ELEKTRO-SOLAR ve ALTERNATIF ENERJI ARALARI FREN IIN TEKNK KURALLAR

Frenler: Bir pedalla harekete geirilen iki devreli bir fren sistemi zorunludur. Ayn pedal, tm tekerleklerdeki frenleri harekete geirmelidir. Fren svsnn dar szmas ya da frenleme kuvvetini aktaran sistemde bir arza olsa bile frenleme kuvveti arataki dingillerden en az birinde etkili olabilmelidir. Karbon fren diskleri kullanlamaz. Frene gl basldnda motorun otomatikman durmas zorunludur. Motor, frenleme etkisini glendirmek iin de kullanlabilir. Frenlerin denenmesi ara viteste deilken yaplmaldr.Frenlemeyi salayacak aygtlar, bir yapsal bozulmaya uramadan maksimum yk karlayacak biimde yaplmaldr. Bu aygtlar en az 1200 N dzeyinde bir minimum yke dayanabilmelidir.

HDROLK FREN SSTEM

Fren nedir?
Fren sistemi aracnzdaki en nemli sistemdir. Unutmayn problem giden arabay durduramazsanz balar. Frenler enerji deiim aralardr, kinetik enerjiyi (momentum), termal enerjiye (s) evirir. Fren pedalna basnca, arabanz harekete geiren gten on misli daha fazla olan bir durdurma kuvvetine hkmediyorsunuz.Fren sistemi ayanzn mekanik basncn hidrolik basnca dntrr.

Niin Hidrolik Fren (Disk) ???

Gvenlik gne arabalar yarlarnda dikkat edilen nemli bir husustur. Bu sebeple her ara sk fren performans kurallaryla kar karyadr. Bu hususu gz nnde bulunduran takmlar aralarnda iki adet birbirinden bamsz fren sistemi kullanmaktadrlar. Disk frenler kullanlabilirlik ve yksek fren gleri nedeni ile tercih edilmektedir. Baz takmlar mekanik fren kullanrken, baz takmlar ise hidrolik fren kullanmaktadrlar. Mekanik frenler hidrolik frenlere gre hafif ve kk olmalarna karn frenleme kabiliyetleri dk olmakla beraber verimli bir ekilde almalar iin ayar gerektirmektedirler.

NN KAMPANA DEL???
Kampana Fren; Fren kampanas st dz olan bir silindir eklindedir. Fren yapldnda pabu balatalar kampanann i yzeyine srtnerek tekerleklerin dnn yavalatrlar. Disk frenlerin frenleme yeteneinin yksek olmasnn sebebi; tasarmlar gerei kampanalara gre daha abuk soumalar ve bylece ar snma ortaya karan zor fren artlarnda ok baarl olmalardr. abuk soumalarnn sebebi ise ak havada olmasdr. Kampanalarda ise havalandrma kanallar yoktur.Kapal bir kutudur bu yzden soutma problemleri ile karlalr ayrca disk frenlere gre daha ardrlar. Eer kampanalarda havalandrma yerleri olsayd bu havalandrma yerlerinden iine su,amur,toz toplayarak daha baka problemlere yol aabilirdiler. Disk frenler ise tasarmlar gerei ve merkez ka kuvvetinin etkisiyle suyu hemen savurup atarak daha iyi havalandrma salarlar. Kampana fren sistemi tel sistemi yntemi ile ynetilir fren sistemi bazen frenlemede zayf kalr hidrolik sistemlerin dezavantaj ise; sert frende tekerlekleri bloke edebilir ve bylece tehlike yaratr.

SONU OLARAK; Disk fren kampana frene gre daha iyidir. Disk frenler daha az snr frenleme kabiliyeti daha fazladr.

Hidrolik Fren Sisteminin Amac:

Aracn hznda istenmeyen ivmelenmeyi engellemek Aracn hzn drmek Arac durdurmaktr.

Hidrolik Fren Sistemi alma Prensibi: Hidrolik fren sistemi prensibi paskal kanunu esasna dayanr. Paskal Kanunu: Kapal bir ortamdaki svda basn tm ynlere eit olarak yaylr.Fren pedalna ayak kuvveti uygulandnda merkez pompasnda fren hidrolik basnc oluur.Bu basn fren borusu ve hortumlar iinden tekerlek fren silindirine kadar eit oranda yaylr.Burada hidrolik basn gerdirme kuvvetine dnr ve fren pabular ile fren kampanalarna yada disklerine bask uygulanr.

Hidrolik Fren Sisteminin stnlkleri: Kolay kuvvet aktarm Hissedilir kumanda ve frenin hzl bir ekilde devreye girmesi Eit oranl gerdirme kuvveti Tm tekerleklerin ayn anda frenlemesi ok iyi etkileme derecesi (% 90) Dk arlk, kk sistem paralar

Fren Hidrolii: Fren sistemi, alkol ve gliserin cinsi maddelerden oluan bir fren hidrolii ile alr.

Fren hidroliinde u zellikler olmaldr: Su olmamaldr.Su, fren sisteminde korozyona neden olur. Yksek kaynama noktas (Gliserin K.N yaklak 290*C ). Buharlamadan dolay hava oluumu engellenir. Yksek yanma noktas.Normal olarak yanc deildir. ok dk donma derecesi ( yaklak -50*C ) Kimyasal olarak sabit (stabil),Istlma srasnda ok dk genleme.

Fren Sistemi Ksmlar:

1- Kumanda dzeni 2- Mekanik kuvveti hidrolik basn halinde oluturan ve fren tekerlek silindirlerine kadar ileten hidrolik dzen 3- Hidrolik basnc mekanik kuvvet haline dntrerek, fren teker mekanizmasnda srnme kuvvetlerinin ve dolays ile frenlemenin domasn salayan tama dzeni.

Fren Tekerlek Silindirinin almas:

Merkez silindirinden gelen basnl hidrolik ,borular aracl ile teker silindirine gelir.Teker silindirinin iinde bulunan iki piston birbirinden uzaklaacak ekilde itilirler.Her pistona dayanm durumda olan itme ubuklar harekete geer.Bu hareketi pabulara iletirler. Pabular diski sktrarak durdurmaya alr.

2 Takm fren sisteminin maliyeti;

Elcik+Hidrolik Svs+ Hortumlar+Disk+ Papular

250-300 YTL
2 Takm fren sisteminin arl; 3 3.5 kg