as ser, para que sorras quen ben che quere que che ha de facer berln.

e ti, que o leas.

na cestia da noria, o da da festa grande coa cidade correndo de luces baixo os nosos ps, un bico que estremeza todos os equilibrios iso quera polo meu aniversario

un

este ser o teu libro para que ti nunca o saibas eu inventarei por iso a cidade, os lugares ocultos, os sitios secretos. crearei o aroma das camelias, as cancins dos msicos ambulantes, a herba fresca baixo os teus ps... eu crearei este lugar para un amor que nunca morra, meu pequeno de ollos mxicos, e a ti tamn. e s se amarras un globo vermello mia man e xuras que ser o can que camie ao noso lado, que ser chespir,coas sas patias de goma levitando sobre o chan, se o fas, se mo xuras, entn creareiche a ti tamn. para que habites no meu colo para sempre meu pequeno berln

ese ser o teu nome, porque ters un ollo de cada cor coma a cidade. e este ser o teu libro, para que ti nunca o saibas.

dous

o libro comeza aqu. despois veen as palabras que eu inventei para amar mesmo antes de que ti o soubeses. e as barrigas das letras. al agochei as paisaxes que fixeron medrar o meu sorriso onde ti camiabas entre a xente, sen saber da nosa historia. e eu fixen destes versos unha casa para atoparnos. e os mellores momentos estn escritos nas paredes para que poidas aprendelos de memoria. eles sern a nosa lingua. e estas pxinas a maneira na que os teus dedos viaxen polo meu corpo.

tres

conxugara un poema para atoparche. e nel eu paseaba pola cidade. buscaba o lugar mellor no que vernos por vez primeira. e prometa levarlle flores, camelias, anda que en realidade era o poema o que che levaba polo seu ventre e detia os teus pasos nos lugares acordados para os amantes. que estaban tamn no poema, que fala da instantnea que nos devolven os escaparates, da hora xusta na que acenden todas as luces, do ceo nas ras sen sada. pero sobre todo da sombra das rbores que atardecen, abrazados eu saba destes sitios polas novelas.

as inventara os nomes para a cor dos teus ollos e pouco importaban xa a cidade e toda a sa arquitectura antiga, porque non sei o teu verdadeiro nome pero es de certo ti o que move os meus cabelos co seu alento seino porque eu na terraza do rhin, e ti sorras dende o ltimo verso.

catro

inventei bonaval e a nosa cama estaba chea de flores, as claro que non tia medo dos nichos e agradeca que anoitecese entre os teus brazos e as estrelas co seu canto de grilos quera dicirche delicioso como se escribe o teu nome baixo as rbores.

cinco

fago tempo, neste poema por ver se pasas polo vilar altura do vello casino, terriblemente reformado, e traes a chespir nunha man e conxuros para helio anotados no reverso da outra. e paras no medio da sala sorrindo

e eu arrolarche toda a noite cos poemas mis fermosos !dira.

antes de que falaras nada.

seis

para ti, meu neno berln, por abrigarche busquei entre todos os prodixios os nomes que daban aos lugares encantados !mis fermosos que o mis doce dos poemase mandeinos tatuar na seda do teu corpo e que aprendas a pronuncialos todos, pois cando eu marche no seu murmurio poderemos anda abrazarnos. nas estancias onde a brisa escapa da cidade. eu, para maior entraa, desexarei ser de entre todos, oliveira o lugar secreto de pati, a mis clida parada. onde os que se aprecian habitan as tardes de esponxa das madalenas.

sete

deixa que me deite entre ti e o ceo. aqu, no vern das palabras deste poema e que as herbias se che apeguen na fibra de cada verso e mentres que pase toda unha banda, e charangas con camisas de prata. que fagan unha festa mentres nos amamos. as, alameda ser o espacio de milsimas que a brisa atopa entre os nosos corpos.

oito pobre pequeno insomne, que sabe de memoria os contos de legumes e princesas e os nomes das ovellas todas e por iso le poemas de amor, para que o arrolen non ves que non podemos sar" non oes a praia baixo a nosa casa" que por deitar eu a cabeza no teu peito o mar andou detrs da la para atoparnos e as, chegou ata as lousas da quintana onde agarda todas as noites para separarnos e levarme dentro ao sitio do que eu veo e plidas, as horas de berenguela acompaan a marea que s descansa co sol do medioda. as foi o ocano na cidade !conteiche. ata que quedaches durmido. e bata forte na fonte dos cabalos.

nove

tanto desexa a cidade amar a la chea que para ela garda do vern as paisaxes serenas, as palabras de brisa que ondean nos vestidos de fo,

e estira as puntas das antenas e o faro da torre do reloxo e por iso, que dende al abaixo, manda fogos de artificio contra as estrelas.

envexosa

porque sabe que mil veces mil o teu nome borda a noite de bicos dourados

e no lugar onde a la mis engorda, tan grande que case tocas a barriga coas xemas, detense o firmamento. s para os amantes. e mil veces mil, sobre almciga dos das de magnolia, o teu nome e entre os teus brazos, aqu no ceo, coma en berln.

dez con lualdao o da abre de merceras e ultramarinos e ns aqu ao sol deste poema, neste anaquio de ceo que recortan as antenas, saudando os tellados vermellos dos vecios e abastos que toca a medioda, coas nosas cancins favoritas. mira como dende o ceo s sabe ser pequena a cidade, que cabe na presada de aire que prea as cortinas.

once

os amigos son os que mellor entenden que s veces a cidade ten o xesto seductor coma o perigo. e madrugadas con dentes afiados quebran en coitelas os peores locais. e que os das de despois son moi tristes. que me esquece o sorriso e non me sae dicirche nada lindo s outono.

e entn, como eles coecen as dores que se apegan nos abrigos veen buscarme casa e imos beira do ro, soleada repblica do noso abrazo,

onde chespir remove as follas das figueiras batendo coa sa cabecia de globo na calma da tarde onde a nica dor posible unha doce molestia, aqu, no xogo da man.

desta cordia invisible que nos mantn as, unidos.

doce con burla negra a cidade quen dispn das choivas coa puntualidade das coroas nos cabodanos. envaas para que os semforos preen de paraugas, e as ras do centro subleven o seu nome de defunto. deste modo invoca o mis profundo inverno, o primeiro das nosas vidas verdadeiras aquel que empeza en obradoiro coa rabia de todas as mareas.

trece

non o recordas" que ti agardas porta do vello cine avenida e eu chego tarde, que veo de non sei onde, cos petos cheos de regalos envoltos en papel de prata. e antes de cruzar o patio xa nos bicamos tan longo

pero para cando ti e eu nos coecemos, o negocio xa pechara ! dis.

por iso nunca vimos a pelcula.

catorce

mis al das hortas medran adxectivos preciosos que reservo para as tas cartas. pero agora es xa grande e sabes que non deixan de ser s palabras, anda que recorden todos os aromas. anda as.

e dixronme que comezaba a repetir os ttulos.

xa ves, tanta literatura derramada polas amantes de maia#o$s#i.

quince

preciso que saibas de memoria as direccins exactas das libreras a disposicin de cada estante os lugares de abrigo que regalan os corredores que coezas as bibliotecas tal e como estaban coas sas calefaccins de constipado, e fonseca de bufandas que descansan. pois por a comeza, amor o noso itinerario de caricias.

tanta literatura e ns atropelando botns e corchetes.

dezaseis

quera que soaras venres e o museo de arte contempornea e atoparnos por acaso na cafetera% eu que estaba escribindo e ti que vias dar un paseo. quera contarche o do libro e como se estraa nas estepas brancas

pero nunca rematei o poema.

dezasete

as avenidas teen nomes demasiado longos para ser recordados. o mesmo ocorre coas ras do centro. son palabras difciles, esdrxulas. nin se parecen nada a arriba bico amor nin dan para facer unha verdadeira cidade.

dezaoito

para evitar a dor do outono nas tas mans, nas puntas dos dedos, todos os trazos redondos das letras recordan a calor pequena das castaas que agariman as manoplas dos escolares. deste xeito, anda que as esquinas do toural corten coma fo a enfermidade nunca poder alcanzarnos.

dezanove

tes que saber, meu neno, do porto oculto da cidade, construdo entre as nboas de abril ares para o negocio secreto do t. e que al amarra o desexo nas noites de borraxeira. e que hai unha taberna, un pequeno lugar que nos coece como atlntico, onde as tripulacins dos cargueiros fantasmas abrigan o seu corazn de licores. e relatan historias fantsticas das terras das amendoeiras sbeo, pois e entre eles, haber quen recorde preciosos versos, cartas que nunca enviaron os amantes, escritas en linguas de distancia.

vinte

s veces para non sentirse triste, meu pequeno hai que crer que as follas das camelias bican os vidros dos autobuses. e que despois das vas e do tren sempre nos agardamos ns.

vinte e un

co nico nimo do seu sorriso, a cidade dentro deste libro. que o relato do seu amor puro nos protexa, das catstrofes que acompaan o meu paso.

vinte e dous

e agora, meu berln de mel, que xogamos ata o ltimo verso sabes a verdade da nosa historia imaxinada%

que nos coecemos por acaso o catorce de abril do ano da morte do poeta ruso. durante a mia nica visita a cidade.

que foron tempos moi felices. e que o noso amor medrou grande en cada compostela que me amosabas.

pero que a estacin rematou os seus das e os amantes tiveron que separarse.

e comecei a escribir en secreto as palabras que eu inventei para amar,

e inventei que enviabas cartas de amndoa, nas que relatabas con paixn as cousas mis pequenas.

e en cada verso, que mantivemos unha estreita, febril correspondencia.

tamn que por aquela altura, a tristeza xa estaba instalada no vello continente e en poucos meses o lugar do que eu veo, cercado.

e inventei que moitas das cartas non chegaron a sar nunca da illa

ou se perderon nas barrigas dos avins derribados sobre o mar ou arderon nas caixas de correos.

porque cando pasou o das cartas tiven que inventar que me amabas

para que sempre fose abril no final do libro de mara.

e ti, que o leas.

agradecida

inmensamente a ti, berln. e a chespir.

a todos os que confiaron e me animaron e me deixaron os seus lugares para o libro. a davi, por sempre e a su e noe, por ns a lu e litelchs, por elas e a antn, por todo e a rosi, polos das de pontevedra a edu, por aparecer xente de salitre, corcn a fili e iago polo tempo de belgrado a ramn e muxi, por darme mis que abrigo familia da olivera, a borxa e a rober un sorriso eterno. porque eles aturaron os antollos do proceso

e a meus pais, mil gracias mil e a todos os que me queren e me coidan.

para vs sexa sempre abril.

en compostela, a ltimo de xaneiro do segundo ano do barco.

os amigos de berln, palabras que o arrouparon na sa estrea e mis.

Pequeno itinerario de verdades Suso Bahamonde

& maior parte das veces antes de comezar a ler un novo libro !indistintamente do xnero ao que pertenza ! sempre levo a cabo un pequeno ritual persoal que consiste no seguinte o primeiro que fago acender un cigarro xusto no intre de abrir o libro. & continuacin, leo a primeira palabra do libro e acto seguido a ltima, despois xunto as palabras e miro se teen significado algn% a maior parte das veces esas das palabras non teen sentido, nin significan nada, nin aportan nada futura lectura% tan s e unha maneira infantil de facer o quecemento anterior a fase de mergulladura propia do texto en si. & terceira cousa que fago antes de comezar o libro ler a biografa do autor no caso de que tea biografa. ' nese baile de datas, lugares, edicins e ttulos que son a maior parte de biografas literarias, o que a mn mis me interesa sen dbida a idade e o lugar onde trouxeron ao mundo ao autor, en serio que si. 'se acto fetichista !literario axdame a facerme unha idea da maneira de ser, do pensamento, das fobias e os soos da persoa que me vai a contar a sa historia.

(omo digo, normalmente a data e o lugar de nacemento do autor sempre me axuda a entender mellor o libro que vou ler, anda que tamn verdade que con )ara *ado isto nunca me funcionou% e non me funcionou por unha sinxela razn que vos relato a continuacin

&nda que )ara *ado nacera nun taxi !premonitoriamente!camio de (ompostela no ano +,-, e fora criada na terra e no mar da deprimida (osta da )orte, ou anda que pasara longas tempadas observando como medraba a cada sol a praia de (arnota, ou anda que nas antigas e empedradas ras da .ila de (e xogara s agochadas, ou se baara na ra de (orcubin, ou descubrise todos os segredos agochados nas maxestuosas pedras de /isterra... anda que todo iso fose certo, a min seguira sen valerme de nada para facerme unha idea do libro seu que teo entre as mans. ' digo isto, porque penso que )ara *ado podera ter nacido nun ruinoso hospital de 0ova 1or# na poca na que os irlandeses chegaban hacinados como porcos en barcos de carga s costas da gran maz% ou podera ter nacido no 2ars oscuro, mollado e prerevolucionario dos anos sesenta% ou tamn podera ter nacido nese *ondres industrial no que as prostitutas facan favores a cambio dun bico na meixela e a cervexa se faca na casas de granito con cebada e cario. 3u mis, tamn podera ter

nacido como de seguro lle gustara a ela, na poca dos comedores de opio, das vidas ao lmite... na poca no que cada minuto do da era mis excitante que mil vidas xuntas na actualidade. ' repito, que sera o mesmo en que ano e en que lugar tivera nacido )ara *ado, porque penso que a sa literatura e a sa maneira de vivir seran absolutamente iguais a como son. )ara sen dbida sabe conxugar fantasticamente en toda a sa obra a modernidade e as tradicins% os seus poemas mesturan marabillosamente todo o sufrimento deste pas, a terra dura e morta, o amor, as paixns, a revolucin, o sexo, os bares, os cabazos, as nasas, as vacas, as autoestradas... 4odo o b malo da nosa sociedade ten cabida nos seus poemas, onde se mesturan ata sair renovados e convertidos no que somos en realidade.

5a no seu primeiro poemario, & 2rimeira .isin, )ara mostrbanos o seu particular punto de visto do mundo no que lle gustara ter vivido% un mundo no que as serpes saan de cada copa e se mezclaban coa cotidianidade de todos os das% un mundo ordinario e mitolxico onde a autora era a espectadora principal desa visin.

' foi no segundo libro, casa atlntica, casa cabaret !fermoso poemario de ttulo inmellorable!onde esta vez, )ara nos descubra verdadeiramente o seu mundo. 6n mundo tan real e sincero que ben poderia ter pasado por unha biografa en verso, senn fra polo feito de que cada poema desprendia tanta sinceridade que, inebitablemente )ara mudaba a sa pel de espectadora visionaria para trasladarse dolorosamente pel do poeta.

' dgoo coa boca peligrosamente chea... 2oeta.

2orque )ara *ado a nica autora que coezo que sabe en cada centmetro do seu corpo o que ser poeta. (ada litro do seu sangue ten a suficientemente dose de veneno como para saber do sufrimento a cada minuto. 0a sa mirada podemos observar a partes iguais todo o amor e todo o odio que hai no mundo. 70cese poeta" 7(mo se constre un poeta". 0on o sei e dme igual. 3 nico que sei recoecelo se o vexo diante, e penso que o primordial para saber recoecer a un verdadeiro poeta empaparse da sa sinceridade por riba de todas as cousas. ' se algo lle sobra a )ara, sinceridade potica, da que desgraciadamente carecen o noventa por cento dos chamados 2oetas do 2as.

' con esa sinceridade afronto nas mias mns este berln. 'ste fermoso berln que agocha en cada recanto da cidade todo o amor e todo o odio que albergan as urbes do mundo. 'ste pequeno itinerario de verdades que nos mostran a verdadeira esencia da!s cidade!s. )ara non coece a cidade% non coece a cidade mellor que o topgrafo das ras agochadas, que o urbanista dos falsos trazados, que o camiante de adoquns errticos... 'la, tan s coece a sa cidade% a cidade das verdades e dos medos% a cidade do amor e as luces% a cidade da paixn e as antenas... tan s sabe iso, mostrarnos a sa cidade dende a sinceridade do habitante que sofre a cidade. 2orque sufrir coecer, e coecer e temer e camiar... 2ola crudeza de cada palabra que se agocha nas ras e nas prazas, atrs do casino ou diante do cine, polo que todo se converte na cidade na cal habitamos cada un de ns. ' por iso que en cada verso sabemos da nosa dor como se fra nica. ' por iso polo que ns tamn formamos parte deste berln. (omo reza o primeiro verso do libro... este ser o teu libro para que ti nunca o saibas... e as, tal vez, coecers todo o que se agocha unha vez destapes a verdade... & partir de aqu... le e soa sempre.

Cartografa dun corazn con patas David ubn 8espiras fondo e, se tes sorte, deixas esvarar unha bgoa pola meixela.

' sorrisos. )il millns de sorrisos.

2olo xeral estes son os sntomas dos que un adolece despois de se mergullar na lectura dos poemas de )ara. 2olo menos se un presume de empregar ese rgano que ten agochado entre os pulmns para algo mis que bombear sangue polas veas.

&s que con esa sensacin dispoo as cartas sobre o tapete para enfrontarme ao feito de prologar este libro.

2orque estes pequenos retallos xigantes de emocin pura vertidos en cada un dos versos, das palabras, en cada rabio dos 9as: ou nos puntios dos 9is:, mtenseche no corpo s con billete de ida, para quedar prendado xa por sempre deles, vermes dunha mala enfermidade da que un xa non pode nin quere sandar.

' d o mesmo se son inventados ou non, se toman aire dun pretrito imperfecto ou polo contrario son s anhelos dun futuro incerto enmascarado coas cores mis bonitas do mundo. 0on importa, s mergllate no papel impreso, dispn o teu mellor sorriso e sada ao amor, chscalle un ollo; 2ois camins enteiros cheos de amor percorren este libro, amor xente que a rodea, amor ao chan que pisa, amor aos teus ollos que a len... 2ois este o poemario que )ara artellou para todos ns, as que abride as fiestras e deixade que o vento vos agarime a fronte, anda que chova, collede aire, pasada a pxina e voade sen medo% ela suxeita a rede.

<icos para case todos. =os que espantan o fro, dos que quentan meixelas, como estes poemas. >ue nunca falten bicos.

?muac#;;;

Mario Regueira

@s veces un amante pode ter un ollo de cada cor, como algns gatos, como =avid <o$ie, ou como o esprito das cidades divididas. 0on estrao, nese caso, que algun dea en chamarlle <erln, porque ademais a sonoridade do nome pode traer arrastrado o sabor de certos doces con amndoa e podemos sentilo rebentar na boca en pequenas triscadelas de tenrura. 2ouco importa que o escenario do amor sexa a capital contempornea da nosa poesa. 6n amante que ten un ollo de cada cor merece que o seu libro se chame <erln. @s veces unha escritora ou escritor soa con ser arquitecta ou arquitecto, e gostara de desear planos nos versos. >ue algun poida pescar unha cidade mergullada e poela en orde lendo o seu libro, ou mesmo reconstrula despois das catstrofes partindo do comps das pxinas ao pasarse. ' apesar de que os cinemas arden, os locais fechan ou cambian de nome, e de que algn da at expropiarn as hortas, os parques, ou as prazas, hai unha cidade que non <erln que poderemos recoecer co libro na mao. ' descubrirlle de paso o porto oculto e os menceres onde os nomes se escriben deliciosos baixo as rbores. @s veces unha voz de muller segue a subvertir papeis na poesa contempornea, e consegue acadar centralidade para cantar fatalidade e a tenrura do amor sen complexos. ' ao tempo, inventar unha cidade, un can chamado (hespir, un amante cos ollos como <o$ie, e a ela mesma e s palabras. ' mesmo un outro, o mesmo, para sempre, Acomo no disco de *ou 8eedB, <erln. ' ti que o leas

un regalio

esta edicin para a regueifa na corua mordida do mar en marzo de mara mario