T.C.

MLL ETM BAKANLII

TEKSTL TEKNOLOJS

DESEN RAPORTLAMA 1
542TGD578

Ankara, 2011

Bu modl, mesleki ve teknik eitim okul/kurumlarnda uygulanan ereve

retim Programlarnda yer alan yeterlikleri kazandrmaya ynelik olarak
rencilere rehberlik etmek amacyla hazrlanm bireysel renme
materyalidir.

Mill Eitim Bakanlnca cretsiz olarak verilmitir.

PARA LE SATILMAZ.

NDEKLER
AIKLAMALAR .................................................................................................................... ii
GR ....................................................................................................................................... 1
RENME FAALYET1 .................................................................................................... 3
1. DESEN DZ (TAM) RAPORT SSTEMNE GRE ZME .......................................... 3
1.1. Raport............................................................................................................................ 3
1.2. Dz (Tam) Raport Sistemi ve zellikleri ..................................................................... 4
1.3. Dz (Tam) Raport Sistemine Gre Desen Uygulamas ................................................ 5
UYGULAMA FAALYET ................................................................................................ 9
LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 18
RENME FAALYET-2 ................................................................................................... 19
2. DESEN YARIM (SOTER) RAPORT SSTEMNE GRE ZME ............................... 19
2.1. Yarm (Soter) Raport Sistemi ve zellikleri ............................................................... 19
2.2. Yarm (Soter) Raport Sistemine Gre Desen Uygulamas.......................................... 20
UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 27
LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 36
MODL DEERLENDRME .............................................................................................. 37
CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................................... 38
KAYNAKA ......................................................................................................................... 39

AIKLAMALAR
AIKLAMALAR
KOD

542TGD578

ALAN

Tekstil Teknolojisi

DAL/MESLEK

Tekstil Bask ve Desencilii

MODLN ADI

Deseni Raportlama 1

MODLN TANIMI

Deseni tekniine uygun olarak dz ve yarm raport sistemine

gre izme ile ilgili bilgi ve becerilerin kazandrld bir
renme materyalidir.

SRE

40/24

N KOUL

Bu modln n koulu yoktur.

YETERLK

Deseni Raportlamak

MODLN AMACI

ETM RETM
ORTAMLARI VE
DONANIMLARI

LME VE
DEERLENDRME

Genel ama
Bu modl ile uygun ortam salandnda deseni tekniine
uygun raportlayabileceksiniz.
Amalar:
1. Deseni tekniine uygun olarak dz ( tam ) raport
sistemine gre izebileceksiniz.
2. Deseni tekniine uygun olarak yarm ( soter ) raport
sistemine gre izebileceksiniz.
Ortam: Aydnlk ortam
Donanm: Eskiz kd, resim kd, izim ara gereleri,
kl masa, guaj boya, boya paleti, su kab, cetvel, farkl
kalnlklarda kurun kalem.
Modl iinde yer alan her renme faaliyetinden sonra verilen
lme aralar ile kendinizi deerlendireceksiniz.
retmen modl sonunda lme arac (oktan semeli test,
doru-yanl testi, boluk doldurma vb.) kullanarak modl
uygulamalar ile kazandnz bilgi ve becerileri lerek sizi
deerlendirecektir.

ii

GR
GR
GR
Sevgili renci,
Bir nceki modlle tasarm ilke ve kurallarn renerek yaptnz desen
tasarmlarnz retim aamasna geirebilmek iin raportlamanz gerekir. Raportlanmayan
bir desen estetik adan uygun olsa dahi metraj bask gerekletirilemez, kt zerinde
kalmaktan teye gidemez.
retim iin raportlama ilemine balamadan nce iletme koullarnda dikkate
alnmas gereken nemli unsurlar vardr. Bunlar, desenin baslaca makine parkuru, kuma
cinsi, kullanlacak boyar madde grubu, makinenin basabilecei renk saysdr. Bir sonraki
adm makinenin ablon llerinin ne olduudur. Ancak bu bilgiler dorultusunda uygun
raport l ve eitleri kullanlarak retim aamas iin raportlama ilemine balanabilir.
Bu modl yardmyla mteri istekleri, gnn moda akm, kullanm yeri ve hayal
gcnzle tasarmn yaptnz desenleri dz ( tam ) ve yarm ( soter ) raportlama
teknikleriyle raportlayarak retimde kullanlabilir duruma getirebileceksiniz.

RENME FAALYET1
RENME FAALYET1
AMA
Bu renme faaliyetinde uygun ortam salandnda kazandrlacak bilgi ve beceriler
ile deseni tekniine uygun olarak dz (tam) raport sistemine gre izebileceksiniz.

ARATIRMA
Bu faaliyet ncesinde yapmanz gereken aratrmalar unlardr:

letmelerin desen blmlerine giderek kullandklar raport eitlerini ve

uygulamalarn inceleyiniz.

letmelerde ve evlerinizdeki baskl kumalarn zerindeki desenlerin tekrar

edilme dzenlerini inceleyiniz.

1. DESEN DZ (TAM) RAPORT

SSTEMNE GRE ZME
1.1. Raport
Kuma zerindeki desen motiflerinin eit aralklarla enine ve boyuna tekrar eden en
kk parasnn raport olduunu daha nce Desen Hazrlama modlnde belirtmitik.
Raportlama ise desen zerindeki motiflerin birbirine yaknl, uzakl, bykl, renk
sralamalar ve gruplamalar, biim dengesizliklerinin ortadan kaldrlarak farkl ekillerde
dzenlenmesi ilemidir.
Bir desenin metraj retim aamasna geebilmesi iin raportlanmas gerekmektedir.
Aksi halde tasarm estetik deer tasa da retimde kullanlamadndan kuma deseni
olarak bir anlam ifade etmez.
Raportlama ilemine balamadan nce desenin baslaca makine (rotasyon, film
druck vs), baskda kullanlacak boyarmadde grubu ve makinenin alabildii en fazla renk
says bilinmelidir. Makine belirlendikten sonra ablon lleri dikkate alnarak birim raport
lleri belirlenir. Birim raport lleri ablon llerinin, tam sayya blnebilir ast katlar
olmaldr. rnein rotasyon ablonlar genelde 64 cm ebatlarnda olduundan birim raport
ls 64 saysnn blnebilir ast katlar dikkate alnarak belirlenmelidir.
Tasarmc raport tekniklerini bu bilgileri dikkate alarak doru biimde
uygulayabilmelidir. Kuma tasarm sreci ancak raportlamadan sonra tamamlanm olur.
Kullanlan raport eitleri unlardr:

Tam veya dz raport

Yarm veya soter raport
Diyagonal veya slup raport
evirme raport
Kapaklama raport

1.2. Dz (Tam) Raport Sistemi ve zellikleri

Uygulamas en kolay olan raportlama eklidir. Kuman atk ve zg ynnde, desen
motiflerinin dik a yapacak ekilde tekrar ile elde edilen raport sistemidir. Genellikle yol
oluturmayacak desenlerde tercih edilir.

ekil 1.1: Tam raportun oaltlmas

1.3. Dz (Tam) Raport Sistemine Gre Desen Uygulamas

Birim raport lleri belirlenir.

izim ara gereleri yardmyla raport karesi drt aks olarak izilir. Aks
iziminin doruluu karlkl kenarlardaki akslarn st ste getirilmesiyle
kontrol edilir (A ile C, B ile D). Akslardaki kaymalar raport tekrarnda desende
kaymalara neden olacandan doru oturtulmaldr.

ekil 1.2: Eskiz kdna alnm aks

Resim 1.1: Akslarn st ste oturtulmas

Tasarm ilkeleri dorultusunda birim raport alan ierisine desen izilir. Desende
raport dna taan motiflerde dzenlemeler yaplr. Bu dzenleme srasnda
desenin karakterini bozmadan ilave motifler kullanlabildii gibi karmalar da
yaplabilir.
ste ve yanlara doru yaplan raport tekrarlarnda raport alanndan taan
motifler dikkate alnarak karlkl keler oturtulur.

Taan motif

Resim 1.2: Birim raportu hazrlanm tam raport desen

Birim raport hazr duruma gelir.

Birim raport tam raport kural dorultusunda dikey ve yatay olarak birbiriyle dik
a yaparak oaltlr. Bu oaltma srasnda desen motifinin genel formu
deiiklie uratlmaz.

Resim 1.3: Raportun yana doru oaltlmas

Raport yana ve ste doru istenildii kadar ilavelerle oaltlabilir.

Resim 1.4: Raportun enine ve boyuna oaltlmas

UYGULAMA FAALYET

UYGULAMA FAALYET
UYGULAMA FAALYETLER
Deseni dz raport sistemine gre raportlaynz.
lem Basamaklar

neriler

Aydnlk bir ortamda desen hazrlama iin gerekli olan

malzemeleri temin ediniz.
Farkl yumuaklkta kurun kalem
Eskiz kd
Silgi
Cetvel
effaf bant
Makas
Guaj boya
Deiik numaralarda fra
Resim paleti
Su kab
Boya paleti
Resim kd
Eskiz kdna birim raport llerinizi her
kenardan en az 2 cm boluk olacak ekilde
belirleyerek kesiniz. (rnein 16x16 cm olan birim
raport iin 20x20 cm lik alan belirleyiniz.)

Malzemelerinizi
eksiksiz
olarak hazrlaynz.
Yumuak silgi kullannz.
Boyamada
kullanlan
fralarn
iyi
kalitede
olmasna dikkat ediniz.
Temiz ve dzenli alnz.

Birim
raport
llerini
mutlaka cetvel ile lnz.
lm hatasz yapnz.
Eskiz kdn dzgn bir
ekilde kesiniz.

 Kenar boluklar dikkate alarak birbirine eit

uzaklkta drt tane aks iziniz.

Akslar temiz ve net bir

ekilde iziniz.
Akslarnz raport snrlarnn
tam oturmas iin milimetrik
kt kullanarak iziniz.
Akslar
birbirini
90
kesmelidir.
Akslar
eit
kalnlkta,
mmkn olduu kadar ince
ve boyutta iziniz.
Akslar izerken izim ara
gerelerinden yararlannz.

10

 Akslarn birbiri zerine net bir ekilde oturup

oturmadn kontrol ediniz.

Aks kontrol yaparken eskiz

kdn birbiri zerine rulo
yaparak
akslarn
dzgnln kontrol ediniz.
nce A-B aksn, C-D aks
ile st ste getiriniz.
Daha sonra eskiz kdn AC aksn, B-D aks ile st ste
gelecek ekilde katlayarak
kontrol ediniz.
Her iki kontrolde de akslarda
oluabilecek
kaymalar
mutlaka
bu
aamada
dzeltiniz.
Dzeltilmeyen
akslar daha sonra desenin
kaymasna neden olur.

11

 Birim raportun ierisine desen tasarmnz yapnz.

Tasarm Desen Hazrlama

modlnde
rendiiniz
ilkelere gre yapnz.

Motiflerde
kltme,
bytme ya da eksiltmeler
yapabilirsiniz.

Temiz ve dzgn almaya

zen gsteriniz.

12

 Hazrladnz birim raportu kl masaya

sabitleyiniz ve yeni bir eskiz kdn birim
raportun zerine sabitleyerek raportlamaya geiniz. Hazrladnz birim raportu
kl masaya sabitleyiniz.
Yeni bir eskiz kdn da
birim
raportun
zerine
sabitleyerek
bire
bir
kopyalaynz.
lk olarak akslar almay
unutmaynz.
Birim raportu eskiz kdna
kopyalarken
mmkn
olduunca
silgi
kullanmamaya
zen
gsteriniz.
Temiz ve dzgn almaya
zen gsteriniz.
Raportlama ilemine devam ediniz. Bunun iin ste Raportunuzu atk ve zg
sabitlediiniz eskiz kadn karp izmi
ynnde oaltacanzdan
olduunuz ilk raport karesinin sana gelecek
eskiz
kadnz
ekilde yerletiriniz ve kopyalaynz.
ypratmamaya gayret ediniz.
Bantla birim raport stne
sabitlediiniz
eskiz
kadnz alarak stteki eskiz
kad bir raport boyu sola
kaydrnz. (Bylelikle ilk
karenin
sana
kopyalayacaksnz.)
Akslar st ste getiriniz ve
bant
kullanarak
desen
masasna tekrar sabitleyiniz.
( stteki eskiz kadna
izdiiniz ilk raportun sa
akslar ile alttaki birim
raportun sol akslar st ste
akacaktr. )
lk olarak akslar almay
unutmaynz.
Uygun bir kurun kalem
kullanarak raportu tekrar
kopyalaynz.
Temiz ve dzgn almaya
zen gsteriniz.

13

 Raportunuzu nc kez oaltarak raportlamaya

Eskiz
kadnz
kl
devam ediniz.
masaya, birim raportunuz
eskiz
kadnza
ilk
izdiiniz raport karesinin
hemen altna gelecek ekilde
yaptrnz. (stteki eskiz
kdna
izdiiniz
ilk
raportun alt akslar ile alttaki
birim raportun st akslar st
ste akacaktr. )
lk olarak akslarn tekrar
alnz.
Raportu bire bir tekrar
kopyalaynz.
Temiz ve dzgn almaya
zen gsteriniz.
Raportunuzu drdnc kez oaltarak raportlamaya
devam ediniz.

14

Eskiz
kadnz
kl
masaya, birim raportunuz
eskiz
kadnza
ikinci
izdiiniz raport karesinin
hemen altna gelecek ekilde
yaptrnz.
lk olarak akslarn tekrar
alnz.
Raportu bire bir tekrar
kopyalaynz.
Bu
ilemi
defalarca
tekrarlayabilirsiniz.
Temiz ve dzgn almaya
zen gsteriniz.

 Eskiz kadndaki deseni

desen bant yardmyla drt
kesinden desen masasna
sabitleyiniz.
Ayn
llerde
kesmi
olduunuz resim kadn
eskiz kadnn zerine yine
bant kullanarak sabitleyiniz.
Boyamaya balamadan nce
siyah kalemle akslar iziniz.
Renklendirme iin renk
seimine geiniz.
Renkleri kartrarak farkl
renkler elde ediniz.

Renkleri nce kk bir

Hazrladnz deseni resim kdna aktarnz ve
alanda deneyerek uygun olup
kullanacanz renkleri belirleyiniz.
olmadna karar veriniz.
Uygun bulduunuz renkleri
boya
paletinize
desenin
tamamn
boyayacak
miktarlarda hazrlaynz.
Hazrladnz deseni boyaynz.

Boyama srasnda temiz ve

dzenli alnz.
Boyamada fra darbelerinin
belirgin olmamasna dikkat
ediniz.
Renk
dalmna
dikkat
ediniz.
Sk sk su kabnzdaki
kirlenen suyu boaltarak
temiz su koyunuz.

15

16

KONTROL LSTES
Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz beceriler iin
Evet, kazanamadklarnz iin Hayr kutucuklarna ( X ) iareti koyarak kontrol ediniz.
Deerlendirme ltleri
Uygulama iin gerekli olan tm ara gere ve alma ortamn
hazrladnz m?
alacanz birim raport lsn cetvelle belirlediniz mi?
Eskiz kdna akslar izim ara gereleri yardmyla izdiniz mi?
Eskiz kd keserken desen kenarlarndan boluk braktnz m?
Akslarn tam raport kuralna uygun bir ekilde kontrollerini yaptnz
m?
Tasarm ilkeleri dorultusunda deseni raport snrlar ierisine
oluturdunuz mu?
Gerekli olduu durumlarda motiflerde deiiklikler yaptnz m?
(bytme- kltme, ilave-silme yn deitirme vb.)
Birim raportu olutururken taan motifleri tam raport uygulama
kurallar dorultusunda kar kelere aktardnz m?
Hazrladnz birim raportu kl masaya sabitlediniz mi?
Yeni bir eskiz kdn birim raportun zerine sabitleyerek
raportlamaya getiniz mi?

Evet

Hayr

Raportlama iin ste sabitlediiniz eskiz kdn karp izmi

olduunuz ilk raport karesinin sana gelecek ekilde yerletirip
kopyaladnz m?
Raportunuzu nc kez oaltarak raportlamaya devam ettiniz mi?
Raportunuzu drdnc kez oaltarak raportlamaya devam ettiniz
mi?
Renklendirme ilemi iin resim kdnz eskiz kd boyutlarnda
keserek akslarn izdiniz mi?
Deseni tasarmnz resim kdna temiz ve dikkatli bir biimde
aktardnz m?
Renklendirme ilemine balamadan nce alacanz renkleri
boyamaya yetecek kadar paletinize hazrladnz m?
Boyama srasnda guaj boya tekniine uygun altnz m?

DEERLENDRME
Deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz.
Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Btn cevaplarnz
Evet ise lme ve Deerlendirme ye geiniz.

17

LME VE DEERLENDRME
LME VE DEERLENDRME
Aadaki cmlelerin sonunda bo braklan parantezlere, cmlelerde
verilen bilgiler doru ise D, yanl ise Y yaznz.

1
2

Raportlama, desen zerindeki motiflerin birbirine yaknl, uzakl,

bykl, renk sralamalar ve biim dengesizliklerinin ortadan
kaldrlarak farkl ekillerde dzenlenmesi ilemidir.
Desen kumaa baslmadan nce raportlanmaldr.

Desen raportlanrken hangi makine grubunda alaca dikkate alnmaz.

Gnmzde kullanlan raport eitleri, tam raport, yarm raport, diyagonal
raport, evirme raport ve kapaklama raporttur.
Raport, kuman atk ve zg ynnde desen motiflerinin dik a yapacak
ekilde tekrar etmesidir.
Tam raportta enine doru 1/2 orannda kayma yaplr.

Tam raportta boyuna doru dik a yaplarak desen oaltlr.

3
4
5

DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap
verirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz.
Cevaplarnzn tm doru ise bir sonraki renme faaliyetine geiniz.

18

RENME FAALYET-2
RENME FAALYET-2
AMA
Bu renme faaliyetinde kazandrlacak bilgi ve beceri sonunda uygun ortam
salandnda deseni tekniine uygun olarak yarm ( soter ) raport sistemine gre
izebileceksiniz.

ARATIRMA

letmelerin desen blmlerine giderek yarm raport uygulamalarn inceleyiniz.

Kumalarn zerindeki desenlerin tekrar edilme dzenlerini inceleyiniz.

2. DESEN YARIM (SOTER) RAPORT

SSTEMNE GRE ZME
2.1. Yarm (Soter) Raport Sistemi ve zellikleri
Birim raport karesinin bir yne doru 1/2 orannda (atk ynnde), dier yne doru
ise (zg ynnde) dik a yapacak ekilde sralanmas ile oluan raport sistemidir. Bir
raport karesi alt akstan meydana gelir. Dz raporttaki gibi drt ke aks, buna ilve olarak
da tam ortada iki aks daha vardr. Yani desen bir ynde dz raport sistemine uygun giderken
dier ynde 1/2 kayarak kuma zerine yerleir. Kayma birim raportun sana ya da soluna
doru olabilir. Yarm raporttaki kayma atk ynnde ya da zg ynnde olabilecei gibi
saa ya da sola doru da olabilir. ablonun boyu kuman enine bask yapar. retim
srecinde ablonda enine soter olarak grlen alma kuman boyuna soter bask yapar.
ablonda boyuna soter olarak grlen alma kuman enine bask yapar.
Genellikle byk hacimli desenlerde uygulanr. letmelerde ska tercih edilen
raportlama tekniklerinden biridir. Bu rapor sistemi motif tekrarnn daha aralkl
sralanmasn salar.

19

ekil 2.1: Yarm raportun oaltlmas

2.2. Yarm (Soter) Raport Sistemine Gre Desen Uygulamas

Birim raport lleri belirlenir.

Milimetrik kt yardmyla raport karesi drt aks olarak izilir. Daha sonra
raportun tam ortasndan karlkl iki aks daha alnr. Toplamda alt adet aks
alnm olur. nce karlkl kenarlardaki akslar st ste getirilerek kontrol
edilir. (A B akslar ile E F akslar st ste getirilir.) Daha sonra desen bir ynde
1/2 orannda kayarak ilerleyeceinden apraz akslar st ste getirilir. (A C ile D
F - B D ile C E akslar st ste getirilir.) Akslar oturtulurken dikkat edilmelidir.
Yaplacak bir hata desende kaymalara neden olacaktr.

20

ekil 2.2: Aks dzeni

21

Resim 2.1: A-E ile B-F akslarnn oturtulmas

Resim 2.2: A-C ile D-F akslarnn oturtulmas

22

Tasarm ilkeleri dorultusunda birim raport alan ierisine kurun kalem ile
desen izilir. Desende raport dna taan motiflerde dzenlemeler yaplr. Bu
dzenleme srasnda desenin karakterini bozmadan ilave motifler kullanlabildii
gibi karmalar da yaplabilir. (Eer hazr bir desen raportlanacak ise ayn
dzenlemeler o desen iin de yaplr.)
Bu dzenleme yaplrken desenin genel yapsn bozmamaya dikkat edilmelidir.
Yanlardan taan motifler raport tekrarnda enine doru 1/2 orannda kayma
olaca dikkate alnarak doru keye tanmaldr. A ile C akslar yanndan
taan motifin D ile F akslar arasna dik tanaca unutulmamaldr. Tm bu
ilemlerden sonra birim raport hazr duruma getirilir.

Boyuna taan motif

Resim 2.3: Birim raportu hazrlanm yarm raport desen

23

Resim 2.4: Birim raportun 1/2 orannda kaydrlmas

Yarm raport oaltlrken birim raport 1/ 2 orannda kaydrlr.

Boyuna doru yaplan tekrarlarda ise tam raport uygulamas yaplr.

24

Resim 2.5: Birim raportun ste doru oaltlmas

Raport yana ve ste doru istenildii kadar ilavelerle oaltlr.

25

Resim 2.6: Birim raportun oaltlm grnts

26

UYGULAMA FAALYET
UYGULAMA FAALYET
Deseni yarm ( soter ) raport sistemine gre raportlaynz.
lem Basamaklar

neriler

Aydnlk bir ortamda desen hazrlama iin gerekli olan

malzemeleri temin ediniz.
Farkl yumuaklkta kurun kalem
Eskiz kd
Silgi
Cetvel
effaf bant
Makas
Guaj boya
Deiik numaralarda fra
Resim paleti
Su kab
Boya paleti
Resim kd
Eskiz kdna birim raport llerinizi her
kenardan en az 2 cm boluk olacak ekilde
belirleyerek kesiniz. (rnein 15x15 cm olan birim
raport iin 19x19 cm lik alan belirleyiniz.)

Malzemenizi eksiksiz olarak

hazrlaynz.
Yumuak silgi kullannz.
Boyamada
kullanlan
fralarn iyi kalite olmasna
dikkat ediniz.
Temiz ve dzenli alnz.

Birim raport llerini

mutlaka cetvel ile lnz.
lm hatasz yapnz.
Eskiz kdn dzgn bir
ekilde kesiniz.

27

 Kenar boluklarn dikkate alarak alt tane aks

iziniz.
Akslardan iki tanesi birim raportu tam olarak
ortalayacaktr.

Akslar temiz ve net bir

ekilde iziniz.
Raport snrlarnn tam
oturmas iin akslarnz
milimetrik kt kullanarak
iziniz.
Akslar birbirini 90
kesmelidir.
Akslar eit kalnlkta ve
boyutta iziniz.

28

 Akslarn birbiri zerine net bir ekilde oturup

oturmadn kontrol ediniz.

Aks kontrol yaparken eskiz

kdn birbiri zerine rulo
yaparak akslarn
dzgnln kontrol
ediniz.
nce A-B aksn E-F aks ile
st ste getiriniz.
Daha sonra eskiz kdn AC aksn D-F aks ile st ste
gelecek ekilde rulo yaparak
kontrol ediniz.
Her iki kontrolde de akslarda
oluabilecek kaymalar
mutlaka bu aamada
dzeltiniz. Dzeltilmeyen
akslar daha sonra desenin
kaymasna neden olur.

29

 Birim raportun ierisine desen tasarmnz yapnz.

Tasarm Desen Hazrlama

modlnde rendiiniz
ilkelere gre yapnz.
Motiflerde kltme
bytme ya da eksiltmeler
yapabilirsiniz.
Temiz ve dzgn almaya
zen gsteriniz.

Akslardan dar taan motifleri kar kelere

aktarnz.

Eskiz kdn rulo yaparak

A-B aksn E-F akslar ile st
ste getiriniz.
A-B akslar arasndan taan
motifleri E-F akslar arasna
taynz.

30

 Akslardan dar taan motifleri kar kelere

aktarnz.
Yarm raport kural gerei
desen yana doru
oaltlrken orannda
kayma yapacandan eskiz
kdn rulo yapnz. A-C
akslarn D-F akslar ile st
ste getirerek taan ksmlar
taynz.
Daha sonra tam ters keleri
rulo yaparak B-D akslarn
C-E akslar ile st ste
getirerek taan motifleri
taynz.

Hazrladnz birim raportu kl masaya

sabitleyiniz ve yeni bir eskiz kadn birim raportun
zerine sabitleyerek raportlamaya geiniz.

31

Hazrladnz birim raportu

kl masaya sabitleyiniz.
Yeni bir eskiz kdn da
birim raportun zerine
sabitleyerek bire bir
kopyalaynz.
lk olarak akslar almay
unutmaynz.
Birim raportu eskiz kdna
kopyalarken mmkn
olduunca silgi
kullanmamaya zen
gsteriniz.
Temiz ve dzgn almaya
zen gsteriniz.

 Raportlama ilemine devam ediniz. Bunun iin ste

sabitlediiniz eskiz kdn karp izmi
olduunuz ilk raport karesinin sana gelecek
ekilde yerletiriniz ve kopyalaynz.

Raportunuzu nc kez oaltarak raportlamaya

devam ediniz.

32

Raportunuzu atk ve zg
ynnde oaltacanzdan
eskiz kdnz
ypratmamaya gayret ediniz.
Bantla birim raport stne
sabitlediiniz eskiz
kdnz alarak stteki
eskiz kd bir raport boyu
sola, tekrar yarm raport
boyu yukar kaydrnz.
(Bylelikle ilk karenin
sana ve yarm raport
aasna
kopyalayacaksnz.)
Akslar st ste getiriniz ve
bant kullanarak desen
masasna tekrar sabitleyiniz.
(stteki eskiz kdna
izdiiniz ilk raportun sa
orta ve alt akslar ile alttaki
birim raportun sol st ve orta
akslar st ste akacaktr.)
Uygun bir kurun kalem
kullanarak raportu tekrar
kopyalaynz.
Eskiz kdnz kl
masaya, birim raportunuz
eskiz kdnza ilk
izdiiniz raport karesinin
hemen altna gelecek ekilde
yaptrnz. (stteki eskiz
kdna izdiiniz ilk
raportun alt akslar ile alttaki
birim raportun st akslar st
ste akacaktr. )
lk olarak akslarn tekrar
alnz.
Raportu bire bir tekrar
kopyalaynz.

 Raportunuzu drdnc kez oaltarak raportlamaya

devam ediniz.

Eskiz kdnz kl
masaya, birim raportunuz
eskiz kdnza ikinci
izdiiniz raport karesinin
hemen altna gelecek ekilde
yaptrnz.
lk olarak akslarn tekrar
alnz.
Raportun deseni
tamamlayacak ekilde st
ksmn oranda sadaki
raportun altna izerek
tamamlaynz.
st tarafta kalan bolua ise
raportun oranda alt
ksmn izerek
tamamlaynz.
Bu ilemi defalarca
tekrarlayabilirsiniz.

Hazrladnz deseni resim kdna aktarnz ve

ardndan kullanacanz renkleri belirleyiniz.

Eskiz kdndaki deseni

bant yardmyla drt
kesinden desen masasna
sabitleyiniz.
Ayn llerde kesmi
olduunuz resim kdn
eskiz kdnn zerine yine
bant kullanarak sabitleyiniz.
Boyamaya balamadan nce
siyah kalemle akslar iziniz.
Renklendirme iin renk
seimine geiniz.
Renkleri kartrarak farkl
renkler elde ediniz.
Renkleri nce kk bir
alanda deneyerek uygun olup
olmadna karar veriniz.
Uygun bulduunuz renkleri
boya paletinize desenin
tamamn boyayacak
miktarlarda hazrlaynz.

33

 Eskiz kdna hazrladnz birim raportu resim

kdna aktarnz ve hazrladnz deseni
boyaynz.

Boyama srasnda temiz ve

dzenli alnz.
Boyamada fra darbelerinin
belirgin olmamasna dikkat
ediniz.
Renk dalmna dikkat
ediniz.
Sk sk su kabnzdaki
kirlenen suyu boaltarak
temiz su koyunuz.

34

KONTROL LSTES
Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz beceriler iin
Evet, kazanamadklarnz iin Hayr kutucuklarna ( X ) iareti koyarak kontrol ediniz.
Deerlendirme ltleri
Uygulama iin gerekli olan tm ara gere ve alma ortamn
hazrladnz m?
alacanz birim raport lsn cetvelle belirlediniz mi?
Eskiz kdna akslar izim ara gereleri yardmyla izdiniz mi?
Eskiz kdn keserken desen kenarlarndan boluk braktnz m?
Akslarn yarm raport kuralna uygun bir ekilde kontrollerini yaptnz
m?
Tasarm ilkeleri dorultusunda deseni raport snrlar ierisinde
oluturdunuz mu?
Gerekli olduu durumlarda motiflerde deiiklikler yaptnz m?
(bytme- kltme, ilave silme yn deitirme vb.)
Birim raportu olutururken taan motifleri yarm raport uygulama
kurallar dorultusunda kar kelere doru aktardnz m?
Hazrladnz birim raportu kl masaya sabitlediniz mi?
Yeni bir eskiz kdn birim raportun zerine sabitleyerek raportlamaya
getiniz mi?

Evet

Hayr

Raportlama iin ste sabitlediiniz eskiz kdn karp izmi

olduunuz ilk raport karesinin sana gelecek ekilde yerletirip
kopyaladnz m?
Raportunuzu nc kez oaltarak raportlamaya devam ettiniz mi?
Raportunuzu drdnc kez oaltarak raportlamaya devam ettiniz mi?
Renklendirme ilemi iin resim kdnz eskiz kd boyutlarnda
keserek akslarn izdiniz mi?
Desen tasarmnz resim kdna temiz ve dikkatli bir biimde
aktardnz m?
Renklendirme ilemine balamadan nce alacanz renkleri boyamaya
yetecek kadar paletinize hazrladnz m?
Boyama srasnda guaj boya tekniine uygun altnz m?

DEERLENDRME
Deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz.
Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ediniz. Btn cevaplarnz
Evet ise lme ve Deerlendirme ye geiniz.

35

LME VE DEERLENDRME
LME VE DEERLENDRME
Aadaki cmlelerin sonunda bo braklan yerlere, cmlelerde verilen bilgiler doru
ise D, yanl ise Y yaznz.

Birim raport karesinin bir yne doru 1/2 orannda, dier yne doru ise dik
a yapacak ekilde sralanmas ile oluan raport sistemine diyagonal raport
denir.
Bir raport karesi 4 (drt) akstan meydana gelir.

Karlkl ve apraz akslar st ste getirilerek doruluklar kontrol edilir.

4
5

Desen bir ynde dz raport sistemine uygun giderken, dier ynde 1/2
kayarak kuma zerine yerleir.
Tam raportla yarm raportu ayran fark bir yne doru 1/2 orannda kayarak
ilerlemesidir.

DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap
verirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz.
Cevaplarnzn tm doru ise Modl Deerlendirmeye geiniz.

36

MODL DEERLENDRME
MODL DEERLENDRME

Aadaki sorular dikkatlice okuyunuz ve doru seenei iaretleyiniz.

1.

Aadakilerden hangisi gnmzde kullanlan raportlama eitlerindendir?

A) Tam raport
B) slup raport
C) Kapaklama raport
D) Hepsi

2.

Bir tasarmn baslabilmesi iin raportlanmas gerekir. ifadesi doru mudur?

A) Evet dorudur
B) Hayr, doru deildir
C) Baz desenler raportlanr
D) Hibiri

3.

Kuman atk ve zg ynnde desen motiflerinin dik a yapacak ekilde tekrar ile
elde edilen raport sistemi aadakilerden hangisidir?
A) Yarm raport
B) Diyagonal raport
C) Tam raport
D) evirme raport

4.

Birim raport karesinin bir yne doru 1/2 orannda (atk ynnde), dier yne
doru ise (zg ynnde) dik a yapacak ekilde sralanmas ile oluan raport
sistemi aadakilerden hangisidir?
A) Yarm raport
B) Diyagonal raport
C) Tam raport
D) evirme raport

DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap
verirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz.
Cevaplarnzn tm doru ise bir sonraki modle gemek iin retmeninize bavurunuz.

37

CEVAP ANAHTARLARI
CEVAP ANAHTARLARI
RENME FAALYET- 1N CEVAP ANAHTARI
1

RENME FAALYET- 2NN CEVAP ANAHTARI

1

MODL DEERLENDRMENN CEVAP ANAHTARI

1

38

KAYNAKA
KAYNAKA

GL Emine, Bask Teknolojisi, Milli Eitim Yaynlar, Ankara, 2002.

www.tdk.gov.tr

39