Migne. Patrologiae Cursus Completus: Series Latina. 1800. Volume 11.

1
^Hfll G
ffc
SSUira&ft
1 1'
•
V. mm Psm
23 Wm*
m s I I >
«'s&.jr/-^: **&
1
Hlr j9xj
«•'Jf^', .'i'Pfl DBS^P. 2ri I

J
I
Bm^
ti
TO
1
flK**P
Digitized by the Internet Archive
in 2011 with funding from
University of Toronto
http://www.archive.org/details/patrologiaecur11mign
PATROLOGIiE
CURSUS COMPLETUS
111 1
BIBUOTHECA UmVERSAUS, INTKGRA, [JNlFOBJflS , COMMODA , 01 CONOMICA .
OMMIM SS, PATRBM, DICTIRUl SCRIPTORCMQUE

i;(ii.i:si\siKonni
QUI VII BVO UPOSTOUCO vi) USQUE l>X)(I.MII III TEMPORA

LORUERUNT; I
lii CDSIO < HRONOl OGICA OMNIUM QOJR

I XSTITl RE MONUMl N roKI M I \ l 11« »1 l( 1 I R tDITlONIS PER DUODI CIM
PRIORA ECCLESU SjECULA,
U\Tl BMTMMUBl M i U. VI.--MI v-. |Mll. II N.iWI I I |s t "l>|i II. | s \|\M -I UMlis ( 01 | \| \s, 1 | |.,,| v\l
1>II n. i NTII i v>in.u v .
KISnERT ui< 'Mi l S, m»i»imu.ii- LECTIONIM SQI I VABIAMTIIOS COMTIKMITU ii ii ui; vi v

J
IVS OPUIMM MW1 IMHJMIMAI KMTtORU Ql I rftlMJI ROTUMUMM SJTXUUI DUEMTUI IBSOI t l \>
l'l I M I
s, VI I i v .
iM.ioi COLABIMJS ABAL1 rOMOI, MTI tUCTOBU AUCUJUI m-iiimi

m BSEQUE.11 M -. DOS v v I .
i \l I III |s ITTBA ll'M ¥ T» \Tl V • .1 I .1 I M IVI.IN vKl \| M VI.'. M M sl n l.liU.I M

DHTIMCOSflTIBUB SUI i| M v II l;i VM Mi.MI H VMIM s. \|, IBN V I V ;
i CUM DIHIS II M \ltn l;\l ll.s, \l lijl \ \ir.n VI i lnl.: I V I I M OBMM M. Il;u> linvni
1 i I I I
s| VsIH VM llll I 1 M II. I
s, VMII II II \l V ,
li s iM.it ir.l s i.i m i. vi ii i - I i I \T\ : \lii U ICIUCR REKUil. QUO C038ULTO , Ql IDQI iu
lM>Qtl$QCI i v i i.i m i\ QUODLIBE1 I ui m \ KMMSMT OMO IMTUITU CONaMCUTOB J
vi i i i. I
u KIPTI \>.\. v \' \>.\ \ QOO . ! i it 1 ••1.1 i nviii i.n.i IITOBTIUM (.iliMM PATBUH i\
"ULl 5 nh M M BUMUH 1 "I 'v MVi.l lns sim.i ii.i.i M | lii.m.l M s, |; iii |. i
I I \ II - ( MVIVII M v ii MJIT.
IMT' CJBTEBIBQCI DNKIBOS I CILI vmi i n\i \i.\, II II W u; : CBABACTEBCN NITINITAI

kki M> I
,
( ii v imi \ ii s, ii
vs, ,
1 1 1. 1 i • r n • i nr.Ki i iniMs, OPEBUN RECUSOBUM IVM \ \i .> i i
TUBl NUNEBUB, POBMA \ iiviimm iiiijivm COMMODA IIHQOI in TOTO OMUUS DCCUUU CONSTAHTRI
sivj i is. ii.i tii l \ii.i ,1 v-. i i
MQI V. im v ( ni i i i i iii, i \ v . Mi i ii,, h i v II CBBOXOLOCICA,
M l r. vi.mi Mni.t m ui'i si i i i.i.i vini i. HACTENUI iiii ILLIC SPABSOBCM, PBIMUM
vi 1 1 vi i\ MMrTBA l.n-.i i"l iii \ . I \ "II ii i;i s \n iivim s i i v 1 1
s. LOCOS, LINGI vs
I IM Mll s, . OADI M K'1.1 M.
SERIES PRIM V,
l\ •'! \ mODEI M PATRES DO< rORES ST.RIPTOR1 5QUE KCCLESI/E LATIN.I
\ ll.ii II I LIANO AD CREGORII M HACM M.
ACCURANTE J.-P. MIGNE, (iuvvuum tXomtfctorum IN SINGUL09 STI.K

ECl I 1 51 iSl IC E RAMOS KDITORI
PATROLOGIJS TOMUS XI.

- - /l NONIS l l OP1 \ II roMi i oaicis
PARISIIS, i V UDI BAl VRAYET,

IH riA DH l \ L>*AMB H i
PRES I \ BARRIERE IHM i ..
I! I I I \| >M l: l
-
DEC 5 1
SOtl
310
,M=>5
-
SAXTOKUM
ZENONIS ,, OPTATI,
PRIOBIS \i RON I \l II Rll S Mll I M I PIS4 <>| oiu \l.
OPERA OMNIA,
NUNC PRIMl \I CIRA CjUA PAB BRAT REDACTA :
WkCMM pk i i i m miiii s
, QOOO vi> RMMOMMM viilMi, ILLU0TO1MIMII
IMIIiniMIV nlimi M 1>1II.1MI\ l>|ssl | U IOMIII s, 1 |\MI| \ I0HIB1 S 1
hiitiis, m« non m oiu s OPOMOUI rKAMGnCI MMACCHI,

•ACBODOTM HBTOOJBMtM, 1 1 1 P 1 1 w 1 11 himo- i I 1 1 1 1 , i
iii Mvi i OOMCOM opi m voiiiiii n , DfTHHQOOt hi vii nsis .
„1111 > vMl VSMIS (IIUIllll Mll.tr, PEH MAK-

'IIIOM \i Si IPIOM M M\11IIIMI\ i.Vll.lV
COM.VTI •>
;
'.'I ul» , l 1 I.M \l> OlM \ I l M MTi I \ I , M \M kCCDBATIMIH AM 1 1)1 I IOMM

PR i ni M i i I i l \ iii i-imo, i ii sni vi m i
ROMOABi vl n vspiv i i.
Ml 11. - fctAOHOBl, i
\M\ HVHTHII, ir U.IOIU M ROTISi
NMOI i t v oii ivi ini | iioMin s oi ? v i i i i i i • 1 1 :
I VM : - I I VI Cl HHTOBJ
ss| Hl \ HON \H-
M vRl M, DMAG1 M HOM1 Mi M!S
"
Al> I \M Pl KTIM MIIU S ET
>i.K VTlll \ IPISCOPAtl
11 UCM
* *-
TOMUS UMCUS.
PAR1811S, BXCUDEBAl M'> WKT,

/n iii i>i< r| i> kMBON . PBB8 U BABBJERE D l M n.
"i II Tli -M0NTM01 81
|S'i i
ELENCHUS
OPBRUM QILE IIN BOC VOLUMINE CONTINENTl B
o<-
S. ZENO.
Ilpistola dedicntoria. !i
Balleriniorum Pnefatio. 1J
Disscrtalioncs dc tractatibus, doclrina ct cultu S. Zcnonis. 25
Monumcnta de S. Zcnonc. 18'.l
Tractalus S. Zenonis. 253

Appcndix prima complcctens opora S. Zcnoni perpcram Iribui.i. '.'>>'
Appendix sccunda compleclcns duos de Sermonfboa ci Martyrio 5. /
nonis libros., cum duplici dissertationo ipsis subjuncla.
S. OPTATLS.
PranfatioDupinii. 759
Testimonia de Optalo. 7G9
Hisloria Donatistarum. 771
S. Optali libri scptem de Scbismatc Donatislarum. 8S3
Prrefjtioncs Francisci Balduini ad primam cditionc n Oplati. 1103
Annotationes cjusdem. 1133
Albaspinaci obscrvationes. 1 1 00
Monumenta vetera ad Historiam Donatistarum pcrlinenli;;. 1170
Gcsta Collalionis Carlhagincnsis ,
quam scquunlur Hisloria cjusdcm
CoIIalionis, auctorc Balduino, ncc non Intliccsanalytici cum Zcnonis
tuui Optati operum. 1223
^— • ^
OPERUM SANCTJ ZENONIS

PROLEGOMENA.
li-wn) EPISTOLA DEDICA rORJ \.
ertndittimo Principi Dominko \ el MfMM quulem .

>:>,•>>. N ik intp/i /i<w . m
S / I
< ,ir./i»i<i/i P/Jil HiiltMMMU tuptrauei legalio ; u\ primum apud II
/
/' 1 it-in <i/'i«/ (.<iio/iini VI, I l
i/i/ti /"iiif . iii i/iki 1/1. i n.i potest. ttUOt m,/i.iij /../'. /r.i .
!j mjiiiiim S .
*
prndtntkt »i ditigtniim doenmtnti u, </uo/
OMiicJ Lalutot 1'atiit, MMVM coucionet lupersunt, ttit- (/tv.i n# .im*iiiii//iiiiii. ti empliluditu diffi U
</,/<, it nttitlii iiitleu s ibiti Iniiii. <t rtbtu tpsi* ineurrtntibut imptdUiuima ntgotia
upud docim et eruditoi. n:duin Cttlkoii iuinniti i uiii /ii. i ftlicitoli . ii N-./iii-
dvxot ituiin mn.fice commcndatam ; nunc aulem , </u<i- .i/M/i iin i/i niu>i.N<'t< // , r,7 otiuit , s.</ 0|MJ ,
•;«i (ticultnte m diiigtntia ticuit, piurhtm inlluiiuiluiiiii , ntraaqne i h m , i//tui
antiquori. ./Ud IM pos.M'J ttliquid in dltt iffict
.
hmribui purgatmm mtndit, aliguol in la- quodin Romanee tedit, in calhoHi I i
<»•
,
/<> i<7i
cttnii tuppUiiiin , et ttgrttft tit fwwi pjonii decut tt utiLtnicm rtdii \ tposlolicc l.<-
mige%ii natinrqitc /S u/n. <i non nullorum lan- talionil HelVClicS I «II. MB . \\i\ , in qui
. lenturti itndnntini luculentcr , liitnnut ante «V , bus prtscuritni Pniruni zcltts , grtwitnt, tanctitot .
<;<•
/ neu tiitme Printcpi ; ct ut in enm conjiciat lntmn- FJ disciplina a \l impeiisiits fXCuUaf rctuccscnnt , ti quis
litter oculoi. i \ue vi pali ncintum nc fnLm ln an <//,,'« ; iptdmtH rorHM , i/cnr inmtintits , ttttit
;|>i<ii, etiant alque iiium pWimti^ <•/ vl^ccitiiiiiis. Si iiloiiciim iiiiyh',». \l iiihiln iniittis \ qm^ . . Itrtl .'
) /«/
onsiln noitrt lationetn npcrirc (at etl

i
, illudco- et iam diulttrntt , <tc prtptmodnm atttduar eogitalionti

t. s librorum tjntmodi Pnlronoi te non itn distrtnrriint , ul tlttdiit quiitttin ct im niiin
i/iiu «/• m / /iii<-/i'n//ii <

, >
iii aiiiinitni / nMulanlilnts , niliil tiibu I quidqntil n
mio iint , qunm ob eiudilioncni al iitini niniiciibu l puHicit .1/ Itmporit, /<• lolitm nt sltt-
t iudicar sint. nutcep' <//,/ eotligtrt , <t nnnc ttgtndo , »<"/ir coiiiiuciiiitniLi ei
li, j: 1/111, ji opus tit, raiioiitnt nffcrre. Scd dti scnb 111L1 \nofherc scmpcr atiatdd novittr ttuduitti, itt
pL. •
desiderarc quidem m uno facilc ett, a oralionc in ftiii,rc innijni Einjcnii Subiiiidnr pri
tptrare lulem, et tnienirc difficitliiiium. hjusmodi cnim pt^ <> /, Incitbiiiln. tummitqun tttttdibut u lilttralit </</<-
plc-i mi/<7ii,' ret humance itiiil. ul qui 1 ' nalura lisqttc 1 iris tutctpta, ntC nnit ..< toudalit nuncr ttgatto-
dotes optimis in lludUt profi.crc, cl ob digiiiltilum grtt- nis llclcelictv .1. lis itliquot insiijniu titi intjciiii, eloqntH-
duiiiidem palroctniiri poitcnl ; n alterttmsanc, <i</ /'<i- tuv. ttuclriiKvquc niniiuniciitti contiin nlibut COnjicere li-
irociiiium quod perttnet ,

facile practlenl, ttltcruni vero ,-,/. IU11, etiam nulli iiulnslritr, niilli sitntpltii parctnt,
uiu getendarum procitratioite impedtii trqu {] exguititit undtquaqut CUJUtqut gcittiis ci (odicibut <l
noii foinnt. Mobii ttuicm scdulo inquircntibut ,

»11111- editjj librti , httignem, immtmnvu , it ab iptoquidtm
q»nj MMl ,
qui nottra hac a-tntt utrnmquc cim Liudcni / inLi /'. Mfiiifuucoii il 1 jitnt ////'<• trigintu nini
nt conucului, tu siatim otcurritti, in MM luinmii (M ob ducentot prttttrtin '

* lctiistimot (. du
tatbut erimiut icmpcr iludiorum umor el culliit i/ii,' coiiiincndtititni , it ttibindc ihhijis Btagitqut auitnin
I nnrcro jam ti prima adolciccntui potitinn- bibliotliecam libi < finparasli, non nd Otltnttttiontm < /
bui, ac tubinde tacris prtneitim in dticiplinis MTJ 01rmuiiciitiim ,

quciiuiilnindiini plcriquc iii//<///ir dignita-
suinin < 1'imii luude ; 111 quibut mutla ingcnii ac doctr tit liri id ttmporit fniiinl , scd itt in cn tubcitivit ho-
ipecimina prabeni . docinru jtfque ntitionit rit. somno pnlius qunm officio dtCtrptil, vitnm trndu-
hummum, qu comm
liarittr, nitnttintem ceret: indttptt protgrtgia mtntii tmv faeuttate mfrani
. norem libt conciliatti , cum manmit inuneribut /)/n>it' n«n /</i/i librorum ,
qunin rcruiii . <//<</• in tildtm
obeundn apprime idoneot inrcntus ttttt ,
perdifr conlinciilur, notiiinin prtt !• /Vr^ , //</<•" 1// , </"</</ qra-
prou/i.ii libi a Uomano m contmiisti , i»i rium viroinin ttltimontO (icccpinuis , i/>s/u»i bibli tlt-
Uelqium \ubnnsiui et : ubi cuui prttconceplam de te , ii. qnnm pnraslt , i/i tunm nicnlcm Iraiislnliss, </««•
• eilitionis l
i» ntt it hnbci, i<7tmkortuu oua ntmcuti pottU,tpubu»-
I U 11 l.'.'iinlnr- fil litlcrnrtti ni opcmin dnnlibus, //< rogtttUtofft
i nbula tpecintina 1 I iliolhtca \\t'\w 111 prcfoiinno |><;'. ixii, uN rrcciikoulnr nriix
I imi rni , Domin P liiblinihecc . in <| u 1 1 »< -% babeniui Grxri iîni".,
mitmti ; qoi mtnot ncnnis ,
incr, /. 1'instiiss I ifii Uominici Pattionei ,
bili rerum diuxplm

fulqei ' I tlbrnrum (M <l duCfllOt s .
tiniujut lillent apprimt truda I ique »m- ptehu •! </»'»"» 11 '
. 1 Maiiutcript irum ri/i/.i. nniqn . ,. 1/1 ///,<) i/ii/t lib. i\ ci 111 l/,," ' ailtgraphorui
fonipirorii" , ttbi 1» nuincrnndiint. non nnUtis. Siinilio legaolui in .\|>|"-iin ttm i<- A >•'<». avMet /<« ,„</»«. »/u«i« <»'/<«< «.««»-
litauaaut rt tractaittet Indlcat, //""/// ,m modst, <t prctdoctrina Ugem atque IntetUgeni «»</«-
dtrtbut trmocinarlt tt ditttrit, Pottquam voro Ho* nm MlfMm ,

<'< "/»»» . tUgantitiimum ,
/<«/<
»«"/// ". . »/»/ , "</ .///"'. '.'/ . .iiiiiiiii ilhlil , itmlr loli l.i - //»'.'/»'• I ../»'.». »» , | .,...//., i/.. ../ • lunn.t
,/.,<./• pratfulgtt . /" "./'»•'. totctut <s, »/»'//. «...i »<i »"'<< M /<•"<'/ nio<ii<um uUicitot liabtl ,
<<»<< «'<•'
tiquiisima ac ceUbtrrima itm j.iiiniiir nobilhat, iioit *«'<<»<, </. cujutproboHonthihil ambigimut, icdtm po-
officia I
'"'• '«"<< « »'<<<<<' iiiliiiiiiiu 1 !!!
.
,
'///» //'" //< /'«- <</./-, </».< /.'» .</</. iii m» . tindUando ,
>• .««</«
/n<»« doctrina apprime inttrueto ntquaquam probantut^ adjeeta « »»/>/* »u»</, << • »•- w<c-
nihil indiguiiti \ ttd tua »« ' //.».s'i»»»»»»i« rempublicam /»/« W . »«< /.... //i «i. :» «< » recreat tt reftctl ltum<i-
iiniiiit promovtrunl ; poilquam, i«</i<««/, /<«. i« </»»/»"- uttnt /u</ ,

prat lartique tlla indolet ,
quce prwttantibut
/»///s </"«/« //»<i/'//.s es, ./s/ ///»<» i<»«.s, tiitniii »<»««u///« <///- <//</</'/«i c/zi/.s .s/.n attidue ditttntuti ««/< /««<.« lnlirl ; lum i.i« </</«• pr« /«///«"/ " «// S. ,4/1-
propttreo valedixitti penitui litterii, •</ veleremmorem littilit vindicUu vel exnliciitinni «i /iki, rrlilKun itr, nitti,
r. /iiii'/is, fn bibliotheca <' <« Uetione frequent <•*, /</////- • n ]in /. .."«« jieriiin iiiu /«s». rognotciet tnp-
<//" jucundiut tibi aceidit. quam de librit , et humamo- pUrinihil </'</«/</« <-*/. .i<-nni? igi/vi , EminentU
rihns, eruditit, lacritque ditciplinit cognoteere ri ..<- Princepi, it<>< '/»<.</ itbiciinb, «i«» oput.obtequn •
bere, //<'<• </«'/»'• /»«<»»»« fuerunt »«.«»<»>»/, <-»<» roi /"/«c <i devinctuiimm i»< /e volunium tettem ; idcmque n »»»»-
S. Zeiinnis edilionem tibi nuncupandam (liixiitmus ,

nus ex nostro, certe ex auciorit nomine ac meiilit <l q-
tpevantet fore, »' '// pro /«<»» prceclaro /« optimn s/u- iumn <'.s/, <•/»<«// *»?»// <///»/» .Su/« F, wmaw pemtifici, cui
dia ac Ubros prtetertim anliquot amore munui lioc tus- primo uicatum (uit, iia nunc ttbi cardinati Amptfinmo
cipiat libentittime , ei te patronum ejutmodi exliibere approbetnr.
[»-«„] B AL L EI II N I O R l \ I I
> I { /E I
•
AT I O
I, Inier antiquos Ecclesisc Patres, quoriim pauca Yclcris Testamenli ; tertius sermones l, de rebus Tet-
quadam opera ad nos pervfcncrunt , perpauci admo- lamcnit Notti : in banc eniui rationeni, suain fjuisque
dum snnl , «]ui viris doctia ac crudilis aque lauiicn- libcr inscripiionem prjeferl. Suhjeclae porroin cadem
iin ac S. Zeno episcopus Veronensis, in cujus Ser- cdiiione Zcnonis tractaiibus bomilia3 S. Cswrii Arc-
monlbus alii eloquentias vim ubertatemque dicendi iateHMf, ei alia quxdam pauca : hnec auleni iiiox
adrairantur, alii latinae elocutionis puritatera pra?di- clausula appendilur nobis ne<|iiaquam omiiieiida ,
cant ac eleganliaro, pleri<|ue vero omnes acumen in- L cum verum editionis prodH MMNMI , (Juaiiinim a
gcnii, antiquilatem, gravilatem, pieialcm, ac senlen- ipsam edilionem ob raritatem non vide-
nuillis, qui
liarum docirinaque prxslanliam commendant. Ai rant, perpeiam existimalum, nibilominus aiqne cum
vero crilicis ad vivum omnia et singula resecantibus, anle annos ferme quin<|uagiiiia obiisse aliunde con-
nemo unusest omnium, cujus operibus(ad auctorem siare poluerii ; Ad latidem el gloriam summa et indhi-
proecipue staluendum quod pertinei) lot diHicultaies ducc TriniWis, el bealissimn' Y irgtnit Mario?, el beato-
objecl»3 fucrint, quot adversus eorumdem Sermo- rum poniifuum Zenonis et C&sarii et omntum sanclo-
!!iiin collectionem liinc alque hinc eductas et propo- rum, sermones in hoc volumine posili, el nunquam alias
silas lcgimus : adeo ut, aliquot licet erudili in iis dis- impressi, soterliss.ine recogniti, et sludiosissime per
solvcndis naviter laboraverinl , tamen non solum venerabUem Patrem Albertum Castellanum Ordinis
niliil potucrinl conficere, sod conficiendi eiiam <piid- Prwdicaiorum correcti, ac per Magistrum Jacobum
piam, quod raiinn sit, spem aliis fere omnera praeci- de Leuco impensis Domini Benedicti Fonlana Yene-
disse videantur. Id autem (quod liactenus nemini tiis diligenlissime impressi anno Domini mcccccviii, die
in suspicioncm venisse deprcbendimus) ex accuralae xxiv junuurii feliciter expliciunt. Ihcc aulem edilio
editionis defeclu originem ducil. Prodierunt quidem suscepta slaiim a u ullis, <|u.niidiu non accur;iie per-
ZeiKinis tiactalus piiniuiu Veneliis an. hdviii, ex ve- O pensafuil. Atcum Sixtus SeneiisisB/'j/io///e<:o/H elabo-
tusthshno codice, quemjamdiu anlein Episcopii Ve- ralurus, iu qua de singulis tcclesiaslicis scri|iloribus
ronensis bibliolbec.i Gvnrinus vir cclcbei rimus nac- jiKliciiim lulit, editos Zenonis sermones ad calculos
tus fuerai; b;cc eniin infronle ejus ediiimiis legun- revocavit, tot diflicult;iles eduxii, ut de editionis de-
tur : Eximii el exeeUentvs viri prceclarissimi docloris leciu nihil suspicatus, Zenonem ab ecclesinsiR-orum
sancti Zenonis episcopi Yeronensis sermonum eleqan- auclorum albo expungendum conlenderit. Elenim
tissimorum ad populum, excerptorum ex veluslissimo cuiu ea editio iraciatus aliquol aliorum Scriplorum
volumine Xerona: a Giturino Yeronensi viro eloquentis- inter Zenonianos inserlos ac iniermislos exbibeat
simo in episcopii Vcronensis bibliolheca rcperto. In ila ii l non solum nibil discriminis afferat, quo alteri
tres illa dispertita libros liiil, quorum primus senno- ab altcis iniernosci queanl, sed omneseiiam perae-
nes coinpleclilur xvn , </Hi sunl dc virlulibus ct vi que pro Zenonis felibns vendiiet, uno exceplo. qui
\i\s\ sccundus sermoncs xxxvm ,
quisunt cte rebus S. Gaudcnlii Bnxiani cpiscopi nomiii« pianolalur ,
1 ,,
I", i:M II RIN10R1 M I I. n \i II
vebei - \ i), cl
/ iii iubol i" i|»-m- nii »1*1« iii iii non inillis
i hiMin. i
iii.nn prilnii, ul i
Mil.im putarini , ul <-\ idnoiandi* aoo loi
quoqi - 1 i • 1 1. 1* niii lur lam flei lliuc ergo in Veronem eajierti
utrinn s / \
l>.
1 ini |..ii.inh|ii.
; 1111 ( iitn / mUUooeo), irbi-

1 11111 iaterp laiio , nemlnl 1 rtero-
. kujnt 11 ui P Mabillonioi loquU quin, quod barten riniui, ol |
edhionls
l uiruii dirflculiatuin ia*culi 111, rariialem Imi ffendere di
w bui
- 1 1 ,1. 111 ;iii 1 » inn prlroa , lum rellquli
II II, a a Sixlo i.it 1 .1i1ii1i11.11 idenlldem iik iluiii, i|n i- \ni ti.i.iii
iaejui 11 11 1 lententtam.sus- eendum, vel ed Inrei repre icndendoi, li qul-
dem in calpt non fuerinl , nibil penlnennt, ta
IU, v / rnibinde aeeoratai ediUonii coi indaiioni plnrimam <!>•-

tauiis»ii \ 1 » fnii U 'I" Ita est, 1 iui lorii men-
bol&sivi, 'i"
"" i ;
I le diffli llimnm , lusaUonei nonpaucc, qm nunc
i
,,, 1, .,,! 111 . iitiin- 11111 cam <l f..rlr riiiiin :iln 11:1111 ;.li
nlentiara referuni ; nl proinde .ii.
il 11 debeat.
landem 'uis lil. II- omnibus nt remediom nfferretor, nova

rindii ii paranda fuerat editio, in qoa, ot accuraiarum editin.
1. 1 11111 t. .iiK-n ||
iMiin ratio postu artis alienia a genaini / .1
onibus, mppletii lacwiis, mendia eorree-

i.nnlnr, nil.il ... I
•
SUft Opera 1 t<l<l< 1 riilni , <l aur-
/ .- Itaqae editionem i.l ^'n« ,
ii>
i> j.iiiiiini eipetiiam , et 8 1 h meri m

. iiin |
iiiin t .in integrum reslituendo pernecessari m parare,antfl
. ,
!« r | .ito« 11 iiim ili 1 poioere, non solum C ftliqaot onaos rolvebamas in animo : at cum in reb
,\-ii- ejnsmodi line maniiscriptis conflci nllill possii, intcr
r ni ipeam, legendam autem in notiliam venissemus antiquisiimi

ibns valde nrgun licis, quem lu '11-111111 l ilhe-
. multo . i- auic annoa ferme nongentos ab Rincmaro epi-

«111 ant re. A.l seopo dono daiom , P. Ruinartius in acta s. Arcartii
iliaiuiii |
mulum li »1 1 p i
nsUuUus 111 Veierura Codicnm vindicihi
etiani S / em tl 1
„
•'
u in edili ne II ftrii pag. 183 editinnhi
\ iquc eiiam - libi < ommenioram Hlud
i;ii.iiit.nin i i.-iiaviinus, i|u.i rnui |
liligeniia m aliis recentio-
\ n uerunt. ribns quhlem inulio noatiuscripiis lii.i 1- a nobii < i»l-
i
\ iretar , eamnibili, vel minimi habitum iri, il
nulli, >|n i- ad edi lam antiquum ccdicem orbi litterario jara notuni
runi. Vi • >- |.i 1 ti-i ii.' .
Iiaqoe tamdiu a pneconceptn opere duiU
um notavimus, mi ndum quoad , ejua codicis cousiileiidi
l> 1 per aliquem fleret. Interim < mi-
/ jii, uiHai S pio MalTeius lotitis litirrarit- rei-
iiin de |
iii. ( 1 .1 cus clarUsimum, erudiium itei in Galliam
I t-rona liudibut pr.feriini II . mi m llanc 1 rionem peropportunam
lii.r. r.iti in spem venimus fnre , nt ille eodei qnam dili-
inde ]!!< vai iantc
n n-iii lectiom 1
eiiiur. Iiaque
,<)'!<• lilieratns ille rximius omiiiumque politi rtiom
,'linaimn f.iui..r pra 8.
lenii, 1 1 111 nis apprime Jttidiosus, cui noairom consiliom maxU

•.111 prasiiturrin», mi , iltir.cum LuteliamPat siorun
.1 ii. .|in MXti > S. \m- cgit slatim com docto ei pei nobili <riro Jo /
li i/i/.-j rf. Bnrigny ; is aatem ctttti V 1
nibus dod 1 r. erii, ut «-11111

:,
18 PHOLKGOMENA, II
llcerei Inipicerc ;
'i < ii i ii ejui leg endl perhumanl I
\s / llarc dnKriptto (
nii' ficli firiMCl hcultai , Maffeiui no«tei i dcm \ N n <i

•
i
lldicil hiIii|ihI il<- ct |il i '
lHili.i III
Joanne collatioiil opom rcrentc . rarianli i leciinnci noii nnil.i anlmadvi 1 1 < nui , rubricti quaidam mar-
Dliaque coniideratu digna luraroa cum dillgc ilee aliquot inciobboi aiiti<|ua , ted leeunda
codlce deacripail ( m ut primum Veronora repetiit ni:<iiii appo»itai considerare maiime interoel , QOfl
miiiii.i nobii comrounicarU, el ul operl landem ma- illl suis qn.i i|ii<- locil m Mil«)<-<iis :i<ln<ilali«niltiih
niis Impnnereroui , acriter impulit. l>ni vii poteM i'< labunlui eiplicabaniurque , earum lamen bii
qut alacritale depoaiium .'<<•

terme abjecium jamdiu catalogum ocolia objicere, i i grataai leetnribco . <
l
opuniatim inacepimui. Alioecodicea, qul etel recen- DOitro <<<hmI.ii perutile ruturUM piiUimu» Il;«: ni-
limrs, noii niini i.iiiii-ti idjumenii Nepiuime afferunl, miram ejaimodi siini , ut eum <•!'' iii aaleqoon t
moi binc itque binc exquirendoi, «•! cum odiiii con- in HincMarl ittiinrisi -» ui.iiins reniret, ad Ercleaiam
ferendoa curivimui ; foriunateque iccidlt, ul multii Vi'ii)ii<:iis'in pertiraiiie . qjeaqac ia mi imer pu-
buic editiooi r.ivi-ntiliiis, ilioeocio non infimae plerum- blica ecclMiaatiea <<Hk < |amdiu fuis-< esplofolUM
que nota: liliros pialcr i)iniii:in spcin COllatOI accc- 1 1' i.nii ,
i|iinil :kI cofflmendandam i . 
periniui variii ei partibui, qul cura magnum buk inliquiiatem , originemqne pi < Bianliskimam dernou-
editioni decui eddiluri Mint, tum noitrura in oa navi- B alrandara plorimum confert. Eai aateu noiai nou
tcr iI.iIiiii.hkIi iludium incilarunt. Mic aulen inte- pro Iraclaluum ,
quihus allix»: -imt , serii:, s-*-d pro
quam dicimui, quid per doi preatiium lii, deipaii rectorum ac reriaram , iu quibus aliquM Zenonia ira-
COdicibUi, ul omnes erudiii liis<:ein nperibus deside- ClalUI inler <-acra offtda rccitainli lOtnler , ordinc
rare tolent, dicenda eunl iliqua : curoque inlor lios describemai, indieaili Iraeta ibui, qaibai eaadeM hm
anliquiaiimui Rememii lotiuifabricje luturus lil vcl- loco siibjccias et eOMMealariii ilinslnlai in
uii fundamentum aeeuraliorero ejua de-

baaii ac ,
Traciatus IU , llb. li , ln c ;<d margincm babet : In
scriplionem in primil exhibendam nobii esse inlelli- Natali Domini fralribu$ legenda i/i cubtcuto po$l
gimui. diaconorum ingre$$tonem anle ponlificem.

IV. Liber est membranaceui in folio parvo pagi- Trar talus xiii , lib. i : In octava Domini, poulifint
narum 1 iO , charactere ad lypographicum accedcntc iiona lectio.
scriplus, ac duplici manu, <|tiaruin alier.i lotum li- Traciatus lxxii , lib. n : Sabbulo primo primi men-
bnmi primum , el itcm secundum usquc ad tracl. sis coram Pontifice anle procesiionem recilanda.
xxx, latioris diamelri lilleris descripiit, altera vcro Trarlaias xxx : ln primo tymbolo in ambone a pon-
litlcris diametri paulo anguslioris rcli<|ims Iraciatoe lifice pueris recilnndu.
undecim subjecit. Primo folio majusculis ct grandio- C fi.i' laius xxxvi : Recilanda pucri» anle buptisma
ribus liiteris hasc verba inscripta leguniur : Hincma- a ponlifice.
rus Archiepiscopus dedit Sancto Remigio : iia tamen Traclaius xxxvm : /»i pascha pueris po$t bapii$ma
ut duo prima verba inscripta fuerint ad unius paginae a ponliftce recilanda.
vacuae calcem, tria vcro reliqua ad calcem aherius Traclalus lv : /»i paschate coram poniifire in cubi-
,
qu.r. e regione posita et scripta cernitur ; eademque culo recitunda po$l diaconorum ingretsionem ipto
formula eodem characlere ac in eamdem ralionem dic paschalis.
quater repetita alibi legitur , nimirum ter in operis _ Tractatus xlv : Recilanda in conventu a diacont
decursu ,
postremum in fine. In fronte libri rcccn- ipso die paschce coram pontifice , postquam ipse
tiori manu et minorihus litteris haec scripta apparent cum diaconibus a cubiculo descenderil ~et sederit,
Liber Sancti Remigii Remensis vol. xxxi , et dein porrectis secundum morem ntalis cum pace prce-
alia , ac forte vetustiori manu : Librum Sancti Remi- slitadicentepontifice : Surrexit Cltristu$. i\. aliit :
gii qui ei abstulerit , anathema sit. Pnecedit sermo ve- Et ill.
nerabilis Coronati notarii de Yila S. Episcopi ct Con- Tractatus xliv : Asubdiacono in ambone recitanda,
fessoris Zenonis ,
quarn inter monumenta dabimus ;
dum cum fratribns pontifex in conventu sederit.
et in hujus line altera posteriorique manu additum :

D Tractatus lii : Secunda feria pascltatis in conventu
Translatio ejus restat : qnje verba translalionein cor- fralribus coram ponlifice reciianda anle slalionem.
poris S. Zenunis nono sxctilo ineunte peraclam Tractatus xlih : Ad S. Slephanum ad martyres se-
nec a Coronato in vita descriptam iusinuanl. Sequi- cunda feria paschce legenda in ambone, antequam
tur inscriptio Zezoniani operis bis verbis : Tractatus pontifex consignationem sancti Spiriius celebrare
S. Zenonis Veronensis F.piscopi. Traclalus autem in incipial.
duos libros dispertiti sunt, praefixa singulis tracta- Tractalus l : Terlia feria pa$chxin conventu fratri-
tuum tabula. Primus continel iract. 62 , secundus bus coram pontifice recilanda ante stwionem.
autem 41 , ex quibus uiidecim poslreini alio minnris Trattatus li : In paschute quarta feriain conventu
diametri characlere ab alio posteriori scriplore sub- fratribus, etc. , ul in superiori nibiica.
jecti fuere , ut nunc nuper monuimus. Tiluli autem Tractaius xlvii : Quinla feria pascho? in conventu ,
inajusculo rubroque charactere depicti sunt. In fine etc. , ut supra.
autem codicis memorata notatio litteris majusculis Tractalus xxxv : Recilanda pueris anlebaptisma a
expressa legilur Hincmarus archiepiscopus dedit
: pontifice in Pentecoste.
II n\l i ERINIOFU M nn i \ih. ik
h.i. iitiM i\\ •

/., il'rJM SorMmi tinni tt A geini stnpui» apparct , iniu , c.ulcin wm alicubi re
Hustni iiiiinbm renianda. rurrente . Iicqiientcs sallus occurranl. II. u |
h\ lis rubncis penpicuuin vinc lil, Keuiciiscm eo- s initium <«i CapituU tibri prmai .Sniuiiiiinii
usuiii publieutn I jus I -
.
• i
Ztnonit hujut atnnr cntlatit Vtrtmm t.pttcopi U lloc-
Slalis qu liusdam diehtis MCTt lectio ifl ! eliluis foru fjiimi. Vox kmjut ipaum rniho m .uil -i ri|luiii
h.ili inli eviinle pelerelui Kc« b-.i.nii auleiu t

em ille V.roii.e . iul .1 VerOOeOSi SliqttO a lucde-
usui fuil , non aliain e>se qujui Veroneust m ,
pr.i l.r ri\atiiin prodil. DeCOl pnmi tractaltis </<• Pad
conjectoram ,
qux e\ q>s,, /- :. - lem nrbif ept- prima pagina, els rerbii tubnca uHHlmk) Initiura Bt.
mi iluei potesl , .liie priserlim rubnc.e demoo- lil liaili ii iii dt 1'alienlia iiiio COnleXttl iusctlllll osl
ni . altera ii (r.i. i.iiiiii \i iii , hb. ii. ubi iiieiiin- .uiii qoaluni pagiliarum fragiiieulum e\ tractatu
ratui . eelesia 8. Stephum ad Maituics, allera iii iii /'mi/hi i wmii ,
quod Milninle in bOC li kClttH miIi
tr.icl.itiiin i\\, utn f.ilitiM n ^ / i : /. jfiit liiiein ei ilieis descnplo oiiiiiiilur. 1*1 aulem BJ M t
lit inentio ; qu e duo sunul jiiim ia Vei onetisi e. t lesi.c detitr profeclttm . i|Uod hic rodex i \ aliquo exeniplo
tiiiue i iinveniuni , in quj eelebris ei anliqua esi ftieril sumpius , m 00)0 quaionno Inffl inettlM in
s s iji.j , et s.nn iiini:n m.ir- /'iii/in. ixwin, eslre loem lc<om Iraespositum , ei
tyrum Firmi t i qunruin corpora lm requie- 1* irtcialul </<• PaiimlM errore aliqoo fuerii inlifalom ,
leiiiin riiu rolitor, nl in oneer- Mmi M ToleoUnetit manoMiipii emaeoesaJsedvei

\ ii.iiiinis .id eooeVm merfieelef reMeee eoo wee lerii Eqoidem id ipaum plaoo In ms. Vetieomi atei-
loerbimus. 1'alel igilur COdiCem liunc Vorn- diOM \ itlchimits peok) 0001, I.ihei MCUOdM "
i - e janidiu inservisse, Mteqpam Hinc- demquc cliarartero, qM lolM codei ieripiM e»i ,
mrM M MlJretOr. Hine aulom antiquilaletn ejiis- a.ldilionoiii lialiet uu.loeim illoi inii Iraelaliintn , OjOM
lligcre licei N rllllll hic eodcx anie in Remensi alia manu adjecioa observavimM ; el
II i. niarum in tisu fuil Neronoiisi- I

j.un luin in liis iracialus </<• Ltvori et • Invidta divisus |n Xlate anliqiiiurein .1 m iu dOM ,
qinnl ipSMl in Valicuio doprelienditur. H -
. neque enim codici , qoi m Hiocmarl gratiau irectalos uodecim , qoi ob roemorelam difisiooem
iis ir .|isi i iberelur , eas rtlhricas m irginales alia e\.iiliinl duodot iiu, seqiiilur tr.u t.tliis dc su/no sancla
iuauu apponero eMe.na fuissei , uti ^hp Cruei» : eat aotem bytuoM oete strnpharom, qoem
al is in codicihus non legiinliir llaque aliqun sallem c 1'nidenlii longitiri livniim ilecorptuui io prSBbtiOM
SatCiilo anlo II in m ir: i : i|. m uloin COOOl \idelur ad Appe uiliecm osteinlenuis : ol li.cc addilio in duo-
.
utproiiido.i.l sxculum saltcm ncia- bM aliis Vaiieano alejoe Pompeieno eodicibM repe-
vuni pertinore jure crediur : M hmc lorto peel S. C riiur. Ttim vem neoodM libe? hac clausula lcrnii-
/ . Coronato Nolar n -.ii; •
.un transla- n.itiir t.ipticiunt S. Zewmis sanclissiini civitalis \ e-
lionis jh eo oiiiiss.t lil montio illis veihis : Transta- ronemis t.piscopi , et patloris tpthu civiiaiis diliijiii-
lio tjus rtttal; qiiatn ailditionein ciim sceuiitla , sed iisumi. II je<- aulcin clausula iu alio solum monasiei ii
ant qna tainen inanii , saculo BOSM immatO, lum S. /.enoiiis iiiamisi riplo legiler. Addtiiilur tanilem
--•i iraMletio, el Mlesjoem oodei lo ie Meodtee lrectaiMdoo t qoi in doobM aliieZem>
inari iiianiis \einiot , Vcinnat SBposiiam s;.iis riianis hi>n. ii.ui BOOI i iliiinlur , allor do N ita , aller dfi
II ; lum vero ,
nm iii.um m la- Translalione V /.nionis . el sunl illa dun inonuiiienia
M sj||. | v itus di. i dehot (iuiii porin a quoihnn iiion.iehi /eiioniauo coiisci ipla ,
i|ii:o mar-
l, in qua 8 / •dit, lanl.i iisiii cliio ScipiO MeSeiM mlor ali.i diploinaiic.o BislOriC
fuoiii. inaxima profecio cura ex cxemplaribus aeti- lubjecia edi.lit pa^. o"20 , ct titraqtte in uiss. l\uu-
tpi i'tu^ t rodeodM ost , qu .1 |.i.i si.in- pciano ac /oiioiiiano simililiT prosl.nil.
m i iiiii l.iiiia aniiquiiate coiijiiikiiem \ll In Valieana bil.lioiheca quatuor S. Zciiuiiis
ii isisM i "ii.n ei d i
De eaiiquitsimo H< menei co< cod cm i me MCopimM sl com oomori, qoibM oo-
•
itij n .n de reliqi i sii pjiftl itim qoiden tali siinl, iioii irsi diioiiim MppeterOOl, duoriiin lan-
,
" liuii inllalii.noiu nobis pn.ciir.it.iin a I'. jMOpkO

M Ci.m apud Jacob Philippum Thomasinum Blancbinio accepimOS, Velkaoi 1*58 et Valicani
<' lh Venela inss. pag .7 niionem nacii LVbinatie 15(1, qoM in editiOM) 8. GemWOlii iiulni
<-' u.iisi / n .nii ,
qui iii hihliniii | u i'.niiii> (iaio.ir.lus CanooicM Brixiaeee, ii
eorom lieguianuin Toleuiinaium , uii Veaetiii ro- prsrlen kotiboi sibi Prencisco Bteoehioio, ei
i nt . serv.iha:ur , rem iedJMTJmOI Jo I i .

I ,., .
\| |L -||., R QMOiS |ii.tlalis erii.lilisMinis , eos
N iMeaei, indi\ i-o iftts Ibitbiooto Maf- xm mmoIo Kripteo eflrmofil. Bm imem eeeemie
i
, lilii-raii, ilinerihus cnmili, qui • tim mi| Co lOSM btbOM maxinie inlorr.il Cuni cniin hi utri-
in urlio osj i. |
1' Fi n • o Berleudis que inserlum babcaul sermOMOl S. (ianiloiini, qui
ch i -.hin i... i . iium < iiui editia iii i- in priina qo S Z edillOOe lihro torlio
goi.i -s iii. conliihi. Moinln „|. pcoellimom locom ebtim l i •• '"•"i | "»
t lierrinnqiie . Ii.ir < lei .. qoiqM a'd \ni i ir- ilet M in . |.is. .| ii Verommois bibliotbees urenMM dmsbM
lnni peninerr. pui ilur Lecl I; eni mul Qlis persimilem agnoacimos) masimom desideriun)
lom eceednnt , al * Ubnrio mioM perHo N in
'
i \i.|, u. h -11111111 illi"- in rodl lem
. . ;
|D I T.i.l I 1..mII.N\
:i .11 i.iluniii ui.l ,

..I. \ 7,2. ill OUIII II ClatUin |dl
reliquii, Idque nccre i«l < onlrovei liam h u ia II cc duobui Rmn.ifi l»ui addendua nu B
i.' potil imam IIOH l < 1 1 i • t -

d IiimI.imi plin nnti n ln i- >. p< iu iii N.ii i
ioo i
,
portinebal Vutiranus, quein MBCtfle km icriptiMi \,l ni. -i.iii, . i I 55, '|ii'iii < iiin
ceniei eiinm P. Josephui Blam biuiui, mcinbrauaceui l

i in uiniii ii, Iuiinaiii i i>< J
e*l, cl Venelo iilo PP. clnricnruro revularium I plm leute j.iui sdiiio »•, i.i-
Im.iliiin iniiliu riniinl.iiiiir, <|ii: l.i n ciiin eaiqUBt liue ,,|, i

teuipui lii rret,
pnginM iii nermonein i/. Patienti i peificrain trajeciai, aliquol <>Iiiii iractaiuum ei difliciliorura loearem
'
riiiinli'iMi|iir Bosilinnum iraetaiiim in duo» disperti- vai iaul i lecliui
iiiin liuiililer referal, es eodera Veneii illiu< cod i, i i iii idem in bw quo ni ordo
fonte profeciui npparet. Idem i elereqoi iu hoe, per' eern \ peudii ac in II , liluli
reliquis rim. Bieis Lreclaiaam erdo, el :ini' i nin <iv repaal D

inde ae in ii
solum traetatibui undeeim in Remenii alia manu eub IX, i ,

Veroneniibui istem ul noonulla dicaiuui,
iiiirin descriplU^ ei tractatui de saano tirucit lub int i iii--. niouaiterii 8. Zenonli ilw iaveatoi non
inr, pag. 197, memnraittt aerme S. GemAentii Brto-
i-i i|ii. Mi I'
!
<» oiilim Pi i
dii atoroni ineume
imiii dc Petre ei Paulo, luni peg, 198, alii idditio R weculo ui »e ibidera vidim i i m i. Collectane
IndpU s. \ igiiii epUeepi de laudibut beatii$imo- Henscheiiio laudatii le latnr. Uaam tamen postcrio-
rum inmliiriim Sisiiuiii, Mcnntitii ei Mitriyrii, ifim- rein aliqaanto ei membranisi ompai tam, :
icripium,
niiii reiiquim per Jacebum virum llktetretn sd Epi- ut videlur, axculo w, in cjusdem u asterii biWio-
tcopumJ oannem urbit Censtaniinopoiitttnee pervem rtmt. iheca reperimua, ei idem ille eai, qaera '-<lii irei N
rleecSi Vigilii episcopi Tridentini epietola Hla est ad roneuies eetuttum appellant, ut bae in pi 1 1
S. Joannem Gbrysostomum leripta, quam Bellan* paulo anti: kidicavimni. Idem in boc •
in
distcS ei alio Vaticano eodiee 8574 ediderant. V.iti- erii onlo, nl, in iracl ituum additoi nm numei n
caiti noslri inilinni hoc esi : Tritrtultta S. /enonis in Remeasi, et solura lituli, ie« inacriptionei traeta-
nobilissimw ur magnificCB rivitatis hujus Yeronensis luum alicubi varias, cujuamodi plares in prima edi-
Epiteepi et Paelcrit tanctitsimi; cx quibus iaeedex lionc, non autem in mss. memof inlur. I
aut Veronensis, aui e Veronensi autiquiore obm taius excipit S. Zcnonis Vii i . t 1 raaelationii bistoria,
descriptus agnoscitur. quam Zenoninnui monacbus exaravit; deiode ea
VIII. Uanuscriptus liber Urbinas l50»qaiValieano cUiusula, qualem in fine rodicii \ eti imnimu-;
liaciemis descripto posterior aliquanto, ci foric sa> ac tandem aliena m&nu fragraenlum apponitur B
culo xiv exaratus P. Joseplio Blancbinio videlur, C "" ni de y eroiuc laudibut, qnera a quodam A o
iiMMnbianaceus itemesl, ac incipitsic : Zenonis Yrro- ^rriplum Pipini lemporibus alibi dicemua. P. Vai
neneit Episcopi Virisanctissimialquedoctissimitermo i
cus cjmdein cceuobii nionacbuseta bibliotbeca eod
de Pudicitia. Alicubi paginie quxdain [desidcran- copiam fecit, cidemque eonfereodu opem iuipeu
iur, at itlem proisus traclaluum ordo , ncc addilio X. Aliiib coilex chartaceaa sub lincm xv s
habeiur Hymni de siyno Crucis, sed hx pag. Ki5 pessimo charactere cx.umius, uiiscellanca quacdam
lergo scrmo Sancti Gaudenlii, et p.ig. liS S. Vigilii variorum auctorum conUuena, septen sermoaee
Tridentmi episiola iisdem ctim liltilis, quos ex Vaii- ali |uo codice Zenouiano exceiptos primo loco ex -
cano descripsiraus, el praeterea quinque opuscula S. bct, c\ quibussex Zenoneni babent auclorem, a ins
Hieronymi nomine inscripta, quoe partim genuini aulem ex Appendice sumptus fuit : lii auleiu sunt
ejus sunl felus, partim supposilitii : tiim h;iec clau- lioc ortline scripti : De Adtende tibi, ex Appeodice j
snla in (ine libri apposita : Finis Operis S. Zenonis — de Pudicitia; — de Conlinemia — de ; Xathitate
Episcopi el quarumdam aliarum rcrum. Due 'iiijiis Domini; — de Ilumilitate — de Jona proplieta ; —
cotlicis rubricae duobus S. Zenonis tractatibus prav- de Resurrectione.
fixa prx'termilten(lse uon sunt. Prima in tractatum XI. Manuscriptua liber, quem Sparaverianum ap-
\b lib. u : Dominica iii in Quadragesima, Lectio i, u, J) pellabimus, nobis inspeclus non fuit, sed illum p,r-
Hi Tractalus de Juda. Altera in tract. 15 ejusilem celeber et nobilis vir Fr.moiscus Sparaverias o
lib. n : Traclatus de Job Lectio B. Zenonis hujusSedit cum editis contulit, variantesijne eju» leciiones noia-
Episcopi. Gum vero ex hac postrema rubrica liquet, vit in observalionibas ad Zenonis sennone», quaa
liuuc qtioque codicem ad Veronensem Ecclesiam per- cum novani bujus scriplori- etlitionem niedilaretur,
linuisse, vel polius exscriplura e.x ali(|U0 vetustiore, sub viiaj exitum lucubravit, imperfeetaaqae morte
qui eidem Ecclesiae usui essel : lura vero ex uli is<|ue inlerceptus reliquit. Gujus ille codex fueril, el ubi
lilulis palam cst, hos scrmones inler sacra officia nunc sit, ignoramus; nisi forie idem ille baberi tle-
ftusse aliquando in bac Ecclesia publice lecios, iilque beai.quiin Sebastiani Pisani juaioris , Verooetisis
posterius inveclum ,
quam seilicet Remeusis codicis episcopi, et Sparaverio cotevi libris exstiiisse prodi-
rubricaet, qua inter plures id generis adnotationes tus est, nec lamen quo posl eju-, nioitem iransierit
nibil ejusmodi referuni, exsolcverint : et binc forie invenire licuil. Sparaverii autem codex ejusdem fere
Ralberios bujus sedis episcopus ex sermone de Juda geheris fuisse videtur, ac membrauaceus mona-t<M -
ii
ter quoddam Zenonis lestimonium siimpsit, ui adno- S. Zenonis, cum easdem sajpe iractaiuum inscriptio.
BAl I I
FUNtOftl M II; )| \||i)
I
discrepei, et A cid dubi i Hemcrui lutiquio
•Jivereael •
iooes ii ii i iiIIiIpi exhibe ii, iii iii sdttOU- i-v quibui ilba Mipplcrenlui scnleiili.c , .il.
liombiis su , |'iniciiil:s iiiuiicbiiiuis, | iliNcis.i s.iltciu .nili.|i|.i imanuensJ adbibilOS il.tin > -l
i> .
q
'iliiur. Hojus auiem lec- quanluui ittumad eollecUooU bujus sntiqu
rariaolea Speraverio debemoa, ejasejoc ex uteea probandam, lom id oeleodendum veicrum
i.iis iii liue pneseoiis volomiuis i
um numerom, nomo eal qmi noo vidi
dis il niis \l\. Qood ii di ipea culleciiouis ,
\H i.iiniciii rei >|ii «I in i -i.nis, |

ii.iiuiiicr ciijih - qood ad multa
luruiu c-i. c.iin paul
pj iinn i, 1,1.
i i
tis, iii prumde Pompeianus appellandoa quarto aexulo exeouie vel meuou quinio, ei -
i \ r i l* si qood « \ "ii c relictla edoctam etquc espreesam i
in iiuuic depicinm aftabrc cernitoi cum iMcriptione dimoa. Auctureui quidem eam noi paraai >li-
/ / j>i ciiin hujus f.iin n iii >

- qoidam imperfecti, repetiii,
ihuinni medium motili prorsui loadent. Doa nimirom tel prsscipus
s« tjeculuui fluruii, leiu lempus i Jex ei pudteUresl > Pairee cura fuit ( oi i-
r.U i iiuiiicru t.iiniiii ulciu .i |; rel hssrellCOa luCUbraU, aliaqOO liisiun-

iii 1 iddnur Iimiiiiiis dt $igito Cimcii, qui i
uominibus uUlia ac n<
i iii. itteria maodare eteden de aermoniboa autem, ;
iroo I"
iii' iu.ii.i tcripiue, s,-. i|ui .i i(ii i
o sd populum bmiliariier babe-
uihiIj in.iiiii dialioctua exbib \ tnac bsnlur, ooo unUexsUiilccsgiuUo.quippequoenullia
S / nis i monacbo EeoooUno lilteris consignslosilli fererecilsbanteatemporcvcl,

loonymi 1 iniani fragmeotum, ul ia si commiiierenl liueris, oon tantoaiudioedoUbaoi,
nis moossl rii S fceuooU, poairema paginas sugge- ui in poblicum einitiendos censerenl. Hinc inter infl-
runi. Miruu li ln pneeUniiaaima capiiuli niux prupemodom episcoporum, quos anUquiUi elo-
nsii bibliotbeca, in qua t i veiusli - quenlLc eUsm Uude coromendat, i iiuiad
iiiur, nullum S / - poiuuae re modum icripii sd noi perteoere, el 1 1 tii i
om-
.
alii non pauci, quos olim ibidem neaab ip»is auctoribua coliecli el ediU; ted qoidain
i.iniii tcbed liabuere, qui ill< tie-
i
boa ti broa lorum moriem colligendos el edendoa curarunt. Ulod
ii i.ii sni qoidcm ibidera sntem Inter aerniooei coUectoi el editoi >b i|
liiciii id . cem non iini.in conjici p I ribui, aol ob aliU inlcreat , quod primi geoeril
i
.,!„• pn . i sermooes ioiegri, aequalee, eUburati, ei perpoliii in-
im (ul pluribui sdooubimos di»ser- Tcniunlor;com uemo Dibil ruai perfecium el euu-
. prima e. ".
s i) non alibi Eeoooii eodieem cJeaUua lucubraluw eroiltere soleal i al illeriui gc-
\i,l.. I palam eiiam nerU oraUonea satpe rudee, noonumquaro mulilie
ri videti \ S KenooU, qoa Imperfecujqua cernuntur. Zeoo prv luqueeUi s

G riuo ioveoU U /"./><- moa siiLaUnorum Patrum cujus sermonei piodic-
I ienti$ bibti>t slU epUcopii biblio- ruiil, ul in |.i iuiiu > .nl ilisscil. - OSl inlciiu, ipea
uVoca Uradiu iU, quam capituli caibedreUs < uro n banc collectionero haud parasae ei edidisse
iu i . iii iiiibi iii iiluin invenloa eiaU- credendua eat; sed quz osum lenuonuro quoi io ,
u.iiiiur. ;ul popolum rrequenUssiinos babuit, poal mortem in

\lii n .
sunl codicea, qooa habere icbedii reliquil, ea sb aliu invenu, obeximum
l nini Sancii Niii exisiimaUoneu colligeoda naviteri
pUa)oi -
S / innt, idque unu factum diligentia, nl quidquid re-
oniiiieaiii, - oclo periri pnloii, sive perfectom, sive roinua, lotuaa,
licuii, praeier tracutui aliquot, •* colleciiooe el ediii dignum judicatum lit, Irag-
qoorum vsi B isilicx Vaiici meniom licd exigoum essei, vel esordiolum, vel
atiis, ii - ci uis . iiit cil> i iuui uj.us nliii- uniea elum periodoa. Quae animadveraio m
ii iii, i I. - suiem bi om omoino fuil ad viodii andi non paoi s, qoa in /. no-
lciu . ijin in aiiliquissimn '. .iiibus. iiii|n rb . i.i, vel pancii addiUs, ieu
i.ur, senuonum onbiuiii t>equ.iiiliir, sed muuUs , iuii eiu verbii i meminimue : qiuc
iciei • -> r(>i>is|.; ri.f.i t tracUlua, qui '
tor cdenda i ei, nihil dubii eal,
,ii i; i ar : iiciiiu qwn aup i rep liu, caetera autem ad ombUi-
> -i tuii|uam ex fonte cacteroi com pordoxUael perpolUseique. Him eUam de cor*
;
r>.iln\i- I »ero ruiii iu ruptU oob Bollialocis, quibus nuili i enao-
titulus v.n i.ni- iliuiii .nllcrrc (.uiiici i.ni. i i.nji-» l.iliu i \"iiiui . i
i.ii iiiiiin amaiiu iisiiiin iii i iiiinlciii errorem conspi-

noitodas ii brori i por i llum prjiencrit, ijins m lauiiuin viUo i quadam pi '
sliis maiuisi ru,>ti- »up|4eiss n i< li sumui . aliea pro-

,
i-ltoi I uoil.M
cumoue iuent, eilam fragmenia , colllgendi bl \ I u remu in Hhroiduo*.
lumpiiiMt, Idqueei iclicdlinon nolllbl deletii, \<'i ln primum longi n ctatui conjeciouu (qoibui i
iti qnibui luperduciv ui in prlmu exemplo llerl

,
o i
n eru mui unum breviulmuni dt Avaritia,
nereiie nii qnod iIIhmi dool <is »-j it !< Mi irgu i" nii
eiieni vocei.aul
-
let, linec; ilicubl fuil -, .1
exicribere. qua non bene legerenlur, vellnquibui lejungei i < qu non fuii > ei i< luni ,r "- e» tra
Jee lei forie iliquld : quibun de rebui ilieubl enm- lui de virlutibui et vitiii, cum quaiuoi alii< louf
dom collcciorein errare, unam rocem pro ilia lege- ribui, quol ub Ibiem ejuidem libri d-ibimui. lu
re, miililum Pllam lemum exbibere opo luit, quoi iei undo lutem libro bri ••
i
defcclui :>ln poileriorci librarii eiccperum, ulipei lur, (jui eiii i< urei nuuiero, bn
mill.i tit rore, ui hIIi nlii cndicei, qui fone alicubi longioi ibm illii m de < el pfimo
exstml, qulbundam locia medi ur. iinque li hac quidem ponenlur qui ad Clirinuin Deum ei bomi«
in editione pauca qu udam loca minu taiisfai i *
•
•
t ncm |« iiiin-ni , iiiin ilii de Smcii \ i
nemoid neque &uciori vitiodet, ac si non iil<: su meuti, ac tandem IraclaUM de B irctdfo, qui 00111
Norl imenti Martyrihui v
diicrliniimui <i peripicuui oratnr, qualem aliii ea ex 1 1 1 < / u
tractaiibui cogno»cimm ; nec nobli , qui si mlnui dalut invenilui Bequenlur tracl lui oon nulii in
cnrreximua, codicibui uiliil opiiulantibua , ex arbi- fi aliquod Scripiura tatlimonium; ae poitremo
irio manui inferre in lextum nequaquam debuimu jiiMi-niiii l'.i < li.ilo iniilii ei brevei iraclalui , quoi
led ad collectionii rationem, quam diximui, anl- I

• 1 inpu.i admonitione omninn legenda pi emuiiien-
niiiin revocet, el equum cum de Auctore ,

lum <!<• doi centuimu<*. Ne quii rero codieum d editioni*
nobie, imo eliam de ipao anliquo collectore judi- Veroneniii, qtue vulgo allegalnr, ordioem deiidi r< i,
cium ferat. nff umque cum noro collilum diuioctii labuliienie

XV. Ilinc autem cogniiis quac ad codicei perli- ipioi lermooei dabimui.
nent, quantum nihilominui ex bii profecerimui lum \\l. Dooa hoire libros, qoi lioeerea Eenoni*
ad internoscendos genuinos S. Zenonia aermonei a iraciatus coniinent, excipiet Appendix, inqnam un-
supposiliiiis, lum ad nuilta loca emendanda, varian- decim traclaiua perperam adecripl ipti
tesque lectiones insigniores in adnotationibue cui- auctoribui reslilulos , quos ex peculi ri prafalione <
que tractalui subjectis describendaa, ex disserta- cognosces, rejecimus. Tractatuum poiius quam ser-
tiunibus atque adnoiationibus ipsia patebit. Nuncut iuonuiii, ut eral iu anlea editis, nomen ipsis serum-
de tolius edilionis pariitione ac ordine deque aliis nilnis prxtcripsimot, cum eam inscripiionein Ofl
per nos praeslitis dicamus, si priino neque codicum, codices consianier praferant, eaque appeUaUo anti-
neque edilorum divisionem ac ordinem seculi sti C quse ecclesiasiicae locutioni propria, ac frequeuiius
mus, nemo succenseai. Ediiorum diitribulionem ct usurpala inveniatur. Llsi enim tractatus olim voca-
ordinem si essemns secuii , spuria geuuinis insena reniur Episcuporum collocuiiones de aliquo Eccle-
edenda fuerant; iliisque separaiis, minus aequalis giae negolio , ut liquet ex Cypriani epist. 51 et 32,
librorum moles erat futura : ac praeterea tracta- apud Zenonem aulem traclatus i.onnuinqnam appel-
tuum inscriptiones ,
qu;e in edilis mutalae fuerant, lentur dispulaiiones de fide per ea tempora scripl.e
exactae ad codicum fldem, alium non numquam pos- et editae, ut palam fiet ex adnolatione 2ij in lr:icta-
tulare ordinem videbantur. Codicum vero seriem, liim 1 lib. 1 ; tamen siculi tractare (quod est episco-
quae in omnibus eadem est, ne leneremus, ea cogi- porum, ut Optatus tesialur libro vn in Parmeniamim)
latio deterruit, quod in mss. non tanlum breves a Cypriano primum episi. lm, ac dein ab aiiis fre-
tractatus cum longis admisti sint, quod non mini- quenicr accipilur pro concionem habere in poblicis
mum videbatur offendere; sed traclalus etiam ejus- Ecelesinc ccetibus; ila tractaius vox pro episcop:ili
dem tiluli ac argumenti ,

qui una edendi fueranl, hac concione ad populum solemni formula invaluil, eo-
illac dispersi ac separati invcnianlur, ut ne qua ra- demque sensu passim quamplurium antiquorum Pa-
tio cur id lactum fuerit satis occurral, nisi quod pri- lium concionibus praeligitur, ul ex SS. G;iudentii ,
mus collector, quidquid quocumque ordine venil in I) Auguslini, Leonis Magni, etc. codicibus, et nonnollis
manus, transcripsit, nulla alia in scribendo ralione eliam exactis ad lidem codicum edilionibus disci-
sibi praestiluta.quam ut omnia Zenoniana in schcdis mus. Dc adnotalionibus porro ,
quas cuique tracla-
invenla referret in codicem. Igilurhac in delibera- lui subjecimus, illud leclores pra.-moneinus, nos 110-
tione dubilalio non levis diu nos ancipiles temiil; bismet buid proposuisse solummodo vcl coneciio-
cum prasertim quidquid aliam in rationem consli- lunn raiinnem adferre, vel selectas vnriantes leciio-
tuendum menti obversabatur, exorientibns mox va- nes apponere, vel dilliciliora loca exjilicare, sed pro-
riis undequaque difficiillaiibus, displicere iuciperei, spexisse eliam alia nonnulla, qu;v lum adconfinnan-
nec satis tuta aperircttir partilionis atque ordinis ra- dain aucioris aelatem, lum ad Latinae loculionis pu-
tio, quse nullo ex capite laboraret. Cum vero deci- ritatem vindicandam necessaria fuerunt. Igitur in
dendum aliquid fuerit, ea n.inori reprebensioni ob- gratiam nonnulloruin , (|ui pr;cjudiciis aliquot jam
noxia ratio visa est, ut repetitis fere codicum in- inolitis devincii icnentur, oporluit, pares quasdam
scriplionibus ,
quae cuique tracialui praeliguniur ,
aliorum iv vel sequioris eiiam saeculi Pairum sen-
ejusdemque inscriptionis tracialibns in unum collec- lentias alicubi reciiare, quibus aliquas Zenonis fcr-
DISSI Rl \M<> I i'i n \ ir.\.
- i ii M vii
iinil..- i
.
n.llt. tnliquiorii mallo A nnllit |M>rlu 'iiim ibi lo-
»•<< i"i"i mious osililas , '| i ••

< niii n.ni i
uiiasenl , hi< n.ii.riii |u i ici iiiiii. ii.l.i,
•
I mliiii.r laliini h> \ulci i |«>n-< n' .
|T.I> i- his. iin|iitm , | quanlam \ ptulodO'
in, m iicn poiail, n i ptorum ii riorcs \ in.lic.iluiiiiiir sciitcnli.c , ili.|iic |i ••-«•ri iiii
ni perptuex illae . qi >> \ .'i i li iti >piii / liolii ol.jci l.l .1 I lt|
n |
r i «•! inn uon umne* II anx tl iinii licnc li ii lenus iutelleciis lealimoniit , luculen-
aiiln|ii.i - bris velcriiin mvcni nnut. i.in >
•
iii ililnctnr aique <li>ji< nini . Terlii auteni d
il.nn pr.cierea ii. ii iiuu us, ipi c ciiin lortatio, quidquid ad riuoi, morlem, cultumquo
reunda i riaase quispiam laaeiissimi I
p iquo ia I m n •- eolloetndum
S ! Iiunc , quisquii est, rogataa \olu- pertioobU, <|iiaiii<n ctpitibui propo oet» CoteroruBa,
. no« minoi erudiiii quuqoe , t quat m aanc editionem perAciendtm cootulimut,
qilibu- / ii m i- .
lil >sc ratiiincin (cinn •
\ |v| rum leclioilfl obvil fulni
<
-nnMilere I'.
< iuu>. |>i '.rlerinilliiiins. Uuum num
Wll. Trnun |n>rr>-
/ iciuol , raiio li.< • i. I . |iriina Iruin i uum. el Jotuuem Francitcuin Mutel
- Vurioris ir .ciaiiliiis a >| iii - lnnu eatbedrtlii Ecclesise archiprosbyterusn , qai
iniiiiorum mppeleni idversoi baie ediiioai quoai raaxi bverunt, eastq teiS
.i q .
iii.Timt .
simulqoe certt atrntrii lypograpbia, utroramque rontilio etop
Aocti i, uode iiiiii.ii
1
- iis iiisiu -iinia, voiuerant prodiro, booorii

nier. ui nobit quidem videtur, etatt aominenat , quoe at Deus Optimui Masimui
prob.il iiur, u' boom i isi BMrutoi i i ii ii judex aoa aoi aui hujus EcclcsUe, qotm ReilitieraiLe booo
neaea ro i, la aiti i uium aon diu ioeoluoici to>pitesque eootervet, idprecaraur.
DISSERTATIONES
Dl ^. /I.MiMs OPERIBUS, V( IIS. (ll.H II ETATB i.
"*ui DISSERTATIO PRIMA.

DE Gl M INIS iii \
(
l \lli;i> - /l NONIS BT 1)1 BJl SDEM .i:i.\ II
I ROCEMIUM paat aosrfi fmtrt pmtleriermt. Hojot tutera judicii rt
ln ., I rilicertna eentwrit ac diJJkaitanOt

< i •uicm sabjicieni sit : A i ttem i , tai ptabnoa a
centiti* , ac tubin.le ceilu codicum iudido n bit enuih ni . U i wi\. C, CXXYI , CXXVII, i\wiu,
tuppotillm i \\i\ i\\\l fxpoitiiut, dcscripti sunt exciimiHinlarii*
otio!Uin ilfficuUnium
i > fncrunt, quidquid ,. <
n liac m ll trii Bt ttrae aoideni irnmutafo : termo </<• Atietidt
ttalueudum ttt, pruponiinr.

I l>i uua cum iilm coiicimit' de LtVOtt ct invidin, qtuf m
iih voluminc liunc subt tiniltir, U . Batitii ctt. C.n -
tnte |uam peim i S. 2 liraui termoit. inigit \rtHjiiuiiln sei inonum

ab iis, i|u i
rpertta iriuula ruuruul, cutnqoe ttijli diceriiltitem iiirim mguUMl BUClorei. Sed et tiuctoi
irum aoclorcm slaluimus quid li
:
termniiii dc t onluien m. aui lioc optTt cvhlineiur, af-

re erudili !. moveriol firmal te a Ckrisli ortu abfwttt annti qnudi imjcntii cl
iineuia , |.r.>|>i)iicuiiiiiu uobj iaieUigimas. eo ampi >iv 1 1'iu porr.i iiciiis tucloritaie Petri <le
\ - OBti, OjOi difln uiijicN ii.ui cm-m.i- pi
N ii Eqoiliui episcopi, qui in Ctitlogo sai
f.nem (n.iliilii, cxoiiliciuliiiii.
inm /.•11 s viitoi dencribit, nibil tmbigil, quin
ii i
iotbeete eoa ei itbi ier Ib i-. i.l.iii Sooctui siii> imperalere Galliooo Roroerit; cl
•I" ! Btenlor, h li.n iii h\ |
• • 1 1 1
* - i inciin i.iins sermonet iudicaiii jtm
iisdeiu judii iun uriil : < omtat ho\ termm *' r.ihoininis ;ii, .-,1,1, iii tbjudicai doi esittimtvit.
parle colictot i a>aa, qtn ductnlit
Poat Si\iuii- i
iai B n miut, potiet < ti dioa . n
|iiiin.i Mtrtyrologii Romtni edii •
eadooi perst -
l '
l' inl iinli ii-
wiii
.
iiiis. adeo nt soeutos Galetioii ei l
\ i < t \ iMiilioqi
ui pole uibil iit.lii.iiis iii. tr.i-
i / trtyribu», <|m sui> Galbeuo i
••
N<mt. in coiiijm Martyrologi •
endam ulhil da-
PH01 l
f.o li . \
i ni, noti lniin ,

i / noneni 1 1 1 < i ii i Veroneri , \ / i i'in i , Mi.im mbinde ediiain 'ii 1
liiiisir, iii puubai cognHum, qm pnki MM Mdil Guillelmi Pi Irengi 'i M • li w I itti
B, imbrotiam viierii ( ut ei bnjai epitiolit * < • 1 1 1 ^ i omnetanti «•

ttdem edilioi / ermonuiM
siln vniiii iiur i
i ii Mi iii lermonniti ractorcrn cen uit, menlionem feeertni.
< it iii trtBteriim lerm. 6 IhY nt, ei primt Veneii Htm prvfaiiunem cum
editione, i e iniem trtet. 7 iib. n, \m b |ent .< Veroii I ia uimjmi lantnm agnotci
nperte notetnr, Id q I auciorcm lanculu rr citiu id /. noncm epiiciipum, enmdemi|i |
icribdndum otte <lii (. illii iiu ii.
ll.rc ( iiiii itt sr htberent, s Zenonit nermonet i

1 1'. n iii i udi
Verona [nbente cardintli Auguttlno Yalcrio Rtpl lyndogii nolati <|iie
lis Bagaias d Bapiiiix Peretti iludia iteriiM pro- ip nin e ftcierum eardii n erio Roniti Mtjaj <i -
dcrtnl ; hi aitiem inlelligenii / i recepit, ui h|ii<i ei hujoi
perpitua traditime nullum aliom Zenonem episco- Vei die 17 jauuiriiaii. 15*0
piim el emj nilnmi ttnquam im- <•
prceter ttnontm tpi- meninm Per«?H in icn< ii 'i\,.. / ImJii.
ttbpum el murlijrem, nl hunc, i|in gnb Gnllieno m;tr- Eoimvero id, rjuod pollicitua <-si, pr:i*»lilil m inl.li-
lyiiuin oiiiissr tradehatur, lennonnin anclorem <•-<•

B tionlbin ad Martyrologii noiai uodac
defendereftl , Si\ii Senentit iperte, Bdrofrii ratem editieiii intertai mnt, nbi Zenoni martrrl ibGal-
slippresso nomine argumenta dileere in prxfnione lieno n omnei ejutdem uomiue m-<i pi i
cdnati sunt. Ad id igitur, quod c\ Amliro-ii epislolii rmd ean non tmbigii, ni taniimimodo eseepii**, qui
Baronius objecit, reposuernni nihil etse, quod Zeno- eontra \i difterant, et kot qui
noni Ibldem memoratum [txarr] Veronentem cpi-.ro- intei Zenonianos tb antinuentibat perfei ira inini-
pttmesseconvirrcat.Arianismiporre-erroressatisaiunl totopinatnr, rnm novum non « i m optribu mn
potuissc a 2en6neimpugnari a<iversntOrigenem,qn1 teri scripioris tdiquid aUerim tt4mitttri. II e* iratem
ex Epiphauio Arii pater fuii. Quod antem cx quadri- epinie ila Barouii tniino inh usii, m -• i
-
ii, errare
gcnloriim annorum notatione in Iract. 5 do Conti- cerle Ulo$ sibi vidcri,qui uuiim udteremn Znonem,
nentia Sixtus Senensis collogit : menduin irrcpsisse eum AmbrotH temporibus vixitte votunt, ecqne potitti-
\n numerum niliil dubilanl, ac proindeco in iractatu mum ratione, qnod auctor m trrm. de Vudkitia ( me-
ducentot pro quadringenlot gupposuere. De quai tior lius de Coniiiieuiia) uumeret ub apottoli PatUi ud
vero sermonibus, qui inler S. B.isilii hdmiiias Gr.cee Corintli. primam scribentix epistolam tempore annot,
scripti reperiunlur, argumenta sihi non doesse inut ait, ferme cqccttto amptiut. Cui opposilioni re-
qiiiimt. quibus probare liceret eos quoqite Graecos ser- C spohsurns addil : Certe si r/i/ts numeret annosqundrin-
mones ad $. Zenoiiem noslrum perlinere, ex eo scili- tjenlot ub un. Domiiti 57 quo illum este a Paulo scrip-
cot, quod lumc niulto ante S. Basilium in Orienlc tam epittolam in Annalibus demantlravimus ; oporluit
pracdicasse existimeni. Sed hac ro derolicta, quod dnclorem eum scripsisse an. 457, post obittm vero
contentiosi esse nolinl, lian-eiint ad quinque tracia- Ambrosii, qui, ul liubet ilarcellinus in Clironico, obiit
lus, qui in S. Hilarii commentariis tolidcm verbis an. Domini7>{)~. Qunmobremcumilla numeri nota nec,
recensenlur ; cumque praeier hos quiuque unus alius utvolunl, AmbrosH temporibus aptari possit, mendo-
oxslol in psatmUm cxxx ab ipsis iuscriplus (a noliis sitm esse neminem puto jure posse negare : el ita
aulem ex mss. deHumiUlate, tract. 7 lib. l) <|iii du- t nendalionem ducentos ab editorilius Veroneusibot
bio procul Zenonianus cst, quipfte qui in Hilarii ope- factam probat. Zenonem autemterlii, non qu.irt
ribus nun legitur: Zeuonianum quoqub esse aliuin culi scriplorcm luisse tribus argumeiilis confirrnare
tracialiim similem in eumdem psalmum nequaquam nilitur. Primo quod auctor iuvebatur vebcmenier in
anibigunt, propicrea (|ti<id easdem sonienlias eadom- leniinas gentilibus nubentes, idolorumque lenij la
que lioii nunquam verba refert, el sicut bunc, ila et tunc fuisse p.uonlia, victimasque immolari solilaspro-
aliosqualuor eidom auotori Iribuendos colligunl, om- flal, qu;« Consianlini ei Conslanlii legibus veiita, et
ncsiiue iri Hilarii commenlarium ab aliquo fuisse in- D Ambrosii proinde ;<vo aliena Barouius Ccnsel. Bein
seiios arbhraniur. Omnes vero lum Basilii, tnm Ili- idololaiikesigna ipsaque idola in numinis setilpta c>l-
larii, uli a censoribus vocabaulur, traclatu-, cum in ligil cx serm. 2 de Av.iriiia, (|iii nunc csl Ir. 10 I. I,
vetuslo, quem appellant, codice una cum Zenoni mis quod ad ajtalem, in qua elhnioi imperaiores domin.i-
rertever\\\\,defraudare,hi(\ii\u\\l,S.Zenonemdebit(e suoj lenlur.referendum iiidubie[xxx\]5laluit : nam t Con-
laitdis possessivne ausi non sninns. QuflE porro objeclio staniino Magno, \nt\uh, jussumesse, utnnnmius Crucis
ex slylo el brevitaie a Sixio urgetur, saiis beue dilui- signo imprimerelur, testaiur Sezomcnus tib. l, cap. 8,
tur. Tandem confirmaluri sancmm Zenonem ni sae- idqueexaliisalionim Conslanlini succe-sonini numis-
culi aiiclorem eos sermones scripsisse, quaedam ex nialibus, qua: exslanl, mullo luculcnlius demonslrari
iisdein anti(|iiitilis indicia colligere sludent, quoium affirmat. H.mc t.indem animadversionem leriio loco
praBCipuum jiersecutionum mariyrumque nienii-Miem urget : Cum auctor in sermone de Spiriiu Mdifical.
spociat, Petrique cle Naialibus episcopi Equiiini ac domns Dei ptane demonstret, eo tempore nullum frm-
Flavii Blondi, qui primae edilioni pnvcessernnl, les- plum . ant perrarum [uisse erectum ,
quod posset
linionia ullcganl. Pereitus veroin Laiinis scholiis ad comparari cum cedibus idolorum, prorsus $igni(icat t
. ~ ,
I l.l UIO I. 1-1 - /l N II. \i I I I I I \ll
, •
i . ciijut t>pc- \ it! . inlnl iiovi inl.ilcriiiili. fltfli |ir\il.-i i
iitm iii ". t ' i

•
Eenoni Vei Iju-
Hun " II \,A ,iii,mi iniiins ca opiiiii.n.' iiiii ' i!, -
'.'I tocit ,|u i

'
nli Reno vlxiste H
I
- iuhIi esl postrenit i .ir.lm «
I i lor \ monlhtil
ul miruin iii m \ me, niim j P l tfl oleum operamqut apud i \ perthd
,'i i. qoi / n n x ii"> d coruin lenten lam

Irilmi i'| ^ - quidera \ lil, rnin
i i n i. l.i. iii, . I, .1 rap mfllto |
. // |; ,• - 'i''i, in ii i, .inii! !f,-iu iiiuiii pi im Ixut .
$trm< i difpletur. Z.mi.i oblerli mariyr Nsenlo m De obsen t. .-i
I i Potsci nuni ici ic quldem, E«*noneiii i m Veroneniem lllnm

! hrimimm, qill pr c- \i,l.'ii , qtll in Ainl"
n.iiiit imCam .1 / leri inenlionciii itve nl> tinin I . < iilnn c\.'lii tmii p itflsl (ld qtlbd
I utol !> iii llistnria , s.ve ab II ronj mo i de i
,i\it ,'iuin i iiin recenliorlbni pene nuinlbiii

-
I
|{ 1' Hensi ln i \ .ii ii .
liiq iquis qn ni- irgomentlt prater rem stiatn coustltuin,

- m l.rcvil.itcm, el \w ...
|
•
iprll \. I i Dhlillis, inl Ctltn rr!i-
laieni lllud I qnll i mirotersiam, nti il n lill <
ii iii.i\iin lestalui pot lebeanl noc ne.

t-ut uullam exnare aputi i
I bbediu In omnthtis êqtitiur F
G irinom oraiorcm i) ii.i iii cniii , I . lo«l vel t
v
sima mentio h itta eti, aritequain eot pritnut ediderit
/ mIchi- 1,iiti<init\ Imc ndj.M it ilc siin : Nttperrii m<<-
i n-nii lib. \i ii . • l^ VI D. / ( " 'it* I i
termon.-m taud<t * rottenti declmi td

v
ut tnnli doquen- D \ tum. II. \l IUb-
I iitde ' - m rvli.|iiii, an hic exiltorum Htmeri
•litiiin qr. .; t, <\rcqe ctrietarum concionnm, nb ejutnomhte hodie circutnfervntUr,
»Biirhnems I im llem li I l ' i lipiull < e -Mi .. oiiiimim acel h
> l.m.hii C siriia loiidenl vcrbis I . .--i et Intcrpfela-

in pliu bus it , addlirtli I .iii. . ' • i
'
9 iioniive
ler r reill / int non : - tHiif; quein tui Uall

s l< ironii . ted iptiu» l.ataubon hjrio ffll tt ufj<< \\ »< thpponuiti : eartint <uiin \uc-
/ '
nomindl, i K'i in concionf qninia i lianc allcg isc videirir ei Baro-

terte tm ii .>, qrix niiiic c-t lr.ict.7lib. n) loquilui deDivinilale
I ius \
•
lidro rtut havreticoi, qni Verbnnl et D rw fu-

1. lin I i'> an. liii", « ui in :in> : < \turatptormm- tentes, nou t Palri ette m, putabanU
nm, qua- iub nomnnbus tanctorum Palrum que tempus . «o non exslileral, qnod apertt
f
et i
tMtra (. p. XI , dicialorio \ 'toiuiit liovresim ej i letnporibut jam '/< n
Z i monibui i ronun iai : Zeno II concionet ne quidem /
ti* ett tuppotilitiut : el Sitli, Baroaii, llcllar- ii nis Veroneniit, c/n/ mb Constanlio el Juliano i
qne diltieoliaies inealcat. quiti fntgtncntn iunl ex mullit uuctorioitt deprontpta.

\ is Bivi i« parliet boterodoius 111«. i\ I ii ;//is iu'< ; /• liisttiit. Oinncs liomil.tV
B i meniem itoti i" in i ' •
irttfl Hilarii <! -
uiliis Bflflflt, boc iimiii) i|.- NMfldjeeil, <|"io<l u<'i't< tf prompio' siiut : i.l quod explicans iu Btibjeciisadnoia-
/ iiriptorum nliqi. iatanlean.il
fljfll
ii inl.u- ' ioiiti, in.piii, in ptalmot . wvi. cxxvii,
ou<> n/6 ejut nomtne etliii tunl termonei non \\\n i.\\i\ tt CXXX, «/' llil iiii- '
.n
. .
p*t< 'rmo Vtron< \

psiilm .» \i i\ . i w \ , et c, i//i//s ttnim cssc poituut,
.) anno i .iiiiin .
jusmodl aoc- quia ftt /' mmentaria /./ //- \ ptatmot
'
p.
DtedUatn ilii kud rtnit. Tn ii lequilur iu lexiu I nde Vtquel hn

/ \ .
ript is, colUclionem •
1
:-, i"in. \ i •
in Ycronei um pturimorum nuctorum incompotile /./. ,'i//// I
sunl brcvissinnr, nh,r ivru \onga, ./"./ ,/ '// tltjlo plcuo

1 '
'icr ,to, uon tnillir demitto et incoi ''"';
I . t iniin' pofliremtlm -
nlnr tunl clunr, nlnr obicurat ; demque nifti
moniiin auc tius. In ' itiiKiitiu plm.s quant

I' I ii.lteflfl />ii miil ii,
nos nunterai, ei quv '
'
qui pleruu.que Sutun. , l; i

,rii.inum ipserul, el l l homUHt tU lcmplis.
.1 PP.Ol.U.OMl M
marlyribtu « reddendum, non Mlcn <'< lempUt A irrito ronntu i..i 1 .,i..iiih i, mm numis qui
martyrum, ul in Intcrpretatlone Parlalenil obdefei Zenoni eripere conetur omiiea u clatui, qoara qul ci-
lom rirguln ediUonli Gallicoi legltor, <|U" dubii itio plun mo\ it, nl
mtntiom iii j,t, ii (u || caiechunicnl noo nllri n etl im < iimi Mni- ii 1. 1 iii, .1 sjmriis internoieere nofl 1 1 •••it,
iflBculum proceiaerinl). / < //< ontnionipaM ooicon de lingnliij imbiiaat. Uir laiem gennini ZeaooJi
fiomn, teii aniiquUail Ignoiai, Indigtilam eete eoUe\ fetu i uppoeiiiiiii >iijn I ec|
tiniirin eoneiounm tx pluribuiauctoribut tariorum i . editoram (ui in pratfaUoae mooafmoi ritfo f i
pontni <t regionum deiumplarum nl> aligno hnptrito H- iiiiu ett, qol inpnoeiiithM Zenonl ini lubji etM ln im<:
ororio faetant. Hic aotem in inbjeciii idnoutionl codicum, haud leparalini dedere , ioM aeeifl na-
bui addli . concionei non nullii , aua) proliia innt, nuMriptorom flne p onneronl ojaideoj (<|u<-
. i niiciiiiiinis Graseii detumpiat, aUai vero breoiuinta monitio ad omoem litem dirioModen orodiUe ieU<
ex aurtorilnis Lnlims ,t humiltaiuin frugmentil. fuiieet), ed om eom geooinii permiitot, ooUaqoe
P. Couiantiui, inonachui Benediciinui, editor Hila- iiistnii tns nototiooe eibiboere, -i< ifl Zenoniaooi
rii operum celebrii, iu Admonftione, ojnam prsemiiil promiicue reoditaront ; Ifque eam Zeoooem mn torem
<|iiini|iic tractaiibui Hilarianii Inter Zenonii opera 15 babere neqneant, omnei quoque Zeoooionoi In de>
editii pag. 465 lom. i edit. Veron., antiqoam baod bitaiionem conjeeere. HocviUon ooi il dediooremai,
/- •- prxcideremuique eodeoi lempore prasjndiriam
ciie non luflciatur collectionera tractatuum qoJ t;
r .i
-
noiii tribountur, nl Ildarii lomen 85?0 posleriorcm vissiiniini, Zenoaiaooi codicei ocM, pjootqoot lom
afflrmat, autaaliem, si </i<is, inquit, eoniendet iUem ejns in lulii iiim iu (iaiii.i reperfre potoioioo, rii coo-
Zenonii esse, qui Gatlieno imperante vixerit, certecon- siiltnri idiriaaoo, oecorril ttaUm* ooo qoinqae iHoi
cetlal necesseest, eani postmodtim alicnn opusculis auc- soluui tnetOtOI <|iii llilario, et qu.Uuor qui Baeilio
tantf cum non llilarii modor, sed ct Dasitii tractatibus vindicandi eredoutar, sed et dooi prartere i alioo in-
(itiquot constare prudens quisque non negalurus sil. ter Hiiarii ct Baiilii nedleo io hne oiiniiiiu. eodieom
Agnovit Tillemomiui Protestanlium doclissimos conatanter legi subjecios caeteris, quos Zenoiiianos
niaximi fecisse liosce tracialus ob aucloris pietatcin imlubie crediinuo. Quod eisi satis esse potest a<l ad-
et elegantiain, iisdemque aperla inesse anliquitaiii diUonen posteriori oaano factam nianoMriptorui
indicia; at ob sennones, qui Hilarium Baailiuinque pcriiis perauadeodam, cum frequens aliis quoque iu
cerlos liabent auclorcs, de auctore caelerorum pariler codiciboi aeeiderit, ul si ooae folia post descriptum
ambigit, nec quidquam esse ait, quod ullum tracta- aliquem auclorem vacarent, alicnis opu>culis reple-
tiiin Zenoni Veronenai explorate vindicandum per- C rentur : tamen ne quiii dubitaiinnis hac de additione
suadeat. Sic ille in Perseculione sub Valeriano, art. in Zi-noniauis niss. superessel, codex RemeasM an-
7, tom. iv, pag. 10, iu ad!iot;itiooibus porro, pag. tiquissimus eam alioposleriori charactere descriptarn
587, adnoi. 6, allatis fuse Baronii, Bellarmini, Lab- exlnbuit, ul ex cliaracterum specimine in pra'falione
bei, Sixtique sentenliis, miralur in edilione Vero- inserlo, qui B;isiliani tractalus initium prxfert, cau-
neusi ducentos nullo codice suffragante emendaluni que perspiciium fiel. In Vaticano pono el Urbinate
pro quadringentos, Baroniique arguinenlum ex publi- inss. post memoralorum additionem traciatnum alius
cis ellinicoi iiui sacrificiis pro bac correclione statuen sormo legilur S. Gaudentii Brixiani, qui proinde in
da allatum luculenier refellit. Al concludit hos ser- Vcneia Zenonis editione inter Zcnonianos insertus
niones collectionem esse<'X diversisnuctoribus ivelv ic|ieriiiir, aliaque subinde aliorum auctorum opns-
sacculi, ex quibus nliqui Zenonis esse possunt, quos cula in ulrisque sub finem aldila inveniuulur, ul iu
tamen inlernoscere et designare nou licet. pr&falioue monuimus, ubi adclilionem aliam allerius
[xxxvn] Tandeni posiremus omnium Jo. Albertus traclatus, vel bymui de signo Crucis tribus in codici-
Fabrieius tom. iii Bibl. Latinae, lib. iv, c. 3, p. 420, bus inventam pariter innuimus : adeo cerium esl Ze-
elsi pugnantes criticorum sentenlias paucis subindi- nonianos codices ab addilionibus ejusmodi immunes
cei, et in Sixti Senensis seutenliam inclinel, nimiium " non fuisse. Illos aulem variorum auctorum tractatus
hos sermones majori ex parte collectos esse ex variis in fine codicum omnium additos, qui nuinero unde-
auctoribus ; aftirmare tainen non dubital : Sane quos- cim suni, in Appendicem rejecimus, eorumque aucto-
dam illius Zenonis esse valcle videtur credibile. res in prajfatione, quam ibidem pr;emitiemus, de-
Iiaque ioter tol et lam severas deZenonianis irac- signabunlur, ac luculentissinie staluenlur. Iiaque
latibus percclebrium crilicorinu censoras ,
pr;eler nunc, cum degeuuinis Zenonis traciaiibus sermo sit,
exiienias utrinque et conipugnantes illas, q\m Ze- diflicullas de his xi quos ab illo vel ex ipsorum indi-
noni seruiones omnes, vel nullos tribuendos conlen- cio codicum ullro ablegamus, nulla amplius est. De
duni, seqoior mnlio et probabilior illa videiur eorum, reliquis lantum controversia superesse potesl. IIos
qui ita eos tractatus cnllectionem esse censent ex autem ul Zenonianos plane esse statuamus et con-
v.uiis aucioribus compaclam, ut ne tainen idcirco vincamus , cum ad tria capita rede.inl, qmccumque
Zenonem quorumdam saliem auclorem esse inficien- adversus illos objecla sunt, ei objici possunt, scilicet
tur. Id judicium sane qiiantnm ad veritatem accesse- num uniusomnes auctoris sint; cui aelati, vel saeculo
rii. ex dicendis hac in dissertatione patebil: adeo ul congruanl ; ac tnmlem nnm aocior bujus. rpMdeom-
.
DlSSr.KIMK» I. 1-1 - /i S. IRAn m

ne» lolen Remcn>i, eed in tiiie timiliter;
timiir : prini 05 M ul ee antpbua nccurrii iu undecim traciaiihut
i|in onrier tndoein lo Aopeadice ni 1

i|uetiiibua \V enini oacribonlnr i lnltrpret*tio l'tat-
liqm, nniaa otM leriMortt; den, hunc ei iisdem asicitvi, eV Peebne <\wu, tttiatiliier reliqei),
lai bus dem mstrari -< 1 ptorem 1 eeoH n deMUM ;

qnod »uii- Indleio • >i. h"> ejutden aoeiorii ah antt-
|, U|I ||i qujriu-oriini oiniiimn u.n ti- noenaibna non fuiaae igniloa, aticogniii incnnii pi e«
aocton n aliw boom aanctoM Zeoo- rtles, <|ui proinde priano librarlo rebnire illt
tottra
netn N »< " " " lria M eeldeonr 1 .

<
1 111 11I 1 noi.iu ei in titnlia, el le titnlorani labn'a
u\ K u. rin 1 s, «|n • 1 um. |nc [111*01] advi fuerant. Quid qnnd tortte 111 lifa 11 , quen ontnium
11.1.1 poatrenun esse anie addiiitice nunc nnper totavl
bil.ot vktotor, deildertri anp mu>. 111 Renenal nianuecripto, pnetei ntentoralara li-
g /, Bonb ki , 1 1 p
>iinul.|uo direaapia ariiilla, qnai ' ~~ Eeoo- inii luriiiiui </< Ceneni entni anere, Itnc alia plane si-
p«ic-ii .
Uiur qu.v-lio, <| i.vque I 1. dirOMDl ntili claudiiur, Explicit </<• Uentn enjutiupni (aupra
« oiili.nio \
N ' " ll loteet aliit tractatibm bxc eadem clanaula ligntto
ftitur. imditioni innii mum in banc rem pi pj tliquoi 1 ipeo anctnrit n ine lubjiciinr, nt ei .>!-
judicium .», >i'l erudili rtl. 1 ionibai 111 iractatui linguloa iuo ktco monebl-
nm»),qux «lauMii.i eomdero inctoren niriflce conflr-
« \ll l I.
nona,ia leqttenlibai non[itin] npparel*; cnnclodun-
i>i»j OH u.ioniM ir.uiuMM ICH gOMl ab iui iiiiin lus rcrbii: Fiuti Pm/uum ctie iii,Frnil Peni-
inphi* iDDiTii iBtentn», mjlin irt- Mttttl \\i\./ mi l Vsalmute.wx, /<7m7,i, i|ii.n iiui UMM> <
lt IT hiiuin tallta in pnecedeniibut noitUi roperin 1
J
|. — Vioponunlur arguiiit-n/u 01 MttK#M ICftM. bil, 1
*. -- 1 \ 111 1 ni 1. iikI. 111 eai aliquid pnacipunni in
omnihus co- Ponpoitno eodice, qnippc in litolo irti itot \\\ qni
I UtM ICM, «14111 M «Juos lil>ro> in
1
,
est postreuuis libri n.aiite additinnee, bai lingulari

1 .ii>ir.l.uu, mmh p »1 .(iiiiin deacribonMf
ct inMni 1 .il asformuU ulilur : S. Etno fewemoMoh dc
unin- .111. Ml Ml < " ll1 ibttl 111
iiiii.iiuni niuii quibneqttc ir.u latibua

Ccnni; ojot noeere librarioa Yoiuuae videiur,omnee
suadi-ni. EimooI
ebttttttlia, et ta tinrn
lalut iiui otqoc deacrintot ed eonden loctorem
prxiivi «iiiu qtttnoaettni
110 nta. Retncnai, initin noninetura pertinere l |uiden inter undecim
uiuiiin 111 ai
«niiu «I ii
> i| leniea li tctnni, (|H"> iriuu eaae inctoron in pi 1
uihu> nl luIjiii «.'iili. lur. ln litttiil

(
.11
, tiinii «Mrii^n. y-
i>uibii- Miigtiluruiii I1.11 t.iluuin Uluil inii.ui-
.
C lationeadAppendicem videbimus, uimirumduuaPota-
mii , qniuqoe ei Hilario, ei Baailio qualoor, omnee
n.iiic peetroml urnctatM Itbri secundi, qoi .> 1
nii ciii.iiim inoeribttntur

cnjusque aucloris limnl deecriptoa, non anMm alioi
j,u , .ii
aiiis insertoi manuscripti praefi runl qood si in ipsis

| rtttnVM eujui tupru.
additioniboa constanter aerraMn cst, ca-teros qvo-
I : :p> 1 ubu ba. ' \ 1
aoc Bttoboa librii diatinctoi uniqne ittdori tributot,

xx\i. Iteni rrocMMi Paodsei ttjat itpre, tonc
. himIoii) iu rationen cominue Mriptnt nmlio eet pro-
,
M ir.i. L 1 1\ liL»- 11.
babilitta.
nwi. intctatut Dametit M 1'atcht , imiic li.al.
1 \u. ^ II. -
|"n/ctnr argemenfttM tX stijlo. Proferuntur
,1/10 fontit CUJtU supra, iiunt UrttCl mpt» cc n*i pneaerltM troctalibut ,
quos Cenfatt-
n\i. noi adjudicat Bilario. Httne Auetor alicnki imUalut

wiv. liactalui Vatchalit, uunc iTBCt vlii. ostcuditur. lusigniuin tcriplorum < nuijila, qui alios
Ul, /'< GetttOi cujut tupra, nunc trai l. \\ imitati, totidem quandoque verba fXtCtiptt
mula ru;ui tupia BpOrtC Utdfa tl tOO BOI soluui, II ec omni.i < \ ityli rinilitadine, qox inter boe uiii-
scd uilcriiiedios quoquc Iractalui, niilla liccl ejua rertoe intorcedil , piane conflrmtmnr. Qui enun ad
mcnli fomiula > .n 1 •-, ijusdcm am i<n ,
ru/i/s '' \ .iri>s aaaerondee •elorea ttyli diaci imen objecere ,
iu^ra, id ott cttjaa eel iniiio librnruiii, fd n cuttttt- ii recto quubMii, et jttro bo irgnnMntun intendcrunt,
quiltus mos ili< «miih>, rxproMi meiiiio factn quamdiu Appcndicisquo«|ae traclatuioni tuctoritd-
l»r . 1 11 l
- i.iunes iiiiivum ciiuult niqni- tttcMron MribotMll puiaii iniur ,
qnornm ondecim trtcialuura
Miruin fbrtoMU erit ,
qoid luvc formul.i iitia \ im Mribendi non itm ili m mulio e*l .1 iiylo
ini app«»ii:i sii, ci iu nullo ei pi < eMrorom iciii, qoam rarium in iptbj qaoqoe lotcr
dcniibus lwimii '» '
irr.it \i nl j pnmu tttMMttOttol se essc ftcUe ttoprc nenditnr. Eninrero bi non nniut,
11 n >mi, se«l coiimiIio fariuin rideMr, ttni li > iriiim tttctorttn suni f«Mu. , qnoron iltor llilt-
yi ir ictaiunni cjuxlein au im - N sciucei dubiUro rittt p nio facilique alyln delectafaetoT ; Ruflnoa rero,
in eo qoispiam aliqua do possei , ejusdem ne oninea qoi interpreo Btteton Rasitii homiliirum 1 n bii
eoteiii ai qe d ira , , ei aliia lniuiiir, dil-gentiori liberiorique calamo usoa Ml

MMtOrMOO ttlditi CM BMe ca fonnula , PouatiM itndon daotOM tracttlnum loctor itylo
qu.-e diil.iiim oiuu*' pr.i-i ..icrrt. noiandco cenanii pbne MColto, obacuri difncilique laborai.qutlem in
h.«*c cjdem i": mulj iu insis litnlii, qul poetn pittob db Ai bei io editt, el in ipp< ndii c rci udcuda
- « ; ,
MtOLI <.<»\H.\\.
r
.* 1
1 . . i . 1 1 i.j ii.- \- '/••"', qood in llihrii commcntario lcgilur
i
imj • i
ipiorum n. ii inim uni iu< '"' I u ibm re ei prob ibil lei li iIm , i jii modi, qn i
'•I ere bi editontoi i i
•••
i . est, qumi mi iii Comroi iit ii ni'n i uuiaiitiu
.iiinir quotdain fecisse miniml , aol i,-\ i-^îhii ^ dc S miliiei <i" dem quaiuoi nlioa no tri A el
cauiii i iini. '11(1.1111 puiaiie. \i i iiini.i .iii iii .1

t|
< i ,in obtei ravlmu 1 1 t |i (
Iraclalus Becefnaniur, nl nos bae in edUiooejam lib. i, ii ii . ii. iu

•
I
quoi ei I. etai
fo*
cimus iio -cniciiii i- lotidemque alicubi verba eipre
; i|uiii objicieudum lupcrsil dc ->i\i" ,
iiini, plnne niliil e i. Si quii isoc in ii- reivendi

i i 1
1 •- i.inn-ii boi ib i| I
i ipl k-
qnispiam
revoivendii te le aliqu mdlu exet c :«i , m \n d lei it , Imo in- Boinn i
ei ii<<c
ingonlum icriptioniique gonai \ |( |OI is illdolei illiil ilioiicio il

Incipiai di*gttstare at-
que di linguere Ii profecio nihil inveniet, qojod lire nci il ii.iinl quaquam rel I
nili Imi-
in lententiarum, live in verbnrum, aui lyntaxeoi i

i-
laiione ei Hilai il con n iniii io ampl
linne unum eumdemque loetorein Dbiquc non rel
Ne vero dc ui mque omuium auciore dubiic-
ProferamtiB ex. gr. iraciatua duoi , olim in psalm. • iii ampliui,»] lui idem in omuibui locu| imo-
cetcxn, iniiic .'iiiiimu ii.ui -i\ iih. ii ei iract. 7 H iniii"
i" eatai ; de qua re bujua capilii misime pro-
lili. i, quns I'. Coutflntiui in Admonitione ad Hilarii pria nunc fusius dicendum eal. I'. Coutaotios Hila-
Co leniariom in psaimes, num.33, iiuic Piciaviensi
iiiiiii vindicaluruB, qoeoi •
i m nulla deri-
episcopo Vindicandoi luspicatui eat- proplerea qnod visse ii Commaatirioai pMlmortai BMHani c-t, bac
c\< u-,.lione ulilui i.lxmi A
enedem quandoque, ac loiidem non numquam verbii |.v uiia iii i.Iciii
expreisai Hilarii senteatias coutiueni, qoae in ejua Couimcnl.n iiim niiin. \7> : Aiiud cnimett imiluri, atiud
Cnmmentario in eosdem paalmos leguntnr; tt quo interpretari, atii exscribere : nec inlerpielis officio fuu-
dijudieere, inqnit, ticct, quatetiHe, id est Hilnrios, ad gitur, ipti alia ttdi.it, resecai alia, et eeetera preprhtm
plebem sunm tractatui dixerit, qualesve posimodum m in ttylum converlit. Nolat prasti Biorooymum bae
coinmentitrium re&egerit. Ciun iiiiiiiriini in Verooenai ipsa ratione eumdem ab ea censura purgisse, qu I
editione iluo tractatus reeenserehtur in psalmunt cixx, icel Origenit libros ita exposueril, ul in sttjlo pro-
quorum aiterum iisdem verbis, ac in Goiumentario prio placens, paler verbi sil polius, quum interpra. II
llikirii conlinetur , expressum , iu nostrorumque co- ipsum prorsus fecisse Auctor nosler depreheadilor,
diciim Bne una ciun aiiis Hilarianis descriptum , mo cum ex Hilario, vel Laciamio qbxdara prutulit. a -
aoctori redditum in Appendicem rejecimus, nlierum, addilis, ic-cciiis aliis, qu.rdaiii solum el pauca pro-
C pritini in slyluin converlit, ul in s t \
qtioijue similia conttnentem eidem auetori vindican- 1 < > ptoprio ptaceos,
dum Coutantius existimavil, ul coujieiens, lnmc prius pater verbi sit polius , quam servdis eiscriptor.
seriptom ab Hilario, ut eo sermonis in morem ad Frm- Qood deadditis el resecalis diximus, exeolhtion
ires uiereiur, alieruni vero esse liuuc cumdem , sed adnotatiooibus nosiris sais paiebit. Slytuin autem,
auclioiem factuin ab eodem Hilario, ctim varios ira- qui leclis hinc Hilarii Commeiuario (de boc enim u i
ctatos ad pnpulum habitos superpsalmos, in enmmen- movelur diflicultas), binc Aucloris nostri iraeiatibos,
Inrii [xLJ cnrpiis digessil. Id ipstun ergo alii iraciaiui non slalim dislinguat, is omni Latin.e lociltionis [
.'i-
in psalmum c accidisse, opinio ejus est. Al quod per- 1 10 prorsus caret. Hilarii stylus planus , faeills, el
tinei ad sentcntinm verborumve siiuilitudiuem, quae fere coocisus; nostri autem sublimis quandOque,
iuier Hilnrii commentarium et nostri Auctoris tra- quandoque lloiidtts ct numeris cerlis cadens, ;ic alle-
ctaitis in psalm. c et cxxx iutercedit, capiieseqtienli ôricis dictionibus libetiter indulgcns , poiissimom
oslendemus luculcuter, nosirum Auctorem vixisse auiem syntaxi quadam singulari pracdilns, qunm I
:ili(|uanio post Hilarium saeculoiv ;

quod cuni Cuu- iu Hilario solum, sed nc in alioi|iiideni scriplorc !a-
tantiiis ne cogitaverit quidem, ex eo praejudicio, quod tino liactenus deprehendiinus. Ad veruorum senieo-
de Zenonis antiquitate ferebaiur ,
jam prajvidere et p. liarumque exprimendarum flores, allegorias, uberta-
suspicari non poiuit , eumdera nostrum auctorem temque diccndi mulio fecundiorem, quod perline!
prae oculis liabere potuisse Ililarii commentarium in ntilla melior vin ad id cognosi cnduin patel, quun
Psalmos, ex eoque non nihil profecisse ut non , ulriusque lucubraiionum collatio , de qu.i in adnola-
senteniiis solum aliquas , sed eadem quandot|iie tionibus ipso Auctoiis textui subjectis s;iti> imlicasse
verba in suis traclatibus expresseril. Enim vero nobis videmur. De sjntaxi vero aliquol membra hic
non in laudalis soltttn traclalibus 7 lib. i et 21 appooemos, qure prsecipuam Auctoris synlaxim i iis
u Anctor Hilarium in eam rationeni imilaius in-

liii frequenlem exbibenl. Tract.7, de
in tractatibus Ilti-
venitur, sed duobns etiam in aliis, nimirum tracl. 8 mililate,-lib. i, qui olim erat sermo in psal. cvxx,
lib. i, cui tilulus de Timore, et tract. 17 lib. n, qui iioio. 1 : De quibus Scriptura divina quid pronunliet,
de Jona inscribitur (ut in adnolaiionibus utrique tra- audiamus, cujus ista sunl re/tfl.Num. 2: Ut possimus
ctalui subjectis, ubi llilarii verba descripsimus, pa- merito mereri, Scripluraquod dicit : pro quod Scriptu-
lam fiet), quos sane tractalus Hilarianos esse nemo ra dicit. Rursuin : Dominus ipse vos pro promisso qu\d
umquam opinatus est ; cumque coinmentarium in hortetur accipite. E< item paulo post : De quibus Joan-
1's.nlmos nun referant, sed aliquid ex Psalmis obiter nes discipulis quid prcedket , omnibus e*t in usu. IIU
1
DISSER1 iTIOI M - /1 \ 1K\( l l l I 1 \n

A iii', i i
id \.-i l.im (ranslulh ivil Toi pbj
l </!((!• MMJSMM NMM - '-111- n |nut I - . |,. . II i lili. j,i ,|> ~, <lr l'i i |..u il..,nr l.\ .m-
miiii |>"
•
|M»iiilur, mi n l i i
\| iii s
| C i.i, ii s . • in ini-
.-m - miniltus, traducta, suisquc operibus totidem

\ collocaiur. i. r>. vcrbis
lulliaoo, n eroi rn o,
p
:
-
insei i
i
tmbrosio, ei
;ci(. pro ruj I h l » • » il lionibui di
lendmmt, Sic iraci i, num I

Q uiit naninr. Ut aulem dicamus ( i
ei liis
ijki fallitur nitmiuim. I1..1I. B, MS9 . " I I i-i ilOOI Lalillls aueloribui miihI l.i |,i *-!-- i-ninl , anli-
/' .ultui debeat '•iul.x/in l 1.1, I. 1 1. s I \
:
I rlMSfM Imsm ,
'/ /'• 1 libi I m lam seiiieniias, sed plenunque
tuccedai Tn.i ] iiin 1, 1 . \ m wba delibnv U, ui BenedictioM edilor in pri
iHadii ,
,,
mlstt UtwMJlioiK observiTii Sancium quoiiue
1 . 11 111 i OiSt jam ssm mmo, m MlV aoi Taorincnaeoi, cum UmJati Ambro>iio|
/ mtsmm H loevolverel. magna rragmenla <\ iisdem , a
iiniiiini:- \ ,i : 1 1.. 1. .1,- .|n.) potittimum eaComiiM inLaumexcerpta.auil

mm lin.-m , B sermooibut Inaerulsse, idcm Benediciinui Ambrusli
,,1,1,1 | ibys pl >
Kenouiana '" v '
'" "^*^ 1 !
lrl '
Palriadscrip-
inimadvertii. Quid plura ' v Cypi anui di
|uol deprcliondci iracl. 1\ lii < i
lib.il,
(mo cntletimo, uli il 11 po*l inilium: <

lui ei doctua, nmine in opusculis, quasconlraGen-
tur in pnrtenti ptalmo projSM t<^ lucubravit, ex Uinti || Felicit libello quxd m ;<<l
lnii 111 ir.icl. S lit> 1, / 17 I1I1. 11. </<• verbum nscripsii, nti propusitis ulrorumque sen-
iis. iili n \ Uuiliis ob oculoa poniior iiim. n npparaius .i.l III-
iiiiiin n|, lilur. Quodsi I sj n- liimili, . 111 in.iMiii uii Palrom a p g 51 adpag. 7.
loculionuin . a li
ique mireiur ampliua , >i nosler elegaoiissi-
tentiaru ii mii pUne d iiiui .iii, i i panca quxdam aliquando lompsl i
mili 11 •!• ll lariano istoruin lra« Hilario, c\ illo, inquam, magno ac celcbri episcopo,
,.„„,, 1,-in .,„,. qui . ni Hierooymi verbii utamur ex epUi. 54 i
Morwn, M,lt l:,Ml -

'
" diaerlssiiniM, «•/ eonfmh-
.
I,„ „,, nii nifiito et v i,v Mtutria H ttoqneniim claritatt, aW-
.
I
' < nniju. /,', iiiaillim 'i<"'i<'l «'4/ , />l tVillCtlbiltiar !
II i illa Duj
i\in Jj III. — Muv otjSCtfORM t.rplosn.
'l/»U>« \i i\ . i \\i\ <
.ifiiriniMi, |bm int P M5 com- Alia bic objectfo dilucnda est, quae eum variela-
Mrsa sst hm pmimn ptritrunt. Na prseierqMm les» qnamdam miriflcam in bisce xcin iractaiibns
"' ridctur. Quil
iiui i i «ii, '
,,„i. 7 lib. n, in ansa i

,,1: " nimirum criiicis visum est , hiice iraciaiibua
mj iMcrHiuiitiir de pttiimo, nn i„>. 1

(
ti.mi DnpinM nibil este inxqualius. Alil longi, alil brcves, plures
iiiinii mniiimr; etiauiM <l.ir. i - - iiihirinm repetili, alii clari, obscori alii ; et Dupinius lougii
'iu«-in- •
iraductos, brcves auli i Laitnis auctori-
jni iui.ut saiia ptoMbilibua bus ei bomiliarum rragmentia compaclus judicavii.

• iinjci i"i ,> CooiMtiM si itn t . .i.IIhk t.iui' i) niiiiir- At 'l« lnc\it;iic almiuin, \.l luiigiiudine li quis ur-
;r i< i.itus nujmor.it sliaa i Uouis raiionem aliam- geal, uumqnid Id diversos auctores stiluil ? Nonue S.
lyMaxiai idM ea kM la exbibent, m quMUum Leo, qni sermonea >;iii> [>i«ili\,,> plurea icripsit,
ii ii ,.i jIimiii. MMt , utriuaque '
•m,etauctori noairotereparesiiabet? vide
rii. 7 el 41. N im«' brerea iti m leguntur in
fuMas^ i l«- \ gusiino, <|„ i pleroique lucubra-

1
srddetran- t Dlcei rortasse quispiaro, adeo brevea , oli qui-

ii.- <• ru i
,1 in verl '«nnn, qu;e ex II i i dam i \ nosiria sunl, uullo alio exemplo uspiam
intur ,
.liiiniiii l, si |
crgo? Hoc ai qoid probat, nnn probai
1
:i iit iinu. iiiiniii ain • . iii - luu illos noslri auciorii i e»se, sed nulli eiiam
II am vindicandos probai ; quo uihil dici
it iii verborumque d< •t absui I

j
lia crederel, S. Inaniieoi apo
innmi .v linn frn - ri confertur), sal- luiii jain senem, \\>-> senio irepeditom, conciunea
t ni 1
1 i minns dignum i I ibti ise n ui dicerel solum, Filioli, ililnjiie.
\i <|iii ni antiquorom i< utierutriim , iil<-„ <|nr ixpius repetivisse , niii id
lont, id minf im quoqoe S.lli ronj um tradilioue lilteris mao-

insueiudine aliei !
Q dni slii aliqM oe liti, qoo>

, Imiu cooira minns longius coucionarenlnr, brevei scrn I
,,oin iii ;. i.ni i l mcJuiiuiii popoioxn baben uulfquj li miuus collecti iu-
, ,.
39 1*1(0] l.i.OUI.M ...
veniunlur , utl iractalui noatrl cripiorl , ld furte A gitos. Id auiea tetum ei argumenU, non ei Aaci
(.ini ii.iiiini i iii iin, quod iiii inlnl lalc m i i|imi nii, 'i: crimine probciacitur. \iiml eai dc rirtMUbui <t
noatai vero eucloi icripierii quoque boa, quo lane miii^ , aliiique morom, .iiiiH ii
n i.ii- graviaahnli refcrtoi ei prascipoo itodie elabo* i, >i iiin i
rains videmni, ejuaque in icliedia reperll ab antiqoo caUmo lieenUa concedltur: aliud aulem iraetarede
collcciore digni mni babiti, '|nos una cum aliii n myeteriis, qu i non limplii i lo< ui ad pei ille*
ferrei in codicem, poaleritatiqua ob acriptoria pi i goria el iScriptiirarum liûrai eipouere bn ritei pla-
leriim, quse obtinebal, eiiitimationem mandaret. i uil. In |

riini Jji | |
Cur autem Auctor breviiatem lam rarara liiice in I

Ml!', ,
,11 • ( 111, .1(1 .lllll I: . |IJ(,(J I'.,.. b
IraclaUbua lecului >\\ , in tdmonitione ad traetatum liniii i' itoi uiii ici tionea ram ti i
.
•
non
w\ liii. ii, fu*iua diccmua, ubi ln bam rem cooje- Auciorii ingenium i le lui , M audbi
ciiiuis plura, i|iniiiis hoa prcacriim tracialui pneter i adem mj iteri i
omnibui j.nn i
|
plaao a
i m tteroi Zenonii eaae ei ms. Elemeiiiii adnotationi- iradi rentoi , faal direnl , ad eoram animoe eontini n-
bua demonalrabilur. Muncid unum in noatrum pro- doa ei obleciaudoi illegoriii
piisiiinn adjiciemua , quod cnm rei ipaas, qiue isii ii i iprimenda lucior judicavft; i \ quibui Bliqua iub<
cetbrevei tractalua continent, antiquum Scriptorem Binde obacnriiaa obtmdiiur. Ilinc -anc. iarebus
praferant, nihil plane est, cureoa a casterorum aoe- inin in \cil)is ii,
| o, qni ubiqoe eat rqo^lii
lorc cripiaunts, cimi itylnra eumdem aperUaaime ex- obacoritaa Ineat; cx iiyli autem, ataaepe diximni,
hibeant. nonexrernm diacrimine rarieiaa coUigitur. Tandem
OiinLiiii rragmenta lermonura aunt, non auicm cx bii nbacurioriboa, aeo, ut propriua loquamnr, al-
aermonca : fatemur ullro, ci in adnntationibui obn i legoricii iraciaiibui plerique cx ilfia lunt, quoaa*que
valum esi. Quid porro? Aliimiiic igitur anctorem aealii cx oitidioribua aique aceuraUoribua, lamquam
habenl? Quid quaaao argumenti istud eat?lnlerS. ejuadem aoctoria, in b Veroa i Eei -.a iuter
Petri Clirysologi opcra aliquot serinoncs mutili in- aacra officJa ante nonnm aa*eulum leetoa ia pncfa-
veniunlur, quos tamen alteri auciori idcirco additione animadvertimna.
cendos suspicatus cst ncmo. Dc repeiiiionibua aulem, Unica jam objeciio resi.it ex rebaja, qux in I
qtiac in pluribus id generis traclatibus observanlur, tractatibua cominentor, petita, cx quibua aliqnai eaim
quid addamus? Plura similium repetilioiuiui exem- nec uni s.rculo, ita nec uni scriptori \ideiitur pi
pla in aliis quoque PatribuB suppelunt, quae lanien congrnere. Sedbanc objeciionem laUaaime patunlem
neino ad varios auctoressiatuendos traduxil. S. Ani- dirimere aeqneniia erit capitis, in qno borom omniom
brosium aliquoticns eadem ingerere, jamdiu obser- L. tractatuum auctorem ,
quem baetenua aseernimns
varunt editores Benediclini p;ig. 10i5 lom. II, quod nnicnm , qoarti sxculi fuisse oslendemna; ibi ciiim
ei, inquiunl , subinde usuvenire auimadvertimus ; et quxciimque aliud lempus prospiccre non nullis visn
pag. 1048, totidem pene verbis eadem alicubi repelita siinl, quileiins in idein laseulum comiuode cidanl
commemorant. S.Leo magnus nonne integra qusedam statueudum eril.
capita iisdem verbis ex uno in aliud opusculum nou CAPUT II.
numquam transcripsit ? Epistola cclebris ad Flavia-

DCMONSTRATLR AICTOREM SCItlPSISSE QLARTO S.CCLLO,
num, cap.3et 4, plures sententias conlinet, quas ex
EIDEMQLE OMMA CONGP.LERE, QU.t 15 OMNIBLS TBAI -
variis sermonibus deNalivitale Cbrisli desumptas ad

TATIBCS CONTINENTLR.
verbum poslremus editor ad margincm notavit. In
epist. 97, ad monacbos Palaestinx, seplem capitula § I. — Expendilur insignis locus , ubi quadringenii
habenlur, qua? lotidem verbis, pauc is exceplis , le-

ferme anni ab Auclore recensentur. Arbilraria edito-
guutur in epistola 154, ad Leonem Augustum, et in

rum Yeronensium emendutio notalur. Cardinuls Ba-
titrisque bis epistolis longus invenitur locus ex serm. ronii objeciio aliis exemplis diluitur : ac S. I'hi-
01, de Passione Domini, qui duo integra capita com- lastrii testimonium arbitrarie item emendatum in
plectilur. Tandem, quod mirum maxinie accidet, du;c

D editione Fabricii , ex fide codicum restituendum
epistolae ad Pulcheriam, epist. 27 et 50, pleracue re- ostendilur. Alia qucedam ejusdem loci verba consi-
derantur.
pelila continenl, quemadmodum et duse ad Tlieodo-
sium Aug.,ep. 39 et 40, licet eisdem personiset exi- Cum de auctoris oetale non aliunde cognosci, quam
guo quidem intervallo 1
iradita fuerint.. Quod si basce ex aliquol ipsorum traciaiuum tcslinionii-. p< ssit, ncc
ob repetitiones alium ab Ambrosio, Leone.velaliis id ea ni?i singillalim afferri, et considerari queanl; ve-
generis, quo.- [xliii] brevilatis gratia pratermilUmus, reniur,ne, dum ex aliquo iractatu argumenta elicien-
repetitarum lucubralionuni Auctorem nemo npinalus tur, qiuB quaitum saeculnm aperle prodanl, si ex bis
est ; nemo item urgeat repeiitionem et similitudi- subinde omnium iraciatnuui auclorem eidem saeculo
ncm aliquorum ex brevibus nosiri Auctoris traclali- sffigendum arguamus, illationem leclores non legili-
bus, de qua videsis, qua± in Admonitione ad tract. mam regerant. Hos itaque statin boc inilio j)ra?mo-
30 lib. ii, pag. 238, pnvterea observamus. nitos volumus, meminerint primo, nos iam superiori
Venimus jam ad discrimen illud, quod ex aliorum capiie demonsirasse unum esse omnium tractatuutn
peispicuililc tractatuuui , aliuruiu obscurilaie colli- auctorem, ila ut quidquid de unius Iraciatus auctoro
. . i
,i oissi ui \H" I. i'i- S /i NONIS i:.\<: foCtUH
BJ plurittffl invicom COOCiiienlium ii.il -1.111111111 lesli- >;r: \ .mpstt. nontulis nl'
anoniU, i|u r subinde sfferefflus iu inedium, iutcgram kim quadringtmiianmii I usebi I riensisejuedVm
h demoasiraliooem eouoeerc qoam i.nn : si-riptor, qul dien obiit m 540, ii< effniui
ipten cium iri inteodimns, niai lib. n

Marc*llum A.ncyranuan, eapi
rnpri<nir.i 1
;
i.(n i ni tcaiimouia aliquot, quat inaliud l eropua »ii» paradoxum il reum nen \
iriii - puuuiur, eidem sarculo nihil repugoarc etnnnfoninei ftutit imputit. Paeudo-sy-
sui. fl docm rimus. I S lo spud ii ii m

lij i uiit fermt n i. •! ii i"in ii
ni i,
i|iu iradiia < urinlbiia i Pauli ' eumdem Marcellum Ancyranum reprcheudil inicr
ttiur tract. • >. lib. i , evidena u ii. proplerea quod initium, Inquit, rtfnandi
!
ml enm saectdn
in .| <no scri| nim i rpilM hoiiiinum dicnt antt auamlringanjat iinii- -. II i
ili. Iiiln-nir Ai cum aute annoi .jtnius •ulem peeodo-synodua habita .->t an. 84? s Hila-
o amplnu Apotiolieum k\ im . quo i
i iemia libro u advenua < on»lanliam
tortt (u, riitiani ; II scriptn tub an I U quadrhtgtni
.) otbc ipto ptnc jam toto, lioniinum- •
iniin '.,
pa| 557, fOttqtum l> paipantikui uidem chro- tt ttUniata ttt iriatta tfuta <-t. S. PbiUitritia
l.iiio tiim in ni». iiilui>, imii iu cdilione Episcopus Brixianua, <|ni S. Ambroeio enselani
priiua \.n ii paliin •< dUtincte poaiiaesi, nei u >i scripsit anle ao. 591, in omnibus ciliti> snleediiio-
in i
Verooenal ai ejna alist pro- nesn HnnU>nifenseni a Jo. Mberto Fahricio elabora
merorum mendnsn incu- tnm, haec trndil eap. "•
/ ids a Domino useuenunc
Marte mniata eo oii liciomo- asuiiccocxxi sou. Std Pkilattriui, ad ii linaub-

\ .-in tertio secuto vixUac i>i>in.i- fecta annoiatione Fabricius, nnis i I 511 tcripti
renlur. Qu<- -.r, ni iuiiini. ttrmonem de i.onii te tkgnipZcatit eap, 85, alqut \nterfuii eoncilio Aqui-
ntnlia I > / i» morfyri*, cum in co legului lcienti A ' 587 Ilinc tiuimrum tttanifttlt cm-
AjUtOT akfuitlt a S. Pauli .1 dieulgaia annis rtiptum ita rctltlucmlutn nSSS jiiilinnit l.aiinus l.nli-
quat I to amptiut dicitnus texlum t

siititt nius , cui niu viri cruditt iisscntiuntur ; et in lCXtU
tnultts i u :
snxafnm. Qonm i li rationem nnllo ^. Et rndaaOemtnonaens aunc nnni << \\\ />//c-v Hxi 
r numeralea liitera» cccc, dioe in annU aonotandis pendeni. Equidem nnn l< <
se<t n-riiiii esprimnnt) Tille- ddo capite eadem nntatione Pbilistrina nans lcgitnr,
ninn iii. t t. iii | i-tM culii nt-iii \ i- sed . t I
-2(i(>, ul>i scribitur : (jmni
i .rl.llll Cl tlll .111 '
. nl >r eontrmrhtm invcnilur, si ita qui scnsctinl : mim qua-
(]tii>. .i gravUsimU dirQcultaiibus facile subdncaiat- dringtntot jam plus annos trantittt cognovimui
que i
I
quoiiiiil llumiiius , atifuc COmplttOI : ulii :irliilt;iric
m-i tioiii-ni adeo arbitrariam atqne nulan- nimU legeudnm Fabriciua censel guttdringtnioi jam
tem ui aoffulciret i B nn> I p'»* ndunssnsnes, eum, î li<><- signiBcare voluissct
lecnndii iM rtj icurisilludi quod s Episoopos , baod addidissel atque compltHot. Ilxi
m quadringeniot ei eo ami /iu» i eiinendun sit, An< loria sutmn i.mi expi bsi < <'l<lni imiuil eam npiniooem id lemporia vulgo obti-
priannm adCorinibii im <n< <Iiihii pri- anUae, nl anni qoadringeoii :i Christo naio ducii,
mum •>.!-(- uiuin scripsit. Ipsa Baronii vrrba in proov "msti annnm 59 rompletJ potnrenlur. Enimvero in
itainvenies ktqnl isuiqnoi ensi codice , cujus varianiea leciioues,

ikii r. ronio oiiinidunt non i Ui animadver- acesjrnle deecriptas , ia calce noviasiroa edniooia
nlondnnt ejos qt iH monumenta, ia • na reciiantur, pag 165 palam legiiur : Et
> i-ailcin rhronica itotaiio in eamdem imic a h utquatuutx enmccccxxi plui minut.
\ raiionem nmu iior. tmubiui, Qua; lormsiU p'n>. utvuu com Fnbricii eorrectioiiem
I esl kub initinm qnnrti npansgb, lom Tero nustram InierpretaUonem miri-
Hieronyme nicum lceatitnil Cedimns jam aliud lesiimouinm ea n -
m induxil lib ii,pag. ronyml epUtoU 129, .>ni'l>i |>.-i iinc il .nl :m. 4l4. i|iin c.i epiStoU II
non fiti ? In i
|uiin peeodo-synodoa An- fnil, i
im ab anno post Chrisium nstum Tn,
' '-ii an. \ii sin quadringtntoi nnnos paulo athmt numei
hi libro de Synodis, bajt de PaolinUnisiU legontnr : i
•-• ierasenem, inejuit, templi (nimirum
inm en ism ipsssai I Dei Tilo hnpertute p M an. 70) pomlo minam psr '/««-
IaIMOL. XI
- ,,
PROt.ECOMI M
(irbta< mph ruiiin ptrnumtat. A pingof , ut 1101)1 , M
i.\ lilg omnlbui lexlibo M"
<."'•. ' m eamdem iiei nnnol b, qooi quadringentot quidem qu
rationem iffei 1 1 po enl . pei ipicuom iit qulnqu i« ilo ei rulgari qoadini epocti tbribtifl q«o<
ni i .111111, ii-r h:ni( <|n idt Ingentorani innoram que eriptorlbui lonotatoi \ dtmi
notiilonem eicedere. Qaem qatdein eiotfiamnofl \i> hoc i oieui aim lorii leilu intequam ir:in ImM,
imjiis soiuin quartl mbi ull propriu n deprehendlmof, ilti non iM Borii momentl obferratlo lubjiclesdi
i < niii qIHi coiiimiiiimiii Tertu i| 1
1
<•
idem onlmt-
Natlonei Itb. i ,
quem Ineunte clrcliei lerlio lascolo iur. Animadvertendi nimlrom mmii rerbfl qoil
scripiii, teretnioi fer mnoi pro dueentii < ; i i

<
-. i i
.-;
orbem pene jam totum chrittiontuu

" Igiiui wiall no trtt non-
n:r religlonl vindlcal cap. pronaoUal ;
i a <\ de Romano qaidem im, ip-
duni iiiiiu cci (ili ici Ibendara ei leiitmonto iinii, iii Mi mn il
quenll, pro eo qnod in edltbi eil c< l, matato c In in • | i irtum ixculum < adit , < um dal I
ci c;i|i. !) :
Vt npradixlmtti tetati nondumanni pei Cooitantinom , chriiiiana Sdei pei totam l> ima-
terctnii. 5. Petroi Chryiolofui ,
qnlctrei medium num Impei lum palam pr pagata m< reoMntom ubique
(|niiiiiim isectilam Doroit, lerm. 145, deGeneratione ni.ixi i.iini baboit. Cnjui rei luculenfiaaimam prooa-
Cbrisli in Ane, ornioi quingentot cireita iCbriitonato B iionem il quii Bagfiel, idest aoctoreei lieel ethni-
enumetat Humante leget, inquil , mira trigjntaan- ciim A 1 1 1 1 1 1 1 .t 1 1 1 1 1 1 1 Marcellinom, <|iii I. xxi, t. i . i;
uos litigioiai mterlmunt quaationet ; ei Chrittui nrca quoque Romani imperii milii<:s chriilianofl foiiM pro-
quingentoi annoi nainitath nee eauiat prctetat, ortui <lii ; oode Juii iinis Augoitofl in GaOiifl aeeJanal
tuiHletpalitur, itatui sui luttmei qucettionet. h antl- / ( omnei, nullo impedienle , ad tui favorem illireret
(|ii;i canonnm Cotlectione ,

qa im s. Leonhi editor c adharere cultui Chriltiano fmgebal; nam verebalur ,
dnoliiis niss. |
uldicavit , capili r,."> , Canonom connlii
aii Zonaras lib. xm , nom. II , miUtet, guo* prope
Chalcedonenais habiti an. 4.">i, haxcbronica notaiio universoi ehristianoi este norat. Neque moteal quod
pr;cfigiiur . Anno qumgentesimo nb Incamalione l)o-
Terlultianui io Apologetico, eap. 87, wotem|
mini, indictione v, Fclixlll, in traclalu seu epifltola omnes Romanai urbea Chriitianii impiel lor:
adver.-us jkcacium,noncprimum b marcbione Naffeio nam ibi aperte ex cooteitu liquet, orat<>rie illum
nostro edila, iom. v. Coneilioruni Venclse editionis: non
loqui, ul Romantfm orbem pene jam lotum (<|ucm-
Post qumgentos annos conttituta Christi cos velle snb-
admodum ait Auetor nosier ) afBrmet Ckriitkmumt
vertere, ctun triginta aimornm lex lioininuin non potlit sed ut in toto orlx: Romano lotCbriatianoa, licetdis-
(ibrianpi. Addeuuis alteriiis licet generis lestimoniurn persos , (uisse iunuat, ex quibus adversus Elbnicoi
ex Procopio ,
qui medio circilcr sexlo srcculo histo- C B| v j e | armis uli voluissenl, exercitus eodipooi po-
riam de Bello Golhico scribens ab Appio consule , luisset. Eanidem in senientiam in lih. contra Judx-os
ad Bolisarii actalem nongenlos annos exact< s recensel, cap. 7, variis in provinciis quas receiiset . Christi
cum non itisi anni 865, excurrissent. Itle BeHsarius, nomzn regnare aflirmans , noo illas totas ehr'i6tianai
inijuit, lib. I, cap. 14, via Latina exercitum duxit, re- fuisse aii, sed in illis Clirisiianos indicat , in qaibos
liclu ad lcevam Appia, (jitam Appius, consul Romanus, Chri^ti noinen regnaret. Eadem interpretalione intel-
ante annos KOngentot munit, ac suo donuvil nominc. ligendusSerapionis Anliocheni Iocusapud Ensehium,
Post lot scriptorurr. et diversi quidem saeculi (esti- tibT v , cap. 19, uhi christiana fides per universum
annorum compuialione SOcirciler
inouia, quae in ea orbem diffusa tradilur, quemadmodum el lestiinonium
anrrorum excessu convcniuni, quem Baronii objectio Bardesanis apud eumdem lib. vi dePraepar. Evangel.
ainplius moveat, ul in nosiri Scriploris tracl. 5, de cap. 8, quo Chrisii;mi in omni pene chitate invenii
Conlineotia, pcrsummum mendum quadringentos an- fcrnntur. Ilinc porro niliili facienda apparet violenta
nos scripios velii? E;\ rctate, qua anni per cousules, ediiorum Teronensium interpreiaiio, qui argumen-
non per ceriam epocham compu-
n.Christi nalivuale tiim ex noslri Auctoris textu duclum ut eliderent
lahantur , i'
1
hac cpocba notnuda non ila accuratus seu potiofl eluderent : Jam vero , iuquiunt in pr.tfa-
calcnlus adhibebalur, sed rntundus aliquis numerus, -D lione , cum disseminatum per omnes provincias essel
qui ex vulg.ui opinione, vel traditionc quinquagiiita Evangeliiim a mnliis r,'r ptnm, eo in loco Auctor ponit,
fereannis excessissecognoscilur.QuamqiiaminScrip- ul fit, toiiim pro parle; quain explicaiionem Aucioris
ioie nostro prseier rotundum numeruni gitadringen- verha nequaqoam ferunt,*cum praesertim is /o/u»i
(os ,
qui siepissime non uti omniuo accuratQS scrihi- pene orbem str cie dixisse cognosc;itur , non tropolo-
lur, observand;c sunl etiam voccs ferme el vel eo am- gice,ad Chrisiianorumquidem muliiludinem tolo jam
plius, que contradicentes primo aspectu videri pos- orbe floiesccntem significandam , ul illam rarissimis
sunl: nam si anni sunl ferme guadringenti , nihil eo olim Clnisiianis, quos ibideni appellat, opponeret.
amplius, sed polius co mimis fuisse inlelligilur.
At ne in unius Irnce linihus contradiclionem Auctori

ali(|iiid
§ II. — Auclor conlra Arianos disserens , scecutoque
quarto proinde adjudicandus pluribus testimoniis
obrcpsisse credainus , vet particula satis monct , ex
convincilur. Lditcrum Ycronensium respomio con-
q'ia palam est (erme ct vel eo amplius scriptum ab
trita.
Auctore fuissc pro circiter, ul [xlviJ significaret se non
pr.ccisam annorum nolalionein signare voluissc, scd Alteruni aigumciilum ,
quod pro quarlo s.iecuhj
« ,
IUSSI lii \llo l. Dl 8 /l N >NIS II, \< I M ETATI

|ue ir.i- I \ rini) IMM iir,;,! Ir H I
6 B
wjue, quat ( ot Baroi rmulia.qeidem i

petitla u
mir iu priml m i.uii- I
pius luii, nl non cnn aliquo, ied ei
1. :• I in j.nii iliiiiini.iiiii-in i
ro«
fcntem harrttim , n ram Bieri lubindicet; nnda utet. I hli.n. Dom I
»fns raf/r ii» - .

/ < 'i diitincie
*i c . : n luclor iccundii In Marm cu- ;i iirm.it. i|ii:i- pi i
qnartum I
<• ii
•
iii iniii r n . idhuc itmen i
iom lnin i
mira \rn barreslm eadii ilarx pnn i
nttjandum nvn t** , inquial, nonnutl \ led i

lm 1 1 n .
-
opntcui v / i
ii quandoque U i
Sm ln euttai ar. i roluii, objeciione Vriani ao<

Mfr(if»mr roi lum commoverant. Vide totei ir.i. i lot6lib.Hi
quod, iii fuilimnr, mu . Nihilpoi \ ^r.c-
rtoarj pessaf, it i«i cum, laiinuin luiera aeoMO «nnr/i MoefaatMai refu-
ll.irun uiiiqiM 'i »li »i gcre, quippe qued ooe ieM Morum en irora pra
l; ii uodc m Ipoorooi ci.ii colebrii lei . qura
i \ il.iin l'ha?ba<Jiui commen "l iom, iv Biblioth.
t , unde rel il ), qei PP edit. Lu \ .. uaam NOeMefMei i/i-
ibo erudlil in bii luctoram • i. Citbolici e conm lieut apud (
\ it. lli r/Nv u.i ipnd I •(" tiib-imiiiir eonleMiono ib

Arianii n i pi m bantar, iiidemqM ui m m objieerent,
Duin. i» . :_ ii' •
;; bI -. Iinjii^- inillaiii poiMrom foriiiiiiain infcrebani. Bane l.an-
motli i ir : i entibnt, neN inn profesnonein ac fonnulam ipud Auctorem MOpfl
, ei iin.nii lubsianiiatn Patria ic Filii pi K lii
qu I i termihhi explicatam eiiam invenira; uii tracl I

-tmibui, i.l lib. n. iniin l, rerbii paolo Mte rediaiai, nec non
trade et ir.ici. 7, iiiiin. t, nl'i Iut li.il'. I Si tiuni \ crbum m
juit alitmando, cum non ,t,: Ilis ul l> l> I 'ii, »1 lioc ctl, iii qiui Mf, quod
| iiiiii docuii n " i. 5 ille t-t, ijiu incsl, impttM paraMM| daj BfaMM I
i .iii Deom . lutiiiiuiis nc ilctliilis ctt unn MMMa>

cx utuatcibiti sna illn Mtbthtntin ,
in qua i] tiu Iloruin tTOCt. II, niiin I, i,i:um subsluiitumi, vu -
vmnibus qittf littbct Itit- tutcm , dcttntcm , nuti, -lntcm , v„liml,<l,mqnc 1'utiit cl
,« Ftltui- . et tract I lib.it, iiia. Taodem, ut alia ailMmai, exptteandxaliqua-

/ n tt. inquit, P / m:quibM lemM rei cium iraci. 3 dueru wrioM per froioM
\ iiii uon ex nihi m tithmii- mediom inter leac communicantium limilitudinem
but , »cil ox Ipsa Pairii aubiianlia getritum a| inferit, i/rnr licct sni projiriclnlc t lOBfMMM (Us -
v ram lormulam, ^ I itwf, tiimcn trtni piviimii Nrp ns itnu virlits, itnn
,uam natceretui deiilem, iunliii, uni st flu Qaod -I fMMlMBW , n,li 11,1'tiiii.
/ jiiando , Mt ,
qinlin» dfvino Kilio liafii vocem ipud Auctoroin non reperiM, nibil re-
item \r lci I : li.cc cnnn llu ciii \ . lorem :illi
r i
i. i II». II, inu> , inlcr I. Itmoiriz . I I ii,- ril i|ii ilcm i
ii. n. I, cnm i/iio nrtafai ipnd \i:iniiiii Viclorinami iom. iv laadaUe Hi-
pctc i unn postttiio. omnipo bliotlnti priMom omnii'
nPP ,
quem unura el
tt nna tubittnlin , nnn (njitnlittis , unn rirtiit m lutem comtaoMi

iisiimi deprebjendiraui. (. < eri
. ulii • Mi lempcstaiem Latina anoM nuiaUnHam

i
l uriaM , id est dixere, quod pi ei Grrca roo runr red- i
rnuin 1'jui I » rlinniuinus , duiim et accepiam fuit, ni \nicn. mi io ipai» Latinia

ni MBTMim nolal, qua inicr|irolaii"iiili i- (ir.icaruin r<>nuularani lnlci, quil
• cius noctnt, di~it i\ui b l .m m fragnienlis s llilariua edidh, llinc i ln<l Lw
/' t nobilr i
larilani iu libro De non , D
; fuinei*t lciivttt ,
quai> II <• \« <
(#84, p. 1571 i\ l! Ir,> •lm-i c klviii I I'. cjms.Icmm .1
inovcrilil n li <- liniiis // l.i,rcntnii/,i, nvt iiin lliinitni
mo enim anle Irium *<<< tlicimit* tiniut tubstaiilitv i ttm 1'nnc : quod ilcriiin ic-
MOMMO li '
-i.")in 1 1 lir<> Moriniiliiiii tU4 /»"• / iUc l> i
ellii . iio .ii II iriui qu<»que lil». i\ I

il., n , i : f afai
qitod (.' ' moaajon iiicttur . oaJ
I
iro infici.iluiilui , miii.i pi "l:i \iu h r traetatui ' / • i bi k mmo-
| •• v
>r < \i ianoi i •iii n \|'p. uiln i- AmhrofM
»1 I llll II ^ . iiiiiik •*>< i lt»muin. Ilaqn.
W
1/ 1'HOI EGOMI 18
cnm Aik i r iiimm ubitaniiam Icel, quamA i I I pra eriim

c.i ici i
pjuidcm obvI Pai o advi i ni Ai ian n |iro • iii, i i
pn Uu dimlcanlei inculcarunt, coiifub laniUlii liccl opera U< i id I li m i |uam < . |.- -
vocem ncquaquam adliiboat, laiii u nihilon n Urii • onlrovei ii lim i
adveram eam bxreiim decortanlem prodit. Bed pi i 1 1 u|i i\ itaretui . Illud auiem 1 1 rtwn
gamua ad aiia. bo< pi im tempore uon ab Epipfa niu olum, . .1
ii.iik: iiii.iiii lubitantiam ul Ariani de medio lolle- i l henphj o Uei indrino .<
i ompluribui l
rent, objiciebanl bac ralionede Palrii rabftanlia genera lamcjuam Aril patrem iraduci co afjle
aliquid fuine demplum, ut Filiui nerelur, aicqoc quod icmpui cum nerao uuus ioventui ait qui Ori-
imminotum ei Imperfectum Patrem a Catbolicii ad- genieum errorem affia robabilii nonnul-
mlilendum diciitahant. Quibui nl ie 10 objirerel lii vi • eorum qui U
> i
patroeiuium accoa
Auctor, ir. 1, liac locutione nsue eai Pater '«> modaruol excoial uma ab Ariauii li
manenie integro $toiu, totum $e reeiprocavit in Filium, corruptoa, licuii adulii M fmpo
ii0 ijiml tibimet derogartt. Et tract. 5 De Deonaici
: lioo, eiquc Arianai npinioncs in uiui
c
tur Dtns, totum Patrii liabene, niliil derogam Patri . Pboliui cod. 2i7>, idque iptum imur
alter renitet in altero , cujuivii gloria communii e%t B Tbeogooato ,
quein Ariaoii locutionibua rfalfntrm
hunor, quia quod eit Filii, Patrit eit : quod Patrii idem Pbotiua aua etate reperit, cum eoaa uiler locu-
amborum : quod ipaum repetem tr. 3 ali.ii rormulaa pleiiorei aoliquoi catholici dogmalii lea eaadvertiu
Ariaoia e diametro oppoaitaa irigeril : Dc toto totus, Arianoa, addoi lia ejua \- ibi^ Albanaeit lallef iverit.
de vero verus, de perfecto perfectui. Totum Patrii Ita- Equideoi -i Origci •

| aii . qo
bens, niliil derogani Patri. Item tracL 15 lib. n, oo- luieaeoi [xlix] aucl illum mte esor- Iver dj
mcr. ."
: Inilemiiiiiiir deitatii paterna tubttantia, palam Origeoiataroui coiiiroversiara molla scribeoie*,
ternaque voluntai. Ei in fiue tract. 2 lib. i :Tu cum ei aceuaaoti - in ejua operibua multa, uti afetbodius,
in tribus una sl.s, nullo pacto dividerit : nulla Iiiuiiiiihc Euiialliiua Anliochenos, Apollinarii (l.i J ud poatremi
curioiitatit calumnia commoterit. A paterno fonte in acerrimi fuere Arianorum irauognalores) qui poluii-
Filio tota refunderis , et tamen lota ubi refunderii ncc senl, inquam, inl.il ejuamodi oolare, quod iu Ari.i-
recedit. Praeoccopaturus vero alleram Arianorum nismi errorea defleclerei. lilum mhume reprehende-
objectionem, qua Sabellianismom catholicis impin- ruwf, ini|oitSocraies, lib. \i, cap. 13, tamquamde S.
gchaui, ac si onam sub-ianiiam indeminulam confi- Trinitate male tenlientem ; propterea ajuod, ul idem
lentes Patris ei Filii, unam item utrorumque perso- aii lib. vu, cap. 6, Origenea panim in tmittibru Fi-
nam fateri deberenl ,
praeclare adversus Sabellium C Hum Patri comternum confitetur, 0_uid ai On_
sese explicavit iract. 7 lib. u, num. 9, ubi post al- Arianiamum docuit? Aetiui Eonomii praeceptnr Aria-
latnm iocum Joannis x, 50 : Ego ct Pater unum su- norum ferocisaimus illuin coutempait, eodem Socrate
mus, htcc addit : Quod non utiquetic ail , ut in unuin icse. lib. n, cap. 35. Quod si ex Arianis alii cjns li-
duos redigendo confunderet , sed ut duorum unam di- bros ad suae hxresis , uii putabant, eonfirraaiionem
vinitalis potestatisque esse omnipotentium nos doceret. allegare conati sunt , illos staiim B.silius et Grego-
Hse et ali e plures ejusdem generis lormuke ,
quas rius Nazianzeniis redarguerunt, iuquit idem Socrates
brevitatis gratia prxtermittimus, pluribosqoe in irac- lib.lv, c:ip. 26, et Origems doctrinam ab ipsis ncqua-
talibus adversus Arianos ex proposilo recitatis , ac quam inlelligi demonalrarunt. Imo Atbanasius in
in librum secundum fermc simul edilis reperiunlur epist. de Decrelis Nicaenis num. 27, p-g. 2o2, Ori-
fre(|ueulissiina?, nonne manifesle convincunl nos- genem pro se appellare non dubitavit adversus Aria-
trum Auclorem postnatam Arii baeresim vixisse? nos senticntem , locumque ejus ibldem allegat quo
Aliqnae sane ejusmodi locutiones in Auienicsenis Pa- Arianismi fundamentum etbasis, a nostro quoque
tribus reperiri queunt, iitinler Latinos unus Tertul- Scriplore indicata tract.7 lib. n, num. 1, plane evel-
lianus semel unum substanliam el cowiernitatein scrip- lilur. Jntelligut enim (Origenis verba sunt ab Alba-
sit , non in eam lamen vim qna crrorem aliqucm ^ nasio recilata )
qui dicere audel, fuil aliquando , cum
ferire voluisse signiiicet. At lot simul formulas, et non esset Filius.
Arianis erroribus e diamelro ac directe oppositas ,

Ex hoc solum Origenis (estimnnio potius iulelligi-
totiensi|iie repeiilas in nemine Antenic.eno quispiam nius, fuisse id quoque temporis alium
aliqu- m, qni
ostenderit. id diceret, quod Ariani subindfl docuere. In ./Egypto

Edilorcs Veronenses buic oppositioni se satisfe- quidein exslilit S. Dionysius Alexandrinns Origenis
cisse credideruni , cum haec scripla pronunliarunt discipulus ;

qui non ul Arinnis priecinerel, sed ut Sa-
adverûs errores Origenis, qui Arii pater ab Epi- bellianae haaresi in Lybia finiiimi^que Iocis grassanti
phauio traditur. Lnusne Auctor noslcr notassel in seseoppnneret. eam locutionem incauic usurpavit, ut
Origene haeresim, quam nerao umquam anie Aria- lii|uet ex fragmento epistohe ejusdem ad Eui-hrano-
nos in eo nolasse reperilur; et lam repelilis in locis nem et Annnonium, quod S. Athanasius recit.il in
ac pro concione nolasset, ac si Origenes, vel Orige- epist.de Sentent. Dionysii, num. 4,pag.246. Etenim,
nistse palam hic in Occidente apertam haeresim lue- ait, cum sit res facta, non eral anttquam fxeret. Hac de
renlur, in quam invehere acritcr cainolicis episcopis causa Dionv&ius Alexaudriiius Romam delatus esl
1
MSSI i.l \li" l DE S iENONIS rRA( l l 1 I I \ ll
,,,,.,!,„ Ponli >|ui lilU-i \ > <»s.|.i.- ChriNliaims, ul <\ eOBleiUl COtligcraUt,
tiatiui i, . quihua eam ncm ralde apod j .

iped dmilai >i <i/i-
\ nd iinate wf frrjrfrff r. fueiienj lolun apud < qoa quatemt lolia
/, ,„,„ „/, fg manufactum dietrt ; im >i \i inveaianl. ei aunoiaUonibae eimel tamptit
, .
<u</i/i Q d plnribas opae etl , ot Aocloreai ad-
i; menta vertaeA lam prmclie loqueaien qoarto tiecalo
.,,u. lem \ii, . .1. I» i
^ III. — Mnv (/iiuin nrculi fcamttM >tb .\uilorc impu-

'.. ii, <|ii.i ron- 1 uiii tuum > onlra Sebel-
quaUt tttmum </iu eonfirmant.
l.in .
ieni, ul M tb I i- 11 "
,ni aiienum, ii '• tddenuijom .i<l coonreetloaem ilia, quibutalitt

.,, \,i niis caibolicii magno u»ui luere. I qotrto toloa ueculo |eaitei idem toctor
p n i ,i„ iu, teriio <|m.l<-.. hh. i, pneiereot,
i r»riiiii!.i'ii t i niniulliN iii tola quoque qui in Dei Filian iperaerunt, illoeetia i
I vpio a.liiih i.<m ( unde pancis laniura ia mooo- prehendil qui in Spiritut taucU diviniiatem lubtiliui
\ tui) II i .iimii. Sui< s»uo tagit, iiKjuii . ii.
dbibitam - llianam h >

ictamim aceenana, tmtctntu
<ii refel .»111 nova tducerent Dtid D , Sptriintqut umeti imrtimmbilcm ituompro-
.\ quo l
1
uys tandrinua htntibilemqut ditinitaiit ptrpttuitattm, fore fpeo ( que
. d u furniii '''. i" Apolngia cx tett ttt, aranmtntit tt cogtrtt examinart, wtttiri a<
1 1. ut <|iu cv Hutrnert pottt prtttumit. El cootrt li 1 Spii lui
ani \ n Dionytio vebemcoUua luculeo- - |ualitali prxjudicaolet, iraci. 15, oum I,
1 „- nemo. Quii itaqoecon- lib. n, prxclaram illam profettiooem edidil : Spiri-

ir.i buae, >ei alium tliquem eju&dem genei 1 <-t loci tus lanctnt ktkent unam inbttantiam, tirtuttm,
liuiniiicm 1 un|ii.iui Arit ermres propugnaniem itiis , dtilaitm, majetlatem, totuntaltmqut Patrit ct FUH.
iu um nosirum Scriptorem Qui autem ei antiquioribua n*reUcii Spiriiui eancto
litiimet; delrabereoi atque una cum Fili <, ul
decerperenl
iatelliftt, ,
il.iui Impugnari Auctorie textue fert, nemo onua eet ium. Ariani <
.|u.iri» ubique, .» prxsei lim in biece fuerunl primi, qui eum iu Pilium errareni, eodem ar-
\ 1
iiui |<r.i- gumento 111 s. ii iiniii laiictora errare cooteqoeiitef
ii„ „1111 . iin, <|u 1 S D C debebent. Quam lamen cnotecutioDein primi Ariono-
,lrn benia fuii, ocuiiooet ex rundeuoo Filiodi«putare contenii non ioculcarutit;
nei, .11.it- \niin nemini unde io eo erra»ee notali ii<<u lunl, nec in Nieaena
DDinuam au 5 eniaa lib. i, eap. •;. neun lyoodo bicerrordamnaiot. Posterioret eolum triani,
\ i autrtiontt rocaril, <i Sozomenua, -«mi pnUna Semitriaui i.l errorti invexere, < j 1 • -
1 1
1 " t a ncmint anootn iictum futrat, proinde confotaium videre eat apud HiUrium lib. 11
/ fitcnt 1
lote quot de Trioilaie, ei pu.l Imbrotiom lib. 111, de Spiriiu
:•
lAnus, lih \ II -1 \ l 1 1/1 auoruionem an.39l. Haoe tanu haereeim uno eodemqoe ueculo
naMtfuem tt ntra u t, etepit . uude d llilatioa Arianam qnarto, quo Ariana,el ex Ariana natamdiaerte ;iilir-
1 ... iium. 7>Jurre- inasit Sotomeaoi lil> vi, 1 ip. 23 . Eadam temport,
iiaw, iiiiiu \ lutm pott quMdrin- Vtlente icilicei imperanle, inquit, rursut uata ttt
- nii^.T im- i:t.mi, iii>. 1, a<l 1 11-1 1

iiuiii imritie, uirum Spiiitut tonciut tjntdtm emm Patn
„1: \'iuin docuil et propu- Filio tubttamim ctnttndnt ttttt ; qnmqmdtm ()uirti\o
11 .i.jin.l -it, si coipiam limilia tliqua eum jampridtm, i<l <'><i jam inde n Semiarianorura
iu inteilecta , ad- Dortu, empta fuiutt, tuucmaximum incrtmtntnm acct-
-ru. \ mani, id etl purl iriani .i Semiariani,
leaa anUquum tliquem ronafliianml. Vtriqut tnim Spiritnm mmetnm mini-
11 \iui»ri-ui nostrum impugnaate prorautevi- itnun tut, <t trdint alqut honort terthtm, mo al dubio tnte nediun ueeulum quartum icribere
ombui , iiiini curiotiittem nequaquta potoit.
.jii.i vidi ri.ii . ii, et hasreeit tlia, quan dittincte ootai ir. 7
<- iKii.ii ; 1 lib. 11 1
Vna itniqut atttrit Jttnm Ckri-
.
<|.ii lul.iu 111 lcctai llinN ab utcro fbrmnis Uurm- >mmp>\*yc ptincipium,
inden ' morua tor- Dtnmqut tshnia oe jutlitiam faerum tut nonnatnm,
itque Iraclalua re'ei i po it ; offlcia I 1 eiico lm •< sul -1 impi \ m aub
rum .1
ejuaden iMctatua ftneui lia eonfutat, ni elratque
» ,
I ri;ni.l.(.(iMl \\
Imi •
i<iii .1 \t> vlgi n li i
nd il I l( A |
I i i .
i
i . :
sdvci di ! "" lierum, anloquam Arianoi Impuguai, n publii aaqiie in i uiu

sic effatui tract. 6 ejuidem l I* M Si bominnn i ->• 1 1 1 1 i iii- xdilicare illii non licuii Solum i
• i
lltiit, liculi ijindmn iiiihiiil, nb nhm lix/n/r, • latanlinuin iraperaiorem, qui Chrtiio iiomen
aump$iiie principium, quw tpt$, 6U ,

"' • nadvei dii, pnb ' • ni" • • < I' iii ""
tdiih |>oli siliillln VrillJ, •./, "I ///iu/////l \Htliinl, <,u ,i i . primum - • < ulo l " la I il li \>.
hunc errorem ccque ac Ariaiium prxieiiieui indicaui. rem da i ,

lorate d
Porro, etii hirruticorum velerum plure bum erro- lem aul •

ulum ram diai • Mi
nui iradiderunl (de ajuibua vide aiinot. r, in ir. I), i iinn .iii • iii edilon \ ii • <
in pi raifone
niilli i.uiii- 1 eodem, quo An.nn mbcuIo, eum defen- ribenloi i> l>>
s.niiiii, [li] niii Pbotinlanl, qui ui ab trianii lc Auii'11 iiiiiiijiniui tum niin fuitti jam Untpla Qhri-
abirenl, In earo lixrciim incidere \ unde non minui tlignit nnniimi'1. S»i iiihiiii tetnpli noni' n Aucinri
Ariani Phoiinianoi quam Piiotiniani Arianoi averaa- ii"n usurpaium dixiikeni, nibil repugnareaiua id
banlur. Calbolicl auiem inler utroaque medii uiruin- iiniii nomen idolorum aedibai tribul lol lura, Cbri
que errorem coarguebant, el hinc noaier lucior u niin en ini antc B Am-
ulroaque contraria docentei una repreliendem, aub g broiium aique Tbeodoaium luniorem, ajui ca voce
ulriuaque haereaii poii roedium quarlum laecu- pro Cbri lianorum eci leaiii aignificandii primum i li
iiim siiiml compugnantia actatem ic vlxiaae pro« Inteniuntur, ut pluribui animadvertima 26

dii. in u.ii i ."> iib. i. \i cura de maieriali aedificaiinne illi
Qnoin auciorem habueriterror, quo Dei imago non ediiores inielliganl, de qaja triboa ia leaiimooii* nu-
in :uiiiu;i, aed in corpore coliocabalur, illo Genef pei re iiati^ tam aperta lit meniio, admiratioiB
teaiimonio iu lianc rera perperam Iraduclo : Facia- sit plurima, quod illud inde irgumonl im i tenderinl,
nnts hominem adimaginem, &lc. prodilEuipbauiua f
li er. iinde sc piane devii loa fateri debui»aent, Quid porro
70, Audium, vel Atiilaiuin noroinana quarto axcuio si animadvertantur haec ali.i ejuadem traeialui rerba
vivoiiieiii,(|U(;ni quidem errorera eodem saeculo re- nuin. i : Aul uullum, aut perrarum eit per omnent I
jicit S. Ililarius in psalm. cxxix , el Philasirius clesiam Uei orationit loci membrum, qaod poisil qwnit
c. 1)7. Iliinc ergo errorcm nosicr quoque auctor non ritina in se mergenlibus idololatriw adtbus nunc UtOtU
cnrsim, sod ex proposiio ci fusc refellena duo- aliqualentis compuraii. Auctor non negat nullum oiu-
btis in tractatjbus 19 et 20, tib. u, codcni procul nino, aut pcrrarum orationis locum, id osl ecclei
duliio sseculo vixisse convincitur. [lii| Cbrisiianorum fuisse, sed umlia poiius orationia
Tandem Maiiam ante pariuni, in partu, el posl q loca, seu eccleaiaa Cbriaiianis fuiaae lupponil , imor
parium virginem tr. 8 lib. n, asserii prxcisia adeo quflS tainoii niilla, aul perrura csid, qu.«- ob niagnili-
lormulis, ui eas repcrire non liceat inquopiara, an- cenliaiii ciiiii idololaliia: adihus comparari posael.
lequara B. Mari;c virginiias quar|u saeculo oppugna- B.iroiiius in annoiaiionibiis ad Maiiyiol gium ex
relur. Vido in li.iue rem plura annot. 5 in tr. U li- Imc tesiimonio colligit Auctorem ante Cunaiantiui
liroi, ubi alia juoque Auclorij in caiiidein rein lesti- lerapora claruisse, quippe qaod bujus iaaperatorM
monia alibi repetita indicanliir, quae ad calliolicum opera, Itoina: praeseriiin, auguslbaimx basilicaj
dogma conira nascentem haeresim vindicandum vel crecuv fuerunt. Optiine quidem, si nullum lanluui
promovenduin dicla fuisse videniur. uraiionis locum cum idolorum scdibus comparari p
Auclor affirmasset, non vero cum vel perrarum ad-

§ IV. — Novum argumenlum ex publica urbana ec-
didit : hinc enim aliquam alicuhi ecclesiam magniR-
clesia peliium. Edilorum Veronensiuin ac Iiaronii
centissimis idolorum leni|il;s nequaquam cedere satis
objectiones diluta;. Aliu conjiciuntur ex publicis
indigilat. Interim vero cum mullas hic ecclesias,
Episcopi concionibus, quibus (Jenles quoque uderant,
etsinon magnificas, variis in locis scdificalas osten-
et ex magna calechumenorum (requenlia, qui quo-
dat jam magis multo Yeronensium editorum halluci-
,
tannis bapiizabantur in paschate.
D natio patet, qui boc in tractatu nulla. lunc templa a
Insigne in rem prxseiitem testimonium suppcditat Chrisiianis constructa vidorunl : quod si vidissenl,
etiain tractalus 14 lib. i, qui de /Edificatione domus profccto Auclorem anle quarlum sa cultim collocari
Dei inscriptus, procul dubio habitus ab Auctore fuit, non posse facillime cognovissent.
cum nova xdilicata in urbe ecclesia primum patuit. Has auiem ecclesias publicas fuisse vel inde palet,
Ilinc fesiivum illud principium : Yellem, fratres di- quod eo consilio xdificatx pilam fuerunl, ut essmt
tectissimi, Iriumphali quodam modo uti sermone, novi- cum olim privatae aede-; in ecclesiasticorum
ecclesi;e,
que operis arcem sacram laudibus geminare. Rursus conventuumusum clam fuissonl traducta^, ut ne quid
n. 2, cedem islam novellam eamque ivdiji'
ineniorai, exlerius in Gentium notiiiam pateret. Puhlica: qui-
cationem vesiram vocat, quod divilum, ul ait num. 5, dem illae sallem fuere, perrara; licel ecclesioe, qux
prcerogalion bus crebris deberetur. laudem num. 6, cum idololatrix* lemplis conferri alicuhi poterant, id
sacnx oralionis iste locus novus appellalur, qiiem ler- quod alias qunque publicas, licet inferiores mole et
restre domicilium sul» linem noiniiial. Porro elsi tri- magiiificenlia, fuisse suadet. Pra terea tract. 7 ab
bus primis Ecclesix- sxculis Ghrisliaiii quibusdam Auctore habitus profecto videtur, cum nova illa ec-
;
DISSI l;l VTH» I l'l S /1 N"M- rUA( I 1.1 .11 \ll
primum paten» dedtcau fuii

clesia quod ad osien \ cUIim v
ib. u,qui singuli cuuiidmi :
deodam o nii publicora pluriroua coofert. Huc >|u.>- circiiei repeUnt, etun Diuaoruro liogulii aunii in
|MCOod tet 10 tib. i, nuiii. ubi paschau baptUmalU Uvacro tiogi solilum iasiouanl
i
""»
.
mutieres D rawspalam quod pi -i roddiUin Ecclesiae pa

,m-,m- indicjniui 'ii illeal cem accid im credibilc
quo de CbrUl inii ui
lil>ri, iiiiin. S, iii
— Inltitiuia i.eut.bui t,ntyl„rmn irdificatio, ,t
. nupiis Aucioi luqueus, n«>n iiiiiiu^ i-u
)<ublicui timu idololuliia- cu nir-iis
i.|i.loriini len |'l nii . qu iii
•
i.iiiimii ittiilt-iii ,-ju\
.ii, iii publu .i utraquc « |ue
ibut limitibut dtflniui •
> ob
nr. I i.ii.n i.ui .. in exira oau »lu-
tio mtpttm, QuU iiicii ctiiutitiin eutlmm a i
biUlionU ileam i unsidei Jiidum lubjiciniua ei Iracia-
liiiui obitu decretum ad nntium ufav 801
tu r> lib. i, ulu kUiiaa .>l> initio Au. i i
mIu COecion <nli |>r.i'M-n .tus, . ll. ;c|- imenu ei publicU Cbristianorum eci lesiisdu-
legil, qu ii, [. rln, 1
1 sumplum ei idoloruai lompl i,
el, ibid iii .iii- n A ii. i.
iii.' iiii» Aui D quaquampoierani. bnimirumeodemtract. T.nuui.i,

uin, i|u eibnicoruo iiiaui uiliil iu quam haud pracipuun esse dixit de novc occle-
1
id .
ilo 'jii.iriu. luin licaiionc taudibut aeminwrt, quippe fuoe -il
liouibus Cenuum pi ianusimj , cum CtuHbut t u§t Judaju pou commumt; h

teiu cbmuaoam ium ullo melu j>ubii bujua posiremsc lenu lise ralionem tubdil : Nam I
licuit, nl I - ||>m illis ii h n'l itiltiut M/n .i/.
, admitlereniur. Ncque inuveai quud, tedificent, cuiliut eriganl capiiolia ; ubi capUotUt icriu
y
Iraci. r>, iiuin. |
i vin .01 pubticum lum pro Ump/e aunout. 3 i" buno iracUium pro-
\ . » auiem Chrii \ iii bavimui Nunc adverle duai tenientUs dUjum
ii iii aunouvin |«»ii.i>, *i liitui. quarum prima ad Ju-
imt :
•ul.iiii iiun i-M-, m d iiiiuin dxoi periinere minimc poiest, liquidem Judmorum
I . iiulit i,,jc prohibiia iraditur a Tbeodoaio, I. iv
itocbumeiiii qui- deJudatis,u\ imiIuhi.hi \i\,\ _ U ejuadom

i-r.ii, ijut (i .
-i Evangelii lil cautuin luil, ne deiucept uttiu (actrent condl tyna-
li.niiui , 90001 .*
quod ipsum coufirmatuni logitur an. 123,
uude ib.iirin Auctoi sijiun subdit :
c '''• xxs ,l xu "- tiaque Judaooa reapicil secunda
lltiut, ul esi i
iiiicuiu a ijitutii leoleuiU m vetint; prima autem tiHctai palam per-
Itbere iracian poittt : tuum y
iivorcm cbrUiiaoom al- linet ad Genl lis. quibiis proinde lempla cdificare
•)c-n.iii .uiiu ipui iiitiiiiuc cuinfcrtitii, ouctorU noo UcuUm exploratum Mt quod :
id tine *.. non ooo uiii io i|inriiiiii aaeculum cadere poteat, cum per
*t. i ln iatiauoa ioi| b idolorum lempU ft\
N iciii- Julianum inUrclusa ruerunt, m-i posl Julianum iU
pli, i" consti iiiiiimm mulium de- loleraia, ut nova Umen conslrui noo permitterenlur.
o^ viilimus, crroi- m errori addeuti uum i Hoc auiero poitreoium Umpus post JulUnl mortem
Cbrisiiaoorum oumerum eodem U Iracuiu T, ..b ab ouctoro specuri coniut ex traci. 5, ubi non roi-
demoosiraium produnt. Dtmouttrak tmu nvn nua ecciesUe .i Cbristianis, quam lempU ab EllinicU
(uuu- jam iritltaitit contliucta, ted iimuiii
:
puoliCC adiU, et imoiiiiii sacrifuiuin quidem ftibli-
pnpuluiii, ct inintiiiuiii tiumcro ejcuitiuc. .N bil LImiiii CH01 tr.idilur iium. 8, Tempus iiiiiiiniin aluul sub
Mijuidiiu eo ioci leaUm novam magno cbrisiunU imperatoribus, quo paterent lompU Ido-
sumptu construcum in Ddciium n> imodum vaide I
rum (
limulque ea ediQcare non liceret, assignari
iiur, uiiguiir . j.iinii <>[> ii. > i. .h |) iiuliuiii potest.

irum muliiiudinem iuisse inveulam palam ut- Alqui baic paienlium lemplorom publicorumque
kxtul ate igitur. (rn r, i ; trdificuiiiiiiiiit ictliiiin sacriliciorum incniio ll.ironio de iiilcrdicla eorum-
ade ma de notelia i ue cuuuctiu- d>iu icui|>lorum axtificaiione nibil animadverienli
tent (eii o (ecittit anguuam. i b- mmmi, iu Auctorem anU quartum laeculum fl t*
dcliuiu numerui in quaruim quoque saeculum coos- lem defenderet Dum A mnte monttrai,
:
.nlil, qu iiii- uhitiiruiii UmpUt luiu |

.iiiu, tt tUlimot M>0-
nli plurimum objeclom essct, lum ne prxdi- I tnimotaii ; tlhtd prortut tsb Ambt paribut
Linpublicum, luui ut mulli ad iltud fuU I ,

./icu/, cumcour
. In i|uini rem U nonlevis cooilr- uetjam ulun mm Imttum a Coutuwtin l i-
•ii- suppeiit; qui complures co- ireuli i I

liuuli,
Umbjm pm . i /. • '
""'"'
natiottit COIecbui lismaU ab Amii.rr unmn I

f
pturimum ia-
inp iit Videlra- numtcribH Ambrt uttertut S humttiti

| , ,
I'R0I I i.OMI.W
iui. At « ii :* i ii
<
| n.t 1 1 lub Coniunllno ei Coniunllo A oratoi orajiom i anli Ipaum I rii um reciuia,
lempla iperirc ac lacrificare non llcuerit, pot>t Ju- |i iuIo anle |u 'iii !• e rl
lianum lamen, qul eihuica: iuperiliiinnii culium in l.iuil' i i

onit, quod legetn | r< mu . ivei il in qa i < ui-
inii-i iiiu reiillull : i
• I Mngiium Tbeodniiuin cl Va- que reli cullaii
iiiiimi nniiii Juniorem uique, qul oinnem ethnicum iii, 'i unl ii . malclii i < online-
cullum Iterum luilulere, non lu Ne nutem inoveant ii inl M:i. rd 'iii pro-
quae Je Vlctoriae ara < \ Ambroiio et 8j lacbn Ba hiboi i i
Qoam i nienl am repi lil
iii ii ii iii iiiiimi iini, m l <] 1 1 .

i
affei n 1 1 i.i iii pouenl ex qoem lempla - «• i* J u m ladivi-
Soi ralfl ei Nieodorelo, qunrum alter M>. iii
«
-
*
i » - — * mtJfl , el h nc r iliniu iii |.i i '•
ii, ii.iui J. .
altci vi ro lib vcap iC Hin., .1 >\ inui Juliani sm nui lib. iii. cap 25, 4 Hteiden-
gore imporantc leinpla ubique oci lu a di ei le n i i tiutn pertuatione ei-
liiini : hanc prnpniilionem, qua adbuc pn i Juliani tqne < ia, quatitcum
morlem eibuicum culium aliqiiandiu licuisie contrn /nl i , m ', molt i..'iii c >
hibiturum.
Baronii hypolheiin aflirmavimui, luculenler nob Anno nondum evoiuto J diem obfit, eique
ilatiiendaro intelligimus, cum pi i ertim exinde Au< Valentinianu luffectua, qui Valenicm rralrem in
iinis scutem certioribua Ifmitibui circumacribere B *» comitem aiiump»it. Illc / l».iv,
maxime pendeat. I<l autem ul lUluaiur, quidquid a cap. 5, initm imperii iui noeturna taerafieri prohibuii
Julianj murie ad Maguum Theodoaium de templia ac (ut tane factum vidrmui primo impei i cjui anno 56 !
Bacrifli iis decretum est, paucii colligere ei animad- lege 7 dt Valeficit ek Mathem itieit Cod. Tbe
vcrlere oportcret. borunte PraelexUto peragi ea rite, rileais ttue i
[i.iv| Jovianus optimus christianus slatim ac post tanle, permitit: ita lamen m omnia tccuudum patrias
Julianum imperator renuntiatus fuit, eum experimenio contueludinet, qualet ab mitio faittenl nerficerent
didicitset, inquit Sozoinenua I. vi cap. 5, ira Dei ob Equidem Socraiea lib. if, cap. - fi aum
decessoris sui impietatem inveclus esse calamilatet im- nulii secue, nec religioni motettitm exhwnitte prodi-
perio llomauo, nihil cunctatus scriptit rectoribus l'ro- dit. Iileni tradil laneua Valeniin
vinciarum, ul in ecclesias conveuireui, el divinum nu- scriptor Ammiauus Mnrcellinua Iib. xxx, eap 9: /'"»-
men studiose colerenl, solnmqne Christianorum fidem trenw Imc moderamine prineipatut ineiarnit, quod in-
Iiomanis csse venerandam. Cuin hoc Sozomeni tflesli- ter religionum dwertitatet metUui st tii, neeqnemgntm
iiionio concinil, quod in Hisioria ad Albanasium ac inquietavit, nequeut hoe eoteretnr imperavit, aut ilhtd :
res Alexandrinas periinenieet quarto sseculoscripu, ncc interdietit minaeibnt tnbjeetorum eervieem ad id
quaui e ms. Capimli Veroneusis concivis noster Maf- C auo(i tpse coluit, inclinabul, sed inlemeralas retiqnit
feius publieavil lom. ui Observal. Liitcr., num. 8, has partet, ul reperit. Qui i ipae quoque imperator
pag. 71, ilc hoc eoileni Joviani ediclo tradiiur liis L. 9 Cod. Theod. de Mutef. et Mathem. : krutpicvnam,
verbis : Sequenie mense Toih xviu, id e*t die 14 sep- inquit, cyo nutlam cum muleficwrum caussis habere,
lcmbris an. 563, imperatoris Joviani liiterce advene- consorlium judico : neque iptam, uut aliam prwlerea
runl ad Olympum prcefeclum, ut tantum Dens excel- concessam a majoribus religionem yenus etse arbilror
sus colatur et Christus, el ut in ecclesiis colligenles se criminis. Testes sunl leyes a me in exordio imperii mei
populi celebrent reliyionem. Hseautem Joviaui iitlera?, dala? ,
quibus unicuique ,
quod animo imbibisset , co-
elsi pro Chrislianis dat;c, non lamen lex adversus lendi libera facultas Iributaest. Hiuc laud;<t<ir a Svtn-
paganos edita dici possunt, unde nihil ex illis in macho gentili homiue in Kelal. ad Valeniiiiianuni
Theodosianum codicem titulo de Paganis inserlum Juiiioreui, nuin. 5 et 17, et S. Ambro-ius epist. 17.
iuit. Al imperatoris menie satis hinc cogniia, quan- nuin. IG, Valenliiiiann seniori objectum refert, quo I
lum scilicet chrislianse soli lidei adversus ethnicum Genl libus conniventiam prtettilittet ; et in ep. 18S\'ui-
ciiltuni deferret, fieri poiuit, ut gentiles adversum se roachi relaiinnem relellens, qua Joniori Valeutiiiianu
leges ab eodetu imperaiore brevi ferendas, vel vete- pradeeessoruin connivenliam imiundara proposue-
res restiluendas timereul :et binc forle evenit, ut D r;,L : Sienim, inquit n. 59. pro snit dumlaxat partibus
codem tempore (quod tradit Socrates libro m, eorum dissimnlationem Principum prttdiearnnt, qui
cap. 24) cuncta yentilium tempta ubique occluderen- cum essenl Cliristiani, decrela lamen yentilium minime
tur : ipsique dannonum sacerdetes vuriis in locis, ubi removerunt, qunnto mayis amori clebes fraterno? Va-
qtiisque poterat, sese abderenl (<|iiod tamen non -ine lenliniani Junioris frater hic appellatus esl Gratianus,
exaggeratiune aliqua diclum accipito; cuncta euim, cbrisliani auiem |lv] principes plurali numero vo-
et ubique siricte sumpia falsissima sunt, ul ex dicen- caii, quibus Occidens. de qno er;<l qua>>lio, pareret,
dis pateliit). Eadem quoque de causa factum vide- non alii profecto esse possunt quam Jovianus ntque
tur ut Cbristiani in honore esscnt, Pagani autem Valenlinianus Senior, qui utiique decreta Gentilium
coniemplui habiti, etbnicaque teinpla nonnullorum, minime removisse tradunlur. Gentiuinque cultum mi-
ul opinamur, Christianorum zelo alicubi everleren- nime iiilerdicenles, lempla ac sacrificia pennisisse
tur, uti Libanius orat. 12 memori;e prndidit. Ciete- Coiivincnnliir. Valens , cui a Valenliniano fralre
rinn ut nulla in lege ab eo imperatore adversns ido- Orientis imperium trihutum fuit, iisdem frattis vesti-
lorum scdeslau faciuin paleat, Themisiius ethnicus giis instilit ad aliquod lempus; quoad Christiani^
. -
.7 UISSEK1 \im I l'l 5 /1 \<>\|n H; \( | || | | \ll
pnewrtim monai lii^ \ehoiiienier urgoiiiilNts, tacrifi- \ uevidetur, ul Ipauu dcerevit leg ll rjusdem
ulit, ut inni i.niieii in eoden ori ola in- tliell, qt ^ trtaqac in 1 Codict
lerclusorit
diieril.
I ii
Ilinc
|
M
I
iii, ijiii |>'.>i Vuleuiem

II i.l
m
leiiipo-
inter-
obi
tum R
-
1
\
1 •
p
niin anus
rro leges
J
anno leqoenti
erium moderante confirmalc foe-

i
, can |»n
uuiver-
n> U > runl . novisquc n qaibat

iin »bi G< ihofredi :
'
l'.r- neno idnlnrun < <> i livc iu url I
•> in pa
, iii.|'ni . r.n.v iiicia n rtemo ne In ilioere qai

pu> \ i iI.-im |. ii-i.ii. Quae legei cum alicubi non omuino ob
i /MJlri/' rnle . I \ leill i l i i" -I iin \l
bti i:i .| ibui ii. I. •ir.it. i I quel i v
I ii. Kqui- Augnslino et ilii Carlh ginen<>ia ao. 401 >
i - . > b tubinde inveuinniur , qu l»u> ; i
udhuc ,
rnin fni.i deleri jusiuni fbit , dfl quibttl Milf Cod.
riiifri m p/iniini/i Eo»iino leste lib. i\.. I I. i P \\<< de ethnicontm lenplo-
«l*i i -. lii... B ioruroque ftto fuae dicenda fuerant, non
/ i.nn n I: ronii ballucinatu paleret, qoan M noatri
ueamut ullum r-tass nuereiur. Cumenimisex una
>i,iiit< tintrt parteidienpi t tractatuin l» 1. 1. quando
lemptit ,i,j ; qnibus n.lnl repugtuiii Centibua oova len la cnndere non licebat, qnod
i / . iii soli Chriitian rum iiiiperatnrun lyi sltli couveuit:
it i indumu .ii ih - iseritlract. .">, cuin inpane »'i tem-
r trmpl.i fanaque adeantei pcana nul- pbi adireeli i celebrare Genles postent (qoae
uir. quoque i in .igri* racla eodem memoran-
. ;il>
\ - lur ir. i5 ejtisdcm libri, num. b) quaran reran po-

lestas Mib Cbriaiianis imnerttnribus ballem in Occi-
i\ Gra- deule I i esls«luma Juliaiiiohiluusqueadan.591,
i i|iin tempia clausa et saci llt .< omnia ubique inter
/ . i lemplii i.iimi dicta foeraal : eonsequena it boc internedio tenpon
pubiicum $u i i/i- laudaioa i rocta i u i ab Aoeiorc st i ptoa ruisse, ex qai-
n - Anilrr.- |f Valentinit- C I olesl. Quod ti qoii
>i ll.niim. IG.de > >>> Africae pagil babitl uiiii'
nifa iii Mpersiiiioni eibntt e detraclom lesia- saeculoquinto, ulnuper ex AugtisiitinclCiinbagineiisi

lumptas , qui e pnrdiis redilnut. Semo syaodo nonuimus, reponetuus staiin ( ne binc forte
luctoris Ktatera posl au. 391, po*te protrndi quii

tol* : ei nnin 31 . eodem impe- pi iui laapiceiui )
quod i )> posl i>l lempoa in aliquo
palam r '-<> Eibnicnrum qiior dam liceutfa eo devenerii,

iiui- ut iropertl rem repeUias etitm leges coutcni ereot:
vii.i.i in Ambrosius, quod nemo tainen iuveniri p ler.it, qui depagauoram lem-
hji: .iiiin . iiin yinrfi eoum pl iruui jure legibus ageret, qaibui iion jim lenplo-
niuui i
j; plerique einui :
•
ni tlinti) iuui modo , quoquc lempla , vel fant cam
uen dcdera I Gr;«i no et Valeirliniano sacrificiis sublala jaro fticrtnl. Pi-rro Ai lor IracL 15
patuere . ai Duper allegato prarlt i tacrilit ia in p gorum btiii •
qtM 1 1 bia noo i .< in Urieute contigit, lebrata , liiet quoque de teniplorum jure eaeJtdie no
nTiini iiiuii- l.iii.miu-. iii ias lestaiur, ut viderc i st ex inn I. 15 in <-:i ver
iii.' |) /tu templorvm »<• i/ui vobi^ tripiat quoiidie HHgatit.
iropuli mcrifuia reh l ilu-t imperatnri Orientis Itaqoe lieet slas tlterius auctnria qui ta rifieiacom-
II iM .Uit.-..i ;.t . Barooii cadit <
inenorarei, prorogari possit oltra tuoun 581, nottri
Hiblat i, prafet to non poteat.
ib snbroaii oqoe
lls.i rl • i lliliTilu
<\
l • . \ >
j \l itutor non l.n< tiifinm , sed el Bilorinm
1 m
iitiiitiiut, pmi medinm quartnm tatcuium vm^c <i<
'II ll'.~ trum triii; ulll
iiiniiiiratHr.
ludrndum i ei 11011111*
ivit. Hisce lenporii loibua quoa iiiperiorl ptragrapbo

'..ri pra mua iuter Julitn 1
um <'i
liiiu indixil, fini. Gi ali m \ an. riiuni ill 1 i|i> 1 de lllltrli ia
•1U1 Juii I P !lV""l». ll.ll . III. liooe lobjicimut; qund not uu ln*iciiMimmiique n
111 K ii M.iitii , i'..ilfin.|iu- p.it . w K I Julii gumenluni habendura est >> Idcm Ikucior q
I
- tinnilius 'il>. !
,,
I l-UOI.Ti.OMI.M
cl lr. 17 .n 1\ lili. ii i|iitii genuifllM nOtlrl Amioi.i A llo p ik. •

!
itiiltu». tl
ili iiiiiii.slr.isM- nitliis vnlfiniii , ri|i 1, £ 2, |h i |im iiiiiii oportebai ul qui in ipMirum redempiioneui
planc 011 , liuin, tliiin cnsili iti li.n lalus scnp il ,
pi f i niiif M> ni , f.iiiiii largiia .» owiflm nota
iit ulis |i;i|,iiissc Ililain f niiiinil.ii iiiiii iii I' .i n . eorumqufl pia$emina, id e**l clecmoiyiiae, toiim
01 t|uii iii iiiiin fiiiinii.iH nliquol , led • .nlfiii i|u.iii quodam >i<<>d» orbit pei i»i oi m
doque verba cicerptit, porro bic coraratnterlui, Be» licel Romani unperii, jaclurenlur. I niio
ncdiciinii ediloribui probanlibui, poiiremum lli quidi iii .1' -»"1 i> \ uleutn i
>iii
lai ii opoi lnii, - M i| iuni |

u i iiiihiiii >>/ i ' i '
'
-h |.i ni tiude irru R
anuum 368 quo ille pm e vivii eiceiierat, tSaliera iii uii iin 1 1 ii iun i.
g i, quibui i.iin i
poit libroi de Trioltate editoi in esilio aiite ann ioi ab iisiifin iii t
ap • uieoi inbd
360 llie coramentariui lucubraiui ceniiiime fuil , il inii i rariai id geni i i iix . Ij i oo-
poitquam lolutui eiilio ei Oriente in Dceidentera gruere nmnino i
uni, qu e ab " anUii
rediit , quod i|> o annn 560 facium eit. Itaque noiti i

nisi ei , quae lladriano|>oliunam pugnam eontecuia
Am lor, i|in lnnit: i iiiiinif marium i.un commode legil, iii i|u:i in, a t uin dupl ' 1 1 ier< iiui paj \ a-
iit ex co nuasdara lenlenliai lotidera uoniuinquara |. iis iiirperatoi iniierrime p riit. < iquidem
verbis eicerpieril , i>«».si medium quartum saeculum n incuriio e», ul ei Marcellino «ingulai accui i
•• dee-
t iillni andiis c»i, t|in'tl teinporii lirailibui luperiori tni.fiiif cuguotcimus, lf •!•• ei anguili ipatii ruemnt,
paragrapbo positij mirum in modum reipoudel \i nec integrai provinciai depraedaUe .-unt, eilioiqaefl
quartum popro laeculum naiuendum conducerent lioiii.ini- inpiue, Imltaiii |.l> riiii.t|ii«: paeea !>
eiiain, t|u;c dc Lactainii iroiiatione eodem cap. l,§9 ii, .

is ea condiUone ut captivofl ia ioiegrui
iiiniiiiiiiis, cuin ad quarlura quoque laeculum Lactau- laereni, uiide quadam irruplioue mbJulian /
tins perl iiical. At ciim iinilaiin llilarii arcliui ct 16- miis eipretM prodidit lib. u, cap. 5. Al non iia de
rius iciupiis prospiciat, ei ea hoc loco argumentum illa , i|iiaui Valcnii fcralcm dilijDM l-\ Aiiiiiiiani
pracipue diiccnduiii raii suiiius : quod adeo cslcvi- M ircelliui lib. im reiu p bamns.
dcus , ut i emo respondere probabiliter poseil , nisi i iiiii lliiiiin Gotborum genti vaitiiaieia iuUi ii
qiii tres ab Auclorc traciaius ableget , ul Bilario tri- ln iit lliiiinoriim impciiiiii diffugerenl , duniicilium
iuiat quoi abllilaiii siylo niuiis aperlc discrcpaincs ab omni illoruiu notitia remotum quaeiiiuri, in Tbra-
nostroipie Auclori viudicaudos ibidem osteudimus :
ciam scm: recipere cogitarunt. Oraionljus aej Va-
eademqucralioiietpiaiuoralioslraciaiusibidemrccen- lei.lcin n.i>sis, iiiulla pollicenUbni impcrator aiinot,
silos, in quibus Aucior iu eamdcm ralioncm Lactan- iti Uimen ul line armorum deportalione in cam lin-
tiuni imiiatus, et lolideni quandoque verbis secuius C iiiaiiam provinciam ingredereiilur. Id quidem ila
e>t , ab eodom erunt abjudicandi , ut iribiiautur Lac- praeslitum an. 37 (> . Al ilii subinde ob minislrorum
tantio; quod lamcii si quis dixcril, ne Auctorcm post cupiditatein lauie oppressi ei ad rebellioiicm com-
Lactantii xtaiem colloccl , cuni Laclantium e laico pulsi, rerociam indue .tes, universam Tbraciam nou
adversus Genles scribenle cpiscopum concionaulera strage solum ct incendiii , sed ingemi quoque capii-
faciel , erudilorum risu excipictur. vorum numero depopulali suut. Iloc audiio Valens
rebus quoquomodo composilii cum Persarum genie,
[lvii] § VII. — Insignis Auctoris locus decaptivorum re-
in Tbrnciam ciio contondil, el an. 578 apud Hadria-
demptionecumaliisdnobus S. Ambrosiimirifice con-
nopolim, coinniissocum barb.iris prjelio, res inlelicis-
gruens spcctare oslenditur captos a barbaris post
,
simc cessil. Nam constat, iuquil Maiccllmus, vix ler-
Hudrianopolitanam pugnam an. 378. Auctoris wta-
tiam ev.isisse exercilus partem. Sec ulla annalibus
tem prorogari non posse ultra quurtum sceculum
prwter Cannensem pugnam itu ad internecionemres L-
aliquol argnmentis staluilur.
gilur gesta. Hac in vicioria dici vix potest quot va-
Auciorein non quarto soluin soeculo , sed post an- riarum provinciarum miliies capliviiaiem subierinl.
nutn quoque 560 et ante annum 391 floruisse hac- Scd quid mililcs unos inemoramus ! Exicde eiiim
lenus dicla convincunt. Nunc po^lremo loco facium D Goibi elati, nec non Romanis magis terribiles , di-
aliud bistoricuin ab Auctore indicamm animadver- grcssi sunl effusorie per Arctoas provincias, quas per-
tendum proponimus, ex quo id ipsura lempus miri- agravere \icerUer adusque radices Alpiuni Juliarum ,
fice conlirmabilur. In fine tract. 10, lib. i, liberalita- quas Yenetias appellabat antiquilas : sunt ipsa Mar-
tem siiorum auditorum Aucior commendans: Sed ccllini verba. Qua lol provinciarum in vastilaie non
luvc, inquit, non ad vos, fratres, quorum largitas pro- Macedoniam solum alque Tbessaliam, de quibus Zo-
vinctis omnibus nota est ,
quorum pia semina lotius quo- simus liii. iv, cap. 51, subegere, sed pratei interne-
dam modo orbis per membra jactanlur ; a vobis mulli cionen quamplurium innumeros ex aliis quoque Mar-
redempti : multi ediclis feratibus liberali : mulii condi- cellino memoralis provinciis dtduxerunt capiivos
tionibus duris exuli gratias agunl. Hic de captivo- ex t|uorum servitute , venditione, vel redempiione
rum redemptione scrmo esl, quorum alii, nisi rctli- prolicerenl. Horum auiein captivorum, qui a suis re-
mercnlur , duris condilionibus premebantur , alii dimi non poieranl.calarniiastania erat, uldurse ser-
etiam edilis feralibus obnoxii moriem cngeliantur viluti vel [lviii] niorli eliamaddicerenlur : cujus cala-
oppctcre, ui ibidem iu anuoialionibus slatuimus. mitaiis tania Cl.risiianis incessit miseratio, ut pecu-
< , i ,
II hlSSI i.lMn» i. Dl S /i NONIH ii;m i

I I ETATI
in.i unii.i| |ue reto eotiuulli A i »j lib. i, i|n. ii antiquia licei -
quoqu l
nil.iif ii', i.iiik n niii.i quarlum i
noii dubiurint, ex i|iiuniin vendiiionc pecuni n i I tinde oodcoi libro
iii , uude plorea redimerenlur. R li ti i

»
«
t i. nnaa. I. el Iraci 5, oum l», virginuin ipud
Mni dno v \ -ii lesiiioonia ea lib. U do eibniceo luai floreoiiem memii \
oni, ii ic redompiiuDe cerlo loquno- aibil dubii eei Hae euiem quarto quoqi n ii«»-
ni.i • aptivoiniu fnerii rci i lUii au< . >î i %
i, , i|iijiii.n|ii( - cum V'i< - osUndimu» : ai quiuto ixculu iiullas lueruni , rum

l'i iiiiiin iiaque s. Ambi - - p >al n b iloa eiadoiii redditua, ei pi udia il m lublai i
l
',
, niiiii. Tn :
S etutm literaM a riiendo 1 Magni \icioriain de I
mi, Mtbiiruii, ,
eodoni Tboodofio, imperaute
hoiwuei, et m po- unica teiu gimbut Vtttalibut reliqua
meiuoroiur a Zoaimo lib. v, eap U sxqu Vesulea
tum hme nimit // I •uimim traxUse ad nllimuni naque lli.
/mirifi *b i/u. 1 * ^ luiin iuiii rort M
1 cloi pUno lulese probal ,
I'
1
paius 111 Synugro. d. \ n, ca 1 1 6ed de
1
.,111 prosequiiur unnt, 71) uihii dtfertbuut argumeuibj quas pro deflnitnda aeu eircunticribeuda
Au. iui i> 1 i.iif f \|> m .11 1 potuimus , jani niiuia l r-
\ 1 Usiiiiioiiiuin ( .i|>. i.ii f mulia. \'l objectionei aialim accedai

'
.111 libn ii, liin verl 1111-
m\ ^ \ III Objterio de ntrateuiionibnt tl merrgrieai
iur \ ido in i/itu/i4iiii i»ic i/iHiui , quod tOH-
ditjieih B 1 Uttoria perttcuiiouum auarii taeeuli,
.
•
;
. ui eaptii
uHtnn ctl lam durut , immitit ,

/. inus, , m - ou.i' K.iioiiiiiiii moverunl . cum ad rei Buperioi ibua
1 1 11111 11 r u morlt, /< in.ii.i ub Mii/.ii- paragrapbu giiaue periineonl , ibidem rejecta nobia
»1/. ado- iunt , uno illo exeeplo do idololitrim iigo>i in ituiins-
Uuentuim til j>u I infanltt ub ideUrum ,

niatibua , quud 1 )ii sx iract, 10 dneium annolo*
./u l iiin, toto Uoncltsatii diluium invenid. Qux p idiii
,
...» ijii, luottrakeret ueti 1 Veroiioniea in prxfaiionem contnlerunl rgumenU
un Auetoris oosiri vcrbis ma( uiieo»? ul Auctorem antiquii»imum perauaderenl , oennii
ir 111 <ti dIi «uiniuain landein reduamus non tribui aolum primia F.cclei jlis cenveniunl,
H UOOI r \u. . r ItU 1.1.1I ilfiu Mioriiiii .ui.liUu 11111 C »Od cliain i|U.nio il n. iunill.i ilnn i|iiinlo, <|iioil |i;u-
neudii captivia rouuiflceniissiiue demonslra- lim ei dictis fil aperlum, portim <\ m oUlionibus
iii-iiip iniifui f tuiiiiIciii i.pii.n opporlune apponeudia patebit. Unum Unlummodo,
111 11, ge quibni acripeU \u.br iiui, ip» i>i, qua nm ojuo l
n mereoralii ab suclore peraei ution bni alq a
.111 ihii poioii, ui i<J geueii» lurgitat prouinciit mortyribui duciluf, vebomenliui videri enipiam po«
\a eteat , ejueaue pia temiua totiut anodam le»l! ul id isiaad wbruondum 1100 latia aioi, qnm
modo uibn ftr membru jatiartutur , ui nlcui Auctor DoHrai m innoUtiones eonjecimus. Uaqno do li"'
1
nainl dubie ir.n 1 1 iii*. u babilus paiet nonnulla. Noo inobni laninm qusj ib ii>il<iii c<li-
. Jinuiin S7S, ipii ii.irluii 1.111111111 coptivoruni no> lo-ribus allefontur, led iribus bi locuj persecnl
: u:ii p iriin • \ Roiuaois militibui jara devtetii . iium , voi Miiyrnm prxsentia lum Umpori un
iiui 01 loi Roenaois protjnciii lunoctio deslnxeft. beatfieni (ii ooploma metio. Tr. de PatieniU, <»,
.11111 pru -iiiuciiili \':iion> .it.it.- iivuiiicii- bb. 1. 11. 8: lu tMotiduma mmrrpnm mattr >t tt .«-
loriiin fiois Uudem alu| dubeat.quam nnri- ruim. rraot.tVUb.u, n. S, persecinUnem anfa fln-
l iraci libus i llocta lempo- dem. >.
depingit et mariyres memm 1.
na quonura mt,cl qui- qnibna oiaiente, Inqyit, inferiur manue, quiqne ad tup-
alei 1 > al 1 no auic iiiciliuiii idcm ».cculum, plicii Iihuui dtdutuniur....tunvma omuium tontmmttia
alia voro non taxalo pootoriori Anctoree i ///<.«. i u umtetmmribue jufMUmiur, tlc. Tandein Iraef,
ooorinc nll l
priornm pariom , ioflna 15 ajnadosn tifhsi - ilnlananns gutqut mniff rii forni
una cuin aovifaos quarstie eat, pleraqne m ilntibni tn osm nen uitit, tad fottttit aonforfs tfunHtur. Qwibns
'•"•' ,
i nini: '. i.i .niifiii , ipi.uu in lm-is cuiii porioentionoi <i mirtyrei indieeuiur
ii »ui.i. nio ot iiiiniidiiiiii qui in qnarlnm sse-
,
'. uiiilf Aui ior trac- ciiliini n (:iiii»ii.iio.s imperaloribiM oecu|ialnm cadere
ti11 rauni libn puiiii acripoiaoe aUtnioMS anu iiequaquain crcdumui \ cioiii a*tai id perseen*
a"" u i i.-tuiioiiiiiiii cmi in ,, |, r .o.Miuii linnnni insnpno rTcfaondi colligliur.
Ii-lieat; ni- Al prnno :niiin:i.l\f ric inluiii eot, id genoril l0Ctt>
lnl.i Umen niinu» duas llinnidvonioncs pancia ailg- lioncs m aln.s <pi > r 1 1 ipio.|iif s.nuli :.ii loiiliu- \<\ii ;
rc placd ci .ihi- li.ii l n niiri ,|u ,s ; ,,i,|i, nd.i i I ,

Hilorii M l "inini nl.ri.i 111
mpui oninei >p l , ps.il. r.wn , u ln, .!< iid< iiuin injnriis loquentii I
UmUs u i,
|
\uclur pc|»c.|uilur anerfal lr l> t-l dunui . muUdieimur, futjumur. u,,umur \erto, flammit
1 ,
«.-. II.OI.I 1.11MI \\
profundo, detaoitur in noitram ver$cundiam t di xvitur\\nf i

•
iioram catalogum juri reiulerit Augustinui
in eorpora doloi itoim eit injuriU, llli lc l monU lii> \ viu de Cli l"-i ip • - J iliano intcrfa ui au.
vldeiti onnot. -'<i in iract. 27 lib. u. Quid \»» 565 , uo i ValenUnbu

si falsa Inolevil oplnio, nnilai quarto ikcuIu pei «• il, <|iii lubindc N ilcnleni fratrem in iui|i-ni so-
itionei , mortyrei nulloi fuiiie '

Nonni I n lln .. ii »
. ii .
1
I
inlio
tio imperanle magno Arianorum pal o dira in • I

vehen n lucnda trianoram ba n
Catholii 01 Nicsenae (Idel rlefenmi i ntio di fidequc < aiholh n oppugnand i
i" i Orienlem , eai pi i
viit , qua alii in exilium dcporiali, oliiequuleo lorti, crat; de <i a per*ei utii m libro
Blii rii.im morte mulciati fuerunt? Hluc llilariui in liqu i /'•. fr< ""/ uoetra me-
lilno advcrsui Conilanliuiii n. I, Catholicoi ad i moria \ ate u . . • A
lyrium horiatur; ei Liberin* incpistulaadCon/iMii //• / itholicam tait b. n
onte exilium luum icriptu, quai exilai apud llilarium contra !

'eiiliani n. 206: Quatrant qmd Catho-
frog. 6, his verbii ulitur n. 1 :
Jam ad futuram gto- liut iii Orienle perpeeea iii. quando VaUni imperabal
rmin martyret vot detignavit. Similiier Athan.isiui In Arianue. Hinc procul dubio S. Amhroi ui lii>. n <l<e
Apolng. ;>il Cousiant. n. 52, pag. 516: tfam li ii qui i

e, <.'['. 16, perscciilfone* appelUm qoa« ab ArU-
adveriut me tubtcribere recutabant t tol tantitque malit J{ norum perlidia, nimiram lub Comianiio ei Vali
suiti affecti; li Inui, qui cum Arianit communieare no- Catholicl passi sunl, n. 140 nc loquiiur: Non I
luerunt, capitit damnali tunt, etc. Quibui limilU tra- confenorum necei, tortnenta, exilia reeordari, <t nun.
dens llilarius in libro adversue Constantium , n. II ,
1 il : Sed ;""' tutis tuperqut, omnipoteni Deui, nc
Tolosanac Ecclesiae clericoi fuilibui cwsot, diaconei exitio noitroque sanguine confntorum necei , exilia ta-
plmnbo elitot testatur. Ilnc revocandae ilbc caedes in eerdoium , tt nefai lanta impietaiii ehdmut, bello
Alexandrina Ecclesia Georgio invadente peractae, quas licel Gotbico, ei qoe lanta in Romanan imperiam
Albanasius considerans in episi. ad Oribodoxos, ne perniciei man.ivii ; el lil). iii de Pide, eap. 15, nnm.
mittlus sim in scribendo, inquit, perseculio adesl, qua- 128: lAbrum sacerdoiulem (id esl Nieaenam fidem)
lis numquam antea advertut Ecctetiam oborta est ; unde quis noslrum reiignare audeat , lignatum a confessori-
emineniissimus Aunalium parens cnrdinalis Baronius bus, et muUorum jam murlurio contecralum? qitem . . .
iis relatis quae ad Constantii perseculionem perii- qui violare non ausi suni , confestoret el martijret exsti
nenl ,
jure coneludii n. 87, ad an. 555 : Ex iii ,
quce terunt. Quotnodo (tdem eorum possumui deneyare, quo-
dicta sitnt de quarumdam Eccletiarum vexutione, quid rum viclorium prcrdicamus ?
cwlertv passw sint, licet polius existimare qnam scri- Diiin Valeus Arianus in Orienie Catholicos perse-
bere : si enim lot luvtaque esse memoranlur, qutv ex C quebalur. Athalaricns Gollioruin re\ in Occidenle
diversorum temporum scriplorum fratjmenlis colleda contra ei sdem pugnabat. Babemua eiiam nunc i
nuper recensuimus; qualia quantave reliqua fuisse pit- siantissimas Ecclesiz Gotbieae litter.il a>l Ecclesiam
tanda sttnt quw sepulta silendo remanserunl, cum si vel Cappadocem seriptas anno "72, in qnibus S. Sabse
unitis Ecclesiw, cui calholicus in communione cutholica mariyrium describitur. De hac perseeuiiooe a variis
cleri |
lx atque populi pnresset Episcopns, res conscriplw
|
coacvis auctoribus finnala , quoram lestimonia Rni-
fuissent, grunde volumen ex illalis ub Arianis cladibus narlius in acla S. Sabae martyris allegat, Angustinus
procul dubio diligens hisloricus confecisset. lib. xviu de Civiiate Dei, cap. o2 , bascseripsit : .Vo/i
Deinde eodem Constanlio iinjierante Sapor Per- est persecutto computanda ,

quundo rex Colhorum in
sarum rex Romauis infesius magnam adversus Chris- ipsa Cotliia perseculus est (hrisiianos crudelitate mira-
lianos perseculionem coinmovit, in qua plura Chris- bili , cum ibi non csseitt nisi Calhnlici ,
quorum plurimi
tianoruni inillia obieiuni, Hieronymo tesie in Cliro- martyrio coronati sunl? Pnclerea Christianos barba-
nico. Sozonienus lib. n, a capite primo ad decimum rorum illoiuin caplivosirfo/oni»! conlagiis, metumortis
teriium, lianc persecuiionem fuse describil, plures- inquinalos tlidicimus ex Ambrosio, lib. n de Offic,
que e martyribus nominnt, in eoque solummodo er- cap. -28, ei ex his eos morli affecios intelligimus. qui
rai , quod illam ad Constaniini asvum relerai, dum ex D christianae (idei non valedixissent, nec iilolis immo-
aiili»|iiiori Hieronyini lestimonioaliisque a Valesioad- lasr.ent.
ductis in notatione ad caput 13 exploratum est, id Tandeui Pagani cum vel imperatorum mandato, vel
generis persecutionem ccepisse an. 347, productam Clirisiianorum zelo, templa idoloruni evcrli, simu-
que fuisse usque ad Regis ejus morleni, qui diem lacra comminui, vel eliam propinquos veteri super-
obiit an. 580, uli Ruinartius in Aclis sinceris rectis- stilione relicta Cbrislo nomen dare , sibique quodam
sime probat, ubi praeler memorata a Sozomeno alio- inodo eripi viderunt , iionue furore quodam percili
rum acta martyrum ea in persecutione functorum sedilione facta . in Cbrislianns quoslibet impelum fe-
suppeditat. cere, pluresque interfecerunt? Legantur acla marly-

Constamium Julianus excepil, qui tamelsi nullam rum Anaunensium Vigiliique Tridentini episcopi, qui
in Christiauos apertam persecutionem indixit, uon sub finemquoque sa3culi quarti in finitimo Tridenlino
pauci lainen , ipso imperante, martyrii palmam con- agro a Paganis occisi suut. Hin speciant illa S. Am-
seculi probanlur ex iis actis qune landaius Ruinar- brosii[m]J. l de Ofiiciis ministrorum, c. 42, n. 17:
tius inter sincera publici iuris fecit ; ut illum proinde CatiendbiN miam reor, ne dur». atiqui nimin qlorbr cb-
DISSI lilAih) I. i-l. S. 2EN0NIS M.vi.l ll l i \ 11
ihiitanti* . l>/,riun- A niiinim iii .\ i I lli.r.>n\ 111 iqiM lilci ti u». hcilC
„j\ ii imi' ' ntiUum ia tiudim perMra- lxiiJ ei I iuseuiuideZ nonenoupo
tion i iutammtM uJ iraeuuditm llaque luil »crib |U nlo i
"si I n^ l> i
xtatttii
i'.tt ut perst înt , cl suppticia iinccrc, qutmtos lliinii m. I m- wi •> II . i •

n\ niiiv 1(111 loriblll
pairc fticium' ubi persceulortt el uMtrtyroi iudkaioa cauiogam Uxuil aa "''-, peuto |
x „i rerbapi eulda 1 noetri Scriploria obilun , rttpousioncm utii ldo«

ibusdam elerii i- . vel mona- ne '»»» luppediial iu eju dem <!•<• 1 1^ prol go, itbi plu-
tiiis , ,;ui litiiu t •.: -

>< rua ci.i M-itmi nl .ii.iiis icriptorea onisaun iri 1
tat t Msidolorum icnpta, in Orienle proMr- ten Ue oa, oe ob id iu ioridian devocareiur, in>
liM . connoTcl G aUun iudignaiiouen 1 - m verbia eseuttl : Si '/"' •*" lit ' lni '/"' Mfue
1 In uni, in quibus rliqoos quidem pcr aodii erripfJMnl, a »<>• h hi ojm praUerMiMi
lenpe - luinaltuoM coucurreniibui mul , iMi M agi i fuaM wriki debtbuut im\ \
1
luualei loUntur. Poui uh perMCUlio- fuaewM crieufei kcripM jh, eui lenf* iuuI,
mim ,|ii 1 !,• 1 111, 1, .

,| \ rui, << auod anii /briilaa rii aeluM, mihi n
nartyrw aliquoi in tn - ab Auctore noatro aoc lerruruM enaule futrit ignoiun I ipi/i
m , .
anpliui .in-.ii, ni eontra evideo- \\ ruta cMrueriul, "<"i MUfaopcri aonri ri/culii diipeu*
ipliis propo- dn Mupjratual. bninvero quia epuria umquam ven-

111 .i i|iiai lendum c< nl diUvii Alhenag< 1 I ommodiaoi opera, de qoibui
Hieronymue nlbil meminill qui Julii iten Firmici
< iH 1 iii-
Maurni ei Pbilaetrii libroaob malerb allocele-»
ii 1
.1 m ikiiuimm, iji 1 m vunai brea eodem auctorh noairi sxculo ac xuu icriploa
ri:>oims i\ --. iehoheh unai Oti m
- 1 . 1 1
•
. 1 1.
prxterivii, ni nemo Umen illou in dubium vocave-
1 \i
iii Adde quod tracutu mu concionum aucti
1 . 1/ / "li itmptf uttii- ab antiquia raro nominati leguniur. Quia n entionem
t, tt cotiicit' iaviitMtnui S. Ga ideutii, epiacopi Brixiaui, qui umen ipse
/ / "iii luppar, tracuius 1 1 1

:i^ 1
-.
elaboraloa riveni
lentpos eai ui ad loriiun eoolroversis collegii ei edidii? Quia unquan meminerai lermo-
niini s. r.tii Cbryaologi , antequan a P. Pesio ede-
danua : abuirun aun 11 unkun omniura retur Anonymni Mellicen 1-. qul unua ex aniiquia
111. 1 e itunmi ir.n tJiiniin ipiie prino, eun idcirco im tiaslii »a scriplores relulii I
..r.-ni quiden quani sa*coli 1 Geonadlua, qui epistolarum S. Leonia lesiimonium

tenus >lfiii"ii-tr r -. nuiii i>, iuquani, ait S. locoplea profudii, de aerinonibus uc verbura quidem.
Verone Q od ui probetur, <ln<» .\li.i id gcnnrii nulta dinillimua, cum ad aimiiia
1 probanda rimum laudjtoa refellenda pluribue necesse non sil.
buic ooi Zeuoui senper ruisM atiribnl Mirun porrn maxiine accidil invcnloa <>se, qui
mm vei i" i" i|iiaritiiii 1 1
ciiliiin commodc ,|,. Zeiione noslro icr berent, Dollam icrmonum »j ns
\ niiiiii ;iuumii i|ii"l pertinei, Eenoni faciam fuiMe mentionem, antequam illi ederenlur
ajuideM li - m iiiaiiin adscribunl mauu- VencUis an. 1508, cum a Veronensibui jamdiu ali-
iii.i iustri- quoi aniiqui< editione leatei prolaii luerint.
bus pr.i-figitiir , qnam nonnullis Bapliau Pereltus in latinia acholiia ad Vium s. / •-
rornolia ia ra in Im iliquol tracUtoun ooniaab i|" I iulke conscriptan edidil Carmen

niun auctor, qnem cap. i Micbaelia FoiMii lucubralum an. I48i, in quo lii
B / r <• ii"iiim.it ir, ui «\ dktia veraui leguntur :
"* ;um Cl "" l" i,l,a ntuorun

mt, patrhaquo paMr, tua
ediii G t au. I B ernom un eodex quanU docet ftieril.
niii; nonnulli, qui non codi ]> \, \,i,, ,ju 6 opuaculi rariiai oblrudatur, editoi
ilitinnen ipMn vbJerunl, es noo VerouenaM in prafaUoue» qui iu Bibliolbecis quo*
eeib SixU S '•"" "l"* que Pairun Zei ii operibui prarflgilur, «luos ;ili"s
rinuiii ip-sun !»<>> ti.i<iaiii> Zenoni leatM allegaruni, Flavium Blondem svculi sv scri-
riimi|uo pr .i,>iii, aade de ptorem in lul. 11 reg 8, eiPeir <!<• Naulibui
•
; . qua pMtrem epiacopun scriptorcn s.rcuii mv , lib. 1 Caulog.
ho eardin BCtorumcap. i" PereUua |mrrn 1:1 icholiieme-
raUaiau Ique in»*r<i- noraUi addidit Guillelmura Pastrengum, qui medio
1 \ / \ iiiiiin f1<>riii t Hie lUlern bl |><rr..r"
niiun. ic in clitis inacripto <•/<-

Orifimbu» rmnu, - 1
At >li! MMuio, >|u" .in mpposilio el edii perperan, dun (ut <[ 1 minadvei 1 1
s ' ipio H 1
C uurh apingitor, aibilatihael d urn illud f.'iu> lib. u de Scripioribui \ naibus) baec In-
|.r eUr iiil.in l" li< um , >.» in geoerali «.< n|»tio ad -> <
ouduai solonnodo Paatn ngi libollum
llar- pertiuet; primui auUm illi pratni>ma es auc Uyhj
,
1 ,
1,7 PflOl I 1.0MI.M 08
IHCntC 61 m.ili i ::i i|i :i -/, Yti> IlltUlribUt iii < i iln n \ 01 ipsms Ir.ii i:iM //• Ittda tt limonloffl r* « 1 1
i
. «pi- <l
llilfl Iihi ii . I' .1 irfll ;'" • 1

1 '| < i • i i
.
in lnn iIi- N iii'. iii i u i|ni li iii ii.i' latu nonc I » lil». n ethibetur ; 1
Illuilrlbui libello pag. 77, B. Zenonii tractati bie ii ,< Ittoi llle i
i
i quetn in I
rcceiiiitii, ftaec lubjieil i Otnnia tuee oputcuUi mtnto* f/lmi pnblh i: li-< tuiii ilott. i ii , .i lertia (Juadrngeiimx
rtiblUt Jttanntt pretbytet, majorit eecletice mnn iotta i
i
rfmot. II
///(5, ittidiite <i legitu tettahtr. Praeter boi Botcni .niiriii tnriin.lis Zenonem Rbali pellal Piteo
a Veroneniibut illegatot le le ttlii initlfjuiore tnolto |i ii i i iir i
onli enonum '
l UMO. i
el miini etcepllone majnret toppelunt. Petra I ifo, S|in il. ; i lcbefianl tnx edllionii : Vtar m
ordlnli Pnrdlcatorum, qul doo rolaminl de Nm-> / '
.
iii termone i ideiicet,
Sanciorum cnllegli ineunte isecolu xit, I Petro de quem dt Jttda patrUn Thetinat tntra iptim morc
iN.ii.iiiinis laudata, ht flne Hiitorifl etevtllouii cor« siiii liintlrniii ime /•
porli s. Zeuonli, edftat tb Hcnicbenfo ex int. Iinr- [iim.i, / t /ii', tanetut ofirntat ; letMc in Bne lerm.
"•
berinn, lotn n, Aprilis, pag 7ii, nou totnm memoral 1 de On.i.ll.i;.;.- iiii.-i, |i. ~'i| / •/•'. /< /// /
Zeitonli traciatui, sni testatut etlam eoi pttlehro et //// .n ii i i

landem eipretihu In K\ odfea ad
tublili stijlo cditos M ridi iie ffl duobus roluniinibiis pre byleros, pag 577 Cnoi tpetiaSt noiter ductor
ii l rsi iIikiImis librii disperlitoi, ut lu mss. visimtur) jj atqrte provhot, biuiut ullque Zeno, dicat , i
i7/;//<7. N. /ciuincm </<: Verona, Id est in monaaterio 8ed qunl in i en endii aniiquii leslibui immo-
s. Zenonis Veronensi. Eodem Inetnite ia coio tr?, i iinir iini /iii, sj iiiniiiiifii veluithiiin iiin [ii i itan
ini|icri:ileiii Historiam, ex qua Partvruiui novtcr In imuinque lesUinoniam wpi etil ct ms. Rementi
Aiitiquitatibua Veronensibui conscrlbendls n«n nihfl qucm llincmarj archiepiscopi ooaUne pneuotaluni
profecit, Joannei qiridain ab eodem Panvinio ilii- monasterioqoe S. Remigb' dono iraditum in pracfa-
conos Veronensis, a Paslrengo aotem rere cttastm lione vnliiinis? nlii etiam animadvertimus bone
presbyicr mantionariut nuncupatut, scripsit. h auiem dicem, aniequam in Hincmari manui renirei, in Ve-
lih. t cjus [i.xin |
liistori;c, cx qua ailhuc nimc nianii- ronensis Ecclesfz ojum ]amdiu lui-se, ui ipsa II no-
scii|ita llici onyintis Tartarotius nnssdaffl eicerpta ad maii ;el:ilr, ul et| iSBCnlo IX anliquior a i juanlo lia-
nos |)t'i 'hiiinaiiiierinisil, cuiiidem Iraclaluum Zeuouis liemlus »it. ln hoc autem perspicoe, non mfnus ae in
indicem tcxit, i|ticm lum Guillelmus Pastrcngus, tum aliis poslcrioris se\i Codfcibus, et in inscriplione et
IVtrus dc Nutalibus totidem vcrhis tfanscripsisse in fbrmulis paulo anfo laodatil S. Zeuo iraciatuum
lioscunlur, el addit : Uccc ipsius tcripla ct tracluius auctof pluries asscrilur. Quid (|iiod hic idem CO
ipseleyi elvidi. E regione lmjus indicis lt;ec margi- in Veronensi Ecclesia olim adhibiius , ejusdem Ec-
nalis notalio in codem codice lcgiiur, quac aliud C clesix antiquam de S. Zenone auclore traditionem
Scriploris nostri (eslimonium profetl. llos onnut suppctl ilat ? In plmihus nimirum eju^ codicis annola-
supra scriplos libros (sermones S. Zenonis a Joanne lioiiibus anliqiio characlcrc ad inarginem appostlis .
presbylcro de>ignalos inlelligil) cgo Leonardus Ju- quas in pr:cTatione descripsimus plures IractallM
dex de Quinlo de Verona liabeo, qui sunl clegnntissi- jaindiu olim inlcr sacra ecdesiaslita offici.i a nos-
mo styto. Ilic autem Lconaitlus Judex de Quinto, iris episcopis vel diaconibus cx eodem codiee pu-
qui nominalur in docuine.tlo anni I37!l, apud Ugliel- blice lccli traduniur. Quis porro in lam aoliqao i I
liuni, loin. v, pag. 885, Veronae flofenlissimam bi- exploralo Veronensis Ecclesia; rilu non plane aguo-
bliolhccam habuit ,
quain sub an. ir>88 Tcnelias scat, horum traclaluum, qui lam praecipue, velusto
transiulisse proditur a Mazagagia in opcrc nis. Mu- ac solenini lilurgia; Veionensis usu adoplati fuerunl,
seilianae l)ibliotlicc:e inscripto de Modernit gestis auctorem ab eadem Ecclesia semper liabiiuni S. Zc-
lib. iii, cap. 8. Ante liocce lenipus in mi Li n ii i simo noncin episcopum , cojns merila sicut euffl i: uic uil/i
Veronensis capituli manuscriplo, qui llieronymi et tlcderunl paironum , iia et serniones succes?oiiljiis
GennadU catalogum continet de Vni.s tttttttribus, adeo commendarunl , ut ex iis plures in quasdam
Zenonis nomen posteriori manu adJilum legiiur, sacrorum mysteriorum fonnulas in annos singufos
propterea quod is scriptores inter ecclesiasticos vel D slalis diebus recitandis liansierinl? Sanc si alteiius
tum lemporis recenserelur. S;eculo xi aut ad sum- externi vel minus digni anlistiiis ,'uissenl auctoris,
mnm xn, anonymus quidam Veronensis coenohii , inci edibile plane est sub S. Zenonis nominc in pro
monachus, S. Zer.onis vilam scribens, ejus sermoncs priaiu quodammodo hujus unius Ecclesi,e lilurgiam
se legisse aperle osiendil; illum enim inducit lo- potuisse commigrare , et diulius in eadein Ecclesia
quentein duplici concione, quaruin allera initium el puhlice legi. itaque quis duhii.ire amplius queat
finem tract. 6, de Patientia, lib. i, iisdem verbis ex- tractalus xci [lxivJ quos unius esse aucioris capile
primit, aliera vero in eamdem ralionem sumpla est primoosleiidimus, non alium habere auctorem quam
cx tract. 32 el 42 lib. n. Vide monumenta Historioe S. Zenonem episcopum Veronensem, cui illos el lot
diplomatica^ subjecta , et edita a marchioneMaffeio, variarum urbium ac provinciarum codices , el tot

pag. 326. Ssculo decimo Ratherius Veronensis epi- scriptorum lestimonia, cl Veronensis etiam Ecclesix
scopus, plurium operuni scriptor id lempoiis prre- tradilio vindicat?
stantissimus S. Zenonem prsedecessorem suiim
,
§ Ii. — Yulgare prwjudicium de S. Zenonis ccco sub
sermonum auctorem palam novit, quippe qui quatcr Gallieno, quod unum hactenus constituti$cpponit'ir,
e .,
H DISSI RTATIO I M 5. Zl 1 1, \. l l i 1 i \ n
ud examen rerocttiur. Bm i tentenlia \ nui netter "6'> ii S|
mna. Lnu* inmtum Im tfjhctpm Vm I -

\ nani , ul.i < i «jus memorai , ptt nii
dviiif it omntbu nttt tgsifat, uutte ! ii l \ M .i riplo |...rni
mu$ \enlenltam relrneiatil. nsi.qui .1 quol n.u lalui inli \
lo et fundamenlu I - • i w n. \ i. ii.i ..l. .•, 1-. opii, \. I .i . ,i bni

II . . _-uui.ii i> il.im t.i aoetore nibil de srtatfl oi memorst , nonne \ iciiseni episcopura,
ejus adderc rel Si enim aoeior iraetmoura Sancl ui ibidem inscribitur, auetoreni ab
.|iiari •
wr< ilo flortns»*.' defflOnsll iltnii i dem Ecclesia babiiura palan cognoseinus 1 Neqoe
:ii sequitor /..;iiinn -in. i|iii'in ii»i et rero audlendui FerdinanJus Ugbellius , qui ul l.
I tesiibu- y roin'11-.is ins i i-si.k fnrio ri>n(-iii.in>i . seeunduin t\

|
Eenonem, iuc-
'•oruindein ir > i .iuii m ;m. t n-ni t icui, nti pm.iiir, ir.u t.iliiuiu , isnctil adscripsit ,
osc liJtu-iiu* oîr-iniiiiin^, muri» <|iioi|ufl aveoto ii.»- enn unnm t n ium / nonein in < r t >n< !• i episi opoi
e dnooiiia. ac mt<-r vo> pri>'et-i<> <-j.i-..lcn \ l
nsuerit t mp
(iiiin i h ii Quin mira don msiime est , quod cum ille
.llllllllll ||ll II /. MOIICIII \ i
unom i. tur . qu S iiiiii, iii episcnporum Veronensium seriem inlruseril

Mlbenu imperante aau leri liir.uii.» duee , <|.'i prlmni ei unui banc lententiam
Crediiir eui |>r.rjiiilico Ir i lii..in> n .iiiii v
enin prima Mariyroli r'" editione ind caTerai, eumdem-
i i sia* a nomiullii renl qoe praterea Ipse Stmetum ex arbitrio fluxeril : Bi
i Hartjrow ronniiii notlos doeem secutui non lil, qui Veroncn-
nandus Ut.helliu* loin. « I : ""s- traditionis admonilus ;ii> Ils.qui Veroiiensem /
/ii n. o \ . roi . n-< - -

1. « •.••> admiilendui pota- noiiis ediiieuem curaront ,
priorem de duplici /
rnni, quorun batur, ob - i.nnr seutentiam jiiuuliii abjeceral, etaecundli Ifl
i t, al. iuin sil »ii( ..r. Borui rit iiin < uiis retrai laveral lns \<>i M< /
quai iu At '3(1.111 omnino I. quu ii, t. m. ai accepimut , nou rr< Veronentit I
/ |' • — . i * i / .vii nottra tentenli* ktvtd in-

• • ,
' . , ! .
- . | .-I Min; illll. tiii racadimtu.
< l liiiuc quiilem <•!(- Vti|u. Intic Yeronenii tradltioni, quain bactenoa
aat, niliil erii ani|>hus quod rcponator. Goalendimus, opponi videlor ejusdem Eeclecias ;ili.i
i i-riifni" <hi - / i»es nollo tradilio, qua idem Zeno sub Gallieno marirr prodi-
iimilii,. • . inieuto ductus ,
quod ior f qood eom a*tale Aocturia lermonum coociliari
/ -
inctorem seraaonon potest. Zenonis narlyrian bic expungere couU-
esaajatscajroi, aiium autein sub Gailienii a liun nostrun non est, de .|n<> nlua diasert. '>
l*orssM • '
. iiiium .' \ epis- iiu .it;ii<-in , <|ii i- ,,,i (..iiii,-ni imoeriun
/ mibus bujus urbii pisnemo eTebitur. Cui Iraditioni , seu potius pnejudicio uoin
umqu.im audierat. Ilu c qnidem ipsa \ • r<>- Corooalua Notarios, seplimi TelociaTiaaMuHscriptor,
- I t,> .
,;u.i- noii luu.l.iiiic iuin posoitf ex qoo alii mbinde antiquila-
nisi iii / rit , et ita quidem lem , non Zenoul solum sod Yeroiieusi eiism , I...I,--
iit , iiii. in ei iii •-' ium ntbi- paln num iioiionfi, .iiii |,i . ii.r.uiiiii ||,,, fero Coronsti lun-
llli', ,.' »<>l III, ,1111111 M.l I, tOI ,111 | s i
.iu'.> ante nus , el DOoeasua , quibus Zeno, quen non nisi unicun
lem omi ,runi u •'> <l, i
\ iji umorit, rlxii ,,litur isiculo
ni foeront, ui noaom *# sjssirio : ium tero ipsios Coroosti opaacufo ad calcu-
e\ar.i l > snsi in publicii luin reroesto, ex ptaribtii ejui bac in bisioris l.i|>-i-
'
ofnciis usni esset. hrtee \ i

bui pnesentii quoqne rsbellas eleTSbimos fldem
lesiimonia anim i rel origiuem , li fleri poterit
-• nliquitsl «\|>i-i
ther .1 1 .1 indii inir.
el auctnrila'. t> r , ut se
/ .iinn cjumIi-ui iracisiua inctortso

|
III - /. aaSJSSB iiru.M> r;u.ir'<; Wtmk Kiinvttitur tm
s Iroajl tfnstula ad Sijuifrnim.
\ lii iptum Mtulint
«•i uMqne euin .iut Beatttm , aol Sanetnm ap-
«"• '• mii/i Veronennttm (juem t*
: monum aucinr, qol
,
/•/'ii manatte palam etl.

il, !
3 -nr. A.l'.
aotein poii-imuni i um ipectaltt nos- 1'iiiiiuin <i,.< ih epistoli S S. i

iiiiiriiiiiin i
ier doctor aique yroi tu\ ullnw / , ttlctUm .i,l Sj igrium ,

qoem Teronensem episcopun tuui
i<T»ii<mr Mfi^ne .
quent de Judn fili ' / r f 1
1 » — »- i|i>iu> r|>i»iolj- contcxlu convinciL lu
rmni ipjjBs r/<»v7<T! H uen 2 ne bac uten episiola nnm l Anbrosiui ludi.
e
.
-i PBOLKGOMENA
nli ",. MiiMiM-iii i... ii ,
fjti.iin puellm Zttionit umei \ • \sni in illod motmttortam , ttuU eiierat,
iiiiiin)} iir judicio probutam, ejutque anciificatam be r< i • pli i primui in ioIuue oraiiouit r;: ioneui i
ublici
ihiiu iunir leitalur. II «< aulem virgo, quas Sy^grii jurb fecil Mabillnniut io Analeciis, tua \<:i<» bo
juriidiciionl lubjecta lola epistola prodiiur, Vori marcbio MafleiuJ Ui rbytlimi formam recuiil >i
ih:ii*is uiique virgo fult; el Zeno taneiai memoti monumi dI <

,
qsj ili em diplomaiii .. 'i I
i|in .-.nii probavil el benedixit , eil procul dubio 8 edidit. Iii' i lij Lhmui inii gei eral i lian ia aat,
Zcno eplicopui \ ei oiiemii , cum exploratom ii
nob i \< imii I i iiiioruui , ejo qoc fragmcn
iiuii mIiiihi iii temporii benedixl li gi iuin (ad Kenonem ordioeroque quod pertinet) n.m-
nei, niii quliummo lacerdolio fungeretui Ncque nin cei uitur iii Une < "'ii« i^ " /
opponal quiipiam cum editoribui Veronem bui . ln- iM. ii. i iani ii /• nonis i: . tatui < ontineniii , ei loli
diciaro aliui urbii civem ib alio Zenone velari, iub« ilem Veronas babebainr in alio eodice i ud J
indeque Veronam iccedere poiulne nl uni cum ,

monaiteriuin s. Barthoiotnaei in BMMteolim incolcu-
sorore f quse Maximo Veronemi uup erat, vitam eii- criptos iu iiii. Peniateau in , i|iii'in in eodice
geret. Hxc enim dicere facile eit ,
probare lulem membranaceo lilierii aniiqu larauaai Baj
iiun itcin. si vero cum adveraui praajudicia qusrdam et Perettui leataninr in libro inscripto : 8tmetorum
apertum aliquod documeniiira proferalur, ejnadeni êpiteoporum Veromsnohm antiqua momummta, pag.
commcnia in praejudicii gratiara licerel ingerere , li, <:t ex oodem codice priorem rhytbmi ejm |
quid adeo Qrmum el cerium umquam eaaol , ni evelli tom Bieronyraoi i Curie in Hutoriz Veroaensii li-
ci eludi liac raiione non posiei ' Jore itaque boc ar- hlilin I Ir.iNStnlll. In ins. /<:iioiii;iiio ln<; ihwhiiius
gumenlum quod ei Ambrosil epiatola dncitur, poal
, ei Isidon diclit siiiii|ilns Ira hliii . i<l<|n<: K < redl i .
P. Labbeum omnino convincena ei evidena omni- Hieroiiymos a Curte, nec non Bagatt el Perettn
bus visiiin eit, ul niliili faciendam piitanul edilomm memorati tatii insinnanl ; eoi errori illud oo a»io i m
[lxvi] Veroncnsiuin responsionem , eamque ne men- dedisse videtur , quod in secundo rfc] ihaai rereu /»i-
lione quidem dignam eruditi judicarini. Quul si ei iia dorus nominetur. \t rbyibraus molto posi Isidorun
ipsis, quae in Ambrosii epistobi narranlur, Indiciam scriptns palam proditor ei eoMexto, dum seilieet
virîiicm Veronensem fuisse luiulenlius confinnc- Veronae Pipinus degoret, id eet oetava laecido e\-
nius ? Elenim Maximus sororisvir, poslquain lile eunle, vel sallem ineunlc sa.-culo ix (Pipinus enim
adversus lndiciam niola, de quibusdam bonis judicia Italiaj re.\ dictus fuit an. 781 , et diem obiit su|>r -
aitentassct; cum vciicmenier angerelur, quod virgo in iuiini an. <S10) , iindc Aiionyinuiii Pipiniauuui bujill
agro affinilalis suw refutjisset consortium , muro inier rhyllnni anclorcin riominaturi dcincc|is sumu>. Iia-
jecto (in eadcm uliquc domo) discretas wdes uxoris C que liic Aoonymos bis \<-r-ibus octo piiorum V<
suw ac virginis, divisamque germanitalis inter torore» nensiura episcopornm ordinem prodii :
societalem esse jusserat, uli traditur num. 17, p. 7G9, rrirniiiii Verons pradieavii Euprepoa episeopus,
quod argumentum cst evidens , medke domus partem Seenndua Diundrianus,
ifertnis Simplicius,
(Jn^rlus Proculns coriios-.r paslor pgregius,
ad Indiciam speclasse; si enim cx alia urbe Veronam
Qumtiis fuit Salurniinis, et sextus Lucilius,
advenissel , Maximus pro lmslili et averso in illain Seplimus fnit Griciuus doetor et e|>iscopus,
Octavus pastor el conlessoi Zeno martyr inclytus.
animo eam domo et urbe pellere , ac in suam pati iaiu
remiitere potuisset. Sed iranseamus ad alia. [lxvii] ila;c episcoporum series plurimi facienda csi
Secundum documentum colligilur ex anliqua octo quippe cum custodire diligentcr Ecclesiis naxiaaae
priorum Veronensium anlislitum serie, quain pluri- fuit, curse cum illos in diptychis ex ordine scnbere, et
bus monunientis custoditam diiigenler accepimus, inler missarum solemnia ad secundum Memenio omnos,
quoad ex praejudicata Zenonis a?vo sentenlia aliam eliam sanctos , recitare ex auliqua disciplina rnos
seriem recenliores proprio marle compingcre non fuerit tum in Orienie , luiii in Occidenle in eun fei
dubilarunt. Ea series Panvinio teste Antiquit. Ver. rationem ,

quam discimus ex libro Sacramentorum
lib. iv, cap. 3, legebatur in Histona imperiali Joan- S. Gregorii edito a Menardo e ms. Corbeiensi, uhi
nis, cujus § 1 mentionem fecimus; el pars quidem D haec hahentur in Missa pro defunclo episcopo , infra
ejus in rem nostram prxcipua ,
quic posteriorum actionem lom. Operum S. Giegorii pag. 215 Su-
in :
quinque episcoporum ordinem prodit , coniineliir in per diplyclia. Memenlo etiam, Domine, famulorum luo-
eo fragmento, quod cx illa imperiali Historia manu- rum lll. , qui nos prcecesserunl et dormiunt in somno
scripta nobis excerpsit Hieronymus Tartarolius in pacis. Post quae nomina s-ci ipta in diplycbis recila-
haec verba : Bealus Zeno episcopus Yeronensis , doctor bantur ; unde sequitur : llem posl leciicnem , nimirum
egregius , oclavus ejusdem civitatis episcopus. ISam diptychorum : 7sris, Domine, eiomnibus in Chrisio quie-
post S. Proculum ,
qui quartus [uil episcopus, ponii- scenlibus, eic. Hic aiilem ritus post Anoiiymi quoquc
ficatum suscepil S. Salurninus , cui Lucillus successil ,
Pipiniani a latem viguit, ut ex testimoniis liquel al-
posl quevi S. Gricinus doctor , ciri B. Zeno successil. latis a P. M.ntene, lom. i, de anliquis Ecclesiae Bili-
Hunc eumdem ordinem in vetustiori auctore legimus, bus lib. i, cap. i, art. 7, num. 24, pag. 408. Inter
qui rliyihmum de Veronae laud.hus scripsit. Id opu- li3ec maxime meuioraiidum videiur illud ex Romano
sculum in ms. Lobiensis monasterii inventum (quo ordine Ecclesia3 Anibianensis anno 1120, ubi scii-
allalum credi polesl a Ratlierio cpiscopo , cum a Ve- plum legitur : Memento, Domine, et eorum , nempi
- ,
M WS8I M \li" i. M B /i.N nUCI i i .11 \n

1-nmini, etc, ubi iiii epitcopomm ejusdem urbw
A in remiionM ,,i /. ,,
Gallieni
aliud • v I M« .ti.unn ,. •
n.n. ,i. | g | „j ua
cardioaiii T ian M ii , li qi I ,-i. cou Galli - .„,„,.
rum autMiluiu seri< bilurapud euiiuJeni II lUtMiar, nl mox videbimua. I S Procoluni
(JiIIh.iiIjI.-iii [,i .1 , kj 111 M '
ni
i' "iii pluriboa aliia hqjui
iiiui iii ouiiiibus Misaaliuui auiii|uoraui Cai bti monununtii Uqnei \ qulppa s Pi i
'/ nlo ouin.inu ecclcsi.c .iiili-liluiii S /..iH.n, mmim

i
iiiui.ii,,, uttn .i ,
ie r i n , t, M ^
inii r : n.iiii ilibi i
lerumqtM i ///. i. i quia miauruni Can buv ,
, i onil
.( /./ mmmiUo iii-.-i l.i- , pro ,|inl,u- nnii \ V aaaiai m iiiui i- ii i - \. ,,•!. i , ( ,„•
quamoi \t
-i . cx diplyi li i" nili tualorun i odk um n« • - 1 1 i
\
\
MMbantur >jii> |<m i oninea pro Im 'u> ,

m litaniia aoteu altoriua nia. •
..|
n uis. Colberlinu ••'.*:., apud i iria ejuadeni S /*,,, ,,/, S. I

i
t , &
eumdeiu Marte e poi \. • verba , U \enio etiam i i
ideai ordine iulun laneli deecri-
Domnu famulorum fimulm uin.in,- tuartnnlll tl ///. buutui 111 <|iiiI>umI.imi oralioniMV, qUM lm |h>-Ii>iiiii,
raatpraw i fcx ejusmodi capilul \ ixhibet, i,c. K
, ii,
Ordine
reboruin < tnouyoius Pipinu im aaaculi do i. quean >\ alio ma. capituli
|t Veronenaia
N
i - i. k«cbiniua edidil in Proli gomonii a,i
icribi t iil.nu \ iiuii i..iii. io, pa| II, Landom
i .
. <<
io inacrin>
upum Brixianuiii. qui si evo UoM rjjMdon BMatM io 5. Helena lemplo adbuc
in aoraaonc .1 l ilaiioM S l >>ini longiorem iie, quam apud l gbclliuin legere qu aque >•'
uiuliu eiiiscoporuni Briiiaaurum ordinom, <'i dipty- Uril IMaoejuioiopag. 781. Idem ordo doprebendiiur
«.In- aliqu ianoaainiama prodidil. II. e <.ii.nn in uiiqoia lilaniii e uu, PloriaeeMl noiuren-
ipilur OJMModi QJOMJM monuiii.".i.>' ii
j, BJMl loiuin am.in inn ediUa a P. M.ik.ii, |,,n ~ ,!,• Anli.i
M ritu um ainii|', iiplici profieiscuntur . non l ux Riubua, auiem lib. iii, rop. 45, p _ |,|
aai io pM lor i i invenuc , aed perinde Mt iaetum uoUa alia oocurrere polott ralio
raerii,
aie auUquis diptycbii esaeni lumptx, i liai qood S. Procubu asiaU prsrcesserii S Zenonem
luorum quoque i
n- «i
«
ojul, cum Veroiienaia civiuUs lii aaagnua
oda iooi uadem palrenM, el uoiveraa in l ,
mulio celebrioi
- arrcv nu- pMMM, ut <oi- ui diaaert r> Mtendemua, ai non iinpediseel aelai
videmur roeonii ;
iveuna- nouihuri priino loco debuiaacl. l.\ bii njisurum ( i
luiii opi»cop..rum ordmcin. tom. iv Operam caid C BOnibui et liUoiis lia-uniiia bttC pcrliiiciilia ilalu
. alia<|uc jamdiu emendaviinM in nui eadem diaaorl. 3, cap. 4, ubi ad cullum Zenonii
- ..Iioruin epibcoporum ordinibui in >>[n-r,' </. <>n- Mlendendum opportunior erii locua ll>>< auiem ar<
t>u$ amiquivrum I UtUtt tcclttiarum <i< MtlroftL pmontnm , ojood < v antiqu quidem iradiiiooe ei
I mulioe >ii!'~ mom i u nl>r.i iiini , < 'iiin licebil loraine originem ducil, .knonymi quoqM Pipi-
I
ililni juri- i'j> i 'iihin , ibique de i-jn* <li ni. ii,i aeriem gonuiMiu couflrmal miriflM, et cu s
ii iiiu aucioriute et dm plura aperue noriutia >t errorb. coarguit, <|ui. veteri lioc
I > iuvenies. Neque vero li qua; i ord ne derelicto vel coutempio, novum aUun. ad
ioribus caul< ria -um , objiciantur, ut ei prxjudicia luenda invebendum puUrunl.
elur; Mfl Porra ot ad ZenonU zutem m bac Auonvmi aerie
na in ordinem diatributa aomi lU tuendam veniaraua, S. Proculua ibidem quartua
I
,
i i|uibus nilnl priiier eorom eat, MilM antem S. LucillM, quorum uirorumque
iu.iiiin.1 u-gcii 'iitur , ui |.: loriM Mlb tui.i KUlom m alii> uonumenUa exploraUm babemua.
, lutom i.n ia \.-i S» PtocuIm quarto aaeculo iueuuie io vivia eroi eom
eairoaueaa i*ti.nii n>>t >> .pi .1 portioei, cum ha>c aliun- Maximiauo imperaiiie VeraMm ducli ruere s-- 1
ii
i.ui debuerint ,
i>ro monumeiitorum e quibM I) mM ei RuaUcue, qui aubinde martyrio coronati aunt,
ruiit . ratioM vol i bbnlou ntpaumAl exaniiquii ip&orum .<<ii- ,i
marcbi -.
oporum ordini poiuerunt int< ex Maffeioediiisin calcediploiuaUca) hialuriz, paa 305.

leviiei adieniienti iulruM muI ln nOMullii quidein actorum in-- pro Maximiaoo
noniiulla .
i|. diUa ralaisaima demonatraalur. Maximinua ad cujua proiiide iiuperium Pro-
legitur,
, ne >|n - oron b u i uli bcuuui eveliendam quidau opinati iuui ai eum .
I
,ui ordi uymi Pipiniani di- «\ acl lorem id lemporbi Mediobmi
uodand ,iu • xiaiimi t ,
> im ea ojmi teuMe, M iximinui auieiu ea in m l>c nunqMiu fucrii
nseruii , f.il-a iiiil,ulie- quippe qui vix luliam iugreaiM, in /kquileias obi
iU paaraprapfe e DBortou <>i>|»'iiii , ui recte i>i>>i>>\ii noaUi
\ ln - dor i- P I iiii- >\ ,.i i ( M-nlii .liiiin. apud
oa dubiut, lucu no, ul Ugbellium lom. \ luUasaacne, ;
nobis >|iii.lc.u \i'!--iu: .
,
lemplia liquMt bnx duo nomiM Maxi-
ln ea lerieS. Pn i nitv: iuuih el Ma\iunui bj codicibui pronuacue icribi
Paii >i XI 8
' Mlol.l.i.Oill \v
i.n 1 1< <!"• aonfufidl i potloi Imoel gMoiM apperel A ej ul 1 S. imbn io memoraler, -i con ea
aliorum codic tffliiHiia/iMwi icribeniium leciio ( ii.ii laluum .'H' 1
•
"i 1 < ;i| •
n 1 .m .
i|n 1
ijuid 111 111 anliqui .
111 - quoi viderunl el ilU Jontintiiiie demoni iravim
garunl Bullandi locii id diem '> iMrlii in I Pw iini iiiir , <j" / 1 jutdem
ruii, ih\< ni 1 1 1 ,
m nimitnum enim Hediolani fuiBMi 1
"i Gillieal nii|».'f iuiii i-M-hitnr. Quem erro ieaa ,
per ecutiouemque Inlen Ivei u chri u 11101 < iiiu Coronaiui I

jni,
noliiiimuin etl 11 jure proplerea s. Procului ' primaa -|>ii erit, m niperiai monuimai; M qaeaa
ss. Firmtii ac Ruiiicui ln Bnliquii Martyroli BMtOliia bujei *• I l--.Mii-r BBfMBt, il-i sniis essc
tibuii necoon in Romano, referunlur ad Dioi dabereat, deeaaMniu baeteaai propoiHii eoa-
ejaai
lianl Uaximianique periecutionem ,

quae deixvire sniiiiiiiiii , bmJoHi i.iiii'-n roboru graiia ipi o fa
iu'|Mi an. 503. Quarlue ilaque Veroi ipui ri.uii i.i.'i pariiBMtam ad libal \ qum
quarlQ inpunie iscculo Ooruii i ajiii cepitibua fabulosam el fauam evidentei
\< >
edamu "! lextum, eul nomen Lncillua, mi il iMde m M, aalam profecto Bei ebibUM eam
111 mclri Khylhmici cau-ain Kripall Anniiviiiii-, l*i- bido al |ii' fonte, ni nibil el -**a;tfwa r Mere ke ebro-
piuianus Lucilllua, licul Iridoriut pra IiMonu eadean 11 aa laaporii MtatlaM, eoan praeaertiai bm m parte
ilc ciuisa scni.ciiiliiiii verau lerlio eeaierBlet antiqoa documenta jam
afaffeiua 1 n re-
osiciiilit. Apud s. llii.tr 1 1 1 1 1 1 in Fraginente i, pag. pagaMl.
sMioilicam Sardiccnsein Jiiliuui Papaui
i> <i, po.sl ail
§ IV. — Coronaii Notarii narratio qua GolUeni in
legunlur tubacripiionea epiacoporum lii, in quibui
ralorii ajtai Zenoni aUribuilur, expema, fabutis
vigeaimo loco, Lueiut ab lialia de \ irona. leera ba-
icalere oitenditur.
bctur iuter Bubacriptiuaes ab iiadem SardicenaibBi
Cpiscopis lubjeclas S. Alhanasii lillcris ad eleriim Coroaataaa NetarftM Viiaai | / bmu aepi mo
Marcoliilis, quas cx BBliquilBimo ins. capiluli Vero- vci ocum bbsobI o icripaleaa iu BdmenittOBe ad aTe-
ncnsis clarissiinus doctisaimusqiM noaler ci\is oa- iiumriila Milcbimu.i. Hic autein de - / BH riU
perrinie produiti in luccm, lom. 111 Obaervat. Litter., propric suinpla nilnl fi-rc pro-lil, BdM nt dc Zcno-
ji.ig. 58. Lucii pro Lucilli noiiicn nc moveai, S. nie ip-ins gettis nibii iiiteria traditem aeeepisee \i-
Atlianasins eumdem qoi in syuodicis sul^cribiiur deatnr. Sed qucinailinoiliiin liatherius, d< eeali
Lucius, duobus in locis Lucillum appellavit : in Apo- epieeopua Vcroneosis,de S. Metrone aliqnid dielurue,
logia ad Coiistantiuin, numero 5, pag.297, AovxtMo; dc <juo nihil scriplum fnisse conquerilur, id dicere
6 iv Bjowv«, Lucillus Verana', quam urhem licetjnon eeaetaa fail ,
quod plebs indocta canebat, nt liquel ex
designct in altera Apologia, num. 50, p. 108 , lamen G opusculo cjusdeni Halherii novissime edilo iu 1
Lucillus ihidem [lxix] nouo loco appellatus inlereos Libri Juris civilis urbis V eronce : ita Coronalu>. scrip-
episcopos qui Sardicensi vcl interfuerunt, vel con- lurus aliqua de S. Zenone, de quo nihil cxaraium
senserunt, Vcronensis esse cognoscilur, distinctus a calamo repererat, ea solum prodere debuit qui- eb
Lucio, qui sexagesimo loco de-criptus est, alterius celehi itatem el admiraiionem populi animi^ impressa,
urbisepiscopus, ut in ipsa quidem synodicaSardicensi populari quadam tradiiione ferebaniur quaedam ni-
alter a Veronensi eodein nomine subscribitur. Igitur mirum insignia miracula, de quibusdiulurnior vigere
Lucius hic (Lncillus fovtc ob parvam staturam dimi- solet memoria, quae tamen ipsa ex populi ingenio
nulive vulgo dictus) inier Sardiccnses Patres fuit an. multis additis, aliis demplis, vel mulalis a nativo
5i7, imo ex Athanasian;e Apologiae vevbis ad Con- siatu mullum deficere, et falsis nonnullis addita-
stantium inier vivos adhuc fuisse vidctur,cum Atlia- meniis ila cnniamiuari consueverunt, ut quid verum
nasiuseumlibrum scripsit, idest anno 350, vcl sallem falsumve sit, internosci et sialui saepissime nequeal.
id lemporis eum Athanasius vivum appellans, de Hanc Coronili narralionem, quaj Gallienum tangit,
cjus morte niltil audierat. Hujuscc reiteslisesl, inquit, legere poteris num. 4 et seq. in ipsa Vila, quam inter
Fortunatianus Aqmieios episcopus. Hoc ipsum potest Monumenta inlegram primo loco dabimus. In eam
patris liosii testimonio confirmari. Testis item Crispi- ^ vero, ul [lxx] quam improbabilia mulla conlineal,
nus Patavii, Lucillus Veronce, Dionysius Leidis, el quisque perspiciat, luec nunc adnotare placet. Primo
\ incenlius in Campanio episcopus. Kl quia defuncti mirum illud lacium quo unica Gallieni lilia, Zenone
sunt Ma.riminus, etc, quibus Athanasius Lucillum a ad imperatorem pcr nuntios accito, a daemone libe-
dcfunciis dislingucns, vivum aperle credidil. Nunc si rata mirifice tradiiur, adeo insigne el solemne esse
quarius Veronensis episcopus Procolus ineunte quarlo dchuii, ni incredihile plane sit quod per quinque
syeculo floruil, sextus autem Lucillus vivebat adhuc circiter sacula nihil de illo lilieris quispiam prodi-
post medium idem s;rculum,anno 556, quis non sla- derit, primusque qui ejus fecerit menlionem, seplimo
tim intelligal (cum de catalogi ordine ambigendum vel octavo s;eculo Coronalus Notarius fuerit. Dein
ex dictis non sii) Zcnonem, qui oclavus recensetur, num. 5, monaslerium in quo S. Zeno cum pluribus
aliquanlo post hunc annum, ul intermedio septimo aliis ct eodem quidem Zenonis nomine appellalis
Anlisiili Gricino aliquid tcmporis licel brevissimi iri- degeret, Veron;e inihlicum fuisse indicatur, quod de
hualur, inVeronensem ealhedram ascendisse; quod tribus primis sa-culis, cum Cbrisliani persecutionum
sane lempusoptime congruit cum iclateejus Zenonis, causa latilantes, nihii publicaj cedilicationis prajfe-
. < ,
7: DISSERTATKJ I. N - 7! \ HIACl I l .1 I \ll
i i, incredibilo omnino est. 1'

l patorn
BOmine /• n i ul liliam ejus a ScMum \ scopum Lucillnm
ijin s.ui ,iii'i. « inii eo |>n> I.imnnium, \i«, 1
1 .
I •
-
1 1 1 obierit paulo
..yw, quaiu uii- nii| \ ni lui-s.'
cupttt si.ti atUabm, al> eodein a ..lilur, |,i i

i. niis ,
quaiu n. i ji.ii, .'iiini» distribuit : rain ante Aurel G leptlmus tm

iiiiin i.l geueris (iriiaiiieiiiiini Reoaanit imperaioril - ll : hunc lotem ocUtus <\ t 8. 2
n iii iimi Uui* tlein iiuii probabiliter pote- quidem !
-s • ut t ii.im Vmli
l>
"..
lom \n Uerum
lutllS in
li
I
1/
iii<t ; iJ.|iie, tiiin i- \ ni repeUissei, i neoi \it.i j.un luneiam, eum s imbrotlut ad Sj
luni iia ui cum ne iina quidem poblica alibi igri scri sit, eadem lertio paragrapho ostendi-
. «leau fuerii . I I iniiiem nin- ll.im uiicin Ambrosli epittolam edlloi
imjieijlor.s ejus mandalo pluic- Imr nl r.nislrin l.i'. dklinl ifhgUHl 1000 1 i.mi. n nl iu
uii nrodiiur n 7. Sei ilutaalt.i. chronologii i epistol rum idvertani eos • ; i i
poMcnt, omiiijiuus ii.i i luijiis |! 1,1)1)1 .iiiiniiii iugerunt ci inculcant, nullam opinioiti$
indumapudi lis 11 v>- quidem iliquanto p II
ibabilia hunc aonum t noo autem 1 - is litlens ab im«

i.lud uiiuin nde conjlcimus quod Eeqoiiii mora
iuin >ine ui. bc littei 1 dtiui, -..1 serlui collocanda iliunde rldeatur.
1 idi > fortMctt ft wcal Mtiquiio- / v.n eiiius, m idonoom itatuitur teraput, quo S. epl
.11 ( ujii-d.iui (..1. 1 111 \ roneniium liberilitalem in cipiltorum
uu vulgu 1
lomptiooe insignem commendire potueril Irict.
iiiuiii a Keaooc iiuer.itaui icuii || llb. 1, quae quidein redemptio tim celebris eie
uionbus j
i-nu.di lipaui colioni mindari non potuit, ni»i iliqui din poil
- occurrant, ut cuin quaadaai m. ~t 1 1 o- llidriinopoliiinam pugnim, in ui Vileni diem obiil
1111 iiuiiiiinl'11- kimil mense iuguaio inni 378, ol <
%
\ dlspntailt, ci|
; ii 1 ..rle e qnii |iie p tesl >> 1 ius 1
uittcuin liii.ni. > / ivil, \ei inno lequenti, Zenonit mortem icciditee illud
/ is ,
-i ui \ -n.iin iu 1 improbabiliter tuadet, quod in rrequeotiiiimo
1 liiiu mui.iii. 1 in.inliii) l l - concilio Vquilcix hnblto in. 581, ulii
1 - .
1
icrta iun. f pluree flnilimarum praeserlim urbium episcopi lnter-
1
1 11111 idem iHc iui ruiii , Veronensii non ippareal : quod etsi iliis
- 1 i.iiiiud iieui e\ atl.li.ione \ulî iu im- d. \ nin- polllil i|Uii ld iimi teni 1.
1 «11* ii. aiia iuiprobabilia ei hieiorici mui (ilii eoim aliquol similiter abfuere) tamen id
subn nii .idJita, ., Mscepta ct . .111 fortc babuil causam, quod Zenone morton, ld
stii|.i.i iineiiiiiiiiui bed |.iura 111 lus conjeciaiioiiibus lemporis li > 1 »edes vacarel. Sic enlra a quum memo<
redempiinni lempus rrfinquitur. (juidquid
quid bujus laiml.f, qi •
autem id esl, procul dubio inier annum 556 ei
~>
s|1
tt , t.ittn on.ii. s iii i't <|ii:ini- / .iii.iii- episcopi 1 1 ,- statucnda est.
udeiii oosieriui. -, qui iMaiu eCoro- lluii < la i

quam bolle cnngruant omnja quac pra
ii.il.) e.ieptaM UOsCiiiilur ila ul M eo.l.in l,>l i.l.-ii! -.liiin r\ 1 1 ,n l ililn- aliqui leni|ioiis noll sfgOltil
supe ii ipeaaaniiph >i> on- animidvei limus • apite -<< undo , inlequ im dei
• iiui.' iii non iu.i i.rem mus, Ticeat, qu e olla audacis ceniura epi«
lidejii nr : ei i - ii ii» land.ii) ei icopalui ejui in liiiin (de •<< enim cerliora docu-
mnii pen iienium, cui inoHtum Dm Umus ) coiijeciatione quidam ,
qux
/ ioni iaaperium »tiin| menii occurril, in i tameo ut non afDrmire
judiuum inmiilur. Huc autem posilo, qu ! r.i- Iquam relii i
id unice proponere qo >l
I, iioii magii :i--i'n tamiiienl , mcUoribusque, i
ttciiduiii i,
ut-i n- tJociiiiienlis quibus S / . s.i i ulo . edocti iii Dumentis, live respuant, live i"nfir-
\ixi»ê -
ijuario coii\ iiiCilur .'
ul sic alt 11 / >>n>' i I \ Mi.iiin ita Ambrosii epislola nom. 11 p
eacituo, qoMi Veroneoata EocUma oooqMai i.i , Indiciam virginem Jam benediclam .« Zenone
iiim aueior babeatur, cui eplscopo, I m Marcellina, ipsius Vm-
t in oi-- |.torilnis, ei i|i-nis l)i i
iiomo notirn, inqull Vmbro-
CMMtiai Ycrooeusis traditione conslanlissime vin- -: i-, uobit abtrnlibu*, H .-t . >nn Ambrosiui nondom
eju-i u|>ii- U "in iii i- aedea domum suam rct
i)| V.— .s. Bmtmdt i pimm ahM,fii inquibush tfe more

•ir. .i foiiiiul i- :n tiomo HOslru, < ilin il.nnil-
l.\ MMMM ooMtuulia Scriptorif noi bob alia sit m-i >
,
79 l-liOI I.I.DMI.M.
iihu: ii.in.
, quibui indicaro videlur leabea domoAquod in reteri libro Saeramentorora •
\m-
tiiin veluli caiu abfuiaie, qnod n m nl >l In u mpui i<i iii ;ni i-, quem Panieliui edidii, eum vi Idui de«
nnu 1
1" ipalum ejui cadit. klqul -. irabro • erobrii s /. no I ml ribitur, ium ie
eplacopalum adiil an. 574. Igilur antc aunum oratio legilui pag. 438, qua; de ordinalione ejutdern
Indicl > lenono epi h opo i oniei ral i, Rom < fui ral. s. episcopi meininil apei ia»inn liit i rb Omnipo-
Itaque Zenonii eplicopi inilia anle buncannum 574 ttn D qui beatun / i
•
, niiiH anda iuiiI , bi praeterea, ul eoquum lempui de- i. in iiimit l'.mii/ii aiibut infulit iii. orum i ilcin
lur ei Romano Indicin itinerl ac morai in Imbrotii qooque die ordinaliooii feitum loi m .
oedibui, et iiuuper conaecraiionl ac probationi ejui- mariyrologio Veronen I I qeod

iliiu Verons per Zononem, ut oc •> Zenone mv < n ato Bagata ei Pereltua :iii<-^.>iii in mooumeoLii aniiquii
antiitile pauciifLXXii] raeniibui probata, el virginali ss epitcoporum Veronentiooi pog 16, el
velo impoiito benodicia fuerit, quod kmbroiii verba in ipaia veluetioribui bojni ocdetioi aoooooecotia,
semuique non recipiunt; Zeno aliquaiilo ante annum qui eodem die baai ca dedicetiooeei ooloet, oon
iinoi|iii'. r>7.~ epiicopatum adeptua dici debet. Dein in omnia in lacrii ofliciii de eccleeiaa ded leot,
omnibua aniiquii Veronenaii eccleiiaj libria trei no- ul fere aolroi io caeterii librls, cum dedieaiiofu.Mii
lanlur diea, in quibua Zenonii me ria sacrii ofliciia 15 alicujua >

> desi e celebrandam deoignant, qood viderc
celebrabaiur : Pridie idut aprilit depo$ilio S. Zeno- esi in mouumentiaa renerabiii Tboaaaeio edii -
nin , mi Uul- junii tramlatio S. Zenonit, \i id.dein Sacrameniario 8. Gregorii : tod picraooe , oe pra-
cembria dedicatio eccletiw S. Zenonit. [n.uno mona- aertim Miaaa eo ipao die lignal Uol > , ad /.<;-
gterio Zenoni» monumeiila omnia, quas

basilica S. nonia epiecopi fesium pertineol, ol <-.\ docoaBenlii
reliqua sunt, licet non multum antiqua, qualuor diea post diseertaliooei lubjiciendii poiebit. aYiaasqoi-
festos adnotant; additur enim fealum ordinationia dem S.Zenonst(S.Zenonit, inquam, ooa dedicationit
S. Zenonis, hoc uno discrimino ut quo die vi id. busilico)ifuod est de memedecenibris, memoraiur in doo-
(/((•. aliis signanl dedicalionem ecliesill S. Zenonis, bua cbartia an. !ii2. [lxxtu] pag. 752 f aped Ugbellime),
in libii qui ad eamdem basilicam periinent, majua- loni. v, el an. 107,8, pag. 754, et fehlivilus S. Zenonis
que de ejus dedicaiionc offlcium cclebrare, caeteris- mensc decembri inalia cbartaan. 865, pag. li\. Tan-
que pracferre debuissent, celebrandam noient ordi- dem, quod plnri» eatunmium, Ui libro Saeraaaeo loroaa,
nalionem S. Zenonis, ci duobus diebus post, id est iv quem sub Oilooe rrge scripium in Admonitione ad
id. dccembris, basilicse dedicalionem designent. Vidc monumeuta videbimos, nec non in alio Valicano 3800,
pascbalem Cyclum solarem inobilem, an. 1455, com- saecali circiler ix, de quo ibidem erit sermo , du;c
positum, qui in ambulacro cjus monaslerii visiiur, C or.itioncs diei viu deccmbris adatgoatae , inili a
nccnon breviarium monasticum ms. qui in ejusdem Zenone pootifieatos, leo ordinaiionis, ineniionern
bibliolbeca servatur, el libros membran.iceos, qui similiier Gaciunt; in Seereta enim sic babetur .
cboro inserviunt, quique crcleris monumenlis viden- Deus, qui fulgenlibus margaritis clarum /umt,. >i/erj
tur antiquiores. Quid, amabo, soli Zenoniani mona- mundo, gui beato Pomificaio (sic in laudati, mano-
chi ad quos ea basilica perliuebat, ipsius dedicatio- scriptia, autem Romana Boenaoeolarn
in ediiione
nis fesium, quod cseleris praeferendum erat, Iransfe- Gregoriani ab Angelo Rocca procurata, ubi hnpc ea-
rcbanl in aliam diem, Ut locuin darent officio de j em n ,i ssa continelur, Pontificatui) Zenonis wlernam
ordinatione S. Zenonis, de qua alii nibil celebritalis jn C<K /, S coronam glorice prwparasii, etc, aperlius
peragerenl? Si id antiquo peculiari aliquo ex ritu aulem j n oraiione ad Communionem : Deus, qui lali
manabai, nec noviter fuerat invenlum (anliquum ecclesias fecisti ponlificem, nimirum S. Zenonem poo-
sanc insinuant qux subjiciemuN), profecto ita dedi- tiGcem consecrasti. Integras hasceoraliones iu Missis
catio ecclesite S. Zenonis vi id. decembris collo- inferius describendis leges. Ex bis aulcm erit non
canda est, ul in eumdem quoque diem ejus ordinalio nemo? (|U i itltid conjiciat, quod olim forle, anlequam
inciderit, quam sane nunc eo die ex po^lrema Roinani s. Zenonis basilica dedicarelur sceculo nono, vi kal.
Martyrologii recensioneVeronensis Ecclesia celebrat. D decembris ordinaiionis memoria in sacris officiis
Equidem in pariele chori nunc nuper demoliti aiui- fieret. At eodem die consecraia subinde basilica, de
qua; insignis parocliia; Brixiaiue S. Zenonis, quaa Pa- qua facienda essel quolannis menlio , ila utriusque
ironi feslum jam inde ab antiquis temporibus ad fesli celebritas juncta fuisse videlur, ut aliquid qui-
noslrorum memoriam hominum cclcbrabat vi id. de- dem de dediealione basilicai dicerelur in officiis,
cembris rilu Conles>oris Poutificis, pictur.i cerneba- pleraque lamen adbuc de ordinalione, seu de Zenone
lur sseculi circiter xiv, quae consecraiionem, seu or- uii episcopo relinereiilur : inierim vero dedicaiionis
dinalionem S. Zenonis referebal cuin liisce subjeciis feslum utpote recentius in libris ritualibus notari
versiculis : ccepil, ut a tilulis el calendariis ordinalionis menlio
Sacratur Zeno, renovat solemnia lempluni.
scnsim deciderit. In ipsa autem hasilica Zenoniana
Vosdate uira,pii siul piatura pieces. : cum p r3C cipuum dedicalionis officium, non comme-
Quibus duobus pictur* et versiculorum testiuu- moraiio simplex agenda essel; reienlo ea antiqua
niis eam diem S.Zenonis ordinalioni sacram velusta die ordinationisofficio, olficium dedicaliouis in diem
iraditione fuissc habilam plane siguilicatur. Quid aliam traoslalum fuit, queiuadmodum aliis cxemplis
n 1i n
81 DISSI M Mlf II Dl 5 ZENONIS |.c< iiiiw

snliliim .i.scnni- Um.i- iuijf»
ICffj proli r." | i i.ii
\ lere potoii .«.i imon ssqoe 591 , quo idoloram
i iii probeti oi quod s. /<'niiiii> ordii eollom i rerifsimii lefibos ubiqoc plaM rabfatom
iii tlicni vi nl riece mbris incurreril, eunidem in w
x ,! i
oei Juii.ini iii. ii. Mi mb chrl-
or.linat.ini Veroncnscin epiSfopuin colligere
hoti
I
i i.iih. arj el pa
"rinii l>. iiiiiiu tlir
I i
lere palam poioii, In i ujoi dedicatione vel Initiatinoe,
'••
iploratum Ml. Po< ro ii ler in "• 1
'i'"-. unique roei t. S Eeeo n... itoai li

i
llb i
" s
ch " qun intervallo i ii < ollo- bab P nei unl Eenonl om
.
i i< Gen
/ i
.ii - 1
1. -i ,
.i us puiesi , iii m ul decembrii lilee, oi n lni meioi inde injiceretur , quod irai
"•"
D inii k i diet i>t incidii, nimirum ipso an. ••, an. ejoadem hii. i tradiiom ridimus. Iiifena lllaMlecbu-
/ .n:i. iii ord ii .ii • • pisi >piij iii. ii
noram cujosqoe i
ndiiionia, el na-
556, Lorillui viveret, vel ei opia, i|ii:iin quotannii bapii«malibM uudii di-
l 1 ril n. >ii .i > iiii.nn plorM iraciatui tMinntur, ei Ingeua lilecbri-
(jui|i; . i'\ \in!i - i . .uilr liuiif mor quotidic i \ im nomoroi, ra
.iii ii lo Imlii i iiii coo<ecraverai , ul soperius Miendi- plendo iion.i licel el smp) .
i nimis
iiiiin. It.ique i, imp. Juliani pMtramo, n •raata ei irai i. 1 i Hb. i, nom. -.',
non mi iocredi-
S / itum H bilh i ixn « •
nfer reliqo > qnai notam aliqoam i bro-
iii.uii prxferre queont. ei il non omnia cum bac
ii.i c, iii mlo ..iii.' |i liiMinu-s , per ron ile concorraiii, eom alia coocarrant; RMiran de
i|ii:iin :• 1 1 1 - examinandam, . Dum rero llet, qood .ili iiniio oiiiniiiiii traetaiuora auctorem itaioaa per noa licet.
ln hojui posuimnv Zenooii m plmi- Si vcro l.uif .il.ih i..ii\fni.ini oinnia, :>ln :fl.i(i iinn
l.ns doeemeniii Irm >t im, i graanl .

nii.il inperMse intelligimui qoe minua
ler 1'ssi' i nnsiiiiifixl »iii . 0,'inin i\i'ininii oin- 3 Eenonem episcopom Veronensem , Mdem etaic
-. Jnh iin imperium epieonpaui* llor. nlfin. \iiinn li.ii l.iiiiiiin, ijiios genUIOM iiniiis
- initia potoerani aiiingere, quo letopore pate- IbtM lecrerimM, ignoeMi >t falMrii loeiorem,
l nii il loriiin templa, el ie }ere lemploram lleebel Hniaque landem impooator 11*1 oonlroversiia, qoa de
, ui irsditer ir.ni.it 15 lib. i. qnod la- / i ei i iiif ioi j.mi annis litteratoram
i|>Miin in aliuruin quoque imperaiorum ctaiem aoimoi • 1 1 - n u<- 1 unt.
™ DISSERTATIO SECUNDA ,
/lAuMW.i DOCl i'.IN.i: VTNDICIAS COMPLECTEN9
PRoa Mll M ("; nnn scripl:!-, niit n nnlariis sallfin exceptSE fiifiuiil:
m1 -i i|iiid illi flahoraliiin IttalerUDl 111 iiifiliiiin,
/ /t7ionionor«ni tracuilnum pnrttantia pauca
d colligi possei, ipsiex ploribosejosdem sermoni-
quctdam prtemonentnr,
lnis, qoi aliqood srgumentom ipeeiarent, onom rel
imi, rinn de Patram conciooibM sermi ploraa l dtm compegeraot, nl concionia reioa forma
soleal non magni momeoil, aectaleqoi- plane perierit. Sic Clememis Alexandrini opera ex
iblll nl i.tiollflll , fl rollti- iniiliis conejoniboi ib ipso auciore simol lubinde
in r .10 ,-iiiiiiios llliliier |
iii n:n ronif \i'i> et editls constant ; et similiier commentaria
ntiquoram prjsertini Palrum ii sint in S llil.nii in 1's.ilinos, pleraqoe S. Ambroaii nperade

quihus i m>, ei morom Hdeiqoe doc- mioietroram Offlciis, de Mysteriis, ele. . etdem ra-
i
chriotiaiit* anl dita cusiodilur (quibus lloaM ra \ :u ii- iraclatibus digeeia noacuntor. Ili ita-
rcoM prmtabiliM nibi •lo-.t ) profeclo rem ipii- /fiionis Veronensia iractalna antiqoissiml lunl
ipsam diligenlii onihus rjns ili oinniiini mtfi L iiinos, eoque nomine basc oollectio
ius niii.i e«e jodicab mr. Qood il omniom » * prartei eteraa racieada maximi ML
itoura ii 1 1 ratio h.il.. inl.i est, mai \.l r. s roro ps.s qox aliqno in oprre eontinen-
1
.1. • li.ilifiinr oportel roiniii i|iii ah anli- I) tnr, sj mimom adjii iendoin putM, nl nibil diMmoa
qoi '>>r.' lucobrati, priaaam et veiusiissimam df iia qoa probMm ad eroditionem pertineol, e
iioiiiim rollern m pxlnheant. Rjusmodi suiem ipninis molia in sdnotationibua mbinde coniidera-
..iiins (]n s nnni edimus, utexploratom ba- hiniiiir; pr.ii l.iriiin veteria diaciplinaB imaglnem »<
|i. .is, h-rtor, il .

, quod etsl jnn iod iiisigni:i dogmalum pnMianliMimoram iMtimonhi
aposiohs ouines episcopi ii idis divino verbo biOM in iraetatibMproetant, equibosetei iiicti
sfdiilain ooerara ponerent, nulla lareeti (li-i ipln. i icriptorM, el Idel rindicei pr< llcere nnn
niooniii id ajeoeris < quamobaoi i, inoilifnin |i>.s-mi. Oiinn fxnnia illl discipl
n-. i.ni|.ii- miiquiorem Mtenden piia, i|iiilnis fi peCMloram MofemiorK

« nimimm «eienim > * iem| ,11.11. baptinm
m : 1 • -
1'HOI I i.OMI N\ at
i,
t , ninh i olil ii n |.i'i.in, ri aquam bapi mi «
•!-!.• \ qua lum lcniporis mhil .<if. nderenl, f* i
t:i ni , ac per caualei conlinuo decurrentem in lacrum h 1

ii « 1
1
-
1> 1
1
d< i"i'i
loiiirin , el densrlum tingulari plane lei onio in maluui icnsum potsuut. II m in vlndleandia etpe-
baptlzalii Lradilum i 1 1
<
:'t, pra lei alia inulla q nendisque id generii locirlionibui cum catholicorum
ad calechumeuorura examen cerlo dierura oumero n i ' iii .i luii, iiiin •• liii ium iur
deflniium, ad lal, oleuro, lac, vctlcra albtm, bI pi . 1

1
1 . 1 1
., adeo ui si '| ifa h «ii-ii-
que apud alioi io bapliiroalii rilu celebria perlinent. iropei I' cia edilionii jm i , /
Eucharisliam lub ulraque ipecie iradiitm, el doroum nonis loculioi entemias aliquas viw n J
i
•»
adhuceo cculo deportatam sub ipecie panii, lolem- , quain pro .1 irura im-
uiiatis pascbalii cxremoniai affabre d< cripui, je n ' ipiia diitimii
j ii ii i < »iii 11 ) Quadragesimalium obiervantlam, conjugum

ivu CAPtft l.
id lemporbi conliiientiam , cadavera chrUlianorum
!'\M l-l Itt KIRA 1 11.11 l.l I '.IMIUIOM S. 7I.M.M-
in eccleaiia palam oxposila, dum aacra officia pert-
IOI.MI II \ I I I Wll ' I KSI l\ VltDIC IMI |.
, EAI
gerentur, el plura iil generii mulit praptermilti-
DHQI I II WI.MI.l I \|-.JN| | I ;
inii, quaa ex indice facillime colligea. Vide \<\ >

.
sertim quse de [lxxvi] ritu ordinandi roiniilroi, ac rc- B § I. — PropottilUT l',invii cemura.
conciliaudi poBnilentei in paichale, antiquiuimo si r:iin locotionem, qda divinaun Verbom i Patre
plane omnium leiliroonio, imo ei nnico proditur iiiiii pro Iraditooi ett, miih it tttatione
iract. 50 lib. ". unde ignota bactenui diiciplinaa cc- mondi comiUum captom foil, I'. Diooysiui Potavioa
olesiasticae nolilia elicilur, qua erudUoram aliqoot Societatii leeu insigue oraameBtam apud uhujh vcl
communea, caeieroqui lenientix evertnnlur, vel ex- aiici iiiu ex Antenii i nii PairJbnt nai totfseol ; taHwf,
cepiione aliqua nolandue aunl. qooad fieri licet, foittet iaterprettiida , oe Ariaiium
Sed qua ad insignia dogmala consiituenda confe- n nsiiin cootioere videreior : rel si dobiometse i
"-
runt, frequentiora sunt. Pro peccaio originaJi asi tuisset, ih: Aii.iui sententiae unoe aol fcUerqoibot-
rcndo ita expresse, licei per figuras, loquitur, ut bi clain locotiooibua pi • cinuisset ; eoan ooo oaooea ii»
S. Aiigusiinus horum iraclatuura habuisset exemplar, primk lemporibot denoita) et eoucleate espi
nihil dubitandura sil quin contra Pelagii ha?resin futrint formulae quiboa cailiolii;i ie gooeral
liunc Patrem gravissimum auctoritatis ac tradiiionia Vcibi loqueotet atereoiur, parceodom Petavta i
gratia ohjccissel. Vide num. o,

iract. 10 lib. i, ilcreiniis, si errorein aul eiroris pcricnliim non i
\-
aduot. 10, ubi omniuin poeiiarum icmporalium cau- cusaus, sed prodens, cavendum monoissei. At com
sam in priorum parentum culpam apertissinic refcri, C non unus aui altr, scil pluret Autenic.nii iidemqne
ci ir.ict. 15 ejusdem libii nuin. 12, ac praeserlim prxstanlisîmi Patres etm lotuiionern utorpasse in-
iract. 59 et i'l lib. n, ubi mortuos priinum, qui ad venti fucrinl , abslinendiiui fpsi oinnino erat ali ea
baptisma acceduut, dejn vcro vivos reddilos in bap- nola quae, si qni.l valerel , tradilionis el Paiiiim
lismate affirmans, veterisque hominis in bapiismaie auctoriiati pluriniuin delralieret, nec aperiendus hx-
necati menliunem facicns, de originaii culpa animani retitis adilus , ul boc catbolici doctissiniique tbeo-
occidente aperte testatur. Exploratiora sunt, quae de logi teslimonio adversus tradilionem et Paires linh
baplismatis virtule, in quo omnia quaevis pectita sine magno cathulicorum dogmatuni praejudicio in-
plane delentur, de characlere qui in baplismo aniinae surgerent. Cum porro non Anienicajrii solum aiiqont
iniprimiiur, nec deleri unqnain polest ( unde ilerari P.ares, sed nonnulli etiam Nicaena synodo posteno-
id sacramenlum neijuil ), de gralia, qua: in bap- res ,

qui adversus Arianos pro recta fide acei rime
tismate non eadem omnibus, scd pro vario merito- diinicaiunt, eadein loquendi formula usi deprehen-
runi discrimine major el ininor confertur, de puero- dantur, videre profecto debeat ei locutioni recium
rum et infanlium baplismo, de communione sanc- calholicunique sensuin inesse oportcre, qui abAriana
torum, de virlute clavium Ecclesi:e, de sacriflcio pro haeresi pluriinum dislet ; el cum in eo laborare dcbe-
morluis, deexliomologesi,seuconfessioneetpoenilen- D bat, ut bunc sensum, quicumque sit, erueret luni
tia peccatorum , de perpetua B. Virginis iMariae vir- vero in eamdem sententiam lot Antenicacnos laires
ginilate, aliisque id generis pluribus Ecclesi;c dog- inlerpreiari , non vero Ariani fernie erroris pro-
malibus frequentia el luculenta suppetunt leslimonia, centores omues traducere. At Pelavius, Anienitae-
ut recenserejam pigeat. Sed haec indicasse sufficiat nis aliquot Patribus male traduclis , cuni veoit
plura inveniet qui legeril. ad S. Zenonem episcopum Terouensem , eum ,
Inier lot auiem ac tam praestantia catholicae (idei quem post Nkaenam synoduni florentem subindi-
lestimonia, negari non potesl quin aliqtia occurrant cat, nec non auversus Arianos testimonium dicen-
paulo duriora, quae olfendere non nullos potuere. At lem alicubi allegat, una curo Mario Victorino, ejus-
boc cum omnibus antiquis cominune esl. Cuin eniin dem saeculi s-riptore, ob aliquot ejus generis lo-
alia aliis lemporibus et locis verba ac locutiones cutiones in ejusdem erroris «uspicioneni inducore
adliiberenlur, nec exortae essent hxreses quae cau- nihil dubilat. Recitemus totam ejus longiorem licet
tiores reddiderunl Patres, fixasque loquendi formulas censuram, ne quid videamur imporiare, cum pr.e-
invexere, liherius loquentibus nonnulla exciderunt, senim ea hoc capite refellenda nobis sil. Itaque
n ,
DISSEBTATIO II, DE S. I\ NOJIIS DOI IUlS\.
OOMitl- T.t - V ilniin auli |iii..rniii, .|iiilnis sutivimi! . \ arbilrnli smii/,
lestimouiis , \i u-nagor.t , I ..i. m . riieophili Anlio- t iltHtn utterereni, qua imu rr ttb
tli.-ni, Tertttiliaai siejM LaetaaUI, mm de 2 rtonc SMB ... i//ins , otidilionciii tli
similia lix|ueiiie moi suhjicil lib. i i

tertam faeieban: MJMN MM quam aeututtit
',, iiii :c anliqHioribui quidem tilii mtnut titiliuni ininitm M trlcrno diiltncinin
eit mirandum, ttc eot de dtritit \ stm (uttic puiaiiiiii : ei quibm auii.pn ilii
/ .
I
ititcopui' l'.iln -. .1 /riiiu iiiii i|.m- . . n-. ni. i.^ |i. i , i Miin m
mirart nequco , fM scrmcre l*rhl ieinp«re genilom, ivtavm Inlerprete, prodiderani.
calwne ( iimiii- l; i.h. ii I cadciii At i|ii..il ! iiiii.ni ie .iiiiiin.ii d< / b, qui ctitititt
prueti illn eiiiltmtttie vtdclur 1'nncipium, Irall cttin priscis MMMN vnielur, MM Bl \ iflm iu
tinpnt, Dominus no- Cbristus : MMideniurM sil bbm. I, Mew bwjr MfAea
quein anle ui ilcuini|ue m poiletwreu\ii \
*
titujuui qui
seinel IpMJ Deu». in MMM iJd MSMMf ; i.l inii.ni BM :«-•
1
1 1 1 1
1
>.
iuiuiliii. mi.i mi i ti.t velattim, diierimui de PeMrie, qoi Patrw Ariaaan etlem
Md >ine discrimine aiii| I i
< impUgWMMS, cjumIciii WTOTU), SjUSM im-
.riiinul.ii.il ru.-i.i rv ]\
'. MM Iwdun
PWJB Nequ. ad hunc tol
•' i i r.itriim
rum, inelTabilis illa virtus iucuiii i.Ii.hmI «nsorem planu purgandun M deewnlw MfUeit,
onecoM i verbom, omoipoten- qaaw Prarfationi iMereil wy. i t nem. li, uin P.uic-,
.* se propagal. I ,*. t.itinn iVitris qiMM na persUingil, imn I
I loquendi dttn-
ens, mliil di ,
iuiem taxat BWdf diiitttctc ab uatnta prtvicripiwne contttitlil ;
genemus lii sjni p raenUt « -t opii qrad id, us profiieiur lih I, Mp. •>. raw. i.
Namque tcu propter reruni nalursm Fi (Jnid cniin pfOMll id seiucl el ilcrum inom-i e, -i
' i ro I iii ij. iiiiiMiin pMl i iniiiitli imius ipsa Utorara ImII iiiii aUegam, wran loeuUooum
;n imnerai i \w ,ir- inierpreiandarum reUonera oon lubjicit, led lu M
iscumdn raFilio. Wi / i
niat itque ingeni, uc si re, non loqueiidi dentaiil
mode, iiii disscntiic Mdcn possini? ll.rntni quidem
vetul in liiice tempoi Hms Arbwera
demomlrat : poUea tero itam n t li.i-resiui juiidiu sepultam eilulcitafuM, ion i-i.
umtertitatem molin veltct, cunt iptum e.\ .|ii;nn I.K.I5 l,iinlati> PeUtThW iii.lnln, il.-i lar.ili.nic
JilM M genum ulque hanc priniiiin e dtubtit iiiiiniiir, i|im eeeden PiUee re ilbi eonii
'bat quam in mmmetttibut termonil \
o loquendi modo ntrentei prarerant, wd Ipral
7 et 8 lil.. ii|t.i7)(i/i /. /</ iytuin et ant,- oiuin luiiilio.. - PeWtldl tolo in luinin.- v\-
cedentibut duobut termonibui i i|in iiiun- sunl lr.ui.3 |>omiiI. nn;is ai ri|niiiit , ut eM, IptO PtlaTM IMM{
jiiMlein liliri ll 1 (i^«-rir, ./ni de irtciua titu l> t
Wl Ml leWHSM -u.nl. ant. .\.i>trai uin quidem parliiini
qtneralioneintcrtpti tunt. >,un in primo (nunc tracl. T») W i.iiiliiinnio.l iiiiiiiii /., iii.n.-in ah Ihhiiiii
paulultnn innnuti ')unm prnuipinm maiiilnis rii|> (.-. .jii>.|ik: loi nlion. •, mii.Iic.ih- ; ulquu
dbrfl ei' loquititr : Qnen ant.- onilil ipsum psucis propouere laiii essel, ilquidem quac
suciila l\iier in pri.iun .
menUi ircsno ;ih alns iii BJM vnnli. ill II ripUt siint , ciim ,\n rn r
upicabili, ac so! I il i oofl lid.-i trsdiiionem defenderunl , ex /.enonis mente
lebaiur. ;.t.i lubjsent. At cun M i;on sdamttMiu releratil
wllis ill.i iiiiiiin|,rel,('iiMiiili- Auclurii sciltenliaii), necplaiie viiidicenl oiiincs cjiis
~.i iii, oiiiinpi.tciiii.i omnipoienUam propsgat. leeuUooM, longiorldlspuuiUeneuoMserit otendon.

.isciiur Deus, de ingenito unigenitus , de Com pMfe ewdeW lere loeuUonei liut cxterorum
wi, .1-- ioio uww, .i- rerd reras, de per- PMfMsi eww Peuifiw petnglti jam n inwrpteU-
na, nibl ns liwwsj ejuan dsbinM Imjom findkato ewleros ,
1'atn. P i dii in nativiiaiciii, qui cr.it .uitc.|u.mi I) <

i
• i • • | • i •
* ima vindicalos babebb); idqne ui Clarlui
retur in P / / ium, aniequam a Patre perspiciaiur, de singulis sub fiuen dicenda eront li n
rclur, in Patre exilitifse tignifical ,
generatio tcro nulla, ul collaUune loiiinoiiiin iim .ilicn fex .illciis
et nativita* tum (uit, eum res omnei proa fuif, illuslrenlor et eonfirneoiur.
quod in tecundo termon,- \ nmtc ir;n l. I i rfi

i\\i\ 5 II S / ' '< >'
îmoiiiti, quibu* A utiiium
. utrcr iini nstnra, qux nonei m,
tlutjnta adteritu Arianam katruim tmcriiur ,
iur, prodivii umgenitiis \ il
indicaiilur.
inquilimn, exinde visibilis cffeccus, quia humanum
imi \\ / • ii. > •;n iîinr quod attiiid, illu.l priocipio
fuit a nobn II I ,\ium rogslun volunui, guldnl eiploi

. qul i
um |
•; |. cjiis lesUmonii pi emiscrit, qoibui eum caUiolk
prllal s*nlr docti inain i la autem ii ia t intum
leMiew sppentl, qi . H, bI - d< m i m ral ni medinm, qnc dlffli uli item i u essunl
/uitate ac potentia luperiorent i
quil niiiiiruiii. j
, .
S7 i-mi M.OMI \\ •
mtnlfetltm ejui cttholictm mentem produnt, inAtui en um qnemnuni qnidemeip

nmini \cl .llciiiin lcsl uiioiiiuiii |.:iill<> difflciliUI i iliim i nciidum aggrcdimui
currtt, niini vebilur, «ii 1 1 hoc •<. iiiis explican-
(liim Intelligai \.\ il h i
< ii i.i i.iiiiiini legantur, in -i vX|^ III — 01 j.tli II /'. ' i ., I, llllt fjf,. i.lllii.llll .
lia clariort luppetere m omiuione quitpitm <nlii- InUrpreiatia BuUl propotita • > i tpemto.
«iiii.it vtlde Auciorii MiiteniU ntUm redditoi
\i ::inisi|iic iiiiii bvissc lUipicin nlili uililiir. 1 1 -»'| «!• :

1'cl.iMI I I lllllll ilili ln 1 < .1111 / imiii- lilissc. srlilcn-
oiisciii nncs Zenonii lententiti inlequam rindi liam Verbum Deiai omnia m Patrit abaM
mut, aperit ejui leaiimonia, quibui cum Nicaenia I

iii el njfi uiiit Im r M 1'i'i'ti
Pttribui pariter temit , nobli bic recitanda Inielli- totnn iterocum I mqnaUana ie nruui
gimnt. ,\i etaiem Auctoriiprobtiuri, plertque <t in unii '< moUiri teliei, inm \paum u »<»<; ;.ti-
lignioracollegimuidi lertaiione prima, cap, -.'.,

i i. nt <j nuilM, nii\ne ha\ duubui ene
Aoctnrem tdvertui Arianoi aperliMiinc diinicantem, nathrilatem, quam S. /. m> fn equentibut terutonibut
qimrio iseculo Qoruine it ituei emm. Igiiur ne ti lum exponii. II i< ille; quae centura doo cotnpleeUtoi
ogamus, et utlioc loco repeititc relegti, lector, ;ii>s primum Zenoni baud tgniltm fu rternam divini
le etiam atque etitm petimui; non tolum enim ejui II Verbi generationem , qnippe <im docuit idem ?< -
aetatem, ted caiholicam etiam, quam bic defenden- hiiin tb aeierno in Patre qoidem fuieae, n <l ila m<iis-
dam auicepimna, ejuadem lenteniiam planedema crelum, ul unt cum Paire noo wlum inbauatia,
trant. Videbii enim eum praecipuit Aritnoram efla- etiam pertona fuerit unum et idean : allerum vei
libus contrtrit opponentem, inierquae illa praeser- eumdem Auctorem existin . Verbnm divinum
lim invenies diaerlissime proposiia, quae objectae per tiiin lolom proi ei Patre, eom ii mondum
Petavium erroris suspicioni e diamelro a«I vors.i nlur, creare instiluit, ut ilio taoquam ereatiouia miuittro
cnjusmodi profectosunt ea quibut Filium abaeterao nteretur, quae Arii <t Arianorum leateotia fnil: ci
a Patregenitum deleiuleus, nou lanlumcoaeternum et hanc lemporalem Filii pi nem ;• Patee, <iu i ret
eosequalem Palri conliieiur , sed et uniua cora Patre <ias lantum ipectat, mh I ilii naUvilaiem i
subsianliae ; hrccque iia expresse ac cx preposito sia- Pelavius existimai , quam Zeaw Iraetatn prastertim
tuit, ut ohjccia eliamab Arianis palam refellatac octavo primam vocat , ubi di&tincUs duabus Clirisli
diluat. Uniim hoc loco ibidem praetermissum appo- naUvilatibni ait l Primte iluque nativilulis Domini nus-
riemus lestimonium, quo nihil illusirius exsistit, ut hi iit Palrit et Filii tunlum conscienliu manet : nec
Zenonem ah inipacia Ariani dogmatis snspicione quidquam Ittibet mterjecltun, neque conscium, quod ex
alienissimum cognoscas. Innuisse nimirum Auctor C palt rni oris uffectu processit uno consensu. Al h.ecduo
Petavio videtur, De.i Filinin non ab acterno genilum, censunc capita, etsi videntur divem, re tamen colli-
sed in tempore, antequam scilicet aliam uliamcrea- gala junt, allerumque ab altcro ila pendel , ul qui
luram conderet. At iionne tracl. 7 lih. u, eos confu- primnm ex ipso Zcnone refellcril, salis refeilerit el
laturus, <jui hnc ipsum tradiderunt, qui nimirum , ul alierum , caUiolicamqne sancti Antistitis inenlem
ipse aitoum. 1, Dicunt quidem Dei Filium Deum, sed docirinamque ab Ariano dogmate vindicatam pr;c>li-
non ex Patre nobilitatis perpetuitate progenitum, fuisse teril. Si enim primum sialuas, probesque a-ternam
tempus, quando non fuit, quam sententiam luvreseos ac propriam divini Verbi generalionein a Zcnone
apeite nolat : nonne, inquam, hocce tempus, quod s;i lis declaratam, duin idem Verbum adhuc in con-
nativitaii Filii Iribuilur, palam rejicit num. j, liis scienlia Patris velalura etabditnm aliirmavit, staiim
verhis : Yideamus nunc , opiime cliristiane ( sic per seijuetur, allcram gcneraliouem, quae eidem Verbo a
ironiam Arianum appellat) quemadmodum inler Pa- Zenone tribuilur, primam non esse, eamque perinde
trem el tempm infulcias ? Credibilene e»t as-
Filium explic.mdam, ulprimae a^lernae generationi nihil re-
scrtum usjiiam Zenonehocidcm lempus.quod

alibi a pugnet, et Arianis nihii sufTragii feral.
tam expresse hscreseos reprehendil? Quod si huic Itaijue ad primum quod peitinel, illud ipsum in
testimonio csetera addas in superioris dissertalionis I) primis lesiimonium ex tracialu octavo, quod primam
capul 2, § 2, conjecta, quibus et iiunc errorem et C.liristi nalivkatem ingerens, Petavius pro lemporali
alias Arianorum locutiones Auclor ex catholicd sensu allegarit, ad acternam siatuendam luculenier con-
rejicit , tnm ex omnibus palam fiet, eum diserlissime ducit. Cum cnim ibidem prima Clirisli naUvitas illa
catliolicam adversus Arianos docuisse ac prof ugnasse esse dicatur, quae iai Patris et Filii tantum conscientiu
doctrinam: jara iis in teslimoniis, quae Petavius una manet, nec quidquam liabel interjeclum et conscium;
recensuit, alienam et ad Arianos accedenlem conti- nativitas proleclo indicaiur divini Verbi pro eo
neri sentcniiani nemo suspicari jure possit, nisi eum- aetcrno stalu, cum illum ante omnia soeeula Paterad-
dem auctorem sibi ipsi adversum el coiuradicentem liuc utrinque in semetipso Deus , bealcc perpetuitatis
existimet : sed jioiius cnm universim |>auca quaidara indiscreta spiritus plenitudine, nescioqua sua conscien-
obscura loca ex pluribus ac manifestis cxplicanda lia velalum, Filii non sine affectu, sed sine dhcrhmne
sint, non autera e contra; ex tot ac lani apertis amptectebalur, ut Zeno ail iu priori textu, quem Pe-
S. Zenonis testimoniis evidens esse debel, alium t iviu.s ubjecit ex tractatu 5, seu, m loqititur secundo
prorsus, quam qui a Peiavio iribusiliis locis subjici- lextu.ex tracl. 4, cum erat ante omnia manens unus.
; ,
DISSI l; I KTIO II Dl S 7FN0NIS IVM li:l\\ M

cl nlcm nli , ieiiii*M»i /' \ . <l illn.l l.u.tum inniiiiiil . Ill fuilSC !'"" Filll fMM
tui sotm coiutiut . quibus utn-que iu loci» eemdeiu raiionem abdiiim el velittin , ul pro ea ratioi
, nii.iin inculcaUm vides, priunlalc, :niic<|uaiu <lr nrbe Condcndo deli
iju.c iii ir.n -i.mi 8, inde Ii.uk prioreni h.ium- inr, Piliua nollo dian mint exii esecM prodtrc po-
l.ilciu abt iioii I
ui |nii , quod K i I11.11I..1. pi .|in.l<-iii , i|iiu.l li;i. 1 .'• . Il.-i tur
1
jo tmtm ctmtcimrim assavo ei tr. 5, D iue ttertii per rerba %mt tmerimiue, kl ipeea plaM irect.3
IUJ toto con li.nl », tN I'.. m ct I ilu tinlttm c\p.>tniiii |«i lirr, |<j .•nin.
; qood ip lllll lncii-
cc r iuaHserii, ex ir. 8. Itaque s tono Imx lenliua conArmaiui n 1 euie4, ubl aon alie dc
ir. ^ i| m 1
itoumii I
.1 laienien in Paire eb .« 1 •
-
Ilo raiionia »igno
leeumindicante, iis iiivrrbisiiriiiiniN 1 itiviutem divinum Filium afnnacii, quam quod nuilo adbuc
ejMeeil. quani Iviaviuaex /.iniiic 110:111 \u; eec concepto conilendi orliis ilccreto, visibilis ea»e non
ilttni primaiH innuil, quamPeruius pririiiiui iiilcllcxit, puteril, nli 1 tlocreto titibiHs ntctuario
cuili , liitnrum ut oitlniiiii insiru,rtt rcli> i i <l. loiit CtttUJ iiiqinl, ul rcium mititni ,
rmm,mtftkiU» i thentibtiitqut tapitU' awaj non erol, hnyeretur , prodhrit unigenilut Fiiitti ,
tiu \ tibnm proditur, M il 1 i« inquilinun, exmdt tu&tHil ttt\
1II..111, i|n.i 1 / 1 licei rni telaiu», .1

l> tftcttu, tuia orbom lerrt tral fo*a facturoi, mhm
iiueii /;. ni.|ilc\ii> ili.-ertc numiju, tisiiolurut ftnttt . »ic leilotn iniegrum ex
lilur. II- i
v \crbii .1111 riitnin 1 onti.i oninilnis m— . el cditiune |.iiin:i dedimus. Iluir poiTO
iciiur. Ci iii" divinum sd explicandum ilienm Peuviaixe) ceMura coput,
buiii |.i rtte »uiu [ante omniu nrculn, iu- fcnoniiqiie mentem doclrinemqueipericndinedilua
qoit) uiique inlequ nii rtfur implior patei. Cum enim hiacc in verbic naiivitetem
aas, i.l esi iniequam (pi ioi iiaiem mtionit, m -. hols quimdim ili\ ino N crbo iribnil in 1 1 eandi orbia con-
eeeoM, iui< Jc creando orbe decretum fierel ailium , inquiens : Prodivit uniaenitut Fimtt, elc,
i iiin. un|>'.im, |
r.i I 10 staiu divinom Verbum, quiboa concinnnl alia ex tr 5 ' ogiiaiarum u( or-
i"..'ii- l.ilnin. .illiini.lnr FiUut; tHtttm mitruttrti iciiihi, ritjj \a vutits iiuom-
rere geniiua, rei coldubi pttktmrieitittu» temit Xiatrtpom tordit tructut w
lur | riui i\\\i lib \ dc bum, umnifwli nin i> ' :i iun
. , iinjnain , ln
i |
: iiin . !i, / /; j jn/r- ijeMraei oai -* terbte aete quardam netiv iiei dirine Verbo iri-
eeiiM ert; iee, M leqeiierA is lib. de Trin., bu.itur ie eree>MlioriM i niilium, pneier iUim ,
ini'. 7, I / iM,quiaa<n<HiM;i tFiHut, qeem le siea Petrii laientem aliis pramisaia verbia
uiniîfenii - i
t qni- C con feaiM cei, duM quodem modo miiviuiei Veibi
iI.mii / ntentia nitiiit divinum foeviiM videtor.
\ Petrc Mt etiam diaiinctum heqoe GeorgiM Bullui in defenaionc Fidel Ni-
binc jam teei umm ef eftcr— t id Mt perienia deM, '
cep. 9, § 0, cem acteruam Del Filii
Filium l'jir. m<|ii<- exctitisse ide / i palim fiie- jeoereiioeeai prioribM verbia i Zcnnne edaerum
tur tracuiu i, iu <|
!
i- rcrba pluribus cgimoi ;•<!- coniendit , lum rero posterioribos descriptara puiei
n i : II. ex ipeis locis, i i
i'<'i<\i<> objiciun- intiniiuti-m Ulam in lempore, qn:i Filina Pitre n
tur , tetie apei u . Bia leiem -i iddaa reliqua leati- procceeii ad eondcndnm nniverse: Et imr , iequit,
moi ipbo inlicii.i , quibu» \n< lcr nihtl nltmi cst, ijtium ltlii, tnttm 1'utcr itfiitil tt ct sil m ad uhttjutta Fatrt tgreitio etproctttio.... ad rtt <•/»•'
• III, -.n potiui <l< iiiom-ii.i: .1 im, silia licei nou <rtint , pratrttmdum , ttaut rtbui ertalii^ angtiit
obviam, explicaiionein horum lexiuem , es quibua ueaapa >' liominibus, wanifttttntlmtt. Ilanc quidem
i'l'i i
Itua aolumqne Uteni leniporalem dirini Verbi mauifesutinncra aliii a
in l'.ii i
prnbatns i
, mliil prc- PetribM etiam posl Nic iconcilium nalivittlem
i»ae proeeMionem quamdam fuissc rocaum, inficiari
in iliiii. nli <i'in Petivio i. icrurii llli, quibui eo« |m.>-uuhi- . iuter qnoa rzploratissime omninm
Fdiom mtVtertta tpirimi pttm tUttt m ,-t sin,- auetor iractaiM de Fide ortbodoia conira ArianM
"ipUjm eodi in iract. irmi mr. Sed .">
li rc ia ^pecaid i ce imbrosii Opernm Inserii, qui Gregot iua
i i< in pcrsm ptcrno siaie, sm i".
BsriicM probebiliier credilnr , explicans illud Prov.
int, ii Petarii argu vm AemtMM erttttit , ttl cttntHiil mt
: m miiit siannu
•tuliret l'.ii,in el I lium vnearc suuium, li.< . tcribil i :i|< I ~f'i xpp., t n.
non Sa elliannrum el Patri- Ambn Voa iim Detu topitutiam ttmm coudidii,
P l iinnii roei- auati tUqtwmt t»mttemtnttafutrit;itdcmminitium
Im-, non rc Ii-tini m- tradidere qoo ceen d Mrem viurum aeerem tHcmt , itritmm moitu ticmjet
inl( im liir.--.on ...l-.Ttur iit, ul kt€ initium liiilhn! siifiicni ,i I), i. i/n.it ,1,-
8 /• • argnereiur l Pettl - 1> .

-. miuomiiiii... LXIXIi
bell iii.i-, quotl iii go iiipicntiii, imu ijciiitii.iioii .iln, ,fn,i umptr trml, l
nei-se uiiquam ullo exemplo probabilnr ), kii t qum}tt similiter •> nat Pre
, , 1
fll l'MMI.M.O\M
« i
«- 1 * i. > «
• hymne 11 de l| .dmiM- iihiimIi ipetn \ i
eoi nnd retoMqne de enstad» evte, quoi
dinereni :ih nterno uiiqne eepion fuil , aaiia innoil
i.\ nri , iiniini, puamlibel Pali la iportini MMiviin iimi iii:iii..i i un- t, iiin pottqeoJi <ii-
oriu i ei i erbo cdllu i
i niiriipatemo In pci i"n-, rinoi I lliui ho< geneniione prodiiice trodti

Bophla calebal pi ms. '
im imiiirii iju.- pTttHtti
Quibm cum divinuin Verbuin iconiai noraine deel- "»"/""'"» / ''"' W/fi imptimvtt ; MM
gnajLum, in Pntrli peolore, anlequam u tre Patrit iin idein Pilioi manifcttatui idcirco •fflrnntaf,
iniifhir, ./ iderttut iM oreatione mundijjan ab nli Blllli Iin pntill qiiiilrin < :i |MM
Eoterno fuine inilnuol , jusia Mnlh tnierpretalionen li" idem < in.-i lin-ril
|
•ddilur,
cura Kenone videuir plene cnneinere. 1 -ihih neeetttrit <//•<-'"», '/""' ortem ttrnt trtt ipte
Siii beno goneraUoneni leu manifeilaiioiioe fstlurn ,cu , nb M/iimani nrm
terhara a Zenone laudaiii :i Pelaviq locii <;\ treoti \ esinde conaeqiienlem, vocei aulein erat faeiurut m%-
et 5 fuiaie appellatam, ut putavit Bullui, adieniirl nifettetionem in ereando poatmodnm «
< r t »- . eeo II
iKin pos-uiiins. Si quis iMiiin lotOJ l<:\iu^ quos 01 lempore fului im s itii deciaraut. I
ae>
inss. prsaaertim integroa edidimui, Ingerit; pcofeeto retie bic aaaeritur, e.x qua Dei Kiliu» in ereande
Zenonem ilo nterna quadam ejusdem Verbi genei a- |{ lubinde inuiido t isibdn Oeri debuit, tititiHt aoteaa ei
liniio, quse alleri latouti prioribua verbii adeeriae numifetiatut idem lont i generelio beod du bte i
haoienuique nobia demonetratae non repugnet, utre« rinir, ei qua ipao eslerna mauifi MOinde pre
que in iraolalu querto ei quinto lermonom faoere, feota Mt, ei qu e idetrco ante iptam manifestaiionem
exploratiaaiine liquebit, Nam primum iraciatu 5 a in Ipaa creaiione mundi eaTectem (neojoe enin eane
iur ile illa naiivitate Veibi, non lolum que omnipt- toOi -
d ereotiejen rebm [biisn D i
tentiu quidem tepropagat, vel, ui alii codicea legtfnti meiiifesteri aeu \isibili- eeae potoft) cvi-nit. 1. |ui-
reprapagali scd siniul qua <le Deo nuscilur Deut, to- dein hanc eamdem generetionen 4oeter reepieiem
tnm Patrit hubens, niliil dtrogan» Patri, ate. Il;ec au- traet. <> lili. n ail i VnigemtUI prodiendo de 1'alre
lem manifestatioiii mcre eiiernae et lemporali non anle originem rerum , elc. ulii -.<, anle Veibi
congruunl, planeque rcspondcni eum iia quas.toii- nerationem, qaaecumqoe tlle sii, origini , seu erea
(lcin fere verliis de uelerna procul dubio generalione lieni rerum praevian aperte prodii. Non ergo geao-
recilantur tr. 3 : lgilur ineffubilis illu incomprehensi- rationia noinine ipaam manilesiaiionem, sed aliejaid
bilisque supientia sapienlium, omnipolenlia omnipolen- al) ca diveraom Auctor accepiti Haee si quis ex
liam propagat. De Deo nascilur Deus, de ingenilo uni- Arianfc aeternam Filii Dei generationem oeganli
genitus, de solo solus, de tolo lolus, de vero verus, de C aHinnasset , inielligerenlur facillime dc crea;i"iie
perfecto pcrfeclus, totum Pulris liabens, niliil dero- Verbi, quod cmn illi ali alerno genitum, elconsub-
guns Patri ; hajc eniin verba ct formulae Pairum stanliale Patri negarenl , crealoram pr.<'dif:arurii
caiholicorum proprise, idenlilatemque sulisianlialem qui.lein.sed ita ut primogenitam anle c.iterarurn om-
Patris el Filii palam prodenles, sicut cadere ne- nium reruni ofiginem ereslun dicereat. Ai in taido-
queunt in crealuram, qu;o prima oinnium in crea:io- lico antisiile ,
qui aleruam Vcrbi gencraiionem
nem orbis condiia sit, ut Ariani sentiebani, eadem- consubstanlialitatemque cum Palre diserlis testimo-
que de causa convenire non possunl prolatiiio niis conslituit, ut de Auctore noslro vidimus: nali-
verbo , quod etsi luisset in creatione prolatum, ut vitali id generis, seu verius crealioni locus amplius
nonnulli exislimasse videntur (de quo vide qu;c di- noii esl : neque enim idem Verbum siernuni et cou-
cenlur sub initium paragraphi sequentis) crealum substaniialc Pairi nulla assumpla uaiura creari iuilio
tamen aliquid fuil : ita neque lemporali et exlernoe lemporis siinul potuil ,
quippe uii Deus verus el
congruere possunl aterni Verbi manifesiationi, qure ociernus, sicuti deînere nequit esse quod est, tia nec
cum externum aliquid significat, tum vero ut per id iniiium habere in tempore, neque in creaturam in-
exiernum Filius Uei processisse dici potuerit ad trinsece muiari aique progigni. Ilaque per banc na-
creandum universa, non lamen affirmari perinde po- D livitalein aliud profeclo ab Arianorum sensu alienuin
tuit Deus natus de Deo, lotus de tolo , totum Patrit Auctor intcllexil , quod lamen cum crealioni ac
hubens,(itc.,qwj& locutiones iisdemque subjeclae sen- proinde manifestationi exierna: praecesseril, ab ipsa
tentia; ad intimam consubstanlialemque Filii ajquali- etiam manifestatione diversum esse necesse est. Si
tatem cum Patre adslruendam acatholicis usurpatx, porro ex bis non modo creaiionem Verbi,quam
uli in eumdem tract. 3 procul
ostendimus adnol. 6 Ariani finxerunt , sed et manifesialionem exlernam,
dubio ad inlernam anemamque ac proprie dictam quam Bullus subintellexit , cxcludas , lemporaie
divini Verbi generaiionem pertinent. Vide bacde re quidpiam niliil suppelit, cui Dacc a Zenone asserla
apud Petavium pluralib. vi deTrin., cap. 10. Deinde gener.itio, neque prolalitio verbo, ul paulo ante mo-
Zenonem loqui de illa generalione, qna idem Verbum iiuimus , congrucns , tribuatur. Aliquid igilnrseler-
prodivil, excogitatarum ut ordinem inslrueret rerum, num, et a prima illa generatione abdila el latenie
palam est ex tractatu 5. Hanc autem generationem aliqualenus diversum accipiendum est , el tale qui-
fuisse aeteruam.nonsolum indicat illa vox instrueret, dem, ut idem divinum Verbum, etsi vere genitum,
qua non ipsa mundi crealio, quse in lemporeaccidit, ut Filius Patris, in condendi tamen orbis consiliuiu
1 . , ,
nissi i;i \ ii" n ni s /i !ionis m iwisa M

j
. . ; 1 1
•
i i i , u\ exiude tisibiln neeettario e§i \ le ht ren Keno Ideni sllcgat Irncl. 7,
retur ni lemp w*«m num. 1 em ducunt, k illo F.cclesiattki
mij. Oi • quod I! :<•

, wiv. I
I
qaod I iTcciiH <l llo psal. xliv, vert. I: J
lur, liOO iiiii rri.nni v.rbum b'iutm. Qucill uli iiiui|iif Im iiiu
i|ll Hll qul i ttunt I

•
IBI 'II - Ulili l'.il.r» m l<- 1
|
i. l II i
i n iKitiirnii Induli i
in <•" .
p i l'i I 'III i, i| il P i iti.i el verbum ell , lum
H , Filius |
ri.iiivit .
• i . i , niini n: crt i ro ni i fiiiifiiil.ii niii reruni crcalioncm , dc qui
iuni , aut in.fif • t inni, sed tperte F.< mrumque
nuin aliqttid adstruendut - nnde non rrrqucnler referuril I m perditinum I
finiiM i mumli i|iiiiii inrarn.iti \ '

\ i l.nin t> uiiii i «unt Conditl , ul ».i< i <
|
v.-rit l.| latem '

trn creatione i bot iri to< lur; tum lW*«iwi
S / Ite boc Verbutn Jurt dicitdr, quoPatei pei Ipt
laaajitur, et i-iun \ •
ibaturquxsiin, ,/ • i, et boc ?erbum fiat, qood es eorde #mc>
et a I / oneffl | ilifflculias tatii, est lltud in »im» el pet, qnod omnia ficta sunt.
r num cojusm i; | rerbum sil IpseFiliut Del , n<Sn illiid
incniibui proltlliium verbum fmt, quod quidcm a Deo iri mundi

iuur , ini iii .iii.iiiit - \ niti |iniruiii |
iitiiu nonniilli opinaii luht, eilernlim
iii I
*
• t r 1 iti docirina petiiam, nt i rrettum, et lempore circuinscriplum verbum
expHt tponenda Del Fttium sancti Patrea accepisse credendl
Mini , iit iii . monuit ac probavil Petavlui lili <ri
i' ne qoid prxfldenler dicamus , subti- deTrinllate, t.ip. i, num. 7 l'mli eniin Samosaieni
n i|iiiilt'in i-nin nonnilllis vidcii ponse scntiliin>, hX< liur» >l lil, i>roluliliu>n, uoit subslnnlii unt Htbum
i lem li.ni i cccldisse , cuni scrip- Det Filltim dicere , dt patel ex Pbilailrio cap B4 ,
sii, prinii - I lipbanio bxn Htrio Hercttore inepitt.de

rum quai ique ejus explicstionit de- dlscrimlne Pan N d inietlexiisftdiccndl
clara u , qti iruin tln nn sunt sliud vcrbum Inlei iiaiianf/wuM, uli vocai
lernm l'.iti iini Phcebadius libro contra Arianos, pag. 504 , tom. rv
sitnpl hac B I. P. P. , quo scilicef Palcr secum Ipse in Pilin
c\pli .n.iliitur, quainqiie unant .i Zcnone, loquens , tte creando miindo ab aeterno detifa ravit :
.ilii. ui
{',
i x lni tis fiiiin in mlali xti rni Incutione ftctum esl ,
lcmu>, dlligent leni cl nt tlsto snblnde temporc mundu* crearclur, ac Deut

i
ereatiune muridi pros . quod ipse Tcrbum cidem mondu manifestirclur.
ic Dei
nioni quldem exl rt , il l> Boc vero decreti xlemi Verbum ex bre Altittimi pro-
i ic liistim iiiin csl , ani .fiiis di rri crclerorum verborum ilicitur ;
I iium, et pro Ipsn divino Verbo , ic pro sed <-\ interuo fflentis , Ul ila loquimur , ore prokt-
iriu.iiii' li.iliitimi
|
luilt, nilnl 6Sl iluliiia: iluni : | \ ... |< ilirrj mv ilivm e
nartim J. I.sequcnli, prxseriiiu \ \ gustino, mentis, id qoain Sapienlia pertinet, cum scilicet Pa-
, qna
r.iirilni» pallmfiel: nibil teririundum condiiuros , Sapientiam illnm in
it, quo miir. S / tnoiiem si- niundi creatione maxime eluxil, quodam modo enii-
n i ic tradidisse tib is, cum po sil, decrel illod , ii ite loqui fas est, pronuntians,
ilia (ut mox diximus , et pauib ut ex cternis illis rationiboi et in eum ordinem ,
pticari ratione nnri quem divina sapientia Verbo prxcipue tribuli pi
i adbuc Bulli inlerpretatio- lultl(dequ em toro. n, in Joan., pag.

ikmii prxferre aaalit, , in luto ponatca- 16*8) Iridndua erearelur. Hch porro Sapieutix divinx
icniiam, li iud moroiiui relui - " decretum tx eorde 1
1 uetatum jim- eliam diciiur , cum
1
.
notlra baud inuiili> pro quxcumquc divina decreta reaeontingenietipectini,
'
xtli , q B po*iUi per im> difBcul- tx lilifm Dei voluntile prodeanl , ic proinde oordi
t tibns nequa .1,1. tiilmantiir.
irbitrarium Imc notlrum invanlum pules,

* YeraZ ouiantv hcutiomt wle\yretuti$
or . fiim divinum boc mandilum Dei Filiuin i
expontlur
/ one hibitum interprcliii sumus; illud primo coo-
interpretaiionl lucem prxferanl dils illx i i i.oii ali i i iit imlti-. quidem videtur I
qu im i'a<
qulb - / •
.
•
quibut him tecun- i\; lius potae . quod in Sri i|iim.>

. nnitviiaicm etplicit: ilteri sxpiiii ur, omnii facta fubue in ^ el i»-r
trartu 4 : Pmtrit ex ore pi ilien ti \M ,
quod on Ulistimi pro
et ex et <\
ncUtum -\ n liciiii ilem
1
: i
\
Bcripl
1
tum de dltfbo Verbo loqtian- leslin iis quamplures Pitnst cum 2

tur, usih i
ex d -
pturx testimoolo, ruol Detnde nolqm est tbet iri ea solum, qua)
, , 1 ,
IT.OI.I l.OUI \\
•apienlix nnt, procipua ratlone Iribui divmo illo A Deiqne ron i luicm .,,,.,.
\^ :* l > i cin (hniiHt iii Sapienlia /«•< (i/i plu iiinn mundatum :>l<
, 1 1 1». rocaiuni , quo onnla klato
irs Inlerprelanlur <" FiUo, quen qulden SapientUun li mpore iu ilio ei pei I l i
ium i undita mwi et McaJ
oiiiiiiniu ariifleem, Bap. vu, 2i,appellatum inteiligunt), ii <
di >
er< Utiuimi , i dici poti
Verbo vindicari, utproiude omuii non raodo in fpao, l iralibel auteni formula ui iri» ,
prm 1 1 | •• i
uii Sapienlia Dei eit, led pir fpinm elian , uii rirfa iin i|u i il:nii V. i in iign fii ab lur, i
ropterea qved |» i
ofl Dei, condiia iu Bci iplurii dicantur, illudque prop* ii ' decreliira PiliuiDei rdaikmera habaitaden
lereaapostului Paului I Cor. i, U, Dei vbrtutem, t\ Dt I lurai ,
quara uli meruePiline in ilnu Patrii Let
Mpianfiam ipeciali quodara noraineappellet. Plura Pa« non babuii,vel liabu lur, deqoopiura
iiuin leniinoniain utriiiiqueappellatioiiiicontirraaiio paragrapbo aequcnii; cujui rternl deereti virtaie
nera, [lxiiv |
vlde apud Petavimn lib. v de Deo i ap, eun divinum Verbura nobis nanifeitaton lii
8, miin. "), iiin de potentia diiiorh, el lib. it, cap, lenpore banc exieman quoque nanife lationem ,
necnon lib. vi de Trinitale, cap. 9, ubi diiputai de alii Pairea gei m naiiviiaiemqoe qnaaidan
Sapienlia; unde etian ralionem colligea cor baec BVerbi appellandan duxere, Chryaologo leriheate
duo divinse naiuriE attributa iribm pcnonii conno- term. 62, de Synbolo: Pater Fitium generatnobi$ t
nia, divino Verbo prxcipue tribuaniur. Porroii mandum uobit rcvelal.
datum illud aeiernum de creundo mundo in Sapientia Itaqoe ui ad Aoclorea revertaaMur, B. Eeaoea
cOnatiiulum fuit , et vinuiem babuil , qna omnia In locoiione ,
qoa Patrii Filion |eni on licet i Pati
lempore condita suni; facile profecto intelligitor in condcndi lamen orbia eooailiaai pradiiaae tradii
divinum Verbum, quod Dei virtus Deique tapienlia ex Palril ore el COrde , nl ezinde necettario vnibiliii
speciali raiioiie dicilur , prxcipuo pariier nomiue effeetu» tit , quia orbem terra ernt ipte facturut , re«
mandatum illud poise appellari ,
quod cum Pater ab ipexisae videior ad boe.condendi arbia deeretan;
aeterno edidit , divinum Verbum quodara modo edi- (et sane cnn non prolatitii verbi, quod ia ereatiooe
disse ac genuisse dici queat. Eniin vero Augualinua mundi cdilum probabilioi nnlluin fuit , ted deereti
serm . 120 , num. , probai Dei Filium esse ipaum xterni virtute nuodos ereataa faerit, ut aaalo aote
Patris mandalum, non a tempore dalum, sed manda- monuimus , tb exinde iiniim hoc decrelum respicere
tum natum. Quomodo enim nou esl mandatum Patrii polesi ) et hoc ipsum decrelum in P.itrum teatea-
inquit ,
quod esl quam bactenaa explicavimus, ab codem Zeao-
Verbum Palriet Et tractaiu 21 in , liain,
Joannen, imm. 4: Dicendo enimin Filio, quod factu- C ne liabituni Dei Veibum apparet. Igilnr hoc decre-
rus eral per Filium ipsum Filium genuit per quem tum in Verbo dictuin a Palre, et per Verbum cxecu-
,
,
facerct omnia. Rursum in libro eontra sermonem tioni mandatum suo tempore ex quo idem Filius in ,
Ariauoruiu cap. 3, lestatur jussionem Palris ul fie- condendo mundo visibilis necestario fuil naliviiatem , ,
renl omnia, non esse nisi Yerbum per quod facta tunt quamdam eidem Verbo tribuit, aeiernam lanea illam
omnia:el lib. de Trinitate, cap. 12, num.26: ISun
i et inlinan Deo ob quam Deus de Deo prodiisEea ,
aliud est mandatum Patris aliud Yerbum Patris ; el Zenone dici potuit, cum hoc xternum divioun Ver-
,
lib. ii in Fauslum, cap. 5; ChristusYerbum Dei esl buni vere sil Deoa. Ilinc porro eiiaminlelligerelicet,
in quo, antequam essent , dicla sunt omnia; et lib. n quam penommode liuc profecto respiciens aticior
in Maximinum , cap. 24: Ipse F>lius est mandatum scripserit Iract. 4 , eumdem Dei Filium exinde , scu
Patris ,
quia ipse esl Ycrbum Patris. Millimus alios ex eo quod e Pati e prodivit, visibilem necessario luisê
ejusdem generis lextus , in quibus idem S. Doctor effectum, non stAumquiaorbem [lxxxvi] terrceeral ipse
divinum Verbum et mandatum esse Patris, et a Patre facturus, sed eliam qtind /lumanum visitaturus erat ge-
genitum pronunliat. IIuc respiciens Anliochena sy nus, cum seilicei honio faclus est, ut superiori paragra-
nndus contra Paulum Samosatcnum in epistnla sy- pho innuimus. In alia explicalione atque senienlia,
nodica divinum Verbum genitum a Patre prodit tan- -^ quam nemo id aeque perci-
Bullus proesertim ingessit,
quam viventem aclionem et subsistentem , efficienlem piel; iunosira facillime etproprie nam in decreto illo :
omnia in omnibus : quod sane ad mandatum illud, de selerno, quo prodiisse Filium diximus cnm omnia ,
quo haclenus diximus, perlinet. Pari ralione S. Jo. lulura dicia fuerunt, non minus creaiio mundi quam
Cbrysostomus homil. 2 in epislolam ad Hebrseos ipsa Verbi incarnatio dicia fuit ; ac idcirco iisc una,
Pairem genuisse creatorem ipsum Verbuin a!fnmat; qox per decretum explicetur , ejusdem Verbi aeier-
el S. Gregorius Miigmis, lib. xxiii Moralium.cap. 19: na processio illa essc cognoscitur , ex qua uliaque
Loqui Dei, inquiens, est Verbum genuisse, procul du- res , uti a Zenone tradiiur, derivaverit. Unum illud
bio locuiionem illam complectilur ,

qua Paler de lmic inlerpretaiioni ex Zenone ipso objici poiest
creatione mundi mandavit, Verbumque, cum de ea quod Pelavii animadversionem vindicare el confir-
mandavit, genuil. Eodem perlinenl illae aliorum Pa- mare videlur, nimirum quod si secnnduin hanc a:ler-
trum senteniiae collecta: diligenter a Petavio, lib. v nam divini Verbi generationem ea locuiione quam
de Deo , cap. 8 , a n 5 , quibus ipsi mundi creatio- consideravimus, signilicare aucior voluisset . non
nem spectantes, Dei Filium ipsani Dei voliiionem onan lanhim Filii nalivilaiem seternam pnmo <orn
,
DISSI R1 Wl<» II. l»K v /1 NONIS IKX rRINA.

ei ineuu tepiioM ro, -<.! tlin- . \ I /" taFWua al ,
.dier.iui qit n iMi'- llM I.Utii', allfl s |; i-iini". I<>i|iiiiur libr.' II conlr.i i \ wmi uiioh.iuih, I
rJIII i|Ua pin.lll III 1 |. .111.1. 1'llns l"l.slllUIII , lifl (|H.I - / |

'•''. Ul -l.l VllgUllillUS lili. mi <lc 1
1
lllll.il'-.
una Peuvioa difli. ni .te.u ingcril, MC MCMldaM eap. 7. Iluc tJiidem Yerbuui, quo PaUr dilil OMDia,
ulrobique poiuUsol tllain, qui in irmpore dfl matre oiiim.i peritef perfecu repnetenial . k prolode boi
,uis in i. (.iiiu iiaqoe niroojM ta ineUM hm \ .iiin esl I .

i't iiii lui '-" ot Vei lniiii ,
iiuiiiiii ii> i nalivitaiem ei Palre , BlMraM M BMtre uii umque suii in i ; - .. r 1 1

<•
Konilai c^t
(i.i. Mui . duM ejusdera i\ Paire tuu- II - |

i i millit iliu.l b.ir lUper ic ipi.ri i j.nn polflAl,
Mijies li " i »criplas <mi , sed illant ulruiu 1 1 1

«.-
riliu- lil Ni-il iiiii Pal i> ,
qu.itcuus divini
uiijiii lantuin prnimm nb eo appell.iijiii I di tur ag tilllUU II)''" tlul.l lUnt, :itl rli.uil qujtcuils ii.
Visse, qui m condcndiorbiN deUberalM v Df« M»i M <'•' '"'"^

[V^ lOMM ad Flliom Uli
1'jins -• . Morefioa i rdis MuetttM Irs Imaginem divina ei creanda repranMUnUm trani-
diii.r II. | MMM inntlit iiin vel potius fcrri polesl) ubi li pOMJbilium menliooeM OMilliMOI,
iva mi, quippe quaexa lejuad iieoien inaeai; oaMpneMrqoam quod de poaeibl-
-.,,, i
iii Muu i'. t iu> IhMaSS. Palroa idterM» Arlaooi ditpoUniei mo
ihliilMI dilBI - MUbM Mlil M| '! u. in-
Jl
iU .li-il. I.- lOCUli invcniuiilui, nli dc di .
a II..MUHI .|..ii|u.i-.i deeii , .1 »mmoMjm eom poaiibilii eogniu dicuque

iieni, qux li .iii neees-.ii i" fucnni ex ipsis aliribuiU divinii, coguiU
.iiii iion doatrMI quideill , M_»d pMMf. itttMl ,
oi ii.iti in iiiributorum dirinorum raliouem aiiqiu-
iin iilem ibit, progrodUmur, uode Minii mom ooMpoaari ommI. De Fiiioiiaque, ull Verbum
diiii ur. Ml, reponil AugmUnus io libro Quxtlionum 83,
ejMMt. •'"» , oinni.i in Verbo dici deboiiM a Palre,

\ ElMIMMI locutionis mlcrprclatio alia
:m nai
n"ii i.un i|u.i- Palrii Mint <|u:iiii (|n.i-
ralioiie cxplnatu », al.]ue slatuitur.
pertinenl . /i<»i od PofriM raspecroi, scd ad illa
noniiuc api I c l.iiililni miiiI •

ii </.«(• pi 1 "ii fncla smil, <»/.(). il/i ./ jinlcntin :
•
I l
l ,'h.ri rniio aulcm , flMJ »i'i// ;'.•/ tllmn (ncit, recle ratu> <//</-
< \ .iit. iiiiuiruin Ititus, tw . Nibil igiiur ei . quod Palor in Filio i diierit,
I /</.;.», ui diserte >i.iiuit Auguiiiiiui lib. i liM od MMniiam ac ailribula notioneaqoe aliM di-
i naie. iiiim. 1 1 . ct lib. mi, iiiiii). i m m'.|.|. q rioM , ilvfl od rM crModaa ipecMI iieconiquid
I / iioniine .ip.-rt i i. - Ml , qoippe / ititu i.l.iii- n diiiaael iu Pilio
'ii iliud Verbum Rlio diaUnc- ,
;i
(eruiintis M-iuii.lc personx iu propriM , nl tuni P.iier, inquoM, qua in Pilio Mfl
. i
aliarum ncniini t on-ru tt I MlOM M 1 crbi tlivil. dicrciitur ; fl ila lliom Filium babuiMOl, IHMI
cl Imaginis ,\\>\ ilienduin nalani tfl . iinieuiii ;
quiit si inulln vcrba, nmlti ef Ff7ii, iti(|uil Aiu-
><1 non uiiinis tiliut tiTinuiiis mi rcl;iiivu> .|ii.tiii broaiui de Incornalione Domini, cap. -. Porroeui in
Imatjo, i|uaui Verbum. N m \ ibum iion ad M (//. i- :i l.T inl.ile inlnl lil priM M pOSteriui ,
|iorro DOsli r
tur . \ .nsiiuus lil». vii di- Trii.it.iie, niiiii. ."», »<<i t.iiiien niciiti» inielligenlii prioa quiddam et poste-
tanlum relattre ad eum ,
ciijiis FarMM MJ ; Ol îuiili- rius COIiCipiendum c^t Prioj cuiin qiiam P.ilcr
loqooM Hilarius in Ub.de 3j ii-, crMndM rea In Filio dicerei,qux :i toii Trinil
liiiiu. 13: .Yi que emm ipse sibt qutsquam /»//</.»« mi , libero tlecielo conslitiit.c 1'ii.tiiiiI , MMipienduS Oal
scd eum. cujiis inimjo est , necetsc cst ut uiuiijo demon- I N.-rbuiii, quod ciihi genoit , dilil oui-
julem iioiiiin.1 ,
i|iiil.us set hii.1.1 |'erni;i iIimu.i , .it diviu;i oihiii.i i .|n . senl.ivit : et Ih>C
r, r<- uniitu idenique sunl, nou loiom prion ralionis signn Filiui . ImigO, Ol Yerbuin Pllril
quod iinu- idciMJMMl dle, «jni Irilnis lus. e iioinint- ualus verc fuil, :it iu IffiS lVitiis CODICienlll lateb.it,
l.ii- a|.|>.-lijtiir . .iiii (|uo.l leeondi Triniu ii D qood oibil rorii crcandum reprxseniarel . nec dice-
P.ilriN KiliUS, quia Imago et Yer- rel. PMtM MfO Ol CrMOdi Orbil ilccreluin i.-iieliir,
buni i-i 1'a.ris ; ideo linapo. i|ui.i VerbOM Ot Fil 01 . dilil PlMf 00 BCIt iri volebat , cl luin c paierno, in
ul< \ uin . quia ri.nis m UMgo Pairis qno delitescebat sino, prodirit Verbum crModi di-
1. Iieque illllll .illlll -

llil ,
i illll ^.-lllill 1' 1- t ells :il.|UC r.'-pi' l<lis , III l|llo "llllil i ( I e ..lnla re[»l .1
-
lium, qiiam hoc Verbuni, b nu It nuit, ul lenUbenlor. Illud priui ruil Verbum Pairii natiiui
ntle iioii iiuntis Filio i|iinii Y.ib" el InMgioi Deo , istud posierius fuii iiem Patrii Verbum ,
MlhriUO iribtiatur I \ nm di- itur Filiui .'.iiiiuiii . quodam Modo nobii , m Gregnrii I
i|ll.ileiiUS |'alcr iieinlo iliv;l oiiii. Iio. lii i forniiil.i ii.i iilaiiiur. Cum »crO b"< piius
\ b iin, qu .ii ii dixii oiiitii.1. est ill i
;n posteriui, qoed procapla Mstrodaplei .lixiniiis
quem geiiinl. laMgo aulem Palris idein FiliM Ml . Veib.ini, .illcnnii divni.i , allentin ereill /<-, ci n->
-
iinliiudine, '|u i in rM ctm« i.|iiaui iliipln eiii reapectos diitiociionem âguoti u^
1 m > nlii , oiiin I eiprfut iniii. noper UiodMM suggessih iu divin I . qoi
Ut : et hxc laaago , qwe adeo : uinnia Pairii sunpliciMimus csl , noa -t duplei ^ • 1
1 um ,
std
1 1
MlOLEi \.
iiiiMni fiuiii Virblt 'lii" fi ilioi ,•! \nhi, i

t
o ./,.,( i
A rumqUi /•'!»(. t|n i- ealein (Oiiiinr.uioral \iliai
'<<" iii<ii , iimt subttantia ett , inquii iu eiinui in oi t ! coulra \i l iquu iuiii iii
Horu>l, i
'I' ~'i , nunc •"'">)
bino nuui Filim, uilivi- inculcanda inilitueiuli tnbi cuutu triaui laborarcut,
lai BBierna unii .1 , non duplflii jpri bi 11 > u < /. quo I- 1 1 1 < 1 11 Dej 1 iflruui mque Palri ial
11 uie memoraiur iract. 7 ct x , in qi pro Inin 101 1
/ a u| i||ii imelro objii • ici, ifl
culiaie loijuena naci. 5 1:1 '.

, dl linciione quadam '" ndiii, ' f i f-* 1 t
*
fj"f ItlTfl
utui videri ppii|t, Nnoc >j u de djvioo creandi orlum i.ituh eet,
lns <ln iito || \irii,nii(i aliiMjnr 1'alribu-, ,ii|,< nori ,
quod -1 li.c n |. .< 1. •
•
i- 1 , n al-
paragraphQ co|legiinua , lnu: inniferi -1 plflcei; al li 11 |,:nt<- , 111 latini Pfllrifl
iiivcini', ca ilc cauaa dflcrfllum illud diei 1

jliuoi el nod n •
1
Vflrbum Dfl|, qualeouj io Verbfl ci Filjo ii. : .

dicu ln pi iorein auteui 1
tadvei Unda l< 1
suiil oninia , ijii.c (Tcauda lucie, ul j un li.i c pn.<- in" loco in.ixiiiic iunl , que 1 erlnn in
graphui iiiin alieri illj coniradicat ( quod pr)mo llilll (11 I < 11111 iJm lli-lll
aij <•< tu videlur) , ied expljcatiu lil ejua melior, qna ulriaque iu traclalibua lubji iuntur. Ka enini sunt
laincn cx ibideqrj dic(ia illuitrari muluo lumine po- ejusinodi , ul sequaliUleui wnftub*Ualia)<Ulcinque
le&t. Nequc vero illnd bjc opponai, decretum iatud IJ l iliicum Patre, 'i
1
m etinde ubm \
-
divinum iq qho divini Verbi proprio diciamgenera- Ciioiendebaui, Aucioi d itque delei
tioiiciii agpovimus, iniiiqtura quidem in cogoilioiie, dal; eaque ineus ejus in bai ione poii9>iinuin
al in ainorc fuisse coiuplcluni , ailco ut non l.<m 111 urgeilda Iui-m: piodilur , ul Ariauoi u.iu BrwcdpUMM
nqinc.scul.ilionc Vcrbi eliiceseat, i|iiaiu in Vflrbo fll (oii.iluin elidcrcl. I. rbfl, el quod
Palrc anioreni iiotionalciii, til aiiinl, .spn .iuli i
dicimui HmaiapM flxoiofatiui n.uiio
p.ilani Bei ,
ac in ipsp Spiiitu sanclo ,

qui amor cst nolioualis. ciit, eumdem Aoctorem qui in ca uativiiaic Fjlii ,
Nain pr;clerqiiain (|iiod Palrc-> , cuui advflrim Aria- renda tam ei propoi uieua Patre aequa-
nos Dei Filiiim ini|>ugnanlcs agercnt, ad cjiisdcin liiatcin consubitantialiUlemque propognai . lon.
Filii ;ci|iialiialcin adslruendain nonnulla ipsi altn- siinc ;iIh.-m: ab ea Mlivitfllfl ibidein adstrucnda (ul
buere , i|u;c caHeris pcrsonis coiiuuunia suul , ac si Petaviu» credidil) ajttl nflfl ajMlii l'airi Pilios lo -
cjus cssenl pro|>ria , ul ex ipsis Scripluris pcculiari ncc ejiisdeni subslaniia: ; =ed eam polnis alj M
inodo inundi crcalioper Veibuni patrala dicilur : elsi seilain liqucl, (|ua ideiu Filius ila iu creandi orbis
decreuini illud lies diviuas pcrsonas vere pcrtingat , consiliiiingeiiiius, ejiisdeiiKjucconsilii exsecutor pro-
idein tanien qualcnus decretuin [i.xxxviii] genitura, d.tur, ul 111I11I inde prajudicii in ajrjualilalciii el con-
seu uolionak-m geneialionein dicil, uni l>ci FUio poicst C substaotiaJiUlMl 1 cdcal. llinc i|uidein iract. i, lib. 2,
congruere ,
qui solus guuiius luil; ut propicrea Pa- niiin. '2, eadcin objectione Aiianoium proposiU, qua
tres uni Filio jure tribuerinl, quye in decrcto Filiuni, ex crealo per Filiuin uiundo , eurn 1'alre infcriorem
sive Filii , seu Yerbi proprie dictani gcneraiionein pradicabant : At ille, cui jubelur, etl, inquis , infe-
signilicanL Sed liis omissis , cuin boc Verbuin ,

quo rior ; cxeculoieni quideni Fi.iuni fatelur , Ludc pro-
creandx res a Palre dictse luere, ideni sil illud Vei- cesMt, pcileiui cordis esl exsecutor : al ajqu.iieiii rubil
buni ,
quo Paler oinnia divina dixil ; eadcnni.ue sit oiniuus dclcndens , lianc ralionein subdit : Son
uli iusque Yerbi nativitas , licet ralione quadain liu- enim minus est [acere magna quam dicere , ci pcaate-
mana duplex Verbuin, duplex naiivitas distingualur ; rca addil : Quamvis et quod diclum esl a Palre , tel
jam profeclo inlelliges quo jure S. Zcno Verbi res dici potest ,
quia Verbum esl Pilius , sine Filio nou
crcandas speciantis gcneratioiieni coniincinorans esl, etc. In prioriuus illis verbis, quibus Auclor con-
dixerit tract. 5 : Na&cititT Deus de Bco, tolum Patris cedit Filium exseculorem esse putenii cordis , uude
liubcns , >ii7o/ derogans Palri , elc, qua; generalioni prqcessit, ro uude processioneiu , seu nativilaleui in-
Yerbi divinas res diceniis perajquc convcniunt. dicat Filii ecorde Patris, qua: non alia esse cogno-
lllud landera inquirere nobis liccat quod ad ple- scilur, quam in eo aiterno decreto, quoDeus dixil in
niorem rei praesenlis conGrraali.onem vel declaratio- D Filio seu iu Verbo qua:cumque creanda fueruul, sic-
ncm conferl , cur S. Zeno utramque Verbi relatio- que ipsum decretum seu dictum anernum a nostro
nem tum ad divina , lum ad croala tracl. i el 5 quoque scriplore insinuatur ipse esse Dei Filius;
tangens , insliteril nibilominus magis el expres- qui subinde decrelum illud, vi cujus e palerno corde
sius in slaluenda generatione Verbi ,
quaienus res processii, exsecutus est stato tcmpore, cum quae fa-
creatas respexit , ut de hac sola locutus nonnul- cienda iu Filio seu Yerbo Pater dixerat, ipse Filius
lis videri potuerit. Hoc autem ex Aiianopum , quos exseculor fecit , nain o»i«ia per ipsum facla sunt.
pr;ccipue sibi impugnandos sumpserat, impetitioni- Deiude responsionem adverte, qua ul hunc Filium
bus facluin credimus. Uli enim , ut ailernitalem ,
exsecutorem licet operis , Patri tamen baud inferio-
eamdemque Filio substantiain adimeient, ha:c pra> rem Auctor probel, non tani ea ratioue ulitur, quia
dicare frequenler solebant , Ililario lesie in Frag- non miuusesl facere magna, quam dicere, sed illa in rem
nienlo 2, num. 26 : Patrem Deum institnendi orbis nosliam [lxxxix] pra-cipua , nara quod diclum est a
cmisa genuisse Filium, el pro poteslate sui ex niliilo Palre,vel dici polest,quia Verbum est Filius, sineFilio
i« substantiam novuni et alleram Deum novum alle- non est : (juibus Filium uli verbum falris ipsuni esse
.
i ! DISSEM vu I li. !• - n s\\\\> hO ikiw.

diciuru II '
\ Miiiini : iit plui ibui
qund
nein Vrun c cavillalioni* iiitpcillioueiii |>ioi*ii I t .iiiicni, qu 1
v / im lenm li ' 1
liiinliiiil > diriniunl , iiiliT|>rcl il »n.*si|ii.' .1 n< imil.i usus iii, ii>
•
;i , \ 1
>•
| |
1- v / - inenU: 80M plane cim- riinini|ti(* pl.uic 1 iptuin testimonlum id da-
Inpaui. <1i1l.nu eathol > Eenonli mentem ti> triano-
dogmate maxime
VI. — : i/m difficiiit /
iiim i pturimum .
ilmulqui itur omnli, qu e cuiplim ob irli 1 for-

lerpretit:
1 ifM potn 1 luspi 1 . Idclrco - • t \ dl< mm
\ I « I
-
na« jam duriuiculam quamdam '/.*
1I1 piaui iiascritiir, in Ptitrt-, quod crcdiilciil Kiliuin
inulnii itu 3 lih. 11, dc 1 \ rrbl 1 -

primum fultse lli Indlierelnm, ul non-
in, i|u c 111 altero 1 c ( iin .1 (itiin roim lea dlnlnctui fucrit.dcn rero fa nenitum
oniioeim 11 1 luiern - iu tempore, ul Panr lu creandli rebui i I" nieretor,
10 s.-inriiii.i eiplicatu il;iiii ilii contradieiionera 1 i]n .c fiut l'cl >\ii ccnMir 1 iil li.cc, ini|iiiiu , OIMlil
lur inr.dvrre. u n l.u ili 1 i<i 1 iteuiur, inhnadveriendum esi, wlemnem i<
iur. v,i ipnn iniei mem ill I. apsjd Artaneo mrmuhra de Dlrin [xc^FIIIo Ifooiret,
tuil NKiiH nnteeretur , ut lcinii in anatliemaiismo
aiqae confln v
1 aoiem S. 2 le dirino
1
I
ruiul.c verbh Inielligebaol, i».! i
1
-
.iii- liuui non hiisse ab eterno, sed tum tolum, eum In
teqnmm nateereiu omnibut, S iniiinii 1 rc nione 1 P 1 loa - n genltui fati
moiiem hoc loc" ile, qu 1

i 1 ,|in>il c\|>! .c.ii» ui :.li 1 fbrmuli eeiebrl eodem in
iui', I \ lUmirunt, il sic m- anathemailsiqo parlter recltaia :

/''<'' ttUquanio,
lcll jrerriur runi nli .ctcnu» fnitte, anteqvam dc Vit- emmnoneu •

11 11. Irloi i| ud knaihailum In Or.it. I
/' n Vt cuui lnt>> 80 1

cniiir.i Vn n m, irnu. >, i'
104 N ' ">". Inqnit,
1
iin 1 nath anlequam fteut, ted hnbuit quoqut ertiititmis tiiittttni.
l*iirisii lermo 1I1, qu Deol procul inim tolut Dettt, nondumque V rl>i
iin tititttn 11 voluit ertart, tune
1 lll* unum qtumdam feeil, qnem tl l trbum e\ Sa-

S
-
Quid enim ' \Hum nomlnavlt, n\ n<>s ver ipnm erearet :
Si Di quibua concineni Eunomlus in fldel Confenii idiia
im 01 quod fuerit C 1 m 1 knliq. Lect. < inisll novissima editlonis pag.
I nalui IT(S. Voa, tntequamettet, inquit, tine generatiom 1 1
antequai'. ; jam nullo 1 iP itri. lium iiomiiituit. Neque vero dohitabanl afflrinare, il-
h cc iu 1 quam exposnirous I11111 ante mmm eeeenla genitum; tod Id non • t
entiamf niur. Pr enimdicitur iccipiebant, ac >i :ii> aeterno genitui fuerit, sedlli ut
ia ex ore Patris i.'i<s fti in^ fueril anii eonstliutlonera mundl, Inprincipio
tilr nr, cuin cci lemporii : rei lutem fmin non eral anle-
dinem inttrt qnam fieret , objiciebanl ex Dlonysil AJexandrinl

rum, e regione eordit eru > bum , ul supei epbtola, rujus fragraentum \ihanasius In hanc rcm
ii eap .luieni nibilominua eonsideral in cplsl. de Senteniii Dionysii, uiira. I, p.
1 iterelnr, 1
/'
qu ite Iluic CrgO fiinnulc, cul I .tllicina dixcral Ni-
illuui. Ul / tp«0 lr. 3 ail, nnte omnia 1 » ii 1 lynodus, inaihema quidera dicere non dubiia-
•ila Pater in firofundo <u ilil, trt vit Eusebiui I esariensis, in epistoli rcciuta :ili
intutpieabili, ae nota eo I tlii non A.thanailo, Incalce libri de Derretti lynodl

tiffectu, iiur, quibus m 'l 1 .1 subinde se te explicarii, ul nlhil ;il> Arianli
iracUituum i tanior.1 f) aiieniun diceret : Nee item, uiquit num. 9, a6iur</mn
^ iperiui 1
putavimut hit votibut, non eral auieauam genilut
/ ncias adnotari- anatkema dicere, cum omnet fateantur ritium /'• 1
fnrinul.i iud 1 il '~ ridcs : ilbni, fuiue, priutquam ttcundum earnen natceretur cum :
qua 1 u- rerus, - •• 1 D «|iiii st.irc |» .tcrat, i|uo-i quo-
;[nliir, '
quc tradoreni gen lum inle omnei cruaturaa, ul In
rrean.l \ P itcr .1 xil «t . tak \n I' indii '" ininisiro uterelur. Imperator *
I 11 DltUI .1 ii •taminui .ili.i radon I 11 formul > proicrf-

n-lur e\ ptioni 1
Ihurabeodera Eu* i> o
tini las nostra qoadam r um finui"! ii.i, itafflrraavii nam. eum f"i
i"
\ rbom, quo ln priori, ut ila k»- qnam nascorelur lu Patre, quaud nidem unt*n
nur, nthritate omni 1 diviua et 1 actu fuiiicl ftnttUt, iptc OOttntU tnt in Palie .
Ititl
»uni, ct Vcrliuui, quoin nativliale illera dieta lunl non ijigncrclur ; Ofl
1 1 liu l»ci I ilium ii"ii
103 PHOLECOMENA |ftj
aeiu fuiiie, nee proinde genhum :>i> Bterno iguifl \ t -.ua iiiu rorefontfo. In 'i<»i btwttu wumtm m
.in \i favel apei imc
(
lanii li ni I forte dc lllo umpiternum, ommbut, qua habet, kabentem Pilium
priori orlginii accipiaiur ea ,propofilio, qoe Piliui ptria procrtmrit. Aodio' Zetioneai aperte faieoicai
in Putre priui poimtfa, dein <"'», red utrumquc eb I iiium. iii lioetuma Patre, BCaniM eoej Poire nb»
.1 icino fuiue concipiiur. Aln c conu i \i ioi ni quippe qoem P itei alium >
o opponercnt, eamdera, quoe liic i Zeoooc mui '" Patria, qooi
palur, prolulere fbrraolam, Erai, anitquam tuua i Innatcibilit i-i, ii iii aibilooiiooi i Pi
lur, in Patrt i ied ei interpretaiionc utebeotur, geaitui fuit Filiui, eodem proeal dubio lobeuatii
qua <i ii iii ii n. ni
i (ui notavii Pbilaitriui cap. 124) e?o« coaimuoiceri Filio debaii, alia oei deboit, oec po-
dereconabantur liaDreeim, eternilaiem uoitaienquc toit : uode tiiiiim i tn genuisn citor, aUmm
lubttanlhe di?ino Verbo detrabenlem, incidebant lo icilieet, noii aintd, qooram ilteram -. autmt \» \ wn '
aliam, qua eum ingenitum ac proinde Filiuu ab diitinctioaem inouit, alterua aotem -. *« adatmii
oelerno non fuiiec afflrmabanl, quam basreeia ideatilatem, ul vocant, divina nalui Hioc qooque
ûguiiinui cx eodem Philaiirio breviui deecribit Pater procrea betraditui Filiom paria habetuem in
ll.er. 8(1, pag. 23, lom. SiAliatempiterne natum nou oiiutibui, tjntr Patex itubrl , obi pana pfO eudrm i|i< -
intelligeiu Filhm, putat Ulam natmiatem tumptuae, n lom eit, idqoe <:->t eamdem piooe Filti Potrioqoe
a tempore initium : el lamen volens cowlemum Patri subslanlium conlilcii, quam alii-> leelimooiil .'ipcric
Filium confiteri, apud illum fuitte, antequam de ilio declaratam i Zeuooe atibi oneodiaaue.
nascereiur , existimal ; lioc est , scmper eum fuisse, ve- Diiin porro lota hasc rel o atqoe onadara Zeoe-
rum tumen semper eum Filium non fuisse, sed cx quo rii.nn: coa/eaeiooia profeeiio ad eaa Filii natii latem
de illo natutett, Filium esse catpitie. Itaque catbolico pertiaeat, de qoa <Jix<:ral: Eral, unlequum nuscerctur,
viro catholicam advcrsns Arianos profeeaionem in l'alre wqualis in omuibus ; liic aulcin siatu» illc idem
edenti, vel omittenda prorana haec diccndi formobi, sii ae qoi i Zenoue aiiii rerbii expoailnr Iroet. 4
licet eisdem oppo>ila videri possil, ut placuit llilario et 5 , qaom Filiom in Patria eoeocieoiia rclatoront*
lib. xii de Trinilalc, nuni. 51, vcl cum dc nalivilalc que lateotem prodrdit: jain palam taodea cst, Fili
csselcum Arianis quaestio, iia de cadem cxplorate hisce quoque in troctaiibue pro oo quoqueitali et
crat prolilcndum, ul ne quid suspicionis, vel ainlii- vere genitum atquc distincium a Patre, ct Palri
guilalis affcrrelur. In hoc autcin duo prospicienda sequalem ac ejusdem plaoan MbetaotUe :> Zeuooe
maxime fuerunt ;
priinum ut ila Filius ab aelerno tra- se lioc loco salis superquc explicauie babitom as-
deretur fuisse in Patre, ut simul fucrit dislinclus a scrluinque fuisse. Eal niiiic Pelavius, etOOkt recila-
Patre, ct Patris Filius fuisse indicarctur aperle ; (J
tuin lexlum : Procedit in nulivilatem,qui eral,untequum
prajlerea verout affirinareluraequalis Patri ejusdein- uascerelur , in Patre , banc coiisequeniiam oblrudal :
que cum Patie subslantiae, ul ne quis iufeiiorein Pa- Ergo Filium , anlequam u Palrejjigneretur , in Palie
tri Filium colligere posset. Utrunique aulcin auclor exstitisse signifual; generalio vero et naiivilas lum fuit,
hoc ipso, cui 1i.it tormula inserla est , iu traclaiu cum ret omnes procreare voluit , elc. Inteyrum si re-
praeslitil. Primum satis in tulo posuit priina periodo, cilasset el considerasset lexlum, nec omisissut verba
cum Filium in sinu Patris adlinc lateutem , Filium ad cum statum ,
quo Filius in Patie cxîiiil , perli-
vcrc fuisse affirmavit, eum a Palre ante omnia Filii, neiilia , nimirum txqualis in omnibus , nec subjcclam
non sine affectu, sed sine revelamine amplexum scri- mox praeleriisset bujus aqu.iliiaiis raiiouem : Quia
bens; qua saneformula Filium in Paire fubse vere Pater in ipsum alium se genuit tx se ;
jam veram ac
Filium docuil, ac proinde Filium actu, non potentiu, proprie dictam generalionem pro illo quojuesialu ,
necnon Filium a Patre vere genitum atque distinc- quo Filius in Patre fuil, facillime cognovis.-et ; nec
tum, quem uli lalem Pater amplexus dici potueiit. per verba , Procedtt in nativitatem , vel per illa, an-
Ab altero aulem satis superque cavitper illa, quibus tequam nascerelur ,

primam , sed alieram quaindam a
eumdem tradidit fuisse, anlequam, secunda scilicet nobis explicatam Filii nalivilatem ,
quae prioue uiliil
nativiiale, nasceretur, in Palre cequalem in omnibus. Drepugnat, signilicaiam intellexissel. Quod si quis ca
[xci] His enim postremis verbis ad primam nalivilatem verba : Quia Paler in ipso alium se genuit ex se cum
perlinemibus et a Pelavio omissis pr;elerquam quod reliquis, non eorum ratioiiein esse velit (uli nos l.ac-
afflrmans Filium wqualem Patri, eumdem a Patre teuus praesumpsiuius) posireiuorum verborum ad pri-
distinctum affirmat (nemo enim sibi bpsi aequalisdici mam occultamque Filii naiiviiatem pertiiieniiuni :
potesl, cum sequaliias allerum necessario respicial) Erat , antequam nascerelur in Patre «'i/Ha/is in omni-
addeus subinde eumdem Patri a^qualem in omnibus, bus ; sed illorum Prucedit in nativitalem , in allcrani
profecto eamdem Patris aeternilatem eamdemque scilicel, qua Filius in cre.uidi orbis cnnsilium ex
subslanliam Filio vindicat , sine quibus hic Patri ore, vel corde Patris processisse duobus aliis tracta-
sequalist» omnibus non fuisset. Quin cum bic Arianaj tibus 4 et 5 traditur : cum prima illa nativiias aliis
controversi* scopus et caput essel, S. Zeno, ne quis ex verbis defensa salis fuerit, id niliil offendel , imo
sua de sententia posset ambigere, locupletem banc vero favebit multo magis; palam enim fiet eomdeoi
asseitaB aequalitalis rationem staiim adjecit : Quia Filium quem ex prima illa nativilate nou minus a
,
Puter tn ipsum utium se genuil ex se, ex innatcibili Patre disliuclum , quam wqualem in omnibus Palri
,
,.-,
UISSI i.i Mi" ii. i'i - /i n DOCTRINA II 6
le ileprebendimus , ex h Itera mU- a im.i.i mi i dixerii in Verbo,quas

vinte aetei iium ci > <\ lalem ! lllo
i
\ :l , lll rillll i- M DOfl |
«>l II" JlUllll i ' ll»r.|lli .
nu) \. i i ' - ."(»' r .iiiun.i.:

|
\ o, per q '
onmi « ib
l rt \ui. endara luuin Petavii cen •• iorii.'i Pmtin /
ilalu . iii quo Pau n a iii\ .< •
• i
I
1 1
• iii. i
i> gcnone jam Mtis tupcrque. Nihil praelcn ilur, dou VirouiM , |
rea quod liuc in
i iialu Palei i iisiderelur uU rationalii , icu cogno

.uiiiiir ,
na omnra , i|u i > umquc 1 *«- 1 1 1 1 1 respiciuni; .ii id
Ai quoniam iiom loluni inli |uod auinel . nihil bacienui
Pairi mn ei| |>lerumque inserviei; naiur; qna »ola >!•• I hun meliui,
i r ><•
,
i|u > |, iiiin August nua ceotuit,
/ aliam ui vidinui I im porro euindem Filium Aihena-
<IM.ni, iiiidcm patilur , n - refcrl; idrom illuoi ippollil,
i in Fiiio rei cr< indae pra lae, aeier-
o iiuii', mei ii
uomqiM in Verbodicl vi cujua dicU U lo
c\ in( .
»i non verbii lo- deinde lempore cum eflecUe fueriul i" i Verbum,
nJ.-in, j i |u.>i Palruu leaUamniis tradium, iiidera- jure earum efficientimn ipûm Vcrbum appellai. Ha?<
L>ropporluMB , oe dicamiu i
nonle li I ivii nbjccia lef re polei
gulii aliqua pau (iniii.i su.i iponle cadere statim inveuies , ul niliil
|Ujiii licel , VOrbu .iii nna.lwi I ,

nil. prxierc i iddi re i-
I> ,• N b Syn- \< ni 1 1 ipsumpla ix illoTaiiani tesUmoniocol-

ilitur forniu |uem Pelav iui eod< m capiie laUne r< ddii
Z '.. \ i de oro- rat in principio ; prindpinm autem r«-
> iiua U>|UOniem lil». i l uitabs, m aecepimut. Etenim Domimu om-

num.7, poilquam eorum leiiimoi leravil nium euut ipu lothu euet univerti tubttantia , quatenut
Igitur non nulli veterum... hnn D P C nulla adhue trat facla crealuta , m/mi extlabat. Qua-
runt Filium , eum nanc rerum u » toiu tit et potentia,ac lam eorum,quoz
•
liolnil, u/ illum vctut minitirum tideri paiwnl, quam qua vidcn nequeunt, tubtlantia
adhibcr.i : ./unm unl !ii clain. uriut alii erat iptt, ciim M crant oiiinin. Nam ctiut ipto per ui-
akni/ii<i'i(. i I' ' ianut,Tkeo- tionaum nim yir/oe ipte,quiinilloerat , produxit. I
i,f), / / iciMitM.ProAlln ialis luntate porro nmplicitatit ipttu» \byoc erupit , qui qui
loqoiiui iiemi l<

,
qoemP< luiilib. i
dem nonin vacuum tmanant,primogeniumoput Palrit
deTrinii. , <
iliuliMii enim dueric ad- fnii. Cum raiianui prinriphtm in Graeco l< xtu defl
l iiuui , qui eil Verbum Patrit uiero Xoyou quam ralion >*< vnca-
diria eil doVerbo, bulo Pelaviui verUl, Verbum ipaum signiflccl unde
..iiinia j|. dicia iuni, | Vi pountiam vulgatue Interpres reddidit pro ra-
auii rno, quo omnia per idcm Verbum imiui poteHiiant, tl meliui, aiquidem vox Grxca , ,
I >|u i ni- riu , qoibui cum res < , Verbutn poUus qum r
Aii. - lniin Filiura \.. >i primofmiaJN Pairit reddeoda etl ei Augustino ouper laudatn), palnmflt,
noii 711 i»i faclut •!! [a principio quippe principii nomine,uli .1 Tatiauo expUraiur, ipsiuii
h utrum nicni , habtbat in n ,|)i. mm opnrtere intelligi, cujus quidem polentia

•lionem , uiki ii/tiiiui« til ralionalt$> ud \ta "' |eu xiilulc ( Utrumque i-niin I I
; siyni-
cuui mxitria cv . inform ttura, at- fleare poteit) omnia condiia iuut,ul in Scripiuris
ra inttar uenicuti 1 \ur,inii\ 1

iradilur ; unde el prinripi«m re 1 omuium 1 cUi
Uuttbrtbiit admuta \iitt , ad hoc ut idea ctuctu* ittorum iime dicilur ,
qiiinl iiniiirii :nl remm originem referri
11 iu.im, nobu faveul miriflce ,
-.
Petaviue observat. Itaque ubi TaUanui ail Deum
1 ;. paii ::i l 1 M. : iiuin , quem 1 priiiripio,curo prinripiwii -ii ipaum Verbum,
i>nem miorpreu ur . .>ii .1 •!• 11. > in ! /. noffline Patrom intelligeni, hunc uiique m * -
iiriu.it , ut 1'jter iritriiiim ruiioiui/i.> luiuc >l > itui .

fuiaae i.iriui . licutl moi rjrov , i>l esl Verbum in
quo codoiii arpnm. nin .1 JsUuMiiui 1 G ii'i> 1 |> . I' in ruiise aperte tradit ; quibui ulrnmij
nit , iii Jivin 111 Verbum et m mp 1
. et quadem lulisl 111 lix ruisae |>al 1
riuiiii 1 1 raa nii ii I i

|. ii" >i,. iniii liu 1 1 in in
tsc illud ,111 > . veluli \ \ erbnm io P |.. 1
n . quai rno profecto fuis* ,

quemadmodum luperiui I1I1 proba-
''
Patdol. XI
, ,
101 PIIOLEGOMENA |i
viiPatrem emperbabui i
>
i l o \ d rl onem pui e , ut TerUl Inierj
nalii iini. luii iiiiiiiimiii i-iii|n i Palei mi Verba ,

. iiiii i|, , i', , / .
i
rboreUu-
line Yerbo non ruinel Palei elprlnclplum ipaere* '/<" < <
' ; quibui ret ratianu conflr-
rinn luii pertirluietn Verbi omnia creanda dlceni In mat, Patrem tempei i
m Verbo, n'< ibboc
Verbo, <|in> li caruiatet, nibil dixlttei creandum commun lam mul
ac nroinde prlncipium rerum creandarum nunquam relictum, qoippe quod ea commun ferbf,<|M
in s ei Porro loqullur, ull rJixlmus t boc ln lexlu intoii inatttei oon ab$eUtU
'I atianui de Verbo tamqui 'erumcr< andannn prin- iii ejnadeni Verbi a Patre, aeu diviiio iotimi i
cipio; ic prolnde prspiumlt , omnla , qus ereanda lanii ' , qua, Verbun ia Patre, ct J'., | rbo
luerunl , iu boc Verbo di< la ab ssterno ful ii, • i.i i iii partitipa-
quidem Inlelllgitur, qoam idonea sii ejui dini ratio, iio , qua ipium Verbum, et |>' r Verbum I e in
Cuni vo , Deo icilicel , efttnt omiia , dum inquil i Cum uli rebui elu< <-i Sed d (uerunl ab aeterno, ut commenti non <>. bretloi n iur eodem cap. 5,
probandum Auctor lumpserat : recte , nam cum per B pediemua aam Uywintimwn m rnceribm *•<•« i*a- t
ralionalem, leu loculivam virluiem omnia, quae p< si- irem baboisie palam bletur quen Myvt il gemtum ;
ca faola sunl , a Deo Palre dicta Ct ita quodanv- addil cttm sapientia sua eruclantem ante omnut : nbti
modo producta fuerint in lioc Verbo,omnia in hoc idcirco ingenilom illun prinnai Mje* potavft, aut
Verbo erant cnni Dco , ci sinml cum Deo erant et indiscrelum in Patre, etMlungenit«m,eamio<
Paler, qui omnia ei Verbnm, In quo omnia
ilixii , tionem mundi omnia in Vcrbo dicta lUOl, ul inl<r-
dicla simi. Quodsi hsec selernitatem spectani,natum preiatur Petavius ; ied \&y<n illum prioren accepil
itaque a Patre Tatianus praesumpsrt ab aueroo hoc de Verbo, quod crat iniinon in Palre in qvo oat-
,
Verbiun , sine qu> non soluin nillil creandiiin , scd ni.i divina Paier dixit, istum auiem dc Verbo rei
ncc Verbum fuisset , nec Pater. Ei liaec quidcin i>ro- creandas dicenie aceepit, ul in Eenooe pluribui ex-
duclio aetcrna reruin in Vcrbo illam Verbi gencralio- plicaviinus Idem porroaliamqbandan prolatitii >-.
neni subindical ,
quac non rcrum , sed Verbi propria gciicraiioncm qoam in Tatiano considera vimos ad-
,
,
generatio est, cuni non lam ilivinonim, quam crean- Slruit, quc gencraiimi sclerna: niliilofficit, 111 ibiden
dorum Verbum sit illud, quod Paler ab aiternopro- innuimua, el confirmant etiam quaj idcm Tli ophi- ,
priegenuil, cum el divina et creanda dixil quod !us lubdil Pater hunc Xayov genuit prolalilium pri- : :
,
utrumque elsi simul ab aeterno dicliim fuil humano C mogcnium omuis crcalura non ul Xerbo tacuus ipsc , ,
tamen loqucudi more prius altcrum allerum posie- (ierct bed ul verbum gigncret id csl prolaiiliun, et , , ,
rius dictum concipitur ut in Zenonc explicavimus. cum Ycrbo suo, id cst intiino perpeluo versaretur.
, ,
Cuni porro liaec generatio non rerum, sed Verbi pro- Eodcm speotantillaTcrlulliani lib. conlra Praxeam
pria sit ; etsi res per illam ab aelerno productae , seu cap. 5 quae Petav ius recital cap. 5, iium 2. Cum enim
diclac in Verbo , lum non actu , sed virtute solum X670V , seu rationem ab ajterno penes Deum fuissc les-
cxstiterint ,
qualenus per liujus Verbi ab aetcrno actu tatur , Verbum ulique Dei iulimum ab aelerno geniluni
ct vcre edili virtulem creandae fucrunt in lemporc ; prodil , in quo Pater uli(|iie ralionalis ante principhtm,
ipsum tamen Verbum non perivque vhlule solum , ut id esl ab attcrno, sccum ipsc loquebalur, quae Dci
Petavio visum esl, sed aclu a Patre editiim ab icterno sunt ; lianc enim putamus rationem, quam suam Ter-
Tatianus ccnsuit, uli cx tolo contexlu baclcnus ex- tuliianus appcllat. Cum porro idem Deus de creando
piicato liquet. ldautem, quod dein addil Volunlate : mtindo deliberans cum ratione sua , id est Fili>>, rel
porro simplicitatis ipsius loyo; seu Verbum erupit , Verbo, cogitabal alque disponebat sermonem , seu , ul
niliil moveat : bic euitn illam externi verbi prola- paulo anle explicatius dixerat , cumipsael in ipsara-
tionem prospicil ,
quam in mundo creando edilam tione, quam inlra semetipsum habebat , lacile cogila-
non nulli pularunt per sensibilem quamdam vocem ,

Ti bal et disponebat secum, quw per sermonem erat dictu-
qua ipsc Ueus dixil , et facta sunt : id quod ad aliam rus , cum silicet mundum creandum pnecepit ; cum
quaeslionem pertinet. Quod si hoc Vcibum nonin va- haec , inquam , Deus secum in ratione seu Verboco-
cuuiii euianans primogenium opus Palris fuisse idem gitasse et disposuissc tradiiur, innuilur profecto ea
Tatianus subdil : id spectat , ut videlur, ad sensibi- generalio Verlii ,

qua Paier creanda in Verbo hcile
lem illam verbi prolationem , quae si fuit rerum om- ab octerno dixit atque decrevit. Tandem prolaiitium
nium causa, primum I)eio|>us fuii. Si vero non|>rolati- verbum in ipsa creatione editum Teriullianus insi-
tium , sed intimum Palris Verbum foras emanasse nuat cap. G et 7, et bac formula nihil aliud nisi ev-
aliquo modo credidit ; externam [xciv] eidem Verbo lernam Vcrbi manifestationem siguiheat, quam in
geni ralionem tribuit ,

quae niliil est aliud ,
quam ex- Tatiano explicavimus. Hanc tamen postreniam et ex-
terna ejusdem manifesuiio, qua divina virlus jam lernam nativitatem Verbi ,
qua? initio lempoiiscon-
indo ab aelerno inlime lalens in Deo , foras landem tigit, primam et unicam a Terlulliano adsertam Pe-
prodiit , unde illud Verbum parlicipatione , non ab- tavius opinatur , id quod hisce ejus verbis con/ici
scissione ualum subindcaliirmavii [pspwnw enitn non cxislimat cx cap, (i : yam ut primum Deus voluit ea ,
i 1 ,;
MSSI RTATIO II. l'l. - /l N DOCTRINA. in>
qua: cum S IfitM cl tcrmoiu d A d quOOd BM <|iiiliiis ill.i |<riiniini
ia mbtianiiat tt $p*ci«* i , iptum primun n lam duplide MUviUlie d

mlii iiTihumm kattuttm nt u indiiiduai liociionera idem leri :r«- mbindii
iiant, ptum fitTOtU untuna , i II. n adverSUS, \|,i. m.. !
•
lioc scnnone
dnpouta ,
-i jtm . iiii|in / i(
ifSJM ni M §m$u. ttt)C t
'.'"-
i
,,„
.11 tun tptciebut alqm • > i» Fitium ftcti , Ultque art«

r««f igifar fji.iiri ut ant* udtMM.l n n.iin n. ii. ii i
iuiiih iiiiiu/ » "uiu iiu ~ i' iuvis-.fi, iiiiiini .iiiTiiiiin

: ,
, non
diwtiDmu, I Sed bxe < " rere po-u i
aiernun aiurmn , aipae lu Ucmn.quea InHar-
bominem eruditum in.r.iinir veb > Darn pri- i I , erroreu bicidieeei Hancqnldemi
iimin i.i|>. ,'»
jjin juu- d riulliau »us liviiaiem ipecUni \ iplteiT r7uuc,ct-
D inle ii.un.liiiii ertandum jara inde ab mililnr inqnil D relntnM mtTcmrai
i ,
ii .. , ./ prwj*
artern.) iion MnM annwn , nnc miinne addiia :
f/.tv- i / . ,.,, /, ,.,,/, .
... .
td/ aMn aenun, suam /mMm/ in srmifipio, r«ifion*w funi »-x untuit antaUuiut ;
qua poetmma verba pi i
anam unbMI, qnibna aperta i • B aerlim o usndajni, ngl i» urutiMwut llla et nairvi
., Dto i'.iu .iii xterno ruisM palam msi- iatnma Fdii, qna ntnm rnni i
Hfoaffam adep*
laaot Dnwnb atterno.qued illt i
nnn de eiunu, cni bae aubeUntbe pnternn]
une nefaii.lniii puiaut. liinccaput ialudcon- renil \ i porro verMe et nafnda
enadnM i > inqoit, im n mmUhmi anar MoneufifM pnnfarif , Indieari nibll dn>
t
et luue Dtnm tmt rtiiatitcotutitmlut- biUMM Mlivt/ulon eiurn m,de qua iinne noper
jmoi iu/i. in teineUpto proinde iliclu UJiae Tcriulliainis ipeo idverbie ,,„„/,•
andnm a a priei i saiis diatinfuit. t. t.'i um ..lns ln k> i> i
Pn-
cnndam ,
\do inira Uvio nMuctMii nuin. 4, qua^que fusiM eiplicuutur a
l ct .ii.tc l I N nii \ , t.in ii \| i; lin.ilic. .iiii \ci.
luuii uiiuuonem genitx "• meminit. PP.,disa. 4 in Terlullianum, «•..,
ii>.. iii I ciis ,

:ul- I ih m a Patrc distinclum , nmnaena nibilo aeeiM coni
i
iij.-. i iin i btumtim afdrmai , nt in tnio omnino omu de-
iuiii iinii iiui ,
t|u c.|uc .|i |..-.ii nosii.i cxj.lic tio , quam obeonrioribua teelirao-
iiu> c.i.lcin iiinii. 1 niis ii.n icini- raiis dediniM, et M hia apei
/ „ Himt i] iis iii, is inliem Peuvius raoTtri debnit,M abeev
luwenl iiiu i
' muiti-m rpann iii spc- noia i|iia:ilain icsiiiimina in nlieiiom cl coiiliaiiiiin
, ciini d i u Ltts ) duiit pbuu inierpreuudi pnUret,>.ciisiiiii
nndaui «« co arimwn «.i/ cefifninm Tnndem Lnciamius a PeUvbi pMlromnm aeenM-

i,i naanbnj Seauin Dmmmuj condblit me i" Iniiium um enp I nnM. >>. eran lib. n Ineivtot. ctp. x , afML
uoj : deliinc m mi tftclum : Cuu lcm sm aaarifmn Dm Patre nrtdnefmn Iradil , mft-
i illi simul. I umparem quam ordirelut huc apm iiuukIi , nl nb co bfM tem-
>iu: (ttnem . d< quu pro.- I prt quani ntu$ Otintur , trm atrtM yrojluci ci ; lm|niiiir
m04CMi/n* , m/ *m/»: oimhm ,/.„i/ii'..7 iuiiiiiius.nl aa>eru m m Verbi genertiione , qM PaUrainrftrM

b .) gtnilui .
propric dc M * ipiiut- dilitUI N.il.". i|n:i ciiiiijii.- pei i- li-iti Ncilnim > 1 1 1
-
iii diati iit iniiit iii . ii-i"/ pr«- in.lc , diviux boniutia participaiion i innt.
immmi u4 coijitaium in noinuie Sopluu '•- Ki|iinlcin cuin Verbum commlimorem i Paire adbibi-
i,ii «d <i[<i.tum. II , pr .in Kiln li.i n. uim ibidem tcaiaiur; bo Verbmn elernurn
i
rUiUanM pnlam i : alteriiiu ,
qua nlicai, cuiiiDeiMnailiumnc decrotommUi
i iiiuiu f nti appel- num fuerit. loio aicoaaifuutrnnillnmbnbmlnbmti

Ij. , naraatntn utj l artnn Sopliia- womiue edidii (pro- '^ no, ai lequam ijuidquaiu de crMndoi rnerm;
caaaif comtiiu» , inqnit ), M base nalivius eai propi -
p onitillud Vcrburn vmuiii Filium eiatiiu&e in Pa
toi.iin piimtui , < inii tb i Itnio trc .
aiiici|ii:ini is i|unli|nani l rc.unliiiii m eodttffl V OT-
\ nii : alicram bo .1. crnci i. n proi de genorationem [icvi] iliam

Dmm oi ip>a iuiindi u i. ii. \'i\ouuad bi tnnfMM, njM PatM m ipMm U Verbe diiH,
tff. < lutn |.nHul i pMOritiO lil VcrLi n anUquam I. >las in o tlicci cl Oiin.l |j i|. . I....
u , laoicn luiiviias perfecia idcirco \\>\»'\ -

Verbnm Pnlri timilem inirifirmvoMt, nemooiendatur
U4u< . • prior, licel proona nuiiviua,i cuiii iimtlem anirium appellel eo -..nsii quet id \
I» uui latnii ; liacc auti iii eili i I'. iuii protliens . pi Iiiiiii imago I' iiini titbtiiu m Seripln-
cdu&il |iiih1.iiii inolo . . iiiu \ ii- •
qnod cuiii iinii.uc lubsumi • ab
Imi:h ignMp l MMM MMifesium fccii
is , .-t bac ra ionc i i
-tiiimniis adiei \.l -
i '. ioauione mnndi optci ilit |

i.t i |uid hli. i) i
ap 8 et 9, de prolaiilio
acu ivhmim el roccm qu.nn.l.nM a< < •
fii, -i nt mmm tocali pritit ,
nii vocal, tnjem
luii itiviua , nou quoad U , iu quu seroper •
|.it. Ai rtiiu poctfcm
III l'l(OI.I.(,0\II.Y\ 112
hiiin nonultro,ud mtnlt eonctptum
tpiritum i , et \ propoeito toUt qniiaor idversui trium librUeatho<
coiiceplum quidem ; Palrc in gitabill quadam »»"< llcum d< iliisquc dcfendal ,
jttlotit xmr iiiinir ai imiiiiiiii Lacumtiui palam iffli iii i

eui allquam ob formulam < Pelavio notatam
iiii-i ; procul dubio generaUonem ejusdem Verhi non \ i«l«-:i l m 'iisi-s<- , iIimiimiii Vciliiiui linii jurut yene-
exlernam , led inllmam, ic Verbi oeteroi propriara ii, prodUt . tjuandc mundum prc Deut, m
quidem nativitattm idem iba - lextiboi colligil
1
.
1
1
• i 1 •.
ligniflcat, i|m:iiii $triritaUm \<i' 101 •
i ill 'i - , i-. Mrt
'
appeliat cap. l~». el nalivitaii carnali opponit, quam- \ i' lorini I in"s non P<
que inr.ii iiijiiiihiiiiii plane eiie ipio capitii x Initio I i\i'i |ii:i jil'll< lis f(»l l.n-r lliij nnlil l'11'Xcllt
monull : uude el lib. u eap. s eum Intffabilittt t Pi nii nli:.iii ,

i|m i
clarii -iiiiis iliii leilimo-
tre oittrnum genitum prodit< Porro ei i ip 25lib.iv explicau latii videtm ' - 11 iii enim fenerationea
manifeilura lit Deum de Dto babilum i Laciantio VerU sternam plorib I i me fa-
buuc, quem prolationt r<>n>, m- tpiritut generari po« h iinr, jamiicubi ejusdera Verbi geneniionem [xcvn
luiaae cemuil , ei vocem :><: ipirilum illum aii <•<> vo- manife lation m ippellai . laraHcuem intut
calura liquel locuiione prophetarum, qui termonit ic i

' , ita ul Pater iil, qui inlui, Filitu, qui forii,
tpirilut nominibua Dei Filium indicarunt. Ilaque nihil ( i|ii i: fere lunt n laii Peiavio formebi rel de
vetat, quin voealii quoque tpiritut nomine, quo Pe- Boadem generaUone rterna bre formulas Inldligantui
tavius vocem sonantera accepil, Dei Filium Deum de necesseett, vel ita rantde externa generatione <
Deo vere intelligamua in scii|>tis Lactantii, ac pras- piendae, ui generaiio haec exterioi in lempore ,
quae
serUm lib. iv cap. 8 et !) , ubi aane buic voeali tpiri- manifeatalio esl ,
generationi illi inUm-e ei
tui, <|ucm Paler nun ulero, sed menle concepernl , Dci niliil prapjudicii creet. Uiroque sane dm <lo scriptoi i
-
Patris efigiem, seu imaginem Iribuit com I*:i n 1 <

i , c- l le easformulasaccipit. Primo modo generaiionem m-
Bubstantialem quidem imaginem, quippe quaj , in- lernain <:l .i iternam Verbi manifextatiunem vocai, qoa-
quit, proprio sentu ac tapientia vigeat, quod in vocem icinis Deos \oIcms lemetipsum videre ci cogiioscere,
sonantem a Pelavio intellectam non cadit. Compara- imaginem sui m qua se videret, genoH, et hanc imagi-
lio porro illa doplicis humani spiriius, quorum alte- iicin, quscutique Verbum est, mmnfettationtm voeat,
rum lioniines c naribus tacilum emiiiunt, alterum eamqne /or» a l'aire, id e-t i Patredistinetam habuii,
ex orc cuni strepilu ediinl , cuin loquuulur, valel uii a l':iirc dislinctui persona Filius e-t, licet semper
quidem ad explicandum discrimen aLaciantio mten- in Palre fuerit. Boc expresse doeet lib. i, pag. Hf,
tum inler spirilus angelicos, qui lamquam spiritus e liu. h, tom. iv Bibliotb. PP., Deo, quem vitam per-
naribus duclus, non ad docendum, sed ad ministran- fectam deflnii, volente, inquit, videre temet ipsum, huc
dum t;icile conditi sunl, et spiritum Verbi, qui, lam- G esi ,
potentiam su:mi , P.itrem scilicet (Patiem enim
quam spintus ex ore prodiens , docere liomines de- potentiam appcllavil ) facta est ipsa manifestatio sui
bebat : at in reliquis nibil valet ; ncque enim com- (ubi manifetlationem aperie vocat immgrnem Patris, in
parationem perfectam ct adasquatam insiiiuere ibi- qua Palris subslantia manifesla fit ipsi Palri )
qua:
dem Laclanlius voluit ; unde irrideri banc ob conipa- gencralio est et dicilur, cl juxla hoc foris exsistens : om-
rationcm a Pelavio non debuil: neque sonum voca- nis enim cognoscenlia, secundum quod cognoscentia
tem, queniea in comparationc adbibel , iransfert ad cst, foris est ab illo, qui cupit cognoscere : foris autem
"Verbuiu, qualenus e Palris mcnle ab aiterno geni- dico sicut in inspccllone, secundum quod est videre se-
tumfuit, sed ea raiione, inquit ,

quia voce ejus ad po- mct ipsum. Iniimam ergo a'ternamque hanc manife»*
pulum fuerat usurus,id est,quod ille matjhter futurus tationcm cl generationem agnoseit, sicul inliina et
esset doctrinw Dei et cceleslis arcani ad liomincs perfe- aeierna fuit Palris cognilio ,
qua se ipsum in Filio
rendi, quod speclal ad illam docirinam ,

quain divi- cognovil : quod Iuculenter probat mullis in locis lum
num Yerbum buiuana subimle natura indutuni cx- praBserlim lib. n, pag. 273, f. Id ipsum fusius staluit
pressis vocibus tradidit. Sed de Anlenicamis Palri- lib. m, pag. 275. f et g, es quo e.\ jiauca transcribi-
bus bactenus, quos cum eidem omnes formubc insis- mus : lnlelligeniia quod intelligit foris est, el id quod
lentes audisti, quam Zeno usurpavit duo luec sla- , D intelligit inius. Hinc Patrem, qui intelligit, posuii in-
luia intelliges, bunc non nova, sed veteri usuni lor- tus, Filiuin aulem, quem inlelligit, seu in quo se io-
mula, quam scilicet a lot Palribus traditam accepe- sum inlelligit, foris. H:ic ralione moium quemdam in
rat, in eorumque libris didicerat aulem non ; illos Patre agnoscit inlenorem et i« se conversum. ex quo
eam in senieniiam adlnbuisse banc formulam qua , Filius generaliir ; quem in rem praesentem explicat
Arianis prsecinerent, ut exi-limavilPetavius, scd in sic : Semper motus ex sttbstantia, el in substanlin, vel
eam ,
qua Zeno Arianorum impugnator acerrimus , potius ipsa snbstantia ; cum foras speclat hoc est
qui ,
ipsos legens adeo recle iulelligendos puta\it ,

ut ea- autem foras spectare, motum vel molionem esse ; quod
dem formula sibi quoque ulendum nibil ambigerel. ipsum hoc illud est se videre, se inlelligere, ac nosse
cum autem
§ YIII. — Marius Viclorinus a Petavii censura vindi-
velle : se videt, geminus exsistit, el intelligi-
tur videns, el quod videlur, ipse qui videl, ipsum quod

catus.
videtur : quia se videl, hoc est foras speclans, foris ge-
De Mario Yiclorino ,
qui in eadem esse causa Pe- nilus, vel exsistens, ulquid sit inlelligat. Ergo si foris
lavio visus est, quid altitiet dicere, cum illc adeo ex est, et 5i genitus, tilius : quem lamen eadcm cuni Pa-
, ' ;
ir. IHSSI Rl \H»> n Dl /i n DO ii;l\\
ft ntMUHHia r i J. liitn dMMMim. ROJM i.hi.1< m \ i

\|| | H
ii
|
"" '"'
itmtiiiii . quo i •
'
•ii 10 S. 71 ETUMA riUI l'l I il M RATIO.M

lionem ti>< i, ,i .1.1. 1.l Hk ynlui, Ui netOUt, \
.ulli nv poMMMl» |>ra'scrliiii

IA01 1 i.n i m.i H i.i \m.ii . ...i .-..i i mm i n. \i i \ri -
ijiixl,,, ,
(
.lur.i
I 1 "I \- I <>l Wt I t> || I III. | III \|,| |
. \ Ibra n, ""•
llquil i altonem nemgue, Diniculuiem non modicam qiiibotdam injiciunt

|
«1 1 1 Petef . et FiUui /
iradilai iinii niiii e siMiicnii.r ri n /./<•, qalbot prl- 1. 1 i
||, III: III X-tCril.ua lllllll) H.l.|il'- n I N iii, i adsp cin videtur S / <i ii<ii'i <Ii<i.im i'i ,in ne
.1 mii Ahii.» mieiu modo esm »«i- , ei reprebendei m impucnare illot, qul
uolionem el atli *em idem Yiclorinus rrferl |ad m iractalibus Ddem eiponunt alquc arguincnlis ,
n, .imm.i iwi i, n iuiii isi, .-.1111 iia cMflrmani Sed ai qi iS Eeoonie iin-iii.-in f ae ira«
trri , ul Fibua D rno luei onmiaai cialna ejut acribendi nccaainnem pruba calleat, q
quiv tuni aa lii>- i, pag. <W°. »m n ei l>. i. >
i>> •' >
•
cumqae in li inc rem durion >>. nrranl, racile intel- <
uiiin i bilura decreTit in Verbo; aoa mim, inquil lint. In CMcilio Sardicenal ad compMeandam Aria-
pag. *>i, li. tentia ad noruui audaciatu, qui N lidei rormula rm
mmmi u/«/ui » i i, quitns fnturnm tti
B CMlenli, ml le aiplicationea, iddiliom
n Filium relaie ad ,
|ue commoniabantur, lllud eautum fuil,
.11 Potrit ibidcm vocat, ,
8 Uhanatiui in lomo ad Aolioehen
- ii ii Paiw uibaianti e fuisse q«j tamquani Mexaodrini lynodici babeiur:
m mUH
1 i < lii
(u/c-iii
ads - i I' i
(jr.-.itrf/s, iin|iiii iiiiin. s, pag . 77a\ petfuM-
ttam ir.ulii in aati rbrt, of Mmdam 4» jmo tcrloerentur, queti edkjaid JV*i
, ibidem, cuni - "". '/">' .,/•>,,<•• synodo nlaue id oafmari conafi fmi leo fu/i/ , Muciaifqoi , ai nnllum aftra di /></<• tderetwt
.i.i.ui, i
\ lorino MlaUa ei raairipfum, iad tuffkoret fknro a Pefriftui iYkim />r<;-
iiii.ini babctur : inquit enim lib iv.pag mu.lgo.to, eatppe omj ia naile </<•/'• fpMMpiu-
...I AmON lufil OlWf; stattttt<iuf, iitnll.ni tdtittur fidti />r«[<\<w</,
cadtii artaa, af aaaaeit «f, <

•
n«q« N n/»(<i furraf, bmperfecU rtnntarotwr,
-
quam nc ortitl ubi c\| 'li' 1
acâi OCtU&Q Kl timttnr, qui ur\u nuintro ttt fuit tcrl-
nein ii • 'iii ?i buti i" ipaa reram /,, r ,- ,„• aV/foiri voiunf. .\t hM eauiione ab Ariania
oMtmmai lar, aflnaat, ipMm {] eonlempta, ia m qMtidie laborabatur, ntqmquli
aeniioM Merai M <mjg mmm in qMi ipai intei m qunque eraol
iniiiiu, de qjM iii sii|i.'n,>iiliiis latia dictam oal Ne- ,i \ .i i laajerei, limplirioreaque deeiperet; tariai
dera ncquii hac mbtiliusel obscurius scripta ederet/wm, Mti irutimus fnlti, in qnibui ini |nii-
jue ex qM plorimom .! .
ii
jm MotMtiam M orrorem muilii raiiocioatiMibui
. . itur , refjulis derivata . id q o repre« ,.i irgomMlM ilatMret.
Iiciuin S. Ili.r.iii\iini- ied aliud esl obacuritatem Haram Ibrmularam ei liorum irectatoam innin-
.i I
| pliciialem ac pognara praeclara depingit comtoi ao-
i obscurai quasdam ipaiui IbrmuUi etorS. Hilariaa lib. n id Conaianlium nom. i. pi
, <|ii.iin il.seriissinns vcrbis ,
iquam afflrmiTil irianM, dum iiii«'iii
illc t.) .- - 1« iii librii impug iti . qu >l !>•> il

reqaiiili, ma tmaamf, <•/ duM qno Dti nmf, ^rmii-
I , iit ae dc inierj jiUTerii quidem. , nut< oroom oHornmm erreri» tt redraafti ia M lam par
\ i... kctiii kctor opiime, qM eautUme cfrtnmiuit tjrramfaliii*. Sol rajni BMatiifaiii lam-
ini sii ii .iniiqiinruiii Toluminibua ,
iii" qu.i
gamM mtnrooooiH oceasiono, teribeniet atque innmomim
lalbma . qMm ei noalra Tulga- .
mo/raif. Qjni nottque m nmm paftui
ini:
1'ni- iinis ,
iiiiii illi |i ,
t c „ ni i re, gnmn oeeopta retinere; net oekmtlaie-

ii,iiii,|u.im iliaM tel i »i rel -
jm propriam ûdff, ».,•< inneoma fjrmaaii : </ focfa <s/ fidet ttmno-
rint ; id quod tum prxseriim tu- M/ „, Mtiui aoam EaMfaitoram, dum tt teenndnm
.i > \ "!'•• -miiiii
nuuai dfMTUTffur . st tocundam eonfettionem bantiinri
! .iiur, quo.l iii errorom M dedeeoi mpi n- ll0ll lllHt „ r Perkulotum nobu tdmodum ifaoi i iam
lUaorum, reJ etiara •
m horainom <
•>•-
miterabUt ttt, lei iimif /"/< s i tekeere, </»"' totuntatet
il.ii. n B / n ii iii. <|iM'in in pcrni- tttotnaok doctriuot .•«-<, quot nuret; et toteemtaa
rror i m dom i Pi la- fcfâpaMamraM /i«//n/</r.', </i«./ oitkM »»»' : '»'" Mf ""
•ITMIOI ,
fjj ei tcnbiintur, ut lolumttt, (iut ifO, ul nolumw,, M

auuumi eiexplicasae bttmmr. [icnl Efram, MiaudaM aiuam freum rtomifi
i l.-iniir . aua "I \m'.i,i< n ti |uoque Pa« Oemummm Mmmm lapfiima, arftai fWM uua d
ir.irn fietoriaique rind n nM nibi- dimut ab eafidt, qim- tolt U -' doM nturet fiunt, «</
,,ri
m
'
luin cnntulil. \d Mmartmf tut,
<< dt Dee S ri » •< fna ifmaMiVm m<
de novUatibui quesitio t * dum dt ambiguti oeeutto t t, prehentibll mqm d vin lat •
•,
, juTt \ptt %
thiDi deauetorlbui querela tit,dumdeitudiiicerlamen iltiii,i n ttt, Orgumi n txaminare, meliri, <n
,iii,n iii comeniu difflcullai i if, dum aUtr alteri |

i
iiiiiiiiirin mpit propt jam tutmo ChtitU eet, rn IJOB ni.il.i i t<- li:iri< diftpllt itioneill :i,'iii)i v.|-
cerlo tnim doclrinaru-m vtntotagamm ttautdum l/i, ut .iii h iic < iii irei , perii ulum
ctmui, perturbamut ; aut dunt doeemur, erramut, Jam modl diipuiai m n i m ul « poauii et I
tero pni.iniii iiiiin fidtit auid jam dt Immutaliont kn ie le Irai I itej Hdei , qdl limllll Ito-
habttf Primum, qua homtntitn deetrnit taeeri: ttejueni niini- :ih \ii.iniii .1 1 1 edeliantoi i i invidiam ro-
rurium, quat homontion dtcerrdt, tl prantieat : ttrtlunt qulppe i|U! Bdem . quam eiplicandatri 1 1 ai
dtincepi, quat utiant limpUeittr n Patribui prouutn- mentia conflrmandaui sibi kumpscrant, d
ptiim, ptr indulgentiam ecceutat: pottremum quartum, I IrUi e convincebanlor. In baric rM treduliui-
quw non txcuiat, led eondemnatt Ei poitpauca: An- tem, lea fldem ilmplicem pra lubilll doeirini i
nuai atqut mtntirwu (adco Ircquenlor mutabaotur, et mendat, quod ea iina ui
nova Bubinde edebanlur) de Dto fidu deeernimnt, B auicm prxiumptionii ei pericull plena; nnde ait nu-
decrtlit pmnittmut, pasnittntei deftndimui, defentoi iii' i. I : M anifeiliitimum puto, nhnii a lute ette rim-
tiiiiilliriiiiitiiuiiiiis ; nnt in nnsliis ulicnti, nnl in nli, nil ptieem meliorem : qkia thnptei omnihu D trbit
nottra damnanui ; ei mordenttt inoicem, )nm asium- tlmpllciter eredh; attului mttem nhnia Mpientla infa-
pti tumul db invicehi, Erant quippe plurei fldel fuf« iuaiiis , fnquititionibttt tonti Iptttnt confundit.
niiil.c, ttim vnriis Arianorum ei Semiarianorum in Non itaque Fimplicem dldascaliam fidet £ l u-
synodis editasj lum qUat fl quibuadain epiacopia in loco reprebendii ,

qnaffl non negai i riam, ut
auae lectas defenaionem promulgabantur< Haec Itaque qnis sci.it , qnid |uid eredere debel ; led irgcHai lldei
siint iUimulti tractatui, muttve fidtt, et quidem novcllw, dlspuiationei, quas roi tt, * o nimium in flde [c] »eo-
el lilis labore tt favore iiutrilw, qu.is S. Zeno coinnic- mcii, curioMtatcm, dialecllceiiqUe pluribt i lo-
morat iraclat. t lib. t, niiin. 5. sam nnicc condeinnat : Dnputulio euim, inqnll n. |,
In his anlciu quanla siiblililale ingcnii, qtianlaqnc sicut cxcolit fidrtn ; ita. sj ve.suta til , eradicul ftitem ,
argumcntaliotmm vi ulcrcntur Incrciici magno cnni nt in Arianoinm diBputationibui atqoe iraeiailbus ei-
lcgcnlium periculo, paiel cx AllidniBii epistola ad perientia docebat. haque iidtilia, ac alll Palres, -
EpiBCDpos yEgypii etLibyae pag. 278, nutfl. 8, Obl Zcno liad dil sivc hoc scnnonc i de Fide. qncin liaC»-
catholicos ab ejusmodi scriptoiiim leclione detcricie C lenus commenlati surtibi, sive alilii, et pluribbs qui-
COnalur his verbis : Nam etiamsi voces cx Scripiuiis d/'in in locis, qurc cnumcrarc i.imis csset loiigom;
miitiwiitur, tcribenlet nihiloniinut repellitt, licet ortho- cuni scilicei Arianorum petuhns Ingeniom coercere,
do.xti' /idci verba protuleiint, nec sic loquenies velitis cl 1111111.1111 arcanormn fidci invcsligaiidoium onr i<> i
ullendere. ISec ctiiim recta mentc loquunlur, scd his (iicm reprinierc sludcns, credcndum quideffl i
verbis velui ovium pelle induli, intUi eadvm ac Arius docnil, quidquid dc Filii n.uivil.itc Iradilur; al or-
senliunt llaque si quw scribcrent, ea scribcrcnl or- gumentationibni vanii oplhari velle, non colentis, s <l
lliodoxi,ul magnui Ilosius, elc. (alios calholicos ic- (lcmentis csse aflirmavil. Vide Iraci. 8 lib. n , nu-
ccnsel) M illi (Ariani) liis (catholicis) essent si- niero i.
miles, nullus profecto in itlornm scripiis esset suspicio- Quod si S. Zcno iract. fidei a caiholicis eti;im h<)-
nis tocus : simplex enim ac candidum cst virorum Apo- minibus sciibi adversalus vere fuit, fecit ,
quod ca>
slolicorum ingenium. El numero 1) : Quia vero scripta leri Oceidenlales faciebaut episcopi , ijui proinde de
auctores eos habenl, qui pro propuijnanda luxresis causa Orientalibus non bene seutiebartl , cuin dc fidei lor-
merccde sunt conducti cvigilandum et cavendum mulis seu traclalibus per eosdem editis auditum fuil.
est, fralres ne qua fraus e.x verborum etegantia aS' Hinc S. Hilarius ut caibolicos Orienl des Occidenta-
tutiaque orialur. Hanc Arianorum in rehus fidei per- " libus ea de re indignatis conciliaret, eorum iiientem
peram philosophaiiliuni callidilalem alii quoque Pa- consiliunii|ue ex necessilalc purgare studuii in lib.
tres tmtantrtr. Vide plura Gregorii Nyssicni, Nazian- de Synodis ad episcnpos Galli;v num. G3 : Hihil au-
zeni, Basilii, Epiphanii, Faustini, Cyrilli, et Ambro- tem mirum videri vobis debet, Fratres charissimi. quod
sii lestimonia a Petavio collecia in Prolegomenis tam frequenter cxponi pdes ccepitv sunl : necessitalem
cap. 3, a num. 3. Hanc vero sopbislicam callidita- lianc furor hwreticus imponit. Et mox : Alqueutinam
tem et liumanam argtimentorum raliocinalionem ,
penilus nescirent! cum procliviore enim vcnia ignora-
qu33 Arianos in tot errorcs senlentiasque distraxe- rent, quam oblreclarent. Sed horum Fpiscoporum do-
rat, ulpote peticuli plenam cathiilici Patres maxime lcr se inlra silentihtn non conlinens , unitatem fidei hu-
fugiendam pul.irunt : el hinc jam patet, quid in jus qucerit ,
quw jam pridem per alios amisit. Interini
cansa fuerit , cnr S- Zeno fidei iractatus fieri pro- tamen ipsos Gallicanos episcopos commendal, lam-
bibcrct. Fraler ille, quem tractatu 1 allcquitur, is quam beatos in Doiuino et gloriosos, qui, ail, perfec-
eiat, qui ipsum fonlem divinitatis philosophicis argu- tam atque Aposlolicam fidein consciemiw professione
meniis cxluntrire conabatur, num. 5; qui sub sono leqis retinentes, conscriptas fides latc usque nesciiis : quihus
- ,
;
117 DISSI l-.l \ll<» II. I'l S /t \ Imm llilW 118
uunii» iik-iis t). . i lonulibu* cuuiuMiuis, i-i ipai eiiani \ lon( ipieodim duxil . quii jam Uin<
llilario uju <<ri' itljlibus di»crcuti CUiultteiidjU cu II t, quo jlin S /' ih> li.iticiu DOfl c.i uli-
guuM.iiur. que liuie, qui HUariM premtâiur, aed tola,

\ ,. iccbii funa»c, |mmJ »ub linciu .
ref , curioiiuie id diipounduffl iddueium,
. ulcjtur, ubi uuii iuud.. iii.ivci>jiii diviu.nuiu jb I.
OUSlUf (Mt J
mysieriuruiu iuve»iigaiiuneA 4iMMiuiiuiiciu(|uc, mmJ Koo quod Tero inlicilum | diviuig

lluruiu jdvcr>u> h.i i
unii.i .1 i
quod quoiidiaae \
II. iii awprobare v..ictur. Dumatart dmmut, N un expoi menlo edociui, ex bujutmodi diapuU-
dam modo Omm , ouiûtt tdttrii \ id eii viitdicflt ei liouibua lu i. »eos im urreud lum iiiui.
:»i IIIU..I..I îr.i i|uu.l nemo prudenj ne dum qoo reprebenderiL
\ tlieu- coiuiuendalioue poiiua diguum puurit, v.l
dii . eja. ,uiuciiu> iii Aiuiiu- lieue, i|u.nii idi-in - / -nii iniiii. 5, aif tauj
iuiii raiioneiu ttic lu.ii aggredi volebil t.nu vci • •, iuthu iut ri, qtum <»»< Quod
sfcriiVovM.
quas iBUociiiaiioiiibwi omiMia luunu nigciuuiii ad quid »iliura eliam ,
I / uonem barum quo-
viiidicaiidjni lidcm , ei auti \ Epiacopia | mut i
kJjui u anaferebai , noqua.iujiu i

|; oam 1 1 mullia, lum prxiertitu <\ S. Gaudenlio, qui
uuiii. '», aii : >i porifiaw i pauio poal Zenonli obilum Brixia aiu rexil Eccle-
huih nubila dMMTMM D c«iiii iitu uon ettc antra- ijtjj j |> ciiiin, -ciiii I ., |
< \< t tUBI H ii|.l.i i.
NNMfl, i/uif . I
aoi oporht noii alilcr cssc 0MM,
t.mlJli >»trjj iii irjiutibu», i|u. ., vnluii iu- ( yuii;u *<• /
nNOM rttllavu «Mf aitUnduni.
iuou repu.i iv.t rai / tjut hoh </</». i/ik* raM/ii iptriU diacn-
plm •
\ iiii> u-.tl.il.il .;i iuiit iii. i|.i i
, | „,,,„ UilnuiMii ; uuomkii/i rMfM .
ui cadem ti. rtt \n.in..*.ii> hi.. i .K Fiaie „.,,„„ Uotmmi; ,, taaaM) oparo «JM ifl Jmm Oeaifla-
m»! afn- ,,„,. m mgUcl» cotUtimtlioiu oMMfiooiiM di*
i/imim ..'e-»lri(. iiji. VJu.mI li .i.l Aii.m iuiii leia utiin- n ii ii .11 ;>n/>ii/.' iiii/N/ciinm. i. Peirui QbryaoiogM
uialiviiie ali |im auli i lori uti opM OM nnai arcliiepiacupui» , sermou. 6i de Symboio,
ijuoquo S. Zeuuueiu u nliciiien nquit , om raMranfM liej ful,* umi*
inctu luvemrciu meium i tniiliiui; uudi Ciiii.mi, i.i Mflfioa, tntiUitjiu,
liiUrio iucu is; iiciii ditcutiat I ilium : ti nuiu <.»t con/ifMrii
tu>, ini u i.-iit.ilo priMM librM de Trini ii. m uiulc .( OMAM (' nuoniodo sit, lciiitniuus iiujui
...II.II.....IC mmm ptilimur, inqoil lib. u G roa. Plura ejMdeui generia oceurruul, qua reJorre
I r ii., uuiii. i iim bltitpliaiiiii.iiuni liliii, epua i si , cutii Miia ei diclii Zeno-
nliata a|M| tirdu.i MjfaMiM eloijui , i/i- iiKiiu jMiumia c\]>.ii .it. i it vindicaia vidcauu.
MMMMfl pVaMMMM. r.i MM Mffl /MM MMfflri,
<AI'I I III.
mtmcepla tunt, i i: ii MMfMi
cuiN ro tilium, MMM SririlflOi^lMHffli
v \ 1,1 i UMMM i'i IHI UUIATIOHI uti.i-u n.cvti i i
VIMiH V.MLK.
riicinu uoiiri huniiluatent ad M, i/uir inenarrabiliti
tuul , extendere , rl i« nliuwi ril/u MflTflMMM ii/ic/iti ;
ijii i- de iivnii Verbi geueraUone duriorM
Ul ?«<T i /!lllll/l ..; (, Hli/IC \ -i iudi Zcin>iii> furmula , capiie primo expliceu:
flTMMMM humam eioquit pioftituitur. I.t iiiiin iiobii ûni : ininc i|u.i ad lemporalem ejuadem ge-
llorum igitnr mfidelitit i/i uncept ims uc pericul i .iln.iniii ].ci tiucnl ,
c\|.Ijii..ihI.i lUperiUUl. Iu>
dbil, Kl ncci taniit uc tuni raondititre- MlCM Ml lci c >uiil. Iiiiii.i t iiiu Dei l iliuiu bMffltMfl,
butaliautd ultra prmncriutum caUtU prtftrrt Im- tusccyittc, (/<»/./»-., i./ adaMMpataM lioimuan pluin-.
meruum ett autem, qnod exuntur, incomprcliaisibilc dinl; >|ii loCBliO idcin liciidtlur, qood lioin.-
uod audetur , ul ullra p l> j sernio "'< DOfBine non Umuiluri, i|ii.iiii periODi liiiiii.ua
de Deo tit. Potuil nnlurcc nomina l'atrem , I itimn ,

D COmprebeildi loiol, qUiffl |
<>>li » iii.nn .i iliMin. lcilio
S u/ii MruiMiN. / i, adaompUai mmo, m>i NMioriaoM afflrmat. liuic

f-jirn iflfl aM i ra inteltiqenti p- videlui aci ul.i i\ IracUIU Iti lib. i,
lioucm <fuid'/uui ultra quarruur : non enuntuitur, nmi i.iiin. I», ubi pasoin' kontiwu Dienlio lil . DotfitHM
altin,, i tenelui . V.iôium ti , hominit ,
quaii <tlsu nysaul. All. i
ipsiut nalura consuimt. âisut COnUm u im LraCt.6lib.il, B. I.cuni 1 »

• i l iliiiiu lioimnan niM*
pertpicabile lumen obccecat, i ,
m, tUllt I illVIIIJ cl lllllll.HI.I ll.lllll.l III lllllilll
t fine nullo conlii luerini, qua Euiyi beiii ba n-î- fufl. < ui
titalit hnjut ab eo, qui hac unimn ttt, < i n niniii i

ii i irai i. 8 ejuadera lib. u, n
Miilci , «ciii'ci'i/iiii*, </ |, /oi/ufi/iur. Si I. ' i/iiluv ituiuc limiimm curm »< luujn in/flfl < '" i*< i Ha
i
:
iii \nlicitam \n i ilium c\ ti 1 1 it i 2 i.i. i, iiuiii ;•, ci. iii Deum in
.
iii (/nr. iir ;
.1 (iiiiin Auct i iridil , el IricU II, in AoaiiiH m-
.'lc/l(iU//l, ill ll... I.
ei - taie pi r, i am </uiUrn, Mtl "I l<
I
oihili iii libri loqniiur Dum. i i lor-

1 :
i n ll',l)l I l.OMI N\
initlae, -i rigldi icclpiend I, rolradidoriae in \ < adtumplum natura bu-

i
p i | i
vcniuntui , el i onii ni II pl wc h i reiibu Ni loi ian i 1 1 inli 11 'iM 111 Cbi

i I I lllyi ln.iii i' l:i\i lil HOC 8111001 ipsilin latil lliinjll, ititii di ei ie id ei l
(J I vero /.'-1111 :. 1 . 1 1
:,h i |.i ine eniu , qunm qnem verba Mf/ de n cepta $ona hominii . vo< em p
refe i
,
pronnmlaiai fuUie. M pnrro nniiquiiaieoi 1 1. itinl
iinsiii Scriptnrii maxime itatoii 111111 nondum nalli cepil 1

"1 eo, quod dici a 0I1 uti honu , 1 n xam*
culo V Neitorll el Euiycbelii haerealbni, qnibui m homo, quod ali 1 Patrum < icmplii
iii .1: toiin 1 1
.1-
videnlur favere, inctl Patrei mifui lo« 111 iinis idnot. 78 m irai 1 i'j l b. 1.
querentur (quod taepe, alialicel me, iugu l. \iii-i .1 autem foi mu 1

mi liom m 1
. Patri-
odverlit) ui de hxretico leniu, qui eiadem pc bui inte Eo rcben frequefi •

I; ideoqne ia ea oibil
ubjcclui iini, in'< ogitarent [cii)quldem 1 onde modo I1.11 < " d< pn liendei unl , ut A
hac , modo illa etsl contrario formula libcriui,in al. 3 , niiiii. 11 Verbi lionem defnire moii
calholicum tamen eumdemque lemura otebaninr. dubitaril Viinm l)n MitcemM eulem
it hominii.
Prima locutio hominem ad$ump$it t $utcepit, etc., verboin boc loco divinx humauaeqoe oatairai aoa
lolum poit Neiloriam diiplicuit, cura anle 1 ;< aanclii confuainnem , s«-«l oninnem , teu conjunciionem
Patribui recto leniu adhiberetur , m animadverlit B gnillcai in |

Verbi; unde Auguitinua prop
Agobardus adversui Felicem, num. 8 : Videtur mihi ibidem quaoationi ,
quomodo Deu$ homini permittu$
etiam vesirti charitai admonenda de hoe, quod Felix sit ( bac ciiiiii voce utilor ;
poitquam prini rcipondii
frequenier gaudel dieere hominem ad$umptum vel fnr- pci aliam quxstionem, quomodc nd$eoatur anima cor-
mam $ervi. Quamquum enim et pie dici poiuit , $ieuli pori, eidera comparationi imiiteui reponii tecundo
rt frequentietime dictum a Sancli$ Patribui intenitur : lic '
Sitiil in unitiite pertontr tunina unitur COrpori, ul
tamen contiderandum csi, quod in Nettorio heec verba lionm ait ; iltt in nnitttlr pcrsmur DctU iuiiliir lionnu,
noslris dievlicuerunt : quod Bane verissimura esl , li >ii I lirislu* $it : ulii unientli vcibiim pro 00, quod in
Victorinum exeipins, qui anic Ncstorii xlalem, lil>. 11 qiixslioue propoaitam raerat, m$cendi, lappoauit
advcrsus Arium pag. 272, lom. iv B<b\. PP. noyissi- tamquam onum etidem i et di in monet, boc radito
m.ne edilionis Lugdun. , non hominem s<'d carnem a , noinine recedendum a contueludine corporum, qua so-
Yerbo adsumptam dici voluit. Cxterum anliquos lent duo liqnoret ita commitceri, ul neuler tertet inte-
Patres, quicadcm formula caiholice usi sunl, si re- griltdem suam , elc. Lepnriu in liliello Emeudutionts
ccnsere omnes velleraus, nimis esscl longuin. Satis coiijuuciionem banc miscendi verbo significalaoi in-
sit indicare Tertuliianuni , Lactantium , Hilarium . telligcus, Novlt enim, inquit, tvae cotrtiptionemitceri,
Hieronymum , Augustiuum , el, quod pluris csl , C et tamen in verilate misceri. Eodem verbo iu eamd'-m
ipsum quo(|iie S. Leoncm ,
qui acerrimus Hcel Nea- senicuiiain usi fuere Irenxus, Tertullianua, Cypria-
tnrianx h;cresis impugnator, sermone tamen 5)4 de nus, Firmicus, Hilarius, el, ul millf.inus cxleros, S.
Transfig. cap. 2, snscepti hominis, ct serm. 53 seu 4 LeoEulychetisdamnalor, serm. 22, deNativ. 3,cap.4
de Epiphania unilus homini scripsit. Hominis autem l.t uttturtc ttlieri alicrtt miscerelur ; ci scrm. 53, dc
nominc hi omnes Patres naturam, non personam lio- Epi.di. 4, cap. 4 : Naturcecantit immistus ; nec non
minis accepcrunt. Ilinc S. Augustinus de Praedest. [ciu] Vigilius lib. i conlra Euiyclicn adhue posl hujus
Sanctorum num. 31, postquam susceptum hominem lucresis orlum , a qua lioc mislionis nomen alia si-
dixit, addit mo\ susceptam naturam hominis. Simili- gnilicatione acceptum male audire coeperat. Pc-rspi-
ter Hilarius, qui in c;<p. 3 Mallhxi , num. 2, homi- cue aulem Zeno misiionem pro conjunclione, qucc
nem, quem adsumpseral , scripsil; in psal. lxv, nu- naiunc divinae et liumanx integritatem non laederet,
mer. 12, adsumpttv ex Yirgine camis naturam ; in accepisse |>atei vel ex ipao tract. 8 lib. n, iiiun. -1
,
ps. cxxiv, num. 4, adsumpiionem carnis nostrw ; et ubi mittum quidem huraanx cimi Dei Filium tradit,
in cap, iv Matlh.,num. 14, materiem adsumpti corpo- sed ita ut i.itegra esset olraque natura : Ibidemque
ris memorat. Zeno pariter tract. 8 lih. u, num. 2 ,
salvo, inquit, quod erat, meditulur esse quod non eral
in line ail Carnem ideo dignatus est induere. Cxte-

: qnibus similia habet tract. 9, num. 2, et imct. 7, in
rum adsumpli, vel suscepti hominis loculio eo minus fme. Ghrislum porro hominem mistum apcrle dixil
in antiquis reprehendenda , quod in poslerioribus tract. 6 lib. n, num. 1, eo consilio, ut nec purum
Nestorio adbuceo recto, quo diximus, sensu usur- hominem nec Deum purnm quod dme volebant
d , (
pala inveniiur in ipsis quoque fidci formulis, uti esl haereses ibidem nolaix ), sed ex nalnrx uiriusque
illa a Martene ediia tom. i de Aniiq. Eccles. Rii. conjunclione compositum quoddam, scu ul, qnod
pag. 165, in Hymno Te Deum ,
qui Ambrosio et Au- Laclanlius ait lib. iv, cap. 15, el Deum fuisse el ho-
gustino vulgo tribuitur , et apud plures scriptorcs ,

minem ex uiroque genere permistum doceret (ex utro-
uti patet, vel ex uno Facundi Hermiauensis testimo- qite genere concrelnm dixerat Cypriaaus lib. n Tcs-
nio sic scribentis lib. ix prope finem : Antiqui Doclo- lim., cap. 10), inquo egrcgia calbolicx fidei profes-
res dixerunl, quoniam Deus Verbum sil principatiter et sio contineiur.
secunduin essenliam unigenitus Filius Dei : Itomo vero Terlii genpris formulx, singulc licet separatim
adsumplns ex uniiate ejus personw accepil, ut umgeni- duriusculx sibi |ue invicem aliquatenus adversantes
tns Filius semper esset, el diceretur : in quibus adeo videaulur . cum lamen professioni nunc expOjitx,
i : , 1 , ,
i i
uissi i;i \ii'i ii m - /1 \ M.l.llilW
i|ii.i sutvunt >iif >l>> I ir illll , | \ l.l> iii Mitnn. .
... . nl.i nnpii > > 1 ii i ti
aoctnris mentc baod o-ppoal dieendx îw. quemdam Valentini discipulura el l'>» iUruni princi«
int , iil inut.it. iin .n liuiiiDii nii in-i- pem, Boanolloa |ue ;ilu>- eideoi bsBresi addk ina, qui
UOul liviiium lulurnin, i|ti.i* t-sl iiiiinui riim Taiiano nupiiaa damnabaul , baae acripta roli«
/ i, ul etl inli qUll I. '
"i ttt DOMMNM i/um/ii, l , ///»|.'. . . . ild
ill.iin iri honnnc , i|iiam tiuinditt i/im/u/i,/ iî( </"i ttiti>inbtii uh rnii .iniif .
M(//utuiio,idfin ipse lcslOMJ '
.ib. n, ii >i tii 1. iiitiuuiii, n S tfOT : iimv ijuiiIciii \\npr«'

i
-
i inifnt, iit l».-i lii.iini rere ii ini- ftientia corrupia ranl, dttm nimii
. ii iii inii lligamus . i
iniiiis booM lupltitetn t>«-r*ii/i(ir.i.'iur, niin /.ns/ti
Milt-n p isii abdila quodam modn ia rer*ti I

lOJ lcmptts prtJvetduel, <l inm m tcnifoic iiiiiiinuiini
mMe diviao ilia iie, qiiam, ullr. Slibri >jus- frtUiamupp ,t uhcuussci .
etpaulo |»osl, |
demiiiNiiin.it, ooapetMi tumndi i*/iuj M#d >us- HqU l. , IM 1 1 nttts unintiinuim inti
tiitix II i eoJein sensu divinura Verbumtr riaium :

. terpem, ct periHiuiiMl, dieat
llllll \pilst.l|,l | V ,,| |( \. i / iitinttoiti, nampa fnod
/ .•••:./ iiimnii- Ituc iiutiiiii a/iai Hii non esteitl protoplatti, hInon nuUi
•Mjfa />itc-</ | i i I; ttimtmti rttrstu nutUdicns inceuitur cremlio, Hlouai
I lib. ii. ntiii tnt iiinniiiuiiutit iitittiiti bomjnai /
lUt, imi- meecuti tunt, qni a />ii> priiNi
t. mplo w/"'ii< t catti ,i ii. MOfi fmic. S/;i tOltlN RNlNTA (/llii/.'i/l .'(s. llCUl hltiln,
lur, qitthns latcnlci iiijundilHr iit lu>n,incni pinilarai, dcdii.ril n I filiorum pivciculuuiciH ; ntoli nittcin $unl
Cilitts, quttni oporttiil, [iiiitdc tndinli, cnnt iidlnu MMNl
iit mliil ampliui .i.i.l.i .• ^nm Mjtidem ttt 1> i judicium \u eot,qui
neu .rtiiit voluiitiitcm. Docei iiaque Clemena
• \ ii,.i nullorum, quoi siue propriia uomiuibui ap-
( \l'l I IV
pellat, ti .
\'i- iii et Evam in eo pecasse, quod
, \! I M I M l .111- AHJC1
i>iiui> atide voluptatem appeteutea, mon MiunfaleM
.i'ii>i mr. tl.N.n iin, >;ii.i conjuuctio pneciper lur.i sspeciauenl,
/ iionem tuiii (omniuiii Palrum lenicn- lod ii/ik$ i/niiin opoiimi iiniiiiiuoHii gratiam oppei
iii.>|iiL' liiterjli (;••., i-mms ini.T|irei.ii i prnrsaa scnt .Son nuili, qui li.iin - iiteiitiain ingererenl, ipsi,
ui parentum ;
,i ii .ii 1 1. qui -
liiiiiini bscrctici ;
quos lamen
nm- p.il.iiii e>t et ir.n i u' lib. l, u D i iii i
, iimi >>m ini) iiju n , ied pei pai liculani
I mnm mal forsituit f.iiiuifin Mntrniiom p sse defi ndi d n 'li
afli um iii ti i I
"
cjuidfl li- nuit, el M'liim nlnl exinde colligi posse coutendil
I • r :iuiii, tf niigil, inoi- uihle iiii nupliai malas nvincanl, Uude (iorro
lom \ i n ei in Evam dei i, idem con- iili, bIto Cleinens bani lenicntiara collegcrit,
lirm t. I ignntiim plane eoi , .«i e\ libro aliquo apocrypb*», rel
rile, qu imcidilnr, inem- poiius i\ llebrxorum quorumdam inlcrprctationo
liriun . \dam cnini, inquil, CNM inlicilum pomum koc iliiii.in.i-s,' ridetur, quoa quidem indicalos pulamus
umiihri. 'luiiiifiuin jus ninilit |
li.i S\n> i'| i-t n| o , t illn p.il le pl ni!;l
H ncm i<l- i i . dc siiu l'u dri i

ap, I9 ( |
' > i«>-
. pi.if.-ptun sululit , iii Incuin cvlp.r, iui wii Bibliolb. PP. edilionis Lugduueusis, bxi
uim iitui crininui \u- bil ; Sunl quidam, qui exi<$timeni hon (uiuearbo-
. I>i p»u exponh I
i, in id, dc i/ii" guttarit \dain, ted tenei tum amplexum,
imi: Uic, • • i • 1 1 1 i,
|
qito cttnt u.itnc ill,- corpui mitcnit.... neque aiiud
butsHts l i . > / /, t|nii.iis verbisMtii perle hdtte tllud preeceptum, tu tdatit de illa arbore, quam
ininiil. priorum piienlnni eulpam in V( li i coMtu, miI aoncla et abtque omai venere vieaiit ,
juii alnptaie sit im i •

m ei po m i'i.' dc ili i ederilis, morle inm iemini, id cssc ,
i/»,»
iiuiin ,
tpio.i p veiiium ett, fuerit ipM <
:,,i,i ini.cch i/n. Ilnic Mne Inlerpreiationi non
jun litum pi iii. is qooqnc xlatis Rahbiuoa subsi rip-

:,T, , i iiiniir |i noi .11 ll p ,
olligimua ei l> I
nl II > >ui''iii >|ii .iin 01 1 1 1 1 t-r.i 1 1 Gc iniiii. >pi, iii Leo Uebrxus Uul n( ulo \ i.
latioue iii alienum, iulice rilnlit. Ut autcm ex Hebrxorum Libris,aul

Ique i.uiiii magis alisonum \ itieri | llrlni ..I illil 1,1 leiiip"! !•» si-iimIiiis Ii.iiii I'.
deh i 'in. ,- irnali in alionom ;»li Au> t>>i>- nootro dedui i uii probabilius
locum . ui plunli ii jinlii eiiniN, illud suadet, quod ill iraci. i"> lib. i,
in lidris adversus I >* /kofutiinua luculeoler Itersui Helu i os disti i ii .

et ei
iI.mii. n«(r.n II • • i :, - / n -
j
:.i , ii! videtor, Intonim lenteniia < in umi 1«
I
tii i
iii indagaluri , i| 1 1 imui i-iii eipiodi i' nitatur. Lquidem si non alienani
klmilc nniili •
drinum
-
I rr.ni i.u.mi \\ I
'.
lili. i , iiiiiii "., miIv .1

.
, ni inilio monoimai , mli .\ u. i -/<• i n illud qarrebeutr, uu •m
erip ImcI riplicaiioni, qai tdaniMfrt arforuipo> litien «x ;'i.li., .111 ei M.lnnl ..I'- -il, MM ne : qu.c
ilinm iimlr tlnhr tlrhhir :r 1 1 .nlil 111 '
i|Ui i <..|.|„ lr..< I. 1
."»
<|H. / I li II, || |||. llll-lll <|H !• III S< Illl, < l llll |(|
Illl. I.llllln. tll, Irlnlr Iiiiiiiiin ii »/./</ timlirir l.i. luni I. In \r 1 l
|
Ililisscl, || in vclila, nli putabfltUI , ni.il i hi.mi i lii a nlentio, cjtii lid< in > inu MM
conjuntliont 1 1 1 1 1 j
1 1
.
•
h/ n f| pomum HligiiMnl '
but el irgumenlM i.hu i.ili, adco ia ns
lltoat propttrti litc IdV i prttttloi i / Iij. ubrandia, edcnd -
iheat, ac »i
iisiim mm niiliis crodibile eil ui n on< ipi ii.l.-« noii |n.-s l
t i liypoiheti forliufl i (iiiviiir.i. 1. 1 ii iii fero btne iii rcfcl / 0, Kdem Ikmu ti aot nb ulw im
.iiiiniriii Mnttntiair, Innutl ira< i. 2 llb. 1 , bM ltm< n .|
••
ton iin om - commodari, sed
idreriui Hebrxoi nlhil eii; hanc ententbim non dll : quil Ul unnin iin
Itnlum Htbrsorum, ied iliquorum etiim Chriithv probum ulotam iraciataaoi Mudiara eielu-
iKiruni propritm liooi agnotcere, Ita m 8, Zeno i>
11 i .1 . <ni~iiiiiiii fuii, ui . x -. MiKiii. n -
prssiermiltendtm non duierti, ui.i <i<- pern liqooliquci; „il„i latem

vriicrci iiiiiniis effteilbui si'i iiKiiicni inilituerat, licel tihHl ilftrmare. Qui nimiroot rolaiitttem laudat,
Ipse tliam veramque Mntenliam seqoerctUr. I» <|n < :<<l Hdem concipiendam orrit, imm
proind< gratiam exclodere Jadieamit l <|ui
[cv] CAPl T V.
graiMn adairuii, non idcireo volanteMai tieradk.
'" VM K " " " IVINA 6BAT " S «»0 UMBBIT.
'"' '
S„|.„i;,K|i'„l \„|„„l;, .,;,„, ,„,„.. .':,•„„ „,<„,(,.
Iloc pru-cipuuui capul eit, iu qiio < iim S. /.<•„„ ' ' l
S. /•' """, ".uod niill.i limi OOMJ I
alicubi durluscule locotui rideretur lii, qol Vero- autJtiio f errar ollau, cujao et aericolo lamum
iicnscii, editionem curarunt, etm libi lieentiam ran> wleitnimut, ut i„ icribendo m l eoaeado eaat
psere, ul non millis vcilns in leitum luterlis, (|ui- liraui. Siuiilfs cst interpreiaiio lertii lesiiaMari, m
Ikis catliolicus scnsus perspicuus referrefor, aliquol 'l
1 '" N ' l:i tnimsc a nobitmei iptlt conptrtta perinde
loca oniollirciii, scu etplicareni, quemadmodum per dicilur, ;<c Bdcm <:\ nosira rolantale mm raperioi
eadem tcmpora cvenit Romanis S. Ambrosii cditori- dixil : ct rdem t-st de letliroonio leeamfo, qao Bd< s
biis", quos illi in cxcmplum sibi proposuissc i„ pr.i- f;, ra niaxime propria nostra e»seaf(ir„ialur. (Ju.hikiu.iih
tioiie falenlur. Duriora in |iiii„is visa sont illa tract. I hic uosirum dixil, ul atieuw opponerel ; subdii cnim
lil). 1, num. I, ubi fidci ualuraiii Itlem eltanttinetst sialiin : Igtiur si nostra esl, servemus ut wmtram j
lcslalur, ut Unictiique homini non ab alio commodclur, i<l jure speremus uliena ; <|iiod ad coiilroveisiaiii de
sed cjus ex voluntate nascatur ; quibus ciiin tolunftti C grtlia nibil perlinel. Cujleriin, alii quoque I'.
toluin vidcrclur tribncre, ut ne divinan, gratiam ad- qui aille Pelagiana tcaitatt llonicre, cuin oaMdOM
slruerct, in edilione Veroncnsi inipressum fuil sic : el liostiuin forore adinoniti fuittent, ut caulins lo-
m unicuique homininon ab alio, scd ejus ex voluntate, querenlur, siniiics wraMltt, tl notavii August., ooa
prwveniente Spiritus saucti inspiratione dtque cjus ad- numqutm n-ui parunl : (|iia; cuiu solius volunial s
jutorio, nascatur. Siiniliter tiacl. 2 cjusdcm librl, iiicininerint, ad conlundendos [c\i] quideru li;treti-
nuin. 3, illa seir.emia : Fides itaque vcl maxime res cos iiei|iicuiit converli, ai cuin graliam 1101, |>r< imlc
propria nostra esl, supplcnda visa est in cadem cdi- cxcludant , ii^dcin favere non possunl. Quid '
NoatMJ
tione lioc niodo : Fidee ilaqtte donuni Dei vrl maxime cl ipsc Aiiîi.-liniis de sc ipso leslalui, se. anlequa„i
res propria noslra est. Tanileni tratt. 1"2 libri cjus- Pelagiana b;eiesis crumpeict, pari locuiione usiiik,
dem, num. 4, duplicem vitain distingucns corporis <|u.e sa„o quidea sensu actipi poteiai, sed cuin I'e-
el aniini : Hanc, inquii, nos nobis ipsi Itac in vila per lagianis siinilia loqui videbatur? ilinc cuni iu eain-
fulcm sacri fontis vivo de gurgite comparamus : quaj <Jem loeutiouem iu Exposiiionibus Epistolx Paoii
cum limerentur accipienda, ut gratia cxclusa, lota ad Romanos scripsisscl : Quod ergo crcd.mus, no-
justificationis vis nobis tribueielur, edila slmlliter Ifrom est, ct noslrttm esl credere el velle; nala sub-
fuere cum additione, nos nobis ipsi Deo movente el -D inde Pelagianorum lucresi, cui baoct locuiiones la-
adjitvante.... comparamus. Sed bis cniendaiionibus, vere judicari poterant, lias cuin minusrecte scripins
quae catholicos in invidiam vocant (s:rpe enim ali- allinnai lib. 1 Retraet, cap. 25, luin vero ibidcui
quas id generis correctiones, quibus pauci quidain nolat, easdem posse recte txplicari el inlelligi; nain
edilores vano niclu indulserunt, liaTeticos nobis el credere et operari, ut ail nuin. 2, utrumque no-
exprobrantes vidimus, ac si Patrum opcra corrupis- «IftiM est, proplcr arbitrium voluntatis ; el ulrumque
senius : quod catliolicae verilati niagno prajudicio tumen dalumett per spiritum fidei et rharitatis ; ei n.
fuil) ; his, inquam, correctionibus tliliil opus eral, 5: Yertim est qttidem, sed eadait regula; et utrumque
cum satis ex quaestione, quae id temporis agebatur, ipsitts est, quiaipse prceparat voluniatem ; el utrumque
l)«c loca, ul nihil gralue obsinl, commode explicen- nostrum. quia non fil nisi volentibus nobis.
lur, aliis autem ex locis Zeno se recte de gralia I11 banc autem rationem cum cacleros Palres, tum
senlienlem prodat. vero eiiam S. Zenonem voluntalis huiname \iin
Itaijue prlmiim testimonium, quo sensu prol.iium commendasse, ex aliis locis, quibus gratia commcn-
sit, ex quscstione, qux tum agebatur, palebit. Eo in clulur et pia;feilur\ manifestura est. Prteclarum sane
: :
DISSEM \in> II M •> /in i"M iu\\. i...
 mlii.iiili' i}m totunlai
plurlum Sniiinniiii r , i . 1 mi nulla c?ii vl eiterna cogiiur, oulU
eommend m! D I etl divln e gralix S i ura fldi in i
i
t.'iur liis verbii " .im docuil, IiIm i iam unice voluii
|i i ill |u |
.1 .1111, 14 il
$uni - i
in oniuium, el milhl potiun ad tlatuendani arbilrii libertaiem rjui I
pquix.tlrm i
ii illud ci eodem pto ira- monium iradnel possit.
ii lib. i, ubi voluntaU iniiiin liilri aiiribuil liii
rerbia
I
num. \ mb
( \l'l I M
1 , |uit, std <j;
I' ill- toh itll i

m | i /i mi || i iit m i i iim.ii \n i
oofem
\.
tan I i/ii non i i
i
•npt-llil
Q \ irea ii... laiui eitiaui, ln qulbua nune de Ide,
ii
ei iul. iii ei • ii i
- ii ii iu ili- ( li.n ii.iii- ilin iiiM iiii- acripaisfe vUoi . -i. el
'ii ei ii I
, quibui D lerrae semeniU; ques loi onem

ui|.li-i iiim ; et I i i-i gratiae tribnil, en erreni, Veroncni -
I orei vel mulalii
mpellii. Hoe :mi« ... || vd addiiii leruiinii eipiicanda duieruut. Fidrm
pi duobui traciaiibua ln eilulit aolami a< si wla
ein voluniatii id aalulein aalii easel nam Iract. l- lib. n, de
>
\Li h .iii iiiiin. 1, So/fl, inquil, (idet pmferand
: i. . quibua insi Iract. 53, ac *i i-ola tnftlcerei ad bentiludincni con-
nuaiur gi limul libeitai intacta lequendam, addidit : Quanium quit erediderit, tanlum
ijuliur. f.uin .iii de Rde i
uiludinit ti kabebii. Ulroqtu i Editorca addi-
i
ii.i, liiu i| ii lionem inseruere, qua opera quoquc uecetsaria esaa
tuntaten i - irentur, licque iuiclligereiur Rdea illa \i\.i,
I.' li.li' potissimum loi|uiiur, quam non argu- quse, Ut alt Apoalolus, per chariiaiem op> unde
d est 000 i.i prlmum lciluiu mi edidere : Sola /tdaa ptttferenda,
, .l.iin ini . ta ; qualit fuii Abrahm : accoitdum
eiMlem plaite lenao, qoo iniiio diierai oam lOlcm sic : Quantum quit crediderit, et operatut fuerit,
irguincnui coutmod r. seranfefi tutttum keatitudinit el habtbil. Hiramur autem non

Cum Inntalem ad inltin eitra t- addid u n aliquid Iract. ">l lib. n, ubi n li
i. iii coropellii, i S. 2 dicalurC '"'' ' Riatix angmcnlum Aiuior videlor tribuerc
tadem p im primoa qooqoc Qui pluttrediderit, nobilioremteipte pratttnbit.
leitoa interpretandus esl, ui ne graiU idcirco prar- Si porro bisce lu locis Bderu /. u .
nimium eilu-
lertniss.-) . redatur, ac si ill S. / >.n iatu lu e viderl potcsl, n li inla vira salitlia liabcal;
. iovci ii, icd quod illam ingercre i poa u mpi i
ii. iraria plane raiione irai i. 1 lib. i, chariiatcm iia
n. i, ut alili quoque Patribua effert, ui nou soluui nec Ddem ncc speni -\r.c cbaritaie
iam aliud, q rtasse mo- qoidqoaiu possc aftlrnKi (quod recte dici poiuisael,
Ii.iIm liiiur. Coi ""I , bi aniitbe- qoalcnoa illae si charitate non omentur, ad saluteui
sibus uiiiur, totuniatem necettitaii seraper opponat, Bihil coiiierunt),sedetiamstareulrasqoencquaquara
..'ii Hbertaie .
videtur, Eia m pa i ne ilhi bis pronunl el, de nde el i| «• iuqiliei -
,
- l-ui -
,'i- niiin. 1 : Quibut tideneqet chariialem, ulrcrque
l'r i l.r lni uin iiiiiii DOper llU- bunt ; el niim. S : Ulrctqut n. n slubiinl. RdilOrCS »11-
iiuii .'\ i.iiin. I Iract. I i/<- Fide, ulii iii !
iilem Teroncnsea liberiori mano pro cettabunt primo
i
fldem compellere iradiiur nou loeo supposucruni inutilet erunt, et pro nou itabuvt
lunlate, Iractaio 8 I l>. i, detimot uodo loco scripsere non proderunt. Sed haec lara
iniiii. i, duoi ilmorcs disi leruro, qui na- D lihera Ediiorum eorreciio, vel addiiio Zeuonem non
lui .li-i, .;uiimpendcnl vindical, scd cusal, ai si illom sine addi-
|
ula, nmrtem, i
nm, qui Dei limor aat, lionihua.vel correciione aequara in tentenlUni ei-
natiirali, scd in doctri mw ro- plicarc non lice.it; idquc hacreticia, quibus cn
r, illun .111 in lubripcre Editorca poiaronl, rriminindi
iliior; anaam adversoa noi maiimaro dedit, ic si Palrcs,
^
necet- qooa conlrarios nobU seniimos, studioac corruperi-
i
rumlo auiem nuin. ul- mua, he contrarii nobia videreulur. Ilaque alia ralio
tuniate, iioi' neeet- Ineunda 9 / 110 p i se ipaum iplicclur,
,
i
ta tibertate, <i" i
I imo aotem baec ipsa apparena seuteniiarum
nirarla .r. ii toluntatem pogna, qui modo fldei, roodo cbaritati uimis (ribuerc
" ''*' r
i
,r ^ .1, videlor, illis argumenlo cssc debet, net Sdd, nef
i li.it i ii 1 1 ii.in, >|ii, .1 |.i inii adspet lu vidainr,
,,r U| "' iii Uinul aliud quidplam, ut nc contrad i leai
11:01 | i.f iMl \\
Porro ni ilr fldc |.i iiimiii <||< ,
< Mi. , 01 n.K I. 5 \ lini ta lot locuii > \ Paulo, dmi
llb. i, n. •'<•,
cerium Ml, lii lolum Imniortalitatls pra qua esdeoi rationfl de ipei laodibusdl non
mlum s Zenone atiribui, qui veram Jut lliiam colonl, negavii ipe doA m non pn»*
obtritisquc eculi voluplalibus, Dd prctcepta n-.io- i l< ni liihil i:i ,
« i \ix n j .« i ii i posifl iii flO, (|iil
iiiinii : iiini ei n.ii i. i ejusdem libi i
palam ni' ii '(•iii i •• 1
1 i |.i i ni. i nullam iWc < onfldil i
i
Zenonom non aliam Rdem laluil Ertcrnoi olilem com« quid Chriitianu , inquil num l ii< m
mendare, quam qnre pci i hai llat< m operalui ntiini, ii pramiitmn alM
ipicue enim iniiii. 'i, de (lde ioqucns, eo , qui nii eo perpetuas felieitalii ten • crrdn etmt >
<>i eribui iuveniuiilur, ;i Qde damnaioi le latui Qul iuni/»i?Leg«! <|in ii,..i. iii • .iiini, iui , ubi Zcnooem
mi ie, iuqiiii, (d c»l ad Odem, veniunt, profeitionem de bai pe clcrni prxmii, qu<>d per hdem <
credutitalit ab eit tolam ideo, qula eorum fidem videre lur, loquenlem pluribus invi Q i
non potett, exigit : quam li abette tx moribui depre- 2 slur, alia mulla eub'
henderit, [cvm] confettim, ui perfidum, punit \rata, imi<- ibtcuriora facile inlclligenrai Deiadfl eliara
quem docuit; et paulo post codem num. fldem iliam raiionem, qiue in / i maequii
i "iii ndat, qux non opera externa solum, aed eliam iTerre postumus, < m line cbaritaic ipei <:i d les r< re
cnnscienliae IniermB mundiliem preesial : Fid ftnon Hent,cettenlt moridnlui : umnibue eoim biaee
tcientiam medullitut mundat, ne <////</ reatuivelin- verbis ille uiilur. Cum u licetnibilsineamoreinbO'
friniecui debeat. Videndui rjusdem traclatoa flnii, minis auimo subaUlerequeai; proiedpfldea et
uiii ie, quoties fldcm coi endat, eam commendarc sinon ameniur, non poterunt ttare; ai pr Inde »ine
semper insinuat, qua quis Deofideliter tervit, m ipio omni amore ressoOiinf atque morientur: siculi
snln fiduciam gerit; nam a fidelitate el fiducia t inquit, littent, uiique amantur, el aliqna seaapef io corde
fidelem te vocari cognotcat. ttaque si fldclem eum chariiai seu amor e*t. Quam m seuteattiam S. Am>
vere ac perfecte habet, qui fiducia, i<l esl Bpe, et brosius, serm. 9 in psalm. cxviu, nani. " : Qait ett,
fidelitate, i.l est fideli mandatorum observaniia, .-e

inqnil, qui tperat, niti qui, quod tparatt aplat et dili-
fldelem pr.cstat ; eam solnm fidem ulique laudat ac !/"-' ""' !" IM " mcnte, hac n ilione Zenonem locutum,
praeferl, qurje a fiducia seu sp<>, et a fidelilate seu ila nt cbaritaiis nomine non ilbm stricte aceeperit,
operibus disjuncla non est : et hinc sanc iract. 1" qua diligiiur Deus vel proximos, sed aliam longe
lili. i, niiiu. 11, solam obieroantiam voluntatit Dei lalius patentem, qua nos quidlibel, et ipaam etiam
essc fideliter viveniibut necessariam discrlissime affir- fidcm ac si.em suscipimus, et amanins aliquatenus,
mat. Gceterum tract. 2 lil>. i, num. i, charitaiis elo- & um snscipimns; imo btiorem pneterea moito, ul
gium scribens, hanc ita rebui univertii prasditam, C reriim ctiam, quae nullius veri amoris cajiacea sunt,
seu pnclaiam affirmai, uttit omnium, jurc ipso, regina melaphoricum quemdum amorem complectatui
(divinarum omnittm virtutum tubttantiam voc.it paulo ' am ostcndimiis ex eodem tractalo incipieutes a les-
posl num. 5), quod de lide diei non potuil in tra- limonio, quod diflicullalem nou levem sine hac cha-
ciatu de Abraham, nisi lidem ibi eam accepissei, rilaiis pratcipua nmione injicerel. Bcribit ergo num.
qn.e chariiate circumseptaesi atque vestita. Similiicr * : Fidet paucorumett, charitat omnium. Ilunc loemn
igitur de liac pariler fidc Ioquilur tracl. 16 lib. t, cum de cliaritale Cliristiana aeeipiendum puiasset
iiuiii. 12, cum mcrw /idei victoriam tribuit, vel pra>- Sparav., corrigendum duxil, ul eontrario prorsus
minm, uti iract. 2, num. 2, unde iract. 12, num. 4, sensu legeretur : Fideiommumesl,charitatpaucorum;
ea ipsa in periodo, ubi vitam per fidem comparatam nam Cbrisliana charitas in paucioribus est, quam
lesiaiur, de (ide cum operibus conjuncta id cupiens fides. Sc<l praeterquam quod [cixj fides omuium dici
inlelligi, Iianc ejus dicli ralioncni subjicil : quia ani- non poluit, cum non omues Cbristianam fidem te-
mus, qui vicerit mtntdum, agnosceitdo ac servando reti- neant; Zeno aiitem de universis hominibus loqua-
gionem veram veramque justitiam, immortalitaiis nc- lur, ul ne de solis Chrislianis se loqui vel uno verbo
cesse est pro laboris sui muitere immortali beatitudine subindicet; liuic cmendationi nulli codices, nnllae
perfruatur. D editiones suffraganlnr. Itaque alia noiione Zenonem
Quod voro tract. 2 lib. i, charitalem nimium elTerre verissime locutum putamus, quod vere fides in pau-
videtur, quatenus sine ill.i csetcras virtutes, ac prx- cis sit, quia Cbri-tiani pauci sunt prrc caeteris iufi-
cijnie lidem el spem cessare, vel non stare Auclor delibus ,

qui licet fide careant, cbaritatem lamen
pronuntiat, dupliei responsione explicatur. Primo aliquam babent, cum nenio sine aliquo amore esse
uirwque, id est fides et spcs, cessabunt, a Zenone di- possii ; unde ct Genies se se invicem diligere, ac
clum patet, non quod perire sempcr illas pularil, benelaicre pluribus legunlur. Non iiaque apud Zc-
si cbaritas abeal, scd quod, charitaie deficiente, non nonem de vera et Chrisliana cbaritaleseimo est, scd
numqiiam illx deficiunt, uti probal hoc eodem trade cbaritate proamorealiipiolaiissimesumpta. Equi-
ctalu, num. G.proposiio Judie exemplo, qui et spem, dem id nolionis in Auctoris nienle insedisse, dum
et fidem perdidit, qmacharilas inipso non mansil. Vide liaec scriberet, illud plane COnvincit, quod ch.irilaiis
qu;c in eamdem rem ibidem subjiciuntur, num. 4. laudes fusius expositurus, quam late ea paleat os-
Ca:terum posse fidem, posse aliasvirlutes sine chari- tendit, et cltaritatis nomineubique utens, primo qui-
late consistere, ita lainen ut ad salulem nihil pro- riem illas eius dotes commendat, aune in CbristiaHa
, 1 ,
,
,
IUSSEK1 \in> ll. Dl 6. ZKN IKM HilN\. I ifj
ebariuii euiient, ai dcin eesqoo jlcit, qo* \ ohh oa Doptteram earomdcm cn

untniuui gentiuin, ipcrici, led incomin fe< lum qui um . i <
sensibitium |arim rerem uidam i i i

modi uupliarum iie il , •
Borauqn idam baril i itb»S| dcm omnino tanai reddil qua e iam rallone vel
ii" ii
eleroentis, dum inier I priroas nuptia*, il ob inconlinenii.i remed 'aaso-

ni.uiuir, dcfeciu oliquo protsos n t.ulS \
,
ludil 1.
.Vi/u/ c»l prvn U 'jrulmn, SflM gustinui ei l' uli epistolii palara convincil. Nilul
il.i,|ur - -.11111.1:1- HU|>ti..> s /,-i,
hac pan II, HUC Inn fld .
ii
/, „„,. ,;,,, ,,( qeod oon saoom seoienUem cootiot
mfrftctum. n tur quanu cir« 1« l""' alii aliquoi Palrea duriua mulio iocuii in-
,,, CX \
ntiquia Scriptoi reniaiiter, nam A lo I I Cbris«
btas oiendum iit, no notiooes. qoa rte, peolo aole Bnero, posiqoam de nui
noslria i ent, in ipanrom qooque > loieti dii V*t, nl natui est aaaesaiseai
ori irauafereiitei » eorom toees ioler- n*uet, nuotef, ut in unieii nuptiii ; tubdit adversti
,,.b> jod im cuodee a Cbriaiianii ali nai Stcuudm quipp

i
i; i aoaf aabtiteriitm ; ait eoim Quicumqut tUmi-
i
utemUra la iS srrif aarerem stuan, tt duxerit auam, matekautr ; neque
Zeno aecctut. ni qoeencumque aiuo m MfVno esartfers ceneederis, cn/oi eV feecrii Mrf/nitafeot.
el iuanituaiis rebua conimuncm inielligerel ;

jui efuun rfucere ; aeai ovi ae ipanm prtort nxore prt<
irilate di le< r.i/, Keef iiioituu, adulter occuliut Non minus

ii.iMt. quaa sine aliqoo ipsarum amore asquoi iccundii nupiiis non nallis visns est S. Ire-
msnifeslnra eel . in qoa nxua, cum lib. mde llreres., c. I!', seriptuoi reli-
. d riiatia ootkNn S I DecoaaS. Ambrosioaiiailiier quil : Smiuniliiiiir illi prWHVieatrici , i/uir tu uiio lil o
lo |ucns, nu'. m ioeorrere poiesi non nuinsit, sti/ fonthiii . u muliit nupiiii , -r.i i
er-
iii ;
niiin de Samariteoa illa Evangelii .i bic
<
\N i \u
iim est, qoasooa plures iiieceesivaa nuptias inivit, sed
lll.l-rnMM.I VI M
i I I
plun liinul babuil qoorum nemini nnpsei il .
I.M 10. ,n proinde noo sccundas rel muliiplices noptias ibi

i
n i, ejoee ad infriugend.iin , si fleri prebcndit, & <I mulierem plurium (brnicationum
SJS Petrooi latem, Heterodoxorum nna ream : licel Auclor, quaest. 59 nd Antiocbuoi inlei
inilit riomerare .t ol C Opera S. llbanaaii , quinque prioree ejos viroa legi-
.-nid.ni, iilc rot ii> iii minimus , quod a nououllis se< limoe poiei. Adde qood pro itupfiis alil codices le«
•
t iniil o iii igia, i|n >r .i . el plurce, luccessi- guni impiii, qao magis mullo difflculus elidilur.
uii criminosx Iradoi i rideantor. luagoras prnpios coucinere videlur ClemeoaAlcx-

iiicm Patres cum. S Z lem Irinos ,
qui lib. u Stromat., pag. iil : Matrimo-
i ,t lu. t.itn pra lei tnii 5 lib. i, Im monium rsf, inquil , prima, <i ueundum tegem viii el
ia \ in i , i nobis non mutierU coniunctio; etlib. m, pag. 45^: Vuuujuiaqiu

t curn potissimi xu ex raii mibus ab co allatis nosf rum kabet , u vetit, potetiatem uxorem leaittmt rfa-
dIi.| ii.l novi asTerri im noa lam cendi, in primit, inquam t nmptHs ; ex quibus loeis ap-
is, qoam i rti rorom qooqos Patroa consilium, ac parei ei primam solum con/anrftonem matriroonium
iu.u \in .nuir, ']iiilni^ i>
•
baberi legiiimum, non secundaro , oudc pag. i' i
quiescani, n"i non prxjudicato in I' BM> , sed / orakofio eti nb uno matrimonio ad plura prolaptio,
.luT.intur. V.runi ni do no-tro Atictore in Mioocioi Felix non absimiliier inier adulteria Ceo-
i,riiin> dicamns.hH d. 5, con-
coaa li liam receosere videtur phires nuptias, qaas non oalli
iii.iin ( .inin. •nil.inJiin -il>i lampsJsoet coatem- ; apod illos inibaot; *.. eoim in Dialogo, posl mediom
l>
i> ptarvom oblocuiionil»oi qnaa adootetinoc lei I' Dom. -I Min tacra coronm unhira, atia multiuira ,
l>riiu>> virginiutem persoadere stmtet; sf mofooreiieioneeonfnirifar, quw plura pouit adul-

i «iiii itare rioNsslem eootioeoliam promotvros , eoo« I n i nunuruTi . ae Dttm. r>l , Cbrisliaaos ooieo con-
iii. b- qaidem nuptias nom », aul na//o oli testatur. 1 is addendos aoiiquos
ali'|uid . a - >- rationc» l.iiituin int ulcal ,
q ld i «V.-ris imperfecli ill Millh. Iiomil. 7>i , [n
M.in.c. qooi lliee babeat, quxquc virum ex eorde < .|> ux,qol leeondas noptias eerruo fomicationem
. lictc Jilcx.-rit •( i inclaroaverit, roiiius coo- appellat, aeo fornieationan konttiam; lic enim ;.it :
••ces-anas oslfinl it. «v IMM qoiboo ioll- erperoof Meonooi mlirc nuptiai ymfitcr
itoat. laae veeo mb init. aom. t, ooom locom inconlincntitiin liominuin : MM lecuudam tmidem <ic-
.imocns uln iuliil ni-i ex i "ii ur, ere, tecundum urmceplum I,- u<iti eu ,-
ueundum
iii v{'*i'rranfia* perfttlionem indivino i ullu euOIO- aulcin vcnlutit ralioncin NVS fornitatio tti '
l*d <tum
iuiiend ii el ii sontt i I ii b i muttente />.» poeffce ef Heei nmittitur, /ii lio-
:<t tanat scriimli ferl, in qul« nesfa fornieatio. Nequc pratlcrenndui U enes
buo immorai i Jiulius nuluit boinil.l7iuLucaro, cumbignroosul polygamos succes-
,
1,1 PROLECOMENA I
nii.i.r ,t quaria pupritf, «' '/ plurikut idvertu leriu piure* nu| |r< Juur, <|uj 3
tertia tl i
laeeam, reperiuntut ,
,t non ignoramui , quod tede eou h»m« s, <n mulio
iugiumojicielnotde regno Vei.&uA ileganiurca abtiiui lei 9 D |
notiiei ;i<l
itniim appareqit, Orlgenem re§ ni Del uomioe ioielll- Imphilocliiura, <.<n I, quidquid BMptanui pejei
:
.',i, •
|n-rii'< lionem ili. ii corouani , qua propriei I im conlraliil ed (atliejHam
virgiuuui el contineniium, qui uuuiu jugiura ei i< alionem vo I /t <i/ //.
/
(j
virginem et eum </"< lif eatlimoitia perteverat, i i

</< N / ..n/ nui "i >i 51 i
<"/!
Eccleeia l><i, ,nm vero, qui «" bigamut , licei bonam mMttet Jctui hoi termom ndetis b loli
hnbeal convertationem ,
' cotterit wirtutibut polleat, rerba "l l.pi» i 5 .i/u<// // ,./»</»
tamen non ette de Eccletio, etde *o numero,<quinon <»( - </'/ «U/. //( <//< j ,11 i I
habet ///</<//// <//// macu/am eu< <//i'////</ fifiuimoriJ .i i // , oratiom texundat uuptiat mihi dcprecon <<
ette de «<<<<</</</ pradu </ </<///«, gui /nvocant nomen detur. Si enim duo Chriett etuti, duo tmeujuo i<»/; »»
/Domtni, <•/ </"i ia/t»an(ur </////</// <// nomini /••.<< tiuit- iii uiiin IJiii lui umiin I '/"'', KtM /(/<//«
fi, //('<///</<///(//// inmrii coronantur ubeo, elc. Hinc bo- eera .</, eautdaauttm u^pvuiur. Quod $i $ecundum
iu.l. i!) in Jerem. n n eierno addicendum iradil juuliibet. de leilui qitid dueitdum $$t? 1'iimum
supplicio bigamum . sed lalutis alicujua pariicipcm , ett, aecuiidn >
tt indulgcrUM, lerliuM imquitai :
non lamen lantac, quanlam qui coiiiiueos viserit, //</» aulem htutt rutme um exc^dil, porcmut plane <•»/.
aBSequelur. Vide eliam hom. -27 in Joannem. Viden* secundas quidem wptiai pruno reprefaendi
lnlcr P. 1*. catholicos TertuUianum laudem nou ap- .ii venia et indulgeuiia dignai , lerliai auiea
pellavimus, qui ui libro de Monoganiia bigamiam iniquitali verti , el de n peju» mulio judn
aperte damnat : nam, ut ohservavil S. Hieron. [cxi] ex quo .Y./.i in/.<:ni lesiimonio eibil dubiianius, quiu
in cap. i Epist. ad Tiiiim, eum librura Tertuiliauui c.iiu sententiaui mutuatui »it Lco Sapieai in U -
scripsil, cum ossei baerelicus Monlanista, cujus scc- quac inscribitur Femina C. de tecundia nupiiit : /'<<•
Ise liic intor caeteros enor fuil, codcni Hieronymo //<"' nuplia lex , secundw induUjenlin , tertiw porcina
tcsto, ui lecunda matfimonia ab Eccleties communione /'lcgnlitus, qunrtiX belluina lita. Ne.|i)C lii< [n <
prokibenda puiarenlur. Praelerquam quod Teriullia- cuuiliis Heraldus TuroneneM AreMepiecopa ,

qui
no haeretico Terlullianus calbolicus opponendus est, iulcr capilula cx auli<)uis scriptoribus exccrpl;i au.
qui in lib. u ad Uxorcm, ipsi, si coniinere post 8"»8 lioc receuset cap. 5 : IfuUui iaicorum plutquuin
suuin obitum non possel, ut secundas nuptias adi- q fam uxores luibeat : quod vero extra eti , ad adulte
roi, auctor fuii; dutnmodo illas cura cailiolico, non r , U(/( p&ueuH, i
(
»sc S. Ambroeiw, qui pr<» tttmmiit
CUin pagano inirel. Non iiullos niovere possuOl, ouptiie conira Novatianos calculum posuit ,
plurc,
([uaj lr.ulilRatrainnuslib.lv conlra Gr.ccus cap.2, nuptias rcprobare viddur iib. de Viduis, eap. II,
loin. l Spicilogii Aclioriani pag. 109 el lli ,
cum ex nuin. GS : Seque enim proliibemus tecundas nuptias,
Socrale refcrl, Conslantinopoluanoi in recipiendo sed non suademits plua dico, uon prolnbemus te-
vel rejiciendo binubos non idem senlire, sed cs.se <Jiw- cundas nuplias , sed non probamus swpe repelilas. Vi-
sos; quibutdam senlienlibus eorum receplionem, qui- deraus quidem aliud esse non probari, aliud repre-
busdam dissenlienlibus ratam esse. Verum qui a So- bari,quorum allerum rei cst non prorsus boue, al-
craie lib. v, cap. 2"2, secundis nupliis inuuici me- lcrum plaue mahe; sed hoc salis ostendil quo ani- ,
inoraniur, non sunt caibolici, sed bxrclici Nova- ino in Ecclosift nu|ili;c lorliae el ropclili: lorrfiiliir,
liani ,
qui binubos non rccipiobant. Itaque ex calbo- quas neque illi ,
qui lias liciias delcndcbani i<'inpe-
licisadversum secundas nuplias quatuor illi Patres rare sibi [lossont, quin sibi ininus probalas pracdiea-
laiilum, ([iios memoravimus, acerbius aliqaanlo lo- ront.
culi inveniuniur, de quoriim tamen sentenlia non Hinc aulcm gradus palel ad Pairum mcniem ad-
mliii poslea dicuiri sumus : c;clcri vero Palres cum D sequendam , cum illas adulterio, vel fornicalioni
quidem nuplias non bo-

calbolica Eoclesia secundas doputaruni. Hoc nomine iikii eas per se malas essc
ne accepcrunt, iidemque quibuscumque possent ar- volebant iutelligi [cxn] undc non absolulc adullerii,
gumeniis, ab illis avocare conati snnl Cbristiauos , aut fomic. accuârunl ; sed iinmoderalani in ip;is
ut S. Zono studuit; non lamen eas pcr se inliciias quamdam libidinem sibi videbantur deprobendere,
ac inbonesias judicarunt umquam imo voro Mon- ; quv elsi dum in nupiiis cinsisteret, vcrum adulle-
tanistas primum, dein Novalianos, qui eas condem- rium aut fornicalio dici non polerat; tameu ob
nabanl , tamquam luereticos babuerunl el proscrip- indomilum voluntaiis affeclum simile quidpiam
serui ,t. pr.eferre videbauir, ul adulierium, sed decorum, cum
Plures vero Palrcs, perinde ac S. Zeno , durius Atbenagora, fornicatio, sed castigata, cum Dasilio, et
mullo agcndum pularunt cum iis, qui lerlias ot eo /iones/n,cum Operis lmperfecti auclore possel appel-
pluros nuplias sequerenlur. S. Zeno quidem num. G, lari . ut ne tmiien idcirco seu bigamia , seu repelit.c
cum ail : Sed sic ego in rebus demoror prope sanis nupiiae vere ab iis Palribus damnataa credantur. Qui
(nimirum in secuudis nuptiis) quasi qiuc vere exse- enim, si malas ac damnatas putasseni, dccoras, catU-
;
153 DISSERTATK) N, M S. /1 \ i-n, ii;in\
gnt rlejOOl aflirmai \ iiieniiiin ^ ic landem radem rai »ne b refis npprl-
i<l
i
'iii 1-.1, |
latur, '|ui quupiain tx unia uupiiM m plurM dilabi>
lltqoil usilala , qua lur. Vi l.n' lalnin / iimiiii, .pi.Tii li.ir 111
ir verum delirlum quale lillN vci I -

|
re Pairei pi .
. unn »c und n lol ptorei nop-
•p|i« ii.' '.'l, MtJ lOOlur tpian- I '- 'ii |Ul i| |'.'ll 11 iuit ut
,| .
|
ir inuiii nuli iiiuIliiiii prukitnui , i|u .1.1- II 1 im |..t m n ei III ndemni-
iii .1
l 11, idtill. 1 1 . * idfinut -•

|>
| * ** l.i r priiiKi' .•li.nn nup- i.iii ,
snuii neque Mf damMvii ^poatolus, liccl
iv nii legii mii foi 1
11IU, ewn infi ..iii- ntuninr 1 llS .1, 1 - ti ,1 tnr.
, 11, tniil err ronli nissct , 0000 «Ti im roucii • Setl ut i.l s Eononem, i <pi'> Motulum ili\.Tti-
,
hiin. ii(. ,1 r invcuitinllll |'i rl .1 > rpismo.li iiinlir- mv, 1. \. 1 i.iniui . . niii is repetiiM Mpri bigamiam
1 s MM nti BOOfM .luv -.1 \ 1
ipiani dt» nuptias inter errmint mi i recensuit, .>ui
.inii |ii«>iu n teslitnuniis sculcnliaiu i|ui»piaiu feial, iiiuui 1 ne loculus \i.lr! itur, nt :i*gcrrimc iu-
onortet coaoiderel el iutel 1- it verba , ne< eis ilLui loreretari possimu^ -
ilrnliain, i|u.un bodie pncferunl, scd 1I1- inde |>i"li:i\ 1, 'i 1, 1 jtc 1. \ /1 ,||.
liêutcr ebOOfOel opiis esl . i|iiam nlim , ( uiu .1 S, 1 i|,- mom ; qui t.iiii.n quo n rJimnaveril . [i kiii
1 - unt . Iiaberenl , el i| io ediU 'in lil r\ • 1.1I "'.'

,
ipi.r /// /ki/i,/, 1 l.iiminii iiim-m-
I
,1 ( r > i r . m lilillU» ii.il, lunlli- luiur, ui>i ill.is eenira Novitinnos ipeTte deTendit.
"ii)iniiin limiliier il qoii legoi de •econdhi nep«
mus planc 111I11I, ruin oiunia inn lUl I:-. .. hlfiii (n rpist. 79 iniui. || t |d Mhllliin,
iiiiii I: luluiu 11I 111 reni nusti.uu pl.in.' Ii.pi.-.i. ubi eas appeil it diq imuv pinccptn HOH l>onn rl
.
fvi
t urseler C> eniens \i \.ui- tificatwiici ptttimm, bignmiam Terom crimen a% itlo
iis , cujus aJvcrsaS MCMMMS nuplias lcsliiuoiua 1, .iiucim jii ,iii':iiui. ai nonno iperu nm -r non eon-
>i limus paulu auie, 111 <pi iruin |> nireuio forHieatit tlrnmarr sululnlil 111 .\| geitcO liluuiiim n.iitii
ifr uno inati imoiuo ad ptuni pro- 1
rii 'iimn, srn ih epist, |9, ,,,.. ng ,., pjsj
Bdtihj-
v
lu priiui- < .ti 1111 Ml - \ lib. 1 uro, Verooeaatsl Nonne in cap. i Epist. id Tttom
,nj.i> nuptbui BO11 eoodemnare ; 1 .1111 i.rtuiiiihi Imi.vim, i,,.i.imi (juhit digamiam
t
n li$ iim paiarerit ' Qain in eptiiohi 113 id

i./wii AptM/o/m, jungtrt mu- rooOtam aoone m i iHio in bi| >s t im mul-
t
'
ur .il. \ t
.
diaisM insiauai . m ntiam Maderet , m i
111 tt ustionem tei undum com (]u.i.l piurrs aopiiai mitas epinaretorT Idem rcro
U i/nido siiinih s. Zeoooi raisM,
I
Ifeel ei p roMli rerbii
•n ,.i ttft proliibitnm ; 11011 ii-.ii piM.i.ii, ri.: le eo dteth ejos poleat ( emn
!ct tumcn unncriam lilnm perfeclionem tjum titjitur i|u.mi imm. 7 idrersoi impli.is rum mfldeltbttfl
/ . ; luculentius afl.rri possel, ul iaiiM aerios ittsputassei, m ai. iis Cttrl
onir .I11 pcr.iiadrrculuf '.' lierrs .Irtrnr.rt l.ini|r.|i s,||, | nM|
,
j| ; , :l( | , (Ml |ihri,-
•1 :i|.p. 'll.it . fornicationlt liam i;is, |,hi li.r.itu/. ut m uiiihis roni,, ,,,,• |„^-
OMJIIC ai.u I lliquid innuit, .pi.tin <|u .1 VUlgO ini.-l- '•

«l
11111 00*01 I. -I ]
Ini i
- , h.iiii niilianl , nuli.uii
- 1. II aulera quid 1040 i ontextu eo- Cliri-ii;mu, noii inli.lrli :
Itwfn,- dcinccps fnqc, iu,,,,,
I N itntcni fOft, t'.<//iu, iuipiins ttlet, i.l est . i

rfldetl ; si oonti-
Ctittl nd mmtt iwu pottlit, ttihem iwli tuus nnptius i,ii. -
indat riM| > jtiod nn tOHO r"r iiiiiiiip!ic.,i.- sapra mom m m .

Ult rtnr*
tr. Iiiquil rmm : F.cce onvr, »m fst 1
/oi/is am mfar pJuHmM maHfM rtru poaits , m/m
qni auiem formeatmr, in p r o prium corpnt ftierit uror, aaoa iwr». HSBC conlra plui>M tiOptias,
Si ii autem m for-
iiuiia tamrn erimiiiis nota. Bequitur I
-
Mae
IMrt- imam aoMiii ptariboB, sl eoMrabeada sim, regataa
pr.ttipi. ns, ab
1 -
toduin enim nrn 1 ia D ut inli.lrlmiii OOnjOgtO civ.ahl. ,\„//
1 dicitw •>. h' ana adverte- IMIOtOM, noli prodiliix laiis. Prtfmt Cmt nubus,
, . ei m id > 'niiltos ciint p ttis nubcre t.liristimw .'
Il> .
itaque imuiii mli-
attributio; ila (ornicuHo ett ub 11/10 malrinwnio ad riiuin loao puiavii, i,or Mntmo eovaoduoi prsjMo-
i/ur.i profapiio. Q.ii'1 »'\pli»r.iiiii' /T"i'" igni- iiini ijm i, ,|im,i m coMideremoa qnt m
' .
, prores
111 aoa iti 1
:•'. koe i
- piain noptiaa, aom. <;. diaoeroit, nlhH occorroi , oode ,\> n
, ;
.
., .
|
i.n ei de idu lerli i ncii arguator. bi primis adTerteodua ou
(
1. luin c&l; uiin . Bl i'L m I DOl lt, for- 1 a "• M u.mi i. - jiini. rM illoqui, qoibos di
hmUtrhm eodem ioo- iili ob iiicoiilmeiil. . .nin |pae Paulua srtiiu-

lun -uiniiiUiir. Tris aiiicm siinl , codeia ClMBOBlt ii.s naptiai pemkit, iu etbun lartiai ej pbjres
lore, qua ab Ipoalolo fornicationit noroine ap- Mi .npiius siml prniiillenda:, si quitiein \i.
u.i , qi ientlbai IOC i

laU |>luri|.us Uhirilis oilin.l':
!,:; -
I
U hlnii iiic.miiiimii 1 1
1: pericolum lobeaui (quo quidvm
,
, ,
u, 1». 1 - n ., - is, plur. 1 < ooaliiojl iiuimii' - II • .jii) iniis in cap, i bpwl. jd 1 iitinr
, 1 :
1 .
PKOI.EGOMENA.
1
i bicu 'i, elqnandoque majori laade digni . reiur, malaeril e eooirarlo ori ooom »m<-
nveuli i
pi nbal , quain qu <
mi nupliii ad Si i io al , iii 'I ei Uillianus
liilcin unii
ii [ ii.- polll I iii, l
|
,
' il . .,11.1)11,1111 . <
memoral lib. do MouogamU cap 17, qui prarterea
B. A niisiis ,
i/inr tctpe tidentui novct nuplat t fn qui- addil alia ipud etbnicoi fuii e,quajpro um atorJ
liii. iii • 1-
pci n iiliiin itidi f.ui n
i • •• 1 1 1 1 1 1 1 i <) ,.
maUant, quam edteri nmbere, Vid« eliam 8 Bieronj
aed merua libidinii ainor, qui dubio procul dami Miuiii < |. | iedit. \ eron. ! kg< rui biam, nuin. x.
dua eal, ol ob ipauni ejuamodi nuplia '•" txtecra In antiquie Germaniae pupulii licei barberif pli
crimina dici quodani modn potuere Ctelera porro, cifiiatea < ommcmoranlui a I .<< iio ia libro <J<: Morib.
quaioddit, cauius congruse el probabilia limiieanon Gerinanorum, n. 0,<in quibut tautum virginet nubari
ogrediuntur, quibua hunealaa quaedain cirilia, non Dupi nu andiebantui »»<,
•
i
< ' i
' , n in-
outem divina lea :« l >
ilii* violata cunvincatm quil, /("»//1 uccipiunl maritum, qMomodo umum corput,
I iniiii iub Bnem conaiderandum maxime eai, quod uiiuui Minm t
„,, ulla cogitatio niiin , nn lamaitt cu-
inaignem ad Patrei vindicandoa adiium nobia epe- }n<lii ' ' ': iii Ii.iih niii '1 h, iiloiiK .iiiiiii M i ii 1 1 • i u i ii
ruii. Poelquam enim s. Epiacopua conira repetiiai pr< iii exemplum laipdalua llieroujoani i" iio,
hujuamodl nupiiai diapniavit, afTeclu i|Uod»m in<>- qua in tecundo nobere i gi reolnr, mortea Mbimel
pinato perciius, num. 6, inhaecerumpit: Quidagam, p, ipsi- conaciverunl : quod ipaoaa t<:siatui Valerius
ifuo me verlam, netcio : non enim uideo, ud \n exhot Maximus, lib. vi, eap. 1. Pauaaniaata Coriutliiacii
tationibui Diviniac veri cullut Gentibut pretdicem. I e- lib. ii, c. -21, bocoiimapud <.i eeoa ttmctum <•/ so-
licitalemne virginitatit ? ac habent suas virginet : eisi Uiime (emiiii* fuilte pi"<lil, ul. priorc nru MOttUO, se-
non felicet, habent tanien. Sin vero ad viduitutis sudo- cundis nuptiis abslinerciil ; et similiier Euripides in
rem gloriotum palmumque provocavero ; nobis forlaitii Alcesi., yen 164, lorpe el c\<,.->uiii apod eoadca
intullenl, quia nottrce tacrct virginei viduesque mmjno (uisse ostendil, î rir, nxoremonoa, aliam sibi junxie-
pro immortalitalit prcsmio, suw autem gratit laborent. set ; sic cniin ibi cborus loquena inducitur :
Verum lioc esl soliim nos iu quo vinctmus, quiu pro Si autem novum elegerii tnariuu lomn,
suaeanciitaleChrittianas plus nubunt. Hascaulem nobia Sjih; perquam mibl (ueril exnaos.
indicare videmur causam, cur Sancii Patres tanio

M i jjsijui penes Romaiios autiquoi rigu ise referi Va«
bigamiam lerios Maximna, lib. n, cap. I, num. ", ubi malroois

Studio per ea lempora adverstis cl plures
nuptias declamaverint ; et cur, ut his obicem pone- univiris pudiciliae coronam ab anliquis imposiiam
rent, pluribus canonibus laborarint, quibus biga- iradii : e contra vero iniemperantiae noiam ac lasri-
mis sacerdotio inierdixere, etcos poeuiteniia?

udc eas subiissc refert, quae ad secundas nop
(1) ei
quod cx Hieron. (3) discimus, pro-
IransissenL Qum uno conieniw matrhnonio fueremt,
(2) subjecere, ei, c
bibuerc Ecclcsiasiie.i stipe, quc. in Clirisliaiiorum sub- wo pudicitice honorabantur ; existimnbaHl enim eum
praeeipue matronce tincera ftde incorruplum csse ani-
sidium [cxiv] dislribuebalur; velituinque prailerea
inum, qui po t dcposilw virginitatii cubile, in publicum
fuerit, nc ipsorumconviviis(4)adessenl presbyleri, et
corona scu velamen, etjredi netciret, muliorum malrimoniorum experienliam,
ne sacra oblatio, benediclio, et
quibus univirarum nuptiae sanctificabantur,

quusi leijilimiv cujusdam iiilemperanticc tignum <
(5)
iisdem adbiberclur. Apud Genles nimirum ita sancle credentes. Mem eliam sensisse Romanos su e sel.ilis
obscrvabatur, ut post primi satis iiulicat Publius Syrus, versu 281 :
conjugalis lori castitas

viri moricm alii nequaquam nubere mulieres reli- Habcnl locum maledicli crt-brse nupliae.
gioni baberent. Exemplum hujusce rei luculenlum ct versu 482 :
Mulier quic mullis nubel, niullis non placet.

cst in Penelope, qux ad sccundas nuplias a mnllis
sollicitaia, strenue reslitii, cum et marili fidem et Ilas nimiium minus pudicas fuissc a Romanis habilas
populi famam vcierelur, ul ex ipsius verbis liquel indc colligere licet, quod positum Koma3 pudiciiia;
apud Homerum Odyss. xvi. Quam in sentenliam signum allingere vetarenlur. Nam pudicitice signum,
Dido , apud Virgilium, Êneid. iv, ul significaret inqoit Festus ad verbum Pudicitia, nefas csl uitimji,
se non nupiuram amplius posl primi conj ugis p nisi ab ea, quee semel nupsit. Apertius Marlialis mu-
obilum , mulla adversum se priino imprecatur, lierum ejusmodi pluries nubentium iniemperaniiam
vers. 27 : adullerii nola inurere non dubilavit Epigram. '6
Anie, pudor, quani te violem , aul lua jura resolvam. lib. vi
Tum luec de conjuge subjicil , vcrs. 28 :

Quae loties uubit, non nabii, aduUera lege est;
Illemeos, prinuis qui nie sibi junxit, anwres Offendar moecha simpliciore minni.
Abslulit ille habeat secum, servetque s^pulcro
: :
Et simililer QuincUlianos , declamat. 500, plures
Eaque lam fortis in boc proposito fuit, ut cum regis
nuplias nubendi quamdam impudiciliam appellal. II,: c
nupiias ultro optare debuisset, ne tamen secundas igilur cum apud elbnicos adversus plures nuptias
Sic etiam aptid Geniiles sacerdotes bigami tom. n edit. Ver. et epist. 123, ad Ageruchiam,
(1)
essenou poterant. Servius in iv JSueidos ;
Tertul- num. 7.
lianus, de Monogamia cap. 17. (4) Concil. Neocses. can. 7.
(2) Concil. Ne>>C33S.

can. 3 ; Basilius ep. 2 cano- (5) Tertullianus lib. n ad Uxor. c. 9. Ambro -ius
nic ad Ampbilocliium, can. i. _ ep. 19.
Lib. adversus Joviuianuni num. 14, pag. 2G3
(3)
-
|-,T 1>»>>I Rl \ll<> II. I»l. S /| \ | ,,( ||;im

s SS.Pa i \ |
hS '
i infldeli mariio nu ex quo Aoguaii-
i
i
ii, i ,. iiin ipHinu \ :
i iMiin.i, iiiliilomi
inielligebani, lurpe ni m vid«*baiur, ai p.-nes tuua nua reetilil idem S i»<i<<i, libro i kdulu-rirtis
ni ile m- i
», cap. -i , lametei i-is iiiMini jure prohibiia»
eniur, ae proinde primii qiuiuu-r illii p nou auderrt tlefluire eap ->, M m-x < iribigi ti*
ii - , c- 1 , 1 1 > , quibui Chriniaai . iiin eii iii- Syoodoi >n I
nisli, mullu vebemeuliue ejuamodi con- el flliaa caidcm |»i hibuii, id<|Ue raluui lubitum oil
iii averl riuuiiibui el icriptii ct plu ruodie el prxa I
il, ne (qi li ' I" I3i n landem univeriim dirimem impc

i,iisM't ii, niipiiarum in- diiueuluui inde fuii mairimuniu i
ii'in|>< i, uii vucahanl, i ' iini .i explo uon licel. II |uidem in
iur liaq ndiarepe- rcgionibua lubnuelri Auctorii a?laiem id mairimooii

litie Chrbtianorum u<>i>ii ~ S. Zenoi iliornmque leouai-pist i
i
S toibroeiue a
Ptlrnm nient fuerii, jani landein liquerearbiiramnr : 5. > oTri la, ul ro ma Eceleaiao
olquam •»• liani iduliorii, rurnicaiionii , nii ne, qux nece iai i vel u'ilia videreuiur, com-
criminii nou Cenlei usiiai |i moueret,rescripe»-ril ep. 19, id prxier cxtera inaiime
tur, vi iuIiiiii, ii' I iin t uiii iulidebbui coujogio
cund miili.i. ropulareuiur. Iiaquc cun S. 1 Imbc rebe-
, ,; lih. i. niiiii : S ii .
ii . i
pro concioue diaaeruil, el pericubi qui
> de nui im inQd ndove- dem, quibua obuoxia aunl ob oculoi ponutl, id elTc-
j iimi iinligeni; nain noii cii. quod ..s.it<s h i->,

< depri
1
tu aenlenlia, ejuamodi con- bendimui

| UUII II >!»S ', l II III III ll
slM.UM.I s. /1 \<<Ms 11-IIMuMIM |i|. OliKLM-".M
li penculum, quod potiaaimum a S / none el knergunenui expkihuu.
feriiir. |ili'ruiiii|iiL' iiinin i peHculum iia liberuie uai aiul ednon v
enaea iu
veteri lege Inierdicla leguntur iraci, li> lib. i, nnm. ~«.
dt li m eciioiM, .i i • il«'-
\ ('ii miN eit lonjuijin. Filium nienlea ilia, ulia lran*puneulee et rfl ren
nondabit fit • r fxiiam illi <
lea, ul piacuit; iuo l<>< <» di .< is, ui videlur, vel ali -
olfen
i i li wiv, 16 Quii a n nulli ceasuere dere credidere, i|in>ii hoc l<" v Eeuo amgulari
lui<- aii Apostolo eaae iuierdic- C plane aenlentia iradii, ipiriiua, qui enorgumeuoruin
I Cor. th, ' ' "i auli noaaf, eorpora obaident, non eaae aemper veros daem
/» 'iiino, ,,l eei, ui pleriqoe espl canl, < um ied an i num |uam eaae hominum , faoa, in-
I hrtttuno lantum, in <jiiiii reui legendut Hierony- i|inl , tn idoioluli m COUtmoranUt mifier t.7 imuime vi
1
1 L> i in JiiMiiiaiuiiii, ii in 10, lu " eliain aaifaa eoitaee meiNtnerimaa, l<l autera editorea mo-
tuui, ll i. prscepil :
JVoWfa jmium viaae inde p^tet, qood hoc leatimouium ita emollien-
ductre cum infid,libiis. {Ju.r enim pnri: ilinn |>ui.n ml, ;il rriu a il;u ilius IkI.hi, n
cum imquitate? aul •

,
I
tenibms! rt-nl , dclraciia , \el mulalU, iil quibus S. Zeno
qute >. ' linsli n i I
'
out '/ •<''
p 'i nl l.nliin, ., dXDKNlibui iiiiiiiiut' litliiiii imlii ,\ I
nsrnaM tempU Dei n,i <i lutera oflemiouia !*-«- conlineaul , iguora-
: ,:j v leaj • '' .i|<iam mua. Noe credide n veritoi ilius eaae, ne ai
im proap lilS. 2 no, ui adnoiaiione 15 quardam mabirum animx , energumenorum corpora

riiiiuis i iS Cyprianuiiii Invadere prodereninr.eai nfeim pmnii anleexiremi
! mer crimina, obqiuc 1»<-ii^ indigna- judiciidiem haudpnniriquiapiampuiaret: nameadem
iii-, ui l ri h'M , |,<tm'i iiiiuii . iin ,
|..'i miMi, eaeet de dxmouibua dirQculiaa, qui uri •>'•
qu
raute "\ugufctinoiii lib»ode j) confeaii Iraduutur n iLaciantio, lib. u, eap.
' iisii.in riini iniiii.'- |ji,. r, cap. li, ini ii"n :o de
i .i I i
I
pro-
i uiaUimonium inirenl Hmabat niW/ ofiad .
\00, ui orBlimit ttutndm t ntail
'/iifl/u i e (jentilibu* membi '
u Uinuciua in Octavio cap. 17, al »"" iguibut un, ui
Adde <|u <i i psnnhii nupiiai inierdixerani Hilariua affirmat inlibroconlral naianiium num. 8,
mi / ii, ni KiiiiM ii.imi 19 ni ue lameo proprio eliara rappli areaat, quod
iii <i I" \ l.iiiuM- i, adjnraiio ibun adauctum prudidii -
<
riauua do i
,
ii v :ii in \ t fnrii- iiiun alibi, ei II lorum vaniiate paf ilnr »i qna&ilaiii impio- . I
I
qnailiiii Druin quidem, sed po|.uli ilve rum animc, Deo permiiteuie, qua?diim urpora mva- t
aimp ,|i, iiiiiii |indc dunt, poterunl ibi, uti dxmonea, posnai prupriia
cauia muiio i
iS .
-
; miini m'iis,ii, invaluii opi- reaiibuacougi mliiei puti, iiibilumiuui i
i < iii vel >""» puUrenlur n, inferno aliqu n<i n mm degaai. Numquid p<)
ease ui dubia i i, et illi limoeruui, uel^nonii t-a credereiui

loco ailfgato \ iiur;etper boccet<eaa- quaoi ialer Totialbaui baareaea S \ guitiuna re-
Patkol. XI 5
,-,, MtOLEGOMBNA.
,i in lil.ru <!•' HcreiilMH '•'•!' M l> "" '" \
!
' " 'i'
niam ipu anima$ hominum ptttimai pott morltm m nlmarum i

erebantor, conten-
datnomtt MrrifHicc opinatloe Platonldi Bttldetor, dl m mi Blblloili P P., edit. Lagdo-
derlvatt (ram ilmlle qniddam Plotinni irodidil M nei •i'" I

enl, ett* maia dmmank
tojmti |ib. 1% de Cirlt. Del cap, 11), quam ipod humana animai rtprattntantia; qaod 9 Eeaoaii
Tertolllinnni repi rire non licoli, led Origenlqoodam
modo edterlbitor i B. Hieronymo eplil id krl W CAPU1 IX.
tnm error nuldem eit, ilqnldem malorum inireae <.<< n. tocroi n m oriHnio Joetcio.
iturim proprlaraeiiuereatqoeibj i / ii , ir, ii lx:n<: 'ii i
potl le
,i m damonnm ntiortin Immotarl credantor qoo i

Zi lib. u, inpaalmum <
lemii i, , .
lenlenili lamquam hasre li damn n i le- quippequf ibidem inm fideleitum Infideleeabeojift •
linr a Philaitrlo cap. 121, nim onbnni natura non liberoa facit. Recitalii enim cx Evaiq I inniim,
vniihir iii naturam atteram. Al nlhll tale Zcm is, Cbriitl ferbi > crtdit \a aw, naa judt-
verba Bubindicanl : imo tantura li abfoil ab ea len- eabitur qul auttm non ertdit, jam fudicatn ett ;
hxt
lentla, qna iceleitorom anhna In damonei conrerti lubdii //</<- dicendo eximit judieio fidtttt, ntm admi-
ferunlur, ut anima dnmenergumeo R ladjudieium infidelet; qnod deiocepa luculentiiM

nceupant, non aolem dsraones, irgnraentnm ejai conflrmat, primo de fldelibai Quid enim necetse ett
evldenler ponat, cnm exinde inlmarnn Immortall- judicare credeniem? Judiciumtnhn exambiguis rebut
tatem, .»<• lObinde resurrectionenl COlligal ;

qnod la- cxtistil: adempta ambignitate, judicii non detiderutnr
iikmi Ipaum flctione dtEmonum, qui sepro animabui examen, Tum <l<: iofldeliboi : Esaua nec mfid
gerant, licri poue non omnino Inflciator icribeni: cette esi judicare ; tptia jam sua tunt increduliiate
At dicit, Ilivc dwmones fingunt. Eo probatio me- damnali, i<l <|ii<mI eomprobat ei illo paaL i : tltw re-
lior, ctc. CiBierum si verai impiorum inimaa ener- turgentimpH injudido, nc<\ue peccatoret in con itio
gumenoi quandoqoa invadere, leeo daemonum, posie jutlorum. Etdeincepi plora diaaerit, qaiboajudicium
sensit; quid, qu;rso, erroris huic senlcnti:c lubeetT iis lolum manere insinuat. qui inicr inlad
Scimus magnani cssc inter sacros Scriptores conlro- impios et Adelea scu lanctea medii IMI, quorum obli-
vcrsiam, iium in iis visibus, in quibui piorum ani- quw ancipitisquevitwnecessario suntdisculiendasecr. ln.
ime viventibus apparuisse tradunlur ,

animoc Sed baec nc qaem offendant, animadvcrtcridum
ipsae sul) alia specie sese illis objecerint, an angelo- primo est, plnrei antiquos similia tradidi-se. Neqoe
rum opera omnia evenerinl. De qua controversia cos menioiabimus, quos simplicilatis accasal Orige-
Augustinus disserens in lib. de Cura pro morluis C nes tom. i pag. \-l, eo quod ex verbis paal. i : Son
cap. 10, 11 , 15 ct 1G , infichrri vertim visum non resurgent impii in judicium, negirunl malot returrec-
audct, nam hwc si falsa es.se responderimus, conlra tionis compoles futuros, aut Dei judicio dignandos.
quorumdam tcripta fulelium (excmpli gratia S. Am- Patres Ecclesiae dociissimos appellamus, quos ea
brosii referemis inventionem corporum SS. Gervasfi simplicitate succensendos non credimus, qiiqae vel
et Protasii, ei Luciani illam corporis S. Slephani) anle Zenonem vixere, vel eisnppares aetate fucrunl,
el conlra eorum sensus , fwi lalia sibi accidisse confir- V el eiiam poslea similia docuere. 1'rimo nicmoran-
mant, impudenler venire vulebimur; et posl multa d us ve „it Lactantius, qui lib. vn Inslitul. cap. 20,
utiinque disputata, rem sub dubio rclinquii, ncc postquam omnes in fine mundi resurrecturos affir-
abnuit utrumque fieri potuisse, nt modo illa per mavil, de quibus judicium magnum idem ipse rex ac
ipsas justorum animas, modo per angelos fierent. Deus faciet, num. 5 addil : Ntc lamen uniursi tunc
liaque cum tam exploratnm Zenonis testimonium, a Deo judicabunlw nam qui Deum non agnoie-
quo res proilitur, qu?c eos ipsos habebat testes, qui runt, quoniam sentenlia de hit in absolutionem ferri
ipsi dicenti aderant, quis sine lemeriiale facium ne- non polest, jam judicali damnatique sunt, sanctis Lit-
get? Sicut enim anim;c piorum ad vivenliuni ulilita- leris conteslanlibus non resurrecturos esse impios in
** judicium. eadem fcrme Zeno
tem, Deo volente, poterantex Aug. senteniia homini- S Hilarius in peal. i, ac
biisapparere,etqiKcdamedicere,confirmare,o^tende- habet, adeo ut bunc ex eodem pleraque id generis
re; [cxvn] quidni,eodem permiltcnte Deo, qmedam jn suum traclalum iransiulisse in adiiolationibus
impiorum animx dsemomim viecm agere potuermit, monuerimus. Sancius item Ambrosius in euindem
ul ex carum teslimonio fidei ipsius veriias confirma- psalmum, ad ea verba Quoniam non resurgent :
retur, ut sane ex ibdem resurrectionis veiitatem impii in judicio, similiter ait num. 51 : Xon enim
S. Zeno conlirmat ? Facium sallem negari nequit, dixit, Xon resurgent, sed ait, Resurgunl quidem, sed
ac proinde ex
nibil S. Z<Mioni poiesl succenseri, qui non in judicio. Qui antem resurgil, el ma- est utique
rem suam ariiu-

facto apud auditores explorato in nel, scd quia non credidit in Lhristum, jam judicalus
mentum fortissimum sumpseril, cum prasertim de esl, et ideo non venit in judiciam, quem peracti jam
fictione dsemonum sub finein numeri suspicioiiem manel pcenajudicii De eo aulem, quod ait : Son
injicial quam in rem videndus eliam si placel,
; , resuigunl impii in judicio, secundum Evangelium ab-
/Eneas Gazreus iu dialogo, qui Theophraslus inscri- soluta scntentia, quia nonomnes jitdicabuntur ; et allato
bitur, ubi de animarnm siatu luculentissiine dispu* texlu Pauli : Omnes autem oporlet nos tlare ante tri-
1 ; 1
III DISSI M Ml" II. l'f ^ /1 N IHX MINA

I
\ < t i>l ipsi in conlirm nt, t\ lunlur <l
'
infidelibiis locuium, </n iii Mi.im . \ imioe diu ii-
i i iposl
i/, qui Cicdidcrunl. II ,iin in P tententiam. Iluo
liorum Pairuin - rllnent.
I luqoc ei borum Patrum n / nr-
1 !
\mi 1
quidem I m-
\ ii. < .i|> '»
\ I »i ibunt, jnsli, iin
-»r- vel |iin lum siernum, qa >l i>i<> a

\ : unt, \> non omnet, oi h
II ['"li) lii" I in Cttll I

sentenlia justisslma consiet, Judi (aralnc In
111 |i III. VII, illll litint, ii<m juitl ii iiiiium, QOC IflJlpli, <|ii<iruni
I" rium : A Von i im, qaorum i
dubia cum t imefi n i

Deo, eui niliil
', ut n i I mnationii l bominiboi dam aoram
I 1 1
• iii ii 1>iin ii,\ in- —.-ii t isiitiam, <!<• blsjudicium
icn <-i i nab nda ei u. In-
- Panlinus iniiiiiiis judex Buum irlbuei, justis, >i
ill. VII, \ i ul fWot; impilS, quOI iHiu/iii </ t/ifl
a/k/ii/i, non .'

comprtentibui poenit amon-
IIUIII [•' >rnui ijrof
dandot', |>
<> aotem medloj ponderablt, non
iii 1 quod iioiiim ge*ta Btatira posl iiiuri<-m pooderati non
fueriot, nec tom tenleniiam lib! debitam retulcriiil
> ui i i.iin. (naiu ir. 10 I. i, n. 1, anintat roio*oj tuorum eorpo-

rttni l
\ \ -ittos pro niialUnlc faclunim, t\\i t
judicium de factis tappoouot, quaedam fi >|u>nl iii lotius muudi conBpeclu baie ca-
dem joaiiiia! divinan sequilas publico judicii examine
re di beat. Itu .11/, i|i-> 5. / ino concludit, ut, in
ii iiiiii idinun, ipso tcil iin jmli' ii die, jnttit corona t pecca*
Judtci, quia dc ."> tnit excut ../'., aut emendi 1gemia t im-
ptum et f, jam judicatns i n aicnui posna tribuatur. In i|nil>u> bI pe<
iradeoii t< nim i.uiiiim lit ii. i nti.i, queia exi usai t, rel emen-
ei non i
oiius int !' . icnliam dallB inditbji ntiam iriliiiliiin 111 .illn malin . inimi iil-
.iii lestin vere non <xe- drco peccai rea mcdioslnter jusloa ei impios, vel,
ntexta liqncl, Cbristianos peccalores in<lul-
adfutoi ild- .iiii in jinlii ii tli<- adsei utoros / wonem b< ns
II II l>'- quod in .iiiiim aliorum errorera declinarel \
l-t? II iiiin>\ iisdcm peccatoribut, teo Cbriilianis mediii

[i.iii COll l'i iii" pluris fuiuroa, <|iii nec ex< usati, uec emendati im-
inipiorum re iiii, -ni in< reduloi iiin liiniii adibuni, Auctoi

i, non lamen in judicimn, qu <l de im- novisse palam prodil iraci. 16 lili. i, num. 1 1, cura <!<•
I >> Ml!l j Injustorum resurrcctione loqoeoa, c im ease lii, ,
lorum, iiim iiiiini noster aucli r lu- Impiot cum peccatotibui u >/n<' ineredulit genti-
ira< i. ir>, i nm. II Porro ju D btu perenni dcstmut i

a na . Pei tpicua etiam sunl, <|
.<•
i, i illml n - vcl imu de operl cliarilate omi com fidea Cbrisliano

iii novissimi I
lnliiin.nl ;i<lfulu- •
nii-, iil immoilali beatitudinr \hi /'. itatur, alilii
- 6 prxsentis dissertatiooia iu-

ni iin gloriim, in -u; ,ii.t- 1 1 1 1 1 1 cap.
n ii n al:
< di- i
a in.iu- fm-riiit, co l> ( lorem remiltimua.
manl iiiuiin, iu ,
inin jusiorum fldclium,
rflr-
i \i M \
luni rnni, ;'•

i mi vru -. :n <II9 M Ji -
- r \ 1 1 ii.
/
•
>>i i > i|> !<• uii.i dubiiatio tubo«
1
riri potcat, iilriim Aik i>>r , <|m ila justit iii jod lic
'
r/io m;>; 01 afllnil >li-. r •</! i |
emronam irrbncndam aflirmavil tract. -I lib. n, inim.
ultcnut, ubi cogniti "., ni > <>i iini aniin i- irlem ptaeidit ledibw t
lerii irai t. 16. lib. i naaa. i. itraa , ia

1 ,, ,
H' MlOl.l.i.MMI NA. 1(1
quam, id eoru nieril inientieni ab lietero AnbiS ircadiui mirtyi potl mortem Incoelom id-
doxia quibuidam noilri lemporii exciialam, <|u
|
ccndi ic tradilur dlgnut gtorit \ exitut finlt ! Ad*
iis pnsi reaurrecllonein lanturo prsmiiu irnum isurut aUitudlnem caelt cum «cilicel in eotaaet,
iii coolli '"'" Del viiione imperliendum <i<>< uere, in utmoreretui , quod ex eonieiiu liquet), eo rporit tui
domlcilio imiiitliiit, niti prgmitUl "»«» funetit tui iptc

terlm vero eorum inimii plicido aliquo in 1
requicicere, quoad eiiremi Judii die II 1 oelum •

prmcedii ircadlut beatl Imu marlut adhue dc-
dero p.iii r.ici.ii. iiin 1 niiiii 1 1

1 .1111 v Idi 1
1 poie t moraturin >i>>ti>> (nimirum corpore) etjamuuwtgt
aliud Zenonii teitimm > ei irict, 13 lib< 1. in llm .
Uatui in nitij , quai i"i ireoia verba re |> < iuoi, ul
iiIh : Dubiutn non > ' , inquit, voluntatem notlram videtur, illi Paull Rom. xn. 25, • > !> prrmiiiai, i<l cst
te junxerU parli, prasbere vietoriam, ejutqut m rewr- e\eci\, contcripti dicuntu m |uamdie in terra
,,,111111,11111 i»<r,iin> perfrui perenni , ««' eontinHU degunt; cum •oiem bine per mortera 10 cobIuiii ;<<l-
pcena pun)ri. At bic pnitremui locueei lisereticorutn nluiit, eorum nomioa ibidem recUarl <t coiebtari
manibui racile eripitur,ii conaidercmui pi imo de Jne- iion dealnu t <\t ne qo de aolii menyriboi
lorinn pra 111 i«> perinde icribi , a<; <l<; pceui iinpiorum; Zeuoneu iei lietimel , nl alli aroprbjm mar-
quorum lamen animaa itatira poatmorlem tocit pou tyrum priviiegium id eaae perpevMi opioati aool
nulibus relegari tract. l<> lib. 1, num. -1, Auclor ;i- B eumdem epiacopum de omnibua jusiis uaivertim lo-
pertiuime pronuntiavit. Deinde utbujui meni aique queniem, perapicueque ipiicaatera lodiamui
icopui intelligatur , animadvertendum cst co in 11 ir. 1-2 ejuidem libri n , n. 4, abi aogekN , qooala-
tatu 12, aermonem csm: non de aoima, tedde carne, cobper sc.iliin in coelum adteeBde lee ^ i<iit ,
justos
velcorpore, ct affirmari fore ul ejua(utique corporiaj in cobIuiii adaceodentee interpretaior lic: Adteenden-
inremrreetione voluutae noatraaut poenai luai ,
aut tes vero sunt jusli ,
qui probis moribus per grndnt dt-
prsemio potiatur, proplerea <|u<>d debitam corpori vinorum obtervantice prceceplornm tnuHkHe tpirituatis
pcenam, vcl praroium in corpnre ame non senscrit, ilincris i/loria feruitlur in cirJum : in quibus nbsenan-
(|u;e ante resurrcclioncin sinc corpore, in aninia tan- iliim pncaertim adverbiumooefidte, quod accipieixluui
lum cruciatus sensit, vel praemio perfuncta est, ut profectode iiajuatia, quidedieindiem poM roonem
aliis in Incis mox indicandis Auctor aperte docuit. iu eoeluni abeuni , nou nisi iniqaai jodei negaverit.
Quod auiem pcrtinctad alterum locuffl, ulii jusiomm Igilur plttcidas sndcs , in quibus joatoron aniinas re-
animas exsuviis corporum solutas placidis sedibus foveri S. Zeno prodidil , ex beja* mente ipsani e»se
reloveri scripsit, anliquis Patribus bene plurimis so- coelestem palriara , in <|ua Deus cemiiur , nibil eal
lcnine fuil, cum «num Abrahw, sedes placidat, el alia dubitauduro: qoara in senlentiam tra<l. 5 lib. 1,
id neneris justorum animabus posl moriem vindi- C num. ^liberas e carnis nexibus (id csl post inorhin ,
cant, Paradisum intelligere, ut Ludovicus Muralorius cl aule jmiicii ac rcsurrcclionis diem) eorum aniinas,
niullis slatuil in novissimo opcrc de Paradiso. Equi- qui prtvcepia Oei custodiunt, id esi omoium ju-tornm,
dem placidas hasce sedes eadem significaiione apud beatiiu line repromi>sa . quae Dlique in cidis ex Dei
Zenonemlocum esse deiiciarum, verburo refoveri sa- visione provenitt, perfruiluras pronuniial. Dei prce-
tis insinual: quin Paradisum easdem es>e innuit cepta custodiens, hujusmodi officiis smculares obierens
num. 5 , ubi Latroni e crine pemlemi una cum voluptates , cum fuerit victor carnisque nexibus liber ,
Cbristo Paradisum post morieni confereuduin ab repromissw immorlalitatis incestimabili bealitudine per-
eodem Gbristo promissum lradii,et num. 6. cum re- fruetur , et luculenlissime eodem tract. IG lib. 1,
prebi-nsurus eos ,
qui mortuos deflenl , in meliora, quiobjectum leslimoninm continet , num. i<4: Cum
id est bealitiidinis locum, migruntes baud planclilius autem mors, qn« putalur meluenda, gustatur : tunc ei,
prosei|uendns monuit. Adde quod tratt. 21 bb. n, id esl aniina;, in aternum manenlis gloriw beatis in se-
justos et impios slaiim post moriem aut prxmium et dibus, nullas deinccps cerumnus mundi sensurw , re-
quidem asternum, aut a3ternam poenain pro merilis ,
promissa felicilas exhibelur. Lbi et sedes beatce glo-
vcl peccaiis adire el sustinere pronuntiat. Ex hac riw in wternum manentis sunt procul dubio cceleslis
[cxx] enitn vita, inquit,oti» secum autcoionum portat, D gloriae locus, non autem sinus illc Abrah3B , in quo
aut pcenam : etne-dilatumquidpiamcrcdi possit, suliji- ad exircmum usque judicii diem animabus manen-
cit posl pauca : Jusli vilw flerpeluce, impii wtemo stuil dum sil; et 1)33 quidem post gustalam niortem
deslinali supplicio. Apertius tract. 27 lib. 11 , in finc adeund;e dcsignantur ; cujus rei rationem Auctor de-
proponens, quid martyribus posi tnortem accidal dcrat paulo ante eodem num. 14: Aliter eniin im-
liis verbis ulitur: Martyr dominkw habitalionis in re- mortalitatis slola illa non sumitur , nisi primo istud
condita adsumitur, ut ibidem ex homine in Angelum carnale spolium, blandum animw venenum , secundum
transfusus , wterna vitce beaUtudine glorietur. Id ip- Dei senientiam , unde sumplum esl, refundalur.
sum confirmari polest ex tract. 18 ejusdetn libri
»£=]«
1
IHSSI i;i \ii(» III. i>i S. /l N. ACTIS F.T CUI II l(G
xv- DISSERTATIO rERTIA,

DI H ll- SANGTI /i NONI8 RT Dl I H SDI M CULTU.
PMOOBMIOM. \ nu|>.T nemoraUn, Vereaenaen eun raiccc lUiuil
gy u g / „ h j, \, ,.
r(lhl ai Putro da Naialibue t\ I lilino lib. i <
, .|u .rn.ii alteraM I

S m, el ei lectionibos qu* in festo <
rhn,q*iaa '
.iIiiim iiornii. .ili.-i .m s. i
• Mea .- Ordinailonia die 8 Decenbri?, legebai •
Medinlani
enmZene K ajai viaJ caceio drciier um-.l.- '

'
Cathedrali. At ha itlorum taaiimo-
i ,.„„,.„ n „„„ de MMlii \ ria

'" '
tU '
PBW*' •" "'i"'^ cum nihil probant, ni roi t<- no-
quii pronuntiei, reprebeudi noa poteril.

t <\ t * - «i.i nalii Bar miui nutn, 12 lom. i Anmlinm,
I imvero iniar n, qnc ' iroaaiui liiterii coni
'
lnuien»is, nulluique inte Peirum da
\:i. nuha <|U'il. iii dc mirii quibusdam, •
/ N talibua boc inbiiidic imc Iuvi mum »ii ; Pereiti lan
nanam Deui gess t i. ai

leniba m mo prudeni n quieveril, Integrum |ue nobU
ntibea ejoi letigil ; adau relinqailar eonjeclurai uoairaa liiieraiornm oculii
ui paUra iil, inii i

aam ei autiquia uneulU bau- aique ceneurae aubjicere. Eenonii nomeninterC
nii.iii |
qu . 1 l> prodigii
r.-i . |ii iin om eum demonstrare
... frequens, Gi 1 1
ebriuiem inGia memor.a' (n) ;

opulari hma ir ..!.
\ idelur . «'i Grm om quidem illum censuii cum Boch*
|..iitiir. ande etUm racium eet, nl nasc ips.i i lii

o TiHemooiius adnol. '•
in Valarianl peneculio-
,i,.,„.,i idjanctia rcmamtiu toeaUalur, al ei I.

n, '
m l ""- ,T « P -
sT -
"' l ''
I 008 BUti * R ** lUu "
adaototuniboa iaa
i
oasa Vicam Inler m,.nu...e..ia info * BeJoauten 858, Historiam epiacoporum eooli-
indan Uqnebk. Maoachos /. s >i tspac ie-l*« ul N, '

im " nUH *
h,nc '•"'"""" K-jecii (q M»n
i,;,r. I, eamn >i..fr.-...m edttna, i G rona o aud il nn mssini forbia seripsil Panviniui antiquiutun Ve-
,,„i. an pit, iiibilqua eidan addidii r ""- ll1 '- •' """ '•"« """ »•»•• '" ••«
, ,1,, miraeuU, qoa ndan cenianiUn), qkipsu rujoi sermomim pftrnifc, inquit,
Mtrant m. tcto qunl ae peregrinum redolere videlur.
inti I / Viiaa ii..,i relu imua
umis... i.i. n, quod versibua
In.o l-\ Anonymo Pipiuiaiio col igere quiapian pos-
|
- . t qu .dragiul i quatuor lucu- iat, ' iijii» proiincise ruerit, i irum ei Syria, in qoa
i ma. 2 , ."ii nii mun >-t rii edidil P. Hen- Gi ' < ii ii qukJem sermoiiem i.l lamporia *rbjoii
lisa II, i,M, esi . tnqdll enim illa :
uiiis lon. n, AsaiUs, peg. 76; aeo esun is s. An-

ii»i, ied inir.ici.i.i dascribenda sibi prupo- .rri.r,' luijii- nn ti opera,
Sjrria reniendo nsque in tuliam,
len pUuc EeaonUne Anonyma no- i|n i iii
Pet ,|Mi'i, omoipoieoi Dew oateodii mirabUU.
n ,, l, .
aoluU oratiune legunlur, pnrier iris quai Mb- c.iii lanieniias raapexiiae viiietur Vurtor hynni,
inde perpetraU lllia subjiciuniur. Anonymua ipi- l
quen *'\dm b is mss. brevUrii Benediciini (•".tlicil.iis
naani n uaeull scripcor ia Rbyih i

\ C 0lli! |V( .„.,, edkJere, eum 8. Zaao anssfi
I iudibui quidem de Zeuone netrmtt aurinei ibidein Iradaim*.
.i i .1 (]....• |»ruiiieii.tiraiis Viiis |.lnn> naberi 1 ii io opinJoni nostros qno.|iie calculoc bcilc sdji-
nt, ni --\ .1 ea |oc in i.n.i i rn-
dua; animadf eraionei obaiaterent. Grav
. I
i
-
babiliuro nonunantorui i Z - riiam na- .-. inde L iiiue ac pure loqoi el scrib
iii ii equiral enim imiurj pU< ei B neqoit, S Z no, cujui ->iv us eui Idomtidem inr-
nii Peretlon, «oi m Vita lulk • u ripi . ci Latinis
pluribui Honculia impergaiur; s pariuu
ii k boliu \ i.i niii ediia an. 1 97, el dein t.. n Latinai i eutionis nihilom deflcil, lom il varua
ji. 17 ln l',t \ ,.. . S /•i,",ii- ediiioni lubjecU, nibil linguU, tinii si verboram coltocatio el lyniasic coo*
,lni,| eflecii, quam / onianum i taebum lulica ildereiar, adeo nl ;. t meria nngoi uli> ,,, Latinis iaa-
t .1. i • ., \- 1 populari i.uii.i
ttirii.ii^ esereitaius, cl inler Laiine loqoentec *• 1 m r»
-
qn ' iii.i.ori ruodaaaeolo niluntur. N>> t:.n.ci. 1
nii iii ii bolii eicnltai apparaat. Vei

'ir.in. iicul. -11,1111 omnine rrandeiur, quidquid ei lisftimum unc m i""tlii in poetia Lalinia, qnorora
,I..m|.ii- aniiquia ducumenlia formnUc <t < irmina ita eomraode idbibet, al non
i endun agfradinar. i iin exp • ii, ii Mnguinemqne ejuc
I)
>\, < \ft I I.
co..\ gnoseaolur. Virgilium legere CMnetua
versui non nomq tam ei m
[ir.nlitiir. ciijns di
M \> u* k /i NOMU ID n..i.r. m i
|Q| . .
.'nii.o inielliguniur, cujui generii sbm lores espll-

§ I. — ' /
intnr >t lij:i'l>.ii)t.ir :t puoris, ul Lstini |>iiri"ii
li« iT.ni i de Zeoonii |

p- linp.in n locatiooe rividiore pmireninr Nenao
\ t .... iii.im- ex ipcU LatiaU quarti inctili Scriptoribua Latiaa pa*
\ I
'
< >nil in \l n l
-iita nuni. I in f.n . ei idnOl 3 iu .| I
Hl
n '
)i7 lliul.l i.i.m, '
rltaic eidem par, vel mugl i pllur, adeo ul A uoo fuit. Zcuoi \ntet
latiultaiem ejui jure comnieudarlnt plurei eruditi, et Afi '
j 1
11 iraiiilatura
eltgantlulmum afflrmarlnl < a aubonui II nlii; l: I11 1 .1 Byi n tioii», ejua 1 G
liui aulcm Paber, qui 1 1<< \aurum irudili orao 1/; , ,
|
iludio ei Inflnlia propemodom Latlnorum lectione Aprilii lom. 1.
digeuit, ji \\iu| ni i.mi 111:1-, quasque vocei ei probiiii

Au' ini . 0x1 ei pia . ei "i 1 idii 1 1
§ II- —I / \OtV% imtiu , (,rd\iatlioi\iit.
1
D !a :l<tlitititr. I
lingUtB iludio ia < curata el perulili metliodoproi

lll I IIIIK I
(,, /„
nerei , non dubiiai ii Zenonem laepe , 1 oque
11U rtfetUndit aiqut ccmmimtndtf qunhuu tmtort
uno Auciore aliquot vocei iniei prubata In arere
1 (ul (.liiiiiiuuiiii rttiiitonem ab -
\.\ multis laltem Grxcia, qui Laiinealiquidtcriptere,

. HIV IUU.
non soii iemo unui eat, qui cum Zenoo
conferri, icd cuin alieua, noi) naiiva lingua acrij Ilaque po 1 Oi ieotii iter, cui leae anli patum
lint, omnei parum Laljne icri inveoiuniur, Zeno commiaiaie 1 redi nd 11 eil 1
enim uon
nec ambigendum quin s. Zeno scripiiuei limililer, ni-i gravi limii ii propi .
liuquc-
sieaindem Grxcam originem el educationem lorli Bbant), Vcron n ias poat Cricinum p
lus fuisset. llii' prima conjeclaiio vebemei luii, idque teilo Idiu Decembrii an, 563 poatremo
nobia vjdetur, ul Auclor a Latinii pareniibui orlue, Juliani anno, ul probabililer
vel iniiT Laiinoa laiicm educatui ac imtiiutui pro- sert. i, cap. 3, $ 5. Cum vero de anoo palam 111
belur. Aliam 111111«- adjiciamus, qua cerlior provi de die conatel, ui ibidera oateodiraui ; ad liojnc d
staiualur. Exstai Auctoris iraclatus do S. Arcadio Btaluendum pra qnx ibiden atlulimus, alia
martyre, cujusapud cxteros antiquoa memoria nulla argumenta novii subinde docomentia el consideratio-
invenitur. llluiii autem in Cassarea Maurilaniz pas- nibiu indicala in confirmationem bic adjicere pla-
sum cx Zenonianis codicibua liquet. Quid unus inicr cet. Primo plun 1 Italiam et alibi S /
omnes Veroncnsis episcopas Zeno lania cum reli- nonis [cxxiv] nomine dedicataa, feeuim ejui vi Idua
gione nataliiium ejus tliem celebraret, nisi quoil pr;e- Deccm. celebrare c;ip. 4 videbimus. Porro banc diem
cipua quadam devotione eidem esset addictus, ei ex emortualem S. Antislilis non fuisê oetendemns % 3.
eadem forte provjncia, in qua ille inorLem oppeiiii, Cum vero in lr;insferenilis festis Sanctoruin ea cautio
originem ducerct? Africanorum quidera icrjptoruin adhibila fuerit, ut i i j>*;<J i i o einoiluali ilic, feetum
siylum in nosiro Auciore deprchenderunt ii, qui ijus Lradoceretur iu iliem alium, quo vcl iranslaiio Saucii
iraciatus diligentiori cura cvolverunt. Gaspay Bar- C corporia, vel dedicatio basilicx, vel orduiaiio cole-
tliius inler hos Christianum Apuleium in Zenone balur, ul eo paragrapbo nolabimus : etsi eo die vi
perspicere silii visus csl, ut fid m facit lib. xliii Idus Decembris dedicalio eeclesiae S. Zeoonis in 1
Adversar. cap. 10, pag. 1944, el lib. v in Statii Sil- iris libris signetur ; tamen ob ordinaiionera ejusdem
vam pag. M6. Eniin vcro plures Appuleii Afri locu- potius, quam ob Rcclesiae dedicalionem fcsium ejus
liones, et verba ilem plura ejus ac aliorum Africa- aliis iu Ecclesiis eidem diei fere adsignatura veris:-
norum propria, Tertulliani, Cypriani, ctc, in ejus millimum est, proplerea quod ex itabano el W
tractalibus reperiuntur, qua; in aliis nliarum Lalina- delberio saeculi ix scriptoribus, ncc non ex ms. V
rum provinciarum scriptoribus frustra rcjuiras. Ne- canoo806 ejusdem sacu!i,variis m locis ea dies cclc-
que Africanum Yeron?e episcopum creatum mireris; bris appareat jam inde a srcculo ix cnm S. Zenonis
per id enim lempus episcopi ct clerus saepe ex alienis basilica vix lum temporis dedicaia fueril. Quod si
provinciis dabantur. Eodem sseculo Fortunaliantim coasideres C;csenie et Pistorii S. Zenonem aute no-
episcopum Aquilcicnsein Afiurq fuisse ex Ilieronymo num et octavum etiam sseculum magnuin Patronum,
disciinus. Donatus, natione Afer,nonne Mediolanensis vel lilularem, uli vocani, electum eadcm die cullum
Ecclesia3 prcsbyter fuit adhuc posl Anibrosii mortem? fuisse unico vel prxcipuo fesio, cujusmodi nunc qui-
ut Paulinus in btijus viia tes:a(ur num. 54. Neque ^ dem ex imniemorabili earum Ecclesiarum conûelu-
Anonvmi Pipiniani sententia moveal; poluit enim dine peragilur : jam ergo anle nonum et octavum
Zeno, licet Afer, cSyria Veronain proficisci, cum iler eiiamsa-culum ea dies celebriserat, non oliqucobde-
in Oiienlem ea lompestale frequens esset. S. Philas- dicationem quje poslerius coniigil, sed ob ordin
Irius Biixiauus episr.opus, cum esset presbyler : Cir- nem quam proinde eo die apud Yeron.ini quoquece-
cumiens uuiversum pcne ambitnm Romani orbis domi- lebralam fuisse boc argumentn evidentcr convincitur.
nicum prwdicasse verbum similiicr traditur a S. Gau- His adde aliam observalionem ex ipsis nostra Ecclc-
deniio in tractalu de S. Pliilasliio pag. 241, el idem siae libris, e quiljus id ipsum confirmatur. Licel enim
quoque Gaudentius se Philastrio in eamdem Brixia- in Galeudariis 11011 nullis eo die noleiur dedicatio ec-
nam c^lbedram suffecltim, dum in Oriente versa- clesice S. Zenonis, in ipsis tamen Ecclesiasticis libris,
retur, diserte prodit, tum scrmone de ordinatione

in el mis>a et officium de S. Zenone episcopo, non au-
sui pag. 181, lum in sermone de dedicaiione Basi- tem de dcdicaiione ecclesiae designaniur el descii-
licas, pag. 191. Zenonis landem nomen, elsi imer bunlur. De Missa saiis atligimus diss. l, cap. 3,
Gr.ccos IVcquens, ab Africanis niliilominus aliemim § 0, et luculentius palebil cx Admonitione admonu-
. . :.
m DISSER1 \in» iii. i-l. - /. \ 1CTI8 l I I U.ll | q
miUM •. Nini. ui .;. amua, iii ii- \ i
UboraroriJ io g eali ,(,,,
nli \iu, >|in oratiooes, lectionce, 01 m facundia m mm «-jus UImmi kuei

pcr a \
Mtipboi S iiuin in v ii..- 1. :, bb i
ii.n-i UiJl llM I "iini; iii--. \du>iioii- aduoi. I, luculenier probti inn.iis ilfa mmJmm nu-
iii .miij i- ,
i|in .|iiol anius bai.li.iiiaic abliicb.inlur.
ibia libi i- id / .. : i ili- Ii ii lib. ii, «y,
n.intiir, describunlur dicendx eiiaui it, u ; iddillU tr.i. t. gg, MMUM ./n.ui iiicumtaiitui ,
// bunlur quideui n- ibi i cuni qui, iii pascbabbus I icris uodis tiniul diluti
or.iti /< > / pi iii in pro— ^""i ' cura |uo ln iliiqM iraciauu diveraia annii .
ulali id ipauo
II , ! ;>iianl, 1113^11.1111 MMM sm-
, li.it, menM B 11 " 5 bapiixandoi uiu luis* fi equeniiaui demoMtrani
solum, sed el ofncium , u '" laranduni tpiscopi ea io ro
qu. eodeiu Vero<
, ui uYdicaiio ! ri 1 - i
1
i ab 1 diceoiM ; licel eoioi per M M

brata ap I
\\
•"" UUMn pj I
iatianomaj), m-
ijui
'iiaehM Zenoi un leco """'" iDoiuu rerai, iMflro EmU

•o.ii.-. . l.-br.u erai MfMla,
1. d\s*. 1 uiciniuiiuus. Ilaqne eum d\ • .1-1- Ul ips« prodil Irad. I» lib. 1, nuin. 1. lia.jn.
UcmS. Zenoiu- l
ti.idii.o, quaa Anooymui 1'ipioiaoua liilarii coAmi-
, ciii. i.i |>r 1 . ipuo eelebi ,in k ripaji il /
I \ iitein possil ; mI I • r.limi ad ba[.iisiiiuin,

Mfl >l" >us
antlqoael genulaa >\ biace IracutibM cooYiocilor.
i> legita 1 quenii,
iniiDiiuil .illullC
A.i.lit i.l.-ui Auonymua,me/re idola iutrwtii. c m
ceiebrabatur et ad banc cuiiiiiKiiiuraiioueui
arbe, quam Cbriatiani foeiiM Bdel acquiairii, ld
; pcrli-
eun probabita eai, lum rero eal probabiliM multo
uare un, «Moriaai . quai ia
-. u1, " erani prirau i.m.. ,t limulacra, ad-
1 nulalur »i< . / V / . ct
i'
1 1 -'
11111 decl imaaae I

gimui iraci. 15 lil>. i,
.
»om - |ue eibnii um solum culium euiirpar
i
Odem Loiivcririi.ii, icdulo aloduil;
ilet, qui ile uuo
s pra?M eiiam, quoa ei el mii .1 educatione morea cou-
/ t .. n. iiiiii j-
iraxeraol, ul pluribui ez tracuiibui deprebeodere
al tniniin >i 1,1 Bfereol; Carpai >i-
.1 alii errores alibi in endem
1 1 v - S. / , .
- ordi-
idforsM irianoa porro frequentei lermooei \
II. liecembii- raum ei pcraciam P babuil, exquibus

r "l»"S'io
aliquoi adhue raperaool.
1 1
- ViJe tracutum primum lib. j, el plurea iuilio iibri u,

/ ! 1 Jubani paatraaM
lidiMiMi v .1 MMiuo ' ,l$ *ale,n «ouciooiboa non nulJoa illorum iulerfjiiese
Iiaiiscamusad alia. I''
,l; "" ,M ""l'l- 77, «i COlligj .ii.un potcsl CX M
,lltlaL
ii ,
iaapara m • ub, u, ac traci. ~ el 8 eJMdan libri.
li uuiiii «, ,|in eiai ido- C "'"" ) ,

i"-ii" varo quidam ex iisdem kriania Veronai
luUiriam runt, *"l"»c fuerinl sub Syagriu Zeuouis succeuore, com

|
1111.1111 (ainen tbris-
ini, eideuu|ue iiupcnse iatMtjeM <it> Bvreiicu Indii i 1 1 rgioi, <|iiani S. Zooo
iaab inlur ; laiui / patuit, eaaodaa ll .
|i>>^l liujus oliituin coiillalaiii li.idal
V udi, ct •^ 1 " 1
piat. v, huiii. 1, (1 |
eumdem
i 11111 .
Sjragriuoi ;
luui diM tiuia iu M 01 il uiiruin 111 111. >-

Hroi 1 / !i- ad iitliiu icmm ,ito> \.ii-
diiiu. .Muiii i.i 111 ; uit.r t.ln sti ,- |)
linnliimma <>i, ul dit 1 de ii|o pOMil, <|iiou .lc S. Tlii-
oa auiaan An iii. n >i.
1 raacatio iMtrio iMtatoi S. Gaudeoiiu mone de ordina-
uem, >|u-> kaiiua Juliam 111 Mboli- lione wi pag. 153 l l \ou'u per gratiem SpirUiu
eoaol aauoeribii> a| iiandil.u> ei miuis .•.!.'•> iiupeusi ,c " lar H* tfflumt, hanc /... U wm in (tdi Triuiiaii»
a lonnultv [mid.atl, in ivm iuiiiUUc pa ;
iiiiLH-lbiilibus, ul lulUinorlniii , m funttimit Ktenun aicui i- Pbilai pumua epi-

regionibiM corrun ril I ••riiiniiiaiiuiu Aquilcieiisem, 11 Brixi iim- 1. ludeotio in lerm. dc
11 M.-duiiancnaeaa aedeui laUMoi il A>i\-iiinun, \.l.i Pbibutrii, pa| 141: Mon tulum cuntra l.cntdct
qui iion banc v. ! le-iain a.i an- ct Judtvtji, 9trUM ftum KJiilia livrctct i,tniu . ./
uii luli 1 lidcm .O/i/ru luiiiiUiii M tiinptn,- Armnum pii/nliun

ni.i ber.-M mlicere iu.luii. S Leno 3 / 'ii-i^ epiacopM
\ i, IrrqaMnlib i iui i-lli ; lin.ili i.iiii,
1
III I- |U | >iu u i, iii .1.
riiar
ruin uupictaii sese olm> i

!
Qm r aique I
u uii.avit. lU I.. \ ii" cirunbi, I a.l
1 1 1 .
i'i i • rs «
1 l.liMi )'.-
iii i
.
•
1
1
•/
1 1 . 1 1
1
• n i perdu .'ii" i
liui , quem id A iiiiim. qu i- himIiu -•11 uscepei
j
i • i iii iliqolbus |..tii-
moduni Brlila nii i <
i
1 1 1 i''iii|ins per 1'liii.isu Miin 1
IkIimii pei
' i
. ni , qua lil
nniiiii- | 1
r
: <
«
-
1
mIc.ii nlli nn Bdem iradueU le-
Chi ni r rol n impb nda
i
|
< t i culia Cbri-
gllur.
i
Qimd ne mirum rideaiur ti^, qui llalia praeiertitn

non rat) mimeii ,
minui
urbei i>r mii^ Eccle i e laei ull I ii | >io nomeii ded
ndi ii. l
"
'-st, qno •
•
quainplurium
opinantnr, cou*idcreui quxio (ne pluribui diitralia 1
> 'i iii I .' . quibui 1 1 ipmiii obvenh ,
<
on«
iniii )
iiniiiin.is ptjc 'iinii civftalei Novocomum, Mu- ln inaiui (.ii .in fabula
, i
popolari
linam, Tridentum , idemquc hi* iuvenieni accidiaae,
I uii. i invei ii i ii .
,, ,,„,, v , ,,,
(
<\ iini Verons ac Briiiat conti|(itie hncteiuia dixlmua

i
minuendam alii ujui I •

.
n, ,i Igudeoi
s. Felii Zcnon! pene luppar Comenaii pi Imui epi
pei linenl adeo ni qu i miss ai ...
mim*
|ius ( ui cognoBcimui ei bymno de 8. Aliundio iie aliqua I. i letl i feruntnr, ea uulliui popul i
ciiudn <'jnsil(tm urbii epiicopn [cnvij apud UgbH. liui.i mipii iouem ingerant, ratissimaqoe pi •
lei
l. v, pasr. 2^8, hymuodeS. tmantio ei eialioveieri lera hnberi debeant.
lerlio Comenai epiicnpn apudeumdem, pag. 9
primui qunque fuit, qoi Novocomi :••<! iii< :
• ^ i ecclc- U | III. — Nota l.cilma I b /
Clero. Duplex Virginum tpod< Monatu-
ilat, ac primua ilem qui Chriiii fidem Ibidem lemi- I
n;ivii hominesqae Chriato lucratai eit, ni ei epist. iv

iiiim Veroatt primum m lokt Ouiimtt a Zenone
instituium. Craptttm et fprietat in mtwttjrtm
S. Ambrosii ad eumdem cognwcilur, ubi hscc icripia fet>i*
subta'ii-
leges n. 7: Mutta me&sis Christi , inqilit, sed pauci
.
operarii, el difficile reperiuntur qui adjuveni ' Ciiiiuni Zenonem iio-iriiiu iiovatn eedesiara bae
in illo ordine Comensium jam plcrique cwperunt cre- iii arbe <• faiidameniii ei rfaamque ea a| •
dere matjisierio luo , ei doctrina lua verbum I)ei rece- Cliiisi.aiioiiiin coiiventun nagna eum eetebriiate
prrunl : scd qui dedit crcdentcs, ct adjulorcs dabit ,elc, prosecutam patel <-x iract. M liii. i, <t Barle prima
De S. Vigilio Tridentino praesule, qui poai Zenonero fuii in nrbe eeeleaia , quas enm in M«ni axlificata
aliquamdiu viiit, nonne haec (railiininr in Aciis luit, cuni antea in prival - edi us lirrie u-ui aeeom-
npud Bollamli socios lom. v Junii, pag. 105 : Ubi to- iuoiiais, vel aaltem eitra urma poaeerinm aacra
tam civitatem caiholice converlit, ecclesiam (ipiod ante peragircntiir. Veroneiisiuin divituui lil.eralilas
nulla luissel) infra muros civitatis Domino collocinit. lioi in opere commeudarit, fMiMM qu<>d crebris et
Aucior Vit;i' S. Geminiani Muiinensis anlistilis edilae laryis illorum prwrogattonibus n-leiatur, num. ".
ex ms. Veronensi lom. u, pari n , Rerum Italica- C Quaiiiqii.un nnn liac soluin,sed aliis qnoqiie in n
rum, nonne haec de illo, qui Zenoni plane c»xvus lionibui lii, epiacopnprasserttm impeileaie, liberales
fuit, Rcripla reliquit, pag. C9I : Sane ad Chrisli cul- sese [cxxrn] pneboerant, nti pntiaaimam factam esi
luram loto mnndo confluente, jam dicta civilas (Mulina) in ea lapiivorum redeniplione, (|uam ab ipso Zeaooe
per apostolorum successores Domini fidem recipiens ,
eiimiia l.mlilius pro eoncioue prasdicalam videre po-
vanam Idolorum respuit forditatem, ac sanclomm prw- leiis tract. 10, num. S, lib. l.
dici tione sacerdotum amissam diu iwli recipere ccepit Csterum e|>istopus panperialem profiiehalur ex
hcertdilalem. In quorum cnlatogo confessorum Bealis- tract. 44 lib. n, ex quo etiam cleruiu illi fuis-e pa-
simum Gemiuianum eadem , Domino jnbente, sus- let; cnjusdam enim rci lesies appella l operarios.qui
cepil civilas Mutinensium , temporibus Joriani Augusli mecum sunt , inqiiit. Hinc tract. 16 lib. I, iium. H,
totius Reipublicw Principis, A quo cwlestis vittB pabulo sacerdotes memorat, qui soleinnibus divinis qui- s -
recreala, sanclwque purificationis funte pnrgala, su- centiiini aniinas Deo commemlare solebani, el tract.
perfluam Idolorum servitntem reliquil , et suavi jugo 50 lib. ii, inentionem facil ininNlrorum ,
qui ejii-
Christi colla subegit. In qnae verba aniinadvertens copo inserviebanl in saciis, nec non sacrarum ordi-
clarissimtis ediior. si alia simul aliarum urbium natioimm, quibtis pascbali lempore inferiores iui-
exempla prospe.xisset, qmbus id ipsum plane conli- D ni>tii ad superiorem ordinem promovebiniur: piis
gisse deprehenditnr ;
profecto baec in praefalionem auiem saceidotibus per idcm leinpus mercedem prse-
non conjecissel , pag. 687 : Quod est ad ejuratam a stiiam alfirmniis, piorum sane sibi eooperantinm sa-
Mulinensibus yenlilium superstilionem sub Joviuno lan- cerdotuin indusliiain indical sive in insliluendis ca-
lum Auyusio (Geminianiepiscopi opera), id nullo ve- tecliumenis, sive in poeniienlibus praeparandis, cujus
ritalis aut verisimilitudinis fulcro ad fa- nititur atque. merces ipsum erai baptisaium, et reconciiiatio, qucc
bulas amandandum . Si Vii;e aucior sub Joviano tan- paschali lempore solemnirilu peragelianlur. [u hanc
tum religionem Clirislianam a Mulinensibus per Ge- quoque rem coufert etiam locus S. Ambro>ii ex
minianum primo susceptam prodidissel; jure quidem episi. v, ad Syagrium Zenonis successorem, in qua
nb editote rcprehenderelur. At non id ille innuit, cum Indiciam ab boc benediciam sacerdotes invisisse
imo per alios episcopos npnsiolorum successores tradantor, hoc sacerd.tum Zenonis'acvo ordinalornm
fidem Muiinenses recepisse tradit : el solum sub Jo- non obscurum leslimonium videlur. Hornm quoque
viani imperiniu Geminiani lahorihus idolulalriam re- sacerdotum podicitiam ac coel.batum ab Auctore lau-
iiijnisse eos narrat, quae res illud unice irisinuat, Mu- dari iract. o lib. i. num. 7> satis credibilo est.
hl>SI Kl \ll«» III. I'l S /1 N m lls ! I « I I II I .1
Im.ii.iii (j l \ i
- l'-l •• luissc U.lclitin, qu.i-qnc irn-
IM inslitulo d I noqne dh I
i - pro uudius iii |it|iuli meniibus, vanis s ib nde
x v ,.1,-in \ nlro-il <|>t- i n i
vesiita adjouciii fuere, m fli in ii>, |
> . nc
v c , i in.ii imi |*l ini coll gitor i |ii, pei populuni Irriuinir ; i-l Iiim .
cuni
/ \ iinn lulutn b eodem Coronaii ti i - pco-
qu i 1 - pudicili i i
•!• »- •iiii. iiini it.i uii addiiione ipeineada aont,
.uis iii il..iiiilius pud baniur, ii i . \ ni, reriiaa i
n~ .• . quxin rebus miria inetsc ali-
it, de .|u i
plura diximus 'lis>. i, uriel (eiai id < 1
1 ii non racile poesii), pli>ne reji-
| tjux tirj i eiii tnonymna Pi| li
uin ,
niiiiiiieiii in inoii istei i.i viiara d ,
ulo iddilo . rt i> (ai unuiii Cmuria i
lim, i kmbroeiiu i .u i.r. |

uii> biiin .l.n , iii ,i.i meliua mnlto ei linc ullia ad
i ejus imposiium rriuien dilid, qnx Criiicia Jiiii- olt <i< m ingeraui , illa paucia
iini fen banl < v iiiiin. IU : i mm < deacrihil, En ipsius inicgra verba, uii legunlur in
i
i il. !• iii / P mpeianl . nan la wnnn
<•/ ii
i •
i> • n-i .
>-\ quo P \l ib llnniui eju»dem
tpunum. >
iiu vero iub I B \ ueymi opuseolum edidil, lacuna eal eperta, il
ini inoi j>ii fue- retlc in.it marcbio Scipio M . iTtnt- .

|>:i,;. |7'.i
i nt , ul ei i jusdem vmbroaii lo - nir, llistorix diplomaticx, quam im>s ei laudaila maa

in' in»liluium fu supplemua.
iur, priiiuiin eaae omnium credimua, \iil> -m>i iii.nl vr iihImiis,
in inier illa, rraorum niemori i litieria prodita i >
Qoi \ reduxil ad baptlsmioni,

iii ii. nn i
r.< 'lu .iiul> i| ii iiu i inai n Galln ni eaaris liliam i

,
- nni linmine vergenle reiluxltp i" •-'

1 1 1 n i iii ii. naei i io, partim prii . I
Ki quidem mullos libcmvll ai> b< st<- rpeuilero,

in i! / -
u mio- \ \>n,|> iiiii sim.ii i\ ii ini,! iiinin.
Mnii.i nlol.i si iimi ,i bra a.
iniiii. quibus virginilas ma\iu <• com ndabatur (uti
,l. |
, i ,
i>-j
^ , lia ii .ii i .n Imjiis s iiit.ii opei .i.
l|N.
I
ijn.i' a Svria veniendo usque in lullam,

Ilui iii omiupoteos Deui oalendil mirabilia.
I
\ t Wll .
iniui l, landains, qu cum agapea in subsidmm i

!!•• .nitiiii aliaque mira Zenonia gesla.qnae plnra
ii. martyruanqne cultum mstiini quidem rniaac puiamus, licei memoria pnpulorom dl-
i
laiem ei Inxuriam conversas animad- labenle cuatudiu ai iradila non fueriut; celebren t.i-
i
orarunl adeo felicilcr, ut l \ suis < .iiiii j.iin inde :<li aotiquia temporibua i|md
I ique I llasexi userint, mi obsorva- quanphi ,'n ii) iii bea , pruvini ia, ac na-
!ii"t. IS iii ii.i. I. IS iil». i . ul.i Auctor .i.l lionea exbibuere, <lr quo plura capilc quarto.
ur , <|ui nt i oii M biis < t
l'i aatera ad euu itatum, quiem diximiia , elhnii is
t t impudicitixque frequemiua indulgerent, Arianiaque nbsistentilMis, Veroneuaem Ecclesiam pcr-

no uit , iii quorum coemeteriis duceret, aliqnarodin illam regere pn feeto debnil ; ea
pcs agereai N .m d ( ... ,. videior, ns tntem, qnz diaseriatione I, c. r>, $ r>, conjec mus,
qnod ires in sa lidervnl , Paulua inni improbabile quidem videlur eidem Ecclcai;c
de Mil leburgo, episcopu* I rtsis in
|
praafniase ab anuo acilkct 362, n» pei annoa ariii ,
i Paulina dt <-< /> hru- qne ad inn iaa cin iier 580, quo In ccelum iranautna,
rJiii an. I5IS. nec nou ejusdem lib. lilioruiii inorum praemio dnnatua fnit, nl Veronx
I
i
n. I n ni Romano i|>si , i|i::iin iii Cbristiann religione alucrat, in patro-
1518, | p. 17, i \ i. Onnpbrius Panri- iiiiiiiin aoacepue prae»la etaot; unde faetum aiiam
\it qa < i. lili. iv, eap. ii. Ili nin n nm < si , iii ill:i lit-inlii iiiniin noii iiiitni inor i|»iiiu n o\
ililutum I) magnum Paironmn 1 1>; adai iscerel aiqoc deprecare-
itera '!'» uraenio \< ramus :

lur Dc :iiiini inliil |,r < lcri':i I <l<or.iinliiiii dueiniUS,
.|ii n id inier bboba referendum nibil ambigimus. adjieiendum nibil; uisi forle indicare qniapiam *\
iiioiiiui racontiorwn •enteniinm, qui nullo allaiodo<
s
riiuifnto /,n n ,,,,,) iiiiiin prodidere an. 501, de
II / ob miruiula celt i '
,««-
qno pliiM in \dmohit <>nr .oi monomenta nnro. .".
dem emoilualt du\
Diem rero oMina Coronntna Notarina aui niaaimni
oiniiiiiiii, i|in deejiiade lorte feeernnl menii nem,
lolum, icd >l> \ii"n\ ino 1'ii.iin pi-
oajnnqnnan ai§nat. Soi nomomot percelebre mi-
/ IIOIll III
iuiii, i|iio :ii|ii.i ;, uu Invii Ubosii ad mui nam
nltiindinom reponte eanndaniis, apei ' un ecd S I
noiiis poriam ai (Bnoatrni non n.î - --.i < t. >,

ib bosto i
iini.o nlnm i 3 G •- Magno dei i

1'inin l
b. m
Dialogorum . ca|>. I B juennio »•,',
, .
i ., PROI i COMKNA
i.iiniiiiiii ;ui iiX'», ii i.iiniii ..iii lem pontifici fue* 4 S /•« i in |
ittleni S Zei
i i i J.iiiiiin- 1 1 ii.in.ii ,
i|in « ii iii PronulpUo Comlie dedicatio, tel ' <<• S. / nonisi «t oinm m
i|. i mn.nill.i a.llncral. UOC, iim|'I. lli , liill.i" .ilum (<>- / ii.m.ilii ui'»i . .. - 1 1 1 1 li 011 illli«'li 1 1
-> . <|' > <J.-< illHIIU
riiii.iiiis riM imorani, tuclorii oUilum In eamdem querlu ilum uon ex«ceduul, ea dic lignatui
bujua miracull iinin ii. iii obfcure conjicil, inquicni dinatio S. Zenonis, el duobui dii
I) ii tii . !» ; />///// ///.• .s. .////./ Wilaln ipsitU |

/.' ic.in-. ' .... 2 .'
dc qUO |/lut;i i
,
,..// r. ///)./// //// iiiishiiuih i ///.•////./'/, eic Itabnn i Mau cap. ">,
| • Diflicultaiei m ingerant
nis, qui snli mediuni nonum i «
« ulum Qoi uit, in M i
i i
, i|u ' ii <
die ri l'l I»' ' einb / I
lyrologio i"'i Caniaium editolom, u, part. n, noi lum ,

i. ( n iii ouim 'i ii. Quadi i-
limcc ediiionU b»c Iradil ; \l /</" <

iscsmbris. ln imaui vel l'a-< d li I lai, qui-
CiviiaU Vtrona Nalais s. Ztnonit marlyrit, quandt bui dlel ii iii '.i uiii naialii a u im i
on 1 1 lebraUan-
uijnir finnitiii» Athiui usauead superiorei tecti ftnestras iui ,
1. 1
. Lramfci i . i
runl in I em, qui
eccktio) illius excrtvtrunt, nte in lam intrart potut- icilii el propria iu I. ilioni, vd ordi*
rmii, tirtuttnt martyrit ttttndentii. \i Paului Diai - ii i...i i, \. i dedicajJoni << i li ti e ipsiui c
inis Rabanb anliqiiior, quippe qui Caroki M igno imius. Sic quidem Radulfo leilc <l«; Obierv. can. cap.
peranle lub iniiium ejusdem laeculi acripiii, Ub. iu It vt\ \ Solemnita s. Grtgorn olim m diem, </«« fuerat
ilc Geitii Longobardorum, cap. "23, idcm roiraculum ordinatus , tolebai trantferri. 1*1 ipeuni coniirmalur
affigii texto dtcimo < ul. Novembris . ei quamquam in iiim ab auctore \ Rudperi ai Salisbur-
ins. Medoeiiemi , ac in edilionc Lindebrogii legalui gensia, i< i ipl c ueculo iu, luni t% mm lore capiti \\ s
Cttl. Novembris: omiisai tamen fuiiae numeralei lii- quod adjectum fuil \\\»\\d de Donaiiouibut ejusdem
icr.is xvi, quea inalUimu. ci ediiionibua cernuntur, l.< •
lesi i : uirique enim loqw i>.--t i iit
palam esl , idque ipsum confirmatur cx Lnndulfo in inei S. Rudperti, qui e vivii < uiuCJ. Apii-
Additione ad Misccll.un nuperrime ediiani loro. 1 I><- lis, cam a S. Yiigilio iiisliliilain moiiciil uro dkt
i~ ii iii Itaiicnrum, pag. im, qui Paulum Diaconum s<> quide/n die viu Calendarum Ociob. Ui jcxxxj quo Rud-
cuius, imo exscribens , xvi Cal. NovemUris posuit. perti corpui ipse transiulerat, in urbeauUtm die ru
Yerum Inccdies, in i|iia Ailicsis miraculum contigii, Calendarum cjusdem roensis, cum oclava Cjici.da-
S. Zcnonis emorlualis csse, ut Coronatus innuit, rum dies occupata essel feato dcdicaiionis ecclc-
iiullo modo polest; cuiii lianc dieni Zenonis festam in qua ejns saucti corpus quiescit; et ir.uisdncii bu*
inilla doctimcrita signcni ,
quse caeteroquin dies alios ju-c.c (Jesii ettra obiius diem Uanc adeigneul can-
Zcnonis mcmoriae dedicaios ac fesloseomineniorani. sam, quod lia;c dies propter officiu Quudragetinifu vel
II i 1 10 quoque agnoscere licct, qux Coronato auctori- C ipsius Paschee raro, sicuti dignum ett, contigissst cele-
tas iribuenda sit : nec miriim cssc debct, si mona. Ims brari : verba sunl Aucioiis vila;, qui dein addil :
Z''iionianus ,
qui saiiclum Episcopuqi pridie Idut Eiiuin congruum uc retigiosum ttt, ul quidquid nliu
Aprilis animam crealori suo rcddidisse scripsit (/'«//. obiervatio \Uius celebrationis diebus dormitionis iUntt
5-29 llisl. Diplom. Muffiii), eiundcni Athcsis coercili ob reverentiam qnadrayesimalis offnii, vel patclialis ob-
dicm nalaiitium paulo posl appellavil ; id enim servanliuin tjuudii adcmil, qui nuclor Sedis el uposlolut
pcrinde ac alia mulla , eiiin cx Coronato suinpsisse exstilit religionis, hic saltemin domo requiei sum illa
c.xpkiratum esl. adsumpta die iranslalionis supplealur .Tandcin ut exetn-
In muliis Martyrologiis et Calendariis, nec non in pjum inliniuin etaequale oninino proferamus, S. Pro-
Ecclesiis multis, quae Zenonis festutn quotannis ce- culiis ijiiarlus Ycronensis episcopus, eadeni concur-
lcbranl, huic festo adscripta esl dies vi Id. Decem- rcntis Quadragesiinai vcl Paschaiis causa in niullis
Inis. At non hac idcirco die ille ohiisse credcndus aliarum Ecclesiarum Marlyrologiis el Calendariis,
est, ut videtur significare Rabanus iaudalus : is enim sicut el in Romano ; nec non Ycneliis, uhi ipsius no-
emortualem Zenonis diem in eodem Marlyrologio nomine dicaia cxstat ecclcsii , signatus legitnr v Id.
taverat pridie Idus Aprilis. Neque nova hccc Rnhani Dccembris, cum in antiqpis monuiueniis x K il. Apri-
rcpclitio nam poslquam Trnnslalioncm S. Zenonis
; lis notel ur Depositio S. Protuli Confessoris, quinio
posuerat xii Kd. Junii, quo die caetera omnia monu- autem ldus Decembris Dedicatio ecclesiaz S. Proculi
menta illam consignaut, aperlo lapsu camdem ilerum eteadem plaue de causa (ul id cli.im addamusj fes-
signavil xu Kal. Augusti, quod feslutn onmibus etiain tum S. AmUrosii, qui obiit pridie Nonas Aprilis, uhi-
Veronensibus monumentis ignotiim est. Universa que praeler Mediolanensem Ecclesiam celebiaiur vn
porro Veronensis Ecclesiie documenla cum aliis alio- Mus Decembris , in quem ejusdem ordiuatie iocidit.
rum auctorum et Ecclesiarum S. Zononis niorlem Hinc ergo praeclarum et verissimum illud Cardinaiis
pridie Mus Aprilis consianler describunt, quse sane Bronii monilum in adnolationibus ad Mariyrologiiim
dies uli emortualis Proiecloris nostri nunc quoque a die 18 Martii : Sec mirum ,
si quod scepe accidil , alio
nostra Ecclesia celebralur. Die autem vi Idus Deccm- die in Romttno Marlyrologio, alio vero alibi de eodem
hris in plerisque anliquis Yeronensibus manuscrip- (ujitur Sanclo, siquidem alicubi translatio, vel ejut ec-
clesitt dedicatio, vcl, quod de Episcopis accidil. ordi-
tis et in parvo Marlyrologio (quod Franciscus Maria
Florentinius ex ms. Lucensi llieronymiano Mariyro- vatio celebratur. Moc igitur exlerarum Ecclesiarum
logio suhjeciuni publici juris fecit) adnotatur dedica' rilu S. Zenonis naiale celebrautium die 8 Decembris
1 :
i : DISSI t;l \IH' ili W &. ZKN \< 1 1-> l I • I l 1 1
nibil impedicato, «iiin moiij iprtlU vita fuu . \ im oon appellal mariffrem, tcd i«
i
.1.1.1 culiusquc ,'M- r«i ifessnrum tnnricm *
n-lVrri tolitai M mli II du i 1 llllll pOll

aiin i- , 1 i
ni mhiluin iIimii, «|i. -.iiii io-

inliiiii. Nunc .i.l lllud i .i|»nl j .1. |
i
' . \ i
/ -
i|ii.i .1,- in. >i I
ir, ii >
i iii •>» ili' i'i> / i t ' 1 1
1m , iii . oi i.->m»i i'l»n'nl . i|in-il inin I' i bot, .'iinii, .; I

|
.. <m sumpseru i,
en- .1 ei nliiiiiJi posseni.

dispuiationem p siul< t . >l - in< lo <
Juiii
P.uil i Diaconui |ni n unli i\ - 1 1 ulo -' i ip»il,
iuui desci ibeni I li. in .1 I .
( \l l I II.
I l.lii: u iii i
,
I ui »||| -
ki. i M. " S. /1 NOMS
loi iialero, i|uam illej iius, S. 1 i
m.n.i,
l I l.:v...| I I \l l n> v.
n in
|
l > iii ii i JotnnOJ hi.i. iiiiii> ni
s / \ i i
iiiii i uniiiii | ii nliiiii
..iiin. rem uim.Im plenam iugicdimui , in qua si i, i.un. lotidem l I rerbjg

Uliin. .1 II iuio- s / luntijr, iii iir /n«' po t
ificen niinat, i;.il».i-
I; 11 \| il\ :
il i / .1 - iiuiii nii, quali r-
ii liiiiniiiuui ihiiiijnt uoroine eumdero ouncupat. Wandelb i
nliîoM rum muliu iniuus, quippe qui us lus in Mariyrologio Hctrico scriplo an Mi quod in*
reui dubian» ia ii>, qa <

uw pr <
uni cdiium i si i
m. u Spii il< gii Acheriani, die s
Zenonem uosimm appcllana, mtvrtmrtm
ii (m . iii , iii.ijniviii i.n- vocai. Eodem ta Noikeriut in Mariyrnl giopcr
um \ulgi, quam pioruiiniuampliirium <Canisiumpromubjaioiom.il Aniiq. I.ni , part. iu,
cffeii-i 'iii-in paries, qui le ei s. Proi culiui novissimx editionia, tura pridie Idus Aprilis, luiu xi
inuin, oi !
'
: 1 utu sxculnnMii ii , Cal. Jti iii S. 2 inis mentionem faciens, ei nurr/yrti
,
, .
\ i t Ivertunt, taital saropcr app I tiardui ei ma. v <•
u.eifori ,
mani m pariier roeat, in quo tamen Bollan-
disia noii levibus argumei lis repugnaul. Cum enim
pern h'.i ui npcinl.iiti.i .im.i nii ,

..m- cuini-ii Junt illum ms. non esse ipsuin aulograpbum,
uj>, iiii. laiione nbstinere oporierci, uli vulgo traditur, Usuardi librtim; fra reroeialiu
niiliii iln is : iiiin voro (iiiii vciusi tddiiioues mt, Sangerroanansi I»
i'l iu-ri noa poaae sei rias volunl, el iuter baa S. Z mis nomeu
-ii i .
limpie 1'iur, . t Liode vitaS. \. - aei uon Manyria liiulum Zeuoni nppotiitim reccs
usti et qoo utrumque declin B nl, pntantque Usuardutu bujus sancli nullam me
;
mih |'omi iiluiii . e.uii landem ineundam h " '" ' uli nullam faciuni net Florus, n<
II ut :illaii.s iii medium docume t-, qua pro |«nuinus Ado a Rosweido edilus lom. avi Biblio-
uir.i -upp. iiini, i'iM|in> iniii ii luiiiini' (ii!- »i Patrum, nec aulbenlicum Beda Ifanyrologiuin
ca?
.l.imii- iiilnl. sed leciorum judii io,

abiisuem Bollandi*tit vulgatura, id quot) connrma*
iui ei tntiquoCap luli Veroirenaii
i i JiMuii' i . ril, taii .i ii -111111.11., codice idem U
Marl iin eontinenle, In quo Bccunda manu s.
CUll A /' ; iiu>iturar<juiiifiiliit>roriiidi<;niil,) Zenonii nomen addiium liqi i. M lyris lameu uo- i
i / oni$ martyrio, tt conlraiiu r,'\dluulur. n»en legitarapod luetorem Martyrolbgii, quoij Bedic
vuIko itilniiiiir, 01 iiir s Decerobrii in additionihus
I "".'"""""" M :
frolofiuqi AdonU, .t ... plcrisque codicibus,
OBinim lefUura qni .m. et interpolatum prafenuit is.,.,,,1, ajar-
s ' "' lyrologlum
> i" 1
ui Calendarioi i I
-
ineusis e.liio
,
"'" » r>WW- ' ,; ""' IU carum p [ rnen e Aprili,
eiundantis, el ad januam ei clesia S. Z "in> apei 1 " awrnyi . dii i ur , ei similib r n lio
l -'"' ribit. Primo ln- \'-rln> ndario , qqod prxmiititor Sai ranientario f.i
1
/luiim .l//i. ,i nd riano inv v.-.iiii ,\, inter Vatican. num. 580 .
'•'
Z marlijni ai ,,ut. v
ll.-lll III ,
/ ,, , lllini
ntt juiiuam ad vstendendum
,
Hai leouj i
ODitiiolii ntafna opp oi solei objei lio,
cunctn meritum mmrlmrii in-
,
•r"' maiimam i a cacteraj rira babera rioV

.
litorum, •
ooi mi 11 i
i
i leaia, qmedetol patronl
1
'"^ "" "• lim i
erveiosiiia ille
luidem i.i »ri\r .,i,i ttei) pra
i
quo mmrtmit n<» """' .iri.int , niMi eeofeaaoreni n n
'
,iji' i»i» .i
m, ri nii ,,,.
|
latquein miaiii .-.'11111 ,1 | ,, ,
«jui I n
roi. n ,
111 iM|u.', i|in ur,- 1 ,111 iliiiin |

...IU1JI, ., /
x\i, veieri ritu 1 i.,, otik \
p«f
,
1 .'i II;m|| (
IOMI M. '.!,..
i\i. i , i, i,, mdfl i

ntilull eidemque reterl lui inlci iJien viii, mi 'i m Cal. Julii : IUi,
i iiu Dnformantea aliquol extei na quoquc I

. iii, n/iliir tlprnnduh Ar< ki /,/.•'.'. UCLXVl,
i
i leiia i ip i
5, indli nnda qnae dieui s. / I / /</ \«,,,< /. tfrii XCLl \i.
nonli feitum dngulii annii ei auiiqua dlsciplina \ l<t O tubnt \«< S /'/./. .
i < \ ,i m in.-.i-
concelebrani, confesiorii, non rero nwrtyrl ofiicii gioe i'i iintiKi mi.i. \ \ \
ei iniss.is ni qunque icmpoi mt. \\ bulc ob l\ li Aprili • \iliiuiii \i> Itipretbuteri
joctioni duclso ei Veroneuiii prsssertim i.< . lesix ritu l< I \\ \ \ I
quem aliai Ecclciiai lubiecuiai apparet, racilii n VII, ii lunli conset \ ., [rckiprettfiteri
ipomio '• i
Nam prfftci quani quod in Carpso i" iii prr-lni , inm 1/' I \ \ \ \ I .
Veroneniii Eccleiiae nunc niiper niemurando snli- hi ln . 'i Carpti Calendario luei bi r.-m nos-
pbon&c ad Inlroiiuin, Offerlorium, el (Joinniuiiionera u. iiii s< ribuntui
pro festo s. Zenonii iu miss;i recitands, eae indl- IV Nonat Febr. s«nci\ BUuHetmf.
cantur, quac vel nunc in missis mariyrum Pairbalj \ III. t «i. )///,/ s. Adalberti c«nf.
tempore dici lolent, et limilitei in Lectionarlo 8. .Iinin ,s BonifacH I

>>nf.
Euphemix laudato In scholiii ;. Baptisia Perello, pro 1 / < al. Juln. !Snt. Ss. Jotiniiu et Pauh m. et
dio tranilalionia S. Zenonta adiignatur Erangelium B S . Vigilh eonf.
Ego tum vitii vera, quod hodie pariter in iiideni imv < \wiii] Hiilaqae onnea eertiseiml martyre*, ui
sis Paschalibus mariyrum rccitamus, in eamdemque aliunde lupponimus, in ipsiosCarpai Calendario i
rcni ex alio ins. Missali monasterii S Zenonia d fessorei rocantur. Porrolieet in eoCalendario legatur:
mus, idem Evangclium lectum fuisse, cum quaepiara l ///. Idus Anqusti Matule Sirli, Felicittim< , tl Atfu-
pjusdem Sancti resliviias in Paschale lempui incidis* pili iiKirlyium ; laincn m i.mpyt, S. Sixli olliuuin no-
sci : prseter hacc, inquam, nosira Veronemis Eccle- lalur de Confessore Pomifice , aliorum loteai dwnUB
sia eum amiquum tenuisse rilum videlur, quem Mi- antiphona de Martyribut. Ilaquc apud Veronenseiii
crologus notavit in libio de Ecclesiasiicis observa- Ecclcsiam is rilus oblinuissc appan;t , ui
tionibus cap. 45, tesliinonium indicante Bipiista diceientur, qoi casteroqui reri iooI narryrea, <t de
Peretto in iisdem Scholiis ad Viiam S. Zenonis, le- iisdem non nti martyribus, sed uti ronfiaiiiribiii or-
gitur anicin tom. xviu Bibiiothecx Palrum, pag. 485: liiia celebrarentur. Kx ipso Dghellio, pag. 781 , Ve-
Nota autcm, inquit, S. Gregorium papam primum in ronensem inscriptionem referente id ipsum eraditi
Graduali libro de liis marlyribut (Romanis Pontifici- suspicari cl coiijiccrc poicrant : in illa enini quc
,
biis) licut de confessoribus Ponti(icalia instiluisse offi- temporibus Andreae Patriarcfax Aqoileienats , id
cia, ut de S. Marcello Aniiph. Siatuit. et de S. Felice G saeculoix. in lemploolimS Gregorii.nuncauiem rulgo

Antiph. Sacerdotes, et lioc ulique salis congrue proptcr S. llelenaz in dedkatinnis raonumeniam erecta a.lhuc
excellcntiam dignitatis Apotlolicas. Iloc eliam atten- cernitur, inler Sanctomm, quse ibidem contioenlnr,
dendo majorcs noslri de iisdem sanctis confettorum of- reliquias liae rocenseiilur S.Yigilii confes. , S. Proculi
ficia ad cursum diei et noclis legunlur observas*e : quce confes. , S. Zenonis cnnfes. ubi non 1 un S. Zeooneai
et Pontificis dignitatem eodem modo insinuant, nec ta- cum Procnlo, quam S. Vigilium uti.|iie Trideiiiinum
men in aliquo eorum martyrio prwjudicant. Idem dc episcopum , qui indubie martvr occubuil , confesso-
S. Apoltinare observandum esse Gradualis liber de- res pcr.ique appellatos vides , quam appellaiionem
monslrat. Ilactenus Micrologus. E<|iii(lem hunc ritiiin officiorum ac missarum rilus sequeb;itur. Ex hoc
in bac praeserlim Veronensi Ecclesia viguisse illud porro Veronensis Ecclesia? ritu illud dimanasse vi-
dcmonslrat, quod in antiquis ejusdem Ecclesia* ridetur, ui S. Zeno in aliis quoque ejusdem Eccies ;c
tualibus iibris Episcopi , etsi marlyres, confessorcs monumeniis confessor inscribalur, non mariyr; ul
lamen nominantur; et oflicium de confessoribus rene tamen id ad martyrium inficiandum traduci possit.
citandum innuitur. Ut atuem omitlamus pauca eorum, Eisi vero in plerisqoe monumentis Veronensibus
qui ibidem recensenlur, Komanorum Pontificum no- unus confcssoris lilulus eidem vindiceiur; lamen
mina quorum martyrium cerlis documentis non pro- D qmndam non desunt , iu quibus marlyr diserle assc-
balur, eos tantum episcopos commemorabimus, quos ritur. Henricus imperaior, in privilegio quod an.
fuisse mai tyres explor;itum est ; et ne singulos hujus 1055 abb;ili monasterii S. Zenonis concessum fuit
Ecclesisc riluales libros percurramus, salis erit ms. pag. 7a3 tom. v Iiali* Sacr» Ughellii , bis marty-
illum considerare Carpsum appellatum, qui posl pr;e- rem illum vocat : et in alio privilegio, qimd roganle
falionem Auctoris a Scipiono Maflfeio edilam in Ad- Vitali episcopo Vicelino Beringarius eidem S. Zeno-
dendis postrem;e pariis Yeron c Illuslrat;e, Calenda- nis monasterio tradidit an. 901, quamquam bis ap-
rium exhibet, notatque subinde officiorum hac in Ec- pelletur confessor, lamen et marlyr semel nomina-
clesia celebrandorum rilum, nec non antipbonarum, lur. Vide 1'ghellium in Vicetinis episcopis tom. v,
responsoriorum, psalmorum inilia, qusc cuiqueoflicio pag. 1031. Anonymus Pipinianus, qui de Veronaj
conveniunt. Hoc Carpsum a Slephano presbyiero et laudibus Rhyihmum lucubravil perilus quidem ejus .
cantore ejusdem Ecclesi;e scripluin luit ante mediuin Veronensis ritus, quem diximus , nonne adhtic S.
ssecnlum xn, cum in Calendario quinquc hc chro- Zenonem et confessorem et martyrem simul affir-
nicae adnotationes ali;>. mann in marulne ftdiectaa le mandum pniavii
*
,: ,
!•! DlbSI 1,1 \n«i III. DE S. /i.\ U.TIS ET Cl l.ll .
r <-l
\ n,i, / ii ii -
non l.*i artyi ium . liqui lem
MN i> , i,.-.. j iii. . i «II.* Ude glorio»aiu
U MlUT
I
l'l-l vici.ll
G .1, llllll> : \
I..III l || | lll-
bcriptorea erudiiU»ioius , cui eum rlium laiui*»e in-
U
ilu \ t S. 2 Bona .1" " bem d
de / n
i
booo '
•
• 1 1 . i ipa i
>p
|
i
i
il.i iniilt.i ici i, i S iuni 2
imtrtyrium oatttur ?
nouii - ,ui , t ii iii vera bv li . <|ui illaun
- / iii ni irtyrio i oroMri
appruba verat ,
juii.i iuiii profereua, mariyrU litulun
ium |».i i Juliani iinperiura vixil . Dl dis-
,
qoi td iii» t •! ii.it. ni contulUaei piuriuiuui, proeul d

i idimus. l isi i ii iii i
osl J ili iiiiiiii nulUa
jil\ --- Uli sa
• biu doii inii u /. iiiiih in xni, M uii/zi,
iii || ili.i i >\> I
|
/ iiic./M ttnt ulnujus jiunii loiiiiih) hui jiutiaum

S / ii poloil in
imliiiun: /.,i>/.. tlam, / tnctm bmmo-
mm
>
.
|
jii |oo Paaau irom . qniboa Imperterrile objV

probvUUH tJMSQMt, siiiiatlnutiim ba.ciln-
tiiiniiUii , que i .i-liii «luiii simili de > mol-
nOM I ttitnos i i, > iti.it ituitit, ii//,
; -t iMooa n flml l niini-i i
iiu BliONM , iii f/aiculitin i.ii-

I morl in u| petici mi
Q fmj deducendam urb Itaque uibil de uMityrio
\ i wbln - \
ejua Anbrusiun coguuvissc poUni vldetur ; el li
poa vel tnt t nii isquc ,
Anibrosioa nibil dc iilo reecivit, jara Eenonen uon

ei pali , qoot qua
ni i
d Mtoraii norte iu pacc uuxtun pro-
inii > pi>cupiis -.nii uu Pbilasti iua
babiliasiuiuiu eal . niai <> paru tetatU atque aucio
lidit §11 !.'ii-
ritaiU docuneuto ttuibrosii leslinuuiun elidatur.
m rnioM •
'• rita S. P 141
Pt b Iii.ii- aoien Anbromi leslinuuio s< quior ninu c>t
tra gtnttlts u<</««- Jud I maxiiu I lant
v Gregorii M gui , quas pro nartyrio aniiqoior sop-
c- yinj:in(,ut flm >i inbiiibus
sutdtrttur et i> tuo tligmala Domimi notlri
petit.aucioi itu U enira qui duobua puai »w uiU vixit,
,
cun Atbeais uiiraculuui recitans, nartyrem illun
I iritti porforaf. In banc icntenlUm I
\ i presli) ler ra ms - in Ira-

appeUavit, leri putuil ul nen ria lapaui eon mar-
iMiin iin iiiin creditlerit
, qoein Joaiioes, a quo de
ii,- / one m i ii>ii
iiiii.n iiin fuerai iMiractus , simplicem epUcopum el
.tta mppliaa qui, n Idut \iilis.
coulessorem prununiiaveral . nisi forie ipse J<>.i nea
I • i .-111111 iii r i.-iii in ill i pei »<< uliunibui atque aop-
eo in titulo Upaua prubabiliua credatur. in S. Gn
. mliil latuen 1 1 refei i
. .] ominua
.•
(iii|(> ((|i)
..
rprtoMap- C "" ''"" K '
m defecUu "' I"»* M,l ° '• u, " l
l'
1 " '""
suiit :
ii.iui Molano aniraadrcrtente in secunda Usu-
ir et ilu > . i|in mulla pro Chi
pasM iKiiiiliiin in snpplicih < rant , ei martyr
S Jiiv.n iii- N inii,n>i-> episcopus, < u-
jii^ Eesui di<-. \ N ii ia M.ui iii Romano martyroli
5. Pauli l elii Nulanos,
tnr, uiariyr dicitur lil». i\ , <:ip. i-2,.iS. Gre-
et nortyres item pr >
olBi io martyi is
gorio, cmn menis cuufessor fuerit. AJiudnMeaem-
lunttir id.in S K.-lu Nol ,8.1 N el. atqofl
plum adaerimua ex epi»u>U alin 7"> lib. is, nouc
cteroquin qiurdam tolum prn fldc passi,
hl I. \i,ubi iilrin puniitex BMtuxiMUM marforem
in p.icc niurlm dei ml I i |ue cura
v i 'u iuiu episcopun Brundittinun in
Al<'\-iii> Lippnin mi in Lati- , <i<n
Uodaio llartyrologio nec boo in Calendario ms. Ili-
i
n i.i \ it ,in 3. /. u •! > n \
'''•" lenaU scripto ineunie
i<ii , m dc iin i
mariyre pon-
l
sxculo i\
;> i
muoaatenom qooddaui Beneventanom olim
t ii, <• niiii mm ' de ii io i on- per-
liuente, ui UusJauuarii tpiscopu» conftssor no-
ieasure ;<>u< iium iiur.it, li.ui.l re pr eMo - el
inii.iiui-, aiqM nti confeasor quiden ia ip>a eju
deudus • -i , neque Bnaeodom Ecclesiis, l
cleaU Bruudosina ouucqooque lempuria colitor. Vc-

ul .i I mplum scse conforinareni , l.
iBMimi rilsM aoamaM arrip. fjdibHem " lem eai iu ecUuonibM poai Roim- IÛun
nam dlom ppollari, noo Leuciura .a cun cjus :
i)i .ir.<> diccnius II . , sunl
iorpM Kriiiniii-,11 reqok iceoa ii/i lem irjil..tur,
Brun-
i
cuinqiie pro inarlyrii /..noiii.nn frenleolia <"lii
n quidcm duaiM aotera nrii-. noilum eojuaquam sancti Leoolii

, iluimus, ri , <|ii.i pcr BM
li< ii l<'^ , ui
ii- apod h reqoieacens umquam agnoveril , nl
iilod s. i.riK epUcopi olin babuil
,ui<l ruboris liuic parti , i|uam V.-r n-i> I i
ii
. aniequam Bcm-
niiliC scquitur lur. Niiiii
VMtom ti.in-iiir.iiii- .
mclior videtor ImIio priorun
, il.i .'r|,.T' OC ii
iiii.uiii iju.r (iiin

BaMvaria tenlentia siippeiuut. ,
qainque mss. in Bo-
i ii< iiiin pr.ii.iuiii. i.\ in- Buiem
H \ iruittur anjumtnta eonlrariir tenltnlia'.
|
doobas s. PuotiflcU lapeibas m martyria litulo Coo-
I imiium, qui Zeoonis ffleminerunt, miI.ii-. niiiiiio: ii.in.i temere limilis lapsoi raspi-
-
\ 1 1 1 1
• r .
-
;, ii Med lov iiui iil.-ui s. Pontifex Zen< m
-
. <
n< marty-
rip»il, qofm 8 Irabroaiua martyreui mo
cl i tum vero Zeoooi qucm
.
rooati >,,..„„ \, ( ., cum pluribui uaprQ-
,
105 IT.Ml M.OMI.M

Ii.i'i lilms.qii e ilibl < '
j
\ ox videbliaiui. Simili plane ratioatf in mi. II
[cxxxvl lcviiahnaB quldeui c«l fldei;al lud nun rolugio moua lerii V< row 11 i Sp ritui nu
poieal , quod com lllo de / nono afflrmatli reeeptut .\|.i III brei la uiarij 1 ip io im io
t$i i„ pacs , Ind i lol Improbitbllifl . quae -"i e*a| aUrtyrolugiorura furm 111 re ^ « 1 1»> > , <|nx-
randam 8. Bpi < •>[> glori.im 01 Ipta populari fama 111 vulgaio I n rdo legu lur, luariyriique leatiao-
congoaklt, niliil de mariyrio ejuidcm indlerit, n 11111111 <: S. Gregurii auclurital Mattyrologto-
hilque id lomporls , leptimo icillcel rel ocuvo 1 1 1 iptoi ili iude 111
cnlo, non nmlto poai S. Gre • rll obilom , b duoL / n.
111 Ynoiicn 1
Eccli 1 de eodem ferebotoi . Adde quod bri , quaa ea, tolU Verooeotibua libi 1 *>uitt
Coronaii \ (lae , quai ln pei antlqao Rcmenal '

ille < ifeaaoi poniifi \ Mihimrj 11 ur.
legiiur, ubi exponitur miraculum Atln erta imentum ,

quod 1 1 am quu N < 1 <>; . 1
uppareni ipsa S. Gregoril verba , ul iu adnotatl n 1

iiu iim baiur , 1 / do , cuj
lii ;iii r. lem Vn:iin dicemus : et In i>- pro eo quod Lippumanum uaque , aofl maitjrifl
apud S. Gregorium hcrilutur ad ottendendutn meritum flcio tur , ei < 1 lebrator ad

mariyris, ibidem positum fuil «</ ottendendum rru ijua totiauetudiiie apud plures exb I ^>,
lum. confetior it ; unde Buspicioeal Vcroncnaem, qul- j{ uti \
cumque fuerit, qui cam addillouem In ms. itlo olim \ 1 uni 11 erlim I.' ntu duciuin , eui ad
Veronensi, nunc aatein Kemenai apposuil, ex <.i martyriuin a Zeuone adjudicandum oou tanli 1
rii verbiu marlyrem iu confettorem corri tisie , ian- quanti lllud plorea cuiu lien eruul el i<
ctumque Poniilicem in eo htpflum puiasae, qood S. ciont, <|un(l auperiori paragrapbo latiui oatefl limui :
Zeno Veronaa confettor baberetur, non martyr i|u;i : eerte lamen quae ibidem aifHflam U aiedium . a<
eadem de causa inonachus Zenonianoi Gregoriom aunt ejuamodi , m, eum aliquot eerti naart]
appellans, ejuaque verba recitans, martyris nomine in Ecoieaia cunfeaaopim mu colti faeriai, manyr
prsetermisso Sancti supposuit scribens,ad osienden- etiam couviacator S. Zeno , niai aluande probetar.
dum meiitmn Sancti, vel, ut in m<. lectionario Bri- ui quidum noii poleal antiphooafl mUaa 6 /
xiano legiiur , cujus incniioncm facil Maffeius no- uonifl pro paacbali umpore in Carpao iadicai
ster in praeratione ad Honachum Zenouianum ,

pag. nun Evaogelium ejusdem Umporia duobus aliis in
517 Ilisl. diploin., ud osleudeiidnm merilum confesso- codicilms descriptum ejuamodi esse , quai per i<J
ris : nisi forte lioc ms. Icctionarium Briiianum ipsam lempua de martyribus dici soleni : atea [cxun] auti-
Coronali Vitam ex simili excmplo Remensi sumplam quuteaaporibuapaaehalUquideu temporU,Don i.imcu

conlineat , uli sanc illam couliuet lcctionarium aliucl C. niarlyrufla proprU fukse videntur. Enim vero iu
ins. Ecclesise Tridentinac ,

quod eamdem addltionem ontiquii Mitsanuu libri» a venerabili Cardiu. Tli<>-
ci formulain Gregorii verbis praefert. Si porro i-x liis masio edilis baec robrica, ln commuui unius marlyris,
probabite sii S. Gregorium , dum Zenonem appella- vel eonfnmrit apposiu tegilur tum U Autipbooa-
vit martyrem , unius nominis errore defecisse, nihil rio, pag. 2H\
<
,
tum in Leclionario ,
pag. bO, lum iu
prosunt Pauli Diaconi, Joannis item Diaconi, Ra- Capilulare EvangeUoruro, pag. 217, et id ipsum quo-
bani Mauri , Notkerii testimonia, quippe quos ex S. que not.ilur iu Kesponsoriale et Autipbonar.o ,
Giegorii Dialogis siculi miraculum Atbesis ,

quod olficio lemporis [tascbalis, pag. 5U , cl pro officio
memorant, ita et martyris titulnm , quem Zenoni communi, pag. 5lil, adeo ut quod ex id gtncris an-
aftigunl , dcrivasse manifestum cst. Eadcm rationc liplioiiis el Lvangeliis eruilur argunicnium , a<l sia-
cadunl eliam cieleri posteriores, Wandelbei lus , luendiim cultuni marlyris potius, quam eonfessorifi
Usuardus , aui potius Usuardi additamcntorum ct traduei non possit. lllud autem , iiuod.ex tauauscer-
Ailonis auctores, el alii ,
qui adferri Sotent, quos tum elicere possumus ealtBS leslimonium, sunl 01 a-
vel ex S. Gregorio , vel ex aliis Gregorii asseclis pro- tiones, vel gradale responsorium, sîudem proctrium
fecisse s.Uis credibile est. Duos lantum codices pr»3- Sancli nomen raeferat; ibi euim iuartyiis vel con-
cipua consideraiionedigno.sinconfirmaionem adferre D lessoris li'ulus nomini proprio additus , uirum con-
libet , Vaiicanum 5806 , superiori paragrapbo alle- fessor ;.n martyr l.abilus fuerit, tule indicabil. Om-
galum, ct alium Veronensem monasterii S. Spirims. :ies vero oraliones ,
quas in sex mss. Veronensis
Yaticanus ,
qui Aprili mense S. Zenonis martyris in Ecclesi* libris , el iu omnibus quidem S. Zenonis
Calendario meminit, eodem mense iu S;icr.imentario missis inferius describendis legere licet, unum con-
nibil ponit, et solum mense Decembri , in quo Ca- fessoris pontificis, non autem marlyris tiiuluni con-
lendarium de eodem Sancto niliil noiai , ipsius Mis- slanter ingerunt; el responsorium gradale subjeclum
sam exhibet , eamdem quat in nostris codicibus le- epistoke ipso in Carpso dcsignaium , non alio litulo
gitur, et in ea ille confessor poniifex unice dicitur, eumdem sanctum appellal : Sancte confessorZeno, etc.
ul ex leriia missa videre poteris. Hscc non aliunde Quis ergo ex antipbonis et Evangelio, qu;e pro mar-
vidcnlur profecta ,
quam quod marlyris nomen men- ivre vel confessore olim communia fuisse depreben-
se Aprili in Calendario insertum , e S. Gregorio vel dunlur, conlra expressum orationum lesiimonium
ex alio ejus exscripiorc sumptum fuit; niissa autem pro marlyrio slatuendo arguere vclil? Imo binc
dciivavit e Veronensi fonte, cui id nomen ignoratum potios confirmaie licei , eas antipbonas ct Evange-
1
DISSF.RTATI ' lll. DE S t\ n ICTI9 E1 CBLT1

' '
s
li.im - I nonh .
q \ '
'" coro- irau

nunc habeuiur .
ii 1.1,-ui Carpeuni el D 10 documenl i Teroncnsls I i
,„,,,.
artyi n Utuln quhi i
ciuni el § /
•
I
ii.i ti i ptarlbat coairjriui coinparct? Ilii IWdem, qux
i.iniii .1 i
iiainluiii eibibeani .
eonirarlam ejusdcm i iditloncm luculei

ieaoul --••. tjWi
.
|
lenlur ilaiuere, i iflnnarl quoque hu p'»i jn>
cutn ol debeb il . w \u \ ' «. illlclml Pastrcn-
jiidical.i H situni snpc- orum liccl Veronenslum iiictoriiat quoa in
.
i|.|i i fin \ \| i ogo n ribente ofB . •

|
|
• iiiiiiin s. Gregot lam •><< dUm < re
»
>nim pontilkum i lyrtira 1

dibile esl Quln Anonymus Piplnlsutii eum S. Zcno-
I n. 'iii i ii ii i n I, pcl . hoc
confettonbus, iii.iiu* lur : illi riiui ;i|.|..int. n iimiiiiii, uiiiiMiir, .ui CO fcll i
v / •
|
inir in oraiionihus , ac no fneril, u baiur, ippcllalionl, ne

I»r .
Irm , uii ips< M . ei Idclrco ina rj/ iiltto-
'iui, inriraforiniit, vertut Vloria et j> lnin 8 C o Ita sumpsliie, ol eonfettorit tameti
hon h :, ,
\ intiqun totque lestiinoniis flrmaii sux I
iira In S / e Iradiiione p < ermilteudum nequaquam pata-
!\ mnui ,iii de causa . i quispiim exiill-
: r i ii n • , rersus iiii-t , iti tuiii iu iii-. Medoetiensi Panti l>i:i<<.ni
i miir. I quidcui illi ponl lom. i Kcrum ltalic. 147, tom in nno 6 duobus
i
I
in oraiionibos qnoq ulij uiramque nomen p.iriicr ju
n • r iiiii nosirx Veronensis - noml- lor. Momimi nti lutemVcri nensts Eeclesiae, qna enra
nr, ei martyr, non autcm . on onum eonfettorit tiiulum praefer.mt, tr.iditionii i
5. Sn Imi^ .
.iii.i- leguntar -
jnsdcm istunt, ptura lappetunl ipad
Rn SS. I l Agapil ::n loin. V ll.ili.r
| | 705, > l llhl I
<>n
ruir p.uir.i. <(ii i

ex archirils add ii : quibas oirrni-
plioi it. Siim - !

busintiqiiiiate prxstit charta anno 769, tn vfco Cam-
i itur noa ijin in C de pelione Nediolanensis dieeci rlpta, el ediu a
in S ntotiim mi. mirchione Mnflein in cr monumenli, qnn Ipsl ln >Ve-
r quam quo<l in I ilcndariis mss. mariyr C ronensl hisioria lllustraiidi usnl hjeronl part. i,
:, in ora rte omnium libroram n hac lutem memorator Hasilua hattissimi
stnnter donatur. De caete- el eonfettorit ChriuiZ nonh. His adde instriptiones,
rii nuirni tribns m n « > r B ficio, Pwter lllim in S. Relena mperius allegaiam i • t • -m
\ nfessoribus nsel Calendarium Sclplo MsfTeius aliam publicijuris fecitl m. n \
v
uni aut.-ui ii. in S Helcn-e, ra- nse lllu-tr | iae anno 1128, fn Ipso S. Ze-
i idferre nnllai . uirom in oratlo- nonit monuterio coltocita confuisorem Zenonem o-
ne , cnm in iribus me- I mmodo nomlnat. Aliara iddere llctl ln ecclesia

:
.
t-
r 1 1 iii lil.ris nullibi memoreniiir. Monfis Aurei d \ litam ,
qnim non-
•> lom, quod in Carpso, unde dom bietenus edltim, ei n P. Josepho Rlanehinh)
mtom argumcntum i
iliqool r- olini dlligenter cxicripiara lnc ippingendam pota-
r.int, ijfii h.l non nilnl .\l. iuiant. 1'iiuui iu i
rrm | rxsi nlem m j»t i gi.ain pro
In irio .T V Cal. A AN. D. M. IA. INlT. \|||. C

us. |
:
i m.; ei in i| I In iT. k. iT. .l.ccr.v XVI. CAL

S ctorum Miwur tl Filaslri a. el p ct /.'
|. sTF. ai» m>>. s. ,
i i B miii..
inirnin CASTOWJ
ficium d ii SCuH- mT 7. .
- r nirlam, qal Hri-

et
i i. VICTORIS II.-' CF
iltu proseculus
MMiiiM ZENONIS
fnii, ct conf iii appellaiar i S I
II. i.l.MICII A. T. \. jT'U

qui eidi
lionc ini|>. r meaioi ideil : Anno Ihmini 1069, htdietione I", consccrni ('//. S'-ptiinbris , atl hnn,
<nif .iiin, irin , Inquira ,

s. riii- S N t Sancionm tnarnj-
[ 1 ctorit, et Sunclorum ConfettettM

u- 1/ /«.,.</, ' I i
.
rlo marlj '
l'ra-1 inibus, qu.T! ..i.
.
,n poeH ' i I" ii,.niiiiii iii S. /.ii..i : r fnrniiil, niill.i m.ir-
i ii.imi, qub) lo ahii t\iii occurnt mcntio; ct idum ibideui iegitur : R -

101 IROLrXOMENA \ {lH
ilinrvil, :ml rtCtplHi Mi 1,1 pOC4 In \.n,:,, i, \ ,. ,.,,.,, ,,,,, g / . i,«,r,cm |0U in Operibtl
lis Suiiniis, ii iii ns, i|u r M.iiii .(iiiii s /.: bonorittcU quidem lilulii illegat, nec manutcripti
iii i
mtgnui urbit Patronut nominatur, Conftuei lan irecuuai ejui • luiineu i , inl i i|ikm liemetMbj tnti-
imii dlc , Idip Mimqueai i ,.iii Hi. .iin i-, i iMi.iii,.!,-. qulMimut buii ipti i..|.- .
iniei ofttcU bu
erelU,qiunproejutculiu litt fueranl. In omnibut lila- rlrlt, necCaleod ilioui, uuiir—
iiiisiiiin noslra lum nliarum Eei tosiarum.quM cep. 4 pluraridiifndieJtque P. Hen<M b< nni- cjd. I, mji
[cxxiviii]indklbimui, illeinlei confi i
i
'i -i:m- peg. 7n m illiim vocanl, lerii
iri rccenn lui .eiinillitquoqueliiiniiiedlmc poitLip litulo ,m.
pomanum In coiumeudalione iuiinx re< ittritofatiiin Videiui eiiam difttcile, s /.,, >nem, qui Graiiano,
Eccleiit Veronenti, quai a Joanne Maubseo Giberio Valeniiniano J uimoi •: , .i 1 1
tll I55G priiiiimi iin|iii's.s.i: iii libiu l aiechutnt nniuiii iut || j.mi
utum Ecclesiai catkedratit K erome, tnno tubinde 1575, Mim I iti rriuui : quod I
uimulioan-
Auguilino Vulerio epiteopo nibilum immulanie recu- u'bua illi obvcnUtet, ui \ men rtjrribus ac
mb fuerunt i qutm quidem muuuionem toium tnno B. Vigilio Trideniinn epi cop t. id facium nou
iGO!), suli Alberto Valerio faclam legimui iu lli- minua fuiiiel celebre, quam iu Tridenlinit illia mai-
tuali VeronensU ecclesis, s. Zenoue i ooniet- B lyribui exstilil, ejutque tnenlio ahqua, ad genus
toribui td mariyret in iitdeln liianiii iraducto morut quod pertinet, peeteriiau li-anniin iu,, et.
ptg, 80, ei iierum in aliis potl PmIiuoi pcBiiileniia- Probabile quidea mI illum, ui Veronaui sd u
les,pag. 209. Quatuor praelerea Sacrameiitoruui liliri perduceret, dun >rum tuperatiiioni forti-
Veroneutii Ecclesix, nimiram irei CtpiUilarei ,

<;t ter opponeni, idoia deairaeoda firaauc kubvertenda
unut Sodalilii S. Mariae dc Domo, in Canone uiiMae curavii, ab etbnieii prxeertia nwifii mulla fuu
S. Zenonem inicr confessorei referunt, ct nes cx perpetaum, rel etiam ab ArUnU, dum eoraa
liis, nimiruin Capiiularet, iia S. Zenonem conCeMO- detegere, impetuaque reprimere, euraiuque pretem
ribus addunt, ut SS. Firmum et Rutiicum ini*;r a tua dieeeeai areere aaviter laboravii . ut S. PbiUt-
mariyres reciienl sic : Communieantes.... Laurentii ,

irio episcopo Brisiano erenitae S. Gaudeniiua com-
Firmi el Rustici , Crysogoni , Joamus et Pauli, Cosnue mcmorat. At sicut S. Pbilaetriue nuMquam idcireo
etDamianiy Hilarii, M artini, Augusiini,Gregorii, Hiero- martyr esi babkua, ita nec s. Keao; aude ab a
nymi,atque Benedicti, Proculi et Zenonis, ctc. Nullum, bratio martjrr dietus non luii. Neque I ppona.
utcredimus, exeniplum adferre quispiam poterit, quo tur auctoriias ,
qui eumdcm Pbibttriuo martyrem
aliquisniarlyrsivein lilaniis sive in Canone missai iii- prodti; U niim, ut \ilimus paulo anle, Dia
tcr cunfessores positus ostendalur : et si S. Zeno nos- ^ Mt error, quem ad Pbilattrii marlyrium tuuueudum
icr vere fuissct martyr, sicut Sancios Firmum et non licet, ':t multo minus ad niarty riua
transferre
Rusticum inler mariyres inserere non dubilarunt, iia S. ZenonU, [cxxxix] qui eodem iu Carpso confessor
S. Zenonem magnuin Palronnm inter eosdem multo solummodo tiadiiur. Sed atauiUabquU huicdispuia-
magis recensendiim judicassent. Sinuli quidem ra- lioni imponalur, baee suntargiimcnia, qncc ulrinque ad
tione in suffragiis, qmc vel olim hac in Ecclesia inlcr fcrri queunl, inlerquae noslruinjudicium neexquiras,
oflicia reciiabanlur, ctsi Tebaldus an. 1505, in ipsa leclor; nobU enim bac in controrersu illud nnum
constiiuiione ab episcopo Pelro Scaligcro eodem sa> jam ab milio |iroposuimiis, omnii ,
quu; in utramque
culo conOrmata, qua eadem suffragia indixii, de S. partem suppelunl, colligere ei exuiicare, non auiem
Zenone Palre et Palrouo bujus Civilalis primum bo- senlenliam dicere : ac proinde Palris Hensclienii
noriliceutissiinain mentionem faciai, lum vero SS. prudens consilium secuii, bis ejus veibis concludi-
martyrum Georgii et Firmi ac Rustici : l unen suffra- mus, quse ille proposilis aliquol ulrinque argumenlis
giorum ordinem adsignans, SS. marlyrum primo scripta reliquit sub

75 Sos omnin finein cap. 2, pag. :
loco, dein S. Zenonis commemorationem agendam judiao prudeiuium tirorum permiitimus. Soium bislo-
insinuat, quodsane faclum non fuissei, nisi quod hac causa addemus Franciscum Uariim <le
ricae noiilisc
in Ecclesia confessor haberetur S. Zeno, non mar- -^ Astc, arcliiepiscopum Hydruminum, qui lucuJentis-
lyr commemorationes autem mariyrum, confesso-
:
simas disceplaliones in Martyrologium Romauum
rum commemorationibus semper praeunt. Hinc in Bcnevcnli edidit an.. 1716, sub auspiciU Cardioalis
vetusliori quoquc codice Capilulari saiculi circiter Ursini, qui poslea fuii Bencdictus XIII, bocinoperc
xni, in quo oraiiones, lectiones, et aniipbonae per laudaio diserlis lilteiis ClemenUs XI luin regnanUs,
annum communes Sanciorum conlinen-
et propriae et Henschenii argumentis motum , noluisse controver-
tur, byec suffragia eodem ordine praescripta reperiun- siam decidere, et lioc interim tulius suggessissecon-
lur in matuliiiis el vesperis ut primum de. Cruce :
,
silium, ul in eudem Mariyrologio ad inslar Molani ,
tum de pace, dein de S. nfaria (cnjus <|iiolidie muta- inquit, enuntietur : Verona; S. lenonis episc»pi, qui
balur Antipbona) poslea de S. Georgio, de SS. Her- inter procellas persecutionis eam Ecclesiam rexit, et
magora Firmo et Rustico, subinde de

et Ftiriunaio, m!i//a passus vitam finivit ; quibus verbis ei vocem
S. Zenone, et landem de omnibus Sanclis et in ip- ;
passio , et bas Gallieni tempore martyrio coronalus esl
sis quMem suffragiU, qu* cx codem codice dabimus, ita subducendas puiavit, ut multa lamen Sanctus nos-
S.Zcbo solo Confessoris nomine gaudel. Adde quod ler passns non negelur. Sed luecquoque cum eodeni
:
• i
issi in v i ii) iii. i»e s /,in \i ns i i ( i iii I7(i
srebiepbeopo mm r>.»i m n di \ !itiiufu'tik)ii,u\ e»i i|uiii(|ueiuiiuin iuccptum.non om- i
p| liliu, CMUrilt. Ilu < iilclli aiiliuui ali. (.1. ,. iini.c

. \i l l III.
desc i iplionis 110(1 ccrl ^.iiiic liîl : Ira.bl ciiiui c 111
DE M ». /EMJM". OBlll K IN- i Mlllil licillllll \l||, |i| , \, n,. | /„ „l>Utt /llir,, /,
t tlll Ml K. utaittint urbem alrenm lumii libeni tqrtitut ttl. taitium

v It crttceu
I ci. nMI ad nmrlein usqiie iiiuiit K4;i rrmroi urbit iti/hi.rM, «/«711C-
iunl, bicleniis proseculi suniis , 11 1 tmic j.mt iiiagiiai >

POTTO li junTi-
iiniic >uni, qu c ip-ius iiicriiin c\ci 1
uiuii.i iicini.i- exaodationb .iiiiuiiii nperie
njnm Mm flmcio, cum nnn lam anieacuc viu iiicnia, coa-vo seciore Gl reronmnii, qui lib. 11 Hial.
£na ipso cuin vi\enle. luin 111 1 Ki.m. , . ,i|. I . c.un mcnst noito , ncii .V\. 'mbrfa m,
liin pcracla maiimain ci.lcui cclctn Uii.-m, pcpnis- SMdbtinctil cb.ir.n iei ilms Inlniil. llsqMSl m ulciu
sent , slalnu a inoric ccclefsn . ubi corpus ejus lempus Alhesbexundalin ex Gregorin magno incidil,
qmescer.i. HtlffWEtt luil u luodam , ul CerOMrtM BfOjfcetO Ifl Csl \<>\<mbi Ijiulu an.la esl.
appclhl, iiun I '.(i//iciii, eJM niuiii uui II. m AiIicmn iuii miiIiiiii iuull.ii|i. 11 iIicn
f.aliiem. cujus Blian S t a daemonc vcialam perpelrala cuin sancium fcpiscpuni i|uoiidie iu.ii/in
sanaverat 1 id (jiukI veri«im il, li intelliga- B celchreni reddiderunl, luiu Piptnum llalfae regem,
uir coM»nnjuioeu> bjm Callieni quario sa-culu ri- 1 nroll kbfni llium, ei Kotalduin nustrum episci
veoii-. !'•
«
i
< 1 » conjecimus aliquid .1. 5. % . t ; puui innvertini, 11 1 de ejua corpore 111 decenliorem
I
umguincus Callieni iin- locum iransferend irenl, quod ei Eenonboo
.toriN, i|ucni Coronaius pcrpcraut .ippclhl, inCfO- n INClOre "piiMiili </<• Tninslationt S. Zcno-
diuile oninino fucril iis, qui lolain ejus unpci aloris nit inlelligtmM. Utriquc cnnn dum fMMWM (/i<
-
pa-
ein una cuin ip*u iiiterneci"iie delelaiu cx riiei S. Zenonit adem ingrederenlut % ct tam </<• Mdtffe,
Aurelio N noruiit. Ila ' nali ip- tfuam dt visii unrnbiHbtU Inijus /0711C1, n/Kr, rniivna-
sius .ilate. M'pliuu> scili. bCOlu, haud bililcr cl dtgne ; 1 Sf IMM mnt , ut iniijiuun tltcsiiiiriim
procui a flutio Atlu rsl, <t <H>a V cronentit humitiut fMM op>>rii 1,1 fwtilum, dectntiut el sabti-
urb Ptul l> 1 Iraditur llb. 111 de miut locarcnt, it ,

MfMfiMB dilatannt. |iai|ue.
t.csiis 1...11. laMomi inalli amplam m m |iiiScentiorem inclio.niini eeeleeiam,

cam 'u. pn' iiin S / toiut 111 Orntoiio ac iu M antrum opiuuni ( ul i'lem aucior appcllal
r rani opinaiitur, ul inferius videbimus, Confe»*ionem, neu subtemiieiim illud, in quo nunc
(uiii de Tiinalaiione efH seriuo. quotjuc sauclum corpus .
lumnis submxum, el
:,jni ccclesiam. quaiu Athesi pro\iuiani (_) I api tHkui p'ivimeinatum COMtnunrrMt, ubi fmtMUltm
oronaio didicimu*. duoi let s;cculis po-i .. 1 ipniim tiiiiiuluui) expolitit marmo-
H IptVcopi obiluni conligit penclebre illud iniracu- ribus eduieiunt, qutM MCTOMMfi lumuluni curporis
lum, qnod S. Greg"r M M -nu» e\ JettWia TrtMMli, dcvuvcrunt. Ilac luleiu subici r.mca aililic alionc p 1-
qui « ini IMje Aulhari el 1'rouulplin coinile nflBMM ipu perliccrclur ecetMU (iiam ali-
fccla, anlci|ii.nn
adcr.it, tesiunonio audiium Dialogorum liu. 111, < >p. quid peceniae libi ab Inoperstore iradituui, ts *me
'
1111 scilii et quodain die eam ie Oeete- ner/km dtbcrent BtmUemu S. Zcnonit, Rallicrius
v nii frequens pupulus con> repcnte duobiis b-ruie s.ccubs posi in Apologrtico, pl| "iiil,
aupre nfojeres 1
n> < t ennni canidi ni loiu. 1 Spicileg. AcbiTiaui icM.nui), ipN.i aaeri corpe-
ecclcsiaui maguo impem p.rv.nt, 1

<< i.iineu in rb iraMlalio peracU exl Klxivero bnJMirsjMiationin
ap. gressusest:quin a.l 1 leriptor posteriur sit sliqusnto, quippe qeinneeelo u
iiuara quidem toiara aqua exemte, \ cl ineunte \\\ \i\it, uiio Admonitiune sd
,mi, aique inl. nliiNii, se,), j m miuicut.i SlalliemuS, in cdem aiitein ilcscriliemla
|iuquam diiluit. Intesjram hujus miraculi descrip- iiouuihiirslriputueritiuserere, ut in eJMmodiacriptin

lionem ip- - s Poniilicis \crlus int<r sclccia icslimo- |
, 1 i.n il, accidil : < \ nnliqun taincn do< uuienlo rci ip-
,
dahimus. Porro csl] hujus miraculi diem in >- • |) stMMbntsaiis proiiuNi iturMnsdeni plane in rstionem,
im 1
\ \, iiibriN, quo <|U diin leinporc cjund.ilio- qM lilS 8. Zestuuis ab eod oiicinnal 1, a COffO* <
aes Huininun nnleM cMMnfere, ei PsnUe Diseoee naio rt t> in psriem msximsm sumpis mi , ut ne
iiiilum n 'Iun net ' h limeii ejiiN niriiti"ii. 111 un|i;iiu b. ,1.1. I.,|ni, l.iii . lM -
\ iiuaiur. i uii is in tiqoo lempore Mmdem brsMlstiooem sb sliqoo

ilcNcrib-nd" aflirniet id evenisse ante hoe scriptsm, Mbindii it msnMcri|itM libcr Remensis,
, 111 /K«r«»iii(iii. qniiiqii'' ferme aiinis anlequam ijui pi.Ni m.iliuiii i\ N.icnliim, id cst 1. circiter p"Ni
dialifg •ruiii bbr- t , nirsculuni even ise eiplo- lraiislaii"iieiu auuoN, m Gilliaiu iraiiM.l :
jbi uiiii
in rsi, eaqn in.i < um Dialoxoruin librM icriptsni S. /..ikiiiis \itam, qosm CoronatM
ed 1 1 •> ~ I ll< • • • \isiimei au. '. I.". \ib -;> iinia- lucubraril , bsM nltera msna ndjecis legumur
culum afugit anno 61 metsidetui dblogerflM / inlstio <f|M rMtel, njoae i i iS*Zenoub irn im-
bbr.iN .iiiii' issc per i.nncn ii.iucm 1,1 t Miporii neriptsm, Mmque in \ l
Albesismiraiuluni \m(. 'I \ 'hil nato lucubraia, a<- ibulem desci pla d< , ac
duL.l uniiN , a qno qnide n lemporc al an. N9 />rnic Mibjicieodam supen iorinuant. Ilssjue trans-
PilHUL. M
1 .
171 IROI I UOMKNA. 1.
|;,l„„,i» lcinpus, quod :ib cn BIU lOri .1- liulur, 1 ' 1

1 » i
A lll BMIH I»
•• l- iii iu< lm.it :»1 i'|iia utultim ,
.l..< |ifl
,!;,,.[ regoBDl ,i lleieldOi MottraMflit oilqM lUere, enie de emveluodi * ili prepc reie-
,i,,< iiiiK-i,!. . :i|ni'i UglielUuin, in quiuua unooi M. m • i< in / n,i n in io iioinluiii i- miiI
pMi 7-L hM rotiMlow tJmirittlOM ft. leooeii M pioduci.i urhik niOBnia, u III ii< iJifllcile polertil ;
rtM<MMMM Mndio, ii;i ^l;i liom-ni piouil dubio ipenque |,t .i 1. 1

. i vi i:i iii qiia S letN •
ac magik deuii
rcs|in il ,
quae M OMoUwi OOOlM I •
I le»i I CllOI I
eorpuj |<iiiiiijiii jacHiai, liuini 1 1 <>r i
liis M fllMlMM ttbrie <li.-i ±\ M Mi .iliiîini ,

eoilcui- i|iiuii ii<nn: nova l>.< L, iii »«io coosistere i
imi i . 1 1 1 1 f- iii atgna inglin
igMier. Bioc probebilii i l'-i < o o.lc |«-rvciii:riiil '

• runi
laetorlbM li nelyroloejtti
ciiiiui siint i|n .' de Pipioo m EUlolde ie id opM <n<llii,< •• i Zenon <s iii Oralorio illani
coiiscnheiihl.iis lia.lunliii Ouod pi.ii" iii' 101 *Mfl eeee, quaîn iiiscripiione i .xcieeies ife
Uenigiiuuiel (..iiiiiii |m..s l""l" l; '

: co.lcui con.lna-. \<1 m |
ir :
iiaciini in MMMM 1 1 ebeepM loco viiain dcgenle», lu tiariim (undflnr. renovaux opiimm
........ ,..r.... ,. i| ii.ivs.-
<< uos, / |'r.i uli, \ ui l'< iu <i I.aurciilii. clc.
f
lianslci •cikIiiiii ,8
i
ici iiiu ' "i ,<" I,
i<
\i ,1 IUISM .n .
<
ii.<s ,iu
.li . ,
Milciur Mlh|OI Mro, Pacilicus aiiiem c.-nbedrelie noslri eccleew an iiidi ..-
mlimiQ nmni iitu in.iii.iic ;
quibushisloria cjuMnoilicirciiiiivcslilur. ruiiiqu.cd.uu I» 60MM < cl.-bciriuius iliem obiit amio 8lb, rum eiwleui
peipoiaui inserla pr.eleranl lin pra-t.-i- jam incui.lc s;erulo S Zcn«nis Iranilalio cnnlqn
lal.ulosa ,
inillciida diixiiiius, qu:e lamen in ip >o nioiiiiin.iiio l'oiro oinilleii(Juni nou t-M banc »acri < orporis lr
lalioncin, ciiiii cx coilcui, sed lniiuiliori lo<

deincc|is poiicudo lc-.rc i|uisquc pol.iil. ilOOO-
Ull .,:.<! ,
monarlii dc i»M sani eorporii elotoeieoo, iin el riiaînlieeiitioreiii licla lu< ril . eleealion
niani
OOffM ab ali- |oi'i- appollaii, undc ex Pctn (...I. Mihcellai,
Dum circaecclesiam (jeslarelur, i<lem
..
novain ec< Irsiaui lr..iliichiin sua- ill.im inscripsit I'. Henschen us, pag. 73, lltstoriu ele-
quo vicino loco in
qin il- vati corporit S. Zenonit quamquam exempla non
denl sicque vulgalam explo.lunl opiiiionein,
;
;
quibus translatio nuncupala qu:o nni

ab ecHesia S. lenooil in Oratorio appHlata deeinl fuil, i
lud
iransbuum crediiur Ihcc opinio, <cu potius bic erior alicujus s:n;n < orpons iuit elevatio. Tandem ercle-
cum Joannes siani. ad quaui S. piscopi corpu> Irandaliim liut.
ineiinte xiv sueculo oblinuisse videtur,
I
li;ecscribal: eodcin li.uisl.iiKMiis s.ccuio, vel paulo post dcdica-

Veioncnsisinlmperiali bistoria ms.lib. i
Vero- lam fuisse eo ipso die vi Id. Deccinbris, quo eju&dern

Cujns corpus prinw M monustcrio apud livilatem
Sain ordinalio celeiirabatur, ex piunlÛs aniiquis
nam sepullum fuit, deinde lempore l'ipmi Iiegis Ifli*
t
Zenonis Coleoderiil liqoet, de quibus salis dictum est di,serl.

filii Caroli Magni Imperatoris adecclesiam S.
wiwjori.'! cumgloriaeslrecondiium. ld exeo pr.ijudicio C i, cap. 7,, |&, d b.c ipsa dissertatione c;.p. I
Zcnonis e lunda- Hic aiilcm pneleriiiiuimus aliquot miiacula qua:

babuit originem, quo basiliea S. .
anle nibil eccle- sive in ipsa translalione, sive post evenissc raeiuo-
meiitis de novo erecla creditur, ulii
siie fuerit, cum tamen renovatum, non de novo i'di- rantur;ea enim pariiin apu.J mouaehum Z-nonia-
cx Ludovici et Lolbarii privilcgio iium, p.ntiin apud Jacobum [cxLiiJPresbylerwm, inler
ficuiani constet
Qualiler Pipi- nioiiuineiit;! qua;liuicdijSi:rlationisubjk:ienlur, lcg
anni 847, apud Ughellium, pag. 718 :
Hex cum liolaldo ipsius sedis episcopoec- quisque poterit.

nus gloriosus
clesiumS. Zenonis confessoris Cltristi renovassel :
qute Addemus solum nounulla quae ad S. Zeuonis cor-
cum inonachi Zenoniani verbis mirifice congriuml, pus perlinenl. 1'rimo Panviiiius, qui plurima monu-
scribentis Pipinum el Roialduin cpiscopuni a-diii- mcnla vicissitudiiiibus temporum nunc jarn deperdila
cande ecclesiie consilium iniisse, non ut novam ali- legit, et non pauca sumpsilex Hi>loii;.Imperi.ili Joan-
scd ut ecclesia;, utique veteris, nis Vcronensis, lib. v Antiquttai. Veronensium, cap.
cubi constriiereut,
angustiam dilatarenl. Quin nec ecclesia solum, sed
mo- 25 : Sub lioc episcopo, id esl Adelberlo, inquit, Hunga-
remttftcaium (uisse rornm gens Ituliamconsumpsil,Yeronain magno impeiu
nasteriuni qiioque eidom adjacens
ipini fra- invasit, ejusque suburbiis ferro flamtnaque consumptis,
ac renMotSHM prodilur ex alio Ludovici
pii 1
tris diplomatc, pag. 705, exquibus veteri illi ecclesiie, DW /"'s Busilicas divorum Zenonis, Proculi , Stepltani ,
qua Zcnonisexsuvia; priimim quiesceliant, anli- Xazarii et Celsi incendio consumpsit. In qua trepida-
iu
monasteriiim adjeclum li ne, Abbas divi Zenonis et monachi cum eo corpus
quis quoque lempoi ibus
quod de ecclesia S. Zenonis in ejusdem divi penes se condilum (quod ne furto subri-
fuisse cognoscimus,
Oratorio suspicari nemo poiest. Neque difricultatem peretur magnopere meiuerunt) una cum calice cruceque
non alia ecclesia, aurea maxim', prelii, Ptpini dono monasterio concessa,
ergeai ex miraculo Aihesis, ac si
Z nons in Ovatorio appellalur, prope in tvdem divw Mttria; Majorit, in ejus sucrarto assertan-
quam qua?. S.
ejusdem cxuiidantis fluclihus obnoxia da deportarunt. Yerttm Yerona' rebus aliquot post an-
Atliesim sita,
in documenlo nis in tranquillo constitutis, conlra Canonicorum
balieri queal. Nam pratci quam quud
volur.-
latem, in priorem basilicam sunl reporlata,

apud D"hellium, pag. 090., noniinalur monaslerium
ubi usqtte
civitatemYeronce, juxtaripam in hodiernam diem suis in locis integra atservunlur.

S Zenonispositum foris
Ailidis, quod documenium elsi falsum habealur, ta- Hoc id Mii factiim ineinorat etiain HieronymusaCurte
autcsccculum xi conlicluin atque scriplum cre- lib. iv Hisl. Veron., pag. 209. Porro triplex Hunga-
men
Alhesis, qu.e cursu rapido niulta corrodens, ioi -11111 irrupiio iu luliain a Luiiprando cosevo au
diiur .
.
17 DISSF.IU vlio III. I»l. - /1 \ vl Ii> II il I II

I7J
Uil uii.i i|u i M V. ili.i ii l lnur altaUe, plurimil

|
ttmptrt \
i n i iiu. n cap. it, II >i ,

t- 11 »
-
ii, Rcr. rwi | et C rmanus [cxluiJ
I . iin fiiiui lubjn uulfi Scripior.qui duobus i , .
I >ivis
nioru-in. ijui- cooiigeral »ul» Bnem SovoaabrU in. . \ ti («tii plM uoo fldei btboodiim, quam
i. |
la idil b.cnri v deni |..-hu i cuiquam, qui ejua oarraiioooni adaugens,
I 1 1 .
Imiii- i-iiin. uainpro- proi ipaum corpu» Ul n isuppoauii.
uiiîu B •.'•m*. fiUi obcjrcalionciu, I n «• * t«- S ,
\ ei po>t iii" leui li * I ii -i u i s /..-11.1111«. reliquixi uoa cuni reliquiis

, . i
S.
I, > ii '>ii, iju.i a u 110 llungaros 1'roculi ilioruinq i
in ,ju>
• iiuciii |
<
liiss iraduolur lo documcnio
niii iiiu|iti.'iui i. priraa, dc qua apud UgheUiuin loni. ui, . rarvisiuai icrip
qoideui una an. 900 inentioueiu UciunlAnMles Ber- Uone an. Iks.!, ab codeni llgbellio ediU M| 515
iii i iii ii llcr.ll.ilii i
lOtll. \, uilcr |i!iiiiiiiii S.im ituiiiu i, \q.
I, lllllll. 17 d " N •'

'I li'U«l T.ll MMIIIII i nli.l
.
umquc \itte lur etiam n s / i i
,>
ttetur , Uoc anoo fl S / i 11 rejiquiarum, qua io Pi i alciropoliuni ecelesla

. lathedralcm iraductuui opiua- cuslodiunlur, nouiur, lc&Uote I'. Heiischeuio lo
iniir ; iju.i .iniii) reierii necne b l iiu Vdel- addilionibua ad lom. u Aprilis, pag. 95-fi S Ztnouit
i jiimiii .
proditur , ioquirere tpiieopi fruttum intiaut allatum pet Carolum Impt-
.t.. .; auiem leoipore rolonwat, m. 1370. Ticiui iu lancti Thomc reliquUs
iJt-in racto corpoa io aoum locomiMtituiumfuoril, S. Zenmit tpiteopi, <iucni S. êuonom Veroueniem
S iii. ;
ie lequeuti uibil dubii erit, in-
,
i,i,i ter aliai aliorum Moclorum tervaUa Iradil P. Ito-
in lo " fuiss iiuui, aliquol mouumeoU roualdus .> S. Maria in Papia Sacra pai I. ui, p
i lotupie*. icMiniouiuin prxbent, qua! '

bracbiuu S Zenoiiis in anliqoUtimi paro-
m Miu.ro iiuiii. I 7i8, in N ikerii chiali eccleiia <!»• ip&iua uouiine ippelUu lervarl
liuin dicilur iii Cbi \| u.i. >nU,
5 L \»,utiejui i
|
i id gcnerii uoure ei ioquirere non va-
•_ cavit.\d iusigneiii autein tanclUsimi episcopl tul-
idem luonastcriu . ubi lum demonsirandum qucnl pcrtmet, diligenliori cura
imn quiticit humatum. Siuiilis for- C el inquUiUone usi suuius ; et ii curo noalro Auclori
i ouriict legitur iu documento an. lOii, apud mai|me gloriosus fulunis a il, iepara(o captte fMiua
Uuratoriuin, \ I \i . iu sUlueodus visus est.
aliU compluribus, dc quibus menlioneui facil nar* ,

ipi | \\
ii. i \ eron c lllii-n.ii i
-, p ig, 670,
I'l VNTIQUISSIMU \r. I 1 1 1; |-KR\\<.ATO k. /I.MiM,
i in M -
S. 2
' l I II
\w , de tti.l.in S.iii. i" lestiraooium prodalur,
"' inHnitat et propagatio euUut ad txtmia un-
'juiin pm InilioubiiJ •'
"" ""'"'" celt l' r "">' 1 " !"• trnmumiam quan-
•Htt \ trmm scripU >a. IU8, et mi.eCapilu V<
.
""" ctnftrmt. Cnhtu S / lonii apud ftrrn
I(( n ^
,.
g
\ . mi . .\d honorem D
I (etiam primum exponitwr.
Ct gioi iQniuM.r , ii i
i beulnti / Si quii anUqnorum lanctorum virtutei el meriu
.njiii tucrali toluiiouc fauitmut, T" - rebui gesUs ob Actorum defMium co-
II I. cadem -.'111.; i
re miuirae liceat, aliuude velil coUiaere; oul-
csnio Statuttrnm Vtrentniium, qi n 1|M !°ro cerliui el insignius monumenlum suppeUt, quam
rio, .111 li D auUquum Ipugiusque pervagaium eormudem tul-
raium fuit : ui niitumus ttimonia , quaj iiini oslendere ifuispiam pMsit. Eui enim lancti viri
tera ejusdem corpoi \ lempei io toia Eccleiij veneratiooi in.imi, ibiqqe
.
•1 111 .id nostr.iiii usque 1 t.i- |u eseriim, ubi pi 1

'
u i^ Uboribiu pro Deo ei Eccle-
lem perdoi um. mt,obiuis Ipsorua dies soUmoi ritu celo-
II •
.1 inli.l probibent, quominus ali- bral 1 iiiquU Uraen Uiuporibui non ita pra
1 rveoire poiueriol. puM eorum esaUlii cultus, ut sUtioi posi mortera
11 I Liquol 111 \ in\ lu.iii, un proprium looglM prodirei,
'
nisi pi ..lin"tluiii ipsoi iiin u i i .

lebri-
nniini miii major caae debuil quo
I
,
et ciUw
1 Cooiracitu In Cbronioo ad a moru, et UUus eorura cul loaiovMilur.
an - '
.1
Anii.jii.i- IIUc piurium epiKoporuui, quos quxvis antiqM
"im l
m .. t / / ,|, ti lu.ii.i.ri;! iuiij esigu
u ftrtnem I ntmkm <iU oircumacripu olim Itiil .idmoduiu j.juci»,
:
17 ., PROLEGOMKNA 174
nui ceiebrlorro fuere, eonligit, ut atili quoque in ur Aei Lothiril loganorum <t Ermfngard
blbui ilque provlnclli colcrenlur. Ne ulpl un i q e n < 'IhIii l D ..!•: rn< nii
coinpu ulone lnjurli llal, neminem noml« id An.isi isKirn, loai. iii peg. !Sf , li i c logo o tur ;
ctorum ei |
11 miiii^ : ii <| i afflrmavlmui , ambruliaium ecclc« / imitii, ChrUh .

. nottrc >ti, n lituere bujoi s / Rttpondttm Tu tUnm adji ncte
eii • .|piiis, s. Zenonern Inter iii"-* fuli ie, quoi omnl /,,iit, i it iiiuiii tittjuni Hoim Veroneniea olin |
Ihi> pracipul cultui leillmonlli anil |ulUi lon tronum aibi maximuin elegemni, unde a Itî l-
•
leque proiecula[cxL!Vjeit: quodeomijort-meju In epiieopo in Apohieetb 8, tom. i
gloriam ccdil, il coiifonor tanlum, non martyi fait f Acherianl pteuUorU notterpoJroomt; etlniynodica
aolum nonnullii mirty- ad preibyteroi ptg, "77, tptelaiit w oofir doetor ataue
cum vixulli confe ^"ii, sni
niius fcre coiitlacrlt, nt intiquii lemporibui cultui protuor vocatur. CivitatU Vtrontt patronnt ntant gu-
lolum latiorea llmitei producerel. btrnator limiliter diciiui in Othoui
extra proprlum
Inter cultni leslimonia quse plura recenieri queont, vilegl , ao. Mfl apud Ughellhun pag. 745, otl
alio an! pag 749, quibei oirieajM Veroncn-

htccprscipuaaunl: eccleiiarumihSanclinominededi- ln
'.>'.)>>,
catio miuae
ofAcia ac propriae, ejui nomen in Ca-Bili eplscona» VicarUu S ZtnonU hoaorff eauoa no-
imerlum, et id generii alia quae mlnatnr. In prooemio itatntorujn Veroneniiam pa-
nonem ac liianiai :
si de Zenone noitro omnia jam inde ab anliqnii troni, prottetorit et deftntorit nomisllwi appellauur;
icmpoi ibus ei Veronae el alibl laliwime propagata magntuqoe eidem eolloa aliquot in eapftibni ejoidem
decumentis itatuerimuJ Stilnti nlii^rjnc in partibus, uii vocanl, qn.is in Civi-
iioiinullis antiquii ei certis
:id cultura etsanctiiateui ejui insignem
demomlran- tatis canceltaria videre licci , deeretoo lemper fuii.
dani nihil desiderabilur. Dc cjus cultu apud Voronam Tandem pratcipaum eroneniii Eccle-i.c rituai nunc
primum dicamus. quoque vigeniem notaro libet, oimirnra S. Zenonii
Mullse inprimis ecclesuc lum in urbe ,

lum in commemoralionem ficri a Clericis laeeularibua, et a
dioecesi Veronensi S. Zenonis litulo nuncupantor, Regulariboi ntriusqne leioi in H atotioii el Veopi
quas nuraerare nimis esset iongum.

Pra-terea trea cum suffragia recitantnr, nec non in Collecu A cun-
festi dies in ejusdem Sancti

memoriam celebres pcr ctis posi Aposlolorum Petri et Pauli commenioratio-
plura ssecula in antiquis monumenlis notaniur, qnos nem : qni riius praeceptua a Jo. Mattb.-eo Cilicrt »
solemni ritu Veronensis Ecclesia quotannii peregit cpiscopo in Conslilutiooibni, til. 2, cnp. 2, dnoboi
pridie Mus Aprilis depositio S. Zenonis, xnCal. Junii srculis anteet co ainplius in Synodalibu> mss. Tlic-
ejusdem trarulatio, el vi Id. Decembris in aliquibus C bddi cpiscopi cons itutionibus a Pelro Sealigero iu
nionumentis S. Zenonis dedicatio , vel consecratio, in alia Synodo eonfiratatia prae-cripms legitur, ut ex
Zenonis ; in bac nionumeniis sobjiciendis paiebii. Ex bis sniis, nt cre-
plerisque autera dedicalio basiliae S.
basilica qifarlum feslum ordi/iu/ionis
adjcc- dimiis, colligi polest, quauto iu bouorc S. Zeno apud
aulem
festo subro.uatum cele- Veronenses oliin fneril; cuuidenique culium nunc
tum, quod nunc dedicationis
braiur, qua de re pluribua diss. i, cap. 3, § 5, et liac quoque ndem confovcnies, proce-siones cum oblalio-
bencdic- nibus ad [cxlv] ejus sacrum corpus
diss. cap. i, §2, miss;r, hymni, antiphonae,
basilic;un, ubi
sulfragia, responsoriaque leguntur propria in qnicscit, stalis dicbus faciuni, ac idemiidem eo tota
tiones,
nosirae Eccleshc mss. libris quaj inler inonumenta
civilas magna cum frequenlia confluil, ul magni pa-
inferius dcscribenlur. In Saciamenlariis autem tri-
troni opem sibi in egestalibus apud Deuin inlerponat.
bus x missa S. Zenonis propria cum
saiculi propria
— Cultus S. Zenonis quam
§ II. lale in uliis Italice Ec-
item ipsius prsefalione continetur, (]uorum unum clesiis propagattts sit.
Rege Olbonc et Wolfango episcopo scriplum, mis-
sam primo loco positam aureis cbaracte-
S. Zenonis Al non Vcromesolum, de quarebuspraeclaregesiis
ribus descriptam prsefert. Zenonis nomen Canoni
benemeriiissimus fuit,pra:cipuocultuS. Zeno prose-
inter confessores inserlum quatuor Sacramenlorum D cuius e>t, sed apud alias non (am finitimas, quani re-
libri exhibenl, quorum menlionem fcciinus cap. 2, nmtas etiam civiiales atque provincias , jam inde ab
§ 2, et ires ex his Capilulares non lam in Communi- anliquis temporibus insignem cullum est consecu-
cantes, quam post oralionem Dominicam eumdem in- lus, uuo ad sanciilatis ejus magnitudinem celebriia-
vocant sic : Libera nos, qncesumus, Dotnine, eic. , et leinque comprobandam nihil reperiri polest illus-
Sanctis aposiolis tuis Petro et Paulo atque Andrea, et Irius. Cum Coronatns Notarios , descripto miraculo
Beatis confessoribus luis Marlino, Proculo ,
Zenone, Albesis , cujus alibi meoliooein fecimus , scribat:
atque Benediclo cum omnibits sanctis, elc. In lilaniis inde accrevit vcneraiio et timor circa Cliristi sacerdo-
quoquo, quis aliuuot in mss. xin et xiv sascoli luni tem; posl id iniraciiluin quod a S. Gregorio pontifice
in Bibliollieca Capituli Ycronensis, lum alibi legi- in dialogis promulgatiim fuit , cullum ejus cxtra Ve-
mus, quibusdam orationibus ac bencdic-
necnon in ronam propngari cceptuin nonnulli fortasse exisli-
lionibus, qui« iisdem in mss. coniinentur. S. Zeno menl. Pistorii in Hetruria quidem calliedralis ec-
inter caeteros sanctos confessores invocatur. In Ro- clesia S. Zeuonis nomine dedicata traditur ab Ugliel-
mano Ordine Capitulari scripto lemporibus Ludovici iio post an. 595, cum ejus urbis fluiuen exundaus,
,
177 NSSI i;i \ II" iii i'l S /i N kCT» ET CIILTI 171
0000 N t,,m '" A "i'l'f |'|n qui

/ inVI IIM) iiiIii: -ii|« rOtl in-i lodOI ,
Ita |
iS\ um-n a»l in\o. an in tiilili.nlir. .i \ ,.,.,,., — i x t 1
1-
( I ili m-
dinii <-o iii .
MS lOOOOOt <l r<-»< nli eldlVulgaU \,\ ]: s] _ | K1 |„. (U , l),i,in
iJlfiii|i. \tli,-i-f\ l) '
/ .
r „M, ri ItHMM >
lori n quo additionet in UgltelliHiH ei rMwapii ettre ;»•. • // eYieeaoi i oi hltpro-

miiiI.i uui l^liflli: -.iil«i l. .iiii i.iitlo 1'ii'iil.iiiu-iil'i li.l.il.- -il ,.,,',•,/, i/ii ,|n,i |u,- .S /,,io;i/i iii idfl
\ iiii aftirinare non duliilavii ; r| ciun m <-ju- i

>ll -
todc in \ i n mn-i rpiscopo liuncupaUm faittfl . « uiu
i.iti.u .|iii,l.nii reprc i-iulii , >|u.i- hii refcrre nibil livc ib Agnrll<i archiepiM timia trtdalur,
imere&i. tuu im ecclesiaiii imi procul dubio aub Gotborum poietute , < Inler
loui fuisse «.acrain |

i,iiiiii ti .1. <\ ijiin I.K.MHII miIi- I.iii , quM \m.hi (... lu , , |.i . r -
ui 1'i-ioru'n-. s / m -iiu '.itro- iim Tbe«idorieut Golhonini primus iu litlia rex asdi-
iii so fuit , - i
ii ii 1 1 1 d< ltfK«Tin'. • iiu-in ti.iiii dmiliu- .1 elni- lic.isse tratliuir. Ila ue inier anuuiii 493 , quo Golhl
.i.IIhi, quoque < ol.mi, Pnd II ^prilit.et solcmniori Raveiiuain primo occupai unl , <•( annuni >'<-, quo al>
.,M id i>, i.iiiiu i-, i|iio.l ((ii.iin Mtiro Aaiituii m urbe peidtM fuoreot eielusi, R l ro.i
iiiii..riliiiiin -l i eino n >u videt. EqeideiU el-i m S. 2 l V( inlia h .'iii . Deo <li-
\ mi.iii in .111
| Em (' li |ui Verona ili-
/ o • culluiu ttlgit tnvllO pr< nuiluin fuisse inliil qu.m.il u r.^navit, <l lOM i'
"",
I. i\<- iiuaiu i
; liuii : i.iiik'11 aute i.l <|ii"i|u<' liiii|uiiii. : |>u , , t ., i . I, i ,nl i . -i Neque opponas cre-
iii i .iini«|ii«
>
< \lra V. i.iu.iiii laifl |>«r\a- dibilenon videri iVrianum regem ediflcaste ecclesism
«.isso illud «ltfiiionMr.it .(U...I iradil ^nellus in Pon ,
<|in Acianot impufntveral tOBirime
i.io priiuuiii a P. Raccbinio , nuii .iii . :
S M irlino Ai i.uuu nni iiem impugnalori !' '
pcr tuteat interto Rerum lulicaruru lotM leooodo itMjUttimo <•< » i.--i i
ab eodon h aoaeestlru-
\ ,juid du' lur, i
- ab inilio repe- »ti, i-i .iii agnello limiliier reconciliati todem ct«
:J .•-!. Gotbi . An.i:, ll lliill. - .
K.l\i'll- |iile 2 Irailitur. lUqOfl leiiluin tOOM fll MUlO OIU-
i iin , i.int.111. 193 I iii . ain iii- 'in pliua n ii S. ZeoonU mortem, el ante iptom Athetia
,ni. 540 D rit, t>men paul miroealum, iptiM S« Itonooii cullM eslra Yerooam
i, .:.. r .: 'iii rediit , nib eorumqufl «li- laie |iropigituii est : quod < uin nemini sliorum Con-
\ - ...M iiiim .iii l-.i .1 pi i 'ii-i "S M iriiuuin TiiiniieiiMMii,
ii.it-. iii ajuoarbia calhediam cuju- eoltuoi Vuam ejus a Sulpicio scriptam promo-
atcoudii . eujue J i»i or <i«idquid ud laoe p : 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 eredibilfl <*» (undfl nemini aiii cnn-
Mrata Goioorota jas, otl riooo ptr tii rt n pouii . mo- C lotMri , ied solit msrtyribus reliquic Ravennalis
l el rtOfOiaJI. !
i jinini inl.-r t.el.i.i eccletU ir.itliinliir), junS. /,i n in, -i pr.i -,i
t t«i/ii'/.i. Tnin verii rurc biotoriciuinbjicii cap. tim confessor uuice fuu , iniilio ptf tMfl Mlobrera
13: Igilur islt tOtftMbMH oinnrs l.otliorum cogn<'s< M M fl I I I
l, qtii ad suniliin culliiui |>er\eiiil, ut
as rtconciliaiu . ijita- (.otliorum i, inporibut , iti nc ulla VilO) eoinineiid.ilioiie |iro\iliereliir. Ouu i.
It.tjit Theodonci •'' tunl. PoTM hMCl l

tpitcere \ileiilur ill.i Hallieni in Prolo<|uiuniiii lili.
s liini urLan.is , luni I

u iuii-, \, |
,. V.u, |,,in. ix, OOVitS. CoHoCl. f t. Script. P.
I inter e i •
l'--iain / / /iiuii* in '
M.iiiciu'. <|niliii- nonnulloi loqueotes induceui , qui

:
Mttdem mm ac iHaaa , qMn Urbanua Sanctum aliquem celeberrimum nocnioarfl vellenl
l\, in liulla au. lit.i ad CtMOoiOM Cai Ro- B /. toom in :i< s vi.iriinuin auftcopare solitM pro-
ipud Hiilwum liii. \i lli-t Raveu., i iiii, ... si i<|ii:iii celebriutc ia oie \uiî atriqoe »01
s / l'u illud nnnllus propheta rccens
i dil 1 «id It, nlur. ///<• < \l , diient , ,
•Kxl eodeoi iu l<'r<>, abi alin rastiiil apostulus, totvfo oofotw tfectu». /*/•• nvuttu Marti-
I iteornm iionnii .ilui .
MUI> fMO«ttlUM sunctiis, modo de caiis rOMttUt.
5 2 au ncu paU fuit, Se«l a Raveonau nrbe alio i whm pim ;
plurefl
-. / •. \ :ii'iis«'iu
f otti ouila f} eoim ecclesia s / oni alibi Mcrai legumur , qoa-
i . \|iiuiale lr. »1 ml, i iun iulia > l-i ifii |i. riiule CUnSiant , Ul il<' H.i\<-u-
colligtre lain i
\ M fljll ili.i . < . |.
-
,, |0 BUtuimM. UmtO CUm ali iiiiiiii-iiKiralnli |il<'i f-
Iniiious liaii' proviaeUi <i<- S. aaj miii.e fueriot, utit credibile e»l ad idem fcrme
/ - oniine tppeibntur, omua oon Uutaqoan UjoipM qoatdam Mlifn* p* r|in g-* r* e quidem
,eu>eui fpi-c"(iiim luinu.u.. ,ni , ui e\ m.m.i-i'! iiim ss. I. iui riiin < t Zenonii nomlualur
..ii Haveunaie S. Gregorio ictolevii proiude stsculum ediflca-
\iialla: S / uonit ec- iiiin lu >-e disciutni ei «ci-i. ti lib. nv ejusdem
i |.--ia cs>Utii ,
qiuui fiiiinl.iii aoatrum rpiti pura ..iiii <n. i.ii». ...I M.n iiii.iiiiii pum Raveo-
(iiirunnm babuiase Jo. I - K reili- n.iiiin (ki.i ripu ,
ui.i li.i-< lialu-iiiiii . pt| I
iialiuiu ifis. "|i i-, di-i ri ir. la eniin, fljHi -uli l ii cilil. ii..\i--im.i' I nriuimius MOtOi lulor
lium w i -a-i ulum > \ .nlf. II,- HHOOH), l/i SttHflH s Mlonun liiuniilii tt / •
n i Ravi i ii i i" iiMiin.i- tiiin. aotJM ,

quud »i t
STIMflri .uiro tsl conslilulmn, u .\u-
vn, p..« 7t5, ii |ii t, ei quibui ,'\i\ij inli axominni .inf. ibi Attaltl ui^rer>t
:
17'J PROLRCOMRNA.
'/'
,//, i-ic. Iriem hoc SS, I.miii rniii el A ttt i.manu eripta, Longobardorum tempi
nouli moniltei miii rnetnoratum piriter lcgftor In auod (reqnentet devoU adlbant. Monet porro bam
qUlbuldim doehmenl echloii, el delnccpi icfl mcupatam lil ctorum 2
ptl ipud Lfgllelliom In EpiicO| I i cnatlbtis tom. u ei Vilill rtnm vero tempori$ Uti\u\t, de S /
li.Ji.c lacrae. Ilnin: potTO S. '/.cikuicmi, <|ui rnin dumtaxat noniint appellatur. 1'robal l.iiidem ibi fi
S. Laurentio celcberrhno mai tyre copulaiUr (quod id iniigne Caiionicorum eollcgium, cul l*ra pi i
cjns celebritiitem deinunatnndim plurimum confert) sldebit, el cbartaa alli , lu quihui hujui
noii oliom fulssc quam Zenonem Veroneniem Epl- ia mcotlo cit ln dia I iien i
n
icopuih inni miIiiiii ei raflo ittadet ,

qtfiffl pro Ra> locri, qui Lirdiragui voralur, exitit adhui
vCnnate ecclcaia S. teriohii in Ca irea allegivimoi B. Zenouii , cujui feitum dic 8 l)i ebra-
padld Ihte; ied prabterca I i enae nune qanqrie ei lof.
si.ii eccleiii parofclilalli rioitroSaneto nuhtupata.crji Mediolancnsi culUim ul etponimui, ab

|ui Bernardinhs Manzotrtaf rhertilnil In Cbrdholoi ordiendum. I i Mcd ircli i n
Caesenari pag\ W, qoae ebm olim monaiterlum I I e l'P Cl ier< eniinm B. Au broiil mafchlo MinVlus
tradiitur in allqooi tnunttthcfltis Caeienstlboi, eidefli bostei !h Verona* iltuitrai \f pdrte i . fldo documen-
illa pfofecio ett, ac illa qtttc S Gregotil le- jp ta li et edldif, quorum allterum Abuulll Longobar»
inis, d(« SS. Laiircniii m ZehOrill nuriiMnhiis :ip|ici- dttrum regii flrino vin, i<l gsl in. 757, ilierum w<>
l;ih:itur. Alia ilem efll cceleiil S. Zcnonis cxlra Desiderii anno XIII, et AdetCbli anno xi, nl est an. 769,
portarh qirae Cerviaint drieit , riiemorltae patochiall Bcfiptum friit , et in urrisque nientfo fii batiUeee bea-
subjecta ; fjrjae suhimlc tltulb^flsitrilionli B. Miriae tltiHnieteonfe$$bri$Chri$tiZehoiiiilnrieoCdnipelllone,
Vifginis inmciip:iia fuii. Tres in laudata pirokhiarl vutgo Campione, quam lu Mediolaaenii dioecesi M :
fesli S. Zenonis dies nunc quoque celchranltir, quo- nerail.c pan rant, noiinullis aoiem
riim lamcu praccipuus scxlo ld. Deccmhris pera- sublnde feddliibui ipsamet Magnerada <t Vaidei
gitur. dilaverant. Forlnnaie porio ICcidil inveiituin fni
Pisis optitentissimum monaslerium olim fuisse acce- in hihliotlieca Cipituli tnetropolitanl codieem mcm-
jiimns, quod S. Zcnonis litulo donatur in documento hranaccuni inscriplum : Deviiis, eccletiit, el memora-
SSecdli xi, loni. ni Ughcllii ,
p:ig. 304. Iliijus autcm bilibus ecelesicc et dinecetis Mediolav.entis, auciorc Giif-
inonaslcrii ecclesia [cxlvii] suhindein parothiam mi- Irido de Boxero, paroeho Itodelli in plcbe Applani,
gravit, qn;e coilcm tilnlo nunc quoqnc gaudel, aique qni vi\is-e traditnr circa annum i~0<), ln qno codic \
ul Zcnonis noslrj csse |ialaii! sit , diem fesluni cele- 1 1 ii i)i . 456, CXStat Memoria eccle inrum S. Zenonit ,
brat m ld. Decemhris rilu confessoris poniificis ,

C quafe his verhis rccensentur : Decino ecclesin S /
qu.e dies nostro Episcopo sacra est. Ne<|uc vero Pi- uonis. In plebe R<xate loco Verniezo ecclesia S. Zenn-
sis eo so!o in inona>terio , iiunc aiilcm parochia, Ze- nis. !n plebe Corhaliano loco Albignano ccclesia S Ze-
nonis mcmoria culta fuil, vcl colitur, scd lola in i'i- uouis. In ulebe Olznte loco Catjrale altare S. ZenouU
sana Ecclesia dic sequeriti suh ritu semicliiplici niiiic et Syriin ecclesiaS. Petri. In plebe Vatisio loco Lixago
celehratur, translato hujiis Episcopi oflicio, ut Coit- ecclesia S. Zenonis. In plebe. Cullarote loco Crenua
ceplionis S. Mariac festo locus dctur , ipiod profccto ecclesia S. Zenonis. Cerenzano aliare S.Zenonis. In
ex anliquissimo sancli Zenonis apud eam Lcclesiam plebe Vilmercato loco Uxinaie ecclesia S. Zcnonis H
cultu oi iginem ducil. Matgarilce. Vonate aliare S. Zenonis in ecclesia S.Pau-
Capella S. Zenonis posita in Caslro Monlis Casuli /j. Martldno ecclesia S. Zenonis. Calugo eccletia S. Ze-
dicecesis Regiensis in Êniilia nominalur in docu- nonis. In plebe Aliiale loco Zuccorino ecclesia S. T.e-
mento Anselmlarcliiep. Kavennaiisan. 1156, tom. n nonis. ln plebe Dayrago loco Castano eccletia S Ze-
Ughelii, pag. 37. nonis. In plebe Travalia loco Locimo ecclesia S. Zeno-
Clusii in veteri ecelesia monaslerii S. Salvato- nis. Inplebe incinoloco Serzana ecclesiaS.Zenonis. In
ris de monte Amiato S. Zenonem cullum fuisse ve- plebe Brivio toco Porcheraecclesia S. Zenonis. In plebe
risimile est, cum an. 103G ejusdem Sancti reliquias D Missdtia toco Massaliora ecclesia S. Zenonis. In pUbe
ihidem conditas ohservavimus , cap. 5, in iinc, ac Bollate loco Carbagnate ecctesia S. Zenonis. In ptebe
proelerea ex ejus monasterii lectionarioms. Ugliellius Ponlirolo loco Oxio ecclesia S. Zeaonis. Tretio altare
cdideril S. Zenonis Yitam a Coronato Noiario exara- S. Zenonis.in eccleda S. Proiaxii. Item Mediolanieccle-
lam ,
quae inter sacri officii leciiones ex ipsius codi- siwduw. [clxviu] Ilaque prater allaria quatuor, dune
cis ratione recitata apparet. lunc lemporis eranl ecclesi» in urhe Mediolancnsi
Ticini ecclesiarn existere S. Zenonis Longobardo- S. Zenonis nomine dieattf, in dioecesi autem viginli
rum sallem ictale exslruclam tradit P. Romualdus a cum modo mutatis suhinde, ul in novis aedificatio-
S. Maria in Papia sacra, part. m, pag. 86 : Vbi dici- nibus, vel restaurationihus fieri nonnumquam solel,
tnr in portn Palalii, inquil, adsurgere cernitur an- litularibus, ul vocant, nonnisi una ecclesia reperia-
tiquum delubrum lioc, quod licet ex Breventano habea- tur iu urbe, et in dicecesi novcm, inter quas una
tur 0]>us fuisse nobilium Ticinensium de Mediabarba posterius ledilicala in tecitaio catalogo non contine-
Hist. Pop., fo/.95, id censendum est dereslauratione... tur ; siculi neque illa, quam in vico Camj ellione sitam
conslans siquidem est apud Hieronqmum Calcaqnnm duo viu sreculi docuuieiita testantur, Hinc porro non
,
181 DISSI IM \ I li» III. N. S /n UITISETCILT!

Stttum eolligerc liiei, quantus, clquam anliquat il I
s I hnsM, et putlieu. S. lenontt. unu*qui>que iu.u,i
gfcnil firrril Iiiijim sancti cullos , .111 un "t"irr/i iiium ftititit. t.X lnt i«iUir p.il.l 1 111
nuncupatx inveniunlur se.l »11111 s /.< ntiiiis oflicium (|tiod m Idi inliris olun
iiiiu tttoeesi oluii , ,
111I11I dubilamu», i|iim . m 1

.id - .1., 1
-11111 runi I
rr.i^l kltlir , III 1 iHIHIICIIIiil .llhil.rin MIIMIII li.tl
licet ad liOS fuiS»riil ll. n - / •lit rii. rinn olln I.. Uooceplioii > ll, M \ locus tl.iri 1
urrs Mini ilrr inwiure litorl. i|ii.iin quud i|imiiii .tlii- 111 I ivenit) 81 idcm 11
qu.r iiunc rju> de noiunir appellantor. Scd |>r.i ur 1 in 111 [

o-i'-i 1111 Iiiin tillicus , aiqoe in m
eeefesias alia auliqui cullus nionuineiila apud M S /. ii"in> cuiiiiiieiuuraliu nolalur, q pio-
lauum suppetunl Ludu\i< n> Mtir iinriiis Imu 1 I

i|tie It-îlur 111 Mis>.ibbu> Jlt ditil.inriisibiiB , alqur 111
liallcarum, parl. 11, duo Mediol.meiiM> I

' umIiiii I
| 1 11 1| ilur , ln 1 eli 1111
lii, 111 qnibus utrisqu v / lum ns iuulalu, quod S. Zenu martyri» lilulo insiûi-
ilur , rl 1 . primo <|iinlriii |> ' > lur.
Nl $, lenonit epitcopi ; 111 lllero ittf. I<>U : m /</. Novocoinriisisdnii im> trt"< /.enonis 1 iiuin:
s. Ztnonti. I
v i
onuu lo , 1 Mus • 1 n rnsei i
, 1
• 1 1 1 1 1 .1 1 1 ii.ii 1 1 I11.1U in rn in loco i|iu .1/. ,
llalici, parl. n.ttttf. 107 , meoliunrui LicieaiM. \n- npini dicilur, allcram Mandcli, nn paro-
tiiilionarii bibhoi. e, in quo uui B cliialem Salurini tub ilelvelioruui dilione , ubi
ruin sanclurom fesiivilatcs in Mctlioljiieu> I !• stiis vi l> uibiis suli rilu ctuilebsoiis 1'oniili
nr, lia^ ini .1- ibidefl ril, ttaleriix Canonicis cuiivenienlibus , iiia^na ciiin
-1 iitir : / ?n, "t/i- celcbntale pcragitur.

S. t .
•
. . iS /cfi. u.ii. > ! . 1 I ho- 1 \i i\ l>r lii i\i iii.t urlir ic tliuecesiii vrllemusfiiM'
nur; : miiliir. 8 / nm \i dicerr, quam latus oampo» p.ilerel ! Quindecim ditn-
Idns, mii die riii Deceinbi im , ut . /.onoiiein pairoiiuinagnuscunt, ni-
urio cdiiis signatur, post niiniiii ei 1 lesi i- lli 111. Odnli, lla ni, Ooleoiii uilrrin-
i|ni> - iim \ II |l r. Cuffl Itimm, Uin r S / iitniiN, M.n ImIii , linlilri
rn |MM i.uilum qnu: 1 ii- nbri M.mtitrlli de liniMiiiN, r.iim. Faslirani , Uonclii
jiitr dieui N itaii-i D 1 itata 8 rpisuli, 1 ttalarum Marasini. Ex bis
11I, ai- prr ,

.iiira Minilitrr .• Ii 1- 111 meiisibus il - |iiniit norem 1 ritu diem tr»inm pcrngnul
mion olin fmssr mn
bantur ,
1,1 -
II! ,
\i
A|>nh>. ln
lil. lirtriiibiiN
:
, rcliqiKi* rilu
urbe i.mi.ui.i
m.ut\iis
tln i-
1'ritlio
Msai s /
M.
11 t Mabillouius : Minuti nonis • quarum aliera olim paroi biaUs ;m-

iuui Ism . Ins m lt :
'. et ijnti forttitte relutu m- C liqua , allrra aulem e^t adliuc insignis parochia, iu
diqna qmibktdan tidebuntur ; adtJ Ml sultiin fncilt' qna rjiis olliciuin Confessui is rilu vi Id. Decembris
intell ciererint poitreniti teinpunbus celebraium, paucus vero anle aunosin tlieiu xil Apri-
solemniliitei qutr iomie ptiueioret erani m EccUiia lis iranslatum , COnfeiiOris nlo io riUiin inaityris
Medwlanenti anle qumgentoi annos, quo lemp,r> iiiinnlat", Iratlilor. M liiel id Verow I
ille calamo exaratut nt. At inier illo , \. mplum nun mullo snte llla paroi bialis M
S / neru Invenirl noone e&imium pra ritum motaverit , in Rogatiouum tamesi lUlionibua
1 testimonium eatf Setto iteni Idtss De- eaibodralis i> cedena, nune if nonne tenv
cem bris Z olllciuiiiiribuscum ketiouibus poria de eonfi lam cum Antipbonla rnek-
lum inaiiiiijoi- ijiimI'mi i

iit. | n bac auirm sepnltuin fertnr enrpni s. Itusii-
Ipilur. Aniiquietiam missarum libri lum Medjo- piseopi Briiiensis vita fnneti an. Bbl, qui si
li an. IM, 1:,*« et iMt, lnm illr P.imr- :i

iln jim inde ali obitu sepultos fnit, retustisaims mol-
lio pul) 11 nus tom. 1 l.iinr^. qui maximi pendilur, imn li ic ecclesia et 9 / "m s ibidem enltus tetna-
\ mo-Palatlnus Mlfl . iia mus rviitii.
imilcni iiinnOS missam 8 / rmis pro- ln Tridentina dioeeesi septem ecelesini Zenonem
priam pnipria eum prr'atioue \li bent. Vidi ;
.
,, patronnm rene nntur ; ona Tansnll 10 vslle
l. 1'anirln. Udio.t . olrio in biblinllirc;i Aii.ino imm. 111 \iil.i qmedepnironi nomine sppnila-
II' '
im 9. < \inlur; leeunda Lomssi in vllla FtavsBi ; lorUa Tbenni
ilitom apml Cbristopborum 'I H l| a in viMa CofafiM, nnsj omn 1 imnrii
ao. I ihi. m quo parimr sjg Dec.-mli. dil MStri Kpi- festnm enm solemni miesa, freqnentique populomm
'ilor pr ied |,n, e>slone lirani Duc pra*i u-~\.y m
atio salleni .
qoiptl m< ninri r nnni or, |. .r.i . 1 1 Murientl exsl inl . el id iltnnm laiarum In
11 Pami lil , 1 iim de / ifn, |i pnlni Muriensis Intruente

i-ni filia niiiil prndaior. Hlc tami •
1111 cum piovi.i opos
uir in Breriario Ambrosiano iiem prt Indi ls frequi m < onfluil ,
rt
.- 1549, in .|i. - om mIi i.|. nlnr. T iinl-iii in
S \mbrosii vt I
I
villa, qua* Nomi nppellatnr, neciion in paro
te /Sl comrjif' / "ii .4/ii faciunl de garetl pri 1
lum, :il l «I ' pcrsntiq 9 /
< 1 nii, at in nalititate ejnt cnm ptnllen. episcopi \ visnnlur;i

I8S ll.ol I i.nMI n\ in;
ii.tniin poeiremam roctoi Pomeroll ona cum pepulo A Neqia I

i, copl rulium ignorat,
libl concredtto, ucro procoMiontl ritu, dle 8« \mi->- rjuitique enliqoai eceleiiai rjui nomine dicous in
nii Mcn profleiicitur l':iiri Benediclui i Cavalt l i

:
ina .1 'f • i r<-(»«- ( », M<>ivi i >
, Monl •§ n
MihIii.ii>, iilisirv.inli.i- S 1'i.hhi ri, i|Ui •'!>. / mi, \hn luri , <i Munlis, v ilir:is, ciiju inn
nOlititO niiiiiiiiiniravil, iiiiiiiini rii .in iii \illi, i|ii i
I •
'« i pororbielii v Thonut Apotioh rt S. Zenonit (
diciiur Miii 1)111), baud procul a Tridentosita, occidcu (ttsorii < iiuf.ii memoratui in |iluiil»us docunientii ad
Inloill plftgan veisiis.l: •Lsi ;ili<i tililin MUCtO \ .
in iniii B / u liai i ' ii una.li riuui pertiiu
111111«' gaudeet, olim ti n velntl patronuro prinripem ihi uinque veiuitiMimuiii an Ludot i
agnovisee ei coluisie s. cVnonem epi»cnpuffl Yero« Muratnriuo aniiquil. E»ti i

i le toto porro
nensem, ut nupcrus ejns eeciesi«E recioi pei lilti i

i eeeii es *nti<|uo ulique < uitu s. Z< no«
•
omuliui aneruii i quod sliis quoque <•• cleaiii acci« ofueium iitu couieesorii Poniifleia aoex euoque
dissi; probabiliMimum esi, ul in ••< i lei iii Mediolsneo- lompnrii |"..iîiur aMignaia die 8 Decembti», :i
siinis notavimus. Idfin porro P. BcnedicUM in l-ibiio- quw Umen ob Concepiionii B. Maria restumiupri-
tbeca apiacopali diligenti inquiaiiione noua, pncfc in.iin diem non impedilam 11 inifoi inr.
afflrmafit ibidem reperiri me. Breviariuui com boc Mantuas essiatil S. Zenonii parocbialia 001 i
notatione : Itle ttber fnit oiim Domni Goorgii deBquaroa Msibiide essiruciamin Mautuaiuc Eccl
Licclhensluin, episcopi Tridintini 1 420. Iluic autom lnsimi.i ir.niii P. Doni»mondius, part. i lil>. iv,
Breviario Calendariom prxmiuitur, in ojuo soeunda peg. -225, <|ni etiam obeervai eute Mi i< Ideos, <i <• i
inanu bii s. Zenonis lit mehtio : Pridio ldus ApoiHt ante siriiinni \i boc in loco luis&e oratorium dc
S. Zenonis epitcopi Ynonensis dies obilus ejus nr<' i j'isij<:iii Ssncii iioiinne nuncupotum, in quo s Ao-
dcposi lionis , el VI idus hectmbiis S. Zenonis epi- dn i- uionacbi ofQcia celebrabanl.
scopi Yeronensis lrunslatio,'[i\)\ per erroren» trunilutio, i \ l irviiinae Ecclesiae qiouueseniii a v. cl. Ame-
pro ordiiuiiione, vel dedicatione scriptum fuil. Id i|>- nio Scotto Canonice cditis in sdditiouibus ad l gbcl-
Siiin legilnr in :iho nis. Breviario, quod Ut. 1449 liiiin, ccclcsias ties in Tanrisina dicBcesi B . Z< n<<ni
Joannis Inderbach, ep. Trideuiini, ftnt, necnon in olim dicaus oognovimus. SuUude rero idem Cai.o-
aliiS tiim Breviariis, tnin Missalibus mss. qna: in incus, qni no\is ptnrimiMjuc docwneoiis Tarvisiuo-
laudaia biblioihecaservantur. lnMaiiyiologioquoque rum episcoporum seriem est illustialurus , nioouit

'
ins. ad usiim;ecclesi:e S. Vigilii.scripto an. 1 lo.'>, iis- u lj;, '> piaterea S. Zcnonis occlesiai in eadum d.u
dem diebus nolalur festum S. Zenonis episcopi el reperiri, aliaque docuincnia ad singulas quiuquc
confessoris, ul ne tamen ulla translationis iial menlio. ejusdem Sancli ecclesias,perlineu ia suggessil. qu.c
Ex duobus porro monunienlis in Tndeniina Ecelesia C pnRtermiltcnda nou sunl. In lilteris Eugenii Popa III
S. Zenonis feslum fuisse peraciuin liquet: primum ad Bi<nifaciuni episcopum T.u visinuin, an 1152, apud
ex Lectiouario m-. Archivii eapilularis, in quo S. Ze- Ughellium peg. 527, inemoratur plebs S. Zenonis de
nonis Viia in ix lecliones distnbuta le«ilur cuin bac Ruwce^qui pagus est adAuaasi ripas , atqueabim-
inscri pi ione : In festo S. Zenonis episcopi et coufes- memorabili S. Zenonis patroui lestuni celebrot die
sorts ; alieruni ex Calendari» perpetuo ad Tridenlinae 12 Apnlis de confessore Poutiiice. Altera ccclesia
Ecclesia3 usiini, edilo an. 155 if, a Donato F.ilio, ju- in ejusdem Eugenii III lilleris memoraia iu Asulano
bente cardinali (.liiristoplioi o Madrucio, cpiscopo iila esl, casiroque S. Zenonis noinen dedit, in qu<
ejusdi-m Ecclesioc, quod in regulas xxxv divisum o! sidione cinctus captu-que fuit Ail>cricusa Rninano
concinnaltimque, h;ec die 16 Deeembris singulis re- Ezzelini fraler, quod BoIandinUS nairal lib. xn, cap.
gulis conslanter repelil. a lol. 11 ad lol. 250 : Zeno- 13, 14 et 15. Ea ecclesia esl parocliiilis in Zeaonis
nis episcopi et confessoris 8 liujus, scilicet Decembris, imsiri lionorem dicala, cujus solcmnis Eestusdies ri
quit: ejus fcstuin a ilic oclava ad xvi Decembris irans- ld. Deo mbris liLu confessoris Pontificis colitur. Dle
feivniluiii noiaiit. Denique S. Episcopi meinoiiani in autein xii Aprilis devotionis, uii vocatur. festuin per-
litaniis ejusdeni Ecclesiie inier SS. Contessores Pon- agilur in mortis ejusdem patroni memoriam, sicul
tifices peractam codex Eniscopalis bibliotheco! iidem D el xit Cal. Junii in incinoriam tianslatioiiis simile
facil. festiim celebiaiur, cum anlea ulroque die et ollicuin
[cL]Bergomi quinque ecclesias inS. Zcnonis bono- el mis>ae soleinni lilu fieienl. In Bievi Alexaudri hi
rem dedicaias poslremis liis dicbus accepimus : qua- an. 1170, pro Tarvisinae eccleiia^. Capiluio apud
tuor paroehiales, Coeni , Tresollii, Albiveri, Senici, Ughelliuin, pag. 526, uomiiiaulur terra? vicii.a ,
quas
et quinium oratorium in paroecia Cuniascensi. liabetis, inquit, in S. Zenone, at htijus ecciesiie iiulla
In Vicelina dioecesi tres parochiales ecclesiu*, Col- iiune menioria superesl. Intra fines parocbialis ec-
lii, Resegie, et S. Zenonis in Bassanensi agro eidem clesiai S. Martini , qu;c a Tarvisio distal passibus
Sancto nuncupata; jani ab anliquo prailer oninem ferme mille, invenilur adhuc parva ecclesia S. Ze-
memoriam liominum inveniuntur ; et duo praeterea noni sacra. Hanc autent per.uiiiquain esse, et monas-
oraioria , alterum peranliqtium in rupe cujusdam lerium quondam fui.-se Viiginum, quae Abbati magui
inoiitis, ad Costam Fabiicam insctilptum , alterum Coeuobii S. Zenonis Verouae exsistentis suberat, col-
campeslte Arziguani paroclitae subjeclum eodem ligiiur ex charla an. 1258, a laudato Cauonico indi-
tulo gaudeni- ca a. in qua Domina Aqnes, ejus Tarvisin* mouasicrii
. ,» . 1
DIS I l'.l Ml<» III l'l s /| N \. ||s | m I I II
- / hi mooialU, eodem Abo \ >. n Us I) i < ilriodorli eeuu

Fr«fr| i/ . / i tisM onii/u» /m ruiij tleremi- |»r.< V >/ . t , /
/u/K'M(in »*j<> oiiii • donat i. i|ux' Mi ..i et » onfettotit % ex quihu* I und ejm»di-m
S. 7 ii - ii . uno usufrui iti sibi , conmeu iMaiioeen poal indw lam (. .iic.-pii..in> i. >-
iilii, iU ul s»lum pntl ipsius inor iMu <iii f. iiur. riiin miea (tii alibi
i. iii lleremiuni -
n eai um raiioiium i
>• •>< -
i idii !• 9 Eeeona oflli iun eel< brei
reni . quo«Ji|uideai su>> lonpnrc [i.li] hu> (ju.il de Aquileiensi l tda diramus? in rtijus
luu '
ouicu iiiveuta .» i
•
1
1 1
•
anii ii. i
i .i . ii.l.u o . I j
.
- mii Dccembris fetiu s /
i ..| eeia maii f. >ium e»i. Iu uai ,
iion >i t 'i coitfettori* iuii' tribut ud .Vuiutiituni
qeOSMM - i I ,uiiltir. teetiemikut eelebraodun iii. 1 rvavil I'. Ueee<
il e TarvNina parilcr S. 2 . li eno peg, 70. Veoeiiii qeoqua ilnile quidan
i
i
Pridie Idus Aprilis fcstura olim per.iclnm ad si-ciiluin usipie ivi ex Perrlie li-
relebratur. Ibi auicin idcm Sanciua prxcipoo booorc qoot, qal Veueu Calenilaria lypia daU illegal in
popul.iruinipn- iuiiiiiiK.ntiii reJigione quadam &ingu- ScholiU Latinis ad Vilan s. Beaoew, p |. 81, edit.
i« quartii Dotniniru cujui ebi Uon a|n Calaodai iBrii inin Q-
.i.in. i' ne imlicia, id n viutun appellai eUan inpreaaa qne dio . ui Aprilii
i fn-.pi. niisMiin t .itilltiinil, tii n. I pi.t-l. n-kini S / numt cpucopi Yeronnix I
Deuni pai rum retlinluia siin do- uieua Seoiioa , rujue miper menioinua, peropiaio
eeeter, i.ts ligniflcevit, ia naouaeripto lea Tarvisinai i
G .. nooo S. Zei i> jandiu clesbc Calendario an 1525, quod ab anliquiore c*

i.iiur docuiuenium e ms. c.liiuin in ao- rcripti kouet, dk ectava Decenbria li.ce legi :
rissima Igbeili ediiioue Iimo. v, pa| M> j. ibi For> s

I muJs epiteopi et eoufeuorit \\ loeno, Cceetp-
loooios Palriareba Greuooeift, quiubiii ia. 8§6, ne» ne Baani IferMi wmpUx. Muiinensii Eccleiuas f.alen-
iiiorans, i/ua leijaui uc f ra darium scriplura ineunii ucculo xi aditun Ricbi-
/>tone iii tmxwkm i///iirc el deemper pelcum niopoal AfoeJlum, uoviseiumauUMrecutun [cliiJ
na. i"iu ii. pari, i,Rer, lulicar., m H8, m 7(/. /' .
1 tili S. 2 illuin demonsirai / l m noians, oflkia do bis Mulinx

e|oa Je noniiiie niincupiia in ilipi iuate Iii.I-iki I, li.dnia Mtia indicat. lu nooaitorio qaoque noulii
l o i >, au. 1177, pag. S Caaaioj noatri Sancti menoria in lacrii offlciia fie-
i gcntium diplonotieo hat, oi ax Caleodario ad illud monaauriun perti-
qoon Lcioniiioa cdulit. Hk otiam addenua oheer» C iosjIo, H odiM km. w Ror. lulicanim, p. B36,
ii. Mi pra-l. riiiiiieiidani <-v ui-. iueiiilT.inain quOeJM l-uiui nniaiiir, licel CogOOSCerO. Qttin in
- ^lirit de D.uiio urins \ er neosis. 1 1 1< eiiiin univom coogregatiooe llonihi Cassini rjuadem
ipltis, ulcrlis et iuduiis liqsj l kaeCulOU, SOOCII memoriam per.iclain didiciiiius t-v f.ilenda-
.i-i Verooa nobis inveniualuil, ex S clis Un n, rio,ojood prsafiaum vidimui Ptalterio Momt tieo or-
qoi iu C-denda n liuniis memorantur, diait S* Benttticti Congregationit Cauiiientit S. Jm>

priuni fuisse CA-clesia I rcellanx , aul il- rfaaa it Padskt, Veoeiiia edite ao. lo(jf>, n quo hsec
. qox iii i sin.i - \ . loriiin posiix legontur neuae Decenbrii * i i

«
- ocUvo : Comceptio
iher noii >olii,.i, 5. Ze - restun / i/uiiii Vireinit, dttplei mejut, et Zeiionit tpitcopi
•
I iia seu Ton.ili. toualterios eatoariorun n ipiii immnm ilin i ; ipia-- quiden commeotora
iiii ii r ratum |n>. ut \i Id. D cent- lio, std t ii iti solo tuiiiiluti» it eonfetturit litulo, keni
bris; •• >\ rjusi|. in etiain noinen m liianiu iuier iii die in nis. Breviario Beocdictiito,
ili^SOrcs iiic.Tiiim evlnliet in Oidine a.l .l.inil.iin i
nii.iimi \v -avculi , quod ad TiciueiiM-
pceni .iiti iin S I .
s I .
s / nonaaterium periinebat. Iloc aulem l>>eo nnitlere
1'ioculf, elC. , >|uilius in liljnii> i iiiii leni|. rilin iioluinus in Cakodario euoque Breriarii aas. Fra-
oi.|<> iii ilus Sanclis reci netpi n|ii.tiii i Diiuin Miuomm , ipmd in Tridentiux Ecclesix l>i
iur, iiiiui n.iriiiii, i B / oo pnt-ior aliaron liiania- bUothora pr tlat, similiter bagi i rm Doe. Cemeeptio
ruiu ratioorn S l' Cum porro in s . Morim VirgiHit, >' S. ZmohU cottfettorit . ev
n / /' > Zeuouii >'|i- qaiboi al> ordineelian Frairun Hiuorun S, Epi-
I. sluin ponaliir ; uule (at itiio < i.-.Iiii.ii- I
IXlrO Vei >n > ni < iilluni fui uiii^.
i:alii>us, |oilinus, iis in pariibns Cun vere illud Breviariuin na. i celcbcrrinto Ber-
degeee , esun obst i noiis ejus nardo (^l>--io cardinali ct episcopo Trtdentino en-
iti moriai nolalam, puiaveri euindein ptiim fm-rit Auguslx \ iidIiIh ornii : probabiie cal
dii-n. / iiioriu.il. ni fi. i.l.- iii tata- Br viariun illod ad aliqnen Fratrum M i <•>•> •
••-
MgO SS. lib i l : //i petct mnjr \ iiiuiii M (., i ain.i pertiiiuisae, u Uo< lea miun
nd UomvtMin VI Id. hrcftnbr 9 / ciiliiim i vti i li.iiiam propag iuiii
l
i
• I '
- poge mi1> impt ratorit >i- ititueodiira propius ipecUl.de quo in sequemi
lioue S. Zenonis erck«.ia r»siat;e( im mi. iii revi
I i
{><<> '
lart)
, '
1X7 Ntl)l.l<;o\|l \\ 1K8
ivimut ; nain In < ilcndarli 01 Rretltria !.•- A getam tuum eltetut , bi hune u$que dfetn annuo offlcio
olotiarum, rel Roligld orum ordlnum pleramque eo iii Fritingetui Eecletia eolaiur . Neque 8. Corbinianua
iiim Mlummedo Bonciofuin nomlfli relaia fberoni soiu i <,. iiii n, i
qnl s Zenoneifl iam pi
quoton offlcla Ibidem peragehantur (ea quoplerique i puo hon ire colucfii mm i phiu I ertlm I
ilics iii lllll vacanl, qHO lonariini ollicia dicerentUf), lingenil eplicnpui, Heciui an. 749, nioiiaileriumu •
cum 6 conlra In Mirfffologils diaerlberenlnr plerl- non c iii hnimri m 8. Zennii N i ronen i
,
i npl
qne , qoiboa niiiil prcclpul culiui defefreiur. Cum i

rezil , uii prodll idem I' Meli
iiaajue s leno ikiii soi ii Mi i:i iii Eci leiiii, »el < iviia- qq ., uhi duai dohationum p il , qua
iiiin>, (|iianmi eril patronui , MKl In allii W Cititati- s. y.cic \i \ot oiii quo i
lnis, et Ecclesili , ei Rellgloaornm ordinnm con BllHiet, aniinidvcilii p N ,\tru Wtale I
gitionlbua unlverelm ?el offlcio proprio, \>-\ proprla eit muhieiprum Frithujtntt; et rffai ttn&mit Colte-
saliem coiiimemoialionc (qiiam in CoflcepttOnifl giatam, uf tbcttnt, eeelttiant jam teeeutartt Offnoiti <
llcal;r \laii;o "raliain \clni S. /j-iionis offlcill nmUii ueeutit oMntnt.

feciam cfedlbile o-î) cotcreiur : qnii prscipuum ejm |)"in llall.c in (Ikiv B •
i
, (|ui loi oa
cullum eeleblilaiemque Inirifleam lantl Epiacopi non iiiinc iliciiui Reicheuhall, eil celebre ttionasteriom
slalim inlcllig.il? II s Zenonia, de qoo ptura Viguleiua tfundlua lom. i,
Il;cc siinl , i|ii,c |iailim c\ edltil llali.c iiioniliiicii- p.ig. u, Melropolia Balieburgenaia , et iom. m, pag.
lis ,
pariiin per lilloras a nonnullil aimcis ile eultll 505, necnOfl PP. KratteiaetM ot Paulua Metgeril iu
s. /i nonis pef lialiam onlligere potuimna; nihilqae liiatoria Salisburgensi , lib. i\, cap. 10, pag 583, i i
(liil)iiamus, i|iini si inajoreni in exqiiifendo dillgen- lib. \i, ptg. 1285, uohnulla refo P. Banslzittfl loni.
liam collocarc pcr tompus vel per amicos liCUlsset ,

II Cciniaiiia: Saer.o. Olim eral |iai oehia ,
qu.c >uh:n-
aliis (|iioi|iic in civilalihus ac provinciis , in quihus de, inatitota PrspoaRura, a Cosfido I, Arehhpi-
imlla iiijiiircndi oooasio , ncc idoneum lcinpus pa- scopo Salisburgensi, qui t \i\is excesih anno IU7,
tuil, aliic Zenonis iiivenirenliir ecclesitt, aliaipiean- canonicifl Regotaribtifl tradiia fuit, nl idetn Hansiz di
liqui ciillus tcslimoiiia suppeleienl , cum inler eas demoiisiial. In hoc aulem fflonaslerio ircs (Jic- loti
oivilales, e qtiibus pctitue a nobis luorunt iioiilie, S. Zcnonis liodie quo(|ue eelehraiilur cum peculia-
nulla hacienus fuerit invenla, qoss aliquot id generis ribus orationibus inter monuuienta dgscribettdi*, qnse
nioiiumcnla non suggesserit. Ex his igiiur qua: de ab antiquis tribus missis propriis originem duciini.
paucis haliae urbihus atligimus, rcliqua leclores per Exsiat pneterea ibidem aigenlea S. Zenonis Rtatna,
se eolligant : et cum anlii|uuni lateque lola Ilalia anno 1180 con^tructa, in cujus peciore pars qoaedatn
|)ervagalum S. Zenonis ciillum agnosccnt , lum vero C nolabilis sacrarum reliqiiiarum ejusdem episcopi 'on-
aiiliqiiain, perraram ,
paucisque sauclis communcm tinelur cum hac cpigraphe: Mandibnla cum uno dente
Patroni nostri celebriialem admirentur. S. Zcnonis E])iscopi.
§ III. — Decultu S. Zenonis extia llatiam pervagalo. No-tri AnlrStilis nomen ad Hclvetios etiam per-
Quid si non inlra Italiie solum, ani|)lissimos ca;- vcnii. Ilailnianus enim monachus Sangalleusis, qui
leroquin iines , scd exlra ipsos sancli Zcnonis faina sicculo ix flnruit, lilanias versibus scripsil, qnse dic-
cullusqiie jam inde ab aniiquis lemporibns lonije la- bus Dominicis ad proces.sioncm canerenlur. Edidil
teque propagilus est ? Displicet quidcm commodum bas primo Ileinicus Canisius Antiqiiarum Leciionnm
non fuisse lilterariim couimunicatione variis e par- lom. v, pag. "32, in novissima cdiiione tom. n ,
part.
tibus notitias exquirere ,

quibUs eum et plurium ec- ii ,
png. \\io. Easdem non Echerardus solum nie-
ciesiarum palronum cl pluribus etiam ih Calendariis inorat in Notkcrii Vita , sed Metzlerus etiam Sangnl-
vel litaniis inserlum nos naciuros fuisse nihil ainbi- Iensis Monachus Canisii amicus, qui suo quo que tem-
gimus. Ex iis tamen paucis, qua? e iionnullis edilis li- pore easdem statis diebus adhibitas testalur: Has
bris collegimus, arguere quisque potcrit quanlo plura lilanias , inquit , canonizavil yicolaus 111 , P. M. el
alTerrc posêmus, si plurium extra Ilaliam ecclesia- noslri (monachi Sangallenses ) in Hogationum diebus
riiin monumenta licnissel, inspicere. Zenonis sane D publice canunt. Easdem rursuni hynni nomine typis
[cliii] culium in Germaniam olim pervagatum ex Fri- dedil vencrahilis cardinalis Thom isius ex ms. ordine
singensi ecclesia in primis cognoscimus. S. Corhi- Vallicellano, in opere inscripto, Anliqui libri Missa-
nianus, primus {episcopus Frisingensis ,

qui diem rum Ecclesiw Romanw, ad feriam secundam iu lilania
obiit an. 750, tesle Aribone quarto Frisingcnsi epi- niinore pag. 118. In his autem lilaniis S. Zeno intcr
scopo ejusdem sseculi octavi ,'Jn ejus Vila apud Ma- Confessorcs cum S. Proculo nostro item ep scopo re-
billonium Act. SS. saeculi m, parl. i, cap. 20, p. 48 censetur; el si S. Proculus Zenoni posiponiiur, id me-
Vonel.iJ editionis, S. Corhinianus, inquam , apud tri, non xtalis causa, factum nemo dubitet. En ipsa
Maias Frisingensis dioecesis in Baioaria Basilicam ccdi- litaniarum verba :
ftcavit , et Valentini alque B. Zenonis in ea palrocinia

Silvesler, Damasus, Gregorius, Ambrosiusque,
eollocavil, et in eoruni dedicavit honorem : et hinc fac-
Hilarius, Zeno, Maxinius , atque Leo.
tum]est, animadvertenieP. Meichelbeck, lom. l llist. Marlinus, Proculus, Ca>sarius, Eusebiusque
Orenl ro uoslns crimiuibu» variis.
|
Frisingensis in Vila S. Corbiniani, § 3, pag. 16, ut

Ordo sacratus Confessorum praecipuorum,
S. Zeno episcopas Veronensis a Corbinhuw in Evev- Auxilio lutos undique redde luos.
1 , - ,,
II | l\ UONI Ml M \ Pl S /l MiM MMOMIIO l"tl
H C /
'
i
A >"l x / icopl ieu Confessoiis repcriatur
§. i: ,
i iim rjonfenioruiri el . \ iutii iii" umenlii in uniui Zenouii Vcru-
lius .iiin > r u in . eritur, e P H 1
1 •nc iiilu.li liaiul iiiiuii-
i iii .1 •
Anli |U - l , luY iii , i
p lcrit, i-uiii qooquc non alium Zenonem essr I .i
! ..nliii.-Mi iuli - ril - d ,'i ' bendum; oti lane aflirmare limili raliooc nop dubi-
morientea, et lo eo lltari leniur qiue in .<- lamvi d« ii- .ilt.ii ilui- ,
ipi ' vii ii> i
.
, iplunlur. II - i «iii ili li an: i^ CUlll / I iuiiuiiif app. Il.n.i :u i.piMiiiN , :t quibul la
l / n. i insci ir, el nt juirei dii i inli- , ne longiui nimii pi
ad iimiiii EcclM I ii>-<: lerei raput, lupertcdenduui putavimua.

,r inli-r ' I i i iin m . -ii
, unde egreasa cal , redeal
S H x ' , N. Z.'i S. .1 me, S, \u- m-ii potioi ut exiium babeat, li cullui S Z nonii
I, |iu, >i plai .i. \ ..!- • - .i| ii. I M ii I i m «l .nit .piiiN , ui bujua numenu ixculo m-
P»« i |
o>i ni .i i.-in ti.ul t.i ii-p. i irf licucril, barcque
Comad fccrlesiam \i petlinerel, ip>ius- n ii \ i Miiiiin . ied aliia in civitalibui prorinci-
qilr M - iii i|UU Ipcciali* U itque h i
. in Gcrmaoia, in Helvcliis, in Gallia
\ .'II,'- |{ ui i rcelcbres , eximia mon isiei ia ,
< ano-
nilicne ad Monumen a fu- u> dibini - il / nicorum Collegia de v / .
•• ••
noncupaia, pati
rtiliuin eo pi im nou fil iniprob I. niiiiii ejui iM liianiis ac i

ublii ii pn i il ui ipud Deuiu
\ uii doi umema , qu.i ,
i lerpotiiuoi . eumdem pagorum urbiiiniquc ipsarum
t noi lum >iini etlii i rnanui nos- i
r.i 1
1
1 .iniii p.in uniiiii ab anuqtiis leinporibui adsci-
\ .|n i primuui iem| iiiiii , officiis ,
processi I>m> ac aliii pix religionii
•r-tmietiti Iracl indi u ceplu » , ca itionibui . i.tui in dicatii ejus nnroine et
t \ iii , m-,1 iu i « 1 1
1
- dicecesibus culium nacli iu
rimi i\ pegt u uiu>. 1 iiv.1 ...I iini> , qux |i i
lerlini ;ilii> lanciii Coofeaaoribus non
tn ,
qui ulderc forle .ili i m>i valde celebribus el paucissimis coutigisae inve-
liui bi S. 1 niunlur, quii non maxiraam de S. Zenonii Vcro-
imentmn aliquo.l i ult i rcperl i- • -.iiniii.iif .ii ( ii. iu ii.iif iol velerii pervagali
tur ; tit mullipliciaque cullus lesiimouiii probala opinionem
ti.ni in iliiul inlum adl nd.it, quampluri in lu.ii ' Ki , m fiini vulgari quadam formulo cuoi S.
S. I ..ii ! ... •
rt-lrsias a nobis liai lrnii> Marlino episcopo I uroncnsi inter celeberri i sanc-
- / 'in- C i"> lemper b biio copulalum ixctito dccimn spod
nemis, ,t ifmilller v l nohein lilaniis iusertuiu r. iilu-i iiim mi leslimonio, qiiod superiori paragrapbo
aliuni ii'. ti fti i — i '
ad ecclesias quod pertine'! ilavimus, repetei . nimium tnullum eidem ;i vuigo
•im tliein in liadem eclebratum , »1 fle i potcsi, ti iI.ihiimi nequaqtiam seutiei Hxc diligentius consiilc- .
lirat . e I in dicm xn Api i Is, rare, alque considi randa proponere nobii curx lnit,
f iric alicubi in ili m inui ut quidpiam glorix- ac veneraiioul alicbi i
xxi \l ii , qui tt / IiMiii ni.stro iiuiiii >:iiu i"iuiM dfi ipiiiui lii, M'd iit excitetur
i lOht: in litaniis auieiD. v.| :i 1 1 i
- similiblll pt. . pKiin"Vf.iiur.|iif tniti Patroni (ii'tu>, ipii sensim
ii . nin S. I \ .
iuier r.inini lii-ri sdlel iu rebus antiqui>, apud nomiullos ve-
plerum nsebitur ; t lustx celebrilalii minus conscios rcfriguil.
<»-
MONUMENTA
Di; sancto z i:\om;
EPISGOPO \ ERONENSi.
U)MONlT10.
I. Vmequam Dioniitiifnta ad S. Zenoni> vnaiu prr- D 8. /.fnniis, iIIuim reeenlioribus BerintnrHMM ai
liii ntia ruin n.i>>i> .•! hymni. aliisqne d. ruuvniis s,,it . el f.-rc p.ircin fedl PVIro ftV N.ii.i'iliiis. qill Ba
luurgicis pn.| -uiiti. tpian in anliqiis (U |,, X \\ ll rini . \t oiiunlfiu * -
lU«-
rniiu>. .I.iuiu>. noniiulU dc > iquibus mi- nein .
S. 1. B IX Int
hn> ii"lii pni.r, , N riu» piinii f;1 rU fuii, ufJO -\ M tolurit i llfP'inir, qood -
1
— 1 -
im
i i priniio fuii. ipi | / :. S iiii ii ,i„!;,ii , j, nnll.,1,1 r.,,j,i |

'
\fll |'il-
l i. PwMlae in I t m-. iriwirii »•! \itui n-iiiiiin, qu m .-i ttcrum / "lliuv

l'»l 1'UOI I l.0\|| \\ \
-»
.1 1 iir requiesi soni prodit iiiiin. k, iii i-.i baiilica, in £ populsri w pia ct veili ima
qm primo pn»l morlem condllum fueral, et v*lli ib cenlor, limulque pelim flet,qoim pnsiUa im
i|iso icripia liivenilur in Remenal codice, quem ei i Ute iiiciniiir. qui ei l»oe monumento Callieno Unpe-
ratuin ante itrculum ix, ingenerall prasfaiiom i
rnm B '/• n nem im lcnnl.
(liiniis. Cum porro inii.ii iiiiiin Ailnsis Inundal unem II. H.fC, qnam Cormiaii 8. Zenonis Vila
ipecloni i S Gregorio Hagno detcripium referat, m pi iii iiin app in r iii lucein, doi ii iie mi rtpnil si:§-
quod conligil mno ri >s • i , lepiimo rel octavo ueculo lini et illeiil bo im luimot, qni libil id i'l raoue
eum florniiie cnm P. Heuscbeiiio itainendum i
l'in; ii- de v I
;
ii 'luin legeranl,
VenerabUU nuiicupationc donatur nen lam In ms. 1

1 |
r 1 1
1
• ) <- illam j'i'li< arunl dignam, quaai non mjIuui
Kememi. quam in Lobiemi, quem Moianui ridii , el in leciionaria referrent, <x ea.|ue mlipnonai lecro-
in hoc poalremo Cftriiifarifiiimui pi i tei e • ippellaiur, nnii ufBciurum decerperent, led qoMn eajaan qots-
sicui el :• Joanne Vcroueml e presbytero et |ii:iin ignoiui irriptor exponerel Riiyiinuo, qnem,
Maniionario, qui in niaiiuicripta Imperialii Historhe niiilo lieel rersuom difcrim ne, in ms. Cnpiurinri i
I. i, ejua mcminii iiii verbia : Coronalus, >ir cRriatfe- cnli noni repenum communicavii Bartbolmnaina
nitsimus, Veronm cluruit, qui Viiam bmii Zenonit me» Campagnobi ejuedem capiioli eancelbirina, a f|uo
diocri siylo composnit. II oc Vila anii'|iiis leCtioniriil

jj
:ili:i ii'-in •• m -. Cppitularibus < .oliis luoruut.
inierta legitur, utl in Tridentino capitnliri membra- Hie auiem Rbvtbuins enm eadem repetat, ajnae Corn-
naceoet in duobus VallicoliinU, m et vn, eaque In natua, Auctorquc eid em uepe Coronati rerba iu
usu erai, anteqoam locupletiorem Viiam scriberel Kliyibmi formam defleeUMS, |iariiin felici calamu
Monaclius Zenonianos, dc quo mox dicemos plura. usna sit, amanuensemqne tilsortiiui ralde aegligen-
Molanus in annotationibus ad Usuardum eam Lobii lem, qni nonoulla corrupisee rideUar, etdaaa for-
sc vidissc tcslalur : Lobii exslal narralio venerabilis Co- USlil ciiam stropbas (quel dcsunl, ui toiidem stro-
ronali, clirislianissimi notarii ; el forle eo lllita fuit a pba UMidem liltcris alpbabeii sibi ab Anctorc m
Raihcrio episcopo Veroncnsi, qui sacculo x, Lobii Rliyihmo lucubmndo pi osiiiuti respondeanl) bis, in- ;
se recepit. liquidem comhxc scripiaanobisfoissent, quam, de caiisis in generil Rbytanua band impri-
vcnerunt a Lobio lillerac ad Sci;>ionem Miffeium, mcndus vidcbatur. Aiui mauifcsiuin lial, qua-cumqiie
quibus in codicc ipsa ejtisdem Ralhcrii manu exniato de Gailieui aevo Zenonean atiingeme prodita mul lit-
inler niulia Sermo de Vila S. Zenonit episeopi conii- leris, ea a Coronato exoepta fuisse; omiiteiidum boc
neri traditur. Pclrus Calo camdem in sua Colleclanea anliquiim ignoliim baetenna docuuienium non aaeavi-
conjccerat, ut P. Henschenius in ms. Bnberino an- mus, cujus auctor C"ronalum adamu-sim secntus ap-
noiavii, pag. 73. Boniuus Mombritius viginli circiter r parebit, ut id ipsum de aliis quoque sei|iiioris avi
annos ante sseculi xvi inilium primus iilam edidit monumenlis sitjudicanduui. Ignolat 1'alrias lcgcnduin
tom. n Vitarum SS. Deinde an. I6f>3, lom. v Italix apud Coronatum, ul ex Remeiisi cudi< e edeiuus, hic
sacrae cx ms. Abbaliae S. SalvatorisMoniis Amiati eam- livmnus probat Juverit eiiam qnaedam kalieae lingnai
de mrecusit Ferdinandus Ugbellius. Tandcm e mss. semina ibidcni dcprchendere, uli parliculam perque,
septem [clvi] P. Ilcnschenius ipsam inseruit tom. n quam Italicepcrc/iecfferiinus. Notanda praterei erunl
Aprilis pag. 70. Nos Remensis codicis antiquissiini quzdam praeeipua, uti cum imperii, imperium, otc,
lecliouem secuti plerumque sutnus. In lioc aulcm ms. pro imperatoris, imperulor conslant-r scribilur.
sicul et in Lobiensi per Ratlierium scripio, lnec Vita ]clvii] III. Sequelur hisloria Traiisl.ilionis S. Ze-
inscribilur Sermo, sed minus propi ie. Coronali vcro nonis, qux noiio iueunte saoculo pcract.i fuit. Ilujus
aelate parum adinoduin deS. Zenonis vita, quae nullo historiae auctor, qui S. Zenonis Viiam pra misil, n.o-
antiquiore documento prodita fuerat, universim co- nacbum so prodere videtur, qui aliqiiamdiu in ipso
gnilum, ac populorum memoria conservatum fuisse S. Zenonis monasterio vixerit; inquit euim paulo
saiis superque probal iliud, quod ille niliil fere de post initium Viiae : Neque prcetereunda sunl quw re-
Zenone scribal nisi miracula quaedam pauca, et haec ligiosi viri, quibuscum stelimus. fidelibus oculis tide-
ipsa vnlgari tradilione prolala, ut ex annotatione 5 D runt >' el n ' ,lC eliam periium se in iis documentis os-
saiis colliges : unde paucis vix atiaclis primo numero lendil, quae non nisi in eodem monasierio legere po-
de vita Sancli, statim ad miracula fit (ransitus, bis luerat : nec alia fone de causa in ejusdem toenobii
sub ejusdem numeri finem perscriplis : Audianl po- laudes eum excurrisse credibile est, quam quod id
puli omnes, qui ejus cupiunt miracula; et rur.-um in plurimum ad se pertineret. Solum verba quibuscum
line ex mss. Henscbenii, Ugbellii, el Mombrilii : Ecce stetimus, et locus ille y quibus ipsum S. Zenonis mo-
de multis ejusmiraculis eijo inutilis Coronalus Notarins nasterium intelligit , suspicionem ingerunt eum,
quod compertum lcnui, eic, qusetamen, uti a populo cum haec scriberet, eodem in monaslerio amplius
conservala el relala, addititiis saepe fabellis infarta non fuisse : quoe tamen conciiiari cum supcrioribus
esse solent. Dum anliquinra et magis genuina non animadversionibus ea ratione possunt, si dicamus
siippetunt documeiila, hoc omittcndum nobis non fuisse qudem eum monaslerii Zenoniani mouacbum,
fueral. Postremoannolationes, quas in prooemio diss. at subinde in aliqna eidem monasterio suhjecia coe-
iii nos buic Vitae apposiiuros recepimiis, pancis da- nobiola migrasse, ubi hoc op nocnlnm luonbr.trit. His
r* u* »i ontrrn argumentii ^" rli bpufctlli »np>Morsii punni
*>n»ur, ex qulbiii incredibilin q^nffidarh, rel
: :
i\ MUNI MBrTl \ hi /. /i \..\i. UtMONITW | ,4
111 dislinguereiiiu>, L 11 -111.11111111 111 n uliuin A l ' |v

:
il nis. aulni lUOnialiun Ofdi-
appell uidmn (
-ciiMiniiiis, ul M iJincii luc ik- - &U S. I m M .
111 Vn.i, ,i ,„
eaJacoetra icntUl, veJiautt laborare. Ai siatu ndum loudem TransUiio dUpertiu kgiier :
ebi lemM a,l-
rero bujus auctoris tempus, duu charailcres uianu verteadun ost, n 1,1 |eaerii Bbrii a«j
ducunl Mnnroi 'atar/aUrM primo appc l.in> -
\ i " " »Iw nn legiiar, Viia laitian .,!,,, 1
roaa oaaacaemu ntriptit, ul probabililer erediaaae, " atl. ihuiimIiuiii. ii,

m 1
| i( ,|
,.
,1,,,^
viiissc 1 I cura \ 1I1 imperatoruin di- illed anton, .|u.. 1
nreeui lam .,„. uiiam,
lione t>> 1. la fuii »ub liiicin *xculiiii. """"" repetirl 1 1 leci onarie Briiiano, .., „>
Dc
ni ieMoli Manl
1 11 111 111 rjciilinn niri.iiis. lucnlioneui
iristi, qui bi* inven*

l.i- ""•""""
"'"'""
8 1
MaM»im pag M 11,-. DiploaMii.
I
'" iMlkNMrio V.lm.-I!.,,,,, lifnalO

tu> iredilnr, prinem an. S"l. el rureM m , """- '"• 'i""l - 11 Mripien eiietimaiur, ai-
V Donesin 11 11 . 1. I. M.1111., lik 111. na 1
• VM ia aarveiaMo iMiiunario membraoa
<t pag. II ,|. ( iim aulcm ad pri- <"lii\io Mpilall i ,.
rridenilna; lervator
iiiuin icinpus, quo I 5>. 1 > ii.ui- «pi.c iiincu ini l.viion .ni s. Zenonii Viiau ll
il. illud iiiiraculum ihisI ir.iiislaiiiiiicin roeatO, I n
noaatbo lllipUtl Uliibenl julcin .1
kuaa aartiaere neqaeat, elniuM naluM 1;

I*1** «•aaeai Tiian eedeaa e Cotomio
repeunum
cln a-las, qui pluriiiui iiup ralnruui doM pOalPipi- ivcudcre iinuiuiii csscl iiiolcsium. s.ni^ il.upie eril
nuin H ir.ulita nen», quae mouaclius pra-ter
/ 1 .
ineiii 1
CoroMlam adJecil
N GallUoi iatperaloria
illet .
..n, -lu posironam illad ad- Mlan, erd 8. Dioafoii Ro-
uculuiH »DccUl. I. juideiu iilein iniraculuiu .,u. lur aneJpO Ulcia .-1.1111
iMipOribM Zoaonem llurcniciii
iurr 1
turrii, paar. ONB/faabarnr : 1
r< ». I :
i
.
ei niracnlura refaroM qoo llia Gaiiieni 1
bujus auiem turris.i eptx lenpM perspicue daNaoee liberaia fait, aonnaih fuaiori calamo ad-
iaacriptio in ejusdem turris calce p iiu, ia dtt, eJl illu.l iriuin pUcium,anM s. EpiacooM t
ipia ea jiuiu |i45 hKMata noi.itur, nu-*J uiin piaeaedo redui, ab inperaiore nisatt dooo
legaiia
.111. 1049, iluui j ei, opi ine dedii, ci qMrti eer aeaden MbUti, qai eon
cungm t 1
1 inler nedinn m 1 "' ""'i
Hortoora Buvio •breptan potutt. \ii .-
1. ct anic lioein \n cullo auda cst. o. >- reddiion menorat, eajui miraMli,
Coronaio licel
.111 sallciu illud inirjculuin ci illi> fiin, .|u .-
i,--
|'i i ' nnis>i, lesliiii. iiiiim proferl Anmivmus l'ip|.
scont auterat, anUmci oculia riderum oUom, at om ex duobui ms>. reatitoinM.
Tam ;
.1 juiu» 111 iiiiciu s-xculi &i ipsuis eUe rriereeda vi- noactan Indocil ktqueuiem, descripto
pro priroa
Hjc .|.i dcui da 1
iiniti in apajp aU dest ipu C
.11 "'" ll,; "' [uU> iracuio ~>i, lib, it, ct
IranaMU irj. 1.1- 1
'
ur qood Bartbolo- hl> •- ojoadon

iii». lci libri, pro aoeonda aoun
111,
*
1. ilj
ioiiio el
autM Conpagiiui 1
S arcbiprcsliytei piraai iraclalM 8 lib. 1. Tanden nalu lab riUt eii-
- / II'- pr.i-p .-ilus inuiiastcrii, tjueni Un ab co ad MM dicU Aute cuininciiiur.il, ciinidcui-
vb rtbtiionu (i uftitniim mtritwm Salomonem agnomi- qae, qnna Gallieno lupparen it. obiisM
nrodil cx f,->
iiabani v
•* iu iMi uiiu, ui> -. pruditur) cst Ule s.iiu- ediiioM Ma8 iaM pruiie /,// (s Apritu mmo
thmhu
iiiun, qui incinur.ilur 111 inscriplionc I
5. 1 CMlrainia primo ; qoa n tniii niioialio ciiin 1.1
m iiipt.t .111 1178, m aita io parieU, nbiinsigoe ra codi Conpaanolx occmmi ut Mu-
opbjroti 11111 ertaiM; sequior aliqnaato ba- olliaao deait, io PonpeUai aolen nargiae oppoaiu
aaaclii locaodi Msot. Al - /•- poouriori naao legator, aa aon ab ipw mun. 1,1,0
oone pr.i \'<>- i" li , s.tiumon eOMpeUot; ,-i si m m- ; "" ' re cripuan, sc.l ei 111.11^:111' in uxian aliano-
dinem lemporum miraculaob amluc prmlii. Minl, "Jiii iiiss. inepsUM latil Credibtie eat, 11 1 1 lcxMiur m
Zenu S1I0 noii ab hoc memoratus, anie an. I «» !'•, M qao MaftVius Ml u>hs, necnouin Vaticaao 1233
cum .Mantu.c Cbrisli sanguii invcnlus etl, OOOirC "" Nl ro .uiiiulare obiUf libcl, ipiud si ciiam ab
nmnqM loaoue intei .luin eoutigii, liio bejM laooutio adjMU Toil, ot probabiliM vide-
\i\crc d. buil Scd dc inun ,, !,i i 1 r.ui>l.i- ]) "r, ct in aliis cii un iuruiu inferioril
i
.1
.il.iiis uiudcin
, tui tiun v / prrniait, aaatoraai codicibM ean bm legisae nininMlmiin
patlem inaiimam sumpla, opere
1.) iu nis. S 668, quod BlaaiM BMteUU)
1
M
S / iiuiii>, el 111 s.i ris u h' ii> pr I \-ronemibut :ul Pciniui Lippuiiiamiin iu-
Vila locum ( n- OCtapOt I - 1 niullis 111 >,rp»il, nln m EeaOM RJM luli.-l : libiii eqrrqius
m>>. poftt >. rui ,' i-s [cu 11 *- /.-ii s in T l--i 11..- mmrimdU 1 aaan aobaai, prieH |*ri-
/ .."iiaii" '
, ac in doobus iiem \ lit anuo O Clintlo aoU CCO CtSiniliUf 1
- \i ' ci I-".,. ipiurum ii.ititi.iu nnper nabainM, '"- m - /• in.iiis scripln circa medium w
Mus, : .1 Sai- s.iculum. m cau SS pornai TeroaeaMton
• t . ut mittaraui alieriM riurii nanui unotaiin legitur
1 !•-, ii> 1 r. 11 1i10iom.11 CaMpaajaaai, <l ilur an. ~>0i, iujhi corput r.quiesil in,;i, UM
nliero momalium S. M impo Martio. onaiM eoaaUM igiuo oioiitii de attaie S. / oonU
l
G lliciu imper ora aitingei quin alii
dubkii appMiii ccrnautur, Niti in . in ms. BibUotbeca: Mu-
'
IV. IT.OI I.I.OUI.W.
nrc, qul inter ca 1 1 i Porreil carmen < nniinci, A /- nonem pertim n fi igim nium illud, qnod tria
i|iind cxinde in Rcrum Italicaruin lom.ix ediiura eil, miracula conlinel, tubjb cn u Hum autemJa-
8 /,n io \ eron m I
i i « cobom] rumaucl cculi xv man
tiiiiiinii 5W vixisiu Iradilur ab auciure operi tum fllci ecn <\>>. qu< '
mui, miraeulp. ubi
quod duceutarum urlduiu brcvem, ootitiam i iliibcl; menlionem facil liiii, quaiu ijnidanj \ ro
ubi cum Irenaci Paciflci (non illiui veterii irphidii Senalom Yenelum j ea ijcloriam obii-
conl, iii iiomiiiiIIi credidcrunt. icd alteriui multo nuil binc enim V ronamjamid
: i - 1 1
 dilione im-.- lijuei , q od n
rotUB appcllat) I. xicon qu ddam, el Cbronicon alle- nl i
cculo iv accidil. Bi bii etiam coujjri i
gatur; luin vero upn iatii perspicitiir ulruin quac Benedictum et Caibailuam Saraceoaoti 'i"" s '•
de Zennne Iradunlur ad ipiiui leitimoniuin | o llfim miraculum memorat, c e|

ibidein recitatum pertincanl, oecoe. Prxterea duoi lauguiueoi ejui Antonii Zenoul qunn ci
ixcull w auctores repci iinni, qui S. Zcnoueip qpai 10 ^ croneml < in ico Sixiua iv arcbidiaoonum lcgii an.
ixrulo viyenlom, ii ^mbroii) coasvpm prodidere, 1475, ex documenlo I ghcllium pog, H lacobi
niiuirum Flavium Blqiidmn, rjni in ftalja Illuilraia i
ri in| grum < rmeii con i rereibij
regione !l illiui scripta Ambrorianam, guam imltatut R Libula inscriplum olira fueral;tumi Palre Cherubino
est, eloqueniipm redoleniia pronuntiat, el S. Reruar- Lizzaronio edilum in libro, eul liiajltjg Patter Yero-
",
dinum Senensem, qui serm. '»7, arl. 2, cap. netuit , necnon ab Henacbenlo tom. n Aprilii
pag. 244 loin. i, cdii. Lugdun., lepidum quoddaui V. Ilis monumcnlii <! vilam < i mlrai nla S. /.
excmplum recitans, quod S. Zenonj aiuihuit, bijnc nis periinenlibus subjicicnn taliaaddiur-
S. Ambrosii clericum (o) anle episcopalum vp,cal: qux num poclornumque officlum ipectaolia, quxS. Z<:-
duo testimonia elsi Zcjionem quam par csi juniorcm nonis propria in liturgicis librii i peri nui , dc qui
efflciant; ad ostendendum laracn. sxculixv de S- Ze- bus indicare quxdam neo M.--a- ei nacti
iiouis ;i'i;iie s •iiieniiaoi non eain fuisse, quse illuiii sumus. Prima lcgitor in triboi mss. vetustii libris
Gdlieno imperanle \ixisse prxdicat, multura. copfe- Sacramenlorura veronensis Ecclesiie ui Capilblari
riittl. Scd ttl ad Zeiioniatiuiii niouaclium rcveilamur, bibliotheca custodilis, quoruni unus inl r caelcros
si i|ttisca, qux paulo ante indicavimus, et apud Co- intcger ct perdiligenter elaboratus.eam in qnadam
roitatum non legiiniur, pcnes ipsum nionaclniui le- oiaiioneRegem notlrum Otlionem nominet , anie un-
gcre cupial, adire poterit llistoriain Diplomaticam dccimura sxculum scriplos agnoscilur, missamquc
Maffeii nostri : qui hujus monaclii opuscultim Zeno- S. Zenonisprimo loco, tt auretslilteriselegaiiiisiime
nh Viiam ac Iransl itioiieiq comjdeclens, inter aii- C descriplam exbibeU Eadem missa, al sine praefalione
quot monumenta inlegrum edidit, omissis poslremis et oratione uliima, invenilor etiam in alio libro Si-
niiraculis qux ab Hcnschcnjo cx Petri Calo collec- cramenlorum cujusdam scbob; S. Mariae de Domo
t:\neiscdiia fucranl. Nos solam translalionis hislo- nuncepatae, pag. cnt, dic xu Aprili>, qui liber ex non-
riam, (|ii;e in Coronato deesi, cuin duohus niss. Mu- pullis characieribus exaralus apparet s:ectiIo xi.
selliano et Pompeiano collalam el snppletam dabi- Etenim pag. ndescribitor piscbalis tabula, ejoxcom
nnis. De hac translalione fusius diclum nobis est incipiai ab anuo lOGi, circa eumdem annum scripia
diss. ui, cap. 3, ubi monacbus aniiquioti aliqno do- cnseri polest : ul simili ratione venerabitfs cardi-
cumenlo usum conjecimus, ctsi nonnulla mitnis cre- nalis Thomasius p&g. 40 lempus consliluit, quo ms.
dihilia vel fabnlosa cx vulgi fama adjccerit, uli illud Anliphonarium bibliothecx Angelicx Augustiniano-
de merula, cui fabellx occasionem dedisse anliqnam ruin lucubratum fuit. Equidem in margine ejusdem
chiislianatn liicernam cx metallo, in columbx for- paginae recentiori characterc adnoiatio apposita le-
niam in subterraneo Welsinehsis ecclesiqe scrvaiam, gitur in qua fit memio Pecoiarii, qui fuit Yeroux
tle qua vulgus adbuc fabulas neclit, hiarchio Maf- poleslas ann > 1235, bis verbis : Anni Domini ducemi
feius salis probabililcr collegil pag. 319. mille erunt viginfi ettres, cum il'.e rcgii Yeronam. Raec
IV. Cuin porro post Zenonianum Monacbum Mira- D i|uo<|ue missa continelur sine prxfationc pariler et
cula S. Zenonis hexameiro carmine Jacobos presby- bine ullima orationc in alio Missali eaphoK Veroaen-
lcr scripserit, in quibtis prxler ea, quxab eodem sis scriplo sub liuem sxctili xu, et ponimr die vni
Monacho recensenlur, adduntur alia tria. quac suh- Decembris sub hoc tilulo : Dedicatio S. Zenonis, nec
inde cvenerunl; ne quid desidera,ri queal, quod ad in co Missali alix Missx alibi uspiam de S. Zenone
Bernardini verba liic apponenda ducimits , cum

(ii) leOialis quxsivit. Cui innoccns adolescentulus ail :
exemplum nullo alio docttmenio. quod sciamus indi- , Vi.li, Paler, dxmonem supcr caudam illius intilieris,
calum proferant : non quod ei, (alsm saltem de disci- qnae nos aniecessit, dormienlem. Dumque illn, ne
pulaliL S. Ambrosii liypotltesi innixo, fides habenda sit, in transilti illo luioso inflcereitir, caudam levaret,
sed ne quitl, quod ad S. Zenonem pertinet, ab aliis me- (hcmon dormiens in lulum devolutus esl, lolumi|iie
moratttm prtvlermittamus. S. Zen episcopus Vero- > coin(|uinaium prospicileum.Quod considerans S.Am-
nensis, Lnquil, cum esset B. Ambrosii clericus et brosius, mundiliam cordis el perspicaciam inlelleclus
adolescentulus saiulus et purus, beatumque Amhro- in clerico suo cognoscens, Deo gratias cgil, seque ta-
siiim sequeielur per civitatein, cuui esset niortim lciu perspicaciam in videndod:emonem non habuisse
gravitate malurus, insolila levitate risum lecit. Quod bumiliter recognovit. Hinc (orte S. episcopus Zcno
cuin adverleret S. Antistes , et miraretur, causam ridenti vultu insculpi et pingisolet.
1 ,.
i : |\ \|..\i Ml \1 \ Dfc S. /i \n\| ADMOMTIO.
reperiuotur, |
et »i • \ wlur reliqua in M.s-i- diccuda, qiue i lotici
|U S Z uoni laudato / nouiano iribui prioribus Mii la
tta, iuni idyeuiu), ii-J.-.n i ideuiui i At mouai w uui
li.r. eaJein missa al.ii quoque diefa i lc^rbalur. .i|i|> .1. ii i |>i i Vci iii-
I \-'ai quu i \ .
|i IIIC-
, |
liuctts ...l i 5. lew Joris, in bjuo iii.ir.i". .| i ...I dil iii - li i e li.tl.il . \d i.i-
nujn.or 1 1 1 — Jem Sao ni.n . nimironi treitum i.pli ,n.i ; n,
H< - |i!u uibuM Ji i' •- 1' — 1 1

s. UII.I |Ti> Jie d , liis, ;>. i
Imus ) Kjrai. li
ji--L.il. d -, lei i - 1 1
• i . ull. <;//. i
j n- i iiiin Ji
i.i», i|u.i. u lero nul ui uun - ru/i/ / a/jf. ( offertoi uini / /' uii
llir. hi li< c jiilem |iiiiiij I. ee ini--i Jici iiiiiiiin. ) Lmtakitmr juttu». II. n piel
jliriliii.lur euii. litulo /' s / \ii->.i \iiil.ii,-i.ii... , i|ii.iiu cicerpsiiiius ci Missali
nonit. Itaqn ,
i V AuiIt.i-' i
I . i i Liiurgi -
liln - ii \ eron I i 110 i

I iin.e |>ag. -l."»s, necnon ei aliii iri-
li.r, ide ill.i .

qu.r un l'ii- \| talibus Ambrosianis ediiis an. I jj, I
in nosi i i .iJliii.iia fmi \i i nii "i

||
«i I
'<•• l' J.i .|ii:ii- lli.ni l.niiua, qui proaua eiiniia
/ / •• iii-. \|>-- ili i.i in C irniiuiii n iiruiu pietaicin procuraudisiransmii-
IHUI \l - :il •- lend -
d nos vai iu il<" uiuenlis ei noonu
rin s.cciili \, OlboiiC ri7<', ii I nl . .1 lil l'lo, -. II iii ii. i- |'I.i'n..| lu.i , n:i\ idi I ,|n.
n iiie i|uiJen. m Uu- lieeewbria lcgitur, clii cui i.i\ii, i ...iii Misaam reperirj tigniOcavit in
IgitUr in-ci ;; li'i M / cmbiii, NatUtHt \ al < ino Palali |
ei ulum \ir,
^ / 'iM , riiin lainen m Calendai e.u l.,e e-l lilnl.i- Mnsnl, ucntnlc ct asiituni Aiv.bro-
i.ns-o auiinielii s /cnonit r< uunum <«/ liun \rtm beati Mauritii, quj natiooe kli
r,
|
rilur etiaiu niulio emendatior in Ita l.iii.' IIS N \ihl>|nsii Jim 'iimlii.s liu--|. Ii.ijilni.
\1 -- ili iini - / .in li.ii i.i-i iip Ilm.e auiem <. em linu sse ."i r*c< lcsiam Aude-
i lii pt ec I \jaeet \u Civitaie
•
i/isi, ijiur i>t iit foiilinibut iuicr t'iuniiam ct
\ ju- / mtam, cujut ett ittud kfiuale. Pein in calce libri
rciier ii, banc i i nUori manu hxc innotatio appositaesl: /
fvrl : Ijber £ a S. L gorio Miiai </.- lliiiiniu Cappellanu* [cliii

v
i liviitdito , eiiifu» ex auihtniico bibliotkecar cubi- / Mauritii, ei Moxicottbu Sanctaj Marim
l h in III Clllll f 'iniils ijiio u Majorit oterove lioc meum Mittale Eccletia Sancti
i -i Ahiv-elii- li r iiiienl.iriiiiii Gregoria- Mauritii i>n> utiiitate caneudi Mistem t totenore. ut
. iiiii ex anti |u - i
. in- V.iin .iiin ni officiulet pretbyteri liujus eccletim tempet habeani
l. 5. Gregoi L, ubi lape memoriam hoc pamm beneficium factmn a me, tt non
- / nonis Hissa i Idut l> - sii liciiitiii alicui episeopo, saceidoti, nte ticiuis do-
\ I - , ur loni. \, pag.
!<>'>. II. nundi, vcndendi, pnjiiontic, ntC truinmui, i, -. < i «
, ex
lur. lunc .Yiss.-uru, ern.nliu- licel iiounulli- vilialain, i|u ins iii iisu eju-J. iii \ii.|. l'.i\i-ii I -i i
li, i
Btj |u iii etse, ••! i H- , ulii \| ilo I

--• Jeiiir.
\ autem iliud 1 ii-
i
racteree an-
5. 1 li.itur, ! .,i 1 llCUl re libet, duMpriaits bujui m\i . Mi-.-..- oratio-

\i -- 1 a.,ii >'.iti<iim praKi|"i'' i-i, i|n j s. /. -1111111- i -.1 in Breftario Aiiiliinsi.iiio .iiini 1549. AJJe-
iius memoratur, ae si S Epiacopt or- nnis i.iii.l.-ni or.ithnirs Qfet, i|ii.r iii tiiliiis Eestis
.iio celebraretor. Qn a idem S. Z - in Canonicorum Regularium

CoUegio
i',on-i>it tii - /
- Ketchenhall niincupalo nui.c quoque rc-
i 1 1 ii
eafnoeeimr . iuin quo l nullo litul i
|
>. iiul i inii |uii Misealibus ridcntur eicerfSjfi,
-t i
adjudic .tur , tum eiiara <) in J.-. iii, c:i|i. », §
". nionuimut.
ijtii Projaj/u' ... ia -ili » n -
im mo- VI. D Mis&is li.h iiinis. .\ii >iiii. iiiin vero qvod ;<i-
S l.'i| episcof» I
i. |
> r . iii 1 1 iii il.iliiinii- antiptMMI iii n res|<>h-oriis
'lltii aiiriboiiur : et in ms. . apitu- ex hi-. Cepkelaii ueeull .

in teri^qna eaedem in
ili w llouialium S Mai u de( impo MerUo

«lc Smciis et per nnnura recilandas eiUib conliuei.iur, ind caulmque eliam in (.ari.io : m aasj
o Irgitur ente i minm nm i crit diten m in subji notaito-

rii.i S. 2 uialio. liilju- niiiiietiir. I>. n . \ .ilio in.s (j|niul.iri ISBCuli X
j in uno iiis i
.-
-.
i ik- aj l.yiiinos Jinis S. /.' -1111.11- ,
Ihlt i
i|t.i, -| •
ii.i in K.i leaia uaftaioa subjiciemm. Tm.i
liu ad . \ iiis. auouaaterii S. Zen nii iseculi iv iie.- iism-
N l. M ..l>- .JJeiuu» i
qui DeiicJiclwni Moiuclns Uiui lu
I!t!) PROLKGOMI na.
et hl luui, qul pincii mutiili num in Vtfonen I ol Acetai eialin limen m. CapUtlari, qni ortUonee
Hcto idlilbeninr i lertlun reroeduoboi mai Bri id borat eontlnet, el ei Mtrtyrologlo Mooialitti de
rliriii Monfallum s. Loeifl jam prnmulgitum 'I» Cempo Mirtio eolligiinr foiaie oratlo Deta </ui no$ ,
Edliorihui Veroneniibni, codicibui u >< utunm S< '/.<•-

qtue ln pi Im i M -
undo l" 1
o deei ribiinr. M
nonii prsmiuum Berthini perperim credidli lib. u, cboevero Z n niine primim orationem cojueqoe
AiImi i, cep. I i, ei lib. xiv, eip. 10. AJium tubinde nHna i
ro qnoque fe*to propri mi inlei oflkii disitM
edemui bymnnm, qni In mi. Vitleene 1335 8. Ze> cimni ei dvobvi i.qoiadotaV mo-
nonli inetetibai mbjectni legiiur. Orationem porro niil / nonlanl inectatl Tindem dibimti
In Veroneniii Ecclethe ofRdo recitirl lolitim hind qntemTragti d / illa notttNe ;
quae
dibimni ; hmc enim etil In laudatii mu. non Indi- node inropti fuerint, ino loco dicet
lcLx.ni SERMO VENERABIUS CORONATl NOTARII

DE VITV SANCTl ZElfOlflS.
I. In diebus illis («) in provincia (b) llalia, in < ivi- JJ et ideoquii in omnem terrta exiit mmm eotfertt-
lale Vcrona, in qui bcati Zenonis acia clarucrunt, lionii ejn 1
-, el tanetilai earietjl i lodianl poptli
(c) evolvimus tanli viri virlutes. Sic eniin esl bu« nmnee, qni ejui cupiinit mlrtcub.
niana mcns ad inveiligandai Sanctorum vitat, lam- II Eral euiin scdcus in (<) monaslerio, in -
qtiam quii illc sitiens ardore lolii iduitui, concn- liori parte, in oppido Veronenai, eoniinoii jejuoiii <t
piscat fonlinin Ihienta, aut quil desideralissimuin crebris oraiiombiis | Domino petett, ut sibi digta-
nunliUm audire cupiai , vel ctiam quis deliciarum retur ailituin praedicatioiiii in poptloi aperire. Dcui-
cpulis enutritus, in quodam longinquo itinere poii- quc ad converlendos in Cbristi irnorem liiitKM 00-
tus, ad reni pervenire su;u menlis salietatem ctpiat. minum de die in diem dedilus erai. Revera qnia in
Ila et cgo tanli viri, quamvis ad omnia qtiajijue egit ipso Spiritus sanctis doclor erat, sicul ipsa veritas
vel in conversatione, vcl etiam in miraculis, explere per se loquilur dicens : < N<>n enim vos e»lis qui lo-
non valeo ; altamen qunnlum atiiugere pro parte quimini, *ed spirilus patris vestri, qui loquit n in
|)0ssiini, enarrare non desisto, ne qoil ille lector vobis. > El illud : t Ego sum pastor bonus, el aiiiinain
deroget, aut audiens legenlem desidioso animo de- meam pono pro oviltus meis. » Ita ergo in •«ermone
lr:ibat, cum scnptum sit : Qui retribuunt mihi mala amibilis eral, el in mansuetiidine, et in babiiu mitis,
pro bonis, detrahunl mihi. El quia ipse Dominus dixit C ut Deus in ipso eollaudareturab omnibus refieutibni
bona operanlibus : Priusquam te formarcm in utero ad se; et ita alacer, ut mox reliclis idolU Doinino
novi te, et amequam exires de ventresanclificavi te. llle Jesu Chrisio crederenl.
enini a cunabulis [cl\i\] benediclus, et (d) a ventre III. Per idem vero tenipus cum juxia civilalem
sanctilicalus eral, et ad hnc perlingere meruit, ut Veronam, qua3 in propinquo erat ilinere, ei egrc-
per vitam sanctam pastor in populo esse. mereretur; dienie eodem viro a mon.isterio, in fluvio Allieji
(a) discrepat prologus apud Ughellium et

Ab hoc mus, quam tacitis virtulibus ejus, unde quondam salis
llensclieiiiuni,
qui postrenius nbservat, eumdein in micueral, ignormitim teiubiis liabealur obscurus. Sci-
plerisque mss. diversa phrasi, sed absque ullo hiso- mus quippe, eum S<mcloriim coelui jure debai, sed
riae de.trimenlo proponi. Leciio prologi apud Mom- multo magis humanis obsequiis honorari, cum populo-
briiium ad ms. Remensem plerumque accedit. rum inlelteclui ejus facta scripla fuerinl, qu<x debeant
(b) Apud Moinbrilium perperain Tusciw. recitari.
(c) Cave, ne ex hac voce evolvimus scriplum ali- (d) Hxc apud Ugbellium desunt : similia lamen
quid anle Coronatum existimes de Zenonis geslis, apud legontor, qua; nemini docto persuasnra
alios
unde is, que lilteris consignavit, ebiberit. Nani prae- iri coufidimus.
terquam quod incertuni es.1 an hic prologus ipîus (e) Monasieriuin hoc, de quo pluries inferius men-
Corooati sit, cum in aliis niss. ct editis uihil lale tio flet, si Coronato creilendum sii, muliis monaclns
legalur, evolvimns pro descripsimus ex barbaro i|Uo- ima cum S. Episcopo degentibus Ire |uens eral. Mo-
dam loqnendi genere pnsitnm videtur, ut ex eontexiu D nasteria autem ciim non nisi i|iiarlo sa;culo cepei int, (
colbgi potesi. Caeieruin in procemio apud Ugbelliuni Callieni imperio non conveniuni. Neque vero iv sa--
lom. v Iialiae Sacrac, pag. 680, alia prorsus ralione culo S. Zeuonem in monaslerio degisse putamus.
niiul scriplum palain prodilur, nisi in populi menli- Licet eniin mulierum monasieriuni Verona? id tem-
bus, e quibus tantum eruta, seu (ui memnraio verbo poris per Zenouem fueril comlitum, uti di-seriaiione
uianiur) evoluta appareni, qnx in hanc Vitatn Coro- lil,cap. I. § 5, osien l:nni< nihil laiuen Ai mouas- :
natns conjecit. lniegra ejus prooenni verba hic ap- leno viroruui traditum accepimus nec Episcopus :
pendimus. cum prseterea satis insimienl, conlirinent- (amqiiam mnnasterii Abbntem se gessisse, sed cnm
que, quse alibi dixiinus, nilnl de S. Zenonis virtuiibus suo clero ad summnm pxstiiisse dici potest. Neiine
prodilum luisce, sed de miraculis tnilum, de quihus opponal qui>, in Aclis SS. Fiimi el Kustici monaste-
lamen ipsa sola populi memoria snpererat. B. Zeno- rii esse meiiiionem. in quo S. Proculus S. Zenonis
nis Veronnsinm Pr&sulis, licet omnia miracuta, qui- prirdece^sor suli ips;im Diocleliani ei Maximiani per-
bus claruil, idonei non inveniamur posse vobis narra- seculioncm latita-se prodilur nnii ibi monasieiium :
tione traderc competenli, mugis tameii ut videretur ra- locum remotum significat, in quo unus soliiariani
titm cst, ut scrmonis offcnsa scric, aliqua cx co dica- vitam exigebai ijuam aotiquam signiiicaiionem :
1
i /1 SONIS \l! \ Sl RM< INATI NOl Mtil.
\ 1 qnciu ooa . \ jBuu lni|..
vidil >lc tonli uni buiuiuei
iii. bubua tubjuuctis mers, iu flunuue. lanta vis li)plurasiatoomiuain ciivi mooaslerin m
ciiiin iiur.ui oninibiu demoaeira* de ooaiinc eu quod m-i
retur diaboii arie in - I |iiiden -
I
t taotillue, tervus la-
- (luiii tidi&sei, ( i w i
lum, / ii" roem I

um \>
1-
mii -imi in.iiui mililos ad inrieeui dicebani inier D
i i
1
id mulla
i |.i.iiii \i. .
iln .ii- Kereriere reiro cullo«|uimur ? Indiremus pro qua m mi»ti sumus ad
ii iii. • 1 1 1
<
iii ;
viram i-iiiin. Respondeules vero diiei :l
. niii dhbolus ui \i.lii. cvauuil veloi fuinus, imperaior, ei levulltid i i; /
n. -i ..ii.iu. qoaoi >!>• .iii.i nii .iiii \uli liiHniii.il. iii videre imperal r, qui
i - quidem nuuc me n< am Chrialianorum inimicus essc oon deisiii \>.
:- linii.immi lu i.imrii |ur.ilu> illi .livn iml ll i , n,iui,>_ t t,- linpentOr, Ul filiam
miiii ln poiriai loqeaqoe suoi, ipaius, qus i
miio veiator, senaai reddae, qoa
I t !>• iiiuiriiium imiiii. I D / .(> im . i iih eal II.- vero dUil i
-
Domioea Josos
I
N fl itai i' BCkristos nipoteo* eet. Ile, iequii, bse-
ijimi voe, quia Dei m <
poriel al omuibua
|\.H iin ulul.iiu ei i
inanifeatentur. Quo dicto abierunt milid
1
domum Palaiii \ r, Eisurgens vero sancius S lora-

' 'i n-.im ln.i ii CJUS, qu m-iu. il ,nl |i liii , nbj i i u< i.ilulur i rueranl mililcs. Facio vero crock signo
m irn.leli iogredieole Cbristi Soccrdoie palaiium, coepii moi
c por oa io(aolula daemun clamaro dicens : Ccco tu
I! I eraioi - 6lia : Nou Zeao, veoiaiiad eipellendum me, el egn pi
i ,
i, tuam sooctiiaiem siarc non possum. Quo dieto leneos
« iii.iiiiim DUell.l' (15) dilil : lu nuiiiinc Do-
raior Ga iioribusad miniJeeu Cbrisli prxcipio tibi, exi abee, dcmon.
irendura m virum Ai i ! publica i pil claiuare dicens : Eiai binc
i
ijooi Isoperatoris mill nt ad C a te expulsus fuero, eo Veronam : iovooioa b
\irim ,ii.l.'in. i|ui in eos, m quibus babitem, staotos in plaii i
exsaec-
iii.itur in Qumine. lanlea le. Chrieli iiaq <i..- -
nam resiiluil
\ - iliiee, qn ral, ceepe- impereloris flliam.
inctom i' 3 rdoiem VI. Qood tcro factom ul vidii impenior GalJienus
:u, aooM Doi '
lod -
admirotiooe comprebensua, (_fl) corooam regalem
oo- i/ei»am inier Trideniom et Teronam

in Ln-
isterii nomine l< iiinerarioroemoraium.inquoqoidam pra
i
i- . \ Vgnel ' Immus, inlelligi boc jo< uosse conjecimu. di >
II l ius mmiatUTi nomcii ingessil lat. l, cap. ni, j i. Tuin dointu Palalii crii ...
n », qund illi . I" qua sacruin ejus G ieni, qni in Palaiia iil >
pra*»idebat.
1
;>u- anli ieni imperainri. binoa imo- iiiur«>
memo.
liast. r nl. i|ii..l. iu vi a<l antiqui- i.mt liinm autem ei iuscriptione Gruteriana
:
paa
l.nii |-r<n n - . (>-• S I laniura cognovimus. Cuui iimri» banc Qliain
|
i uiii artate oalorioi i ronatus il unieam ler anpellei, ac si tuni i

i ,
pra
ruul, iii illam Gallienus nibil prnlis babuerii; i<| -;,,,,
v I I lur, ( ro- imperalore Gal enn verum e»ae nun poteet,
qui
,ju-- .\ quo iniperaior Fuil, ...I moitem u-nu,' ••
i i im i cuii 5. Zen iploribus el in numinis insi lipiionibusmic

. _ i .
ratcw i. i.
h.li .
lit.
. ii...........
II (Uia
uaicm nolaiio si
Hnic S. I . iiiiii }>i- quo runuamenio uiiitur, alium ab imperaiore
i iintJtia»- pendel. i.iiimi palam ajslruil.
I •m tii ihIiiiii. I im paup ii i
•
i - m--. ei ediiis plerumque Raou ei
i . . iil>. ii, num :
liillli .
Paulus lab »re m ticlum .pud l -•!.• Iiinm p/orea $bu komines. Vide
l, illud f r-ii Mi admrt
i
-( ibus, D r '
'
" s ia " cl '
ad paltf
lium : i lulnlutn .i \.
nrbe d i.i ensi
M nilirilimii I quod cmjeciaiionem noatram adnot. :• iiidkaiam
I. / 1
II, cl III Olll- i <mliriii.il.
aw. al> !<• nien»i i

.
i
loi in RemensieoM :> \i .
lUoesoen-
.loiui qu .ii>.
I ilmii fml iq iil i^;i,,.ai l.-t_.. ri.uir. |.*>) S llenw henio : in Ri menti dit
> .. in Ke • .1, -i lilis ueimpei
Us. noadoa lioua m ,
5l ,
PlTl i \l 7
, ;
ao" |'!l()I I (,OMI \\
ijil 1 1 1 1 ripite suo gOltlbll I 1

1
obl nlil \ '
|
'
'
I
,
tqOI ii.
diceni : Ttll mcdlco, <|iii nnam un i im llliam mcam iii i i' inii ivil lii • |
n.
rettltult, nullii îiii^ muneriboi dbh, nl i • i

iu >m| ekmenium liqaidam In taliditi
n Iptam, quim htben, coronim mcam

|
offertm. i i-tii parieii ful muiiium I

M
ommiI i:n 1 1 1 1 1 1 iiniii gereretur, videni muliliudo po vldeni popolaf dmintione • omp el
puli, qul id pilatium convcni errore i onvi i i

id bonorem Del 1 1 larn li H < erdotii i
geniili credideruiil In Cliriitum Jeium Domlnum fime litiqi innlni. Cum «-rgo <
nosirinii, peientei Becerdotem Cliriili nt docerenlur mulll Interiui Intenil, ei aquarum multitudii
viam nlulit, ei btptl*mum in remiitlonem pei omnii circumd in qutm p

rrni pecctlorum. m ubl Btcerdot iccepil coronim ptrtem i redinon baberent, ibiqoe w <-
ihti <i ftme
imperttorit, itatim 'ii tribnit paupei ilm^ dicen s i
dcfleere rormidtrem , ad ercletiz jtnutn venieb nl
Dominui opertlur etceltt, Ipil referttur el gloria. ad bibendum, hturiebtnt squam,qox, ni prxdiii ,
Vll. Hit itt geitii netiit betiiiiimui Zeno , tt el ntqnetdri «nen htu
lleentit tribuereinr, omnia idolt dettrtiendi, Bl In iiam nullo modo diffluebaL lltarlri haqae ul
Cbriiti nomine eccleilti ftbrictndi. Cujui preclbui po d diffluere ol iqua nonjM

[ci.wii] (17) adquievil imperttor omnibut , (18) qua II autem ante |tnuam td ottendend uni âne tii meri-
hie poposcerat. PoiihtMjingretauiStcerdotVerontni tum Confeitorii, ei tqut erti td adjotoriui
civiiaiem intrepidua prasdietbtl in Chritll nonine qntii aqna non erai td invtdendnm loeam. i.t tfnm
varbum, ui diaboli idola de*truereniur, et in Chrisli lania eisel inundttio aqoas, velnt nuraa cireemqua-
nomine eomtruerentur eccleiix. Quo ftcio muliitu- que ecclesbi erectc ertt, el inintaqnt tiinimefn-
do popoli pigtnor saeviena incesianler tgebat, nl grediebatnr. Qntntt enim pultnma vrrtat ora
impediinenlnm Chriali famulua paterelur. Sed vigi- [clxvtii] ipaiui apud Denm oblinere poterat , enm
lana in suis aervis Christua vincebat mendacium, etaqutin specie mori erecUertt, et htgredi loeam
qiind pnrt lides tenebtt in corde (*ie). venerabilem non audebtt. Undeadcrevil
VIII. Perlcciis igilur his tgebal salnlarit pro po- limoi eirca Chrisli Sacerdotem, m eiiam ~i fiilc
puli inlcreessionc ,
qnod ab incunlc aetale in Clirisli exigat, inflrmi enreninr, daemonisci veniant, et li-
ainorc solitus erat. Qni diim hoc insianter ageret bereninr. Et si qois i \ vera Bde tanetam ejut na-
Dei volunlnte non multo post recepius in pace esl. men inv eaveiil, sine dubio ejus peiiiioni . n uilur.
El qnia in miraculis oinni populo tlaruil , in lionore Muhi eleniin de longinquis regionibai v< - ob-
Dci et in ipsius sancii Sacerdotis (19) quidam ex sessa iiilinnilaie corpora ad ejus sepulciiruin jaccrt-
gcnere Gallicni fecil sanclo nomini ipsius basilicam C tes per ipsiua intercessionem ad propria cuin Mfri>
liaud piocul a fluvio, ubi nunc sancium ipsius eor- tatc et gaudio levenuniur, f-il) pnettanu Domino
pus requiescit, qui cliam vencrabilis locus in Christi nostro Jcsu Christo, cui est honor etgioria in sa>
nomine miraculis coruscat. cula s;eculorum. Amcn.
IX. Posl vero aliquod lempus apud e.imdem Vc-
roncnsem urbem cum ("20) die Sancli naialilii ip- [clxix] RHYTHMUS DE S. ZSNONE
sius devote populus una cum clero vel saccrdoiibus
Ex codice Capitulari sceculi circiler n.
ad Missarum solemnia convcnissent, flavius Atbe.îs,
ubi supcr ripam rjus reconditum esse dignoscitur Audiant (1) principes, audiant populi,
corpus , subito lanta inundatione excrevit , ut aijua Quanta peracta sunt de Sancto homine,
flumiiiis usque ad feneslras, vel tectum ascenderet. Quanta Dcus concedit (2) in se credentibus.
bant, de quo vide laudaiaro dissertationera i, cap. porro in5. Hemensis ad banc miraculi narralioncm
5, M- li e tres litier;c appo 3 it;c cernuntnr G. P. C. linea :
(17) Eihnicuinno Imperatorem lmic rei acquic- singulis soperilucta : quarnm dtiibus primis G. P.
visse credibilc esi? Fabulam eodein paragrapno i Greqorium Papam significari nihil ambigimus ( de
ostendimus. jj conjicianl) cnm ex ejus dinlogi^ lotidem
terii.i alii
(18) Iia ;ipud Hcnschenium : in Rcmensi quod. sa^pe verbis ea narraiio expressa deprehendalar
(19) Quittam ox Monibritio et Ileiischenio addere qucc lamen verba qaaienus a"S. Gregorio sumpla ,
,
nccesse quorum postrcmns ad bvc verba no-

luit ;
ciim ab aliis inss. Mombrilii, Ughelbi et Henschenii
lal i lia pleraque mss. Quidam cx genere G iliicni,
: absint,in Coronati lextum intrasa videri possunt Ea-
nul, Qnidam tinwis Deum cuni Monbrilio aul , , demiamen addilio iisdem plane verbis inserla pariter
Qnidam nobilissimus ex genere Gallieni. Al Ugiielii legitur iu antiquo Lectionario ecclesue Tridentin.c ,
exemplar ct unicum ms. rec Gallienus fecit Basili- qni eamdein Coronati vitam in nuvem leetiones dis-
cam.t Utruin pie anieiii perseque ralsum,sive de Gal- pertiiam exhibcl.
lieno imperatore.Mvc de aliquo ejusdein Imperatoris (2li Apnd Moinbritium Ughellium , el Henschc- ,
consanguineo id faclum accipias, cum onines cjus nium b;ec adduniur Ecce de nuiUis ejus miraculis
:
propin n ip>o cxsiincto necati fuerint, ut Aurclius

{ i ega inutilis ,
Coronalus Notarius quod cnmpertum te-
Victor memorise prodidit. nui, in parvo conclusi , ne legentibus vel audientibus
(-20) Mombrilius el Ughellius die sancto Natali faslidium generarem.
Heoscbenius die sancto Nalalium : error aperlus,
,
liiivniMUs. —
(1) Ms. Audicnt Principes audient .
cum Sanclus Episcopus obierii die 1-2 Aprilis ,

populi. Coronatus in line num. 1 , Audiant populi ,
hoe autem miraculuin mense OCtobri conligerit, de qui cupiunl miracula.

ejus
qu.i pluta in dUsert. o, cap. I, § i. In margine [t) Ms. condcdit.
. . ' .
u. KIIYTllMls il 3AN rt) /i NONI

I. /
|
• ||
iii ei i>
isior popeli.
nn 1 1 Dm grail
II "i"' -| 108 iii A

iii i n I tdisc I
/ iii iniiiii
Ou.mi.i 1 1. u-.
um in plaustro prospii ii riui.i (20) Mint noioioi pei ni"ii i-i.i i |
mil m hotnine rgeotem in flum 11 N ruli dlcere . Iiie •••>i , qnen 'i" erlili
IJu.lil is II ii.i ille.
I
ilutii : i
dii ii i
n - , .uii qatd i ibesi Immi
- I i:..is, |M i
ilonem Imperii perrrue (W) nondkimos?
II ;•
"
i
maiim i
iua lili .i. i|ii.iin I • DeMnon loCfa it,
r rcpctt QuanU Deue.

1
B a
l'er., inimas.
11 llrjul cliii 1'mim' i>.i in 'N exdamal ni 8) Infantulai

i i
, i Mia. Eeno j.nii , fugl i,
Qu ibu perai 1 1.
I i Epii ipui \ M 17) lanctlssimira .
> lugavil rantasmata.

''
i
r ni.i llle.
ll 1 III pt I
I in ina :nliiiii in \ eraa im veniens 1
29J
I
'
/ ll Inveoii 50 impium itantem in plale
Qn inta D
I
\ i
hi iato (31 1
l lua detur In aoslro poeito ,
51 Zcoo veneril , loi •

Imperii deoetur medii o.
I Ouani i
|
<; / l
icopus, audianl (3-2) popeti ,
omioem / in oomii iraiil idola (53), fe< il baattli

.li p r Quanta.
/ / put. Coi Ptttre.
v '.
/ rqtte pro co , quod Itaiice dicilur ptreht ;
< c II III III im tamen heii scripsimus , uti lupra versuSO,

io . Ir.m meli i rllVl
ii I
I rsau Hetroctde.
(Jiunu tocem ni i
y lllWlilll \ II itui \lllHt.

'
|
naeuta.
/
. ut p:il <
• i
. \ ilinn auctorsuu psit,uar-
iii. iluin i\ (.i li ii: ii ii cj cei eiur, niin i-
iiim s. tpiscopo, \ am ilurum , ibique inren-

tii in ii i i / ii ii«- iii plaica -i.in »• ii) , i iiiii c> red
h dein i
.
i rouam Zenooi .«li laaj
M« cxctamttiti. I '
• ii.ii iiii ordine liis-
t "ii — .
- \u. inr \i-in Itliythini ,
I imi r lurbato i / "I n' in Vcronam iccedeniem ii I
I
iii nem in platea, ei subinde ab Imperatore
I
'
.
ilo ..iiiimi i>.mj..-i .iui pr.ulii.
i
lur. I lii IU8.
I t/Kf/ll. utuiro poriio Corrcctionem
diac. lu
> .11«. .
uronaii ii.ni ii.> iradentis, Ecnonem, dum
/ .
... |. patiperibusque dislribuit diiisse
i
, ;
.Si Itoinmm operatm . ii>!>i referaim tt alorit.

Uiht.kHt. ': \i, .
tcm, iu \ !<is.
, ,
(.7 risni I «."II is
HISIOIMV TRANSLATIOMS SAPCCT] /i.noms

sl IBJEC1 I mi i i ii 5DI M BANI II ,\i: &NOMTM0 BGRIPTA.
Niiih necoi irium nobii videiui Tranilationii B. a pautulum 9oi ,i. Po$t) i i'u alaa Ora-
/riMinh icriem noiiflcare, quia in gestione bujui ne i i»li Ingi luxilium divinum imploravii , dei
gotii qunedam memoraiu digna elaruei unt.Qu • i rai ad excn
ilinei i li u n. Cnm (al. Dum)
laiio acta esl , cum Roialdus , vir atiribulii pt i »nac autem non longe i celluUi progn den Uu
pracslaniissimui, paatoralem curam Verona gerebal, rul i
alii ccepil strepere, roce sim me
ei Pipinui rex,CaroIi Magni fllius, quetu Adrianus ( allem trauivolitare , ei quaai iluiairM Mnea ligni-
Papa baplizavit , Regnum lialicum rrgebal, Rex vero fli ire ui Mimii iit-i .ii, inccepto n • •
m Bed iir
Veronam regali ailu prasdilam plui cxlerii urbibua ille non ignorana boc paratum daeatonii , n
diligebal , el cuin epiacopo sibi dilei lo freqoeni col- iuiaiii adjuravit.ul nulluai otoa heeret, donec
loquium habebat qui : dum quadam die pariiei / ipae rediret. Ibi merola itetii unmobilii , rdut •
nouii aedem ingrederentur , el lam de auditia , quam inseiisibilii. Cum saten appropinquaret, ei res csua
de visis mirabilibua ejus loquerentur , rationabilili copo el bonesiii viris illi obviarei, boooriflee ms-
ci digne proposuerunl , ut magnum ibesaurum bumi- cepias , quid rex vellel audivit; lonc ait : Cum \ota
liu> quam oporlerel poailum , decentius el subli- veslra i
jusio propoaiio peodeant . Deam invenietii
inins locarent, et eccleiiae angusliam dilatarenl.jEdi- placabilem, el luceeasum bonae peliiionii liai opi-
(
flcanies ergo ecclesiam , anirum opacum , columnia ». nionit) fcrcnlem. Tunc ipsi cum eleclia adiium io-
subniium, et lapidibus pavimeniatum coustruxe- iroeuuiei , lapidem removeruut. Nollue oraiionibtuj
runl ; ubi emineniein aggcrem ez poliiis marmoribus parcebal,el eorum •)!>> imus aderaat t el qai ;
ediderunt, qucm sacrosancli luniulo (al. lumulum) foribus manserant. Sed beremita quamvis aois meri-
corporis devoverunl. Deinde rex cum praesule, cou- lis , ct omnium adjotOS precibus , tnncri trcincbuii-
gregalis sacerdotibus , ci aliis sacris ordinibus, in dusintravit, et ossa beatissima bajulavit , atque in
quibus respectum bonitatis speraverant ,

pcr mulli- mundiasimo locello tali usui prsparate liofula ordi-
raodas oraiiones Sancium prius dcinulceutes , ne ab nabililer posuit. Tunc laaia vis odoris Cragraverat, ut
(in duobus mss. ab deesl) illis molus irascerciur nemo illorum (am soavem ante perseiiserit. Tunc
cum iogenti limore cubiculum aperucruni : qui adeo rcx sua et saorum iusiigalione peruiotus reliquiarum
sunt perierrefacli , ui nitllus lanii collegii langere aliquid poslulavii ,
quod cpiscopus fieri denega\it.
ossa sancla praesumerct ; nam divinum quiddam ,
Ai rex mngis ac magis iusisterc , ct magna mum
ct valde tiniendum videbalur inde exbal.irc ,
quod coepit proniittere. Tandem pr.esul noo paucis neque
borrorem inspiraverat , ct omnes circiimslanles parvis victus precibus acquievil, iutegriiale meinbro-
cxanimaverat. Mox claudenles sepulcrum abierunt. rum servata, ner\orum, el cineris , ac veslimenlo-
Tunccum Uex et Pouiifex quid acturi essent ambi- r- rum particulas tribuil ; nlia aulem (irinitcr circum-
gercnt,ex niultis quas venlilabant conjecturis, haec scpta , annuloque sigiliata , condidil.
placuit , ut per quadraginia dies ler in bebdomada Ad vocein |sallenlium Atbesis lillus resonuii , in-
omnis ordo utriusque sexus saecularis, et ecclesias- tonuere campestria, el ipsam aulam Oinnpolenlis
ticus, ciun ipso rege, et Episcopo adspecum sanclum credimus esse gavisam. Dum circa ecclesiam gesta-
reverenler , ac solcmniter convenirent, el Dei alque rctur , ul (ieri solet, praedicta pneconia resultabanl
Confessoris clementiam uno volo cfflagitarent , ut mulli languorescorpora diu obsessa relinquebanKal.
cui lam reverenda motio convcnirel , insiillaret. relir/uerunt) , ingens la;tilia orla esl in die illa, cnjus
Dum b:cc diligenli cura agerenlur , fatna cujus- similem i ullus illius temporis videral : quia omui-
dani solitarii viri, herbusculis et aqua paucoque pane gcnariim curalionuin genera brcvi acla sunl tempore,
pasti , Regi innotuil ;
quod dum alacriler audivil ,
et prolixior facta processio fuil pro visione signorum.
Episcopum vocavil celeriler. Elegerunt igiiur nunlios Scd rex et episcopus atque rupis incola. pavidi san-
industrios (al. industres ) et provido» ,
quibus hanc cla membra inlroduxerunt, el in paralo mausoleo
curam committerent ;
qui venientes ad lacura ,
qui posuerunl. Postquani pontifex missam revetenler
Benacus dicilur , ad reinoti viri latibulum in emi- celebravit, rcx doie nobili Dei sponsam dilavit. De-
ncnti specula situm , angnsto et periculoso calle as- -^ dil ei proprielario jure monasteiiuni S. Petri, qui
pirarunt. Inluentes uulem virum Benignum nomine Maiuaiica diciiur, cuin omnibus possessionibus inibi ,
et discipulum ejus ,
qui Garus vocabatur ,
g.ivisi sunt pertinentibus. Ecclesiam quoquc S. Andrex aposioli,
gaudio magno. Audita lcgatione regis ctepiscopi, ait quae Incavi (Incafi) nuncupatur, cum lamiliis, nion-
\e^l\s:Revertimini in pace,resalutantes dominos[cL\\]n\ tibus, et silvis, pratis, et vineis, arvis, el sationali-
vcstros (al. Dominum vestrum), carissimi :egononpa- bus , et cunctis appendicibus, nec non ecclesiara
rum tripudio, quod ad illam solemnitatcm vocor, el post S. Zenonis, quae juxia lacum posita crat, cuni oiuiii-
1 -
,:
HISTORIA rRANSI \ nONIS SANi II /1 NONIS. 110
rttiiiibus snli '| |n M i apomosuu boninem sonabai , ei apertis ocu

dti ; vtsorain ,.1111:1. el aoreorau • vidcbat ; adqoot con (al. dmn) hottiau
I
iiiii, aiquen irf iriiarun i ld< ,i ,1 bon ibiles. 1, ,
eonpoaii iorl » 1 latura «'111111111 >.<>ii 1- Occulla bonloum 1 iiebaiur, <i nuha . qota bontni-
\it, el .ilni|uii iffluebsi I Ittit non ertnt, opertl artl onnibo» nii
OiOMpli sequa nri impcralores pra*falu cuin iprrtaculum. Queru duiu pretbyicr, nl 1 - etl,
dilexerunt, ac lua inuncra oblulerunl. tdjuravil , dxiuon euoui buni illuin appell \ii ,
quod
Rotaldu PrtM ni n in, uiii >i un u< ndi lun libui. 1
v h ;
naioet nobiliumplurini illeturpitudine 1
1!. lurp tndintm) illali Inproperi
iiat portioues Mijiuiii faculiaium certaiiiu adbi buii,el 1 I quidan ditconu danonemadivii,
lnnriiiii (f. aiitnbtnruiti', ande iniequan tol occutn- el qutti ad oltionen preshyteri clxx*] eum gt
btrot, il diiis-simn \ • 1
!> adjortvii. Hunc da^mou quasi notissimuio agnovit, el
avidus redeundi ad beronun, iler toun tccelertbtl. ei 00 nonme voctvit, m ridicolui prodiior plura,
II ilinn dont 1 propiin|oaret, vidil uerulan in qoss levita commii rli unde aliquol libi
10, quam rtlus quiescere, ei conscii non audefa dxmon quaii

siiuiii |
. 1 «
— it 11 1 »• \ 1 1 1
« 1 . t .
r iua ludibria M quidam /
eundi . 1 . \ ir m quem ob religinnis et ttpien-

bouus compaii ni 1 ll < D 1 t neriluiu Salononem tgnominabtnt oon fereni ,
insiintiu deliquii, ei quia irraiionabilii eral, et i| daenonit auperbiam, dolena 1 rodilioniicootu litm,
1 , iM 'ii morii luit. Il.it I'
11- eiiam iii\.i-i piasmaiis injuriam, aram itncii
>oe quadrigiuta - inum jejuniom »il>i / pl< mi- , m-i i-i bus > 1
11 1 1111 >t u- , laci vmis
v 1 undi .1 merul 1 1 il»i :
itionem fudii, ne dasmooii ainsuhaiioim-
boeusque dependel puiiilt transirot. Proiiout dasmoii i tiionii poi
iies auiem rex >i p intifi x virlu - / immi i^ il, et vasdiu injuritlun invitus reliquiL Honoille
ejut velol .ii< iii-iu liquefacla oi- nies t-t illusires Deo ac isni i" Zenoni gratits re
ut loiortt >-t ii
.i.i! sun bospitem fugttum ette gtudebtt.
nitebanlor, ne locus fortunai m 1
\n illclmus, 1 1 i>ii rtctut, qui sicul
1
i in<>| 1
|ii i|> nus, manibus lerram calcaverat, posi
s , inonasiiTium olim aui I. «ri*m),aa quam | 1 muliiplicit euraiurx audivit , le<
\1r11nt. Ir.it 1II1- connunit cura pt iiluc k ivit. Dura appropinquarei m-.ii-
1 irln»-. ibi baJ i-ii 1.1
1 C bulo templi . alieois susceptus ulnis homi deposilus
• iL I'. > lus pugnia lundebai , vocem linguliibus im-
ii quibui eptum portV ii , deicrius dignum ie esse >im-l>.ii Tunclumi
inultn posi 1 /> lavum gubernante ,
n 111. 1 (:d. ;MMt<) iii-ii iccendere, ei rarvus ul l»--
m Abbt • etdeas instiiuiio, et m quii niiiis hon valebtl, genibus ri palmis adversum
lniit. quibui rubei n.i< nlnti alitre ccepil repere Proiinin divina virtoa ei otaa et
nobialis reguta 1 1 1 1 nuli ( il. jos ingressa, aneiilicom morbum leiigit. II le
|ue ipeculuin •> <\ m, >-t iii velut exanimis in lerram corrait, et diulius qntsi i
Ixiui 1
MSJt hnretlos efll er< 1 Jocundaiur roi nospiritujacuit, m jam crederetur morioot. Repentc
l 'lur -, pullul iui.- is tibere insolidaia sunt lineamenia corporit, etfleiura
frucium speciauies. l'rb?, et subu mmunilei btset, nodique omnes resliluti. Confeslim erigilur
n iiimtiii.i gaudebanl : un > plures fal- >-t ad irtm 1 .i" profli 1-. ilur. Fil concursus popultt 1-
ili uiulir iii-iii.iur.iin vilantes.ntcontcrmiui lit Itot ac jobilatio tpirittlis Deo referlor glorit el
1 \ riiruni Qereni , omnipotentia, et Indyio Zenoni clemenlit et mtgni-
li.int ; q - iii 1 i.| I 1, sed esu- ii> eniit.
t iiii iikmia inbianlet, noo*) Cun fat ulis nuntia circumqutque abirel,
/ ferentet, montsticom h biiom undique tiirba non minima matortbat, ceu .
il. nr<yMrrufir '

» locos ille fot agrun eonpttcuun ubertalii pleoum solent. Duo vi
1 cujusq Cxsaris ri, onutertt Joannet, tlter ertt Calvos, bui

5«-d n - ci jacebtnt , aocii ilineris , soeii pastion tei
'aia- i|ii'iii 1 • 1 1 curationis, >i'i<>-> diolina 1 ;i jtm n<ii"-> pluribus
ex lnngini|uispartibus(unus ma »1- eonmendabat. Ili ;>s idoi ftnuta ecclesi.e observa-
(iaiu6ui,.il. r< i'in' 1..1111, t-i s. Zenonia nonc coi unibus, nunc aliernis
I
auxiliun implortbant. II l< >> dum 001 tl
s 1111 -. "in, 1
1 , iuoi niii per li. •
somnura opprimeret, pariler videraui senera •>-
l"i 11 111 - pulcherrimi, < loi 1- vividi, qoi m < tniiiea n

ni»n ing in\is iii ei ii ' 11 exeun •
111 inil- •
imque in mtnn ferei q
lum 111 n i'. '
b
, ,
•II l'liM| l.(.(l\||.N\ .1
M . nrglie, el Ii.iiim s ilvalon ni i ni i .1 i

Moi A i"'- palin
:,i,in Evlgllanlei inuliifl narrationi <

| *
•
• » • 1 viderani Ua\ li damsruiit. Nullu i rnullilodraii l«u-
inMMin t . . 1 1 1 •
t
<
i . 1 1 1 r
Coiifetdm inilnli roddiUM fusmodl tiudii nlMiinebai.
conieuicrunt, Proiinui velocltei ui etili II- ilioi uil liiei plorare, al rdeiet td <*£<
aonii loudibui Deo jubilarunt qui timeni le : i flcl commotinue omn nUi-
redlrent, ue Deui illii ingraiitudiueui imputaret, dlc uUit. Confetiim fortioi armatut venil sewe
i,u iliquoi reminierunl it quod illi evenerat, flde propria aliuiive eliminavit. Oda non eimi ejwule
llier notiflcinauL lon elquammagnoclamnreeiquara tulpliureo fojtoie
\iquoddam mcmoribile prajleribimui, quo'd M
. laj pallida, per«
berio Cenedeml conligit. Huuc d fcroci perenl i ierrita,iretnula,fuiig ta \ iduoi
boitei non capiurn conte ll gloria nec cliivi , on mepibrii

laiioll flagiiiii, conlro jm ei fai illatii , ignito ferro racillibat.quzduduinfo lille
luminacombusseruqi. Orbituiluceiedebalintenebrii qui vesavit, el Oawaai ma-

repcniina) privatiunisquerulut, iinportunui noctedio gna laoi etgtoria, et quanta ibi edita lunl praeo
que Deum judiccm ploraudo implorabal Dum con* [cLiivn]CumiileioiquuiipiriUMabirel nieni
suciudo iniii jartl verecundiain minueret, i latebrii B quemdevor«t,videinioiiacliummanenieinjuitacelaara

prodire ccepit, alienn ductui regimine, i'i non parvo mrrim, qiue luuc ocdificabalur , raper quem d« eini-
lempbre luum lequebotur ducem. lam erai gravii nenii pinna lauidem devolvil, et inrattiee graviiei
atqiie odibilia suit, et tajpe Deum rogabai, ut aibi in- vulneravii : inde quaii DaorUMM firalriwi
felicem vlldm truncaret. Cul repenie fuil cordi :<d btatiii, •;! \> e babetor tMniorieJe, quod iam |>
s. Zenotiis proesidiuni fesilnarc : tonc cognatii, ot vuliius iion iuit eiitiale. Protlnui veioi tagiita pra>
amicis Bubiidium lilnerii eiigebat. Ai illi eum amen- cipitavit te in menaam cujuadam iml et i|uid-
icm vocabant, et ci pro tali peliiione iniultabanL quid crat iii ca, eminua, velui nimbotua turbo, dit<
Omissis reliquis, pravium suuin, olim sibi paida pcrsit. Deinde citiui dieto irruii ia plauttruti enu-
gum, nii •cricorditcr rogavil, ui suis cceptis annueret. llnm spini.*, quod nec ullum animal movebal,
Mox ille paruit, ci quod licrus suus vcllet ,
*e actu- venti ulla vfi eral. lnin lunmai aarigi bac ro*t>
rum spopondit. Inci|)il iler liilaris : sed alii cx suis bat, illuc exagilabat, ac si leroce9 lauri et iudomiii
liumanilcr agcntcs, sccum prufccii stint. Uuclus cst juncii jugo forent. Ilis aetii ludibi i impuiit
ad antriiin, in «]uo priui Zeno quievit. Stratus liumi gubematorem navii tranavebentia lapidee ad specia-
flebilibus modla invocat , ad quem renerat, ut oc*. blle Kdificium S. Zenonia, latus et iominem in Bu»
luetflB medicinaj juvamcii praebaret. Cuin MiutereC mine demergere, ei navim utuiragare. At ilie infra
frcquenter iteraret, iuopiuate circumstamei villit. puppim ruit, ei navii sine jactura portum lenuii.
Repentese videre Clamavii. Guuique qui secum vene- Eodem momento ab .\ib>si id aannem, qni Flu iui
rani.nou crederenl.aUeraltcnini pra:scn::ibal,cl qnis (id est Fibius ainnis) dicilur, se iutuiil, aratoi
essct, el quid iuduerct, expln abai . Uiini indei inqui- ptope amoeiiam riparu uicridiauiibus ; ubi duiu j
a i-
sitorum essct , omiies cosperuui plaudere, al Deiira flce sna traciarent, nibilque riaarnm apudilloeets l,
et lidelcm cjus Zenonem laudare. Hoc audientca ior- Balan illorum praccordia liiillare ceepit, onde qoid.im
tores illius, dueii poenitcntia, euni nudacter oggressi illorum insolenter locuti et arroganter, toeioa ei fa-
suui, ut pro ejus amore illis daret vcniam, a quo et miliarcs amicos ad coniunieliam verba esagiiarnnl.
ipse couscculus cst miscricordiam. Ille impigcr pe- Eitemplo boslililer animati baeuna gr:ivi(er conflisq-
pcrcit culpain, nollamqUe recepit inulctara. Abbatem runl, ct si militaria arma pr.csio fnreni , mutua
S. Zenonis adiit el loricani S. Benedicti, ibiqtic per slrage pcrirenl. Sed forie sacerdol^s ibi aderanl, qui
qualuor lustra (ideliter mililavil. mediaslini atrociter saucios dirimeiiinl. Iu s<; re-
Neque te silebo, Wezilla damionc capta, adbuc versi alter alterius vulnera adbucslillaiitia, qua: ip>i
puella, quo sub leneris membris modo laicnte, modo feccranl, lavabant, ot ex vcstibus ligalnras pr.cci-
fiirenie facla est jnvcncula. Haec pareniibus debueral O Jentes, cum cbaritate el lacrymis piagas viueieb >ni.
cssesolaiium, sedorat illis inconsolabilcspeciaculum: Dcinde ehm magis. quam palaiu arliiex d ms no-
quos dicmon s;epe fefellerat, se exiiurum jurans, si cuii,qui magis doliset technis, qnnm viribes coufidiL
ad illius aut illius Sancti ducerelur aram. Sic mullo Prolinus sacerdotes apertis insidiis Satan inier fi!ios
lempore spem illonuu luscral et eoruni studiosam , Dei venisse coguovernnt.

curam fatigavoral. Sod ea tempesiate qua sanguis ,
Chrisli MantWB invonlus esso ferobatur , duin illuc a Fruqmenlum carminis de miraculis sancli Zenonis
parentibus ducoretur , digressionem ad Zononis scripli a Jacobo presbytero.
icdem feccrunt. Dum ingrederetur , dxinon airocius

Vir clarus, dum fesla dies Zenonis adesset
solito puellam conciuiebat, velul eurus arbusculam : Bis sex panperibus solvebal laute <iuotannis
populus Prandia cui misero, facieuli lalia, puiri
et ut erat lerminus rOgatiouum, magniia illuc ;
Ecce feruot, nalumdiris Achernotfl peli~-

pSallendu praecedebat. Qui cum cerneret capul rota- Vulneribus. Scd coepta |ialer, iicet unicus esset
Filius ille sibi, nec tali morle reliquit
re, capillos volitare, manus et bracbia vibrare, pcdes :
At sibi prssiitio Zenoneu semper adesse

saltare, plures \iros in una muliercula tenenda labo- Prsedixit, clausitque pater convivia leetus ;
. .
> I SANCTIZENOl> ji;
I Ihl A ll.IJS.Mlll Mll^llU Ul.luill
.liui /.•!..• lut. nii : e| it
nti,
/
V
\l
iijiiiui
1 lll ;'ii >
[«Lw >||^ L SAX II /1 NONIS

I «7ETUSTIS MSS SACRAMENTOKUM I IBRIS M RONI NSIS ECCLESU
yissA i |
,'iciula ilui irni.i, coiidiaua popolM erudiendo refl«
i
mooia alimouia riiae . el qood Qdeli
- -
wfes-
ii i iiu.iii.it ini' | icii.iiiin decoi ua,
g lili, I'
ini j len .nici mirabilii diipeni i«
iuinall enoajreUlanle-. l.rlamur; cmiced
i"! curabat dovoiua, Ideoque to,Domineomnip lens,
. ju- pi itus, ul ipii iial $ ali-
i mi iii omoiom auclor, booorom lupplicea exoramus,
mui quam
iluiis, docuit, >
ul cujua i» morlii celeberrimutn bodieroa i

i«
1,11 . l'i i Dominum.
lit I ilimua dien isimia ejua pn i
/• Iliillis
iioi in ei i" ' iMn iiin iiouii-
S.u ii !
•! > . : < niifosin i» lni .niini.i lical i- cnlifessio
rnni noxibua abaoluti , el ib boetium collida impe>
iiniuie iimsiiii. lida
rtai, cmlorum mereamor, te
viriute, i!
du< . Per < lit Isluan.

ipso inli
—
.
1 1 MaoaoaMtoaunai Sumplis, Domin ,
S rrta. — •
muneribos, quaesumus,
rodempiionis myiteriis deprecamur, m ia uia-
iic.in plenitudbie roborati, et (o) - I

ipoieos, pmpiiialus iolei de, el imcr-
i
lotia el confessoi is lui Zenonia laluberrimii beol B
B. Zenooe S I luo
.ii> suffulti, .mI plooae reslivittlii
- liaioris inpolsiooe frafUiUlem
i i.li i
i'. rreoire mereamor aetei m. Por.
OOC' cis dcvole niani-
lnis sii»i.|i i H.nralis
:
anle coiis|ieclum gloriosie

\ -
it
dJao. — Cosiodi ooo quaesoaBoif Domioe, Siim loman
tti .niin n.iialiiia rrequentinlos, el id lalotifori min»
>tatig i.i.i- in odorem MSYiiatia ala-
daiorom luorom exsequenda prascepU nostrai leo"
cni Per
iU vulmiiaks.
utio. — \ iii. oni B / i tui
I'cr.
• MISSA II
mi . ail iiam — Deus, qui m iuorua Antklkojn pe*

in it i lentisiunus illusiralor, tribue . qu mobos, bI beotli-
. IUCIllil illliM Mlllllil siin 3 lotia el (
rio ttii Zenooii msgnifl-
pao illjesnm, iii nec blanda pro» i.plis iiilormali , laeculi i-ltiii GOliginOW sine
l iii IMOOBUS. Por,
- 1
1 emui omnipoteiM Dooi eolponaai

lur : iii lide enii limis, in rniiin aptld U M-inaiii DOttl ZeOOUia im|>clici
el in virlnliiiii
D
}, o. Per.
ilOI >allllil , • i iixi /'
I dc, ,n i
Moiui,oinnipo-
ikmi rii.iiiuii commiaaa lifcj J ni< leo icii.l.in Bfossorii lui
Mtss* -
- — - II ne ni rnacbl i
/ i'i-inCUrSOdi - /ciiouis i i
I
/ i • riir-n seu i ffli die, quo iim, utpaieiexipsorum brisriluslibuimi I
lur , iil cx iliiobi B ijus iin mou istei ii Inen- I

I i
in-- josoV iii '

iinlii i-, ui
:
onsUl c\ iii-. |:
I '
. i
< ini" p 'ii. ulii iii aecundia vesp

v / ii ei ms. M
I
B V. h 1 1 leguntui / 1 ii: . osnh»
et ali S M ii |m> 5S. 2 s
fa S. / '
i 1 1 ( iii" /' I \ iii -

v
!
/ • III.IIHII N
/
•'io jlitll. •iiini m commeiiiorai a / -
• v U . — : (l
•
• (
l{ ,
PltOI l (.o\ll \\
y <
1 1 • 1 1
1
- 1 1 .1 1 1 i.i i ! .m-iii .iiiihii 1 1 - j ii ii 1 1 rn ii excubii \ iflSSA I
digne Ipiiui convei tii im lecianilo, gaudiorum

Oraik i Propiliire quattumui, Deoi, (amulii
ojui mei bbi • pai liclpei. Pei •
ims pei Baru ll Zen< nii C< nfe i >rli lui atquc P
HISSA ili.
Ilci . -i i|in iii pi • '!'!' requii '
ii '
iii> ii
Oratlo, Venerabileni dieoa B. (l) Confe g oi ioia, <-t ejui pi ' intci niboi prole*
iui Zenon i devotione inncta liodie celebranlei, le, gamui advei I
Doniine, (4) conaervatorei lium fidelitei depre- CLXXXIII I "ii-i lin.odini-
cemnr, nl piui noxirii preeibui i5) clemcni i< pro |i u ii Deui.dc manl i ni'iniisoiii.ii'uii,ci ,
I
ituis aipirat, kicutel (4) illi miiericordiam lar| lnij'. / . ' i
t • j i aique Ponidn ii
ns. Por. '/i .i i '

ninibm no
Secreta, Dcui qui (5) fulgcniibui n i u "iii nunio, Divi .;i libanti aria, Dn
clarum ln (6) inferii mundo, (7) qul bi mine, qu <
pro bujui -
n< ti / I '<n- tui
(8) Pontiflcalo Zenonii aeternam in ccelii coronam atque Puntilii ii vcnerandas lu c iihiulimui
(!>) prxparaili, (iO) <'i nobii qnoque famulia luii pi i

ita, <|n ciumui, iit per ea veniam rnen am >
|
adnanlibui anto conapeciummajeaiaiia luaj (ll) ad- calorum, <i ccelestii gratiaj donii reflciemur.
B
cssc digneria. Per.
Al.l\ i ( OMMI M\
[clxxiii] ( 12) Ail Complendum ---
Deua, <|ni (13) lali
Ecclesis feciati Pontiflccm, (1 liut lalem notti ii tem

Mi IIIAl -. XBNOail HUIMMh IX M». Ml.i.NIN 1
poribua constituiaii Sacerdotem, qui puriaaimnm el

UOUAITMU I. /i MHna.
immaculatam (K>) hoaliam posait oirerre. (1(>) Per.
Jniioitus. — Saloitei Dominui teiiameniura p
MISSA IV.
<t principem fecit eum, nl »ii illi lacerdotii dignitai
Oratio. — Omnipotens scmpiierne Deua, qui ea in iiicriinni. Pialmui. Mfcerii irdiai Domini i i rter-
Sanctorum iiiorum splcudor mirabilis, quique lionum caniabo. t • Gloria.
dierna die beatu n C.onfessorem luiun Zenonem liea (2) Lrctio libri Sapienlue. — I cerdoi magnoi
tiludinis aelermc gloria subliniasii, concedc propi- usquead illa verba in odorem suavitaiis, tpwbreiitati
lius, ut cujus festa veneramur in tcrris , intercessio- COtuutentet duximus prcelermiitenda. i. . Ecce laeer*
nis auxilio apud itiam misericordiam muniamur in dos magiius, qui in diebns snis placuit Deo. \ • N n
ccelis. Per. estinventiissimilis illi, qui eooeervarii legem Excelii.
Secreta. — Oblatis tibi, elc, ul in Sccrela prinuv Alleluia. y Ecce, confc-sor Zeno pastor Domini, in-
Missaj. C icrcede pro dexoto populo Dei.
Ad Communiovem. — Sincli Zenonis Saccrdotis (3) Secundum Lucam. — In il!o lempore dixit
tui, elc, ul in prima oralione primee Missiv; hoc solo Jesus discquilis suis. Nemo lneernani accendii, etc. ,
discrimine in poslremis verbis : salutis viam quain do- utque ad ea verba el sicul lucerna fulgoris illominabil
cuit, imiiando, veniam consequamur. Per. te.
Missa.UI. —
(l)H.ecmissain mss.Valic.el Vcronensi (12) ln ms. Ver. AdCom. in ms Zenoniano Posl
erroribus scalet in ediiione Romana Sacramentarii : Com.
S. Gregorii aliquibus locis emeiulata lcgilnr, sed (15) Deu$, qui talem Ecclesiw tum, in Mi sali Zeno-
mullo corrcctius in Ms. Missali monasierii S. Zeno- niano.
nis, ei bcec oralio pariter correclior habetur in duo- (14) Edit. Rom. vitalem : Missalc Zenoni.nium el
bus aliis mss. ejusdem monasterii, cum ea festo die lalem, optime.
ordinalionis S. Zcnnnis a monachis ejusdem ccenobii (15 Missale Zenonianom Qui purissimam et imma- :
in cnrsu adhibiia fucrit. In mss. itaque Zenonianis culatam tibi hosiiam po>sei.
heic legitur : Beati Pontificis et Confessoris. (16) Idem Missale baec pra-tereai addii Fac ttoi :
bonorum omnium auctorem ejusdem Pontificis elsacerdolis pairociniis adjuvnri Per.

(2) In mss. Zenonianis
fideliter deprecamur : in edilione Romana pariter MissaV. —
l)Ha'Ciniss^ posl lies;ilias legilnrin lni-
correcttim esl deprecamur. dalo Missali Zenoniano, ex alio auiem ms. ejusdeui
yj
monasterii primain oralionem saltem pate.t adbibiiam
(3) Vox clemens suppleta est e ms. Vaiic et edil.
fuisse iu Missa et curMi die feslo S. Lupicini e[iNeo|ii
Rom. Veronensis, cujus corptis eadem in basiliea requic-
(4) Ut illius precibus exoratus misericordiam tuam scil. Haec [iariler oraiio iu niss. Capiinlari liabetnr
heic et in sempittrnum nobis largiaris , in mss. Zeno- anie Commune Confessorum hac rubrica Sancti :
nianis.
Zenonis vel allerius Oralio. Propiliare. eic
(5) In Missali Zenoniano : Dens, qui velut fulgen-
(2) Haec clausuli deest in ms. Gapilulari, cum sit
tibits.
propria b isilic.e S. Zenonis, in qtta sacruui S. Zeno-
(6) Ibid. : lumen sacerdolum infers mundo. In ed.
nis corpus requiescit.
Rom. qnoque infers.
Alia co.mm. — (1) Vidcadmonitionem priecedeniem
(7) Quique beato Pontifici Zenoni, in Hissali Zeno- num. 5.
niano. (2) In Missali capituli Veronensis sub linem xn
(8) Pontificatui, in edit. Rom. in ms. Veronensi sa^culi exaraio, in quo Episiohe et E\angelii suis
auleni Pontificatu. locis scripla suut, in inissa S. Zenonis legiiur leciio
(9) Glorice contulisti, in ms. Zen. ex Rpistola B. Pauli apostoli ad Hebrwos Fruires :
(10) Coniiinciio et desideratur ineodem ms. omnis Ponlifex usque ad ea lu es sacerdos in (Vternum
(1 l)Majestalis tuasgratia: luoz lumen perfrui concede. secunduin ordinem Melchisedech.
Per; sic in Missali Zeuoniano. (5) In eodem Missali , quod unicam niissam
h .
SELECTA EX OFFK 10 /1 \ONIS I

ni \
i \ w i\ ,/•/'. /' s
\ 111 iif. booor nnium largilori gratistum vota p
lu ilto leeaporC ilivl JctOS il. lolvimiM Pei Cbristum Dotaioam.
1
[M mi t m- 1 : PooiiflcU ei Conl
iliuiii veslroin implealur. / 1- qtucsumus, Dotnii 1 mniboe
\ gb>i iemp r mer 1 > lueantur, n m-
ciiin i ilubitiM i us. nn.iii' perci| imui lu 1
r Dosaiootn.
i
mioe, quioqu i indiduii ORATIONI -
S 1 11. 1
mi i
quin |ue superiu. raiui mud. I >
..
/ 1 nutin-inis momUtrii S /••.•- n Uallmtit in
• t Bdelis, qui i io iti fldelU,
| dia S isl uraen
i mulia le constituaiu, inlra m gaudiuui I' ini
aii xii traiua.
lui.
• Feslo s / is I pisi opi ei M irlyi is.
yiSSi m 1 hnnipoieus seinpiterne Deos, qul

\ ii.) 1 ii 111 /i'ii(iiiciii \ lis 1 1
1 1 - i' pra luletn ali
1 1 I 5. 2 01 i.i iflcaiii ; eique eooira humani generis hos
v
irin clxiivi] abique vicloriam contoliati; concade
pfT VOpulutH. OlJI |;
propitius, n no> peecalores ejus rooritis cl prcciboa
qui be .t Z.enonen m luiiui |»«>i
1
id !•• 1 nii\ri i.iiniii , ii lalcolem eoatra inimicum

bos iiilu iii-
pi.i
semp 1 victoria potiri mcrcaoior. Pat I >• »111 i mu m
ci I- nle
- II|M| ,|||. |,. I [) "||| - Hll \\1 \l\ll.
llillll ln Fcaio TranalatinnU S Eenonta EpUcopl el
Supn SMmwm. — Deas, 1 1 1 pra i

diem \l 1 \iis.
/ i Poni lui glori i Uii Oiuiio. — Venerabilem diem TransUlionU H l
. - a ip*>iusiios apud ii' coniinuii adju* noni» HartyrU lai aique Pontiflcis devolionc saitru
,ii- braotes, clemeniiam luam humlM prcce depoeel-
Docninuin. moa, nt iteul illi 1
ro metiUi glnrUm, « 1
» riobis, Ello
iii Sapar aMala.- \ peccatU noairii inien •

I nie, vcniam larîii «1 •
-
B. 2 îir |
Dosninum.
••-l ii> a. i ept ll ii i l I.- DO- dii i\ - 11 n ai ajt.
M rolil >i I D iiiiniiiii. In FesioOrdioaUooU S /. loois episcopl.
/ . I : lifii s cll "ii- i;

,. — Deoa, qui B. JUnonem l mfessorem
/ i, quetn taa tiiiiin ati|iic PonUflccm, dociorem pra cipuom, Caibo-
in pOOtltil :ilil> 1'flii i.i rl lnlt'1 lici qucfldei pr rdical 1 ligcredigoaiiui i, pra iu
aaoaere lubtinvarc dignalua es, al el immensii vbiu- quauomus, ul ipso pro nobis inlerveniente peccalo-
libui i r. i, fi nocta aomiliuUa propoeitaai rinn nostrorom auculii exuamnr, el libi, Domine,
N G I Ipis fl i.nn a |io- iiiciit:lni> placere mereamnr. Per Dotninnni.
!• iiiiiiiii> eripuii, et multorom languores po-
il
rxxiivn 5ELECTAEXOFFK.rO /l NONB IX> \
iiMiii virtute curj\ i I iam Alhesis fluvioe,

ajood lanti valeai Prarsnlh virius, dum inota altra
l. — a^ nraoR 1 1 1 1.1 iPORSoau.
inorrni cicedena liilui, lempli lacraii non 10101 eal / iiuobiis mss. Viion.)
litus Uigne igilur in lun iiouiineipsiuspi ln N.ii. Saoctl Eenonis

00 laeeanaa • •! gae ipsius niirai nla lesl \ I l ttptrat (I).
•11 l.iiii.uiiii> -I gnc cniii ip-o i:lu. lio- Duiii 7.CHO pooUflcatua ii' Dorc valde pollerct, nc
S. 2 I
r • f-ri , I 1
uinlum 1
ti : jugilei mlercettionibut contolari.
/ (ium nsque verha auferetm at
'I , |l 111 11 > iiiii ci|ili>
1 /riiiitns puv\\ icudii mnili. :
1 l liiiin. Pereiio refei enlc in si hnliis .1 I Ubat. damus, aii a

11.1- 1 llas or.'<liones lypis
- / 1 11 nli 1
lionai iu i. n i> 111 n HahVitsis ad P. Benedi-
11 Ri ^: 11 an 1 >ict ii
S l ciiiin deCavalesinalriciioi it nliservanii» s. Fraocisi 1
|| I .•liiini in I 1
Trideniinuin.ab hocaulemadnos traiuniiss.Tfueruni,
I iikI.i ili lenip iliiin inili- cujusmodi scilicel hodie triboi rcstii s Z.enonis in
eodem monasterin reciiantnr. Nihil porro anibigimus,
M 1 \ 1 1 ll .
1
\i . ,,|,. quin Harhfrit noraenrei ns roerit iuducium, quem
|l| I i I — \ ll 1 IIHI admodom ingensem Kcclesiam; |m«si- el api 1 Fi
V I Idui li -i .N a/u/i s / quam vnlcln ct ali 111 v ZeunnU mnriyrin \ 1 • 1 •
-
••
/. ' on\e%iorit. rooeosU lia vexii, cuius ad cxeoiplom aliai

1 •
-I li.inr II m in- V llil 111 • I' 'I illlio noooolhusei rormassediss.o.cjip 2 ei I,;
'
ilolmn 1 / '
.
•
iiim rrq ohservavimos. Si qaia ejon monaslerii cod
1
M quihus h iones derivarecerl »simc redimns, 1
1
... 1
/' /
•
/ / j..i , 11 ,i- 11 ,1 .1 eat, exploraiios onnosci • 1
ui 6omm« tt junciiiiiniui 1 .p t r lapidem, << 1 ii loi .ii. ni Ord nai i> S / >mU Ira
. I ii. -1 1
ap 1 - 1 1 1 111 I
. . • -' .10 . iim diei 01 1 i\a
/ * •
l in • ilili> Cooi enti >uii l: M. V. reslo iaspediU 1
1 •
Kn. »1 'i -' 1) ln ms.

- uierl 1 l
:
•I'
l'l IMtOI.EGOMl
I ll IHIII ptlll lCllUlllll l.illicill l.ls.ilis llli.ini ,\ i. Mlil.il - il:i |
|iii<i||.', .1 lllJliSIII-tllln ,
a rtilnou peilc Del virtoifl iinerli. aiih. alquc btbilu mltii, ul l>ru« In iud uetoi .<\>
Confeuor ftanolo, Bacerdot magw B iie Zono, in- miii.il.il |

\.-n . iii i.n tllel., > i
tercedfl pro noldt. ut iiioi ad fuui |iro|M rarciit,

.Sn/irr l fft/ffl. idolii Duipin ' < red renl J :iu Cln ii lo. l)i Deui in.
Cimfeiiorum Regem(S). Pialmut: Vemi ii) . Dnm iii Ouvlu itbeti fun-
\ntlph. M) utero miirlfl foli iinctiflcitui beilui reiui 'i iura ' ii ii, ridii quenM\Hai bo»
/.•n'., ri :i cunobulli benediclui. Alleli PnUmut :
iii in-iii in plaui Lro ledenti in lniti iiii tis in
Boalui vir. netn demergi. Allel., allel. > Tanta cniui velm iiaie
Ant. Probitatii el leientifl jugibua incrementfi "I ferebiiur, ul cunctii uiiendereiui autiqui bo
hoc perliugere oieruit, ui per lacerrimara vium Pu« perai tum. Vidit.
lnr in populifl flfflceretur. 1'salmu» : Quan: lniinn- Bleviti lunum maou /
riinl. ci mi ii lignurn, frequeol I

 i' ti o, s.iimas, iii- perimai bominem, qoeu !>
mino petebat, utiibi aditum pradicationii in populoi vii. Allel. allel. illef.
aperirei. Allcl. II \ . Qood ftignurfl ut \iilit .1 i-iii iii, evairafl velulfu-
Ptalmut : Domine, quid mulliplicaili. \ ersui: Vocc inus cura clainoribufl scstridore netando. Ri
IIIC.l. Ant. Beatoi Zeno diih ! Noa i<: permiltil Doml
liesp. Ilic csi iacer antiitei Zeno, quem gemina nuialiquid agereadvenoi lervam ioam. Allel.
viriute Dominui aanctitatifl ct lapieniiae decoravit, /' almut .-
Domlue, qui« habitabit.
cujufl praeclara fulserunt in muudum miracula, ci in Miserabilii Paler lotaqoe domoi r« af-
coelis adeptus est Angcloruni commercia. Allcl. \ .

Oigebainr, eo qood acriter pueUa tofl i iretur. Allel.
Iste est, i|iii ante Dcummagnai virtules operaiusesl, Psalmus : Domiue, in virtuli
ei oinnis icrra doclrina ejua repleta csi. Et in ctrlis. i i I) ei / foii ledebal iiiper btpidem, el artii
^ . Ab ulero sancliiicatus bealus Zeno, ct a cuna- Aposiolu i- documenia tequeni piscabaiur in llu-
bulil bcnediclus ad hoc periingere meruit, ul pastor iniiic. Allel. P&almus : Domini • st i
Amavit
in populis per saccrriinam vilam eflicereiur. Allel., cuin Dominus.
allel. I siinatifl Itaqoe da*OKM ingrcssiis e>t pala-
[clxxxvih] y . In omnem lerram sonus cxiit con- tiuin Cafesaris Gallieni et comprehensam ejos unicam
versationis ejos, et sanclilas luculenler emicuit. I'er cam crudelil<T vcxare. Allel. alb 1.
filiam coecii
sacerrimam. G [cLxxm] y Miscrabilis palcr, simulque tola do- .
n) . In secretiori parie oralorii conlinuis jejuniis et mus ejufl cruciaiu ac moerore alfligebalur. Et cotn-
crebris oralionibus a Domino pelebat, tit sibi digna- prcbensain.
rclnr aditum pratlicationis in populis aperire. All., i: . tngredtente Christi Sacerdote palaliom, et
allel. facio crucis siguo mox coepit dx-mon damare dicenfl
y . Ad convertendas in amore Chrisli aniinas bo- Tu, Zeno, me expellis; elego propter tuam sanctita-
miniiin die nocluque dediius eral. Ul sibi. tem slare non possum. Allel., allel., allel. v . Ei si
Anliph. Affabilis ila erat in sermonibus, el in lia- liinc abiero, eo Veronam, ibique invenies me. Et e?o.
bitu uiilis, ul Deus in ipso collaudarelur ad omnibus (4) n) . Saucle Zeno confessor Cbristi, amli ro-
venientibus ad se. Psalmus : Cum invocarem. gantcs servnlos; et impegritaffl coelilus lu Deus l> r
Dum exercitio piscalionis fungeretur tn fluvio, vi- iiululgcnliam. y . sancte Zeno, sidus aureuni, Do-
dit quemdam hominem in plaustro sedenlem per prae- mini gralia, scrvorum gemitus S'jlita suscipe c!c-
ceps in amne demergi. Allel. mentia.
Psahnus : Verba mea. ln Matut. Laudib.
Vir Dei elevata siirsum manu fecit signum crucis Anl. Dominus Jesus Cbristus omnipotens esl.
dicens : Revertere retro, Saianas, ne perimas liomi- D oportel enim, ul mirabilia Dei inanifestentur. Allel.
nem, quem Deus creavit. Allel. Exsurgens beatos Sacerdos fecil ofalionem, perre-
Psatnuts : Domine, Doiiiinus noster. Yersus : Jus- xitque ad palatiom, ubi affligebalur pro sua filia Refc.
lum deduxit Dominus (5). Allel.
in quo officiuin proprium ejusdem Sancii reperitur, in ms. monialium S. Maria? de Campo Martio legiiur
respousorium, versus, antipbona ad Magnificai alia
ct in secundis vesp *ris.
sniilac in Antipl>Oi>arioCapiluhiTi,qux beicoxscribere (2) Iu inss. Zenoni.ino, et monialium koperiori nd-
plaeet./tesp. Summe Dri prwsul Beale Zeno,lnamcaler- notatione laudalis lioc legitnr Inviiaioriuin :
vam pruteye, namqumcredimus luis laudibus nos semper /Blerbum trinumque Deum lau lcinus et unum,
essesalvandos.Versus. Qui filiam CuUieni Cwsaris a da>- Qui sibi Zenoiiem transvexit in aHhera Sanctuai.
uionio liberasti, luis laudibus instantem conserva ple- (3) In Caipso alius vcrsus indicatur sic : Pvsnisti,
bem. Ad Magnificnt antiph. Clemeiilissime Clirisli Con- Domine, sup. cap. ejus.
fessor Domini, bealissime Zeuo, te suppliciter petimus, (4) In Antiplionario Capitulari : Sancte Zeno, re-
ne nos derelinqnas, scd apitd Dominmn pius sempcr pro quhc in Sancti Martini. In Carpso autem. ^ Sanctt .
nobis inercessor cxsistas, quo, te opUutttnle, ttd ijandia Zeno. SoncieZeno. Su>>plevimu* ex ms. moi!! a-
f .
«lerutfyitw vervenire mewwwr. Hsc eadeui anliphouu lituu S. Mari* dc Cawpo MarttOi
. 1 r 1 1
!.l SELELTA IV "l I I' m /1 NONIS i
i
.
,| enic i ilaiium, i.« 10 i m-
,
|, i
, , l.uii.iMi dicens
Illi-I ll >
/ \ uiti llendum iuc. .i proptei UMM

II
I
I I i
i
, um |
u. -II r dieens ln nn-
-
ei J.sii t: ii ,
ipio libi, s&i ib
I
- • Llli-
\ll> I
V
.I.IIIK. \ I . in.
iii/ /ii»
I I I ! . iitm tt mo-
;it eum. ntiiititiii '
immmi i
/>i / S / :
mia ...i \ . uj mnua i.
/ rOfC ili»lnl.nil ,. uluiii
Si Domlnus ..|" r iiur eu elsa,

i
\ •!.
\
lus
i S dominiei I
li s|»ornpns s.i - iiiliiin ,
gitf iimiii i i i. ede pro n liis, ul re \u lutuin raililus i
.iimiiii.
iiii eete \ illel., allel.
Ili DtU Tlll- |.ijill..||s
I i - i i ituu. Plui liracub,

I
•
ii i lui
I n Sanc 1 1 n 1
i. \. n Ni iii is iii nuiniiio
\ ,
Item
U Dominus S / leslameolum I III: .
lllll
\ laiuis ii.
p leruum, el d< ,1 i il >ii m ignuni.
;
ii.i. uci|u|s*imua
\ ln i iciii Irir.nn. l'.. i
-jsh i. i
. i iiiiis »lr |,ins,
i uiii,
// »,/IUS
• iis auxilium.
I I.)
Ou uii, r.ii.
Huiic liberavii bominem,

I. Idens a iluli m prlsuoam.
P trl sii glorla, i
\.l Nocior., Ilfmnoa n.

I in i\ il <ili.nn
[mperaiorts unk am,
\ l.lll.llll Ir. . I ll lli,s|,|||lllll
il.illx: lunc |..ssiiiiiis.

li.i niiiii slbi
i AiIi.ms amuia ilveua
- ns
1 \ • ulii .i solitum,
I Mlllllllll
I Igiiiin.
i.i Culgvul iii, i ii i
\ 'i dignissima,
i ni.iiisii :i.|in solida,
lllACIll), 1 iiiii til uiliir.i Oi
I n cl fO sii|,[,ln ,,s,
,,»
|
l.l sl|| n.iIh li-sniir,
I i h nobis Dominum
r.i
I l.iln i.is propilium.

i
iiii »| i n IVir.n lito Quo post abluia i Im >
iin \lin h Pl ii niiiir .

j is g|i
II ibiuirl i.i
Ad Nott. Ilymntti.
ln elei in.iii solemnla.
I •!riii|.li.r ciiiii iiiii. .

-i i Paier piissime, i tc.
In l.aiidibiit l*,lio.
iu] A<l Laudeo, HjmnM m.
>.
Do i
iM) iuum Zenooen in !>»••
i ir.l.iiiii colenda
ilh misericordiam onisj 1 1 iniuuiii scquenlls,
(.iiu .li.in n d s celebrem sacraiil
ii. - 1 ini i nii ... ulri I» iniiii.
ito.
\ i i uiii Dominua el orn • % i t einn. rdoa,

neti .ii.s 11)31 r
m•
i
> . in gloriam induil emn. I.t »>in.iwt. i li.iis liuur ad uili- iii
Piiri, el l
Deo tuulluui |hii,ii|iiih lu, r.ilws,

t •• >u, indidem. illl \, rbis, s».h.|i\il II lla
|«m patieo lo mortem

\ i\ll iii :c\iiiii.
iiiiiii niis ,
•
lllllll ln llllllll, s!||s » 1 .11 1
sluduil |
l.i» • i.|
Al» .'iiinl i i:niin ,
riinii,..
1
•
"ii in srcuntlis \ - i« eo ew|m

lubiiur l / 10,
, 1 ,
PROI I GOMI n\
I' I 101 Rtfl M i I
li "• ii phO, \ Oraltc
>i-i vulot iudi llbl > 1
1
i
• 1
1
• inti
l'i i
iniiiiii |u His, (I) vunl iniquo M Deus, '|in i- , iuiiiiih. iiiii-iiiiiin poteniiMimui illu-
i i iiniiir lap i
'"i eoncedi propitim , ul ioiercesiione bcalissi-

Quo I lel ni ign i iiii .' i ii ii in >'
Ordlnniu < nli ilii iiiniiii i 'i-|iii'nii-s iiii Becerdotii ei Confi torli lui Zeuonis magnificii
Ijisius yulluui \ Iduamui iiiiini
mpll >-
ini rmai liginem sioe
I 1 1
•
,
ni r HBolli
i
Glnrl ii" Pati III lllo ll II. t HllllS.

resoneinui 'xmu-s, i
1 nin i.i" lato (_'•-»

1
uiperne, 1 1 *
I\
1
»
. I ii || DH iio
Cuiu i|iiiinis Ssni nis siiiiui ii reator i
Spniliis cxsial. \ui. n in I K- '" /i ir-i- i i , .

.,ii iii. | ii.
' .
w wriiii SodaUtH 8, Maria dt l>
[csciv] Hymnu
imrrij ln.)
(/•;.c eodiee I atic. num, 1335.) Beoedn tiooei PunliAi sl
in nalale 9. Zenonls. Omnipniem Deti i

i D iminoi del roe
benedictioiiis, <|ui beatom Zenonemsibl rir-
s.iinii /iinniis Prffiiulii
liyiiiniiiii Cbristo deferimus,
tuie ( onfessionis. Amen.
(jui contempsil uBculum Ei '|ni 1 1 iii b i
itcoi i.iracuii- oroet
Ifercavit Cbristi prxmium.
yui in adoieaceuiia I; boiioiiiiii iipernm incremenlis. Ameo.
l)ii praecepu tenuit, Ouo ejm excmplis eruditi,el intereeesiooe meniii,
Slipem largajugiter
Erogavit pauperibus. cojos depositionis (li.-in eelebratic, illi poteitis in cce-
Plscandi arte uaua est, lcsii regione adjongi. Arnen.
Dogma scqueus ortbodoxum,
Mersit manum in gurgite,
Qisod ip e pi cotare digoetor, eojw. ktam.
Piacavit Dei gralia.
Instar Petrl Apostoli
[cxcvi] V. — coMTiTtrrio rnooALM Bracooi rtoo-
Digna soriitusnierila, HEHSIS, i\ui.ii\ i COOSTITOTKMOMM 41 IOOCO
Paatorque Veroneusium
l UITIS SOOO 1305, POSTBi Ms KnSCOPOPBTOOSCAXI-
Summus Sacerdos ruiilaus.
Crebris quoiiue jejuniia i.i BO M ii HTI8.
Carnis repulit vitia,
(Kx m-s. Capiloli Veroncnsis.)
Sffipe docendo populum
Destruxit Mundi idola. Cap. LXl , de Feslititatibui Suncti Zenonit , Suncto-
Miguus exsislens medicus,
irmi
roiil I el Ruttici celebratione.
.ihi m.i sanans corpora,
I
Same liberans animas Cupientes dcvolione congrua, et dcbitis bonoribus

Obsessas a diabolo.
gloriosum Coiifessorem bealom Zenonem, Patrem ei
Tania replelns gratia
Obiit in Cbrisli requlem, Patroiium biijus civitaiis el dicecesis Veronensis , et
Kt nobisseniper maxiina C beatos Georgium Firmuui et noeticom martyrca s
,
Ostpndit mirabilia.
Rogemus ergo populi grege nobis crediio venerari , ul eoruin : pud Deuin
Confessorem Aliissimi, meiitis adjovemur fesiurn ipsorum per eiviietem et
,
Ut ipse nobisimpelret
Pacem et indulgentiam. dicecesem Veroneusem a populo ei clero aooneprae-
eipimus solemniter celebrari, ac per eeeiesies ejos
[CXCV] IH. — COMMEMORATIO S. ZF.NOMS
dcm civitalis el dicecesis univer?a> singulis diebos
Al> PRECES SEU SUFFRAGIA JN VESPERIS ET I.AEDIBUS. ferialibus in Matutinis et Vesperis corum commcmo-
(Ex ms. Capituli Veronensis swculi xm.) rationeni licri cum eoruin anlipliona el collccia le-
De Sancto Zenone ad Vesperas Ant.

gendis in ecclesiis pi;e!ibalis. Itaque pro tribus mar
lyribus dicalur una Antiphona eotnmunis el oraiio :
Ab utero matris fuit sanciificalus beatus Zeno, et

Deus qui nos concedis sanctorum luortim Georgii
a cunabulis benedicius.
Firmi ei Ruslici martyrnm luorum memoriam age-
f . Amavit eum Domiiius.
re, etc.
Ad Malutinum seu ad Malulinas Laudes antiphona. Eamdem commemorationem subinde praccepit
Acceptam bcatus Zeno corouara aRegepaupeiibus Joannes Maithams Gibertus episcopus Verouensis
dislnbuit dicens Si Dominus operalur excelsa, ipsi :
" Consiiiiilionum til. 2, lib. n . eap, 2 el 3 , non tam
pcrpelux laudes releianiur ei gloria. \. Tu es in Laudibus ct Vesperis , sed eliam in Missis in col-
Sacerdos. lecta A cunctis: quod vel hi>die servatur.
Autea legebatur veniam poscentes : emendavi-

(
I) (1) Hac eadem benediclioinSacrameutarioS.Gre-
mus ex insis Bagata et Peretto qui in libro inscrip- ,
gorii ediio perMeuardum legitur utNalali unius Con-
lo: SS. Episcoporum Veronensium anliqua monumen- (essoris, lom. m Operum ejusdem Sancti. pag. 161,
ta pag. 15
. eumdem bymnuin ex mss. correctius
, et posl pnefationem ante orationem ad coiumuuioneiii
cdiderant. Ms. Zenonianus veniam deposce. : describitur.
TESTIMONIA SELECTA DE SAINCTO ZFJNONE

VERONENSI EPISCOPO.
S. Ambrosius epistola i, ad Syagrium episcopum Vero- cium libi solnm vindicandum pularis : in quo tamen
nensem, num. 1. ante judicium pra^judicium feceris, ut puellam Zeno-
Tu autein sine alicujus fratris consilio hoc judi- nis sanctne memoriae judicio probatam. ejiisque sano-
,
ll>IIMi»M\ M II' IV Dl SAN l<» /1 N«iM
l.h .,i ,m L.euediclioiic l>'>

l I0t MMI - ". '
'"• l rc A '•' -iihtuus fmsfofui \ > rmifi MU mptti MReSNHH
S lliJMI 110-
ertroinaUonis, Unc iccm
1
Illl ICjlll> llfJlli. 11.1.1111 iij»i'/i.r c-.ii/u»/..

|j.,|,
I i i m li. i. enctOrill / i. iii miiiiohc

S ' >nus Muonus itb. III Uuttotjorum «on IS
iii-i, i|ik'iii de Ju.la |Mii i.in li i 1 l Ili.inur inirii
i.ibuniiN; nesnamedo ijoiu» moro mik luculeniissimc fecii dicentis . Dm«

im edes ""i
mttm torrtipif vnfntium Diab •lus ;
quod Pronulpliui I illi
'•'",
\ , ,
odem lempore in lo em, ul>i f aVm flafoeriai n Senodica <t>t Prfsenferof t'"'j-
ligil, ..:! co:
tus iiinii Tribouni i..ur.i\ .i ili- i iiiiii ipecialis noslef • ! rior itqoe nrorieor,
qneoqueuuinni , c|ii.i"ilo beatus uUque Zeno dicat, iu senitooe oUque, qoem
epud lunc Roaunara urbera elveum luum I i de Juda llio ieeok, el Themar nuru ipsiua clegi
i ,-i, i.nitui" ircMiiis, nt ejua iiihI.i super Usairae compoeuil, el
iiinio> url> > intliicrcl, :ili|il6 nulc j.un ni.i\nn i> 1

1
-
JomtUUt I r, munstoiuirius l.<\l<s ,n-
\ <i(, i/ni nu. ! iibil><i!,lli<.toiitiriint lnifxitilium

\ i ,>>ui> mortyria al |«e II Ub. i ma.
onti iiu venit ; cuj duui t-seeui Floruernnt in Ecclesio Dei illu uaedoctoree, mter
l
j.11111 1 auertac, j,u i" .'.i rainuue i iravii, qna nu iB.Ze 'pisc pu^ \ r msis, docior egregius,
l>juli>|>cr crcM.n> ii>.|iic ad lcn , qu.i OClavui ej mIciii tiviuUsepUeopuS.. CICII S.n>.>il
i i .
i
•
>na aqna anteni ek doctoi ina Zeno ue Pudicil i Pi
noam clansit, >• » lllnd elesnenlnm li- Uentin, Fide, Spe, et Ctiariiaie tractatua tres : de Jua-
•I
ii i.l ii i ii in toliditaicni p • mutatuui cnm- : litia tractatum nuum de m i 1 nuum : >lc Spiriin
leeaeni multi inventi ini I aqnamm mul- et cnrpore unnm de eo n. : < [ >• t icriptum e>t •
Cmu
t udineomniei ircumdaia, qoa poeseot egre- undidsrii reouuai DeoefPnfri lermooem onun : de
di, n< n luiicr. nt. ibiquo m- > ti, ac i.iuii- deflcere .l.iiiii.iiiniic domui Dei a Salomoue, exposiiionem
!>>iit, .1) l»i- l>ulchci riin.i.n : de Conlineotia iraciotnm nnnm : »lc
.iiin annriekeal equeaa, sjnar, at prmdiii, uaqne Baptia irectatns irea de Neliviieie Dooiini ci
., i
t nii. ii uii liam majeatete unnm : inper Danietem in Peeeho quoc :
inilio ni. >Jo diilnefaat, Danriri ilaqne, nl eqna snper Psalmoa il, iu, ciivi, ciivij, ciivin, ciirx,
poteret,eed iiiifliicrc.ut aqna nnn p Steee aa .
u Irectalna leplera : de Livore el [nvidia Irec-
.ntejanu.iin.nl oelendendurn cunciii mrriium C tetean nnm : debocverfao: dffeoda tibi,nefone

•'
,
. il adjutoriom, cl qnasi ."[iia /snt in te aeraae eescawtna in cords ine troqoifna, irac-
dendum locnm. t.iiinn ennm valde proliinra de Jejonio qnatuor
ii VnoiiiyuiM» npiaieaei i>i Wnjihmo (/.- \ tnmm lenaporoni, snper [%) Paeimo i\\\ traetatnm enun
taiidibus. dc A\.ii'u ii divite iiikiiii : ilc .'w.iriii.i ires : dc Cir-
I\lil-, comcieione unnm super Genesiin Iracintni (3) t">-
•
.m,
\iin . inper l sodom novem luper Isaiem septem : :
\ "II.
\il i \»\ i. super Denielem tres super Jufaunum : de feslo
Pnechai octo : de InviteUone ad footes ii acieiua ajuin-
tmn .• Duvio,
jcjunia. ijue : >l«- Nnnnio Jacob iei moucm unum de ui sl- :
ilia n irrjr.- hn • era. i.iii a.l Neophyloa traciatum uuum:iiemad

-ieu«lil inirabili.i. ii\ t'>> iiuos •
ile Ki le iiiiu- :
iu| «i Jonem unum :
i , , m , ,| . ,,,i, i.ti I, in qnn boc nis Irnetnine legitnr, et in boc Indice Joennb Vero-
N I
ii eiliilioimus, edilum t) i\<-t^\^ i">" recenseiui
pimns ai 3 Paairenajna ei Peiroa in indice, de Natalibns
iiir.ii.- ilesiripitiMi Khyibmum intexruin >• m>qni qnem i I
•
\ miliicr ei>cripsemnl,
\ oneu>i>i i.iiu> imt. icfcrinii .m(/>it (.'('/i. smi initt. vin, nnn vero ii, cnra
j
ln lioc jutcin n • i. iiii. iit M ibillonius cii.icr.it. nec leaaen iu rass. nou nisi sei boc liiulo praenoiali m-
i iii m» eiluobus p <•< venlautnr. s.-d nnn omnino eiecium tractatunm in-
mss. ioci> i.iuda ' filiam dieeffl ab endem Joanne ei m>>. colleclnra pnbim fli
ii icgiiur. qnam lcriionem uii vctusl qnod iraciaiue suluro 87 admisiii etiimrup-
hic ilu\mi'i>. «•! ei |>i>>iiii>. rci eiiie.it, cura genuini i|>>i plures sini :"• ,
Imiitiir. (|uani unnin inano- luli mi«eril Iraciaium n« /eda, quera Re-
i
..iiiiu> , i|n i
G "i tberius qunter allegnvit. \t eum ejusdem liiull
iin • oiiiirm ii i lalus hac illac io ms>. di»persn re sibi tunip-
i i.i>|i. ", !< \, >ii>|iii.iii M-i it, l iln in i iunpiii iini > 1 1. ii. i ii 1
1 , i"! ii.xiic ceuaa
cuju» Ul ' S. 2 ivii a daiinone sieuti aamednm ejnsdem in» ri|>ii mi> imrtaiua
:ii, ipii per nonnullos de Ciodo.i icioieanouvit,qnem iamaa. ennl;
,,, ,, ii cj.is ita c (onir.i illoa de Genesi plurea reicnsuii, quod
,1,., wrie l"> tet ter en aadem iractotnm, codkia Utntoe
ndsnnm «tniiiaaj, ananernvH
i iiuiu >
,
<|ui intei Zcno-
-
J!7 PROEEGOMENA.
mijii | llislnliain Sll/:ilili.i' Iracl iltlin lnovcni | dl il \ Mnlnhl tut,-m,, i, m ilt ' m fMIMI it, l.nii.
I» uiiinieo lltcUllll dllOI .

do Aln ili.nn ilnus ! « I
.
i ,mt- ititiiu l iHi etnucripic <h tdiio a Baptiita
Naiiriute Dominl irs< latui duoi : BpisUlam di pi Peretto m SchoMs Laiinis ml Yitam s Zenonis
.s.mi martyrli trcadii, ojui ciidam Umpori pi pag i.m
<- i n klui jenuaril ipud Mauriianiaro... II.»-*: ii / :itn i |.i I' uni
|
•i ripia bi ir.n i.iin ipsr legl <t t idii

i il
PitriU Calt onl. 1'niiln ,ili)iiim in Mi .1 1 Ihmeii niii. Oititpliiim Pnui iiiiih | , .///1 lib.
apuil IIciih iuttm, iv (n\) B

lu iiiiij. 70, l' iii- n AprUk, ,
autem Vii (uit el rebui gcrendii •

Scripsil s. Zeno iractatua ocioginU luper iii
1's.iinios, m propheUs, et de Naliriuu Dotnini, et diMni- BcripUrii esplicandis elo bmjui qnenv
diveraia alilc meteriU, et epiaiola», n i i| ie
ii.n pontifei risii, iii i nii incnbu l, ut
piurec, ae fiUm s. /Vrcedil roariyrii, qui endeni civium animoa ;nl emplecUnd ns veram Cliriiti i
lemport passui 1
esi, quani poiul pridie LduiJanuerii, i.iicin, limulecroi iiiu cultu rcjei U»cnnverurelinflain-
(|iios iracietuc t eiepistolai,etesposiiiones[cc] pnUhru maretque Scrroonei edidit iw lenloi a< nege <
cl sublili slylo editOS CgO vidi in duobus voluininiliu-. doetrini referlce.

B
apud S. Zenonem de Verona. /r/e»i lib. vi, p$jg. I
(.uillelmuit Pastrehgu» .hulex TeronentU inlibrode llic cuin pieUU , Hde . el reiigionc clarissimus,
Yiiis iUnstribns, pbg. 77. tiim mulliplici doclrina illufl ii limni lialiitiis i-t.
Zeno, Veronensls episcopus Galllcni imperatoria ,

Mulia cniin icripeit Cbrisliano antistiie digna , quo-
lemporo Insignis liabetnr et marlyrium patilur. ,
ruin lia.-c :nl noslrain |ici\ciicrc nolitiani, dc i'..'
Scripsil aulcm hic Dci vcihi aiiilus Anlislcs lilirns de Iia, Pudiciiia, I' idc, Spe, ei Charilate liliros m, tt av
P.ilienlia, Pudicitia Fide.Spc, Charitaie tres, etc. Ex- tcra, uti (ere apud Joannem Yeronensem, cujus llislo-
scvibil eniin ttmdatum Joannem Yeronensem; deinde ria manuscripta usus est.
addii .'Oninia haec opitscula mcmOrabiliS vir Joannes, haacus Casaubonus in Spartianum pag "».
presbyter majoris VcronensU Ceclesiue inansionarius,
Z,ono Vcronensis Patruin Lalinoruin , ineo judicio,
se vidisse et lcgisse tcslatur.
eleganlissimus.
Petrus de tSaialibus episcopus Equitinus in Calalogo
Idem Exercilat. 10 , num. 43.
Sanclorum lib. i, cap. 43.
Zcno Veroncnsis scripior vetustissimus et elegan-
Zeno Veronensis cpiscopus el doclor claruit lcm-
r lissimus.
pore Gallicni iniperatoris. ... Seripsil autein liic vc-
Caspar Bartltitis Adversariorum lib. xlii, cap. 15.
nerandus Aniistcs libros ile Paiiomia, ei avtcra toti-
dem plnnc verbis ul apud Cuillelmum Pastretujum. Zcno erudilione et piclate adiiiir.nidus Scriplor.
Jacobus Presbyter in carmine dc Miracutis S. Zenonis Idem lib. xl.hi , cap. 10.
apud llenschenium num. 4, pug. 70, tom. n Aprilis, Cuni Zenonis Veronensium quoudam antisiilis
de cujus scriptoris wlute vide admonitionem monu- sermones lego, Clirisiianum quemdam Appuleium le-
memis prwmissam. gcre mibi videor : adeo eruditus cstel (lonsiis in si-
Sed cum verba Dei lunc primo sancta dedissrt gnificandis per pauca muiiis is nobilissimus sciip-
Inlrepidus populo, dignus Palronus liabelur
tor.
Veroua?, fueril Hcet ipse oclavus in illa
Antistes sacras nain docuit pectora leges
:
Dorlissimus Prcesul dicitur ab eodeiii Darlhio lib.
Nostra Pater,-florebat eniin sermoiie polito :

xlii, cap. 5; Anlisles eleganlissimus hh. xlii ,
c.np.
Et [>airiis monitis inslabat seinper, ul ipsi
Atque uni tcinoquc Deo conjungerot omnes. 18; Scriptor doclissimus lib. xlh . cap. 15; ftl lib.
Iiiuuineros Jesu \ivo cle fonle redeinit xlvi cap. 7 Acuiissimus ad n Theb. Papinii
, ;
Hie po|iulos, et magua Dei sacravil lionori
Fana Pater. ver. 231.
Et numero 17, pag. 77. J) [ccn] Auguslus Bucltnerus disserlalione ccclxxxiv ,
pag S28.
pra?clara nimis quot qnantaque facta relucent
Pontitieis,Verona, lui, cui plurima debes! Esl qnidem Zenonis diciioorudita, florida.elegans;
Kain tibi quis lidei priinus fundator habetur?
Qua? tenebiis lux prima tnis e cordibus arcet? nam ot prxsUntissiniernm auclorum Jectionem re-
In sermone pater quis ualis gratior Illo? dolet, ac Virgilii cum priniis , et non sine cura colo-
Cui decus eloquiimagis et facundia luxit.
ribus variis picla el interslincta ,
prteterea pr.>priis
[cci] Ftavius Blondus ltal. lllustratareg. 9, pag. 376,
ei valde significanlibus voc.ibulis c.nslat, pluraque
cdil. Basileensis.
ingeniose, atque acuie dicta habet sic, ut nihil capi-
Zeno, sicut religionem Christianam , et suam ip- lalius dici posse videatur. Et pag. 529: Nemo ope-
sius decet sanciitatem, primus crii, qui Veronse prae- ram luseril, qui ejus sermones oruditissimos pariter
sul celebris sanclimoniaj multa scripsit exsianlia , ac sanclissimos legere animum inducat. Pneler
sacras ulriusque Testamenti litleras declarantia , ct quam enim quod passim praeclai is ac praestanlissimis
Ambrosianam, quam imitalus est, elonuentiaui rodo- sententiis el ad religionem instruant animos , cl ad
lentia. vcram pietalem invitent ac ducant; plura ccrle ilri
. , ;
ii >ii\io\i\ 5i 1
1
« n r»i -w ro /i noxi
i — 'iii i ei tmim \ ili lui Prrtc M
<in I- ii. ii ii 'ii n i iiuinl i
1
lilti
ll I
|> — i : 1 1 1 N , cho i
t'.t S : I 195 lande del ikm / rlmenl S i
in iM : i-il alquanio anteriore fu I' I ilo, rbe I

/ \
e rompendio In due gran vol ml le
iianutl V s.ini D hi iii iin 1 1 .» — .
in i i i
ii» /. u/; .
i iii-n i ii • i ii . i n- .1. ii. i

i
inliejuiaaimoi - / quali \ Srrfpttl 9

/ 'uj uliid «• ih |h i
Q
frarMMM «I tpiitoht, at net pnlehro tubtili
Mm S /i/'. ii d s >
. /
> editai in dnobut rolumtitt' 5

;»i6f<».
\ !
IIIOI
/ \ \ .
dunque udo h Guai li o . e
nini iriiiin. e iiDn fn tiiniii II Mnli I- irovato pol da
SANTO /i NONI .
Im in-il i libri 1 1 1 Ca| liolare . n i
l > i ipi v \ r» inuiii Sermoni B qaelii •!«•! M n rfo di 9 fcenone. knche G

i
•
| i 1 1 nl 9onti P I trntil da un dm. i&enonlaiio
Ciiano o ttaii puMicati da' Bolla d » in que*lompi
iloiii >n .ii i
\ i !.;. il Sentn ilngolarmenie per Peloqnenu. Ora una iua
- . \ i ii i
i- rM i:ii>in:iin i.ni di vd ii .i iu ri a pie dell' Istoria ii ii i
.ireva U aottre Aotore un Api l

uiann, de*Diplomi,r la quale |>uo lui r»l f\
'
-
Latini o del 1 100, o in quel torno. In qnesia
K niiiteinm sopra inui , e moll' nllri. II I*. ItnM &' intromiee ii lanio Vei pai lai le .1 populo, c
-i iuiiii dire aleunl pesii de gll nessl Sermoni
i
di qu M P r. i
\| i
qui ito n- n hasta. Pio i iiel lecolo del J00
II Vescovo noslru . e \
• r -yii sei iiii » > I -lm- .
il gi '
e per la vita Queiti in ir> delle ine i perette cil
vanno i S 'rnioni , cke da lu iiu pMto il 'i >• rmone <opra Giuda Pati iarc i
. e
;i Crilii i son i igoliati ;i- pr.ttin nli\ nfir l

|
- n. i lo cita con pri metier ojuesle
Si-i>. S i lu il |>i i|uelli» iln' etm tptcialit notitt Dotfei tUamt urotritor,
fi ii- perole: Rt
camei I no dati fu ri come de^ MffcU efJat 1 dicat in SermoM, ifHtm de JuJa
I Scrmoni pres :il- filio Jtiivb, «7 Tlianttii iitttu i/ i,.,n]o-
ciiii di I . gh alln i) nrit, etc. (ii i ili meglio ancora. Hincmarn, crealo
rinoni , o i'ramminli ,
per la dirertilit dello Veseovo di l> ma nel 845, rece dono alla likrcria ili
ttile bem mtltmrn d' autvn r ullo qtiesio i» 9 R d'un codiee contenente qnesti Sermnni
ponl taluieni itta printa atua I I br- litolo ili I di S. Z i i
eronete
nnii \|..i .ii . .
.- \|r eo . indi da Privete ,
il qnal i
»ei s.n-i ani oi jior-
'
I
i
ludino, 1 Dupino, i ilniii Benedittini editori di >. Ila-
• li. dubiia »c qu / Baondo ntai . e e iluc«i H P. Kinii.iri. Nim lolatnente adunquo

iliri ; benche d'oi nthneuii lor iin in-i secolo delPoitorenlo i
Se ;li /. non Ve*
pri-j (nir noniin Iti iuebe ni loniani paesi eran notl, ma im
-ni.if in.iili' il punto ii:i crcdere -i sopetiassero punto apeeriR, qel e le
mesî linii, e puMii nii dal m -

r.ipiii , e Calsamente denominaii ,
|K)rcW nn Ptelato
|n t ! i .i\ ui.i ili tante lettere, qual ln Hincmaro, gli >i n ii neri*
ii] ilnini. I.:i i|ii I .
tevoli d'esser cl lui donati a un' inslgne BiMioi
iii ,
i|u.< l'i juante tcsiimonianae, e qwante onlcrieri
h pai . I
irfMiiu i iii '
duMto punto ,
i li' n!ir;i incora non
1 - ; Guarino » e sve»simo piu antica . e piii rn il libre
di <| Sci i u ni lucc priin.i d< troi ila iI.i Iih nella kiMioieea Capilolare non li
.ii. ri
•
l».ii ln- aflei in.i ii I'. CimiI-
ili li:i | ,
il i iiii rroii rftai da lani ,
|iriiin> .- ni'ii .1.-
Sermoni , 1 1 m' i'm anth lii--
luuimo iiotuto in I.h/ki dnl l.uaiiao sinin , e fu »)'u'i.i lilinna, [cciv] inll.' quale qUMi tntli
I \l I
li< i eram. i . i ai aitere inajoseolo, ed ani he molll
l.e il.i iiiuii.i -i i fa ripulatl antii ki.
- iniiin ili / i.irnn», i.-ii» perd giottiOcala itanaa Pamcnlieifl
'
. i .i b
1
1 -.11- S lllllllll lli I I
\ ll.l
uoraMo del eeii re n' abbia , i be sooi non son

Pannovi S i iii i
oeamui ik imi siea p n\
i di • sai i. -jiiiuorno |
,u \. .fiiio inli.i iiii , i j>i)i« \i.uirc dalla confusii irbttrM
,
231 l'IUi|.M.OMI.\\
.pisii , e <l:iir aseer lalvolta rai colil dalli m A leggono I Manutcritti, ( eoel 1 1 prUu tineeri
Mi o oiiche poclii periodl in qualcbfl ftinzions profe* / o e< N< W | i perO prender quentn nui
riii. La dlvei Ua 'b l| i ctie d non iroppo r jore, < orae i<» preae il VomIo i <- Hnt.
—
i . I i
\,\ iflca generalmenie, perche in gran pai le <i< qoettl Lat. Ub 111 , cap, 2), ben lapeodntl \'ma >u- url
monnmenll 1'Iileiio genlo spparisce, <• Miti o roiondi , di clie esempj il haono inliniti. Peel evafa<
modn, LedifUcolia lopra alcunl paul il riaolvono jmto ommm dl utamente Felice III, in Ep
cou abbandonar 1'erroredicbi l'ha creduiodel terzo lola da noi ori di nuovo ia,i inaerita nel
secolo, e de' templ di Gallieno , eopra di cbe veggasl tomo quinto di • ncilj, betu eoaae) ab-
rEpiilola <ia nola'Veicovi Veroneal nella nuovi biam quivi dimoatralo avaoii ranno >•''
Ni i
ediaiou deU' Ugbelli Che viveiae ^- <» la Hne del none prendequfvi il lempo dell* Cpi»iol I rtnti,
quarlo iccolo ,
si rende palente ;> cbi l><" conal lera <li < ui h menzii ne , n i <i< lempi CriaibiBi general-
iii primo luogo la condizian <ii que' tempi in queai menle, e dalla iiaseila di < II ribatier fobjezio e
parti , e runiformila de' fatli oe' paeal adjacenti. Si del allenzio degll tniicbi , e Cenirare oel partii
rende indubiiaio poi daiCesaer Sanlo Zenone tucce* eeame dl cia cunSermone, e nellaqoial n
duto a Grieino, e queiti a Lucillo , ebe nel l 47 soa« Martire <> no , <<l in altre lali , noe i <M areeeute in-
crissc al Concilio Sardiceae. Nienle men forte«i l'ar- H iiituio, <: laraposodi chi Bnalmente <•
per intrapren*
gomenlo, clic si irac daU'EpiaioJa <li SanfAmbrogio dere una aana edizione di <|u<; le Padre. Nim
al uoslro Vescovo Siagrio, perche lo riprende in essa n'ha maggior biangno, e per rioaire, <•
per di
di noii avcr avuio i»er iunocente una lacra rergine guere, e per indicare i fonU, <•
per tfseh ara
assolia gia , e santificaia dalla benedizione <Ji Ze- emendare ancora. s><: questo Santo (oaae aativo <)<:l
none di santa memoria : con chc si fa cbiarissimo noatro paese o n<> , ni si potrebbe aaaerir, n<: im-
che Zenone era stato suo anlecessore. Ma clic occor- pugnare: il nomeveramenle findiei pwiostoGi
rono altre pruove, quando dfce <îi stcsso m-l Scr- c l'Anonimo , di eui parleremo Gra poeo, sembra ac-
nione della Coniinenza, come gl' insegnamenli Apo- ceonare, cbe qua venisse <lal e parti di Siria.
slolici correano qnasi gia da qnallruccnC anni '.'

Cosi
IADICES
OPERIBUS SANCTI ZENONIS FACEM PRyEFEIlE.N J ES.
1NDEX I, (] mv. Ue Juda. 192

nv. De loh. 199
IIUCTATUIM SANCTI ZENONIS SECUNDUM OKDISEM l'K.E- xvi. IJe Susanna. 203
xvn. De Jona propheta.
SENTIS EDITIONIS.
xvin. De Natali S. Arcadii. -211
xix. In illud Gouespos : Fuciamus hununcm ad imuginem

LIBER PRIMLS. et siniiUludinem nostram. 217
Tractatus primusde Fide. Pag. 1 xx. In euiiKJHin locuin Geneseos. 21'J
n. De Spe, Fide, et Cliaritale. 19 x.vi. De Psalino centesimo. 220
iii.De Juslilia. 30 xxu. In Isaiain i. 224
lv. De Pudicilia. 39 wiii. In Isaiam n. 2^8
v. De Conlinentia. 52 xxiv. In Isaiam ui. -- I
vi. De Paiienlia. 63 xxv. In Isaiam iv. 230

vn. De Humilitate. 70 xxvi. In Isiiam v. /' id-
viu. De Tiinore. 74 xxvn. In Isaiam vi. 231
ix. De Avaritia i. 78 xwiu. Iu Isaiam vn. 2"<i
_""
x. De Avaritia u. 85 xxix. Li Isaiam viiijSeude advenluCliristiiiimunduiii
xi. De Avaritia ui. ilO Admonitio in Tructalus sequenles. 238
xu. De Spirilu et corpore. 91 xxx. Invilatio ad fonlem i. UO
xiu. De Circumcisioiie. 99 xxm. Invilatio ad fonlem ii. 211
xiv. De Spiriluali yediticalione domus Dci. 109 xxxii. lnviiaiio ad foiiteni m. 243
xv. De Triplici geuere sacrificiorum. 117 xxxiu. lnvitalio ad fuiitem iv. 244
xvi. De Resurrectione. 125 \x\iv. Iuviiano ad foiuem v.
1) xxxv. [nvitalio ad fontem vi. 2io'
LIBER II. xxxvi. Invitatio ad fonlem vu. 218
Tractalus primus de Genesi contra Arianos. xxxvii. Invilalio ad fontem viu.
ii. De Genesi. 144 xxxvin. Ad neopliytos posl baptisma i. 23<l
iii. De Genesi, seu de aelerna Filii Dei generatione. 147 xxxix Ad neophyios post ba| tisma ii. 253
iv. De Genesi, seu de seterna Filii Dei generatione. 150 xl. Ad neophylos post baplisma m. 253
v. De Fide, seu de seterna Filii Dei generalioae. 154 xli Ad neophylos post ba; tisina iv. 257
vi. De eo quod scriptum est : Chhi tiadideril regnwn Deo xi-ii. Ad neophytos posi baptisma v. 259
r- el Patri. 158 xliii. Ad ncophvlospost baplisuia vi, de duodetim signis.
vii. De Nativitate Domini l. 163 261

viii. De Nativitate Domiui n. 108 xliv. Ad neophytos posl baplisma vn , die Doniinico , de
ix. De Nativilate Domini et majestate. 172 Comparalione tritici. 204
x. De Abraham i. 174 xlv. De die Dominico Paschalis i. 269
xi. De Abrahamn. 178 xlvi. De Pascha n. 272
183 xlvh. De Pascba m. 27"
xn. De Abraham iii.
xiii. De ioinnio Jacol». 186 XLvni. De Pascha iv. 27i
.
INDiCI 5 OPERl M SANCTI /1 NONIS.

1 \ \ • r l(N
1 l
1
«1. 1 1. I
1
i
\ll \lll Liti M ll. \WII

Lll D \U1. D i 1 \\i
Llll 1> 1' 1- !r i
U /. i > r ilu \wi •
u\ d Jie 1'j- toi Wll. r/»d

i\ ! tl 1 >
1 - 1 . • \ W III
iii D Paalaw •
\\i\
l\ij 1» 1 \ !•> i\. Di i' i .
• iii - vu .!.
LMII l> 1 ' 1 f <

> ii > 1 1
1
1
.
1 il lu.i \n. Til
ll\ 1» l" \ -1 \l. I >
Pi .:..•• \ \ v Si d .//
i \ 1 \ll. Dc l- Senno i. 1 ll> 1! Il Wll
l\l 1 \IM Sei iii ii li Wlll.
'
9 1 Ml>> III Il .
\\l\
1 X 11 1 1
00 l\ 1 \ w
l\l\ 1' 1 1 1 \\\l
LW D 1 - nii.i \i. ll . W. III
1 \\l 1» ! II /><• n rhilii i
LWll 1 > 1 \ \l\ i >• l

'
. iele, *eu >i>- tribua l
LWIIl !'• 1 \ '' \> lb,,l 1 n. ii 1 1 1 \ \
LM \ ill 1'JIvLj 1
10 M 1 1 1 \\l
IW 1) iii. 1 1 1 Wll
LWI III.
1.
- : . I\ 1 r i wi i.
50i
I\. l \\i\ //.
301 II»' \l. 1 i i \\\ SOi
«1 //•i/. S IIIKI \". 1 i i \\\i.
1 \\\ l>f l».ll - III. 1 XIII. 1 r i \ i \
1 \\\l Seu >l> Susinii;i Seriuo iv 1 1 . Wl.
1 \\\ll I
1
,,/. Il Wll.
- i
iiutuin l ucum ,
&//</<•
iiu tritui diwlia itnliiiio uiu l) Ap, Tr.S Boa, nj
1« » r \ />. / 1
bm u < tiiut Joiimwm, v u M
1' i i jlu* duu Li»U. 1'ntiiiiiii i i
,.
r
D 1 rJt H I'.imIi i.I i >ir.. s.-u de

so quod scri| loin esl t io?i tr.i-
1 laoasiiini jl> Ari.mi- |m| -
diderit regnum l)eo et J'>// n. l.ili. u li vl.
liiMin i<osiqujui iii coadlto Arinwien viuui
> lll LtV lulL'1 ,

1
ii Dc i K'ii«'i-'ii' i
110 1. I iii. 117

wi 9 r ii. rr.rr.
iini iii. Il V ,i
Wll i 1
. 'i \ WUI.
1
' Ireolu Douii il in muu> Iiiiii
v 1
' \\l\
N.u ln kaU. Senno i. i 1 \ll. 163
-
\i\
\ i
Senuo ii Il \lll I6M
v H iiu> iiualn.T Kiiliiin ;
i>'»l>\l. rO C - i inii iii. 1 1
l\. 17.'
\
Ircumcisiooe. Lit>. i Il \lll.
|ii\ili.i 1 de Ir. 1. 1
1 > - >•! 1 luiit.it' 1 1 . II 1

'
•
1 i.|"i verilale. 1 il> ii 1 1 1 \X\II ,ii
iii l i.'
'
.
Dc Paocha Senno i ll. \.\
nummUrtaHi Si iiiio ii. \l.\l.

hiuAppo- - i
1 1
IIIU 111. Tr. \i\iu.

1M)! \ 11 - rmo iv. Ii . II i\
Senno \ lr. l lb.
TIUClAril.* IAMCTI ' I.MIII INLM \M 1 \
- i inii \i 1 1 . i.i.
VI I.C\TIM 'M Wl M - im>> \u.

>
dijtiliii.
1
Sermo
Mi. i \in
i\ Pro bapUzaadis] 1
1
1
1
1 .
Hll.
Lll.
\L\II. m
1
QO 1. l.ili n 1 ra. 1 u. |>. 1 i >1 ln\itjii>> i>1 i"ni> in. i. Ii wwi.

Ir \i\ 117 ii. I r, w w.
"
ix» IIL, Ir.i lil iii. 1 r. \xx.
- III!.. I\. Ir. \\. 119 i\. Wl _'.i
- jii
174 \ 1 i IXXIU
.111. \i 1 1 . WWH.
II. \n. 183 \u 1
1'
W\IV.
l. XIII. VIII 1 1 . uxn j.->
'
>
'- l)
- m.i. Sermo i 1 I
W Wlll. X30
DO 1. i i
> i. Pl W\l\.
i riuo ii. !.L\I. - rmo iii. 1 r \l.
iii 1. LVII - rmo i\. \LII.
- rrno i\. t. L\lll. i | Sermo \. 1 \i iii.
IO V. L lu 281 - i iii. > \i 1 r. \u\.

n. - TIIMI \||. ir. M i.
Sern.. \u. . m is Dei. i.iii i. 1 \i\. 108

V 11 1 1 L\l iiieolia. n
l\. l L\ll PudidUa. ii. i\.
S '
ii.' i
>.i. Ir |
S U lr iii
\u l > i
lr. \ ii.
\ni 1
/', 1 | Noaf
m\. 1 1 WM i 1 > - .' 1 1 • 1
r
Lih. i. li \u >l
, wui Ib 10 1. 1 i\. n
\ . \ ui -.tu w.w 10 II Ir \.
III > III a
1' '
/'.
-
1
'
W >\in iH
in. Lib . i. 1; II L». ' l.it>. i . Ir. i»i.
1'AlH'l XI B
\ X
S5fi Miol.l.r.OMi w.
INDI.X III Orda anitqum < odii um, Ordo no\
XI III. n p X 171
w
I
TflAM uii H M /i - .ms BECUNDUM M^v ommi.m Xir. I'r i I

pa 1 lll. II XI \ II
XI. N l> '. !i I 1 III

OIUiIM M.
»l\l -• | |. ir |
|1) LXlll
thtlti tthliquu i
i tithi iiin. Otdt ""'" Xi.mi I r I XXV
loclpiuni Capltula libri primi Xl.Mll |r Daul IX k III
i. De Phdicilla i iii. i. i i . i\ i '«• Xl l\

ii. Do HesurrecUono x\i i li Geoeai(lf) IV
iii. Dc Circumcl iionc. Mll n Di l I.UI
iv. De Pallentia, \l li. I.XI\
v. J»c Avanii i. l\ 7« mii. I r I » •iii- SOI
m liem Prttfallo. I ili I. VIII 161
vii. De Gem II II» i
\ XX XIII 1U
viii. Tractatua Exodi. IV i\i I. I il. i
(15) \ 1,1
i\. IV gequenliae Exodi. I.M 2M i.\n. 1 1 . I
•
ii.m lll
X. ly.aini \ Wlll i\iii liiin XL\III
I
w
i 1 1 i
xi. Tr. Danielts. I tm i.ix. De Al.r.ili XI 17*

\ii Paalmi quadrageMtni
Tr ( 1
1
x \x\i 246 i.x. De I.mi.i n '»,. XXIX
xiu. Tr. dc Juda. \IV 192 ixi liem XXII
iit. Tr. ae avai uia. I.lll I. x 88 i.\n liem .i" Aiu ili irn. XII
x\ Tr. de Job. I.lh. II. XV 199 locijiiunt Ca| itula libri •
x\i. Item Pro rfaUo Paschalis. II 21 8 i. I).' Juai Lib. i. III
x\n. Dc Genesl (2). III 147 B ii Dl imore. Mll 7t

x lii. De Exbdo (•">). II 288 iii. I r. I idei 1 1
xix. De SequehUa Exodi. LX n I)'- 5| iritu el '

XIII 'II
xx. I)c IN.u.i. XXIV 229 \ I),' eo quod Kriptum efl Cwm
XXi. De A\anlia. I.lll I. XI 90 tradideru regnum Deoei Patri. I.lb. II. M 196
xxii. Tr. Dabielts ( i) I.lll. II. I.XVI 290 vi. I).' I. liUcalione domua Det i
XXlll Dt! 1'sallilo Xi-l [''>). \\\\ B lomoo 16) Lib. i. xiv 108
xxiv. rdsl tiMiiiiiiin baptisma. XVXMIl 250 \n. De CoulioesUa. \ _'
xxv. 1 1 ciii Tract. (ii). I.ll». I. XV 117 mii. De Nativitale Domloi. I.ili. ii. \ll 103
XXVI. Ilcm 1'i.it'. Lib. u Lll 879 i\. Bumilitate (17).
I).' I-ih. i. Ml
xxvn. Geuesi. De XIX 219 1
B i| iamo 18
le i
, Lib. u. XXXIX
xxviu. De Exodo. LXl xi. Tr. de Esaia 19). 1
XXMI 231
xxix. Itebi Exodl BecUhda. LVll 2si xn. De Nitiv. Dominl " tate. IX 171
xxx. Tr. Esaiae. XXIII 228 xiii. I r. I* n.Iim- (201. Llll
xxxi. Tr. Daniclis. XXVII 300 xi\. I r. Paschae, vei lovilaUo fontis. XXX VII
xxxii. lnvilalio fontis. XXX 210 xv. Itein lovltatio foniis (2ij. L\.X\ 502
xxxin. Iiem Tr. diei dom. (7). XLV 269 xvi. Tr. Exodi. LVIII
xxxiv. Tr. Jona; Proph. XVII 203 xvn. De die P 82). LX\II
xxxv. Tr. Psahni <;. XXI xvni. Tr. Danietis in Pasefaa (23). LXXVII
xxxvi. Tr. de Spe, Fide et Cari- xix. Iicm iu die PasdUB. Xl.lX
laie. Lib.i. ii 19 xx. Iicin de die Pascbae. I.\\
xxxvu. Tr. de Soninio Jacob. Lib. n. XIII 180 xxi. Tr. de Ksaia. XX\I _ .
xxxviu. Tr. de xn signis ad Neo- xxii. ir. Dunelis. LXXVI

phytos(8). XLIII 261 xxiu. De Baptismo. XXXIV
xxxix.De S. Arcadio martyre. X\III 211 xxiv. Item Tr. de Haptismo (21). XL
xl, Tr. de Susanna. XVI 203 xxv. Tr. Pasctue (25). LXVIII
xu. Tr. diei doininici de compara-
tione trilici (9). XLIV 264
xxvi. [tem Tr. Pasctue cujns supra.
xx vii. Tr. Danielis Fascba. in
LIV
LXIX
m
297
xlii. Tr. ad Neophvlos alio die Pas- xxvin. Invilatio tontis cujus supra. XXXII 243
chas (40). XLI 257 xxix. Tr. Pascbalis. XLII -
'Indexui.— Duplexraiionobissuasit,uiindicemex codi- bus mss. legitur num. xlvi, et inscribitur tncipil de I :
cibus descriptum liic ap|icnderemus primum ut constaos : do ; nuiic auiem noslro in ordine esl Tract. lxu. de Exodo
oinuium mss. ordo appareat,ex quo alieni traclatus in (ine ix, 291 Ohscrvandum tamen esl, poet TracUUim
pag. :
additi cognoscaniur ; dein ut liluli, qui in codicibus legun- xlvi, in omnibus mss. haberi Traciaium iusuiptum
lur, innotescani. Sicubi vero tituli in mss. varient, ihaunO- queiUia Exodi uulio nuraeru si^.ialuin, et eum esse, qui in
lalioiiibus indicabuntur. Tabulain autem Remensi autiquis- Tahula uuniero xlvi iudicalor.
simo codici pr;elixam potissimum secuti sumus. (12) Ita legilur in omnibus Mss. prseierZeDonijiium, qui
(1) lu codice liasilicc Vaticanse et in Tabula nis. Ke- cuui edtlionibus hunc liUilum praefert De Mt:rna Filii ge- :
mensis pflniUir per errorem qundrugesimi, cum in li;ulo nerulione.

ejusdem ltemensis ei in ms. Valicarid, Tolentinate, ai |ue (loj Zcnoniaiiiis et Sparaveriaaus de Fide, edili De :
Urbin. habealur Traclatus Psalmi xn in Pompeiano

: ,
jEternu Filii Vei gencrutione.
aiilem ac Zenoriiano legilyr : Invitatio fontis. (II) D. C/i;i«(o inZenoniaiio; editi, deadvenlu Clirisli iu
(2) In De Mtetna Filii generatione ; in edi-
Zenoniauo : ntunaum.
lioiribiis vero De Mlerna Filii Dei generatione. (15) Ms. Zenonianus cum editione Veronensi de Fitle :
D
:
(5) De Jndwis in Zenouiano el Sparaveriano, quod addi- Pomiieiaiiusrf? Trc.clulu jidei Editio Veneta el labula •
.
tuin est in cdilione Venela reliquisde Exotlo el tractati- Ms. Zenoriiani Dc Fidei cominend-tione. :
bus de Isaia. (16)L litio Venela De .Edificaiione donms Dti. :
(i) Traclatibus de Daniele praeler unum additur in ms. (17) lta mss onines et prima edilio Veneta, in edilione
S| ar.iv. et Zcnon. Litulus rie tribus pueris, qui tiiulus tan- Veroncnsi additum esl : De Psulmo cxxx.
tuiii legiturin ediiibne Veriela. (18) In Zenoniatio et edilione Veneta : Posl tradilum
(5) Inms.Zehbniano cum editis : Invitatio fonlis, vel ad baptisma.
fonlem. mss. praeter Zenonianum, in quo babelur
(19) Ita in :
(6) Sic ih omnibns M~,s. prasler Zenoniannm, qui cum Comparatio vinea\ el in editis DePsalmo lxxix. :
editione Veneta hunc titulum praefert De Tri)>lici genere : (20) In Zeiioniauo Prcefalio Paschalts pro baplizandis : :
saciificiorum. Veronenses editores buic alium addidere : Prwfalio Paschalis quoque lejiitur in ediiione Veneta.
De Psulmo xlix. (2i| Ms Zenoniuiius et editio Veneta De tribus pueris. :
(7) Iu Zenouiano sine tilulo; Veronensis editio De : (22) In Z.Mioniano DePaschaet Judaiis; in editioue au- :
Pascha. tem Veneta De Judtcis. .
(H) Verba de xu signis in Zenoniauo ac edilione Vero- (25) Pro fidei verilnle in Zenoniano et edilis.
neiisi oinittunuir. (2t) Posl traditum baptisma in Zenoniano et edilioneVe-
9) Zehouianus et editio princeps Ad Neoplnjlos.
(
: ncta.
(10) Itcm ad Neophylos iu Zenoniano et primaedilione. (25) /)i Pascha ct JudaHs Zenonianus,f/c' iwdmm lautii-ii
(11) In Ubula nis. Reineiiaisdcesttraclalus, quiinomni- edilio Vcuela.

;TOI i NTNCl PATOIUA AU S.XTUM V.
\ IMUA l\ .
w\ Del \v
MIImM M ol -< M IMMllh Ity
w\i liu.- ii, ir. v Uilat l.
I VJ | I | II t I
I v 1 I M M
\wii i\u S Hil II i i
m- m i uiaaimui
iii S nil- III I
r v \ li i
. i
\ M ii iin.
\\\v I
.
Dl . \\\ S Ul. I 1 1 1 IT iim
lll<J S N
p F 1 1 Bm \ V \ \
lcm > ir-
. t l,i fl Itiisilii I Hufmo Aifiii-
Lrb. M- \
\wi\ l' \ N II >

i i nri/i
I
MnN II \ inIN S / ,|,,. r
s I llll W
Ms. a I
'
,. n-,1 .,|iiii i
. iro di\|i / i /{k/i/io infcrp. gnlUM

'cp. M- i itum 1'oui'm iixuin \
rull
\ II I llllo \
in 1386.
nl 1710.
|; lilur iii iiinn. r.>ltiiiiii m\ i

\
nlatiotnan rp
\ uifin, Tolcnt. el 1'ooipeuoo |
i.ni iiuiic m-iiii..-
ikmh j lliiiir lilul igno ( i u
vi (.i STINl \ vi i:iin ( MlDIffALIS

i PDX OPl \ i BOM 11811
i i 5TOI \ M Nl l PATOW.V \" LMXT1 N \ PONTIl II ! M MAXIMI M PR 1 MISSA lilHTIONI

\i i; \i n-i \wi
I
illipiO-Ni . «Illi '
.illl,,,- ...Iii|illll,'- r.liU liirr.ilil, t'--(.|lt.
lllOf \ I 1111 1'olllili. tllll •

III.MI.I.IM, DOC j.llll llll.l
I
l.'i,' ;|||||, ,u, roruin
,n \ i.nl voIiiiiiiii.i, M il« iu> V, lon.M-i- , ,
lerMM
lll.illllll i"tli et |»n ulili lcdi "|iii>Mini rt n.iii' ii,-
uniiMitoriiiii in i iln .1 \iilus in iii.
priran nioi . <i.-< reti , m herua
inii.ru iimrl.il -
i
•! I «I- ..,' lcn ;
«' il
'
u iiiulio Kcuraiiua impriaterealur. Aeceesil nrdor
llegium (|ll(lllllllll.llll |iUMI\l('l llllll Vfl, IK-l.siiiin (|Ui|ill^
(
iin- ordinen Ik ii, el cliaril "» in illiiNlr.nulj I.,, I.-m.i V.ionniNi

llll-lll II: - / -tllllllllll. |lll|l|l! Hl.tlllll | HllllllN \||,S
M meiiyi -
S nciil i«- \ eslra ll •'
fni.ii.i.t i ,i tipjNrpij „„„ j,,,,,,
mentiontrm f.n -1.1111 posirem ntivii die quo lum i\|>iN oonmif*i -iini. i
elebrla i|«uidea eit, Ebn
ii posi Diullis, r.f. iiN,|n,. ,n, r .,'
| I ii niuueribus
11105 III N 1 1' lemp M. iii. AiIii'sin,|ih. i,,i,. r .
iii M OCali . Inqoil, ie> BoeoUi jiii.i mifniiuduie, •nUqeiiaie uri.is.

8. Ze -
"i" '
l '" " lytii , <im intct p ii orumque prxkUnlia. II i .mi, operiboi .«'I
- in ri
\ I iiii « «iii- iiuiii, ei defeaiionem, arcubus, poaiibus, mh
1
1
pbiiealro iqoe lemplii: rerum mullc lerooiUor
ii|iif noniiior nnmero Soncumuo^ iltoc rott«
nnm, (]«ii ab e w i ip i
.iiiiii, t|jii ,.iiii lepeonlit-
stiiit . iii. nlio Niili». I \ ili i \
I)
îoi reierunl quoma prinuM Eo-
1
iii animo inlix.i csscnl m iiio- poetulorua prim ipe rhriiiinox
S / \ \ onam iii.n-ii,. quiuque ei u igiaii -in ,
mlnistoiioi I 111411,.
\<rtcnicnlem«|U> lom io lihro de niictii \ oneniibua, looi

'
issu Be.ni m ilnls \ iii llknOI t-tii Iin. imii in nu| a ,.| M. ,•,,,„,, |.„ ,, ,||,
lliullo i|II ,111 lllll'|IUIII l'i' li« " mn niiIi,, ripiiN ,||| ,
„i. r
r
ilui iiiin « t .iiii iu rjjvin - ,
ih | .iio.
(loruiii ...iruiii .'
ii iiiNiiiuto
ui Patrenum bu iplar r.< le « brisl i
Uu . Eei umdem uu, i « urbe
limutn cl rel ini llOC iii.iMiniiiii l>. iii li< iiiiii, fttOd I" r
"
\ ll.l llll - ll n , , uloruiu i iir-u- ml, i lol li ' i , nuiii 11 .
i irfioi / nis, '|ui i «i.iii i jilioh. .iiii intcgerrimam cooiiaoiaMUM roti-

: ,
i»koli co ii >\
nneril ac prolnde lill wncla Sedi Apoatolicai Bo \ principem ep i porum, i eredem apostolurum , p
m, omniumque fldelium Cli
i.i, >rum l< i Peirurn, uru on< Ch lom nt Sancti Bcr-
mairl, ie norma recle credendi, rccteque vlvendi nardl rerbii utamur) icruin Cardioaliuw <
pelenda eit, sm r cum reneratiom parui rli Inii i

(.; um, el univerta Chriuiana rctpubl <:t
lioi epiicopoi B. Zeno marlyi ordine ociavm eil veneratur, <-i Augnatmui Cardiuali \ d
qul vii «luiii migrarai in coelum, cu iciviiai Siilum \ quem umrai veneratinui protequiiur, e
Veroneniii siln palronum adicivii, ei ul talem per- quomultiibonorllMiteli •

• laflecios,
petuo coluit, quod ejua palrooinium wepii line in ea miliere debuii. Nnn duhito quin paitoralem buni
iuii calainitatibui ezperti <>t- Ei piorum homiuum laborem meum, quamvit minimum, aeatfffa ealoribiia
lenienlia aoquura fuerat, ul cum Sixti II Pap» lem lusceptom, probaiora lilSaneUia \ ei
poribui et vixerlt, el icripaerit Zeno, et ejoa acripta cpitcopi, mirtyrisque - riptb magnam - ii captn
pone morlua altero Siato V Eccleiiam uuiveraam volopiatem. Inierim Deot anetor boonrum omoium
moderante feliciter reviviicerenl, et quem auctorem etlargiioi Beatiiodinem Veatram P
atque hortaturem lacitum luse edilionii habuerant, donii suis magis in dies, ut facii, iocopletet: et col-
eumdem palronum diaerium et vindicem haberenl. legio noitro nniverexqui i

ilumem diu-
Qenique ut opu*cula Verouenaia Ecclesiae epiicopi Btiuime aervet, ui juiiitia, pax, dia
Zenonis Veronaa epiacopui illuiirare , iia cardinalii auctoritaa, omnei virtutei in diea ma aut
;ul Romanum poniiflcem, quem aaeerdotem magnum, atqoe Dore caot.
RAPHAELIS BAGATiE ET BAPTISTiE PEREl li
I'H/El'A'110 IN EAMDEM EDITIONEM VERONENSEM AY 1586.
Saiictus Zeno Veronx episcopus, et patronus dif- oporiuil cnini laneto lerreonom auctori iribuerc
lieillimis temporilms in niaguis teinpeslatibus admi- mariyrii gloriam, qoam illi (ui oaaittaniM retnstie-
conslantia Veroncnsem rexit Ecclesiam ac siui.i B. Gregorii papx, Veoer. Be mardi <•
rabili ,
et I . l
,
Gallieni imperaioris tempore mariyrio coronatus est. aliorom lesiimonia) rcrenUasimom Martyrologium
pastorali vigi- jussu Gregnrii XIII Pool. Max. ediium attribuii. Ob-
Floruii iion soluin vitae sanctitate et
lanlia , sed docirina , ei dicendi laude : quod ejus ji< iet fortasse ali |iiis , bos lermonea alleriui Zeno-
sennoiies siiniina gravilaie et apostolico quodam nis esse mariyre posterioris, Vcrona: itcm epiacopi,
illius sxculi spiritu consciipli alninde le-lanlur. Esl ciijus meniio piimaad
lit a S. Ambro->io epistola
ideni S. Zeno inter vetuslissimos Ecclesia' scriptores C Syagrium. primum nibil babei, uude
At ille locui
connumerandus , cum doctissimo viro Origeni , et probetor ille Zeno bnrom aoctor e»se lermooum.
gioriosissimo martyri Cypriano xqualis fuerit. Is Ve- Deinde non ita probat eum csse Veroox epiaeopuffl .
ronx pater patrix nominatusesi, ct doctor iusignis, ut convincat. Com euim S. Ambrosius aggrcsûs
quo docloris nomine iu Ecclesia ciiam Mcdiolanensi fuissct praedicare (ut legimus in \ita S. Eusebii Bo-
decoraiur. In Grxcia eiiain Chiisti Evangelium prx- nonix Episcopi lib. i de episcopis Boaonieosibas)
dicavil. Exslant apud nos Iuijus S. Zenonis sermo- sacratam Oeo virginilatem, Bonouienses ejus pr;edi-
ncs in vetusto ex membranis manu scripto codicc. calione permoii, e<>dem Eusebio auctore , virgines
Iidem a Guarino litleris Grxcis et Latinis erudito , ipsi suas pa>iiin Mediolaoum velandas mittebaol :
in anliquissimo volumine episcopaius fuerunt reper- cujus rei eliam idem S. AmbroMUS meininil lib. i de
ti, et a bibiiopola quodam anno 1508 rudibus et Virginibus : ubi eliam testatur virgines vel ab ipsa
mendosis admodum typis Veneliis fuerunt editi , Mauritania Mediolanum , ut velarenlur et sacraren-
S. Zenonis noinine , ul de eoruni auctore nnllo lur, venisse : eadem ralione credendum e~t , virgi-
niodo sil dubitandum. Nunc vero politloribus formis ncm illam Indiciam noniine, de qua ibi lii mcnlio,
exacie recogniti, emendati et expurgali, Auguslini Mediolani a S. Ambrosio eidem Zeuoni viro sanct.c
Valerii Veron;e iiem episcopi, et S. R. E. cardinalis D memorix prob;indam et beuedicendam traditaaa
illustrissimi, et reverendissimi jussu pro solerli cjus, fuisse : id enim f.icile ex eadem epislola colligitur.
viaili el solita pasiorali cura impressi sunl , et dis- Sororenim ipsa S. Ambrosii , cum es-et Mediulani
tribuii juxta erudilum illum ordinem, quem virexi- lestalUF Indiciam Roma: domi su e Ambrosio absen-
mix doctrinx et judicii F. Felix cardinalis de Mon- le habiiasse: quxdam vero Paterna nomine S. Am-
lealto, nunc S. D. N. Sixtus V in sua operum S. Am- broîi (sic ille ipsam appellal) filia, numquam ab In-
brosii editione secutus e^t : primus enim locus iis dici i di^cesserat : Indicia aulem Veroux ,
quo cum
sermonibus attribntus esi, qui veleris leslameuti lo- sor.ue sua nuva iiu j>ta profecla fuerat , apuJ eam ,
cos explanant: proximus illis qui novi postremo ,

: pariete lamen inierjecto, paivo videlur tempore ha-
loco ii, qui de virtuiibus et viliis traclant , collocati bitasse : unde apparel Indiciam alibi, quani Veronx,
sunt. Neque vero reprehendat quispiam martyris sacrata virginali benedictione insiguilani fuisse, jirx-
nomen liuic editioni addilum, quo rudior illa carct seriim cuni pobl lot annosa benedietione , ut inquit
: 1 ,
.1 PR II l\ I Ml M IION \n\i I
r> \uil>: > siitS, urciclui \ \ rlttB 1 .

ci liiiju>iiii»li
dil ; i
1 \ i petoa i quamplurimis anii|tiissimus liorum scnaoniua l
i . \ t iiihiiiiiii |n i
- 1
1 demonstraiu >> 1 auicmtree, >n.' quaieor
/ niii, >>i iii.iin >. 111 h > reperi iiiiur, <| m v / r>. 11 iliqui
et i iii l bc pol >> l nl» iiln 11. .11 1 uur, i/.'
ji|> lllu' hll llllll I *>.-tin.. ..'. / .

111 . i/mii
/ i episcopuin quam quidem / 1111 </<- iliifilm 1, nlalionnm S I
I
iin N cruntMiMiiiii '
I
1 11. .1 (/.• Jejunio : i|ui iui.
iii <[ u.t uoiU I.111I11111 tilii iioiinii 1 . -> 1 |.u 1 |. 1 11 uii : qua
£*>oo VIII uiiur Di< ei aliua , gementa iion dcsioi, qu bne proborc l • »-i »i eo< qoo
boruiu serinonum > < roro \ni ,
(|UC «cllllti: 9 / III Irillll pClllnclc .
i|ui\i\.> ZeiHMic marlyrc 1 011 ei 1 Respondemus ,

iiiin cii.iui plurimoa tomoM ttodio ei imia
i ii:n Epiphanioi icribal . cm, laboribus iu Gi ccia multa tnic B B illiam pi rd
B 1 ni 111 i-ju >l>'iii l>i .kI liilcm Chrisll 1 (ui\ii tii > 1 . i.iiiu 11 c.i 111 i,'
sunt. lu \ csm- iioliluiiis A<l i.l \ero, quod locior

uir : ui Lulbei 1 . aiilequaiu 1
- II biblinibci .i >.iiu i.c xiilni, liompe scpiem scrmonee
1 111 II 1111 I .
I nlli. 111- liia - 1. 11 io dmI» qooe enumeravil, eese descripUia ei s. iii-
fuei Hi igeni >l > mua illum <|ii >.kI uiiuicrum

irilnii marlyi 11 ii.im. > ciiiin 111 |i-;il. 1 wiv cl 111 (>>:il. >:
.t .[. •>
putarerunl , noo 1 ooviin >am mm 111 1 diiiiiic.ii || S llil.nii iioii 1. |i>i iiinlur. (Jiii.iil
fni - 3. 2 . ill.mi pc->- rdi |u>)> quioque, cum duo lermoneedepealra. cixi
I C.nri, lclcll. in hi> lermonibua leganiur , 101 tiudua raro > 1 > eriia
111 >l>- i oiiliiiiniia iimi osc qaibosdan vocabulis, el iiedera tore lentenliis eimi-
S / > ti i
-. 111.11 1111 111 co legalur .110 l u ali- lie priori, qui quidem prior in commeniariie 8 II
S - 1I01 irii. qoadi in{ larii oon reperiiur; eum eiiam, tecuodum iciUcet,
111 ii > lunc fuissc 1 bi i>- niii- .1 S. Eenone iinnc Min ;
1 |u.i railone
. ui miil i> 111 I repetiUMD, ei pmptcrea ad illum pertinere , Md in
lii in niii iei is , iln eaee 1 iiiniiicnt;ini> s. Hilarii ab iliquo ruiaae Ineertaun ,
:n. Jim iniiiaiiim | or om quemadmodum ridemua inter opera Hieronymi, Au-

cepturn .
iliqoorum tanctonun Patram coocionea ,
in 1 ior pouil , ui lit , koiiim |in> perte. Anii- C ct libelloa non igoobilium loctoram irrepeltee. I
qui*»imi . indicium, cum ixue ad Jml iqui <

1
11 noor eadem ratione luerini in iitdem
<
bumcnof ad rgeudum 1 1
(
'iiiuiiiciihii m> iiieerti, neeoe . ilioram sil judiciam.
riiiu fonli 111 1 11 v repidn ii.|>ril <> - \>'io, qoi In eodem raioeio codice niena tcripto
111 l.lin> . |ii>(l n.iii.i M 1
h>>> imi 1111 lermoaea limul com quatuor, quos, atjam
I in Dei \ :« 1 :i qturdain de diximoe, ;i|>ti(i s. Biieiliom Graecc deecriptoa n ;
erm. 1 de p>;il > \\\ Idcm inu>. defraodare s. SLenooeen debite tuao laodia poe-
s
nditur . ciiiii in term. i h ooe iiiui lumua aaei. Neque lectorem debuimiui
11 • 1 11 fuisse j.un tnn utili ct jucuoda lcclione privare Deaiyle qnod
lempla Chrietiai novum populum n r.iii , \ 11 111 diccndi modo sermonee conecripioa
.
ii\ 1 > |. |oJa recie eee perpeoderit, paucissimie excepiia .
ll''llllii|K'lll l.ll It . Ijlll lllll\CI > .111 ejuadem —1> I i eomperiel ; intunl enitfi eadem ta 1»'
rem ni, quiquc Dei • nliiii rerboram di>, 1 connexio.

ii-n lemplura i lololatrix lotc 1 \c |ue luiuin c>i i 111; . i rai elate, in paui is
1 1 i|>-iiih .. .i.l 111. i\ iiic. de auctore fleri judicium : non eoimquili-

N >•>>> ll : . Ul liln- D l>ct eoctor icripti iui eadein dicendi phraei teroper
1 , ci 1 iit amp iiii. 1 ootexoil : boc nam suguetii 0, > 1 Hierooyme .
\ >erni. 1 df 1'iitilm , >t > t tlua m > ti> r.itni>n>, quioimmo ai s - Panlo
luorara iliero inierpretaior itolo contigisse , ut lom. 11 Vitaram Saocturom lo
iiiui ijrea tignifii ien- pnebtiooe .i>i lecioi m , eil A >>\ iu> Uppocnaooa
\ r 11 111 appcllal quolidia- liu - 1 n. cpisi opua qoaodo |ue repe
II S. Pauli .i(hi-i il >i ipola , ei pi 1 iiiuis, 11I pro liu uruin, tcin|iniuin , ct ixi snn.irniii
illius tcxui marlyr / ieeo- qoalitate nodo iltiu«, naodo demiatius loqueutoi lm-
plu h Q ,
.1 >!. n>- iiui serroonce ,
qnoi S I nonean dirertii leea»
in >••! 11 /. Irmpnrc poribus scnpsisse probabile etl, ab aliquo ejut d
puio ii.ii 1 ier eolloeti tont, eean praeeertim quaedara

tll iu ci> smt , miui , qnod io( lor ml-
pl.i l , nequc q ilspUm aliu
1 ir, martyrio n M >"- I » |ii<

(
IT.Ol.r. I.HMI n\
i . I i
IignOK < i<\ qUllll i iiijni i.i dffl l" 1
KOM \ ni < ni< i.h ii ii. .. iiii. nii.ii quaii Do
eodom iniiiioiii.il loco henoreiuo defraudatui fuo« lot <i. < ii pim nomiue / nouii iutexuit, uierquc i
i ii , hi-i ipiii niii luculenliiiimii polUtui,eui i

ii' i rum vitai prudmiia hiniuiia , laborrqiie
nionl ei judleio in itti i o < > Miii 01 ilaio rofi i i .

redibili < olli .
i . I; /
lur Bioniiui Flavim , i»<- illuttriu lulii regioofl iii. ii .. iiini n ,ii< -
nonn : Poirus epiicopui Ei|uilinui in viu 8 Zenonit, loiii.i- iccedil riu s Zenoni qos |im n u lii *«:-
ci JoamiM si<iiii.i JuMlugemii milhemaiicui in • n i- fuil <

o iscripu . in <|w . ii embri iliqool benun
oilondarifl Romino, qui priui lupcriorl Mtulo, .. ooom, <!< quibui c i dikputalio, legunlur. M
quim typii fuiiieni excu i, ermow 9 2 uool il IH llllls :.l|leill | :
i
.
tribnunl. Noitrfl vero osute prtrl i P. Loaodrora \i P

lil .. ;
berluin Benonientem Ordi Prcd. in deacripiiooe s. Zenonii fuerai iddiiu , gued n vetuoM eodice
lialifi, ei Onuplirium Pmvinium in cbronico manfl liiainiM nplo iiuii n |nniiii. II. i <: de | / ioo-
teripto, vioam illlu iruiioam, el judicium rofeilit nibui . ui piiiaimi ei b< i

m! poH i
i 1
1
• 1 1 1 A lo\ sius Lip| mmm, fll Liurentiui Buriui nooiri oiiiniiiio, qua deboiMoi oboomeiM, pai
Garihuiifinui , vhri |udioio, pieuto, Mvaria, el n- iiio i; 'iii , i.nuinii; Motor . los flemoeiboi
eondita ereditione imignoi , M Morerun hifltoria- Mortyrii epMOflfri, <|oi magno Boi mombn oobh
II
iiiin in primifl siuMitissiiiii, qul neo nioilo oratione ,
I i < l i MIBt, qOM cuni aitoou le^ id
ed etiom mo ipoo s. Zenoohi mn doceereei , quo- virlotifl i;t pieuthi ModioM miraUliur exriurl 'i
ruin ilter in ioam caienam commenMriorum in

:
bominem, inquo CbrhMualoqoebounr, pUo<
NOTITIA LITTLHARIA I> ZIIAO.MM

(ex sciioem.m anno t. i, p. 312-328.)
§ I. Yila. — Episcopus Veronensis, de quo ad- gnalionibusacribus tantum non penilus devicil,
moduni pa<ica sunl, quae cerla fide atqne conlinua unde Veronam erroribus porgflflot fltque id vcr.nn
rcrnni memoria traduniur. Focruni, qui noniine religionem pe rdMAMM dictus esl. I.llcnt quoqne
dticli Grrccum puiarent, el Anonymo quodani versi- siinli.i illusni, ui nova eeckei \ i
lurjdaroen*
fic;ilore teste Syria oriundum. Quoriinihariolaliocum ~ tis exslrueretur, priiuuinque, en aperla, ebrisliaiio*
per se sit satis levis alque parum coininoniia, imn rum oonventom scrr.ione, eiiam nunc supersiiic,
infringilur plane diclionis gcnere longepuriori alque (clrlornit . Trnct. x\i, |. i). Aique primam hanc
propiori, quam Grrecus homo studio privato vide- fuisse ecclesiam Veiona- hos in usus cdiflcataM, ex
lur 'consecuturus fuisse. Conlra cx eodem siyli co- eodem ejus senuone non injuria floetores rn-tc lao*
lore non sine jure sibi videntur, qui identidem di- dflti conjiciunl. Moium ac vitx« gnaviter ducend c
clionem cjus dcpraidicarunt viri doctissimi Casau- cuslos vigilanlissimus fuit , el superest tractaius
bonus, Barlhius aliique, Africanum eum fuisse. Al- (Tracl. xv, I. i), ipio pluriniuni tunc leinporis pcT
que huic opinioni calculum adjecerunt fratres Ballo- llaliam episcoporum exemplo in eos invectus c-i,
rinii editorcs ex Tr. de Arcadio marlyre in Caesarea qui agaparum nomine in commessationes, ebrieia-
Mauritanire passo ; cujus memoria cum prorsus tem ac impudiciliani abniereniur. Imprimis aulem
apud anliquos ignota sit, fieri non potuisse existi- virginum disciplinam ab eo exculiam esse, adeo ut
mant, ul Veronensis ep. lanta cum religione naiali- Veronae non solum virgines e.-senl, q<ia; podicilifls
lium ejus diem celebraret, nisi proecipua quadam virginalis voio eboirictas iu Oonibos suis se con-
devotione eidem fuissei addicius atque adeo fortasse tinerent, sed etiam quae virginilatem profesâe com-
ex eadem Africai provincia oriundus ; ostendenies
p munem in monasterio viiam degereni, ex Ambrosio
simul non alicnum a consuetudinibus Eeclesiarum (Epist.) potissimum cognoscimus. Annu-, quo vita
Occidenlis fuisse, ut Africanos meriiis insignes epi- excesseiii, nl plurima ejus gesta, incertus esi. Pla-
scopos el clericos crearent, nec ininus moris fuisse cuit Balleriniis 580 vel 381, ut adeo per annos 18,
expeditiones in terras Orienli suscipere. Iidem epi- Ecclesise Veronensis regimen tenueril, quod spaiium
scopum eum ordinatuin esse sexto idns decembris ad omnia ,
qu;c tam ohscure accepimus, gerenda rix
anno 303 (postremo Juliani) scribunt. Juliano ergo satis magnum pul;nl. iJe miraculis el marlyrio in
an. 363, \ita delunclo, cum imperium ad Caasares '
prsesenti nihil dicere allinei. Illa qui curat, editores

religionem cbrislianam fovenles ilcriun esset tradu- operum ejus et fonles, unde illi hauserunl, adeat;
ctum, novi muneris auspicia exinde felicissima Zeno posierius fabulam esse, ipsi Ballerinii majoris quam
ccepil, ut parlim paganos, quos frequenter lunc Ve- forle opus erat opera? impendio probatum iverunt.
ronae luvsse verisimile est, parlim Arianos, qui sub § II. Scripta. — Ejus supersunt Sermones longie-
Constantio, Juliani praedecessore, catholicos in his res xvi, breviusculi lxxxvii.
regionibus pene oppresserant, adorirelur, quos par- § III. Edition.es. — Ante Ballerinios fratres nemo
lim facundia sua ad fidem convertit, partim impa fuit, qui bene de Zenone nieruisse dici possel >'am
n. •
1 1 1 1 \ 1 11 n K\RI\ i\ /i NONEM 141
ijin rttde iii 1 1 n i
.
i|uidem, smio nimirum 1508, cx \ indicant aooolalioiics aliqua-, in quibut ad oW
V cn-i rtttflrtfl SiflttflflM) IKMBina llone» in c»vlem |
oslroilios quoq lOlie* Uiiu-
I ii<- i d.m Mini MfltttOSMfl, flOtt MOdo oil B liu- rcm rcmitlil. Iltsce atitcui ni ai.uot .i li. >in t>u» cl CUI
iilundcmla rii|. n.ua iiuadjiu loci lcnlavu nifndare
fw tOftorif |r..lii.riint. setl eli.ini .i.l < « ol dil:
l
\ liiii-ruiit, pr.ieunie iiii|iiili"if iBfl MfllCttUtl .v|ili. uril iru-
- I BettCTMJ (/» Mt&k. MMM, tv ,
cii ttf. tlitc kluduil. UlMJ COtlice USUS, ijiicin miiiis Liiaiu
|i iii ali.|iMM ir.niilus - vidclur. ||j -.«lcuvii. qutit »iu-
irimi llil.iriiiiu aul H.imIuiiii ceram lctiioiiem rolilucrel \ irteUUM -up-

ii MMMja Z.iioin, | |
>«'Mt , .,l cuui ujâtnin <le (
(n- rtatem Smus, < um iviro tquiliuo luui ciaic prrjudiciua noodum di
epiteopo ad Gallienum us,|.c ralrtiit, Mriorem alicubi, quoiuimis aliquw addiliUM IracUlttJ tlMfl
nonsirarenl, i • abripi pa,sti> c»i crcderci, aliculn cii.iui leouinuoi I DM)
li.l.-m rclu]Uis cliaiii oflMMfMM dflfOgandam, Ul DflM, tttt i.i ihui cuiitfitul, .ili cudcniadjii.il-
in.ijori cv ptne eoileetet eese • \ di\cr»i» autioii- cauduoi puUfii : m oa i.uii.n Mfini » t, m mii<
bw , dincntis penc aiim- /. •iuiii | BUt SU- liiris- llleoliaoi liliotn pcrln icii.l i
M ii. diiluiaiuin luil, nuin |; ue mcditalioni lempui Superluistel Nunc

intcr Mii| mlus MfMfflM luc Spaiavciii cuuiiiieul.ii iu, ip.se i|Uuqim
VaMMMJ. oV Sludnt moiitnt. fmtU p ill.ed. Ilallcriiiioruin edil.uni accesail. Iluriiui igiiur un-
1
i m aucloresedi- morlali opera ciTertiim etl, ui. tttti .inici bOMMCOl

M, viudicus s.a |
i.i'n- striplorutu itpin ipiiiiin lililinii ilnrii IMllHWernnl, it
lciuerinl ;iniii i .
-
uiilur mliil occurral novi, sed uiunes ir.iclalu» censioneni ae disii iliun... . m letOUM) Ml (.tiUandiut.
- nt periurl.jii, permixti ac pro /.cnuiiianis di- Novissiina / oooflui cura luol Rwlkot&m&l /'.-
tSMtt, fMMM MMMMMJ MM Si\li argumettM riuiim ti Jaculu Maiclnoni» Uumiti. Nunc dc sin-
m iiiif.siiim feceranl : qu.rcumquc in lam i ilis-
puro. imiiui dicip >tu unl,
ndignaiioneni poiius exstimulsrunl noooul- (ii , apud lltiitd. iuiilana. Kviiiin el exccl-
loruni nniir ue ipsam, qu» iinbeeillibiis lcntis \ui pneciarisi |oe Doctorii StQCli Zcn
vald .ntis siilTiileiri ac Mi-i. iit.n i dcbtitl, im- episcopi Veronensis elegaoiiuimorum mi iinuiiiiii
iii multo i nii|uc te C ailpopulum eacerptoruMi ei rclMlinimo roittmine

ii, aliquibus |
V«l difliculiaium porro Veronae ab Guarino Veroaetjti firo tloqoentissimo
riimuluui h.ir in ediiiooe n icmpus, quo m tpii i Verooensw lubliotii . i i
reperto. .l</ cal-
v I m florai .1 iienml, ipiod enin tnn: Ad laudcni d glOflMl miiiuii.c B| imlividii.c
aliijn .imiii tcsiinioiiii* j.iv.i viur m;i 1 1 .uiiaiis, «i DMiissimc Virgioit M.iii.c, «i bettoroa
di« rcpii'rii:in'ium crilicoriim animis, eoj poolilicum ZeoOttil «i CseMrii tt oniiiiiiin Samiu-
in ni3 r i d ss i
1
i
M cucrunt. > Ou.i.l m |n«, iddai r , sermOOM m ttOI voluiiimc pottti, ti tiuimpijiii
n, i|uani ii HmMMJo seenti tllM impic-si, tolertisSHtte TtCOpoti, ti studiusissi-
sunt rationcm, <]iiam<pie iidcni l! Ilennii, quorum n»e ptr mmmUUm Pmtrtm 4/ffflfi rirrfW/wM irr-
udii uiii i liolarunl et dunt 1'nrdicalui tim curmli. uc \>t r Miitjutium Juco-
i lcsi ripluiii vnl. cs »"'» dc Leuco impcntit Domim Bmudklj 1 uiiliuiu
«tpori.i i|iio jiirc nemiiii B s ,|in,|,|ii ,m ttUi diligeotissiuie impressi amio Douniii liU8,
sS c aflirmaverimus. Sub linem saEeuli prtMeriti ditt 24 j.mu.iin fcluitcr eipliciunl.
nova narabaltir edilio, nmrle dein auclorit MtM Bl pleniori lioc lilulu l.itilc app.ini. ptrpnrtm 1
lem lial legmilitr :
mnllis iude aimitttt! Ballerioiot utque, tjtti pnmuiu
s ''fir«ttffMu. trrotMt eorreierunt, tributum csse
Nobilii VerasMMMis ra I I) cdiii
niue ver-aius, potiUo- buJM ttonoreffl Gtttriofl Vtrooensi, jam tooo <jui
ruin«|ue liiierarun liaaiot, de »cculi .

dicm OMerat* cuique codicii
prodidii pari \erooas laintimiuo.i / oniani inventi gloria dfMrbtliir
iant i "111111113 lucubravii >i'niiiu Ditpertiu Ml m trM libros, quorum primut Mnno-
cum lai i 8. 2 i .liii.s cnmplectiiur 17, >/i<i sunt </, rirtuiihu ttwii
ti"H ilur, in <|iihii plures aonot.ii,. -. i un.liis ser ic, "s, ijiii suitldi niiu I CUrM I
• i \t MMflfl pr i
VtfflMfl II " 1 ii» iin- lamcnti . l.rl iis MIIBOttM KO dc rtflttl tatamcnli nuii,
ui rrliiiiiit. Veroncnsi-, .-iuicm ofdineu M Bubjectis iii iinc I iln- 9 I csarii Arelaleosii .t
i«is i inrtiiuii - i|iiii,iis,i.iiu i

geouiaii Uox o /. idoou U m utibui
difientionf Dom h (..isi ttttOM !,, ll- \, | ,-, i
: llllUIII
pr.i ,|ci .
ni sermone- • i in u,, inic, flsjj '. lenlii Briaiaui oomen ,
iii.n.
qnem i 1
dtttcriptu» ii i, vel saliera an.i ,<pi«/ BstlMj. Dimfmtmm. in •

.
1 ; 1
•i7 i-r.in.M.mii n\ I
de plartnili B. Seripiura locii 01 reram drrineram A quoi teripto >mr mnoi cirritei rollle pei Marea.
orgumentli; cam epliiola noncopeioria k. Valeril Scipionera Maffoium in Gallla collaUi. Ki
(ad Biiinm V. P. M.j et i Uieronym l< trei DaUetinU
silici cardinalia Auguitlnl Valcrii pr;« nl Vcroueniii pi i.\ lei 1 \ ei onenaia.
per Raphaelem Btujalam el Bapti tam Pereitwn fa< 1 II md eiigua pi !•• 1 • moll emi lalen
insi «1 1 Kxi lermonei omnei in dooi libwi di iribuil Zenonli reliquiaram editionem, in qua non n
sim. rs :i 1 11 licei veluilum codicem appellent, ei quo 1 Ipeom (1 xtiiin quam auctorem laboi ciantbm-
aliquot locli emendalior raciua lit Zeno, oetenaom dua fuit, Nempe palriae amor bm potuii, eui •
1:11111:11:1 Balleriniia, codicem fuli e receotie admo* |iuin reram el icriptorum n i luatrem riodi
iliiin xtatia , laeculo xv acriptom, cujui naoa rii caturi erent. Doo autem imprimii obttiteraoi, quo-
major luerii, quam nl pauca quscdam loca, quai in minui reram liacin r<- docii cxtci iquinel acul viri
prima edlllone eranl corrapiiaaime, einendari poe- aniebac eernerent, videlicei iovefc ei mertv-
aeol.Neque vero boc, ut per erat, nsi luni, aed roioejo opinio, 8. Zenonem inb Gallieno 1
pesaimum eorum, qui aub V auapiciU Ambroeii

martyrinm eeee paaeaun, etSitti Beaeoeia prrjndi-
Siiti
opera ediderunt, eiemplum aeculi, et codicie et pri- B cium, Sermonee, qoj Zoaoaia andiuol farragi em,
ni;u ediiionia Itdem paeaim deeeraerant, adeo ul ex multia ei conditioue rt lempore leoge iuii
Balleriniia judicibus in bec Veroneoai editione ac diveraia eese aactoriboi Uuua Baronl eaius
cseieris inde derivalia praeier eonfuiani perlorbaiam- erei, aoctorem paaio aote s. Anbroeiam vii
que alienorum Lraclaiuum com Zenoniania miiiio- tom ei epietolit Ambroaii, loa ejaed inlrart lu, qui
ncni , arbilraria aliquot locouun interpoleiio , ne- '•-1 b. ed. 7, I. 11, Arian b > reaia lengitur ; aiuuni
mini cxleroquin, ui iidem monenl, oh primc edi- salvam etiam capiene Zenonem , ejnem mertyribaj
lionis raritaiem obscrvaia ,
pltirimum oflVndero snb Gallieno Imp. adecripserat, di foraa m bam
debeat. Vitam Zenonia prxlixam babci R:ip. Bagata, Veronensi sermouum aactori atejue duos edeo / -
ul ferunt, auctore. nones staluil. Mox lamon ciim 1 enaibai edi-

1589. toribus didicissel , Veionm-i- Ecelesue perpclu
Parisiis. in-fol. Zenonis Ver. Ep. deplurimis S. S. iradilione nullum Zenoncm eognilom fuiMe
alinni
locis, etc, sermones; in Bibt. PP. liigneana ed. se- praclcr Z-nom-m episcopum el martyrein, romdrm.
cundac T. III. qui sub Gallieno inariyrium obiisse iradeieiur ,
1618. qiiemque serinonuin aucioreinilli defeiiderc-nl, piio-

Coloniai Agrippince. in-fol. Zenonis Ver. Sermo- C rem senteniiam repudiavit et buic subscripsil : ila
nes. ln Bibl. PP. T. lll. ut eos lautummodo tractaius, in i|oibaa Ariinorum

1644. menlio lit, ab amanueiisibus Zenonianis intrusos
Paris. ap. /Eg. Morellum, in-fol. Zenonis Veron. pularel. Posl eum non laluit quidein viros docios,
Ep. Mariyris cl Docloris eximii de pluribus S. S. Veroiiensem epiaoopom ad leitiuni s:teulum evelii
locis, clc., sermones in Bibl. PP. T. 11, col. 55iJ. non posse, nemo lamen ad discuiiendas enuclean-
Ibidem in eadem de anno 1654. dasque, quibus res impedita videbalur, difficultatea
1657. paralus fuit, quas landeui Rallerinios lam feliciter
Lugduni, sumpt. Laur. Anisson et JoBapl. Devenet., exiricavisse laetamur. Quam in rein an'.e ooMiia
in-lol. Zciionis sermones varii in Aloysii Lipomani niemorare oponet , vindicias pro auctore ac serin< -
Catena in Cenesin, nec non Ei. eodem I. eta.edila nibus ejus perscriptas in prolegomenis Zenonianis
Catena in Exodum. tribus dissei t itionibus compreliensis; qoaram primu
1662. de genuinis (ractaiibus S. Zi-nonis ep. Ver. el de
Parisiis, sumpt. Ant. Bertier, in-fol. Zenonis varii ejus x-tate, altera de Doctrina ejus. tertia de Aciis
sermones in Franc. Combefisii Bibl. PP. Conciona- S. Zenonis et de ejui-dem cultu agil, qnibus ad cal-
toria. D cem Monumenta de S. Zenone et testimonia ee-
1677. lec.la subjiciuntur. Alque ailera ad nos non per-

Lugduni, apud Anissonios, in-fol. Zenonis sermo- tinet, lerthe debelur brevis noliiia Vitae Zenonis,
nes in Bibl. Max. PP. T. 111, p. 559, cum viia prac- quam snpra dedimus. Piimae lanium. qu.x totius
fixa, p. 556. ediiionis raiiones ac fundainenla exbibet, conspe-

1710. clum hic sistaraus.
Patavii. S. Zenonis serraones. ftecusi ad editionem In prooemio variis criticorura censuris ac difficnl-
Baph. Bagatce. laiibus recensitis, supposiiitii iraclalus a genuinis
1759. landera cerlo codicum indicio separantur eo<|ue ipso
feronw, typis Seminarii apud August. Carattonium, fons ac sedes poliorum difficultaiuin evertilur. Quod
in fol. (in-4° polius) Sancli Zenonis ep. Veronen- genoini Zenonis traclatus a supposititiis dijudicari
sis serraones. Nunc primnin, qua par erat, diligentia non poterant, ediloruin superiorura culpa faciura
edni. Alicnis nirairura separalis ac in Appendicem esse monent, qui sii|iposiiitios Zenonianis subjecios
rejeclis; codicibusque compluribus consuh.is. inter in fine codicura baud separaiim dederant, iramo ooC
\<i|lll\ l.ll II FUMA IN /l n«»\i \|
i:, iii .iiim iin •

iintmierinii i|iu- \ Maleee ooiendiiur; p-.-h.n. S l «U, qua<
ilfin, ii|u s ii i
lomnem liiem diriuieiul.ini eru- cuni oiunia cuuveiiiaui, cerlii liuibus, inlra inuoi
dilis - '
I.Miintiii |
— Mull i
| 1 1
nullaqoe «I siim l
eihibuei nnl >< "" / leren biilorix ac lilier itm i i i piu, ul
veudiuruul iiqu i Leon bui, dociiwimi ediloree etli-
IICln .
.piu.plO ml el dlseosooronl, qoci looaaniaiu rum
/ iii (JubiUliuiiein eonjccere. lales nn- inciunria vcrsanlur. Seil imbis pin rain.r liiiju-
merii hmM inier i i lue omoium codicum odiiionii ilnt.'>> deeUrandx kunl. Nuvem con
.ubjecli, und< uiii , i|u [Uoquc id ii.iik isci - quorum oi lo •
on«
uiii. IIin deaaptU lupe- lnu-lianl, iiiiiis lutOffl vetmtUsimus, Iteiiicnsis, fnns
it S"i i|ui»rum uiniiii lOi loem csse lUlOUOl ct ,110111111 videbatur. Uorum igiiur npe non mlani
iis, iu i ,'m>. iuiii < \ si\l'> desuui luppoiiiiiios tracum i genuinii ronl . ul ei
iiii.-uii , iodolii intc diel - paiuil . sod iniigniier etioei M multii in
et UogiiudinU d inl vtri docti, dilutU, loeio ?ol iiiii-ii.i.ii iini \.i .iiiin|'i.iiii leetioooin rm
llnl II I , «. n \. iiint. Quod .nl partiil mem a< ordineot Mreaonum
altero p; aliinvl, neque editorum lupcrionini noque codicum
demquc om ucre, qu c in i mnibui cxemplum tequi c ro vUum, quoniara apud ntrosque
II primum -« tT i nnl locum I <.
» 1 1 pT .<•- < t brot lorei proiuiMue cuoiorli, nrgumeu
ii. -m ei iroei > . 1 1 » i. nbi foeeVrafi i.i .'t tiuii.i limilei >ii-je< n, ab illii m i len « gennini
iii j.l | oii i l il.-ni auii"S .ili. • iiiii ipuriii eoufuii eiteut. Sedcollectii In nnum
niiuier.it ; quod lOM \ onenoei in </'<• <-,iim1i'Iii lOMripliouis Iraiialiluis univeisns scriimucs
n. , . ,
mI . 1 1 Daroniu* ;ilii> irfuOMOlii iu libroc duoc diviierunt, quorum primui loogiori i
Mll^lll I (llluilll-
ei quidem omnci fere il<' vitUi m rirluliboi prxci-
iur. Tiiui orgetor argumeninoi grave nuoii toetor pbsoteo, illerbreviorei, numero plun | eolo
\riji)"> d ll ' adjudii II iln> lil, divertoi i intinerci. Ne quii voro codieuoi el edil
,
quotl plures li ' reses qux ui^" allegalur, ordincm deoi-
\ neusis, \
in I lentur. Ili- addunl publicum derorcl, nirup.quo cum novn collatom distineiis u«
iu url.e \ iimenlui '• m-pi- luilis anle ipooi I iiiiuii. s Mnliueruni. In ODOOU- .
it. iv, lil». i
lionibuc oon iolom id intendermil . ut onrreciiooum

miimiie- t nii . i|U" I inle roiiooom affern lai virianies lectionei ippo-
, h n iiini potoerit. iteui quod io- £ ooreot vol difBciliori loca eiplicare i. Md oberiui
i.-r.i I
,
rd Oi >ii '-i publ nplorum >
quoquo itudium In diciionis dechratione oste de
idoloUlrue culiui de quibui auctm djo- reiii. \t.|ui' iiiu eii.im i«iiii ad . "iiiiiiii.inii.iiu luciorii
modium qoartora ixculum -
ai.ii-ni, i ii iii ail loe ii ii. nisl.it in !• puriiutem vindicin-
ac Juliaiu ubiluiu cerlioiiboi liwitibua deflidaat. il.iiu. < ln grotiooi nounullorum, inquiuut, qui pi i
i ronon Lactantium toloea, m I H iriuin imita- judiciis aliquot jnm inolitii dcvincii leneniur, opor-
iiiin iui i is aucioi is I"' iis iuii, pareo qoosdam iliorum rv, vel MquiorU otUm
i iliii dnobui S. Am- ili Patrum Muteuliai ilicubi recitare, quibus
bro-n niiiiii «lendiiur < iptoi / iiiii.iniiii.i- -.ii leslimonU noonulla,
boffooris i t II liiinaiii pugnam anno intiquiorii multo muiis volgo exUiimau, inquartnm
il iioii nllr.i - M. i\ l'-iii |n qooque, vel postcriui etiam sxculum cadere probO'
,591, "i II "i ui-51' -taiiiiuir. niiii \ .
m - u loqueudi rationei nliqnol minui
'
l .,|| ! » 1 1 — .1 lll.lltN llllls usiuus, <|n.r exoticx vel inflmx UliniUlii videri
iiur. brevi pers • li qu irli ln-t"- - :ii, probotiorum, li fleri potuit, Mriptoram io-
iii - | i .
i lii- iia |>r i n ipiie dicatUeiemplU purgare ituduimus, idoo, ot |
amiiiuntu irem iraciatoum ,

qucin n D paucx illx, qua» apud ncminem reperimus, Mlls ei
osienderani l nonem Ep.\ i ro- vindicaU! maneant, cum prxMrlim non om-
iiiuin i
'
inliquoi nes Kuu ui.e et anliqua v» ceaiu librU veUrum li
ensis traditionem, l qu iiiautiir. • Tracutui \\ auctbrum iliurum appendi-

omnibus tracutui i-ti Zcnoni buk Iribotl liol. nodc a,i|.< ii. li-i limilem eurom experii noo
ijilicium .1. S. 2 • •
••
-nl> lint, non lamen annoutione criiica deitituuniur
i iinuiii lii. i
n -iii ii t s oppooi Pool apji,'nili, .iii iui ' ed 1 1 • i iii iu i btiooi <t i
p iloU
s /"'
•
\ iui.il revoi nt, origineni el noocopatorU ••'! ?or. in o 1586 I
:n. nompe Coron ui N itionem, ravent leoouiiooum i um prxvU id-

inonutni S \iiilirn-i OMoiliooe •ilit"riiin, ei qi > \> iulo loie qn i doot do«
I iiiquo • |'i-' oporum liboi i. \lul iploi ledio in otriusque liofnxaocto-

\ u-iiiiii i
rilms .r.pn' ... siiipioriliu- fCclesiaHicU ei ingenii
|n. '
faeihi.is iii eiplicando ot eflModando ubiqoo ln ii
lullJS ler i" "' " ehnici
.
I ItOI.I.I.OMl N\
lioni uoe indei Ldoneui, ikk pr»faiio, dilig< \ rdiolumvelu i
id propoel
digaun deeui irU typagraphici deeet, neque peire- tam properen
iin ,, i|ii<> i 1 1 1 1 , i. gloriari licerei, euiquc noneo- D (.timiiii eodU t mentio jam Mtpra illali
p.ita csl, c inlin Pdt Nuiiiiiii j.iin /
o li< '1111 Zenoui ium in 1 1
1769. bllolbeci capituli \ ap r< it, Intei n >l
i.»/>r <kd, /i/;».,./>/ iiiipt. Min iiit. in loi. 8 Zeno- lerii i ui i

n pra?iianiior qnam
Iqu or fuii a<
nii Ep Vei iiHiihi. ei luoulenti Ballerinii edl- /

, quem Retnemium Benedictinoium bi-
liom Voronenil innl 1759, cun <4ndr. GaUandH \a bliotbei • ante mnoi fei mc b Hinc- i
Toroo v, /m/. /'/'. p, 107-487. Teatni tintu odo mii po done detum. P. Ruinartiui m i
iranicrlpiui eil, Obeervaiiouei aliquot iocii adjeeui, s. A»i idii, ei i' ii \ eft. Codd.
<iu:<: Ballerinioi, nt icribil, fugiiie riderentur, com- <i •
n cd. Ildarii p ',.
ed.xe-
memoraiee vli opern erat. I)e Zenone dl lerll Pro- ron. illique etiim;<iil»i commemoraront. Qnoniam
iegg. cap. 11, pig. 19 et 20. In lamquam iiiiiquiniino toliu
»'» e «lmi \
1 7 .s i- baiii ac (undamenlum <-it iccuratam rjui de- ,
Verona. In-fol. LeOpere <lis. Zenone volgarizzale icripiionem uni cum duohua ipeciminibni in pncf.
diil Marcheae Cio. lucovn Dioniti canonico Vero- » p. vi, ix dederunt. lideroexlndh iicertUci I
ncnse. ln /ine : presso DiOnlgl Ramanzini. tiquiorei librarioeiui ad nunum ful
De vrrsionis bonilate noitrum Jndleare non eit. praeter prxito fuere
Sed magniflcenllui puto, quam Zenoni cnmpelebat Tolenlinat. Venetiii in bibliotbeca clericorum
de eloqoeniise ejui vi acnumerii iiidemque in trani- ilarium Tolenlinaturo exl idex roero-
fcrcndo i9sequendii auetor lenait. Qu:nn in rera branaceui pulcherrimique characierii, quiqoe id
mulia ibeo in praefalione diiputata sunt, quse aeque xiu circiter saeculum pertinere pntatur. Lectlo-
ad communia tranaferendi praeceplaacregulas,quam nes ad Remeniem multum accedunt, nl ;• libn
Zenonianam lianc traduciioncni spectant. Universe minui peritoel indiligenli Bcriptusapparet,cum eadem
sententias et ingenium Zenonis expriraere magia voce nlicubi recurrente, frequentee aaltoi occurrani.
quani verba et diclionis colorem lahorassc se afiir- Vaticanus n. 123"> , membranaeeni . xtn
niat. Sed quod ad plures forte pertinel, singularc cnlo Bcriptus, ex eodem cum feneto fonie profectui,
liahet iniinus hsec cditio a criticis ct oxegeticis Bur- licei etnendatior, enique codicem i Gnarino r<
tholonwi Perazziiti, nrchipreshytcri Veronensis, an- luro pCrsimilero fuiseevideri Edd. noelri obiervant.
nolnlionihus, singulis tracialihus adjectis, in quibus Vaticanut Urbinat 150, membrannccus itero,
pariim interpunotio, parlim ipsa verha, proui vel ** jam descripto aliqnanlo posterior et laeeulo forte xiv
B.tllerinioruin vel omnium omnino edilionum con- cxaralus (1).
sensus vel raiio his oinnihus polior suadere vi- Codex Basilica; S. Petri in Vulicuno , scriplns in-
deretur, correcta vel sentenlias aliler ac liactenus euute sacc. xni, vel ineuute xiv, signatus litlera
consuevit explicaias invenias sagaciter et cum insi- F. 55, |
raler lituios sermomnn in omnibus eom
gni jUdicio. Nec vcro paucae eae sunt, qnam<|uam a Remensi conconlat. Hujus non plenam collaUonem,
versionis auciore, qui stylum quoque accommodavit, sed aiiquol solum tractatuum et difflciliorum loeorom
in brevius contracta3. Accedil pralerea hoc commo- variantes lecliones proccdenle jam editione poslula-
tlum, ul in indice non desulioiie confecto uno in- ver.inl et ohtiuuerant.
luitu leciiones novae, postliminio reductac , supplelae Veronensis monasterii S. Zenonis , rccenlioris
ali;ieque, nec non iuterpunclionum inutationes aelalis, saeculi xv, haud dubie, ex membranis com-
speclari possint. Caeterum post praefathmem Viia pactus, idem ille, qnern Veronenses Eilitorcs
Zenonis addila , inscribitur aulem Pio VI, S. P. anu. 1586, Velustum appellarunt. Cum Remensi
Nilor typorum alque chartarum est plane eximius. quoque <|Uoad ordinem ei numerum tractaluum, lilu-
Codices. Hoc loco annotasse non pigeat, quae de lis modo exceplis, ei convenit. Diversum antem
Sermonum S. Zenonis Ballerinii ohser-
colleclione ^ hunc esse a codice,quem Petrus Calo ordinis Prac-
vanmt, eam paulo posl S. Episcopi mortem ipso dicatorum ineunte saec. xiv se ihidem vidissein mss.
quarlo saeculo exeunte vel ineunle quinlo ex schedis Collectaneis ab Hensclienio laudalis testetur, Balie-
ejus Veronae reliclis eductam atque expressam esse. rini affirmanl.
Auctorem ipsum eam parasse ac edidisse negant Sparaveriamts. Ms. liher, quem F. Sparaveiius
proptcrea, quod plures imperfecii, repetiti ac muiili olim cum editis conlulil, varianiesque ejus leciiones
occurrant unde probabile esse existimant, quod ea, nolavit in obss. suo loco lauJatis. Quis ille fuerii,
qure in usum sermonum, quos nd populum frequen- ignoratur. Plerumque ei cum codice mohasterii S.
lissimos habuit, post moriem in schedis reliquissct,
il) Valicana codices Zeno-
Duo prater hos in
ab aliis invenla, ob eximiam viri exislimaiionein
nis extanl, quibus notali sunt,
sed cum numeri,
colligenda naviter visa sinl idque lanta faeltim
, tlili-
non uisi dtioium suppelerent, dunruni lanium co!-
gentia, ut quidquid reperiri poluerit sive perfectum lalionum copia a P. Josepho Blandiinio ipsis licri
poterat.
sive minus, totnm collectione et editione digniim ju-
dicatum sit, fragmcnlum licetexiguum esset, vel ex-

n \ 1,
iT, SAN< II / \O.NIS l il;l H I IK \( r.VITS I
/ \ i.iiiu-. I \ .1 iint ael tub Mi' J uin v*
i:
i. u. i laiuuiu ni< iii .x ii
I
Imîamn. ( odei r I librarii u
, \ v 1'ompcio ediioribua
TRACTATUS
SANCTl ZENONIS
EPISCOPl \ ERONENSIS.
IMBER PRMUa
rRACTATUS IKIMI 5, I; omiol 4 nonab alio eoinmodettir.aedejuaei
>li|lllll.llO I..IM .llul . < .ileilllll M, lll l|lllll.l|ll pvtaitl, 1 i
1 / > /
v
iioi rnii- poiui i i proeul dubio eodem aot cm
13 ismaiimii m ie,aalalilordoceuieconaumiiur.Hucaccedii,qiiod,
iiir.im. «|n « • i.int.i osi. ui uuuiii- ihm (|) inainuatiunem legisoitini ilevuiioneaucciNCla
n 1 ( iii«i ip 1 in ediiis : codii uin noetra 1.111 < .in. r iTin , nii iIim iniii-» i\ Pabrielo
riiin - luliinus, •
1
* i- i|'iiil .ih"s <|ini. \.il. vii liiU. Gnec., pa
liaaima e»l. < > in ooruui eoduilius Cedex ii|>. iii Ui binate babel fetlcitm
I < 11
s< .1 111 margine cjusdem ms. Pompeiani emendaium

u 1 1 > 111 \ iisia ii»l 111 .1 iiur.
iii». uiiuimui ei wes», > 1 edli. Ven cun In
I
I
M mi|i|ihm|iiiii Mt. Iiomitii 11 11 , />
\ lljsl I 1 ulio. i?d ?j mrenienu Spirittu temcri

!< Siton liui lelinns I
* >
~ 1 r 11- imypirationt aUfut tjut ad aforio, ntufatnr; de cujua
> I
ia, ijin eumdem J" iini' ni s l>|n» i i'iii- > :ius .1 -.11 - ,, \11n11s ,1 1 - -.. n j, eap. 5.
I
- iin aliqui codices |»>si vocem /"»1 >>i ddum
\ 1I1. 11, 111 rodiin ins / 11 \ ilurS. \nlisie>, lidcin minini li>l> I111111 riiininii
neut pti-f runi, </< mnMHduii »i lu '
ihiri <|ni acilicci Rdem illi proponal ei pro-
ab alm,
.iutriii / l miIii 1 lii'i, ted <-\ rujuaque vulumiie naaci quod cum :
111 imlui'. <iui ms I' iin' |»r rtujitui . liic liiulu» noia- S / no <li\n. illml uiiuin in inimo bibnli, nwi ul
iui, d Tractalu rtiei,i\M\ n 11 umninii de»|>icieudHs 1 un \< luderei, <!<• u > lum nou ngcbnlur, qunm-
r-t 1 111 8 / lam id agai, ikm M |ii> |«isi lueulenler adstruit, ei alibi siiis
.
..niiiii'1 ei u . ri.iius 11 eiis 1 qui arg umenils cl traeiai
1, lerei,
I 11 id <|ii<xl inle l'\it <l>- illis inl. 111 cxponere conabantui ic li ejnsmodi indusli , 1
1
m* I riniiai 1 ium buinan iul>s i <>i ; argumentiim hujua Iractalus ac nou-
.i-i 11 ii 1
1- iiull.Ti iiin ini iiiuhn iuii i|n i' h e n n niii icerbio» , 1
lll> llil ') >'M. (1111111 lllllil \:<l>-iitur, e\|>ii< :iii > ei vindicatio petenda
llltllll / HlilllS 1.I1 r:itn> e 8 Eeno traet. 9 bujus lioi n 5, dc
epiaiela poiiM ad queevdaan, charilati - Qnantfliti, iuquit , cj teg . •< itdnc-
• j iifin rYalrrm appcllal, ii.nl U ,
quanilracl.il) irina ( m patebii adnot. .'•
j discitar, ted in mentibitt
I nle.ilnr : etiiil niini : all > lur.
quiior.mn nieaU* ab ejusmodi Traclaluum mIiuui i]ii>>ii |u >\i adnotalionc
•
iniiuiiiius, si ,| 1 bfs nihilum
oualur. \ iru- <. 1I11 ordiniti l'i <
-
oflemieiur. S. AnlUtea illoanon danmat, qul praedi-
rnin. <|Ui « lil Mtulo XIV , 111 calionis neei 11 .ul liilein siiscipiendam incul-
1 ll scheuiiim inm. 11 April h liara
" S. 1 i>Ij-m: lidei <-uiii admlitenteni
.111 111 atn. monuii *» / I .1, nonl 111 illn 11, 111 111 li le .npii
1 , '•:is>>. lUtuenda perinde iai> rareni , ac m nli iiac
/ meliui k-i uis|! ;.iiii> petideret, quam
epi$U>la~ •ometi. <(ti > m lm < li ih lenienliam dneral panio inte, Hdem neu cent-
discedcnii .111 noa putavi- 111 ii«le ib iilin. , < in- issi 11s.11 s,
mu« : imtum >ut>-in eal, in iraciatibus ad populum nHni I 1 /i/i/i /><> Roin. \
m |xenonam s > 10 irriluserii 1 lab 1 >jus. qui >i>>< nii
>* fuisee, m ' ii ..< 111 1 < 1 it 1 1 11 quidcffl pro |>> > <
mnliil niou 1 - - iiiitur, 11I1 r 1 tm 1111I11111 n<> 9oll BU/ll inliinnlnr, ;>.'r ijis n« ' let-
C 4 lingui mlililnni 1 fu ottigitm < . pilur pt 1
'.
matilius atque 1
, ut cum
I
qu /'li-
e 1:1 K rfogini-
:
•.. ->\\< II /1 \0.\|S
praecoden amp < •

1 1 m fidi i, qun l ira sii»« . qaam llll a I
nOI i
• Iii lalC , led Vi)lniil:ile
credendo prailel 5 eflecium Iniinuitio Ininii coinpellil ; manil nm puio , nimis (9) iiiate
oril ! qnti Incredulo crcdenlii fructum prxilarc 1100 mplicein meliorem qui i omnibuf
poteril. Deiiii|oo Abrabim pi icull Deo (6) < r< dul I Dei verbi implli lei credit; atlulo<t aoletn nioaia
ine lego (Galat, 111, 6), erJudaicui popului di p

i i
Infilu itui , inquiiiiionibui i n n meiip-
cuii Deo Increduliiaie cum lege. Unde dubium non hi.
eil legeni non poiie line flde , Adem poi < line II. 8 I ,
Klll 1
! i
lege: alioquin (7) lilhacc inuuraerabilii liuipliciiaic pi i . i quidcni plui iiuom : eaai
ma fclicior imii.ig idhuc mortln imperin ubjn per i
• D rolmi loi i<<i in lai
rel, ii legii perili lantum juttlAcari meruinent. Ai •
flcal(VtCor, 111,6), quta non lub lege , led tubgri aii , ne <|ni-> improdem inl diffamaiur.
lia lumtii , quaj nos diligere Deum , ac toli illi sei Sempei monere noii <!• init, ignorantianeqoii rea*
vire in lacramento lemel creditos (X) unicae Trinila- iiim excuiel : nni mc blan i
i - m-
tibuf (idei, paiet ei eo quod mbdiiur, diiputaiionem j{ becilli, quae in fldei dogmaiiboi line gravierfmine
hujtismodi, si versuta sii, eradicare fldcm, auia /< locuni non hib »ed pro »imp ici /"'<• qux ittdo- i
, ,
profccio non ett, ubi quceritur fidet, sen ubi <l<: flde rilati tinetege, id rei line raiione adbibrioi ualis , •
per disputalionem moveiur quwsiio. Similiter doc- lanc Abraba; Bdea fuil qui non loloni nolla peiita ,
irinam fldei S. Aiitistes legem appellai, cum n, • nii raiione credidii Deo, led etiam ut Rooi. iv, l<s, ,
Cur legem tege disiringit? eur tub imagine fidet fidem monei Apoxioloi Deo credidit contra sjiem quam , ,
deponisl ct aliis id generis locis. Ilanc tegit liguifl- raiio natoralii injiceret. Hoc lanen in loeo nbi <!<• ,
Ciilionem quse forlassis ab ea locutione Paoli ori-

, flde proprie <li<:i;i uermo eet, illa potnu Abraha fldea
ginem Rom. m, 27, tegan fidei vocal,
ducit, qua ad credulitaiii uomine commendata rideiur , qua ill<:
imlical ciiani S. Aiigusl. de Gesl. Pelag. n. \, ubi Chriitoei ino lemine gignendo divina fldecred dit,
hujus diclum <lc legis scieniia considerans, Si forte anteqoam de boc dogmate iraciaUM nlli qno« legem ,
Pelngius, inquil, responderet, huuc ipsam se dxisse aucior nominat, pei \i ianoa iot a!i<>s quoelibet <:'le-
scientiam legis..., qnce per doclrinam /idei neophytit, reniiir qoa sanc de cau 9 "inibroeia», lib.
: <l<: i
alque in Chrttto parvulis traditur, qna eliam baplixandi Abraliam cap. ~>, u. 2\ hunc laudat quia ratwnem , .
catecliizantur, ut symbolum noverint ; non quidemisla non guirsivit sed promplistima fide credidil qnx , ,
iuieltigi solet, quando habere quisquam tcientiam legit plane idein suni ;<<; apud noeiran Antietitem eredu-
dicitur • quibusverbis non id a coiisueiudine loqueudi litat sine tege. Ilac <l<: li<l<: Abrahac plnra inferins
alienum nntat, quod lex pro doctrina fidei accipialur, adnot. 54. Cacierum in eamdem leotcntiam alii <pio-
sed quod doclrina fidei, qnse caiechumeiiis tradilur, qne scriptoree i'lem credulitatii nomen pro fide ac-
appelletur scienlia nam scienlia, subdil, vocalur ilia,
: cepere. Nemesianus Daiivos, ei Vicior martjree ad ,
secundum quam legis periii appellanlur. II<>c quoquc y S. Cyprianum ep. i.wmii Dmnnon deiinis trnctaiibus :
in iraciatu S. Zeno cx eoruin, quos impugnai, sen- tuis tacramenta occnlia nudare sic nos in fi ie fncis ,
tenlia, legem non tam pro simplici dogmatum fidci cretcere, el de tceculo homines ad credutiiahin nccedere.
doclrina, quam pro ipsascieniia et peritia fidei ple- Arnobius, lib. n advereoa Genies p. <7: Hidere nos-
rumque accepit, pro c.i nimiruni fidei peritia, rjuam tram fidem contueslh, atquc iptam creduiuatem. Coh-
iili necessariam profucbantiir, qui obscuriora fi i< i cilium Ehberitanum, c. 42: Ad fidem primum creduli-
dogmala de Trinilate traciatibus explicare, ct argu- tatis accedunl <-l c. 44: Si postmodum ud credu- ,
meulis pro ingenii qualitate atserere conabanlur uudc :

litatem venerint. Sedulius, 1. Operis Pasehali», C. 1: i
hos, perinde ac Aiigustinus Pelagium, ref llil all.iia Ilcr.c eslvera fides el firmn credulitas. Ex-lanl in an-
in niedium simpliciorum turba, qu.c adhuc tnorlit liipiis Ordinibus fidei fornmlae inscriplae Formulw
imperio subjaceret, si legis perili lnntitm juslificari me- credulitalit. Cique alia multa id generis leetimoma
ruissent , pro «(iiibus n. ail Non habent ergo fidem
'<•
: prapiermittamus , Rathrrius noeler episcooos in ij-
qui lilteras nesciunt el simililern. 5, imperitos legis
: nodieaad presbyieros: Fides auiem, inquit, idestcre-
landai, seque minits perititm profiii-ri non dubitat, dulilas Dei. lla:c dicemla craiil fu-iu^, non quod liic
non qnod Triuitaiis fulem non callerei , sed quod locuîd poslulet, sed ui bac praeinonilionelectorintef-
nec iractatus deilla edere, nec ratione eam scrutari ligat, quse iu sequeniibiis ob>cmiora finsseni, ubiea-
et explicare, ut Ariani audebant, se posse crederet. denivox, sensu non ila explorato, repetita invenietur.
Ilanc quidem tegem, qnam fidei mox oppnnil, el a fide (7) Sic ms. Pomp. cuin alii codd. habcant isla :
distinguil, cum ail legem non posse sine fi.de, fidein illtnl autera praeeligendom putavimus ut impedire- ,
posse sine lege, n. 4, doctrinam vocat, eamque credu- v) tur aeqoivocatio et id pronomen ad turbam referen- ,
liluli, id cst simplici fidci in eamdein plane, quam dum pateret.

exposuimus senientiam ex opposito statuit, ita ui, (8) Mss. Pomp. el Zen. unitw.
idem hoc loco sil tex, quod iln doctrina, ei idem heie (9) ll;rc ms. Pomp.
ul ex lectio melior visa est ,
sii fides, ac quod ihi crednlitatem vocal, de qna voce coniextu apparet: lameisi idcm codcx in margine
plina adnoi. sequenii. Variam hanc legis acceptio- correctionem prseferal acute, qimd in cditisel mss.esi.
n in hoc in tractaiu proiniscue usnrp;iiam animadver- (10) Heic legem proprie sumit pro doctriiia legis ;
lere et dislinguere inaxime inlerest. Hoc it <que l<<co luec eniin esi, per quam Dei volunlas populis inthna-
insinuatio legis pro lidci didascalia accipi videlur : lur, disciplina ccelestis colligitur genus oinne peccali ,
quara idcirco fides prwcedens ampleclalur oporlet, diffamniur elc. Al p st pauca pro docirina (idei ite-
,
i
quod docilem
nisi quis se ei, qui fidei prsecepla iradit, nun accipit immo etiam pro uiioque. ,
pr.-ebeat, inanis plane oninis insinuationis seu didas- (11) In Venela edii. et ms<. Pomp. ac Tolent. per-
cali;e labor fulurus sil. IKec autem in rem suaiii S. peram legilur corrigitur, quod lamen in ipsius puinp.
Zeno iuculcat, non ul didascaliam neeessariam negel, codicis margineemeiidaium esi ita, ui in textu scrip-
sed ut (qnod dixerat paulo anle) fidem non ab alio simus ex mss. et edili<<nibus. Diffamari aulem
aliis
commodari, sed propria ex volunlale nasci confirmet. omne peccali genus per legcm dicilur -pro eo qund ,
(6) Credutitas nosiro Auctori plnries memorala ,

w
Patilus ad Rom. in 20, ail: Per leyem euim cognitio ,
neque sumilur pro nimia facililaie credendi qu;e , peccati.

vi'io non caret neque pro opinione infirma el im-
, (12) Probamus roneiiti^nom plane Kenonianam
n 1 i , ,
I u;l H I. ll,\< I \l( S l
. , : ,i et ghdium ,ii \ i \ •
(18 nnltati ,
:
, iribuiara , M j poM t
• »« •-- implei ,
. |. \
Oiiodf nalium, fldesinierit.i 19 itoottilu

riiin ii»it- Mi % i<ii ire .iii liquo docliniveril. 1. \ bominb cou
non |
qiiam \ moribus ili illoqui laolom poteat, videre lUteai mm
ttira ut peridum ponil ii , nacientii nedolliin indat, m
i: uuiaiuque .i.i iii ni qu . vel inirinsecM debMl : qul enim -
| -l il ir. i ii i! fido di i
i
! !
i .- \ ii iiniiain nuii limei, ia esl qui Deum oon lin
iur. Deniquc tolle i

1
1 1 ituni . i essai um. Aililf, quod lex(23 pai libua el discilui etdN
p iiin esl, ;aaia '••>'. lur. A Uli-, qood l i.i n •' iii! i l§ lnr, Dl
. •
1
1 1 1 •
i
i
'
iur. \ilili'. quod a quolibel pro ingcnii qualilate
iii |i), inii i

.iii Adde . qui .1 i mnibui appc-
Juo iii lii . ,
t .i inill , lur. \.i le.quod ludi i
nfuodii. DtipuUtio enim 7 *taU ei D , noo Dei origioit , aul Mlui

g lii Beqoiiur, at tdre «i beamut, olrura |
i,i | B i.i. i.iiiiin Mdel iniiMii IraeuilM debMatM ai

commMltett, noea i
s > Iraciau Icl dixerimM; vehemeniei
\,r mt. I i li .'i \ sequi coniendat. \i ciln Ddem codirum mulire no-
I
"•
I
'
luimut n n Mi i- e nmrum loquiaanetM • i
II I l'll , / volm iii quam foluntatii /'</ ///<//< <»i inoi .il-
• .
lirtnai. Quaiuqu im ipsam lidei scienliim > neml ic t
I \ lileri iii.ii'.- poiuit in eam seulentiim , qui n. I

I lidnniis '
quo l.imcii iii.'- de \ Dctrioam kgit, teu lldel pr* te ferenti-
. . I lui i\ I. 1'ninp. .iii in- lni- el per iraclaliii icquirere coninlibui loqueni
,
/ • ,»/*- / . inquii , </</ pei ;• ciionem pei <///.
1/IK'll l/l- nulli iui I itiem esl alque ueii

nuliu comi>letur, ideai a nullo ad perftetionam pertm-
nn leilui i //• r.
/ i divinas volunlaila ettlci proprie dicia

I qux • iuii i i 'iiiin.i : .11 iuielligi eiiam
.11111 illllOl. - i lex lidei ,
quaienua indictl, quid Deai mm
\ \nqui- relii , ui iii
1
lanten credendorum originem et
. ui n. i au / n iii. 'in palefaciai, qunm kriani Iractatinoi el ir-
buut Qdeui , sc«l C giinieiiiit exponerc conabanlur.
iiih lirai I
, i
re dicerenlur epitcopi
.
i
di
ie ni. 'iii.'-
nies , ni exploralum Di ex s. Cy-
. iiibus qu i
l I il I II . lll i Irm tiitnt llllcr C|iisrn|iu>

i
li-i ini -
i
u coiiimemoraiiiui exposiiionea, »pu ibrtnnuB ;
•
i\ incil aii e isco i^ iu concilio iractaniibui ediiat .
/
/ teu etiam toluiu Traclafui appellari
/
i uin iii pulili i
I iiiimI.i Rdci Yrtnr Traetalut tVfcewro-

nnniuiiis ett omnibus synodi Arimineutii. rragra. vii,
i n defl liiio .•
|ir.nii !
ipud llii.ir.. n. 5 ii l nec n.in iii -|ii inl.i ejuadem , i
Ii.m al.
ii tantium, igm. vm, n. I el ipud i
i
:
18) I ;.iii a Ainbrotidm lib. in de Fidc, c»p. 15 , u. 145; nec

eriiui Jn 1 1 . qui iiiin ii irnialua it 1
. o tk ioxa contra 1 •
,ios,c. H, i|no respiciens Mariua VictorinM lo-

<
iiliuin.
lr 10*1 /
voM '0 rwim, inquit, okm om
'
•!
. i
quent de i'
Poo>| Paulo poti pro <•/ ea iqitnr, el uandalum (acit tollendum <••./ </c Fide
,
\ in quc. Traetntu, mu etc. Vide lom. i\ lliM PP.

iim el inlime . ol ooo Lugd.,
i
p. il~> il auteni S. Zeno immi Ni< e-

ii-
r \i'i ii.i \.| op

,
niiin ii icutum intelligil, ted eot, qui potl Nicaenum
, . \ ico pii luerunt, quoa potl pauci mul-
ntu\ appellai, proplerM quod plurea lom ln
M H etitiouibut s ndnsyuodh
ps> iiiui etiam
iiiio-yunui'. . tuui m> enitcopii
a nonnullit
ciiain i n n e]i |slli r .
I
iiim ciliii fuere. Iluo ^rianorum iiiniiiiu\ m. ino

liiur ei ili-i nr.
i
iiui S. Mi ariua, lib. m id Con«laniium num. i oi •'•.
I
•
\
I IIMI», III ul.lll .|l
cum im-pi^ til |inniiii c >'ii enlix repel I

un . I ui.l.il «' .' I lion S, 1'hnli uliiis ni liliin cini-
rui lu u
i
i
f\nanM p. 500, > i tlii Animadverlendum vero
n uiai, ipioil iii li.l i.i.
simplii •> li I' i l"rniul.i> ali \ i . :-, . in;
i|U n \r .ini
1 1 , >il . i
irat t ini\ h ii
loco dici, i|n«> /k/.* iiominalai mox i
n'r \i " nui uude
i i :
litionet inlii , iii qu
s i... rauN ii i|ii,-i|ii.' Bdei -riiifiin iiii irgumcntii ei raiionl-
n.iii iinr, iii ei « ontexiu expwralom
l i \ (i. I iir \ .
f/efj-
lui ,
• 1
iii ilc I' Rdei iii / ir<ir/«i<ii ippelmi Ddem, quara «jurs
irgumentorum i re velil,
ilur niti qu < "ii" nlii «6t II
Ulil i idcintu
,, i
\N II /i dOHI
ri i.ilrmns :
lllbjlcl r iii iii M loqtlll llttll ii liln |0 lnl< i
\ irai laim mnll n 51 lldei •
!
quMem noi i
iintura inni patilur, i qui nlbil illnd Itboraiur, Ubori M bfore nun lai quii , qa i ren tit
ni Miis siiii inntuin vlriulibui approbelur i noti enim poieii niM-niri. < redo ne opull pciiHrii laboran nt,
i
poieai ew perfeciuro, quod aliunde bi peciai n rumianten ei ins m

aii|iiiii uecettirlum. Bi rero fldein tractatui dii nibn duin quid oil, nou |
el aul <
wn-
coci ri iinus ; erii profecio nec (M) noeiri, ne< bi . prehendi quli ni n bi i
(55) nei proprion, BH
icd noc ejui cujiu etie dicetur Lractatni qnoil
, i r|uii ii iiiiiiii , lilbel ll lnni i tuiii :
\Q
(Irin cinii aiisinni ,
r\ ro i|> ii i.im , qoo editrali qulp| <• ( iini Bnini elei ilo i t ilb 1 1
- reprobatlo rel
ileslmil : nOC Ulli ilalnl , quod iimi lialict ; wd BOtlut, 4 nuiiics omnlno imple lnt,ui totquiiba-
lll lliin h.ili al ,
iillnii ipsc ilisquilit. Ynlco pr.dcica , l«al lnlcs, quot n< n h.iln-l \iil,a. iinillo migll nilnl
ticut (29) nitertoram indicani noroina (qint li infe- babebil, qoli iriciiiut, qa [enult, rel quoti"
ii . 9(i0)miiia foNaeeii esi pugna), muliee ra iiic genei n , adbm Bote i jeni i [>ro-
f28)Traciaiuumfldem nullibi eue oslendii, quippe liliro (niira CnniUnlium, n

( n dilando
qinu cum in Lracialibus quxratur, nec illii poiiit el auro cnin commoTiste leterrimam prodit. Ai nunc
ineise, ei eise iua, nec nobis per trectaiui inseri pugnamui eonira peisecuim entem... t\>> non
possit, elCsse nostrn nee in ips<> iructaiui auctore, , |> dorta railit , ud vcnlrem pnlpnt ; ROfl ]r',$ciibil ad
qui dubius quacsiiouem movii , reperiri rpieai i ei tie i ilam sed dilnl in mortem ; nun tmdit carcerc ud li
,
-
Itdem iraciaiuum destrucre fldein proiiuuliai m m : bertatem, %td inlra palatium honorat ud territutem;
tii dixeral paulu anle, (idei profecio non etl, ubiquee- iiuii lalera vexnl scd ror occupal ; non caput gladio ,
rimr fules. Quibtis limiliter llilarius lili. nad Con- , deteeat, sed animam anro occidit. Mulii quidem mu-
siantiuro n. B; Fide» dtinde quceritur, quati fidet uulla ncra anleponentes ul inquit Lbcrius, apud Thcodo- ,
tit. rciiini, hi). ii llist., c. 6, liac raiione corrupii iuiiI :
(29) Nomina atttrtorum traciaiibus inseripta, aunt (|iio- proinde quirstu circumventot et nuri maqit ,
noinina Ariaiioriim ci Seiniaiianoniin in-i aipla , ut qimin Chritti amanles TOCal GregC BS Naziaiif iin-,
credibile est, pseudosynodicis Bdei forrouiii, seu ii. orai. '21
I i de laudibui Alhanasii
, ei iote* boi , :
iraclatibus , quos ipsi emiserunl , tni loquiltir Marius a Fnustino ac Marcellinn in libetlo precum ad impe-
Victorinus, in libro de reeipiendo ouoovmov , p. 293, ralorem npud Sirmonduro, lom. i, pag. »2, refeiiur I
ulii iioit (tc Arianis soluin scil ci de Seminrianis tes- , Potnmius fidei catbolicae olim defensor, qui pravmo
t.iitir : appelai cniin BasiliUln Aneyranum, qui inlcr fiunti fiscalis, quem liabere concupierat fuleni pnrvari- ,
Semiarianos aliquando fuii. Videnlur eliatn quidam catut cst. Similia habet Gregorius Nazianzenut, lau-
iraetatus cxira synodos a nonnullis luerciicis suis data orai. 21 de laudibus Athanasli, nbi paupemra
noininibus ediii, cujusmodi luii illa Polamiiepistoln, bona in inalnni ejusmodi nsum ab trianfs contnmpla
quce Phcebadio icsic pag. 50i tomi laudati, ab
, lestatur. Hinc iiernm S. Zeno alritunt pntrocinia ab
Oricnte et Oeeidente tnmsmissa e>>t. iisilem in snb idium advocata tiadit eorumque opi- :
(50) Nulla foriiissis esi pugna, inquit, si atterto- _, plmes corruptos rJocebimus annot. 59. Hoc fortc
Iiiis
rum, idcsi aucioi iiin , noinina auferas ,

quod ttiquae '-'
prnspiciens S. Ambrosins, In Apotbg. Darid t cap. i,
lidei Ibrinnla', quas Semiariani emisere , rccte inlcl- n. 17, allaio Vcieris Teslamenti exemplo, d 3
ligi possent oec ullam h;ercseos suspiciouem inge-
, dotibus scripinm rcliquit : Quo indicio claruil auri
rcreut, nisi qtix cx auclorum nominibus manat, cupidil tem muteriam esse perfidice , et avarilicc studio
(|iios dolo inalo qiiadant verba usurpasse, aliaaulem sacrilegia solere generari.
nmisisse iioluni eral. Hinc sane Hilarins aliquot cx (5 ">) Nec abcsl a mss. Pomp. et Zen. Ut antem in-
iisdein formulis caiholice posse accipi insinuat toio telligantiir, quse de vago incertoque fid Arianorum i
libro de Synodis. slaiu id simulque confirmettir dilu

loci trndiitiiur, •
(51) Fides idem ac (idei formula. Incipil fides apud ciilc hnsce S. Eenonis sentenlias cum hujns tempo-
Nicceam conscripla, llilarius, fragm. n, n. "27, etlib. ris bisloria probe con c'rucre adco ni nihil simile ,
de Synodis, u. 84 lpsam quidem religibse uun scrip-

.'
supcrioribus sicculis, quibus iilura v visse nOniinlli
tam fulem. Vide quoque libellum prectnn .Marcellini cxi> iinaiit affcrri qucal cui illa? peraqne respon-
, .
cl Faustini ad Theodosiutn, toin. Sirmondi, uhi fi- i (le.uil; rccilanda piilamus aliquoi insgnia Palniin
des eaniiiein in sentenliatn sxpius usurpainr, siculi qu.c ciim pr.c-cnii mirilicc cnncinunt. Pi ninm
loca ,
el in confessione ftdei Fausiini, t. n Opcrinn S. Leo- Atbanas., in episi. ad Episc> pos Êgypti ci Libyx n.
nis, pag. 158. lii plnrali vero nuinero pro Ariano- G, p. 2"5, l. liaque omnia movent et conlu/bavt , i :
riim ibrniiilis apml llilariuin oihersus Constatilium uec tamen suis decretis ipsi sunl conlenti num tingn— :
n. 7 Condis fidts contra fidem vivens , quo loco fides

: lis annis velut qui pacla scribunt , ipsi quoque conve-
,
intetligit varias lidci fornnilas, qu;e Constanlio ini- niunl el de fide statuere simnlunt «f eliam inde niliil
, ,
pcratorc favente vel pncsente , afa Arianis scripta? D nisi risum et dedecus referunl : quip;ie quorum decret'i
iiierum , aut etiain libros illos, quos Lucifer Calari- non ab aliis. sed ab rpsis rescinctantur. Sl enim hi, quaz
taitns velini a Gonstanlio conlra ca.liolicam lidem prius definierunl considefarenl nollent profeclo alia , ,
scriplos rcfcrl in libro de non parcendo in Deum de- definire illis dimissis, ea nunc deftnirent ,
nec rursus ,
linquentibus. Itcrtun Hilarius, lil>. n in Consianlinni ,

quce ut ipsi cerle meditanlur, post aliquod tempus
,
n. 4 Mjserubile ea lot nunc /ides existere, quol volun-

: sunt immutaturi Hinc ergo numquam cessanl scri-
tntes. S Athanasius, in lib. de Synodis, uudecim iidei bere, aique ilasuu perpeiuo mulantes incertam fid-m, .
formulas ad Anlioclienam usque an. 561 ab Arianis , vel potius certnm manifestamque infidelitalem et pravi-
promulgaias nninonl. Hariim muliitiidinem Socrales latem habent. PraMerea in lib. de Synodis, n. 14, pag.
notans, lib. n, c. 41, XodjvptvOov, labyrintlmm, ap- 727 Etenim ipsi inler se muluo dissident el cum a
: ,
pellat, earuniqtie prsecipuas recenset. Mas porro no- Patribus defecerint nequaquam una eademque sunt ,
vellas vocal S. Zcno, propterea (juod nov;e in dies mente sed variis diversisque sententiis fluctuant : dis-
,
formula' edeientur. Qtiod autem ait, basce ftdes litis ceptanlesque adversus Xiccenam synodum , multas et
iabore et (uvore nutriias , vide annot. 58 cl c9. ipsi synodos celebrarunt , in qunri.m sinyulis cum ft-
(52) Formulas Arianorum venales appcllat qnippe ,

dem exposuerint nulli tumen stelere professioni : nec ,
quod Ariani.ul stiarum parlium niimcruin augercni, ulio iimquam modo acturi sunl male quippe qucerendo :
el ad b;ereseos subscriptionem seti asscusum plttrcs , quam oderunt sapieniium , numquum invenient. Tau-
adducerent ,
praemiis uterentur. Hilarius quidem, in dem Hilarius, lib. n ad Consl niiium, n. 4, kl sui so«
. , -,,
i iBin i iit\i i \n s i
u, run \ i'
H • 'l'" wtanl
i IVJIilUl .11.111
p
i . iu eeeeee mi*wu i
'• i - • l
tiqn i. qu • ed ipsiui n uiviUU :

tlllt nil. ur, ila
11 l ' .tiiii iia
ileudo " > rcderc non

i
, uii.i nec minuilur , n< Sin vero ei
miiii |.
'ii"
.i i.ii. li.ii iiiu . - . -i
. rt.li. N lei . itllJU l .
|
.111 credi ur, aul do< - 1 ir. U

|.fr Iim IIUi ii onii nottra ridel i i
12
ui.ilu ibimua.
lendi luul libri , ui pnssim esê perfei li. Uquam
I\ S
intsera est lldes , quam iii iuiKiiit '
O i|u iin
.\ .li.i inii.i debilii , cejui quoti I

p iniur \ imenli
. lem , qui litterae uee- lionibaa meabra I q
luni t,'n iiuiii ir.i.lit, idii- d,- \ II .

tamen I. gendtim /'"i -
iit lni ii i S iii ,

t iiin a .i" iitif. quam
llk aitn Lhi i-
t|'lll 'IUf ;i" HuVi 1 1
1 ..iniiL iip. ii. ni tumpiit ni fiinn ini.
|i ri prol iim scri| I emi-

•
1(1.
i
/' li. n \ nii iiii vi M |»,| iii.nn
df rriniiaiii mysiono ,
|iiam Ariani ae lenere >t
i itiltus il n.ili ini : li. ft |iie idem planc
iii ii, , t , II ii ii- ail •|i , i|iinin 1,-qem liilfi sii|>i*rius nppc lalnin
, S. / di anini ijveriimus :i Inoi : D ! pro
• 111
t> lei, /ii Min licl Rde .pif line doctrina leu , reiione au<
tnt* i
, t|ll lllMlllt I
riuii deferiur, aaii lirtumeil innol I P it peuca,
III i| I I II. / II I" iilu legitur . tniiitu,- , ii edhiterai ti
gu il. |U luliiale : parlii nl im nuti m rere, quc Ii.-ni nul. i .i
.
l , li.|f> iiit.in niiiii / ou duxiimis omiliendam, rom co m i
lnr lidei i •
i ii iii n . ln iii». Toleni — lequenii pei - i
. « > 1 1 1
lynodis
S ueninj , ilcut dimentmt , mwuea, fif. , i
/ de n» tliniur, quas nn-ii ii tlii.it , el

lili. i nii iliiiiiiii.iin i.u-iiini, uii temoduit* a nnieaHe
n.lfin , i|nam .|n ,i iiin.in dimidium continei. Eam porro vecem,
. in. n fi .i i Gal. ni i|u f.|ii'- i|nniii probe l.iiinaiii nilnl dubiiamue . apud enum
\ iiiii ir.n :.ih iii i I .iin . / repcrire liaclenui licuii, nisi apud
iniifiii
1
brosium, lib. n de Poenil eap , t*men»a$ eptht . I
- /.. ii.> ln.f li> tsndum sil p cuin de convivio ali<

Q in quod nnn pridinn e i m .
ic mpiis sunio. mv epul.e inferendx eranl, ied novx* ndjicienda» , m

'
ioiiius, t\ ulrisqne cmiviviuin iniegrum coosl i.i; nn.lt;
[i .iiiuiii nolo. qui banc ob line isiii eptila; pi Lc, dimidia convivii pars
lideiu I noi/mm , - S enta porro a Zenone dieitur
i, liom iv l rcbai uii veiei um li.i ".I t% i
1
ibus Hd , i|ii i' ah Arianie supponnutur , paiii- i
l»i-, eredulii ne nimimm ei doeirina ilii unem ieei« .
7 i iS Mii.iIi .111 ii iii .ic proinda .1 m ili im lidem

. babiieriul qni .
Uei alque IriniU i> lidem K t|u ii. n vero \ h i utuuin i .
i /' aham fident ali n -ilc n Ai inii pnstea ici i|>n lont il i .
diderunt. tuteni per ironiam dietmn e M quani i .
ralioee, uec valde dissimili senleiilin iu ensdem

IIIIIU /11. ,i Alli.ui imii», in I. </.• Sfnodii ii. i ! (J iiori ti
in i
S Albanasio, p. P>8 , t • n U lorum i \i i.iiM.i niii i -,1/su (i prwsenli eontmlalu
II
1
l .illlll S.l (> II , . .i !• II i

•
I
i|u \i imineni ii rormula ) fidet h / /
/
-
D nttnwn , •luiii tiiiuii /'(i/rcs ninj ti aeaii unntir
.- |) Im //i i;ii /
i .'. ul , iii t lilis-
niin ii.wi/k/i tuii,- liuiu eontulatnm oodor-
I m <
/ fl ( iiii uomiiie imp / noni« qti

i i
\ .» inflnilii prope lesiinmniii nquel.
\ i.lf hl.f llnm pn . iii M , I n i 1 1
-
L il inl iin ope paikim II.

i i
iii.nn ,
I. ii! mlus ili: SynmlH, in, \p Davi .1
IMi . Iili. i
ii m Severum, lib n. Pbilasmum . rl
-. i|ui mi|..i .i(n f Mi h .• ;n. i.ifi ap|iellanl
i
\ ue uli regina panler nominalui Jnnin Valenl
'
iiihi» u\(.r iii Ainlnii-ii N ii. i , n.iiii. 1 1 '| iii l>

promeiHit |
i lnni >l iugustinum Kripsil il alia il m i nriim
,
l.illl. Ml , |>.>. '
Mllll ll\ I : idbl III
n '
. Alexandro Scvero.eh A i Mar< eilmo, l ki
i.roiH^rui. leni |. i
tv, elc. Simililei
/ I", i" quod r« latiuc redditui mne ab bujui >m
,,, —
W.ll /1 NO.MS
v (50) fudicum, divitum, aliquoiieo eiiim ,
 loee qase daobas eonfligentibti l
i,ebef>
icriploribui ad eoedem imperatorci ligniflcendoi 1 in; liitei juiir e» <-i
1
p .1 ,,|\<,i irani
iiiurpatur. De hoc porro regum leu imperetoram irienl, plarei Eibnicoi fufiie dubif eei.
nibil I<l in
patroclnio ai> ArUnU nadioie qusrsiio prs&clarc G nupet memoraio Gr«*goriui ^ /
Ambroiiui, I. vin ln Luc. n. Pont num ante , n i explurale reprcbeudil. orai. 21 de laudib. Aiiun.
tonepectum toteuloritnu Arianot itudiit Intentos , tjui n. 1",, iiln profanot Sauetorum judicet ippelfeii
iOcitlQttm potenlicB regalit offectant, ut arntit ntilitor Etbnicoi magi ii 111 intelligit. In libello mpplici
ribut impugnent Ecclenat vcrhatem Regetauiem Z M ircellinl el reunlini
m< u<>i iur IJIcmentioai n
noni memoretoi eeee Cbrietianoi peiei ei coniexiu ,
iiu^ Hiepenia etbnicui qui contra Gregorium Ba
cum I101 Gentibui perepicue diitinguat icribeni licum epiacopum caiholicum iiii mandaii >\- l
1
hxrelicoa prreter luflragU regunt, deiideraiee etiam •eeutui -1. \1i1.1 1 ; .

I11 em jr< \u 1
judicum, dtvitum aliquotieni etiam, quod pejtu est ,

,
ii. Z.elbnicoi ei Jud 1 m , Pliil igrio pracl »1 ypii
Gentium patrocinia : quibui aperte regeeabi sc int<:r contra catholicoi in l.i 1 ei iam imm » ip.
Geniei non receneitoi iminual tecui enim in
, Um siiin bapiisierium io , v ritai ; et a. z, alli
illis >aiis Geniium praseidia quxiili ruissent. Plurali a< ii onii.i ie ad ii
<
em tran qox <
t
u\
(icin numero reges appellena, non Conetantium mo- tcripsii , :iii, iruutfiigu e»t ex Chrietiame , qui idota
do , sed et Valeniom Innuere videtar qooe ArianU ,
|j
turpiler adorat : OUt 'lulriit M,b\rrtp>,tj> e , HUtt ethnid
im|ienie favisse exploratum e>t; quod si cui probe- et idotorum irditui . ar rum ipi.it Aiiani. In SjrnodiC!
iur, jam liic primui traciatus lucubralus luissct poel Alesandriiia, apod Aibanaiiura, p. 135, de piendo-
diem 4 kal. Aprilis an. 364 , quo Yalcns regnare lynodi Tyru: legatii h rc tradantur : At >iii $a*
coepil. qui<t<»i mtnittrot ude&te uon concettere *ed coram ,
(3'J) Ms. Rem. babel judicium ge- , qua lectio si ctlinicit de Eccle&ia, dt culice, de mtn&u de taeril rc- ,
niiin.i babenda cssct, referreiur ad imperatoree bus inquiriiionem feeerunt.

speciaretque, quod traditHilarius.de Sunodit, n. 78 (4l)LaiUec diciiar alieni lenientfa, ojuod
: ;| !
Fellerunl enim iynoranlem reycm ul i&tiu&modi per- Ananii in ilios, qooi analberaaii Mibjeeerani f pla-
,
jidix (idem beilis occupulus expoxeret el credendi n 1 iiiiui diTersa aentientei diversiaqae eabeeribeaies
,
formam Ecclesiw nondum regnaturut, imponeret : quod iiiiniulis, se-c invieem anaihemate pereulerant) ln-
fusius explical Sulpicius Severus lil>. 11. At cnni non dicre scribeniee, iu regravissima fldei luderenl; rel
imperaioriun tantum , sed et niagUtraiuum quorum- ctiain quod cx hUcediasidiU (iile-, iipad Elhnicos • 1
cumqiie auctorilalem Ariani sibi in subsidium ;idvo- dibrio esfet, de <|ii(i adiHH. 44. Nuinquid eiiam
carint (nam quas non exseruit (alsce religionis blandi- speciatur hnc lnco Arii liber Thatia faecriptne efe- ,
menlo sceculi poieslates? inquit ibidem llilarius), judi- minatis ac ridiculis modts cnntestue ICSle Ath n isio ,
cum ex aliis utanuscripliset ediiis retinere maluiiniis, in epist. de senlenlia Dionysii n. 6, idemque Soia-
cum pneseriini secus cnumer.uloa Zenone incboata, dicis eanlicis non adsimilU, ntcum eedem Atbanasio,
manca niinis et iuterrupla appareret. Judices auiein tradunl Socraies. lib. i, c. 9, et Beaomeiiae I. i
vocabantur qukumque inagisiralus et pra-sides pro- _ 20, quod sciibendi genus quam esset lurpe, el ipsis
vinciarum, qui eo nomine passim appeliantur in ^ Genlibus perosum, idem Aibanasins indicat. oral. 1
Theodosiano codice. Vide cliam , si placct , Ambro- conlr:< Arianos, num.2 el 4 Turpis binc, ac lubrica, :
sium, lil>. 11 de excessu Salyri, n. 58, Paulinum iu seu, ullegere placel, iudicra vocari lides poloit, dc
Ambrosii Vila, n. 8, ctc. llorum vero judicum auc- qua lam clissnlutis canlicis vulgus fortasse loderet.
toritatem ab Arianis coutra catliolicos interpositam Arii quidem Thaliam, seu alias ejusdem gencri^ lu-
luculenler docel Hilaiius, lib. 1 ad Constanlium, n. I: cubraiiones a vulgo trilis camilenis elat;is°apii(J 1'lto-
Provideat et decernal cletnentia tua ul omnes nbique tium mi-inorat Piiiloslorgius lib. u n. -2. Aiiiis.
, , ,
judices, quibus provinciarum adminislrationes crediliv cum ab Ecclesia recessil canlica, inquil, nautica et ,
sunt , ad quos sota cura el solliciludo publicorum ne- molendinaria el vialoria conscripsit aliaque ejusmodi ,
goiiorum perlinere debet , a religiosa se observantia composuil , qucc cerlis modulatioiiibus apiavil. Turpi
abstinctint : neque postea praisumant atque usurpent , quoque dicendi genere, impuro, et ad ridiculum cha-
et putent se caussas coynoscere clericorum , et inno- racterem pertinenle usus esl Eonomins Arianus in
cenles homines variis affliclationibus, minis, violentia ,
sermone quem Coii>lanlinopoli iu ipso Theopha-
,
lerroribus frangerc alque vexare. l£t n. 2 : Prwcipe ,

niorum feslo ad populum habuit ev eodem Philos-
ul non studium , non gratiam , non favorem locorum torgio I. \i, num. 2, et de. hoc pariter ludere qnu-
reclores gravissirnis hwreticis prwstenl : ubi locorum piam poiuit.
reclores vocat, quos stipra judices appeilaveral. Vim (42) Adulter pro rdullerino nonnumquam sumi-
tandem pcr hosee judices Clirisibniis illatam fuse tur, adeo ut ipsi foelus ex adulterio concepli, adnlleri
describit 11. 6, ubi judiciorum subsidia commemorat. didi invenianlur. Vide Solinum, cap. 27, quipcrrtut
Athanasius quoque, in historia Aiianorum ad mona- j) adulteros vocat. Per allegoriam vero Plinius .
clios, 11. 15 Orienlales vero pwdagogos advocatosque

: lib. xxxiii, c. 7, nimium adulterum nominat prn im-
secum adducebanl Musonianum Comitem et He&ychium munilo ct impuro et apud Terlulliauum adulter si- ;
Castrensem, quorum ope freli, alacri animo accessere por legiiur. Hinc ergo Arianoruin liiles variis erro- ,
rati se omnia deinceps eorum potenliu acturos : eo ribus viiiata et permixta, adultera Zenoni appellatur.
enim modo , et ejusmodi opiiulatoribus subnixi sese Forie etiam id nomen soriita esl, quod erroruin
, , ,
quibus libuit lerribiles exhibuere, ac quibus placuit

, quibus corrupta crat, cerlos auclores et quasi pa-
,
insidiati sunl. Cum vero ad h:ee perpeiranda nummis rentes (quod spuriis saape accidit) non agnosceret :
bene muliis opus esset divitum quoque patrocinia, auciores auteni idcirco non er.mt cogniii, quod in
advocata traduntiir et bac ralione mullas illas fides,
; condendis reformandisque vaiiis iidei fonnulis tot
de quibus diximus n. 51, lilis tabore el favore nutri- mulationes subinde faclae fuerint, aliis verbis addi-
tas, venalesque proposilas Zeno tradidil. Hinc eliain lis aliis detractis ut quinam essent foriiiiilaruiu , ,
Georgium Arianuin, qui Alexandrinam Ecclesiam in- auctores dijudicari non posset. Adde eliam quod , ,
vaserat, proceres sibi pecunia comparasse ail Grego- iiiinmilke foruiuhe siue aiictorum nomimbus pro-
rius Nazianzenus, de laudibus Allianasii nuiu. 12, dierunt, alLe ilem alienis nominibus ediise quod ;
numero auiem 13 loquens de Arianis ac eorum for- qnantam de auctoribus controversiam moverel, fa-
mulis, pretio conduclos sycoplianlas el sentenlias stata cile intelliges. Huc lorte spcctant illa Ililarii lib. n
mcrcede pronuntiatas tradit. ad Conslantium n. o Dc auctoribus quwstio est. , :
. . 1 ,
l IBI K i rRACTATUS I M
ftrom , li aon u ' perndh , curo \ ler, m |oamiuapi flcii pugna : quia
U .| uiii n Mi vera , q . m |
| de Utis ipi >si* UdelisMiiiuin ,
s, fatli.n CUJUS llic ill l •

| •
i
*-
puUverit iulidl lcni, lii. I
IjImiI.uiIvm eium probn !

quis a*siiroei fideli m, si
bjmm |
15 jii-in.n i novelljs Iradilioni l qual - vcrtis -n illc lid
,
quara auliquiiali , qataw Deo Domino di- qui sacra in prardicai <- non ullra , quam licilum
cenll : Htneiti» nitiiiJaluni />. i , Ul iijiiiiiuii. » ifif BM SN « I, '.n.l, i .1 in<-. n» | (fe-
cueat, ul Idoi nostra i>ci U r in
iuiii 1'jci.nii do unus- Quod

juriiin. iiiiiiiuin Saloim nunliavil
>>c li iiiu , .ii. i.- iiiin . vendum qvid aii, Us verbii cdocuii '/
lideiu i>
i ir Mi '« ItMere, fMM '/«i i
, p u ; quij ai verbU dari |

' \i\ - :
i iterum \
. \ .» multtim; ft nuli iirijuiiifiitun piu» , MMM

.i t
,|uiai st , ui quia aliud gestei I I miliier Paulus n
S miliier ne nUum R u,
aai, ali B 16 N Cbmi hare iu alai, eur legem lege distrin-
non poietl ,
quam quod esl Igilur cum possibilitatis l ur aub imagiue fldei fidem d pooiaT Cur ipano
| lum ,
nusqu iin. ir.i- fniit.iii diviniuiia philosophii i> argumenlii exbaurire
secretiora quxque cernereni el

iih quirerenl Hinc i
'
auieui noinen pnelulimus , nasius, in \ ir.i \i moi u. 7-2 p, i
.
uriimi |n i>l n :
queri ur de P Egupii Philngrio apotUila

i uiii |u<»d kii au ellai ttluiiiisijiif mUilibus admitsii nd ea ditquirtndM, mm
Iquid |>i Hdei fnrn ul im . I k nl C0H»l S iu iiiii\-
,, ii i |. .I.nii lii i\ kllo llilini iu i ••ii-i i tfirniu projtt tu ln nr- '.
N HNVJN N dinalion G rii Aloiandrini couira tibanaaium

,n v rjidia
,
moh , ftdet • llmc meuiinit Synodica Julii ICiisebianoa n-liia i 1
1
•
<
• . 1
|o |ucn de turoinl • lidei Su mieuaii I i.i,i Profa-

// rfniia , inquit . ;<u;i i 1 1 sl fldel iin, jttdtctt , . i niii tiin me
i
in. \i .
S ' iinil.iiii iiiusiititinn mixiiontiH, my wpt quatlionn ii
s.miiIUHI i
' titntf i ii G rius Naxi • 1 1
/ •
-
1 1
n •« in
idetll I .111111. • III .i it. de lau i bna \i ianai i num. 1">, quas n-> qiianto
[III II . / II : >. III |Uil 1
'•• humeiiia , lum etbnii ii

Bildinlb. IT.. r.l I
I
S, p»g. 717 : i Ailianasio \t 5 i u.
j,,,, D . Ct |>"-l |" • M7u fsi i;i h
'/"'"• // caltehumenit haudttmt oftmionit mimm,
uitifnt
\ lam al> \i ianii filimcii vfti ntiii modieam ud effusam mus mate- ,
iitn niiiiiine e iinii de qoa Sulpi- i ri m prtebuii; quod Chriuiani tetu tz iommj mbri i
hli. ii i S Hilariu», in lib. de Synodii n i/i mmctonI , '/"" rniioiif in Chritium eredert
l . VIII, li
d porrn S. Zeno .iii fabulantur, imli •
i
v / i
Cbry* \ detur uon quod etbnici de arc m i liriali inx Um <
.i.i. 64, B .
.' \
- wwi . miiii. 1 i iiui religionii conterapiu de eisdem myaieri i wiu-
I iiim sumaiur aV mi i m Plulo h n laa ni ti quemadmodum li ic quidera i
S •
ni-. accidia•
irailitnr nlexandrise inie ipi>am
i '
\ 18 :
lura nsebio si< s< Ibeute lib. n J . I i
jllil, muitil lojnunlur ;> rfitli.ini ,

isfi ;»/ I laUNiinicap. '>l '
Porrortvum, quet aereban' :
<ii. iui, tpectaculum co utque proetttit indignitatit , ul in

PhMiYh , al edili />«<'/i- mediU infidelium koalrit divina prmdicalionit ame-
fmm , %
,. .
. i .iii quo i
i
/ lonnm idem iu'>ilit doctriim rian uc tudibrio traduceretur,
i. .:• hli. i , ii. I. publicanat in rodice i.mo magie deeat. Sedsicuii
l'iiin|>
MtUl ' '•

i ri.niiiiiii Siich.-. 15, ii apud rereniiura i.
iur, . iini iei iii > »il de flde .

\ Iph. ii. -1, II. |"M pieonasiiium malo i<'t;iiiir cum
j,. ,|,, ,
relnii d< i pfofani pro| |i
jotttti u.i ei ciiin i" Z 'iioue poiuii uaurpari :
/ i .
iiinifis i-iiiin |ni) \)otitts .i pr baiis

iiii i"i ibua nun
imro-
qua ii usurpaiuin videtur, uii Catollo cai m. i.\ \n, .•
,-liin iii.i. '

il). iMim. x
I .
im; a \ irgi io
,,, i
'
- mulierel all x| nl :
I .11 \ ntidem inrideo, miror magi». Uia,
/ ijii i aflei i i |iossiint , rju-,1. - , \. m i ,
|
n ,.ii p .n • esl
'
ti-i Post pauca aaUrqme i"<>

iiiiit.mii». legilur
lll"! in Plauto quater, el apud Livium, lib. iv, dec. I.
in etlinicorum mititMiii vcnireul piin mulla
^
I l i. im Z -ii. tobrt*. ln membro auti
iii-, quideiii
autera que ii nl \ rba «/n<</ ttu non potat, inAaituui tttt in
\
codii •• K I" <l -i'i'i<iur.
n , .|U i
tinh uriiiii |
! \ I rh. i-l i-'i \ I uilc n.f in
: in eth- l .|i, i. / ttimel |' |n 'i
i i iii , ,,1- ,in Hil, iiim |uaiiior.

. \u ;iiiii I " ii n . I
,
ur miniriiiii \i raoruin sludi i
|
I
• \|>ll- piionca foi uiularum Ari uu d
t iii l»'i iiijunaiii ccdebai.
I' vi i. i XI B
1 ;
I
ii zi.v.
'Si(T.)( iMTiU.im I.
'
r
'is oslch.l.f, , ii|,i, 1. di«>- \
fiii ic.u .•- o.u enlii Dei dc 1

!jSpii iiuMpie <van< n inxitiu ..
nubllt diuereni
.• , I
iiiiin l>
ii. ,n, ,in doi . ', qu i i inlt, mm eredenda. i imlnare, mel i
,
i uiii
delilaiii "••"II oomtimii , (50) cum uniferei non lnc iiin egd i.- ;. nd< i' non mdeo | i lolppe
, i.tiis? Sm vero li.icm ipirilui cellee , •liquem de ( 1 tii luliiii iin| criluni vidcri i|ii:uii uu
monilrt virtubero. Impert monlibui, ul irtniferanl El loiocn habco qui pro mo iibi (t»i lat : nam
leea. In tdmirtiionem lol riotu blandienle lconum lei, per qoam me forti minui perilum |
eem-
rtbiee evtnoicat. 5ub greetiboe luia marli undt piiv pelllt, Ipea le mag reiunde Beni
guetcen , mtrrooree nnpore tolidetur. Cetlm cymba confoiabfi, Balomooe dieente : Aliit \erit,
iiii. i aMtoonliapeligiiollicitotiinai (51) fldera luam tt forHora te (59) ne .'.<n</« fj < tibi
liilclii.T purlcl. Sulis ( iiisiis ;k l.iin;i: .ili ..ci nlni ( ,r- l> h tllu COgitati »/./., r ; .7 in plurimil operibut i//
cerii reoepttculo orelionii freno refreni» Anbelenlii not ut .* tnuttot enim uduxii o illo-
(Minini ignil c\;rslu;iiis vicl;i natura scnliat DOI 10 , , rum, (57) tl 01 vumnitf ilitiumt ttntUt illor,
ic» ii) ci ipte refrigerium. Mortoerum In poetKnii- B ffi , H, etc.). Similitei Paului cui rribitdi-
niiiui vit;i! ;iiiini:is reduclai Inspiro, Ditcote Itboran- ceni : o altiiudo iin iiiinitm tapientUe ei tdeniia D
lilms nvorboe, eura bngooree, in tenlttlonibei gende quam inexquiiiia tuntjudieia iUiu* , et quum mtettiga-
ci in lorinchiis pro nomine Domini. Si obvenerint biles vies illiut! QuiienimeoanovU eogitationem hei
diira, fidem, itmquam grtnum sin;i|iis, ic btberede» (Rom. ti, 55, 54)? F.t lu ejoe natertmejoa
iiuin.slra. Sin vero, 17 <| uocJ magil 081 , BOfa sono lect alio LeCO boc, quod agitui ,
cvkJ.iiIci cvprcsbil, cuin
(49) Peritorum in lege Qdei, de qea hie termo tst, ritu taneto lib. ffi, n. 101; lum VerO c.v tfteedoiiii
oflkia a catholicis Palribua exculta, tria haec fu praesertim haereti conitel, quae in Cooitantinopnlitano
cx pr.cscnti Zenonis leslimonio oognoscimut; nimi- primo concilio damnaia fnit anno 581. Vide Ph las-
niin obscura Scripturae, quae ioAeratera mysieria le- irinin li.ci.s 67, <lc Semiariai is, qoo nnmine Ka-
,
gebatnr, loca explicare; sententias, quae cootrariaa cednnianoi iuielligil , ei naeres. <>H, de EunomianU.
viiJercniur, conciliare et componere; ac tandem tr- Cum Macedonj mofl de Palre etFUio beue
lani.ii
ticulos, qui eanuntur, i«l csi praedieantur t flde, ctsi titte tiail.it Philaslrius tolum eri 1 L
humanae mentis inteHigentiam sopereni, crediiu ne- illos prodal circa Splrilom tanctom, qnem nee b<-um
cessarios ostendere atc|ue convincere. Equidem in verum, sed (nrtiim utque creatnm praedicabanl c : li
liisce iriinis loia versabatur Epitcoporum cura, ad auicin loco S. Zc o illos persiriogat, qui nou iu noiut
(idcmquod perlinel; et !kcc si perilus quilibel ag- Spiiiuis sancii, scd >-i in Filii dogmaie errabanl jam :
grederelur, laborem ejus sc nequaquam improbaiu- ab hoc non Macedoniani ptracil videntur, •'.I Ariaui,
rum S. Zcno signilicat solam cniin eorura reprehen- : qui ntroque in dngmate sinml peccaroot. Ad ilhid
dit audaciam, qui, ut mox nit, tub sono legit ct jidei, Philastrii leslimonium de Macedonianis ae?i sequiorit
sceculam amore jaclantice accenti, incompreliensibile veruin csl, nou de antiquioribus, quos Zeno su;,|
Trinitatis mysteriom argumentit se cogere, exuminme, habuil lii enim Semiariani verc (ncrui.l, ct primi
:
meltri , ac discemere posse prwsumunt. Canit auicm qui iu Spiritum sanclnm non Riinus, qoaiu iu Fll
pro prosdical interpreiati sumus, ui apud Mariialem haereticam doctrinam insimnl efluliere; ac propterea
dcSpeci. epigr. l Quidquid fama cunit. Potest etiam
: ad lios proprie bocce Zenoaii i.stiinuiium per-
aecipi pro vuticinuri, nli siepc verbum cano a laiinis tinei.
usurpalum reperies, eo quod Sibyllse apud illos pro- (55 Mss. Rem. cl Urb. exinanire. Inferius pro cum
phctioe, uti puiabaniur, dono praeditae, omnia vaiici- lutius cid. Pomp. tum tntius.
nia carminibus edidisse Iraderenlur. Prophetias au- Mss. Yat. audebo. Posl pauca imperium pro
(cm sacrsc Scriplurae, quae difficiliora eontineut, imperitum cod. Tol. perperam exliibet. Imperituui
,
S.Zenonem spectasse, inde fil credibiiius, quod air-

porro cur se appellet S. Zeno, facile inielligerc licel.
wen pro libro proplietico bis alilii dixerit. Qnod si
Cum Aiiani ingcnio nimiiim indulgenles, curios.i uie
quis a lectionibus, quae prirao Auctoris tnenibro in- inquisilioiie dc aclerna divini Filii gcneralione auden-
dicanlur, distincle memorata cousiderans ea qusc .
les di-sererc, in variot errores incidisseni catln.li- ;
cani Iraduntur, lectionibus quidcm sacraai Scriptu- coriun lioc proprinm crat. lanti mysterii imperiti.un
ram, qiiae in ecclesiasticis coeiilms legebatur, c.niiu profil' ri polius, quam lanlo Cum periculo de cdcin
autem iradiiionem qux verbo praedicabaiur, a Z>'-
,
subtili er inquirere ejiiippe quo.l homanae mentit .
none significatam velil; alius vero prinio loco eam D aciem iiiiuium inulluin excederet. Qua decau-a i;n-
Scriplurae pariem, quae in sacris conventibu- legeba- periiiam quoquc professus S. Ililarius , lib. de m
tur, secundo vero eam, qune canebalur, speclalas
'
Triuit., n. -20, p. 6-2, Aiianos periliam jactanles his
malii ; non ilinlius repug labimus. compescuit Sed te, quisquis es, invesligabilia sectan-
:
(50) Mss. Vai. ct Tol., canentiscum univereanon tem ct divinorum tecretorum utque viriutuin gravem
,
crcdis. arbilrum consulo, ul mihi imperilo, cl lanium de omni-

(5i)Co(K Urb. ab occiduis fidemtuam fideliter portet;
bus beo. vt sunl ab eo dictu , crcdenli ratiouem saltm
quac lectio si germana est, indicare videtur, lid.in
facli islius afferas, ctc. Porro imp<ritiam -imîici cmu
non Arianis Orientcm occupantibus sed ab Occi-
:ib ,
lide sequendaro, luîus suadel, num. 26.
dentalibus, qui plci ique crant cathoiici esse suinen- ,
(55) Ms. Porop., obstel. Paulo post pro nu';i«s peri-

dam. At aliis a mss. ab occiduis abest, cl liberarii
tuiu M-. Vat. ininus paratum.
oscitantia repetila vidclur, cx sequenii membro, ubi
ah orc/rfMi pariter lcgnur. 1'ost pauca Solis currus pro (56) /Vescripsimns e mss. Rem., Pomp. etZen. cum
Solis cursus babent coild. Pomp. el Zen. in ediiis cssei non.
(,r2) Non tamcirca Dei Filiuni, sed circa Spirilum Ilaec verba ctin vanitale detinuit ser.sus illorum,
sauclwm ctiun Arianos cirasse, cum Hilarius univer- quae in edit. Ver. ei seq*|. aberani, reslikiimus c inss.
Bimconiirmat lib. n dc Tiiuit., et Ainbrosius, de Spi- ac edil. Ycn.
1 ' i ;
I.llil R I IIIU rATUS II
iiiotiiciim 18 loqnltar Im \
"-• debl Hu
llorintus tum ,
- irn fnfcnK/aiN, n i 1» defu iii, perfeciiouem
•r, ».</«' •mwtfl 'i/ /(/•!< fimfo amiem juuionit - >" l ''
ron. '
". l). IM rlrt itesque unii I
VI. Igitor v i' . itolUi ei i eradiui InlereaipU lunl o rem

jin i liies .•«•ii •> iini i i h ii« luin '
Quiil ratem
aiiiein Dei non prof lo gurglil nni:i comralltlt, il el iiomquim
iiiis imiser i. nec divini iuiiuni, numquam portui deildeniui occurriiTQ
i||i- pfoA I
'
liiiiiiana 'I 1
inis, RUl inri I
suset, - moralus li : de eo, lis injuriu nienini
qeod modom iitim ini > nîi^ eieedii , diipoure de- fnttmi noa |erlt1 Qu I
li, il
n.-.mi i|iiik| uiiii • iu sudoris lul prxmlum non colligii em? Quid
I
, : ii<-ri.Mi- |;
I
irislum, -i promiuum libi .iii
tempus uon credil esse v< n
l ,i|.. ii|. i
esl Qd i iiiniiii .'
>j irn, nt l> • n i.

'
I
II v . \ ii.lc i-i, qu ' qu iii\i> in futui " ilt
•
QdeliUle el Idu i
j. i i.i , ulii ciiiiu li.l.--
iiiiMiiitiiiiiii'iii, i|n i' tiui ii"':' viucil. Ampleclendi esl ifilur, fra
|>ilur , ii"ii I I oiuiii . 20 couo-

i.l i virlulum; in bim forliUr incarabeudum
noilrx immobile fundaraentum,
19 u>\> i\ii^ ii.
iiivitiiiin idversui dieboli impetoi propugnicolam
I, j /
, lelum . aniii mpenelribiiii lo-
compendioia ic ven scieniii, dxmonom
I. irii.ii> t.i iti.us Cbristiani culminie foodomenu r» terror, tnanyruai rirtti I pulcbriludo, vel
.
I t iii » li.n .1 il'' , iiiurn» . l-n iiiiuislia, i»j/ Gbrilti aiun i
. IpiritUS
iiiin ouo eonoeii, ut tinjl rifi. Halc it prxsentia lobjacenl etlu»
lii alia oereM nim nisi prxcedit, cui li lui quii contemnii ; illa, quii
prxi x
limet, ne nee venieut; quia m
r. tur • -
1
1
• i •
i ri - m virtutibui porui. Hoc mi,
labam qum ueque li •. " '| M »ra ha in coutra spcm in tpem credidil Deo, m
I
buS iii /iYr.7 polar multuiiuii mtHlium ( Rom. i\, IS 1. (."iili.i
llllll-. II i ii, ne uii i i iiin i h ir i nc sp n <i< lidei i
'
nuuin \ iii »s I' i

. id esi i
nihil openri potee videreolur. 8imi-
dlum
'
liUf ii. 4, ubi lcgilur, utrrequi \
. uinriuf iiuii proderunt. emcndati inibui

\i li «ce
\ • I \ i
dic ii l.uii Zenonis leuleniiim,
Mendimui I n, ip. ", ub hsei t- itimo-
<
lll.l flM
Milxlii /'• 1410 tmm non nin i i
D >t iii i < il. Rom.
I i h"i i"i " illud Pauli .iil llebr i
1
I. J îitrm $p iim subtlinitiii i,-
tinde »u bxc roM, wgumenlnm imn npparentittm;ei in lcqueolibus,
/ ilioms pmspiciuniur itla, quibu
luni •
iprim '
>
dei in Cbrisiura loiiui merili iuil nm -t ituilur.
M Val. ci Tnlenl
. tirtutum.
Pomp. in liu , \ ii ,; ;u >i
nih .
/i.. \
-
, iiiK.i
I i 1 1 ii li /' 'inn
fma n i / tfuoninm tolam pratumU Id i
i.ir:r M . \ i i
i; in . • nun |u in |
i y .r, llli .i;
'I
I
II
..i • -t in \' I
iui (u I
171 ^WUI /.I.NOM^
ipem i i»l, qnod Impo ibllei I aon \ /..i. x, r, llacc de armaio Colia i
I
delur: led poi libile ii " ipe ii , « um Dei dii lo lodu- iii triumpbo |
l U<j tvn ; II • iu J'»b
bilnnti i hi i"i llici < reditui , dii il «•n m Domln i non dc • ravii ( lab.
(hiiinn poiMUia crtdtnli [Man iv , W) Unde i ,/ ii |, ii.! . iii j ..i.i i < cxiiale incdica fuii [Tob. ai).
ibraham credidit Dto, el repuiatum ettilliadju u- II i ( in Danii le ora D a.
tiam ( Gen. \\, 8 ) ; qul ideo ju lui, quia Qd< I

II.,, n, J,, lum in cymbam couvertit (Jem u).
juttut nim •
i (ide vitil |
Cal. m, o'
|; ld< o Bdelif, II ,
. n llai bal I
-.«I < i
quia credidil Doo; quia niel credidisset, nequeju- |

II '/,/. //. \ ii .) II i < in Ir.bu-, pueri BM
ilus, neque pater {-^«-iiiitijii este potuUsel. Quaprop- , ii- 1 1 '
Ihm. iii | II i , i
libui ambulari po
ler manifettuia eat, sjni ac Qdei unam inieparabi* iN Peiro practump ii [Matth. xi% . 19) Pei bajvc
lemque eaae naluram : quia in homine ei l«> quaj- Apoaioli mulloa in ui lem leprae deformia
cumque deftceril (9) imbaa moriuniur. lavUoa alcerum

III. Fidea (iO) iiaque vel maxime rea propria no- ipoliavereverticibua Perbaoc, inquam, carcos vid
slra eat, Domino ipaodicente : Fidei '»" te talvum lurdoe audire, muioa loqui, claudo* carreri paraly-
(ecit { Harc. x, 52). lîiur si noslra eat, terve- licoi reformari, de obaeasia dsmon e, n.or-
ni iis ui nostram, ut jure speremua (H) nlicna ; nemo n ino pe ipaoaa aepub ria eaoi aaae aibi (18) ex-
cnimcensum l2)decocioricommiltit, necdeaei (

lorein aeqoiia reverii juaaerunl, ut omuei mirareutur ii<:i i
praeraiis IriumphaiibuB bonorabit, 21 niaxime cum lacrymai araudij , quae (17) aanc faeraol orbitaiia.
Bcriptum si t : Qui Imbct, dabitur illi et abundabU ; qui 22 ' ^ Sed loogum eat, fralree, ire i<
<
aulem non habet, eliamid, quod Itabet, auferetur ab matime quia cbai >ra; quj
co ( Matth. xiu, 12 ). Per banc, fraires, a Deo He- jia rebua universia (18) pra d la, ul sil omniumjure
noch meruil (13) cum corpore contra legem naturaa [pi ,. Triumpbet lieel, qaibus vuli virtuiibae,
iransferri. Pcr hanc evadcns Noe uon iovcnit, cum fidea s multa el magna proponat; lami
qiio diluvium fuisse conferrci. Per hanc Abraham ad bac ulrscqae (19) non siabanl ; Bdea i
rima i
mniusa -i
Dei pervenit amicitiam. Per hanc Isaac prxtcrcacie- seipsain aon amet, -
m amelur, Aduje, qood
ros enilttit ( II cb. xi, 5, 7, 8, 20 ). Per bauc Jacob (ides sibi soli prodesl; ebariiaa omoibus. Adde, quod
Deo colluctari (14) praivaluit. Per hanc Joseph iEgyp- fidcs non gratis pugnai; charitas aulem etiam ingratis
lum suae diiioni subjccii ( Gen. sxhi, xli). llscc confcrre consuevit. Adde, quod fides non traosit in
Moysi iu mari Rubro lerram viiream fecit (Exod. xiv, aliuni ; chariias, param est dicere traasit, ia aliam,
22). Haec, ut cursus soliii coniempta roensura Jesu quae (20) iransii in populum. Addu. quod (21) Bdea
Nave desiderio parerelur, soli, lunacque suos fienosC paucorura esi; cbaritas omniuin. Adde, quod spes
(8) ln cditis post nonvidclur addilur,

ease possibile, lisremeare defunctos exsequiarum conrersione jusse-
quas lamen verba ab omnibos, quos vidimus, mss. runt. Et sane e\*e |uias Zenone sumi pro fnm ;i
codd. absunt, ei abesse iiem eiiam debent, si s. Zeno comiiatu cx sequeniibus paiet, ubi coiuiialus luciam
boc loco respexit illa Pauli ad Rom. vm, v. 25 Quod : in gaudium versum commemorat. Similuer etiam
non videmus-, speramus; nam quod viclet quis, quid Ambrosius, lib. v in Luc, cap. 7, esseqoiarnm lor-
sperai? Quam in senlentiam superius S. Zeno dixit, bam appellans, exsequias pro turba filii vidue fninis
spei substanliam esse fidem, ei spem lidei e^se sub- comilante aperte sumpsit. Iu aniiquis nim rum fune
jeclam affirmavit, quod ea qu;e fulura csse creduu- ribus cadaver seqaebanlur boniiues funeream pom
lur, nec inodo apparent, spe prosequamur ( Ibid. , pam comiiantcs ; unde Tereniiamun illud : funus in-
vers. ii). terim procedil, nos seqnimur; el ex Imc quidem exse-
(i)) Dicium bic ambce moriuntur, uli supra utraque qmtu dictas, quod populus sequeretur, donatus no
cessabunt, de quo satis inulta dissert, n. cap. 6. tavit. Inierim hoc loco S. Zeno Arnobium imilalos
(10) In Yeron. edil Fides itaque donum Dci. De liac cognos. ilur.
additione, quae abest a codd. etedii. prima, videqiwe (17) ftuneretu erut, dixit Cic. ad Attic. lib. u :
notavimus eadem dissert. n, c;ip. 5. iVtmc tidebam , de Claris orai. Similiter etiam modo
Nimirum cceleslia, quae Dei sunt, qu.xque pcr
(11) erat. apnd Ovid., lib. i risl., Eleg 5. Iterum S. Zeno I
fidem lutnra credimus, et exspeclamus. Iraci. 5, lib. i, num. 1 yunc clamabas, ttune red- :
(12)Ita mss. Rem., Pomp., Urb. et edit. Ven.; ry debas. elc.

alibi auiem legitur debitori, qua: vox eiiam in mar- (18) Prceclara legiinr in msa. Pomp., Tol. et Vat.
gine Pompeiani cod. nolalur. Alin margine mss. Pomp noialur vrcedva. Prcedita
(13) Mss. Val. elTol. inserunl de fule llenoch et Noe antem pro prwlata invenitur in Appulcio de r>eo So-
ct Abraham cum corpore, elc. Seil videlur glo^sema, rr;»tis , cl in glossis antiquis apud Ducangimn in
quod e margine in lextum irrepseril, in quo notalum Gb»ssario.
fuit agi boe l«co de fide Henocb, Ni»e, clc. Sanc so- (19) In edit. Ver. emendatum erat non proderunl,
lusflenoch cum eorpore translalus fuit. de quo s.itis adnot. -2.
(l4)Mss. Pomp. legit pefvaluit, ntiapud Lucretium, (20) Transiie in populum cbaritas ilicilur, qnod
Ub. vi, v. 956, ubi tainen pravalet, legendum esse omnibus prosit; lides auiem prodest illi soli. qui li-
aliqui exis imanl. dem concipit ; siculi paulo anle dixerat Fidet sibi :
(15) Scu&t oi>is «'Sl in mss.Pomp. et Zen. Al in mar- soli prodest, cliaritas omnibus.
gine Pomp. notatur, scubiosis. Conlagiosi aulem (il) Fidem pniicoru n es-e, ch.uituem vcro om-
dicti Lepric verlices, qnod ilia conlaciu conlrahnlur ; niuin, e-im in sententiam vere dici potuis-e arbilra-
Scabiosis antem nd ulcerum vertices referri videlur. mur, quod fides in paucis sit, (|iiia Cliristiani sunl
(IG) Sparaverius pro exsequiis mallei legeie exu- pauci pra3 caeteris inlidelibus, qui licei fide careant,
viis; at exsequiis relinquendum paiet ex Arnobio tbarilatem lamen aliquam babent, cum iiem -ino >
lib. adversus Genles, pag. 30, qui de apostolorum

i aliquo amore essepossil: unde et genics sese invicem
jniiaculis loqueus, simili formula usus est Ab lumu- : diligeie, el beuefacere pluribus legunlar. Nou itaque
,
173 LIBJ i; i i RAt I VII n ii
ipiis ii ll : Ulil tincill lion \ • .ii\i'iii. m quivit inlelli-

l. i|'l.in- 1 1 iton p n.itiii.ili- ,iin. • ,ii i ,|,-. i
1 i| |>Us l|\ •
III- plil ii uci-essit.il uii,
\ Non uaiu prn i

r i
-
onmiboa ii" i uiii i|iiiiiul propefliodutn tam
•
jni iimli i ei i
• i • 1 1 " iin quia iliquii
iin i ii ii i..i ii il •
n ipi rabii
pro lempore, •
nofl iculum 24 '
'
infeila-
iljtur, quia inridi i i|uid mI
lur , ijuij liiiini i: a> iii Coll; ii' .1 ii iii ii Cngital lab i.\. iiiuiii |u irmii ipaia inimk
-i ; iioii irascitui ,
i|i: mjiii i i^ l li. I; lii^rnl
:id'i .111 r ; iioii fallil . i|ui.i lnl in i|>».i le inlli l"llllii|- s.iul i|l>. Vilill li
, imii ull.i i
diue .
1 1 1
i.i.nn rcsistont ; vincunique faciliui chariiale,
iii II 1 1 i ii i. urb -
•
1 111 1111,1 I \l\ |. V|l llt.'.
l>iil . i
23 i
: II •
i 1 1 quoque i|i-.i, ii.it;
II i repugnanlia olim deprcheudisset interilui, nl
jur i --x i. ii il, l"i j B invicem inu |i hbusque lemperanlix do

• :- |, i, iiin- i "iiimli i li eli propagine i
-n i , Ii.ii iias i I . i-- i. Nili i i proi -u» , quod

iitiam, fratn edili.i, graiuin, lin bai pa ilicum, il e hac Ddele, line
n.ilur.i i . i li ii li I, tecurum, line ii ic î iriosum, il le li ic l> o jon-
ii» iluni lioiinnc cuini, line li.it- |i"- perfectum. Denique cum
i iinaiu • 'iii. II i < liiin i- Dominus interrogarelur, quod essel summum li
n prJM jii"il nascilor. II /' ll>iiiiiiuiii
. l|U 'I m luum es loto eorde luo, ea i"ii anima la i,
lllljtl-. I iota viiiiiic iim. I - cundum timile /i /'
, proi ii imhimii Mmmii, Iiiiiiiiii. im tefpsum. hi lns duotnis
lll lilm- . IC BOI omnit lex, ei propketm i

Mattk ixu,
I i;l, l ude in.iiiiii' iuiii eat , dilectionein
ii \iiiiihiin omnium divinarnm eue Mibetaniiam natu-
l|IH|IIJIII Vul|IIIU>, dlllg.lllllli. lIlljllS <>l |!|l|- mque inagisiram : quoniini ei lege discitur, sed
•
ui virtu brii, :iui ei i. in mentibus nasciiur : lex enim pendei ex charitate,
\irlu nonebai >| det ei lege, aacra Scripiura dicenie .
III lllll imei sitn nvn ett, ted peceatori 1

1 Tim. i
•
>i -.ol.i - lu s iit |
\ i. iii- vidcmus Peccator autem ille est, qui ehiriialcra non habet
Diirn- animantiura genui congi irdia Dei :
.n per Ihm ranii iram recte lubjacel lcgi.
ii . atque n.i omnei mol uno Aii|ui forte aliquia dtcat, lex ipernenda eat, quia
|
le -' rin •
scnsu legeretur ik urbcm tircuit : eommereia uutin- :
I III utbu^ ubmimttrat.

II I II. I I
-
pro </ n iin iii ii"t it Celaua
.'. '
/ ; l I
liim ii . de '"iiii I. xx tiig.,Reddendi I •
ii ci iuii nem hnbet n /"< dondi ; i
.
inmen <•/ p ( tuti tiqnifieatione n S
lolam, ; epiUS ipud pro-
R ' ;.. in Imjui poa-
i" \ pr ; batos auciores ivenies. Qusmqu nn cum de commer- i
i ii. e lil. • i'ir
i nti . i i •• lii N • /' •

<iu . Mi l'.il i\. ;•
in, lermo lii ; reddo stricie iccipi poiuit, qua-
•-|i ii ,\.
- pcr c inercium coremutaiii mercibus, iliad
iui . il
ni. <|iii»il nccipilur, reddilur.
ur.
Geuero i
hocloco dicuniurnon degeneree li-
f)
iii generii decui loentnr, klque
\ ii qualoo
i|u
|iiiii-siiini.|i i-ii n 1 1
p i-iiiur. quatenus ba
•
iiiiiii-. i ' i\i

•
i- i .ii-.i\ indum i|is"«. impelliL
iit.
I . in-- Rem. ei Urb. > -in<>i->>, aul munuos :
1 legiiur in c idice V imp., sed

• male ; n ira
iii nli versil r niipr.lnii luniiir. I'.nil • •
ili .
im/ii,
in inargine m>. Pomp. el Edil. Ven. I
II el
tin d int.
ipud l.ii I \
laa n i i l iii. aoiofai
</ Ken , Pomp. <-i
. 'ii.
v .11. denotatur, nnj mos mn •
|irn arprrit.
/
rlulli.inniii \|nilv'. ip
I .
I • I
I dit. V en. P ni|i. ii ln

• '
bro.
i
In editil •( in Pomp i
nvmandaiiei I
reslilui- lexUi i" ' ii"n iii ' •• lu Ibui i>'-in .

i i ptu.
: II.. Pon
iANi n /l 10NIA
jll |ll ||l . . II I I 1 1 < 1 1 I I, |." 1 l ilni I M I II llinli • I l " I
\ PMII| (\
lillllllMlililH , l|ll" ll I l l |HO
\ii-.ii, frain imo poliui vcneranda <
i, quiave* partibui (37) ro it etiam protimoe
ritalil |" • nlinii ,
i|ni-i ii/nl-i "|'i i il iin ilili i
lionil "
i . iii •
i|ii.i rio ipnoi diligimu» , diligamua :
lunni : i|iinii|iii'i riiiin ;i justo (iiiicii, ni i
ligantjura I ( I i-
jiisiiim quoquc c< mpellil (33) blfarie inclyia, unum m.ii .

pbem : V .'. '• «"< i'/-. .\uiineju-
gloi iii< :iimIu, iiiiiiin '"II Igendo. i.i itiui <•»/ oiunium vettrum { Vul. n, 10 Q kquia
VJ<CnnsiaiergopmneChri lianitatit magii inchari* ii nobil i iiii.iin rclim i, ilil gii ii.i-
i:iic i|ii:iin in ipe, vel flde c e dcpoiitum : lii "i ii.-ni in-i aliquid su i
a<l-
(lciislcsl:ilur cviiiplum. Jinl.i .
25 ( '
' '"' " '"'' ''
'" rnonitiune, |
iquid derogelui i laoluutqoe m in
pem el fidein perdidit quia chariia

ditor Diiinini, ci : oamat, ut «i -
litadeumo-
iiipjo noii mansii nam el basn : lum, quod idoo l> ui lionrinem ad imag bi m et limi-
diaieminantur, cum inflala fldei oc ipei, dllectionii Utudiocm tuam fecit, ui conienipbitione imaginia pa«
a fundamenta velluotur* Quid aulem line cbaritale leremn itiara veriiai leonditiune
lini miiii lantum iatse, ted ei aliae ejuoque virtutei,iii- dimisM ost, utsi quid mali, 26 ouiqusml
dice Paulo cqguoscile i E{ ai habutro, inquit, onuum riraus, Deo f« iaae vidi ;i n ;
pro| lei quod h<,i me-
fulem Ua ui montee trantferam, ch/pitatemnfin hnbeam, u rilo Joannea peculiarii areanoruan Domirn eoosultor
nihil siru. I.t pauperum ditlribuero omnia
../ in eibot cooil mter edii II Si enia dmru, ejuemiam ditigo
ineti, et ij trudidero rurpus meum, utardeam, elimiia- Deum, et fratrem suum odit, mendax ctl : qui emm m»%
tein autem non Ititbeitm, mliil proficio (I Cor. I, "2, 3). (iiliijii fratrem mum, quem videt, Jieum, quem nou
Chai ilas ciiim, fralres, oinuia diligU, ontuia ereilit, iii/V/, non polesl diliyerc (I
Joun. 1», 96 ). Doeartcmoi
omititi spcrat, omitia suminei. Charilat numquam ttr igitur, tratros, inter noa iiniiiii smoris aemulatiene
cidit (
Ibid., 1 et 8). Igitur 11011 immcriio Dominus gloriosa; imagiuemque Dei dignissioi mlo,
Dcus proximi (lilcctioiicm commcndai : (|uoniaui so- (lcclarcmus quid ipsi reriiati debeamoe, seientea,
lam (35) pr.esumit lervare posse, ouod praecipil. qnonian si quis imagioem laMerit, in (3t) exiiium m
VII. Primoro ost itaque dilectionis officiuro, Doo anima iucitat veritateni. Noi osi iiet longeproba'
rcfuiidcrc, quod nati suraus solique debere, quod : lio. Si inclyii eujnsqnam Regk (bominis tamea) (40)
vivimus : nihilque prorsus conlis nostri iu penelrali- vullus, quivis ulla violaverit raiioue ; iioiinec"iilitiiio
bus retinere, quod (50) alicno jureservemus. At cum velut surilcgii commissi capitales po bm luil fqw olo
abeodem hujus devotionis iuvilalioiie inliabitari, scu magis in Dei causa forlins BfmeavOBdui e-t, a.
nos iu ipso habilare coeperinius, sicut Joannos dicit : soliim verelur, (|iiidquid in (il) viriulibus naiura: a
Deus cliurilas est; qui manet in charitate, in Deo inauet, Regibus ipsis quoque ineluiiur?
et Deus in illo inancl (I Joan.w, 16); liincileinuin, G VIII. Sed necessario nnicuique -inceri amori- '
fralres, charitatcm per semetipsum ei condigne redde- m.scenda propiielas, ne sub sono nnminis(42j cou.-
lur enim Pauli locus : lex enim iram operaiur, ad Iractat. adnot. 58. Palet eliaiu ex Ambro>io sciiu.
1
Rom. iv, vers. 15. Emendavimus autem es mss. ei 10 num. 2*i Qui coronat iniaginein im-
in ps. cxvill, .
ca-leris edilis. Solns Urbin. codex liahei operantium. peruloris, ulique illum lionoral, eujus imaginem coro-
Ms. Tol. paulo posl quia et ju.slo. : nuvit : ct qiti statumn coiilempserit iniperaloris, im;
tori ulique, citjtts siutuam conspulaverit, fecisse vide.ur
(53) Bifarium scriptores Lalini oplimsenotae lialienl,
sicuii trifariam , quadrifariam, mullifarium, clc. Trifa- injiirium. El iib. VI llexanieron, cap. 9, nuiii 51 :
rie tamen lialiet Diomedes grammalieus multifarie •JEie fusa principum tapita, ct ducti vultus de oere itt
Plinius xviii. 7, et Solinus cap. 18, cx quibus Zeno- de iiiiiimore\nb hominibiis adoranlur Quod porro (!• .
nis locutio satis vindicala videtur. Mss. Tol. et Urh. pitali poena in imagiuum vuiiatorca iradii Zeno.spn-
indita pro iuclyla. ctal lcgem Julimn majeitatu allegauiaB D. 1. 4^>, lit.
(54) Mss. Pomp. ei Zen. Scliarioles, sicuti et mss. 4, I. 5 el 6. S. Meibodius, apnd Daina^cenum, relalus
Hieronymi x Maltli., pig. 57, similitcr scri-
in cap. teslimonio ultiroo post Or. 3 de tmaginibut, tnm. 1.
buni, et Hilarius in ps. cxxviu ; in plerisque nosiro- pag. 390, cos condemnatns lestalur, qni in pri "i-
rum mss. Scariolli. pum imagines probra conjeciisent, ac si in ipsos
prwsumo aperie pro cerlo cognosco, ul mo-
(35) Hic principes peccassenl.Similia babel S B;isilius, enar-
nuimus adnol. G. rat. in Isaiamcap. 15, apud eumdem Dam.iscenum,
(3(j)Nouquod nihildebeamusdiligcrepratcrDeum, D p-Tg- 5G6. Spartianus quoque.in Caracallae Yita, pag.
cum proximum quoque Deus amare nosjuheal; sed 87 : Damnali sunt eo tempore, qui urinainin eo loco (e-
quod niliil sil diligcndum nisi eo jure ac intione, , cerunt, in quo slalua, aui iinttgines eranl principis. Cc-
quam nobis Deus ipse prastiluit, ita ut ipsum Deuui lebris iteni esl imperialium slaiuaiiun hisloria, quae
in oninibus, (juae diliginuis, diligamus. Autiocliire dejecUe magnam ibidein periurbationcin
(57) Sparaverius mallellegerenottrum.SfoneRS est, severissinKC pnnilionis inetu excilaiunl; qua ucca-
officmin suliintelligiiur, id est secundum ofpciitm ; de sione S. Joannes Cbry.-ostomus plnres oraliones ha-
primo enini liactenus dixerat. buit ad populum, qux- de staluis inscribiiulur. Mitli-
(58) Mss. Tol., lirb., Zen. et Pomp. exspeclavit. iiiiisalia plura.
(59) In margine
1'omp. extlttm. ins. (41) Yirttttes naturoe beic vocanlur fulmina, lerrae-
(40) Vultus pro imaginibus dicti a Trebellio in motus, inorbi, seu ( ut loi|uamur Psalmista: vcrbis,
Claudii, a VopUco in Droui, a Capilolino in Maxim: ad qu;ie S. Zeno respexisse videlur ) ignis, grando,
et Balbini Vitis, nec non in L. Cod. de publ. lcet. ttix, glacies, spiritus procellarmn : et sensus est, liasce
nuut. ubi iroperalorum iroagines publico cnltui expo- natitrte virtules, qu* ipsis regibus meiuin ineuliuul,
sitas liquel. Hunc morem S. Zenonis aevo apud Cbri- neminem vereri, nisi solmn Deum, cujus nuiibus pa-
stianos quoque oluinuisse ex boc tcsiiinouio disci- renl; nam faciunl verbum ejus.
nius lieges enim Imperaloresappellat, ut oslendinnis
; (42) Ea committi diciuilur, qu.-e in discrimen ao
,, .
ini ni. riiACTATUS ii
miitaiui reûli \ <*t eoini et alius m \
saluli | Ofllinit / untut.- r, , itd l
loiiiia iniiuiiur, quia t< > ac ir.u-ili* eaee puceniiu »• n 18,19) aot lontenim
r
i ienlo puerili depingilui , diabol liverse hoiiiiuum nien
quia ejus lasciva lu ido vocitari a losurioeU eoU , I
27 i m| raiui Ideo i |ola volunui ejoi enltarlbaa^caaoli.

eeltorpiiodc aootoe, quia iu qiuecumque con- i\ \ o videaoioat ood
i ruii. 1
iiii l.i u:i t n , ,.iiM»i.ii .
,iii vel maaioM ilrln-.iiin- Utique
u-., quia ardoril »> >•• m i>«t juucius est iiu, qui Imminem fecit ; qui ei munot perpete i
gladiu». Ideo lii ; qui orli

iii.ini ,i. i\ i . qui on lenla mundi eum animanii-
illlll, IIO II lillllll lm> -.iiiii lubjecit . ipii ei ennoi
. itiin. II i
I" < iu> ii, i inenvs , inii l«'i , dics ,
( l.ii i«,siin s,|uc (lin.> i.- -
dil. II . \ : ni •
iin nrbiuin currus 54) munerifero aempei vicl
laaj aal iluuruin im aui ludinis pil ; qul eum
e. iiii Joseph B supradiciis dulciboa veni lauin,
iiiuli, itum ; qu i.iluiu infernrque aedi sobtoeraam, majeeiatii

dcuudai, eato oonioveuil impudicuui II. r »yna cramenlo vivilicaium , iuaupei regni coMoiis paiiici-
illi arma concedii llic paiione diiavit. cbaritas ,
qoam pia et quam opu-
ubique lurbui biqoe fertur i isjina. I •
iit- leota ! o quam potens I nibil babet, qoi te ooo babel.
iu : iiu -
itii iii iimii bom '•
dema are valuUi i
boc ebri jejo- broviaiooi , paulUpei nb majestatU soa immen»itaie

.ir, niiii, rcua. Ji iur, luilii, |nl- peregrinari lccisti. Tu virginali carceri novem mcn-
lel, labct, sutpii ilui : aul isli ru Evam in Mariam (56)redinlegra!tli.
L, aul decij I ir , ,|U m 1 u Ail.im in ( I

ilOVSSli. Tu McrtBI (iiiiiiii iii
lam pr i-u> i inli non pi uteropcrdito jatn(57 muodo providiati.Tu mortem

lcriL Vuli it Deum mori doci ndo racuaeti. Tuum aal , quod cum
aoo eiiam ^ quoiidie m idiiur ab bominibus Deua omnipotenlU D
i.i nollui iraaciiur de duobus. Tu populi cceleslU anl«
corropu aool i , cum ornaa pacom , fldem eustodU, anv>
iltiui jubciur C plt nuoceniiam, veritaien colU, palienilam
eoilboi lc.itui ,
Joaiuie ilil m repra l ii 29 diversos bominei
n undum, neque <j , </ikc in nioribus, utatibus, ditione, ei una natora onom api«
S t ditestiil iiiund um , hanl.it riliun. iiuiiiu <- U8. Tu marty/r08 glorloOOf •
i m iiio : quvniam oooat , '/k<'.' i'i
28 riatlanl nominis nullis tormentis, nulla
; r..iu|>. priutqv
lcm. S.it vi, \ nillil \ i
Idem m>. diai i aa : de d Drb. maolaa eaptas «V-
eomparai , , Cli
-
i Suh ab ediiU aberul ; retinuimus <\ mi
< t Pomp.
M i
nir hiidiim/,),) . :it placuii lectiom&s.
fnrt I
ip. . Tni < t Urb. ;
quippe sol el luoa , dum deleo-
t.ini , eliaoi prosunt.
\ i
\allim <'t «iiii, l

M Val talde duUibui.
HllCIII I'
I irnatiooem divinMferbi SS. 1'aircs
S / itillS
I
aasoaivui ,
- um appelUnl ea Paolo
iii ( iii
istei epUcopoa, ua. Ilnn . ii l- lib. i i
I)
oum. loqoens de Cbrisln
I , qui dieiiur lum De) , ,
i / pinl
tiioi bominis Olius, Dti /i/.»^. im|uit,ad iuelfabittm
r
I
i i
i
iitin /». imi. h rmnriiiuni id est ad
i ,
luiem (l
ni i.ln \ iii 447, oa i .
eruni i" / insci ibilui Sarramenfuifi au- .
t.-m inns lib. ti ir.n t. I ,
\ liuiii iui
n , i|ii.iin |, . .i
:
. i|n cpnst'1 i
M
.
Vat. pro
!
;'
,
. / i \.i im ulp ite el atbi <
i ii-uiniri iit l itniN dtiimua diaaert. u

,
<!•• , ,
w. . i Licipium i
i
I ili.
v
!'•
ii'm .nlli li i
(luinlilianus, lb. l,cap. fl ' ,;
iil.. iii, i
3
Ms I : ! I
|' II |l , I • ,1:1 \
'
|
III ,'l I:
v
i \ .
".
.
. /
li niia ili-c-t iii ii -
|
(l.lliTtH • I
,
,
179 5ANCTI /I.NOMs

novitaia monla, nullii pracroll», doIUi imlclilli , A darl oulla bumana rarioaitatU caiumnia comi
nullli affecllbua , omni aano toriore pieUitia raordi \.i- i Paiei ofi i
io<a refondV
ciiale pejortbui, lepararl permitU Tu,ul nadaiii et Umen loia ubi refunderis, nee reeedii Recteltaii
veaiiaa, nuda ee*e eonteuta ee. Tibi famee saginatie diei ihjI rriniiaii (dO) poteiitian ulai
csi. Si panem luura inopa esuriene inanducaverit
iiins cenaui eat, lotum in miaericordiam babere,
quod habes. Tu aola rngartnon noili. Tu oppreteot '' '
vel cum dlipendio lul iucuncianler eripii in qualibei I I H de cireamaiantibui I) doctisquis|

angusiia conatitiiloa Tu c» corum orulua. Tu pea ,
i" cacblnnoa erumpat , <|u<.d liorao Imperiiikeimui
claudor Tu icutum fldeii«aiiiiiim viduarum. lu et elinguin, aliqoid audeam de juaiiiia diaputare , de
melior pupillorum , plui quam ulerque , parena. l ibl eujui proprietaie i x< «-::-<,--
oculoi nuuquam ijccoi ••ssc aul miiericordbi permit- riri nibil certi librii Ingcntibus pro
tii , aut gaudium. Tu luoi ita diligii iniinicoa , ut ln« 31 """ cureaa . dc me quemadnu dam quii joo lur:
ter eoiclinroiquc tibi quid diatet, ik-hkkI i ->« ernat. Ta, non enim In \.< < leeia l><:t iu<:iius qu riuii u
inquom, bumanis, liumnna coMfSlibus jun-
conleiiia non veritaapura; aqna longe oranea iili nnn m:ne-
<K
|s arcana. Tu divina cnelodis. Tu in Paire imperaa. 15 rit<> aberraTernnl ,
qui justitUm l>
Tu (
<S) tibi in Fillo obtemperas. Tu in Spiriiu sancto eloqnenlbe viribns aratimabaut. Deniqoe < un
cxsullaa. Tu cum in tribus una sis, uullo pactodivi- compreheodere non possenl ( aeque ea m poi
qui a verbo providitti regitur. Dein ms. Val. Tumor- simos vocant Cbriiti nos; etinlianui Kpoi leiu l
tem Domiui moti. scripsiase ferturex orat. 4 Nazianteniiu Julianum,

(38) Tibi resiitutum ex mss. Rem Vat.. Pomp. ei , et a Cyriilo Mexandrino, lib. vi , eontra eiundctn.
Zen. Quomodo autem Paier imperet, ci Filius <>l>- Legenda eiiam, si libet, quae ex Gentium -en-u i<--
lemperel, explicat S. Zeno, lii>. n, iract. I, el <>. Pa- Feri Amohios, lib n pag 45. Inierira cogita, ,
'
i
ler anicin obtempenre sibi imperanli in Filio dici- quaiu <• Z<'ii'i eloquenli% el doririnr lu<-rit com <i ,
tur, quaienus q u •• r"ilius facii, eadem efficii ei Paier. ducti ethnici ad eum andiendam e#nTenireut. Ex b s
Jnan. xiv, 10 Pater autem in me manent el ipsefacit
: porro ecclesiam patuiase ou nibui nmi caiecbnme- .
opera. ni- solum <'t b.i T' tiii- sed clhnicii liam dum , <
,
(5/» Filio pro in Filium dixisse videtnr S. Zeno.

') cra concio haberetur plane cravincilur quod :<liis . ;
Vidc adnot. 7 in tr. Ifi I. n. ejnsdem <-t sequbiris a*vi mouumentis apene decre-
(00) Ms Rem. poiemia. Ms. Tol. sola TrinilatU po- iiim iuveniiur. Vide Concil. Valent c. 1, Cartag. iv,
tentia. blcm habel ei codex Vat. <nii pro converlit (. <Si. Tertulliaui lainen xtate id catb<diris miuus
scribit convenisiis llic locus c<<rruplus ulvidetnr, , probaluin lui-se vitletur cx libro de /Vff.scri/i/. 11, i
ei obscurtis. Deum quidem a polenlia aciu operairice ubi !i:rieticoi iiin moreoi i caibnlicorum saliem Alri-
appeljari , patet ex aliqnm Patrura senlentiis qux c;i' discipliua «-
reprehend ns ail ln prhmi quis
. :• 1 1 1 1 • 1 1 1 1 :
videsis apnd Dionysium Petavium lom. de Theolo- C cntechumf-nus, quisfidelis, inc.rtum est : paruer adeuut,
i
gicis dogmntibns, lib. viii, cap. 8. Quid auiem cbari- pariier audiuni, parUer oranl;eti imcthmci si supervene-
tas Deus dicatur raiimie potenlia?, qtiam sola cliarilas rim Sanclum canibus, et porcis margaritas lieei uou , .
convertit non plane inlelligas, ni>i explices sic , ni-

, veras.jaetabuni. Stmplicitatem volunt essc piotrmionem
lniniin solam charitalem, qua Deus se ei oos diligit, disciplimv, cujus peins nvscuram lenodnnnn vocani. At
effecisse ni is se se foras comniuuicaturus
, potcn- qui" discipl na Iribus priinis sarculis dtiiu ol> Di
, ,
liam in mundi crealionc exerceiet, ut scilicei ii es- coliones laiendum er.«l. catliolicis displicuii ea posl ;
seni , in quibns divin» perfcciiones elucesccrenl, rcdditain licclesia; pacem, doui nibil ab adveuienli-
1
qunsqtie sna: bonitaiis participes faceret. bus elhnicis erai metucndum eosijue disccmere et ,
Tiuct.III. —
(1) Doc/Os Zeunuissermoiiibtisadfuisse stalo leniporc cxcludere l ccb l un,i <uin caiecliuine- ;
binc c<>Higimtts:quiaiilem hi fueri:ii paucis conjicia- nis ne Sanctnm canibus prtcheretor plaenit. Sic , ,
mus. Gum boc in sermoue eam jusliiiam S Aniisies eiiam Jud;i'i curam inuuibiis legem iulerpretab:iniur,
cornnieiulet, quaea Gentibus e\ philosnphorum p aciiis de quo ntolla Valesius in uoisal Eusi-bii Hisioriam,
stultiiia aitdiebai ; eam vero reprohei jusiiliatu s;v- lib. ti, cap h. Ilac porro in Zenouiana pcriodo pro
cularem qua; injusla quidcm , sed sapienlia a Genii-
,
audeam ms. Poinp. Iiabel audeal.
bus pra?dicabaiur ; doctos, qui Zenunis sermonem ("1) Not veri juris germaneeque justitiw solidam n
cachimiis exciperenl, ipsos eihnicos luisse qnispiam expressam effigiem nnllam lenemus; umbra el imagi-
extslimet : qnippe qui ex falsa jnslitia , quam cole- nibus inimur: i;a C.iceru ingentic conlesstis e*l Hb. iu
bant sapienles se vere esse, Ciirisiinios auieui huic
. de Officiis, elboicorom pbilnsophorum persooam ce-
jiisiiii.»' ininiicos, stultns ac imperilos putabant. Sed jx rens qoi mulla licet de justiiia uradiderinl, uihil ;
alia lorlasse de causa ipsos Elbnicos doctos bic ap- lamen e<>s solidi, mltil veri aiiiiii -?e fnse probal Lac-
pellari credideriinus , cum cachinnos ex bisce dociis lautius, lib. v Divin. instilul.. exquoS. Zeuo in huiic
hominibns metuat, ob sermonem non fucatuni, >\m ab Iraclalum non pauca derivavit, tit mox videbimus.
ipsis quaeritur , se atitem elingvi el imperilissimo
:i Id ipsumpoela? quoqueeibuici iniellexerunt ; ac pro-
abesse afflrmat. Vulgaia niuiirum eral apud ethnicos inde finxerunt iuqtiil iiiem Laclantius, lib. tv , cap. ,
opinio , se solos , qui poliiioribus litteris ci philoso- 5 , justiliam offensam viliis homiuum cessisse e lerra ,
phise vacahmt doctus esse ; Christianos antem ab
, in ccelwnque migrasse. In sequemi periudoedii. Ven.
hisce sindiis alienos , rudes et imperilos nuncupa- non curo pro non curem et ms. Urb. , jocalur pro ,
bant. HincCsecilius ctlinicus apud Minucium Felicem jocelur.

in Oclavio p. o~l adversus Cliristianos sic loquens
, (3) Pbilcsopbos hic ei oralores eihnicns S. Zeno
iuilucitnr Indignandum omnibus indolescendumque
: noln. Pliiloso|dii elbnici, qui in scholis puhlicis phi-
est, audire quosdam, el hos sludiorum rudes, liiterarum losopbiam tradebant Ambrosii quoque lempore ul ,
profanos, experles arlium etiam sordidarum, certum ati- discinius ex lib. de Fide cap. l~>, in sermone divi- i
quid de summa rerum ac majestate decernere, deiiua t/s snni, aii iiiem auctnr, Lnar. iu psal. xxwi niiui. ,
tot omnibus saeculis sectarum plurimarum usque adhnc 28 el ev bi> plerosque phalerutis sermonibus arlem ,
ipsa philosophia deliberat. Simi!i:i Celsus oggeril :ipud sitam factare prudenlias notal iii). »li in Lncam nnm.
Origencin; lib. in, pag 144, illitteratissimos vt rustkis- (>C Sophisiae atiiem [irpecipue indicaniur, qoorum
m . , . . 1 1 ;\
_>-l l 11:1 l; i ili\i I vn - III. m

- ii.' ni igistei 4) i \ *
= -
» i • il" 'Mi i
i< ultali* , -. -I i u 1 1 1 1
, ij
lion lijhfL.uil '. 'I'i i- B jUUllliai, • Ul opus sil, Cl sal li i

!-nm' , i|li 111 mI.i
ci»ili'in, 32 r iiii n 'Itir.ilfin :

i|u.iniiii lr. I :i|«. r- - i , i|iiu quamvis til lapieolix noiiiin.
c, in iii .mI I; \ ;.i , i niirii »uis commodU con»ule d», quod

iii t-n t . coioiuodit ouiii n |voie4i 1
D i rmii .i qoo* itullissimo ncgari non pos»il S) in-

hiiur.. inlii.
|
jiM i
i iiuiiiiii Mir o.u.ir iciunl , Calsatn- 33 " ( : .riiiM -i icire poiuissenl veram |ua
nii pr>« mt.i ilofcnduni ; aic utran- lUiam, enjiis ett in rialiiasmercei pi ii
que i mauibua , oculis palenlibus ,

\«\ \ l..i.i- «.iuliiiir \.l. adoperian . M m n
runi : Dei,i 1 Uultan puiant , <|ii"«l eiaborel s viriutibua magnisquc laboribus qutcreretur
i (nr.ii - ut de qu icnmqui llinc apud Cicernnem , ul ei dialnf /. blica

ni, t.'>i.' i .«-. lib ii •
j .in dfperdito i .i I .i lautiuo, hl> \ . •
t
s
ini qu iiiidam \ / Lirliui, ] ult, inouil ,

;./(i/i (
-
i
/.'/./ r/l ii . i lln
i , ii l ideni ail \ ium |.
•
illi \< iiin ]ll-llti.liii -I-
lil. i\ '
i di- pienii.imque sed lianc potiu- maiimain itoii n \ rini,
•
iiuiodu siullilia<u judicariut. Si riiiin, im|uil idem I. clauiius,
.
I
i
i ; llinc S / Htori "i nihil innus ; ptofecto ttultittimi <'w lo-
•
in l S riim vaiiiloqueuli:i ip-orum juslil i/.MiN im.i liii, fUm eontutere , ut »// auam diutina tt
kil Jlirmat. I».- I.

iii rsse n«n abs i 'nmbui pitnii. Vide iii.ini cap. i •
iniiriin- .Vml.n.-iii-, hb. n i/. Abrakom, C. 10, n |' iii-. I i h (///././
v uquil Ii . IL nspiciun ni ill-i ( .irnra.liin nra-

/ Mipi '|\ .iii\.'iii- jusiiiiam ui.i , (-miii illuil sibi prol in
llln }.!;• l , UH ilin i
sump I---I, iiiii niilliini •}».• jinii iiim. iiul , \i 5ii
autein i«> d cendi i

3 isilum \ i, •.itniiiiiin t-\s, stnliithini , <; .miiiiiii ttoi noetret .
|
•
III -iliol.t irgiiinenlii pai tim ad
», qui rloquenli nles I i l i ii i
rliui i I \ it i ili-|ii'iiiliniii p.-rli-
-tnb i- inhi •
lc i|u «• > ii"*i o \ neulihus conlirn duii ;
qiuc Zenonem I >
^:
'
— *
*
ir iiiiiii. i. l.-in. N .-n ' ii- i

l . i I. inuisse ni animo, cum
h.ri -• i iberel ,n»li etl . unde t , •
1 1 >l nimirir - ii. >|ii \ Uiris i nle i « |> 'iiiins Inle I j.itin . ea nrol
i i i.|ii ju-i .
. un i
S / ii"ii piget. Prinium de lioms foriuo.T sie Boimi : tir
, \ > I ;
inl. li h . iitm fugilitum im iiMa/noroin , m
•
, i/ii<c tilia ^nltis ici t, 1 1 i,l ii

j
i ut
1
dat; utrttiiiiic vrufitebitm fagitivum tetnun oi
I
•
i inphisi i> celebi i- I
. qui nitemem </. mum i<
ilu.i- |; n-lilia i - ii ibuii, aliei am qua bonnt quidem i/iiih non falltt ». </ tanten
fitebitur, , ,
.ii.i l. in • \.i -
ttnllut judicabitur , qvia rel parvo i< oel omnino .'
.
pbis .i iitm HHdtt. Cedil - ibiudc aliud exem| luin lu ni-

rum .'111111 i iuaxiiua in utramqiie partem dis- rcperiemis aliquem, tnti auriehalcum s.' putrt »«•<<
niii-iii. quam conira jusliliam
<•- i ruiii sil auruni ; el i|ii.i -iinii.- |>i |i..mi:i .
/</<•• luinc ,
i n.i- u . ih- - . i|n « i / uone iudicalur , inquil . utid w$no ,111111, u 1 indn magno? ru-
</':/, ut
itiius rinni or.il niiis li aginen- /1///1//1 ;i/<///, inallemagno, Debo-
tlll- , lll>. \| lusllltt. utem \iti- -. '.Juttiiia e*t honiinem nonoccid
r. 1l> // ; . / (»111 .
II :
iuni prortnt non atiingert Q lut faciet
$1 1
,' i\ imb, cillior viribni
.
\ l,iini tabula iti iu biib.t . ut ipte
- autem ill i
j radat, maxime enm tit nullut
i foni 8 S .
aJM ]i 1
/ 11 ori !//.<//( 111. i\
.1 .iin <|ii i|< in . ii. .ii auteut j

Iteri ; jiiin 1« ./ siul K
'
1 1 '/</• 5«<i </ (. .' .1/1 porcil </.'• nif. I 1
hor. uni -. I
.
mcludii Si /<••// fet
iii' :ii 111 ttultu 1 tit 11 ' len

I
ii ni i ei 1 auiius.
\ ii i
1 '
neades in . .1 1 ratione . <|n.« furam ju-
.1111 impugna in>, civilciii alleiam Jefeinlil ,
<iu i lii.ni.i n. -in nem I i.l. 1.

i| 11 11 11 -i:.:i'nli 1111 \.n .i\it . iliju-lii.iiii 1 11 111 h ••' i"ii-
sniini .
•
ntius iii
j 11 111
1.' 111 inii. i.n i 111 >n .iu-.li- !• 1 . iino satii uliru
\ii . eli i iin ruipiam vim «< injui
11111 I queni ile > <>. qui wlium n 1 celani
ei h it .i|.n . Ii-in liahehalur »u mna sl
111 in tcndil S ril i quii, 1 ril //»'</< »1
;
.1 > non II vi <\ >
tapient, quia reit n%ul n iiuilns. .1 t inju-
-
, quia /".'/./. II - -iiiuli.i 111 alm apu I I " la ilium
ui o a Zenoi iiio repei iuuiur. I" lur
1111 /Xjiei liui I
ir.
lll !
1 |
|ll 1 .. . I
lni 11 .111 eiu Uuil usil 1
I
lil. \ . l 52
I T 1
1 111. • . . ..111 1 1111. -i. 1
1 laniiui
.IXlll/l.
. •
uul,
:
,
SAM Tl / M
im ii i ii i > i » i
<
- 1 opiarciil niiii judicare c |« li, quam A qnam n • il iliquid illam fai erc vi qnod
inpientei injuitl : iii. i\ II"' < iini j:i ni -ii )-<>i iini frnoe M '
\ i i
i re, qnam ju H llT mii pa-
oniiili iii medio ,
noii riuiii (9) reni reluoruui u i.ii v. ritetem. Gnterum i m uido
ferre, lod nomina, |uiiiiii in itultitlae, injuitiiiom iju.r hnmin bu eoti um reril
•
nno j">
pientins vocabulli infamnniei qus -i ad ma con iii Ninlni habel , quod faci aluerli, a?feliinat
proprliique lodlbui reddai, invcniea Injunitij! m lum 12) idi oque line ulli reverei lia dh < it-
•
hiiiiii.ini , juiiiiiee lapieniiam convenire ; quod que 1 1 • 1 1 i :t 1 1
.•-
religlonii dclei :» i>r n (<i<- ig
etiam Mcra logii leiiimoniii probare non deoinani, i inii vii , ; |,i i i., raboi intia ni' ,
•
I
ru-
cujui liti mnl rerba •
\inn quia tmpientiam Dti non i ,, nlti l omnino m< men imic i inortis Qdu<
cognovtt ictculum ptr iapientiam i> plhnutn tsitti' niquequod lapicnlia legibui pei Induilriam coll
mavit pet siuiiiiiinii pretdieationU talvot faeere ereden- iiiih impr in diquoticni I" i < luii I
•> di«p<
tes (I Cor. i, '21 i. Ei iterum menifeiliui :
Si quii ln- i
i iio divei i n > 1
1
i
que i ujui
ter vns videiur tapieni eieein hot tettuio, iluliui /fni opulentiam intendunl ; i ui loiuo
i// sii prudem : nam hujns mundi lapientia itultiil inilit ii mundm ; asiai cui unii
apud Dtuni (
I Cor. m , IX, I!)). Oli quam cau ira nefai '. quae isbe luni lenebra I inool oaMiboo, ei ab
iilrm Deui per proplielam hacienui protestatur : Non II i mitibus, quail noii sit, argaitor. ,\ i
la-
glorietnr lapieni in tua iapienlia, neque glorietnr fortit men colitur : jugulat, '-t amaiur. Invincibile prol
in fortitudine tua, neque dives in divitiis tuli, ted in calamiialii o.->t genui, <:ui, iubj pieulia,
hoc ijloiirinr, qui glorialur, intelligere et scire, quia vict \il!ll-.
ego sinn Dominut, qui facio misericordiam et judicium III. Videiisne jam manifeiie npienlinm hujui
et justitiam stipcr terratn (Jerciu. ix , 23,2-4). quam muudi non eiie jusiiiiain? et quiden nec reran
pancissimis verbis omne lioc mundieniie rjuod geri- pientiara i qnia Reri non poieot, ut vefuj lapteni
tur negoiium, peroravit ! Iiis enim tribua robns, quae non sit et juslui : jostui ad eqoe venn non lil el
fundamenia suni omnium viiiorum, violenlis quasi |)icns : quia juoluo esse non poleoi Blullus, neqi
quibusdam teinpeslaiibus naufragatum momentis uni- l
ieus injnilos, ijisa ratione doeemti : (14 qui cnim
versis in interiiionem oogiiur omne gcmts huma- stultus est, ijuid sit bonum ac malum, 35 oescil;
niiin. Namque sapi$ntia densis (10) exaesluans argu- ncc potesl scire ,
quid rej>robet , rjuid lei
mciitis, suasorio ac deleciabili luculeiit.-o orationii et iilco lemper peccat, qaod e->t ju-tiiKr con-
conipia mendacio, armata vocis tuba et gladiolini.Mii', trarium : jaiini aatem ab omni peccato se ab-ti-
onines actus ad se traliit, congregat lurbas, concio- nel : quod propterea f.cii, i|tiia pravi bonique no-i
nntiir; lites sic discernit, ui seminel, pravos ac lu- C liliam geril, quod esl uliijue sapientis. Unde fit, ut
bricos colligit mores ;

Iegibus34 suis snas ' e 8' >s ' m '
numqnam jusius p-s-it esse ,
qui ituliai eet :
pugnnl : jus jurc (II) dislringil. Quis nou vidcat nuni- neque supiens , (|ui fueril inj.istus. CaHerum sive
(9) Similiier Lactantius, lib. vi, cap. 10 : Nomina lib vi, cap. 6, nbi ab Elbnieii fortes viros pro patria
tantnmmodo immutant, res ipsw manent. inorti se se snbjicienles summis landibn - elatm pro-
(10) Iianiss. Rem., Tol.,Pomp.; alibi aulem el in dil, qui eversil civilalibus getttibutque deletis palricc
edilis retluans. Ilic vero Anclor Etbnicorum or.ito- 9 Popn-
prospicere.nl, ftnes propagarent, elc.,ei cap. :
rum perslringit sapientiam in eloqucniia conslitutam, lus ipse Rnmanits per Fectalet belia indicendo el legi-
qna auditorcsei judices in propriam adducereut sen- lime injuriat faciendo semperque aliena cupiendo ulqtte
lentiam, non raiionc aliqua, sed affectibus, qui saepe rapiendo possessionem lotius orbis comparavit.
contra rationem ei leges, si ita ferret commodum. (15) In editis clausis. Porro liiiu inmss. lum in edi-
cxcitandi a rbeloribus tradebanlur. luter multa id lis hic l<>cus uno coutexu effertur, iti nt plane intel-
generis prrccepta unum cedimusex Cicerone lib. n, , ligi nequeai. Sic enim scribilnr : clusis ocutis ilta
de Ontt. pag. 70 Nihil esl enim in dicendo majus, : tertio dives esl avarilia. Correxinni- ul in texiu, ulii
quam ut faveal Oratori is, qui attdiet, nlque ipse sic ciim verbnm supplendum Init, dispergit ajierte ut
movealur, ul impetu quodam animi el periurbatioue sensus constaret. lum vero punclum afligendum,
magis, quam judicio aul consilio reqatur. Plura enim q tiod terlia orationis i Paulo |>roposil;c jiars, qu e
mulio homines judicant otlio, aut amore. aul cupiditate,
n avnriliam spectat . :i Zeuone exponitur illis verbis
aut iracundia, aul dolore, aut lcstilia, aut spe, aut ti- Tcrlio dives est avariiia, ctc. lla commodo inlilligiliir
more, aut errore, aul aliqua permolione menlis, quam ulrceque referri ad eloqueniiam et fortitudinem ara-
jurisnorma aliqua, aut ju-
veritate, attl prcescripto, aui riti;« lavenles de quibtis Auctor bactenus disseruernt.
dicii formula, aui legibus. Vide quae coulia id genus (14) Lactantius. lib. v, cap. 17,eademlere habei,
eloquentke, disseruntur in dialogo de Causis corruptce adeo, ul ex iis Zenonem proferisse, et non ntiMa
elocjttenliiv num. 25. qucm alii Senecrc, alii Quincti- eliam ad verbum ilesciipsisse appareat: Demque, in-
liauo, alii aliis tribuuut; unrle in odilis variorum Au- quit Laclautius, ulconctudam dispittutionem, v.oit pos-
ctoruni operibus subjectus legilur. Paulo posl pro se eumdem justum esse ac slulium, eumdem tapientem
coUigil ms. Lrb. congerit. et injuslum, dt ccl ipsa ratio. Qui enim slullus est, quid
(11) Ita in mss. Rem., Tol.,Pomp., Vat. alibi ; sit jttstitmeibonttm, nescit, ei ideo semper peccat. Dn-
vero et in editis dislinguit. Dislringo heic est pre de- cilur enim quasi caplivus a viliis, nec resisiere ullo mo-
leo, destruo, everto, sicut apud Florum, lib. iv, cap. i, do polest, quia caret virtute, quam nescxl. Justtts auletn
dittringere incendiis urbem, ct apml Froiiiinum libri ab omni peccato se abstinet, quod aliter facere uon ;>o-
primi cajml noninn eodem sensu inscribilur de di- tesl tjuam si liabeat recti praiique noliliam. Reclum
,
ttringendis Itoslibus. autem discernere a pravo qttis poiesl, nisi sapiens? Ilu
(12) In edilis adeo, quod ; in ms. Rem. ideo: in /?' ut numqitam possit esse jnstus, qui ttultut esl; neque
Pomji. quod deest. Placuit cx his scribere ideoque. sapiens. qui fueril injustus. Edil. Ven. pio bonum ac
Texiui pono lucem affcne potcst locus Lactauiii ex malum babet doiiiii/i aut malum.
1 -
I.IIIKR I ll;i I \ll S II!
i n il.-im.Tit i-i dutii.il>. \ ti impeliliqiieiermoui ,lnmeu i
; illi puiaveruni, x ttriri», uumu intellujetit (/». vu , B
I \\ | uliam |nil.Mil iriul.'iili|ii.' qutti vm.mi,

|\ iiiiin.l.in.f p | ni niii itli, .> i
»|>nn.
rim i verti bominea, t. m; non ci
Quum -
I odii ii-. kiijiibni' 'ii "iii. 11- ..|.i.'-
i im venianius, omniuiu (15) fon- l viclor rarnisqiie neiibua
iiuiu qu .
|
r.i» lola lilui. r.'|.niiiii-M iinmorialiUlia iiirstiiiiabili !>
- iit I t.ii i .ii |iie expl ens, lu.lii.i- pei lnKliii .
[ ilur, mliil skbi ipM « "ii- \ B > ; I

i "i I
' ' i mi
liuqm-ns, m-i '|ii".l liil>'- l(| i V I | Mj i. ii-
lilei .i volunl I il luiin, mttu nnii stuttti (/'». \i ni , II). rlottram w

iii in pul ineni aique I
iii ili-iflili.|ii:ilU : h ibe Ml lei ..iM Mp fi.i
i.iiinii, iit - - > upi it, qii iin vij ii eempi-

1
1 n.' ctula, n i ni pariem, ne in ili . qui i'fi i>-« i.nii pulanl Mie juttiti m,
. .i'|.i.. iinii|ii •
ii |l |n- !>n.i Mi. M, tlien paarere, Hpicniice
il.ii >t II . . ,
i i..i ui| i ilos iinpei iinii, .|ii."l vei liis liujui nii
frem ii netur :
v rfeeiu» tut , ttudetl eende omnta fsja :
bl.n linem . nm .i';m (I7)| m ptmparimu % ei loti truetm nm , >i mm/,

tiin i inli in \iv, i.\ ) l> -, quid poeall
:nr iii
|
37 quitpiem pro enura lemen icfo, qnia
Ifj . rniiiin teiuina npargii :
nuilui eti nntimm, qui non mnmeniit omnibut «
t
»
iilii, nf. vi|U">I Iiiiii 10 |> iiic niiiii liiu -
,ni il ,i posiidci;
1
iii. i, Intnii plurlmorom \. i

lude
lin. Adli i I |.- |.i .iiii -f.lfin |..il- pnpulis deieriort menturii preiit, qutm inopia I
fraus, perjurium, rapinae, lites u quoUdie

it ni judicium, ii i ejui mufli i> - qnariiur lneruni , i -t H i
>
lli pallium quoque ooncadilj tin indutiria vociuiur : ei tppeiilio rei aliena -
'iiin elgraiiM agil : ju- C pnoiexiu pr< pri i defi ic ilii gentie callidit-
ur, el n"ii repugnat : pro percussoribua lula timU trgomenlii urgelur, ul quit indefensut, tui in-
h.iiin in>n|ifi I n.i 1111 >>! i princi| - i, quod tabet, (45) legibua perdat ; quod eet
iinln .if iii.ivii |iiul iiihii.Iii .ii-hf it, i > omni violentia deteriua : quia illud, quod rl eripilur,
i|iml ii.iMiiii ii inr. ll.u.f, qui divinat liiter •> •
l , m nmnqutaa repeti poteet i quod legim cireum-
aut iniii legcroni rritM poltvemnl , ici pUonibui, non potetl Glorietur, qul volet, itta
I i ill- lili. v , rt, itin expolhum ae diurtum tolunl. Simililei I
iii ross. I «•-III , Ti.|. i- l'i- vn in Julianuui lianc Eibnico-

llexandri ius, lib.
/ ;>(. miiii i». j.ftKii proponlt, qiia illl -:n r>i> lilnii- i
< />
u\ ii.it>' - rumenio, mpolitum term n< n, u S. Z m» loquil

n|.|iiiii liqiifl, >.l siiKiliin.lide^piciebaul eisque prxferebanl luoi m : .
t
n.iiir invicein ei ien politiori ei loculenlioi iiylo usi tunl: \t e»fm, inquttt i
tnti - • rin'i|>. i,i l:( r- /»r.mN gtttjuU, Scriptura si-m ni/./nr.-. pltbetum oe
ttcikut jutjum ttrvile di i m l'.im-.-. utotrilum dietndi genut eonlinel un nnttm '
II. >u(/,im .1 I -. i ! \i,. i rilatem habent nc prtHtrea ttnutlatt dleendi

•
i i-i.' rdi.c ei jn-ii ii op ii iihiindiiiit .i nratia. Ha
|n i- Iik / ii | ,'|. \ iifiiu- Phioiiicus, tpuilenmdem
II Ms i
,
.i.i, - >l putiiur if| ciitur p.niln
n r.vrillinn, |> 283 - Itiannem eodem burbu- nom
' riim :n in-il. :n "Mi III- I . im um I ln
. \i. iroiiur : fuitim < -

etorot etnmeri rid ipud lliei >- •
iwii »;'..- elc. in > <: furium, nvmiiui in pr fal </> Senpl. /-.. Vm -\'i. ; vid eliam i
, Tol. et I \ ii-m i.i -.n i«-> Scripton i

II i- ilin ililmiiir.
int
/ lini^tii Nosfer,quod inma .
n i dui ior uim uni • / ll"lll-- -

-i\ I
/ n. mm legilur. Ptulo tlltC |> '
.' «Mlllll >:> . i

'
posln
p quiJ illi. in- Pomp. Miilni quod illi.
uij ni-
i\ Saut repokuim v niM. >-t ed Ven. Iu
lit. Csaterum itminn i\<>r\ inale voean-
i
-
lnr - ediiinnib. tsl ia S quenli membro mt. I"i-

Ml 11 I
pei pofOJB uffl ^ 1

'
. ! !> \ . f i|. I II i in ynm I lii \ •
tat-
pobl > il
/ . ,
ident ett, i -• de
.ii. • ii. iim-i i ptionili n 'i <' '
v>miNNlur liM IN'I lli.. ;u»;iirc ilitlnn jil
« , :
im SAM II ZI NOMS
jmiliia vcrumlamen iciot, quii mUero \ ,,„.,„, S|lll( .
rior, qul niiieriU ditatur alienU. Quiequamne jn^- " per prophel m rclunilii hacienui .1
lum putei, qnl utililalera rei familiarU pictati nrae Adoleteentiot fui, ./ tgnui el numquam udi luttum
ponitl qui, boininibui faiue laboranilbui ac nudiiate, den in lum temen eju$ qv
,
//. i
\IP$, »xxm,
paicii tineaa, curculionea, ac vermeef qui ijnod ba> i
iterum, Dii
I
tuuf-
bei, Infclici tenacilate non ahi^ lanlum, led eiUm " '•' h mmum non mim
silti i|isi Itlbducil? I ixxin ,11 i.o. probare exemplo
i
p< ii u
VI. Sed , inquiea , JuKtum eil, ut mea lervem, M ln ui in (38 H rum proditnm librU
Bliena non qua ram. lioc etiam Genie«dicere(S«) con- (ui Reg. i«n), : , ,
lotua paaaiai popo-
luoveruni Ceterum apnd Deum quam lii inju tum, lui moi cbatur, Eli.-e ilimcnU poaeettti meoM
moz videbimna. Nunc primo omolum, optime Cliri- lem viduam nltimam virtoi lui filiorumque •<h-t n-
liane.icirecupio, quafi liul tua, cum *int(25) limeo- lii >n partitani, ied lotam dcdiaae, maloii
lilnts Deuin univeraa communU , aicul acriptum <-i s eum liberl emori , quam ju lilum prasierire
Turba auiem eorum, qui credideranl , ammo ae menU pro quo lam illuatri fa< ino •
i Deo Uraaorl
una agebant (Aet. iv, 32) : nec fuit inicr llloa di*cri- accepit, quoa edacitaadel iui
inoii lilliiin, nee quidquam tuum ex bouis putabant, jj enini deminuii ne creaeebant. Iuteger borooi deoique
quic ek erant : ted erant illit omnia eommunia ncm vaaU lemper manebaj M nua
, in p enia , qu toiumque
dies. 6ol, nox, pluvia, naacendi jii'- moriendi con- eii impenaa! diuturnx neo
;• i
t, lantum
ditin : quae humano generi, bine peraonarum aliqua rediviva feconditas reponebaL Qao proeier ai
|
38 exceptione, sequabililer juiiilia eat divioa largiia. bonua, ai providua, il uiilUeseedk ilcut ille
Cura haec ita aini , procul dubio non eal a Tyranno Abrahara , Deum ploa debea aaaare, qoam filioa, m
dissimilis ,
qui solus habet,quod poleai prodeaae bahere merearis loleg eoloaaea, ac beaioa.
commodis plurimorum. Quid ? (26 ) quod paupcre quo- Stnlta autem rea eai, UIU le 39 vefle viise lobstao-
lidie morienle oppressione, fame, frigore, iujuria, ti;im providere, quibuanec nativitateoi dederia , nec
aiiiiciiin tibi excolis aurum : custodia argenlum : animaa inspiraverii, nee lalniem : posaii.
vcstem pretiosam oruameniaque superba ei super- Unde vel sero sacrilegain Tocem eompriaae, buaaanat
vacauea pro sacrosancto habes, sicut idolum : te per fragilitaiii memor, qui in hoc i|tso, quod loquimur,
momenta componis, divcs in puhlico , ditior in se- <|nitl pessil conliogere , ignoras : exeaeatiooUque
creto : nec. intelligis, quia homiui iuopia morienli, vanae depone fallaciam. (50) Ingratis araritUm i
tantis opihiis <|ui ciini possii subveuire, uon sub\c- caio eoodU. Solius Dei poi M rnlororem cora-
nit, ipse etun videlur occidere? o quaolarum uecea C motlis providere.
auiiuarum in phaleris pendent ornarse matronx or- !
TRACTATUS IV.
namcnium cujus unum si solvas in pretiura , distri-
buasquc necessilalibus singulorum, ex eorum respi- De (!) Pudicitia.
ralione cognosccs ,
quanloriim malo ille consiat ur- I. PudicitUm qui colit, qnantc nohilitalis sit, fa-
natus. cillime (2) agnoacit : est eieoioi lantat vinotU , ol

VII. Filios , inquit , habeo ,
quos mitlare non dc- sil honnrabilis etiam (5) hnslibus 40 SUIS - " l,
'
c l0 "
(24) Edil. Ver. consucrunt. Hilarium, Prolngo in Ps., pag. i apudAmhm-

in ;
(25) lla-c S. Zeno dixil, ut a qiiabililaicm illain in- simn, lib. de Abel. cap. 2., in Apologia David c.
i i
sinuaret , de qua pluribus agit Lactantius iib. v, serm. 21,in p>. cxvm, unm. 20 et apod alios ve- ;
cap. 14 et 15, ubi omnes ex divini institutinne pare-; leres Palres. In m>. Urb. feriebatur pro moriebatur.
esse probat , non quod nulli divites esse debe.tnt , (29) M~. Lri). nequiuet.
pauperes utilli; sed i|tiod apnd eos , qui Deoin ti- (50) In correctione niarginali ms. P.mip. Inqralus.
ineni, veramquc jusliliam coltint. sequaJitaie quadam Tract. IV. —
(.) In etlil. Ven. bic litiilu- legilur :
diviliae distribuanlur, nt qna: pauperibns opus sunl De pudicitia' laudibus et bnpadicities delestabili fructu.
i'a tlivites liheraliier submiuislrent. lla isii diviies Nos insci ipiionem codicum et aliarum edilionum re-
sunt, inqiiit, non quia divilias liabenl , sed quiu utun- linuimus.
tur itlis iid opera justititv : el qui pauperes videntur, eo D (2) Edili habenl cognoscit
; est enim.
tamcn dieiles sunl, quia et non eqent, el nihil concupis- (5) Pudicitiae bosies, qui bic appelUolor , suni
cunt. Ilanc acquabililatem S. Zeno unice persuadere pra3ci|>ue gemes,
qnue et turpi impndicorum deorum
rcliqua linjusce tractatus parte niiilnr, cnm divitum dearumque cnllti ei speciaculis ilem lunilius a nos-
diirilifiii in paiij.eres perslringit , liberalitalemque tro Auciore subinde noialis apertum pudicilix b» 1-
commcndat. ltiniintulerunt ui omiilamus legem Jidiam et Pa- :
(2d) Quod abesl a ms. F'o:np. Inferins praamicum piam quae adversus ccelibaium ei vidoiiatem , quo-
.
tibi excolis m>s. Rem.

et Tol. hahent inimicum libi cumqiie bcel sive 33iaiii augendi sive recundllatis ,
excolis. homini inopia morienti ms. Yai. Iio-

Dein i>ro proinoventl;e ci>n>ilio laia, re lanien ipsa duo pndi-
viini inopi morienti ; etms. Urb. pro ornaue malronw ciliac p-itissiniacapila abscindere stoduii; qno respi-
habct contunorata! mntroinv. ciens S. in libro de Vidmiiale cap. 14,
Amhrosius
(27) Postverbum debeo\u nis. Rem. vacua apparet ntlin. 8-i Jlh iiiqnil , qui deorum suorum adulteria
: ,
linea cum dimidio, el mox sequilnr ista ha'c pm ista ct probra veneramur , cahbutus el viduitaiis stutuere
est , et in ms. Tol. ista et infidelitatit est. Iniiddilatis poeiius. iii wmuli criininum, mutlarent studia virtuium,
autem excusatio quod num. G bic dicilur pro eo : specie quidem, qua fecunditatem qucererent, sed siudio,
Hoc etiam Geutes dicere comueverunl. quo proposilum castilutis abolerenl. Quanlo nihiloini-
\ (-28) Heqnorum pro Requm liabelur eiiam apud nus in lionore apud ipsos etbnicos esset pudicitia, ex
1
i ibi i. i riuci nus i\ i'' \ I
niiiiu I i
i" o . ii - hooestali cooau-
|uam uli n qu inl > i.-ln ilal •>
custe i i
.
iii uinui S imet; <|iii habei , ili i
i i|tu non ba-
i. iii .|i. litione n • , ~<4i bct, diligii S ria ejus »xpe in (
Min d - nulli i*-i iib c (7) fru i
iiiiuiii mciuei ib impodico 41 prxdone veri

i
l <|ll ilitn (8) lil ij.1^ ilih
i
i iiu ii 1
1
-
Cbriati »no , qui ejus sanciificaturi inviolabili d<
iruut ii i : uuiiii , quam publi- mi Deo! Nam I idco i

brUli ipousa <m .
cun rcTereiur. I t blandilias qoia pudii i ibalani t celcstis houoi

rii mundus vuluptaiie, aul qo i |><>m nepliaa nu ••( potimuduui virgo
munt lutun se h ua no*, qui naacinui de lanio conjugio, om
pura til. fa Inodun .
|; Deo, iia nulluin rn.T mei itum \

1
l)c hac piei pro Itde Cbi ittiana sc«

ile
i
i pJurib l ii niiiiis, lil> \ I iMiim ,c.
i i. I
/ pudicilian npud eibnit

! I
v
tubdit, exp ii .iini li.ti \iii' roaii r t uno .
i ii r. nuod nini riiin mentii iHlegrileu /'« 1. I'u- iii illii nullti
iicniiii licel quidan lovcreni corpore nnimo ,
iii dt \'[ : Mi- i.nn • i

ei bii plurei eranl inpudici; quxdnui <•
ur ; i
i pal nii soluiii ii ni |
»
< • 1 r.r, 1 1 1 1 ii M-i ii
- \ . -. .. ' mt . undc iion paui ai i\ ips s
dUciinui ns ni i n|pa ileprchonsas Rcveris pcen i mul«

i i|u -iii lal - I eslim >ui id i 'neri< aliquoi i
i oi
I iin iii i\ i
\ >lii . rit LipMus iu Sj if I ,<< cap. I" \
i 'iii imi if/i inui quod, Viiiini' in lesiaute iu libro laudato n. 1", ..Im:
U nomnitnt. \ Inlnim a<l virginilaiis prorcssioucm vi ndigeban*
\ 'II 9 / llic pitlllias iiHnitillttl illtll]!!:
1
i
fit , ui eaptantur ; putl citia 1010111 m >-
I lenla vcl illccla prremiis, nou volunlatc dclecla , .<
I. iii |i ii i~ ,
qiii 11 ' quantmn nhsii nemo uon vid , t.
\ b liusi pist. 18 .hI Valcntiniauun :
i|i. N
I .
,1 iquil, i/'iii' pretio emitur, non tir-
II II \ lulis itu Notai |ir .1 li r ;i I1I1. 1 (/< l ,
l.llllHIHI, llll i \l.!l . \ esi iliom t irgiuiiati el ite miI m i
// i, inq pi |u >l \ !-• ncs <->< debcreni certo anuo«

rmii ip.itio; postea suten perinitierenlur ;< virgini-
et nubere . ino eti un doeereniur.
i .. \> i •
'
/pj.i >« >is non </<•/'. 1. ;>. n )i.

(•
IIN , . </ '

"' / >< ''ii /iiiiiit i/.(/ i/i/i/. Dixeral suien
pauln .1
'
1 ti,n morum pudieitia , srd

annorum ,
</.<<• tion perpetnil tet u prestcribi-
/ nuanl ii. 1 : Oait pudialtain, iut '
T 11 den < uii ilr'---ii Gtmiihui Dci lides el -
.111 f'iiur.11 iim , ue <|n < S. Zeno satia disaeruit

, \ i
nuiuiiiaoiur, i.iin Kiipci i"i 1 ; liculi rera jusl li < apud i| 1
' h < \' r 1 virtus ulia (ui fuse prubai

iitii • r '
l : mlius cap. '. '•
lib. pni nde null \i . . 1 11 1 > .
iimiiii | • i
.
pro pud > lia , tertim hanc non \ rtutis snure >»-
ti pi 1
<
,
nt in n ii" cum lerrens quadan volupiaic vel superbi
1
<
,
ni cun i|ii.iui in Gentiun virunibui uon ei gi iiii divina, sed

lian i»ui i »i i
naiurali \i ebcitii dominari <iugu»tinui nrouavit.
I .111 , quurum lextui in D Vide lib. 1 </. Anpi. </ contmp . cap 7,.. , 1 hi, ^ m
cap. 3 II . ." di' iii {tiniute jure u ripsit
"•"
I
A1I1 inatiua, in A I ini. n. I rum
. \t , nuufnam lume 1 tam '/< eeeUittm
Ms II 1. iifin puaici •</•
, i..,/i, iim tltinftixit (i/n<</ iius
itbitt. \tbitruin |><tir<> <li\ /i- 1 1 knpei bis ,
- \ I %p<> u. ilvrem ; uti aliiMjue \iin- ;<, ii'i Genies e ia 11 in pudici-

hi 1
l>>lnr. 1 lciida vignii e-«t projdo ille impmdieae , cujm
, , I 1111 i-lln notle •
|>i>- npus meminit, qui puui itiam .|>-.<iiiiii \i-
J. \ -, llUIIC I It, nlM il-'|l I lio :n|icn> ( 111, i- 111/. 111, / etu appell iti
III I < '.lilMlliTlllllllCllci ll, lll ill I \Th

s
'/ • ijlot >nor pleonasmus <-m , sii 11 1 el illn<l
7 hiiin iimtjit tidni -
I, I
/ pudi 1- Iiiiii. 1 1 M ini» rnd., v. 5.*i. magit !> ivl.ill " «' lauluiu ,
•<•! <-l
\ pn |
iuIm rebre eenilboi merbfi I
Qde liiitilitudlnit adprobetnui. Unde li n pi a me i i ,

iliai impod < orom pud 1
1 flonl membi
i, ,,,, 1 1 • 1 1 .
dilei liniml , qaod iila , el non imbigai n \ r
,
i
,,,,, ejoi i mu i ilrii mli 1
Invobli i ii») renllel ndioriio !

i
»« - 1» i
• • irtloi palrem »in <\ eomparatione n uiooni poblicemoa, utqoMaoV
nionttraiii, eam pudleiiiim, petendttM qaidfe fugiend iii, facillime p
ci lidborfl el poteidere
iu i|n.i Deai litbliai , ikhi dl« im .
< i
•
i
k l • ^ s,,(l lnr "" •gnoaeh Bub volimine I rl II nomlnli, fralrea,
Magna glorld Bil «<r- :nl- ,:iiiir \' ITlllilOT piKliiuin, lili
lenlis iiKinlius mlorii:iliS. Igflttf ,
nin , pef rjood orni i

rvare , per qaod el I
fili.it : padl
Peeiremo Bqotpiraiai laai reilri laodl qiios !ru( ins h.iiicai ejui iui i< lil Din uri t
(41) terverti
pudicllin : illi «'iniii roMi eihlbol laneilioiem ,
»01 qaippc vc-.in.i |,ci popoloi i h m numque lubi
el imorem. Per bane illlngiiii Cbrir-tom i

ilbi i:i i lilridinam Ibgriniibiii itima Ipliai i i
Per barte llllOICIII, CT i|< <tl

ptr »01 vobticum compteciitor Chriitum.
II' ,1 -
1 II I
|, II.
42 i I' 11 » patro, quod poilila, lm|ietriihi i inmw illi noii siin , (| iii pndo inifii .,n i iin *
,«• •
vos Impetrat, pro i,oa wlliciie laboralti, no, iu pcfdit. Pure iion nox llli ii iiecedii
i
(liim aliquid poitulai, erubeical. Beaia,cum (li)ad- scmper enim cscnoii gui giiii ii pr«
ludil in puerii : beaiior, oum adoletcenlibui lapaui 15

tiir,diini lempei \ libidinii lurpitttdu iuI
fajlciier timei : beatlulma oum, lo juveniboi i reriiate aot Imigine perpeirator. Prcmia aul ua<iit,
Sane lu lenlbna ut aul ;<ccipit, COrruntpit, aill ( iiinpiiur; injicil auio-

nalia exstinguere laborat Incendia.
i
csi bonoraoda , ila mirandi non est : qoia licet lil rcm, paaio poat odioni 4^3 '''-' •more faeturi B
vicirix, lamcn triumplii «soi palmam wneclnlUciim nat (18) iilicilos h.i rc<l- >, ( riiiicn(|iic ii()sccns nonii-
rlgore (13) panilur : ccs>at enim eoncnpiscentis nibiis piclaiii excoiat. Proprioi iut (1?) neeat, aol
mss., in cditis vcro pro- ficri mentem si vel imaginem voluptali» libi ipta de-
prO adnili. Pro«api(Besi in ,
sapici.
pinxerU.
(1(1) 1 ii editis retinel; in ms Rem. rcntl? et : in mss. (i6) Et>i inliciti hwredet vocari possinl utiivcisiin
reniia quod piacuil el senlcnlias cx (hniinalo COilO pro^cniii, nirn iim <-v adul-
Ponip. el Vat. ,
,
| iiiii 1 1
magis congruere visum esi; hic enim S. ZenO pra terio , vcl inccsiu , quippc qiiibfji uihil liarcdiiaiii
sc ferre seu gloriari sc ail , islam adseriionem
qua ,
paierntt adire ex legibui licebai cuin ad ilioi illc- ,
Deo similes per pndicitiam nos praebemus, in suis giliuios sext.ipan pci vcnirel , iino tota cliain I
audiloribus non ambigue renitere, qiiippe «nios pudi- rediiai poaael iisdeni eontingere, si legiiiun ficreni;
ciiiam sludiose colere palam eral. lamen hoc loco S. Zeno de iis filiis loqui videtur ,
(H) In inss. Pomp. Zen. et in cdit. Vcr. servans; qui ha.redilaiein mlicile, seu non suam adire sinuii-
ci paulo posl pro ei antorem quiiKiue m>s. cl anw- , lin cujusmodi sunt ii, qui ex aliena uxore generaii,
,
hxrcdilatein alienain inirc poi rintliiriiur, ac si

(1-2) Mss. Rem.,Val. et Pomp., adludet, Lrb. allu- vero illius eoujuge iion ex adalierio suscepii sim. .
dcl; et pro lupsus nis. Ucm., lapsis, Val. laptos. Hoc criinen pielatis nominibus excusari di. iliir,
(13) Ms. Rem.paltVur, non placet.
Pariitur aulem scilicel noinine ut el fain;c inuliens fllii cliatn , . d
dicinni esi, propterea qnod vicloriaeet iriuinphi para opinioni ac siislcniationi comioode prosp cialur. >ls~.
scneclulis rigori dcbealur ui sequens raiio suailct. ,
Rem. ct Uih. pro noscens babenl namentes : cdit.
Hiqorc autem ex ms. Zen pnsuirnus pro vigore, ciuii Vch. nascens; cl hoc postrenium non displiccl. (|ii;i-
rigor, qui ex frigorc eonlrahilur, seneclulis sit pro- tcnus inlicilus luores posl nativilati m patris iion ^ni
pnus] et ex rigore membrorum, non ex vigore, con- loilunis uli pcrniiuilur, idque pietalis iiominibu-,
cupiscentire senibus debiiilelur, vmoemli- pugna in excusatur.
que lacilitas prodeal. Posl pauca pro pnona, ubi mss. locus varie in codd. legilur. Pteriuue %e-
(17) liic
Rem., Vai. ei Urb. perperam pvgna. At ubu Ex gai; Z-n. cl Pomp. necat. Si boc incnibruin ad Sllpc-
«iuod cral in cdilis vel
R, m. cod. fiunt pro sunl , ,
riorcin senleniiain rcfereuduui essct, placcrcl ncgat,
sint, quod est in Val. el Urb. rcponcrc salius duxi- «|iio Btgniflcetor impodiens, itt se sttblrahcreni .ib
mus. .
... alcndis pucris, quos ex aliena conjnge pr nt, -
(H) Mss. Rem. et Urb. exrutionc nonunum pubh- h >s proprios idcst suos mliciaii. Scd quoinod iti
, , >
ccmus. Iu Pomp. cl Zen. ex compuruiione non luiuus liac noli criminis eicasatioue ]ietali$ noinen obli-
pubiicemus. Ms. Vai. exercitalione nominum. Editi neal, non facile inlcllige-. Itaque Ikcc senleutia .1
cum ms. Tol. ex comparalione nuininitm; qu.e leciio filios vere proprios videtur perlinere, quos quis cx
probabilior visa csl ; huc enim respicere videnlur propria uxore, vcl concubina suscepil , prout oppo-
(|iia: de Anlichrislo nomen menlienie el de
Clirisli ,
D nuniur illis quos in aiicna conjttge scminat s, inrt-
,
impndicilia pudicitite nominis sonum pruelercnte mox citos haredes proxiiuo lesiiinoiiio S. Episcopus ap-
siilijicnmtiir; vcl etiam nominum dicliiui est pro pti- pcllavit. Iluic aulcm scntentiae accommodatior est
dicilia qua: ex compafalione magis
ct iinpudicitia, lcclto necal ; qui enim non prolis gignendic causa ,
clucent. Eorte quispiam paucis transposilis scriben- sed impudicilia: el voloplalis sludio uxore ulebin-
duin exislimcl Age nunc ejus emulte ntbiein brcviler : uir, vel concubinaiii alcbant; ii olim filios soichant
pitblicemus ul quid adpelendum quidve (ugiendum , , nccare. vel, ul miiios agereni, exponere, ut pluribus
sit , eliam ex comparatione nominum (ucillime possit cx liquel. Miiiulius Felix i.i Octavii
testiinoniis
agnosci. Scripsiinus agnosci pro cognosci ex mss. rt. Video vos procrealos filios nunc feris el avibus
30 :
quatuor. exponcre nunc adstrangulatos misero mortis genere

,
faclo Auclor hic elidere. Sunt qui in ipsis visceribus medicaminibus

(15) Veritate pro re ipsa el ipSO
,
iisurpat; qua plalte signilicalione apud Lampndium epotis. originem fuluri Iwminis exstmguunt, el parrici-
a Salmasio lau d.itm faciunt, anteqiiam pariunt. Terlullianus iu Apo-
in piiina editionc et pluribus iri mss.
ventale logclico cap. 9 Qui natos sibi liberos euecant. Siqui-
daiibus pag. 185 in viia Elagabali habeiur
:
vendere ct apud Arnobium lib. v, in veritate promi- dcm et de genere necis differl. Vtique crudelius in uqua
,
serat. Simililer imiginc pro cogiialione sicuti

apud spirilum e.itorquelis, aut \rigori ei fumi el canibus ex-
Adulteram punitis. Lactanlius lib. cap. 9 Qui natos cx se
Laclaiitium scribilur lib. vi , eap. 25
i , :
:
. 1 1
J93 LIBM l
rRACTATLSIV.
d.-iiiK ( »i :iiiVoiu. Nihil pn i mn lor
Mli, i
-
I
-
I mi iii Ipto i"<< i . Mi , <\<\» eipi • i <! .

,,,, /, •!
i UM |
.1). |. ,
s.-ui|
liroililer
infclii » t. \)< ii 11 D ui.i*i.i iii m M 1 1 .

. 1 1 tii. ii i.
, |iiem vicerii 11« ndUil IrajMtrare nnri p m '

n nmuui
bellurn ; lurc .il i|ui ti< us n u«l i i
<
45 - '
:
' ' ' •';-» . 81 j oniiel , ad a iiiei i
MfM »uli»«Tiii, li < r aul sul» iur. i.iiiii.|ii iu l.il. i< .. ii) utililati ,
!
44 »nl. ii.' it.o tii.. i.imi » irniiiipliavii I ti t ublicari,- (i5) loturn prorsua t< n-
i.ii, iii «.ibi > lulum. Novuui prodigii genns
i femiiiia aic in le dispun- Odii pudiciiiam ; et umM Iridori, qaodllla
re naluram . Ii • I l< <l «sl .
i.i > ni.T. <-.Kmi» m-i in iri-iiiiiin. li.i.Minii, iii. ini i. i ii i artib faclemque
un, uiorumquc in mortibua pt>suii; liarc nurn \m \a »<•
, quam noo Uabel.qua i
dii uuroquam concubiiu ,

u, ci i< inagiairl minia
. <l- m persequens, scd iinpi vnliuin snuiii vnltlbfH restll llienU , I. i
1
1 natui i .jii<> i . i ...i
,
«.-t uli .iilnii iiiin leuip i il<- .1 ctavi nt.
ouinc. qu N '" •inend <t. nu i d< let . qu

iuiin -
i.i»ir.i.N .
pariui it novas. Manibui
Mir.it in' liiUrcm io ll imporlunam o HaeU bydra fonnaruao |
temper iiuc.lu, qnia
punoi, aul tirnngulcnt , ant , ti ttint tt ,

Itiiqnr per momentt Idem esi <\<u<\ Zenoncm
txp«< \ i lil>. 'I I 1 1.
I i '
. , lih. iii \ u> , ini<T i< l llm i
\ • . epUl i < - II mc uial iii.iiiui.il lili \i . :

J .
t
ir, imin .i itium luipudiciiia i nl l> iiur,

I /»<»»
it noin -
! exprinmntu
... {] in /' mtii rei b »uni i lili. i Inaiiini. \
lii in . ;.. , miiiii ii \ \ iii. h iiin in Pi i i

iiii ... \|
•
•
n . .'i alioi . '[iii iiiim adi 1 1 tea -
ribe-
rnrn, quos umquara Deos illae colebanl, las-
i\ is inilic ir
l-<
. i
robatis
\ ,ii l»i< i-
|i oi ii oi nii) ministrnm agi Ini luipu*
\
iribus < t -
udia ini|> idicli, qui
\
in iinini iii-iii .r eor undem Deorurn cnlim
.
:.n- celebrab i |U09 \.'i innucre pi ;ei 1
i
ii \ audlainr llb. i
19) I i
rum viri, nui lamqu l
. .|i. i , n. Phrygiit l«ij

iruin libid ni, slipcndi ni < intputlicitia tlitciplina <»f . n('/M>; ulinnnt
I» li 1
' <i , ttbt i
iin aii i libiilm Q m.

.biinlui. \ .. Clci /<./i(iii n'<i rnlilitr v
,
\ laiidriuuin I. m I lusiimim in Apol \ I.' i

vero fos ii dii lu i rani . qua; in quibusd i i
- iii-
ilur , ut <|ii"S'l.iin Deoru n iu •
inni-. lurpi.t perereiilur, , iJ esl,

I \ \ \n . <iiit cMnd |n- uleriiil 1'i-n ei li ibi ius Cn
lib. i\ tit.
. ,
niroden
.
, int </, > D ii 1 l itionnm
l rnoi i
<• pi n li ln \|."
\ ii \u: isiinuin II. vi ,/.• Civit i/ /> I,
I .•! tiillianus enrum --i iiu is ei

lur, i -»/»i ;/.>;/»(/<(/ 1 i
iii'i-
Lur , quid .uid j» r.i • i
<
l.ll x
inlra n ilui biuius 1 i
. i / \ '
liu loi I. pi " n " -inii v
idel
ri.-riii.i , eisi n n < uulra u ilui u gimus um imu. S(»M»i

pi .
,; » orulit utilltt
ii.iii. iiu N •
nl i-
vis pro ii <ii n i
ceiis 'i> nnnlii.i >i<|ii •liii . C.ailii

I iiunimodo incoit<inten / .
dAik
/'
1
7 hli i, I
' i
*M . ii- -
1,1 I i : hu tuttiiH
"
\
nttnti < i.iiiii g , ei i

" t l" >• " d ""^
\ '. •
in - / Milio alia In
1 : ,
iNCTI ZENONI W
erubi 'i' ilienliiuh coloribui neicit, (46) i><»n do- \ denodn in Dtetl ninibui •
<o-
lnr hi i-,, iKih .illinliil ., Ip.n iii ii lli , liol i, imn sil.i i|iii.i
niniera, imo inimi ini riiium <i cofporii doateu-
niiii |.(iic i ene nuiutn, nec verum, quod efl lemper inlom , po i molti idulteri i pectai ulo i
certum. Praicrea Deum, qucm iquamdlligli i

i
muniii quoque protthu i
Nou opoi s ; :nl eaprimendira vim impud iu itni i
ip«a geuuil , ipia iniulit mundo , per quoi, iiil in i

idololiirian p
quibui diabolui colilur, quorum in iclibui orl o nore iuturiam Ipia, inquam, (31) inonnw mj>uI-
moniiraiur. Ipia Juvem iiiniimerabilibm, varil nu cri convertii in lenpla, tumulm ia iluria, eedi
gniique criminibui maximuin recit. £0 Ipia (28) in simui.i, ra, pin m ili i in • " i ifli i, norei ia m n.
llerculem , noverca deterinr, in Omphalia libidine si<- ilc genui buinanuin Dei eul lit, dun
lurpitcr vicil , quem terribilii turba monilroram bland ' Fettivii iie 1 .
i <
oieo-
Btiperare non potuil. Ipia Venerem membrii omni- i
1
1
niiiii.i ei ni. i
mdi pei tuadet.
aequioris sevi auctoribua rrequeniia Ms, Tol. el Zen. /' m suorum aduUeria ct probrsi veneranlMt Uun
lempiai pro tenlat. . qninl lacn <:i ludi turpea in nn dearuinque impu- « I
*- ** >
(*2(i) Quinquemii. non domenicit affectibus, non ma- duaniui honorom insiiiiili suni, i\<- qu lui
ritis. Toiam porro hanc dcicripitonem Zenonia si notai, ±~>. lum ctiam quod impudicii bominib
S. Augustinui legiiset, eara profeclu lib. iv de Doi reminis diviui bonorci iribuli itinl impudu i <
trina Christiana, cnp. 21, num. 49, reiuliiiei inier s.i, 1 l icilicel babereni huraioei bimJc libi-
illi dictionis grandi» exempla , quae en*dera in argu- tline^ exeoiplo <lc rtiin
renl <t bj li cliniii
memo ex Gypriano atque Ambrosio recitat. verlerent, cum per iilns se dooe iniUri proi|
(27) Quainplorium ueorum dearumqiie origo, i rent qui ratione avnitiam quoi|ue etrupidii;
:
quis vel ip-a cilinii "iiiin icripU consnlat , e turpi- coluistte, ui deos ic imore el imiUri onVndereni,
bus libidiuibua mauat. Enim vero Jupiter, im|uii prodit LacUniim lib. u, eap. 9, <-i latii iu<1i<:ji Mi-
Alhauasius in orat. conlra Genies, non siupra tantntn uuiiui, in OcUvio , num. 31. Vido in*>igue in hanc
commisit, sed etiam quos ex stuprii procreacit liberos, rem Cbrysolngi lestiinoiiium, lermon. 155. tln.ido-
inter Ihos retulil divinilatis sj>ecie ad suam prnvita-
, latriam pro idololalriam Bcribunl.
tem tegendam abusus. Ilorum e numero sunt Bacchus, (31) Dubiuni iu primii fnit num S. Zcno bic ,
Hercules, Dioscuri, Mercurius, Perseus, et Sospila. ipecUret nuni. : ,, abi dlos cumme-
ilbi iract. !•'», -
Htires alins unii lain Jnvis, sed alioruin etiani Deo- iimr.it, i/ui per sepulcrn discnrrunt.qui faterosis priiu-
rniii Qlios lurpiler genitos, ;*c divinis honoribua tlo- dia cudaveribus sacrificant mortMorum qui anwre ,
natos fuse rccenset Arnob. lib. iv. I)e his eiiain .\Ii- luxuriandi, etc. Ai coniideraio diligemius praeaentij
nu ius Felix iu Oclavit» Gleinens Alexandrinus, , loci conicxlii, ciiin el ante et posl de Deoruiu iiopu-
Laciantiiis, Gregorius Ntzianzenus Firmicus ct alii , dicitiis cultui ci imiiatioui liomiuum propositii ler-
in operibus qnas adversus Genlium
,
uperstitionem C n 1 " siij iliod inuuere S. Zenouem eredimus , impo-
edidere. dicos Juppiter, Venus
liomines
aliique i»lim(uli ,
(i8) In ediiis el ms. Pomp. erai : Ipsa Herculem fuisse fcitiuiui) idcirco iuierdeui Genlibus u- ;i .< •
noverca deterior facibus libid nnm lurpiler vicit. In m-s. silos fuisse, conversis in templa ipsorum sepulcris
Rem., Tnl. PtUrb. Ipsa llerculem noverca deleriori
: in altaria tnmulis, cadaveribus in timutacra, cic, ut
noii falis tibidinum turpiter vicit. Deleriori item habet hac religione impudicili.-e favereul et blanda feslivi- ,
ins. Vai. Haic scriptura, licct enore Isbrariorum tate facinorosa facinorosorum et colenda crimina el nni-
corrupia, genuinae tainen lectionis quam lextui in- ,
tanda persuaderent. S inilc consilium ; ii amiique
seruiinns, indicium praebuit. Elenim ex deteriori non Patres ethnicis Molornm cultnribus ubjecisse l*-guu-
falis libidinum faeile lil delerior in Omphalis (/"pro pli lur. ni ;i|iii(l laudatos atlnol. '11 icpcrire licet. Prima
frequens in mss.) libidinem, vel libidine lurpiter vicit; qiiidem idololalrix templu fuisse inorluoruin sepul-
qiuc lectio cacteris praeferenda visa est non lam , cra explorate alfirmal Clemeas Alexandrinus in
,
qnod pluribus et aniiquissiniis cmld. magis congruit, Protrepii Templa

nec ipsa prcclenb<>) spe-
: [nain
qtiam quod lioc loeo. S. Zeno indicare voluisse vi- cioso qmdem nomine
dicuntnr; fuerunl uu- templa
detnr libidinem Herculis in Omphalim quani caeleri ,
lem sepulcra, lioc e$l sepulcra ipsm vocaiu fucruit lem-
Paires, impudicitiam deorum Geniiuui exsecrantes, pla. e c. Quo rcspiciens Prndeniiua, lib. i in Synuua-
commemorant. Yide Paires in superiori adnotatione chtim :
allegatos. Ita eiiam perspicuum fii. cur impudicitiam Et lot lempla D^nm Koma?, quot in urbe fuerunl
noveica deteriorem S. Episcopus tlixerit. Quam niale Heroum, numerare licet
ennn Junu, Herculis noverca , cuin ipso egerit, ex
poelis liquet. Ilac anlcni deierius mulio ciim eodem
DA quibu- nihil ahborreus Tullius , lib. i de Dirinal ,
loqueus de Jove Capilolino, idem fuissc indic.il <jus

egit iinpndicilia , qnippe qnae Herculem Omphalis
lemplum Capitulinuin, quod sepulcrum fuerai :
ainore caplum dine seiviluli subegit eotpie etiam ,
addnxil, nl Omphali juhenie , nendo daret operam

,
Ipse suos quondam tumulos el tcnjj la pelivit.
el fiisuin manu, qua monsira cdoinner.it,

volverd e;i Iliuc Nonius, Templnm, ail el sepulcrum dici potest ,
qnod indignum Juno uumquam prae-

Herciilc plane vcterum auctoritate. L'-gc Arnnbiom lib. VI conlr.t
ceperat. Vide Fulgentium, lib. n MithuL, cap. 5, Gciiles, p. 195, uhi »i«/m tempta pmhat funrtorum
pag. i82; Lacianlium, lib. i,cap. 9; Donaium, in esse corporum sepultnrus ; Cypranuin de Idolorum
Eumicbiim Terent. v. 7. Huc atilein S. Zenonem vaniiate initio, nec non Commodianum, lnstruct.2et
spectasse nilnl dubilamus. 20, qui defunctis bominibus honores drvinos dela-
(i9) Ita tx mss. Hem., Vat., Pomp. et Urb. In edi- los similiter produul. Parenlalia aulem, qu c in sa-
lis connexis manibus se terqere. C«l. Tol. tegerevem crificiu tradiimur conversa , erant libaiiones, epuhe,
scribit. Dein mss. Rem., Tol. el Urb. per post nntlta el alia id generis, qu;e in defunctorum mctiioriam
pro post multa. quolannis celebrananiur sacrificia vero divinum :
(50) Ad idololalriam luxuria pertinet, tum quod in cultum speciant. Illa porro mores m sacra viileiilur
paganornm Diis impudicilia Colilur, unde illud Am- indicare quoddam cultus genus, quo iinputlicos mo-
brosii \\b. \ de Virqin., cap. 4 niiin. 16: Colilur , res et ludos in Deoruin cultum Elhnici conveitcraut,
stuprum Deorum; ei de Yiduiscap. 14, num. Si : de quo saiis adu. ~2o.
' 1 .
2 •: i n i II | ii; \piral infcliciler quasi lili . m, mi»eri .
livel ii, i|n r

. liccl us< -
t ni
d< «s . omnult i'. t»i i
il mikIi.
i
49 \ M
'
|.i. r
lis U nuiiuis ait, Qui liin.

hnbet i
tuiterii , fiicn , un machnn. ,
ijin niariii , non m-

!
iiiiiiui «I i \ i ii i opt imenluio, quon mi fen
. justiliam vei am 4S ""- tlr Mi" M0 i

. [iii
.|lh»,l .
I 11 obnosiu ii •
jui un a
« iii' .
'«.lahili fiirin diN- iniur, dubium n< n esi li"i rendi iuppli< ij p i
j.\m nDii comen ih- inl. :.Miii.|iium iri lormeniii eum, qol \< i \.i-
1
•
l iiin iln .iiiiii ijn.i
s
|; vocatnr, pr< |und delrahalur
irittm
IIS <] 1 1 • , ,|
propri.r us«»ri quid uid pcrpjjrinis r<*niiiiii iribui
uiiehanlui I tiii inul.' paulO p -'
;
<///<•// I i
i.i eai i, lino* mulier viro quam rii mulieri. Ma-

\ i,, in opiiiioncm i.i leuip i
-. I li. n •
| ;
' - iii atlullei i" fuiii aliena cnnjuge abt
''
* \
wmii; TI ni, . uidquid ii. iii lolul i !• ninia iniu xenl, i
relum, IMI> n Qn iiur \n I iw i

b ii ili- \ln li.m,
.111 v, ,
i
|,
wrrv. n j„|j 1Ml

, ,
1 , num 78 : 1
91 •
'•
- 53 <
lUnlini ad •
inulem m nbsiiih uit adulterio ; mereiricios «/<.'<<// utut /««-
iegem Jultani , ul tliuiK. S ilcm qunque
i hoinii l i u,- ,|.. i iretn, .ii non de merelriribua, setl de ci acubiuis
h .
i)ui praeier nsorem al i mu- i.ninim , sua . tate vi«uis ,,,
/' U irij rion

lur, i|uil>u« in cubina m 5 / ne % ,,,,
il . .-11111. |.
. i po>i D
v I •
m :
impun l iic i
numauid ad
n , i
iiii puienl . rjuo I n\.i- •d in,i,i i, rm p
i i /r'i i n i Salviaui i
nii o>
raint, n,uii jHnt pub tolum m . ribns limile qu dpiam obtiiiebai . li . cuiiu
iin ille
afiaaa; umriim* uut ipi , i ii iuit,
rcli |uit, lib.i u de Gubei
i\ Gubemai.
nai Dei //
//.
<s Cit. s \ ;
iparatione iupradictorum grMU cattilt
.ii-l i
D ! ribtu ptucis este conlentum . ,,
;
„
•uiiin li i- iiii iiiiiii,iiiin bidinum coHiinere. onjughan t

rfixi,
<//(/</ iitt liiiituii: r,s imptuUiiliuiii icmt ii/ iiiiiitlns , .\/(,/n
'
'ii per lu rti/(//i uxoret puieni ; aique uinmin sicut putantui

ria et anallulu [.,, a p n(j g
liaae p! !ui ere, cum habei < < < - i m liom. It>. monem id es • um
ludmii ludine adeo iiix.il" ise »/ ,
' '
•<mm tingulit tixo- !.(/</. Pulabaiur auieni Uceri ho\ femimt
mlenti Ua :
'
itupunilaU ;<n em legum ivilium i. i
, irem bomines vel invesissc , vel conflrniass i
denlur; unde S. \ '•< »i », perinde ac S. 1

•il x iJelur ;
cbrisiianos monuii lib. de Ain.ih mi., cap. \. uum. i
ibi blandiatur </<• Ugiout komtHum : nam

I m .i
i
luii . nii lei omii,- sinpruin, uniiiii adullerium ttt, /<.< riro /<i,t ,
1
.//</,< i iion //<
i.iiibnlti raraia eranl loca quacdam lublerta-

. m i|u i aui u s. An. I.I.. , «
1 1
1
Ki
|i episi. 50, .1 lrenaeum, nuin. \,hgpogwa \....ii.
\ / .•/((, rst /////' ./.'./ <//<<( r, -re .....
i
reifui
bb. s runi umbrota \<
•'
'/"' «' nuvu
I V lUll III
<,/(.<
IJ (l</.<<// ,
</. ///,/1/
1 <///i/»//> openil
I i *. /?..
lur,
I
,, n ei iii-. Rem. Pro talibut edill
' - iuvii iii |l
•
iur | r.> Ni itiititi .
lul 13 '.
/
\ iiiu^.
..Iinini
ini-
quibua
,ir : iii .
nis line
I 1 1 .li anl <rt.
I' V I •
! \ I 1
:
190 SA.NCTI /1 \0NIS

i ii :itn fi i '
•
i i i c dnobu "< illli impunc ucce \\,>. ecutqna
dii, qul Ine nxoi Ibm unorc peci indl lll>ei i ini »dv<
incoriai alqtie Inhoneitai libimel redlmunl libidl- latU, qu ecerlc(4 la lei ua forn
p n "'
iiuiii ii i< i <
ei, non idvertenlei e h InfelU 1 1 Imp iii i.nii. ubi Evani
< iiin quidquid legitimaiu fueril rxtri conjugium aucion deceplam
chrisiiano enim, Iratres, ulin licere mm poto, re Ipea na< i
ipere di diunlui
ijiiiim ut sii ;iin i
onlineni , aui meritu unhal, vciuii adulierae depi
\ \ nii.i iniir id eiompla , qu e wni oe n ii iii mii uiii \i IIU oon ' • i
maximc nccessaria;quia plui eal quod geritui quara < ip i

i quidem m< Lui < onlcraplatione pi < u-
ijiiuii dicitur, iii el impudlciiis maliira el bonum pu« ju-. aui pudo fugulandoa, aui anima, coo»<
dicitios uno eodemque (40) buggestu CaciHime po i ti < iu e < on c uiii lolun i» nm, bonealam
.i
noaci. Joseph Hebraeuj adole c< ' \\m\|, i pol ua elegii moi lem q am lur|
clnrus genere, clarior pulchritudine, morum quoquc 1 1

•
dena ii iminib I
clarisalmua probilate, fuit inter filioi Jacob selate Intcrea instanl iill < \ imaloribu k <
uaaton - i n
iniiinr, acd spniiii major. Hic invidae germanitatia crimenqu raumin limpliciieiera rircumveui e u
impulsu in <Egyptuno esi delatui atque diatractua a 15 Ims<iiii artiliciose dum <:\ ggerani,
fratrilxus, quem domini sui nxor pejus amare cospe- mdemnaot. Vemm (prohuebsl) crediuir
rai, quemoderani fratres nam eum nedulHuu mu- :
i i.ii, i n iiiim sucloriUli : exsultant aduli- ri : daaa -
iicr ardoris insani conQagrarei incendio, in luadc- lam jamque SusJona a<l suppliciura
nalur integrilaa.
lam sacrilegam arguraeutis vcbeuienler armaia cap^ immereoi trahebaiur jam lotus pojuh- \a ejua ;
tai BoUtudinem, Becretum caplal <! loeum, io <j ti;j I i sanguine luineecebal : fean seu quoque bioiiii
cliam non (41; irritaia adolescentfa iirvitis feminU m)tsi rei atrociiate pereuUi, 51 mUerabiliter i
ssepc violenla csse consuevit Ai ubi io destjnaia miscentes, <l rnissis capiiibus omne stodiam d
prorumpens, neque blandimenta, neque promissa sionis Id6)abjecerajit. JaaetUn ipsa podo
sibimet prodesse cognoscii; conserta manu, inveraa compeodie moriU oderat moras, omnibus displi-
viee, adorta esi in suum fomitem 50 adolescentis cens, sed soli su;n eooscientue placeos. Cum nubito,
iguem lotis viribus derivare. Ai illc in repugnatiouc quavis vcrsutia <i

ii fallitur numquaio, coofestin a<i-
vesiem sibi violcnicr cxiortani relinquens, ex im- eot in Daniele poero Deos. Omiiem repenie mnliiii:
pudiciiix fovea nudns aufugit sed pudicitix splen- scenam diriptril (58) profectitiiim crimen propere
: :
dore vestitus post calumniosam damnalioncm et li- recluditur scebjs suos reddit in aoctores: : |
boralus a Deo est el bonoratus. Denique rex jurcse- C turque per innocentiam pudor. Sicque Susannam,
cundus faetus est regni, qui insignis rex erat jam quam, impudicitia mentiente, in pnbltcom iraxerant,
anto pudoris. probatam et vindicatam ad mariii tlialamum tum iu-
VI. Susannam quoque columen (42) malronatus gcnti triumpbo victrix pudieitia reportavit.
inaffectauc formae pulclirius sua; polchritudinis or- VII. Sed o quanium est miranda, pudieitia, qua?
namentum, insigue pudicilia: teslimonium, cseniori- aliler laudari te non vis, quam ut custodiaiis, solo
(59) lncestas ediii; at ms. Rem.

incerlas, et bene : melu seripsimus ancipitis metus, ut sentenli constel.
notanlur enim illi, qui a conjugibus soluti licere sibi Anceps autem Susannt: metus fuil, ue aul ililfana-
putabant, non incestas quidem libidines, sed incertas, retur ut adultera, si rcnueret, ex quo pudor ejns ju-
<iuas scilicel prelio soluto a
mcreiricibus »age mer- gulali.iiur aut peccarel, si obsequereiur, <piod ,aoi-
;
cabantur. mam hederei.

su<j<jeslio ; sed in margrae
(40) Ms. Rcnicnse liabet (45) in cdit. et afiquol mss. prcebere debere : poslre-
apposit» nota 11 dubium locuin significat. Suggestu inam vocem ul nimis rcdundantcm, auciorilale ins.
et edil. el suggeslus pio suggestione, seu
iu aliismss. Pomp., delindain judicavimus.
ndditione, vel rtarratione sumilur. Ulpianus, <le
.1/«-
Digest. Si ex suggeslu eorum, (46) Mss. Uibin et Pomp. abjecerunt.

gist. rat. conven. lib. i :
vel nominibus ab eis aeceplis

prwscs dederit. (47) Cotnpeadiiunnon tun de parcimonia, quam de
brevitale diciiur; unde compendinm viay |iro bn.v ri
Rem. incitala et post pauca pro derivare
(41) Ms. ;
Zen. derivari.
D via apml Pliuium, lib v, cap. 5. docendi compendia
idem ms. nee non Urbin. el
apud Qniulilianum, lib. i, cap. I, pro brevitate prae-
lcgilur in Appuleio. lib. iv Melam.;
(42) Matronatus ceptorum reperitur. Ita etiam Susanna morlis od sse
lnuffeclatus apud Quintilianum, lib. xi, cap. 1, el moias traditur pudoris compeudio, mmirum ut ijre-
Tcrtullianura, de Pallio, cap. 4. vior esset pudor, <|uo nimis moleste angebalur.
a ms. Rem., est a mss. Pomp.
(43) Vera es/abesl. (4S) Proficiitium edili; mss. Rem., Porap., Drhiii.
el Urbin. Paulo post ms. Rem. sotiludine, ubi m profeclitium, et bene : profecliliom enim dicitur, qo»d
Eva. Ms. Pomp. priori scriptura in soliludinem, po- aliande provenit, ui Susannce quidem imposiiura
sleiiori auiem in solttudine,
ubi Evam. Haec iiem
criroen a senum ealnmnia processit. Inms. T >l. Pro-
lectio babetnr in codd. Tolenl., Val. et Zen. Ms. fecli ciun crimen proprie redditur, sed scelus suum
aulcm Urb. in solitudine, ubi Kva. Hinc vox circum- laudanl auctores. Siinilia liabeni mss. Vat. et Urb.
septam in editU videtur inseria, ut ne voces rnnro Codex autem Rem. cum Pomp. Profectilium crimen
castitalis suspens* slarcnt, Ilac de
causa drcumsep- propriw redditur : sed sceius suos laudanl auctores.
culpce succumbat,
tant retinuimus. Post paiica ineditis Po-i pauca impudicitiam renilenlem, in ins. Rem. ; eui-
iti ms Rem. culpa suicumbal. tentetn, iu Urbin., pro impudicitia mentientc : el iteiu
( i i) Edili Evce, c\ mss. Eva correximus. Es «ndpiu posl ui»s. quatuor pto tlialamum srribunl thalamos-
1 ,,
i nti .u i nu( i mi > s
I u iii vii -
a Btltu lalller loquirour, I I) rein |
bos f. h\, iii lis, iiir.nii ,

j.ini jamque moveri, inlelligeui
i, in martyriboa glorioia, iu An- elirisii na i
53 jluriam
I u nunquara i
m in>. volu| i
ilcs
, iii,|iiniii ul!t i
lunlaie n.i- - nihilujue uni I
ii-
i]ni.i vnliiiiijs lii volupi.i* |M>siiiiiiiluin h icolnnl populi ; dubium i esi, qi
eam qootid s publicus, sul eerie judicsiui inânus, qu

l ii iii pau| \ non i
iui
r, vqanlis In omnibus I bo n nis publjri quae d< nae fabuletur invidia

i ibesaui mn .iiiini iiiiui '1 ii funil.i- eniro nu| nderouo, sed nupliis meliors pra
iiieniiiin ' iiiirn, .nlriu iiiMMiiiiiuiii. .1 t.|ii.ii uiii. i
I quidem eliam aposiolo lioriinle sic paulo
l . ii iii-olu D burapna | illit aj
le leg iiuii.i 52 "»5) jejiini.i cHcbrantur. Per le (54) s >i/i-
piam fiuitl mliir i mmu m. .
iiin : Ui lcgilillltJ i
D \\ UiO lUll // icuium iiiiuim, •
leiiipliini m, t ,i i iiu |.i. iptio in- >,.uiulum jui lu tititou qm : ,i
I' i i u|ii- " I '

\
\uii- inclius, i| >i > uri quideni liceni, sed

ii timetur, S * iinlni i :
.
non om iliunl J.un (3) liic. cbristiine,
1
|li- gll I
11 "' N ! " 1'CIIH'illlllli .111 >;uill lliMII.
i iba, ijui II. Deniqae li videtur, conferarous, qua iit iniei
i n illo pervenei nem nupiamqu N
admodum placeat marilo : v/rao, quemadmodum

II, \i I \M - \
.iiuiii i oruaiur i.
b '
orns
ill.i inde qoia m m ii oroari. II .
i vaxiis
1 s, i tii
'
,i ai durum, 'i"<».l It lll.l IIIIKI ||..| |
.1...I dei - /• in.sil.i |i..ti>sii„ii'n miiii|i-

I i I i i II." I"
qu iiiliim itudii osuerii, ii. I .
|
lill.l quantuiuqui crii, ind

iii ejus i| C mus quod Veron.r, ubi priiuus foriassi- lidem
mueniasUtuil.elpul f]i ivil.ui , ,i
l iii - / mntalis. udiui is, \ iiiimi etiain virgin .

naiterium,
pluresqiie alias prasterea i jin - iu i
privaiii doroi
P iis p • 1. ibiliu i i>( imi, de quii
iKin scriliinir ui ms. Ri m. |uid 'i isei i

.".,
ib. m, - ; i" cii.iin ciiristi inorum

oblocoiiones
i|ui ersuadereni virginiiaiera
il |
,
i iii
I - :>> adi at, <|iii iisdem •
i m iii
/ n siigiis iiisiuteiM cum pro i rginiiata ,
iii" i. iiimiIi.iiii
quampluriuin in se i
verlii, quam boii uuo loco declmare etconipesi

studu i l 1 .iu Hin iiin </,• i u giniiat . cap.
qq. Inicr odii ri invidiae causas, .,n n plu-
-
norain, i
Mimiii ill.i, qua • x\ lii a
; i
niiruin iui Zeuo iradit) k
I
Hicu», babe-
,
lu- x
iiin,
I II.MTIII. iin|iiii, cap. 7, " "". ".7, ilin.s, iii, .hii, ûul periil
'
i:
humanum, conjugia
i l •
I
*ii Idil " ister |mm optts,

U I
!
sp«
.
nliiiur phil sophi

uii! .
j" i
i ii vel ,•
ibatur .|";.l
|
I llllllls II. II I
". . ,|||.
\| ,,; m ! Mili-lnliir, i)! •

:...l •
;
•
-
insani e vei lert lui i
l ii,,, ont IfM
i
\ rem . quam .
iiittl. i.i
-
ii . ipsi |".' . i .iiti
. V( I
ilO .1. I :
eti
il /
in
ii u
•
ii i 6
i Vmbrosji lib. i
iiuros iii i.ii.i
»., <
.ini
ip. j
ii
.
, M- 1
I
I /. I I, ll il.rnl lil I
-
1
I i I
ilt-in
jiiain p n
. • , :
,n SANl II /I.NOM^
(|n ,\ i
in.iiii iikiuiiIi'ii 54'" '"''""^ 'i'""" ''""""'' ''"
1
A J«i I ' uretatum e$t : t
reipirai. n ec iii ei 1
1 gaudei al llln I u rorum non ,
' Hl i/ki I, / n' .
ijltiltl in/ii /i,i(', ii-
Icm vcrnan nim uni !'

limel orbitaiem. n nc eor blandiiil i
'..
i ,t , /i
t
I, [j I
| 01 . \ ii.
hui pascimr cl Incremenlii adolesccniibui quol 7,\). .\i i iin, and fermc (
10) quudrin
deleclaiur :ii illa oegra foiiidio novem meniium 55 »el eoampliu olii um ho lietas*,
imii biijulai poudui uli inccrto pariu, pariemii (|iio 1

1 vivaciorei fui i > lioin im et rariu mi Cbri-
naiceniiiquts de lalule non gemit, nulliuique mo Uanl ; < ui eg icbriiliai •
jam io-
menlii omnibui varia loHiciludinU curi lorque- i , lioniinumque m^ undo -<-i escente deirita,
iin oblundam vei bii palpantibui < u m veril aon
III. Sed dicel aliquii : Eliam Huria virgo el nupiit plene denumiem . obtei ranti < qua
»i peperlt. Sii aliqua lalisel cedo. Gxterum llli (5) cullui dcbeai cuilodiri? ipud Salomonera masisM
fuil virgo pott connubium, virgo posl conccptum, i iiin icriptum lil i
/ ' *i multipticeniut fitti, ntnokUc-
virgo poil fllium. Denique il essetaliquid virgiuilale teri$ in illis, $i non e$t timoi Oontini aun Uli$, non
melius, Dei lllius boc magis potuerat iuae mairi eorridea$ aninvB illorum : melior i»t I
prxsiare, cui ((') prxsliierit, m divina virginiialis Deum, quam milU /iiu hnpii(Ecel. xn, l - I um
bonore polleret. Itaque in ilalu <pn> nala es, per- B hxc ita shal , age vidua , qua licnl iiiih>< •
manens virgo gloriare, Banctique pudoris florem nubere ixpe festinas, interrogaoti responde, l>'>-
nuili legl subjecta fldei lliesaurum custodi : eslo numne amUerii mariiura , an nialumf Si malu u el
sancia ct corpore et spiritu : amore Chrisli ignem de»ideras nubcre, digua cs qoara pejor afDigat. Si
carnis exstingue, ut de resurreciione gloria , quam bonum , fldei lerva lignaculum : pati aon meretur
liic jam libi vendicas , laceam, in qua ui Dominus injuriam ipsecui perh bes lesliinoniam. Ubi csi ille,
aii, Ncque(l) nubunt, neque nubenlur, ted licul An- qui iuvicem desiderantibos vobia tardior < ael< ris vi-
geli enmt (Mattk. xxu, 50). Magnum conscquere dt-baiur primus malriuionii dies?Ubi prelinax virgi-
beneflcium, si Deo vivas puris moribus libera, ct lio- nitalis lesta, (12) uirisque dutcis, occisie .'
Ubi amor,
niinis non sis (8) ancilla. r;ut in a?quo nniloque cnnjugio, <: duoboa altero sa-
IV. At tu viilu.i (0) sccundas cur desideras~nu perante, non moriiur?Tuoe non iHa es quai marili
plias, cum icmpcrare videas Apostolum primas?cu- corpu (13) exposituin5CUvu>ti bwrymU, oscuUsde-
vecio, legimus apud Terentium Phorm. i, 4,43; (lO)Ita ex omnibns mss. et edilione prima; &olum
Sueionium, in Vespasiauo. cap. 5,etalios. Hiocauiem in edii. Ver. supposiiom foii dueentot, <pi «I in alUa
nostras quoquc mulieres vesies ei ornamenta e re- ediiiones migravii cujos arbiirariae emendaiionU ;
moiis regionibus procurasse liquet, quod in feminis consilium hise explicavimus et rejecimoi dUsert. i,
repreiiendit non solum Clemens Alexandrinus, in q cap. 2, $ I.
Pedag. lil>. ii, cap. 10 et II, cuni aliis Patribus, ve- (II) Orbie nomine accipi poiest totom Romannm
ruin etiamSeneca, inConsoIat. adAlbinam.cap.il ct imperium, quod orbis dici solebai, ut liquel <-\ plu-
lib. vn <lc Beneficiis, cap. 9. libu-i lestibus, ac praesertim i\ Pinoico, qui ex-
pressc id iradit, et ex aniiquo auciore bbii de Mor-
(S)Hoctam prxcisam pro Marix virginitalis le-
stimonium, quod repelilur lib. n iract. 8. maximi libus persecutorara, nbi nrbem terree uto Romaoo
faciendum est, cnm nullum cx Palribus Zenone an- imperio dictum sxpUsime invenies. Nepos in Ailici
liquiurem formula adeo prxcisa ci nunc jam celebri Viia, 2">, dc Cxsare ci Amonio hxpiens
num. Cum :
usum reperire licuerit. Id auiem adversus (|uosdam se, ait,uterqueprincipem non solum urbif Ilomamr, $ed
orbis lerrarumessc cuperet. Virgil. Ec<!. l, vers. 07
B. Marix virginitati detrabentes adco expresse di-
:
ctuin videiur. Sanc circa hoe idcm lempus S. Ilila- Toto divisos orbe Britaunos.
rius, in cap. Matih., num. 3, nolat plures irreligio-
i
Spartianus, in Hadriann, pag. j, Adeptus imperium...
sos a spintuuli rloctrinaadmodum alienos occasionem
el
tenindw per oibem terrarum paci operam impendit.
ex eo occupasse lurpiler de Maria opinandi, quod dic- VideOvid. lib. i Trist. i, vers. G'J; Tacitum demoribas
tum sit : Priusquain convenirent, etc. Idein niouet de Germanoram cap. I Ambrosium ejii^t. 17, num. 5; ;
nonnullis Epiphanius , hxres. 78, iium. 7, lametsi

Syminachum in, Relatinne num. 9; el trarlaiam 10
ab hoc appellari potuerint Helvidius ei Jovinianus, ZeuoiiUnuin hujus libri i, num. llmc Mioutias, •*>
qui Zenonis ;eia em conseculi simt. Fuit lameu Ze-

num. 12, Ronianos fusos orbe tolo alfirmaie non du-
nonis avo Eiiuomius, qui in Theophaniorum <lie,
bilavit.
Eudoxio Ariano episcopo non disseniiente, vel eliam
jubenie, Mariam a Joseplio post diviui Verbi partuni
D (12) Edit. Ven. utriusque, el poslea scparante pro
superante. MsS. Val. pro occisio liabel occasio, Rem.
cognitam pro concione alfirmavii, ul tradit Philo- occiosio.
storgius in excerplis a Phoiio, Iib. vi, § 2 ad an.
,
(li) Morem expnnendi morluorum cadavera indi-
561.
cam ilia Virgilii ^-Eneid. vi :
(6) Mss. Pomp.,Zen., Vat. et edit. Ven. prceslitil.

Pro mss. Pomp., Zen., Vut. et Urb. redwivce ,
diiiixa'
Tum menibra thoro deflcta reponunt
edii. Ven. re divine, in qux Servius : Servabantnr cadavera oclo die-
(7) Edit. Ven. niibent : et item post, Angeli Dei bns, etc. Deposilum pro expositum dixil Ovid. ni
runl. Tiiî.:
(8) Nam mulieres viris suis subdiue sunl sicul Do- Depositum uec me qui fleat, ullus erit.
mino, Epbes. v, 2-2.
A
pagauis quidem curpora expoii' baniur in xdiura
(9) Zenonis sententiam de secundis nuptiis, Pa- vesubulo, ul coUigimus ex Luciano t.ioi behOsuc, et
iiibus antiquis consonam, qux lanquara amiquitatis Dione <le Livix excessu, el ex SuetoiVo in Augusii
noia haberi potest, explicavimus et vindicavimus la- Viia, cap. 100. In ecclesiis aulem exposiia fuisse
tius dissert. n, cap. 7. Ms. Tolent. pro temperarc cbristianorum cadavera (ul sane de Paulu: cadaverc
liabct temptare. in ejus epitaphio tradit llieronymus ln media Ec- :
n i 1
I llil.i; I
fKACTATUS >
um il.nniKi \ i t-ii. - - cnis, llvore A flamm mariialis gla

id' l nis uberibus, n rtlidn plua puh 1 1 qu im M le, M n l..il'i 1 1 "iii iipiM euiia locuui,
ln. iii.|i..iiii. iiiiii M i|n 'imi ulu patientia d minaiur, ubi vivitur tobrie, ubi
i.ik-ni iii iniiiii pon- iin m i limelur. li
-i beei raniiam, buoc timo-
N
lemporh ilmt le r. iii. quod mi veriua aique Juaiii i, ii i
Deum,
miiibua ii qualc Ubel lllud lil, .. (ui iii.
s|>ii i'u. 1 ibenlihus uieuibi i» ;i I leri iii. ed- «I n iii
ill l
.. i \ :ii i« . iit
VI. S i rebuadi m
P i !i . al libei nnbi i qua&l qu iini
diii' mentil i > • i i Pudel ii e iin ere In pnpulo i
pe.
l.'ii. i n i ii ii ii riiiiivni . quarum pene pli
.1.1 iii i .i i ii iii i

i ni' in , nu| ii I- quam n i
n n ro§ n ur m nu
'•
lui lua puh rem mul is; I l.ni! , -'.I nldormlanl, Inviiantur prop pul-
lit) ; nrn.iiii •
i.i 1'iiin ili i
qu i ipa i i iiin t-i |
pereunl, i
i
inqui- leslabili exemp il.n quoque i
ei In i om-
i petiio- B |
,: ' Quii i.
i diligai Qlim! qufc marilua ? con-
'iil li. 'ii ITIS : iii rundeiitea aanguinia jura . delemei merila marito
lameu ital a pi quiquia iiini. aduuiiiiea vivia, morluii iwpiraoiM, nunc
ill* IIHI ll rl 111"! ni - \ i. n . iiiiin' novoi Rlioa aimiliiei
V. Sed i compellil selalia ii e diverto ipi e i itiment (32) qukl lil, quod
i
i
Ul de I igiliiaie bomauitaiii . in i iin •" emnibui vutii i epc i ontingil , ul noe Qlios
ibtjj iit ni.ii itnni liiiiin babeant , nec mariloa. Talii i -t eliam mom n
ipil, i|u.i- .i i>- loi lorum, ad qeKM aliquid loqul luperfluum ott, quin
lU-i •i-in. .
npliua, nt adsolei Bei i
,
»i ixof et in.iiiiiiiii i.imi.' luni una dubium uod ,
Q eat . quia oju il alter audil , ambomm Mt. Ujuid agam ,
57 lam . neai io : non euim video quid in
ni exhorlationibua divini ac veri cullus Gentibui prae-

ini Si m auiem aum- dicem. Fdicitate > virginiialia ? tbabent(iS maa
rrniediuin, iliilniiin BOfl Ml I
nn, ul >n. el si : 58 """ felicei, li ilrnl I m.i-.
i epaetmcm Satratorii < , ibique eiiam C incluaos prodii Objicii limililer itibti uium mulieri-
tiui rortini iu»rum corpnra lacrymU diluisi bua vidun oiii dianus, Inatruct. 59, vert. 7. <
Respiciuniur hocloco imprei hIoum, quibui

I
.1 iihiIi. iral, mulierea duae pr* dolore libi mortein et tuapen i
rnn S tolemnia ilnnm de more iiciagerrut, iliiim s epe :i'l|ip nilnr. i
ni ,l niiniain n rnl, <\ '"I lane (17) Pafrioi bic pro illo, qui viduam sibi uxorem
Imii. Pro ii' iali qnod cal in nm-
niboa maa i-i iilii v ( »s. \k Pomp. pottictara. Sub Duem numeri guaU
porro dic tur , i li '«'» ///•<( acripMmua pm mtaU vetit; nbi forie </> acri i
dnmn <
16 , I pium |irn hbit migravii in mJii mtaU .*
tibet auiem
ln Iiiiii .'|.i|.l 1. ' nS, llllll :i|inil I iiin. « idem ac au« (ecwmoiM V. Cic. n de rval. , c. 57
flf Pl |
- fl • i
Hir Se< in.il.i' liii|Hi i-
|
l r lill
lll I ,|I!|M . \ II. II . Ili leniis , quartis, rlc., quas antiqui» exiet randan
i
i
rdua \i> • siini de quo plura dis-ert. n
; . • ;
»
i » .
7
I .ii . \ .iii lloii 13 l'

•
Ponip. nuptiat in mai
Hi i. Pwi
in i
iinii ii . 16 i
ms. It.-iii. plut pro pluret.
iini iiin >ii quod ii nl
r >ii. iini i.i.n de vera ulpa aed de i .
u » id
linenlis jactur.i,qu;im viduaeia'piiiaiiiibeiitMi>ub-
eunt ; quo iuo exemplo adoleaceniulji vir- t k • . m
I. , id e»t virgiuitatis jaciuram racere.com-
Dlat.1l li.li i
i
M '|| int
\ .111) I. il' 1 t C/«J»4. ,
M« T"l' ni. i/nii/ 5i/i/, (/iu/'hj/ii tam lolemnibus.
/ Pomp. el lignifl
lur.
I po«t iii-. I" in. eoniigit pro conthtgit ; el pMl
. i iiin i .1 i Vi-n. iiitni u ni iiiui.
ih lii i.iiii . h.i ul ii
ii*, qui '

el N iii . i< l aliar quo<|ue Gentiura
vinx debei euiur I -t t ^ rianafi m i •
. memorantur iu I o oi lai I
m
'
I [ \ virgiif /iii/.iim
Iiiiii, I li. XXXIII (i;hh/ Ackma Ippottimi apad /'.//"

]ii"il nigrtan / :ll,r (/11 bnnintll loils '. i|lllni> 'II'
I llai, repetii iii> i ad l lorem . i ip 6 Pau» u ia« llb. iii .
eminil vii aii nm * H rim et I i" 1
s
.
i r.nii - -
. alqui /
lalium mio qiiuque lemp re D p m um eniionem n
Culiu , | HI , , i
» rel.il one ad
1
\ \ I
\i. ...i 11.
lnii. Il ! .
i
v / n -. \ ,
bi
'•
' i .
itn 1
,, ,
-.07 U1CTI /i vims :m

vero B(l vlduilAlli nulorem glorin uin palmamqui A ji\ 'u
r
i
ln i
.
' i 1 1 bencfii .i , i| nuli I
provoi ivoi o nobli foi lanli Imullenl , ijui i noil nof i' in , de qua evaierant, revertuotur. Cum
k i i- virginci viduarque magnn pro ii ortalllatli ini infidielui te nou quarrentibus diajiolas,
proeinio , suac autem gralii laborent. Verum hoc eil m ie, quid fa< ial invitatui cui omn adi
Mihiiii ,
iiii-. iii qno vinclmui, qula pro cil- adiia I line pugoa , line ulla la-
laie ilnisii.iNi' plua nubunt. iddcquod (44)Cenli- boro vicl iriam non onira conabitui in ditinnoai na»
ims :
i|iioii ilne dolore magno , \'-i gemltu non pok I digere sikiiii , qux eMeejuiambivit ancilja. In domo
dici. denique qu« gerunlui , ted ei ipsin in fauU, Cbri-
\ II. Ou.c enim ro* ,
qnae increpatio li n i ondigne ina lidelia , sm.- i non poteront, 59
|iossii arguere? quae dedecui luum tacrilegio dotan- inor infelis •
' in 'loino : iu-
irs , mcmbra Cbriiti daeinoniorum tervii addicunt; felicini cei le , I
Dei lemplum prolanii patefaciuui ; i Ib) i icrai la uique Mll. Propooamui iiaque, ul uepe contlngit , in
ips:i denudani ; lacra conrundunt, amiaia luce laelan- iiiiiiiii sibimet convenire diverss religionii diem
h-s in lenebfii , habentea faua, non domoi. t)i liln I i, illi adiillidi lint (-*>) l(:lil|il:i. Qilo
(ii) Conjugia christianarum feminarum cum firji \\ Equidem chri«lianoru lempli nomine ap
paganisquam reprobata seinper in Kcclesia fuerinl, pcllaias primo iuvenimui apud s a\mbroiium, ep
oii pefimliim praesertini quod hifi a Zenone langi- w, ii. l2 ni Gothofredui animadvertil in ootn
,
nir, multa alia Patrutn teBiimonia dembnstrant. Ter- iiinliiiii de Paganis, prope finem, 5 Unom la-
lullianus lil». n ad Uxorem lotiuj '" eq '' sl '" *i 111*1 i
iii**n veiu tiuiS. Ililaiii lestimonium uippetii ia pi
posi ipsiui mortem a secundis nuptiis abstinere (.w\i niini. ~,,nbi Contentus ecclesiarum inqu l,
, . ,
segerrime herjiieai iaiieiii a matrimomo cunt Genliil ,

consueludo nostra veldomum Dei soUta e*t nuncup*
juhgehdo caveat ; ibii|ue argmnehta lirget ii.s plane vel teniplum : qtilbni verbii lignifleari videtur Bilaril
similia auciof pressiua quidem,

quae noster • I quoque svo, cum lub vitae finem huue comnenta-
hon miuus yehementer et eleganter ellert. Legalux riiim in psalmos scriberei paulo ante d 567, bane
Amhrosius I. »le Abraham, eap. 9, iiurn. 84
i et , lociiiioiicin consuetudine receptara, qua eccles
episl. 19, ad Vigilium, ctii jam episcopo THdentiuO liciu aedes \cl Dei domus, vcl templa vocarenlur. I.i-
instUutionem poscenti hoc primum monitum dedit, rorem tainen bic loci mbei :l templum »!".-
vithret ne qua lidelis cnm inlidcli malrimonio junge- serna csse ,
quod e miDiine in tt-xtiun irrepscril,
retur. Vide pjura dissert. n. cap. 7. quis[iiain existimet. Qicd si boc minns piaccai , in
(25) Tot.i hx'C periodus nupti .ruin celchralionein ger icxtiis ii consideretdr , noo eam ejua l«.'i i
cum infidcli videlur prospicere, iu qua sieut membra sentciniam apparebit. Im veroibi icribiluf Cenven- :
Christi id cst niulicris COrpUS, dcemouiorum s. ri s

,
:
tns ecclesiarum , sive tum iempli quos ad tetretam ,
id est eiliiiicis virisi, addicia , et Dei itcin lemplum sacramenlorum religinnem afdifidorum scepta concln-
profanis palejactum inlelligit ipsam nnilicrein clni- ., dunl, consueludo nostra vel domum Dei solila al inin-
siianain, cujus incmbra l>ei templum pariter vucayit
'
cupare vel templum : ubi anima ivii t. mla praeseriim
,
Cyprianiis in tfacjt. dc Habilu virginum (unde ipse csi in priniD menibro partieula l«m, quse voci teimpii
S! Zeno lib. n, tract. 42, ex celehri Pauli formula, pr.eligilur. Sermo auiem ibidem
ne esi tle a?ilificaiii
Dei iempla appellal baptizatos qnos crun essenl ,

, lempli Salomonis de qua iu eo pealino agiiur, el ad ,
gcnliles, iduloU.lria; faim vocaverat Qitem nov ris : hanc unain sediticalionein rclertur illild sive tum i
idololalriw fanum, gaudeas Dei templum, ita eliam s i- pliQuod si cuiii Zeuuninnis codieiboj Apiiend (c
in
crana pcr quarodam gradatjonem codcm pertinere memorandis ibi enim liic llilariaiius iractains dahi-
mhil ainbigiuius. Sacra auieni coufusa quid Znio lur) sine lum lcgcndum putrs, adlmc nihil obc-l ,
dixerit, igiior.niius, spectel sacra iila

nisi forte , quiun universas .sive \eteris, sive novi Trslainciili
quj; illatis a marilo gcnlili in nov;c nuplae cubicu- complexurns, eccloiirnm ntnnine in-
a dilicalioncs
luin idolis, ex paganorum riiu primo uuptiarum ilie t cbrislianoruiu aedes qu 'S
lclligere llilarius poiuei i .
peragebantur; ex quo dgmus in fanum mutata dici domus Dei appellatas uolal templi auiem noniine ,
iiotuit. Forle eliam domus fana vocari potuere, quod Salomonis aiditiciuin quippe qu «I sicut noatris , ,
vn privatis paganorum doniibus essenl idola qua3 ,

quoque tempuribus uno templi non autein ecclesiai , ,
divinis nonoribus colebantur : nam ut ait Terlullia- , nomine appellari solet; ila iililarii aevo ideui unum
nus, lib. ii ad Uxorem,cap. 6: MoralurDeiancillacum ex omnibus aedibas vero Deo dicatis templi Mmina
Laribus alienis , et inter illos omnibus honoribus dai- cx communi locutionc nuncupabaiiir unde et S. :
vionum omnibus solemnibus regum incipiente anno

, , Zciio qui christiauas sedilicaliones sacras nnnquam
,
incipiente mense, nidore thuris agitabitur el procedel , vocat lempla serm. 14, iiiidi. i. S ilomonis ;cdili. iiu i
de janua laureaia el lucemata. Ilis profanis viri sacris D eo nomine perspicue designaL llanc rgo appellaiio- i
cbristiaiia mulier debebai alia ex propria religione nem apud llilarium si quis ad cbristianos couventus
objicere, nirairum sacras ad Deum preces, et for- transferat , mirilice lallilur. NoitUB est «iu.i iii <uu
tassis etiainBumplionem liucharistix>, qUam chns- cbrisliani veleres a tcmpli nuneup itiune sni- coctibus
lianos domtun attulisse, domique servasse, paiebit addicenda abiiorrcrent. Templa nimirum iiimcupari
ex annot. 2U. 1'robabilius lamen est, hoc loco spec- cernebanl maguificas idolorum a'dcs, quibus carna-
lari illa Pauli il Cor. cap. \i vers. 14, quibus nup- , lcs bomines plurimum dcferebant- Ilac ergo ejus-
tias cum infidclibus ab Aposlolo inleidictas plerique modi bominibus necessaiia e^se dicebant, non sibi
Patrum iiiterprciaiilur Soliie jugum ducere cum in-
: qui Dei leniplum vivum in semetipsis gererent, ut
jidelibus. Quo? enim parlicipatio justitiai cum iniguilale? saepius inculcabanl ex Paulo aposlolo et sicul olim :
aut quce socieias lucis ad lenebras? qua' autem convcn- fervescenlibus perseculiqnibus non pauci lcmpla sibi
lio Chrisli ad Belial ? aut qutv purs fideli cmn infideli ? nulla esse piotestati sunt, de quo vide annol. 6 in
qui aulem consensus templo Dei cum idolts?vos enim liacl. 14, ita poslea quoque id nomen non nisi ido-
eslis lemplum Dei vivi. lorum aedibus dedere, vel eiiam Salomonis sedilit i-
(26) Hinc colligi potest, Zenonis aelate idolorum lioni, quaa carnali Jud;corum populo necessaria ob ,
redes proprio templi, aedes aiilem sacras christiano- slructurceei nialeiiei pretiuin magniiicenuUsime pra>
rum propriq ecclesice iiouune appellaias fuisse , qt dkabaiur. Conventus porro suos christiani cuui ap-
nec isue lempla nec illae appellarentur ecclcsiw. , pellarent ut innuereiil fldeles ipsos potius qui con»
.
,
, 1 .1 ,
l-ll-t II I lfi\i l VII v \
ium procorabiiU 60 \ i i rtn i empi n

|M tuaapi .
;
. quibusi - -i ilio tM -i lemplo
le fiuDi
|
ino eoim pi i libi i il , ilbi <i<- utriusqui
ii uiiuin rtni m ooo confui
I i uu-lu n , |pM
puhh iiniii» -
vota Jon uod ni.ii . i
potest, luum i brUtianU ip i
ct salul
lo 1 1 1 .1' ie lanlo pro nuntio moi

iij n.liil ie gerero unii, nisi qua dU| bis.
Q md li factum niiii i\ ii \
lilibus n : iMin omiiIiiiii , sed »e
> !lllli fllll .1,1 . ,.11)
ius obtuudet, tuam pl< lodorenique sordidarum i
Gl j'" " l», blandiris, o

ii noo i plum i- i.iin nve 1 1
1
• i
iuuli lemne mvsterium, 62 P**

n "
iii , i|uani I . iim in quo qoo nm la nomero catecbumeni censebantur. II >
tim il; vel si . .1.1111. ipa m nol ire voluerunl quldem inlii , iion auiem bap litum i
/ ii' ii.n i. \i. . n I I .-11111111 . \. I . \ .-,,

j, ,1,
t
Mi ni i. II i
. fus us dii ei i|ii(nl istud lii, lii ii .1 |. ilam sumereni in e< clesi
ruiii . n II Ml lin li i II- , ii ii iloiuiiin eil iM affei reui ul eodem cum opti , .
- , il u-u.in-iur . ><>l eliain ul ntetipkoe commuuicarent qood lioe ipsius ,
.
> inti Ih ililia , vel i .1.
Mllll. iuwi ln< aperte i< < ipitor pro Eucha-

imenio (sicui eii im iraci. num w ,
llll IIOII rifieium tumat quod domum infcrre bkm erat, ne

ipeoa ' iliim primis Lccl *i.i s.cculis , dum persecuii
|U que uii> ali-
quaotn .u.iii post , Mi liqoei >\ Basilio, epist.
i . i ilu • / unani* i
iiein
i<iw\i\ ad i <
-.iii iii, ei <\ llicronymo, epist.
ijui Uaptisii ii. Ilaque
\i mii ...I I' iiiiin .<. h iii iii. Basilii coxvi auctoris verbn
, i|iii ..II i li.i miiLi nti
ilare pla< el <
n mluri-
I ni 11101 ..l.i il 8-
mum liub I ittiiit ni,v 1,'iitmiiniinittii . .7 CMM VtWf, ;.. r
nler , ii
, tipsum ctnitmttithtii. Memoi atu dignuui esl eliam ,
l|IIO.I lll-l illlll^ l'\ \lllll ll-l.l , l,|. I !/(' i

I renl , ul
/i/,/ iiuin. ., iiln traditur buuc jam caiei bumenum
Ijrus S. An i I enus , i iiiii
i
III llll .1.111 i I

!•
-II III - |. ll II
iii uaufragii periculo ab iis gnej imtiotot eiM tmiini- .
- in fidetium tiicruntinlitnt
.utl ;
itoit ut curiotot oculot inferret oj ul

i u , ui idem ,/
lyri
littnt : etenim Ugari /, , //
.1' II i lii Mi:i|i-

iihiii. i" I niii iii uuii.il. •> , iii
.
\
iis . incoluniis evasil : cx >\
'
I iris-
I S |l.l|>-
ii im .i (|u l.n-.l iiii Satyri coiuiiihus bapiUatii etiam
,
in in. n ii Mi i.ii.im consial in ni vcl .

i liuini-ii
mat , i,
. lio t > liumeno ootuiu i---, i. Diflii ulta-
i
'•>
,
n ii-ui forttssis movebit, qnod lennne additai .i

ii in intui non li< ebal in ,
.
,'unifi ;»• /u s (,/'/. ni/,

« -. prselerquam quod ( i
iii u udi inpedie-

ni I .i
l»i> . qui ii -111111 i.K ii 1
1
ille. \i lum r.ni harislia

iiunc iii fnj (litiim.tt domum aibjttutn colli-
IIS i\ II ... I. \|\ , ...I liol. 18
III .|HOll
l
i lam Uel.
M- I
ilei liuni
iii-M ;i|>iiil <j> >-i> iliot equeni i
oonnullu inler quoe vide I

msl it.- plerumqoe tignifl
.
1
aulem in li< n i oi u^, qoed aniequ im
1
1 ,in qu 1 i
i olim - ilehai . > "i pui inqu im ,

,
ipsum 1 tii < ombustom fom, aii l
buttunt
- nii , li ii
,|n.i
clniii
I \il : junni
3, ii. 4 ^
,| \ ilenl nia n n. '', mii i
ii iinlii-
/
i.
liriMtim i
'
i
\
: : 1
,., *AN< II /I.M>
,,, ., reponli, ipia i uilodii i n i

(53) i Ibuni pi i len >
\ lali m, probUalem i dw nrdl im, i h
, ipUreliquaipoculiproplnalJlambeiMlolibrisexbau* imneiquc vlriuu quoque clemenii
fuiurique bauiiiu quaii quaidam primiiiai am< eoiiitare non poeie line ejui eruditione vel ir
rii,
picarii, loium pronui iniquUaiii ipiriium Hbem i.-i enim (8 melui per, liumilii, pru-
,-
:|pU per martlum : infelli |am plui in le Miam mlii turl I
i ins alicuju de iderio in luam lioc i onluineliam h iii, ne cil 7) all quid il ignoral . on
procurarl i ca LiiaiiiohecrvaiiliiFque vinulem devo* levilat, aul portal Injuriei. Incertuai eet ntnim
cabil in crimen. Quid e ille niali (54) n m mi| i- impa«iibilii judicelur, cum aliqu ;
qoaei •»bil
celur, non efflci ii.diii i rudelibui, diii idulieiii 1

i
. invenilur. Poilremo impo Cra-
vieni?Iiaquedeincepx fuge, virgo,tuge, vidua,nupiiai Ire», ejui etlimare virlutem . cuji
lalen. Excusatlo prorsus nulla compelii tibi. Si con eii. Non illam Ineo vii ulla detorquet , nou labor,
tineni eue non poteris , lalle li luai nupliai non fames, non nuditai, non persecutio, no
(:,.) fenerare, ne in illo resurreclionia die luter plu- non periculum, non mori, non lormcnta morte
ri s mariloa non poasii cujui ruerii uxor agno- B graviora, non potestas, non ambitio, non felii
scere. Noli esso sacrilega , (56) noli proditrix legis. Semper immobilii manet, alla qnadam ac divina
Profano cur nubas , cum possis nubere Cbriiliano? Lcmperantia lobuste (8) librate univcru p rmo
nes iiniinorom placida nMideraiione££eompeecoiis,
63 i R ICTATUS VI.
ii ut omnia (9) non roegnopere devincat , i pi
De (l) Palienlia. vincii.
I. Kisi beata diversisvita virtulibusquaerilur, cu- il. Nonvirtotea poeiuot eese rirtotee, non peren-
jus (2) ( upidinc llagrans bumanitaa per momenta nes elementorom (10) stetus, non levnpora cngnaia
lamen omncs uno eodemque consensu quasi
Buspirai ; connexione in solemnes reditui commeerent , uisi
quemdam paiientia! dcferuniur in portum sinc , rerum disciplinam conversionemque, quasi quaedem
qua nec audiri, ncc concipi, nec disci quidquam po- solliciia maler ,
paiienlie coatodiret. Sol denique
leril, nec doceri. Nam profecto sola est , adquam quamvis mira celeritate alteroas mundi metas il-
prorsus res omni (5) adspeclet: dubium quippe cuin lustret , lamcn nunquam dilectaiu verecandamquc
non sii, spein, (idem, justitiam, btimililaiem ,
casti- antevertil auroram : qui, quod majuiest, dundeois
phrenesim paiiuntur. Hi ita dicti per metaphoram ; C uxoris anvire, vel de bomicidio sihi inlentand
proprieenim fanaticus a fanis, sicul ali aris aridns, ct spicari non diflicile possil.
"
significat sacerdotum genus, nui aestuquodam divi-
sign i Feniro bic pro multiplicare. seujriuresnuplias
no, ut Gentiles putabant percili, e denrum lams ,
inire. Similiier Ambrosius, lil) n de Offiais cap. '<,
responsa vaticiuabanlur,dequibus Juvenalis, Sat. 4. num. 40, feneralos provenlus pio multiplicatos dixit.
vers. 125 156) Edil. Vcn., non proditrix.
:
Tract. VI. —
(Tj Hiciraclaius aro9iMf madicilur a
Sed nt fanalicus oestro
Casaubonn inSparliani Severuin, pag. 122, a. lu prima
Percussus Bellona tuo divinat
Ven. edil. inscribitur.de P(tiientiwl(iudibuselimpatien~
et Prudenlius tiw malis. ilujus traclalus inilium et fiois inserii suni
\it;e S. Zeiionis scriptae ab antiquo monacbo Zeno-
Non spumat anhelus
niani Veroneusis ccenobii quam roarcbio Sci|iio ,
Fata sibyllinis fanaticus eiliia libris.
Maffeius edidii inler nionumenla, qune subjerit His~
lloruin meniio reperitur apud Ciceronpm pro dnmo loriir diplomatirw, editx an. 1727. K\ hacVita aliqu il
sua, Arnoli. lib i, pag. 13, el alios plures. Fanati- varias leciiones non contenmendas adhibuimus qua: ,
cuslspuxuibs tspoSouXof dicitur iu glossis. Verum fa- snis locis uolabniilur.

nalicum hic appellatum iiilelligimus , quicumque a (2) F.x Vita emend.ivimus, cum legeretur cupidi-
fanis redux aliquid inde afforret referrelve, acprx- nem Ms. Pomp., cnpidilote.
sertim qiii sacerdotum responsa, ob quae isti fanatici (3) Mss. Rein., Tolenl.. expeclet :Vila Spectet.
sunt appellali, repeteret , cujusmudi liiisse videmus (4) In ed.l s el uiss. hoc loco inserilur ejus quod .
enm, de quo S. Zeno loquitur. Fanaticos quidem D auciorilaie Viiae translulimus ad illud, sine ejus eru-
S. Auguslinus, in psal. xl, num. 1, pa;:. 545, nomi- diiione.
ii.it eos paganos qui de ruina chrislianorum lan- (5) I Vila pntientia matura, quod nonien ncscimus,
i
quam ex oraculo inter sese respondebant. au a Viiac scriplore pro faciliori iiiteliigenlia iitseriura
(33) Reprehendil non simpiicis jcibi sumplionem fueril, ciiin cerie necessarium non sii.
cum infidelioonjuge, sed sumpiionem cibi exidolorum Ms. Pomp. corriiiii nobis turbulentare ; in ms.
(6)
sacrificio dnmum a raarito allali, nec non alias id gc- Zen. el edil. Veu., nobilis lurbulentare.
neris superstitiones in c.iho et potu slatis dichus (7) ln edilis alteratio : \>\ inss., vero el Vita, nec-
usii iias, dc quibus christiana mulier sine idololalrise non ex correctione raarginali edilionis Ver. ai.er-
labe parlicipare non polerat. Vide de his plura apud catio quam vocein lextui inserendam duximus.
,
Terlullianum, in liiiro de Idololatria. Mss. Rem., Toleni., Vai. liberata; ei pro. pcr.
(8)
(34) Nolal Terluliianus, lib. u ad Uxorem, cap. 5, motionn ms. Pompeian., promntiones
paganos viros, si chrislianas mulieres sese continere (i\)Non mngnopere idem hic e>t, ac non ma§no
ei su.i sacra celare inspicerent , in suspicionera ve- opere. quod in ms. Zen. legilur, seu facile ; quo sen-
ni-se, ne magiie darent operam , aul venenum sihi su a Zenone alihi accipilur, queinadmndnni magno-
parare meditarentur. Adulterorum aulem cl crude- pere usurpal pro niagno opere, seu laborc vel iudusr
tium deorum idcirco Zeno meminil; qnod qui
S. iii: niagna tract. vm, num. 2.
adulteria et homicidia dearum colit de adiillero . (10) Ms. Pomp. corrigii stntus,
! : , 1
513 LIBEB i ir;\i i \n - \i
i n i • iin ip n .
1 1
\
i
-
,
i
-
- mi c\i .
.iit .|,i aClUS iiii
mi> n l
. qua i|uibu-daiu vidclur
nhi n> i <'ii u iH- iii iniia, ii'
"il nuinqnaiu pi mporiui Lntentat, <>
. I intrli mento dlsiuro ii, m mini cui

•
mii , cum ira rii< Ira malnruin lin uleni

r, quami i-iiudine, nu unabulii mundi inor» ui -u i
libw i'i uiibus lei i.nii asiuanii .il> Ipa i prornpii Den qne Adan '
bus undiquc vili in monliltus , viol i ( III.!
qoe beaii orbia in |

tur ; lamd o i. Ili .
-II volun iinim , diu in.-vi.iiii n.ii, i vixii .jn M J|a imperal i i<
i it n- , \ II llu C< IISCIIMI
ui» in\ Idi 16 m lubi mii esi
quib i
B I nlieni muiu poniuni male

d '
I" libavii nai re| erit, dolorei ei |i mi
iii;iiiiii iniiMii- lus s ei iribulos sibimcl comparavit, ullimo-
i- que sudore lurbatus posieri* bacrediiaiem ii
\i Quid ,|M >i ii- . qoae bomieidium naoi peperit, derel
(55 ' '' '•'

.
0,t r ~ [ Impetienier ireterol invidus
i muneris (Ibid, i\ QQ rrairii i
ln n hel t
niii i iii, . i
ilucloi ilm-i I i lium ; et Deo speciantc iiegoiiuu \',
irricida eal
ilis inooaserabil \ i um invi- pi imiliir. sr,l 00

npor u i :
iusi.il inguiiiis
l . vel iluin duplii eiui Mirnlur orbis

|uun duobna '
iiiiui elemcnta li ml
- -n :':niii limililudinem
ll! n- ,
pr.iM- in-iii, i|ui l.ictii- .i.l iiii i-t
iu.li i : Dei, posae jugulari, et hoc a frau i ul t rudia
p| .
itnfuine (18) im| iai ~~ n Caiuexi
i
'
nii :
C inii U\ qui .1 i wle < arei
: !
n rpiid rsl quem Deus ridii, quem lonscienlii rcdar-
1 1
\ v / tilibtu ; Pmnp. ii iilit. Yin.. ardnis v '
i I i <v I I P ii.iii XIII, c. 1,

! I
|
iii.iiui , -i i lib. ni de '

ijiki I in graduum forinam disliibuium est. I
i
auiciu apud |iic :i iqu '
qiieindain
:i< ^'i iii -, duccm
: ii iii unei flgurain nb .
lll- iiu'i |i, .iii |.in lemporuui m< issiludinc ii

ii.
is .ri|H ll II
i \iiiiiium rcsiituimus vx niss ei cdil. Ven. AH«
lale,
nto posl iii Mi- / rn fldai
lis.-n liora- ilin ilc in viilc-
I tini I- iii il
oneiitu. vel eont ilaiut pm 10-
ilant quispiain in ln oncil >
loium Mimplum pro omiuii, ui apud auciorem

,
- i
/'
16 Mi Porop. < '
•' s lufei ins pro
i, ei ed t. \ en., mh «/ pt
H
I-' /
17 l i <!• i
I Scripl 'ni (ralrit id 1
riuin ui ni pn
. l> t It ilui n i
14, ii libruin
, 1 1 •- liimii P ienii < . \i porri i
'•> n<< ncn lalc
i
p < i
n ron) nii iii <i advei »tn
P . ii ,.- ,ni \ . .it .niii i,in < iini ii
n rclinui ii - '
iiiiiiiin de inorle libi ra 't non libe i \
.|
I
i .-I, iil.ii .in iikI in i !.ni ii -i,
U lll lli II- •'

l
•
llll liilll ;
\\\ n •. .'. - I
jiliir ilf il uinio ,

aln- Pa \'l
i ii. i ii siiuilili
|i ia ll Clll, nul. lliiii '
<|i 1 1 ,
i 3 Ze
iiiiin i. de D V
\l litirrata 1 I i
-
/
-
'
\ I I.MI I,
\ i \| I ii, I
i roni que f.
L. I •
ii i \ . n ,
.
19) / i -i, mi H i \ ' i .
—,
518 MN< II 21 \ »NIH
:
iii, qucm fralrl angii iccu <i Quid (80) imps* A 011 , Deovieiimtfl dulciorem, rooumiiii, ut *er<
Ueulium Boduroorum f i i»i lllieiu rirl opprimo* vet; deatiuaijuguUre, nejogulet, iiecuiusi
bantui I vii i-, prodigioie libidinii ignoi ignii (±\ ) «J *
ediiplicerc facinore, qood Deo gerebatar aaeu
vinui inoendel : iuleitiniquc bcinurii fcedui, quo i
•-. u nrj\ iiii. culum, ai r<rr< Deo digouml ifl
lufeiioiorei mbacUi , infaroi baita uenequeolei <iu<> deMnire diffli utrum lii paiiei
li(»s|iiiiiiu lerga depopulabanlur, a ecale irobei faaua doi 'ii vi< tiina. Ni n pei < u i on pen uti< ndi
a Doniino, Qammii el iiilpbiire armalui, pronali pro- i
!i< il i , noii llli ii lni iremOM vilir-miur ,
cella deleiit. Judni concinionibui lument, aliaria iiuii deminhi, nou i<»m iuiiI <>< u
divina cum veneraotur evertunl, varia ea?de pro mo trepidat, neino ii, nemo Urbetur , n<:
puetai elidunt , tfoyien amorc nimio lapidareco- vereeit parricidium. (24) llle lignum, qooiouraiur,
nanlur [Eaod. nv, I0):adveraui Dominun aeea- ilbipiapornt; iiie uran atruii I rH gladium,
|ier ingratl variii moliliouibui pugaant, nulliaque ille eervl en uno v< uequidpro-
diia ac regibui lervire geitiunt, qui uni Deo per hnun ait, diligi , itieuicr t_'
* -
f 1 1 1 1 r quod ab
iinpatientiam icrvire roinime polueruut. allero celebretur. BubUBlo, mx <i <
m, bumaniia
IV. Sed impatientia bactenua eiempla pmUla ij§ t oed »potiue ipeine Miurn aueta laeei sunt. s<»i,
sini ; neque enim ett stodioie, ut arbitror, merao* \\ dit affeetua piouti, pieUi religioui; favei utr: s<pio
randum , quod opUverii eompeacendum ; naiime religio. »Mediui itupel «jiiulius nullo impe<limenio
curo ejui oatura sit talia , ut ouuquam noreturio itispehaua, maclationeterribiliglortamai
propriis, sed in pubiicum tota diffusa eit : diffama- nou erimen. Quid boc < •: ii aniuiioidem,
liouibus vigeat: buc alque illuc autuani verie enci ei icelui transil in lacramenion : paninda incrueu-
proruinpal : yiela sit autem , si diaaimulalio eelebri- lua redtt, et qui immolaltteet.t&vivl kmbo
laiem ejus obscurel. Nuncad patientiae reverUmur ilbigioria, araboclariutUeiem|>lun,aubo Deicultoi
virlutem, quae majoribus noslrii (22) illuetri virtute admirabile laeeolb tealinoBiun. Fdii orbia fuerat,
pcrennera gloriam (J7 peperit cl salutem. Abel idi-o fratret, -i omnea ric Sereol perrii idn.
martyr quia justus [M atth. siiu, 56) ; ideo jusius VI. Jacob ((ren.iivu)per petieniiamelbeoedictio-
quia paiiens ; a quo pati martyrea didicerunt, po- oen lueiaiui (26)et ftatren :dat iracundix locun
tiende libenter, quod non iuereuiur. Noe cataclys- securus, ut redeat domum : patri eommeudat, leu-
iniiiii, quo omnis caro iumlilus dclereiur , denun- snn niilisque disccdit, ul proi I meruill
liante Dco, imminere per inomenia et eredit et ti- nou ainlui-sc, qood incruit. Ac oe quia baoc palien-
mei , arcamque, ciim suis ut salvus foret ,
quam tUin timidiutia uomine oh-curet, io duoeodis quoque
jus&us cst facere , non praecipiii fesiinaiione com- C uioribus Ulis e.-tcondiiio (Ibid. xxi\ .Libenseicipil:
pingit; nec lanlutn munus qnasi (23)praesumptoraut proliia lempora observat: on ia toceri libens lole-
demens rapil, seu patienler aedificat, paiienter eior- rat impcrala <|ui si eseet impaiiens, asm
: cireum-
uat, patienter variis animanlibus rcplet. Quando in- scriplus, pr« Racbel poslmodum lempore nuuquain
gredi jubeatur, quando jahuam claudere, paiienter reparaio serviret. Similiier Joseph patiens invenitur
exspectat; diguus evadcre, qui in lanto orbis metu (iWd. ilivii) (27) e pascuo cum a fratrilms rapiturj
non feslinavit cvadere. patieus.cum in puteum demiltilnr, patiensdura cum

V. Nunc milii Abrahse inemoranda cst mira illa (28) hasta dislrahilur, paiiens iri carcere, iii regiio pa-
tcntatio (Gen. ixu),quae euiii aut sacrileguin feccrat, lienlior, patieutissimus (29) de-sideraloe cum fraln l
si coiilemnerel Deum, aul crudelem, si occiderel fi- agnoscerel : et ubl jaciantia se nort p<»lcsl coiiliinre,
liutn , nisi quadam singulari ac vere divina patientia posilusiii lionore conlinuil. C«lestis profecto eet isia
iuter religionem pieiatemque negotium temperaret, patienlia, quam a suo sialu non sruiuna ,
non feli-
in spe non denegans Deo, quod contra spem accepe- cilas, non affeclus poluit commovere.
rataDeo (Rom. tv, 18). Igitur Isaac sibidulcissimum VII. Adversus Job dalnlus (Job.l et n), qc>
(20) Legcrel fortasse quisquiam impatientiam Sodo J) Ven. edilioue, Ambo

(25) In igilur gloria clarilaiit
morum. Sed subaudiri potest meminerim , quod vcr- exemplum.
Inim cum genitivo commode jungilur.
(26i Iu editis et mss. plerisfiue/HcroMis est:>>l vero
(-11) In eililis eral divinilus. nara Jac<»b pcr
pro est docuil ms. Rem. et melius
(22) Mss. Pomp. Vat, etedit. Ven., illustris. Postea prtiienliam lucraliis vere est non Irairem BOlum, sed
pro quia justus, uis. Val. quia illuslris eljuslus. benediclionemct fralrem.
et
(23) Prtvsumpior apud Terliillianuin, de Poenitentia
(27) Mss. Rem., Tol. et Vet. e pascua, cacleri
cap. 6, Amntianum Marcelliuum, xxvi, 5. Sedulium, e pas-
num. 4, et signilicat eum, qui anle tempus aliquid cuo. Pascuum apud ColuiHcllam, m, U, pateuo vere
capii, seu praeripit. apud Tertullianum, Apnlog. cap. 22.
(24) In wm. Pomp. deerant verba, 1llelignum,qno
inuratur, sibi prwportat ille aram struit : in marglrie
(28) Cum quid publica auctione venderelur, erig--
balur hasia, inquam iem vide singularem dissena-
;
aiiteni sequenli periodo suhjicienda nolantui post

tioneiu Junii ltalii ii de hastarum el auclionum vri-
verbum celebratur. Moc loco inserla sunl in ediits,
otheapnd Cra-vium, lorii. in, pag. 19. Itaque Josepfa
scd perperam cum prius ara consirucla fuerlt,
iiasta distraciu; diciiur, qu< d auciione quadam plus
,
quaht a palre gladins exsereretur. Igiuir aucloritaiem

offerenii divenditus sii.
ms. Uem. secttii, suum iu locum senlenttam resii-
luimus. (29) Ms, Tulenl. desiderutus.
< -
-i: l.lltl H I II: M I \M - \ll. |s
rnoliri |
<> \ iii. . i ~, iiiis.|u « .Im>. quam ii
II.' IJIIl .111 III II.
vi
i |
I.1I.111, ut Urocil jutti, .|iii- ririutibui iaadora |ionii, quauiam > (5i li-
I.11 \inl.iis, inl. 11 lur. 1.1 i..l 1. Tu vii | ullo
,r ii..\ 111 uiinillilur p 1 1
Idllll . I IUS I
.ii.m .1. W .1 J"l» *i
-
I .jii- iu.i.hiiin »1- I.T lidistiiuu» viduilalii ea |

I
1111 t.-iiMiin iiiiii nii. 11111111 tli>|>.i >lil . iiiIii.i 111 niMiin 1 1
•
1 ini «lii . 1 I l>. roi iiin , I.. \.l .111 1 ilcm, reln ai u 1
.111 i iiin 1 nii.i 1 ti- i)u .111 1

eriius su 1 .11 1111
pelii aniequam ideni veih idem uolle >!• • - — 1 1
i|.-iini posircmo, qucm diviiiistsapoliaveral 1111 pc liherttiam pt-

|iul.u> 1 mi,.i \.-:- 11» l'u paupertali p< csias, ui li b .11 lutum Mii cou-
111111I lil 111 11 l nn.iii . 111 ii.-ii- l.nl.i , 1 iiiii siiniiii.i lotum I
1
|
«
»
im buniine advfiniiium vulnu» inquilino vvtlnera instotuA iliiuuti. Tu Yl quoii
nir \i •
139 1
.
11.1 1 1 \ 1 11111 et maier ea el i.uiuiiu n.i.-i,
1 iiiuiii- 1 iiii.-r
1 1 1 1 •
I "», > ,,. omi.em populum, diviuaaque virtules, quasi ci
riTusus iu uutu» verlicii nudum, buuoreui 70 dt-

•11 iK-niiii t, s«-.i 11 .111. .\ 1 iii. .-.•..
|
remque conducis. (40 r'>sMx,aierauiitquc fsiix eet,
inini in. -11101 .ir.- ni .1 lc babuei 1 iu ie, 1 > 1
llur injni i .nt ;

IHM I \TI S VII.
111 11 iiuni adimil
1 ttumiluate.
\ inii oasnes omnl
I B 111 viderl volunt, I virl,
l.lU.I llllllll, I UjM- 1 II» (in . 1 - iiiin, 11I-
1111. ii.i <|u;iiu lidtnni e»t, irgumenlis insoleniibua exlu-

\ III ^ om-
.
. t n, reruni leruni. Hi, cam aaeendani verbis ia cmtum , cam
I». iiin pertotdeni hoi tssc quod rotuni^ cam assi-
bs, tuis iiiihi.- C iiiiil.iiu sa Boeee rerum nsiur» secreU ; coin siellia
- \ II., nudebo. quidcm Zenonis, no* auiera II

cxxx jueiu illi
- I' 11.
1 nii fOBium ju*deni Coiunicniariu iu ptal- .
1 '
ilittlS, ini 111 ruTaliOuc ii Ap|tendiceui 1
-
/rn. nr.
demas. Hime satem unum tractalum , te HmnihMt
x
ibi sil : r< Ms/itaia iii'. riptum, /..'iiiini tiudicaiidum uiliil nmbqjiiiius, ul
/i bis lilc reiw , 1
*
nkirt ntiii 111 id iiilnl probei iliud, nisj S I , . ii
P nonem Hilarii sermunem , \el eommciitarium vidia-

•irc- II III :;.
i-t MMtualla, luis I04 i^ un \ indicanda, 1
;
idcloi 1
tranaiulisse, qucm'.idiiiuduiu ei Lactanlio, in 1
iuiii nii : 1
He Juiliiia
lil, ijii.r.l.iui I lulavuilUS \
11,1 a l
u ris plui 1. i.iap. I,
p . 1 \ t , / . / lllt
S |
euiei Graci qui bi< do inanlar snal ,
, . \|. /..,, ,. t
philosoiilii pra-seriim (,..,i, e qnibui philusupk
\ rai .. maiios irausiii. Hi eniw apud SS fciiics
"" iuod ei iilnlusophoruin placitis
u. ,. 1
l uaiur, mulla dixi- " l

1 "" L gemlei ca riu.n
.1 li .buei n.l.
l " llL "brumdePra-scnpiionibus.cujusi ipulsepii
el
IVII, I1I1. II.
iiiiiiii loeoloium tersatui ni plnlusonli ain bxrcin ,
illlnill.
II rei "i uiuali ei Sloii urum, 1 1 •
aliiei I 111 11, aliici l'l h 01 nm, pl< qu 11 1
I
Mund 1
3|.uJ ' I lib 111.

cx l'ci i|
iisse |. iuiiiur. Vide
/
1
' ii". I •iiiiiu, iiln liuii I
,
|
inii lesliiuotiia adversu*

lilio \
1 irislolelicsiu pra-sertnn
\ M !
/ inveuie». In 1 iito Pairum adi 1
pl. 111I11I n.iiiiin. |i S,
Ii.v r ?ll.— II \
l •
, mpboi |
u . 1 11111 1
ir.
• . \n ini philosuuhia plui imum aba-
primu».Scriiioi»rii uliir, 111 1 1 ,
||
101 lai ->'i 1' > ulelui
rrperila |H.illi.|U .111
)
1111
;
th quibt 11 n
vrii.ii rarinn 11 di
num laciliu^ in^lillarum.
7,1 'l SANI II /1 SOSIS ; m.
nomlna , uoll laboro* Imponunt; i errorei no \ 72 i orde •-

l , ei inofl < jus ill
i 'M circulo adicribunl , cum ingenii ul carmen :i<- rlrtutli poti Ira (S; bnniiiiem iiisceplum
71 '"ii rel mailme cupiunl et allos perdldc j:n el mi i mirabilioi , qui i
lantu* < si M 1 1 1 1 • el cullu , qua i
pro liomo curioim <<n luum eiinllit , conaturqM <-juh
moia ill lomniii, llla icholarea calumniai Dei nique comprchendere aliitudinem ,
< nj n non lequitor bu-
:nl Eecletiim iranimUeruni, ul In Ipia quoqne miliiatem I
inianlre euiquam llbeat, Deui llll non cnlendui III. Sequilur, •<< db t elati tunt oenli
ged quaorendui Quod nunc faciunl infldele , de qui- P < wx I). Oculorum pej i < -i cauta, <juia cx.il-
liiis Scriptura divina qtiid pronuntiet, : • I • m i um el in«»«-
tuum : iubin doloia in corde toeuti tunttnala. D dum,neque ta qtut <« »<««</o •.»«/. .Si qtdt dilexeril
perdal Deut univerta labia dolota ei tinguam magni mundum, /<</« eil caritat pai\ , quotdam <>
loquam. Qui dixeruni : Linguam noelram magnifieabi- quodin mundo titeoneupit enlia carnitett, el co\
mut, labianottra (l) a nobit tunt; quii notter Domi- pitcentia oculorum, ei ambilio urculi (I Jo««. n. I i
iiiis est (Pa. xi, I ei teq.) i j{

II») : lns enilll :nicl<ii ibu i o < .piiur, Ir^ <lm ib
II. Ilanc superbiam Propbeia tnmidi cordia evi- linii, bii minislris impletur, quidquid quotidie <
lans, sic inquil nd Dominum : Domine, non ett exalta- cupisceniia , ambitione, avartlU irdei in laeculo.
tum r.or meum (P$. cxxx, 1), cum scriptum idai :
Quare utraque simi rana : quia h eordia exaltaiio
r
(. >) Homovidet in facie, Deut in eorde (I Reg. xvi). nullos frucioi invenit , et oculorun entia ii<'
Nonne injuriosum , vel supemcaneum pulabitur, alio iu aliud elata , quidqoid riderft, mobilitafe fu
Deo indicare quod noverii ? Ahsii : indical ille, sed gaci itaiiin deperd l
nnl)is , quos cupit, quod facit ac prsedicat, iinitari. IV. (Ili) Dchine sequitur : Neque ambulnvi inwn-
Eigo iuquit, Non est exaltatum cor meum, docens yiiis, ueque in tnirnbilius tuper me (Ps. cx\\,2). Magna
((!) opiimum essesacrificium Deocorconiribulatum eloquia Dei luul; ipse inirabilia in exceUii. Cum
(Ps. l, 29). Quapropler, fratres, efferendum non esi in peiiculis esaet, si iu bii Propheta non(l I) ambela*
prosperis rebus, scd limore Dei inira mansueludinis ret, quomodo bnnum iusuper tibi.opus assignai ab
metas verecundiac freao cobibendum , m possimus illi> recedendo, in quibui oportuerat ambulari? Prio-
merito mercri Scriplura quod dicit : Proximut est ribus, fraires, posieriora reapondent : de rebus euim
Deus conlribulatis corde , ct humiles epiritu salvabil loquilur s i culaiilms. lu maguis et in mirabilibtu
(Ps. xxxui, 18). Sed et Doininus ipse nos pio pro- q dicit non ambulasse, utii|ue non Dei, sed in illii qujc
misso quid borieiur accipite. Vettite, inquit, qui la- magna ab bominibus boc pniantur in Sa?CU 0. Al ciiui
boraiis cl onerali estis, et ego reficiam vos. Tollite ju- addidit, .Si/peimc.o^lendii nuinqiiaiii seelaluiu fuuse,
ijitm mcuin super vos , el discite a me quia miiis sitin cuin possel : nulli enim facilius cfferunlur, nisi quos
et liumilis corde:et invenietis requiein anitnabus vcslris inopiuaii honoris culmen extollit. (12) David njuipi e
(Mattlt. xi, 28, ,29). Deus nosier, fratres, bumilis bumiiis, 73 -«bjeclus, ignobilis sui jacebat iu domo
(3) Ariani quidem bic innuuutur ; qui enim pbi- pag. 113, pro ejus legit vis. quain voccm si ms. pro-
losoplii noinine el culiu inulalo suas scholares ca- barent, textui inseruissenms.
lumuias, sen decepliones el argutiasin sclmli^ pbilo- (8) Hominem suscipere pro bumaiiitaleni suscipeie
sopborum geniias in Ecclesiain iranslulere, Ariaiii plincs Paircs ante Nestnrii Ineresin dixere et uon-
profecto sunt et borum traciatibus cum qusereretur nulli eiiam post, de qua formula satis praefaii sumus
liilos, ut tract. i, uiiui. 2, et alilii Zeno trailiilii ve- ; dissert. n, c. 5.
rum fiebat quod si cui cum istis libuisset insanire, (U) Edil. Palav. repugnanlibus inss. el celeris
Dens illi non colendus esset sed quwrcndus. Paulo , ediiis , in visu.
posi in iis verbis , quae ad Ecclesiam referuntur, (10) llic alier est locus, in quo auctor Bilarium ,
quasi permota sit sonuiiis verbum sil abesi a inss. , aliis lameu plerumque verbis abaque syniaxi , imita-
Tolent., Pnnip., Sparav., Zenonian. et edit. Venet., lusvidelur; sic enim apud Hilariuin Deltinc sequi- :
seil perperam. lur Neque ambulavi in mugnis neque ii\ rmrabilibus

: ,
(1) A niss. Pomp. el duplici Zen. prseposiiio a D super me. Magni periculi res esl, si in modicis nmbu-
abesi. lamus et si tton in mirabilibus demoramur. Magna
,
(5) Eadem
plane est iulerprelatio in tribus Gau- eloquia Dei sunl ; ipse ntirabilis in excelsis est : et quo-
dentii codicibus Seriu. 11, p. 140, edit. Palav. an. tnodo tanquam bonuniopus deseprapheta prwjerl, quod
1720, qua ii Paulus Galeardus, canonicus Brixianus, in magnis el in mirabilibus non mttbulel?
curavit. Yide ibidem annot. 3. (11) ContexliH persuasit, nt ambularet scriberemus
(li) Apnd Hdarium '.Oplimum eniin snaificium Deo ex ms. Tolont. et edit. Paiav. cuin in cajiens el niss.
cor contribitliititin. Non cor secttndis rebus efferendum el ediiis legalur ambulet.
est, sed Dei metu inlra mansueludinis ftnes humilitate (12) Teriiam banc sententiam iia efferi llilarius :
cohibendam lla'C prima el polior, quam Zeno imi- David cnim et propltela et rex cmt , liumilis amea el
tatus esl liilarii senlentiain quae lamen non omnino ,
abjecltts, neque convivio pairis sui dignus, sed Deo
ad verbum descripla dici potesi. Post pauca in trac- complacuil : uncnis in regem est aspiraius esl iu ,
latu Zenoniano ubi legilur i\>se nos pio, ms. Pomp.

, proi lietam. Noti insolescit in regno, tton odiis commo-
Iiabet ipse pio : Itortetur a:ilein pro Itortatur ex eo- vetur, persequeiitem se amat, inimicorum mortes liono-
dein ms. seripsimus. rat, incestuotis et parricidal bus filii* parcil. Imperalor
(7) In Bibliolheca Patrum, el exinde Desideriiis contemnitur pater lceditur , proplteta vexatur : uliio-
,
tleraldus in aiiimadversiouibus ad librum uArnobii nem non nl prophela oral viiidictain non ttt pater tu- .
» 1
l IttER i. Ii;\< rATUfl n ill.
\ JUI lll». il. 11 . I> , : I

| it . III
II - ll: '
,
. quia ii-
Deo , iim ; ii : ipiii ii .

p i
nlii .itiii-iini. i""» Doi / w, r» |n ., ,1111)
quilur i ;l HIIINi
'"" iiitn iii ini \.
ridalibus t.i i
itui em tuuui , el . Blum reni im delii lo
quod ii non ><" > Quori |in> (jimi 1 1 , ,,,,
.. mavull seinpei limen quai P I QUI lOlUIII mIi| I|»m-

I
|M| ,(
inven rficio, l». D munus i . qui nil juslificatua de leinplo

i |ilU8 . |
!--«|ll«, l l|UI
rRAI rATUS Mll.
nif ibilib i
non M ,i liiiini
/' I /
\ . |'o i
i I .
M- .| i
,
,1. n bulum
i uniaiM meam \ rte Propdcia B cst unuin , si ratione limui discemitui
IN iin| iii.im «ii. im . i
lniiiiu- ; liiinl tiiiin iliin : iiniis h, , . |, | _ ,| a • i.t l ii i .i:
v «u n.iiiii.r, iu honiine nascilur, ulem

. I
el
:«'l i»-i iii «u|», lur el docetui : quia noiiin irepidalione, sed in
liumiliatur, el qui «•• <
ptuin i •
bumdiavcril '- nite t filii, auditt wu:timortm Dei

tfoita. xxiu, d u Pi,
cnim >i luiu eai cur cuhibiiuaa prn- xxxui, l N iralis ergo non discilur, sed nn-
inin.i II ii/. pulsu nobia 75 nosir» inflnniuiis occurrii
:
(4) quia
clibus exp n u arlis est limere ,
quod meluas : meiuis autem
i
; « D - in icm- • 1
1 1 * l1 iiiu nolisaci i
i »tii quippe diversia
lendil In ex modis , cum aui exraiuat aliquo reaia couseien-
nm hosiilis imminens manua gladio aalu-
i <
ii niiii •
> icra premit int cum (l) vianifc itineri erectui ia
:
iin.i i ,|u.i- "

bus squ iin« incensus, iiimidua *
iniiii iti,iii \
74 ni : aut dorsa rugienlis, afleciani •
. ro»iiumc/iu»i non ut inij \

|
im modo eot >uum
a quo toemtdum Domini dietum ,
I vlimutatioi lorumprocedunt, etpottutat eic.

13 II i" i S iui lurbavii, qui legerc ma- rexius rara syniaxia cuni alieoa ab Ililario csl lum
• pcrspi / uonem pruTerl. Paulo post vmmu pio
«i \i / n i i iii ii « l i l.in.
iiavimus , \ llil.irio, niiio- ii |

M«. Porop addii .\mcii. ln n s. aniem Rem.
en liaml hic cUusula praterea leg itur : Exptieit de humititate
s
ii ulein lerrori '
/ nonit fetii u r.
it. 1 1 \< i- MH I > \ llilarii commenlario in psal.

i. Urb. , 2 !' / noue in bnnc Irai bium i nnjuncta:
sunt, alin lamen i
!•,< ui one planc Zenoniana
i
quanrum ab llilarii stylu distet, ex i..«a compa-
lenteniiarom . qu u <-\ lli ariu snbjei luri su-
i« iuii. inii«, quisipie facile inlell
\ - l S III iriua posi recitatum versiculi m paalmi :
ruin / . nf t.ii I ;i'l tiiii, audiie me, timorrm Domini doeebo

h i c «nii, ii Oin .... , > j ...... /
|
ur
'.
n iii u n vi,-. ,i 1
|| lll(
'.
finlerti quti / / iilem «' niiii nii .ilnuii wi :,„ llu

: i ,
iransla-
i.un denvavii.
'*
iiii it iu> ii te roemoraium psalml \. imi
niliiin 1 rnviil u s. Anli-I i
:
dc liinore euiiu nalurali loquens, ail :
! uin leoncin // "» u«n doeetur, toi u natura inftrmitaie

muiidi ;>-i-
- ii lexln . < iiin - , m /i • i i nuum -

Duplei membrum
.
q juilur duobui
i i\i« |.nrr<> i / ;>t ii, Ul Mi
juni I uiiiiii eflertur, primum -
\
ll III. ll - <«" CUJUt I, II IV.
euamNi
. .
tiim sit , sltei um

<i (oltilur numqnum, mttaenlit ttt »</ perpeti, iiuoii licW nolil aecid
17 I iiin »ubl
«ni« .i|iml llil.n |
m cni.
uimii . iii r ei
Illl. tt, Jlll, DOl "IIS,
II i/,"
iiiiiin liumilitei i» < abatur. :
,
I
iii\iiin ii i/ii /' Qiiaiilu lui nlcniiui li
niiiiii.i i\|i i. anlui .i / ,|u deui, qui m-

lem
,
it.
D i
1
ud S linum , cap »- .
• t xppu*
1 ;
r,i:, M\< il /1 NO.NIS
dcm, vlcino fremilu fcriua rabiea onerare tcniaveril A et dillga tum tl \ uitodiat prmetutt\ <y U4 ' x ,0,(J oord^
vel (iiin amiseie guhcrnaculie Inler compu i ,• totO "n.iitit iini IHi ii bmt nl nbi (llinl. x,
n iii ius bc m -i its gcinene parturli cariua naufragium. \i \~, '

\ lilcll -II'-
76 •'""' l " III liobl- I
Inicr liocc omnia deierior eii conecieniiae i

, quia, riuml i qui ia Dei amore coueielit; qui teiaal
<
j 1 1.
1
• iiiMiuiis ei alia hii limilia, cum (7i pauibiliiaic sn.i m parii ; dlvina ' ne coniiruii deco-
sui iraiiieunl i limor con < lenllx non d» l< lui i cni , ad umnia ii lulum iutrepidu i
ri
II. Nnnr videamue inlelligendum quemadmodum glt; praereptle omnihui ii<l>iu< i ohtcmpci
nuliis sit, Projiheia quod ;iii i Beuti omnu qul tlmenl < hoalOJ iiiiMn ni. i si\il ; jUklitiaiu |« rcohl
Dominum (Pi. m, 1). Bl omnea qul limeni Doml- lludcl limere, nequid prziei Deum, quem «i * * .
iiiiin beati simi , non beatui eai nullui i quia nulla iiini.it.
gene eet, nulla lunt pecora, animanllum denique III. I>i niquc bujul ulli i
nulla naiura, quai non Liraeai Deuta. (8) Cum grav2- pu len IbHi di ln< i mb • 1 -*« im m neeai, l< eni
iriur runipcntibiii ipnie, concutfie undi |ue cardini- objecina in periculn praitdet, qai leteiaslra paricu
bue; cum praeter mqrem lerriflco Cragore ioipnane liim jejuuare Ei Jonm Limeui Doaiiunm sponlaiteuui
concrepai c/obIuiii; cum inler.cascai pinguibui con- iuiii liuiit adire eaafragieai (Jon. i , u) t eala ia-
duclae iiiiIiiImis icnehrns , crebrae micanlee curvis b hiante miserabiliue scpelitur quam prarcipitatur, cl
ignihus flammae interccpii diei lumen (')) incunclan- lamen litus, quo lendebet, invenii aatequam vi-
ter assimilani; cum ardent plura fulminibua; cum deat, felix magit re t aaaai iavi. h sevlieae
lcrra vel Ircinil, vel lliatu sc rcci|iit in se ;
inilliis blc n.ons tremit : monti , Bta apoelalie mepiaaiie
bealiludinie locus cst, ubi non devoiionie, Bed nei Pclrue aealu mariao feriur aaa aaafragaa, sed \i.<-
sitaiis cst,<]iiod limelnr. fiaquc audiajnus Scriptnram, lor (Malili. xiv, 20, M) : liinel profundum iulerci-
qtnd dicat. cujtis isla sunl monita : Et nunc, Israel, pere nou limentem : aec leeaea ii loio dissimulai, uc
quid Dominns Deus tuus postnlat a le , ttisi ut limeas pcr mare pediboi se eaobalaeee aoa cred.it. A <
J
•
Duminum Deum tuum, el ambules in omnibus viis ejus, sus (13) Theclain accusator accirimus liegu
(7) Arnohius, lib. II, pag. 0:2.

Passibitilate scripsil quorum priraue, in epi-t. ad Smyrneos num. 3, locum
hahel paucis ilem verbis llilarins.
(8) Ali<|iiid simile allegal Kvangelii juxla llehueos, alter verb, in IiImis
Aam si idcirco Deus timendus est, quiu plura [ulmini- de Iuterpretatione oraeulorum Doaani, al> Eaaabio
bns arserinl toniiru prostrata sinl ,ierrce nunc moiu , laudalis lih. m, cap. 39, liisioiiam quamdaiii cx eu-
conciderint ititnc hiatu recepla sint nullum fidei me-
, , dein Ev.nigclio explanavil de Zenone vero ipae fj- :
ritnm iu timoreest, qni ex tcrrnre accidenlium commo- lclur, IJiroiiiusin Apparalu a<J Annales, nuni. 7,obete-
vetur, Conferalnr nuncZenonis et Hilarii locutio, et iricis rabolam iraet. 8 lih. n, memOratam et apo-
quis uirosque nou plane distinguat, nisi is cui non eryphiseum hausisse, <le <|ua suo loco plura anaoia-
dicain vel llilarii vel Zenonis siylns sit plaue ignotus, buniis. IIIimI maluines, qaed etei
poiius observare
sed legeadi et intcliigendi facultas desii? C TeriuUiauo de Bapiismo c. 7, Asiaticna ill>;
leste,
(U) Tres inss. inconstauter scrihunl. preshyler, Joau. apostplo adhue vivenle", 'cripluram
(10) Ms. Poinp. ut benc; et posi pauca nobis neces- Uiemoratam conslruxil, unde ah eodcm aposlolo de
sario necessarium, quod item lcgitnrin n\«. Yal. gradu motus fuii; tamen non ideireo quidquid <l<;
(H) Qu.e hie S. Zino ima pcriodo commcmorat, S. Tbecla ibidem nairatur, totuin fletilinm esse <on-
duplici et hreviori Hilarius sic Sobis autem timor : vincilur, sed aliqua tantom, quae a Terlatliaao ci
Domini omnis in amore est non iu melu. Dileciionis , Hieronymo in ea serijtura noianlur. Neqaeenim
autem nostrcB hoc proprium o/ficium esl, parere monitis, dihile "esl ilium preshylcrum eo stullitiic deveuisse,
sluiutis oblemperare, polticitis confulere. ut suh finpm piimi s;eeuli, quo vixil, vel »uh iuitium
(\*1) Ita mss. et viuimus. Iu sola edii.
ediii <|itos sccundi, tam celehre Theche inartyriuni ausus sil lo-
Paliv. pro corriijit scripium luit perijii; qua autem lum coulingere, uihii meluens quin fletionis rcu, a
auctoritale, latet. Corrigo auicm idem qijaud.oque est quopiam conviucerelur. Adde <]Uod vii de qaopia u
•ACdirigo, cum qitid mimis recliun , vel iu ohliqntini martyre lam frequcns el anliqua in Grceci- pra -
tendens dirigilur. Sic Plinius, lih. vu, c. 20, digilum liui Lcclesiis mcntio, quam <le S. ThecJa, ut videre
corrigere. Seneca in ludo de morle Claudii. pag. io, licet ex pluribus lestihus quos Joan. Entestue Gr i-
curva corriget. Aiigusuis, apud Macrobium, Saturua- liius allegat, tom. i Spicdegii Patrum sxculi primi.iu
liiim n, 4, cansidico gihhoso pelenli, ut se conigeiel, animt. ad acla Thechc. Credihilene est lanl.un iu ec-
si<|tiid muledictum excidisset, perjocuin respondisso clesia S. Theclae colehiilalcm cultumque primis quo-
ferlur ; Ego te monere possum, corrigere non possum. que sa?culis cxslilisse, si quidquid de ea iradiluui
Forte etiain legi possel corripit pro sese celeriter D csi, id totum ;ib Asialico illo presliytero, el paaliee
recipit. quidem per Joan. apostolum eam oh causam dam-
(13) Hunc loium affert in AnnalibusCardinalis Ba- nato, conliclum fuisset quod commenlum ex tam ,
ronius ad an. i7, num. 8, ul osiendat acta S. The- solemni daniiiaiiuieoinnibiis paieredebucat et non ;
c\x. qua3 nuuc circumferunlur, eadem esse ac quaj polius cognoscendum <:s Thcclae personam et mar- :
S. Zeno legil, eaque proimle esse diversa ah illis lyrium non oinnino fuisse conficta, sed vera esse
quuf a quodam Asisc preshytero, ipso convicto et con pleraque, quae de illa tradu.ilur, iisque Asialicum
lilcnte, conslructa el nomine Pauliedila Terlullianus preshyteruoi u-iuin, scripturam de periodo Theclce ei
Commemoral, quaeqnc Gelasius inter apocryjiha re- Puuli consiruxisse, in qua veris falsa <|uedam inse-
lulii. Sed ciun nihil afferlur, quod h:cc ab illis dil- ruit a Joan.aposlolo reprobala. Quidquid id est, nulla
fcrre persuadeat; lum vero S. Zenonis auctorilas de S. Theclae martyrio acta exsiilisse videniur pra1 -
(adde cliam el Ambrosii, qui inlcr Occidentales ler illa quac a meinorato presbytero lucuhrata fuere,
ejrisdera rei facii s;epe meniionem, pra?serlim lih. n, unde ct istorum lantum liaheinus piater Grxcuin
de Virgin., num. 50) non omnino convincit. Nairi textum aniiquissimam inierpretaiionem lalinam ,
Patres id quoque xtaiis, imoetiam anli<|uioris non ,

quani cx Bodleiano codice laudatus Grahius edidil.
numquam apocryphis usi sunt, ut patct uitcr c;cte- In hacquidem, sicut et in gnrco lexm, eontineulur
fos de S. Ignatio mariyre et Papia Hierapolitano, quaecumque de ipsa martyre afferunlui a i atrtbua
1 ' 1 | 1 .
LIB1 U I. TK\' rATUS IV.
1'""> r,|m , i»iin ruil lio loim ii.ii. luicxai

77 |
1 :
m i il mi : ilt* 79 111
p
iletiil .
.,n 1
m\ .1 niur. quid .1. 1. Iiuquil "n 11.

.1 i.im.ii betnlnibui mili-T Nfl »( ,
iniiniiluulUT pa&tiiu ore inial "'" r

t, m ili' 1
-
rflati- «I l.-.iiur, 1 11. 111 1.11 ibill 1
iiiinm iM.niiiiltu> - . .,ui>.|u 111 proriu* inveniri pol

1- I >iru- qol el lallem <<l nno n omi nlo jmiii > H
Inquleta lempi uctii, pognil rtp 1.

iiH-nt. 1
78 i«fl»n I
l,.rr.Mu IN1M, i|ii.i-i flfbfl

\ ii, iui leuii , ippi leni ill<
111 m t.iIhIk, IUO| MM .iln-iin, iiini i|>> 1..I11111 pflfl
.lil , \i.li Uteuli , ei de inopii quoril 11 len per. I I lua
omna ii.ttn rv.-iui iiiiinii rueril luclior, fll

qoan nti -.
|.i
iriinii' Ipmi r.-|i -ri »11-». l
-t rapplb iii 111.
di.l.
' i.inl" miMMi 1 I| '- "<•'. < \ rs salli-i
,|l:. I.l l|lll Umfll -irlr, U"ll ilqnfl m «1 mullii, modli u n no-
a |, U ,l pj|
•
, II. III :
laluibi Ma
rulpa : qui iVuiil meluil, ll n nnliir.iin \u!i lemplrit : 10I1 oclueni ne deiil ulliqood radai.
quoacen qufl .. indfl eal, quod uri n itlonfli muiuli cadunt i
cnjus 1
.in uai > g< '11111111 arboa dc

in%
rin ire non possum miria plus prxdo-
minurialem.quen pofleederil l,.i.i 1
nilms s.r\a siinl i|iiam nilOI >• B gladlil rl B

11. m rAnw ix.
liuin ni" 1 1 ii. 1. scuni : lesiami nia ha redi -
/< 1 \ . 1
incognil ri uiiraiiUii :() Mftleao lub
l
\ . rrivolam criflMB <>!. Iri 1 iii.u 1.1 bmuub Hwoiiai inia ra ooulh 1 ebi-
ir. , \ \ ii .iniim vepeni lempestai ,

ui uoi 1 "ilii rabifl
bas al' Bnlequani nascaiur mairii jam "011 in atero,
ecaluui S quia ilcro incoguiiuni aa, quod leftumam
ordines sive io llioalro, siye io amphiibca-

..iiiii.
/ nlur, 1
ii... ludilurea vel spectatores -•
in i.ini.ii- n 1 >.< 1
nui undfl priuix, lecundc, el leriia ccurritsa 1
1 i.liiii exsli meiiiio ifli ire etium ipsum ampbithealruui,

S. 1 ' . imi II vel iiii.iin ampbiibealri parlem, ubi S. Tliecia leoui-
\ . ii 1
bu>j i.l.j. la ei . iii r\ boc /..•ii"iii> . l
ini liiin-, 11 1111 i>torum colligiuius. Cav< ain quidein pra arana, iuqui
1
r (
^la.l atores puguabani, 'IVriullianu- usurpal ifl iy

ilur , quippe quod 1 >g. cap 15, ei in libro ad Naliouea, cap. I".
I
l.iii, .it 11.; ii/rniii,/iir eaveam conunemoral in libr de Spe< lacu- 1
nl AiiiIt..- ii- pr.i rl.ur .1 distinclaui quiden cvco ej sifdio, a

Ibealrum procol dubin, el impliitbcairum eo nooiiuc
I i rir- appellari sultiuiu ionuil Salvianus, lib. vi deGubei
• l'. 1. |.i" ainpbilbealrri apertcaccipit, pl dc lioc saufl
1
I / ii.iu loqui ii"-> 1. i|ii"il i.>^
11. l. 1. |
iuim nomiuei, quj nonniai iinphitbeatro <""-
/ ,'
(»111 1 i.il Theatrum uilulominui apucUal auuquus
/ . uiur homili e dc Ca ... naio, edilai toui \m S. Jn.m.
bu\ orab I' '
louii.in Appemlicc, |>->- 63 Quid priwa mat-
riurclir nuaiil nuJuiii iu ilinilro CfTluTt I" .mli- ''
ubi < i|ui \.i.i .1.1 -1-11111 versioue, qua iu parte Gruicuf -
N 1 1111 leslui deest, pag 108, amphttheatrum *-i eatea. <•

: |ii ,111 iiiiiii - , lll 111 1 tM ClUI . ui •111 111. 111 ruiiui. 1 11 amphilhealrQ potitaetf, "' <•*-
int. <n ifuu rr.it 11, ei itilroivit 111 urenani
i
II vo- u 1 Vinpbilheali uiu qiioque \<> il

'
iiini, qui 1-
- 111 11
pi iauus, Anl isju appeud 1 mica, p.
II primum / I»
Ii.am. IX 1 II.. nuiiiuscriptorumotedUorum
; > '.in. Vi 111 qui sic
11 giior. l>
/
,1 cupidilattt dtUtlabih vitio.
,nm, !ib 1 \l ; . I , .
I'. m., I'ibultuii I .'inii",

fJHO.
'.
\, tlUlll 1 , Ml,.- II I .. \ .|l ||I. 1, , I /
lum apuil Isidorum lib. \, cap.
l , S. 2 .111 auctorein 1n.11 liabei.
I
/ 1 lumilur |>r-> l.'\ i, iu
: niiiiiit.il ,
i| reiiin iu certamine 1 turorum iuIIIus momeoti, - < ipud
uli Plini
I1I1. \n, Sucton N
|,iii.-- lur ijui.l. 111
'
(liiollin. III.
/ I111111 i-jusiiiinli ll
itur, ul 1 I
Pouip., .
illlTIIII) I uduni ul
-ii
>|.|ll ' .11«. ni. i"

-
eplo, ' '., polioi -
,
ICTI /.i NONI

mnrtem potuil di i vll im R i lnr Apo- \ il : quod pai pulentl . aboliia mJ Doroinui
llolui .111 Radia omniutn malorunt <»< avaritla UOI ii<m
(17/1//. vi, li)): hac enim malre eaJomquc ina paliuotuf errare itipi (7; tri qoed ii-
ira, universa qua diiimna, led el ilia muila, imo bori parenluin vilam iua damna judicanles, inj
omnla undique line pauia, qux tcaturiunl, mala violenter manu {$) Ip i nalur*, invaaii li crediiai
naicuntur atque concelebraniur qus condemnarc
, ante tempua, p iren i ompellunl m< re n
falio Imiiii 'nii;i .
gestii :
(6) camelum enim gluil ii. i-
raculiatibui mori. 1'roh ucl Q dtibitoutot*
culiccin liquat, rejicit itillai crimlnum, et a aritix, lis infelii ' Quid eiiram <• i
i< • .
qui ia t<- .i rara
unde criminum flueuta runduntur, ebibii roniem, delei i
ibili d< eslabiliui lualuni '
in%ii em doa
II. llnic non jur.i , non legei, non bonnr uliui «i/- ipoliant, persequuntur, falluni, boitei probeot, i
liatit; i|ni:i quidquid :uii emliur, aul diilrabilur, li- donei laudant, latn i
Dinqe im
berum non cal : non nobiliiai , quia per lianc credit, nii iii ineniem non cmc lion nuin
hanc excolit, per hanc boc sibi nomen invenil : non ili':in [Lue. m, iO), a< ne iptum, <pi ni /
aanctiliii, non munitio, quia nihil eat lam lanctum tob. iv, ii;; quia <|ii<nl volvitur < m\ er, m momemo
quod iidii violari, nihil lam muniium, qund non ei qmd afferat, «IuIiiijiu eii. itent bui
pugnari pecunia poaiii : uon necenitudo languin -
,
15 <<<i 'Luc. xii, i8)diUlani borri i I lerrai angus-
non amiciiia, quia non auo merito 80 *ed aui i, argenti lant, junguul laltibui laliui, ci ii orbea lotaa
facultalumque beneficio <|ms aut amatur, aut odio eit. lideanl, lineioderunl : illickuropuiautbaberi ricinua.
Deniquc haec eil cauia , quod fratrum pia nomina (II) Comlruunl pr.rdia, lepulera defodiuni, lioenl
plerumque magla gladiis amica videmus esse, quam oroenqui non timeui roortem. 81 Sm im i tercropii
((i) Proverbium
est apud Patres usiiaium, ut videre adversus alios conatui a $anguine pl cmde twpe tiumero
licet Lucifero Calariiano, lib. n ad Consianlium
in iniiium snmuni. Qui iiln-u n-.n: Iniiin eodicum an-
I
pag. 2n9 lon). iv Bibliolh. PP. edit. Lugdun., el liquisiimorum leciio prtelia ii menoratam •eoien'
in Hieronymo in caput vn Maith., lom. vncdit. Ver., li.iiu confirmeiur? kdde pra?terea, <|uo<! Doni
pag. 58, et in cap. xxm, pag. 18i. apparet, qnomodo rrequenti iiptioues sepul-
(7) Trivtale prO)>rie est, quod in triviis
geritur, vel crnrum euossoribui, quorura vulgata leciio meminii,
ad invii quodammndo periinet. Hinc Quinotilia ms, plerumque evenerini, quibua ot-i ea de eausa naoriem
lib. i, cap. 4, grammaiicam
irivialem scienliam vocat, romanx nlim legea inlerebant, mii lamen eerua
quia in triviis discehatur. Stipi igitur iriviati diclum pora feris aliiibuaque earumdea legna prxceptionc
cst, propierea quod in triviis potissimum populo fre- ti.idita feriintur. imo vero illud mpplicium bumi-
quentioribus mendici siipcm quaererent unde Ap- : lioris laniinn
conditionis bominibus olim decretiim
pnleius, lih. i Met., pag. 44, stipcs in triviis erogatas Le;,'. tl tii. xu lib. xlvii, D. Zenoniano a:vo j.nn
memorat. Heic autem S. Zeno notat quorumdam ^ rueraljsublatum, morteinpecauiariani mulctani coiu-
patrum avariliam, qui ne Glios alereni, eosstipem in mutata Leg. v2. tit. xvn, lib ix, Codicis Theodosuui.
triviis emeudicare cngebant. At cum iu b:ic Remensis leeiioue nonnulla iosiot,
(8) Ms. Tolent., ipsi immalurce invasis ; Urbin., ipsi ijii e a /cnoiii.in.e locutionis proprictate ae pai l
cliam naturce invasis. abesse videuiur, cumque bujps /. noniani saeculi iu

('J) Ms. Ucm., on</i parentibus. legibus tit. xvn lib. ix laudali Codicia lie<,
(10) Idein ins. teslesangusiant,ur(jcnl saltibussallits. cmiat eorum reprebensio, qui nepnlcra demoliunlur ,
Vrgent quoque in mss. Tol. ct Vat., Terras pro teste.s Leg. 1 ejusdem liluli; dejiciunt, Leg. -2; subverlmt,
cx quinque mss. et cditis scrjosimUs jungunl pro : Leg. 3; deslruunl, Leg. i qu.e idem siinl ac apud ',
urgent ex tribus mss. eteditis. Sentcnlia <ommodior auctorem defodiunt : vulgatam lectionem, quxexie-
lianc scriptionem suasit. Panlo posl ms. Urb. possi- rorum itemest codicum, nihiluui immuiandani cre-
derent pro possideant. didimus. Sermo itaque bic cstdc r.lis, qui avariiia:
(11) Ms. Kan. ,Construunl prwlia, sepulcra detinent studio sepulcra defodiebanl ve! ut agios suns dila- ,
omnemque non timent mortent. Smililer in codici- t.irent (sepulcra cniro agrorum paricui occu|iabaui)
bus lol. el Basiiicai Vattcanm prceliu pro prcedia, quae vcl, qnod prxsertim reprebendi:ifr in laudatia C.o-
lectio si genuina esset, avaros illos spectaret qui dicis Theodosiani legibus. ut sepulerorum ceiuuin is,
agrorum suorum lines proiendere cupientes, vicin<:- marmora cseteramaue xdificatiunibus utilem maie-
rum ayros usurpare nilunlur, et in eam rem con- ricm aliis in proprium bsuiu ir. nsfer-
veudereni, vel
struunt ooii prwdta, sed prcelia, quye soepe ob fines De
renl. omine aiilein quod additur, lleraldu-,, in Aui-
usiirpaios commiiluiiiiir, et sepulcra detiment, id est, madversiombus ad ArHobium, p:<g. lOu, mendum bic
niiiuis liment, vel spernunt (de eniin pr.epositio iu D laiere judicat Legendum enim dubio procul iuquit,
: ,
compositis minuendi saepe vim habei ui detumes- , limeant omen, qut non timenl mortem; idcsi si morlem
cere, detonare, eic.) omnemque mortemhtec nb praelia non thnent, qui talia agunl, sallem omen timeant ; nant
civilia suliire non liinent : et buc quoque referenda scpulcra cum defodiunt omen sibi faciunt deteslunthu ,
essent sequenlia: Sic sic inlerempti plerumque jacent DOst mortem sorlis, et in ipsis Zenonisverbis omen inest,
canibus, etc,quod in civilibus illis, seu ruslicauis prse- quasi ex deffossis aliorum sepuleris, quo liebii, ut
liis, pro agroruni (iuibus excilanlur, plerumque sane aliorum ossa et cineres dispergereulur, id omeii es-
conligisse luculenter probat peculiare S. Gregoni seiejus, quod quidem id geueris hominibus accidere,
Nyssami leslimonium serm. 1, de Oratione, ubi ava- quacumquei!ecausa,solel)ai,uiinlerempli sinCtumiilo
riliae quidem effectum describens, ail: AgricoLi agri- essent. At cum omen ex idololalrix supersiiLione,
culturam necessariis usibns non metitur, sed ad plura quain Patres exse< rabantur, originem duceret haud ;
sludium semper inlendens, dum alienis finibus usurpan- tredimus S. episcopum ejus ommis meium, elsi per
dis suos agros laiius profert, magnum adimm peccalo ridieulum, voluisse praecipere. Igitur limenl omen rc-
adversus illud sludium atque instilutum vitw patefacit. liquiinus, uii est in eJitis etmss. omnibos et Ibrie :
Unde scdalu alque composilti difficiles oriunlur conten- innuitur quaedaa defossorum ejusmodi excusatio,
tiones et liles, de fmibus agrorum inter se muHtas con- quod ex sepulcrorum propiuquitate omen mortis rae-
troversias excitantibus iis, qui simiti avaritim morbo le- luereut, cum cxteriun re ipsamoriem obire limercul
iteitlttr. Ilincirw, luitc impetus ud malum Itinc aliorum , nullaui. Sic sic repelitio Zcnoni familiaris (ul videic
,
LIBI R l Ti;\t i\iis 1]
j.ufiil i.u.
|-lt'rii;ii.|iio \ ,
,,, ,,,,,, UidMr MM Inb.M, tlius. ,
nbique dispersi, utrofaiq Jni, i>eni diviiia* pai isc ili u

:l>u> natli (. wsp ciic rem i
iro con- '. iii ulroqiM • i<
. lam.
nun habei lumulum, quo* PropbeU
Ille ille, .iiii|i1uiii qoi baboii « ensom, eiiguum
is lcicte-
iu nti
MMioexigM
«m ii. »11 detiait. N.i.iin .iu. ,ii Boi hm m
boii oi .i porvoMi .t 1 1 ,t, ,|,„„i
nus iucrep it di. s lepfi I iniii iou .111,1,1 , ... n poteei .himiiii.
lio conlutit n mtierunt I\ 1 1
M. . -lliii. spn ili. i., iii >.,.,, n i,|, |, ,,„„,,,
M
,
|
omnia laaOfMW s v
. 5ed el propooii, ui i"
eoluiei id m itirali ,.,„,
I'
OMeiMi n
\\l -
M •
'/ ftOdtti MM.tKK/tU"
.1 detrimentnm (
lltClilll
tfni //. ini, ui
,,il M>l1
lommam
m"
luppulalione uulrirc non
qocrai, oon qi
'
pererinl innaii iiumcro
d
. I
1
1:
III l •
t i;i di dlei, (18) meoees, 83' Mi!'i digl i Ai plerumque
eougeslioiiis lucra li ovii iilin mi i mIh iii,|,,s;i, , l,
!M l|IM .
,,,,,; lll||(
lu> .|ii.ui. prataial << . ,, ( ,, ,.,,,,,
non im 82 l 'bi i'i .i--i.-i ; mcniin perdal aiiam «n >. qul deoiderai il , Illic iUui
- ii, ,ii h riai rianlifaei . lodii ai el afa herbis, ;ir>
; . t ,i lilvia,
ini, iiin : quam tarie, unaiu I i quidem
vacanliboi (4i) >u| Is
i iii i iii mortem, paoper, eea ofjoi lofe piorimii bominibui, quod ivifaoi, lerpeoUbm,
.-.Idil i. ruin S B isilins, hom. in |. >l. \i\, mm.i, \<<?. |"m.

- tnibroaiui il>' Tobia > u. I i \ etiam I
uiiei ii!- I «id.scribei proqMOfll; luiii jiniM-Mi miIiiiiii, iii iin. Lcg, K) l> <i<- rieei
-i->.inn> eli m, , liiit. Iliiu- lib. wni. C. ii i,i hormen. quia iiiin. ni>. <
s '/ n videnioi memorari, quod otene olim
I
ln>>
H
II n>.
/
i
i
.
p ..niiii . i ncordi > in scnbendi

I
\<» e
I
BM.
iii
m
lll-
viiini
I "
;
i
'
vciniu
!hk
,
III l , ' .
' A ,
i
ij<
niiii
fflj,
iKKinHii iiMii,r.
.
J
unde imfaroi
;
||,|,,.
ralde movet, 01 .!> •
quaiu i" H llll libei . ill <|M" u-ni.i' | ii.i.i . , -,,|\,.,,,| ,.
i,ni . \lniii- describebaiilur, KaUnditrium dici solebai, qood K

I. u r Bormum lei mr in Ap|>uleio, lib. le ,i.i ii ni die* ii -iii i- ineiistruissidYendKdici
\ M . '|'i">l iH l»'
1
i ii i inl illi Horal E| <"l J Qua „di't .
uIm.ih -. • iiii/ii tanebal ;

i tmbroiii c. m KalendU ftneratori ujurat :
•
'.IJnii pro tluititnm , Niim lieic dabit,
|iie niiiat iii kormen (quuc icrip ui il'i Cur appellentur, indicai 8. ^mbroiiua
digiti
,| ..nii h i -t > > i 't in impelu, leu uin lili. Tob. iii in. 85, inquieni
de Ambobut :
; it , in // i»i ilnjiiis uturarum repelitur wpiut eakuluiio. \l

\.in.i prorsui i
uimirum uti il erai digitis
compuUoduiii quan
nii i. |',,ii i> l.i, li i.mt ii nd ni «I" - i unoe si lemi is apuii Kriplorcn
deberel ; i
lificclur iuiiniliiiii uno lortiiula, compuiare m digiiot. Buc iieninei eiiani

moili. n !• \H. iii i|n.iri tl >.ilin,- liluil Luciani m Gallo prope linem
i,i ,
.iii;i iii .iii ., , l ,1 i l idet
kuut n :
MO* ffld OTIIM MH pottlt. \l ,|iio iiiiiiii>

'
<//<< coiii iiim</i/i//i/c iii it utururum raiionem

iierantcm
,
iii . r.uiiii> i> \lu , dui , il.nii ;t /.,,.>. iii. iii.i .siylu tiiijiiis eoutoi
\ ,n lem ;ili;iin conje I Pomp., nutitniiis ett, in margine auiem
., | , I.o-nI \, -11,11111 .•.Ittlllt ;i'l.l inr i
leul. aconita enhn naiuralit
i,o,/. ttt , iii referatui it, eii M lius iii l ii.in. uvuituii rjmM ntuura
i
- ,
,lu'ii >H, 'iuml iiurnnt .//,// ///,• , tSt. tlt, l'l> .
inugni- pro //!//' /u .pu.l l..it v s, i |,|, ,,.. ,,,,„

lutltnt sua. S iin l i qu dem i«0 - i pro n i iro inven •- \ irgil . I 1 1
_• i\, .', i :
,r ir.<< l. i VII, lili.

D iiiiini.i I .iiiii qMajM.
ii. <l lucrorum cnormitut pi isu
i». dhu, I. i Trisi ,
I
\ , u.iiii. i ilia
nt.
Qu lit, , iim \,,|, ,
i
I I .... \.i, ,huiiiitnum ediliclmis. I.nmum: alii inliiin videiur. Sed li coptom Imr
iiiini iiu , i|iiiu legeudmo sii hamum, leo- M Ut in W»l i >, iiImihi ,
ii.///»,»j ii.iri,, ., i,,|i .ii,t
lentia efllagiui. i licni p il \l ,i. lliuura n.< \w
, ,
in ,
p 4 .
udent U////U/ „,/ , ,,/ , f
,ii ii . iitlit dicitiu , Vari ne i>>i>-. Iifa. iii

tendat eittetemet. hmt,-- eulem rorai
' . i|> lih. M. > ttUti "I
detitoi '|ui ii ii.i em
.
i
, i-t scnôi
/V.u, ijnuiuii
,/i u tl </u,j.i u \elura tju i,/,j./t i
qood ii< <-i plum .h\ n.-- I s pluribu
i utifiii II ip-uni .iinn .iiinii.ii
-i> iil.iiitnr flMrifJa
; lain.-ii //,//,// hoiuimbut mii-
N - •
.,(,. |, ,| ii ftnn> :i 1.1 '
,
l|IIC linl . /, rit ,
iiem .i i -ii|,,
17 btcs oominantiir, c i
» —* -
peetui feoebi lur, <|u.i -, i
i'i i •
Fne i \ ,
j,jj
.1 nuini) dl M iUiUut clu

.' ,llllll.llj\l.l ///' i///ui ir illi . <|in iin ,,,ij
l'\ 1 1. I \l. II
531 wi.fl ZKNONIS
i •
-
i
non poteil denegare Mcra profeclo »< ania A lolliiur, aul d I omnia bona, atquc perpeiua
c i
bum Hi II Invidcrc natur <•. \!m^ lnde rerum '.11,1 p i n Cci le '|""'l |n miuin <-st, ihmii'1
omnlum capi il annonam, aucupalur dialrahendi ii ni'< invhici, nemo furalur, nemo rapil, nemo
pua, mlnor In ineniura, majoi In preiio i pro ' ribil, ne no jugulal, moriiur nemo i oroiu i le-
haberc, quod dtiirahat, ul rogetui , ul jugulel . aique Ilcea, omoca uuanimei, omoei immortalea, opinea
ulinam incorrupla ipcciei veuderelur. Ingemiacii siini lempei xqualee <pi"<l uuiu I, orooiofli t I
praslerea, si annui eil ileriiis, multo mag , i ferll quod omnium, lingulorum. Vullii tcire,quas illic
lis fuerlt : lllic, quia parum dinrabit, heic, quia non beaiitudo nemo iuam veaiero, nerooi
reraelui I
solns. Vuliis icire, quantia lil lenebrii obvolului? ii, ,ii ibscondit, nemo lapidei preiioaoa, oemo
iraicilur Deo, li non leroper liai puhlicii luclibui aurum, nemo argenlum, <:i lami U nuluu limel
dives. Bene bene, cum quii quxril :iiiriiiii , invenil furtum.
gladium. 85 TkUCl \u • \
nemo considerat condilionem fragi-
V. Inier haec
De (1) Avuriitu II.
litmis humanae, ncmo hoatem, nemo Qicum, nemo
latronem, nemo domealicum, qui cogniiione lecreii I, Avarilia quara facile arguitur :ili [1] omnibui, uli-
cst oiiiiiiiini pejor, nemo imminentei <li judicii B i ,iam poiiit iam tacile non aroari : eit eniro artifcx
uaramai, per quai omnei imdi iranailuri lumue. ac dulce malum, et bominibui uoivi anper in-
Solinn colitur, de quo dictum eet : Idola gentium featum. Deniquenon habeiittbaa divitias, babendi in-
argcntum c.t aurum (Psal i vm, i; Ptal. <;\x\iv, 15), jicit cupidiialem : habeotibua (•"; adimil latieiatem.
pro i|iio quis aut jugulalur, auljugulat. Vellem scirc Ita iiumcs in rabiem una lempeatate praecipiiat, ut
tanicn, (anla ejusrabies quid volupiatis 84 habeal, ubinam sit major, Ignorea. Eel autero simili-, igni
suo oullori quid praestet ? Febrem non cxsiinguit, aior- arida pabula depascenti, <|ij:t: niai laiani , non Ini-
bos non diaculit, vulaeribua non mcdctur, dolores tur. Hanc mediocrea fraudibus excoJuat, divitea I
noii lollit, mortem non repellit, nisi quod sanos impotenlia, judicei gratia, diserti meteenaria ac <ln-
occidit : nec manducalur aliquando ccrlc, nec bibi- plici lingua , reges auperbia , negotiatorea astuiia,
lur, ncc(2~>) in infcmo cum suopraedone descendet, inani pauperea voto, cultoresDei odio simulai", tot<:
solum quod oculos infelices inanemque conscienliam aulein gemes univers.rque naliones gladio. Pcr or-
ad hoc in nialigni fulgoris cupidinem diram spe po- bem toliim vcsana bacchatur, novis ac variis artibus
litiudi prajcipilat , ne gratis homo videaiur occisus. fervons : nuii(|nam (|iiieta, non die, noo BOCte, non
VI. Sed nos non ad avaros, sed de avaris sermo- nunquam satura lncrorum enor-
bello, non pace : :
ncm fecimus, fratres : alioquin solis divinis exemplis C mitatc miserior. Novum calamitalis esl geiius, qno I
oportucrat perorare, esset si quis heic lalis. Sed tantuminodo crescit, senescerc ignorat. Non illam
quia in vobis lides et pietas, quaJ esl idonea expul- parcnliim pielas frangit, non dulcedo libcrorum, non
trix avaritiae, manet alque gloriatur, digni esiis uni- conjug:ilis affecius, non cara geroianilas, non jus
versi auruni argentumque non tam liabere , quam amiciliae, non lener pupillus, non dura vidoilas, non
essc ; nam vos cslis aunim vivum Dci, Chrisli vos miseranda panpertas, non Dei contemplatio : ecce
argentum, vos Spiritus sancti diviliste, vos, si lerrcna enim bis omnibus, prout potest , variis artibus aut
mclalla conlempseritis , longc liis vitai vestrae tlie- adu'atur, aulnocet.siquidhabuerinl, lanluni ui tollal.
saurus. Vobis auro conslructa xlberia illa civitas Cui ai.lem parcal, quae (o) el mori momenlis omni-
dcslinala est : nnlla inlrarc volcnlibus mora : patent bus, ctiam frivolo ac lurpi lucro, festinat.
duodecim portae, babiiacula prscparala snnl infinila, II. Quid igilur miser h<uno(G)auri argentique me-
nemo sit dc mansione solliciius. Cerlae gloi i;c nostr.e lalli incensus vana cupiditalc, v.ina cura torqueris?
insignis res erit, si Dei civilatem fclicitate noslri Quid talentnrum mngnas slrue^ggcongei is? Quid bcic
numeri fecerimus anguslam. Ilaque eslole secini : remansiiia, pervigil solliciliidine cassa, nec libi ipsi
nihil in illa deest umquam, nibil ab suo statu aut inde aliquid concedendo, illibata cuslodis? Insuper
detrimenii capianl in procdiis, vel ea augere cupien- D ab auciore scriptum fuisse post an. 578 , laiius
les , vias omnibus paientes occupant, vel claudunt probavimus disserl. i, cap. 2 § 7. ,
sepibtis, ex quo (it, ne quis bomo herbas tangat, vel (-2) Mss. Poinp., Urbin., hominibus.
sylvasadeat, seu eiiam ne aquas in praediis -catu- Mss. Pomp. posteriori

(5) inserit non. mmu
rienles allingal; qinwl animalibus ipsis prohibere Ven., el Ver. cmn mss. plerisque, in po-
(1) Edit.
polesl nenio. tentia, Ms. Urbin., potcntia; sed probe edit Pai.iv.,
(23) In iriferno pro wi infentum aliis sntiqooram impotemia pro immoderala potentia, uii apud Velleiom
probic iiotajSciiptoriimexeinplisConfirmabilur adnot. lib. n.cap. 29, et ila apud Corneliuin in Lysandro
7, in tract. xvi, lib. n. iitim I, impolenspro pro?potente.

Mss. Rem., Tolenl., Vat., Urbin., ttllus non
(-14) (5)Ffnlanlur beic vel glaliatores, qui ob lucrum
timct ferritm; ms. Poinp., nulltts non timet portum; morli se se objiciunl, vel illi, qui eadem de caussa
ubi lamen manu postenori deleta est parlicuia non. mari ciiin vitc disciimine se se commitlunt.
Edit. Ven., nullus non limci furlum. Vulgata lectio i^G) L"gendum videtur aurei argenteique metntli. In
scnicnlue magis congrua visa est. edit.Ven. el ms. Pomp. uer|)eram metullo. Paulo pnst
Tiuctatus X.—,(1) Insc+iptio edit. Ven. eslhsec : strues congeris scripsimus ex ms. Rem. In c;eieiis
De Avaritiai insaliabititatc, ei de mulicrum swpetfluti cimss. ot cdiiis slruis congeries. Dcin pro cassa ins.
cultu,clm«ri(urum contemptu. Ilune autem iraclaium Uib. cassas, Val. cassatur.
' : o 1 ,
i i. i; i nu< rATUS \
tlr \ III \
.1 Ihmuiii l. tiiiii nda iud , ei

I l.i. iiiii tr.m-, i. |. i -. , ,iii ,l i!
urura irgen
iui. . ussii ii
.i.liiiii le lal "ili Ique iliud Jl i.it, n ,,,, ,,,,
iim , ,|ii.uii i, iImiih esl gaudiuiu , cer- ;

.|. m
ilum i*i» i 1 1 v i
* nia i
.
i
|| \
\ liipl I
milii < rede, m |, |
i
di< nie : J • " ui oi ne n deponlt.
iHllt tl tMfl •
I I ^ ! ' I' i.llllll I
diligil .iuiii iiitn,!. D 87 oetallo procedn onuiia,

—rum morti i ianiuri, cuj i "''"1 monllibui fnrii> Denlque
,
; iin, .ju u nosira iuul . u- lloi .' iii, ii il. . icrii,
dcau non i ! 5) manoi tumidum monilibni
!> : I i
ci ucein
i/ 10 Oy |; .'i sand ihu .t . repid;r, idei ul iui oi lavoi i
IMiu us lib. x xxni, cap "..

'i Valerius M ixiinui III». ix, cnp, 1 ll , ,
i *i i «>| |
i-
\rn iml, l t e<| lior sensus ir, rjui i"iuin

i 8. 2
iiit.rpu IHHI I.
(13 pro monilibut In edilis eluiiuriRe/o'lM,

pOSlU :
i M auleni colli nrnamemom
nilc proprie signifl
i$ .ln ilur, omiss i, u ui liqui i Virg liuEneiil 1. i 1
i., m x j
ln iii-. Re ii. pi inien monilia nn.i

I i i • ,
„„.
ni |ini Hiei i
r. 17. I i .11 iii nameniorum auri i
irom
•
I •ii :
,,„,..
la .
ni lo •
, ur \n.lii siuft, lili de N ihui .
niil 'nliui, ii n p i i
it ii \ invious iii <'jn-i. ad 1. 1

ili iin . i.in , n i>| fere do
i cra eierii del niebani
unde ci iii i. le Bono pu / rol.
, i
.-i I. IV '
in i/
; mnia delicatat, ad eitiornm tareinat (degemmia

n l. iiiiin.i nrnalu loqtiilui )
fortioret nnl i
I I
^ 1 i.l-.l i
I ,
immobili iialu; beic tuiem
-
ii ii iii t ii i - uii bu i.iiu , quo i.inii.,1' nnerabantur

pneser- ,
lim effluxinc impri lio, qui de l

-
iiiiiniii ali : ln lint nl e»l Interula lini , uunnu

in- miui etiam rf< \judicabat, atm aiperitati adde-
kCttlpi solit , / i
' interul iliautur purpura »el
•llnl ; ln aui ii.l.-li ni at unde
ur, uii ; rulis |
nrp ir ini adhibere no*
cxxxiil : J 'i lnil , Ii.ii, i i .. iii . II 1
1.- -,| iii- Si lintei id
I -i /• ' . "' nil ut , </iui/ oput ii puTpnraf
,in ,i, i- il n [iii" raiionc aui clavi reddeb m i lupei rigidat; unde
1
( idi qul nou <
. .niro |»i eierea niebtnl

m - riiatcm rigor ai ,.
ijam
\ i luxiuo, i'll.i u iel illud VirgiJ I
i-siiin ; iii cmicui-sc, pluriuni

Pall
\iiii,|nu . In i de
1
|inli;r ill \ '
ius collipitur : unde

f.ll /
uiilalii.
|
1
prehendit, Quid,
iil Iiiiih ii' nl lnxiiui iu iiui ii -ii licata .
i
iant meh
iii, qui a /. none iri nro,
eaacni n Aml ,
hrc rid
\
rtil.
Kr4»nl, ipr.e por i./.i/n/ • (iui I \i
i
ii
, utl intei ii,
i . i . iu ,i \ I iiin ,|,
\.ii-
N
I
rill mn I
•
e in ihei iiiii i o!lo |-
ul <li. i
ft i
len
558 ICTI ZRNONI8 536
iioii rel ed pondere 88 Quondo [17 i lomo \ animam , quam pecuniam. Inde est,qund juat
logoilm i
•
i. , qu o plui pro <>i natu i
'i
i
im i
ro iiom '
i», fldi '
i '
" l
i
quod D
snluic lollii iin 'i inii -nit' iM a Deo impeli ire le p |p . iii ii>. nl omnibui < onlumelwii», i
credis, qtioo eum per id, (IK; pei qui j.i i

mlemnuuior , cui i o lu , eui amoi muiidi
precai I
•
! Apei i
landem oculo i ordie, iun n •
I
. i 1 1 onitur, qui n m p i ulum , tci lue, dedo-
jnsultare potiua, quam rogare. Poitremo, frairei, admitiii , i ujm prajcordia in
imii puteil limerc marilum , quae non limet Ch 1
1 ,< ii, i, i
npiditai petlifera uamma replererii.
iiiin. \ i .i ii i . n .,n >d ro . fratree, quorum largitai
IV. inde e i . quod conjugei nuptiali lanclistimo |,i ,, mnibo i i uorum pia semio
repugnantei jugo , pro te quiiquo nitentei , amore lius quodam modo orbi pci 89 ln< '"'" ' -''' jecian-
videlicel nimio,H9)baeredilalem capiai alteralleriui ;

inr. A robii iii ii I i fcl)redempli, mulli (43
quod parenlei lilioi, fl I ai parentea oderunl, quod ami- ibui Ifberati, mulli (45) < nndiiioniboa dui
cilia magifl in facie adludit , quam in cordibus cnm- grntiai agunl Veslracdomi omnitnu pa rinis •
moratur : quod omne genue bumanuin iuo interilu lcnt ; sub robis rirus (34) mortutuqtie diu nunqu m
suisque calaraitatibua deiectaiur, viliorem habena viiuieilnudui. lam pauperei noetri aliaMni •
lem Alexandrinum lib. u. Pxdag. cap. 12, el Com- j{ Edicta feralia pasiim apml icrfptorea inl
(2-2)
i lianum Insiruct. 60. cilii ta, mnn iuferenda mandabatur. Sic edicta
quiboi
ii7) buhxc vox I. tinis lilterie scribitur inin feralia iniqui n i. Gaudemio Mrm. \\n.
cuin in vulgari ad populum si rmone laiiniiate donaia 194, dicunlur Diocleliani edicla, quiboa persecuiio
sit.scribi debuit Laiine.non Gra?ce,ui in ediiii in Cbristianos decreta fuit. Stmili sententia S. I
habelur. Piura de b»c voce,quae poenlleniiam et prianus, episl .'»i. ad Anlonianun, <i episi
confessionem peccatorum siginfio.it, dissereniur ad- Thiltaritanoa [no$tra td. toat. iv, col. 549) <dicia fe-
not. '«0 , in iracl. xiv lib. u, ubi S. episcupus exa- . raUa contra Chriittiaiioi laticommem rai. \ deetiam
mologeseos iierum meminit. Macrubium Donaiisiam in Appendice Optaii |
(18) Psrdeest in ms. Pomp. 5l)8,edil. Dupinfi. Ferale decretum rneai Ambrosius,
(19) Heredipetiv lii vocantur a Pelronio Arbilro lom. i, p. -l~rl edil. Beuedict. Hinc Snlmasiini in
c. 12.4. Hujusce generis homines non solum SS. Pa- noiis ;ui Capitolinnm in vii. Antonim Pii p. n», V.c-
tres damnarunt, sed ipsi eiimt ethuici, iuter quos nonem lamqnain persecuiioiiibua |*aganorum coievum
Tullius lib lii Olfie. : Mihi quiciem, iuquit, etium de iis cdiclis loqui putat, quibus jubeniur Ckristiani
veroe haireditates non honestce videntur, si sint malitio-
Diis immolare. At cimi S. Zeno sub chrisiian
sis blandiliis o/ficiorum non veritate, sed simulatione ,

r.iloribus saeculo qnarto florueril, ui osiendimua d --
quaesitm : ex quibua in eos, qui hcereditates aucupio seri. i. :ip. 2 ei 5, jam de .diis edictis fcrahiins beic
i
qucerunl ; similiier invehilur S. Ambrnsius, lib. iii de sermonem esse convincitur. Lucifer quidem Calari-
Olfic cap. 9, nuin. 58 Qua veroarie conjuges, pr;e- t:iini<, in moriendo pro bei Fitio, a.'. 2'»0, i.
libro de \
serlim a conjugibushwrediiatem caplare Imc Zenonis P 4 Bibliulh. PP. edicta ferutia appellat; :ii ea non
sevo solerent, conjici potesl ex eo.quod coaevusauc- edita meminii, sed poiiusad pra*ferendam reeta; litlei
lor Ammianus Marcellinus bac eadem in re de R>- foriiiiiiluic.il, Conslantium Ariania faventcm ad ea
manisprodil, lib.xxvin, cap. 4: Vxor, ut proverbium edeiida qtiodam modo excitat. Adhne nddas eom&-
loquitur vetus, eanidem incudem diu noctuque tundendo tuetido scevu rcs carnifices, ferociorex ultoret, qui deto-
marilum lestari compellit, hocque idetn ut facial nxo>\ tos Dei n.iliies adversus edictn feratia lui rcsistenies
urgere el maritus insianler : et periti juris (id esi qui possmi vel gladio invadere, vet aucifigere. vel ;gm lor-
lestamenii formam suggerereni) alirinsecus adsciscun- rere, vel quolibet inaudilo genere posnnrum vitcera
tur, unus in cubiculo, aller ejus cemulus in triclinio , nost.a ac membra laniare. Vciuin ei»i perserutiones
repugnanlia iractaluri; iisdemque subserunlur genila- aliquol sub hoccc Arianorum lcmpus in Cathotieoe
lium extorum interpretes conirovcrsi, hinc puvfecturas moias, in qnibus alii mortem oppeiiiTe, alii exilio
profusius largienles et sepulluras divitum mairona- , muftali suni variisque suppliiirs vexati, pluribas os-
rum ; inde ad exseqmas virorum jam jam advenlanles tendimus laud.ita dissertatione nihilo lamen iuiiius :
necessaria parari oportere innuentes. Iiaquc aller con- non edicta feralia hisce in perseculionibas lata, qoie
jux ;ib ;«liero haeredilalem iia capiabat, ui singuli atl- nullis largilionibus declinare Catholici poierant, sed
vocarent cl jurisperitos qui coniraria Iraclarenl , ,
alia in captivos jam memoratus alicnbi ediia Zeno-
ct aruspices exlorum inierpreles , qui singulis »|>cin nem speclasse, ex ioio coniexlu eredimus. Kquidcm
afferrcnt fore, ut aller conjugum ciiius mnreretur. S. Arabrosius, lib. n de OUic, u. 70, inierliberali-
Aliam artem indicai Hieronymus in epist. ad Furiam: lalis opcri r> censct subtrahere neci homines : loquitur
Scribuntur libi nunc sponsales tabulae ut poslmodum , autem de caplivis apud barbaros, qoonin noiiuulii,
teslamentum facere compellaris. Simulabilur muriti in- ]) ni-i redimerenlur, morli subjiciebaulor. Vide nuin.
firmttas, te mvrituram facere volel
etquod ipse viclu- ,
*
137 ejusdem lil». n de Officiis.
v
rus Lucianus, in Dialogis morluoruin alienis
fuciet. 25) Duris supplevimus e n ss. Tolent., Pomp.,
(
verbis, e.t Quiniiliantis, dcclam. 5-25, aliam aliorum Val.. Urbiu., Zeu. et edil. Ven., Conditio auieui dura
captandic lurrediialis ratiouein insiuuanl , cimi scili- improbi caplivorum labores, quibus isii opprimeban-
cet alieii alier leslamentum oslendebat , quo ipsum tur, nuncupari videnlur; qaam saoe in scnieuiiam
insiiiuerat haeredem utidem plane ab ipô secum , aucior iract. 57.Hebra?os a ttege Pharaone duris con-
cs>e raccndiini moneretur. ditionibus, id * si laboribus improbisin ^jtyplOTexa-
(•20) M* Hem. eiedil. Ven.,tHtH«mnr.
Mss. Ponip., los affirmal. In eamdem ralionem servitos quoque
Val. lalantur. Urbin., lcetentur. Toienl. lactantur. conditio appellata invenilnr, quod servi dura labo-
Vobis, elc. Editionis Veronensis leciio placoit; ta- raiuli conditinne in servilulem emereuiur. Hinc Ar-
nitiiîel ins. Hein. edilionisque Ven. scriptura i.on nobius, l'b. iii, sertilutis condiiionem imponere ; ex quo
displiceat. explicatur illud Tertulliani de Idololania cap.i2,co«-
(ii) Capli in bello a barbaris post Iladrianopolita- ditionalis eram, id e»l cerlis operibus ex condiiione
nam pugnam an. 578 , bic iudicari videntur de qui- ; servituiis eram addictus.
bus Ambrosius, lib. n de Oflic. n. 70. Setl de boc (24) Moriuorum cadavera vesto aliqua obvolverc,
piura disserl. 1, cap. 2, §8, disputala invenies. ne nuda sepelireniur, religioni semper luit. Ecclcs.
: . 1 i
I lt:i r, l riUCTATUS \li.
llnii liorunl. Jaill viilui: .ili|iic ino|i iiiiciiIj ,\ cliulil, orlK.Mil t Iiitii. \
|
liiciuiil. ! n biijus bealitud i

90 M ii i
, qu ile plus iii i um,
. ni-i i -- ii - uiei. I uuiu i.i- qui ean i, ixvil quara ijmi vicei ||, habebii
ii«- -iiin , tenerai \ii.mi .i |i ni.1111.
Suv unn l 1
ni
91 u.\ 5) repll , m
l> \ \ . III.
iii.i . quotidie qu e videmui , rer ulii i
I l. Deus u lu iva- leni unibus 92 1*1», d<a v |

. . .
- 1 li di< o i ilunin
iii : c-t ennii libkiu profuuda, eupidiia inein, i|
fjmo
leiu|>c>l ->'H i il 14 . i\ ;
dubium .
-ii i
iiumq pei venii ua \"i >. • iii i'i. n lil . n ii m lioiu n. ni i nidiin ' 1 tii .
I Ii nil.iliiii ;
It len ' i D • ii. iinii . eique ejua ei i
tiere nm i
rem
i», jur ' ili- - i i
uibui
llil, liuin IIIJ \ i bumaiium ; cceti item v. i; \iiin! •.
.
I \. - . III, .i iu I . - iiii. iiiiiin |i,ii ronaiu impugnnre uiieren-
i
iiin auioui diud Protlenl inr. Similiier quidem pncseniis libri n Iracl. i i
. i|ll'i i l gl lln | 3111111 duplei I * - 1 1 1 1 1 leatii auctor alleaaiurua ei !.• iiiiii
lil lamenta Novo, incram Itgtm nppeilai, inquieni

i
rt iinfi ,i,
tnmi , rtt/tti i.iii tunt terba; el moa duoapoaioli le

limoiiia subjicit. Kibnicnrum porro in impugnandis
U lymuni -
I primi uiriusque leai in. !! librii itudium impendeui um i
,
«lii 2-nn oinei ii iii

qua n non | , i
M Vernn.-e .Nmn pi ler «i-iiin 'l'ni pbyi el Jnl n um, qui con< . i ,
lib. mii. |
im II' ^ '
luraa >u im •< uisac meinoraniur a l
n ini.iinMiriii reciUns le- 5. II .i iiNiim in ii iiiu.n' ni lihmm de s

|.i '
riptori
pii.iliiin iiiilal nr..- - el iii nperc ilc <>i I ere in
»"^ Xl i.hanci nem ( ; ,.
.
r|lll .,.,„. ,,. | |. , |»j v inaram l.i-un

li ,. i h <i/V. lir.- \ i* l.i l i--.' iiiiniiiin ln.
lionum c. noni uai quemdam Eihnii um /'. •">.
i
liius *i ninii i
o
ntiametortm , qui duoa libellos ad Chri*liaiio<< tci
II iinlnN sii. S...I cuiii sei ii .
su, M4mi*m, inquit, ita faUitalem Seripturm tc

nii il inlru'''!'. Iiicvnas .niiriii
i
org , tamquam tibi utei eon traria.
/ ii. n i iiuuin aliuude • ouslet, uibil \ m tftuedam capila, qua repugnare tibi ridebanlur,
M- mulla, il(l,'i iitliiiit fiiiiiticriDif nt ati-
,
N.-r ii, - ,
ontra :i\.u iii ini
mtando tx eaiem diseiphna ette ridearur, \.\ libelln
- i iioii in. i" .iii ni ,
profei lo inoiiilur autem de Morl Ims persecuinrum c. 16, inielligimus
llll-Ni -
lni ulionit uuctorem esse Hieroclem, <|ui h
:
il. « li ii.mii e in tiln si ii oa persecui onis auc
i i \ .ii ei i
i"i r.iMin rero ei iu^ quempii n S. 2 uu pi
imii. i
\ i
itrinxerii, an ali aliquem, ea quo etiam excei pta
h.u I \ l i •. \ll I
s Bllll fiirui objectio, qux inter Ge eos el Pauli lexius
ni iniiiii illus l.lliini iiriiin iliipug- ingei lui ab i ciore diasolvitur, deQnire nou h , .
i
l usJuoiU!) iii adnntati

ivii,
\ iiiviiutis librvm Zena dixil pro libro G
/ iiumquam ita fuUse usurpatam, ul
!
- . ujiia \l
j
"i inii : .1 si i|.|[in,i nomen
i
n n! : ,/ .
il nadvj/aiii librum refertur, S
i .••. i iin : qua raiiom •
I)
/ i .ii |.ini.-i io volu i . loqui >• .i •
i G
1
.
imPauli
pai le, i i|n i n tura nr ^: i dea ad
riiis N\ sseni
quam wne p irten Bpci i
uii qu . di ic primi
narem
i
i
\ .
Irinuui i scri
li nlur, I' 1
'
iiin.l. iii
|.|Ml ,
iio-
i. l.riiin ..I I. j ii I. i iiluln , i|in /
v I. I
III lllllll ill | Ihlliutl .
'
irnin. . .iii '
erum i 79, J '•

ounueni ii i
mundi. V pi w •
in inaa.
wi
•
, ,
\| , i i
S |i riiei
ibitur.
iiiin i.hiiiiiiiii kI \l .ii
In edii » .
i "• i \ \ \ i N auifin |
i ' . i
.
or.>t.proS il»i.
'
\ • t
i • i , I
I
r, II
|
! /
\
. * 1:,
-
.'I SANCTI /l NONIH

(., !!,:, ) iinilrin noi inemoralum , ncc factum <V quasi quamdam fuluri li niaiii genei doniuni, II)
doi ii i
m c natum, l iu< accedli eilam u> a pi <
p< multipliciici aptatum di liuciumque clemi opl*
(01 i memoratlo •
quonlam rei e i dl coi v< nli n 1
I • <
i , auliuantlbu utilitatibusqoe divei -
; .i, ii i .1 1
ui ci undui ii Immorlalii, <-i qul morialli i nin et |
habl ii"fi nii i iM- quei
Olt . primui : • Hiii iiiiiniii hiln.i iii | "? I ; iii iii I
.
• n i
Mlbi i
iiiii i
|
I
I i ii
93 Ml11 ' : "' ""
porii non recipiai» pnortaliias oftpdm val li cosli li nem el ilmiliiudinem mam Cen., i, 4) (14) fech siid
«si |iriiinis, quid npui eral , ul flcrol quo i
j
lem iil.ii iinii -i n ili l .ii |ue intelligei ipta
nui? siiniii- diclum Evangclicum illud comcnlanea qulppe rras hominem flij rnam
poleil a.rgumenlalionc puliarl crlplum cit enlm : qua iplramut, luludH (13) e| I piriiai
flemo adicendit in coclum , niai qul de ccelo di cendlt, ul cui b (l<l hamo bomo nomea impoiuii : a
filiut homlnii ,
qui <mi in ealo [Joan. m, 13). Quo- licul rei ipaa ui contempbilioi
modo filiui liomlnii | vel cujua hominla naicl posael mateiia:, empei luum el vererctui et venerareiur
in coelo, ut de ccelo descenderel, < nm humanitatii artificem. Potl >• iuI mnia bona mendi(6
:i i uiii el possessio longe dimota lil , el natui i f Age u) i
<• quia eral jam lip .-
excita aensum, ((•) leclor, inveniei verilatem. Qul luicligendiraeftemvitamre, pfasceptleraditionecom-

erat in ccclo, de coelo descendii : qui descendil , B moniiui, eum pi pria veluatati commiaU. At lividui
ipse csi , et <|ui ascendii in coBlum lilius hominia, <|ui ille(l6)criminalor,qui, qood lenaiinaerpat, •Mrpantia
crai in cuelo lEphet., iv, !), Hi), liliui hominii voca- iioiii<:ii accepit, deteatabili accenias invidia , eom,
Imlo , iioi» natura : non enim bis carnem Indutt Do- <|iiia |i<:r tt non \alebii , alicna fnriiii blamlilus. pei
lniiuis : scd sic oportuii prsodieari ,

qui;> primo ante mulierem iraasgn isiouem praseepij Dei aersuadendo
quam esset, (7) quod se fleri voluissei, lam flgura, m lerabiliter jugnlavii : eteiinde (Mj ban
quam oraculis frequenlibus (8) publicavil. IgiturOei condiUone confecturo, uniforroiter interlbat omue
lilius ad ineffabilem originem pertjnet, bomjnis ad genua bumanum. Nec fuil ullus 94 ulUuaque aolatii
sacramenlum; cujus sacramenii arcanum c\ i-

(9) locoa -.
nam bomiaem vivuaa, ui adkue uaaae, eou-
donli ratiouc, quasi quadain clavi aperire conabor , Bumebat labor, geinitus, impielas, dolor, aegriludo,
nl (10) et providonliam Dci, cl vim con&ocialiontl miseria : morlui quippc corpui figuranique illaiu
carnisct aniiiKV, el bominis summum boiium ubi- florcnii.-simam edax in icternum lerra delebai : ani-
nam sit consiitutuin ,
quivis facillime possit agnoa- mam quoque ferabilibui lenebris (17) relegatam per-
cere. peiui c.irceris pcena perpetaa implacahilis alll gel ai
II. Posieaquam Deus , fralres , bunc niundum , Infernus. Nen snperi , non infari parceuani simula-
(G) Leclor, qui beic appellalur, ille inielligeudus «Q raste dicalur, e proprio divini spiriius fome infus.nn
esi, do quo iniiio iracialus ost swmo, «iiii mmirum allirniivii. Snniii lormula Lai lanlius, li!>. n,t;ip. \->.
saoros libros lectitando swpius replicavit. n. ~>
Ficlo enim corpore sp.ruvit ei auimam de vitnli
:
(7) Edii. Ven., quid ti fieri. fonie spiritus sai : ox quibue lenonem ebiiji-,-*- mbil
(8) In edit. Varon. ol mss. Tol. ac Zen., publiu- ainbigendiiin videlnr. I lem vero LaeUttlias ifui ,
tur : in Urb., prwdicalur. Correxiinus ex mss. llein., ereationem animas pluribus in lo< is acriter ei disrrte
Donip. oi oilil. Yen. propugnal, lib. vn cap. 5, paulo dmius scri|sn , :
(9) Sacrainentum luic loc.o aperle incarnaiionem Dous spiritum tuum terreno corpore induit et in-
Verbi signifieal. Vide tracl. n adiiot. 54. voliit.
(10) Addidinnis etex mss. el edil. Vcn. (14) H:ec elymologia deduetafuit oxLnctantio. (jni
(11) Mss. Rem., Tol., Pomp., «o» mullipliciier, lib. ii Inslit. 10, n. 5 Homo, inqnil mtneupa* c : ,
male. lus est quod sit faelut cx liumo : ot rmsiis de Ir.i Doi
,
(12) ln boc traetalu scribendo vidclur S Zeno ob c. 10, n. 43 Corpus hominit ex humo factum, jtnde :
oculos habuisse Laclantiiini , cujus ex libris li.siilu- homo nomen uccepit. Subscribunl hnic etymologift
lionum aliquol sentenlias totidom quandoque verbis Ambrosius, I. de Ollic. c. 5, n. 16 Isiiloms, l. u m :
liuc conjoeit modo ne ox diutnrna leclione inlixis :

Orig. c 1 eamque adversus Quinclilianum defcudit
,
in Zenonis animo Lactaniii sentenliis, illi nec ani- Vossius Eiyimdog. v, homo nec non Coelius Rodi- ,
madverlenti excidorinl , dum hunc traclalum scnbe- ginus, lib. n Lection. anliq. c. 10. Vide eii <m An-
ret. Singula, qmc imitationom aliquam praeferunt, dream Masium, in |ir;r:lat. ad comineniariuin in Josux
diligemer in adiiolalionibus signaro operaj prclium |i| jr u,n"|~T'H ec eadem"e^v.uolo^'prob^tm ^n an ;
:
.l.i.imn.
duximus. ',.
Pryccipuus ..i.i,.,..
ainein l....n - ,i.-l
locus im in
esl hic
I
qnem
iii .r.i.i.l . ^. i , . .i . i . L l-* - J ° _ . *
,
tiquo liaclaiu de Lazaro q'iem inier Zeitoninnns ,
modo aiiiiiiadveriimus sic enim Laclanlius, lib. n , :
ediliim in appeudicein rejeciinus, el Polami catho- i
cap. 10 Tum fecit ipse Deus sibi simulacrum sensi-

:
lico episcopu Iribiiendiini in pradatione pio!<abibler
bile atque intelligens ; id esl atl imaginis sua' formam
ostendoinus.
qua nihil potesl esse perfectius , hominem figuravil ex
limo tcrrce. Simulacrum auiem huc sensibtle, id est (15) Siniilem senlenliam paulo aliter Lactanlius
lib. ii Instit. c. \2, n. 17 Criminator ille invident
quod senlit (ulroque enim modo tum pro eo, quod :
senlit,luin pro eo qiiod sonlitur, sensibile accipi-

operibus Dei omnes fnllacias et calliditates suas ad
,
(lecipieudum liominem inlendit : e.\ quibus sane V< x

lur), et intetligent est non auiem corpus <le anima , ,
criminator a Zenone pelila videiur. Posi pauca pro
quo pluia S. Zeno luculenter dissorel lib. n tract. ,
19.
accepil ms. Pomp. habel accipit.
(13) E
proprio fonte spiritus sui supplevimus ex (lu)Egregium hoc pro peccati originalis tradilione
mss. el edil. Ven. Non tamen idcirco animam diviiue teslimoniuin, ()uod quidem poccatum hxredilaria
naiurae porlioneni a Deo veluti pi\ecisam aucior cre- condilione contia< tiim omiiuim poenarum bujus ,
didit, quam alibi a Deo infundi et creari perspicue viaeesi caussa, nec iion perpetua inferni pcena luen-
docuit, quamque paulo posl Dei siinulacrum appel- dum oral, ni-i Dei Films nos redcmis»et.
Iat; sed cum ex Scriplurye formula Deus eam inspi- (17) Ms. Pomp. religatam.
, . , »,
,
-.1 um r\ i ITUC I \ll > \ll
cra Dei ateiiiin moi arium ilbimei vindu . rui vi i .iii veraniqua fuaUiiam .
I lulillll. iiiun..rlalit.il !.iln ri-» -ui iuui
111 II iii .iiu mi babt i. iiun , leJertiai d ui i i

i
de eai , quod lu-
arlii. I I « I' . li. i I. iiiiiicii I ii n iii l|. liul iiii.ui. Dlil 00)01
Ini. iii , i n fortitodo iii.-u.iir.iui, .ini": l.clluui , ciin unaqurque pan nililur alieram tubJiH
||| tllci i
u-lr.it lu>«- \
piiiom il.h!eun|Uf iii ln-iiiin.- (!8) Ineludii Deuu

irtali. Juslil
•
i '
i
i iinuii.riuln iti > i

V. Hinc caro tni
i slreuio susi epil uiorlem, ul, iuiia muneribua, opei mull dai ... profundai
ns Imtnini p r li i, i|u iii .
promiliil , oateniai , obj i il , don .i , ipcc i m pr<
i -pein vincendx mo rrei, i i eun iut sii.1111 : i .n iemque , In quai illi libuerii i
nia iramortaliiai S »i mi rit.uu , quotidie |
quomodo i*r (20) uniu- Jami '

'
iniit.ii . |ulx laboro • aJta . lavm ro
raiues >l 'inn.it o »neui »>> om- inii.l.i . ungu blita , vealiiu varia, i lilibiik
,, 101 mvh iiii i cl« brii >te ju. unda, vino

.I* \ jjiu nianifeate in I» mi u loi ibui redin i
ulorum
iii . in paaaionc ia< ra i
umquc i
. . i , iilu-
meolum . in i
nmum bonum '
i it. i, ili ii ..ii tuii eniia ac ludibunda pei
:\ \ I i nemora, foniee, prai , - i
is, civitaiea ac rura ;
ordique • ii- universis vi lupiaiiboi tepta, i» eupidinem lul uirum-

lumque liueaaiei uiuai p- que aexum , omnesauimaai omnea ctalea tsto (20)
u-tm. I i' eooque viia i l
1
atlributa. aunl mine invi i
ruum et cum twdio ttl /
QQ
n.lllililllil t lllll pfll uill- ium iii [inc lni-
fuiidmiur j n.iiu 95 -- i i/iii agnitut til Teterim aa inferit :
ni, i
naiiiumus, tt pvst hoc trimut, tnm-
lideiu m i i/ui nuii fuerimui . JT)
fonlil vivo d tUT

I muuduui . ido inl., ii, I .
/ 1. ii. i.i \ ..,' ,i., 0) (nia-
18) I C ttnt, itii ini, qi>i ti-nuissimu d>licuti\simnque

- / i niii lib. m. . ip ii /, trttiN tedtndo premunlur, tubiidunt
ln i I .
Mllllll Mtti i' fl.nillii I I fa / i^ |0| u^ ;i |,,, |^
.iiin yiiguinenn|i.. ionv.|in. I><- inc.nnaii laliu a Liuili iil.nvi • iii -

,i,| ],|, T ^
,-imiii Verbi I
>n b ' '•"" de- Ainiiii.iui M.nccl iin p, .
r.i homn nditione --u,r/,-/i

,'
i anipanixoppidum >iiu
amoBnisaimum,
ui cum maqnterio fui "ir in m ii iitn . .i i ;
ii iiiu tuiii ad voluptatem ium iu ,
nnpioritin, morlemrv ul M quo ju ludinem procurandam accomroodaiiaaimum :
lulem d< komini . rat afDueniia -
1 ae del i iii
i; ir uti li. , / ine, dici consuevere Simil lei
prarmia I / is lcxlu i<r iniiliii haberel paltnn 1
np m i itul \iot- tuin s.-iiiixv aiiquem cujui \n norfstm, domum .

,
i jure iuo libidinei omnei conimearent, Romauoa

I niuihominitxu :. I L, i'uin , / i;i norlii babuisae delicaios lavua per aqiuaductus de-
in quibua animi relaxandl cau«aa natarent,
,
b. ii Inalit , ca lcmqui' 15. n.i- appellasse li". r\ loco Tullii II t
n 7 t.x rtbut igitur d\ r. puipumtibus limno lomanua coneglt, i.\ Tiboilo quidera omoei aawa
H Oll qua iluo inl.i i i'i homint r.iiuii- li.it.f.* niiiiiiii.it u Bppareni i Sie enin illc lib.
I I
iumortalis ,

i ii l
.
' . .
|
_ i . I
.".
l irn liin l
i
ntiiin pr il-i. qu Laii probaa • i ,

i - i-arm.
nveniuniui solemne-.quxd.tm formula
\ iii,
(t quia ett. t.x odili \ la- I isioribus , Saliis, Ffiialibus al Dliaban-

Liviua, lib. ii , cap - I . Fiiii ioei
l. Ver. i niii .1 |ui isjuramli d uUi , > t .
ip. 1
It-r /'
| i. n
il a,. 1 . Pl iiiii-. in P i
. lu |.lm

Migne. Patrologiae Cursus Completus: Series Latina. 1800. Volume 11.

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Migne. Patrologiae Cursus Completus: Series Latina. 1800. Volume 11.

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

1

«•'Jf^', .'i'Pfl DBS^P. 2ri I

BIBUOTHECA UmVERSAUS, INTKGRA, [JNlFOBJflS , COMMODA , 01 CONOMICA .

OMMIM SS, PATRBM, DICTIRUl SCRIPTORCMQUE

QUI VII BVO UPOSTOUCO vi) USQUE l>X)(I.MII III TEMPORA

lii CDSIO < HRONOl OGICA OMNIUM QOJR

1>II n. i NTII i v>in.u v .

KISnERT ui< 'Mi l S, m»i»imu.ii- LECTIONIM SQI I VABIAMTIIOS COMTIKMITU ii ii ui; vi v

iM.ioi COLABIMJS ABAL1 rOMOI, MTI tUCTOBU AUCUJUI m-iiimi

i \l I III |s ITTBA ll'M ¥ T» \Tl V • .1 I .1 I M IVI.IN vKl \| M VI.'. M M sl n l.liU.I M

IMT' CJBTEBIBQCI DNKIBOS I CILI vmi i n\i \i.\, II II W u; : CBABACTEBCN NITINITAI

ACCURANTE J.-P. MIGNE, (iuvvuum tXomtfctorum IN SINGUL09 STI.K

PATROLOGIJS TOMUS XI.

PARISIIS, i V UDI BAl VRAYET,

hiitiis, m« non m oiu s OPOMOUI rKAMGnCI MMACCHI,

iii Mvi i OOMCOM opi m voiiiiii n , DfTHHQOOt hi vii nsis .

„1111 > vMl VSMIS (IIUIllll Mll.tr, PEH MAK-

'.'I ul» , l 1 I.M \l> OlM \ I l M MTi I \ I , M \M kCCDBATIMIH AM 1 1)1 I IOMM

PAR1811S, BXCUDEBAl M'> WKT,

OPBRUM QILE IIN BOC VOLUMINE CONTINENTl B

Tractalus S. Zenonis. 253

Appendix sccunda compleclcns duos de Sermonfboa ci Martyrio 5. /

nonis libros., cum duplici dissertationo ipsis subjuncla.

OPERUM SANCTJ ZENONIS

ertndittimo Principi Dominko \ el MfMM quulem .

•;«i (ticultnte m diiigtntia ticuit, piurhtm inlluiiuiluiiiii , ntraaqne i h m , i//tui

antiquori. ./Ud IM pos.M'J ttliquid in dltt iffict

onsiln noitrt lationetn npcrirc (at etl

, illudco- et iam diulttrntt , <tc prtptmodnm atttduar eogitalionti

i/iiu «/• m / /iii<-/i'n//ii <

irociiiium quod perttnet ,

noii foinnt. Mobii ttuicm scdulo inquircntibut ,

nt conucului, tu siatim otcurritti, in MM luinmii (M ob ducentot prttttrtin '

bui, ac tubinde tacris prtneitim in dticiplinis MTJ 01rmuiiciitiim ,

bili rerum diuxplm

tiniujut lillent apprimt truda I ique »m- ptehu •! </»'»"» 11 '

dtrtbut trmocinarlt tt ditttrit, Pottquam voro Ho* nm MlfMm ,

iiniiiit promovtrunl ; poilquam, i«</i<««/, /<«. i« </»»/»"- uttnt /u</ ,

S. Zeiinnis edilionem tibi nuncupandam (liixiitmus ,

I", i:M II RIN10R1 M I I. n \i II

quoqi - 1 i • 1 1. 1* niii lur lam flei lliuc ergo in Veronem eajierti

; 1111 ( iitn / mUUooeo), irbi-

iaejui 11 11 1 lententtam.sus- eendum, vel ed Inrei repre icndendoi, li qul-

dem in calpt non fuerinl , nibil penlnennt, ta

IU, v / rnibinde aeeoratai ediUonii coi indaiioni plnrimam <!>•-

\ \ v ..iiiiin errali non leris momentl

nlentiara referuni ; nl proinde .ii< i jmp

landem 'uis lil. II- omnibus nt remediom nfferretor, nova

onibus, mppletii lacwiis, mendia eorree-

i> j.iiiiiini eipetiiam , et 8 1 h meri m

,\-ii- ejnsmodi line maniiscriptis conflci nllill possii, intcr

r ni ipeam, legendam autem in notiliam venissemus antiquisiimi

. multo . i- auic annoa ferme nongentos ab Rincmaro epi-

inde ]!!< vai iantc

lenii, 1 1 111 nis apprime Jttidiosus, cui noairom consiliom maxU

li i/i/.-j rf. Bnrigny ; is aatem ctttti V 1

nibus dod 1 r. erii, ut «-11111

nii' ficli firiMCl hcultai , Maffeiui no«tei i dcm \ N n <i

qut alacritale depoaiium .'<<•

uii fundamentum aeeuraliorero ejua de-

gimui. diaconorum ingre$$tonem anle ponlificem.

narum 1 iO , charactere ad lypographicum accedcntc iiona lectio.

litlcris diametri paulo anguslioris rcli<|ims Iraciatoe lifice pueris recilnndu.