LAMPIRAN

RANCANGAN KEWANGAN BERKOMPUTER

Version 6.1
Ismail Ab.Wahab. MEDEC, Universiti Teknologi MARA
2006

Rancangan Kewangan Berkomputer untuk perniagaan kecil dan

sederhana merupakan satu lembaran hamparan (spreadsheet) yang
menggunakan perisian Microsoft Excel bagi memudahkan usahawan
rancangan kewangan perniagaan sama ada untuk jangka masa tiga tahun
atau lima tahun.
Lembaran hamparan ini mengandungi beberapa lembaran yang digunakan
untuk memasukkan data (input) dan beberapa lembaran yang
membentangkan keputusan yang diperoleh selepas kemasukan data
(output).
Lembaran input terdiri daripada lembaran untuk data yang yang diperoleh
daripada rancangan pentadbiran, pemasaran dan operasi (DATA) dan kos
pelaksanaan projek dan sumber pembiayaan (KPP & SPP).
Lembaran output pula terdiri daripada lembaran-lembaran aliran wang tunai
pro-forma (AWT), penyata pendapatan pro-forma (PEND), dan kunci kirakira pro-forma (KKK). Selain daripada itu, lembaran output juga
mengandungi belanjawan-belanjawan pemasaran, operasi dan pentadbiran
(BAJET), jadual susut nilai dan bayaran balik pinjaman (JADUAL) prestasi
kewangan (PRESTASI) dan graf prestasi kewangan (GRAF).

PANDUAN MENGISI LEMBARAN INPUT

Lembaran DATA
Lembaran ini dimulai dengan memasukkan nama perniagaan/syarikat dalam sel
yang disediakan. Seterunya, bagi menyiapkan penyediaan rancangan
kewangan, pengguna perlu melalui sepuluh langkah.
Langkah 1
Masukkan perbelanjaan pentadbiran, pemasaran dan operasi dalam ruang
yang disediakan mengikut kategori belanja iaitu aset tetap, modal kerja, lainlain, dan pra-operasi.
PERBELANJAAN PENTADBIRAN
Aset Tetap
RM
Tanah & Bangunan

PERBELANJAAN PEMASARAN
Aset Tetap

PERBELANJAAN OPERASI
RM

Aset Tetap

Modal Kerja

Modal Kerja

Modal Kerja

Lain-Lain

Lain-Lain

Lain-Lain

Pra-Operasi

Pra-Operasi

Pra-Operasi

JUMLAH

JUMLAH

JUMLAH

RM

Langkah 2
Masukkan ramalan jualan yang telah disediakan dalam aspek pemasaran.
Pastikan jumlah jualan bagi tahun pertama dimasukkan secara bulanan. Bagi
tahun-tahun berikutnya, jumlah jualan tahun sudah memadai. Pastikan jumlah
jualan bermusim (jika ada) dimasukkan dengan betul. Bagi ramalan belian,
jumlah bulanan bagi tahun pertama disediakan oleh sistem berpandukan
kepada jumlah belian yang dicatatkan dalam perbelanjaan operasi (langkah 1).
Pastikan belian bulanan bermusim telah dimasukkan dengan betul. Sekarang,
jumlah belian tahun-tahun berikutnya perlu dimasukkan.
ANGGARAN JUALAN
Tahun 1: Bulan 1
Bulan 2
Bulan 3
Bulan 4
Bulan 5
Bulan 6
Bulan 7
Bulan 8
Bulan 9
Bulan 10
Bulan 11
Bulan 12
Jumlah Tahun 1
Tahun 2: Jumlah Jualan Tahun 2
Tahun 3: Jumlah Jualan Tahun 3

ANGGARAN BELIAN
Bulan 1
Bulan 2
Bulan 3
Bulan 4
Bulan 5
Bulan 6
Bulan 7
Bulan 8
Bulan 9
Bulan 10
Bulan 11
Bulan 12
Jumlah Tahun 1
Jumlah Belian Tahun 2
Jumlah Belian Tahun 3

Langkah 3
Anggarkan kadar kutipan daripada jualan dan byaran yang dibuat terhadap belian
bahan. Bahagian ini tidak perlu diisi jika jualan dan belian dilakukan secara tunai,
iaitu kutipan dan bayaran dalam tahun pertama 100%.
KAEDAH KUTIPAN JUALAN
Tunai: Kutipan dalam bulan jualan
100%
Kredit: 1 bulan selepas jualan
Kredit: 2 bulan selepas jualan
Jumlah
100%

KAEDAH BAYARAN PEMBELIAN BAHAN

Tunai: Bayaran dalam bulan belian
100%
Kredit: 1 bulan selepas belian
Kredit: 2 bulan selepas belian
Jumlah
100%

Langkah 4
Jangka hayat aset-aset tetap dianggarkan dalam bahagian ini. Bagaimanapun,
anggaran jangka hayat bagi semua aset tetap telah disediakan dalam ruangruang berkenaan, iaitu lima tahun. Sila ubah jika jangka hayat aset kurang atau
melebihi lima tahun.
ASET TETAP

ASET TETAP

J.Hayat

J.Hayat

5
5
5
5
5
5

5
5
5
5
5
5

Langkah 5
Lazimnya, terdapat peningkatan terhadap modal kerja pada tahun-tahun
berikutnya. Anggaran kadar kenaikan modal kerja hendaklah dinyatakan di sini,
dengan mengambil kira faktor inflasi atau faktor lain yang boleh menyebabkan
belanja ini meningkat. Jika tiada peningkatan, ruang inidibiarkan kosong.

KADAR PENINGKATAN MODAL KERJA

Kadar kenaikan modal kerja tahun 2
Kadar kenaikan modal kerja tahun 3

Langkah 6
Setiap akhir tahun, stok bahan mentah dan barang siap hendaklah dianggarkan
dalam nilai ringgit. Bagi perniagaan yang terlibat dalam bidang perdagangan atau
peruncitan, hanya ruang stok barang siap perlu diisi. Bagi perniagaan
perkhidmatan, ruang-ruang ini hendaklah dibiarkan kosong.
STOK BAHAN MENTAH AKHIR TAHUN
Nilai stok bahan mentah akhir tahun 1
Nilai stok bahan mentah akhir tahun 2
Nilai stok bahan mentah akhir tahun 3

RM

STOK BARANG SIAP AKHIR TAHUN

Nilai stok barang siap akhir tahun 1
Nilai stok barang siap akhir tahun 2
Nilai stok barang siap akhir tahun 3

RM

Langkah 7
Bagi syarikat sendirian berhad, kadar cukai pendapatan perniagaan mengikut
kadar semasa ialah 28% setahun. Jika berlaku perubahan kadar cukai semasa
pembentangan Belanjawan Negara oleh Menteri Kewangan, kadar ini hendaklah
dipinda. Bagi perniagaan perseorangan dan perkongsian, kadar ini memberi
kesan kepada pendapatan perniagaan, kerana cukai dibayar sendiri oelah pemilik
atau rakan kongsi mengikut kadar cukai individu tang telah ditetapkan. Oleh itu,
tidak terdapat cukai dalam penyata pendapatan perniagaan perseorangan dan
perkongsian.
KADAR CUKAI SYARIKAT
Kadar cukai syarikat tahun 1
Kadar cukai syarikat tahun 2
Kadar cukai syarikat tahun 3

28%
28%
28%

Langkah 8
Masukkan maklumat entiti dan jenis perniagaan. Bagi entiti perniagaan, angka 1
mewakili syarikat sdn. bhd., angka 2 perkongsian dan 3 persendirian (milikan
tunggal). Bahi jenis perniagaan pula, angka 1 mewakili pengilangan, 2
perdagangan dan 3 perkhidmatan.
ENTITI PERNIAGAAN

1 = Syarikat Sdn Bhd

2 = Perkongsian
3 = Milikan Tunggal

JENIS PERNIAGAAN

1 = Pengilangan
2 = Perdagangan
3 = Perkhidmatan

Langkah 9
Bahagian ini berkaitan dengan pinjaman dan sewa beli aset, iaitu anggaran kadar
faedah tahunan, cadangan jangka masa pinjaman. Bagi pinjaman, kaedah
pengiraan faedah damasukkan sama ada angka 1 atau 2.. Angka 1 bermaksud
faedah dikenakan atas jumlah pokok pinjaman (kadar tetap). Angka 2 bermaksud
faedah dikenakan atas baki pokok tahunan (baki tahunan).
PINJAMAN (jika perlu)
Kadar faedah
Jangka masa pinjaman
Kaedah pengiraan faedah*

5%
5
2

* Kaedah: 1 = kadar tetap 2 = atas b aki tahunan

SEWA-BELI ASET (jika perlu)

Kadar faedah
5%
Jangka masa pinjaman
5

Langkah 10
Bahagian ini untuk cadangan pembiayaan. Sila agihkan sumber pembiayaan
mengikut jenis sama ada pinjaman, sewa beli atau sumbangan sendiri (tunai atau
aset sedia ada). Sebaik sahaja langkah 1 hingga 9 selesai, sistem akan
menunjukkanjumlah kos pelaksanaan projek, dan jumlah pinjaman yang
ditunjukkan di sebelah kanan bersamaan jumlah kos pelaksanaan projek.
Lazimnya, jumlah pinjaman kurang daripada jumlah kos projek. Oleh itu, sumber
sendiri dan sewa beli perlu dianggarkan mengikut keperluan.
KOS PELAKSANAAN PROJEK & SUMBER PEMBIAYAAN
Kos Pelaksanaan Projek
Keperluan
Aset Tetap
Tanah & Bangunan

Modal Kerja
1 bulan
Pentadbiran
Pemasaran
Operasi
Keperluan Lain & Pra-Operasi
Luar Jangka
5%
JUMLAH

Cadangan Sumber Pembiayaan Projek

Kos

Pinjaman

Sewa Beli

Sumbangan Sendiri
Tunai

Aset Sedia Ada

CONTOH RANCANGAN KEWANGAN BERKOMPUTER

Version 6.1
Ismail Ab.Wahab. MEDEC, Universiti Teknologi MARA
2006

LEMBARAN INPUT
MERANGKA RANCANGAN KEWANGAN PERNIAGAAN
Ismail Ab.Wahab, MEDEC, UiT M, 2006

SYARIKAT CONTOH SDN BHD

NAMA PERNIAGAAN/SYARIKAT

1. Anggaran perbelanjaan pentadbiran, pemasaran dan operasi:

PERBELANJAAN PENTADBIRAN
Aset Tetap
RM
Tanah & Bangunan
Perabot
5,000
Peralatan Komputer
6,000

Modal Kerja
Gaji pentadbiran
Sewa
Alat tulis & bekalan pejabat
Utiliti pejabat

Lain-Lain
Perbelanjaan Lain

8,000
2,000
400
500

200

PERBELANJAAN PEMASARAN
Aset Tetap
Van penghantaran

Modal Kerja
Gaji jurujual
Promosi
Petrol & belanja kenderaan

Lain-Lain
Perbelanjaan Lain

Pra-Operasi
Deposit (sewa, utiliti & sebagainya) 4,000
Pendaftaran & Lesen Perniagaan
4,000
Insurans & Cukai Jalan Kenderaan
Pelbagai Belanja Pra-Operasi
1,000
JUMLAH
31,100

Pra-Operasi
Deposit (sewa, utiliti & sebagainya)
Pendaftaran & Lesen Perniagaan
Insurans & Cukai Jalan Kenderaan
Pelbagai Belanja Pra-Operasi
JUMLAH

2. Anggaran jualan dan belian bahan:

Tahun 1:

ANGGARAN JUALAN
Bulan 1
Bulan 2
Bulan 3
Bulan 4
Bulan 5
Bulan 6
Bulan 7
Bulan 8
Bulan 9
Bulan 10
Bulan 11
Bulan 12
Jumlah Tahun 1
Jumlah Jualan Tahun 2
Jumlah Jualan Tahun 3

Tahun 2:
Tahun 3:

PERBELANJAAN OPERASI
RM

45,000

Aset Tetap
Mesin
Peralatan operasi

RM
12,500
2,500

Modal Kerja
4,000
500
600

100

Bahan Mentah & Pembungkusan

Pengangkutan Masuk & Duti

Gaji, KWSP, SOCSO (Operasi)

Lain-Lain
Perbelanjaan Lain

4,500
500
6,000

500

2,500
500
53,200

Pra-Operasi
Deposit (sewa, utiliti & sebagainya)
Pendaftaran & Lesen Perniagaan
Insurans & Cukai Jalan Kenderaan
Pelbagai Belanja Pra-Operasi
JUMLAH

800
27,300

40,000
40,000
40,000
40,000
40,000
40,000
40,000
40,000
40,000
40,000
40,000
40,000
480,000
500,000
530,000

ANGGARAN BELIAN
Bulan 1
Bulan 2
Bulan 3
Bulan 4
Bulan 5
Bulan 6
Bulan 7
Bulan 8
Bulan 9
Bulan 10
Bulan 11
Bulan 12
Jumlah Tahun 1
Jumlah Belian Tahun 2
Jumlah Belian Tahun 3

4,500
4,500
4,500
4,500
4,500
4,500
4,500
4,500
4,500
4,500
4,500
4,500
54,000
58,000
60,000

3. Kutipan jualan dan bayaran pembelian

KAEDAH KUTIPAN JUALAN
bahan:
Tunai: Kutipan dalam bulan jualan
50%
Kredit: 1 bulan selepas jualan
50%
Kredit: 2 bulan selepas jualan
Jumlah
100%

KAEDAH BAYARAN PEMBELIAN BAHAN

Tunai: Bayaran dalam bulan belian
60%
Kredit: 1 bulan selepas belian
40%
Kredit: 2 bulan selepas belian
Jumlah
100%

LEMBARAN INPUT
4. Anggaran jangka hayat aset tetap
dan kaedah pengiraan susut nilai:

ASET TETAP
Perabot
Peralatan Komputer

ASET TETAP

J.Hayat

Van penghantaran
-

8
5
5
5
5
5

J.Hayat

5
5
5
8
5
5

Mesin
Peralatan operasi

KAEDAH PENGIRAAN SUSUT NILAI ASET TETAP (1=garis lurus, 2=b aki b erkurangan)
5. Anggaran kadar peningkatan tahunan
modal kerja (jika ada):

KADAR PENINGKATAN MODAL KERJA

Kadar kenaikan modal kerja tahun 2
10%
Kadar kenaikan modal kerja tahun 3
10%

6. Anggaran nilai stok bahan mentah

dan barang siap pada akhir tahun:

STOK BAHAN MENTAH AKHIR TAHUN

Nilai stok bahan mentah akhir tahun 1
Nilai stok bahan mentah akhir tahun 2
Nilai stok bahan mentah akhir tahun 3

RM
800
1,000
1,200

7. Kadar cukai pendapatan syarikat

(bagi syarikat sendirian berhad):

KADAR CUKAI SYARIKAT

Kadar cukai syarikat tahun 1
Kadar cukai syarikat tahun 2
Kadar cukai syarikat tahun 3

28%
28%
28%

8. Maklumat perniagaan:

ENTITI PERNIAGAAN

1 = Syarikat Sdn Bhd

2 = Perkongsian
3 = Milikan Tunggal

9. Cadangan sumber pembiayaan:

STOK BARANG SIAP AKHIR TAHUN

Nilai stok barang siap akhir tahun 1
Nilai stok barang siap akhir tahun 2
Nilai stok barang siap akhir tahun 3

JENIS PERNIAGAAN

RM
3,000
3,400
3,800

1 = Pengilangan
2 = Perdagangan
3 = Perkhidmatan

PINJAMAN (jika perlu)

Kadar faedah
Jangka masa pinjaman
Kaedah pengiraan faedah*

6%
5
2

* Kaedah: 1 = kadar tetap 2 = atas b aki tahunan kadar tetap

SEWA-BELI ASET (jika perlu)

Kadar faedah
5%
Jangka masa pinjaman
5

SYARIKAT CONTOH SDN BHD

KOS PELAKSANAAN PROJEK & SUMBER PEMBIAYAAN
Kos Pelaksanaan Projek
Keperluan
Aset Tetap
Tanah & Bangunan
Perabot
Peralatan Komputer

Cadangan Sumber Pembiayaan Projek

Kos

Pinjaman

5,000
6,000

Mesin
Peralatan operasi

12,500
2,500

12,500
2,500

Modal Kerja
1 bulan
Pentadbiran
Pemasaran
Operasi
Keperluan Lain & Pra-Operasi
Luar Jangka
5%

10,900
5,100
11,000
13,600
5,580

10,900
5,100
11,000

117,180

53,000

ALIRAN WANG TUNAI

Aset Sedia Ada

5,000
6,000

45,000

INPUT

Sumbangan Sendiri
Tunai

Van penghantaran

JUMLAH

Sewa Beli

40,000

5,000

13,600
5,580

PENYATA PENDAPATAN

40,000

KUNCI KIRA-KIRA

24,180

PRESTASI KEWANGAN

LEMBARAN OUTPUT: PENYATA PENDAPATAN

SYARIKAT CONTOH SDN BHD
PENYATA KOS PENGELUARAN PRO FORMA
Tahun 1
Bahan Mentah
Stok Awal
Belian Tahun Semasa
Stok Akhir
Jumlah Kos Bahan
Pengangkutan Masuk & Duti
Gaji, KWSP, SOCSO (Operasi)
Overhed Kilang
Susut Nilai Aset Tetap (Operasi)
Jumlah Kos Overhed Kilang
Kos Pengeluaran

Tahun 2

Tahun 3

0
54,000
800
53,200
6,000
59,200
72,000

800
58,000
1,000
57,800
6,600
64,400
79,200

1,000
60,000
1,200
59,800
7,260
67,060
87,120

2,813

2,813

2,813

2,813
134,013

2,813
146,413

2,813
156,993

PENYATA PENDAPATAN PRO FORMA

Tahun 1
Jualan

Tahun 2

Tahun 3

480,000

500,000

530,000

134,013

3,000
146,413

3,400
156,993

Tolak: Kos Jualan

Stok Awal Barang Siap
Kos Pengeluaran
tolak: Stok Akhir Barang Siap

3,000

3,400

3,800

131,013

146,013

156,593

348,988

353,988

373,408

Belanja Pentadbiran

130,800

143,880

158,268

Belanja Pemasaran

61,200

67,320

74,052

800

880

968

2,500

2,500
2,000

Untung Kasar
Tolak: Perbelanjaan

Perbelanjaan Lain
Pendaftaran & Lesen

4,000

Insurans & Cukai Jalan

2,500

Pelbagai Belanja Pra-Operasi

2,300

Faedah Sewa Beli

2,000

2,000

Faedah Pinjaman

3,180

2,544

1,908

Susut Nilai Aset Tetap

10,825

10,825

10,825

Jumlah Perbelanjaan

217,605

229,949

250,521

Untung Bersih Sebelum Cukai

131,383

124,039

122,887

Cukai
Untung Bersih Selepas Cukai
Untung Bersih Terkumpul

36,787
94,595
94,595

34,731
89,308
183,903

34,408
88,478
272,381

LEMBARAN OUTPUT: KUNCI KIRA-KIRA

SYARIKAT CONTOH SDN BHD

KUNCI KIRA-KIRA PRO FORMA
Tahun 1

Tahun 2

Tahun 3

ASET
Aset Tetap (Nilai Buku)
Tanah & Bangunan
Perabot
Peralatan Komputer

Aset Semasa
Stok Bahan Mentah
Stok Barang Siap
Akaun Belum Terima
Tunai

Aset Lain
Deposit
JUMLAH ASET
Ekuiti Pemilik
Modal
Untung Bersih Terkumpul
Liabiliti Jangka Panjang
Baki Pinjaman
Baki Sewa Beli
Liabiliti Semasa
Akaun Belum Bayar
JUMLAH EKUITI & LIABILITI

4,375
4,800

3,750
3,600

3,125
2,400

57,363

43,725

30,088

800
3,000
20,000
109,813

1,000
3,400
20,833
194,325

1,200
3,800
22,083
276,791

133,613

219,558

303,874

4,000

4,000

4,000

194,975

267,283

337,961

24,180
94,595
118,775

24,180
183,903
208,083

24,180
272,381
296,561

42,400
32,000
74,400

31,800
24,000
55,800

21,200
16,000
37,200

1,800

3,400

4,200

194,975

267,283

337,961

LEMBARAN OUTPUT: PRESTASI KEWANGAN

SYARIKAT CONTOH SDN BHD

PRESTASI KEWANGAN
Perkara

Tahun 1

Tahun 2

Tahun 3

KEBERUNTUNGAN
Jualan
Untung Kasar
Untung Sebelum Cukai
Untung Selepas Cukai
Untung Terkumpul

480,000
348,988
131,383
94,595
94,595

500,000
353,988
124,039
89,308
183,903

530,000
373,408
122,887
88,478
272,381

KECAIRAN (KETUNAIAN)
Jumlah Penerimaan Tunai
Jumlah Pembayaran Tunai
Lebihan (Defisit)
Tunai Terkumpul

537,180
427,367
109,813
109,813

499,167
414,655
84,512
194,325

528,750
446,284
82,466
276,791

KESELAMATAN
Ekuiti Pemilik
Aset Tetap
Aset Semasa
Liabiliti Jangka Panjang
Liabiliti Semasa

118,775
57,363
133,613
74,400
1,800

208,083
43,725
219,558
55,800
3,400

296,561
30,088
303,874
37,200
4,200

20%
80%
49%

18%
43%
33%

17%
30%
26%

74.2
72.1

64.6
63.3

72.4
71.2

0.6

0.3

0.1

302,226
63%

331,449
66%

362,909
68%

NISBAH KEWANGAN
Keberuntungan
Pulangan Daripada Jualan
Pulangan Daripada Ekuiti
Pulangan Daripada Pelaburan
Kecairan (Ketunaian)
Nisbah Semasa
Nisbah Segera (Ujian Asid)
Keselamatan
Hutang Kepada Ekuiti
ANILISIS PULANGAN MODAL
Titik Pulangan Modal (Jualan)
Titik Pulangan Modal (%)

LEMBARAN OUTPUT: GRAF PRESTASI KEWANGAN

PRESTASI KEWANGAN
Nisbah Semasa

Nisbah Segera

76.0

74.0

74.0

72.0

72.0

70.0
Nisbah

Nisbah

70.0
68.0
66.0
64.0

68.0
66.0
64.0
62.0

62.0

60.0

60.0

58.0

58.0
1

Pulangan Daripada Jualan

20%

90%

20%

80%

19%

70%

19%

60%
%

Pulangan Daripada Ekuiti

18%
18%

50%
40%

17%

30%

17%

20%

16%

10%

16%

0%

15%
1

Tahun

Tahun

Pulangan Daripada Pelaburan

Hutang Kepada Ekuiti

60%

0.7

50%

0.6
0.5
Nisbah

40%
%

2
Tahun

Tahun

30%

0.4
0.3

20%

0.2

10%

0.1
0.0

0%
1

2
Tahun

2
Tahun