Professional Documents
Culture Documents
Hoa Phan Tich Ly Thuyet Va Thuc Hanh
Hoa Phan Tich Ly Thuyet Va Thuc Hanh
ha phn tch
l thuyt v thc hnh
Sch o to Trung hc Dc
Ch bin:
PGS.TSKH. L Thnh Phc - CN. Trn Tch
M s: T.60.Y.3
Nh xut bn Y hc
H Ni - 2007
Ch o bin son:
V Khoa hc v o to, B Y t
Ch bin:
li gii thiu
Thc hin mt s iu ca Lut Gio dc, B Y t ban hnh
chng trnh khung v chng trnh gio dc ngh nghip cho vic o to
trung cp ngnh Y t. B Y t t chc bin son ti liu dy hc cc mn
c s v chuyn mn theo chng trnh trn nhm tng bc xy dng b
sch chun trong cng tc o to nhn lc y t.
Sch Ha phn tch (L thuyt v thc hnh) c bin son da trn
chng trnh gio dc ngh nghip ca B Y t bin son trn c s chng
trnh khung c ph duyt. Sch c cc nh gio lu nm v tm
huyt vi cng tc o to bin son theo phng chm: Kin thc c bn,
h thng; ni dung chnh xc, khoa hc; cp nht cc tin b khoa hc, k
thut hin i v thc tin Vit Nam. Sch c cu trc gm 4 phn bm
st chng trnh gio dc vi nhng ni dung c bn nht v phn tch
nh tnh v nh lng gip hc sinh sau khi hc c c nhng kin thc
c bn, k nng thc hnh phn tch nh tnh v nh lng p dng
trong thc t pha ch cc dung dch chun, thc hin cc php chun
th tch, nh lng theo phng php khi lng thng gp v tnh c
kt qu ca php phn tch. ng thi qua rn luyn c tc phong
lm vic khoa hc, thn trng, chnh xc, trung thc trong hot ng ngh
nghip khi ra trng. Sch l tin cc gio vin v hc sinh cc
trng c th p dng phng php dy hc tch cc.
Sch Ha phn tch (L thuyt v thc hnh) c Hi ng
chuyn mn thm nh sch v ti liu dy - hc ca B Y t thm nh
vo nm 2006. B Y t ban hnh lm ti liu dy - hc chnh thc ca
ngnh Y t. Trong thi gian t 3 n 5 nm, sch phi c chnh l, b
sung v cp nht.
B Y t xin chn thnh cm n PGS.TSKH. L Thnh Phc, CN. Trn
Tch, ThS. Nguyn Nh H v TS. Nguyn Th Kiu Anh ca Trng i hc
Dc H Ni dnh nhiu cng sc hon thnh cun sch ny, cm n
PGS.TS. Trn T An v ng Nguyn Vn Th c, phn bin cun
sch c hon chnh kp thi phc v cho cng tc o to nhn lc Y t.
V ln u xut bn nn cn khim khuyt, chng ti mong nhn c
kin ng gp ca ng nghip, cc bn sinh vin v cc c gi ln
xut bn ln sau sch c hon thin hn.
V khoa hc v o to
B y t
Mc lc
Li gii thiu
15
17
1. Cc nh lut
17
17
18
18
22
22
25
28
30
33
Bi tp (Bi 1)
35
40
40
40
40
41
41
42
42
43
44
44
47
5
48
5.1. Ra dng c
48
49
5.3. Lc
50
5.4. Ly tm
51
5.5. Ra kt ta
51
52
Bi tp (Bi 2)
54
56
56
56
3. S phn tch
61
Bi tp (Bi 3)
61
63
63
63
3. S phn tch
65
Bi tp (Bi 4)
65(69)
66
66
66
3. S phn tch
69
Bi tp (Bi 5)
70
71
71
71
3. S phn tch
75
Bi tp (Bi 6)
6
75
77
77
77
3. S phn tch
Bi tp (Bi 7)
79 (82)
79
80
80
80
3. S phn tch
82
Bi tp (Bi 8)
82
83
83
83
3. S phn tch
86
Bi tp (Bi 9)
87
Bi 10: Anion nhm II: CO32-, PO43-, CH3COO-, AsO33-, AsO43-, SO32SO42-, (S2O32-)
88
88
88
3. S phn tch
92
Bi tp (Bi 10)
93
94
1. Nhn xt v th s b
94
94
95
96
1.4. Th mu ngn la
96
1.5. Th mt s phn ng
96
97
97
4. Nhn xt kt qu
98
7
99
101
102
104
105
108
Bi 3: nh tnh cation nhm II: Ba2+, Ca2+ v nhm III: Ae3+, Zn2+
110
113
Bi 5: nh tnh cation nhm V: Cu2+, Hg2+ v nhm VI: Na+, K+, NH4+
115
Bi 6: Phn tch tng hp cc nhm cation theo phng php acid - base
118
120
123
127
129
131
131
131
131
132
133
134
134
134
136
Bi tp (Bi 1)
136
137
137
137
138
139
2.1. Ha tan
139
2.2. Kt ta
139
2.3. Lc ta
140
2.4. Ra ta
140
2.5. Sy v nung
141
2.6. Cn
141
141
141
143
4. Cn phn tch
143
4.1. Cn c hc
143
4.2. Cn in t
143
144
144
145
Bi tp (Bi 2)
146
147
147
148
148
148
148
149
149
4. Cc k thut chun
149
9
149
149
4.3. nh lng th
149
150
150
151
152
153
6.1. Nguyn tc
153
153
155
155
156
156
156
157
7.4. Mt s th d
158
Bi tp (Bi 3)
159
161
161
161
161
163
164
164
10
165
165
166
3.3. Pha dung dch chun I2 0,1N t I2 tinh khit thng hoa
167
3.4. Pha dung dch complexon III 0,1M t complexon II tinh khit
167
168
169
170
1. Mt s khi nim c bn
170
170
1.2. Nc v pH
171
171
171
172
174
2.1. Nguyn tc
174
175
178
182
Bi tp (Bi 5)
186
188
1. Chun kt ta
188
188
190
2. Chun to phc
196
196
198
Bi tp (Bi 6)
208
210
1. Mt s khi nim c bn
210
1.1. nh ngha
210
210
211
11
212
2.1. Nguyn tc
212
213
214
217
Bi tp (Bi 7)
221
223
Bi 1. Cn phn tch
225
Bi tp (Bi 1)
Bi 2. Xc nh m ca natri clorid v nh lng natri sulfat
Bi tp (Bi 2)
Bi 3. Thc hnh s dng cc dng c phn tch nh lng - nh
lng acid acetic
Bi tp (Bi 3)
Bi 4. Pha v xc nh nng dung dch acid hydrochloric 0,1 N
Bi tp (Bi 4)
Bi 5. Pha v xc nh nng dung dch natri hydroxyd 0,1 N
Bi tp (Bi 5)
Bi 6. nh lng natri hydrocarbonat
Bi tp (Bi 6)
Bi 7. nh lng natri clorid bng phng php Mohr
Bi tp (Bi 7)
Bi 8. nh lng natri clorid bng phng php Fonhard
Bi tp (Bi 8)
Bi 9. Pha v xc nh nng dung dch kali permanganat 0,1 N
Bi tp (Bi 9)
Bi 10. nh lng dung dch nc oxy gi 3%
Bi tp (Bi 10)
Bi 11. Pha v xc nh nng dung dch natri thiosulfat 0,1 N
Bi tp (Bi 11)
12
228
229
233
234
239
240
244
245
248
250
252
253
256
257
260
261
264
265
268
269
272
Bi tp (Bi 12)
Bi 13. Pha v xc nh nng dung dch EDTA 0,05 M
Bi tp (Bi 13)
273
276
277
280
Phn ph lc
281
281
289
298
301
302
305
Ph lc 7. Hng s to phc
307
Gii p bi tp
309
309
312
313
314
13
Phn 1
15
16
Bi 1
Mc tiu
1. Gii thch c ni dung v ngha ca ba nh lut: nh lut bo ton khi
lng, nh lut thnh phn khng i v nh lut ng lng.
2. Trnh by c cc nh ngha v ba loi nng dung dch: nng phn
trm, nng mol/L, nng ng lng v cch vn dng gii cc bi
ton chuyn i gia cc loi nng y.
3. Trnh by c khi nim pH v s hnh thnh thang pH; khi nim ch th
mu v cch xc nh pH bng ch th mu.
4. Nu c iu kin kt ta-ha tan mt cht da trn khi nim tch s tan
5. Ch ra v c tn c cc thnh phn ca phc cht. Gii thch c ngha
ca hng s khng bn hoc hng s to phc nc v tng cng.
1. Cc nh lut
1.1. nh lut bo ton khi lng
6CO2 + 6H2O
8,0g calci
0,40 calci
40%
2,4g carbon
0,12 carbon
12%
9,6g oxy
0,48 oxy
48%
20,0 g
nh lut thnh phn khng i cho ta bit rng, calci carbonat tinh
khit thu c t hoa cng mt ngn ni, t san h ngm di bin,
hoc t bt k mt ngun no khc, th vn tm thy cng cc loi nguyn
t to thnh (calci, carbon, oxy) v cng mt s phn trm nh cho bit
bng trn.
Nh vy, nh nh lut thnh phn khng i m mi hp cht xc
nh c biu th bng mt cng thc ha hc nht nh.
C th suy ra khi lng nguyn t t t l khi lng ca n trong
hp cht:
Khi lng nguyn t = Khi lng hp cht
1.3.1. nh ngha
Thc nghim ha hc xc nh rng: 1,008 khi lng hydro tc dng
va vi:
8,0
khi lng
oxy
to thnh
nc (H2O)
35,5
clor
23,0
natri
16,0
lu hunh
3,0
carbon
metHan (CH4)
v.v...
EH = 1,008 g
EO = 8 g
EZn = 32,5 g
E H 2SO4 = 49 g
ENa = 23 g
EA
EB
hoc
mA
EA
mB
EB
nh lut ng lng cho php tnh khi lng mt cht trong phn
ng nu bit ng lng ca cc cht v khi lng tc dng ca
cht kia. V d, tnh khi lng kh clor tc dng ht vi 3,45g natri,
bit ENa = 23; ECl = 35,5. p dng h thc nu trn d dng tm thy:
3,45g
23
m Cl
35,5
mCl =
3,45g 35,5
23
= 5,33g
VB
.N B
1000
VB =
VA .N A
NB
A
n
16
= 8
2
21
K hiu
nh ngha
% (KL/KL)
(KL/KL)
% (V/V)
% (KL/V)
Mol
M, mol/L
ng lng
2.1.2. Nng %, theo khi lng/th tch (thng c vit g/100 mL;
g/L...):
Enguyn t =
V d: E oxy
16
2
23
Eion =
27
3
V d, E Al3+
E SO
| in tch ion |
96
2
2
4
E H SO
2
Ebase =
36,45
1
Emui =
48
98
2
36,45
49
40
1
V d: E NaOH
Eacid =
V d, E HCl
40
Khi lng phn t mui
V d: E Al2 (SO 4 )3
342
3 2
57
EOX(Kh) =
S electron nhn (hoc cho) ca mt tiu phn
dng oxy ha (hoc dng kh)
E KMnO
158
5
31,6
v ng lng ca cht kh l:
24
E FeSO
151,8
1
151,8
H2O
H2O
+
H+
+
H+
+
H3O
H2O
+ H2O
H3O + + OH -
Acid 1
Base 2
Acid 2
OH -
Base 1
v tng ng vi 2 cp acid - base lin hp theo thuyt Brnsted Lowry: H2O/OH v H3O+/H2O.
Mc d s in ly ca nc rt b, ngi ta vn o c dn in
ca n v xc nh c gi tr ca hng s cn bng theo nh lut tc
dng khi lng:
[H 3 O + ] [OH - ]
[H 2 O] 2
K [H2O]2 = 3,24.10-18 (
3,24.10 -18
( 25oC)
1000 2
) = Kn = [H3O+] [OH] = 1,0.10-14
18
10 14
= 107 mol/L
25
1000
55,5M, vy c mi 555 triu
18,02
25oC
Gii hn chung
Acid
Trung tnh
[H3O+] = [OH]
[H3O+] = 10-7
[OH] = 10-7
Base
Kn
10 -14
=
3,0 10 - 4
[H 3 O + ]
= 3,3 10-11 M
26
15
14
[OH ]
101
1
10-1
10-2
10-3
10-4
-5
10
10-6
10-7
H3O+ nng
10-7
10-6
10-5
10-4
10-3
10-2
10-1
1
101
10-9
10-10
10-11
10-12
10-13
10-14
10-15
14
15
base tng
10-15
10-14
10-13
10-12
10-11
10-10
-9
10
pOH
OH nng
pH
Trung tnh
acid tng
[H3O ]
Kn 10-14
pKn
pH = pOH
0,11
14,96
7,48
10
0,29
14,54
7,27
25
1,00
14,00
7,00
50
5,66
13,25
6,62
100
51,30
12,29
6,15
300
400,00
11,40
5,70
Trong dung dch, s bin i gia hai dng th hin qua cn bng in
ly ph thuc vo pH:
HInd
Acid 1
H3 O +
H2 O
Base 2
Ind
Acid 2
Base 1
Mu acid
Mu base
Khong pH chuyn mu
Acid Base
Hng Vng
3,1 4,4
Qu
Xanh
5,0 8,0
Phenolphthalein
Khng mu
8,2 10,0
Vng Alizarin
Vng Tm
10,0 12,0
MmXn (r)
m Mn+
(rn)
n Xm-
(dung dch)
Cng thc
cation/anion
tan (M)
MgCO3
1/1
3,5 10-8
1,9 10-4
PbSO4
1/1
1,6 10-8
1,3 10-4
BaCrO4
1/1
1,2 10-10
1,4 10-5
Ca(OH)2
1/2
6,5 10-6
1,2 10-2
BaF2
1/2
1,5 10-6
7,2 10-3
CaF2
1/2
3,2 10-11
2,0 10-4
Ag2CrO4
2/1
1,1 10-12
8,7 10-5
Ca2+ +
2F-
29
[Ca2+] =
0,030 mol
0,100 L + 0,200 L
= 0,10 M Ca2+
[F] =
0,012 mol
0,100 L + 0,200 L
= 0,040M F
3Ca2+
2PO43-
2.4.1. Cc nh ngha
Cu2+
Fe2+ +
Cu
Ion Cu2+ nhn electron (t Fe) l cht oxy ha, s oxy ha ca n gim
t +2 n 0, n b kh v gi l s kh ion Cu2+ (bi Fe).
St cho electron nn l cht kh, s oxy ha ca n tng t 0 n +2,
n b oxy ha v gi l s oxy ha st (bi Cu2+).
30
tun hon:
1. Nhm IA: S.O = +1 trong tt c cc hp cht.
2. Nhm IIA: S.O = +2 trong tt c cc hp cht.
3. Hydro: S.O = +1 trong cc hp cht vi phi kim
S.O = -1 trong cc hp cht vi kim loi v Bor
4. Fluor: S.O = -1 trong mi hp cht
5. Oxy: S.O = -1 trong cc hp cht peroxyd
S.O = -2 trong tt c cc hp cht khc (tr vi fluor)
6. Nhm VIIA: S.O = -1 trong cc hp cht vi kim loi, vi phi kim
(tr vi oxy) v vi cc halogen khc pha di nhm.
+ Lu :
O O
S
O
O O
O
hoc
O O
S
O
OO
2.5.1. nh ngha
Bn cnh cc mui n gin nh K2SO4, Al2(SO4)3, KI, HgI2, KCN,
Fe(CN)2... cn c cc mui kp (gi l phn) nh: K2SO4.Al2(SO4)3.24H2O
(phn chua), (NH4)2SO4.FeSO4.6H2O (phn st amoni hay mui Mohr)...
Mui n gin v mui kp ging nhau ch, khi ha tan trong nc,
chng in ly hon ton ra cc ion n gin. V d:
K2SO4 2K+ + SO42(NH4)2SO4.FeSO4.6H2O 2NH4+ + Fe2+ + 2SO42- + 6H2O
T lu, ngi ta cng bit nhiu hp cht phc tp khc c thnh
phn ging mui kp, nh 2KI.HgI2, Zn(NO3)2.4NH3, nhng trong nc
chng in ly cho nhng ion phc tp, v d:
2KI.HgI2 2K+ + [HgI4]2-, nn phn t c vit: K2[HgI4]
Zn(NO3)2.4NH3 [Zn(NH3)4]2+ + 2NO3-, nn phn t c vit:
[Zn(NH3)4](NO3)2.
Cc hp cht kiu ny c t tn l phc cht vi nh ngha:
Phc cht l nhng hp cht phn t m trong s t hp cc cu t
ca chng to nn nhng ion phc tch in dng hay m, nhng ion ny
c kh nng tn ti trong dung dch cng nh trong tinh th.
2.5.2. Cu to, danh php v cc hng s ca phc cht
K2[HgI4]
Cu ngoi
+
(2K )
Ion trung tm
(Hg2+ )
Phi t
(4I - )
Cu ni
(ion phc)
Cch c tn phc cht phi tun theo quy nh cht ch, c trnh
by phn ph lc (cui gio trnh ny).
Trong dung dch nc, phc cht in ly hon ton thnh cc ion cu
ngoi v cu ni. V d:
K2[HgI4] 2K+ + HgI42Sau , cu ni c th in ly yu tng nc ra cc phi t ng vi cc
hng s cn bng in ly, thng gi l hng s khng bn k ca phc. V d:
HgI4
HgI3
HgI3 + I
HgI2 + I
k1 =
[HgI 3 ][ I ]
2
[HgI 4 ]
[HgI 2 ][ I ]
k2 =
= 5,0.10-3
= 1,6.10-4
[HgI 3 ]
HgI2
HgI+ + I
k3 =
[HgI + ][ I ]
= 1,0.10-11
[HgI 2 ]
HgI+
Hg2+ + I
k4 =
[Hg 2+ ][ I ]
= 1,2.10-13
[HgI + ]
Hg2+ + 4I
k =
[Hg 2+ ][ I ] 4
2
[HgI 4 ]
= k1.k2.k3.k4 = 9,6.10-31
34
HgI+
HgI2
K1 =
[HgI + ]
[Hg 2+ ][ I ]
K2 =
[ HgI 2 ]
[HgI + ][ I ]
HgI2 + I
HgI3
HgI3 + I
HgI42
K3 =
[HgI 3 ]
[HgI 2 ][ I ]
K4 =
[HgI 24 ]
[HgI 3 ][ I ]
K=
HgI42-
[HgI 24 ]
[Hg 2+ ][ I ]4
Bi tp (Bi 1)
1.1. Carbon monooxyd cha 43% carbon theo khi lng. Hy vit
cng thc ha hc ca oxyd y v biu th t l carbon/oxyd theo
cc n v kg, g v khi lng nguyn t.
1.2. Lu hunh (VI) oxyd cha 25% mol lu hunh. Cch biu th t l
no sau y l ng, v sao?
25molS
;
100molSO 3
a)
25kgS
;
100kgSO3
25LitS
;
100LitSO 3
b)
c)
b) C3O2 ;
c) MnO4- ;
d) MnO42- ; e) VO2+ ;
f) UO22+ ;
g) ClO3- ;
h) S2O32- ;
i) CS2 ;
j) S4O62- ;
k) S2Cl2
1.19. Cn bng cc phng trnh phn ng sau:
a. HNO3 + H2S NO + S +...
b. KMnO4 + KCl + H2SO4 MnSO4 + K2SO4 + Cl2 +...
c. K2Cr2O7 + HCl CrCl3 + Cl2 + KCl + ....
d. Zn + NaNO3 + NaOH Na2ZnO2 + NH3 + ...
e. HgS + HCl + HNO3 H2HgCl4 + NO + S + ...
f. KMnO4 + H2SO4 + H2O2 MnSO4 + O2 + K2SO4+ ...
g. CrI3 + KOH + Cl2 K2CrO4 + KIO4 + KCl +...
Hy c v vit tn tt c cc cht c trong cc phn ng trn theo
Danh php ca Dc in Vit Nam.
1.20. a) in nhng gi tr thch hp vo tt c cc cn trng ca
bng sau:
Dung dch
[H3O+]
5.10-4
[OH-]
pH
pOH
3.10-5
2
3
12
37
b) NaOH
c) Ba(OH)2
d) NaCl
b) 7
c) 2,50
d) 8,26
39
Bi 2
Mc tiu
1. Gii thch c s khc nhau gia cc phng php trong phn tch nh tnh:
40
a. Phng php soi tinh th: Dng knh hin vi pht hin cc tinh
th c mu sc v hnh dng c trng ca mt hp cht. Chng hn, ion
Na+ to tinh th hnh mt nhn mu vng lc nht vi thuc th Streng.
b. Phng php so mu ngn la: t cc hp cht d bay hi ca cc
nguyn t trn ngn la n gas khng mu ri quan st. Chng hn, ngn
la stronti cho mu son, kali mu tm, natri mu vng, bari mu lc
nht.
c. Cc phng php dng c: L nhng phng php dng cc my,
thit b hot ng theo nhng nguyn l xc nh phn tch nh tnh. V
d, sc k, quang ph pht x, quang ph hp th, hunh quang, cc ph.
Cc phng php vt l ha l c nhy v chnh xc cao,
nhng i hi trang thit b phc tp.
1.3. Phn tch t v phn tch kh
Th mu ngn la: Khi t mui Sr2+ hoc dung dch cha ion Sr2+,
xut hin ngn la mu son.
CaC2O4 mu trng
41
BaCrO4 mu vng
Phn ng ha tan. V d:
CaCl2/nc = Ca2+ + 2ClCaCO3 + 2HCl = CaCl2 + CO2 + H20
Phn ng kt ta. V d:
Ag+ + Cl- = AgCl
Phn ng to phc. V d:
Hg2+ + 4I- = [HgI4]2b. Phn ng theo mc ch phn tch:
Phn ng tch: Nhm chia cc cht, cc ion thnh nhng nhm nh,
hay tch ring mt ion, mt cht dng cho phn ng xc nh.
42
F=
(cn gi l dung dch ban u, dung dch gc) ngi ta ln lt tch tng
nhm, tng phn nhm, ri tch ring tng cation xc nh cc cation c
mt trong dung dch.
C hai ng li ch yu phn tch h thng cc cation l ng li
theo phng php dng H2S v ng li theo phng php acid-base.
ng li theo phng php dng H2S da trn s khc nhau v
tan ca nhiu sulfid kim loi tch cc cation thnh 5 nhm. ng li
ny kh cht ch, cho kt qu chnh xc, pht hin trit cc cation k c
khi chng nm trong phc cht. Tuy nhin, ng li ny c nhc im
ch yu l H2S rt c hi, mi kh chu v trong qu trnh phn tch
thng gp cc dung dch keo ca S rt kh x l. V th, ngy nay, phng
php dng H2S hu nh khng cn c s dng.
ng li phn tch h thng cation theo phng php acid-base ch
yu da trn kh nng to kt ta, to phc vi cc acid-base l HCl,
H2SO4, NaOH, NH4OH.
Bng 6 v S 5 ch ra s hnh thnh 6 nhm cation c bn v ng
li phn tch tng qut. Nhm cation c bn tch li c phn tch thnh
tng phn nhm, ri tng cation nhn bit nh cc phn ng xc nh hoc
phn ng vi thuc th c hiu (xem cc s cc bi tip sau).
Bng 6. S hnh thnh 6 nhm cation theo phng php acid-base
Nhm
Thuc th
nhm
HCl
Nhm
acid
Cc Cation thuc
nhm
Ag+, Hg22+, Pb2+
2+
Nhm
base
VI
2+
II
H2SO4 long
Ba , Sr
Ca2+, (Pb2+)
III
NaOH d +
H 2 O2
IV
(NaOH)
NH4OH c, d
Cc phc amino
n = 4, 6
[Me(NH3)n]2+
Khng c
45
S 5*: S phn tch tng qut 6 nhm cation theo phng php acid-base
Dung dch phn tch cation
+ HCl 6N
Ly tm
Nc ly tm +
H2SO4 2 N
Ly tm
Ly tm
Nc ly tm
+ NaOH 2N d
(+ H2O2)
2-
2-
Nc ly tm
+ Na2CO3 ti thong c
+ NH4OH c
(+ H2O2)
Ly tm
(Sb3+,5+ c th xp nhm IV do to ta
hydroxyd/acid, khng to phc amoniacat/
hoc xp ring
46
Nhm anion
To cc kh tng ng:
CO2 (khng mu, lm c nc vi
trong); HCN (mi hnh nhn); H2S (mi
thi); SO2 (mi sc mnh); SO2 v S;
NO v NO2 (mu nu , kh th); Cl2
(mu vng lc, kh th)
To kt ta tng ng:
Ca3(AsO3)2 trng; Ca3(AsO4)2 trng;
BaCrO4 vng; Ba(MnO4)2 ; BaSO4
trng; Ca3(PO4)2 trng; Ba(BrO3)2 trng;
Ba(IO3)2 trng; CaF2 trng;...
AgNO3 + HNO3 2N
To kt ta tng ng:
AgSCN trng; AgCl trng; AgBr vng
nht; AgI vng r
Hn hp Mg (NH4OH
+ NH4Cl + MgCl2)
AsO43-; PO43-
To kt ta tng ng:
MgNH4AsO4 trng; MgNH4PO4 trng
KI + H2SO4 2N
Gii phng I2
(Nhn bit iod bng mu trong dung
dch nc hoc trong cloroform, hoc
th bng h tinh bt)
Dung dch I2
S2-;
SO32-;
3AsO3
Lm mt mu I2
Khng c thuc th
nhm
NO3-; ClO4-
Thuc th nhm
S2O32-;
Lm mt mu KMnO4
Khi tin hnh th nghim, dng c th nghim phi hon ton sch.
kim tra xem dng c sch hay cha, ta c th trng bng mt t
nc ct. Nu trn thnh thy tinh ch li mt lp nc mng v u th
coi nh dng c sch. Nu nc dnh trn thnh dng c thnh tng
git th dng c cha sch cn phi ra li.
C nhiu phng php ra dng c: ra bng phng php c hc v
ra bng phng php ha hc.
48
un cht lng:
+ Khi un cht lng ng trong bnh cu, cc thy tinh phi lt mt
Lc l phng php tch cht rn ra khi cht lng bng cch cho
hn hp i qua mt mng lc.
C nhiu loi mng lc: giy lc, bng thng, bng thy tinh, bng
amian, phu y thy tinh xp.... Vic la chn mng lc tu thuc vo bn
cht dung dch v cht rn cn tch. Nu cht rn hay dung dch lc ph
hu mng lc loi no th khng dng loi y.
V d: acid hoc kim c s ph hu giy lc cellulose nn khi lc
phi dng mng lc amian; CrO3 c tnh oxy ha mnh, t chy cc cht
hu c th khng dng bng, giy lc thng thng m phi dng bng
thy tinh hoc phu lc c mng thy tinh xp.
Tu thuc vo kch thc ca kt ta nh lc m chn loi mng lc
c kch thc l rng cho ph hp. Cc loi giy lc, phu thy tinh xp c
cc s hiu khc nhau ch kch thc l rng.
V d: vi giy lc, thng phn bit chng da vo mu sc ca bng
giy dn ngoi hp:
Giy lc bng hay bng en: l loi c kch thc l rng ln ( # 10 m).
Giy lc bng trng c l rng trung bnh ( # 3 m).
Giy lc bng xanh c kch thc l rng nh ( # 1 - 2,5 m).
Nhng kt ta thng thng v dung dch c pH t 0 n 14 thng
c lc qua bng hoc giy lc cellulose. Tu theo mc ch lc m ta c
cc cch gp giy lc nh sau:
51
5.5.1. Ra gn
Ch : Dung dch long, tinh th xut hin chm nhng r hnh dng.
Nu long qu th h nng phin knh tng nng cht phn ng.
Dung dch c qu, tinh th xut hin nhanh v nhiu, nhng t c
tinh th p v hnh dng c trng.
5.6.3. Th xem kt ta hon ton
Sau khi quay ly tm, nh t t theo thnh ng nghim 1-2 git thuc
th v quan st. Nu phn nc ly tm khng cn xut hin ta th
phn ng kt ta hon ton, nu ngc li l cha hon ton.
Cht kh thot ra c th nhn bit bng mu, mi hoc dng thuc th.
Thuc th c th tm vo giy lc ri dnh vo u pipet, u dy hoc ng
y mt ng nghim khc v nghing hay dc ngc hng kh vo.
5.6.6. Th mu ngn la
bi tp (Bi 2)
2.1. Chn mt tr li ng nht:
(nh du vo tr li ng nht)
a. Phng php ha hc trong phn tch nh tnh l phng php
da trn:
A. Cc tnh cht vt l ca mu kim nghim
B. o ph hp th nguyn t, phn t
C. Cc phn ng ha hc
D. Soi tinh th di knh hin vi
b. Phn tch t l phng php phn tch nh tnh tin hnh vi:
A. Dung dch
B. Cht rn
C. Dung dch bng ng li kh
D. C dung dch v cht rn
c. Phn tch ring bit l phn tch:
A. Xc nh mt ion bng phn ng c trng
B. Xc nh mt ion bng thuc th c hiu
54
Bi 3
Mc tiu
1. Trnh by v gii thch c phn ng ca thuc th nhm vi cc cation nhm I.
2. Vit c mt s phn ng c trng ca cc cation nhm I.
3. Gii thch c cc bc phn tch theo s 1.
2.7. Vi K2CrO4
Hg22+ + 2S2O32- = HgS en + Hgo + S + SO2 + SO42 Pb2+ + S2O32- = PbS2O3 trng
PbS2O3 + 2S2O32- = [Pb(S2O3)3]459
Pb2+
Hg22+
HCl long
H2SO4 long
PbSO4 trng
Hg2SO4 trng
NaOH
KOH
Ag2O en
Hg2O en
NH4OH d
to phc [Ag(NH3)2]+
Pb(OH)2 trng
[Hg2ONH2]NO3 + Hg0
K2CO3
Na2CO3
Ag2CO3 trng
Pb2(OH)2CO3 trng
Hg2CO3 = HgO + Hg +
CO2
K2CrO4
Ag2CrO4 nu
PbCrO4
kim d
Hg2CrO4
KI
AgI vng
PbI2
nng
H2S
Ag2S en
PbS en
60
hay
hay
vng
vng
tan trong
tan trong nc
Hg2I2vng xanh , nu d
thuc th s to thnh:
HgI42- + Hg0
HgSen + Hg0
3. S phn tch
S 1*: S l thuyt phn tch Cation nhm I: Ag+, Hg22+, Pb2+
Nc ly tm L1
(c cation cc nhm II, III, IV, V)
Nc ly tm L2:
t Tm Pb2+
Kt ta
t Tm Hg2
2+
Nc ly tm:
t Tm Ag+
bi tp (bi 3)
3.1. Hy hon thnh cc phng trnh phn ng sau:
1) AgNO3 + NaBr ... +....
2) AgNO3 + NH4OH d ... + ...
3) Hg(NO3)2 + KId ... + ....
4) Hg2Cl2 + NH4OH d ... + ...
5) Pb(NO3)2 + K2CrO4 ... + ...
6) Pb(NO3)2 + Na2S ... + ...
61
62
Bi 4
Mc tiu
1. Trnh by v gii thch c phn ng ca thuc th nhm vi cc cation nhm II.
2. Vit mt s phn ng c trng ca cc cation nhm II.
3. Gii thch c cc bc phn tch theo s 2 ( Bi 5, phn phn tch cation
nhm II).
2CrO42- + 2H+
Vng
Cation
Ba2+
Sr2+
Ca2+
H2SO4 long
BaSO4 trng
SrSO4 trng
Na2CO3
BaCO3 trng
SrCO3 trng
CaCO3 trng
K2CrO4
- Mi trng trung tnh
- Mi trng acid
BaCrO4 vng
BaCrO4 vng
SrCrO4 vng
--
---
(NH4)2C2O4
BaC2O4 trng
SrC2O4 trng
CaC2O4 trng
Na2HPO4
BaHPO4 trng
SrHPO4 trng
CaHPO4 trng
Th mu ngn la
Mu vng lc
Mu mnh
Mu gch
64
3. S phn tch
bi tp (bi 4)
4.1. Hy hon thnh cc phng trnh phn ng sau:
1) BaCl2 + H2SO4 ... +....
2) Ba(NO3)2 + K2CrO4 ... +....
3) CaCl2 + Na2CO3 ... +....
4) Ca(NO3)2 + (NH4)2C2O4 ... +....
4.2. Hy gii thch v sao c th dng Na2CO3 bo ha chuyn kt
ta BaSO4, CaSO4 thnh kt ta BaCO3, CaCO3 ?
4.3. Hy gii thch v sao c th dng (NH4)2C2O4 nhn bit s c
mt ca ion Ca2+ trong dung dch?
4.4. Hy gii thch v sao c th dng K2CrO4 trong mi trng kim
nhn bit s c mt ca ion Ba2+ trong dung dch?
65
Bi 5
Mc tiu
1. Trnh by v gii thch c phn ng ca thuc th nhm vi cc cation
nhm III.
2. Vit c mt s phn ng c trng ca cc cation nhm III.
3. Gii thch c cc bc phn tch theo s 2 (phn phn tch cation nhm III).
66
2.2. Vi NH4OH
67
Zn2+
NaOH d
AlO2-
ZnO22-
Na2CO3
Zn2(OH)2CO3 trng
NH4OH d
[Zn(NH3)4]2+ tan
Na2HPO4
AlPO4 trng
Zn3(PO4)2 trng
ZnS trng
ZnS trng
C mt vt Cu2+, to
kt ta mu tm
(NH4)2[Hg(SCN)4]
C mt vt Co2+, to
kt ta mu lc
Kt ta sn
Alizarin-S
Al
O
OH
O
OH
OH
SO3Na
SO3Na
68
3. S phn tch
S 2*: S l thuyt phn tch Cation nhm II: Ca2+, Ba2+ v nhm III Al3+, Zn3+
Ta T3: Al (OH)3
t Tm Al3+
Nc ly tm L3: [Zn(NH3)4]2+
t Tm Zn2+
Ta T2: BaCrO4 mu
vng (khng tan trong
NaOH 2N)
t Tm Ba2+
Nc ly tm L2: Ca2+
t Tm Ca2+
bi tp (bi 5)
5.1. Hy hon thnh cc phng trnh phn ng sau:
1) AlCl3 + KOHd ... +....
2) Al(NO3)3 + Na2CO3 ... +....
3) ZnSO4 + NH4OHd ... +....
4) ZnCl2 + Na2S ... +....
5.2. Hy gii thch v sao c th dng hn hp NH4Cl bo ha v
NH4OH c tch ring AlO2- v ZnO22- ?
5.3. nhn bit s c mt ca ion Al3+ trong dung dch, c th dng
thuc th no trong s cc cht sau, v sao?
1) Dung dch NH4OH c
2) Dung dch Na2S
3) Dung dch Alizarin-S
70
Bi 6
Mc tiu
1. Trnh by v gii thch c phn ng ca thuc th nhm vi cc cation nhm IV.
2. Vit c mt s phn ng c trng ca cc cation nhm IV.
3. Gii thch c cc bc phn tch theo s 3.
2.2. Vi NaOH
Mu tm
Mu tm
73
2.7. Vi KSCN
Thuc th
Fe
NaOH
Fe
3+
H2O
Na2CO3
2+
FeCO3 trng
Fe(OH)CO3
Mn2+
Mg2+
Mn(OH)2trng,
ha nu trong Mg(OH)2 trng
khng kh
MnCO3
Mg(OH)CO3
Bi3+
Bi(OH)3 trng
hoc
BiOCl
BiONO3 trng
Bi(OH)CO3 trng
trng
Na2HPO4
Fe3(PO4)2 trng
KI
KSCN
K3[Fe(CN)6]
Mn3(PO4)2 trng
MgHPO4 hoc
trong
mi
BiPO4 trng
trng NH4OH
MgNH4PO4
BiI3 en, nu d
KI th to BI4mu cam
Fe(SCN)3
hoc d
mu,
SCN- to phc
tan mu
[Fe(SCN)6]3-
Fe3[Fe(CN)6]2
xanh tua bin
Fe4[Fe(CN)6]3
K4[Fe(CN)6]
xanh ph
H2S trong
mi trng
acid
Bi2S3 en
PbO2 trong
mi trng
acid
MnO4- mu tm
74
3. S phn tch
S 3*: S l thuyt phn tch Cation nhm IV: Fe2+, Fe3+, Bi3+, Mn2+, Mg2+
Dung dch phn tch + NaCO3 bo ha ti thong c ri tan
+ NH4OH c. Ly tm, ly kt ta
Nc ly tm L1: Mg2+
t Tm Mg2+
+ HNO3 10%, un si
t Tm Fe2+
t Tm Fe3+
t Tm Bi3+
t Tm Mn2+
S thc hnh tng ng: xem s 3, Phn2. Thc hnh phn tch
nh tnh
bi tp (bi 6)
6.1. Hy hon thnh cc phng trnh phn ng sau:
1) FeCl3 + NaOH ... +....
2) Fe(NO3)3 + K4[Fe(CN)6] ... +....
3) Fe(NO3)2 + NaOH ... +....
75
76
Bi 7
Mc tiu
4. Trnh by v gii thch c phn ng ca thuc th nhm vi cc cation nhm V.
5. Vit c mt s phn ng c trng ca cc cation nhm V.
6. Gii thch c cc bc phn tch theo s 4 ( Bi 8, phn phn tch cation
nhm V).
77
2.2. Vi NH4OH
Nu d NH4SCN:
Hg(SCN)2 + 2NH4SCN = (NH4)2[Hg(SCN)4]
Bng 12: Tm tt cc phn ng c trng ca cation nhm V
Cation
Thuc th
Cu2+
Hg2+
NaOH
HgOvng
NH4OH d
[Cu(NH3)4]2+xanh lam m
[Hg(NH3)4]2+
CuS en
HgSen
KCN
[Cu(CN)4]2-
[Hg(CN)4]2-
KI
CuI trng + I2
SnCl2/NaOH
Hg en
NH4SCN
Cu(SCN)2 en
3. S phn tch
bi tp (bi 7)
7.1. Hy hon thnh cc phng trnh phn ng sau:
1) CuSO4 + NH4OHd ... +....
2) CuSO4 + Na2S ... +....
3) Hg(NO3)2 + KId ... +....
4) Hg(NO3)2 + NH4SCNd ... +....
7.2. Hy gii thch v sao khng th ha tan kt ta HgS bng dung
dch HNO3 c hoc HCl c? Nhng khi trn HNO3 v HCl theo
t l 1:3 v th tch th li ha tan c HgS?
7.3. Vit phn ng ha tan HgS bng H2O2 trong mi trng acid.
7.4. C th dng dung dch KI d phn bit hai ion Cu2+ v Hg2+
khng? V sao?
7.5. C th dng dung dch NH4OH d phn bit hai ion Cu2+ v
Hg2+ khng? V sao?
79
Bi 8
Mc tiu
1. Vit c cc phn ng c trng tm cc cation nhm VI.
2. Gii thch c cc bc phn tch theo s 4 (phn phn tch cation nhm VI).
80
Trong thuc th Nessler NH4+ chuyn thnh NH3 v cho phn ng:
NH3 + 2K2[HgI4] + KOH = [HgI2NH2]I nu + 5KI + H2O
TT Nessler
81
S 4*: S l thuyt phn tch cation nhm V: Hg2+, Cu2+ v nhm VI: NH4+, Na+, K+
Dung dch phn tch: Hg2+, Cu2+, NH4+, Na+, K+
t Tm NH4+:
Bng NaOH c
Bng TT Nessler
t Tm Na+:
Bng TT Streng
t Tm K+:
Bng TT Garola
Nc ly tm
t Tm Cu2+
Ta: HgS + S
t Tm Hg2+
bi tp (bi 8)
8.1. Hy hon thnh cc phng trnh phn ng sau:
1) NaCl + Zn(UO2)3(CH3COO)8 + CH3COOH ... +....
2) KCl + Na3[Co(NO2)6] ... +....
3) NH4Cl + Hg(NO3)2 + KId ... +....
4) KCl + C6H4(NO2)3OH ... +....
8.2. Hy gii thch v sao cn cho dung dch kali natri tartrat c
trc khi cho thuc th Nessler vo dung dch gc nhn bit
ion NH4+?
8.3. C th cho dung dch K2CO3 bo ha v NaOH c vo dung dch
gc trc khi nhn bit ion Na+ bng thuc th Streng? V sao?
8.4. C th cho dung dch Na2CO3 bo ha v KOH c vo dung dch
gc trc khi nhn bit ion K+ bng thuc th Garola? V sao?
82
Bi 9
Mc tiu
1. Vit c phn ng ca thuc th nhm vi cc anion nhm I
2. Gii thch c cc bc phn tch theo s 6 tch ring v tm tng anion
Vi Ag+:
Cl- + AgNO3 = AgCl trng + NO3AgCl tan trong NH4OH, KCN, Na2S2O3... to thnh cc phc tan.
Vi Pb2+
2Cl- + Pb2+ = PbCl 2 trng
PbCl2 tan trong nc nng v kt ta tr li khi lm lnh.
Vi Ag+:
Br- + AgNO3 = AgBr vng nht + NO3AgBr tan trong NH4OH, KCN, Na2S2O3... to thnh cc phc tan.
Vi Pb2+
2Br- + Pb2+ = PbBr2 trng
PbBr2 tan trong kim, CH3COONH4 v KBr d:
PbBr2 + 2KBr = K2[PbBr4]
Vi thuc th hu c:
Br- + dung dch Fluorescein = Eosin hng
2.3. Phn ng ca I-
Vi Ag+:
I- + AgNO3 = AgI vng + NO3AgI khng tan trong NH4OH, nhng tan trong KCN to thnh
phc tan.
Vi Hg2+:
Hg2+ + 2I- = HgI2 cam
HgI2 + 2I- = [HgI4]2-tan, khng mu
Vi Cu2+:
2Cu2+ + 4I- = 2CuItrng + I2nu sm
(Nu c ln SO32- th: I2 + SO32- + H2O = I- + SO42- + 2H+)
Vi Fe3+:
2Fe3+ + 2I- = 2Fe2+ + I2
2.4. Phn ng ca SCN-
Vi Ag+:
Ag+ + SCN- = AgSCN trng
Nu d SCN- th kt ta tan do to phc:
AgSCN + 2SCN- = [Ag(SCN)3]2-
Vi Hg2+:
Hg2+ + 2SCN- = Hg(SCN)2 trng
Nu d SCN- th kt ta tan do to phc:
Hg(SCN)2 + 2SCN- = [Hg(SCN)4]2Nu c mt ion Co2+ th s to kt ta xanh thm:
Co2+ + [Hg(SCN)4]2- = Co[Hg(SCN)4] xanh thm
Vi Fe3+:
Fe3+ + 3SCN- = Fe(SCN)3 mu
Nu d SCN- th kt ta tan do to phc tan c mu mu:
Fe(SCN)3 + 3SCN- = [Fe(SCN)6]32.5. Phn ng ca S2O32-
Vi Ag+:
2Ag+ + S2O32- = Ag2S2O3 trng
+ Ag2S2O3 sinh ra b phn hy thnh mu vng nu ri chuyn thnh
en do:
Ag2S2O3 + H2O = Ag2Sen + H2SO4
+ Ag2S2O3 tan trong Na2S2O3 d do to thnh phc:
Vi Ba2+:
Ba2+ + S2O32- = BaS2O3 trng
Kt ta BaS2O3 d tan trong cc acid v c thng thng.
Vi acid v c long:
2H+ + S2O32- = SO2 + S + H2O
3. S phn tch
S 6*: S l thuyt phn tch anion nhm I Cl-, Br-, I-, SCN-, S2O32Dung dch phn tch
+ Na2CO3 (lm nc soda)
Nc ly tm (nc soda):
Cha anion nhm I + Cation
kim loi kim v NH4+, + HNO32N + AgNO3
Nc ly tm:
Anion cc nhm khc
(b i)
Phn ln ta:
+ (NH4)2CO3 un k
Phn nh ta:
Nc ly tm:
t Tm SCN-
[Ag(NH3)2]Cl t Tm Cl-
t Tm I-, Br-, SCN*. S thc hnh tng ng: xem s 6, Phn 2. Thc hnh phn
tch nh tnh
86
bi tp (bi 9)
9.1. Hy hon thnh cc phng trnh phn ng sau:
1) NaCl + PbO2 + HNO3 ... +....
2) NaBr + Cl2 ... +....
3) Hg(NO3)2 + NaId ... +....
4) NaI + FeCl3 ... +....
5) NaI + NaNO2 + H2SO4 ... +....
6) FeCl3 + NaSCNd ... +....
9.2. Cn bng cc phn ng sau v cho bit phn ng no c th dng
pht hin ion Cl- trong dung dch? V sao?
1) NaCl + AgNO3 AgCl + NaNO3
2) BaCl2 + H2SO4 BaSO4 + HCl
3) CaCl2 + Na2CO3 CaCO3 + NaCl
9.3. Cn bng cc phn ng sau v cho bit phn ng no c th dng
pht hin ion Br- trong dung dch? V sao?
1) KBr + Pb(NO3)2 PbBr2 + KNO3
2) SrBr2 + Na2SO4 NaBr + SrSO4
3) AlBr3 + NaOH NaBr + Al(OH)3
9.4. Cn bng cc phn ng sau v cho bit phn ng no c th dng
pht hin ion I- trong dung dch? V sao?
1) NaI + NaNO2 + HNO3 NaNO3 + I2 + H2O
2) ZnI2 + NH4OH [Zn(NH3)4](OH)2 + NH4I + H2O
3) BaI2 + K2CO3 BaCO3 + KI
9.5. Cn bng cc phn ng sau v cho bit phn ng no c th dng
pht hin ion SCN- trong dung dch? V sao?
1) KSCN + FeCl3 K3[Fe(SCN)6] + KCl
2) Ca(SCN)2 + (NH4)2SO4 CaSO4 + NH4SCN
3) Ba(SCN)2 + Na3PO4 Ba3(PO4) 2 + NaSCN
9.6. Cn bng cc phn ng sau v cho bit phn ng no c th dng
pht hin ion S2O32- trong dung dch? V sao?
1) Na2S2O3 + AgNO3 Ag2S2O3 + NaNO3
2) SrS2O3 + K2CO3 K2S2O3 + SrCO3
3) K2S2O3 + BaCl2 BaS2O3 + KCl
9.7. V sao c th dng nc Javel hoc nc clor va pht hin I-,
sau cho d nc Javel hoc d nc clor pht hin tip Br- ?
87
Bi 10
Mc tiu
1. Vit c phn ng ca thuc th nhm v mt s phn ng c trng cho cc
anion nhm II.
2. Gii thch c cc bc phn tch theo s 7 tm anion nhm II.
molypdat tm PO43-
Vi Ba2+:
Ba2+ + CO32- = BaCO3trng
BaCO3 tan trong acid v c thng thng.
88
Vi Ag+:
2Ag+ + CO32- = Ag2CO3 trng
Ag2CO3 = Ag2Oen + CO2
Vi acid long:
2H+ + CO32- = H2CO3 CO2 + H2O
Kh CO2 sinh ra c th nhn bit do lm c nc vi trong.
2.2. Phn ng ca PO43-
Vi Ag+:
3Ag+ + PO43- = Ag3PO4vng
Ag3PO4 tan trong acid v c v trong NH4OH.
Vi Ba2+:
3Ba2+ + 2PO43- = Ba3(PO4)2 trng
Vi FeCl3:
6CH3COO- + 3Fe3+ + 2OH- = [Fe3(OH)2(CH3COO)6]+phc tan, mu .
Nu pha long, un si, phc b thy phn:
[Fe3(OH)2(CH3COO)6]+ + 4H2O = 3Fe(OH)2CH3COO nu + 3CH3COOH + H+
Vi H+:
CH3COO- + H+ = CH3COOH
Acid acetic c th nhn bit bng mi.
Vi ru:
CH3COO- + C2H5OH = CH3COOC2H5
Ester sinh ra c mi thm c trng.
2.4. Phn ng ca AsO33-
Vi Ba2+:
Ba2+ + SO32- = BaSO3 trng
BaSO3 tan trong cc acid long:
BaSO3 + 2HCl = BaCl2 + H2O + SO2
Vi cc acid v c long:
SO32- + 2H+ = H2O + SO2
Kh SO2 sinh ra c th nhn bit bng cch lm c nc vi trong
hoc lm mt mu thuc tm:
90
Vi formalin (formaldehyd):
HCHO +SO32- + H2O HCH(OH)SO3- + OHS xut hin ca ion OH- lm phenolphthalein
2.7. Phn ng ca SO42-
Vi Ba2+:
Ba2+ + SO42- = BaSO4 trng
BaSO4 khng tan trong cc acid long thng thng.
Vi Ag+:
2Ag+ + SO42- = Ag2SO4 trng
Kt ta Ag2SO4 ch to thnh khi nng SO42- kh ln. Khi pha
long dung dch th kt ta li b tan ra do tch s tan ca Ag2SO4 ln.
91
3. S phn tch
Tm CO32- =
Dung dch
phn tch
+ HCl 2N
CO2
Tm CH3COO- =
Dung dch phn tch:
- Hoc bng FeCl3 10%
- Hoc bng H2SO4 c
+ ru amylic
Nc ly tm
(nc soda): iu chnh
pH v kim nh
hoc trung tnh bng
CH3COOH 2N
chia lm 2 phn
Nc ly tm L1:
AsO33-
t Tm AsO3
3-
Ta T1:
t Tm AsO43-
t Tm SO42t Tm SO32-
Nc ly tm L2:
t Tm S2O32-
92
bi tp (bi 10)
10.1. Hy hon thnh cc phng trnh phn ng sau:
1) Na2CO3 + HNO3 ... +....
2) MgCl2 + (NH4)3PO4 + NH4OH ... +....
3) FeCl3 + CH3COONa + NaOH .... +....
4) Na3AsO3 + I2 + H2O .... +....
5) Na3AsO4 + KI + HCl ... +....
10.2. Cn bng cc phn ng sau v cho bit phn ng no c th
dng pht hin ion CO32- trong dung dch? V sao?
1) K2CO3 + HCl KCl + H2CO3 ....
2) K2CO3 + Na3[Co(NO2)6] K2Na[Co(NO2)6] + Na2CO3
3) (NH4)2CO3 + NaOH Na2CO3 + NH4OH
10.3. Cn bng cc phn ng sau v cho bit phn ng no c th
dng pht hin ion CH3COO- trong dung dch? V sao?
1) CH3COONa + HCl CH3COOH + NaCl
2) (CH3COO)2Ca + Na2CO3 CaCO3 + CH3COONa
3) CH3COONa + FeCl3 + NaOH [Fe3(OH)2(CH3COO)6]+ + NaCl
10.4. Cn bng cc phn ng sau v cho bit phn ng no c th
dng pht hin ion SO32- trong dung dch? V sao?
1) Na2SO3 + HCl NaCl + H2SO3 ....
2) (NH4)2SO3 + NaOH Na2SO3 + NH4OH
3) K2SO3 + CaCl2 CaSO3 + KCl
93
Bi 11
Mc tiu
1. Trnh by v gii thch c cc cch th s b i vi dung dch gc trc khi
tin hnh phn tch h thng
2. Nu c cc kha cnh cn nhn xt v ngha ca chng i vi kt qu phn
tch cui cng.
Trc khi tin hnh phn tch mt dung dch bao gi cng phi nhn
xt v th s b. Kt qu nhn xt v th s b s gip d on v thnh
phn dung dch, nh gip nh hng cho phn tch h thng, na h
thng hay phn tch ring bit. Tuy nhin, khng c nh kin v s c
mt hay vng mt vi mt ion c th no, tr mt vi trng hp c bit.
1.1. Nhn xt nh gic quan
1.1.1. Mu sc
94
Nhng ion c th c
-
MnO4
Cu2+ (trong nc)
Cu2+ (trong amoniac)
I2
Cr2O72-; [ Fe(CN)6]3Cc phc ca SCN- v Fe3+
Co2+ (Trong nc)
Cr3+; Fe2+ (trong nc); Co2+ (trong acid mnh)
[Fe(CN)6]4- ; Cr042-; I2 long; Fe3+
S2O32-, SO32-
+ Khng th ng thi c mt cc ion c phn ng oxy ha kh vi
Dung dch c pH trung tnh th khng cha acid hay kim t do,
khng c mt cc mui d thu phn.
1.3. Th tnh bay hi ca cht tan
Cation c mt
+
K , Cs , Rb+
Na+
Sr2+, Li+
Ca2+
Ba2+
Cu2+, Bi3+
As, Sb, Pb
1.5. Th mt s phn ng
1.51. Thy phn
Ly 1mL dung dch phn tch, thm Na2CO3 ti phn ng kim mnh,
nu c ta th nn lm nc soda trc khi phn tch anion. Cn nu
khng c ta th tin hnh tm anion ngay t dung dch gc.
4. Nhn xt kt qu
Ion tm thy dng no trong dung dch. V d: dung dch phn tch
c pH>>7 th Al, Zn phi dng AlO2-, ZnO22- (ch khng th l Al3+,
Zn2+).
98
Phn II
99
100
Ni quy
phng th nghim ha Phn tch nh tnh
101
102
103
ng hng dn ca bi.
3. Nu th nghim ch yu cu v mt nh tnh th ch ly lng ha
tha thy tinh, tha s, tha nha, khng c dng tay bc.
Tha xc ha cht ny khng c dng xc ha cht khc. Nu
thiu phi dng chung tha, trc khi ly sang ha cht khc phi
ra sch tha.
5. Ch s dng cc l ha cht c nhn ghi r rng v c nt, np y
104
Bi 1
Mc tiu
1. Ni c tn, cng dng v s dng c mt s dng c thng thng trong
phng th nghim ha hc.
2. M t v thc hin c cc k thut gii thiu trong thc hnh ha phn
tch nh tnh.
106
Dng c
Ho cht
- n cn
- H2SO4 10%
- a thy tinh
- BaCl2 0,1M
- Kp g
- AgNO3 5%
- ng nghim cc loi
- ng nghim ly tm
- My ly tm
4. Thc hnh
4.1. Ni ng tn v cng dng ca cc dng c c gii thiu v trng by.
4.2. Ra bng chi lng, x phng, nc my v nc ct mt s dng c
thy tinh bn (ng nghim, pipet, chai l) t sch.
4.3. Ly 10 mL dung dch H2SO4 10% vo cc c m, cho tng git BaCl2
0,1M n khi khng cn thy xut hin kt ta trng na.
107
Bi 2
Mc tiu
1. Tm c tng cation nhm I da vo cc phn ng c trng ca chng.
2. Gii thch cc hin tng xy ra v vit cc phng trnh phn ng trong qu
trnh tin hnh thc nghim.
Dng c
Ho cht, thuc th
- a thy tinh
- Kp g
- HCl 6 N, HCl 2 N
- ng nghim cc loi
- HNO3 6 N
- n cn
- ng nghim ly tm
- My ly tm
- NH4OH c
- KI 0,1 M
- K2CrO4 5%
2. Thc hnh
2.1. Ly 1mL dung dch phn tch vo ng nghim sch, thm vo tng
git dung dch HCl 6N n mi trng acid mnh kt ta hon ton
nhm I (nhn bit qu trnh kt ta xong khi git HCl thm vo thnh
ng nghim th ch tip xc gia git HCl v dung dch phn tch khng
thy xut hin kt ta thm na). un nng nh kt ta vn cc d
tch. ngui, ly tm, tch phn kt ta nhm I (gi l T1) cha: AgCl,
PbCl2, Hg2Cl2 v phn nc ly tm (L1) cha cc cation nhm khc.
2.2. Ra gn 3 ln kt ta T1 bng nc ct c pha thm vi git HCl long
2N (thm nc ra vo T1, lc k, ly tm, gn ly kt ta). Thm vo kt ta
ra trn 1 mL nc ct, un n si, lc ny PbCl2 s tan ra. Ly tm gn
ly kt ta T2 (cha: AgCl v Hg2Cl2) v nc ly tm L2 (cha PbCl2).
108
Nc ly tm L1
(c cation cc nhm II, III, IV, V)
Nc ly tm L2: Pb2+
+ KI 0,1M PbI2 vng
+ K2CrO4 5% PbCrO4 vng
t c Pb2+
Kt ta en xm ca
Hgo + NH2HgCl
t c Hg22+
Nc ly tm:
Ag(NH3)2]+
+ HNO3 6N
AgCl trng
t c Ag+
109
Bi 3
Mc tiu
1. Tm c tng cation nhm II v nhm III da vo cc phn ng c trng ca
chng.
2. Gii thch cc hin tng xy ra v vit cc phng trnh phn ng trong qu
trnh tin hnh thc nghim.
Ho cht, thuc th
- n cn
- Dung dch phn tch cha cc cation: Ba2+, Ca2+, Al3+, Zn2+
- a thy tinh
- H2SO4 2N
- K2CrO4 5%
- Kp g
- HCl 2N
- Na2CO3 bo ha
- ng nghim cc loi
- CH3COOH 2N
- CH3COOONa 6N
- ng nghim ly tm
- NaOH 2N
- Na2S 2%
- My ly tm
- NH4OH c
- Thuc th Alizarin - S
- NH4Cl bo ha
- Cn 96o
2. Thc hnh
2.1. Ly 1mL dung dch phn tch vo ng nghim sch, thm vo tng
git dung dch H2SO4 2N n khi ngng xut hin kt ta kt ta hon
ton nhm II. un si nh kt ta vn cc d tch. ngui, thm vo
dn dn ru ethylic 96o n khi kt ta khng xut hin thm na, kt
ta hon ton Ca2+ (ch cho lng ru va , nu cho qu d pH ca
dung dch tng ln s lm thy phn mt s cation khc). Khuy u, ly
tm, tch phn kt ta nhm II l T1 (cha: BaSO4 v CaSO4) v phn
nc ly tm L1 (cha cc cation nhm III: Al3+, Zn2+).
110
111
S 2: S thc hnh phn tch Cation nhm II: Ca2+, Ba2+ v nhm III: Al3+, Zn2+
Ta T1 (BaSO4, CaSO4)
+ Na2CO3 bo ha lc k, un nng, ly
tm, gn. Lp li 3, 4 ln chuyn ht
ta T1 thnh ta BaCO3, CaCO3 lc.
Ta T3: Al(OH)3
+ HCl 2N tan
+ CH3COOONa 6N n mi trng acid nh.
+ TT Alizarin-S phc mu t c Al3+
Nc ly tm L3: [Zn(NH3)4]2+
+ Na2S 2% ZnS trng
t c Zn2+
112
tc Ca2+
Bi 4
Mc tiu
1. Tm c tng cation nhm IV da vo cc phn ng c trng ca chng.
2. Gii thch cc hin tng xy ra v vit cc phng trnh phn ng trong qu
trnh tin hnh thc nghim.
Dng c
Ho cht, thuc th
- n cn
- a thy tinh
- Na2CO3 bo ho
- HNO3 c
- Kp g
- NH4OH c
- KI 0,1M
- ng nghim cc loi
- NH4Cl bo ha
- Thuc th KSCN
- ng nghim ly tm
- HNO3 10%
- Thuc th K4[Fe(CN)6]
- My ly tm
- Na2HPO4 12%
- Thuc th K3[Fe(CN)6]
2. Thc hnh
2.1. Ly 1mL dung dch phn tch vo ng nghim sch, thm vo vi git
Na2CO3 bo ha ti thong c ri li tan. Thm tip tng git dung dch
NH4OH c n khi kt ta hon ton. Ly tm, ly kt ta (Fe(OH)2,
Fe(OH)3, Bi(OH)3, Mn(OH)2 v Mg(OH)2). Thm vo kt ta 1 - 2mL dung
dch NH4Cl bo ha ha tan Mg(OH)2. un nh, ly tm, tch phn kt
ta T1 ( Fe(OH)2, Fe(OH)3, Bi(OH)3, Mn(OH)2) v phn nc ly tm L1
(cha Mg2+).
3.2. Nc ly tm L1: thm vo thuc th Na2HPO4 12%, nu thu c kt
ta mu vng hnh lc lng hoc hnh sao, hnh l (MgNH4PO4), chng t
trong dung dch c cha ion Mg2+.
113
2.3. Ha tan kt ta T1 bng HNO3 10%, un si, dung dch sau chia ra
lm 4 phn tm Fe2+, Fe3+, Bi3+, Mn2+ bng cc phn ng c trng:
Nc ly tm L1:
Mg2+ + Na2HPO4 12%
MgNH4PO4
(hnh lng tr,
hnh sao, hnh l)
t c Mg2+
Xc nh Fe2+:
+ TT K3[Fe(CN)6]
Fe3[Fe(CN)6]2
xanh Tua bin
t c Fe2+
Xc nh Fe3+:
- TT KSCN phc
mu mu
- TT K4[Fe(CN)6]
Fe4[Fe(CN)6]3
xanh ph
t c Fe3+
114
Xc nh Bi3+:
+ KI 0,1M phc
[BiI4]- mu cam m
(pha long cho ta
BiI3 mu en, nu
nhiu Bi3+)
t c Bi3+
Xc nh Mn2+:
+ HNO3 c
+ PbO2 bt, un si
MnO4-- mu tm
t c Mn2+
Bi 5
Mc tiu
1. Tm c tng cation nhm V v nhm VI da vo cc phn ng c trng ca
chng.
2. Gii thch cc hin tng xy ra v vit cc phng trnh phn ng trong qu
trnh tin hnh thc nghim.
Dng c
Ho cht, thuc th
- n cn
- a thy tinh
- Kp g
- HNO3 6 N
- K2CO3 bo ha
- HCl 10%
- Na2CO3 bo ha
- CH3COOH 2 N
- Thuc th Garola
- HCl c
- Na2S 2%
- HNO3 c
- NaOH c
- Thuc th Nessler
- NH4OH c
- Thuc th Streng
- KOH c
- H2O2 10%
- ng nghim cc loi
- ng nghim ly tm
- My ly tm
- SnCl2 0,5 N
2. Thc hnh
2.1. Tm cation nhm VI trc bng cc phn ng c trng
115
Hoc dng thuc th Nessler: thm vi git dung dch kali natri
tartrat 50% vo ng nghim to phc bn vi cc cation khc, sau
nh vi git thuc th Nessler, nu thy xut hin kt ta nu
([NH2HgI2]I), chng t trong dung dch c NH4+.
2.1.2. Tm Na+
S 4: S phn tch nhm cation nhm V: Hg2+, Cu2+ v nhm VI: NH4+, Na+, K+
Dung dch phn tch: Hg2+, Cu2+, NH4+, Na+, K+
Tm Na+:
+ K2CO3 bo ho + KOH c,
n kt ta hon ton. un
nng, ly tm, b kt ta.
Tm NH4+:
NaOH
c
NH3 (mi khai)
lm xanh giy
qu tm t.
TT Nessler + KNa tactrat 50%
ta nu
Nc ly tm:
+ CH3COOH 2N n gn trung
tnh (nu c ta th ly tm, b i)
+ TT Streng ta vng lc nht,
hnh mt nhn (soi knh hin vi)
t c NH4+
t c Na+
Tmm K+:
+ Na2CO3 bo ho + NaOH
c, n kt ta hon
ton. un nng, ly tm,
b kt ta.
Nc ly tm:
+ CH3COOH 2N n gn
trung tnh (nu c ta
th ly tm, b i)
+ TT Garola ta vng
t c K+
Nc ly tm: Cu2+
+ NH4OH c thong
ta, sau tan, c mu
xanh tm m
t c Cu2+
Ta HgS + S:
HCl 10% +H2O2 10% ta en tan ra.
117
Bi 6
Mc tiu
1. Tch ring c cc nhm cation bng thuc th nhm
2. Xc nh c cc cation c mt trong mi nhm bng cc s phn tch 1,2, 3,
4 bit.
Nh cc bi 2, 3, 4, 5
Dung dch phn tch cha cation cc nhm
2. Thc hnh
2.1. Tin hnh phn tch theo s 5 tch nhm cation
2.2. Nhm cation tch c phn tch theo s tng ng cc
bi 2, 3, 4, 5 pha trc nhn bit tng ion c mt.
118
Nhm III:
(nc ly tm cha oxoanion)
AlO2, ZnO22, (SnO32, CrO42)
Nc ly tm
+ H2SO42N
Ly tm
Nc ly tm
+ NaOH 2N d
(+H2O2)
Ly tm
Kt ta (oxyd, hydroxyd
nhm (IV+V)
+HNO3 (+H2O2))
Ly tm
Nc ly tm
+ Na2CO3 ti thong c
+ NH4OH c
(+ H2O2)
Ly tm
(Sb3+,5+ c th xp nhm IV do to ta
hydroxyd/acid, khng to phc
amoniacat/ hoc xp ring)
119
Bi 7
Mc tiu
1. Xc nh c tng anion nhm I da vo cc phn ng c trng ca chng.
2. Gii thch cc hin tng xy ra v vit cc phng trnh phn ng trong qu
trnh tin hnh thc nghim.
Dng c
Ha cht, thuc th
- n cn
- a thy tinh
- Kp g
- HNO3 2 N
- FeCl3 10%
- ng nghim ly tm
- H2SO4 2 N
- NaNO2 0,1 N
- ng nghim cc loi
- NaOH c
- Zn ht
- My ly tm
- Na2CO3 bo ha
- H tinh bt
- AgNO3 0,1N
- Nc Javel
- (NH4)2CO3 bo ha
- Cloroform
2. Thc hnh
2.1. Ly 2 mL dung dch phn tch lm nc soda (bng cch cho thm 2
mL Na2CO3 bo ha + 2-3 git NaOH c). Nu c ta th ly tm, b ta
(nu khng c ta th ngay t u khng cn lm nc soda).
121
Nc ly tm (nc soda):
Cha anion nhm I + Cation
kim loi kim v NH4+
+ HNO32N + AgNO3
Nc ly tm:
Anion cc nhm khc
(b i)
Nc ly tm L1:
Cl ( dng [Ag(NH3)2]Cl)
+ HNO32N ta tr li AgCl
t c Cl
Phn 1:
Nc ly tm +NaNO2
0,1M H tinh bt mu
xanh tm tc I
Hoc: Nc ly tm +
cloroform + nc Javel.
Lc k, c mu
xanh tm lp cloroform
(pha di)
t c I
122
Phn 2:
Nc ly tm +
cloroform + nc
Javel (ly d). Lc
k, lp cloroform
(pha di) c mu
vng rm
t c Br
Phn 3:
Nc ly tm +
FeCl310% phc
[Fe(SCN)63] mu
mu
t c SCN
Bi 8
Mc tiu
1. Xc nh c tng anion nhm II da vo cc phn ng c trng ca chng.
2. Gii thch cc hin tng xy ra v vit cc phng trnh phn ng trong qu
trnh thc hin cc bc phn tch.
Dng c
Ho cht, thuc th
- n cn
- a thy tinh
- Kp g
- ng nghim cc loi
- ng nghim ly tm
- H2SO4 c
- Hn hp Mg (MgCl2 +
NH4Cl + NH4OH)
- My ly tm
- H2SO4 2N
- CH3COOH 2N
- NaOH c
- TT Amoni molypdat
- FeCl3 10%
- Na2S 1M
- BaCl2 0,5M
- Ru amylic
- Sr(NO3)2 bo ho
- Formalin 5%
- Na2CO3 bo ho
2. Thc hnh
123
2.1.2. un nh dung dch CO2 bay ht. Cho thm vi git HNO3 c v
thuc th amoni molypdat, ngm ng nghim trong nc , nu thy xut
hin kt ta mu vng cu (NH4)3[PMo12O40], chng t trong dung dch c
ion PO43-.
2.2. Tm CH3COO- ngay t dung dch phn tch
Thm vo dung dch phn tch vi git H2SO4 2N, sau cho tc dng
vi dung dch FeCl3 10%. Nu dung dch thu c c mu v sau
khi un nng thy kt ta mu nu (Fe(OH)2(CH3COO)) tch ra,
chng t trong dung dch c anion CH3COO-.
Hoc cho vo dung dch phn tch vi git ru amylic hoc ethylic,
xc tc bng acid H2SO4 c. un nng nh hn hp, nu c mi thm
du chui ca ester c to thnh, chng t trong dung dch c anion
CH3COO-.
2.3. Tm AsO33-, AsO43-, SO32-, SO42-, (S2O32-)2.3.1. Ly 2-3 mL dung dch phn tch lm nc soda (cch lm nh bi 7,
pha trc). Nu c ta th ly tm, b ta. Ly nc ly tm (nc soda).
Ta T1: thm HCl 2N n va tan ht, thm tng git Na2S 1M, nu
xut hin ta mu vng ca As2S5 l c AsO432.3.3. Phn 2: tm SO32-, SO42-, (S2O32-)
Tm SO32-:
+ Hoc bng cch thm 1-2 git phenolphtalein, trung ha vi NaOH
Tm SO42:
Nu sau khi thm HCl 2N vo ta T2 m vn cn ta khng tan,
chng t c SO42- ( dng SrSO4). C th tch ring ta SrSO4 ri thm vo
HCl 1N v tng git BaCl2 0,5M. Nu phn trn ca dung dch xut hin
ta c m (ca BaSO4), cng chng t chc chn c SO42-
125
Tm CO32:
Dung dch phn tch:
+ HCl 2N CO2
(lm c nc vi
trong) c CO32
Tm CH3COO:
Dung dch phn tch:
Hoc bng FeCl310%
phc hp mu
t c CH3COO
Hoc + H2SO4 c
+ ru amylic ester
c mi du chui
t c CH3COO
Nc ly tm (nc soda):
iu chnh pH v kim
nh hoc trung tnh bng
CH3COOH2N, chia lm 2
phn: 1 v 2
Ta: carbonat,
hydroxyd cc cation
khng phi kim loi
kim (b i hoc
tm cation)
Nc ly tm L1:
AsO33
+ Dung dch
I25% mt
mu nu
vng
t c
AsO33
Ta T1:
+ HCl 2N va
tan ht + Na2S
As2S5
vng
t c
AsO4
126
Bi 9
Mc tiu
1. a ra c cc nhn xt v tin hnh c mt s cch th s b ph hp i
vi dung dch cn phn tch d on cation v anion c th c mt.
2. Thc hin c cc bc phn tch h thng tm ng cation v anion c
trong dung dch.
u v cc ion c mt.
2. Thc hin cc php th s b v
pH ca dung dch
Mu ngn la
T , d on tip cc ion c th c mt.
3. Th mt s phn ng, c bit l phn ng ca cc thuc th
phn Iii
129
130
Bi 1
mc tiu
1. Trnh by c v tr, i tng ca mn hc.
2. Nu c cc phng php phn tch nh lng, nguyn tc chung ca cc
phng php ha hc dng trong phn tch nh lng.
3. Trnh by c cc loi sai s trong phn tch nh lng v cch khc phc.
Bit cch ghi d liu thc nghim theo qui tc v ch s c ngha.
132
Fe2O3 + 3 H2O
2 Fe(OH)3
o
133
Khi phn tch, ngi ta thng thc hin ton b qui trnh phn tch
(hoc xc nh mt i lng no ) mt s ln trn mu th v thu
c cc kt qu tng ng x1, x2,...xn
x1 + x 2 + ... + x n
l ng tin cy hn c v c ly
n
lm kt qu ca php phn tch.
Gi tr trung bnh x =
sai s thiu).
+ Sai s tng i
x
.100 (%)
x
4.2.1. Sai s th
Thng l nhng sai ln, hu ht do s cu th, s nhm ln hoc s
c gian ln, s trc trc bt ng (do hng thit b, mt in, mt nc..)...
Sai s th c th ch lm hng mt d liu nhng cng c khi lm sai c
mt tp hp d liu. Trong phn tch cn phi trnh v loi b sai ny
bng cch thn trng, tng s th nghim, x l thng k loi b cc d liu
ngoi lai...
4.2.2. Sai s h thng
L nhng sai s lm cho d liu phn tch dao ng ngu nhin quanh
gi tr trung bnh. Ngun gc ca n l do cc bin i nh khng
kim sot c (khng pht hin v khng o c), nhng nhng
bin i nh ny c th kt hp vi nhau theo nhiu cch to ra sai s
ln thy c, lm nh hng n lp li ca kt qu o v lm
gim chnh xc ca php phn tch.
Sai s ngu nhin lun lun xut hin d php phn tch c thc
hin ht sc cn thn v iu kin thc nghim c gi c nh
nghim ngt. C th lm gim sai s ngu nhin bng cch tin hnh
phn tch cn thn, tng s th nghim v x l cc s liu bng
phng php thng k (theo cc lut thng k ca cc bin thin ngu
nhin).
135
Mt d liu thc nghim phn tch thu c t o trc tip hoc tnh
ton gin tip t kt qu cc php o phi c ghi theo nguyn tc ch
mt ch s cui cng l cn nghi ng, cc ch s cn li l chc ng.
Th d:
Ly 10mL dung dch bng pipet chnh xc phi ghi l 10,00mL (v sai
cho php 0,02mL).
0,0531g c 3 ch s c ngha,
1,0023g c 5 ch s c ngha,
0,1500g c 4 ch s c ngha.
Cch lm trn s:
60,45 60,4
bi tp (bi 1)
1.1. Hy trnh by v tr v i tng ca phn tch nh lng.
1.2. Nu cc phng php ha hc dng trong phn tch nh lng.
1.3. Trnh by nguyn tc chung ca cc phng php ha hc dng
trong phn tch nh lng.
1.4. Gii thch s khc nhau gia:
- Tnh ng v tnh chnh xc.
- Sai s tuyt i v sai s tng i.
- Sai s h thng v sai s ngu nhin.
1.5. Hy nu mt s bin php khc phc cc sai s thng gp
trong phn tch.
1.6. Cch ghi d liu thc nghim theo qui tc ch s c ngha.
136
Bi 2
mc tiu
1. Trnh by c ni dung v phn loi ca phng php phn tch khi lng.
2. M t cc giai on chnh ca phn tch khi lng.
3. Tnh c kt qa nh lng bng phng php khi lng.
Phng php phn tch khi lng (cn gi l phng php cn) l
phng php da trn c s xc nh khi lng ca cht cn phn tch
c tch ra khi cc cht khc (c cng trong mu th) di dng tinh
khit.
Qu trnh tch c th c thc hin theo nhiu cch khc nhau. Vic
phn loi phng php ch yu da vo cc phng php tch, c th chia
thnh hai phng php chnh.
1.1. Phng php kt ta
Fe 2O 3
(Dng ta)
(Dng cn)
+ 3 H 2O
khi lng
2.1. Ha tan
2.3. Lc ta
140
Trong :
Ao: Lng cht bn ban u
An: Lng cht bn cn li sau n ln ra
V: Th tch dch ra dng cho mi ln
Vo: Th tch dch ra cn dnh li sau mi ln (Vo cng nh th An cng
b, do khi ra phi cho dch ra chy kit mi chng sch)
n: S ln ra
2.5. Sy v nung
F=
M BaSO4
1.M Na 2SO4
M BaSO4
M Na 2SO4
M BaSO4
Fe 3+ + 3NaOH = Fe(OH ) 3 +3 Na +
t
2 Fe(OH ) 3
Fe2 O3 + 3H 2 O
o
F=
2.M Fe
M Fe2O3
152
Cr
52
1 =
= 0,2 mg
BaCrO 4
253,3
%A (kl/kl) =
P.F
.100
a
%A (kL/kT) =
P.F
.100
V
ab
100
a
Trong :
a: khi lng mu trc khi sy
b: khi lng mu sau khi sy kh
4. Cn phn tch
Cc yu t nh hng n cn in
t: cc bc x in t ti ni t cn, t
tnh ca vt cn, bi bn khe gia cun
dy v nam chm, ... Do , khi s dng
cn in t phi quan tm ti cc thng
s ca mi trng xung quanh nh nhit
, p sut kh quyn, m, lung kh,
... v cc yu t khc nh s thay i
in th ca ngun in, in trng, t
trng, tnh in v bn cht ca mu o
v t tnh v kh nng nhim t.
ng: L mc st gn ca cc gi tr c c vi gi tr thc
ca qu cn chun.
144
BaO + SO3
bi tp (bi 2)
2.1. Hy nu ni dung v phn loi ca phng php phn tch khi
lng.
2.2. Th no l dng ta ? Dng cn ? Th d.
2.3. Trnh by cc ng tc c bn trong phn tch khi lng.
2.4. Th no l tha s chuyn F. Cch tnh kt qu trong phng
php kt ta.
2.5. Ti sao khi kt ta phi un nng dung dch ? Cho tha thuc th ?
Khuy u ?
2.6. Anh (ch) hy phn tch ch ra u nhc im ca phng php
phn tch khi lng.
2.7. Mt cht cn xc nh theo phng php khi lng c th c
nhiu dng cn khc nhau, nn chn dng no. V sao?
2.8. Ha tan 1,1245 g mu c cha st, sau em kt ta hon ton
bng dung dch NaOH d. Lc,ra kt ta sau em sy kh ri
nung nhit 800 oC n khi lng khng i, thu c 0,3412
gam. Hy gii thch (vit phng trnh phn ng) v tnh %Fe c
trong mu em phn tch.
2.9. Ha tan 1,053 g mu phn tch ch gm CaCl2 v Ca(NO3)2, sau
cho kt ta hon ton bng acid oxalic d. Lc, ra kt ta sau
sy ri nung kh thu c 0,3872 g CaO. Hy gii thch (vit
phng trnh phn ng) v tnh % mi cht trong hn hp trn.
146
Bi 3
mc tiu
1. Trnh by c ni dung ca phng php phn tch th tch. Nu c cch
xc nh im tng ng.
2. K tn c bn loi phng php chun chnh v ba k thut chun .
3. Trnh by c qui tc chung v cch tnh kt qu nh lng theo nng
ng lng.
4. Trnh by c cch s dng v cch hiu chnh dung tch cc dng c o th
tch .
147
148
(oxh)
MgY2- + H+
4. Cc k thut chun
4.1. nh lng trc tip (chun thng)
Trong nhng phng php phn tch th tch, ngoi nhng dng c
thy tinh thng thng nh ng ong, pipet chia nhiu vch c s dng
khi cn ly mt th tch dung dch khng cn chnh xc, ta cn dng mt s
dng c thy tinh chnh xc nh buret, pipet, bnh nh mc. trnh sai
s, ta cn bit cc quy tc s dng loi dng c ny.
5.1. S dng buret
151
152
6.1. Nguyn tc
Hiu chnh
v s cn
trong
khng kh
Hiu chnh
v s thay i
dung tch
ca bnh
theo nhit
Tng s
A+B+C
15
0,87
1,07
0,13
2,07
997,93
16
1,03
1,07
0,10
2,20
997,80
17
1,20
1,07
0,08
2,35
997,65
18
1,38
1,06
0,05
2,49
997,51
19
1,57
1,06
0,03
2,66
997,34
20
1,77
1,05
0,00
2,82
997,18
21
1,98
1,05
- 0,03
3,00
997,00
22
2,20
1,05
- 0,05
3,20
996,80
23
2,43
1,04
- 0,08
3,39
996,61
24
2,67
1,04
- 0,10
3,61
996,39
25
2,92
1,03
- 0,13
3,82
996,18
26
3,18
1,03
- 0,15
4,06
995,94
27
3,43
1,03
- 0,18
4,30
995,70
28
3,73
1,02
- 0,20
4,55
995,45
29
4,02
1,02
- 0,23
4,81
995,19
30
4,32
1,01
- 0,25
5,08
994,92
Nhit
0C
154
cc s
hiu
1000
(A+B+C)
chnh
Vn = 24,97 +
2,35
= 25,03 mL
40
Th tch
thc
Sai s
(mL)
3,00
= 0,02
200
4,98
- 0,02
300
= 0,03
100
9,96
- 0,04
3,00.15
= 0,045
1000
15,02
+ 0,02
3,00
= 0,06
50
20,06
+ 0,06
3,00
= 0,075
40
25,05
+ 0,05
Cn
ln 1
Cn
ln 2
Cn
ln 3
0- 5,00
4,96
4,96
4,96
0- 10,00
9,93
9,93
9,93
0- 15,00
14,97
14,97
14,97
0- 20,00
20,00
20,00
20,00
0-25,00
21,98
21,97
24,075
155
Th tch
(V mL )
Th tch
thc
Sai s
(mL)
3,00.30
= 0,09
1000
30,04
+ 0,04
3,00.35
= 0,105
1000
35,03
+ 0,03
3,00
= 0,12
25
40,02
+ 0,02
3,00.45
= 0,135
1000
44,98
- 0,02
3,00
= 0,15
20
49,97
- 0,03
Cn
ln 1
Cn
ln 2
Cn
ln 3
0- 30,00
29,95
29,95
29,95
0- 35,00
34,92
34,93
34,925
0- 40,00
39,90
39,90
39,90
0- 45,00
11,84
11,85
44,845
0- 50,00
49,82
49,82
49,82
+
+
N A VA
VB
156
N A VA
EB
VB
N A VA E B 100
1000
m
N A VA N C VC
VB
(N A VA N C VC )E B 100
1000
m
157
E B TA VA 100
EA
m
E B TA VA 1000
EA
VB
7.4. Mt s th d
M
= 63,03
2
1,2600
.1000 = 0,0400N
63,03 500
N NaOH =
25,00 0,0400
= 0,0795N
12,58
p dng:
V Ag + .N Ag + = V Cl .N Cl + V CNS .N CNS
Do nng NNaCl =
=
V Ag .N Ag V CNS .N CNS
V NaCl
25 0,1248 11,54 0,0875
= 0,1055N
20
Nng :
E K 2Cr2 O 7 =
M
= 49,03
6
0,2940
25 = 0,0367g K2Cr2O7
200
N Na 2S 2 O 3 =
=
m 1000
E K 2Cr2 O 7 .V Na 2S 2 O 3
0,0367 1000
= 0,0700N
49,03 10,68
bi tp (bi 3)
3.1. Trnh by ni dung ca phng php phn tch th tch. Cch xc
nh im tng ng.
3.2. Hy nu yu cu i vi mt phn ng dng trong phn tch th tch.
3.3. Trnh by cc k thut chun trong phng php phn tch th
tch.
3.4. Cng dng v cch s dng: buret, pipet, bnh nh mc.
3.5. Trnh by cch hiu chnh dung tch: bnh nh mc, buret, pipet.
159
160
Bi 4
Mc tiu
1. Trnh by c nh ngha dung dch chun, ng dng v yu cu khi pha ch.
2. Nu v vn dng c ba cch pha dung dch chun.
3. Bit s dng h s hiu chnh K v phng php iu chnh nng khi pha ch
dung dch chun .
Dung dch chun l nhng dung dch bit nng chnh xc,
thng dng xc nh nng cc dung dch khc.
Trong phn tch nh lng, nng dung dch chun hay c biu
th di dng nng ng lng (N) hoc nng mol/L (M).
Khi pha dung dch chun, cn lu tnh cht ha hc ca cht cn
pha, la chn iu kin (dung mi, nhit ,..) thch hp. Th d
khi pha KMnO4 hay Na2S2O3 cn dng nc mi un si ngui
trnh s phn hy.
Nng dung dch chun khi pha khng c php chnh lch vt
qu 10% so vi yu cu (thng thng ch chnh lch 3%) v sai s
pha khng c vt qu 0,2%.
Nhng dung dch chun khi lu c th b thay i nng , do
phi nh k xc nh li.
2. Cc cch pha dung dch chun
161
K =
a
a
th
lt
.V
.V
lt
th
th
lt
M
= 63,03
2
a
1000 lng cn acid oxalic cn l
E.V
a H2C2O4 .2H2O =
162
Ta cng tnh ton nh pha t cht gc, nhng khi cn, pha khng cn
dng cn phn tch v bnh nh mc (ch cn dng cn k thut vi sai s
0,01g v bnh c th tch gn ng). Dung dch sau khi pha c nng
gn ng so vi yu cu, ta phi xc nh li nng dung dch ny bng
mt dung dch chun khc bit nng . T bit c nng chnh
xc ca dung dch pha.
Th d:
Pha 1 lt dung dch NaOH 0,1N
Tnh ton:
ENaOH = M = 40
a
1000 pha 100 mL dung dch NaOH 0,1N,
E.V
lng cn NaOH cn l:
T cng thc N =
a=
N NaOH =
Vox .N ox
VNaOH
Trong :
- Vox: Th tch dung dch acid oxalic dng (ly bng pipet chnh xc)
163
N th N NaOH
=
N lt
0,1
Trong thc t, khi pha dung dch chun hay khi nh k kim tra xc
nh li, nu thy nng dung dch c qu so vi l thuyt (K > 1,000 +
(10%) th phi iu chnh bng cch pha long vi nc, ngc li nu dung
dch long qu (K < 1,000 (10%) th phi iu chnh bng cch thm ho
cht cn pha. Cch tnh lng nc cn pha long, lng ha cht cn
thm nh sau:
Th tch nc cn thm tnh theo cng thc:
VH2O = (K 1,000) .Vc
Trong :
m=
(1,000 K).a .V
c
1000
Trong :
- m: s gam ho cht cn thm vo
- K: h s hiu chnh ca dung dch cn iu chnh
- a: s gam ha cht c trong 1 lt dung dch theo l thuyt (a = N.E)
- Vc: th tch dung dch c cn iu chnh
Th d: C 800 mL dung dch NaCl 0,1N vi K = 0,978 th lng NaCl
cn thm vo l: a = N.E = 0,1.58,5 = 5,85
m=
a=
VHCld =
a
3,65
.100 =
100 = 8 mL
d.C
1,18 38
165
N HCl =
Trong :
- VNa 2 CO 3 : Th tch dung dch Na2CO3 dng (ly bng pipet chnh xc)
- N Na 2CO 3 : Nng dung dch Na2CO3 bit
- VHCl : Th tch HCl dng (c trn buret)
3.2. Pha dung dch chun KMnO4 0,1N
M
= 31,61 tnh ton tng t nh cc v d trn.
5
N KMnO4 =
Vox .N ox
VKMnO4
Trong :
- Vox: th tch dung dch acid oxalic (ly bng pipet chnh xc)
- Nox: nng acid oxalic
- VKMnO 4 : th tch dung dch KMnO4 dng (c trn buret)
166
3.3. Pha dung dch chun I2 0,1N t I2 tinh khit thng hoa
M
= 126,7
2
a th
a
= th . Dung dch I2 pha c c
a lt 1,267
a=
NaOH cn 8g.
Cch pha: Cn trn cn phn tch 29,2100g H4Y cho vo cc 250 mL,
thm 8g NaOH, thm mt t nc, un nh cho tan ht, ngui, sau
chuyn ht vo bnh nh mc 1 lt, thm nc cho n vch, lc k. c
167
dung dch complexon III 0,1M. Nu lng cn thc khc 29,21 th tnh h
s hiu chnh K.
3.5. Pha dung dch chun Na2S2O3 0,1N t Na2S2O3.5H2O
a=
N.E.V
= 24,82g
1000
N Na 2S2O3 =
a.1000
E K 2Cr2O7 .VNa 2S2O3
Trong :
- a: L s gam K2Cr2O7 cn trn cn phn tch
168
E K 2Cr2O7 =
M
= 49,03g
6
bi tp (bi 4)
4.1. Th no l dung dch chun, ng dng. Cc yu cu khi pha dung
dch chun.
4.2. Trnh by cc cch pha dung dch chun.
4.3. Th no l h s hiu chnh. ngha.
4.4. Trnh by cch iu chnh nng dung dch khi dung dch pha
qu c hoc qu long.
4.5. Trnh by cch pha dung dch chun sau: H2C2O4 0,1N; dung dch
NaOH 0,1N; dung dch HCl 0,1N; dung dch KMnO4 0,1N; dung
dch I2 0,1N; dung dch complexon III 0,1M.
4.6. Tnh s gam acid oxalic gc cn pha 5 lt dung dch c nng
0,1N
4.7. Tnh s mL dung dch acid hydrocloric m c 37,23% (d = 1,19)
pha 500,0 mL dung dch acid 10%.
4.8. Tnh s mL dung dch amoniac c 27,33% (d = 0,90) cn pha 2
lt dung dch amoniac 2N.
4.9. Tnh s g Na2CO3 gc pha 500 mL dung dch Na2CO3 0,1N.
4.10. Tnh s g Na2B4O7.10H2O gc pha 250 mL dung dch Na2B4O7
0,1N.
4.11. Trnh by cch pha v tnh lng cht gc complexon II pha
250 mL dung dch complexon III 0,1N.
4.12. pha 250,0 mL dung dch acid oxalic 0,1N ngi ta cn chnh
xc 1,728 g H2C2O4.2H2O ha tan vo nc cho 250,0 mL.
Tnh h s hiu chnh K ca dung dch.
169
Bi 5
mc tiu
1. Trnh by c khi nim v acid, base, cp acid base lin hp, cht lng tnh,
a acid, a base theo Bronsted v tnh c pH ca cc dung dch ny trong
trng hp ring l.
2. Trnh by c nguyn tc chung ca phng php nh lng acid-base.
3. Chn c cht ch th, tnh c kt qu ca su trng hp nh lng
thng gp trong chun acid-base.
1. Mt s khi nim c bn
1.1. nh ngha acid, base theo Bronsted
Acid (A)
V d:
170
Cp HF/F-:
HF
F + H+
Cp CH3COOH/CH3COO- : CH3COOH
CH3COO + H+
Cp NH4+/ NH3
NH4+
NH3 + H+
Cp H2S/ HS
H2 S
HS + H+
Cp HS/ S
HS
S + H+
[B].[H 3 O + ] t
[A][. H 2 O]
B + H 3O +
K A = K.[H 2 O] =
[B ].[H 3 O + ]
[A]
A + OH
c gi l hng s
Nu A v B l cp acid-base lin hp th ta c:
KA.KB = [H3O+][OH] = Kn =1014.
Do , nu KA ln th KB b. V vy trong mt cp acid-base lin hp
nu dng acid l mnh th dng base s yu v ngc li.
thun tin cho vic tnh ton, ngi ta thng dng cch biu th:
pKA = lgKA , pKB = lgKB. Khi : pKA+ pKB = 14.
171
V d: H3PO4 l mt a acid.
H3PO4 + H2O
H2PO4 + H2O
HPO42 + H2O
Tng cng:
H3PO4 + 3H2O
PO43 + 3H3O+
HCO3- + H2O
HCO3-+ H3O+
H2CO3 + H2O
[H3O+] = [H+] = CA
pH = lgCA
H3O+ + OH
172
K
[ ] [OH
]=
Do :
[OH-] = CB H + =
V vy:
pH = 14 + lgCB
10 14
CB
HA + H2O
T K A =
H + + A- )
[HA]
1
1
pK A lg C A
2
2
1.5.4. Dung dch n base yu B c nng CB
Do c [H3O+] =
K A .C A v pH =
B + H 2O
T K B =
Do [OH-] = K B .C B , [H3O+] =
K A .K n
1
1
v pH = 7 + pK A + lgC B
2
2
CB
C cn bng: HA + H2O
T K B =
[A ][. H O ] t [H O ] = K
[HA]
CA
C
v pH = pK A + lg B
CB
CA
[ ]
+
C th chng minh c cng thc gn ng: H =
K A1 .K A 2 (trong
173
HCO3- + H2O
HCO3- + H3O+
H2CO3 + H2O
(Chun acid-base)
2.1. Nguyn tc
174
HInd + H2O
hay:
K HInd
Ind + H+
HInd
vi
[H
=
][
O + . Ind
[HInd ]
SO 3Na + H2O
N NH
+
(CH3)2N
N N
S O 3Na
+
+ H3O
(Dng acid: mu )
Phenolphthalein
HO
OH
C
OH
C
OH
COO
+ H2O
CO O
+ H3O
K HInd =
pH = pK HInd lg
hay:
HInd
[HInd]
[Ind ]
(5.2)
[ ]
Biu thc cho thy t s HInd quyt nh mu sc ca ch th (v hai
[Ind ]
[HInd ] =
[Ind ]
1
: cht ch th c mu dng Ind.
10
[HInd] = 10 :
[Ind ]
Thay cc t l ny vo (5.2) ta c:
pH = pKHInd 1
hay pKHInd 1 pH pKHInd + 1 chnh l khong pH ca dung dch m
ta c th thy c mu ca cht ch th thay i t mu ca dng ny
sang mu ca dng kia v c gi l khong pH chuyn mu ca cht ch
th acid-base. Ngi ta cn dng khi nim ch s pT ca cht ch th acid base ch pH ti cht ch th i mu r nht v ta kt thc chun .
Ta thng thy gi tr pT trng vi gi tr pKHInd ca cht ch th.
Tuy nhin, do mt ta c th nhy vi mu ny m khng nhy vi
mu kia, nn ta c th nhn bit s i mu ca cht ch th trong khong
pH hp hn tc l khi t s nng ca cc dng mu nh hn 10 ln v
khi gi tr pKHInd cng khng nm chnh gia khong pH i mu.
2.2.3. Yu cu chung i vi cht ch th acid-base
176
Nng
(%)
Dung
mi
c
tnh
cht
ch th
Dng
Acid
Dng
base
Vng alizarin
0,1
Nc
Acid
Vng
Tm
10,1- 12,0
Thymolphthalein
0,1
Cn 90%
Acid
Khng
Xanh
9,3 - 10,5
Phenolphthalein
0,1 v 1
Cn 90%
Acid
Khng
Hng
8,0 - 10,0
Phenolphthalein
0,05
Cn 20%
Acid
Khng
Hng
7,4 - 9,0
trung tnh
0,1
Cn 60%
Base
Vng Gch
6,8 - 8,0
phenol
0,1
Cn 20%
Acid
Vng
6,4 - 8,0
Xanh bromothymol
0,05
Cn 20%
Acid
Vng
Xanh
6,0 - 7,6
Qu
1,0
Nc
Acid
Xanh
5,0 - 8,0
Ch th
methyl
Mu
Khong pH
chuyn
mu
0,1 v 0,2
Cn 60%
Base
Vng
4,2 - 6,2
Lc bromocrezol
0,02
Cn 20%
Acid
Vng
Xanh
4,0 - 5,4
Da cam methyl
0,1
Nc
Base
Hng
Vng
3,1 - 4,4
Xanh bromophenol
0,1
Nc
Acid
Vng
Nu
3,0 - 4,6
0,1 v 0,01
Nc
Base
Vng
1,4 - 3,2
Tropeolin 00
Ghi ch:
Ch th vn nng l hn hp gm nhiu ch th m mu sc ca n
thay i theo cc gi tr pH khc nhau. C nhiu cng thc pha ch
th vn nng, di y l mt v d:
Phenolphthalein
1 phn
methyl
2 phn
Vng methyl
3 phn
Xanh bromothymol
4 phn
Xanh thymol
5 phn
177
Tr s
pT
Mu
Mi trng
acid
Mi trng
kim
4,1
Tm
Lc
5,4
tm
Lc
7,0
Tm xanh
Lc
8,9
Hng nht
Tm
9,0
Vng
Tm
Trc khi nh lng: Dung dch ( bnh nn) l dung dch acid mnh,
nn c:
pH = -lgCHCl = -lg101 = 1.
[H ] =
+
0 ,1
10 1 = 10 4 pH = 4.
100
Sau im tng ng: Nu cho tip NaOH, dung dch tn ti NaCl, H2O,
NaOH d. pH ca dung dch tnh theo nng base mnh NaOH d.
Gi s d 0,1% th [OH-] = CNaOH d = (0,1.101)/ 100 =104 t do :
pH = 14 + lgCNaOH d = 10.
1
1
pH = 7 + pKA + lgCB = 8,87
2
2
Nh vy pH tng ng nm trong vng base.
179
pH =
1
1
pK A lgC A = 5,1
2
2
Na2C2O4 + 2H2O
NaH2PO4 + H2O
1
1
pK A1 + pK A 2 = 4,6 nm
2
2
vng acid cho nn c th dng ch th da cam methyl hoc methyl.
Na2HPO4 + H2O
1
1
pK A 2 + pK A 3 = 9,6 nm
2
2
vng base cho nn c th dng ch th phenolphthalein.
181
1
1
pK A1 + pK A 2 = 8,4 nm vng
2
2
base do c th dng ch th l phenolphtalein mu chuyn t hng
sang hng nht ( trnh sai s nhn mu nn dng mt bnh mu c cha
NaHCO3 v ch th phenolphtalein so snh, nu khng dng bnh mu
c th sai 10%).
Nhng dung dch chun thng dng trong phng php acid-base:
M Na 2 CO3
2
= 52,997
M Na 2 B 4 O7 .10H 2 O
2
= 190,71
183
xanh methylen.
+ Nh HCl xung cho ti khi ch th chuyn t mu lc sang mu tm.
Tnh kt qu:
Gi s tnh nng g/L ca dung dch NH3 theo cng thc:
Pg/l =
Bit
VHCl .N HCl
.E NH 3
VNH 3
E NH 3 = M
NH
= 17,03
(1)
(2)
184
(1)
(2)
(3)
Tnh kt qu:
+ Th tch HCl phn ng vi 1/2 Na2CO3 l V2 - V1
+ Th tch HCl phn ng ton b Na2CO3 l 2(V2 - V1)
+ Th tch HCl phn ng vi NaOH l V2- 2(V2 - V1) = 2V1-V2
%NaOH =
( E NaOH = M = 40)
185
%Na 2 CO 3 =
.100
( E Na 2CO 3 =
M
= 53)
2
bi tp (bi 5)
5.1. nh ngha acid, base, cp acid-base lin hp, cht lng tnh, a
acid, a base theo Bronsted.
5.2. Cng thc tnh [H+] v pH ca cc dung dch:
- n acid mnh v acid yu
- n base mnh v base yu
- Cht lng tnh
- Cp acid-base lin hp
5.3. Trnh by nguyn tc ca phng php nh lng acid-base.
186
187
Bi 6
Mc tiu
1. Trnh by c khi nim v tch s tan, tan v ng dng trong phn tch.
2. M t c k thut nh lng bng bc trong phng php Mohr, Fonha,
Faian. Tnh c kt qu ca php chun .
3. Trnh by c nh ngha phc cht, hng s bn vng ca phc v ngha.
4. Hiu v chn c cht ch th nh lng bng phng php to phc vi
complexon. Tnh c kt qu nh lng.
1. chun kt ta
1.1. Mt s khi nim c bn
1.1.1. Tch s tan (T):
A mB n
Phn ly:
AmB n
Am B n
mA + nB
vi K1=[AmBn]
vi K2=
[A ]m .[B ]n
[A m B n ]
mA + nB
vi K = K1.K2=[A]m.[B]n = T l mt
Tng: AmBn
hng s mt nhit nht nh v c gi l tch s tan.
ha tan.
+ Khi [A]m.[B]n > T h cha cn bng (s c kt ta hoc kt ta thm
188
mA + nB
m + n
TA
m
.n
Phn ng chun :
Ag+ + Cl-
2 Ag+ + CrO42-
2CrO4
= 2.10 12
iu kin p dng:
AgOH
2 AgOH
Ag2O + H2O
AgCNS trng
vi TAgCNS = 1012
FeCNS2+
vi = 102
nh lng trc tip Ag+ vi CNS nh lng gin tip (theo phng php tha tr) Cl-, Br-, I- bng cch
cho d chnh xc Ag+ phn ng vi X- (Cl-, Br-, I-) cn xc nh
Ag+ + X-
AgX
(d chnh xc)
Sau nh lng Ag+ bng CNS- bit nng theo k thut trc
tip nu trn.
191
Ch :
AgCNS + Cl-
Fe3+ + CNS-
lm mt mu .
khc phc sai s ny ta phi loi b kt ta AgCl, ri sau mi
nh lng Ag+ d phn nc lc. Hoc cho thm vo h mt dung mi
hu c khng trn ln vi nc (nh benzen, ether, cloroform,) lm
vn kt ta AgCl trn b mt phn cch gia 2 lp nc - dung mi hu c
v do ngn khng cho kt ta AgCl tc dng vi CNS-.
+
ch th khi nh lng I bng Ag . c tnh ca eozin l khi E- trong
dung dch c mu hng, nhng khi b hp th c mu tm.
Phn ng chun :
Ag+ + I- = AgI
Nhn ra im tng ng khi trn b mt ta xut hin mu tm.
S d nh vy v trc im tng ng, dung dch d I- do AgI
hp ph I- (khng hp th E- nn vn c mu hng). Sau tng ng d
Ag+ th AgI hp ph Ag+ (l ion + nn c kh nng hp th thm E- lm
cho b mt ta c mu tm)
iu kin dng:
192
Hg2Cl2
St sulfocyanid Fe(CNS)3:
Trong qu trnh nh lng, khi n im tng ng dung dch s
mt mu do Hg22+ d s phn ng:
3Hg22+ + 2Fe(CNS)3 = 3Hg2(CNS)2 + Fe3+
Diphenylcacbazon:
Nhn ra im tng ng do to vi Hg22+ ta c mu xanh.
1.2.4. Mt s ng dng thc t
194
Ch th l Fe3+ :
Fe3+ + SCN = Fe(SCN)2+ mu
K thut tin hnh:
50,00 mL nc lc trn
5 mL HNO3 c
5 mL ch th phn st amoni 10%
Chun cho ti khi xut hin mu hng. Ghi th tch KCNS 0,05N
dng. Tnh kt qu theo phng php tha tr.
Ghi ch:
Phng php ny ch chnh xc khi nng ca KCNS, AgNO3, NaCl
xp x bng nhau. V th phi nh lng s b dung dch NaCl nh sau:
195
V mL KI cn nh lng
1 mL ch th eozinat 0,5%
1 mL acid acetic c
Trong phn Phn tch nh tnh gii thiu v phc cht, phn
ny ch nhc li mt s khi nim dng trong nh lng.
2.1.1. nh ngha
Th d: Complexonat magnesi
HOOC CH 2
OOC CH 2
CH2 COOH
N CH2 CH2 N
CH2 COO
Mg
2.1.2. Phn bit phc cht vi mui thng, mui kp, ion phc tp
Th d:
Fe(CN)64-
Fe2+ + 6 CN-
Fe3+ + 6 CN-
Kb =
[Fe(CN)
3
6
[Fe ][. CN ]
[Fe ][. CN ]
=
3+
K Kb
3+
[Fe(CN)
Nh vy: Kb.KKb = 1
Do vi phc cht nu hng s bn (hng s to phc) Kb cng ln
th phc cng bn (t phn ly) cng nh v ngc li.
Phc cht cng phn ly theo tng nc, ng vi mi nc l c cc hng
s tng ng ring. Th d vi HgCl2 c:
HgCl2
HgCl+ + Cl-
vi K Kb 1 =
HgCl+
Hg2+ + Cl-
vi K Kb 2 =
[HgCl ][. Cl ]
+
[HgCl 2 ]
[Hg ][. Cl ]
[HgCl ]
2+
197
Tng
Hg2+ + 2Cl-
HgCl2
vi Kkb = KKb1.KKb2
Phng php bc: Da trn phn ng to phc gia Ag+ v CNAg+ + 2CN-
Ag(CN)2-
Phng php thy ngn (II): Da trn phn ng to phc gia Hg2+
vi cc ion Cl-, Br- , I -, SCN-.
Th d:
Hg2+ + 2 ClHg2+ + 4I-
HgCl2+
HgI42-
198
a. Phng php bc
Trong phng php ny ngi ta chun dung dch cyanid (CN-)
bng dung dch chun bc nitrat da trn c s phn ng to phc:
Ag+ + 2CNLu : E Ag+ = M Ag+ ,
Ag(CN)2-
vi (Kb =1021)
E CN = 2M CN
Ag[Ag(CN2)] vi T = 4.10-12
HgX2
HgCl2
199
CNS- + Hg2+
Hg(CNS)2-
FeCNS2+
ch2cooh
ch2cooh
ch2cooh
Vit tt l H3Y
ch2
ch2cooh
n ch2 ch2
hooc
Vit tt l H4Y
n
ch2cooh
ch2
ch2
NaOOC
ch2
ch2cooh
n ch2 ch2
200
Vit tt l Na2H2Y
n
ch2cooh
H3 Y- + H+
vi KA1 = 10-2,0
H3 Y-
H2Y2-+ H+
vi KA2 = 10-2,67
H2Y2-
HY3- + H+
vi KA3 = 10-6,16
HY3-
Y4- + H+
vi KA4 = 10-10,26
MY(n4) + 2H+
pH 4-6
Mn+ + HY3
MY(n4) + H+
pH 7-10
CaY2 + H+
pH 9
Zn2+ + HY3
ZnY2 + H+
pH 9
Al3+ + H2Y2
AlY + 2H+
pH 5
Do , ta c: EEDTA = MEDTA
E Mn + = M Mn +
Ni chung phn ng to phc cng thun li trong mi trng cng
kim, nhng cng c khi phi duy tr mi trng acid (nh Fe3+, Bi3+)
trnh hin tng thy phn, cc ion tr ngi. Tu theo bn ca phc
m mi ion kim loi to phc vi EDTA mt vng pH ti u.
Mt khc, ngn s kt ta hydroxyd kim loi ta phi iu chnh
pH hoc thm cc cht to phc ph, trong s c mt ca dung dch m
c. Cht ch th dng trong chun complexon (cc ch th kim loi)
xc nh im tng ng trong phng php chun
complexon ngi ta dng mt s loi cht ch th khc nhau, trong ph
bin hn c l cht ch th kim loi. l nhng cht hu c (c tnh acid
201
OH
HO3 S
NO2
O H
C N
C
N
C O
C N
H O
O H
NH 4
H+ + H3
Ind2
(Tm)
2H+ + H2Ind3
(Xanh)
202
MgInd + H+
( vang)
MgY2 + H+
MgY2 + HInd2
(Xanh)
CaY2 + Mg2+
MY(n4) + H+
Sau khi phn ng xong, nh lng EDTA d bng dung dch Mg2+
hay Zn2+ bit nng . T tnh ra lng Mn+.
Phng php ny c li trong cc trng hp:
BaSO4
BaY2 + H+ + SO42
Ag[Ag(CN)2] trng.
204
M
. pha 1 lt
2
HgCl2
Pha dung dch MgCl2 0,1M: Cn 4,032 gam MgO ha tan trong mt t
nc HCl c, thm nc lc u cho 1 lt nc.
Pha dung dch ZnSO4 0,1M: Cn 6,538 gam Zn kim loi tinh khit,
ha tan trong mt t H2SO4 tinh khit, ri thm nc cho 1 lit.
K thut tin hnh:
Buret: Complexon III
Bnh nn:
(Tm)
V mL Ca2+ cn nh lng
1 mL KOH 2N
0,2g ch th Murexit ( trn vi NaCl)
V mL nc cn xc nh
2 mL dung dch m amoniac
0,1 g ch th en eriocrom T ( trn NaCl)
nh lng Fe3+
Trong mi trng acid (pH 2- 3) EDTA tc dng vi Fe3+ to thnh mt
phc cht mu vng nht FeY. Nu dng ch th l acid salicylic hay acid
sulfosalicylic pH n tc dng vi Fe3+ to thnh phc c mu hng. Ti
im tng ng mu hng bin mt v dung dch c mu vng nht.
K thut tin hnh:
Buret: Complexon bit nng
Bnh nn:
V mL Fe3+ cn nh lng
5 mL dung dch m acetat (pH 2-3)
3 git ch th
Vi tinh th natri persulfat
bi tp (bi 6)
6.1. Th no l tch s tan. ngha ca n.
6.2. Th no l tan. ngha.
6.3. Trnh by nguyn tc chung ca phng php kt ta.
6.4. Nguyn tc, iu kin, cch tin hnh ca phng php nh
lng bng bc:
- Theo phng php Mohr
- Theo phng php Fonha
- Theo phng php Faian.
6.5. Hy so snh tan trong nc ca ta AgCl (c TAgCl = 10-10) vi
ta Ag2CrO4 (c TAg2CrO4 = 2.10 12 ).
6.6. Dung dch HCl c pH = 4. Nu thm 1 mL dung dch AgNO3 10-1M
vo 1 lt dung dch HCl trn c hi c ta AgCl xut hin khng?
Cho TAgCl = 10-10.
6.7. Ly 20,00 mL dung dch KI em nh lng ht 18,75 mL dung
dch AgNO3 theo phng php Faian. Mt khc khi nh lng
10,00 mL dung dch NaCl 0,05 N ht 9,75 mL AgNO3 trn theo
phng php Mohr. Tnh nng g/L ca dung dch KI em nh
lng.
6.8. Ha tan 0,1535 g hn hp gm (KCl + KBr) vo nc v em nh
lng ton b ht 15,12 mL dung dch AgNO3 0,1002 N vi ch th
K2CrO4. Gii thch cch nh lng v tnh % tng cht trong hn hp.
208
6.11. Phn bit phc cht vi mui thng, mui kp, ion phc tp.
6.12. Hng s bn ca phc v ngha.
6.13. Nguyn tc chung ca chun to phc.
6.14. Th no l ch th mu kim loi? iu kin p dng trong chun
bng complexon.
6.15. Hy nu cc k thut chun bng complexon.
6.16. Trnh by cch xc nh cng ca nc bng phng php
complexon.
6.17. Chun 50,00 mL dung dch Na2H2Y (c mt ca dung dch
m amoniac) vi ch th en eriocrom T ht 32,05 mL dung dch
Mg2+ 0,045 M. Vit phng trnh phn ng nh lng v tnh
nng M ca dung dch complexon III trn.
6.18. Chun 100,0 mL nc (c mt h m amoniac) vi ch th
en eriocrom T ht 8,50 mL complexon III 0,01 M. Hy gii
thch cch nh lng v tnh cng theo c ca nc em
nh lng.
6.19. Ly 10,00 mL dung dch Ba2+ cn nh lng, thm 20,00 mL
dung dch complexon III 0,1 M, nh lng complexon d ht 7,50
mL dung dch MgCl2 0,1 M. Tnh nng N ca dung dch Ba2+.
6.20. Ly 10,00 mL dung dch SO42- cn nh lng, lm kt ta bng
20,00 mL dung dch BaCl2 0,1 N. un si, lc v ra kt ta. Tp
trung nc lc v nc ra, thm 5,00 mL dung dch MgCl2
0,12 M v em nh lng bng complexon 0,103 M ht 14,50 mL.
Tnh nng g/L ca dung dch SO42- em nh lng.
209
Bi 7
Mc tiu
1. Trnh by c khi nim v cht oxy ho, cht kh, cp oxy ha kh lin hp,
phn ng oxy ha kh v cch cn bng.
2. Trnh by c nguyn tc, iu kin ng dng, tnh c kt qu ca cc
phng php nh lng bng permanganat, iod, bromat v nitrit.
1. mt s khi nim c bn
1.1. nh ngha
kh
oxh + ne
kh
E oxh/kh = E 0
Trong :
[kh ]
R.T
ln
[oxh ]
nF
E = E
0,059
n
lg
[kh ]
[oxh ]
0,059
[kh ] .[C ]
E = E
lg
n
[oxh ]a .[B ]b
c
Vi cp MnO4/MnO2:
MnO4 + 4H+ + 3e
= E0
Th E MnO
4
Vi cp
2O
MnO2
1
0,059
.lg
3
MnO4 H +
][ ]
O2 + 4H+ + 4e
Th
MnO2 + 2H2O
E O2
= E0
2O 2
2H2O
0,059
1
.lg
4
H+
[ ]
= E 0 0,059.lg
1
H+
[ ]
Ta vit:
Fe2+ - e
Fe3+
Vi cp Cr2O72-/2Cr3+ c:
Cr2O72- + 6 e + 14 H+
2 Cr3+ + 7 H2O
Fe2+ - e = Fe3+
tng theo.
+ Tng nng cng lm tng tc phn ng, c th tng nng
on trung gian.
2.2. Cht ch th trong phng php nh lng oxy ha kh
213
(Khng mu)
(Nu)
2I-
Khi nh lng cc cht oxy ha bng phng php iod, cn phi cho
tha KI phn ng gia KI v cht oxy ha xy ra hon ton v khi
I2 gii phng s d dng ha tan vo dung dch nc do phn ng to
phc km bn I3-:
I 2 + I- = I3 -
Br2 + 2 e
2 Br-
+
R-N N
Cl
+ 2H 2O
Cht oxy ha
Cht gc
KMnO4
1,51
KBrO3
1,44
KBrO3
+4
1,44
K2Cr2O7
1,33
K2Cr2O7
KIO3
1,24
KIO3
I2
0,54
As2O3
NaNO2
0,99
Acid sulfanilic
Ce
Cht kh
Cht gc
Mui Mohr
0,77
K2Cr2O7
As2O3
0,57
As2O3
Na2S2O3
0,09
Titan (III)
0,10
K2Cr2O7
218
O22- - 2e = O2
E H 2O 2 =
M
= 17,005
2
H2O +1/2O2
Ta thy 1 mol H2O2 phn hu cho ta 1/2 mol O2 do 1 khi lng mol
ng lng H2O2 phn hu s cho 1/4 mol oxy hay ng vi 22,4/4= 5,6 lt
oxy nng theo th tch oxy = N H2O2 5,6 lt oxy
Khi H2O2 nh lng bng phng php iod l da trn tnh oxy ha
ca n theo cc phn ng nh lng sau:
H2O2 + 2KI + H2SO4 = 2H2O + I2 + K2SO4
I2 gii phng ra:
I2 + 2 Na2S2O3 = Na2S4O6 + 2 NaI
K thut tin hnh:
- Buret: Dung dch Na2S2O3 bit nng
- Bnh nn: V mL H2O2
5 mL H2SO4 50%
1 g KI
3 git amoni molypdat 30% ( kch thch phn ng)
Nh Na2S2O3 n khi c mu vng nht, thm h tinh bt, nh lng
tip n mt mu xanh thm. Ghi th tch Na2S2O3 dng. Tnh kt qu
theo yu cu.
2.4.3. nh lng As2O3
M
= 49,46
4
(1)
(2)
Sau khi hon thnh phn ng (2), ta acid ha mi trng bng H2SO4
cn bng (1) chuyn dch v pha tri, nh lng I2 d bng dung dch
Na2S2O3 bit nng . T tnh ra kt qu, v d tnh % glucose nh sau:
VI2 .N I2 - V
% C6H12O6 =
Trong : EC6H12O6 =
.N
Na2S2O3
V C6H12O6
Na2S2O3
.E
f
C6H12O6
10
M
= 90,08
2
KBrO3 d iu ch thnh cht tinh khit (tho mn tiu chun cht gc)
bng cch kt tinh li trong nc ri sy kh 150 180 oC. Do t KBrO3
tinh khit ta c th tnh ton pha dung dch c nng theo yu cu.
Lu :
E KBrO 3 =
M
= 27 ,83
6
SO 2
H2N
R-NH 2 + HONO
vi
+
H
HONO
+
N
N + 2H 2O
ENaNO2 = M = 69
Esulfathiazol = M = 255,33
Trong dung dch chun NaNO2 thng pha gn ng (do NaNO2
khng t tiu chun cht gc) sau xc nh li nng bng cht gc l
acid sulfanilic (E =M = 173,2).
bi tp (bi 7)
7.1. Th no l cht oxy ha ? Cht kh ? Cp oxy ha kh lin hp?
Phn ng oxy ha kh.
7.2. Hy nu cc bc c bn cn bng phng trnh ca phn ng
oxy ha kh.
7.3. Nu nguyn tc chung ca phng php chun oxy ha kh.
7.4. Hy cho bit 4 loi ch th dng trong phng php oxy ha kh.
7.5. Trnh by nguyn tc, iu kin ng dng ca cc phng php
nh lng sau:
- Phng php permanganat
- Phng php iod
- Phng php bromat
- Phng php nitrit
221
7.6. Thit lp cng thc nng theo th tch oxy ca dung dch H2O2
khi nh lng theo phng php permanganat.
7.7. Chun 10,00 mL dung dch H2C2O4 0,05M trong mi trng
acid ht 9,75 mL KMnO4. Hy vit phng trnh phn ng chun
v tnh nng N ca dung dch KMnO4.
7.8. Chun 10,00 mL dung dch H2O2 ht 12,50 mL dung dch
KMnO4 0,1 N. Tnh nng theo th tch oxy ca dung dch H2O2
trn.
7.9. Kt ta hon ton Pb2+ trong mt mu phn tch di dng ta
PbCrO4. Sau ha tan kt ta trong acid H2SO4 d, thm KI d,
sau em chun ht 23,50 mL dung dch Na2S2O3 0,1025 M.
Hy vit phng trnh, gii thch cch nh lng v tnh s g ch
c trong mu.
7.10. Ly 10,00 mL dung dch As2O3 em nh lng ht 9,85 mL dung
dch I2 0,1 N. Hy vit phng trnh phn ng nh lng v tnh
nng g/L ca dung dch As2O3 trn.
7.11. Ly 10,00 mL dung dch mui Mohr em nh lng trong mi
trng acid ht 12,25 mL dung dch KMnO4. Bit rng khi nh
lng 10,00 mL acid oxalic 0,1 N ht 11,25 mL dung dch KMnO4
trn. Vit phng trnh phn ng nh lng v tnh nng g/L
ca dung dch mui Mohr trn.
222
phn IV
223
224
Bi 1
cn phn tch
mc tiu
1. Trnh by c mc chnh xc ca cn k thut, cn phn tch
2. S dng c cn k thut, cn phn tch.
1. Cn
1.1. Khi nim
Phi kim tra trng thi ca cn trc khi cn, dng vi mm lau
sch bi a cn. Nu pht hin sai lch, khng t sa cha, phi
bo co cn b hng dn.
Kim tra, chun b cn: Hp qu cn, ct sch, giy cn, chn cn, ha
cht cn cn.
2.1. S dng cn c hc theo phng php cn n
Qa cn
Ha cht
(mg)
Ghi ch: C th thc hin theo k thut ngc li, nh sau: cho ha
cht vo mt bn a cn, thm qu cn vo a cn cn li n khi cn
thng bng.
2.2. S dng cn c hc theo phng php cn kp Borda
Qa cn (mg)
Ha cht)
Qa cn
Qa cn +
Ha cht
2.4. S dng cn in t
227
Bi tp (bi 1)
1.1. Nu c tnh c bn ca cn k thut v cn phn tch.
1.2. Nu mt s nguyn tc khi cn.
1.3. Cch s dng cn c hc theo phng php cn n.
1.4. Cch s dng cn c hc theo phng php cn kp Borda.
1.5. Cch s dng cn c hc theo phng php cn kp Lomonoxop.
1.6. Cch s dng cn in t hin c ca phng thc hnh.
228
Bi 2
xc nh m ca natri clorid v
nh lng natri sulfat
mc tiu
1. Trnh by c ni dung ca phng php phn tch khi lng.
2. Lm c cc ng tc: Kt ta, lc ta, ra ta, sy, nung v cn ng yu
cu k thut.
3. Thit lp c cng thc v tnh c kt qu m ca natri clorid (%) v
hm lng % sulfat trong mu phn tch.
1. Dng c - ha cht
Cn phn tch
Chn cn c np mi
Bnh ht m c silicagel kh
T sy
Tha xc ha cht
Chn nung
L nung v kp l nung
n cn hoc bp in
Ni cch thy
Cc c m, pipet
Phu lc
a thy tinh
Mu th natri clorid.
Dung dch HCl c
Dung dch BaCl2 0,5 N
229
X l b:
+ Ra sch chn cn.
+ t chn cn sch vo t sy, (ch : m np v np bn cnh
chn cn).
+ Sy nhit 100 105 oC trong 30 pht.
+ Ly chn cn v np ra, cho ngay vo bnh ht m v ti khi
l m2.
+ Xc nh chnh lch khi lng ca hai gi tr m1 v m2 (m1 - m2):
cng, c gi tr m.
%H 2O =
M ( P m)
100
M
un hn hp si thm vi pht.
lng.
Kim tra xem ta hon ton cha bng cch r vi git dung dch
BaCl2 0,5 N vo lp nc trong ca hn hp dung dch trn. Nu vn
thy xut hin ta trng phn tip gip gia hai dung dch th cho
thm dung dch BaCl2 0,5 N n khi ta hon ton. Nu khng thy
xut hin ta trng tc l kt ta hon ton sulfat.
231
(khong 10 pht).
+ Dng kp l nung t chn nung kh vo l nung, nung nhit
c gi tr m.
Ghi ch: Thc hin vic x l b song song vi vic kt ta sulfat.
F=
M Na 2SO 4
M BaSO4
142
233,3
(M m)
F 100
V
Bi tp (bi 2)
2.1. Nu nguyn tc xc nh m ca natri clorid.
2.2. Nu cc bc chnh khi tin hnh xc nh m ca natri clorid.
2.3. Thit lp cng thc tnh % nc (hm m) ca natri clorid.
2.4. Nu nguyn tc nh lng Na2SO4 theo phng php khi lng.
2.5. Nu cc bc chnh khi tin hnh nh lng Na2SO4.
2.6. Thit lp cng thc tnh hm lng % (kl/ tt) ca Na2SO4.
2.7. Hy gii thch khi nim Nung hoc sy n khi lng khng i.
233
Bi 3
mc tiu
1. Trnh by c chnh xc ca ba loi dng c chnh xc hay dng: Buret,
pipet, bnh nh mc.
2. Nhn bit v thao tc s dng ng cc dng c ong o th tch.
3. Chun v tnh c nng dung dch acid acetic.
1. Dng c - ha cht
Cn phn tch
Buret
Pipet chnh xc dung tch 10 ml
Bnh nh mc dung tch 100 ml
Bnh nn
Cc c m
Phu thy tinh
Dung dch chun natri hydroxyd 0,1 N
Dung dch bi tp acid acetic nng xp x 0,1 N
Dung dch ch th phenolphthalein.
2. Cc dng c ong o th tch
2.1. Cc dng c o th tch chnh xc
2.2.1. Buret (hnh 3.1)
dung dch chy ra) chia chnh xc ti 1/10, 1/20, 1/50, 1/100 mL tu theo
yu cu s dng.
Sai s tuyt i ca cc buret thng l (0,01 - 0,05) mL.
Kho buret phi kn v trn, nu h v xt phi bi mt lp mng
vaselin (trnh bi vo l kho).
Khi dng, buret phi sch v kh, nu buret cn t mun dng ngay,
phi trng buret hai ln bng mt t dung dch cn o.
Mt tay iu chnh kha buret (dng 3 ngn tay ci, tr, gia iu
chnh kha buret, cn 2 ngn kia gp li), tay kia lc bnh nn cha
dung dch cn chun .
2.1.2. Pipet chnh xc (hnh 3.2)
235
Ch :
Hnh 3.4. B tr th nghim chun dung dch CH3COOH bng dung dch NaOH 0,1N
Tin hnh chun : Mt tay iu chnh kha buret cho dung dch
NaOH 0,1N t buret xung bnh nn (lc u nhanh, gn im tng
ng cho t t tng git, na git), tay kia lc bnh nn cha dung dch
CH3COOH. Chun ti khi dung dch bnh nn chuyn sang mu hng
th dng li, ghi th tch dung dch NaOH 0,1N dng.
3.3. Tnh kt qu
NA =
VB N B
VA
Trong :
Bi tp (bi 3)
3.1. Trnh by c im, ng dng ca ba dng c ong o th tch
chnh xc (buret, pipet, bnh nh mc).
3.2. Trong ba dng c: buret, pipet chnh xc, bnh nh mc, loi dng
c no c hoc khng c trng bng dung dch cn ly hoc
cn pha.
3.3. S dng thnh tho dng c ong o th tch, dng nc ct.
3.4. Trnh by nguyn tc nh lng dung dch CH3COOH bng dung
dch NaOH.
3.5. Trnh by cch tin hnh nh lng dung dch CH3COOH 0,1N
bng dung dch NaOH 0,1N. Thit lp cng thc tnh nng
ng lng (N) ca dung dch CH3COOH.
3.6. Chn cch tr li ng A/ B/ C/ D
Khi chun dung dch CH3COOH bng dung dch NaOH vi ch
th phenolphthalein, mu ca dung dch chuyn t mu:
A. Hng sang khng mu
C. Hng sang tm
D. Khng chuyn mu
239
Bi 4
mc tiu
1. Trnh by c nguyn tc v phn ng nh lng acid hydrochloric
2. Tnh c th tch dung dch acid hydrochloric c pha v pha c
100 mL dung dch acid hydrochloric 0,1N.
3. Xc nh c nng dung dch acid hydrochloric 0,1N.
1. dng c - ha cht
Cn phn tch
Buret
Pipet chnh xc dung tch 10 mL
Bnh nn dung tch 100 mL
Cc c m
Phu thy tinh
a thy tinh
Cc chn dung tch 100 mL
n cn hoc bp in
Cht gc natri carbonat
Dung dch acid hydrochloric c
Dung dch ch th da cam methyl.
2. pha dung dch acid hydrochloric 0,1N
240
S gam HCl nguyn cht c trong 100 mL dung dch HCl 0,1N l:
m=
m
0,3646
100 =
100 0,81 (ml)
d C
1,18 38
(1)
(2)
241
mTH
0,1
mLT
Trong :
- mTH l khi lng, tnh bng g, ca Na2CO3 cn c
242
Tin hnh chun : Mt tay iu chnh kha buret cho dung dch
HCl 0,1N t buret xung bnh nn (lc u nhanh, gn im tng ng
cho t t tng git, na git), tay kia lc bnh nn cha dung dch Na2CO3.
Chun ti khi dung dch bnh nn chuyn sang mu hng da cam. Ghi
th tch dung dch HCl 0,1N dng.
4.3. Tnh kt qu
Nng ng lng (NA) ca dung dch HCl c tnh theo cng thc sau:
Trong :
NA =
VB N B
VA
bi tp (bi 4)
4.1. Tnh lng dung dch HCl c cn pha v pha ng k thut
100ml dung dch HCl 0,1N.
4.2. Pha 100,0 mL dung dch gc Na2CO3 0,1N. Tnh nng dung
dch Na2CO3 pha c.
4.3. Trnh by nguyn tc nh lng dung dch HCl 0,1N bng dung
dch Na2CO3 0,1N.
4.4. Trnh by cch tin hnh nh lng dung dch HCl 0,1N bng
dung dch Na2CO3 0,1N. Thit lp cng thc tnh nng ng
lng (N) ca dung dch HCl.
4.5. Chn cch tr li ng A/ B/ C/ D
Khi chun Na2CO3 bng dung dch HCl vi ch th da cam
methyl, mu ca dung dch chuyn t mu:
A. Vng sang cam
D. Khng chuyn mu
4.6. Tnh nng ng lng ca dung dch HCl, bit khi nh lng
10,00 mL Na2CO3 0,1017 N vi ch th da cam methyl ht 11,30
mL dung dch HCl.
244
Bi 5
pha v xc nh nng
dung dch natri hydroxyd 0,1N
mc tiu
1. Trnh by c nguyn tc v phn ng nh lng natri hydroxyd.
2. Tnh c khi lng natri hydroxyd pha v pha c 100 mL dung dch
natri hydroxyd 0,1 N.
3. Xc nh c nng dung dch natri hydroxyd 0,1 N.
1. dng c - ha cht
Cn phn tch
Cn k thut
Buret
Pipet chnh xc dung tch 10 mL
Bnh nn dung tch 100 mL
Cc c m
Phu thy tinh
a thy tinh
Cc chn dung tch 100 mL
Cht gc acid oxalic ngm 2 phn t nc (C2H2O4.2H2O)
Natri hydroxyd
Dung dch ch th phenolphthalein.
2. pha dung dch natri hydroxyd 0,1N
S gam NaOH cn cn l: m =
N E V 0,1 40 100
=
= 0,40 (g)
1000
1000
Trc khi pha dung dch NaOH ta thng loi phn b carbonat ha (
lp ngoi) ca NaOH bng cch ra nhanh NaOH vi mt t nc ct,
phn carbonat bn ngoi s tan ra v b i, phn NaOH cn li coi
nh loi ht Na2CO3. Trong thc t, lng cn NaOH thng c
tnh thm khong 10 - 20%.
Tin hnh pha dung dch NaOH 0,1N:
Na2C2O4 + 2H2O
246
N th =
m TH
0,1
m LT
Trong :
- mTH l khi lng, tnh bng g, ca C2H2O4.2H2O cn c
- mLT l khi lng, tnh bng g, ca C2H2O4.2H2O va pha c
100,0 mL dung dch C2H2O4 nng chnh xc 0,1N (mLT = 0,6303 g).
4.2. Tin hnh nh lng
Tin hnh chun : Mt tay iu chnh kha buret cho dung dch
NaOH 0,1N t buret xung bnh nn (lc u nhanh, gn im tng
247
4.3. Tnh kt qu
NB =
Trong :
VA N A
VB
bi tp (bi 5)
5.1. Tnh lng dung dch NaOH cn pha v pha ng k thut
100mL dung dch NaOH 0,1 N.
5.2. Pha 100,0 mL dung dch gc H2C2O4 0,1 N t H2C2O4. H2O. Tnh
nng dung dch H2C2O4 0,1 N pha c.
5.3. Trnh by nguyn tc nh lng dung dch NaOH 0,1 N bng
dung dch gc H2C2O4 0,1 N.
248
5.4. Trnh by cch tin hnh nh lng dung dch NaOH 0,1 N bng
dung dch H2C2O4 0,1 N. Thit lp cng thc tnh nng ng
lng (N) ca dung dch NaOH.
5.5. Chn cch tr li ng A/ B/ C/ D
Khi chun H2C2O4 bng dung dch NaOH vi ch th
phenolphthalein, mu ca dung dch chuyn t mu:
A. Hng sang khng mu
B. Khng chuyn mu
249
Bi 6
mc tiu
1. Pha v xc nh c nng dung dch acid hydrochloric 1 N.
2. nh lng v tnh c hm lng phn trm (kl/kl) ca natri
hydrocarbonat carbonat.
1. dng c - ha cht
Cn phn tch
Buret
Pipet chnh xc dung tch 10 mL
Bnh nn dung tch 100 mL
Cc c m
Chn cn
Phu thy tinh
a thy tinh
Dung dch acid hydrochloric c
Cht gc Na2CO3
Dung dch ch th da cam methyl
2. pha v xc nh nng dung dch acid hydrochloric 1 N
H s hiu chnh (K) ca dung dch HCl 1N c tnh theo cng thc sau:
K=
Trong :
a 1000
EV
Error!
3.2. Tnh kt qu
bi tp (bi 6)
6.1. Pha ng k thut 100 mL dung dch gc HCl 1N t dung dch
HCl c.
6.2. Trnh by cch tin hnh nh lng natri hydrocarbonat bng
dung dch HCl 1N.
6.3. Thit lp cng thc tnh hm lng phn trm (kl/kl) ca natri
hydrocarbonat.
6.4. Tnh h s hiu chnh K ca dung dch HCl 1N, bit chun
0,5012 g cht gc Na2CO3 ht 9,60 mL dung dch HCl 1N pha.
6.5. Tnh hm lng % (kl/ kl) ca natri hydrocarbonat, bit khi nh
lng 1,4975 g natri hydrocarbonat vi ch th da cam methyl ht
17,60 mL dung dch HCl 1N c h s hiu chnh K = 1,0012.
252
Bi 7
mc tiu
1. Pha c dung dch gc bc nitrat 0,1 N.
2. Trnh by c nguyn tc v phn ng nh lng natri clorid theo phng
php Mohr.
3. Chun v tnh c hm lng phn trm (kl/ kl) ca natri clorid .
1. dng c - ha cht
Cn phn tch
Buret
Pipet chnh xc dung tch 10 mL
Bnh nh mc dung tch 100 mL
Bnh nn dung tch 100 mL
Cc c m
Phu thy tinh
a thy tinh
Cht gc bc nitrat
Natri clorid cn nh lng
Dung dch ch th kali cromat 5%.
2. pha dung dch Bc nitrat 0,1 N
253
m=
K=
m TH
m LT
Trong :
AgCl + NaNO3
trng
Ag2CrO4 + 2KNO3
nu
Lm phn ng:
254
Tin hnh chun : Mt tay iu chnh kha buret cho dung dch
AgNO3 0,1N t buret xung bnh nn (lc u nhanh, gn im tng
ng cho t t tng git, na git), tay kia lc bnh nn cha dung dch
NaCl. Chun ti khi dung dch bnh nn xut hin kt ta mu nu
. Ghi th tch dung dch AgNO3 0,1N dng.
4.2. Tnh kt qu
Hm lng phn trm (kl/ kl) ca NaCl c tnh theo cng thc sau:
C% =
V K 0,005844 100
m
Trong :
- V l th tch dung dch AgNO3 0,1N , tnh bng mL, dng chun
- K l h s hiu chnh ca dung dch AgNO3 0,1N
- m l khi lng, tnh bng g, ca NaCl cn nh lng
255
bi tp (bi 7)
7.1. Pha ng k thut 100ml dung dch gc AgNO3 0,1N.
7.2. Trnh by nguyn tc nh lng natri clorid theo phng php Mohr.
7.3. Trnh by cch tin hnh nh lng natri clorid theo phng
php Mohr.
7.4. Thit lp cng thc tnh hm lng phn trm (kl/kl) ca natri
clorid.
7.5. Tnh h s hiu chnh K ca dung dch AgNO3 0,1N, bit khi pha
100,00 mL dung dch AgNO3 th dng 1,6851 g AgNO3.
7.6. Tnh hm lng % (kl/ kl) ca NaCl, bit khi nh lng 0,1056 g
NaCl theo phng php Mohr ht 17,20 mL dung dch AgNO3
0,1N c h s hiu chnh K = 1,0320.
256
Bi 8
mc tiu
1. Trnh by c nguyn tc v phn ng nh lng natri clorid theo phng
php Fonhard.
2. nh lng c dung dch natri clorid 0,9% theo phng php Fonhard v
tnh c hm lng phn trm (kl/ tt) ca dung dch natri clorid .
1. dng c - ha cht
Buret
Pipet chnh xc dung tch 10 mL, 25 mL, 50 mL
Bnh nn dung tch 100 mL
Bnh nh mc dung tch 100 mL
Cc c m
ng ong dung tch 10 mL
Phu thy tinh
Dung dch bc nitrat 0,0500 N
Dung dch kali sulfocyanid 0,05N (hoc Dung dch amoni sulfocyanid
0,05 N)
AgCl + NaNO3
AgNO3 + NaCl
(D chnh xc) (Chnh xc)
Trng
AgCNS + KNO3
AgNO3 + KCNS
(D )
Trng
FeCNS2+
Ch :
NB =
VA N A
VB
Trong :
- VB l th tch dung dch KSCN, tnh bng mL, dng
- NA l nng ng lng ca dung dch AgNO3, (NA = 0,0500 N)
- VA l th tch dung dch AgNO3 , tnh bng ml, (VA = 10,00 mL)
258
Lm phn ng:
Dch lc 50,00 mL
Dung dch HNO3 c 5mL
Dung dch phn st amoni 10% 5 mL
Tin hnh chun : Mt tay iu chnh kha buret cho dung dch
KCNS 0,05N t buret xung bnh nn (lc u nhanh, gn im tng
ng cho t t tng git, na git), tay kia lc bnh nn. Chun ti khi
dung dch bnh nn xut hin mu hng. Ghi th tch KCNS 0,05N
dng.
Ghi ch: Nng ca KCNS, AgNO3, NaCl xp x bng nhau.
3.3. Tnh kt qu
C %=
(V
Ag +
N Ag + 2 VSCN N SCN
1000 VCl
58,44 100
f
259
Trong :
- VAg+ l th tch dung dch AgNO3 0,05N, tnh bng mL, dng
( VAg+ = 25,00mL)
- N Ag + l nng ng lng dung dch AgNO3 0,05N, ( N Ag + = 0,0500)
- VSCN l th tch dung dch KSCN, tnh bng mL, dng chun
- N SCN l nng ng lng dung dch KSCN, xc nh mc 3.1.
- VCl l th tch dung dch NaCl, tnh bng mL, ly nh lng
( VCl = 10,00mL)
- f l h s pha long ca dung dch NaCl 0,9% f = 100
25
bi tp (bi 8)
8.1. Tnh nng dung dch NH4SCN, bit khi nh lng 10,00 mL
dung dch AgNO3 0,0513 N vi ch th phn st amoni th ht
10,30 mL dung dch NH4SCN.
8.2. Trnh by nguyn tc nh lng natri clorid theo phng php
Fonhard.
8.3. Trnh by cch tin hnh nh lng natri clorid theo phng
php Fonhard. Thit lp cng thc tnh hm lng phn trm
(kl/kl) ca natri clorid.
8.4. Chn cch tr li ng A/ B/ C/ D
Khi chun Ag+ d bng dung dch NH4SCN vi ch th phn st
amoni, mu ca dung dch chuyn t mu:
A. Hng sang khng mu
D. Khng chuyn mu
Bi 9
mc tiu
1. Trnh by c nguyn tc v phn ng nh lng kali permanganat.
2. Tnh c khi lng kali permanganat pha v pha c 100 mL dung dch
kali permanganat 0,1N.
3. Xc nh c nng dung dch kali permanganat 0,1N.
1. dng c - ha cht
Cn k thut
Buret
Pipet chnh xc dung tch 10 mL
Bnh nn dung tch 100 mL
Cc c m
Phu thy tinh
a thy tinh
Cc chn dung tch 100 mL
ng ong dung tch 10 mL
n cn
Dung dch gc acid oxalic 0,1000 N
Dung dch acid sulfuric 50%
2. pha dung dch kali permanganat 0,1 N
261
ca n v bng 31,61.
+ S gam KMnO4 cn cn l: m =
Phn ng trao i in t:
5
C2O42- - 2e
= 2CO2
MnO4- + 5e + 8H+
= Mn2+
(Mu hng)
+ 4 H2 O
(Khng mu)
Ghi ch: un nng ti khi dung dch si ln tn. Chun khi dung
dch nng nhm tng tc phn ng (Mn2+ l cht xc tc cho phn ng,
do lc u khi chun phn ng xy ra chm, sau khi c Mn2+ to
thnh, tc phn ng tng ln lm KMnO4 mt mu nhanh hn lc ban
u).
263
4.2. Tnh kt qu
NB =
Trong :
VA N A
VB
bi tp (bi 9)
9.1. Pha ng k thut 100mL dung dch KMnO4 0,1N.
9.2. Trnh by nguyn tc nh lng dung dch KMnO4 0,1N bng
cht gc H2C2O4.
9.3. Trnh by cch tin hnh nh lng dung dch KMnO4 0,1N bng
dung dch gc H2C2O4 0,1N.
9.3. Thit lp cng thc tnh nng ng lng (N) ca dung dch
KMnO4 pha.
9.4. Hy cho bit ch th ca phng php o kali permanganat. Cch
pht hin im tng ng.
9.5. Tnh nng ng lng ca dung dch KMnO4, bit khi nh
lng 10,00mL dung dch H2C2O4 0,0986 N ht KMnO4 ht 9,70 mL.
264
Bi 10
mc tiu
1. Trnh by c nguyn tc v phn ng nh lng dung dch nc oxy gi.
2. nh lng c dung dch nc oxy gi v tnh c hm lng phn trm
(kl/tt) ca dung dch nwc oxy gi .
1. dng c - ha cht
Cn k thut
Buret
Pipet chnh xc dung tch 10 mL
Bnh nn dung tch 100 mL
Cc c m
Phu thy tinh
a thy tinh
ng ong dung tch 25 mL
Dung dch kali permanganat 0,1 N
Dung dch natri thiosulfat 0,1000 N
Dung dch acid sulfuric 10%
Dung dch kali iodid 10%
Dung dch ch th h tinh bt
2. xc nh nng ca dung dch kali permanganat 0,1 N
Tin hnh chun : Mt tay iu chnh kha buret cho dung dch
Na2S2O3 0,1N t buret xung bnh nn, tay kia lc bnh nn. Chun
ti khi dung dch bnh nn chuyn sang mu vng. Thm vo bnh
nn 5 git ch th h tinh bt v nh dung dch Na2S2O3 0,1N t buret
xung ti khi dung dch chuyn sang khng mu. Ghi th tch dung
dch Na2S2O3 0,1N dng (VA).
Song song tin hnh mt mu trng: Tin hnh nh trn nhng thay
10,00 mL dung dch KMnO4 trong bnh nn bng 10,00 mL nc ct.
Th tch dung dch Na2S2O3 0,1N dng (V0).
Tnh h s hiu chnh (K) ca dung dch KMnO4 0,1N theo cng thc sau:
K=
(VA V0 ) N A
VB 0,1
Trong :
- VB l th tch dung dch KMnO4, tnh bng ml, dng (VB = 10,00 mL)
- NA l nng ng lng ca dung dch Na2S2O3, (NA = 0,1000 N)
- VA l th tch dung dch Na2S2O3, tnh bng mL, dng chun
dung dch KMnO4
- V0 l th tch dung dch Na2S2O3, tnh bng mL, dng chun
mu trng.
3. nguyn tc nh lng nc oxy gi
266
O22- - 2e
O2
MnO4- + 5e + 8H+
Mn2+
(Mu hng)
+ 4 H2 O
(Khng mu)
Nc ct 20 mL
Dung dch H2O2 1,00 mL
Dung dch H2SO4 10% 20 mL
Tin hnh chun : Mt tay iu chnh kha buret cho dung dch
KMnO4 0,1N t buret xung bnh nn, tay kia lc bnh nn. Chun ti
khi dung dch bnh nn chuyn sang mu hng nht. Ghi th tch dung
dch KMnO4 0,1N dng.
267
4.2. Tnh kt qu
Hm lng phn trm (kl/ tt) ca dung dch H2O2 c tnh theo cng
thc sau:
C% =
VC K 0,001701
100
V
Trong :
- VC l th tch dung dch KMnO4, tnh bng mL, dng chun
- K l h s hiu chnh ca dung dch KMnO4 ( xc nh mc 2)
- V l th tch dung dch H2O2, tnh bng mL, (V = 1,00 mL)
bi tp (bi 10)
10.1. Trnh by nguyn tc nh lng dung dch nc oxy gi bng
dung dch KMnO4 .
10.2. Trnh by cch tin hnh nh lng dung dch nc oxy gi 3%
bng dung dch KMnO4 0,1N. Thit lp cng thc tnh hm lng
phn trm (kl/tt) ca dung dch H2O2.
10.3. M t s chuyn mu ca dung dch trong nh lng (bnh nn)
trong qu trnh chun dung dch KMnO4 bng phng php
o iod mc 2.
10.4. Tnh h s hiu chnh K ca dung dch KMnO4 0,1N. Bit khi
nh lng 10,00 mL dung dch KMnO4 theo ch dn mc 2 th
ht 9,75 mL dung dch Na2S2O3 0,1018 N v th tch Na2S2O3
0,1018 N dng cho mu trng l 0,05 mL.
10.5. Trnh by cch tnh nng dung dch H2O2 theo th tch oxy.
10.6. Tnh hm lng % (kl/tt) ca dung dch H2O2, bit khi nh
lng 1,00 mL H2O2 th ht 18,00 mL dung dch KMnO4 0,1N c
h s hiu chnh K = 0,9872.
268
Bi 11
mc tiu
1. Trnh by c nguyn tc v phn ng nh lng natri thiosulfat.
2. Tnh c khi lng natri thiosulfat pha dung dch natri thiosulfat 0,1 N
v pha c 100 mL dung dch natri thiosulfat 0,1 N.
3. Xc nh c nng dung dch natri thiosulfat 0,1 N.
1. dng c - ha cht
Cn phn tch
Cn k thut
Buret
Pipet chnh xc dung tch 10 mL
Bnh nn dung tch 100 mL
Cc c m
Phu thy tinh
a thy tinh
Cc chn dung tch 100 mL
ng ong dung tch 10 mL
Cht gc kali dicromat (K2Cr2O7)
Dung dch acid hydrochloric c 50 %
Natri thiosulfat (Na2S2O3)
Natri carbonat (Na2CO3)
269
t ca n v bng 248,2.
+ S gam Na2S2O3. 5H2O cn cn l:
m=
270
Tin hnh chun : Mt tay iu chnh kha buret cho dung dch
Na2S2O3 t buret xung bnh nn, tay kia lc bnh nn. Chun ti khi
dung dch bnh nn chuyn t mu nu sang mu vng. Thm 5 git
dung dch ch th h tinh bt vo bnh nn v tip tc nh dung dch
Na2S2O3 t buret xung ti khi dung dch chuyn t mu xanh lam thnh
mu xanh lc. Ghi th tch dung dch Na2S2O3 dng.
4.2. Tnh kt qu
N=
a 1000
EV
271
Trong :
- V l th tch dung dch Na2S2O3, tnh bng mL, dng chun
- a l khi lng, tnh bng g, ca K2Cr2O7
- E l ng lng gam ca K2Cr2O7 (E = 49,03)
bi tp (bi 11)
11.1. Pha ng k thut 100 mL dung dch Na2S2O3 0,1N.
11.2. Hy cho bit iu kin ca phng php o iod.
11.3. Trnh by nguyn tc xc nh nng dung dch Na2S2O3 bng
cht gc K2Cr2O7.
11.4. Trnh by cch tin hnh nh lng dung dch Na2S2O3 0,1N
bng cht gc K2Cr2O7. Thit lp cng thc tnh nng ng
lng (N) ca dung dch Na2S2O3 0,1N pha.
11.5. M t s chuyn mu ca dung dch trong nh lng (bnh nn)
trong qu trnh chun xc nh nng dung dch Na2S2O3
mc 4.1.
11.6. Tnh nng ng lng ca dung dch Na2S2O3, bit khi nh
lng 0,1085 g K2Cr2O7 ht 21,05 mL dung dch Na2S2O3.
272
Bi 12
mc tiu
1. Trnh by c nguyn tc v phn ng nh lng dung dch glucose.
2. Tnh c khi lng iod pha dung dch iod 0,1 N v pha c 100 mL
dung dch iod 0,1 N.
3. nh lng c dung dch glucose v tnh c hm lng phn trm (kl/tt)
ca dung dch glucose .
1. dng c - ha cht
Cn phn tch
Cn k thut
Buret
Pipet chnh xc dung tch 10 mL
Bnh nn nt mi dung tch 100 mL
Cc c m
Phu thy tinh
a thy tinh
ng ong dung tch 10 mL
Cht gc iod (I2)
Kali iodid (KI)
Dung dch natri hydroxyd 2 N
Dung dch acid sulfuric 4 N
Dung dch natri thiosulfat 0,1000 N
2. pha dung dch iod 0,1N
Khi lng I2 l: a2 - a1
Thm nc va n vch. Lc u.
Tnh nng thc (Nth) ca dung dch I2 pha c:
th
m Th
0,1
m LT
Trong :
- mTH l khi lng, tnh bng g, ca I2 cn c (mTH = a2 - a1)
- mLT l khi lng, tnh bng g, ca I2 va pha c 100,0 mL
dung dch I2 nng chnh xc 0,1N (mLT = 1,267 g).
3. nguyn tc nh lng glucose
274
(1)
(2)
Sau khi hon thnh phn ng (2), acid ha mi trng bng H2SO4
cn bng (1) chuyn dch v pha tri, nh lng I2 d bng dung dch
Na2S2O3 bit nng theo phng trnh phn ng sau:
2Na2S2O3 + I2 = Na2S4O6 + 2NaI
4. nh lng dung dch glucose 5%
Tin hnh chun : Mt tay iu chnh kha buret cho dung dch
Na2S2O3 t buret xung bnh nn, tay kia lc bnh nn. Chun ti khi
dung dch bnh nn chuyn t mu nu sang mu vng. Thm 5 git
dung dch ch th h tinh bt vo bnh nn v tip tc nh dung dch
Na2S2O3 t buret xung ti khi dung dch chuyn t mu xanh lam sang
khng mu. Ghi th tch dung dch Na2S2O3 dng.
275
4.2. Tnh kt qu
C% =
(VA N A VB N B ) E 100 f
1000 V
Trong :
- VA l th tch dung dch I2 0,1 N, tnh bng mL, dng (VA = 10,00mL)
- NA l nng ng lng dung dch I2, (NA = Nth) mc 2.
- VB l th tch dung dch Na2S2O3 0,1 N, tnh bng mL, dng chun
- NB l nng ng lng dung dch Na2S2O3 , (NB = 0,1000)
- E l ng lng gam ca glucose (E = 90,08)
- V l th tch dung dch glucose ly nh lng (V = 10,00 mL)
- f l h s pha long ca dung dch glucose 5% f = 100
10
bi tp (bi 12)
12.1. Pha ng k thut 100ml dung dch gc I2 0,1N.
12.2. Trnh by nguyn tc nh lng dung dch glucose bng phng
php o iod.
12.3. Trnh by cch tin hnh nh lng dung dch glucose 5% bng
phng php o iod.
12.4. Thit lp cng thc tnh hm lng phn trm (kl/tt) ca glucose.
12.5. M t s chuyn mu ca dung dch trong nh lng (bnh nn)
trong qu trnh chun xc nh hm lng dung dch glucose
mc 4.1.
12.6. Tnh nng ng lng ca dung dch I2, bit dng 1,2635 g
Iod pha thnh va 100,0 mL dung dch.
276
Bi 13
mc tiu
1. Trnh by c nguyn tc v phn ng nh lng EDTA.
2. Tnh c khi lng km pha dung dch km sulfat 0,05 M v pha c 100
mL dung dch km sulfat 0,05 M.
3. Xc nh c nng dung dch EDTA 0,05 M.
1. dng c - ha cht
Cn phn tch
Buret
Pipet chnh xc dung tch 10 mL
Bnh nn dung tch 100 mL
Cc c m
Phu thy tinh
a thy tinh
Cc chn
ng ong dung tch 10 mL
Cht gc km (Zn)
Dung dch acid sufuric 10%
Dung dch m amoniac
Hn hp ch th en eriocrom T
2. pha dung dch complexon iii 0,05M
S gam C10H14N2O8Na2.2H2O cn cn l:
m=
CM M V
1000
ZnInd + H+
( vang )
ZnY2 + H+
ZnY2 + Hind2
(Xanh)
278
CM M V
1000
m TH
0,05
m LT
Trong :
- mTH l khi lng, tnh bng g, ca Zn cn c
- mLT l khi lng, tnh bng g, ca Zn va pha c 100,0 mL
dung dch ZnSO4 nng chnh xc 0,05M (mLT = 0,32685 g).
4.2. Tin hnh nh lng
279
Error!
Tin hnh chun : Mt tay iu chnh kha buret cho dung dch
EDTA t buret xung bnh nn, tay kia lc bnh nn. Chun ti khi
dung dch bnh nn chuyn t mu vang sang mu xanh ti hon
ton (khng cn nh tm). Ghi th tch dung dch EDTA dng.
4.3. Tnh kt qu
Nng mol/ L (CM,A) ca dung dch EDTA c tnh theo cng thc sau:
C VB
C M,A = M,B
VA
Trong :
VB l th tch dung dch gc ZnSO4, tnh bng mL, (VB = 10,00 mL)
CM,B l nng mol/ L ca dung dch ZnSO4, (CM,B = CM,th)
VA l th tch dung dch EDTA, tnh bng mL, dng chun .
Bi tp (bi 13)
13.1. Pha ng k thut 100 mL dung dch EDTA 0,05M v 100,0 mL
dung dch gc ZnSO4 0,05M.
13.2. Trnh by nguyn tc nh lng bng phng php complexon.
13.3. Trnh by cch tin hnh nh lng dung dch EDTA 0,05 M
dng dung dch gc ZnSO4 0,05 M.
13.4. Thit lp cng thc tnh nng mol/L (CM,A) ca dung dch EDTA.
13.5. M t s chuyn mu ca dung dch trong nh lng (bnh nn)
trong qu trnh chun xc nh nng dung dch EDTA
mc 4.2.
13.6. Tnh nng CM ca dung dch EDTA, bit khi chun
10,00 mL dung dch ZnSO4 0,0525 M trong mi trng m
amoniac ht 10,55 mL dung dch EDTA.
280
Phn ph lc
Ph lc 1. Dng c thng thng bng s, thu tinh v mt
s my thng dng dng trong ho phn tch
Hnh 1. Pipt in t
Hnh 2. Pipt nh mc
Hnh 3
Hnh 5. Qu bp cao su
dng ni pipt
281
Hnh 9. Cc loi bu rt
282
283
284
Hnh 22. n cn
285
286
Hnh 30
287
Hnh 32. My ly tm
288
2.1. Cc n cht
2.1.1. Nguyn t
c tn quc t rt gn.
V d:
Ar
Argon
Cd
Cadmi
Iod
Ni
Nickel
As
Arsen
Ca
Calci
Li
Lithi
Nitrogen
Be
Beryli
Cl
Clor
Mg
Magnesi
Oxygen
Bi
Bismuth
Co
Cobalt
Mo
Molybden
Phosphor
Bor
Fluor
Na
Natri
Bc (Argentum)
Lu hunh (Sulfur)
Pt
Al
Nhm (Aluminium)
Pb
Ch (Plumbum)
Fe
St (Ferrum)
Cu
ng (Cuprum)
Sn
Thic (Stanium)
Zn
Km (Zincum)
Hg
Ni
Kn (Nickel)
Au
Vng (Aurum)
2.2.1. Oxyd
st(II) oxyd
Fe2O3
st(III) oxyd
Nhm oxyd
CaO
Calci oxyd
Na2O
Natri oxyd
Tn ring:
CO2 (kh)
CaO
Vi sng
SO2 (kh)
Sulfur
SO3
Anhydrid sulfuric
Dng tin t: Mono (1), di (2), tri (3), tetra (4), penta (5) ch s
nguyn t ca mi nguyn t.
V d:
CO2 Carbon dioxyd
P2O5 Diphosphor pentaoxyd
Ch : F2O khng phi l oxyd thng thng, vit ng l OF2 v c
l oxygen fluorid, mui oxygen ca acid HF.
2.2.2. Hydroxyd = H2O + Oxyd
a. Hydroxyd acid: E(OH)n l cc acid cha oxy, gi chung l oxoacid, E l
nguyn t mc oxy ha dng cao to tnh acid.
H2 O
H2 O
H2 O
H2CO3
Carbon(IV) hydroxyd
H2SO4
Lu hunh(VI) hydroxyd
H3PO4
Phosphor(V) hydroxyd
(cch gi ny t c s dng)
290
Acid Tn nguyn t +
Acid Tn nguyn t + ic
V d:
H2SO2 acid hyposulfur (tn ring: acid sulfoxylic)
H2SO3 acid sulfur
H2SO4 acid sulfuric
+ Nguyn t c bn mc oxy ha (hay bn ha tr) to acid:
Mc oxy ha thp nht:
Acid Tn nguyn t +
Acid Tn nguyn t + ic
V d:
HClO acid hypoclor
HClO2 acid clor
HClO3 acid cloric
HClO4 acid percloric
291
Ch :
1. Tn nguyn t to acid phi c theo gc tn quc t.
2. Tip u per cn ch cc cht c lin kt O-O, nhiu oxy hn bnh
thng. V d:
Ba
S
O
O-O-H ;
H
O
O
H
292
st(II) hydroxyd
Cr(OH)3
Crom(III) hydroxyd
NaOH
Natri hydroxyd
Ca(OH)2
Calci hydroxyd
NH4OH
Amoni hydroxyd
Natri hypoclorit
Co2(SO4)3
Cobalt(III) sulfat
Ca(ClO2)2
Calci clorit
Na2S2O3
Natri thiosulfat
KClO3
Kali clorat
KNO2
Kali nitrit
NH4IO3
Amoni iodat
NaNO3
Natri nitrat
Mg(ClO4)2
Magnesi perclorat
K2CrO4
Kali cromat
293
Fe(BrO4)3
St(III) perbromat
K2Cr2O7
Kali dicromat
KMnO4
Kali permanganat
K3AsO3
Kali arsenit
Na3AsO4
Natri arsenat
Bi(OH)2NO3
H 2O
Sb(OH)2Cl
2 H 2O
V(OH)4NO3
H 2O
C(OH)2Cl2
H 2O
N(OH)2Cl
U(OH)4(CH3COO)2
UO (CH COO)
2
Uranyl acetat
294
V d:
HF
acid hydrofluoric
H2 S
acid hydrosulfuric
(dng ngn: acid hydrosulfic)
HCl
acid hydrocloric
HCN
acid hydrocyanic
HBr
acid hydrobromic
HSCN
acid hydrosulfocyanic
HI
acid hydroiodic
H3 N
acid hydronitrogenic
(dng ngn: acid hydronitric)
St(III) clorid
Ca(CN)2
Calci cyanid
Na2S
Natri sulfid
(NH4)2S
Amoni sulfid
KSCN
Kali sulfocyanid
OF2
Oxygen fluorid
AlN
Nhm nitrid
Hydro clorid
H2 S
Hydro sulfid
HCN
Hydro cyanid
295
BrI
Fluoro
CN2-
Cyano
Cloro
CO3
Bromo
SO42-
Sulfato
Nitrito
Iodo
NO2
Carbonato
Amino
CO
Carbonyl
OH-
Hydroxo
NO
Nitrosyl
H2 O
297
K hiu
Nguyn t s
Argon
Ar
18
39,948
Arsen
As
33
74,9216
Bc (Argentum)
Ag
47
107,8682
Bari
Ba
56
137,327
Beryli
Be
9,0122
Bismuth
Bi
83
208,9804
Bor
10,811
Brom
Br
35
79,904
Cadmi
Cd
48
112,411
Cesi
Cs
55
132,9054
Calci
Ca
20
40,078
Carbon
12,011
Ceri
Ce
58
140,115
Ch (Plumbum)
Pb
82
207,2
Clor
Cl
17
35,4527
Crom
Cr
24
51,9961
Cobalt
Co
27
58,9332
ng (Cuprum)
Cu
29
63,546
Dysprosi
Dy
66
162,50
Erbi
Er
68
167,26
Europi
Eu
63
151,965
18,9984
Gadolini
Gd
64
157,25
Gali
Ga
31
69,723
Germani
Ge
32
72,61
Hafni
Hf
72
178,49
Heli
He
4,0026
Holmi
Ho
67
163,9303
Hydrogen
1,0079
Flour
298
Nguyn t lng
Tn nguyn t
K hiu
Nguyn t s
Nguyn t lng
Indi
In
49
114,82
Iod
53
126,9045
Iridi
Ir
77
192,22
Kali
19
39,0983
Km (Zincum)
Zn
30
65,39
Krypton
Kr
36
83,80
Lanthan
La
57
138,9055
Lithi
Li
6,941
Luteti
Lu
71
174,967
Lu hunh (Sulfur)
16
32,066
Magnesi
Mg
12
24,3050
Mangan
Mn
25
54,9381
Molybden
Mo
42
95,94
Natri
Na
11
22,9898
Neodymi
Nd
60
144,24
Neo
Ne
10
20,1797
Nhm (Aluminium)
Al
13
26,9815
Nickel (Niccolum)
Ni
28
58,6934
Niobi
Nb
41
92,9064
Nitrogen
14,0067
Osmi
Os
76
190,2
Oxygen
15,9994
Paladi
Pd
46
106,42
Phosphor
15
30,9738
Platin
Pt
78
195,08
Prasodymi
Pr
59
140,9077
Rheni
Re
75
186,207
Rhodi
Rh
45
102,9055
Rubidi
Rb
37
85,4678
Rutheni
Ru
44
101,07
Samari
Sm
62
150,36
St (Iron)
Fe
26
55,847
Scandi
Sc
21
44,9559
Selen
Se
34
78,96
299
Tn nguyn t
300
K hiu
Nguyn t s
Nguyn t lng
Silic (Silicium)
Si
14
28,0855
Stibi (Stibium)
Sb
51
121,757
Stronti
Sr
38
87,62
Tantal
Ta
73
180,9479
Techneti
Tc
43
(97)
Telur
Te
52
127,60
Terbi
Tb
65
158,9253
Thali
Tl
81
204,3833
Thic (Stanium)
Sn
50
118,70
Thori
Th
90
232,0381
Thuli
Tm
69
168,9342
Hg
80
200,59
Titan
Ti
22
47,88
uran
92
238,0289
Vanadi
23
50,9415
Vng (Aurum)
Au
79
196,9665
Wolfram
74
183,85
Xenon
Xe
54
131,29
Yterbi
Yb
70
173,04
Ytri
39
88,9059
Zirconi
Zn
40
91,224
K1
Acetic
1,75. 105
Arsenic
6,0. 103
K2
K3
1,05. 107
3,0. 1012
Benzoic
6,14. 10
Boric
5,83. 1010
Carbonic
4,45. 107
4,7. 1011
Cloracetic
1,36. 10
Citric
7,45. 104
Formic
1,77. 104
Fumaric
9,6. 104
Iodic
1,7. 101
Lactic
1,37. 104
Malic
4,0. 104
8,9. 106
Maleic
1,2. 102
5,96. 107
Malonic
1,40. 103
2,01. 106
5,42. 105
1,73. 105
4,1. 105
Oxalic
5,36. 10
Phenic
1,00. 1010
Phosphoric
7,11. 103
6,34. 108
0-Phthalic
1,12. 10
3,91. 10
5,1. 10
Pyruvic
3,24. 103
Salicylic
1,05. 103
Succinic
6,21. 105
2,32. 106
Tartric
9,2. 104
4,31. 105
BASE
Amoniac
Anilin
1- Butylamin
Dimethylamin
Ethanolamin
Ethylamin
Ethylendiamin
Hydrazin
Hydroxylamin
Methylamin
Piperidin
Pyridin
Trimethylamin
4,2. 1013
Picric
Tricloracetic
4,02. 107
1,29. 10
Hng s phn ly
1,76. 105
3,94. 1010
4,0. 104
5,9. 104
3,18. 105
4,28. 104
K1 = 8,5. 105
K2 = 7,1. 108
1,3. 106
1,07. 108
4,8. 104
1,3. 103
1,7. 109
6,25. 105
301
Bi
Br
Ag+
+e
Ag (r)
+ 0,80
As(r) + 3H+
+ 3e
AsH3
0,54
AsO43 + 2H+
+ 2e
AsO33 + H2O
+ 0,559
Bi3+
+ 3e
Bi (r)
+ 0,39
NaBiO3 + 4H+
+ 2e
+ 1,8
BiO+ + 2H+
+ 3e
Bi (r) + H2O
+ 0,320
Br2 (l)
+ 2e
2Br
+ 1,07
BrO3 + 6H+
+ 6e
Br + 3H2O
+ 1,44
Ce4+
+e
Ce3+
+ 1,71
Cl2 (k)
+ 2e
2Cl
+ 1,36
2HClO + 2H+
+ 2e
Cl2 + 2H2O
+ 1,63
ClO3 +6H+
+ 5e
+ 1,47
ClO4 + 8H+
+ 8e
Cl + 4H2O
+ 1,35
Cr 2+
+ 2e
Cr (r)
0,56
CrO2 + 2H2O
+ 3e
Cr (r) + 4OH
1,2
Cr3+
+ 3e
Cr 2+
0,41
+ 3e
Cr (r)
0,744
Ce
Cl
Eo (V)
Cp oxy ha kh
Cr
Cr
3+
3+
Cr2O7 + 14H+
+ 6e
2 Cr +7H2O
+ 1,36
CrO42 + 2H2O
+ 3e
CrO2 + 4OH
0,12
Cu 2+
+ 2e
Cu (r)
Cu
2+
+e
Cu
Cu
0,09
+e
CuI (r)
+ 0,86
Fe2+
+ 2e
Fe (r)
0,440
Fe3+
+e
Fe2+
Cu2+ + I
Fe (OH)3 (r)
2
FeO4 + 4H2O
302
+ 0,153
+ 2e
2 Cu(OH)2
Fe
+ 0,337
+e
+ 3e
+ 0,771
Fe(OH)2 (r) + OH
Fe(OH)3 + 5OH
0,65
+ 0,60
Nguyn t
Hg
Mn
FeO42 + 8H+
+ 3e
Fe3+ + 4H2O
+ 1,9
Fe(CN)63
+e
Fe(CN)64
+ 0,36
2H+
+ 2e
H2
+ 0,00
H2O2 + 2H+
+ 2e
2H2O
+ 1,80
2H+ +O2
+ 2e
H 2 O2
+ 0,68
Hg22+
+ 2e
2 Hg (l)
+ 0,788
Hg2+
+ 2e
Hg (l)
+ 0,854
2Hg2+
+ 2e
Hg22+
+ 0,920
I2
+ 2e
2 I
+ 0,536
2HIO +2H+
+ 2e
I2 +2H2O
+ 1,45
HIO + H+
+ 2e
I +H2O
+ 1,00
IO3 + 6H+
+ 5e
0,5I2 + 3H2O
+ 1,178
+ 4e
ICl2 + 3H2O
+ 1,24
Mn2+
+ 2e
Mn (r)
1,180
Mn3+
+e
Mn2+
1,51
Mn4+
+ 2e
Mn2+
+ 1,57
MnO2 (r)+4H+
+ 2e
Mn2+ + 2H2O
+ 1,23
MnO4 + 8H+
+ 5e
Mn2+ + 4H2O
+ 1,51
MnO4 + 4H+
+ 3e
MnO2 + 2H2O
+ 1,695
MnO4
+e
MnO42
+ 0,564
HNO2 + H+
+e
NO (k) + H2O
+ 0,99
2HNO2 + 6H+
+ 6e
N2 (k) + 4H2O
+ 1,45
NO3 + 3H+
+ 2e
HNO2 + H2O
+ 0,93
NO3 + 2H+
+e
NO2 + H2O
+ 0,81
NO3 + 4H+
+ 3e
NO (k) + 2H2O
+ 0,85
2NO3 + 12H+
+ 10e
N2 + 6H2O
+ 1,24
+ 8e
NH4OH+ 2OH
+ 0,12
+ 2e
Pb (r)
0,126
+ 2e
Pb2+ + 2H2O
+ 1,455
PbSO4 (r)
+ 2e
Pb (r) + SO42
0,350
NO3 + 7H+
Pb2+
Pb
Eo (V)
Cp oxy ha kh
303
Nguyn t
0,55
S (r)
+ 2e
S (r) + H2O
+ 2e
HS + OH
0,51
+ 2e
H2S
+ 0,17
S2 2
+ 2e
2S
S4 O 6 2
+ 2e
2S2O32
+ 0,08
SO42 + 4H+
+ 2e
H2SO3 +H2O
+ 0,60
S2 O 8 2
+ 2e
2SO42
+ 1,1
S2 O 8 2
+ 2e
2SO42 c mt Ag+
+ 1,98
Sn2+
+ 2e
Sn (r)
0,136
S + 2H+
S
Eo (V)
Cp oxy ha kh
0,51
Sn
Sn
4+
Zn
Zn
2+
ZnO2 + 2H2O
304
2+
+ 2e
Sn
+ 0,154
+ 2e
Zn (r)
0,763
+ 2e
Zn (r) + 3H2O
1,22
Nguyn t
Tn cht
Tch s tan
Bc arsenat
1. 1022
Bc bromid
5,2. 1013
Bc carbonat
8,1. 1012
Bc chlorid
1,82. 1010
Bc cromat
1,1. 1012
Bc cyanid
7,2. 1011
Bc iodat
3,0. 108
Bc iodid
8,3. 1017
Bc oxalat
3,5. 1011
Bc sulfid
6. 1050
Al
Nhm hydroxyd
2. 1032
Ba
Bari carbonat
5,1. 109
Bari cromat
1,2. 1010
Bari iodat
1,57. 109
Bari manganat
2,5. 1010
Bari oxalat
2,3. 108
Bari sulfat
1,3. 1010
Bismutyl clorid
7. 109
Bismutyl hydroxyd
4. 1010
Calci carbonat
4,8. 109
Calci fluorid
4,9. 1011
Calci oxalat
2,3. 109
Calci sulfat
2,6. 105
St (II) sulfid
6.108
St (II) hydroxyd
8. 1016
St (III) hydroxyd
4. 1038
5,8. 1023
1,3. 1018
4,5. 1029
Ag
Bi
Ca
Fe
Hg
305
Nguyn t
Mg
Mn
Pb
Sr
Zn
306
Tn cht
Tch s tan
3. 1013
Magnesi carbonat
1. 105
Magnesi hydroxyd
1,8. 1011
Magnesi oxalat
8,6. 105
1,9. 1013
3. 1013
Ch carbonat
3,3. 1014
Ch clorid
1,6. 105
Ch cromat
1,8. 1014
Ch hydroxyd
2,5. 1016
Ch iodid
7,1. 109
Ch oxalat
4,8. 1010
Ch sulfat
1,6. 108
Ch sulfid
7. 1028
Stronti oxalat
5,6. 108
Stronti sulfat
3,2. 107
Km hydroxyd
1,2. 1017
Km oxalat
7,5. 109
Km sulfid
4,5. 1024
Ph lc 7. Hng s to phc
7.1. Phi t v c
Phi t
NH3
Cation
logK1
Ag+
2,1
1,4
0,9
0,3
1,7
Co2+
2,1
1,6
1,0
0,8
0,2
0,6
2+
4,3
3,7
3,0
2,3
0,5
2,8
2,2
1,7
1,2
2,4
2,4
2,5
2,1
2+
Ag+
AgBr(r) + Br
AgBr2 + Br
9,0
Pb
2+
1,2
Ag
AgCl(r) + Cl
Bi3+
Cd
2+
Cu
Cu + 2Cl
1,4
0,4
0,4
0,4
0,0
1,5
0,6
Hg2+
6,7
6,5
2+
1,6
2+
Sn2+
1,1
Ag
Cd2+
Hg
2+
0,9
Pb + 3Cl
0,6
Ag + 2CN
PbCl3
Ag(CN)2
4,6
18,0
16,7
3,8
Al
3+
6,1
5,0
3,8
5,3
4,0
2,8
8,9
Cd2+
2,3
Cu2+
6,5
Fe
2+
0,0
5,1
0,5
1,0
5,5
3+
log K3 = 0,0
0,4
Ni2+ + 4CN
Al
1,0
Ni
Fe
1,3
logK1K2 = 4,9
2+
3+
lgK3 = 0,7
CuCl2
3+
Pb
OH
1,5
AgCl3
0,0
lgK2 = 4,7
AgCl2
2,0
Fe2+
Fe
2,4
AgBr3
1,4
0,8
AgBr2
8,3
AgCl2 + Cl
Hg2+
CN
logK6
2,6
Zn
logK5
3,8
Ni2+
Cl
logK4
3,3
Cu
logK3
2+
Cd
Br
logK2
Ni(CN)4
Al(OH)3(r) + OH
logK1K2 = 21,1
3,6
3,0
logK1K2K3K4 = 22
2,7
1,6
0,5
3,9
307
Phi t
Cation
11,1
Hg2+
10,3
Fe
OH
2+
Ni
logK1
3+
logK2
logK3
10,7
6,2 Pb(OH)2(r)+ OH
Zn2+
Cd2+
2,4
Pb
1,6
CuI (r)+ I
12,9
2+
1,3
1,0
CuI2
Ag
1,1
11,0
3,8
PbI2 (r) + I
PbI3 + I
AgSCN(r) + SCN
PbI3
2,3
log Kr 3 = 4,7
PbI42
Ag(SCN)2
log K4 = 3,8
logKr2 = 7,2
Cd2+
1,0
0,7
0,6
1,0
2+
2,3
0,7
0,7
0,0
Co
CuSCN(r)+ SCN
Cu2+
Fe
3+
2,1
2+
Hg
Ni2+
Cu(SCN)2
1,3
1,2
2,7
0,5
1,8
0,2
7.2. Phi t hu c
( n4)
])
Cc complexonat (lg K MY = [MY
n+
4
[M ][. Y ]
ion
lgKMY
ion
lgKMY
ion
lgKMY
Fe3+
25,1
Zn2+
16,30
Ca2+
10,7
4+
23,2
Cd
2+
Hg2+
21,8
Al3+
18,0
2+
Th
Pb
308
2+
logK6
4,6
Hg2+
SCN
logK5
Pb2+
Cu
logK4
Fe
16,4
Mg
2+
8,7
16,1
Ba2+
7,8
14,3
7,3
Ag
gii p bi tp
Phn 1. L thuyt phn tch nh tnh
Bi 1
1.1.
1.2.
a)
1.3.
1.4.
a) % H = 7,74%; %C = 92,26% C
b) % H = 7,74%; %C = 92,26% C
c) % H v %C trong 2 cht l nh nhau, v chng c cng
cng thc thc nghim CH.
d) Khi lng phn t (78 v 26 v-12C))
1.5.
5,42.1024
1.6.
a) FeS;
b) FeS2;
1.8.
a) 13,7 L;
b) 28,0L
1.9.
1.10.
a) 2E;
1.11.
0,600N
1.12.
375 mL
1.13.
20 mL
1.14.
1,59 N
1.15.
0,584M
1.16.
a) 4;
1.17.
a) 3,95 g KMnO4;
1.18.
a) +5;
b) +4/3;
c) +7;
d) +6;
e) +5;
f) +6;
g) +5;
h) +2;
i) C: +4;
s: -2;
j) +2,5;
k) Cl: -1 ;
S: +1)
1-20.
b) 0,5E;
c) Fe2S3
c) 0,1E
b) 3
b) 1,59g KI
3,3
10,7
309
3,3.10-10
9,48
4,52
10-6
10-8
10-2
10-12
b) Ch dung dch 2)
1.21.
a) 3
b) 11
1.22.
a) pH = 2,46
pOH = 11,5
b) pH = 3,11
pOH = 10,8
c) pH = 2,05
pOH = 11,95
1.23.
pH = 13,00
1.24.
a) [H3O+] = 10-4
c) [H3O+] = 3,2.10-3 ;
c) 11,3
b) [H3O+] = 10-7
d) [H3O+] = 5,5.10-9
1.25.
TAgCl = 1,0.10-1
1.26.
1,4.10-4 M
1.27.
pH = 10,45
1.28.
5.10-10
1.29.
TPbSO 4 = 1,6.10-8
1.30.
1.31.
1,0.10-18 M
1.32.
5.10-10M
1.33.
TFe ( OH )2 = 3.10-14
1.34.
a) 0,35g
b) 3,2.10-4g (0,32mg)
1.35.
a) Ca[ZnF4]2-
b) [Pt4+(NH3)5Cl]3+Cl3
b) Na4[Fe2+(CN)6]4-
d) K3[Fe3+(CN)6]3-
1.36.
a) Calci tetrafluorozincat
b) Platin(IV)pentaaminomonocloro clorid
c) Natri hexacyanoferat(II)
d) Kali hexacyanoferat(III)
Bi 2
310
d) 7
2-1.
a) C
b) A
c) B
d) B
2-2.
a) S
b)
c)
d) S
e)
f)
g)
c) 0,15g
Bi 3
3.2.
3)
3.3.
3.4.
3.5.
Bi 5
5.3.
3)
Bi 7
7.2.
Bi 9
9.2.
1)
9.3.
9.4.
1)
9.5.
1)
9.6.
1)
9.7.
Bi 10
10.2.
10.3.
3)
10.4.
1)
311
Bi 2
2.8:
21,22%
2.9:
Bi 3
3.6:
31,52 g
3.7:
118,2 mL
3.8:
27,7 mL
3.9:
2,6500 g
3.10:
4,768 g
3.11:
3.12:
K = 1,083
Bi 4
4.8:
4.9:
6,908 g/L
4.10:
0,1201N
4.11:
0,29 %
4.12:
0,0784 N
Bi 5
5.6:
0,07969 N
5.7:
2,78
5.8:
8,87
5.9:
4,312 g/L
5.10:
0,00546 M
5.11:
5.12:
1,836 g NH3
5.13:
6,576 g/L
Bi 6
312
6.7:
0,1025 N
6.8:
0,698 L
6.9:
0,1664 g
6.10:
4,8718 g/L
6.11:
42,35 g/L
Bi 7
7.7:
8,30 g/L
7.8:
7.9:
pH 2:
7.17:
0,0288 M
7.18:
4,76 c
7.19:
0,125 N
7.20:
8,8186 g SO42-/L
Bi 3
Bi 8
3.6:
8. 1:
0,0498 N
3.7:
0,1068 N
8. 4:
8. 6:
0,2658 %
9. 6:
0,1016 N
Bi 4
Bi 9
4. 5:
4. 6:
0,0900 N
Bi 5
Bi 10
5. 5:
10. 4: 0,9875
5. 6:
0,1018 N
10.6: 3,02 %
Bi 6
Bi 11
6. 4:
0,9859
6. 5:
98,84 %
Bi 7
11. 6: 0,1051 N
Bi 12
7. 5:
0,9918
7. 6:
98,23 %
12.6: 0,0997 N
Bi 13
13. 6: 0,0997 N
313
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Nguyn Duy i, Nguyn Tnh Dung, Trn Thanh Hu, Trn Quc
Sn, Nguyn Vn Tng (2002). Mt s vn chn lc ca Ha hc.
NXB Gio dc. H Ni.
314