Tehniki studio INSTALACIJE ZGRADA

2 PRORAUN KANALIZACIJE
Aproksimativno odreivanje koliine otpadnih voda i dimenzije prikljunog voda
kanalizacije
Sustavi kanalizacije:
1.

mjeoviti kanalizacijski sustav

2.

razdjelni kanalizacijski sustav

Kanalizacija van zgrade DN ne smije biti manji od DN150

Za odabrane dimenzije cijevi, treba odabrati i primjereni nagib cijevi prema tablici.
Promjer cijevi

Normalan nagib

Izuzetan minimalan nagib

Maksimalni nagib

DN, [mm]

[%]

[%]

[%]

50

3.5

2.5

15

75

2.5

1.5

15

100

2.0

1.2

15

125

1.5

1.0

15

150

1.0

0.8

15

200

0.8

0.6

15

Tablica: Nagibi sabirne (temeljne) horizontalne kanalizacijske mree

Relativni nagib:

iR =

h
l

iR =

1m
= 0.01
100 m

h
100
l

i% =

1m
100% = 1 %
100 m

Nagib u %:

i% =
Omjer:

iN = 1 :

l
h

iN = 1 :

100
=1:100
1

Proraun se vri obino na osnovu iskustva, pri emu se uzimaju u obzir:

vrsta i broj sanitarnih predmeta

prosjena koliina potroene vode u [l/s] ili u ulivnim jedinicama

namjena zgrade

vrsta otpadne vode

reim upotrebe vode

vrste i nagibi kanala, njihovo punjenje

hrapavosti cijevi

Na osnovu dugog iskustva, ispitivanja i provjeravanja, u tablicama su navedeni podaci o

prosjenim koliinama otpadne vode za svaki sanitarni i ureajni predmet u [l/s]. Odreivanje
promjera kanala vri se na osnovu ukupne koliine otpadne vode pomou tablica, dijagrama prema
njihovom poloaju, odnosno nagibu, uzimajui u obzir vjerojatnu istovremenost upotrebe sanitarnih
predmeta.
1

Tehniki studio INSTALACIJE ZGRADA

Odreivanje ukupne koliine otpadne vode:

A) SANITARNA (FEKALNA) OTPADNA VODA

QF =

N P q0
100

l
s

N broj sanitarnih predmeta iste vrste, [-]

P postotak istovremenog izljeva iz sanitarnih predmeta iste vrste, [%]

qo koliina izljeva iz pojedinih sanitarnih predmeta, [l/s]
B) OBORINSKA OTPADNA VODA

QOB =

A I
10000

l
s

A tlocrtna povrina krova ili povrina prostora s kojeg se vri odvodnja, [m2]

I intezitet oborina, [l/(s ha)]

Zagreb I = 143 l/(s ha) (1 ha = 10000 m2)

koeficijent otjecanja, [-]

kosi krov

= 1.0

= 0.8 - 0.9 ravni krov

teren oko zgrade

= 0.6
Mjeoviti sustav kanalizacije:

1
3

Quk

1. Quk = QOB + Q F

ako je

Quk > Q F

2. Quk = Q F

ako je

Quk < QF

TABLICA KTER-a

Tehniki studio INSTALACIJE ZGRADA

P postotak istovremenog izljeva iz sanitarnih predmeta iste vrste, [%]

STAMBENA ZGRADA

DRUTVENA ZGRADA

10

19.8

10

14.3

15

16.2

12

12.9

20

14.0

14

12.0

25

12.6

16

11.2

30

11.5

18

10.5

35

10.6

20

10.0

40

9.9

25

9.9

45

9.4

30

8.2

50

8.9

35

7.6

60

8.1

40

7.1

70

7.5

45

6.7

80

7.1

50

6.3

90

6.6

60

5.8

100

6.3

70

5.4

120

5.7

80

5.0

140

5.3

90

4.7

160

5.0

100

4.5

180

4.7

120

4.1

200

4.4

140

3.8

250

4.0

160

3.6

300

3.6

180

3.4

350

3.4

200

3.2

400

3.1

250

2.8

450

3.0

300

2.6

500

2.8

350

2.4

600

2.6

400

2.2

700

2.4

500

2.0

800

2.2

600

1.8

900

2.1

700

1.7

1000

2.0

800

1.6

1500

1.6

900

1.5

2000

1.4

1000

1.4

Napomena:
- za jedan sanitarni predmet N = 1 P=100%
- kod broja N = 2 - 9 u raun uzeti broj predmeta N = 10 P=14.3% (drutvena zgrada)

Tehniki studio INSTALACIJE ZGRADA

qo koliina izljeva iz pojedinih sanitarnih predmeta, [l/s]

Vrsta ureajnog predmeta

(Tablica I)

Ekvivalentni faktor

Izljev otpadne vode

EF

q0, [l/s]

Umivaonik mali

0.08

Vodoskok za pie

0.17

Umivaonik normalni

0.17

Bidet

0.17

Sifon u podu (suhi pod)

Pisoar

0.17

Tu

0.22

Kuhinjski sudoper (jednodijelni)

0.67

Kuhinjski sudoper (dvodijelni)

0.67

Nogoper

0.67

Podna reetka (mokri pod)

Kada i podni sifon

0.67

Skupni pisoar

0.67

Blatex (trokadero)

10

1.20

WC tlani ispira

10

1.20

WC visoki kotli

10

1.20

WC niski kotli

10

2.00

Grupa ureajnih predmeta jednog

stana spojena na isti vertikalni
odvod

12

Perilica rublja/sua

0.22

Tehniki studio INSTALACIJE ZGRADA

TABLICA KTER-a (Tablica III)

Q koliina otpadne vode, [l/s], Q = Quk
v brzina strujanja, [m/s]

K o l i i n e Q [l/s] i b r z i n e v [m/s] z a r a z l i i t e n a g i b e i i v i s i n e p u n j e n j a ( 0 . 5 D i l i 0 . 6 D )
DN
IR

100
Q

125
v

150
v

200
v

250
v

300
v

350
v

500
v

PUNJENJE 0.5 D
0.002
0.003
0.004
0.005
0.006
0.007
0.008
0.010

1.95

0.49

3.65

0.59

6.10

0.69

13.7

0.87

25.6

1.04

42.5

1.20

65

1.36

94

1.50

0.015

2.40

0.61

4.45

0.73

7.50

0.84

16.7

1.07

31.4

1.27

52

1.47

80

1.67

115

1.84

0.020

3.75

0.70

5.65

0.84

8.60

0.98

19.4

1.23

36.3

1.48

60

1.70

93

1.93

133

2.13

1.10

56.2

1.27

86

143

125

1.58

0.025
0.030
0.040
0.050
0.060

PUNJENJE 0.6 D
0.002
0.003
0.004
0.005
0.006
0.007
0.008
0.010

2.57

0.52

4.82

0.62

8.05

0.73

18.0

0.92

33.8

0.015
0.020
0.025
0.030
0.040
0.050
0.060
Vrijednosti iznad crte se ne preporuuju u praksi !

Tehniki studio INSTALACIJE ZGRADA

Primjer: Odreivanje dimenzije prikljunog voda kanalizacije za obiteljsku kuu (primjer iz

vodovoda) STAMBENA ZGRADA
Sanitarni
predmet

N
[-]

[%]

qo
[l/s]

QF
[l/s]

WC (niski kotli)

19.8

2.0

3.96

Kada

100

0.67

0.67

Kuh. sudoper

19.8

0.67

1.3266

Tu

100

0.22

0.22

Perilica-rub.

19.8

0.22

0.4356

Perilica-sue

19.8

0.22

0.4356

Umivaonik

19.8

0.17

0.3366

10 19.8 2.0
100
1 100 0.67
=
100
10 19.8 0.67
=
100
1 100 0.22
=
100
10 19.8 0.22
=
100
10 19.8 0.22
=
100
10 19.8 0.17
=
100
=

7.3844

Npr. Za 2 WC-a s niskim kotliem: qo = 2.0 l/s

QF =

N P q0 10 19.8 2.0
=
= 3.96 l/s
100
100

QF =

N P q0 2 19.8 2.0
=
= 0.792 l/s
100
100

Koliina oborinske otpadne vode s kosog krova ( = 1.0) tlocrtne povrine 11 m x 13 m:

QOB1 =

A I (11 13) 143 1

=
= 2.045 l/s
10000
10000

Koliina oborinske otpadne vode s ravnog terena ( = 0.6) oko kue tlocrtne povrine 10 m x 5 m:

QOB1 =

A I (10 5 ) 143 0.6

=
= 0.429 l/s
10000
10000

Ukupna koliina oborinske vode:

QOB = QOB1 + QOB 2 = 2.045 + 0.429 = 2.474 l/s

Ukupna koliina otpadne vode:

1
1
Quk = QOB + Q F = 2.474 + 7.3844 = 4.935 l/s
3
3

ako je Quk > Q F

NE !!!

S obzirom da je Quk < Q F slijedi ukupna koliina otpadne vode Quk = QF = 7.38 l s
TABLICA KTER-a

iR =0.010, PUNJENJE 0.5 D DN 200 (Q =13.7 l/s, v = 0.87 m/s)

iR =0.020, PUNJENJE 0.5 D DN 150 (Q =8.60 l/s, v = 0.98 m/s)

Tehniki studio INSTALACIJE ZGRADA

3 SITUACIJA S PRIKLJUKOM NA VANJSKU VODOVODNU I KANALIZACIJSKU

MREU, POZICIJE VANJSKIH HIDRANATA
Osnovni uvjeti koji se moraju potivati pri izvedbi kanalizacijskog prikljuka pojedinog objekta:
- prikljuak mora biti to krai
- nagib mora biti jednak na cijeloj duljini prikljune cijevi
- dimenzija prikljuka ne smije biti manja od 150
- najmanji nagib za DN150 je 2% (preporuka)
- najvei nagib prikljuka ogranien je maksimalnom brzinom, koja za veinu cijevi iznosi 3
m/s.
SITUACIJA (M1:1000, M1:500 ili M1:200 (M1:100) za male zgrade, kue)

situacijom se prikazuje poloaj zgrade i parcele prema ulici i susjednim zgradama

na njoj su oznaene strane svijeta, regulacijska linija, sve zgrade i drugi objekti na parceli

U situaciju se ucrtava (na osnovu dobivene suglasnosti i podataka komunalnog vodovoda i

kanalizacije):

ulina vodovodna mrea s podacima (promjer, vrsta cijevi i dubina),

prikljuni vod vodovoda, svi dvorini vodovi s promjerima, duljinom i vrstom cijevi i sva okna
(vodomjerno okno), nazivni promjer prikljunog voda vodovoda DN

ulina kanalizacijska mrea s podacima (materijal, promjer, nagib), okna i njihove

nadmorske visine (apsolutna kota poklopca KP i kota dna kanala KDK), i rastojanje izmeu
okana,

prikljuni vod kanalizacije s podacima (materijal, nazivni promjer DN, uzduni nagib, duljina,
KT-kota terena, KDK-kota dna kanala) i glavnim kontrolnim oknom. Ucrtavaju se i svi dvorini
kanali (materijal, promjer, nagib, duljina) i okna

PRIKLJUNI KANAL = prikljuni vod kanalizacije

- spaja kunu kanalizacijsku mreu s ulinim kanalom, odnosno s gradskom kanalizacijom
- prikljuak uvijek mora bit na 1/3 visine ulinog kanala, raunajui od dna javnog kanala
(Kota prikljuka kune kanalizacije mora biti iznad gradskog kanala, u pravilu, za 1/3 visine
kanala da se smanji mogunost vraanja vode i taloga iz gradske mree u kunu
kanalizaciju.)
- prikljuak je mogue izvesti na vie naina ovisno o vrsti cijevi i promjeru ulinog kanala:
pomou fazonskog komada, buenjem cijevi (kod betonskih cijevi), revizijskim oknom
- ako je javni kanal 30 cm, prikljuak obavezno mora biti u kontrolnom oknu
- treba nastojati da prikljuci budu u postojeim kontrolnim oknima javne kanalizacije
- izvodi ga i odrava komunalno poduzee
- minimalni promjer prikljunog kanala DN150, a uobiajen nagib je 2%

Tehniki studio INSTALACIJE ZGRADA

POTREBNO UCRTATI jo (Tehniki studio)

- vodomjerno okno (s dva vodomjerna brojila)
- prikaz vanjske hidrantske mree, pozicija vanjskih hidranata
- kanalizacija - okna