Chính đề Việt Nam - Ngô Đình Nhu

Chnh Vit Nam TNG PHONG (NG NH NHU)
To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net

TNG PHONG (NG NH NHU)
Chnh Vit Nam
Cho mng cc bn n c u sch t d n sch cho thit b di ng

Ngun: http://vnthuquan.net/

To ebook: Nguyn Kim V.
MC LC
LI TRN TNH
LI NH XUT BN
BI CNH CA VN
Phn I
Phn II
Phn II (B)
Phn II (C)
Phn II (D)
Phn III
Phn III (B)
Phn III (C)
Phn III (D)
Phn IV
Phn IV (B)
Phn IV (C)
Phn IV (D)
KT LUN

Chnh Vit Nam
LI TRN TNH

V TR CA VIT NAM
TRONG TH GII HIN I
HON CNH LCH S
CA CNG NG QUC GIA
CNG SN
V S PHN CHIA LNH TH
NG LI PHT TRIN
CA DN TC
* * *
Tp ti liu bn ang c trong tay l kt t nhng nghin cu v phn tch da trn kinh nghim lch
s ca c vn Ng nh Nhu cng mt s ph t thn cn nhm gip nhng cn b quc gia nm
vng con ng xy dng v pht trin dn tc. Cng cuc hnh thnh mt lc thch hp cho
tng lai dn tc va nhen nhm th bin c ngy 1 thng 11 nm 1963 lm sp , hu qu l
nhng tn ph su rng v c mt nhn thc ln nhn tm, khin t nc tip tc chm m trong
chin tranh, ngho i v b cc th lc ngoi lai khng ch.
Mt phn nhng ti ny c tho lun trong hng ng cn b lnh o di thi Nht
Cng Ha, nhng cha c o su v p dng, nht l cng cuc xy dng tng lp lnh o c
kh nng gnh vc trng trch trong giai on mi cn nhiu thi gian chun b, nn lc xy
dng cho tng lai dn tc b gin on t .
Trung thnh vi kht vng chung, v cng m p l tng xy dng mt tng lai lu di cho t
nc, mt s chin hu trung kin cho in tp ti liu ny nm 1964, nhng tnh hnh chnh tr bt
n, v chnh quyn qun s lc y ang chu nhng p lc t nhiu pha, v vy tp ti liu qu him
ny b coi l di sn ca ch c nn b chn vi n qun lng.
Tip n l bin c 30 thng T nm 1975 y khi ngi Vit quc gia vo tuyt l, gia lc c
tan hoang, lng dn tht vng n tt cng. K ngi i, tng ngi dn lnh nh theo vn nc,
con ng gii phng dn tc khi ch c ti ng tr ca cng sn ti xy dng mt quc gia
ph cng ch cn l o nh. Kht vng xy dng t nc ca nhng ngi hng thao thc v nng
lng vi qu hng r sot li, v nhn ra rng con ng c sn, lm sao cng khi ng tin
ti vic ti cu trc m hnh b b d trc y. Nm 1988, tp ti liu c ti bn ti Hoa K do
mt nhm thn hu cng st cnh bn nhau trong nhiu nm, trong y phi k n cc ng Cao
Xun V, L Vn ng, Phan Xng, La Lam, v mt s thn hu khc. Nhng n lc ln ny
cng khng i xa hn, tp ti liu gn nh bin mt trn th trng sch bo. Trong khi lp cn b
quc gia mt thi ng gp cho t nc ln lt ra i theo nh lut ca thi gian, th h k tip
lm mt xch ni kt chu k lch s cha sn sng bt tay vo cng vic cn dang d; trong khi t
nc b Cng Sn y vo ngho i chm tin v lc hu sut hn ba thp nin qua.
ng trc hon cnh Vit Nam hm nay nhng ngi tht s quan tm ti vn mnh dn tc khng
khi u lo khi nhn thy c ca t tin ang b k th phng bc bao vy v gm nhm tng phn
t khp mi lnh vc; bn trong th b l tham ngu dt ang tip tay cho gic lm bi hoi sc
khng, nhm trit h ch qut cng ca dn tc nn nguy c nc ta li ri vo ch thng tr
phng bc khng cn l vn bn ci, m ch l thi gian, nu chng ta khng sm thc tnh.
Tm li nhng bi hc lch s ca tin nhn p dng vo con ng cu nc v dng nc trong
thi i hm nay, tht ra c sn ngay trong tp ti liu ny. Nu em i chiu nhng din bin
chnh tr ton cu c nh hng trc tip n Vit Nam trong my chc nm qua, th chng ti va
ngc nhin va khm phc, v nhng din tin y c cp n, v phn tch mt cch chnh
xc cch nay gn 50 nm. Do im hi t nhng trn tr ca lp s phu trong nc cng nh
hi ngoi mun nhn thy hng i tng lai ca dn tc hin r nt ngay trong tp Chnh Vit
Nam ny. Tp ti liu khng vch ra nhng chi tit, v l mt lc mang tnh lch s, khng
phi ch mt hai th h, m l s ni tip ca mt ngn nm lch s, v s ko di n hng ngn nm
v sau. Do lc ny cn c nghin cu su rng son tho thnh nhng ti liu chi tit
ca tng vn , hu c th p dng hiu qu vo cng cuc chung ca t nc. y l mt cng
trnh nghin cu cn s gp sc ca nhiu khi c trong nc cng nh hi ngoi.
V vy d gp mun vn kh khn, nhm ch trng quyt nh n hnh tp ti liu ny, nhm ti
khi ng sc phn u ca dn tc trong giai on cp bch hin nay.
Chng ti mong c tp ti liu ny s c n nhn v tr thnh nhng mt xch ni kt nhng
ngi c cng kht vng pht trin v xy dng mt nc Vit Nam cng thnh, trong ngi
dn tht s quyt nh ly vn mnh ca chnh mnh.
n hnh tp ti liu ny, nhm ch trng khng nhm mc ch ti chnh, do khng gi tin
nh nhng n phm lu hnh trn th trng, m l mun gi gn mt cng trnh nghin cu c gi
tr vt thi gian b chn vi n qun lng gn na th k qua; m theo thin ngh ca chng ti
khng th nh gi cng trnh tr tu thng thng ny bng tin bc c. Hn na cng trnh ny
nn tr thnh s hu chung ca mi ngi, nht l nhng ai c dp c qua, chc chn khng th
ph nhn gi tr ch thc ca n, v nn chia s vi nhng ngi cng chung ch hng gp sc
cho mt tng lai tt p hn.
iu mong c sau cng ca chng ti l tp ti liu ny s khng l nguyn c cho bt k phin
phc no cho ai, du trong nc hay ti hi ngoi.
Chng ti ht lng knh trng v bit n nhng bc n anh nu gng yu nc v kin tr khch
l cc th h tng lai ni tip con ng ca cha anh.

Si-gn, Ma Xun 2009.

Chnh Vit Nam
LI NH XUT BN

Nh xut bn HNG VNG hn hnh gii thiu vi qu c gi cun CHNH VIT NAM
c ti bn ln u tin ti hi ngoi. Tp ti liu nghin cu ny do mt nhm chin s trong b
phn nghin cu chnh tr ca Nht Cng Ha son tho knh tng cc chin s v danh ca
cng ng quc gia Vit Nam. Cun sch ny c xut bn vo thi Nh Cng Ha, nhng
ch lu hnh gii hn trong tng lp cn b lnh o.
Khi c c mt phn cun sch ny, chng ti b li cun, say m v chng ti cm thy bng
dy trong chng ti mt phn khi l lng, chng ti khng din t c r rng, nhng chng ti
t hi, phi chng l hn thing sng ni p trong lng chng ti t khi mi ra i, v by
gi mi c dp bng dy.
Sch m u bng mt li vn tt ca mt i vn ho Nht Bn, c Ph T Phong, ni rng: Mt
dn tc hng cng l mt dn tc giu Chin S V Danh. Phi chng tc gi mun ng rng dn
tc Vit Nam cng l mt dn tc hng cng v dn tc Vit Nam cng giu Chin S V Danh?
Tht ng vy, xt trong lch s nc nh, du nc ta t hp dn ngho, sng st cnh nhng nc
khng l, t rng dn ng, pha Bc l Trung Hoa, pha Nam l n , bit bao phen b xm lng,
m vi ch qut cng ca cc chin s v danh trc khi tr thnh anh hng dn tc, nh ui
c k xm lng cu nc v dng nc.
Nhng TRN HNG O, L THNG KIT, L LI, NGUYN HU v.v... ch l nhng
ngn sng m chng ta trng thy c. Di cc ngn sng y cn m mt sc mnh v song, tuy
m thm lng l m bn b kin tr thc y cho cc ngn sng ln cao. Chnh l sc mnh ca
cc chin s v danh, chnh l gia ti ca Dn Tc.
Cc nh nghin cu cn c vo truyn thng ho hng ca cc dn tc m h gi l cc gi tr
tiu chun ca cc dn tc y thy trc bc ng tin ti ca h v sau.
Xin ly mt vi th d in hnh: Gi tr tiu chun ca Nga S l tr vo nn vn ha phong ph
La, Hy cho nn nu h c dng ng li c ti st mu ca cng sn chng li p lc ca cc
nc phng Ty khc, th h ch dng ng li st mu cng sn nh l mt phng tin giai
on. Khng chng th chy dn tc Nga s tr v vi cc gi tr c truyn La, Hy. Nc Trung
Hoa b vn minh k thut Ty phng kim ch nn dng ng li tranh u cng sn mong
thot ra khi vng phong to, nhng nn o l c truyn Khng Mnh ng phng khng th dung
np ng li cng sn lu di v s khng cho cng sn xch ha Trung Hoa, tri li cng sn s
b Trung Hoa ha nh li ca i vn ho C Hng Phong tin on cch y hn bn chc nm
v gn hn c Mao Trch ng xc nhn, rng vic s dng ng li cng sn ch l phng
tin giai on, dn tc h qua khi on ng b kim ta v b uy hip ca Ty phng.
By gi hy nhn v Nht Bn l nc c mt hon cnh nh nc Vit Nam chng ta trc kia,
cng b vn minh Ty phng vy hm v uy hip, nhng vua quan Nht Bn sng sut m ca
n nhn vn minh k thut Ty phng dng k thut Ty phng chng li cc p lc Ty
phng, cho nn h thnh cng trong vic pht trin dn tc h. H a c dn tc h t
mt nc km m mang, ch hng th vn minh, ln mt nc pht trin hng mnh, c d phn
ng gp cc tinh hoa dn tc Ph Tang vo vn minh nhn loi. Trong lc Nht Bn m rng ca
n nhn vn minh Ty phng th Vua Quan nc ta cng nh Trung Hoa b quan ta cng
giam hm dn tc mnh trong cnh ngho nn lc hu?
Trung Hoa by gi tnh mng, thy rng ng li c ti st mu khng cn thch hp v
ang theo tin ho ca nhn loi, v cng nh Nga S, s b ng li st mu c ti tr v
vi vn minh nhn loi l bo m hnh phc cho con ngi.... V chnh hnh phc ca Con Ngi
(Personne Humaine) mi l cng ch ca X Hi, ca cuc i; X Hi ch l khung cnh, l
phng tin gy hnh phc ch thc cho con Ngi.
Vit Nam, mt dn tc bt hnh phi ng chu trn cc lc lng, c t tng vn ha ln v
lc qun s, t qu kh xa xa n thi hin ti, khi i t Ty sang ng, t ng sang Ty, t Bc
xung Nam v t Nam ln Bc, dng li trn mnh t nh b ny dy xo, nho nn, lm
ti tnh, k c t ch thng tr h khc ln dn tc chng ta. Trong ci khng may cho dn tc
chng ta mt ci may to ln hn l nh v tr Ng T ng Di Dn Quc T m dn Vit Nam
phi c gng ht mnh trng tn. Nh sc c gng m thm lng l nhng do dai kin tr,
lin tc truyn t i n sang i kia, to cho dn tc mt sc chu ng do dai v tn v mt
ch qut cng dng mnh. Ngy nay sc chu ng bn b, sc c gng kin tr v ch qut cng
dng mnh thnh gia sn truyn thng ca dn tc.
Cc bc Cha Anh chng minh s kin khi c c hi tip xc vi cc dn tc u Chu trong
cc trng i Hc danh ting v by gi cc con chu chng ta cng ang chng minh iu
trong cc trng i Hc danh ting ca Hp Chng Quc. Cc Chin S V Danh ca cng ng
dn tc ang khc khoi, ang lo lng cho tin t quc hy n im ny vng tin vo
tng lai huy hong ca Vit Nam. Tng Phong c l khi ni rng mc ch cui cng khng phi
l c Lp hay Thng Nht Quc Gia, m chnh l PHT TRIN DN TC.
Cun CHNH VIT NAM t nc Vit Nam cng cc nc khc trn th gii trong bi
cnh cch y hn 30 nm rng. Cc din bin ti cc nc tun t xy ra nh tin liu
chng minh gi tr chnh xc ca cc cng trnh nghin cu.
Tnh hnh Vit Nam cng xt n trong bi cnh hi , nhng kh khn c cp n tun
t din bin v vn cn l nhng kh khn ca ngy hm nay.
Hng i c th pht trin dn tc, c phc ha, tuy rt i cng; nhng cc nt chnh yu
cng chnh xc v hu hiu th h chng ta hm nay, c gi ln tr, c th dng lm mc
thc a dn tc ta t hon cnh en ti, mt m, n cnh sng ln rc r ng gp phn
tinh hoa ca mnh vo nn vn minh huy hong ca nhn loi ang trn tin trin.
Chng ti k vng, khi ti bn cun sch nghin cu cng phu ny, vo s thnh cng ca cc Chin
S V Danh ca cng ng quc gia, m quc gia l gm tt c cc tng lp nhn dn t cc HU
n cc T.
Chng ti cng hy vng rng cc chin s v danh ca Nht Cng Ho, ng v mc cm tui tc
hay hon cnh khc nghit m b l c hi thc hin cc chng trnh ln lao phi b d dang
vi ci cht tc ti ca Tng Thng NG NH DIM.
Nh xut bn Hng Vng t nhiu k vng vo cc Chin S V Danh ca cng ng dn tc, c
cc bc tin bi ln cc bn hu sinh.
Knh co.

Nh xut bn Hng Vng
Los Angeles

Chnh Vit Nam
BI CNH CA VN

Nc Vit Nam l mt nc nh, nh v dn s, nh v lnh th, nh v kinh t km pht trin, v
nh v s gp phn ca chng ta vo vn minh nhn loi.
Trong sut phn lch s nhn loi m chng ta c bit ti ngy nay, s phn ca cc quc gia nh,
t xa vn khng thay i. Lc no cc quc gia nh cng phi b chi phi bi nhng trn phong ba
bo tp v trch nhim do cc nc ln gy ra. V lc no cng sng di s e da lin tc ca mt
cuc ngoi xm.
T ngy lp quc, hn mt ngn nm lch s chng minh rng Vit Nam chng ta khng thot ra
ngoi vn mng thng thng . Ht phi chng Bc, ri phi chng Ty, ri li phi chng Bc.
Lin tc, v lc ny hn lc no ht, nn ngoi xm vn e da dn tc Vit Nam.
duy tr ch thng tr ca mnh, cc cng quc xm lng thng p dng, i vi cc dn tc b
tr, nhiu bin php, tuy c khc nhau v hnh thc, nhng chung qui vn thuc hai loi chnh:
* Ngn nga khng cho cc quyn li kinh t thuc vo tay ngi bn x.
* Kim hm khng cho dn tr pht trin.
Cc loi bin php th nht nhm mc ch tiu dit tt c cc phng tin vt cht ca ngi b tr.
Cc loi bin php th hai nhm mc ch tiu dit nhng ngi c kh nng x dng cc phng
tin vt cht trn, ngha l cc nh lnh o xng danh.
i vi cc dn tc b tr hai loi bin php trn u c nhng hu qu v cng thm khc. Tuy
nhin, nu khng c phng tin ca mnh th cn c th tm phng tin khc, ch nu khng c
ngi lnh o, th d c phng tin cng khng x dng c.
V vy cho nn, i vi mt quc gia m nn c lp b e da hay mt, th phng php hu hiu
nht v iu kin thit yu nht chng li ngoi xm l nui dng v pht trin s lnh o.
Trong thc t, nui dng v pht trin s lnh o c ngha l to hon cnh thun li cho ci
tinh ty ca tp th hun c nn thiu s lnh o xng danh.
Nh th no l lnh o xng danh?
Thiu s lnh o v s thu trit vn ca cng ng
Trong ton b ca cng ng, gm c thiu s lnh o cng ng v i a s chu s lnh o.
Cng ng lnh mnh khi no gia thiu s lnh o v a s chu s lnh o, s thng cm chy
u, dn dt n mt s phi hp hu hiu trong mi cng cuc ca cng ng.
- Thiu s lnh o xng danh phi bao gm nhng ngi c o c. Ngha l c Nhn theo c
nhn.
- Thiu s lnh o xng danh phi gm nhng ngi c kh nng vt cht, l tr v tinh thn
ng ph vi cc tnh th. Ngha l c Dng v c Lc theo c nhn.
- Thiu s lnh o xng danh phi gm nhng ngi thu trit vn cn phi gii quyt ca tp
th. Ngha l c Tr theo c nhn. i sng ca mt cng ng cng nh i sng ca mt c
nhn, c th chia thnh tng thi k. Trong i sng ca mt c nhn, mt thi k trung bnh mi
nm. i vi mt cng ng, mi thi k c nhin phi tng xng vi i sng cng ng v c
th l mt vi th k. Trong mi thi k ca i sng, mi c nhn phi ng u vi mt t vn
chnh v c bit ca thi k . V mi cng ng cng phi gii quyt mt s vn chnh, thit
yu cho cng ng, trong mi thi k.
- Thiu s lnh o xng danh phi thu trit vn hng dn cng ng trn ng tin
ha, thch nghi chng nhng vi khung cnh ca th h hin ti, m li cn vi i sng vnh cu
ca cng ng.
Cc c tnh Nhn Dng Lc pht sinh t mt cn bn thin ph, nu c hon cnh bn
ngoi x hi v c gng bn trong c nhn nui dng v rn luyn, s pht trin n ng mc.
Nhng nu khng gp c c hi rn luyn v pht trin, cc c tnh trn, v l thin ph, vn tn
ti trong bn cht. Do , cc c tnh Nhn Dng Lc l nhng iu kin ch quan. Tr
ngha l thu trit vn cn phi gii quyt ca cng ng, l mt iu kin khch quan. Bi v s
thu trit vn ch c th c thc hin bng cch su tm, kho cu, phn tch, lnh hi, quan st
v tng kt nhng ti liu bn ngoi lin quan n vn . Khng c ti liu bn ngoi th mt b c
d thng minh xut chng, cng khng lm sao hiu c vn .
Cc c tnh trn u cn thit cho mt s lnh o xng danh. Tuy nhin, trong thc t, s khim
khuyt mt trong cc c tnh, khng mang n nhng hu qu nh nhau.
Mt s lnh o c Nhn Dng Lc nhng khng thu trit vn cn phi gii quyt
ca cng ng khng th a con thuyn cng ng n chin thng.
Mt s lnh o, d thiu Nhn Dng Lc, nhng li thu trit vn ca cng ng, vn c
hy vng mang thng li v cho cng ng, d rng thng li phi tr bng nhng gian lao v tang
tc.
Chng ta c th v trng hp th nht vi trng hp ca mt ngi c xe v nh xe rt ti, pht
tc , km cng nga ti, ko nga lui, quanh phi, quanh tri va mau l, va khoan thai khng
ai b kp. Nhng l trnh li khng bit. Nh th, d xe c phng nc ln v vt nghn dm cng
khng a c khch n ni cn phi n, v chnh ngi nh xe cng khng bit l ni no.
Trng hp th hai l trng hp ca mt ngi khng xe v cng khng bit nh xe, nhng li
thu trit l trnh. Nh vy nhng ngi ng hnh vi ngi ny, c ngy s n ni phi n, tuy
bit rng cuc hnh trnh s y gian lao v i hi nhiu kin nhn.
Suy lun nh trn y khng c ngha l mun chng minh rng Nhn Dng Lc khng thit
yu cho s lnh o. Nhng ch r rng mc d cc c tnh Nhn Dng Lc Tr u
cn thit, tuy nhin s thu trit vn cn phi gii quyt ca cng ng l quan trng hn c.
Nh th th, ti y, chng ta lm sng t c ba im:
1. Vit Nam ca chng ta l mt nc nh v yu, lc no cng b nn ngoi xm e da.
2. Trong cng cuc chng ngoi xm, mt kh gii hu hiu nht l pht trin lnh o.
3. Trong cng cuc pht trin lnh o, iu kin thit yu cn c tha mn l: Thiu s lnh o
phi thu trit vn cn phi gii quyt ca cng ng.
a s chu lnh o v vn cn phi gii quyt ca cng ng.
S thu trit vn ca cng ng quan h nh th no i vi thiu s lnh o, trn y chng ta
thy.
Mt cng ng trong ton b gm nhiu phn t c nhn hp thnh, chia lm hai khi, thiu s lnh
o v a s chu s lnh o. Thiu s lnh o c trch nhim vi vn mng ca cng ng.
Cng ng c tn ti mi bo m c pht trin ca c nhn. Cng ng tn ti nh c gng v hy
sinh ca c nhn, tnh nguyn hay cng bch, ng gp. Nhng l do ca cuc sng l s tha mn
c vng chnh ng ca c nhn.
Ni mt cch khc, l do ca cuc sng l l do c nhn. M iu kin ca cuc sng l iu kin
cng ng. V th cho nn, ngay trong bn cht c s mu thun gia quyn li ca cng ng v
quyn li ca c nhn trong cng ng. Mt mu thun nh th thuc vo loi mu thun lc no
cng c trong ni tm[1] ca mi cuc phi hp sng to gia hai lc lng tng phn.
Cu cnh ca s lnh o l thc hin mt trng thi iu ha tuyt i gia hai quyn li mu
thun, c nhn v cng ng. Nu s iu ha c thc hin di hnh thc mt s thng bng
ng tin, ngha l hai lc lng tng phn s da nhau v kch thch nhau tin, th ton th cng
ng s tin trin. Nu s iu ha c thc hin di hnh thc mt s thng bng tnh ch, ngha
l hai lc lng tng phn s ng khung v km gi nhau, ton th cng ng s mt tin v tr
thnh tr ng. Nu s iu ha khng c thc hin, cng ng s tan v.
Nhng s mu thun gia hai quyn li c nhn v cng ng khng phi lc no cng quyt lit.
Trong nhng thi k bnh thng ca cng ng, cng ng khng ng trc mt th thch kh
khn, v khng i hi nhiu s ng gp ca c nhn. Trong nhng thi k , s mu thun du i
v cng cuc lnh o ch trng n vic gi cho trt t x hi c mi ngi tn trng, v i
sng ca mi c nhn c pht trin.
Nhng vo nhng thi k m cng ng phi ng u vi mt cuc th thch nghim trng, v
v s sng cn ca cng ng, i hi nhng ng gp to tt ca c nhn, s mu thun trn ln n
cc . S lnh o ngoi s bo v trt t x hi cn phi qui t nhng phng tin vt cht v
nhn s vt qu mc thng thng a cng ng lt qua cc tr lc.
S mu thun tr thnh cc k trm trng. Trng thi iu ha rt kh thc hin v s tan v ca
cng ng c th n bt c lc no.
Nh th, s mu thun, khi nh khi nng, lc no cng c. Trong thc t, s mu thun gia hai
quyn li, cng ng v c nhn, s bin hnh thnh s mu thun gia thiu s lnh o v a s
chu s lnh o, v thiu s lnh o nhn danh cng ng i hi s ng gp ca a s chu s
lnh o. S mu thun cng c lit, nu i a s khng thc cng ng v khng hiu bit vn
cn gii quyt ca cng ng. Trng hp ny cng d xy ra trong cc cng ng ngho nn v vt
cht v u tr trong t chc. a s chu lnh o khng c cng ng bo m cho nhng cn thit
ti thiu v s ng nn khng c l do tm l bit n cng ng, v, mi bn tm gii quyt cc
vn ca i sng hng ngy, khng c thi gi m hiu bit vn ca cng ng.
Trong nhng thi k bnh thng, c th min cng thay th s t tham gia ca a s chu s
lnh o vo i sng ca cng ng bng s cng bch tn trng lut l ca cng ng. Nhng
trong nhng thi k th thch th uy tn vng chc ca mt lnh t, hay s cng bch bng v lc
cng khng thay th c s ng gp c thc vo nhu cu ca cng ng.
V iu kin thit yu thc hin s t gic ng gp nh vy l a s chu s lnh o phi thc
cng ng v hiu bit vn cn phi gii quyt ca cng ng. C nh vy thiu s lnh o v a
s chu s lnh o mi phi hp iu ha v to cho cng ng sinh lc cn thit vt qua cc
th thch quyt lit ang i ch.
Nhiu hu qu trc tip
S lin h ng nhin gia thiu s lnh o v a s chu s lnh o trong mt cng ng cng
t cho a s chu lnh o s cn thit phi hiu bit vn cn phi gii quyt ca cng ng.
Hn na, trong thc t, nu a s chu lnh o thc vn ca cng ng, th cng ng cn c
th trnh c nhiu bc l lm m hu qu s rt tai hi cho cc cng cuc chung.
a s chu lnh o cng thc c vn chung, th ng t xoay tr cng rng cho chin
thut hnh ng ca thiu s lnh o. Cuc tranh u cng gay go, chin thut cng tr nn khut
khc v bt ng. V nh vy s phi hp gia thiu s lnh o v a s chu lnh o s khng st
m v ci sc bn ca chin thut khng b sn. K ch khng li dng c hon cnh nghim
khc do cuc th thch to ra ly gin gia thiu s v a s ca cng ng.
Mi s lnh o u phi chu s ph bnh. C ph bnh xy dng v c ph bnh ph. Ngay trong
lc bnh thng, a s chu lnh o cng khng d dng phn bit c s ph bnh xy dng vi
s ph bnh ph. Trong nhng lc nhit khng kh tranh u ln cao v bao trm mi vic th
s nhn nh cng d b nh lc hng v thin ch cng d b li dng bi nhng ch trng ph
hoi. Tuy nhin, nu a s chu lnh o thc vn ca cng ng, th t nhiu cng s c mt
tiu chun nhn xt tnh cht ca s ph bnh v khng b nhng ch trng ph hoi la gt. V
nh hnh khch, c th khng thu l trnh nh ngi li xe, nhng nu nhiu hnh khch c thc
v l trnh th ngi li xe kh m mang mt l trnh l vo thay th cho l trnh m nhiu ngi bit
qua.
Mt s lnh o chn thnh v quyn li ca cng ng cng c lc phm vo nhng li lm m hu
qu s c hi cho cng ng. Nhiu cuc u c kho ngy trang c th la gt a s chu lnh o
ca cng ng. Trong hai trng hp trn a s c th b li cun vo nhng cng vic tai hi. V do
c th dn dt cng ng n ch sp .
a s chu lnh o d khng thu trit vn cn phi gii quyt ca cng ng, nhng nu c
thc, cng c th kp thi nghe theo nhng li cnh tnh xy dng v t chi khng d vo nhng
cng cuc a cng ng vo vng tiu dit.
Cng phn tch cc trng hp nh trn, chng ta cng nhn thy tnh cch thit yu ca s hiu bit
vn cn phi gii quyt ca cng ng i vi a s chu lnh o.
Nhiu hu qu gin tip
i vi mt cng ng quc gia nh v yu nh quc gia ca chng ta, lc no cng b nn ngoi
xm e da, s thc vn ca cng ng i vi a s chu lnh o cn hm nhiu hu qu tuy
gin tip nhng rt l quan trng.
Trong nhng thi k phi ng u vi nhiu th thch quyt lit, vn mng ca cng ng b e
da, thiu s lnh o bt buc phi i hi a s chu lnh o nhiu c gng phi thng, nhiu
hy sinh nng n v nhiu ng gp to tt. Nhng nu trong hon cnh , a s chu lnh o li
khng thc ng mc vn ca cng ng, th chng nhng s gp phn ca h s min cng
v khng xng ng, m li cn s pht sinh mt hin tng tm l rt nguy him cho cng ng. V
tin rng b cng bch ng gp mt cch qu ng vo mt cng cuc m h khng hiu, a s
chu lnh o cng ngy cng bt mn i vi thiu s lnh o. V ln ln s bt mn bin thnh
cm th v cui cng vng ln thnh phn n. n cc ny, a s chu lnh o s tr thnh mt
cng c sc bn cho bt c mt k ngoi xm no bit tha c hi ng ln khoc o ngha hip gii
phng cho a s t cho l b thiu s lnh o bc lt.
Trong lch s ca chng ta, s tht bi ca nh H v cuc xm lng nc ta ca qun Minh tip
theo , l mt s kin lch s in hnh cho trng hp va phn tch trn y. H Qu Ly quyt
nh thc hin mt cuc cch mng ton din cho dn tc Vit Nam. Xt li s liu, cuc cch mng
theo nh H quan nim, nu thnh cng thay i hn cuc tin ha ca dn tc. Ngha l con
ng nh H vch ra l con ng v cng li ch cho cng ng. Nhng H Qu Ly, thc
hin chng trnh, cng bch a s chu lnh o ng gp nng n, trong khi a s khng
thc c vn ca cng ng. V nhng bin c xy ra nh ta bit: Qun Minh ly danh
ngha gii thot dn tc Vit Nam khi tay mt tn son ngi, cp c nc ca chng ta.
Trong v d lch s trn y, nu a s chu lnh o hiu bit c t nhiu vn , trnh cho
chng ta mt trong by cuc xm lng m nc Tu dnh cho chng ta trong mt ngn nm lch
s.
Nhng s hiu bit vn ca cng ng i vi a s chu lnh o khng nhng c mt hiu qu
tiu cc i vi nn ngoi xm, nh chng ta va thy trn y, m li cn c mt hiu qu tch cc
trong cng cuc chng li nn ngoi xm lc no cng a da chng ta. Nhng l l chng minh
s kin ny li nm trong mt ngn nm lch s ca dn tc Vit chng li Trung Hoa.
Kinh nghim lch s ca chng ta chng t rng, rt cuc li, khng phi ngoi giao, cng khng
phi qun lc gip cho chng ta my ln nh bi cc cuc xm lng ca Trung Hoa v my ln
qut khi s thng tr c nghit ca h. Bi v, ngoi giao ch mnh khi no c qun lc mnh lm
hu thun. V bi v, d dng lc c tha, nhng ti nguyn vt cht v nhn lc ca chng ta gii
hn th qun lc ca chng ta cng gii hn.
Chng ta nh bi qun xm lng v qut ch thng tr v chng ta c ngi lnh o v thc
quc gia c hun c v nui dng cng nh vn ca quc gia c gii thch su rng trong
a s chu lnh o. Nh vy th s a s chu lnh o thc cng ng quc gia v hiu bit vn
cn phi gii quyt ca cng ng l li kh sc bn nht cho mt quc gia nh v yu nh
chng ta chng li nn ngoi xm.
Cc trng hp phn tch trn y chng minh rng s a s chu lnh o hiu bit vn cn
phi gii quyt ca cng ng hm cha nhiu hu qu ch li thit yu cho cng ng.
Nu chng ta nhn nhn rng, s a s chu lnh o hiu bit vn mc nhin s a n s a s
chu lnh o tham gia trc tip hay gin tip vo chnh s ca cng ng.
V nu chng ta li nhn nhn rng, s a s chu lnh o tham gia trc tip hay gin tip vo chnh
s ca cng ng l bn cht ca tinh thn dn ch, th cc im sau y li c sng t:
1. Ch c s tn trng tinh thn dn ch mi l mt li kh sc bn nht cho mt nc nh v yu
nh nc chng ta chng li ngoi xm.
2. Pht huy s hiu bit ca a s chu lnh o i vi vn cn phi gii quyt ca quc gia l
gp phn tch cc nht vo cng cuc xy dng v cng c tinh thn dn tc.
Mt v d c th v khc tn
Trn y chng ta dn chng qu quyt hai iu.
* Thiu s lnh o thu trit vn cn phi gii quyt ca cng ng l mt iu thit yu cho
cng ng.
* a s chu lnh o hiu bit vn cn phi gii quyt ca cng ng l mt iu thit yu cho
cng ng.
Cc bin c dn dp xy ra trong lch s Vit Nm t hai mi nm nay m mi ngi u cn ghi
nh c th ly lm mt v d c th v minh xc ch gii hai iu trn y.
Thiu s lnh o v vn
T hai mi nm nay v cn trong nhiu nm na, cc bin c chnh tr Vit Nam u pht sinh t
s tranh ginh nh hng gia hai ch trng Quc Gia v Cng Sn. Mc d ton b Vit Nam u
b s chi phi nng n ca hai th gii T Do v Cng Sn, s hn km gia hai ch trng vn ty
thuc mt s yu t ni b quyt nh, trong s s lnh o chim mt vai tr quan trng.
Sau ny trong phn chnh ca quyn sch, chng ta s phn tch vi nhiu chi tit nhng l do v sao
ch trng Cng Sn chng nhng s khng gii quyt c vn ca quc gia Vit Nam trong
thi k ny ca cng ng m li cn s a dn tc vo mt con ng en ti cho nhiu th h
trong tng lai.
Mc d l tr ca phn ng cha quan nim c mt cch r rt him ha trn, nhng s ngi
trong mi tng lp ngy cng chng li ch trng Cng Sn cng tng, v gh s phng php cai
tr tn bo ca h v thc t nhiu v s h t chi khng nhn nhn l do c nhn ca cuc sng.
th mt s kin khng khi lm cho chng ta suy ngh. V sao, trong hon cnh , ch trng
Cng Sn li cng ngy cng ln p ch trng Quc Gia?...
Cc lnh t quc gia, lo cho vn mng ca nc nh, nhiu tm tr tm cu tr li.
L thuyt tranh u
Nhiu ngi tin rng, s d ch trng Cng Sn thng th l v nh c mt l thuyt tranh u.
i ph vi ch trng Cng Sn th ngc li ch trng Quc Gia khng c mt l thuyt tranh
u. Do t hai mi nm nay, nhiu l thuyt c to ra. Nhiu l thuyt ly mt hc thuyt
trit hc hay tn gio lm cn bn. Mt s khc mn nn tng ca mt ch ngha tranh u chnh tr
, trong mt lc no v ti mt ni no trn th gii, chng li ch ngha Cng Sn. i vi
mt vi l thuyt, t tng hon ton ng khung trong gii hn dn tc. Mt vi l thuyt khc
khong t hn da trn mt h thng t tng ca cc trit hc danh gia th gii.
C nhiu xu hng li mang lp trng Quc Gia chi li lp trng Quc t, xem nh l lp
trng ca Cng Sn. V qun i rng i vi mt quc gia, ngay c cc quc gia Cng Sn, mi
ch trng u c nghin cu va trn lp trng Quc Gia va trn lp trng Quc t.
Cc l thuyt a ra lm l thuyt tranh u chng li ch ngha Cng Sn c nhiu. V hin
nay vn cn c ngi ang i tm mt l thuyt khc na vi tc dng trn.
Gi tr t tng cc l thuyt rt khc nhau nhng tt c u bt lc trong vai tr mong mi: Gip
cho ch trng Quc gia chin thng ch trng Cng Sn. Chng nhng th tt c cc l thuyt u
mang n mt kt qu bt ng v tri ngc: Mi l thuyt c mt s ngi tin tng, nht quyt
trung thnh vi l thuyt ca nhm mnh v thnh tht hay min cng bo v l thuyt . Thnh ra
khi ngi theo ch trng Quc Gia chia nm x by lm cho sinh lc chng li k ch cn yu
hn l lc khng c l thuyt.
Tht l khng c g lm cho ngi Cng Sn vui sng bng tnh trng . V h ch c mong khi
quc gia to ra thm nhiu l thuyt tng t.
Mt quan nim cn chnh n.
Nguyn do ca mt tnh trng nh vy rt d hiu. l mt l thuyt th khng phi l thc t. Nu
l thuyt li ly mt thuyt hc trit l lm cn bn th li cng khng thc t na. Nh chng ta u
bit: Hai ngi ch trng hai hc thuyt trit hc khc nhau c th ci v nhau n tn th m
khng bao gi i n mt s tha thun.
V thiu cn bn thit thc cho nn cc l thuyt a ra d c mt gi tr t tng kh cao i na,
cng khng c nng lc pht quang thuyt phc ai c.
T t cho mnh mt l thuyt thiu cn bn thc t li cn mang n mt hu qu tai hi khc.
Nhng ngi tin tng vo l thuyt t bt buc phi tn trng nhng nguyn tc thiu thc t
m l thuyt ra.
n khi hnh ng v ng chm vi thc trng ca vn th phi lm vo mt tnh th khng li
thot. Bi v thc trng ca vn u c chiu ca tc gi l thuyt m un nn mnh vo khun
kh cc nguyn tc ra. Trong trng hp th, hoc phn bi l thuyt m theo thc t, hoc
tn trng l thuyt m ph nhn thc t. Trong trng hp th nht thiu s lnh o s mt uy tn,
dn dn mt tin tng ca a s v s i n tht bi. Trong trng hp th hai tht bi s n ngay.
V thc t khng th ph nhn c.
Sc mnh ca sng v gi
Khi nhn thy mnh lc qui t ca l thuyt tranh u Cng Sn v b mnh lc m nh, cc nh
lnh o ca khi Quc Gia mi suy thu c mt na ng. H cha nhn thy rng l thuyt Cng
Sn ch l mt phng tin tranh u v s d phng tin tranh u c mt mnh lc nh chng
ta u bit, l nh c hu thun ca mt cng trnh nghin cu s kin thc t lch s ca nhiu th
h t tng gia. Trong trng hp no khi Cng Sn ly l thuyt lm mt phng tin tranh
u, chng ta s thy sau ny trong phn chnh ca quyn sch.
L lun trn y gip cho chng ta thy ngay v sao mt l thuyt tranh u do mt nhm ngi ngi
li no c ra vit khng th ph hp vi thc t c. khng ph hp vi thc t th lm sao
mang n nhng kt qu mong mi c v sm mun g cng b o thi.
Ngi ta nhn thy mnh lc ca l thuyt tranh u, nhng khng nhn thy cng trnh nghin cu
thc t lch s lm hu thun cho mnh lc , cng nh nhn thy mnh lc ca ln sng m
khng nhn thy sc mnh ca gi to ra ln sng.
Cng Sn v Ty phng
Nu c th to c mt l thuyt chng l thuyt tranh u Cng Sn th lu ri, trong cuc
chin u c lit gia x hi Ty phng v Cng Sn, Ty phng to ra th kh gii sc bn .
Nhng, bit rng l thuyt Cng sn l mt phng tin tranh u ch tm c mnh lc ca n
trong s nghin cu thc trng x hi, nn Ty phng nht l nhg dn tc c c thc t nh Anh,
M tm gii quyt cc vn do thc trng x hi to ra thng ch ngha Cng Sn. H
thnh cng.
Ngy nay, u M, s d ch ngha Cng Sn xung tro, khng phi v gi tr t tng tuyt i
km. Nhng v thc trng x hi u M hin nay thay i khc xa nhiu v ci l thuyt m
Cng Sn dng lm phng tin tranh u khng cn ph hp vi thc trng hin nay ca x hi u
M na. y l nguyn nhn chnh ca s tu chnh l thuyt Cc-mc L-nin m nhiu lnh t Cng
Sn ang ch trng. S kin trn li chng minh rng sc mnh ca mt l thuyt tranh u khng
phi gi tr t tng ca l thuyt m s thu trit thc trng ca i tng.
Nh th th, khi to ra nhng l thuyt chng li Cng sn m khng tm hiu thc trng ca vn
, cc nh lnh o ca khi Quc Gia lm mt vic ca nhng ngi lnh o khng thu trit
vn . V l thuyt tranh u, mc d l mt kha cnh ng ca vn , tuyt nhin cha phi
l vn .
Vn x hi Ty phng thng ch ngha Cng Sn trong ni b x hi ca h, bng cch gii
quyt cc vn x hi cho lp ngi st km v kinh t. Nhn ci gng , nhiu lnh t Quc
Gia cng cho rng nu gii quyt cc vn x hi trong ni b ca chng ta th chng ta s thng
Cng Sn.
Nhn xt trn ng m khng ng. ng v vn x hi cng chim mt phn quan trng trong
vn ca chng ta, nhng tuyt nhin cha phi l vn . Mt mt khc thc trng ca x hi Ty
phng lc ch ngha Cng Sn honh hnh khng phi l thc trng ca x hi ca chng ta ngy
nay.
Tn ngng
Li c nhiu ch trng ly tn ngng m chng li Cng Sn. Tn ngng l mt nhu cu thing
ling ca tt c mi ngi. V th kh nng qui t ca mt tn gio i vi cc tn l mt iu
kin khng th ph nhn c. Tn ngng l mt tn hiu tp hp hu hiu. Cc ch Cng Sn
n p tn gio chnh v kh nng qui t ni trn, lc no cng e da s c quyn lnh o cng
ng m theo h nht thit phi dnh cho ng Cng Sn.
Nhng tc dng tht s v ng nhin ca s qui t ca tn ngng l mt tc dng tn gio ngha
l ch trng v phn linh hn, v phn sau ca cuc i hin ti. V nu khng c Cng Sn th s
qui t cng vn c. Ni mt cch khc s qui t t n khng c mc ch chng li ch trng
Cng Sn. Ch khi no, v d trong mt ch Cng Sn, c s n p tn gio, bi v ch Cng
Sn khng th dung dng mt s qui t no khc hn s qui t l ng Cng Sn, th s qui t tn
gio mi tr thnh mt hnh ng chng Cng Sn. Nhng s chng li vn l mt hnh ng tiu
cc, ngha l s chng li c mc ch t bo v v nu n p chm dt th s chng li cng chm
dt.
S qui t tn gio ch c hiu lc chnh tr khi no cng ng tn gio ng vo th i lp v tiu
cc chng li mt ch trng.
trong mt trng hp m s kin Cng Sn n p tn gio vn cn l mt vin nh cha thnh
hnh th s qui t tn gio t n cha c iu kin chng Cng Sn. Nu m cc tn c nhn
c xa v nht quyt khng mun sng cnh n p tn gio ca Cng Sn, v do nht quyt
chng li Cng Sn, th hnh ng cng vn cn l mt hnh ng tiu cc cha c th mang li
thng li.
Mun cho kh nng qui t tn gio tr thnh mt li kh chng Cng Sn th phi mang ci kh nng
qui t m dng vo mt cng cuc c mc ch gii quyt vn thit thc ca cng ng. Ngha
l cc nh lnh o ch trng ly tn ngng m chng li Cng Sn, phi thu trit vn cn phi
gii quyt ca cng ng v x dng kh nng qui t ca tn ngng gii quyt vn .
Ni tm li, tn ngng t n khng phi l mt li kh chng li ch trng Cng Sn. Tn ngng
s tr thnh li kh chng li Cng Sn trong hai trng hp:
1.- Khi b Cng Sn n p.
2.- Khi kh nng qui t ca tn ngng c x dng trong cng cuc gii quyt cc vn do thc
trng x hi to ra.
L thuyt Cng Sn mnh nh c mt hu thun phong ph: S nghin cu cc s kin thit thc
lch s. Tn ngng s l mt li kh mnh chng li ch trng Cng Sn khi cng c mt hu
thun nghin cu s kin thit thc lch s.
Ch trng ly tn ngng thng Cng Sn li c th a n mt kt qu bt li, cng tng t
nh kt qu bt li mang n bi cc l thuyt chng ch trng Cng Sn. Ranh gii cc cng ng
tn gio khng n khp vi cc cng ng quc gia. Mt quc gia gm nhiu cng ng tn gio v
mt tn gio c th c tn trong nhiu quc gia. Thm vo s kin ng nhin l mi tn
ngng u c ci phn gio l ring bit ca mnh thng khng dung np cc gio l khc. Thnh
ra s huy ng thiu tinh vi lc lng tn ca nhiu tn gio c th mang n xung t v chia r
trong ni b ca cng ng quc gia.
Tiu cc chng v tch cc chng
Nh vy th cc bin c chnh tr Vit Nam t hai mi nm nay l mt v d c th minh xc
rng s thu trit vn cn phi gii quyt ca cng ng rt l thit yu cho thiu s lnh o.
V phn h, cc nh lnh o Cng Sn c phi l mt thiu s lnh o thu trit vn cn phi
gii quyt ca cng ng khng? Trong phn chnh ca quyn sch sau ny, chng ta s thy rng
cng im ca h ch cng vi s thu nhn l thuyt Cng Sn lm li kh tranh u, h tha
hng ca Cng Sn quc t mt cng trnh nghin cu s kin thc t lch s rt phong ph. Tuy
nhin, nhc im ca h cng ch h tr vo mt di sn ngoi lai, trong khi thc trng vn
Vit Nam ngy nay khng phi l thc trng vn cc quc gia Cng Sn m h ly lm gng
mu.
Tm li cc im di y c th dng lm kt lun cho on trn.
L thuyt Cng Sn l mt phng tin tranh u ca mt ch trng. Sc mnh ca ch trng ny
do di sn ca cng sn quc t: Mt cng trnh nghin cu thc trng x hi rt phong ph.
Trn chnh trng ca Vit Nam t hai mi nm nay, ch trng cng sn a ra lm mt gii php
cho vn cn phi gii quyt ca cng ng quc gia Vit Nam. Ton bca vn ny do thc
trng lch s ca cng ng Vit Nam trong thi k ny to ra. Thi k ny c nhin gm nhiu th
k va qua v s gm nhiu th k sp n.
Gii php Cng Sn c thch hp cho cng ng hay khng, phn chnh ca quyn sch s tr li t
m cu hi ny. Nay ch bit rng sc mnh ca ch trng Cng Sn ch ch trng ny ly
lm hu thun s nghin cu n ni thc trng ca vn .
Nh th th, nu mun cho ch trng Cng Sn tht bi, th phi lm hai vic:
1.- Tm hiu r thc trng ca vn cn phi gii quyt ca cng ng.
2.- C mt gii php khc thay th cho gii php Cng Sn.
Nhng thay v hai vic thit thc trn, th, cho n ngy nay, cc nh lnh o ca khi Quc Gia ch
t vn chng li ch trng Cng Sn mt cch tiu cc. Tiu cc y khng c ngha l
khng nhit thnh m chng li, nhng c ngha l t s chng lm mc ch. V sau ci vic chng
khng c mt gii php cho vn cn phi gii quyt ca cng ng dn tc.
Nu vn cha gii quyt, th, d ch trng Cng Sn b nh bi bng nhng phng php no
trong nht thi ci nguyn nhn cho ch trng Cng Sn tn ti vn cn.
Hn na, thc hin s chng li ch trng Cng Sn, chng nhng t tng ca khi Quc Gia
tiu cc, m li kh x dng li khng sc bn. Cc ch trng chnh tr khng c kh nng qui t,
nhng mt khi qui t ri th li khng x dng c s qui t v thiu chng trnh gii quyt
vn ca dn tc.
Nu cn mt v d lm sng t suy lun trn y, chng ta c th v thiu s lnh o Cng Sn
vi mt s ngi, trc khi xy mt ngi nh tha hng kt qu ca mt cuc o cn thn cho
n tn , v trn ci khi vng chc , h t nn mng cho mt ngi nh theo quan nim
ca h. Nhng hng, kch thc, v kin trc ca ngi nh c thch hp vi cng ng khng?
Chng ta s tr li sau ny. Nay ch bit rng ngi nh h mun xy dng, c t trn mt nn
mng vng vng c th chu ng c s lay chuyn ca bin c.
Trong khi thiu s lnh o khi Quc Gia khng n lc o n , khng quan nim trc s
xy ngi nh ra sao, li bt c trn bn trn ct cng hp tp xy nh, ci nh, ci ln. Nhng nn
mng khng vng, cc bin c xy n gy sp ln lt ci ny n ci khc. Nu khi Quc Gia
nh li c khi Cng Sn, lm cho ch khng xy c ngi nh m h quan nim, th s nghip
o n m h tha hng ca Cng Sn Quc T vn cn , v quan nim ca h v ngi
nh vn cn .
Vn ca thiu s lnh o Quc Gia l phi o cho n , trn t nn mng cho mt ngi
nh c quan nim r rt cho thch hp vi cng ng. Ch c cch khi Quc Gia mi thay th
c v loi hn ra c ngi nh ca ch trng Cng Sn.
S d khi Quc Gia lm vo tnh trng sa ly nh trn ch v thiu s lnh o khng thu trit vn
.
Nh vy th cc bin c chnh tr Vit Nam hai mi nm nay l mt v d rt c th v minh xc
cho s kin thiu s lnh o phi thu trit vn cn phi gii quyt ca cng ng.
a s chu lnh o v vn
Thiu s lnh o khng thu trit vn cn phi gii quyt ca cng ng, tt nhin a s chu
lnh o khng lm sao hiu c vn .
V nh th nhng s kin kh d lm v s iu ha gia thiu s lnh o v a s chu lnh
o, nh chng ta bit, s li xy ra cn trm trng hn l trong trng hp m thiu s lnh o
thu trit vn nhng a s chu lnh o khng hiu bit vn .
Gia hai phn, thiu s v a s, ca cng ng chng nhng khng c mt s phi hp iu ha, li
cn c mt s on tuyt kinh khng. i vi bt c mt vn g, ch trng ca thiu s lnh o
u khng c a s hiu bit v tn thnh. Do , thiu s lnh o ch cn c phng php mnh
bt buc a s phi tun theo.
K th khng b l c hi, c tm n lc o su ci h gia thiu s v a s. Lc no s bt mn
ca a s i vi thiu s cng ngm ngm, v bng n d di trong nhng lckhng hong.
Thnh thong uy tn c nhn ca mt vi ngi c th thc hin c s qui t cn thit cho s tin
trin ca quc gia trong mt thi gian. Nhng v nhng yu t cn bn ca s iu ha gia hai khi
thiu s v a s khng c, nn khng bao lu, vic u li hon y.
n li v phn tch cc bin c chnh tr xy ra t hn hai mi nm nay trong khi Quc Gia
Vit Nam, tt c u c th hiu c khi ta bit rng nguyn do chnh ch khng c s phi hp
gia a s chu lnh o v thiu s lnh o.
Trong nhng hu qu m s on tuyt gia thiu s lnh o v a s chu lnh o mang n cho
cng ng, hu qu sau y th hin mt cch r rt trong nhng bin c hin ang tin din.
Chng ta bit rng, mu thun ng nhin lc no cng c gia thiu s lnh o v a s chu lnh
o tr nn v cng trm trng khi hai iu kin di y xy ra mt lc.
1.- C s on tuyt gia thiu s lnh o v a s chu lnh o.
2.- Nhu cu ca cng ng bt buc thiu s i hi mt s ng gp nng n ca a s chu lnh
o.
a s chu lnh o khng hiu bit l do ca s ng gp ca mnh v ngh rng b thiu s bc lt.
S phn n do cng ngy cng ln. Lc by gi bt c mt k xm lng no ng ln pht c gii
phng, a s chu lnh o s hng vo mt cch m qung.
Trng hp trn y xy ra mt cch in hnh, t c, gn y trong khi Quc Gia ca Vit Nam.
V nhu cu pht trin, thiu s lnh o i hi nhiu n lc a s chu lnh o, nht l thn
qu vo nhng nm 1958-1959 trong nhng chng trnh gi l pht trin cng ng. Nhng v mt
khim khuyt ca thiu s lnh o, cho nn a s chu lnh o khng thc s cn thit ca nhng
n lc i hi. Do s bt mn nhen nhm v ln ln lan trn.
Nh cm quyn Cng Sn H Ni khai thc ngay c hi v nm 1960 a qun xm lng vo
min Nam vi danh ngha qun Gii phng. C nhin l nhng ngi t cho mnh b thiu s lnh
o min Nam bc lt hng ng v hin nay chng ta cn ang mc kch hin tng ni trn.
min Bc Vit Nam tnh trng mu thun gia thiu s lnh o Cng Sn v a s chu lnh o
cng khng km gay go.
Thiu s lnh o Cng Sn thc vn pht trin ca cng ng, nh chng ta s thy trong phn
chnh sau ny. Nhng phng php pht trin ca h i hi mt s ng gp tt bc ca a s chu
lnh o. V vy cho nn, mc d k thut dn vn ca h c hiu qu, s bt mn ca a s ngy
cng cao v tuy ch cnh st ca h rt nghit, thnh thong vn c nhng cuc ni dy chng t
s phn n ca a s chu lnh o.
Nu thi c a n, bt c mt ngi no pht c gii phng min Bc, s c a s chu lnh o
hng ng nng nhit.
Nh vy cc bin c xy ra Vit Nam t hn hai mi nm nay l mt v d c th, minh xc tnh
cch thit yu ca s hiu bit vn cng ng cn phi gii quyt i vi a s chu lnh o.
xut i tng
Thiu slnh o thu trit vn cn phi gii quyt ca cng ng l mt iu kin thit yu cho
cng ng.
a s chu lnh o hiu bit vn cn phi gii quyt ca cng ng l mt iu kin thit yu cho
cng ng.
i tng ca quyn sch ny l tm xem vn cn phi gii quyt ca cng ng Quc Gia Vit
Nam trong thi k ny ca cng ng l vn g.
Trong khun kh vi ba trm trang giy, v i vi mt vn ng nhin quan h cho dn tc v
t n phc tp nh vn nu ln y, c vng ca tc gi khng lm sao vt ln qu c ci
mc cng vic ch nu ln cc kha cnh ca vn , v, nhng dy lin h gia cc kha cnh trong
ton b. Mc d tham kho mt s ln ti liu trong nc cng nh ngoi quc v tm nghin
cu vn trong nhiu nm, tc gi khng khi ly lm lo s v n o khi phi trnh by kt qu
suy lun ring ca mnh. ng c duy nht khin cho tc gi thng c s e d ca mnh l ni lo
u m tc gi chia s vi ton dn Vit Nam trc tnh th rt bi quan ca dn tc. V vy m nh
bo ng gp mt phn nh nht vo cng cuc tm li thot cho cng ng Quc Gia.
Ba bi cnh
i tng chnh vn l vn cn phi gii quyt ca cng ng dn tc. Nhng, bao gi cng vy,
mt phn ca ton b lc no cng c sng t hn khi c t vo ton b. V th nn vn cn
phi gii quyt ring ca Vit Nam s c t trong ba bi cnh. Bi cnh th nht l bi cnh rng
ln ca tnh hnh chnh tr th gii. Bi cnh th hai, nh hn, gm cc nc trong th gii ang ng
ph vi mt th thch tng t, nh th thch ca Vit Nam. V sau cng, bi cnh th ba l mt
bi cnh hp gm cc quc gia thuc v mt khi vn ha vi Vit Nam: Cc nc lng ging
ng v ng Nam .
Th k s d[2]
Mt mt khc mi thi k ca cng ng dn tc gm nhiu th h trc v sau th h hin ti. V
li, thc trng lch s m chng ta nhn thy trc mt l hu qu ca nhng s kin xy ra hng
my th k trc v l nguyn nhn ca nhng s kin sau ny. V th nu mun tm hiu thc trng
hin ti v d on cc bin c trong tng lai, bt buc phi xt li lch s ca nhiu th k qua.
V nh chng ta hiu c ct truyn ang din t trn mn bc v on c t nhiu nhng cnh
sp ti, l khi no chng ta xem qua cc on trc ca cun phim. Do , s c nhiu chng
dnh cho lch s ca nhiu quc gia trong nhng th k qua.
Gii php
Sau khi, nh nhng s phn tch trn, vn cn phi gii quyt ca Vit Nam trong thi k hin
ti ca cng ng sng t, nhiu chng s dnh cho s nghin cu mt gii php m tc gi ngh
rng thch hp cho dn tc.
Nhng trc khi bn ti gii php ngh, th, theo gng cc ngi l hnh, trc khi ln ng,
chng ta s kim im li ci vn tinh thn v vt cht m chng ta c, cng nh nhng mn n phi
mang theo mnh. Vi chng s c dnh cho bn mc lc .
Cui cng vi chng s dnh phc ha gii php m tc gi thin ngh rng thch hp cho vn
. Cc kha cnh chnh tr, kinh t v vn ha s c cp n.
Nh trn ni, i vi mt vn bao la v phc tp nh vy v trong khun kh ca vi ba trm
trang, c vng ca tc gi khng th vt qu ci mc cng vic ch nu ln cc kha cnh ca vn
. Phn nghin cu t m v ch gio xin trn trng dnh cho cc bc hc gi trong nc.
V tr ca tc gi
Bt c mt i tng no cng c th c nhn t nhiu v tr. V tr khc, kt qu ca s nhn s
khc, ngha l hai ngi t hai v tr khc nhau cng nhn mt vt th, mi ngi s thy mt vt th
khc.
Trong cc on nhn xt, phn tch v suy lun di y, i vi mt vn hay nhiu vn , ty
theo hon cnh tc gi s ng t nhng v tr khc nhau. V d c nhiu s kin s c khi c nhn
xt t mt v tr quc gia, v c khi t mt v tr ca mt cng ng ngoi quc gia. Lc no trng
hp n, ngi c s nhn thy ngay l v tr no.
Tuy nhin, c hai v tr cn phi c s tha thun trc gia tc gi v ngi c. V nu khng c
s tha thun trc, th nhiu vn hoc kha cnh ca vn s khng c sng t, v tc gi v
ngi c sch s ng vo nhng v tr khc nhau.
V tr th nht l mt v tr lc no tc gi cng s ng vo nhn tt c cc vn trnh by:
l v tr thc t lch s. Bi v thc t lch s khng c th ph nhn c. V trn nn tng vng
chc mi c th ly c khoa hc m suy lun khng s phm vo nhng li lm cn bn.
V tr th hai l v tr khng bao gi tc gi dm ng vo nhn bt c vn no c trnh by:
l v tr trit l tn gio, v l thuyt l nhng lnh vc m s i chi gia hai ch trng tri
ngc c th ko di v cng tn. Bt c trong lnh vc no ca i sng ca cng ng: chnh tr,
vn ha, v kinh t, s nhn xt phn tch v suy lun ca tc gi u cn c trn nhng s kin lch
s v mt bn tt c cc l thuyt. Hnh ng nh trn khng c ngha l ph nhn s ch li ca
l thuyt v gi tr ca nhiu l thuyt. Nhng c nh ng ngoi v tr trit l v l thuyt trnh
tt c cc s bin lun khng thit thc v do khng thch hp vi mc ch ca quyn sch.
Ti liu tranh u
My trm trang di y khng phi l mt ti liu tranh u theo ngha thng thng ca danh t
ny: Ngha l li vn s khng anh thp, v vn s khng cao bt c ci g ca dn tc hay ca
khi Quc Gia. Hnh thc s khng c v nhiu ngi ng ln dn thn vo mt cng cuc chung
v ni dung s khng c tnh binh vc mt lp trng quyt nh trc.
Nhng my trm trang di y c th l mt ti liu tranh u, nu gi l mt ti liu tranh u, ti
liu no kh d mang thng li ti cho ch trng Quc Gia Dn Tc.
Bi v my trm trang di y l mt ti liu nghin cu s kin thc t ca lch s. M thy c
thc trng ca vn , bit mnh v bit chung quanh mnh l mt yu t quyt nh cho s thng li.
Chnh v lp trng nghin cu s kin thc t ca lch s cho nn t ti mc cm tuyt nhin khng
c, khi nhn xt rng Vit Nam l mt quc gia nh v yu. Nh v yu v dn s, v kinh t km m
mang, v v s gp phn vo vn minh nhn loi. Tri li, chnh v khng t ti mc cm nn mi c
nhn xt nh vy. C g c mt dn s khng l, mt kinh t phong ph mi l mt dn tc ln. V
chnh l khi chng ta dm nhn thng vo thc trng ca dn tc, chng ta mi iu kin a dn
tc vt ln.
V cng v l do trn m ti liu ny khng cp n bn ngn nm vn hin ca dn tc, li ch
ni n mt ngn nm lch s. Cng nh trn, lm nh vy khng phi v t ti mc cm. Nhng g
trong lch s ca chng ta ch c mt ngn nm sau ny mi c ti liu ch xc lm nn tng
cho suy lun.
Li hnh vn
Sau ht tc gi c tnh s dng mt li hnh vn dng nhiu danh t.
Cc ngn ng trn th gii chia lm hai loi, loi c th v loi tru tng. Ngn ng c th dng
nhiu ng t trong cu vn din t nhng ng tc. Ngn ng tru tng dng nhiu danh t
din t nhng khi nim. Vn ha ca mt dn tc cng tin b, nhng khi nim tru tng cng
nhiu, ngn ng cng tru tng. V mt khi nim tru tng lc no cng din t mt t tng
phong ph hn mt tc ng c th, ngha l mt danh t bao gi cng din t mt t tng phong
ph hn mt ng t.
Gia hai cu:
- ng A n Saigon.
v: - S n Saigon ca ng A.
Cu th nht ch din t hnh ng c th n Saigon ca ng A.
Cu th hai tri li, m t chng nhng hnh ng c th m tt c cc s kin dnh lin vo hnh
ng trn.
Vit ng cng c li hnh vn vi danh t, nhng thng th ng t vn quen dng hn. Bi vy
cho nn cu ng A n Saigon nghe quen tai hn.
Tuy nhin, trong mt vn bao la v phc tp nh vn c gii trong nhng trang sau ny, tc
gi nhn thy s cn thit phi din t cho ht cc t tng, va cho cuc suy lun c bao qut
v vng chc, va cho cc t tng din t c phong ph hu cc kha cnh ca vn c
sng t. Cc cu vn dng nhiu danh t mc d c hi l tai, nhng hm sc v khc chit hn
din t nhng kin tru tng tng qut v bao gm, thay v nhng kin c th gii hn cho tng
trng hp.
Vn hnh vn ny s c cp n vi nhiu chi tit trong phn vn ha ca on sau cng ca
quyn sch.
n y kt thc cc trang gii thiu vn bc vo phn trnh by ni dung vn .
Trong sut mt ngn nm lch s t ngy lp quc, dn tc Vit Nam vt qua nhiu th thch
m s cn ghi chp. Theo nh lut ca cc sinh vt, mi ln vt qua c mt th thch l mi ln
vt ln mt nc thang tin ha mt cng ng dn tc l mt sinh vt. Cng ng ca chng ta
trng thnh trong th thch. Tuy nhin, s tin tng ni tim lc ca dn tc khng nn lm cho
chng ta xem thng th thch ang i ch th h ca chng ta.
Trc chng ta c nm th h tht bi trc th thch ny. T mt ngn nm nay, dn tc
chng ta cha c bao gi gp phi mt th thch gh gm nh vy. Th thch cng ln, s thng li
cng a dn tc ln cao, nhng s tht bi cng s bi thm mt cch tng xng cho cc th h sau
ny.
Hai mi nm nay, cc bin chuyn a ln s thng li v tht bi ca th h ca chng ta n
ch ch cn cch nhau mt ng t. Cc trang trong phn chnh s gii thch v sao trch nhim ng
ph vi th thch hin ti, ngy gi ny ang nng ln vai ca min Nam Vit Nam. V cha bao
gi cng ng dn tc i hi mi phn t phi tham gia vo mt cng cuc y kch thch nh ngy
nay.
Nu khng thy vn th trong s tht bi hay thng li, mi phn trch nhim ca ngi l nm
v nm phn l vn nc.
thy vn th trong s thng li hay tht bi, mi phn trch nhim ca ngi l by v ba
phn l vn nc.
i vi mt phn t ca cng ng, khng c s c mong no thit tha hn l s c mong thy
dn tc li vt qua th thch, ln ny cng nh nhng ln qua trong lch s

Ch thch:
[1] loi mu thun lc no cng c trong ni tm: Mu Thun Ni Ti

[2] Cch thc kho st ca Khng T l: "tam khan": "Th k s d, quan k s do, st k s an"
(xem vic ngi lm, kho st qu trnh ngi lm, xem xt ngi lm lc an, lc nguy).

Chnh Vit Nam
Phn I
NHN NH V TH GII

Lnh vc chnh tr

Hin nay trong lnh vc chnh tr, th gii chia lm hai khi r rt: mt bn l khi t do, mt bn l
khi Cng Sn.
Mc du gn y, c xy ra mt mt nhng cuc tranh chp i khi ln n mt cao ng ch
gia cc quc gia trong khi Cng Sn, cng nh trong khi T Do, mt mt khc nhiu tha c c
tnh cch chnh tr, vn ha, khoa hc hay kinh t c k kt gia nhng quc gia thuc khi
khc nhau, s phn bit trn vn cn gi nguyn gi tr. L do ca tnh trng l s khc bit gia
hai khi do hai quan nim khc nhau v phng php lnh o.
Hai bn u tuyn b mc ch ti hu ca mnh l mu hnh phc cho nhn dn. Tuy nhin, t
mc ch , khi T Do ch trng khc phc cho c s t tham gia ca qun chng vo cng
cuc xy dng hnh phc . Tri li khi Cng Sn ch trng mt s tham gia cng bch.
Hai quan nim u c u v khuyt im. S chn la mt trong hai quan nim trn khng cn c
trn cc u v khuyt im y m li do nhng hon cnh lch s, m chng ta s thy.
Nay ch cn bit rng s khc bit gia hai quan nim y dn dt n cc s khc bit v l thuyt
chnh tr, v b my chnh ph, v h thng kinh t v v quyn s hu.
Lnh vc vn ha
By gi nu chng ta ng vo lnh vc vn ha th nhn thy th gii li chia ra lm nhiu khi
hn. Trc tin l khi u M gm cc nc u Chu, k c Nga S v cc nc ng u thuc
Nga. Cc nc Bc v Nam M v nhng quc gia do ngi u lp ra c Chu, Tn Ty Lan v
Nam Phi. Khi ny gm cc nc thuc vo x hi Ty Phng tha hng vn ha Hy Lp v La
M khi xa v vnha Gia T sau ny.
Khi th hai gm cc quc gia Rp t vng cn ngn Hi Quc, Th Nh K, Soudan, Ai
Cp v cc quc gia Bc Phi Chu. Khi ny lp thnh x hi Hi Gio tha hng vn ha Hi
Gio.
Khi th ba gm cc quc gia pha ng i lc u :Nht Bn, i Hn, Trung Hoa v Vit
Nam, lp thnh x hi ng tha hng vn ha xa ca Trung Hoa.
Khi th t gm n v ngoi cc nc nh ph cn pha Bc n Min in, Thi Lan,
Lo, Cam Bt, M Lai v Nam Dng. Lp thnh x hi n tha hng vn ha n .
V sau ht khi Hc Phi gm cc quc gia mi xut hin Phi Chu lp thnh x hi Hc Phi c mt
vn ha phi thai.
Lnh vc khoa hc k thut
By gi nu chng ta ng vo lnh vc khoa hc v k thut, th chng ta li nhn thy cc khi
chnh tr vn ha ni trn t nhin bin mt, v li hin ra mt hin trng thng nht bt ng. Tt c
cc quc gia trn u theo ui mt khoa hc khoa hc Ty phng, u p dng mt k thut
k thut Ty phng, d k thut thuc v lnh vc chnh tr, hay qun s, hay gio dc, hay sn
xut, hay kinh t, hay k ngh, hay vn ti v giao thng.
V nhng l do g m ty theo lnh vc, th gii khi th hp thnh mt khi, khi li chia ra nhiu
khi?
Cc s kin lch s di y s gii thch r hnh trng mi xem qua phc tp .
Vn minh Ty phng chinh phc th gii
Tr ngc li dng lch s v nhn vo bn th gii vo khong th k XIV, thi k m cc
phng tin giao thng cn ngho nn, th chng ta nhn thy rng cch y khng qu 600 nm cc
x hi m chng ta phn bit trn kia trong lnh vc vn ha c. Chng nhng th, lc by gi
ranh gii gia cc x hi trn lnh vc vn ha li cng l ranh gii trn cc lnh vc chnh tr, kinh
t v k thut.
Nhng sau , vn minh Ty phng thot khi thi k phi thai v pht trin mt cch hng mnh.
Nn vn minh ny t to cho mnh mt sinh lc di do nh tha hng c vn ha Hy Lp v La
M xy dng trn nhng cn bn l tr chnh xc v nh kinh Thnh Gia T gieo cho qun chng
mt c tin mnh lit.
Nh , ngi Ty phng tm c nhiu pht minh khoa hc v sng ch c nhiu k thut kh
d gip cho h vt bin v chinh phc nhiu t ai mi. Lc u h chim nhng vng dn c tha
v lc hu Nam v Bc M lp thnh nhng quc gia mi theo kiu u Chu.
Nhng ln ln theo pht trin cng ngy cng mnh lit v cng ngy cng nhanh ca x hi Ty
phng, ngi Ty phng khc phc c nhiu k thut mi l kh d t vo trong tay h nhng
mnh lc vt cht khng x hi no ng u ni. V vo th k 16 h bt u chinh phc x
hi Hi Gio ln cn. Th k 17 v 18 chng kin s tht bi ca cc quc gia trong x hi n v
th k 19 n lt cc quc gia trong x hi ng . n th k 20 vn minh Ty phng hon
ton chinh phc th gii v nh mang li cho cc dn tc Ty phng mt nn thnh vng cha
tng thy. Tt c cc quc gia ngoi x hi Ty phng u b bin thnh thuc a hay bn thuc
a. Ch tr mt vi dn tc nh Th Nh K v Nht Bn v nh sm nhn nh c b quyt
thnh cng ca ngi Ty phng l u th ca h trong lnh vc khoa hc v k thut.
Nhng nc ny Duy Tn kp thi, khc phc nhng k thut ca Ty phng chng nhng
t v i vi s tn cng ca Ty phng m li cn, cng nh cc nc trong x hi Ty phng,
mang li cho dn tc ca h mt mc sng di do hn.
Tt c cc nc khc nh Vit Nam u phi chu mang ch n l, v cng nh Vit Nam, mt
mt c hi th nht xy dng cho dn tc mnh mt quc gia hng cng v mang li hnh
phc cho i sng ca qun chng.
Ngy nay tnh trng thng nht ca th gii trong lnh vc khoa hc v k thut c hai ngha.
1. Vn minh Ty phng chinh phc th gii, v chinh phc bng khoa hc k thut.
2. Cc quc gia no mun tn ti u phi khc phc khoa hc Ty phng v k thut Ty phng.
Nhng mun khc phc c khoa hc Ty phng v k thut Ty phng, trc tin phi khc
phc li suy lun ca Ty phng t trn cn bn chnh xc v l tr. V sau khc phc nhng
tp qun trong i sng hng ngy kh d nui dng v duy tr li suy lun trn. Nu ch hp th
khoa hc v k thut khng, th khng sng tc c. M khng sng tc c khi ngi Ty
phng tip tc sng tc l mi e da ca Ty phng vn cn mi.
V vy cho nn, ngy nay trn th gii vn Ty phng ha l mt vn thit yu cho cc quc
gia mun tn ti, mc du Ty phng ha theo kiu khi T Do hay Ty phng ha theo kiu khi
Cng Sn.
V cng l mt vn thit yu cho nc Vit Nam.
Sau ny chng ta s xem vn Ty phng ha l nh th no, v vic Ty phng ha c hi n
tinh thn dn tc khng.
Vn Cng Sn.
T u ca th k XX, l thuyt Cng Sn lm chn ng x hi Ty phng. Sau l thuyt
Cng Sn tr ng v pht trin Nga. V ngy nay l thuyt Cng Sn ang honh hnh
Chu v ang e da Nam M. Nhng mi ni l thuyt Cng Sn c tip nhn bi nhng l do
khc nhau v c gii thch theo mt li thch nghi vi hon cnh a phng. Cng Sn u Chu
khc Cng Sn Nga. Cng Sn Nga khc Cng Sn Tu, nhng ba ni u l Cng Sn. Cc s
kin lch s di y s gii thch v phc tp mi xem qua .
Cng Sn Ty phng
Khoa hc v k thut ca Ty phng pht trin theo mt cng ngy cng nhanh, v th cho
nn nhiu lc vp phi sc th ng ca cc c cu x hi lc no cng tin ha chm hn. Trong
cc thi k s xung t bc l bng nhng xo trn x hi.
Cui th k 19, Ty phng pht minh nhng k thut sn xut k ngh.
Lc u nhng lc lng sn xut mi cha c iu khin hon b, gy ra nhiu cuc o
ln trong mt x hi th cng ngh. a s th th cng b ph sn v tr thnh th thuyn v sn,
trong khi nhng my mc sn xut ti tn tp trung t bn vo tay mt thiu s. S qun bnh trong
vic phn phi ti sn ca x hi th cng ngh c b v v i a s dn chng th thuyn
phi sng mt i v cng cc kh.
Karl Max, trit hc gia v kinh t gia, ngi c gc Do Thi, sng Anh, nhn thy rng tt c cc
t oan lc by gi do ch cc c cu ca x hi Ty phng khng cn thch nghi vi nhng lc
lng sn xut mi do cc pht minh k thut mang n. Do Karl Max ngh mt kiu x hi
mi xy dng trn nhng cn bn mi cho ph hp vi cc phng tin sn xut mi. ng ch
trng thnh lp x hi mi bng mt cuc cch mng ton din.
Nh vy, Ty phng, thuyt Cng Sn l mt phng thuc ca Ty phng ngh cha cn
bnh cho x hi Ty phng trong mt giai on pht trin cam go.
V sau cc nh lnh o Ty phng li tm c nhiu phng thuc khc, nh m x hi Ty
phng chng nhng tr nn lnh mnh m cn pht trin mnh bo hn, nh chng ta thy ngy
nay. Do m hin nay, thuyt Cng Sn mt rt nhiu sinh lc trong x hi Ty phng vtrong
mt ngy gn y s khng cn na.
Cng Sn Nga.
Trong x hi Ty phng, Nga l mt dn tc Slave trn ranh gii gia u v , chu nh hng
chu rt nhiu bi cc cuc chinh phc nh ca Thnh Ct T Hn v ca Attila. Cc nc Ty
u li thuc ging Latin hay l Saxon. S hai bn cng theo o Gia T ng l ra phi gip cho s
sum hp, li tr thnh thm mt yu t chia r sau khi gio hi Gia T v ra thnh hai gio hi,
mt gio hi ng trong c Nga v mt gio hi Ty La M.
V l do trn m trong lch s gia Nga v Ty u c mt cuc tranh chp khng ngng hin nay
vn ang tip din. Cuc tranh chp lc trm lc bng. Ty u thng nh k thut tin b hn. Lc
no Nga hp th c k thut Ty phng th li gi phn thng nh khi dn ng v t rng.
Ty phng li pht minh nhng k thut mi v li thng, v c nh th tn tung li ti din.
Vo cui th k 19, khi Ty phng, ngoi chinh phc th gii nhng trong li gp phi nhng
tr lc x hi to hon cnh cho thuyt Cng Sn bnh trng, th Nga vo mt thi k yu th v
km v k thut. Cc nh lnh o Nga, theo chin thut c truyn, ang n lc hp th cc k thut
mi ca Ty phng. Nhng ln ny ngoi cc k thut vt cht h li thu nhn thm thuyt Cng
Sn. V hai l do:
1.- H mun gp rt bt kp Ty u bng cch t chc trc Ty phng mt x hi mi thch nghi
vi cc phng tin sn xut mi nh Marx ngh.
2. Nu nc Nga tr nn thnh tr ca thuyt Cng Sn, th s bnh trng ca thuyt Cng Sn
trong cc nc Ty u s bin cc ng Cng Sn ca cc quc gia ny thnh nhng ng minh ni
tuyn trong lng ch, rt qu bu cho Nga trong cuc tranh chp hng my th k vi Ty u.
Nh vy, chuyn t Ty u sang Nga thuyt Cng Sn nghim nhin t mt phng thuc c
ngh cho x hi Ty phng, bin thnh va l mt phng tin gip cho s pht trin ca Nga
va l mt kh gii sc bn gip Nga nh bi k th.
Du sao s tranh chp vn l mt s tranh chp ni b gia cc quc gia trong x hi Ty phng.
S d Nga a cuc tranh chp y ln thnh mt cuc tranh chp quc t ch v k th Ty u lc
by gi ba vy li kinh t ca h trn khp th gii.
V cng v to cho h vy cnh trn khp th gii m cc nh lnh o Nga S h ho cc lnh
t cc quc gia b chinh phc lm thuc a hay bn thuc a gia nhp vo hng ng Cng Sn
Nh vy thuyt Cng Sn i vi Nga ch l mt phng tin v ngy no mc ch t c,
phng tin s khng cn gi tr na.
Ngy nay, mc ch t, Nga thng nh khc phc c k thut Ty u v nh khi dn
ng v t rng ca mnh. Cc bin c hin ti u M chng t rng Nga sp n lc b phng
tin Cng Sn v tr v vi x hi Ty phng
Nhng s tip xc ca ta thnh La M vi cc lnh t gio hi Nga l mt trong nhng c gng
a Nga S v x hi Ty phng.
V ngy s tranh chp quyt lit gia Cng Sn v T Bn, nh ngy nay, s t tiu v nhng
ch cho mt cuc tranh chp khc quyt lit hn hin nay bt u thnh hnh gia khi Trung
Cng v khi u M.
Cng Sn Chu
Trong h thng gi tr truyn thng ca hai nn vn minh Chu: vn minh n v vn minh
Trung Hoa, khng c mt im no c th lm mm cho mt thuyt tn bo nh thuyt Cng Sn
ny n c.
S d ngy nay thuyt Cng Sn honh hnh c Chu l v chnh Ty phng to hon
cnh cho n ny n v chnh Ty phng a n vo. Sau khi thm bi trc lc lng chinh
phc ca Ty phng, cc quc gia Chu u ln lt b bin thnh thuc a hay bn thuc a.
Tinh thn bt khut ca dn tc khin cc lnh t vn tip tc mt cuc tranh u v hy vng. Bi v,
ng u vi nhng lc lng xm lng hng hu ca Ty phng ba li khp chin trng
th gii, chng ta ch c th a ra nghinh chin nhng lc lng km k thut trong mt chin
trng gii hn trong tng quc gia. S tht bi cm chc nu chng ta khng c nhng ng
minh ng sc vi k th.
V nhn nh nh vy cho nn cc lnh t cch mng thc thi u hng ng li ku gi ca Nga
S. S ng minh vi Nga S s mang li cho h:
1.- Nhng phng tin xng ng nh bt k th ra khi lnh th.
2.- Mt kiu mu v nhng phng php pht trin quc gia khi phc hi c lp.
Nh vy sang Chu thuyt Cng Sn ch cn l mt phng tin nh k xm lng v mt
phng php pht trin.
Cho ti y nhng nh lnh o ch trng theo Cng Sn cn c l vng chc. Nhng sau h
hon ton lm ln nu h say m m tn th thuyt Cng Sn nh l mt chn l, v qun rng.
1.- Nga S ch xem thuyt Cng Sn l mt phng tin v ch c gi tr l mt phng tin.
2.- Phng php Cng Sn p dng Nga mc du a n kt qu, nhng khng phi v vy m
c th p dng mt cch hu hiu cho mi quc gia.
Mao Trch ng nhn thy r hai im trn y. S khc bit gia cc phng php Cng Sn
Nga v Tu l mt bng c. Cng Sn Vit Nam cng nm trong khun kh trnh by trn y.

Chnh Vit Nam
Phn II
V TR CA VIT NAM TRONG KHUNG CNH TH GII VA TRNH BY

Theo nh trnh by trn y th v tr quc t hin ti ca Vit Nam do cc im di y minh
nh:
1.- Vit Nam l mt nc nh v km m mang.
2.- Theo truyn thng vn ha, Vit Nam thuc vo x hi ng .
3.- Vit Nam thuc vo khi cc nc Chu va thot khi ch thc dn quc.
4.- Vit Nam ang cn phi Ty phng ha nh tt c cc nc khng thuc khi Ty phng :
Mt l tn ti, bo v c lp; hai l pht trin i sng kinh t hu xy dng hnh phc cho nhn
dn.
Bn im trn y minh nh v tr ca nc chng ta trong th gii ngy nay va trong lnh vc a
d va trong lnh vc tin ha chung ca nhn loi. V vy cho nn, cng vi nhng iu kin ni b
ring cho Vit Nam m chng ta s thy sau ny, cc im ny chi phi mi ng li chnh tr ca
chng ta trong t lm l vi th k.
Do , vic phn tch tng im mt, bn im trn y l mt vic thit yu.
Vit Nam l mt nc nh v km m mang.
Mc ch ca nhng trang nhn nh ny khng phi xch ng qun chng, nn khng phi ch
ca ngi s nghip my ngn nm vn hin ca t tin chng ta, v cng khng phi ch cho
chng ta hnh din vi nhng trang s oanh lit ca ngi xa. Nhng ngi c trch nhim vi tin
dn tc khng th t ru ng trn d vng, mc du d vng tht c l anh hng i na.
Tri li, mt nhn nh khch quan rt cn thit cho nhng ngi lnh o, nu h mun trnh nhng
s xut c hi cho tng lai ca mt dn tc. T ti mc cm khi nhn thy nc nh yu v km
khng phi l tm trng ca nhng k qut cng.
Trn quan im chng ta phi nhn nhn rng trong th gii ngy nay nc chng ta l mt nc
nh v dn tc chng ta l mt dn tc km m mang. Chng nhng th, trong sut my nghn nm
lch s, cha lc no dn tc chng ta t ln c mc mt vn minh chiu sng. V vy chng
ta cn vo tnh trng th hng hn l tnh trng gp phn vo vn minh nhn loi. Tuy nhin, d
vng ca chng ta cho php chng ta tin rng dn tc c mt nng lc tim tng kh d trong mt
tng lai rt ngn a chng ta thot khi tnh trng th nht vo tnh trng th hai. l mc
ch v l do ca cuc tranh u hin ti ca chng ta. Bi v theo lut qun bnh, ngi th hng
bao gi cng ng sau ngi ng gp, v trong thc t mc sng ca ngi th hng phi km
mc sng ca ngi ng gp.
V tranh u thot khi tnh trng km m mang c ngha l va tranh th mt mc sng cao hn
cho dn tc, v cng c ngha l sn sng lnh trch nhim ng gp vo vn minh th gii.
Nh vy i vi chng ta n lc thot khi tnh trng km m mang c th hnh dung bng mt
s c gng vt qua ln mc ranh gii gia tnh trng th hng v tnh trng ng gp.
So snh vi cc nc k ngh m mang ngy nay, nc Vit Nam chng ta nh v t ai khng
rng, dn s t v thin sn khng phong ph.
So snh vi cc khi kinh t v i nh Nga S, Trung Cng, n , M quc v khi u Chu
ang thnh hnh, chng ta li cn khng ng k vo u na.
Trn phng din qun s, nhng k thut nguyn t ti tn vi sc tn ph mnh lit c th lm
gim i yu t ng dn v tc nhin s lng qun i cao khng cn nh hng nng n trn s
thng bi. Tuy nhin, ln n mt mc no , v d ln n khi dn s Trung Cng, yu t dn
ng vn cn l mt yu t ng k.
V vy m trong trng hp ca chng ta, nu chng ta khc phc c nhng k thut nguyn t,
th ci ha xm lng i vi chng ta ch c gim ch khng c chm dt.
Trn phng din kinh t, yu t ng dn i vi k thut sn xut i qui m ca c kh l mt
yu t quyt nh. Dn cng ng th trng cng mnh. C mt mc tiu th ti thiu trong mi
ngnh k ngh, di mc s sn xut k ngh khng th thc hin vi cc iu kin thun li.
Nhng th trng tiu th cng ln li l mt ng c thc y k ngh cng ny n, cng trng
thnh, cng pht trin v gi sn xut cng nh v mc li cng ln. l l do tranh ginh th
trng trong th k va qua v hin nay.
Nh vy nu dn s ta t th iu kin ny n ca k ngh chng ta rt km v s cnh tranh vi khi
kinh t bn ngoi l mt iu m chng ta khng th ng u ni.
Trn phng din vn ha, vic dn s t l mt tr lc to tt. Ngn ng ca chng ta ch c mt
thiu s s dng. Nhng sng tc bng Vit ng, v d m tht s c gi tr th gii i na th khng
c my ngi bit n gi tr v chuyn ng ca chng ta khng c nhiu ngi bit. Ch ngh
n vic mt tc phm bng Anh ng hay Hoa ng c th ph bin ngay cho khp th gii th
thy ci mnh lc ca s ng dn nh th no. Trong mt khi ngi to ln nh vy c th trao i
t tng vi nhau ch v chuyn ng ca h c nhiu ngi s dng. Dn tc chng ta ch v dn
s t, phi ngoi vng t tng trn tr ra mt s ngi bit ngoi ng.
Dn s t li cn l mt tr lc trong cng cuc pht trin nh chng ta s thy di y.
Trong khun kh th gii ngy nay, mt dn tc km m mang l mt dn tc c mt tnh trng ng
vo cc iu kin di y:
1.- Thiu k thut v phng tin k thut sn xut.
2.- Do li tc quc gia thp km.
3.- Do mc sng ca ton dn thp v thiu.
4.- S mu sng hng ngy chim ht thi gian v nng lc, i sng vn ha khng m mang.
5.- S sng tc km gi tr v s gp phn vo vn minh ca nhn loi khng c.
Trnh by nh trn y, ta nhn thy rng iu kin th nht l nguyn nhn ca iu kin th hai v
c hai l nguyn nhn ca iu kin th ba v ba iu kin u li l nguyn nhn ca iu kin th
t, vn vn... V nh vy nguyn nhn chnh v trc tin ca s km m mang l thiu k thut v
thiu phng tin k thut sn xut. Nhng mun c k thut, ngha l my mc sn xut th phi
c c mt trnh vn ha kh cao cho ton dn, v phi c li tc di do mua dng c my
mc.
Nh th cc iu kin nh hng tng phi nhau lm thnh mt ci vng ln qun. a dn tc ln
ng pht trin c ngha l b gy ci vng lun qun . V th cho nn cc phng php pht
trin ngh hay mang ra thc hin ngy nay trong cc nc trn th gii, k c phng php Cng
Sn, chung qui ch l mt phng php b gy ci vng ln qun ni trn. V di y chng ta s
c dp tr li, mt cch chi tit hn, vn ct yu ny. Nay ch nhn xt thm l cc iu kin trn
cho chng ta thy rng, cng cuc pht trin khng phi l mt cng trnh m mt nhm ngi hay
mt thiu s c th thc hin c. Ch ton dn hay l i a s cng quyt tm ng ln mi c
th t n kt qu. y l mt yu t quyt nh, n s chi phi nng n cc s la chn ng li
sau ny.
iu th hai cn phi nu ln l ci vn duy nht c th dng ngay c ca cc nc km m mang
l cng nhn. V vy m dn s ng li l mt li kh cho cng cuc pht trin, theo mt phng
php lao cng cng bch. Yu t ny cng l quyt nh i vi s la chn ng li sau ny.
Vit Nam thuc x hi ng .
X hi ng gm c cc nc i Loan, Nht Bn, Triu Tin v Vit Nam bao quanh i lc
Trung Hoa.
Trong hn su ngn nm lch s, cc quc gia trong x hi ny u tin ha t nn vn minh pht
sinh trong t Hn v ly Hn t lm nn tng v phng tin cho s pht trin trong cc lnh vc.
Cuc xm lng ca Ty phng gy ra nhiu s thay i, bi v ng trc him ha chung phn
ng ca mi dn tc mi khc. Do mi dn tc, ty theo s nm c hay khng nhng c hi
a n cho mnh, i theo nhng con ng cng ngy cng khc nhau, dn dt n s cch bit
m chng ta nhn thy ngy nay.
Trc thi k , tt c cc quc gia trong x hi ng k trn u tin tng v bo v nhng gi
tr nh nhau trn cc lnh vc chnh tr, vn ha v tn gio. Tt c u p dng chnh tr qun ch
chuyn ch. Tt c u tha nhn nh l mt di sn chung cc sng tc bng Hn vn. Nn m thut
ca tt c cc quc gia u pht trin theo nhng tiu chun chung. Tt c cc quc gia u tin tng
vo Pht gio v Lo gio, ly gio iu ca Khng Mnh lm mc thc cu to x hi.
Nguyn nhn ca tnh trng lc by gi, chia lm nguyn nhn a d v nguyn nhn lch s. Trong
mt thi k m phng tin giao thng ngho nn, vic gip ranh vi nhau l mt yu t nng ln
s bang giao ca hai nc. Dn tc chng ta rt nhiu kinh nghim xng mu v tnh trng y.
Ngy nay nhiu pht minh khoa hc c lm cho vn l v trng dng cch bit khng cn l nhng
tr lc khng vt ni nh khi xa. Tuy nhin nh hng s ln cn gia cc quc gia, nu c gim
i vn cn l mt yu t quan trng trong s giao ho gia hai nc. V trong s chn la ng li
ca chng ta sau ny, s chng ta st nch Trung Hoa l mt yu t v cng thit yu.
Ngoi nhng nguyn nhn a d nh trn, nhiu s kin lch s cu to nhng dy lin h gia
Trung Hoa v cc quc gia cng trong mt x hi ng , nh chng ta thy trn. Vi thi
gian, cc dy lin h v tn gio, vn ha v x hi n su vo tim thc ca cc dn tc cng mt
x hi. V th cho nn khng c mt lm ln no to tt cho bng s tin tng rng trong mt vi th
h hay mt vi th k c th thay i c tt c t tng ca mt dn tc.
Ni mt cch khc nu mi ngi Vit Nam u ng mt ch khng mun mnh thuc vo x hi
ng na, th chng ta cng khng thc hin ch c, v bi thc thuc vo x hi ng
n su vo cc t bo ca chng ta v thot khi tm ch ng ca l tr chng ta. l trng
hp tt c chng ta u cng mt ch, hung h l nu ch c mt nhm ngi quyt tm lm vic
v nht quyt cng bch mi ngi phi theo h, li cng l mt tr tnh khng cn bn v
khng tng lai.
Nhiu phc trnh th nghim khoa hc xc nhn rng cc cuc ty no c th cng lm l thay i
thnh kin chng ta c ch khng di chuyn c bn cht ca chng ta.
Hn th na, nu bng mt php nhim mu g chng ta c th ct c nc Vit Nam tch ra khi
Chu v mang t n cng vi c dn tc chng ta vo mt ni khc ca a cu th chng ta cng
s suy ngh v phn ng nh nhng ngi trong x hi ng .
Trn y chng ta c cp n vic Ty phng ha, l mt iu khn yu cho chng ta. Nay
chng ta va thy rng du c mun i na chng ta cng khng th thot ra khi khung cnh hnh
thc v v hnh ca x hi ng .
Nh vy vic Ty phng ha v vic thuc vo x hi ng c mu thun nhau khng?
Mun tr li c cu hi ny mt cch tng tn, ta cn bit trc tin Ty phng ha l nh th
no, ni dung ca mt phn di y.
Nay ta c nhn rng vic Ty phng ha l vic thu nhn cc k thut, li suy lun v nhiu tp
qun ca u M, khng lm cho chng ta mt c bn cht ca dn tc. Nh vy vic mu thun
nu trn s l khng c. Mt nhn xt khc cng thuyt minh cho li ni qu quyt ny. Cc dn tc
x hi Ty phng u s dng mt k thut v tn sng mt khoa hc nh nhau. Tt c u c
mt li suy lun lys chnh xc ca l tr lm nn tng. V tt c u sng trong mt khun kh
ngn np v minh chit nh nhau s sinh sng v n mc u nh nhau th m h vn khc nhau
trong cc sng tc. Nh vy l bn cht dn tc h vn gi. Bn cht dn tc ca chng ta s bc l
ra trong cc sng to ca chng ta, khi no m chng ta ch ng c cc phng tin v
phng php sng to ca Ty phng. V y l mc ch chnh ca cng cuc Ty phng ha m
chng ta ang theo ui.
Bit nh th ri chng ta mi thy rng trong cng cuc Ty phng ha chng ta cn phi dc ht
n lc vo cng cuc y, khng e d, khng. rt r, khng ngn ngi. Bit nh th ri chng ta mi
thy tnh cch v ch ca s nm np lo s mt quc hn v quc ty ca mt lp ngi trc y
ngi m ci nhau nm ny qua thng n xem phi duy tn n mc no. H tht l nhng ngi ngi
nh m bn vic ln tu xung xe phi ng ngi lm sao.
Bit nh th ri chng ta li thy tnh cch khng thc t ca mt nhm ngi ch trng thay i t
tng ca mt dn tc bng nhng phng php c c v tn bo p dng cho vi th h. S h tht
bi s d nhin. Nhng tai hi h s lu li cho dn tc, nh chng ta s thy sau ny, khng bit bao
gi mi g ht.
Vit Nam thuc vo khi cc nc Chu va thot khi ch thng tr thc dn quc
Bt u t th k th X, cc cng quc trong x hi Ty phng mi phi thai. Di s thc y
ca hon cnh v nhng bin c lch s pht sinh ra do s ln cn vi x hi Hi Gio, ang thi
cng thnh, cc quc gia mi n lc tm mi li thot khi vng vy cng ngy cng sit cht
ca cc i binh hng mnh ca cc nh lnh o Rp.
T ngy thot thai t trong s sp ca vn minh Hy Lp v La M, ln u tin x hi Ty
phng ng phi mt th thch v cng quan trng v quyt nh s mt cn cho nn vn minh va
chm n. Nhng cng trong dp ny x hi Ty phng t ra xng ng vi di sn l tr tha hng
ca vn minh Hy Lp - La M v sinh lc di do m gio l Gia T hun c trong nhiu th k.
Sc mnh phi thng ca tn ngng nui dng v duy tr nhng n lc cn thit mt cch lin
tc trong nhiu th k. Mt khc s chnh xc v l tr hng dn hu hiu ci khi sinh lc to tt
trn vo vng hu ch v hiu qu. Nh vy m x hi Ty phng chng nhng chin thng ln
y, m sau ny cn vt nhiu tr lc chim c u th nh chng ta mc kch ngy nay.
Nh nhng yu t trn, ngi Ty phng pht minh nhiu k thut ti tn, ci thin khng
ngng pht minh c, rn luyn nhng kh gii l tr ngy cng tinh vi bo m cho nhng pht
minh tng lai. Sinh lc di do ca tn ngng gip cho h p dng cc pht minh trn n mt
mc ngy cng ln cao, trong mt tm rng ln cng ngy cng bnh trng. V trong s vng
ln , x hi Ty phng chng nhng b gy vng vy ca x hi Hi Gio ang dn h vo
pha Ty ca i lc u Chu, li cn chinh phc c th gii nh chng ta u bit.
Ngun gc ca cc quc Ty phng l do s kin trn ra. thot khi s bao vy ca x hi
Hi Gio, ngi Ty phng ch ng c cc k thut vt bin v mang nhng kh gii m
mt nn k thut tn tin trang b cho h i chinh phc cc dn tc km hn v k thut
Trc tin, Y Pha Nho v B o Nha hng o cuc chinh phc. Sau Anh, Php, Ha Lan, B
ni chn v thay th hai cng quc tin phong khi hai nc ny mt mi v suy nhc. Ln
lt cc quc gia trn th gii khng phi thuc vo x hi Ty phng u b tn cng, chin bi,
chim ng v chinh phc. Ty hon cnh v ty mnh cuc khng chin, cc dn tc b chinh
phc hoc b tiu dit v t ai b bin thnh t ai ca ngi chinh phc nh Nam v Bc M,
c chu, Tn Ty Lan, Nam Phi, hoc bin lm thuc quc nh Thi Lan, cc nc Cn ng hay
bn thuc a nh Trung Hoa, hay thuc a nh Vit Nam. V hu qu lu li cho cc dn tc b
chinh phc cng ty theo hon cnh ring m nhiu hay t tai hi.
Ngy nay vn khng thnh cho nhng dn tc b tiu dit. Cc nc b lm bn thuc a
hoc thuc a, khi ci c ch ri cn phi lnh chu nhng hu qu tuy c khc nhau ty theo
hon cnh a phng nhng u ging nhau v b chi phi bi nhng s kin lch s chung. Cc hu
qu li khc nhau, ty theo ch quc phi chu ng.
Hai kiu quc.
Trong thi k cng thnh nht ca quc ch ngha, cc quc gia khng thuc vo x hi Ty
phng u b thng tr trc tip hay gin tip bi hai loi quc:
1. quc kiu ngi Anh.
2. quc kiu ngi Php, Ha Lan v B.
Ch trng quc ca ngi Anh rt r rt. H chia cc lnh th lm hai loi: loi chim ng di
dn v loi chim ng khai thc. i vi loi chim ng di dn th h dn thiu s ngi bn x
vo mt ni v dn dn s tranh sng t nhin s o thi. K chinh phc chim ly t ai v lp
thnh nhng quc gia mi, nh Bc M v c chu.
Nam M tuy khng thuc ngi Anh nhng li thuc vo mt ch trng tng t.
i vi loi chim ng khai thc th chnh sch ca Anh li hon ton tri ngc. H rt kinh
nghim s chin bi ca h Bc M lc ngi M hin nay nh ui ngi Anh v dnh c
lp , v cho rng nu h khng loi c ngi bn x th sm mun g h cng phi c ngy tr li
c lp cho dn bn x. Quan nim trn dn dt n mt chnh sch di hn. V on trc c ngy
h phi ra i nn, lu li c cm tnh vi dn bn x, h tht tnh o to mt lp ngi c
kh nng sau ny thay th h. y l mt c im cn bn ca ch ngha quc Anh
c chng minh l rt khn ngoan v hiu qu.
quc kiu ngi Php, Ha Lan v B ngc li khng r rt gia hai thi trn. Nu nhiu iu
kin hp li khng cho php h ch trng chim ng di dn, th ng thi h cng khng ngh n
ngy phi tr c lp li cho dn bn x. Cc s kin xy ra sau th gii i Chin th Hai trong cc
thuc a Anh v trong cc thuc a Php, Ha Lan v B, u bt ngun t s khc nhau ca hai
chnh sch ni trn. Bi v khng ngh n ngy phi ri khi thuc a nn ngi Php, B v Ha
Lan khng c o tolp ngi thay th h. V vy cho nn, khc vi cc cu thuc a Anh, cc cu
thuc a Php, Ha Lan v B, sau c lp ri, u tri qua nhiu xo trn mnh lit, ch v thiu
ngi c kh nng thay th cc ngi ngoi quc, m iu khin gung my quc gia. Trn y l
mt nhc im v cng quan trng m Vit Nam chng ta phi mang chu.
Hu qu
Nu s chng ta thiu ngi lnh o trong lnh vc chnh tr l do mt nguyn nhn khng th
trnh c, pht sinh t s mu thun t nhin phi c gia nhng ngi mun chinh phc mt dn
tc v nhng ngi chng li s chinh phc , th, tri li, s thiu ngi lnh o mi ngnh
chuyn mn v mi cp bc trong gung my quc gia li l hu qu ca mt chnh sch quc
ring bit cangi Php, Ha Lan v B.
Thi hnh ng theo ch ngha quc ca h, ch trng ngi Php khng bao gi mun, v cng
khng bao gi thc hin, vic o to nhng ngi bn x c kh nng lm nhng cng vic
m ngi Php ang lm v , trong tng lai, thay th h. Thong nh c nhng ngi bn x,
nh nhng n lc ring, m thu thp c mt s o to l thuyt ngang hng vi cc nhn vin
cao cp ca h, th khng bao gi ngi Php li gip cho nhng ngi ny nhng hon cnh thun
li h c th thu thp nhng kinh nghim lnh o cn thit. V bi v nhng kinh nghim lnh
o thc t nh vy mi o to c nhng ngi lnh o xng danh, nn ngy nay khi chng ta
dnh c c lp ri th chng ta khng ngi iu khin gung my cc quc gia. Trong
khi chng ta chng nhng cn ngi cho gung my chy u, m hn na, v nhng hon
cnh nh chng ta s thy di y, chng ta rt cn ngi cho my chy ht tc .
Thiu s ngi trc kia c ngi Php dng lm cng s vin trong nhiu nm, ngy nay vi
cc kinh nghim thu nhp c, khng th thay th ngi Php trong nhim v ca nhng ngi
ny hay sao?
Khng th c, v, tr ra mt s ht sc t, vi kh nng vt hn mc thng, b gy c
vng km hm ca ngi Php t hc hi thm n trnh ch ng c ngnh hot ng ca
mnh, cn li l nhng ngi mang nng cc khuyt im di y:
1.- Nhng kin thc v kinh nghim ca h u ri rc v vt vnh. H khng c c tng hp t
nhng kinh nghim v kin thc vn vt kia vo mt h thng chung hu nhn thy s lin h gia
cc kinh nghim, v tm thy cc nguyn tc chung chi phi cc trng hp c bit m h thng
gp phi. V vy m hnh ng ca h ch c hiu qu trong cc trch nhim s ng. Vt ln qu
tm mt t l s tht bi n ngay v nh cu tc ng thng ni, h khng nhn thy rng m ch
nhn thy tm gc cy Ph trch tng gc cy th c, nhng khng ph trch ton th khu rng
c. Do nhng ngi ny khng lm sao vt khi phm vi nh hp trong lu nay h vn
quen lm vic ln n tm quan trng cn c khi s vic khng cn lin quan n mt lnh vc
nh na m lin quan n vn mng ca mt quc gia. Nu giao cho h nhng trch nhim quc
gia, ng nhin h s lm gim gi trch nhim bng cch a n tut xung ngang hng mt
trch nhim khu vc nh hp, tng xng vi quan nim nh hp n su vo cn no ca h. Vi
mt li nhn nh vy v vi s bt lc quan nim cc vn mt cch rng ln tng xng vi nhu
cu ca hon cnh, s tht bi ca h cng cm chc. ng ny ngoi khuyt im y h cn
mang nng nhiu iu h hng khc.
2.- Ngi Php ch tm o luyn, cho nhng ngi h dng, nhng kin thc v kh nng tng
xng vi cng dng m h i hi. Ngoi ra, hot ng v sinh sng nhiu nm trong khng kh v
tp qun m ngi Php c tnh to ra cho nhng ngi c h t vo mt cng dng nht
nh, nhng ngi ny ln ln t to mt tm l v trch nhim. Lm vic ch v s hnh pht ch
khng phi v t thy trch nhim phi lm cho c vic. Tm l km trng thnh ca ngi lm
tay sai chnh l ngi Php, li dng tnh th hn lon trong x hi ca chng ta do chnh s
chinh phc ca h gy nn, to ra cho lp ngi c h rn luyn lm cng c v sau ny, v
hon cnh ng nhin tr thnh lp ngi tai mt trong x hi chng ta.
Xa kia, khun kh Khng Mnh ca chng ta, tuy tht bi trong nhiu lnh vc, nhng t ra
o luyn c lp ngi thm nhun o ngi qun t: c tm l ca ngi trng thnh v tinh
thn trch nhim ca ngi th lnh s mng. Tt c cc truyn thng tt p sp cng mt
lc vi uy quyn chnh tr ca x hi Vit Nam.
Thit tng, nu ngi Php c mt thi khng chen vo, th ni s chin bi ca x hi
Vit Nam trc mt k xm lng c mt nn vn minh hng mnh hn cng mang n s sp
ca nhng gi tr c truyn. ng ny, chnh h vi ch ngha quc m h ch trng, thc
ys sp ni trn phc v quyn li chnh tr ca h.
V tm l hin ti ca s ngi m chng ta s cp n trn y va l hu qu ng nhin ca
mt hon cnh lch s va l kt qu ca mt chnh sch v cng tai hi cho dn tc.
Trch nhim giao ph cho s ngi ny phi tng xng vi Tm l ngi i thuyn ca h. Xa
nay quen li khng bao gi chu ch trng n hng i v s phn ca con thuyn, th khng th
no ph trch c vic lo, li v bum, my ca con thuyn. Trch nhim ny phi giao cho s
ngi t to tm l thuyn trng, trong khi ch i chng ta o to lp ngi mi c nhng
c tnh m nhim v i hi.
3.- Xa kia, di thi qun ch chuyn ch, gung my quc gia xy dng trn ch quan trng
v ch ny li ly ci hc khoa c lm nn tng. Xt trong lch s ca Vit Nam, cng nh ca
Trung Hoa, gung my quan trng qua nhiu thi k thnh vng v li nhiu thnh tch
xng ng.
S d nh th c l v, ch quan trng, tuy t n hm nhiu t oan c hu, nhng mt khi
nm vo trong khun kh qun ch chuyn ch b s ch ng t nhin v tng phi ca nhng
b phn khc trong c cu quc gia, nn cc t oan ng nhin b hn ch v khng bnh trng
c, cng nh mi bnh xe trong mt b my ng h u c s ch ng tng phi ca cc
bnh xe chung quanh, nn tt c u chuyn ng ng thi v iu ha. Nhng tt c tnh trng
mc thc u mt nu chng ta tch ri mt bnh xe ra ngoi.
Trng hp ca ch quan trng ca chng ta cng tng t nh vy. Khi cn l mt b phn
ca ch qun ch chuyn ch, nhng ci t oan ca quan trng khng pht trin c nh
quyn hnh rt rng v hnh pht cp thi ca nh vua. Khi ngi Php n, ch quan trng
c gi li, v mt s tnh ton khn kho, nhng khng cn c nhng s ch ng t nhin nh xa
na. Cc nhc im ca quan trng ng nhin ny n v s tham nhng v h hip dn chng
ln n mc tt cng. Ngi Php khng c l do g m ty tr tnh trng , v ch trng
ca h l cho nhng ngi h dng khng c lng dn chng. V lm li cho dn chng khng
phi l mi lo u ca ch thc dn.
V vy cho nn, tinh cch quan liu, phc tng hn h k trn, v h hip khinh mit k di l
nhc im khng th ci b c ca lp ngi tai mt trong thi k thc dn. Trong khi , nh
chng ta s thy sau ny, cng cuc pht trin dn tc ca chng ta trong giai on ny, i hi
nhng ngi c trch nhim phi c kh nng n vi dn, i vi dn huy ng c i qun
chng, lu nay b m man trong gic ng yn thn, a h dn thn mnh bo v nhanh chng vo
con ng tin b.
Sau ny chng ta s thy r cng cuc pht trin dn tc c ngha l thc hin nhng mc tiu g.
Nay cn bit rng, pht trin dn tc l mt cng cuc ht sc khch ng cho ngi tham d nhng
i hi tht nhiu c gng lin tc v nhng hy sinh ln lao. V vy m i qun chng s chng mi
mt v chn ngn. Nu nhng ngi c trch nhim khng thng mn nhn dn v khng xem nhn
dn l trng, th khng lm sao m nhn dn bng lng chu ng mt mi v hy sinh cng tin
bc vi ngi dn o.
Nhng bin php c ti v cng bch nu c p dng c thnhng hiu qu nht thi khng th
bi p c nhng hu qu tai hi lu di va cho ngi p dng c va cho ngi phi chu
ng.
Sau ny chng ta s phn bit s m dn vi s hng dn dn vo mt k lut chung, iu kin thit
yu nm thng li trong cng cuc pht trin. V vy m nu ngi c trch nhim khng huy
ng c dn chng, th s tht bi nm chc trong tay. V c nhin nhng ngi huy ng c
dn chng khng phi l nhng ngi h hip v khinh mit h cng khng phi l nhng ngi
nnh b v s st h.
Tm li cho on ny chng ta thy rng, chnh sch quc kiu Php, Ha Lan v B lu li
cho cc dn tc b tr mt hu qu rt l tai hi: Sau khi c lp ri, s thiu ngi lnh o trong cc
ngnh l mt tr lc v cng to tt cho cng cuc pht trin dn tc.
Nhng khng phi l hu qu duy nht. Xem li lch s ca cc cng cuc chinh phc ca Ty
phng, chng ta nhn thy rng khi b tn cng, cc dn tc u thc ngay tnh th nghim trng
v s cn thit phi vn dng lc lng quc gia ng u vi mt th thch quyt nh s sng
cn ca tp th. Bn nng sinh tn nh thc ngay kh nng t v i vi mt vt ngoi lai toan
xm nhp vo ni b c th.
Nhiu loi phn ng
Nhng nu thc nguy c v s phn ng t v u c nh nhau, th tri li, tnh cht ca s phn
ng, cng ca s phn ng, v hu qu ca s phn ng khc nhau, ty theo hon cnh lch s,
ty theo kh nng ca ngi lnh o trong cc lc quyt lit y, ty theo tinh thn ca dn chng
lc b tn cng, ty theo phng tin vn dng c v ty theo trnh dn tr ca dn tc lc b
tn cng.
C nhin l s nghip v hnh ng ca mt dn tc, mc du do mt s ngi quyt nh trong mt
thi gian nht nh, nhng cng do nhiu hon cnh v yu t chi phi.
Nhng xt theo kt qu ca s phn ng ca tng dn tc, chng ta c th chia cc nc phi n
chu s tn cng gh gm ca Ty phng ra lm bn loi.
Trc ht c nhng dn tc nh dn tc Nht Bn, phn ng c hiu qu, chn ng c s tn
cng, bo v c nn c lp, v nm c c hi t cng ln n mc ngang hng vi cc
cng quc u M.
K nhng dn tc nh dn tc Trung Hoa, phn ng khng c hiu qu, chin bi trc s tn
cng, nhng v hon cnh chnh tr lc by gi trong trng hp ca Trung Hoa v Thi Lan th
ng l s mu thun gia cc cng quc chinh phc nn c lp tuy b st m, nhng ch quyn
vn c bo tn.
Tuy nhin, nc nh cng b t vo tnh trng bn thuc a, do khng t cng ni m phi ko
di tnh trng thp km ch c hi mi.
Sau c nhng dn tc nh dn tc Vit Nam v Nam Dng phn ng khng hiu qu, chin bi
trc s tn cng, c lp b mt, ch quyn b sp , nc nh b bin thnh thuc a, thng tr
bi ngoi quc. Vic l c hi i vi chng ta chng nhng c ngha l ko di tnh trng thp km
li cn mang ch n l vo thn. Mun nm bt c hi mi, trc tin chng ta cn phi tranh ginh
c lp.
Sau ht c nhng dn tc nh cc b lc Bc M, Trung M v Nam M, phn ng khng hiu qu,
chin bi trc s tn cng, c lp b mt, ch quyn b sp , nc nh b thn tnh v dn tc b
ng ha.
i vi cc dn tc sau ny, vn khng cn na v trong lch s h ch cn li ci vt mng
manh ca mt s i qua, i khi nh du bng nhng ph tch ca vi n i. Nu ngy nay, chng
ta ly lm may mn m thy rng s phn c nghit trn khng phi l s phn ca chng ta, th
chng ta khng nn qun rng, nhn loi ngy nay cn xa lm mi tin c n mc cho, ng
nhin, s phn c nghit trn khng phi l s phn ca nhng dn tc nh b nh dn tc ca chng
ta. Trong trnh tin ha ca nhn loi ngy nay, s mt dn tc nh nh chng ta trnh c hay
khng s phn khn kh y ty thuc s n lc tranh u ca chng ta. V chnh im ny s
nng ln s la chn ng li ca chng ta sau ny.
Phn ng ca Nht Bn.
Nc Nht phn ng nh th no t nhng kt qu m chng ta mc kch ngy nay?
Trc ht dn tc Nht c c ci vn may l trong thi k m vn mng ca quc gia Nht, nh
ca cc quc gia khc trong x hi ng , nh ch mnh treo chung vic mt cn ch trong ly tc,
c c mt lp ngi lnh o cc k sng sut. H nhn thy ngay con ng sng ca dn tc
Nhng ngi ny, trong mt giai on quyt lit ci b c cho quc gia tnh t ph c truyn,
v c can m nhn cc bin c vi con mt thit thc. Nh vy nn, tri vi cc quc gia ng
thuyn khc, kh kh qun c mnh v u mt cch m qung trong lp o kiu cng, quc gia
Nht thc c ba iu ti quan trng:
1.- Lc lng xm lng hn hn lc lng khng chin quc gia v k thut t chc v k thut v
trang.
2.- Mun chng li ni lc lng xm lng v lm thi thng h, ch c cch duy nht l ch ng
c k thut tinh xo ca ch th.
3.- Mu thun ni b gia cc cng quc trong mt trn xm lng ca Ty phng l c hi duy
nht bo v nn c lp v pht trin dn tc.
c sng sut v phi thng ca nhng nh lnh o Nht Bn lc y cp thi tm ra, ngay khi dn
tc gp phi nguy c trn ln u tin, nhng bin php ng ph duy nht c hiu qu m nh chng
ta thy trn, cc nh lnh o Nga tm ra v p dng sau nhiu th k chin u vi cc
cng quc Ty u.
Hc k thut ca ch th thng ch th, ch ng k thut ca ch th thng ch th.
Cc s kin trn y l ngun gc ca cuc cch mng duy tn ca Nht thi Minh Tr. Nhng k
thut ca Ty phng trong mi lnh vc c phn tch hc hi v p dng trit . Nhu cu cp
thi t u tin cho lnh vc qun s v chnh tr. L li lnh o c truyn theo ch qun ch
chuyn ch ca x hi ng nhng ch cho l thuyt chnh tr ca Ty phng. Qun i tp
hp v v trang theo thi xa bin thnh mt qun lc hng hu t chc v trang theo Ty
phng.
Sau cc phng php sn xut kinh t c duy tn. Chuyn vin Ty phng tp np, v quyn
li c nhn quyn r v nht l v mu thun chnh tr gia cc cng quc chinh phc.
Nh sng sut cc nh lnh o Nht Bn nm ngay c c hi. Mt trm nm sau mt c hi
tng t mi tr li ln th nh cho cc dn tc b chinh phc nh dn tc Vit Nam. V nh nm
c c hi ngay ln nn h thnh cng trong cng vic a dn tc Nht ln hng tin b nh
chng ta thy ngy nay.
V c nhin l nhng dn tc no l c hi th nht, nh trn trnh by, u cn nm vo tnh
trng nh chng ta ngy nay. V c hi th nh sau Th Gii i Chin ln th hai, mt trm nm
sau nh chng ta s thy di y. V vn hin ti cho chng ta l liu ln ny c nm ly c
c hi khng?
Nc Nht thnh cng trong cng cuc Ty phng ha chng li ngi Ty phng. c lp
vn cn, ch quyn vn nguyn, ngi Nht cng nh ngi Nga hon ton ch ng cng cuc
Ty phng ha ca h. V vy cho nn, khng lc no c s gin on trong vic din tin ca lch
s ca h. iu ny ti quan trng nh chng ta s thy di y.
Ni mt cch i khi, mt nn vn minh l mt ton b gm nhng gi tr lm tiu chun trong cc
lnh vc ca i sng: k thut, chnh tr, vn ha, x hi v ngh thut.
Trong ci ton b , cc gi tr qun bnh ln nhau gy nn mt trng thi iu ha. Nu trng thi
iu ha ng tin th nn vn minh ang hi pht trin. Nu trng thi iu ha tnh ch, nn vn
minh n lc suy i. Mt mt yu t qun bnh, hay b mt phn t ngoi lai xm nhp, trng thi
iu ha s mt v nn vn minh lin h s b t vo mt tnh trng bo ng nguy him. Nu
nhng phn t ca x hi lin h khng thc v phn ng kp thi, v mt ch ng con thuyn
chung th nn vn minh s sp v tan r, cc gi tr tiu chun u b ph sn. Tri li nu nhng
phn t ca x hi lin h thc kp thi nguy c a n v phn ng hiu qu, vn nm c ch
ng con thuyn, th s ch ng c cc cuc xo ng v a nn vn minh n mt trng thi
iu ha mi.
Tt c cc dn tc nh dn tc Nht, khi b s tn cng ca Ty phng, phn ng hiu qu bng
cch ch ng k thut Ty phng lm kh gii chng li Ty phng, thnh cng trong cng
cuc bo v c lp v pht trin dn tc Nhng k thut Ty phng l mt vt ngoi lai c nhp
cng vo trng thi iu ha ca nn vn minh Nht. V v vy cho nn s thu nhn k thut Ty
phng lm mt trng thi iu ha ni trn v gy cho x hi Nht nhiu chn ng e da cc gi
tr tiu chun c truyn. Nhng gia hai thi : mt l bo v s tn ti ca dn tc vi ci gi phi
tr l chu ng nhng chn ng do mt vt ngoi lai gy nn, hai l bo v s thun ty ca trng
thi iu ha ca nn vn minh c, vic la chn khng thnh vn . Bi v nhng ngi mun bo
v s thun ty ca trng thi iu ha c chc chn l s khng c phng tin lm vic , v
nh vy ch dn dt dn tc n ch n l v cng khn nh dn tc Vit Nam.
Tr sng sut ca cc nh lnh o Nht Bn dy h phi chn thi th nht. Tuy nhin mc d
h thnh cng trn mt phng din, phng din pht trin, nhng h phi ng u vi cc chn
ng do mt vt ngoi lai l k thut Ty phng mang n cho x hi Nht. Chng ta cng quan
nim r rt hn s ph hoi ca cc chn ng trn nu chng ta thc rng k thut Ty phng
khng th tch ri ra khi ton b nn vn minh Ty phng. K thut Ty phng l mt b phn
ca ton b trn. Nu thu nhn k thut Ty phng ri, th sm mun g cng phi thu nhn li
suy lun ca Ty phng ch ng v pht trin k thut kia. Thu nhn li suy lun ca Ty
phng th li ln hi thu nhn li sng ca Ty phng, vn vnNgha l, tng rng thu nhn
xong k thut Ty phng chng Ty Phng l ri vic l mt li lm ln. Bi v k thut Ty
Phng m ca, nhng sau k thut ln hi cc phn t ca ton b vn minh Ty phng s ln ln
do ca m xm nhp. V s tht th chnh l tt c vn minh Ty phng ch khng ring g k
thut Ty phng gy cuc chn ng trong trng thi iu ha ca cc x hi m ca n k
thut Ty phng tm ng sng.
Nh vy d chng ta c m ca hay khng m ca n k thut Ty phng vo, th sm mun
g vn minh Ty phng cng s vo ni b ta m gy cuc chn ng. Ch c khc mt iu l, nu
chng ta khng m ca th chng ta s cht ngay di s tn cng khc lit ca cc lc lng Ty
phng, v chng ta khng cn ch ng c con thuyn ca chng ta na, nh trng hp Vit
Nam.
Nu chng ta m ca th t ra, mc du tt c sng gi nhng chng ta vn ch ng con thuyn ca
chng ta c th a n c n mt trng thi iu ha mi. l trng hp ca Nht Bn,
trong khi v sau khi duy tn x hi Nht tri qua nhiu cuc chn ng d di m nh hng ngy
nay vn cn.
Np sng mi nm chng ln np sng c, vn minh c ht tin, nhng trng thi iu ha ca
vn minh mi vn cha n nh. Nhng mc du tt c khuyt im , mc du tt c cc cuc chn
ng pht sinh t cuc chin u gia hai nn vn minh, x hi Nht khng bao gi b gin on
trong s lnh o v lc no dn tc Nht cng ch ng con thuyn ca h. Ch mt iu kin ny
cng bo m cho tng lai.
Phn ng Trung Hoa v Thi Lan
Nay nu chng ta so snh trng hp ca Trung Hoa v Thi Lan vi trng hp Nht Bn, cc
tng trn y cng c xc nhn.
Trung Hoa v Thi Lan cng b s tn cng ca Ty phng nh Nht Bn. Nhng cc nh lnh o
li la chn thi th hai, nh ni trn kia, ngha l bo v trng thi iu ha ca nn vn minh
c. Ch nh mu thun chnh tr gia cc cng quc nn hai quc gia trn, sau khi chin bi, khng
b chinh phc, v bin lm thuc a nh Vit Nam.
Tuy nhin, ch quyn st m, h khng cn hon ton ch ng con thuyn, khng ch ng
c cng cuc pht trin. Chnh v thc dng k thut Ty phng chng Ty phng v lm
thi thng Ty phng cha chn mi trong no ngi lnh o, nn c hi pht trin b l.
Cc mu thun chnh tr gia cc cng quc Ty phng mt khi ngn cn c s chinh phc
tht s lnh th ca h, khng c li dng pht trin dn tc nh Nht.
V vy m dn tc Trung Hoa v dn tc Thi Lan vn nm trong tnh trng chm tin, cho n ngy
c hi th hai a n, nh ta thy trn kia. Ngy nay Trung Hoa nm c c hi th hai v
ang mnh bo pht trin, Ty phng ha theo kiu Cng Sn. Nhng cho n ngy gi ny cha
c triu chng g cho chng ta thy rng Thi Lan nm c c hi.
Tr li thi gian mt trm nm gia hai c hi dn tc Trung Hoa v Thi Lan vn trong tnh trng
bi t ca nhng nc b bin thnh bn thuc a. Cng cuc Ty phng ha, trong thi k , hai
quc gia trn khng c t mnh t thnh mt cng cuc quc gia, nhng h vn khng trnh
c, v khng lm sao khng c ni trc s tn cng mnh lit ca k thut Ty phng.
Ch khc vi trng hp Nht Bn ch l cng cuc Ty phng ha khng c hng dn v
khng c ch ng. Nhng cuc duy tn hn lon cng mang n nhng chn ng kinh khng
trong x hi, m li khng c mt c gng no ch ng con thuyn hu a n n mt trng
thi iu ha mi. Tt c nhng xo trn trong x hi Trung Hoa v Thi Lan trong thi k trn u
pht sinh t cc s kin trn y. Duy ch c mt s kin cn t nhiu kh nng thuyn gim tnh
cch trm trng ca tnh trng trn, l ch quyn trong hai quc gia trn khng hon ton mt nn x
hi ca h khng b tan r v khng h b gin on trong s lnh o. Vn lnh o quc gia vn
c chuyn tay nhau t th h trc sang th h sau.
Phn ng ca Vit Nam
i vi Vit Nam s kin cht ny li cng khng c na. V vy m tnh trng ca Vit Nam trong
thi k qua v ngay by gi cn trm trng hn tnh trng ca Trung Hoa v ca Thi Lan nhiu.
Sau cuc chin bi, nc Vit Nam b chim lm thuc a. Ch quyn b mt hn, vic lo li con
thuyn ca chng ta khng cn trong tay ca chng ta na. V s kin y xy ra, v, trong mt
giai on quyt lit ca lch s dn tc, chng ta gp phi mt lp ngi lnh o thiu sng sut
v thiu thit thc, kiu cng v khng thc thi, khng chu phng tm mt m nhn vo vn
thit thc ca dn tc, t giam hm tr c trong nhng quan nim cht hp v quyn bnh v triu i.
Nhng khuyt im dn dt n s l c hi pht trin cho dn tc ln th nht. Hn th na,
vic l c hi i vi chng ta khc hi bi phn hn l i vi Trung Hoa v Thi Lan. Trong mt
trm nm l thuc, x hi ca chng ta tan r v cng cuc lnh o quc gia b t on. Du
nh Nguyn c cng khai thc t ai rng ln gp my ln phn t m Nguyn Triu lc no cng
ly lm t ho gp phn vo di sn quc gia, th h cng khng b p c li lm v lnh o
trong mt giai on quyt lit ca dn tc nh chng ta thy trn y.
Sau ny cc s gia ca chng ta lm vic theo k thut khoa hc, tt nhin s tm thy nhng chi tit
v nhn thy r hn trng hp khng tha th c ca nh Nguyn khi phm vo nhng li lm to
tt lu li hu qu tn khc cho dn tc.
Vic tai hi th nht cho chng ta ch l chnh lc nn vn minh ca chng ta phi ng u vi
nhng cuc chn ng do nhng phn t ngoi lai gy nn trong x hi chng ta, li l lc m chng
ta khng cn ch ng vn mng ca chng ta c na.
X hi Nht Bn khi gp phi hon cnh , may mn c t di s lnh o ca mt lp
ngi va cc k sng sut, va ch quyn v tha phng tin nm vng con thuyn quc
gia. Th m, x hi Nht vn b xo trn n tn nn tng v phi b trng thi iu ha ca vn
minh tm mt trng thi iu ha mi, nh chng ta bit.
Tri li, dn tc chng ta, trong cn bo t li khng ngi lo li. Lp ngi lnh o trc bin
mt trong cn chin bi. Cc lp ngi k tip b k chinh phc tiu dit. Trong khi , theo chn
ngi chin thng, vn minh mi t a n gy ra mt cuc duy tn hn n, khng l li khng
mc ch. Nhng gi tr tiu chun c truyn cng vi s chin bi ca dn tc, b ph sn v khinh
mit. Trong khi nhng gi tr tiu chun mi cha c, x hi khng gi tr tiu chun nh con
thuyn tri dt, khng phng hng v khng sinh lc.
Tnh trng ny l nguyn nhn duy nht cho tt c cc qui tng hin ra trong sut thi gian gn
mt trm nm m chng ta, khi nhn thy, phi va au n va ti nhc. X hi chia lm hai khi:
mt bn c gng bo v ly cc gi tr c truyn cht thnh thy ma, mt bn duy tn nhng
khng bit duy tn lm g, v cng khng bit duy tn theo hng no, ch bt chc c ch nh
kh v li ni nh so. Hai bn tn, cu khinh mit nhau, tht l mt hin tng r rt ca mt x hi
ang tan r.
Tnh trng cng tr nn bi thm khi chnh ph mi vi s ng h ca k xm lng thng phi
c. Cc gi tr c, tuy cht nh cy kh v khng ngi vun ti, nhng l nhng tiu chun
gi tr tht, c thi o to c nhng th h ngi gm nhiu c tnh cao c. Vi s sp
ca nhng gi tr , tit tho v tnh kh ca ngi xa cng mt lun. Lp ngi mi, li khng
bit duy tn lm g ngoi s hng th vt cht, khng c sng to, khng c nhng biu l chng
minh cho sinh lc ca mt x hi. C l khng bao gi dn tc chng ta xung n thp nh vy
v cha bao gi chng ta n gn ch dit vong nh vy. Ngc li, chnh v vt qua c
nhng bc tuyt vng nh vy, m chng ta li cng tin tng vo sinh kh ca dn tc.
Hu qu tai hi nht m thi k Ty thuc li cho chng ta l s tan r ca x hi Vit Nam v
s gin on trong vic lnh o quc gia. Cng nh ch ngha quc kiu Php li cho
chng ta mt hu qu tai hi khng km: lp ngi tai mt trong x hi thi Php khng th dng
vo cc nhim v lnh o c.
So snh nh trn y, trng hp ca Nht v Trung Hoa vi trng hp ca chng ta, chng ta mi
thc sung mn tnh cch v cng trm trng ca tnh trng nguy ngp m x hi chng ta ang lm
vo. Tt c ba dn tc u trong x hi ng , cng mt vn minh, cng mt gi tr truyn thng,
cng, trong mt lc, gp phi mt nguy c chung.
Nhng dn tc Nht phn ng. kp thi, chin thng, bo tn c lp, gi nguyn ch quyn, nm
c ngay c hi th nht pht trin dn tc. S lnh o quc gia khng b gin on, cng cuc
duy tn c hng dn v cc gi tr tiu chun truyn thng khng b ph sn. Nh vy nn x hi
Nht vn tin lin tc, ch ng c cc cuc chn ng do nhng gi tr ngoi lai gy nn sau khi
xm nhp vo trng thi iu ha ca nn vn minh c. X hi Nht ch c b bt buc phi b trng
thi iu ha c tm mt trng thi iu ha mi.
Dn tc Trung Hoa khng phn ng kp thi, chin bi c lp c bo tn khng phi nh n
lc ch ng m nh ngoi cnh. Ch quyn b st m, nn mc du s lnh o quc gia khng b
gin on, cng cuc duy tn khng c hng dn, cc gi tr truyn thng b ph sn, nm khng
c c hi th nht pht trin dn tc. V vy cho nn, khng ch ng c cc cuc chn ng
do nhng gi tr ngoi lai gy nn sau khi xm nhp vo trng thi iu ha ca nn vn minh c. X
hi Trung Hoa tuy khng tin trin lin tc, nhng nh ch quyn khng mt nn khng b tan r.
Ngy nay, Trung Hoa nm c c hi th hai v ang dc ht n lc ca dn tc thc hin
cng cuc pht trin v duy tn m nc Nht lm xong.
V c nhin Trung Hoa cng s b trng thi iu ha c tm mt trng thi iu ha mi. Nhng
cng cuc y s thc hin t mt x hi khng b tan r v vi mt s lnh o khng h b gin
on.
Dn tc Vit Nam khng phn ng kp thi, chin bi, c lp b mt, nc nh bin thnh thuc a,
ch quyn hon ton mt, chng nhng khng nm c c hi th nht pht trin dn tc, li
hon ton bt lc i vi mt cng cuc duy tn bt buc, khng hng dn v hn n.
Cc gi tr truyn thng b ph sn. Hon ton bt lc trc cc cuc chn ng do nhng gi tr
ngoi lai gy nn sau khi xm nhp vo trng thi iu ha ca nn vn minh c. V khng gp tr
lc nn cc cuc chn ng mc tnh honh hnh ph hoi x hi n tan r. S hon ton mt ch
quyn li gy s gin on trong vic lnh o quc gia. Ngy nay cha c g bo m l chng ta
nm c c hi th hai thc hin cng cuc pht trin dn tc. Gi s chng ta c nm c th
cng cuc pht trin v duy tn s thc hin t mt x hi tan r v vi mt s lnh o quc gia
b gin on.
Hai hon cnh ny l hai iu kin v cng nghim khc i vi chng ta, nu chng ta nm c c
hi th hai. V th no l nm bt c v th no l khng nm c c hi, chng ta s tr li r
rng cc cu hi sau ny.
Gi y chng ta tm hiu v sao m hai hon cnh trn l hai iu kin v cng nghim khc i vi
chng ta khi chng ta bt tay vo cng cuc pht trin dn tc v cng cuc Ty phng ha.
Lnh o quc gia gin on
Nh th no l mt s lnh o quc gia b gin on?
Trong mt tnh trng bnh thng ch quyn ca quc gia chuyn tay mt cch m thm t lp
ngi lnh o ny sang lp ngi lnh o sau. S lin tc trong s lnh o nm ch cc b mt
lnh o v cc b mt quc gia c mt truyn cho nhau. i sng ca ngi ngn ngi snh vi
i sng ca quc gia, s lin tc lnh o thc hin c nh s mt truyn ni trn v nh cc
vn kh v ch c ngi bit s dng vn kh. Ngoi ra thut lnh o c truyn cho nhau
nguyn vn t th h ny sang th h khc. Vi thi gian, cc b mt chng cht, cc vn kh lu tr,
s trau di thut lnh o cng ngy cng tinh vi, v kinh nghim lnh o sc tch l mt di sn qu
bu khng th lng c cho mt dn tc.
Sc mnh ca nc Anh hay nc M m chng ta mc kch ngy nay bt ngun trc ht t ch
hai quc gia ny thc hin c vic lin tc lnh o quc gia trong gn 200 nm. Mt nh lnh
o Anh, ngy nay bc ln nm chnh quyn, l tc khc sau lng mnh c 400 nm kinh nghim
v vn kh lm hu thun. l mt di sn qu bu khng c g thay th c v to cho h mt sc
mnh phi thng.
Vi cc hu thun , h c th hiu bit v gii quyt nhng vic ngoi kh nng ca nhng ngi,
du ti ba n u, nhng thiu hu thun ca d vng. Mi bin c xy ra bt c ni no trn th
gii u c th i chiu vi mt bin c tng t xy ra trc y v c ghi chp vo vn
kh ca h. Nh vy m h bit r b mt lnh o ca hu ht cc nc khc hn l chnh ngi
lnh o ca nhng nc . Trn phng din ny nc Php, nc c hay c nc Nga cng
khng snh c vi nc Anh. V nc Php, nc c v nc Nga cha thc hin c s lin
tc lnh o nh nc Anh. V vy chng ta khng ly lm l khi bit rng ngy nay chnh l chnh
sch ngoi giao ca Anh, M lnh o th gii ngy nay.
Trn phng din ny, v vi thi gian qua, cch mng nm 1789 ca Php, mang n nhiu cuc
xo trn trong x hi Php, l mt bin c c hi nhiu hn c li cho quc gia Php. Vic lnh o
quc gia b mt gin on su rng v n ngy nay vic chuyn quyn trong s lnh o quc gia
mt cch lin tc, nc Php vn cha gii quyt c mt cch n tha. Nhng bin c khng hay
cho nc Php cho n ngy nay, t cch mng 1789, u l hu qu ca nhng s kin trn. V
trong vic chy ua chim thuc a gia cc cng quc u Chu trong cc th k va qua, s d
Anh thng th cng nh hu thun v bin ca gn 400 nm lin tc trong vic lnh o quc gia.
Dn tc c, trn mi lnh vc ca i sng, t ra c nhiu c tnh, m cc dn tc khc khng
b kp, v gp vo vn minh ca nhn loi nhng sng to cao c. Nhng s d ngy nay ch vn
cn iu ng cng ch v khng gii quyt c vn chuyn quyn v lnh o lin tc quc gia.
Nc Nga sau cuc cch mng 1917 thnh cng trong cuc pht trin dn tc v duy tn x hi.
Nhng h phi tr bng mt gi rt t v phi sau hn ba mi nm, mi ch ng c cc chn
ng do s gin on v lnh o gy nn. Mc du nh vy, ngy nay nhc im ca Nga S vn
cn ch b my chnh quyn ca Cng Sn vn cha gii quyt c vn chuyn quyn v vn
lnh o lin tc quc gia.
Vi thi gian qua, cc cuc cch mng bo ng trong lch s u l nhng ci hi, d l c cn thit
i na, vn l nhng ci hi cho quc gia v dn tc. Nu cn nhc hai bn, mt bn l cuc cch
mng bo ng thanh ton cc t oan trc mt ca x hi v mt bn l s bo m cho s lnh
o lin tc quc gia, th lch s tr li rng s lnh o lin tc quc gia quan h hn, v n l mt
quan im di hn, cn cch mng bo ng l mt quan im ngn hn. M lch s l mt quan
im di hn so snh vi i sng c nhn l mt quan im ngn hn. Mt dn tc cng trng
thnh quan im cng di hn, v quan im cng di hn, dn tc cng c c hi v phng tin
trng thnh.
Hn na nhng ci t oan c th thanh ton bng nhiu li, ngoi li cch mng bo ng.
S lnh o quc gia lin tc
Nh trn trnh by, s lnh o quc gia c lin tc khi no cc iu kin di y c tha
mn:
1.- S chuyn quyn c bnh thng t lp ngi trc cho ti lp ngi sau.
2.- Cc b mt quc gia c truyn li.
3.- Thut lnh o c truyn li v c ci thin cng ngy cng tinh vi.
4.- Cc kinh nghim ca d vng c xp vo vn kh, c truyn li v c ngi bit x dng
vn kh.
C theo cc iu kin trn y, mt ch c ti hay qun ch chuyn ch hon ton bt lc trong
vic bo m mt s lnh o quc gia lin tc. V ci mm bo ng lc no cng c to ra v b
n p bi cc ch trn.
Nhng cng n p li cng nui dng ng theo lut t nhin ca lch s v cui cng bo ng s
bng n v mang li s gin on trong vn lnh o quc gia. Nhn xt trn y s nh hng
nng trn s la chn ng li ca chng ta sau ny.
Nu vic lnh o quc gia c lin tc nh s tha mn cc iu kin trn y, th d nhin, s
thiu mt hay nhiu iu kin trn y s em n s gin on trong vic lnh o. V ty theo iu
kin thiu nhiu hay t, s gin on y s dung np c hay trm trng. Chng ta c th phn bit
ba trnh gin on.
Trnh gin on nh nht xy ra khi s chuyn quyn t lp ngi trc cho lp ngi sau khng
c bnh thng, cc b mt quc gia trong giai on ngn trc s mt. Tuy nhin vn kh hy
cn v thut lnh o khng n ni mt hn. Cc cuc o chnh Nam M rt l in hnh cho
trnh ny.
Trnh gin on trm trng xy ra khi s chuyn quyn t lp ngi trc cho lp ngi sau,
chng nhng khng c bnh thng, m li cn din ra trong nhng hon cnh bo ng kinh
khng. Cc b mt quc gia mt ht, vn kh b thiu hy, ngi s dng vn kh khng cn. Thut
lnh o v kinh nghim ca d vng c thay th bng s hng hi ca dn chng v sng kin c
nhn. Di sn ca d vng khng cn na, v s in r ca ngi i lm cho h tin rng h cn san
bng tt c d vng xy dng tng lai. Cch mng nm 1789 ca Php l mt v d c th nht
cho trng hp ny. Bit nh vy ri chng ta khng ly lm l ti sao cho n ngy nay ngi Php
vn cha gii quyt c mt cch n tha vn lnh o lin tc cho quc gia ca h.
Cng trn phng din ny, s chnh quyn Vit Minh, v tnh hay c , khng bo v c phn
vn kh ca triu Nguyn m ngi Php cn li, cho dn chng Hu t ph mt phn quan
trng ca di sn kinh nghim ca chng ta, l mt li rt ln, khng c g tha th c i vi quc
gia v dn tc. Tuy nhin, d v tnh hay c vic xy ra chng minh cho s kin chnh v
chng ta mt truyn thng lnh o, cho nn nhng ngi c trch nhim trong chnh ph Vit
Minh lc by gi Hu khng thc c tnh cch quan trng v quc gia cn thit ca s bo v
vn kh. Cng mt truyn thng lnh o li cng ph hu nhng di sn kh d bo v s lnh o
quc gia. Tc ng thng ni ngho li cng ngho l vy.
Trnh gin on trm trng nht xy ra khi s chuyn quyn khng thc hin c gia lp ngi
trc v lp ngi sau. B mt lnh o v b mt quc gia u mt.
Thut lnh o khng truyn li c. Di sn d vng khng ngi tha nhn, vn kh tht lc v b
cp bc. l trng hp ca cc nc b chinh phc, mt ch quyn. V l trng hp ca
Vit Nam chng ta trong thi k Php thuc.
Lp ngi lnh o trc ca chng ta mt, lp ngi lnh o sau ca chng ta khng c. Di sn
d vng tiu tan. Tnh trng ca chng ta tht l khng khip nu chng ta tng tng rng, trc
mt mt nh lnh o Anh ta lng vng chi trn di sn dy 400 nm, sn sng ng ph vi mi
bin c, nh lnh o ca chng ta ng ln, c c, sau lng khng c ly c mt t di sn lm
hu thun.
Hon cnh trong chng ta phi chin u thc hin cuc pht trin dn tc, nghim khc l vy
. ngha ca ch chm tin l vy .
iu kin ca mt s lnh o lin tc
V vy cho nn dc ht n lc ca ton dn vo cng cuc chung cng cha chc l . Nhng l
vic chng ta s bn ti sau ny. Gi y ht tm tr chng ta vo mt iu ti quan trng l
ng li ca chng ta sau ny s c la chn nh th no kh d bo m cho s lnh o lin
tc quc gia v tit kim c ngi lnh o m chng ta v cng khan him sau thi k Php
thuc. iu ny nh trn ni chc chn mt chnh th c ti khng lm c.
Mt s kin khc chng minh cho tnh cch thit yu ca s lnh o lin tc quc gia, l tnh trng
ca cc nc Nam M. cc nc ny, nhng s gin on trong vic lnh o tuy vi hnh thc
nh nhng xy ra lun v nhng cuc o chnh lin lin. Nhiu gin on nh lin tip tr thnh
nhng gin on ln, cho nn cc nc Nam M tri qua nhiu th h vn l chm tin. Mt mt
khc, v d trn y li chng minh cho mt s kin khc: mun chn s pht trin ca mt dn tc
th khng c bin php no hiu qu bng bin php gy ra nhiu gin on trong vic lnh o quc
gia ca dn tc y. y l mt th on thng dng ca cc cng quc Ty u trc y khi
mang k thut Ty phng i chinh phc th gii.
S gin on trong vn lnh o lm cho quc gia suy nhc theo mt th thc c bin nh th
no chng ta r.
Nhng nu s gin on din ra trong nhng hon cnh bo ng gy s git chc gia nhiu phe
phi, th li cn gy nhiu thm hi to tt cho quc gia trn mt lnh vc khc.
Tr v v d ca nc Anh mt ln na, chng ta s thc r rng s thm hi va ni trn. nc
Anh vic lnh o quc gia lin tc c gii quyt hon b. Khi cn thay i mt nh lnh o,
tc khc b my hin php vn chuyn, v mt ngi lnh o khc ln thay th, ngi lnh o
trc bung vic, v tnh dng v suy nghim cc hnh vi qua ca mnh.
Nhng ngi lnh o xng danh bao gi cng hnh ng theo mt trit l chnh tr m h nghin
ngm lu ngy, trc khi mang ra thc hnh. Nu khi ng chm vi thc t, nhng t tng ang
hng dn hnh ng ca h t ra sai lc, hay v hon cnh bn ngoi bin i nn khng cn
ph hp vi nhng t tng y na th cn phi c mt s thay i ngay. Nhng thay i nh th
no.
Ngi lnh o phi thay i t tng, hay l phi thay i ngi lnh o.
Kinh nghim ch rng khng bao gi ngi lnh o thay i t tng trong lc ang trong khng
kh hnh ng, bi mt l rt d hiu l h phi mt nhiu th gi nghin ngm mi i n trit l
chnh tr m h ch trng. Nay nu n khng ph hp vi hon cnh, h phi c thi gi mt
l xt v sao trit l y khng ph hp v hai tm trit l khc thay th vo. iu m h khng th
lm c nu h vn b hnh ng li cun. V vy cho nn yu cu mt ngi lnh o thay i t
tng ca h ang khi hnh ng l mt vic khng bao gi thc hin c. Gi s m h c thay
i c th, vic lnh o li s gp mt nguy c ln hn na. Bi v thay i hp tp v khng suy
nghim nh vy, ngi lnh o s khng cn l chnh h na. V ng nhin hiu qu trong hnh
ng ca h s km bi phn.
Nh vy, ch cn cch l phi thay i ngi lnh o.
Thot khi khng kh no nhit v thc dc ca hnh ng, ngi lnh o b thay i s suy nghim
hnh ng qua, rt kinh nghim cho bn thn v vit thnh sch nhng kinh nghim y lm
giu thm cho di sn d vng ca quc gia.
Hn th na, ngi lnh o b thay i li c ngy gi nghin ngm mt trit l chnh tr khc hp
vi tnh th hn, v nu c c hi cho h tr ra hot ng, th quc gia li c mt ngi lnh o
kinh nghim hn gp my ln ngi lnh o b thay i trc y. Nay, nu thay v mt s
chuyn quyn bnh thng, nhiu bo ng li din ra lm thit mng nhng ngi lnh o trc,
chng ta s mt, ngoi nhng b mt lnh o m chng ta ni ri trn kia, va cc kinh nghim
lnh o c th lm cho di sn d vng chng ta thm phong ph, va mt ngi lnh o m quc
gia lc no cng khan him.
L lun trn y li cn lm cho chng ta nhn xt thm rng:
1.- Khng bao gi thay i c t tng ca ngi lnh o trong lc h ang hnh ng.
2.- Ngi lnh o d ti ba n u cng c lc cn phi c thay i, v t tng khng phi lc
no cng ph hp vi thc t.
3.- S lnh o quc gia lin tc mt khi c bo m, di sn d vng ca quc gia cng thm
phong ph, v quc gia cng giu ngi lnh o. Di sn quc gia cng thm phong ph v quc gia
cng giu ngi lnh o th vic lnh o quc gia lin tc li cng thm bo m.
4.- Ngc li, s lnh o quc gia lin tc khng thc hin c, th di sn d vng ca quc gia
cng ngy cng suy vi v quc gia cng ngy cng ngho ngi lnh o. V di sn d vng cng suy
vi v quc gia cng ngho ngi lnh o th vic lnh o quc gia lin tc li cng kh thc hin
c.
V nhng l do trn, nn mt ch c ti, m bn cht l da, trc ht, trn nguyn tc khng
thay i ngi lnh o, khng th ph hp vi thc t. V khng ph hp vi thc t l khng thc
hin c s lnh o quc gia lin tc V chng ta thy s tai hi cho quc gia nh th no nu
s lnh o lin tc khng thc hin c. Nhn xt ny s nh hng nng trn s la chn ng
li ca chng ta sau ny.
Sau khi gii thch v sao s lnh o quc gia b gin on l mt iu kin nghim khc cho
chng ta, chng ta cn phi gii thch v sao m s kin x hi chng ta tan r li l mt iu kin
nghim khc khc.
X hi b tan r
Nh th no l mt x hi b tan r?
Nh trong mt phn trn chng ta ni, mt x hi bnh thng, c mt nn vn minh tin b,
u c mt ton b gi tr tiu chun lm mc thc cho hot ng ca x hi trong mi lnh vc.
Nhng gi tr tiu chun khng nht thit nh hng theo mt chiu, nhng tt c, vi thi gian,
qun bnh ln nhau v lp thnh mt trng thi iu ha cho ton b. Nu trng thi iu ha l mt
th thng bng ng tin th nn vn minh ca x hi ang thi pht trin. Nu trng thi iu ha
l mt th thng bng tnh ch th nn vn minh ca x hi ang ng lc ngng tr.
Nhng trong trng hp no x hi cng sng trong mt trng thi iu ha v tt c phn t
trong x hi u tin tng tuyt i vo nhng gi tr tiu chun trn, v mi ngi trong x hi u
c gng hnh ng ph hp vi cc tiu chun trn. V v mi ngi u tin tng vo cc tiu
chun trn, nn bt c hnh ng no ph hp vi cc tiu chun trn u tm c trong tm hay
tr ca mi ngi mt s rung ng n nhp theo. Do cc gi tr tiu chun l nhng tn hiu tp
hp cho cc phn t trong x hi. V d trong x hi Vit Nam xa kia, quan nim qun t l mt gi
tr tiu chun. Trung, hiu l nhng gi tr tiu chun. Ni ln nhng danh t qun t, trung, hiu,
mi ngi u hi vi ca ngi ni.
Trong mt x hi, nhng gi tr tiu chun khng phi l bt di bt dch, nhng bao gi cng c. V
cc gi tr tiu chun, ty theo s tin ha ca x hi cng sinh ra, pht trin, trng thnh, gi ci v
cht i nh mt sinh vt. Tuy nhin, lc no cc gi tr tiu chun cng hp thnh mt trng thi iu
ha, c kh nng duy tr v nui dng sc kt hp cc phn t trong x hi thnh mt cng ng.
Do x hi s tan r khi no tt c hay phn ln cc gi tr tiu chun u ph sn m khng c
thay th. Trng hp ny rt r rt trong x hi Vit Nam sau khi thi k Php thuc. Nh chng ta
thy r trong mt on phn tch trn kia, sau khi chin bi, ch quyn b mt, trch nhim lo li
con thuyn Vit Nam sang tay ngi ngoi quc nn dn tc Vit Nam hon ton mt ch ng i
vi chnh vn mng ca mnh. Trong khi vn minh ca chng ta b s tn cng ca vn minh Ty
phng, ngha l cc gi tr tiu chun ca chng ta b cc gi tr tiu chun ca Ty phng ph.
V chng ta thy v nguyn nhn no m x hi chng ta khng chng tr ni. Trc ln sng t
ca vn minh Ty phng cc gi tr tiu chun ca chng ta kh ho v cht dn, v khng c
thay th. Ngy nay nhng danh t qun t, trung qun, hiu t khng cn lm rung ng c bao
nhiu ngi. V chng ta khng cn nhng tn hiu tp hp nhng phn t trong x hi na.
Khng tp hp c tc l cc phn t sng ri rc, khng cn hng ng nhp nhng theo mt gi
tr tiu chun no na. V nh th l x hi tan r.
Cc gi tr tiu chun c mt ht uy tn, nhng nhng ngi t xem mnh l theo mi li hng v
nhng gi tr tiu chun no?
Tht ra, cng cuc theo mi di thi Php thuc khng c hng dn, nn rt l hn n v
khng mc ch. V th nhng ngi theo mi khng h ln c n trnh tm ra nhng gi tr
tiu chun mi theo. H ch bt chc li n mc v li sng Ty phng. V cha bao gi c ai
ngh n vic cn thay th nhng gi tr tiu chun cht bng nhng gi tr tiu chun khc. l
vn m chng ta cn phi xt t m sau ny khi t ng li cho chng ta.
X hi tan r l mt hon cnh khc nghit.
Gi y chng ta thy rng x hi chng ta tan r v khng cn tiu chun gi tr kt hp cc
phn t li. V sao m mt tnh trng nh vy l mt hon cnh khc nghit cho chng ta khi chng
ta bt tay vo cng cuc pht trin dn tc. V l do sau y:
Trc ht, chng ta s thy sau ny, cng cuc pht trin dn tc l mt cng cuc to tt mc du
y kch thch, nhng i hi ton dn. nhiu n lc lin tc chng lm mt mi mi ngi v
nhiu hy sinh nng n chng lm cho mi ngi chn nn v sau phn n, v on ght. Nu chng
ta khng c mt mnh lc g thuyt phc ton dn v huy ng h cng nhau mnh bc trn
ng tin b, th hy vng thnh cng ca chng ta khng c g bo m.
Nay nu x hi chng ta tan r v gn mt th k mang ch n l, th chng ta cn trong tay gi tr
tiu chun no gip cho chng ta thu phc c s hng ng ca mi ngi hu thc hin cuc
huy ng thit yu cho cng cuc pht trin?
Khi nc Nht nm c hi duy tn, x hi Nht cn nguyn vn, v cc lnh o Nht dng
nhng gi tr tiu chun ca nn vn minh xa huy ng dn tc h thc hin cng cuc pht
trin. Cc nh lnh o ku gi lng i quc su xa v s tn th Thin Hong ca dn tc Nht.
l hai gi tr tiu chun cn bn ca x hi Nht c mnh lc thc y mi ngi n s hy sinh
cui cng cho tp th. Nhng kh gii sc bn v song c cc nh lnh o Nht s dng
ng mc thc hin cng cuc Ty phng ha vi kt qu m chng ta thy ngy nay.
Ngi M sau khi chin thng v chim ng nc Nht p dng mt chnh sch v cng cng
rn lm suy gim uy tn ca Thin Hong bng mi cch. L do chnh l v h tin rng qun phit
ch ngha Nht Bn khai thc gi tr tiu chun tn sng Thin Hong ca x hi Nht lm sc
mnh cho h. Nh th th, ph gi tr tiu chun l ph qun phit ch ngha n tn gc r.
Nhng cc nh lnh o Nht s d vn dng ht ci n lc cu vn uy tn ca Thin Hong cng
v h thc c rng gi tr tiu chun cn bn ca x hi Nht l s tn sng Thin Hong.
Trng hp ca ngi Nht li gip cho chng ta nhn nh c thm rng:
1.- S l c hi pht trin ln th nht cho dn tc Vit Nam ca triu nh nh Nguyn chng
nhng a dn tc chng ta vo vng n l vi tt c cc s thm hi tn khc, li cn lm cho
chng ta mt nhiu kh gii v song chng ta c th thc hin c cng cuc pht trin dn tc,
khi dnh li c c lp.
2.- Ngoi cc l do chnh tr ngn hn v di hn, s d Trung Cng, sau khi dnh li c ton vn
ch quyn chn ch trng huy ng qun chng bng chnh sch c ti, theo li Cng Sn
pht trin, cng v cc nh lnh o Trung Cng nhn thy, mc du x hi ca h cha n giai
on tan r nh x hi ca chng ta nhng s ph sn ca cc gi tr tiu chun c ca Trung Hoa
lm mt nhng tn hiu tp hp ca vn minh c cn c th s dng c. Sau ny chng ta s phn
tch t m xem hon cnh c nhiu yu t ging hon cnh ca chng ta, c th p dng cho chng ta
khng?
Tr li vn s tan r ca x hi Vit Nam, s trnh by trn y cho chng ta thy r nh th
no l mt x hi tan r, v v sao m tnh trng li l mt hon cnh v cng khc nghit cho
cng cuc pht trin dn tc ca chng ta.
Mt hnh nh
Ni mt cch khc, trc khi ngi Php n chinh phc chng ta, v a vn minh ca h vo n
p vn minh ca chng ta, trn sn khu vit Nam, dn tc chng ta din mt v tung, tuy c
nhiu lp hay, d khng u nhau, nhng trong ton b, ton th dn tc u a thch. Ngi Php
n y chim sn khu mang mt v tung hon ton mi l c nhiu c tnh y hp dn nn mc
du trong thm sn thnh kin bi ngoi, nhng ln ln mt s dn chng b li cun. Tuy
nhin, s a thch ch i vi cc chi tit sc phc v dn cnh bn ngoi, ch ci thm thy ca ct
truyn bn trong vn cha c thu hiu v thng thc.
S kin lch s xoay dn, ngi Php dn gnh ra i tr sn khu li cho chng ta. V mt s ngi
inh ninh rng lp tung c ca chng ta sau thi gian gin on s c em ra tip tc din li,
trong s tip n nng nhit ca khn gi. Nhng h kinh ngc thy rng dn cng khng cn hoan
nghinh na. Bi v lp tung ca ngi Php a n, chng nhng chim sn khu v li cun
mt s ng dn chng, nhng li cn ph ngm ngm nhng gi tr cn bn ca lp tung c,
cho nn ngy nay dn chng khng cn thy s thch hp ca nhng gi tr cn bn na. Nhng
v tung ca ngi Php ln c o kp ca h dn chng cng khng a. Tung Php nht nh
phi b i, tung c khng ti din c, c nhin l ch cn c mt cch l sp t mt v tung
mi.
V d trn y, ct mn mt hnh nh mt phm vi nh hp, lm cho vn d nhn xt.
Trong thc t vn phc tp hn nhiu bi v, phm vi chnh tr, ngha l phm vi quc s l hot
ng trng ca nhiu ngi, trong khi cng vic sp t trong mt gnh ht, l cng vic ca
mt ngi.
V d trn li gip cho chng ta nhn thy thm rng, lch s khng bao gi l mt s ti din khng
ngng. Quan im lch s l mt s ti din khng ngng l mt quan im khng thit thc ca
nhng li suy ngh li bing v nht s. Li bing bi v thay v phi nt c tm hiu cc s kin
phc tp ca i sng, s chp nhn rng trong hon cnh no v khi nhng iu kin no
c tha mn th t nhin cc s kin lch s tng t s xy ra, c v gii quyt mt ln mt v
bng mt cch d dng cc s phc tp ca lch s. Nht s v nu c soi xt tng tn v phn
tch t m cc s kin lch s s lc ra ht tnh cch phc tp kinh khng lm cho nhiu tr c phi
khip s, v khng th bao qut ni. Cho nn thi lo rng lch s l mt s ti din khng ngng
l mt li trn trnh khng dm nhn s tht. S tht l, nu c nhiu s kin lch s ging nhau xy
ra trong nhng thi gian khc nhau, nhng khng bao gi hon cnh chung quanh v cc yu t u
ging nhau c. nh th chc chn rng khng bao gi mt s kin lch s li xy ra hai ln. S
tht l khng bao gi chng ta c th tm hai ln trong mt ging sng, v lch s l mt ging sng.
chng minh cho quan im trn y chng ta thy rng c hi pht trin dn tc n vi
chng ta hai ln, nhng ln sau hon ton khc ln trc, khc v hon cnh bn ngoi khc v
khc nh chng ta phn tch trn y, v hon cnh ni b khc.
Di y chng ta li c dp phn tch t m hn na v hai c hi pht trin dn tc .
Ngoi ba hu qu tai hi nht m chng ta k ra trn y v th phn tch v tm hiu nguyn
nhn: khng c ngi lnh o, c s gin on trm trng trong vic lnh o quc gia, v x hi
chng ta tan r, thi k thng tr ca quc cn li cho chng ta nhiu hu qu khc, tuy cng
nh hng trn i sng ca dn tc nhng, so snh vi ba loi m chng ta xem xt trn y vi
nhiu chi tit, c th vo hng th yu.
S bang giao v ranh gii gia chng ta v cc nc lng ging, trong , c c cc nc hay
khng cng vi chng ta cng chung l thuc mt quc, l nhng hu qu ca thi k thc dn c
th lit vo loi ny. Vn chuyn ng trong i sng ca quc gia l mt hu khc cng nm
trong loi ny.
Vit Nam ang cn phi Ty phng ha pht trin dn tc.
V sao Ty phng ha?
K t th k 15, khi cc nc u Chu ch ng c k thut vt bin, v bt u cuc xm chim
th gii, tt c cc quc gia khng thuc vo x hi Ty phng, khng tr mt nc no u b s
tn cng mnh lit ca h. Hon cnh mi quc gia b tn cng u khc, nhng chung qui tt c cc
phn ng u c th lit vo hai loi.
Cc cuc chinh phc thng thng tun t din ra theo mt bi cnh khng thay i. Trc ht, cc
chin thuyn ngoi quc n yu cu c trao i thng mi vi ngi bn x. Mt thi gian sau
h thng thuyt c t nhng thng qun thng trc ti cc hi cng h thng lui ti v theo
lin vi cc thng qun, nhng phong tc mi c a vo cng vi nhng ngi c nhim v
thng mi.
Nu s ngi cng ngy cng ng th chng bao lu nhu cu v tinh thn li i hi s c mt ca
nhng nh tu s.
Cho ti giai on ny cc nh cm quyn bn x, du c ngc nhin v t nhiu bo ng i vi cc
k thut tin b ca ngi ngoi quc, cng cha thy cn phi c mt thi i ph. Nhng t
giai on ny, mnh lc ca tn ngng m gio l Gia T hun c cho ngi Ty phng trong
my th k, bt u lm cho cc nh cm quyn bn x lo ngi. H lo ngi trt t c truyn ca dn
tc s b s xm nhp ca mt vt ngoi lai, bi v cc tu s Gia T, tin tng ni s mng thing
ling ca mnh i vi nhn loi, nn lc no cng tm cch thi hnh phn s truyn gio.
Bn nng t v.
Phn ng t nhin ca cc nh cm quyn bn x, l bn nng t v ca mt sinh vt i vi s xm
nhp ca mt vt ngoi lai vo trong ni b c th ca mnh. M mt tn gio mi l mt vt ngoi
lai v cng nguy him cho trng thi iu ha ca mt x hi. Bi vy cho nn, phn ng ca cc
nh cm quyn l bo v trng thi iu ha ca x hi bng cch ng ca khng cho vt ngoi
lai xm nhp. Trong thc t v trong lnh vc chnh tr mt thi nh vy c ngha l bi ngoi, v
b quan ta cng khng tip nhn nhng lung gi ngoi a vo. l thi t nhin v hp
vi bn nng t v ca mi sinh vt, v cng l thi ca hu ht cc dn tc b Ty phng tn
cng khi nhn thc nguy c e da x hi mnh. Lch s chng minh rng mt thi nh vy s
c thng nu ng thi, k thut vt cht c tin b v lc lng v trang c hng hu lm
hu thun, bng khng, thi s l mt t l.
L tr phn cng.
Thi th hai l thi ca mt vi nc nh Nga, Nht v sau ny l Th Nh K. Thay v ng
ca li sng trong nh v ph nhn thc t ang xy ra ngoi ng mnh, v s vt ngoi lai xm
nhp vo v gy xo trn trong ni b, cc nc trn y c can m nhn nhn s tht v
l tr trn p bn nng, phn tch thc t v tm c ng sng. Mt s tnh c lch s t
vo nhim v lnh o cc quc gia , nhng ngi sng sut khc thng kh d dn dt dn tc
h la chn tm c sanh l trong mt giai on quyt nh cc k nguy him.
Thi th nht c tnh cch phng th v bn nng. Thi th hai c tnh cch l tr v phn
cng. ng trc nguy c, thi th nht c ngha l thi hnh mt bin php d nhng a n
tht bi, thi th hai l thi hnh mt bin php kh nhng a n s thnh cng.
Trong thc t, trong cc quc gia la chn thi th nht, cc nh lnh o ng ca cc hi
cng, nh ui ngi ngoi quc ra khi lnh th, bi tr tt c cc di tch ca h li. Nhng
nhng ngi ny, chng bao lu s tr li vi nhng kh gii tn tin hn, v nhng lc lng v
trang t chc hon b hn v s chin thng d dng nhng kh gii lc hu v nhng lc lng v t
chc ca ngi bn x. V sau , tt ci iu g m h khng chim c bng li thng thuyt
th h li chim c bng v lc. Hn na, s giao ho gia hai quc gia s khng cn v nhng
ch li cho s kin ngi chin thng thng tr k chin bi. Hu qu dnh cho cc dn tc lm vo
hon cnh y nh th no, chng ta r. Nguyn nhn ca s thm bi cho nhiu dn tc ch ch
bn nng t v ca h qu mnh ln p c tr sng sut, nn cc nh lnh o khng nhn thc rng
k thut lc hu ca mnh km xa k thut ca ch, v k thut km th th khng lm th no
hu thun cho bt c ch trng chnh tr no c.
Tri li, trong cc quc gia la chn thi th hai, th cc nh lnh o nhn thy nguy c do
vt ngoi lai mang n cho trng thi iu ha ca x hi mnh. Tuy nhin, ng thi h cng
sng sut v c thit thc nhn xt rng k thut lc hu ca nc mnh khng lm sao bo m
thng li trong mt cuc chin tranh. V v vy m phng php hay nht bo v x hi b e da
bi cc s vt ngoi lai li chnh l vic m ca n cc lung gi ngoi lai vo. Bi v ch c
cch mi gip cho h ch ng c nhng k thut ca ch th, chng li ch th.
Nh chng ta thy, ng no chng ta cng khng trnh c s xm nhp vo ni b x hi
chng ta ca cc vt ngoi lai. Nhng trong thi th nht s xm nhp s xy ra bng v lc,
ngoi mun ca chng ta v chng ta s khng ch ng c. Trong thi th nh, chng ta t
cho s xm nhp thc hin v v vy nn chng ta ch ng c s xm nhp . V chnh v
chng ta ch ng c s xm nhp m cc gi tr ngoi lai thay v ph v c trng thi iu
ha ca x hi chng ta, ch c th thay i c trng thi . Trong khi mt s xm nhp khng
th kim sot c s lm sp trng thi iu ha ca x hi. V, trong mt x hi bnh thng,
vic thay i trng thi iu ha l mt s kin thng thng, tri li s sp l mt tai bin.
Tm li, ng trc s tn cng ca Ty phng, con ng cht l con ng b quan ta cng
ngn cm khng cho vn minh Ty phng xm nhp vo x hi ca nc b tn cng; con ng
sng li l con ng m ca n rc vn minh Ty phng hc ch ng k thut ca Ty
phng m chng li Ty phng.
Nc Nga, sau nhiu th k chng li s tn cng ca Ty phng, tm thy s tht nh trn, v
nhiu trong lch s nc Nga chin thng cc cng quc Ty phng sau khi Ty phng ha
k thut ca mnh. Nhng cng nhiu ln b Ty phng chin thng v k thut ca Ty phng
tin trin khng ngng trong khi ngi Nga khng lm cho k thut ly ca Ty phng pht
trin. y cng l mt iu v cng quan trng trong vic Ty phng ha m chng ta s phn tch
t m sau ny.
Nhng nh lnh o Nht, trong giai on nc Nht b Ty phng tn cng, nhn thy c
ngay nhng bin php cn thit phi thi hnh trong gi pht quyt lit cho dn tc. Thnh cng ca
h nh chng ta mc kch ngy nay l mt xc nhn r rt nht v s la chn ng hay khng gia
hai thi .
Ngy nay, thi m nc Nga v nc Nht la chn trc mt s tn cng ca mt nc tin
b hn v k thut, c cng nhn khp ni, v c nghin cu v c thnh mt gii php
khoa hc, kh d p dng cho cc nc khc trong hon cnh . Cng cuc m ngy nay Trung Hoa
ang dc ht c gng ca ton dn thc hin ch l mt s chp nhn thi ca Nga v Nht
chn. V cc nc chm tin khc hin nay cng ang c gng i vo con ng .
Tuy nhin, trc y c nhiu ngi lnh o ch trng mt thi v cng cc oan. Sau khi
chin bi ri, v nc nh b ngoi quc thng tr, hay ch quyn st m, v vn mng quc
gia khng cn do mnh ch ng c na, nhiu nh lnh o vn ch trng bo v cho n k
cng trng thi iu ha ca x hi c. l mt cng cuc nht nh phi tht bi.
Bi v cc gi tr tiu chun ca x hi kt hp thnh mt trng thi iu ha, cng c mt i sng
nh sinh vt. Ngha l gi tr tiu chun cng sinh n, pht trin, trng thnh, suy i v cht. Nh
vy trong trng hp chin bi, cc gi tr tiu chun c truyn s cht ln, v ch quyn khng phi
ngi bn x trn nm, vn mng quc gia khng phi h ch ng, th cc gi tr tiu chun c
truyn mt mt khng ai vun ti, mt mt b cc gi tr ngoi lai, ang chin thng, tn cng t v
ph uy tn.
Nh vy, cc s kin lch s, trong vng nm th k sau ny, chng minh rng khi mt nn vn
minh b mt nn vn minh khc, ch ng c nhng k thut tinh xo hn, tn cng, th con ng
sng ca nn vn minh b tn cng, l m ca n ly cc k thut ca ch th.
Trng hp n
Tuy nhin, nm trm nm l nhiu i vi i sng ca mt ngi. Nhng vi i sng ca cc quc
gia, nm trm nm khng phi l nhiu. V chng ta c th t hi rng: thi trn, nh rng l thi
li nht m cc quc gia b tn cng phi la chn, trong thi gian vi th k. Nhng nu thi
gian di hn, liu thi y c li cho quc gia hn thi c gng bo v cc gi tr tiu chun c
khng? Chc chn rng nhng ngi hnh ng khng bao gi nghi ng na. Cu hi trn tiu biu
cho quan im ca mt s gia.
V trng hp n l mt trng hp c th a ra lm hu thun cho thi c gng bo v
cc gi tr tiu chun c. Sau thi gian thng tr ca quc, cc gi tr tiu hun c ca n c
v, chng nhng cn sinh lc hp dn qun chng, li cn c v sng chi ra khp hon cu,
mang cc thn-th-tnh ca vn minh n i chi li vi tnh cch k thut vt cht ca vn
minh u M.
Cc nghi vn ni trn, c th gii p bng cc nhn xt di y:
Nu nm trm nm l mt thi gian cha di chng minh rng thi tip n cc k thut
ngoi lai l thch hp nht, chng ta c th tm trong lch s, nhng thi i c nhng bin c nh
thi i ca chng ta, v ly phn ng ca cc quc gia lc by gi, lm ti liu nghin cu soi t
thm vn .
Trong lch s, thi i quc La M hng thnh v chinh phc cc quc gia trong ci th gii c
bit lc by gi, l mt thi i c nhiu bin c c th so snh c vi nhng bin c ca thi i
hin nay. Cng c mt nc mnh, thuc mt nn vn minh tin b, i chinh phc nhng nc km
v k thut, thuc mt nn vn minh suy nhc. Cng c nhng quc gia, nht nh khng theo
mi, v, cun mnh li, sng c lp v cht mn bo v cc gi tr tiu chun truyn thng. Cng
c nhng quc gia, m can tip cc k thut mi, v, thc hin cng cuc pht trin dn tc,
sng n nhp vi cc cng quc. Lch s l mt bi hc. Bi hc ca lch s Hy Lp - La M m
chng ta dn chng y li xc nhn rng thi ca cc nc tip nhn k thut ca k ch l
ng.
Trng hp ca n l mt trng hp khc thng khin cho chng ta nhn nh sai lm v
thc t. ng Gandhi l ngi ch trng mnh m nht thi bo v cc gi tr tiu chun c v
trit bi xch vn minh Ty phng. ng cc oan n ni h ho ng bo ca ng, khng nn
mc o bng vi dt cc xng Anh quc hay dt n , trong cc xng ca ngi Anh nhp
cng t Anh quc, m ch nn mc bng vi t tay mnh dt ly.
Sc mnh tinh thn ca ng Gandhi rt phi thng v ng t ra nhn thy vn mt cch su
sc, do ng khc phc c s trng vng ca nhn loi. V ngy nay, s tht bi ca ng bc
l r rt ch cc t trung thnh ca ng ang xy dng cho n mt b my quc gia theo
kiu Ty phng v cc ng bo ca ng ang n lc Ty phng ha.
Nhng cuc tranh u anh dng v uy tn c nhn sng lng ca ng Gandhi, hp vi s ca tng,
chnh ca ngi Ty phng, i vi thn th tnh ca trit l n , c, trc v sau, thi k b
quc thng tr, lm cho mt s ng c cm tng rng thi bo v cc gi tr tiu chun c c th
thch hp hn thi n tip cc k thut mi ca Ty phng. V, vn minh n , xy dng
trn nn trit l tn trng thn th tnh c xem nh c th i ph mt cch c thng vi nn vn
minh thng c gi l k thut v vt cht ca Ty phng. Nhng mt cuc phn tch t m v
mt s i chiu vi thc t khng xc nhn cm tng trn.
Ngi Ty phng ca tng thn th tnh ca trit l n cng nh ca tng bt c sng to no ca
nhn loi c mt gi tr tht l cao c. V thi khch quan, khoa hc, v tm hiu l mt trong
cc b quyt thnh cng ca vn minh Ty phng. Cho nn s ca tng ca ngi Ty phng i
vi trit l n khng c ngha l trit l ca Ty phng khim khuyt thn th tnh. V s kin
thn th tnh ca trit l n t n ch cao siu v hp dn l tr thun ty, li khng c ngha l
trit l n c th thit thc gii quyt cc thc t i sng cho nhn loi, mc ch cui cng ca
mi h thng trit l.
L do ca tnh trng ch, khi phi la chn mt trong hai quan im cn bn cho cc h thng
trit l: nhn s sng hay l khng nhn s sng, th trit l n chn quan im khng nhn
s sng. Theo quan im y, cho s sng cuc i ny l khng c thc v nhn loi cn tm v
t cho c s sng mt ni ngoi th gian ny, chng ta khng phn on xem quan im
ng hay l khng ng. Chng ta ch nhn xt rng, ngay lc khi im, quan im y t mu
thun vi mnh bi v, s sng ca nhn loi, ngha l s pht trin hay suy vong ca cc nn vn
minh trn th gii, cng nh s sng hng ngy ca mi ngi, l mt s kin m khng ai c th
ph nhn c. Tm cch gii quyt cc vn t ra bi s sng, bng cch ph nhn s sng th
ng nhin cc vn t ra bi s sng khng cn na. Nhng nh th th ha ra khng gii quyt
g c.
Chnh v ch m trit l n , mc d t n mt mc cao siu m t khi t tng ca
nhn loi vi ti c li khng th gii p c cc vn ca nhn loi cng nh khng
gii p c cc vn ca dn tc n.
Sau mt thi gian bin ha lu di, trit l ca Ty phng, ngy nay xy dng trn cn bn thit
thc nhn s sng, ty xut c mu thun nguyn khi gia h thng t tng v thc t ca
i sng, m cc trit l khng nhn s sng u mc phi, nn thi vo nn vn minh ca Ty
phng mt sinh lc cha tng thy trong lch s ca nhn loi V chnh sinh lc bo m cho
ngi Ty phng u th m h vn gi n ngy nay. Cc s kin trn cng r rt hn na, nu
chng ta nh li rng, c mt thi, trit l Ty phng cng ly s khng nhn s sng lm
cn bn, v lc by gi nn vn minh ca h cng trm lng thay v chi sng v chinh phc nh
ngy hm nay. Ch t khi nn trit l ca Ty phng thot khi s t kim hm mnh trong mt
quan im tru tng ca l tr, mnh bo ng u vo thc t ca i sng, th vn minh ca
Ty phng mi pht trin nh chng ta thy ngy nay.
Nu phi dng mt hnh nh cho l lun c nhn thc d dng hn, th chng ta c th ni rng
trit l ca Ty phng c lc, mt mnh, ln n v sng say m trong khng kh cao siu ca
nh ni thn th tnh. Nhng trit l li khch quan v can m nhn thy rng nhiu vn
ca nhn loi khng gii quyt c t trn nh ni , v, nu cc vn ca nhn loi khng
gii quyt c th trit l tht bi trong nhim v ca mnh.
V vy cho nn trit l Ty phng mnh bo t b khng kh cao siu v thot tc ca nh ni,
vi mnh xung ng ly ca thc t, sng vi nhn loi tm cch gii quyt cc vn ca s
sng. Trit l ca Ty phng ang thnh cng, v hin nay n ang cng nhn loi leo ln trin ca
mt ngn ni khc. Nhng mc d ang thnh cng, trit l Ty phng li y ci khim tn ca
nhng ngi ng chm vi thc t v ang c gng i ln.
Tri li, trit l ca n vn cn say m vi khng kh cao siu v thot tc ca nh ni thn th
tnh, khng rt ni mnh ra khi khng kh trong v thot khi , nn cha thc rng, t trn nh
ni , cc vn m i sng t ra cho dn tc n khng gii quyt c. Ngy nay, khi ng u
vi trit l Ty phng v mc d, hay, chnh l v, b dn vo th yu, trit l n vn cn tr
tr, cha cng quyt li xung bn ly ca thc t v s mt tnh cht cao siu v thot tc ca
mnh. V tnh cht cao siu v thot tc l l do hnh din ca nhng ngi cha c vt ln vi thc
t.
Ni mt cch khc na, v dng mt hnh nh th s, th trit l Ty phng c thi ca cc v B
Tt v trit l n c thi ca ngi nhp Nit Bn.
V nhng l do trn y m, mc du ci b ngoi c v tri ngc vi lut chung, ngy nay x hi
n , cng nh x hi ca tt c quc gia b quc thng tr, cng lm vo mt hon cnh
trm trng, nh chng ta thy trn y. V cc bin php m cc nh lnh o n cn p dng
cng l nhng bin php cn thit cho cc quc gia ng hon cnh. V cng cuc pht trin dn tc
n m chnh ph Nehru v chnh ph k tip ang theo ui hm mt s th nhn r rt rng n
mc d c Gandhi v mc d c mt trit l c truyn cao siu, vn phi ng u vi cc vn
thit thc v vt cht ca cc quc gia chm tin.
Ty phng ha l mt s kin khng t chi c.
Trn y chng ta phi suy lun dng di v trng hp ca n . Bi v, cng cuc pht trin
dn tc bng cch Ty phng ha l mt cng cuc lin h n s sng cn ca dn tc. V, mc
du y khch ng, nhng s i hi nhiu c gng lin tc trong nhiu nm, mi ngi, v i
hi nhiu hy sinh nng n mi tng lp nhn dn. C gng lin tc s lm cho dn chng mt mi,
hy sinh nng n s gy phn n cho dn chng. Trong hon cnh nu ngi lnh o khng qu
quyt tin vo cng cuc pht trin, nu ton dn khng tin rng cng cuc pht trin l con ng
sng duy nht ca dn tc, th cng cuc pht trin khng sao thc hin c.
V vy cho nn, mt iu v cng thit yu l s tin tng rng, cng cuc pht trin dn tc chng
ta bng cch Ty phng ha l mt s kin lch s d nhin, khng th trnh c v ngoi cng
cuc pht trin y ra, dn tc chng ta khng cn mt li thot th hai. Mt s tin tng tuyt i
nh vy ch c th c c khi no cc trng hp u c xem xt mt cch khng thiu st
cho cc nghi vn u c gii p.
V khi cc iu kin trn tha mn y ri, th tt c mi ngi Vit Nam chng ta u phi
qu quyt tin rng, chng ta cn phi dc ht n lc thc hin cng cuc pht trin dn tc, bng
cch Ty phng ha x hi chng ta, mt cch ton din m khng do d.
Tht s ra, cng cuc Ty phng ha x hi chng ta t n bt u thc hin t ngy ngi Php
bc chn ln t ny. Chng ta ch cn nhn quanh chng ta: nh cng kin trc theo k thut v
kiu mu Ty phng, gii tr cng t chc theo Ty phng, thc n cng nu theo Ty phng.
Phn ln cc c ng trong i sng ca chng ta u rp khun theo Ty phng. Nhn li chnh
con ngi ca chng ta, d chng ta thnh th hay thn qu, chng ta thy rng tt c con ngi
chng ta u Ty phng ha t u ti chn: tc ht theo Ty phng, o v qun ct theo li Ty
phng, may bng nhng ci my do Ty phng sng ch, giy nt v giy l sn phm ca Ty
phng. i ra, chng ta dng xe p ca Ty phng hay xe hi ca Ty phng. V vy cho nn,
nhng ngi cn ngi nh m ni l phi gi li phong tc Vit Nam bo v quc hn quc ty l
nhng ngi t di mnh.
Nu nh th th, trn kia chng ta cn t thnh vn s cn thit ca cng cuc Ty phng
ha, c phi l mt hnh ng tha khng? Tha, m cng khng tha.
Tha i vi nhng ngi vn cha chu nhn rng, du h khng c mun Ty phng ha v h
c ch trng bo cu n mc no i na, th chnh con ngi ca h cng Ty phng ha
i ri.
Khng tha, i vi chng ta, l nhng ngi mong mun thc hin c cng cuc pht trin dn
tc bng cch Ty phng ha ton din. Cng cuc Ty phng ha x hi chng ta m ngy nay
chng ta mc kch nhng hin tng, nh trn k, l mt cng cuc Ty phng ha bt buc,
dn dt n tnh trng tan r ca x hi chng ta. X hi chng ta b Ty phng ha, ch khng
phi t Ty phng ha. V vy m cuc Ty phng ha c thc hin mt cch khng
ng hng, khng mc ch v ch ln n mt mc thp km. Cng v vy m chng ta khng
ch ng c cng cuc Ty phng ha qua ca chng ta, v khng c th dn dt n vo mt
chiu hng v n mt mc c ch cho cng cuc pht trin dn tc.
Tri li cng cuc Ty phng ha m chng ta phi thc hin cho dn tc l mt cng cuc Ty
phng ha t mun, o , c ng hng v c mc ch. Chng ta s ch ng cuc Ty
phng ha ny v s a n n mt mc cao x hi chng ta tm c nhng tiu chun
gi tr mi kh d to cho n mt trng thi iu ha mi.
Nh th no l Ty phng ha c ng hng?
Di y chng ta s chng minh rng, trn phng din dn tc, mt cng cuc Ty phng ha
ch hu hiu khi no c thc hin ton din v t n mc cao.
Nh th no l Ty phng ha ton din?
Trong s cc nh lnh o cc quc gia b Ty phng tn cng, nhng ngi c thi ng ca
bo v gi tr c, nh Trung Hoa v Vit Nam, cng nh nhng ngi c thi m ca n
vn minh Ty phng nh Nga v Nht, tt c u sm nhn nh rng s d Ty phng thng
th l, trc tin, nh k thut v trang v k thut t chc.
V gia hai thi cc oan nh chng ta phn tch trn y phn ng li la chn mt thi
dung ha v khn ngoan nht. Thi na chng da trn l lun sau y:
Ty phng ha c gii hn.
Chng ta chin bi v v kh ca chng ta km v tinh xo v qun i chng ta thua v t chc.
Vy, chng li ch th mt cch hiu qu v lm thi thng ch th, chng ta ch cn hc, mt l
k thut s dng v kh ti tn, lc u mua ca chnh nhng quc gia Ty phng, sau hc k thut
ch to ly; hai l k thut t chc qun i theo Ty phng. Vi hai kh gii chng ta c th
hy vng thng ch bo v c cc tiu chun gi tr truyn thng ca x hi ca chng ta. Nh
th c ngha l chng ta ch cn canh tn qun trang v ci t qun i l , mi c cu khc trong
x hi vn gi nguyn vn. Nhng, lch s ca cc quc gia p dng thi trong hnh ng
li chng minh rng, s tht th cc s kin xy ra khng nh nhng ngi lnh o ca cc quc
gia y d nh.
Sau khi quyt nh canh tn qun trang v ci t qun i cc nh lnh o ni trn mt mt gi
ngi xut dng du hc cc nc Ty phng hp th k thut mi, mt mt mn ngi
chuyn vin Ty phng n ti x va hun luyn ngi, va xy ct cc xng ch to v
kh.
V sao ngi Ty phng li n nhn lnh trch nhim ch to cc v kh v v sao cc cng
quc Ty phng nhn o to cc chuyn vin ngoi quc nh vy, mc d h vn bit, cng nh
mi ngi u bit, rng lm nh vy l h s trao cho ch th nhng kh gii ang bo m u th
ca h? C nhiu l do khin cho ngi Ty phng, cng nh nhng c nhn ca cc quc gia
khc, hnh ng nh vy. Trc ht l v b quyn li vt cht quyn r. Th hai gia cc cng
quc trong ni b x hi Ty phng cng c nhiu mu thun chnh tr khin cho mi cng quc,
trong mt cuc tranh ginh nh hng c ht, sn sng tm ng minh cho mnh nhng quc gia
ngoi x hi Ty phng. V sau ht, trong thi k i chinh phc th gii, k thut Ty phng
t n mt trnh rt cao v to cho ngi Ty phng mt s hnh din v t tin mnh lit cho
n ni, nu khng phi v li v v ngoi giao, th h cng khng ngn ngi m hnh ng nh h
lm. Du sao, nh chng ta s thy sau ny, nhng l do trn l nhng yu t thun li, m ton
b to thnh c hi gip cho cc dn tc ngoi x hi Ty phng thc hin cng cuc pht trin ca
mnh.
Ty phng ha c gii hn nht nh tht bi
Tr li vn canh tn qun trang v ci t qun i.
Sau giai on thi hnh cc bin php ni trn mt thi gian, cc nh lnh o thu lm c mt kt
qu mong mun: qun i, v trang bng v kh ca Ty phng v t chc theo li ca h, tr
thnh mt lc lng lm cho ngoi quc phi knh n. Nhng, cng chng bao lu sau , sang giai
on th hai, chnh cc nh lnh o li nhn thy thm rng, nu mun duy tr ci lc lng qu
bu va mi to c th vic hun luyn chuyn vin, ch gii hn trong lnh vc qun s, li
khng . i su vo mt cht, li tm ra l tinh xo ca v kh Ty phng bt ngun t cc pht
minh ca khoa hc Ty phng, v, ngoi tr mi vn t chc vt cht, sc mnh tinh thn ca
qun i Ty phng li do t tng c nhn ca mi ngi chin binh v t tng c nhn li do
hon cnh x hi to ra.
Nh vy, mun nui dng mt lc lng qun s, c canh tn, li phi t vn hp th hc
vn Ty phng v nh th, l phi canh tn nn gio dc. V mun gieo cho ngi chin binh mt
sc mnh tinh thn nh ca ngi chin binh Ty phng li phi to cho h hon cnh x hi tng
t, ngha l phi ci to x hi. M ci to x hi th phi thay th cc gi tr tiu chun c. Nh vy
th, rt cuc li, phi b gi tr tiu chun c, iu m cc nh lnh o ang ni y khng d nh
lm v cng khng mun lm, v s d cc nh lnh o ny ch trng canh tn qun i l vi mc
ch bo v cc gi tr truyn thng ca x hi ca h.
Ngoi ra, s canh tn qun i li ng nhin mang n mt hu qu khc m cc nh lnh o
cng khng ng. Nhng ngi mun hc v t chc qun i theo Ty phng, trc tin phi hc
ngn ng Ty phng c sch v k thut t chc qun i ca Ty phng. Nhng khi c
c ngn ng ca Ty phng ri, th khng lm th no cm h c cc sch khc ca Ty
phng trong nhng lnh vc khc: chnh tr, vn ha, hay x hi. Do , v v sn trong u s
cm phc chnh ng i vi Ty phng trong lnh vc qun s, nhng ngi ny t nhin ny ra
s cm phc Ty phng trong lnh vc x hi v chnh tr. V h sm nhn thc rng sc mnh ca
qun i Ty phng cng nh tnh cch tinh xo ca v kh Ty phng l nhng kt qu ng
nhin, trong lnh vc qun s ca t chc x hi v chnh tr ca Ty phng. Nh vy, h tin rng
khng th no c c mt qun i hng mnh theo mi m khng c mt t chc x hi v chnh
tr theo mi. V chnh nhng ngi ny s bin thnh nhng ci mm ca cuc cch mng chnh tr
v x hi sau ny. Cc s kin trn y li gii ngha cho chng ta thy v sao m mt nc Th
Nh K, v nhiu nc khc Cn ng, chnh qun i li hng dn cc cuc cch mng chnh tr
v x hi trong u th k hai mi.
Tr li vn canh tn qun i trn y, sau khi canh tn qun i, trong giai on th nht n
giai on th hai, cc nh lnh o s ng vo mt tnh trng tin thoi lng nan. Nu h tip tc
cuc canh tn qun i, th bt buc h phi i n ch ci to x hi. l iu h khng th lm
c, bi v mc ch ca h khi canh tn qun i l bo v cc gi tr tiu chun c.
Nhng nu h ngng li cuc canh tn qun i, th vic bo v cc gi tr tiu chun c, cng s
khng thc hin c i vi s tn cng ca Ty phng. Hn na, mtcuc duy tn, mt khi
manh nha, t n s to ra trong c th ca x hi, bt u duy tn, nhng lc lng cng ngy cng
bnh trng pht trin cuc duy tn. Nu nhng lc lng y c hng dn s a n mt
cuc duy tn c mc ch, nu khng, cuc duy tn s hn lon. Nu cc nh lnh o li dng bo
quyn, nh xy ra Ai Cp v Th Nh K hi u th k hai mi, hoc l bi b cng cuc
theo mi hoc l ngng cuc canh tn trong nhng gii hn h mun, mc d h vn bit rng hnh
ng nh vy vn khng cho php h bo v cc gi tr tiu chun c, th lc lng cch mng, lnh
o do nhng ngi trong qun i hp th c, chng nhng k thut qun s mi, m li
thm nhng t tng chnh tr v x hi mi, s ni ln lt cc nh lnh o ny.
Cng cuc Ty phng ha, nht nh phi ton din
Tm li, nu ng ca khng n tip vn minh Ty phng, th, v km k thut, s b Ty phng
chin bi, v bin thnh thuc a hay bn thuc a. Sau khi chin bi ri s b Ty phng ha
nhng cng cuc Ty phng ha s khng c hng dn v s a n nhng kt qu thm hi
m chng ta bit.
Nu mun Ty phng ha c gii hn bo v cc gi tr c th, mt l cng cuc bo v s khng
thc hin c v quc gia s lm vo tnh trng ca cc nc ng ca khng tip n k thut Ty
phng. Hai l s to hon cnh cho mt cuc cch mng ni b a n mt cuc Ty phng
ha ton din. Nh vy th, ng no ri nhng s kin lch s cng s a n mt cuc Ty
phng ha ton din. Nu th th thng sch khng phi l nn t Ty phng ha ton din
hay sao? C nh vy mt mt chng ta s c th rt ngn thi gian, mt mt chng t mi c th ch
ng c cng cuc Ty phng ha cho nhng chn ng, m chc chn mt cng cuc nh
vy s gy ra cho x hi ta, khng c th ph hoi x hi ta, nh trong trng hp mt cuc Ty
phng ha khng hng dn.
Tm li, mt cng cuc Ty phng ha ch hu hiu khi no chng ta c t thc hin n v
thc hin ton din, ngha l trn lnh vc qun s, chnh tr, x hi v theo l kinh t v vn ha.
Nu ta t Ty phng ha, th chng ta ch ng c cng cuc Ty phng ha ca chng ta v
chng ta s bo v c c lp v x hi, nhng nhiu gi tr tiu chun phi c i mi.
Nu chng ta khng t Ty phng ha th ri cng b Ty phng ha. Nhng cuc Ty phng
ha s khng c hng dn, khng ng li v khng mc ch. S d s kin phi din tin theo
c thc nh phn tch trn y l bi v mt nn vn minh l mt ton b qun bnh, gm c cc
tiu chun gi tr, c hiu lc trong cc lnh vc.
Nu chng ta thu nhn nhng thc hin ca Ty phng trong mt lnh vc no th sm hay
mun nhng thc hin cng ln ln ko n v bt buc chng ta thu nhn nhng thc hin ca
Ty phng trong mt lnh vc khc c lin h. Mt mt khc, nu chng ta thu nhn nhng k
thut trong mt lnh vc th ln ln chng ta s thu nhn nhng nguyn tc khoa hc, lm cn
bn cho s pht minh ra cc k thut . V nu chng ta thu nhn cc nguyn tc khoa hc, th
chng ta li i n ch thu nhn li suy lun to ra cc nguyn tc khoa hc. Ngha l c thc
ca s Ty phng ha i t phm vi hp n phm vi rng, v t cng v thp n cng v cao,
t lnh vc c th n lnh vc tru tng. V s din bin, t nhin s n khng c g ngn tr
c. Bi v nhng yu t, m ton b hp thnh mt trng thi thng bng, trong mt nn vn minh,
khng th tch ri ra c. S sng, ca tng yu t, ty thuc s c mt ca cc yu t khc. Nu
chng ta nhn yu t k thut qun s, sm mun g chng ta cng phi nhn yu t khoa hc, bi
v, mi yu t, khng th sng mt mnh c, tt s t gy li trng thi thng bng t n pht
sinh, v trong n c th sng mnh.
Trong s lin lc gia hai vn minh, mt vic ny li mang n mt vic khc v tun t s mang
n ht ton b vn minh mi.
V d, nu chng ta mc vi dt cc nh my Ty phng, th chng bao lu chng ta li nhp cng
nhng nh my tng t dt vi theo Ty phng ti x ta. Ln ln, chng ta li sn xut cc nh
my ti ch, v, chng ngi nng dn ca chng ta li b ng rung ln lm vic ti cc nh
my, v lc by gi, ngoi gi lm vic h li thch cc li gii tr ca Ty phng, v ln ln u c
ca h cng ngh theo Ty phng, v cui cng, h s Ty phng ha, t vt cht ln tinh thn.
l mt nh lut x hi nghim khc.
Nh th no l Ty phng ha n mc cao.
Bi hc ca nc Nga
Trong lnh vc ny lch s ca nc Nga l mt bi hc v cng qu bu.
Nc Nga pha ng u chu. i vi u chu, nc Nga l mt tin n, mi khi cc b lc du
mc Mng C v Hung-n cc ng hoang pha ng Bc chu xua qun nh ph cc dn tc
nh c trn hai i lc u, . V tr a d y, dn dt n cc s kin lch s quan trng sau
y. Quan trng n ni, sau my ngn nm bin c khuynh o, n vn cn chi phi nng n cc
nguyn tc ngoi giao gia Nga v cc cng quc u M. V y l mt v d, ht sc sng t,
chng minh rng, trong i sng ca mt dn tc, mt thi gian my th k hay my ngn nm vn
cha thm vo u. V cuc cch mng S Vit ca nc Nga li lm cho cc s kin ny tr thnh
mt bng c ht sc ch xc chng minh rng d vng ca mt dn tc do hon cnh a d v s
kin lch s to thnh, khng c th san bng c d l bng mt cuc cch mng v cng to bo,
xy dng tng lai.
Ngay t th k th X, nc Nga c nhng s lin lc thng xuyn v cht ch vi quc La
M; khi quc ny ch cn nh hng pha ng a Trung Hi v t kinh ti
Constantinople, pha Bc nc Hy Lp, Gia T gio cng chia lm hai phi, Ty phi, Gio ch
ti La M v ng phi, Gio ch ti Constantinople, chng bng nhau v nhiu im v hnh gio
v nghi l. Nc Nga, v lin lc vi Constantinople nn ng theo Gia T ng phi, trong khi cc
nc u chu u c Ty phi La M truyn gio. S kin ny va l ci mm chia r gia nc
Nga v cc nc u chu, li va l mt di sn tinh thn chung cho hai bn. V vy m trong lch s
bang giao gia Nga v u chu, ty theo hon cnh, c lc th s kin trn c hiu lc nh l mt ci
mm chia r, c lc li c hiu lc l mt di sn tinh thn chung.
T th k th X n th k th XIII, tnh cch di sn tinh thn chung ln th, nn s mu dch rt
thnh hnh gia hai bn. V nhiu cuc hn nhn chnh tr, mt yu t v cng quan trng trong thi
qun ch, xy ra gia ging vua Nga v cc ging vua Anh Php. Nu tnh trng ny ko di th,
mc du nhng im d ng gia hai phi Gia T, di sn tinh thn chung c l tht cht cc nc
u chu v nc Nga li lm thnh mt khi, v lch s c nhiu s thay i ln lao.
Nhng sau , vo th k th XIII, cc b lc Mng C, di s lnh o ca Thnh Ct T Hn v
cc v vua k tip a qun nh chim gn ht Chu v mt phn ln u chu, lp thnh mt
quc gm cc nc ng u ngy nay (Ba Lan, Hung Gia Li, Ru-ma-ni, Bulgarie) c nc Nga,
ht trung b Chu , ni Mng C, Ty Tng v ht nc Tu. S quc Mng C thng tr nc
Nga trn 150 nm, ngy nay, vn cn lu li nhiu di tch vt cht v nht l mt s kin m hu qu
lch s v cng ln lao trong nhiu th k: s thng tr ca Mng C ct t ht cc dy lin lc
ni lin nc Nga vi khi vn minh Ty phng ang pht trin.
Trong khi nc Nga b xm chim, v, nh v tr tin n ca nc Nga m cc nc khc Ty u
thot s h ca Mng C, th cc nc ny, chng nhng khng c lc no tm cch cu vin
mt ng minh cng chung mt di sn tinh thn, ngc li, li dng hon cnh suy vong ca Nga,
ct xn v chim nhiu phn t thuc lnh th Nga.
Trong nhng lc , chnh l tnh cch mm chia r thng tnh cch di sn tinh thn chung ca s
kin m chng ta va nu ln trn. V sau khi quc Mng C tan r, nc Nga thu hi c lp,
th t s bang giao gia Nga v cc nc Ty u lc no cng mang du vt cay ng ca thi k
va qua. Do , lch s ca cuc bang giao gia hai bn ch l mt cuc chin u khng ngng, ko
di cho ti ngy nay, lc th Ty u chin thng, lc th Nga chin thng, v chng ta ang sng vo
mt thi k m Nga ang chin thng Ty u.
Lun lun, Ty u nm phn thng nhng lc no m k thut ca h tin b hn ca Nga. Nhng
yu t dn ng v t rng ca Nga, ln no, cng cu Nga thot khi mt s chin bi hon ton.
Sau , cc nh lnh o Nga li tm cch thu thp cc k thut mi v khi hai bn ngang nhau
trn phng din k thut th yu t dn ng li a phn thng cho Nga. Thi gian qua, k thut
ca Ty phng li tin b hn trc v ng thi mang thng li v cho Ty phng. Tn tung li
c nh th m tip tc din tin, qua nhiu th k, lc bn ny c bn kia thua, v lc bn kia
c bn ny thua.
Thu thp k thut.
Lc u s thu nhp k thut Ty phng khng kh khn, bi v s cch bit gia hai nn k thut
ch nm trong mt vi pht minh c xem nh l nhng b mt quan trng.
K thut cha tin b nhiu, phng php nghin cu cha c qui c, cc pht minh cn th s v
ri rc, thnh thong tnh c mi tm c mt pht minh mi. V quc gia no nm c mt pht
minh mi, tuy th s nhng him c , th nm c trong tay mt sc mnh v ch lm
nghing hn cn cn lc lng v pha mnh.
Trung Hoa, thi i nh ng, vo th k th VII, s tnh c a n cho ng Th Dn
mt pht minh, ngy nay chng ta xem l thng thng, nhng lm o ln th gii lc by gi:
yn nga c chn ng. Trc , ngi ci nga ch ngi trn nga, hai chn bung lng, v vy
m thng bng khng vng v k binh ch l mt phng tin vn ti. Vi pht minh mi, ngi
ngi trn lng nga vng nh dnh lin vi th v k binh tr thnh mt kh gii tn cng v cng
sc bn v dng mnh. Ch nh c hai si dy da th s buc vo yn nga, nhng li c mt tm
quan trng rng ln khng ng, m nh ng, chuyn th lm nguy ca Trung Hoa lc by gi,
ang sng di s e da xm lng thng xuyn ca cc dn tc du mc Trung , thnh mt th
chin thng. V nh ng chng nhng nh bi cc dn tc xm lng, gi vng c lp cho
Trung Hoa, li cn chinh phc ngc li cc lnh th ca h, lp thnh mt quc hng cng m
nn vn minh chi sng khp th gii lc by gi trong hn ba th k. Tt c nhng thnh tu
ch nh cp chn ng yn nga.
Hn th na, cp chn ng yn nga, sau khi chn hng Trung Hoa n cc , li cn mnh lc
xoay chiu lung sng chinh phc, lc ang chy t Ty sang ng, thnh mt lung sng chinh
phc t ng sang Ty. Cc dn tc du mc Trung sau khi b Trng Hoa chinh phc v ng thi
thu thp c pht minh mi, nguyn nhn chnh yu ca sc mnh ca nh ng, quay li
chinh phc cc dn tc lng ging pha Ty v ln hi ln sng chinh phc li chuyn t ng
sang Ty. Pht minh chn ng yn nga cng theo ln sng m i t ng sang Ty.
Cui th k VII cp chn ng yn nga nhp vo x hi Hi Gio, v nh n m x hi ny
chinh phc gn ht cc phn t bao quanh a Trung Hi.
V d trn kia cho ta thy vai tr v cng quan trng ca k thut trong i sng ca cc dn tc.
Lch s, trong thi k khoa hc cha phi thai, cn nhiu trng hp nh vy: lm ch c mt
pht minh k thut mi c ngha l lm b ch mt vng.
Nhng, cng chnh k c nhng trng hp nh vy lm cho nhng nh lnh o cc quc gia
ngoi x hi Ty phng, sau ny, nh chng ta thy, lm tng rng, ch thu nhn c k
thut mi ca Ty phng l bo v nn vn minh c. H lm bi v, sau khi khoa hc pht
trin s nghin cu c qui c, s tm ti c phng php, cc pht minh khng cn ri rc na
v tr thnh mt ton b di sn ca mt nn vn minh. Cho nn, nh chng ta bit, nu chng ta
thu thp mt k thut Ty phng th chng ta phi thu thp ht ton b k thut Ty phng.
Tr li vn cuc chin u gia Nga S v cc cng quc Ty phng, chng ta hiu r v sao,
lc u, s thu thp k thut Ty phng khng kh i vi Nga. Nhng v sau, t lc khoa hc
bt u phi thai, cc pht minh k thut cng phc tp hn, v s thu thp cng kh khn hn.
Chng ta thy r s tin trin ca cng kh khn, khi chng ta thc rng lc u s thu thp
mt k thut mi c th thc hin c mt cch m thm, sau cc chin trn hoc trong nhng cuc
trao i thng mi. Nhng v sau, c lc chnh i Pierre nc Nga phi ch thn hai ln ci
trang sang ving cc nc u Chu cng vi mt i binh chuyn vin thu thp k thut Ty
phng. V sau bt u ku gi n k thut gia Ty phng bng nhng li lc hp dn.
Thu thp kh nng sng to k thut.
S thu thp cng ngy cng kh khn ny l mt l do kh d gii thch mt phn v sao m trong
cuc chin u vi Ty phng, Nga nhiu ln b k thut ca Ty phng ln p. L do th hai
di y, c tnh cch tru tng hn nhng li minh bin hn.
Trong vic thu thp k thut, Nga vn theo cc np c, cho nn vn tm cch thu thp cc k thut,
ch khng bao gi tm cch thu thp kh nng ca l tr, kh d sng to c k thut. Do , mt
khi Nga va ch ng c mt m k thut, th c sng to ca Ty phng ra nhng k thut
mi, tinh xo hn. Thnh ra li thu thp c nu c th p dng thi k tin khoa hc, th vo thi
k khoa hc ch va cho nhng ngi p dng chy theo ui Ty phng.
Nguyn do ch trc kia cc pht minh k thut l mt s tnh c, thnh thong mi ny ra lc th
ni ny lc th ni khc. Nhng t ngy x hi Ty phng ch ng c khoa hc, phng php
ha s nghin cu, qui c ha s tm ti th cc cuc pht minh tr thnh lin tc v bin thnh mt
th c quyn ca nhng ai ch ng c kh nng sng to khoa hc. V vy m vn thu thp
k thut trc kia n s v vo trnh bt chc, sau khi khoa hc pht trin, phi c a
ln n trnh ch ng kh nng sng to khoa hc. Phi nh vy, nu nhng ngi thu thp k
thut Ty phng khng mun lc no cng ch chy theo ui Ty phng v lc no cng b k
thut Ty phng chi phi.
Ngha l cng cuc Ty phng ha ch hu hiu khi no c thc hin ng n mc cao.
l bi hc m nc Nga, sau nhiu th k kinh nghim v bng mt gi rt t, thu thp
c. V l mt bi hc v gi cho cc nc trong tnh trng phi Ty phng ha bo v s
sinh tn ca mnh.
Chnh nc Nga p dng ngay bi hc trong cuc cch mng 1917.V chung qui cuc cch
mng 1917 ca Nga ch l mt cuc Ty phng ha ton din v t t cho mc ch phi n mc
cao. Ngha l phi lm th no khc phc c kh nng sng to khoa hc ca Ty phng.
Cuc Ty phng ha Nga ton din, nhng cuc Ty phng ha ca Nga n mc
cao cha?
Thi gian cn sm qu nn chng ta cha c th tr li qu quyt c Tuy nhin, s sng to cc
ha tin lin lc a, cc v tinh v hnh tinh nhn to, cc phi thuyn khng gian, v nhiu pht
minh khc trong mi lnh vc, tuy khng kch thch d lun i chng, nhng vn khng km phn
quan trng trn a ht khoa hc, vt hn kh nng sng to ca nhiu quc gia Ty phng, l
nhng triu chng cho chng ta on rng Nga thnh cng. Tuy nhin, hy cn sm qu chng
ta tr li mt cch dt khot. V d di y li thm phn r rt v tnh cch ti quan trng ca mc
cao ca cng cuc Ty phng ha.
Trng hp ca Nht
Ci hay phi thng ca cc nh lnh o Nht thi Minh Tr lc b Ty phng tn cng, l, mc du
khng c ci kinh nghim chin u trong my th k chng Ty phng nh Nga, li nhn thy
ngay s cn thit ca mt cng cuc Ty phng ha ton din. Nhng c l quan nim v cao
ca cng cuc Ty phng ha khng c r rt lm cho nn n ngy nay, mc du cng cuc
Ty phng ha ca Nht thnh tu mt cch khng ai ph nhn c, s ch ng kh nng sng
to khoa hc ca Nht cha c dp xut l mt cch r rt nh ca Nga. Tri li mt vi trng hp
lch s chng minh rng ngi Nht trong cng cuc Ty phng ha ton din, cha t n mc
cao.
Lc khi u cuc chin tranh Thi Bnh Dng gia Nht v M, cc phi cng M u khip s
thnh tch, tc tm hot ng, s d li, ha lc v sc chu ng ca loi phi c khu trc ca
Nht gi l Zro. V cc cng quc u xem khu trc c ca Nht l mt thc hin bc nht trong
th gii ca khoa hc hng khng Nht. Nhng sau hai nm chin tranh, trng khi M ln ln cho
xut hin nhng loi phi c vt hn loi phi c Zro v mi mt; th Tng Tham Mu Nht v k
thut hnh khng Nht vn khng sng ch c mt loi phi c no hn loi Zro c. Do s
lm ch khng phn lt vo tay M v chin thng cui cng v M nh chng ta u bit.
C th nhiu yu t nh hng cng mt lc a n s kin trn. Nhng mt iu chc chn
l trong s cc yu t , c s kin l cuc Ty phng ha ca Nht, mc d kt qu rt tt p,
vn cha i n ch ch ng mt cch y kh nng sng to khoa hc ca Ty phng.
Trong thi bnh, mc du nhng b mt ca quc phng vn c mi quc gia gi gn k lng, cc
tin tc khoa hc vn c trao i gia cc cng quc tin b, hoc bng li trao i vn ha thng
thng, hoc bng li tnh bo b mt.
Do , s chnh lch gia cc nc v k thut khng n i to tt lm. Nhng trong thi k chin
tranh, c nhin l nhng lung giao hon u gin on v mi nc phi sng vi ci vn sng to
ring ca mnh. Lc by gi, nu trnh ch ng kh nng sng to khoa hc ca nc mnh cha
cao th k thut s st km v nh hng nng n n chin cuc.
Trng hp trn y ca Nht xc nhn hai im:
Ty phng ha n mc cao.
1 -Tnh cch thit yu ca s t n mc cao ca cng cuc Ty phng ha.
2. t n mc cao ca cng cuc Ty phng ha l mt iu v cng kh khn.
Nu chng ta khng t n mc cao trong cng cuc Ty phng ha th chnh l mc ch
ca cng cuc Ty phng ha chng ta khng t c. Ngha l nhng kt qu ca mt cng cuc
Ty phng ha khng cao, s khng gip cho chng ta bo v c s tn ti ca dn tc, l do
chnh, v m chng ta nhn nh rng cng cuc Ty phng ha l cn thit.
Nc Nht, trong cng cuc Ty phng ha ca h, t c nhiu kt qu m, chng nhng
chng ta v cc nc cng ang theo ui cng cuc Ty phng ha, u thn phc, m n cc
nc u M cng ngi khen. Th m, trong gi pht quyt lit ca cuc chin u quyt nh s
thng bi ca dn tc, th k thut ca h vn cha snh kp vi k thut Ty phng. Xem th
bit rng, vic ch ng c kh nng sng to khoa hc khng phi l vic d lm. Nu chng ta
quan nim rng s t n mc l thit yu, th vic t c vn cn l mt vic v cng kh
khn. Nay nu chng ta khng t vn y l cn thit, th chc chn l khng bao gi chng ta ch
ng c kh nng sng to khoa hc ca Ty phng. V nh th l chng ta u hng trc khi
ra trn.
Tt c cc iu trnh by trn kia li cng xc nhn quan im cho rng, cng cuc Ty phng ha
ton din v vic t c n mc cao l thit yu cho s sng cn ca dn tc chng ta. V
bi v mt cng cuc Ty phng ha nh vy s v cng kh khn v i hi ton dn nhng n
lc ln lao v nhng hy sinh nng n, th nu khng phi chnh chng ta ch trng v lnh o ly,
th chc chn rng khng lm th no chng ta c th thc hin c cng cuc Ty phng ha ca
chng ta.
c lp Ty phng ha.
Sau khi phn tch nh vy ri, chng ta mi nhn thy rng ch trng ca mt s nh cch mng
trc y, ngh nn hp tc vi Php duy tn Vit Nam, l mt ch trng sai lm. Sai lm v
nhng ngi y khng phn tch vn thu n tm, nn tng rng ngi ngoi quc c th
trch nhim mt cng cuc Ty phng ha nh chng ta trnh by trn. Tht s, trong thi k
ngi Php y, chng ta c mt cuc Ty phng ha.
Nhng chnh v s thng tr ca ngi Php y, nn cuc Ty phng ha khng lm sao c
hng dn theo mt chiu hng c ch li cho n tc. V vy cho nn, mang n nhng hu qu
v cng tai hi, m chng ta u bit.
Nh th, iu kin tin quyt v thit yu thc hin cho c cng cuc Ty phng ha l phi
c lp. C c lp chng ta mi ch ng c vn mng ca chng ta v lnh o c cng cuc
Ty phng ha, m s thnh hay bi quyt nh tng lai ca chng ta trong my th k sp ti
y.
Theo th, nhng nh cch mng ch trng hp tc vi Php i sai ng li. Ch trng
ca h ch c th dung np vi tc dng ca mt chin thut giai on, c th kh cho dn
chng. Chnh ch trng ca nhng nh cch mng chng Php mt cch cc oan l mt ch
trng ng. V vy m nh chng ta bit, v nh chng ta s phn tch chi tit hn sau ny, cc
nh lnh o Vit Nam theo ng li Cng Sn, hnh ng ng hon cnh khi h t qui t di
l c Cng Sn ca Nga S trong giai on chin u ginh c lp. Nhng c lp khng phi l
mc ch, m ch l mt iu kin khn thit, nh chng ta va thy trn y, c th thc hin
c cuc pht trin dn tc V khi bc sang giai on pht trin dn tc, s t qui t di l c
Cng Sn cn c phi l mt hnh ng li ch cho dn tc khng? Sau ny chng ta s tr li vi
chi tit cu hi nu ln. By gi ta ch nn bit rng mc du s t qui t di l c Cng Sn,
a n nhiu kt qu trong cng cuc chin u ginh c lp. Nhng khng phi v nhng thnh
tch y m c th qu quyt rng nu mun t n nhng thnh tch kh quan tng t trong giai
on pht trin, chng ta li cn phi qui t di l c Cng. Sn, nh nhiu ngi ngh. Hon
cnh thay i v vn thay i, th gii php khng th gi nh c c.
Ty phng ha v bn cht dn tc.
Trong phm vi vn Ty phng ha, chng ta cn phi tr li mt cu hi. Nu chng ta phi
thc hin cuc Ty phng ha ton din v n mc cao nh trn ni th liu bn cht ca
dn tc chng ta c cn tn ti na khng? V, nu sau cuc Ty phng ha m bn cht ca dn
tc mt, th cng cuc Ty phn ha c cn ng chng ta theo ui thc hin vi tt c
s gian lao v hy sinh ca ton dn chng? V h vy th chng ta thc hin cng cuc Ty
phng ha bo v ci g?
Trc ht chng ta nn nhn xt cc s kin xy ra nu chng ta khng t Ty phng ha.
Nh chng ta thy, nu chng ta khng t Ty phng ha, th trc ht chng ta s mt c
lp v s mt ch quyn nh ot vn mng ca dn tc chng ta. Sau , cuc Ty phng ha vn
s thc hin i vi chng ta, nhng khng phi chng ta lnh o v hng dn. Mt cuc Ty
phng ha khng c hng dn s mang n s tan r ca x hi chng ta.
V nu tht s mt cuc Ty phng ha t v c lnh o khng lm tan r x hi, li c th lm
mt bn cht ca dn tc, th chng ta c th qu quyt rng mt cuc Ty phng ha bt buc v
khng hng dn, lm tan r x hi, chc chn s lm mt mi ln hn bn cht dn tc ca chng
ta.
Nh vy gia hai thi t Ty phng ha v bt buc Ty phng ha, khng cn c th do d
na. Lm th no cng phi la thi t Ty phng ha, d m, v cuc Ty phng ha m
bn tnh dn tc ca chng ta c b mt. Nu tht s c mt, t ra chng ta cng cn bo v c c
lp ch quyn, s ton vn ca x hi.
Nhng chng ta s chng minh di y rng, khng c g c th cho chng ta qu quyt l cng
cuc Ty phng ha, nh chng ta ch trng, s a n s mt bn cht dn tc.
Trc ht chng ta cn phi tm hiu mt cng cuc Ty phng ha ton din i hi chng ta
nhng thc hin g.
Sau chng ta cng tm hiu mt cng cuc Ty phng ha n mc cao i hi chng ta
nhng thc hin g? Da trn chng ta s c ti liu tr li cu hi nu ln u chng
ny.
C thc Ty phng ha
Nh trnh by trn y,. ngun gc ca mt cuc Ty phng ha t , trc tin ht, l ch
mun thu thp k thut t chc qun i v k thut v trang qun i.
Thng thng th cc nh lnh o, ch trng thu thp cc k thut trn, u c nh mun
ngng li sau giai on . Nhng m nh th l ph nhn mt nh lut x hi khng lm sao trnh
c: khi hai nn vn minh gp nhau, lin tho cht cho mt ging s kin tun t din tin theo mt
c thc nht nh. V vi tt c n lc v phng tin c th vn dng c, th ngay giai on
ny, cc nh lnh o, bt u cng cuc Ty phng ha cng khng cn c th ngng li c
na. Cng cuc Ty phng ha s thc hin vi h hay l khng c h. Theo mt c thc nht
nh, sau lnh vc qun s, ln sng Ty phng ha s lm trn n lnh vc c cu chnh tr. t khi
m lnh vc c cu chnh tr c Ty phng ha mt cch m i, tr ra khi no chnh cc nh lnh
o thc c r rt vn t Ty phng ha, nh nc Nht. Thng thng th sau
nhiu cuc chnh bin, cc c cu chnh tr ca ch c, nhng ch cho nhng c cu chnh tr
theo kiu Ty phng. V d ch qun ch chuyn ch nhng ch cho mt ch qun ch lp
hin theo kiu Anh hay mt ch cng ha theo kiu Php, hoc mt ch Tng Thng ch theo
kiu M. Bi v lnh vc chnh tr l mt lnh vc chi phi tt c i sng ca quc gia, cho nn sc
khng c li ln sng Ty phng ha thng mnh nht lnh vc ny, v cng cuc Ty phng
ha cng m mu nhiu nht lnh vc ny.
Nhng sau , t lnh vc c cu chnh tr sang lnh vc gio dc v sn xut kinh t th cng vic
li tr nn d dng v nh khng cn gp tr lc na. Bt u t y, cng cuc Ty phng ha li
bc sang mt giai on mi. T trc ch trng Ty phng ha cha hon ton thng li v phi
nhiu cam go lm mi lt vo c ni thnh ca x hi b tn cng. Nhng t y, ch trng
chim c
thnh ri, sang giai on mi, cng cuc Ty phng ha ton din s khng gp nhng tr lc do
ch trng th cu dng ln na. S thnh tu hay khng ca cng cuc Ty phng ha, t lc
ny, ch cn ty thuc quan nim mt cng cuc Ty phng ha n mc hay khng n mc ca
ngi lnh o.
Ty phng ha su v rng, hay l tht bi v sp .
Giai on mi ny li cn c mt c im khc. T trc ti y ch trng Ty phng ha ch
lin quan n s ngi lnh o. Ch trng Ty phng ha cng h m chng i cng h. Nhng
t y tr i, vn Ty phng ha, ng ng trong gii ca h, mi bt u lan ra i chng.
V cui cng th s thnh cng hay tht bi ca cng cuc Ty phng ha li ch s Ty phng
ha c tht s lan rng v n su n i chng khng? Nu s Ty phng ha c lan rng v n
su n i chng th, trong mt thi giai ngn hay di, ty theo nhng bin php p dng thc
hin cng cuc Ty phng ha, s Ty phng ha s n r qun chng. V ngc li nhng sinh
lc pht sinh t qun chng bt u Ty phng ha, li hp thnh mt hu thun va cng c
va thc y cng cuc Ty phng ha.
Tri li, nu s Ty phng ha khng lan rng v n su n i chng th, trong mt thi gian
ngn, qun chng s ly khai vi nhm ngi lnh o, v x hi s ri vo mt tnh trng phn ly rt
l nguy him cho s tin b ca cng ng. Mt bn, mt thiu s Ty phng ho, mt bn, khi
i a s vn sng theo cc gi tr tiu chun c. S cch bit s rt trm trng gia hai bn, v cng
vic lnh o khng th thi hnh c, gia hai khi ngi khng s dng cng mt li suy tng v
khng cng tn trng nhng gi tr tiu chun chung. Trong trng hp , s nm chnh quyn ca
nhm ngi, ly khai vi i chng, l mt hin trng bt thng ch duy tr c bng nhng bin
php cnh st cng rn. Tnh th chn mi cho mt cuc cch mng. Cch mng s bng n, khi
no khi qun chng c mt lnh t qui t bng uy tn c nhn, hay c mt ng phi qui t
bng mt ng li, hay na, khi no c mt cuc ngoi xm. Xem th chng ta nhn thy r tt c
cc nguy hi nu cng cuc Ty phng ha tht bi trong giai on ny v ng thi cng thc
tnh cch thit yu ca mt s thnh cng.
Ty phng ha na chng.
By gi chng ta tr li cc giai on tin trin ca cng cuc Ty phng ha. Nhng cng cuc
Ty phng ha, phn na tht bi, ca cc quc gia Cn ng gip cho chng ta mt bn k khai,
kh y , v s tin trin ca cng cuc Ty phng ha trong tng giai on. Nh chng ta
c bit chc chn cc s kin di y.
T lc ch trng Ty phng ha lt vo thnh ni c cu chnh tr ca mt quc gia ri, th t
s lan trn sang lnh vc gio dc v kinh t khng gp kh khn na.
T hai lnh vc ny, cng cuc Ty phng ha mi bt u n su v lan rng vo i chng.
nhiu quc gia Cn ng ch Ty phng ha n mc ny l mn hn, v s km kh nng huy
ng qun chng ca chnh quyn Trung ng.
Trong trng hp , cng cuc Ty phng ha s bt u tht bi v s mang n nhng hu qu
khng tt, nh chng ta thy trn kia. Cng nh nhng s tht bi, nhn thy trn, m chng
ta c bit rng trong cc lnh vc ca i sng quc gia, th lnh vc i sng thng thng, m
ngy nay chng ta quen gi l lnh vc x hi v lnh vc vn ha, l hai lnh vc c sc khng c
nhiu nht i vi s Ty phng ha, sau lnh vc tn ngng m chng ta s bn n, mt cch
ring bit, sau ny.
S d nh vy, l v hai l do. Trc ht s Ty phng ha cng i su vo nhng lnh vc lin
quan n s ng ngi, sc khng c cng mnh, bt ngun sc th ng ca qun chng. L do
th hai l, sc khng c cng mnh khi ng n cc lnh vc lin quan n nhng di sn tinh thn
ca dn tc. Nu hai l do trn li c c hi gp nhau mt lnh vc th sc khng c li cn mnh
lit hn na: V d nh lnh vc tn ngng v tn gio.
Cho n ngy nay, cha c mt cuc Ty phng ha no, k c hai cuc Ty phng ha thnh
cng nht ca Nga S v ca Nht, vt qua c lnh vc tn gio. S kin ny gii thch v sao
m th gii hin nay, mc du di s chi phi hon ton ca k thut Ty phng, vn chia ra
lm nhiu khu vc vn ha v tn gio r rt.

Chnh Vit Nam
Phn II (B)
Mt v d lch s.

Nu c ngi ngh rng, c l thi gian cha di, cho cc cng cuc Ty phng ha ni trn,
hon ton xm nhp vo cc lnh vc tn gio, th chng ta c th ly trng hp ca quc Hy
Lp La M khi xa i vi cc quc gia trong khu vc nh hng ca mnh, thm mt bng c
rng cng cuc Ty phng ha ngy nay khng vt qua c lnh vc tn gio.
Xa kia, cc nc nm trong quc La M, hon ton La M ha trn mi lnh vc, tr ra lnh vc
tn gio, mc d s thng tr ca quc La M ko di gn mt ngn nm. Hn th na, sau ,
chnh mt tn gio ng phng, Gia T gio, thng tr ngc li ht quc La M Hy Lp lc
by gi. Nhng l mt vn thuc v mt a ht ln lao m chng ta khng th cp y
c. Nay ch cn ghi nh thm mt im: Cng cuc Ty phng ha khng vt qua c lnh
vc tn gio. Sau ny chng ta s tr li vn ny.
Trn lnh vc vn ha, tnh trng c hi khc. Vn ha dn tc bt ngun t di sn tinh thn tha
hng ca d vng gm, mt mt, cc sng tc vn ha khu truyn hay th loi, mt mt, c thc
suy tng ca dn tc m di sn hun c trong nhiu th h. Nay, m ca tip vn minh Ty
phng c ngha l thu nhn thm nhiu sng tc vn ha.
Nhng s thu nhn, d c ln n mt mc quan trng no cng khng ph nhn c di sn
tinh thn ca d vng.
Do , c thc suy tng c truyn ca dn tc, nu c b nh hng t nhiu, vn gi nguyn bn
cht. Nh vy ta nn chia lnh vc vn ha lm hai phn: phn th nht l phn vn ha hp th, v
phn th hai l phn vn ha sng to. Phn hp th s thu nhn vn ha Ty phng v chu Ty
phng ha. Nhng phn sng to chc chn s gi c tnh ca dn tc v chu nh hng c thc
suy tng c truyn.
Nh vy chng ta c th tin rng cng cuc Ty phng ha s khng lm mt tnh cht dn tc, nu
chng ta, sau khi ch ng c cc k thut ca Ty phng, ln n mc sng to vi nhng
phng tin k thut . Nhng s kin di y c th xem nh l nhng bng c xc nhn iu
qu quyt trn y.
Cc dn tc u chu u sng trong mt nn vn minh k thut chung. Chng nhng tt c cc
phng tin k thut v sn xut, v vn chuyn, v thng tin, vn vn..., u nh nhau, m cho n
nhng chi tit trong i sng hng ngy cng ging nhau, mc cng mt th qun o, n cng mt
thc n. Nhng tt c cc sng tc trong mi ngnh ca mi dn tc u khc. V d m nhc ca
mt ngi c, khng bao gi ging m nhc ca mt ngi Anh. Ngha l, mc d sng trong mt
khng kh vn minh k thut duy nht, nhng cc di sn tinh thn ca mi dn tc vn c bc l
trong cc sng to ca dn tc .
Sau hn bn mi nm ca mt cng cuc Ty phng ha trit , thm nhp mi lnh vc ca i
sng, cc sng to vn ha ca Nga S vn mang c tnh dn tc ngi Nga.
Sau hn mt trm nm Ty phng ha ton din, cc sng to vn ha ca Nht vn mang c tnh
dn tc Nht.
C l ti y chng ta khng cn ko di cuc bin lun na. Chng ta c th qu quyt rng mt
cng cuc Ty phng ha ton din khng lm mt bn cht dn tc, min l chng ta phi vt ln
c n mc sng to. Di mc ny, c nhin l dn tc tnh khng bc l c, v trong khng
kh t ca vn minh k thut Ty phng, dn tc tnh c v nh b mt. Nay, nu chng ta phn
on theo v bn ngoi y th chng ta s rt r nh cc c, xa kia, s mt quc hn quc ty v
cng cuc Ty phng ha ca chng ta s tht bi v mang n tt c cc hu qu tai hi, m chng
ta bit.

nh hng tng phi gia tn gio v s kin Ty phng ha.
Trc khi sang vn Ty phng ha n mc cao, chng ta tr li mt cht v vn tn
gio v cng cuc Ty phng ha. Cng cuc Ty phng ha khng vt qua c lnh vc tn
gio v tn ngng. Vn ny c cp n nhn khi bn n gii hn nh hng ca cng
cuc Ty phng ha. Tuy nhin t n vn tn gio khng quan h i vi mt cng cuc Ty
phng ha.
Trc y x hi Ty phng xy dng trn cn bn tinh thn ca o gio Gia T. Nhng sau
nhiu s mu thun ni b v gio l lm ngun gc cho nhng cuc chin tranh tn gio tn
khc lm suy gim tn ngng ca i chng. V k , sau khi thot khi s g b t tng ca
gio hi La M, khoa hc Ty phng mi pht trin c n mc ngy nay v trang b x hi
Ty phng vi nhng pht minh hng mnh. S gim tin tng vo mt tn gio, c mt thi
ch trng nhng t tng cht hp v v tr, lm lung lay n tn nn tng c s tn gio ca x
hi Ty phng. Nhng va ng lc khi vn minh Ty phng chng kin s suy gim ca c tin
vo sc mnh tn ngng m Gia T gio hun c trong nhiu th k, th vn minh Ty phng
li c khoa hc to cho mnh mt c tin vo sc mnh k thut, m tnh cch hu hiu trong
cng cuc chinh phc th gii cn hn bi phn sc mnh tn ngng mt.
Gn y, sau khi khoa hc t ra khng kh nng gii quyt mt mnh cc vn cn bn
ca nhn loi, th tinh thn tn gio li phc hng. Nhng cho n ngy nay, s phc hng tinh thn
tn gio trong x hi Ty phng cha ln n mt mc cao cho s thu thp vn minh Ty
phng, mc nhin, bt buc s thu thp tn gio Ty phng.
Do , trong thi k hin nay, c th gi l thi k hu tn gio ca vn minh Ty phng, vn
tn gio khng quan trng i vi cng cuc Ty phng ha. Nhng vn tn gio li c mt nh
hng v cng quan trng cho cng cuc pht trin dn tc nh chng ta s thy sau ny.

Cng cuc Ty phng ha n mc cao.
My trm nm kinh nghim ca Nga v gn mt th k kinh nghim ca Nht ch cho chng ta thy
hai iu:
Trc ht l, mt khi, chng li vi s tn cng ca vn minh Ty phng, chng ta lao mnh
vo cng cuc Ty phng ha, v, nu cng cuc Ty phng ha ca chng ta khng t n mt
mc cao th, s e da ni trn vn cn mi, v mc ch ca cuc Ty phng ha s khng
t c. Bi v, nh chng ta thy trong trng hp ca hai nc k trn y, v nht l trong
thi k u ca trng hp Nga, nu chng ta khng Ty phng ha n mc cao th lc no
chng ta cng chy theo ui k thut Ty phng v do s e da khng chm dt c.
iu th hai li do iu th nht m ra.
Mun khng chy theo ui k thut Ty phng na th chng ta phi ch ng cho c kh nng
sng to khoa hc ca Ty phng. Lc by gi, nh Nga S ngy nay, chng ta s c kh nng
gp phn vo cng cuc sng to k thut chung ca nhn loi. Thc hin c s gp phn ny
ng nhin chng ta s t cung cp hai thng li: th nht chng ta s tr thnh ngang hng vi cc
nc trn th gii trn phng din ng gp vo vn minh nhn loi, v th hai l s ngang hng
, cng nh k thut tin b ca chng ta, s bo m cho chng ta thot khi s uy hip ca
ccnc ln, mi e da truyn kip cho chng ta n ngy nay. C mt quan nim sai lm cho rng
cng cuc Ty phng ha ca mt nc ln n mc cao khi no nc c th t tc v
cc sn phm k thut v khoa hc ca Ty phng. Quan nim sai lm ch n phn li bn
cht bao qut v nhn loi ca khoa hc. V mt khoa hc c lp l mt khoa hc khng tin b na.
Nhng vn ny li thuc mt a ht rng ln khc.
Tr li vn Ty phng ho n mc cao, cc on trn ny cho chng ta thy rng Ty
phng ha n mc cao, c ngha l Ty phng ha n khi no chng ta ch ng c kh
nng sng to khoa hc ca Ty phng. Cho n khi no chng ta cha ra khi giai on hp th
khoa hc v k thut Ty phng, th chng ta vn cha thot ln n mc cao. Ch khi no
chng ta s dng c, chng nhng l khoa hc v k thut Ty phng, m li cn c phng tin
sng to khoa hc v k thut, th chng ta mi t n mc cao trong cng cuc Ty phng
ha.
V vy cho nn, khi no chng ta cn thy t mn sau khi hp th c k thut v khoa hc ca
Ty phng, th cng cuc Ty phng ha bt u tht bi. Trong thc t bao gi m cc chuyn
vin ca chng ta gi i du hc ngoi quc cn ly lm t mn sau khi va hp th xong cc k thut
v khoa hc ca ngnh mnh, th cng cuc Ty phng ha ca chng ta cn vo mt mc
thp v lc no cng b s tht bi e da. Ch khi no cc chuyn vin ca chng ta, sau khi hp
th c cc k thut v khoa hc ca ngnh mnh, li thc r rt rng, ch va bc i qua mt
giai on s khi, v cn cn phi n lc t n ch ch ng c kh nng sng to trong
ngnh ca mnh, th lc by gi cuc Ty phng ha ca chng ta mi i ng ng v c hy
vng thnh cng.
S kin trn y gii thch cho chng ta hiu v sao, trong thi k Php thuc khi ngi mi va
Ty phng ha c n mt mc rt thp, chim c vi ci bng cao cp, ly lm t mn,
v t s tin b ngng hn. S kin ny chng minh mt cch r rng rng cng cuc Ty
phng ha ca chng ta thi k Php thuc, khng c hng dn, khng c lnh o cho nn
nhng ngi theo mi khng bit i n mc no l ng. Cha chi ly lm t mn th lm sao
cn c ch thc hin mt cng cuc Ty phng ha n mc cao, i hi nhiu n lc v
nhiu hy sinh.
Mt cng cuc Ty phng ha n mc cao l mt iu thit yu cho s pht trin dn tc,
nhng lm th no cho cng cuc Ty phng ha t n mc y?
Sau khi phn tch nh trn kia ri th chng ta khng cn lt vo s lm ln thng thng cho
rng hp th k thut v khoa hc l t n mc cao. V chng ta bit rng mun t n
mc th phi ch ng cho c kh nng sng to khoa hc v k thut. Ngha l phi hc cho
c ci b quyt ca ngi Ty phng gip cho h ra khoa hc v k thut.

c tnh ca vn minh Ty phng.
Sau khi hp th khoa hc v k thut Ty phng, th mi ngi u cng nhn khoa hc v k thut
Ty phng c nhng c tnh sau y: suy lun chnh xc, t chc ngn np v minh bch. V phn
ng u ngh rng chnh tinh thn khoa hc Ty phng to nhng c tnh y. l mt s lm
ln thng thng rt tai hi v nu ngh nh vy th khng lm sao tm c b quyt gip cho
Ty phng sng to khoa hc v k thut.
S tht l nhng c tnh: chnh xc v l tr, ngn np v minh bch trong t chc l c tnh ca
nn vn minh Ty phng. V chnh nh c nhng c tnh ny, m nn vn minh Ty phng
sng to ra khoa hc. Khoa hc mang nhng c tnh y nh l nhng c tnh bm sinh, ch khng
phi khoa hc to ra cc c tnh y. V vy cho nn s hp th khoa hc v k thut ca Ty
phng khng, khng to cho ngi hp th kh nng sng to khoa hc, tiu chun ca mt
cng cuc Ty phng ha thnh cng n mc cao.
Trc khi khoa hc pht minh v pht trin nh ngy nay, tp qun ca ngi Ty phng chnh
xc trong suy lun v ngn np minh bch trong t chc. Tri li li suy lun, v d ca ngi x
hi ng l li suy lun trc gic, hnh nh, v do , m h. Nhng chnh ngi Ty phng
tha hng nhng c tnh ca vn minh Hy Lp v La M. Chnh xc v l tr, ngn np v
minh bch trong t chc nm sn trong li kin trc cu vn ca Hy Lp cng nh ca La M.
Sau khi quc La M pha Ty, ng Roma sp , x hi Ty phng tri qua mt thi
i en ti v hai l do. Trc ht s xm chim ca cc b lc man r ct t x hi Ty phng
vi ngun gc Hy Lp, La M. L do th hai l, v s tn ti ca x hi Gia T gio Ty phng,
gio hi La M, trong mt thi k v cng hn n bt buc p dng mt ch trng ng
khung t tng n cc . V m, nu gio hi vi t cch l ngi th thc ca vn minh Hy
Lp La M khi xa cu vt c tp qun ngn np v minh bch trong i sng, khng bo
v c, c tnh chnh xc v l tr ca vn minh Hy Lp v La M.
Sau , nh tnh hnh tng i n nh, s ni li vi ngun gc vn minh Hy Lp La M thc
hin c v x hi Ty phng bc vo thi k thng gi l Phc Hng, phc hng tinh thn
vn minh Hy Lp v La M, ng thi ci b c s ng khung t tng ca gio hi. V t
ln ln vi s cng c chnh tr ca cc quc gia trong x hi Ty phng, khoa hc mi pht minh
v ny n.
S d cc s kin lch s trn y c nhc li l chng minh rng b quyt gip cho ngi
Ty phng sng to c khoa hc v k thut l ba c tnh ngn np, minh bch trong t chc v
chnh xc v l tr. H dng nhng c tnh y nh nhng kh c gii phu sc bn tm hiu v
tr v to ha. Nu khng c nhng kh c thm cu , s tm hiu v tr v to ha khng thc
hin c. V nu s tm hiu v tr v to ha khng thc hin c th khoa hc khng pht minh
v ny n c. Tng nn nhc li mt ln na rng ngi Ty phng khng phi ch ngn np,
minh bch trong t chc v chnh xc v l tr ring trong lnh vc khoa hc m thi. H ngn
np, minh bch t chc v chnh xc v l tr trong cu vn, li ni, hnh ng v i sng hng
ngy. Tri qua nhiu th k cc c tnh y c hun c thnh tinh thn k thut Ty phng.
Tr li vic tm hiu v tr v to ha trn kia, chng ta nn thm rng mt khi c trong tay
nhng kh c thm cu, vic tm hiu v tr cha chc c kt qu c, nu chng ta c mt quan
nim chp nhn v tr nh Thng ban cho, v v vy, khng cn tm hiu thm na. Nhng
y l mt im lt sang lnh vc tn gio v cng cuc Ty phng ha di y.
S kin nh vy th, nu chng ta mun ch ng kh nng sng to khoa hc chng ta cn to cho
dn tc cc c tnh ni trn kia. Ni r hn na ng thi vi vn hp th khoa hc v k thut
ng nhin phi c, chng ta phi gieo su vo tr no ca mi ngi tp qun ngn np, minh bch
trong t chc, v chnh xc v l tr. Chnh mi l cn bn ca mt cuc Ty phng ha chnh
danh c ng hng v c mc ch. Vn t ra nh vy, chng ta mi thc r rt tnh cch
v i ca cng cuc Ty phng ha m chng ta cn phi thc hin. Khng phi Ty phng ha
mt nhm ngi, m Ty phng ha ton th dn tc. Khng phi Ty phng ha trn mt, ch bt
chc li sng ca ngi Ty phng m phi Ty phng ha cho t n ci tinh ty vn minh
Ty phng. Cng cuc v i nh vy, th, tuy chng ta cha bn n chi tit thc hnh, nhng
chng ta cng quan nim c, ngay by gi, tnh cch ln lao ca cc phng tin cn phi vn
dng, cng nh tnh cch nng n ca nhng hy sinh i hi v tnh cch lin tc v trng k ca
nhng n lc phi thng cn thit.
Chng ta phi ngn np, minh bch trong t chc v chnh xc v l tr, khng phi ring cho lnh
vc no, m trong tt c cc lnh vc ca i sng, khng phi ring cho mt trnh tr thc no,
m cho tt c cc trnh tr thc.
Ngha l ngn np, minh bch trong t chc v chnh xc v l tr phi chi phi tt c hot ng ca
chng ta, trong gia nh cng nh ngoi gia nh, t phm v sinh hot thng thng n nhng pht
trin cao nht ca l tr. Do , vai tr ca mi ngi u quan trng, v do , vai tr ca cc ngi
n b trong gia nh v cng mt thit vi s pht trin dn tc.
Xem nh th, chng ta li cn phn bit r rt c tnh ca hai cuc Ty phng ha. Cuc Ty
phng ha bt buc, khng ng hng, khng mc ch, di thi Php thuc, ch l mt cuc
Ty phng nng cn, ca mt m ngi. Thm ch, n cc ngi ph n cng b gt ra khi vic
theo mi: trong khi cc ng mc u phc, n theo Ty v ni ting Ty, th cc b vn phi vn ta, n
theo ta, ni ting ta, m bo v phong tc Vit Nam.
Tri li, cng cuc Ty phng ha t , c lnh o, c mc ch, nh chng ta quan nim ngy
nay, l mt cuc Ty phng ha ton din cho mi ngi v n mc cao cho mc ch
ca cng cuc Ty phng ha t c.
C nhin mt cng cuc i qui m nh vy i hi ton dn, nhng n lc phi thng mt cch
lin tc v trng k, nhng hy sinh ln lao v nng n. Nhng thc hin cng cuc pht trin dn
tc to tt n tm mc y, l mt hnh ng c mnh lc hp dn n tt bc, tt c cc phn t ca
dn tc.
Mt cng cuc pht trin dn tc v i n tm mc y, hng mnh nh nc hi triu ang ln, hp
dn v li cun mi ngi, v l l sng ca dn tc.

Cng cuc Ty phng ha t .
Mt cng cuc Ty phng ha t , c ng hng v c mc ch, phi ton din v n mc
cao. S Ty phng ha phi n su v lan rng n ton dn. Ngc li mt cng cuc Ty
phng ha bt buc nh thi Php thuc, khng c lnh o, khng c mc ch, hn n v nng
cn, ch gii hn trong mt nhm ngi thng tip xc vi ngi Php. Cng cuc Ty phng ha
thi Php thuc, l mt cng cuc t n pht sinh nh c di, ng u mc y, khng ai chm nom
v cng khng ai thit n.
Cng cuc Ty phng ha chng ta ch trng l mt cng cuc do chng ta to ra nh trng mt
cy qu, lc no cng phi sn sc, vun phn, ti nc.
V cc l do trn, cho nn cc n lc Ty phng ha ca chng ta phi t trng tm vo i chng.
M x ta a s qun chng l nng thn. V l lun dn dn dn dt chng ta n mt kt
lun ti quan trng cho hnh ng ca chng ta sau ny: Cng tc Ty phng ha ca chng ta phi
dn n lc v nng thn, ni tp trung a s nhn lc v ti sn ca quc gia. Nu chng ta khng
lm nh vy th chng ta s ri vo ci sai lm ca cc nh lnh o cc quc gia Cn ng m
chng ta thy trn kia: ng nhin cng cuc Ty phng ha ca chng ta s gii hn trong
mt nhm nh. Cng cuc Ty phng ha, s tht bi v ln ln i chng s tch ri vi nhm
lnh o, v tnh trng s to hon cnh thun tin cho mt cuc cch mng tiu dit nhm ngi
Ty phng ha mt cch ring bit.
S d chng ta ch trng mt cng cuc Ty phng ha n mc cao, mc ch l ch
ng c kh nng sng to khoa hc v k thut. Khoa hc v k thut ca Ty phng m chng
ta hp th l nhng phng tin. Nhng c tnh ngn np v minh bch trong t chc, chnh xc
v l tr, s cho chng ta kh nng chng nhng s dng, m cn ci lo nhng phng tin trn.
Nh vy khi no chng ta t n mc cao trong cng cuc Ty phng ha, l chng ta
t ln n lnh vc sng to, v chng ta thy rng n mc , th cng cuc Ty phng ha
khng lm cho mt bn cht dn tc.
V li, v d m bn cht dn tc c phi mt v l chng ta t to cho chng la c nhng c tnh
ngn np, minh bch trong t chc, v chnh xc v l tr, th c l bn cht dn tc gm nhng c
tnh ngc li vi nhng c tnh trn. Nu nh th th, d c phi mt bn cht dn tc, m thu
phc c nhng c tnh trn, th cng ng mt.
Trong khi tm nhng l l tr li cu hi nu ln u chng ny chng ta ng nhin
cp n v gii thch nh th no l mt cng cuc Ty phng ha ton din v n mc cao.

Tn gio v cng cuc pht trin dn tc bng cch Ty phng ha.
Mc ch ca cng cuc Ty phng ha l pht trin dn tc, v chng ta cng thy rng, nu
tn gio khng quan trng i vi cng cuc Ty phng ha, th tri li tn gio li l mt yu t
v cng quan trng i vi cng cuc pht trin dn tc. Tnh cch thit yu ca cng cuc pht trin
dn tc bng cch Ty phng ha khng cn phi chng minh na. Trn cn bn , di y
chng ta tr li nh hng ca tn gio i vi cng cuc pht trin dn tc.
Tt c cc gio l u xy dng trn mt ton b khi nim v v tr, trong i sng ca nhn
loi th gian ny v th gii bn kia l phn quan trng nht. i vo chi tit hn, cc khi nim
s lin quan n cc dy lin h gia ngi v v tr, v n tnh cch huyn b ca s con ngi
xut ra t v tr. Hi gio v Gia T gio, ch trng v phn sau ca mnh trn y, nn c hai
gii thch v s mnh ca con ngi sau khi ri ci trn. Pht gio, Lo gio li ch trng v phn
trc ca mnh , dn dy rt nhiu v tin kip. n gio ch trng v c hai phn ca mnh ,
v xy dng thuyt linh hn v tr. Khng gio khng phi l mt tn gio.
Chng ta li c th chia cc gio l ra lm hai loi theo tiu chun di y:
- Loi th nht l cc gio l cng nhn i sng th gian ny l s tht v tm cch gii quyt cc
vn ca nhn loi ngay trong ci i ny.
- Loi th hai l cc gio l ph nhn i sng th gian ny, khng tm cch gii quyt cc vn
ca nhn loi trong i sng th gian ny v ch ch trng n i sng th gii bn kia.
Gia T gio v Hi gio thuc loi th nht. Pht gio, Lo gio v n gio thuc loi th hai.
y khng phi ch lun v tn gio nhng tm hiu nh hng tn gio n cng cuc pht
trin dn tc bng cch Ty phng ha.

Cng nhn i sng v ph nhn i sng.
i sng trn th gian ny, d chng ta c cng nhn hay ph nhn, th t n c. l s hin
nhin. V i vi ch trng ph nhn i sng, th chnh l v c i sng, nn mi c ngi tr
vo m ph nhn i sng. Nh vy th, cc gio l ph nhn i sng, ng nhin m trong
lng, ngay t lc u, mt mu thun khng bao gi g c. Cc gio l cng nhn i sng,
khng c ci mu thun .
Mu thun nh hng thc t nh th no?
Cc gio l ph nhn i sng, ng nhin, ging dy cc tn khng ch trng v i sng hin
ti, v ch tm cch gii quyt cc vn vt cht trong th gian ny, va nui sng, ch i
ngy sang th gii bn kia. Nhng, mu thun ni b bc l ra trong cc gio iu y, v nh th,
th cc tn s sng m khng sng, hay s khng sng m sng.
Cc gio l cng nhn i sng, mc d khng ph nhn i sng bn kia th gii, vn ging dy cc
tn tm cch gii quyt ngay cc vn vt cht th gian ny, v, sng cho ng mc v sng
cho ng sng.
Do , cc tn ca cc gio l ph nhn i sng, s c xu hng trn trnh cuc i, t chi cuc
chin u sng, v khng sn sng ng u vi cc kh khn kh no ca cuc i. Ngha l s
khng mun v cng khng dm sng mnh.
Ngc li, cc tn ca cc gio l cng nhn i sng s c xu hng tm sng, cng nhn cuc
chin u sng, v sn sng ng u vi cc s kh khn v kh no ca cuc i. Ngha l s
mun sng mnh v dm sng mnh.

Tn gio v pht trin dn tc.
V tn gio s nh hng quan trng n cng cuc pht trin dn tc ch ny. Mt cng cuc
pht trin dn tc bng cch ly Ty phng ha l mt cng trnh v i, v, nh chng ta s thy,
s i hi ton dn nhiu n lc phi thng, nhiu hy sinh ln lao, v nh vy mt cch lin tc v
trng k. Nh vy, mc du mt cng cuc pht trin v i s hp dn n tt , i sng l
mt cuc chin u t n gian lao, t vo khun kh mt cng cuc pht trin dn tc, i sng
s gian lao hn bi phn. Tr mt vi hon cnh rt i thun li v him c, m chng ta s xct
mt on sau, chng ta c th qu quyt rng t hay nhiu, cng cuc pht trin ca dn tc s din ra
trong khng kh kh hnh cho mi ngi. Cc trng hp ca Nga S v ca Nht l nhng v d rt
hng bin. Nu may ra, hon cnh ca chng ta tng t nh hon cnh ca Nht, th khng kh
khc kh s gim i, nhng du th no, vn c.
Trong nhng iu kin nh vy, c nhin l tn ca cc gio l, thuc loi th nht, sn sng tham
gia mt cng cuc pht trin dn tc, nh chng ta t trn y, hn l tn ca cc gio l thuc
loi th hai. Bi v nhng ngi trc tm n i sng hin ti hn, trong khi nhng ngi sau
ny, d khng phi nhn c i sng hin ti, vn khng tch cc tm cch gii quyt cc vn ,
lin quan n i sng th gian ny. Lc gp gian kh, xu hng t nhin ca nhng ngi ny l
trnh phn u, tm cch yn phn cho qua cuc i tm b. Tri li, trong hon cnh , xu hng
t nhin ca nhng ngi trc l c sc phn u tm cch gii quyt cc vn ngay trong i
sng hin ti.

Nhng cng cuc pht trin dn tc thnh cng c chng minh l lun trn y khng? Nht Bn
thnh cng trong cng vic pht trin dn tc, trong khi tn gio, ca a s qun chng Nht,
l mt mn phi ca o Pht gi l o Thin. Nh vy trng hp ca nc Nht mi xem qua,
khng xc nhn l lun trn. Tht ra th, mc d o Thin l mt mn phi ca o Pht, nhng sau
khi sang t Nht ri, ng vi dn tc tnh ca Nht, gio l nh Pht thay i mt cch su xa
n ni, thuyt bt bo ng ca Pht bin thnh tn ngng ca nhng nh qu phi say mu ca
Nht gi l Samourai. V gio l ph nhn i sng ca Pht bin thnh gio l cng nhn i
sng ca o Thin. Hn na cc nh lnh o Nht Bn thi Minh Tr, ch trng v hng dn
cng cuc Ty phng ha nc Nht a Thn o l ln hng Quc o. Cn bn ca gio l
Thn o l tn sng to ha di tt c hnh thc ngha l cng nhn i sng hin ti, mt cch
hng bin.
Trng hp th nh ca mt cng cuc Ty phng ha thnh cng l Nga S. Nh chng ta bit
nc Nga theo Gia T gio ng phi. Gia T ng phi Hy Lp v Ty phi La M, phn ly
vi nhau, khng phi v nhng nguyn nhn v gio l m v nhng iu thuc v nghi l v s dng
tng Thnh. Ngha l dn chng Nga vn c tm l ca nhng ngi tn ca mt tn gio cng
nhn i sng hin ti. Tuy nhin, trong trng hp ca Nga, yu t tn gio li c mt nh hng,
khng phi tch cc m li tiu cc bi v phng php p dng bi cc nh lnh o Cng Sn l
mt phng php cng bch n tt . Do mc tham gia, i hi dn chng vt xa khi
mc sn sng tham gia ca tn mt tn gio cng nhn i sng.
Trng hp th ba l cng cuc Ty hng ha c kt qu na chng ca Th Nh K. Nguyn do
ca s kt qu na chng ny ch cc nh lnh o Th Nh K khng quan nim ng mc s
cn thit phi lm cho cng cuc Ty phng ha n su v lan rng vo qun chng, hn l ch
tham gia thiu hng hi ca qun chng, v mt l do tn gio. ng l ra, cc tn Hi Gio Th
Nh K, theo ng nhn xt trn y, c th ng gp mt s tham gia tch cc vo cng cuc pht
trin dn tc Th, nhng c hi khng n vi h ch v cc nh lnh o khng ngh rng s tham
gia ca h l thit yu.
Ngay i vi cc dn tc ang n lc tm pht trin, nh hng tn gio n cng cuc pht trin
cng c th nhn thc c.
Cng cuc pht trin ca dn tc n chm hn cng cuc pht trin ca dn tc Trung Hoa
khng phi ch v Trung Hoa p dng bin php cng bch ca khi Cng Sn, trong khi n p
dng bin php thuyt phc ca khi T Do.
Cho n ngy Cng Sn ln cm quyn Trung Hoa, phn ng t nhin ca mi ngi Tu, trc
mi vn lin quan vi i sng, u n khp vi lun l Khng Mnh.
V l lun l th ng nhin cng nhn i sng hin ti v l do sinh tn ca lun l chnh l
gii quyt cc vn ca i sng ngay trong ci th gian ny. a s dn chng n theo n
gio m bn cht l ph nhn i sng hin ti. V th cho nn chng ta khng nn ly lm l m
nhn xt dn chng n mt s tham gia km hng hi vo cng cuc pht trin ca dn tc hn
l dn chng Trung Hoa. Gi s m hai khi dn chng n v Trung Hoa c vo ngoi cnh
chnh tr ging nhau i na, th chc chn l vn s c s khc nhau v thi ni trn trc cng
cuc pht trin.
Ni rng ra hn na, chng ta c th nhn vo bn cc tn gio trn th gii nh km theo quyn
sch ny m tin on dn tc no s gp mt phn tch cc vo cng cuc pht trin v dn tc no
s tham gia mt cch kh khn hn khi, v l sng cn, cc nh lnh o bt buc thc hin cng
cuc pht trin dn tc.
Trn y, chng ta cp n nh hng ca tn gio n cng cuc pht trin dn tc, ch v mi
tn gio, ng nhin, rn c cho tn mt tm l x hi n nhp vi cc khi nim v v tr v v
i sng ca tn gio . Cc khi nim v i sng n su vo tim thc ca mi ngi trc
nhng s kin ca i sng, u thch hp vi cc khi nim tru tng y.
nh hng m chng ta mun ni trn kia i vi cng cuc pht trin dn tc chnh l nh hng
v hnh . V chng ta c ra ngoi v khng cp n mt th nh hng chnh tr thit
thc ca tn gio, khi mt gio phi no t xem mnh l mt lc lng qun chng c th dng lm
mt hu thun chnh tr. Hay l khi mt gio phi no, b nh ng quyn ca mt quc gia lit
vo hng mt ni n tr ca nhng ngi chng i li vi ch trng chnh tr ca h. Trng hp
sau ny l trng hp ca cc quc gia c mt chnh th c ti nh chnh th Cng Sn.
Hai trng hp trn u l hai trng hp bt thng ca mt gio phi t hay bt buc a
mnh xung mt hnh thc thp hn hnh thc tn gio mt bc. V nh th sm hay mun tn gio
s tri qua mt cn khng hong v cng mnh lit.

Chnh Vit Nam
Phn II (C)
Pht trin dn tc v tn gio Vit Nam

Nc Vit Nam, theo truyn thng vn ha, nm trong x hi Trung Hoa v chu nh hng vn ha
ca Tu. V phng din tn gio, Pht gio v Lo gio n su vo i chng. Nhng, cng nh
Trung Hoa, s ph nhn i sng hin ti ca hai gio l ny c lun l x hi ca Khng
Mnh qun bnh. Nh m c th ni rng qun chng Vit Nam sn sng tham gia mt cng cuc
pht trin dn tc. Nu c tr lc, th chc chn tr lc khng phi ch tim thc ca dn tc qu
thin v cc gio l ph nhn i sng, nhng m ch x hi chng ta b tan r, nn cc tn hiu tp
hp khng cn, d l cc tn hiu tp hp ly trong gio iu ca lun l Khng Mnh.
Sau thi k Php thuc, v sau mt cng cuc Ty phng ha khng c lnh o, mt thiu s ng
k theo Thin Cha gio. Theo s kin phn tch trn y thiu s tn Thin Cha gio, s
ng gp mt s tham gia tch cc vo cng cuc pht trin dn tc. Bi v, trc ht, nh hng
qun bnh ca lun l Khng Mnh ch bt rt nhiu xu hng trn trnh cuc i ca nhng tn
Pht gio. L th hai l ngay trong Pht gio cng c hai thi . Thi xut th, tm s cu
ri cho bn thn, khng phi trong i sng ny m cho i sng bn kia th gii. Thi nhp th,
tm cch cu chng sanh ngay trong ci i ny. Tuy nhin suy nghim theo li nguyn ca
cc v B Tt, hin thn ca thi nhp th, th mc ch ca s nhp th ny, khng phi lm
gip cho chng sanh gii quyt cc vn vt cht ngay trong i sng ny, nhng m chng
sanh khi kip lun hi, ngha l thot khi cuc i ny. Nh th th ngay trong thi nhp th
hm mt hu xut th. S kin ny lm bc l mt cch r rt mu thun ni tm, v i sng,
m chng ta ni mt on trn. Nhng d sao thi nhp th l mt thi cng nhn i
sng hn l thi xut th. V do , trong cng cuc pht trin dn tc, thi nhp th ca cc v
B Tt s thch hp vi nhu cu quc gia hn. Nhng s km sng mnh, c th dn dt n mt s
tham gia thiu tch cc vo cng cuc pht trin dn tc, ca cc tn Pht gio, vn nm mu
thun nguyn lai, ph nhn i sng hin ti, ca gio l nh Pht.

Hai c hi pht trin
Trong cc giai on trn chng ta nhiu ln ni n hai c hi pht trin cho cc quc gia thuc x
hi ng .
Di y chng ta s tm xem:
* Nh th no l mt c hi pht trin.
* V hon cnh no to ra c hi pht trin.
Xt li lch s cc cuc pht trin dn tc bng cch Ty phng ha thnh cng nh trng hp
ca Nht, ca Nga, phn na thnh cng nh ca Th Nh K, s d cc cng cuc thc hin
c l v c mt s ng thi him c ca hai loi s kin. Loi th nht, lin h n tnh trng ni
b ca mi quc gia, c th gi l s kin ch quan.
Loi th hai, lin h n hon cnh bn ngoi, do tnh trng chnh tr ca th gii lc by gi to ra,
v c th gi l s kin khch quan.
Trong s cc s kin ch quan, cc on trn y cho chng ta thy rng c hai s kin quan h
nht. Trc ht l s c mt, trong nhng gi pht nghim trng, v ti cc ging mi ca b my
quc gia, ca nhng lnh o, sng sut, nhn thc s cn thit ca cng cuc Ty phng ha
pht trin dn tc. iu th hai l dn chng c mt tm trng sn sng hng ng cng cuc Ty
phng ha do ngi lnh o xng.
Cc iu kin khch quan li thuc v mt loi c th hn. Nh chng ta thy trn y, cng cuc
Ty phng ha i hi rt nhiu k thut, v, chnh trng tm ca cng cuc Ty phng ha l hp
th nhng k thut v khoa hc Ty phng. Nhng ngoi k thut ra, cng cuc Ty phng ha
cn i hi rt nhiu vn xy dng cc k ngh cn bn lm c s pht trin cho cc k ngh sn
xut, rt nhiu vn trang b cc c s chnh tr, qun s, vn ha v x hi, trong khi cc li tc
ca quc gia cha tha mn c nhu cu ca dn tc.
K thut phi hon ton ngoi a vo, i a s vn phi ngoi a vo. iu kin khch quan
c tha mn, khi no tnh hnh chnh tr th gii to mt hon cnh thun tin cho k thut v
vn c a vo gip cho cng cuc Ty phng ha.
Nh vy th, c hi i vi cc nc ang tm pht trin, nh chng ta ngy nay, l khi no hon
cnh bn ngoi, thun tin cho k thut v vn c a vo. Nm c c hi hay khng l do
hai iu kin ni b, nh trn va k ra.

C hi th nht
Vo khong cc nm 30 ca th k 19, s pht trin v bnh trng ca cng quc u chu ln
n mt mc ti cao. Trong ni b, nhng pht minh mi v khoa hc v k thut to cho cc
quc gia trong x hi Ty phng mt s t tin dng mnh. Tn ngng Gia T gio hng dn
cng cuc chinh phc th gii ca vn minh Ty phng trong nm th k va qua. Sau , nhiu
pht minh ca khoa hc li to cho x hi Ty phng mt sinh lc mi, c phn di do hn sinh
lc c do tn ngng hun c trong nhiu th k. Trn phng din thc t, nhng thc hin k
ngh v k thut t trong tay cc cng quc Ty phng nhng kh gii chin u c mt sc
mnh cha bao gi thy.
Di s thc y ca cc s kin trn, v, sau khi cng c a v i lc n v cc qun o
Nam Dng v Phi Lut Tn, bao vy cc quc gia thuc x hi ng , cc cng quc Ty
phng bt u tn cng ngay vo cc quc gia ny. Nm 1842 ngi Anh gy chin tranh Nha
Phin Trung Hoa v m mn cho mt cuc tng tn cng vo x hi ng . S dng v lc
m hi cng Uraga ca Nht nm 1853 ca i t Hi qun M Perry v cuc pho kch Nng
nm 1856 ca chin thuyn Catinat ca Php u l nhng s kin ng thi v do mt nguyn nhn
sanh ra.
ng trc mi nguy c chung, cc quc gia, thuc x hi ng , c nhng phn ng t v khc
nhau, nh chng ta bit. Nguy c tuy ln lao tht, nhng, ng thi, li l mt c hi Ty
phng ha, pht trin dn tc. Bi v, s bnh trng mnh m ca hai quc Anh v Php, va
l mt ngun mu thun gia, mt bn, hai quc ln, mt bn, cc quc gia khc Ty phng.
Thm vo , nc M, va chn chnh xong ni b quc gia, cng bt u gm gh thc hin
nh c mt Thi Bnh Dng.

Mu thun to c hi
Tt c cc mu thun chng cht l c hi cho cc quc gia b tn cng, Ty phng ha, pht
trin dn tc v bo v ch quyn ca mnh. Nhng mu thun trn to ra mt hon cnh chnh tr
th gii, lm cho cng cuc xm lng, chim ng tht s tr thnh mt vic v cng kh khn, v
vn bt c d. Nu by gi, s lnh o quc gia c phn no sng sut v hng ng x hi c
bn cht, th, ng nhin cc mu thun trn tr thnh nhng ng minh, gip cho cc nc b
tn cng, bo tn s c lp ca mnh. Hn th na, cc mu thun trn, ngha l s tranh ginh nh
hng gia cc quc, s mang li k thut v vn t bn, cho cc nc b tn cng thc hin
cng cuc pht trin dn tc ca mnh.
C hi nh vy , nhng, trong cc quc gia b tn cng, ch c Nht Bn l c iu kin ch
quan nm c hi do cc iu kin khch quan a n. S thnh cng ca cc nh lnh o Nht
Bn nh th no, tt c chng ta u bit.
iu kin ch quan ca quc gia Trung Hoa, lc by gi, khng c, bi v, ngi cm quyn li
thuc mt dn tc ngoi lai, m ngi Trung Hoa on ght. Chng nhng th, vi thi gian, lch s
cn chng minh s thiu sng sut ca cc nh lnh o Mn Thanh lc by gi. Tuy nhin, nhng
mu thun ni b gia cc cng quc Ty phng cng , ng nhin, bo v c lp, t ra, trn
danh t, cho Trung Hoa v trnh cho quc gia ny mt s thng tr trc tip nh Vit Nam. Nhng
Trung Hoa cng b l c hi th nht pht trin.
Hon cnh ni b ca Vit Nam li cng bi t hn na.
Sau mt cuc ni chin, tn khc v tiu hao, ko di t nm 1620 n nm 1802, nh Nguyn va
thng nht quc gia c bn mi nm, th ha xm lng Ty phng li t ko n. Nhng iu
kin ch quan, nh trn trnh by, quc gia Vit Nam hon ton khng c. Nhn tm cn ly tn,
chnh tr ca nh Nguyn khng thu phc c lng dn, ni lon khng lc no dt. Cc nh lnh
o ca chng ta, li khng kp thi nhn thc vn ca dn tc, trong mt giai on quyt lit.
Cc ti liu lch s v s lnh o quc gia, trong thi k ny cn gi li, khng thy cp n vn
Ty phng ha. Nhiu nhn vt c li nhng bn s, ni v tnh cch cn thit ca s thu thp
k thut Ty phng, nhng khng thy cp n mt cng cuc Ty phng ha, nh ngi Nht
quan nim lc by gi. Chnh nhng chng trnh do ng Nguyn Trng T ngh mc d c
nhng kin thc rt tin b v sng sut, cng vn l mt ch trng ci cch nht nht. Nu c
mang ra m thi hnh, th c l, cng ch dn dt n mt cuc Ty phng ha tht bi m thi, v
iu kin ch quan hon ton khng r rt v rt s si.
Hn na, cc ti liu lch s, trong giai on quyt lit ny, khng thy c thc g v cc mu
thun gia cc cng quc Ty phng. Trong khi , chnh cc mu thun ny l li kh sc bn
nht, trong c hi a n cho chng ta. V th cho nn, v du m chng trnh ca Nguyn Trng
T c em ra thc hin, th tnh cch u tr ca thut ngoi giao ca chng ta, lc by gi, cng
khng cho php chng ta thc hin c cng cuc pht trin dn tc. Xem th, chng ta cng nhn
thy kin thc hp hi ca cc nh lnh o lc by gi, v quan nim cha trng thnh ca h v
vic lnh o quc gia.
Cc s kin trn cng. lm bc l r rt quan nim, Vit Nam l mt thuc quc i vi Trung Hoa,
ca cc nh lnh o lc by gi. S thiu st v ngoi giao trn y, do mt quan nim thp v hp
v thc c lp, l nguyn nhn chnh lm cho chng ta khng li dng c cc mu thun, gia
cc cng quc Ty phng, bo v c lp v ch quyn cho dn tc. Trong khi Thi Lan,
lc by gi l Xim, mc du khng thc hin c cuc pht trin dn tc nhng t ra, cng cu
vn c c lp bng cch khai thc cc mu thun gia cc cng quc.
C hi th nht l, hu qu ca s l c hi tai hi nh th no, dn tc chng ta ghi vo
xng mu bi hc kinh nghim t gi . Nhng, gi ht sc cao m chng ta phi tr, mua
kinh nghim l c hi ln th nht, c lm cho cc nh lnh o, ng thi ca chng ta,
nhn thc s cn thit phi vn dng ht n lc nm cho c c hi th hai, ang n vi chng
ta, pht trin dn tc khng?
C hi th nht n ngay vo lc nhng mu thun gia cc quc gia Ty phng i vo mt giai
on rt gy cn.
S tranh ginh nh hng n mt trnh ht sc cng thng gia cc quc Anh, Php, c
v Nga. Cc yu t qun bnh, trong khung cnh chnh tr c truyn ca u chu, c mang p dng
gia cc cng quc i chinh phc. Ha c Bc Kinh, k kt nm 1861 gia Trung Hoa v cc
cng quc chin thng, l mt ti liu tha nhn s phn chia nc Tu lm nhiu vng nh hng
gia cc quc.
Nhng, ng thi v trc ht, l mt ti liu chng t s cnh tranh quyt lit gia cc cng
quc Ty phng.
Tuy nhin, vi s bin chuyn ca tnh hnh chnh tr, cc mu thun c th tm thi dp mt bn
bng nhng tha hip. i vi cc quc gia b Ty phng tn cng, l lc m c hi mt. Ring
i vi Vit Nam th c hi mt, ngay khi ch quyn mt.

C hi th hai
Gn mt th k sau, mu thun ni b gia cc cng quc Ty phng li bc pht ln mt cch d
di v dn dt n hai cuc th gii chin tranh m chng ta u bit.
Chin tranh cha chm dt, s tranh chp, gia hai quc gia chin thng trong trn th chin th
hai, nay lnh o hai khi chnh tr trn th gii, to ra cho cc quc gia, b Ty phng xm
chim mt c hi duy nht tranh ginh c lp v pht trin dn tc. S tranh chp gia Nga S
v khi Ty phng ngy nay, l hin trng ca mt cuc tranh u khng ngng din ra t hn
bn trm nm nay. Lc gay cn n xy ra chin tranh, lc ngm ngm, khi bn ny thng, bn kia
thua, cuc tranh u khng bao gi ngng v nhng l do m chng ta tm hiu trong nhiu on
trn.
S d m ngy nay, cuc tranh chp tr thnh v i v bao trm ht th gii v mi lnh vc ca i
sng, l v, nh chng ta thy trong cc chng u ca tp ny, lc m mn cho giai on hin
ti, v tr ca hai bn nh sau y:
Ty phng, lc by gi, chim gn ht th gii. Thuc a ca nhng quc Ty phng nm
khp nm i lc.
Lc lng qun s ca Ty phng ng gi cc v tr chin lc him tr trn a cu. Chin
thuyn ca Ty phng tung honh, r sng bn bin. Li kinh t ca Ty phng ba vy th gii.
i vi mt ch th, nm trong tay mt lc lng kinh khng nh vy, nu Nga S tip tc chin
u theo quan nim c truyn, v ng khung n lc ca mnh trong gii hn lnh th Nga, th chc
chn nm phn bi v mnh, ngay t lc cha ra qun. Bi v, mt chin lc nh th c ngha l
Nga S s b Ty phng sit cht trong mt vng vy khng li thot. Cc nh lnh o Nga S,
ngay khi cch mng thng Mi Mc T Khoa cha bng n, sng sut nhn thc rng,
mun tip tc cng cuc chin u ca dn tc mt cch thng li, iu kin tin quyt, l phi a
chin lc ln mt lnh vc bao trm khp th gii, bi v ch th p dng mt chin lc bao
qut nh vy.
Ngy nay cuc chin u v i vt ln c khng gian, v lm le thu gm vo vng chin lc cc
hnh tinh ca Thi Dng h, cng v l, khng mt ch th no mun cho bn kia bao vy
mnh.
Tr li lc u giai on hin ti ca cuc chin u gia Nga S v Ty phng, s d Nga S, lc
by gi, quan nim v thc hin c mt chin lc minh mng, nh ni trn, l nh nhng iu
kin di y:

Mu thun ni b
Trc ht nhng mu thun ni b gia cc quc Ty phng lc no cng c. Chnh nhng mu
thun ny, trong nhng giai on khng hong, gy ra hai cuc th gii chin tranh va qua.
Thuyt Cc-mc L-nin lc no cng nhc n cc mu thun ny v xem l c tnh ca x hi
t bn. V theo thuyt y, chnh cc mu thun s a x hi t bn n ch cht. Nu chng ta
ng vi thuyt trn, v s c mt ca cc mu thun ni b ni y trong x hi t bn, th, chng
ta li nn thm rng, nhng mu thun ni b tng t s c, khng c g trong x hi t bn, m,
bt c trong x hi no gm nhiu phn t m quyn li bt ng. Ngy nay, chng ta ang mc
kch nhiu mu thun ni b trong khi Cng Sn. Nhng l do, pht sinh nhng mu thun ny,
cng tng t v ng nhin, nh nhng l do, pht sinh nhng mu thun, ang ni trn kia, trong
x hi Ty phng. Tuy nhin, s kin, cc mu thun ny, c phi hay khng phi l c tnh ca
x hi t bn, khng quan h.
iu quan h l s c mt ca cc mu thun y.

Ni tuyn
iu kin th hai l trong thi k, cui th k 18 sang u th k 19, x hi Ty phng tri qua mt
cuc khng hong v cng trm trng, do chnh cc pht minh khoa hc v k ngh gy ra. Cc pht
minh khoa hc v k ngh l nhng lc lng sn xut mi, c a vo v p dng, mt cch
qu t ngt, trong mt x hi cha sn sng n n, v cc c cu vn cn gi mt li t chc,
theo n np c, ca mt x hi th cng nghip. Bt c x hi no, trong hon cnh , cng b mt
cuc khng hong nh vy.
S kin ny mang n s ly khai gia cc qun chng v cc nh lnh o trong x hi Ty
phng, v nhng hu qu m chng ta khng cn bit chi tit y, ca cc pht minh ni trn.
Cuc khng hong trm trng n ni, tt c tng lp x hi u b nh hng ca cuc chn ng.
V nhiu nh trit hc phi ngh n mt cuc ci cch x hi ton din, cho cc c cu n
khp vi nhng lc lng sn xut mi. Trong s , Engels, v Karl Marx l danh ting hn c.
Nh vy, chng ta thy r rng, l thuyt Cc-Mc, trc tin l mt phng thuc do mt s ngi
Ty phng ngh, cha bnh cho x hi Ty phng, trong mt cn khng hong.
V l do no m thuyt y tr thnh cn bn t tng chin u ca Nga S, mt quc gia ang dn
thn vo mt cuc chin u sng cht vi Ty phng?
Trc ht cc nh lnh o Cng Sn nhn thc rng tnh trng ca x hi Ty phng, lc by gi,
s l tnh trng, c l, di mt hnh thc cn trm trng hn, ca x hi h, mt khi, trong khun
kh cng cuc Ty phng ha m h ang ch trng, h s a vo x hi Nga S cc lc lng
sn xut mi, va ni trn kia. Nh th th, thi hp l khng phi l thu nhn ngay, v trc c
Ty phng, nhng t tng v phng php xy dng mt x hi thch hp vi cc lc lng sn
xut mi do khoa hc pht minh sao? Bi v, nh th, th Nga s chc chn i trc v thng Ty
phng.
Trn y l mt l do xy dng cho x hi Nga S.
Nhng cn mt l do khc, thuc lnh vc chin thut, trong cuc chin u vi Ty phng. L do
no nng hn?
iu kh m bit c. Ch bit rng c hai l do u c, nu chng ta nhn xt cc din bin,
tip theo sau, ca cuc chin u.
ang lc x hi Ty phng c s rn nt gia cp lnh o v qun chng, to ra mt tnh trng
thun li cho cch mng bng n, th bt c ngi no ch trng mt l thuyt, mang nhiu ha
hn tng lai cho i sng ca qun chng Ty phng, chc chn s c qun chng Ty phng
hng ng. Nu ngi ch trng l Nga S th, qun chng Ty phng, mt khi hng ng, s
bin thnh mt khi ng minh v gi, ca Nga S ngay trong lng k ch ca h. Tht l mt
mu tnh thm v cao.
Do hai l do va k trn, thuyt Cng Sn, mt sn phm ca Ty phng, ng nhin bin
thnh mt li kh, trong tay ca Nga S, nh li Ty phng trn hai mt, trong v ngoi.
Thuyt Cng Sn c thch nghi cho mt x hi k ngh ha hay khng? Chng ta kh tr li cu hi
ny m khi lt vo mt cuc lun chin trng k v tn, cng nh mi khi chng ta t cuc tranh
lun vo lnh vc trit l. Nhng mt iu m chng ta c th lm c, vi nhng thc t ca lch
s lm cn bn l xem x hi Ty phng vt qua nhng giai on no, sau khi t chi thuyt
Cng Sn.
Du sao, tnh ton chin thut ca cc nh lnh o Nga S, nh trn y trnh by, tht s,
mang n cho h, nhng kt qu ngoi s mong mi. Sau khi Nga S tuyn b t nhn mnh l
thnh tr ca thuyt Cc-mc, l quc gia lnh o cuc cch mng xy dng x hi Cng Sn, tt c
cc ng Cng Sn, cc quc gia Ty phng, ng nhin, bin thnh nhng ng minh chin
u ca Nga S.
Hn th na, qun chng Ty phng, ang chng i vi cc thiu s lnh o ca mnh, cng
hng v Nga S nh hng v mt ngi gii phng. Do , nc Nga, vi nhng v kh vt cht
v trong thi k cc thnh ca h v k thut, cha bao gi gy c trong x hi Ty phng
nhng chn ng kinh khng, nh lc by gi, vi mt v kh tinh thn v trong mt thi k km
hn Ty phng v k thut v khoa hc.
Tuy nhin, cc nh lnh o Ty phng gi tay n dn dt x hi Ty phng vt qua
c cc cn sng gi. S pht trin, vn hng mnh, trong x hi Ty phng hin nay, chng
minh rng x hi ny, vt qua cn khng hong v xy dng c nhng c cu x hi thch
nghi vi cc lc lng sn xut mi, m khng cn phi p dng phng thuc Cng Sn. Nh vy,
chng ta khng cn phi tho lun v tnh cch, thch nghi hay khng, ca mt x hi Cng Sn i
vi cc lc lng sn xut k ngh v i vi mt khoa hc k thut tin b. Chng ta ch cn nhn
xt rng, trong thc t, c mt hnh thc x hi khc thch nghi, mt cch hu hiu, vi cc lc
lng .
V chnh t lc Ty phng tm c cc phng thuc x hi, khc hn nhng phng thuc
Cng Sn, cha cn khng hong ni b ca mnh, th, t lc , thuyt Cng Sn thy hp lc
ca mnh, ngy cng suy gim i vi qun chng Ty phng. y l nguyn do chnh ca s
khng hong ni b ca cc ng Cng Sn Ty phng hin nay. Thuyt Cng Sn khng cn l do
tn ti na, trong mt x hi c lnh mnh ha, v c ci to theo mt chiu hng thch
nghi vi cc lc lng sn xut gy ra cuc khng hong. V ngy nay, iu ny rt i quan h
cho chng ta, s bang giao gia Nga S v cc cng quc Ty phng khng cn t trn lnh vc
l thuyt na, nh trc y ba mi nm. S bang giao ny ch l mt s bang giao thng thng
t trn nhng mu thun ca cc cng quc vi nhau.

Hp tung.
By gi chng ta n iu kin th ba gip cho Nga S thnh cng trong vic quan nim v p
dng mt chin lc th gii ng u vi khi Ty phng ang ng tr hon cu.
Chnh v Ty phng chim gn ht th gii, nn khp th gii, ch no Ty phng cng c k
th. V th cho nn, hp tung tt c k th ca Ty phng vo trong mt mt trn, bao ph a cu
s tng cng hiu qu ca chin lc ca cc nh lnh o Nga S. Mt mt khc, cc lnh t cc
quc gia b xm chim, sau nhiu nm chin u v hiu qu, v nhiu phen tht bi au n, cng
ln ln nhn thy rng mun chin thng mt k th, m nanh vut bao trm khp th gii, th
mt cuc chin u, gii hn trong khun kh mt quc gia, khng lm sao a n kt qu c V
l do ny, m li ku gi ng Minh ca Nga S chng k th chung, l Ty phng, c rt
nhiu nh lnh o quc gia hng ng, mt cch thnh tht v nng nhit. Hu ht cc nh lnh o
cc quc gia b Ty phng xm chim u qui t di l c Cng Sn ca Nga S. Ch c mt s
nh lnh o sng sut, soi thu thm chin lc ca Nga S, mi t chi li ku gi ng minh
ca Nga. Trong s ny, c Gandhi v Nehru ca n .
Chng ta va thy, do ng ng no, m l tng tranh u Cng Sn chuyn t Nga S sang
cc quc gia b thuc a ha, nht l cc thuc a chu. Bi v trong s cc thuc a, cc
quc gia ny l nhng quc gia c mt nn vn minh c truyn, mt c cu x hi vng chi, kh
d huy ng mt sc khng ng k, i vi Ty phng. V vy m Cng Sn quc t c bit
ch trng n Chu. Chng ta cng va thy c thc, theo , l tng tranh u Cng Sn, m
mc ch nguyn thy l mt cuc cch mng x hi ti Ty phng, xy dng mt trt t mi
thch hp vi cc lc lng sn xut do nhng pht minh khoa hc to ra, sang Nga, bin thnh
mt li kh va lng on ni b Ty phng va pht trin dn tc, v sang ng, bin
thnh mt li kh tranh u gii phng cc dn tc b quc thng tr. Khc vi cc tc phm
ca Cc-mc, cc tc phm ca L-nin cp nhiu n cc thuc a ca quc, nht l cc thuc
a chu, v nhng l do trn y.
S ng minh gia cc nh lnh o Nga S v cc nh lnh o ng, khng v s khc bit gia
hai mc ch, mi bn ang ring theo ui, m km cht ch v km hiu qu. Bi v l do pht
sinh v tn ti ca s lin kt l chng Ty phng, k th chung.
Cc nh lnh o ng cn b li cun vo cuc ng minh bi mt l do th hai. L thuyt Cc-
mc em n cho cc nh lnh o ny mt kiu mu x hi tin ch mnh danh l mt x hi thch
nghi vi lc lng sn xut mi do khoa hc ra. Chnh v l do ny, mt phn m cc nh lnh
o Nga S thu nhn mt l thuyt Ty phng lm mt l thuyt tranh u cho dn tc Nga.
Trn kia chng ta nu cu hi: kiu mu x hi tin ch c tht thch nghi vi cc lc lng
mi khng? V chng ta t chi khng tr li, ch nhn xt rng, trong thc t, c mt hnh
thc x hi khc thch nghi, mt cch hiu qu, vi cc lc lng . Hnh thc no thch nghi hn?
Cn lu lm cc s gia mi tr li c. Ch bit rng hnh thc x hi Cng Sn khng th gi c
quyn t chc nhn loi. V ch bit rng hnh thc x hi Cng Sn cha hon thnh v cn trong
thi k m mm xy dng. Tri li, hnh thc x hi Ty phng ci to, thnh hnh v ang pht
trin hng mnh.
Cng trong phm vi ny, mt nhn xt khc rt quan h cho chng ta v n lm cho vn thm sng
t. Cc quc gia, v ang, tm pht trin dn tc bng cch Ty phng ha, trong c c Nga
S, v Trung Cng, u, v ang n lc thu thp k thut Ty phng. Nh th th, trong lnh
vc k thut t chc x hi, cng nh trong tt c mi lnh vc k thut, nu cn phi hc hi, th
ng nhin l nn hc hi trc tip vi Ty phng, hn l hc hi vi nhng ngi, v ang,
hc hi vi Ty phng. Nh th, ngoi s t chi khng lm hc tr hng nh, chc chn chng ta
cn trnh c nhiu li lm ca ngi hc tr hng nht, v d nh ci nhy vt bc v phong
tro nhn dn cng x ca cc nh lnh o Trung Cng.
Vi thi gian qua, v nh nh sng ca nhng s kin lch s xy ra, t lc mi chm n cuc
ng Minh, gia Nga S v cc quc gia b thuc a ha, n ngy nay, chng ta c th c hai nhn
xt cn bn, c nh hng nhiu n ng li ca dn tc sau ny.

Hai nhn xt
Trc ht, mc ch gii phng dn tc, v hon cnh bi t ca cc phong tro khng chin quc gia
lc by gi, c th thuyt minh cho s lin kt vi Nga S ca cc. lnh t ng. Mnh hn
na, chng ta c th qu quyt rng con ng lin kt vi cc lnh t Nga S, lc by gi, l con
ng c nhiu bo m trong giai on tranh ginh c lp cho dn tc. Nhng, chng ta cng
khng nn qun rng, c nhiu nh lnh o, nhn thu thm chin lc ca Nga S, nh Gandhi
v Nehru, t chi s lin kt trn, nhng vn t n kt qu gii phng dn tc ca h. V, mt
ch trng ng trong mt giai on, khng phi v , m s ng trong tt c cc giai on.
Ngha l, sau khi c lp khi phc, dn tc chuyn sang giai on pht trin, bng cch Ty
phng ha ton din, chnh sch Cng Sn, ngha l ng li v phng php Cng Sn c cn
thch hp khng?
Nu c nhng nc, nh Nga S, thc hin c cng cuc pht trin bng ng li Cng Sn,
th cng c nhng nc, nh Nht Bn, thc hin c cng cuc pht trin, vi mt trnh khng
km, bng mt ng li khng Cng Sn. Chng ta, sau ny, s bn n s thch nghi hay khng
ca ng li Cng Sn trong giai on pht trin dn tc ca chng ta. Nay ch cn ghi nh mt
im l, t ra cng c mt ng li khc pht trin dn tc, khng km hiu qu hn ng li
Cng Sn.
C th c ngi ni rng, nu Vit Nam khng theo ng li Cng Sn th Trung Cng khng
gip cho phng tin chin thng in Bin Ph. V s vin tr ca ngoi quc, chng ta s
cp n mt cch chi tit di y Nay, gii p thc mc trn y chng ta c th ni rng thi k
in Bin Ph vn cn nm trong giai on tranh ginh c lp. V li Trung Cng gip kh gii, k
thut v phng tin cho Vit Nam chin thng v Trung Cng thn Vit Nam hn l bi M hay l
bi M hn thn Vit Nam? V khi vin tr nh vy, Trung Cng xem Vit Nam l mt ng ch
Cng Sn hay l mt phn t c xa kia, v nay sp sa c gm thu vo lnh th ca h?
Nhn xt cn bn th hai l nh sau y.
Trong cuc ng minh gia Nga S v cc quc gia ng b Ty phng thng tr, Nga S theo
ui trc ht v trn ht mc ch pht trin dn tc ca mnh. Trong khi cc quc gia ng
li theo ui trc ht v trn ht mc ch gii phng dn tc thoi khi ch quc thc dn.
S khc bit mc ch ny a n hai hu qu ng nhin. Khi no c nhng bin c xy ra
cho cc ng Cng Sn bn, lm cho nhng ng ny cn s gip s khng n. Trng hp ny
xy ra rt nhiu ln, v thi ca Staline i vi ng Cng Sn Trung Hoa trong thi k b cc
l r rt hn c. Bi th cho nn, mc du c mt cuc lin minh, quc t v trn l tng, v k th
chung, nhng quyn li ca dn tc l trn ht. iu ny chng ta nn khc su vo tm no.
Hu qu th hai l, khi no mt bn t c mc ch ri, thi s ng minh khng cn l do
tn ti na, tr ra nu c nhng l do chnh tr do hon cnh ng thi to nn. Ngy nay, Nga
t c mc ch pht trin dn tc, th l do ca cuc ng minh, i vi Nga, gim gi i rt
nhiu. Nu Nga cn thy cn ng minh na, th cng ch v cuc chin u c truyn vi Ty
phng vn tip tc, ch khng phi v mt l tng. Ngy no cuc tranh u ny i vo mt thi
k m du, nh chng ta s thy di y, th l do ng minh, i vi Nga, s khng cn na.
Nhng s kin trn y gii thch mt phn rt ln, va nhng mu thun xy ra gia Nga v cc
ng Cng Sn chu, va nhng s xung t gia Nga v Trung Cng.
Nh vy l chng ta xt qua ba iu kin gip cho Nga S chuyn cuc tranh u c truyn vi
Ty phng trong phm vi quc gia, thnh mt cuc tranh u v i, trong Nga S huy ng
c, va lp ngi bt mn, trong ni b ca Ty phng, va k th, khp th gii, ca Ty
phng n lc nh bi Ty phng.
V Ty phng sut b nh bi tht.
Nu trong trn i chin th hai va qua, m Nga S, v mt l g, ng c ngoi cuc chin tranh,
th, ngy nay cuc din th gii chuyn theo mt chiu khc v cng thng li cho Nga S. i
chin th hai cng nh i chin th nht, trc tin, l cuc chin tranh, gia cc cng quc Ty
phng, thanh ton nhng mu thun ni b vi nhau.
Lc u ca cuc i chin, Nga S vn dng n lc ng ngoi chin trn. l mt thi
khn ngoan nht, v, nu hai phe, ng minh v trc, tiu dit lc lng ln nhau n kit qu, th
sau , vi lc lng nguyn vn ca mnh, Nga S s nm b quyn u chu v ngy nay Ty
phng s yu th hn nhiu.
V vy m, ng v quan im Ty phng, theo , Nga l mt k th c truyn, s tn cng, vo
t Nga ca c Quc X, l mt hnh ng hp l. V phe ng minh lin kt vi Nga l mt hnh
ng phn lch s, ch do nhng nhu cu nht thi v chnh tr quyt nh. V chc chn l, sau ny
trong lch s tranh u gia Nga v Ty phng, hnh ng ca c Quc X s c ghi nh l
mt cng trng i vi Ty phng. Bi v chnh l nh s tn cng Nga, lm cho Nga phi tiu
hao lc lng nn sau khi chin tranh chm dt, s qun bnh gia Ty phng v Nga mi cn
c nh ngy nay.
i su vo hn mt cht na, mc d Nga tiu hao lc lng rt nhiu, p lc ca Nga c th, i
vi Ty phng, sau khi chin tranh chm dt, cn mnh m hn nhiu, nu Ty phng cha pht
minh v ch ng c nguyn t nng. S pht minh ny a k thut ca Ty phng ln mt
trnh vt hn k thut ca Nga S. V chnh v s chnh lch m Nga S phi gim h p
lc tht s ca mnh i rt nhiu. Ch sau nhiu nm, khi, nh s ng gp k thut ca c, Nga
bt kp Ty phng v nguyn t nng, th, lc by gi, p lc ca Nga mi tr thnh mnh m v i
n th qun bnh ngy nay. V nh khong thi gian my nm , m cc cng quc Ty u mi
bng b cc vt thng chin tranh, hng vng li c v pht trin theo mt mi, nh chng
ta thy ngy nay.

C hi
i vi cc quc gia b Ty phng thng tr, cc bin c xy ra to nn mt c hi him c
khng ng. Gi s m mu thun ni b gia cc quc gia Ty phng khng gay cn n ni xy ra
chin tranh, th Nga S s khng li dng c hi m tng cng nh hng ca mnh c. nh
th th cc thuc a s cha c gii thot. Gi s m chin tranh c xy ra tht, nhng cc cng
quc Ty phng u nhn thc, theo nh c, rng chnh Nga mi l k th chnh tng v kp thi,
tha hip c, quay tt c lc lng v nh Nga, nh nhiu ln c ngh, th kt qu cng
s tng t nh trng hp trn.
Gi s m sau i chin th hai, cc cng quc Ty phng cha pht minh c nguyn t nng,
th p lc v nh hng ca Nga lan trn khp Ty u. Th lc ca Nga trn th gii ln t th lc
ca Ty phng. Ty phng s thu hp vng kim sot. ca h li ni khu vc Bc M v mt vi
ni khc trn th gii, nh c chu v Nam Phi, th cc thuc a s ri t vng thng tr ca Ty
phng sang vng thng tr ca Nga S. Cng cuc gii thot dn tc cha chc thc hin dc,
cng cuc pht trin th qu quyt l xa vi hn na.
ng ny, cc bin c tht s xy ra u khng nm vo mt trong ba trng hp trn. Nga khng
b dn vo mt th yu qu, m cng khng ln p c ch th. Ty phng khng ch ng c
ch th, nhng cng khng b ch th ch ng. Chnh s th hai bn ng sc v knh chng nhau
to ra cho chng ta, ngha l cho cc quc gia b thng tr, hoc cc quc gia ang tm pht
trin, c hi duy nht t mt th k, phc hi c lp v pht trin dn tc.
V cuc tranh chp gia Nga S v Ty phng dng vo mt giai on quyt lit, bn no cng n
lc tm ng minh, cho nn mt mt Ty phng ln hi tr c lp li cho cc nc b tr, gip
phng tin pht trin bng Lin Hip Quc, bng k hoch Colombo, bng vin tr trc tip, v.v
Mt mt khc cng vi mc ch tm ng minh, Nga gip cc cuc chin tranh gii phng v
cng gip phng tin pht trin cho nhiu quc gia.
T hai mi nm nay, t ngy i chin th hai chm dt, chnh tr th gii gia hai khi, t do v
Cng Sn, u do cc s kin trn y quyt nh. S vin tr cho cc cng quc Ty u theo k
hoch Marshall s phc hng Ty c v Nht Bn, s vin tr cho cc quc gia va c lp, tt c
u nm trong mt k hoch hon cu ca Ty phng lin kt cc ng minh, trong mt chin
lc v i bao vy Nga S. i li, s gip cho Trung Hoa pht trin, s vin tr cho cc quc
gia chng M nh Cuba, tt c u nm trong mt chin lc hon cu ca Nga S ph vng vy.
Cho n cc pht minh v khng gian cng c dng vo vic lin kt ng minh trong cuc chin
u v i gia Ty phng v Nga S.
i Vi Cc quc gia, trc kia b bn thuc a ha, hay b thuc a ha, cc s kin trn tht
khng phi l mt c hi him c, v cng qu bu hay sao? T nhin c lp c phc hi v t
nhin c vin tr pht trin.
Cho n ngy nay, bao nhiu quc gia nm c c hi pht trin? Chng ta ch thy c Trung
Hoa.
Vit Nam nm c c hi cha?
Vit Nam chng ta trong hai mi nm nay, chng nhng cha li dng c mu thun ni trn
y, gia Ty phng v Nga S, pht trin dn tc, li cn b lt vo ci vng mu thun . Do
, chng nhng chng ta khng pht trin c, li cn b tiu hao nhn lc v ti lc n mt mc
rt ng lo ngi.
Nu ln ny, cc nh lnh o dn tc li lm sy c hi th hai ny na, th, da theo kinh nghim
tht bi ln trc, chng ta cng c th on c hon cnh no ang ch i dn tc chng ta. V
trch nhim tht bi, m th h chng ta phi mang, i vi cc th h sau ny, s v b bn.
Mt c hi him c nh vy, li ko di trong hai mi nm, m chng ta cha nm c. Cc
nh lnh o dn tc hin nay, xem th cng phi ly lm khip m v t khin trch n cc .
Nu chng ta li cn l c hi na, th cc nh lnh o hin nay s mang nng, i vi dn tc, mt
li lm khng c g tha th c.
Cc nh lnh o, pha Nam v pha Bc, ca chng ta nhn thc tnh trng, v cng nguy ngp
v khn cp cho chng ta, nh trn y trnh by cha? Nu chng ta, cn c trn cc bin c xy
ra t hai mi nm nay, v nht l t mi nm nay, chng ta phi th nhn rng cha c mt triu
chng g bo m cho chng ta rng, nguy c ang e da dn tc c cc nh lnh o, pha
Nam v pha Bc, thc.
Chng ta sng pha Nam, nn trong hai mi nm va qua, c my dp nhn thy rng cc nh
lnh o, lin tc k tip nhau th lnh trch nhim v vn mng ca quc gia, cha c lc no t ra
nhn thy vn cn bn m dn tc cn phi gii quyt trong giai on ny. khng nhn thy vn
cn bn, th c nhin l khng nhn thy tnh trng v cng nguy ngp ang e da dn tc.
i vi cc nh lnh o pha Bc, nghin cu cc sng tc v chnh tr cng nh cc hnh ng
chnh tr ca h, chng ta cng nhn rng, nh s nghip nghin cu cc thc t lch s ca Cng
Sn quc t, vn cn bn ca dn tc c th c h nhn thy r hn. Tuy nhin, cc nh lnh
o Nga S s dng thuyt Cng Sn nh l mt li kh chin u vi Ty phng, nh chng
ta nhn thc trong cc trang trn y v chnh Mao Trch ng vit cu sau y v thuyt
Cng Sn.
S d chng ta nghin cu thuyt Cc-mc khng phi v lun iu tt p ca n, cng khng phi
v n ng mt php thn diu tr ma qu. N khng p, n cng khng thn diu. N ch ch
li. C nhiu ngi cho n l thn dc tr b chng. Chnh nhng ngi ny xem thuyt Cc-
mc l mt gio l. Phi ni cho nhng ngi ny hiu rng gio l ca h khng c ch li bng
phn bn. Phn bn cn lm giu rung t, gio l khng lm c vic .
Ngha l cc lnh t ti cao ca khi Cng Sn u xem thuyt Cng Sn l mt phng tin. H ch
ng phng tin tinh thn do Ty phng pht minh ra cng nh nhng phng tin vt cht
khc ca Ty phng. Ngc li, cc sng tc chnh tr ca cc nh lnh o pha Bc, li chng t
rng, nhng ngi lnh o ny cn ang say m thuyt Cng Sn v ng nhin tn n ln hng
mt chn l. a mt phng tin chin u ca ngi, ln lm mt chn l ca mnh, l mc nhin
h mnh xung thp hn mt bc i vi cc lnh t Cng Sn quc t v t bin mnh thnh mt th
n l tr thc cho ngi s dng. V vy cho nn, trong nhiu hnh ng chnh tr ca cc nh
lnh o pha Bc, l thuyt Cng Sn c ln trn quyn li ca dn tc, iu y chng t rng,
trong lnh vc ngoi giao gia cc quc gia, h tin rng mt s ng minh v l thuyt c th t
trn quyn li ca dn tc.
Do cc l l trn y chng ta c th qu quyt rng cc nh lnh o pha Bc vn cha nhn thc
nguy c ang e da dn tc v nhng ngy en ti ca chng ta vn cn tip tc.

C hi th hai mt cha?
Ngy nay chng ta l c hi th hai pht trin dn tc cha?
Nh ta thy c hi ni trn c to ra do nhng mu thun pht sinh t mt cuc tranh u gia
Ty phng v Nga S. Vy c hi s mt trong hai trng hp:
1.- Mu thun vn cn, nhng chin lc hai bn u thay i, cho nn s lin kt ng minh khng
cn thit na.
2.- Mu thun khng cn.
Trong cuc tranh u hin nay gia Ty phng v Nga S, Ty phng do M lnh o v qun s
v Anh, M lnh o v ng li.
Trn phng din qun s, chin lc ca M khng phi l mt chin lc tn cng, nhng l mt
chin lc phn cng kp thi bng v kh nguyn t, ngay vo cc trung tm chin lc ca Nga S.
Do , v bi v lc u ca giai on hin ti ca cuc tranh u, tm hot ng ca phi c, phi n
u c gii hn cho nn M cn mt s cn c chin lc bao quanh Nga S t u sang . cng
l nguyn nhn ca cng cuc M vin tr cc nc khng phi l Ty phng. Ni no M ng
cn c l ni M vin tr. Sau khi b my vin tr thnh v chy u, nhiu s kin chnh
tr hay kinh t chin lc khc cng thnh nhng l do vin tr.
ph vng vy ca M, Nga cng vin tr cho cc quc gia , cho s cn thit i vi M
km i th cc quc gia lin h c th t chi khng cho M t cn c trn lnh th mnh. ng thi
Nga S n lc ch cc loi phi n c tm hot ng xa bn ti cc trung tm chin lc ca M.
Cc quc gia tt s , c hai bn u i v nu thc c vn cn bn ca mnh, th dng
vin tr pht trin dn tc.
V M c cn c gn Nga S, m Nga S khng c cn c gn M cho nn Nga S mi dn ht
n lc k thut v k ngh ca mnh vo vic sng ch cc phi n trng x trnh lin lc a v
tin b hn M v im ny. V, ng nhin, tin b hn M v khng gian phi hnh, bi v ngnh
ny phi dng loi phi n trng x trnh. M li vo cc cn c c gn Nga S, nn khng
ch trng n cc phi n trng x trnh.
Tuy nhin bi v s tuyn truyn ca Nga S, nn cc cn c qun s ca M, cc ni trn th gii,
gy ra nhiu tht bi v chnh tr, v d, nh Nht, khi Tng Thng Eisenhower sp sa sang ving
ng Kinh nm 1960. Cn nhc k, ci li qun s khng b ci hi v chnh tr, cho nn M li
xoay sang chin lc thay th cc cn c c nh trn t lin, bng nhng cn c phng ha tin
trung x trnh, lu ng: Cc tim thy nh nguyn t.
Trn phng din qun s, s thay i chin lc ny, c ngha nh l M tng gia c tm hot
ng ca cc phi n v khng cn cc cn c qun s chung quanh Nga na.
Cn c khng cn t, th vin tr s rt. Khi no s tim thy nh nguyn t ca M ln n s
lng dng thay th cc cn c trn lc a, th vin tr M s chm dt
V c hi pht trin ca cc nc ngho s bt i nhiu.
Cng cuc rt ny bt u thi hnh nhiu ni. Tuy nhin, nu trng hp ny xy ra, mu thun
Nga S - Ty phng vn cn, v cc nc nh mc du pht trin c kh khn, nhng vn cn c
hy vng pht trin v c lp khng n ni b e da.
ng li ca Ty phng, trong cng cuc chin u vi Nga S, do Anh, M lnh o. Cn bn
chnh yu ca ng li ny, cng ngy cng bc l r rt. Cc nh lnh o Ty phng nhn thc
hai iu.
Trc ht l do chnh, v m Nga S dc ht nhn lc v li lc ca mnh vo cng cuc chin
u v i vi Ty phng, l ch ca Nga S thc hin cng cuc pht trin dn tc.
iu th hai l Nga S thc hin c cng cuc pht trin dn tc v nay tr thnh mt cng
quc m sc mnh v nng lc ng c knh n.

ng li ca Ty phng.
Tt c ng li ca Ty phng trong cuc chin u vi Nga S c xy dng t trn hai
nhn xt cn bn.
Nh chng ta thy, trong mt giai on trn y bn v nc Nga, nc Nga v Ty phng c
mt di sn tinh thn chung: o Gia T. Nhng Ty phng theo Gia T Ty phi, Gio ch ti La
M; Nga S theo Gia T ng phi, Gio ch lc u Hy Lp. V hai nn vn minh Ty phng
v Nga do c nhiu im ging nhau. Nhng v mt s kin lch s, m chng ta bit, di sn
tinh thn chung, c thi k, c hiu lc l mt yu t lin hp gia hai bn, li, c thi k, c hiu
lc l mt mm chia r.
Mc d phi v trang n cc v th th vi nhau tng hnh ng v tng li ni, ng li ca
Ty phng hin nay i vi Nga S l, ku gi n tnh cch lin hip ca di sn tinh thn chung,
mc ch a Nga tr v vi x hi Ty phng v khi ngi cng mt nn vn minh.
Tt c n lc ngoi giao ca Ty phng u hng v mc ch trn, t nhng hnh ng nh nht,
ca tng c nhn, n nhng trao i vn ha v nhng hip c thng mi hay qun s, gia Nga
S v cc quc gia Ty phng.
V d, khng phi tnh c m ngi Anh t tn cho v tinh u tin sp bn ln qu o l Britnik.
Nhng m l c t lng thn phc nhng v tinh Spoutnik ca Nga. Brit l British (ca ngi
Anh), nik nhc rng nhng v tinh ca loi ngi bn ln khng gian trc ht l ca Nga S.
Ng ca s la chn trn, l tha mn lng t i ca Nga S lu nay vn b Ty phng xem l
thp km, v nhc nh Nga S rng Nga S v Ty phng u cng chung mt nn vn minh.
Khng phi tnh c m ng Paul Reynaud cu Th tng Php, trong cuc thm ving nc Nga
long trng tuyn b vi Th tng Krutchev: Nu cc ng tip tc vin tr cho nc Tu, trong vi
mi nm na, mt t dn Trung Hoa s bp cc ng v u chu.
Nhng s hoan nghinh v tip rc nng hu cc phi hnh gia Nga, cc kinh Ty phng, cng
hm cng mt ngha. Nhng s trao i v vn ha v khoa hc, trong hi ngh quc t, hay nhng
cuc ving thm ca nhng phi on vn ngh ca hai bn u l nhng hnh ng c tnh ton,
chun b d lun ca hai bn, dn dt ln ln qun chng ca hai bn n ch thng cm vi nhau.
Bo ch Ty phng khng ngt ca ngi nhng thnh tch khoa hc v x hi ca Nga S v lun
lun nhc nh n nhng thi k m s lin lc gia cc nc Nga v Ty phng rt l thn hu.
Tt c cc hnh ng trn, trong tt c cc lnh vc, u dn ng cho Nga S tr v vi x hi
Ty phng.
Cui cng v quan h hn ht, l nhng n lc pht huy di sn tinh thn chung. Sau khi ly khai
vi nhau trong nhiu th k, gio ch Gia T Ty phi Roma l Gio Hong Gioan XXIII mi
v tip kin cc v gio ch Tin Lnh v cc v gio ch Gia T ng phi. Cc bo ch Ty phng
u ht sc hoan nghinh nhng cuc tip xc trn, chun b cho cng cuc thng nht Gia T
gio.
S t chc Cng ng Vatican I tip tc chnh sch trn v thch hp vi mt ng li chnh tr
ca Ty phng. V vy cho nn, sau khi Gioan XXIII t trn, th d nhin Phao L VI s tip tc
chnh sch trn v t chc Cng ng Vatican II, trong , cc gio ch cc phi Gia T, ngoi Ty
phi, u c mi tham d vi t cch l quan st vin.
Xem th, chng ta nhn thy mt cch r rt, xuyn qua khng kh phc tp v ri rm, ca s bang
giao gia hai khi, nhng nt chnh yu ca ng li Ty phng i vi Nga S.

Chnh Vit Nam
Phn II (D)
Chnh n ni b

ng thi vi s thi hnh ng li ni trn vi Nga S, v cng lm hu thun cho ng li y,
Ty phng ang vn dng n lc ca mnh chinh n li ni b x hi Ty phng.
Cc cng quc Ty u ngy nay tri qua mt giai on, c nhiu im tng ng vi thi i
Chin Quc bn Tu v thi k cc th quc gia ca C Hy Lp hay l thi k cc th quc gia
ca vo cc th k X n XIV.
i khi, cc th quc gia C Hy Lp ngy xa cng l ni pht sinh mt nn vn minh sng
lng v cng thnh. Ngi Hy Lp cng vt sng chinh phc cc dn tc khp ven bin a
Trung Hi. Ht ging vn minh do h gieo rc, ny mm nhiu ni, v nhng ni ny, nhiu
quc gia nh dn ng v t rng pht trin mnh bo, tr thnh nhng lc lng hng hu ln
p c uy th ca mu quc.
V nhiu quc gia mi tr li chinh phc cc th quc gia Hy Lp. Lc cc th quc gia
ny phi sp v khng thng ni nhng s tranh chp c truyn thng nht lc lng, chng
xm lng.
Ngy nay, cc cng quc Ty u cng vy. l ni pht sinh nn vn minh Ty phng chinh
phc th gii.
Ht ging vn minh ca h ny mm khp ni trn a cu nhiu ni ny, nh dn ng v t
rng, nhiu quc gia pht trin mnh bo tr thnh nhng lc lng e da c cc cng quc
Ty u. V d Nga S hay M.
Rt kinh nghim tht bi ca cc th quc gia C Hy Lp, cc nh lnh o Ty u ang huy
ng ht n lc ca mnh thc hin, s thng nht u chu. Nhng hip c quan thu su nc,
hip c quan thu by nc, v, ngay n Th Trng Cng ng u Chu u l nhng thc hin
u tin v c th ca nhng c gng ni trn.
Sau khi, v mu thun ni b m sut b nh bi, v v mu thun vi Nga S m mt ht cc thuc
a, trc kia l ngun cung cp thin sn cho h, cc cng quc Ty u nhn thc rng con ng
sng duy nht ca h l thanh ton cc mu thun ni trn. V chnh l iu m h ang lm.
i vi chng ta, cc quc gia b quc thng tr, cc mu thun trn to cho chng ta c hi
ngy nay.
Vy th, ngy no, cc cng quc Ty u v Ty phng, thnh cng trong d tnh ca h, cc mu
thun trn khng cn na, v c hi ca chng ta cng s mt. Vy cu hi l: cc cng quc Ty
phng thnh cng cha?
Trong cng vic thanh ton mu thun ni b, c nhiu triu chng ch rng h c th thnh cng v
ang thnh cng. Triu chng quan trng nht l thc, ngy cng r rt, ca qun chng u chu
i vi quan nim u chu quc gia chung. Trn phng din ny, nhng hnh ng, c m
tnh cch di hn c nhn ca tng De Gaulle i vi cc nh lnh o Anh, M, thnh ra mt tr lc
cho cng cuc thanh ton mu thun ni b u chu. V vy, m chng la c th on rng tng De
Gaulle cn sng, uy tn c nhn ca De Gaulle s che ch cho chnh sch ca mnh, nhng ln hi
nc Php s b c lp. Tng De Gaulle cht i cng cuc thanh ton cc mu thun ni b ca u
chu s tin hnh d dng hn.
i vi chng ta, nhng mu thun ni b, gia cc cng quc Ty phng, ngy nay, khng cn
quan h nh nhng mu thun gia Nga S v Ty phng na. Bt qu ch l nhng mu thun
c th dng c trong cng cuc ngoi giao thng thng.
Vy, Ty phng thnh cng trong cng vic thanh ton mu thun gia Nga v Ty phng
cha? C gng ca Ty phng trong cng vic thanh ton mu thun gia Nga S v Ty phng,
va nhm mc ch trnh cho nhn loi mt chin tranh nguyn t thm khc, va nhm mc ch
cu thot vn minh Ty phng khi mt s tiu dit chc chn, nu mt cuc chin tranh nguyn t
bng n gia Nga S v Ty phng.
Thi ca Nga S
Nga S, ngy nay, ng trc hai li ku gi. Mt bn, li ku gi ca Ty phng l li ku gi
ca gia nh nhng ngi cng mt vn minh v cng mt di sn tinh thn. Mt bn, l li ku gi
ca gia nh nhng ngi cng mt l tng Cng Sn.
Chnh tr thng tng ca th gii ngy nay, s c qui nh bi thi ca Nga S trc hai li
ku gi trn. vo mt trnh pht trin, nh trnh ca Nga S ngy nay, Nga S c th p li
ku gi ca Ty phng. Nhng k c cuc tranh u gay go vi Ty phng, trong sut my th
k, cng cha c th sm chiu phai m trong tr cc nh lnh o Nga S.
Nga S c th p li li ku gi ca gia nh cc ng ch l tng Cng Sn. Nhng cc nh lnh
o Nga S, cng tha hiu rng l tng Cng Sn lm mt phng tin tranh u, gip cho
Nga S thc hin cuc pht trin dn tc v ch cn gi tr khi cn mt ch li no cho cuc tranh
u gia Nga S v Ty phng. M cuc tranh u ca Nga S i vi Ty phng ngy nay
khng cn nh xa na. L tng Cng Sn ht cn l mt li kh sc bn trong lng ch Ty
phng na, bi v Ty phng tm c nhng phng thuc c kh nng loi l tng Cng
Sn ra ngoi x hi ca h.
Vy Nga S s ng v bn no? Kh m bit c.
Nhng c l thi chnh tr thit thc nht, l Nga S s ty theo hon cnh thc t, m c lc ng
bn ny v c lc ng bn kia. C iu chc chn l l tng Cng Sn i vi Nga S gim gi
tr i rt nhiu. V l do ny, v v l do Nga S c lc t ra thin v Ty phng, cho nn mi gy
nhiu s tranh lun l thuyt vi Trung Cng.
Nhng trong giai on ny, Nga S ang ng v u?
Thuyt sng chung ha bnh ca Nga c th l mt k hoch ru ng i vi Ty phng, nhng chc
hn l Nga S cng trng thy s tai hi ca mt cuc chin tranh nguyn t i vi nhn loi, v
nht l i vi vn minh Ty phng. V ch trng sng chung ha bnh, ng nhin, ng vi
Ty phng cu thot vn minh Ty phng khi ha tiu dit. V gn y, thi ca qun
chng Nga S, i vi cc phi on vn ha Ty phng, t ra nhiu cm tnh, l mt triu
chng Nga S thin v Ty phng.
Mt triu chng khc v s Nga S hin nay c l ang thin v Ty phng l phn ng v cng
mnh bo ca Trung Cng i vi thi dung ha ca Nga S. Trung Cng ang vo mt tnh
trng, tng t nh ca chng ta, ngha l ca mt quc gia va c lp v ang tm pht trin.
Trung Cng cng ang cn c s mu thun gia Nga v Ty phng pht trin. Ch khc vi
chng ta mt iu l khi ngi ca Trung Cng l mt yu t v cng quan trng, c th dng
m lm lch cn cn chnh tr th gii.
V vy cho nn Trung Cng nh hng c n s bang giao gia Nga S v Ty phng. Nhng
cng v s ngi to tt ny m cng cuc pht trin ca Trung Cng v cng kh khn. Khi nhn
thy Ty phng ang tm cch thanh ton cc mu thun gia mnh v Nga S, v xem chiu Nga
S mun thin v Ty phng, th Trung Cng, ly t cch l mt phn t quan trng trong gia nh
l tng Cng Sn, phn i rt gay gt. Chc chn rng cc nh lnh o Trung Cng hin nay rt
lo u v vic mu thun gia Nga v Ty phng c th ht trong khi cng cuc pht trin ca Trung
Cng cha hon thnh.
Du sao, nu cha mt ht hn, th mu thun gia Nga S v Ty phng gim i nhiu. V
ng thi cng gim i c hi pht trin cho chng ta, nu chng ta khng sm tnh ng nm ly
dp m pht trin dn tc. Kinh nghim tht bi ln trc cho chng ta thy hon cnh bi t m
chng ta s lt vo k ny, nht l nu k ny ngi lng ging khng l ca chng ta pht trin
c dn tc ca h.
Tuy nhin, trong mt th gii gm nhiu cng quc nh th gii hin ti, nu loi mu thun ny
chm dt, th th no gia cc cng quc cng ny sinh ra nhng loi mu thun khc. S sinh tn
ca cc quc gia nh b nh quc gia chng ta cn c trn s khai thc ng mc cc loi mu
thun. V vy cho nn, min l thiu s lnh o xng danh ca chng ta cn, l chng ta cn c hi
pht trin. C hi pht trin ca chng ta khc vi c hi pht trin ca cc khi ln, nh Trung Hoa
hay n , l ch .
Trong cc on trn y chng ta c gng tm hiu cng cuc m dn tc chng ta cn phi thc
hin, trong giai on ny, bo v c lp v mu hnh phc cho ton dn.
Cng vic nhn thy, hon cnh bn ngoi c thun tin, vy thc hin c hay khng cn ph
thuc iu kin ni b ca chng ta. Trong phn sau y, chng ta s tm hiu nhng iu kin ni
b ni trn.

Chnh Vit Nam
Phn III
IU KIN NI B

Tht ra th, v s minh bch ca vn trnh by, nn, trong cc phn trc, c nhiu iu kin ni
b c cp n. Di y, chng ta s xem li ton th cc iu kin ni b, v nu cn s
nhc li cc iu kin bn n. Ngoi ra, chng ta cng s gm vo phn ny nhng iu kin
pht sinh ra do s lin lc ca Vit Nam vi cc phn t khc trong x hi ng , v vi cc quc
gia ang tm pht trin. S lin lc, vi cc quc gia trong x hi ng , c th xem l iu kin
ni b ca chng ta, bi v chng ta l mt phn t trong x hi . S lin lc, gia chng ta v cc
nc ang tm pht trin, c th xem l iu kin ni b, bi v trong mt th gii do Ty phng v
Nga S phn chia nh hng nh ngy nay, chng ta v cc nc ang tm pht trin, u vo
nhng hon cnh c nhiu im tng ng.
Tht ng ra th, trong phn ny chng ta s phn tch tt c cc iu kin , hay c th, gy cho
chng ta mt ci vn thun hay mt ci vn nghch, trong s thc hin cng cuc pht trin dn tc
ca chng ta.

Lin lc vi Trung Hoa.
T khi lp quc, nm 939, n khi b s tn cng ca Ty phng v bin thnh mt thuc a ca
quc Php, hai s kin hon ton chi phi chn trm nm lch s ca dn tc Vit Nam.
Hai s kin l s lin lc vi Trung Hoa v cng cuc Nam tin.
Trong lch s bang giao, gia chng ta v Trng Hoa, cc bin c xy ra u do hai tm l i chi
nhau. T nm 972, sau khi nhn nhn c lp ca Vit Nam ri, lc no Trung Hoa cng ngh
rng mt mt phn lnh th quc gia, v lc no cng khai thc mi c hi a n, thu gm
phn t m Trung Hoa xem nh l ca h. Bn kia, Vit Nam lc no cng n lc mang xng mu
ra bo v nn c lp ca mnh. Tt c cc s kin, xy ra gia hai quc gia, u do s khc nhau
ca hai quan nim trn.
Ngay nm 981, ngha l va ba nm sau khi nhn nhn c lp ca Vit Nam, Tng triu tha lc
ni chnh Vit Nam c bin, v inh Tin Hong va mt, v s k v khng gii quyt c, gi
sang Vit Nam hai o qun, do ng thu v ng b, t li nn thng tr ca Trung Hoa.

Quan nim Trung Quc.
c nh ca Trung Hoa l t li nn thng tr v khng lc no Trung Hoa tha mn vi s thn
phc v triu cng ca chng ta. Ngay nhng lc m qun i chng ta hng cng nht, v chin
thng qun i Trung Hoa, th cc nh lnh o ca Vit Nam cng khn ngoan, tm cch tha thun
vi Trung Hoa v t t mnh vo ch thuc quc. Nhng, iu m Trung Hoa mun khng phi
l Vit Nam ch thn phc v triu cng. Trung Hoa, sut gn mt ngn nm lch s, lc no cng
mun ly li mnh t m Trung Hoa coi nh b tm mt.
Trong 900 nm, t nm 939 n nm 1840, khi Ty phng tn cng vo x hi ng lm cho
nhng mu thun, ni b ca x hi ny, tm ngng hot ng, Trung Hoa by ln toan chim li
nc Vit Nam. Hai ln do nh Tng ch trng, ba ln nh Nguyn, mt ln nh Minh v mt ln
nh Thanh. Mt hnh ng lin tc nh vy, nht nh c ngha l tt c cc triu i Trung Hoa u
theo ui mt chnh sch, t li nn thng tr trn lnh th Vit Nam. Chnh sch ny do mt iu
kin a d v kinh t n nh: lu vc sng Hng H l ng thot ra bin thin nhin ca cc tnh
Ty Nam ca Trung Hoa, v ngc li cng l con ng xm nhp cho cc o qun chinh phc
vo ni a Trung Hoa. nh vy th, ngay by gi, nh ca Trung Cng vn l mun thn tnh,
nu khng phi ht nc Vit Nam, th t ra cng Bc phn. Cng ch v l do ny m, nm 1883, L
Hng Chng, tha lc T c cu vin chng Php, , thay v gi qun sang gip mt nc
cng mt vn ha chng ngoi xm, v thay v cu vin mt thuc quc m Trung Hoa ng l ra
phi c nhim v bo v, li thng thuyt mt k hoch chia i Vit Nam vi Php, Trung Hoa
dnh cho mnh cc phn t gm cc vng bao bc lu vc sng Hng H ly ng ra bin. V
ngay chnh ph Tng Gii Thch nm 1945, dnh phn gii gii qun i Nht Bn t v tuyn 17
tr ln pha Bc, cng v l do trn.
Xem th bit rng, i vi dn tc chng ta ha xm lng l mt mi e da thng xuyn.
Ha xm lng ca Trung Hoa va tm ngng, v s tn cng ca Ty phng, l chng ta lt ngay
vo s thng tr ca quc Php.
Ngy nay, ch thc dn va mi ci c, nhng ci ha xm lng i vi chng ta khng th v th
m thuyn gim. Bi v ha xm lng, do v tr a d ca chng ta v tnh trng ni b ca chng ta
m ra, v bao gi hai yu t cha thay i c th ha xm lng vn cn.

Tm l thuc quc.
Ha xm lng e da dn tc chng ta n ni, trong sut mt ngn nm lch s t ngy lp quc, tr
thnh mt m nh cho tt c cc nh lnh o ca chng ta. V do m lch s ngoi giao ca
chng ta lc no cng b chi phi bi mt tm l thuc quc.
Hai ln L Thng Kit v Nguyn Hu tm cch ph khng kh l thuc . Nhng mc du
nhng chin cng lng ly v ti ngoi giao rt kho, hai nh lnh o tr danh ca dn tc vn phi
khut phc trc thc t.
Tm l thuc quc nng, chng nhng trn s bang giao, gia chng ta v Trung Hoa, li cn lan
trn sang lnh vc bang giao gia chng ta v cc nc lng ging. Nu, i vi Trung Hoa, chng ta
l thuc quc, th i vi cc nc chung quanh, chng ta li mun h l thuc quc. Tm l lm
cho s bang giao, gia chng ta v cc nc lng ging, lc no cng gay go. nh rng cng
cuc Nam tin ca chng ta, l mt cng trnh m dn tc thc hin c, Nhng chng ta cn
thiu ti liu cho cc s gia c th xt on xem, nu chnh sch ngoi giao ca chng ta khong
t hn, ta trn nhng nguyn tc phong ph hn th, c l s bnh trng ca chng ta s khng
mt chiu nh vy. V d, mt cu hi m chng ta khng th trnh c: chng ta l mt dn tc
st b bin, nhng sao ngh thut vt bin ca chng ta khng pht trin? Nu chnh sch ngoi
giao ca chng ta phong ph hn, v khng b hp vo mt ng li duy nht, c l s bnh trng
ca dn tc chng ta, sm pht ra nhiu ng, v sinh lc ca chng ta khng phi ch dn vo mi
mt cng cuc Nam tin. Nc chng ta vo gia hai nn vn minh Trung Hoa v n . Vi mt
chnh sch ngoi giao khong t hn, s lin lc quc t ca chng ta c l rng ri hn, v do
, v tr ca chng ta s, ng nhin, c cng c bng nhng bin php di o v hu hiu hn.
Nhng thc t l vy . Ha xm lng ca Trung Hoa nng vo i sng ca dn tc chng ta,
n ni, tt c cc nh lnh o ca chng ta u b m nh bi s e da . V, i ph li, h
ch c hai con ng, mt l thn phc Trung Hoa, hai l m rng b ci v pha Nam.
S d, khi b Ty phng tn cng, m cc nh lnh o triu Nguyn ca chng ta lc by gi,
khng c kh nng quan nim mt cuc ngoi giao rng ri, khai thc mu thun gia cc
cng quc Ty phng, l v cc nh lnh o ca chng ta khng lc no vng vy, ph ni
khng kh tm l thuc quc i i nng ln lch s ngoi giao ca chng ta. Hnh ng
ngoi giao duy nht lc by gi l gi s b sang cu cu vi Trung Hoa. Chng ta bit Trung
Hoa hng ng nh th no li ku gi ca nh Nguyn. Nhng Trung Hoa cng ang b e da
nh chng ta, nu khng c l Trung Hoa li tha c hi m t li nn thng tr Vit Nam.
Cc s b ca chng ta gi sang Php li cng vi mc ch iu nh, thn phc vi Php nh
chng ta quen iu nh, thn phc vi Trung Hoa, ch khng phi vi mc ch ng nhin phi
c ca mt hnh ng ngoi giao, l khai thc cc mu thun mu li cho mnh.
V th cho nn, nu chng ta c cho rng, cng cuc Nam tin thnh cng l mt kt qu ca chnh
sch ngoi giao mt chiu nh trn trnh by, th cn nhc kt qu vi nhng s tht bi m
cng chnh sch ngoi giao mang n cho chng ta trong mt ngn nm lch s, th c l
nhng s tht bi nng hn nhiu.
S bnh trng ca chng ta thu hp li v ch theo c mt chiu, b hn ca bin bao la ng l
ra phi l ci ca sng cho chng ta.
Nn ngoi giao ca chng ta u tr nn, lc hu s, khng kh nng bo v chng ta. Trong khi
, i vi mt quc gia nh lc no cng b ha xm lng e da, th ngoi giao l mt trong cc li
kh sc bn v hu hiu bo v c lp v lnh th.
Li lm trc nh vy .
Trong chn trm nm, t ngy lp quc, chng ta b ngoi xm tm ln, by ln do Trung Hoa v
mt ln do Ty phng. Chng ta y lui c su ln, ch c ln th su nh Minh t li nn thng
tr, trong hai mi nm, v ln th tm quc Php xm chim ton lnh th v thng tr chng ta
trong hn tm mi nm.

Chng ngoi xm.
V vy cho nn, chng ngoi xm l mt yu t quan trng trong chnh tr ca Vit Nam. Chnh tr c
truyn, ca cc triu i Vit Nam khng c quan nim rng ri nn, nu c phn na kt qu i
vi s xm lng ca Trung Hoa, th li hng chng ta vo mt chnh sch cht hp v ngoi giao.
Do tt c sinh lc pht trin ca dn tc, thay v m cho chng ta c nhiu ng sng, li
c dc ht vo mt cuc chin u tiu hao ch tranh ginh t dung thn. Mt mt khc, chnh
sch ngoi giao cht hp a chng ta vo mt th c lp cho nn lc hu s, cc nh lnh o
ca chng ta khng ng u ni vi sng gi, v lu li nhiu hu qu tai hi cho nhiu th h.

Chnh sch chng ngoi xm.
Ci ha ngoi xm i vi chng ta hin nhin v lin tc nh vy. V sao nhng bin php c
truyn, ca cc nh lnh o ca chng ta trc y, thnh cng phn na, trong cng cuc chng
ngoi xm Trung Hoa, nhng tht bi trong cng cuc chng ngoi xm Ty phng?
Trc ht, cc bin php c truyn t vn ngoi xm ca Trung Hoa l mt vn ch lin
quan n hai nc: Trung Hoa v Vit Nam. So snh hai khi Trung Hoa v Vit Nam, th nh th l
ng phi vi mc ch ng nhin, chng ta tht bi ri. Nhng s thn phc v triu cng ch
l nhng bin php hon binh. V vn chng ngoi xm cha bao gi c cc triu i Vit Nam
t thnh mt chnh sch ng nhin v nguyn tc, i vi mt nc nh, nh nc chng ta. V
th cho nn, nhng bin php cn c p dng, nh bin php ngoi giao, khng h c s
dng khi Ty phng xm chim nc ta.
L do th hai, l cng cuc chng ngoi xm ch c chun b trn lnh vc qun s. Nhng, nu
chng ta khng th ph nhn tnh cch cn thit v thnh qu ca cc bin php qun s trong cc
chin trn chng cc triu i Trung Hoa: nh Tng, nh Nguyn cng nh nh Minh, nh Thanh,
chng ta phi nhn nhn rng n lc qun s ca chng ta rt l gii hn. V ngy nay, c lp ri,
th n lc qun s ca chng ta chc chn cng rt l gii hn.
Nh vy, i vi mt nc nh, trong mt cng cuc chng ngoi xm, bin php qun s khng th
lm sao c. Trn kia, chng ta c cp n nhng bin php ngoi giao, t trn cn bn khai
thc mu thun gia cc cng quc bo v c lp cho chng ta.
Tuy nhin bin php cn thit nht, hu hiu nht v hon ton thuc ch ng ca chng ta, l nui
dng tinh thn c lp v t do ca nhn dn, v pht huy thc quc gia v dn tc. ng thi, p
dng mt chnh sch cai tr khong t, m rng khun kh lnh o, cho vn lnh o quc
gia c nhiu ngi thu trit.
Nu thc quc gia v dn tc c n su vo tm no ca ton dn, v c lp v t do c mi
ngi mn chung, th cc cng quc xm lng, du c nh tan c tt c cc o qun ca
chng ta v c thng chng ta trong cc cuc ngoi giao i na, cng khng lm sao dit c ch
qut cng ca c mt dn tc.
Nhng ch qut cng n cao , m khng ngi lnh o th cng khng lm g c i
vi k xm lng.
V vy cho nn, ng thi vi nhng bin php qun chng ni trn, cn phi p dng nhng bin
php gio dc, lm cho mi ngi dn u quen bit vi vn lnh o, v, iu ny cn chnh yu
hn na, lm cho s ngi thu trit vn lnh o quc gia cng ng bao nhiu cng hay by
nhiu. Bi v, c nh th, nhng ngi lnh o mi khng bao gi b tiu dit ht c. Tiu dit
ngi lnh o l mc ch u tin v chnh yu ca cc cng quc xm lng.
Nhn cp n vn chng xm lng trn y, l lun dn dt chng ta n mt vn v
cng quan trng.
Trc tin chng ta nhn thc rng i vi mt nc nh nh chng ta, ha xm lng l mt e da
thng xuyn.
chng xm lng, chng ta c nhng bin php qun s v ngoi giao. Nhng hn c cc bin
php qun s v ngoi giao, v phng din hu hiu v ch ng, l nui dng tinh thn c lp
v t do ca nhn dn, pht huy thc quc gia v dn tc, v m rng khun kh gii lnh o,
cho vn lnh o quc gia c nhiu ngi thu trit.
S th nh vy, th ng nhin mt chnh th chuyn ch v c ti khng lm sao iu kin
bo v quc gia chng ngoi xm c. Bi v bn cht ca mt chnh th chuyn ch v c ti
l tiu dit tn gc r tinh thn t do v c lp trong tm no ca mi ngi, bin mi ngi
thnh mt ng c hon ton khng c ch, d iu khin, d t , v d s dng nh mt kh c.
Bn cht ca mt chnh th chuyn ch v c ti l gi c quyn lnh o quc gia cho mt ngi
hay mt s rt t ngi, cho s thu trit cc vn cn bn ca quc gia tr thnh, trong tay h,
nhng li kh sc bn, cng c a v ca ngi cm quyn.
Hn na, gi s m chnh th chuyn ch hay c ti cha tiu dit c hn tinh thn t do v c
lp trong thc ca mi ngi, th, t n, mt chnh th chuyn ch hay c ti cng l mt li kh
cho k ngoi xm. Bi v, di mt ch nh vy, nhn dn b p bc, s m ra on ght ngi
lnh o h, v hng v, bt c ai nh ngi h on ght, nh l hng v mt ngi gii
phng, mc du l mt k xm lng. Lch s xa nay ca cc quc gia trn th gii u xc nhn
iu ny: Ch c nhng dn tc sng t do mi chng c ngoi xm.
Ring v dn tc chng ta, chc chn rng s khng c ca chng ta i vi s xm lng ca Ty
phng s mnh lit hn bi phn nu trc , nh Nguyn, thay v ln n tt c nhng ngi bn
v quc s, nui dng c tinh thn t do v c lp ca mi ngi v pht huy thc quc
gia v dn tc trong nhn dn.
Ngc li, my ln dn tc thng c ngoi xm, t nh Trn nh ui Mng C, n nh L nh
qun Minh v Quang Trung chin thng Mn Thanh, u nh ch cc nh lnh o khu gi
c ch t do v c lp ca ton dn.
V vn v cng quan trng m chng ta nu ra trn kia l vn chnh th ca nc Vit Nam.
V nhng l do trnh by trn y, chnh th thch nghi cho dn tc chng ta, khng phi nh ot
do mt s la chn cn c trn nhng l thuyt chnh tr, hay l nhng nguyn nhn trit l, m s
c qui nh mt cch r rt bi hon cnh a d v lch s ca chng ta, cng vi trnh pht
trin ca dn tc.
Nu by gi chng ta cha c thc r rt chnh th y phi nh th no, th ngay by gi chng ta
c th quan nim c rng chnh th khng th l mt chnh th chuyn ch hay c ti c.
l mt thi rt r rt.

Cng cuc Nam tin ca dn tc Vit Nam
Cng cuc Nam tin v s bang giao vi Trung Hoa l trung tm im ca 900 nm lch s Vit
Nam t ngy lp quc nm 939, n lc lm vo s thng tr ca quc Php.
Tht ra, chnh v p lc, qu mnh bo ca nc Trung Hoa to ln, v, v s sng cn ca dn tc,
m chng ta b dn vo th Nam tin. B t vo nhng iu kin lch s v a d, nh nhng iu
kin m chng ta phi ng u, ngay lc va lp quc, mt dn tc quen sng v nng nghip nh
chng ta, c th a cng cuc bnh trng ca chng ta theo mt hng khc khng?
V sao m trong 900 nm, chng ta i dc theo b bin t Bc ch Nam, m khng lc no chng ta
b s quyn r ca trng dng, n mc vt bin tm t sng? S bnh trng duy nht v pha
Nam c phi l gii php duy nht khng?
Nu, thay v Nam tin, chng ta vt dy Trng Sn v mang sinh lc ca dn tc ln chinh phc
vng Cao Nguyn, th vn mng ca dn tc c tr thnh ha hn nhiu hn ngy nay khng, c v
phng din tr ph cho ton dn, v phng din tnh kh ca con ngi v v s tin ha ca vn
minh ca chng ta. Tr li tt c nhng cu hi trn y l mt iu v cng quan trng, mt mt
tm hiu ci hay v ci d ca s lnh o dn tc trong d vng, v mt mt khc, nhn thc s
pht trin trong tng lai ca dn tc.
V, sm mun g, cc nh lnh o ca chng ta, di s thc y ca thc t, v sc bnh trng t
nhin ca dn tc, cng phi tm cu tr li thit thc cho cc cu hi trn.
Trong cc dng di y, mc du tnh cch quan trng ca cc vn va mi nu ln, chng ta s
c tnh gt b mt bn v khng cp n nhng vn . Chng ta ch tm phn tch cuc Nam
tin ca chng ta, t dy Honh Sn n vnh Thi Lan, trn phng din hu qu m cuc Nam tin
y li cho dn tc, v th nh gi ci vn thun hay nghch m ngy nay chng ta ang tha
hng.

Lch trnh Nam tin.
Cuc Nam tin ca chng ta bt u tht s nm 1069. V chnh L. Thng Kit mt trong hai
nhn vt Vit Nam duy nht tm cch p ph khng kh thn phc nc Tu lc no cng bao
trm s bang giao gia chng ta v Trung Hoa m mn cho cuc Nam tin. Sau khi b L
Thng Kit nh bi, vua Chm l Ch C b bt v cm t. chuc mng, Ch C ct ba chu,
B Chnh, a L v Ma Lnh nhng cho vua Thnh Tng nh L, hin nay l tnh Qung Bnh, v
pha Bc Qung Tr. Cng cuc di dn bt u, vo nm 1075 v di s lnh o ca chnh L
Thng Kit vi t cch Tng trn Thanh Ha.
Hn hai trm nm sau, nm 1301, vua Nhn Tn nh Trn, cng c s giao ho gia hai nc,
Chm v chng ta, ha g cng cha Huyn Trn cho vua Chm l Ch Mn. Nm 1306, rc
Huyn Trn v triu, Ch Mn ct nhng cho vua Anh Tng nh Trn hai chu v R, nay l
Nam Qung Tr v Tha Thin. Dn tc Vit xung n o Hi Vn.
Mt trm by chc nm sau, nm 1471, vua Thnh Tng nh L nh bi vua Chm Ban-ta-tr-ton.
Sau tt c phn t t o Hi Vn n o C Mng, gm cc tnh hin nay l Qung Nam v
Qung Ngi, Bc Bnh nh c xp nhp vo lnh th Vit Nam.
Nm 1558, khi Nguyn Hong vo trn ti Thun Ha, th lnh th Vit Nam gm ti o C
Mng t gn mt trm nm ri, v nc Chm c xem nh l b tiu dit.
Do , s thn tnh phn t cn li ca Chm do Nguyn Hong v con chu, khng cn kh khn
nh xa na.
Nm 1611, Nguyn Hong, mun tng cng lc lng ca mnh ng u vi cha Trnh pha
Bc, chim thm phn t chy t o C Mng xung n Sng Cu, Ph Yn ngy nay.
Nm 1653, trng pht vua Chm l B Thm, v ti mun li dng mu thun ni b ca gia nh
h Nguyn, cha Hin li chim c vng t chy n sng Phan Rang, hin nay l tnh Khnh Ha.
Nm 1693, Quc Cha, Nguyn Phc Ch thn tnh tt c nc Chm n Bnh Thun ngy nay, sau
khi bt giam vua Chm l B Tranh.
Trc khi nc Chm b hon ton thn tnh, Vit Nam bt u di dn sang cc phn t b
hoang ca nc Cam-Bt ti hai a im M Xa (B Ra) v ng Nai (Bin Ha). T th k XV,
nc Cam-bt, v ni lon v s tn cng khng ngng ca Thi Lan bt u suy sp. Nm 1658,
cuc khng hong ni b trm trng n ni vua Cam-Bt xin thn phc cha Hin, v cam kt triu
cng v bo v Vit kiu. Bt u t nm , ln sng Nam tin ca chng ta trn sang Cam-bt.
Nm 1690, tha c hi mt cuc ni chin Cam-bt, v v l do vua Cam-bt khng gi li cam
kt, Cha Mi t di quyn cai tr trc tip ca Vit Nam, cc vng t c Vit kiu . V nm
1698, chnh thc ha tnh trng trn, Cha Mi thnh lp hai tnh Tn Bin (Bin Ha) v Phin
Trn (Gia nh) gm cc vng c Vit kiu v ngi Tu thn phc nh Nguyn, m hin nay l
cc tnh Min ng, Gia nh, Long An v mt phn nh Trng.
Nm 1732 cc tnh Tin Giang hin nay, li c t lm ph huyn ca Vit Nam, v nm 1757,
cc tnh Hu Giang, tr An Xuyn, H Tin v mt phn Kin Giang. Tt c cc phn t sau ny, do
Mc Thin T chim c v m mang, mc du c t thuc quyn nh Nguyn t nm 1708,
nhng mi n nm 1780, Vit Nam mi k l hon ton chim c.

Hai giai on Nam tin.
Cuc Nam tin to thnh lnh th hin nay ca chng ta c th xem l ko di t nm 1069 n
1780, chia lm hai giai on ln. Giai on t 1069 n 1693 i t dy Honh Sn n Bnh Thun
v chim c cc ng bng nh b dc theo Trng Sn. Giai on t 1690 n 1780, v chim c
ht ng bng h lu sng Cu Long.
Thi gian hn 600 nm, chim c nhng vng t nh hp Trung Vit, v thi gian khng y
mt trm nm, chim c cc vng t minh mng ca ng bng sng Cu Long.
S khc bit gia hai thi gian trn l nguyn nhn ca nhng hu qu v cng quan trng m chng
ta phn tch di y.
Ngoi ra, nhng s kin lch s, xy ra trong hai khong thi gian , gp mt phn rt nng vo
nhng hu qu ni trn.
Trong khong thi gian t 1061 n 1693, s chim c tt c cc phn t mi ly c ca Chm,
mc d chng ta phi i ph vi nhng phn ng i khi mnh lit ca dn tc Chm, khng h b
nh hng tai hi ca cc bin c ni b. V m vic di dn v t chc cc t mi, theo c cu x
hi Vit Nam c thc hin mt cch c qui c v lin tc t ngy chim c.
Tri li s chim c cc t pha Nam, ly c ca Cam-bt vo khong cui th k 17, chu nh
hng nng n ca cuc chin tranh gia Nguyn nh v Ty Sn, gy iu tn cho c dn tc t
Bc ch Nam. V vy m, cc phn t mi chim c, t khong ny v sau khng c hng
mt s di dn v mt s t c cu mi, c qui c v lin tc. So snh nhng phn t chim c
Trung v Nam trong cuc Nam tin chng ta nhn thy cc iu nh sau:
* Cc phn t Trung nh hp.
* Cc phn t Nam rng ln.
Trong su trm nm chng ta mi chim c cc phn t Trung i t dy Honh Sn n Bnh
Thun.
Trong khng y mt trm nm chng ta chim c c ng bng h lu sng M-kng.
Cc phn t Trung phn sau khi chim c, chng ta u c mt thi gian di v yn n di
dn v t chc c cu x hi.
i vi cc phn t Nam phn, va sau khi chim c, chng ta b chin tranh ni b tn ph,
cho nn cuc di dn rt hn n v s t chc c cu x hi v cng thiu st.
V nhng l do trn cho nn s chim c cc vng ng bng Trung phn tuy l cha hon b
nhng cng c th xem l tm xong. Tri li cuc chim c ng bng h lu sng M-kng hon
ton cha xong.
Sau khi thng nht quc gia nm 1802, Nguyn Triu bt tay ngay vo vic kin thit quc gia,
nhng ch nm mi nm sau, chng ta b Ty phng tn cng, v tip theo , b quc Php
thng tr. Trong khong nm mi nm, du n lc n u, nhng vi ci tc ca nhng bin
php lc by gi, nh Nguyn cng ch c th cng c a v, v nhiu lm l tm hn gn cc vt
thng ca my th k ni chin. V nm chc nm, va hn mt th h, cha cho s t chc
c cu x hi, cc vng mi chim c, c thi gi n r mt cch bo m cho s tn ti ca
cc truyn thng dn tc. l trong trng hp m cc nh ng quyn c tht s nhn thc vic
t chc c cu x hi l mt cng cuc ti quan h, cn c xem l trng tm.
Nhng v im ny, cc s gia ca chng ta sau ny, cn su tm xem vic t chc c cu x hi
cc vng mi chim c trong Nam, c phi l mi lo u ca Nguyn triu khng. Ti nay, cha c
ti liu no xc nhn iu .

Nhiu hu qu.
Mt s kin c th l mt nguyn nhn khc, thuc v loi nhn sinh, ca s chim c cha ri ca
chng ta, i vi min Nam. Trong tm trm nm, dn s ca chng ta, sinh sng ng bng sng
Hng H v cc ng bng con con Trung Vit, c mt mc gia tng trung bnh. Mi khi nhn
khu ln cao, p lc thc y chng ta chim thm t cy rung. Nu cn c theo nhn xt rng,
trong su trm nm p lc nhn khu ca chng ta c th tha mn c, bng s chim c thm cc
vng ng bng con con Trung Vit, th p lc y khng to ln lm, v do , t l gia tng ca
dn s c mt mc nht nh. t nhin, chng ta m c ca ca vng ng bng M-kng. Nhu
cu di dn, chim c cc vng t mi, vt qu sc sinh sn ca chng ta. Do , chng ta
khng dn s chim c ng bng sng Cu Long. S kin trn y cn c xc nhn bng
nhng con s v dn s ca chng ta t nhng nm 1000 tr v sau, iu m, trong tnh trng hin
nay, kh cho chng ta c c.
ng ra, s chim c c th thc hin c bng nhng cuc di dn ln lao v c t chc, , ng
thi, tho p lc nhn khu min Bc v di dn vo Nam. ng ny, chng ta ch thy s sch chp
li t chc inh in v n in ca Nguyn Tri Phng min Nam, mt bin php c thnh
qu khi chim c min Trung, nhng r rng khng xng ng vi cng cuc chim c ang i
min Nam. Trong khi triu Nguyn phi dn nhiu n lc m mang min Bc nui dn, nh
cng cuc khai khn ca Nguyn Cng Tr Thi Bnh v Ninh Bnh.
Cc s kin trn chng t quan nim khng thch nghi ca nh Nguyn i vi cc i cng tc trn
lnh vc quc gia lc by gi, va trn phng din trng tm va trn phng din v tr a d.
Nhng l do chnh tr, trong s kin lng dn cha nh l mt, c th nh hng n cc quyt
nh ca Nguyn triu i vi min Bc. Nhng, chng ta s thy di y, hu qu chnh tr ca cc
bin php trn ca Nguyn triu cn tai hi gp my ln cc hu qu kinh t v nhn sinh.
Mt phn t mi chim c, trn dn c tha tht, t chc x hi cha c, tp qun c truyn ca
dn tc cha c nh trong i sng thng ngy ca dn chng, thc qu hng x s cha n r
vo khung cnh mi, l mt nhc im trn thn th quc gia, v phng din quc phng. l
nhng ni m k xm lng nh vo trc ht, bi v h cng thc rng, sc khng c ca mt lp
dn chng cha mc r vo a phng chc chn s khng ng k. V, ng nhin, nhng ni
l nhng vng m ha xm lng, mt e da thng trc i vi cc quc gia nh, nh quc gia
chng ta, c th bc cu, mt cch hiu qu, lan trn khp t nc. V vy m, min Nam di
Triu Nguyn, tr thnh mt vng him a cho ton lnh th.
Lch s xc nhn cc s kin trn. Ngi Php hai ln tn cng nc ta, u nh trc tin vo
min Nam, ln u nm 1860 v cc nm k tip. Lc by gi nh trn chng ta thy, s chim
c ca chng ta i vi min Nam hon ton cn ang d dang. Tm mi lm nm di s thng
tr ca Php, c nhin l, chng nhng cc dinh in ca Nguyn Tri Phng u b tan r, m li s
chim c ca chng ta, nu c tip tc v p lc nhn khu ng nhin, c thc hin mt cch
hn n, v th theo quyn li ca cc t chc kinh t thc dn Php, ch khng lm sao theo ng
li n nh bi quyn li ca dn tc. V th cho nn, sau tm mi lm nm, s chim c ca chng
ta i vi min Nam vn trong tnh trng d dang nh trc. V v th cho nn, ln th hai nm
1945, ngi Php, ngoi cc l do kinh t v qun s, li nh chim min Nam trc, mt ln na.

Chnh Vit Nam
Phn III (B)
C s h tng v t chc.

Tnh trng v t chc, ca h tng c s nng thn ca chng ta, lc qun Php n, l mt li
kh cho h. i vi chng ta, l mt li lm quan trng v nhiu l do.
Trc ht, khi Gia Long tc v th ngi Y Pha Nho chim c Phi Lut Tn t ba trm nm.
Ngi Anh v ngi Php b ln n t mt trm nm chc nm. Ngi Ha Lan v ngi
Anh ginh nhau Nam Dng qun o t mt trm nm. C ngi Ha Lan, ngi Anh v ngi
Php tranh ginh nh hng vi nhau ti Thi Lan t cui th k 17. Ngi Anh nh bt ngi
Ha Lan ra khi M Lai, v chim bn o ny t hn nm chc nm. Ngha l s tn cng ca Ty
phng vo cc quc gia chu c t lu v cc v tr ca h bao vy Vit Nam. Triu
Nguyn khng th khng bit tnh trng , nht l khi chnh Gia Long lin lc cht ch vi Ty
phng v nh k thut ca h m chim li c chnh quyn. Gia Long khng th khng bit sc
mnh ca k thut Ty phng v cng khng th khng bit ch xm lng ca Ty phng khi
tnh trng ca cc quc gia chung quanh chng ta nh trnh by trn y.
Nh th th, v l do g m chng ta khng c tm cch on trc ci ha xm lng n gn mt
bn?
Trong ni b, nhng bin php quc phng khng c, i ngoi, trong khi nhng bin c ang dn
dp xy ra cho cc quc gia lng ging nh chng ta va thy, th quan nim ngoi giao ca chng ta
vn cht hp v ng ca nh xa.
Mi n nm 1839, khi ngi Anh can thip bng v lc vo ni a Trung Hoa trong cuc chin
tranh Nha phin, th lc by gi, Minh Mng mi thc c tnh trng nguy ngp ca quc gia v
vi v v t ngt gi hai phi b sang Anh v Php. Nhng tnh th mun. V li, mt phi b
ngoi giao gi i mt cch t ngt khng chun b, khng lt ng, khng thng thuyt s khi,
lm sao mang n kt qu g?
V sau , cc s kin dn dp xy ra nh chng ta u bit, v hai mi nm sau chng ta lm
vo ch thng tr ca quc.
Cc s gia thng cho rng, nguyn nhn ca trng thi khng d b ca triu Nguyn i vi ha
xm lng, v l do ca nhng hnh ng km sng sut trong giai on quyt lit y, l tm l ca
nhng ngi, tri qua nhiu i, thm nhun nho hc cho nn, ngoi vn minh Trung Hoa ra,
khng cn nhn thy c th c nhng s pht trin no khc cho nhn loi. V vy cho nn, h nht
nh nhm mt trc cc s kin ang dn dp xy n. Ngoi l do trn, s b giam hm trong mt
nn ngoi giao c truyn cht hp, cn c trn tm l thuc quc i vi Trung Hoa, l mt tr lc to
tt.
Tm l ny bc l ra r rt trong phn ng ca chng ta lc by gi. Trc khi chnh Trung Hoa b
tn cng, th phn ng ca chng ta nh l khng c i vi s tn cng ca Ty phng vo cc
quc gia chu lng ging. Ngc li sau khi Trung Hoa b tn cng, th lc by gi phn ng ca
chng ta l vi v gi hai phi b sang Php v Anh, m khng c mt s chun b ngoi giao no
c. Li gi phi b nh vy l li gi s b sang Tu xa nay. V s gi hai phi b sang Php v
Anh, theo li gi s b sang Tu xa nay, li cng lm cho chng ta nhn thc, mt cch r rt hn
na, quan nim v ngoi giao ca chng ta lc by gi mang nng tm l thuc quc, n mc
no.
V ngay trong lc ny, chng ta ang tha hng ci hu qu tai hi ca tnh trng chim c d dang
ca chng ta i vi min Nam. Tnh trng v t chc ca lng mc trong min Nam, nh trn chng
ta thy, l mt tnh trng thun li cho k xm lng, ngha l cho k tn cng bao nhiu, th bt li
cho k c th by nhiu. Trong thi gian khng c vi Php, s kin ny cng th hin r rt. Qun
Php tn cng rt d vo cc lng do qun khng chin kim sot, cng nh qun khng chin tn
cng rt d vo cc lng do qun Php kim sot. Trong khi , min Bc v min Trung, s tn
cng ca mt bn ny, vo mt lng do bn kia chim gi l mt hnh ng v cng kh khn.
V ngay by gi, s d du kch qun ca min Bc ph ri d dng cc vng nng thn ca min
Nam, l v theo chin lc du kch ca Mao Trch ng, h ng vai tr tn cng vo cc lng mc
v t chc, m chng ta c th.
Trong trng hp , v trc mt thc t hin nhin, lin quan n s thiu t chc ca chng ta
trong lnh vc h tng c s nng thn, chng ta ch c th chn c du kch nng thn, nu, hoc
l, chng ta khng nhn vai tr c th cc lng, xoay chin lc, chnh chng ta s tn cng vo
cc lng t nhng c im c t chc v phng th c, hoc l, chng ta t chc cc lng trc,
ri mi c th sau.
S chim c d dang ca chng ta i vi min Nam li cn c nhiu nh hng nng n v nhn
sinh, v x hi v v kinh t m chng ta s nhn thy r khi xt v hnh thc vt cht cc lng ca
chng ta t Bc ch Nam.

Hnh thc vt cht ca lng.
Trc ht, chng ta s khng vi v, nh phn ng cc s gia v kinh t gia ca chng ta, khen ngi
v hnh din vi t chc lng mc ca chng ta, m nhng ngi ny xem l mt sng kin k c
ca dn tc. Nhng ngi ny thng ca tng tnh cch dn ch trong s t chc t tr ca lng v
tnh cch c lp ca lng i vi chnh quyn trung ng Nhng tht ra th, bt c di triu i
no ca chng ta, ty lc, s kim sot ca trung ng c th, hoc cht ch, hoc ni rng, i vi
lng mc. Trong nhng thi k m s kim sot ca trung ng cht ch i vi lng th, cng vic
hnh chnh ca lng do mt quan vin ca trung ng b nhm ph trch. Trong nhng thi k m
s t tr ca lng c rng ri hn, th cng vic hnh chnh do ngi trong lng m trch. iu
th hai l tnh cch dn ch nhn xt trong s t tr ca cc lng ch l hnh thc tp hp x hi
thp nht ca loi ngi, m cc b lc no cng c.
Chng ta t gt b cc s kin trn y ra mt bn, v ch ch trng n hnh thc vt cht trong s
t chc lng, cn c trn m o trnh t chc h tng c s ca chng ta, trn phng din
nhn sinh, x hi v vn ha.
Nhn xt k, chng ta s thy rng lng chng ta min Bc c t chc mt cch tr mt: ngha
l, trong phm vi lnh th ca lng, vung ro ca lng xy trn mt t hp, li gm nhiu nc gia
v dn c ng c. Li i v nh ca trong lng sp xp nh trong mt thnh ph nho nh, tt c
cc c s cng cng, trng, nh, cha, cng s, vn vn, u phc v ton th dn lng. Np
sng tp th gia nhng ngi trong lng s ng nhin, v thc cng ng thnh mt tp
qun ca dn lng. Hai ch Lng ti khu gi mt v tr nho nh, mt tp th trong c ti.
Lng l mt n v x hi sau gia nh, mt n v quc phng, hnh chnh ca quc gia, v mt
n v kinh t cho vng. Hnh thc ny l hnh thc nguyn khi ca lng chng ta, v chng ta tm
thy hnh thc nguyn khi ny tt c lng min Bc, Bc min Trung, n Qung Bnh v Qung
Tr.
Cc vng gm lnh th chng ta khi mi lp quc v phn t u tin chim c ca Chm,
nm 1069, di thi nh L.
T pha Nam Qung Tr n Bnh Thun, hnh thc ca lng bt tnh cch tr mt, ngha l vng ro
rng hn v nh trong lng tha hn. Si dy lin lc gia cc ngi trong lng vn cn, nhng
gin ra v s chung ng bt i khi con ng t di ra, v tinh thn tp th, cng v , m bt u
nhng ch cho mt li sng ring t.
T Tha Thin n Bnh Thun, vung ro ca lng cng xung pha Nam th cng m rng, nhng
s m rng khng vt qu mt gii hn. Do hnh thc vn c tn trng.
Cc vng ny gm cc t chim c ca Chm di triu Trn, v Nguyn. i vi dn lng, tnh
cch n v x hi sau gia nh bt u lng lo cng nh tnh cch n v quc phng i vi quc
gia. Tnh cch hnh chnh cn nguyn vn.
Nhng bt u t Bnh Tuy hin nay, n min ng v cc tnh Tin Giang, th hnh thc tr mt
b. Nh ca trong lng bt u ri rc, cch nhau tht xa. Vung ro ca lng khi xa khng
cn m ch cn nhng vung ro cho mt xm, gm nhiu nh ca mt ging h, hay nhng vung
ro cho tng nh mt.
Cng i su vo pha Nam, cc nc gia cng cch xa nhau v nh ca cng ri rc khp ni trong
phn t ca lng. Hnh thc xa khng cn na v cng vi hnh thc xa n np sng tp th cng
khng cn. i vi dn lng, tnh cch n v x hi sau gia nh ca lng khng cn na.
i vi quc gia, tnh cch n v quc phng khng cn na, m ch cn tnh cch n v hnh
chnh. Cc c s cng cng khng cn gip ch cho ton th dn lng na v ng t qu rng.
Sang min Ty, cc cnh ng bao la ca Hu Giang hon ton nut mt hnh thc nguyn khi ca
lng Vit Nam. Trn nhng khong rng ln, hay dc theo b sng v b kinh, cc nc gia ri rc,
hoc gom li tng khm nh nh, nm ba ci nh, v chy di n mi v vi mi cy s ngn.
Hai ch Lng ti ch cn khu gi mt t chc hnh chnh c nhiu bc sch.
L do ca s n dn, n v tung ra, ca hnh thc vt cht ca lng chng ta, t Bc xung Nam,
thng c xem l v, ti pha Bc, t hp v dn ng, pha Nam, t rng v tha dn. L do
ny, mt mnh khng gii thch tt c cc s kin nhn thc trn kia, bi v c nhiu ni t
hp, nh Tha Thin, li c nhng lng rng hn Thi Bnh, hay Qung Nam, Qung Ngi, ni
m t li rng hn. V, nu vng t hp khng th t chc lng rng c th tri li vng t
rng vn c th chc lng tr mt c. Chc chn l ng thi vi l do trn, mt quan nim sai
lm v s t chc lng, ca nhng ngi ph trch cng cuc chim c cc vng t mi, l mt l
do rt nng.
Cng xa trung ng, hnh thc nguyn khi ca lng v nhng hu qu c li ca hnh thc , li
cng b qun.
Ch cn nh rng lng th c nh, c cha, c cng s, l , m qun rng cc c s cng cng ,
ch phc v hiu qu khi no hnh thc tr mt c tn trng.

Hu qu ca hnh thc vt cht.
Nhng d l do no, th, s kin thc t nh vy, v mang theo nhiu hu qu rt l bt li cho
chng ta ngy nay.
Nhng hu qu bt li v quc phng, nh chng ta bit, l nhng hu qu tai hi cp k nht.
K l nhng hu qu v nhn sinh, v x hi v v vn ha v kinh t, tai hi khng km, nhng
lu ngy mi n.
Trc ht l, sng trong khun kh mt hnh thc tr mt, tinh thn tp th mi ny n c. Hnh
thc tr mt mt i, tinh thn tp th cng mt. l mt iu v cng tai hi, bi v lc no quc
gia, mt tp th to ln, vn cn v vn i hi ngi dn mt thc tp th m h mt.
K , sng tr mt, ngi dn s khng c lp, s da vo tp th m pht trin c nhn. Nh s
tng tr gio dc t nhin, kinh nghim ca ngi trc truyn cho ngi sau, t tht lc trong mt
tp th v hp thnh truyn thng ca tp th. Sng tr mt s tin ha ca c nhn khng b gin
on.
Sau ht, l s lin lc t nhn dn ln chnh quyn trung ng, cng nh t chnh quyn trung ng
xung nhn dn, s thng sut, d dng, nu nhn dn sng trong mt hnh thc tr mt. Cc c s
cng ch mang n cho nhn dn nhng phng tin kinh t, x hi hay vn ha, nng cao i
sng, ch c th t chc c trong hnh thc sng tr mt. V l d nhin l nu hnh thc sng tr
mt khng c, th tt c nhng hu qu trn kia u khng c. Ngha l khng hnh thc tr mt,
ngi dn s sng l li, truyn thng ca tp th mt ln, c nhn khng pht trin, thc tp th
khng cn. Chnh quyn n vi ngi dn mt cch gin on v ngi dn cng khng bit n
chnh quyn.
Ngoi nhng dy lin lc gia nh ra, ngi dn sng c lp khng cn bit x hi v quc gia l g.
Nhng s kin tai hi trn y, cng tr nn trm trng di thi Php thuc, bi v i sng ca
nhn dn khng phi l mi lo u ca ngi thng tr.
Tnh trng x hi ca ngi dn nh vy, tt nhin nh hng nng n n mc sn xut kinh t
bi v cc k thut sn xut, nht l v nng nghip, lnh vc thin sn chnh ca chng ta, th s,
li cng ngy cng suy i.
V vy m chng ta khng ly lm l, khi c nhng t trnh nghin cu ca cc chuyn vin v kh
nng tng gia sn xut ca chng ta trong ngnh nng nghip. Nhng ngi ny c lng rng,
mc sn xut min Bc c th tng ln t nht l nm mi phn trm, min Trung t nht l mt.
trm phn trm, v min Nam hai trm phn trm.
Con s. sai bit, gia ba con s nh gi kh nng tng gia sn xut ca ba min, ch do s sai bit
gia trnh th thut sn xut hin ti ba min.
Nhng trang trn y gip cho chng ta nhn thy r rng s chim c ca chng ta, i vi pha
Nam min Trung cha hon b, v i vi min Nam hon lon cha ri.
bt tay vo cng cuc pht trin, vic u tin m chng ta phi thc hin l hon tt cng cuc
chim c ni trn, bng cch t. chc li, trn cn bn sng tr mt v tp th, cc c s h tng ca
chng ta nng thn.
Nh th th, vic t chc li cc lng mc pha Nam min Trung v min Nam, khng phi ch c
tc dng qun s, i vi s ph quy ca du kch qun min Bc, m chnh l t nn tng cho
cng cuc pht trin dn tc trn mi lnh vc, nhn sinh, kinh t v vn ha.
ng hn na, hai tc dng trn phi i i vi nhau. Ngha l, tc dng qun s, i vi s ph
quy ca du kch min Bc, s t c d dng hn, nu chng ta t n vo khun kh bao qut
ca mt cng cuc pht trin dn tc rng ln. L do ca s kin ny l nh sau y:
Cng Sn, ni chung ton b l thuyt v phng php hnh ng, l mt phng tin tranh u
khc phc c s tin tng ca cc nh lnh o min Bc. S tin tng ca h bt ngun t hai s
kin. Trc ht l phng tin t ra c hiu lc trong giai on gii phng quc gia khi ch
thc dn, bi v mang n cho chng ta nhng ng minh quc t trong cuc tranh u l loi ca
mi quc gia, nh chng ta bit. S kin th nh l gng pht trin ca Nga S. i vi hon
cnh ca Vit Nam s tin tng c thch nghi khng, chng ta cp n trn y v sau ny s
tr li.
Du th no, do s tin tng trn, cc nh lnh o min Bc p dng phng php Cng Sn
thc hin cng cuc pht trin, nh chng ta trnh by phn hai, trong c cuc xm chim
min Nam. V vy m, bin php qun s i vi h ch l mt phn trong mt ton b chng trnh.
Do nhng hnh ng ca h c nhng kh nng li cun c qun chng, m ring nhng bin
php qun s ca h, khng lm sao c c. Ni mt cch khc, bin php qun s ca h khng
th tch ri v ng ring mt mnh, ngoi phm vi cng cuc m h ch trng.
Nh vy, chng li nhng s ph ri ca du kch qun min Bc th bin php qun s khng thi
l khng . V d m chng ta c nh bi h v qun s i na, chng ta cng cha thng h c,
bi v lc lng chnh yu ca h khng phi l qun lc, nhng l mt ton b chng trnh.
V chng ta bit, chng trnh khng g khc hn l mt cng cuc pht trin theo li Cng
Sn.
Cng nh chng ta thy trn kia, khi Nga S m mn cho giai on hin ti ca cuc tranh u
vi Ty phng th iu kin trc tin bo m thng li l a cuc tranh u ca h ln tm
quc t, bi v ch th l Ty phng, ba ging li thng tr trn khp a cu. Trng hp ca
chng ta ngy nay trong cng cuc nh dp du kch qun min Bc cng tng t nh vy. V min
Bc t vn , du kch qun ph ri ti min Nam, trong khun kh ton quc ca mt cng cuc
pht trin theo li Cng Sn. Nh vy mun nh dp du kch qun, chng ta phi t cng cuc
nh dp trong khun kh ton quc ca mt cng cuc pht trin dn tc theo li T Do. Ngha
l, nhng bin php ca chng ta dng phi l nhng bin php khng gii hn trong lnh vc qun
s m l nhng bin php thuc tt c cc lnh vc gm trong khun kh ca cng cuc pht trin
dn tc. V chng trnh ca chng ta phi c quan nim, khng phi ch cho min Nam, m cho
ton quc.

Nhng ci vn ca lch s
Ngoi hai vn , S lin lc vi Trung Hoa v Cng cuc Nam tin ca dn tc ng nhin
nng trn ci vn hin ti ca dn tc, chng ta thy trong mt on trn y, tm mi nm
thng tr ca ngi Php li cho chng ta mt di sn m ngy nay chng ta cn phi mang
nhng hu qu rt l tai hi. Ch cn nhc li ba gnh nng nht m thi k Php thuc lu li cho
chng ta.

Ty phng ha bt buc
Trc ht l mt cng cuc Ty phng ha bt buc i vi chng ta. Bt buc, bi v chng ta
khng c Ty phng ha, nhng v sinh lc mnh bo ca mt nn vn minh chin thng vn
minh chng ta, lm cho chng ta mt tin tng vo cc gi tr tiu chun c, v min cng thu thp
nn vn minh mi. K thng tr khng c quyn li g bit n s Ty phng ha ca lp ngi
b tr.
Vn mng ca chng ta li khng phi do chng ta nm. V vy m cng cuc Ty phng ha, m
chng ta phi chu nhn t mt th k nay, l mt cng cuc Ty phng ha bt buc, khng
mc ch, khng c hng dn. Dn chng b li cun vo mt phong tro Ty phng ha, m
khng hiu Ty phng ha lm g, Ty phng ha n mc no l , v Ty phng ha lm
sao l ng.

X hi tan r.
Tnh trng dn dt n s tan r ca x hi chng ta. Cc gi tr tiu chun c mt ht hiu
lc i vi tp th m gi tr tiu chun mi th khng c. Do , tn hiu tp hp cc phn t trong
x hi mt. l mt iu v cng bt hnh cho dn tc trong giai on ny, v chnh lc ny l
lc m chng ta cn phi thc hin cng cuc pht trin dn tc bng cch Ty phng ha. Mt
cng cuc nh vy i hi, nh chng ta bit, nhiu n lc lin tc ca ton dn v nhiu hy sinh
ln lao ca mi ngi. V vy cho nn, s c mt tn hiu tp hp v cng cn thit, ton dn
trng vo v tin tng, mi c ngh lc m cung cp c gng trong mt hon cnh kh hnh. V
chnh vo mt thi k nh vy chng ta li mt cc tn hiu tp hp.
Gi s chng ta c mt s tin tng vo mt nhn vt tng trng, nh ngi Nht tin vo Thin
Hong ca h, th s tin tng tht l qu bu v cng. Cho nn, s l c hi pht trin ln u
tin, khi m x hi chng ta cha tan r, l mt iu ht sc tai hi. Ngy nay, chng ta phi pht
ng cng cuc pht trin, t mt khi im rt thp, so vi khi im chng ta c th c c,
nu chng ta nm ngay c hi ln u tin.
S thiu tn hiu tp hp t nhin cho dn tc, v s dn dt cc nh lnh o chng ta n mt
hon cnh phi x dng nhng tn hiu tp hp chin lc v c nhin l giai on. Nhng l mt
s thay th bt c d, bi v nhng tn hiu tp hp giai on, t n khng bn, tt nhin phi
nhiu ln thay i vi thi gian, v s lm mt s tin tng ca nhn dn i vi ngi lnh o.

S gin on trong vn lnh o quc gia.
Gnh nng th ba, m thi k thng tr ca quc li cho chng ta, l s gin on trong vn
lnh o quc gia. Chng ta thy rng chng ta lm vo mt s gin on n mt trnh
trm trng nht. S chuyn quyn khng th thc hin c gia lp ngi trc v lp ngi sau.
B mt quc gia v b mt lnh o u b mt. Thut lnh o khng truyn li c. Ngi lnh
o khng c di sn d vng khng bo tn c, vn kh tht lc v b cp bc.
Mt trong cc nguyn nhn chnh yu ca sc mnh ca cc cng quc l mt s lin tc lnh o
quc gia trong nhiu th h. Trong thi gian , kinh nghim lnh o chng cht v lu truyn cho
cc th h. Ch tng n ci hu thun kinh nghim sc tch hng my th k ca h, chng ta cng
khip, khi nhn li my t giy kinh nghim lm hu thun cho chng ta ngy nay. Quan nim qut
sch tn tch trc, xy dng tng lai l mt quan nim u tr ca qun chng, khng c hun
luyn v thc chnh tr.
Khng ngi lnh o no, k c nhng ngi cch mng cung nhit nht, c quyn nui mt
tng nh vy. Bi v khng c mt hnh ng no m st hi mt dn tc bng hnh ng qut
sch tn tch trc xy dng tng lai, v nh th c ngha l khng bao gi chng ta xy dng
c mt kho tng khinh nghim lm hu thun cho s lnh o quc gia.
Thm vo cc gnh nng trn y, m quc lu li cho chng ta, s thiu ngi lnh o trong
cc ngnh, nh chng ta bit, l mt tr lc to tt cho cng cuc pht trin ang i ch chng ta.

Vn phn chia lnh th
Chng ta thy, trong mt on trn, nhng iu bt li cho chng ta, trong mt cng cuc pht
trin dn tc, bi v nc Vit Nam l mt nc nh. Nay thay v mt cng cuc pht trin thc hin
cho ton quc, tnh trng chia i t chng ta vo hon cnh phi quan nim cng cuc pht trin
cho tng phn na quc gia. Nh th, vic chia i lnh th t n l mt tr lc vt cht, cho
cng cuc pht trin ca chng ta.

Mu thun v c hi.
Mt nc nh v yu, nh nc chng ta, ch sng nh nhng mu thun gia cc nc ln. Chnh
s mu thun, gia khi Cng Sn v khi Ty phng, gip cho cc quc gia b quc thng
tr thu hi c c lp v cng nh cc mu thun gia cc cng quc Ty phng hi th k 19
m nc Nht thc hin c cng cuc pht trin dn tc.
Ngy nay, mu thun gia khi Cng Sn v khi T Do, cng nh mu thun gia khi Nga S,
khi Ty phng v khi Trung Cng ang thnh hnh, hay l nhng mu thun gia cc quc gia
ca khi Cng Sn hay gia cc quc gia ca khi T Do, tt c u l nhng phng tin gip cho
Vit Nam v cc quc gia, ng thuyn vi Vit Nam, thc hin cng cuc pht trin ca mnh.
Mu thun cng nhiu, c hi cng thun li; mu thun gim i, c hi tr nn kh khn v mu
thun mt i, c hi cng mt.
Trong hai mi nm, t ngy i th chin th hai chm dt, nh chng ta phn tch trong mt
on trn, c hi n cho cc quc gia nh chng ta pht trin. Nhng ring i vi Vit Nam,
v s phn chia lnh th, cho nn, chng nhng chng ta khng khai thc c cc mu thun
pht trin, m chng ta li cn ri vo ci th tranh chp gia hai yu t ca mu thun Ty phng
v Nga S. Mc d c hi pht trin vn cn, nhng v tr ca chng ta khng cho php chng ta
nm ly c hi.
Nu ln ny c hi li mt nh cch y mt trm nm, th h ca chng ta v nht l cc nh lnh
o v mt tnh ton sai lm, trong mt giai on quyt nh, to ra tnh trng phn chia lnh th,
s chu s nguyn ra on hn ca cc th h sau ny, cng nh chng ta ph bnh nghim khc
lp ngi lnh o thi Nguyn triu.
Chng ta ghi vo xng mu cc hu qu au kh ca s l c hi ln th nht, v chng ta cng
c th on bit nhng hu qu tai hi gp my ln hn, ca s l c hi ny trong khi m cc dn
tc ng thuyn vi chng ta u n lc nm ly c hi pht trin v nhiu dn tc tht s nm
ly c

Hin trng tm l.
S phn chia lnh th cn to ra mt hin trng tm l, thuc v tnh cm, n su v lan rng trong
qun chng. Mi ngi Vit Nam pha Nam cng nh pha Bc u cm thy nh b cng ot
mt phn di sn ca t tin. V tnh cch su v rng trong qun chng ca hin tng tm l trn,
m mi cuc vn ng chnh tr, pha Nam cng nh pha Bc, u tm cch khai thc vn thng
nht lnh th, cho ch trng giai on ca mnh.

Phn chia v phn tranh.
ng trc s phn chia lnh th, phn ng lin tng n cuc Nguyn, Trnh phn tranh hi th
k th 17, n cuc phn tranh gia Ty Sn v Nguyn nh hi th k th 18 v n cnh iu tn
ca t nc sau gn hai trm nm ni lon. Tuy nhin, cc cuc phn tranh trc y trong lch s
v cuc phn chia hin ti khc nhau v bn cht ca cc nguyn nhn, v giai on tin ha ca x
hi Vit Nam v v tnh cht ca cc hu qu lu li cho cc th h sau.
Trc ht, nguyn nhn cc cuc phn tranh trc y u do nhng s tranh ginh nh hng ni
b gia nhng nh lnh o ca chng ta. Cuc phn chia ngy nay l hin tng a phng ca s
tranh chp gia ba khi Ty phng, Nga S v Trung Cng. S d chng ta phi gnh chu hu qu
ca mt cuc tranh chp ngoi lai nh vy, l v iu kin gian lao ca cuc tranh ginh c lp
dn dt mt s nh lnh o ca chng ta vo phe ng Minh vi Nga S, v sau h khng
kho lo kp thi rt ra khi cuc ng Minh ni trn, khi cuc ng Minh chm dt hiu
lc.
Cc cuc phn tranh trc y xy ra trong mt thi k tin ha lin tc ca x hi Vit Nam.
Ngha l, trc v sau cc cuc phn tranh trc y, x hi Vit Nam u sng theo mt loi gi tr
tiu chun. V vy, cuc phn tranh sau khi chm dt, khng lu li mt s gin on no trong
tin ha ca x hi chng ta.
Cuc phn chia ngy nay xy ra trong mt giai on m chng ta ang cn t li cc gi tr tiu
chun, cho s tin ha ca x hi chng ta. Trc s phn chia, cc gi tr tiu chun ca x hi c
cht, m cc gi tr tiu chun mi th cha c. Do , x hi ca chng ta tan r v con thuyn
ca chng ta tri git, khng c nh hng. V vy m, nh chng ta bit, cng cuc pht trin
dn tc, trong c hi th hai ny, s din ra trong mt hon cnh v cng nghim khc so vi hon
cnh, trong cng cuc pht trin dn tc c th thc hin c, nu chng ta nm ly c c
hi th nht.
Nu trc y, chng ta di thi nh Nguyn, nm c c hi th nht pht trin dn tc,
nh ngi Nht, th ngoi ra s thu thp k thut Ty phng, chng ta ch cn phi tm mt trng
thi thng bng mi thu np mt s gi tr tiu chun mi dnh lin vi cc k thut Ty phng,
bi v cc gi tr tiu chun c ca chng ta vn cn sinh lc.
Nhng trong hon cnh ca x hi chng ta ngy nay, mt cng cuc pht trin dn tc ng nhin
gm mt phn rt quan h, l t li cc gi tr tiu chun mi cho s tin ha ca dn tc v chnh
trn lnh vc ny, s phn chia ngy nay mi lu li nhng hu qu tai hi nht cho cc th h tng
lai.
Dn tc chng ta vo mt thi k m cng cuc pht trin dn tc bng cch Ty phng ha l
mt vn sng cn m chng ta phi thc hin cho k c. Chng ta dnh rt nhiu trang cho
vn ny cng l v tnh cch v cng thit yu ca n.
Vi s phn chia ngy nay, chc chn l pha Nam s pht trin theo li M v pha Bc s pht trin
theo li Nga.
Gi s m hai min, mc du cha thc hin ri cng cuc pht trin, nhng u bc mt bc di
trong cng cuc , th ng nhin, nhn dn hai min s hng ng vi nhng tn hiu tp hp
khc nhau, s tin tng vo nhng gi tr tiu chun khc nhau v s c nhng tp qun x hi hon
ton khc nhau.
Cc s kin ny khng sao trnh c, bi v, min Bc, p dng phng php Cng Sn trong cng
cuc pht trin, s tn sng, vi mc ch huy ng qun chng, nhiu gi tr tiu chun chin lc,
giai on, v i chi li vi cc gi tr tiu chun, di sn ca vn minh nhn loi. Ch khi no mc
ch pht trin t. nh Nga S ngy nay, th nhng gi tr tiu chun chin lc v giai on
mi s c thay i v nhng ch li cho nhng gi tr tiu chun thch nghi vi di sn vn minh
nhn loi. V d cch y hn bn mi nm, lc cch mng Nga S ang cao tro, cc nh lnh o
Nga S v l do huy ng nhn dn, ht sc khuyn khch i tnh t do, ph hy gia nh, cc lc
tiu dit quyn t hu, ph tn gio. Nhng bn mi nm sau, cc nh lnh o Nga S, sau khi
mc ch pht trin t, ln ln khng lm sao khng tr v vi cc gi tr tiu chun c
chng minh l nhng di sn ca vn minh nhn loi: tn trng gia nh, nhn nhn quyn t hu,
knh trng tn gio.
Trong khi , min Nam, pht trin theo li M, chc chn s tn trng nhng gi tr tiu chun
chng li cc gi tr tiu chun chin lc v giai on ca min Bc.
Trong hon cnh nh trn va trnh by, trong thi gian ng pht trin cho hai min, mt s thng
nht khng th no thc hin c m khng mang n nhng trng hung au kh cho ton dn,
bi v mt s thng nht nh vy s to ra mt s ngi tht cc l phn na dn tc trong mt th
h.
Nh vy th, vn tr nn r, hoc chng ta phi thng nht trc khi pht ng cng cuc pht
trin bng cch Ty phng ha, hoc chng ta ch c th thng nht sau khi mc ch pht trin
t.
Nh vy th, bn ngoi mi l do tnh cm v mi hu khai thc vn thng nht vi mc ch
chin thut chnh tr, v ch nhm vo vn cn phi gii quyt ca cng ng dn tc, chng ta
phi c thi nh th no trc s phn chia lnh th?
c yu t tr li cu hi trn y, trc ht chng ta tm xem nguyn nhn no dn dt n
tnh trng phn chia ngy nay. Tuy nhin, trc khi c iu kin tr li ch xc chng ta cng c th
nhn xt rng, min l cng cuc pht trin c bo m, ci li cho dn tc l thu nhn nhng gi
tr tiu chun c tnh cch vnh vin thay v nhng gi tr tiu chun giai on v chin lc.

Nguyn nhn ca s phn chia lnh th.
T ngy Vit Nam b chia i, thi gian qua mi c mi nm. Thi gi cn cha di cho cc
ti liu lch s, v t xng danh, c th ni ln trn khi ti liu b thin kin ca ngi ng cuc
chi phi. Tuy nhin, mt s s kin lch s khc tn cng bt u thnh hnh. V chnh chng ta
trong cc trang trn cng nhn thy v dn chng mt t nhiu.
Xt cc bin c, xy ra, cho Vit Nam v cho cc quc gia ng thuyn vi chng ta trc y, t
nm 1945, chng ta nhn thy trc tin, nh hng ca hai li quc li quc kiu Anh v
li quc kiu Php n cng cuc tranh u ginh c lp ca cc nc b thng tr v n cc
bin chuyn chnh tr trong cc nc y, t khi c lp thu hi.

Chnh sch thuc a ca Php.
Chnh sch thuc a ca Php, chng ta bit, khng c phn minh gia hai hnh thc thuc a,
thuc a di dn v thuc a khai thc.
i vi cc thuc a khai thc, chnh sch ca ngi Anh rt r rt. H nhn xa v bit th no ri
cng c ngy h phi ra i v tr c lp li cho ngi bn x. V th cho nn, chnh ph Anh d
tr sn cho nhng ni mt chng trnh gm, va vn o to nhng ngi lnh o s thay
th h, va vn chuyn quyn mt cch n ha t tay h sang cho nhng ngi va thot khi
ch thng tr.
Trong khi , ngay i vi cc thuc a m bn cht phi l mt thuc a khai thc, ngi Php, v
mt quan im thin cn, khng h d liu mt chng trnh rt lui no c. n khi cc bin chuyn
chnh tr t h trc mt tnh th phi thoi trit v tha nhn c lp ca cc dn tc bn x, thi
ca cc chnh ph Php, v s thiu chnh sch, lc no cng l mt s dng co gia vic i v
vic .
Nc Php phi tr bng mt gi rt t s thiu mt chnh sch di hn sng sut v mt chng
trnh hnh ng cng quyt lc tnh th i hi.
Cc s kin trn cng l nguyn nhn lm cho cc cu thuc a, nh Vit Nam v Algrie, phi
hy sinh nhiu xng mu v chu ng nhiu gian lao trong cuc chin u ginh c lp. Chng ta
khng ph nhn rng mt s c lp mua bng nhiu hy sinh v nhiu gian lao, l mt s c lp qu
gi, kh d nu cao tnh kiu hng ca dn tc.
Nhng sinh lc ca cng ng l mt ca bu, lc no cng thit yu cho s pht trin v s tin
ha, nh lnh o no cng phi t t cho mnh mt nghim lut phi bo v v tit kim, khi quyn
li ca cng ng bt buc phi s dng n.
Gi s m chng ta ginh c c lp mt cch t hao tn sinh lc ca dn tc, nh trong trng
hp ca cc cu thuc a Anh, th bao nhiu gian lao v hy sinh m chng ta phi vo cuc
khng chin, chng ta c th dnh cho cng cuc pht trin, m v s sng cn ca cng ng dn
tc, chng ta phi thc hin cho c bng mi cch. c lp khng phi l mc ch. Pht trin dn
tc mi l mc ch.
Cc s gia Ty phng sau ny, s v cng nghim khc i vi nc Php, v s thiu chnh sch
ca Php trong mt giai on quyt nh lm gim u th ca Ty phng trong cuc tranh u v
i gia Ty phng v Nga S. Cc s gia Vit Nam sau ny cng s v cng nghim khc vi
Php, v s thiu chnh sch ca Php gy ra mt cuc chin tranh tn ph sinh lc ca dn tc
Vit Nam.
Cc s gia ca Vit Nam sau ny cng s v cng nghim khc i vi s ngi lnh o khng
sng sut nhn thc bn cht thc t ca cuc tranh chp v i gia Ty phng v Nga S
khai thc mu thun, thu phc c phng tin c lp cho chng ta m khi phi tr bng mt s
ph phm sinh lc to tt, c th trnh c.
Chnh hai loi s kin trn, chnh sch thuc a thin cn ca Php v s khng thu trit vn ca
mt s nh lnh o ca chng ta, chng nhng to cho chng ta mt cuc tranh ginh c lp v
cng tiu hao, li cn dn dt n tnh trng phn chia ngy nay, mt tr lc v cng tai hi cho cng
cuc pht trin dn tc chng ta.

Chnh sch Php dn dt n phn chia.
Trong khun kh s tranh chp v i gia Nga S v Ty phng, lin sau khi i th chin th hai
chm dt, ngi Anh nhn thc rng trong cuc din ca s tranh u lc by gi, k th chnh ca
Ty phng l Nga S v cc ng Minh ca h. V vy cho nn, thi hnh mt chng trnh d
tr t lu, ngi Anh cp thi thc hin s giao hon c lp li cho cc thuc a khai thc. V
trong cc cuc thng thuyt vi cc nh lnh o bn x, cng nh trong cc chng trnh o to
ngi thay chn lu nay, ngi Anh cng quyt loi b ngoi vng cc lnh t Cng Sn. Thm
vo , cc chng trnh vin tr pht trin c thc hin hu thun cho chnh sch bin cc cu
thuc a thnh nhng ng minh ca Ty phng trong cuc tranh chp vi Nga S. Ton b cc s
kin trn, nh chng ta bit, l c hi cho cc quc gia trc y b quc thng tr pht trin
dn tc.
Mc du l mt phn t quan trng ca x hi Ty phng, nc Php v s thiu chnh sch nh
trn ni, v v s thng trm ca chin s trong i th chin th hai, khng c ci nhn bao qut
cn thit v thch hp vi cuc din ca s tranh chp v i gia Nga v Ty phng.
Trong cc thuc a, ngi Php vn tip tc mt chnh sch p dng lu nay, va khng hp thi
va nh nhen, mc ch bo v nhng quyn li li thi. i, lng nan, ngi Php dng th
on thng thng qun bnh gia cc lc lng cch mng Quc Gia v Cng Sn, va nui dng,
va tiu hao c hai bn th li. iu bt ng cho ngi Php l khi thi c n Vit Nam, sc
qut cng ca dn tc mnh cho n i tt c u t cng cuc khng chin chng Php ln trn
mi k th ng phi. Nh cc s kin , v nh s t chc tinh vi v s hiu vn , c hai, u
tha hng ca Cng Sn quc t, ng Cng Sn nm c chnh quyn Vit Nam.
Chng nhng th, ngi Php c mt l do khc thc y cho cuc khng chin ca chng ta ri
vo s lnh o ca Cng Sn. Quc gia kit qu v chin bi v s chim ng ca c trong bn
nm, nc Php cn tin kin thit. Ngoi cc s vin tr trong khun kh chng trnh Marshall
m chng ta bit, nc Php ginh trc tip hoc gin tip vo s ti thit ni b, mt s ln
vin tr ca Ty phng, ni l chn ng s bnh trng ca Cng Sn Vit Nam. V vy m
ngi Php cn duy tr chin cuc ng Dng v a s khng chin quc gia ri vo s lnh
o ca Cng Sn.
Nu chng ta thc rng, sau i th chin th hai, cc bin chuyn chnh tr trn th gii, v tt
nhin l Vit Nam, u b ng trong khun kh cuc tranh chp v i gia Nga S v Ty
phng, th chng ta thy rng, ngay t lc ngi Php thi hnh cc th on chnh tr ca h Vit
Nam, mm mng s chia i t nc ca chng ta khng trnh c.
Cc mu m toan tnh ca Php khng hon ton kt qu, v Php khng th mi mi, v tnh hay c
, nhm mt trc cuc din s tranh chp gia Nga S v Ty phng, v mt mnh, i ngc li
chnh sch ca Ty phng, ch trng bin cc tuc a c thnh nhng ng Minh chng li Nga
S. Php phi rt khi bn o ng Dng cho Ty phng thi hnh chnh sch ni trn. V
chnh Php, sau v Vit Nam v Algrie, cng phi p dng chnh sch i ph vi cc thuc a cn
li cng c v tr cho Ty phng.
Chng ring g trong phm vi vn Vit Nam, m trong tt c cc phm vi khc, trong khun kh
s tranh chp gia Nga S v Ty phng, hnh ng ca Php lc no cng mang nng tinh thn
thiu on kt vi Ty phng.
Nguyn nhn ch thm trng v chin s ca Php trong i th chin th hai, to ra cho cc
nh lnh o Php mt tm trng t ty mc cm v mt s di hn cay ng i vi cc ng Minh
ca h trong khi Ty phng.
Vit Nam, tinh thn hu th chin ca nc Php lu li cho chng ta nhng hu qu v cng
tai hi: chnh tinh thn v mt chnh sch thuc a thiu sng sut phi chu trch nhim, nh
chng ta va trnh by, s phn chia lnh th Vit Nam hin nay.

ng Minh vi Cng Sn.
Nh chng ta bit, nc Php khng quan nim sn, ngay t lc cha c s thc y ca cc bin
c, mt chnh sch thuc a sng sut, nn khi tnh th i hi, khng c mt chng trnh hnh
ng thch ng. Nhng gi s, mc du hon cnh , nc Php ngay sau khi chnh ph H Ch
Minh thnh lp, c iu kin thi hnh mt chnh sch tr thuc a nh ngi Anh v thnh
tht p dng mt chnh sch nh vy. Trong trng hp , chnh ph H Ch Minh mc du t cch
lnh t ng Dng Cng Sn ng ca ngi lnh o, c kh nng v ch a nc
Vit Nam ra ngoi vng nh hng ca hai khi, trnh cho dn tc mt cuc chin tranh tn ph, v
mt s chia i lnh th, va xc ng trn phng din tm l v va di hi trn phng din chnh
tr, v sau ng trn v tr ton quc, khai thc cc mu thun pht trin dn tc khng?

Vn chnh cho dn tc l vn pht trin.
Chnh tr ca mt nc nh, nh nc chng ta hon ton b ng trong ci th ca cuc tranh chp
gia Nga S v Ty phng.
Nh chng ta bit, cng v c s tranh chp ny m cc nh lnh o ng ng minh vi
Nga S tranh ginh c lp cho dn tc.
Nhng chng ta cng cn nh rng Nga S s d lin kt vi cc thuc a ca Ty phng l bi v
Nga S cn c ng minh trong cng cuc chin u trng k v v i vi Ty phng, m mc
ch trc ht v trn ht, l pht trin dn tc Nga. Tnh cch thing ling gia cc ng ch ca l
tng cch mng x hi th gii ch l mt tn hiu tp hp qui t k th ca Ty phng vo mt
mt trn phc v mt chin lc tranh u ca dn tc Nga. Ngy nay, mc ch pht trin ca Nga
t. S thay th cc gi tr tiu chun chin lc v giai on ca Nga S bng nhng gi tr tiu
chun, di sn ca vn minh nhn loi, nh chng ta thy trong mt on trn, l mt bng c hng
bin nht, soi sng lp trng ca Nga. Trung Cng t co Nga phn bi ch ngha Cc-mc L-nin
v nhng s kin trn. Trung Cng li mun thay th Nga, nhn danh ch ngha Cc-mc L-Nin h
ho qui t cc nc km m mang, phc v cng cuc pht trin cho dn tc Trung Hoa. Ngy
no mc ch pht trin t, th cuc ng minh mi ny do Trung Cng xng cng khng
cn hiu lc i vi Trung Cng, cng nh cuc ng minh trc y do Nga xng, ngy nay,
khng cn hiu lc i vi Nga. V mc ch cui cng ca cuc tranh u vn l mc ch dn tc.
Nhiu nh lnh o ng m quc gia cng b quc thng tr, sng sut nhn thu
thm chin lc ca Nga S. Gandhi v Nehru, t chi s ng minh vi Cng Sn v l do trn.
Cc nh lnh o Cng Sn ca chng ta ng minh vi Nga S v iu kin gian lao ca mt cuc
tranh u ginh c lp gay go vi ngi Php.
Nhng, h ch c th thot ra ngoi vng nh hng ca hai khi lnh o cng cuc pht trin
ca dn tc, nh chng ta nu ln trong cu hi u mc ny, nu cc iu kin sau y c h
nhn thc r rt:
1.- Bn cht thc t ca cuc tranh chp gia Nga S v Ty phng.
2.- Thm chin lc ca Nga S
3.- Cuc ng minh vi Nga S, ht hiu lc i vi Nga S, khi mc ch pht trin ca Nga S
t.
4.- L thuyt Cc-mc L-nin l mt phng tin tranh u v pht trin ca Nga trc y, cng
nh l mt phng tin tranh u v pht trin ca Trung Cng ngy nay.
5.- S ng minh vi Cng Sn phi c chm dt kp thi khi n khng cn hiu lc i vi dn
tc.
6.- i vi dn tc Vit Nam, Trung Hoa ca Mao Trch ng, cng nh Trung Hoa ca cc triu
i Nguyn, Tng, Minh, Thanh l mt e da truyn kip.

S ng minh vi Cng Sn thc y phn chia.
Chng ta cha c mt ti liu hay mt triu chng no chng t rng cc nh lnh o min Bc hin
nay nhn thc cc iu kin trn. Ngc li, cc th loi chnh tr ca min Bc cn ang ca tng
nh l nhng chn l nhng gi tr tiu chun chin lc v giai on m Nga S b. Nh th th
c l dn tc chng ta cn phi bt hnh mc kch cc nh lnh o min Bc ca chng ta tn th
nh mt chn l, mt l thuyt m Nga S v Trung Cng ch dng lm mt phng tin tranh u
v Nga S bt u sa thi khi mc ch pht trin t.
Nh th th, gi s m ngi Php c tht s thi hnh mt chnh sch tr thuc a, nh ngi Anh,
i vi Vit Nam, th cc nh lnh o min Bc cng cha chc a chng ta ra c ngoi
vng chi phi trc tip ca hai khi khai thc mu thun m pht trin dn tc.
Trong hon cnh m cuc tranh chp gia Nga S v Ty phng chi phi nng n hnh ng chnh
tr ca cc quc gia nh, lp trng Cng Sn, l thuc Trung Cng, ca cc nh lnh o min Bc,
ng nhin gy phn ng ca Ty phng v s phn chia lnh th cng khng trnh c.
Nh vy, t cch Cng Sn ca cc nh lnh o min Bc l mt iu kin thun li gip cho ngi
Php thi hnh nhng toan tnh chnh tr ca h Vit Nam. V lp trng Cng Sn l thuc Nga S
v Trung Cng l mt nguyn nhn ca s phn chia lnh th Vit Nam, trong khung cnh chnh tr
ca th gii, sau i chin th hai, do s tranh chp gia Nga S v Ty phng chi phi.
Tm li nguyn nhn su xa ca s phn chia lnh th Vit Nam ngy nay l chnh sch thuc a
ca Php v lp trng Cng Sn l thuc Nga S v Trung Cng ca cc nh lnh o min Bc.

Cc bin c chnh tr dn dt n s phn chia.
Trong thc t, s phn chia ny mm khi hai quc gia Ty phng Anh v M, dn ng cho
mt gii php chm dt s b tc ca Php Vit Nam, nhn nhn v bt du vin tr cho quc gia
Vit Nam. Tuy nhin, vin tr qun s v kinh t u qua tay chnh ph Php. V mt phn ln,
c s dng trc tip hay gin tip trong cng cuc ti thit nc Php b chin tranh tn ph.
Thi gian qua, xt k th thi k ny li l thi k m nhng th on chnh tr ca Php x ny
mang n nhiu kt qu nht.
Bn khi Cng Sn, Nga v Trung Cng cng nhn nhn Cng Ha Dn Ch Vit Nam v cng bt
u vin tr.
T y, chin cuc Vit Nam, bin thnh mt chin trng qun s v a phng ca cuc tranh
chp gia Nga S v Ty phng. Nhng mu thun gia Nga S v Ty phng m, ng l ra,
phi c dng pht trin dn tc, li tr thnh nhng kh gii gieo rc s cht cho ton dn.
Nhng yu t ca mt c hi pht trin bin thnh nhng kh c ca mt tai ha.
ng thi, iu ny v cng quan trng cho chng ta, s chi phi ca Trung Hoa, v sau lng s chi
phi, s e da xm lng ca Trung Hoa, m chng ta bit l v cng nng n, mt cch lin tc,
cho chng ta trong hn tm trm nm, tm thi nh ch trong gn mt th k Php thuc, bt u
hot ng tr li di cc hnh thc vin tr v c vn qun s cho qun i ca Cng Ha Dn Ch
Vit Nam.
Chng ta tha hiu rng s pht trin ca Tu, l mc ch trc v trn ht trong mi cuc ng
Minh hin nay ca cc nh lnh o Trung Cng, cng nh s pht trin ca Nga l mc ch trc
v trn ht trong mi cuc ng Minh trc y ca cc nh lnh o Nga.
S pht trin ca mt khi to ln nh Trung Cng l mt s e da cho c th gii, d m cc nh
lnh o Trung Cng khng nui dng nhng tham vng bnh trng nh hin nay. Bi v, s pht
trin ca mt khi gn tm trm triu dn, t n mang trong mnh mt s e da xm chim gh
gm i vi cc cng ng quc gia khc. V s e da bao gi cng gy phn ng. V th cho nn
s pht trin ca Trung Cng, ngoi tr lc ng nhin v ni b ca mt cng cuc pht trin, cn
phi gp nhiu tr lc do cc phn ng bn ngoi gy ra.
Tri li, s pht trin ca mt nc nh nh nc Vit Nam, s khng gp phn ng, v s khng l
mt mi e da cho ai c. Do , ngoi nhng c gng ni b m mt cng cuc pht trin ng
nhin s i hi, cc tr lc bn ngoi s hu nh khng c. Nu cuc pht trin ca chng ta, t n
d thc hin hn cuc pht trin ca Trung Cng, th s gn lin vn mng ca chng ta vo vn
mng ca Trung Cng, l mt hnh ng di hi cho dn tc, d m, i vi chng ta, Trung Cng c
tht s nui nhiu thin ch.
Nhng chng ta bit chnh sch lin tc ca cc triu i Trung Hoa i vi Vit Nam, cn c
trn nhng l do lch s v a d.
Tr li vn pht trin ca Trung Cng. Cc nh lnh o Trung Cng thc hon cnh pht trin
nghim khc ca quc gia h, nn dc nhiu n lc vn ng thnh lp mt mt trn ng
minh rng ri trong khp th gii lm hu thun cho chng trnh pht trin ring ca dn tc Trung
Hoa.
V trong tinh thn ny, Trung Cng vin tr cho Bc Vit. Tuy nhin, v tr a d ca Bc Vit
cn l ngun gc ca hai ng c khc thc y s vin tr ni trn. ng bng Bc Vit v con
sng Nh H l con ng tho ra bin ca tt c vng Ty Nam nc Tu. Vi cng cuc pht trin
ang thc hin, nc Tu ca Mao Trch ng cn cn dng con ng ra bin , hn c cc triu
i trc y ca Trung Hoa. Vin tr cho Bc Vit, trn quan im , l dnh quyn s dng
con ng ra bin lc thi c n.
Trong khi nh hng ca Ty phng cn u th trn th gii, vin tr cho Bc Vit cng l mt
cng tc phng th cho Trung Hoa, v con ng tho ra bin cng l con ng xm nhp vo
Trung Hoa ca cc o qun chinh phc.
Du sao, s Trung Cng vin tr cho Bc Vit, khng lm cho chng ta qun rng, trong thi k m
x hi ng b Ty phng bt u tn cng, nhn c hi vua T c nh Nguyn phi s sang
cu vin, nh Thanh, thay v cu vin, tha thun vi. Php chia i Vit Nam. Nc Tu nh
chng ta bit, gi v phn mnh, tt c cc vng thuc ng bng sng Nh H, ngha l con
ng tho ra bin ca vng Ty Nam Trung Hoa.

Phn chia tht s.
S phn chia tht s nm 1954, s d thc hin c l bi v hai bn, Ty phng v Cng Sn u
tm thy gii php nhiu iu li cho ring khi ca mnh.
i vi Ty phng, Hi ngh Genve l mt vn ng trin k chnh n li nhng li lm chnh
tr ca Ty phng ti Vit Nam, do s thiu chnh sch ca Php gy ra. K hoch ca Ty
phng l chn ng s bnh trng ca Cng Sn xung ng Nam , c thi gian mang p
dng vo Vit Nam chnh sch ca Anh i vi cc cu thuc a. Do , ng thi vi Hip nh
Genve, Php b a ra khi bn o n Chi Na. (ng Dng)
i vi khi Cng Sn, cc bin c chnh tr sau y, lm bi cnh cho lp trng ti Hi ngh
ca Nga S v Trung Cng.
Nm 1953, Staline va t trn, mt cuc khng hong tm ngi k v, xy ra mt cch c lit gia
cc lnh t Nga S. Cc cuc thanh trng m mu va lm rung chuyn chnh trng ca Nga S,
va bc l nhc im ca b my lnh o theo kiu Cng Sn. Tnh hnh bt n nh trong ni b
ca Nga S, ko di trong nhiu nm, lm cho Trung Cng tr thnh mt ng minh qu gi,
chng nhng i vi cuc tranh chp gia Nga S v Ty phng, m li cn i vi cuc tranh
chp gia cc phe trong ni b ng Cng Sn Nga. Vai tr ca Trung Cng ng nhin, tr nn
quan trng chu v Hi ngh. V lp trng ca khi Cng Sn ti Hi ngh c th xem gn
nh l lp trng ca Trung Cng.
iu li th nht cho Trung Cng Hi ngh Genve l mt thng li ngoi giao bi v Hi ngh l
cuc dn xp quc t u tin c Trung Cng tham d. S c mt ca M ti Hi ngh, i vi Trung
Cng, l mt s mc nhin th nhn rng, mc du M cha nhn nhn Trung Cng, M khng th
ph nhn s c mt ca Trung Cng trong cc vn chu v th gii.
iu li th nh cho Trung Cng l mt thng li v ranh gii v lnh th. Lc u, phi on Bc
Vit yu sch ly v tuyn 13 lm ranh gii gia hai min. Hu ca phi on Bc Vit l thu gm
cc tnh Bnh nh v Qung Ngi, m Cng Sn kim sot t trong nhiu nm. Nhng v sau,
di p lc ca Trung Cng ranh gii lui li n v tuyn 17. Gi s c lui li n v tuyn 19 nh
phi on Php yu cu, Trung Cng cng bng lng. Bi v, d ranh gii c t v tuyn 17 hay
19, th nhng tham vng v t ai ca Trung Cng i vi Vit Nam cng tha mn.
Nh chng ta bit, vng t thit yu cho nc Tu l cc vng hai bn sng Nh H, con ng
tho ra bin, thin nhin ca vng Ty Nam Trung Hoa. Vi tha hip ti v tuyn 17, th d m nh
hng ca Ty phng c cn min Nam, s l thuc ca chnh ph min Bc cng bo m
cho nhu cu t ai ca Trung Cng trong tng lai.
iu li th ba cho Trung Cng l mt s kin quc phng. nh hng ca Ty phng tuy vn
hng mnh ng Nam , nhng cch Trung Cng bng mt quc gia tri n.
Vic n nh ranh gii v tuyn 17, va xc nhn tham vng t ai, bt di bt dch ca Tu i vi
Vit Nam, va chng minh s l thuc ca chnh ph Bc Vit i vi Trung Cng.
V ng thi, Hi ngh Genve li l mt s kin khng th bc b, chng t rng chnh tr ca mt
nc nh nh nc chng ta hon ton nm trong mt th b ng bi cuc tranh chp gia Ty
phng v Nga S.

Thi
Chng ta va phn tch xong cc nguyn nhn ca s phn chia lnh th ngy nay, v va duyt li
cc s kin dn dt n s phn chia tht s. Nh th, cc yu t c, chng ta c th loi b
bn ngoi tt c mi l do tm l, v mi nh s dng tnh trng phn chia lnh th vo mt cuc
vn ng chnh tr, hu khch quan n nh mt thi li nht cho dn tc trc s phn chia hin
ti.
Nh chng ta bit, vn thit yu m dn tc chng ta cn phi gii quyt trong giai on ny l
cng cuc pht trin dn tc bng cch Ty phng ha.
D nhin thc hin cng cuc , trng hp thch ng nht l thng nht lnh th, v trn v tr
ton quc, khai thc mu thun gia cc khi mang vo Vit Nam t bn v k thut cn thit cho
n lc pht trin. Nhng v nhng l do xt, trong cc on trn, chng ta khng vo trng
hp trn.
Vy th, chng ta phi n lc thng nht hai phn trc, ri thc hin cng cuc pht trin ton quc
sau, hay thc hin trc cuc pht trin ring cho hai phn v thng nht sau?

Thi th nht
Gi s, chng ta chn thi trc.
S phn chia lnh th Vit Nam nh chng ta bit, l hu qu ca mt hin tng a phng v
qun s ca cuc tranh chp gia Ty phng v Cng Sn. nh th th, chng ta khng ch
ng c s phn chia, cng nh chng ta s khng ch ng c s thng nht, ngy no chng
ta cha loi tr c hin tng ni trn ra khi Vit Nam. Nhng, nu, trc khi hin tng
thnh hnh, mt s lnh o sng sut c th ch ng c s ngn cm hin tng pht sinh, bi v
cc yu t to ra hin tng cha trc tip chi phi chnh s ca chng ta. Sau khi hin tng c
th ha, chng ta khng cn ch ng c s loi tr hin tng na, bi v cc yu t nui dng
hin tng trc tip chi phi chnh s ca chng ta.
Nhng gi s m, mc du hon cnh nghim khc ni trn, chng ta v vn dng ht n lc trong
mt thi gian, c nhin l phi lu di, c th thc hin c thng nht, th chng nhng s tiu hao
sinh lc ca dn tc, ng l phi c dng vo cng cuc pht trin, m li l c hi pht trin c
th khng cn na. Ngha l chng ta s thng nht m khng pht trin. Chng ta bit s l c
hi pht trin ln ny s di hi cho cc th h tng lai n mc no.
Hn na, v nhng l do m chng ta bit, s tn ti ca dn tc cng s b e da. V trong hin
tnh chnh tr, mt s thng nht s ng nhin lm mt c hi pht trin.
Gi s, s thng nht do Bc Vit thc hin, th vi s ch phi nng n ca Trung Cng i vi Bc
Vit, s pht trin dn tc Vit Nam chc chn s khng thc hin c v hai l do.
Cng cuc pht trin ca nc Tu, mc ch trn ht v trc ht ca cc nh lnh o Trung Cng,
nh chng ta bit, l mt cng cuc v cng kh khn. Nu Vit Nam dnh lin vn mng ca dn
tc vi Trung Cng, th cng cuc pht trin ca chng ta cng tr thnh v cng kh khn. Hn
na, nhu cu ca Vit Nam trong cng cuc pht trin s ng nhin vo hng th yu i vi
nhu cu pht trin ca Trung Cng. V trn phng din Ty phng ha, chng ta s l mt th hc
tr hng ba, s dm chn vo nhng li lm khng trnh c ca ngi hc tr hng nh.
l trong trng hp m Trung Cng ch c thin ch i vi Vit Nam. Cn c trn mt ngn nm
lch s bang giao gia hai quc gia, chng ta c th qu quyt rng trng hp ny khng bao gi
pht trin c, m li chng ta s trng vo c dn tc ci ch n l m t tin chng ta, trong mt
ngn nm nhiu xng mu loi tr.
Gi s s thng nht do Nam Vit thc hin, Vit Nam s ri vo s chi phi ca Ty phng. Cc
quc gia Ty phng khng c nhng nhu cu pht trin. Ty phng li ang theo ui mt chnh
sch bin cc cu thuc a thnh nhng ng minh trong cuc tranh chp gia Nga S v Ty
phng. Nhng phng tin di do c Ty phng s dng vo cc chng trnh vin tr m
chng ta u bit.
Nhng, mc d nh vy, chng ta cng phi thc rng, nu chng ta lt vo s chi phi hon ton
ca Ty phng, c hi pht trin cng c th mt, bi v nhng mu thun pht sinh ra c hi s
mt i vi chng ta.
Nh th th, v cng cuc pht trin ca dn tc bng cch Ty phng ha, m chng ta phi thc
hin cho k c, thi th nht ni trn y khng th chp nhn c

Thi th hai
Gi s chng ta chn thi th hai.
Sau khi tha nhn mt tnh trng thc t m chng ta khng ch ng c, hai phn s dc ht
n lc ca mnh thc hin ring cng cuc pht trin cho phn, v bng ng li ca mnh ch
trng. C hi pht trin hin nay vn cn v cuc tranh chp Ty phng v Nga S cha chm dt,
thm vo cuc tranh chp, Ty phng, Nga S v Trung Cng va pht sinh.
Hn na, v hai bn Ty phng v Cng Sn u mun chng minh tnh cch hiu qu ca phng
php pht trin ca mnh, hai phn Vit Nam s ng nhin c hng nhiu vin tr k thut v
t bn.
Tuy nhin, thi ny s khng trnh c hai khuyt im. Hai cng cuc pht trin kinh t v k
thut, quan nim ring cho hai min, cho thch nghi vi nhau trn lnh vc ton quc khng? Cng
cuc pht trin dn tc gm s thu nhn nhng gi tr tiu chun mi. Nu hai phn pht trin theo
hai phng php khc, c nhin cc gi tr tiu chun cng khc nhau. Nh th, s pht trin thnh
cng c l mt tr lc cho s thng nht trong tng lai khng?
Khuyt im th nht khng quan h bi v mt chng trnh pht trin kinh t c th quan nim va
rng cho nhiu x v va hp cho tng x. V kinh t v k thut m hai phn u thu thp, cng l
kinh t v k thut ca Ty phng.
Khuyt im th hai, lin quan n lnh vc tinh thn ca cng cuc pht trin, quan h hn nhiu.
V c c bin thnh mt tr lc cho s thng nht dn tc sau ny hn.
Tuy nhin, chng ta chng minh rng mt cng cuc pht trin dn tc bng cch Ty phng
ha khng lm mt bn cht dn tc. Nh th, mc du min Nam pht trin theo kiu Ty phng,
v min Bc theo kiu Cng Sn, hai min vn khng mt bn cht dn tc.
Bi hc ca Nga S li cho chng ta thy rng, mc du cc gi tr tiu chun ca Cng Sn i chi
vi cc gi tr tiu chun ca Ty phng, nhng cc gi tr tiu chun ca Cng Sn l nhng gi tr
tiu chun chin lc v giai on c mc ch huy ng qun chng, hu thun cho ch c ti
ca ng Cng Sn, thc hin cng cuc pht trin.
Mt khi mc ch pht trin t, Nga S, chnh v s tn ti ca x hi, bt buc phi thay th
nhng gi tr tiu chun chin lc v giai on bng nhng gi tr tiu chun thch nghi vi di sn
tinh thn ca vn minh nhn loi.
nh th th, mt khi mc ch pht trin t, mt iu chc chn l min Bc s thay th cc
gi tr tiu chun chin lc v giai on v cc gi tr tiu chun ca hai min s khng khc nhau.
Ch c mt iu l, s thng nht ch c th thc hin c khi no mc ch pht trin t.
Nh th th vn sng t. V s sng cn ca dn tc, th h ca chng ta phi nm cho c c
hi hin ti pht trin dn tc bng cch Ty phng ha. Trong hon cnh chnh tr hin ti ca
quc gia, chng ta c th nm c c hi, nu chng ta loi b mi xc ng tm l v mi toan
tnh li dng chnh tr ngn hn, can m nhn thng vn phn chia lnh th v nhn nhn rng
phi tm thi gi nguyn tnh trng n khi mc ch pht trin t ring cho hai min Nam v
Bc.

Chnh Vit Nam
Phn III (C)
Vai tr ca Min Nam

Cc on phn tch trn y cn gip cho chng ta nhn thc vai tr trng yu ca Nam Vit trong
giai on hin ti ca lch s dn tc.
V l thuc i vi mt ch ngha, m c Nga S ln Trung Cng u s dng nh l mt phng
tin chin u kh d lm cho dn tc h, cc nh lnh o Cng Sn Vit Nam to thi c cho
thc dn Php thc hin c nhng th on chnh tr ca h, m hu qu a n s chia i
lnh th ngy nay.
S l thuc ni trn v s chia i lnh th to hon cnh cho s chi phi v s toan thng tr ca
nc Tu i vi Vit Nam ti hin dng mnh, sau gn mt th k vng mt. K c ca nhng thi
k thng tr tn khc ca Tu i vi chng ta cn ghi trong mi trang lch s ca dn tc v trong
mi t bo ca thn th chng ta.
Cc nh lnh o min Bc, khi t t mnh vo s chi phi ca Trung Cng, t chng ta trc
mt vin nh n l kinh khng. Hnh ng ca h, nu c hiu qu, chng nhng s tiu dit mi c
hi pht trin ca chng ta, m li cn e da n s tn ti ca dn tc.
S d, ti ngy nay, s thng tr ca Trung Cng i vi Vit Nam cha thnh hnh, l v hon cnh
chnh tr th gii cha cho php, v s tn ti ca min Nam di nh hng ca Ty phng l mt
tr lc va chnh tr va qun s cho s thng tr . Gi s m Nam Vit b Bc Vit thn tnh, th
s Trung Cng thn tnh Vit Nam ch l mt vn thi gian.
Trong hon cnh hin ti, s tn ti ca min Nam va l mt bo m cho dn tc thot khi ch
thng tr ca Trng Cng, va l mt bo m mt li thot cho cc nh lnh o Cng Sn Bc
Vit, khi h thc nguy c h ang to cho dn tc. Nhng ngy no h vn tip tc thc hin
nh xm chim min Nam th h vn cn chu s chi phi ca chnh sch chin tranh xm lng ca
Trung Cng, thay v chnh sch sng chung ha bnh ca Nga S.
V vy cho nn, s mt cn ca min Nam, ngy nay, li tr thnh mt s kin quyt nh s mt
cn trong tng lai ca dn tc. Do , tt c n lc ca chng ta trong giai on ny phi dn vo
s bo v t do v c lp, v s pht trin cho min Nam duy tr li thot cho min Bc v cu
dn tc khi ch thng tr mt ln na.

Nhng ci vn khc: Vn nhn lc.
Trong mt cng cuc pht trin dn tc s lng v phm lng ca nhn cng ng mt vai tr
quan trng tng ng vi ti nguyn ca x s. Di y chng ta s tm hiu gi tr hin hu ca
vn v nhn lc v vn v ti nguyn ca chng ta. Chng ta s t mt bn mi chng trnh ti
chnh v k thut s dng ti nguyn v nhn lc mt cch hu hiu n mc ti a trong cng
cuc pht trin. Cc chng trnh nh th thuc thm quyn cc kinh t gia.

Khun kh chnh tr.
Ngoi gi tr hin hu ca vn nhn lc v vn ti nguyn, chng ta cng cp n khun kh
chnh tr, trong hai ci vn trn s c s dng mt cch c li nht cho dn tc trong giai on
ny. Khun kh chnh tr, nh chng ta s thy di y, s quy nh cch thc s dng hai ci vn
trn v n nh gii hn khai thc vn nhn lc. Trong cc nc cha pht trin nh chng ta, ngoi
ci vn ti nguyn l mt th vn th ng, ngha l t n khng sinh li c ci vn hot ng
duy nht m chng ta c th s dng c ht sc rng ri l vn nhn lc.
Do , cc kinh t gia ch nhn nhn vo mc ch trc mt l khai thc n tn cng ci vn duy
nht ca chng ta c th s dng c trong cng cuc pht trin dn tc, d b cm d bi nhng
phng php lnh o kh d gip cho h huy ng c m khng gp tr lc ci vn nhn lc n
mc ti a. Phng php lnh o thch nghi vi quan nim trn y l phng php c ti ng tr,
v d nh ca Cng Sn hay ca c Quc X. S thnh cng ca Nga S, v s c th thnh cng
ca Trung Cng tng nhiu uy tn cho phng php trn v nhiu nh lnh o b nhng phng
php cm d.

Phng php c ti ng tr.
Phng php c ti ng tr da trn cn bn cht ht cc dy lin h ca tng c nhn bt c di
hnh thc gia nh, x hi, tn gio, v vn ha, v thay th vo bng nhng dy lin h duy nht
vi mt ng chnh tr duy nht, nm chnh quyn. T trn cn bn cc bin php c quan nim
cho mi lnh vc. Ci li ca phng php trn l bin mi c nhn thnh ra mt b phn rt d sai
khin, d un nn ca mt b my khng l nhiu kh nng nhng cng d s dng trong tay ngi
lnh o. V vy, nhiu ngi lnh o, khi c mt chng trnh v i cn phi thc hin trong mt
thi gian ngn, d b cm d bi mt phng php hp dn nh th, v d qun rng nhng phng
tin m h mun s dng nh vy khng phi l nhng phng tin v tri, nhng l nhng ngi m
trch nhim ca ngi lnh o l mu hnh phc cho.
Nhng hiu lc ca phng php trn nh th no, i vi cng cuc pht trin ton din bng cch
Ty phng ha, mc ch m, v s sng cn ca dn tc, chng ta phi t cho k c.
Mt cng cuc pht trin bng cch Ty phng ha, nh chng ta bit, khng phi ch gii hn
trong s thu thp k thut Ty phng, nhng cn bao gm s thu nhn nhiu tiu chun gi tr
mi. Nh th th, cng cuc pht trin bng cch Ty phng ha s ng nhin dn dt n s cn
thit phi tm cho x hi c pht trin mt trng thi iu ha m trong cc gi tr tiu chun
mi sng chung vi nhiu gi tr tiu chun c.
Nh th th, tiu chun thnh cng hay tht bi ca mt cng cuc pht trin dn tc bng cch Ty
phng ha l s kin x hi c pht trin c tm c hay khng mt trng thi iu ha mi
bo m cho s tin b ca x hi trong tng lai.
Mt x hi in hnh, pht trin bng cch Ty phng ha theo phng php c ti ng tr
Cng Sn, l x hi Nga S. Vy x hi Nga S thnh cng trong cng cuc pht trin dn tc
cha? Ngha l x hi Nga S tm c trng thi iu ha mi, kh d bo m s tin ha trong
tng lai cha? V vn v cng quan trng ny, trong cc on trn, chng ta nhn thy hai s
kin.
Trc ht cc gi tr tiu chun ca Nga S, trong phm vi lnh o, bt lc trong vn bo m
mt s lnh o quc gia lin tc, v khng thc hin c mt s chuyn quyn iu ha, mi khi
phi thay i ngi lnh o.
S kin th hai l s kin Nga S, sau khi mc ch k thut ca cng cuc pht trin t, phi
thay th cc gi tr tiu chun chin lc v giai on ca thuyt Cc-Mc, bng nhng gi tr tiu
chun c tnh cch di sn ca vn minh nhn loi, nh chng ta thy trong mt on trn.
Chng ta phi thc rng mt s thay th nhng gi tr tiu chun nh vy, ng nhin, ph n
tn nn tng ch ngha Cc-mc L-nin.
nh th th, chc chn rng khng bao gi cc nh lnh o Nga S chp nhn mt s thay i
gi tr tiu chun nh trn, nu khng b thc t lch s dn vo ci th khng lm sao khng thay
i c. Thc t lch s l cc gi tr tiu chun chin lc v giai on ca thuyt Cng Sn
khng thc hin c mt trng thi iu ha mi kh d bo m s tin ha ca cng ng.
Cc gi tr tiu chun chin lc v giai on , v d, nh chng ta thy, cao i tnh t do,
ph gia nh, ph nhn quyn t hu, bi tr tn gio, vn vn..., nhn danh quyn li ca cng
ng m bp cht c nhn, do ng nhin tiu dit trng thi thng bng ng tin cn bn trong
mt cng ng gia quyn li c nhn v quyn li cng ng. Trng thi thng bng ng tin mt,
v hai lc lng tng phn khng cn to ra mt cuc phi hp sng sut. Sinh lc sng to
khng c th s tin ha trong tng lai ca cng ng khng c bo m.
Nh th th, chnh l mt e da n s tn ti ca x hi Nga S, thc y cc nh lnh o Nga
S phi thay th cc gi tr tiu chun chin lc v giai on ca thuyt Cng Sn.
V nh th th vn r, bi hc ca Nga S chng minh rng, phng php c ti ng tr
Cng Sn khng th bo m c s thnh cng ca mt cng cuc pht trin dn tc ton din,
bng cch Ty phng ha, nh chng ta nh ngha.
Nu by gi, chng ta li gii hn mc ch cng cuc pht trin, ch trong phm vi mt s thu thp
k thut Ty phng, th phng php c ti ng tr Cng Sn, tht s, c nhiu hiu lc nh cc
nh lnh o b phng php cm d mong tng khng?
Tiu chun thnh cng hay tht bi ca mt cng cuc thu thp k thut Ty phng l, nh chng
ta bit, s thu thp c hay khng ln c n mc ch ng c kh nng sng to k thut
Ty phng.
Theo tiu chun , cc kin thc hin ti cha cho php chng ta tr li ch xc cu hi trn, v k
thut Ty phng vn cn ang trong thi k pht trin hng mnh v cc quc gia ngoi Ty
phng vn cn ang n lc ch ng cc k thut cho k c.
Chng ta ch c th c hai nhn xt.
T khi nc Anh m mn cho cng cuc pht trin dn tc n nay, trong x hi Ty phng nhiu
quc gia thc hin cng cuc pht trin k thut ca mnh. Sau Anh, nc c, nc Php, nc
M, nc v nhiu quc gia nh Bc u, Ty u v ng u u ln lt thc hin cng cuc
pht trin k thut. Cc thuc a di dn ca Ty phng nh c chu, Ty Ty Lan v Nam Phi
cng c th k vo s cc quc gia trn. Trong tt c cc quc gia trn, khng c mt quc gia no
cn n phng php c ti ng tr thc hin cng cuc pht trin k thut ca mnh.
Ngoi Ty phng, nc Nht, nc Nga v Th Nh K thc hin cng cuc pht trin k thut.
n v Trung Hoa ang dn n lc vo cng cuc pht trin. Ngha l, ngoi Ty phng, nu c
quc gia thc hin cng cuc pht trin k thut bng phng php c ti ng tr nh Nga, th
cng c nhng quc gia nh Nht thc hin cng cuc pht trin k thut n mt trnh khng
km, bng mt phng php khng phi l phng php c ti ng tr.
Nh th th, trong x hi Ty phng, khng c mt cng cuc pht trin k thut no c thc
hin bng phng php c ti ng tr. Ngoi x hi ty phng, phng php c ti ng tr
khng gi c quyn thc hin cng cuc pht trin k thut.
Ring i vi Vit Nam chng ta, ngoi nhng s kin phn tch trn y, chng ta thy rng
hon cnh lch s v v tr a d ca chng ta khng cho php chng ta p dung mt phng php
c ti ng tr trong cng cuc pht trin ca chng ta.

Thng bng ng tin.
Trong cn bn, chp nhn p dng phng php c ti ng tr l la chn con ng d nht,
gia hai con ng. Vic lnh o mt tp th cng phc tp nh l i sng. Nu i sng no
cng l mt thng bng ng tin gia lc lng ph hoi v lc lng kin thit, hay l mt s ha
hp gia hai kh m v dng, th v tr cng l mt thng bng ng tin gia nhng lc lng c
nhng nh hng tri ngc v chng i nhau. Lut thng bng ng tin l mt lut thin nhin
ca v tr, p dng cho cc hin tng trong th gii minh mng v bao la ca cc tinh t, cng nh
cho cc hin tng thiu cc, v v hnh ca cc nguyn t. i sng ca nhn loi, trong mi lnh
vc v trong mi gii hn, u do lut thng bng ng tin chi phi. V th cho nn, sng hp vi
v tr l sng theo lut thng bng ng tin, ngha l trong mi trng hp, trc tin, tm cho c
hai i tng no phi chu lut thng bng ng tin v sau con ng sng l nui dng v
pht trin s thng bng tm thy. Ngc li, con ng cht, khng hp vi v tr l ph hy s
thng bng .
Vic lnh o mt tp th l vic gi thng bng gia nhng khi ca tp th, bi v quyn li ca
mi khi khc nhau, l vic gi thng bng gia nhu cu di hn ca tp th v nhu cu ngn hn ca
i sng ca cc phn t trong tp th. L vic gi thng bng gia sinh lc bnh trng ca ni b
v p lc bn ngoi a vo. Nu chng ta li nh rng cc thng bng ni trn khng phi l th
thng bng cht, thng bng tnh ch, m l mt th thng bng sng, thng bng ng tin, th chng
ta nhn thc rng lc no ngi lnh o cng phi ht sc linh ng, mi lc, thay th mt trng
thi thng bng b ph v, bng mt trng thi thng bng mi thch nghi vi s bin chuyn ca
tnh th. V tt c cng tc trn li phi c thi hnh trong khun kh mt chng trnh hoch
nh, v vi mt mc ch bt bin.
Chng ta c th hnh dung c mt cch c th cng vic ca ngi lnh o bng hnh nh rt
thng thng ca ngi ci xe p. Ngi ci xe p lc no cng phi di i v tr ca trng tm
ca ton b h thng ngi v xe p, duy tr mt thng bng lun lun thay i ty theo tnh
trng ca con ng. S thng bng ca ngi ci xe p gi c d dng khi no xe p tin ti.
Ngi ci xe p l hnh nh c th rt trung thnh ca mt trng thi thng bng ng tin. Lc no
xe p tin l thng bng cn gi c. Xe p ngng, thng bng mt. C tin ti mi c thng
bng, c thng bng mi c tin. l cn bn ca mt trng thi thng bng ng tin.
V nhng l do trn m chn phng php c ti ng tr lnh o, l ng nhin khng tha
nhn s cn thit phi duy tr trng thi thng bng ng tin, gia nhu cu di hn ca tp th v
nhu cu ngn hn ca i sng ca nhng phn t ca tp th. Chn nh th c ngha l, thay v c
gng gi thng bng gia hai lc lng tng phn, ng hn v mt lc lng. S gi thng bng
ng tin bao gi cng kh hn s t bung cho ng v vi mt lc lng.
Cng nh gi cho xe p vng v tin ti bao gi cng kh hn cho xe p ng hn v mt bn
v ng li. V vy m chn phng php lnh o c ti ng tr vi hy vng tha mn nhu cu
di hn ca tp th bng cch bp nght nhu cu ngn hn ca nhn dn l chn mt con ng d,
snh vi con ng, trong lc no cng phi gi mt thng bng ng tin gia hai nhu cu ni
trn.
V ng nhin con ng d khng phi lc no cng l con ng sng. Ring hon cnh ca
Vit Nam, nh chng ta thy, con ng sng khng phi l con ng d.
L lun trn y li cho chng ta thy r rng khun kh chnh tr trong vic s dng ci vn
nhn lc v ti nguyn rt i quan trng. V vy sau ny chng ta s tr li vn ny mt ln na
mt cch chi tit hn.

Nhc im mt: dn s t.
Ci vn nhn lc ca chng ta cng l ng k. Theo cc con s ng tin cy nht, min Bc hin
nay c 17 triu dn v min Nam 14 triu. Hn ba chc triu dn l xp s dn s ca Nht lc bt
u Ty phng ha. Tuy nhin, vo gia th k 19, khi Nht Bn m ca n tip vn minh Ty
phng, cc lc lng kinh t trn th gii, v d, Anh, Php hay c u c mt dn s tng
ng. Ngy nay tnh th khc. S nghin cu nhng phng php sn xut k thut kh d sinh
li nhiu nht, ng thi vi nhng k thut sn xut cng ngy cng tinh vi, dn dt n vic tp
trung cc c s k ngh li thnh nhng phng tin sn xut v i. ng thi, nhng khi kinh t
thch nghi vi nhng phng tin trn cng bnh trng theo cng mt nhp. Ngy nay nhng khi
kinh t k ngh sng mnh c nh sn xut nhiu v tiu th nhiu phi l nhng khi to ln nh
M, khi Nga hay khi Trung Cng ang hnh thnh. S tht ny hin nhin cho n i, ngay cc
khi kinh t k ngh Ty u khc, u n mt trnh pht trin ng knh, mun tn ti cng
ang phi n lc hp nht li thnh mt khi mt ng u vi cc khi kinh t khc trn th
gii.
Trn y li l mt s kin ch cho chng ta thy mt ln na, tai hi ca s l c hi ca chng ta,
bi v iu kin pht trin lc by gi t khc nghit hn ny nay. V nu chng ta li l c hi ln
th hai ny na th khng cn phi ni, iu kin pht trin sau ny li cn khc nghit hn na.
Nht l nu Trung Cng thc hin c cng cuc pht trin dn tc ca h ngay trong c hi ny,
iu m phn ng u cho l rt c th.

Nhc im hai: thiu tnh kh
Bn tnh ca ngi Vit Nam li cn c v chu kh, v bm cht rt l thng minh. S khim khuyt
v tnh kh khng phi l mt tr lc bi v l mt c tnh m gio dc c th o to c,
trong khi khiu thng minh l mt thin tnh. S khim khuyt v tnh kh do nhiu nguyn nhn lch
s gy ra, trong s c nhng yu t m chng ta nhc n trong on trn y v vn Nam
tin ca dn tc.
Ngoi ra, tnh hnh ri lon ni b trong my th k lin l mt tr lc v cng to tt cho s pht
trin ca tnh kh. Tip theo s thng tr ca Php, lm tan r x hi Vit Nam, cng thc y s
tiu dit tnh kh ca ngi Vit Nam. Bi v tnh kh xy dng, trc ht, trn cn bn ca mt s
tin tng mnh lit vo cc gi tr tiu chun ca x hi. Cc gi tr tiu chun b mt, th tnh kh
cng khng cn.
Trong i sng ca mt tp th, tnh kh ca mi c nhn cn thit cho tp th hn l cc c tnh
khc v l tr k c bm cht thng minh. Nhng ch c li sng tp th mi pht huy c tnh kh,
v th cho nn, cc mn th thao tp th ng gp rt nhiu vo cng cuc o to tnh kh.
Chng ta cng nhn thy s cn thit ca tnh kh i vi tp th hn c cc c tnh khc, khi chng
ta bit rng cc s gia u cng nhn s thnh cng ca ngi Anh trong lch s l nh tnh kh m
nn gio dc hun c cho h c n mt cao him c, v c ph cp rng ri trong i
chng.
V th cho nn, vn o to tnh kh l mt nhim v v cng khn yu cho cng cuc gio dc
ca chng ta lc ny. Trong cng cuc Ty phng ha, s thu thp cc kin thc ca vn minh
Ty phng l mt im quan trng nh th no chng ta bit. Nu phi cn mt mc so snh,
chng ta c th ni rng nhim v o to tnh kh cho nhn dn li cn quan trng hn nhim v
truyn b nhng kin thc mi ca Ty phng.
Tuy nhin, chng ta khng nn qun rng mt nhc im chnh ca ci vn nhn lc chng ta l s
thiu k thut trong mi lnh vc. S d vn trang b v k thut khng c c bit cp n
trong on ny, l v cng cuc Ty phng ha ng nhin gm s trang b v k thut i vi ci
vn nhn lc ca chng ta.

Nhc im ba: v t chc
Nhc im th ba ca ci vn nhn lc ca chng ta l s v t chc.
Nh chng ta thy, trn, trong on ni v hu qu ca cuc Nam tin ca chng ta, nhn dn
Vit Nam, nht l Nam min Trung v min Nam, thiu tinh thn sng tp th, bi v t chc h
tng ca chng ta khng c. l mt nhc im v cng tai hi bi v tp th quc gia cn i hi
ngi dn mt tinh thn tp th m khng ai hun c cho h trong my th k.
Chng ta khng bn n s t chc qun chng cht ch, nh mt t chc qun i, theo li Cng
Sn. Mc ch ca Cng Sn vt xa s a qun chng vo khun kh mt li sng tp th, bi v
Cng Sn nhm trc tin mc tiu cht t ht dy lin h ca ngi dn, trn cc lnh vc gia
nh, x hi v tn gio, thay th vo bng nhng dy lin h duy nht ca ng, bin ngi
dn thnh mt b phn hon ton d iu khin ca mt b my chung m h l nhng ngi s
dng.
Khng ni chi n hnh thc t chc cc oan , ngay n hnh thc t chc tn trng t do c
nhn n i, nhiu ngi quen gi n l t do phng tng, ca nhiu quc gia Ty phng, chng ta
cng khng c. Ngoi mt h thng hnh chnh, thi k thng tr ca quc Php li cho
chng ta mt x hi hon ton v t chc. Chnh ci t chc, c v cht ch, ca cc lng mc ca
chng ta min Bc cng b lung lay n tn gc r. Ngoi t chc gia nh ra, ngi dn Vit Nam,
lc by gi, khng cn bit mt t chc x hi hay chc nghip no na. Song song vi mt x hi
v t chc v ri rc, mt h thng hnh chnh chuyn phc v quyn li ca k thng tr. l mt
phc ha th s nhng xc ng ca x hi chng ta.
Trong hon cnh v t chc nh vy, khng c mt cng tc g ca tp th c th thc hin c.
Nu ngy nay, chng ta bt tay vo mt cng cuc v i, nh cng cuc Ty phng ha pht
trin dn tc, chc chn chng ta khng th lm g c vi tnh trng v t chc . V cng vic
u tin m chng ta phi lm trc khi bt tay vo cng cuc Ty phng ha l t chc ci vn
nhn lc ca chng ta

T chc qun chng.
Vn t chc qun chng quan trng n mc quyt nh s thnh cng hay tht bi ca chng ta
sau ny.
Bt c trong x hi no, T Do hay Cng Sn, cc t chc qun chng u c, v ng nhin, ng
vai tr trung gian gia chnh quyn v cc c nhn. Khng c t chc qun chng, chnh quyn
khng i ti vi nhn dn c.
Khng c t chc qun chng, nhn dn khng lm sao by t kin cho chnh quyn. Cc t chc
qun chng cn l nhng yu t qun bnh gia nhu cu di hn ca tp th v nhu cu ngn hn ca
cc phn t trong tp th. Cc t chc qun chng x hi T Do hay Cng Sn u c mt vai tr
nh nhau, ch khc mt iu l x hi T Do cc t chc qun chng do nhn dn t chc v iu
khin, vi s kim sot ca chnh quyn, cn trong x hi Cng Sn cc t chc qun chng u
do chnh quyn t chc v iu khin.
Trong trng hp ca chng ta, trong khi qun chng ca chng ta cn quen li sng ri rc v cha
c thc tp th, sng kin hp thnh t chc chc chn khng th pht sinh t trong nhn dn. V
kinh nghim t chc v iu khin cng khng lm sao di do c. Do , s hng dn ca
chnh quyn rt cn thit trong lc u.
Chng ta cn thc r rng, s hng n t chc qun chng, nh chng ta quan nim, khng th
l mt s xm phm t do c nhn. Trong mt tp th, phi c s thng bng ng tin gia nhu cu
di hn ca tp th v nhu cu ngn hn ca cc phn t ca tp th. Nu x hi Cng Sn l mt
trng thi, trong nhu cu ca c nhn hon ton b hy sinh cho nhu cu ca tp th, th trong x
hi chng ta hin nay, nhu cu ca tp th hon ton b hy sinh cho nhu cu ca mt s t c nhn.
Trong hai trng hp s thng bng ng tin u b v, cho nn x hi chng ta hin nay khng
tin c, m x hi Cng Sn tin mt cch min cng.
Ngoi ra, s hng dn ca chng ta khng th xem l mt s xm phm t do c nhn c. Bi v
mc ch ca chng ta, khuyn khch v hng dn cc t chc qun chng, l t cho mi c nhn
thm nhiu dy lin h x hi, ngh nghip, vn ha, kinh t, nh m quyn li ca c nhn c
bo m hn t trc ti nay, khi c nhn ch c nhng si dy lin h gia nh v quen thuc.
Trong khi mc ch ca Cng Sn l cht ht cc dy lin h v thay th vo bng dy lin h duy
nht gia c nhn v ng.

Tnh cch thit yu ca cc t chc qun chng.
Chng ta cn phi nhn mnh n tnh cch cn thit ca t chc qun chng. Trong mt tnh th
bnh thng, cc t chc qun chng l nhng b phn thit yu cho s iu ha i sng ca mt
quc gia. Khng c t chc qun chng huyt mch ca quc gia khng chy c t trung ng
xung h tng,v khng tr v c t h tng n trung ng. Ngun sng b chn nght.
Trong nhng giai on quyt nh ca mt cng ng s cn thit ca t chc qun chng cho tp
th quc gia li tng thm bi phn. Khng c t chc qun chng vic lnh o quc gia khng lm
sao thc hin c. Nhn dn khng bit hng m i v ngi lnh o khng lm sao hng dn
qun chng c.
Xa kia, trong x hi Vit Nam, cc lng mc t tr l nhng t chc qun chng c tnh cch x hi.
B my hnh chnh ca triu nh bao trm ln trn cc t chc qun chng . Trong cc vng ca
lnh th Vit Nam, ni no m t chc lng mc lng lo, nh pha Nam min Trung v min
Nam, th ni , tp th quc gia mt gi tr v bin php hnh chnh mt hiu qu. Nh th cng
cho chng ta nhn thy tnh cch cn thit ca cc t chc qun chng v s v hiu lc, i vi
quc gia, ca b my hnh chnh nu khng c t chc qun chng.
S d chng ta mt thc qun chng v khng quan nim c tnh cch cn thit ca s t chc
qun chng trong i sng ca quc gia, v trong gn mt trm nm, chng ta sng trong ch
thng tr ca quc, trong t chc qun chng b tuyt i cm on. quc thng tr dn tc
chng ta ch khng lnh o dn tc chng ta. Thc dn khai thc dn tc b tr, v khng cn bit
phi dn dt dn tc b tr i ng no v n mc ch g. V th cho nn, nh chng ta thy,
cuc Ty phng ha ca chng ta trong thi k Php thuc hon ton khng mc ch v khng
ng hng dn. Ch nh nh vy, th nh cm quyn Php cn g n t chc qun chng.
Ngc li h cn phi cm on mi hnh thc t chc qun chng gi cho nhn dn sng ri rc
v khng on t c. Trong iu kin , mt b my hnh chnh, chuyn lo phc v quyn li
cho k thng tr, cho nh cm quyn Php cai tr x ny. Nhim v ca b my hnh chnh ca
Php, i vi dn chng Vit Nam ch l bo v cuc tr an, cho cc quyn li kinh t ca Php
c bo m. V vy cho nn, cc t chc qun chng i vi ngi Php, chng nhng khng cn
thit li cn l nhng t chc ph ri tr an.
Nh th chng ta thy r v sao, di thi Php thuc cc t chc qun chng khng th sinh
sng c. Nhng ngi quen thuc vi n np cai tr ca Php, khng quan nim c rng s lnh
o ca mt quc gia khng phi l gi cho c mt cuc tr an. V nhim v ca b my lnh o
quc gia ca chng ta ngy nay nht nh khng phi l nhim v ca b my cai tr ca Php xa
kia. Chng ta cn gii quyt nhng vn ca dn tc m ngi Php khng cn bit n. Chnh v
khng nhn nh c s kin ny m tt c cc chnh ph Vit Nam, do quc Php thnh lp,
hoc do quc Php chi phi u tht bi.
H b tht bi v h tip tc cng cuc tr an ca ngi Php, trong khi vn chnh l lnh o
quc gia, ngha l phi gii quyt cc vn ca dn tc trong giai on ny.
Trong khi nhng chnh ph y lo cng cuc tr an, th nhn dn s theo nhng ngi no gii quyt
c cc vn ca dn tc.
Tm li, nu ngy nay chng ta s dng c mt b my hnh chnh hon b nh b my hnh
chnh ca ngi Php trc y, chng ta cng khng gii quyt c vn Vit Nam hin nay,
bi v vn hin nay khng phi l mt vn hnh chnh v s tr an, m l mt vn to tt v
quan h hn nhiu: Vn lnh o mt dn tc trong mt giai on quyt lit. Nu chng ta khng
gii quyt c, th ngi khc s thay chng ta m gii quyt.

T chc chnh tr v t chc qun chng
Cc t chc qun chng c phi l nhng t chc chnh tr khng?
T chc chnh tr l t chc ca mt ng chnh tr to ra qui t nhng ngi cng mt xu hng
chnh tr v sn sng gp sc tranh u cho xu hng chnh tr .
T chc qun chng l mt t chc gm nhng ngi lm cng mt ngh, hoc cng lm vic chung
ti mt v tr, hoc nhng ngi cng eo ui mt mc ch x hi, vn ha hay th thao, hoc
nhng ngi cng mt quyn li kinh t.
Nh vy, t chc qun chng khng phi l mt t chc chnh tr. Tuy nhin, mt t chc qun
chng gm nhng cng dn ca quc gia, v th, lc c c hi, mt t chc qun chng vn c th
c thi chnh tr v nh hng chnh tr. Mt t chc qun chng khng phi l mt t chc chnh
tr. nh hng chnh tr ca mt t chc qun chng quan trng hay khng quan trng ty thuc s
t chc qun chng c hng ng cht ch hay l khng c v rng ln hay khng. V nh hng
chnh tr ng nhin phi c ca cc t chc qun chng, m c s lm ln v tnh hay c gia
cc t chc qun chng v t chc chnh tr. S lm ln v tnh ca ngi ch nhn thy nh hng
chnh tr ca cc t chc qun chng. S lm ln c ca nhng ngi li dng cc t chc qun
chng lm hu thun chnh tr.
Nhng cc t chc qun chng, ch ng c ng vai tr chnh ca n trong gung my quc gia,
khi no gi c bn cht khng chnh tr mc d vn c nh hng chnh tr ng nhin khng th
trnh c.
Trong tnh trng chin tranh ngy nay, cc vn t chc qun chng li cn tr nn quan trng hn
na. Bn no t chc c qun chng, bn s thc hin c chng trnh pht trin ca mnh
v s nm thng li.

Vn v ti nguyn.
Vn v ti nguyn ca chng ta khng th ni l phong ph bi v nhiu nhin liu quan trng v
kinh t hay quc phng cha tm thy lnh th Vit Nam. Nhng nhin liu thuc v nng lc thit
yu cho k ngh nh du ha v uranium chng ta cha c, than rt nhiu v thy lc c th khai
thc c. Nhiu qung m min Bc tm thy hoc khai thc v khong mch chc chn
cn nhiu trong dy Trng Sn nhng s truy tm cha c t chc c phng php.
Gn nm ngn cy s b bin, sng Cu Long, sng ng Nai v h thng kinh rch chi cht min
Nam cha ng mt ngun thy li di do cha c khai thc ng mc. ng bng sng Nh H
v sng Cu Long l nhng vng t ph nhiu. Mt k thut canh tc hp l c th tng gia mc
sn xut t nht ln n hai trm phn trm. Nhng cnh ng minh mng vng cao nguyn c th
chnh n thnh nhng vng chn nui y trin vng.
Cc rng, pha Bc min Bc, dc theo dy Trng Sn v cc khu rng gi pha ng min Nam
v cc khu rng ngp nc pha Ty tng tr nhng vn thin sn di do, nu c gi gn v tu
b.
Cc vng t v t xm min Nam v Cao nguyn min Trung l nhng vng t ph nhiu
trng nhng loi cy k ngh. Mt phn nh c khai ph trng cao su v vi loi khc. Nhng
phn ln vn l ci vn cha xi ti.
Bn k khai s lc trn y ch cho chng ta thy ci vn to tt v ti nguyn cn ang nm ng
trong tay chng ta.
khai thc ci vn , chng ta ch c mt ci vn nhn lc gm tm mi lm phn trm l nng
dn hoc lm nhng ngh khng r rt, nm phn trm l qun nhn, tm phn trm l cng nhn.
Mc sng trung bnh ca s ngi lm thnh ci vn nhn lc trn y rt thp. Mc li tc c
lng trung bnh cho mi ngi, theo cc ti liu nghin cu ng tin cy nht, li 60 M kim mt
nm, li 5.000 bc Vit Nam. c th so snh chng ta nn bit rng li tc trung bnh hng nm
ca mi ngi dn n l 57 M kim, Trung Hoa l 27 M kim, Nht Bn l 100 M kim. Chng
ta li bit rng nhng quc gia no c mt mc li trung bnh cho mi ngi dn di 100 M kim
k l nhng quc gia cha c m mang. Nu mc li tc trung bnh ln c 100 n 300 M kim,
th quc gia c k vo hng km m mang. T 300 n 500 M kim th k l kh m mang. T
500 n 800 k l m mang v trn 800 th k l m mang n cao . Trong cc nc k l m
mang n cao c nhng nc M, Anh, Thy S v mt vi nc pha Bc u chu.
Nhng con s trn y cho chng ta thy rng mc sng ca dn chng Vit Nam rt l thp. V vy
cho nn, xu hng t nhin ca ngi lnh o l khai thc cho n mc ci vn ti nguyn ca
chng ta nng cao mc sng ca nhn dn.
Nhng vn pht trin dn tc khng th theo mt chiu hng duy nht tha mn nhu cu ngn
hn ca cc phn t ca tp th. Chnh trong vn pht trin kinh t ny, hn vn no ht, bi v
n s lin quan trc tip v nng n n i sng thng ngy ca nhn dn, lut thng bng ng
tin cn phi c tn trng. iu ct yu l thc hin c cng cuc pht trin m khng gy
nhng thng kh cho ton dn trong nhiu th h. Ring v trng hp ca Vit Nam, v v tr a
d, v hon cnh lch s v v mc tiu ca cng cuc pht trin m chng ta s bn n vi chi tit
on sau, cng cuc pht trin c th thc hin c trong iu kin thng bng k trn.

Nhu cu di hn ca tp th.
Vy nhu cu di hn ca tp th i hi nhng g?
Trong cng cuc pht trin dn tc, khai trin kinh t l mt phn chnh yu. V trong cng cuc
khai trin kinh t trang b my mc k ngh cho x s l phn chnh yu.
S thc hin cng cuc trang b k ngh ca tt c cc quc gia trn th gii, trong x hi Ty
phng cng nh ngoi x hi Ty phng, k c nc Nga v nc Tu, u phi nh vin tr
ngoi quc. Vin tr k thut l mt s kin ng nhin, bi v bc u ca cng cuc pht trin
l thu thp k thut. Nhng s vin tr t bn cng thit yu ngang hng hay hn s vin tr k
thut. S vin tr t bn ngoi quc c th trc tip hay gin tip, di hnh thc qu biu hay di
hnh thc cho vay. V ty trng hp v ty c hi, khi vin tr t bn ngoi quc nhiu hay t.
Nhng trong trng hp no, vin tr t bn ngoi quc cng ng vai tr tr ct. V cha c mt
trng hp pht trin no thc hin c ch bng s n lc tht lng buc bng ca dn chng
trong quc gia tm pht trin.
Tuy nhin c nhng c hi thun li cho cc quc gia cn trang b k ngh, cng nh c nhng hon
cnh nghim khc hn. Trong trng hp trn khi vin tr t bn ngoi quc ln cao v i th mt
t l quan trng cc nhu cu trang b k ngh. Phn nh cn li s do li tc ca quc gia lin h
gnh chu. Trong hon cnh thun li ny, cng cuc trang b k ngh khng tr thnh mt ci gnh
nng gian lao v au kh cho dn chng.
Trong trng hp th hai, khi vin tr t bn ngoi quc khng c di do, v ch i th c
mt t l nh ca nhu cu trang b k ngh. Phn ln cn li phi do li tc ca quc gia lin h
gnh chu. V trong hon cnh nghim khc , cng cuc trang b k ngh tr thnh mt ci gnh
au kh nng n cho dn chng.
Trong trng hp pht trin th nht c th l trng hp ca mt quc gia nh nh quc gia Vit
Nam. V trng hp th hai l trng hp ng nhin ca cc khi dn to tt nh khi dn Trung
Cng v hai l do di y.
S pht trin ca mt nc nh nh quc gia Vit Nam, khng th tr thnh mt s e da cho ai c,
v do , s khng to mt phn ng th nghch no c th gy tr lc cho cng cuc pht trin ca
chng ta. V mt s lnh o sng sut to hon cnh cho khi vin tr t bn ngoi quc ln n
mc kh d bo m cho mt cng cuc trang b k ngh khng au kh cho dn chng. Trong
khi , s pht trin ca mt khi dn, nh khi dn Trung Cng, t n l mt s e da cho tt c
th gii, du m cc nh lnh o Trung Cng khng c nhng tham vng bnh trng nh hin nay.
V ng nhin, nhng phn ng th nghch sinh r khp ni v dng ln v s tr lc cho cng
cuc pht trin. V mt s lnh o sng sut nhiu lm cng ch lm cho thuyn gim c cc tr
lc trn, nhng tuyt nhin khng bao gi to c hon cnh cho vin tr t bn ngoi quc tng
gia. V cng cuc trang b k ngh nht nh s v cng au kh cho ton dn.
Gi s m, s e da cho c th gii ca s pht trin ca mt khi dn s to tt nh khi Trung
Cng, khng c tht s, th nhu cu pht trin ca khi cng s l v b bn, khng c vin tr t
bn ngoi quc no tha mn cho ni.
Trong khi , nhu cu pht trin ca mt quc gia nh, nh quc gia Vit Nam, trong hin tnh quc
t th gii, c th do vin tr t bn ngoi quc tha mn n mt t l quan trng.
Hon cnh pht trin ca Vit Nam v ca Trung Hoa khc nhau l nh vy. Trch nhim ca ngi
lnh o, l trong mi cng cuc ca dn tc, tm v to nhng yu t thun li, khng dn dt n
s tiu hao sinh lc ca cng ng. Trong cng cuc pht trin dn tc, s tit kim sinh lc ca
cng ng v vn mng ca cc th h tng lai, li tr thnh khn thit hn na.
Nh th th, vic chp nhn mt khun kh pht trin tin ch theo li Cng Sn, bt k hon cnh
c bit ca chng ta, l mt hnh ng thiu sng sut. V s gn lin vn mng ca Vit Nm vi
vn mng ca Trung Cng, trong giai on pht trin hin nay, l mt hnh ng di hi cho dn tc.

ng gp trang b k ngh.
Cc con s di y gip cho chng ta thc c s lng ca phn ng gp ca li tc quc gia
vo cng cuc trang b k ngh cho tng quc gia.
Nc Anh l nc u tin trn th gii thc hin cng cuc k ngh ha. Ngha l lc by gi,
nc Anh khng c cn phi ng u vi mt s cnh tranh no c m cng phi, trong mi
nm, trut trong tc li quc gia hng nm mt s l mi by phn trm, 17%, b vo vn trang
b k ngh. Nh vy trong mi nm u, v sau bch phn ln ln gim xung. Ngha l i
cng trong mi nm, mi nm mi ngi dn c lm ra c 100 ng ch cn tin c ring
cho mnh 83 ng.
Nu M ngy nay tr nn mt khi kinh t mnh nht th gii, lc bt u k ngh ha, phi mi
nm trut mi lm phn trm, 15%, li tc quc gia sung vo qu k ngh ha.
Trong trng hp tng t, nc Php phi b vo n mi ba, 13, phn trm. Nc c i sau,
s cnh tranh bt u gay cn, nn phi ng vo qu k ngh ha n hai chc phn trm, 20%,
li tc quc gia trong nhng nm quyt lit nht.
Thi gian k ngh ha cng di th gnh nng nhn dn phi ng gp chia ra nhiu nm, c th nh
i nhng khng lm sao trnh c. Thi gian k ngh ha cng ngn s ng gp ca nhn dn dn
li t nm, li cng nng n hn v i hi nhiu hy sinh to tt hn. Nht Bn khi k ngh ha, trong
hai mi bn nm u t 1890 n 1914, mi nm phi ng gp 10 phn trm li tc quc gia vo
qu trang b k ngh; v hai mi nm sau t nm 1914 n 1936, mi nm 18 phn trm ca li
tc quc gia.
Nc Nga, mun i mau bt buc nhn dn phi ng gp mt cch bch phn ln ti 25 phn
trm, trong thi gian t 1927 n 1932 ca k hoch ng nin u tin, v sau cng s ng gp ln
n 27 phn trm. S cng khn ca dn chng Nga S ln n tt . V ch c mt chnh sch c
ti khc lit ca Staline mi gi cho dn chng khng ni lon v nh ch Cng sn. V to
ln, v hng mnh nh nc Nga m sut mt cht na ch c ti Cng Sn b sp v dn
chng on ght nn trong Nh i chin hng v k xm lng, ngi c, nh l mt ngi
gii phng. Ch s vng v, v chnh sch k th chng tc, ca c Quc X nh thc lng
cng phn ca dn chng Nga i vi cc nc Ty u v cu ch Cng Sn khi phi b tiu
dit. V chnh t quc ca Cng Sn c cu thot khi ngoi xm khng phi v l thuyt Cng
Sn m v tinh thn dn tc ca nhn dn Nga. S kin ny hm nhiu ngha.
Sau cng l Trung Hoa, ang thc hin cng cuc k ngh ha bng cch cng bch dn chng
ng gp vo qu trang b k ngh 16 phn trm ca li tc cho nm u ca k hoch ng nin th
nht, nm sau 18 phn trm, v nm sau na 22 phn trm. V nm 1956 bch phn ln n 25
phn trm v t nm 1957 hn mt phn ba ca li tc quc gia phi b vo qu trang b k ngh.
V th, nu chng ta nh rng li tc ca ngi Trung Hoa thp vo bc nht th gii, chng ta quan
nim c ni cng khn ca dn Tu trong lc ny. Mt mt nhn lc b huy ng v khai thc trit
; mt mt li tc lm ra mt trm ng, phi trut ra 33 ng khi qu tiu th, ngha l lm vic
phi nhiu hn v n ung phi t hn. V th cho nn, nu khng c mt b my c ti ng tr
tuyt i v nhn o, khng lm sao m gi ni hn 700 triu dn khng ni lon lt ch
Cng Sn c.

Chnh Vit Nam
Phn III (D)
ng li pht trin.

Bch phn li tc quc gia ng gp mi nm vo qu trang b k ngh, cng nh thi gian ng
gp i vi mi quc gia mi khc. iu ny chng minh rng, mc du tt c cc quc gia pht
trin hay ng tm pht trin, u theo ui mt mc ch ging nhau: trang b k ngh; nhng v
iu kin lch s, v tr a d, v tnh trng x hi lc bt u cng cuc pht trin, u mang nhng
tnh cht ring bit cho tng quc gia, cho nn hon cnh pht trin, cng nh iu kin pht trin
khng lm sao ging nhau c. V th, khng c ng li pht trin no, gm chng trnh v
phng php, t ra c hiu lc cho mt quc gia, v trong mt giai on, c th xut cng sang
mt quc gia khc, trong mt giai on khc.
Mi quc gia ch c th pht trin theo mt ng li c quan nim ring cho quc gia , n nh
bi iu kin lch s, v tr a d, v tnh trng x hi c bit cho quc gia. Tinh thn ca s pht
trin, mc ch ca s pht trin, v nhng thc hin k thut ca cng cuc pht trin, u ging
nhau cho cc quc gia, nhng chng trnh pht trin, phng php pht trin v nhng mc tiu
giai on ca cng cuc pht trin khng th ging nhau c.
Nhim v ca cc nh lnh o l tm cho c cc yu t quy nh ng li pht trin thch nghi
vi dn tc, thay v tha nhn lm ca mnh, mt ng li c nghin cu v c chng minh
l c hiu lc ring cho quc gia, nhng phng php ln chng trnh u khng thch hp cho
chng ta.
ng li pht trin cho Trung Cng, khng th l ng li pht trin ca Nga S. Phong tro nhn
dn cng x, m Nga S kch t lc bt u, mc du tht bi au n, vn l mt bng chng
hng bin cho n lc ca cc nh lnh o Trung Cng tm ng li pht trin c bit thch
nghi vi nc Tu.
V chng ta cn nh, ngay trong giai on tranh ginh c lp lc no cc nh lnh o n cng
sng sut nhn thy thm chin lc ca Nga S, nn khng b ma lc ca thuyt Cng Sn,
trong thi k cc thnh li cun.
V ngy nay, cng cuc pht trin ca n cng theo mt ng li ring bit, c n nh
bi nhng iu kin ni b ca dn tc n.
Ch trng mt ng li pht trin ring cho dn tc khng c ngha l ph nhn nhng kinh
nghim pht trin ca cc quc gia i trc v ph nhn nhng iu tng ng trong cng cuc
pht trin gia nhiu quc gia. Tri li ch c s nghin cu cc kinh nghim pht trin, mi ni,
mi to iu kin cho cc nh lnh o mt quc gia, nm vng cc nguyn tc chi phi s pht
trin quan nim mt ng li pht trin cho dn tc, thch nghi vi hon cnh c bit, do nhng
thc t lch s n nh.

Mc tiu kinh t
Hon cnh pht trin ca mt quc gia l ton b cc iu kin n nh bi giai on lch s, tnh
hnh chnh tr, trnh x hi, v tr a d v ti nguyn kinh t ca quc gia . V ch trong s tn
trng ton b cc iu kin y, cng cuc pht trin mi c th thc hin c. Nh th th hon
cnh pht trin chi phi nghim khc, ng li pht trin, ngha l chng trnh pht trin v
phng php vn dng nhn lc thc hin chng trnh pht trin. V trong cc mc tiu kinh t
cn phi thc hin cho tng giai on, cng nh trong nhng thi gian hn nh cho cc mc tiu, s
th hin mt cch r rng nhng bc bch khc nghit ca hon cnh pht trin. Mc tiu cng cao,
s ng gp ca nhn dn cng nng, thi gian cng ngn, s gian lao ca nhn dn cng su m.
Trong trng hp pht trin ca Trung Cng m chng ta cp n, s ng gp ca nhn dn,
cng nm cng ln cao, thc hin nhng mc tiu v i, hy vng p ng nhu cu v tn do mt
hon cnh pht trin v cng khc nghit i hi.
Trc ht, cng cuc pht trin ca mt khi gn tm trm triu dn, t n mang nhng tr lc
vt cht kinh khng, bi v khi phng tin nhn lc v t bn cn c vn dng v cng to tt.
Sau , s pht trin ca mt khi ngi gn bng mt phn t nhn loi, l mt s cnh tranh gh
gm v mt s e da an ninh cha thy trong lch s, cho tt c cc quc gia trn th gii, k c
Nga S, d m cc nh lnh o Trung Cng khng biu l, mt cch hin nhin nh hin nay,
nhng tham vng xm lng ng s. Do , s pht trin ca Trung Cng ng nhin s to phn
ng th nghch ca nhiu cng quc k c Nga S. V nhng phn ng ny s bin thnh nhng tr
lc khng vt qua c, cho cng cuc pht trin.
Gi s m, s pht trin ca Trung Cng khng to ra nhng phn ng th nghch; v d c nhng
thin ch mun tr lc cng cuc pht trin y, th cng khng c khi vin tr no trn th gii c
th tha mn n mt bch phn ng k, cc nhu cu pht trin ca khi ngi gn tm trm triu
dn.
Cc nh lnh o Trung Cng, c nhin, thc sung mn cc iu kin khng khip ca hon cnh
pht trin khc nghit ca nc Tu. V vy cho nn, tm gii php cho vn pht trin dn tc,
m ng nhin h xem l chnh yu, h thi hnh hai loi chnh sch, t ngy nm chnh quyn.
Loi th nht gm cc bin php ni b nhm thc y cng cuc pht trin tht nhanh chng kp
thi ng ph vi cc phn ng th nghch ca cc cng quc. Loi th hai gm cc bin php ngoi
giao, nh nc Nga khi xa, tm ng minh hu thun cho cng cuc pht trin ca dn tc.
Cc bin php ni b ca cc nh lnh o Trung Cng ch trng n hai im. t nhng mc tiu
kinh t v i cho hai khu vc, quc phng v trang b k ngh sn xut, v bp nght khu vc tiu
th. p dng mt phng php c ti, tn nhn n tt huy ng n mc ti a ci vn nhn
lc v tn ca Tu, thay th ci vn t bn m h ngho nn.
Trong lnh vc ngoi giao, cc nh lnh o Trung Cng v ang thi hnh ba chin dch. Trong
chin dch th nht, h tm khai thc mu thun gia Ty phng v Nga S khi mu thun ny
cn khai thc c, mang t bn v k thut vo phc v chng trnh pht trin. Khi k hoch
thanh ton mu thun ca Ty phng, m chng ta bit, a mu thun trn vo tnh trng
khng cn khai thc c na, th cc nh lnh o Trung Cng m mt chin dch th nh, vn
ng thay chn Nga S, vi mc ch thnh lp mt mt trn lm hu thun cho cng cuc pht trin
ca Tu. Tc dng v gi tr ca mt trn Cng Sn bo v cng cuc pht trin ca dn tc Tu
ngy nay do Trung Cng ch trng, cng ging nh tc dng v gi tr ca mt trn Cng Sn
bo v cng cuc pht trin ca dn tc Nga trc y, do Nga S ch trng.
Chin dch ngoi giao th ba m cc nh lnh o Trung Cng ang thc hin l chng trnh vin
tr cho cc nc nh ang tm pht trin. H trch mt bch phn khng ng k, trong ci khi
nhu cu v i ca quc gia, tha mn nhng nhu cu phn b v ng nhin nh nht ca cc
quc gia nh ang tm pht trin vi mc ch bin cc quc nh ny thnh nhng ng Minh quc
t hu thun cho cng cuc pht trin ring ca nc Tu.
V ngay chnh sch biu l tham vng xm lng cng l mt hnh ng c tnh ton qui v mc ch
trc v trn ht ca Trung Cng hin nay: cng cuc pht trin dn tc. Cc trng hp chim ng
Ty Tng v Tn Cng v chi phi Bc Hn v Bc Vit l nhng trng hp c bit, bi v cc
vng t ai ni trn thuc vo nhng vng thit yu cho s pht trin ca Trung Hoa. Cc cuc gy
hn v ranh gii vi n , Min in v Nga S, c tc dng, va gy uy tn ca Trung Cng i
vi cc ng minh trong mt trn do Trung Cng ch trng, va duy tr s cng thng cn thit
trong ni b d huy ng nhn lc.
Mc du tt c cc n lc phi thng trn y, nhng v mt hon cnh pht trin v cng khc
nghit, Trung Cng cn cch mc ch rt xa. V s cho n bom nguyn t, vi mt mc ch tuyn
truyn hin nhin, vn cha phi l mt bo m thnh cng cho cng cuc pht trin ca Trung
Cng. S tht bi au n ca phong tro Nhn Dn Cng X, khin cho cc mc tiu kinh t n
nh, thay v nhy vt bc, tht li li nhiu nm, chng t s vi vng ca cc nh lnh o
Trung Cng ang lo s phn ng th nghch khng trnh c ca cc cng quc, trong c c
Nga S.

Trng hp Vit Nam.
Tt c cc iu kin khc lit khin cho hon cnh pht trin ca Trung Cng. tr thnh v cng
khc nghit, u khng c trong cc iu kin chi phi hon cnh pht trin ca Vit Nam.
Trc ht, s pht trin ca mt khi va hn ba chc triu, mt phn hai mi lm ca khi Trung
Cng, s khng l mt s cnh tranh v mt s e da cho ai c. V th cho nn, trong hin tnh th
gii, cng cuc pht trin ca chng ta s khng to cho chng ta nhng phn ng th nghch.
Nhu cu pht trin ca chng ta rt t so vi nhu cu pht trin ca Trung Cng. V th cho nn cc
khi vin tr trn th gii c th tha mn nhu cu pht trin ca chng ta n mt bch phn ng
k hoc rt cao. V chng ta c th tin rng, nu ng li chnh tr ca chng ta sng sut, th
trong hai mi nm qua, khai thc c hi th nh, m chng ta cp n nhiu ln, v vi tt
c cc vin tr do mu thun gia Ty phng v Nga S to nn, chng ta t a s mc tiu
pht trin ri.
S pht trin ca khi ba chc triu dn ca chng ta, nu ngoi vng hon cnh pht trin khc
nghit ca Trung Cng, khng cn thc y, cng c th thc hin c nhanh chng hn bi phn
s pht trin ca Trung Cng.
Trong cc iu kin , nu t quyn li ca dn tc ln trn ht, th khng c mt l do no c th
binh vc c s gn lin vn mng cng cuc pht trin ca chng ta vi vn mng cng cuc pht
trin ca Trung Cng. Ch c mt s l thuc v l thuyt, m tht ra c Nga S ln Trung Cng u
s dng nh l mt phng tin, mi c th m qung hy sinh quyn li ca dn tc Vit Nam cho
quyn li ca dn tc Trung Hoa. Cc nh lnh o Trung Cng thc sung mn tm l ngy
nay, cng nh cc nh lnh o Nga S thc sung mn tm l trc y. V vy cho nn, Trung
Cng n lc vn ng thay chn Nga, pht c Ch Ngha X Hi, khai thc l thuyt Cc-mc L-
nin, qui t nhng ngi d b ma lc cm d, vi mc ch cui cng l hu thun cho cng cuc
pht trin ca Hn Tc. Cuc vn ng ny vang di trong tt c cc ng Cng Sn trn th gii.
Mc du hon cnh pht trin ca Vit Nam khc bit rt r rt hon cnh pht trin ca Trung Cng
ngy nay, v do li cng khc bit rt r rt hon cnh pht trin ca Nga S trc y, cc nh
lnh o Cng Sn Bc Vit vn c sc mang ci o ng li pht trin ca Cng Sn trng vo
cho Vit Nam. Cng nh xa kia, nhiu nh lnh o Vit Nam khc c sc trng vo thn th
Vit Nam ci o Tam Dn Ch Ngha m Tn Vn gia cng nghin cu may ct cho dn tc ca
ng.
Sau tm trm nm nng ln i sng ca dn tc tm l thuc quc i vi Trung Hoa, mc du
b gin on trong gn mt th k, vn cn sinh lc tim tng trong cn no ca cc nh lnh o ca
chng ta, v khin cho h d qun tham vng t ai bt di bt dch ca Trung Hoa i vi Vit
Nam.

Li tm l thuc quc
Tm l thuc quc bt ngun t hai s kin. Tng quan lnh th v dn s gia hai quc gia l mt
nguyn nhn t ty mc cm. S l thuc ca Vit Nam i vi vn ha Tu l mt l do khc. Tng
quan lnh th v dn s l hai iu kin vt cht hin nhin kh thay i c. Tuy nhin, trong
khung cnh chnh tr ca th gii ngy nay, s bang giao gia Vit Nam v Trung Hoa khng cn
nm trong khun kh xa na v khng cn l mt s kin ch lin quan n hai quc gia.
Trn lnh vc vn ha, mt dn tc ln hay nh, do s gp phn nhiu hay t ca dn tc y vo di
sn ca vn minh nhn loi. Trong lch s c Hy Lp, thnh Athen nh b c tn sng l ngi
hng o ca dn tc Hy Lp, v s gp phn to tt vo di sn vn minh Hy Lp. iu kin vn ha
ny, chng ta c th ch ng c, min l cng cuc pht trin ca dn tc thc hin c. V th
h ca chng ta c th c iu kin v hon cnh thc hin ch ca L Thng Kit v
Nguyn Hu, tiu dit tm l thuc quc my ngn nm bao trm dn tc v m nh cc th h
lnh o ca chng ta. Xem th, chng ta cng thc tnh cch quan trng ca cng cuc pht trin
dn tc trong giai on ny.
S l thuc ca Vit Nam i vi vn ha Tu nh khng cn na, t khi chng ta chu nh
hng vn ha Ty phng. Trong tnh th hin ti, tng lai s cng ngy cng xc nhn s kin
ny, tr ra khi no chng ta li t t chng ta vo s l thuc vn ha ca Trung Cng, nh cc nh
lnh o Cng Sn Bc Vit ang lm.
Trong tnh th hin nay, chng nhng vn ha ca chng ta khng l thuc vn ha Tu, m li vn
ha ca chng ta cn c c hi pht trin hn bao gi ht. Hin nay Trung Hoa v Vit Nam, do cc
bin c lch s va qua, u nm vo cng mt v tr. C hai u va thot khi s chi phi ca thc
dn, v ang n lc Ty phng ha pht trin dn tc. Cc d im v cc ng im gia hai v
tr c chng ta phn tch vi chi tit trong cc on trn. V chng ta cng bit rng cng cuc
pht trin dn tc bng cch Ty phng ha s gm s thu nhn nhiu gi tr tiu chun dnh lin
vi k thut Ty phng. Do , x hi Trung Hoa cng nh x hi Vit Nam s ng nhin b bt
buc tm mt trng thi iu ha mi gia cc gi tr tiu chun. Chng ta thy hon cnh pht
trin ca chng ta thun li hn hon cnh pht trin ca Trung Hoa. Trong mt on di y
chng ta s thy rng iu kin ngn ng ca chng ta cng thun li hn ca Trung Hoa. Nh th
th, nu chng ta thc hin c cng cuc pht trin, s l thuc vn ha ca chng ta i vi
Trung Hoa khng bao gi ti din na.
Tm li, nu tng quan lnh th v dn s, gia Vit Nam v Trung Hoa, trong khung cnh chnh
tr ca th gii ngy nay, khng cn ci tm quan trng ca n khi xa na, v nu s l thuc vn
ha i vi Trung Hoa cng khng cn na, th ng nhin tm l thuc quc ca chng ta i vi
Trung Hoa cng s b tiu dit mi mi.
Nh th th, nu chng ta c mt s lnh o sng sut bo m cng cuc pht trin dn tc, th
c hi, ng nhin s n vi chng ta gii quyt mt vn t ra cho dn tc t mt ngn
nm nay, v hai ln L Thng Kit v Nguyn Hu c tm gii php: ci b cho dn tc tm l
thuc quc i vi Trng Hoa.
Tuy nhin, cc nh lnh o Cng Sn Bc Vit khng t ra thc tnh cch quan trng ca c hi
ny.
Tri li, s p dng cc phng php huy ng nhn lc ca Trung Cng vo trng hp Vit Nam,
mc du hon cnh pht trin ca chng ta khng h i hi nhng phng tin nh vy, lm sng
li tm l thuc quc, gn nh cht trong mt th k, ca nhng ngi t ty mc cm trc Trung
Hoa v i, lc no cng xem Vit Nam l mt Trung Hoa con con. T xa, di s chi phi ca tm
l thuc quc, nu Trung Hoa din mt tn tung trn sn khu trm thc vung, th Vit Nam
cng phi din cng mt tn tung thc li cho va tm, trn mt sn khu ch cn mt thc vung.
Xa kia, v nc Tu c mt ta Vn Miu ln, th Vit Nam cng phi c mt ta Vn Miu nho
nh.
Gn y, v nc Tu c sch lc Tam Dn Ch Ngha rng ln, th Vit Nam cng c sch lc
Tam Dn Ch Ngha nho nh. V ngy nay, v nc Tu thi hnh phng php c ti ng tr kinh
khng mt cch rng ln, th Bc Vit cng thi hnh phng php c ti ng tr kinh khng mt
cch nho nh.
Hon cnh pht trin ca chng ta khng i hi nhng bin php da trn bo lc, m ch i hi
mt s lnh o sng sut v khn ngoan, khai thc cc loi mu thun, trn chnh trng th
gii, vi mc ch tm vn t bn tha mn nhu cu pht trin.
Nhng, gi s m vin tr ngoi quc cho chng ta, khng ln n mt bch phn quan trng ca
nhu cu pht trin quc gia, th chnh trng hp cng cha thuyt minh s p dng vo
Vit Nam, phng php huy ng nhn lc thi hnh Trung Cng. Trong chng trnh pht trin
ca Trung Cng, u tin c bit c dnh cho khu vc k ngh quc phng. Sau n khu vc
k ngh sn xut. Khu vc tiu th b bp nght. Th t u tin trn phn nh mi lo u ca cc nh
lnh o Trung Cng, tm cch ng ph vi cc phn ng th nghch. V th t u tin trn ng
nhin i hi cc bin php huy ng nhn lc p dng.
S pht trin ca Vit Nam khng gy phn ng th nghch. Nhng gi s s pht trin ca chng ta
c gy phn ng th nghch, th d chng ta c dn ht n lc ca dn tc vo khu vc quc phng
th, nh chng ta bit, tt c c gng qun s ca chng ta cng cha bo v c lp v lnh
th. Nh th th, trong chng trnh pht trin ca chng ta, u tin dnh cho khu vc sn xut v
khu vc tiu th. Mt th t u tin nh vy khng i hi cc bin php huy ng nhn lc ca
Trung Cng.
Nhng d l trong mt hon cnh pht trin thun li, s huy ng nhn lc theo li Cng Sn,
khng phi l mt yu t thc y cng cuc pht trin chng n thnh cng sao? Trn quan
im di hn ca i sng dn tc, sinh lc dn tc l mt ca bu, m bt c nh lnh o no cng
phi t cho mnh nghim lut khng c tiu hao hay ph phm, khi quyn li ca cng ng bt
buc phi dng n.
Cc nh lnh o Trung Cng s d phi chn la phng php hnh ng nh vy, v h b s chi
phi ca hon cnh pht trin khc nghit ca nc Tu. Vit Nam khng vo trng hp bt buc
.
V li, cc phng php huy ng nhn lc theo Cng Sn s lu li cho dn tc nhng hu qu nh
th no?
Chng ta ch c th nhn xt rng, cho n ngy nay, ngha l gn hai trm nm sau, dn tc Php
cn mang chu nhng hu qu tai hi ca cuc Cch Mng nm 1789, mc du trn phng din bo
tn v m mu, Cch Mng 1789 ca Php cn km xa Cch Mng ca Nga S v Cch Mng ca
Trung Cng.
Sau ht, gi s, chng ta b qua ht tt c l do thun hay khng thun, c thi hnh trit cc
phng php huy ng nhn lc ca Cng Sn thc hin cng cuc pht trin ca dn tc, th ci
vn nhn lc ba chc triu ca chng ta cng khng cung cp thm c bao nhiu bch phn ca
khi nhu cu pht trin ca chng ta.
T hai mi nm nay, c hi pht trin n cho chng ta. Nhng chng ta cha nm c. T
mi nm nay, Bc Vit cha thc hin c nhng mc tiu pht trin ng k.
Cc thc hin pht trin ca Nam Vit u b du kch qun Bc Vit ph hoi.
Sau hai mi nm, v sau khi tiu hao bao nhiu sinh lc ca dn tc, chng ta t c kt qu
k trn. Nh th th, cc nh lnh o ca chng ta c phi i ng ng hay khng?

Chnh Vit Nam
Phn IV
MT LP TRNG THCH HP VI CC NHN XT TRN

Trong mt phn trn chng ta phn tch cc s kin lch s tm hiu vn m dn tc chng
ta cn gii quyt trong giai on ny. Trong mt phn khc, chng ta kim im nhng ci vn
m chng ta c th s dng c cng nh nhng mn n m chng ta phi mang khi chng ta n
lc gii quyt vn nhn thy.
Trong phn di y, chng ta s lm mt cng vic hon ton khc. Trong hai phn trn y, chng
ta da trn nhng s kin lch s khng ai ph nhn c phn tch cc bin c phc tp hin
nay, mong soi thu cc ng canh v cc si ch chnh yu dt ra tnh trng hin ti ca dn tc.
Trong phn di y, chng ta li iu hp nhng tnh cht m chng ta rt ra c t trong khi
s kin c phn tch, i vi mi lnh vc ca d vng dn tc, tm xy dng mt ng li
hnh ng v mt phng php gii quyt vn m chng ta nhn thy.
Nhiu kha cnh ca ng li hnh ng v nhiu yu t ca phng php gii quyt c
cp n ri rc trong nhiu on suy lun trn.
Di y chng ta cng s nhc tr li trong mt ci nhn tng hp lm thnh mt ton b ch
trng trong cc lnh vc ca i sng quc gia.
Chng ta ang trong trng hp ca mt ngi va xem xong mt cun phim t mt phn d vng
ca dn tc trong nhng s kin bn ngoi v bn trong u c phn tch vi t nhiu chi tit.
V th cho nn khi phim ngng li hnh cht, ngha l tnh trng hin ti ca quc gia, chng ta
nhn thc c tt c cc nguyn nhn cu to vn hin ti ca dn tc.
Chng ta c th ngh rng, tm c nguyn nhn c nhin l gii quyt c vn , cng nh nh
Y hc tm c cn bnh, l cha c bnh.
Nhng bn cht ca i sng l phc tp. i sng ca quc gia li cn phc tp hn na, bi v
quc gia hay bt c mt tp th no, l trng hot ng khng phi ca mt ngi, hay ca mt
nhm ngi, m l ca ton dn, l ca tt c cc phn t ca tp th. Do phn ng ca tp th
kh m on c. V vy m nhiu nh lnh o b nhng bin php c ti cm d. Chng ta
khng la con ng d bi v chng ta tin tng hai iu m khng ai c th ph nhn c.
S hiu bit ca chng ta v vn dn tc c t trn cn bn vng chc ca s kin lch s.
i sng ca mt tp th do nh lut thng bng ng tin ca v tr chi phi. Thng bng ng
tin gia nhng yu t i chi nhau ngay trong ni b, thng bng ng tin gia nhng quyn li
ca tp th v quyn li ca c nhn, thng bng ng tin gia nhng iu kin bn trong v iu
kin bn ngoi.
Trn cn bn khch quan , chng ta s tm minh nh mt thi m chng ta tin rng thch nghi
nht vi vn hin ti cn phi c gii quyt ca dn tc. Mt thi i vi vn ca mt dn
tc, ng nhin bao gm cc lnh vc. Chng ta ln lt xem qua cc lnh vc lnh o, qun
chng, kinh t v quyn s hu, v vn ha.

Vn lnh o
B my lnh o ca mt quc gia c n nh bi chnh th la chn. S la chn chnh th li
ty thuc quan nim v vn lnh o. Khi Cng Sn v khi T Do, ngy nay khc nhau, trn
phng din hnh thc, ch mt bn ch trng chnh th c ti ng tr, mt bn chnh th Dn
ch php tr. Nhng, trong cn bn, s khc nhau khng phi v hnh thc bn ngoi . Bi v hnh
thc ch l biu l bn ngoi ca mt s khc nhau v quan nim lnh o. Khi T Do quan
nim mt s lnh o cn c trn s thuyt phc hng dn qun chng. Khi Cng Sn quan
nim mt s lnh o cn c trn s cng bch hng dn qun chng. Khi th nht ch trng
n vi trng thi thng bng ng tin gia quyn li ngn hn ca c nhn trong tp th v quyn
li di hn ca tp th, bi v l do ca i sng l mt s vic ca c nhn m iu kin ca i
sng, l mt iu kin tp th. Khi th nh ch ch trng n quyn li di hn ca tp th bi v,
trong mt giai on lch s, cc nh lnh o tin rng s sng cn ca tp th b e da v i hi s
hon ton hy sinh cc quyn li c nhn cho tp th. Mt iu m chng ta nn ghi nh l s la
chn quan nim lnh o ny hay quan nim lnh o kia u do nhng s kin lch s thc t quyt
nh ch khng phi do nhng quan im trit l tru tng.
Trong mt giai on no ca lch s mt dn tc, s thng bng ng tin gia nhng quyn li
c nhn v quyn li tp th b ph v, bi nhng yu t kch thch hoc ni b hoc bn ngoi a
n. Thng bng b ph v, i sng ca tp th tip tc trn nhng cn bn gi to cho n khi no
thng bng ng tin c ti lp.
Quan nim lnh o.
Chng ta bit l ngay trong nhng thi k bnh thng ca cng ng, duy tr trng thi thng
bng ng tin gia quyn li ngn hn c nhn ca cc phn t ca cng ng v quyn li di hn
ca cng ng, l mt cng vic rt kh khn, i hi mt s lnh o nhiu sng sut, nhiu
kho lo v thu trit vn cn phi gii quyt ca cng ng. S pht trin ca cng ng s c
bo m nu nhng n lc duy tr trng thi thng bng ng tin thnh cng.
Trong nhng thi k khng hong ca cng ng, trng thi thng bng ng tin chng nhng
vo mt trng thi bp bnh gia tng m li cn b e da ph v bi nhng yu t khuynh o do
hon cnh lch s to nn. S tin ha ca cng ng b ngng tr. Nu chng ta li ly hnh nh ca
h thng ngi ci xe p v xe p trn kia, th nhng thi k khng hong ca cng ng tng
ng vi nhng lc m tc ca h thng gim i v nhng l do ni b ca h thng: xe p
bng ngng hoc ngi ci mt mi, hay v nhng l do bn ngoi: tnh trng ca con ng
hoc s lu thng tr nn kh khn. Du sao, v nhng l do ngoi mun ca h thng, thng bng
ca h thng b e da v h thng sp ng.
Cc yu t khuynh o trng thi thng bng ng tin c th pht sinh t trong ni b, v d nhng
cuc xo trn m Ty phng phi ng u, khi chnh mnh va pht minh nhng k thut sn
xut k ngh.
Cc yu t khuynh o c th t bn ngoi a n, v d nhng cuc ngoi xm m nc Tu
dnh cho chng ta trong tm th k lin tip. Ngha l t ngy lp quc, trng thi thng bng ng
tin ca x hi chng ta lc no cng b s e da ph v bi mt cuc xm lng ca nc Tu. Do
, s tin ha trong lch s qua, ca dn tc chng ta khng hng mnh v cha c vt ln
n trnh sng to, gp phn vo vn minh nhn loi. V tnh trng nng n y s mi mi nng
v km hm s pht trin ca dn tc cho ti ngy no m chng ta, nh L Thng Kit v Nguyn
Hu nui ch, tiu dit c s e da xm lng ca Trung Hoa.
Cc yu t khuynh o c th ng thi va t bn ngoi a n, va pht sinh t trong ni b, v
d nh cuc tn cng ca Ty phng vo cc quc gia ca x hi ng bt buc cc quc gia
ny phi va ng u vi Ty phng, va Ty phng ha cc c cu x hi ca mnh.
ng nhin l trng hp th ba ny l trnh trm trng nht m cc cuc khng hong ca mt
cng ng c th t ti. Trong hon cnh , s duy tr trng thi thng bng ng tin, hoc s ti
lp mt trng thi thng bng ng tin b ph v, i hi mt s lnh o phi thng. Nu mt
s lnh o tng t khng c, cng ng bt hnh, s b ngng tr trong s tin ha, hoc min
cng tip tc mt s tin ha phin din, ch ch trng n mt vi kha cnh ca ton b vn
cn phi gii quyt ca cng ng, nhng i hi mt s tiu hao v b bn i vi sinh lc ca
cng ng, v lu li nhng hu qu tai hi nng n cho nhiu th h trong tng lai. Tt c cc cuc
cch mng m mu, k c cuc cch mng ca Php nm 1789 v ca Nga nm 1917, u thuc
vo trng thi thng bng ng tin c ti lp. Sau cch mng 1789, mi cho n sau chin tranh
Php-c nm 1870, nc Php mi ti lp c trng thi thng bng ng tin mt. Sau cch
mng 1917, mi n ngy nay, nc Nga vn cha ti lp li c trng thi thng bng ng tin
mt.
Trong hnh nh h thng ngi ci v xe p, s trng thi thng bng ng tin b ph v tng
ng vi s mt thng bng ca ngi ci. Cng ng tip tc mt s tin ha min cng trn
nhng cn bn gi to, ph phm nhiu sinh lc thu thp nhng thnh qu phin din, cng tng
ng vi ngi ci xe p gng sc y chic xe p khng cn dng c, a ton b h
thng ngi v xe vt mt on ng. Kt qu thu thp c khng tng ng vi s ph sc
rt nhiu, bi v mt trng thi thng bng sng c thay th bng mt trng thi thng bng
cht.
Nc Anh v nc M l nhng cng ng quc gia in hnh, nh mt s lnh o sng sut,
chin thng c nhng yu t khuynh o pht sinh t ni b cng nh bn ngoi a vo, nhng
trong nhng thi k khc nhau, v duy tr trng thi thng bng ng tin cho x hi trong nhiu th
k. Ngun gc chnh yu ca sc mnh hin ti ca hai cng quc trn l s kin .
Nc Php v nc c l hai quc gia khc, trong x hi Ty phng, cng phi ng u vi
nhng cuc khng hong ng loi vi nhng cuc khng hong ca hai quc gia Anh v M. C
hai nc Php v c u thng c cc yu t ni b m khng thng c cc yu t ngoi lai.
Trng thi thng bng ng tin b ph v trong mt thi gian ngn nhng c ti lp. Tuy nhin
s lnh o quc gia vn cn chu nh hng ca mt s gin on trm trng.
Nc Nht l mt quc gia in hnh, nh mt s lnh o phi thng, thng c nhng yu t
khuynh o va ni b va bn ngoi, cng lc tc ng ng thi, v duy tr trng thi thng bng
ng tin mc du x hi phi thay th nhiu gi tr tiu chun.
Nc Nga l mt quc gia ngoi x hi Ty phng, phi ng ph vi mt cuc khng hong
ng loi vi cuc khng hong ca Nht. Nhng cc nh lnh o Nga thng c cc yu t
bn ngoi m khng thng c cc yu t ni b. V nhng bin php p dng ng u vi
cuc khng hong ph v trng thi thng bng ng tin ca x hi, v t ra nhng cn bn gi
to cho mt s tin ha phin din. V ngy nay, sau gn na th k chnh quyn c ti ng tr
khng khip ca Cng Sn, trng thi thng bng ng tin ca x hi Nga vn cha ti lp.
Chng ta thy trong cc giai on trn, hai s kin chng minh cho iu ny. Trc ht l cc nh
lnh o Nga S ang ln ln v mt cch d dt thay th cc gi tr tiu chun chin lc giai on,
v ng nhin gi to bng nhng gi tr chin lc khc thch nghi vi di sn tinh thn ca vn
minh nhn loi, mc ch ti lp trng thi thng bng ng tin ca x hi, b cch mng ph
v. S kin th hai l b my lnh o ca Nga S, cn c trn nhng tiu chun gi to ca ch
c ti ng tr, ng nhin bt lc trong s chuyn quyn iu ha mi khi cn phi thay i
ngi lnh o.
Nh cc on trn trnh by, cng ng quc gia Vit Nam ang trong mt thi k khng hong
ng loi vi nhng khng hong trc y ca Nht v ca Nga. Cuc khng hong ca Vit Nam
li cn trm trng hn v nhng yu t khuynh o ni b pht sinh t thi gian gn mt th k
thuc Php v nhng yu t khuynh o bn ngoi do cuc tranh chp gia Ty phng v Cng
Sn a n. V vy cho nn, quan nim lnh o dn dt n hnh thc chnh th, rt quan trng cho
s bo v trng thi thng bng ng tin cho cng ng trong nhng thi k bnh thng, cng tr
nn v cng thit yu trong mt thi k khng hong nh ca chng ta hin nay.
Trong trng hp Vit Nam, khng th t vn quan nim lnh o v chnh th m khng cp
n vn Cng Sn c, v chnh l nhn danh quan nim lnh o Cng Sn m cuc tng tn
din ra trn mnh t ny t hai mi nm nay.
V nhng l do no m c mt s ngi lnh o ch trng rng quan nim lnh o Cng Sn
thch nghi cho hon cnh khng hong ca cng ng dn tc Vit Nam hin nay?
Trc ht chng ta s nhc li, trong mt ci nhn bao qut, nhng iu c ri rc trnh by
trong cc phn trn, lin quan n s pht sinh ca thuyt Cng Sn u chu, n cc iu kin
bin mt l thuyt, do Ty phng to ra, thnh mt li kh ca Nga S chng li Ty phng v
n hon cnh lch s nh thuyt Cng Sn c nhp cng vo chu v vo Vit Nam. Sau ,
chng ta s nhc li nhng kt qu phn tch s kin lch s, cng ri rc trong cc phn trn, kh d
gip cho chng ta vt trn cc yu t phc tp dt thnh hon cnh hin ti ca Cng ng dn
tc, suy lun nhn thy v tm xem nhng l do, khin cho quan nim lnh o Cng Sn xm
nhp chnh trng Vit Nam, c mt gi tr nh th no, i vi quyn li ca dn tc, trong mt
giai on quyt nh nh giai on ny.

Thuyt Cng Sn pht sinh.
Sau khi khoa hc Ty phng pht minh nhng k thut sn xut k ngh, th nhng lc lng
mi ny lm cho h thng phn phi ti sn quc gia ca x hi Ty phng ng thi, t chc
trn cn bn th cng ngh v nng nghip, khng cn hiu lc na. V vy cho nn nhng cuc xo
trn chn ng lin tip lm lung lay n tn nn tng cc c cu x hi Ty phng. Cc yu t
khuynh o ni b ph hoi c th v gy cho x hi Ty phng mt cn bnh trm trng.
Nhiu gii php c ngh, trong gii php xy dng trn mt cng trnh nghin cu thc t
lch s chnh xc v phong ph, v c qun chng hng ng v pht sinh t nhng cn bn
quan st thit thc i vi tnh trng x hi ng thi. Gii php ny ch trng thay i, bng mt
cuc cch mng bo ng kiu 1789 ca Php, hon ton cc c cu ca x hi c, tip nhn nhng
gi tr tiu chun mi, xy dng mt x hi mi thch nghi vi cc lc lng sn xut k ngh,
trong s phn phi ti sn ca cng ng s c thc hin mt cch hp l. Nhng mc tiu
ra, ng nhin c mt mnh lc hp dn cao i vi qun chng, v ha hn nhiu s bo m
cho quyn li ngn hn ca c nhn.
Tuy nhin, cc nh lnh o Ty phng sng sut nhn thy rng gii php Cng Sn ch
ch trng n cc khuyt im cn chnh n ca x hi Ty phng lc by gi, v do ph
nhn cc gi tr tiu chun tr thnh di sn ca vn minh nhn loi, v thay th bng nhng gi tr
tiu chun gi to, kt qu ca mt cng trnh suy lun l thuyt, tuy c phong ph nhng vn l ca
con ngi trong mt th h. V nhc im cho nn phng thuc ngh cha bnh cho x
hi Ty phng, thay v c hiu lc ca mt linh dc, s tr thnh mt c dc chng nhng ph
hoi nn tng ca x hi cn hn c chng bnh lc by gi, m li cn c th tiu dit tt c di sn
ca vn minh nhn loi trong my nghn nm.
V quyn li di hn ca cng ng, cc nh lnh o Ty phng t chi mt phng thuc c
hi, v va n lc tm nhng phng thuc khc cho x hi Ty phng, va chin u c lit
loi tr mt c dc li dng mt thi k khng hong ca cng ng, xm nhp vo c th x
hi. V ngy nay, trong cng cuc ny, s thnh cng ca Ty phng r rt. Ty phng tm
c nhng phng php kh d gip cho x hi thu nhn c nhng lc lng sn xut mi m
vn duy tr c trng thi thng bng ng tin. V ng nhin, khi x hi lnh mnh, qun
chng Ty phng cng khng cn hng ng thuyt Cng Sn na, v nhu cu khng cn na, i
vi mt phng thuc c ngh nh l mt linh dc, tr mt chng bnh lnh. S pht
trin hng mnh ca x hi Ty phng ngy nay l mt bng c hin nhin v hng bin.

Thuyt Cng Sn bin thnh li kh ca nc Nga.
Chng ta cn nh rng gia Nga v Ty phng c mt cuc chin u trng k ko di t
nhiu th k. V t khi cng cuc Ty phng ha nc Nga thnh cng, di thi i Pierre
cho n phn na u ca th k 19, thng th ng v Nga. V qun lc v ngoi giao ca Nga
nhiu ln ng mt vai tr quyt nh trn chnh trng u Chu. Nhng cuc cch mng k ngh
ca Ty phng vo thi k phn na sau ca th k 19, a k thut ca Ty phng vt hn
k thut ca Nga v lm nghing cn cn lc lng v Ty phng mt ln na. S thua km Ty
phng v k thut cng r rt, sau khi qun lc ca Nga, nm 1905 b thm hi trc qun lc ca
Nht, mt quc gia ngoi x hi Ty phng va thc hin xong giai on u ca cng cuc pht
trin dn tc bng cch Ty phng ha.
Nh th, vo thi k vi chc nm u ca th k 20, vn t ra cho cc nh lnh o Nga rt
minh bch. Nhng s kin lch s nghim khc t cc nh lnh o ny vo mt tnh th bt buc
h phi ti bn cng trnh Ty phng ha nc Nga ca i Pierre bo m tng lai ca
dn tc. Tuy nhin, nhng kinh nghim qua trong cuc chin u trng k vi Ty phng,
cng nh trnh pht trin i quy m ca k thut Ty phng lc by gi, tt c cc yu t ,
u i hi cho cng cuc Ty phng ha k ny, cc nh lnh o, mt k hoch ton din, i
quy m, tng xng vi hon cnh lch s v v tr quc t ca nc Nga, cng nh nhng phng
tin v i, huy ng ton lc ca dn tc. Nh th, vn r rt, cuc cch mng nm 1917
ca Nga biu l ch ca cc nh lnh o Nga, t mt mc ch dn tc: pht trin dn tc bng
cch Ty phng ha.
S d mc ch tht s v dn tc cacuc Cch mng Nga nm 1917 b hon ton che lp di ci
o quc t ca cuc cch mng x hi th gii, m cc nh lnh o Nga S tuyn b ch trng
nh T Bn Ch Ngha, l v, trong ln Ty phng ha ny, ngoi nhng k thut vt cht ca
Ty phng, nc Nga, vi mt thm chin lc v cng sc bn, thu nhn lm li kh tranh
u mt l thuyt, sn phm tinh thn ca Ty phng m Ty phng t b: thuyt Cng Sn.
Ngy nay chng ta cng ang mc kch, Trung Cng ti din tn tung pht c cch mng x hi th
gii chng quc to hon cnh thun li phc v cng cuc pht trin dn tc ring ca nc
Tu.
Chng ta nhn nh, trong mt on trn, nhng s kin no dn dt cc nh lnh o Nga S
n ch thu nhn mt ch ngha, ngoi lai, nh Ch Ngha Cng Sn, hon ton chng li truyn
thng vn minh ca dn tc Nga.
Trc ht, cc nh lnh o Nga S, thc hon cnh nghim khc ca cng cuc pht trin ca
Nga. Cng cuc pht trin ny, cng nh cng cuc pht trin ca Trung Cng ngy nay, ng
nhin s gy ra nhiu phn ng th nghch. V vy cho nn s dng c nhng bin php huy ng
qun chng n mc ti a, i vi h l mt nhu cu thit yu. Quan nim lnh o c ti ng tr
ca thuyt Cng Sn p ng vo nhu cu ni trn.
Cc cuc xo trn x hi, vo thi k Ty phng, l nhng s kin t n hng bin, chng
minh rng x hi Ty phng lc by gi, khng thch nghi vi cc lc lng sn xut mi. X hi
Nga, vo cng mt thi k, li cn lc hu hn x hi Ty phng, th ng nhin s khng thch
nghi vi cc lc lng sn xut mi m cng cuc pht trin dn tc bt buc s thu nhn. Nh th
th, t chc x hi Nga theo kiu mu x hi m thuyt Cng Sn ngh chng nhng l c tc
dng thch nghi ha x hi ny vi cc lc lng sn xut mi, m li cn l, trong con mt cc nh
lnh o Nga S, i trc Ty phng mt on ng, ngha l thng Ty phng trn phng
din t chc x hi.
iu bt ng cho cc nh lnh o Cng Sn ngy nay l, Ty phng ly c tnh chnh xc ca k
thut khoa hc, thm cu cc biu l, thc t ca i sng, tm c v thc hin c mt hnh
thc x hi thch nghi vi cc lc lng sn xut mi. Trong khi , x hi Nga S t chc theo kiu
mu ca x hi Cng Sn, ch cn c trn kt qu suy lun l thuyt ca nhng b c, tuy l khc
thng, nhng vn l ca con ngi cn ang m mm tm trng thi thng bng cn thit cho cng
ng. S kin Nga S ang ln ln thay i cc gi tr tiu chun cng xc nhn cn bn l thuyt v
gi to ca kiu mu x hi Cng Sn.
Cc cuc xo trn x hi Ty phng lc by gi cn bc l ma lc hp dn ca thuyt Cng Sn
i vi qun chng Ty phng. Cc nh lnh o cuc cch mng Nga S nm 1917 ng nhin
nhn thy thc trng chnh tr .
V trong khun kh cuc chin u c lit gia Nga v Ty phng, s Nga thu nhn l thuyt
Cng Sn lm l thuyt tranh u, ng nhin s bin qun chng Ty phng thnh nhng ng
minh cho Nga, ni tuyn ngay trong lng ch. Trong thc t, cc ng Cng Sn a phng trong
cc quc gia Ty phng, u ng, t hay nhiu, vai tr ng minh ni tuyn cho Nga S.
Chng ta va nhn xt cc s kin pht sinh t tnh trng ni b ca Ty phng v ca Nga, bin
l thuyt Cng Sn ca Ty phng, thnh trong tay Nga S mt th kh gii tinh thn sc bn, hn
c bt c th kh gii k thut ti tn no ca Ty phng pht minh, kh d gip cho Nga S tn
cng hiu qu Ty phng, va t bn ngoi vo, va trong ni b pht ra.

Thuyt Cng Sn nhp cng vo Chu v Vit Nam.
Tuy nhin, i vi nh lnh o Nga S, thuyt Cng Sn cn l mt li kh tranh u, c mt tc
dng khng km hiu lc trong mt phm vi khc ca cuc tranh u v i gia Nga S v Ty
phng.
Nh chng ta thy trong mt on trn, khi giai on hin ti ca cuc tranh u gia Nga S v
Ty phng m mn, v tr ca Ty phng rt l hng mnh. Ty phng chinh phc gn ht th
gii, thuc a ca Ty phng nm khp cc lc a v cc i dng. Qun lc ca Ty phng
trn c cc yu im chin lc trn a cu, k thut ca Ty phng vt n mt cao ng
s v khc phc c mt ci pht trin va vng chc va nhiu sinh lc. Trc mt ch th,
m kh nng v uy th bao trm th gii, vt xa khi ch th thi i Pierre, ng nhin
cc nh lnh o Nga khng th mong chin thng bng mt chin lc c truyn gii hn trong
phm vi quc gia. Nhu cu chin lc bt buc cc nh lnh o Nga S a khun kh ca cuc
chin u ln n ranh gii hon cu, nu h mun trnh cho Nga mt cuc bao vy c nghit v mt
thm bi ngay lc cha ra qun.
V vy cho nn, Nga S s dng l thuyt Cng Sn lm mt tn hiu tp hp, kh d qui t trong
mt mt trn quc t, di s lnh o ca Nga S, tt c cc k th ca Ty phng lc by gi trn
th gii, lm hu thun cho Nga S. Trong cuc chin u v i chng Ty phng, m mc ch
vn l cng cuc pht trin cho dn tc Nga.
Chng ta c th so snh nhng n lc lc by gi ca Nga S vi nhng n lc hin ti ca Trung
Cng, thnh lp mt mt trn quc t qui t cc quc gia cha m mang hu thun cho cng
cuc pht trin cho dn tc Tu.
Tuy nhin, mu toan ca Nga S qui t cc k th lc by gi ca Ty phng l mt vic.
Nhng s hng ng ca cc quc gia b Ty phng tn cng v bin lm thuc a hay bn
thuc a l mt vic khc. Vy, v nhng l do no m cc nc ny hng ng li ku gi v qui
t di s lnh o ca Nga S?
Lc by gi, t hn bn trm nm Ty phng tn cng hu ht cc quc gia ngoi x hi Ty
phng v t gn mt trm nm chinh phc hu ht th gii. Cc quc gia b tn cng, sau khi
ht sc mnh khng chin trong nhiu th h, ln ln i n ch phi nhn nhn tnh cch v
hiu qu ca cuc chin u gia nhng lc lng v cng chnh lch. Vn dng ton din kh nng
nghinh chin ca mt quc gia chng li mt k th bao vy th gii l mt chin cuc khng
c hy vng thnh cng. V th cho nn, i vi cc nh lnh o ca quc gia b chinh phc, li
ku gi ng minh ca Nga S c hiu lc m mt li i cho mt tnh th b tc. ng minh vi
Nga S l a cuc chin u gii thot quc gia ln cng v mt cuc chin u quc t c nhiu
kh nng bo m cho s thnh cng.

Tc dng ca l thuyt Cng Sn.
Nh th th, chnh l iu kin gian lao ca mt cuc chin u ginh c lp a mt s cc nh
lnh o cc quc gia chu b Ty phng chinh phc, n ch ng minh vi Cng Sn. V nh
lnh o Cng Sn ca Vit Nam cng vo trng hp .
Tuy nhin, c nhiu nh lnh o chu m quc gia cng b Ty phng chinh phc, sng
sut nhn thy, va thm chin lc ca Nga S, vn dng mt mt trn quc t hu thun cho
cng cuc pht trin ca dn tc Nga, va nhng cn bn gi to ca thuyt Cng Sn, t chi
mt s ng minh vi Nga S trn nguyn tc qui phc l thuyt Cng Sn. Cn nhc li hi, cc
nh lnh o ny, quyt nh chn mt con ng khc hn con ng Cng Sn, trong cng
cuc tranh ginh c lp v sau trong cng cuc pht trin dn tc. Cc bin c lch s sau i
Th Chin th hai, m chng ta c nhc n, xc nhn quan im sng sut ca nhng nh lnh
o nh Gandhi v Nehru ca n .
n v nhiu quc gia khc chu, v ngoi chu khai thc mu thun gia Nga S v
Ty phng thu hi c lp hon ton, mt cch khng tiu hao cho sinh lc dn tc. V chng
ta thy mt on trn, rng chnh l s ng minh vi Cng Sn ca mt s nh lnh o ca
chng ta, lm cho cng cuc tranh ginh c lp ca chng ta tr thnh v cng tiu hao cho sinh
lc ca dn tc. Nhng s hy sinh cao c ca cc phn t ca cng ng khng bao gi ph nhn
c, cng nh khng ph nhn c tnh kiu hng ca dn tc trong cc cuc chin u c lit vi
k th.
Tuy nhin, cc nh lnh o lc no cng phi t t cho mnh nghim lut khng bao gi c quyn
ph phm sinh lc ca cng ng, mi khi quyn li ca cng ng bt buc phi s dng n.
V li, c lp vn cha phi l mc ch. V sinh lc ca dn tc cn cn thit hn bi phn cho
cng cuc pht trin ang ch i chng ta. V l do th nh cho cc nh lnh o cc quc gia
chu thu nhn thuyt Cng Sn do Nga S ch trng li chnh l cng cuc pht trin dn tc bng
cch Ty phng ha sau khi c lp c thu hi.
Thuyt Cng Sn qu quyt rng ch c phng php c ti ng tr mi c kh nng huy ng
qun chng cung cp nhng n lc cn thit cho mt cng cuc pht trin cng ng. V thuyt
Cng Sn cng qu quyt rng ch c x hi t chc theo kiu ca thuyt Cng Sn ngh mi
thch nghi vi cc lc lng sn xut ca k ngh. Vy th mi cng cuc pht trin dn tc bng
cch Ty phng ha phi p dng phng php c ti ng tr v phi xy dng x hi theo kiu
mu Cng Sn.
Chng ta phn tch, vi chi tit, tc dng ca thuyt Cng Sn, trong giai on chin u ginh
c lp qua, ca chng ta, i vi s thng tr ca quc. i vi s chi phi v thng tr ca
nc Tu, nng ln i sng ca dn tc trong hn tm trm nm, gin on trong mt trm
nm, ngy nay li ti hin v e da hn bao gi, chng ta cng vch r nhng hu qu tai hi, m
s qui phc thuyt Cng Sn, ca cc nh lnh o Bc Vit, s lu li cho th h tng lai. Mt
iu m chng ta phi ghi nh, trong khun kh ca vn quan trng ny, lin quan mt thit n
vn mng ca dn tc, l thm chin lc ca Nga S trc y v thm chin lc ng loi
ca Trung Cng ngy nay. i vi hai quc gia ny, thuyt Cng Sn v cc mt trn quc t phc
v cho thuyt Cng Sn, u l nhng li kh sc bn phc v, trc ht v trn ht, mc ch
pht trin dn tc ca hai nc.
Trong phm vi pht trin dn tc, chng ta thy rng nu hon cnh pht trin v cng nghim
khc ca nhng quc gia to ln, nh Nga v Tu, thuyt minh cho mt s i nhng kt qu, m
phng php c ti ng tr c th mang n trong hin ti, vi nhng hu qu tai hi, cha ai bit
n mc no, m chnh phng php s lu li cho nhiu th h trong tng lai, th tri li,
mt nc nh nh Vit Nam, c th thc hin c cng cuc pht trin ca mnh bng nhng
phng php khng tiu hao sinh lc ca dn tc. nh th th, cc nh lnh o tranh u cho dn
tc, ng nhin phi chn ng li dn n mc ch m khng ph phm sinh lc ca cng ng.
Sau ht, cu hi t ra cho chng ta l: x hi t chc theo kiu mu Cng Sn c phi l x hi
thch nghi nht vi cc lc lng sn xut mi do k thut khoa hc pht minh khng? Tn trng
mt thi m chng ta chp nhn t u, chng ta s t khng i vo mt cuc tranh lun l
thuyt v tnh cch thch nghi hay khng thch nghi ca x hi Cng Sn i vi cc lc lng sn
xut mi; V li, thi gian hy cn qu sm cho chng ta c th, cn c trn nhng s kin thc
t, phn on v tnh cch thch nghi ni trn. Trong th gii hin nay, cha c mt x hi no, k
ngh ha c t chc theo kiu mu Cng Sn, chng ta c th ly lm tiu chun so snh.
V kiu mu ny vn l mt kt qu suy lun l thuyt.
Tuy nhin, nhng nhn xt di y, i vi cc s kin thc t m chng ta ang mc kch, c th
lm sng t vn .
Trong th gii hin ti, hnh thc t chc x hi gn nht vi kiu mu ca thuyt Cng Sn, ng
nhin l hnh thc t chc x hi ca Nga S. Chng ta thy trong nhiu on trn, rng b my
lnh o ca Nga S vn bt lc trong vic chuyn quyn n ha mi khi cn phi thay i ngi
lnh o. Sau gn na th k, nhng bin php c ti vn cn cn thit duy tr trt t chng t
rng trng thi thng bng ni b vn cha ti lp. V phng din x hi, s Nga S ang thay th
nhiu tiu chun gi tr bng nhng tiu chun gi tr m thuyt Cng Sn loi b, li chng t
rng Nga S cn ang n lc ti lp trng thi thng bng ni b cn thit cho s pht trin ca cng
ng. Mt mt khc, s thay th cc gi tr tiu chun Cng Sn, bng nhng gi tr tiu chun c
phc hi, li chng t tnh cch l thuyt ca cc cn bn ca thuyt Cng Sn. Tt c cc s kin
trn li chng t rng x hi Nga S hin nay vn tip tc mt tnh trng thng bng gi to.
Trong khi , x hi Ty phng, v bt lc trong cng vic thu nhn cc lc lng sn xut mi,
hi th k 19, nn c ngh thay th bng x hi Cng Sn, chng nhng tm c nhng
phng php kh d cho php s thu nhn c lc lng sn xut mi, m li cn duy tr trng thi
thng bng ng tin cho cng ng. V nh m s pht trin hng mnh vn c bo m.
Hnh thc x hi Cng Sn l mt kt qu suy lun l thuyt, khi c mang a p dng Nga S,
chng t khng thch nghi vi thc t, nn t cc nh lnh o Nga S ngy nay vo nhng
li b tc, lng tng m chng ta bit. Hnh thc hin nay ca x hi Ty phng l kt qu ca
mt cuc thm cu, bng l tr chnh xc ca k thut khoa hc Ty phng, nhng biu l thc t
ca i sng. V th cho nn hnh thc x hi ny thch nghi vi thc t.
Nhng ngoi Ty phng, cng c nhiu hnh thc x hi khc, khng t chc theo kiu mu Cng
Sn, vn thch nghi vi nhng lc lng sn xut mi thu nhn sau mt cng cuc pht trin dn
tc bng cch Ty phng ha.
Sinh lc di do ca x hi Nht ngy nay l mt bng chng hng bin.
Cc s kin thc t trn y, tuy khng trc tip lin quan n tnh cch thch nghi hay khng ca x
hi Cng Sn i vi cc lc lng sn xut mi, nhng v nhng thc trng m n phn nh, lm
cho cu hi nu ln trn i vi x hi Cng Sn tr thnh v ch.

Phn tc dng.
Nh th th, vn r, trong trng hp ca cng ng quc gia Vit Nam, nhng tc dng mong
mi thuyt Cng Sn, kh d thuyt minh cho s qui phc ca cc nh lnh o Bc Vit, i vi l
thuyt ny, tr thnh v hiu lc. Ngc li, nh chng ta thy nhiu on trn, mt s qui phc
thuyt Cng Sn s mang n nhiu phn tc dng tai hi cho dn tc.
Tt c cc s kin m chng ta phn tch trong cc trang ca tp sch ny, u chng minh rng
mc ch cui cng ca mi cuc tranh u, l quyn li ca dn tc. Nga S cng nh Trung Cng
khi n lc, lp nhng mt trn quc t phc v cch mng x hi th gii, u c ch nh phc v
trc ht v trn ht dn tc Nga v dn tc Tu.
S qui phc thuyt Cng Sn s ng nhin, bin s e da, thng tr ca nc Tu i vi Vit
Nam, thnh thc t.
Chng ta bit chnh sch xm lng ca Trung Hoa i vi Vit Nam l mt chnh sch lin tc v
bt bin ca tt c cc ch ca Trung Hoa v n pht sinh t mt nhu cu t ai cn thit cho s
pht trin ca Trung Hoa. Mang phng php c ti ng tr ca Cng Sn, cng nh phng php
c ti no khc lnh o qun chng, th theo mt c thc m chng ta bit, qun chng s
phn ng bng cch hng v bt c c nhn hay tp th no pht c gii phng che y thm
xm lng ca mnh. Trong iu kin , cc nh lnh o Cng Sn p dng phng php c ti
ng tr Vit Nam, s ng nhin to hon cnh thun li cho Trung Cng xm chim Vit Nam
lc thi c a n.
Ni mt cch khc, phng php lnh o c ti ng tr s suy nhc ha sc khng ca dn
tc i vi k xm lng. Hng mnh nh nc Nga, m trong trn chin chng qun c, cng
sut phi thm bi, bi v qun chng phn ut vi ch c ti ng tr ca Staline, ni ln
ng minh vi c. Ch c s vng v v chnh sch k th chng tc ca c quc x mi khng
khai thc c c hi trn, v cu Nga S khi ha xm lng.
Trong tnh th chnh tr chng ta ang mc kch, s qui phc thuyt Cng Sn ca cc nh lnh o
Bc Vit, t n l mt s thn phc Trung Cng, nh cc triu i xa ca chng ta thn phc Trung
Hoa. V s thng tr bng l thuyt ca Trung Cng i vi Bc Vit ngy nay, nu khng c cc tr
lc quc t, s bi phn c nghit hn cc s thng tr m nc Tu dnh cho chng ta t gn mt
ngn nm.
S qui phc thuyt Cng Sn s ng nhin gn lin vn mng cng cuc pht trin dn tc ca
chng ta vo vn mng cng cuc pht trin dn tc ca Trung Hoa. Chng ta phn tch hon
cnh pht trin thun li ca Vit Nam.
Vy gn lin cng cuc pht trin ca Vit Nam vo cng cuc pht trin ca Trung Cng l b mt
hon cnh thun li i rc mt hon cnh v cng kh khn.
Mc du cc n lc v i, cuc pht trin ca Trung Cng kh m thnh cng. Nh vy, gn lin
cng cuc pht trin ca Vit Nam vo cng cuc pht trin ca Trung Cng c ngha l chng ta t
b cng cuc pht trin ca chng ta. Trong cng cuc pht trin bng cch Ty phng ha hin
nay m cc dn tc u n lc thc hin, chng ta c nhng iu kin vt cht ln tinh thn, thnh
cng hn Trung Cng, nh chng ta chng minh trong mt on trn. Nu chng ta li b c hi
ny thn phc Trung Cng th, mt l chng ta s khng pht trin c bi v Trung Cng khng
pht trin c, hai l Trung Cng pht trin c, th chng ta s pht trin c n mc hng ba
hay hng nh, v chng ta hc li k thut ca mt ngi i hc k thut ca Ty phng.
Sau ht, trong hn mt ngn nm t ngy lp quc, s chi phi ca Trung Hoa i vi Vit Nam
nng n cho n i tm l thuc quc bao trm mi lnh vc i sng ca dn tc. Tm l bt
ngun t hai s kin: t ty mc cm i vi Trung Hoa v i, v s l thuc ca chng ta i vi
vn ha Tu. Tnh th ngy nay l mt c hi duy nht cho chng ta thc hin ch, ca L
Thng Kit v Nguyn Hu, ci ci ch tm l thuc quc cho dn tc. Nu chng ta l c hi, s
l thuc ca dn tc i vi Trung Hoa s ko di nhiu ngn nm na v ci khi Trung Hoa v i,
ca cc lnh t Cng Sn, s mang n cho dn tc ci ha dit vong. V s qui phc thuyt Cng
Sn s ng nhin dn ng cho dn tc Vit Nam l thuc vn ha mi ca Trung Cng. Nhng
li ca tng Trung Hoa v i ca min Bc, nhng iu nhc m thanh Trung Cng ca i pht
thanh H Ni, nhng iu v ha bnh, v nhng y phc theo Tu, tt c cc s kin , u l
nhng biu l thit thc ca mt s l thuc vn ha cng ngy cng su m ca min Bc i vi
Trung Cng, bi v cc nh lnh o Cng Sn Bc Vit chp nhn mt s l thuc t tng.
Ch ngh n ci vin nh ngn nm l thuc Trung Cng m cc nh lnh o Cng Sn min Bc
ang sa son cho dn tc, chng ta cng phi khip m, thong nhn vn mng cc k en ti cho
cc th h tng lai.
Trong vn quan nim lnh o, chng ta khng th dnh cho quan nim lnh o Cng Sn, t ch
hn nh chng ta va lm xong. Bi v, nh chng ta u bit, hin nay ch ngha ny ang honh
hnh chu, phc v s pht trin ca dn tc Tu, vi mt cng c hi khng km g
cng c hi ca n u chu, hi cui th k 19 v u th k 20, phc v cho s pht trin
ca dn tc Nga, v chnh Vit Nam, v ch ngha Cng Sn hot ng m cuc chin u ginh
c lp ca chng ta v cng tiu hao sinh lc dn tc, m xy ra tnh trng chia i t nc, m
chin tranh tn ph ci vn nhn lc v ti nguyn ca chng ta t hai mi nm nay.
V khi no nh hin nay, chng ta nhn thy ngun gc ca ch ngha Cng Sn, nhn thy nhng
nguyn nhn su xa ca sc mnh ca n, nhn thy nhng im ta trn n ang ly sinh lc
chu, nhn thy l do v sao n bt u suy nhc Ty phng v nhn thy nhng hu qu tai
hi n s mang n cho dn tc Vit Nam, th chng ta mi nhn thy, mt cch minh bch, trch
nhim ca th h chng ta l phi vn dng tt c n lc, m chng c th cung cp, loi tr c
dc ra ngoi c th ca cng ng dn tc.

Chnh Vit Nam
Phn IV (B)
T tng, phng php v hnh thc.

Loi tr ch ngha Cng Sn ra khi c th ca cng ng quc gia, c ngha l loi tr t tng
Cng Sn, phng php Cng Sn, v hnh thc Cng Sn ra ngoi mi lnh vc hot ng ca i
sng quc gia. i vi t tng Cng Sn, s ng nhn kh c dp xy ra, bi v, chng nhng t
tng c c tnh rt ring bit, m li ngn ng dng din t cc t tng cng rt c bit,
cng nh li bin lun rt c bit ca bin chng php duy vt. Nhng s ng nhn thng xy ra
i v cc phng php Cng Sn v hnh thc Cng Sn, v nhng nguyn nhn sau y.
L do su xa lm cho nc Nga thu nhn thuyt Cng Sn lm li kh tranh u nh chng ta
bit, l ch thc hin cng cuc pht trin dn tc Nga bng cch Ty phng ha. V vy cho nn
tt c k thut ca Ty phng u c Nga thu nhn lm ca mnh. Khoa hc ca Ty phng l
khoa hc ca Nga, phng php khoa hc ca Ty phng, trong mi lnh vc l phng php khoa
hc ca Nga, trong mi lnh vc. Nhiu ln, v t ty mc cm i vi s l thuc k thut , Nga
S, mun biu l s c lp ca duy vt bin chng php i vi li suy lun t bn ca Ty
phng, a ra nhng thuyt khoa hc ly k nh thuyt Lisenko[1] trong ngnh sinh hc. Mc d
cn thn, thay v mt ngnh nh ton hc trong s su tm bao qut, la chn mt ngnh
nh sinh hc trong s kho cu cn thiu st, s khng thnh tht ca Lisenko lu ngy cng bc
l. V sau khi mc ch pht trin k thut t, sau khi Nga S chng minh kh nng tht s
ca mnh v khoa hc, t ty mc cm khng cn na, th chnh cc nh bc hc Nga S bc b
thuyt Lisenko. Khi cn trong mt giai on u tr ca cng cuc Ty phng ha, ngi Nht
cng lm nhng li tng t nh Nga. Cc s kin trn li chng minh tnh cch quc t v nhn
loi ca khoa hc.
Nhng cng v cc s kin m c s lm ln gia phng php Cng Sn v phng php Ty
phng, hnh thc t chc Cng Sn v hnh thc t chc Ty phng. Vit Nam, s lm ln cn
trm trng hn na, v mt l do lch s.
Sau tm mi nm b loi ra khi cc trch nhim lnh o quc gia, trong thi k khng chin
chng Php, nhiu ngi Vit Nam lm quen tr li vi cc vn lnh o, nhng di s chi
phi ca ng Cng Sn. V vy cho nn, tt c cc k thut trong mi lnh vc, m Cng Sn hc
c ca Ty phng v mang ra thc hnh Vit Nam, u b ng nhn l sng kin c quyn ca
Cng Sn. V d, ngy nay, nhiu ngi vn xem li lm vic tp th hay cng cuc t chc qun
chng l nhng sng kin ca Cng Sn, v khng bit rng, tht ra, chnh li lm vic tp th v s
t chc tinh vi trong mi lnh vc ca i sng l ngun gc sinh lc ca Ty phng.

B my lnh o.
B my lnh o ca Cng Sn t chc theo li c ti ng tr cng l mt b my lnh o do Ty
phng to ra ng thi vi thuyt Cng Sn. Ch c khc ch Ty phng loi b thuyt Cng
Sn ng thi vi phng php lnh o Cng Sn.
i vi cc quc gia Cng Sn, thu nhn phng php lnh o Cng Sn, l thc hin mt b
phn, b phn ca lnh vc lnh o trong cng cuc Ty phng ha ton din, theo ng li
Cng Sn.
Nu chng ta loi tr l thuyt Cng Sn ra ngoi mi lnh vc hot ng ca i sng quc gia,
ng nhin chng ta cng loi tr phng php lnh o Cng Sn.
Nhng cng cuc Ty phng ha b my lnh o ca chng ta vn l mt phn thit yu trong
cng cuc Ty phng ha ton din m chng ta ch trng.
Nh th, b my lnh o ca quc gia s c chng ta quan nim nh th no? C phi chng ta
ch cn thu nhn b my lnh o ca mt quc gia Ty phng l khng?
V, trong trng hp , v lu nay chng ta rt quen thuc vi cc k thut ca ngi Php, th s
tin li cho chng ta trong lnh vc lnh o khng phi l thu nhn b my lnh o ca ngi
Php sao? Nu,v mt l do no, chng ta khng th t chc b my lnh o ca chng ta theo kiu
b my lnh o ca ngi Php, th chng ta c th t chc b my lnh o ca chng ta theo kiu
qun ch lp hin ca ngi Anh hoc theo kiu Tng thng ch ca ngi M khng?
Tht ra vn t ra cho chng ta trong lnh vc lnh o khng phi nh vy, v trong thc t rt
phc tp hn nhiu.
Chng ta cn nh, cng cuc Ty phng ha, khng ng hng v khng mc ch, di thi
Php thuc lu li cho dn tc nhiu hu qu tai hi. Trong cng cuc Ty phng ha , khng
ton din v khng n mc cao, ch c hnh thc b ngoi c ch trng v cc tinh ty
ng trong hnh thc hon ton khng c bit n.
Tri li, trong cng cuc Ty phng ha c ng hng, c mc ch m chng ta ch trng, tuy
tnh cch ng ch ca hnh thc khng b ph nhn, nhng ch c ci tinh ty ng bn trong hnh
thc mi l quan trng.
Trong phm vi ca s Ty phng ha b my lnh o ca quc gia, chng ta s tm nhn thc cc
nguyn tc ng tr quan nim lnh o ca Ty phng. Sau chng ta s c th ha nhng nguyn
tc bng mt hnh thc ca b my lnh o. Nhng hnh thc ny, chng nhng phi tha mn cc
nguyn tc cn bn ni trn, m cn phi c kin trc bng vt liu a phng v phi c thch
nghi vi hon cnh a phng.
Di y, chng ta s khng i su vo chi tit ca mt bn hin php, thm quyn ca cc nh son
tho hin php.
Tuy nhin chng ta s nhn thc cc nguyn tc m mt b my lnh o, va c Ty phng
ha, va c thch nghi ha vi hon cnh a phng ca chng ta, cn phi tn trng.
Trong nhiu on, ri rc trong cc trang trn, mc du khng lin quan trc tip n vn b
my lnh o, nhng v s sng t ca vn trnh by, chng ta cng cp n nhng nguyn
tc m mt b my lnh o, theo quan nim ca Ty phng, cn phi tn trng. Tha hng vn
minh c Hy Lp v La M, sau hn mt ngn nm kinh nghim vi cc vn lnh o, c tnh
chnh xc v l tr v minh bch v ngn np trong t chc ca Ty phng, gp vo di sn vn
minh nhn loi mt hnh thc ca b my lnh o, hnh thc dn ch Php tr, c nhiu kh nng
duy tr v pht trin trng thi thng bng ng tin ca cng ng.
Hnh thc ca b my lnh o, hin nay ca Ty phng, phi tha mn nhng iu kin nhc li
di y:
1.- Hnh thc ca b my lnh o phi bo m c s lin tc lnh o quc gia.
2.- Hnh thc ca b my lnh o phi bo m c s chuyn quyn mt cch ha bnh t lp
ngi lnh o trc cho lp ngi lnh o sau.
3.- Hnh thc ca b my lnh o phi bo m c s thay i ngi lnh o.
4.- Hnh thc ca b my lnh o phi bo m c s p dng nguyn tc thng bng ng tin
gia quyn li c nhn v quyn li ca tp th.
Ngoi bn iu kin trn, bo m tinh thn trng cu ca b my lnh o, ba iu kin di y
bo m s iu hnh thit thc v ngn hn ca b my lnh o.
5.- Hnh thc b my lnh o phi bo m mt s lnh o quc gia m rng, mc ch o to
nhiu ngi lnh o.
6.- Hnh thc b my lnh o phi bo m s kim sot ngi cm quyn.
7.- Hnh thc b my lnh o phi bo m s hu hiu ca chnh quyn.

p dng vo Vit Nam.
Chng ta bit rng ngun gc chnh ca sc mnh ca cc cng quc, nh Anh hay M, l s
thnh cng ca h trong vic thc hin s lin tc lnh o quc gia trong nhiu th k. Tt c cc
kinh nghim lnh o, trong nhiu th h, cn gi nguyn vn, k thut lnh o nh m cng
ngy cng tinh vi. Cc b mt quc gia c truyn li ton vn, tt c cc kho tng ca d vng c
xp vo vn kh v c ngi bit s dng vn kh. Ngy nay mt nh lnh o Anh ng ln, ng
nhin sau lng c mt hu thun 400 nm d vng, mt di sn v cng qu bu to ra cho h mt sc
mnh phi thng. Bi v, vi hu thun him c , mt nh lnh o Anh c th ng ph v gii
quyt nhng vn vt hn kh nng ca nhng ngi, du ti ba n u nhng li thiu hu
thun ca d vng.
Mun thc hin c s lin tc lnh o quc gia ni trn, mt b my lnh o phi tha mn ba
iu kin.
Trc ht phi chp nhn nguyn tc thay i ngi lnh o lc cn, v c lc bnh thng min l
nhng thay i khng qu nht trong thi gian cho s thay i khng c th bin thnh hn lon.
iu th hai, b my lnh o phi c quan nim nh th no cho s chuyn quyn lc no
cng thc hin c mt cch bnh thng trong m i v ha bnh, gia ngi lnh o mn nhim
v ngi lnh o mi th nhim. iu th ba, l b my lnh o phi c mt hnh thc t chc va
tng trng cho s lin tc lnh o quc gia, va th hin cho s lin tc trong thc t.
tha mn iu kin th ba, cc chnh th trn th gii p dng nhiu hnh thc khc nhau nhng
chung qui thuc v bn loi. Php, quc trng l Tng Thng tng trng cho s lin tc lnh
o quc gia; M, t chc Ti cao Php nh; Nga, ng Cng Sn; cc nc qun ch, c
Vua v Hong Gia.
Chc v Tng Thng Php khng hon ton tha mn c s tng trng cho s lin tc lnh
o quc gia, bi v c s c ti ca ngi Php gii hn nhim k Tng Thng l 5 nm hay 7
nm. Chng nhng th, s tranh chp gia cc ng chnh tr, mc ra nh nm, thng to ra cho
cc cuc bu c Tng Thng mt khng kh tr gi, lm gim uy nghim ca ngi Quc Trng.
Cc gii lnh o trong cc lnh vc ca i sng quc gia phi c mt tinh thn trch nhim v t
gic rt cao v mt kinh nghim lnh o trng thnh mi a mt t chc nh Ti Cao Php nh
M ln bng mt tng trng s lin tc lnh o quc gia.
Trong cc hnh thc nu ra trn y, hnh thc ng Cng Sn Nga l mt hnh thc km hn c,
bi v, trong thc t, ng Cng Sn hon ton tht bi trong vic thc hin s lin tc lnh o
quc gia. Ch Cng Sn khng chp nhn s thay i lnh o v khi lnh o t trn hay cn
phi thay i s tranh cp chnh quyn thng thng din ra mt cch m mu. y l mt trong
cc nhc im ca ch Cng Sn.
Cho n ngy nay, hnh thc tha mn nht iu kin bo m s lin tc lnh o quc gia l hnh
thc Hong gia ca cc ch c vua nh Anh v Nht. V th cho nn, sau khi chin bi, mc
d p lc mnh bo v hnh vi ngi chin thng ca qun i M i vi Thin Hong, cc nh
lnh o Nht Bn, mt ln na t ra v cng sng sut, khi mang ht n lc bo v Hong Gia
Nht. Hong Gia l biu hin cho s lin tc lnh o quc gia. Nh Vua th hin s lin tc lnh
o quc gia v ng vai tr ngi thc th cc b mt quc gia.
Nhn vn ny, mt ln na, chng ta li nhn thc rng s l c hi pht trin ca chng ta, th
k va qua, i vi dn tc chng ta, l mt tai hi v cng to tt. Nu nh Nguyn thc hin
c cng cuc duy tn, nh Vua Duy Tn c nh th ngy nay, c l, ngoi s pht trin dn
tc thc hin c, chng ta tha hng mt chnh th c nhng nn tng vng chc vo bc
nht trong th gii.
Trong bn hnh thc trn y, khng c hnh thc no p ng cho chng ta c, v nhng l do m
mi ngi u on bit. Hnh thc ng Cng Sn khng th chp nhn c v chng ta t
vn tin quyt loi tr ch ngha Cng Sn, v v hnh thc khng c kh nng tha mn iu
kin bo m s lin tc lnh o quc gia. Hnh thc chc v Tng Thng Php cng khng hon
ton bo m s lin tc lnh o quc gia. Nh Nguyn b l c hi p dng hnh thc Hong
Gia. Hnh thc ti cao Php nh M khng th p dng c v kinh nghim lnh o ca chng
ta cn u tr, trong mi lnh vc ca i sng quc gia. Chng ta phi tm mt hnh thc tng t
nh hnh thc th t trn y, nhng c thch nghi ha vi hon cnh a phng ca chng ta,
khng i hi mt kinh nghim lnh o m chng ta cn thiu, v mt tinh thn trch nhim cao
ch tm c mt s t ngi.
Chng ta c th t ra mt Thng hi ng quc gia, gm nhng ngi c cng trng vi t quc
v thu trit cc vn lnh o quc gia, m s lng s ph hp vi hon cnh. S ngi ny s
c thay i mt bch phn, trong mt nh k, theo nhng th thc thch nghi vi iu kin ni b
ca chnh trng Vit Nam. V trong mt chu k nht nh, Thng hi ng s bu mt Quc
Trng, trong hay ngoi, hng ng ca mnh.
Thng hi ng s tng trng cho s lnh o lin tc quc gia, ring bit vi nhim v Quc
Trng. Quc Trng th hin cho s lin tc trong thc t v ng thi l ngi th thc cc b
mt quc gia.
iu kin thay i ngi lnh o c th thc hin c bng cch giao quyn hnh php cho mt
ngi Th Tng, chn trong nhng ngi lnh o ca hai ng chnh tr s ni n di y. Th
Tng s do Quc Trng b nhim vi s ng ca t chc tng trng cho s lnh o lin tc
ca quc gia. trnh cc s lm dng c th xy ra, cc nh son hin php c th t ra nhng c
thc kim sot gin d v hu hiu.

Hai khuynh hng.
Hai yu t chnh, trong trng thi thng bng ng tin ca mt quc gia, l quyn li ngn hn ca
c nhn ca cc phn t trong tp th v quyn li di hn ca tp th. Nu chng ta t nng v
quyn li c nhn v b quyn li ca tp th, tp th suy i ri quyn li c nhn cng mt, v
khng c bo v bi tp th. Nhng nu chng ta ch ch trng n quyn li tp th v hy sinh tt
c quyn li ca c nhn, th cc phn t ca tp th khng cn l do sng na, v chnh mc ch
ca tp th, l bo v i sng cho c nhn, cng s ph sn v do tp th khng cn l do tn ti
na.
V vy cho nn, s gi mt trng thi thng bng ng tin gia quyn li c nhn v quyn li ca
tp th l iu chnh yu trong s lnh o quc gia.
nhn thc nh vy ri th bin php hu hiu c th ha vic nui dng trng thi thng bng
ng tin gia quyn li c nhn v quyn li tp th, l thu hp hai xu hng t nhin phi c
mi phn t ca tp th vo hai ngun t tng chnh tr. Mt bn nng v tp th v mt bn nng
v c nhn. Trong thc t hai ng chnh tr t t cho mnh, mt bn, mt mc ch bo v quyn
li tp th, v mt bn, mc ch bo v quyn li c nhn, thay nhau m lnh o quc gia di s
kim sot tng phn. Cc nh lnh o ca hai ng thay nhau nm quyn hnh php ng nhin
c quc gia cung cp phng tin hot ng v ng nm quyn i lp cng phi c quc gia
cung cp phng tin hot ng.
i din ca hai ng thi hnh nhim v ca mnh ngh trng. V nhim v l lp php v
kim sot hnh php.
Di cc ch c ng, nh cc ch c ti hay Cng Sn, s kim sot hnh php hoc khng
c hoc thi hnh mt cch tng i. S d, di ch Cng Sn s t ph bnh v t kim tho
c pht huy l v ch c ng ca h khng chp nhn mt s kim sot t ngoi a n, cho
nn bt buc phi t chc mt s t kim sot trong ni b. Nhng mt s t kim sot trong ni b
khng bao gi chu o c, bi v, du m cc ngi t ph bnh, t kim tho trong ni b c
thnh tht i na, mt iu rt t c, th h vn c th thnh tht m lm ln. Trong khi , mt s
kim sot t bn ngoi a n, ng nhin khng m qung trc cc lm ln ca i phng.
Nhim v lp php khng th hon ton giao ph cho t chc ngh trng c. Trong trnh dn
tr hin nay ca x hi chng ta, tnh cch i din su rng cho nhn dn khng thch hp vi kh
nng chuyn mn m cng cuc lp php i hi. Nhim v lp php cn giao cho mt t chc lp
php chuyn mn, gm nhng nh lut hc v hin php v lut php. T chc ngh trng c th
ngh d n lut, phn i hay chp nhn d n lut.
Hai ng chnh tr c nhim v m rng vn lnh o v o to nhiu ngi lnh o.
Di b my lnh o, c b my hnh chnh, b my qun s v b my t chc qun chng. B
my lnh o l ci no, b my hnh chnh v b my qun s l chn tay, v b my t chc qun
chng l ci vn tng a b my lnh o n nhn dn v a nhn dn n b my lnh o.
Nh th, xy dng mt b my lnh o Ty phng ha khng phi l t ra nhng b phn hnh
php, lp php, t php..., ging nh nhng b phn tng t nhn thy cc b my lnh o ca
cc nc Ty phng, hoc dch nhng danh t ca h dng t cho cc b phn ca chng ta
to ra mt cch min cng. V nh th l chng ta li mc vo ci bnh hnh thc. Bnh hnh
thc y cng nh cc lnh vc khc ca i sng quc gia, l di sn ca thi k Ty phng
ha khng mc ch v khng ng hng thi Php thuc.
Xy dng mt b my lnh o Ty phng ha, l trc ht tm hiu bn cht ca b my , l
phn tch cc nguyn tc ng tr ca bn cht , v nhn thc cc hnh thc dng c th ha cc
nguyn tc trn.
Sau , vi nhng vt liu a phng, c s dng trong hon cnh a phng, chng ta xy
dng mt b my lnh o thch nghi v hu hiu cho chng ta, vi nhng hnh thc c nhin phi
un nn theo nhng iu kin m chng ta nhn thc.
Ni mt cch khc, lm th l chng ta Ty phng ha c ng hng b my lnh o ca
chng ta. Sau khi phn tch v nhn thc cc nguyn tc ng tr b my lnh o Ty phng, chng
ta xy dng vi nhng vt liu ca dn tc v c s dng trong hon cnh hin ti ca dn tc,
mt b my lnh o thch nghi vi hon cnh ca chng ta nhng vn tn trng nhng nguyn tc
ng tr b my lnh o ca Ty phng. Nhng nguyn tc khng khc nhng nguyn tc ng
tr kh nng sng to khoa hc m chng ta bit. Trong trng hp ny, l tnh cch ngn np ca
cc b phn ca b my lnh o. Tnh cch phn minh ca s phn chia trch nhim v quan nim
chnh xc v s lin h gia cc trch nhim.

K lut quc gia.
Gi s chng ta c thnh cng trong cng cuc t chc b my lnh o quc gia, th s thnh cng
ca b my , trong cng vic lnh o quc gia, li ty thuc yu t nhn s. B my lnh o
quc gia s thnh cng trong cng vic lnh o quc gia, nu cc nhn s c trch nhim trong mi
b phn ca b my, hiu r phm vi v gii hn ca trch nhim, qu quyt thi hnh trch nhim v
c kh nng m ng trch nhim. V nhn dn, mc d khng thc mt cch sung mn cc
vn lnh o, nhng cng phi c trang b kin thc thc vn cn phi gii quyt
ca dn tc, v chp nhn hay phn i mt s lnh o c li hay c hi cho vn ny.
Do , vn t chc qun chng l mt vn chnh yu trong i sng quc gia, nh chng ta s
thy vi chi tit mt on di y.
Cc yu t nhn s k trn y thuc vo mt biu l tinh thn chung: tinh thn k lut quc gia.
Tinh thn k lut l mt s kin thit yu cho mi tp th. C tp th l c k lut. C k lut tp th
mi tn ti. Tp th cng ln, k lut cng thit yu, cng phc tp v v hnh. Tp th quc gia l
mt tp th ln nht ca mt dn tc v th k lut quc gia thit yu nht cho dn tc.
C th quan nim k lut quc gia di hai hnh thc, k lut quc gia t do ng thun, v k lut
quc gia cng bch. Nu mi ngi ca chng ta thc c tnh cch thit yu ca k lut quc
gia v t qui phc k lut , th chng ta p dng mt k lut quc gia t do ng thun. Dn tc
cng c tnh kh, k lut quc gia cng c t do ng thun. Nu chng ta khng t qui phc k
lut quc gia, th s sng cn ca tp th chng ta s b cng bch t mnh vo k lut quc gia....
Tuy nhin, vn k lut quc gia, cng nh tt c cc vn lin quan i sng ca mt cng
ng, v cng phc tp. T thi cc oan cng bch ca phng php c ti ng tr ca Cng
Sn n thi cc oan t do n hn lon, cn c mt lot trng thi thng bng, nh mt quang
ph, ha hp t do v cng bch. Th lng cho t do honh hnh n hn lon, hay t thnh
nguyn tc cc oan cng bch theo phng php c ti ng tr ca Cng Sn, u l nhng thi
chn mt thng bng cht, l chn mt con ng d. Trong khi i sng, cng nh vic lnh
o quc gia, trc ht l duy tr v pht trin mt trng thi thng bng ng tin gia hai lc lng
tng phn.
Trong trng hp k lut quc gia, thc hin trng thi thng bng ng tin c ngha, cho cc quc
gia trong khi t do, l t nguyn tc tn trng t do nhng ch ng bng mt nh phn cng
bch cn thit bi dng v pht trin thng bng. nh phn cng bch ln hay nh ty theo
trnh t gic ca cc phn t trong tp th i vi tnh cch thit yu ca k lut cng ng; Nu
trnh t gic cao, nh phn cng bch nh, v nu trnh t gic thp, quyn li ca cng
ng i hi mt nh phn cng bch cao. nh lut ca x hi l nh vy: nu tinh thn t ch
cao, th trnh t gic s cao, phn nh cng bch s thp, v ch s l mt ch c nhiu t
do, v mi phn t trong cng ng s t mnh lm ch mnh. Nu tinh thn t ch km, trnh t
gic s thp, phn nh cng bch s cao v ch s l mt ch t do hn ch, v mi phn t
trong cng ng s nhng mt phn ln, quyn lm ch mnh, cho cng ng.
Nu trnh t gic v cng ngho nn, th thng bng s b ph v, theo mt trong hai c thc, tuy
c khc nhau nhng ng nhin s dn dt n cng mt kt qu.
Nu trnh t gic v cng ngho nn, s thc hin mt k lut quc gia, nhn danh quyn li ca
cng ng, s i hi nh phn cng bch cao . Cc nh lnh o trong hon cnh , d b cc
phng php c ti cm d. Ring i vi chng ta, chng ta bit mt ch c ti s m ca
cho ngoi xm ca Tu v cho i sng n l trong nhiu th h.
Nn, trong trng hp mt trnh t gic ngho nn, nhng cc nh lnh o khng v quyn li
ca cng ng m i hi mt nh phn cng bch cao , s hn lon s honh hnh v ng
nhin cng m ca cho ngoi xm, bng cch lm tan r cng ng...
Nh th vn r. Nu chng ta mun lm ch chng ta, ngha l lm ch vn mng quc gia ca
chng ta, chng ta phi c gng to cho chng ta mt trnh t gic cao i vi k lut quc gia.
Nu khng ngi khc s lm ch vn mng chng ta.

B my qun chng.
Nh chng ta thy, trong mt phn trn y, mt c tnh ca s tan r ca x hi chng ta l s
mt tn hiu tp hp i vi cc phn t trong cng ng quc gia.
trong mt cng ng, tn hiu tp hp quan trng ch, nu c tn hiu tp hp, th s huy ng
cc phn t ca cng ng theo ui mt cng cuc chung mi c th thc hin c.
Nc Nht, khi bt u cng cuc Ty phng ha, li kh sc bn nht ca h l t chc x hi cn
nguyn vn, v s tin tng vo Thin Hong. Cc nh lnh o Nht dng s tin tng vo
Thin Hong lm mt tn hiu tp hp huy ng qun chng thc hin cng cuc pht trin dn
tc. Chng ta bit s thnh cng ca h. Gi s chng ta bt u cng cuc Ty phng ha ng
thi vi Nht, ngha l khi Ty phng mi tn cng, lc m x hi chng ta cha b tan r, th chc
chn nhng gi tr tiu chun lc by gi ca x hi c th dng lm nhng tn hiu tp hp rt hiu
qu. V s huy ng ton dn vo cng cuc pht trin dn tc c nhiu u th hn ngy nay.
X hi chng ta ngy nay, sau thi Php thuc, b tan r. Cc tn hiu tp hp khng cn. Cc nh
lnh o, qui t qun chng, hoc khai thc m tn, u cng c, ca qun chng, hoc p dng
mt chnh sch c ti cng bch.
Khai thc m tn, s dn dt n mt ng khng li thot v hai l do. Trc nht, chnh ngi lnh
o cng m tn, th s a m ngi tin tng mnh vo nhng con ng phiu lu khng thit
thc v nht l khng thch nghi vi nhng vn chnh ca dn tc. Nu ngi lnh o chnh
mnh khng m tn, nhng m ngi m tn theo h s khng sng trong thc t na. V nu h
khng sng trong thc t, th khng lm sao dn dt m ngi m tn ny vo con ng Ty
phng ha. Khng lm sao mang cc l lun xc thc ca khoa hc thay th vo cc s huyn b v
hoang ng trong no ca h.
i vi mt chnh sch c ti cng bch, chng ta bit hon cnh lch s v v tr a d ca
chng ta khng cho php chng ta p dng, nu chng ta khng mun a dn tc tr vo vng n
l.
Trong mt x hi m t chc khng b tan r, tn hiu tp hp cn gi nguyn gi tr, cc t chc
qun chng khng thit yu cho cng cuc lnh o bng trong mt x hi m tn hiu tp hp
khng cn.
V x hi ca chng ta ngy nay trong tnh trng th nh, v th cho nn t chc qun chng i
vi chng ta v cng cn thit.

X hi khng t chc.
Chng ta thy, trong mt on trn, x hi ca chng ta ngy nay hon ton v t chc. S v t
chc bt u t ngy, trong cng cuc Nam tin, s chim ng cc t mi khng c thi
hnh ng theo nguyn tc t chc h tng ca x hi chng ta, lc nguyn khi. Cc lng mc
Nam min Trung v min Nam mt dn hnh thc cht ch v tr mt cn thit cho mt cuc sng
tp th. V vy cho nn, cng vi s mt hnh thc tr mt ca h tng, t chc x hi h tng cng
mt.
Thi k Php thng tr lm cho s tan r cng thm trm trng. i vi ni no m cc t chc
h tng h hng th s thng tr ca Php cng lm cho s h hng tng thm nhiu ln. Bi v,
nh chng ta bit, bn cht ca nn cai tr thc dn l khng thit g n tng lai ca dn b tr.
Nhim v ca n ch gi tr an. V v vy cho nn t chc qun chng ca chng ta i vi ngi
Php, l khng quan h, ngc li, n cn l mt tr lc cho cng cuc tr an. Ngi Php ch ch
trng n mt b my hnh chnh chuyn gi tr an phc v quyn li kinh t ca ngi thng tr.
V nh vy th s gi cho dn chng sng ri rc l mt yu t quyt nh cho s thnh cng ca
chnh sch thc dn.
i vi nhng vng m t chc h tng ca chng ta cn tng i cht ch, nh min Trung v
min Bc, th ngi Php cng lm v tung cc t chc x hi h tng ca chng ta. Trc ht, h
mang vo nc chng ta mt h thng kinh t, m tm hot ng bao trm ht lnh th ng
Dng thuc quyn ca h, thay th mt h thng kinh t t trn cn bn t chc lng mc xa
ca chng ta. K l s t ra chnh sch thu v trc tip vi ngi dn thay th cho chnh
sch thu v c t qua trung gian lng mc, k nh l nhng n v x hi, sau gia nh.
D m cc t chc h tng ca chng ta c bn cht n u, nhng bin php trn cng lm v tung
ra c.
Hu qu ca nhng s kin trn, l s v t chc ca x hi chng ta ngy nay. Nu nhng tn hiu
tp hp ca chng ta cn nguyn gi tr, th nh hng ca s v t chc ny s bt tai hi. Nhng
chnh tn hiu tp hp ca chng ta li cng mt i v thi gian thng tr ca thc dn Php.
V vy cho nn, s v t chc ngy nay l mt tnh trng khng th no vy c nu chng ta
mun dn dt cng ng dn tc vo con ng thc hin nhng cng trnh v i nh cng cuc
pht trin m chng ta phi t cho k c trong giai on ny.

Trnh v t chc.
Chng ta phi thc rng, s v t chc ca x hi chng ta ngy nay vo mt trnh rt trm
trng. Bi v chng ta loi tr ch ngha Cng Sn, th ng nhin, khi nhn xt rng x hi
chng ta v t chc, chng ta khng h ly s qun i ha qun chng trong x hi Cng Sn lm
tiu chun. Nhng, s kin m chng ta mun nu ln, l chnh nhng t chc qun chng ca cc
quc gia Ty phng, t s tn trng t do c nhn lm mt nghim lut ca vn minh, chng ta
cng khng c.
Gi s c ba nhm ngi, mt nhm ngi ca ch Cng Sn, mt nhm ca ch t do Ty
phng v mt nhm ngi Vit Nam. C ba nhm u ng trc mt th thch chung: phi vt
qua mt on ng di c nhiu tr lc thin nhin bt ng, di chuyn t mt a im A n
mt a im B. Hnh ng ca ba nhm ngi s ra sao?
Trc ht, trong nhm ngi ca ch Cng Sn, theo lnh ca ngi ch huy, tt c u vo hng
ng c ca mnh. C tng i nh, di s ch huy nghim khc ca mt i trng. Tt c cc
i hp li thnh on, t di quyn ca mt ngi ch huy. Cc i trng, sng cm tay, n
chun b, lc no cng sn sng n sng, mi ngi u khip s v nghim chnh thi hnh thng
lnh. Lnh t gii thch rng, v quyn li ca giai cp v sn, ng v lnh t nhn nh s di
chuyn cn phi c thc hin theo mt l trnh duy nht m lnh t bit. Tt c u va ng
lot hoan h va nhn nng sng su thm ang cha vo ngi.
V c nhm tin ln theo nhp chn i ca qun i. Dc ng gp tr lc thin nhin, c nhm
ngi, v lnh t c ch nh v di p lc ca nng sng, vn tin ti ng ln v kit sc v
tr lc khng vt ni. Cui cng, nhm ngi, sau khi tiu hao sinh lc, phi dng li i thng
lnh thay i l trnh. Lnh xung, mi ngi li va nhn nng sng, va hoan h v tt c li ln
ng theo mt l trnh mi, dn dt n mt tr lc mi. Phong tro nhn dn cng x ca Trung
Cng cng th hin trng hp trn y.
Nhm ngi ca khi t do s thc hin cuc di chuyn mt cch khc. Nhng ngi ngy t chia
lm nhng nhm nh. Mi nhm khng c ngi ch huy, nhng c mt ngi c nhm giao cho
trch nhim phi hp cc kin chung v cuc hnh trnh. Cc ngi trch nhim li hp nhau, phi
hp hng i v tc ca cc nhm, cho s vn chuyn ca ton th c iu ha di s
trch nhim ca mt ngi m phn ng u ng trao cho nhim v lnh o. Theo lnh ca
ngi ny, tt c u ln ng, mi ngi tuy khng thu trit, nhng thc l do hnh ng ca
cng ng v l trnh trong hin ti. Mc du khng c hoan h rm r, nhng c s cng quyt
tin ti v s nhn thc cc tr lc thin nhin ang i ch. Dc ng gp tr lc thin nhin, nh
khng c mt ch nh cng rn v l trnh, tt c u ngng li v ly k thut khoa hc nhn nh
thc t tm cch vt qua. Nh vy m Ty phng tm c gii php cho cc vn x hi
cui th k 19.
Sau cng, nhm ngi Vit Nam, s thc hin cuc hnh trnh nh sau. Mt ngi ng ln, vi s
ng h ca mt vi ngi khc, gii thch s cn thit ca cuc di chuyn v ngh mt l trnh.
Nhng chung quanh, k ng ngi ngi, c ngi lng tai nghe, c ngi ang tnh vic ring, c
ngi ang gii tr, c ngi ang lm vic. Nhn chung, mt cnh tng v cng hn lon. Lc
ngi ch huy ra lnh, mt s bc ln ng, nhng tc khng u, ngi mau, ngi chm. S
cn li ngi ng ngc khng bit phi lm g. i mt i, s ngi i trc phi tr li tm cch
thuyt phc nhng ngi cha quyt nh. Dng co, i, khng ng ng. Thi gi qua m cuc hnh
trnh cha bt u, ch v nhm ngi ca chng ta cha c t chc. Do , chng ta bt lc khi cn
phi thc hin mt cng cuc cn c s gp phn ca ton th cng ng.

Tc dng ca t chc qun chng.
S th nh vy, nu chng ta mun thc hin mt cng trnh ca tp th, iu trc tin, m
chng ta phi lm, l t chc qun chng ca chng ta.
Nhng vn quan h hn na. Bi v nu chng ta khng t chc qun chng ca chng ta, c
nhin chng ta khng thc hin c nhng cng cuc m chng ta tr tnh.
Nhng tnh th khng phi ch n m thi, bi v, nu chng ta khng dn dt c on ngi
trn thc hin cuc hnh trnh d tnh, th ngi khc s n t chc h v dn dt h i. Trong giai
on hin ti ca quc gia, nu chng ta khng t chc c qun chng v gii quyt cc vn
hin ti ca cng ng th cc nh lnh o Cng Sn s t chc qun chng v gii quyt cc vn
hin ti ca cng ng theo quan im Cng Sn. Nhng chng ta bit gii php Cng Sn s di
hi nh th no cho dn tc.
Trong thc t, cc nh lnh o Cng Sn Bc Vit, tha hng s nghip nghin cu ca Cng Sn
quc t, thc s kin trn, nn t lu ch trng rt nhiu n vic t chc qun chng. V
chnh sc mnh ca h lu nay nm ch k thut t chc qun chng, ca Cng Sn Quc T,
c c bit nghin cu v p dng. V mt khi t chc c qun chng ri th h li nm
c trong tay mt li kh sc bn m chng ta cha c.
Do , s t chc qun chng, i vi chng ta l mt yu t v cng cn thit, chng nhng thc
hin bt c cng cuc no ca cng ng, trong cng cuc pht trin l quan h nht, m ng
thi li l mt li kh chn ng cc s ph hoi ca du kch qun min Bc, ang hot ng ti
min Nam.
Mt ln na, chng ta phi nhn thc r rng rng mt b my hnh chnh d c tinh vi n u, mt
mnh cng khng gii quyt cc vn hin ti ca dn tc. Bi v mt b my hnh chnh
khng, khng c mt my t chc qun chng, s khng huy ng c ton dn. S d c quan
nim sai lm v vai tr t mn ca b my hnh chnh l v k c ca thi k Php thuc cn rt
mi. V trong thi k ny, tht s b my hnh chnh ca Php rt l hiu qu. Nhng lc by gi
nhng mc tiu ca ngi Php khng phi l nhng mc tiu ca chng ta hin nay. Hai iu ny
chng ta thy r mt on trn.
Sau ht, l do quan h nht chng minh tnh cch thit yu ca s t chc qun chng, chnh l
cng cuc Ty phng ha m chng ta phi thc hin cho k c.
Trong mt on trn, chng ta thy rng cng cuc Ty phng ha phi ton din, ngha l
phi c thc hin trong mi lnh vc ca i sng, v phi n su v lan rng trong nhn dn. Nu
cng cuc Ty phng ha chi gii hn trong mt nhm ngi lnh o, nh trng hp xy ra
cho mt s quc gia Cn ng, th sm hay mun qun chng s ly khai vi nhm ngi lnh o
v tnh trng x hi s chn mi cho mt cuc cch mng lt nhng ngi lnh o Ty
phng ha. Mt cng cuc Ty phng ha nu mun c kt qu mong mi th phi n su v lan
rng trong nhn dn.
Mt cng cuc Ty phng ha n su v lan rng trong nhn dn, c ngha l ngi ch trng
cng cuc Ty phng ha phi lm th no cho qun chng, t thnh th n thn qu, chp
nhn nhiu tp qun mi, theo mt li sng mi v hot ng theo nhng tiu chun mi. Mt cng
cuc v i nh vy khng th do mt b my hnh chnh, d c tinh vi n u, nhng ch mt
mnh, thc hin c V mt cng cuc v i nh vy, nu khng c s tham gia tht s ca qun
chng, s tht bi chc chn v lc lng th ng ca khi ngi quen sng theo nhng n np,
m cng cuc Ty phng ha t cho mnh mc tiu phi thay i.
nh th th, thc hin cng cuc Ty phng ha c ngha l trc ht phi hng dn nhn dn
thc tnh cch cn thit ca cng cuc Ty phng ha v lm th no Ty phng ha. Sau
phi dn dt nhn dn n ch hp tc, vi cc nh lnh o, thc hin nhng cng tc cn thit
cho cng cuc Ty phng ha.
V nhng hot ng c tnh cch n su v lan rng trong qun chng nh trn, khng th thc hin
c trong tnh trng v t chc ca nhn dn ngy nay, trong x hi ca chng ta. iu kin thit
yu v tin quyt cho nhng hot ng trn l s t chc qun chng. V xuyn qua cc t chc
qun chng , nhng hot ng trn mi c th ny n c v mi c th a qun chng n s
hp tc, trong cng cuc Ty phng ha, vi cc nh lnh o.
Tm li, cc on trn y, chng ta nhn thc:
Trong tnh trng bnh thng, cc t chc qun chng l mt yu t thit yu cho i sng ca
mt quc gia c lp.
Trong mt tnh trng quyt lit nh tnh trng hin nay, ca cc quc gia ang tm pht trin nh
chng ta, cc t chc qun chng l mt yu t cn thit yu hn na cho i sng ca quc gia.
Trong hin ti chnh tr ca min Nam ngy nay, s t chc qun chng li l mt kh gii chn
ng cc s ph hoi ca du kch qun min Bc. Nhng qun chng ca chng ta hin nay hon
ton khng c t chc. Chng ta quen sng trong mt tnh trng hn lon m chng ta lm l cho l
mt tnh trng t do. Tht s, tr li vn thng bng ng tin cn thit cho mi cng ng gia
quyn li c nhn v quyn li cng ng, x hi ca chng ta ngy nay l mt x hi sp mt thng
bng ni trn, v chng ta ang sng trong mt hon cnh m quyn li ca cng ng b hy sinh
cho quyn li ca c nhn. Do , s t chc qun chng v cc t chc qun chng, i vi chng
ta, tr thnh mt yu t quyt nh cho s mt cn ca cng ng.

T chc qun chng nh th no
Di mt ch c ti ng tr, cng nh di mt ch dn ch Php tr, t chc qun chng
u cn thit v nhng l do m chng ta phn tch. Tuy nhin, quan nim t chc, mc ch ca
cc t chc v hnh thc ca cc t chc u khc nhau di hai ch .
Phng php lnh o ca mt ch c ti ng tr l cng bch di mi hnh thc v vi mi
trnh , vi mc ch bin c nhn thnh nhng b phn d un nn v d iu khin ca mt b
my chung, m tt c ging mi u nm trong tay nhm ngi lnh o. V vy cho nn, ngoi
nhng tc dng ca nhng t chc qun chng m chng ta bit, t chc qun chng ca mt ch
c ti ng tr cn c tc dng un nn c nhn. V v vy m hnh thc ca cc t chc qun
chng trong ch ny c tr liu cht t ht cc dy lin h ca c nhn vi cng ng, d l
cc dy lin h gia nh, tn gio, vn ha, kinh t hay x hi v thay vo bng dy lin h duy nht
gia c nhn v ng nm chnh quyn.
V quan nim m cc t chc qun chng trong mt ch c ti ng tr u l nhng t chc
do chnh quyn ch trng, chnh quyn iu khin, chnh quyn kim sot hot ng v qun tr ti
chnh. S gia nhp vo t chc, cng nh s tham gia vo hot ng ca t chc u l cng bch.
Tnh cch cng bch, ng nhin, s to ra mt s tham gia ly l ca c nhn. Lc by gi, thch
nghi vi nguyn tc cng bch, mt s khng b kho lo hoc cng khai nhng ng mc, s
c thi hnh tch cc ha s tham gia ca c nhn n mt mc cn thit cho sinh hot v
sinh lc ca t chc.
Phng php lnh o ca mt ch Dn Ch php tr l mt phn nh cng bch php lut ha
hp vi trnh t gic ca c nhn v nhim v i vi cng ng. T chc qun chng ca mt
ch Dn ch Php tr, ngoi nhng tc dng thng thng cn c tc dng pht huy thc cng
ng ca c nhn. V vy cho nn, t chc qun chng c mt hnh thc tr liu thm dy lin h
gia c nhn v cng ng trong mi lnh vc, gia nh, tn gio, vn ha, kinh t v x hi.
Do , cc t chc qun chng, trong mt ch Dn Ch php tr, s do sng kin t nhn ch
trng, t chc, iu khin sinh hot v qun tr ti chnh, di s kim sot ca chnh quyn. S gia
nhp ca c nhn vo t chc hon ton t , hay nu cn c khuyn khch bng nhng c quyn,
ngoi quyn cng dn thng thng, dnh cho nhn vin ca mt t chc qun chng. Nhng c hi
hot ng pht trin kh nng, tm thy cc t chc qun chng, cng l mt yu t khuyn
khch s gia nhp. Nhng, d trong trng hp no, s gia nhp cng hon ton t , v v vy s
tham gia vo sinh hot ca t chc, ng nhin, rt tch cc, sinh lc ca t chc t nhin di do.
Chng ta loi tr Ch Ngha Cng Sn, th chng ta cng khng th chn hnh thc t chc qun
chng ca ch c ti ng tr, nu khng, th l do loi tr Ch Ngha Cng Sn ca chng ta
cng khng tn ti.
Nhng, gi s chng ta vt qua quan im l thuyt trn, v v s cm d ca phng php c ti,
chng ta chn hnh thc t chc qun chng ca ch c ti ng tr, th theo mt c thc gin d,
chng ta s i n mt tnh trng khng c li ra. Nu chn hnh thc t chc qun chng ca ch
c ti ng tr, th chnh quyn s t chc, iu khin v qun tr cc t chc qun chng. Lc
by gi, v mt l do d hiu, s gia nhp vo t chc cng nh s tham gia vo hot ng ca cc t
chc s khng cn t v tch cc na. Trong trng hp , chnh quyn tin thoi lng nan. Nu
gi nguyn tnh trng th cc t chc qun chng, v thiu s tham gia tch cc ca c nhn, s khng
c sinh lc c tc dng mong mi. Nu dng bin php cng bch tch cc ha s tham
gia ca c nhn, th chnh quyn, v khng phi l mt chnh quyn c ti ng tr, s khng lm
sao s dng c nhng bin php c ti ng tr m khng to ra mt cuc khng hong trm
trng cho chnh th. V li, chnh quyn cng khng c nhng bin php cng bch nh trong
mt ch c ti ng tr khc phc c tnh th.
V vy cho nn, chng ta khng th p dng mt hnh thc t chc qun chng ca ch c ti
ng tr. Tuy nhin, nu chng ta p dng hnh thc t chc qun chng, ca ch Dn Ch php
tr ni trn y, chng ta s phi gp mt tr lc, c bit cho cc quc gia chm tin nh quc gia
Vit Nam.
Trong hon cnh x hi ca chng ta hin nay, thc tp th ca qun chng rt yu km v kinh
nghim t chc, iu khin v qun tr cc t chc qun chng rt ngho nn.
S ng gp ti chnh ca c nhn, ng nhin s rt gii hn. V vy sng kin t chc qun chng
khng th hon ton pht xut t trong nhn dn c. Chnh quyn ngoi nhim v kim sot
ng nhin phi m trch nhim v hng dn s t chc, hng dn s o to ngi iu khin
hot ng, v qun tr ti chnh cho t chc. iu thit yu l nhim v hng dn phi c minh
nh v khng cho n s lm ln vi vai tr trc tip t chc, trc tip iu khin v qun tr ca
chnh quyn nh trong mt ch c ti ng tr.
Trong trng hp m chng ta c sn nhng t chc qun chng trng thnh, v c nhiu cn
b c trang b vi nhng kinh nghim chuyn mn, v vn t chc qun chng, th chng
nhng vai tr hng dn ca chnh quyn s khng cn thit, m chng ta nh ci vn t chc qun
chng sn c, cn c th trnh c nhng li lm m mt s hng dn, v tnh khng ng mc,
c th gy ra cho h thng t chc qun chng ca chng ta.

T chc qun chng v t chc chnh tr.
Thng thng hay c s lm ln gia cc t chc chnh tr v cc t chc qun chng. Nhiu
ngi, v tnh, tng cc t chc qun chng l t chc chnh tr v nhn thy nh hng chnh tr
ca cc t chc qun chng. Nhng cng c nhiu ngi, c tnh, gy s lm ln v mun li dng
nh hng chnh tr ca cc t chc qun chng hu thun cho mt vn ng chnh tr.
Ring Vit Nam, s ng nhn mt t chc qun chng ra mt t chc chnh tr, thng hay xy ra
v mt nguyn nhn lch s m chng ta c cp n trong mt on trn. Sau hn tm mi
nm b loi ra ngoi vng cc vn lin quan n s lnh o quc gia, mt s ng ngi Vit
Nam ni tr li vi cc vn lnh o trong thi k khng Php. Nhng lc by gi Cng Sn
chi phi tnh th, nn cc bin php lnh o c p dng li c xem nh l nhng sng kin c
quyn ca Cng Sn, hay l nhng bin php chnh tr m ch no cng phi p dng. V trong
ch c ti ng tr ca Cng Sn, cc t chc qun chng, l nhng cng c chnh tr ca ch
. V nhng l do trn, m nhiu ngi vn tin rng, trong mi ch , t chc qun chng l t
chc chnh tr.
Ngoi ra, trong nhng quc gia, nh quc gia Vit Nam hin nay, ang b nn t nhp xm lng ca
Cng Sn, th cc t chc qun chng li b Cng Sn dng lm bnh phong che y nhng hot
ng chnh tr b mt. Hoc Cng Sn li dng cc t chc qun chng nh l mt lc lng chnh
tr p o chnh quyn quc gia.
Cc s kin trn to mt hon cnh thun li cho s lm ln d xy ra gia cc t chc chnh tr
v t chc qun chng. Tuy nhin, nguyn do chnh ca s lm ln vn l nh hng chnh tr ca
cc t chc qun chng.
Chnh trng ca mt cng ng quc gia l trng hot ng chung ca tt c cc phn t ca cng
ng. V vy cho nn, trn nguyn tc, mi c nhn u c nh hng n chnh s ca cng ng.
Tuy nhin nh hng chnh tr ca c nhn rt gii hn, tr ra trng hp hoc c nhn ng mt vai
tr quan trng trong b my quc gia, hoc nhiu c nhn tp hp li thnh mt khi c mt lc
lng ng k.
Ngun gc ca nh hng chnh tr ca cc t chc qun chng l s kin trn y.
Nhng iu cn thit cho chng ta l phi nhn thc rng, trong mt ch Dn Ch php tr, s
khc nhau, gia hai t chc chnh tr v t chc qun chng rt r rng, v mc ch cng nh hnh
thc t chc v phng php hot ng.
Mt t chc chnh tr gm nhng ngi cng tin tng vo mt ng li chnh tr, ngha l mt
ton b gii php i vi cc vn ca cng ng quc gia, trong mi lnh vc ca i sng. Mc
ch tranh u ca mt t chc chnh tr, ngha l ca mt chnh ng, l nm chnh quyn mang
cc gii php m chnh ng ch trng p dng vo cc vn ca cng ng. Trong ch Dn
Ch php tr, cc t chc chnh tr hot ng cng khai v l mt b phn ca b my lnh o. T
chc chnh tr c mt h thng t chc a d nh mt h thng hnh chnh.
Mt t chc qun chng gm nhng ngi cng lm mt ngh, hoc cng c nhng quyn li kinh
t tng ng, hoc cng theo ui mt mc ch tn gio, hay mt cng cuc x hi, vn ha, c
dc hay th dc. Mc ch ca cc t chc qun chng l bo v quyn li chuyn nghip, kinh t,
vn ha hay x hi ca cc nhn vin ca t chc, hoc bo v mt tn ngng, hoc pht trin mt
cng cuc x hi hay vn ha. Hot ng ca cc t chc qun chng do mc ch n nh v khng
c lc no trc tip i vo lnh vc chnh tr, ngha l vo lnh vc ca b my lnh o. nh hng
chnh tr ca mt t chc qun chng s gii hn trong vic ng h hay khng ng h mt ng li
chnh tr, khi c hi a n, v d trong mt chin dch tuyn c, v ng li c li hay khng
c li cho mc ch ring ca t chc qun chng.
V nhng s kin va phn tch trn y m trong mt ch Dn Ch php tr, s lm ln gia hai
t chc chnh tr v t chc qun chng, s mang n nhiu hu qu bt li cho cng ng. Trc ht
s lm ln s mang n mt s hn lon trong t chc ca b my quc gia v gy mt hon cnh
thun li cho s t nhp ca Cng Sn. Nu chng ta tn trng cc tiu chun phn bit t chc
chnh tr v t chc qun chng, th cc t chc qun chng no, ly qun chng ca mnh hu
thun cho mt vn ng chnh tr, ng nhin s l mt t chc qun chng b s t nhp ca
Cng Sn. Kinh nghim ch rng s kin trn y rt chnh xc.
Ngoi ra, s c tnh lm ln gia mt t chc qun chng v mt t chc chnh tr v mt nguyn
nhn chnh tr, s mang n cho t chc qun chng mt cuc khng hong ni b trm trng, v
mc ch ca t chc b xm phm. Cuc khng hong c th mang n s tan r ca t chc.

Cc t chc qun chng cng nhn v nng dn
Trong x hi ca chng ta ngy nay, s phn chia dn s theo ngnh hot ng kinh t, n nh hai
loi t chc qun chng quan trng hn ht v s lng. Loi th nht gm cc t chc qun chng
cng nhn trong cc x nghip k ngh hay canh nng v thng mi, ngha l cc nghip on. Loi
th hai gm cc t chc nng dn, nh chng ta s thy trong mt on sau, thch hp nht trong
hon cnh hin nay thn qu l hnh thc hp tc x nng nghip, bo v quyn li kinh t ca
ngi nng dn. Hai loi t chc qun chng trn y thu gm n chn mi phn trm dn s
hot ng, v v nhng lin h gia nh, s nh hng n chn mi phn trm dn s ton quc.
Xt cc bch phn dn s trn y, chng ta nhn thc vai tr quan trng ca cc t chc nghip
on, v cc t chc hp tc x nng nghip, trong i sng quc gia. V vy cho nn, cc n lc t
chc qun chng ca chng ta phi tp trung v hai lnh vc nghip on v hp tc x nng nghip.
Hp tc x nng nghip li gm t by n tm mi phn trm dn s. Nghip on t mi n
mi lm phn trm. B my qun chng ca chng ta gn nh l b my hp tc x nng nghip.
Nng thn ng mt vai tr quyt nh trong cng cuc t chc qun chng v trong cc cng cuc
khc ca quc gia, bi v nh chng ta thy, t chc qun chng l mt li kh chng ta thc
hin cc cng cuc d tnh ca cng ng.
Thnh phn dn s cn li cc th, tuy nh v s lng, nhng li v cng quan trng v phm
cht v tnh ca cht hot ng ca h, bi v trong s ny gm tt c nhng phn t ca cc b phn
khc ca b my quc gia: Cc b my lnh o, hnh chnh v qun s, v cc c cu iu khin
ca nhng khu vc k ngh v thng mi cng cng v t nhn.
S ngi ny, ngoi cc t chc ng nhin ca ngnh hot ng ca h, c th tham gia vo nhiu
loi t chc qun chng m mc ch l bo v tn ngng, quyn li ngh nghip hay kinh t, hay
theo ui mt cng cuc vn ha, x hi hoc c dc hay th dc hay du lch. i sng ca quc
gia cc th v th cng phc tp v cng phong ph, th cc t chc qun chng cng phi
c thch nghi ha vi hon cnh v gm nhiu loi.
nng thn, i sng ca nhn dn gin d hn v hnh thc sng km tr mt hn. Do t chc
qun chng c th ch l nhng hp tc x nng nghip vi mt hnh thc rt l s ng, d iu
khin v d sinh hot.
trn cc t chc nghip on v cc t chc hp tc x mt bc, v tnh cch tinh vi ca t chc v
k thut chuyn mn kh cao, m s iu khin cc t chc ny s i hi, c cc t chc h tng
bo him. Bo him v bnh hon, bo him v tai nn lao ng, bo him v tru b, bo him v
sinh sn v v gi c. Tt c cc t chc tng h bo him nhm mc ch bo v trn nhiu
phng din v bng nhiu hnh thc quyn li c nhn ca cc phn t ca tp th, ng thi pht
huy tinh thn tp th ca c nhn.

Gio dc qun chng.
Ngoi nhng tc dng ng nhin ca cc t chc qun chng m chng ta bit, b my t chc
qun chng ca quc gia, cn ng gp mt phn rt quan trng vo cc chng trnh gio dc qun
chng. Cc chng trnh gio dc qun chng khc bit v khng thay th cc chng trnh thng
thng gio dc tng qut m chng ta s cp n trong mt on sau ny.
Cc chng trnh gio dc qun chng l nhng kh c cn thit v hu hiu hu thun cho cng
cuc Ty phng ha n su v lan rng trong dn chng, nh chng ta bit. Cc mc tiu va c
tnh cch ngn hn i vi nhng k thut sn xut Ty phng, va c tnh cch di hn i vi
nhng tp qun mi cn phi trang b dn chng trong cng cuc Ty phng ha ton din. Cc t
chc qun chng cn l nhng hot ng trng hun luyn tinh thn tp th ca nhn dn, v
ch t do v c lp m dn tc i hi trc s e da xm lng lin tc ca Trung Hoa.
Trong nhng mc tiu ngn hn, c nhng chng trnh ph bin cc k thut sn xut ca Ty
phng v chng trnh o to tinh thn k lut m cc phng tin sn xut k ngh i hi.
Cng cuc ph bin nhng k thut sn xut ca Ty phng lin h trc ht n nng nghip v
tiu cng nghip. Cc hp tc x s ng v cc nghip on tiu cng nghip ng mt vai tr
chnh yu trong vic ph bin ny.
Lu nay ngi dn Vit Nam ch quen vi l li sn xut ca mt nn kinh t nng nghip. Cng
vic ng ng khng i hi ngi nng dn mt k lut cng rn v thi gian v mt s cng
thng v tinh thn, nh khi mt ngi cng nhn mt x nghip chu trch nhim v mt b phn ca
mt xng my k ngh to tt. Cng vic ng ng ca chng ta, cho php, t nhiu mt s lum
thum trong cng tc v mt s l m trong s phn chia cng tc. Tnh cch thiu phn minh v
thiu trt t ca li sn xut nng nghip ca chng ta, tri qua nhiu th h, to cho ngi nng
dn chng ta mt tp qun ba bi trong cng vic v s m m trong s hiu bit.
Li sn xut k ngh, tri li khng dung np s ba bi trong cng vic, v s m m trong s hiu
bit. Sn xut k ngh ch c th thc hin c mt cch hiu qu trong trt t, trong phn minh.
Ngoi ra, vic sn sc v tu b cc my mc, ngha l cc phng tin sn xut k ngh, i hi
ngi s dng, nhng n lc lin tc hng ngy. Cc c gng l nhng nguyn nhn a n mt
tnh trng cng thng tinh thn m i sng lu nay thn qu, trong mt hon cnh kinh t hon
ton nng nghip cha h bit n.
V th cho nn, khi mt ngi nng dn, t bit rung t ca mnh tr thnh mt cng nhn x
nghip, hnh vi nh nht khng phi ch c ngha l i cng vic mu sinh. Thc ra hnh vi
cn c ngha l ngi nng dn t b mt li sng d di v v trt t theo nhp khoan thai ca thi
tit i vo mt li sng k lut v ngn np theo nhp thc y ca my mc. Ngha l ngi nng
dn s phi lm quen v chp nhn mt s cng thng v tinh thn m lu nay h cha h bit n.
V ln ln chnh tm l ca nng dn cng s thay i, cng nh li nhn i sng ca h.
Mt s bin i tng t, ng nhin khng th l mt vic d. Khng bao gi, d m sinh k c
bt buc h tr thnh mt cng nhn x nghip, mt ngi nng dn, t h c th thc hin c s
t bin i nu khng c nhng s hng dn v gip hu hiu bn ngoi. Nhng lu nay, trong
s bin i ny, ngi nng dn khng h c hng dn v gip . S bin i ny cng mang
tnh cch hn lon chung ca cng cuc Ty phng ha, khng ng hng ca x hi chng ta
di thi Php thuc.
Nhim v hng dn v gip ni trn y mt phn ln l nhim v ca nghip on cng nhn
v mt phn nh l nhim v ca cc x nghip. Nhng lu nay cc x nghip hoc do ngi ngoi
quc iu khin, hoc c t chc trn cn bn quyn li c nhn, cho nn khng bao gi quan tm
n vn bin i nhng nng dn thnh ngi cng nhn trong khun kh mt cng cuc Ty
phng ha ton din.
Nghip on ca chng ta, cng nh ca cc quc gia ang pht trin, u cha hon ton ci b
c ci o Ty phng, nn cng cha ch trng ng mc n s bin i ca ngi nng dn ni
trn y. Nguyn nhn ca tnh trng nh sau:

Nghip on Ty phng.
Ngun gc ca cc nghip on Ty phng theo cc nh x hi hc, l cc phng ngh nghip
xa kia gm nhng ngi cng hnh mt ngh, va ch nhn va cng nhn. Nhng nghip on
cng nhn, di hnh thc hin ti Ty phng, mi c quan nim r rt v pht trin n mc
trng thnh t sau cuc cch mng k ngh ca cc quc gia Ty phng. V ngy nay, t chc
nghip on l mt yu t qun bnh quan trng trong b my quc gia.
Sau khi cc phng tin sn xut k ngh c pht minh v thu nhn vo x hi Ty phng, nh
chng ta phn tch trong mt on trn, cc lc lng sn xut mi to ra nhiu xo trn x
hi, lm lung lay n nn tng cc c cu quc gia ca cc nc k ngh ha. Cc c cu x hi
c, t chc trn cn bn kinh t th cng ngh v nng nghip, hon ton bt lc trong cng vic
thu nhn nhng lc lng sn xut k ngh. Cc trng thi thng bng ca x hi b p o n cc
.
Nhn , thuyt Cng Sn c ngh nh l mt phng thuc tr cc cn khng hong.
Chng ta thy, trong hon cnh no, cc nh lnh o Ty phng, v l do g, t chi gii
php Cng Sn. V ngy nay chng ta ang mc kch s thnh cng ca Ty phng trong cng
cuc chng nhng bi tr cc cn khng hong ca x hi m li cn t nhng cn bn thit thc
bo m cho s pht trin ca ton th cng ng bng cch s dng nhng phng tin k thut
ngy cng tinh vi.
Cc t chc nghip on cng nhn ng gp mt phn quan trng trong s thnh cng ni trn.
Nguyn do chnh ca cc xo trn x hi trong cc quc gia Ty phng lc va xy ra cuc cch
mng k ngh, l s kin trng thi thng bng ng tin, gia quyn li c nhn v quyn li cng
ng b p o n cc , v s bnh trng khc thng ca quyn li c nhn. S thiu kinh
nghim, ng nhin, i vi nhng hu qu x hi ca nhng pht minh mi, v t chc ca x hi
lc by gi, cn c trn mt nn kinh t th cng nghip v nng nghip, cho php s thu gm
vo tay mt thiu s nhng phng tin sn xut cc k hng hu. thc cng ng ca thiu s
nm trong tay cc lc lng sn xut mi, li khng pht trin ng thi vi kh nng hng hu ca
k thut mi pht minh.
T chc x hi c hon ton bt lc trong cng vic phn phi ti sn quc gia mt cch cng bnh.
Ti sn quc gia c tng, nh cc lc lng sn xut mi, m mc sng phn ng li gim,v s
phn phi tht bi.
V cc l do trn y, tc dng nguyn khi ca cc nghip on cng nhn l gp mt phn hu
hiu vo cng vic t cn bn mi cho s phn phi ti sn quc gia. V vy cho nn, trng tm
hot ng ca cc nghip on cng nhn Ty phng, lc u, l yu sch v quyn li ca on
vin, bo m cho cng nhn mt bch phn xng ng trong s phn chia li tc quc gia. Tuy
nhin, nhng bin php yu sch vn cha c tc dng quyt nh v lu di, bo m cho trng
thi thng bng gia quyn li c nhn v quyn li cng ng.
Cc t chc nghip on cng nhn nghim nhin t mt vai tr phn i v yu sch, tr thnh
mt yu t qun bnh quan trng trong b my quc gia. V lch s ca t chc nghip on cng
nhn Ty phng, minh t s bin hnh ca mt hnh thc x hi mi, c kh nng thu nhn nhng
lc lng sn xut k ngh, duy tr trng thi thng bng gia quyn li c nhn v quyn li cng
ng, v nht l t nhng cn bn thit thc, bo m cho s s dng nhng phng tin k thut
cng ngy cng tinh vi pht trin cng ng nhn loi v pht trin con ngi.
ng thi, cc hot ng ca nghip on cng nhn Ty phng cng tng gia v bin cht. Thm
vo cc hot ng yu sch, cng ngy cc hot ng gio dc v hun luyn on vin cng c
bnh trng v tr thnh hot ng chnh yu ca cc nghip on cng nhn Ty phng.
Phm vi hun luyn v gio dc, i t cc k thut t chc chuyn mn ca ngh nghip n cc k
thut t chc v iu khin nghip on v n v tr v nhim v ca nghip on, xem nh l mt
yu t qun bnh ca b my quc gia.

Chnh Vit Nam
Phn IV (C)
Nghip on Vit Nam.

Cc nghip on cng nhn Vit Nam hin nay l nhng t chc qun chng cng nhn c mt gi
tr tht ng ch . Cc quc gia ng Nam , v nhiu quc gia trn th gii, cng vo mt
tnh trng km m mang v v t chc nh chng ta, vn cha c mt t chc qun chng cng nhn
nh ca chng ta. Nhng gi tr ca cc nghip on cng nhn Vit Nam khng phi ch s hin
din him c .
Trong mt x hi v t chc nh x hi ca chng ta hin nay, cc nghip on cng nhn, t chc
c qui c v n r su vo qun chng, l mt ci vn t chc qun chng rt qu cho chng ta. Cc
nghip on cng nhn sn c, t n l mt ci vn. Nhng nhng kinh nghim lnh o, t chc,
hot ng v iu khin ca cc cn b, nhiu nm hot ng, cn l mt ci vn rt him c
pht trin cc t chc qun chng ca chng ta trong tng lai. Chng ta thy, trong mt on
trn, cc tr lc m mt quc gia, km m mang nh chng ta, ng nhin gp phi trong cng
cuc t chc qun chng, bi v dn chng thiu sng kin v kinh nghim v t chc qun chng.
Vi ci vn hin ti ca chng ta, do cc t chc cng nhn cung cp, cc tr lc trn s khng cn
kh vt na.
Sau ht, trong mt x hi thiu tn hiu tp hp nh x hi chng ta, cc t chc nghip on l mt
tn hiu tp hp c nhiu kh nng qui t.
Tuy nhin, trong cng ng quc gia Vit Nam, cng nh trong tt c cc quc gia cha k ngh
ha, vai tr ca nghip on, tuy rt quan trng, nhng khng th quan trng nh trong mt quc gia
Ty phng pht trin.
Trc ht, tng s cng nhn x nghip ca chng ta, c lng t mi n mi lm phn trm
dn s hot ng, vn l mt t l nh i vi tng s dn s. Trong cc quc gia pht trin, bch
phn cng nhn x nghip rt cao, i vi tng s dn s hot ng. Php 53 phn trm, Anh 65
phn trm, M ch c 12 phn trm dn s sng v nng nghip. V vy cho nn, hot ng ca
nghip on cng nhn ng nhin gii hn Vit Nam.
Ngoi l do s lng, s d cc t chc nghip on cng nhn Ty phng gp mt phn quyt
nh vo s xy dng mt hnh thc mi cho x hi Ty phng, l v cc nguyn nhn p o trng
thi thng bng ca x hi Ty phng, nh chng ta thy trn kia, xut pht t cc x nghip k
ngh, trng hot ng ca qun chng cng nhn. Trng thi thng bng ng tin ca x hi
chng ta ngy nay cng c b p o, nhng bi nhng nguyn nhn pht sinh t mt khu vc khc
ca nn kinh t ca chng ta: khu vc nng nghip. V li, khi Ty phng dng nghip on ng
ph vi cc xo trn x hi, th nguyn nhn ca cc cuc khng hong, lc by gi, l s bt lc
ca x hi c trong cng vic phn phi ti sn ca quc gia. Ngy nay, trong x hi ca chng ta,
nu c mt s phn phi khng cng bnh khi ti sn quc gia eo hp ca chng ta, th s kin
cng khng lm sao quan trng bng s km m mang ca quc gia.
V vy cho nn, trong hin tnh Vit Nam, cc t chc nghip on cng nhn cha ng gp mt
phn quan trng vo b my quc gia, nh x hi Ty phng.
Tuy nhin, nu chng ta t cng cuc pht trin, bng cch Ty phng ha, lm mc ch trc v
trn ht trong giai on ny, th sau khi pht trin, x hi ca chng ta s l mt x hi k ngh. Lc
by gi, vai tr ca cc t chc nghip on cng nhn s tr thnh quan trng, nh trong x hi Ty
phng hin nay. Nhng ngay trong thi gian pht trin, vai tr ca cc t chc nghip on cng
nhn cng l v cng quan trng, v nhim v bin i ngi nng dn ca thi tit, thnh ngi
cng nhn ca mt nn kinh t sn xut theo nhp k lut v thc gic ca my mc. Trong cng
cuc pht trin m chng ta ch trng, nhim v ny v cng quan trng v cc t chc nghip
on cng nhn phi ph trch.
Cc t chc nghip on cng nhn l mt pht minh ca Ty phng. Vic nhp cng cc t chc
y vo x hi chng ta, cng l mt phn trong cng cuc Ty phng ha m chng ta ch trng:
Ty phng ha trong lnh vc t chc x hi. Tuy nhin, nu chng ta gi nguyn bn cht ca cc
t chc nghip on Ty phng th chng ta li mc vo ci bnh Ty phng ha hnh thc, v
ng nhin, hiu lc ca cc t chc nghip on s suy gim.
V cc l do trn y m cc t chc nghip on cng nhn ca chng ta, mc du khng ph nhn
hot ng yu sch, xem nh l mt hot ng c kh nng qui t, phi tp trung cc n lc vo hot
ng gio dc, hun luyn v t chc. Chng trnh gio dc v hun luyn gm chng trnh hun
luyn v gio dc ca t chc nghip on Ty phng, thm vo mt chng trnh gio dc v
hun luyn lin quan n s bin i ngi nng dn nh ni trn.
Chng trnh t chc phi c pht trin n cc v xem nh mt b phn ca chng trnh t
chc qun chng.
T chc qun chng nng thn.
Cc t chc qun chng quan trng nht ca chng ta v s lng l cc t chc qun chng nng
thn. Theo s c lng, qun chng nng thn ca chng ta chim mt bch phn t 70 n 80
phn trm dn s. Cng nh cc nc km m mang v c mt nn kinh t hon ton nng nghip,
vn v nhn lc ca chng ta nng thn. V vy cho nn, vn t chc qun chng nng thn,
thnh hay bi, s quyt nh s thnh cng hay s tht bi ca chng ta, trong cng cuc pht trin
dn tc.
Nhng s t chc qun chng nng dn t ra nhiu vn tin quyt, m s t chc qun chng
cng nhn khng h bit n.
S tp trung cc cng nhn, trong khung cnh tp th ca mt x nghip, ng nhin to ra nhng
iu kin thun li chng nhng cho s t chc cc cng nhn thnh nghip on, m li cn cho s
nui dng v pht trin hot ng ca t chc khi thnh lp. i tng tranh u chung t nhin
c v d nhn thy: bo v quyn li ca cng nhn i vi ban qun tr x nghip.
Hnh thc vt cht ca i sng nng thn, trong khung cnh bao la ca ng rung, ng nhin
khng c iu kin tr mt. Cng vic ng ng, ty theo thi v, c lc i hi mt cng tc tp th
n cao . Nhng ngoi nhng c hi , tinh thn tp th ca nng dn khng c, v np sng c
truyn ca mt nn kinh t nng nghip l mt s qui phc khng iu kin cc may ri ca thi tit,
thay v mt s tranh u tp th bin i hon cnh bn ngoi, nh o kinh, x cng, p ng
v xy cu. Mi ngi ch chm lo cho tha rung ca mnh cy cy c nhiu hu li.
Tinh thn tp th ca nng dn cng khng d khu gi bi v nhng l do thuyt minh cho mt s
tp hp tranh u chung, mc du rt nhiu, nhng khng d nhn thy.
S thiu iu kin tr mt ca i sng nng thn, ng nhin to ra nhiu tr lc vt cht cho cc
d tnh t chc nhng dy lin h cng ng, ngoi nhng dy lin h gia nh. iu kin tr mt
cn thit, khng nhng cho giai on t chc, m cn cn thit hn na, cho s nui dng v pht
trin hot ng ca t chc. ng t cng xa gia cc nc gia, s t chc qun chng nng dn
cng t hy vng thnh cng. V vy cho nn, nhng vng m iu kin tr mt di mt mc
n nh, s t chc qun chng nng dn mun c kt qu, phi ty thuc mt iu kin tin quyt:
t chc i sng tr mt cho nhn dn.

Hp tc x nng nghip
Khi cc iu kin tin quyt c tha mn, vn cn t ra l hnh thc ca t chc p dng
cho qun chng nng thn. Ngoi nhng tc dng m chng ta mong mi cc t chc qun chng
nng dn, trong khun kh mt chng trnh pht trin ca quc gia, mc ch trc tip ca cc t
chc ny l bo v quyn li kinh t ca ngi nng dn. Nhng i tng tranh u khng d nhn
thy nh i vi mt nghip on cng nhn. Trong trng hp ngi nng dn, phi t vn bo
v quyn li mt cch rng ri v thit thc, bo v i vi thin nhin, i vi th trng nng
phm. Nhim v ca t chc l huy ng nng dn thc hin nhiu cng tc c li cho ton th cc
phn t, o kinh, p ng, xy cu v x cng. i vi th trng nng phm, mt s bo v hiu
qu ch c th thc hin c bng nhng bin php kinh t, tr nn cho vay nng li, tch tr nng
phm v tiu th ng lc.
V nhng iu kin v mc ch v nhim v trn y, hnh thc ca t chc qun chng nng dn
phi l hnh thc ca mt hp tc x nng nghip s ng v a nhim.
S ng va c ngha l n v hp tc x nh nht, va c ngha l c cu ca t chc c gin
d ha n mc ti a, chp nhn mt s iu khin ca chnh nhng on vin nng dn.
H thng t chc, ng nhin l mt h thng a d.

Trch nhim t chc
Chng ta thy rng, trong mt ch Dn Ch php tr, trch nhim t chc, iu khin v qun
tr ca cc t chc qun chng phi thuc v sng kin t nhn. V chng ta cng thy rng, nu
nguyn tc trn khng c tn trng, th hu qu s l s tht bi trong cng cuc t chc qun
chng.
Tuy nhin, trong mt quc gia km m mang nh quc gia Vit Nam, thc cng ng cn thp
km v kinh nghim k thut t chc, iu khin v qun tr cng khng di do. Trong trng hp
, chnh quyn c nhim v hng dn s t chc v nhim v hng dn s o to cc cn b
iu khin v qun tr. Tuy nhin, s phn bit cn phi c minh nh gia nhim v hng dn v
nhim v trc tip ph trch ca chnh quyn nh trong mt ch c ti ng tr, nu chnh quyn
mun bo m s thnh cng trong cng cuc t chc qun chng.
Trong phm vi cc t chc qun chng cng nhn, Vit Nam c mt ci vn ng k, cc nghip
on c v vi ci khi kinh nghim sn c, s pht trin trong tng lai cng c bo m.
Cc t chc qun chng nng dn ca chng ta rt l phi thai. Nhng ci vn ca chng ta trong
khu vc t chc qun chng cng nhn c th s dng c mt cch hu hiu trong khu vc t
chc qun chng nng dn. Cc kinh nghim lnh o, t chc, iu khin v qun tr ca h thng
nghip on s gp mt phn quyt nh vo cng cuc t chc qun chng nng thn. V vy cho
nn, trong trng hp ca chng ta, trch nhim t chc qun chng nng thn l trch nhim ca h
thng t chc nghip on sn c. Nhng ngoi l do ca ci vn phng tin k trn, cn c l do
ca s lin h mt thit gia hai loi t chc qun chng, i vi cng cuc bin i ngi nng dn
thnh cng nhn trong khun kh cng cuc pht trin ton din ca dn tc.

Lnh vc kinh t quyn s hu
Trong on di y, chng ta s phn tch mt thi kinh t thch nghi, mt mt vi cc s kin
lch s m chng ta trnh by trong cc phn trn, mt mt vi thi chnh tr m chng ta la
chn.
Chng ta s khng nu ln v bnh vc mt thuyt kinh t no ht. V chng ta cng s t khng
ph bnh v nhn xt v mt thuyt kinh t no ht. Di y chng ta ch nhn nh xem hon cnh
lch s ca chng ta trong giai on ny, nhng vn m dn tc chng ta cn phi gii quyt v
thi chnh tr m chng ta la chn, i hi nhng iu kin g trong lnh vc kinh t. Nu cn,
vic xy dng mt h thng kinh t, tha mn cc iu kin trn, thuc thm quyn ca cc nh kinh
t hc.
Chng ta cng khng nn qun rng cng cuc Ty phng ha, m chng ta phi thc hin, bao
trm cc lnh vc ca i sng quc gia. V chng ta cng phi thc hin cng cuc Ty phng
ha trong lnh vc kinh t. Trong lnh vc ny cng nh trong cc lnh vc khc, chng ta phi tuyt
i trnh mt s Ty phng ha trn hnh thc. Ngha l trnh vic nhp cng nguyn bn mt h
thng kinh t ca u M, v nn p thc trng ca hon cnh Vit Nam phi n khun vo , v
trnh vic dng nhng danh t kinh t ca Ty phng ch danh nhng hot ng kinh t khng
c g l Ty phng ca chng ta.
Vn kinh t phc tp nh tt c cc vn lin quan n i sng. V mn kinh t hc, v ,
khng th mang danh l mt mn khoa hc chnh xc, nhng nh lut kinh t cng bin i thin
hnh vn trng nh nhng thng bng ha hc trong c th ca con ngi, hay nhng nh lut v v
tr ca cc in t trong nguyn t. Tuy nhin, nu cc nh kinh t hc khng tm c nhng nh
lut bt bin n nh nguyn nhn v hu qu ca cc s kin kinh t, nh mt nh khoa hc chnh
xc, th h cng c th, sau khi phn tch cc s kin ca mt trng hp kinh t, nhn thy v on
trc hng i v chiu bin chuyn trong tng lai ca trng hp .
Nh th, trong cng vic Ty phng ha ca chng ta, trong lnh vc kinh t, chng ta, trc ht,
cn tm hiu nhng nguyn tc ng tr cc h thng kinh t ca Ty phng. Sau , tm hiu nhng
iu kin m hon cnh lch s ca chng ta i hi, trong lnh vc kinh t, v sau cng xy dng
mt h thng kinh t va tn trng cc nguyn tc, va tha mn cc iu kin a phng ca
chng ta.
Trc ht, chng ta ch trng mt thi chnh tr, t trn cn bn bo v trng thi thng bng
ng tin gia quyn li ca c nhn v quyn li ca tp th. Thi kinh t phi thch nghi vi
thi chnh tr trn v lm hu thun cho n.
Trong tt c cc yu t, xc nhn quyn li c nhn ca cc phn t trong mt tp th, th quyn s
hu l bo m hu hiu v c th nht cho t do c nhn. C quyn s hu, c nhn mi t bo v
c khi b tp th p bc. V vy m, ph nhn quyn s hu nh di cc ch c ti Cng
Sn, c ngha l t c nhn hon ton thuc quyn s dng ca quc gia mt cch khng b p v
ph v trng thi thng bng ng tin gia quyn li c nhn v quyn li cng ng. V cng v
vy m, trong ch trng kinh t ca chng ta, quyn s hu phi c tuyt i tn trng.
Tuy nhin, mt mt tnh trng v t chc ca x hi chng ta, mt mt ch u i k thng tr
di thi k Php thuc, to hon cnh cho nhiu loi t hu tr nn to tt v e da quyn li
tp th.

in a.
Quyn s hu i vi t, rung, trong x hi v t chc ca chng ta, d lm vo nhiu trng hp
lm dng, bi v v thu v cng nh v lut php, chng ta khng c nhng bin php gii hn
din tch c th l t hu ca mt c nhn. Di ch qun ch xa, thnh thong c mt cuc
phn chia t rung tr li. Nhng chng bao lu, bi v thiu cc yu t gii hn, qua cc cuc mua
bn, ln ln t rung li tp trung vo tay mt thiu s. Tnh trng u li hon v s tp trung
tr thnh mt mi e da cho tp th, bi v s tp trung t rung vo tay mt thiu s lm mt
trng thi thng bng gia quyn li c nhn v quyn li ca tp th. V trong trng hp , mt
cuc phn chia mi tr thnh khn thit.
Hin nay, sau thi k Php thuc, chng ta vo mt thi k tp trung nh vy. V th cho nn, mt
cuc ci cch in a tr thnh thit yu. Chng nhng th, cc lut v thu v v v quyn s hu
phi c chnh n ngn nga mt s tp trung ti din.
Cc bin php v lut php v v thu v gii hn quyn s hu, phng cc loi t hu tr
thnh nhng e da cho quyn li tp th, rt cn thit trong giai on ny, khng phi ch ngn
nga mt s trp trung rung t ti din. V ngoi tc dng y ra, nh chng ta s thy di y,
vic k ngh ha, t n s i hi mt cch cn khn yu hn na, nhng bin php gii hn quyn
t hu.

K ngh.
K ngh ha mt x hi c ngha l nhp cng vo x hi nhng lc lng sn xut hng mnh,
gp mun ln nhng lc lng sn xut ca mt nn kinh t nng nghip.
V vy cho nn, s chim hu i vi cc lc lng sn xut to tt nh vy s bin cc s hu ch
thnh nhng ngi nm trong tay nhng lc lng c th e da quyn li ca tp th v an ninh ca
quc gia, nhng m, khng ng thi v mt cch tng xng, tng gia trch nhim ca nhng
ngi ny i vi quc gia. S tp trung cc phng tin sn xut nng nghip trong tay ca mt
thiu s l mt yu t lm mt trng thi thng bng gia quyn li c nhn v quyn li ca tp
th. S tp trung nhng lc lng sn xut mnh gp mun ln, l mt nguy c cho tp th.
Cho nn trong x mt hi k ngh ha, ngha l s dng c nhng lc lng sn xut hng
mnh, cng vic gii hn quyn t hu l mt bo m cho s tn ti ca tp th. Gii hn bng
cch quc hu ha nhng k ngh trc tip lin quan n quc phng, v nhng k ngh thit yu
cho i sng hng ngy ca a s nhn dn, v d, k ngh sn xut dc phm. S hu ch cc lc
lng sn xut phi l tp th ngha l quc gia, ngha l Chnh Ph.
S gii hn quyn s hu c th thc hin bng nhng bin php thu v, mc ch cho s tp
trung cc phng tin sn xut trong tay mt thiu s, khng thnh mt mi li cm d.
Tuy nhin, quyn s hu phi c tuyt i tn trng, bi v ch c quyn s hu l bo m hu
hiu nht cho s t do v quyn li c nhn. Ph nhn quyn s hu, nh cc quc gia Cng Sn,
c ngha l hon ton hy sinh c nhn cho tp th, hay ni mt cch khc ph hy trng thi ng
tin trong x hi.

n v kinh t.
S k ngh ha mt x hi cn c th lm mt trng hi thng bng gia quyn li c nhn v quyn
li tp th, mt cch khc na.
Trong mt x hi nng nghip, cc lc lng sn xut tng i khng hng hu. V v vy, n v
hot ng kinh t thng thng l gia nh. Do s phn phi cc li tc vt cht, qua mt h
thng t chc trn cn bn gia nh, bo m cho s cng bnh x hi.
Nhng i vi mt x hi k ngh ha, s kin li khc hn. Trc ht s k ngh ha x hi c
ngha l x hi ch ng c nhng lc lng sn xut m hiu nng khng th lng c. Sc
sn xut ca my mc v tn, ngha l min c nguyn liu, th my mc c th sn xut nhiu
nh th no cng c. Mc sn xut c th tha mn nhu cu ca mt lng, cng nh cho mt
tnh, hay cho khp mt x hay cho khp th gii. Cho nn n v hot ng kinh t ng theo tm
mc , khng cn phi l mt lng, mt x, m l tt c mt th h trn th gii.
Da trn hiu nng kinh t ny, ch ngha Mc-xt mi ch trng mt quc t chnh tr ph hp
vi nhng lc lng sn xut k ngh m khoa hc pht minh. Tuy nhin, thc t lch s li
khng n nhp vo , v hai l do. Trc ht, ng thi vi s pht minh cc lc lng sn xut k
ngh trong lnh vc kinh t, Ty phng li tm li c ch ngha Dn Ch. thc dn ch, khi
bnh trng v nh cc ch qun ch, ng nhin to ra thc trng quc gia ch quyn,
thay th cho tn hiu tp hp b tiu dit: ch qun ch. y chng ta khng t bn n ch
Dn Ch v ch Qun Ch. S d chng ta phi nhc li cc s kin lch s trn, l v, thc
trng quc gia ch quyn, ng nhin gii hn n v hot ng kinh t trong phm vi mt quc
gia. V nh th th trn lnh vc kinh t, cc lc lng sn xut k ngh v thc dn ch c
nhng nh hng tri ngc nhau.
L do th hai l cc thnh kin v chng tc cn lu mi tiu mt trong tm l nhn loi. Ch n khi
no, ton b nhn loi tin ln n mt trnh vn minh cao hn trnh hin nay rt nhiu, th
nhng thnh kin v chng tc mi c th khng cn l nhng tr lc gii hn n v hot ng kinh
t ca nhng lc lng sn xut k ngh.
Nhiu trm th h s sinh v cht trc khi trnh s n.
V vy cho nn, mc tiu m l thuyt Cng Sn t t ra cho mnh, l to mt ch quyn chnh tr
quc t n khp vi kh nng sn xut ca k ngh, ch l mt o mng, trc thc t lch s.
Ngy nay, mc du cc t bn quc t tm bng mi cch ph cc bc tng quc gia ch
quyn, tha mn nhu cu to ra mt n v hot ng kinh t, gm c nhn loi v thch nghi vi
cc lc lng sn xut k ngh, cc bc tng quc gia ch quyn vn ng vng. Cui cng th li
chnh cc n v hot ng kinh t phi ty thuc bin gii ca mt quc gia. Bin gii cng rng,
n v hot ng kinh t cng ln v do cng mnh. Bin gii cng nh hp, hot ng kinh t
cng nh v cng yu. l l do v sao cc quc gia. Tu u ang n lc to nhng th trng hot
ng kinh t chung, cho tt c cc quc gia trong vng.
thc hin mt n v hot ng kinh t rng ln, nhiu quc gia t hp thnh nhng lin bang.
iu ny lin quan n chng ta rt nhiu. Sau ny chng ta s tr li mt cch t m hn.
Trong thc t, nu v hai l do trn m n v hot ng kinh t phi gii hn trong phm vi nh hp
ca mt quc gia, th s phn phi cc li tc vt cht cho cc phn t trong quc gia, theo h thng
t chc trn cn bn gia nh, khng cn bo m cho s cng bnh x hi na.
Bi v n v hot ng kinh t, mc d b gii hn trong phm vi quc gia, vn vt ra khi phm
vi gia nh, n v hot ng kinh t xa. Cho nn bo m s cng bnh x hi, chnh quc gia,
ngha l chnh ph phi m ng cng vic phn phi li tc vt cht. Nh th c ngha l, trong
thc t, chnh ph phi quc hu ha nhiu ngnh k ngh v kim sot nhiu ngnh khc. ng
thi, nhiu sc thu s c t ra, bo m s phn phi ti sn ca quc gia, trn nguyn tc
cng bnh x hi.
nh th th, cc on trn y nu ln hai s kin chnh:
1.- Quyn s hu phi c tuyt i tn trng bo m quyn li v t do ca c nhn.
2.- Quyn s hu phi c gii hn bng nhng bin php lut php v thu v bo m cng
bng x hi v quyn li ca tp th.

Kinh t ch huy.
Cng cuc k ngh ha, nh on trn y va ch r, t n mang n hai hu qu. Trc ht l s
kim sot ca tp th i vi cc lc lng sn xut to tt v hng hu, bo v trng thi thng bng
gia quyn li ca tp th v quyn li ca c nhn. Cc k ngh quc phng, cc k ngh c li ch
cng cng phi t di s trc tip ch huy ca chnh ph.
Hu qu th hai l h thng phn phi t nhin ca x hi, da trn cn bn t chc gia nh, khng
cn bo m cng bnh x hi na. S phn phi phi do tp th m nhim, v qua trung gian
cc c quan an ninh x hi, cc li tc quc gia c phn chia, mt cch ng u hn, cho mi
phn t ca tp th. Ring hai s kin trn cng chng minh rng mt nn kinh t k ngh
ng ngha phi c hng dn, phi c ch huy.
i vi mt quc gia ang tm pht trin, nn kinh t li cn cn phi c ch huy hn na, v
nhng l do di y.
Cng cuc k ngh ha l mt phn chnh yu trong cng cuc pht trin kinh t. Cng cuc pht
trin kinh t chnh n l mt phn trong cng cuc pht trin dn tc bng cch Ty phng ha.
Cng cuc pht trin dn tc nh chng ta bit l mt s nghip v i ch c th thc hin c
vi s tham gia ca ton dn, theo mt chng trnh phn minh bao trm cc lnh vc ca i sng
quc gia v gm nhiu giai on tin trin. Thc hin mt chng trnh nh vy c ngha l phi
chp thun mt s lnh o c ng hng v mt s ch huy cht ch.
Trong lnh vc kinh t, s khai trin phi thc hin bng cch bin i nn kinh t nng nghip hin
ti thnh mt nn kinh t k ngh. Mun nh vy iu kin ct yu l phi trang b nhng phng
tin sn xut k ngh cho quc gia, ngha l nhng my mc sn xut v nhng ngun nng lc
lm chy cc my mc ni trn.
mua cc my mc, mt phn s vn xut ra do vin tr ca cc nc. Nhng phn ln s vn
phi do chnh cc quc gia mun khai trin kinh t xut ra. V s vn ny, nh chng ta thy,
trut li tc hng nm ca quc gia, ngha l mi phn t trong tp th phi trut ra mt bch phn,
trong s tin mnh lm ra c hng nm, b vo qu k ngh ha, thay v mang i tiu th.
Hn na, trong tnh trng hin hu, cc quc gia c mt nn kinh t nng nghip, nh chng ta,
c mt li tc quc gia rt thp v cc lc lng sn xut nng nghip ca cc quc gia rt yu.
Li tc km, mc sng thp, nay li phi trut ra mt bch phn trong qu tiu th b vo qu k
ngh ha. Nh th, s ng gp vo qu k ngh ha ch c th thc hin bng cch mi ngi phi
n lc lm vic nhiu hn cho mc sn xut cao hn v li tc ca quc gia gia tng, m mc
sng ca ton dn khng v m st di mt mc c th chp nhn c.
Mt cng cuc n lc sn xut kinh t nh vy c nhin l phi thc hin theo mt chng trnh,
ngha l phi c s ch huy.
Sau ht, trong mt cng cuc k ngh ha, cc lnh vc k ngh khng th ng pht trin cng mt
lc v vi mt cng ngang hng nhau. Trc ht, phng tin khng , c th thc hin
cng cuc k ngh ha trong tt c cc lnh vc, cng mt lc. nh vy th, mt th t u tin
cn phi c t ra da trn nhng nhu cu ca tp th.
V chng ta thy rng nhng nhu cu ca tp th do hon cnh lch s, v tr a d v a v quc
t ca quc gia chi phi. Ni mt cch khc, th t u tin trong cc lnh vc k ngh phi c
nghin cu t m v sau tn trng mt cch trung thnh. Nh vy th cng cuc k ngh ha phi
c thc hin theo mt chng trnh c nh r rng, v nh vy l phi c s ch huy.
Cc trng hp c phn tch trn y u chng minh rng nn kinh t ca quc gia, ang tm
pht trin, phi l mt nn kinh t ch huy.
iu m chng ta cn c bit ch , l chng ta i n kt lun trn y, khng phi sau khi
phn tch cc thuyt kinh t, cn nhc li v hi ca mi thuyt, v cui cng chn mt thuyt
ti tn v hon ton nht. Chng ta cng khng lm mt tng hp cc thuyt kinh t dung ha cc
ch trng v rt cc tinh ty ca nhiu thuyt lm mt ton b. Chng ta khng lm ci cng
vic l thuyt , v chng ta t t mnh ra ngoi vng mt s phn tch cc thuyt kinh t v
cc cng vic y, thuc thm quyn cc nh kinh t hc.
Chng ta ch c phn tch cc s kin thc t ca lch s ang chi phi trng hp ca chng ta. V
chnh cc s kin to ra cho chng ta nhng iu kin v nhng nhu cu trong lnh vc kinh t
m chng ta cn phi tha mn.
Thi ca chng ta trong lnh vc ny, cng nh l thi ca chng ta i vi vn chnh ca
dn tc, trong tp sch ny. Thi c th khng tha mn mt l thuyt, nhng chc chn l
thit thc v st vi s kin c th ca lch s.
Di y chng ta tr li mt ln na v vn kinh t ch huy. S ch huy l mt s hin nhin,
chng ta cn phi nhn thc r rng tnh cht ca s ch huy v n nh phn minh gia gii hn ca
s ch huy, m chng ta ch trng.

Tnh cht v gii hn ca s ch huy.
Trc ht, s ch huy ca chng ta ch trng trong lnh vc kinh t, s do thi chnh tr ca
chng ta nh ngha v gii hn. Trong lnh vc chnh tr, chng ta chng minh v sao trong hon
cnh lch s v v tr a d ca chng ta, mt ch trng c ti khng th p dng c, v ch
mang n nhng kt qu thm hi cho dn tc.
V thi chnh tr m s ch huy ca chng ta ch trng trong lnh vc kinh t, cng nh s
hng dn ca chng ta, trong lnh vc t chc qun chng, khng th i n mc hon ton
cng bch c. V thi chnh tr ca chng ta, nn chng ta khng lm sao s dng c nhng
bin php c ti khc phc cho k c, s tham gia tht s nhng cng bch ca nhn dn vo
cc cng cuc ca quc gia. khng khc phc c s tham gia ca nhn dn bng nhng
phng php hon ton cng bch, th chng ta phi khc phc s t tham gia ca nhn dn.
Cng nh trong lnh vc t chc qun chng, nu qun chng khng tham gia th cc t chc qun
chng khng cn l do tn ti na. Trong lnh vc kinh t, nu khng c s tham gia ca nhn dn,
bng sng kin, bng t bn v bng k thut kinh doanh th kinh t khng pht trin c.
Nhn xt trn y n nh r rng gii hn ca s ch huy m chng ta ch trng. S ch huy kinh
t ca chng ta s trong gii hn lp cc k hoch pht trin kinh t, phn loi cc khu vc cn
c quc hu ha, to hon cnh thun li, trang b phng tin v kim sot. Cng vic iu khin
v khuch trng cc doanh nghip trong cc lnh vc khng quc hu ha, phi c giao hon
ton cho sng kin, k thut v t bn ca t nhn.
S ch huy ca chng ta ch trng trong lnh vc kinh t, khng th vt ra ngoi gii hn n nh
trn y c.
Bi v, nu chng ta vt ra ngoi phm vi , chng ta s khng c s tham gia ca nhn dn, trong
cc cng cuc d tnh ca quc gia, trong lnh vc kinh t, ngoi tr mt s tham gia cng bch.
Nhng thi chnh tr m chng ta la chn, khng cho php chng ta s dng nhng bin php
kh d khc phc c mt s tham gia cng bch nh vy.
Tm li, trong lnh vc kinh t, cc chng trnh pht trin phi c t di s ch huy ca chnh
ph, ngoi nhng khu vc s do chnh ph trc tip ph trch. Tnh cch cn thit ca s ch huy do
cc yu t di y to ra:
1.- Phng nga mt s tp trung trong tay mt thiu s, nhng phng tin sn xut to tt c th tr
thnh mt mi e da cho tp th.
2.- Bo m mt s phn phi li tc quc gia mt cch cng bnh gia cc phn t trong tp th.
3.- Bo m mt s gy vn cho qu k ngh ha quc gia.
4.- Bo m mt cng cuc k ngh ha ng nhu cu ca tp th.
Nhng s ch huy phi c gii hn trong phm vi n nh bi thi chnh tr ca chng ta. V v
thi ny m chng ta khng th s dng c nhiu bin php kh d khc phc c s tham gia
cng bch ca nhn dn vo cc cng cuc d tnh ca tp th...
Trn y nhiu ln chng ta cp n nhng khu vc, trong cc cng cuc pht trin kinh t
phi c quc hu ha.
L do chnh yu ca s quc hu ha mt ngnh k ngh l phng s kin nhng phng tin sn
xut ca ngnh k ngh , tp trung trong tay mt thiu s, bin thnh mt mi e da cho tp th.
Hiu mt cch hp th tt c cc k ngh quc phng, hay trc tip lin h n quc phng, phi l
nhng k ngh c t di quyn iu khin trc tip ca quc gia.
Trong cc loi th nht, c nhng x nghip v nng lc, nhng x nghip k ngh nng, nhng x
nghip v nguyn t v nhng x nghip v in t, ngoi tr nhng my in t thng dng. Cc x
nghip chuyn ch i quy m thuc vo loi th hai. Tuy nhin, tnh cch lin h n quc phng
thit yu nhiu hay t, bin i ty theo tnh hnh chnh tr. i vi cc loi th nht, chnh ph c
nhim v trc tip iu khin thng xuyn v lin tc. i vi cc loi th hai, s trc tip iu
khin ch l giai on.
Hiu mt cch rng, s e da i vi tp th chng c trong phm vi qun s, quc phng mi c.
Khi no c s tp trung trong tay mt thiu s nhng phng tin sn xut lin quan n i sng
ca nhiu ngi, th c mt trng hp e da cho tp th. V vy cho nn, vic quc hu ha phi
lan rng n cc khu vc k ngh cung cp cho nhng nhu cu thng thng nhng thit yu cho a
s. V d, cc x nghip sn xut dc phm v cc x nghip sn xut vi si. Tuy nhin trong
nhng trng hp ny, s quc hu ha khng c nh v thng xuyn. Nguyn tc cn phi c
tn trng l s thng bng gia quyn li c nhn v quyn li tp th lc no cng phi c gi
vng. Nhng lc no nhng nhu cu s ng ca a s cha c tha mn, th k ngh lin h phi
c t di s trc tip iu khin ca chnh quyn. Tri li, lc no v mc sn xut di
do bo m cho nhu cu ca tp th, nhng k ngh lin h c th bng nhiu hnh thc ti
chnh, tr v cho phm vi t nhn.
Mt thi kinh t nh thi chng ta ch trng trn y, phc tp v kh thc hin hn l thi
mt chiu: hoc hon ton giao cho sng kin t nhn hay hon ton quc hu ha. Thi chng
ta ch trng, khng phi l mt thi dung ha gia hai thi cc oan, m l mt trng thi
thng bng ng tin gia hai yu t i chi: Quyn li c nhn v quyn li ca tp th. Mt thi
dung ha l mt thi tnh, nhu nhc v khng chnh xc; gi vng mt trng thi thng bng
ng tin l mt c gng khng ngng, tm cho ng v tr thng bng lc no cng x dch v lc
no cng thay i.
V chnh v th m thi kinh t ca chng ta phc tp.
Nhng cng chnh v th m thc hin c s thng bng ng tin l tm c li sng.

Khi kinh t.
Trong mt x hi, sng trn mt nn kinh t nng nghip, n v hot ng kinh t ng nhin l
gia nh.
Trong mt x hi sng trn mt nn kinh t k ngh, n v hot ng kinh t v nh. Nhng lc
lng sn xut k ngh hng hu cho n i nhu cu ca khp nhn loi c th tha mn c. Nh
vy th ng l ra n v hot ng kinh t ca mt x hi k ngh ha l tt c nhn loi.
Nhng, nh chng ta bit, ng thi vi s bnh trng ca cc lc lng sn xut k ngh,
thc ch quyn quc gia, xy dng trn tinh thn dn tc, cng trng thnh mt cch mnh m
khng km. Xu hng ca cc lc lng sn xut k ngh l b ht cc ranh gii a phng to
ra mt n v hot ng kinh t bao trm ht nhn loi. Ngc li xu hng ca thc ch quyn
quc gia l t nhng ranh gii bt kh xm phm phn chia nhn loi thnh nhng khi ngi cng
ngn ng, mt di sn tinh thn v mt quyn li. i vi nhn loi ngy nay, thc ch quyn quc
gia l mt lc lng tinh thn m kh nng khng km lc lng sn xut k ngh, trn phng din
vt cht. Hai lc lng hot ng theo nhng chiu hng tri ngc vi nhau.
Cho n ngy nay, xt theo cc s kin lch s, th lc lng tinh thn ca thc ch quyn quc gia
vn thng th.
V vy cho nn, trn khp th gii, cc n v hot ng kinh t phi un mnh theo cc ranh gii
lnh th quc gia. Nh th nu ranh gii cc quc gia cng rng, th tm hot ng kinh t cng thch
nghi vi bn cht cc lc lng sn xut k ngh. Ngc li nu ranh gii cc quc gia cng hp th
tm hot ng cng i ngc vi bn cht v cc lc lng sn xut cng mt hiu lc.
V l do trn y m ngy nay chng ta mc ch hai vic. Trc ht cc khi kinh t hng mnh l
cc quc gia kim sot mt lnh th rng ln v mt dn s tr mt, v ng nhin c mt n v
hot ng kinh t va tm cho cc lc lng sn xut k ngh. Cc quc sau khi tr c lp cho
cc dn tc b tr, ng nhin phi thu hp phm vi vng kim sot chnh tr ca mnh. Nhng ng
thi, cc quc c tm mi cch duy tr mt phm vi hot ng kinh t rng ln, di hnh
thc nhng Lin Hip, hoc nhng chng trnh vin tr h tng.
Mt mt khc, cc quc gia c lnh th nh v dn s t cng tm cch lin kt vi nhau, di nhng
hnh thc cng ng, c th to ra mt n v hot ng kinh t rng ln chung, thch hp vi bn
cht cc lc lng sn xut k ngh, ng thi vn tn trng thc ch quyn quc gia m lch s
tha nhn.
Gii php sau ny l gii php m cc quc gia nh v yu nh chng ta hin nay, cn phi p dng.
Nhng thnh kin v chng tc, s bt ng ngn ng, nhng di sn tinh thn chung, s cn duy tr
thc ch quyn quc gia trong nhiu giai on lch s. V s hp nht v chnh tr, ca dn tc
chung trong mt vng hot ng kinh t, s cn phi tri qua rt nhiu th h mi c th thc hin
c.
Ngc li, mt s hp tc v kinh t vi hnh thc mt Lin bang hay mt cng ng, trong ch
quyn ca mi quc gia vn c tn trng, trong phm vi chnh tr, l iu kin thit yu to
nhng n v hot ng kinh t c th ng vng c.
S lin kt cc quc gia, thnh mt vng kinh t thnh vng chung l mt vic khng th ph nhn.
Nhng chng ta khng nn qun rng, l do thit yu nht bnh vc s lin kt ni y l to
ra mt n v hot ng kinh t thch nghi vi cc lc lng sn xut k ngh. Nh vy th, s lin
kt ch cn thit khi no cc lc lng sn xut k ngh hot ng. Nu lin kt c thnh lp
v thc hin mt chng trnh sn xut k ngh chung, th li cn qu hn na. Nhng vi tinh thn
dn tc rt cao v thc ch quyn quc gia rt d ng chm ca cc nc mi thu hi c lp,
vic lin kt trc khi cc lc lng sn xut hot ng c th, kh m thc hin c. Do , vn
k ngh ha ring cho tng quc gia, vn l vn tin quyt cho mi s lin kt thnh khi kinh
t thnh vng chung cho cc quc gia cng mt vng. Nhng s lin kt l mt yu t quyt nh
cho cng cuc pht trin kinh t, va cho chung tt c vng, va cho tng quc gia mt trong vng.

Lnh vc vn ha.
Vn minh Ty phng v c tnh dn tc
Cng cuc Ty phng ha c hng dn ca mt cng ng dn tc bt buc phi tri qua hai giai
on. Trong giai on th nht, cc n lc u hng vo s hp th cc k thut Ty phng. Giai
on th hai bt u, khi no cng ng ch ng c cc k thut hp th v dng n lm
nhng dng c sng to. Lc by gi, cc c tnh dn tc s xut hin trong cc sng to.
Trong giai on th nht, khng c s tranh ginh nh hng v s xung t gia c tnh dn tc v
c tnh vn minh Ty phng, bi hai l:
Nu nht quyt Ty phng ha, th nh chng ta bit, iu cn thit l phi sn sng hp th
tt c, mt cch khng n o, d nhng iu thu thp khng thch hp vi dn tc. Mt thi r
rng nh vy, t n bao hm ch khng chng li nhng im khng hp vi dn tc tnh.
Ch trong nhng cng cuc Ty phng ha khng c hng dn, s xung t ni trn mi gay go
v lm tr ngi cng cuc Ty phng ha. Tri li, trong mt cng cuc Ty phng ha c hng
dn, ngi ch trng cng cuc , khi thy s xung t va manh nha, phi tm cch lm chm
dt ngay.
Tri li, trong giai on th hai, dn tc tnh ht b km hm trong s rng buc ca nhu cu hp th,
ng nhin xut hin mnh m trong cc sng to. Nhng cc sng to s c thc hin vi nhng
dng c ca Ty phng, c ch ng.
Tinh thn dn tc nm trong s sng to.
Tinh thn vn minh Ty phng nm trong dng c sng to.
V vy cho nn, s tranh ginh nh hng, v do s xung t gia hai tinh thn khng lm sao
trnh c.
Trong bt c lnh vc no, chnh tr, qun s, k thut, kinh t, x hi hay vn ha, mt cng ng
dn tc u c th vt qua giai on th nht v t n giai on th hai ca cng cuc Ty
phng ha.
Tuy nhin, kinh nghim rt cc quc gia thu thp c nhiu kt qu trong cng cuc Ty
phng ha, li chng t rng, ch trong lnh vc vn ha mi thng xy ra cuc xung t ni trn
gia c tnh dn tc v c tnh ca vn minh Ty phng, nm trong cc dng c sng to, vn
chim u th. Nguyn nhn ca s kin ny l v, ch trong lnh vc vn ha, phn ln cc dn tc
ang thc hin cng cuc Ty phng ha, mi c mt di sn gm nhiu sng to m gi tr khng
km hay hn, cc sng to cng loi ca Ty phng.
Trong phn u ca quyn sch ny c dn mt bng chng khc v s xung t gia c tnh
dn tc v c tnh vn minh Ty phng trong lnh vc vn ha. Hin nay trong lnh vc vn ha,
th gii vn chia ra lm nm khu vc, nh trc khi Ty phng chinh phc th gii. Trong khi ,
v d trong lnh vc k thut hay kinh t, th Ty phng t b quyn ca h.
V nhng l do va trnh by trn y, nn trong cc phn lin quan n nhng lnh vc chnh tr v
kinh t, chng ta khng c bn n vn sng to v vn xung t gia dn tc tnh v c tnh
vn minh Ty phng.
Ngc li, trong cc on di y, lin quan n lnh vc vn ha, hai vn trn s chim mt
phn quan trng.
Cng v nhng l do va trnh by trn, cc on di y lin quan n lnh vc vn ha, s c
chia lm hai phn. Phn th nht gm cc vn vn ha trong giai on hp th. Phn th hai gm
cc vn sng to vn ha.
Mc d s cp n cc kha cnh ca mt t chc gio dc, theo ngha thng dng, cc on
di y hon ton khng phi l phc ha mt t chc gio dc, cng vic thuc thm quyn
ca cc nh m phm chuyn mn.
Nhng cng nh trong cc phn lin quan n lnh vc chnh tr v kinh t, trong phn lin quan n
lnh vc vn ha di y s phn tch cc nhu cu v iu kin m mt t chc gio dc cn phi
tha mn, trc th thch Ty phng ha ca dn tc.

Phn hp th.
Trc tin, tc dng ca cng cuc Ty phng ha l chng li s xm lng ca Ty phng.
Nhng ln hi s din tin v tnh cch phc tp ca cng cuc Ty phng ha bin mc tiu s
ng ca bui u thnh mt mc tiu khc, su rng v bao qut hn: Pht trin ton th cng ng
dn tc, trong mi lnh vc ca i sng, bng cch hp th v ch ng cc k thut Ty phng.

K thut Ty phng
K thut ca Ty phng khng phi nh a s thng hiu l nhng ci my mc tinh vi, nh ln
hay khng l, m h sng to, bit s dng v khai thc ht v va ng kh nng. Tt c cc my
mc ca Ty phng, t ci bng n in nh b cho n cc chin hm vt trng dng v cc
trung tm k ngh khng l m c th gii u thn phc, u l nhng sn phm ca k thut Ty
phng.
K thut Ty phng l mt l li, n vi vn tm hiu vn , gii quyt vn v t chc vn
, m tinh thn chnh xc ca vn minh Ty phng sng to. Ty phng dng l li ,
ngha l k thut , tm hiu v ch ng cc vn . H dng ci li kh sc bn gii
phu, chng nhng v tr bao quanh chng ta, m c v tr tm linh ngay trong ngi ca chng
ta. Ch khng phi nh nhiu ngi lm tng, k thut ca h ch soi thu c v tr vt cht, v
nu mun soi thu v tr tm linh, phi ku gi n trc gic ca ng phng.
Ni mt cch khc, thng thng vn minh Ty phng c xem l duy vt v minh vn ng
phng l duy tm.
Khng i su vo vn , v tn trng lp trng khng ng vo v tr l thuyt, chng ta s
khng bn n vn duy tm hay duy vt. Chng ta ch bit rng, suy lun trn thng thng
c dng che giu mt s khng nhn nhn chin bi ca ng phng. Chng ta khng thng
Ty phng c trong phm vi vt cht, mt phm vi c th v d thy, nn thng hay t an i
rng, trong phm vi tm linh, mt phm vi tru tng v kh thy, k thut ca chng ta hn.
cng l phn ng ca t ti mc cm, v ca s khng dm nhn s tht. V li, k thut ca Ty
phng v trc gic ca ng phng khng cng mt loi li kh. K thut ca Ty phng c th
truyn li c t mt ngi cho nhiu ngi khc, tri li trc gic khng th truyn c. c tnh
i chng l mt. u th ng s ca k thut Ty phng, bi v nhn th, k thut Ty phng
c th tr thnh sc mnh, trong khi trc gic lc no cng giam mnh trong phm vi tuyn la c
nhn.
Li kh gii phu ca Ty phng, tc l k thut ca h, thnh cng trong phm vi vt cht nhiu
hn trong phm vi v tr tm linh. L do ch v tr vt cht v tnh cht c th ca n nn d c
soi thu, cn v tr tm linh v tnh cht tru tng ca n, nn khng d kho st, d vi mt li kh
no. Bng chng l trn a ht tm linh, s thnh cng ca Ty phng suy cho tn cng, vn thng
th hn s thnh cng ca ng phng; Nhn xt qun chng ca i bn, n tng cng r rt l
tng s ngi trong qun chng Ty phng t n mc quang tnh trong tm hn, vn cao hn
tng s tng ng trong qun chng ng phng.

Hp th k thut Ty phng
K thut Ty phng t n l mt thc rt bao qut v phong ph. Nh th th, vic hp th k
thut Ty phng l mt cng cuc to ln v kh khn.
Cc quc gia vt qua cc giai on Ty phng ha, li mt s kinh nghim lin quan n
cc giai on ca cng cuc hp th. L c nhin, cng cuc hp th bao gi cng bt u trong
nhng a ht k thut thc t v gin d v ln ln lan rng n cc a ht k thut cng ngy cng
phc tp v cng tru tng.
Lc u th tm hiu v ghi nh nhng sn phm ca k thut Ty phng, v t nhin khng bn
tm n nhng ci nguyn l su xa ca n. Cng vic ny phi sau v dnh cho s ngi t
n mc ch ng c k thut Ty phng.
Ngay t lc u, cng cuc thu thp k thut Ty phng khng nn gii hn trong bt c mt phm
vi no ca i sng. Tri li, cng cuc thu thp k thut Ty phng phi c thc hin trong tt
c cc a ht cng mt lc: chnh tr, vn ha, kinh t, x hi, qun s v trong tng a ht, tt c
cc ngnh phi c lu ti. V d trong a ht khoa hc th cng trong mt lc, ngnh cn bn l
ton hc phi c nghin cu vi tt c cc ngnh lin h v ph thuc, nh vt l hc, y hc, canh
nng hc, lut hc, s hc, tm hc v.v...
V ngay t lc u, cng cuc thu thp k thut Ty phng khng nn ng khung trong mt gii
hn no. Tri li, ngay t lc u, cng cuc thu thp phi c quan nim rng ri n su vo i
chng. Cng cuc thu thp phi c quan nim rng ri v mnh mng nh hi triu ang dng ln.
Mt quan nim bao qut nh vy ng nhin bao hm ngha l cng cuc thu thp, chng nhng
phi gm tt c cc ngnh ca k thut Ty phng, m ngay n c cc a ht thng thng v nh
nht ca i sng. V d lm sao s dng cho ng mc v khai thc cho ht kh nng phc v,
nhng dng c ht sc tm thng, m ng nhin chng ta thu nhn ca Ty phng. Lm sao
s dng x bng cho hp l v mt cch tit kim. Sn sc v gn gi mt i giy nhu th no
gi cho n c tt v bn. Qun o theo Ty phng phi c n vn lm sao, v gn gi cc th
hng vi, nhp cng v nhn to, i hi nhng iu kin g, khc hn nhng iu kin m i chng
quen bit, i vi s gn gi cc hng vi c truyn.
Sau ht cng cuc thu thp k thut Ty phng phi c lin tc v khng bao gi ngng. Ngay
n khi cng ng ang Ty phng ha, t n mc ch ng c k thut Ty phng v
bt u sng to th cng cuc thu thp vn phi c tip tc vi mt ci dng mnh nh trc.
C l lc by gi, nh ci vn thu thp c ri, th n lc i hi cng ng khng ln n
mc cao nh lc u. Nhng chnh cng nh , m ci thu thp c th duy tr mt cng
dng mnh nh trc hay hn trc V y l mt iu kin v cng thit yu, bi v trong khi
chng ta n lc thu thp k thut Ty phng, th Ty phng khng lc no gin on cng cuc
cng ngy cng ci thin k thut ca h bng nhng loi pht minh mi.
Nh th th, trong cng cuc thu thp k thut Ty phng, c hai cng tc chnh rt l r rt. Mt
mt thu nhn k thut Ty phng trong mi lnh vc. Mt mt ph bin cc k thut thu nhn
ra i chng.
Cng tc th nht l trch nhim phn ln ca t chc gio dc chnh danh, cng tc th nh l trch
nhim ca t chc gio dc qun chng.

Vn chuyn ng.
Cng cuc thu thp k thut Ty phng t ra nhiu nhu cu, trong , vn chuyn ng l mt
im rt quan trng. Vn ny c mang ra, lm ti tho lun trong rt nhiu c hi. Ch
trng dng ngoi ng cng c nhiu ngi tn thnh nh ch trng dng Vit ng.
Ly sinh ng no lm chuyn ng, trong cc ngnh gio dc chnh danh v gio dc qun chng?
Nhng ngi ch trng nn ly ngoi ng da trn lp lun rng, nu mun Ty phng ha th
phi Ty phng ha cho n ni v phi rt cho ht ci tinh ty ca Ty phng. Nh vy ch c
ngoi ng mi gip chng ta t mc ch : Vit ng khng phong ph trong danh t, v khng
kh nng din t cc l lun khc chit v cc t tng tru tng siu thot. Nhng nhng ngi
ch trng nh vy qun rng, mt cng cuc thu thp k thut Ty phng nh trn ch c th
thc hin c cho mt thiu s ca cng ng, v nh vy th, nh chng ta bit, s khng
gii quyt c vn ca cng ng.
Nhng ngi ch trng ly Vit ng lm chuyn ng, li lp lun rng qun chng l trng. Nu
cng cuc Ty phng ha khng ph bin c n i chng, th cng cuc k nh tht bi.
V nh chng ta thy, lp lun ca h l ng. nh th th ch c Vit ng mi gip cho chng
ta t mc ch trn. Nhng, nhng ngi ch trng nh vy li qun rng, tt c cc kho tng kin
thc lin h n k thut Ty phng, m s thu thp i vi chng ta l mt vn thit yu v
mt cn, tt c cc kho tng , u nm trong ngoi ng. Nu chng ta khng dng ngoi ng mt
cch rng ri v n mt mc tinh vi, th vn thu thp k thut khng lm sao thc hin c.
Tht ra, ch trng trn y khng i chi nhau, m phi b tc cho nhau. S d c s i chi ch
v nhng ngi tn thnh hai ch trng, u nhn vn chuyn ng t hai v tr khc nhau, do ,
ch nhn thy phn na vn .
Trng hp ny, tuy trong mt lnh vc khc, nhng cng ging nh trng hp mang lp trng
quc gia i chi li vi lp trng quc t, m chng ta xt qua trong phn chnh tr.
Theo kinh nghim ca cc nc thc hin cng cuc thu thp k thut Ty phng, th vn
chuyn ng phi c gii quyt nh sau y.
Nh trn va gii thch, cng cuc thu thp k thut Ty phng gm hai cng tc chnh, cng tc
thu thp k thut v cng tc ph bin cc k thut thu nhn.
Nh th th, chuyn ng ca cng tc thu nhn l ngoi ng v chuyn ng ca cng tc ph bin l
Vit ng. Ranh gii gia hai chuyn ng hoch nh nh th no? Tht ra khng c ranh gii, v hai
loi chuyn ng phi song hnh tn ti trong mi a ht v trong mi giai on ca cng cuc thu
thp.
Trong cc nc, hay ang thc hin cng cuc thu thp k thut Ty phng, vn chuyn ng
u c gii quyt mt cch gin d nh trn. S d Vit Nam vn tr nn gay go, v mt hin
tng tm l do thi k h to ra. Tinh thn quc gia i qu mc. Khi ch quyn c thu
hi, t nhin v ng thi vi ch thng tr, ngoi ng ca ca ngi thng tr cng phi c i b
i, v c xem nh l mt vt tch ca thi k n l.
Vn chuyn ng c gii quyt nh trn, vic n nh trong trng hp no, Vit ng s ng
vai tr ch yu, l thm quyn ca t chc gio dc v t chc gio dc qun chng. Nhng bt c
trong trng hp no, cng vic phin dch cc loi ti liu ngoi quc sang Vit ng vn l mt
cng tc ti quan trng. Ni mt cch r rng hn na, cng vic phin dch cc ti liu ngoi quc
l mt ci vn tng, nh cng cuc thu thp mi c th tin ti c v khng c , th cng
cuc thu thp khng th thc hin c.
Sau khi gii quyt vn chuyn ng nh trn, th cu hi ng nhin s ny ra trong c chng ta
l: chn ngoi ng no? Cu tr li s nh sau y:
Chng ta i hc k thut ca Ty phng th ng nhin, c li m i hc tn gc k thut .
Nu chng ta i hc ca nhng ngi cng ang i hc ca Ty phng hoc mi hc ri, th mc
nhin chng ta t h chng ta xung mc hc tr ca ngi hc tr. Trong trng hp , bt kp
ngi hc l kh, cn ni chi n vic bt kp ngi thy, chnh l Ty phng. Nh vy th,
ngoi ng m chng ta chn, s l mt trong cc ngoi ng ca Ty phng, ang l chuyn ng cho
mt nn k thut tin b nht.
Cho ti Nh Th Chin, th cc ngoi ng tha mn iu kin trn l Anh, c v Php. Trong
thi k Nh Th Chin, nc Php b chim ng trong bn nm, cc th-loi tham kho v k
thut ca Php st km hn i.
V sau Nh Th Chin, nc c cng lm vo mt tnh trng tng t, tuy c nh hn. Rt cuc
li, ting Anh phi c chn trc ht, lm chuyn ng ngoi quc cho chng ta.
i vi chng ta, nhiu s kin lch s lm cho Php ng cn chim mt u th trong nn gio
dc Vit Nam. Tuy nhin, nhu cu ca cng cuc Ty phng ha bt buc chng ta phi on
tuyt ln ln vi Php ng, mt cch khng luyn tic. Cn c mt l do khc, thuc v phm vi
chnh tr, bt buc chng ta phi thay th Php ng bng Anh ng trong v tr u tin ngoi ng
nc ta. Nhn vo bn chu, chng ta nhn thy ngay s kin sau y. Ba nc: Vit Nam,
Cam Bt v Lo. thuc lnh th ng Dng trc y l ba nc duy nht dng ting Php lm
chuyn ng ngoi quc, trong khi tt c cc nc chung quanh u dng Anh ng, ngoi ng thng
dng nht trn th gii. S c lp khng khip l mt tr lc v cng to tt trong phm vi ngoi
giao.

Vt qua cc sng to ca k thut Ty phng
Chng ta thy trong nhiu on trc y, rng mt cng cuc Ty phng ha n mc
cao s khng thc hin c, nu s hp th k thut Ty phng ch gii hn trong cng tc thu
thp nhng sng to ca k thut Ty phng. D m s thu thp ny, c lan rng v bao gm khp
cc a ht ca k thut nh chng ta phn tch trn, nhng ch gii hn trong cc sng to ca
k thut Ty phng, th kt qu cng nh vy. Cng ng ang theo ui cng cuc Ty phng
ha, s mi mi l thuc Ty phng, bi v cng cuc Ty phng ha thc hin na chng nh
vy, s a cng ng ln n mc cao lm l ch s dng c cc sng to ca k thut Ty
phng.
Mt cng cuc Ty phng ha, n mc cao, ch thc hin c khi no s hp th k thut
Ty phng c thnh tu n mc , ngi hp th ch ng k thut , n phin mnh sng
to. V ng nhin mun ch ng c k thut , trc tin phi thu trit c nhng nguyn l
ca kh nng sng to v luyn c cch s dng kh nng .
Trong khun kh ny, mt quan nim thng thng sai lm cn phi c chnh n. a s cc cng
ng theo ui cng cuc Ty phng ha u ngh rng, Ty phng mnh nh khoa hc ca h.
Vy nu chng ta hc c khoa hc ca Ty phng th chng ta cng cha mnh bng Ty
phng. Bi v khoa hc cng nh tt c cc sng to k thut ca Ty phng, l nhng hin tng
nhn thy c ca k thut Ty phng, ch cha phi l k thut Ty phng. Cc sng to k
thut l sng, nhng chnh k thut mi l gi.
Vy, nguyn do ca kh nng sng to ca k thut Ty phng l ci g? Cu hi ny v cng quan
trng cho cng cuc Ty phng ha. C tr li c, chng ta mi tha mn c mt iu kin
ca cng cuc Ty phng ha n mc cao. iu kin th hai, l thc hin c nhng im
m cu tr li s nu ln.
K thut Ty phng hng mnh nh hai c tnh v cng qu bu tha hng ca vn minh c Hy
Lp La M. Hai c tnh l:
- Chnh xc v l tr.
- Ngn np v minh bch trong t chc.
Ngay trong thi k khoa hc cha c pht minh, hai c tnh trn xut hin trong cc sng tc
vn ha v trong ngn ng ca Hy Lp La M.
Quan nim sai lm ni trn y, s d sai lm v tr ng vo mt tin tng sai lm. Tin tng sai
lm cho rng, v khoa hc ca Ty phng chnh xc, ngn np v minh bch, th nu chng ta
hp th c khoa hc , chng ta cng hp th c ci chnh xc ngn np v minh bch kia. Lp
lun trn ch ng mt phn nh v phn ln khng ng. S d khoa hc Ty phng mang trong
mnh cc c tnh trn l bi v khoa hc Ty phng l sng to ca k thut Ty phng. l
con, th ng nhin cng mang t nhiu nhng c tnh ca m. Nhng tht ra, nhng c tnh l
ca tha hng, cng nh sc mnh ca sng l tha hng ca gi. V bi v khoa hc cng ch l
mt trong nhng sng to ca k thut Ty phng, cho nn vic hp th c khoa hc cha
cho chng ta ch ng c k thut Ty phng. Li tc thng ni Con ch ngot ui l s
thng, ch khng thy ci ui tr li ngot con ch.
on va qua rt quan trng ch n vch trn mt quan nim sai lm ca chng ta lu nay. Quan
nim sai lm rt tai hi, v n bin thnh mt tr lc khng lay chuyn ni cho cng cuc Ty
phng ha i vi bt c ai, ly quan nim lm kim ch nam cho s thu thp k thut Ty
phng: Chng ta cn phi ghi nh rng, mt khi ng khung vo quan nim sai lm trn, th mt
s thu thp khoa hc Ty phng d c mi phn kt qu cng vn cha gip cho chng ta ch ng
c k thut Ty phng. Cn ni g n kh nng sng to, th ng nhin khng lm sao luyn
c. Mt cng cuc Ty phng ha ch ch trng vo s thu thp khoa hc Ty phng, s mi
mi l mt cng cuc Ty phng ha khng ng mc, v cng ng no ch nhm vo mc ch
thu thp khoa hc Ty phng, th mi mi s l thuc cc sng to k thut ca Ty phng v
khng bao gi thot ln n mc sng to nh Ty phng.
Trnh by trn y l sng t ba im:
1.- K thut Ty phng rt sinh lc trong hai ngun:
- Chnh xc v l tr.
2.- Cc c tnh trn c trc mi pht minh khoa hc v sinh ra khoa hc.
3. - S thu thp khoa hc ca Ty phng thi, khng gip cho chng ta ch ng c k thut Ty
phng.
Nh th th vn tr nn rt r. Nu chng ta mun ch ng c k thut Ty phng chng ta
cn phi luyn c hai c tnh:
- Chnh xc v l tr
S thu thp d mi phn kt qu, khoa hc ca Ty phng, hoc bt c mt hay tt c cc sng
to ca k thut Ty phng khng th cho php chng ta ch ng c k thut Ty phng, bi
v, s thu thp cha chng ta luyn c hai c tnh trn.
Vn nh th, th phng php no s gip cho chng ta t n kt qu mong mi? Cc ti liu
nghin cu v ngun gc ca hai c tnh trn, trong nn vn minh c Hy Lp La M u nhn nhn
rng hai c tnh y th hin ngay trong s t chc i sng hng ngy v nht l trong ngn ng
ca hai dn tc trn. Cng nn nhc li rng cc c tnh y c trc mi pht minh khoa hc ca
hai dn tc Hy Lp La M.
S hai c tnh trn th hin trong s t chc i sng hng ngy v trong ngn ng l mt iu
v cng quan trng. Bi v nh vy th nhng ngi hng ngy gi theo np sng , v lc no
cng s dng ngn ng , ng nhin hp th hun mt cch khng ngng rn luyn hai
c tnh trn.
K thut ca Ty phng ngy nay l kt qu ca mt cng cuc rn luyn kin nhn ca khng bit
bao nhiu triu ngi tri qua khng bit bao nhiu th h. V np sng hng ngy cng vi ngn
ng l nhng li kh sc bn v duy nht c th gip cho chng ta rn luyn c hai c tnh trn.
Nh vy th vn li cng r, nu chng ta mun rn luyn c hai c tnh trn th chng ta phi
chnh n i sng hng ngy cho ngn np v minh bch, v ngn ng ca chng ta phi c
chnh n cho ngn np v minh bch. C nh vy, i sng hng ngy ca chng ta v ngn ng
ca chng ta s tr thnh nhng dng c sc bn gip cho chng ta rn luyn chnh xc v l tr
v ngn np v minh bch trong t chc. V ngn ng c chnh n li tr thnh mt kh c
suy lun chng ta soi thu v tr vt l v v tr tinh thn.
Lch s ca nhn loi cung cp cho chng ta rt nhiu v d xc nhn cc s kin trn, v nh
hng ca s t chc i sng v ca ngn ng, trong s pht trin ca vn minh.
Thi k bt u t th k th XIV gi l thi k Phc Hng ca x hi Ty phng l in hnh
nht. Trc gn mt ngn nm, vn minh ca Hy Lp v La M sp trong cuc xm lng v
i ca cc dn tc cn man r ang sng chung quanh. Tt c cc t chc i sng u tan r, v
ngn ng thnh h di nh hng ca cc th ng man r.
Rng r trong gn mt ngn nm, x hi Ty phng chm m trong m ti dy c ca tn bo v
dt nt.
Ring mt s tu vin ca Gia T gio, cn gi c nh sng ca vn minh c v di sn ca nhng
ngn ng mt. Gio hi Gia T gio dc ht n lc bo v ngn uc l m , chng vi ln
sng xm lng kinh khng.
Sau nhiu th k ca mt cuc chn ng gh gm tnh th lng dn. V gio hi mi bt u ph
bin cng ngy cng rng, di sn c bo v. Nh , cc quc gia xut hnh t nhng dn tc
man r trc kia, mi bt u t chc i sng theo kiu mu ngn np Hy Lp La M v chnh n
ngn ng phi thai theo kiu mu ngn np v minh bch ca cc ngn ng Hy Lp La M.
Trong thi i gi l Trung C, vo th k th X v XI, i sng cc quc gia Ty phng ln
lt bt u c t chc. Nhng ngn ng vn cn h . Ch vi th k sau ngn ng chnh n mi
ln ln xut hin v tr thnh nhng li kh sc bn cho suy lun. V nh , mi n lt s pht
trin ca vn minh Ty phng trn mi lnh vc ca i sng, cng ngy cng mnh lit v cng
bao qut nh chng ta mckch ngy nay.
Mt v d khc trong lch s, cng chng minh nh hng ca ngn ng i vi s pht trin suy
lun v do , i vi s pht trin vn minh. Ngn ng ca Trung Hoa va kh hc,va khng phi
l mt dng c suy lun sc bn. V vy m Hoa ng l mt tr lc cho s ph bin cc kin thc v
mt tr lc cho s pht trin t tng. Vn minh ca Trung Hoa mc d trong nhiu lnh vc n
cao , nhng thiu snh lc pht quang, l v vp phi tr lc ngn ng. V ngay trong thi i ny,
khi Trung Hoa ang dc ht sc n lc ca mnh pht trin dn tc, bng cch Ty phng ha,
Hoa ng vn l mt tr lc to tt. Nu cc nh lnh o Trung Hoa khng gii quyt c vn
ngn ng, cng cuc Ty phng ha ng mc ca Trung Hoa s gp nhiu kh khn khng vt
ni.

Vn chnh n Vit ng.
Tr li vn rn luyn hai c tnh chnh xc v l tr v ngn np, minh bch trong t chc, chng
ta thy rng hai li kh sc bn l s t chc i sng hng ngy v s s dng mt ngn ng chnh
n.
Vic t chc i sng hng ngy cho ngn np, trt t chng ta c th, mt cch khng kh khn
lm, hnh dung phi c lm nh th no. Bi v ngay trong truyn thng ng ca chng ta,
vic t chc i sng hng ngy cho ngn np l mt vic c. Ngy nay ch cn thch nghi ha
nhng tp qun c sn vi nhu cu t ra bi mt nhp sng thc dc hn v mt x hi my mc
hn.
Vn chnh n Vit ng phc tp hn nhiu.
Chng ta quan nim vic chinh n lm sao? V lm th no thc hin s chnh n?
Nh chng ta ni trn y, giai on u ca cng cuc Ty phng ha l giai on nng v s
hp th cc sng to k thut ca Ty phng.
Sau mi n giai on ch ng k thut Ty phng. V trong giai on ny, mt ngn ng c
kh nng ca mt dng c suy lun tinh vi, mi thit yu hn. Nh vy th vic chnh n Vit ng
c th xem l mt vic khng cp bch chng?
Chc l khng, bi v mt ngn ng chnh n xem nh l mt dng c suy lun tinh vi, c th
thit yu nhiu hn trong giai on th hai ca cng cuc thu thp k thut Ty phng. Nhng
iu m chng ta i hi nhiu nht mt ngn ng chnh n l ci nh hng ca n i vi s
rn luyn s chnh xc v l tr. Nh vy th ngay trong lc u ca cng cuc Ty phng ha,
chng ta phi t ngay vn chnh n Vit ng.
V sao phi chnh n Vit ng?
V Vit ng ngho v khng ch din t ht cc t tng khc chit v tru tng, nh nhiu
ngi ngh chng?
Vn Vit ng ngho khng thnh vn , bi v nu chng ta thiu ch din t mt mi th
chng ta t ch mi. Chng nhng Vit ng m bt c sinh ng no cng khng s ngho ch.
Trong phm vi ny, c l vic cn c ch trng l cc quy c to ch mi. c nhiu loi
sch Danh t T in v.v... dng nhiu ch mi. Tuy nhin, quy c to ra ch mi m sinh ng
no cng c, th Vit ng cha c.
Nhng y l phng php lm giu thm Vit ng ch khng phi vic chnh n Vit ng.
S d vn chnh n Vit ng cn phi t ra l v nhng l do di y:
Cc sinh ng thng chia lm hai loi. T ng tru tng v t ng c th.
Cc sinh ng tru tng thng dng danh t. Danh t din t mt nim tru tng. Cc sinh ng
c th thng dng ng t. ng t din t mt tc ng c th.
nim tru tng bao gi cng phong ph v bao qut hn mt tc ng c th.
V d: Gia ng t pht trin v danh t s pht trin, chng ta phn bit ngay tc ng c th
pht trin gii hn trong tc ng pht trin v nim tru tng s pht trin bao gm tt c
nhng s kin lin quan n tc ng pht trin.
Theo nh lut thng thng, vn ha cng tin b, ngn ng ca cng ng cng phong ph v
nhng nim tru tng. V song song, ngn ng cng phi c tru tng ha din t cc
nim tru tng. Tru tng ha ngn ng bng cch t ra nhiu danh t, hoc t quy c danh
t ha cc ng t hay tnh t.
Trong Vit ng c li danh t ha bng cch s dng ch s trc ng t. V d, h hp, s
h hp. Nhng li ny vn cha thnh quy c v li danh t ha ny cha c thng dng.
Nh th th l do u tin chnh n Vit ng l phi tru tng ha Vit ng, bng cch t ra
quy c danh t ha. V ph bin s dng danh t.
L do th hai l l do sau y.
Vit ng trc kia cng nh Hoa ng, thuc v loi sinh ng gi l sinh ng biu , ngha l ghi
nim, tri vi loi sinh ng k m, ngha l ghi m thanh. V c tnh ny m Hoa ng v Vit ng
khi xa khng ph bin c.
Ngy nay Vit ng thot khi vng km ta nh phng php ghi m bng nhng mu t
Latinh.
Nh Vit ng tr nn d hc v d ph bin. Khi Nguyn Vn Vnh ni rng: Vit Nam sau ny
hay, hay d l nh Quc ng l ng ngh n s Vit ng, nh phng php ghi m, thot khi
tr lc m chng ta cn thy cho Hoa ng.
Nhng trong li hnh vn, Vit ng cn chu nh hng nng n ca Hoa ng, ngha l ca cc sinh
ng biu .
Li hnh vn ca cc sinh ng ny c bit tnh cch khiu v khng ch trng n kin trc
ca cu vn.
Li hnh vn khiu c nhiu u im v nhiu khuyt im
Ngi c cu vn khiu , nhn thy ngay nhng hnh nh m tc gi mun din t, khng b nhng
giy rng buc ca kin trc cu vn lm mt thng ng gia tc gi v c gi. Vn khiu ch
cn nu ln nhng hnh nh, bng nhng ch ri rc, khng cn phi lin lc vi nhau trong mt kin
trc no. Ngi c cu vn khiu t mnh tng tng ly cch b tr cc hnh nh. S thng
tin gia tc gi v c gi va mau l va y . Trc gic lm vic nhiu hn suy lun.
Do cc c im trn y, cu vn khiu rt thch hp cho thi th. Ci tuyt diu ca mt cu
ng thi, nh B o m tu, d quang bi, hay ci thi v ca mt cu Kiu nh L th t liu
bung mnh l do c im trn y ca li vn khiu trong thi th. Ci tuyt diu m say
m cho n ni c nhiu thi ho u, M, ch trng tm cch lm sao cho li vn kin trc ca h
gi b c nhng ci rng buc ca kin trc, mong t c ci tuyt diu ca th ng. C
nhin, h khng thnh cng, v li vn kin trc ca h khng lm sao gt b c bn cht ca n.
V cng v l do trn m th ng, khi c dch ra u ng, mt ht ci hay ca n.
Nh vy th v thi th, Vit ng l mt dng c rt l sc bn. Nhng c u im trong thi th,
th ngc li, li vn khiu mang rt nhiu khuyt im, khi c em s dng nh l mt dng
c suy lun s trng ca li vn kin trc.
Nh trn thy, trong li vn khiu tc gi ch nu ln nhng hnh nh. Ngi c phi t mnh
sp xp ly cc hnh nh theo c tng tng ca mnh. Nh vy th mi ngi c c mt li b tr
khc nhau. l ci khuyt im thiu chnh xc ca li vn khiu . Lm sao c th cng nhau
tho lun c v mt vn g, nu cng c mt cu vn, m mi ngi hiu mt cch khc nhau.
Nu mun tho lun c th s b tr cc hnh nh hay thc, nu ra trong cu vn, khng phi ch
cho c tng tng ca ngi c, m phi nm ngay trong cu vn.
Ngha l cu vn phi c kin trc, ngha l nhng ch nu ln nhng hnh nh phi c ni lin
vi nhau bng nhng ch, t n, khng c ngha v ng nhin lm nng cu vn.
Nhng s chnh xc v l tr phi c tr bng ci gi . Hoc chng ta, sut i th hn theo th
mng, hoc chng ta phi bt buc cu vn c kin trc din t t tng mt cch chnh xc.
V l do th hai chnh n Vit ng l nh vy .
Nu chng ta mun rn luyn c chnh xc v l tr th iu kin cn phi tha mn trc tin l
kin trc ha cu vn Vit ng.
Trn kia chng ta c ni n trng hp, nhiu thi ho u, M mun khiu ha li vn kin trc
ca h, din t nhng th. V h tht bi. Vy nu chng ta kin trc ha cu vn khiu
ca chng ta, liu chng ta c thnh cng chng? S d cc thi ho u M khng thnh cng l v
sinh lc ca vn minh u M chnh l li vn kin trc ca h. V mun khiu ha cu vn ch
l mt xu hng mi nht thi trong mt phm vi nh.
Tri li, i vi chng ta, s kin trc ha cu vn l mt iu ti quan trng, lin quan n s mt
cn ca chng ta, cho nn, chng ta phi thc hin cho k c. V nu v s kin trc ha m cu
vn ca chng ta mt bn cht ca n i na, chng ta cng phi lm; bi v s mt bn cht, y
khng lm cho vn minh ca chng ta mt sinh lc, tri li, chnh l tm sinh lc cho vn minh
ca chng ta, nn chng ta mi nht quyt thc hin cng cuc Ty phng ha, trong , vic kin
trc ha Vit ng l mt yu t quyt nh.

Lm th no kin trc ha Vit ng?
t lu nay, c nhiu quyn sch v vn phm Vit ng, trong cng c s phn tch cu vn Vit
ng thnh mnh , v s phn tch mi mnh thnh ch t, ng t v b sung t, v.v... Cng c
s phn bit cc loi t ng. Nh th c phi l kin trc ha Vit ng chng?
Chc l khng. Nhng quyn sch trn biu hin cho s t ti mc cm ca tinh thn quc gia. Nhiu
ngi nhn thy s thiu kin trc ca cu vn Vit. Nhng sau khi nhn thy khuyt im , th
thay v tm cch kin trc ha cu vn, li tm cch chng minh rng cu vn c kin trc.
t mc ch , nhng ngi trn mang mt dng c phn tch ca mt cu vn kin trc, p
dng cho mt cu vn khng kin trc, vi hy vng rng, nu lm c s phn tch th ng
nhin chng minh rng cu vn c kin trc.
V thi thiu thc t , cho nn chng ta nhn thy ngay, tt c tnh cch min cng v gi to
ca cc s phn tch ni trn. Min cng v gi to v nhng iu phn tch, tht s ra, cha c nm
trong cu vn c phn tch.
Vic kin trc ha Vit ng phi c xt t cc cn bn sau y:
1.- Cu vn c kin trc khi no gia cc loi t ng, c s phn bit v hnh thc (th loi), ch
khng phi ch v v tr (v tr ca t ng trong cu vn).
2.- Cu vn c kin trc khi no cc t ng chnh trong cu c ni lin vi nhau, bng nhng ph
t, t n khng c ngha, nhng ng mt vai tr rt quan trng.
3.- Cu vn c kin trc khi no mt mnh chnh c ni lin vi mt hay nhiu mnh ph,
bng nhng ph t c t ra vi nhim v .
Nh vy th mun kin trc ha cu vn, chng ta phi:
1.- Quy c ha s phn bit bng hnh thc cc t ng.
2.- t cc ph t cho nhng t ng ca mnh .
3.- t nhng ph t cho nhng mnh . V ph thng ha s p dng kin trc cu vn.

Chnh Vit Nam
Phn IV (D)
Vit ng v Hoa ng.

Trong mt on trn, so snh hon cnh pht trin ca Trung Cng v ca Vit Nam, chng ta
chng minh rng, hon cnh pht trin ca Vit Nam c iu nhiu kin thun li hn, trong c
nhiu iu kin v ngn ng.
Ngn ng ca mt cng ng dn tc, ng nhin l dng c ca nn vn ha ca cng ng.
Nhng ngn ng ch tr thnh mt dng c sung mn ca nn vn ha khi no ngn ng gm c
hai c tnh: d hc tr thnh mt dng c ph bin, thng dng v i chng; v chnh xc tr
thnh mt dng c suy lun tinh vi v sc bn.
Hoa ng l mt loi sinh ng biu , mi mt ch ghi mt nim. V th cho nn, mt ngi Tu
mun x dng c Hoa ng mt cch trung bnh phi nm lng mt s ti thiu l t ba ngn n
bn ngn ch. S c gng v l tr vt mc thng thng , to ra s tn sng nh nho, trong
x hi Trung Hoa v trong x hi Vit Nam khi xa.
Hoa ng hon ton bt lc khi phi ng vai tr dng c ph bin thng dng v i chng cho vn
ha. Cng v tr lc to ra bi mt sinh ng biu , m vn minh Tu khi xa, mc du ln n cao
, vn khng c sinh lc bnh trng nh vn minh Ty phng ngy nay.
Li hnh vn ca Hoa ng l li hnh vn khiu cho nn cu vn khng c kin trc. M cu vn
khng c kin trc l mt cu vn khng c chnh xc. V mt sinh ng khng chnh xc khng th
tr thnh mt dng c suy lun sc bn v tinh vi c. V khng c dng c ngn ng suy lun sc
bn v tinh vi s dng trong cng cuc thm cu v tr vt cht v v tr tm linh, nn ngi
Trung Hoa xa thay th suy lun bng trc gic. Chng ta xem qua trong mt on trn, u v
khuyt im ca trc gic. Tuy nhin, c mt s kin thit thc khng th ph nhn c l trong
cc nn vn minh c, ch c nn vn minh Trung Hoa l rt yu km v ton hc v rt ngho nn v
trit l.
Nguyn do l Hoa ng, vi li vn khiu , hon ton bt lc khi ng vai tr dng c suy lun tinh
vi v sc bn.
V chnh ngy nay, mc du Trung Hoa ang p dng nhng bin php huy ng c ti ng tr
Cng Sn cc k tn nhn, dc ht n lc ca tm trm triu dn vo cng cuc pht trin dn tc
bng cch Ty phng ha, chng ta cng c th on bit rng, cng cuc pht trin ca Tu, nu
c vt c nhng tr lc vt cht v chnh tr to tt, m chng ta bit, s khng vt c mt
gii hn n nh bi nh hng km hm ca mt ngn ng, khng th l mt dng c ph bin,
thng dng v i chng, v mt dng c suy lun sc bn v tinh vi.
Vit ng xa kia dng ch Hn v ch Nm hon ton l thuc Hoa ng, nn c mt thi k cng
bt lc trong vai tr dng c ph bin thng dng v i chng. Ch xt qua di sn vn ha, va
ngho nn va gii hn ca chng ta, chng ta cng thc c hu qu tai hi ca s l thuc v s
bt lc trong mt ngn nm. Nhng t ngy Vit ng c ghi m bng mu t La M th
c gii thot khi s bt lc trn. Mt s kin rt c th tiu biu cho s gii thot ny l, trong tt
c cc sinh ng trong x hi n ngy nay, Vit ng l sinh ng duy nht, c th dng my nh
ch m vit ra c. S kin trn li lm bc l tm xoay tr rng ri ca li ghi m, snh vi li
biu .
S ghi m Vit ng bng mu t La M thay th cho ch Nm v ch Hn, l mt v d thnh cng
ca cng cuc Ty phng ha ca chng ta, trong mt phm vi nh, nhng quan trng v quyt
nh, phm vi ngn ng. S thnh cng ny, ng nhin gieo cho chng ta mt s tin tng mnh
lit vo nhng thnh cng phong ph hn na, trong nhng phm vi rng ln ca cng cuc Ty
phng ha m chng ta ang theo ui.
Ring s ghi m Vit ng bng mu t La M l, nh chng ta va thy, mt u th khng ph
nhn c ca Vit ng i vi Hoa ng, trn nhiu phng din. Nhng s ghi m, bng mu t La
M cn m ca cho Vit ng mt s pht trin khc m hu qu s c mt tm quan trng bi phn
hn. S ghi m Vit ng bng mu t La M, s cho php chng ta kin trc cu vn nh chng ta
thy trong mt on trn. V cu vn, mt khi c kin trc ha, Vit ng ng nhin s tr
thnh mt dng c suy lun sc bn v tinh vi.
Lc by gi Vit ng va l mt dng c ph bin thng dng v i chng, va l mt dng c suy
lun sc bn v tinh vi, s l mt dng c hu hiu cho nn vn ha Vit Nam. Snh vi Hoa ng, u
th li cng r rt hn na.
Lc by gi, chng nhng vn ha Vit Nam hon ton khng cn l thuc vn ha Tu, m s pht
trin vn ha ca chng ta s ln n mt trnh c mong, kh d gp mt phn ng k vo di
sn ca vn minh nhn loi, nh sinh lc di do m mt dng c ngn ng hu hiu s to ra cho
vn ha chng ta.
Trin vng v ngn ng, dng c vn ha nh vy, th h ca chng ta khng c mt l do no
khng vn dng tt c n lc, nm ly c hi a n cho chng ta thc hin trong lnh vc vn
ha, ch ca tin nhn: ci b ch tm l thuc quc i vi nc Tu, cho dn tc. V th h ca
chng ta, khng c mt l do no, t b s pht trin vn ha di do m chc chn, Vit ng
chnh n s dnh cho chng ta, cam chu mt s l thuc, i vi mt vn ha, m Hoa ng
khng bo m s pht trin. V cc nh lnh o, v v tnh hay c , lm cho cng ng quc gia
ca chng ta l c hi ny, chng nhng s phn bi quyn li dn tc m cn phi mang ht trch
nhim ca mt cuc sng l thuc, khng vng vy ni, m cc th h trong tng lai, v lm li ca
h, s phi quy phc trong nhiu ngn nm na.
Chng ta chng minh trong mt on trn rng, s quy phc thuyt Cng Sn ca mt s nh lnh
o ca chng ta, lm cho cng cuc tranh u ginh c lp tr nn v cng tiu hao sinh lc
ca dn tc. Tuy nhin, nhng s hy sinh cao c ca cc phn t ca cng ng khng bao gi ph
nhn c, cng nh khng ph nhn c tnh kiu hng ca dn tc trong cc cuc chin u c
lit vi k th.
Trong mt on khc, chng ta phn tch rng, v b s chi phi ca tm l thuc quc, i vi
nc Tu trong hn tm trm nm, nng trn i sng ca dn tc, nn mt s nh lnh o c
trng vo thn th Vit Nam, ci o Tam Dn Ch Ngha, m Tn Vn gng cng nghin cu
may ct cho dn tc ca ng. Tuy nhin, nhng thnh tch chin u gii thot dn tc ca cc nh
cch mng quc gia, khng bao gi ph nhn c, cng nh khng ph nhn c nhng trang v
vang, m h nhn danh Tam Dn Ch Ngha, vit bng xng mu trong lch s dn tc.
Chng ta li va trnh by rng, th h ca chng ta c nhiu iu kin thun li nm ly c hi
a vn ha chng ta thot khi s chi phi ca vn ha Tu, v nhn tiu dit yu t quan trng
nht trong hai yu t, trong hn mt ngn nm, bi p cho tm l thuc quc ca chng ta, i
vi Trung Hoa. Tuy nhin, di sn vn ha ca dn tc thot thai t nn vn minh chung ca x hi
ng , khng bao gi ph nhn c, cng nh khng ph nhn c nhng kin thc uyn thm
v nhng mu ngi thot thng, m nhiu c nhn Vit Nam t n c, nh mt s tr ng
mc vo cc tiu chun gi tr ca nn vn minh Tu.
Trong ba trng hp trn, thi ca chng ta l thi ca mt nh bc hc v quang hc, khi
nhn thy rng, thuyt nh sng pht quang theo ng thng khng cn gii thch c nhiu bin
tng quang hc, v cn phi c thay t bng mt thuyt khc. Nhng khng phi v vy m ph
nhn rt c cc nh lut v quang hc, c pht minh khi nh bc hc tr vo thuyt nh
sng pht quang theo ng thng, bi v nhng nh lut ny thuc vo di sn pht minh ca
ngnh quang hc.
Tnh kh
Mt khi s dng c nhng dng c rn luyn nhng c tnh lm cn bn cho k thut ca
Ty phng, s ch ng c k thut ca h thnh cng hay tht bi ty thuc rt nhiu mt c
tnh khc: Tnh kh.
Trong mt on trc y, lin quan n vic k khai ci vn sn c ca chng ta, trc khi bt tay
vo cng cuc Ty phng ha, chng ta nhn thy rng tnh kh ca c nhn thit yu cho cng
ng hn c thng minh ca tr c.
Cc dn tc thnh cng trong mi s nghip u l nhng dn tc c tnh kh rt cao. V gia hai
dn tc, cng mt hon cnh, mt ci vn cng ng trc mt th thch v cng p dng mt gii
php th dn tc no c tnh kh cao hn, s thng li nhiu hn. Mt v d m chng ta nu ln l
hai dn tc Anh v Php.
Cng nh i vi nhiu c tnh khc cao qu ca con ngi, nh ngha chi tit tnh kh l mt vic
khng d. Bi v tnh kh th hin trong tt c cc lnh vc ca i sng.
V tnh kh th hin mt cch mnh bo nht khng phi ch trong nhng cn khng hong kch
thch n tt cc kh nng ca c nhn. Trong nhng cn khng hong tng t, v d, ng
trc mt nguy c trm trng, con ngi c th trong mt thi gian ngn tp trung n mc ti a tt
c nng lc lc bnh thng tn mc cc ni. V nhn th c th c nhng hnh ng phi thng,
khc phc tr lc bn ngoi a n.
Nhng khng phi nhng lc l nhng lc tnh kh ng u vi nhng th thch gian nguy
nht. Ngc li nhng lc bnh thng ca i sng mi, va c nng lc tiu hao tnh kh, va rn
luyn tnh kh. i sng thng ngy mi l chin trng, th thch trng k i vi tnh kh. V
cng chnh i sng thng ngy mi l phm vi pht trin ca tnh kh.
Tnh kh c iu kin pht trin, mt c nhn hay trong mt cng ng, khi no c nhn hay cng
ng tin tng mt cch vng chc vo mt s tiu chun gi tr lm nn tng cho i sng cng
ng. Bt c trong mt x hi no, nu cc tiu chun gi tr cn gi nguyn vn uy tn, th tnh kh
ng nhin s ny n ra nhng hoa qu v cng tt p.
V vy cho nn, nhng iu kin c kh nng bo v cc tiu chun gi tr, cng c kh nng pht
huy tnh kh. Chng ta thy, mt on trn, rng mt trong cc iu kin ni y l s lin tc
trong vn lnh o cng ng.
X hi ca Vit Nam trc y theo Nho gio, ton th cng ng u tin, mt cch mnh lit vo
cc tiu chun gi tr ca Khng Mnh. Nh x hi chng ta sn xut c rt nhiu gng
tnh kh hng mnh. Ci tit tho ca nh Nho xa ta l mt hin tng ca tnh kh.
Nhng cng vi s sp v qun s ca quc gia, nc chng ta b h, x hi chng ta tan r v
cc tiu chun gi tr c b vn minh Ty phng ph n tt . ng thi vi s mt uy tn ca
cc tiu chun gi tr c, tnh kh ca dn tc chng ta suy i. X hi cng tan r, tnh kh cng mt.
V tnh kh cng mt, x hi cng tan r hn.
Nh vy th cng cuc o luyn tnh kh cho cng ng phi bt u bng s nu ln cc tiu chun
gi tr lm nn tng cho i sng ca cng ng.
Tiu chun gi tr.
Trong hin tnh ca vn minh nhn loi, c nhiu tiu chun gi tr tr thnh nhng di sn bt di
bt dch ca loi ngi.
V d tiu chun gi tr nm trong cu: Qun t d t cng bt tc[2] l mt tiu chun gi tr
tr thnh di sn ca nhn loi.
T chc gia nh l mt tiu chun gi tr khc m nhn loi thu thp c sau nhiu nm tm
kim.
Cng ng nhn loi l mt tiu chun gi tr ang hnh thnh.
L ng nhin cc tiu chun gi tr thuc loi trn, s l nhng tiu chun gi tr m x hi chng
ta s tin tng.
C nhiu tiu chun gi tr khc mc d cha ln hng nhng tiu chun gi tr m tt c nhn loi
u tin tng, chng ta cng chia x s tin tng vo cc tiu chun gi tr vi nhiu cng ng
dn tc khc.
V d tiu chun gi tr cng ng dn tc, tiu chun gi tr t do con ngi. L do ca cuc sng
l mt l do c nhn. iu kin ca cuc sng l mt iu kin cng ng cng l mt tiu chun
gi tr m chng ta chia x vi nhiu cng ng khc trn th gii.
Lnh o l to mt trng thi thng bng ng tin gia c nhn v cng ng l mt tiu chun
gi tr khc.
Nhiu tiu chun gi tr tng t, hoc nm trong cc phn c trnh by trong cc trang trn
y, hoc l nhng kt lun ng nhin ca cc suy lun, cng l nhng tiu chun gi tr m chng
ta tin thng. V d: cng bnh x hi.
Ngoi ra v cng cuc Ty phng ha m dn tc theo ui sinh tn, chng ta s tin tng vo
nhng tiu chun gi tr ca k thut Ty phng.
Chng ta s tin tng s tin b khng ngng ca k thut Ty phng. Chng ta s tin tng
cc c tnh chnh xc v l tr, ngn np v minh bch trong t chc.
Li c tiu chun gi tr l di sn ca truyn thng vn minh ng. Chng ta tin rng s pht trin
vt cht phi c thc hin ng thi vi s pht trin tm linh.
Thc luyn tnh kh.
Tiu chun gi tr c ri, tnh kh s c c hi ny n. Tuy nhin s ny n ca tnh kh vn cn
ty thuc hai iu kin.
Trc ht cc phn t ca cng ng phi tin tng vo cc tiu chun gi tr c chp nhn.
l nhim v ca t chc gio dc chnh danh v t chc gio dc qun chng.
iu kin th hai l c nhng phng php vt cht, hoc c nhn, hoc tp th, luyn tnh kh.
Mc ch trc tip ca cc phng php trn l hun luyn cho mi c nhn tp qun ch ng c th
v t tng ca mnh. S hun luyn lc no cng bt u vi nhng phng php ch ng c th,
bi v hnh ng i vi vt cht c th d hn hnh ng di vi t tng tru tng. Trong nhng
phng php ny, th cho n ngy nay, cc mn th th thao c hng dn t ra c hiu qu nht.
Cc mn th thao tp cho ch ch ng cc bp tht v cc phn ng ca c th.
ch ch ng c c th th ln ln t c ln trnh ch ng c t tng. Cc mn th
thao tp th cn c kh nng hun luyn thc cng ng v trang b c nhn vi nhng phn ng
cn thit cho mt i sng cng ng. Chnh trong cc mn th thao tp th th hin ra mt cch c
th, d nhn hn ht, ngha ca mnh L do ca i sng l c nhn. iu kin ca i sng l
cng ng.
Mt bng chng cho tnh cch hu hiu ca th thao trong s thc hin tnh kh, l cc dn tc yu
chung n cao cc mn th thao u l nhng dn tc c nhiu tnh kh. Nhiu mn th thao
cng l nhng phng php tp trung t tng trong c cc mn v.
Vt ln cc phng php th thao c nhng phng php vt cht khc, cng gip cho c nhn
ch ng c c th v dn dn ln n trnh ch ng c t tng. Php yoga ca n , php
Thin nh ca Pht v Lo T, php tu dng tinh thn ca o Hi v o Gia T, u nhm mc
ch ch ng c th ln ln ln n mc ch ng t tng. Cc php sau ny kin hiu hn
phng php th thao ni trn rt nhiu, v chng a con ngi n ch t ch vi mt trnh rt
cao. Tuy nhin cc phng php ny u khng c tnh cch tp th nh nhng phng php th
thao. Mi c nhn di s hng dn ca mt ngi c mnh tn knh lm Thy, c gng tp
trung t tng vo mt i tng tm cch ch ng bn thn. Cc php luyn thn ny u da
trn cn bn kh hnh.
Tt c cc php luyn thn v phng php th thao u da trn cn bn hun luyn c th v tr c
lm vic cho n ht kh nng v cho c quy c.V vy cho nn hai cch luyn tnh kh trn khng
c i chi nhau, m ngc li b sung cho nhau.
Gio dc qun chng.
Chng ta thy rng, ngay trong nhng thi k bnh thng ca cng ng, nhu cu ca s lnh
o cng ng cng t thnh mt vn rt quan trng, s a s chu lnh o hiu bit vn
cn phi gii quyt ca cng ng.
nh th th, ngay trong nhng thi k bnh thng ca cng ng, vic gio dc qun chng l
mt vn trng h.
Tuy nhin, trong nhng thi k bnh thng nh vy, chng ta bit s mu thun ng nhin
gia quyn li ca c nhn v quyn li ca cng ng, khng ln mc cng thng c th l mt
mi e da cho s tn ti ca cng ng. Do , s gio dc qun chng mc du rt cn cho s thc
hin trng thi thng bng ng tin gia quyn li cng ng v quyn li c nhn, vn khng khn
thit nh nhng thi k m cng ng phi qua cc cn khng hong.
Ngy nay cng ng dn tc Vit Nam ang tri qua mt thi k khng hong v cng trm trng.
Trong lch s ca chng ta, dn tc Vit Nam tri qua nhiu thi k khng hong rt l c lit, cc
cuc ngoi xm, cc cuc ni chin tn st, chng ta u c tri qua. Nhng cuc khng hong ln
ny nghim trng hn bao gi ht. N bt u t hn mt th k nay v cho n ngy gi ny
chng ta vn cha gii quyt c. Ch ring s kin thi gian , cng l mt yu t chng
minh tnh cch v cng nghim trng ca cuc khng hong.
Trong cc cuc khng hong trc y, cng ng ca chng ta b nhng sc mnh vt cht tn ph
kinh khng lm chn ng. Tuy nhin, nhng sc mnh , mc du gy cho cng ng dn tc
ca chng ta nhng vt thng m nh hng ko di trong nhiu th h, vn khng mnh lc
ng n nhng tiu chun gi tr lm cn bn cho i sng ca cng ng. Nh m, sau khi
cn bo t qua, cng ng ca chng ta vn tip tc c cuc tin ha trn nhng cn bn c
truyn vng chc.
Tri li, trong cuc khng hong ny, ngoi nhng lc lng vt cht tn ph khng km g nhng
ln trc, thm vo nhng lc lng tinh thn gh gm hn mi ln, tn cng v nh ph n
tn gc r tt c cc tiu chun gi tr ca x hi Vit Nam. Chnh v l do sau ny m cuc khng
hong ko di n t hn mt th k nay. Sau khi nhng cuc sng gi do nhng lc lng vt
cht gy ra, qua ri, cng ng dn tc ca chng ta vn cha tm li c trng thi thng bng
thit yu cho s tn ti v s tin ha ca cng ng: bi v cc tiu chun gi tr cn bn b mt
m nhng tiu chun gi tr mi cha c thu nhn.
Xem th chng ta thc ngay l do v mc trm trng ca thi k khng hong ny ca cng
ng. Cho n khi no chng ta lp li c cc tiu chun gi tr, lc by gi cn khng hong mi
ht.
nh th th, s a s chu lnh o phi hiu bit vn cn phi gii quyt ca cng ng,
khng lc no, trong lch s ca chng ta, li thit yu nh lc ny v v vy cho nn vn gio dc
qun chng khng lc no m cn phi c t ra v thc hin nh trong lc ny.
Thc hin gio dc qun chng.
K thut khoa hc ngy nay cung cp cho chng ta nhng phng tin gio dc qun chng hu
hiu v mnh lit. Theo th t thi gian pht minh, chng ta c th k: sch bo, phim nh, v tuyn
truyn thanh, v tuyn truyn hnh...
Tt c u l nhng dng c sc bn trong vn gio dc qun chng. Tuy nhin, mt s gio dc
qun chng c quy c, mc du ng nhin p dng nhng dng c ni trn, phi ly s t chc
qun chng lm mt iu kin tin quyt.
T chc qun chng phi c quan nim nh th no, phi c thc hin ra sao, chng ta phn
tch vi nhiu chi tit trong on trn y ni v b my qun chng.

Ch thch:
[1] T.D. Lisenko
By gaining favor with Stalin, Lisenko gained control of all agricultural science throughout the
country, including all scientific institutions, universities and laboratories related to biology, genetics
and agriculture.
Stalin embraced the ideas of Lisenko and it wasn t long before he had Serebrovski and Koltsov shot
to death. Vavilov was imprisoned and died of dysentery. Hundreds of other genuine geneticists and
selectionists suffered during the Repression as well [especially during the year 1937].
http://azer.com/aiweb/categories/magazine/ai131_folder/131_articles/131_genetics_stalin.html

[2] Thin hnh kin, qun t d t cng bt tc (lut Tri vn hnh mt cch cng rn, ngi
qun t phi da vo y m t sc tranh u khng ngng)

Chnh Vit Nam
KT LUN
TR M KHNG TR

Pht dy TR M KHNG TR. Thm cao siu ca li dy trn bao trm khp v tr. S tin
ha ca nhn loi u cn c trn nguyn tc nm trong li dy trn. C tr mi c v tr m tin.
Nhng khi v tr mt tc dng, m vn c c bm tr vo th mi tin ha li chm dt, v
nhng kt qu thu hoch c li c th b mt.
Phi tr vo cho ng lc mi tin c. V phi khng tr vo cho ng lc mi bo m c va
nhng thng li chim, va con ng tin cho tng lai.
TR M KHNG TR l mt chn l th hin trong nhng s vic v i ca loi ngi, cng nh
trong cc s vic nh nht ca c nhn trong i sng thng ngy.
Nhiu cng ng phi thai c mt nn vn minh v nh trong mt lc no , cc nh lnh o
thc c mt cch sung mn nhng v tr cn phi tr vo. Nhng sau hoc v s thiu lnh
o, hoc v th thch, do hon cnh bn ngoi a n, vt qua mc m sinh lc ca cng ng
c th ng ph ni, nn cng ng vn tip tc tr vo mt v tr khng cn l sinh l na. Do ,
nn vn minh va mi phi thai, ngng pht trin v lu ngy thnh cn ci v cht dn nh cy
kh.
Cc dn tc Da Bc M phi thai mt nn vn minh tr vo s thch nghi ha i sng
thng ngy vi v tr thin nhin bao quanh mnh. V d, thay v tm cch ch o dy hoc cch
xy nh ca gi c sc nng chng li vi gi lnh ca ma ng, ngi Da li ch trng
hun luyn c th t lc nh chu ng c cc thi tit.
Thi ca ngi Da l mt thi tng phc, c gng thch nghi ha c th vi v tr thin
nhin. Thi mc o v xy nh l mt thi dng phng tin thin nhin ch ng thin
nhin.
V la chn con ng nh vy cho nn nn vn minh phi thai ca ngi Da o to c
mt loi ngi m sc chu ng i vi thin nhin ln n mt mc phi thng. V s thng
cm ca h vi thin nhin vt n mt trnh t c.
Trn lnh vc ny, ngi Da khin tt c mi ngi u thn phc. V ngi m ng Baden
Powell, nh sng lp ra phong tro hng o th gii, ly lm mu l ngi Da .
Tuy nhin, sc chu ng ca con ngi c gii hn, sc mnh ca thin nhin li v b bn. T tr
mnh vo cng cuc phi thng rn luyn c th chng li vi thin nhin, ngi Da dn
thn vo mt con ng khng c li thot.
Cc nh lnh o Da khng nhn thy s b tc nn khng lc no ngh cn phi chm dt s
tr vo . V vy cho nn, va mi phi thai, nn vn minh Da ngng pht trin v ln ln
cn ci.
Theo nhng ti liu kho c m chng ta c bit ti ngy nay th cc dn tc chung quanh Bc
cc v cc dn tc trn cc qun o Thi Bnh Dng u lm vo mt tnh trng tng t. T
tr vo cng cuc mang sc chu ng ca con ngi chng li thin nhin. Lc u khi tr vo
v tr , cng ng phi thai c mt nn vn minh. Nhng khi v tr khng cn thch nghi na,
cng ng khng bit thot ra ng lc. Li lm a cng ng n ch cht.
V d di y li cn r rt hn na.
Lun l Khng Mnh to cho cng ng dn tc Trung Hoa, mt trt t x hi bn vng vi thi
gian, mt cch cha tng thy trong lch s nhn loi. Sut trong my ngn nm, trt t x hi kin
c, do lun l Khng Mnh to nn, khng c cuc chn ng no lay chuyn ni. Nh trt t x hi
v cng vng chc , vn minh Trung Hoa pht trin n tt v soi sng khp c mt bu tri.
Cc triu i Trung Hoa, k c cc triu i Hn tc v cc triu i ngoi lai, Mng C v Mn
Thanh, u b chinh phc bi sc kin c ca trt t x hi ca Khng Mnh. Cc nh lnh o u
tr vo v gia cng xy p cho trt t Khng Mnh cng thm vng chc.
V vy m cho n khi nn vn minh Trung Hoa, v qu tr vo trt t x hi Khng Mnh, nn sinh
lc pht trin suy i, khng mt nh lnh o no nhn thy. Mi mit trong s thn phc mt trt
t x hi cn ci v thnh , khng mt nh lnh o no nhn thy nn vn minh Trung Hoa
ngng pht trin. Nu khng b s tn cng ca Ty phng, c l n ngy nay, Trung Hoa cn
ngon gic trin min trong ci trt t x hi Khng Mnh ca mnh. Tr vo trt t x hi Khng
Mnh pht trin nn vn minh. Nhng chnh cng v tr vo qu mc thi gian, nn vn
minh ngng pht trin.
Thm ca li Pht dy Tr m khng tr l bao qut nh vy .
Nhng trong i sng ca c nhn, li dy tr m khng tr cng chi phi su xa n cc hnh vi
thng thng.
Trong sch Gia Ng c chp li i khi nh sau:
Thy T H mt hm hi c Khng T: c Khng T snh vi nhng ngi hc tr nh Nhan
Hi, T Cng v T L th sao?
c Khng T tr li: Nhan Hi th tn hn ta. T Cng thuyt khch hn ta. T L chin trn hn
ta.
Thy T H li hi: Th v sao Nhan Hi, T Cng v T L li tn c Khng T lm thy?
c Khng T tr li: V Nhan Hi th tn m khng bit phn tn. T Cng hay bin thuyt m bt
cp to bin. T L bit dng m khng bit khip, bit cng m khng bit nhu.
Thy Nhan Hi bit tr vo ch tn m khng bit khng tr vo ch tn.
Thy T Cng bit tr vo bin thuyt m khng bit khng tr vo bin thuyt.
Thy T L bit tr vo dng m khng bit khng tr vo dng.
c Khng T vt ln trn ht tt c v trong mi trng hp, ngi bit tr vo ng lc v bit
khng tr vo ng lc.
Phi bit tr c v tr pht trin, nhng phi bit khng tr bo m cho pht trin tip tc.
S pht trin ca vn minh Ty phng n mc bao trm khp nhn loi v khp cc lnh vc
ca i sng, nh chng ta mc kch ngy nay, l mt s kin cha tm c trong lch s nhn loi.
Sinh lc bt ngun t ch ngi Ty phng thu trit nguyn tc Tr m khng tr v
a n ln thnh mt li kh khoa hc v sc bn tm hiu v tr. Trong bt c ngnh no ca k
thut Ty phng, lch s pht trin ca ngnh u mang du vt ca nguyn tc Tr m khng
tr. V d di y l thng thng nht.
Khi quang hc mi phi thai, tt c cc nh vt l hc Ty phng lc by gi, Descartes, Fermat,
Malus, Huygens u tr vo thuyt nh sng pht quang theo ng thng kho st, th nghim
v tm ra nhng nh lut ca quang hc hnh hc. Quang hc hnh hc, nh chng ta bit, l
nhng bc thang u tin v v cng quan trng ca quang hc.
Nhng, nhng th h cc nh vt l hc sau , mc kch nhiu hin tng quang hc m thuyt
nh sng pht quang theo ng thng khng lm sao gii thch c. Fresnel, Young v Newton,
mc du vn cng nhn s nghip di sn ca quang hc hnh hc, nhn thy ng lc gii hn ca
thuyt nh sng pht quang theo ng thng v nhn thc n lc khng nn tr vo na.
Nu khng tr vo na, tt nhin phi tr vo mt v tr khc tip tc pht trin Quang hc. Do
, th h cc nh quang hc ny tr vo thuyt nh sng pht quang theo ln sng kho cu th
nghim v cui cng pht minh nhng nh lut mi v quang hc va bao qut, va phong ph hn.
Tt c s nghip quang hc ba ng u xy dng trn thuyt mi ny.
Gi s th h cc nh vt l hc u tin khng tr vo thuyt nh sng pht quang theo ng
thng th s nghip quang hc hnh hc khng bao gi thnh hnh, v nhng bc thang u tin
ca ngnh quang hc, khng bao gi c xy dng ln v s pht trin ca quang hc khng c
manh nha.
Nh nhng bc thang u tin , th h cc nh vt l hc sau mi vi tay ln c n cc hin
tng l lng i vi thuyt nh sng pht quang theo ng thng. Nhng, gi s cc nh vt l
hc ca th h ny khng p ph c s tr vo thuyt ng thng th s pht trin ca quang
hc ngng v lu ngy s cn ci m cht dn.
Nhng trong thc t, h bit khng tr ng lc nn bo m c s tip tc pht trin ca
quang hc.
n giai on ny, lch s pht trin ca quang hc cng thuyt minh cho tnh cch sc bn
ca nguyn tc Tr m khng tr, trong mi lnh vc pht trin.
Nhng, quang hc cn pht trin hn na. V thnh tch pht trin gn y ca quang hc, li ch r
hn na rng, vn minh Ty phng khoa hc ha v chnh xc ha nguyn tc Tr m khng
tr bin n thnh mt k thut v cng hiu qu pht trin.
Sau th h cc nh quang hc ba ng, mt th h vt l hc gi khc li pht minh ra nhiu hin
tng vt l, m thuyt nh sng pht quang theo ln sng cng khng th gii thch c. Cng
nh ln trc, cc nh quang hc chm dt ng lc s tr vo quang hc ba ng. Nhng ln ny,
cc nh quang hc xem vic khng nn tr vo quang hc ba ng, nh l mt phng php pht
minh. Th h ca De Broglie li tr vo thuyt nh sng pht quang thnh ly t di chuyn theo ln
sng kho st, th nghim v pht minh nhiu nh lut v quang hc bao qut hn thm v
phong ph hn thm. Tt c s nghip quang hc x t ba ng u xy dng trn thuyt mi ny.
V nhng pht minh ti tn nht hin nay v cc quang tuyn u cn c trn s nghip quang hc
x t ba ng.
Nhng s nghip x t ba ng s khng bao gi c, nu s nghip quang hc ba ng khng thnh
hnh. V s nghip ba ng khng bao gi c nu s nghip quang hc hnh hc khng thnh hnh.
Nh tr m c quang hc hnh hc. Ri nh khng tr m c quang hc pht trin. Ri nh tr m
quang hc ba ng thnh hnh. Ri nh khng tr m quang hc ba ng pht trin. Ri nh tr m
quang hc x t ba ng thnh hnh.
Chng ta c th on rng, c thc Tr m khng tr s theo m tip tc din tin, v vch con
ng cho s pht trin khng ngng ca quang hc.
Nhng s kin trn c gi tr, khng phi ring cho lnh vc quang hc m cho tt c cc ngnh ca
khoa hc Ty phng.
Nhng s kin trn c gi tr, khng phi ring cho lnh vc khoa hc m cho tt c cc ngnh ca
khoa hc Ty phng, ngha l cho tt c cc lnh vc ca i sng, trong c lnh vc chnh tr
nh chng ta s thy di y.
Tm li Tr m khng tr l mt chn l pht trin. Mt iu ng cho chng ta nu ln lm mt
cu hi, l chnh ng Phng tm ra chn l trn, nhng v sao vn minh ng Phng, n ,
cng nh Trung Hoa, li tr vo mt v tr c nh t my ngn nm? Nhng tr li cu hi ny vt
ra rt xa khun kh ca li kt lun ny.
Tr li vn chnh tr ca cng ng dn tc Vit Nam trong thi k hin ti, ti ca tp sch
ny, chng ta nhn thy cc im sau y:
Trong tnh hnh chnh tr th gii hin nay v trong trnh tin ha ca nhn loi hin nay, cc vn
ca dn tc Vit Nam, trong thi k ny ch c th tm c mt gii p nu chng ta tr vo v
tr dn tc.
ng nhin l v tr dn tc m chng ta quan nim trong sut my trm trang ca tp sch ny,
khng th l mt v tr dn tc b quan ta cng, hp v nng nh di cc triu i qun ch xa
kia. V tr dn tc m chng ta quan nim l mt v tr dn tc nm trong khung cnh th gii, vi tt
c cc dy lin h tinh thn v vt cht cn phi c.
Nhng v tr tr vo phi l v tr dn tc.
n lc no chng ta cn phi chm dt s tr ng v tr dn tc ni y bo m cho s pht
trin tng lai ca dn tc, ng theo nguyn tc TR M KHNG TR?
Chc chn trong thi k ny ca cng ng dn tc, cha c s chm dt ni y. Thi k ny gm
nhiu th h sp n. Chng ta phi tin tng vo s sng sut ca cc nh lnh o sau ny,
quyt nh ng lc s thi khng tr vo v tr hin ti.
Cc nh lnh o Cng Sn min Bc tr vo l thuyt Cng Sn trong thi k tranh ginh c
lp. Chng ta thy trong cc trang trn, s i ng ng mt phn no ca h trong mt giai
on. Nhng chng ta cng phn tch cc l do v sao s tip tc tr ng vo phng tin Cng
Sn hin nay, l mt li b tc cho s nghip tin ha ca dn tc. Chng nhng nh chng ta
phn tch, s tip tc tr ng vo l thuyt Cng Sn s khng lm sao gii quyt c cng cuc
pht trin cho dn tc, m li cn m ca a cc th h sau ny, vo mt i sng v cng en ti
khng li thot.
Trung Cng t mnh cng cha gii quyt c vn pht trin cho dn tc Trung Hoa. T ngy
cc s vin tr ca Nga chm dt, cc cng cuc pht trin ca Trung Cng hon ton nh tr.
Do , t t mnh vo vng nh hng ca Cng Sn, ngha l ca Trung Cng, cc nh lnh o
Bc Vit t mnh t b cng cuc pht trin cho dn tc.
Hn na, s pht trin ca mt khi ngi gn 800 triu dn nh ca Trung Cng, l mt mi e da
cho ton th gii. V v vy cng cuc tm pht trin ca Trung Cng t n, d m Trung Cng
khng c gy hn vi ai c, cng gy nhiu k th. Nhng ngi ny nht nh s cn tr khng
cho Trung Cng pht trin.
Cc bin c chnh tr gn y u xc nhn s phn tch trn. Nay nu chng ta gn lin s mng ca
dn tc Vit Nam vo vi s mng ca Trung Cng th hnh ng c ngha l chng ta s t b
cng cuc pht trin ang cn thit cho s sng cn ca dn tc.
Trung Cng gii quyt khng c cng cuc pht trin ca dn tc Trung Hoa. Nhng s ngi
800 triu dn cn phi nui, l mt thc t khng th ph nhn c. S bnh trng m Trung
Cng bt buc phi thc hin di p lc nhn khu kinh khng m mn. Nu chng ta khng
thc tnh th mt trong nhng nn nhn u tin ca s bnh trng ni trn s l chng ta. Ch
tng tng n vin cnh cng cho chng ta khng khip.
V vy cho nn, cng cuc chng s xm lng ca min Bc, khng lc no khn thit cho cng
ng dn tc Vit Nam bng trong lc ny.
V v vy cho nn, chng ta thnh khn mong mi cc nh lnh o min Bc, kp thi nhn nh
n lc, v s tin ha ca dn tc, khng cn nn tip tc s tr ng vo phng tin Cng Sn
na.

{

Sch Tham Kho
BAINVILLE (Jacques) Histoire de France (Plon)
CHURCHIIL (S. Winston) Mmoires sur la Deuxime guerre mondiale (I VI) (Plon)
COOMARASWAMY (Awanda K.) Hindouisme et Bouddhisme
DE GAULIE (Charles) Mmoires de Guene (I III) (Plon)
DURANT (Will) Histoire do la Civillisation (I IX)
ETIENNE (Gilbert) La Voie Chinoise (Tiers Monde)
FALL (Bernard) Indochine 1946-1962 (L histoire que nous vivous)
GEORGE (Piene) Gographie sociale du Monde (Presses universitaires de France)
HAYWARD (Fernand) Histoire des Papes
KOESTLER (Arthur) Le Lotus et le Robot (Calmann-lvy)
LACOUTURE (Jean) La Fin d une Guerre. Indochine 1954 (Editions du Seuil)
LE THANH KHOI Histoire du Viet Nam
MAO TSE TUNG La Guerre Rvolutionnaire
MARX (Karl) Le Manifester du Parti Communiste; La Lutte des Classes
MAUROIS (Andr) Histoire d angletre
MENDE (Tibor) Converstions avec Nehru; Aux Pays des Moussons; Asie du Sud- est; L inde devant
l orage; La Chine et son Ombre; Des Mandarins Mao
MITTERAND (Francois) La Chine au Dfi
MIGOT (Andr) Le Bouddha (le club francais du livre)
NEHRU (Jawaharlal) The Discovery of India; Glimses of World History (Meridian books, London)
PERROUX (Francois) L economie des jeunes nations; Industrialisation et groupement des nations
RIBBENTROP (Joachim Von) De Londres Moscou
RUSSELL (Bertrand) La Philosophie Occidentale
SAINT PHALLES (Alexandre de) Tour du Monde (I VI)
SCHWEITZER (Dr Albert) Les Grands Penseurs de l inde
SPENGLER (Oswald) Le Dclin de l occident (I et II) (Gallimard)
TABOULET (Georges) La Geste francaise en Indochine (I et II)
TOYNBEE (Amold) A Study of History (I XI) (Oxford); A Study of History (Abridgement by D.
C. Somerveil I et II); La civillisation l preuve; Guerre et Civillsation; L histoire, un Essai d
interpretation (Gallimard); Le Monde et l Occident
TOURNOUX (J.) Secrets d tat (Plon)
TRUMAN (Harry) Mmoires (I et II)
VU QUOC THUC Economie Communaliste au Viet Nam
ENCYCLOPDIE DE LA PLIADE Histoire Universelle (I III); Litrature Universelle (I III)
HISTOIRE ILLUSTRE DE LA RUSSIE (Gallimard)

Ghi ch ca bn Nam Tin:
T th k 10 v trc, bin gii nc ta t o Ngang tr ra Bc. Nm 1069 L Thng Kit nh
Chim Thnh, a ranh gii nc ta n Ca Vit.
Nm 1306 Vua Trn Nhn Tng g Cng Cha Huyn Trn cho vua Chim Thnh l Ch Mn
i ly Chu v Chu L, tc Qung Tr v Tha Thin ngy nay.
Nm 1558 Nguyn Hong vo trn t Thun Ha.
n thi Nguyn Phc Tn (1620-1687), Nguyn Phc Ch (1675-1725) tin chim t Chim
Thnh v Chn Lp.
Nm 1788 Nguyn Phc nh chim t Gia nh, nhng chung quanh vng ng bng Sng Cu
Long cn c 12 lnh cha a phng, mi ngi chim c mt vng. Phi mt mt thi gian, Nh
Nguyn mi hon tt cuc bnh nh trn ng Nam Tin c lnh th nh ngy nay.

Li cui: Cm n bn theo di ht cun truyn.
Ngun: http://vnthuquan.net
Pht hnh: Nguyn Kim V.
nh my: HuyTran
Ngun: SAIGON Nh Xut Bn ng Nai 1964
c bn: Ct.Ly a ln
vo ngy: 6 thng 11 nm 2009

Chính đề Việt Nam - Ngô Đình Nhu

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Chính đề Việt Nam - Ngô Đình Nhu

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Chnh Vit Nam TNG PHONG (NG NH NHU)

To Ebook: Nguyn Kim V Ngun truyn: vnthuquan.net

You might also like