Professional Documents
Culture Documents
(uð''okwåef w&m;a'oemawmf)
zm;atmufawm&q&mawmf
oAÁ'geH "r®'geH Zdemwd?
oAÁ&oH "r®&aom Zdemwd/
oAÁ&wð "r®&wd Zdemwd?
wPSu©a,m oAÁ'ku©H Zdemwd/
rmwdum
taMumif;t&m pmrsufESm
ed'geuxm (ausmif;tvSL ) ....................... *
AdrdÁom&rif;BuD;\ awmifhwcsufig;yg; ............... q
a0VK0efausmif;awmfudk vSL'gef;jcif; .................. Z
a0VK0efausmif; 0d[m&tEkarm'emw&m;awmf .......... Ú
tb,fukd ay;vSL&rSmvJ¿ (uð''okwåef w&m;a'oemawmf) .. 1
cGeftm;ukd ay;vSLol ........................... 4
touf&Snfjcif; .............................. 6
tqif;vSjcif; ............................... 7
csrf;omBuD;jcif; .............................. 7
cGeftm;BuD;jcif; .............................. 9
y#dbmefÓPfynmBuD;jcif; ...................... 10
cGeftm;BuD;rm;jcif; ........................... 12
½kyftqif;ukd ay;vSLol ........................ 15
taMumif;w&m;ig;yg; ......................... 21
csrf;omukd ay;vSLol .......................... 24
oDw0ed,rax&f ............................ 26
0e0pärax&f .............................. 28
Owåd,rax&f .............................. 30
rsufpdukd ay;vSLol ........................... 32
t&SiftEk½k'¨g .............................. 33
tm;vHk;ukd ay;vSLol .......................... 37
uk#d0d[m&dax&f ............................ 41
okar"max&D .............................. 44
c " tb,fukd ay;vSL&rSmvJ¿
taMumif;t&m pmrsufESm
trw'ge ................................ 46
pdwåol<u,f ............................... 46
rao&mtNrdKufedAÁmefukd &&Sda&;twGuf od&rnfhw&m; ...... 51
0dyóemÓPf\ t½IcHtm½Hk ..................... 57
ynma&mif = ÓPfa&mif ....................... 59
tmemygeusifhpOf ............................ 61
"mwfur®|mef;rS 'ku©opömokdY ..................... 65
taMumif;ork',opöm ........................ 66
0dyóem ................................. 68
eda&m"opömESifh r*¾opöm ....................... 68
trw'ge ................................ 69
w&m;a'oemawmfed*kH; ........................ 71
rSwfom;zG,f&m tu©&mpOftñTef; .................. 73
! *
ed'geuxm
ausmif;tvSL
þa*gwrbk&m;&Sif\ omoemawmfjrwftwGif;ü xif&Sm;onfh
yxrOD;qHk;aom ausmif;tvSLum; a0VK0efausmif; tvSLyGJyif
jzpfayonf/
bk&m;&Sifonf bk&m;jzpfawmfrlNyD;aemuf yxrOD;qHk;aom0gudk
Am&mPoDNrKd U\ teD;tyg;ü wnf&adS om om;aumifwu Ydk kd ab;rJah y;&m
jzpfonfh rd*'g0kef awm&*Htk wGi;f ü 0gqkd 0guyfawmfral vonf/ yÍö0*¾D
&[ef;awmf ig;yg;wkt Yd m; "r®pMumw&m;a'oemawmfç tewåvu©P-
okwåef w&m;a'oemawmfwkdYjzifh t&[wåzkdvfayguf acscRwfawmfrl
Ny;D aemuf t&Si,f oESiwhf uG taygif;tazmf rdwaf qGoil ,fcsi;f a[mif;
(54)a,mufwkdYudkvnf; tvm;wlyif xdk0gwGif;ü t&[wåzkdvfayguf
w&m;a&at; tNrdKufaq;udk wkdufauR;awmfrlavonf/
yÍö0*¾D&[ef;awmfwkdYESifh twlwuG tm;vHk;aygif;vkdufaomf xkd
0gtwGif;rSm bk&m;&Sif\ wynfhom0u &[EÅmrax&fjrwfaygif;
ajcmufusdyfwdwdwkdY jzpfMuayonf/ bk&m;&SifESifhwuG &[EÅm rax&f-
jrwf ajcmufusdyfwkdYonf xkdrd*'g0kefawmtwGif;rSmyif oDwif;oHk;
awmfrlMuayonf/ xkdokdY oDwif;oHk;zkdY&ef oifhwifhavsmufywfaom
C ! tb,fukd ay;vSL&rSmvJ¿ (uð''okwåef)
ausmif;aqmifrsm;vnf; &Sad umif;&Sv d rd rhf nf[k ,lq&ayonf/ atmuf-
xpfqHk;tm;jzifh zufrdk; zufum ocFrf;ausmif;uav;rsm; &Sdvdrfhrnf[k
cefYrSef;&ayonf/ aemufykdif;umvwGifum; cE¨0*¾oH,kwfygVdawmfü
vm&Sad om qEéow k eå f (oH?2?108/)ESihf t|uxm tzGirhf sm; (oH?|?2?291)
t& xkdrd*'g0kefawmtwGif;ü rd*'g0kefausmif;wkdufBuD;wpfckum;
wnf&SdcJhzl;ayonf/ okdYaomf xif&Sm;aom ausmif;tvSL&Sifrsm;udkum;
rawGU&Sd&ay/ trsm;'g,umwkdYu pGrf;tm;&Sdovkd vSL'gef;xm;aom
ausmif;rsm;yif jzpfzG,f&m &Sdayonf/
0guRwaf omtcg bk&m;&Siu
f &[EÅmrax&f jrwf ajcmufusyd w f -Ydk
tm; wpfaMumif;wnf;aomvrf;udk ESpyf g;twl r<ubJ wpfyg;wnf;om
<ua&mufum w&m;pnfawmfBuD;udk ½dkufwD;zkdY&ef omoemjyKc&D;udk
apvTwfawmfrlcJhavonf/
bk&m;&Siu
f ,
kd af wmfwidk u
f m; rdrt
d avmif;awmfb0u 'ku&ú p&d,m
ajcmufESpfMumatmif usifhMuHBudK;ukwf yGm;rsm;tm;xkwfcJhzl;onfh O½k-
a0vawmtkyfokdY <ua&mufawmfrlum O½ka0vuóyç e'Duóyç
*,muóy
*,muóytrSL;&So d nfh &aohnaD emif &Siw
f pfaxmifwu Ydk kd t&[wå-
zkdvfayguf acscRwfay;oem;awmfrlcJhavonf/ xkd&[EÅmrax&fjrwf
wpfaxmifwkdY jcH&Hum omoemjyKc&D;udk qufvuf <ucsDawmfrlvwf-
aomf xkdESpf jymokdvjynfhaeYwGif &mZN*dK[fNrdKUokdY qkdufa&mufawmfrl
avonf/
bk&m;tavmif;awmf od'w ¨ r¬ if;om; awmxGuv f mawmfrcl phJ Ofu
&mZN*dK[fNrdKUtwGif;okdY qGrf;cH<u0ifawmfrlcJhzl;\/ AdrÁdom&rif;BuD;ESifh-
vnf; qHkpnf;cJhzl;\/ xkdtcsdefu r*"wkdif;&Sif bk&ifAdrÁdom&u --
]]t&Sifbk&m; ...awmif;yefpum; wynfhawmf avQmufxm;yg
onf/ t&Sifbk&m;onf bk&m;tjzpfokdY a&muf&SdawmfrlNyD;aomtcg
ed'geuxm ! i
6/ oDwkPS0gwmwy!Ho0k|d? o&Doyg0gVrd*g'd'ku©H/
,o®m ed0ga&wd 0d[m&'gwm? wo®m okcH 0dE´wd aom y&w¬/
7/ yoEépdawåm b0abm*a[wkH? raembd&mrH rk'dawm 0d[m&H/
a,m a'wd oDvm'd*kaPm'dwmeH? oAÁH 'a'g emr y0kpöaw aom/
8/ y[m, rapä&rvH oavmbH? *kPmv,meH edv,H ''gwd/
cdawåm0 aom ww¬ ya&[d oa*¾? ,xmbwH Zm,w
Zm,wdd 0Dwaomaum/
9/ 0a& pm½k½al y 0d[ma& OVma&? ea&m um&a, 0goa, ww ww¬¬ bduL© /
'a',sEéygeÍö 0w¬Íö aeoH? yoaEée pdawåe ouúpö edpöH/
10/ wo®m r[m&mZ ba0ok abma*? raem&ar ypöEkbk,s bda,sm/
0d[m&'geó zave oEÅH? okcH taomuH t"d*pä ypäm/
(Ak'¨0Ho?|?25-27/)
1/ 'g,umawmfrif;Bu;D ...jA[®mewfvl oH;k bHo k w
l \Ydk uk;d uG,f
tm;xm;&mtppf tjzpfBuD;jzpfawmfrlaom oAÁnKxGwfxm; or®m-
orÁK'¨jrwfpGmbk&m;udk MuOfz,fa&Smif&Sm; tvGwfxm;í ausmif;t&dyf
tm0go tvSL'ge\ tusKd;*kPftif tmedoifudk cHwGif;aygif; wpf-
aomif;ESifh ,SOfpyfíaomfvnf; tb,frnfaom a,mufsm;onf
jynfjh ynfph pkH kH a[mjyjcif;iSm pGr;f Edik yf gtHeh nf;? bk&m;&Sirf w
S pfyg; pGr;f tm;&S-d
aom vlom;onf r&Sdonfom jzpfayonf/
2/ 'g,umawmfrif;BuD; ... vlom;wpfOD;onf aexkdifzkdY&ef
ausmif;Adrmefukd oHCmawmftm; o'¨g&Tiv f ef; aqmufvyk f vSL'gef;\/
o'¨gMunfjzL ausmif;udv
k LS aom xdv k o l m;ukd ]toufuvkd nf;aumif;ç
½kyftqif;udkvnf;aumif;ç csrf;omokcudkvnf;aumif;ç cGeftm;udk
vnf;aumif;ç omvGejf rifjh rwf cs;D rGr;f tyfaom ÓPfynm y#dbmefukd
vnf;aumif; ay;vSLolrnf\}[lí qkdtyfayonf/
X ! tb,fukd ay;vSL&rSmvJ¿ (uð''okwåef)
3/ 'g,umawmfrif;Bu;D ... tcsr;f tyl tp&Sad om touf\
tEÅ&m,f toG,o f ,G u
f dk azsmufviT yhf ,f&mS ; jrpfwm;Ekid af om pGr;f tm;
&Sad om aexkid zf &Ydk ef ausmif;Adrmefukd o'¨g&Tiv f ef; aqmufvyk f vSL'gef;-
aomolonfum; xkdausmif;ü udef;atmif;arGUavsmf aepHaysmfaom
&[ef;oHCmawmftaygif;\ toufudk ab;ra&mufatmif umuG,f
apmifah &Smufonfrnf\/ xkaYd Mumifh xkad usmif;tvSL&Siu f dk ]touftvSL
ay;vSLaomol} [lí bk&m;tp&Su d ek af om ynm&So d al wmfaumif;wku Yd
csD;rGrf;pum; ajymMum;EIwfcsKd rdefYqkdawmfrlMuavukefonf/
4/ 'g,umawmfrif;BuD; ... ylonfhtcg tvGefylvGef;í at;-
onfhtcg tvGefat;vGef;aom [if;vif;tjyif vGifwD;acgifpaom
ae&mü Owk'Pfcsuf ESyd pf ufjyif;xef cHae&aom &[ef;awmf\ oEÅmef-
0,f cGeftm;Avonfvnf;aumif;ç ½kyftqif;onfvnf;aumif;ç
y#dbmefÓPfynmonfvnf;aumif;ç ausmif;t&dyt f m0gownf;[l-
aom tm;BuD;aom rDS&m taMumif;taxmuftyHh ,kwfavsmhaeonfh
twGuf MuUH MuUH ckid cf idk f rjzpfEidk /f xkad Mumifh ausmif;udk aqmufvyk f vSL-
'gef;aom xkt d vSL&Sif ausmif;'g,umonf ]](ausmif;t&dyt f m0goudk
trSDjyK&ygrS xkdausmif;ü oDwif;oHk;aom &[ef;awmf\ oEÅmefü
cGeftm;BuD;rm;jcif;ç ½kyftqif;\ wifhw,fjcif;ç y#dbmefÓPfynm
BuD;jcif;qkdonfh tusKd;w&m;rsm;udk &&SdEkdifaomaMumifh) cGeftm;udk
vnf;aumif;ç ½kyt f qif;udv k nf;aumif;ç y#dbmefÓPfynmudk vnf;-
aumif; ay;vSLolrnfayonf/}}
5/ 'g,umawmfrif;BuD; ... &[ef;oHCmawmfrsm; oDwif;oHk;
aexkid zf &Ydk ef ausmif;Adrmefukd vSL'gef;ylaZmfaom ausmif;'g,umonf
]]vlUavmu0,f tcsrf;ç tylç a>rç uif;ç oef;wnf;[laom ab;
tEÅ&m,f toG,foG,faMumifh jzpfay:vmaom qif;&J'ku© t00udk
vnf;aumif;ç avMurf; aeylMurf; ponfwkdYaMumifh jzpfay:vmaom
ed'geuxm ! !
zm;atmufawm&q&mawm
wm&q&mawmf
tb,fukd ay;vSL&rSmvJ¿ (uð''okwåef) ! 1
tb,fukd ay;vSL&rSmvJ¿
(uð''okwåef w&m;a'oemawmf)
1367-ckESpf? wykdYwGJvqef; (1)&uf? c&pfouú&mZf 2006-ckESpf?
ZEé0g&Dv (29)&uf? we*FaEGaeYrSm &efukefNrdKUrS uG,fvGefoGm;aom
'g,dumrBuD;a':½Iciftm; &nfpl;NyD;awmh 'g,umBuD; OD;usif[kwf
rdom;pkwu Ykd ausmif;wpfausmif;ESiw hf uG qGr;f ç ouFe;f ponfh vSLzG,-f
0w¬K tpkpkwdkYudk qufuyfvSL'gef; ylaZmfMuygw,f/ tvm;wlyif
armfvNrKd iNf rKd U? odru f ek ;f &yf? atmufvrf;rBu;D ? trSwf (541)rSm aexkid f
MuwJh 'g,umBuD; OD;vSxGef;+a':wifvS rdom;pkwkdYuvnf; ausmif;
wpfausmif;ESifh qGrf;ç ouFef;tp&Sdaom vSLzG,f0w¬K y&du©&m tpkpk
wdkYudk oHCmawmftm; &nfpl;NyD; qufuyfvSL'gef; ylaZmfMuygw,f/
tvm;wlyJ uG,v f eG of mG ;aom rdbrsm;tm; &nfp;l Ny;D awmh armfvNrKd i-f
NrKd U? NrKd io
f m,m&yf? (22)vrf;? trSwf (384)rSm aexkid Mf uwJh 'g,umBu;D
OD;pdk;xGef;+a':,Ofodef;ç nDr a':oef;pdef rdom;pkwdkYuvnf; ausmif;
wpfausmif;ESiw hf uG qGr;f ç ouFe;f ç ausmif; tp&S w d hJ vSLzG,0f w¬K tpkpk
wdu Yk kd qufuyfvLS 'gef; ylaZmfMuygw,f/ xkt d vSL'geyGt J wGuf bke;f Bu;D
bufu 0rf;ajrmufz, G f tEkarm'emw&m;pum;wpfy'k f a[mMum;ay;zkYd
wm0ef qkdufa&mufvmygw,f/
bke;f Bu;D a[mzdYk &nf&,
G xf m;wmuawmh o*gxm0*¾o, H w k f ygVd-
awmfrmS vm&Sw d hJ uð''okweå f a'oemawmfwpfck jzpfygw,f/ jrwfpmG -
2 ! zm;atmufawm&q&mawmf
bk&m;ocif ud, k af wmfjrwfBu;D om0w¬jd ynfreG f aZw0efausmif;wdu k -f
awmfrSm oDwif;okH; pHaeawmfrlckduf nOfhoef;acgif,mrf tcsdeftcgrSm
taygif;tazmfawGEiS w hf uG ewfom;wpfO;D u jrwfpmG bk&m;xH csO;f uyf
Ny;D awmh olov
d wkd hJ ar;cGe;f uav;awGudk ar;jref; avQmufxm;ygw,f/
olu b,fvkdar;cGef;uav;awGukd bk&m;&Siftm; ar;jref; avQmuf-
xm;ovJ¿ emMunfhMu&atmif --
uð'a'g Ava'g a[mwd? uð'a'g a[mwd 0PÖa'g/
uð'a'g okca'g a[mwd? uð'a'g a[mwd pu©Ka'g/
aum p oAÁ'a'g a[mwd? wH ar tu©m[d ykpädawm/
(oH?1?29/)
uð'a'g = tb,fukd ay;vSLaewJyh *k Kd¾ vo f nf/ Ava'g = cGetf m;udk
ay;vSLwJhyk*¾dKvfonf/ a[mwd = jzpfygoenf;/ uð'a'g = tb,fudk
ay;vSLaewJhyk*¾dKvfonf/ 0PÖa'g = tqif;udk ay;vSLwJhyk*¾dKvfonf/
a[mwd = jzpfygoenf;/ uð'a'g = tb,fukd ay;vSLaewJyh *k Kd¾ vo f nf/
okca'g = csr;f omokcudk ay;vSLwJyh *k Kd¾ vo
f nf/ a[mwd = jzpfygoenf;/
uð'a'g = tb,fudk ay;vSLaewJhyk*¾dKvfonf/ pu©Ka'g = rsufpdudk
f nf/ a[mwd = jzpfygoenf;/ aum p = tb,fuo
ay;vSLwJyh *k Kd¾ vo hJ -Ykd
aom tvSL'geudk ay;vSLavh&Sdaom yk*¾dKvfonfum;/ oAÁ'a'g =
tvkH;pkHudk ay;vSLwJhyk*¾dKvfonf/ a[mwd = jzpfygoenf;/ ykpädawm =
ar;jref; avQmufxm;tyfonfjzpfaom &Sifawmfjrwfbk&m;onf/ wH
= xdkar;cGef;\ tajzudk/ ar = bk&m;wynfhawmftm;/ tu©m[d =
ajzMum;awmfrlyg/
ewfom; ar;jref;avQmufxm;wJh ar;cGef;uav;awGu (5)ck
&Sdygw,f/ bmajymvdkovJ¿
eHygwf (1)u tb,ft&m0w¬Kudk ay;vSLaewJyh *k Kd¾ vo f nf cGet f m;-
udk ay;vSLaewJhyk*¾dKvf jzpfygovJ¿
tb,fukd ay;vSL&rSmvJ¿ (uð''okwåef) ! 3
'gef;vdu
k wf hJ ukov
dk u
f aH wGuvnf; tusK;d ay;zk&Yd ef tcgtcGihf oifv h m
NyDqkdvQif aemiftem*wfb0rSm rdrd&JU cE¨mtdrfrSm cGeftm;awG jynfh0
vmatmif 'DqrG ;f vSL'gef;vkud w
f hJ ukov dk u
f u
H &Guaf qmifay;rSm jzpfyg-
w,f/ 'gwGifruao;bl;? rdrd &&Sdxm;NyD;wJh cGeftm;AvawG ysufpD;
roGm;atmifvnf; 'DqrG ;f vSL'gef;vku d w
f hJ ukov dk u f aH wGu apmifah &Smuf
ay;rSm jzpfygw,f/ 'gaMumifh bk&m;&Siu f t*kw F Kdå &yf gVdawmf yÍöuedygwf
abmZeokwåef rSm qGrf;tvSLESifh ywfoufvkdY tusKd;w&m; ig;yg;
a[mMum;xm;awmfrlygw,f/ b,fvdk a[mMum;xm;awmfrlovJ¿
abmZeH bdu©a0 ''rmaem 'g,aum y#d*¾g[umeH yÍö Xmemed
a'wd/ uwrmed yÍö¿
(u) tm,kH a'wd?
( c ) 0PÖH a'wd?
( * ) okcH a'wd?
(C) AvH a'wd?
( i ) y#dbmeH a'wd/ (tH?2?35/)
bdua© 0 = &[ef;wk/Yd abmZeH = qGr;f abmZOfu/dk ''rmaem 'g,-
aum = ay;vSLwJh tvSL&Sio f nf/ y#d*g¾ [umeH = tvSLcHy*k Kd¾ vw
f t
Ydk m;/
yÍö Xmemed = ig;rsKd;aom t&mXmewkdYukd/ a'wd = ay;vSLonfrnf\/
uwrmed yÍö = tb,fig;rsKd;wkdYenf;[lrlum; ---
(u) tm,kH = toufukd/ a'wd = ay;vSLonfrnf\/
( c ) 0PÖH = ½kyftqif;ukd/ a'wd = ay;vSLonfrnf\/
( * ) okcH = csrf;omokcukd/ a'wd = ay;vSLonfrnf\/
(C) AvH = cGeftm;ukd/ a'wd = ay;vSLonfrnf\/
( i ) y#dbmeH = ÓPfynmukd/ a'wd = ay;vSLonfrnf\/
qGrf;ukd ay;vSLaewJh tvSL&Sif[m tvSLcHyk*¾dKvfwkdYtm; ---
6 ! zm;atmufawm&q&mawmf
(u) toufukd &Snfatmif tm,kac:wJh tvSL'geukd ay;vSL-
onfrnfw,f/
( c ) ½kyftqif;ukd ay;vSLonfrnfw,f/
( * ) uk,d \f csr;f omjcif;ç pdw\
f csr;f omjcif;qkw d hJ csr;f omokcukd
ay;vSLonfrnfw,f/
(C) cGeftm;ukd ay;vSLonfrnfw,f/
( i ) ÓPfynmawG xufjrufatmif ÓPfynmukd ay;vSLonf
rnfw,f/
tvSLcHyk*¾dKvfawG&JU oEÅmefrSm 'DtusKd;w&m; ig;rsKd;ukd &&Sdatmif
qGrf;tvSL&Sifu ay;vSLwmjzpfwJhtwGuf tvSL&SifrSm bmtusKd;
f vJ¿ tvSL&Sif &&SEd idk w
w&m;awGudk &&SEd idk o f hJ tusK;d w&m; ig;rsK;d ukv
d nf;
bk&m;&Sifu qufvufum a[mMum;awmfrlygw,f/
touf&Snfjcif;
(u) tm,kH acg ye 'wGm tm,kó bm*D a[mwd 'dAÁó 0g
rmEkoó 0g? (tH?2?35/)
tm,kH = toufukd/ 'wGm = ay;vSLjcif;aMumifh/ 'dAÁó 0g =
ewfürlvnf;jzpfaom/ rmEkoó 0g = vlürlvnf;jzpfaom/ tm,kó
bm*D = touf&SnfrIukd &jcif;\ tzdkYbm*&Sdonf/ a[mwd = jzpf\/
owå0gawG[m tm[m&tay:rSm rSDwif;NyD; aexdkifMu&ygw,f??
xrif;touf ckepf&uf (0dok'¨d?2?251/)qkdwJhtwdkif;yJ xrif;tm[m&
qGrf;tm[m&ukd rrSD0J rpm;okH;&bl;qkdvQif touf&SnfzdkY&ef tvGef
cufcJygw,f/ tpmtm[m&ukd pm;oHk;&ygrSomvQif touf&SnfEkdif
MurSm jzpfygw,f/ 'gaMumifh qGr;f tm[m&ukd ay;vSL jcif;onf tvSLcH
yk*¾dKvfawG touf&SnfoGm;atmif toufukd ay;vSLaeonfvnf;
rnfygw,f/ 'Dvdk tvSLcHyk*¾dKvfwkdYtm; touf&Snfatmif toufudk
tb,fukd ay;vSL&rSmvJ¿ (uð''okwåef) ! 7
&Siu
f xktd usK;d ig;yg;xJu Av = cGet
f m;Bu;D rm;jcif;qkw
d hJ tusK;d w&m;
wpfckukdyJ OD;pm;ay;NyD;awmh qGrf;vSL jcif;&JU tusKd;w&m;tjzpfESifh
a[mMum;xm;awmfrlygw,f/
taMumif;uawmh 'DtusKd;w&m;ig;yg;xJrSm cGeftm;BuD;rm;jcif;
qkdwJh tusKd;w&m;uawmh teD;uyfqHk; wkduf½kdufodjrifEkdifwJh y"me =
jy"mef;wJh tusK;d w&m;wpfck jzpfaeygw,f/ 'Dvkd jy"mef;wJh tusK;d w&m;
wpfckukd wkduf½kduf,lum a[mMum;awmfrlvkdufwJhtwGuf rjy"mef;wJh
useftusKd;w&m;awGvnf; xdkufovkd tusKH;0ifoGm;ygw,f/
'Dae&mrSm rGefjrwfwJh qGrf;ç cJzG,fç abmZOfawGukd tvSLcHyk*¾dKvf
wkdYtm; vSL'gef;ylaZmf&wJh aumif;rIukokdvfuHu cGeftm;BuD;rm;rIukd
jzpfaprIEiS hf ywfoufvYdk xif&mS ;wJh om"uwpfcu k awmh t&Sit f *Fv
k -d
rmv tavmif;tvsmjzpfwJh trsKd;aumif;om;yJ jzpfygw,f/ 'DtrsKd;-
aumif;om;u aemufqHk;b0jzpfwJh t&Sift*kFvdrmvb0rSmom
cGeftm;BuD;rm;wm r[kwfygbl;? [kdtwdwfb0 ayg&dom' jzpfcJhpOfu
vnf;yJ cGet f m;Av tvGeBf u;D rm;wJh yk*Kd¾ vw
f pfa,muf jzpfczhJ ;l ygw,f/
bmaMumifh 'Dvdk cGeftm;BuD;rm;&ovJvkdY ar;p&m &Sdygw,f/ r[m-
okwaomrZmwft|uxmrSm 'Dvkd azmfjyxm;ygw,f/
aom [d uóy'oAvó umav cD&ovmubwåH y|ayod?
awe r[mxmarm ta[mod/ (Zmwu?|?5?515/)
aom = xkdayg&dom'onf/ uóy'oAvó = ukd,fawmftm;
q,fyg;ç ÓPfawmftm;q,fyg;ESihf jynfph akH wmfral om uóybk&m;&Si-f
\/ umav = vufxufawmftcgü/ cD&ovmubwåH = EGm;EkpYd ma&;wH
qGr;f uk/d y|ayod = 0wfwnfxm;cJah vNy/D awe = xkd aumif;rIuo
k v
dk f
uHaMumifh/ r[mxmarm = BuD;rm;aom pGrf;tm;&Sdonf/ ta[mod =
jzpfcJhavNyD/
14 ! zm;atmufawm&q&mawmf
uóybk&m;&Sif&JU omoemawmfwGif; tcsdeftcgumvrSm xkd
ayg&dom'tavmif;tvsm (= t*Fv k rd mvtavmif;tvsm)jzpfwhJ trsK;d
aumif;om;[m EGm;EkpYd ma&;wHqrG ;f 0wfudk oHCmawmftm; wnfxm;cJ-h
zl;w,f/ EGm;EkdYpma&;wHqGrf;0wfwnfNyD;awmh oHCmawmftm; EGm;EkdY-
qGr;f ukd vSL'gef;ylaZmfczhJ ;l w,f/ 'Daumif;rIuo
k v
dk u
f &H UJ pGr;f tm;&Sed af pmf
tmEkabmfaMumifh ayg&dom'b0rSma&mç aemufqHk;b0jzpfwJh t*kFvd-
rmvb0rSma&m tvGef cGeftm;AvpGrf;tm;ESifh jynfhpHkwJh yk*¾dKvfwpfOD;
vmjzpf&w,f/ 'gwGifruao;bl;? olu tjcm;tvSL'geawGukdvnf;
uóybk&m;&Sif&JU omoemawmfwGif;rSm &[ef;oHCmawmftm;
vSL'gef;ylaZmfcJhzl;jyefw,f/ bmawG vSL'gef;cJhovJ¿
t*¾domvÍö uma&wGm bdu©KoHCó oDw0daem'ew¬H t*¾dÍö
'g½led p 'g½kapä'e0godÍö z&okÍö t'god? awe awZ0g ta[mod/
(Zmwu?|?5?515/)
t*¾domvÍö = rD;wif;ukyfudkvnf;/ uma&wGm = aqmufvkyf
apí/ bdu©KoHCó = &[ef;oHCmawmftm;/ oDw0daem'ew¬H =
tat;ukd (= tcsrf;)ukd y,fazsmuf&eftvdkYiSm/ t*¾dÍö = rD;ukdvnf;-
aumif;/ 'g½led p = xif;wkdYudkvnf;aumif;/ 'g½kapä'e0godÍö = xif;
d nf;aumif;/ z&okÍö = ykqed u
jzwf&ef yJcyG f (= "m;)ukv f v
dk nf;aumif;/
t'god = ay;vSLcJhzl;avNyD/ awe = xkdaumif;rIukokdvfuHaMumifh/
awZ0g = wefcdk;BuD;rm;wJhyk*¾dKvfonf/ ta[mod = jzpfcJhavNyD/
olu rD;wif;ukyfwpfckudkvnf; aqmufvkyf vSL'gef;cJhzl;w,f/
OD;wnfcsuu f awmh tvGef at;csr;f wJt h cg tat;"mwfudk y,fazsmuf
Ekid zf &Ykd efqw
dk hJ OD;wnfcsuEf iS hf vSL'gef;cJjh cif; jzpfygw,f/ 'Dr;D wif;ukyqf -dk
wmuvnf; tylaiGUukd &,lzq Ykd w
dk hJ OD;wnfcsuEf iS hf aqmufvyk f vSL'gef;
xm;wJh taEG;cef;wpfcak wmh jzpfygvdrrhf ,f/ 'DtaEG;cef;xJrmS toH;k jyKz-Ykd
&ef rD;ç xif;ç xif;jzwf&ef"m;ç ykqdefwkdYukdvnf; vSL'gef;cJhygw,f/ 'D
tb,fukd ay;vSL&rSmvJ¿ (uð''okwåef) ! 15
taMumif;w&m;ig;yg;
y&rw¬awm t0dZÆrmaeok £w¬dyk&dom'Dok Z0wd? 0dZÆrmae-
okyd cE¨m'Dok e Z0wDwd t0dZÆm/ (0dok'¨d?2?157/)
1/ t0dZÆm - 'Dt|uxmzGifhqkdxm;wJhtwkdif;yJ bk&m;&Sif a[m-
Mum;xm;awmfrlwJh y&rw¬opöme,fu ajymr,fqkdvQif a,mufsm;ç
rdef;rç yk*¾dKvfç owå0gqkdwm r&Sdygbl;/ ½kyftqif;vSolç ½kyftqif;
rvSolqkdwmvnf; r&Sdygbl;/ bmawGom &SdovJ¿ ½kyfw&m;tpktykHç
emrfw&m;tpktyHak wGom &Sw d ,f/ tedpw ö &m;tpktyHçk 'kuw
© &m;tpk
tyHkç tewåw&m;tpktyHkawGom &Sdw,f/ taMumif;w&m;ESifhwuG-
aom ,if;½kyfemrf"r®ocFg&w&m;awG[m tm;vHk; tedpöç 'ku©ç tewå
w&m;awGcsnf;om jzpfMuw,f/
'gaMumifh tedpöç 'ku©ç tewåawGom jzpfaeMuwJh tJ'D½kyfemrf
"r®ocFg&w&m;awGukd tedpöç 'ku©ç tewåjzpfwJh ½kyfemrfawGyJvkdY
odcJhvQifawmh tJ'DtodÓPf[m rSefaeygw,f/ or®m'd|dyJ/ 'gayr,fh
tedpöç 'ku©ç tewåtpktyHkawGom jzpfMuwJh ½kyfemrftpktyHkawGyJvkdY
rodbJ tvGefvSywJh tomqHk; tjrwfqHk; ½kyftqif;ukd aqmifEkdifwJh
trsKd;orD;vkdY odcJhvQif ,if;todukd todrSm;vkdY qkd&w,f/ tJ'D tod-
rSm;rIukd t0dZÆmvkdY ac:qkdygw,f/
2/ wPSm --- ,if;tomqHk; tjrwfqHk; ½kyftqif;ukd aqmifxm;
Ekid w
f hJ trsK;d orD;b0ukd wG,w
f mwyfrufwo hJ abmu wPSm jzpfw,f/
3/ Oyg'gef --- ,if;trsKd;orD;b0ukd pdwfuyfpJGaewJhoabmu
Oyg'gef jzpfw,f/
4/ ocFg& --- 0wfyef;ykqkd;ukd vSL'gef;ylaZmfaewJh ukokdvfapwem
tkyfpk emrfw&m;awGu olarQmfvifhawmifhwaewJh trsKd;orD;b0ukd
jzpfay:vmatmif jyKjyifay;Ekid w f hJ pGr;f tm; &Sad ewJt
h wGuf ocFg&w&m;-
22 ! zm;atmufawm&q&mawmf
awG jzpfMuygw,f/
5/ uH --- 'DocFgw&m;awG[m 0dygufemrfw&m;awGvdk ysuo f mG ;wJh
tcg owåw d pfpw kH pf&m rxm;cJb h eJ YJ csKyaf ysmufomG ;wmrsK;d awmh r[kw-f
bl;/ aemifwpfcsdefrSm olarQmfvifhawmifhwxm;wJh ½kyftqif; vSy
wifwh ,fwhJ trsK;d orD;b0ukd jzpfapEkid w f hJ pGr;f tifur®owåud dk ½kyef mrf
tpOfrSm jr§KyfESHNyD;rS csKyfysufoGm;ygw,f/ tJ'D pGrf;tifowådukd uHvkdY
ac:qkdygw,f/
aygif;vkdufawmh t0dZÆmç wPSmç Oyg'gefç ocFg&ç uHqkdwJh
taMumif;w&m; ig;ck pHknDoGm;NyD jzpfygw,f/ 'Dvdk t0dZÆmç wPSmç
Oyg'gefawG jcH&H NyD; jyKpkysKd;axmifxm;cJhwJh ocFg& uHuawmh &ifhusuf
vmwJh wpfaeYrSm tusKd;ay;rSm jzpfygw,f/ xdktrsKd;aumif;orD;
uav;[m wpfcsdefrSm od0dwkdif; t&d|yk&NrdKUrSm uka#&Spfq,f <u,f0
csr;f omwJh wd&#d 0d pätrnf&w dS hJ olaX;Bu;D &JU orD;&wemwpfO;D jzpfvmcJh
ygw,f/ olUukd Or®m'EÅDqw dk hJ emrnfudk ay;xm;ygw,f/ oljyKpyk sK;d axmif
cJw
h hJ qnf;yl;cJw
h hJ uHawGu tusK;d ay;vmNyD jzpfw,f/ (16)ESpt f &G,-f
avmuf a&mufvmwJhtcg olu b,fvkd jzpfvmovJ¿
om aomVo0óduumav twduEú rÅ mEko0PÖm a'0pä&m 0d,
tbd½yl g 'óeD,m ygom'dum y&rm, 0PÖaygu©&wm, orEém*-
wm ta[mod/ (Zmwu?|?5?222/)
om = xkdtrsKd;orD;onf/ aomVo0óduumav = wpfq,fh-
ajcmufESpft&G,fokdY a&muf&Sdvmaom tcsdeftcgumvü/ twduúEÅ-
rmEko0PÖm = vlwdkY\ ½kyftqif;ukd ausmfvTm;vGefajrmufaom ½kyf-
tqif;&Sod nfjzpfí/ a'0pä&m 0d, = ewforD;uJo h /Ydk tbd½yl g = tvGef
tqif;vSonf/ 'óeD,m = ½Icsipf zG,&f o dS nf/ ygom'dum = MunfnKd
zG,f*kPfukd aqmifxm;Ekdifonf/ y&rm, 0PÖaygu©&wm, = vGef-
jrwfaom ½kyftqif; vHk;&yfoP²mefESifh/ orEém*wm = jynfhpHkonf/
tb,fukd ay;vSL&rSmvJ¿ (uð''okwåef) ! 23
ta[mod = jzpfcJhavNyD/
wpfq,fah jcmufEpS t f &G,o f Ydk a&mufvmNy?D ½kyt f qif;awGu ody-f
Ny;D awmh vSywifw h ,faeNy?D vlw\ Ykd ½kyt f qif;ukd vGeo f mG ;Ny?D ewforD;
uJhokdY ½kyftqif;u tvGef vSywifhw,faeNyD? b,fvkdyJ MunfhMunfh?
Munf½h &I olwYdk rsupf rd mS tvGeMf unfv h aYdk umif;aeNy?D jrif&olw&Ykd UJ pdwu
f dk
MunfvifapwwfwhJ MunfnKzd , G *f P k u f kd aqmifxm;Ekid w f hJ ½kytf qif;-
rsKd;uvnf; jzpfaejyefNyD? cE¨mukd,ftaetxm;uvnf; tvGeftcsKd;-
usNyD; vGefjrwfaom ½kyftqif; vkH;&yfoP²mefESifhvnf; jynfhpHkaeNyD
jzpfw,f/
'gaMumifh bk&m;&Sifu -- ]0w¬a'g 0PÖa'g a[mwd = t0wf
ouFef;ukd vSL'gef;jcif;onf ½kyftqif;ukd vSL'gef;onfrnfw,f}vkdY
a[mMum;awmfrljcif; jzpfw,f/
]0PÖH 'wGm 0PÖó bm*D a[mwd 'dAÁó 0g rmEkoó 0g =
½kyftqif;ukd ay;vSLwJhyk*¾dKvf[m ewfüjzpfwJh ½kyftqif; vlüjzpfwJh
½kyftqif;ukd &&Sdjcif;tzdkYbm*&Sdw,f}vdkYvnf; a[mMum;awmfrljcif;
jzpfygw,f/ 'gwGifvm;qkdawmh ruao;bl;/ olU&JU qkawmif;ESifh
avsmfnDpGm aemufxyf tusKd;awGvnf; &&Sdjyefao;w,f/
a, a, ykxkZÆem wH yóEÅd? aw aw oubma0e oP²mwkH
toauúmEÅm ok&myger'rwåm 0d, udavora'e rwåm [kwmG owð
ypöKy|maywkH orw¬m emr ema[okH/ (Zmwu?|?5?222/)
a, a, ykxkZÆem = tMuif tMuif ykxkZefvlom;wkdYonf/ wH
d rsK;d orD;uk/d yóEÅd = awGUjrifMu&uke\
= xkt f / aw aw = jrifawGU&wJh
xdx
k kd ykxZk efirdu
k o Yk nf/ oubma0e = rdrw
f m;wdo d \ Ykd yifuo dk abm
tm;jzifh/ oP²mwkH = &yfwnfaejcif;iSm/ toauúmEÅm = rpGrf;Ekdifukef
onfjzpfí/ ok&myger'rwåm 0d, = t𝔲l orm;wku Yd o hJ /Ydk udavo-
24 ! zm;atmufawm&q&mawmf
ra'e rwåm = udavom,pfrl;jcif;jzifh ,pfrl;ukefonf/ [kwGm =
jzpfMuukefí/ owð = owdw&m;ukd/ ypöKy|maywkH = a&S;½Iwnfap-
tHhaomiSm/ orw¬m emr = pGrf;EdkifaomolwdkYrnfonf/ ema[okH =
rjzpfMuavukef/
'guawmh olU&JU qkawmif;ESihf avsmn f pD mG uHqw
kd hJ w&m;rif;Bu;D u
pD&ifcsucf say;vdu
k jf cif;yJ jzpfygw,f/ 'DtaMumif;t&muawmh 'Dae&m-
rSm ajymvkd&if;awmh r[kwfygbl;/ tusKd;w&m;csif;u qufoG,frI
&SdaevkdYom xnhfajymaejcif; jzpfygw,f/ bmajymvdkwmvJ¿
b,fykxkZefvlom;yJjzpfjzpf 'DtrsKd;orD;ukd jrifawGU&olawG[m
rdrd&JU yifukdoabmtwdkif; &yfwnfaezdkY&ef rpGrf;EkdifMuawmhbl;/
t𝔲l orm;awGvdk jzpfNy;D awmh owdawG vufvw G jf zpfuek Mf uw,f/
rdrw
d &Ydk UJ oEÅmefrmS owdw&m;ukd a&S;½Iwnfaeatmif xm;zd&Yk ef rpGr;f Edik f
jzpfukefMuw,f/
'DtusK;d w&m;awGuawmh tJ't D rsK;d orD;&JU qkawmif;ESihf uHtm;-
avsmfpGm jzpfay:vm&wJh tusKd;qufawGygyJ/ 'Dae&mrSm ajymvdk&if;
tcsuu f awmh ]]t0wfouFe;f udk ay;vSLjcif;onf ½kyt f qif;ukd ay;vSL-
onfrnfw,f/ ½kyftqif;ukd ay;vSLwJhyk*¾dKvfonf ½kyftqif;&JU vSy
wifhw,fjcif;ukd &&Sdjcif; tzdkYbm*&Sdw,f}}qdkwJh tcsufyJ jzpfygw,f/
aemufwpfck eHygwf (3)ar;cGef;&JU tajzu bmvJ¿
csrf;omukd ay;vSLol
3/ ,mea'g okca'g a[mwd/ (oH?1?29/)
,mea'g = ,mOftrsK;d rsK;d udk ay;vSLaewJyh *k Kd¾ vo
f nfum;/ okca'g
= csrf;omokcudk ay;vSLaewJhyk*¾dKvfonf/ a[mwdd = jzpfygay\/
,ckacwftajymeJY ajymvQifawmh c&D;a0;wpfckukd oGm;awmhr,fh
tb,fukd ay;vSL&rSmvJ¿ (uð''okwåef) ! 25
yk*Kd¾ vw
f pfa,mufudk armfawmfum;wpfp;D eJY vdu k yf rYkd ,fqvkd Qif ajcvsif
q,f&ufavmuf oGm;&r,fhc&D;udk wpf&uftwGif; csrf;csrf;omomeJY
a&muf&o dS mG ;Edik w
f ,f/ c&D;oGm;vmaewJh yk*Kd¾ vaf wGukd csr;f omvG,u f -l
atmif &Gufaqmifay;aewJh vkyfief;cGifwpfck jzpfwJhtwGuf ,ckvdk
,mOfudk vSL'gef;ylaZmfjcif;onf csrf;omokcudk ay;vSLonfrnfw,f/
odkYaomf qif,mOfç jrif;,mOftp&SdwJh 'Dvdk wd& pämefawGudk uyf,SOf
tokH;jyKxm;wJh ,mOfawGudkawmh jrwfpGmbk&m;u &[ef;awmfrsm;udk
tokH;rjyKzkdY&eftwGuf odu©myk'fawmfjzifh ynwfxm;awmfrlygw,f/
odu©myk'fjzifh ynwfxm;awmfrlawmh 'Dae&mrSm qdkvdkwJh,mOfuawmh
atmufxpfqkH;yrmPtm;jzifh zdeyfjzpfygw,f/
'DaeYtvSL&Siaf wG Munfv h u kd rf ,fqv
kd Qif rGejf rwfaom qGr;f ç cJz,
G çf
abmZOfawGudkvnf; bk&m;trSL;&Sdaom oHCmawmfwdkYESifhwuG &Sif-
a,m*Dç vla,m*D y&dowftaygif; olawmfaumif;wdkYudk vSL'gef;ylaZmf
Muw,f? <ua&mufvmMuukefaom y&dowftaygif; olawmfaumif;
wdkYudkvnf; vSL'gef;ylaZmfMuw,f? t0wfouFef;awGvnf; vSL'gef;
ylaZmfMuw,f? rdrw d Ykd pGr;f tm;&So
d avmuf zdeyftp&Sad om ,mOftrsK;d rsK;d
awGuv kd nf; vSL'gef;ylaZmfMuw,f/ 'Dvkd vSL'gef;ylaZmfjcif;[m wpfzuf-
om; tvSLcHy*k Kd¾ vaf wGtay:ü csr;f omokc trsK;d rsK;d awGukd &Guaf qmif
ay;aeonfESifh wlw,f/
],mOfukd ay;vSLjcif;onf tvSLcHyk*¾dKvfwkdYtm; csrf;omokcukd
ay;vSLonfrnfw,f}qkad wmh tvSLay;wJyh *k Kd¾ vrf mS bmtusK;d &Syd govJ
vdkYawmh ar;p&m &Sdygw,f/
okcH 'wGm okcó bm*D a[mwd 'dAÁó 0g rmEkoó 0g/
(tH?2?35-36/)
okcH = csrf;omokcukd/ 'wGm = ay;vSLjcif;aMumifh/ 'dAÁó 0g =
ewfürlvnf;jzpfaom/ rmEkoó 0g = vlürlvnf;jzpfaom/ okcó
26 ! zm;atmufawm&q&mawmf
= csrf;omokcukd/ bm*D = &&Sdjcif; tzdkYbm*&Sdonf/ a[mwd = jzpf\/
csrf;omokcukd ay;vSLjcif;aMumifh tvSL&Sif[m ]vlUcsrf;om ewf
csrf;omac:wJh csrf;omokc t00ukd &&Sdjcif;tzdkYbm*&Sdygw,f}vdkY
bk&m;&Sifu a[mMum;xm;awmfrlygw,f/
xif&mS ;wJh om"uwpfcu
k awmh ax&*gxmygVdawmfrmS vm&Sw
d hJ
orÇLwrax&f okdYr[kwf oDw0ed,rax&f tavmif;tvsmjzpfwJh
trsKd;aumif;om;&JU ,mOftvSL'gewpfck jzpfygw,f/
oDw0ed,rax&f (ax&*gxm?|? 55-57/)
tw¬'óD trnf&Sdawmfrlaom bk&m;&SifESifhtwl rsm;pGmaom
wynfh&[ef;oHCmawmfwkdY **Fgjrpfurf;yg;okdY <ucsDawmfrlvmwJhtcg
xkt d rsK;d aumif;om;u bk&m;&Siu f dk zl;awGUvku
d &f awmh tvGef MunfnK-d
aom pdwx f m;&So
d jzifh bk&m;&Six
f aH wmfoYdk csO;f uyfum tvGef ½kad opGm
&Sdcdk;NyD;aemuf ]]bkef;awmfBuD;jrwfawmfrlaom jrwfpGmbk&m; ...
xkdrSmbufurf;okdY <ua&mufawmfrlvdkygovm;bk&m;}}vkdY ar;jref;
avQmufxm;vkdufygw,f/ bk&m;&Sifuvnf; xkdrSmbufurf;okdY <ucsD
awmfrlvdkaMumif;ukd jyefvnf rdefYMum;awmfrlvkdufaomtcg wpfcP
twGif;rSmyif avStkyfpkwpfckukd zGJUcsnfum bk&m;trSL;&SdwJh oHCm-
awmfwkdYukd xkdrSmbufurf;okdYta&muf rdrdukd,fwkdif OD;aqmifvkdufydkY
ygw,f/ bk&m;&Sifuvnf; 'DtrsKd;aumif;om;ukd oem;apmifha&Smuf-
awmfrlvdkojzifh csD;ajr§mufay;awmfrljcif; jzpfygw,f/ csrf;csrf;omom
ryifryef;bJ vG,v f ,
G u f u
l l acsmacsmarmarm vsiv f sijf refjrefjzifh xkrd mS
bufurf;okdY qkdufa&mufawmfrlNyD;aemuf 'kwd,ajrmufaeYrSm bk&m;
trSL;&SdwJh oHCmawmfwkdYtm; BuD;us,faom r[m'geyJGBuD;wpfckukd
jyKpkysKd;axmif vkdufjyefw,f/
'Daumif;rIuo
k v
dk u
f aH Mumifh uG,v
f eG Nf y;D aemuf vlUjynf ewfjynf
tb,fukd ay;vSL&rSmvJ¿ (uð''okwåef) ! 27
uJo
h aYkd om a&m*gtrsK;d rsK;d awG ta&jym;ay:rSm pGu
J yfvmEkid w
f hJ tqifh
txd a&muf&SdoGm;w,f/
odkYaomf yk*¾dKvfwpfa,mufu ausmif;twGif; 0ifNyD;awmh psmef-
ormywfawGudk 0ifpm;Ny;D aer,f/ 0dyóembm0emur®|mef;awG pD;jzef;
NyD;aer,f/ psmefcsrf;omç r*fcsrf;omç zkdvfcsrf;omç edAÁmefcsrf;omqdkwJh
'Dcsrf;omokcawGudk cHpm;NyD; aexkdifvdkufr,fqdkvQifawmh ausmif;
twGif;rSm acwåcPyJ aexkdifonfjzpfap xkdyk*¾dKvf&JU oEÅmefrSm ½kyf-
tqif;awGu MunfvifawmufyoGm;w,f/ ausmif;ocFr;f u xkyd *k Kd¾ v-f
&JU ½kyftqif;udk Munfvif oefY&Sif;oGm;atmif &Gufaqmifay;EkdifwJh
pGrf;tm;vnf; &Sdw,f/ rnDrQwJh &moDOwkaMumifh jzpfay:vmr,fh
tom;ta&mif&UJ ysupf ;D rIawGukd 'Dausmif;ocFr;f u umuG,af y;w,f/
½kytf qif; tom;ta&ta&miftqif;awG&UJ Munfvif awmufyrIukd
'Dausmif;ocFr;f uav;u oGe;f avmif;Ny;D xnfah y;vdu k o f vdk aus;Zl;jyK
ay;oGm;w,f/ t&dyx f rJ mS csr;f csr;f omomjzifh orx-0dyóembm0em
awGukd yGm;rsm;tm;xkwEf ikd w f thJ wGuf xko d al wmfaumif;&JU tom;ta&-
awG[m MunfvifawmufyoGm;wJhoabm &Sdvmw,f/
aemufwpfcu k ausmif;ocFr;f &JU tjyifbufrmS txl;ojzifh nOf-h
tcgrsK;d rSm vSnv hf nfNy;D oGm;vmMur,fqv kd Qif cvkww f u dk rf cd sivf nf;
wku
d rf v
d rd rhf ,f? ql;awG eif;rdcsiv f nf; eif;rdvrd rhf ,f? a>rç uif; tp&Sw d hJ
ab;tEÅ&m,fawGev YJ nf; awGUcsiaf wGUr,f/ 'DaeY ausmif;'g,umawG
Munfv h udk rf ,fqv kd Qif oDwif;ok;H wJah usmif;rSm aexkid wf yhJ *k Kd¾ vaf wG 'Dvkd
'ku©trsKd;rsKd; ra&mufygapeJYqdkwJh OD;wnfcsufjzifh vrf;awGvnf;
ususee jyKjyifNyD; vSL'gef;ylaZmfw,f/ ausmif;wGifomru vrf;awGç
wHwm;awGudkvnf; aoaocsmcsm jyKjyifNyD; vSL'gef;ylaZmfMuw,f/
vrf;awGuv dk nf; ususee jyKvyk yf al Zmfay;awmh 'Dvrf;udk avQmufomG ;
40 ! zm;atmufawm&q&mawmf
ae&wJh &[ef;awmfawGtwGuf ab;tEÅ&m,fawGrSvnf; uif;oGm;
w,f/
tvm;wlyJ a>rç uif;tp&SdwJh ab;tEÅ&m,fawG[m ausmif;
twGif;rSm oDwif;okH;aexkdifaewJh xkdyk*¾dKvf&JU oEÅmefrSm b,fvdkrQ
usa&mufNyD; rvmEkdifbl;/ ab;tEÅ&m,fawG rusa&mufatmif
'Dausmif;uae umuG,fay;w,f/ tvm;wlyJ 'Dausmif;twGif;rSm
oDwif;okH;aexkdifwJhyk*¾dKvfu jcifç rSuftp&SdwJh ab;tEÅ&m,fawG&JU
awGUxdrI 'Pfcsuaf wGrS uif;a0;aewJt h wGuf csr;f omokctrsK;d rsK;d awG
olUoEÅmefrSm jzpfay:vmw,f/ 'gwGifvm;qdkawmh ruao;bl;/ 'D
ausmif;twGif;rSm oDwif;okH;aexkdifawmfrlwJh yk*¾dKvfu bk&m;&Sif&JU
w&m;awmfawGudk &Gwfzwfo&ZÑm,fw,f/ xkd&Gwfzwfo&ZÑm,faewJh
tcsdeftcgrSmvnf; bk&m;&Sif&JU w&m;awmfawGudk tm½kH,lNyD;awmh
csr;f omaewJh yDwo d ck OD;aqmifaewJh ukov
dk w
f &m;awG xk&d [ef;awmf&UJ
oEÅmefrSm wkd;yGm;NyD; vmEdkifygw,f/
'DavmufwGifvm;qdkawmh ruao;ygbl;/ xkd&[ef;awmfu
pGr;f tm;&Sv d Ykd xkad usmif;twGi;f rSm orxbm0emawGukd atmifatmif-
jrifjrif usiMhf uBH uKd ;ukwf yGm;rsm;tm;xkwEf ikd cf rhJ ,fqv dk Qif psmeformywf
awGudk 0ifpm;EdkifvQif psmefcsrf;omawGudk olUoEÅmefrSm cHpm;EkdifwJh
oabmawG &Sdw,f/ 0dyóembm0emawGudk pepfwus usifhMuH
BuKd ;ukwf yGm;rsm;tm;xkwEf ikd cf rhJ ,fqv kd Qiv
f nf; 0dyóemcsr;f omawGukd
olUoEÅmefrmS cHpm;Ekid w f hJ pGr;f tm;awG &Svd mw,f/ 'Dxuf tqifjh rifv h Ykd
rdrdu r*fcsrf;omç zdkvfcsrf;omtxd qkdufatmif yGm;rsm;tm;xkwf
Ekid cf rhJ ,fqv kd Qiv f nf; edAmÁ efcsr;f omw&m;awmfjrwfBu;D &JU Nird ;f at;aewJh
oEÅo d ck *kPu f kd tm½k,
H Nl y;D awmh zvormywfcsr;f omjzifh aexkid Ef idk w f hJ
pGrf;tm;vnf; &SdvmEkdifw,f/ 'gaMumifh csrf;omokctrsKd;rsKd;awGudk
'Dausmif;u xkd&[ef;awmftm; &Gufaqmifay;aeygw,f/
tb,fukd ay;vSL&rSmvJ¿ (uð''okwåef) ! 41
aumif;rIuok v
dk jf zpfwhJ jrufr;dk xm;wJh ausmif;ocFr;f uk#w
d pfcu
k dk jrifawGU
vkdufawmh 0ifNyD;awmh rkd;ckdvdkufygw,f/
tJ'Djrufrdk;wJausmif;twGif;rSm&SdwJh jruftcif;ay:rSm xkdifNyD;
oDwif;oH;k vku d wf ,f/ wJausmif;uav;xJrmS xkid v f u dk wf meJY wpfNyKd i-f
eufwnf; rQwwJhOwkukd rSD0Jvkduf&wJhtwGuf 0dyóembm0em
ur®|mef;ukd qufvufpD;jzef;awmfrlvkdufwm t&[wåzdkvfwdkifatmif
qkdufa&mufoGm;cJhygw,f/ tomqHk; tjrwfqHk;jzpfwJh csrf;omokcukd
&&So
d mG ;cJyh gw,f/ 'gaMumifh ausmif;tvSL[m tomqH;k tjrwfq;kH jzpfwhJ
r*fcsr;f omç zdv k cf sr;f omqkw
d hJ csr;f omokcBu;D awGudk &&Sad tmif tm;ay;
axmufyHhaewJhtwGuf omoemawmfrSm tvGeftqifhjrifhrm;vSwJh
csrf;omokcBuD;ukd ay;vSLaewmeJYvnf; wlygw,f/
'DtvSL&Sijf zpfwhJ v,fapmifah ,mufsm;[mvnf; 'Daumif;rIaMumifh
vlrif;ç ewfrif;ç pMu0aw;rif; pnf;pdrfcsrf;omawGukd tBudrfrsm;pGm
cHpm;&NyD;aemuf yapöuaAm"dÓPfawmfukd &&m&aMumif; yg&rDw&m;
taygif;ukd jznfhusifhEkdifwJhtwGuf yg&rDawGu &ifhanmif;vmaom
wpfcsed wf iG f &weuk#dtrnf&adS wmfral om yapöuAk'b
¨ &k m;&Sif jzpfvrd -hf
r,fqkdNyD;awmh bkef;BuD;wkdY&JU a*gwrbk&m;&Sifuvnf; Asm'dwfpum;
rdefYMum;awmfrlcJhygw,f/ (ax&*gxm?|?1?161-163/)
'gaMumifh ausmif;ukd ay;vSLjcif;onf cGeftm;ukd ay;vSLjcif;ç
½kyftqif;ukd ay;vSLjcif;ç csrf;omukd ay;vSLjcif;ç yuwdaom rsufpd
tjrif ÓPfrsufpdtjrifwkdYukd ay;vSLjcif;ç rao&m tNrdKufedAÁmefukd
ay;vSLjcif;qkdwJh tm;vHk;ukd ay;vSLonfESifh wlw,f/ 'Dvdk tm;vHk;ukd
ay;vSL&ma&mufwJhtwGuf oHo&mc&D;qkdwm xif&Sm;&S daeao;vkdY
qufvuf usifvnf&r,fqkdvQif vlyJjzpfjzpf ewfyJjzpfjzpf jzpfav&m
b0wdik ;f rSm cGet
f m;Bu;D rm;jcif;ç ½kyt
f qif;vSyjcif;ç yuwdrsupf t
d jrif
ÓPfrsufpdtjrifaumif;jcif;ç csrf;omBuD;jcif;pwJh tusKd;w&m;awGukd
44 ! zm;atmufawm&q&mawmf
&&S½d w
Hk iG o
f mru aemufq;kH b0rSm rao&m tNrKd uef Ad mÁ efBu;D ukd &onfh
wkdifatmif aus;Zl;jyKay;Ekdifygw,fvkdY qkdvkdygw,f/
okar"max&D (ax&D*gxm?|?278-300/)
okar"max&D&JU tavmif;tvsmjzpfwJh trsKd;aumif;orD;[m-
vnf; oHo&m0#fqif;&JrS xGufajrmufaMumif;jzpfwJh ed,smeduw&m;
aumif;awGukd a&S;a&S;aom bk&m;&SifwkdY&JU omoemawmfwGif;awGrSm
pkaqmif;&SmazGcJhwJh trsKd;aumif;orD;wpfOD; jzpfygw,f/ aumPm*kH
bk&m;&Sif&JU vufxufawmfrSm rdwfaqGtrsKd;aumif;orD;awGESifh wkdif-
yifum wlnDaom tZÑmo,"mwfjzifh tvGef BuD;us,fcrf;em;wJh
ausmif;wkduftm&mrfBuD;wpfckukd wnfaqmufum bk&m;trSL;&SdwJh
oHCmawmfwkdYtm; vSL'gef;ylaZmfcJhMuygw,f/ ,aeY ausmif;tvSL&Sif
jzpfwhJ 'g,umç 'g,dumrwku Yd o
hJ yYdk J jzpfMuygw,f/ edAmÁ efudk &nfarQm-f
um qnf;yl; ylaZmftyfwJh p&PrsKd;aph yg&rDw&m;awG jzpfMuygw,f/
xkad umif;rIuo k v
dk u
f aH wGaMumifh ewfjynf ewfavmurSm wpfb0
NyD;wpfb0 jrifhoxufjrifh jrwfoxufjrwfwJh ewfcsrf;om trsKd;rsKd;
awGukd cHpm;&NyD;aemuf uóy uóybk&m;&Sif&JU omoemawmfwGif;okdY
a&muf&SdvmwJhtcg vlUjynfokdY wpfzefjyefNyD; vljzpfvmcJhw,f/ tvGef
csrf;om<u,f0wJh olaX;orD;wpfOD;yJ jzpfcJhygw,f/ odMum;vdr®mwJh
t&G,fokdY a&mufvmwJhtcgrSmawmh edAÁmefukd &nfrSef;um jyKpkysKd;
axmifcw hJ hJ yg&rDw&m;taygif;wk&Yd UJ vIUH aqmfraI Mumifh omoemawmfü
tvGefouf0ifMunfndKwJh o'¨gw&m;ukd &if0,fykdufaxG;um &wem
oH;k yg;ukd &nfñeT ;f vsuf 'geç oDvç orxç 0dyóem tpjzmwJh jyefaY jym
BuD;us,fwJh aumif;rIukokdvfawGukd jyKpkysKd;axmifcJhjyefw,f/ edAÁmef
a&mufaMumif; p&PrsK;d aphaumif; 0dZmÆ rsK;d aphaumif;qkw d hJ yg&rDrsK;d aph
awGukd qnf;yl;&SmazG pkaqmif;jcif;yJ jzpfygw,f/
tb,fukd ay;vSL&rSmvJ¿ (uð''okwåef) ! 45
Oyg'gef/ 'Dvkd t0dZmÆ ç wPSmç Oyg'gef oH;k ck jc&H NH y;D awmh ,ckvkd ausmif;
vSLjcif;ç qGrf;vSLjcif;ç ouFef;vSLjcif; tp&SdwJh aumif;rIukokdvf ocFg&
w&m;awGudk jyKpkysKd;axmifw,f/
xkdocFg&w&m;awGuvnf; tedpöw&m;awGom jzpfMuw,f/
jzpfNy;D wmeJY csucf si;f ysuo f mG ;Muw,f/ 'Dvdk jzpfNy;D ysuo f mG ;Muayr,f-h
vnf; pGr;f tifowåd wpfpw Hk pf&m rxm;cJbh eJ YJ jzpfNy;D ysuo f mG ;wJoh abm-
awmh r[kwfbl;/ wpfcsdefrSm rdrd arQmfvifhawmifhwaewJh vlawmf
vlaumif;ç ewfaumif;ewfjrwfb0udk jzpfapEdik w f hJ pGr;f tifur®owåu d kd
½kyef mrftpOfrmS jrK§ yEf NHS y;D rSom csKyyf suof mG ;Muw,f/ tJ'D pGr;f tifur®-
owåu d av;udak wmh uHvYkd ac:ygw,f/ aygif;vdu k af wmh t0dZmÆ ç wPSmç
Oyg'gefç ocFg&ç uHqdkNyD; taMumif;ig;ck pkHnDoGm;ygw,f/
'Dvkd taMumif;ig;ck pkn H o
D mG ;vQif 'Duu H kd jyefNy;D zsuo
f rd ;f zkq
Yd w
kd mu
t&d,r*fÓPfqdkwJh arG;n§yfeJY uif;NyD; b,fvdkrS rjzpfEdkifbl;/ qdkvdk-
wmu t&d,r*fÓPf zdkvfÓPf qdkufcJhr,fqdkvQif txl;ojzifh
t&[wår*fÓPf qku d cf rhJ ,fqv kd Qiaf wmh 'DuaH wG[m csKyNf ird ;f oGm;Edik f
ygw,f/ t&[wår*fÓPf rqku d af o;bl;qkv d Qiaf wmh 'Dvkd uHrsK;d awGu
tcgtcGifhoifhvmvQif oHo&mwpfavQmufrSm tusKd;ay;rSm aocsm-
w,f/
'DykHpHtwdkif;yJ twdwfb0wpfckuvnf; t0dZÆmç wPSmç Oyg'gefç
ocFg&ç uHqdkwJh ork',opömw&m;awGudk rdrdwdkYu jyKpkysKd;axmifcJh
Muygw,f/ tJ'D ork',opömw&m;awGudk odwJhtqifhtxd vSrf;NyD;-
awmh wjznf;jznf;eJY twdwfbufudk wmplNyD;awmh ½kyfemrfawG
odrf;qnf;oGm;&ygw,f/
odrf;qnf;vdkufvdkY twdwfu jyKpkysKd;axmifcJhwJh t0dZÆmç wPSmç
Oyg'gefç ocFg&ç uHqdkwJh taMumif;w&m;awGudk &SmazGawGU&SdNyDqkdvQif
68 ! zm;atmufawm&q&mawmf
xkdork',opömw&m;awGaMumifh 'Db0rSm 'ku©opömjzpfwmudk jrif-
atmif vSrf;NyD; Munfh&ygw,f/ MunfhvdkufwJh tcsdeftcgrSm twdwfu
jyKpyk sK;d axmifcwhJ hJ ork',opömw&m;aMumifh 'Db0rSm 'kuo © pömjzpfyu
Hk kd
odwt hJ cg rdrpd rG ;f tm;&So
d avmuf twdwb f ufudk wmplNy;D awmh tvm;-
wlyJ xdx k t
kd wdwu f jyKpyk sK;d axmifcw
hJ hJ ork',opömw&m;awGaMumifh
twdwfb0awGrSmvnf; 'ku©opömjzpfykH? ypöKyÜefrSm jyKpkysKd;axmifaewJh
ork',opömw&m;awGaMumifh tem*wfrSm 'ku©opömjzpfykHqdkwJh
aMumif;-usKd;qufEG,frI y#dpöorkyÜg'foabmw&m;awGudk [kwfwdkif;
rSefpGm odatmif wpfqifhwufNyD; usifh&ygw,f/
0dyóem
y#dpo ö rkygÜ 'foabmw&m;awGukd [kww f ikd ;f rSepf mG odEidk wf hJ tcsed f
tcga&mufawmhrS xkd'ku©opömw&m;ç ork',opömw&m; ESpfyg;udk
jzpfNyD; ysufaewJhoabmudk ÓPfeJY jrifatmif MunfhNyD;awmh tedpövdkY
wGiw f iG ½f &I w,f/ jzpfjcif; ysujf cif;'Pfcsujf zifh tjrrJ jywf tn§O;f yef;
tESdyfpufcHae&wJhoabmudk ÓPfeJY jrifatmifMunfhNyD;awmh 'ku©vdkY
wGiw f iG ½f &I w,f/ rysupf ;D bJ tusw d t f cJ tckid t f rm tESpo f m&tm;-
jzifh wnfaewJh twår[kwfwJh obm0awGudk ÓPfeJY jrifatmifMunfh
Ny;D awmh tewåvYkd wGiw f iG ½f &I w,f/ 'Dvkd tedpçö 'kuç© tewå vu©Pm-
a&;ok;H wefwifNy;D wGiw f iG Bf u;D ½IwthJ ydik ;f udak wmh 0dyóemvdYk ac:yg-
w,f/
eda&m"opömESifh r*¾opöm
'D0dyóemÓPfawGudk ÓPfpOftwdkif; &ifhusufatmif BudK;pm;
vdkufwJhtcgrSm wpfcsdefrSm rdrdwdkY&JU 0dyóemÓPfawG[mvnf; &ifh-
usufvmNyDqkdvQifawmh &ifhusufvmwJh 0dyóemÓPfawG&JU tqkH;ü
t&d,r*fÓPfzv dk Ó
f PfawG ay:vmr,f/ xkt d &d,r*fÓPfzv
dk Ó
f Pf
tb,fukd ay;vSL&rSmvJ¿ (uð''okwåef) ! 69
awGu tocFw"mwf tNird ;f "mwfeAd mÁ efukd vSr;f Ny;D tm½k, H Ml urSm jzpfyg-
w,f/ xkdtocFw"mwf tNidrf;"mwf edAÁmefw&m;awmfjrwfBuD;u
eda&m"opöm jzpfygw,f/ tocFw"mwf tNird ;f "mwf edAmÁ efukd vSr;f Ny;D
tm½kH,laewJh t&d,r*fÓPfESifh ,SOfwGJaewJh t&d,r*¾ifw&m;udk,f-
awGu r*¾opömw&m;rsm; jzpfMuygw,f/ xkdtcsdeftcgrSm a,m*D
olawmfaumif;u opömav;&yf w&m;jrwfukd [kww f ikd ;f rSepf mG xk;d xGi;f
odrSm jzpfygw,f/
trw'ge
'Dvdk opömav;&yf w&m;jrwfukd xkd;xGif;odwJh tcsdeftcgrSm rdrd
ud,
k w f ikd f xk;d xGi;f odovdk olwpfyg;awGuv kd nf; rao&m tNrKd uef Ad mÁ ef
w&m;awmfjrwfBu;D udk xd;k xGi;f odatmif a[mMum;jyo qdq k ;Hk rEkid rf ,f/
'Dvkd a[mMum;jyo qdq f yhJ *k Kd¾ vrf sK;d onf (trw'ge ) = rao&m
k ;Hk rEkid w
tNrdKufedAÁmef tvSLBuD;udk ay;vSLaewJhyk*¾dKvf jzpfygw,f/ ,ckvdk
trw'ge
trw'geac:wJh rao&mtNrdKufedAÁmef tvSLBuD;ukd ay;vSLEkdifcJhr,f
qkdvQifawmh ay;vSLaewJh tvSL&Sifvnf; rao&m tNrdKufedAÁmefokdY
a&mufjcif;&JU taMumif;w&m; jzpfw,f/ rao&m tNrKd uef Ad mÁ ef tvSL-
'geBu;D ukd tvSLcH&wJh olawmfaumif;awGvnf; rao&mtNrKd uef Ad mÁ efoYdk
a&mufjcif;&JU taMumif;&if;wpfckyJ jzpfygw,f/
tvSLay; tvSLcHyk*¾dKvf ESpfOD;vHk;wkdY[m rao&mtNrdKufedAÁmefokdY
a&muf&SdoGm;MuNyDqkdvQifawmh aemufxyfwpfzef y#doaE¨ae&r,fh
ab;qkd;BuD;rSvnf; vGwfajrmufoGm;MuNyD jzpfw,f? tkdab;qkd;BuD;rS-
vnf; vGwfajrmufoGm;MuNyD jzpfw,f? emab;qkd;BuD;rSvnf; vGwf-
ajrmufomG ;MuNyD jzpfw,f? aoab;qk;d Bu;D rSvnf; vGwaf jrmufomG ;MuNyD
jzpfw,f? oHo&m0#fr;D yHBk u;D tNy;D wkid f Nird ;f oGm;NyD jzpfygw,f/ tNird ;f -
BuD;Nidrf; tat;BuD;at;&m tcsrf;omBuD; csrf;om&mjzpfwJh rao&m
70 ! zm;atmufawm&q&mawmf
tNrdKufedAÁmefBuD;okdY xm0pOf 0ifpHMu&rSm jzpfw,f/ 'gaMumifh trw-
'geukd tomqH;k tjrwfq;kH aom'getjzpf a[mMum;awmfrjl cif; jzpfyg-
w,f/ 'gaMumifh bk&m;&Sifu "r®y'ygVdawmfrSm *gxmuav;wpfckukd
a[mMum;xm;awmfrlygw,f/
oAÁ'geH "r®'geH Zdemwd? oAÁ&oH "r®&aom Zdemwd/
oAÁ&wð "r®&wd Zdemwd? wPSu©a,m oAÁ'ku©H Zdemwd/
("r®y'?ck?1?64/)
oAÁ'geH "r®'geH Zdemwd = 'getm;vHk;ukd "r®'geu atmifEkdif\/
oAÁ&oH "r®&aom Zdemwd = t&omtm;vHk;ukd w&m;t&omu
f / oAÁ&wd H "r®&wd Zdemwd = arGUavsmzf ,
atmifEidk \ G t
f m;vH;k ukd w&m;ü
arGUavsmfjcif;u atmifEkdif\/ wPSu©a,m oAÁ'ku©H Zdemwd = 'ku©
tm;vHk;ukd wPSmukefjcif;u atmifEkdif\/ ("r®y'?ck?1?64/)
'Dvkd bk&m;&Sifu "r®'geukd *kPfwifum a[mMum;xm;awmfrl
ygw,f/ 'Dae&mrSm "r®'ge geESihf ywfoufvYkd t|uxmu &Si;f jyxm;w,f/
bk&m;a[mygVdawmf"r®awGukd qdkqHk;ray;w,f? ygVdawmf&JU teuf
t"dygÜ ,fawGukd &Si;f vif;zGiq hf xdk m;wJh t|uxmawGudk a[mMum;jyo
ay;w,f? ygVdawmfawGukd EIwfikH&atmif ykdYcsay;w,f? ar;jref;wJh
jyóemawGukd ajzMum;ay;w,f? ur®|mef;w&m;awGukd a[mMum;
jyoay;w,f? w&m;awmf emMum;rIukdvnf; t½kdtaojyKvkyfw,f/
'DtvH;k pHu
k awmh "r®'geyJ rnfygw,f/ 'Dvdk "r®'getvSLBu;D ukd ay;vSL
aewJh yk*¾dKvfu rdrdukd,fwkdif y&d,wådA[kókwç y#da0"A[kókw
ac:wJh ESpfrsKd;aom A[kókwwdkYjzifh bk&m;&Sif&JU w&m;awmfawGukd
r*fqu
dk f zkv d q
f u dk o
f nftxd todBu;D odNy;D wJt h cgrS "r®'getvSLBu;D ukd
ay;vSLr,fqv dk Qiaf wmh rdrd olwpfyg; ESpOf ;D om;vH;k twGuf tusK;d &Sw
d hJ
tvSLBuD;yJ jzpfygw,f/ 'Dvdk tvSLBuD;ukd ay;vSLEkdifwJh tvSLay;
tvSLcHy*k K¾d vf ESpOf ;D vH;k wk[
Yd m tu,fírsm; tEkyg'daooedAmÁ e"mwfoYdk
tb,fukd ay;vSL&rSmvJ¿ (uð''okwåef) ! 71
wkid af tmif qkud af &mufomG ;Mur,fqv dk Qif tkad b;qk;d Bu;D rSvnf; tvGwf
Bu;D vGwNf y?D emab;qk;d Bu;D rSvnf; tvGwBf u;D vGwNf y?D aoab;qk;d Bu;D rS
vnf; tvGwBf u;D vGwNf y?D oHo&m0#f'u k © rD;yHBk u;D vnf; tNy;D wkid Nf ird ;f NyD
jzpfygw,f/
'gaMumifh 'DaeY ausmif;'g,umç ausmif;'g,dumrawGvnf;
rao&m tNrdKufedAÁmeftvSLBuD;udk ay;vSLEkdifwJhtqifhtxd usifhMuH
BudK;ukwf yGm;rsm;tm;xkwfMuygvdkY bkef;BuD; wkdufwGef;ygw,f/ tm;-
rxkwfEkdifao;bl;qdkvQifvnf; 'DaeY jyKpkysKd;axmifvkdufwJh 'geukodkvf
tpkpkonf rao&m tNrdKufedAÁmefudk &jcif; a&mufjcif;&JU BuD;pGmaom
taMumif;taxmuftyhHom jzpfygapvdkY qkawmif;yefxGmNyD;awmh
w&m;odrf;MupdkY ---
w&m;a'oemawmfed*kH;
[dwGm umar yAÁZ ðok? oaEÅm *rÇD&pdEÅum/
aw wkarSysEkodu©ma0Sg? yAÁZdwm okayovm/
oaEÅm = bk&m;tvsm yapöumESifh t&d,mEG,favmif; [dk
wdkYa&SUuolawmfaumif;wdkYonf/
*rÇ&D pdEu
Å m = eufeo J nfh "mwfoabmawGukd eufepJ mG Muq
H if tMuH
aumif; 0ifawmfrlMuukefonfjzpfí/
umar = a&S;ujyKzef ukodkvfuHwdkY pDrHaxmufr vufa&muf
&om; rsm;vSZeD;onf BuD;BuD;i,fESifh ESD;EG,fa&m,l
udk,fawmfwdkY ydkifoonfh umr0w¬KtpkpkwdkYudk/
[dwGm = igwdyYk ikd jf im; þumrw&m;wdo
Yk nf trsm;ESihf qufqH
ab;awGu 0ef;&H &efawGu ajrmufjrm; wu,fudk
aMumufvefYzG,fawGygwum;[k aMumuftm;awmf
72 ! zm;atmufawm&q&mawmf
ÓPf<u,f vGwv f wG Bf u;D pGeyYf ,fawmfrMl uukeo
f nf
jzpfí/
yAÁZ o
ð k = C&m0go orÁm"[k udpörsm;ajrmif vlwdkYabmif 0#f
aESmifudk vGwfatmifMuHK;vsuf ½kef;uefxGufí ESpf-
ouf&Tifvef; &Sif&[ef; jyKí awmxGufawmfrlMu
avukefNyD/
wkarSyd = jrwfaeu©r® "mwftmo,[k qE´udef;atmif; oif
olawmfaumif;wdkYonfvnf;yJ/
yAÁZdwm = 0w¬Kumr [lorQrS r&t& MuHK;vsuf ½kef;uef xGuf
Muukefonfjzpfí/
okayovm = pmr&Dom; NrD;zsm;ckHrif ykHtoGifodkY cspfcifav;jrwf
ESpfouftyfaom oDv udk,fpDudk,fi &Sd Muukefonf
jzpfí/
aw = xdkbk&m;tvsm yapöumESifh t&d,mEG,favmif; [dk
wdkYa&SUu olawmfaumif;wdkYudk/
tEkodu©ma0Sg = twkvdkufum usifhwwf&mudk usifhumraoG ..
tm;xkwfEdkifMuygapukefownf; .../
(om"k om"k om"kygbk&m; ...)
zm;atmufawm&q&mawmf
pdwåvawmifausmif;
zm;atmufawm&
armfvNrdKifNrdKUe,f
rGefjynfe,f/
1367-ckESpf? wykdYwGJvqef; (1)&uf? we*FaEGaeY/
"""
tb,fukd ay;vSL& rSmvJ¿ (uð''okwåef)
rSwfom;zG,f&m tu©&mpOftñTef;
tu©&mpOftñTef; - rmwdum
tu©&mpOf pmrsufESm tu©&mpOf pmrsufESm
«t» 74
« tm » 74
«O» 74
«u» 74
«c» 74
«*» 74
«C» 74
«p» 74
«w» 74
«'» 75
«"» 75
«e» 75
«y» 75
«z» 75
«A» 75
«b» 75
«r» 75
«&» 75
«v» 75
«0» 75
«o» 76
74 ] tb,fukd ay;vSL&rSmvJ¿ (uð''okwåef)
tu©&mpOf pmrsufESm tu©&mpOf pmrsufESm
«t» Or®m'EÅDtavmif;tvsm 15
taMumif;w&m;ig;yg; 21
taMumif;ork',opöm 66 «u»
tqif;vSjcif; 7 uk#d0d[m&dax&f 41
t"d*r 36 ul#m*g&okwåef 55
tEkodu©ma0Sg 72 uH 22
tb,fukd ay;vSL&rSmvJ¿ 1 uHvdkY ac: 67
trw'ge 46ç 69 «c»
tjrwfqHk;aom'ge 70
csrf;omukd ay;vSLol 24
t&d,mEG,favmif; 72
csrf;omBuD;jcif; 7
t&Sift*Fkvdrmv
cGeftm;ukd ay;vSLol 4
tavmif;tvsm 13
cGeftm;BuD;rm;jcif; 12
t&Sit
f Ek½'k g¨ 33
t0dZÆm 21 «*»
t0dZÆmvdkY ac: 66 *rÇ&D pdEu
Å m 71
touf&Snfjcif; 6
«C»
« tm »
C&m0go orÁm" 72
tmemygeusifhpOf 61
tm0gotvSL'ge\ «p»
tusKd;*kPftif # pmr&Dom; NrD;zsm;ckHrif 72
tm;vHk;ukd ay;vSLol 37 pdwåol<u,f 46
«O» «w»
Owåd,rax&f 30 wPSm 21ç 66
Oyg'gef 21ç 67 w&m;a'oemawmfed*kH; 71
rSwfom;zG,f&m tu©&mpOftñTef; ] 75
tu©&mpOf pmrsufESm tu©&mpOf pmrsufESm
0dyóem 68 «o»
0dyóemÓPf\ t½IcHtm½Hk 57 ocFg& 21ç 67
0dyóemvdkY ac: 68 o*FZmq&mawmfbk&m; 50
a0VK0efO,smOfawmf Z orm"dokwåef 57
a0VK0efausmif; 0d[m& omrkuúHodua'oem p
tEkarm'emw&m;awmf Ú om[w¬du'ge q
oDw0ed,rax&f 26
okayovm 72
okar"max&D 44
²²²