abscondisti
Ii.it a sapiemibus ei pruilemibus et revelasti ha?c parvulis; uiique paier, uain sic facla-est deleciatin in vultu
tuo. Et cunviTsiisad discip.lus suos dixil: 22. oinne mibi tradiium em a palre nieo, et non quisquaui no-
!>cii, quis cst iilius, nisi patcr; ei quis est pater, nisi lilius et cui vult filius revelare. 23. Et couversus ad
disiipulos suos seorsuu dixil beali ocull, qui vident, quas vos videlis. : 2i. Dico enim v bis, quod multi
prufelie el reges voluerunt vidcre, quod vos videtis, et non viilerunt, et audire, quud vos amliiis, ct non au-
diveiuni. 25. El ecce, legis-peritus quidaiu sunexit lentans euin et dicens: roagisier , quid faiiens vitx
seierni' haeres fl»? 26.Tunc dixit ad eum : iu lcgcquid srriplumesl?qiioiuodo legis? 27. Veriimis respnu-
dens dixii anies doiiuuuin D.nni luiiiu ex onini corde luo el ex omiii aniiua lua el ex niuiii pntenlia lua et
:
ix omui menle lua, ei propim|uum luiun utf 1« ipsum. 28 Tunc dixil ad cum rede respondisli,hoc fuc et :
vivis. 29. Veruni is volens jiisium sc judicaic dixit ad iesuin: al quis esi niilii propinquus? 50. tiespon-
dcns auteiii lesus dixit liumo ivil a lerusalem iu lerico cl in malelicos iucidit, qui el spuliarUDt euni et vul-
:
nera impoii(entes). ... xiv, 9. —

. .(hu)nc ultiniuin babere locum —
10. sed uin voceris, accedeus ac-
. ;
i
ANNOTATIONES.
x, 14. tvebnuh\ i. div., Sl. se /ium/i X X —m x, 2-i. i"hs] sec. vos, ° gr. omn. — gahauscip]J. Sl.
daga nouos\ in die judicu, gr. iv rft xpiau. X gahnusaip, l>. -: galiaiueid.
— usiof>\
x, 15. ushauliido] J. Si. -5- us/niu/iida. — gadraut- x, 25. vilodafasleis\'i. M. X ussiop,
vilodafastjeis.
}axa\ i. St. II. gadrausjazai. X sic cod. Arg. et tlz.
13 - — m >P
u1 j s
, edill.
u -trrairbau.
-i- vid. ad Mc. lll,
x, 16. uj brikip mfeH gr. omn. ,

,-, V -
x, 17. pun sik\i. St. -h ttbunteJiund\ i. Si. T— X *' '^ {"","''

, <
l
\ t, ^Ti' :
""*
silmntiguns, U. sibunleUuns. X *- g- fc*J nl
i- L^/** "
-
x, 18. driusandan\ i. St. X driusandam cxtcrum -

; \'
29. ««]"'»'. '«• ?7''"'!'vid. a.l L. m, 10.
gr. 01.1... posi himna.
„ewundja\ St. êwuudbja.
x, 19. aigaf\ iradidi, gr. SiSu «,
— 6kaurpjono] St. X shaurpiona.
cl. ad J. vi, o2 et x
-
_ mal , Hfl i)|f. o T[f
, iaireifcon) sic cod. Ari-.; . —
viii, 45. ciliu. Xtoireikow. pmci\ i. .st. — £"« '"'«" X— —
x, 20. svepuuli\ vid. ad vs. 11. bodeduu\ spoliurunl, zr. ExWffKiirsf unnlag huc- . j
x, 21. po niuklaliaim] sic clarissiine cod. Arg.,vid. usque Cod. Arg.; J. St. Z. plene analagjunduns.
Cor. I, xiii, ll Eph. iv, 14; cf. Skeir. 49, 10; editt.
; xiv, 9. .nn\ reliquia*. pronomiuis j>nuu quod >u-
. s
X ^mii» klahaim ; pro pa legendum e-sc /jujam L. perlalivis addi solei, vid. vs. seq. hubuu stap\\ gr. —
viilit. —
jinj St. 'L. y^jah.—jah garandips gap\ el — omii.
cuii ersus dixit, " gr. et iu quihus legiinliir, ii pro xiv, 10. huuhh\ altius, viri docii pro geniiivo (alii)
seinmm (suos) ariiciiluiii (touc) hahent, sic vs. -3. habenles, erravcruut; Grim. cuin III. .-S idein illud
x, 25. s;'inoimj suos. ° gr. o mi., vid. ad vs. -21. — siatuissel, p. 591 coinpuralivi adverbmiu c»se iccie
jus] vos, ° gr oillil. ; Lllf. c. verss. vidit.
1
63S imsLIOUUM Ul.FILANA VKHSIO. «56
1 i|i|ji Jn |ms. ii ijoiid. usgagg baofaU. btanh Isi |ms hauhi|>a faura halm mibanakuahjandan [jus. nuto
12 * i • nii nei ii hiIhm|) iik siiban. gahnaivjada. )ah aael hnaivcih sik iUban. Baliaui<ja<a.nabob-ân]ab |>am-
BM baiiandiu *ik. [>au vaurkjais unit.uiruiiN.ii .ti|>|>aii uahtamat. ni bailais frij.unls [>cinans nih bro|>riins
|>einaua nih m|>jan» [>einaiis nili garaznatts gabeigans. ihai aufto jah eis aftra liaiiaina [>ttk jah vair[>i|>
t">. U |HiMis£uitlan.ak|>an vatikjaisdaithl. haitunleduns gainudanshaltans blindans.iah audagsvairjiis. unio

15 eis ni .i.iii.ind usgildan [>tts. usgildadaauk |>us initstassai biaa us\aurlitane. gah.iusjands [lansums hi/ci
1 i
anakiiinlij mdane [>al» qa[> du imina. audugs saci inaiji|> bl.iif in hiudangardjai gu[>s. haruli qa|i imma
17 frauja. muiina sums gavaurhla nahtainat imkiiana j:ih faalbail niiuiagans. jab insaiiditia skalk seinana
llt vveiiai nahiamatis qi)>.m [laim liaitaiiam. gaggif). uiitc ju nianvu islallaia. jali tlitgtiiinun sunsfattrqi|>an
allai. ta Iruimsta qaj>. land haulita jali |>ar! galeiân jlh saivvan [lala. hidjl |>uk. babai inik lanr-
10 qibanana. jalt a»|>ar qi|>. jnka aulisne usbanlila Dmfjah gagga k.tusjan baus. bidja |mk. habai mik
20 , 21 (uurqipiinana. i th suins qa)>. qen liugaida jali dupe ni inag .jinian. jalt qimands sa Bfcalkl gHaih fr.in-
jin seinimma |i]'i. |i.iiiult |>vairhs sa garJa valdauds qa[i du skalka seinainma. Mgagg ipranlo in
22 galtroMJab Habjoa bawrgi jah uuledaus jab gainaidansjaiiblindans jah haltana attinli hidre. jah qa|i
ij M skalks. frauja. var|> sve anabaust. jah nauli stads ist. jali qa[> sa fiauja du hamma skalk.i. nigagg
21 and vigans jjIs lahos jau nan|>.'i Eooatgaggan. ei usfulnai gards nicins. qi[>a allis izvis |>atci ni ains
25 uui! tiiannc jainaizc )>ue faina ha tananc kausei)i bil nabtamatis meinis. mipidiijediiii |ian Imina
26 aiuhnians nuoagai. jali gvvantljands sik qa|> du im. jabai was gaggib du mis jah ni (ijai|> .itinn sci-
naua jah aifH-i-i jah qcn jah barna j >b brn|.run- jah svistruns. nauhup-baii Beina silbtos saivala. ni
27 uiag meiiis siponeis visan. jab saci ni hairib galgan seinana jah gaggai af.ir mis. ui mag visan
28 meins siponeis. iz«ara mi raihtii viljands kelikn limbrjan. niti frumisl gasifands r <bni-i[> manvi. |>o
INTEUPUETATIO.
rumbe in hoc ultimo loco, cnm vocavit tc, dieat ad te amice, adscemle aliius tnnc csl lihi
tit veitial, qui : !
fclnria cnram II. Naut quisque qni exaltal so ipsuui. hutniliaiur, et qui nuiiii-
his ICCumbontibos-CUOl le.
liat H
ipsoiu, exaliatur. 12. Dixit ailtem etiain htiic vocann se cuitt laeias prandiuui aut cn-nam, non voccs :
ainlcog ttios, oeqne Iratres iuo>, nec eogaaloa tnos, ncque vicin»s divles, ne lorte et.am ii iterum voccnt le
#l li-.it tibi reddittini 15. sed curn faeiu cnuvivium. voca pauperes, debiles, eliu.los, c.t cos,
; 14. et beatns
fis; uaoi ii non 'oalient rcddere lihi, reddilttr euiin tibi in resurrecnone btirtitn petfectorum. 15. Audiens au-
ient qttidsm hortnn acctimbfuiiuui hnc dixit ad eum : be.itns qtti edit panem in regno Oei. 16. Tune dixii
cidinniiius hoin* quidam feeit Cffin&m magnain el vocavit mullos,
: 17. et tnisil servutn ittum hora ccena;
tlic-rc itis vocalis iie, nam jam paralom cst omne.
: 18. El Cffipeiiint stalim excusare oinnes; bic pritnus
dixit: a^r-.iin eml ei debeo ire et vitiere btinc ; oro (e, babe me sxcusatum. 19. Kt alter dixit juga boutn :
eini qniiiiitie et co pronare lios, oro le, liabe mc exfiisatutD. 20. Ei quidam dixit tixorcm duxi ct ideo non :
pos«um reiitre. 21. Et veniens hic scrvtii uunliavil dominn suo hoc. Tnnc iraius bte paierfamilias t ;; vi
ad scfarn sutim: exi subito in plateis ct semiiai urbis et p.n.pcres et deb'les et caecos et eiaodoa vlj; a
htic. 2i. £t dixit Itic servns tlomitie, rait;mi-cst, uti prascepisii, ei ^dlmc locusest. 23. El diiit hi<
:
•
iom ad hunc scrvutn e\i pcr vias et st-pes ci comi>elle inirnire, ttt iinpieator domus mea.
: 4-t. Uico
en :n vobis, quod non iiiuts lieminntn illornin horuut antea vncaluruin gu->Ut hanc Cffinam meani.
;
25. Ive-
n>rtl-«ti«i autetii eo grcgd mtiln, et conv.-r ens se dixit atl eoi: iti. si quis il ad me el non odiat patrem
f5i<:'ii si nsatreoi et uxorent ei liheros ei fratres el sorores, iosuper aotem snam ipsms animam, iion potest
mctts disctpuhis esse 27. et qni non portat crucem suain c eal post me, iion po:est e^semeus disciptilus.
;
1
.
28. Vcstruin quis citim volens lurrim a-dilicarc, noune pnmum sedcns c> inpuiat paralum, haac habeame ad
ANNOTATlONES.'
xiv, 11. lilban} 3. Sl. mlbm, qttos Ih. non eo no- X xtv, 2t. faura haitimane} edill. X j*^-
miite.iiuiaconstrnciiocasuinquartiiinrcqiiireret, vitu- xtv, 26. ban} l'll. ° xai; esse id expressnm parii-
perare tlelicliat, se<1 qnia ustis linrjux gothic*, ablmr- cnla iij!> (aa) , vnci nauh afliva, prnpUrfa nobis m.n
rens s legibus latinx grammalice (vid. Itamshorn videlur, quod ii.l.xett*= cliam.quod ntiilqiiam, qnan-
Orainm. Lat. p. 525), sic postularei, vid. de multis tum sfimus, pcr - uli Gothus reddit, vid. tarneu ad
ali s locis Cor. II, v, 12. .'. xviu, 2t>.
xiv. 12. •(!(ie-iivnii»| J. St. aabfijaiii.—aftrahai- X —
xtv, 27. ri*a>t mriits *) gr., sic vs. 53.
\
/oiiuij J. U.2. X
jct., vid. ad Mc. vin, 25. />ukjgr. xtv, 2». isixirn gr. oiiiu. post raihlit, cf. ad l\,56.
— rnmiri — |
— consuniniandum
ame aftra. u.>tiit/iii» ] paraiiim ;
xiv, 14. eu} ii, • gr. omn.-~ uttauai] i. St. -f ut- viri docti alii sliter de Itoc loco siatuerunl I». pn» :
•liiuot, vid. ad Mc. m, 13. habain legere malcbat habaifi ci convcrtere, afipara-
xiv, 15. anakumbjandant}
II. suspicilur Ulf. «w- ttim qnem habei nJ ferficiemtvm, quod falstim esl,
x«iou»wvproavv«»u/itj/ivMv legis->e;cefte aliislocts|>ro quia />i> proiionon ivUtivuin, sed dciHonsira-
noi:
(7 jwjv-i: -iiTâiponii milianaknt.bjati, iit.' ns. 10; vu, 19; Uvuni esl L. Ict l.onem ctullcis Arg.
; servaM
M.n,iU;Mc.vi,2i,2l>;if. lamenCor. Il.vu, Sansri/iviii itilerpreutnr op»»ii>iilum habeat, ani ad per/iciea-
= awv«ttoO«v«iv, prot|uoallerco<JcMiit/j.i7u<n7ruiihabci. dum tuppetat , iii eo is laniiini erral qut>d />• ,
xtv, 16. j&o>uA) 1. Si. -t- pniiuh. — (raujal dniiiiiius, ad manvi rt-lert, qnud lieri non lucl lli. Ll/U. itlu- ;
gr. niiin. o. — hnthail\&t. y^ ltui!iuif>. slral. p. 234, cui ordo verUiruii! habatu rmmei du
xiv. 18. (iaft| Ull. "auru c. codd.el vcss. — faur- uttiuhon. />t> esse vidcltir, audaciorom crilicum M
qi /w/ianu) J .
X (aurqipma. pryslat, el Z.., qui euin recte latlli l dicil. s» l if. M
xiv, i\i. faurqipanana] J. X (arqihanana. t* ««.«; cum COdd. Icglasel, graeca no« intellij;ertt M
nv.21. tkalkt] lllf. • ixiivo,- c. codd.— btindant— compr.bat ; quod auuin /.. ipM m.i>in/>> jcl. tegON
*a//o»i) gr. se malla aileipro participiu habero, u^n umiuoil
•[
xiv, ii. stadi ut\ Sl. *- 5- ille banc parlicipu fouuatit in itiu, nunqii.iiii in — —
»|V, 23. u»(ulitut\ J. St. H i..>(u:.'nui, mJ jJ n, 11 ipj disincfc ; |>it> uilavu »cio 1'luuUs vcibi ahcu
fcjt
—
Ii37 I.ICXS XiV, l\> \\, 10. 638

i:9 babiiu du usiiuhan. ib.ii aulto bipe gasaudedi grimduvaddju jab ui niahlcdi ustiuban. aliai [iai ga-
30 saiwmdans duginua^ha bilaikan ina qipandans |):iiei sa nr.mna dusiodida limbrjau jali ni uialita
51 usiiuhan aiphau was piudans gaggands siigqan lripra anharana biodan dn viganna. niu gasitan.is
mip laibnn pu&undjnu gamoljan baunna mip tvaimlignm ptisundio
faurpis pankeip. siaiu malueigs
3- gaggandin ana sik. cipati jabai nial inalueiâ. nauhpanuli fairra imma visandin ir>?aodjands airu
35 bidjip gavairpjis. «vab nu warjizub izvarasaei ui afqipip allamma aigina seinamma. ni uiag visan
5* , 35 ineins aiponeis. gnd sall. ip jabai salt baud vairpip. we gasupoila. nih du airhai. ni du niaili>lan
xv, i f.igr isl. nl usvalrpand iinina. gaei habai ausona galiausjandona. gahansjai. vesimup-pau imma
2 ncwjandans sik allai niotarjos jah Cravanrbtai hausjan iniii.a. jali birodidedun fircisaieis iah bokar-
5 jos qipandans [ulel la frjraurhtansaiidiiiinip jali mipmatjip im. qab ban du
bo gajukon qip.inds. iin
4 was manna izvara aigands laibuntehund lambe jah fraliusands ainamma pixe. niu bileipip p<> niun-
5 tehund jab niun ana anpidai jah gaggip afar pamma fr.iliisanJn. unte bigiiip bata. jab bigilauds us-
6 lagjip ana amsans seinans hginoads. jab qitnamk in gartta galapop frijonds jati garaznaiut qipands
7 du im. fagino}) mip mis pammei bigat lamb mein ptla frahiaano. qipa izvis palei sva fjlieds vairpip
in hiiuina in aini< fravaurbiis idreigondins i
>;<.• in niuutchuudis jab niune garaihtaize. paiei ni hanr-
K bun idreigos. aip[<au suma qinn draknians babandei laikun. jaliai fraliusip drakmin ainamma. niu
'.} landeip lukarn jah osbaugeip razn jah sokeip glaggvaba. unte bigilip. jah bigilandei galiaitib
frijondjns jab garamons qipandei. fginop mip nn>. unle bigal drakmein. paramci fralans.
INTERPHETATIO.
conttimmainluin, J9. ne forte. cum ponerct ftindamenium el non posscl consummare, omnes hi adspkcientes
cipperint deridere eum 50. diceuu-.c, quod l>ic boiuo cospit .Tdilicare et nnn potnil constrminare. 51. Am
qui rev ieiis ruere conlra aliuin regein ad beliilin, i.onne senrns aulea cogisat, sitne pntens cnin decem milli-
bus oscurrere huic cum viginli millibus euun couira se ? 32 Alioquin si uon-est po'ens, adliiic procu! eo
exisleote mtuens legatum orat paccm. 33. Sicj-im quisquc vesirum qui non rensintist otnni pnssessioui
su.t. noii poiest esse meus diseiputus. 54. Iloiuim sal; verum si sa! faiuum lit, quo conditur? 55. Nrque
ad lerram, non ad hmum uiile esl ; furas ejiduni id. Qui habeat aures audientes, audiat. xt, i. Fuecunt
auiem ei api>rnpiiiquanles >-e omnes lelouarii et peccati.res audirc eum ; 2. et murmurarunt F.irissei e<
scriba: dicemes, quod hic peccalores suscipil el edit-cum iis. 3. Dixil auiein a.i eos h.-.nc naraiiolam diceus :
4. quis liomo vestrum p.>ssidens centum ovium et amitiens unam barum, nonne relinquit has uonagiuia et
novem m
deserui et vadit posi banc amissam, dunec iuveoit hauc 5. et invenicns ponit in hmneris Pnis ;
gaudens li. el veniaos iu domum convocat amicos ct vicinos dicens ad eos gaudcte rurr me, quoo" inveni :
o»om meani bauc amissam. 7. Ilico vobis, qn id sic iaDlit a lit in co-lo nb unum peccalorem pocnitentem,
3u;un ob nonaginta et ntvem justos, qui noo indigent poenitentix. 8. Aut quxdam muiier dracbmas habeus
ecem, si ainitiii draelniiaui uu:uu, nonne incendit iuceruain et everrit domum et qnsril Jiligenter, doucc
iuveuii, 9. ol iiivciiiens convucat amicas ct vicinas diceus gaudete cum mc, nam inveni dracbmsm, quam
:
ANNOTaTIOISES.
pis mnnrifia nemo, qui sensum persprxeiit, COin isi<> = cl Bi 'Jii-yi, qoai swpjuntnr ^nfcoi nisl maktagt
(si
virn doeto liabuerii. Quamquain < nQiemur leciio- non-est potens) sinedubio ona sunt e glossa iu inar-
ueiii nos male bahere, laineii nihil restat, uisi ut gine adscripia ad explicandam minus ftsiiatam parli-
statuamus. Ulf. c. cotld. va t-i,- aut xi n-po» legisse et culam, cerie iu gixcis nullum eorura vestigiom ap-
auc.oritaiem codd. in eo (aniuni oniisi-se quod ,
paret. (airra imma ] f gr.
t
— tmandjamft airu] t
vocrs jto k.iiaiu pro habaiu j>o (nabealne haec) trans- gr. omo.
posueril, qui tameu error librarii e^-e videinr, voces siv, 33. aigina seinamma] ] gr. — visan meins I
enim a'i<|Uoties transpnsilas esse, «I is. 5G iiiouui- vid. ad vs. 11.

mus. Ca>lerum pro uiiiuAau Sl. '•*( usttiiikan. xiv, 51. ja :
'oi JSt. 'a^jadai.
Xiv, i',l. mahtedi\ cod. Arg. Ilx. J. St. 0. nun- X xiv, 35. m] qund melius
St. ni/i. csl.
tidt, cf. J. xviii, 36. xv, 1. iinnui newjandam ] ' gr.
XIV, 50. lintbrjon i. St. •%- tiiurjan. XV, 4. lailmnlehvnd j pru us lato toihuiitailmnd (viu,
]
— 8 ; xvi,6 sq.); cxieruua J. 4 laihunte hmd, sicui
xiv, 31 riganna] sic ediil.; cod. Arg. i>i«o na, |
paulo post niunte hund. -»- fralusanin] i. Sl. >; fra-
Sine duhio falsmn pro vigana, qui est rlaiivus voeis iniuanin, s:c eliam vs. 6.
trigant (bellum); sicquoque Grimm.Gr. IV, 1U5iuicr- xv, 5. uslagjip] U. :v xiilaujip.
prelalur, el de duplicatione liller.e » comparan pos-
sinii, ou.k adnouviuius ad Gal. v, I5;>ai|>iits enim
xv, 6. biqat] St.
vs. 4.
X bigap. — fralusano'' viii. ail
libraiiis accidii, ut lueras aut syllabas, in fioe liue» xv, 7 p.;« j j. St. X P an — mtMiVJuMtdw]
- J. Sl.
scriplasab iuilio proximx repelereot. cf. ad J. ix,41. X niuitliundos. -— paiei j Si, }>aei. X
Erravit lli., ain viganna \>ta gerundio (Vlf. illunr. xv, 8. snmnj qincdam, gr. onm. r<r (qnge), pro
p. 154), •'Ut pro iufinilivo, addita s\ ll.ilia n« (p.-245) quo Ulf. per errorem r<{ legil. lniliun jabai] j. St. —
Ii;ihiiii ; erra*it etiain Z., qui (euiu Ib.) i.jfla>i tu.i con- ,* lailiunia sai. usbaugcifi j i. Si. — !?. '- usbaugeih.
Jecil, nam infiniiivus esl veinan non vufun ; pr.eiei ea
bnc verbum poniiurcum du jviil. Cor. I, xv, 52),non
glaggzuba j sic eml. Vrj. llz. Z. :
X 'llnanvuba.
xv,,B. arukmein]i. St. B.)n^ ttrakinin, nam is esl
jmn aceiisativo. yuid denique F. i'i<yumnia suo vo- easus lcrlius forma> drnkma (vid. ?s. 8); nostro lo«:o
hierii, noscitur. —
punkeij>] .-ic cod. Arg. pro nsilato Ulf. fnnnagnccautiiur, nii saepius ein pro — r,», —
pngkep, titi xv, 22 biingif), xvn, 9 jwmA, xix, 51 vid. 11. xxm), 62 jjaraskivveiu (nnf.ai/.vjru). L. vu, f>
oiijij — «iaiiijj. Sl. R. ~-ts tiau; c.rlemm gr. oiuii. siiiiiiijogein (awmftiyn*), Rnm. xvi, 22 aipitiaulein
posl maliteigi.— pustindjo] i. St. B. pusundjum. X (muTroWv); Z. igiiur illaiu forinam injuiia leutaviu
—
xiv, 32. <?i/»ai<} hoc unoluco iuvcutuiu i. ([.iiippau (laliius ] i. St. B.. }:< fralauida.
— ;
653 IHBLIOIUIJI U.ITLANV VBKStO. i.;r>
1'.!, II IVaqiba iivis. fulieJs vairbib 111 unilv.iir|ija aggele gu]is iu ainis iJreigon !ins IV raurlllil. qu|i ,ji buu.
12 siiiiis aihia ivaiu sunius. j tli <ju]> su juliiia iie ilu amn .itiu. gif mis. sei undr.unai nnk. dail ligini*.
13 iiiauiu: juli disd.iilidu iiii sves seiu. juli afar ni manugaiis digani brulnu ssiiinu ullula s:i juliiza iuiiui
11 juii '11-i'J' iii I. iikI faura visundojuli jainar diilabida bala ives seinnia libauds ti»ttiuriba. pan fra bi|)e
i.i vus alUiiima. var|i liulirus ibrsand gavi jainala, jah is dugann alabarba vairbin jab gagganJsgaba-
10 fldasik siiiiiainiin baurajane jainii gaujis. juli insandida ioa bai[j sseinauiisli.ildansvcina.juli
17 gairuidu sad iiiiu liaurne. boei inatidodun sveina. jah maiina imnia ni gal. qimandi |>an liiqib. 1 1
l.x «.iii iiiu isnje ui ins ineinis ufaratsau babaml lilaibe. ib ii. bnbrau fraqistna, ussiandaiidi gagga du
1'J lllin iiieiiiaiiinia jili qi[>.t du itiiina. alta, fr.ivaurlila mis iu llimill jall in ludvairbja [>einainiiia. ju
'20 l>ui.isei[>s i,i iiii vaii|>s ei liailaidail sunu. [jnins. gaiavei niik sve ainana asnje ]>einaixe. jab iiislan-
.i iniU ,|:iui ai aiiiu seinainma. naul>|> niiili |ian fairra visandan gasavv ini alia is jab infeiooda jah
21 |>iag;anj» diaus una liuK is jali kukidu iiiiniu. jali qa[j iiiiniu sa sunus. alla. fravamhta in himin jali
22 in aodvairpja beinamma. ju banaseibs ni im vairbs el baiiaidau sunui [>eins. qa[> ]>un s.i aiia ilu
sk >lkaui leiuaun. sprauto bringi]> vasija ]>o rrumision jah gava.ji], ina jah gil>i[> (iggragnib in handii
25 is j
iii gaskob au i foluni h, jah briggandans stiur |iaiia alidan u(.-,neipi[>. j ili ma'j imluns visain
21 vuilu. uule sa suuus iueins duu])s vas jali gaqiunoda jah fralusans vas jah bigiiuns varp. j ih dugun-
25 nnii visui. vusn|i[>an sunus is sa ul[)iza anu ukra jal) qimaiiils aliddju nexv rai jali galiausida sagg-
1G , 27 vius jali laikalis. juli utliui auds sumaiia magive fraliuli. \va vesi [vata. [)aruli is ,;.>j> du imma. bal i
28 bro|iar beins qam. j.ih ul'snai[> aiia [jcins siiur |)aua alidau. unle bai!ana iaa andnMU. pauub raodagi
INTKRPRETATIO.
amiii. 10. Sic dico vobis, I.Tiiiiu iil in facie angeloruni (>ei ob iinum pri>niteniem percainrem. II. Dixil
aiiiem bnminuin qiiidam babaii duos fllios, 12. et dixit liic junior eoruni ail palrem : pater, >la niibi,
:
qiur conliugit me, parteni proprii el divisil iis pnssessionem suam. 13. Et post non mulins dies ml.i in-
;
iiiiuui omne bic junior lilius et abiil iu lerram procul exsistentem et illie dissipavii hane i>i>ssessionem snam
vivens elfrenaie. 14. Cum antem vacuus-esset omni, faela-esl fumes magna per reginnem illam, et is cncpit
egenus lieri. 15. I)t ieis dedii se ruidam civium illius regiouis, et misii enm agri sui paseere pnrcns.
16. Et ctipit sat edere siliquis, quas ederunt porci; et homo ei non dedit, 17. Veniens inm in se dixil :
quain muttum meraenariiiruiu pairis inei abundantiam habeol panium, verum ego fame perdor ; 18. surgens
vailo ad palrem ineuin ct Jii o ad eura : paier, peccavi mihi in eoelum el in facie tw» ; 19. jum amplius non
sum dignus, ui vocer Rlius loo»; (ac mc uii unutu mercenariorum uiorum. 20. Et snrgeoa venit ad patrem
suum; ailbuc autem piocul exsistenlein vidii eum paier ejus ci miserius-est, ei currens cecidii soper ooHnm
e i
- et oscnlalus-esi eum ;
1.1 21 ci dixit ei liic Rlius paie , peccavi in ccelitm et in facie lui ; jam amplins
. :
Bon sum dignus, iit rocer filius luus. 22. Dixil autent bic puier ad servos suos subiio affenc vcsiem liatic :
primani el vesiile eum et dale aiuinluni in manum ejus el calccamenliini in peJes ejus, 25. el aflerentrs
vitulum liunc sagiwalnni dissecatc, et edenies epulamur lauie ; 21. n.im bie RKus ineus morluus fuit et
revixii, el annssus fuii et in veulus factus-csl ; ct cccpcruni epulari. 25. Fuit autem lilius e;us bic major i»
agro, iv vciiiens aJin prope Jiuiium et uuJivit caiuiones ei ludo*, 26. et advocans quetnlam putTorum ni-
lermgavil, quid esset lioc. 27. Tunc isdixii ad eum, muoJ fratcr tmis venii, et di-secuvit paier luus vim-
luni liunc lagiuMuai, uuui saiiutn cuiii accopil. 28. Tu c iralus lacius-esi ei nou vuluit iulrarc, veruin
ANNOfATIONES.
tv, 10. ajyele} sic cod. Arg. mi ix, 2G J. Sl. R. ; naine. — tprauto bringip \
i. Sl. B. X *'"•* tobrigg ;
X aggilum. —
ulreiijondins fratnurklu ^ gr. ninn. CVterum sprauio ° gr. ci dc bringif) pro briggip v.d.
xv, 12. tei iiiiUniinii mik} siccnJ. Arg.; J. Sl. B.
\
nd XIV, 51. —
figgâgulp ] J. :\ frigiragntp, Sl. X
X *o tindiiiinuiifi», pro quihis L. mulio melius po fuiqraqulp.
—
uuitrinnnnJein aiiijo >i lli. Z. }•( >«i un(/iiiinui nii».
• ,
xv, 24. varp Sl. wpa. >isnn| J. Sl. B. -i
\ X
xv, 15. i/i lumt fnirra rismn/n vid. a>l vix, 12. |
oailavuaa, qm>d additamentoin eis sensus requiwre
xv. 11. alafiarba sic eod. Arg.; J. St. B. alla-
| X videiur; êJ nesriverunt iili. vitan U. I. n"ii csso
verliiiin substanlivum, scd sig ificare epnlari rl ad
purba, quod 1. inale pn bal, aul alifiarba (qind iinu
mrlius <'si) legfiiJum essecensri ; viJ. Grim. II. G27. eorum sciius pertincre, qu.T Rrim. I. 842, x enarra-
IV, 15. baurgjnne ] J. St. baurjane. jainis W — vil, quoil aulcm vmln vs. 25aJ,l,li>m b. I. omsil.s.T-
gaiijih} 1 gr. oiiin. linipjos —

a^ri, gen>iivus lociim \
pius Ulf. s c farerc -ulet, ut enruadem verbornm
;
iiiJicans, qiin m
llcbalur, sic Mc. iv, 55. L. xix, 12; compnsiinrum ultero proxime nuhseiiuenie paniculani
vi I. Grim. III. 127. Ktii repelat, viJ. L. xu, Jnlap ahteig « vs. i> sn- .">
xv, IG. !o<l umi ] St. Xjct-i cateinm Un. c. radd. liimmnji) atstaig, quamquam iiirum<cie nrOMmtS iviii
el verss. yipxitaOri-ML leg>sse viilelur. — nmiifl] gr. posiiitm est; ultu ejusioodi dicla co egimus aJ Tnn.
omii. posl gaf. I, vt 6
xv, 17. qiiuanih 1 gr, oinn.
—
ufaia\sau Sl, xv 25. ii//-(j.i1 J. St. 0. pii.— akra] J. Si.
X ufaraslau. tk
tis
—
l)U. e. codd. • wJi. \
| \
; lOHtle, U •• tanj.t—iali |
.
11
.
f, • :'.,;. — iiiinautln —
vv, IS.miil vul. uj M. \ xvii. i. iu| |ir. St.
X**- — Hi ii' | J. St. B. ': inifipi.n. i
g lanJiJa iik jnh u'i tdja
xv, l'l. ju l il. aul prn y./i, qunil, b. I. plemiue :t.'i.i. - ;.i/i ] 8CC. Ol, " ^r nmn. s>i.;uriii. I liii>C
rodd. Iialieui, posuii, uti Mc. >\, 15 et infra vs. 21, tt&quo a.l vs. laeuiUUD babeul
27 ufsnaip .1. Si. It.
ueque riiin (.riesb. xui nmisisse ilircmlus c-t; aui :• diffleilii

i , incnl. \rg. Iciu
lli. recleoruii,
si rM iion leg t, pli-onastice ailverUn fiaiimeijis. uti iv, 17. uftnaip sic <oJ. Ari:.; Hx. primi manuji \
L. xvi, 2 idverbio baMimait, >I>I.J i, uam^n ni pro afsaaip; crrant iîmr /.. pi Wa> kuruagel Ihuts h.
Milito piinascifii m grXCO c,j/in s:rpius loponJet, Leteb, I, pr-uf, p. xxvt afamijaeudicis \rg. lectiouem
v J. Iluin. vii, 17, 30; Epll. ii, 19: 1'liileur. (G. csse dicenios.
\v, 21. ju ] vid. uJ vs. 19. - liuiliiiJau \ J. •;•, hui- \\, 2S. i/, |
vciniii, nr 'u. l'll. i. inJd. Si, vi>l.
lauJnu. aJ Cur I, xv, II.— hi] furas, -' . uuiu. vid. MlO.
xv. 22. uiiii 1 Si. v, urlfl. -- iciimiw ;
J. St :{ ,i- i\, >.'.
. ,
C;i LUCAS XV, 29— XVI, 13. M4

ifl var bialini viltla inngaggan. i|i alia is usgaggnnds ut hadina. [iariili is audhafjan.ls qa[t <lu aiiin. sai.
sva lilu jcrc skalkinoda [>us jali ni wanliiiii amihusii [leina ufariddj i. jab iiiini a v aigafl gaitein ci nnji
50 fiij»ndam meinaimlihesjau. ijibinsa suniis [>eins. <-aei fret hcin sves mi[> kalkj»m. 'inm. ufsnaist imina
51 stiur [tana alidan. Jinruh qafi dti iiiuiia. barnilo. hu siuleino m |i mis vast j:ih i-. j.ib all Jiaia niein
52 Jiein isi. vaila visan jab faginnn skuld vas. unte brojiar [teins daojts V3S jab gaqiunoda. j b fralu-
ftvi, I sansjah bigiians varb. q .[inb-hin du sipunjam seinaim. manne sums v.is gabcigs. snei ailita fau-
•2 ragagian. j.ih sa fravroliib- var[> du lmma ei disiahidedi aigin is. jah atvnpjands ina qaji du imma.
dttwe baia liausja fram bus. usgif rabjon fauragaggjis beinis. ni mngt ank ju bauamais fauragasgja
5 visan. qab ban in sis sa fauragajzgja. wa laujau. bandei Irauja roeins afnimib fauragiggi af mis. gra-
•4 ban ni mag. bidjan (kana niik. audhahi.i inik wa lanjan. ei bau bijte afsaijiid.iu us fauragiggja.
5 aiidnimaina mik in gardh.s seinans. j >b atliaitands ainwarjaiiob faibnskulane fraujins scinis .;aft
6 bamma (rumisiin. wan filu skalt fraujin mcinaiiiin.i. [taruh qajj. l.iliuiitailiiinit kase alevis. jab qab
7 du iinu a. nim bus bokos jah gasilands sprauto gamelei Dmtignns. bafirob f>an du anbaramma qab.
a|ij>an pu wan lilu skall ib i- qab. Uibuiilathond milade kaurnis. jali q:>|> du iinma. nim hus liokos
8 jab ntelci ablauleliund. jib liaz.da sa frauja Jtana fauragiggjan liivintlijtos. unle frodaba galavida.
unte bai su jos bis aivis frotlozans suniim liuliadis in kunja seinam.ua sind. jab ik izvis qijta.
laujaib izvis frijumls us faibubraihtia invindijtos. ci [>an ulligaib. andnimaiiia itvis in aivriuos
10 bleibros. saei .triggvg isl in leitilamma. jab iu nianagannna Iriggvs isl. jah sa in leililainma
11 iinlriggva jifa iiimanagamina untriggvs ist. jabai nu in iuviud.imma failiujiraibna triggvai
\! ni vaurbub. pila sunjciuo was izvis galaube [>. jah jabai in Jtamma fran.a[>jin liiggvai ni
15 vauifiiib. baia isvar was izvis gibijt. ni ainsbun pive mag tvann fraujam skalkinon. amlizuh
fliTERPRETATIO.
paie. rjits exiens fnras oravit eum. 29. Tune is respnndens dixil ad palrem : ecce, tam mulium annnr.mi
senivi tibi et non uniua.n prjLCepiuin tuum praHerii, et uiihi non unquam dedisti capram, ul ciim anncis
mcis epularer. 30. Vcruin ctim liic l.litis luus, qui voravit luani possrssionem cum merelricibu-, vcnil,
disscc-.sti ei vituluni bunc saginatnm. 51. Tunc d.xit ...I enm liliole, tu semper cum me fuisti et es, el :
niune hoc meum, lumn csl. 5i. Lauie epnlari ct gaudere dcbitum luii, nain h-aier tuus moriuus fun ei
revixit, ei amissus rt inventus fuit. xvi, i. Hii.it auirm ad discipulos suos boiniiium quidam fuit divrs, qui ;
baliuii villicum ci liic dillainaius diil .tpti<l cum. quod dissiparel bunum ejus. 2. Ei advoians eum dixit ail
emu cur boc audio dc le? redde ralionem villicaiiunis luae, non pnies cnimjam amplius vdlicns r-se.
:
3. Dixitaut.in inseliicvillirus: quid faciam, quia doininus mciis aultrt villicaiioiicm a iu. ; fodere uon pos-
sinii, mendicare pudct me. 4. Dcliberavi apud-me, quid faciam, ut lcrtasse, cum am..vear e villicalione,
reciplaul mc in domos suas. 5. I.l advocans iinnniquriuque deliiioruiu domiiii sui dixil buic primo quam :
iiiulium d bes domiuo meo ? (i. Tuuc dixil centum cadoruui olci. t dixit ad eum sume libi lilteras et : I :
sedcns subiio scribe quinqusginla. 7. Deindc auiem a.l nlierum dixii ai lu tjuam inulium tlebcs ' Veinm :
is dixit reiilum cororum tritici. Ki dixit ad eum

: sumc tibi litieras et scribe ucioînta. 8. C>. laadavil bic :
doiuinus bunc villi. tiiu iuiquilalis, quia puidenter fec.t nuia bi lilii biijus srculi prudentiores liliis lucis in ;
gcnere suosunl. 9. fct ego vobisdic», lacialis vobis amicos de divitiis luiquilatis, ut cum subjareali», reci-
piaut vos in selernas tabernas. 10. 0" fiJelis est in parvo, eliain in multo lidelis est ci bic in parvo inli-
1
;
delis cliain in mullo inlidelis esl. II. Si igilur in iniqms diviliis fidcles non larti-estis, hoc veruni quis vobis
credil? 12. Etsi in boc alicno lidelcs non facti-estis. boc vestrum quis vobis dal? 15. Non unus servorum
ANNOTATIONES.
xv, 2 '. paruh Si. *- panuh. tkalkinoda ] ser- — xv, 4. — M.o»] Sl. X "okos. — fimligunt sic cod.
vivi, gr. omn. Sou).cuj.
\
—
bne^jau] ppuiarer; Ifllilam Aig.; J. B. Z. -;- fimiiiaun».
]
ctfMjvnTu pro £J<j.pav7ci ruin cod. D legisê Gri sb. ivi, 7. taihuntaihun ] vid.ad vs. C.
audacius r..ntendit. _ s„ 8. «uuioj pro sunjut, vid. ad iv, 15.
^ J\
I
libianum falso pro frat scnps.sse, _

g^
xv, 50. frrtj
Cr.i.i I 841 recte arb.tratur, sequilur eum Wac-
, fn , s ,
-
leMHumnm , ,
,
x
pr ||lde ab
_ n&n versus j. Sl .'
'•
L. ....!»uisli
.... lacunain liabent, quamquam in rod. Are.8 locns inie-
M.ranjali u & _nmn. solum-
,
xv, ]
-
et e
ex , |al „ ec } d eclioi e ni dinicilein \ aU |
.
...odo «, Ulf. c. verss. lat. alt.

| X «««•
J. St.
rVddat. Caeternm pro leiiitamma ulroquc gr. omn.
V
'
—
•'•""' J
w fujmtm. X—iKl iiaxun». - ta -wuiigyva II. + saei - i t un-
Ulf. ° i
1
.,.? $s. r"
fagtiionj |
J. r "
f\'!!?
biupar]
, '
Ull.
' '
,<(
C. codd. ° codd.
ovrof. m. — fralusant Ulf. u
itiqivs
»
U r t t _-t -i > w i
xvi, 1. /Jnnlllir.c.codd.etver.s.0 «.;.-«!«] Sl.
]
,•"' J*>l**P™k*a\ B. X *.-t.
frihupraOma,
•.
s.c
>' taie. —aiAlfl] J. St. aihda. /ourajagia.-i X — I

«"»«> W^ W.
sir. cod. Are. et J. ; St. B. II.. Z. fauraqagjjau, * „ X 1 '> -
andnuh ...dc usque ad finem vers.is J.
V~ \
qu..d vss. seqq.. cf. viu, 5.

nsilalius esl, vid. — Sl - lacunai11 habent; B. -*- atppau. Andnuh, letlio
dittaliidedi a<qin] J. Si. B. *' distalududi aiqan.
codc,i Ar «- manifesia, esl verbu.i. snccna; i.rignns
X — el sign.facationis (Gr.m. III, lo); gr. omn. q ;U P ,
Sl.
xvi, 2. hautia\ St.
-f^
nai<s;<i/;. /•a.irfioag»/isl
faurojaqiis. — ju panam.iis! St. V J. jct. [ cf 1" od ,-
W
"' loCO P a llel ° *'• *'. 2 * vnte jabat ( iiam
s ) reddidit, unde conjici potest. auaizuh signilica-

™
ad xv
—
'
l'l
ivi',i'fiuraqag<ji]\.S>l. < [auraqaggii.—ni nug] "°," e,n

uipaa.
contra, alioquin bal.ere.
— and uop]
aippau] B. X
sic in cnd. Arg. scriptiun essc
Sl * «i>« aq
,wcllir< scd ccrl ° d,ci non P olesl . <J"' a }" lerx adm °-
xvi, 4. ei bau ] J. Si. X "P™— ; c.Tterum Po.u '«v)
du.n cvanuerunt; B. and. ., coujecit ipsc X
•gr. om... Goth. IpseVs.
uli y. «s]cx, »g .
xvi, 5. tkalt Sl. «•«"• X

.
imdmu.tp. iMB. —
jan, secinduin gr., qui *u +
xvi, 6. taihiktailtmul]
1
sic co.l Arg. h. I. el vs. JwIhmi'*. —

faihuprMlma] vid. ad vs. 11 c d. Aig. ;
'" M r S- mamwonm.
'
scq.; B. Hs. Z. utro.pio loco teihuntehund, *id. ad
tii^ It III.IOIUIM I l.l II.ANA VERSIO. 0**
amana lij:u|> j-ili ai>| •nr>i.a injuji ;n| >|mu ai namma aiullilo|> i|i an|i.iramma fr; kann. ni m.lgnf)
II go[>a skalkiiion jah laihiijirailma. cahausiilcdiiii |>an bo alla jali bal farelisieil faihnfriLai vitaiul ms
i > j.!i biiuaniinderiun ina. !»li qa|> ilu un jns sijub. ju/.ei laraihttni ilomHh Iivil silbams ut andvair|>ja
iii mantte ib gnb kann liairiona ir.vam. tuite |iaia liauliu 111 mannam andasei in aml>air|>ja gu|>s. viin|>
17 jili praufeteis miri loliannen. wazub n. iiai naubjada. ib

j..[.roli |>iuriangardi Riihs vailanierjada jali
18 azetixo ist bimin jali lirba hiiiriarleih an ]>au viiodis ainana vril gadriusan. wazuh nei afletands qcn
19 .'wii jali liugauds anbara onrinnb. jali waitth saei alleitana liugaib. borino|i. abban manne
snms vas
ii) gabigs jali g»\asids vas paurpanrai jali liyss.mn jah vaila visands daga wainiiieli bairhtaba. ib unledi
il suini vas namin baiiani laiarni. sah aivaurpsns vas du daura is banjo fulls. jab gairuida lab itan
draulisiiobizo driusandeino al himla his gabeigim. akei j.th liimdos atr nnandans bilaigodrdnn ban»
tt jni is. varj) bsn gasviltan bammi unledin jah briggan fram iggilnn in bafUM abrabamia. gaivili pan
23 jah sa gabeiga jah galulhaul vatb- Jah iu hiljai usliafjands MfOM seim visands in balveinim ganw
*4 xvii, 5 ban abraham fairr;>bro jali lazzaru in barmim is. jah is ufhrnpjands. jabai fravaurkjai brnbar
4 peini. gasak itntna. jah ban jabai idreigo sik. fraleiais imma. jali jabai sibun sinbam ana dag fravaiirl-
5 jai du bus jah sibun iin|)am ana dag gavandjai sik qiftinds. tdreign mik. fraletais imma. jah qrptin
6 ap.uisl mleis du fraujin. biank uns galaubcin. qab b.in franja. jalui haLaidedeip galaubcin ive kaurno
sinajiis aippsu bainabagma bararaa. uslausei puk us vaunim jah ussatri puk in
jus jabii qibcib du
7 marein. jah andhatisidedi bau hvis. was pan izvara skalk aigandi arjandan aippan baldaudau. saei
l!S 1 ERPRETATIO.
potest duobus domiuis scrvtre, alias unum odit ei aberum amai; aut uni arihxrei, verum alterum
conlemuil; non poiestis deo lervire cl diviliii. 14. Audiveruut autem bxe ouini.t e>inm hi Fariia-i, avari
cxsisienlcs, et deriserunt eum. 15. El dixii ad eos : vos esiis, vos-qui jnstoi jndicaiis vos ipsos in fatie
Iioiih.iuiii, verum Deus noacii conla vc»ira, nam hoc alium iu bominibue, abomiuabile m faete Dei. <>>. Lex
et profcia» usque lolianneni; ilciudo rejrnunt Dei evangelizatnr etquisqne in id conipellitur. 17. Verum la-
cilins est eOBlum ei lerram perire, quam gia unum apirem cadcre. 18. Quisque qui dimiitens uxorom suam
I
cl ducens aliam, HKBChalor; ct quisquequi dimissam ducit, iiiuechatur. 19. Ai boiiiinuui quidam fnit riives
i't vesiitus fmi purpura et bvsso et hote einilang die qunque
splcndule; ii>. vertun panper quidam fnii m-
niiiie voeams Laiarus, bir piojecius fuil ad januam cju-;, vulueribua plenu-. 21. Et cupit sat tdere nncis
hia cadeutibns a mensa hujus dtviiis, f.i etiam canes aeeumniei lambniuni vulnera ejus. ii. Facium-esi
auiem miin tmie panperi et ferri al> angelis in smuni Abrahami; mortnus-esi autem euam hic dives et se-
nnltus fuit. io. tt in inferno atxilleni oculos suos, eKsisleos in erucialibus, vidit auteiii \brabauuim procul
ei Liizaium in sinibus pjns. 24, Et is exclamans svii, 3. si peccet fraler tnus, iocrepa emn, et aulem — —
si couvertai 6e, remhtas ei. 4. Et si septeni victbus pur diem peccel in te et septem vicibus |>er dicm cun-
verlat se dicens convciio me, rt-miit.ts ci.
: 5. Et dixerunt apostoli ad domiiium adauge nobis lidem. 6.
Pixit autem dominus si haberetis lideui sicut giammi sinapis, fortasse voj m riueretis ad morum hanc
: ei- :
sulve t« e radtcibus ei cipone te iu tuare, ei obediret foriasse v«>i<is, 7. tjuis auiem vestrum servum babcns
ANNOTATIONES.
xvi, 14. Fiir t isat« s] B.

:
V farehaits. — ()ii«amin- iemporr.lilios a:i> p.rticipiis, in apodosi addere, vid.
dtdim]mS cod. /Vrg. el edill. fiilic duhio .*» .; Grim I. L. n, 42. — uiisnru 1
J. 5>(. •*' lazaium, U. -t tataru.
KiS, piu Wmaminidediin diclum, uobis bimaiNif/edua VMt 3, j .;,„, Griesb. ,, u .„ , , ( jj amiseril, 1111
kcribendum esse vhleiur. <«> 1 -mlit, ti'rto dici e jdbai iu non pi>i«-bt, qma an
xvi, 15. )wirio:ia\ 1. St. U. X fcii ('•»«. — ftau«oj cod. Aig. quanlam desiderautur, quurum altima uu
l^r. oiiiii. post // an Itel.
iiiiiimani. — aiuiiisr'] J. S,i. tj, fuissc videtiir, soletnne esl niiN lilli X dicerc i/> i
xvi, (B. nauj>jadu\ coinpellini! 11.'. verba >;r. id . jubai ~ i» ai, ei 3s. — fiavait kjai\ Ulf. c. covld. cl
ad id (sc. occupandun)) vun adbibent, nnn
•'
diceaiia : ver»s. «,- <n. - - iiiieijio] J. «( iaVeue.

miellexit et jSi«?n«t verbuin me.iinui pro passivo ba- XV|| ^ :ibull „„.„„,11 j. st. B. * ict. — fialtiaii}
bnissc videlur, id quod sensutll tuibai. Mcc iianpian j _.
n n lali
era-.co ittilsjOat aple rcspondrt, est id pnliits una- . .. .
inJKvtn (M. vi. 12). nauLn aulc,.. - U-,^,^0, L. »"«. » »'/'/''« /« l«'""?«'/«->M Jul voss, dicerflis.
ci \* k*
'..-
7>n, 9
, Rr.
" 011.11. .;.-/.-.. tv. Lciio nostra sensuni pervcrlit;
xiv, 2o;' Cl. Skcir. ;. . ' . -
., . c, n rciiinriiiir p.riiiiu.i cia^ciim uv cxiirimcns, tiux ciiin
^
-
. , ., 1
xvi, ti •/.] M. -= wft.~anl gadnuum] 1 1
i. St. B.
^ /i/m|i ^,
'
m1 u j X1V> 4
7 i8; „;,{,. XU11<
«, fruia iiiiuson. restal jabai, iu margine pwitum
quod aliuuando
xvi, Mlnaj Sl.
18. sama. allctlaim\ Utr. c.
:-. — 5fj),
nh a (|Mi>i i)lU v Bro
,:
-
l|lClu||1 ..^ p|ll;m , illa|lie ^
todd. el vers>. ° aso «njoof. voce y rt ^,j eiUj |,j„ui es e m.licare voluii, deinde
,
xvi, 19. tj/isuitiil J- Si. ,V iyuaum. —jak] tert. ct. au iera a tibrario in texiimi illaiiun, nunc ejieiendum
« )(r. .111111. —
oaila iiitondij eilill. * jcl , vid. ad xv, e , i,.^.,,,!,,,,, e;>t aibptm jus qibfif}. Jm (vos) ab
—
:
5i. daija wammeli\ eriilt. J

cU X omo.gr. omissuui, siniili luco inveulUH euaii. addi-
xvi, 40. iiuilam] vncalus, ° tfr. ouin. — sah\ hicqii^, |um i. mv, -J.S jebai Mjodedttp mik. aihpau j*s /j./i-
»;r. oinu. «,-, vid. ad Joan. win, •Hi. — fulh\ i. Sl. uodedeip. C.Ttcriim <te qifiîp pro ./ />ei/) vid. a.l > ir,
r fmti, 5b. — tuidkaiuiJedi] Si. «, amdkmusndes,

xvi, Sl. mp
Uan\ i. St. B. *. lapaan. bilaiao- — x> „
- j. y„ m / nj J Sl. « .hm.i.iu.h. — haUan-
d*dun\ i. st. * Hlaijivdedun; Lll. c. cod.l. ini^t- (/(1 „| j. gl% ^ ,, \dm*dam. — atgampmtm) M. « i.
jjm pro aiv«)!tx«v leîsse videtUT. —uiHdarleip aituAlNMMtf J. I». >», /ti.n/.i.
i/i.ininiiim.
u uurov.
XVI, fi. t>ri„i;nii] Dlf. inbauuk Aum*.' , Sl. >*, «ni.turl.i bimuk kuiubei >.'
II. Ib. Z.
xvi. t7>. fiau] liceotl. Arjt.; jnina, vid. 11,11 lcclioncin L. J<ui pnlciu inveiiil, vij ad Mo>
n,l SO; .iliiuin " gr. oinu .; inlel ipn.lcii! |l||.
I v. 1 iii, .
inierdum lunc pariicu'ain, prxcedeniibus particuiii
h
045 LIXAS XVII, 8—28. 616
8 aiga^gandm al hn{ijai <|t|>ai suns. hindarleif) anuhkumbei. ak niu qi|>ii> du imm.i. roauvci. wa du
nabl nurjau jili bigaurdans andbahtei mis. unle matja jali drigka. jab bi{>e ganiatjis jah gadiigkais
U, IU bu. ika bank bus fairhailis skalka jainainma. unie gataviiia. balei anabudan vas. ni man. sva jali jus.
|>an taujaih alla bo anabudanona izvis. qibaip. batei skalkng unbrukjai sijum. umc ]>Mci skuldedi m
It uujan. gatavideduro. jali varb mibbanei lddja is in iairusalem. jab is hairhiddju fiairli midja sama-
12 rian jah galcilaian. jah inngaggandin imma in suma haimo gamoiidedun imma lailiun prmsfillai
15, l t niaus. Juili gastobun fairrahro. jah silbans uslioTon tibna qibamlans. iesu talzjand. nrmai unsis. jah
gaunijaods qab du im. gaggandans ataugeib izvis gudjam. jah varb mibpanei galibuu gahraiuidai
15 vaurpun. ib ains ban ize gaumjauds bammei hraius varp. gavandida sik mib slibnai mikilai bauh-
l". 17 jandsgub. jahdrausana is aviliudonds imma. sah vas samareites. andhafjands
aiulavleizn faura fotum
48 pan iesus qah. niu taihun bai gahrainidai vaurpun. ib -jui niun vvar. ni bigitanai vaurbun gavand-
19 jandans gihan vulpn guba niba sa aljakunja. jah qab du imma. ussiandands gagg. galaubeins heinai
20 ganasida huk. fraibans ban fram fareisaium. wan qimib biudangardi guns. andhof im jah qab.-n
21 qimib piudangardi gubs mih atvilainai. nih qiband. sai her. aibhau sai jainar. sai auk hiudangardi
22 pnlis in izvis ist. qa{> {>an du siponjam. ahpan qimand dagos. ban gairneip aioamma pize d:>ge su-
25 nuns mans gasaiwan jah ni gasaiwib. jah qihand izvis. sai ber. aippau sai j tinar. ni galeinaib nih
24 laistjaib. sv.isvc raihtis lauhmoni laubatjandei us bamma uf himina in Juta uf himina >keinih. sva
25 vairhih sunus mans in daga seinararaa. abhan faurpis skal manag gahulan jah uskiusada fram pain-
20, 27 ma kunja. jah svasve vaih in dagam nauelis. svah vairpin jah iii dagam suuaus mans. etun jali drag-
kiin. liugaidedun jali liugaidos vesun u:.d banei dag galaih nanel in arka jah qam mirijasveipains jah
28 fia>|istida allans. samaleiko jali sve varb in dagam lodis. etun jah drugkun. buutileuun jah Irahauhte-
IMERPIthTATIO.
araniem aul pascenlem, qtii rcgredicnti ab agro dic.it slaiim prodi accumbeqne; 8. sed ncnne dici! ad :
eum : para quod in nocte edaro ei cincius mlnistra mihi, dum edo el Lib •, et poslhnr edag <l bibas lu. 9.
Num graiiam libi promillis servn illi, quia fecit quod prxceplum fuit; non palo. 10. Sic ctiam vos, ciim
laciatis omnia hnec pnccepla vobis, dic.ius, quod servi iunliles smnuv nani quod dulmimus facoro, fecimus.
II. Et factum-est dum ivit is in. Icrusalcin, et is iransiit per mediatn Samariara ct Gatihr.am. 12. in- I .
cuntc co in quemdam vicorum, occurrenini ei decem leprosi boraines, biqnc sletcrunl procul. 13. Et ipsi
lcvarunl vocem, dicentcs : lcsu praxepior, miserere nostri. li. Et ohservuns dixii ad eos eunies otten- :
diie vos saccrdiiiibus! Et faclum-csi, dum iverunt, mundati faeli-sunl. 15. Yerum unu. tuin eoruin obscr-
vans quod mundus factus-est, convertit se cum voce magna cxaltans Deum, 16. ei cecidil in vultum ante
pcdes ejns, gratias-agens ei, hieque liiit Samarites. 17. Itcspondens autem iesusdixit: nonnc dec-:nt hi
iniiii<lati facti-sunt, veruin bi novem ubi, 18. imn inwnli facti-snnt converlentes darc glonam Deo, nisi
hic alienigena? 19. El dixit ad eiim surgcus vade, fidcs tua sanavit te. S0. luterrogatus autcm a Fan-
:
sxis quando venit rcguuin Dei, respondit iis el dixit nnn veuit regnuut Dei cum observaiionc,
: : 2i. neque
diciiui : cccc hic, ani cccc illic ecce enim rcgnum Dei in vobis est.
! 22. Diiit autem ad dlscipulos at vc- :
iiiuiii dies, ciini cupitis iino liorum di<rum filios hominis vidore et uon vidctis. 23. El dicunt vobis : ecce
liic, aut ecce illic, ne eatis neque sequamini. 24. Sic.ut enim fulgur fulgens cx boc sub ccelo in boc sub
coelo Incct, sic lit lilius hominis in die suo. 25. At antea ueiiet multum paii et rejiciiur ab hoc gencre. 26.
Et sicui factum-est in diebus Noeiis, sic lit eiiam in diebus Qlii bominU. 27. Ederunt ct biberunt; uxores-
duienmt ei nupia: fucrunt usipie quem iliem ivit Nocl in arcam et veuit diluvidm et peruidii omnes. 28. Si-
militcr etiam sicul fac.tum-esi iii diebus Lodi, ederunl ct bibciunt, emerant ct vendiderunt, plantarunt, xdi-
ANNOTATIONES.
xvii, 8. iia.it matjau\ cdilt. X
jct.; cx-ierura 15. xvii, 17. bai] pr. hi, Uif. c. gr., qui outoi iegont
conjccii X fvaduh tiahimaijau, ncc melius L. u<a du idquc post Stm ponuni ; aut
hitn pai et legas p»i laihun,
ci mavis, transponas lai-
nahimaljau. cf. ad ix, 35, el xiv, 28.
svn, U. ifcaj siccnd.
—
pank pus
Arj;. pro usilato
cod. Arj:.; J. Sl.
ibai, c(. Grim. xvn, 19. usstandandi} J. X tutiandans, Sl. Z. -«-
III. 284. (airhailis* sic uttamtaHdt.
X ftankjtu fairhailei, B. X. pankp fan haiti lh. w ,
X xvn, 2n. fr.TiViaiijj j. St. X ftaihaitds. — andltafl
pankp usfairhaitis. l.ocus, interpretibus difiicitior vi- J. St. B. X auilhaf.
sns, a Zahnio recte consiituius, re pomlet gr;ccis ver- xvn, 21. qij>and\ St. X
qipands.
bis; Ulf. cnim mediuin ix tl (*XV) addito pronomine xvn, 2-2. appan\ ai, ° gr. omn. />'-cj horum, —
pus reddcre volu t, quam oh causara neque pau, ouoit ° gr. — sumu.is] cod. Arg. sunus. pro ijuo Z. Benzrlij
Z. conjecit, ncqne ptt, qnod Rw. ptoposnii, boc loco conjeciuram smnaus lemere in teitum red-pit. U!f.
ailmiiiitiir; cf. M. v, 44 leiwan tis {ZavziaaaQai), Mc. sinedubio locum male iniclleciuiii male iuierpretaius
ii, 6 paykjan tit (ZuxXoyiUoOu'), ci". J. ix, 22. Tii. i, est. Dctunuiis recte judic.ivit Ettmiiller I. I. p. 5X3,
14 afwandjan sis {a.-zoiroi?i>T9?t). CaJlerum dc pank scriplum est enitn propter sequeos mans pro «tiiiu,
pro pagk »criplo, vid. arl xiv, 51. cf. sd Cor. I, vi, 16 el n«stra : Beitrage zur 'leiibe-
xvii, 12. paih\ J. Sl.
xviu, 26.
X
P a *< ^ e P*ih pro ptld vid. richlignng, eic, der Skeireins (id est addilamenta oil
ari J. textuin, eic.) p. 53; sic foilasse eiiam Sk. p. 48, 7
xvn, 13. ushofon] sic cod. Arg. pro ushofun, vid. pro alteins veitvodeins legendum esi «fiin* veitvodei.
ad iv, 15. XVH, 25. mmioij gapulan] i. St. managai ptiUm.X
xvn, 14. gvdjnm\ J. B. <p"iJ an - X * v "> *"• n«a<'i*J gr. omn. \Svt a Gmhis consonas;
15. hravit tarp] purus faen» eit, gr. toOa,

xvit, iis no<Tt'nibiis proprii*. qua; in voe ilcin dcsinunt, s»-
snsp eari pos-is. Utr. c codd. et verss. Ieg:sse ixofi-x- pins affisi solcrc, ad Cor. II, vi, 15 mcnefaimus.
piTOn, cf. v, 13; M. vin, 3; .xt, 3. xv i, 27. iah] pr. sec. c, ° pr. otnn.
xvn, 16. $n!i\ H. falso iKiitoiat, llif. xxi omisisse, xvn, 28. lodu] j;r. omn. a-Jt icnui consona scri
viJ. ad J. sviii, -jt: ptum. — jnh] scc. teri. c
-
» gr. omn.,
CI7 I.IBI.lOULU Ll.FII.VNA VEUSIO. 0.8
29 ilun tniidedan limrideJuu. i|i bammei doga u-nldja lod us tandaumim. rignida svibia jah ninio us
50, 31 hiininu jali fraqistida alaim. bi bamnia vaii|>i|> |>ainniu daga ei siniiis nians audhu j nla. in jaiuam-
in i iIbm saei sijii ana hrola ja't katO i> in roina. ni Uleigfli dala|i niman |m. jali saci ana lia [>jai.
52, 53 tamaleiko nl gavandjai sik ibukana, g imuneifi qenai< lodls. saei tokeipsaivala teina lajiaajac. fra |is-
5i ln|i nai. j.tli saci fraqislefj) isaj in incina. ganasjib (>i>. i|i|n iV.iis. |ialci piiai nalil tvai vairband ana
55 ligru samin. ains usiiimaila jali an[iar Ulcibada. ivns rairband ni ilainh ins sauiaua. aina UMiintoda jill
r>;. 37 anbara bilei|>ada. j ili aiidhafjandans qrbuu dn imma. wa» frauja. t|> is i|a[) Im. barci leik. jannlre
XVin, I g.ilisand sik aians. i|a|>u[i-[>an juh gajiiknn iffl. dti [laminei linteino skulini bidjanjab ni vaitban ns-
i, 5 arudjans. qibands, siaua vas sums in sumai baiirg"gn[> niogunds jah mannan ni aiaianda. rasub-ban
j.ili vidiivn in bitai baurgjainal Jah atuhlja du imma qi|>aitiiei. fravcit imk ana amlasia[)ja metnammn.
•i jah ui vibla laggai Vvellal. alaru[>[>an bata qap in sis silbin. j iba jali gn[> ui og jili niannatt m ais'a.
5, li i|> iu biiei usf>riuli[> uiii ao viduvo. fraveiia [><>. ibai nml andi qimandei usagljai mis. q i>
|> tn fr>uj i.
7 hauseib wa Biaua invindib >s qi[>[>. i[) gu[) niu gavrikai [>ans ga>alidans scinaus [>ans vobjandans du
s sis diujam Jah nahiam jah usbeidands t>t ana im. abban i|i[>a iivis. [>a(ei gavrikib ins sprauto, l[)
>J sv [>auli suinis ittans qintunds biugitai galaubein ana airpai. rjajj |iin dtt snmaiffl. biiei si'hans Irauai-
iii dedun sis ei vcseina garaihtai Jah frakunnandans [)aim anf>araim. [>n gajukon. man.t tvai asnJdjedun
tl iu alh bidjan. ains fareisaius Jah an[).ir motareis. sa fareisains standands sis bo hud. j{n[>. aviliudn
12 [>us. nnic ui ini svasve hai airijiarai mans. vilvans invinda hnros a>[)[)ui svasve sa motareis. fasta
15 ivaiiti siii[>um sabbalaus jah aldailja lailiuiidon dail aitis fvz.e g>s'alila. ja't sa tnolareis r.iii'r.ib>o slan-
INrEBPUETATlO.
liiariinl. 29. Vcnim quo dic exiii Lod c Sodontis, pluil sulpbure ci ignc e cixlo et pcrdidit omnes. 30.
Seeunduffl hoc lii huc die, qu,> li iua hominis revelatur. 31. In illo die qui sti supcr lecio et vaaa ejus in
doiin», ne descendat deorsutn sumere hiec, et qui in campo, similller ne vcrlat Sf> rc rorsuui. 32. Becorda-
iiiiin uxoris Lodi. 55. Qui qujcrit auimam sttaiii servare, penlit cam, et qui pcrdit eam oh me, scrvat
lianc. 54. 1 icn vobis, quod hac nocle duo liunt in lccto uno, ttiitis assiiniilnr et alter relinquitiir ; 55. duae
liutii molentes simul, uua assunitur, ei allera relinqtiiiur. (3(j.) 57. Ei respondenies dixerunt ad cum :
nbi, domine? Veruin is dixit tis, ubi corpus, illuc cnll gunt se aqutlx. xvm, I. Dixit auteni etiam parabo-
lam iis, propter quod seraper debcni orare ei non Beri segnes, 2. diccns judes fuii quidam in quadam :
ttrbe lietiiu non timcns cl homiii in tiou xsiimans. 5. Fu t atttem etiain vidu in hac urbe illa ei adiii ad >
eum dicens vindict me adversus adversanum tiieum. i. El non voluil longa tnora, posl auiem hoc dixit
:
tit se ipsn, st eiiiui Deuin uon limeo ei lioiniiiem nnn sestimn, 5. vertim propier quod molcstal me ha»c vi-
ilua, vmdifo bauc. ne u^qne-ad liiiein veniens afttigal me. 0. Dixit aulcin dmiiinus uudite, qmd jmlex in- :
justilix dicii. 7. Verum Deus noune vindicet hos eleeios siios l>o. clamanies ad se die >us et ninstUma et
patieuS est in illisr 8. \l dico vobts, quod vin.licat e>>< subitn; verum laiuen (ilius bomiuis veniens inve-
niaine. lidem in terra. 9. Dixil autfin ad quosduut, qui ipsi conlisisnnt sibi, quud essent jnsti, et aspernan-
les hos alios, banc paribolain 10. boinines duo adscetlderuill in lemplom or.ire: unus Farisxus elalter por-
:
tilor. It. Hii sibi h-.r.c oravii : Deus, grati.is-ago libi, quod nou sum sicut hi alii bomiues,
Farisxus stans
raptores. injusti, adulteri, atit s.cut hu portitor; 12. jejuno duabus vicibus sabbali et do decimam parteiu
oinnis quod possideo. 15. Et hic portttor procul stans noa voluit nec oculos suis attoilerc ad cueluiu, sed
ANNOTATIONES.
xvti, 29. nibla jah (unin\ 1 gr. xviii, 5. ratttp eidviw] fuil — vidua, gr. omn. —
xvii, 50. pamma ei\ vid. ad — i, 20. /ripu 0£ qv.
xvit, 51. al&lAq.ii] i. St. -s, i/eniai. xviu, i. taggai] J. laq.jn, Sl. Xlanga. og) sic X —
xvn, 55. iii u.ci/i.ij ob iik u
g .
— gaiusj<l>\ J. St. iod. Arg ., inm ogn, nti B. dtcit.
likuniauji {t, quo gr. lectioueiil JwotrowffJi vel ?wo- xvill, 5. ip\ v rui». gr. nnn, yt. pro qiin Llf. Si
Jat
teJileie voluisse videnttir, s,ed cuiii pleriqua
y«v, ( 7ii lcgissc videtnr. —
uif>riutij>] Sl. ««'rinii/i. iftui
X —
Kiut vndd. qtit jinii legunt, non diiliitJintiS quiu Llf. uiici] J. St. iba X
i/i. m
usagljai\i. Si. B. — •"* X
hos SeCHtuS sil. gajai.
xvii. 51. qttod, o gr.; L f. e. cnd.
/>niV'i ap. Mi. m xviii, 7. dugam — n«/nam] dirbus — noclibus, gr.
— ivai tuirpa>id\ ^ gr. ttunin] J. Sl. k uinu {\<1. — omn. rijiipa^ vvr-o;
r<xi .
Cilcrum St. X napam. —
a Mc x, 8); hiuc ii^qtie ud lineni vrrsns udem lae. iil] eî, ° gr. o »n.
— — mu- —
I
xwi, 3.'>. uos uui/anrfeint] i. S . •*( ti>ai xvni, S. /i/)/)aiiJ at, ° gr. omn. i/> <iv/.au/i', e<l
ImiJuHS. — lac, Sl. " *v-

s>nmi.'iii| J. pro gr. r}«v, vid. ,id xtx, 27. biuqitai] sic co.l. —
xvti. 56. IIiijii^ verjtts iuilium (Ivui vairjiani) apud Arg.; J. Sl. B. X
bigiulai. Ib. Z. iiailoi vi I. ad + ."
1. legilor, ;i| u Sl. signuin laiiiua.'; sed in COd. Arg.

I M. tx, 2S. CaHerum rave upa. ab Lir. ouussum esse
niiliti.ii alicujus scnpiionis vestigi m ap|tarct, nain ilieas, nam eaui particulam inlerrogativam uddtto illo
Ull. c. gr. Iiiiiii' lotii ii versum uml 1. it reddiilit.
xvit. 57 iui] i -i '« iih. —
/ujici) J. Sl. 3t( f>aruh. xv ni, 9. /).i>i| Ulf. c codd. ° xvi.
— jan,die\ i. St. It. k jainar; ln i« apu l B. lac. — xviii, II. hvmdu] sic rod. Arg
H/. seo. maiin et ;
ij.i.v.ii/i.ii J. Si. at qiimand, et iutte luciiuam usqiie ad Z -i mnzirfui, cuni invciiiri qno codiris VI X pnssit,
fiiie n veaaut balien Arg. leclio defendalur (nam loci Ue, in, 51 aipei j»k
xviti. I. itWui| J St. tfcuhua. — usgrudjant] broprjut nnmlnndonu el miiiiI tim iniiiiiuo aiia jii i i
cditt. * tttirndjant, quoraiu auctorilaie deceptua, et eslf, i iiiii It. i.'11'iu iiiii lcgcndiun essa dubilari nou
ciiin iini-iM' / et ' nnii laciledi-cerui postiul, Castitt. dcbet, qiiatn lurmaiu librarius imperlccluiii reliquii.
etiiiru tair. II, 10 nHrudjant odidit scd moui-
iv, 1 c ; — m/)/)aii| lllf. ' *«i.
tus lucia Eph. in, 15, i'. ii. vi, :•, nbi ebtriasine kteiia xviii, 12. ;i'i| el, gr. onin. — tnihundon dait attit\
quani dediiiiut iuveoienatur, el ilenno insueeiit codi- sic cod. Arg.; editt. » tuiliundoiidai atlait.
cibus, viiiuiu iilud einendavit, vvin, 13. icina] suos, ° gr. oinn.— us/i.i,,'.i'/' gr.|>o»(
xviit, 2 vaa iiiiatj ' gr, oniit. /ii tiiiia,
,J * t' J.UCAS XVIII, 1-4 — 38. ,:ri
dands iii lihla nili atigona srina nsliafjan <lu liimina ak sl >li in lirusls sninos qibajids. ;nj>. Iiulbs si-
1 i jais mis fravaurliiarniia. qi|>:i i/.vis. aiiddja sa garaihioza gaiailians du fanla seinamma bau raihlis
jains. iinie sawazoh sari hauhei{) sik silban. galn aivjatla. i(> saei ImaiveiJ) sik sillian. ushaulijada.
!.'>, I» Jii.-iNn
J
.111 iln iinuia barna ei im altailoki. gasaiwandans ban sipnnjos amlbiiuu ins. i|> iesus ailiai-
lanils ins pi harna g ggan d niis jali ni yarjij) J>o. unie bize sraleikaizo isi fiiudaugardi
<i:t{j. Ici
f)
i
17. 18 gu{)S. amen qiba Izvis. saei ni andnimib biudaogardja y ujjs sve arn. ni imib in izai. j ih fra'i ina l
19 sunis reike qibantls. laisari binbeiga. vva laujauds libainais aivcinons arlija vaiibau. qab ban du im-
20 ma iesus. wa mik q'bis biubeigana. ni ainslmn bioheigs niba ains guji. bos anabusnms kant. ni liori-
2J i os ni maurbijaisni hlifais n ;
galiugaveilvods sqais. sverai allan peinana jah aibe n. ib ;
is qahiih.
22 ba'a allala gafaslada us junilai ineinai. gahausjands ban bala iesus qab tlu imiiia. nauli aiuis bus
van isl. all hatei liabais fral>i:g u jali ga lailci uiiledaim. jali habais ImzJ in himinn. jah biri laistjan
:
23. 21 inik. i|> is gahnusjands bata ganis varb. vas auk gabeigs filu. gasaiwamls ban i.a iesns gaurana
25 vaiirjianaua qab. waiva agluba J>ui faihn haliantlans inngaleiband in f-iudangardja gnjis. rabizo a'lis
26 i-i ulbantlau J'a rli

;
bairko neblos pairlil«'i|>an Jiau gabigamma in bindangardja gujis galciban. qejmn
27 ban bai gabausjaiidaiis. an was mag ganisan. i|> i* qab. J>aia untnahleigo ai mannam mahlcig ist at.
28 , 29 gupa. qnb ban paitrus. sai. veis allailolum allala jah laistitledum J>uk. ib is qabnh tlu iin. ameu qiha
izv s (>at>'i ii i aitislnin isi bze afleiamlane gard a |)b:iii faJrein nibbau brobruns aiJ>J>au qen aijijuii
50 barna in fiiudangardjos gu()s. sari ni andnimai managfalb banima mela jab
in aiva bainma qi-
in
51 niandin libain aiveinon. ganiinands ban baus 'ib- qa(> tlu nsgaggam in i&irusalem jali usliu.
im. sai.
32 haila all baia gamelidu b.iiih praufeluns bi stinu mans. atgibada ank budom jah bilaikada jah ana-
53, 51 inaiiijaila jah bispeivada jah usbliggvandans usqiinand immajah bridjin daga usstandib. jab eis ni
55 vaihtai bis frobun. jah vas bata vaurd gafulgin af imjah ni vissedun bo qibanona. varji [>an mibba-
50 nci u wa va- is iaireiknn. hliuda siims sat faui vig tlu aihtron. gahansjands (>an managein faurgag-
57, 38 g.iu lcin frali. vva icsibala. galaihun ban imina ]>alci iesus tiaz'>raius b irhgaggib. i() is ubnhvo-
INTEUPUETATIO.
perenssit in prctora sua ilicens : De:is, propitius sis niilii peecatori. 14. Dic > vobis, abiit hic jusiiur pr.edi-
catus :><! doinuin suam, qu>m quidcm nam qoisquequi exaliat se ipsum, liumiliatur, verinn qui Immi-
ille;
liat sc ipstiin, exallatur. 15. Tnlerunt auiem ad enm pneros, ul e»s atlingrrel; videntes atitem discipnli
iuerepariint eos ; 10. verniii lesus advncans eos dixit sinile hns puerns ire ail me et ne prohibete eos, nam
:
lioriiin taliuii) est regnuin Dei. 17. Ainen dico vob s, qui non aecipil regnuni D.-i, uti pucr, nnn vcnji in iil.
18. Kl interrogavii euni quidani principiini dicens magisler bone, quid faciens vit.-e .-vternai haires fiam? :
19. Dixt auieni ail ciim l>-sns quitl mc tiicis botiuui? no.i ullus bonus nisi uniis Pcus. 20. Ilas lefes nosli :
:
ue mcecberis, ne orctlas, nc fureris, ne falsus-tesiis sis; houora patrem tuiiin et matrein. 21. Verum is
dixit boc omne observavi e pueritia mea. 22. Audiens auleai hoc lestis divit ad cum
: adhitc nitius tihi :
ilelectus est, oinnc quod habe , venile ei d.siribuc panperibns, et hahe- ihcsauruin iu coelo, et veni sequi
ine 25. Veriim is audiens hoc iristis factus-esl fuil enini tlives inultuin. 21. Videns autem miiii lesns ,
lrist>'m faciuul dixit : quam

iMiroeiint in regnum l)ei!
difficuller hi pecimiain
25. laeilius enim habeiites
est, tainelo per forameu aeus trausire quani
reginnn Dei ire. 2fi. Dixerunl autem hi audientes, an diviii in
qnis pnlest valere. 27. Veruni is dixit h< c impossibile apild hnniines, pnssibile cst apuJ Deum. 28. Dixit :
auiein fvtrus : ecce, nos rcliquiinus omne et sectil -sunnis le. 29. Veruiu is dixil ad cos ainen, dico vohis, :
quod non ullus e l lioruin relinqitenlium domiim aut parenles aut fratres ani uxorein aui bberos ob regnuiu
Dei, 50. qui non accipiat multi| lex in h»c timpore et in :evo hoe veniente vitain xlernam. 51. Assunicns
autem hos xu dixii a eos ecce, rximus in lerusalcm et perficitnr oinne hoc scriptuin per profclas de liliu
I :
hominis; 52. Iradiiur euim genibus et illuditur et violaiur et coiispuilur, 55. et icrcmientes «criduni
iiiin ei leriio die exsurgii. 54. l't ii non qiiidquam hojns inlellexerunt, et fuit bnc vcibum abstondiliim al>
iis, ct iiou stiveruiil l>,ec dicia. 35. Faclum est autein dum prnpe fuit is lerii-o, caecus quiilam sedit ad
vi.ini a.i inciidicandii u; 56. amliens aulein liirliam praelereunleni imerr. gavi' quiil e-set boc, 57. Nai- ,
rarunt autem e>, quod lesus Nazura-ns iransit. 38. Yeium is cxclamavit diceos le>u, lili Davidis, miseiero :
ANNOTATIONES.
xviii, 14. si/fcanl n'r., J. Sl. X s Iba. lilleram n indicans, quoJ supra u in coJ. Arg. cLiris-
xviii, 15. t nma\ Ull. " r.xi. sime cerniiur.
XVIIl.ifi. yaggim} Si. X ganyan ; sic s:epius id in in xvi:t, 50. inanagfalp ] St. "*; managfal .
Iinc ct scqq. capitibus. — />inrf«.n</ii></i) Sl. ':•' piu- xvm, 51. b> sum< |
<le (ilio, gr. tw ut&i, quidaiivus
tlangarilo. a I perliuel; Ulf. e, rodd. b-git -nerA xov
TtlsaQritxi-zui
xviii, 17. sve] St. X »ne. w.m, qu a yayptrJtiivu { gamelitlo ) peildet.
'd
—
xviii, 18. inn sums| ^ gr. omn. xvni, 53. ust>liggvunduns\Sl. usbtingv.indtins. X
XHii, 20. qnliugavei.vods ] St. ( '' v MptiH \ X - — jnidjin rfm/a ] 1 gr.
I f. r. codil. ° og0. xvi i, 35. rfn nihlrun J atl niend canJom, gr. oinn.
xvin, 22. lnilsjun\ sequi, gr. mn. uxolouOsi, vid. i irpotjuni», sic loco para lclo Me. x, 4(>, partitipio an-
.\!. , 24.
• lem utilur J. tx, 8 s ei sai uilmonds; itaipie aliquis
x\. ii, 21. ngtuba \ St. )£agauba. suspicari poiest, Ulf. illis prioribus lncis vpnaumii
xviii, 2o. utbanduu\ Sl. ulbamlan. hniih- X — legisse infra xix, 48 |>ro «xoOtuv su. I cudd. qni
;
Uijian j
coJ. Arg. X
bairfiîpan; taeleium lllf. e. axoutiv legunl, l!lf. du liausji M.
(oJJ SiuOum pro vulg. !(«19xo legit. bau] St — X xvin,36./aurj<iijgniideiH] Ulf. pro Sto itootuQîvo-i e.
jiin. cnd. D. ct verss. 7ror.pa7ropeuou.avou W.gisse vidutur,
xvin, 26. a» liasl J. St. ft X i
-
—
vi '• J,c - "1 ^ -
XVIll, 29. qap-h j Sl. h/i/jk». X broprum ] J. XVIII, 37. bairhgaggip\ Z pairg.iggip. X —
St. I>. X bropras, no .
aniinaJvertcnlos signum, xvm, 5S. i/> isl veruui is gr.omn.zio. ubuhvopi-
PiTROI.. XVI». 21
. — .
651 IHRLIORUM ULFILANA VERSIO. «51

j'l piibl i|i|. .ui.l- ir-us miiiu il.i vci.lis armai mik. jah |ni fnuragnggandnns nndbitun ina ei |>ali • i.lcili i|.
40 b ii n. I lilu iii:i I lini|.itla. sunati ilavenlis arniai 111 i.

gtDJtnilil.l iiIk |..m icsus liaitiail iii.i liiili.m iln sts.
II li.|>r news vii |i : "i biiuta. fi iii ini qiband» wn bus iilei« ni ia jm. i|. is q>b fr.inja. ei u-s.iivv.iii.
i '. l> j.ili imui qtdji il.i iniiii.i. iikSaiw. galaubciui {Mini gm»lidi }><»k. jahsuiis usmw jiIi laisiiila ina •«•
n , I liildiiMll |!>i|i.i. jah alla inanagci gasatw iittlei gaf bazein gu|.:i. j.ili inngaleibaiuls hnirhlaib iaireiknn
i .
'.
j.ili s.n. guma nainin luiians xnkkams itb v.is rhuraiiiflbleis nml.irje jah vas g.ibigs. jab sukida g.isai-
i w.ui iesn. WM vesi. jali ni malila fanra mnnagei i, nnii: valisian ieilils *M. tnbragjands fmir j - I»
!i usstag inn smakkihagan. ri ga-ewi ma. nnla ia nnd bala ronnaida bairhgagf aa. jab bib« oma ana
bainini slaita. insaivvamls itip JOBUI gSiaw iill jali qabdu niiina. zakkain. sinuinjantls da'a|) atll ig.
luiiiiiia tlaga auk in gardl ]>einainiiia skai ik visan. j.li sniumjand* alslnig j.ili amluam ma faginonils
7 jali gasaiwamlans allai birodidedun qibamlaiis. balei du frovaurhtiv inans galaib ui gard ussaljan.
II slamjamll bau xakkaius qa|> ilu fraujin. sni. halbaia aiginis nieinis. frauja. gailailjau uiiledaiui jab
i j.iImi w is wa afliiilnda. liilnifaih frngihla. qa[t |ian ilu iniuia irsus. halei liimmadaga uiseins Jiaiiima
1(1 ganla vai|). tnrc jali sa siinus alir.ilianu- isl. (|ain auk simus maiis sukjan jali nasjan Jians fralusa-
1 1 naus. al galiau-janilani hsn nn |>ala luaukands i|a|) gajukuii. I i |>aiei ucwn uiru-alcm vas. jnli bukia
\ 1 nii ei «nns skulila vesi bmdanganli gubs gasv kunbjlD. qab ban. nianna siuus godakunds gaggida
15 landis franiinan si- |iunlaiigaiilj:i jali gavandida sik. alliailamls ban lailiuii skalkaus seiuam, llâl iu>
II lailiun dailos ja!i i|a|> du un. kaii|iu|) unlc ik qim.iu. ih baurgjaiu h lijaidedun ina jali in*andidedim
LNTERPRETATIO.
inci Et hi prseennies increpnruni cnni, ut laecrel, «cruni is usque iiiiiluiiii magis cl.imivit lili Davidis,
! 3!). j
mis rerc niei! «50. Siaus aiiiem lesug jnssil euni ducere ad ic cuin |>rnpe essel aiiteui ei, inierrng.tvil eum ;
41. dicens : i|iiiil tibi vis ul fac.ain? veinin is dil.il dumtne, ut vidcam. ki. t.i lesus dilit att ciim vide, : :
hilcs tua sauavtt le. 45. Ei slalim vidilet ••ecuiiis-csi eiliu graiias-agens Deo, ct onmis lurbn viJens ilcdil
laudum Deo. xix, 1. Et inims transiil lenco. 4. Et nco, vir mimine vocatus Zaecaws, hicfuit prxfectui
puriiioriim ci fuii ilves, 5. ei quasivit ridere lesiini, quis essei, ct non pointt prx turba, nam statura parvus
f.nl. 4. ciirreus pr.e nsccnilil iu lirn ", ul vi 'cieteuin, nain is p r boe cigitavil tiansirc.
I t S. Ei cum
vcnirei in liiiuc lormn, spedans sursuni lesus vidileuin ct dixl .i.l eiim Zaccre, properans deursum de- :
s ende, luiil einii ilic enini in domo ina delicu cgn e-se. 0. Ei prnperans descendit el rxcepit euni gauileug.
7. El \i lciiles nmnes iniirniiiratiiiit diceutes quoil ad peecaturis bomiuis ivil in duinum diverier^. 6. SalaM
aiileui Z.acra us dixil ad ilniniiiu t> : rcc.c, dimuliuiii pi oj>r.t mei dmi iue, iribuaiu pauporiiius, el si cujiis ,
tuiil d> ftumlaii, iiuailrupliiiii reddo. 0. (lisii aiilem ail cinu lesns, qnoil bodicrno dic salus lunc dmiiui
f nia-esl, qma eiiaui bic liiius «.biabanii esi 10. veuit euiui lilius bumhiis quxre e et salvare lios perduos. ;
It. In aiidieiiiiinis aiitcm ti> liuc, addens dixil parabolam, prnpter nuod prope lcrusateui fuit, e> vuuju-esl
iis, uuod siaiim dcbuiuii esMl regnum Dei inanifesiari. \i. Dixit anteiu bomo i|Uidain nobi is ivit in n- :
giiinein-longinquaiu accinere sibi regnum ci cmiverlii se. 15. Advocans aiiiein deceui sr
servos suos iradi.lil
iis decem porliones et diiil ad cos': negniiainiiii doucc ego veniatn. 14. Vcrnm cives rju s oderuut eum ei
ANNOTATIUNES.
da J. Sl. ,<div. citcruin vil. ad M. ix, 2S. ;
— indical c( iiliostltn illml m qard. 1. aut rf» ililcri,
ifxpands St.
1
1'*<"i <'*- *»«« ] l' r,) solila vocalivi

\ X — aut i miss'1 i gard It ;t inaltiil du fravaurhlin maun.
furuia iuuuu, sic Cor. 1, xv, tf.duu/.u. L. six, ft tak- Si iic glos>a in texluin illata, cujus rei eaempa i
tmii. M. XXVI, 98 xrictu pru daujii.it, tekkiriaH, xrn- p uia inveniiiinur ( vul. ad u, 4 ), rugitari l.ici,
tuu, c(. ail L. i, M. glnMStor qniilain i>t qard ad eipliramlain cnsiru-
xvi t, 30. iii« |
i. M. I'. V iniiHn. ctionem du fruranrhiis niautt, nnbis videtiir ndiliilisse;
xvin, 40. tiuwi« ei, :(r. »inn | , nnn aOrou, quod ea aiilciu cllipsis et gr;vco serinnni famiiari. csi
lcglllll, pcrlinel ail iyyiiivjio;. ( Malihix Giiecli Gtamm. p. 701 ). nec aliliorrei a
\ix, 1. tuirci/.o/i J. Sl. îaii«t'/io. po liico (vnl. ad viii, 40). Sinonmin, qnu: bvuniur,
hm —
|
IIX, - cml. Aig., mi edidimus

takkaint \ ;
."iiicera simt, rcrle rilo verlinrmii mulamliisesl liiuii:
J. iiuitl takkiiius St. *, wan SktUtiiM

liailands, tn ininluiii Irmuiirhtis inant qalaif) tu gard du utsot-
:
liuviiads,
tf
II. -i man/ia tekkaiui liuiluat. IHN ] liic, — jtiu, cf. ,i.l M. ix, 16. Cuni Zabnio, qui dn ad gu///i/>
III. Iurlassc c. cudil. II cl vciss. ouvac pio vulg. y.ui it.iln posse arbitraiur, vcrcmur m intelligentcs ci>n-
/ri( legil, S"l vid. a J. xvm, 4(> cxierum II. -e I ; i-ciiliaiil. — Irinaitrh ii ]
J. Sl X |rumur/iiuu.
jah m, J. Si. lac. nsipic ail moiarje, jah\ ult. Uif. - - xix, s. MJtfaiiH vnij J. Sl. )S( ] J. )$( mImsm. —
.-. .oiiil. " finc- — qubiqt J. St. II. H gHSeio*. >ai Mi, — fragitda < gr. omn.
/idtiifiitji
—
| |
xi», Z. teitils J. Sl. B, * i>u//»/a/ 'ciltf.

mhttau j
mx, lO.jafl Sl. an. l>am frattttanaus ] bus
!
X
4 biftragjmiHt Sl. # biftruuguuiti. Pro vnl-
vix, pcrilt.os, gr, ninii. to aTroXwlo;.
pa>a lectiuiie njmaatftAw Ulf. c. cod. vcLOffQcuumit le-
\
xiv, II. at qaiiuuijiiiidam ] i. Sl. B. >[ jct. —

ci-Si' vulclnr uaui di II iiioui pi a puslliimis rpif ; iiiiiu uteiu Vtit ' i;r. uiim. |
, riqiiiis aci cilit qiiim i:c|misiMi>.iI irô. \uiir , |

— xix, 1-. 5IUI.1 | St. V Jiin< — taitdit] f,r. ii;
i. siiinj J Sl. II. :' /»ur« ijtntuitj ii is, •

gr, y*UMM uarf.av, qiio.l su;ra SV, i pleue |>er iil land
I
—
| |
lllllll. /uina iiitindt) tcliliilil. fimiinian St. >K. frani-

—
|
xiv, "i. i»j/ | J. Sl. II. " ;• /.. •; (ii|>. vniia uik- iiiuiii. tjtiia.tltda nk] c ineim se, gr. umn. vr.o-
/../in ] J. Sl. luUa.tt viil.
:*-. i'/i takkaie ; rieierum ile oroiyu/.
.i xvtii, Ti8.
I a'tltiu J. Si. :; afsieig - muk — |
m |
\iv, 13 i/. ] SgO, *
Rr, onin.
J. Sl. i>. und. Lulcrmn tincsli. I.iImi mlnolal, /itp xi>, II. uint \
iti. I • :ili bac voce Uique ail finein
ab li '-'' oiuissmn, ijm pcr uu/. reddituiu sil, VCMIX -5 lacn ain !ial>cnl,
J M. qiiaill II. rl lli. <•»-
xix, b. iiiiiiiiu J. i- sftvlaif. pK-veruiii ; budiu >a si cndicis > Arg. condilio, ut
sn, 7. i/u — uttuljau |
} mira direndl raiin, cum usipie ad ¥8. 4.1 pr.clcr hlicras ali ivcrsa -lagul.i
|
Hu pra>uMiiin pnsita 1 1 uni geniiivo, cum quocasn Iraitsni s.-,as quiiliiiin.u logi pl >ue non pi ssii. — pa»u\
niiijiiiigi niiii sulet. Lu. iini cs-c i niiiijiiuni, cl i/.i II, lae.
—
C53 LUCAS XIX, 15-38. ^*

15 airtt afar iiiima qibandans. ni viVitna Jiana [liudauou ufar un-is. jali vaijj l>i|)e. Mvaihliila sik aflra
aiiiliiiinan Is [>iinlangarrija jali baibail vnpjan du sis [kiiis skalkans [lainiei algaf [taia silubr. ei /a-
1G kunnaidcdi. wa warjix ib gavaurhtedi. qam ]>an sa friimisia qijian.ls. frauja. skalts bcins gavaiirhta
47 lailmn skattans. jali qajb du imma. vaila guda skalk. uuie iu leililamina vast liiggvs. sijais valdulm
IS habands ufar tailiim banrgim. jaa qam anpar qij>aii'ts. frauja. skalis ]>eins gavaurlita fimf skailaus.
19 , 20 q a() )>-iu jah du bamma. jab bu sijais ufaro fiinf baurgim. jab siims qain qi{>*nds. friuja sai. sa skalis
21 beins banei hauaida paUui lana in fanin. olna mis auk buk. uuie manna bardus is. nimis Jiatei m
22 lagidea. jali sneipis batei ni saisost. jab qap du imuia. us munju ])einamnia -toia |>nk. unselja skalk
25 jah laia. visseis patei ik manaa hardus ira ni>nands Jjaiei ni igida ]ah sneibands palei ni saiso. jab I
24 duwc ni atlagidcs Jiata silubr inein •Ju skultjam. jali qimands imj) vokra ga'ausidedjati J>ata. jah du
baim fauraslaiidaudam qa|i. iiimlb af imina jiana skatt jah gibij) Jiauiina pos taibiin dailos habandiu.
SS , 2i> jab (|ej)un du iimua. frauja. haba>J) lailmn daijiis. q j)a allis i/.vis {) dci warjammeh habaudai e gibada.
27 ij) af Jjanima unbabandin jah palei liabaib alniinaila afiinuia. af.Jjan svebaub fijands ntcinans jainans.
28 baiei ni vildeduu inik fniidanm ufar sis. brigg [> li. r j ih usqiintp faura inis. j ili qifiands Jiaia nl.lja
20 fram usgaggauds in iairti-.auljrnia. jau varj) bijje newa v.is bej) fagein j <h b btnijin af fairgnnja. [latei
50 liaitada alcvjo. insanriiri.i ivaus siponje seuiaii* .lijiand. gaggais in |> > vibravarbon bahn. ia |> /.aici
iniigaggaiidans big laisfulanasilausgahuuilanaua. ana bamniei ni ainshun aiv manne sat. aiiilbindan-
51 dans ina ailiub [). j h jabai was inqis traihnai. tluwn andbindij). sva qijiaits du iinma. Jiatei frauja
32 , 53 J.iis gairncip. gale Jiandans Jian J>ai iiisandidans hgctun svasve qaj) du iiu. and. inriandatn (>au im
34 qe|>uu [iji frauj iiis |)is du im. duwe andhindats bana fulan. ib tis qejiun fraujin pauifis pis ist.
35 1 jaii attaubun Jiaua futan iesna jah u.vairpiiidauS vasijos seinos aua baua fulan iissatidediin icsii.
INTERPRETATIO.
miserunt legatum postcum direntes : non volomus bunc regnare super nos. 15. Et facium-est cum conver-
leret se iieriitn accipiens reguuui, ei jussit voeare ad sc Ims scr>os , quibus tradidit hoc argeutmn, cu- m
gnoscerct, qnid quisi|iie laceret. 10. Vcoil atiiein bic priu us diccns : douiine , Jiummus inus feciiricceiu
iiiimiuos. 17. Et dixil ad eiun bene, bone serve , nam u parvo filisti Gdelis, sis JMperium balieus snper
:
ilecem urbes. 18. El venit aller dicens domi.ie, iiiiminus llius lecit quinque nuiniuos. 19. | ijxit auiein
:
etiam ad hunc eliam tu sis super i|uinquc tirbes. 20. Kt qtiidam veuil dieeus domine, ecc-, lnc uummus
: :
tntis. quem habui posiium in paano 21. limni mibi eiiiiu le , uam bniuo durns es, sumis qund non po-
;
misti, et metis qttnd nnn sevisti. 22 Et dixil ad eum cx ore luo jndiro le, improhc serve ei piger sci- :
!
visti quod egi) liomo diiriis sum, siuncn- quod uon pusui, el meteiis quod non scvi. 25. cur nou depo- I t
suis i hoc argevlinn iiieiim ad argeutarios, et veniens cum Iiiito exigcrem hoc? 21. Et ad ho< adsiantes
dixil : auferte abeo liunc nuinmum ci date huic has decem porliones halienti. 25. El riixerunl ad eum :
douiine, habct decem portiones. 26. Dico euim voWs, quo<l cuique balienliiim datur, veruin ab Imc non-
liabeute, etiain quad habet, anfeilur ab eo. 27. At practeiea iuimicos meos illns, qui non volueriuit me
rcgnare snper se, ferte buc et occidtte coram me. 2S. Et dicens boc ivit ullra cxiens in lerustilyinam.
2». Et facwm-est, cuin prope essct Qeibsfage cl Uethanie a inonte, qui vocatur oliferus, misit duos discipil-
iotuin stmrum 50. dicens ite iu liune oppesitnm victim , quo ineuiilcs mven lis pulliim asini alligaium,
: i t
iu qnn uon ultus unquam bominnu Bedil; solvcntes etim adducite; 31. et siqnis vos interroget rur sol- :
viiis? sic dieaiis ad eum , quod ilominus hune cnpit. 52. Eun es anlem Iti " issi iiivcncruut. stn I dixitad
e s. 53. Sulveutibus autcin iis dixernnt hi domiiii hnjtiB ad cos cur solîijs hnnc pnJluin ? 3i. Verum :
ij tlixeriint domino opus luijus est. 55. Et adduserunt lnmc ptillum lesu ci coujirienies vcstcs suas funer
-.
ANNOTATIONES
xix, 15. «lit) 1$.
«'« !»• 1«. "
lilubrX— n. !
— | nefrv, cf. Cnr. I, x, 25 al iklljam ev ftaXiWu cf. —
)t(«i'uB)'o. u-arjuuh guul quisque, gr. Tt; ti
tva ) eiiain ad L. r.i, 1 . ialt scc, Ulf. ° ey«. —
(t. ). —
aavjurhledi J II. gavuur... xix, 24. faurastandundam 'L. dv.
|
\ <
>ix, 10. quam\ U. »; gan. xix 27. ap[>an\ al, • gr. untn ; B. srepnuh c mar-
xk, 17. unlt:] U. lac. /<;i»'«mmol Ib. ap. Bu-ch. — ,
pine m lextum irrepsisse susp catur, ut allerum

^ aleii.lamma ; cx-terum gr. umn. ilaxioTo>. caat — glossa cxplicans alleruni sil.sed vid. Philip. u; m
Ktugvt} 1 gf. oinn. —sijais B. lae. .athun ] B. j
— X upfian tvepauh et supra xvni, 8 i/) tiupauh Trinv; —
laihunja. caMCrum idem sigiiilicames parlitnl.-c loniiii.ela! sil
xix, 18. (tavaurhta^M.jZfiavnttrliln. — fn.(]lh. pisime tnveiiiimiur, vid. ad M. ix. 17. p,,tei\ J. —
X /«, SIC quoque vs. 1 9. Sl. * putei.
xix, 19. u(aro) B. -: [ufar, vid. L. n, 8. — /i (] xn, 29. af\ sic cod. Arg J. Sl.; B. 11/.. Z. at,
vid. ad vs. 18. qtuid scnsus quidem posiulare vidoiur, sed hahei le-
xix, 20. sum] B. anpnr, quod texlui gr. accom c n> ctultcis, quu ilefeinlaiur , laiino cniiii seruione
modalius esl,nam iiullo alm Inco Ulf. mjiiis pro Its- eiiani dieilur aliquid prope aaalHiun esse.
—
—X
po,- pnnit, cvcepio xiv, 20. on%idii»al 7.. gala- xin, 30. «ac(;o's| S>. i.aitqap.
—vmiinggmidant)
ijtdti ina
(
poMiil eiim), qimd Ib. leslantc inend. Arg. \\ t . >
ingaggnndaus as.taut\ asini , gr. omii.
.
'•
scriptum sit ; repudiaviniusautem, quod sensum pcr- Vulg. ciiaui adtlil atiiue.
lurhat, nec aiicturitate ul ius gr. coiilirinaitir. I>le- u\, 51. inqis) sic cod. Aig. pro i(;7is; vid. ad xiv
rutn B. hinc iisque ad fiiicin vcrsus signa lacun.i- pnnit. 51 ; J. yy nqis. Si. -f uris.
xix, 22. jnh) pr., quod Sch. conlendil, Ulf. ciim
verss. w<t pro 8i leg.sse, speciosius est quam verius;
xix, 55. andJiinifaiii/aui] .1. Sl.
%ni) pr , Ulf. " tov rwXov.
antlbindandan.— X
jultciiim pro 3s saepissime ponitur.—-jak lata } cl pi- xix, 55. pana (nl,tn\ himr eulluin. ?r. omn. «Oto»
ger, ' gr. 011111., tiolli. ci 111 Urix. — visseis pro tiii- — iesi,n\ Sl. «'isana. X
.sljos teiitos) ' gr. omn. — .
—
\
**•. v «d.
ii.v,
ProlegK.
}.5. du sLii:tj(i , 1
i' a>l argcn;arius, gr. iri

mx, 57, aleeabagme\ J. St. div. aJu*;oJ J. St. X
-fu-
. . •
655 I.IUI.IOUUAI ULKILANA U.liSio «156
inilin [>an imma ustravidoJun vanjom loinaim ana viga. I

-i
J «• [>an U ncvva vasjujanat nlil.il-
i
n |> i i ilrgunjii aleviliagme. dngunnun alakjo nianagei ilponjo fuginomjain hazjau g>i|> slibuai m •
">s kii.ii iii atlaisu |iom le-won maine. qibmdani. |>iiiblda ia qlnianda biudani In nainin fraujins. ga-
50 vahbi in liimina jah vulbm In hauliiiljam. jaii luimii fareUaie |>i/..ii uiauagei.i qef>un <lu iinm». w
io laiiari. tak |>siin ii|H>njani [>einaiin. jih aiKll1.1rj.1nJ3 qa)i du im. ql|w izvia [tatei jabai |>ai ilavand,
tl , li s niunilirnpjund. jali sunsei newa \as. gasalwandi bobaurg gaigrol bi [><> i|i[)amls. [>aioi 1 ( > »iss«<ies
j.iii |>ii 111 bainma daga beinamina |><> du gavairbji beinamma. i|> nu gafulgiu iii faura augatn beinaim.
;".
[Kiiei qimand d.ig u ana |>us jali higrab>nd fljands beinal grabai bukjah bislandand bukjali bivaib-
1 i j.uiil [mk allabro ja'i airbai jmk gaibnjand jali barua beina iu [»is j>li ni lciaud in bus
13 itaiu nns slaina. iu bizei ni ufkunbea baia niel niuhseinais bainaizos. jali galnbants in aili
:> dugann usvairpan bani frabugjandani in izai jali bugjandans iii[iands du ini. gamelib isi baiei
.7 •j.jhH meins gards liiilo ist. i|> jus uia gala\idedu|> du lilegrja biube. jali vas laisjund* daga wam-
meli mbizai alh, i[> [>.>i auhmisiaus gudjans jab bokarjos Bokidedun ina usqistjan jah t>.;i rrumis'aus
iS.w I manageins. jah ni bigetuu wa gatavidedeina. managei snk alakjo baliaida du bausjsn iraraa. jali
v;u[i 111 suuiamma dage ja naize al laisjandin (mma |jo managein in alli jab vailamerjaudin atsinbuu
1 bai gudjaus jali bukarjos mib baiin Binislain jah qi |>un du imma qibandaus. i)>[> unsis in wamma vai-
3 dufnjebaia laujis a b[>aii was 1 1 siiei gaf bus baia valdufni. andbafjands ban qaj> du iin. (raibna
i, '.'
izvis jali ik ainis vaurdis jaii qibiji mis. daupeins ioliannis uzuu bimina vas [>au uzuli mannain. 1
j
1 is |
abledun mipsis ni tso qibaudans. batci j;>l>ai qijbarn, us bimina. i|>[>
J>.
abban duwe ni galaubidc-.
(> dub 10 ma. i[> jabai qijbain. us 11 annam. alia so managei stainam afvairpib unsis. triggvaba galauli.
7, s jand auk allai iobannon prau'eiu visan. jali andhufun ci ui vissedeina w:\bro. jali iesus qab 5m. ni
;i ik izvis qi[>a iu wamtna vaidufnje baia tauja. diigann [>an du managein qibm hn gajukon. nianua 11*«
tO salida veiuagard jah anafalli ina vainsiijum jah aQaif) jeraganuba, jal> in mela insandida riu bniiii
ai rijam skalk. ci akranis bis veinagjrdis geheina imma. ijb bai aurijans usbliggvandans ina iusa«-
INTFRPItETATIO.
Iiniir in»po c uci'uni lcsuin,
(iiliinii 56. Eu-.li anirm *'• snperstraverunt vesics »uasm viam ; 57. enm »11-
ti-ni is pro|>c is-ci
jin ad descensum liujus ni«|itis nicarum, cu-perunt onininu lurba discipulo.-uin gaudeiit«';
iainl.nT Ueom voce mag'ia i.li oinlies , qnas viderunl virliiies, S8. tliccnies l>cn> liictus bic venicns lex in m>- :
niiue douiini, pav in cu:l" ci gloria 111 aiiissiiuis. Ji>. lii quidam Faiisa:> nun ex liac uniia diteruui ad ciiin :
luasrisic, increpa ln>> disripulos tu.>s. 40. Et respomlcns dixii ad eoa dico vubis, quod si lii laceui, lapiil> s :
ilauiaot. ii. Ki ruin-priiiiuiii propefuit, adspiciens lianc urbem flevit obeaoi ii. dicens, quod si tciri-s
i-.iron 111 n liocdie tm> Inec ad paceiu tnaiii, verum uunC abscoiidiiinii estali uculis mis, 43. qund vcniiint d: s
sni<r le, 1 ciroumfodiunl ininiiei lui los-a te ei circnmsislunt ei circumdar.l le uudiûe 44. ct lerrae te ad.i-
1
uiaillel lilin. ioos 111 teetnonrulinquuui in te lai>idem su cr I >pide,obqnnd non rognovi&li liocienipus visitjliii-
nis iu;e. 4t>. Kt icns in lemplum roepiicjju e.re hus vendenies i>> en '-t emeiiles 4:>. >hcen- ad eo9 : scriptum es ,
i|imd doinus inea douius preeum esi, vei om m>s eam ierisiis :>d laiib.ilum furnm.
4". Ki fuit doccnsdic ,'|ui>i|ii •.
in lioc lemplo, vernm ln suinini s iccrdotes cl sciilise quassivuruul eum pcrdere cl principes popuii. ia. 1 1 i
K.i iiDn inveneruni, quul faccrenl; turba enim prorsus suspensa-fuii ad audienduiu eum. xx, I. Kt (aciuui-
rsi in iiu idatn diuruiu illorum in doienle e-i liauu lurbani in templocl evangclizanie adsieteruni bi sacero >
les ei sc> ii>»' cum bis ua u-m.mims. -!. dixeruiii ad euin dicentes dic nobis, in q a i>oitsia!um lioc fa- I > :
cis, aut ipiis c>:. 'i"i Itespondens amem 'liiit ad eos

dedii interrogo vos Hiaui
iii>; iianc potestaiein ? 3. :
c>'o uiiuiii veibuni 1 dicite milii 4. baptismus lohannis eznc coclo fuit an ezne bomiuibus?
> 5 Venun ii :
cpgiiaruni cinn s< inviceiii dicenics qund si dicimus, cx rcelo, dicit, at rur non eredidislis eiJ
-
G Verum -i :
dicimiis, ci liomiiiilms. onniis i>xc lurba lapldibns coujicit ms, (ideiiierrrcdunlenim omnes, i.dianncm pru-
fetam esse. 7 Ki respnnderuni, quod nnu scirenl undc. 8. l.i lesus diiiii iis, non ego vobis dico, in nua
pmcsiatum lioc facin, '>. Cuepil aulcm ad ii>i!>,i;i dioere lianc pr,ral>o'ani liomo piaoiavit vineam et tia- :
dnlii i-ani culouis ei aliiit annos inullus. tl). Ki in lempor'.- mi>ii aJ bos bortulanos servum, ut fructus bu-
ANNOTATiONES.
1: .iii.i, to. > .1 irr.iui noianJum csi, adveibiinii \ix, 47. ttaqa
—
wammeh]). Si. B. X jct. -- />it<nj
ulakjo , qu;>d abis locis rum «'/.i cnnjnngi solet(vid. Sl. H( Ikizei. gudjuns]i. •:• /udj nt, St. .-.- Qudiani.
iv, 11, Mc. \t. ">i,!, h. I. vire adjectivi (= C- m\, 48. bniciun] Uir. e. codd. t». »iu><<.i/ci] —
liingi, sic infra vs. 4>S, cf. L. vi, [, ijaluku:i :iiuitaî'ni J. )>> mmn 1/..1 -—alakjo ftoftuirfo] J. St. M. '•;> uUai gn-
ji-,k.' jilu, — jioi>- aeiounj J. S'. X />a gttewu , < v- lian ida; r;rteioiu (ic «/1 i\/<> Vid. aJ vs. 37.— u'i< '..<«s-
i.iniiivid. ad z,S vij. ad zvm, 53. immii] gr omn. anie >/«. —
\is, 58. /)i«/>i(iuj 11/. .*; piutida. — vulftut] Si.>, \x , (. •« /<ii;«iidi»| J. Si. 'L. *, jct. — li»MiiUH]
: 11 (111, liuifoim.
MI, 42, /''>'•'] Sl. . papti. — l'u\ U!f. C. COdil. xx. 3. UudftufjUNiiiJ Sl. \ umlhefju.i r...— /r.ji.Mi
j
ri i.,-ss. ••
xcei ;:. — jfl/t IjiiiJ J. Si. li. X gafiotgin. Si. •:•, [raina,
— B«jrt'.'ij J.St. !'. •'.'. uii.jvin. w, "i. /miijj. -* />auft.
m\, 43. l'i.i, ). Si. B. ,-.( jiii*. bigrabaiui] J. Si. \x, B. palit«dun\ St. a( pakdtdun, — h/;/><iii.'| Si.
Ii. W />.iii.<... et indc usque ad i;r«/"/>ro afipa.
liami) J. St. .:•, I'is<i'<i.'«( ;'. 1>- -.- bisiiiudiiitd ; jam I.. w , H. [<i//<n uiiincs, " gr. umn
vcrain lecliniieui iiivenii.
x
—«//«/'><>! J. Si. " . xz, '.. i.'iMeJeiiia| Si. i, tiiudeiunM,
xi \ 45, 11. uaij J. " :
, . quapropler Griosb. Ulf. »s , 8. jah] pr., mc n>d. Arg, . li/ -: i/>. — mu
inu-i . iis refurt, >|ni iv <- . omiltunl. it!>u\ 1 n r nmn,
x:>, 4(>. (jifiaiifl<i| St. ',••/' '•idans. — /iui<-< ) >[n ..i n D.jiraJ aimos, gr, omn< x?'>'
CJ .-
ryi , -• b:di>] pivclim. gr. ouill. rtf.ocriu vij,-. ^\, ll>.
:
,,", <,<«, St. J«r«lia,
— ;
C.S7 LUC.V.S XX, U— 33. 653*
1 f didedun I:< tis:ma . j.-ili anaaiauk sandjan annarana skaik. ip eis jah jainana bliggvandans jah unsve-
12 randans insandidedun lausana. jah anaaiank sandjan p iiljan. i[i eis jah [>ana gavnndcndai s usvaur-
13 pun. qsp f>a» sa frauja {lis veinagardis. wa taujau. sandji sunu meinana Jiana liuban. auflo fiaiii
1i gisniw.ii dans aisland. gasaiwaudms Jian ma |>ai aurtjans pahtedun mij> sis inisso qipandans. sa Isi
IS sa arbiiiumja. af-laliam ina. ei uns vaiipai Jiaia-aibi. j.ih usvairpandans ina ut uspaiiima veinagarda
Ifi usqemuit. wa nu laujai im frauja J>is veinagardis. qimipjah usqisieib aurijam [wiin jah gi!>i[> [)ana
(7 veinagaid anparaim. gahausjandans q J)un ban. nissijii. ipis insiiwamls du im qap. appan wa isi
i» Jiatu gamclido. stains biminei uskusun limrjans. sah varbdu haubida vaihstins. wazuh sacidriusi[i
|S) anapaua siain. gakroiuda. ipanapauei driusip disvinpcip ina. jah sidtideduii J>>i bokarjosjah auhu-
mistans gudjaiis uslagjan ana ioa hamluns in |>izai welaijah ohledun [>» managcin. fropun auk {)aiei
20 du iin po gajukon qab. jah aOeipandans insandideilun leijins [)ans us liuteiu taiknjandans sik ga-
21 raiblans visan. ei gafaifaheina is vaurde jah algebeina iua reikja jah valdnfuja kiudiuis. jali frebun
iua qibamlans. laisari. vitum [>atri raihtaba rodeis jali laisei-. jah ui audsaiwis andvairpi ak bi sunjai
22 , 23 viggups laiseis. skuldu ist unsis kaisara gild gibui [au niu. bisaiwands [)an ize tm^ elci.i iesus qi|>
24 ilu iin. wa mik fraisij). alaugeib uiis skaii. wis habaib manlcikan jah ufanneli. andhaljaiidans |ian
35 , 2ii qepun. kaisaris. ip qabuh du im. us iin gibib bo kaisaiis k:>isara jab bo guf>s gu{>a. jah ni ihable-
is
27 dun gafalian is vaurde in atidvairjija manageins jaii sildaleiKjanJans andavaurdo gapahaideduii. i-;
28 duaigaggandans ban siunai saddukaie. Jniei i|i|iand ussiass ni visa>i. frchun ina qipamlans. laisari.
nioses g nnel du uns. jabai wis bro[)ar gadaupnai aigauds qeti jab sa unharnahs gadanbnai. ei nimai
29 brn[)ar is bo qen jali urraisjai fraiv bn pr seinainma. silnifi nu brobrjus vesnn jaii sa frliiiiisla
30 , 51 niiuandsqeu gadaujmodj nnbarnabs. jah namanjiar po qen jah sa gasvalt unbnrnahs. jali briilja naiu
52 Jio samaleiki. samaleiko [>ati jah pai sihiw jab ni bilipun liamc jah gasviiltun. spedisia allaice ga-
35 daupund.i jab so qcns. in pizai usstassai nu warjis [>ize vairpip qens. pa> auk sihun aihtcdiiu Jio dn
INTERPUETATIO.
jus vincje dareni ei horlulani ; vernm hi percutienies eum miserunt vacuum.
II. Ei addidii miilerc alium
servum, verum percntienies et ilelin nrantes miserunt vacuum.
ii etiain illuin 12. Et addidit llcrc ler- m
15. Dixit auteai liie dnminus Imjus vinea: quid fariam
'
tium; veruiu ii Cliain lnn.c vulueranlcs ejecernnl. :
iniito (ilium nieiim hunc carum, f»rle hunc vidcntes a-stimaul. 14. Videnles auiem rum ln hurtiilani cogi-
tariinl cum se invicem dicentes: liic est hie hxres; occidmus eum, ut nobis fiut ha:c lixrrililas. 15. I\t
ejii ienles eum foras ex hac vinea occiderunt. Qiliil minc faciat iis dominus hujus vinex? I'i. Venil cl pcrdil
hortulanos bos et dal hanc viueam aliis. Audienies dixeruiii autcm : non sil. 17. Verum is adspiciens a<i
eos dixit at quid esi hoc scriptuin, lapis, quem rcjecerunt fahrl. hic facius-est ad captli angnit?
: IS. Quisquu
qui cadit iii hur.c lapidem, conquassatur, vcrnm iu quem cadit, cumminuii eum. 19. Kt quxsiverunt bi scri-
ba? el sumnii sacerdotes poneie in emr. manus in hacbora >t limuerunt hanc lurbam; iuiellexeriini eniin,
quod ad eos hanc parabnlam dixi>. 20. El discedentes miscrunt insidiatores Ims e d>do oslendeutessejusios
e^sc, ut eaperent eiun ob-\erba ei traderent eum printipaliii et potestaii prxsidis. 21. Et interrog^ruiit
rum dieenles magister, seinius, qnol recte loqneri'. et d'ices et uon rtspicis faciem, sed in vcritaie viam
:
(lei dores : 22. debitumne est nnbis O-sari trihutum dare an nonne? 25. Perspiciens autem eorum iinpr.i-
liitatem lesusdixit ad eus quid me lentatis? 2i. O-tendiie mihi nuromum, cujns hahct elfig.em ei inscri-
:
pl imem? Itespnndenles auiem dixeruui Ca^s.iris. 25. Verilin is dilit ad eos:igilnr reddile !ia)c Cjusaiis
:
Cxsari et ba-a Did Deo. 26. Et non potueruni capeie eum ob verba in prxseniia lurbx et miraules ob-re-
S!»msa ejus lacuerunt. 27. Acccdenes autem iiuidam Sadducxomm, quidicunt, resurreiiionem ion e>se,
iiiicrrog.iveruul emu 2S. diceutes: magisler, Hoses scripsit nobis, si cujus fra>er moriatur liab;ns uvoreiu
hi bic sine-prole mnriatur, ul ducat fratcr ejus bane uxoremei suscitel semen fratri suo ; 2!}. septem igit>ir
fiaires fuerunl et liic priuius ilucens uxorem moiinus-esi sine-prole. 30. Etduxit aher liauc uxnrcm et bic
nbiil sine-| role. 51. El terliu* duxil hanc similiier ; simil ter aulein ctiam hi sepiem et non rcliqueruni
lilieins et obierunt. 52. Uiiima omniiiin moriun-e-i pii:un hxc uxnr. 53. In bac resurreciione ig lur ciijus
ANXOTATIONES.
xx, 11. i)>!/>!ira>!fl] J. Sl. '•:( nnl>aran. raf aooCvai ; Ulf. C verss. lal.
xx, 12. g<wondondans] sic cod. Ar^'. et ed tt. pio xx, 22. sk.-ldu] J. Si. -5- skuld. kaisarn nifrf] D. —
r/«iiniido!irfa;is, vid. ad iv, 13. 11/. Z. -s- jci., ipiod quamquam loco Mc. xn, i i coir.-
XX, 13. me ;ian.i] i. St.X""71 " 11 ""1
:
liubanaufl»] - iirobaliim, b. i. '.extni îa^co (xattraoi yo.cov) non re-
cditl.ctllz. X'' u âiia ufio, lectioiiem leceplam t. de spnndet.
pra>staiHi cou;eciura de-lii; fonnaut concreiini, quam xx, 2). unseldri\ Ulf. c. cod>l. pro vulg. n-avouo-
vncanl , ariiculus prxposilus requirit, nec ufio nisi yim lcgisse videtur TrovnptKv, vid. Mc. vn, 22; Cor
ciiiii iliui conjuncluni (si lectio M. xxv:i, Cl proba i, v,S; Kpl>. vi. 12; cf. Kp)i.iv,3t. iesus] °gr. oiiin. —
esl) iuveniiur. xx, 24. mi.>| J. Sl. '-( inifc.
xx, 14. nrMnimijo] Ulf. e. codd. ° Ssuts. xx , 25. u$ nu !; !>i,'>'! vid. ad Mc. xiv, H.
;
xx, id. ms-sijai] sic cod. Arg. llz. 'L. (vid. ad M. x\ , 20. andavaurde] respunsa, gr. oiiiu. -JT.otpiati
v, 37); i. Si. IJ.
XX
'" »•/"« X
17. slotnsj la|iis, gr. omn, XiOov, vid. ad Mc.
c*ieruin .1. Sl. -s( tihtb.aurde.
. x\. 27. qijta>tii\ ;jr. iorikiyovrti , lilf. C. codd. A«-
Sll, 10. yovTSff legil.
xx, 28. U] i. St. B. J
'
xx, 18. gakrotuda] vid. ad Mc. ix, 50.
xx, 19. bokarjot gudjans] < gr. — \v, 31. samaleiko] pr. simiiiter, ° gr, — jah] tert.
xx , 20. afleipandans] disceJentcs, gr. Ky^-j.-icn- ct " lt.
ukhtsv Ulf. c. cod. D et verss iuzoxtpwjw&s lesil.
, xx , 52. spedisla\ nliim.i, gr. oinn. '"5t«o'w; c.cte-
— ns liuiein.] .1. Sl.BJaniiyeiM;
i( usiinigein, |j. '":( ru u Uif. c. i-odd, " Si.
veram lecii»nem jam Maresli. p. 462 ei L. dedcrunl. \x, 35. nu\ gr. iuiin. anle usstauai. viirpiji) lit, —
— jah atqebtiua] el tradercnt, %?. oain. ei; (io-«) n Scji. lemcrc conleiidil, Golhum legisse iai-ai.
— :
6f.9 IUIII.IOitlM ULFUANA VRR8IO. Oflfl
51 , 55 qenai. jsh aitdlialjands i|:i|> du iiii iMHt, |>ai sunjus |us aivis liugand jali l.uganda. iji haiei >aii|i:w
36 siud jatnis aivis inulan j ili usslassiis us dau|iaim ni tiugand 111 liuganda. nili allis gasvillan |>aua-
37 seihs magun. iImi.ius aggilum lul sin.l jali siiujus sind pups ussiassais sunjus visaudans. a|>(>an |uie;
in f n> inil dan|i:iiis |.ili innses banvida ina atwalundjai sve i|i|'i|> saw fraujaii gtiji abrahamis jali gu|i
38, 39 isakis j>h gup labobll. abban gub nisl danbaixc ak qivaiie. allai auk imiiia libaud. andhafjandant
40 I--1II sumai |i ik bokarjc qebun. laisari. vsila qait. nib-han banaseibs gadaurstcdun fraihnan ina ni
41 . 42 vaililais. i|a|i |. m du un. waiva qi|mid xrislu sunu daveidis visan. jah silha daveid qibih in bokoni
43, i. |is:rlmo. qj|> fiauja du Iranjiu meiiiaiunia. sil af taihsvon mciuai. untc ik galagja lijands beinins
43 ii.iiiii.iiiul futive |>ciii.iize. davcid ina Ir.mj.iu haiti|i. jah waivasunns ininia isl. at gahausjaudeiu j.au
40 lilal niaiiagein qabdu sipoiijin scinaiin. alsaiw>|> faura bokarjam haim viljaiidain gaggan in weilaim
INTKRPRETATIO.
hnrumfli.ii\nr*hieii:mseplemhabuertini hant ad uxorem. 31. Et respondcns dixil ad e<>s lcsus, lii filii bujua
»-vi iiiiluiiit iiul.iiiittir 35. vcriiin qtit digni sunt illud xvum naurisri cl resurreclionrm c uinrtllis, non
i i :
hiiIiiiiii, iiiiii iniliiiiiiiir, 30. neqiie enim ninri amplius pnssnnt, a>quales angelts enim sunt el lilii stint flei,
rcsiirrccliiuiis lilii exsislenles. 37. Al qiwd surgunt iiiortni, ctiam Moses signilicavit in ruho, siuul dicil
vidi doiniiiuiii liruiu Alir.ili.iiin et Dciiin Isaci et Dcuin lacnbi. 3H. At Dcus noii-esl utortiinriiin, sed vivo>
niin; ouincs euiin ci vivtint. 59. Respoudenies aiitem quidan horum sc.ibarum thxcruui magiller, bena :
ilmsti. iti. i\i-i|u,- vor.i umplitis utisi-suiil interrrg-ire r.um non qiiidqtiam. 41. Ditit autcin ud eos: quu-
uioil.i diutnl Chrisliiui lilium Davidis esse? 42. £t ipsc Oavid dkit in libro psalnioruin dikii doiiiiuus ad :
ilominuiu ineiiin, scdc a dcxlra mca, 43. doncc ego pono inimicos tuos scabcllum peduin luorniu. 4t Da-
vt.i euut diiminuin vocal, ei quomodo Oliui ei MlT
r
4 >. In audicoie aulcm omni turha dixil ad discipulos
suos 40. uttendite a scribis his voleulibus ire in nlbis
:
—
ANNOTATIONES.
xx, 35. /*uin| i. Sl. palei.— utstas$ai*] St. 9( X xx, 45. al gahausjandein] Z. -* jrt.
MWWI iai . xx , 46. weitaim\ albis, siue dubio vasijom (rroW;
xx, 37. banvida] siccod. Arg. etedin. pro bandvida. xv, 22. Mc. xvi, 5), uti jani Ih. recte vidit, proxime
— «aii>|vidi,°gr. oinn.; Ulf. c.verss. Cxierum J. Sl. R. scqiiebatur; in gr. nullum verhi weitaim respouden-
\suet itdeinrcliqua,qua!tle hoccapiteincod. Arg.ex-
. tis vesiigium adest, quod l llf. unde hauserit, nou li-
iii
6lant,oiiiittuiit,necquidquaniliiicrarumfereinliacpla' qtici ; alba vcstimenla, lanquam iuagnitudiiieuiquani-
nuiaco.iio-i |Hiic5i,(]ii.»-iiijii. legimus, Ibrioticbciitus.
i itain, decus ct majestateui indicantia, placuisse scri-
x\, 43. ik\ cgo. " gr. iuja,o. bis lndx*urum, qui venerationis quidquam acccdere
xx, 44. daveid\ If » ti\ii. ttia [raujan] * gr.I — sti.c dignitati ex veslitu autiiiuassenl, lb. annotat.
AIVAGGELJO ÂIRH JOHANNEN.

1, 99; ni,3 Sai. sa ist vi|>rus guhs saei afnimih Iravaurlii |>iz.is mauascdais. ameu amcn q.|u bus.
4 niba saci gabairada lupajbto. ni mag ga«aiwan hiutlangar.lja gups. — waiva mahls ist maniia gabai-
5 ran alhcis visands. ibai mag in vuniba aibcius seinaizos aftra gule.pau jag-gabairjidau. — amen amer
23 qifu ]ius. niba saei gabairada us v.ititi jatt abmin. ni mag itiugalciban iu (iiudangardja gufrs. — ..uaga
24, 25 vesun jainar. parub qemun jab daupidai vesiin. ut n:iub(iauuli g.lagibs vas in karkarai ioliaims. (u
20 brob |>3ii var|. sokeius us siponjam iubannes m |> iudaium bi sviknein -» rabltci. saci vas mib —
INTEUPRETATIO. — EVANC.ELIVM PEIi WIIANNEM.
29. Ecce, hic cst agnus Dci, qui suiiiit pcccaium hujos mundi.
i, , 3. Amen, amen dico tibi, nisi qui —m
nascitur deorsum, nnn polest vtdere regnum IVi. 4. qiiomodo poteus est vir nasci atlullus eisisiens? —
iiiiiii poest in uteruin niatris siijj rursus ire el nascalur? 5. Aineu, ameii dicu tihi, nisi qui nascitur ex —
nqua et spirilu, uon potest ingredi in regmim Dei. 25... (uiul)ta: fucrunt illic; igilur veneruui et bapti- —
zati fitcrunl. 24. Noii adhuc conjectus fuit in carcerem lohanues. 25. Tunc vcro lact.i-cst quxstio a disci'
pubs li.b iiiiiis cuui luJjjis de purilicatione 26. —
rabbi, qui fuit cum tc traus Jordanuni, cui tu tcslatus- —
ANNOTATIONtS.
Eragmciita, q»ie dc ca|iite uriino, tcrtio ct quinto ni, 5. Skeir. p. 9 (40).
usque ad 3» a.ldidunus, isscrvata sunl iu cmn-
vs. 25. Skeir. p. II (II).. nui/a v n»«)Mssm. couje-
III,
Iticiil.ilio supcr evaugeliuiu loltaunis, linaua gotllica i it nnciiiii t i<alnaijaee,un, cnm vcro gainan ii.mi sigm-
•
cottscripto, cujtis fragmenta e codd. Valtcant^ ei licet esse, sed anw,

habitare {pnnui L vni, 27), e»
Aiu! rosianis o.illegii el Skeiiems uivaqiitjons jiairli gr. omn. uSara wolla leganl, nubts polius ».ii/ia iiiii-
iuluinnen inscripta nuper edtdil Massinanutis, pro- naaat'<Tstiiicoiiipleuduin csse videiur. yainurj Mssin. —
Icssor Monaccnsis. p. 41 X-
I, 21). Skeir. p. 4 (37). i«l esl, ° gr. oinn. iii, 24. Skeir. p. II (41). nanh /).nt«* |
Msstn. «(
iii, 5. Skeir. |i. 7 (3!»).
|
div., cajteruin fiutli. u ya.p. — ga/u/i/>» vus] 1 gr.
iii, 4. Skc.tr. p S (59) et iicruin p. 9 (40). nm«AJ UIUil.
iic recia h-gilur, illcw loeo « <»« ; hhrarius ra, 85. Skeir. p. u sq. (41). />«»] cod. ( ij vei<
iiiiiii ulicram
p. I)
liiijtts vcrbi |iartem pronima linea

iii ila in co scriplum csl ) * pau. — ludamm |
lud.il>,
si iil.crc oinistl. — uuliMi.Hrt u//.ci* riMMtfj sic p. h gr. 'louSotioy.
BaatttiraH posl viiukd$].—attra gulei- in.'i0. Skcu. p. 15 (4j). jaurdanau] vid. ad M. -
t.gr. oiii.i., p.
/i.ih Mssin. p. o'Jcl 10 ,< jcl.
1 j«j |p. 9;«/i, vid. — x, I.
Kd Mi v, 37.
— —
6Ct 10IIANNES III, 29— VI, 0. 665

29 pus hindar jaurdanau. pammei |>u veitvodides. sai. si Jaupeih j:ili allai gaggand Ju imma. — sonu
5«, 31 labeps meina usfullnoJa. jains skal vabsjan. tf> tk minznan. sa iup.pro q manJs ufaro all.iim isl —
52 sa us himina qumaua ufaro allaim isl. jali patei gasaw jae-gahausiJa. [> < t.i veitvoJeb. jah [>>> veit-
V, 21 vodida is ni aiushun nimip. — svasve ank alta nrraiseif) daupans jah liban eiiaujip. sva jah smius
a, 23 baozei vili lib.ni galuujib. nih j>an aua ni stojib ainoluin ak siaua stlta atgaf sunaa. ci allai sveraina
55 suuu svasve sveranJ ailan. — jaini vas lukarn brinnando jali liuhijand». ipjos vildedup svignjan d«
3G weilai in liuhada is. abpan ik haba veiivoJipa raaiz hffmuma infaanne. |><> auk vaursiva. |>oei aigal
37 iiii» aiu ei ik laujau bo. bo vaurstva. bnei ik uraja. veitvodjand bi mik patei aila mik sanJiJa. jah
saei sjudida nuk atla. sab vcitvodeip bi mik. nih slibna is wanliun galiatiHilcdub n li siun is ga-
58 sewub. jjli vaurd is ni hab.iib visando in i/.vis. banJe banei insandida jaiiiB. patnmiih jug ni gal n
45 beib. batei ik vrohidedjau izvis Ju attin. isi saei vrobiJa izvis moses. du bainmei jiiv venci[>.
W. 47 jibai allis uiose galaubidcdeip ga-bau-laubidcdcip mis. bi nnk auk jaius gamelija. pande im jain s
»'. 1 melaiu in galaubeib. waiva roeinaim vaurdam galaulijaip. afar pala galaib i sos niar mar. in [>o ga-
2 leilaie jah libairiade. jah laistiJa ina managci.is filu. unte gasewun taiknins pozri gataviJa bi siukaiiu.
3, 4 usiddja [ian ana fairguni iesus jah jainar gasat mip siponjam seiuaim. vasuli bau newa passa su
5 dulps iudaie. paruh ushof aoguna iesus jah gsumida painmei manageins filu iddja du imma qnpuli
6 du iilippau. \v.i{>ro bugjam hlaibans ei niuijaina pai. batuh [>an qap fiaisands iua. ih silba vissa. |ia.
7 lei habaiJa laujan. anJbof ii»in:i lilippus. tvaimhnndam skatie hlailios ni ganohai sind baim [>ei ni-
8. 9 mai warjizuli lcilil. qab aius |>ite siponjc is audraias bro[>ar paiiratts seiinouaus. ist magula ains hrr.
INTERPttETATfO.
es, rcte, hic baplizat et onitics ouni :id euin. 29. IIoc igiiur gauJinm expletuni-est. 30. Ille delicl meum
eiescere, veruin ogu miiiui. 51. Ilic Jeorsum veniens super omiiilius est hic de ccelo veinens suix-r —
omnibus est. 52. fci quod viJit et audivit, hoc lestatur, et hoc tesiiinonium cjus non ullus accipii. v, 21. —
SUut eiiim piier suseitat mortnoa et vivere faeii, sic eiiain lilius,paier quns vuli, «ivere facii. 22. Nec veru
u«n judital iilluiu, scd 25. ul omnes
jii.lii iuiii oiiuie IraJiJii lilio, patrem. 35. colanl lilium, sicuttolunt —
Ille fuit liu ardens et luceus, verum VOS voiutstis cxiiliarcad horain in luce ejus. 5G. At ego liahco lesli-
moniuiii majtis lioc lohanne ; bxc euim npera , qux iiatliJit niilii patcr, »1 ego iaciani hjec, hxx upera,
i|>'if tgo facio, lestantur de ine, qiiod patcr mc uiisil. 57. Et qui misii me paier, hic le-uiur de me. Mee
vocem ejus iinqu.iin au.lislis, nec faciem ejus viJisis, 58. el verbum ejus mui li.ib iis ex-is(eus in Vi.bis,
quod i|ucin inisit ille, liuic vos uon cre litis. 45. —
i|uoJ ego accusarem vos apuJ patr.m — esi qui acc.i- ;
savii v s Moses. ad quera vos speratis. 46. Si eniui Mosi creJereis, uiique tre.lerelis milii , Je ineenim
ilic scripsil. 47. yu»d si igitur illius srriptis uoii creditis, quomoJo nieis verbi» credJlU'' vi, 1. Posl ln.c
ivit lesi ia irans mare lioc GahlaeoTum et Tiueriaduui. 2. Kt scculum-esi euui lurbx mulitim, <|uia viJenint
sigua qu;e fecit in aegruiu. 5. Exiit autem iu mouieni lesus et illic seJit cmn diseipulis suir,. 4. fu t
auiem prope pascha, hoc fe^tuin lud.eoruni. 5. Ibi sustulil oculos [esus el observavit, qtiod lutiia? muiluui
ivit aJ eum dixilqne ad Eiiippum : iinde eininius panes, ut eJant bi? 6. Iloe autem ditii (euiau^ eum,
veruin ipsesiivil, quod li.ibu.t facerc. 7. Hespiuidii ei Kilippus duceulis denariurum panes non sulli- :
rienics su.it his, ul suinai quisque paucuin. 8. Dititunus honun di^cipuloniui ejis, Audreas, liatcr Peiri
Siwunis : 9. eat puer t nus hic, qui h.ibet v paues hor.ie.iceos ei u pisces; sed hoc, <|niJ es pro lam
ANNOTATIONtS.
29. Skeir. p. 15. (43).

iii, v, 38. Skeir. p. 26 (48) et Spccim. p. 21.
50. Skeir. p. 15 (43) his et p. 23 (17).
iii, v, 45. Ilincincipiuni ea, qu* de evangoJiu loba-i-
IH.51. Skeir. p. Ili sj. (45 sq. ). u/|pr. qua? , nis in codicc Arg. supersuni. du nr., i. Si. IJ. — X
de u le sequiiiiliir usque aJ \outi iu comiiieiitanogo- bi. — vrohida]
atcusavit, minus recle IJIf. pr.eieriin
]
tliico nou aJ vrrbum sunl lraiisla>a, scriplum esl ntitur pro prassenle, gr. onnt. participium halient.
euiin tili nir\wkundimajah us uirpai rodjuudan, i. e.
: ciijus sensum non recle capiens vei ba male iuterpre-
se lerrigenani et ex tcrra loquenietu inicll. Jicii, tatus est.
qua° sm.t inicrprelis verba, nou inlegrc eilaia, becua- v, 46. mose gataubidedeip] 1 gr. omn. qa-pau- —
Jiiiii gr. essc debebat ta visands us uirpai ( I. $<i
airpakunda) us airpai istjah us «irpai rudeip.
: luubidedeipj i. X
jdpau galaubidedeip, Sl.X japm
uulaubidedeip, H.-^gapauualaubidcdeip. C;ctcium
iil, 32. Skeii'. p. 17 4 i.i. vriivodida |iro veUvudipa;
1
j
vil. ad M. ix, 28. mikaak] 1 gr. —
|ii» panicipio passivi haberi, qutHiMassinanil vule- > v, 47. gaiaubjaip Hlf. C co.ld. nionvon-:; iegissj
j
iur, lccuo recepla non pat.tur propter sequens is, ciiiii B. contenJere nolumus, nain
tlle ftiturum grae-
quod sic af sive fram iinma esse Jebel. cutn conjunctivo suo sxpissime reJJiJil.
v.2I.Skeir. p. 20 (45). vi, I. patti | St. y^papa. — jah] ei, ' gr. — tibai>
v,22. Skeir. p. 20(45). ainoliun] sic c J. Ambr.;
Mssm. emendavil ainnohun, viJ. aJ Mc. i>, 8.
riude j J. Sl. X liberiade.
vi, 5. augona iesus\ * gr. manageins filu] ] gr.
v,23. Skeir. bis p. 21 et 22 (46). omn. — qapuh] dixilque »id. ad J. tviu, 26; cf. ad
v, 35. Skeir. p. 23 (47). Mc. ii, II el ad Cor. I, tvi, 15.
v, 5(i. Skeir. p. 23 sq. (47). pamiua] de usu arli- vi, 7. niniai gr. omu. pwst cxterum
culi aJ iioinina propria positi vij. aj Mc. xv, 15. — codd. °
a-JTwv el t<.
j
Zt'i>i/ ; U!l c.
ii; |ser. eg'>, * gr. oiun. vi, 8. qap Ulf. * avTcp. —

- siponje] B. X tinonje.
v, 57, Skeir. p. 25 sq. (48) el Spcciin. p. 24. san- — pailraus seimonaus |
gr. onin.
dida\ sio cod. Ambr rocte; S|H:ciiU. sanda. X — vi,
]
9-15. leguntur bi vss. uiatimam partem eliam

\
vanhun gahau.sidedup] ] gr.< gasewup ] cod. Atitlir. Skeir. p. 27 snq. (49 sq.).
$ is., Si etiiii. >' iiasuiwip ; firaiu leciionem jam w..
ilssm. invenii, vid. eum ad p. 26.
vi, 9. •*• Skeir. Iiuns; St.
]
X tvuim.
6fi *
DiBUORUU ULFILANA \EUSIO. 6G4
U< saei h .1 l>.i

i
[> £ hlaibaus barizemans j.ili b- li.kans. ukei |i;iia \va isi du sva managaim. i|> iomt q:>J>.
vauiki i|i Jvins inans UwknmbJM. VMllb [.an havi inan.ig ana |rniiiii:i stada. [laruli anakumbidedun
II v.iirus nhjoo svasvc liinl [uisiiiidjos. naiiiiili Jvin |)ins hlaibans iesus jah aviliudunds gadailida
I- |
ami aiiakiinilij.indain. samaleiko jali [>;/.• liske sva lilu sve vililedim. |
auuli ln[)e sadai
xauijvin. i|a[i du siponjam sein.iim. galisip [ius afliruaiiileiiis draulisnos. |i i vaililai ni fraqislnai.
15 |ianuii galetun jah gafullldodiin *flr lainjooi gabrako us Bnif bbibun Jiaim bameinam. balci
14 iflifnoda Jiaim matjanduin. [)aruh [>ai maiis gasaiwamlans. boei gitivida taiku iesus. qcbun baiei
13 sa isl bi simjai praufetus sa qimanda iu p> inanascji. i[> icsus kunnaii.ls |iatei munaidedun usgag-
lij gan j.ib vilvan. ei lavidedeiua ina du Jiiud.ma. ifiddja allra is fairguni m ains. ib sve seijm var|>.
17 aliddjeiluu siponjos is ana marrin. jah iissiiguu in skip. iddjeilunuh ufar luareiu in kafaruauii). jab
18 riqis jujiaii vai[> jab ni atiddja iiunliban du im icsus. i[) niarei ilndl inikilamnia vaiandin urrai sida
19 vas. Jiaruh farjandans sve spaurde 'k' j.tli '6" ai|)|>au "I" gasaiwand iesu gaggaudan ana innrcin jah
20, '21 newa skipa qiinandau jali olilcdun sis. [laruli q i[>. ik un. ni ogcip iivil. Jiaruh vildeduu ina niiimi
22 in skip. jali suusaiv |) ita skip vai |> ana aii [i ai. ana Jioei eis iddjedun. iftiimiu daga managei. sei sto[>
liiiid.ii inarein. Bewun J)alei skip anpar ni va- j.iinar alja aiu jab Jiaiei m \> ni qam sipoujam sei-
23 naiin iesus in Jiata skip ak ainai sipoujos i> gal [>mi. anp.ira [>an >kipa qemun us tibairiadau newa
JS paiunia slada jiarei malnleduu hluif ana bammej aviliiidoda Trauja. [i.iruh ban gasaw managei patei
23 iesus nisi jainar nih sipoujos is. gastigun in skipa jab qeniun in kafamium sokjandans iesu. jali
"26 bgctun ina hindar mareiu qepunuli du inima. rabliei. wan lier qamt. audliof iin iesus jah qap.
amen amen qi[>a uvis. sokeij) mik ni (>atei sevvuj) taiknins jah fauratanja ak patci maiideduj) Jiiza
27 blaibe jah sadai \ aurpnj). vaurkj.iib ni [):ma m.it Jwna fralusanan al; mat f>ana visandan du libain n
28 , 29 aiveinon. J>anei sunus nians gibij) izvis. p.unih auk alta gasiglida gup. parnli qepun du imica. wa
laujaima ei vaurkjaima vauratva g»J>». andhof iesus jab qsb du im. {jai-ist nnnn gu[>s ei galaub-
INTERPRETATiO.
inn! is? le us dixit
10. faciie hos bomines acrumber.'. Fnii a iem granien mullum in hoc loco,
Vcrum :
Ibi accubueruut numero cirea quiuque iuillia. 11. Sumpsit aiiiem hos panes lesus et gratias-ngens di>-
viri
iribuii liis aceumbenibus similiter eliam liorum piscium tain multum quam voluernm.
; 12. Tnnc uhi Sa-
luri farii-siint. divit ad diseipdos suos colligitc hxc remauent a fragmenla, ui quidquam non pcreai. :
15. Tunc collegerunt et Coinpleverunl xn sportas fruslis cx quinque pani' us his hordeaceis. qun.l relietum-
bst bis edeiilibul. 14. Timc bi liomines videiues, quod leeit signmn lesiis, dixerunt, quod hic est in veri-
t te profelahic venie.isin Imnc muudum. 15. êrum le»us coenoscens, quod cogtaruntevir^ et rnpere, ui
lacereiil eum ad regcm, abii iieruin in inontem, is solu«. 1G. Veruin ulii f.ero fariuui-est, adierunt di cipuli
ejus ad 17. et adscenderunt in naveni, iveruntqiie tr.ins mare in Cafarnaum, ei tenebra; jam factx-
maro
suut et allme ad eos lesus. i8. Vertim marc vento uiagno flante suscitatum fuit. 19 Tnnc re-
iioii adiit
miânlcs cini er stau orom xv et vaut x\\ videni lesum euntein supra mare et prope navem venienlem
iet tiuiuerunt sibi. iO. Tunc dixii egn snm; ne limeie vuhis. 21. Tunc voluenint eum accipere in na-
;
vcm, et stalim haec n^vi- facia-est ad terram. ad qinm ii iv runl. 22. Postero die turba , qua; stei I
Hltra mare, viderunt quod navis alia uon fuit illic nisi una et quod ciiui non renil discipulis suis lesus iu
hanc navem, sed s>li discipuli ejus iverunt. 23. Ali;e aiiie.m naves venerunl e Tiberiade, prope huiic 10-
euin, niii e.lerunt panem, iu quo grati g-egit dominns. ii. Tunc autem vidit turha, quod lesus uon-est illic
neqne disiipuli ejiis, sc ndcruni in naves ei veneriiut in Calarnaum quaere tes lesum. 26. Et iuveneruut
cum ultra niare dixeiuntque ul eum rabbi, qiiand huc venistiT 26. Itespoudit iis lesus el dixit ameu, : > :
amen dio \obis, quxritis me, uon quod vidistis s gna el prodigia, sed qu»d cdistis-de his |.anibus el saturi
facli-i-siis. 27. Operemiui non hlincc btim htinc peribilem, Sed cibum liiiuc maneiitciu ad vitam a-teinam,
qiiem lilius buniinis dat vobis; tiitnc enim patcr siguavil l).us. 28. Tunc dixerunt a.l emn :quid faciamus, ul
opereinur opera Dci ? 29. Il-spondii lesus ct dixit ad eos lioc-est opus Oei. ul credatis cui misil ille. :
ANISOTATIO.NES.
vi, 10. iejiuqu/) ]* gr. ontn. rasun—fjusundjos} — VI, 17. iddjedunuh
nfar J. iddjedun uh ufar, X
—
|
Skeir.seiisu.il, iini verba Singula redilenssii: habet : Sl. \ uhufar.

ttldjedun uauhjian ] adhuc, * gr. ;
i/) eis ai niniiagaiiiina vi andin in jiamma slada
hauja UH. C. gr. outtw legit, cf. ni, 21; vn, 39.
j>o filusiia awikumbjan galavidedun fimf pusundj u «,18. i^ ] veruiii. gr. omu. t«; Ulf forusse oi
iire, i. e. v. rum ii in gramine niullo exsislenle in
ii legi', cf. ad L. xviu, 5. inuiei J. Sl. mêin. — | X
hoc locn hanc miiUiludinein accumbere fecerunt w, 19. •*;• jak v ] St. Hz. XV
20. qa"i Ulf. * auvct;.
quinque inilla viroruin. »l.
—
\
vi. 1 1 . gaiiaiiiiJu ]Ulf. C. codd. ° toi%- •j.a.Ovrai;, ol §* vi, 21. UM uiman ] 1 gr. eis ] ii,
* gr. oinn.
fj.aOnrai. vi. 22. daga die, *
gr. umn. — feu'nn I vid.runi.
— ulja
\
vi, 12. du ] " Skcir. — dranhsnos Skeir -5- rfrnKS- g'-. Mi* lllf. c. rwld. ciSiv legil. J. Sl. X
nos, vitl. ad M. v. 15.
Skeir. ei. — />ei
]
usja. — mip ;
ni qam \
< f. :id \le. xiv, 44.
]
vi, 15. fimf Skeir. />aini <•, qua» lectio uobis mi-
|
|
vi, 23. skipa i]emun\ * gr. —

oim />ammei] iu quo.
rilice idatel pr.e ca, qiiam cod. Arg. prscliel, nain liis Ulf. utilur ad t in umscibeiidos gcuilivos qu s
rein-iitis uomillibus sempcr fere anicultis iddl solel. voeanl absolnlos, cf. vu, 1 i.
— /»u"m pr. his, " Skeir. - turiieiiiam ] Skeir. 1 1- •'< -'• JM'*J»»J U f- • •
<' <hl. * «utoi.
dit ma b- fitkam, quod
]
imlliis 'jr. nguoscit. aflif- — k, < -'• '/'7"""«'<| J- Si. -:•, Olv.
t)Oda | sic recie Skeir. ; in cod. Arg. exstai aftif.. </, «• • J°* fMrulaiimJ «i prodigii, |r.
qiio.l deeil, leei unii |0 esl, i|U a III e;i pane veilo *». »' " ' »""l J - ^'- «( I Wtl M i L "fi
«"'<»"
llli ii. i i.,o.i muiila est male supplcvcrunt

; eilitl, a//i/- ~ 9"lP '
i!.i'.;.i. /..iini | scc, Skeir. al /mim. vi, 23. ranrnlra] cod. Arg. X rainjio.
llf. ' ujVjd.
Vli 1
;
665 KMANNES VI, 50—5?. 006
?0 jaip baimnci iiisandida jiins. qebun du imma. :i}.(>an \\a u.ujis pu taiknc. ei saiwaima jab galanb-
31 jaima [>us. wa vaurkeis. alians unsarai manna roatidedun ana aujidai. svasve isl gamelip. blaifus
52 bimina gaf im du maljan. baruh qap im iesus. nmen anicn qif)a izvis. ni nioses gafuvis hlaif us ln-
53 iuina ak ai|:i meins gal i/.vis l.laif us himina jiana sunjeinan. sa auk hlaifs gups isl. sai atslaig us
54 himiiia jah gaf libain jiizî manasedsi. bauuh qi[»m >!u imma. frauja. framvigis gif uns s bana blaif.
55 j ili qab > l.i iin iesus. ik im sa blaifs libainais. [>aua gaggandan du mis ni liuggreib jab bana
;ti , 57 galaubjandan du mis ni banrseib wanbun. akei qn[) uvis Jiaiei gase\vu[) mik jali ni g.ilaubei[). all
58 paiei gal mis aita. du mis qiroib j >b pana gaggaudan du mis ni usvairpa ut. unie atstaig us himina
(59.) 40 nih peei lauj.iu viljan meinana ak viljan pis sa"djandins roik. paluh pan i*t viljabis sandjaodins
inik ei wazuh saei saiwib baua sunujab galaube p du imma aigi libain aiveinon. jali urraisja ina ik
51 in spedislin daga. birodidediin pau iudaicis bi ina. unle qap. ik im lilaifs sa alsteigands us bimina.
12 j3h qebun. niu sa ist iesus sa sunus ioselis. }>iz> i veis kuubediiin allan jaii aijjeiu. \vai\a nu qi[)i}>
45, 44 sa patei us biinina alstaig. andbof |ian ic-us jab qa]> du iin. ni birodeip mib i/vis misso. ni manna
mag qiman at mis. nibai atta. sacl sandida mik. aibin-ib ina. jab ik urraisja ina in hanmia spc-
45 tiislin daga. ist gamcli[> ana praufctum. jali vairpand allai laisidai gnps. wazuh uu sa galiausjands »1
40, 47 atlin jali ganam. gaggibdu mis. ni balei attan sewi was. nibai saei ist frani attin. sa saw altan. amen
48, 40 anieu qi[>a izvjs. saci galaubcib du mis. aih libain aiveinon. ik im sa blaifs iibainais. atlans
50 izvarai malidedun maniia in aubidai jah g isvuliuu. sa ist blaifs. saei us himina aislaig. ei saei bis
51 maljai ni gadaopnai. ikim hlaifs sa libanda. sa us bimina qumana. jabai was maljip bis blaibis. li-
baip in ajukdub. jah ban sa ltlaif>. [> inei ik giba. I.ik inein ist. halei ik giba in bizos manasedais libai-
52 , 55 uais. panuli sokuu unb sls iuisso iudaieis qibandans. waiva mag sa unsis leik gibau du iuatjan. baruh
qab dti liii iesus. ainen amen qipa izvis. uibai maljip leik pis sunaus mans jah driggkaip is blob. ni
54 hai.aipl bain in izvis silbara. saci maijip meiu lcikjab «J i - i.* k }> roein blob. aih libain aiveinon. jalt
55 ik urr. i.-ja ina in bamma speiiislin da.a. [>ata auk Ink meinala bi sunjai isl mats jab p.ita bU>[» meiJi
INTERPRETATIO.
50. Dixerunl ad eum : at quid (acis lu signorum, ut videamus et rrcdamus libi, qnid operaris? 31. Paircs
uosiri inanna edcruut in deserto, sicui esi scriptum. panem e coelo dedit iis ad edeiiduiii. 52. Tunc dixit
iis lesus araen, amen di<o vobis, non Moses dedit vobis i>sncm e ccelo, sed paier meus deJii vobis paneni e
:
coeIi hunc vertnn. 33. Hic euiin panis Dei est, qni descendit e ecelo ei dedit viiam huic mundo. 54. Tunc
disernnl ad eum domiue, seinper da nobis liunc panem !
: 55. El dixil ad eo= lesus : ego sum bie panis
viia;, hic iens ad me non
esuril et bic crtden ; ad iuc no» siiil unquam. 50. Sed dui vobis, qund vidisiis
.
me el uon credilis. 57. Oume

quod dedil ntihi paler, ad n.e veuit et Sitinc euniein ad nte non ejicio foras.
!»S. âm desceudi e coeio, non ut faciam volunlaiem meam, se.l voluntaiem bujus mitientis me. (59.)
10. Iloc autem est volnntas Imjus mittentis me, ut quisque qui videi bunc lilium et credit ad eum, liabeai
vilam aslcrnam, ei susciio eum ego in ullimo die. 41. him murarunl auiem inda de eo, quia disit, ego sum i
paiiis hic desiendeua a ccelo, 42. ci dixerunt iiomie hio est lesus, hic lilius loseli, <ujus uos nnviiiiiis
:
patrem el maireui, quomotlo iinnc dicil hie, quod c cccId descendi? 45. i.esionuii autem lestis e .11x11 ad
eos : ne ruurmurate cum vobis invicemi 4*. non honio potesi venire ad me, msi pater, qui misit me,
.mrahit eum, etego suscito eum in iioe ulliuio die. 45. Est sciiptum iu profetis el liiuit oniiics docii Dei :
iiuisque nunc hic audicus a patre el percepit, it ad nie. 40. fton quod palrein vidercl aliquis, nis> qui esl a
l.atre, hic vidil patrem. 47. Amen, amcn d;co vobis qui credii ad n.e, babet vitam siernam. 48. tigo sum :
lnc panis viix*. 4a. Palres vcstii edcruni manua in desertu et morlui-snnt. 50. Ilic csi panis, qui e ccelo
ilesceudil, ut qui de-co edat, non moriatur. 51. Ego sum panis luc vivcns hic e eeelo |iiof'ef lus si quis ;
edil de-boc pane, vivil ie aelerniiatem, etautem liic panis, qnein ego >lo, corplis meuin cst, quod ego do pro
hnjus lnund: vila. bi. Tuiic increparunl cum se inviceiu iudjji dicenles : quomodo polest hic nobis corpus
tlare ad edeuduiu ? 55. Tunc dixil ad eos lesus amen, amen dico v..bis, ni>i edilis corpns hujus hlii bo- :
luinis et bibatis ejus sanguinem, 11011 habelis vitain in vobis ipsis. 51. Qut edii meuiu corpus et bibit ineum
fcanguinem, haliei vitam aelernuin, tt ego susciio eutu io hoc uitinio die. 53. lloc enim corpus aieum 111 ve-
ANNOTATIONES.
vi, 50. qepun] Ulf. c. rodd. ° owv, ct prius qui- Lye coujeeiura asseculus est ei Ih. probavit. Ca-lcriun
dem, non uu Griesb. |er crrorem a •in.tal, alteiiiin cf. Cor. I,ubi cod. A nteiidose vev.jan pro
xvi, 7
tlltid, quod gr. post tibabeal, boe enim per appun tenja lcgit, p.oquo reciuni veiijn cod. B. babet.
reddiium esl. vi, 43. pun] auiem, ° gr.
5i. gof]sec. dedil, gi\ omn. otoua-t, sic ctiam
vi, vi, 45. nu\ nunc, " gr.
vs. 57, cf. ad L. x, 19. vi, 46. «• iivi tcas] » gr. afin] patre, gr. omn. —
vi, 33. gaftibain] 1 gr. 6so0.
vi, 30. paui] Ulf. c. ccdd.
' x-xi.
— vi, 48. iibainaii} St. X labaiwAs,

— gadauptwi\
sic vs. 03.
vi, 57. gaf.\ vid. ad vs. 52. gaggandan] Si. X v ', 50. ei ut qui deeo cdal, non mo-
gaggandin. rialur, gr. omn. iva tij e; rutou yavn xui fD) ôin.-ri ;
\i, 5 J- Ilic versnsin cod. Arg. deest, foriasse \>er n*i c. t.oili. omitiuni Vulg. Colb. 1'atrr. lai.
l
eumdem librarii errorem, quo iu cod. I57ap. Griesb. vi, 51. libandasa] i. St. B. libanduus. X — jab [
cxiidit; faciie id fieri poterat, qiiia liie et scquens Z.\:{jah.
veisus ideiu iiiitiuui eumdem.jue linem babcnl. Cl 52. tcik (jibnn\ s gr.
VI,
L. svil, 50. il, 55. driggkuip] J. drigkaip, sic frequenlius qtii-
vi, 40. vilju] cod. Arg. !!z. ediil. i-' i.;.j..iii ; non dein hoc verbum; in evangelio loan. atiteui semper
negantes substantiviim bihi[ut gothice w7j'aii.(velle) gemioata littera g scribi solel, cf. ad Mc. x, 37.
ird.li p»ssc, iair.cn genitivum subjeclivmn ctim eo vi, 54. rfi iagfci /i]Sl. ,*, dringkip in\ in, ° gr. —
e itjingi pusse negamus. Lcc.ioncm rcce]>!aiu jam
i
K«7 nuiuoitUM 1)1 HL.\N.\ VBRSIO. m

'"•
. S7 hi suiij i.
bl ilraggk. -an maij |i niein teik jah driggkib meiii blo|>. m mis vhdji j:ik ik m imm.i. .'vn-
58 sve hwandida imk libaodl Mti Jali ik libn iit aUini> jali saei ni»iji|i mik jah s» lib:n|i m nwina. io iii
hlails. laei ni bimfcut lUtaig. ni iviive naiuledua IIUM iivarni inanna j • 1 > ga<lau|>uode<lun. i|> tani
t>>, 00 in:iiji(> |>aiu libif l,b;u|> in ajukdub, |»l:i <|a[) in lynagOge laisjands in k 'arniuin. baiiuh managai
(il lauaoajandaui |>i/e lipouji 1« qrjtua, bardu tst [>ata vaurd, wa» mag [>i> i>.m- jim .
ip vuamls bwua m
t.l lil tjibiu . « : . i luroilidrduii Jiaia |iai sip»ujos is qa[> dil iiii. [inla iivis gamartc b, Jabai nu gasaiwp
J
(!5 sunu niatis Uttleigan. [>aitci vas faurbit. aliiua ist saei liban laujib. |>ala l.-ik ni bulrib vaiht. |>o vam-
61 ila. pori ik rodida i/.vis. aluua thljali libaius ist. akei siml i/.vara sumui. |i:iiei ni galaulijaud vissnh
65 |' Mi ns frumistja ieiui. waijaiaind [>.ii ni galaubjandausjabwu ist. Meigaleiveip ina. jab qap.du<bftaa|i
(i(i iivil |>al i ui linsbuil uiag <|iman ai mi . uiliai isl algitian imnia fiam attin uu iiieuuua. u/.ub hiuiinn
07 imla managai ga!i|nm si|ioiiJe is ibukui Jali [i.maseips mi[> imiua ni idiljciion. paruli qa|> icsus ilu
<'N [laim tvalibim. ibai j-ili jus vilei[> g:ilri[ian. paimh andhol luima wimoii pailrus. frauja. du w.iiiin a
(•'i
galejpaina. vaurda lttiain>>ii aiveinoni habali. jah veis gnlaubidedum jali ufkuiibeduui paiii |>u is
70 irillus suuus gu[is libandins, andliol im ieius, uiu ik izvis - Ij •

gavahda j ak uvara aius diabaulus ist.
71 i|;'.|uili pan [lana tud.in scimunil iskuii>'u. sa auk liabaida ma galevjan a M visands pizc trnl/V.
vn, 1 jali warboda tesus afar pala in galeilaia. ui auk vilda in iudaia gaggau. unte sokideduu iua pal iu-
". 1 5 daieis usqiimn. vaiub [> m ucwa dul[>s iud.iie. so lilc[>r:islakein». banuh qe|>uu du miuia hraprjus is.
t uslri[> papro jab gagg iu iudaian, ei j.ili |>ai siponjos saiwaina vaurilva butna. | oci putaujuj. ni
niauiia auk in analaugnriu wa laujip jali sokri[) sik uskun|)ana visan. jabai pala laujis. bairbtei |mk
b, 6 siilnii piaai luauasedai, ni iuk |>ai bri>[> jus ii galaubidedun iinma. piruhq.bim iesus. mrl mein ui
7 naub isi. i[> tuel izvar siuleiuo ut uiauvu. ni mag s*i maittieps lijau uvis. i[> mik lijai[>. untc ik vrii-
8 vodja bi ius [>alri vaurstva ue ubila siad. Ju< galri[)i[) iu dulp [>» i[> ik ni naub galeipa iu |>o dul|i.
9, 10 uotc niein.ila niel ui naub usrullip isl. paluli pan qa[> du iiu visands iu galeilaia. ip bi[>e galipu.i |>ai
II broprjus is. [>auub jab is galaip iil [>odulp ni andaugjo ak sve analauguiba. panub iudairis aokide-
\i iluii ina in [>izai dulpii jali qepun. war ist J<ins. jab birodrins mikila vas iiimauageiu. suinaib qepui
15 [i.itei sunjeins ist. au[i.iiai qepUli. 116. ak airtei[) [><> managciii. nili pan linshun svcbaub bal[>ada ro-
LNTEilPRETATlO,
ritate esl cibus et bic sanguis inens iu veritaie est notus. 56. Qui nlit meum c.orpns et bibit meuni sangui-
neui, in me manel et ego iu eo. 57. Sicut misit nic vivens pater et cj vivo ob pairem, el qui edit me, eiiam
liic vivii ob me. 58. Ilic cst panis, qui e fu C dcscendit, non Itcul ederunt rmires vestri uijaniia et iiinriiii- ;
Runt ; veruni qui eilit Imnr panem, vivil iu a;iermtalem. 50. Iloc dixit in synngoga doceus in Cafarniiim.
dO. Iiaque inulti aiidientes boruin discipuloruin ej«s dixerunt durum esl Imc vcrbum, quis potesi boe andirc? :
(il. Verum scieus lesus in sc ipso, quud murmurarunt boc bi discipuli ejus, diiit »d eus Imc vos solliriiat? :
63. si igilur videtis liliuin Immiuis assur^cre, ubi luit anlea t 65. Spiritus esl, qni vivere fniit boc earpus ;
non prodest quidi|iiam lia;c verba, iju;e ego locuius-su:n vobis, spiritus est et vita est. 64. Sed sunt veslrum
;
«Ulidam, qui uon creduut. Scivit autciu e principio lesus, <|ui suul bi non credentes et quis est, qui tradil
cum, 65. el dixil i<leo di\i vobis, quod iioii ullus pote>t vcnirc ail me msi e?t datum ei a patre meo.
: ,
dfl. £x lioc lempore inulii iverunt disripulorum ejus retrorsi et amplius cnm e» non iveruiu. 67. Tunc dixit
Irsus ad hos duodecim num eiiam vos vultis ire ! 68. Tuuc respondii ei Simon Petrtts : dominc, ad quem
:
.iiiiiis ? verba vitx letrnia habcs. 6'J. Et uos i rcdidiinus et agiiovinms, qtind tti cs Cliristus, Pilius Uei v -
1
<
venlis. 70. Hrspondit iis lesus nonne eg<> vos xii eleî et vestrum unus dmbolus est? 71. Uixit autem
:
inmc ludam Simonis Iscariotem; hic euiiu liabuit ruin tradcre, unus exsiltens horum duodecim. vu, I. I i
ambulavil lesus posl hoc in Galilata, noo cnim voluil in ludxa ire, nam qiuv-ivrnmi eum hi lud.n nrciderr.
^. Fuil aiilem prope feslum ludaûrum, haec srenoprgia. 5. Tuuc dixerunt ad cum fratres ejus : exi hinc rt
vade in ludmaui, ut etiam bi discipuli videant opera tua, quc tu lacis. 4. Non homo enim iu orrultaiiomi
aliquid beit ct qtia;rit se agnitum cssc ; si hoc faris, inauifesta te ipsnm liuic mundo. 5. [Son emui hi Iraires
ojiis cicdideruut ei. 6. Tunc dixit lis lesus temptis meum uon adliur esl, vrrum lempus vestruin seni|>«r :
<'Si piraium. 7. Non polest hic mundus ndisse vos, vcruin me odil, nam ego lestor de iis, qood opera eoruui
mala suul. 8. Vos ile in fcstum hoc, veruni cgo uou adhuc eo in boc frslmn, nam mriim trmpiis noa adhuc
explctum cst. 9- Moc atitein dixit a-sliim qti.isivrrnnt euin in Imc Irslo rt ilivr-
non palam, sed siruli OCCulte. II. Tuuc liiilri
nni nbi rsi illr'.'
i : li. M
muiinuralio magna ftlll in turba : quid.im dixeruul, quod vrni. csl : alu divrriml:
iniiiinir, sed seducil lianc luiliaui. 15. Non aulem ullus tnitien aud cter loculus-est du eu ob liiuoreui lu-
ANNOTATIONKS.
vt, 58. bhuum] inanna , ° gr. — ip} vrrum, • j;r. vivcnlis, " gr.
b'/)o/ii!inj|
oiiiu. Ilanr paiticulam Ulf. apud loan. in sen etiliis vtl, 3.lipan/atj Ulf. * seO. />«] lu, ° gr. —
adversaiivii stepius conira grtucorum auctoritatem vu, 6. m nauh) editt. )»( jct.,sic vs. 8et sa*p;us.
addi liu vn, h, 45, 29; vin, 15, 43, al. vu, 7. -s eus, gr. otnn. aurou, l'lf. |>er lynrsiii
>
,
vi, 59. it)naijoije)'L. i&mu»o§** Ao/"iiriiuuiii] Si.

X — pro ijja,
|
>; kafirnum. »ii, 8. i/)] verum, ° gr. oinn. vid. ad vi, 58. —
vi, 65. liban lnnjij)} edilt. )/( jcl. — ioduln\ locittus meinata mel] \ £r.
sum, fit.\uli>. — iifrniii») vid. »d vs. 18. vu, 9. /mn| auicm, ° gr. — qnf> — iijhnJsI ilml-
vi, 6 4. galeiveifi) 1. Si. -s guUltip. cvsistens, gr. omn st-n-oiv — ifunm; Ulf. r. tirix.^livil
vt, 66. imW<i| lempore, ° gr. otnn., ef, ad vs. i~i. euin esseti enuiplnra. /• hnud ita rccte dicib
VI, 67. j.ih) Sl. >, ja/i. vii, \'l. mi/.i 'n| Ulf. " Trioi kWoj.
vi, tiit. /ihmm/i lunc, u «r. VII, 13. nii /> »| J. St. 'L. *, jci.
VI, 69. an,wus lumu] Clirillus lilms, gr. £yi*,-,
—
, ,
669 JOIIANNKS VII, 11—35. 670
t i, IS dida lii in.-i m i gisis iudaie. ijj jnjjan aiiii iniiljai dulb ussiaig lesus in alh jali laisida, jali sildaleiki-
16 dedun manugeins qbandans. waiva sa bokos kann muislaisijis. andhol ban iesus j..li i|a|>. so nicini
17 laiseins nisi meiiia ak jns sandjaiidiiis mik. jabai was vili v.Ijan is laujan. nfkunnai|> lii |io laiscin.
18 Iramuh gu[>a sijai. li.m iku fram uiis gilbiu rodja. saci fran» sis silbin rodeib. bauhiba seina sokei[>. if>
19 saci sokeib hauhiba his samljandins sik. sah stmjeins isi jah invindiba in imma
mnses g nist. niu .'
20 izvis viioji. jali ni ainshun izvara taujib bala viiob. wa mik sokeih iisqiman. andhof sn managei j li
21 qebun. unhulbon habais. was buk sokeib usqiman. audbof iesusjah qab du im. am vaurstv gaiavida
22 jah allai sildaleikeib. dubbe moses algaf izvis bimait. nibatei fram mose sijai ak ns allam. jah in
23 sabbaio bimaitib mannan. Jabai bimait nimib manna in sabbato.ei ni galairaidau vitnbhata mosezis.
24 ib mis hatizop. unte allana mannan hailana gatavida in sahbalo. ni smjaiji bi siunai ak bo garailitou
2,'>, 26 staua slojai[>. qebunuh han sumai blxe iairusaulymeile. niu sa isl. bainmei sokjand usqiman. jnh sai.
andaugiba rodeib jah vailu du imma ni qi[>aud. ibai aufio bi sunjai ufkunbeduu ]» u rciks balei sa ist
27 bi suujai xristus. akci bana kuniimn. wabro isl. ib xrisius bibe qimib. ni manna vail. wa[iro ist.
28 bropida [>an in alh laisjands iesus jab qibands. jah mik kunnubjali vit ,b. wa[>ro im.jali af mis silbiii
2!) niqam. aU ist sunjeins. saei snndida mik. [lanci jns ni knnnub. ib ik kann ina. unlc fr.ua imma iin.
30 jah is inik insandida. sokidedun |ian ina gafahan. jah ni ainsbun uslagida ana ina lnmlii. unte naiib-
31 bamih ni atiddja vveila is. i[> managai bizos managcins galaubidcdun iinma jah qebun. xristus ban
32 qimij). ibai ei managizcins taikuins taujai baimei sa tavida. hausidcdn» [i.in fareisaieis |>o managcin
birodjandein bi ina bata inulisaudidedun andiiahtans bai fareisaieis jali hai auhiimislans gudians. ei
33 gafaifabi'ina ina. [>aniih qab msus. nauh leitila weila mi[> izvis im jah ban gagga du b.imiua snn.l-
51 35 jandin mik. gokcib mik jab ui bigili[>. jah harei im ik. jus ni magup qiman. biruh qe[>un [>ai iudaie s
INTERPRETATIO.
dxnrum. 14. Verum j.im in medio
lesus in tetnplum ct docuit,
festo asceodit
15. ct miralavsmil iurh.*c
dicentcs quoinodo hic litteras scit non-edoctus ? iti. Respoiidit amem lesus et dixit
: haec mca docirinn :
non-cst mea, sed hujus mitientis me. 17. Si quis vult voluniaietn ejus faeere, cognoscat de liac docirina ,
abne Deo sii, an cgouc a me ipso loqunr. 18. Qui a se ipso loquitur, gloriam suam quxrii ; venmi qoi qtia-rit
gloriam hujus minentis se, liic verus esl ei injusiilia in eo nou-esi. 19. Nonne Moses dcdit vobis legcm ? et
non uilus vealrum facit boe praeceptum. Q.uid mc atia?ritis uccidere? 20. Respondit hrc turba et dixerunt:
d.i'nioii.-in habes ; quis le qiuerit occidere? 91. Respondit lesus et dixit ad eos : unum opus feci ei omnes
adiuiramini. '22. Idco Moses dedit voliis circorucisioi;em, non qooii a Mose sit, sed ex patnbus,
el in *ab-
bato ciicmniidilis liominem. 23. Si ciicumcisioneiii s.uiiul liomo in sabbaio, ut non dissolvaltir praceptum
Imc Mosis ; verum milii irascimini, quia totum hominem sanum feci iu sahl>3t/>. 24. Ne juilicetts e specie,
sed hoc justum judicium judiretig, 25. Oixerum auiem quidam boruiu lerusolymitarum nonne hic est :
i|iiem quaTiiul oecidere? 26. Etecee, palam loquilur etqoidquam ad eum nou liicunt. Nuni lortc in veii-
late agnoverunt hi principcs, quod hie est in veritate Christus? 27. Scd liunc novimus, undc esi ; verum
Clirisiuscuin venil, non bomo scit, unde esi. 28. Clamavtl aulcni templ» doccns iesus el dicens : et mc m
unscitis et scitis, unde sum, et a me ipso non veni, scd est verus, qni misit ine, quem \os non noscitis.
29. Veruni ego novi eom, nam ab eo sum, et is me uiisit. 30. Quxgiveruiil auiem eum cauere et non ollus
imposliit in eum manum, nain adlmc non adiit hora ejus. 51. Veruw muiti bujus turbx creibderunt ei et
dixernnt: Cbrislus cum veuil, nura pluressigna faciat iis-quaJ hic fecit? 32. Audiverunt autein Karisa;i hane
liirbanv inUrmurantem ile en lioc iinmiseriiiilque ministios hi Farisaei et hi summi sacerdoics, tit capcrent
eiiui. 33. Tunc dixit lesus adhuc bieve tempus ctiin vobissum et luui va.lo ad hunc initteutein me.
:
34.
iju.i ritis me et non invenitis, et ubi sum ego, vi>s uon potcstis veuire. 55. Tuuc dixerunt hi lud.ei ad sc
ANNOTATIONES.
vii, 14. midjni} sic cod. Arg. ; B. X midja. — duljj vu. 26. laiftr] St. X vaipt. — bi tunjm\ scc. iu ve-
uisttiig] i. St. X liuljiun iiaig. Nolauda esl forma da- rilale, " gr.
tivi dulp pro du//>ai (vs. 11
; xil, 20; cf. vtt, 57; L. VII, 29. i/>[ veriim, ° gr. ; vid. ad VI, 58.
li,42); dutp acciisalivtmi esse et cum B. midju legi vn, 30. u /ugii/:ij J. -i- iagida.
debcre, qiu existimai, isrcpulare debel ana cum ac- Vn, 51. qepun\ Lllf. c. codd. ° ort. — ibui ei\ i. Sl.
cusativo aliam babcre sigoilicalionein, vid. L. xvu, 4 Z. Grim. (III, 28!) jci. ; ca-terum an U.vc particula-
ana dug, i. c. perdicm; uoslro aiitem loco dalivus rum COUlposilio rccte se habc.it, adinniliim dubila-
requ ritur tcmpus indicans, quo aliquid factuni est mus; inveuilur quidcin eiin sementiis inteixogalivis,
cf. J. vi, 23. iiuic vcro nec encliiica csi, nec sulligi aliis vcibis
vii, 15. managein$\ liirha:, gr. omn. 'lonSaiot. debcl. Com aulein, ibai particula ad sensum grxci
vii, 16. pan\ (Jtf. c. cod. u ap. Mi. ° «uroff. fixjrt exjiriiiientitiinsuflicieine, ei superlluum sit, su-
vii, 17. ufkuimtiipl cum Vljil. illuslr. p. 158 et 160 pra vcio desideretur verbom aliquod, qm> oti rcdda-
li. I. cl vs. 51 ufkuunai legi malucrit, uescivisse vi- lur, librarii erroreei forta^se boc locn i>ositom est,
ttctiir, ufkmnan duas llectendi latioues sequi. — t/iu| quod post g^pun erai ponendum, ci. ad M. ix, 16. —
J. St. B. X•'>'• laikniin\ Llf. C. codd. ° tout«iv.
vii, i8. sik\ 1. St.
"*• X V H. 32. />anj aiilcm, 9 gr, —
inulisanatdedun\ dc
22. bimaitip\ Si.
vii, bimaip. X uh ita intcr tomposiioruin vcrborum parteg posiwi
vn, 23. pala\ cum Uif. verbo ritop articulum ad- vid. ad Mc. xiv, 41, qimd auiem iMa cnclitica pro «i
jungal, in suocod. »uto,- legisse videtur, cujus lamcn poiiilur, dc co cf. ad Mc. II, II. andbafitans\ ^r. —
nollogr. libro ullum vesiigium dt-preheniliuius.
iii — posl gudjans.
ip] vermn, ° gr. omn. vid. ad vi, 58. o//im.ij — J. >'ii, 5j. teiula] 1. St. hilU. X />n;i] tuui, ° gr. —
Sl. X
atlama. omn.
vii, 24. siaua] J. St. s'«wi. X mi, >i. magup] J.Si. X mnjup.
Vll, 25. pite] St. -r piiei. vii, 5.'>. s/in/i] Sl. X •''«'«
Wi GIDLIORUH ULITLANA VI.RSIO <7-:
dn sis niisso. wadre sa skuli gaggan. bel vola m blgiialma Ina. niliai in dlsiahein [tludo skuli gaggan
56 jali laisjan biudos. \\a sijai paia vanrd. [uiei ij:i|>. s..k.:ij> mikjall ni blgllib, <ah [arei im ik. jus ni
."7 iii i»i.[i qiman, i|i iii spedistin daga hamma nukilm dulfiais slob lesus jab lnopida i|i|> mds. jabal wana
58 |i.nisjai. gaâi du mis |ah driggkai. taei galaubeib du mis. cvnsva (;:>(> gnnielrins. awoi ua vambaj
59 is limiaiiil vaiins libandins. fmtuh bau qafi bi ahinau. banel tluldedun niman bai galanbjaudans du
40 iinina. unie ui iiaiili[)anuli v.is abma aa voiha ana im. nnte iVsus nauhftanuli ni baubibs vas. nmna-
41 gai ban J)izos manageina haoajandans \iu- «aurdc i|i bun. sa isi li snnjai ga pranfeies. sumalh qebuii.
42 si I*t vrisms- sumaili qebuu. ibai [ni ns galeilai.i xiisius qiiuib, niu gamelelns q*f>. batei ua frai\a
45 davcidisjab us beblalbaim veihsa barei vas daveid. xristus qiniib, fianuh missaqias bitaJ mana- m
4i, 45 geln vai[) l:i ma. sumaili [iau ixe v Idedun faban Ina. akei ni afushuu uslagida ana ioa bandoas. gali-
[nin ban |i ii aadbahios du baim auhumisiam gudjam jab fareisaium. Jiaruli qiJHiii <iu im jainai. dutve
4t>, 47 ni auauhufi iiii. ainlliciluii [>ii andbahtos. ni wanbun aiv rodlda mauna svasve sa nianna. andbnfiin
48 Jian iiu [>ai fareisaieis. ihai jali jus afairzidni sij»b. sai jau ainshun [>ize ieike galaobidedi irama atfi-
19, 50 |iau fanisaie. alja so manage • Iiaiei ui kiiiuiuii vitofi. fiai|i[i.inai sind. qa(> nikaudcmos dn ira. saei
51 .iiiiiilj.i dn iiuiiia iu nalil suiiis visandl izei. ibai viop uusar slojif) inanuan. nibai famfus haus [i
52 iV.iin imni.ij.ili nikunnaift. wa taujai. sudhofon jah q [)»n du iinma. ibai jab [>u us galeil ia U. nss >-
(iii, 12 kei jab saiw ftalei praufetus us galeilaia ni nneisift. afira ihi Im iVsus roilida qafmb. ik im liuiiab
15 manasedais. saei laislcib mik. i.i gag"ip i.i liqiza ak babaib liuhab libainais. l>anu!i qefran du immi
14 pai hreisaieis. [)u bi fmk silban veilvodeis. so veitvodifn [>oin.i n si sunjeina. andhof irsus jah qafi
«lii iut. jah jabai ik veitvodja bi m"'k silban. sunja ist sn veitvodifia ineina. onte vaii. wnjiro qam jab
15 wab galeifn. i[) jus ni vituji. wapro qima aif>fiau waf» galeifia. i';s bi 'eika st* j>f>. i[> ik ni stoja ain-
10 nohun. aj>[>;ui j-ibai Sloja ik. stau.i tneina sumVuia ist. rn!e ains ni ii:i. ak ikjabsaej saildida m k
INTEP.PRETATIO.
invicem : quo liic non inveuianuis cum, nisi in dispersionem gentium debe.it ire rt dorp.re
delieat ire, ut nos
Rfntes? 56. Qnid sit boe verbum, quod dixit quaritis mc et non invenitis, it ul>i sum pgo, vos non po- :
lestis veniie. 57. Veriim in uliiuio iiie boc magtio fesii stetit iesns ei clamavil dicens: si quis siiiai, eat
nd me et bibat. 58. Qui credit ad me, sieul dis.it seriptura, lluvii e venire ejus lliiuiit aqose viveniis. 5'J.
Iloc vero dixit de spiiiiu, quem debuerunl arcipere bi erede. les ad eum, nam non adbue fuit spirttus hic
tanctus super iis, nam lesus adlitie non exallatus fuil. 40. Mulli autem bnjus tiirine audieuies bsee verba
lixerunt : inc est in veritate bic piofeta; 41. alii dixerunt liii esl Cbrisms; alii dixeruni num e Galibea ; :
Christus venit? 42. Nonue scriptura dixil, , ubi fuii D&vbl,
Christus venitf 45. Tnne di>sensio in hac lurtia facla-est de eo. 4i. Quidam amem eorum voluerunt ca-
nere eum, sed non uilus nnposuu in eum manns. 45. Iveruntau:em ii minisiri ad hos summns saeerdoieset
('arissens; lunc dix«runt ad eos ilii nur nou adduxi.-tis eum ? 40. ReS|Minderuni ln intnistri non ullo aevn
: :
lneiiius-est h»nio »icut bic homo. 47. Responderuul auieui iis lii Farisx-i : num eiiaiu vos seitucti eslU?
48. Ecce an untis boruin principuiu crcderet >:i aul Farisaeormu 49. sed li.i c turba, qui non n-irunt legem, ;
iualedicti sunt. 60. U-xil Nieudeuius ail eos, qui adiit ad eitm in imeie, qnidam exsistens eorum -i. :
niim lex nostra jndi. at hmniuein, ni-.i ant-a audit ali eo, ei aguoscil quid faciat? 52. lie.-pontieruiitei dixt^»
uiiii ad fimi iiiun eiiaui lu e Calil.ra i's' exqtiire ct vide, quod profeia c G.iltla-a non exsurgit,
: vui. 12.
Itursns ad eos lesus loculuK-cst dixilque go sum lux mundi, ipii se.|tiitur me, non it in leni-biis, scd lialiet
: •
lueeiii vilae. 15. Itai|ite dixerunt ad eiim lii Parisaii lu de te ipso tf-sturis, boc tcsiiiuouium tuum nou e-t :
\eriun. 14. Itespondit lesus et dixit ;:•( e»s eliaiu si ego test.ir de me iiiso, veruin esl hoe tesliutoniiim
:
iiieum, nant scio unde vcni, et quo t-o; voiutn vos non seiiis, unde venio, aulquo e". 15. Vos se- uiu! o:t
Carnem judicalis, verum ego p.on judicu quemquam. Iti. At si jndico ego, judiciuui meum verum es: naiu
ANNOTATIONES.
vn, 59. sn) liic, ° gr. omn.— nna imjsuperiis, ° ^r. aippau; cxlerum Skeir. addil
vn, 40. [>izc oaurde} li;ec verba, gr. tov Xoyov,' U.f. vil,4^. se[ Z. •;- ifl.
c. coild.
iis eonseniit, qiri t&vlaym nut*mi legunt. vn, -M. d« iiwnaj '^r. jmst «aW. — iset] J. St. -:- Is*.
41. jum.ii/ij sec. alii (aiitein), Uif. lortas-e c.
vii, vii, mauannj J. Si.
51. HMNita. faurlns] gr. X —
eodd. oi o; legil. —
pu\ sic cod. Arg., pro co pro- |>.»st imma, — »/T»u»nai/>]
vid. 20 vs. 17.
noiniiii: sine sensu posiio B. conjee.it />«h, quain \u, 52. j.ili qepun] et dixerunt, Skeir. iji/'«K<i.uii
1oojeciiiram Ib. repeiiit. Si nuduiMiUlf. ususesset, (.liecutes), oni-ss .|u.x- sei|uunlur du Imasa coutra
nemo qiiidquam desidcraiet, naai i.i y&p Cor. 1, XI, • inn. g--. auctor i>iem. urrririb] post lioc verbum —
22 eodem signiflcatu positum Gotti. solo teai reddi- J. S". adduul /aa etdeinde signuui laeunae ponuut.
dit; ciiui aulein addaiur, nec lamen illud />.-» sensus ln cod. inicm Arg. nec vociibn juli nec alius omia-
paiiatur, enirnd itione opus est : probabilius
i|uid sionis vesiigium apparet, nam Ooih. c. permultia
iHoruiu viroriiin coiijectura sit, ipsi inveniie non po codd. et vcrsa. versuni ultimum liujus capilis .1 |>e
Cor. I, xv, 29 sq.
tiiiinus, cf. riropam «!e adiiltera (\nt, l-ll) omiiiit; posierior
vii, 44-52. Ili versus maximam partetn etiam 111 igtlur manus incbd. 1! vui, »2 Iikc adaeripsli tcap.
Bk ir. |i. 31 sqq. (51 sqj leguuiur. "«io loan. Iierum ergo lesus locutus esi cis dicena
vti,44. hu titW«dtuil 1 gr. --111I Si. nih. X i go sum luv mundl. Unod liic
illud pneccdens
•
vii,45. auAuiuisium! /.. -i. auAnmisian. lis omi-sum csi, uii J pri 1 1 : 1
vn. 40. undhofun] Sikeir. c, cudd. pan (aulem) adesi unusquisque in dointim suam.
dit, — .>ii(i/.a/ov>sj bkeir -: qipandam palei addil, vm, 12. afira] Ulf. e. verss. — trnin
Hii.ld iiiiIIiis gr. agnoMii. 1 1. ad M V, 8. — au| I II. posl hMH .
S. cod. 7 :>|i. Mi. « ouTuf. *IM. 15. l/i| veiniii, u ;;r.
vii, 17 ujnp\ Skeir. «iufi vi . III. ., | ««] UH. e. ,.

:
.'
.
m ( -»
\:.-, 4S. ».J ;.i'.] UCC0 .111 -= ;"; — iii/'/;ii>; /.. * grtCCO cci, llll L VI, 52.
67% IOIIA «SKS Vil. ."— :\ n74
', 7. 18 aitn. jali [wn iii viioil.i .z> ,i imma gainclip isi. patei ivjddje mamie veilvouiba sunja ist. ik im. saei
!!) vcitvndja bi inik silban. jab veitvodeib l>i in.k saei sandida mik alla. qepun [kiii ilu inima. uarist sa
aua beins. andbof iesus. ni mili bu. nub nili ailan meinana. ip mik kunbedeip j;.h bau auan meinann
20 kunbcdeip. bo vaurda rodida in gazaufylakio laisjauds in alji. jah ainsliun ui faitah ina. unte naub-
21 | aimli in qani weila i-.. banub qa|) aftra du im ic-us. ik galeijm jali snkriji inik jab I» fr;ivaurlitai i/.-
22 varai gadanbnib. badci ik gagga. jus ni niagup q nian. qcpun bni iudaiels. oibai usqiiuai sis siibin.
33 ei qi]iip. badci ik gagga. jns ni niagup qiman. jali «jaji du im ieMis. jus us paim .lalapro sij b. ib ik
24 ii- paiin iupapru im. jus us baiunia fairwau sijnb. i[> ik ni im us painma faiiwan. qab nn izvis. pa-
lei gadaubnib in fravaurhlim i/varaim. j.bai auk ni galauboip batci ik im. gadaubnib in fravaurh-
23 liin izvaraim. barnli qepuu du imuia. [iu was is. jah qap du im iesns. anaslodcins. batei jali rodja
26 du izvis. mauagskal lii i / v s i rojjan jah Biojan. akei saei sandida mik siinjriiis ist. jah lk. baiei lian-
27, 28 sida ai iiiinia. bala indja in bamma fairwau. ni frobim buel aitin im qnn. qapuli ban dii im icsus.
usbaubrib bana uuu mans.

(i.ui im jali af mis silbin taoja ui vsilu ak
banuli ofkonniih haiei ik
20 svasve l.iisida mik atla muins bala rodja. jah saei sandida mik mib mis isi. ni bilaip inia ainamma
50 aita. unie ik balei lcikaij) imma tauja sinleino. bata imma rodiamlin managai galaulnde.lun imiua.
51 banuhqah iesusdu bum gaUubjandam sis iudaium.jaba jusgastand pin vanrda meinamma. bisunjai
5?, 55 siponji.s mcinai sijuji. jali ufknunaip sunja jab so Minja Irijans izvis briggip. andlioriiu itnma. fr.tiv
alirahamis sijum jah ni iiiaiinliun skalkinodeduni aiv wanhun. waiva pn qibis. batei fiijai vair|)i[>'.
5i, 55 aiulhof im iesus. amen amen '|ipa izvis [iaici wazuh s ei taujip fravaurht. sk.ilks ist fravaurhtai. sali
56 ban sknlks ni visiji in garda du aiv». sunus \isi|i du ai\a. j.ihai nu sunus iz\i- frijaus biigg>L. hi sun-
57 jai fiijai gijup, vaii [laici fiaiv abrahamis sijup akei snke h mis usqiman. unte vaurd uiein ni gainot
58 in i/.\is. ik patei gasaw at atiin meinanima rodja. jalijus baiei hausidedup fram attin iz>aiamina lau-
30 ji[». andhofun jah qejiuii du imina. aiu unsar abrabam ist. qap im iesus. ip barna abrabamis vi-sei[>.
40 vaurslva abrahamis tavidedeip. i[> nu snkfi]) nik usqiinan mannan izei sunja izvis rodida. [ioei hau-
41 sida fram g' ba. batuli abrah.im ni la id.i. jus taujih toja aiiins izvaris. banuli qebnn imma. vcis u;
42 horinassau ni sijuin gabauranai. aiuana atlanaigum gub. qap du im iesus. jahai gi.p atia izvar vesi.
INTERPRLTATIO.
solus non suni, sed ego et qui mi-il me paler. 17. El autein in prccce;.li> veslrn srriptnm esi, qnnd duoruni
huminum lesliinoniuiu verum csi. ls. F.go sum. qui testor de mc insn, ei tesiaiur de me, n.iu misit me.
paier. 19. Hixirunl aiiiein ad enm nhi esl llic naler Inus? Respondil l«.-us nno ine nosiis neque pairem
: :
incuin ; si me nosfereiis, eiiam uiiijiu 1 pai em meum nnsceretis. 2C. llcec verba lorum-est i:i gatofylaciu
dorens in leinp'o el ullus n< n eepii euiii, nam adbuc uon vemi hora ejns. 21 Tune dixil nirsus ad eos |e-
sus cgo eo, et qnnpriti^ nie el in peciatn vesjm inorimilli; qiio egu eo, vo< non poiesiis venire.
: 22. f;ixe-
rniit aineui Juda:i : ne orcidal se ipsnin, (|in>il dicit, qno ego en, vos non poieslis venire. 25. Et ilivit ad
eos le-us vosei liisdeorsum esiis; veruni oâ c* his snperne sum, vos ex hoc mnndo esiis, verum egn niui
:
suin ex Imc muiido. 24. Dixi jani voliis, qm>d moriinini iu peccatis Ve-tiis, si enim non credilis, qu d egq
suin, morimini in percalis veslris. 25. Timc dixrrunl ad eum tu quis es? Et dixit ad eos lcsus prim i- : :
iiiiu, quod eliam loqnorad vos.

I
26. Mullum debeo dc vohis loqui etjudicate, sed qui misii me \emses',
et cgn. fjuod audivi apud enin, hoe loqunr in ho mundo. 27. Non iniellexi-runi, quod patrem iis dixit. •
2s.
L'ixlt auieiu a.i eos lesus cum exaltatis hune Hliuin bomiuis, iniic roguo<citis, quod ego sum cl a u.e ips.i
:
laeio iion qu dquam, sed sicut docuii me pater ioi-us, Imc loquoi 29. Ei qni misit me, cuni nic esi nou . :
reliquii ir.esnlum paler, nam ego. quod plao-l ei, facio semper. 50. Iloc e> loqueule mulii credideruni ci.
51. Ttinc dixil lesus ad hos credenies sun liui.vis si vns sla'is in verho meo. in viritaie discipnli mei tstis :
32. etcognoscilis vcritatem, et h:rc veriias lihero- \os reddiL 55. Hespondenint ei semen Abrahann sn- :
iiiiis el noii bomini servivimus aevo ullo, quouiodu lu dieis, quod liheii siiis? 3*. Respondii iis lesus amen. :
amen dieo vobis, qund quisque qui facit peccaium, servus -r>t pp.ieaii; 3i. hic anlem servus non inanet ii
ilomn in xteruu.m, filiu- manr.t in xlernum. 5<i. Si igiiur lilius vos hberos reddii, in veriiaie libcri esii-.
37. Seio, i|iiod seiuen Abrabami esiis, sed uuj^riiis uie occidere, quia v. rhum incu.n non capit in vobis!
3.S. Ego quod vi.ii apud patrem meinii, loquor, ci vos quod aud.visiis a palre vesiro, Tacilis. 50. Respou-
derunt et dixerunt ad eum pater uosler Abraliam c-l. Divii iis lesus
: si lilii Abrahami essclis, opera Alira- :
iiami faeerelis; 40. veium rinnc quaerilis me neeiilere, hominem, qni veritalem vobis loeuius-sum, quaiu
andivi a Deo; hoc Abrabam non fecit. 4i. Vos f.uiiis opera patris vestri. Tune dixerunt ei nos e fomieaT :
tione iioti sumus iiati, unum pairein habemus Dcuro. 42. uixtt ad eos iesus : si Deus paler vester essci,
ANNOTATIONES.
vin, 19. «ift| St. -i- :ii. —jah /iuu] J. jct., St. X lagisse videlur, nam huic graeco verbo rodjun ofnni-
X.i".'i/"i»; cajlernm bau gr. onui. posl kunpdeif). bus fere locis respondere sulet; ideni statuiinus du
x*iii, 23. t.j.asi lesus, ° gr. omn. — i[i\ulr. verum, vs. 45.
••
jjr. omn., vid. ai! vi, .S8. — paim sec, Su X nn, 31. gnttandib]St. y^qailandit.
pain. — iupafiro]semper L. nti X javupro. vni, 54. fravaurhtai] B. Z. *- fravaurhtais ; fre-
vin, 25. anastodeins] gr. omn. nj» «px>jv, qund queiitissiiniis esl usu- dalivi a suhslantivis jiendeiitis,
cuni ab ini/in signilicare inler omnes cniisiet, Ulf. vide de niuliis locis Mc. n, 28 frauja isi ta jumu
au^cin convenat, tanquam i.esns responderit, se prin- ni.nis jah pamma sabbaio, cf. ad .1. ix, 28.
cipium 'sse, sine duhio erravil ille Ctnn versionihas vm, 5S. gasaioj St. >' gasah. — jut] Ulf. codd. c.
ct patrilms latinis, qui eoJem raodo rm ipîiv acee- ° oviv.
peruin, vid. Gricsb. vill, 42. nrrann] Z. .;-' ni) ° urran. — non gr. omn.,
Vin, 26. rod\a] loquor, gr. liyv, Ulf. c. codd. \«\£> ollendil ca p.iriicula pra>cedeule «tA eo magis, quod
C75 UIBLIORUM ILHLANA VERSIO. (»7«
friod.il.'i[> '"" mik. ume ik fram gufia urrunn jali qam. nili |> ih :mk fr;tm inis lilbill ni qam> ak isi
45, 14 mik insandida. duwe inu|>!iin ineina ni kiiinnij>. unie m m >t»|> liatisjan vaur.l iiiein. |ul us altin dia-
InuUu s jii|i j.ili lnsliins [iis ullins iivaris vileib laojan. jainl iiiaii.iniaur|irj:i vas frum Iriiinisij t'j ili
iunjai*nl ,-.isio|>. iinie nisi sunja iu iuiuia. |>>u rndeib liugn. us Klnilm rodei[>. unte liugnja ui
m
iii
45, 40 juli Itll i*. il> ik [iatci sunja rodida. ni galnubei)) mi^. nvara gsukif) mik bi fravaurhl. bmide
47 lunjl qifw, .luwe iii n;il.inin'i|i niis. su visnuds us gnji.i faurdn gups hnusei|». du|ie JUI ni ii..m<-i[>_
i8 uu.e us gu|>u ni liju*}. andlioliiu [>. [>ui iuduieis jab qejmn du iniinu. niu nill qi|iam veis [lale. sa«
19 marciies is |)n ju!i unbulnon habais. undliof iesus. ik unhul{x>n ni hiha ak :.vo ittan iueiuaiia. jdi
.'0, M jus nii-vrr.i>|i inik. ik ni inkjl liauliciu mcina. isl suei sokei[> j.ili sinj [>. amcn .imen i|i[)u izvis. j bai
:.-' vvasvuurd mcin fusl»i|>. il.iujiii ni gasaiwi[> uiva duge. |>anuli qejmn du imiiia |. n indaieis im. ufkun[ie-
diiiu [>uiei iinlitil|)on hab.ii.. abiabuui gadaofmoda juli praufeieis. juli [m i|i[>is. jahui vvas mein vaurd
55 faitai. iii kaiisj.ii dun|i;iii iiva dage. iti.n (>u maizi iiattin unsaramma abrahamo, suei gadaofmodtti jah
r
, >i praufelcis gud;iu[>iiodeilini. vvana [ntk silban laujis [>u. undliof iesns. jabal ik baulija unk silbin. so
liuiilieius mcina ni vuilns isl. ist atia ineins. saei lianlic f>
mik. |.;mri jns qi[>[> [>uiei gn|> uiis.tr n>i.
55 j.ih ni kuiimi[> nia. i[> ik kann ina. jah jabai qe[>jau baiei ni kunnjiu in.i. lijau galeiks izvi. liuguj.i.
50 ak kaun ina jab vaurd is fastn. abntbam alia izvar sifaida. ei gasevvi dug mcinuna. j li gasaw jali
57, 5S figinodu. [luniili qe[)iin [>ui iudneis dn iinmu. limfiigiiiis jere nunli ni haboil Jah abraliam snvvt. qah
'
50 im iesus. auien anien qifta izvis. fauibizei ahrabani vaurbi. ik im. |>;imili nemiin staiuans. ei vaur-
peina ana iru. i|> ieaue [>un gafalh iik jad usiddja us alli mleifnndi bairh midjans fni jah warbnda sv».
ix, I, t jali |>:iirbgnggaiids gaumida niaiin blinnuiina 118 galiaui|)ul. |)»ritli freltun iua siponjns is qi[> iidaiis.
3 r.ililtei. was Irnvatirlita. sau pau Indrein is. ci blimls gabauranl var|>. andlinf iesus. nili sa frnvanrlili
4 iuli fadrcin is. nk ci buirlitn vautfmina vauisiva gubs ann iuiina. ik skal vanrkj.in va>irstva |iis s.uul.
lNTERI'Rfc.TAT.0,
amaieiis uiique me, qnin ^ a Deo exii ot veui, neque autem enim a mc ipso non veni, scd is me misit.
.
< > 45.
Cin loquelnui uienm nun imscilis? quiu nou i>o esiis audirc verlium iiienni. 41. Vos e pnire diabolo eslis et
desiileria bujus patrii vestri vultii facere; ille homicida ftiit ab inilio et in veriiate nou sietit; uant non-est
vertlns in eo; cum loqitiinr ine idacium, dd suis laquilur, nani mend.nx est ci paier j«s 45. Verum cgo, i
quod veritatem loculus-sum, non erediiis mibi. 40. Quis veslrum iucrepat mcoli pecraium? n veiitaeui
ilico cur ii... rrediiis mihi? i
4". Ilic exsistens e Deo verba Dei audit; ideo vos non audiiis, nam e De<> nnu
eslis. 48. Responderuni auiem bi ludxi et dixerunt ad eum nonne benc •licimns nos, quod Samarita es lu :
ei il.emoiiciii liades? 49. Kespondit lesus cgo dxmonem non halno, sed honoro pairein metim. et vns in- :
bomiraiisme. 50. Egniion quxro gluriam meaui; cstqui qtuerii et jodicat. 51. Amen, »men dico vobis, si
qnis verbiim meum servat, moriein non vidol ajvo dicriiin. 52. Tunc dixerunt nd eiim bi Itidaei nunc cogno- :
vimus, qttod dunioneiit liabcs Abruliam inin luuS-esl ct prnfeiu', et tti dicis si quis meuin verbum servel, non
; :
gttslcl iitoilem scvo dierum. 55. Num ln major es pnlrc nnstru Abrahunio, qui mortiiusest, el profeue inor-
tui stmi? Uucm te ipsuin f.icis tu? 54. Retpondit lcsus si cgn exalio me ipstiin, lirec gloria i ea nou quid- :
ipinni c^l; est pater meus, qui ixailut itti', (pient vos dicitis, quod Deus noster est. 55. Kt non noscitis cttm :
vcrum ego nosi o eum, et si dieerem, quod non noscam eum, sini similis v.bis inendax. Sed nosco eiun et ver-
lium ejns scrvo. 56. Abialiam paler vester exsultavit, quod viderei die.n meum, ct vidit et gnvisus esi.
57. Tttnc dtxerunl bi ludiei nd eniii : quinqtiagiut annorum militic iimi lial.es ei Abrnliam vidisti? 88. Dixit i
i.s lisits amcn, aiiicn dieo vobis : antcquam AiiMham fler> t, ego sum. 59. Tunc susluleruni lnpids, ut
:
laccrent in cuni; veruin lesus min abscondidit se el e\iii c lemplo nbicns per mcdios eo-;ei praeteriit sic.
ii, I. Ki tmnsiens obscrvavit bominem excuin a nativitate. 2. Tune iuterrogariiiil eum discipuli ejus dicenies;
rabbi quis peceavit, hicne nn pareiites ejtis, ul eaecus natus lieret?
,
5. Respoudit lcsus neque hic pec- :
cnvil, neijue parenics ejns; sed ut raanilc->ta liercnt opera D i in eo. 4. hgo debco facere opera liujtu
ANNOTATIONES.
Gotb. .Tcotuin innrem negationcs ciimnlaiiiti mii-
gi vm, 58. im] 1. St. V imma.
lari iioii soiel, b. 1. niilem in iillllo gr. du;e negalio- viu, 59. [mn\ tnm, *
gr. omn. — uflti[>antls — st>u|
nes apporent. Cum gr. aliquolics IVcit, vid. infra ix, abiens — sic, * gr.
53; xvi, -21; M. xwu, IV, Me. vu, 12; L. ix, 50. tx, 2. $au fnm} I. St. >' m upfiau. — 4/iuds) sic
t.iiin uoslro loco, nlii nlteru negniiu temere addilur, cod. Arg. ; 11/. yt\ Uim*.
romparari poiesi formula ni patuuti psni — oOxiti J. ix, 4. />«..eij ediil. »v
[taiei ; nuid in cnd. A>t:.
KVI, 911; '•' r. II. v. ll>. scriplmn hiertt,

scriptinn cngiiosri
fiii-nt, cugnnsci non poMsl
pote>l, ciim inlcr /m
ctiin inler />u ,
viii,43. meni] J. Si. ):< nieim. et ei pars membrante esesa til, ipatium itHom ian-
vin, 44. manamonr/irju] sie cod. Arg.; cdiil. X l»m est, ui duns litierns ctperc pos-e videniur, qtu-
inanuaiuaurbrja; cl. manai ds. rum alterins poil <» ra ligium d, abeiins ante a ani m
vill, 4*i. iim/ii/<i| locuiii:. sum, gr. omn. >«Xu (vid. uiil n aul snnilis ciijiisdani rclicluin esi. Itaque nunin-
ad x*. 26), »f. ad L. x, 19. qnam />ai.-i et fwrei, qaru c«>njecturas l. pr n ftW u it,
viii, 4!'. dnwe] LHf. c. codd. • vuu;- qui.t nequc iia spaiittni explealii' , ncqn>' uliiiinipie
viii, iS. />n»|auiciii ° gr. — qipaw} Sl. X 1t[>a>i, verbum illud grnxo otj salis aceoiiimoilnium mi . io-
vin, 50. ii] Ulf. c. c>>dd. " Hi. cl.ts csse iiegainns, Ininen c lola g»lliitorum v. ilm-
viii, ;>!] ii Ki ilui/. Sl. : jit., sic vs. |
52 cum J.; iiiui copin iiulliim iiivenimus quol reponi mcreiim.
cxierimi r.'«i/i' (dieruiu) " gr. omn. uii eilam v-. seq. Ilnura quod eum qnadnm probabilliate eonjoeoi ta c*i ,
vni, 52. mei/i vaurd] 1 gr. nn n. nira duge\ vul. — [nmUci, |in> tiuo librariui iiiieris ncgligeater ir>u»-
ed \s. 51.- iaubau] vid. ad L c. i\. 87. uoaiiti /ki.'m.i icripsisse puiandua c>i, mc qm>icin
vili, 5>. />«| ln, gr. Illc. mv, 15 uagnitsi pro titi gais scnpscrul. - - H
vni. "iV. nui.ii I utisler. •/ . ''wmk. inuiiiiu\ Sl< . ni.iiiiimiMii.
vtil, 55. /.iiii»jiiii| J. M.'ii. :. kunjau.

,,
677 fOFTANNES IX, 5—25. 67»
S j uulins mik. unte ilags isl. qi.ni]> nahts. [>a..ei ni manna mng vaiirkjan. [>an in [lammi fairwaii Iin.
li lnili:i|i im [>is raiswaus. |)aia qipanils pspaiv dal>|i jali gavaurhta fani ns [amma spaisknlilra jali
7 gasmail inima ana au<joua [>:ila f.ini hainma hlindin j:»li q:.[> dn imina. gagg (nalian in svtiin-.! siloa-
8 in is. [latci g:isk' irj i,la iusaiidi[>s. g:ilai[> jah al|>voli jah qam saiwamls. |ianuh parazuaus jah |>ai
9 saiwandans ina fanr[>is batei is bida^va vas qrhnn. niu sa ist. saei sat aihlrondi, suinaih qe[>un.
(o Jialei s;> isl. suuiaih balei galeiks |

annna ist. ip is q>|>. batei ik im. banuli qe[>iin du innna. waiva
II uslnkuodedun bus )>o augnna. andhof jains jab qa|>. manna hailans i-sus fani gavaurlita j >li bismait
mis augona jah qab mis. gagg albvahan in [>ata svumfsl siloamis. ib ik ;:alai|> jah l>i[ivaliands ussaw.
12, 13 qebun [>an du imma, war ist sa. i|> is qab. ni vnil. galinh >ml ina iln farei-aiuin pan.i saei vas
11, 15 blinds. vasuh ban sabhato. ban bala fani g.ivaurlita iesus jah us'auk imma augona. aflra |>an
freiiun ioa jah bai fareisaieis. waiva iissaw. i|> is qa|> jah [laiin. fani galagida mis ana augonn jali
16 afbvoh jah saiwa. qcbun [ian siunai biie fareisair sa manna nisl fram gnba. bande sabbaie daga
ni vilaib. suniaih qefum. waiva m.>g manna fravaurhts svaleikns laiknins taujan. jah missaqiss
17 vurb mib iin. qe|>unuli du hamnia l.nirjns hlindin aflra. bu wa <if>is I» [jana ei n>lauk pu« augona.
\H i|> is qabuh. balei praufeius ist. ni galaiihidrduii ban iudaicis bi ina. balei u hlinds vesi jah
\"i ngsewi. iinie alvopidedun bans fadrein is |>is nsaiwandins. jah frehun ins qipandan 1
-'.
sau ist
\'0 sa sinnis iztar. b.inci jus qihi[> baiei blinds gahamans vaurbi. waiva nu saiwib. aiullinfun [nr,
21 ini bai fadrein is j h qebun. vituui [i.atei sa isl sunus unsar jah batci blinds gabanrans vaiji. i|i
waiva nu saiwib. ni vilum. a)>piau was uslauk imma bo augona. veis tt viium. silha usvalisaus
22 isi. ina fraihi ib. clba bi sik rodja<. Jiaia q»|>mi |mi fadrein is. unte oliiedun sis iudaiuns. jnban
25 ai.k g:iqe[>un sis iudaieis. ei jabai was ina &ndhaihaiii iristu. utana synagngais vairjiai. dulibo
21 bai berusjos i8 qebun. patei usvabsans ist. silban fraihnib. alvopldedun [>an aiibaramina sinba
baua inaiinan. saei vas blinds. jah ijepun du imiua. gif hauheiu gu[>a. vcis viium balei sa manna
-2> fravaurhls isibanuh :<ndbof jains. jahai Iravaurlus i t. ik ni vait. pat-ain vailei blinds va> i[> nu saiwa.
INTF.nrRETATlO.
niiilcnlis me, ilnm dies cst; venit nnx , rum non homo potest npcrari. 3. Dum in hoc mundo sum, lux sum
liujiis iiiimdi. t>. lloc ilreus spuil liuiuum el fecit liiluin <\ hne spuln et linivil ei in ocnlos boc hitum huii:
caco 7. ct ilia.it ad eum vade lavaic in naiau<riiiin Siloamis, quod inlerpretalur : missus; ivit et abluil
:
il venil viilens. I* vulenles euin aniea, quod is memlicus hlit, dixerunl : noune hic cst
8. Tuiii- vieini el
qui sedil incndn an^ ? 9. (Jtiidafll diveruiil, quod lue si
;
quidani qimd similis liuic esl veriim is disii, ( ;
quod ego siim. 10. Tiiuc dixprunl ad einn quomodn aperli-simt tihi hi oculi ? II. liespondit ille et di- :
x t : biuuo, vi>i-aiiiN lesus, hiiiim leiii ct unxii imhi oculos et dixil imlii vade ahluere in hoc natatoriiini :
Sili<amis ; veruiu ego iv et lavans vidi. II. Dixrrunl aiiiem ail iiin ubi est hic? Verum is dixit iiun scio. i : :
15. Aililueiini eiim ad Kaiisa-i>s h<nc, qui (iit e:eeu-. 14. Kuii auiem sabhatuiu , eum linc luium fec t
ksiisel aperuil nculos. 15. Hursiis aulem inlcrrngaruni eiim etiam hi Fans:ei , quotiiodo vidit. Vcrum is
ei
ilivil eliani bis posuit inihi ad wulos el ahlui ct video.
: liitum 10. Uixerunt aiilem qiiidam horiim Fan-
s coiiiin hic liomo nnn esl a f>eo , qnia sahhalnruiu diem inm ohservai ; quitlaiu ilixcrunt
: quomoilo iuilest :
houio peceamr lalia signa faceie? Gt dissensin lacla-csl inter cos. i7. Dixernnt ad liiinc antea caecura
rursus lu , qnid dicis dc hoc, quod rcrlusit tihi ocnlns?
: Verum i* dixit, quod profeta est. 18. Nou cre-
iliderunt auiein Indxi de eo, i;Uod is ca;cus essci ct vidcret, doncc advocarunl hos paieircs cjus, hujus \i-
ilenlis. I!i. Ki intenogaruiil eos dicenles h.eue csl hic fllius vcsler, quem vos tlicil.s, qunil ca cus natmi
:
deiel? i|iiiimodo nunc videl ? 20. Uespondcriml au cm iis hi parculcs cjns cl dixerunt : sciinns, <|iiod bi<:
e.-l lilms nosler el quod coecus iiaius luit ; Z\. vcruin qnomodo nuiic videt, nnn scimu-, aut quis apcruil
ei hus nculos, nos non scimus; ipse adullus esl , emn inlerrugale , ipse de se loqualur! 42. Iloc dixcruut
hi p.ueiilcs ijus; uam limiiciuiil sibi hnkei.s, jam cnim <lixcrunt-:>pud se Iml.ei , ut si qnis cum conlilerctur
Clirisiiiiu , exira synagnga (iat. 25. Iiaque hi parcnics ejus dixcrunt, quod aduliusest, ipsuiu iiuerrogale t
24. Advoeaiuni aiiicui aliera viee hunc liominem . qui luit caecus , el tiixerunl sd euni : da gloiiam Ueo!
Nos scinius, quod hic bomo peccator est. 25. Tunc respondit ille si peeealor est, cgo nou seio; boc- :
ANNOTATIONES.
ix , C ,
— ann augona} gr. omn.
tmuin] ei , ° gr. ,
qui ix , 15. farriiaieit} sic cod. Arg. ; J. St. ilz. X /ia-
liahent, posl fani poiiunl. — A/in</in]J Sl. X bliiidi*. ri-isaeit, — ;'aA|see. ctiam, • gr. omn.
ix, 7. Pyuhan\ lavare, gr. omn. viifiat, impcraii- lx 10 siiHini] gr. omn. posi fareisaie.
,
vum inrdii, sic Coihus aluium iinperaiivum «<n.v- |X , |7.faur/>is)anie>, Ulf.c. cod. II ap. Mi.7roTtlegil.
Sstw,- alleri ailjunelum per inliinlivuin sajpius redilil, |x jg (Jl i .,,._ j s> o » r- <, ui n.
'
vid. M. v, 24 oaa<j gasibjon. Mc. i, 44. cf L. xvm, ,u x ,, ua parlicula cum grarcnm i
mm ^
22;.l. x, 21. — ;
galaip} tlf. c. codd. • om.. ;<,t(
,,jl(
reddiium esse xideaiur. vid. M. ix , 18; J. ix ,

tx 8. is) is, • gr. omn. 25; xvi, 12 (cf. ix 21), Ull. ouv onnsii.
X *«'"<» —
, _
,
ix , 9. tumnik} scc. , J. St. »/?! ve- 2n ^ a „j amem _ gr ; C aierum lilf. c. rodd,

|x .
iuiii, ° ;-r.
aliis <5j , cum
ahis ouv Irgerit, cuin />a>» utrique
an
ix, 10. />j J. Sl. D. • X..f"'sa» n»w ^cni.
ticula, respondc-ai, certo U.ci i.on potesl.
Arg. Mipra est scriptum scd pnma inanus seripsit.
ix, 1 aflivahun\ ahuere, gr. xx< veiat ct «ist
, ^«9*9»'] > Si- X jct- - vair/iai]
siloami,
1.
quidcm ; Ulf cun. lis VoilJ. , i|.li ^«« !>nst

•
s c'
' wd7 Ar -
.
=
J
i
'
,,
»' varJu„;
../„
< i,m -
OTraye legulit; C33lcrum vide ad vs. 7. in — }i<ila IX ,

<odd. ° y.u unv
25. ik\ rgo
jiiii.s] lllf. r.
,
nnmfsl si;oai«is| in linc nalaiurium Siloamis, gr. n's ° gr- ' ""»• —
h«C unum gr. on.n. tv. si« /''"-ni»| ,
wvX.Xua.z. — ifc|ego, •
gr. omn. D •» IO;Cor. Il.vni, 19; Gal. m, 4 (qiio locu
• ,
IX, 12. i/> isl veruiii is, » gr. onm. = toOto ptowv) <l. Ske r. 58. 23. Casleruni tle pai- ,
ix, 13. qaliuhand} St, « qatiuhnnd. — saei} II If.

° "»< P''« /'""' «'" scripio cf. ad x , !.>; raveas aulem
„•0^. cum hauiinei coiifondas quoil iiiiiuii. adverbiuia ,
1 , )
u/w Mlll.lCIUHI ULFTLAN.l VERglO. 080
.7 hnnuh qebun aflra. wa ii \ id . [mii, v,.iiva utlank |tna nugonn. andhof bn. na|> iivia ju jali ni hausi-
s jeJn|>. waaftra viln|> bauajan. ibai fah |ua »llaib bammi liponjoi Tairban. bannb lalloun imma j.ih
1 qobun. |>ii ii sinnneii baraine, i(> veii motei liponjns »ijum. veia vilum [>atei iiu moio rodida guj>. t]'
50 |>ain in luinnmn wabro isi. amlbol sa nunna jah qa|i du im. anlt in [>amma sildaicik itl {atlei jus ni
51 viiujj wab.ro Isi. j li uslauk inii tugona. viiumuh )>an [>atei gu{> fravaurhlaim ni andbuuseib, ak jabai
52 was g bblostreil isi j»h vdjan is laujib, banuna luuseij>. fram aiva ni gahausip vas paiei uslukif) wai
>3 , 31 augoua blindamma gabauranamma. nili veal sa fram gufia. ni mahicdi lanjan ni vailu. audholun jah
i|i[iiin ilu imiiKi. in fruvauiliiiui |ni gabaurios varsl alls jah]>u laiseis unsis. uli usvaurpun iiuma m.
SS bausidi iesus baiei usvaurpun Iinma nl jali blgai ina qnbuh <lu imma. pu gaulnubeh dn tnnau gubs.
"'., 51 andbul jaim jali qn|>, nn was i i. frauja. ei galaubjao du imma, qn[>|ian imma lesus. jah gaaawl ina
18 , 59 jah saei rodeib nnj bus. sa isl. i]> is qabuh. galaubja. I'r.mja. j.ih invail ioa. jali qaj) iesus. du ilauai
40 ik in bamma hirwau qam, ci bai unsaiwandani iniwaiua jali bai taiwandans blindai vair{>aina. jah
bansidcdun \>n< j
rareisaia sumai [>aia [>ai visandam mifi imma jah qejran du imma. ibai jali veis
11 biindai sijum, qab im iesus. •}» blindni veseij). ni Juu babaidedeib Fravaurhiais. i{> nu qibijt. jiaiei
v , I gasaiwam. cijiao fravaurhla ixvnra l>:.irhvisi J>. anien ainen qiju izvis. saei inn ni ntgaggip [>nirh daur
2 in gardan lambe ak steigifi nljapro. sah hlifius isl jali vaidedja. n> in inngnggands [>airh Jaur hairJeis
5 isi lambe. [laiumuli dauravards uslukib. jah [>o lamba stibnai ia hausjand. jah {>> iTesona lambn
1 haiiiji l>i namin. jali ust uhij) bo. jah }>.n [»> avenosa ustiuhi[>. fanra ira gngg'J>. jah Jm lamba ina
" fiamabjana ak bliuhand faura imma. unic ni kun-
laisijnnd. iinlc kuiinun stibi.a is. ip ui laisijand
6 nun piic framahjane slibua. [>o gajukon qab im icsus. ip jainai ni fropun. wa vas. patei rodida d i
7 8 im. bnnub qap al ra du ini ic.us. amcn amen qipa inis. [>aiei ik im daur }>ize lambe. allai s>a
INTEUrUETAllU.
nnum seio, quoi! i.tciis fui, 26. Tunc dixertinl rursus quid fecil tibi, qttomodo rcc iisit
verum nunc video. :
:
i.ln 27. Respondil iis

oculos? Jixi vobk jam et non audivlstis, qoid lierum vuliis anJire? nuin eiiam :
vos vultis hnie disii|>uli ileri ? 28. Tunc dcriserunt emn el dixenini t» es discipulus huic, veium ni>s :
Hosis disi ipuli sunius. 29. Nos seiuras, quod ad Mosem loenliis es'. Iieus verum hunc non nnscimng, unde ;
:
st, Z>0. Hespondii hic homo et dixit ad eos nam in hoe mirabtle est, qn d vos non êiiis unde est , ci : ,
rc-elusil mihi oeulos. 51. Sciivms vero, quod Drus peecntores n»u exaudil, sed si qnis prohus esi et vo-
iuntaiein ejus fac;t, bunc audit. 5-2. Ab a^vo nnn auJiium fuit, quod recluJit aliquis oculos c*co nato.
53. NM
esset hic a Deo, non posset facere non quidquam. 51. Respnnderimt et dixerunt ad eum in pec- :
caiis lii oattis fllisli omnis et lu doces nos! Ei ejererunt eum foras. 55. Audivit lesns, quoJ ejecerunt
i uui foras, el invenii um dixilque ad enra tu creds c :d liliuiu Pei ? 56 Respondit ille et duit : an
> :
quis est , Joinine, ut crcilaui aJ ettiu? 57. Dixit autein ei I. sus : rt viJisli etiui et iiui loquilur cm» le, hie
cst. 58. Vennii is dixil crcdo, dnmine! El adoratit emn. 5i) Et Jivii lcsus : ad judieium ego iu hunc :
iiiiinduui veni, ut iii non-videntes viJe.n t et hi videntes casci (i.int. 40. Et audiverunt horuni Fari.-aeormii
iinidain hoe hi exsisiemes cum eo ct dixerunl nd eiun num ettam nos eocci suinus? 41. Disit iis lesus : :
,i a i essetis, non utique babere>is peccaium; verum nunc dicitis, qnod videmus; igiinr pecca-
i i
Iii> vesiruin |»Tiiiaiiet. x, I. Ameu, ameu dico vohis, qui iutto non aJii per poriam in siabuluin oviuni,
M«il scand :>Uiiinle, hie fur est ct malcflcns; -1. veruni hic inieHS per portain pastnr est ovium, 5. Iunc ja-
i
oiior rec udit ct ha: oves vocem cjus auJ unt el has proprias uves vocal in nomine el c.iucit bas
, i. Et ,
um has proprias educil, anle cas vadil ithae oves euni sequuntur, nam noscunl vocem ejus. 5. Veinm a>ie-
nuin imn seqnnnlur, sed rugiunl ab co, naui uun uoscunt horum alienorum vocein. 6. Hanc parab»h>ra
Jixu iis I sus , verum illi BOU inteilcserunt qniJ fuil, q oj iociilus-csl au eos. 7. Tnoe (iixit it.ruin ;n\ ,
eos lesus atnen anien dieo vohis, quod egu smu puita haruin oviuin; 8. oinnes tam multi qnam vene-
,
AN.NOTATIUMES.
hSt ctim pal-oin siibslanlivi vice fuiigaiur.
,
cas — jnh qtioque titilur, viJ. Mc. x, -26; L. in, 14; <".or.
fui venini, gr. uv; Golh. c. codJ. ofnrw :-ai. li, II, "2.
i/i
i\, -2vi. ge^nnl Ulf. ° :>.-; ix, 5!). />u'iim«| bune, Svh. lllilani falso in lis
ix, 'is. f>u»u/i| lunc, " gr. moie»] cditores pro — numerat, qui toutov < roiltunl.
genilivi forma hnhent, qu;e aliis loeis moseim est ix 40. snmuij quidam,
, gr. onm. additamen. ,
vid. vu, "25; u, 2 2; Cur. , ix , 9;

Mc. xi. , -26; !..
-
I iiim minus uecessariiiin cuin gentiivsis fanum» a ,
II, lll, 7; sed cmn Uolhi discipulum isse n/ici<i, non j>ai lisandam pcndeat.
alicujus d cerc soleaiit (vid. paulo ante liponeii f>um- ix , 41. qipiip] eod. Arg. X ,
/'l'"7) '/'. sic librarius
»iu),aut Ulf. nu>5«s jiro Jativo uiitiir ant lihrarius pro sxpius erravil nsdeui syllabas In diversia
. repeloiis (
fv, i(i; VII, 42; Me. i\, 4; L. i\, 55 al.) |>er lineis, v d. ail M. v, 31 el L. i, 65; 1. «II, 45 (iilu
erroreui moses scripsil. — liponjos rijMm] ', gr. oinn. in Skeir. jai\jmnai scribilur); gmpiiia tJ ci etiam in
i\ .
o.i. nu!:\ nolaiul:i eit pailciil.i iiisoilU Sedc eadem lioe acciilil vitl. aJ XII, 47 ; Xtil
i 13; Uc. , ,
pnsiin, eiini en ni post iinuin plurave verbn emin- x,2'J; L. vi 17; cf. ad Cor. II, x, 12
,
i/u.n <
ijati luciiui s"inn hahere solent , nnnc s principin sicrocte jet. edill.e. Urim. III. S8S, rospoadel enini
ponitnr, kic offii Mnrc. xu, "25; cf. de. roiaita ad siinpliei parl cul.e t>*v vel C^xi; male iîtnr Cact-ll.
Kom. \,18. ( ii, u.iVet Mssin ^keir. 11,41; l">,3; i6,
ix , 51. g«/) frrteaMrnloim] gr. *•
14; 4"1 , C «i />un div. edidcrtiut.
i\ , 53. m<htedi] Sl. •*( mapedi. \ , t. rfaurl St. >; iauk, sie vs. sq.
l\ . 51. />»1 S'. lu. •:•'

\ .
'• ..'.larf vid. ;id vs. |.
i\ .
5">. giulaubt i*\ sic cod. Ar^.; e.liu. jt> ijalau- \. 5. iliawrtJJ. Si. >, stilma.
tti», ->iJ aJ M. i\ , ~i!i. \ ,
t. swaoaa] Ulf. • -r.fiuS*-:*.
i\
iii
, 56. <i'i] parlicula
inicrrogaiiona anle pnraom^n rollo.
inteKrngaiiva roipnndoiu \ 7
8,
iwl sec.
wt\ Ulf
, J. X
codd.
( "l,
J
.l ;'>l I. iit I0| pro qiin Coili
, > iis Iocm
—
UXI JOIIASNKS X, 9-3!. r&<>
9 managai sve qemmi. biubos sind jali vaidedjans. akei ni hausidcdnn im bo lamba. ik iin bala datir.
1(1 bairli mik jabai was inngaggib. ganisib jah inngaggif) jah utgaggih jah vinja bigiiib. Jcnhs ni qinub
II uihai ei stilai jall iifsiieipai jah fraqisijai. ib ik qani ei libain aigeina jali managizo aigeina. ik iin
1-2 liairdeis goils. hairdeis sa goda saivala seina lagjib faur lao ba. ib asncis jah sar-i nist bairdeis.
bizei ni sind lamlia svesa. gasaiwib vulf qimandan jah hileibib baim lambain jah hlinhib. jah sa
13 vulfs fravilvib bo jah dislahjib bo lamba. ib sa asneis albliuhib. nnte asnes ist jali ni kar-isl ina
M, 15 bize lambe. ik im hairdeis sa ;;oda jali kaun meina jali kiinnun mik ho meina. svasve kann mik
16 atta jah ik kann altan jah saivala meina lagja faur £o lamba. jali anbara lamba aih. boei ni sind
bis avislris. jah bo skal briggan. jali siibnos meinaizos linusjaii I jah vaiihand ain avebi. ains
17, 18 hairdeis. duhbe atia mik frijob. unle ik lagja saivala meina. ei aftra nimau bo. ni washun nimib
bo af uiis silbin. valdulni halia aflagjan bo jali valilufni liaba aflra niman bo. bo anabusn nam at
19, 20 atiin meinamina. hniuh missaqiss afira vaib mib iudaium in b ze vaurde. qebnnuh managai
;
ize.
21 iiiiliulb >n habaib jal» dvalmob. wa pamma hauseib. sumaili qebun. Jio vaurda ni sind unhulbon
22 liabandins. ibai mag unliulho blindaim augona iislukan. varb ban inniujiba in iairusaulymai iah
25, 24 viulrus vas. jali warboda iesus in alh ni ubizvai saulaumonis. banuh birunnun ina udaieis jali
25 qi'|niii du imina. und wasaivala unsara lialiis. jabai bu sijais iristus. qiji unsis andaugiba. andhof
iesus. qabizvis. jali ni galaitbeib. vaursiva bnei ik tauja in namin attins mcinis. ho veiivodjaud bi
2G , 27 mik. akcijus ni galaubeib. unte ni sijuji lambe iue naize. svasve qab izvis. lamba meina siibnai ineinai
2S hausjaud. jab ik kann |>o. jah laisijand mik. jali ik libain aivemon giba iin. jnh ni fraqistnand aiv.
29 jah ni fravilvib wasliun {>o ns handau meinai. atta meins Jiaiei fragaf mis. maizo allaitn ist. jali ni aiv
50 , 31 ainsbun mag fravilvan Jio us handau allins meinis. ik jali atta mcins ain siju. nemun aftra siainans bai
ISTERPBETATIO.
runt, fnrcs sunl el malcfici ; sed non audivenmt eos hae oves. 9. Ego sum hsec poria per me si quis init, ,
valel et init et exit et pascuam invenit. 10. Eur nnn venii nisi ut furetur et dissecci et perdai verum cgo
, ;
veui, ul vitam babeant el plus liabeant. 11. Epo sum pasior bonus, pstnr hic bonus aiiimam suain pnmt
|iro ovibus; 12. veriiin mercenaiiiis et qui nou-esi pastor, eujns uon sunt oves propria>, viilet liipum ve-
nieniem et relinquii bas oves ct fngit, et hic lupus arripit has et dissipat has nves. 15. Verum hic merce-
n.irins aufugil nain ineieeiiaritis est et nou cnra-est ei liarmn ovium.
, 14. Eno sum paslor liic boiius et
nosro meas et noscunl me tiae meae 15. sicut noscil me paier ct ego uosco patrem et auimain meani ponu
,
pro his ovibus. 10. El alias oves liabeo, quae non sunl liujus ovibs et bas debeo ducere el vocein meain , ,
audiuut et flunt uiuim ovile, unus paslor. 17. ldeo pater me amal , quia ego pono aniinam nn-am, ut
ilerum sumam hanc. 18. Non quisquam sumit banc a me ipso, polestalem habeo deponere iianc et potesla-
lem babeo iterum sumere hanc. Hoc prxceptum accepi a patre meo. 19. Tunc disscnsio iteriim facia-est
inter ludxos ob lia-c verba 20. dixerunique niulti corum dxmonem babei ct insanii qnid liunc audi- : ;
tis? 21. Quidam dixerunt h.cc verba nou suut daemonem habeniis, niim poie-t ibeinon c.ccis ocnlos
:
recludere? 22. Facta-est auiem innovatio ui lerusolyitia et hienis fuii; 23. et ambulavit lesus iu le.iu-
plo iu porticu Salomonis. 24. Tunc circumiledernnt euni liuhei ct dixcriinl ad ciim usque qitid animani :
noslram tollis? si tu sis Cluistus, dic nobis palam. 25. Respnndit lcsns : dixi vobis,ct non credilis;
opera , quae ego facio in nomiue patris mei bi_c lestauiui' de me. 20. Se.l vos nnn ciedbis, qnia non
,
estis oviuin inearum, sicut dixi vohis. 27. Ovcs mea: vocem nieam audiunt, et ego nosco has , et se-
quunlur me. 28. Et ego vilam aleniam do iis, ct non percunt unquam, cl non eripit quisqnani lias
e manu mea. 29. Paier meus quod iradidit mlhi , majus oinnihus est, et non unquam ullus poicst
cripere has e manu patris mei. 30. Ego et pater meus nuum sumus. 51. Susiulerunt iterum laqides hi
ANNOTATIONES.
x,9,inngaggip\sec.,$l.yi<(ingagqip. esl, vid. ad Rom. , 15. 1'arum ahfuil quin Z.
ix
x , 10. ib\ verum ° gr. cf. ad vi , 58. , jam veruni letigisset. Lacun.e , cujus sigiium St. pnsi
x, H. fautl J. St. faura, sic eliam vs. 15. X po hahel, in cod. Arg. uulliim est vestigium. at\ —
x, 12. pliupip} Sl. Hiuhip. X i. Sl. X *'•
x , 13. ter-ii.l] per elisiouem pn fara isi (cf. iii .
6), s.c ba - ut, Pat-ain, n.sl pro pala «/, p u ,a 0«.
«, w; 01 om.sso verl.o subslanlivo sspitis far« so-
1 .
'
20 qe p„nuk\ dixerunique
[
^ '
v erss h J ^^ Û . gr. eV/ov

'
(e
; lllf.
^
luin ponit v,d. H. itvn. 4; Mc. iv , 38 14. ; m ,
s (0U(lel
o7jv , isse
,
%M
isse ()jci
yd 8
,
,
bjs (
.
( ,
'
x,14. kunuun— meifia] noscunt— mea?, gr. rr,u- oJ/u ff. ad iviii 26
«rxoaai uTto twv tawv caeterum J. St. ; X fcuiMMl. -'
*- M
ai .„„„
" ,fl ?
.
"" /,U
'; iV.i
'M _
«r- 0,,,n - P r * ler C01 '-
,
x, 15. taur] vid. ad vs. H. "

1
23
i, 16. bis avislris} sic cod. Arg. ; J.
- X biza vis- '
9
2
-
M .,l-
B *'*
„ •, __ »__
Xt ^ a„ recen,lore man «
.•
X
N ,
^„ -
C° d
fril X, St. Pj™ visU ain avepi} j. Slf B. pro- 'J -
bante Z. X
vil
«•'<« *!»; avtbi, quod jam Ih. proba-
rectum esse ...inc e Cor. I, n , 7 cognosctur;
t(
2g
„
md ^
meinai J B.
f
,
m* a .
meina.
idemque locus Scl.ul/.ium q.n Ulf. aiA» pro rroifivn '
lcgisse adnoiat , erroris arguit

,
, ibi ennn quoque x, 29. patei

,
— maiio\ . ,
quod — majus , gr. o,->-
avepi = ffoijiv». u£t?wv, G.'th. c. cod. L. Kv. 15 patnbus lait. et

i, 18. mis silbin\ ine ipso, pronum esset dicere, *"'S- — "' aiv\ i. Sl. D. X jct..; cxterum aiv (un-
Ulf. c. codd. a\V —
tftauToO omisisse sed hoc non , 1 uacn ) ° 8r -
01 ""- — P°\ llas ,
°
» r'
verum csse, mis silbin ostendit, qutid grseco sijauToii, x , 30. meins} meus ,
° gr. — siju] sic cod. Arg. ;
iioii ipoii respondet ; neque sic sensum probum mis sijum; est autem , quain sensus posiulal,
editt. -f
si/6inpraeberet. Pot us lihrarius oculis snis a po af prima persona dualis numeri , sic infra xvn, 22; cf.
mis ad po a[ mis silbin lapsus af mis. akei ik lagja ad Mc. x 59; vid. Grim. I. J-40 1.
, ,
/»o(«Tr* «fioO, «»' iya> TtSijae «VTnv) omisisse ilicendus x, 51. nemun\ Llf. c. codd. ° ojv.
P.TBOL. XVIII. 22
. ,
«K5 BIDI.IORUM ULFII.VNV VF.RSIO <!»;
51 iudaieit. ei vatirpeina ana ina. andhof iin lesus. managa goda vaursiva aiaugiila ir.tis ut atlin mei-
> namina. iu warjis |>izu vaurslve ai mik. uiidhufiiii iinina iudairis. gotlis vaorstvis ni
•
jhh--J. |i:ii 111
51 sl.injam ]>uk ak in \ajamereins j.ili |iatei ]>u nianna visands laujis |>uk silhan du gujia. andhof im
55 lesus. iiiu isi game!i|) m viioda izvarainuia. ik <|a|). guda sijub. jaliai jaiiians qa[> gmla. du fiaimei
5Q vaurd gu[>s var|>. jah ni malil isl galairan Ji.ia gaiuelido. ]ianei alla gaveiliaida jab msaiidida in |iaua
57 fairwu. jns qibij) Ji.iifi vajamcrjau. uiite qab. suuut gu[>s im. nilia laujau vaurslva allint mrinis. ni
3tS galaubfib mis. ifijabai laujau. niba mis gaiaubjaib. baim vaurslvam galaubjaib. ei ulknnn »ij> j.ili
59 galaubjaib batei in uiis aua jab ik in iinnia. tokideduu iua afira gafabau jab usiddja ut handum ue.
40 jali galaib aftra ufar iaurdanu in J>aiia blad. |urii vas iiiliaimes 1'riimist daupjandt. jah talida jaiuar.
41 jjIi iii.iiug.il qeiuun at iiniua jab qejiun baiei lohaiines gaiavida la.kne ui uinohun. ib allaia btlei
•? xi. 1 qa|> lohannes bi bana. sunja vat. jab galaubideduu mauagai du iinuia jainar. Yasuh ban tumt siukt
2 lazarus al bebjnia-. us haimai marjint jali maibius svistrs ixos. vasuh ban marja. toei salboJa
5 fraujan balsana jah bisvarb foluns is skufia teiiianiuia. |
un.ei bro|>ar lazarus siuks vas. insandide-
4 dun |.au Jjos svistrjut is du imnia qijxndeins. frauja sai. Jiauei fnjos. siuks ist. ib it gahausjands
5 qa(>. so siukei nitl du dauj>uu ak in haubeinais gujis. ei hauhjaidau sunus gubt bairb bala. frijoduh
6 ji.iu iesus niar[>aii jali stistar izos jab lazaruu. isve liausida balei tiukt vas. Jianub bao salida in
7 [ammci vas stada tvans dagaus. [>a[>rob ban afar bala qab du tipoujam. gaggam in iudaian afira.
8 qcbmi du imnia [>ai siponjos. rabbei. nu sokideduu puk afvairpau stainam iudaieis. jah afira gaggi*
9 jjiul. andhof tosos. niu tvalif sind weilos dagis. jahai was gaggib ia d:ig. ni gastiggqib. ume
10 liuhab J)i> fairwaus gasaiwib. abban jabai was gaggi[> in nahl. gasiiggqib. unle linbad nist u» imma.
11 boqabjali afar baia qi|>ib du iin. lazarus fnjonds unsar gasaizlep. akei gagg^m ei usvakjau iua
M, 15 banuh qebun [iJi sipunjos is. frauja. jabai slep b. Iiails voirbij). qajMib ban tesus bi daobu is. ib
INTERPRETATIO.
Iuujm. ut jacereul super MH». 52. Respondit iis lesus: mult.i bm>a opera ostendi vobis a patre meo, ofe
iiiod horiiui operum lapidatis me? 55. Responderunt ei hi ludxi ob bonuin opus non lapidamuste, : >ed
oh buspheniiam et quod lu, homo exsistens, facis te ipsum ad Dtum. 54. Respondil iis lesus: nonne est
scnptum in prxceplo visiro: ego dixi, dii eslis. 55. Si illos dixit dens, ad quos verhum Dei fartum -. »i
ei non poasibile est solvi hoc srriptum: 56. quem pater sanciilicavit et misit in nunc mundum, vos dicilis.
quod bUsphcmem, ou<a divi lilms Dei sum. 57. Nisi lariaiu opera patris mei, ue credite mihi; 33. »••-
:
ihiii sifaciam, nisi mihi credatis, his operibus credatis, ul (ogno-eaiis et credaiis qnotl in me patrr et ego
iu eo. iJ Quxsiveriiiit eum iierum caprre, el exiii e manihus eorum. 40. F.t iva iteriim traus Jordauuiu
iu hunc lociim, ubi fuit lohannes pnmum baptiians; et nianst illic. 41. El multi venrrunt ati eum et
tlixerunt, qu.'d lohannes fecit signorum non ullum, veriiin nmne, quod dix t lohannes de boc, veriias fuit.
42. Et iied.d.ir.n muiti ad eum illic. xi, 1. Fuit autem quidam aegrolus Lazarus a Bethania, ex vicoMaijs
rt Maiihx, sororis ejas. 2. Fuit auiem Marja, qiue unxit domiuuin balsamo el lersil pedes ejus capill»
suo, cujus frater Lazarus segroius fuit. 5. Miserunt autem lia; sorurrs ejus ad eum dicentes domine, ecce, :
queni asgiotus cst.

an-.as, 4. Verum is audicns dmt lixc ajgriiudo soa-est ad mortem , sed ob glorism
Dei, ut exalteiur lilius Dei prr hoc. 5. Amavit autem IssM Martham et sororem ejus el Lasarum. 6. Uhi
audivit , quod xgroius fuil, lunc autem mansit iu quo fmt luco duos dies; 7. deinde aiitem posl hoc dixit
ad discipulos: inms in ludxain iierum. 8. Dixerunt ad eiim hi discipuli: rahbi. jam qursiverunt te pro-
jieere lapidibus ludxi , ei iterum vadis itluc? 9. Res;>oiulil lesus: nonue duodecim sunt hor.e dieiT si quit
vadit in diem, non offendii, nain luccm hujusmundi vidct. 10. At si quis vadil in nocte, offendit, nam luv
iion-esi in eo. 11. Hxc dixit et post hoc dicit ad eos : Lazarus, auucus noster, ohdonnivii , srd imus, ul
exciicm eum. 12. Tunc dixeruut hi discipuli ejus: dominu, si durinit, sauus Ct. 15. Dixil autem lesnt de
ANNOTATIONES.
», 52. im] J. St. B. X !""> X «•»'*"'»•
x, 55. iudoi««l Illf. C. cod. Uywnt « xi , 2. fraujan) i. SU B. X fratijm.

x, 35. paimei] J. Sl. X pammei. xi, 5. it| eius, * gr.
X, 36. vsjamerjau] blasphemein , ftmtmftie, gr. xi, 4. U\ is , siccod. Arg. et rdiit. , gr. ornn.
Ulf. c. cod. ap. Mi. 'fcsnvc. vid. ad Mc. I. 42.— »u| ha-r, Sch. falto a<l-
x, 37. niba\ evsufelavcris jotSal ni, sic enim Golh. nulal. Ulf. omiltei* «uts.— /x«r* pata\ per boc, gr.
aliis locis grxcum il ou recte reddere s ht, Tid. Mc. omn. 5t' *0ri;c (mlell. atrScviui;); exspectaveris âir»
xi, 26; L. xvi, 11 sq. Cor. I, xv, 13; xvi, 32, aul pau- po (inleil. ttsJtsm), sed Golh. ad tnisunj lotius enuvi-
dt >ii J. v, 47;si»a>aii' pi. liali referl.
x,38. nita niw] nisi inihi, gr. oinn. xen uot jt.j xi, 6. $vt\ Llf. * ou». — £•»] Sl. X l"""-
{a\t).—baim vanrUvam gatauBjaip] Hz. * ufkun- X— £ai| SL * X-
XI, 8.
M
>iai/>] Sl. X Uikunnaib. — kts a(tru\ ]
XI. 9. dag\ in d em gr. oron. r* ri
gotbice est in dagu, vid. Itom. xiu, 13;
, ri.uif»,
cf. ad Eph.
«luod
x, 3tl. tokid*duu\ Ulf. c. cnd. ojv.
gr —hundum | manibus, gr. omo. x"p 0i P^ter cod. vi , 18.
q ap. Mi. XI, 11. aaqyim' imiiS, fT. Otnn. nootCioiMii, gagaam
x, 40. l>ar«]St. )t{ j>atti.—jainar\ St. Xj a M *-
' "•* locis grxco tiywiu» fere lespouoVt.
. 41.
x.
11 :..).„....... .. r
i"'iuiuif»| pr., l'ir ..
Ulf c.
1 ...„l.l
codd • ...
. pn — galatida maUi •
11, 14 nV,../>)
12. wi.l ad
«/,.., /.1 vid. M 11.
a.l M. *i
11 24.
rik;itr]1 gr. xi, 13. u| sec.is,* gr.

x,42. gnlaubiJedun\ Sl. X gnlaubiledun. —yuiu.n ]
gr. 011111. n^t r.>,- xoiimii
r. aote du. ceuiior inanus 111 cod '
u, t. er/iuriuil vid. ad M. xxvu, 57.— nuKn] Sl. SSfSw.vbJ. ...1 VI. u, 24.
,
685 IOUA.YNES X». 14—.W. fiSfl
I >, 11 jainai hngidedun h.itei is lii slep q> f>i. | an ii

|
an q.i|. du itn irsns sv kmif>aha. la/atns gastalt. j li
1b' lagiuo iii Uvara ei galauhj u|>. tinle ni vas juinar. nkei gaggam du nnina. [lantili qaji fiemas. âei bai-
17 latla ili>ltniiis. baim gahlaibam seinaim. gaggam jali veis ei gasviltaima m [i nnin.i. qimands <n |
18 iesus bigal iua jab.in fidv r dagaus habamlan iii hlaiva. vasuh an bejiania newa iainiaaalymiam |
19 svasve ana spaurdnn linifiaitniniin. jah nanagai mdaie g .qemun bi marjtan jali marjan ei ga|>ral'sii
20 dedeina ijos bi [iana brnbar izo. i[) inarjia sunsei bausida fiaiei iesns qimib. vbraitbija ina. ib marja
21 iii garda sal. [tanuli qa|) maiha du iesna. dauja. ib vcseis her. ni bau gadatibnodidi brojiar ineins.
5», 25 akoi jah nu vait ei biswali |v»i bidjis guji. gilii|> bus gtijt. qab izai it-sus. usstatidif) brnfiar bems.
ti , 25 q |> du iinm» marf>a. vait batei usstanili[< in usslassai in banima spedislin daga. qab [):>n iesus. ifc
2G iin so ussiass jah libains. saei galaubeif) du mis. bauhjaba daubniji. liliaid. jah wasub saei libai] jali
27 galaubeif) du mis. ni gadaubnib aiv. galaubcis bala. qab (mma. jai frauja. ik gakmbida. }>aiei |>u i>
28 xrislus suniis gubs sa iu |aua lairwu qimaoda. jah bala qi[)audci galaib j.ib vopida marjan SvisUr
29 seina Jtiultjo qibandei. laiaareis qam jah haiiij) buk. i|> jaina sunsei hausida. urrais sprauto jah
30 iiltlj.i d>i iiiinia. nip-ban nauh[)anuli qani iesus in veihsa ak vas nauhpanuh in binmia stada. birei
51 gamolida imnu marpa. iudaieis bau bai visandans mi[i izai in gardafrafstjandaus ija gasa>wandao>
marjan paiei sprauto usstop jah usiddja idtijedunuh alar tzai qibandans. patei gaggif) du hlaiva ei
52 greitai jainar. ib raarja sunsei qam. fiarei vas iesus. gasaiwandei ina draus imtna du fotum qipandei
3> du iinma. frauja. ip veiseis ber. ni fvauli pasvulti mrins bropar. panuh iesus sirasei gasaw i;a grei-
tandein jah iudainns naiei qeinun nn[i ir.at grctandans. iniauhtiila ahniin j h invagida sik silhan
51, 35, 3C jahqab. war lagidedun ina. q>-bun dn inima. frauja. tiri jah saiw. jah lagida iesns. baruh qefuin
37 [iai m.l.iieis. cai. waiva frimla iua. stimai [ian i/e qe[>un. inii mabia sa izei uslauk augona [>amiua
58 b'intlin galanjan ei <jat> sa ui gadanbnodedi. binuh i sus aftra inraiilinfjs fn sis silbin gaggib du
INTEItPRF.TATIO.
morte vernm illi puiaverant, qood ts de dormiiinne diceret. 14. Tunc autein dixit a.l eos It-sus ma-
ejus,
nife-le: Lasanisobil, 15. ei gandeo ob vos, ut credaiis, q->ia non fni illic, sed irnus ad eunu 10. Tunc
dint Thniiia», qui vocalur Did<inus, his sociis suis: iinus eti nn nos, ul moriamnr cum eo. 17. V< uiens
aiuent lesus iuvei.il euin jam qiiatuor dies liatienlem in st>|>ulcro. 18 Fnil auiem DeU>ania prope Itrusn.
lymis eirciter ad stadia quindecini. 19. Ei mtil ludaorum ronveneriint rircuii) M.irtliam et Marj.un , ut i
consolareotnr eas ob liunc Iratrem eartim. 20. Verum Martha runi-primnni audivii quod lesus venil
obviam-ivit ei; veruni Marja in domo sedit. 21. lunc dixit Marlha ad lesnm: doinio<\ kirasrs hic, noa
utique fbirel frater oicus; 22. sed etiam uunc srio ut qundcHnqM nuod oras Deum.ilet libi Deus. ,
25. Dixil ei le«tis resurgii fra.er tuus. 24. Iliiit ad eiim M.irllia s< io quod resurgn iii rotiirr>ciitiiie in
: :
hoc ultuno die. 2"). Dnil atttein Ipsiis: ego sum liaic rcsnrrecti>i el vila qui eredil ad me, eliamsi moritur, :
vivn. 26. El t|iii-quc qni vivit et errdu ad me , non innrilnr unquain. C>edis boc ? Sf7. Dixii ei ul qms :
dimine,ego cr didi qu >d w

es Chrislu*, filius liei, lnc in inuii.'um vrniens. 2.8. Kt buc dicens ivil ei
,
vtiravit Marjam, snrorcsa suani, clnm dirrns magi wr v. ni rl vncal te. 20. Verum illa GiUB-primam :
audi it snrrevil "tiiiliilo et ivit ad enm.

, 36. Nnn enim adliuc venii lesus ;;> vicuni, sed fnit adbuc in Imc locu,
iiln occurnl ei Matllia. 31. i.idjri anicm hi exsislrntes cum ea in doroo euusolanles tam vijenles Marjaw,
q iod subilo surrexil el exiit , iveriml p.isl enn dicenlcs, quod ii ad srpulcruiii ul lleal illje. 32. \cruni ,
Marja cum-priniinn veuii, ubi fuil lesns, videns eum, reeiitil ei atl |edes, tlicens ad eum dominc, si esses :
bic , nim un ,n ob rei meus fraler. 33. Time Irsus cuin-primum vidit e.im fletilem et luila><>«, qui vencruul
• iiiii «
flenles, iirfrrmtjii spir>lu et rommovii se ipsum 51. el dnit: ubi pusuertml eumT Dixi-iuul nd eu u :
douiine, huc-veni et vide. 55. Et ia> rymaius-est lesus. 5H. Tunc dixciunt bi luda-i <rre, qiioino.lo :
amavit euin. 37. (lunlain airteiii eoruni dixerunt non >e poiuil hic, t|ili rcclusit oculos luiic csecn, lacerc, :
iiieiiam hic non niorcreti.. ? 38. Ttinr le»us iieriini infremeii» in se ipso vadit ad liocsepulcruiu. Fuit atileui
ANNOTATIONE8.
II, Ifi. leinaim] suis, * gr. yrclai.
jnftnn] gr. post daqmt.
xi, 47. ,,_ 5^. tatdA 1. + vtteii vid. Neh. v, 15 17
V
,
To.
\i, 48. wira.aali/.i.tnmj sic cod. Arg. K. I.
i,vru S aulymim (Mc. .... 8; vu, 1); ). bl.
SaÎWM-
nro
smsa*.-
MJ' ^nretierunt cimin,

*
, ?
"
r. sKi
vi,
"."":
„
17 ,
*&£*>
i.S
„ ^.^. gf
vciiun. v
"°"
^^ !"<-**, »
44 teitiuu.
_
—«*— ^^ ^ .
J.
fe
«•
., , ,» '.' « . . ... -, « .
-= 9'i'iio»ia<i/u.
i/j7/-y*ticx<v trco; ra; tti<K, »tu i*j;Ajtn(iTt>tvfro'i,,iii!arnin _, ...
^
, ,
U-, i,..iiii... Ul't. 1...... Mentus esse, seJ owiWi- " '."9' rf ^«»! posueru.il, gr. o.un. nfkUm.
b<usu.i trtp.: leê-si* viHoiur, aut scnsumgr. ikhi recte '"• 3a. ju''] el, ° gr.
purspexil. x '. 3(i. voivfl] St. X u'"rtca.
xt, 24. usua} St. X iauuna. — gaiaupncHUdi} Sl. xi, 58. staina] uiterpretes lal<o
pro fnrma nnn.it. a-
> gtutuupnodeitei .— brojuir ineim} gr. a.ne ni. tivi hahcnt; maxime autem erratil L., qui masruli-
vi. 24. »p«fi»/ni| cod. Arg. Ils. i. Sl. U. X *P*- " u,n eJ" s nominaiivi genus esse dic.l, quia ufarlaytda
fortna enncrela masculina esse nnn pnlest, sed lcmi-
<J;i>/iim.
xi,25. ân] auiem , * <ir. eontra Dlf. * aOr^. ,

— ninum esl. Qoi ij-.thici sern.onis -•.nrus esl ei gr;..-
;../<) Sl. yil. p —
liavM]ubu\ cod. Art. ilz. Z'. >; c>.m leMum
cunsiderat cnjus jtr' c»Ctw L.lf.advc.bin ,
'tii.i'i««fin usilalior forma est baulijubai

, vid. Cor. ,
B^ttTo(supernel re.ld.t, non duliit.u.iriiin eu... exisli-
/: vii, 21 II, iv, IK. Skeir. 44, la.
;
mainns. slaiM prodaiivo, ufarbu/ida aniein pro forina
xi, ^S /701/1 veuil, gr. omo. nipte-t.
1 feminini ad hulumli relerendi -i.nieitdum es-e. clsaxa
xi, 29. t/)] vtruin, ' gr. mntecla (spelunei) fuit supcrne, cl. I.ye ap. Ileni.
xi, .^t). nauh[ian«h\ see. adliuc, " gr. pnrf. p. L\vn;cf. M. 6 gnlukaiuts huurdi-i cltl*. , ,
xi, 31 juidii] l'tf. c.codii. '

xtu — greilai\ Hi. + dtais porta) = xitua; t..» O-Jpu-u.
— :,
6fl BIBLIOKWM ULFILAN» VlCRSK*. <M8
59 bammi hl ilva vuufa ban bulundi Jali nalna ularlagidi vai ufaro. qaf» iesus. afuimi|> bana siain. qujj
|»us
40 bnma avitlar |ns daubini marpa. frauja. Ju fuls ut. Ildurdogi auk isi. «i«J» lui leiui, nlu
iiu q:<l>
41 batel Jabal galaubelt. gasulwli vulbu gubi. uihofun pan bana stain. J.arei ».is. Ib ietui mrabbef
H ingoni iupjah qab. •lla. ivibudobua. unle andhaiisidei mli. jab ^ban Ik vlssa bslei sinteiiio mia
andbauiols. akal IR manageini bisoi binandandeini qap. ei galaobjalna palei |u mik Insandidei.
. |ah Juta qibtnils stibnal roikilal broplda. lasaru. hlrl ut. Jah urrann sa dauba guhundans handuiis
j ili qap ilu
fotuni faskjara. jali vlitila auralja bibnndans. [m iesus. andbindip ina Jah Itiib gafg.m.
13 banuh managai biu qiraandaosal marjin Jah ssiwandans. patei gatavlda. galuubidedun
Judaiol J»ui
46, 17 Imma. Bumaib-pan ize galipundu farelssium Jah qepun du im. baiei gaiaviJa iesus. galeson
ban
lii, \ bal auhumisians gudjsns jah (>.ti farei... Sn bebanijin. parei vas lazarus ta dauj>a. panei urrai-
Imma n.ahumat jainar jali marpa andbabtida. i|» lazarus

2 sida us daubaim iosus. paruh gavaurhledun
3 raa sums \>ue aiiakunibjandaiiomipimms. ii> marja nam pund bnisanis nardaus pistlkeinis liliiga-
laubis jah gatalboda fotuns iesua jali bh»varb fotuns is ikulta spinamma. Ib sa ganls fulls var{i
I daunais plxos salbonais. i;a[> pan ains pixe siponje is. Juda» seimonii sa iskarioies. Izei ikaMda sik
5, u (in galevjan ina. duwe bata balsan ni frabauht vas hr r skatie jah fradallip vesi parbam. Jiatup-pan
(|»b ni beei Ina |>ii« parbane kara vesi. ak untc plubi vas jah arka habaida jah paia lnnvaurpino
7, 8 bar. qap pan ietus. dag gafUhis meinis faataida bata. ip Jians nnledans lintelno habaib
lel ija. !n
9 inij» Izvisip mik nisinleino babnip. fanb [nn manageins Qlu iudaie patei lesus jainar ist jah qemun
10 »' in iesuil ainia ak ei jali lazaru seweina. panei urraisida us daiipaim. muBaidedunub-pan auk bai
tl aubumisUus gudjans ei jah luxarau usqemeina. unie managai in J»is gariinuun iudaiei jah galauhi-
13 dedun iesua. ifluinin daga manageim filu. sei qara at duljiai. gahiusjandans patci qimi]i ii-tui in
iairausauljmai. neuun a&ians peikabagme >ah urrunnun vijiragamoijan imma jah hropideuuu
INTERPRF.TAT10.
speUinca el ssxo eontecU ftiil superne- 30. Dixit lesus: tcllite hoesaium. Dixii ad eum soror hujns mortui
Marlha: domiue, jau putcr esi, quatriduanus enimest. 40. Dixit ei lesus: nonnediii iibi quod si cre- :
dis, vides gloriam Dei? 41. Susiulerunt autem boc saxum, ubi iuii; verum Iesus elevavit oeulos sursuin et
pj.er, gratias-aô tibi , quod audivisli me;
. 4%. el veroego scivi, quod scmper me amlis, se.l ob tur-
bam Iia,c circumsUnlom dki ui credant , quot! tu me misisli. 43. Et hoe dicens voce magna clamavit
,
Lazare, huc-veni loras. '*4. Lt exiii hic mortuns tig.itu* manus ei pedes bsciis et vulius ejus sudario all -
jjaius. Dixit ad eos iesus: solvite eum et simie ire 45. Tunc multi horum imlBeorum hi venientes ad Mar-
jain ei videntes quod fccit. crediderunt ei. 4B. Quidam auieni eorum iverunl ad Farisasoset dinernnt ad
eus quod fecil iesus. l~. Coilegerunt autum hi summi sacerdoiea el hi Fari... >.u, I. in Dethania, — —
ubi fuii Lazarus, hic morluus, quem su^citavit c mortuis iesus. 2. Tunc fecerunt ei cicnswi illic et M.trtba
minislravit, verum Lnzarus fuit quidam horum accumbenlium cum eo. 5. VerumHarjacepitlibram baJsami
nardi pislici preliosi el unxil jiedes iesu et tersit pedes ejus capillo suo, verum bsec domus pletia facia est
odure hujus unguenti. 4. Dixit autem unus hcrum d.scipulnrum ejus, ludas Simonis liic iscarioies, qui
paravii se ;;d iradendum enro: 3. cur hoc balsamum non venditura fuit iu ccc denariorom et disnibutnm
«sset egenis; (>. Huc autem dixit, nou quodei horum egenorum eura essct, scd quia fur fuit,et loealom
babuit el lioc injectuui lulit. 7. Dixit autem iesus: sine eam, in diem sepulturji mea servavii boe. 8. Ve-
rum hos pauperes semper hab.eiis cum vohis verum nie non semner habetis. 9. Comperit auiem turbai .
luiilimii luitaoruin quod iesus iliicest etveueruni non ob iesum mium, sed uteiiam Lazaium videreut
,
•iuern suscitavii e morluis. 10. Cogitarunt auicm enim hi summi sacerdoies, ut etiam Laxarum occidereni;
II. nam multi ob hunc coucurrerunt ImkcoruiH et crediderum iesu. ii. Postsro dic turbae muUum. qu»
veuit ad feslum, auuieutes quoti veait iesui in lerosolymam; 13. ceperuut ramos paloiaruai ct eaicurrerunt
ANNOT&TIOWES.
xi, 41. £orei eoflubi fuit,°gr. utuhliof) vid. ad signiflcationem orettMi babet, vid. Rom. ix , 21 m
Mc. >.iv, 44. — ittpl /.. \,jup. JHanma tamin duiya tavjan tum du galaubumma kasa
xi, ii. iali [>an} J. St. ,;{ jc.l. (ci's mmu[> - pan ttu
r«uj» otmOsc) ungalaubamma (.i;
handunt jakfotttns) ^gr.; nccusnivi, Grav-
ti. &Ttpi«c») ex eadeui materia facer* alterum ad
i. e.
eorum roore ^ >siii (Matthia: Gneeh. Gramm. p. 78"2, preliusum vas.alterum autem ail non-prelioswn. Cor.
4.) alia exempla vid. Mc. Xll, 4 liaubip UUIldan (ca- 1, Vil, 23 vairpa galaubiiOun utbpulita> Sij*P i. e ;»re- >
piie siiuciuro); Eph. vi, 14 u/j/nurdanai hupint (cincti tio magno Inde apparel fttugatuubs
(rtftf) eropti estis.
I.imhis). —
bibundaus] c»lligatus, gr. omn. irtatcSt- grseco mAvcts/at recte respoiMiere.—-«aii/la tvtiwnwia]
Scto. gr- omn. ;uii!i fiUMW.
xi, io. judaiei\ tic eod. Arg. vid. ad L. lii, B; St. xu, i. toj hte, • gr. omn. — gukvjan ina] ] gr.
-i- iu.iiiie, i. U. /.. -h judaie. omn.
XI, 40. tumoij»! i. St. >amai, vi.l. ad M. V,37. + x„ b -fl zi gr> alite
p a tuh.~ina\ gr. oinn. post
xi, 47. (nui...\ hucusque legitur in cod. Ar«. J. ;
vesi
5t. e conjectura complenles faratmeit ediderunt.
'
. ,ii_ , ,
xii, !. in perailur
r in cud. Arg.iJ. Si.
xil.
' './
«
'"'
Wtml*
,'. '
ir. omii.
, u.i
— nrruiiiirfal i c.
J. Sl.
w
*.
...
ur-
ietutj < gr.
, ,
il aam, . 'V •
reitioo.
xM, S. vas tuintj \ gr. ouin. »..#»_
nora-ant, cui J. eiiam pi- «u. 1«. />"" «««]
i"
11 "
» •"«•«-«t Roni ""< 1
» -
*«. -*- '• «• *!•— *""") "'• X

I
'"';'"."
Hikeinit adiiecl.l. -fiiuyalaub ] luenlur id Si. II.
„
+
.
'/. 6i'l. illutir. « et Grim. II, Ubprn zn, 11. ludowiJB. iudoM «il ad t.. ut, 5.
Ili priKl'. p.
,.
(
. , ..,„,,„ r«mx«fiiiale intelteclum u 1*. i/"«mm doflal J. X Jct., wiierumgr. omn,
erii .i filugalaubs interpreuiua '
(dio)
i.i. Uluuu iil loci, ubi jfli in, 15. iiiimi-iJii! J. Sl. * .;">.' »>
—
m JOHANNES XH, 14—30. &f;0
li osaiina. {> iubida sa tiimandain nainin fraujins biud.ins israelis. bigai pan ie-us asiiu. gasat ana ina
15 svasvc ist gamelib- ni ngs [ms dauhtar sion. sa
:
. biudans beins qimib siiands ana fuliii asilaus.
Hi baiub-ban ui kuobedun siponjos is frumist. ak bij)e gasveraibs vas iesns. bantih gainundedun baiei
17 bala vas dn bmmia gamelib. jali {>.ila gatavidedun iiiinia. veiivodida ban so managei. sei vas mi[)
18 iiniua. [>an lazaru vopida us lilaivajah urraisida ina ns daubaim. dubbe iddjedun gamotjan imma
19 maoagei. nnie bausidedun ei gaiavidedi bo taikn. bawih bai farcisaieis qejnin du sis inisso. raiwifi
20 bnei ni hoteiji vailit. .-ai. so manascds afar immagalaib. vesunub-ban suinai biudo bize urrinnaii-
21 dane ei inviteina in biiai dulbai. bii aiiiidjedun du Qlippau bamma fram bebsaiida galeilaie jah
22 beduu ina qibandans. frauja. vileiina iesu gasaiwan. gaggib Idippus jali qi[)i{> du andraiin jah aflra
23 andiaias jah lilippus qejbun du iesii3. ib iesus andhof im qibauds. qam weila ei sveraidau Sunus
24 nians. amen amen cjij>a izvis. nibai kaurno waileis gadriusando in airba gasvilt>[>. silbo ainata
25 aflifnib. ib jabai gasviltib. manag akran bairib. saei frijob saivala seina. fraqisleib izai. jah saei
26 (ia-p saivala seina in bamma fairwau. in libainai aiveinmi bairgib izai. jabai mis was andbahljai.
mik laisijai. jah barei ira ik. barub sa andbahts meins visnn habai{«. jali jahai wis mis andbahlip.
27 sveraib ina alla. nu saivala ineina gadrohnoda. jab wa qibau atla. nasei mik us {>izai weilai. akei
28 dubbe qani in bizai weilai. atla. Iiauhei narno beinatu. qam Jiati slibna ns hitnina. jah hauhiila jah
29 aftra liauhja. raanagei ban. sei stob gahausjandei. qebun beiwon vair[ian. sumai qefrun. aggilus du
50, 31 imma rodida. andhuf iesus jah qab. ni in meina so stibna varb ak in izv.ira. nu siaua isi bizai ma-
32 nasedai. nu si reiks [>is fairwaus usvairpada ut. jah ik jabai ushauhjada af airbai. alla aijiinsa
53, 34 du mis. batub-ban qa{> bandvjands. wileikamma daubau skulda gadanbnan. andliof imina so mana-
gei. veis hausideduiu aua viloda. batei xristus sijai du aiva. jah waiva {>u qifiis batei skulds isl
35 ushauhjan sa sunus iuans. was ist sa sunus mans. qab [>an du im iesus. nauh leiiil mel liubab in
izvia isl. gaggib bande liuhab habaif). ei riqiz izvis ni gafahai. jah saei gaggib in riqiza. ni vaii.
36 wab gaggib. bande liuhab habaib. galaubeib du liuliada ei snnjus liuhadis vair{)ai[). bata rodida
37 iesus jah galaib jah gafalhsik 1'auia ira. sva (ilu imma taikne gaiaujan<1in in andvair|>ja ize ni galau-
58 bidedun imnia. ei bala vanrd esaeiins praufetaus usfullnodcdi. patei qa[i. frauja. vvas galaubida hau-
3!) seinai unsarai. jah arms fraujins wamma andhuli[>s var[). duhbe ni mahtedun galaubjan. unte aflra
INTERPRETATIO.
occurrere ei et elamaveruni osanna, bencdictus hic veniens in nomine domini rex Israelis!
. H. Invenit ,
autem lesus asimim, insedit in eum, sicut est scriptum: 1S. ne tiine libi. filia Sinn, ecce, rex tnus venit
S''dens in pu'bi asinae. 10. Hoc autein non cognoverunt discipuli ejus primura sed cnm glnriflcalus fuil ,
lesus, tuiic recordaii-suiit quod hnc luit rie eoscripium , et hoc fecerunt ei. 17. Testaia-est auiem hasc
,
lorha, qtiras fuitcumeo, Ciun Uazarum vocavit e sepulcro et susciiavit eum e nvriuis. 18. Propierea iveront
occurrere ei turba, nam andiverunt quod faceret hoc signuin. 19. Tunc hi Farisaii dixerunt ad se invicem :
Videtis, quod non proficilis qiiidquam; ecce, hic mundus post eum ivit. 20. Kuerunt autem qnidam genti-
lium horum excurrent um, ut adorarent iu hoc festo. 21. Ili adierunt ad Filippmn iumc a Belhsaida Gali-
laeorumet orarunteum dicentes: domine, volumus iesmn videre. 22. Vadit Filippus ct dicit ad Andream,
et iterum Andieas ci Filippus dixerunt ad lesuni 2".. verum lesus respondit iis dicens : venit hoia, ui
;
glorifJcctiir filius hominis. 24. Amen amen dicovohis, nisi graninn tritici cadens in lerram, moritur ,
,
ipsuin soliiin delinqiiitur; verum si moritur, multum fructuin fert. 25. Qui amat animam suam, perditeam,
et qui odil animam s»ani in iioc inundo, in wlateiertja cuslodit eam. 26. Simitiiiiinsiiiiiiislrei.nieseqiialiir,
ei uhi sumego, ihi hic minister meu« esse habet, et si quis inihi mlnisirat, glorilicat eum pater. 27. Nunc
ainma mea lurbata-tsi el quid dicam pater salva me ex hac ho-a? Sed ideo veni in hanc horam. 28. Pa-
: ,
ter, alta nomen tuum. Venil aniem vox e ecelo cl allavi etiterum allo. 20. Tinba autem , quai slelil
:
audiens, dixerunt lonitru lieri, qtiidam dixcrnnt angelus ad eom locnms-est. : 50. Respondit lesus et dixit :
uon ob mc haec vox facta esl, sed ob vos. 31. Nunc jud ciiim est huic mundo, nunc hic princeps hujus
inundi ejicilur foras, 32. ct ego si exaitor a lerra omuia atlrabo ad me. 35. llocautcm dixit signilicans
,
quali imirie debuit mnri. 54. Itespnndit ei h.ec lurba: nos audivinius in lege, quod Christus sil in ajter-
iiuiii , et quomodo lu dicis, qund debitus est exaltari hic fllius hominis? Quis est hic filius hotninis?
Tig. Uixit .•iiitem ad eos lesns: adliuc paucum lempus lux in vobis est; ite dum iucem habelis, ut leuehr.e
v»s non capiant, e! qui vadit iu leuebris non scit quo vadit. 56. Dum luceni haheiis, credilc ad lucem,
ii! fibi lucis liaiis. Uoc locuius-est lesus, et ivit el, abscondidil se al> iis. ."7. Tarn multum co signorum la-
ci.^nie in facie eoritm, non crediderunt ei. 38-. L't hoc verhum Esaiae profeta1 iinpleietur, qund dixit dn- :
!» ne, quis credidit audilui nusiro, et hrachium domiui, cui delectum fuit. 59. Itaque non polueruiil cre-
ANNOTATIONES.
xii, 17. />««] sec. quum, gr. orr. nisi forlasse pro sa legen lum esijnh. liscju habai[>}—
xu, 18. rf»/)/)tj Ulf. c. cadd. " xo.i—idcljedun ga- esse habet, i. e. erii vil. ad L. vi, 25.
, jali\ sec. —
motja •] vid. ad Cor. I, ix , 25. po\ hoc, gr. omn. et, ° gr. —sec. J. St. >( nuk.
ir.isj
anie gatavida. xii, 28. namo peinala] gr. oinn. •]
xu, 20. pmiio pite urrinnandane] Grimm. Cr. iV , xn, 20. ttop] fjlf. c. cod. " y.ui.
586 maio interpre aiur. nam pize urrinnandane nun xn, 31. [airwaus] St. }:-' [anrwaus; creterum quo.l
ad piado periinet , sed est ênitivus quem voeanl Sch. adnotat , Ulf. toutou jnitlere, erral, <
partiiivum: erant autem inter cxcurrentes quidaui \;t, 3i. alta] omnia, gr. irovTaj.
geulilium. \n, 54. lOfisj J. Sl. }{ toa.

xn, 21. /ini] lllf. c. cod.l. " Ci'i. xii, 56. galaip] \K .-;< 3«/ h.
xii, 24. aiaileis) vid. ad L. 1, 25. xn, " ,'i/«[ Ull. ° 3r.
xii, 26. u'*'s andbalfjai] ] gr paruli] Ulf. — "

xm, mi, 38. «aeiinsj St. Ili. -i( csaejins.
:>
*M MDL.OIiUU ULFlLANA VF.HSIO. fiW

M qa|> aeailas. gablindidi isa augona Jab gadaubida be halriona. cl ui gi lidedelna Rngam j.h
41 frojieina bainin Jah gavandidedsina jah ganasidedjau ins. bata qaf) eiaeiai. ban saw vulpulsjali
l'irodida lii Ini. fiaitiih pan tvepaah ui paiin reikun managai galaubideduu du Imma. akei luma j « t
45 tjreiiaiuiuoiaodhaihaiiaa. oiuiiynagogein ni utvaiirpanai vaurpeina. frijodednn ank maia liauhoin

44 nwnniaka pau liaahein guba.l{i iesua hrouldajah qa|>. aael g-ilaubaifidu mis. nigalanbeibdumlank dn
45, 46 bammasandj >ndio mik. jahaaei sai wip mlk. aaiwibbanaaandjandan mik. ikliuii.nl Inbamma bhrwau
47 qam. ei wamh aaai galaubjai du mia. m riqiia ni visai. jali jabai wai meinaim bausjai taardarojah
48 galuubjal. ik ni sinja Sua. uili ban qum ei ilojau niunased ak ei gunasjau manased. saei (rakann mii
Jah ui uiidiimi{i vuurdu meina. Ii.ihaiil pana sUijamlan sik. vaunl |ialri rnrtida. pala sti.jip m.i i ,
4'J apedklin daâ. nnle ik us mis silbin ni rodidn. ak «aei sanilida mik alla. > .
« 1 1 mis anahiisn a(... —
hiit, H, 12 — (j;i|i. ni :iiiai hruiiijai sij>|>. bi|n-ii [)an u-.|>v<>li futunE ise j • 1 1 nam vasijos leinoa.anakumujands.
I • afira ijap du ini. viiudu. wa gaiavida isvil. jus vo|iei.l mik. laisareisjah fruija. vaila ip|.i[>. im auk
ii jaliai ni! nspvob uvis fotuin franja jib Isitareh). Jah jns skiiln[> isvia niissn |>vahan loiun-.
15, 10' du Criaahlai auk atgaf izvis ei svasvcik gatavida*i£vis. sva jus iaujai)>. amen amen qi|>a Isvia. nisi
17 skalks inaisa fr.mjio aeiiiuiiiina uili apiuslauliis msisa paiiuiM sauiljaiiilin sik. (vmde fialu vi ufi.
18 audagai M]ii[>. Jabai lanjip psta. ni l>i iillani Isvia qipn. ik vait. warjans gavalida. akei nsfuilip vaurbi
19 |i.n i gamelido. saei maiiila m 1
1
• niis hiaih, ushoi ana mik fairxna seina. fram liimma qipa isvia
-0 faurpUei > uijn. ei bipe v iijni. galaubjaip patei ik nn ainen amen qipa isvis. saei andnimip )>ana
- 1 [> niri ik insandj i. mik undnimip. i|> saei unk aniliiiirnp. andni nip ))ai:a s:indjandan mik. pala >|i|> inds
iesua iudrobiioda aluniii jab veitvodida jah qap. anien amen i|i)>a izvis. |>aiei ains isvara galevcip
tl ,
-'> niik. punub sewuii du si-> misso pai sipnnjns pugkjundaus. bi warjana qepi. vaaoh |>an anakomhjimls
-> ains pize siponje i* in banna iesuis. punei fnjoda iesns. bandviiluh pan frainmu seirono paitrus du
25 Iraihuan. wai vesi. bi [>anei qap. auakumbida |>au jains sva ana barma ie.-uis qapuh imma. frauja.
20' waa ist. audbof lesus. sa isi. pammei lk ufdaupjands pana hlail' giba. jih ufdaupjuuds pana bluif gui
INTERPKETATIO.
dere, nani iterum Jin.il Esaias: 40. ol>ca?cavit eorum ocitl >s >-l induravit enrum corda , ul non viderent
ocnlis et iuti-lligereiit corile et convertereni el sanarem <;os. 41. ilncdixil Rsaias, cum vidit gloriam ejus
ei locuius-esi d.- eo. i i. Tunc auteui tamen eliam es bis prineipibus mnlti eredideruni ad eum, sed propier
Farisaios uon c.onfessi-suiii, ut e synagoga nou ejecii lierent. 43. Aniavcriiiil enim magis gloriaiu buina-
nnn, quam «loriani Dei. 4i Verum lasos rlamavit et disil: qni ereilitad me, nou credit ad me, sed ad
hune mitteiitem me; 45. el qui videl me, vide.t liunc mittentein me. 4I>. l'^go lumen in hunc iuuiidum
Vi-ni. ut quisque qui cre.lat ad me, in lenebris nuu maneai; 17. et si njuia mea au.liat verba et credut, egu
uoii judico eiim, non emm veni.ui jiuliceui iiuiuibim, seii ut salvem mnmium; 48,qui rejicitmeet non acci-
pit verba una, lial.el llttuc Judicaiiieui se verbiiui quod Incntus-sum, boc judicat euin in uilimodie. 4'J.Nam
:
ego ex me ipso uon luciiliis-sum, sed qui misilme piler. bic miiii pneceptoill de (dil) xiii , II. dixil: — —
n»n oiiiues inuiidi csiis. M. Ciiin aiitem lavii pedes conim et cepil vestes suas. aecumbens iicruui dixit
ad eo> scitisiie quid feci vnbis? 13. Vos vocaus me, uiagister et domiuiis? llene d cilis, sum eniui;
: 14. -i
rgilur iavi voliis ji.-.le-, dominus et im.gisier, Cliaill vos del.clis Vobis iiivicem lavare pedes. 15. A.l exem-
pliiui eniiu dc.li vobis, ut sicut ego fe. i vobis, sic vos lacialis. 10. Amrm, amen dico Vobis, noii isl servua
uiajor doiiiinosuo, i.ec apnstolos major boc milientese. 17. Si boc srilis, beaii eslis.si faiili-. boc. 18. Non
de omniiius vobis dico; ego scio, quosetogi, sed ut impletuni Beret bue seripium ipu edit cmn me paneni, :
sustulit coinra ine calcancum siiuin. 19. Ab b id.eruo dico vobis, SHlequaui lierei, ut cum li.ii. (i.d.ns,
qnod egn giiui, *h). Amen, aineii dico vonis, qui suscipit bunc, quem egu inilio, me suscipit; veruin qui
mc suscipit, suscipii buiic. niiiie iiem me. 21. Iloc dicens lesus turh>tus-es| «pirltu . t lestatus est ei dixit
.uiioii, ameii dico vobis, quo.l uiius vestruiii ir.idil me. 11. Tuoc udspexeruut ad se invicem lu dk-opidi
cugilailles, de q o diceret. 25. Fuil uiilem accnnibens iiiiik bonim discipulorum cju- in suiu le-ii, ipieui
aiuavil lesns : -24. iunuit anlam bnie Simmi Peiros ad interrogandum quis esset dc quo disit. 25. Accu-
bua auiem ille sic iu siuu lesu di\iti|uo ei doinine, quis >.st 26. Respondil lesus bic Oal, cui ego i.n- :
.'
:
ANNOTATIONES.
vn, 40. /iniruiiia] cordu, gr. omn. r.x(.San. III, 48. pana] Sl. X j^nrn.
XII, 42. njiiugotiein] edilt. y^njiiuyoyii; cod. Ar». »". * !( e conjeciura comploi atyaf.
"'• ]
J-
, I ... • - xi», 12. viludn| cod. Arg. Ilz. J. St. B. » ii-
»y ni/ ii. /i-i ii •.('.( >ui' 'i«i. apparet libruriimi hi
>/ ii ii
Uutll
" •<*«. c "n" il ° orrere addidiase, bwI it.. ut emn
.
. „™ , 3 . i nisnre } s \
coJ . Kr * w i altare j,„ rris% „„„
luieram » j .... scnrtam vile.ei, ca... ad pe.tinere m ,„( ,,,. z . ,, ic „ nl l a i iareislar , ISt e j, ad „ 41 . ...
et i modo se om sisse puisns, aliermu n non repe- o x «i.
ftnyjal 1 1|| '
leici. Uaiivus Ulique m n desiuil: nyiiaijogem L iv **^'

,| yj r , •
,
)((4
i
*
^
10, 20, 28 tynugogen Mc. i, 25, 2'J.;
„,,] , 5 ; Jpn j|c Rr ;, >n , n xoi( . vi ,,. aJ , v> 9
— |
.
43. niui-J gr. omn. pnst uinMnisAii.

Xll, HHMmaAn] Xllt< ,|j. oift/il J. \ ri/>u.
bumanam, gr. ninu. «vepwirwv. xm, 18 ttmrjem] quoa (pionomen iner ..ji.itivnui),
XII, 45. iun«'/nndan| J. Sl. saudjand n. X gr . ; fi _i
<ala a< i, Hr / ll io| «r. anle MfWb^.
Xll, 4l>. viiei] i. X •''*'"• M", 80. pana pmtei\ biiiic qucil!, gr ('<•» vive.
III, 47. jah] sec., editi. adduni w, cnjiu vocube lin, -'>. ive] sic. u gr.
in Cud. Ar'.'. iiullum veslijjiiiin inveniliir, ne.pie a XIII, 26. IvintOliM sliuiiotan \
sie cod. Arg ; i Rl,
librario, sed ipio Interpreie omlsium esse, eodi*
al> X uunun ukanuian It. t.imomt lilhirieimi icue,
—
,
tes ii, quiboscum s.epissimc cnusenlii, p'obuni. vi.l. \n. 4 nam uiulru loeu nuilmi yr ^wxjHMva le c i>.
viuiutsrd pr . cod. Ai\;. [

inannuiiird,' rf, adi\,4l. X quum mulilain ioiiii.im lupra ipndjin liabcnl.
r,OI JOIIANNES XIII, 27— XIV, 8. 694
2* imliii leimonia tkatioiau. jah afar hamma liljiba [lan galaih in jainana salana. r>n[ [>au ilu imma
28 iesns. l>aiei laujis. lavei spraulo. baUih Jian ainshuu ni vissa bize auakuiiihjaiid.nic. du\> e i|ajj inuiia.
23 suin i niundedun ei inue aika lubaida iudas baiei qe|ii imnia iesus. bugei bizei Jiaurb ima ilu tlulbai
50 aibba-j hnim uniedam ei wa gibau. bib«* andnam ['ana hlaib jains. suna galaib ni. v.-.suh |>'tn nahta.
51, 32 q»b ban iesus. nu gasveraid- var[> suiiiis nians jali gu[> hanhib- i-l in iinnia. jabai i»«l
bin gab'|> ut.
33 gnj.ilianl.ips isi in mim». jah gu[> liauhcijp ina in sis jab suns haubiila ina. bamitona. nauh lenit
mel wib u>is ini. sokeib mik. jali svasve qnb du iuilaium. ei [>>dei ik gagga. ju> ni magub iiiman.
3-1 jili iavis <<iba nn. anabusn niuja j;il>a uvis ei Irijnb. izvis misso sve ik fnjnda izvis. [iei jalijus fnj..[>
35 misso izvi». bi bainma uf kuun.ind.i allai. |>ei nieinai siponjns sijub. jahai friaj.va liabaid ini[> iivis
56 misso. Ji.inuli qab du imma seiinon pailrus. frauja. wad gaggis. andhafjands iesus qa[>. badei ik
37 gagga. >•< mngi niik nn laisijm. ip bibc bistris. baruli pailrua q;>[> du imma. riauja. dnwe mag buk
ni
38 Uiistjan nu. s.iivala nwiaa l.mr b«k lagjja. andlmf iesus. sahrala jiei-a faur nnk lagjis. amen ainen
itv. 1 qiba bus. bci bana ni brukei[>. unie [>u mik afaifcis knnnao brim sinhaui. ui indroluiai izvar bairio.
1 galuibeib du gubu jah ou mis galaubeib. in gaida aiiins meinis salib/ros uianagos sind. a|,[un tiilx
3 veseina. aibbau qebjau du uvis. gagga inanvjau stsd fevis. jakban jabai gagga. manvj.i izvis slad
4 aflra qima j.ih framma iivis du mis silbin. ei bare> im ik. baruh sijn[> jab jus. jali badci ik gagga
5 kuniiif) jali bana \ ig kunnub. baruh qab imma |>o<iias. frauja. ni viluin wab gangis j « 1 1 waiva
(> iiiagum bana vig kimnaii. qab imroa iescs. ik iu> s;> vrgsjah sunjaj.ih lib.-ius. ainsliun ui qimib a(
7 anin mba bairh m k ib kunbedeib mik aibban kimbeêib jah attan meinana. jah |>an iraui binima
8 kunnub ina jab gasaiwib ina- ib fihppus q •buh dfl iinna. frauja. augei unsis hana allan. [>aiuli ganah
liNTEUPRETATIO.
mergens huuc paneui d>. Et vim •rxens bnnc pincm dedit ludas Simonis i-c.uioix. 27. Et |»osi liunc
luiieni tum ivit in ilhim satanas; disit aulein a>l eilHI lc-us : quod faeis. fae suhilo. 28. Iloe auieiu iillus
tmii seivii liorum aecumbeoliuin, eurdixitei. 29. (Jimbni ptilaronl, quod, qu a loeuliim hahuil ludas, quotl
tticerel ei lesus : eme <|uo eêuios a 32. Si igitnr Deus alt:Uus est in en. eliam Deus aliaicum iu aeet
beus altatns est in eo.
slatmi altavit chiii. 55. FtUoli, adiiuc paucuin lempus cum vt.iii- sum qiurrilis me. et sicut disi ad Imljuo-, ;
quod quo ego eo, vos non potesliu veni'e, eOam vobis dieo nunc. 54. Pr.rceptum novum do vobis. u(
ameiis vos mvicem, uij ego amavi >•>>». ut eiian; vos aineiis iuvicem vos. 55. In hnc cogiioscunt nmnes,
iiimd mei discipoli eslis, sl an<-ren nabetis cuu vobi^ d ht;ii. 56. Tunc dixit ;ni eum Siniun Peirtis.
(Ii)niiiie, quo is? Hespomtens lesus d.xil quo ego eo, non potes iue nune sequi; vcium postea se.i|iieiis.
:
57. Tuuc Petrus dixit ad euin domine, cur non possum te sequi imnc? animam meam pro te | u m.
: 08. Ite-
6poudit lesns : animam Inam pro ne ponisi* Amen, amen dico tibi, quod gallus non eauiat, iJonec lu me
almegas uovisse tribus vicibus. nv, t. Ne lurbeiur vestrum cor, crcdile ad Ueuiii el »d me crcdite. 1. Iu
douio patris inei mansioues mulia: giini; at ni-i essent, ulique dicerem ad vos eo parare locmn vubis. :
5. K: enim si eo, paro vobis luctun ; ilerum vemo et accipio vos ad me ipsum, ul nlii sum ego, ibi mii» etiaiil
vrib. 4. Et quo rgo eo, scitis ei hauc viam scilis. 5. Iunc dixil ei Thoiuas doniinc, uou scimus, nuo is; ;
el quoiitodo possiimns banc viatn seire'' C. Oixit ei lcsus ego sun> ba?c via et veritas el viia, ullus uoh :
vemt ad |iatrem. nisi per me. 7. 6i imscereiis me, ulii|iie imscereiis enain patreui meiim. <-t eiiini ab ho-
dieruo nuscilis euui ei videtis euui. 8. Vcrun; Filippus dixit ad euiu douiiue, ostendc uobis huac patrem'. .
ANKOTATIONES.
xiu, 19. sumai] Ulf.c.coild. ° yup. ei unie] quod — Ilom. n. li); liugnndau Cor. I. vn, 9, gavatjadi xv,
qtii.i, gr. i-Kzi (cod. D vct ); nut alleruirum esl glossa Sl vaurkjad II, iv, 17; usliuhada vn, 10.
; i
tn texliun illala (cf. ad L. v, 55), aul Ulf. oTt parti- xui, 56. p muh\ tunc, ° gr. oinn. amdknQaudi —
cntan ab cJoxi-jv pendiiit<-m bis el ame el po>l sen- — qap\ respoud mis — dixil gr. umr.oi'ft>
, i 'lo- mna
cum
—uudus
lemiani iiiterjeciaiu |>o uil, sic C»r. II, v, i uitum b»j(. Golli. lih.r co.seniit; cl. iviu, 5.
ymiei, jfltai airpetna ttttra qards qatairaita. ei qa- — ik\ ego, ° gr. laisleis] Ull. c. cudd. " jioi.
liwrjon utoiipa Mm;
ef. Mc. in, 19. />aurl»-imaj — iui, gr. omn.
37. paruh]
lunc, pniiruj) gr. —
J. Sl. X
panrbeimai. —
gOicu] dein, gr. mnii. o-i>. onin. |K>si i>»nt i. — nu|
Sl. J X- '
xiii, 30. />i/>.'l Ulf. r. e.nd. r. ap. Mi. ° oiv. iin, 58. andliof | Ulf.c.coldN auiw. />et| qm>d, —
—
— —
lum, • gr. omn. nee iu gotliica
Illi, 51. /jauj sec. ° gr. />iijlu,°gr. omn. mi/Vjgr. oni... noel kunnau.
veismne re> ie se lialiere eiistimamns, nani correla- afaikis kunnnn] almeKas novi-se = isvrjTi), vid.
lioiiein particnla um, qne m laui minulis sermonis ad Cor. i, n, 25. — piim Hiijuim]}. St. ^ jit,
membris adhibita salis inepta videlur, eliamsi fer-
reiints, tamen lerri uon |>oiesi, quod alierum pun
xiv, l.au/iajSi. X nioiia.
nv, 2. ixxeiiia] es-cui, ° gr. oiim.
(iuiiii non primmn, qucm sie debct (Cor II, lil, 10), jah pan\ et enim, gr. onin. xa«, sic vs. 7.
itv, 3.
locuiu in enuiiliato ohlnic. Quod post prius pun gr. — Ulf. e. codd. ° «u.
iiogg"] paruh] ibi, • gr. —
euv legunt, id furtassi- a quodam in marginc jiei' pan Caeterun Hz. p*r*i. *•/*£ X
g'"- onm. posl — J
reddiium, deinde aulein a librarin ctxlkis Arg., quia jus.

posi illud jiun poui noii p iss t, alieno loco in teiium nv,
paruh] tuuc, ° gr. mn.
5. <
illaiuro e»l. nv,

7. uipltau kttnpedei[>] gr. omn. pnsl nteixivri,
*li|, Tii. «*") igitur, • gr. omn., Ulf. c. Ilril. rselerum L. kundedeip. Xinaj pr. Sl. X-. i/nm. —
SM, 53. mel\ lenipus, • gr, — ik yagga] 1 gr.
— qasaixip] videlis, gr. oinn. iucixa-zi , Ulf. c.
in, 34. iij ego, • gr. lirix.
iii, 55. u( Au/inandal esi (ornia non passivi , se«l xiv, 8. t//| veriim, • gr. onm. iilippus] gr. nuiii, —
-lii. vid. Crim. I. 8.'>5, 2 uli i.lsleiqadau II, iivii, posi hnntu; t.eieium St. .i, philipp'i». puluh] h"T, —
42; Mc. iv, 52. 4auSj»dau M. SSVll, 45; jammla gr. oinn. wn.
64'. MULIOIiUM Ul.FILANA VERSIO 69t;
9 unsis. |>aruli qab niuna lesus. ivtlaild melis mib izvis vas. jali ni ufkiiii|>es niik. filippn. saei gasiw
10 mik. gasaw allan. jah waiva [>u qi[>is. augci unsis |>ana altan. niu galtubell ]):iU'i ik In ailin jah
ana iii mis isi. po vaurda. ]>oei ik rodja izvis. af mis silbin ni roilji. ak aiia. saei in niis isi. sa
11 laujib povanrsiva. galauboib mis hatei ik io allin jali atta in inis. ip jabai in pizc vaurstve ni
12 galauhcib mis. ainen amen qiba izvis. saci galanbeiil inis Jm vaurslva. poei ik lauja. jah is l:iuji[i
13 jah maiiena balin laojfb. onie ik du atiln gagga. jah batei wa bidjlb tn namin meinamma. bnta
1 1 , 18 lauja el hauhjaidau atia In sunan, Jabai wit biiiji]> mik in namin meinamma. ik lauja. Jabal mik frljnb.
IC anabntnina meinoi fasiaid. |ah ik bidja aiian. Jah anharana parakletu gibib izvis. ei sijai mih izvis
17 <bi aiva. ahma stuijos. banei so man iseiba ni mag iiiman. nnte ni saiwib ina. nih kann ina. ih jus
18 kuiiimb ina. untc is mib izvis visi[> jah in izvis isi. ni leta izvis vidiivairnnns. qiina at izvis.
19 na>ih leitil. jah so manaseibs mik ni fpsnaaeibt saiwib. ib jiis saiwip mik. batei ik liba jali jus
20 bbaip. in Jainamma daga ufktiiinaib jus [>alei ik in attin meiiiainma jah jus ni inis j ih ik in i/vis.
21 saei h.ii'.ihl anabusnius meinos jali faslaib bos. sa ist saei frijob inik. jah ban gaei frijop mik.
22 frijoda fiam atiin melnamma. jab ik fiijo Ina jah gabairhlja imma mik tilban. baruh qab imma
iudas. i:i sa i-k:irj tes. frauja. vv.i varb ei unsis munais gabairliijan huk silhan ib pizal inauascdai ni.
23 audhuf iesus jah qa[> du iinina. jabai wat mik frijob jah vaurd mein fastaib. jah atta meins frijnp
31 ina. jah ilu imina gileijxis jah salibvos at iiiwna gataujos. ip saei ni frii>[) mik. ]n> vaurda ineina ni
25 fastaip. jah bala vaurd. patei btusrib. nist mein ak [)is sandjamlins mik attins. bata rodida izvis al
26" izvis visauds. ajpban sa parakleius. abma ta veiha. [lauci sandcib atia io namin meinamma. saiivii
27 lais i]> allata jah gamaudci]) Tzvis allis. ]>aiei qa[) du izvis. gavairbi bilciba izvis. gavaiihi mcin giba
i/.vis. ni svasve so manasrbs gilub. ik giba izvis. ni indrobnaina iivara hairtona nih faurhijaiua.
28 hausidedub ei ik qab izvis. galeiha jah qiina at i/.vis. jabai frijodedeib mik. aibpau jus faginodedcib
29 ei ik gagga du attin. unte atta meins maiza inia ist. jab nu qa[) izvis. faurjbizei vaurpi. ci bibe vairbai.
INTEUPRETATIO.
boc SufDcit nobis. !). Tunc laniiim lemporis cuin vobis fni, et non cognovisti me, Filippe?
dixit ei Iesus :
Oui vidil ine, vulii palnin; ei quomodo lu dic.s, nstende nobis liunc patrein. 10. Nonne credis, quod ego
iii patre. et pater in me esl? Il.cc vcrha, qux ego
loquor vobis, a me ipso non lnquor, sed pater, qui iu uie
ea, hic facii hec open. II. Credite tilihi. quod eô in palre et paier in me; vcru n si ob li.ec opert non
cied lis milii. 1"2. Amen, aiuen dico v«)bis,qni credil iinbi, bxc opera, quye ego f.icio. etiam is faeit ci
majura his f.irii, quia ego ad patrein eo. 13. Ki quud quid oraiis in nomine uien, hoc facic, ut alletur pater
in liiio. II. Si qu il oratis mc in noniiiic meo, ego facio. 15. Si me amaiis, praec.-pia niea servaie, lii. et
ego i»o pairein, et alium puraclcluin dai voliis. ul sit cuni vobis in oeternum. 17. Spiriius veriiats, q em
liu: iiiiindiis noii potest capere , ii.un non vilet emii, neque noscil eura; veruin vos nnscitis eum, nam is
cuia vobis mtiiiu et ii vobis est. 18. Nou relinquo v»s orbos; venio ad vos. 19. Adliuc paucuiu, et bic
iuiimlus nic non auiplins vidct, veruui vos vblelis me, quod eô vivo, et v >>s vivitis. 20. In iilo die cogni-
icui^ vos, qimd cgo in patre ineo et vos in nie el ego in vobis. 41. Qui b3bet prsecepta mca el terval
h.cc, luc esl qui auiat me ; ei autem, qui amat me aiuaiura paire meo, et ego amo euin, el osteudo ei me
ipsuin. -22. Tunc ditil ei Iud.is, non bic -Iscariotts doiiune, quid factum-esi, ut nohis cogiies osiendere le
:
ipsniu, veriim huic mundo non? 23. Kespuudit lesus et dixit ad eum si quis me aniat et verbum ineuui :
servai, et paier meis amat eum, cl ad eum

mansiones apud euin facinius. 21. Yeruiii qui non
imiis et
adiat me, haec vcrba inea non seivat, ct boc verlun», quod auditis, non-esl meum, sed bujus milteniis ma
pasris. 23. Uoc locutus-slim vobis tpud vos existens. 26. At hic p.iraclelus, spiritus hic. sancius, qucm
iuitlil paier iu nomine meo, hic vo^ doeel o nne et adinonei vos omnis quod dixi ad vos. 27. Pacem re-
liuquo v.ibis, paceni ineain do vobis, uon sicui lnc muiiduS dtt, ego do vobis. Ne turbentur vestra corda,
ueqiie limeaut. 2S. Audivislis, muo.I ego dixi vobis : eo et veino ad \»s. Si amaretis me, utqiie vos gaude-
retis, quud eô eo ad paireui, nain paier meus iinjor me est. 29. Et jam dixi vobis, antequam lieret, ul
ANNOTATIONES.
xiv, 9. paruli] luuc, ° gr. oran. — va$] fui, gr. xiv, 17. «Ama| in cod. Arg. signi, quo n indicatur,
omu. tui. vestigiooi liiiJini) vidimus; forlasse ipse Ulf. err.1-
xiv, 11. i/> jabai — mis] veruin —
si niihi, sine vit, w»tu«« neutiiiisforinadeceptus.— «Jis, ogr.oiim.
sensiiet cave cum suo si Si Sti ri
B. Ulf. in liliro xiv, 19. suiu)i/>| sec, J. *aijip. X
fpya ur, nonvm
lagitse credas. Zabnii mirabilis in- xiv, 20. uf kiiiinai/t] St. uf kunnaip. X — gabairhtja\
lerprelandi raiio, niquod pn8lja6nt poneodum fuis- xiv, 21. luibaid] l. St. -*- habaip.
tet, a!> interprele propler eaphenieura nrdinem »«- B. X gabairhta
xiv, 22. />a>u/il lunc, ° gr. omn. — frauja} Ulf. c.
boruni (?) ante gataubeip collocatum esse, si quibiis
iiiiii probaiur, li non sunt viiuperandi, modo ue eodd. * ud.
Ineura corruptum esseo|iiiujntur(viil. Ribbeck, yenes xiv, 23. mik frijop] vid. ad vs. 15. -*-ya«jsec. el,
Jahrb. der Btrlitt. Geteltselm(i, elc. I. p. 41); polius ° gr omn.
sic slaluendum esl, UU'. vciboruui gr;ecoruui seosuiii xiv, 21. if>] verum. ° gr. omn. —friop] 1. •* />i-
non probe curantem, negaiioiiem eo loco pntuitie, jo/>, St. '«^ frjiop.
ubi ponere sulet, h. I. autem non debebai. l»er si- liv, 2i>. gamutdeip\ pro eo Ih. Z. ummuiteifi vel
mdein errorem laptuteti L. »m. 12. Junius tensui gamaneip emendaru voluerunl; sed ma-nlja ei ga« i
eonsulera cupieni edidil i/i jabai ni (L. x, Cy, in iHonajan etiim legunlur Skeir. p. 47, U; 50, 12. ef,
hitt vaur&tve galuubeip mis miiudeins i7, 5.
xiv, 12 aifaiiiwid| sic rod. Arg.; J. Sl. -r ga/.ri- xiv, 27. >u/i] 7.. X "'"•
(,.,._ „//,„; iuf. c. eodd. • fiw. xiv, 48, ;ua] v,.s, « gi. omn. vid. ad u xvn, 6.—
mv, 1 i. m.k\ me, gr. ik\ tee. rgo, • gr.
xiv, j. mik fnjop] 1 gr. oinii., sic vs. 23. xiv, >j. i;ri»] Sl. ""• X
697 JOUANNES X!V, 50 — XV, 20. 008
50 galauhjaij). Jianaseifjs filu ni majilj;) niiji izvis. qimijj saei Jiizai man.isedai reikinoji jah in mis ni
51 bigilij) vailit. ak ei nlkunnai so manascps b.iiei lk (rijoila atian mcinMia j.ili svasve anabaud iuis ait.i
IV. I sva laiij-i. urreisij). g;iggam pabro. ik im veinatnu b.ita sunjetno. jali atia meins vaursivja isl.
2 all laine in ntis unbairandanc akran go{> usnimib iia.jahall akrao bairamiane galiraineib ita. ei
5 , 4 iiianagi/.u akran bairaina. ju jus hrainjai sijuj) in bis vaurdis. Jialei rodida du izvis. visaip in mis j:ih
ik in izvis.sve sa veinatains ni mag akrun bairan afsis silbin. uiba isl ana veinatriva. svali mli ju*.
5 uiba iu mis sijup. ik im Jiaia veinatriu. i{> jus veinatainos. saei visip in mis j:ib ik in iinina. sva
6'
bairif) akrau manag. fialei inull mik ni inaguj) taujan ni vaiht. niba saei visij) i'n mis. usvairpad.t
7 ut sve veinatains jah gajjaursriij) ;ah galisada jah in fon galagjand j « r> inbranjaiia. :i|)])an jahai sijnj.i
8 in mis. jab vaurda meina iu izvis siud. baiawah pei vileib. biiijij). jah vairbib izvis. in pamma
9 li:iiilii|is ist aila ineins. ei akran manag bairaib. jah vairbaib meinai siponjos. svasve frijoda niik atia.
10 svah ik frijoda i/.vis. visaib in friaj)vai meinai. jabai anabusnins meinos fasiaid. sijop in friajivai
ti meinai. svasve ik anabusnins aitins mcinis fastaidajah visa iu friabvaiis. p3ia rodida izvis ei fahejis
12 meina in izvis sijai Jah faheds izvara usfulljaidau. pata ist anabusns meina ei frijop Izvis niissu
io svasve ik frijoda izvis. maizein bizai liiajivai mainia ni haiiaij). ei was saivala seina lagjip faur fri-
14, 15 jonds seinans. jus frijonds mcinai sijup. jabai laujib. patei ik auabiuda izvis. bauaseips izvis ui qijia
skalkans.iiiiteskalksni v:iit\vai:iujijiisfiauja. ipik izvisqap frijonds. uiiieallpaleihaiisidaatatiinmei-
16 namma. gakannida izvis. ni jus mik gavaiided.ip. ak ik gavalida izvis ei jus gnivaib jah akran bairaip
17 jah akran izvar du aiva sijai. ei batawah pei bidjaij) attan in namin meinamma. gibib izvis. paia
18 anabiuda izvis ci fiijop izvis inisso. jabai so manaseds izvis fijai. kunneij) ei mik frnnian izvis
19 Gjaida. jabai pis fairwaus veseip. aibbau so manaseds svesans (rijodedi. a()J)aii unte u- parnnia
20 fairwau ni sijnp. ak ik gavalida izvis us hamina fairwau.dujipe fiiaid izris somanaseps. gamiiiicib [>is
vaurdis paici ik qa[) du izvis. nisi skaiks maiza fraujinseiiiainma. jabui mik vrekun. jah izvisvrikand.
INTERI-RETATIO.
cum fiit, credatis, 30. Amplins multum non loquor com v»bis ; veuit qui huic mundo lmperat, et in rne non
iuvenit quidquam. 51. Sed ut cognoscat hic muiidus, quod cgo amavi pairem mciun et sicut prxcepit mihi
pater, sic facio. Surgile! imus inde. xv, l. Ego sum yitis hic vera, ei p:iter meus nperarius ess. 2. Uiu-
nem ramorum iu me nnn-ferenlium frucium bonum desumileum, et omnem fiucium ferentium purgat eum,
u plurem friiclum ferant. 5. Jam vus mnndi esiis ob hoc verbum, quod locu'us-Sum ad vos. 4. Mancatis
iu me et ego in vobis, uii hic palines non p>ite»t fructum ferre a se ipso, nisi est in vite, sic neqne vos, nisi
in me esti^. 5. Ego sum lisec vitis verum vos paliiiiles; qui mavet in me el cgo in eo, sie lert frucium
,
niiilliim, quod sine mc non poleslis lacere non quidquam. 6. Nisi (|iii manel in nie, ejiciiur foras, uti p:il-
ii es et exarescit et colligitur et in ignein i<onunl ei crematur. 7. Ai si estis in me, et verba niea in vnbis
suni, quodcuiique quod vullis, orale, et l:i. vohis. 8. ln boc altdtus esi pater meus, ut fructum mul-
luiii ler.ilis et fiatis mei disripuli. 9. Sicut amavit me pater, sic ego amavi vos, maneatis in amore meo.
10. Si prascepta uiea servaiis esiis in aniore me •, sicut eô pratcepta pairis rnei servari ct inaneo in :mi(ire
(iiis. 11. Hoc l(i(:ii:iis-sum vohis, ut gaudium ineum iu vobis sil ct gaudium vestrum implcatur. 12. Hoc
cst prasceptum nieum, ut ametis vos invicem, sicut ego amavi vos. 15. Majorem hoc amore bomo nou
babet, ut quis aniinaiu suam ponai pro amicis sni^. 14. Vos amici mei cstis, si facitis quod ego pr.ccipio
vohis. 15^ Aiii|ilius vos non dico scrvos; nam servus uon scit, quod facit ejus dominus; veruni ego vos diri
amicos, iiam oinne, qu^d audivi a palre meo, nolificavi vobis. 10. Non vos me clegislis, sed ego elegi vos,
ut vos ealis el frucluiu feratis, el fructus vesler ii: aiternuni sit, ut quodciimque quod oreiis patrem in nomine
mco, dct vobis. 17. Iloc pr;vcipio voliis, ut amelis vos invicem. 18. Si hic mundus vos oderit, scitc qnod
me priorem vobis oderat. 19. Si liujus inundi csseiis, utique bic niundus proprios amaret; at quia ex lioe
iniiiido ioii estis, sed ego elegi vos ex lioc mundo, ideo odil vos hic inundus. 20. Recordaniini bujus verbi,
quod ego disi ad vos, non-esi servus niajor doniino suo, si uie pcrsecuii-suui, etiam vos pcrsequuntur; si
ANNOTATIONES.
xiv, 30. qimip] Uif. " '/ap- — bigitip] invenii, gr. gr. omn. /ai (/«•/«); sic zvu, 18 et tta zin, 13. €«-
fy £l lerum J. St. -r- sia.
"xiv, 31. il{\ ego, ° gr. omn. •; emana] mcum, — xv, 10. is] gr. omn. anlein.
o gr. omn. vid. ad Cor. I, vu, 16. xv , lt. (ahept] St. -J- fahedt; sic xvi, 21
xv, 2. go[>] bnuum, • gr. oiun., Ulf. e locis paia.- 12 }k **
.
. ler coJ>
» r
JelisM. vu. 19 et L. iii,9 addidissc videtur.
'
Mj
"; - m] Ak, ". «• ? r - °">«- (P™ 1 "«>• " a P- «jU ^
quos
M J
5. ifif Vrum'.
St b.,
Urlomn.
a edenfes, secuti sunt.
sic, gr.
**
ad
^^
™««
f""P<"> i }
f
rehiiiim (majorem i,oc amorem) cnm Ulf.
refeiai(inaj»rein hoc amore), ^ms
xv 6. MManMfil Z. gataunmp.-gathada] X _ le-
colligiiur.gr. oiiiii. J^yMt,

ha..c leclionis diversi-
laLem Seb. indicare voluisse. videtur, adnotans, Ulf.
,
K lsse v
^ l
xv ' ]io - ,k
i
e %«,
';-
gr.
>
iau J J " SU
J
'faura -
omn.
*
xv, 16. sirisj sec, Ulf. c. codd. « xai sSvxa oftaf.
c. gr. auTO pro aO-a leêre, sed Ulf. pronameii om-
niuo omitlil. —
inbraujaila] sic cod. Arg. et ediit. }i( — du aiva} in aeternum, ° gr. oinn. patawah /nij —
pro vid.Oor. I, Xlil, 5 gabrannjaidnu,
inbiaiinjartr., vid. ;id vs. 7.— bidjaip] St. .:{ bidjap.
Skeir. 4i, 1 wibranwdaiios , C:ilend. p. 26 ijabrauni- xv, 18. fruman isiiis] priorcm vobis, gr. osun. Ttci-
dai, cf. urronuian a rinnan |irofeeloin. rovufiiv; ca;lerinn notiuluin esi fruinan, quod cmn-
xv, 7. abpjn] at, • gr. omn. prsier cod. II ap. p;irativus non cst forma, êd si nifuatione, sic o«-
Mt. —
patauah pei\ Sl. >.*" pata wapei, sic vs. Ifi. Ituma (= inepixt"») 1'iiijipp- u, 5.
xv, 'J. (rijodaj pr., J. !5.
)K frijorfe. — Ji'«'iJ sic, xv, \'). svesans] proprios, gr. ouiii]to '5iov. ;
69!) nillMOnUM li.FIUNA \F.1M(>. 700
91 julmi mein VBnrd fasialdedeina. jalt itvar fasiaina. ak [>ala all.t.i laiijand iivib in itaillini meinis. unio
22 ni ktiiiniin ji iii i - iinl, nidjn inik. nih qcmjau j.ili roili<)edj:m ilu Im. fr.i v;»nrlil ni li.<haidedeina. i|i
t~ , 24 iiu inilons iii hal aml bi fiavr.iurhl scina. saei nuk lijaiji. Jall anan meinana fij.ij). i|i [>o vaurslva
m u .ii.i> i.1,-ii iii in iiii. |nifi uii|iar ainshuii ni galaTiila. fravatirhl ui liahaidrd-iiia. i|t uii j >h gasewun
25 mili j.ik hjai<h:<liin jah mik jah allan metnana. ak ei usfullnodedi vaurd |iata gamel dn hl viimla lae, ei
%'i lijii.h-iiiin mik arvjit. :i|i[i.m fi.ui qimi[> paraklelns. panei ik inaandja iavia rram huih. abnian ûnjos. uci
27 ; xvi, 1 fr.nii aliiu u>rinni|>. sa veilvodeifi lu mik.jah ban jua veilvodrib. uiilc fraiu frunia mib in aaijub. |>ala
2 rndida iivia ei ni afmaisjaindau. )isgaquml>im dreibamJ iivv. akai qimi|i treila ei sawaxuh iiei uaqimib
?> izvis |iii^(.'ki-i|i huusla saljan gu[>a. jah |>aia lanjand. unteni ulkun|«*duii aiian uih mik. akei baturodida
4 iivis. ei bibe i|imai to weila ixe. gamuuei|> bixe. baiei ik vpj» iivts. iji |.ii.i i/vis Iram frunia m ,|;.|,
5 iinie im|. Ixvia vas. i|> nu gagga ilu [ininnia samljandin mik. jah ainshuu us ixvis ni fraihnib un r .
. wa|>
0, 7 gaggis. akei nnie [mia rotlida uvis. ganriba gadaubida izvar bairtn. akei ik annja uvis qi|>a. batiio
Isl ixvii ei ik galeipau. nnie jabai ik ni galei|ta. parakleliis ni i|imib al izvis a|>|ian jabai gigga.
8 samlji in i du izvis. j <h (|iuiand8 is gasaki|i bo manasep bi fravaurhl jah l.i garaihiijta jah bi siaua.
9, 1u bi ftavaiirhl raihlis |>ala. halei iu galaubj md du mis. ib bi g:iraibl>|>a. Jialei <ht auiu meinatiiiua
II, 1*2 gafJga j.ih in Jiauasrips saiwib mik. ih bt sUua. [>atei sa rciks [>i- latrwaus afilomijis varji i.aufc
15 ganoh ska! qij>an izvis. akei ni m.igu|i frahairan nu. i[> ban qimiji jains. .ihm.i siinjos. hriggij. i/.vii
in aiai Binijai. nili ban roilcib af sis sflhin .ik svn fi!u sve hauseib. mdeiji }ah bau an»vaii|>u ga
li, 15 ieihi[> izvis. jiins mik liauheijb. r us meinamni.i nimib jah gaieibib ixvis. all batei aih aila. mein
16 isl. duhbe qajs Jiiiei us meinamma mmif> jah galeilnb ixvis. Icitil uauh jali ni saiwi)> ink. ].ih aflra
17 leiiil jih gasaiwib mik. unie ik gagga <lu ai<in. [i.iruli qejiun us | aun liponjani ilu lismissn. wa isi
[i.ii.i baiei qibib uosis. Iciiil ei m suiw |i mik jah afira leitil jah g.-is >iwij> nnk. jah | atei ik gagga du
18, 19 attin. qe[)iuiuh [i;Ha vra sjat bîei qi[>ib. leiiil. ni viluin wa qipib. i[> ic-tis vissuh balei vilii dun im
frailiiian jait qa[> iui. bi Jiaia sokeib iiiij.: izvis mi-so. balci qa[>. leitil jah ni saivcih niik. jah aflra
INTEItlRETATIO.
meum verbnm servareut, eiiam vesirtnn servent. 21. Seil hoe omne facinni v»his ob uomen meum; <ian:
iidii nosctinl hnnc miitenlem me. 24. Wisi venirem.el loquerer ati eng, pcoaium nnu haberenl; vermii uuiic
esiusationem non habent ub peccaium suum. 25. Qui ine od.i, eltam -lairem memn odii. 2i. Si liaec mieri
noii facercm in ns, quse p.litis ullus non iecil, pecc-iLtmi nnn liahereni; veriim nuneeliani vidciunt me el ode-
rtinl et me el pairem meum. 95. Se<i ul impleretm verbum hoc stTiptnm iu lege eorum. quod oderunl me
frjstra. 26. Al cura veuii paracleius, quem esjjo miiio vobis a patre, spirititm verilaiis, qni a patre exii, hic
leiitatur de me. 27. El amein vos icsiamini, naii: a principio ctim me estis. xvi, I. Iloc UkuIus suin
vohis, ut non s»llicitemini. 2. E cmiriliis pellunt vus ; sed venit h<>ra ui quisque <|tii neejdii v-is. ,
puleisacrilicia offerre Deo. 3. El hoc faciunl, quia iioii coîitiveruntpalrem, nec me. 4. Sed hac- lociilus
1,1,111 vobts, ut cutn veniai hi-c hora corum, reeordemini borwn, qnod ego dixi vobis verum hoc vob s » ;
pri cipio non di\i, nam cum vohis fui 5. vemtn nunc eo ad honc miltenlem me, el uliu* e »ohis
; mm
inierriigat iue qun vadis? 6. Sed quia hoc lueuliis-Sum vobis, trisiiiia obduravii vestrum cnr.
:
7. Scd egn
verit.nem vohis tlico; me:iu< est >o(>is ut eô eam nam >i ego non eo, paracletus non vemi a.i vos; ai si ;
eo, milli) eum ad vos. 8. El venieus is aigtiil bunc mundum de peccaio el tle jusiitia et de judicio. 9. l)c
peeeatn nuitlem hoc. quod non credunlad me 10. veriim de jusulia, quod ad pnirem meuui e<i, ei nt.n;
amplius videiis me; II vertim de judicit), quotl hic princeps hujus inuodi daiiinaius fuil. 12. Adhue
satis debeo di<ere v. his, sel non pnlestia ferre nunc; 15. vcrom cum venil ille, spinius verililis, ducil vo»
m omiieni veriiateni, ncque eiinn loquitur a se ipso, se<l tam mnllinn quam au:!it, Itiqiiitnr hoc lutuium H
iiunliat volus. li. llle mc allal, nam e men suina ei nuntiat vobis. 15. OnmeqiKMl habet pater, meum
esi; idco di\i, quod e meo siiniit cl nuntiai vobis. 16. Paoeum adhuc et non videtis ine, et iiermu iiaucum
ei vitleiis me; nam ego eo aii pairem. 17. Tuuc diverunt ex lus discipulis ad se invicem quid est hnc :
ipiod dicil nobis, uaucum ul non videaiis me, el iteimii paucum et videlis mc, el quod cgo eo ad patrem T
18. Diverunlque iioc, qmd lit, qund dicit pauiMim non scimus, quid dicit. 19. Verum lesus scivit, quod ;
volueruut eum interrogare et dnil iis ob boc qua>rilis cutu vobis invicein, quod diii, paucmu et iiou
:
ANNOTATIONES.
xv 21. «aiirf/oiidiiiil J. St. X undjandin. me oltendit; ni-i ad similiiit.linem loc»rum Mc. u,
*6diclmn quod ul sil veremur,
xv' ~1±. ni/il llz. X •"••
— mik\ me,
-•*• ^" '• **"• tx,
quia paia iils lncis
e>l.
ubiqne hahei. quo referaiur, h
xv', ~ii'. uupur atmliuu] \ gr. nnm. pr.
I. auiciu iion habei, iieque in gr. est ejus tillum vesti-
gf-
»v, 25. bata\ Sl.
'—
X I>opa.ur — gamelido} 1. X *«- & w,i ' delendum esl lanqii.im niendum librarii
Mdo. urtjo| 1. Si. B. X «/°- propler sequens paiei, r(. ad Cor. II. », 12.
iv 26. ia) Si. X «"'• ,vl ,3 anava r t>° z
' "
anntairhi».
'
X
»v', 27. />an;ni|< gr. omn. «*«i 16 nauh adbuc gr. omu.
|
iv] ego,
I
, —
ue|eoruin, •
xvi, 4. »p. gr. omn. praierend .11 gr.
Wi., qm ruin sequensaOriv, a noslro per />iie reddi- xvt, 1T. iipon;am] Llf. c. codd. . el x ap. Mi.
liiiii omilUI, veremur ne allerutruin e margiiie in • outoO. —
fi| in, gr. nmn. x«i, Ulf. aulem ila loqui-
ttexlum illatum sit. cf. ad itn, 29; v, 5i. L lur, Hl de more sno scrmonein variet, cf. 1» vi, 57,
xvi 6. t/iiduufciiia obd r.ivil, Llf. niTrwpwMv (in,

]
ubi nisi cum c >dd. Jw pru xai oO leeil, eaimlmu oh
4U) pt'o mnUf^.n icgil. caiisam. qu.iin intlit aviiiiu», n pr.. jak posuil.
ivi, 7.itw. m/iall i/r. pur«WcU»JSt. — XP"- * vl - "* '/'/"•"«'*l »»'• »
J i. 20.
th-iiii. -;.<(.«ilsec. J. X «"*"'• xvl > W»Vl v e'""'. * i r - »•»"* — »•"•*] 1 t f-
KVL 9. /../i.'| Iior, °gr. om n. cl ipud lioih. maii omii.
701 JORANNES XTI, 20-XVII, 6.
7(; 2
20 Will jah gasaiwij) raik. anieu amen qij.a iziis Jiei greitibjah gaunon jus tb inanascj.s fagtnoh. jus
21 sanrgandans v.drbih. akei so saurga izvara du fahedai vairhih. qino ban bairib. sanrga habaid,
Unle qain weila izos. ib bibe gabaiirau isi barn. ni pana6eibs ni gaman hizos aglons faun fahedai.
22 oiitc galiaurans \ai[> manua in fairwau. jali |ian jus auk nu saurga habaib. ib afira saiwa izvis jab
23 faginop izvar liairin. jah [ro ialied iz*ara ni ainshun nimib af izvi-. jali in jainauima daga mik ni
fraihni[) vaihlais. amen amen qiba izvis baiei jiiswah bei bidj b allan m namin mcinamma. giliih
21 izvis. uud liita ni bedub ni vailitiis m naniin meinamma. bidjaib jali nimib ei fahebs izvara sij.ii
25 usfullida. bata iu gajukom rodida izvis. akei qimib weila. panuh fzvis ni banaseibs in gajukom
26 rodja. ak andaugilia bi attau gateilia izvis. in jainamma daga ii> namin mcinamma bidjib. jah ni
27 q ba izvis. bri ik iiiijau alian bi izvis. ak silba alla frij'>[> izvis. unle jus mik frijodedn|> jali galau-
28 lndedub Jiaiei ik fram guba urrann. uziibiddja fram aiiui jiii aliddja in pana fairwu. afira l)iici!>a
23 bamma fairwau jah g gga du attin. jbaruh qebun hai siponjos is. sai. nn andaugiha rndcis jah gaju»
30 kono ni ainohun qi[>is. itu vilum ei [>u kant alla jah ni paifl ei pnk was fraibnai. bi jiamiiia galaub-
31,52 jam palei pu fram gttpa urrant, andhof iin icsns. uu galaubrij). sai. qiinib wcila jali iiu qam ci
35 distalijada w.rji/uli du seina jah mik aiuana bileibib. jah ni iin ains. unie alia <>i.j> mis i-t. [i.u.i
rodida izvis. bei in mis gtvahbi aigei[i. in bamma faiiwau ag'ons habaid. akei prafsteih izvis. ik
ivii. i gajiukaida [.ana fairwu. [>ala rodida iesus uzuhhof augona scina du liimim jah qap. alta.
2 qain weila. Iiaubei beinaia sunu. ci sunus hc ns hauhjai jbuk. svasve aigaft imma
3 valdufni allaize letke ei all palei atgafi iuinia. gibai im libain aiveinoo. soh jSui ist so aiveno
4 libains. ei kiiimeina buk ainana sunja gnb jab banei insaudides iesu xristu. ik puk hauhida ana
5 airbai. vaurslv ustauli. paiei atgaft mis du vaurkjan. jali nu hauliei mik. bu aiia. at bus silbin
6 hamma vnlhau. [>anei habaida at bus. faurbizet sa fairwus vesi. gabairhiida neinata naino mannain.
panzei aigafl inis us bamma fairwau. beinai vesun jah inis aigafl ins. jali paia vaurd bcinata gala-
INTERPRETATIO.
videtis me, et iicrum pauctim et vidctis me. 20. Aiuen, aut n dic<i vobis, quod ploralis ei lugetis poi, vorum
nmndus gaudei vos ma-rcnics lilis, scd hic mreror vesier ed lciitiam lit. 21. Mulier cum paril, mrjeroreni
;
habet, nam ven t hora ejus, veriim cuin naius cst pner, non amplius non reeordamr liujtts afjfliciionis pi.it
Ixtitia, naius fuil hoino in mundo.
quia 22. Kl autem vns enim nunc inoetorcin habei s; verum ileruin :
vidco vos, gaudct vesirmn ror, et hanc laHiliam vcsiram non ullus suinil a vob s. 25. Et in illo die me
et
non interrogatis qtiidquam nim-ti, amen uico voliis, quod, quodcunqiie quod oralis pxtrem in nomine ine<>,
;
dat vobis. 2i. llMjue linilieniiim non orasiis noii quidipiam iu nomiiie ine»; oret<s ci stimilis, tii laelilia
vestra sit complcta. 25. Hoc in parabolts lociaus sum voliis sed venit hoia, lunc vobis non aniplius in ;
parabolis loquor , scd palam <lc patrc nuiitio vobis. 2G. In iliu dic iu nomiue nieo oratis, et nou dico vobis,
qimd ej;o orem nairem pro voltis, 27. sed ipse patcr ainat \os, qnia vos me amavistis et credidislis, <pn <l
ego a Deo exti. 28. Exii a patre ei descendi in hunc inuuduni; ileriim reiinqno hune mundum et co ad
paireni. 2!l. Tunc iltxeruni hi discipuli ejus : ecce, ntinc palam loqueris el parabolarum non ullam dieis.
30. Nmic scimus qund tu scis omnia et non indiges, ut te quis interroget; de hoc credimus, quod m a Deo
exiisti. 51. Kespondtl iis lesus nunc credllis? 52. Ecce, vcnil iiora et jain venii. ul dissipeiur quisque
:
ad sua, et nte so um rclinquilis, el non sum soltis, nam pater cum me est. 33. tioc loculns-sum vobis, ut
iu me pacem babcaiis; in hoc mumlo afflictiones habetis, sed consolamini vos ; ego subjugavi bunc uuin-
dum. xvii. I. lioc lociitus-est lesus elcvaviique ocnlos suos ad Cffilum el dixit paler, venil hora, ali tunm :
rilium. ut lilius luus altd te. 2. Stcui dedisli ei imperitim omnium corporum, ut oinne, quod dedisti ei, <let
iis viiam xternam. 5. Ila-c autem esl h;ec sierna vita, ut noscant ie unum vere Dcum et qiseni u.i-isii,
lesnln Clnisiiim- 4. t'.go lc altavi in quod dcdisii milii ad operandum. 5. Et nunc
lerra; opu^ perfeci,
alia me, iu pater, apud te insutn hoc splendore, qiicui liabni apud te, aniequam iiic inundusesset. 6. tVani-
foaiavi tuuiu noinen iioroiiiibus, quos dcdisli milii ex hoc mundo; lui iuerunt, el mihi dedisii eos, et boc ver-
ANNOTATIUNES.
xvi, 20. ju«l eodd. ° Se.
sec, lllf. c. omn. — [railinm |
Z. X (tohnai.
xvi, 21. geMaroN wij uaius esi (puer), gr. omn.
—
xvi, 31. imj J. B. X *""•
yswijo-n / puerum niutier). ni panastipi ni] vid. xvi, 32. di*iahjada\ dissipetur, gr. omn. «rxoo-
a<i viu, 42.
xvi, 22. /mnjgr. omn. postjns. — saurg.t) gr. anle
-rritrSijt».; — jeiuoj iiac forma, quam Z. in semaioi
mutare malebat, noiiis gen.uvus pronominis teci-
avA; qiiod auiem S<h. Goili. in eorum iiuineium proct esse videiur, uti L. vn, 3i; du«mwi auiem elli-
referl. qm vOvjuv pro fxiv vvv legant, crravil. |,,j ce ,| l0l ,„„ e!il) „,; |_,. X)X> 7 t/ u frav urhiii muns,
xvi, 23. pitwuh pei\ sio cod. Arg.; Sl.it. X vid. aiiL. viii, 49.
piiwapei. xvi, 33. fotrwnj J. St. Xfuirnau.
0T£.
xvt.
xvi.
— «ns
24 fakeb»)
«.-,. ake, 1
vid.
sed. « gr.
sec, gr. 011111. poSI rodia.
1
ad xv, II.
xvi. 27. ak\ sel.gr. om... Up, quod lamen Gotb.

- ponnA] lunc, gr. om...
d M
»"•
;
_
s «"; a
uiu hko
'
4 JJ
v « re J a "'
•'•
elevav ique, v,d. ad xv,„, 2« el
U(f (
.
J
,
\
.
.
«ecle ai.imadveriit.
.
'
-
!
}~
^ ,
^ )„„_,-.
s "V a esse adverU.um, ei. alja, sic cbam L. ix, 27

per ak reddil eiiain Eph. .1, 10.
s ""-' mwmIuib _r. (a»0_> S j p,o adveiiuu liaber!
_vi, 28. Mii/rtddjaJ vid. adMc. w,H.-aRddj„]
Sl.X aMMja. P° l,!SI - _ .,,. _
xvt, 29. faruh] lunc, « gr. omn. — qepun] Ulf. xvn, 5. at put]
,
gr. oinu. post t«t,
.
Llf. c.
—
—X
t. codd. ° auTM. gaittkoao ] i. Si. gajukno. veiss.
xvi, 50. pu\ utr. iu, u gr. oiiiii. - puk was\] gr. xm, (i. algafi insj 1 gr oinn.
f
705 BIBLIOftUM ULFILANA VKRSIO. 704

7, S •.liilediio. mi iilkurijii ei alla. |>oei algalt mis. ai [ius siud. 111)16 pO VBIinla. [msci nlgnfl mis. ;itt>:i
'i iin. jaii ei< mmun bi suitjai balel ii jiii jms iiir.iiin jah galaubidedun |>aiel (>u mik insandldes. ik l»i
tn ins Imlja. iii lii |m OIBIUUeb tiidja sk lii hans |ian/ei Blgafl inis. iinto |n'iiiai lind. jjli nicina alla
11 liciua sniil jali beina meina jah haubibl im in |>aim. lll banaseibl iiii Iu |i:iinuia fairvvail. ibbal m
bamma fairwau ilnd. jati ik du [>us c.agc,a. alla velba. fanal ius in namin heinamma, banzel aigafi
12 mil ci sijaini aiu svasve vil. bau vas iiii|> im in |niiiina f.irwau. ik (astnida ins in iiauiin |«i
naiiiiiia. banzel iigafl mis. gafaililda. jah almliun us Im nl rraqistnoda niba sa aunui fralusiais. ei
13 [i.ua gamelldo usfullib vaurbi. ij) nu du bua gagga jah pata rodja In manasdai. ei hahaini fahed
11 nicina iisfullida lu sis. ik algaf iin vanril jicinala. jali so manaiebl fjjalda lus. unte ni sind us bamma
15 faiivvau. svasvc ik us bamma fairv.au ni iiu. ni lndja ei usiiniai. ins us hamma fauwau ak el bair-
iti gali III) faura bamma unaeljin. us bamma fairwau ni aiml. svasve ik m [anuna lairwao ni Sin.
17, t8 vciliai ins In sunjai. vaurd [icinata sniij 1 isi. svasve nnk lns.nulides in ni:iiias,]>. SVnh ik tnaandida
10,20 ins in [><> iiianased. jali fram iin ik veilia inik lilban. ei sijaiin jali eis veiliai in -nnir.i. npban ni hi
21 bans liiilja aiiians ak lii pans galaulijandans hairfa vaurda ize du inis. ei allai ain lljaina svasve bu.
atta. iii mis jali ik [n [>us. ei jali Jjai in Uggkil ain sijaioa. ei so manasclis galauhjui |)aici lu mik
22, 23 inaand d,-s. jah ik vui[>u. [>anei gafi mis. gaf Iin ei aijalna ain avasve vit ain siju. ik En i « jah |>n in
mis. ei sijaina usluuhanai <lu ainamina jah kunnci so nianaaebs baici j»i niik insandides jali f) ijuile^
24 ins svasve irik frijodes. aita. baiei atgaft mis. viljau ci barei im ik jab [ui aijaiiil mib mis. . i
25 saiwaina vulbu meinana, Jianei gaft mis. imte frijodes mik la»r gaakafl fnrwaus. atia garaibia. jali
-ii so mauascbs [>uk ni ufkuiiba. i|i ik [uik kun[>a jali ]>ai nfkuiibedun balei bu mik insandides. jak
xviii. I gakannida im namo beinuia jah kannja ci fria[>va. boei frijodes mik in im s jai jaii ik in im. baia
qibanris iesus nsiddja mib siuonjain se nain; ufar rinnoa bo kaidron. ]>arei vas auriigards. hi banei
2 galaiji iesus jah siponjos is. viscuh ban jah iudas sa galevjands ina baua siad. batei uftagaiddji
3 icsus jainar mib siponjatn seinaim. )\> iudas nam bansa jnli ])i/.e gudjane jali fareisaie 3iidbablaus
4 iddjuh jaiodvairba mi[) ikeimam jali baizara jali vebnam, i[> ieaus vilands a!la [)oei qemun ana iua
5 usgaggands til qap im. wana sokeij). andiiafiamians imma ijejun. iesu bana nasoraiu. [i iruli (ja]> im
INTERPRETATIO.
bum luuin siTvavcruni. 7. Nunc cognovi, quod omnia, qiue dedisti milii , apud te suni ; *t. quod
iia?c verba, qu;« (.'citisti milii ilcui iis ei ii aeeeperunt in veritate, quod a le cxii , e! creiii-
,
derunt, (|i»>d tu ine misisli. 9. t'.go p>o iis oro, non pro lioc mundo oio, sed i>ro i>is, quos >!r-
disii mihi; nam tui suni. 10. Ei inea nmnia lua sunt, et lua mca ct altaius sum in hia. II. Non ,
aiupliws sum iu linc nuindn vcruni lii in hoc mundo sunt, et ego ad to eo. Paler saneic, serva eos
;
in nomine luo, quos de.disii mihi, ut sint uiiiim, sicut u< s. 12. Cuin fui eum iis i» hoe rauudo, pgo aervavi
cos in nomine tuo, quosdedisli milii, cnnservavi, el ullns ex iis non periit, nisi hic hlius perdi iimis, ul liê
scriplum impletum lierel. 13. Verum niiuc ad io co ei iioc loquor in mundo, ut iialieani laeiiliam nieam
completam in se. 14. Ego deili iis verbmn luum, et iiic niundus ndio haboileos; nam non suni ex lioe
inumlo, sicut cô ex lioc inundo n,m sum. 15. Non oro, ut auferas cns es hoc mundo, sed ut tnearis eos ait
lioc inalo. 16. Kx lioc mundo non sunt, sicn! ego ex Imc mtiiido non sum. 17. Sanctifiea eus in veritaic ;
verbum luum verilas cst. iS. Sicu!. me misisti in niundum, sic cgo misi eiis in hunc munduto, 19. ei uro
iisc;.;i> aanciifico ine ipsum, ul sint eiiini ii sancti in vcrit.ate. 20. At non uro iis cro soiis, sod pro lii*
crcdenlilius ncr verba eorum ad nic, 21. ui omnes iiniiin sint, sicut lu, ]>alcr, in me et cgo in ic. iil etiam
Iti in nnbi* unum înt ; ut lnc mundus eredat, quo.l lu mc nu>isti. -i. Ei ego spleudorem, quen' dedisii
raibi, dedi iis, ul sint unum, sicul nos iinura smnus. 23. Ego in iis et tu in rae, ui sint perfeeti ad unum et co-
gnoscal hic imindiis, (|iiod tu me misisti el ani3sii eus, sicut me aniasti. 21. Paier, quud dedisli nulii, volo, ut .
ubi Mim ego,eiiam Iii smt cum me, ui vidca.a gloriam meam, quani dedisii mihi, (i»:a amasti me aute crealio-
ucni inundi. 23. Pater jusie, ei hic mundus te n»n cognovii; vcrum ogo tecutmovi et hi cognnveruut. quo tu '
me misisii. •j.a. Et noiificavi iis nomen tuiim ei noiifico, ut amor, quo amasli me, in iu sit et ego in iis.
ivui, i. Iloc dicens lesus exiii cum discipulis suis Irans inrrenlem, hunc Cedron, ubi fuil hortus, in quem nii
lesuset d!sci|iuii cjii~. 2. Siivit autem etiam tudas, hic prodenseum, hunc locum.quod s.c|ie conveoli lesus
illiccuiu di»ci|>iilis Miis. 3. Verum ludas eepit cuhortem ei horum sacerdolum et Psrisaorum ministros ivit-
i|iie illuc cjiii facibus ct laedis ei armis. 4. Vemm le-ns sciens omnia, quai veueruni super eum, exituis hiraa
Jitit iu quem quxrilist 5. Uespoiuienies ei dixcrunt le uni, luuic Nasoraiuiu. Tunc dixit iis iesus : ego
: :
ANNOTATIONES.
IVH, 8. liemunl Ulf. C. COdd. • x«l eyvwirav. Arg. ;'£.-: ikim.
xvii, II. inil. lllf. " xai.— pantei quos, gr. $. xiii, I. icsm] scc, lic cod. Arg., v;d. ad Mc.
xmi. 14. mi St. \;- ta. !m — ]
iin] gr. ante us. , ^>

xvH, 17. wNMi]Uir.e.codd. "wO.
xvn, IA. sva)i\ vid. ad xv, H. '
— manaseit }i. '
ht.-:
Arg.
,
'xrni.9 qalnjand,] J. Sl, B. -t tnjtndt,
*
jasnpralincamawpittmesl.
,
J
,
in eud.
„ llllwie h
ivn, 1». «imiM.gr. postm. ivni. 3. »if/>l l. mil. >kmmam ] -i,\ — cod.
xvn, SO. ok ] Ulf. ° wi. taardul verba.gr. omn. — A, K- l
,r0 4"'' lecllone labmi e«iqecmra ..-.
yv ,_,
probabilis videlur, ut »f-i'in» a ,<A,-.'»-i,-i vmbu \ t . >v,
ivii, 22. rifiil cditt. -*- tyum, vid. ad x, 50. Hc. - !l i xv ". -^ <: '"'- "• ,v i]) '"""•"'"" -'"•
—
-
x, 59, xviii, 5, uittliiijainlaiis — qtf>*u \ respondenles

xvii, 23. jah |
scr., l'!f. " ;.«. divcrunt, gr, x7tixci6i|(X«v. pat»k\ IUBC, i
ivii, ii, /"iicij ijuod, gr. ev;. — »11 ''> j sic cod. oiim.
—
7(13
JOIIANNES XVIIi, C— '26. "06
G iesus. ik im. stnpuh [>au juh iudas sa levjands ina mip im. baruh sve qap im. [latc: ik im. gal }>uu
7 ihukai jaL gadrusun dala|>. p.iproh pau ius afira frali. wana sokeib. ij> eis qejjtu». iesu [>ma nazo-
X, 9 raiu. anilhuf iesus. qap i**i» b.uei ik im. jabai nu inik sokeib. leiip bans gaggan. ei iisfullnod.-di
10 baia vaurd palei ijab. ei panzei atgafmis. ni fraqistid.i i/.e ainiiniinchun. ip seimou |iaiirus habaud»
bairu uslauk ina jah sloli pis aubumistins gudjins skalk jah afmaimail iunna auso laihsvo, saii
11 ban haiians vas nnnin nialkus. baruli qap iesus ilu baitrau. lagei pana haru i» fudr. slikl
12 panei gaf niis atia. nin drigkau pana. paruli hansa jali sa piisundifaps jah amlbahlos
15 iudaie und^ripun iesu jah gabunduu ina jab gatauhnn ina du annin fruinisi. sa vas auk svaihra
11 kaiafin. saci vas auhumists veiha pis atapnjis. vazuh ban kajafa. saei garagiuoila iudaium.
i5 balei baiizo ist. ainana mannan fraqisljan faur managein. baruli laistida iesu seinion paitrus
jah anbar siponeis. sah ban siponeis vas kuu(is paiunia gndjin. jah niipiungalaip m b iesua in
10 rohsn pis gudjins. i[i paitrus sto[i at daiirom uta. paruh usiddja ut sa siponeis anfiar. saei vas
17 kunps pamma gudjin. jab qap dauravardai jah attauli inn paiiro. paruh qapjaina phi so daura-
18 vardo du paitrau. ibai jaii (>u pize siponje is bis inans. ip is qap. ni im. [lar.ih slopun skalkos jah
andbalitos haurja vaurkjandans, unie kald vas. jali varmideduii S'k. jah (iaii vas mi[> iin pnitrus
l'J, 20 siaudand» jah vanujamls sik. ip sa auhumisla guilja frah iesu hi sipoiijans is jah bi laisein is. and-
huf iiiip.ia iesus. ikandaugjo rodida manasedai. lk riuleiuo Iaisida in gaqumpaijah in gudhusa. ba-
21 rei siiileino Midaicis gaqimand. jah biubjo ni rodida vailu. wis niik fraihnis. frailin bans hun-jan-
24 daus. wa rodidedjau du ini. sai. [iai vituu. batei qab ik. ip bata qibandin iinnia sunis andhahie
25 slandands gal slali ioiin icsua qapuh. svau andliafjis bamma reikislin gudjin. andhof iesus jaliai
24 ubilaba rodida. veilvodei bi pata uhil. aij>[iau jabai vaila. duwe mik slahis. panuh rnsandida ina
25 annas gabundanana du kajafin [ainuia niaislin gudjin. i{) seinion paiirus vas standands jah varni-
jands sik. baruh qejiun dn imma. niu jah [>u pize siponje ()is is. i(> is afaiaik jah qap. ne. ni iin.
26 q p sunis pise skalke [)is maisiins gudjius. sah nibjis vas. pammei afinaimait paitrus auso. r.iu buk
INTEftPMETATIO.
si;m. Slelit autem etiam ludas, hic prodens cum, cuni iis. 6. Tunc mi dixit iis, qui>deeo sum, iverunt
relro versi et ceciderunl deorsom. 7, Oeinde auiem eos itr-rum interrogavil qui-m qua-riiis? Venun ii :
dixerunl lesum, hunc iNazorsetHii.

: 8. liespondit lesus : dixi vohis, qood ego suin; ,si nunc me quairilis,
siniie hos Ut implerelur boc verbum, quod tJisit, quod quos dedit mihi, non penlidi eoruin unum.
ire. 9.
10. Verum Simou Pelrus, habi-ns gladium, eduxit eum et percus-it hnjussummi saeerdoiis servum et abscidii
ei aurera dexiram : hic autem vocatus fuit nomine Malcus. fl.Tunc dixit lcsns ad Petruin : pone huuc
gladmm in vaginam ; calii em, quem de.lil niihi paler, iuuiiie bibam hiinc? 12. Timc coin.rs el luc cenlurio
et ministri ludxorum prcheuderuni iesum ei vinxerunt eum 15. rt dHxerunt eum ad Ain.am primuin; hic
fuit enim socer Cajafae, qui fuit suinmos sacerdos hujds anm. 14. Fuit auiem Cajafa, qui consulini ludaeis,
(•iiod melius esi, unum bominem perire pro populo, 15. Tunc secutus-est lesum Simon 1'etrus et alius
discipulus; hic aulem discipulus fuil notus liuic sacerd»ti, el simiil inlroiil cuui lesu in alrium hujus
sacerdolis. 16. Verum Petrus sieiit ad portas foras. 'lunc exiit foras hic di cipulus alter, qui fuit
iiotus huic saecrdoti, el dixit jauiirici et adduxit iutro Peirnm. 17. Tunc dixit illa si-rva liirc ianilrix ad
Petruin num eli.nn tu horum discipuloruni es bujus hnminis?
: Veruin is dixit : non sum. 18. Tunc stete-
niiil servi et ministriprunain facieutes, nam frigidum fuil, et caleleceruni se et autem fuit cum iis Petrus,
staus et calefaciens se. !a. Vcrum hic suinmus saeerdos imerrogavit lesum de diac,ipulis ejus et de do-
ciiiiia i-ius. 20. Itespondit ei lesus : egc palam iocuius-sum mundo; ego semper docui in concilio et ni
teinplo, ubi semi>er ludsei convi-niunl, et occulte non loculus-sum quidquam. 21. Quid me imerrogas?
Interroga hos audienles, quid lacttus-sim ad cos. Ecce, lii sriont, qood dixi ego. 22. Veruin hoc dicente
•'>, quidain minislrorom sians dedit icluin vola lesu dixkque : sicne respnndes huic sumino sacerdoli'!
85. liespondit lcsns si inal^ locuius-sum,
: lesiare ii.- hoc malo; aul si bene, cur me percntis? 24. Tune
iuisit eum Annas vinclum ad Cajafam, liiinc summum sacerdoiem. 25. Verum Simon Pelrus fuil slans el
ealefaciens se; tunc dixerunt ail eum nonne etiam tu honnu discipulorum hujus cs? Verum is negavit ci
:
dixit miuime, noa sum. 2<i. Dixit quidam borum servoruin bujus surami sacerdolis, hicque cogualus luii,
:
&KNOTATIOMES.
xviu, 7. opra gr. omn. anie paproh.
|
xviu, 17. i/>( verum, ° gr. omn. — U qnp] 5 gr.
XVHI, 8. gaggan} St. OlflJOW- X omn.
xviii, 9. algaf] sic cod. Arg. Hz. et ediil. aiga[t ; xviu, 18. slandands] St. )s( tlandans, sic vs. 22.—
(dedisli) c. gr. omn. (JjJiaxas). jah] ult., Z. ° X-
xvm, 10, mi/i —mnun hic — nomine, gr. h Si xvri, 20. sinirino] semper, gr. r.amt;.
SuofucTu SouXw: CXterum Z. -r sa.
j
nvui, 22. pata] }. St. pana. X

qipant n tm a\ —
xvin, 13. sajhic, ° gr. —
kajafiu} (Massm. Skeir. * gr. —slahdands] vid. ad >s. 18. steh lo/in] J. —
p. 59 -e) ern re librarii pro kajaftm scripiinn esse St. }<( jci. —
srau] 1. Si. B. svah. X
suspicatur, sed trrai ipso vir doctus, nam sic Guthi xvin, 25. andhof) Ulf. ° «0x6.
dativo pro genitivo uli solenl. pis ulapnjis] J. St. svm, 24. panuh] lunc, °gr". gabundanana} }. —
X piia tabnjis; veram lectiouum jain ttaresb. St. X cab><ndana.
—
p. »08 commendavit. xviu, 25. paitrus] J. Sl. B. 3« paitraut. vas] gr.
x vin, 15. pailrus} cod. Arg. P"« s , nnnqnain X omn. anie teimon. —
ip} sec. veruni , « gr. ti —
boc liniueii per compendium scribilur, nec si scrihe- afaiaik] * gr. —
ne] ininiine, ° gr. omn.
retur, siîiiini notje deess.3 deben-t; cf. ('ur. II, xi,5. xvill, 26. saA| bicque, pro j«c' (qui) a ; C.riin. III.
— mi}rinngaliiip\ St. mifjiagalaip. V

Migne. Patrologiae Cursus Completus: Series Latina. 1800. Volume 18.

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Migne. Patrologiae Cursus Completus: Series Latina. 1800. Volume 18.

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Digitized by the Internet Archive

in 2011 with funding from

BJBLIOTHECA UNIVERSALIS, 1NTEGRA, UNIFORMIS, COMMODA, OECONOMICA,

OMNID!» SS. PATRUM.DOCTORII SCRIPTORUMQUE ECCLESIASTICORUM

AB JEVO APOSTOLICO AD INNOCENTII IJI TEMPORA

PERQUAM DILICENTER CASTICATA ;

DI6SERTATI0NIDUS, COMMENTARIIS LECTIONIBUSQUE VARIANTIBUS CONTINENTER ILLUSTRATA ;

UNISQUISQUE PATRIIM IN QUODLIBET TIIEMA SfRIPSERIT UNO 1NTUITII CONSPICIATUIt ALTERO ,

SCHIPTURjE SACRiE, ex qiio lectori comperire sit obvium quinam patiies

f.MTIO ACCUnATISSlMA, C.STERISQUE OMNIBUS FACILE ANTEPONENDA , Sl PERPENDANTIIR CIIARACTERUM NITlDITAf!

ACCURANTE J.-P. MIGNE,

PATROLOGIjE TOMUS XVIII.

ANONYMUSJ S. AUDROSIl OPP. SUPPLEMENTUM ; 0- AURELIUS SYMMACHUSJ

PARISIIS, VENIT APUD EDITOREM,

IAPPESDIX AU S.ECLHM IV.

S. KARTINUS, TURONENSIS EPISCOPUS. puni.ns vir.Ton.

ILFILAS, MOESO GOTHORUM EPISCOPIS.

IV. — l>cconnexiotie Vocabuloruo seu dc

seriuono in Laiiuuin versuin, inlerpietc

HAHERTINUS. I. — Glossarium Gnthieo-Laiinum.

Vita rl, Claildii Juhani. >,-

Paru. — luiprimerie ds Vkaut ;>t SVKCT, rue ile Sc\r<>

ULFILiE, GOTIIORUM EPISCOPI.

VETERIS ET NOVI TESTAMENTI

S. MARTlNl TURON., TICHONH, HILARll MACONI, NOVATI CATHOI.ICI, ANONYMI,

ACCURANTE J.-I\ MIGNE,

CUHSUUM COMPLETORUM IN SINGULOS SCIENII* ECCLESIASTIC.E RAMOS EDI-TOPG

VENIT 10 FRANCtS GALLICIS.

PARISIIS, VENIT APUD EDITOREM,

' \\\\W\WW\sv\\\v\.\\\\W WW\W\ \\\ \\\\\\ UVVl \ w\\^ x x

reihAM^AiMyi san^amYna»^ M Sfi H

§ C,A huAf MViHSAioiuio^nMisei^

^Ahs^ei n ihAKMf qAh*j/ATe *^

APPENDIX AD SJEC. IV.

ANNO DOMINI CCCXCIX.

i\ B, MAHTINI CONFEBSIO IIUN^ UNITATIS II' IINIUS '1

(a) Vid. nosir. Bibl. PP. lomlll, pag. 585.

ANNO POMINI CCCXCIX.

lius (<•). quc inlclligeiidum qttxd.im in bouorem, nnu sola

(o) Cennad. de Vir. illnsir. cap. 18. iur les Uonathin.

reiulcril. lonieusis : aiquo lia reccnsiiuiii i u •

iiiuiii prodlll Uasilciv auiiK I5t9 in Orlbodoxogra- lionem lypis cxpressnniis ,

Pneterea idem opus lithoniuuum ad mss. codices observaiionibus auximus.

(a) hid. Ilisp. Suntcnl. lib. i, cap. 19.

libelluiii Regulariim scnberc ct secreiorum leges ,

obiinent, et veiitatis tbesauros aliquibus invisibiles

I. De Domino el corpore ejus. pleium ;

V. De temporibus. cnim noster Chrisius , aute mundi constitutionein

sed uno temporc accepit omneni pietalem iu coelo

17 LIBER DE SEPTEM REGULIS. 18

a Pro Kvpu, Cyro, legiisvptw, Domino. ' Obdurati.

est eya euiein dico, inChritlc et in Bcdttia Epties.

Dei ; el Dcu. in curpore suo, lilius es| bnmiuis ,

tlignilatem ai.am , ,.1 pravlara tnea tuptr dutum iibi

buntur pali lubernaculi lui in wtetnnm tempus, neque REGULA III.

Dinniiuis suos.iiiguiiic iiiuudavit, aliqna cx pnrlelusca qui in tege sunt .'

vivet in eis (Gal. lil, Abraham ergo

justi iiniiis esseul ineriii , qui i

ui .^/r//<fs «Wi, ct dabotibi ettemim tno omnes gentes il!i ,

incrccdeui lidei dal;c sunt Ahrahx, sicul l)eus dicit : II rtim ,

Abrahs promissas , Scriplura lcstalur , dircns : pni-ciii ( lbid., 2 J),:

Abraham atttt in ficns fict , m magnam et

daiain esse prnmissionem , »t firmu esset promittia piomisii ,

^Ahs^ei n ihAKMf qAhj/ATe ^