Professional Documents
Culture Documents
(bk
bk&m;&SifESifh 0py&dAkdZfwkdY\ aqG;aEG;cef;)
(0pa*gwokwef)
zm;atmufawm&q&mawmf
"
rmwdum
taMumif;t&m
pmrsufESm
ed'geuxm ................................ *
c " rmwdum
taMumif;t&m
pmrsufESm
29
31
33
35
36
37
43
43
45
47
48
50
52
56
60
67
73
ed'geuxm
tEkyAk uxEd 'gemeE&H oDvH oDvmeE&H o*H o*geE&H r*Ed
{0H tEky#dyg#duxH/ (tH?|?3?213/)
bk&m;&Sifonf tcsKdUtcsKdUaom uRwfxkdufool a0ae,swkdYukd
acscRwfawmfrl&m0,f &Hcg tpOftwkdif;aom w&m;pum;[k ac:qkdtyfonfh tEkykAduxm w&m;pum;ukd a[mMum;ay;awmfrlwwf\/
1/ 'geuxm
2/ oDvuxm
3/ o*uxm
4/ r*uxm
= 'geESifhpyfaom w&m;pum;
= oDvESifhpyfaom w&m;pum;
= ewf&Gmok*wdESifhpyfaom w&m;pum;
= t&d,r*fokdYa&mufaMumif; opmav;yg;ESifh
pyfaom w&m;pum; ---
C ] zm;atmufawm&q&mawmf
trsm;ESifh qufqHonfh ukokdvf&yfwpfckvnf; jzpf\/ oDv &yfwnf
aezk&Yd ef okrYd [kwf &yfwnfaeoljzpfa&;twGuf taMumif;Oyg,fwpfrsK;d vnf; jzpf\/ xkad Mumifh 'geukd a&S;OD;tp a[mMum;awmfrjl cif; jzpf\/
rSeaf yonf -- ay;urf;pGeMYf uaJ vh&adS om yk*Kd vo
f nf ]]igh[m}}[k odr;f yku
d f
xm;aom ypnf;0wKwkdY NiduyfwG,fwmrIoabm r&SdonfhtwGuf
csrf;omvG,fulpGmyif oDvwkdYukd aqmufwnfusifhokH;Ekdif\/ aqmufwnfusifhokH;xm;NyD;jzpfwJh xkdoDv ckdifckdifcHhcHh jrJjrJjrHjrH aumif;pGm
&yfwnfEidk \
f / oDvaMumifh tvSLay;yk*Kd vf tvSLcHy*k Kd vf ESpzf ufv;Hk
pifMu,fjcif;&SdonfhtwGuf tvSLcHyk*dKvf[lonfh olwpfyg;tm; csD;ajrmufrIukd a[mjyNyD;onfhtcg olwpfyg;wkdYtm; nOf;yef;ESdyfpufrIrS
qkwfepfaMumif;w&m;ukdvnf; a[mMum;jyooifhaomaMumifhvnf;aumif; olawmfaumif;wkYd jyKoifjh yKxu
dk o
f nfh 'geusi0hf wfudk a[mjyawmfrlNyD;aemuf rjyKrusifh a&SmifMuOf&rnfh usifh0wfy#dywfukdvnf;
a[mjyoifhaomaMumifhvnf;aumif; pnf;pdrfOpm\ jynfhpkHjcif; =
abm*orwdtaMumif;ukd a[mjyawmfrlNyD;aemuf vlUb0 ewfb0
ponfh aumif;jrwfaom b0ESihf jynfph jHk cif; = b0orw\
d taMumif;w&m;ukdvnf; a[mjyawmfrloifhaomaMumifhvnf;aumif; 'geuxm
= 'geESifhpyfaom w&m;pum;\ tjcm;rJh oDvuxm = oDvESifh
pyfaom w&m;pum;ukd qufvuf a[mMum;awmfrlavonf/
(tH?#D?3?221/)
xko
d v
D onfum; oHo&m0#fudk rSaD eaom oHo&m vnfywfapwwfaom 0eddwoDvjzpftHh? xkd0eddwoDv\ tusKd;w&m;onfum; b0orwd = vlYb0 ewfb0[lonfh txufwef;usaom
b0ESifh jynfhpkHjcif;yifwnf;[k Tefjyawmfrljcif;iSmvnf;aumif;
'ger,ukokdvf oDvr,ukokdvf[laom jrifhoxufjrifh jrwfoxuf
jrwf ponftm;jzifh uGjJ ym;jcm;em;ukeaf om aumif;rIuo
k v
dk f ud&,
d m-
ed'geuxm ] i
wk\
Yd wnf&m0wKwaYdk Mumifh pmwkr[m&mZf wm0wom ponf jym;ukef
aom jrifhoxufjrifh jrwfoxufjrwf ewfxufewf ponftm;jzifh
uGjJ ym;jcm;em;ukeaf om twkid ;f twmyrmPr&Su
d ek af om ewfpnf;pdrfcsrf;omwkdYukd &tyfukef\[k Tefjyawmfrljcif;iSmvnf;aumif; xkd
oDvuxm = oDvESifhpyfaom w&m;pum;\ tjcm;rJh o*uxm =
ewf&mG ok*wdEiS phf yfaom w&m;pum;wku
Yd dk qufvuf a[mMum;awmfr-l
avonf/ (tH?#D?3?221/)
xkdewf&Gmok*wd[lonfrSmvnf; = ewfpnf;pdrfcsrf;om[lonfrSmvnf; om,mzG,f rufarmzG,f IarmzG,f toG,foG,fwkdYjzifh
wefqmqifxm;tyfonfh IvkdYr0Ekdif cHpm;vkdYr0Ekdifonfh csrf;omokc
jzpfjcif;aMumifh &m* a'go arm[ ponfh udavomtnpftaMu;
wkjYd zifh vl;vJayusv
H su&f \
dS / okaYd omf t&d,r*fw&m;onfum; tcsi;f cyford ;f xku
d ad vomtnpftaMu;wkjYd zifh vl;vJayusrH I r&S[
d k Tejf yawmfrjl cif;iSm xko*
do*uxm = ewf&mG ok*wdEiS phf yfaom w&m;pum;\
tjcm;rJh r*uxm = t&d,r*fESifhpyfaom w&m;pum;ukd qufvuf
a[mMum;ay;awmfrlavonf/ (tH?#D?3?221/)
r*uxm = t&d,r*foYdk qku
d af &mufaMumif; tusiahf umif;wku
Yd dk
a[mMum;awmfr&l m0,f xkt
d &d,r*foYdk qku
d af &mufaMumif; enf;vrf;aumif;wkdYukd Tefjyawmfrljcif;iSm tjcm;tjcm;aom umr*kPfawGukd
rqkdxm;bd ewf&Gmok*wd tusKH;0ifaeonfh csrf;omokcyif jzpfcsif
jzpfygap? rnfonfhumr*kPfrqkd umr*kPfrSeforQwkdYrnfonf rsufarSmuf wrvGef ESpfwefwkdY tjypftm'De0awGum; rsm;vSonfom
jzpf\? ,if;umr*kPw
f o
Ydk nf jzpfNy;D vQif ysuaf eMuonfh tedpw
&m;wko
Yd m jzpfMu\? rckid cf o
Hh nfo
h abmvnf; &Sd Muuke\
f ? azmufjyefysupf ;D
wwfonfh 0dy&dPmr"rwkdYom jzpfMu\ --- [k umr*kPfwkdY\ tjypftm'De00ukv
d nf; a[mMum;ay;awmfr\
l / ,if;okYd a[mMum;awmfr&l m
p ] zm;atmufawm&q&mawmf
]]umr*kPw
f u
Ydk m; ,kwn
f \
Hh ? &Gmolw\
Ydk tavhtusihf jzpf\? ykxZk ef
irkdufom;wkdY\ tavhtusifh jzpf\/ t&d,molawmfpifwkdY\ tavhtusifh r[kwf? ypKyefoHo&m ESpfjzmaom tusKd;pD;yGm;ESifh rpyf,SOf}}
okpYd onf umr*kPw
f \
Ydk ,kwn
f yhH Hk = Moum&
um&ukv
d nf;aumif; ]]b0[lorQtm;vkH;wkdYonf udavomwkdY\ wnf&m0wK jzpfMu\}} okdY
ponfjzifh xkdumr*kPfwkdY npfEGrf;rI = oHudavo
voukdvnf;aumif;
tcsif;cyfodrf; ,if;npfEGrf;rI oHudavow&m;wkdYrS vGwfajrmuf&m
edAmefESifh vGwfajrmufaMumif;usifhpOf[k ac:qkdtyfonfh umr*kPfrS
H uxm
xGuaf jrmufaMumif;w&m;pum;jzpfonfh = aeuar tmedoo
uxmukd
vnf;aumif; r*uxm
xmw&m;pum;ukd a[mMum;awmfro
l nft
h ykid ;f wGif
xnfhoGif;um a[mMum;awmfrlayonf/ (tH?#D?3?221/)
0pa*gwow
k e f
,ck pmzwfow
l \
Ydk vuf0,f a&muf&v
dS maom 0p
w&m;awmfonfum; xku
d o
hJ aYdk om tpOftwkid ;f a[mMum;awmfrt
l yfd xm w&m;pum;awmfrsK;d um; r[kwaf y/ wpfrsK;d wpfz-Hk
onfh tEkyAk u
tm;jzifh xl;jcm;onfh tEkykAduxm w&m;pum;awmfrsKd; jzpfayonf/
0pa*gwokwefwGif bk&m;&Sifonf atmufwef;tusqkH; 'gerS
txufwef;tusq;Hk 'getxd wpfrx
l ;l jcm;pGm a[mMum;xm;awmfr-l
cJ\
h / tk;d -cGu-f yef;uefaq;onfah &ukad omfvnf; vSLwwfygu tusK;d
&&SdEkdifykHukdyif xnfhoGif;um a[mMum;xm;awmfrlcJh\/ txufwef;usonfh 'geukd jyKpyk sK;d axmif&m t&[wzv
dk f edAm efudk OD;wnfvsuf
jyKpyk sK;d axmifcyhJ grl t&[wzv
dk f edAm efoYdk qku
d af &mufonfwidk af tmif
,if;'geukov
dk w
f u
Ydk tm;ay;axmufyEhH idk o
f nfh tm;Bu;D aom rS&D m Oyed,yp,owdjzifh aus;Zl;jyKykHtxd a[mMum;xm;awmfrlayonf/
okaYd omf 0pa*gwow
k e \
f xl;jcm;csuf wpfcu
k m; --- olwpfyg;wkdY\ tvSL'geukd wm;jrpfydwfyifrI rjyKvkyf&ef qkdqkH;rawmfrlonfh
tcsuyf if jzpf\/ olwpfyg;wk\
Yd tvSL'geukd wm;jrpfyw
d yf ifoo
l nf -
ed'geuxm ] q
cspfom;&[ef;wkdY ...
'Davmouwd&[ef;awmf[m
rdrd&JU vmbfvmb r&&Sdjcif;qkdwJh b0ukdvnf;
rdrdukd,fwkdifyJ jyKvkyfcJhw,f?
jzLpifjrifhjrwfwJh t&d,r*fPf zkdvfPfqkdwJh
w&m;xl; w&m;jrwfukd &&Sdjcif;qkdwJh
'Doabmw&m;ukdvnf;yJ rdrdukd,fwkdifyJ
jyKvkyfcJhygw,f/
'Davmouwd[m
[kd a&S;twdwfb0
uybk&m;&Siv
f ufxufawmftcgu
&[Emrax&fjrwf jzpfawmfrlwJh
olwpfyg;&JU vmbfvmb&JU
tE&m,fukd jyKvkyfcJhzl;w,f? (pmrsufESm-15/)
w&m;OD;yvif
1352-ckEpS ?f wefaqmifrek ;f vjynfah eY? yJc;l wdik ;f ? yef;awmif;NrKd Ue,f?
OoQpfyif&GmrS uG,fvGefoGm;ol 'g,umBuD; OD;armifydeftm; &nfpl;
use&f pfco
hJ l a':cifMunftrSL;&Sw
d hJ rdom;pkwu
Ykd zm;atmufawm&pBu-
ausmif; orx-0dyembm0emur|mef; pD;jzef;awmfrlwJh oHCmawmfwdkYtm; &nfpl; oHCduausmif;wpfausmif; aqmufvkyfvSL'gef;
ylaZmfMuygw,f/ xdkausmif;aqmufvkyfvSL'gef;onfhyGJ qGrf;tp&SdwJh
vSLzG,f0wKtpkpkwdkYudkvnf; qufuyf vSL'gef; ylaZmfMuygw,f/
xdak umif;rIuo
k v
kd w
f &Ykd UJ tzdb
Yk m*udk 'g,umBu;D OD;armifyed t
f rSL;&Sw
d hJ
(31)bHk usiv
f nfMuwJh ow0gwdt
Yk m;vnf; ukov
kd t
f zdb
Yk m*udk trQ&Muygapjcif;tusKd;iSm &nfpl; a&pufoGef;cs trQay;a0vdkw,fvdkY
avQmufxm;Muw,f/
tvm;wlyJ armfvNrKd iNf rKd UrS 'g,um armifausmjf rifrh o
d m;pkwu
Ykd vnf; ouFef;tp&SdwJh vSLzG,f0wKtpkpkwdkYudk qufuyf vSL'gef;wJh
twGuf 'DaeY MuKH BuKd uaf ewJt
h wGuf aygif; a&pufcsr,fvYkd avQmuf-
2 ] zm;atmufawm&q&mawmf
xm;Muw,f/ xdkausmif;tvSL qGrf;tvSL ouFef;tvSL tvSL'geyGJ
0rf;ajrmufzG,f trSwf&zG,fjzpfwJh tEkarm'emw&m;wpfyk'f csD;jrifh
ay;awmfrlygvdkY avQmufxm;MuwJhtwGuf 'DaeY tEkarm'emw&m;
uav;wpfyk'f emMum;MunfhMu&atmif/ y&dwfw&m;awmfuav;
wpfyk'feJYyJ ed'gef;ysKd;Mu&atmiff ---
awmfrcl w
hJ ,f/ bmOD;wnfcsuef YJ jznfu
h sichf o
hJ vJ oAnKwPf&zd&Yk ef
&nf&G,fawmifhwNyD;awmh aumif;rIukodkvfawGukd jznfhusifhcJhw,f/
xd0k pDr*Fvm rSeu
f efwhJ opmpum;aMumifh oifow0gtaygif;wdo
Yk nf
ab;&efukefuif; csrf;omat;jrjcif; jzpfygapvdkY opmjyKaewJh *gxmuav;wpfyk'f jzpfygw,f/
rGefjrwfaom OD;wnfcsuf
'DaeY ausmif;tp&Sw
d hJ ouFe;f tp&Sw
d hJ qGr;f tp&Sw
d hJ vSLzG,0f wK
ypn;f pkukd vSL'gef;aewJh yk*Kd vaf wGvnf; OD;wnfcsuw
f pfcck ak wmh &So
d ifh
w,faemf/ OD;wnfcsufrsm;pGmwkdYwGif tqifhtwef; tjrifhqHk; OD;wnfcsufuawmh ormoarm"dPfvdkY ac:qdktyfwJh oAnKwPf
txGwfwyfxm;wJh t&[wr*fPfudk &zdkY&ef &nf&G,fawmifhwNyD;
aumif;rIuo
k v
kd f jyKcrhJ ,fq&kd ifawmh tqift
h wef; tjrifq
h ;kH 'gewpfck
tqifhtwef; tjrifhqHk; OD;wnfcsufwpfck jzpfygw,f/
'Dxufwpfqifh edrv
hf u
kd &f ifawmh yapuaAm"dPf&&Sad &;twGuf
&nf&G,fawmifhwNyD; aumif;rIukodkvf jyKcJhr,fqdk&ifawmh 'kwd,
taumif;qHk;aom OD;wnfcsufwpfck jzpfw,f/ wwd, taumif;qHk;
OD;wnfcsuu
f awmh t&Sio
f m&dyw
k & m t&Sirf [marm*vm ef ud,
k af wmf
jrwfBu;D wdu
Yk o
hJ Ykd t*om0uaAm"dPf &&Sad &;twGuf &nf&,
G af wmif-h
wNyD;awmh aumif;rIukodkvfawG jyKcJhr,fqdk&ifawmh xdkOD;wnfcsufu
wwd,taumif;qHk; OD;wnfcsuf jzpfygw,f/
'Dxufwpfqifh edrfhvdkufwJh tcsdeftcgrSm t&Sifr[muy
t&Sit
f meEm t&Sirf [mupn;f tp&Sw
d hJ rax&fausmf yk*Kd vjf rwfBu;D wdkYuJhodkY r[mom0uaAm"dPfudk &nf&G,fawmifhwNyD; aumif;rIukodkvfxl;awGudk qnf;yl;&SmazGcJhr,fqdk&ifvnf; xdkOD;wnfcsufonf
pwkwtaumif;qHk; OD;wnfcsufwpfck jzpfygw,f/
4 ] zm;atmufawm&q&mawmf
'Dxufwpfqifh edrv
hf u
kd af wmh d;k d;k om0uawGaygh/ r*fPf zdv
k -f
Pf edAm efukd &&So
d mG ;awmfrw
l hJ yuwdom0uaAm"dPfukd &nf&,
G f
awmifhwNyD; aumif;rIukodkvfwpfckudk jyKpkysKd;axmifcJhr,fqdk&ifawmh
xdjk yKpyk sK;d axmifaewJh aumif;rIuo
k v
kd f xdOk ;D wnfcsurf sK;d udak wmh yr
taumif;qHk;aom OD;wnfcsufvdkYawmh owfrSwfEdkifygw,f/
tJ'D OD;wnfcsufawGuaeNyD;awmh aemufxyf yHkpHwpfrsKd; tae
tm;jzifh vlcsr;f om ewfcsr;f om jA[mch sr;f omawGukd &nf&,
G af wmif-h
wNyD; aumif;rIukodkvfawGudk jyKcJhr,fqdk&ifvnf; rjzpfEdkifbl;vm;
jzpfEdkifygw,f/ odkYaomf aumif;rIukodkvfjyKwJh tcsdeftcgrSm rdrdwdkY
&nf&,
G af wmifw
h wJh OD;wnfcsut
f wdik ;f jzpfEikd af &;twGuf tvSLcHy*k Kd vf
bufrmS &S&d r,fh t*Fg&yfawGvnf; &SdMuw,f/ tvSLay;wJh yk*Kd vb
f ufrmS
xif&Sm;&Sdae&r,fh t*Fg&yfawGvnf; &SdMuw,f/ tJ'D t*Fg&yfawGeJY
ywfoufvdkY oabmaygufatmif t*FkwdK&fygVdawmf wduedygwfrSm
k e fuav;ukd twdck sKyNf y;D awmh ajymMu&atmif vm&Sw
d hJ 0pa*gwow
6 ] zm;atmufawm&q&mawmf
&[ef;a*gwronf/ tm[ = ajymqdk aeygay\/ wd {wH 0peH =
uJo
h aYkd om pum;ud/k ar = bk&m;wynfah wmfonf/ okwH = Mum;em
ae&ygay\/
0pa*gwy&dAZkd f = 0ptEG,rf mS jzpfwhJ y&dAZkd Bf u;D u jrwfpmG bk&m;udk
avQmufxm;wJh pum;yJaemf/
]]jrwfpGmbk&m; ... wynfhawmfawmh 'Dvdk Mum;aew,f/ &[ef;
a*gwr[m igbk&m;udo
k mvQif tvSL'ge ay;vSLxdu
k w
f ,f/ igbk&m;rS
wpfyg; tjcm;wpfyg;aom tjcm;tjcm;aom yk*Kd vaf wGtm; tvSL'geudk ray;vSLxdu
k b
f ;l / igbk&m;&Si&f UJ wynfo
h m0uawGuo
dk m tvSL'geukd ay;vSLxdu
k w
f ,f/ igbk&m;&Si&f UJ wynfo
h m0urS tjcm;wpfyg;aom
yk*dKvfawG&JU wynfhom0uawGukd ray;vSLxdkufbl;/ igbk&m;&Siftm;
ay;vSLrSomvQif BuD;us,fzGHUNzdK; rsm;jrwfwJhtusKd; &Sdw,f/ tjcm;tjcm;aom yk*Kd vaf wGtm; ay;vSLcJ&h if Bu;D us,zf UHG NzKd ; rsm;jrwfwt
hJ usK;d
r&Sb
d ;l / igbk&m;&Si&f UJ wynfo
h m0uawGukd ay;vSLrSomvQif Bu;D us,f
zGHUNzdK; rsm;jrwfwJhtusKd; &Sdw,f/ tjcm;tjcm;aom *kdPf;q&mawG&JU
wynfo
h m0uawGukd ay;vSLcJrh ,fq&kd if Bu;D us,zf UHG NzKd ; rsm;jrwfwt
hJ usK;d
r&Sb
d ;l vdYk &[ef;a*gwru ajymaew,fvYdk wynfah wmfMum;ae&ygw,f}}
qdkNyD;awmh olu avQmufxm;w,f/ tJ'Dvdk avQmufxm;NyD;wJhtcgrSm
olUpum;uawmh rqkH;ao;bl;/ jrwfpGmbk&m;udk qufvufNyD; olu
avQmufxm;jyefw,f/ b,fvdk avQmufxm;vJ
a, aw abm a*gwr {0rm[Hok ]oraPm a*gwarm {0rm[
r,Sar0 'geH 'gwAH? emanoH 'geH 'gwAH/ r,Sar0 om0umeH 'geH
'gwAH? emanoH om0umeH 'geH 'gwAH/ r,Sar0 'dEH r[yvH?
emanoH 'dEH r[yvH/ r,Sar0 om0umeH 'dEH r[yvH? emanoH
om0umeH 'dEH r[yv}Ed/ (tH?1?161/)
8 ] zm;atmufawm&q&mawmf
vSL&bl;/ igbk&m;&Siu
f kd vSLrSomvQif tusK;d Bu;D w,f/ wjcm;wjcm;aom
yk*Kd vaf wGukd vSLcJ&h if tusK;d rBu;D bl;/ igbk&m;&Si&f UJ wynfo
h m0uawG
udk ay;vSLrSomvQif BuD;us,fzGHUNzdK; rsm;jrwfwJhtusKd; &Sdw,f/ wjcm;wjcm;aom yk*Kd vaf wG&UJ wynfo
h m0uawGukd ay;vSLcJrh ,fq&dk if Bu;D us,fzGHUNzdK; rsm;jrwfwJhtusKd; r&Sdbl;vdkY tMuifyk*dKvfawGu ajymae
Muw,f}} tJ'Dvdk ajymwJhyk*dKvfawGonf bmjzpfvJ
1/ upd aw abmawm a*gwr 0kw0g'daem (tH?1?161/)
abm a*gwr = t&Sifa*gwr .../ upd = tokdYygenf; aw =
xdkyk*dKvfwdkYonf/ abmawm a*gwr = t&Sifa*gwrtm;/ 0kw0g'daem = trSefudk ajymqdkaewJh yk*dKvfwdkYonf/ a[mEd = jzpfMuyg
ukefovm;
]]tJ'Dvdk ajymaewJh yk*dKvfawG[m t&Sifa*gwrudk trSeftwdkif;
ajymaewJh yk*dKvfawG [kwfMuyg&JUvm;}} wpfcsufaemf/
2/ e p ye b0EH a*gwrH tblawe tAmpduEd/ (tH?1?161/)
ye = aemufwpfrsK;d aomfum;/ b0EH a*gwrH = t&Siaf *gwrud/k
tblawe = r[kwfrrSefaom pum;jzifh/ upd e p tAmpduEd =
rpGyfpGJbJ &Sd Muygukef&JUvm;
]]tJ'Dvdk ajymaewJh yk*dKvfawG[m t&Sifa*gwrudk r[kwfrrSef
rpGyfpGJbJ &Sd Muygukef&JUvm;}} aemufwpfck --3/ "r pmEk"rH Asmua&mEd? (tH?1?161/)
"r p = t&Sifa*gwr a[mMum;jyo qdkqHk;raewJhw&m;udkvnf;/ tEk"rH = tpOfavsmfnDwJh w&m;udk/ upd ye Asmua&mEd =
ajymMum; aeMuygukefovm;
10 ] zm;atmufawm&q&mawmf
wjcm;aom *dkPf;q&mawG&JU wynfhom0uawGudk ray;vSL&bl;/
igbk&m;&Sifudk vSLrSomvQif tusKd;BuD;w,f/ wjcm;wjcm;aom yk*dKvf
awGudk vSL&if tusKd;rBuD;bl;? igbk&m;&Sif&JU wynfhom0uawGukd
vSLrSomvQif tusKd;BuD;w,f? tjcm;tjcm;aom *kdPf;q&mawG&JU
wynfhom0uawGukd vSL&if tusKd;rBuD;bl;}}qdkNyD;awmh &[ef;a*gwr
ajymaeygw,fvdkY tMuifyk*dKvfawGu ajymMuw,fwJhaemf/ tJ'Dvdk
ajymaewJh yk*dKvfawGonf trSefudk ajymwm [kwf&JUvm;qdkwmudk
jrwfpGmbk&m;u qufNyD; tajzay;awmfrlw,f/
e ar aw 0kw0g'daem/ (tH?1?161/)
aw = xdyk *k Kd vw
f o
Ykd nf/ ar = igbk&m;tm;/ 0kw0 g'daem = trSe-f
udkom ajymqdk aeMuwJh yk*dKvfrsKd;wdkYonf/ e a[mEd = rjzpfMuygukef/
]]tJ'Dvdk ajymaewJh yk*dKvfawG[m igbk&m;udk trSeftwdkif; ajymaewJh yk*dKvfawG r[kwfMuygbl;}}/
tAmpduEd p ye rH towm tblawe/ (tH?1?161/)
rH p = igbk&m;udkvnf;yJ/ towm = xif&Sm;r&SdwJh/ tblawe
= r[kwfrrSefwJh pum;jzifh/ tAmpduEd = pGyfpGJ aeMuygukef\/
igbk&m;&Sifukd xif&Sm;r&SdwJh r[kwfrrSefwJh pum;jzifh pGyfpGJaeMuwmom jzpfygw,f/
tJ'v
D kd tajzay;Ny;D awmhrS 'DaeY w&m;emy&dowfawG vdu
k ef moifh
vdkufemxdkufwJh odoifhodxdkufwJh tcsufuav;awGudk jrwfpGmbk&m;
tenf;i,f qufNyD; a[may;awmfrlygw,f/
12 ] zm;atmufawm&q&mawmf
1/ 'geukokdvf\ tE&m,f
1/ 'g,u yknE&m,ua&m a[mwd? (tH?1?161/)
eHygwf (1)aemf/
'g,u = tvSL&Si\
f / yknE&m,ua&m = aumif;rIuo
k v
kd \
f
tE&m,fudk jyKvkyfwwfonf/ a[mwd = jzpf\/
'geqkw
d mu vSLcJrh ,fq&dk if tvSL&Si'f g,umrSm ukov
kd w
f &m;awG
wdk;yGm;r,fhvkyfief; jzpfw,f/ tvSL&Sif 'g,umu vSLzG,f0wKypnf;
wpfckudk vSLawmhr,fMuH&if rvSLzdkY&ef uefYuGufw,f/ vSLr,fqdkwJh
tvSL&SiftwGuf ukodkvfw&m;awG jzpfOD;rvm; rjzpfbl;/ ukodkvf
ac:wJh ykn = aumif;rIuo
k v
kd w
f &m;awGukd rjzpfay:atmif tE&m,f
jyKvkyfaewJh vkyfief;wpfck jzpfw,f/ 'gu eHygwf (1)aemf/ eHygwf
(2)uawmh bmvJ
2/ vmbfvmb\ tE&m,f
2/ y#d*g[umeH vmbE&m,ua&m a[mwd? (tH?1?161/)
y#d*g [umeH = tvSLcHy*k Kd vw
f \
Ykd / vmbE&m,ua&m = vmbfvmb\ tE&m,fudk jyKvkyfwwfonf/ a[mwd = jzpf\/
tvSLcHy*k Kd vaf wG &oif&h xku
d w
f hJ vmbfvmb&JU tE&m,fuv
kd nf;
jyKvyk w
f wfw,f/ r[kwb
f ;l vm; [kwaf ew,faemf/ 'gu eHygwf (2)/
eHygwf (3)usawmh bmvJ
onf/ twm = rdrdudk,fudk/ cawm p = *kPfysufatmif wl;NzdKtyfNyD;onfvnf;/ a[mwd = jzpf\/ Oy[awm p = *kPo
f u
d m ysujf ym;atmif
nOf;yef;ESdyfpuftyfNyD;onfvnf;/ a[mwd = jzpf\/
tJ'v
D kd uefu
Y u
G af ewJh yk*Kd vu
f kd vSr;f Munfah emf/ ol[m auseyfvYkd
uefu
Y u
G w
f mvm; rauseyfvYkd uefu
Y u
G w
f mvm; rauseyfb;l / rauseyfwmrSm olUrSm avmbaMumifh rauseyfwmvnf; &Scd si&f rdS ,f? a'go
aMumifh rauseyfwmvnf; &Scd si&f rdS ,f? m rp&,
d awG ud,
k x
hf ufom remvdw
k hJ pdwx
f m;awG 0efww
kd phJ w
d x
f m;awGaMumifh rauseyfwmvnf; &Sdcsif&Sdr,faemf/ avmb a'go arm[ m rp&d,pwJh
'Dtukov
kd w
f &m;awG 0ifNy;D aESmif,
h u
S cf aH e&wJh yk*Kd v[
f m rdru
d ,
kd u
f kd
rdrd a&S;rqGwnf;u rdr*d P
k o
f u
d m awG usqif;oGm;atmif BuKd wifNy;D awmh wl;NzdKaewmyJ/ odyfavmbBuD;wmyJ? odyfa'goBuD;wmyJ? odyf
arm[xlajymwmyJ? odyfNyD;awmh m rp&d,awG rsm;jym;wmyJ
ponfjzifh ab;yk*dKvfawGu a0zefMuawmhr,f/ rdrdrSm &Sd&if;pGJjzpfwJh
oDv orm"d ynm*kPo
f u
d m awG tm;vk;H usqif;oGm;wmyJ/ 'Duad vomvufeufawGeYJ rdru
d ,
dk u
f dk rdrd wl;NzKd aejyefw,f/ b,fvkd wl;NzKd wmvJ wl;w,f NzdKw,fqkdwm 'umBuD;awG Munfhprf;Munfh wl;vdkY&Sd&if
bmjzpfomG ;vJ wGi;f u bmjzpfomG ;vJ wl;av eufavyJ/ rdrd eufwhJ
ae&mudk qif;oGm;zkdY&eftwGuf udk,fhudk,fudk wl;NzdKaewmyJ/ vufeJY
,ufNyD;awmh atmufudk qif;aewJh ykHpHyJaemf/
'Dawmh olwpfyg; aumif;rIukodkvfudk uefYuGufkHav;eJYyJ bmaMumifh 'Dvkd vufe,
YJ ufNy;D atmufukd qif;&rvJvYkd 'Dvakd wmh ar;p&m
&Sw
d ,f/ ar;p&m&Sw
d t
hJ cgusawmh tajzuawmh olwpfyg;wd&Yk UJ aumif;rIuo
k v
kd u
f kd uefu
Y u
G w
f m;jrpfaewJh yk*Kd v&f UJ oEmefrmS avmb a'go
arm[pwJh tukodkvfw&m;awGu enf;yg;vdkY uefYuGufwmvm; rsm;jym;vdkY uefYuGufwmvm;vdkYar;&if rsm;jym;wJh xkxnfawG &Sdw,faemf/
14 ] zm;atmufawm&q&mawmf
tvSLcHy*k Kd vt
f ay:rSm rauseyfvYdk a'gojzpfvYdk a'goukd tajccH
NyD;awmh odkYr[kwf vSLzG,f0wKtay:rSm wG,fwmwyfrufwJh avmb
jzpfaevkYd avmbudk tajccHNy;D awmh uefu
Y u
G af ewmvnf; jzpfcsijf zpfr,f/ tvSLcHy*k Kd vf tvSLay;wJyh *k Kd vf ESpzf ufv;Hk tay:rSm rauseyfvYkd
uefYuGufaewmvnf; jzpfcsifjzpfr,f/
aemufwpfckuawmh m = rvdkrkef;xm;wJh pdwfxm;/ rp&d,
= 0efwdkwJh pdwfxm;awGaMumifh uefYuGufaewmawGvnf; rjzpfEdkif
bl;vm; jzpfEdkifw,f/ rme = ud,
k x
hf ufomoGm;rSmpd;k vd/Yk tvSL&Siu
f
'Dvv
kd LS vdu
k v
f &Ykd &dS if ud,
k u
f enf;enf; vSLEkid w
f ,f/ olu rsm;rsm; vSLEdkifawmh ukd,fhxufom remvkdvkdY rauseyfvdkY uefYuGufwmawGvnf;
r&SdEdkifbl;vm; &SdEdkifw,f/
tJ'Dvdk avmb a'go arm[ m rp&d,w&m;awGudk
wd;k yGm;atmif jznfu
h siq
hf nf;yl;aewJh yk*Kd vo
f nf rdru
d ,
kd u
f kd rdrd wl;NzKd
aewJyh *k Kd v/f rdru
d ,
kd u
f kd rdrd nO;f yef;ESyd pf ufaewJyh *k Kd vf jzpfw,f/ tJ'v
D kd
wl;NzdKaewJh yk*dKvf&JU vm;&m*wdonf aumif;wJh*wd jzpfEdkifyghrvm;
rjzpfEikd b
f ;l / tm;vH;k Mum;zl;aumif; Mum;zl;ygvdrrhf ,f/ xH;k uav;wpfc-k
ukdawmh emzl;xyfrHtaeeJY ajymMu&atmifaemf/
t&Sifavmouwdrax&ftavmif; (Zmwu?|?1?251-259/)
t&Siaf vmouwdrax&ftavmif;vsmjzpfwhJ olawmfaumif;[m uyjrwfpGmbk&m;&Sif&JU omoemawmftwGif;wkef;u --- oDv
orm"d ynm odum ok;H &yf tusijhf rwfawGudk tESpEf pS af omif;wkid w
f idk f
jznfu
h siq
hf nf;yl;awmfrcl w
hJ hJ olawmfaumif; &[ef;awmfwpfyg; jzpfczhJ ;l
ygw,f/ --bdua 0 {aom bduK twaem tvmbdbm0 t&d,"rvmbdbm0 twem0 tumod/ t,Od ykaA ya&oH vmbE&m,H uwGm
16 ] zm;atmufawm&q&mawmf
trnf&wJh ky+f emrf+aMumif;+usK;d = ocFg&w&m;awGudk tedp[
k 'ku-
[k tew[k vuPma&;ok;H wefow
Ydk ifum 0dyemIymG ;ok;H oyfczhJ ;l
jyefw,f/ 'gaMumifh twdwb
f 0ua&m ,ckb0rSma&m olU&JU 0dyem
bm0emukd yGm;rsm;tm;xkwfcJhzl;wJh 0dyemukokdvf 0dyemPfawG&JU pGrf;tm;aMumifh t&[wzkdvfwkdifatmifaom jzLpifjrifhjrwfwJh
t&d,r*fPf zkdvfPfqkdwJh w&m;xl; w&m;jrwfawGukd &&Sd jcif;
jzpfw,fvYdk 'Dvdk bk&m;&Siu
f rdeMYf um;awmfrNl y;D aemuf --- olU&JU a&S;jzpfa[mif; atmufarhzG,fZmwfvrf;ukd jyefajymif;um a[mMum;awmfrl
ygw,f/
okaYd omf ol&Y UJ 0dyemPfawG[m odyjf ynfjh ynfph pHk aHk wmh y&rw
"mwfom;awGukd od&Sd[ef rwlbl;/ tcsKdUt0ufavmufyJ odykH&w,f/
om0uwkdY odoifh odxkdufwJh twkdif;twmukdom ajymvkd&if; jzpfygw,f/ taMumif;uawmh 0dok'dr*t|uxm 'kwd,wGJ yp,y&d*[Pfykdif;rSm --- t|uxmu 'Dvkd zGifhqkdxm;jyefw,f --rdem ye aPe orEm*awm 0dyaum Ak'omoae
v'maom v'ywda|m ed,w*wdaum plVaomwmyaEm emr
a[mwd/ (0dok'd?2?240/)
'Dvkd zGifhxm;w,f/ bmajymvkdwmvJ
aMumif;-usKd;-qufEG,frI = y#dporkyg'foabmw&m;awGukd
wu,fvufawGU IEidk v
f Ydk taMumif;w&m;ESihf tusK;d w&m;awGudk PfeJY ykdif;jcm;,lwwfwJh ykdif;ykdif;jcm;jcm; odwwfwJh yp,y&dd*[PfeJY
jynfph w
Hk hJ 0dyembm0emur|mef;ukd pD;jzef;aewJh 0dyuyk*Kd v[
f m
bk&m;&Sif&JU omoemawmfrSm oufom&mukd &&SdoGm;NyD? axmuf&m
wnf&mukd &&SdoGm;NyD? aumif;&mok*wdqkdwJh vm;&m*wd jrJNyD? plVaomwmyef = aomwmyefnDaxG; jzpfNyDvkdY 'Dvkd zGifhqkdxm;w,f/
'gaMumifh t&Sifavmouwdtavmif;tvsmjzpfwJh olawmfaumif;&JU 0dyemPf[m om0uwkdY odoifh odxkdufwJh twkdif;twm yrmPukd pHcsdefrDykHawmh r&bl;vkdY ,lq&ygw,f/ taMumif;
uawmh olU&JU a&S;jzpfa[mif; atmufarhz,
G Zf mwfaMumif;aMumifh jzpfygw,f/
ol[m uybk&m;&Sif&JU omoemawmftwGif;wkef;u oDv
orm"d ynm odum ok;H &yf tusijhf rwfawGudk tESpEf pS af omif;wkid w
f idk f
jznfhusifhqnf;yl;cJhwJh olawmfaumif; &[ef;awmfwpfyg; jzpfygw,f/
ol<u,fwpfO;D ukd trSjD yKNy;D awmh &Gmi,fi,fuav; wpf&mG rSm oDwif;okH;cJhygw,f/ yifukdoabmtm;jzifh oDv&SdwJh olawmfaumif; wpfOD;vnf; jzpfw,f? 0dyembm0emukd tjyif;txef BuKd ;pm;tm;xkwo
f l
wpfO;D vnf; jzpfcyhJ gw,f/ okaYd omf uHq;dk rk;d arSmifuscsiaf wmh wpfaeYrmS
rarQmfvifhaom taMumif;t&mwpfck jzpfay:vmcJhjyefw,f/ ---
18 ] zm;atmufawm&q&mawmf
oGm;jyefw,f/ rax&f jrwfBuD;ukd &Sdckd;NyD;awmh olu avQmufxm;jyef
w,f/ ]]t&Sib
f &k m; wynfah wmf aqmufvyk v
f LS 'gef;xm;wJh ausmif;ok-Yd
om <uawmfryl g? wynfah wmfwv
Ydk nf; naecsr;f tcgrSm vma&mufum
zl;ajrmfuefawmhygr,f}}vkdY avQmufxm;vkdufw,f/
&[Emrax&fjrwfBuD;uvnf; ausmif;a&mufwJhtcg t&Sifavmouwdrax&ftavmif;jzpfr,fh ausmif;xkid q
f &mawmfudk &Scd ;dk
0wfjyKNy;D aemuf aexkid zf aYdk e&mukd yefMum;avQmufxm;Ny;D awmh oifw
h if-h
wJh wpfae&mrSm xkdifvkdufygw,f/
ausmif;xkid q
f &mawmfuvnf; y#doEm&pum; ajymMum;Ny;D aemuf
]]qGrf;tm[m&rQwatmif &&SdcJhyg&JUvm;}}vkdY ar;Munfhw,f/ tm*E K
rax&fuvnf; t&Sib
f &k m;wk&Yd UJ tjrw
J rf; qGr;f cHaeus qGr;f cH&mG rSm&Sw
d hJ
ol<u,ftdrf &&SdcJhygaMumif; ponfjzifh wifjyavQmufxm;w,f/
'Dvkd y#doEm&pum;awGukd ajymMum;NyD;aemuf rdrd oDwif;okH;
&r,fh ausmif;tdy&f mae&mukd ar;jref;avQmufxm;Ny;D ausmif;ukd oef-Y
&Si;f a&;jyKvyk u
f m oydwo
f uFe;f ukd okrd ;DS odr;f qnf;Ny;D awmh psmefcsr;f om
zvormywfcsrf;omawGjzifh tcsdefukd ukefvGefapvsuf oDwif;okH;
awmfrlaevkdufygw,f/
ol<u,fausmif;'umuvnf; naecsr;f tcg eHo
Y myef;qDr;D awGudk
vufpNJG y;D awmh ausmif;a&mufvmw,f/ ausmif;xkid q
f &mawmftm; k-d
aopGm &Sdckd;0wfjyKNyD;aemuf tm*E K&[ef;awmftaMumif;ukd ar;jref;
avQmufxm;um tm*E K&[ef;awmfukd oGm;a&mufum &Sdckd;0wfjyKNyD;
xkdifaevkdufwJhtcg tm*E K&[ef;awmfuvnf; 0w&m;twkdif; oifhwifhavsmufywfwJh w&m;pum;awmfrsm;ukd a[mMum;ay;awmfrlvkduf
ygw,f/ naecsrf;tcga&mufawmh apwDawmfESifh aAm"dyifukd &Sdckd;
ylaZmfNyD;aemuf rax&fjrwfESpfyg;vkH;ukdyJ reufjzeftwGuf qGrf;jzifh
yifhzdwfum jyefoGm;vkdufw,f/
m rp&d,\ pGrf;tm;
tm*E Kukd,fawmftay: ausmif;'um&JU MunfndKav;pm;rI
tay:rSm ausmif;xkdifq&mawmf okdYr[kwf ausmif;ae&[ef;jzpfwJh
t&Sifavmouwdtavmif; &[ef;awmfu rausreyf awmfawmf
jzpfum uk,
d x
hf ufom remvkw
d hJ mw&m; uk,
d 'hf g,umESihf qufqHrIukd onf;rcHEkdifwJh rp&d,w&m;awGukd arG;jrLa&; vkyfaerdw,f/
]]'Dol<u,fuawmh ighukd ysufpD;atmif zsufqD;aeNyD? tu,f
'Dtm*E K&[ef;awmf[m 'Dausmif;rSm qufvufaexkid rf ,fq&dk ifawmh
'D'um[m ighukd xnfhawmif a&wGufrSm r[kwfawmhbl;}}vkdY olu
,lqaew,f/ m rp&,
d w&m;awG&UJ pGr;f tm;yJ/ 'gaMumifh tm*E K
&[ef;awmftay:rSm awmfawmfav; rausrcsrf; jzpfaewJhtwGuf
]]'Dausmif;rSm 'Dukd,fawmf raeEkdifatmif igjyKvkyfoifhw,f}}qkdwJh
pdwfxm;awG jzpfay:aew,f/ 'geJY olu bmvkyfovJ
bk&m;&Sifrsm;u rdrdwkdY&JU wynfhom0uawGukd naecsrf;tcg
rax&f Bu;D rsm;xH csO;f uyfum tqk;H trMo0g'ukd cH,&l r,fvYdk qkq
d ;Hk r
xm;awmfrlwJhtwkdif; naecsrf;tcgrSm tm*E Kukd,fawmfu rdrdxHokdY
qnf;uyfvmwJhtcg pum;wpfcGef;rQ rajymbJ aevkdufw,f/ tm*E K
&[Emrax&fjrwfuvnf; 'Dausmif;xkid b
f ek ;f Bu;D &JU twGi;f tZmo,"mwfukd olwpfyg;wkdY&JU pdwfukd odEkdifwJh y&pdw0dZmeetbdnmPf
Pfawmfjzifh vSrf;arQmfMunfhIvkdufwJhtcg aumif;aumif;BuD; od&Sd
oGm;awmfryl gw,f/ ]]tif; 'Du,
dk af wmfuawmh 'um 'umrawGtay:
*dP
k ;f *PawGtay:rSm igh&UJ wG,w
f mrI rufarmrI aMumifMh urI awmif-h
wrI r&SdwJh oabmw&m;ukd odykHawmh r&bl;}}vkdY 'Dvkd ESvkH;ykdufum
rdrdae&mXmeokdY jyef<uum psmefcsrf;om t&[wzkdvformywfcsrf;omjzifh tcsdefukd ukefvGefapvkdufw,f/
20 ] zm;atmufawm&q&mawmf
aemufwpfaeY eHeuf rk;d aomuftvif;okYd a&muf&v
dS mNy?D bmvky-f
ovJ ausmif;xkdifbkef;BuD;u vufonf;jzifh acgif;avmif;xkd;pnfukd
wD;vku
d w
f ,f? vufonf;jzifh tm*EKu,
dk af wmf&UJ ausmif;wHcg;ukd acguf
vkdufw,f/ NyD;awmh olwpfyg;wnf; ausmif;'um ol<u,ftdrfukd
<uoGm;vku
d w
f ,f/ ausmif;'umuvnf; bke;f Bu;D &JU oydwu
f dk qD;,lum
tdrfwGif toifhcif;xm;wJh ae&mokdY ta&mufyifhaqmifoGm;vkdufygw,f/ 'umu tm*E Kukd,fawmftaMumif;ukd ar;jref;avQmufxm;wJh
tcg ausmif;xkdifbkef;BuD;u bmajymovJ --]]'um ... rif;bke;f Bu;D taMumif;awmh igrodb;l ? igu xk;d pnf
xkd;wmawmifrS wHcg;ukd kdufcwfEId;wmawmifrS rEkd;Ekdifbl;? raeYu
rif;tdrrf mS rGejf rwfwhJ cJz,
G f abmZOftaumif;awGudk tm;&Syd g;&Sd w0Bu;D
pm;cJ[
h efww
l ,f/ 'gaMumifh tpmukd usuaf tmif rajccsuEf idk f jzpfaeykH
&w,f/ cktxd tdyfaysmfaewkef;yJ &SdykH&w,f/ rif;u MunfndKwJhtcg
'Dvkdyk*dKvfrsKd; 'Dvkdae&mXmersKd;awGukdrS MunfndKwmukd;}}vkdY 'Dvkd olu
ajymvkdufw,f/
tJ't
D csed af vmufrmS yJ ausmif;rSm use&f pfcw
hJ hJ &[Emrax&f jrwf
uvnf; rdr&d UJ qGr;f cHcsed u
f dk aumif;pGm rSwo
f m;Ny;D awmh uk,
d v
f ufow
k -f
oifjcif;trI jyKum oydwo
f uFe;f ukd ,laqmifNy;D awmh psmeftbdnmPf
wefckd;jzifh aumif;uifokdY ysHwufawmfrlum tjcm;t&yfwpfyg;okdY
<uoGm;awmfrlvkdufygw,f/ ausmif;'umuvnf; vdrmyg;eyfol jzpfavawmh ausmif;xkid b
f ek ;f Bu;D ukd axmywf-ysm;-oumwkjYd zifh pDrx
H m;wJh
EkdYCemqGrf;ukd qufuyfvSL'gef;ylaZmfNyD;aemuf oydwfukd teHYaysmufatmif eHYomrIefYawGeJY okwfoifum aemufxyf tvm;wl pDrHxm;wJh
EkdYCemqGrf;awGukd oydwftjynfhxnfhum --]]t&Sib
f &k m; ... tJ'rD ax&fBu;D [m c&D;yef;vmyk&H ygw,f bk&m;
qGr;f ukd tJ'rD ax&fjrwfBu;D twGuf aqmif,o
l mG ;awmfryl gbk&m;}}vkYd
'DvkdavQmufxm;NyD; qufuyfvSL'gef;vkdufygw,f/
22 ] zm;atmufawm&q&mawmf
'Dvkd rdrdukd,fukd rdrd wl;NzdKa&;vkyfief;awGukd tcsufusus pDrH
aqmif&u
G Nf y;D wJt
h cg ausmif;ukd jyef<uoGm;vku
d af wmh xkt
d m*E K&[ef;awmfukd rawGUawmhbl;/ pOf;pm;NyD --- b,fvkdpOf;pm;ovJ
]]t'g aom bduK cDPmoa0g rr tZmo,H 0d'dwGm tnw
*awm b0dwd? ta[m r,m O'&a[wk t,kwH uwH/}}
(Zmwu?|?1?256/)
vlNydwmb0 i&Jb0
'Dae&mrSm --1/ tvSL&Sijf zpfwhJ ausmif;'um&JU aemufaemuf&ufawGrmS jyKvyk rf ,fh
aumif;rIukokdvf&JU tE&m,fukd jyKvkdufwmu taMumif;wpfck?
2/ tvSLcHjzpfwhJ &[Emrax&f jrwf&JU &oifh &xku
d w
f hJ vmbfvmbukd
tE&m,fjyKvkdufwmu taMumif;wpfck?
3/ rdrdukd,fukd rdrd wl;NzdKa&;vkyfief; vkyfNyD;awmh avmb a'go
arm[ m rp&d, ukuKp-pwJh tukokdvfw&m;awGukd
arG;jrLa&; vkyfvkdufwmu taMumif;wpfck? --taMumif;w&m; ok;H ck pkrH oGm;bl;vm; pko
H mG ;w,f/ tJ'v
D dk pko
H mG ;wJhtwGuf bmjzpfvmovJ
wawm y|ma,0 p rEkayawm [kwGm e pd&a0 umvH
uwGm ed&a, edAwd/ (Zmwu?|?1?256/)
tJ't
D csed t
f cgu pNy;D oljyKpyk sK;d axmifvu
dk w
f hJ tukov
dk u
f aH wGu
'd|"rtusK;d ay;Ny/D cefrY eS ;f Munf&h wm ausmif;'umuvnf; o'gw&m;
ysujf ym;oGm;yk&H w,f? ,cifuuJo
h Ydk vSL'gef;ykrH ay:awmhb;l / tiwfiwf
tjywfjywfeJY vlNydwmb0 a&muf&SdoGm;w,f/ wpfzef aojyefawmhvnf; b,fa&mufoGm;jyefovJ
tJ'Davmouwdrax&ftavmif;[m xkdb0rSm tESpfESpfaomif;wkid w
f idk f oDv orm"d ynm = odum ok;H &yf tusijhf rwfawGudk
usifhcJhaomfvnf; xkdaumif;rIukokdvfawGu aocgeD;umvrSm olYukd
tyg,fab;rS vGwfatmif xkwfaqmifu,fwifEkdifwJh pGrf;tm; r&Sd Mu
awmhbJ rdru
d ,
dk u
f dk eufwahJ e&mokYd oufqif;zk&Yd ef wl;NzdKcw
hJ hJ raumif;rI
tukov
dk u
f aH wG&UJ pGr;f tm;aMumifh aocgeD;umv r&PmoE tcsed -f
24 ] zm;atmufawm&q&mawmf
tcgrSm xkrd aumif;wJh tukov
dk u
f eH rd w
d af wGu xifNy;D i&Ja&mufomG ;w,f/
bDvl;b0 acG;b0
i&JrSm ESpfodef;aygif;rsm;pGm cH& jyefw,f/ i&JrS uRwfvmwJhtcg
b0aygif; (500)wkdifwkdif qufwkduf bDvl; jzpf& jyefw,f/ wpfaeYrS
0rf;jynfhatmif tpmukd r&&Sdpzl;bl;/ wpf&ufrSmawmh ukd,f0efonf
trsK;d orD; rD;zGm;vkYd pGeyYf pfvu
dk w
f hJ uk,
d 0f eftnpftaMu;awGudk 0rf;jynfh
atmif &&Sdzl;w,f/ bDvl;b0 (500)rSm 'DwpfBudrfyJ 0rf;jynfhatmif
pm;cJh&zl;w,f/ (Zmwu?|?1?256/)
bDv;l b0rSwpfqifh b0aygif; (500)wkid w
f idk f qufwu
dk f acG;jzpf&
jyefw,f/ tJ'DacG;b0awGrSmvnf; wpfckaom acG;b0rSm wpf&ufwnf;yJ tjcm;acG;wpfaumif&JU tefzwfukd 0atmif pm;cJh&zl;w,f/
<uif;aomb0 <uif;aom&ufawGrmS 0rf;jynfah tmif wpfcgrQ tpmtm[m&ukd rpm;okH;cJh&zl;bl;/ (Zmwu?|?1?256/)
'DvkdeJYyJ oHo&mc&D;ukd qif;qif;&J&JESifh qufvufNyD; usifvnf
vmvku
d w
f m vlUb0 wd& pmefb0 ponfjzifh awmfawmf pkv
H ifcyhJ gw,f/
tiwfiwf tjywfjywfeJYom usifvnfcJh&w,f/
aemufqkH;b0
aemufq;Hk b0rSmawmh aumovwkid ;f twGi;f tdraf jcwpfaxmifcef&Y w
dS hJ wHig&Gm wpf&mG rSm ig;pdr;f onfr wpfO;D &JU 0rf;Mumwku
d rf mS y#doaE ,lvmjyefw,f/ xkdtrsKd;aumif;om; y#doaE,lwJhaeYu pNyD;
wHig&Gm wpf&GmvkH; ig;&Smr& jzpfaeMujyefw,f/ tJ'Dtcsdeftcgu
pNyD;awmh wHigonfawG&JU wHigvkyfief;&yfawG[m qkwf,kwfysufpD;
vmMuw,f/
xkt
d rsK;d aumif;om; rdcif0rf;wGi;f rSm wnf&adS ewke;f tJ'w
D iH g&Gm[m (7)Budrfwkdifwkdif rD;avmifcH&w,f/ (7)Budrfwkdifwkdif rif;jypf'Pf
cHMu&w,f/ wjznf;jznf; vlawG[m odyfqif;&JvmMuw,f/ tJ'D
trsK;d aumif;om; xlaxmifcw
hJ hJ tukov
dk u
f &H UJ nO;f yef;ESyd pf ufr'I Pfudk
cHMu&w,f/ wjznf;jznf; wpf&GmvkH; qif;&JukefMuw,f/
(Zmwu?|?1?252/)
olwkdY pOf;pm;MuNyD
]]a&S;,cifwek ;f u wkrYd mS 'Dvdk qif;&J'u
k r sK;d r&Scd phJ zl;bl;? cktcgrSm
wkrYd mS tBu;D tus,f qkw,
f w
k yf supf ;D aeMuNy?D wk&Yd mG rSmawmh vl,w
k rf m
wpfa,mufa,mufawmh &SdaeykH&w,f/ wkdY&Gmukd ESpfjcrf; cGJMupkdY}}qkdNyD;
tdrf (500)pD xufjcrf; cGJvkdufMuw,f/ olygwJhtjcrf; xrif;iwfjyefw,f? pD;yGm;a&;awG qkwf,kwfysufpD;jyefw,f/ olrygwJh tjcrf;u
BuD;yGm;wkd;wufjyefw,f/ aemufwpfcg xyfNyD; olygwJh wpfjcrf;ukd
xuf0uf pdwfjyefw,f/ olygwJhtpdwfrSm qif;&Jjyefw,f/ tiwfiwf
tjywfjywf jzpfjyefw,f/ olrygwJh tpdwt
f ykid ;f u pD;yGm;a&; ajyvnfum BuD;yGm;wkd;wufjyefw,f/ tJ'Denf;tm;jzifh &Gmukd xyfxyfNyD;
pdwfvkdufwm aemufqkH; olwkdY wpftdrfyJ usefw,f/ olwkdY rdom;pkukd
vl,w
k rf mawG jzpfMuw,fqw
dk m od&dS MuwJt
h wGuf ]]'Dv,
l w
k rf mawGudk
'DrmS vufrcHEidk b
f ;l }}qkNd y;D awmh ESix
f w
k Mf ujyefw,f/ uHqw
dk hJ w&m;rif;BuD;u pD&ifcsuftrsKd;rsKd;ukd csrSwfaejcif;yJ jzpfygw,f/
ypdrb0du = aemufqkH;b0&Sdol
'Dvdk ESit
f xkwcf v
H u
dk &f awmh rdcif[mvnf; yifyifyef;yef; cufcuf
cJcJESifhyif touf&SifcJh&w,f/ 'DvkdeJYyJ ukd,f0efu &ifhusufvmwJhtcg
wpfae&mrSm arG;zGm;vkduf&w,f/
26 ] zm;atmufawm&q&mawmf
ypdrb0duowH e oum emaowkH? taEmCa# y'Dayg 0d,
w ['a, t&[w Oyeda,m Zvwd/ (Zmwu?|?1?252/)
t&Sifavmouwdtavmif; olawmfaumif;[m aemufqkH;
b0&So
d l 'Db0rSm ude;f ao &[Emjzpfr,fh yprd b0duom; jzpfygw,f/
r[m"eolaX;om; ("ry'?|?2?81-84/)wkdYvkd ypdrb0dutwk r[kwfbJ
yprd b0dutppf jzpfygw,f/ 'Dvdk yprd b0dutppfjzpfaewJh ow0grsK;d ukd b,fvrdk S ysupf ;D atmif zsuq
f ;D vkYd r&Ekid yf gbl;/ tk;d twGi;f xGe;f nd
xm;wJh qDr;D wkid u
f o
hJ Ydk xko
d al wmfaumif;&JU ESv;Hk om;xJrmS t&[wr*f
t&[wzkdvf&JU tm;BuD;aom rSD&m Oyed, taMumif;w&m;awGu
tusK;d ay;zk&Yd ef toifah pmifq
h idk ;f um xGe;f vif;awmufyvsuf &Sad eygw,f/
'Drdcifuvnf; rdrd arG;xm;wJh om;t&if;jzpfaewJhtwGuf rpGefYEkid af o;bJ 'Duav;ukd qufvufNy;D touf&iS af &;twGuf jyKpv
k yk af uR;
vsufyif &Sdaeygao;w,f/ okdYaomf 'Duav; [kd[kd'D'D ajy;oGm;EkdifwJh
tcsed t
f cgrSm 'Duav;&JU vufxu
J dk cGuif ,fuav;wpfck xnfah y;Ny;D awmh --- ]]cspfom; 'DtdrfxJukd 0ifoGm;yg}} qkdNyD; 0iftawmif;ckdif;vkduf
ygw,f/ uav;uvnf; tJ'DtdrfxJ 0ifoGm;a&m rdrdu uav;ukd
xm;cJNh y;D xGuaf jy;oGm;cJyh gw,f/ aemufxyf jyefrawGUMuawmhb;l / uHw&m;&JU tusKd;ay;qef;Mu,fykHawG[m odyf0rf;enf; aMuuGJzkdY aumif;
ygw,f/
usD;uef;yrm toufarG;&ol
tJ'D avmouwdtavmif;tvsm[m tJ't
D csed u
f pNy;D awmh
wpfa,mufxD;wnf; txD;usefjzpfum [kd[kd'D'D t&yfa'oawGrSm
oifo
h vkd xrif;ukd &SmazG pm;aomufae&w,f/ wpfae&mrSm tdyw
f ,f?
wpfae&mrSm a&csKd;w,f? wpfae&mrSm ukd,fvufokwfoifw,f? ajr-
bkwb
f v
D ;l uJo
h Ydk qif;qif;&J&J yifyifyef;yef;jzifh toufarG;ae&w,f/
'DvkdeJYyJ wjznf;jznf; (7)ESpft&G,f a&muf&SdvmNyD/ wpfaeY wpfckaom
&GmwHcg;0rSm tkd;cGufawGaq;NyD; a&ukd pGefYypfwJhae&mrSm usD;uef;yrm
xrif;vkH; wpfvkH;pD wpfvkH;pDukd aumufNyD;pm;aew,f/
t&Sifom&dykw&mESifh awGUqkHjcif;
tJ'DtcgrSmyJ 'Doli,fukd w&m;ppfrSL; tOD;tckdif jzpfawmfrlwJh
t&Sifom&dykw&mukd,fawmfjrwfBuD;u qGrf;cHvSnfhvnf&if; awGUjrif
awmfrlvkdufygw,f/ 'Dvkd jrifawGUvkdufwJhtcg --]]aMomf ...ow0g[m tvGefoem;zG,faumif;vSwJh ow0g
tjzpfokdY a&muf&SdaeNyDaygh/ b,f&Gmom;ygvdrfh}}vkdY pOf;pm;awmfrlNyD;aemuf tJ'Doli,ftay: arwmpsmefpdwfukd yGm;rsm;awmfrlvkdufygw,f/ arwmyGm;awmfrlNyD;aemuf ]]oli,f vmprf;yg}}[k ac:awmfrl
vku
d yf gw,f/ 'Doil ,fuvnf; vma&mufNy;D t&Sio
f m&dyw
k & mrax&fjrwfukd &Sdckd;NyD;awmh rwfwyf&yfaevkdufygw,f/
tJ'DtcgrSm t&Sifom&dykw&mrax&fjrwfu ]]oif[m b,f&Gmom;vJ oifhrdbawGu b,frSmvJ}}vkdY ar;jref;awmfrlvkdufygw,f/
]]t&Sib
f &k m; ... wynfah wmf[m rScD pdk &m taMumif;w&m; uif;rJh
aeol jzpfygw,f? wynfah wmf&UJ rdbawG[m wynfah wmfudk trSjD yKNy;D awmh yifyef;qif;&J MuwJt
h wGuf wynfah wmfudk pGeyYf pfNy;D xGuaf jy;oGm;
Muygw,fbk&m;}}vkdY oem;pzG,f wifjyavQmufxm;vkdufygw,f/
]]oif ... &SifjyKrvm; = ukd&if0wfrvm;}}vkdY t&Sifom&dykw&m
uk,
d af wmfjrwfBu;D u ar;jref;awmfrv
l u
dk w
f t
hJ cg olu bmjyefavQmuf
xm;ovJ
]]t&Sib
f &k m; ... wynfah wmf &Sijf yKw,fyJ xm;ygawmh? wynf-h
28 ] zm;atmufawm&q&mawmf
awmfvdk txD;usef vlrw
JG pfa,mufudk b,fou
l &Sijf yKay;rSmvJb&k m;}}vkdY olu jyefavQmufxm;jyefw,f/
]]ig &Sijf yKay;r,f}}vkYd t&Sio
f m&dyw
k & muk,
d af wmfjrwfBu;D u trde-Yf
&SdawmfrlNyD;aemuf avmouwd&JU oabmwlnDcsufESifh ausmif;okdY
ac:aqmifawmfrlum ukd,fwkdifa&rkd;csKd;ay;NyD; &SifjyKay;awmfrlvkduf
ygw,f/ toufjynfhwJhtcg &[ef;jyKay;awmfrlvkdufygw,f/
touft&G,f Bu;D jyif;vmwJt
h cg tvGeb
f ek ;f uHenf;yg;wJh tvGef
vmbfvmbenf;yg;wJh avmouwdrax&fvkdY xif&Sm;cJhygw,f/
aumovrif;Bu;D &JU rdz&k m; rvu
d ma'0D OD;aqmifwhJ to'do'geyGBJ u;D
rSmawmif 0rf;jynfah tmif qGr;f ukd r&&Scd zhJ ;l bl;/ toufraobJ qufvufaexkid Ef idk f aHk vmufuav;om &&Scd w
hJ ,f? toufraoku
H av;avmufom pm;&wJhb0jzpfw,f/
uHw&m;\ vSnfhywfrI
avmouwdrax&f&JU oydwfxJukd ,m*kwpfZGef;avmuf
avmif;xnfhvkduf&if tvSL&SifawG&JU rsufpdrSm oydwfEIwfcrf;txd
jynfah eovkd xifvmw,f/ tJ't
D cg 'um 'umrawGu ]]'Du,
dk af wmf&JU oydwfxJawmh jynfhaeNyD}}qkdNyD;awmh olUatmuf 0gi,fwJh &[ef;awmfawGudk qufvLS 'gef;Mujyefw,f/ wpfzef avmouwdrax&f&UJ
oydwfxJukd xyfvSLr,fvkyfvkdufawmh 'um 'umrawG&JU cGufxJrSm
,m*kawGu ukefoGm;jyefw,f/ tjcm; qGrf;-cJzG,f-abmZOfawGukd
avmif;vSLwJhtcgrSmvnf; 'DykHpHtwkdif;yJ jzpfaewwfygw,f/ &[Em
rax&fjrwf&JU vmbfvmbukd tE&m,fjyKcJhwJh uH&JU pGrf;tm;yJ jzpfygw,f/
t&[wzkdvfqkdufNyD
tJ'D avmouwdrax&f[m aemufykdif;umvrSm 0dyemPfawGukd wkd;yGm;atmif usifhMuHBudK;ukwf yGm;rsm;tm;xkwfawmfrl
Ekid w
f t
hJ wGuaf Mumifh t&[wzv
dk f wnfomG ;awmfrcl yhJ gw,f/ okaYd omfvnf; vmbfvmbuawmh enf;yg;vsuyf if &Sad eygao;w,f/ uy
bk&m;&SifomoemawmftwGif;u jznfhusifhqnf;yl;awmfrlcJhwJh yg&rD
a*gwrbk&m;&Sif&JU omoemawmftwGif;rSm qufvuf jznfhusifh
qnf;yl;awmfrlvkdufwJh &ifhusufvmwJh 0dyemPfwkdY&JU pGrf;tm;aMumifh &[EmtjzpfoYdk a&muf&adS omfvnf; olwpfyg;wk&Yd UJ vmbfvmbukd tE&m,fjyKcw
hJ t
hJ wGuf vmbfvmbuawmh enf;yg;jrJ enf;yg;vsuf
yJ &Sdygw,f/
y&dedAmef pHawmfrlNyD
wjznf;jznf;eJyY J tm,kocFg& ukeq
f ;Hk ojzifh y&deAd m ef pHawmfrrl nfh
aeYokdY qkdufa&mufvmayNyD/ w&m;ppfrSL;BuD; t&Sifom&dykw&mukd,fawmfjrwfBu;D uvnf; qifjcifawmfrv
l u
dk w
f t
hJ cg y&deAd m ef pHawmhrnfh
tjzpfukd od&Sdawmfrlygw,f/
]]'Davmouwdrax&fawmh 'DaeY y&dedAmef pHawmhr,f? 'DaeY
ig[m 'Doal wmfaumif;twGuf tvk&d o
dS avmuf bkO;f ay;ok;H aqmifEidk f
&eftwGuf tpmtm[m&ukdawmh ay;vSLoifhw,f}} --'Dvkd qkH;jzwfcsufcsawmfrlNyD;aemuf avmouwdrax&fukd
ac:aqmifum om0wNd rKd UtwGi;f okYd qGr;f cH<u0ifawmfryl gw,f/ t&Si-f
om&dykw&mrax&f jrwfBuD;[m xkdavmouwdukd trSDjyKNyD;awmh
qGrf;&zkdYukd rqkdxm;bd? om0wdrSm &SdaewJh vlrsm;taygif;&JU vufukd
qefYwef;NyD; vuftkyfcsDrkd; &Sdckd;jcif;rQavmufawmifrS r&&Smbl;/ 'geJYyJ
t&Sio
f m&dyw
k & mrax&fjrwfBu;D uvnf;yJ ]]igh&iS f oGm;acsawmh? qGr;f pm;
30 ] zm;atmufawm&q&mawmf
Z&yfrSmyJ xkdifapmifhaeayawmh}}qkdNyD; vTwfawmfrlvkdufygw,f/
'um 'umrawGuvnf; t&Sifom&dykw&mrax&fjrwfBuD;ukd
jrifvkdufonfESifh wpfNydKifeuf ]]wkdYt&Sif <uvmawmfrlNyD}}qkdNyD;awmh
ae&mrsm; cif;usif;um qGrf;jzifh jyKpkvkyfauR;Muygw,f/ 'gayr,fh
t&Sio
f m&dyw
k & mrax&f jrwfBu;D u rdrd &&Sw
d q
hJ rG ;f ukd rdrd rok;H aqmifbJ
]]'DqGrf;ukd avmouwdrax&ftm; ay;vSLyg}}qkdNyD; tykdYckdif;vkdufw,f/ oGm;ykdYwJhyk*dKvfawGu avmouwdrax&fukd trSwfr&bJ
rdrdwkdYukd,fwkdifyJ pm;okH;ypfvkdufMuw,f/
t&Sio
f m&dyw
k & muk,
d af wmfjrwfBu;D vnf; qGr;f pm;jcif;udp Ny;D vkYd
ae&mrS xawmfrlum ausmif;awmfokdY jyef<uawmfrlygw,f/ ausmif;
a&mufawmh avmouwdrax&fu t&Sio
f m&dyw
k & mrax&f jrwfBuD;ukd vma&mufum &Sdckd; 0wfjyKygw,f/ qGrf;&&Sdygovm;vkdY t&Sifom&dykw&mukd,fawmfjrwfBuD;u ar;jref;awmfrlvkdufwJhtcg r&&Sdyg
aMumif;ukd avmouwdrax&fu jyefvnf avQmufxm;awmfrl
vkdufygw,f/
t&Sifom&dykw&mukd,fawmfjrwfBuD;uvnf; oHa0* tvGef &&Sd
oGm;awmfrlygw,f/ tcsdefukd armfMunfhvkdufawmh rGef;vGJoGm;NyDqkdwm
od&adS wmfryl gw,f/ t&Sio
f m&dyw
k & mrax&f jrwfBu;D uvnf; --- ]]ukid ;f
&Sdapawmh? t&Sifbk&m; 'Dae&mrSmyJ xkdifoDwif;okH; apmifhqkdif;aeyg}}
qkdNyD;awmh qGrf;pm;ausmif;rSm avmouwdrax&fukd aeapvkduf
ygw,f/ aumovrif;&JU eef;awmfokdY <uoGm;awmfrlvkdufygw,f/
aumovrif;BuD;uvnf; rax&fjrwfBuD;&JU oydwfawmfukd
,laqmifNy;D aemuf --- ]]qGr;f vSL&r,fh tcsed t
f cgawmh r[kwaf wmhNy}D }vkYd
ESvkH;ykdufum pwkr"kukd tjynfhxnfhum ay;vSLvkdufygw,f/ rax&fjrwfBu;D vnf; tJ'pD wkr"kudk ausmif;awmfoYdk ,laqmifNy;D aemuf ]]igh&iS f
okH;cgom t0pm;&zl;onf
olwpfyg;[k ac:qkdtyfwJh &[Emt&Sifjrwf\ vmbfvmb\
tE&m,fukd jyKcJhonfh b0rS pNyD; oHo&mwpfavQmuf xrif;0atmif
32 ] zm;atmufawm&q&mawmf
pm;&onfrmS ok;H b0om &Scd zhJ ;l w,f/ tJ'D ok;H b0rSmvnf; wpfoufv;Hk
t0pm;&wmawmh r[kwb
f ;l / wpfb0rSm wpfBurd o
f m pm;cJ&h zl;w,f/
tJ'D okH;b0u bmawGvJ --1/ bDv;l jzpfpOftcgu wpfaeYrmS uk,
d 0f efonf&UJ tnpftaMu;awGukd wpfcg &cJhzl;w,f/
2/ acG;jzpfpOfu wpfcak om b0rSm wpfaeY0,f olwpfyg;wkYd tefxm;wJh tefzwfukd wpfcg &cJhzl;ygw,f/
3/ ,ck y&deAd m ef pHawmfrrl nfah eYrmS t&Sio
f m&dyw
k & mrax&f jrwfBu;D &JU wefckd;&Sdefapmf tmEkabmfaMumifh pwkr"k wpfBudrf &cJhzl;w,f/
{0H y& vmbE&m,u&PH emr r[ma'goEd a0'dwAH/
(Zmwu?|?1?259/)
bmokH;rsKd;vJ
'g,u yknE&m,ua&m a[mwd? y#d*g[umeH vmbE&m,ua&m a[mwd? ykaA0 acg ye twm cawm p a[mwd Oy[awm p/
'g,u = tvSL&Si\
k v
kd \
f
f / yknE&m,ua&m = aumif;rIuo
tE&m,fukd jyKvyk w
f wfonf/ a[mwd = jzpf\/ y#d*g [umeH = tvSLcHy*k Kd vw
f \
Ykd / vmbE&m,ua&m = vmbfvmb\ tE&m,fukd jyKvyk f
wwfonf/ a[mwd = jzpf\/ ykaA0 acg = a&S;rqGuyifvQif/ t
= xkdwm;jrpf uefYuGufaewJhyk*dKvfonf/ twm = rdrdudk,fudk/ cawm
p = wl;NzdKtyfonfvnf;/ a[mwd = jzpf\/
34 ] zm;atmufawm&q&mawmf
y&dAdkZf/ pEedum, 0g = wHpD;wGif;vnf;aumif;/ Movd*av 0g =
&THUGeftkdiftwGif;vnf;aumif;/ a, [d aw ygPm = tMuif ydk;avmufpwJh ow0gwdkYonf/ oEd = &Sd Muavukef\/ wMwyd = xkdwHpD;wGif; &THUGeftdkiftwGif;aomfvnf;yJ/ a,m = tMuif trSwf
rxm; wpfpkHwpfa,mufaom yk*dKvfow0gonf/ xmvda"m0eH 0g =
yef;uefaq;wJh a&udkaomfvnf;aumif;/ o&m0a"m0eH 0g = tkd;cGuf
aq;wJha&udkaomfvnf;aumif;/ wMw = xkdwHpD;tkdif &THUGeftkdif
twGif;/ a, ygPm = tMuif ow0gwdkYonf/ oEd = &Sd Muavukef\/ aw ygPm = xkdow0gwdkYonf/ awe = xkd yef;uefaq;wJha&
tkd;cGufaq;wJha&jzifh/ ,mayE
,mayE K = rQwMuygapukefownf;/ wd =
odkYESvkH;ydkuf/ qawd = pGefYypfav\/ 0p = 0ptEG,fjzpfaom
'umawmfy&dAdkZf .../ wawm ed'gerd = xkduJhodkY yef;uefaq;wJha&
tk;d cGuaf q;wJah &udk vSL'gef;jcif;wnf;[laom taMumif;aMumifv
h nf;yJ/
ykn = aumif;rIukodkvf\/ tm*rH = vm&Sdjcif;udk/ t[H =
igbk&m;onf/ 0'grd = a[mawmfrl\/
yk*dKvfwpfOD;aygh/ 'DaeY aeYwkdif;&Ekdifw,f/ 'umBuD;awG aeYwkdif;
yef;uef raq;bl;vm; aq;w,f/ aeYwikd ;f tk;d cGuaf wG raq;bl;vm;
aq;w,f/ tJ'D yef;uefaq;wJah &av; tk;d cGuaf q;wJah &av;udak omfvnf;yJ wHp;D wGi;f vdYk ac:qdt
k yfwhJ rpifwiG ;f awGrmS &Sad ewJh yd;k avmuf
ow0gawG &TUH Get
f ikd t
f wGi;f rSm &SdaewJh yd;k avmufow0gawG 'Dyef;uef
aq;wJah & tk;d cGuaf q;wJah &av;jzifh rQwMuygapvdYk ESv;Hk ydu
k Nf y;D awmh
vSL'gef;wwfr,fqdk&if xdkwHpD;wGif; wHpD;tkdiftwGif;rSm wnf&SdaewJh
&TUH Get
f ikd t
f wGi;f rSm wnf&adS ewJh yd;k avmufawGukd yef;uefaq;wJah &
tk;d cGuaf q;wJah &udk vSL'gef;jcif;wnf;[laom taMumif;aMumifv
h nf;yJ
aumif;rIukodkvfw&m;\ jzpfay:vmjcif;udk igbk&m; a[mawmfrlygw,fwJh/ 'gu atmufxpfqkH;yJaemf/
tkd;uGJwJh xreJukdaomfvnf;
'gaMumifh 'Dtcsufuav;udk MunfhNyD;awmh emrnfausmfjzpfwJh
pavOD;yknuawmh --- ]]tk;d uGw
J hJ xreJuakd omfvnf; vSLwwfu edyv
36 ] zm;atmufawm&q&mawmf
zG,f&m &SdawmhrvJ tusKd;&Sdonfom jzpfygw,faemf/ igbk&m;u igbk&m;udk vSLrSomvQif tusKd;&Sdw,f/ igbk&m;&Sif&JU wynfhom0uawGukd vSLrSomvQif tusK;d &Sw
d ,f/ wjcm;yk*Kd vaf wGukd vSLcJ&h if wjcm;
wynfhom0uawGudk vSLcJh&if tusKd;r&Sdbl;vdkY igbk&m; ra[mygbl;wJhaemf/ wHpD;wGif; wHpD;tkdif &THUGefwGif;rSm&SdwJh ydk;avmufow0gav;
awGudkaomfvnf; yef;uefaq;a& tkd;cGufaq;a&udk vSL&ifawmif
tusK;d &Sw
d ,fvo
Ykd m igbk&m; a[maew,f/ vlom;jzpfwhJ ow0gawGukd
vSLcJhr,fqkd&ifawmh bmajymzG,f&m &SdrvJ tusKd;&Sdonfom jzpfygw,faemf/ 'gayr,hfvdkY uefYowfcsufuav;ukdawmh bk&m;&Sifu
a[mMum;xm;awmfrlcJhygw,f/
oDv&SdwJh tvSLcHyk*dKvf
tyd pm[H 0p oDv0awm 'dEH r[yvH 0'grd? aem wxm
'kv
D ?
0p = 0ptEG,fjzpfaom 'umawmfy&dAdkZf .../ tyd p =
wu,fpifppftm;jzifhaomfum;/ t[H = igbk&m;onf/ oDv0awm
= oDv&SdwJh yk*dKvftm;/ 'dEH = ay;vSLtyfwJh tvSL'geudk/ r[yvH =
BuD;us,fzGHUNzdK; rsm;jrwfwJh tusKd;&Sd\[l/ 0'grd = a[mawmfrl\/
'kDv = oDvr&SdwJhyk*dKvftm;/ 'dEH = ay;vSLtyfwJh tvSL'geudk/
wxm = xko
d v
D &Sw
d yhJ *k Kd vt
f m; ay;vSLtyfwhJ tvSL'getwl/ r[yvH
= BuD;us,fzGHUNzdK; rsm;jrwfwJh tusKd;&Sd\[l/ e 0'grd = a[mawmfrrl/
'gayr,hfvdkY oDv&SdwJhyk*dKvfudk ay;vSLcJh&ifawmh BuD;us,fzGHUNzdK;
rsm;jrwfaom tusKd;&Sdw,fvdkY igbk&m; a[mygw,f/ oDvr&SdwJh
yk*Kd vu
f kd ay;vSLcJ&h ifawmh Bu;D us,zf UHG NzKd ; rsm;jrwfaom tusK;d &Sw
d ,fvYkd
igbk&m; ra[mbl;/ "rm"d|mefenf;tm;jzifh bk&m;a[mwmaemf/
38 ] zm;atmufawm&q&mawmf
xm;NyD; jzpf&r,f/ tvSLcHyk*dKvfaemf/
eHygwf (3) xde rd' = pdwaf pwoduaf wGu xkx
d kd orx-0dyem
bm0empwJh aumif;rIukodkvf vkyfief;&yfawGtay: wGefYqkwfaewJhoabm/
'umBu;D awG w&m;tm;xkwyf gvm; ausmif;vmwJh tcsed t
f cgrSm
w&m;wpfcsdefavmuf xdkifvkdufygvm; rwwfEdkifao;bl;bk&m; ...
wynfhawmfwdkYu tvkyfuav;u &Sdaeao;w,f/ bmav;u &Sdaeao;w,f/ nmav;u &Sad eao;w,fqNdk y;D cyfjrefjref vpfajy;w,faemf/
tJ'DykHpHrsKd;yJ/ 'g pdwfapwodufawG xkdif;rdIif;aewm/ ukodkvfa&;vkyfief; orx-0dyembm0emvkyif ef;&yfawGrmS xkid ;f rIid ;f aew,faemf/
tJ'v
D kd pdwaf pwoduaf wGudk xkid ;f rIid ;f apwwfwhJ xde-rd'w
&m; ESpyf g;udkvnf; y,fxm;NyD; jzpf&r,f/ eHygwf (3)/
eHygwf (4)usawmh -- O'peJY ukuKpukd y,fxm;NyD; jzpf&r,f/
O'pu pdwfrNidrfroufbl;/ bm0emtmkHwpfckay:rSm pdwfcsxm;&if
pdwfu NidrfNyD; uyfraebJeJY pdwfu [dka&muf 'Da&muf/ [dkysHU 'DysHUeJY
ysUH vGiahf ewJh oabm/ ukuK pq
w
kd muawmh jyKNy;D wJh 'kpdu
k af wGeYJ ywfoufNy;D awmhvnf; jyKrw
d m rSm;avjcif;qkNd y;D awmh aemifwwpfzef ylyef
aew,f/ rjyKrdwJh okpdkufw&m;awG aumif;rIukodkvfa&; vkyfief;awGeYJ ywfoufvv
Ykd nf; rjyKrw
d m rSm;avjcif;qdNk y;D awmh aemifwwpfzef
ylyefaewJo
h abm/ tJ'D O'pe YJ ukuK p w&m;ESpyf g;udv
k nf; y,fxm;Ny;D
jzpf&r,f/
d pd m / 0dpu
eHygwf (5)usawmh -- 0dpu
d pd m qdw
k mu ]odaYk vm odaYk vm
awG;awm ,kHrSm;aewJh oabmw&m;wpfckyJ/ oAnKwPfudk &wJh
bk&m;ppf bk&m;rSefqdkwm &SdrS &Sdyghrvm;vdkY oHo,&Sdw,f/ tJ'Dvdk
oHo,&SdwhJ yk*Kd vaf wG ckacwfrmS vnf; r&Sb
d ;l vm; &Sdygw,f/ bke;f Bu;D -
wdYk wpfcsed u
f aygh -- vGwv
f yfa&;r&cif *syefacwf rwdik cf ifavmufueJY
wlygw,f/ rk&H mG u ]aZmufx;dk }trnf&dSwhJ yk*Kd vw
f pfO;D u owif;pmxJrmS
]oAnKwPfqw
kd m &Sdygovm;}qkNd y;D awmh owif;pmxJu xnfah &;vdYk
wpfjynfvkH; awmfawmfav; oGufoGufcgoGm;w,faemf/
oAnKwPf&SdwJh ormorK'bk&m;&Sifqdkwm [kwfrS [kwfyghrvm; &SdrS &Sdyghrvm;vdkY oHo,&Sdw,f/ r*fPf zdkvfPf edAmefqdkwJh
w&m;awG wu,fxif&Sm; &SdrS &Sdyghrvm;vdkY oHo,&Sdw,f/ r*f zdkvf
edAmefudk odawmfrl jrifawmfrlwwfwJh t&d,moHCmqkdwm wu,f
xif&mS ; &Srd S &Syd ghrvm;vdYk oHo,&Sw
d ,f/ oDvusiphf Of orm"dusiphf Of
ynmusifhpOfawGeJY ywfoufvdkYvnf; oHo,&Sdw,f/ 'DoDvudk jznfhusifh&wm bmtusKd;&SdrSmvJ/ 'Dorm"dawGukd ckacwfrSm xlaxmifvdkY
&rS &yghrvm; pm;vkdufwJh tpmtm[m&"mwfawGu ADwmrif tm[m&"mwfawG avsmeh nf;aewJt
h wGuf cEmud,
k af wGu cefu
Y se;f rI r&Sw
d hJ
twGuf ckacwfrSm orx = orm"dudk xlaxmif&if rjzpfEkdifbl;vkdY
oHo, &Sd Muw,f/ tJ'g[m orm"dou
d m rSm oHo,&Sw
d m r[kwb
f ;l vm; [kwfw,f/
aemufwpfcg ynmodum/ ynmusifhpOfrSmvnf; oHo,&Sdw,f/
b,fvv
kd J ynmqkw
d mu bke;f Bu;D wdYk r[mowdy|meokwe rf mS jrwfpGmbk&m; ud,
k af wmfwidk u
f 'Dynmqkw
d hJ pum;vk;H eJY orm'd|q
d w
kd hJ pum;vkH; PfqkdwJh pum;vkH;? 'Dpum;vkH;awGukd t"dym,fwl tokH;jyKxm;
rk'a, PH 'ku-
awmfryl gw,f/ 'Dorm'd|u
d kd ]]'kau PH 'kuo
eda&ma" PH 'kueda&m"*grded,m y#dy'g, PH}} (r?1?88/)qkdNyD;
(4)csuf a[mxm;awmfryl gw,f/ 'kuo
pmukd odw
hJ Pfonf = orm'd|d ork',opmukd odw
hJ Pfonf = orm'd|d eda&m"opmukd odw-hJ
Pfonf = orm'd|d r*opmukd odw
hJ Pfonf = orm'd|d jzpfw,f/
'Dawmh 'kuo
pm trnf&aewJh w&m;awGu bmawGvv
J Ykd ar;awmh -
40 ] zm;atmufawm&q&mawmf
oHcdawe yKyg'geuEm 'kum (oH?3?369/) = tusOf;csKyftm;jzifh
Oyg'geuEm (5)yg;onf 'kuo
pm jzpfw,fvYkd bk&m;&Siu
f a[mMum;xm;awmfrlw,f/ tJ'Dawmh ]lykyg'geuEm a0'Ekyg'geuEm onKyg'geuEm ocFgkyg'geuEm 0dnmPkyg'geuEm }[laom Oyg'geuEm
ig;yg;onf bmopmvJ 'kuopm/ xkd'kuopmxJu Oyg'geuEm
(5)yg;rSm lyyk g'geuEm qdw
k mu bmajymwmvJ bk&m;&Siu
f ,
kd af wmfwkdif [dk cE0*oH,kwf ygVdawmf cEokwefrSm twdtus &Sif;xm;w,faemf/
]]uwar p bdua 0 yKyg'geuEm ,H udd bdua 0 lyH twDwmem*wypKyEH/ y / ,H 'la& oEdau 0g omo0H Oyg'ged,H? t,H
0kpwd lykyg'geuaEm/ ,m umpd a0'em/ y / ,m 'la& oEdau 0g
omo0g Oyg'ged,m? t,H 0kpw
d a0'Ekyg'geuaEm/ ,m umpd onm/
y / ,m 'la& oEad u 0g omo0g Oyg'ged,m? t,H 0kpw
d onKyg'geuaEm/ a, aupd ocFg&m/ y / omo0g Oyg'ged,m? t,H 0kpwd
ocFgkyg'geuaEm/ ,H udd 0dnmPH twDwmem*wypKyEH/ y / ,H
'la& oEad u 0g omo0H Oyg'ged,?H t,H 0kpw
d 0dnmPkyg'geuaEm/
ar 0kpEd bdua0 yKyg'geuEm}}wd/ (oH?2?39/)
twdwfkyfw&m; ypKyefkyfw&m; tem*wfkyfw&m; tZwkyw
f &m; A[d' yk w
f &m; MoVm&duac:wJh ke&Yf if;Murf;wrf;wJh kyw
f &m;
okcrk ac:wJh odraf rGUEl;nhw
H hJ kyw
f &m; [Deac:wJh ,kwn
f w
hH hJ kyw
f &m;
yPDwac:wJh rGefjrwfwJh kyfw&m; 'l&ac:wJh todPfeJY a0;wJh
kyfw&m; oEduac:wJh todPfeJY eD;wJhkyfw&m;/ aygif;awmh
(11)rsKd;/ xkd (11)rsKd;aom tjcif;t&mtm;jzifh wnfaewJh kyfw&m;
tpktykHonf omo0 = tmoa0gw&m;wdkY&JU tmkH,l&m (31)bkHe,fajrtwGi;f rSm wnf&cdS rhJ ,fq&dk ifaygh/ xku
d o
f vdak yghaemf/ aemuf wPSm
'd|dwdkYjzifh ]ig-igh[m}vdkY pGJvrf;,l&mjzpfcJh&if tJ'D (11)rsKd;aom tjcif;-
42 ] zm;atmufawm&q&mawmf
okwefenf;t&uawmh jrwfpGmbk&m;u [kd wdwm,weokwef
(tH?1?178/)rSm t0dZmaMumifh ocFg&jzpfykH? ocFg&aMumifh 0dnmPfjzpfykH?
0dnmPfaMumifh emrfkyfjzpfykH ponfjzifh aMumif;-usKd;qufEG,frI y#dporkyg 'foabmw&m;awGukd odw
hJ Pfukd ork',opmqkNd y;D a[mxm;
awmfrw
l ,f/ xko
d rk',opmtrnf&wJh w&m;awGudk [kww
f ikd ;f rSepf mG
odw
hJ Pf &&Sd atmif usiahf ewJh usiphf Ofukd ynmusiphf Of? ynmodum vdkYyJ ac:w,f/
tJ'D ork',opmukd oda&;rSm twdwftaMumif;w&m;aMumifh
ypKyeftusKd;w&m;jzpfykH? ypKyeftaMumif;w&m;aMumifh tem*wf
tusK;d w&m;jzpfyq
Hk w
dk hJ aMumif;-usK;d quf y#dpo
rkyg 'f uGi;f qufawGyg
yg0ifaew,f/ 'DaeY acwfrmS uawmh tJ'D twdwf tem*wf[m b,fvdrk S IvYkd r&ygbl;/ 0dyemeJY bmrS rqkid b
f ;l vdYk ajymaeawmh 'Dynm
usifhpOfudkvnf; oHo,&Sdwm r[kwfbl;vm; &Sdaew,faemf/
'gaMumifh tJ'Dvdk oDv orm"d ynm odumokH;&yf tusifhjrwf
tay: oHo,&SdaewJhw&m;udk bmvdkYac:vJ 0dpdudpm/ tJ'D 0dpdudpm udk y,fxm;Ny;D jzpf&r,f/ aygif;vku
d af wmh eD0&Pw&m; (5)yg;yJaemf/ eD0&Pw&m; (5)yg;udk y,fxm;wmudk t*Fg (5)&yf y,fxm;NyD;
jzpfw,fvdkY owfrSwfxm;w,f/ eD0&Pw&m; (5)yg;vdkY ac:qdktyfwJh
acgif;aqmifBu;D (5)ckukd y,fvu
dk &f if aemufvu
kd af wG tm;vk;H ukeo
f mG ;w,f/ tukodkvfw&m;tm;vkH; ukefoGm;NyDaemf/ 'g y,f&r,fh t*Fg
(5)csu/f jynfph &Hk r,fh t*Fg (5)csuu
f v
kd nf; jrwfpmG bk&m;u qufa[mawmfrlygw,f/ bmawGvJ
44 ] zm;atmufawm&q&mawmf
v'H = w&m;aomenf;vrf;jzifh &SmazGojzifh &&SdtyfwJh vSLzG,f0wK
ypnf;pkudk/ okyoEpdawm = tvGef Munfvifaom pdwfxm;&Sdonf
jzpf/ OVm&H = jyefYajymBuD;us,f jrifhjrwfvSpGmaom/ urzvH = uHuH\tusKd;w&m;udk/ tbdo'[H tbdo'[aEm = tvGef ouf0if
,kHMunfonfjzpf/ oDv0aEok = oDv&SdwJh tvSLcHyk*dKvfwdkY/ 'geH
= tvSL'geukd/ ''gwd = ay;vSL\/ wH 'geH = xkdtvSL'gersKd;udk/ a0 =
pifppf{uef trSeftm;jzifh/ 0dykvyvEd = BuD;us,fzGHUNzdK; rsm;jrwfaom
tusKd;&Sd\[l/ t[H = igbk&m;onf/ jALrd = 0'grd = a[mawmfrl\/
tJ'Dvdk 'gersKd;udk BuD;us,fzGHUNzdK; rsm;jrwfaom tusKd;&SdwJh 'gevdkY
igbk&m; a[mMum;awmfryl gw,fw/hJ tvSLcHbufu oDv&Sw
d hJ tvSLcH
jzpfw,f/ oDv&Sdwt
hJ xJrmS &[Emyk*Kd vw
f &Ykd UJ ckeu ajymcJw
h hJ oDvonf
tomqkH; tjrwfqkH;yJ/ tvSLay;wJh yk*dKvfbufuvnf; --eHygwf (1) oDv&Sd jcif;/
eHygwf (2) w&m;aomenf;vrf;jzifh &SmazG&&SdwJh vSLzG,f0wK
ypnf;pkjzpfjcif;/
eHygwf (3) vSL'gef;aewJt
h csed f rvSLrDtcsed f vSLNy;D wJt
h csed f tcsed f
okH;ckvkH;rSm MunfvifwJhpdwfxm;&Sd jcif;/
eHygwf (4) jyefaY jymBu;D us,f rsm;jrwfwhJ uH-uH\tusK;d udk ouf0if
,kHMunfwJh o'gw&m;&Sd jcif;/
'Do'gw&m;uawmh uH-uH\tusK;d w&m;ukd wwfoed m;vnfaewJh
uruwmorm'd|dPf jy"mef;vsuf&SdwJh orm'd|dPf a&SUoGm;
&SdaewJh o'gw&m;yJaemf/ aygif;vdkufawmh tvSLay;wJh yk*dKvfbufrSm
jynfhpkH&r,fh t*Fg b,fESpfcsufvJ (4)csuf/
tvSLcHwhJ yk*Kd vb
f ufu oDv&Sdjcif;/ xdo
k v
D onf ckeu ajymcJw
h hJ
&[Emyk*Kd vw
f o
Ykd EmefrmS wnf&adS ewJh t*Fg (5)&yfeYJ jynfph aHk ewJh oDvrsK;d
OD;wnfcsuf trsKd;rsKd;
bk&m;&Siu
f 'gElyywo
d w
k e f (tH?3?70-72/)rsm;rSm a[mxm;awmfr-l
ygw,f/ yk*d KvfwpfOD;u ckvdk ausmif;tp&SdwJh ouFef;tp&SdwJh qGrf;
tp&SdwJh vSLzG,f0wK ypnf;pkawGudk ay;vSLwJh tcsdeftcgrSm olu
cwd,r[momvvdkYac:wJh rif;olaX;ol<u,fawG jAm[Pr[momvac:wJh ykPm;olaX;ol<u,fawG *[ywdr[momvac:wJh
*[ywdoal X;ol<u,fawGukd olu jrifz;l w,f/ jrifz;l wJt
h wGuaf Mumifh
]]igvnf;yJ 'Daumif;rIuo
k v
kd af Mumifh wpfcsed rf mS rif;olaX; ykPm ;olaX;
*[ywdolaX;ol<u,f wpfOD;OD; jzpf&&if aumif;rSmyJ}qkdwJh pdwfxm;uav;ay:aew,faemf/ 'DaeY tvSL&Sirf sm;rSm b,fvpkd w
d x
f m;ay:r,fqdkwmawmh rajymwwfbl;ayghaemf/ tJ'Dvdk pdwfxm;ay:aewJhtwGuf
olu bmvkyfovJ
aom wH pdwH '[wd? wH pdwH t"d|mwd? wH pdwH bma0wd/
(tH?3?71/)
aom = xdt
k vSL&Sio
f nf/ wH pdwH = xdo
k al X;jzpfcsiw
f hJ pdwx
f m;ud/k
'[wd = xm;\/ wH pdwH = xdkolaX;jzpfcsifwJh pdwfxm;udk/ t"d|mwd
= t"d|mef\/ wH pdwH = xdkolaX;jzpfcsifwJh pdwfxm;udk/ bma0wd =
jzpfap\? yGm;rsm;\/
rif;olaX; ykPm;olaX; *[ywdolaX;ac:wJh olaX;jzpfcsifwJh
pdwx
f m;uav;udk xm;w,f/ olaX;jzpfcsiw
f hJ pdwx
f m;udk aqmufwnf
xm;w,f/ aqmufwnfw,fqw
kd muawmh 'DaeY acwftajymeJY ajym&ifawmh qkawmif;w,fayghaemf/ tJ'D olaX;jzpfcsiw
f hJ pdwx
f m;udk wd;k -
46 ] zm;atmufawm&q&mawmf
atmif yGm;atmif rsm;atmif jyKvyk af ew,f/ jyKvyk w
f t
hJ wGuf bmjzpfvJ
w wH pdwH [Dae 0drkwH Ow&d tbm0dwH wMwLyywd,m
oH0wwd/ (tH?3?71/)
w = xdktvSL&Sif\/ [Dae 0drkwH = ,kwfnHhwJhbHkb0 Gwfudkif;dIif;vsuf&SdwJh/ wH pdwH = xdkpdwfxm;onf/ wMwLyywd,m =
xdkxdk rdrdGwfudkif;dIif;aewJh xdkxdk bHkb0 jzpfjcif;iSm/ oH0wwd =
jzpfay\/
txuftxuf r*fPf zdkvfPfudk yGm;rsm;tm;xkwfr,f
qd&k ifawmh 'gu rGejf rwfwhJ vkyif ef;yJ? rGejf rwfwhJ OD;wnfcsuyf /J 'gayr,fh ckvdk rif;olaX;b0 ykPm;olaX;b0 *[ywdolaX;b0ac:wJh
k
olaX;b0wpfcck u
k kd Gwu
f ikd ;f Iid ;f aewJh pdwx
f m;udak wmh [Dae 0drw
= ,kwn
f w
hH hJ bHb
k 0rSm Gwu
f ikd ;f diI ;f w,fvYkd 'Dvkd bk&m;&Siu
f a[mawmfrlygw,f/
bmaMumifh ,kwfnHhw,fvdkY ajym&vJ vlUb0? 'umBuD;awG
"mwfcMJG unfph rf;? ck 'umBu;D awG xdik af ewJh cEmtdru
f ykd J "mwfcMJG unf-h
prf;? qHyif&Sdw,f arG;nif;&Sdw,f ajconf;-vufonf; oGm; ta&
tom; taMum tdk;pwJh (32)aum|mo tpktyHkawG r&Sdbl;vm;
&Sdw,f/ vlUb0udk vdkvm;awmifhw&if 'D (32)aum|moudk vdkvm;
awmifhwwmeJY rwlbl;vm; tJ'D (32)aum|moxJrSm acs;xkyfBuD;vnf; rygbl;vm; tJ'D acs;xkyfBuD;&ygapvdkY awmifhwaewmeJY
rwlbl;vm; twlwlygyJ/ tJ'D acs;xkyfBuD;awGudk vdkcsifygw,fqdkwJh
pdwfxm;onf ,kwfnHhovm; jrifhjrwfovm; ,kwfnHhw,f/
aemufwpfck --- 'DvlUb0udk MunfhOD;? tdkjcif;w&m; uif;ovm;
ruif;bl;? emjcif;w&m; ruif;bl;? aojcif;w&m; ruif;bl;/ pd;k &dr&f rI
48 ] zm;atmufawm&q&mawmf
rdrdwdkY vdkvm;awmifhwaewJh ewfb0 rdrdwdkY vdkvm;awmifhwaewJh
jA[mb0udk 'DuHu a&mufatmif ydkYay;r,f/ odkYaomf jA[mhjynfudkawmh 'D'geu wdkufdkuf rydkYEdkifbl;aemf/ 'geaumif;rIukodkvfjyKNyD;wJh
tcsdeftcgrSm pdwfxm;awGukd El;nhHaysmhaysmif;vmvdkY&Sd&if jA[mhjynf
a&muf aMumif;jzpfwhJ arwm ukPm rk'w
d m OayumvdYk ac:qdt
k yfwhJ
jA[pdk&fw&m; tp&SdwJh psmef&EkdifwJh bm0emawGudk wpfqifhwufNyD;
psmef&atmif BuKd ;pm;tm;xkw&f w,faemf/ tJ'v
D kd BuKd ;pm;tm;xkwcf -hJ
aomf xkdpsmeftm;avsmfpGm jA[mhjynfudk a&mufr,fvdkY qkdvdkygw,f/
(tH?|?3?230/) odaYk omf 'DjA[mjh ynfuakd &mufwhJ yk*Kd vaf wGrmS vnf; jA[m-h
jynfukd vdv
k m;awmifw
h aewJh t0dZm wPSm Oyg'gefawG jc&H H rI &Sad e&r,f/
tJ'v
D kd t0dZm wPSm Oyg'gef ocFg& uHqw
kd hJ taMumif;w&m;awGu pkn
H o
D mG ;vd&Yk &dS if rdrw
d Ykd vkv
d m;awmifw
h aewJh vl ewf jA[mqdw
k hJ
'Db0awGudk &&SdrSmjzpfawmh tJ'D vl ewf jA[mawGudk vSrf;NyD; MunfhvkdufvdkY&Sd&if tdk-em-aoa&; 'kuab; uif;wJhb0 [kwfovm;
r[kwfbl;/ 'gaMumifh 'DvlUb0udk awmifhwrI ewfb0udk awmifhwrI
k } = ,kwn
jA[mb0udk awmifw
h rIuakd wmh bk&m;&Siu
f ][Dae 0drw
f w
Hh hJ
bkHb0awGrSm awmifhwaewJh pdwfxm;? ]Ow&d tbm0dw} = txufr*fPf zdkvfPf edAmefudk &&ef yGm;rsm;tm;xkwfrI r&SdwJhpdwfxm;
qdkNyD;awmh bk&m;&Sifu 'Dvdk owfrSwfNyD; a[mawmfrlygw,f/
'gayr,fv
h Ykd tJ'v
D kd awmifw
h wJh tcsed t
f cgrSm awmifw
h wJt
h wdik ;f
tukefvkH; jynfha&mvm;vdkY ar;awmh ---
oDv&SdoltwGufom
w acg oDv0awm 0'grd aem 'kDv/ (tH?3?71/)
w acg = xko
d Ykd jynfph jHk cif;onfvnf;yJ/ oDv0awm = oDv&Sw
d hJ
D
yk*Kd vt
f m;/ t[H = igbk&m;onf/ 0'grd = a[mawmfr\
l / 'kv
= oDvr&SdwJhyk*dKvftm;/ aem 0'grd = a[mawmfrrl/
oDv&Sw
d yhJ *k Kd vo
f m 'Dawmifw
h rIawG jynfph EHk idk w
f ,f/ vlUb0 ewfb0 jA[mb0 &Ekdifw,f/ a&mufEkdifw,fvdkY igbk&m; a[mygw,f/
oDvr&Sw
d yhJ *k Kd vf a&mufEidk w
f ,fvYkd a[movm; ra[mbl;/ bmjzpfvdkYvJ
Zwd bdua0 oDv0awm apawmyPd"d 0dok'wm/ (tH?3?71??)
bdua0 = cspfom;&[ef;wdkY .../ oDv0awm = oDv&SdwJh
m
yk*Kd v\
f / apawmyPd"d = pdw&f UJ awmifw
h csu[
f o
l rQonf/ 0do'k w
= oDvpifMu,faeonfhtwGufaMumifh/ Zwd = rcRwf{uef jynfhpkHwwfay\/
oDv&Sw
d yhJ *k Kd v&f JU awmifw
h csuf rSeo
f rQonf rcRw{f uef jynfph -Hk
wwfw,f/ bmaMumifv
h J oDvpifMu,faewJt
h wGuaf Mumifh awmif-h
wcsuftm;vkH; jynfhpkHoGm;Edkifw,f/
'Dvkdqkd&if 'umBuD;awG aumif;rIukodkvfjyKwJh tcsdeftcgrSm
oDvuav;awmh jzLpifzYkd rvdb
k ;l vm; vkt
d yfw,faemf/ rdrw
d b
Ykd ufu
&S&d r,fh t*Fg&yfuav;awG jynfph &Hk r,f/ oDv&S&d r,f? vSLzG,0f wKawGu
w&m;aom enf;vrf;jzifh &SmazG&wJh ypn;f 0wK jzpf&r,f? MunfvifwhJ
pdwfxm;&Sd&r,f? uH-uH&JUtusKd;udk ,kHMunfrI &Sd&r,f? 'Dvkd t*Fg&yfESifh
jynfhpkH&r,f/ tJ'Dvdk jynfhpkHvkdufwJh 'gersKd;udk r[yv = BuD;us,fzGHUNzdK;
rsm;jrwfwhJ tusK;d &Sw
d hJ 'ge/ b,favmuftxd Bu;D us,zf UHG NzKd ; rsm;jrwfovJvdkY ar;&ifawmh bk&m;&Sifu [da0vmr
ka0vmrok
a0vmr wef (tH?3?195-197/)
rsm;rSmawmh omoemy tcsed t
f cgumvrSm (7)&uf (7)v (7)ESpf xGe-f
wk;H ydwf vSLaewJh tavmif;awmf a0vmrykPm ;Bu;D &JU 'ge[m omoemawmftwGi;f rSm aomwmyefy*k Kd vw
f pfO;D udk wpfBurd w
f pfcg qGr;f vSL'gef;
50 ] zm;atmufawm&q&mawmf
&wJh tvSL'geavmuf rjrifhjrwfbl;vdkY bk&m;&Sifu a[mxm;awmfrlw,f/
aomwmyef tyg; (100)udk qGr;f 0atmif vSL&wmxuf ou'g*grfyk*dKvfwpfyg;/ ou'g*grf tyg; (100)udk qGrf;0atmif vSL&wmxuf tem*grfwpfyg;/ tem*grfyk*dKvf tyg; (100)udk qGrf;0atmif
vSL&wJh tvSL'gexuf &[Emyk*dKvfwpfyg;udk qGrf;0atmif vSL&wJh
tvSL'geu ydkjrwfw,f/ ykdNyD; tusKd;BuD;ygw,f/
&[Emyk*Kd vf tyg; (100)udk qGr;f 0atmif vSL&wJh tvSL'gexuf
yapuAk'g wpfyg;udk qGr;f 0atmif vSL&wJh tvSL'geu ydNk y;D jrwfw,f/
tusK;d Bu;D w,f/ yapuAk'g tyg; (100)udk qGr;f 0atmif vSL&wJh tvSL'gexuf ormorK'bk&m;wpfqltm; qGrf;0atmif vSL&wJh tvSLu
ydkNyD; tusKd;BuD;w,f/ ormorK'bk&m;&Sifudk qGrf;0atmif wpfBudrfwpfcg qGr;f vSL'gef;&wJh tvSL'gexuf bk&m;trSL;&dw
S o
hJ C
H mudk qGr;f vSL'gef;&wJh tusKd;u ykdNyD; tusKd;BuD;w,f/
BuD;us,fzGHUNzdK; rsm;jrwfwJhtusKd;[lonf
tusKd;BuD;w,fqdkwmu bmajymwmvJ vlcsrf;om tvdk&Sd&if
BuD;BuD;us,fus,f crf;crf;em;em; &Ekdifw,f/ ewfcsrf;om tvdk&SdcJh&if
&Ekid w
f ,f/ jA[mch sr;f om tvd&k cdS &hJ ifvnf; pdwx
f m;El;nhv
H mwJt
h cgrSm
jA[mhjynfa&mufaMumif; psmefawGudk BudK;pm;tm;xkwfEdkifcJh&ifvnf;
jA[mch sr;f omudk &Ekid w
f ,faemf/ tJ'v
D kd &Ekid w
f mudk Bu;D us,zf UHG NzKd ; rsm;jrwfwJhtusKd;&Sdw,fvdkY 'Dvdk owfrSwfw,f/ tJ'D BuD;us,fzGHUNzdK; rsm;jrwfwJhtusKd;eJY ywfoufNyD; enf;enf;uav;awmh xyfajymzdkY vdkvmw,faemf/
'umBuD;awG vlUavmurSm Munfhaygh/ vlUavmurSm vlwpfa,muf vmNyDqdkvdkY&Sd&ifawmh auR;csifwJh arG;csifwJhyk*dKvfawG? vSLcsif
52 ] zm;atmufawm&q&mawmf
ajymrvm; taumif;pm;BuD;awmh rajymEkdifbl;/ tkdemaoa&; 'kuab;u ruif;vkdYbJaemf/
odkYaomf oHo&mc&D; usifvnf&wJhtcgrSmqdkvdkY&Sd&ifawmh 'D'geqdw
k hJ a&Tt;dk av; uyfNy;D ygoGm;r,fqv
dk &Ykd &dS ifawmh a&mufav&mb0rSm
qif;&J rIqdkwm jzpfEkdifrvm; rjzpfEkdifbl;/ wpfzufuawmh aumif;w,fvdkYawmh ajymwefoavmufawmh ajymEdkifw,faemf/ 'gayr,fhvdkY
bk&m;&Sifuawmh taumif;pm;BuD;vdkY rcsD;rGrf;ygbl;/
oHCduausmif;tvSL
uJ - tJ'D bk&m;trSL;&SdwJh oHCmudk qGrf;vSL&wJh tvSL'gexuf
tm*wmem*w
tm*wmem*wac:wJh t&yf (4)rsufESmrSvmwJh oHCmawmfudk &nfTe;f Ny;D oHCu
d ausmif;uav;wpfausmif; aqmufvyk Nf y;D vSL'gef;&wJh
tvSL'geu ydkNyD; BuD;us,fw,f/ xkdoHCduausmif;onf av;wkdifpif
ausmif;uav;? usLx&HumNy;D awmh zufr;dk xm;wJh ausmif;uav; jzpfcsifjzpfygap/ tJ'D ausmif;vSL&wJh tvSL'geu ydkNyD; tusKd;BuD;w,f/
b,favmufxd tusKd;BuD;vJar;&if xkdausmif;vSLxm;wJh tvSL&Sifonf jzpfav&mb0rSm oHo&mc&D; usifvnf&vdkY trd0rf;wGif;rSm
y#doaE wnfae&r,fq&dk if tifrwef usO;f ajrmif;aewJh trd0rf;wGi;f aomfvnf; (12)awmifwu
dk cf ef;twGi;f rSm 0ifNy;D aexkid &f ovdk us,-f
us,jf yefjY yefY &Sw
d ,f/ 'g ausmif;vSL&wJt
h usK;d b,favmufBu;D w,fq-kd
wmukd azmfjywJh taMumif;t&mrsm;pGmxJu wpfckaom tusKd;yg/
bk&m;&Siv
f ufxufawmfrmS &[EmjzpfomG ;wJh t&Sib
f 'Zrd ax&fudk
Munfyh g/ ('D?|?3?39-40/) olU&JU crnf;awmfuawmh vmr,fh t&daraw,s
jrwfpGmbk&m; omoemawmfrSm ocFtrnf&SdwJh pMumrif;BuD;jzpfr,fh
yk*Kd vf jzpfygw,f/ olwo
Ykd m;tz ESpOf ;D [m b0wpfcrk mS t&Siyf apuAk'g bk&m;wpfqu
l kd av;wkid pf ifausmif;av; usLx&Humxm;wJh zufr;dk
54 ] zm;atmufawm&q&mawmf
&wem (7)yg;wkdYjzifh wnfaqmufxm;wJh txyfaygif; &mESifhcsD&SdwJh
tvGefjrifhrm;wJh jymom'fBuD;wpfck jzpfygw,f/ ,lZemESifhcsDNyD; tvGef
us,f0ef;wJh eef;awmfBuD; jzpfygw,f/ ('D?|?3?40/)
r[myem'rif;[m toufxufqkH; eef;pnf;pdrf cHpm;NyD;aemuf
uG,fvGefoGm;wJhtcg ewfjynfokdY a&muf&SdoGm;jyefw,f/ ewf&GmpHjyefw,f/ r[myem'rif;BuD; ewf&GmpHoGm;NyD;aemuf rMumrDtcsdefumv
twGi;f rSmyJ 'Deef;awmfBu;D [m **FgjrpfxJ arsmoGm;ygw,f/ aemufyidk ;f
**FgjrpfxJokdY jrKyfoGm;ygw,f/ 'Deef;awmfBuD;&JU yifrapmif;wef;OD;ESifh
rsufESmcsif;qkdift&yfuawmh y,m*qdyfurf;NrdKUuav; jzpfygw,f/
jymom'ftxGwEf iS hf rsuEf mS csi;f qkid t
f &yfuawmh aum#d*gr
gr&Gm jzpfygw,f/ ('D?|?3?40/)
aemufykdif;umv a&muf&SdvmwJhtcgrSm bkef;BuD;wkdY&JU a*gwrbk&m;&Sif yGifhxGef;ay:aygufawmfrlvmwJh tcsdeftcgrSm xkd om;jzpfol
ewfom;u ewfjynfrS pkawNyD;aemuf vlYavmurSm b'Zdtrnf&SdwJh
olaX;wpfO;D vmjzpfygw,f/ aemufyidk ;f umvrSm bk&m;&Si\
f xHawmfarSmufrSmyJ &Sif&[ef;jyKum oDv-orm"d-ynm odumokH;&yf tusifhjrwfawGudk jznfu
h siahf wmfro
l nft
h wGuf t&[wzv
dk o
f Ydk qku
d af &mufoGm;awmfrlcJhygw,f/ ('D?|?3?40/)
wpfcsed rf mS bk&m;&SiEf iS hf twlwuG &[ef;oHCmawmfrsm; **Fgjrpfudk
avSjzifh jzwful;awmfrlonfhtcg b'Zdrax&fvnf; yg0ifcJhygw,f/
bk&m;&Sif&JU wkdufwGef;awmfrlcsuft& t&Sifb'Zdrax&fu rdrd r[myem'
yem'rif;jzpfpOfu odMum;rif;Bu;D &JU trdet
Yf & 0doMuKH ewfom; zefqif;
ay;cJhwJh &wem (7)yg;wkdYjzifh NyD;pD;aewJh a&Teef;awmfBuD;ukd avSjzifh
wpfzufurf;okdY ul;cwfaepOf &[ef;oHCmawmftm; rdrd&JU wefckd;jzifh
xif&Sm;jyawmfrlcJhzl;ygw,f/
56 ] zm;atmufawm&q&mawmf
awmh bmawGvkyfrvJ 'Dvkd &Sif&[ef;jyKNyD;aemuf tazmfrrDS; wpfa,mufxD;wnf; qdwfNidrf&mt&yfokdY csOf;uyfvsuf orx-0dyem
tpjzmonfh edAm efa&mufaMumif; tusiahf umif;jzpfwhJ ukov
dk w
f &m;awGrSm rarhravsmhjcif; tyrm'w&m; vufukdifxm;NyD;awmh aevdrfhr,f/ udavomawGudk ylyefapwwf avmifuRr;f apwwfwhJ ory" mef
vkHYv0D&d, jcH&HNyD;awmh orx-0dyembm0emawGudk tjyif;txef
BuKd ;pm;tm;xkwv
f rd rhf ,f/ 'Dvt
dk m;xkww
f t
hJ ykid ;f rSmvnf; rdr&d UJ pdwu
f dk
edAm efbufoYdk tjrw
J rf; apvTwx
f m;Ny;D wpfenf;ajym&&ifawmh edAm ef
a&mufaMumif; ur|mef;tmkHay:okdY pdwfukd tjrJwrf; apvTwfxm;NyD;
tm;xkwv
f rd rhf ,f/ 'Dvadk pvTwNf y;D awmh omoemawmfrmS aexkid v
f u
dk -f
wm rMumrDtcsed u
f mvtwGi;f rSmyJ t&[wzv
dk o
f Ykd qku
d af &mufomG ;rSm
jzpfygvdrfhr,f/ ('D?3?64/)
pdwf"mwf\ pGrf;tm;
'DBuD;us,fcrf;em;vSwJh jrifhrm;vSwJh &wem (7)yg;wkdYjzifh pDjc,fxm;wJh 'Da&Teef;awmfBuD;ukd 'DocFpMumrif;BuD;u b,fykH b,fyef;
b,fenf;vrf;jzifh xkcNJG y;D awmh tvTmtoD;toD;rSm wnf&w
dS Jh tvSLcH
yk*dKvfawGukd vSL'gef;rSmvJvdkYawmh ar;p&m&Sdw,f/
{0H ud& pdwH OyZdwd ]]t,H ygoma'g 0dyud&d,wl}}wd/
aom c@c@aom 0dyud&dwd/ ('D?|?3?41/)
ocFpMumrif;Bu;D &JU oEmefrmS -- ]]eef;jymom'fBu;D onf tpdw-f
pdwf t`rmT `rmT uGNJ ydKygapownf;}}qkw
d hJ pdwx
f m; jzpfay:vmayvdrrhf ,f/
'Dvdk pdw"f mwf&UJ pGr;f tm;aMumifh 'Deef;awmfBu;D [m tpdwpf w
d f t`rmT `rmT
NyKd uo
JG mG ;rSm jzpfygw,f/ tJ't
D cgrSm tvTmtoD;toD;rSm wnf&adS ewJh
tvSLcHyk*dKvf rsm;xkdxkdwkdYtm; tvkd&Sdovkd ay;vSLNyD;aemuf &Sif&[ef;
jyKrmS jzpfygw,f/ 'DtvSLcHy*k Kd vaf wGxrJ mS orPtrnf&wJh olawmf-
58 ] zm;atmufawm&q&mawmf
tw'Dyg bdua0 0d[&x two&Pm teno&Pm? "r'Dyg
"ro&Pm teno&Pm/ ('D?3?64/)
= &[ef;wkYd ... rdrv
d Qif uk;d uG,t
f m;xm;&m &So
d nfjzpf omoemawmfrmS aexkid Mf uyg/ rdrv
d Qif yke;f atmif;vJavsmif;&m &So
d nfjzpf
omoemawmfrmS aexkid Mf uyg/ olwpfyg;wkt
Yd m; uk;d pm;,kMH unfrI rjyKbJ
rrSDckdbJ omoemawmfrSm aexkdifMuyg/
"rukdomvQif ukd;uG,ftm;xm;&m &Sdonfjzpf "rvQif ykef;atmif;vJavsmif;&m &Sdonfjzpf "rrSwpfyg; tjcm;rSDckdtm;xm;&m
r&So
d nfjzpf omoemawmfrmS aexkid Mf uyg ponfjzifh wku
d w
f eG ;f xm;awmfrlygw,f/ ('D?3?64/)
tk-d em-aoa&; 'kua b; t00wkrYd S vGwaf jrmufa&;twGuf "ru-dk
om rSDckdtm;xm;&rSm jzpfw,f/ 'Dae&mrSm --- tw = rdrdqkdwmu
bmvJ "rqkdwmu bmvJvkdY ar;p&m &Sdygw,f/
aum yaew twm emr? avmud,avmukwa&m "arm/
awem[ -- ]]"r'Dyg "ro&Pm teno&Pm}}wd/ ('D?|?3?30/)
'Dae&mrSm tw = rdrd -- qkw
d mu "ruo
dk m qkv
d &dk if; jzpfygw,f/
t"dym ,ft,ltq vGrJ mS ;oGm;rSmpk;d vkYd bk&m;&Siu
f tw'yD ggponfjzifh
a[mawmfrNl y;D aemuf "r'yD ggponfjzifh qufvuf a[mMum;awmfrjl cif;
jzpfygw,f/ 'Dvq
dk v
dk Qif "rqw
dk mu bmvJvYkd ar;p&m &Syd gw,f/ t|uxmu --- pu0wo
d w
k e yf gVdawmf (64) ponf bk&m;&Sif a[mMum;xm;awmfrlwJh owdy|mefav;yg; tpOfyGm;vsuf aexkdifykHenf;pepfukd
"rvQif ud;k uG,t
f m;xm;&m &So
d nfjzpf aexkid o
f nfrnfaMumif; tqkd
trdet
Yf wdik ;f --- avmud,"rEiS hf avmukw& "rawGudk "rvYkd ac:qd-k
ygw,fvdkY zGifhqkdxm;ygw,f/
60 ] zm;atmufawm&q&mawmf
oifNy;D aemuf Oypm& tyem ESpjf zmaom orm"dww
Ykd iG f wpfrsK;d rsK;d aom
orm"dwkdYukd 0dyem\ tajcyg'utjzpf xlaxmifvsuf opmav;yg;ukd odatmif BudK;pm;tm;xkwfNyD; aexkdifMuygvkdY bk&m;&Sifu
qufvuf wkdufwGef;xm;awmfrlygw,f/
'Dvkd opmav;yg;ukd [kwfwdkif;rSefpGm od&Sda&;twGuf um, a0'em - pdw - "r trnf&wJh owdy|mefw&m; (4)yg;wkdYukd tpOftwkid ;f t&[wzv
dk af yguf yGm;rsm;tm;xkwNf y;D aexkid &f ef bk&m;&Siu
f
pu0wdokwef ('D?3?64/)rSm qufvuf wkdufwGef;xm;awmfrlygw,f/
bkef;BuD;uvnf; tvm;wlyJ "rukdom rSDckdtm;xm;NyD; aexdkifMu&ef ausmif;'g,um 'g,dumr qGr;f 'g,um 'g,dumrawGudk xyfrH
wkdufwGef;tyfygw,f/
,ckvdk 'geaMumifh &&Sv
d mwJh pMu0aw;rif; pnf;pdryf if jzpfayr,f-h
vkYd tk-d em-aoa&; 'kua b;rS ruif;ao;wJt
h wGuf a0vmr
a0vmrokwe rf mS
bk&m;&Sifu b,fvkd qufNyD; a[mawmfrlovJ
tqifhqifh tusKd;BuD;ykH
tk-d em-aoa&; 'kua b;rS ruif;wJt
h wGuf jrwfpmG bk&m;u 'D'gexufudk o&P*kH aqmufwnfwJh o&P*kHukodkvfu ydkNyD; tusKd;BuD;w,fvYdk a[mawmfrjl yefw,f/ pmwk'o
d mausmif;wpfausmif; aqmufvkyf vSL'gef;wJ'h gexuf bmjzpfvYkd o&P*ku
H tusK;d Bu;D &ovJvaYkd r;awmh o&P*kH aqmufwnfw,fqw
kd mu bk&m; w&m; oHCmac:wJh
&wem (3)yg;udk rdrdwdkY&JU udk,ftoufudk iJhuGufjcif; r&SdbJ pGefYvTwf
vSL'gef;wJv
h yk if ef;/ jyifyypn;f 0wKukd vSL'gef;wJh vkyif ef;ESihf toufukd
vSL'gef;wJhvkyfief;? 'DESpfck wkdif;wmEIdif;pmvdkuf&if toufudk vSL'gef;wJhvkyfief;u ydkNyD; tusKd;rBuD;Ekdifbl;vm; tusKd;BuD;w,f/
62 ] zm;atmufawm&q&mawmf
xk0d yd embm0emur|mef; yGm;rsm;aewJh ukov
kd u
f ydNk y;D Bu;D us,zf UHG NzdK; rsm;jrwfwJhtusKd;&Sdw,fvkdY a[mMum;awmfrlygw,f/
okaYd omf 'Dae&mrSm qkv
d w
dk hJ tedpo
nmuawmh b,fvdk onmrsK;d vJ
tedpo
n Ed r* teE&yp,bma0e odcgywAv00dyeH/
(tH?|?3?272/)
nm
'Dae&mrSm tedpo
nmqkw
d mu t&d,r*fPfudk rdrd tedpo
nm
qkdwJh 0dyemaemif jzpfay:Ekdifavmufatmif teE&yp,owdjzifh
aus;Zl;jyKay;Ekid w
f hJ pGr;f tiftjynft
h 0&Sad ewJh txGwt
f xdyo
f Ydk a&mufaewJh tm;aumif;armif;oefwhJ 0dyemPfuo
dk m qkv
d &dk if; jzpfygw,f/ jzpfcgp 0dyemrsKd;ukdawmh rqkdvkdygbl;/ 'Da0vmrokweft&
jyefNyD; tusOf;csKyf ajymr,fqkd&if -1/ 'getrsK;d rsK;d xuf o&P*kaH qmufwnf usio
hf ;Hk jcif;u ykNd y;D tusK;d BuD;w,f/ okdYaomf 'Dae&mrSm ---
64 ] zm;atmufawm&q&mawmf
bk&m;&Sifuvnf; cka[maeqJjzpfwJh 0pa*gwokwefrSm *gxm
(9)*gxmwkdYjzifh qufvufNyD; wkdufwGef;xm;awmfrlygw,f/ --1/ ]]wd uPSmok aowmok? a&m[dPDok [&Dok 0g/
urmomok olygok? a*gok yga&0wmok 0g/
2/ ,mok umokpd {wmok? 'aEm Zm,wd yk*Fa0g/
a"m&a,Sm AvoraEm? uvsmPZ0eduarm/
war0 bma& ,kEd? em 0PH y&dua&/ (tH?1?162/)
'D*gxmawG&JU qkdvkd&if;oabmw&m;ukdyJ ajymMu&atmif --EGm;awGudk Munfv
h u
dk rf ,fq&dk if ta&miftqif;awG wlnaD eMuwJh
EGm;awG &SdMuw,f/ EGm;eufawGvnf; &Sd Muw,f? EGm;jzLawGvnf; &SdMuw,f? EGm;eDawGvnf; &Sd Muw,f? EGm;jympdrf;awGvnf; &Sd Muw,f? EGm;usm;awGvnf; &SdMuw,f? ckjd yma&mifEmG ;awGvnf; &Sd Muw,f/ tJ'D EGm;tkypf k trsK;d rsK;d awGxu
J b,fEmG ;tkypf u
k rdk qkd Munfv
h u
dk yf g/ a&SUaqmif
EGm;vm;OobBuD; wpfaumifaumifawmh &Sdwwfw,f/ 'Da&SUaqmif
EGm;vm;OobBu;D u ,Ofvnf; ,Ofaus;w,f? 0efuv
dk nf; aumif;pGm
aqmifEidk w
f ,f? cGet
f m;ESiv
hf nf; jynfph w
Hk ,f? vrf;c&D;oGm;Nyq
D &dk ifvnf;
ajzmifhajzmifhrwfrwf vsifvsifjrefjref oGufoGufvufvuf oGm;wwfw,f/ EGm;ykid &f iS af wGu rsm;aomtm;jzifh 'DvEdk mG ;vm;OobBu;D rsK;d uko
d m
0efudk taqmifcidk ;f Muw,f/ 'DEmG ;Bu;D u jzLovm; eDovm; ponfjzifh
ta&miftqif;ukd b,fawmhrS rpl;prf; rqifjcifMubl;/ t&nftcsi;f uko
d m pl;prf; qifjcifMuw,f/ --- 'guawmh Oyrmpum;&yfy/J 'DOyrmukd
pHxm;Ny;D tvSL'geyGJ usi;f ywJt
h cg tvSLcHy*k Kd vEf iS yhf wfoufvYdk pdwx
f m;
wwfzkdY&ef bk&m;&Sifu qufvuf a[mMum;awmfrljyefw,f/ b,fvkd
a[mawmfrlovJ
'DOyrmtwkid ;f yJ --- avmurSm rif;rsK;d awGvnf; &SdMuw,f? ykPm ;rsKd;awGvnf; &Sd Muw,f? ukefonfrsKd;awGvnf; &Sd Muw,f? 'Gef;p@m;rsK;d awGvnf; &Sd Muw,f? yef;rIu
d o
f eG rf sK;d awGvnf; &Sd Muw,f? rpifbifMuHK;orm;awGvnf; &Sd Muw,f/ 'Dvdk trsK;d Zmwf trsK;d rsK;d &SdMuwJh vlom;awGxJrSm b,folyJjzpfjzpf b,ftrsKd;Zmwfu vlom;yJjzpfjzpf tJ'D
vlom;wpfO;D ukd Munfv
h u
dk w
f t
hJ cg 'Dvo
l m;[m ,Ofaus;w,f? uk,
d -f
usio
hf v
D awGu jzLpifjrifjh rwfwt
hJ wGuf tusiahf umif;w,f/ uk,
d u
f sihf
oDvESihf jynfph w
Hk ,f? um,uHawGu jzLpifajzmifrh wfw,f? odraf rGUEl;nH-h
w,f/ 0pDuaH wGu jzLpifajzmifrh wfw,f? odraf rGUEl;nHw
h ,f/ raemuHawGuvnf; jzLpifajzmifrh wfw,f? odraf rGU El;nHw
h ,f/ "rac:wJh w&m;
vrf;aMumif;ay:rSm tjrw
J rf; &yfwnfaew,f/ trSeu
f o
dk m tjrw
J rf;
ajymqkdavh&Sdw,f? raumif;rItukokdvfw&m; 'kpkdufw&m;awGrS
&Sufwwf aMumufwwfw,f/ &Sufwwf aMumufwwfwJh pdwfxm;&Sdw,f/ b0opf y#doaEwnfae&jcif;oabmukd y,fxm;Ny;D jzpfw,f?
av;yg;aom r*fPf av;yg;aom zkdvfPfqkdwJh rGefjrwfaom
usifhpOftm;vkH;ukd jynfhjynfhpkHpkH usifhokH;NyD; jzpfw,f/
66 ] zm;atmufawm&q&mawmf
oHo&mwpfavQmuf o,faqmifvmcJ&h wJh cEm0efxyk f 0efy;dk Bu;D ukd
csxm;NyD; jzpfw,f/ aemufxyf b0opf y#doaEwnfae&jcif;qkdwJh
oabmw&m; xif&Sm;r&SdawmhwJhtwGuf oHo&m0#fqif;&J ,SOfwGJrI
,SOpf yfrI r&Sad wmhb;l / omoemawmfrmS &Si&f [ef;wkYd jyKoifh jyKxu
dk w
f hJ
t&d,r*fukd &&Sda&;qkdwJh vkyfief;&yfawGukd jyKvkyfNyD;vnf; jzpfw,f/
t0dZm wPSm Oyg'gefwYdk OD;aqmifaewJh udavom tmoa0gw&m;awGrS avQmusuif;uGmNyD; jzpfw,f/
t&d,opmav;&yf w&m;jrwfudk OD;wnfxm;wJh w&m;tvk;H pku
H dk
uRr;f usiaf wmfrNl y;D vnf; jzpfw,f/ edAm efqw
dk hJ xkrd mS bufurf;okYd qku
d -f
a&mufonfw
h idk af tmif w&m;tm;vk;H wk&Yd UJ urf;wpfzufoYdk qku
d af &mufNyD;vnf; jzpfw,f/ wpfpkHwpfckaom w&m; wpfpkHwpfckaom tmkH
wpfpkHwpfckaom bkHb0 wPSm 'd|dwkdYjzifh ]]ig-ighOpm-ighvdyfjym}}[k
pGv
J rf;qkyu
f idk rf I tvsO;f yif rjyKr
l udavom tylr;D wkrYd S tNird ;f Bu;D Nird ;f
tat;Bu;D at;Ny;D vnf; jzpfw,f/ udavomjrLrIew
f jYdk zifh vl;vJayusrH I
r&Sdojzifh udavomjrLtnpftaMu; uif;a0; pifMu,fNyD;jzpfwJh
aumif;rIwnf;[laom rsKd;aphukd MuJcspkdufysKd;&m v,f,majraumif;ozG,jf zpfwhJ xk&d [Emyk*Kd vf ay;vSLtyfwhJ tvSL'geaumif;rIuo
k v
dk -f
[m jyefaY jymBu;D us,f jrifjh rwfwhJ tusK;d w&m;&Sw
d hJ aumif;rIuo
k v
dk rf sK;d
jzpfw,f/
7/ Amvm p t0dZmeEm? 'kar"m tkwm0daem/
A[d'g a'Ed 'gemed? e [d oaE Oygoa&/ (tH?1?163/)
avmurSm tcsKUd tcsKUd aomolawG[m b,fvo
dk abm&Sd MuovJ
Pfynmuvnf; r&Sd Mu? tMum;tjrif A[kw
k uvnf; enf;yg;Muw,f/ 'Dvdk rodrvdrm ynmPfr&Sd ? A[kw
k enf;yg;wJh vlru
dk af wG[m 'Digbk&m;&Si&f UJ omoemawmfrS jyify0,f tvSL'geukd tjrwfwEk;d
vSL'gef;ylaZmfMuw,f/ 'DvlrkdufawG[m edAmefa&mufaMumif; olawmf-
68 ] zm;atmufawm&q&mawmf
omoemhv,f,majraumif;rSm MucJ spu
dk yf sK;d vku
d &f if udavom ajracG;
awG 0ifrukdufatmif a`EawGukd xdef;odrf;apmifha&Smufjcif;qkdwJh
rk;d a&uvnf; vkaH vmufpmG yufzse;f ay;vku
d &f if atmufomoemhajrrSm
oDvqkdwJh tjrpfu wG,fNyD;awmh wnfaeNyD/ tay:ykdif;rSm orx0dyemqkw
d hJ tGeaYf v;u wvlvel YJ xGuaf y:vmw,f/ (oH?|?1?230??)
2/ yuwdaom pyg;rsKd;aph&JU tjrpf[m yx0D&o"mwf&nf tmayg&o"mwf&nfqw
dk hJ ajrqD a&qDawGudk pky,
f Nl y;D k;d wHuaewpfqifh
tJ'D &o"mwf&nfawGudk o,faqmif,v
l mvku
d w
f m wjznf;jznf;
pyg;oD;awG &ifu
h suw
f t
hJ qifx
h d a&muf&u
dS m Bu;D yGm; wk;d wufvmw,f/
tvm;wlyJ omoemhv,f,majraumif;rSm MuJcspkdufysKd;vkdufwJh
o'grsK;d aphaMumifh jzpfay:vmwJh oDvqkw
d hJ tjrpfu orx-0dyem
qkw
d hJ &o"mwf&nfawGudk pky,
f Nl y;D awmh aomufo;Hk vku
d u
f m t&d,r*fPfqw
dk hJ k;d wHxo
J Ydk ta&muf ykaYd qmifay;vku
d w
f ,f/ tJ'D t&d,r*fPfkd;wHtxd ysUHESHYwnfaewJh orx-0dyem&o"mwf&nfawGaMumifh t&d,r*f;dk wHBu;D u t&d,zkv
d
f Pfqw
dk hJ pyg;oD;awGudk oD;ap
jyefw,f/ wjznf;jznf; ,if;pyg;oD;awGvnf; &ifu
h suv
f mw,f? wk;d yGm;
vmw,f/ (oH?|?1?230/)
3/ aemufwpfck &Sdao;w,f --- yuwdv,f,majraumif;rSm tjrpf
wG,fNyD; aumif;pGm &yfwnfaewJh pyg;rsKd;aph[m tjrpf tGefY
t&Guf k;d wH k;d qpfawGrS wpfqifh pdr0hf if pD;qif;vmwJh yx0D&o"mwf&nf tmayg&o"mwf&nfawGaMumifh pyg;yifawG[m Bu;D yGm;jcif; pnfyifjcif; jyefaY jymjcif;okYd a&muf&u
dS m Ek&Yd nfudk jzpfapojzifh
rsm;jym;vSwJh oav;pyg;zkH;qkdwJh ukd,f0efukd o,faqmifum
oav;pyg;oD;ukd jzpfapovkdyJ ---
70 ] zm;atmufawm&q&mawmf
NyD;pD;apw,f/ (oH?|?1?230/)
omoemhe,fajraumif;rSm `Ed,oH0&oDvqkdwJh rkd;a& tultnDeJY MuJcspkdufysKd;vkdufwJh o'gqkdwJh rsKd;aphu oDvqkdwJh tjrpfukd
wG,fapNyD;aemuf orx-0dyemqkdwJh tGefY tanmufawGukd
tqifhqifh jzpfay:apvkdufwJhtcg 0dyemPfpOfawG tqifhqifh
wufNyD;aemuf &ifhusufvmwJh 0dyemPfawG&JU tqkH;rSm t&d,r*fPfawGu tocFw"mwf tNird ;f "mwfeAd m efudk tmk,
H u
l m jzpfay:
vmMuw,f/ ,if;toD;toD;aom t&d,r*fPfawGu tqifq
h if-h
aom qkid &f mqkid &f m t&d,zkv
d q
f w
dk hJ toD;awGudk oD;apMuw,f/ tJ'D
t&d,zkdvftoD;awGu y#dord'gPfav;yg; tbdnmPf ajcmufyg;
qkw
d hJ *kPx
f ;l awGuydk g o,faqmifvmMuw,f/ 'gaMumifh bk&m;&Siu
f
0pa*gwokwef ed*kH;rSm ---
jzifh tqifq
h ifah om t&d,zkv
d o
f ;D wku
Yd dk &&SEd idk Mf uygap/ xko
d Ydk tqifq
h ifh
aom t&d,zkdvfoD;wkdYukd &&Sdonftxd tm;xkwfoGm;awmfrlMuaom
a&S;ola[mif;wkdY\ xkH;ukd ESvkH;rlum twkvkdufum usifhMuHBudK;ukwf
yGm;rsm; tm;xkwfEkdifMuygap[k wkdufwGef;vsuf w&m;odrf;MupkdY ...
[dwGm
yAZ o
k
wkarSyd
72 ] zm;atmufawm&q&mawmf
yAZdwm
zm;atmufawm&q&mawmf
pdwvawmifausmif;
zm;atmufawm&
armfvNrdKifNrdKUe,f
rGefjynfe,f/
t
tm
O
OD
Mo
u
c
*
C
i
p
Z
w
x
'
"
e
y
A
b
r
pmrsufESm
tu&mpOf
pmrsufESm
74
74
75
75
75
75
75
75
75
75
75
76
76
76
76
76
76
76
76
77
77
77
77
&
v
0
o
[
ocsFm
78
78
78
78
79
79
pmrsufESm
t
tukokdvfuHedrdwf
tukokdvfuH&JU
nOf;yef;ESdyfpufrI'Pf
tusKd;ay;qef;Mu,fykH
t*om0uaAm"dPf
t*Fg (5)&yfukd y,fNyD;ol
t*Fg (5)&yfeJY jynfhpkHaewJh
oDv
t*Fg (5)&yfESifh jynfhpkHol
tiwfiwf tjywfjywfeJY
vlNydwmb0
tqifhtwef; tjrifhqHk;
OD;wnfcsuf
tqifhqifh tusKd;BuD;ykH
tw'd|d
tw'Dyg
txD;usef vlrGJwpfa,muf
teE&yp,owd
tEkyg'daooedAmef
tEkykAduxm
tEkoduma0Sg
tE&m,f jyKvkyfaewJh
vkyfief;wpfck
tE&m,f (3)rsKd;
24
25
26
3
37
44
43
23
3
60
69
58
28
62
31
*
72
tu&mpOf
pmrsufESm
tbdnmPf ajcmufyg;
trsKd;Zmwf trsKd;rsKd;
t&[wzkdvfqkdufNyD
t&daraw,sAk'jrwfpGm
t&d,zkdvfoD;
t&d,r*fkd;wHBuD;
t&d,mEG,favmif;
t&d,d'dAv
t&Sifb'Zdrax&f
t&Sifavmouwd
rax&ftavmif;
t&Sifom&dykw&mESifh
awGUqkHjcif;
tvSLjrpfom;
okH;yg;tE&m,f
tvGefYtvGef BuD;av;wJh
tjypf'Pf
to'do'geyGJBuD;
tkd;uGJwJh xreJukdaomfvnf;
tkd;cGufaq;wJha&
70
65
29
55
71
68
72
31
52
14
27
1
32
28
35
36
tm
tm*wmem*w
tm*E Ku &[Emrax&f12
jrwfukd jypfrSm;rdjcif;
11
52
17
rSwfom;zG,f&m tu&mpOftTef; ] 75
tu&mpOf
pmrsufESm
tu&mpOf
pmrsufESm
Moum&
C
atmufxpfqkH; tvSL'ge wd& pmefukd ay;vSLjcif; 33
ukovrlvw&m; (3)yg;
41
aum#d*gr&Gm
54
aumPm*kHbk&m;&Sif
51
aumovwkdif;
24
uHqkd;rkd;arSmifuscsifawmh 17
uHw&m;\ vSnfhywfrI
28
aumif;rIukokdvf&JU tE&m,f 23
udk,fhxufom remvdkwJh
pdwfxm;
13
usD;uef;yrm toufarG;&ol 26
BuD;us,fzGHUNzdK; rsm;jrwfwJh
tusKd;&SdwJh tvSL'ge
43
BuD;us,fzGHUNzdK;
rsm;jrwfwJhtusKd;[lonf 50
m rp&d,\ pGrf;tm; 19
O
O'peJY ukuKp
Oyg'geuEm (5)yg;
38
40
OD
OD;wnfcsuf trsKd;rsKd;
45
Mo
ucFg0dw&P0dok'd
69
uodbm&'GgZokwef
67
uybk&m;&Sifvufxuf 15
umr*kPfwkdY\ tjypftm'De0 i
umrpE
37
udavom tmoa0gw&m; 66
udavom ajracG;
68
udavomvufeuf
13
udavom (10)yg;
41
ukuKpw&m;
22
cEm0efxkyf 0efykd;BuD;
66
*
*r&D pdEu
m
71
C
C&m0go orm"
71
i
ig;pdrf;onfr wpfOD;&JU
0rf;MumwkdufrSm
24
pmrsufESm
tu&mpOf
p
pu0wdokwef
pwkwtaumif;qHk;
OD;wnfcsuf
pmwk'domausmif;
pmr&Dom; NrD;zsm;ckHrif
pdw0dok'd
pdwf"mwf\ pGrf;tm;
pmrsufESm
58 xde rd'
3
60
72
69
56
38
'
'udP0db*Fokwef
'geuxm
'geukokdvf\ tE&m,f
'ger,ukokdvf
'gElyywdokwef
Z
'd|"rtusKd;ay;NyD
d 'k d
]aZmufxkd;}trnf&SdwJh yk*dKvf 39 'd|0d o
'kwd, taumif;qHk;aom
OD;wnfcsuf
nOf;yef;ESdyfpufaewJhyk*dKvf 14 a'grew&m;
'Gef;p@m;rsKd;
w
"
wwd, taumif;qHk;
OD;wnfcsuf
3 "r'yD g
w&m;OD;yvif
1 "rm"d|mefenf;
wm0wom
i
e
wdwm,weokwef
42
wl;NzdKcJhwJh raumif;rI
23 edyvrjzpfbl;
wl;av eufav
13 eD0&Pudavom
wHpD;wGif; wHpD;tkdiftwGif;rSm 34 eD0&Pw&m; (5)yg;
aeuar tmedoHouxm
EkdYCemqGrf;
43
*
12
C
45
23
69
3
22
65
58
36
35
69
42
p
20
rSwfom;zG,f&m tu&mpOftTef; ] 77
tu&mpOf
pmrsufESm
aemufqkH;b0
ewfpnf;pdrfcsrf;om
EGm;EdkYwpfnpfcefY
y
yuwdom0uaAm"dPf
yp,y&dd*[Pf
yapuaAm"dPf
ypdrb0du =
aemufqkH;b0&Sdol
ypdrb0dutppf
ypdrb0dutwk
ypdrb0duom;
yr taumif;qHk;aom
OD;wnfcsuf
ynmodumusifhpOf
y#dporkyg'foabmw&m;
y#dy'gP'e0do'k d
y#doEm&pum;
y#dord'gPfav;yg;
y,m*qdyfurf;
y&pdw0dZmeetbdnmPf
y&dedAmef pHawmfrlNyD
yg&rDq,fyg; tjym;oHk;q,f
ykxkZefoDv
yef;uefaq;wJha&
tu&mpOf
pmrsufESm
24 yef;rIdufoGefrsKd;
i ykef;atmif;vJavsmif;&m
61 y,f&r,fh t*Fg (5)csuf
65
58
42
A
4 A[kkw enf;yg;wJh vlrkduf 66
16 Asmyg'
37
3 jA[pdk&fw&m;
48
b
25
54
26 b'Zdrax&f
C
26 b0orwd
26 bmaMumifhvJ o'g = rsKd;aph 67
bDvl;b0 - acG;b0
24
4 bk&m;&SifESifh 0py&dAkdZfwkdY\
aqG;aEG;cef;
1
41
16 bk&m;&Sif\ tqkH;tr
omoem
67
69
11
18 ab;Oyg'f (3)rsKd;
70
r
54
raumif;wJh
19
twGif;tZmo,"mwf 22
29
r*uxm
* i
2
r*gr*P'e0do'k d
69
63
r@y'g,dumax&Dtavmif;51
36
pmrsufESm
rjyKoifh rjyKxkdufwJh
vkyif ef;&yf
r[yv
r[myem' owkdYom;
r[mowdy|meokwef
r[mom0uaAm"dPf
rdrdukd,fukd rdrd wl;NzdKaeol
rdrdukd,fukd rdrd wl;NzdKvkdufNyD
arwmpsmefaMumifh
&EkdifwJhb0
ar;cGef; (4)&yf
rsm;jym;wJh xkxnf
rGefjrwfaom OD;wnfcsuf
22
49
53
39
3
12
21
tu&mpOf
pmrsufESm
avmukw&"r
avmukw&o&P*kH
avmukw&oDv
vufikyfray:atmif
vmbfvmbukd tE&m,f
jyKcJhwJh uH&JU pGrf;tm;
vmbfvmb\ tE&m,f
vrf;ckvwf wpfae&m
a&mufawmh
v,f,majraumif;ozG,f
61
9
0
13
3 0pa*gwy&dAZkd f
0pa*gwy&dAkdZf\
&
ar;cGef; (4)&yf
&o"mwf&nf
68 0pa*gwokwef
d
a&SUaqmif EGm;vm;Oob 64 0edw
0dpdudpm
a&S;jzpfa[mif; atmufarhzG,fZmwfvrf;
16 0dyuyk*dKvf
0dok'dusifhpOf (6)rsKd;
v
a0vmrokwef
vlNydwmb0 - i&Jb0
23 0efwdkwJhpdwfxm;
vlYb0 - ewfb0 o
jA[mb0okdY OD;wnfcsuf 47
av;wkdifpifausmif;
52 ocFtrnf&SdwJh pMumrif;BuD;
avmud,"r
58 ocFg&w&m;
58
62
63
21
28
12
21
67
4
4
4
41
38
16
69
49
13
52
15
rSwfom;zG,f&m tu&mpOftTef; ] 79
tu&mpOf
pmrsufESm
tu&mpOf
pmrsufESm
o*uxm
* i olwkdY pOf;pm;MuNyD
25
opmjyKaewJh *gxm
3 olwpfyg;wkdY tefxm;wJh
owdy|mefw&m; (4)yg;
60
tefzwf
32
oAnKwPf&zdkY
3 olwpfyg;\ tvSL'geukd
ork',opm
42
wm;jrpfoltwGuf
ormtmZD0
59
tE&m,f (3)rsKd;
11
ormurE
59 aomwmyefnDaxG;
16
orm'd|d
39 59 oHudavo
p
orm0gpm
59 oHCduausmif;tvSL
52
orm0g,mr
59 oHo&mc&D; usifvnfckduf 51
ormouFy
59 oHo&m0#fqif;&J 'kurD;ykHBuD; 31
ormowd
59 okH;cgom t0pm;&zl;onf 31
ormorm"d
59 onf;rcHEkdifwJh rp&d,w&m; 19
o&P*kHukodkvf
60
[
oDvuxm
* i
46
oDvr,ukokdvf
C [Dae 0drkw
oDv&SdwJh tvSLcHyk*dKvf
36
ocsFm
oDv&SdoltwGufom
48
(11)rsKd;aom tjcif;t&m 40
oDv0dok'd
69
(32)aum|mo tpktyHk
46
okayovm
72
rSwfom;zG,f&m tu&mpOftTef; NyD;\/