Manyetik Maddelerin Snflandrlmas

Manyetik zelliklerine bal olarak maddeler balca 5 snfa ayrlabilir.

Paramanyetik Diyamanyetik Ferrimanyetik Ferromanyetik Antiferromanyetik

Manyetik Maddelerin Snflandrlmas

Paramanyetik ve diyamanyetik maddelerin mknatslanma vektrleri(M) ve manyetik alan iddeti(H) ile orantldr.

M= X.H
Burada X manyetik duygunluk (sseptibilite) Eer madde paramanyetikse, X pozitif olup bu durumda M ve H ile ayn yndedir. Madde diyamanyetik ise ,X negatif olup M ve H ters yndedir.

Paramanyetik Maddeler
Paramanyetik maddeler pozitif fakat kk bir manyetik duyarlla sahiptir. Bu duyarllk srekli manyetik dipol momenti olan atomlarn (ya da iyonlarn) varlndan kaynaklanr.

Bu momentler birbirleri ile yalnz ok zayf etkileimde bulunurlar ve bir d manyetik alan ierisinde bulunmadklar zaman geliigzel ynelmilerdir.

Paramanyetik Maddeler
Madde bir d manyetik alan ierisine konulduu zaman, atomik momentleri alan ynnden ynelmeye zorlanrlar. Ancak bu ynelim sreci, momentleri rastgele ynlere yneltmeye alan ssal hareketin etkileri ile yarmak zorundadr. D manyetik alan kalktnda manyetizmalar yok olur.

Paramanyetik Maddeler
Pierre Curie deneysel olarak baz koullar altnda paramanyetik bir maddenin mknatslanmasnn manyetik alanla doru, mutlak scaklkla ters orantl olduunu tespit etmitir. M=C*B0/T Bant;mknatslanmann artan alanla ve azalan scaklkla arttn gstermektedir.

Paramanyetik Maddeler
M=C*B0/T B0 = 0 olduunda mknatslanma sfrdr; bu durum dipol momentlerin rastgele ynelmi olmalarna karlk gelir. ok yksek alanlarda ve ok dk scaklklarda,mknatslanma maksimum veya doyum deerine yaklar. Bu durumda, tm manyetik dipol momentler uygulanan alan ynnde dizilmiler demektir ve eitlik artk geerli deildir.

Paramanyetik Maddeler
Ferromanyetik bir madde,scakl Curie Scakl denen bir kritik scakla ulat ya da getii zaman kalc mknatslanmasn kaybeder ve paramanyetik duruma geer. Baz Ferromanyetik maddelerin Curie scaklklarnn listesi; Madde Tc(K) demir 1043 kobalt 1394 nikel 651

Paramanyetik Maddeler

Ferromanyetik bir maddenin mknatslanmasnn mutlak scaklkla deiimi.

Paramanyetik Maddeler
Paramanyetik materyaller (P) ise daha gl manyetik etki olutururlar ve bu, gl manyetik alan vektr ile ayn ynde olur. Diyamanyetik materyaller (D) olduka zayf manyetik etki oluturmaktadr ve bu gl manyetik alan vektrne ters yndedir.

Diyamanyetik Maddeler
Diyamanyetik bir maddeye bir d manyetik alan uygulandnda, bu alana zt ynde zayf bir manyetik moment oluur. Bu diyamanyetik maddeler d manyetik alan tarafndan zayfa itilirler.

Diyamanyetik Maddeler
ekirdein etrafnda zt ynlerde fakat ayn sratle dolanan iki elektronlu klasik atom modelini dnerek diamanyetizmay bir lde anlayabiliriz. Elektronlar, pozitif ykl ekirdein oluturduu ekici elekrostatik kuvvet nedeniyle embersel yrngelerde dolanrlar.

Diyamanyetik Maddeler
ki elektronun manyetik momentlerinin byklkleri eit fakat ynleri zt olduundan birbirini yok ederler ve atomun manyetik momenti sfr olur. Sonuta,elektronlarn manyetik momentleri birbirini yok edemezler ve madde uygulanan manyetik alana zt ynde net bir manyetik moment edinir.

Ferrimanyetik Maddeler
Ferrimanyetizma, maddede paramanyetik atomlar tarafndan iki veya daha fazla trde moment oluturmusa gzlenebilen bir zelliktir. Farkl deerdeki momentlerin zt ynlerde dizililerinden bu momentlerin farklarna eit bir moment doar ki, bylece ferrimanyetizma ortaya kar.

Ferrimanyetik Maddeler
Ferrimanyetik maddeler, oda scaklnda kendiliinden manyetizasyonu olan endstriyel adan daha fazla nemi olan manyetik malzemelerdir. Ferrimanyetik maddeler, ferromanyetik maddelerle ayn davranlar(manyetik doyum, histerisiz zellikleri) gsterirler.

Ferrimanyetik Maddeler
Ferrimanyetikler, manyetik snflamaya 1948 ylnda dahil edilinceye kadar ferromanyetik malzemelerle birlikte incelenmitir. Ferrimanyetikler, demir ve bir baka metal katyonunun oluturduu karm oksitlerdir ve ferrit olarak da adlandrlrlar.

Ferromanyetik Maddeler
Atomlar srekli manyetik momente sahip olan az sayda kristal yapl madde, ferromanyetizma denen kuvvetli manyetik olaylar gsterir. Ferromanyetik maddelerin baz rnekleri demir ve nikeldir. Bu tr maddeler, zayf bir d manyetik alan iinde bile birbirine paralel olarak ynelmeye alan atomik manyetik dipol momentler ierirler, d manyetik alan kalktnda manyetik zelliklerini korurlar.

Ferromanyetik Maddeler
Momentler bir kere paralel hale getirildikten sonra, d alan ortamdan kaldrlrsa bile madde mknatslanm olarak kalr. Bu srekli ynelim, komu olan manyetik momentler arasndaki kuvvetli bir etkileimden kaynaklanr. Bu etkileim, ancak kuantum mekaniksel ifadelerle anlalabilir.

Ferromanyetik Maddeler
Mknatslanmam bir maddede, ekilde gsterildii gibi blgeler,net manyetik moment sfr olacak biimde rastgele ynelirler. Numune bir d manyetik alan iine konduu zaman, blgeler hafife dnerek alan ynnde ynelmeye alrlar.

Ferromanyetik Maddeler
Madde, bir d manyetik alan iine konduu zaman, blgeler hafifce dnerek alan ynnde ynelmeye alrlar. Bu ynelme olay, ekildeki gibi olur. Bir B0 d alan uyguland
zaman atomik manyetik dipollerin alan ynnde ynelmeye alrlar ve bylece maddeye net bir M mknatslanmas kazandrrlar.

Ferromanyetik Maddeler
D alan ortadan kalkt zaman madde mknatslk zelliini korumaya devam eder. Bir ferromanyetik maddenin manyetik zelliklerini ekilde grlen toroid biimli dzenekle leriz.

Antiferromanyetik Maddler
Antiferrromanyetizma da paramanyetik atomlardan ibaret maddelerde gzlenir. Malzemeyi oluturan atomlar ayn byklkte moment meydana getirmi ve bunlar karlkl etkileimle birbirlerini yok edeceklerdir. Sonuta madde diamanyetik bir zellik gsterecektir ve bu zellie antiferromanyetizma denir.

Antiferromanyetik Maddeler
Bu maddeler tm scaklklarda dk doygunluk deerleri verirler. Bu maddeler yalnzca Neel scaklnda maksimum doygunluk deeri gsterirler. Neel scaklnn altnda antiferromanyetik davran gsterirken, bu scakln stnde ise diamanyetik davran gsterir. Ynelmeleri sonucu atom veya iyonlarn manyetik momentleri birbirlerini yok eder, net manyetik moment sfrdr.

Antiferromanyetik Maddeler
yonik bileiklerin ou; oksitler, slfatlar, klorrler vb. antiferromanyatizma zellii gsterirler. Antiferromanyetik davran aklamak iin metal oksitlerdeki sper deiim olarak adlandrlan davran incelemek gerekir. Bunun mekanizmas ksaca; manyetik spinlerin oksijen orbitallerindeki antiparalel iftlemesi olarak tarif edilir.

Antiferromanyetik Maddeler

KAYNAKLAR
http://ben.mukerremyilmaz.com/dersler/TBIL107/LRN /pics/B05/KI05025.swf
Fen ve Mhendislik in Fizik 2 (Servay Beichner) http://bilimge.com/index.php/component/content/articl e/48-elektirik-magnetizma/626-maddenin-magnetikoezellikleri.html http://w3.gazi.edu.tr/web/nkaracan/inorglab/manyetiz ma.pdf http://www.konez.com/atomic_particles.htm

HAZIRLAYAN

Emrah BOZKURT