Yl: 2013 , Cilt: 6, Say: 2, Sayfa:19-27

TBAV BLM DERGS

GAZ TRBNL BR ISIL-G (KOJENERASYON) EVRM

SANTRALNN ENERJ VE EKSERJ ANALZ: ANKARA
ARTLARINDA UYGULAMA
Murad A. RAHM1*, Duygu GNDZ2
1,2

Gazi niversitesi, Makine Mhendislii Blm, Ankara

mrahim@gazi.edu.tr, duygu_gunduz88@hotmail.com

zet
Gelimekte olan lkeler gibi lkemiz iinde enerji ihtiyac her geen gn byk bir hzla artmaktadr ve bu artn gelecekte
de sreklilik gstermesi beklenmektedir. Endstriyel sektrler ise elektrik tketiminde ilk srada yer almaktadr. Birok lke,
enerji politikalarn, yatrmclarn elektrik retimi konusunda tevik etmek iin yeniden gzden geirmektedir. Bu
dorultuda, kendi elektrik retimini yapmak isteyen endstriyel oluumlar iin cazip ekonomik ortam ile enerji tasarrufu;
birleik sl - g retimiyle yani kojenerasyon sistemleri ile mmkn olabilmektedir. Termodinamik adan termal
sistemlerin performanslar, termodinamiin birinci yasas (enerjinin korunumu-enerji analizi) ve ikinci yasas
(kullanlabilirlik-ekserji analizi) ile dorulanmaktadr. Termal sistemlerin enerji ve ekserji verimleri; sistemlerin dizaynn da,
sistemlerin seilmesinde ve sistemin alma artlarnn belirlenmesinde nemli karar parametreleridir. Bu almada,
tasarlanan bir slg (kojenerasyon) evrim sistemine termodinamiin birinci ve ikinci yasas (ekserji analizi) uygulanarak,
santraldeki kayplarn belirlenmesine allmtr.

Anahtar Kelimeler: Isl g (kojenerasyon), kombine evrim santral, enerji, exergy.

ENERGY AND EXERGY ANALYSIS OF A GAS TURBINE COGENERATION POWER PLANT: APPLICATION FOR ANKARA
CONDITIONS
Abstract
Energy need is growing as a result of the development of technology in todays. Electricity consumption is the first place in all
industrial plants. Many countries are reviewing to encourage the electrical production. In this context, industrial entities who
wish to produce their own electricity with the energy savings for the attractive economic environment, combined heat
power (cogeneration) systems and power generation is possible. Thermal systems performance are confirmed with first law
of the thermodynamic (energy conservation, energy analysis) and second law of thermodynamic (usability, exergy analysis).
Energy and exergy efficiencies of thermal systems, systems design, the selection of systems and working conditions are
important to determine the parameters of the system. In this study, the first and second law of thermodynamic for a heat
power (cogeneration) system is studied to examine the losses on the plant.

Keywords: Heat power (co-generation), combined cycle power plant, energy, exergy

19

Yl: 2013 , Cilt: 6, Say: 2, Sayfa:19-27

TBAV BLM DERGS
Semboller ve Ksaltmalar
K
YO
AIK
BT
GT
YO
BSP
SK
Subscripts
CV
i
e

m
Q
T
W

Kompresr
Yanma Odas
Atk Is Kazan
Buhar Trbini
Gaz Trbini
Youturucu
Besleme Pompas
Soutma Klesi
Control volume
Inlet
Exit
Mass Flow Rate
Net Heat
Temperature
Power
Energy Efficiency
Exergy

xn
CH
R
1.

Exergy Efficiency
Mole Fraction
Chemical Exergy
Universal Gas Constant

Giri

Trkiye artan nfusu ve gelien ekonomisi ile enerji ihtiyac gn getike, hzla artan buna karlk yerli enerji
kaynaklar snrl olan ve enerji talebinin byk bir ksmn ithal eden bir lkedir. Bu gn iin yaklak % 58 olan
ithal enerji paynn 2020 de % 78 olmas beklenmektedir. lkemizde tketilen enerjinin yaklak % 36's
konutlarda, % 34' sanayide, % 21'i ulatrmada, % 5i ise tarmda kullanlmaktadr. Enerji kaynaklar kstl olan
lkemizde, enerjiyi etkin kullanma ve tasarruf uygulamalarnn arttrlmas lkemizin enerji ithalatnn azaltlmas
ynnde olumlu katk salayacaktr [1]. Kombine s ve g retimi veya en bilinen adyla kojenerasyon, dk
maliyetli yatrm, daha ksa kurulu sresi, dk yakt tketimi ve bunlarla birlikte evre kirlilii ve giderek artan
yakt eitliliine bal olarak dnya apnda tipik g ve s retim seeneklerinin yerini alacak cazip bir alternatif
olarak bilinmektedir [2].
Termodinamik adan termal sistemlerin performanslar, termodinamiin birinci yasas (enerjinin korunumu-enerji
analizi) ve ikinci yasas (kullanlabilirlik-ekserji analizi) ile dorulanmaktadr. Termal sistemlerin enerji ve ekserji
verimleri; sistemlerin dizaynn da, sistemlerin seilmesinde ve sistemin alma artlarnn belirlenmesinde nemli
karar parametreleridir [3]. Termodinamiin birinci yasas enerji korunumuna dayanr ve enerjinin var veya yok
edilemeyeceini vurgular. Enerji analizi sistemin btn hakknda bilgi verir, enerjinin niceliiyle ilgilenir, sistem
ierisindeki tersinmezliklerden (entropi retimi) meydana gelen kayplar gz nne almaz.
Termodinamiin ikinci yasas, bir hal deiimi srasnda enerjinin niteliinin azalmas, entropi retimi ve i
yapabilme olanann deerlendirilmesini analiz eder. Tersinir sistemlerin haricinde kullanlabilirlik (ekserji) enerji
gibi korunmaz. Ekserjinin bir blm sistem ierisindeki tersinmezliklerden dolay yok olur, bir blm ise sistem
snrlarndan evreye atlr (ekserji kayb). Ekserji analizi; ekserji kayplarnn yerini, tipini ve miktarn doru bir
ekilde belirleyebildii iin sistemlerin tasarlanmasnda ve gelitirilmesinde kullanl bir metot olarak son
zamanlarda youn bir ekilde kullanlmaya balanmtr.Ekserji verimi, bir sistemin veya prosesin ideal artlara ne
kadar yaklatnn bir gstergesidir. Ayrca ekserji analizi yntemi; bir sistemdeki termodinamik verimsizliklerin
dlerek daha verimli sistem tasarmnn nasl yaplabileceini ve mevcut artlarn doru tanmlanmasn
salamaktadr.

20

TBAV Bilim ()

M. Rahim, D. Gndz

Isl - g (kojenerasyon) santralinin enerji ve ekserji analiz ile ilgili yaplan almalar incelendiinde [4-13], Srer,
Kombine Gaz/Buhar Trbinli Kojenerasyon Sistemlerinin Termodinamik ve Ekonomik Analizi isimli yksek
lisans tez almasnda, elektrik retimi iin bileik gaz/buhar trbini kullanan ve s retimi iin buhar trbininden
ara buhar eken bir kombine kojenerasyon sistemini incelemitir [4]. El-Masri ekserji analizinin buhar evrim dizayn
ve optimizasyonunda nemli bir yntem olduunu belirterek, buhar trbin grubuna ekserji analizini uygulamtr.
Komponentlere ktle, enerji ve bunlara bal ekserji denge denklemlerini uygulam ve ekserji verimlerini
kartmtr. Yanma sonucu scaklk deiimiyle net i ve ekserji deiimlerini inceleyerek her bir bileendeki ekserji
bozunumlarn ve kayplarn, basn oran ile net i arasnda da ayn ilikiyi gstermitir [5]. Allen ve Kovacik [6],
Gaz trbinli kojenerasyon sistemlerinin prensipleri ve uygulamalar balkl makalede, gaz trbinli kojenerasyon
sistemlerinin avantajlar ve gaz trbini egzozunu kullanan s kazanm sisteminin incelenmesi yaplmtr. nall,
Ycel ve Ik [7], almalarnda, kojenerasyon sistemlerinin teknik ve ekonomik alardan olabilirliini tartm ve
GAP blgesi iin nemini vurgulamlardr. Arpac [8], Doal Gazl Kojenerasyon Sistemlerinde Exergy Analizi
isimli yksek lisans tez almasnda, enerji denge denkleminin uyguland termal sistemin ana paralarn formle
etmitir. Bu formlasyonun ekserji ieren ayr grnlerini termal sistemin paralar ierisinde ekserji ak, entropi
retim ak, kullanlabilir i gibi ekserji oran terimlerine ayrmtr. Chin ve El-Masri [9], gaz trbin grubunun
kna ilave edilen ift basnl buhar evrimine ekserji analizi yapmlardr. Analiz neticesinde buhar trbini
parametrelerini gaz trbini egzoz gaz scaklnn fonksiyonu olarak yazp optimum artlar tespit etmilerdir. Daha
sonra tek basnl trbin ile optimize edilmi ift basnl trbini karlatrmlar ve gte % 3lk bir art egzoz
gazndan s transferindeki tersinmezliklerde % 15 ile %8 arasnda azalma olduunu belirtmilerdir. Horlock [10],
kapal sistemlerin termik veriminin; elde edilen net iin verilen sya oran olduunu, ak evrimlerde ise elde edilen
net iin ideal artlarda elde
edilebilecek tersinir ie oran olduuna vurgulamlardr. Bu tanmdan hareketle literatrde termik santraller iin
ayr verim ifadesi olduunu belirtmilerdir. Yaplan bu almalara benzer almalar Rosen ve Diner [11], Sciubba
[12] ve Savruk ve Yein [13] gibi almalardr.
Bu almada, bir sl-g evrim sistemine termodinamiin birinci (enerji) ve ikinci yasas (ekserji) analizi
uygulanarak, santraldeki kayplarn belirlenmesine allmtr.

2.

Isl-G (Kojenerasyon) Sistem Yaps ve alma Prensibi

Kojenerasyon tesislerinin basit evrimdeki sistemlerden daha yksek verimle almasnn balca nedeni egzoz
gazlarndan faydalanarak ikinci bir enerji retmektir. Basit bir evrimde, sadece elektrik reten gaz trbini ya da
motor, enerjinin % 30-40n elektrie evirirken; kojenerasyon sisteminde darya atlacak snn byk ksm
kullanlabilir enerjiye dnmektedir.
Gaz trbini, havay sktrp, gaz veya sv yakt yakarak elektrik jeneratrn dndren sistemdir. Gaz trbininden
kan egzoz gazlar, scakl ok fazla olduundan, atk s kazannda deerlendirilip yksek verimde s enerjisi
elde etmede kullanlmaktadr. Kabul edilen sl g (kojenerasyon) evrim santral nitesinin emas ekil 1de
gsterilmitir. Seilen modelde, kompresr, yanma odas, gaz trbini, s geri kazanm buhar jeneratr, buhar
trbini, pompa ve youturucu kullanlmtr [4].
Bu almada kullanlm olan trbin tipi GE 6541Bdir. Kompresr blgesinde sktrlan hava sisteme
gnderilmekte ve trbinde yanma sonucu oluan atk gazlar 38 MWlk gaz trbininin miline tahrik vermektedir.
Gaz trbini mili bu tahrik ile dnmeye balamakta ve kendisine bal gaz trbini jeneratrnn milini dndrerek
elektrik retimini gerekletirmektedir. Gaz trbinindeki yanma sonucu oluan atk gazlar, gaz trbininden ift
basnl (yksek ve alak basn) Atk Is Kazan (AIK) sistemine gnderilmektedir.
Gaz trininden gelen atk gaz 534 Cde atk s kazanna girmekte ve bu sistemde buhar elde edilmektedir. Atk s
kazanndaki atk gazlar, sistem ve balantl blgelerde (kzdrc, buharlatrc, ekonomizer vb.) yksek ve alak
basn olmak zere suyun buhar olarak elde edilmesini salar.
Atk gazlar, AIKdan geerek bir baca yoluyla evreye salnr. AIK sisteminde oluan yksek basn buhar (75 bar,
454C ve 63072 kg/h) ve alak basn buhar (10 bar, 231C ve 12420 kg/h) buhar trbinine gnderilir. Buhar
trbinine gnderilen yksek ve alak basntaki buhar, trbinin milini tahrik eder. Buhar trbinin milinin dnmesiyle
de jeneratr tahrik edilmi olur. Buhar trbininden kan buhar youturucuda youturularak, besleme suyu
pompalaryla tekrar sisteme geri beslenir.
Buhar trbininden kan dk basnl (1.1 bar, 182C ve 1800 kg/h) buhar ise borular vastasyla termik santralin
evresindeki yerleim blgeleri iin blgesel stma veya endstriyel amala kullanlmak zere gnderilir. Sistemin
genel verileri Tablo 1de gsterilmitir.

21

TBAV Bilim ()

M. Rahim, D. Gndz

ekil 1. Isl g (kojenerasyon) evrim santral nitesinin emas

Tablo 1. Isl-G Santralin Genel Sistem Verileri

Parametre
Birim
C
evre kuru termometre scakl
C
evre ya termometre scakl
Gaz trbini modeli
Kapasite faktr
Yakt tr
Yakt debisi
Trbin giri scakl
Trbin k scakl
Basn oran
Youturucu Basnc
YB, AIK k basnc
AB, AIK k basnc
YB, AIK k scakl
AB, AIK k scakl
Atk gaz AIK giri basnc
Atk gaz AIK giri scakl
YB, AB, yaklam scakl
Buhar turbini k gc
Gaz trbini k gc
Sistem toplam k gc
Sistem elektrik verimi
Sistem toplam proses k gc

%
kg/s
C
C
bar
Bar
Bar
C
C
Bar
C
C
MW
MW
MW
%
MWt

Deer
15
10.87
GE 6541B
85
Doal Gaz
2.6
1105
534
18.5
0.068
75
10
554
230
1.043
534
15
20
38
57
47.5
1.2

22

TBAV Bilim ()

3.

M. Rahim, D. Gndz

Termodinamik Analiz

Termal sistemlerin deerlendirilmesi ve gelitirilmesi iin termodinamik verimsizliklerin kayna ve sistem

bileenleri arasndaki etkileimin anlalmas gereklidir. Tm enerji dnm sreleri, kimyasal reaksiyon, s
transferi boyunca oluan bir sonlu scaklk fark, farkl bileim veya fazlarda madde karm, kontrolsz genleme
ve srtnme gibi yutucu etkiler nedeniyle tersinemezdir. Ekserji dengeleri, sistem bileenleri iindeki ekserji
ykmlar hesaplanrken yardmc olmaktadr. Bylece termodinamik verimsizlik ve buna neden olan sreler
tanmlanr.
Bu alma boyunca aadaki varsaymlar kabul edilmitir :
-

Tm sistem operatrleri kararl rejim artlarndadr.

Hava ve egzoz gazlar iin ideal gaz kurallar uygulanmtr.
Yanma reaksiyonlar yanma odasnda tamamlanmtr.
Kinetik ve potansiyel enerji deiimleri ihmal edilmitir.

Yukardaki varsaymlarla herhangi bir kararl rejim sistemi iin ktle, enerji ve ekserji dengesi aadaki gibi
yazlabilir:

m m
Q W m h m h
E W m m
i

e e

heat

(1)

i i

E dest

(2)
(3)

Burada Q ve W net s ve i girii, m akkann ktlesel debisi, h entalpi, i ve e indisleri ise giri ve k anlamna
gelmekte; Edest, kayp ekserji oran ve Eheat, T scaklkta s yoluyla net ekserji transferi olmak zere u ekilde
verilmitir:

T
E heat 1 0 Q
T

(4)

Burada T gerekleen s transferinde yer alan scaklktr. Ksmi ak ekserji oran ve toplam ekserji oran u ekilde
verilmektedir:

( h h0 ) T 0 ( s s 0 )

(5)

E m

(6)

Burada 0 indisi snrl hareketsiz durum anlamna gelmektedir ve T0 hareketsiz durum scakldr. Enerji ve
ekserji verimlilikleri u ekilde belirtilebilir:

kanEnerji

Toplam Giren Enerji
kan Ekserji

Toplam Ekserji

(7)
(8)

Bir termal sistemin termodinamik analizi genellikle sistem bileenlerinin performanslarnn ayr ayr
deerlendirilmesini ierir. Trbinler, kompresrler ve s deitiricileri gaz trbinli sl-g enerji sistemlerinde
kullanlan nemli bileenler arasndadr. Bir adyabatik trbin ve kompresrn izentropik verimi srayla u ekilde
verilebilir:

23

TBAV Bilim ()

M. Rahim, D. Gndz

wa
h he
i
ws hi he,s

turb

(9)

he,s hi

ws

wa
he hi

comp

(10)

Burada Wa ve Ws srasyla gerek ve izentropik ilerdir. Bir adyabatik trbinin ikinci kanun verimi(ekserji) ile
ifadesi, mil iindeki akkann nasl davrand ile llebilir.

turb

wa
hi he

wrev hi he T0 ( si se )

(11)

Burada Wrev, tersinir ve gerek iin ortalamas olan tersinmezlik iidir (ekserji kayb) . Kompresrn ikinci kanun
verimi benzer ama ters biimde aklanabilir.

wrev he hi T0 ( s e si )

wa
he hi

comp

(12)

Bu alma iin tersinir i gerek i ve ekserji ykm arasndaki farktr. Gaz trbinli sl-g enerji sistemlerinde, s
deitiricilerin ikinci kanun verimi souk akmn ekserjisindeki ykselmenin, scak akmn ekserjisindeki azalmaya
blnmesiyle hesaplanabilir.
heat exch

( E out E in ) cold m cold he hi T0 ( s e s i ) cold

m hot hi he T0 ( s i s e ) hot
( E in E out ) hot

(13)

Burada mcold ve mhot srasyla souk ve scak akmn ktlesel debileridir.

Gaz trbinli bir sl-g enerji sisteminin toplam termal verimlilii ile s giri orann ayarlayan ekipmana eit olan
gaz veya buhar trbiniyle meydana gelen net g oran gibi tanmlanabilir ve u ekilde ifade edilebilir:

th, overall

W net
W net

m fuel q LHV
Q in

(14)

Burada myakt, gaz trbinli bir sl g sistemine yaktn giri debisi ve qLHV yaktn alt sl deeridir. Sistemin toplam
ekserji verimlilii u ekilde ifade edilebilir.

overall

W net
W net

E fuel m fuel fuel

(15)

Bir maddenin kimyasal ekserjisi, ortamn zelliklerine bal olarak standart kimyasal ekserji tablolarndan elde
edilebilir. Karm ieren gazlar iin kimyasal ekserji, referans tablolardansa aadaki eitlikle hesaplanmas daha
doru olmaktadr.

CH x n ( CH ) n R T0 x n ln xn

(16)

Burada Xn , karmdaki gazn mol kesri ve R evrensel gaz sabitidir.

24

TBAV Bilim ()

4.

M. Rahim, D. Gndz

Isl-G evriminin Enerji ve Ekserji Analiz Deerleri ve Sonu

Tasarlanan ve analiz edilen sistemde 38 MWlk bir adet gaz trbini ve 20 MWlk bir buhar trbini bulunmaktadr.
Sistem hava ile soutulmutur. Gaz trbininde yakt olarak doalgaz kullanlmtr. Her iklim ve corafyann
kendine zg koullar olduu iin tm gaz trbinlerinin kabul edilmi standart kapasite deeri Uluslararas
Standartlar Organizasyonu (ISO) tarafndan ifade edilen alma koulu olan 15C giri havas scaklnda, % 60
bal nem, deniz seviyesinde 101,3 kPa artnda ifade edilmektedir. Tablo 2de tasarlanan sl - g santralinin genel
k verileri gsterilmitir.
Tablo 2. Isl - g santralin genel k verileri
GT (MW)
ST (MW)
Toplam G (MW)
Toplam Net G (MW)
Kayplar ( MW)
LHV ( kJ/kWh)
Net Elektrik verimi (%)
GT Elektrik verimi (%)
HRSG verimi (%)
Baca Gaz Scakl (C)

38
20
58.800
57.300
1.450
7570
47.5
31.71
82.74
102

Tasarlanarak analizi yaplan sl-g santralinin enerji balans deerleri Tablo 3de. Sisteme toplam 138.510 MWlk
bir enerji girii ve 138.481 MWlk da sistemden enerji k olmaktadr. Sistemde retilen net g k 57,4 MW
olmutur. evrimdeki sistemlerden daha yksek verimle almasnn balca nedeni egzoz gazlarndan faydalanarak
ikinci bir enerji retmektir. Basit bir evrimde, sadece elektrik reten gaz trbini ya da motor, enerjinin % 30-40n
elektrie evirirken; kojenerasyon sisteminde darya atlacak snn byk ksm kullanlabilir enerjiye
dnmektedir.

Enerji Girii
evre havas duyulur
evre havas gizli
Yakt
Geri Dnm
Enerji k
Net G k
Baca Gaz duyulur
Baca Gaz gizli
GT mekanik kayp
GT dili kutusu kayp
GT jeneratr kayb
GT dier kayplar
Kondenser
Proses Buhar
Blf
evrim sl kayplar
ST mekanik kayplar
Transformatr kayplar
Enerji Giri Enerji k

Tablo 3. Isl-G Santralinin Enerji Balans

138510
2078,4
2158,2
134064
209,3
138481
57383
14954
15394
414,9
698,7
786,2
663,6
43819
1418,3
278,7
1097
448
251,2
28,07

kW
kW
kW
kW
kW
kW
kW
kW
kW
kW
kW
kW
kW
kW
kW
kW
kW
kW
kW
kW

25

TBAV Bilim ()

M. Rahim, D. Gndz

Isl g santralin ekserji ak emas ve ekserji kayplarnn dalm ekil 2 ve ekil 3de gsterilmitir.

Yakt

Baca gaz 3339

Hava 52,35

Santral

Kondenser soutma suyu 1288,8

Proses su ve buhar 273,2

GT Ekserji kayb = 52281

Proses dn 14,33

HRSG Ekserji kayb = 5794

ST Ekserji kayb = 4604
Condenser Ekserji kayb = 3210

Heat balance aux. 329,3

Brt G 58838

Transformer loss 251,2

Non heat balance aux. 873,8

Dier kayplar = 339,2

Net G 57383

ekil 2. Isl - G (kojenerasyon) Santrali Ekserji Ak emas (kW)

HRSG ekserji kayplar

5794, 4,54 %
GT ekserji kayplar
52282, 40,97 %

Buhar trbini ekserji kayplar

4604, 3,61 %
Kondenser ekserji kayplar
3210, 2,52 %
Baca gaz
3339, 2,62 %
Mekanik
665,9, 0,52 %
Dier
339,2, 0,27 %

Net elektrik retimi

57384, 44,97 %

ekil 3. Isl-G Santralinin Ekserji Kayplarnn Dalm

ekil 4de grld gibi, gaz trbininin ekserji analizinde, toplam ekserji ierisinde % 41,4 orannda bir kayp
olduu hesaplanmtr. Bu orann byk bir ksmn gaz trbininde yanma ekserji kayplar, kalan ksmn da
kompresr, trbin ile mekanik ekserji kayplar oluturmaktadr.

26

TBAV Bilim ()

M. Rahim, D. Gndz

Tablo 4. Gaz Trbini (GE 6541B) Ekserji Analizi Sonular

Ekserji giri
126197
126260
GT yakt-yanma
-63,72
Hava kompresr
73916
Ekserji k
38263
GT elektrik
35652
GT ekzos
52281
Ekserji kayplar
41702
GT yanma ekserji kayplar
8679
GT kompresr ve trbin ekserji kayplar
1899,9
Mekanik kayplar
116,1
Dier

kW
kW
kW
kW
kW
kW
kW
kW
kW
kW
kW

Ekserji analizi yaplan ve bileik sl-g retimi gerekleen bu sistemler temelde, elektrik retiminde kullanlan
gaz trbini, buhar trbini ve gaz motorlar gibi s makinalarnn atk ssndan yararlanmay amalamaktadr.
Bylece yakt enerjisi daha etkin kullanlm olmaktadr. Bunun iki nemli sonucu grlmektedir. lk olarak giderek
tkenen fosil yaktlardan tasarruf etmek, ikincisi kresel snma kaygsn, atmosfere daha az karbon dioksit atarak
azaltmaktr. Geleneksel elektrik retiminde elektrik enerjisinin uzak mesafelere naklinde nemli miktarlarda
kayplar olumasna karn yerel elektrik retimi salayan bu tesislerde nakil kayplarda ortadan kalkmaktadr. Bu
alma ile bu tip sistemlerin enerjinin dnm ve kullanmnda verimlilii artrd grlmtr.

Kaynaklar
[1]. Aras, H, Enerji Gnl, isimli ke yazlar, ki Eyll Gazetesi-Eskiehir (2007).
[2]. Dincer I, Rosen MA, Thermodynamic aspects of renewables and sustainable development, Renewable and
Sustainable Energy Reviews. 9:169-189 (2005).
[3]. Dias, RA, Balestieri JAP, Energetic and exergetic analysis in a firewood boiler, Revista De Cienci&
Tecnologia. 12(23): 15-24 (2004).
[4]. Srer, F., Kombine Gaz/Buhar Trbinli Kojenerasyon Sistemlerinin Termodinamik ve Ekonomik Analizi,
Yksek Lisans Tezi, Yldz Teknik niversitesi Fen Bilimleri, Enstits, stanbul (2003).
[5]. El-Masri, MA, Exergy analysis of combined cycles: Part 1 Air cooled Brayton cycle gas turbine, ASME J.
Eng. Gas Turbine Power 109 228236(1987).
[6]. Allen, R.P., Kovacik, J.M., Gas turbine cogeneration principles and practice, ASME Journal of Engineering
for Gas Turbine and Power 106 725731(1984).
[7]. nall, M., Ycel, H.L., Ik, E., Kojenerasyon Sistemlerinin Teknik ve Ekonomik Uygulanabilirlii,
Mhendis ve Makine, Say 506 (2002).
[8]. Arpac, ., Doal Gazl Kojenerasyon Sistemlerinde Exergy Analizi, Yksek Lisans Tezi, Marmara
niversitesi Fen Bilimleri Enstits, stanbul (2002).
[9]. Chin, WW,. El-Masri, MA. Exergy analysis of combined cycles: Part 2 Analysis and optimization of twopressure steam bottoming cycle, ASME J. Eng. Gas Turbine Power 109 237243, (1987).
[10]. Harlock, JH. Combined power plants-past, present and future, J. Eng. Gas Turbines Power, 117:608 (1995).
[11]. Rosen M. A., Diner, ., Thermoeconomic Analysis Of Power Plants: An Aplication To Coal Fired Electrical
Generating Station, Elsevier Sicience Ltd., Canada (2003).
[12]. Sciubba, E. Beyond Thermoeconomics? The Concept of Extended Exergy Accounting and Its Application to
the Analysis and Design of Thermal Systems, Exergy, An International Journal, 1(2), 68-84 (2001).
[13]. Savruk, N., Yein, T, Gaz/Buhar Kombine evrim Enerji Santrallerinin Performans Analizi, Is Bilimi Ve
Teknii Dergisi (2001).
[14]. Colpan OC, Exergy analysis of combined cycle cogeneration system., A thesis submitted to the Graduate
School of Natural and Applied Sciences of Middle East Technical University. Ankara. Turkey.

27