mgeli radar/ mgesiz radar

Radar cihazlar iki ana kategoriye ayrlr: mgeli (yani resim-veren) radar ve imgesiz
(yani resim-vermeyen) radarlar. mgeli tip radar ile alnan verilerden harita benzeri
bir resim tretilir. Klasik bir uygulama rnei olarak, meteoroloji radar ve askeri
hava gzetim radar gsterilebilir. mgeli radarlar yeryzn, gezegenleri, astroidleri
ve dier gksel nesneleri haritalamak, ve askeri amala hedefleri kategorize etmek
iin kullanlr.
mgesiz radar ynteminde lm sonular saysal deerler olarak verilir. Uygulama
rnekleri olarak, radar-ykseklik ler ve hz ler gsterilebilir. mgesiz ikincil radar
yntemiyle, lks snftaki modern kara tatlarnda kullanlan immobilizerli tip
(motorun almasn engelleyen) kontak anahtarnn aracn iinde olup olmadn
tespit ederiz.
Birincil (primer) radar
Bir birincil (primer) radar, hedefe yksek frekansl sinyaller gnderir. Hedeften
yanstlan sinyaller radar tarafndan alnr ve deerlendirilir.kincil (sekonder)
radar nitelerinden farkl olarak, bir birincil radar kendi gnderdii sinyallerden
yansyan dn sinyallerini alr.
kincil (sekonder) radar
Bu sistemde uakta bir transponder (transmitting responder) bulunur ve bu
transponder ikincil radardan gnderilen kodlanm sinyalleri alr. Uaktaki
transponderde retilen kodlanm aktif yant sinyali radara dner. Bu yant sinyali bir
birincil radar nitesinin elde edebileceinden ok daha fazla bilgi ihtiva eder
(rnein ykseklik, tantm kodu veya uakta ki radyo temas kayb arza bilgisi gibi).
Darbe radarlar
Darbe radarlar darbe biimli yksek frekansl sinyaller yayarlar. Gnderilen darbeyi
takiben ikinci bir darbe yollanmadan nce, gelen yansma sinyalinin alnabilmesi iin
uzunca bir ara verilir. Antenin konumu ve yansma srelerinden faydalanlarak
hedefin yn, menzili ve gerektiindeykseklii veya denizden ykseklii belirlenir.
Srekli-dalga radar
Srekli-dalga radarlar srekli olarak yksek frekansl bir sinyal gnderirler.
Yansma sinyali srekli alnr ve ilenir. Alc aygtnn mutlaka gnderici ile ayn
yerde bulunmas gerekmez. Eer daha uzakta bulunan bir alc, gnderilen ve
yansyan sinyallerin srelerini karlatrabilirse, kuvvetli her bir radyo vericisi bir
radar gndericisi gibi de alabilir. ABD deki yaplan almalar, ayr TV
vericisinden gnderilen sinyallerin deerlendirilmesi ile bir uan konumunu
kesinlikle tayin etmenin mmkn olduunu gstermitir (pasif radar).
Darbe-ii modleli
Bu radarlar nispeten daha uzun darbe geniliine sahip, daha zayf sinyaller
yollarlar. Arka arkaya yollanan iki darbe aras8nda kalan sre iinde menzilin
belirlenebilmesi iin darbe sktrma yntemiyle modle edilirler.
Modle edilmemi srekli-dalga radar
Bu cihazlardan gnderilen sinyallerin genlik ve frekanslar sabittir. Bu ekipmanlar
daha ziyade hz tayini konusunda yeteneklidirler. Menzil lemezler. Trafik
polislerince hz lmlerince kullanlan cihazlar rnek olarak verilebilir. Lazer
frekansnda alan yeni kan cihazlar (LIDAR) hzn yannda, baz dier
parametreleri de lerler.
Modle edilmi srekli-dalga radar
Gnderilen sinyallerin genlii sabittir, frekanslar ise modle edilir.
(ngilizce'si: Frequency Modulated Continuous Wave radar). Geen sreleri
hesaplayarak menzil tayini mmkndr. Frekans kaydrlmas sayesinde mesafe (=
ykseklik) tayin edilebilir. Bu cihazlarn avantaj, yansyan sinyallerin alnabilmesi
iin bir bekleme sresini gerektirmemesi ve lm sonularnn kesintisiz
alnabilmesidir. Bu radarlar llecek menzillerin ok byk olmad ve daimi
llmesi gereken parametrelerin istendii (rnein uaklarn uu ykseklikleri ve
meteorolojik radarlarda rzgar profili lmleri gibi) yerlerde kullanlrlar.
Benzeri prensipler, darbe sreleri ok uzun olan ve ayn zamanda iyi bir menzil
znrl istenen radarlarda da kullanlr. Bu ekipmanlar menzil znrl elde
etmek iin, darbe gnderim sresi iinde gnderdikleri darbeleri darbe
sktrma yntemiyle ska modle ederler.
Bistatik radar
Bir bistatik radar, aralarnda olduka byk mesafe ve ounlukla olduka fazla bir
azimut asal aklk bulunan, bir gnderici ve bir alcdan oluur. Eer
hedeften geometrisi nedeniyle, bir monostatik radara direk istikamette bir enerji
yanstlmyorsa veya bu enerji ok az ise (stealth teknii!) yine de bir sinyal
alnabilir.