Topik 2 Analisis Penyata Kewangan PDF

Topik
Analisis
Penyata
Kewangan
HASIL PEMBELAJARAN
Pada akhir topik ini, anda seharusnya dapat:
1.
Menjelaskan kepentingan penyata kewangan kepada kumpulan

pengguna yang berbeza;
2.
Menyediakan penyata perolehan tertahan dan penyata aliran tunai;
3.
Mengira nisbah kecairan, pengurusan aset, leveraj kewangan,

keberuntungan dan nilai pasaran;
4.
Menilai prestasi syarikat berdasarkan nisbah kewangan dan

analisis DuPont; dan
5.
Menjelaskan kekurangan analisis nisbah kewangan.
X PENGENALAN
Penyata kewangan merupakan rumusan data ke atas aset, liabiliti dan ekuiti
serta pendapatan dan perbelanjaan perniagaan untuk tempoh tertentu. Penyata
kewangan digunakan oleh pengurus kewangan untuk menilai status syarikat
dan merancang masa depan syarikat.
Dalam topik ini, anda akan mempelajari tentang empat penyata kewangan
utama iaitu penyata pendapatan, kunci kira-kira, penyata perolehan tertahan
dan penyata aliran tunai. Pada peringkat permulaan, anda akan didedahkan
kepada format asas penyata kewangan. Selepas itu, anda akan mempelajari
bagaimana menyediakan setiap penyata kewangan tersebut. Pemahaman
tentang penyata kewangan adalah penting kerana penyata kewangan akan
membantu dalam menilai prestasi syarikat.
TOPIK 2
ANALISIS PENYATA KEWANGAN
25
Analisis kewangan merupakan penilaian pencapaian kewangan syarikat bagi

tahun-tahun kebelakangan dan prospek pada masa hadapan. Kebiasaannya,
penilaian akan melibatkan analisis penyata kewangan syarikat. Maklumat
daripada penyata kewangan digunakan untuk mengenal pasti kelebihan dan
kekurangan syarikat berbanding dengan pesaing dan memberi petunjuk kepada
bahagian yang perlu diselidik dan diperbaiki.
Pengurus kewangan menggunakan analisis kewangan untuk perancangan masa
depan syarikat. Contohnya, pemegang saham dan pelabur yang berpotensi
berminat dalam pulangan pelaburan dan risiko syarikat. Pemiutang berminat
dalam tahap kecairan jangka pendek dan keupayaan syarikat untuk
menyelesaikan kadar faedah dan hutang. Mereka juga akan memberi penekanan
kepada keuntungan syarikat agar memastikan prestasi syarikat dalam keadaan
baik dan akan berjaya. Oleh itu, pengurus kewangan hendaklah mengetahui
keseluruhan aspek analisis kewangan yang diberi perhatian oleh beberapa pihak
yang mempunyai kepentingan sendiri dalam menilai syarikat.
Selain pengurus kewangan, pengurusan juga menggunakan analisis kewangan
untuk memantau pencapaian syarikat dari semasa ke semasa. Sebarang
perubahan di luar jangkaan akan dikaji untuk mengenal pasti masalah yang
perlu ditangani bersama.
2.1
LAPORAN TAHUNAN DAN PENGGUNA

PENYATA KEWANGAN
SEMAK KENDIRI 2.1
Siapakah pengguna penyata kewangan? Apakah jenis maklumat yang

diperlukan oleh mereka?
Syarikat dikehendaki melaporkan status kewangan perniagaan mereka pada
akhir setiap tempoh perakaunan dalam laporan tahunan.
Laporan tahunan biasanya mengandungi pesanan daripada pengerusi, penyata
kewangan dan nota yang menerangkan amalan dan polisi yang diguna pakai
dalam laporan akaun syarikat (lihat Rajah 2.1).
26
TOPIK 2
Rajah 2.1: Maklumat dalam laporan tahunan
Ada dua jenis maklumat dalam laporan tahunan. Bahagian pertama adalah
pesanan daripada pengerusi. Ia melaporkan prestasi syarikat sepanjang tahun
dan perbincangan mengenai perkembangan terbaru yang akan memberi kesan
kepada operasi masa depan syarikat. Bahagian kedua pula melaporkan tentang
asas penyata kewangan seperti penyata pendapatan, kunci kira-kira, penyata
perolehan tertahan dan penyata aliran tunai.
Penyata kewangan menggambarkan operasi dan kedudukan kewangan syarikat.
Data terperinci disediakan untuk dua atau tiga tahun yang lepas bersama
dengan ringkasan statistik utama bagi lima atau sepuluh tahun yang lepas.
Biasanya, penyata kewangan diikuti dengan nota yang menjelaskan perkaraperkara yang terdapat dalam penyata secara terperinci. Nota ini menyatakan
polisi atau amalan perakaunan yang digunakan dalam menyediakan penyata
kewangan. Contohnya, nota lanjutan ke atas inventori mungkin menjelaskan
kaedah laporan inventori yang diguna pakai oleh syarikat.
Beberapa kumpulan pengguna berminat dengan maklumat yang terkandung
dalam penyata kewangan. Mereka mengkaji dan mentafsir maklumat
berdasarkan kepentingan masing-masing secara terperinci. Objektif analisis
adalah membuat penilaian ke atas aspek tertentu terhadap prestasi syarikat.
Maklumat yang diperlukan oleh pengguna bergantung kepada jenis keputusan
yang dikehendaki. Kita boleh membahagikan pengguna penyata kewangan
kepada dua kumpulan (lihat Rajah 2.2).
TOPIK 2
27
Rajah 2.2: Dua kumpulan pengguna penyata kewangan
Sekarang, mari kita lihat setiap kumpulan satu persatu.

(a)
Pengguna dalaman termasuk pengurus dan pegawai lain yang

mengendalikan perniagaan. Mereka bertanggungjawab dalam merancang
strategi dan operasi syarikat. Oleh itu, mereka menggunakan penyata
kewangan untuk mendapatkan maklumat mengenai prestasi syarikat
secara keseluruhannya; dan
(b)
Pengguna luaran syarikat tidak terlibat secara langsung dalam operasi

syarikat. Mereka terdiri daripada pengguna yang mempunyai kepentingan
secara langsung dalam syarikat (seperti pemegang saham, pelabur dan
pemiutang) dan pengguna yang mempunyai kepentingan tidak langsung
dalam syarikat (seperti pelanggan, ejen cukai dan organisasi buruh).
Pemegang saham dan pelabur yang berpotensi menggunakan penyata kewangan

untuk membantu mereka mentafsir apa yang akan berlaku kepada syarikat pada
masa hadapan. Pemiutang jangka pendek akan melihat kecairan syarikat,
manakala pemiutang jangka panjang pula melihat keupayaan syarikat untuk
menyelesaikan kepentingan dan pembayaran hutang prinsipal jangka panjang.
Akta Syarikat 1965 menetapkan bahawa sekurang-kurangnya empat daripada
penyata kewangan berikut hendaklah dimasukkan dalam laporan tahunan iaitu:
(a)
Penyata pendapatan;
(b)
Kunci kira-kira;
(c)
Penyata perolehan tertahan; dan
(d)
Penyata aliran tunai.
Mari kita lihat penyata kewangan dan hubungan antara setiap penyata tersebut
berdasarkan penyata kewangan Syarikat FAZ sebagai contoh.
28
2.2
TOPIK 2
PENYATA PENDAPATAN
SEMAK KENDIRI 2.2
Apakah kegunaan penyata pendapatan terhadap operasi kewangan
syarikat?
Penyata pendapatan mengukur prestasi operasi syarikat dalam tempoh

tertentu, biasanya dalam tempoh berakhir satu tahun pada tarikh tertentu
kebiasaannya 31 Disember.
Penyata bulanan juga disediakan untuk kegunaan pihak pengurusan yang
memerlukan maklumat yang kerap bagi membolehkan keputusan lebih bijak
dibuat. Penyata suku tahunan juga disediakan untuk pemegang saham syarikat
awam.
Maklumat yang disediakan dalam penyata pendapatan adalah untuk menilai
prestasi firma. Bagi mengukur prestasi firma, beberapa aspek penting dalam
penyata pendapatan hendaklah diberi keutamaan:
(a)
Angka jualan boleh dibandingkan dengan jualan syarikat bagi tahun

sebelumnya dan jualan jangkaan untuk masa depan. Maklumat ini boleh
digunakan untuk perancangan masa depan firma;
(b)
Keuntungan kasar/rugi kasar boleh dibandingkan dengan angka jualan

untuk menunjukkan keuntungan daripada produk/perkhidmatan yang
dijual; dan
(c)
Perbelanjaan firma boleh dibandingkan dengan perbelanjaan firma tersebut

bagi tahun sebelumnya untuk melihat polisi mana yang boleh diguna pakai
untuk mengurangkan kos.
Jadual 2.1 merupakan penyata pendapatan Syarikat FAZ untuk tahun berakhir
31 Disember 2012. Penyata ini bermula dengan hasil jualan yang nilai jualan
dalam ringgit sepanjang tempoh perakaunan. Kos jualan barang ditolak
daripada hasil jualan untuk mendapatkan keuntungan kasar sebanyak
RM70,000. Jumlah ini merupakan hasil jualan yang diperoleh daripada jualan
untuk menampung kos operasi kewangan dan cukai.
TOPIK 2
29
Jadual 2.1: Penyata Pendapatan

Syarikat FAZ
Penyata Pendapatan
bagi Tahun Berakhir 31 Disember 2012
Jualan
Tolak: Kos jualan barang
RM
170,000
100,000
Keuntungan kasar
Tolak: Perbelanjaan operasi
Perbelanjaan jualan
Perbelanjaan pentadbiran dan am
Perbelanjaan susut nilai
70,000
8,000
15,000
10,000
Jumlah perbelanjaan operasi
33,000
Keuntungan sebelum faedah dan cukai

Faedah
37,000
7,000
Keuntungan sebelum cukai

Cukai (40%)
30,000
12,000
Keuntungan selepas cukai

Tolak: Dividen saham keutamaan
18,000
1,000
Keuntungan bersih (atau keuntungan disediakan untuk

pemegang saham biasa)
17,000
Perolehan sesaham = Keuntungan bersih/Jumlah saham biasa
0.17
Semua perbelanjaan operasi seperti perbelanjaan jualan, perbelanjaan am dan

pentadbiran serta perbelanjaan susut nilai akan disenaraikan dan dijumlahkan
semua untuk mendapatkan jumlah perbelanjaan operasi. Jumlah ini akan ditolak
daripada keuntungan kasar untuk mendapatkan keuntungan daripada operasi
berjumlah RM37,000. Keuntungan daripada operasi adalah keuntungan yang
diperoleh daripada aktiviti pembuatan dan penjualan produk; ia tidak
mengambil kira kos kewangan dan cukai. Keuntungan daripada operasi juga
dikenali sebagai keuntungan sebelum faedah dan cukai.
Kemudian, kos kewangan iaitu perbelanjaan faedah sebanyak RM7,000 akan
ditolak daripada keuntungan operasi untuk mendapatkan keuntungan yang
sebelum cukai berjumlah sebanyak RM30,000. Selepas ditolak cukai, kita akan
mendapat keuntungan selepas cukai (atau keuntungan sebelum saham
keutamaan) sebanyak RM18,000.
30
TOPIK 2
Sebarang dividen saham keutamaan hendaklah ditolak daripada keuntungan

selepas cukai untuk mendapatkan keuntungan bersih. Jumlah ini juga dikenali
sebagai keuntungan yang disediakan kepada pemegang saham biasa dan jumlah
yang diperoleh oleh syarikat itu bagi pihak pemegang saham biasa sepanjang
tempoh tertentu. Biasanya, laporan ke atas perolehan sesaham disediakan pada
bahagian terakhir penyata pendapatan. Perolehan sesaham menunjukkan jumlah
yang diperoleh oleh syarikat sepanjang tempoh tertentu untuk setiap saham
biasa. Pada tahun 2012, Syarikat FAZ memperoleh RM17,000 untuk pemegang
saham biasa atau RM0.17 setiap terbitan saham (jumlah saham biasa ialah
100,000). Perolehan sesaham sering dirujuk sebagai garis bawahuntuk
menunjukkan perolehan sesaham adalah perkara yang paling penting dalam
penyata pendapatan berbanding perkara lain (lihat Rajah 2.3).
Rajah 2.3: Objektif syarikat untuk meningkatkan pendapatan dan memaksimumkan

keuntungan
SEMAK KENDIRI 2.3

Jika anda salah seorang daripada pemegang saham keutamaan
dalam Syarikat FAZ, bagaimanakah maklumat yang terkandung dalam
penyata kewangan syarikat itu berguna untuk anda?
TOPIK 2
2.3
31
KUNCI KIRA-KIRA
SEMAK KENDIRI 2.4
Jelaskan perbezaan antara aset, liabiliti dan ekuiti secara terperinci.
Kunci kira-kira merupakan penyata yang meringkaskan kedudukan syarikat

pada satu masa tertentu. Kunci kira-kira menunjukkan aset, liabiliti dan ekuiti. Ia
mengimbangi aset syarikat (apa yang dimiliki) dengan pembiayaan, sama ada
hutang (disediakan oleh pemiutang) atau ekuiti (disediakan oleh pemilik). Kunci
kira-kira Syarikat FAZ seperti pada 31 Disember 2011 dan 31 Disember 2012 yang
ditunjukkan dalam Jadual 2.2.
Table 2.2: Kunci Kira-kira
Syarikat FAZ
Kunci Kira-kira
pada 31 Disember 2011 dan 2012
Aset
Aset Semasa
Tunai
Sekuriti boleh pasar
Akaun belum terima
Inventori
Jumlah aset semasa

Aset jangka panjang
Tanah dan bangunan
Mesin dan peralatan
Lekapan dan kelengkapan
Kenderaan
Lain-lain (termasuk pajakan)
Jumlah aset tetap

Tolak: Susut nilai terkumpul
Aset tetap, bersih
JUMLAH ASET
31-12-2012
31-12-2011
RM
RM
40,000
60,000
40,000
60,000
200,000
30,000
20,000
50,000
90,000
190,000
120,000
85,000
30,000
10,000
5,000
250,000
130,000
120,000
320,000
105,000
80,000
22,000
8,000
5,000
220,000
120,000
100,000
290,000
32
TOPIK 2
Liabiliti dan Ekuiti

Liabiliti semasa
Akaun yang perlu dibayar
Nota belum bayar
Akruan cukai
Jumlah liabiliti semasa

Hutang jangka panjang
Jumlah liabiliti
Ekuiti
Saham keutamaan
Saham biasa, RM10 nilai tara
saham 4,500
Modal berbayar atas par
Perolehan tertahan
Jumlah ekuiti
JUMLAH LIABILITI DAN EKUITI
2.3.1
70,000
60,000
10,000
140,000
60,000
200,000
50,000
70,000
20,000
140,000
40,000
180,000
10,000
10,000
12,000
38,000
60,000
120,000
320,000
12,000
38,000
50,000
110,000
290,000
Aset
Aset adalah sumber ekonomi berharga yang dimiliki oleh perniagaan. Ia boleh
digunakan dalam beberapa aktiviti seperti pembuatan, kegunaan dan pertukaran.
Aset mempunyai perkhidmatan yang berpotensi atau akan membawa
faedah ekonomi pada masa akan datang. Aset mempunyai keupayaan untuk
menyediakan perkhidmatan atau menjana manfaat kepada entiti perniagaan yang
dimiliki. Dalam perniagaan, perkhidmatan atau faedah ekonomi akan menjana
aliran masuk tunai (menerima wang tunai) kepada perniagaan.
Aset boleh dikategorikan kepada aset semasa dan aset jangka panjang. Aset
disenaraikan dalam kunci kira-kira mengikut tahap kecairan daripada yang paling
cair kepada yang kurang cair. Oleh itu, aset semasa disusun dahulu, diikuti oleh
aset tetap.
(a)
Aset Semasa
Aset semasa adalah aset yang boleh ditukar kepada nilai dalam tempoh
yang singkat iaitu dalam tempoh setahun atau kurang. Aset semasa untuk
Syarikat FAZ terdiri daripada:
(i)
Tunai;
(ii)
Sekuriti boleh pasar;
(iii) Akaun belum terima; dan

(iv) Inventori.
TOPIK 2
33
Tunai adalah aset semasa yang paling cair. Sekuriti boleh pasar seperti bil
kerajaan atau sijil deposit adalah pelaburan jangka pendek yang amat cair.
Sekuriti boleh pasar kadang-kadang boleh dilihat dalam bentuk wang tunai
kerana kecairan yang tinggi. Akaun belum terima adalah hutang yang
terhutang oleh pelanggan yang membeli barang secara kredit daripada
syarikat. Inventori terdiri daripada bahan mentah, masih dalam proses dan
barangan siap yang dipegang oleh syarikat.
Aset semasa lain yang tidak berada dalam kunci kira-kira Syarikat FAZ
adalah perbelanjaan prabayar (prabayaran). Perbelanjaan prabayar
merupakan perbelanjaan yang dibayar terlebih dahulu secara tunai tetapi
faedah daripada perbelanjaan belum diterima. Contoh perbelanjaan
prabayar adalah prabayar sewa, prabayar insurans dan bekalan pejabat.
(b)
Aset Jangka Panjang

Aset jangka panjang adalah aset yang dipegang oleh syarikat itu untuk
tempoh yang agak lama iaitu melebihi setahun. Aset jangka panjang
dikategorikan sebagai aset tetap, lain-lain aset jangka panjang dan aset tidak
ketara. Aset jangka panjang Syarikat FAZ hanya terdiri daripada aset tetap.
Aset tetap adalah tanah dan bangunan, mesin dan peralatan, lekapan dan
kelengkapan serta kenderaan. Biasanya, syarikat akan melaporkan jumlah
aset tetap di mana kos asal aset tetap dimiliki oleh syarikat tersebut.
Berdasarkan jumlah tersebut, syarikat akan menolak susut nilai terkumpul
aset tetap untuk mendapatkan aset tetap bersih. Semua aset tetap
hendaklah disusut nilaikan kecuali tanah. Ini kerana nilai tanah akan
sentiasa meningkat, manakala nilai aset tetap yang lain seperti mesin dan
peralatan, dan juga kenderaan akan menurun apabila jangka hayat aset
meningkat.
Aset jangka panjang lain terdiri daripada pelaburan jangka panjang (seperti
bon dan saham), perbelanjaan prabayaran dan akaun belum terima yang
melibatkan tempoh melebihi setahun.
Selain aset semasa dan aset tetap, perniagaan mungkin menunjukkan aset
tidak ketara dalam kunci kira-kira. Aset tidak ketara adalah aset jangka
panjang yang tidak boleh dilihat secara fizikal dan biasanya memberi
kelebihan daya saing kepada firma. Contoh aset tidak ketara adalah paten,
lesen francais, lesen, tanda dagangan, hak cipta dan muhibah. Walaupun
aset-aset ini tidak boleh dilihat secara fizikal, ia direkodkan menggunakan
kaedah yang sama seperti aset-aset tetap yang lain. Ini bermakna asetkan
direkodkan dengan kos asal dan kos ini akan dilunaskan sepanjang
hayatnya. Antara aset tidak ketara adalah paten Polaroid, francais
McDonalds dan tanda dagangan Kentucky Fried Chicken Kolonel Sander.
34
TOPIK 2
AKTIVITI 2.1
Jika anda menggunakan kenderaan persendirian untuk mengendalikan
perniagaan syarikat, adakah kenderaan tersebut dianggap sebagai aset
syarikat? Bincangkan dengan tutor anda.
2.3.2
Liabiliti
Kebanyakan perniagaan berada dalam keadaan di mana mereka perlu membuat

pinjaman untuk membiayai aset perniagaan atau membeli aset seperti bahan
mentah secara kredit. Dengan kata lain, liabiliti adalah hutang dan segala
tanggungan syarikat. Liabiliti terdiri daripada liabiliti semasa dan liabiliti jangka
panjang.
Jika keadaan berlaku di mana syarikat tidak mampu membayar liabiliti
perniagaan, pemiutang boleh memaksa syarikat untuk dibubarkan. Dalam
keadaan ini, tuntutan pemiutang hendaklah diselesaikan sebelum syarikat itu
boleh menyelesaikan tuntutan pemegang saham.
(a)
Liabiliti Semasa
Liabiliti semasa adalah hutang jangka pendek atau hutang yang akan
matang dalam tempoh satu tahun atau kurang. Liabiliti semasa Syarikat
FAZ adalah:
(i)
Akaun belum bayar;
(ii)
Nota belum bayar; dan
(iii) Akruan cukai.

Akaun belum bayar ialah tanggungjawab syarikat terhadap pembekal
apabila syarikat membeli bahan mentah dan barangan siap secara kredit.
Nota belum bayar merupakan obligasi bertulis oleh Syarikat FAZ. Obligasi
adalah dengan bank bagi membuat pinjaman membeli kenderaan untuk
kegunaan syarikat. Syarikat juga mempunyai akruan cukai iaitu cukai yang
perlu dibayar kepada kerajaan tetapi masih tertunggak.
Liabiliti semasa lain yang tidak ada dalam kunci kira-kira Syarikat FAZ
adalah pendapatan tertangguh. Pendapatan tertangguh adalah wang tunai
yang diterima daripada pelanggan tetapi perkhidmatan atau produk yang
dibayar tidak disediakan. Contoh pendapatan tertunda adalah sewa
tertunda dan deposit daripada pelanggan.
TOPIK 2
(b)
35
Liabiliti Jangka Panjang

Liabiliti jangka panjang adalah tanggungjawab atau tanggungan yang
matang dalam tempoh melebihi satu tahun. Tuntutan ini mungkin dalam
bentuk bon, nota belum bayar jangka panjang dan pajakan.
Bon adalah sejenis sekuriti pendapatan tetap yang dikeluarkan oleh
syarikat. Nota belum bayar adalah sejenis urus niaga kredit yang
melibatkan perjanjian bertulis antara syarikat dan pemiutang. Pinjaman
gadai janji jangka panjang yang digunakan (seperti tanah dan bangunan)
sebagai gadai janji bagi pinjaman tersebut. Nota belum bayar boleh
dicagarkan dengan aset lain sebagai cagaran pinjaman. Pajakan adalah
perjanjian kontrak antara pemajak dan penerima pajak. Pemajak
memberikan hak kepada penerima pajak untuk menggunakan aset bagi
tempoh tertentu dan akan mengenakan caj bagi penggunaan aset.
2.3.3
Ekuiti Pemilik atau Ekuiti Pemegang Saham
Tuntutan pemilik atau pemegang saham ke atas aset dikenali sebagai ekuiti
pemilik atau ekuiti pemegang saham. Dalam kunci kira-kira Syarikat FAZ, ekuiti
pemilik terdiri daripada:
x
Saham keutamaan;
Saham biasa;
Modal berbayar atas par; dan
Perolehan tertahan.
(a)
Saham keutamaan adalah sekuriti yang memberikan pulangan tetap

dividen kepada pemegang tersebut. Pemegang saham keutamaan tidak
mempunyai pemilikan dalam syarikat;
(b)
Saham biasa adalah sekuriti yang mencerminkan pemilikan syarikat.

Pemegang saham biasa adalah pemilik asal syarikat. Mereka akan menerima
pulangan dalam bentuk dividen yang akan dibayar secara tunai atau
saham (terbitan bonus);
36
(c)
Terdapat keadaan di mana nilai par (nilai dinyatakan) tidak sama dengan
harga pasaran saham biasa pada masa terbitan. Perolehan tunai daripada
terbitan saham mungkin sama, lebih atau kurang daripada nilai par.
Apabila keadaan ini berlaku, syarikat akan mencatat terbitan saham pada
nilai par dalam akaun Saham Biasa dan perbezaan antara nilai par dan
harga jualan saham (pendapatan lebihan) akan direkodkan dalam akaun
berasingan yang dikenali sebagai Modal Berbayar atas Par; dan
(d)
Perolehan tertahan merupakan jumlah pendapatan terkumpul sejak

penubuhannya yang tidak diagihkan kepada pemegang saham sebagai
dividen tetapi saham yang telah dilaburkan dalam syarikat. Ia penting
sebagai peringatan bahawa perolehan tertahan bukanlah wang tunai tetapi
pendapatan yang telah digunakan untuk membiayai aset syarikat.
2.3.4
TOPIK 2
Ringkasan Asas Perakaunan
Andaikan bahawa perniagaan yang baru bermula dibiayai sendiri oleh pemilik
perniagaan. Ini bermakna, semua aset syarikat adalah milik atau dituntut oleh
pemilik syarikat.
Hubungan ini boleh ditunjukkan oleh persamaan seperti berikut:
Aset = Ekuiti Pemilik
Walau bagaimanapun, perniagaan biasanya dibiayai oleh pemilik perniagaan
dan pemiutang. Oleh itu, tuntutan ke atas aset adalah sama kepada tuntutan oleh
pemiutang (liabiliti) ditambah dengan tuntutan oleh pemilik syarikat (ekuiti
pemilik) terhadap aset. Hubungan ini boleh ditunjukkan oleh persamaan seperti
berikut:
Aset = Liabiliti + Ekuiti Pemilik
Persamaan di atas dikenali sebagai ringkasan asas perakaunan di mana jumlah
aset hendaklah sama dengan jumlah liabiliti serta ekuiti pemilik. Ekuiti pemilik
adalah sama dengan jumlah aset tolak jumlah liabiliti. Ini kerana aset perniagaan
dibiayai oleh sama ada pemiutang atau pemilik. Bagi menentukan bahagian
pemilik (ekuiti pemilik), kita perlu tolak bahagian pemiutang (liabiliti) daripada
aset. Baki akan menjadi tuntutan pemilik terhadap aset perniagaan. Apabila
tuntutan pemiutang diberikan keutamaan ke atas tuntutan pemilik semasa
pembubaran, tuntutan pemilik juga dikenali sebagai ekuiti baki.
TOPIK 2
AKTIVITI 2.2
Dengan menggunakan ringkasan asas perakaunan, kaitkan hubungan
antara tunai, akaun yang perlu dibayar, akaun belum terima, perolehan
tertahan, sekuriti boleh pasar dan saham biasa.
LATIHAN 2.1
Jawab setiap soalan berikut.
1.
Kunci kira-kira adalah penyata ke atas kedudukan kewangan

syarikat bagi tempoh tertentu.
(a)
2.
Betul
(b)
Salah
Betul
(b)
Salah
Pelaburan dalam sekuriti kewangan adalah dianggap sebagai aset

tetap.
(a)
5.
Salah
Aset tetap adalah perkara yang tidak boleh ditukarkan kepada

wang tunai dalam tempoh satu tahun.
(a)
4.
(b)
Penyata pendapatan adalah penyata yang digunakan untuk

mengukur hasil daripada keputusan operasi syarikat pada satu
masa tertentu.
(a)
3.
Betul
Betul
(b)
Salah
Yang manakah SALAH?

A.
Aset = Liabiliti + Ekuiti Pemilik
B.
Aset Liabiliti = Ekuiti Pemilik
C.
Aset + Liabiliti = Ekuiti Pemilik
D.
Aset Ekuiti Pemilik = Liabiliti
37
38
6.
TOPIK 2
Tandakan pada setiap akaun yang disenaraikan di bawah seperti

berikut:
(a)
Dalam ruang (1), jelaskan kenyataan sesuai sama ada akaun

tersebut adalah Penyata Pendapatan (IS) atau Kunci Kira-kira
(BS); dan
(b)
Dalam ruang (2), jelaskan sama ada akaun tersebut aset semasa
(CA), aset tetap (FA), liabiliti semasa (CL), liabiliti jangka
panjang (LTL), ekuiti pemegang saham (SE), pendapatan (I)
atau perbelanjaan (EX).
Akaun
Akaun yang perlu dibayar
Akaun belum terima
Akruan
Bangunan
Perbelanjaan am
Perbelanjaan faedah
Perbelanjaan jualan
Perbelanjaan operasi
Perbelanjaan pentadbiran
Cukai
Dividen saham keutamaan
Hasil jualan
Pinjaman jangka panjang
Inventori
Kos jualan barangan
Nota belum bayar
Perolehan tertahan
Peralatan
Saham biasa
Saham keutamaan
Susut nilai
Susut nilai terkumpul
Tanah
Wang tunai
(1) Penyata
____________
____________
____________
____________
____________
____________
____________
____________
____________
____________
____________
____________
____________
____________
____________
____________
____________
____________
____________
____________
____________
____________
____________
____________
____________
____________
(2) Jenis Akaun

___________________
___________________
___________________
___________________
___________________
___________________
___________________
___________________
___________________
___________________
___________________
___________________
___________________
___________________
___________________
___________________
___________________
___________________
___________________
___________________
___________________
___________________
___________________
___________________
___________________
___________________
TOPIK 2
7.
Gunakan item sesuai yang tersenarai di bawah untuk menyediakan

penyata pendapatan untuk Syarikat PC bagi tempoh berakhir
31 Disember 2011.
Perkara
Akaun belum terima
Kos jualan barangan
Perbelanjaan am dan pentadbiran
Perbelanjaan faedah
Dividen saham keutamaan
Hasil jualan
Perbelanjaan jualan
Ekuiti pemegang saham
Kadar cukai = 30%
8.
Nilai pada 31 Disember 2011

(RM 000)
3,500
2,050
2,850
550
600
250
100
5,250
350
2,650
Gunakan perkara-perkara yang relevan di bawah untuk menyediakan

kunci kira-kira untuk Syarikat ODC pada 31 Disember 2011.
Perkara
Akaun perlu dibayar
Akaun belum terima
Akruan
Bangunan
Perbelanjaan am
Hasil jualan
Inventori
Peralatan
Kos jualan barangan
Mesin
Nota belum bayar
Perolehan tertahan
Saham biasa (atas par)
Saham keutamaan
Tanah
Wang Tunai
Nilai pada 31 Disember 2011

(RM 000)
2,200
4,500
550
2,250
3,200
450
3,600
4,200
3,750
2,350
25,000
4,200
3,600
4,750
2,100
900
1,000
750
2,650
2,000
2,150
39
40
2.4
TOPIK 2
PENYATA PEROLEHAN TERTAHAN
Penyata perolehan tertahan menunjukkan bagaimana perolehan tertahan dalam

kunci kira-kira diselaraskan antara kedua-dua tarikh kunci kira-kira. Penyata
perolehan tertahan akan menjana keuntungan bersih sepanjang tempoh dan
mana-mana dividen yang dibayar dengan perubahan dalam perolehan tertahan
pada awal dan akhir tahun. Jadual 2.3 menunjukkan penyata perolehan tertahan
untuk Syarikat FAZ bagi tahun berakhir 31 Disember 2012.
Kenyataan menunjukkan bahawa syarikat tersebut bermula dengan perolehan
tertahan sebanyak RM50,000 pada 31 Disember 2011 atau 1 Januari 2012 dan
keuntungan selepas cukai sebanyak RM18,000 (data diperoleh daripada penyata
pendapatan). Berdasarkan jumlah ini, syarikat telah membayar dividen sebanyak
RM1,000 untuk saham keutamaan dan dividen sebanyak RM7,000 untuk saham
biasa. Oleh itu, perolehan tertahan telah meningkat sebanyak RM10,000 daripada
RM50,000 pada 1 Januari 2012 kepada RM60,000 pada 31 Disember 2012.
Jadual 2.3: Penyata Perolehan Tertahan
Syarikat FAZ
Penyata Perolehan Tertahan
bagi Tahun Berakhir 31 Disember 2012
Perolehan tertahan, 1 Januari 2012
RM50,000
+ Keuntungan bersih (sepanjang tahun 2012)
18,000
Bayaran dividen (sepanjang tahun 2012)

Saham keutamaan
Saham biasa
Perolehan tertahan, 31 Disember 2012
RM1,000
7,000
8,000
RM60,000
TOPIK 2
2.5
41
PENYATA ALIRAN TUNAI
Penyata aliran tunai menunjukkan bagaimana aktiviti syarikat seperti operasi,

pelaburan dan aktiviti kewangan boleh mempengaruhi kedudukan tunai dan
sekuriti boleh pasar. Penyata aliran tunai adalah penyata ringkasan aliran tunai
sepanjang tempoh tertentu, biasanya bagi tahun semasa berakhir. Data daripada
kunci kira-kira dan penyata pendapatan digunakan untuk menyediakan penyata
aliran tunai.
Penyata aliran tunai boleh membantu pengurus kewangan untuk:
x
Menilai keupayaan syarikat untuk menjana aliran tunai yang positif pada
masa akan datang; dan
Menilai keupayaan syarikat untuk menyelesaikan hutang, membayar dividen

dan memberi pinjaman.
(a)
Aktiviti Operasi
Aktiviti operasi merujuk kepada aktiviti secara langsung yang berkaitan
dengan produk, jualan dan perkhidmatan syarikat seperti jualan dan
pembelian barangan/perkhidmatan, pendapatan sewa, pendapatan yuran,
upah dan gaji pekerja, perbelanjaan utiliti dan perbelanjaan sewa.
(b)
Aktiviti Pelaburan
Aktiviti pelaburan merujuk kepada aktiviti yang berkaitan dengan
pembelian dan jualan aset jangka panjang seperti jual dan beli aset tetap,
jualan pelaburan, pembelian saham dan bon (pelaburan) dan pinjaman
entiti lain.
(c)
Aktiviti Kewangan
Aktiviti kewangan merujuk kepada aktiviti yang berkaitan dengan liabiliti
semasa dan liabiliti jangka panjang serta pemilikan ekuiti seperti
pembayaran balik pinjaman, pinjaman jangka pendek dan jangka panjang
serta pembelian balik saham.
AKTIVITI 2.3
Apakah yang akan menjejaskan kedudukan tunai dan sekuriti
bolehpasar syarikat? Bincangkan dengan tutor anda.
42
TOPIK 2
2.5.1
Penyediaan Penyata Aliran Tunai
Data diperoleh daripada kunci kira-kira beserta dengan keuntungan bersih,

susut nilai dan dividen yang diperoleh daripada penyata pendapatan boleh
digunakan untuk menyediakan penyata aliran tunai. Anda boleh melakukan ini
dengan menggunakan tiga langkah berikut:
Langkah 1:
Mengklasifikasikan data ke dalam salah satu daripada tiga

komponen:
(a)
Aliran tunai daripada aktiviti operasi;
(b)
Aliran tunai daripada aktiviti pelaburan; dan
(c)
Aliran tunai daripada aktiviti kewangan.
Langkah 2:
Senaraikan data mengikut susunan dalam Jadual 2.4. Semua

sumber dan keuntungan bersih termasuk susut nilai aliran tunai
yang positif merupakan aliran tunai masuk, manakala semua
kegunaan, sebarang kerugian dan dividen yang perlu dibayar
adalah aliran tunai negatif yang merupakan aliran tunai keluar.
Jumlah diperoleh bagi perkara-perkara dalam setiap komponen
tersebut.
Langkah 3:
Tambah jumlah daripada setiap komponen untuk mendapatkan

peningkatan (atau penurunan) tunai bersih dan sekuriti boleh
pasar. Bagi menyemak sama ada anda telah menyediakan penyata
dengan betul, pastikan nilai adalah sama dengan perubahan
dalam tunai dan sekuriti boleh pasar bagi tahun berkenaan
dengan melihat pembukaan dan penutupan baki tunai dan
sekuriti boleh pasar dalam kunci kira-kira.
TOPIK 2
43
Jadual 2.4: Komponen dan Sumber Data yang Mesti Dimasukkan dalam
Penyata Aliran Tunai
RM
Aliran Tunai daripada Aktiviti Operasi
Keuntungan bersih (Kerugian bersih)
Susut nilai dan lain-lain caj bukan tunai
Perubahan dalam semua aset semasa
(kecuali tunai dan sekuriti boleh pasar)
Perubahan dalam semua liabiliti semasa
(kecuali nota belum bayar)
IS
IS
BS
BS
Aliran tunai daripada aktiviti operasi

Aliran Tunai daripada Aktiviti Pelaburan
Perubahan dalam jumlah aset tetap
Perubahan dalam faedah syarikat
xx
BS
BS
Aliran tunai daripada aktiviti pelaburan

Aliran Tunai daripada Aktiviti Kewangan
Perubahan dalam nota belum bayar
Perubahan dalam pinjaman jangka panjang
Perubahan dalam pemegang saham ekuiti
(selain daripada perolehan tertahan)
Aliran tunai daripada aktiviti kewangan
xx
BS
BS
BS
xx
Meningkat (atau menurun) dalam tunai dan sekuriti boleh

pasar
XX
Sumber data
BS = Kunci Kira-kira
IS = Penyata Pendapatan
Contoh Penyata Aliran Tunai: Syarikat FAZ

Penyata aliran tunai Syarikat FAZ bagi tahun berakhir 31 Disember 2012
ditunjukkan dalam Jadual 2.5. Berdasarkan penyata aliran tunai ini, syarikat
telah menikmati peningkatan sebanyak RM50,000 dalam bentuk tunai dan
sekuriti boleh pasar bagi tahun 2012 (rujuk Jadual 2.5). Tunai syarikat meningkat
sebanyak RM10,000, manakala sekuriti boleh pasar meningkat sebanyak
RM40,000 antara kedua-dua tarikh.
44
TOPIK 2
Jadual 2.5: Penyata Aliran Tunai Syarikat FAZ

Syarikat FAZ
Penyata Aliran Tunai
pada 31 Disember 2012
RM
Keuntungan bersih
Susut nilai
Menurun dalam akaun belum terima
Menurun dalam inventori
Meningkat dalam akaun perlu dibayar
Menurun dalam akruan cukai
18,000
10,000
10,000
30,000
20,000
(10,000)
Aliran tunai daripada perkhidmatan operasi

Aliran tunai daripada Aktiviti Pelaburan
Meningkat dalam jumlah aset tetap
78,000
(30,000)
Aliran tunai daripada aktiviti pelaburan

Aliran Tunai daripada Aktiviti Kewangan
Menurun dalam nota belum bayar jangka pendek
Meningkat dalam pinjaman jangka panjang
Perubahan dalam ekuiti pemegang saham
Bayaran dividen
Aliran tunai daripada aktiviti kewangan

Peningkatan bersih dalam tunai dan sekuriti boleh pasar
RM
(30,000)
(10,000)
20,000
(8,000)
2,000
50,000
TOPIK 2
45
Mari kita bincangkan Langkah 1 dengan lebih terperinci.

(a)

Aktiviti operasi dalam penyata aliran tunai menunjukkan keuntungan
selepas cukai bagi Syarikat FAZ sebanyak RM18,000 untuk tahun 2012.
Perbelanjaan susut nilai sebanyak RM10,000 ditolak daripada penyata
pendapatan setelah ditambah dalam penyata aliran tunai kerana ia bukan
aliran tunai keluar.
Akaun belum terima telah berkurangan sebanyak RM10,000 di mana
syarikat telah mengumpul akaun kredit daripada pelanggan. Inventori juga
telah menurun daripada RM90,000 dalam tahun 2011 kepada RM60,000
dalam tahun 2012, mewakili sumber tunai sebanyak RM30,000 kepada
syarikat. Dalam bahagian liabiliti, notis bahawa akaun yang perlu dibayar
telah meningkat sebanyak RM20,000. Ini bermakna, syarikat telah
meningkatkan hutang daripada pembekal dan ini membawa aliran masuk
tunai. Akruan cukai telah berkurangan sebanyak RM10,000 yang
menunjukkan bahawa syarikat telah menggunakan sebanyak RM10,000
untuk membayar cukai.
(b)
Aliran Tunai daripada Aktiviti Pelaburan

Aset tetap Syarikat FAZ telah meningkat sebanyak RM30,000 antara
31 Disember 2011 dan 31 Disember 2012. Peningkatan ini menggambarkan
bahawa aliran keluar tunai digunakan untuk membeli aset tambahan.
(c)
Aktiviti Tunai daripada Aktiviti Pembiayaan

Nota belum bayar bagi Syarikat FAZ telah menurun sebanyak RM10,000
yang menunjukkan aliran tunai keluar apabila syarikat membayar
pinjaman jangka pendek. Liabiliti jangka panjang meningkat sebanyak
RM20,000 yang menunjukkan aliran masuk tunai. Syarikat mendapat
pinjaman untuk memperoleh wang tunai tambahan.
2.5.2
Perbezaan Sumber Tunai dan Penggunaannya
Sebelum kita menyediakan aliran tunai, kita perlu mengklasifikasikan

aliran tunai daripada operasi, pelaburan dan aktiviti kewangan dalam sumber
tunai atau kegunaan. Jadual 2.6 menyenaraikan sumber tunai asas dan
penggunaannya.
46
TOPIK 2
Beberapa isu boleh membantu anda untuk mengklasifikasikan antara sumber

tunai dan penggunaannya seperti yang ditunjukkan dalam Jadual 2.6.
Jadual 2.6:Sumber Tunai dan Penggunaan
Sumber Tunai
Pengurangan dalam aset
Peningkatan dalam liabiliti
Keuntungan bersih
Susut nilai
Penjualan saham
(a)
Penggunaan Wang Tunai

Peningkatan dalam aset
Pengurangan dalam liabiliti
Kerugian bersih
Bayaran dividen
Pembelian balik saham
Pengurangan dalam akaun aset ialah sumber aliran masuk tunai manakala
peningkatan dalam akaun aset ialah penggunaan wang tunai atau aliran
tunai keluar.
Syarikat membeli aset dengan wang tunai. Oleh itu, sebarang peningkatan
dalam item aset antara kedua-dua tarikh kunci kira-kira akan menunjukkan
aliran tunai keluar telah berlaku. Sebarang pengurangan dalam item aset
akan menunjukkan aliran tunai masuk kerana syarikat telah menjual aset
untuk mendapatkan wang tunai;
(b)
Peningkatan dalam akaun liabiliti dan ekuiti pemilik adalah sumber aliran
masuk tunai dan pengurangan dalam akaun liabiliti adalah penggunaan
wang tunai.
Syarikat mungkin menggunakan wang tunai untuk menyelesaikan liabiliti
dan tuntutan ke atas aset. Oleh itu, sebarang pengurangan dalam item
liabiliti, saham keutamaan dan saham biasa antara kedua-dua tarikh kunci
kira-kira menunjukkan aliran keluar tunai. Bagi mendapatkan wang tunai
tambahan, syarikat tersebut boleh membuat pinjaman. Oleh itu, sebarang
peningkatan dalam item liabiliti, saham keutamaan atau saham biasa
menunjukkan aliran tunai masuk;
(c)
Susut nilai ialah sumber aliran tunai kerana ia bukan perbelanjaan tunai
(caj bukan tunai). Perbelanjaan bukan tunai adalah semua perbelanjaan
yang ditolak daripada jualan dalam penyata pendapatan tetapi sebenarnya
tidak boleh melibatkan sebarang aliran keluar tunai sepanjang tempoh
tersebut. Susut nilai dan pelunasan adalah contoh bagi perbelanjaan bukan
tunai; dan
TOPIK 2
(d)
47
Perubahan langsung dalam perolehan tertahan tidak termasuk dalam

penyata aliran tunai kerana butiran ini menjejaskan perolehan tertahan dan
ditunjukkan sebagai keuntungan selepas cukai (atau kerugian selepas
cukai) dan dividen tunai.
Jadual 2.7 menunjukkan perubahan dalam butiran kunci kira-kira Syarikat FAZ
antara 31 Disember 2011 dan 31 Disember 2012.
Jadual 2.7: Perubahan dalam Butiran Kunci Kira-kira
Syarikat FAZ
Perubahan dalam Butiran Kunci Kira-kira antara 31 Disember 2011
dan 31 Disember 2012
Klasifikasi
Sumber
Penggunaan
31-12-11
31-12-12
Perubahan
RM
30,000
20,000
50,000
RM
40,000
60,000
40,000
RM
+10,000
+40,000
10,000
90,000
220,000
(120,000)
60,000
250,000
(130,000)
30,000
+30,000
10,000
30,000
50,000
70,000
+20,000
20,000
70,000
20,000
40,000
60,000
10,000
60,000
10,000
10,000
+20,000
10,000
12,000
38,000
50,000
10,000
12,000
38,000
60,000
0
0
0
+10,000
Aset
Tunai
Akaun belum
terima
Inventori
Jumlah aset tetap
Tolak:
Susut nilai
terkumpul
Liabiliti
Akaun yang perlu
dibayar
Nota belum bayar
Akruan cukai
Pinjaman jangka
panjang
Ekuiti
Saham keutamaan
Saham asal atas par
Modal berbayar
Perolehan tertahan
JUMLAH
RM
RM
10,000
40,000
10,000
30,000
10,000
10,000
10,000
20,000
10,000
100,000
100,000
48
TOPIK 2
Merujuk pada Jadual 2.7, kita mendapati bahawa:

(a)
Akaun belum terima menurun sebanyak RM10,000 dan ini dianggap

sebagai sumber tunai apabila hutang yang dikumpulkan, syarikat
memperoleh tunai;
(b)
Inventori menurun sebanyak RM30,000 dan ini dianggap sebagai sumber

tunai kerana syarikat memperoleh tunai daripada jualan produk;
(c)
Jumlah aset tetap meningkat sebanyak RM30,000 dan ini dianggap sebagai
penggunaan wang tunai kerana syarikat menggunakan wang tunai untuk
membeli aset tetap;
(d)
Peningkatan dalam akaun perlu dibayar dan pinjaman jangka panjang

sebanyak RM20,000 dianggap sumber tunai dimana syarikat meningkatkan
hutang dengan pembekal; dan
(e)
Nota belum bayar dan akruan cukai menurun sebanyak RM10,000 dan ini
dianggap sebagai penggunaan wang tunai digunakan untuk menyelesaikan
hutang kepada pemiutang dan cukai kepada kerajaan.
Jenis klasifikasi ini (berdasarkan Jadual 2.6) dibuat pada setiap butiran dalam
kunci kira-kira. Keputusan klasifikasi ini akan dijumlahkan untuk mendapatkan
jumlah sumber tunai dan jumlah penggunaan wang tunai. Jika klasifikasi ini
dilakukan dengan betul, jumlah sumber tunai akan sama dengan penggunaan
wang tunai.
AKTIVITI 2.4
Pelbagai jenis bantuan sokongan dan pinjaman telah disediakan oleh
kerajaan melalui organisasi seperti Perbadanan Usahawan Nasional
Berhad (PUNB) untuk menggalakkan penyertaan Bumiputera dalam
bidang keusahawanan. Ramai yang meraih peluang ini untuk
melibatkan diri dalam perniagaan sendiri yang meliputi pelbagai
sektor ekonomi tetapi tidak semua yang berjaya. Apakah pendapat
anda tentang perkara ini?
TOPIK 2
LATIHAN 2.2
1.
Dalam penyata aliran tunai, anda akan lihat kedua-dua

perbelanjaan faedah dan dividen yang dibayar dalam bahagian
aktiviti kewangan.
(a)
2.
6.
Betul
(b)
Salah
Betul
(b)
Salah
Bayaran kepada pembekal bagi pembelian bahan akan

dimasukkan dalam penyata aliran tunai pada bahagian tunai
daripada aktiviti kewangan.
(a)
5.
Salah
Keuntungan daripada jualan aset tetap akan ditolak daripada

keuntungan bersih untuk memastikan aliran tunai daripada
aktiviti operasi.
(a)
4.
(b)
Belanja susut nilai adalah salah satu perkara yang akan ditolak
daripada keuntungan bersih untuk menentukan aliran tunai
daripada aktiviti operasi.
(a)
3.
Betul
Betul
(b)
Salah
Maklumat yang dimasukkan dalam penyata aliran tunai adalah

daripada _______________.
A.
Penyata pendapatan
B.
Kunci kira-kira
C.
Kunci kira-kira dan penyata pendapatan
Perbelanjaan faedah dianggap sebagai _________________ dalam

penyata pendapatan dan ___________ dalam penyata aliran tunai.
A.
Perbelanjaan operasi; butiran daripada aktiviti operasi
B.
Perbelanjaan kewangan; butiran daripada aktiviti kewangan
C.
Perbelanjaan operasi; butiran daripada aktiviti kewangan
D.
Perbelanjaan kewangan; butiran daripada aktiviti operasi
49
50
7.
TOPIK 2
Hugo Enterprise bermula tahun 2010 dengan perolehan tertahan

sebanyak RM92,800. Sepanjang tahun 2010, syarikat telah
mendapat keuntungan sebanyak RM37,700 selepas cukai.
Berdasarkan jumlah ini, pemegang saham keutamaan telah
membayar dividen sebanyak RM4,700. Pada akhir tahun 2010,
perolehan tertahan syarikat berjumlah RM104,800. 14,000 unit
saham biasa telah diterbitkan sepanjang tahun 2010.
(a)
Sediakan penyata perolehan tertahan bagi tahun berakhir

31 Disember 2010 (pastikan anda kira dan masukkan jumlah
dividen saham biasa yang dibayar dalam tahun 2010);
(b)
Kira pendapatan sesaham bagi tahun 2010; dan
(c)
Berapakah dividen sesaham yang telah dibayar oleh syarikat

kepada pemegang saham biasa bagi tahun 2010?
8.
Keuntungan selepas cukai tahun 2011 untuk Syarikat Ceria ialah

sebanyak RM186,000. Baki tertutup bagi perolehan tertahan tahun
2011 dan 2010 sewajarnya adalah masing-masing sebanyak
RM812,000 dan RM736,000. Berapakah dividen yang syarikat
telah bayar pada tahun 2010?
9.
Klasifikasikan setiap perkara di bawah sebagai sumber dana (R),

penggunaan (U) atau tidak berkenaan (N).
Perkara
Perubahan (RM)
Tunai
Akaun perlu dibayar
Nota belum bayar
Aliran Tunai
+1,000
________________
10,000
________________
+5,000
________________
20,000
________________
Inventori
+2,000
________________
Aset tetap
+4,000
________________
Akaun belum terima
7,000
________________
Keuntungan bersih
+6,000
________________
Susut nilai
+1,000
________________
Pembelian balik saham
+6,000
________________
Dividen tunai
+8,000
________________
+10,000
________________
Penjualan saham
TOPIK 2
10.
Gunakan data daripada kunci kira-kira dan beberapa item

daripada penyata pendapatan Suresh Corporation untuk
menyediakan penyata aliran tunai bagi tahun berakhir
31 Disember 2011.
Suresh Corporation
Kunci Kira-kira
pada 31 Disember 2011
Aset
Tunai
Akaun perlu dibayar
Inventori
Jumlah aset semasa
Jumlah aset tetap
Tolak: susut nilai terkumpul
Aset tetap bersih
Jumlah Aset
Liabiliti
Liabiliti semasa
Akaun perlu dibayar
Notes belum bayar
Gaji akruan
Ekuiti Pemilik
Saham biasa
Perolehan tertahan
Jumlah ekuiti pemegang saham
Jumlah liabiliti dan
ekuiti pemegang saham
RM
15,000
18,000
20,000
29,000
82,000
295,000
147,000
148,000
230,000
RM
10,000
12,000
18,000
28,000
68,000
281,000
131,000
150,000
218,000
16,000
28,000
2,000
46,000
50,000
15,000
22,000
3,000
40,000
50,000
100,000
34,000
134,000
100,000
28,000
128,000
230,000
218,000
Data daripada Penyata Pendapatan (2011)

RM16,000
Keuntungan bersih
RM14,000
51
52
2.6
TOPIK 2
ANALISIS NISBAH KEWANGAN

SEMAK KENDIRI 2.5
Apakah kaitan dalam pengiraan nisbah kewangan untuk operasi jangka

pendek dan jangka panjang? Perlukah nilai tersebut mengikut prestasi
purata industri? Jelaskan.
Analisis nisbah kewangan melibatkan pengiraan beberapa nisbah yang
membolehkan pengurus menilai prestasi dan kedudukan kewangan dalam
syarikat dengan membandingkan nisbah kewangan dengan nisbah kewangan
syarikat lain. Nisbah ini dibahagikan kepada lima kumpulan atau kategori iaitu:
(a)
Nisbah Kecairan
Nisbah kecairan merujuk pada keupayaan syarikat untuk memenuhi
tuntutan kematangan jangka pendek atau obligasi.
(b)
Nisbah Pengurusan Aset

Nisbah pengurusan aset merujuk pada kecekapan syarikat untuk
menggunakan aset dan berapa cepat akaun tertentu boleh ditukarkan
kepada jualan atau tunai.
(c)
Nisbah Leveraj
Nisbah leveraj merujuk pada tahap penggunaan hutang atau keupayaan
syarikat untuk memenuhi tuntutan kewangan seperti tuntutan faedah.
(d)
Nisbah Keberuntungan
Nisbah keberuntungan merujuk kepada keberkesanan syarikat dalam
menjana pulangan daripada pelaburan dan jualan. Contohnya, margin
keuntungan kasar, margin keuntungan bersih, margin keuntungan operasi,
pulangan daripada aset dan pulangan daripada ekuiti.
(e)
Nisbah Nilai Pasaran

Nisbah nilai pasaran merujuk kepada kebolehan syarikat untuk
mewujudkan nilai pasaran melebihi kos pelaburan. Kecairan, pengurusan
aset dan nisbah leveraj mengukur risiko syarikat tersebut, manakala nisbah
keberuntungan mengukur pulangan syarikat.
TOPIK 2
53
Dalam tempoh jangka pendek, kecairan, pengurusan aset dan nisbah

keberuntungan adalah penting dalam pengurusan syarikat kerana nisbah ini
menyediakan maklumat kritikal bagi operasi jangka pendek syarikat. Jika
perniagaan tidak dapat bertahan dalam tempoh jangka pendek, maka adalah siasia untuk membincangkan prospek jangka panjang.
Sebelum menyediakan analisis nisbah, pengurus kewangan harus mengambil
kira isu seperti berikut:
(a)
Satu nisbah tidak dapat memberikan maklumat lengkap tentang

kedudukan kewangan. Ini bermakna, beberapa kategori nisbah hendaklah
dilihat secara serentak sebelum sebarang keputusan dibuat;
(b)
Perbandingan antara nisbah kewangan bagi satu syarikat dengan syarikat

lain dalam industri hendaklah dibuat pada masa yang sama. Purata
pencapaian syarikat dalam industri bukanlah angka yang perlu
dibanggakan. Terdapat banyak syarikat yang telah diuruskan dengan
cekap tetapi prestasi nisbah kewangan mereka adalah lebih tinggi atau
lebih rendah berbanding dengan prestasi purata industri. Perbezaan yang
ketara antara nisbah kewangan syarikat dan purata industri adalah
petunjuk kepada penganalisis untuk menyemak nisbah lebih lanjut;
(c)
Gunakan penyata kewangan yang telah diaudit. Ini akan menunjukkan

kedudukan sebenar syarikat tersebut; dan
(d)
Gunakan kaedah yang sama untuk menilai item dalam penyata kewangan
yang akan dibandingkan. Sebagai contoh, untuk merekod inventori,
syarikat mungkin akan menggunakan kaedah perakaunan yang berbeza
seperti kaedah masuk dulu keluar dulu, masuk dulu keluar kemudian dan
purata bergerak. Hanya pilih salah satu kaedah untuk tujuan perbandingan.
Kaedah perbandingan akan memberikan nilai nisbah yang berbeza. Oleh
itu, penilaian sebenar tidak dapat dilakukan.
Penyata kewangan syarikat adalah input utama bagi pengurus yang berhasrat
untuk menyediakan analisis nisbah syarikat. Setiap contoh bagi nisbah yang
akan dibincangkan dalam bahagian seterusnya akan merujuk kepada maklumat
kewangan yang diambil daripada penyata pendapatan dan kunci kira-kira
Syarikat ABC (rujuk Jadual 2.8 dan Jadual 2.9).
54
TOPIK 2
Jadual 2.8:Penyata Pendapatan Syarikat ABC

Syarikat ABC
Penyata Pendapatan
bagi tahun berakhir 31 Disember 2011 dan 2010
Jualan
Tolak: Kos jualan barang
Keuntungan kasar
Tolak: Perbelanjaan operasi
Perbelanjaan jualan
Perbelanjaan pentadbiran dan am
Perbelanjaan pajakan
Jumlah perbelanjaan operasi
Keuntungan sebelum faedah dan cukai (keuntungan
operasi)
Tolak: Perbelanjaan faedah
Tolak: Cukai (29%)
Tolak: Dividen saham keutamaan
Keuntungan pemegang saham biasa
Perolehan sesaham
2011
RM
307,400
208,800
98,600
2010
RM
256,700
171,000
85,700
10,000
19,400
3,500
23,900
56,800
10,800
18,700
3,500
22,300
55,300
41,800
9,300
32,500
9,425
23,075
1,000
22,075
30,400
9,100
21,300
6,177
15,123
1,000
14,123
0.29
0.18
TOPIK 2
Jadual 2.9: Kunci Kira-kira

Syarikat ABC
Kunci Kira-kira
pada 31 Disember 2011 dan 31 Disember 2010
2011
2010
RM
RM
36,300
6,800
50,300
28,900
122,300
237,400
359,700
28,800
5,100
36,500
30,000
100,400
226,600
327,000
38,200
7,900
15,900
48,300
102,300
164,300
27,000
9,900
11,400
62,000
96,700
145,000
20,000
19,100
20,000
19,000

Perolehan tertahan
42,800
113,500
41,800
101,200
Jumlah ekuiti
195,400
359,700
182,000
327,000
Aset
Aset Semasa
Tunai
Akaun belum terima
Inventori
Jumlah aset semasa

Aset Tetap Bersih
Jumlah Aset
Liabiliti dan Ekuiti
Liabiliti semasa
Akaun perlu dibayar
Nota belum bayar
Akruan

Jumlah liabiliti
Ekuiti
Saham keutamaan
Saham biasa, RM2.50 par nilai,
100,000 terbitan saham 2011: 76,262;
2010: 76,244
Jumlah liabiliti dan ekuiti pemegang saham
55
56
2.6.1
TOPIK 2
Penyata Pendapatan
Penyata pendapatan untuk Syarikat ABC bagi tahun berakhir 31 Disember 2010
dan 31 Disember 2011 ditunjukkan dalam Jadual 2.8. Penyata pendapatan
menunjukkan prestasi syarikat bagi tempoh tertentu.
2.6.2
Kunci Kira-kira
Kunci kira-kira menunjukkan nilai keseluruhan pelbagai aset dan tuntutan

ke atas aset bagi tempoh masa tertentu. Bagi Syarikat ABC, kunci kira-kira
menunjukkan aset, liabiliti dan ekuiti pada 31 Disember 2011 dan 31 Disember
2010 seperti yang ditunjukkan dalam Jadual 2.9.
2.7
NISBAH KECAIRAN
Kecairan merujuk kepada keupayaan aset yang hendak ditukar dengan mudah
dalam bentuk tunai tanpa menjejaskan nilai aset. Nisbah kecairan merujuk
kepada keupayaan syarikat untuk menunaikan tuntutan atau obligasi jangka
pendek secara tunai dan aset yang boleh ditukar dalam bentuk tunai untuk
tempoh yang singkat. Kecairan adalah penting dalam mengendalikan aktiviti
perniagaan. Kedudukan kecairan yang teruk adalah petunjuk awal bahawa
syarikat menghadapi masalah asas. Nisbah kecairan ditunjukkan dalam Rajah 2.4.
Rajah 2.4: Nisbah kecairan
2.7.1
Modal Kerja Bersih
Modal kerja bersih adalah perbezaan antara jumlah aset semasa dengan jumlah
liabiliti semasa. Ia mengukur dana (tunai dan butiran yang mudah ditukarkan
kepada tunai) yang boleh dimiliki oleh syarikat dalam menguruskan aktiviti
operasi harian syarikat. Semakin tinggi nilai modal kerja adalah lebih baik
kerana ini menunjukkan syarikat mampu menyelesaikan hutang jangka pendek
yang mempunyai lebihan dana untuk aktiviti operasi harian syarikat.
TOPIK 2
57
Modal kerja bersih Syarikat ABC bagi tahun 2011 dikira seperti berikut:
Modal kerja bersih
Aset semasa Liabiliti semasa

RM122,300 RM62,000
RM60,300
Purata industri
(2.1)
RM42,700
Berdasarkan pengiraan di atas, modal kerja bersih Syarikat ABC adalah lebih
tinggi berbanding dengan purata industri. Ini menunjukkan bahawa Syarikat
ABC mampu menyelesaikan hutang jangka pendek dan mempunyai dana
lebihan yang lebih tinggi daripada syarikat lain dalam industri untuk
menguruskan operasi harian.
2.7.2
Nisbah Semasa
Nisbah semasa mengukur kebolehan syarikat untuk memenuhi pinjaman jangka

pendek dengan menggunakan aset semasa. Semakin tinggi nilai nisbah tersebut,
semakin baik kedudukan kecairan syarikat. Ini menunjukkan bahawa syarikat
tersebut mampu untuk menyelesaikan hutang jangka pendek dengan
menggunakan aset semasa.
Nisbah semasa boleh diperoleh dengan membahagikan aset semasa dengan
liabiliti semasa. Nisbah semasa Syarikat ABC (tahun 2011) adalah seperti berikut:
Nisbah Semasa
Aset semasa
Liabiliti Semasa
RM122,300
RM62,000
(2.2)
1.97
Purata Industri
2.05
Nisbah semasa Syarikat ABC adalah 1.97 iaitu lebih rendah berbanding dengan
purata industri sebanyak 2.05. Ini menunjukkan bahawa setiap ringgit liabiliti
semasa, syarikat hanya mempunyai RM1.97 aset semasa untuk pembayaran
berbanding dengan syarikat lain dalam industri yang mempunyai RM2.05 untuk
menyelesaikan liabiliti semasa mereka. Walau bagaimanapun, nisbah semasa
syarikat tidak terlalu rendah untuk diberi perhatian.
58
TOPIK 2
Nisbah semasa sebanyak 2.0 kali boleh diterima. Namun, penerimaan ini
bergantung kepada jenis industri. Sebagai contoh, nisbah semasa sebanyak 1.0
memuaskan bagi industri seperti utiliti yang mempunyai perniagaan yang agak
stabil tetapi ia tidak memuaskan bagi industri seperti sektor perkilangan
disebabkan oleh turun naik perniagaan mereka.
Nisbah semasa boleh dikaitkan dengan modal kerja bersih jika:
(a)
Nisbah semasa adalah sama dengan 1.0, modal kerja bersih adalah sifar;
(b)
Nisbah semasa adalah kurang daripada1.0, modal kerja bersih adalah

negatif; dan
(c)
Nisbah semasa adalah melebihi daripada 1.0, modal kerja bersih adalah
positif.
2.7.3
Nisbah Cepat
Nisbah cepat mengukur keupayaan syarikat untuk membayar pinjaman jangka

pendek dengan pantas. Nisbah cepat adalah ujian kecairan yang lebih ketat
berbanding dengan modal kerja bersih dan nisbah semasa. Ini kerana nisbah
cepat hanya mengambil kira tunai dan aset yang boleh ditukar dengan mudah
dalam bentuk tunai. Inventori tidak termasuk dalam aset cair yang lain kerana
tempoh yang lama bagi inventori yang hendak ditukarkan kepada tunai.
Perbelanjaan prabayar juga tidak termasuk kerana ia tidak boleh ditukar kepada
tunai. Oleh itu, ia tidak boleh digunakan untuk menyelesaikan liabiliti semasa.
Nisbah cepat diperoleh apabila aset cair semasa (tunai, sekuriti boleh pasar dan
akaun perlu dibayar) dibahagikan dengan liabiliti semasa. Jika nisbah aset cepat
lebih tinggi berbanding dengan liabiliti semasa, lebih baik tahap kecairan
syarikat untuk menyelesaikan pinjaman jangka pendek dibuat dengan cepat.
Pengiraan nisbah cepat untuk Syarikat ABC (tahun 2011) adalah seperti berikut:
Nisbah cepat
Aset semasa (Inventori + Prabayaran)

Liabiliti semasa
RM122,300 RM28,900
RM62,000
1.51 kali
Purata industri 1.43 kali
(2.3)
TOPIK 2
59
Nisbah cepat Syarikat ABC ialah 1.51 kali di mana nilai nisbah ini lebih tinggi
berbanding dengan purata industri sebanyak 1.43 kali. Ini bermakna, tahap
kecairan syarikat adalah lebih baik berbanding dengan syarikat lain dalam
industri. Bagi setiap ringgit liabiliti semasa, syarikat mempunyai RM1.51 dalam
bentuk tunai dan aset yang mudah ditukarkan kepada tunai untuk membayar
hutang jangka pendek dengan segera. Ini adalah lebih baik berbanding dengan
syarikat lain dalam industri yang hanya mempunyai sebanyak RM1.43 untuk
membayar hutang jangka pendek dengan segera.
LATIHAN 2.3
1.
Data berikut diambil daripada penyata kewangan Syarikat Fazrul:

Jualan
Kos jualan barang
Tunai
Akaun belum terima
Inventori
Item pendahuluan
Aset tetap bersih
Liabiliti semasa
2009
RM640,000
380,000
30,000
40,000
70,000
150,000
10,000
300,000
120,000
2008
RM560,000
360,000
26,000
52,000
62,000
140,000
10,000
260,000
140,000
Berdasarkan data di atas, kira nisbah kecairan berikut untuk tahun 2008
dan 2009:
(a)
Modal kerja bersih;
(b)
Nisbah semasa; dan
(c)
Nisbah cepat.
60
2.8
TOPIK 2
NISBAH PENGURUSAN ASET
Nisbah pengurusan aset mengukur kecekapan pengurusan dalam menggunakan

aset dan akaun tertentu untuk menjana jualan atau tunai.
Nisbah yang boleh digunakan untuk mengukur kecekapan dalam pengurusan
aset ditunjukkan dalam Rajah 2.5.
Rajah 2.5: Nisbah pengurusan aset
2.8.1
Pusing Ganti Akaun Belum Terima
Pusing ganti akaun belum terima mengukur kebolehan syarikat untuk mengutip
hutang daripada pelanggan. Ia menyediakan jumlah akaun belum terima yang
dikutip sepanjang tahun. Semakin tinggi nisbah, ia menunjukkan kemampuan
syarikat yang semakin baik kerana:
(a)
Syarikat boleh mengutip hutang daripada pelanggan dengan cepat;
(b)
Syarikat mempunyai hutang lapuk yang rendah; dan
(c)
Syarikat boleh menggunakan dana untuk pelaburan masa depan.
Pusing ganti akaun belum terima adalah hasil jualan kredit bersih (jika tiada,
gunakan jumlah jualan) dibahagikan dengan akaun belum terima (atau purata
akaun belum terima).
TOPIK 2
Pusing ganti akaun belum terima
61
Kredit jualan
Akaun belum terima
RM307,400
RM50,300
(2.4)
6.11 kali
Purata industri
8.24 kali
Pusing ganti akaun belum terima untuk syarikat tidak memuaskan berbanding
dengan purata industri. Ini mungkin menunjukkan ketidak cekapan bahagian
kredit dalam kutipan kredit.
2.8.2
Purata Tempoh Kutipan
Purata tempoh kutipan menunjukkan purata bilangan hari yang diambil oleh
syarikat untuk mengutip akaun belum terima. Andaikan ada 360 hari diambil
dalam setahun. Perbandingan antara tempoh purata dengan terma kredit
syarikat boleh mengukur kecekapan syarikat dalam mengutip hutang daripada
pelanggan.
Purata tempoh kutipan Syarikat ABC adalah seperti berikut:
360
360
6.11
(2.5)
58.92 hari
Purata industri
44.3 hari
Purata tempoh kutipan Syarikat ABC selama 58.92 hari tidak memuaskan
berbanding dengan prestasi purata industri sebanyak 44.3 hari. Secara purata,
Syarikat ABC mengambil 58.92 hari untuk mengutip akaun belum terima
manakala syarikat lain dalam industri hanya mengambil purata sebanyak
44.3 hari untuk mengutip hutang daripada pelanggan.
Jika tempoh kredit bagi Syarikat ABC ialah 30 hari, purata tempoh kutipan
sebanyak 58.2 hari tidak memuaskan. Ini bermakna, secara purata, pelanggan
tidak menjelaskan bayaran mereka dalam tempoh tertentu. Ini juga dapat
menunjukkan bahawa pengurusan kredit atau bahagian kredit adalah tidak
cekap atau kedua-duanya. Jika tempoh kutipan berlanjutan untuk beberapa
tahun tanpa perubahan kepada dasar kredit, syarikat harus mengambil tindakan
62
TOPIK 2
untuk mempercepatkan pengumpulan kutipan akaun belum terima. Walau

bagaimanapun, jika tempoh kredit syarikat adalah 60 hari dan tempoh kutipan
adalah 58.92 hari, ini menunjukkan bahawa purata tempoh kutipan adalah
kritikal.
Purata tempoh kutipan juga boleh dikira menggunakan formula 2.6.
Tempoh purata kutipan
Akaun belum terima

Jualan tahunan/360
RM50,300
RM307,400/360
(2.6)
58.92 hari
2.8.3
Pusing Ganti Inventori
Pusing ganti inventori mengukur kecekapan pengurusan inventori. Ia

menunjukkan berapa kali inventori boleh dijual dalam satu tahun. Semakin
tinggi pusing ganti inventori, ia adalah lebih baik kerana ia menunjukkan
bahawa syarikat mampu menjual inventori dengan pantas dan mengurangkan
peluang inventori usang.
Pusing ganti inventori diperoleh dengan membahagikan kos jualan dengan
inventori. Pengiraan pusing ganti inventori untuk Syarikat ABC adalah seperti
berikut:
Pusing ganti inventori
Kos jualan barangan

Inventori
RM208,800
RM28,900
(2.7)
7.22 kali
Purata industri
6.6 kali
Pusing ganti inventori untuk Syarikat ABC adalah sebanyak 7.22 kali lebih baik
jika ia dibandingkan dengan purata industri sebanyak 6.6 kali. Ini bermakna,
syarikat boleh menjual inventori sebanyak 7.22 kali dalam setahun berbanding
dengan syarikat lain dalam industri yang hanya boleh menjual inventori mereka
sebanyak 6.6 kali dalam satu tahun. Ini mungkin kerana syarikat tidak
menyimpan inventori lebihan. Inventori lebihan adalah tidak produktif dan
merupakan pelaburan yang tidak memberikan sebarang pulangan.
TOPIK 2
63
Jika syarikat memegang inventori yang tinggi, dana yang boleh dilaburkan di
tempat lain akan dipegang oleh inventori. Tambahan pula, pengangkutan dan
kos pegangan inventori akan menjadi tinggi dan syarikat menanggung risiko
bagi barang yang akan rosak atau usang. Walau bagaimanapun, syarikat
mungkin akan kehilangan jualan jika tidak mampu memenuhi permintaan
pelanggan disebabkan oleh penyimpanan inventori yang rendah. Oleh itu,
pengurus hendaklah cekap dalam menguruskan inventori.
Beberapa isu yang perlu diambil kira dalam pengiraan pusing ganti inventori:
(a)
Notis bahawa kos jualan barangan dan tidak dijual (seperti yang mungkin
dilakukan oleh beberapa syarikat) digunakan sebagai angka yang
direkodkan dalam inventori sebagai kos;
(b)
Penggunaan jualan sebagai angka pembahagi adalah tidak sesuai kerana ia

akan meningkatkan nilai pada pusing ganti inventori;
(c)
Ingat bahawa untuk perbandingan, syarikat hendaklah memastikan kaedah

merekod inventori hendaklah sama antara syarikat dan industri; dan
(d)
Pusing ganti inventori boleh diubah beberapa hari apabila dibahagikan

kepada 360 hari (purata bilangan hari satu tahun). Nilai ini dikenali sebagai
purata tempoh jualan inventori yang dibincangkan dalam bahagian
seterusnya.
2.8.4
Purata Tempoh Jualan Inventori
Purata tempoh jualan inventori menunjukkan bilangan hari yang diambil untuk
membuat satu pusingan jualan inventori. Purata tempoh jualan inventori yang
tinggi adalah kurang memuaskan sepertimana yang dinyatakan bahawa syarikat
mengambil masa yang lama untuk menjual inventori.
Bagi Syarikat ABC, purata tempoh jualan inventori sebanyak 50 hari seperti yang
dikira di bawah:
360
360
7.22
49.86 hari
Purata industri
55.30 hari
(2.8)
64
TOPIK 2
Purata tempoh jualan inventori bagi Syarikat ABC sebanyak 49.86 hari adalah
baik berbanding dengan prestasi industri sebanyak 55.3 hari. Ini menunjukkan
bahawa syarikat mengambil masa yang singkat untuk menjual inventori
berbanding dengan syarikat-syarikat dalam industri.
Nisbah juga boleh dikira menggunakan formula seperti di bawah:
Inventori
Kos jualan barangan/360
RM28,900
RM208,800/360
(2.9)
49.83 hari
Purata industri
2.8.5
55.30 hari
Pusing Ganti Aset Tetap
Pusing ganti aset tetap menunjukkan bahawa kecekapan syarikat dalam

menggunakan aset tetap untuk menjana jualan. Nisbah yang semakin tinggi
adalah lebih baik kerana ia menunjukkan kecekapan pengurusan aset.
Nisbah ini diperoleh apabila jualan dibahagikan dengan aset tetap bersih.
Pengiraan pusing ganti aset tetap bagi Syarikat ABC adalah seperti berikut:
Pusing ganti aset tetap
Jualan
Keuntungan aset tetap
RM307,400
RM237,400
(2.10)
1.29 kali
Nisbah pusing ganti aset tetap untuk Syarikat ABC adalah lebih rendah
berbanding dengan syarikat lain dalam industri. Ini menunjukkan pengurusan
aset syarikat dalam menjana jualan adalah kurang cekap berbanding dengan
syarikat lain. Situasi ini terjadi kerana syarikat mempunyai banyak aset tetap
atau jualan tidak memuaskan.
TOPIK 2
2.8.6
65
Pusing Ganti Jumlah Aset
Jumlah pusing ganti aset menunjukkan kecekapan syarikat dalam menggunakan

semua aset untuk menjana jualan. Biasanya, semakin tinggi nisbah, semakin
cekap penggunaan aset. Nisbah ini mungkin nisbah yang lebih kerap dirujuk
oleh pihak pengurusan kerana ia boleh menunjukkan kecekapan operasi syarikat
secara keseluruhannya.
Jumlah pusing ganti aset Syarikat ABC adalah seperti berikut:
Jualan
Jumlah aset
RM307,400
RM359,700
(2.11)
0.85 kali
Purata industri
0.75 kali
Prestasi ini lebih memuaskan berbanding dengan purata industri. Walau

bagaimanapun, penganalisis hendaklah berhati-hati dalam menggunakan pusing
ganti aset tetap dan jumlah nisbah pusing ganti aset kerana pengiraan nisbah
menggunakan kos sejarah aset.
Beberapa syarikat mungkin mempunyai aset lama atau aset baru. Oleh itu, ia
mungkin tidak sesuai dibandingkan dengan nisbah aset tetap. Syarikat yang
memiliki aset tetap baru biasanya akan menunjukkan pusing ganti aset yang
lebih rendah. Oleh itu, perbezaan prestasi pusing ganti aset mungkin disebabkan
oleh kos aset dan bukan kecekapan pengurusan operasi.
AKTIVITI 2.5
Taraf ekonomi dan teknologi akan mempengaruhi operasi perniagaan.
Bagi memastikan syarikat kekal berdaya saing dan berkembang,
apakah tindakan efektif yang boleh diambil?
66
TOPIK 2
LATIHAN 2.4
Data berikut diambil daripada penyata kewangan Syarikat Fazrul.
Berdasarkan data di bawah, kira nisbah pengurusan aset bagi tahun
2008 dan 2009. Andaikan terdapat 365 hari dalam setahun.
Jualan
Kos jualan barang
Tunai
Akaun belum terima
Inventori
Item prabayaran
Aset tetap bersih
Liabiliti semasa
2009
RM640,000
380,000
30,000
40,000
70,000
150,000
10,000
300,000
120,000
(a)
Pusing ganti akaun belum terima;
(b)
Purata tempoh kutipan;
(c)
Purata inventori;
(d)
Purata tempoh jualan inventori;
(e)
Pusing ganti aset tetap; dan
(f)
Jumlah pusing ganti aset.
2008
RM560,000
360,000
26,000
52,000
62,000
140,000
10,000
260,000
140,000
TOPIK 2
2.9
67
NISBAH LEVERAJ
Nisbah leveraj mengukur tahap pembiayaan hutang syarikat dan keupayaan

syarikat untuk memenuhi kehendak kewangan seperti tuntutan faedah. Nisbah
leveraj ditunjukkan dalam Rajah 2.6.
Rajah 2.6: Nisbah Leveraj
Leveraj berlaku apabila syarikat dibiayai oleh hutang. Hutang termasuk semua
liabiliti semasa dan liabiliti jangka panjang. Hutang juga adalah salah satu
sumber utama pembiayaan. Ia memberikan kebaikan sebagai faedah bagi item
cukai yang boleh ditolak. Kos urus niaga hutang juga lebih rendah iaitu hutang
itu mudah diperoleh berbanding dengan terbitan saham. Biasanya, lebih banyak
hutang dalam hubungan atas jumlah aset, semakin tinggi leveraj kewangan
syarikat.
Nisbah leveraj boleh dibahagikan kepada dua kumpulan:
(a)
Nisbah untuk menilai tahap hutang yang digunakan oleh syarikat seperti
nisbah hutang, nisbah hutang atas ekuiti dan penggandaan ekuiti; dan
(b)
Nisbah untuk melihat kebolehan syarikat dalam memenuhi tuntutan atau

obligasi kepada pemiutang seperti nisbah liputan faedah.
Biasanya, penganalisis akan menumpukan perhatian mereka ke atas pinjaman

jangka panjang syarikat yang terikat dengan bayaran faedah untuk tempoh yang
lama dan pada akhir tempoh tersebut, syarikat perlu membayar balik jumlah
pinjaman prinsipal. Oleh kerana tuntutan pemiutang perlulah diselesaikan
dahulu sebelum perolehan boleh diagihkan kepada pemegang saham, pemegang
saham berpotensi akan melihat tahap hutang dan kebolehan syarikat untuk
membayar balik hutang syarikat.
Pemiutang juga akan memberi perhatian pada nisbah leveraj kerana merupakan
tahap hutang yang tinggi, semakin tinggi kebarangkalian syarikat tidak mampu
68
TOPIK 2
menyelesaikan kesemua hutang kepada pemiutang. Oleh itu, pihak pengurusan

syarikat harus mengutamakan nisbah leveraj kerana ia menarik perhatian
beberapa pihak yang prihatin akan tahap hutang syarikat.
2.9.1
Nisbah Hutang
Nisbah hutang mengukur peratusan jumlah aset yang dibiayai oleh hutang.
Pemiutang memilih nisbah hutang yang lebih rendah kerana lagi rendah
nisbah hutang, semakin tinggi perlindungan syarikat, maka kerugian dapat
dikurangkan apabila dibubarkan. Tidak seperti keutamaan pemiutang bagi
nisbah hutang yang lebih rendah, pihak pengurusan boleh memilih leveraj yang
lebih tinggi untuk meningkatkan pendapatan. Ini kerana mereka tidak suka
mengeluarkan ekuiti baru memandangkan mereka tahu tahap kawalan dalam
syarikat akan berkurangan. Semakin tinggi nisbah hutang, semakin tinggi juga
peratusan aset yang dibiayai oleh hutang.
Nisbah hutang Syarikat ABC adalah:
Purata hutang
Jumlah liabiliti
u 100
Jumlah aset
RM164,300
u 100
RM359,700
45.7%
Purata industri
40.0%
Nisbah hutang syarikat sebanyak 45.7% dan ini adalah lebih tinggi daripada
purata industri sebanyak 40%. Pemiutang yang berpotensi mungkin keberatan
untuk memberikan pinjaman tambahan kepada syarikat kerana bimbang syarikat
tidak mampu menyelesaikan faedah dan bayaran utama memandangkan nisbah
hutang yang agak tinggi.
2.9.2
Nisbah Hutang atas Ekuiti
Nisbah hutang atas ekuiti mengukur jumlah hutang jangka panjang setiap
ringgit atas ekuiti. Semakin rendah nisbah, semakin baik kerana ia menunjukkan
jumlah ekuiti yang dimiliki oleh syarikat melebihi hutang jangka panjang.
TOPIK 2
69
Nisbah hutang atas ekuiti Syarikat ABC ialah:
Liabiliti jangka
Nisbah hutang ekuiti
RM102,300
u 100
RM195,400
(2.13)
52.4%
Purata industri
50%
Nisbah hutang atas ekuiti syarikat adalah lebih tinggi berbanding dengan purata
industri. Ini menunjukkan bahawa peratusan hutang jangka panjang relatif
terhadap jumlah ekuiti syarikat adalah lebih tinggi berbanding dengan purata
industri. Semakin tinggi nisbah menunjukkan bahawa syarikat bergantung pada
dana jangka panjang yang diberikan kepada pemiutang berbanding dana yang
diberikan oleh pemilik.
2.9.3
Penggandaan Ekuiti
Penggandaan ekuiti menunjukkan bahawa pemilikan aset bagi setiap ringgit

ekuiti. Nisbah hutang dan penggandaan ekuiti memerlukan maklumat yang
sama tetapi pendekatan yang berbeza. Nisbah hutang sebanyak 40% bermaksud
syarikat dibiayai sebanyak 40% hutang. Berdasarkan identiti kunci kira-kira:
Aset = Liabiliti + Ekuiti
Berdasarkan maklumat ini, kita tahu bahawa syarikat dibiayai sebanyak
60% ekuiti. Penggandaan ekuiti sebanyak 100/60 = 1.67 kali. Oleh itu, apabila
nisbah hutang Syarikat ABC adalah 45.7%, maka penggandaan ekuiti adalah
sebanyak 100/54.3 = 1.84 kali.
Secara amnya,
Penggandaan ekuiti
1
1-nisbah hutang
Jumlah aset
Jumlah ekuiti
RM359,700
RM195,400
(2.14)
70
TOPIK 2
Penggandaan ekuiti syarikat lebih tinggi berbanding dengan purata industri. Ini
menunjukkan bahawa pembiayaan aset syarikat melalui ekuiti adalah lebih
tinggi berbanding dengan syarikat lain dalam industri.
2.9.4
Nisbah Liputan Faedah
Pemiutang dan pihak lain seharusnya tahu akan keupayaan syarikat untuk
membuat bayaran faedah secara berkala menggunakan pendapatan operasi
semasa. Nisbah liputan faedah digunakan untuk menentukan bilangan jumlah
yang boleh dibayar balik oleh syarikat bagi semua perbelanjaan faedah dengan
pendapatan semasa. Nisbah ini boleh diperoleh dengan membahagikan
keuntungan operasi dan perbelanjaan faedah.
Nisbah liputan faedah Syarikat ABC adalah:
Keuntungan sebelum faedah dan cukai
Pembelanjaan faedah
RM41,800
RM9,300
(2.15)
4.49 kali
Purata industri
4.3 kali
Nisbah liputan faedah sebanyak 4.49 kali lebih memuaskan berbanding dengan
purata prestasi industri sebanyak 4.3 kali. Ini menunjukkan margin perbelanjaan
faedah dengan pendapatan semasa.
Nisbah liputan faedah juga boleh dikira menggunakan formula seperti berikut:
Nisbah liputan faedah
Keuntungan bersih Perbelanjaan faedah Perbelanjaan cukai

Perbelanjaan faedah
RM22,100 RM9,300 RM9,400
RM9,300
4.39 kali
(2.16)
TOPIK 2
LATIHAN 2.5
Ringkasan kunci kira-kira dan penyata pendapatan Adiy Corporation
seperti ditunjukkan di bawah:
Adiy Corporation
Kunci kira-kira
Aset:
Tunai
Akaun belum terima
Inventori
Aset tetap bersih
Liabiliti dan Ekuiti:

Akaun belum bayar
Nota belum bayar
Liabiliti jangka panjang
Ekuiti
RM150,000
450,000
600,000
1,800,000
Penyata Pendapatan
Jualan (semua kredit)
RM6,000,000
Kos jualan barang
3,000,000
750,000
Perbelanjaan faedah
750,000
Cukai
420,000
Keuntungan bersih
1,080,000
150,000
150,000
1,200,000
1,500,000
Kira nisbah kewangan bagi Adiy Corporation berdasarkan maklumat

yang diberikan di atas. Andaikan terdapat 365 hari dalam setahun.
(a)
Nisbah hutang;
(b)
Nisbah liputan faedah;
(c)
Pulangan aset;
(d)
Purata tempoh kutipan; dan
(e)
Jumlah pusing ganti aset.
71
72
2.10
TOPIK 2
NISBAH KEBERUNTUNGAN
Nisbah keberuntungan mengukur keberkesanan syarikat dalam menjana

pulangan daripada pelaburan dan jualan. Ia digunakan sebagai tanda menentukan
kecekapan perniagaan dan keberkesanan dalam mencapai objektif keuntungan.
Nisbah keberuntungan ditunjukkan dalam Rajah 2.7.
Rajah 2.7: Nisbah keberuntungan
2.10.1
Margin Keuntungan Kasar
Margin keuntungan kasar mengukur keuntungan setiap ringgit jualan yang

boleh digunakan untuk membayar jualan dan perbelanjaan pentadbiran. Semakin
tinggi margin keuntungan kasar, semakin baik kedudukan syarikat kerana ia
menunjukkan perbelanjaan yang lebih rendah atau kos yang terlibat dalam
melaksanakan aktiviti jualan.
Margin keuntungan kasar boleh diperoleh dengan membahagikan keuntungan
kasar dan jualan. Ini menunjukkan bahawa peratusan baki untuk setiap ringgit
jualan selepas syarikat membayar semua kos barang.
Margin keuntungan kasar
Keuntungan kasar
u 100
Jualan
RM98,600
u 100
RM307,400
32.1%
Purata industri
30%
(2.17)
TOPIK 2
73
Margin keuntungan kasar sebanyak 32.1% lebih tinggi berbanding dengan

purata industri sebanyak 30%. Ini menunjukkan bahawa pengurusan pembelian
dan kos syarikat adalah lebih baik berbanding dengan purata industri. Syarikat
menjana 32.1sen keuntungan kasar selepas ditolak semua kos jualan bagi setiap
ringgit jualan.
2.10.2
Margin Keuntungan Bersih
Margin keuntungan bersih mengukur kebolehan syarikat menjana keuntungan

bersih daripada setiap ringgit jualan selepas ditolak semua perbelanjaan
termasuk kos jualan barang, perbelanjaan jualan, perbelanjaan pentadbiran dan
am, perbelanjaan susut nilai, perbelanjaan faedah dan cukai. Lebih tinggi margin
keuntungan bersih, lebih baik kedudukan syarikat kerana ia menunjukkan
pengurusan pembelian yang cekap dengan kos pembelian yang rendah.
Margin keuntungan bersih dikira dengan membahagikan keuntungan selepas
cukai dengan jualan. Oleh itu, margin keuntungan bersih Syarikat ABC adalah
seperti berikut:
Margin keuntungan bersih

u 100
Jualan
RM23,100
u 100
RM307,400
(2.18)
7.5%
Purata industri
6.4%
Margin keuntungan bersih syarikat sebanyak 7.5% lebih tinggi berbanding

dengan prestasi industri sebanyak 6.4%. Ini menunjukkan bahawa pengurusan
pembelian dan kos pembelian yang berkaitan adalah lebih baik berbanding
dengan purata industri. Syarikat telah berjaya menjana 7.5 sen keuntungan
bersih untuk setiap ringgit jualan berbanding dengan purata industri yang hanya
berjaya menjana 6.4 sen untuk setiap ringgit jualan.
74
2.10.3
TOPIK 2
Margin Keuntungan Operasi
Margin keuntungan operasi mengukur kecekapan syarikat dalam mengurangkan

kos dan meningkatkan pulangan sebelum faedah dan cukai. Margin keuntungan
operasi yang tinggi adalah lebih baik kerana ia menunjukkan bahawa syarikat
mampu beroperasi dengan cekap. Margin keuntungan operasi Syarikat ABC
adalah:
Margin Keuntungan Operasi
Keuntungan Operasi
u 100
Jualan
RM41,800
u 100
RM307,400
(2.19)
13.6%
Purata industri 10%
Margin keuntungan operasi Syarikat ABC lebih baik berbanding dengan purata
industri. Ini menunjukkan bahawa syarikat lebih cekap dalam operasi dan
kawalan bagi perbelanjaan operasi dalam menjana pendapatan yang lebih tinggi
sebelum faedah dan cukai.
2.10.4
Pulangan Aset
Pulangan aset atau pulangan atas pelaburan mengukur keberkesanan syarikat

dalam menggunakan aset untuk menjana pelaburan. Semakin tinggi nisbah,
semakin baik kedudukan syarikat kerana ia menunjukkan bahawa kecekapan
pengurusan dalam menggunakan aset untuk menjana keuntungan.
Pulangan aset

u 100
Jumlah aset
RM23,100
u 100
RM359,700
(2.20)
6.42%
Purata industri
4.8%
Pulangan aset syarikat adalah lebih baik berbanding dengan purata industri
yang hanya menyumbang sebanyak 4.8%. Ini menunjukkan syarikat lebih baik
dalam menguruskan aset untuk menjana keuntungan berbanding dengan
syarikat lain dalam industri.
TOPIK 2
2.10.5
75
Pulangan Ekuiti
Pulangan ekuiti mengukur kecekapan syarikat dalam menjana keuntungan bagi

pemegang saham biasa. Semakin tinggi nisbah adalah lebih baik kerana syarikat
mampu menjana keuntungan yang tinggi untuk pemiliknya.
Pulangan ekuiti

u 100
RM23,100
u 100
RM195,400
(2.21)
11.8%
Purata industri
8%
Pulangan ekuiti syarikat adalah 11.8% dan ini lebih memuaskan berbanding
dengan 8% bagi purata industri. Ini menunjukkan bahawa pengurusan syarikat
lebih cekap berbanding dengan purata industri. Pengiraan pulangan ekuiti akan
dibincangkan lebih lanjut apabila kita membincangkan analisis DuPont.
2.10.6
Perolehan Sesaham
Perolehan sesaham mengira keuntungan bersih yang dihasilkan daripada setiap

saham biasa. Maklumat ini sering diberikan keutamaan oleh pihak pengurusan
dan pelabur kerana ia dianggap sebagai petunjuk penting bagi kejayaan syarikat.
Oleh itu, semakin besar nilai nisbah, maka lebih baik kedudukan pemegang
saham.
Perolehan sesaham diperoleh daripada pembahagian keuntungan bersih dengan
bilangan terbitan saham.
Pendapatan sesaham
Keuntungan tersedia bagi pemegang saham biasa

Bilangan saham biasa yang diterbitkan
RM22,100
76,262
RM0.29
Purata industri
RM0.26
(2.22)
76
TOPIK 2
Syarikat memperoleh sebanyak RM0.29 untuk setiap unit terbitan saham

berbanding dengan purata industri hanya sebanyak RM0.26. Nilai perbezaan ini
adalah kecil dan menjadi amalan biasa, nilai ini mewakili jumlah sebenar yang
akan diagihkan oleh pemegang saham.
2.11
NISBAH NILAI PASARAN
SEMAK KENDIRI 2.6

Berikan perbezaan antara nisbah perolehan harga dan nisbah hasil
dividen.
Nisbah nilai pasaran mengukur kebolehan syarikat untuk menjana nilai pasaran
melebihi kos pelaburan. Aspek ini sangat penting kerana nisbah nilai pasaran
secara langsung berkaitan dengan objektif syarikat iaitu memaksimumkan
kekayaan pemegang saham dan nilai syarikat. Oleh itu, ia boleh dinyatakan
bahawa nilai bagi nisbah nilai pasaran mempengaruhi tindak balas pasaran dan
keyakinan pelabur terhadap keupayaan pengurusan syarikat dalam menjana
keuntungan yang cekap dan berkesan.
Nisbah nilai pasaran ditunjukkan dalam Rajah 2.8.
Rajah 2.8: Nisbah nilai pasaran
2.11.1
Nisbah Harga Perolehan
Nisbah harga perolehan menunjukkan jumlah ringgit yang pelabur sanggup

bayar bagi setiap ringgit keuntungan yang dilaporkan oleh syarikat. Tahap
nisbah harga perolehan menunjukkan tahap keyakinan pelabur terhadap prestasi
masa depan syarikat. Semakin tinggi nisbah harga perolehan, semakin tinggi
keyakinan pelabur terhadap masa depan syarikat.
TOPIK 2
77
Nisbah harga perolehan boleh didapati apabila harga pasaran sesaham

dibahagikan dengan perolehan sesaham. Bagi mengira harga perolehan Syarikat
ABC, kami andaikan bahawa harga pasaran saham syarikat adalah sebanyak
RM3.23.
Nisbah harga perolehan
Harga pasaran sesaham

Pendapatan sesaham
RM3.23
RM0.29
(2.23)
11.1
Purata industri 1.25
Nisbah menunjukkan tahap keyakinan pelabur terhadap syarikat adalah jauh
lebih tinggi berbanding dengan purata industri kerana pelabur bersedia
membayar 11.1 kali lebih untuk setiap saham syarikat berbanding dengan
1.25 untuk setiap saham dalam purata industri.
Anda boleh lihat nisbah harga perolehan pada bahagian harga saham dalam
akhbar. Walau bagaimanapun, akhbar menyediakan nisbah harga semasa dan
bukannya keuntungan terkini. Pelabur memberi keutamaan lebih kepada harga
relatif untuk perolehan masa depan.
2.11.2
Nisbah Hasil Dividen
Sesetengah pelabur akan membeli saham biasa untuk menerima dividen,

manakala yang lain lebih berminat dalam perkembangan nilai pasaran saham
mereka. Nisbah hasil dividen mengukur kadar pulangan dalam bentuk dividen
yang diterima daripada pelaburan saham. Andaikan Syarikat ABC
mengamalkan polisi dividen yang stabil dan membayar dividen sebanyak
RM0.15 sesaham. Ini bermakna, pelabur akan menerima pulangan daripada
dividen sebanyak 4.6%.
Kebanyakan syarikat cuba mengekalkan untuk membayar dividen yang stabil
dan jika boleh, mereka akan cuba untuk meningkatkan dividen supaya pelabur
akan menerima lebih banyak pulangan daripada pegangan saham mereka.
Sesetengah syarikat membayar dividen sedikit manakala ada yang tidak
membayar sebarang dividen langsung kepada pemegang saham. Ini kerana
mereka telah berusaha dengan gigih untuk mengembangkan perniagaan dengan
mengekalkan dan melabur semula keuntungan yang diperoleh.
78
TOPIK 2
Hasil dividen
Dividen sesaham
Harga pasaran sesaham
RM0.15
u 100
RM3.23
(2.24)
4.6%
LATIHAN 2.6
1.
_________ adalah keupayaan syarikat memenuhi obligasi liabiliti

semasa dengan menggunakan aset semasa.
2.
Nisbah semasa adalah sama seperti _________ dibahagikan

dengan ___________.
3.
_________ termasuk dalam pengiraan nisbah semasa tetapi tidak

termasuk pengkiraan nisbah cepat.
4.
Pusing ganti inventori diperoleh

_________ dengan _________.
5.
Nisbah jumlah liabiliti kepada ____________ digunakan untuk

memastikan tahap hutang dalam struktur modal.
6.
Pulangan ekuiti didapati apabila _________ dibahagikan dengan

_________.
7.
Nisbah harga perolehan adalah sama dengan _________ sesaham

dibahagikan dengan _________ sesaham.
dengan
membahagikan
TOPIK 2
EXERCISE 2.6
8. X-Cell dan N-Hance adalah dua syarikat yang beroperasi dalam

industri yang sama. Maklumat kewangan untuk kedua-dua syarikat
pada 31 Disember 2010 adalah seperti berikut:
Jumlah aset
Jumlah liabiliti
Jumlah ekuiti
Jualan bersih
Perbelanjaan faedah
Perbelanjaan cukai
Keuntungan bersih
Perolehan sesaham
Harga pasaran sesaham bagi saham biasa
Dividen sesaham bagi saham biasa
X-Cell
RM3,000,000
1,800,000
1,200,000
3,700,000
90,000
240,000
380,000
5.60
35.00
2.40
N-Hance
RM1,600,000
960,000
640,000
1,880,000
38,000
100,000
180,000
2.10
26.50
0.50
Kira nisbah bagi setiap syarikat berikut:

X-Cell
N-Hance
(a)
Pulangan aset
_______________
_______________
(b)
Pulangan ekuiti
_______________
_______________
(c)
_______________
_______________
(d)
Jumlah pusing ganti aset
_______________
_______________
(e)
Nisbah hutang
_______________
_______________
(f)
Penggandaan ekuiti
_______________
_______________
(g)
_______________
_______________
(h)
_______________
_______________
(i)
Nisbah hasil dividen
_______________
_______________
79
80
2.12
TOPIK 2
PENGENDALIAN NISBAH ANALISIS

LENGKAP
Seperti yang dinyatakan di atas, satu nisbah tidak mencukupi untuk menilai
semua aspek kedudukan kewangan syarikat. Oleh itu, pengurus hendaklah
menjalankan analisis nisbah lengkap untuk meliputi semua aspek kecairan,
pengurusan aset, leveraj, keberuntungan dan nisbah nilai pasaran.
Dua pendekatan yang boleh dijalankan adalah:
(a)
Analisis DuPont lihat pada bahagian utama yang menyumbang kepada

prestasi kewangan syarikat; dan
(b)
Ringkasan analisis nisbah kewangan lihat pada semua aspek kewangan

syarikat untuk mengenal pasti bahagian yang memerlukan siasatan
lanjutan atau penambahbaikan.
2.12.1
Analisis DuPont
Analisis DuPont digunakan oleh pengurus kewangan untuk menilai kedudukan

kewangan syarikat. Analisis DuPont menggabungkan penyata pendapatan dan
kunci kira-kira untuk menjadi dua ukuran keberuntungan.
(a)
Pulangan aset; dan
(b)
Pulangan ekuiti.
Langkah pertama dalam analisis DuPont adalah untuk menunjukkan formula

DuPont:
Pulangan aset
Margin keuntungan bersih u Jumlah pusing ganti aset

Jualan
u
Jualan
Jumlah aset
7.5% u 0.85 kali
6.4%
TOPIK 2
81
Dalam formula DuPont, margin keuntungan bersih mengukur keberuntungan

jualan, manakala jumlah pusing ganti aset menunjukkan kecekapan pengurusan
dalam menggunakan aset untuk menjana jualan.
Nilai pulangan aset dikira menggunakan formula DuPont iaitu sama dengan
nilai pulangan aset dikira secara berasingan seperti Topik 2.10.4. Walau
bagaimanapun, formula DuPont membenarkan syarikat menilai pulangan aset
secara berasingan dalam dua komponen yang berbeza iaitu keuntungan atas
jualan dan kecekapan pengurusan aset.
Langkah kedua dalam analisis DuPont adalah dengan mengaitkan pulangan aset
dengan pulangan ekuiti. Hubungan ini ditunjukkan di bawah:
Pulangan ekuiti
Pulangan aset u Penggandaan ekuiti

Keuntungan selepas cukai Jumlah aset
u
Jumlah aset
Jumlah ekuiti
6.4% u 1.84 kali
11.8%
Apabila nilai pulangan aset dan penggandaan ekuiti digantikan dengan formula di
atas, keputusan adalah 11.8%, sama seperti yang dikira secara langsung dalam
subtopik 2.10.5. Walau bagaimanapun, analisis DuPont mempunyai kelebihan
untuk membenarkan pengurus menilai pulangan ekuiti dengan melihat tiga
komponen berasingan iaitu:
(a)
Keuntungan atas jualan;
(b)
Kecekapan pengurusan aset; dan
(c)
Kesan menggunakan hutang dalam pembiayaan aset.
82
TOPIK 2
Sekiranya analisis DuPont dilanjutkan, pulangan kepada pemilik boleh dinilai

dengan melihat setiap dimensi penting seperti yang ditunjukkan dalam Rajah 2.9.
Rajah 2.9:Analisis DuPont yang dilanjutkan
Berdasarkan Rajah 2.9, kita dapati bahawa pulangan ekuiti bagi Syarikat ABC
(11.8%) lebih tinggi berbanding dengan purata industri (8%). Semakin tinggi
pulangan ekuiti dipengaruhi oleh pulangan aset syarikat yang lebih tinggi
berbanding dengan industri dan kurang dipengaruhi oleh corak pembiayaan
seperti yang ditunjukkan dalam penggandaan ekuiti (pulangan aset syarikat
sebanyak 6.41%, manakala pulangan aset industri hanya sebanyak 4.8%.
Perbezaan dalam penggandaan ekuiti antara syarikat dengan industri adalah
agak kecil, 1.84 kali bagi syarikat dan 1.67 kali bagi industri).
TOPIK 2
83
Perbezaan dalam pulangan antara syarikat dan industri dipengaruhi oleh

perbezaan dalam margin keuntungan bersih berbanding dengan jumlah pusing
ganti aset. Perbezaan dalam margin keuntungan antara syarikat dan industri
adalah penting (7.5% untuk syarikat dan 6.4% untuk industri) berbanding
dengan perbezaan jumlah pusingan aset (0.85 kali untuk syarikat dan 0.75 kali
untuk industri).
Margin keuntungan bersih syarikat dipengaruhi oleh margin keuntungan
operasi yang lebih tinggi berbanding dengan margin keuntungan kasar. Oleh itu,
pulangan ekuiti syarikat lebih tinggi disebabkan kecekapan pengurusan dalam
menguruskan operasi.
2.12.2
Ringkasan Semua Nisbah Kewangan
Prestasi Syarikat ABC diukur berdasarkan lima kumpulan nisbah iaitu:

(a)
Kecairan;
(b)
Pengurusan aset;
(c)
Leveraj;
(d)
Keberuntungan; dan
(e)
Nilai pasaran.
Nisbah kewangan syarikat boleh dibandingkan dengan nisbah syarikat lain yang
ketara atau dengan purata industri pada masa yang tertentu. Perbandingan ini
memberi penjelasan tentang kedudukan kewangan relatif dan prestasi syarikat
berbanding dengan pesaing. Analisis ini menggunakan purata industri sebagai
penanda aras atau piawaian perbandingan.
Apabila purata industri tidak boleh diperoleh, perbandingan biasanya dibuat
dengan syarikat lain dalam industri yang sama. Penanda aras ini dianggap
sebagai nilai yang sesuai bagi syarikat dalam industri yang sama. Andaian di sini
ialah bagi syarikat dalam industri yang sama, mempunyai nisbah kewangan
hampir sama. Jika nisbah syarikat menunjukkan perbezaan yang ketara dengan
nisbah piawaian, maka siasatan lanjutan perlu dilakukan untuk mencari punca
perbezaan tersebut.
84
TOPIK 2
Bagi penilaian, nisbah kewangan syarikat dibandingkan dengan nisbah industri

satu persatu dan kemudian diklasifikasikan sebagai memuaskan atau tidak
memuaskan, bergantung kepada hala tuju dan sejauh mana ia tersasar dari
anggaran.
Jadual 2.10 merumuskan perbezaan antara nisbah kewangan Syarikat ABC
dengan purata industri bagi tahun 2011.
Jadual 2.10:RingkasanAnalisis Nisbah bagi Syarikat ABC Berbanding dengan Purata
Industri bagi Tahun 2011
Syarikat ABC
Purata Industri
Nota*
Nisbah Kecairan
Nisbah semasa
Nisbah cepat
1.97 kali
1.51 kali
2.05 kali
1.43 kali
US
US
Nisbah Pengurusan Aset

Purata tempoh kutipan
Purata tempoh jualan inventori
6.11 kali
58.92 hari
7.22 kali
49.86 hari
1.29 kali
0.85 kali
8.24 kali
44.3 hari
6.6 kali
55.30 hari
1.35 kali
0.75 kali
US
US
S
US
US
S
Nisbah Leveraj
Nisbah hutang
Nisbah hutang atas ekuiti
45.7%
52.4%
4.49 kali
40.0%
50%
4.3 kali
US
S
S
Nisbah Keberuntungan
Pulangan aset
Pulangan ekuiti
Perolehan sesaham
32.1%
7.5%
6.42%
11.80%
RM0.29
30%
6.4%
4.8%
8.0%
RM0.26
S
S
S
S
S
Nisbah Nilai Pasaran

Nisbah hasil dividen
11.1
RM0.046
1.25
RM0.50
US
US
*S = Memuaskan
US = Tidak memuaskan
TOPIK 2
85
Berdasarkan Jadual 2.10, kita boleh merumuskan bahawa:

(a)
Kecairan
Pencapaian syarikat dalam nisbah semasa dan nisbah cepat adalah sangat
berbeza dibandingkan dengan industri. Secara keseluruhannya, kecairan
syarikat agak memuaskan.
(b)
Pengurusan Aset
Pengurusan inventori syarikat agak memuaskan. Syarikat mungkin
menghadapi masalah dengan akaun belum terima kerana tempoh kutipan
bagi syarikat lebih tinggi berbanding dengan industri. Oleh itu, perhatian
harus diberikan kepada pengurusan akaun belum terima.
(c)
Leveraj
Tahap hutang syarikat adalah lebih tinggi berbanding dengan purata
industri. Walau bagaimanapun, keupayaan syarikat untuk membayar
faedah adalah lebih baik berbanding dengan industri.
(d)
Keberuntungan
Keberuntungan, relatif kepada pelabur (seperti dilihat dalam pulangan aset
dan nisbah pulangan ekuiti) syarikat adalah lebih baik berbanding dengan
industri. Ini adalah sama dengan margin keuntungan kasar dan margin
keuntungan bersih.
(e)
Nilai Pasaran
Saham syarikat dijual kepada harga perolehan yang lebih tinggi
berbanding dengan industri. Ini adalah sama bagi nisbah hasil dividen di
mana adalah lebih kecil berbanding dengan industri.
2.13 KEKURANGAN NISBAH KEWANGAN

Nisbah kewangan adalah alat yang penting dalam analisis kewangan tetapi
apabila pengguna mengaplikasikan dalam nisbah kewangan, mereka haruslah
mengambil kira kekurangan yang berkaitan dengan nisbah kewangan. Antara
kekurangannya adalah:
(a)
Ketepatan nisbah kewangan bergantung kepada ketepatan data yang

diperolehi dalam penyata kewangan;
86
TOPIK 2
(b)
Dengan menggunakan nisbah kewangan untuk tujuan perbandingan

industri, pengguna haruslah mengambil kira bahawa nisbah industri hanya
anggaran kasar. Ini kerana kesukaran untuk mendapatkan keseluruhan
firma yang sama dalam industri yang sama;
(c)
Nisbah kewangan adalah ukuran yang relatif dan tidak menunjukkan saiz
sebenar firma; dan
(d)
Nisbah kewangan digunakan untuk mengukur kedudukan firma tetapi

tidak boleh memaparkan isu yang menyebabkan situasi tersebut.
AKTIVITI 2.6
Layari laman web di bawah untuk mendapatkan maklumat tambahan
berkenaan perkara yang dibincangkan dalam topik ini.
http://www.ppkm.net/
Deskripsi: Persatuan Pasaran Kewangan Malaysia ditubuhkan dengan
objektif untuk menyediakan organisasi bagi individu yang terlibat
secara aktif dalam pertukaran mata wang asing dan pasaran kewangan
di Malaysia.
http://www.finpipe.com/equity/finratan.htm
Deskripsi: Pengenalan kepada analisis nisbah kewangan.
http://www.investopedia.com/university/ratios/
Deskripsi: Langkah dan penjelasan mengenai pengiraan analisis nisbah
kewangan.
http://www.credit-to-cash-advisor.com/Document.asp?lid=120
Deskripsi: Penjelasan secara terperinci ke atas analisis DuPont. Ia juga
termasuk kalkulator web mudah.
TOPIK 2
LATIHAN 2.7
1.
Apabila nisbah perbandingan menunjukkan perubahan yang

ketara dalam kedudukan kewangan syarikat, pengurus haruslah
membuat siasatan lebih lanjut.
(a)
2.
4.
(b)
Salah
Dalam analisis DuPont, pulangan ekuiti adalah hasil daripada

gandaan tiga nisbah lain: margin keuntungan bersih, jumlah
pusing ganti aset dan pulangan aset.
(a)
3.
Betul
Betul
(b)
Salah
Keuntungan bersih dibahagikan dengan jumlah aset ialah nisbah

___________.
A.
Pulangan ekuiti
B.
Nisbah semasa
C.
D.
Pulangan aset
Nisbah hasil dividen ialah:

A.
Jumlah wang yang diagihkan kepada pemegang saham.
B.
Dividen berbayar kepada pemegang saham dibahagikan

dengan perolehan tertahan.
C.
Dividen sesaham dibahagikan dengan harga sesaham.
D.
Perolehan tertahan dibahagikan dengan jualan.
87
88
5.
TOPIK 2
Gunakan maklumat yang diberikan untuk mengira keuntungan

bersih.
Pulangan aset
= 2%
= 0.5 kali
Kos jualan barang
= RM105,000
Margin keuntungan kasar = 30%

6.
Kira pulangan ekuiti berdasarkan pada maklumat di bawah:

Jualan
= RM100,000
Keuntungan bersih = RM3,000
7.
Jumlah aset
= RM150,000
Jumlah liabiliti
= RM75,000
Senarai di bawah adalah beberapa urus niaga yang dibuat oleh

Fima Corporation beserta dengan nisbah kewangan.
Bagi setiap urus niaga, nyatakan sama ada terdapat peningkatan,
pengurangan atau tiada perubahan kepada nisbah yang
disenaraikan di sebelah transaksi berkaitan.
Urus Niaga
Nisbah Kewangan
(a) Jualan kredit atas inventori
Nisbah semasa
(b) Terbitan saham biasa bagi kutipan

tunai
Pulangan ekuiti
(c)
Nisbah hutang
Terbitan bon jangka panjang bagi

tunai
(d) Isytihar dan bayar dividen tunai

bagi saham biasa
Hasil dividen
(e)
Kutipan akaun belum terima
Pusing ganti akaun belum

terima
(f)
Membuat pinjaman wang tunai

bagi terbitan jangka panjang nota
belum bayar
Pulangan aset
TOPIK 2
8.
Pengurus kewangan Lily Corporation menyediakan maklumat

kewangan berikut untuk anda supaya anda dapat menyediakan
analisis kewangan syarikat.
Lily Corporation
Kunci Kira-kira pada 31 Disember 2010
Tunai
Akaun belum terima
Inventori
RM
1,000
8,900
4,350
15,675
Jumlah aset tetap

Susutnilai terkumpul
Aset tetap bersih
35,000
13,250
21,750
Jumlah aset
36,000
Jualan
Kos jualan barang
Keuntungan kasar
Keuntungan operasi
Perbelanjaan faedah
Cukai
Keuntungan bersih
Akaun perlu dibayar

Akruan akaun
Jumlah aset semasa
RM
9,000
6,675
14,250
4,125
Jumlah liabiliti
19,800
Saham biasa
Perolehan tertahan
Jumlah ekuiti
Jumlah liabiliti dan ekuiti
1,000
15,200
16,200
36,000
RM
100,000
87,000
13,000
11,000
2,000
500
1,500
420
1,080
89
90
TOPIK 2
Berdasarkan maklumat kewangan di atas, kira nisbah kewangan

berikut:
(a)
Nisbah semasa
__________________
(b)
Nisbah cepat
__________________
(c)
__________________
(d)
__________________
(e)
__________________
(f)
__________________
(g)
Nisbah hutang
__________________
(h)
__________________
(i)
__________________
(j)
Margin keuntungan operasi __________________
(k)
__________________
(l)
Pulangan aset
__________________
(m) Pulangan ekuiti

9.
__________________
Lengkapkan kunci kira-kira Syarikat Amri berdasarkan maklumat

berikut. Andaikan terdapat 360 hari dalam setahun.
Margin keuntungan kasar = 38.7%
= 6 kali
= 31 hari
Jualan
= RM720,000
Nisbah semasa
= 2.35 kali
Jumlah pusing ganti aset = 2.81 kali

Nisbah hutang
= 49.4%
TOPIK 2
Aset
Aset semasa
Tunai
Akaun belum terima
Inventori
Jumlah aset semasa
Jumlah aset tetap

Aset tetap bersih
Total assets
Syarikat Amri
Kunci Kira-kira
RM
Liabiliti dan Ekuiti Pemilik
Liabiliti semasa
8,005 Akaun perlu dibayar
Nota belum bayar
Akruan
159,56
5
Liabiliti jangka panjang
Jumlah liabiliti
50,000
Pemegang saham ekuiti
Saham keutamaan
Saham biasa
Modal berbayar
Perolehan tertahan
Jumlah ekuiti
Jumlah liabiliti dan ekuiti
91
RM
28,800
18,800
2,451
30,000
6,400
90,800
Analisis nisbah kewangan sesuai digunakan apabila syarikat hendak

mentafsirkan penyata kewangan syarikat.
Nisbah kecairan seperti modal kerja bersih, nisbah semasa dan nisbah cepat
membolehkan pengukuran keupayaan syarikat untuk memenuhi tuntutan
jangka pendek yang telah matang.
Nisbah pengurusan aset mengukur keberkesanan syarikat dalam

menggunakan aset. Contoh nisbah termasuk pusing ganti akaun belum
terima, tempoh purata kutipan, pusing ganti inventori, tempoh purata jualan
inventori, pusing ganti aset tetap dan jumlah pusing ganti aset.
Nisbah leveraj mengukur tahap syarikat dibiayai hutang atau keupayaan

syarikat untuk memenuhi tuntutan kewangan seperti tuntutan faedah.
92
TOPIK 2
Nisbah keberuntungan mengukur keberkesanan syarikat dalam menjana

pulangan daripada pelaburan dan jualan. Contohnya, margin keuntungan
kasar, margin keuntungan bersih, pulangan aset dan pulangan ekuiti.
Nisbah nilai pasaran seperti nisbah harga perolehan dan nisbah hasil
dividen, mengukur keupayaan syarikat untuk mewujudkan nilai dalam
pasaran melebihi kos pelaburan. Aspek ini adalah sangat penting kerana
nisbah ini secara langsung berkaitan dengan objektif syarikat untuk
memaksimumkan kekayaan pemegang saham dan nilai syarikat.
Analisis DuPont digunakan oleh pengurus kewangan untuk menilai

kedudukan kewangan syarikat dengan mengukur kedua-dua nisbah penting
iaitu nisbah pulangan aset dan nisbah pulangan ekuiti, manakala pendekatan
ringkasan untuk analisis nisbah kewangan adalah untuk menunjukkan
semua aspek kedudukan kewangan syarikat untuk mengenal pasti sektor
yang memerlukan siasatan lanjutan.
Analisis DuPont
Nisbah nilai pasaran
Analisis nisbah kewangan
Nisbah pengurusan aset
Kunci kira-kira
Penyata aliran tunai
Laporan tahunan
Penyata kewangan
Nisbah keberuntungan
Penyata pendapatan
Nisbah kecairan
Penyata perolehan tertahan
Nisbah leveraj

Topik 2 Analisis Penyata Kewangan PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Topik 2 Analisis Penyata Kewangan PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Topik

Menjelaskan kepentingan penyata kewangan kepada kumpulan

Menyediakan penyata perolehan tertahan dan penyata aliran tunai;

Mengira nisbah kecairan, pengurusan aset, leveraj kewangan,

Menilai prestasi syarikat berdasarkan nisbah kewangan dan

Menjelaskan kekurangan analisis nisbah kewangan.

ANALISIS PENYATA KEWANGAN

Analisis kewangan merupakan penilaian pencapaian kewangan syarikat bagi

LAPORAN TAHUNAN DAN PENGGUNA

Siapakah pengguna penyata kewangan? Apakah jenis maklumat yang

ANALISIS PENYATA KEWANGAN

Rajah 2.1: Maklumat dalam laporan tahunan

ANALISIS PENYATA KEWANGAN

Rajah 2.2: Dua kumpulan pengguna penyata kewangan

Sekarang, mari kita lihat setiap kumpulan satu persatu.

Pengguna dalaman termasuk pengurus dan pegawai lain yang

Pengguna luaran syarikat tidak terlibat secara langsung dalam operasi

Pemegang saham dan pelabur yang berpotensi menggunakan penyata kewangan

Penyata perolehan tertahan; dan

Penyata aliran tunai.

ANALISIS PENYATA KEWANGAN

Penyata pendapatan mengukur prestasi operasi syarikat dalam tempoh

Angka jualan boleh dibandingkan dengan jualan syarikat bagi tahun

Keuntungan kasar/rugi kasar boleh dibandingkan dengan angka jualan

Perbelanjaan firma boleh dibandingkan dengan perbelanjaan firma tersebut

ANALISIS PENYATA KEWANGAN

Jadual 2.1: Penyata Pendapatan

Jumlah perbelanjaan operasi

Keuntungan sebelum faedah dan cukai

Keuntungan sebelum cukai

Keuntungan selepas cukai

Keuntungan bersih (atau keuntungan disediakan untuk

Perolehan sesaham = Keuntungan bersih/Jumlah saham biasa

Semua perbelanjaan operasi seperti perbelanjaan jualan, perbelanjaan am dan

ANALISIS PENYATA KEWANGAN

Sebarang dividen saham keutamaan hendaklah ditolak daripada keuntungan

Rajah 2.3: Objektif syarikat untuk meningkatkan pendapatan dan memaksimumkan

SEMAK KENDIRI 2.3

ANALISIS PENYATA KEWANGAN

Jelaskan perbezaan antara aset, liabiliti dan ekuiti secara terperinci.

Kunci kira-kira merupakan penyata yang meringkaskan kedudukan syarikat

Jumlah aset semasa

Jumlah aset tetap

ANALISIS PENYATA KEWANGAN

Liabiliti dan Ekuiti

Jumlah liabiliti semasa

Sekuriti boleh pasar;

(iii) Akaun belum terima; dan

ANALISIS PENYATA KEWANGAN

Aset Jangka Panjang

ANALISIS PENYATA KEWANGAN

Kebanyakan perniagaan berada dalam keadaan di mana mereka perlu membuat

Akaun belum bayar;

Nota belum bayar; dan

(iii) Akruan cukai.

ANALISIS PENYATA KEWANGAN

Liabiliti Jangka Panjang

Ekuiti Pemilik atau Ekuiti Pemegang Saham

Modal berbayar atas par; dan

Saham keutamaan adalah sekuriti yang memberikan pulangan tetap

Saham biasa adalah sekuriti yang mencerminkan pemilikan syarikat.

Perolehan tertahan merupakan jumlah pendapatan terkumpul sejak

ANALISIS PENYATA KEWANGAN