TH GII CA NG KNH

I. Nhng khi nim c bn

I.1. Ti sao my nh ca ti li khng km theo mt ng knh? N
chng r hn sao?
Khng, y thc s l mt im li. Th nht, cc my nh thay th c
ng knh cho php bn gn bt k ng knh no bn cn. Khng nh cc my du
lch n gin vi ng knh khng th tho ri bn khng b hn ch bi nh sn
xut thn my. Th hai, mi ngi u c nhu cu v ngn sch khc nhau bi vy
thng thng mong mun khng dng li mt ng knh, bn c th chn cc ng
knh ph hp vi mnh. Th ba, iu g xy ra khi bn mua mt my nh khc?
Bn s c hai ng knh ging ht nhau.
Canon bn nhiu my nh EOS km theo ng knh. Nhng ng knh ny
gi l ng knh b, nhng thng thn m ni khng phi tt c chng u l cc
ng knh cht lng cao. Thng thng, bn thch mua thn my ph hp vi
mnh v tm nhng ng knh tt gn ln n.
I.2. Th no l ng knh gc rng (wide), ng knh tiu chun (normal)
v ng knh tiu c di (tele)?
Bn ang c chp mt s ngi bn nhng bn khng th a tt c mi
ngi vo trong nh. Bn bc li li pha sau nhng c mt bc tng, mt vch

 hoc ci g khin bn khng th lm c iu ny, v vy bn phi bo mi

ngi xch li gn nhau hn. Hoc bn nhn thy mt con chim pha xa, bn v
ly my nh v bn s c mt bc nh bu tri vi mt m t xu v vng gia
khung nh.
Trong mi trng hp trn, trng nhn to ra bi ng knh khng ph hp
vi ch ca bn. Trng hp th nht, ng knh ca bn khng rng
ly ton cnh v trong trng hp th hai ng knh ca bn khng di. C ba
loi ng knh chnh c phn chia theo lng cnh vt m chng thu c, v
trng nhn ca mi loi c xc nh bi mt c tnh quang hc gi l chiu
di tiu c ca ng knh.
Mt ng knh c gi l normal nu trng nhn tng t nh trng nhn
ca mt ngi. Thng thng, mt ng knh normal trn my phim 35 mm c
chiu di tiu c l 50 mm hoc tng ng. ng knh normal ph hp chp
gn nhng khng tin c qu gn vo i tng, nh khi chp mt nh bn thn
trong mt cn phng bnh thng.
Mt ng knh gc rng c th to c mt vng cnh vt ln hn. iu
ny c hai im li- th nht bn c th c mt vng phong cnh rng ln v th
hai l bn chp c mt khu vc rng hn trong mt cn phng bnh thng.
Nu bn chp mt nhm bn b trong mt ba tic ti bn s cn mt ng knh
gc rng tr khi bn c th li ra xa chp c tt c mi ngi. Trn my nh
35 mm, ng knh gc rng c chiu di tiu c l 35 mm hoc nh hn.

Nhn qua mt ng knh tiu c di (tele) ta nh nhn qua mt knh vin

vng vy, n lm hp gc nhn v lm i tng c cm tng gn li hn trong
thc t. Mt ng knh tiu c di c chiu di tiu c khong 70 mm trn my nh
phim 35 mm.
y ch l s phn loi chung chung, tt nhin c rt nhiu chng loi ng
knh trong mi nhm trn. Chng hn, bn c th c mt ng knh 28mm, l ng
gc rng va phi khng t tin, hoc bn c th c ng knh 14 mm rt t c
th chp c mt vng cnh ln, rt tt khi m t bu tri rng ln. Tng t bn
c th gn ng knh 85 mm ln my nh chp chn dung, hoc bn c th bn
t ca mnh i tu mt ng knh 600 mm m mun mang i u bn phi c
c mt va li to ng nhng cho php bn chp khun mt ca mt ch chim t
khong cch xa lc.
I.3. S khc bit gia ng knh a tiu c (zoom) v ng knh mt tiu
c (prime).
ng knh mt tiu c l ng knh m trng nhn (v chiu di tiu c)
khng th iu chnh c, ch c mt cch chp c nhiu hay t i tng l
bn phi tin li gn hay li xa khi vt chp (i khi gi l zoom bng chn, d
k thut ny khng to ra hiu qu ging ht nh khi thay i chiu di tiu c)
hoc phi mang theo rt nhiu ng knh vi cc chiu di tiu c khc nhau
thay th chng tu tnh hung chp.

Mt ng knh a tiu c l ng knh m trng nhn c th thay i. Chng

hn nu bn khng th chp ht nhm bn ca mnh, bn ch cn xoay vng zoom
trn ng knh cho n khi t c yu cu, hoc khi con chim qu xa bn c th
quay ngc li ko n li gn hn.
Cho n cui nhng nm 1980, ng knh mt tiu c vn l loi c bn
ch yu bi v t kha cnh quang hc vic ch to ng knh mt tiu c cht
lng cao chp c nhng bc nh sc nt vn r hn nhiu so vi ch to mt
ng knh a tiu c loi thng thng. Nhng ng knh mt tiu c r rng l bt
tin v bn s phi i ti i lui khi chp hnh. Cui nhng nm 80, ng knh a tiu
c cng ngy cng thng dng hn. Gi y rt kh tm cc ng knh mt tiu c
gi thp v mi ngi u thch ng knh a tiu c hn.
Vy ti sao bn vn mun ng knh mt tiu c ? Do ng knh mt tiu c
d sn xut hn v c t nhm thu knh hn nn ng knh mt tiu c thng cho
mt bc nh sc nt hn phn ln cc ng knh a tiu c. Hoc nu bn mun c
nhiu nh sng hn qua ng knh c th chp ngay ti cc v tr thiu sng th
ng knh mt tiu c s ph hp hn v rt kh sn xut ng knh a tiu c tho
mn yu cu ny. Mt s nhip nh gia nhiu tui, kh tnh cho rng s dng ng
knh mt tiu c rt quan trng i vi cc nhip nh gia tr tui v buc h phi
hc v chiu di tiu c v lut phi cnh.

Bn lun mun c mt ng knh nh, nh, a tiu c, thu nhn c nhiu

nh sng, to ra mt bc nh tng phn tt, khng b bin dng v phi r, nhng
ng bun l trong thc t khng th c mt ng knh nh vy.
Phn ln dn nghip d chn s linh hot ca cc ng knh a tiu c gi
va phi chp nhn cht lng nh trung bnh, nhiu ngi chi nh nghip d
kh tnh hn chn cht lng nh cao hn v chp nhn cc bt tin ca ng knh
mt tiu c, dn chuyn nghip thng tu cc ng knh a tiu c cht lng cao
nng hng tn v tr gi c mt gia ti.
I.4. Vy ng knh no nn mua cho chic my nh ca mnh?
Khi chng ta mua mt ci my nh c rt nhiu th cn phi cn nhc n,
bi vy cu hi ny khng th c cu tr li nu bn khng gii quyt c cc
vn sau:
- Chnh xc th bn mun chp nh g?
Mc ch chp nh ca bn s nh hng n mi quyt nh khc. Bn s
chp phong cnh? Chn dung? Con ci bn hay cc vt nui? Hoa? Chim chc
hoang d? Th thao? Kin trc? Giao thng?...
- Bn c th chi bao nhiu tin?
Bn c th chi c ng tin cho ng knh, bi vy quyt nh ngn sch ca
bn l iu rt quan trng.
- Bn mun mua cc ng knh mi hay s dng?

Cu hi ny cng t ra khi bn mua mt my nh mi.

- Bn mun ng knh a tiu c hay mt tiu c?
ng knh mt tiu c ni chung c cht lng quang hc cao hn ng knh
a tiu c tr nhng ng knh a tiu c chuyn nghip v rt t tin, tuy nhin
cc ng knh mt tiu c thng khin bn phi i vng vng ng khung i
tng chp.
- Bn mun c mt ng knh nhanh khng?
Liu bn c mun chp trong nhng hon cnh thiu sng m khng cn
chn my hay flash? hay chp chn dung vi hiu ng lm m nn? nhng yu
cu ny cn mt ng knh nhanh cho php nhiu nh sng hn i qua.
- Bn mun mua mt ng knh ca Canon hay ca hng khc?
Cc nh sn xut ng knh c lp cho ra rt nhiu ng knh cht lng
nhng cng c nhiu ng khng c nh vy, bn s phi cn nhc v nghin
cu. Nhng ng knh ny c vn v s tng thch vi my nh ca bn c hin
ti v trong tng lai.
- Bn quan tm n tnh tin li hay cht lng sn xut?
Mt ng knh ly nt chm hoc bt tin khi s dng thng c cht lng
quang hc hn cc ng knh khc trang b ng c nhanh. Cc ng c USM dng
vng tc nhanh, m v c th thay th hon ton ly nt tay nhng cc ng knh
c ng c ny thng t hn cc ng knh khc.

- Cht lng quang hc no l quan trng i vi bn?

sc nt v tng phn c hu ht chng ta quan tm, nhng cn
mo hnh th sao? Nhiu ng knh a tiu c r tin gy mo hnh rt nhiu v
khng thch hp khi chp kin trc, chng cng d gy hin tng lo hnh (lm
gim tng phn v to ra cc im sng lo trong nh khi lung sng mnh nh
mt tri chng hn nm gn hoc trn khung hnh)
I.5. ng knh no nn mua cho chic my nh EOS?
C hai iu nn lu tm:
Th nht, my nh s EOS rt t tin nn bn khng nn ch ch tm tm
nhng ng knh r nht c th. Nu bn b ra rt nhiu tin mua thn my
th vic mua mt ng knh r tin l iu khng kinh t cht no, iu ny chng
khc g bn b ra c ng tin mua mt dn CD v m ly cht lng cao ri
cm vo chng mt cp loa chi vy, cht lng m thanh cui cng tht khp
khing vi cp loa ny cng nh cht lng nh tht khp khing vi cc ng knh
r tin. Nn trnh mua cc ng knh thuc loi qu r.
Th hai, tr vn v h s thu nh (crop factor) vic la chn ng knh
cho my KTS ging ht cho my phim. Bn chp loi nh no? Bn c cn ng
knh gc rng chp phong cnh khng? hay cn ng knh a tiu c tc ly nt
nhanh cho chp th thao? Mt ng knh a tiu c ngn v nt chp chn dung?
Bn sn sng mang theo mnh bao nhiu kg khi chp nh?...

Khc bit ln i vi cc my nh KTS l h s thu nh hay cn gi l h

s nhn chiu di tiu c (crop factor), tr my EOS 1Ds, 1Ds mark II v 5D c
cm bin nh bng khung hnh ca phim 35 mm, phn ln cc my KTS khc c
cm bin nh nh hn khung hnh phim 35 mm. Nu my nh ca bn c h s thu
nh l 1,6x th c ngha l ng knh 50 mm lp trn my ny s c hiu qu y nh
ng knh 80 mm vy (=50x1.6), chiu di tiu c khng i nhng hiu qu to ra
th thay i.
iu ny to ra hai li th, bn c th s dng ng knh 50mm r tin s
dng chp chn dung v bn c th gn mt ng knh a tiu c vo my v n s
c hiu qu nh mt ng knh c chiu di tiu c ln hn. Tt nhin s c im
thit thi, bn phi s dng ng knh gc rng hn chp mt tm hnh c gc
nhn tng ng khi chp bng my phim, iu ny thc s l vn nan gii
i vi nhiu ngi, chnh v l do ny bn cn cc ng knh gc rng hn so vi
ng knh ca my phim, nu bn dng ng knh 28-105mm trn my phim th bn
phi s dng ng knh 24-85mm trn my KTS cho hiu qu tng ng.
I.6. Th no l ng knh EF-S?
K t khi gii thiu my nh EOS nm 1987 n nm 2003, Canon tiu
chun ho cc ngm lp ng knh cho tt c cc my nh SLR l ngm lp ng
knh EF (ngm lp ng knh ly nt in t).
n nm 2003, Canon gii thiu mt my nh s mi, chic EOS 300D s
dng ngm lp ng knh mi c gi l EF-S. Tt c cc my EOS tm thp v

tm trung c sn xut t u tng thch vi c EF v EF-S, nhng khng

mt my phim no tng thch vi EF-S. Bn phi lun nh rng thn my nh s
vi ngm EF-S u tng thch vi tt c cc ng knh EF thng dng, tuy nhin
mt ng knh EF-S th ch tng thch vi cc thn my c ngm EF-S.
Thn my EF-S c hp gng nh khong 2/3 so vi cc my nh EOS
khc (h s thu nh 1,6x) v chng s dng cm bin nh nh hn khung phim
35mm. Cc my nh ny v cc my nh APS u c gi l my nh khung
hnh nh (subframe), my phim 35 mm v my KTS dng khung hnh tng
ng phim 35mm gi l cc my nh khung hnh tiu chun (full frame)
My nh EF-S h tr cho cc ng knh vi khong tiu c pha sau ngn
hn (shorter) so vi ng knh EF, y l l do v sao c k hiu S cc ng knh
EF-S c khong tiu c pha sau ngn hn (tc l phn sau ca ng knh c th
dch li gn mt cm bin hn v gng lt c kch thc nh hn). c im ny
khin Canon c th sn xut cc ng knh gc rng r hn thch hp vi cc nh
dng nh nh ca my nh khung hnh nh v rt kh ch to cc ng knh gc
rng m khong cch tiu c pha sau ln.
Canon sn xut v s ng knh EF-S, t cc ng knh b r tin n cc ng
knh cht lng cao vi c cu n nh hnh nh, c nhng ng knh cn cnh
60mm vi ngm dng EF-S. ng knh siu rng EF-S 10-22mm 3.5-4.5 USM
(tng ng ng knh 16-35mm trn my khung hnh tiu chun) rt c gi tr

cng nh EF-S 17-55mm 2.8 IS USM mt ng knh c L thc s ch khc cht

lng sn xut v tn tui.
Vn bn khon chnh ca ng knh EF-S l gi tr ca n trong tng lai,
hin ti cm bin nh kh rng tng ng phim 35mm rt t tin nn nhiu
my nh s dng c cm bin nh hn, nhng trong tng lai khi gi thnh sn
xut gim xung, s phn ca EF-S s ra sao? Bao gi iu ny mi xy ra v liu
bn c th khai thc trit s u t ca mnh vi ng knh EF-S trc khi n
din ra khng? Vn u tin th chng ai tr li c, cn vn th hai ch c
chnh bn tr li c m thi.
I.7. Nhng my nh no c th s dng ng knh EF-S?
Bt k my nh EOS no c mt chm trn ngm gn ng knh u c
th s dng ng knh EF, cc my c c chm v mt hnh vung trng u
dng c cho c hai loi ng knh EF v EF-S.
Nhng cu hi xung quanh chiu di tiu c ca ng knh EF v EF-S c
th lm bn v cng bi ri nu bn l ngi mi bt u, nhng ch cn nh mt
iu quan trng rng d s dng ng knh no i na th bt k nhng g bn nhn
thy qua ng ngm chnh l nhng th lu li trn tm nh ca bn (what you see
is what you get!). Ch c mt vn nn lu tm l h s thu nh khi bn mun so
snh gc thu hnh ca mt ng knh EF trn my nh khung hnh tiu chun so vi
khi lp trn my nh khung hnh nh (hoc so vi mt ng knh EF-S trn my
nh khung hnh nh).

I.8. Phn bit ng knh EF v EF-S.

Thn my v ng knh EF thng dng c mt chm cn chnh gia
ng knh v thn my. Thn my EF-S c mt hnh vung trng, khi lp phi
thng hng vi hnh vung trng ca ng knh EF-S. Cc ng knh EF-S cng c
mt vng cao su pha ui gn vi thn my, y khng phi l pht chn nc
nh ca ng knh L, nhng n cng gip gim lng bi vo thn my, v theo
hng Canon. vng cao su ny gip gim thiu cc ri ro nu bn c gng lp mt
ng knh EF-S ln mt thn my ch dng ng knh EF.
I.9. ng knh EF-S v my nh phim.
Khng c my phim 35mm no s dng khung hnh nh hn 36x24 mm,
bi vy khng c my nh 35mm no h tr ng knh EF-S. Ngay c nu gng
lt khng chm vo ui ng knh th hnh nh s b m bn ra v ng knh EF-S
khng th to ra vng trn nh ln cho khung hnh ca phim 35mm. V mt l
thuyt, Canon c th sn xut my nh APS h tr ng knh EF-S v y cng l
my nh s dng khung hnh nh nhng thc t th khng v my nh APS hu
nh khng s dng trong thng mi na. Tt c cc my nh c ngm EF-S u
l cc my nh s.
I.10. o gt ng knh EF-S.
V ng knh EF-S khng c thit k cho my ch dng EF, nu ta c tnh
(v dng cm!) ct ngn n i hoc tho phn ui ra, n cng lp va cho mi
my nh EOS, nhng vi cc thn my c kch thc hp gng lt tiu chun th

khi chp, gng lt s va chm vi phn ui ng knh. Chnh v iu ny, ng

knh EF-S ch lm vic c trn cc my EOS i c nh D30, D60 v 10D,
nhng ngay c nh vy cng vn c vn pht sinh. Chng hn, ng knh EF-S
10-22mm gc nhn rng nht s va vo gng ca thn my khng h tr EF-S,
k c khi hp gng nh (v vy EF-S d cht bt vn khng th dng trn
my h s thu nh 1.3x nh 1D chng hn).
I.11. Nhng k hiu ghi trn thn ng knh
Mi ng knh u c cc k hiu ghi trn thn cha ng nhng thng tin
quan trng v c im ca n. Khi bn mua ng knh phi rt cn thn, hai ng
knh tn c v ging nhau nhng c th khc nhau mt tri mt vc k c gi tin.
V d:
CANON LENS EF 28-80mm 1:3.5-5.6 58mm
EF- K hiu ng knh dng EF, ch thch hp cho my Canon EOS m gn
nh khng lp c ln my khc.
28-80mm- Chiu di tiu c ca ng knh, trong trng hp ny c hai gi
tr v ng knh l a tiu c c th thay i gi tr t 28mm gc rng nht n
80mm gc hp nht, nhng s ny o bng milimt biu th gc thu hnh ca
ng knh.
1:3.5-5.6- Ch khu ln nht m ng knh t c. y l ng knh a
tiu c c hai gi tr khu - f/3.5 v f/5.6, trn thc t y l ng knh gi r

khu ln nht l f/3.5 gc rng nht (28mm) nhng khu ln nht ch cn

l f/5.6 gc hp nht (80mm), mt ng knh tng i chm, n khng th cho
nhiu nh sng i qua ngay c khi m ht c.
Khng c k hiu loi ng c ly nt t ng, ngha l ng knh ny s
dng cc ng c thng thng (loi AFD hoc loi siu nh- micromotor drive)
chm v n hn so vi ng c siu thanh (USM).
58mm- Ch ng knh vng lp knh lc, ni cch khc, knh lc ng
knh 58mm lp va trn ng knh ny.
CANON LENS EF 200mm 1:2.8L II USM. 72mm.
EF- K hiu ng knh dng EF.
200mm- Chiu di tiu c ca ng knh, c mt gi tr v ng knh l ng
mt tiu c.
1:2.8- Ch khu ln nht m ng knh t c. y l ng knh kh
nhanh v gi tr khu f/2.8 tng i ln, nht l vi ng knh 200mm.
L- Ch loi ng knh dng L luxury ca Canon, ni chung y l dng
ng knh tt nht ca Canon, chng c nh du bng ng vin trn ui
ng.
II- Ch phin bn th hai ca ng knh ny vi cng cc c tnh tng t.
USM- ngha l ng knh ny s dng ng c siu thanh (ultrasonic) ly
nt. Cc ng knh s dng USM khng thuc dng L c nh du bng ng

vin vng trn ui ng. Thng th cc ng knh dng L u s dng USM

nhng ch c mt vin (vin c u tin v ng mt th gi i tm ng
knh c hai ng vin !)
72mm- Ch ng knh vng lp knh lc, ni cch khc, knh lc ng
knh 72mm lp va trn ng knh ny.