Viti II. Nr.

71, 31 dhjetor 2012

Editorial

Revist e pjavshme Nacionali Themelues dhe botues: Kshilli Kombtar i Shqiptarve Kryeredaktor: Baki Rexhepi Zv/kryeredaktor: Jeton Ismaili Redaktor teknik: Kastriot Sinani Lektore: Kadushe Nuhiu Bashkpuntor: Faruk Daliu, Ardita Saqipi, Bilall Maliqi, Esat Shahini, Feride Salihu, Avni Selimi, Dinela Vehbiu, Rijad Demiri, Llukman Rrustemi E regjistruar n ARE-Beograd ISSN: 2217-4990 - Biblioteka Kombtare Beograd Tirazhi: 1000 cop Shtypet n shtypshkronjn VELSON-DEVA 15 Nntori 113, Preshev Dorshkrimet dhe fotografit nuk kthehen Adresa: Nacionali - sheshi Karagjorgje, p.n. ndrtesa e shtpis s kulturs - Bujanoc Tel/fax:017/652-661 E-mail: nacionali2011@hotmail.com NACIONALI sht organ i Kshillit Kombtar t Shqiptarve q jetojn N Serbi

Mesazhi
Ndrrimi i moteve dhe do ndryshim n jet sht karakteristik pikrisht pr shkak t vet ndryshimeve, kto ndryshime nse do t jen pozitive apo negative varet nga qllimi i fillimit t tyre. Mbase kto ndryshime pr Botn e qytetruar mendohen t jen pozitive, duke pas parasysh gjithnj energjin pozitive me t cilin fillojn ato. Por, ndrrimi i moteve n Lugin, t paktn nga praktikat e viteve t fundit, pritet me ankth dhe panik, ngase ndryshimet e projektuara kan sjell vuajtje pr dhjetra familje. Krert e t cilave po vazhdojn t dergjen n kazamatet serbe, nn akuzat njerzore pr krime lufte, t cilat m s dhjetra her n nivele t ndryshme, s fundi edhe ndrkombtarisht jan vrtetuar se jan jo t vrteta dhe se jan t motivuara politikisht. Ndrkoh deklaratat e nxehta t kreut t Serbis, pr heqjen e Prmendores s Dshmorve t Kombit, n Preshev, kan shtuar brengat e shqiptarve nga ajo q as vet nuk mund ta imagjinojn e pr t ciln krert serb nuk e kan pr her t par kto ndryshimet. N kto momente kur e pranuam apo jo tensionimin e gjendjes, forcohet apeli pr ruajtjen e gjakftohtsis, dinjitetit dhe moralit kombtar duke u prball edhe me sfidat q nuk mund t`i prcaktojm, por q n varshmri nga deklarimet do t mund t jen t mundura. Mesazhi pr qetsi, dinjitet dhe kultur evropiane qoft n Lugin por m shum n Serbi, tashm sht i qart, shekulli n t cilin jetojm sht shekull i ruajtjes s identitetit dhe vlerave kombtar, ndaj luftrat, dhuna, represioni dhe skllavria e robrimit takojn s shkuars, ndaj t ecim prpara t bindur se ardhmria yn sht e lumtur. Ky mesazh forcohet edhe m shum kur ne shqiptart e Lugins, q jemi t nj gjaku, t nj feje, t nj tradite dhe t nj vendi bhemi nj, bhemi bashk, duke i flakur inatet, interesat personale e grupore, duke u br partner vllai me vllan n rrugn pr gjetjen e prosperitetit dhe prmirsimit t gjendjes son aktuale dhe duke ln ata q kan sjell vuajtje shekullore popullit ton t prjetojn reflektimin e mbjelljes s t keqes ndr ne. Kjo rrug mbase tashm sht e qart, duke pas pr baz parametrat q prcaktojn nj t ardhme evropiane t rajonit ku ne me fqinjt tan pa dyshim luajm nj rol ky. Ndaj n prag t fests s ndrrimit t moteve, redaksia e gazets NACIONALI, uron t gjith lexuesit dhe shqiptart ku do q jan, q viti i ardhm t jet vit i paqes, lumturis dhe perspektivs t do njrit individualisht dhe t gjith shqiptarve n prgjithsi. GZUAR!

31 dhjetor 2012

Prmbajtja

Editorial Mesazhi...............................................................................................................................................................3 Prmbajtja.........................................................................................................................................................4 Aktuale Nikoliq krcnon shqiptart se n pik t dits do ta heq Serbia me forc prmendoren e UPMB-s n Preshev..................................................................................................................................5 Daiqi krcnon: O shqiptart, o ne, do ta heqim monumentin e UPMB-s, ndryshe s'e takoj Thain!.........6 Lapidari nuk do t hiqet, deklaratat e Daiqit nxisin urrejtje ndaj shqiptarve..................................................6 MUSLIU: Prmendorja nuk do t lejojm t rrnohet.......................................................................................7 Politik Histerit e errta serbe antishqiptare, s'kan t ndalur, n kohn moderne........................................................8 Nuk ka tregti me territorin e Kosovs.................................................................................................................9 Kombtare Ramush Haradinaj priti shqiptart e Lugins s Preshevs.........................................................................10-12 T arriturat e Kshillit Kombtar Shqiptar gjat vitit 2012.........................................................................13-15 Komisioni pr Informim pran Kshillit Kombtar mbajti mbledhjen e fundit pr vitin 2012......................16 Halimi: N Lugin mbretron situat incidentale.............................................................................................17 Ndihmat e para nga Shqipria arrijn n Preshev......................................................................................18-19 Thai, Daiqit: Mos i nguc shqiptart n Preshev!.........................................................................................20 Opinione K U M B A R A (Godfather)........................................................................................................................21-22 Lapidari i dshmorve t UPMB-s si pretekst pr arritje t poenve politik...............................................23 Analiza Nj koalicion joparimor po qeveris Bujanocin..........................................................................................24-25 Kultur Prmbyllet Vjeshta letrare e Gjilanit 2012...................................................................................................26 Knvshtrim Vargje q t shpiejn n vlor.......................................................................................................................27 Analiz Nj prmbyllje e suksesshme e aktiviteteve t feniksit pr vitin 2012.....................................................28 Vitrina e librit Rexhep abazi flakadan ndr vite (poezi)......................................................................................................29 Fjalkryqi........................................................................................................................................................30

31 dhjetor 2012

Aktuale

Nikoloq krcnon shqiptart se n pik t dits do ta heq Serbia me forc prmendoren e UPMB-s n Preshev
Ndonse ka kaluar m se nj muaj nga vendosja e prmendores s ish pjestarve t Ushtris lirimtare pr Preshev, Medvegj dhe Bujanoc, n qendr t Preshevs, asnjher deri m tani nuk kan pushuar reagimet e kreut shtetror t Serbis, pr heqjen e saj. Dit m par nj krkes t till me nj gjuh t ashpr e ka krkuar njeriu i par i qeveris serbe Ivica Daiq, ndrkoh n ort e mbrmjes me nj ton krcnues prmes mediumit publik t Serbis, shqiptarve n Lugin iu drejtua edhe presidenti serb Tomislav Nikoliq.

Prmendoren do t duhej ta heqin vet shqiptart,respektivisht udhheqsit politik t shqiptarve n Jug t Serbis, nse dshirojn t tregojn se popullin e tyre e udhheqin ashtu q ata jetojn mir n Serbi. Ndryshe nse kshtu nuk dshirojn, ather n pik t dits Serbia do t duhet ta heq at tabel, ashtu q t ju tregoj se nj gj e till nuk sht e lejuar me ligjet e Serbis.
Nga ana tjetr deklaratat e ktilla t kreut t Serbis, prfaqsuesit e shqiptarve t Lugins s Preshevs i kan quajtur krcnuese dhe tendcioze me qllim t shkaktimit t panikut ndr shqiptart e ktushm.

I pari i komuns s Preshevs, Ragmi Mustafa, n nj reagim kohm par ndaj deklarats s Kryeministrit serb Ivica Daiq, lidhur me heqjen e prmendores s ish pjestarve t UPMB-s, ka thn se qllimi i ktij procesi nga Daiq dhe zyrtart tjer serb, sht prndjekja dhe largimi i shqiptarve nga trojet e tyre etnike. Prmendorja e ish pjestarve t UPMB-s, sht vendosur n shenj prkujtimi pr 28 dshmort e kombit t cilt kan rn n luftn e armatosur me forcat serbe t siguris t komanduara nga Sllobodan Millosheviqi. Pjestart e Ushtris lirimtare pr Preshev, Medvegj dhe

Bujanoc, pas arritjes s Marrveshjes s Konulit me ndrmjetsimin e Aleancs Veri Atlantike n maj t vitit 2001, jan amnistuar nga Parlamenti i ish Unionit Serbi Mali i Zi. Ndrkoh krcnimet pr prdorim t forcs n heqjen e prmendores s ish pjestarve t UPMB-s, n kohn kur n Lugin po qndrojn mrgimtar t shumt, kan ngritur tensionet.

31 dhjetor 2012

Aktuale

Daiqi krcnon: O shqiptart, o ne, do ta heqim monumentin e UPMB-s, ndryshe s'e takoj Thain!
Kryeministri i Serbis, Ivica Daiq, ka thn se afati i fundit pr heqjen e monumentit t UPMB-s sht 17 janari. Ai ka thn se nuk do t shkoj n Bruksel pr bisedime me autoritetet e Prishtins, nse ky monument nuk hiqet. "Monumenti do hiqet nga shqiptart, e nse ata nuk munden apo nuk duan, ather kt do ta bj Qeveria. Nuk do t shkoj n Bruksel derisa ky monument nuk hiqet, ka thn Dacic . Dacic theksoi se "qytetart e Serbis, shqiptart, kan afat deri m 17 janar pr t hequr monumentin pr pjestart e s ashtuquajturs Ushtri lirimtare e Preshevs, Medvegjs dhe Bujanocit, t vrar gjat sulmeve ndaj policis dhe ushtris m 2000 dhe 2001. Dacic tha se ky monument sht provokim prmes t cilit synohet t thuhet se pushteti serb nuk kontrollon nj pjes t territorit.

Lapidari nuk do t hiqet, deklaratat e Daiqit nxisin urrejtje ndaj shqiptarve

Kryetari i Komuns s Preshevs, Ragmi Mustafa, edhe nj her ka prsritur se prmendorja e dshmorve pran godins s administrats komunale nuk do t hiqet. Mustafa i cili bri zbulimin e pllaks prkujtimore t 28 dshmorve t Ushtris lirimtare pr Preshev, Medvegj dhe Bujanoc, nuk e ka n plan ta heq at edhe prkundr ftess s dyt t kryeministrit t Serbis, Ivica Daiq. Ne nuk e kemi vendos lapidarin pr t rrnuar, lapidari sht nj prkujtim ndaj ushtarve t UPMBs dhe nj respekt ndaj familjarve t dshmorve t kombit. N kt drejtim, padyshim se konsideroj q nuk pengon asknd vendosja e ktij lapidari afr komuns, i ka thn sot Titullit kryetari Mustafa. Nismn e 14 t rinjve serb pr t rrzuar prmendoren, Mustafa e konsideron si pasoj t deklaratave t Daiqit. Deklaratave krcnuese q bn ndaj shqiptarve t Lugins s Preshevs kan nxit nj urrejtje m t madhe t serbve ndaj shqiptarve, n 6 ndrkoh edhe nxitje t krimit dhe vandalizmit, tha ndr t tjera Mustafa. Sipas tij kjo qeveri sht kopje e atyre t viteve t 90-ta. Konsideroj se nj qeveri e till e dal nga zgjedhjet e 6 majit sht duke i prsrit qeverit e viteve t 90-ta q pr shqiptart e Lugins s Preshevs ishin vite t rnda, ka prfunduar prononcimin e tij pari i komuns. Gjat dits s djeshme nj grup prej 14 t rinjve serb nga Krushevci, Shabaci dhe Beogradi ishin ndaluar nga policia afrsi Nishit pasi kishin informacione se ishin nisur pr n Preshev, me qllim shkatrrimin e pllaks prkujtimore e cila u ngrit n fund t muajit nntor.

31 dhjetor 2012

Aktuale

MUSLIU: Pmendorja nuk do t lejojm t rrnohet

Ne nuk e kemi ngritur Lapidarin e dshmorve t ish UPMB-s pr ta prishur. Ai, sht ngritur pr ta prkujtuar veprn heroike t ish lufttarve tan pr lirin e vendit. Nuk do t lejojm, q dikush t'na rrnoj vlerat tona lirimtare, monumentet tona kulturore, identitetin dhe dinjitetin ton. Kryeministri serb Ivica Daiq, nuk e ka vshtir t krcnohet se do ta shemb Lapidarin e ish dshmorve t UPMB-s, po aq sa nuk e patn vshtir forcat e ish shefit t tij Millosheviq, t'i vrasin ata n vatrat e tyre strgjyshore, duke mbrojtur pragun e shtpis dhe nderin e familjes. Krkoj nga spektri politik shqiptar, unitet, t paktn n mbrojtjen e trashgimis son kulturore, duke i prdorur t gjitha mekanizmat e lejueshme pr t'i dal zot vlerave tona lirimtari, thuhet mes tjerash n reagimin e Jonuz Musliut, kryetar i Lvizjes s Progresit Demokratik, ish shef politik i UPMB-s.

31 dhjetor 2012

Politik

Histerit e errta serbe antishqiptare, s'kan t ndalur, n kohn moderne

Vreri i urrejtjes kundr shqiptarve sikur sht futur thell n qelizat e udhheqsve t sotm serb. Urrejtja e tyre ndaj shqiptarve, kur bota e civilizuar e ka harruar urrejtjen ndaj qenies njerzore, kur bota dhe zbulimet shkencore kan arritur aq larg, sa jan n gjendje t shkojn n planete tjera, sht br patologjike. Kta udhheqs t vonuar serb nuk mund ta kuptojn ende se jan duke jetuar n nj bot demokratike, n nj bot ku kan t drejt t jetojn t gjith n paqe e liri, n nj bot ku skllavria , shtypja e shfrytzimi jan harruar q moti. Si duket kta udhheqs serb jetojn dhe knaqen nga mjerimi e shtypja e popujve tjer e posarisht e shqiptarve. Krcnimet e fundit nga Daii, Sindikata e Pavarur e Policve Serb, t rinjve serb e s fundi edhe e kryetarit t Serbis Nikoli, gjith botn demokratike e irriton dhe i kujton luftnxitsit, prkatsisht pushtetin e athershm gjenocidial serb, t cilt bn vrasjet, dbimet dhe masakrat n tr territorin e ish Jugosllavis. Nga frika q do t prsritet gjakderdhja n vendet e Ish Jugosllavis dhe n Kosov, lindi nevoja e domosdoshme q n trevat e banuara me shqiptar, (Preshev, Medvegj e Bujanooc ) t formohet Ushtria mbrojtse lirimtare e cila detyroi Bashksin Ndrkombtare dhe pushtetin serb t ulen n tavolin pr t negociuar paqen n kt rajon. N kto bisedime, prve tjerash, u arrit edhe marrveshja pr amnestimin e pjestarve t UPMB-s dhe krijimin e kushteve pr t jetuar n paqe e liri, ndrsa tani, pr udi, po t njjtat struktura q ishin ather n pushtet krcnojn me rrnime t lapidarve t dshmorve shqiptar t rn pr liri, kurse pr polict dhe ushtart serb t cilt bn krime n tokat shqiptare, tani u ngritn lapidare, po n vendet ku kan br krime (vendbanime shqiptare). Kjo urrejtje na bn t dyshojm se me sjelljet q jan duke i br tash udhheqsit serb po krkojn t prsrite lufta. Prandaj, shoqata Vatra u bn me dije se edhe shqiptart nuk

do t mund t qndrojn duarkryq prball ksaj situate t krijuar, ndrsa fardo konflikti q mund t ndodh, prgjegjsin e mbajn ata q e nxisin destabilizimin n rajon. Gjithashtu u bjm thirrje faktorve relevant q t ndikojn n tejkalimin e ksaj situate t krijuar pa nevoj nga pushteti luftnxits i Beogradit.

31 dhjetor 2012

Politik

Nuk ka tregti me territorin e Kosovs

T gjith duhet ta ken t qart se nuk do t ket kurrfar tregtimi me territoret n Kosov, ka deklaruar pr Novosti ambasadori i SHBA n Serbi Michael Kirby.Kjo gj duhet t hiqet nga tryeza. Jam i knaqur me bisedat t q po zhvillojn dy kryeministrat, mendoj se mbajtja e ktij kursi do t drgoj n vend t mir," sht prgjigjur Kirby n pyetjen se n 'drejtim duhet krkuar zgjidhjen pr Kosovn. Gjat viteve kufijt n Evrop jan ndryshuar shum. Mendojm se m s miri sht q kjo t ndrpritet. Nse kshtu bni me Kosovn, shtrohet pyeta se far do t bhet me B e H, Hungarin, Bullgarin? Dhe ku do t jet fundi i ksaj? Kjo sht kuti q m me dshir nuk do ta hapnim. I pyetur pr platformn pr Kosovn Kirby ka thn se nuk ka koment zyrtar pasi platforma ende nuk sht zyrtare. I pyetur nse Serbia dueht t braktis rrugn e Evrops e t lviz nga Rusia e Kina, ambasadori amerikan ka thn: "Ju tashm jeni n Evrop. Nuk mund ta merri Serbin e ta vendosni n nj pjes tjetr bote.
31 dhjetor 2012

Cili model, pos ai i Bashkimit Evropian, sht n dispozicionin tuaj? Zvicra? Nuk keni banka. Norvegjia? Nuk keni naft dhe gaz

natyror. Rusia? Nuk jeni vend me 150 milion banor, nuk keni pasuri natyrore. Qndrimi anash nuk do t ju ndihmoj.

Kombtare

Ramush Haradinaj priti shqiptart e Lugins s Preshevs

edhe nj kyje n tem meqense kam pas nj ndrprerje, ndrkoh q ishte edhe nj mundsi pr t analizuar se si mundemi si Kosov n t ardhmen me ju ndihmuar shqiptarve n Luginn e Preshevs, n ato mnyra q nuk do t ndrhynim n rregullimin shtetror t Serbis, por q do t kishin t bnin direkt me ndihm q do t i jepeshin komunave dhe qytetarve n prgjithsi shqiptar n kto treva e pr t cilt ne ndjejm obligim."- ka thn Haradinaj. N konferencn pr media e cila u prcoll nga nj numr I madh I gazetarve Haradinaj, ka thn se shqiptart e Preshevs, Bujanocit dhe t Medvegjs jan pjes integrale e trungut shqiptar dhe se Qeveria e Kosovs s shpejti do t mbshtet institucionalisht projekte t ndryshme q kan pr qllim prmirsimin e kushteve t shqiptarve pr nj jet m t mir n trojet e tyre etnike. I pari i Aleancs pr Ardhmrin e Kosovs, Ramush Haradinaj duke nderuar mysafirt e Lugins, ua ka dhn

Ish Kryeministri i Kosovs Ramush Haradinaj, I liruar dit m par nga t gjitha aktakuzat e Gjykats Ndrkombtare pr krime Luft n ish Jugosllavi me seli n Hag, ka pritur n nj takim t prbashkt prfaqsuesit politik dhe institucional t shqiptarve t Lugins s Preshevs, Deputetin - Riza Halimi, kryetarin e KKSH - Galip Beqirin, Kryetarin e Komuns s Preshevs Ragmi Mustafa, at t Bujnaocit - Nagip Arifi dhe kryetarin Kuvendit n Bujanoc Hajredin Hyda.

N takim pa prezencn e medieve, Haradinaj i ka dgjuar prfaqsuesit e spektrit politik dhe institucional shqiptar, me 'rast ka krkuar nga ata unitet n mnyr q t sfidojn t gjitha dukurit q kan t bjn me ta. "Jam i gzuar q sot mu dha mundsia me bisedua sot pr nj pjes t pandashme t trungut ton pr shqiptart n Lugin t Preshevs, pr gjendjen e tyre, veanrisht jetn se si zhvillohet atje, temat q zhvillohen me jetn por edhe preokupimet q i kan atje. Kjo madje pr mua ishte

10

31 dhjetor 2012

Kombtare

me radh fjaln para prfaqsuesve t medieve. Deputeti Halimi me kt rast ka falnderuar Kryetarin e Aleancs pr Ardhmrin e Kosovs Ramush Haredinaj, pr si sht shprehur qasjen pragmatike t tij n zgjidhjen substanciale t problemeve t shqiptarve t Lugins s Preshevs. Kto takime jan vazhdimsi e takimeve tradicionale q zhvillohen pr m se nj dekad me z.Haradinaj, i cili asnjher nuk ka hezituar t jap qasjen e tij n zgjidhjen e problemeve t shumta q i kan shqiptart n Lugin, shpresojm q n t ardhmen e afrt qasja e z. Haradinaj edhe nga institucionet e Kosovs t jet pragmatike n zgjidhjen substanciale t problemeve jetike t shqiptarve n Lugin. Ndrkaq Kryetari i KKSH-s, Galip Beqiri, e ka uruar pr triumfin e tij nga aktakuzat e pabaza me t cilat ngarkohej z. Ramush Haradinajn, ndrkoh n cilsin e njeriut t par t KKSH-s e ka falnderuar pr rolin unifikues q e ka n tr kt periudh kohore. Gjat konferencs pr medie, gazetart shprehn interesimin e tyre rreth qndrimit t shqiptarve t Lugins, ndaj

krcnimeve t kryeministrit dhe Presidentit serb pr heqjen e Prmendores s dshmorve t Ushtris lirimtare pr Preshev, Medvegj dhe Bujanoc. Kryetari i Komuns s Preshevs, Ragmi Mustafa, ka thn se nuk do t'i prgjigjen vandalizmit n mnyr t njjt. Ai ka deklaruar se gjith kt polemik politikant e Serbis po e shfrytzojn pr qllime politike, pasi q, sipas tij, lapidari n fjal nuk e pengon asknd e m s paku serbt q jetojn n Beograd. T gjith shqiptart, kudo q jan, jan zotuar q problemet t'i zgjidhin n mnyr paqsore,

mbi bazat e paqes mirkuptimit dhe dialogut. Duke i inkorporuar vazhdimisht edhe faktorin ndrkombtar dhe n kt drejtim ne nuk do t'i prgjigjemi n asnj mnyr vandalizmit me vandalizm, forcs me forc, ka thn Mustafa. Ndrkoh ish prfaqsuesi politik i UPMB-s, tani lider i Lvizjes s Progresit Demokratik, Jonuz Musliu, ka thn se nuk ka forc q do ta largoj Prmendoren e dshmorve t UPMB-s. Nuk ka forc q mund ta lvizin at plak prkujtimore. sht tok shqiptare sht vend i shqiptarve. Nuk sht vu n Serbi atje, por n Preshev.
31 dhjetor 2012

11

Kombtare

Natyrisht se do t mbrohet ajo pllak. E kan thn edhe prfaqsuesit tjer, nuk do ta lejojm as presidentin e as kryeministrin. Por nse don trazira t reja Serbia, nse nuk sht ngop me trazira dhe

nga Beogradi zyrtar q t sillet n mnyr evropiane pr kt tem. Sipas Haradinajt, edhe Serbia duhet t sillet ngjashm si bn Kosova pr t njjtn shtje, duke thn se edhe n Kosov ka

theksuara n spektrin politik shqiptar sidomos n Komunn e Bujanocit, n t ciln nj subjekt I vetm shqiptar prfaqsohet n pushtet lokal duke lidhur koalicion me t gjith partit dhe grupacionet politike q I tubojn serbt local. Ndryshe si merret vesh lideri I Aleancs pr Ardhmrin e Kosovs, Ramush Haradinaj, ka shpreh gatishmrin pr kontakte t rregullta me prfaqsuesit e Lugins, me qllim t qasjes m pragmatike lidhur me t gjitha zhvillimet n kt pjes t trungut etnik. Kjo prkujdesje mbase mund t jet institucionale duke pas parasysh veprimet e fundit t Haradinajt dhe prfshirjen e subjektit q ai drejton n koalicionin aktual qeveriss n Republikn e Kosovs, duke pas parasysh gatishmrin e tij pr udhheqjen e ekzekutivit me qllim t arritjes nj perspektive m t mir t shqiptarve jo vetm n Kosov, pore dhe jasht kufijve shtetror.

luftra t cilat kan ndodh nga viti 1990 e kndej. N qoft se do me pas paqe n Ballkan ather duhet t na lejojn t qet, ka thn ai. Nga ana tjetr i pyetur rreth qndrimit t tij pr aktakuzat e liderve t Beogradit pr heqjen e Prmendores, Lideri i Aleancs pr Ardhmrin e Kosovs, Ramush Haradinaj, ka krkuar

lapidare dhe monumente historike serbe, e t cilat ruhen dhe respektohen. Takimi I Ramush Haradinajt, me prfaqsuesit politik t shqiptarve t Lugins s Preshevs, ishte mjaft I rndsishm pr s ai prket unifikimit t qndrimeve t shqiptarve prkundr divergjencave tashm t

12

31 dhjetor 2012

Kombtare
T arriturat e Kshillit Kombtar Shqiptar gjat vitit 2012

Nj vit i suksesshm pr Kshillin Kombtar Shqiptar

N takimin e fundvitit me gazetart, kryetari i Kshillit Kombtar Shqiptar, Galip Beqiri, s bashku me kryetarin e Kshillit Ekzekutiv t KKSH-s, Hamdi Fejzullahun, shpalosn t arriturat e rezultatet gjat vitit 2012 dhe prioritetet e Kshillit Kombtar pr vitin 2013 I kemi dhn prioritet arsimit dhe n kt fush kemi arritur t sigurojm 57 libra n gjuhn shqipe pr nxnsit e shkollave fillore n Lugin t Preshevs, tha kreu i KKSH-s, Galip Beqiri

Faruk Daliu Kryetari i Kshillit Kombtar Shqiptar, Galip Beqiri, mbajti nj konferencn pr shtyp n fundvitit, n t ciln potencoi t arriturat dhe rezultatet e KKSH-s gjat vitit 2012. Gjat ktij viti i kemi dhn prioritet arsimit

dhe n kt fush kemi rezultate me t mira, tha Beqiri, duke shtuar se organi q drejton ai, ka arritur prej zeros t siguroj 57 libra n gjuhn shqipe pr nxnsit e shkollave fillore n Lugin t Preshevs.

Pas heqjes s autonomis dhe veanrisht me shpalljen e pavaris s Kosovs, tekstet q vijn nga Kosova jan ndaluar rreptsisht t

prdoren n Lugin t Preshevs. Duke marr parasysh kto rrethana, ne kemi arritur q pr nxnsit e shkollave fillore t sigurojm 57 tekste shkollore, duke filluar me abetaren. N prpunim e sipr jan edhe 9 tekste shkollore, pr t cilt shpresojm q deri n fund t vitit t'i sigurojm, ndrsa deri n fund t vitit shkollor shpresojm q t'i sigurojm t gjitha tekstet pr nxnsit e shkollave fillore, tha me kt
31 dhjetor 2012

13

Kombtare

rast Galip Beqiri. Duke marr parasysh diskriminimin dhe gjendjen e rnd t shqiptarve t Lugins, Kshilli Kombtar Shqiptar sht munduar q t bj m t mir n avancimin e t drejtave t shqiptarve n fushat pr t cilat kshilli ka kompetenca me ligj, n arsim, informim, kultur dhe prdorim t gjuhs e simboleve kombtare. Kemi mbshtetje t madhe nga faktori ndrkombtar, nga ambasadat e shteteve m t fuqishme botrore dhe ambasada e Shqipris, por jo edhe mbshtetjen e duhur nga nga shteti, sepse vet Serbia nuk po zbaton si duhet ligjet e saj, shtoi Beqiri. N lmin e kulturs Kshilli Kombtar Shqiptar ka realizuar disa projekte dhe aktivitete, ka mbshtetur organizime t ndryshme kulturore n Lugin t Preshevs, kurse pr her t par n histori t Lugins, KKSH ka sjell n Preshev dhe Bujanoc Ansamblin Shtetror t Kngve dhe Valleve nga Shqipria, u tha n kt
14
31 dhjetor 2012

konferenc. Sa i prket informimit n gjuhn shqipe, Galip Beqiri tha se gjat vitit 2012 Kshilli Kombtar Shqiptar ka pasur nj bashkpunim shum t mir m televizionet private dhe disa vebportale, por jo edhe me televizionet lokale q financohen nga komuna, pasi q jan inkuadruar me vones n prcjelljen e aktivteteve t KKSH-s. KKSH me sukses po editon edhe gazetn e vetme n gjuhn shqipe n Luginn e Preshevs, gazetn Nacionali.

N prdorimin e gjuhs shqipe kryetari i KKSH-s akuzoi disa institucione q nuk po e zbatojn ligjin mbi prdorimin e gjuhs, si jan: gjykatat, policia, por edhe pushtetet lokale. N kt fush arritje e veant e KKSH-s sht se t gjitha vendbanimet shqiptare t Lugins s Preshevs jan shpallur n Fletoren Zyrtare me toponime apo me emrtime q i prdor popullata shqiptare, theksoi kryetari Beqiri.

Kombtare

Pr vitin 2013, Kshilli Kombtar Shqiptar do t synoj q pr shqiptart e Lugins s Preshevs 28 Nntori t jet dit kombtare dhe dit feste, q hyn n lmin e prdorimit t simboleve kombtare. Ky organ gjat vitit 2013 synon. N pyetjet e gazetarve rreth bashkpunimit me pushtetet lokale, Galip Beqiri, tha se nuk ka bashkpunim t duhur, por KKSH sht i hapur pr bashkpunim me kto pushtete. Njri prej burimeve t KKSH-s, sipas ligjit, sht edhe mbshtetja nga pushtetet lokale. Gjat vitit 2012 komuna e Bujanocit ka ndar nj shum simbolike, por komuna e Preshevs nuk e ka ndihmuar kshillin me asnj mjet, tha Beqiri, duke shtuar se Pr kshillat e shkolls dhe drejtort e ktyre shkollave me ligj plqimin e jep Kshilli Kombtar, prandaj lidhur me veprimet e fundit t Kuvendit Komunal t Bujanocit, i cili ka ndryshuar antart e kshillave t shkolls duke

shkelur ligjin, ne i kemi kundrshtuar kto vendime n Ministrin e Arsimit. Vitin e kaluar kemi pasur nj rast t ktill n Preshev, ku ministria ka vendosur t anuloj vendimin e pushtetit lokal n Preshev, theksoi Galip Beqiri. Kreu i KKSH-s potencoi n k t k o n f e r e n c bashkpunimin dhe kontaktet e takimet e shumta me zyrtart e shtetit t Shqipris, si dhe me ata t Kosovs, por pati kritika pr shkak t mungess s mbshtetjes materiale, si nga Shqipria poashtu edhe nga Kosova, si sht rasti me

pakicat tjera q jetojn n Serbi, por q ndihmohen nga shtetet e tyre am. Kryetari i KKSH-s i uroi Vitin e Ri 2013 t gjith shqiptarve t Lugins s Preshevs, n veanti m r g i m t a r v e q momentalisht po qndrojn n vendlindje pr pushime.

31 dhjetor 2012

15

Kombtare

Komisioni pr Informim pran Kshillit Kombtar mbajti mbledhjen e fundit pr vitin 2012
Faruk Daliu N takimin e fundit t Komisionit pr Informim pran Kshillit Kombtar Shqiptar u analizua puna e ktij komisoni gjat vitit 2012. Ky vit u vlersua si i suksesshm, duke marr parasysh nivelin e mjeteve q kishte n dispozicion KKSH pr aktivitetet e ktij komisioni. Kryetari i Komisionit pr Informim, Baki Rexhepi, u shpreh se gjat vitit 2012 gazeta Nacionali, e themeluar nga Kshilli Kombtar Shqiptar, ka dal pandrprer, edhe pse jemi ballafaqur me nj fond t ult te mjeteve. Ne si sht i njohur opinioni tashm prballemi me nj Strategji pr media t aprovuar nga qeveria dhe parlamenti i Serbis. Kjo strategji ka imponuar themelimin e NIB Nacionali si institucion themelues i s cilit sht KKSH. Deri tek kjo erdhi si pasoj e limitimit t mundsis pr financim t qndrueshm prmes projekteve nga Ministria e Kulturs. Prandaj, duke marr parasysh kto rrethana, mund t them se viti 2012 ka qen i suksesshm pr Komisionin pr Informim. Madje ktu vlen t thuhet se Komisioni pr Informim sht duke iu prir proceseve t cilat jan sfid edhe e KKSH-s. Sigurisht ka edhe suksese t tjera, aranzhimi i takimeve t ndryshme qoft n
16
31 dhjetor 2012

Kosov, apo n Shqipri, me `rast ishte ky Komision q bri propagandn e Kshillit Kombtar i cili ndonse i ri pr nga jetgjatsia, por me nj bagazh domethns, shtoi Rexhepi. Lidhur me funksionimin e gazets Nacionali, departamenti pr media i OSBE-s, respektivisht udhheqsja e ktij departamenti, Dragana Solomon, ka organizuar nj takim n Ministrin e Kulturs, ku kan marr pjes kryetari i KKSH-s, Galip Beqiri dhe kryetari i Komisionit pr Informim, Baki Rexhepi, njherit kryeredaktor i gazets Nacionali. N kt takim u bisedua pr mundsin e ndihms s daljes s gazets s vetme shqipe n Luginn e Preshevs, por ende nuk ka asnj prgjigje nga ministria

prkatse. Kryetari i Komisionit pr Informim tha se m mbshtetje t OSBE-s, ka mundsi q disa ambasada t ndihmojn Kshillin Kombtar dhe funksionimin e gazets Nacionali. N planet pr vitin 2013 Komisioni pr Informim do t ket prioritet themelimin e Ndrmarrjes Informative Botuese Nacionali, q do t shnoj nj hap t madh drejt krijimit t institucioneve t cilat do t krijohen nga Kshilli Kombtar Shqiptar.

Kombtare

Halimi: N Lugin mbretron situat incidentale

N seancn e sotme t kuvendit republikan t Serbis, pati prplasje t forta n mes shefave t grupeve parlamentare dhe deputetit t vetm shqiptar Riza Halimi. Me akuza t forta n seancn e sotme, u paraqitn deputet ndryshm serb, pr ngritjen e pllaks prkujtimore, pr dshmort e ish UPMB-s, duke aluduar se terroristve i sht ngritur pllak prkujtimore. M t zhurmshit u paraqitn deputett nga koalcioni republikan, duke akuzuar pr krcnime disa nga ish udhheqsit e UPMB-s, q dit m par ju kan adresuar kryeministrit serb Ivica Daiq. i vetm n mbrojtje t pllaks prkujtimore, doli Riza Halimi, deputeti Koalicionit t Shqiptarve t Lugins s Preshevs, duke deklaruar se: t vrarrt e ish UPMB-s n Lugin t Preshevs, konsiderohen Heronj t popullit njofton B92. Nse paraqitet problemi n vazhdimsi, pr kt shtje, ather duhet t ulen pushtetet e nivelit qndror dhe lokal dhe t

zgjidhin kt problem. Halimi, bri me dije q, kompetencat e pushtetit lokal askush nuk mund t i mohoj dhe t drejtn ekskluzive pr ngritjen e pllakave prkujtimore dhe busteve t pushtetve lokale, ku sht e ndryshme nga e drejta pr emrtimin e rrugve, q duhet krkuar plqimin e Ministris pr Vetqeverisje Lokale. Deputeti Popullor Riza Halimi edhe njher bri me dije se, pr shtetin Serb, shqiptart e vrar gjat konfliktit t 2001-shit, jan

terrorist, ndrsa nse ket pyetje e shtroni n teren, do t merrni prgjigjen e kundrt, q ata q kan vrar ushtart e UPMB-s, jan terrosit. Iu paralajmroj q ditt n vijim do t ket problem t natyrs s njjt, nuk dua t prediudikoj paraprakisht, por prshtypja ime strukturat e caktuara t shtetit, sikur t ken prirje q gjithnj t gjejn shkakun t mbajn gjendjen e jashtzakonshme prfundoi Riza Halimi.

31 dhjetor 2012

17

Kombtare

Ndihmat e para nga Shqipria arrijn n Preshev

N Preshev gjat mesdits s t premtes n shkolln fillore Prof Ibrahim Kelmendi ka arritur donacioni i par nga Shqipria. Erion Veliaj, sekretar i rinis pran Partis Socialiste e Leart Kola prfunduan me sukses angazhimin n Projektin Presheva q kishin shpalosur t rinjt e Partis Socialiste n Shqipri. Veliaj e Kola t cilt qen present n kt shkoll gjat ekspozits s Artan Lame Itinerar historik, Flamuj Shqiptar q gjat rrugtimit n trojet shqiptare ndaloi dhe n Preshev, nga udhheqsia e shkolls u informuan se nxnsit e shkolls dhe vet shkolla sht n munges t materialeve q komuna e Preshevs nuk ka arrit ti siguroj. Veliaj s bashku m rinin socialiste n Shqipri dhe diaspor mblodhn fondet pr ti siguruar filloristve preshevar , harta historike e gjeografike, elemente kimike, mjete pune pr kabinetet e
18
31 dhjetor 2012

kimis e fiziks e shum gjra q shkolla nuk arrinte ti siguronte dot. Ndryshe, kto ndihma sa modeste t Erion Veliajt e Leart Kols pr fmijt e Preshevs, jan t parat q arrijn n Preshev nga atdheu yn Shqipria. Paralelisht me kt ngjarje, t rinjt e PS-s, kan shprndar dhurata pr festn e Vitit t Ri edhe nxnesve t shkolls fillore Migjeni n Caravajk. Bashkpuntor pr realizimin e ktij projekti ishte dhe Enkel

Rexhepi, punonjs n shkolln fillore Prof Ibrahim Kelmendi n Preshev dhe activist i Kshillit pr t Drejtat e Njeriut i cili pr kt ndihm u shpreh: ProjektiPresheva, si nism erdhi nga Erioni me Leartin, ku un si punonjs i shkolls dhe activist i KDNJ's , i njohur dhe me gjendjen n shkoll, u ndjeva mir t bhem pjes e ktij projekti, i cili sht projekt n vazhdimsi dhe ky sht vetm fillimi i bashkpunimit ton me Erionin e t rinjt e Tirans. Ndryshe n muajt n

Kombtare

vijim Sekretari i Rinis s PS-s Erion Veliaj do vazhdoj me projektin Presheva, e q ne pretendojm t ket mbshtetje nga t gjitha palt. Lugina Preshevs sht pjes e pandashme e kombit shqiptar, por q sot administrohet nga Republika e Srbis, andaj si e till ka nevoj t mbshtt edhe m tpr me projekte t tilla, Erioni qoft shembull pr shoqrin n Shqipri,dhe nj gj t till ne vazhdimisht po e krkojm nga institucionet zyrtare t Shqipris, ka thn Rexhepi, duke shtuar se retorikat patriotike nuk jan t kohs, dhe Presheva e Bujanoci

sot kan nevoj pr ndihma t drejtprdrejta e jo teori nacionaliste t cilat nuk i shrbejn mirqenies s qytetarve shqiptar t Lugins s Preshevs, prfundon Rexhepi. Prve ndihmave n shkoll Ibrahim Kelmendi n Preshev, t rinjt socialist kan vizituar edhe Komunn e Bujanocit ku u takuan me Kryetarin e Kshillit Kombtar Shqiptar, z.Galip Beqiri. Theksojm se Erion Veliaj nihet si mik i qytetit t

Preshevs dhe vizita e planifikuar pr t premten sht e tret brenda ktij viti. Erion Veliaj jav m par ka marr dhe mimin e Mirnjohjes s shoqris civile n Preshev pr kontributit e dhn si shembull i qytetarit aktiv sa ishte udhheqs i Lvizjes Mjaft n Tiran.

31 dhjetor 2012

19

Opinion

Thai, Daiqit: Mos i nguc shqiptart n Preshev!

n kufijt e hapur me Kosovn, ka thn Thai, transmeton portali Dukagjini. Ai ka shtuar se Kosova do t mirpret vullnetin e shqiptarve edhe n Maqedoni e edhe n Preshev pr t ardhmen e tyre. T gjitha kto deklarata u bn n drekn e organizuar nga Thai me Kshillin drejtues t partis.

Kryeministri dhe lideri i PDKs, Hashim Thai ka premtuar sot angazhim t fuqishm t Kosovs pr mbrojtjen e t drejtave t shqiptarve n trojet e ishJugosllavis. Kt mesazh ia kam drguar edhe kryeministrit Daiq se n do rrethan q cenon t drejtat e shqiptarve n Preshev, do t ket pun me t gjith shqiptart q jetojn n rajon, sepse shqiptart n Preshev duhet t'i gzojn t drejtat m afirmative, q t ken universitetin e tyre, t ken hapsirn e tyre ekonomike, t drejtat m t avancuara kombtare dhe natyrisht t ken lvizje t lir 20
31 dhjetor 2012

Opinion

K U M B A R A (Godfather)
Nga Shaip Kamberi Oferta q nuk mund t refuzohet, fjalia m e famshme e thn nga Vito Corleone n vazhdimin e par t spektaklit filmik Godfather, si duket sht br premis kryesore e politikbrjes edhe n Bujanoc. N javn e fundit t vitit q pr disa n Bujanoc konsiderohet viti i sukseseve t mdha, t tjerve viti i dshirave t paplotsuara, ndrsa, pr t gjith viti i prarjes m t madhe ndrshqiptare pas 1971-it, programi televiziv Digi Autor, pr tri dit me radh, ka shfaqur njrin ndr filmat m t mir t t gjitha kohrave t kinematografis botrore, prodhuar n Holliwood, Kumbara (Godfather) t Frensis Ford Copols, me Al Painon dhe Marlon Brandon n rolet kryesore. Fjalia m e njohur, e gjith dialogut n kt film disaorsh, sht ajo e Vito Corleones, Donit (Bosit) t familjes Corleone, kur nga Jack Woltz, shef i nj studioje t Holliwoood-it, krkon q nj mikut t tij ti jap rolin kryesor n nj teatr. Me kt rast Vito Corleone thot: Do t'i bj ofertn t ciln nuk mund ta refuzoj. Deri sa pr tri dit me radh kam prcjellur kt spektakl t kinematografis botrore, n koh zgjatje me mbi dy or pr do pjes,

fjalia e famshme e Vito Corleones, disi mu ka dukur e prafrt edhe me situatn aktuale n Bujanoc, dhe bashkqeverisjn e vullnetshme serbo-shqiptare. Oferta q nuk mund t refuzohet si duket, sht future edhe n politikn e Bujanocit. Ska asgj t keqe kur dy bashksi etnike, q jetojn me shekuj njri pran tjetrit arrijn t gjejn gjuhn e prbashkt pr ardhmrin. Por, pr njohsit e rrethanave politike n Bujanoc, ajo q po ndodh n kt qytet duket joreale dhe m tepr i ngjan nj situate fanta-shkencore q sht e prafrt me krijimtarin e Stiven Spilbergut se sa me botn reale dhe t vrazhd t Frensis Ford Copols

dhe Kumbars s tij. Kjo pr faktin se n Bujanoc nuk ka marrveshje mes dy etniteteve, por ka marrveshje mes dy grupeve t caktuara t interesit. N prizmn e ksaj situat shtrohet dilema se cila ishte oferta e cila nuk mund t refuzohej e t ciln e vetmja parti shqiptare n pushtet e pranoi nga grupacionet politike serbe, dhe ka prmbante oferta e cila nnkupton gjith serbt n pushtet-(Dikur ishte e njohur parulla gjith serbt n nj shtet). sht interesant q n kto vlime politike t shihet se sa do t zgjas bashkjetesa n mes grupeve politike me ideologji politike t kundrta.

31 dhjetor 2012

21

Opinion

Ajo q sht paralajmruar edhe m hert, duket se do t vj seriozisht n sprov kt bashkqeverisje t vullnetshme bujanocase. Lapidari i dshmorve t UPMB-s, i vendosur para ndrtess s komuns n Preshev, q pr shqiptart sht simbol paqe dhe identiteti, mund t shndrrohet n moll sherri pr bashkqeverisjen e Bujanocit. Kjo sprov bhet edhe m reale pas krcnimeve t fundit t kryeministrit dhe presidentit serb. Nga Banja LLuka, kryeministri Daiq drgon ultimatum preshevarve q t heqin lapidarin e dshmorve t UPMB-s. Ai paralajmron se ka marr edhe bekimin e ndrkombtarve pr heqjen e tij me dhun n munges t heqjes s vullnetshme. Pr t mos ngecur n patriotizm, edhe president i Serbis, Tomisllav Nikoliq, n nj prononcim pr t prditshmen beogradase Blic, t s premtes s 28 dhjetorit krkon q lapidari t hiqet edhe at n pik t dits. Pr dallim nga presidenti dhe kryeministri serb, t cilt n fokusin e vet t sulmeve kan vetm lapidarin n Preshev, zv/kryetari I komuns s Bujanocit, Stojana Arsiq, zgjeron akuzat edhe ndaj luftarit Fatmir Ibishi, t vrar m 2001 n rrugn magjistrale Bujanoc-Gjilan, n afrsi t fshatit Konul, emri i t cilit, vitin e kaluar, ishte propozuar t'i vehet nj rrug ne Bujanoc. Arsiq, prononcuar pr teklevizionin qendror RTS, me kt
22
31 dhjetor 2012

rast deklaron ka patur tentative q nj rrug t emrtohet sipas Fatmir Ibishit, t vrar n nj sulm klasik terrorist'. Kjo mund t rrezikoj edhe lapidarian e ktij dshmori t vendosur n vendin e vrasjes s tij. Pavarsisht ktyre krcnimeve ende nuk sht e qart se a kemi t bjm me ndonj bllof politik t zyrtarve m t lart serb, q edhe ksaj radhe, sikurse me 4 maj t ktij viti, monedh pr kusuritje tw raporteve mes veti, kan zgjedhur shqiptart e Lugins s Preshevs, apo ndoshta po prgatitet dika m e keqe. T shpresojm se e gjendur nn vzhgimin e BE-s dhe pr t mos rrezikuar dialogun me Kosovn, Serbia nuk do t prdor mekanizmat e dhuns s re n Preshev. Si do q t jet

prfundimi nevojitet nj unitet i plot n veprim i politikave shqiptare. Dilema kryesore me kt rast bie mbi pushtetart shqiptar t Bujanocit. Dilema shtrohet n formn e pyetjes: Me k do t'i dalin n mbrojtje lapidarit t dshmorve ata : Me oponentt shqiptar apo miqt serb. Apo ndoshta gjith problemin do ta zgjidh kumbara (Zoran Stankoviq) i ardhur nga Beogradi. Autori sht kryetar i Degs s PVD-s n Bujanoc

Opinion

Lapidari i dshmorshmorve t UPMB-s si pretekst pr arritje t poenave politik

Nga Nehat Hyseni Krahas lufts s ashpr pr pushtet n kreun e politiks serbe n Beograd midis partnerve aktual t koalicionit qeveriss , ose pozits serbe, sht shpikur preteksti i rrnimit t lapidarit t dshmorve t UPMB-s, pr orientimin e shigjetave t premierit Daiq dhe presidentit Nikoliq kundr shqiptarve t Lugins s Preshevs. Sa duket, edhe ksaj here ata dojn ta vrtetojn tezn e vjetr ultrashoveniste serbe se vetm urrejtja ndaj shqiptarve mund t'i bashkoj serbt. Por, ksaj radhe ky bashkim i tyre m tepr i ngjan gars primitive midis tyre pr pushtet. Dhe nse punt i shkojn si duhet, duke ia marr nga dora pasuesit t Millosheqiviqit, dmth. premierit Daiq flamurin antishqiptar, Presidenti aktual serb, dikur pasues i Vojisllav Sheshelit, i cili ajktualisht sht duke u gjykuar n Hag pr krime kundr njerzimit deklaron se: mbshtet qeverin pr rrnimin e lapidarit, me ka e dshmon se ai nuk sht president i t gjith qytetarve t shtetit q prfaqson, ashtu si e obligon Kushtetuta aktuale e shtetit t vet. Sigurisht se kta politikan kryesor t Serbis bjn gara n antishqiptarizm, t bindur se n kt mnyr do ta prmirsojn pozitn para elektoratit serb. Sepse, sa duket, ata jan t bindur se patriotizmi serb matet me shkalln e urrejtjes antishqiptare. Kjo do t thot se sa m tepr t urrejsh shqiptart, aq m tepr do t jesh serb i madh. Pra, patriotizmin serb ata mundohen ta realizojn me mobilizimin e tr Serbis kundr shqiptarve t mjer, t cilt do dit diskriminohen dhe persekutohen n mnyr jocivilizuese dhe jonjerzore. Derisa Nikoliqit nuk i mjaftoi luftimi dhe kufizimi i pushtetit t Daiqit me an t t ashtuquajturs Platform mbi Kosovn, ai tani ngutet t tregoj vullnetin e tij dhe gadishmrin q t'i turret shqiptarve t Lugins, n mnyr q t'ia kaloj Daiqit, i cili mori bajrakun e rrnimit t lapidarit ja me hatr ja me dhun. Serbia tani ka garniturn politike n krye t saj t ngjajshme me at t viteve t 90-ta t shekullit XX., t cilt nxitn katrahurn e lufts shfarosse n territorin e ish Jugosllavis dhe n Kosov, duke shkaktuar me mijra viktima dhe t zhvendosur. T njejtin avaz ata dojn ta prsrisin tani edhe ndaj shqiptarve t Lugins s Preshevs, me pretekstin e rrnimit t lapidarit

t dshmorve shqiptar t rn pr lirin e ktyre trojeve t tyre strgjyshore Me kt, kta zotrinj para bots s qytetruar e dshmojn se edhe shqiptart e vdekur atyre u pengojn. Tani ata i heqin maskat dhe dilemat edhe tek mbshtetsit m t mdhenj perndimor pr orientimin e tyre proeuropian, duke ua br t qart bots demokratike se n Serbi gjithka mund t krkosh por vetm qasje civilizuese ndaj shqiptarve dhe demokraci e prosperitet pr ata nuk mund t gjesh. Dhe kt ata nuk e mshefin fare. Bile, ata kt solemnisht e deklarojn!
23

31 dhjetor 2012

Analiza

Nj koalicion joparimor po qeveris Bujanocin

Nga Shaip Kamberi N sistemet pluraliste, gati gjithmon koalicionet jan t pashmangshme, me partnerin me orientime t ngjashme programore ato paraqesin domosdoshmri, por, me partner me orientime dhe interesa ideologjikisht t kundrta koalicionet jan t rrezikshme. Kjo u dshmua qart edhe n seancn e fundit n Bujanoc, kur ndihmsi i ardhshm i kryetarit t komuns Nagip Arifi, q vjen nga radht e SNS tha Kurr nuk do ta pranojm Kosovn dhe Metohin. Zhvillimet e fundit n skenn politke t Bujanocit po rrezikojn seriozisht thellimin e hendekut n mes pozits serbo-shqiptare dhe opozits shqiptare t ksaj komune. Kjo u dshmua edhe n seancn e fundit, kur partia e vetme shqiptare n pozit e kryetarit t komuns, nuk i dha prkrahje tekstit t nj deklarate me krkes pr reciprocitet t shqiptarve me t drejtat e serbve n Kosov. Kjo ndasi, q po bhet gjithnj edhe m e thell, po rrezikon arritjen e koncensusit ndrshqiptar edhe pr shtjet e karakterit vital dhe q ndikojn n t ardhmen e shqiptarve n kt komun. Kuvendi komunal i Bujanocit krkon nga autoritetet e Republiks s Serbis ndrmarrjen e masave adekuate afirmative t barazis,
24
31 dhjetor 2012

garantimit dhe respektimit t t drejtave t shqiptarve sipas standardeve unike n reciprocitet m t drejtat e serbve n Kosov. Kjo sht pjes nga teksti i deklarats t ciln 18 kshilltart shqiptar t opozits (PVD, LPD dhe UDSH) i paraqitn Kuvendit komunal t Bujanocit pr aprovim, por, i cili nuk kaloi pr shkak t mungess s shumics prej 21 votave t domosdoshme. Partia e kryetarit t komuns Nagip Arifi, edhe pse, pas katr or diskutimesh, kishte pranuar q nj pik e ktill t futet n rendin e dits, nuk i dha mbshtetje ktij teksti t deklarats, sepse do t rrezikohej varsia e shumics s krijuar me nj numr t madh t grupacioneve politike serbe. Me kt rast opozita lshoi punimet e seancs meq shumica serbo/shqiptare, prej 23 votash, aprovi nj konkluzion q sipas forms ishte multietnik, ndrsa n prbajtje me brum serb dhe q ul krkesat e shqiptarve t ksaj komune n nivel krkesash t nj bashksie lokale. Me kt rast sht edhe m i dhimbshm fakti q njeriu i par i komuns nuk prezentoi as pr nj minut n diskutimet q u hapn lidhur m kt pik t inicuar nga opozita dhe se n vend t tij arsyetimet i dha zv/kryetari i komuns Stojana Arsiq, nj politikan lokal i cili arriti t

homogjenizoj tr spektin politik serb pr ta br pjes t pushtetit, pasi q nga sanca e 21 dhjetorit, pjes e qeverisjes n Buajnoc u bn edhe dy kshilltart e SNS, pr t mos ln kshtu asnj kshilltar serb n opozit. Kjo seanc e parlamentit lokal n Bujanoc la t kuptohet qart se, i prbr nga nj spektr i gjer i partive dhe grupacioneve politike serbe me orientime t ndryshme politike - n mesin e tyre edhe t krahut ultranacionalist - dhe nj partie politke shqiptare koalicioni qeveriss n Bujanoc nuk ka asgj t prbashkt prve dashuris ndaj menaxhimit t paras publike. Edhe platforma e fundit e presidentit t Serbis pr Kosovn, si nj vazhdimsi e shum t ktillave, shpreh aspiratat serbe ndaj Kosovs n frymn e nj politke q e ka sjell kt pjes t Ballkanit te luftrat e prgjakshme. Kjo sht dshmi e re se Serbia ende nuk ka arritur nivel t atill t demokratizimit pr t qen n gjendje q me realitete rajonale t prballet e shkputur nga filozofia xhandarit t Ballkanit, se ajo nuk ka qen n gjendje pr 12 vjet me radh, q kur ka filluar procesi politik pas konfliktit t armatosur, t ofroj shembuj t suksesshm t zgjidhjes s krizs n Luginn e Preshevs, se ajo edhe m tej mban shqiptart e ktushm n nj shtetrrethim t pashpallur.

Analiza

Dhe pikrisht ky nivel ekzistues i demokracis serbe, do t duhet t'i shrbej shqiptarve t Bujanocit q vendimet strategjike t parlamentit lokal t mos i varen nga shumica e partive serbe. Ato, sikurse n t kaluarn, edhe n seancn e 21 dhjetorit vazhduan t dshmojn se nuk kan gatishmri ende t pranojn aprovimin e parimeve universale prmes t cilve shqiptarve t ktij rajonit do tu mundsohej t jen t barabart me ta. Kjo sigurisht nuk do t thot q serbt duhet eliminuar nga participimi n qeverisje lokale, kjo nnkupton vetm krijimin e mekanizmit mbrojts t shqiptarve q shumica parlamentare t mos varej nga demokracia e brisht serbe. Koha do t jap nj prgjigje se si do t zgjidhet nyja e Gordit ndrshqiptar n Bujanoc, ndrkoh q gjendja aktuale tregon se deri sa

ajo zgjat, opozita shqiptare, me forcn prej 18 kshilltarve q ka nuk prbn shumicn e mjaftueshme vetm pr tu paraqitur n rolin e inicuesit e propozuesit, por, jo edhe t aprovuesit t vendimeve. Ndrkoh q 12 kshilltart shqiptar q vazhdojn t jen pjes e pozits prej 23 sish, prballen me situatn q, gjithmon kur duhet t aprovohet nj vendim me interes jetik pr shqiptart si ishte Rezoluta e Reciprocitetit- ,do t shantazhohen nga 11 kshilltart serb se do ta braktisin koalicionin. Kjo situat i shndrron kshilltart shqiptar n pozit n makineri t thjesht votimi pa mundsi vendimarrje t lirshme, n kt rast transformim nga prfaqsuesi i popullit n marionet ekzekutimi. N sistemet pluraliste, gati gjithmon koalicionet jan t pashmangshme. Me partnerin me

orientime t ngjashme programore koalicionet jan domosdoshmri, por me partner me orientime dhe interesa ideologjikisht t kundrta koalicionet jan t rrezikshme. Kjo u dshmua qart edhe n seancn e fundit n Bujanoc, kur ndihmsi i ardhshm i kryetarit t komuns Nagip Arifi, q vjen nga radht e SNS tha Kurr nuk do ta pranojm Kosovn dhe Metohin. Qndrim ky q nuk prputhet me at t partis s njeriut t cilit iu b ndihmskryetar. Koalicioni qeveriss n Bujanoc do t prballet edhe n t ardhmen me sfida t ktilla, posarisht pr shkak se krkesat e shqiptarve nuk do t jen vetm nga sfera e paras publike, problemet do t shfaqen kur n rend dite do t vijn temat nga t drejtat e korpusit kolektiv. Sfidat nuk jan vetm t nivelit lokal. Sfidat m t rrezikshme po vijn nga Beogradi, qofshin ato t karakterit verbal (far ishte krcnimi i kryeministrit serb ndaj prmendoreve t dshmorve t UPMB-s), apo veprues (ndrtimi i memorialeve serbe n vendbanimet etnike shqiptare). Sado t duket idilik, koalicioni aktual qeveriss n Bujanoc nuk do t mund t jet i paprekshm nga sfidat e ktilla. Autori sht kryetar i Degs s PVD-s Bujanoc

31 dhjetor 2012

25

Kultur

Prmbyllet Vjeshta letrare e Ggjilanit 2012

-Shkrimtari Sabit Rrustemi nderohet me mirnjohje nga Shoqata e Shkrimtarve Feniks Preshev N qytetin e Gjilanit prmbyllet me sukses Vjeshta letrare e Gjilanit 2012. Ky ishte edicioni i tret i ktij evenimenti me rndsi kulturore e letrare t Kosovs Lindore . Vjeshta letrare e Gjilanit u organizua nga ARS Clubi Beqir Musliu t qytetit t Gjilanit n t cilin ka antar nga shum qytete t anamoravs dhe t Lugins s Preshevs, t cilt tok q nga 5 tetori e deri n prmbyllje t saj , organizuan prurime librash t autorve t Kosovs Lindore, respektivisht t antarve t Ars Clubit Beqir Musliu. Sabit Rrustemi kryetar i Ars Clubit tha se viti 2012 pr ta ishte nj vit i mbar, kurse Vjeshta letrare e Gjilanit ka sjellur krijues, botime e evenimente t rndsishme kulturore. Jemi prpjekur q gjat vitit 2012 para lexuesve e krijuesve gjilanas t sjellim libra t rinj dhe cilsor, tha shkrimtari Sabit Rrustemi para t pranishmve n ambientin e Hotelit Kristal n Gjilan. N kt Manifestim prmbylls mori pjes edhe kryetari i komuns s Gjilanit z. Qemajl Mustafa, i cili pohoi se Ars Clubi ka br pun t mira, sepse e ka mbajtur dhe avancuar jetn kulturore n Gjilan, duke promovuar libra e vepra t rndsishme pr krijuesit gjilanas
26
31 dhjetor 2012

dhe m gjer. Edhe Veton Nevzati drejtor i kulturs e prshndeti punn dhe aktivitetet e Ars Club Beqir Musliu dhe t antarve t saj dhe pohoi se institucionet komunale e kan prkrahur fushn e kulturs dhe n veanti botimet e rndsishme dhe me vler pr qytetin dhe krijimtarin. Jam i sigurt se vitin tjetr do t kemi nj prkujdesje edhe m t madhe n fushn e kulturs , meq kt na i mundson edhe buxheti q kt vit sht ndar me koh, tha Nevzati. Nga Lugina e Preshevs morn pjes nj grup poetsh , t deleguar nga kryetari i Shoqats s Shkrimtarve Feniks Bilall Maliqi: Nehat Ramizi nnkryetar i Shoqats s Shkrimtarve Feniks, Halim

Hasani antar i kryesis s Shoqats dhe Arsim Halili antar i Shoiqats, t cilt prezantuan denjsisht Luginn e Preshevs n prmbyllje t ktij Manifestimi me rndsi kulturore t Kosovs Lindore, me 'rast, poeti Nehat Ramizi n emr t kryetarit t Shoqats ia dhuroi nj mirnjohje shkrimtarit dhe kryetarit t Ars Club Beqir Musliu z. Sabit Rustemi pr prkrahje dhe avancim t vlerave letrare t krijuesve t Kosovs Lindore. Po n kt manifestim u prezantuan dy botimeve t reja, "Vjeshta letrare e Gjilanit", nga edicioni 2011, si dhe przgjedhja poetike e nj grupi autorsh gjilanas, "Parnasi me arom Gjilani".

Kndvshtrim

Vargje q t shpiejn n Vlor

(Jonuz Fetahaj T gjitha rrugt t ojn n Vlor, Sh. B. Vatra Prishtin, 2012, faqe, 75). Bilall Maliqi Shkrimtari Jonuz Fetahaj i cili shkruan pr t rritur dhe pr fmij duke i rrahur gati t gjitha zhanret letrare, kohve t fundit sht mjaft produktiv duke ia shtuar vetes nj bagazh t madh krijues t cilat e kan vlern e tyre dhe pr to kan shkruar kritik t shumt duke dhn gjithnj mendime pozitive sa i prket shkrimeve t tij t fardo zhanri qofshin ato. Kur jemi tek ligjerimi poetik pr fmij, n t cilin Jonuz Fetahaj ka treguar nj seriozitet t madh n gjetje t motiveve me t cilat i knaq lexuesit e vegjl si n proz ashtu edhe n poezi dhe jan t afrta e t kapshme pr imagjinatn e tyre. Kto dit n prag t Fests s Flamurit dhe t 100 vjetorit t shtetit shqiptar poeti doli edhe me nj vepr, me nj dhurat pr kt fest mbarkombtare, me (poemn pr fmij), t titulluar me nj titull mjaft interesant T gjitha rrugt t ojn n Vlor. Libri si trsi ka motiv patriotik, por t shkruar me nj gjuh shum t kuptueshme pr t gjith lexuesit e vegjl, e shoqruar me figura t kapshme pr fmij, me nj ndrtim t vargjeve, me rim e me muzikalitet, i shetit lexuesit e ktij ligjerimi dhe t gjith t tjert n do cep t shqiptaris, rrugton npr Kosov, Mal t Zi, Lugin t Preshevs, Maqedoni e amri me destinacionin e duhur pr n Vlor, n Vlorn e Ismail Qemalit, n Vlorn heroike, n qendrn e shtetformimit t shtetit modern shqiptar. Pra me kto degzime npr vargjet e ksaj poeme jepet nj pasqyr shum objektive dhe se t vegjlit duhet t dijn m tepr pr flamurin, ecejakjet dhe sfidat e shumta q e kan prcjellur popullin shqiptar deri tek pavarsia, n Vlor ku lindi dhe shteti shqiptar por me disa deg t shkputura t saj t cilat brenda vargjeve poetike poeti rrfen pr dshirn e fmijve dhe t gjithve pr t qen s bashku, e prmes vargjeve shprehet: E sot pas nj shekulli Pa asnj cent kusur Do t takohemi nj her Pr t'mos u ndar kurr Pra shihet qart dshira e poetit dhe e gjith neve t jemi tok s bashku nn ombrelln e shtetit ton e mos t jemi t ndar pik e pes. N lexim t ksaj poeme t bukur para neve na del nj hart e atdheut t coptuar t cilat pr fat t keq shum vende jan ende jasht kufijve t Shqipris , por n vargje prohet mesazh pr lexuesit e vegjl pr t ditur pr kombin, adetet dhe gjithka q e rrumbullakson kombin ton n prgjithsi. E kta fmij t cilve iu dedikohet ky libr kan pasur fatin t jen n kt 100 vjetor e t din m tepr pr shtetin e tyre, sepse pr ta dhe pr t gjith neve sipas poetit: ndrra m e bukur Shfaqet n njqind vjet E kjo ndrr pr lexuesit e vegjl u b zgjndrr e ndrra tjetr ngelet pr jubileun e dyt t shtetit shqiptar, ku pr gjeneratat e ardhshme q do ta presin do t shndrrohet n zgjndrr. N njzet poezit q e kompletojn kt poem, hasim edhe n terma gjeografik a historik me t cilat i japin edhe m tepr nj domethnie dhe nj vler gjithnj duke prdorur edhe figura stilistike t cilat natyrisht jan t kapshme pr imagjinatn e tyre. Vlora sht kudo, ajo sht n zemrat e do shqiptari dhe si t till autori e paraqet edhe n vargje se n do cep t shkputur sht aty Vlora, sht aty flamuri kuq e zi, sht aty historia : Sa e mir moj Vlor Sa e mir ime bij Nj Vlor n Preshev Tjetra n amri Poashtu n lexim t librit poeti mir e forcon vargun dhe hetohet se nuk ia ka kufizuar mendimin dhe shprehjet rima apo muzikaliteti, e n disa raste edhe pahetueshm del nga rima, por me t gjitha kto jep t kuptojm se autori me sukses ia ka arritur t mbaj vijn e barazpeshs artistike t poezive t tij edhe pse t gjata, por shihet qart kondicioni i tij krijues i cili sht i ruajtur mir dhe begatia artistike q ia ka dhn ktij libri

31 dhjetor 2012

27

Analiz

Nj prmbyllje e suksesshme e aktiviteteve t Feniksit pr vitin 2012

-Prfundon Karvani Poetik i Lugins pr kt vit. Bilall MALIQI Viti kalendarik janar-dhjetor i vitit 2012, solli shum aktivitete n planin e kulturs n Luginn e Preshevs, vit ky i mveshur me petkun e 100 vjetorit t shtetit shqiptar dhe si i till u shoqrua me aktivitete t ndryshme kulturore e letrare n nivel t Lugins s Preshevs dhe m gjer. Shoqata e Shkrimtarve Feniks Preshev ishte bartse e ktyre aktiviteteve kulturoro letrare t cilat ishin dhe jan evidente gjat tr ktij viti duke filluar nga muaji janar deri n dhjetor, n prmbyllje t aktiviteteve t ksaj Shoqate pr kt vit. Edhe ky vit i suksesshm! Sikurse edhe vitet e tjera, edhe ky vit ishte vazhdimsi e sukseseve t treguara n terren t Shoqats s Shkrimtarve Feniks, n do form t organizimit t tyre kulturor e letrar, duke filluar me Karvanin Poetik i Lugins i cili ka filluar pikrisht nga gjysma e dyt e muajit janar t ktij viti deri n fillim t muajit qershor, mandej pati pushim ky Karvan pr ta vazhduar aktivitetin e tij n muajin shtator deri n muajin dhjetor kur edhe prfundoi Karvani Poetik i Lugins 28
31 dhjetor 2012

pr vitin kalendarik 2012. N kuadr t ktij aktiviteti me rndsi kulturore dhe letrare n Preshev dhe m gjer, u organizuan nj numr i konsiderueshm i orve letrare npr shkolla t ndryshme t Lugins s Preshevs, duke treguar kshtu nj seriozitet t madh kjo Shoqat lidere n Lugin t Preshevs. Sipas statutit t Shoqats s Shkrimtarve Feniks , pr nj vit kalendarik shkollor jan t parapara q t mbahen dhjet or letrare me karakter edukativ dhe kto or letrare jan t realizuara me sukses. Ort letrare t organizuara npr shkolla t Lugins s Preshevs jan si vijon: 1.Gjimnazi Sknderbeu Preshev, 25.01.2012; 2.Sh.f. Prof Ibrahim Kelmendi Preshev, 13.03.2012; 3.Sh.f. Dituria Corrotic, Preshev, 20.03.2012; 4.Sh. f. Desanka Maksimoviq Bila, Bujanoc, 05.04.2012; 5.Sh. f. Desanka Maksimoviq (paralele e ndar), Bila, 05.04.2012; 6.Sh.f. Migjeni Caravajk, Preshev, 24.04.2012; 7.Sh.f. Abdulla Krashnica, Miratoc, Preshev, 28.05.2012; 8.Or letrare e organizuar n bashkpunim me Kshillin Nacional

Shqiptar n Preshev, 06.07.2012; 9.Sh.f. Zenel Hajdini Rainc, Preshev, 30.10.2012; 10.Sh.f. Muharrem Kadriu Trrnoc, Bujanoc, 13.11.2012; 11 . S h . f . N a i m F r a s h r i , Bujanoc, 13.11.2012; 12.Shkolla e Mesme Sezai Surroi Bujanoc, 13.11.2012. Aktivitetet tjera Prve orve letrare t cilat kishin karakter edukativ me qllim t zbulimit t talentave t rinj n fushn e krijimeve letrare dhe poetike, Shoqata organizoi edhe prurime librash t autorve preshevar dhe t Lugins n prgjithsi. Kto organizime ishin t gjitha nn patronatin e Shoqats s Shkrimtarve me kryesin e saj e cila bri t mundur q kto rezultate t jen t realizueshme dhe evidente. Poashtu sivjet sht br antarsimi i disa antarve t rinj, gjithnj sipas kritereve q jan me statut t Shoqats. Presim rezultate t mira edhe n vitin 2013

Kultur
Vitrina e librit

Rexhep Aabazi Flakadan ndr vite (poezi)

Bilall MALIQI Poeti dhe veprimtari i njohur nga Medvegja Rexhep Abazi, ktyre ditve doli edhe me nj prmbledhje poetike, botuar n 100 vjetorin e Pavarsis s shtetit shqiptar, me titull Flakadan ndr vite. Vitin e kaluar botoi nj prmbledhje me poezi t titulluar Loj me fjal. Pra ky sht libri i dyt poetik i tij dhe botimi i katrt me radh, si : Revista Shptimi themelues , kryeredaktor dhe financues (katr numra), Gallapi ndr shekuj, bashkautor dhe dy librat e tjer me poezi. Ky libr poetik i autorit sht i kapshm pr fmij dhe pr imagjinatn e tyre, sepse tematika poetike q pasqyrohet brenda librit sht e till q lexohet me nj frym, gjetja motivuese e autorit dhe vargjet e drejtprdrejta e bjn t veten q lexuesit e posaqrisht fmijt bhen pjes e vargjeve poetike. Brenda lnds poetike gjejm poezi q kan lidhshmri njra me tjetrn q japin nj pasqyr interesante pr lexuesit si poezia: / Kur isha fmij / dhe / Kur u bra burr/, n kto dy poezi jepet lidhshmria e dy kohve t cilat kan ngjarjet e veta, krkesat, dshirat, e q jan shum t arsyeshme dhe tjetra kur bhet burr dallon dshira nga ajo kur ishte fmij, sepse vet zhvillimet jetsore npr koh japin nj tabllo krejt ndryshe nga dshirat e protagonistit t ktyre dy poezive t cilat zhvillimet i kishin n dy etapa kohore, dhe krkesat jan tejet reale e t natyrshme. Pra n kto dy poezi shohim nj korespondim t mir n mes veti. Librin n fjal autori e ndau n dy cikle poetike: / Vargja lirike/ dhe / Kng epike/. Prpos ktyre dy poezive interesante poeti shkroi edhe poezi prkushtimore, kushtuar Naim Prelvukajt, Isa Boletinit e Adem Jasharit, Ardits dhe Shkurtess, Akademik Idriz Ajetit, Zri i shokut, t cilat poezi prpos prkushtimit interesant kan edhe rimn e muzikalitetin, gj q e bjn librin m trheqs pr lexim. Tek cikli i dyt poetik t titulluar / Kng epike/, poeti para lexuesve shpalosi vargje epike t cilat pr lexuesit dosido jan gjetje interesante t cilat i paraqet n kt libr modest si: /Dy shok- nj epope/, Shoqata e vllazris/, /Heroina e Medvegjs/, /Heroins/dhe /Festa e madhe shqiptare/. Kto vargje (kng) epike jan t gjata, e t cilat sigurisht kan qen t panjohura pr lexuesit dhe kultivuesit e ktij zhanri Librin e prmbyll edhe nj shkrim tejet interesant, sqarim i thukt lidhur me / Heroinat e Medvegjs/, bhet fjal pr Ajete Abazi-Fazliu dhe Metihe Abazi. Librin Flakadan ndr vite (n 100 vjetorin e Pavarsis), e botoi Sh.b. Vatra, Prishtin, 2012, faqe 48.

31 dhjetor 2012

29

Fjalkr yqi

FOTO 1 AI (FR.) LIRIM AKTORI GREGORI DHNIE SHKLQIMI METALEVE ERBIUM

MILJE JAPONEZE

IRIDIUM

XEHETAR ISH- FUTBOLLIST GJERMAN BAKR TANTAL MALSOR RADIAN

SOLISTE DHNIE JONA E TIPARESH NJOHUR AMERIKANE

LITR

ZERO

NDARJA SIPAS KATEGORIS QYTET N INDI

ARIAN KRLIU AKTORI KRUZ SHKRONJ GREKE TITAN KORASON ...... IV MONTAN GALIUM NEON

MILIAMPER

AJO Q SHT MENDJEHOLL QYTET N MAROK JETSHKRIM PREMR VETOR N FORM ELIPSE ARIU AMERIKAN BANOR I KORES EMR MASHKULLI HUAJ VAJ (HUAJ) QYTET N EGJIPT REVOLV. UAJAT FILOZ. (GJ.) GEORG PIKTOR HOLANDEZ, GOG SOLISTE JONA, FARA O. M. LIZA STENSFILD JA, KTU USHQIM I KINEZVE EDHE (lat.) AMPER LLOJ LETRE STINA E NXEHT

POSEDON

PRODHIM QUMSHTI SHKO RADIUM

VSHTIR PATRIOTI BOLETINI GJITAR BREJTS AZOTI

KAMPIONET ITALIA

FOTO 2 TANKET

BESIM, FE (shq.)

30

31 dhjetor 2012